\id ACT \h LOS HECHOS \toc1 Tí xra̱ kjuíchꞌe tí sín kjueyá chꞌín Jesús \toc2 LOS HECHOS \toc3 Hch. \mt1 Tí xra̱ kjuíchꞌe tí sín kjueyá chꞌín Jesús \c 1 \s1 Itsi Ncha̱kuen Dios \p \v 1 Tjua̱ha jaha Teófilo na tí libro sa̱oxín mé kjia̱n kaín nkehe kjuako chꞌín Jesús la ko tí xra̱ kjuíchꞌe chꞌán tí xrankíxixín \v 2 hasta tí ya̱on sákjui̱ chꞌán nkaya nka̱jní. A̱ nta̱ ti na̱xa̱ sákjui̱hya chꞌán nka̱jní la kjueyá chꞌan tí sín sichꞌehe chꞌán xra̱ la ntá tí Ncha̱kuen Dios mé kjuínki̱tsa chꞌán ntá nixje̱he̱ chꞌán sín la kꞌue̱tue̱nhen chꞌán sín kíxin tso̱nohe sín nkehe tí xra̱ chrókjuichꞌe sín. \v 3 Tió kjuixin kꞌuén chꞌán ntá kónoxín kíxin tjechón chꞌán, kꞌuíkon tí jehe sín la ko cuarenta ya̱on mé kꞌuíkon sín chꞌán jnkoya̱xón. Itsjé nkehe kjua̱ko̱xi̱n chꞌán kíxin tso̱noexín sín kíxin chaxín tjechón chꞌán la ko kjuako chꞌán nkexrí tí kjuachaxin kuènte Dios. \p \v 4 Ti na̱xa̱ kójnkotséko chꞌán tí sín kꞌuájiko chꞌán la jehe chꞌán mé kꞌue̱tue̱nhen chꞌán sín kíxin na̱xa̱ sátsjixinhya sín tí chjasin Jerusalén. Chrónka chꞌán kíxin: \p ―Chróchonhénrá ntihó chrókꞌuayéhérá tí nkehe tsjanjon Tꞌaná, me tí nkehe kuinhínrá xrja̱nka janhan. \v 5 A̱ ntá chaxín chꞌín Juan ìnta̱ ó kui̱ki̱texín chꞌán chojni. A̱ ntá ijie kánhyó itsjé ya̱on ntá jahará la Ncha̱kuen Dios la tsikitiaxínrá. \s1 Sákjui̱ chꞌín Jesús nkaya nka̱jní \p \v 6 Ntá ti na̱xa̱ kójnkotséko sín chꞌín Jesús, kjuanchankíhi sín chꞌán kíxin: \p ―Jaha Ìnchéni, ¿á tsjánjonhya kjuachaxin jaí tsꞌe̱to̱anni chjasénni Israel ínaá? ―ichro sín. \p \v 7 Ntá kjuáte̱he chꞌín Jesús kíxin: \p ―Náhí. Chontahyará kjuachaxin tso̱nohará nkesá tso̱nhen tíha. Jehó Tꞌaná chónta kjuachaxin tsꞌe̱to̱an tíha. \v 8 Ntá itsi tí Ncha̱kuen Dios ntá tsꞌayéhérá kjuachaxin sátsjichro̱nkará nkehe tí xra̱ kjui̱tꞌa, mé sátsjirá tsjákohérá kaín sín chjasin Jerusalén, la ko estado Judea, la ko estado Samaria, la ko kuenté chjasintajni. \p \v 9 Ntá kjuixin nixja chꞌín Jesús ntá xrína̱hya tinkákꞌi̱tꞌótjen chꞌán sákjui̱ chꞌán la tjejótsjehe sín. Sákjui̱ chꞌán hasta kjuákꞌenkákjan chꞌán ijnko tjui̱. Ntá í tꞌikonhya sín nkerí kjuíji chꞌán. \v 10 Ntá na̱xa̱ tjejókonta sín tí sákjui̱ chꞌín Jesús nka̱jní, a̱ ntá xrína̱hya titàya̱ kꞌuíkuèn sín yaá chojni ntoa tjejóyá sín ka tjóá tjejó sín chji̱naxón tí tjejó tí jehe sín. \v 11 Ntá tí sín a mé ntáchro sín kíxin: \p ―Jahará chojni kjuíxinrá estado Galilea, ¿nkehe tso̱nhen na̱xa̱ kontará nka̱jní? Xi̱kaha tjejokontará sákjui̱ Jesús la ko mé xi̱kaha xiki chꞌán ínaá ―ichro sín. \s1 Xreyá chꞌín Matías tsjia̱téhe lùké chꞌín Judas \p \v 12 Na ntá kja̱nxi̱n sín tí jna̱ itꞌin Olivo na ikjan sín chjasin Jerusalén. Tíha a mé kjínhyó tjen kíxin ó xi̱kahó kꞌue̱to̱an tí ley sátsji sín tí ya̱on tꞌo̱kꞌéhe sín. \v 13 Na ntá kjuíji sín tí chjasin ntiha ntá kꞌui̱tꞌótjen sín tí yóxin piso tí nchia tsíkjen sín kꞌuékꞌejó sín. Mé ntiha tjen chꞌín Pedro, la ko chꞌín Jacobo, la ko chꞌín Juan, la ko chꞌín Andrés, la ko chꞌín Felipe, la ko chꞌín Tomás, la ko chꞌín Bartolomé, la ko chꞌín Mateo. La kja̱xin chꞌín Jacobo, mé itꞌé chꞌán itꞌin Alfeo, la ko chꞌín Simón, mé tí chꞌín a mé kuènte tí partido cananista, la ko kja̱xin chꞌín Judas, sa̱vé chꞌán mé itꞌin Jacobo. \v 14 Kaín sín kójnkotsé sín ntiha tsonixje̱he̱ sín Dios la ko kꞌuéjóko sín tí kíchó tí chꞌín Jesús la ko tí tjan María, ìné chꞌán, la ko iso chojni chjin. \p \v 15 Ntá tí ya̱on a tí chꞌín Pedro kꞌuínkatjen chꞌán kjuákꞌexín to̱té chꞌán jnko̱siné tí tjejó tí sín tinkáchónki Ìnchéni mé ijnko ciento ikán chojni mé tsíkójnkotsé ntiha. Ntá ntáchro chꞌán kíxin: \p \v 16 ―Kíchóni, tꞌichjánxi̱n tsoxiteyá éxí nixja xroon itén Dios éxí tsínixja chꞌín David tsíchrónka Ncha̱kuen Dios nkehe sichꞌe chꞌín Judas. Tí chꞌín Judas mé kjui̱ka̱o chꞌán tí sín tsotsé chꞌín Jesús. \v 17 Jehe chꞌán mé kja̱xin kꞌuékꞌajikoni la jnkokón xra̱ kꞌuáyèkoni chꞌán. \v 18 A̱ ntá jehe chꞌán mé sákjuíkꞌe̱naxín chꞌán ijnko nonte tí chichaon kjuacha chꞌán kíxin tí jie̱ kjuasin chꞌán. Ntá kꞌuánótjen chꞌán la ikja chꞌán kꞌuitja nonte la xitje̱he̱ tse̱e chꞌán kꞌuaxrje kaín si̱ntanòé chꞌán. \v 19 Ntá xi̱kaha kónohe kaín tí sín chjasin Jerusalén ntá tí nonte kjuínchekꞌin sín nkíve̱e sín Acéldama mé tꞌaxrjexín kíxin ijnko nonte siín ijni̱. \v 20 Tí xroon Salmo mé nixja xi̱kihí: \q1 Tsito̱he nto̱é chꞌán a, \q1 la kohya nkexro tsꞌejó ntiha. \m La ko kja̱xin ntáchro kíxin: \q1 Í jnko nkexro tsꞌáyéhe̱ tí xra̱ kuènte chꞌán.\f + \fr 1:20 \ft Salmos 69.25; 109.8\f* \m Mé xi̱kaha tsíkjin chꞌín David. \p \v 21 ’Tí tjejóni ntihi la siín chojni ó kꞌuájikoni xráxín tí kꞌuékꞌajikoni Ìnchéni Jesús \v 22 desde kꞌuíkonni nkexrí kui̱ki̱te chꞌín Juan tí jehe chꞌán la ko hasta kꞌuíkonni sákjui̱ chꞌán nkaya nka̱jní. Ntá ijie tꞌichjánxi̱n tsoxreyá jnkojín tí sín a tso̱jnkotsékoni sín kíxin kja̱xin tsochrónka sín kíxin chaxín xechón Ìnchéni Jesús ―mé xi̱kaha chrónka chꞌín Pedro. \p \v 23 Ntá kjuenka̱yáxin sín tso̱noxín yaá chojni mé tí chꞌín José, tꞌiko̱n chꞌán Barsabás la ko Justo, la ko kja̱xin í jnko chꞌán itꞌin Matías. \v 24 Ntá nixje̱he̱ sín Dios la ntáchro sín kíxin: \p ―Ìnchéni jaha mé choxian a̱sén kaín chojni. Tjákohéni nkexro tso̱nhen tocar xra̱ tí yaá tí nkexro í kónoxín \v 25 tsjia̱téhe xra̱ apóstol kuènte chꞌín Judas. A̱ ntá tí chꞌín Judas mé kuíto̱he chꞌán tí xra̱ kíxin kjuasin chꞌán ijie̱ la ntá ijie sákjuí chꞌán tjetjasóte chꞌán ―ichro sín. \p \v 26 Ntá kjuíchꞌe sín suerte ntá xrína̱hya kónhen tocar tí chꞌín Matías, ntá tuénxín tí hora a kuákja chꞌán xra̱ kꞌuéjóko chꞌán tí tejnko tí sín kjueyá Ìnchéni. \c 2 \s1 Ó kui Ncha̱kuen Dios \p \v 1 Ntá ó kui tí ya̱on kia Pentecostés ntá kaín tí sín tinkáchónki Jesús mé kójnkotsé sín jnkoko̱á tjejó sín. \v 2 Xrína̱hya kuínhin sín ijnko tóvéntó kui̱xi̱n nka̱jní. Tí tóvéntó mé éxí ijnko xri̱nto̱ fuerte chjéhe. Kuenté tí nchia tjejóxenhen sín mé kóvéntó kja̱xin. \v 3 Ntá xrína̱hya kꞌuíkon sín nkehe éxí xrohi nene tsjehe. Ntá tíha xíka̱ye̱he la kꞌuéjókjen jnkojnko kja tí jehe sín. \v 4 Na ntá kaín sín kꞌuáyéhe̱ sín tí Ncha̱kuen Dios ntá kjuankíxin sín nixja sín í jnko nkìva kíxin Ncha̱kuen Dios kjuínki̱tsa sín nixja sín. \p \v 5 A̱ nta tí ya̱on a la tí chjasin Jerusalén kꞌuéjó chojni judío tjinkaon sín sinchexiteyéhe̱ sín tí nkehe tinkáchónki sín, mé tsíkji̱xi̱n sín nkuíxín chjasintajni. \v 6 A̱ ntá jehe sín mé tsíkinhin sín tí tóvéntó ntá tsíkóchjina nchónhya chojni. Ntá í noehya sín nkehe chrókjuenka̱yáxin sín kíxin jnkojnko tí jehe sín mé kuínhin sín kíxin nixja tí sín a jnkojnko nkíve̱e sín. \v 7 Ntá síxrànka̱ sín, chrakon sín ntá jehe sín mé tjo sín kíchó sín kíxin: \p ―¿Á jehya kaín tí sín tjejónixja mé tsíkji̱xi̱n sín estado Galilea? \v 8 La ¿nkekuènté tjejótinhinni kíxin nixja sín jnkojnko nkíve̱eni? \v 9 Kíxin ntihi mé siín chojni tsíkji̱xi̱n chjasin Partia, la ko Media, la ko Elam, la ko Mesopotamia, la ko Judea, la ko Capadocia, la ko Ponto, la ko Asia, \v 10 la ko Frigia, la ko Panfilia, la ko Egipto la ko nkuíxín Africa a̱ntsí nó ntaha Cirene. La ko kja̱xin chojni romano tjejó ntihi. Iso tí sín a mé chaxín tsíkokjíexín judío, la í so la tinkáchónki sín Dios éxí tí sín judío xi̱kaha. \v 11 La kja̱xin siín chojni tsíkji̱xi̱n Creta, la ko Arabia. Mé xi̱kaha kaín ni tsíkji̱xi̱nni tí chjasin a mé tsíkinhinni tjejónixja tí sín a tí kjuaxroan kuènte Dios jnkojnko nkíve̱eni ―mé xi̱kaha ichro sín. \p \v 12 Ntá tóxakonhen kaín sín la chrakon sín ntá kjuanchankíhi kíchó sín kíxin: \p ―¿Nkehe tꞌaxrjexín kaín tíha? ―ichro sín. \p \v 13 A̱ ntá iso sín kjuanoá sín ntáchro sín kíxin: \p ―Tsékoan tí sín a ―ichro sín. \s1 A̱ ntá chꞌín Pedro chénka tí sín siín \p \v 14 Ntá jehe chꞌín Pedro mé kꞌuínkatjen chꞌán, kjuákꞌexín to̱té chꞌán la ko tí tejnko sín apóstol mé kꞌuínkatjen sín la ntá chꞌín Pedro mé itsen nixja chꞌán. Ntáchro chꞌán kíxin: \p ―Jahará chojni judío la ko jahará tjejorá chjasin Jerusalén. Kaínrá tjejorá tinhínrá tí nkehe tso̱xrja̱nka. \v 15 Tí sín tjejó ntihi la jehya tsékoan sín éxí ntáchrorá, kíxin na ntá las nueve nchítjen la kohya nkexro tsékoan. \v 16 Tíhi mé tsíchrónka chꞌín profeta Joel: \q1 \v 17 Ntáchro Dios kíxin: Itsi ijnko ya̱on tsjixixín \q1 ntá tsochrꞌan Ncha̱kuenná ntá tsꞌáyéhe̱ chojni. \q1 Ntá tí xja̱anrá ntoa la ko tí xja̱anrá chjin mé tsonixja tan kuènta̱na. \q1 La ko tí sín ntasoá mé titàya̱ tsꞌíkuèn sín tí nkehe tsjáko̱ha̱ sín. \q1 La ko tí sín ó táda la kotáchrién sín tsꞌikonxín sín kíxin nkexrí tjinkaon Dios. \q1 \v 18 Tí ya̱on tso̱nhen kaín tíha la tsochrꞌan tí Ncha̱kuenná tsꞌáyéhe̱ kaín tí sínntoa chꞌena xra̱ la ko tí síchjin kja̱xin \q1 la tsochrónka sín tanná. \q1 \v 19 Ntá janhan mé tsjáko̱xia̱n ijnko kjuachrakon nka̱jní. \q1 A̱ ntá chjasintajni tsjáko̱xia̱n kjuaxroan: \q1 mé tsꞌixin ijni̱ la ko xrohi la ko itjui̱ tsíkꞌóna ihnchi. \q1 \v 20 Mé tí ya̱on la tsꞌinkaséyanxínhya, tsꞌóna tsꞌixin tie. \q1 A̱ ntá tí nitjó mé tsꞌóna ijni̱. \q1 Xi̱kaha senó tso̱nhen ntá itsi Ìnchéni. \q1 Tíhi mé ijnko ya̱on imá jié la imá náxrjón. \q1 \v 21 A̱ ntá kaín tí nkexro tsjanchehe ihni̱é Ìnchéni kíxin tsjinki̱tsa sín mé tsaá sín.\f + \fr 2:21 \ft 2.17–21 Joel 2.28–32\f* \m Mé xi̱kaha tsíchrónka chꞌín Joel. \p \v 22 ꞌJahará chojni israelita tinhínrá tí nkehe tso̱xrja̱nka. Tí chꞌín Jesús tsíkji̱xi̱n chjasin Nazaret mé Dios kjua̱ko̱xi̱n chꞌán kíxin tsíchrꞌán chꞌán kíxin kjuasin chꞌán itsjé kjuaxroan jié kꞌuíkonrá la ko kjuako chꞌán kíxin Dios tsíchjéhe chꞌán kjuachaxin kíxin tjinkaon chꞌán chrókꞌuikonrá. Jahará ó jína nohará kaín tíha. \v 23 Kjónté xi̱kaha kꞌuíkonrá la jahará itse̱rá chꞌán éxí tsíkjenka̱yáxin Dios ósé. A̱ ntá jahará kjui̱nchekꞌayéhérá chꞌán tí sín jínahya, a̱ ntá tí sín jínahya mé kꞌóyán sín chꞌán, kjua̱kꞌe̱nka̱ni sín chꞌán ijnko ntacruz. \v 24 Kjánchó Dios la kjuínchexechón chꞌán ínaá la kjua̱tse̱n chꞌán tí kjuatjoté kuènte kjuachꞌén kíxin ntá ti kjuachꞌén xitjahya tsꞌe̱tue̱nhen tí jehe chꞌán. \v 25 A̱ ntá ósé tí chꞌín rey David tsíchrónka chꞌán kuènte Jesús ntáchro chꞌán kíxin: \q1 Jaha Ìnchéni tꞌíkua̱n kíxin jnkochríxín tjétaón nti̱a tí xritjakꞌé janhan. \q1 Jaha mé itjen tjaná chjina kíxin chrókohya jie̱ chrókjuásian. \q1 \v 26 Méxra̱ imá chéhe̱ a̱senná. Irꞌva̱ tsje̱xia̱n tí nkehe náxrjón. \q1 Ó nòna kíxin kohya nkehe tsꞌatsínka kjónté itsꞌén. \q1 \v 27 Ó nòna kíxin tí jaha tsi̱to̱éhya a̱senná chríkjan tí siín chojni tsíkꞌen. \q1 Tsjánjonhya kjuachaxin kíxin tso̱xíka nto̱na kíxin janhan mé ijnko nkexro tꞌa̱ha xra̱ jína tjuèhe. \q1 \v 28 Jaha mé kjuáko̱na tí nti̱a tsjanjon kjuachón. Jaha mé nchechàna kíxin tꞌayakonna.\f + \fr 2:28 \ft 2.25–28 Salmo 16.8–11\f* \m Mé xi̱kaha tsíkjin chꞌín David. \p \v 29 ꞌKíchóni ti̱to̱hérá tsontáxrja̱n kíxin chꞌín David, tí nkexro kꞌuaxrjeníxinni mé tsíkꞌén chꞌán la ko tsíkji̱xravá chꞌán. Ntá na̱xa̱ noheni nketí tsíxravá chꞌán. \v 30 A̱ ntá chꞌín David mé ijnko nkexro tsíchrónka itén Dios la ó nohe chꞌán kíxin chaxín Dios chrónka kíxin ijnko nkexro tsꞌaxrjeníxin chꞌán mé tsꞌóna rey mé tsꞌe̱to̱an éxí jehe chꞌán kꞌue̱to̱an chꞌán. \v 31 Mé xi̱kaha chꞌín David la ósé ó nohe chꞌán nkehe tso̱nhen la mé chrónka chꞌán kíxin tsoxechón Cristo la ko ntáchro chꞌán kíxin tí a̱sén chꞌán tsito̱ehya tí siín tí sín tsíkꞌen la tsꞌitjáyanhya tí cuerpo kuènte chꞌán. \v 32 Méxra̱ Dios kjuínchexechón tí chꞌín Jesús, mé kꞌuíkonni kaín ni la mé chrónkani kíxin chaxín tíha. \v 33 Ntá ijie Jesús mé sákjui̱ko chꞌán Dios la nànko itja chjina Dios mé tjen chꞌán. Ntá tsíntáchro Itꞌé chꞌán Dios kíxin tsochrꞌán chꞌán tí Ncha̱kuen chꞌán. Ntá jie ó kui la ó kꞌuíkonrá la ko kuínhínrá nkehe kónhen. \v 34 Tí chꞌín David la jehya jehe chꞌán sákjui̱ nkaya nka̱jní, kíxin jehe David ntáchro chꞌán kíxin: \q1 Ìnchéni Dios mé ntáche tí Ìnchéni kíxin: \q1 “Tjakꞌe tjaná chjina ntihó tséto̱an, \q1 \v 35 tsjixinjian kaín xín tí sín nínkakonhan la tsjachahya sín tsꞌe̱to̱an sín kíxin jahvá mé tséto̱an.”\f + \fr 2:35 \ft 2.34–35 Salmo 110.1\f* \m Mé xi̱kaha tsíkjin chꞌín David. \p \v 36 ꞌNtá kaín rá chojni israelita chrókónohará chaxín kíxin jehe tí chꞌín Jesús ó kjuakénka̱nirá tí ntacruz la Dios mé kjuíchꞌéna Ìnchárá ijie, mé tí Cristo ―mé xi̱kaha chrónka chꞌín Pedro. \p \v 37 Ntá ti kuínhin sín tíha ntá imá kóxakonhen a̱sén sín. La ntá kjuanchankíhi sín chꞌín Pedro la ko tí í so sín kjueyá chꞌín Jesús. Ntáchro sín kíxin: \p ―Kíchóni, a̱ ntá jie la ¿nkexrí chrókjuichꞌeni? \p \v 38 Ntá kjuáte̱he chꞌín Pedro ntáchro chꞌán kíxin: \p ―Chrókui̱to̱hérá tí iji̱árá la chróxráxinkáonrá Dios. Ntá chrókuikitiaxínrá ihni̱é Jesucristo ntá Dios mé tsjakjìinhanrá tí iji̱árá ntá jehe chꞌán tsjanjon chꞌán Ncha̱kuen chꞌán tsꞌayéhérá. \v 39 Dios mé sincheki̱to̱nhanrá chꞌán tí Ncha̱kuen chꞌán tsꞌayéhérá jahará la ko xja̱anrá la ko kja̱xin tsochjéhe chꞌán Ncha̱kuen chꞌán kaín xín tí sín tjejó ikjín. Mé jehe chꞌán tsochjéhe chꞌán Ncha̱kuen chꞌán jnkojnko tí nkexro tsjeyá chꞌán. \p \v 40 Mé xi̱kaha ntáchro chꞌín Pedro la ko í so nkehe ntáchro chꞌán. Nta nixje̱he̱ chꞌán sín ínaá, ntáchro chꞌán kíxin: \p ―Chrókui̱to̱hérá tí jínahya tjenka̱yáxin tí chojni siín chjasintajni kíxin jahará me jína chrókuaárá. \p \v 41 Ntá kaín tí sín kuítekaon tí nkehe chrónka chꞌán la ntá kuíkite sín la tí ya̱on a kóchjina iní mil chojni kjuankíxin tinkáchónki Ìnchéni Jesús la kꞌuíto tí sín ó xráxín siín. \v 42 Ntá kaín sín mé jína kꞌuékꞌejó sín mé kuítekaon sín tí nkehe kjuako tí sín kjueyá Jesús la kjuínki̱tsa sín kjuanjon sín tí nkehe chrókjóne tí í so sín la ko chjéhe sín Dios kjuasáya la ko kójnkotsé sín kíxin sine sín nio̱tja̱ xraxinkakonxín sín kíxin ikꞌuén Ìnchéni. \s1 Mé xi̱kaha kꞌuéjó tí sín xrankíxixín tinkáchónki Ìnchéni \p \v 43 La ntá kaín tí í so sín mé chrakon sín kíxin tí sín tsíkjeyá Jesús kjuasin sín itsjé kjuaxroan. \v 44 La kaín tí sín tinkáchónki Jesús mé jnkoko̱á kꞌuéjó sín la jnkoko̱á chónta sín tí nkehe sine sín. \v 45 Kjuínchekji sín tí nkehe chónta sín ntá kꞌóxika̱ye̱he sín tí chichaon la chjéhe sín tí sín chóntahya. \v 46 Jnkojnko ya̱on kójnkotsé sín tí ni̱nko la ntá jnkojnko nto̱e sín kjóneko kíchó sín. La ko kjóne sín nio̱tja̱ kíxin xraxinkakonxín sín kíxin ikꞌuén Ìnchéni la ko kjuaxróxin kꞌuéjó sín la kohya nkexro kjuínchehnke. \v 47 Kjuanchehe sín kjuasáyé Dios. Ntá kaín chojni kꞌuéchóntehe sín kjuasáya. A̱ ntá jnkojnko ya̱on Ìnchéni mé kjueyá iso chojni kíxin tso̱tsjé tí sín tsaá. \c 3 \s1 Kuíto̱he jína ijnko nkexro xitjahya tji \p \v 1 Ijnko ya̱on tí chꞌín Pedro la ko chꞌín Juan mé chrìin sín sákjui̱ sín tí tjen tí ni̱nko. Mé kjuíji sín las tres kónjín, tí hora mé nixje̱he̱ sín Dios. \v 2 Kaín ya̱on kjuákꞌe ntiha ijnko chꞌín tsíkokjíexín xitjahya tji. Sátsíkjiko sín chꞌán tí ni̱nko la tsíkja̱kꞌe̱tja̱xi̱n sín chꞌán tí ntója puerta mé itꞌin Ntója Náxrjón. Ntaha tjetjanchakꞌéhe chꞌán chichaon tí sín sítꞌixenhen ntiha. \v 3 Ntá xrína̱hya kꞌuíkon tí chꞌín xitjahya tji kjuíji tí chꞌín Pedro la ko chꞌín Juan tsꞌixenhen sín ni̱nko, a̱ ntá kjuanchakꞌéhe chꞌán sín chichaon. \v 4 Na ntá chꞌín Pedro la ko chꞌín Juan mé komá sín tí chꞌín a la ntá ntáchro chꞌín Pedro kíxin: \p ―Tsjehé ntihi. \p \v 5 A̱ ntá tí chꞌín a tjetsjehe chꞌán jína kíxin áchꞌe ichrén nkehe tsjanjon tí sín a, ichro chꞌán. \v 6 A̱ ntá chꞌín Pedro ntáchro kíxin: \p ―Na chontahya plata ni oro kjánchó tí nkehe chonta la tso̱tja̱há. Mé kjuachaxin ihni̱é Jesucristo, tí nkexro tsíkji̱xi̱n chjasin Nazaret, la tꞌinkatjen itjia ―mé xi̱kaha ichro chꞌín Pedro. \p \v 7 Ntá chꞌín Pedro mé itsé chꞌán tí tja chjina tí chꞌín xitjahya tji ntá kꞌuínkatjen chꞌán. Ntá xrína̱hya ó kósóji tí nta ntoá to̱té chꞌán. \v 8 Ntá tí chꞌín xitjahya tji la chrika chꞌán la kjuákꞌexín to̱té chꞌán ntá kjuankíxin chꞌán itji chꞌán. Ntá kꞌuíxenko sín chꞌán nkaxenhen ni̱nko. Tjetji chꞌán la ko chrika chꞌán la chjéhe chꞌán kjuasáya Dios. \v 9 Na ntá kaín tí chojni siín tí chjasin ntiha la kꞌuíkon sín kíxin ó tji chꞌán la ko chjéhe chꞌán kjuasáya Dios. \v 10 Ntá chrakon sín kíxin xi̱kaha tsíkónhen kíxin tsíkjatso̱an sín kíxin jehe tí nkexro kjuákꞌetja̱xi̱n kjuanchakꞌá chꞌán chichaon ntója ni̱nko itꞌin Ntója Náxrjón. \s1 Nixje̱he̱ chꞌín Pedro tí chojni siín tí nta̱sin Salomón \p \v 11 Na tí chꞌín xitjahya tji la mé títo̱ehya chꞌán tí chꞌín Pedro la ko chꞌín Juan. Ntá kaín xín tí sín siín ntiha chrakon sín kuinká sín sákjuítsjehe sín tí nta̱sin kuènte ni̱nko itꞌin nta̱sin Salomón kíxin ntaha tjejó tí sín a. \v 12 Ntá tí kꞌuíkon chꞌín Pedro xi̱kaha la ntáche chꞌán sín kíxin: \p ―Jahará chojni israelita, ¿nkekuènte chrakonrá jahará la ko nkekuènte komáráni? ¿Á tjenka̱yáxinrá kíxin jehóni kjuínchekito̱heni jína tí chꞌín i kíxin jehóni chóntani kjuachaxin la ko kíxin imá tinkáchónkini Dios? \v 13 Náhí. Tí Dios kꞌuékinkáchónki chꞌín Abraham, la ko Isaac, la ko Jacob mé imá chjéhe chꞌán kjuachaxin tí Xje̱en chꞌán Jesús. Kjánchó jahará tsíkjike̱nhenrá chꞌán tí sín tꞌe̱to̱an. Ntá tí chꞌín Pilato mé tjinkaon chꞌán chrókꞌuátjánta chꞌán tí chꞌín Jesús kjánchó jahará la tjinkákonhyará xi̱kaha. \v 14 A̱ ntá jahará chrókjuanchiará chrókuíto̱he sáchrókjui tí nkexro tjóá jína a̱sén. A̱ ntá náhí. A̱ ntá jahará mé tjinkáonrá sátsji ijnko chojni chónta nchónhya jie̱. \v 15 A̱ ntá jahará tsíkꞌoyánrá tí nkexro tjanjon kjuachón. A̱ ntá Dios mé kjuínchexechón tí jehe chꞌán la mé xi̱kaha kꞌuíkonni la chrónkani. \v 16 Tí kjua̱cha̱xién ihni̱é Jesús mé tinkáchónkini la ntá tíha mé kuíto̱exín jína tí nkexro kꞌuíkonrá la ko choxinrá. Tí chꞌín a mé kuítekaon chꞌán ntá kuíto̱he chꞌán jína. Mé xi̱kaha ó kꞌuíkonrá kaín rá. \p \v 17 ’Kíchóni ó nòna kíxin tió jahará la ko tí sín tꞌe̱to̱an kꞌoyánrá Jesús la ni kónoahyará nkehe kjui̱chꞌerá. \v 18 Ntá ó xiteyá tí nkehe tsíntáchro Dios tsínixja̱xi̱n tí sín tsíchrónka itén chꞌán kíxin tí Cristo tꞌichjánxi̱n tsjasóte chꞌán. \v 19 Méxra̱ tsi̱to̱hérá iji̱árá ntá xráxinkáonrá Dios ntá jehe chꞌán mé tsꞌóxíka iji̱árá ntá Ìnchéni mé sinchekito̱hará chꞌán jína. \v 20 Ntá jehe chꞌán mé tsochrꞌán Jesucristo ínaá la xra̱ ó tsi kíxin tsaáxinrá. \v 21 Na ntá ijie la Jesucristo la nkaya nka̱jní ntahó tsito̱he chꞌán hasta tsjasiyóxinjian Dios kaín nkehe éxí tsíntáchro chꞌán tsínixja̱xi̱n chꞌán tí sín tsíchrónka itén chꞌán ósé. \v 22 A̱ ntá senó tí chꞌín Moisés tsíchénka tí sín tsíkꞌaxrjeníxinni kíxin: “Ìnchéni Dios mé tsochrꞌán ijnko nkexro tsꞌaxrjeníxinrá tsochrónka itén chꞌán éxí tsíchrꞌán chꞌán tí janhan. Tꞌichjánxi̱n tinhínrá kaín tí nkehe tsontáchro chꞌán. \v 23 A̱ ntá tí chojni titekakonhya tí nixja tí nkexro a la tsꞌitjáyan sín la tsíto̱he sín tí nación Israel,”\f + \fr 3:23 \ft 3.22–23 Deuteronomio 18.15,19\f* mé xi̱kaha tsíchrónka chꞌín Moisés. \p \v 24 ’Kaínxín tí sín tsíchrónka itén Dios kjuankíxixín chꞌín Samuel la ko kaín tí sín kui chrꞌéxi̱n mé chrónka sín kíxin kaín tíha tso̱nhen xi̱kaha tí ya̱on i. \v 25 Mé tí nkehe tsíntáchro Dios tsínixja̱xi̱n chꞌán tí sín tsíchrónka itén chꞌán kíxin xi̱kaha chrókꞌuayéhérá jahará tí nkehe chrókjuanjon chꞌán kíxin chrókꞌuejorá jína. Dios tsíkjichꞌéna chꞌán ijnko pacto mé nixje̱he̱ chꞌán tí sín tsíkꞌaxjeníxinrá mé tsíntáche chꞌán tí chꞌín Abraham kíxin: “Kaínxín chojni chjasintajni mé tso̱yaonxín sín kíxin ijnko nkexro tsꞌaxrjeníxin tí jaha.”\f + \fr 3:25 \ft Génesis 22.18\f* \v 26 Dios kjuínchexechón chꞌán tí Xje̱en chꞌán la sa̱oxín ichrꞌán chꞌán tí tjejorá jahará israelitará kíxin chrókjuintayaonrá chꞌán kíxin jnkojnko tí jahará chrókui̱to̱hérá tí nkehe jínahya ichꞌerá ―ichro tí chꞌín Pedro. \c 4 \s1 Tí chꞌín Pedro la ko chꞌín Juan nkayakon tí sín tꞌe̱to̱an \p \v 1 Chꞌín Pedro la ko chꞌín Juan la na̱xa̱ tjejónixje̱he̱ sín tí sín tsíkójnkotsé ntá xrína̱hya ikui tí sín ncha̱tꞌá la ko tí chꞌín tꞌe̱tue̱nhen tí sín soldado kuènte tí ni̱nko la ko tí sín saduceo. \v 2 Imá kónínkaon sín kíxin chꞌín Pedro la ko chꞌín Juan kjua̱ko̱he̱ sín tí sín tsíkójnkotsé nkexrí tsoxechón chojni tsíkꞌen kíxin xi̱kaha xechón chꞌín Jesús. \v 3 Ntá kuínhin sín xi̱kaha ntá itsé sín tí sín a ntá sákjuíko sín, chrꞌáxenhen sín nto̱echiso. Ntahó kꞌuéjó sín hasta kóya̱on kíxin ó ntá kóntó. \v 4 A̱ ntá nchónhya tí sín tsíkinhin tí tan a la kuítekaon sín. Ntá kjuixraká tí número tí chojni ntoa mé inꞌó mil chojni ntoa ó. \p \v 5 A̱ ntá tí ya̱on chrꞌéxi̱n kójnkotsé tí chjasin Jerusalén tí sín tꞌe̱to̱an kuènte tí sín judío la ko tí sín tjako tí ley. \v 6 Mé kja̱xin ntaha tjen chꞌín Anás, mé jehe chꞌan mé tí ncha̱tꞌá imá tꞌe̱to̱an, la ko chꞌín Caifás, la ko kja̱xin chꞌín Juan, la ko chꞌín Alejandro, la ko kaín tí chojni kjéhya tí ncha̱tꞌá tꞌe̱to̱an. \v 7 Ntá kꞌue̱to̱an sín kíxin síxrakoa chꞌín Pedro la ko chꞌín Juan. Ntá kꞌuéjó sín jnko̱siné la ntá kjuanchankíhi sín ntáchro sín kíxin: \p ―¿Nkexro kjuanjon kjuachaxin o̱ nkexro kjuachaxin ihni̱é kíxin xi̱kaha ichꞌerá tí nkehe? \p \v 8 Ntá chꞌín Pedro imá chónta chꞌán kjuachaxin kuènte Ncha̱kuen Dios ntá kjuáte̱he chꞌán ntáchro chꞌán kíxin: \p ―Jahará chojni tꞌe̱to̱an kuènte chjasin la ko jahará sín táda kuènte chjasin Israel, \v 9 jahará mé tjanchankírá kíxin nkexrí kuíto̱he ijnko chojni níhi jína kíxin tjinkáonrá tso̱nohará. \v 10 Ntá tinhínrá jína tí nkehe tsochrónkaxínni kíxin kaín rá chojni chjasin Israel tso̱nohará kíxin tí chꞌín i itjen ntihi mé kuíto̱he chꞌán jína kjua̱cha̱xién ihni̱é Jesucristo, tí nkexro tsíkji̱xi̱n chjasin Nazaret. A̱ ntá jahará mé tsíkjakénka̱nirá chꞌán tí ntacruz la ntá Dios kjuínchexechón chꞌán ínaá. \v 11 Tí chꞌín Jesús i mé tí xro̱ náxrjónhya kui̱to̱éntará tió kjui̱chꞌénará tja̱tꞌo̱ ntá mé jie kꞌóna tí xro̱ tjetoan.\f + \fr 4:11 \ft Salmo 118.22\f* \v 12 Kohya í jnko nkexro chónta kjuachaxin chrókuaáxinni kíxin kohya í jnko ihni̱é chojni ntihi chjasintajni chrókuinkáchónkini chrókuaáni ―mé xi̱kaha ichro chꞌín Pedro. \p \v 13 Tí síxre̱é mé kꞌuíkon sín kíxin chꞌín Pedro la ko chꞌín Juan mé nixja sín kaín a̱sén sín la ntá kónohe sín kíxin tí sín a mé noehya sín xroon la tjetuanhya sín. Ntá chrakon tí sín tꞌe̱to̱an ntá kjuátso̱an sín kíxin tí sín a mé tsíkꞌajiko chꞌín Jesús. \v 14 A̱ ntá tí chꞌín tsíkito̱he jína mé ntiha tjejóko sín chꞌán. Méxra̱ xitjahya tsjanchia sín jie̱ tsjasóte tí sín a. \v 15 Ntá tí síxre̱é a mé kꞌue̱to̱an sín kíxin tí sín a tsꞌaxrje sín ntója ntá jehó sín kꞌuéjóxenhen sín nchia ikjo sín kíchó sín. \v 16 Ntá ntáchro sín kíxin: \p ―¿Nkehe chrókjuichꞌeheni tí sín a? Kaínxín tí chojni ntihi chjasin Jerusalén mé ó kꞌuíkon sín kíxin kjuínki̱tsa Dios tí sín a ntá kjuasin sín ijnko kjuaxroan jié ntá xitjahya tsontáchroni kíxin chaxínhya tíha. \v 17 Í tjinkakonhyani kíxin na̱xa̱ tsochrónka sín tíha kíxin na̱xa̱ tsinhin chojni. Méxra̱ tsꞌe̱to̱anni kíxin í tsochénkahya sín ninkexró tí ihni̱é Jesús. \p \v 18 Na ntá kꞌuíye̱he̱ sín tí sín a ínaá ntá kꞌue̱tue̱nhen sín kíxin ninkehó chrónixja sín la ko chrókjuako sín ihni̱é Jesús, ichro sín. \v 19 A̱ ntá chꞌín Pedro la ko chꞌín Juan kjuáte̱he sín ntáchro sín kíxin: \p ―Tjenka̱yáxinrá jahará, ¿á chrókóxrjínhi̱n Dios chrókjuintaxiteyáharáni jahará o̱ chrókjuinchexiteyéhe̱ni tí jehe chꞌan? \v 20 A̱ ntá jeheni la xitjahya tsíto̱heni tsochrónkani tí nkehe ó kꞌuíkonni la ko tí nkehe kuínhinni ―ichro sín. \p \v 21 A̱ ntá kjónté xi̱kaha kuínhin tí síxre̱é la jie̱he kꞌue̱to̱an sín ntá kjuanjon sín kjuachaxin kíxin sátsji tí sín a kíxin kꞌuitjahya sín nkexrí sinchekjasóte sín tí sín a kíxin kaín tí sín chjasin ntiha chjéhe sín Dios kjuasáya kíxin tí kjuaxroan kjuíchꞌe sín. \v 22 Na mé tí chꞌín kuíto̱he jína kíxin tí kjuaxroan mé chjina kꞌuaxitjehe chꞌán cuarenta nánó a. \s1 Tí sín tinkáchónki Jesús tjanchia sín kíxin tsochrakonhya sín \p \v 23 Ntá tí chꞌín Pedro la ko chꞌín Juan tsíxranjon kjuachaxin sátsji sín na ntá sákjuí sín tí tsíkójnkotsé iso tí sín chóxin sín. Ntá chrónka sín kaín nkehe kꞌue̱to̱an tí sín ncha̱tꞌá tꞌe̱to̱an la ko tí sín táda. \v 24 Ntá kjuixin kuínhin tí sín tsíkójnkotsé na ntá kaín sín nixje̱he̱ sín Dios la ntáchro sín kíxin: \p ―Ìnchéni, jaha mé kjui̱chꞌéna nka̱jní la ko chjasintajni la ko tí nta̱yaon la ko kaín xín tí nkehe siín. \v 25 Jaha mé kjua̱cha̱xién Ncha̱kuan nixjaxian chꞌín David tí nkexro kjuítꞌaha xra̱. Ntáchro chꞌán kíxin: \q1 ¿Nkekuènte kíxin kónínkaon kaín tí chojni nación ókjé? \q1 A̱ ntá tí chojni israelita mé tjenka̱yáxin nkehe ninkehó sínkíhya. \q1 \v 26 Tí sín rey siín chjasintajni la ko kaín tí sín tí chjasin kójnkotsé sín \q1 nínkakonhen sín Ìnchéni la ko Cristo.\f + \fr 4:26 \ft 4.25–26 Salmo 2.1–2\f* \m Mé xi̱kaha tsíkjin chꞌín David ósé. \p \v 27 ’Mé xi̱kaha chaxín chꞌín Herodes, la ko chꞌín Poncio Pilato, la ko kja̱xin tí chojni tsíkji̱xi̱n ókjé, la ko tí sín israelita mé tsíkójnkotsé sín tí chjasin ntihi kíxin kónínkakonhen sín tí Xja̱an Jesús chóntahya jie̱, mé tí nkexro tsíkjéyá jaha sitꞌaha xra̱. \v 28 Mé xi̱kaha kjuínchexiteyá sín tí nkehe ósé tsíkjenka̱yáxian kíxin tꞌichjánxi̱n xi̱kaha tso̱nhen. \v 29 A̱ ntá Ìnchéni, tsjehé kíxin imá jie̱he kꞌue̱to̱an tí sín a. La ntá jaha tsjínki̱tsa tí sín sitꞌaha xra̱ tsochrakonhya sín tsochrónka sín itán. \v 30 La ko tí kjua̱cha̱xián si̱nchekito̱exín jína tí chojni níhi la ko tsjáko̱xian kjuaxroan kjua̱cha̱xién ihni̱é tí nkexro Jesús tꞌaha xra̱ ―mé xi̱kaha nixje̱he̱ sín Dios nkaya nka̱jní. \p \v 31 A̱ ntá tí kjuixin nixje̱he̱ sín Dios a̱ ntá tí tjejó sín mé kuínkí nonte. La ntá kaín sín a̱ntsí kꞌuáyéhe̱ sín Ncha̱kuen Dios ntá kaín a̱sén sín kjuankíxin sín chrónka sín itén Dios. \s1 Tí kaín nkehe siín la kaín sín mé kuènte sín \p \v 32 La kaín tí sín kuinkáchónki sín Jesús mé jnkoko̱á kjuenka̱yáxin sín. Kohya nkexro ntáchro kíxin jehó kuènte tí nkehe siín. Náhí. Kaín sín mé kuènte sín. \v 33 Tí sín tsíkjeyá Jesús mé kaín a̱sén sín chrónkaxín sín kíxin nkexrí xechón Ìnchéni Jesús. Ntá Dios a̱ntsí kjuíncheyaon kaín sín. \v 34 Kohya ninkexró nóa̱xi̱nhya tjejó ntiha kíxin kaín tí sín chónta no̱nte̱e sín o̱ nto̱e sín kjuínchekji sín. Na ntá tsíkji̱ka̱o sín tí chichaon \v 35 chjéhe sín tí sín kjueyá Jesús. A̱ ntá tí sín kꞌóxika̱ye̱he sín tí chichaon, kuákja tí sín nòa. \v 36 Mé xi̱kaha kjuíchꞌe ijnko chꞌín levita itꞌin José. Jehe chꞌán la tsíkji̱xi̱n chꞌán nonte Chipre jnko̱siné nta̱yaon. Tí sín kjueyá Jesús mé kjuínchekꞌin sín chꞌán Bernabé, mé tꞌaxrjexín kíxin tí chꞌín nchechéhe̱ a̱sén chojni. \v 37 Jehe chꞌán a mé kjuínchekji chꞌán ijnko no̱nte̱e chꞌán ntá kjui̱ka̱o chꞌán tí chichaon kjuínchekꞌáyéhe̱ chꞌán tí sín kjueyá Jesús. \c 5 \s1 Ijie̱ kjuasin chꞌín Ananías la ko tjan Safira \p \v 1 A̱ ntá í jnko chꞌán mé itꞌin Ananías, a̱ ntá ichjién chꞌán mé itꞌin Safira, mé jehe sín mé kjuínchekji sín ijnko no̱nte̱e sín. \v 2 A̱ ntá tí chꞌín a kjuenka̱yáxinko ichjién chꞌán ntá kuakitsjentehe sín iso tí chichaon. Ntá í so mé sákjuíko chꞌán la chjéhe chꞌán tí sín kjueyá Jesús la kjuanjon chꞌán éxí kaín. \v 3 Ntá ntáchro chꞌín Pedro kíxin: \p ―Ananías, ¿kuènté chje̱hé kjuachaxin tí Tsochren kíxin kꞌue̱tue̱nhen a̱sán? Ntá kjui̱chꞌiyehé tí Ncha̱kuen Dios kíxin kjui̱nchemá iso chichaon kjui̱nchekjixián no̱nta̱a. \v 4 ¿Á jehya no̱nta̱a tíha? Ntá tió kjui̱nchekjia la, tí chichaon la, ¿á jehya kuèntá? ¿Kuènte kjuenka̱yáxian si̱chꞌe tíha? Kjui̱chꞌiyehé Dios, jehya chojni kjui̱chꞌiyehé. \p \v 5 Na ntá kuínhin tí chꞌín Ananías ntá kjuítsínka chꞌán ntá ikꞌuén chꞌán. La ko kaín xín tí sín ntiha kónohe sín nkehe kónhen tí chꞌín a la imá chrakon sín. \v 6 Na ntá ikjui iso sín ntasoá la ntá kjuínchekꞌísímá sín ika tí cuerpo kuènte chꞌán la ntá sákjui̱ko sín, sákjuíkja̱vá sín. \p \v 7 Ntá kꞌuátsínka iní hora ntá kjuíji ichjién chꞌín Ananías kꞌuíxenhen tjan tí nchia ntaha a. La noehya tjan nkehe tsíkónhen tí ntiha. \v 8 Ntá chꞌín Pedro mé kjuanchankíhi tí tjan a, ntáchro chꞌán kíxin: \p ―Chro̱nka, ¿á chaxín xi̱kahó kóxi̱xi̱n tí nonte ó kjui̱nchekjirá? ―ichro chꞌán. \p Ntá kjuáte̱he tjan kíxin: \p ―Chaxín xi̱kahó kóxi̱xi̱n. \p \v 9 Ntá ntáchro chꞌín Pedro kíxin: \p ―¿Nkekuènte jnkoko̱á kjuenka̱yáxinrá kjui̱chꞌiyehérá Ncha̱kuen Ìnchéni? Kjá ntáchrorá kohya nkehe chrókónhanrá. Ntihi ó kui tí sín ntasoá sákjuíkjává sín xìa na ntá jaí sátsjiko sín tí jaha ―mé xi̱kaha ichro chꞌín Pedro. \p \v 10 Ntá tuénxín kjuítsínka tjan Safira to̱té tí itjen chꞌín Pedro ntá ikꞌuén tjan. Ntá kꞌuíxenhen tí sín ntasoá tí nchia a ntá kꞌuíkon sín kíxin tsíkjixin tsíkꞌen tjan. La ntá sákjuíko sín tí cuerpo kuènte tjan la kjua̱vá sín tjan tí chjinaxón tsíxrává tí xìi tjan. \v 11 Na kaín tí sín kuènte ni̱nko la ko tí í so sín kuínhin tí xi̱kaha tsíkónhen, mé imá chrakon sín. \s1 Itsjé kjuaxroan kjua̱ko̱xi̱n sín \p \v 12 A̱ ntá tí sín kjueyá Jesús mé kjua̱ko̱xi̱n sín nchónhya kjuaxroan tí siín chojni ntiha la ko kaín sín mé kójnkotsé sín tí nta̱sin itꞌin Salomón. \v 13 Chrakon iso sín kꞌuítohya tí jehe sín la kjónté la kaín chojni tjikosáyehe tí jehe sín. \v 14 La ntá xrína̱hya nchónhya chojni ntoa la ko chojni chjin kjuankíxin tinkáchónki sín Ìnchéni. \v 15 Ntá itsjé chojni mé kuakitsje sín tí chojni níhi kꞌuejo sín nti̱a. Tjejótákꞌá sín chrítaón cama la ko kania kíxin tsꞌatsínka chꞌín Pedro ntá kjónté itsꞌue̱en chꞌán ó tsꞌatsínka tí tjejó sín mé chrókuito̱exín sín jína. \v 16 Kja̱xin tí chjasin chjino mé kjui̱xi̱n nchónhya chojni ikjui sín chjasin Jerusalén la kjui̱ka̱o sín tí chojni níhi la ko tí chojni chónta ncha̱kuen tí jínahya. La kaín sín a mé kuíto̱he sín jína. \s1 Chꞌín Pedro la ko chꞌín Juan mé chónkíhi sín \p \v 17 Na ntá tí sín ncha̱tꞌá tꞌe̱to̱an la ko tí sín kuènte tí sín saduceo mé imá kóchji̱no̱xínhin sín. \v 18 Na ntá itsé sín tí sín kjueyá Jesús la chrꞌáxenhen sín nto̱echiso. \v 19 A̱ ntá ijnko ángel kuènte Ìnchéni ikui tí tie a kuakitje̱he̱ chꞌán ntója nto̱echiso ntá kuakitsje chꞌán tí sín a. La ntá kꞌue̱tue̱nhen chꞌán sín kíxin: \p \v 20 ―Sátjirá ni̱nko la tsjákohérá kaín tí sín ntiha tí tan ni̱xin tsjanjon kjuachón. \p \v 21 Kjuixin kuínhin sín ntá sákjuí sín ntá tí kꞌuínkaséyan kꞌuíxenhen sín tí ni̱nko kjuako sín. \p A̱ ntá tí ncha̱tꞌá tꞌe̱to̱an la ko tí sín kꞌuéjóko chꞌán mé kꞌuíye̱he̱ sín tso̱jnkotsé kaín tí síxre̱é, mé tí sín tꞌe̱to̱an kuènte Israel. Na ntá kꞌue̱to̱an sín kíxin tsoxrakoa tí sín tjejóchjina tsíkjeyá Ìnchéni. \v 22 A̱ ntá kjuíji tí sín policía tí nto̱echiso a ntá kꞌuitjahya sín tí sín a. La ntá ikjan sín la \v 23 ntáchro sín kíxin: \p ―Kjuíjini ntiha la kꞌuíkonni tsíkjehe̱ jína nto̱echiso a la kꞌuéjó tí sín soldado a ntója. Ntá kuakitje̱he̱ni nto̱echiso la kꞌuitjahyani ninkexró tí nkaxenhen ―ichro sín. \p \v 24 Ntá kaín tí ncha̱tꞌá tꞌe̱to̱an la ko tí chꞌín kꞌue̱tue̱nhen tí policía kuènte ni̱nko la ko i so tí sín ncha̱tꞌá tꞌe̱to̱an mé kuínhin sín ntá ntáchro sín kíxin xá nkexrí chrókónhen chrókꞌuitjáyan tí xra̱ kuènte tí sín a. \v 25 Na ntá tuénxín kjuíji ijnko nkexro ntáchro kíxin: \p ―Tí sín kꞌuejochji̱na̱rá jahará mé ó nkaxenhen ni̱nko ntaha tjejó sín tjejótja̱ko̱he̱ sín chojni ―ichro chꞌán. \p \v 26 La ntá tí chꞌín kꞌue̱tue̱nhen tí sín policía mé sákjuíko chꞌán tí sín policía la kjuíkakjín tí sín tjako. Ninkehó kjuíchꞌehya tí sín policía tí sín tjako kíxin chrakon sín kíxin áchꞌe tí sín siín ntiha mé tsjakꞌe sín xro̱, ichro sín. \v 27 Na ntá tió kjui̱ka̱o sín tí sín a la kꞌuejó sín nkayakon tí sín tꞌe̱to̱an ntá tí ncha̱tꞌá tꞌe̱to̱an ntáchro chꞌán kíxin: \p \v 28 ―Jeheni kjuanjonhyani kjuachaxin kíxin tsjákorá ihni̱é tí nkexro a. ¿A̱ ntá nkehe kjui̱chꞌerá jahará? Kuenté chjasin Jerusalén tsíkjákorá. La tjinkáonrá tsékaráni jie̱ kíxin jeheni tsíkꞌóyánni tí chꞌín a ―ichro chꞌán. \p \v 29 A̱ ntá chꞌín Pedro la ko tí iso sín kjueyá Jesús ntáchro sín kíxin: \p ―A̱ ntá jeheni tꞌichjánxi̱n sinchexiteyéhe̱ni Dios senó. A̱ ntá chrꞌéxi̱n sinchexiteyéhe̱ni chojni. \v 30 Tí Dios tsíkinkáchónki tí sín tsíkꞌaxjeníxinni ósé mé kjuínchexechón Jesús, ti nkexro a mé kjuakénka̱nirá tí ntacruz tsíkꞌoyánrá. \v 31 Ntá ijie tjeko chꞌán Dios nkaya nka̱jní la nánko itja chjina Dios mé tjen chꞌán la Dios kjuíchꞌéna chꞌán ijnko nkexro tꞌe̱to̱an kíxin sinchekaá chꞌán chojni kíxin tí nación Israel chrókjan chrókuinkáchónki sín Dios ntá chrókꞌuitjáyan tí jie̱ chónta sín. \v 32 La ko kja̱xin jeheni chrónkani kaín tí nkehe kꞌuíkonni kjua̱cha̱xién Ncha̱kuen Dios. Tí Ncha̱kuen chꞌán mé chjéhe Dios kaín tí nkexro chaxín sinchexiteyéhe̱ tí jehe chꞌán. \p \v 33 La ntá tí sín tꞌe̱to̱an a mé kuínhin sín tíha ntá kónínkaon sín la ko tjinkaon sín chrókꞌóyán sín tí sín a. \v 34 Na ntá tjen ijnko chojni fariseo mé ijnko síxre̱é itꞌin chꞌán Gamaliel. Jehe chꞌán mé ijnko maestro kjuako tí ley la kaín chojni chjasin ntiha chóntehe chꞌán kjuasáya. Mé kꞌuínkatjen chꞌán kjuákꞌexín to̱té chꞌán la nixja chꞌán kꞌue̱to̱an chꞌán kíxin tí sín tsíkjeyá Ìnchéni mé tsꞌaxrje sín ntója intsí, ichro chꞌán. \v 35 Na ntá nixje̱he̱ chꞌán kaín tí síxre̱é ntáchro chꞌán kíxin: \p ―Jahará chojni israelita, tóxakonhanrá kíxin kohya nkehe chrókjui̱chꞌeherá tí sín a. \v 36 Xráxinkáonrá kíxin senó kjuákꞌe ijnko chꞌín itꞌin Teudas la tónhen a̱sén chꞌán kíxin imá tꞌe̱to̱an chꞌán. Ntá itsjé sín mé noó ciento chojni kjuíchréhe̱ chꞌán. Na ntá ókjé chojni kꞌóyán sín tí chꞌín a la ntá kaín tí sín kuinkáchréhe̱ tí jehe chꞌán mé xíka sín sákjuí sín ntá ntahó kjuèxín tí xra̱ kꞌuékjichꞌe sín. \v 37 Ntá chrꞌéxi̱n tió xrenájín kaín ihni̱é chojni kꞌuéjó na ntá ikjui í jnko chꞌín mé itꞌin chꞌán Judas la kjui̱xi̱n chꞌán estado Galilea. Ntá itsjé chojni kjuíchréhe̱ chꞌán. La ntá kja̱xin kꞌóyán sín chꞌán la ntá kaín xín tí sín kjuíchréhe̱ chꞌán xíka sín sákjuí sín ínaá. \v 38 Méxra̱ ti̱to̱hérá tjia̱téhyará tí jehe sín a. A̱ ntá tí tjejóchꞌe sín xra̱ kuènte chojni ó la kja̱xin tsꞌitjáyan. \v 39 A̱ ntá tí chaxín tjako sín kjua̱cha̱xién Dios ntá tsjachahyará si̱nchekꞌitjáyanrá tíha. Méxra̱ ti̱to̱hérá sín kíxin tsjánjo̱nkohyará Dios. \p \v 40 Na ntá kaín tí síxre̱é mé kuítekaon sín la ntá kꞌuíye̱he̱ sín tí sín kjueyá Jesús. La ntá kjuate sín la xíkꞌe̱tue̱nhen sín kíxin í tsonixjahya sín ihni̱é Jesús la ntá kjuanjon sín kjuachaxin kíxin sátsji sín. \v 41 Ntá tí sín kjueyá Jesús mé kꞌuaxrjexín sín tí tjejó tí sín tꞌe̱to̱an kjónté xi̱kaha kónhen sín la chéhe̱ sín kíxin Dios kjuanjon kjuachaxin kjuasóte sín kíxin tí kjuako sín ihni̱é Jesús. \v 42 Kuíto̱ehya sín tsjako sín kuènte Jesucristo kaín ya̱on tí nkaxenhen ni̱nko la ko tí jnkojnko nto̱e chojni. \c 6 \s1 Kjueyá sín yato chojni tsjinki̱tsa \p \v 1 Na ntá tí ya̱on a tjoka sítinkákótsjé tí sín tinkáchónki Ìnchéni. A̱ ntá tí sín nixja nkìva griego mé kónínkakonhen sín tí sín nixja nkìva hebreo. Ntáchro sín kíxin tí sín chjin kꞌán kuènte sín la kánhyó jína kꞌuáyéhe̱ tí nkehe síxika̱ye̱he sine sín jnkojnko ya̱on, ichro sín. \v 2 Na ntá tí teyó tí sín tsíkjeyá Jesús mé kꞌuíye̱he̱ sín kaín tí sín tinkáchónki Ìnchéni. Ntá nixje̱he̱ sín, ntáchro sín kíxin: \p ―Jeheni la jehya jína tsíto̱heni tí xra̱ tjakoni itén Dios, kíxin ntá sitꞌaharáni xra̱ tsꞌóxíka̱ye̱heni tí nkehe sine tí sín kꞌán. \v 3 Méxra̱ jahará kíchó ni tsjéyárá yato chojni ntoa tí tjejorá, tí chojni jína choxinrá la ko nohe sín la ko a̱ntsí chónta sín Ncha̱kuen Dios mé tí sín a sinchekꞌáyéhe̱ni tí xra̱ a. \v 4 A̱ ntá jeheni la tsonixje̱he̱ni Dios la ko tsinkákjakoni itén chꞌán ―mé xi̱kaha ichro sín. \p \v 5 La ntá kaín sín mé kuínhin sín xi̱kaha ntá jnkoko̱á kjuenka̱yáxin sín. La ntá kjueyá sín chꞌín Esteban, mé ijnko nkexro imá tinkáchónki Ìnchéni la ko a̱ntsí chónta chꞌán tí Ncha̱kuen Dios. La kja̱xin kjueyá sín chꞌín Felipe, la ko chꞌín Prócoro, la ko chꞌín Nicanor, la ko chꞌín Timón, la ko chꞌín Parmenas la ko chꞌín Nicolás. Jehe chꞌán mé tsíkji̱xi̱n chꞌán chjasin Antioquía la ósé mé tsíkinkáchónki chꞌán ti nkehe tinkáchónki tí sín judío. \v 6 Ntá kjuixin kjueyá sín tí sín a ntá kjui̱ka̱o sín ti tjejó tí sín tsíkjeyá Ìnchéni. La ntá tí sín a mé nixje̱he̱ sín Dios la ko kꞌuejotja tja sín chrítaón tí ikja tí sín tsíkónoxín. \p \v 7 Tí itén Dios sítinkákji la tinkákótsjé tí sín tinkáchónki Ìnchéni chjasin Jerusalén. Kja̱xin itsjé tí sín ncha̱tꞌá judío kjuankíxin sín tinkáchónki sín Ìnchéni. \s1 A̱ ntá itsé sín chꞌín Esteban \p \v 8 Tí chꞌín Esteban mé ijnko nkexro kꞌuéchónta kjuachaxin kíxin Dios tsíkjincheyaon chꞌán la nchónhya kjuaxroan kjua̱ko̱xi̱n chꞌán tí siín chojni. \v 9 A̱ ntá iso sín tsíkji̱xi̱n tí ni̱nko judío kuènte tí sín senó kꞌuejó esclavo sín tsíkji̱xi̱n sín chjasin Cirene, la ko Alejandría, la ko Cilicia, la ko estado Asia, mé kjuankíxin sín ikjo sín chꞌín Esteban. \v 10 Kjónté xi̱kaha la kjuachahya sín kíxin Ncha̱kuen Dios mé kjuínki̱tsa tí chꞌín Esteban nixja chꞌán. \v 11 Na ntá jehe sín mé kjue̱nke̱he sín ókjé chojni kíxin tsochrónka sín kíxin kuínhin sín kꞌuántaxínhi̱n chꞌán chꞌín Moisés la ko Dios, ichro sín. \v 12 Mé xi̱kaha kꞌuíxité kaín chojni la ko tí sín tꞌe̱to̱an kuènte ni̱nko la ko tí sín tjako tí ley. La ntá itsé sín tí chꞌín Esteban la tinkánkákjen sín chꞌán sákjui̱ko sín chꞌán tí siín tí síxre̱é a. \v 13 Kja̱xin kjueyá sín chojni tsochrónka kíxin ntoáhya kjuako chꞌín Esteban la ntáchro tí sín a kíxin: \p ―Tí chꞌín a mé títo̱ehya chꞌán tꞌántaxínhi̱n chꞌán tí ni̱nko kuènténi la ko tí ley. \v 14 Ó kuínhinni kíxin chrónka chꞌán kíxin tí chꞌín Jesús, tí chꞌín tsíkji̱xi̱n chjasin Nazaret, mé sinchekꞌitjáyan chꞌán tí ni̱nko̱eni ntihi la ko tsjitóxi̱nhin chꞌán tí nkehe tinkáchónkini mé tí nkehe tsíkꞌe̱to̱an chꞌín Moisés ―mé xi̱kaha ichro sín. \p \v 15 Ntá tí síxre̱é la ko kaín tí sín sítja̱xi̱n ntiha la komá sín tí chꞌín Esteban la mé kꞌuíkon sín kíxin tí kàré chꞌán mé éxí ijnko ángel mé xi̱kaha tsjehe tí jehe chꞌán. \c 7 \s1 Tí nkehe kjuáte̱he chꞌín Esteban \p \v 1 A̱ ntá tí sín ncha̱tꞌá tꞌe̱to̱an kjuanchankíhi sín tí chꞌín Esteban kíxin: \p ―¿Á chaxín kaín tíhi tsíntáchrua? \p \v 2 Na ntá jehe chꞌán kjuáte̱he chꞌán ntáchro chꞌán kíxin: \p ―Kaínrá kíchó ni Israel la ko sín táda tinhínrá tí nkehe tsontáxrja̱n. Dios kuènteni chónta kjuachaxin mé kjua̱ko̱he̱ chꞌín Abraham tí nkexro kꞌuaxrjeníxinni tió kjuákꞌe chꞌán nación Mesopotamia tí na̱xa̱ sátjihya chꞌán tsjakꞌe chꞌán nonte Harán. \v 3 Dios tsíntáchro kíxin: “Ti̱to̱hé chjasán la ko kaín tí nkexro kjéhya. Na ntá sátjia tí nonte tsjákohá jaha.”\f + \fr 7:3 \ft Génesis 12.1\f* \v 4 Na ntá chꞌín Abraham kꞌuaxrjexín chꞌán tí nonte Caldea. Ntá sákjuí chꞌán kjuákꞌe chꞌán tí nonte Harán. Na ntá kjuixin ikꞌuén itꞌé chꞌán na ntá Dios kjui̱ka̱o tí jehe chꞌán tí nonte tjejorá ijie. \v 5 Kjánchó chꞌín Abraham la kuákjahya chꞌán nítꞌo̱ nonte hasta ni tí tsjakꞌe to̱té chꞌán la chóntahya chꞌán. A̱ ntá chrónka Dios kíxin chaxín chrꞌéxi̱n tió tsjixin tsꞌen chꞌín Abraham la tí sín tsꞌaxrjeníxin chꞌán mé tsꞌáyéhe̱ sín tíha. Kjónté na̱xa̱ kohya nijnko xje̱en chꞌán la mé xi̱kaha ntáchro Ìnchéni. \v 6 Kja̱xin tsíntáchro Dios kíxin tí sín tsꞌaxrjeníxin chꞌín Abraham la tsꞌejó sín ókjé nonte, la ko sichꞌexón sín xra̱ la ko náxrjónhya tsꞌejó sín noó ciento nánó. \v 7 La kja̱xin xíntáchro Dios ínaá kíxin: “Ntá chrꞌéxi̱n janhan si̱ntakjasóte tí sín kjuínchekjasóte xja̱an. La ntá tí xja̱an mé tsokjan sín ntihi ntá tsoxraxinkakonxín sín tí janhan,” mé xi̱kaha ichro Dios. \v 8 Na ntá Dios mé tsíkjo chꞌín Abraham kíxin kaín tí chojni ntoa tsꞌaxrjeníxin chꞌán mé itsa sín xro̱ye. Na ntá xi̱kaha tió kokjíhi xje̱en chꞌan Isaac ntá chꞌín Abraham mé chjéhe chꞌán xjan xro̱ye tió xétjehe xjan ijní ya̱on. Ntá kja̱xin xi̱kaha kjuíchꞌe chꞌín Isaac tió chónta chꞌán xje̱en chꞌán Jacob, la ntá chꞌín Jacob la xi̱kaha kjuíchꞌe chꞌán ínaá. Ntá tí sín a mé kꞌóna itꞌé tí teyó tribu tsíkꞌaxrjeníxin tí sín Israel. \p \v 9 ’Tí xje̱en chꞌín Jacob mé tí sín kꞌuaxrjeníxinni ósé la jehe sín kꞌuéchji̱no̱xínhin sín tí kíchó sín José ntá kjuínchekji sín chꞌán la tí sín kꞌue̱na la sákjuíko sín chꞌán nó nación Egipto, kjánchó Dios mé kjuínki̱tsa tí jehe chꞌán. \v 10 Dios mé kjuínchekaá chꞌán tí náxrjónhya kꞌuékjakꞌe chꞌán. La ko Dios kjuanjon kjuachaxin kíxin imá tso̱nohe chꞌán. Na ntá kꞌuíkon chꞌín Faraón tí rey kuènte nación Egipto a xi̱kaha tí xra̱ jína kjuíchꞌe chꞌín José ntá kjuanjon chꞌán kjuachaxin kíxin tsꞌe̱to̱an chꞌín José tí nación Egipto la ko tí nto̱e chꞌán. \p \v 11 ꞌNa ntá kókjinta xrína̱hya la náxrjónhya kꞌuejó tí sín nación Egipto la ko nonte Canaán la tí sín tsíkꞌaxrjeníxinni la kꞌuitjahya sín nkehe sine sín. \v 12 A̱ ntá tsíkinhin chꞌín Jacob kíxin tí nación Egipto mé sítóxi noa trigo ntá kꞌue̱tue̱nhen chꞌán tí sín xje̱en chꞌán kíxin sátsji sín ntiha tsjikꞌe̱na sín noa, la jehe tí sín a mé tí sín tsíkꞌaxrjeníxinni. Tíha mé tí sa̱oxín sákjuí sín. \v 13 Ntá tí yóxin sákjuí sín ntiha ntá chꞌín José kjuínchenohe chꞌán sín kíxin tí sín a la sa̱vé chꞌán. La ntá kjua̱ko̱he̱ chꞌán tí chꞌín Faraón tí sín na̱xa̱ kjéhya chꞌán. \v 14 La ntá kꞌue̱to̱an tí chꞌín José kíxin sátsjikakjín sín itꞌé chꞌán Jacob la ko kaín tí sín kjéhya chꞌán, mé ijnko setenta y cinco chojni kjéhya chꞌán. \v 15 Mé xi̱kaha kónhen la tí chꞌín Jacob mé sákjuí chꞌán la kjuákꞌe chꞌán nación Egipto ntá chrꞌéxi̱n ntiha mé kꞌuénxin chꞌán. La ntá chrꞌéxi̱n kja̱xin tí sín tsíkꞌaxrjeníxinni kꞌuénxin sín ntiha. \v 16 Ntá chrꞌéxi̱n kuakitsjexín sín tòye̱ tí huéso̱é tí chꞌín Jacob la sákjuíko sín tí nonte Siquem, la ntá ntiha mé kjua̱vá sín tí nonte tsíkꞌe̱na chꞌín Abraham mé tsíkꞌe̱nehe chꞌán tí xje̱en chꞌín Hamor chjasin Siquem. \p \v 17 ’La ntá ó kuichjina tsoxiteyá tí nkehe tsíntáchro Dios tsíkjo chꞌín Abraham ntá tí sín Israel imá kótsjé sín nación Egipto. \v 18 A̱ ntá xrína̱hya í jnko chꞌín rey kjuankíxin kꞌue̱to̱an nación Egipto la kꞌuéchónhya chꞌán tí chꞌín José. \v 19 La ntá tí chꞌín rey kjuíchꞌiyehe chꞌán tí sín na̱xa̱ kjéhyani la ko kjuínchekjasóte chꞌán sín. La tsíkꞌe̱to̱an chꞌán kíxin tí xjan ntoa na ntá kokjíhi mé tsjikꞌitjí sín xjan kíxin itsꞌen xjan. \v 20 Na ntá tí ya̱on a tsíkokjíhi chꞌín Moisés ntá imá kóxrjínhi̱n Dios tí xjan a. Itꞌé la ko ìné xjan mé kꞌuéchónta sín xjan iní nitjó koá nto̱e sín. \v 21 Ntá chrokjuahya tsja̱kꞌe̱ma̱ sín xjan la ntá kjuíkjáka sín xjan. La ntá xje̱en tí chꞌín rey kuènte Egipto mé kjuíkakja tjan xjan la sákjuíko tjan nto̱e tjan la kjuínchekꞌánkí tjan xjan éxí xje̱en tjan xi̱kaha. \v 22 La ntá tí chꞌín Moisés mé kꞌuitja chꞌán kaín nkehe nohe tí sín Egipto a la imá tjetoan tí nkehe kꞌuéntáchro chꞌán la ko tí nkehe kꞌuékjichꞌe chꞌán. \p \v 23 ’La ntá tió chónta tí chꞌín Moisés cuarenta nánó ntá tjinkaon chꞌán tsjitsjehe chꞌán tí sín israelita na̱xa̱ kjéhya chꞌán. \v 24 Ntaha mé kꞌuíkon chꞌán kíxin ijnko chojni Egipto kjuate ijnko chojni na̱xa̱ kjéhya tí jehe chꞌán. Ntá chrókjuinki̱tsa chꞌán tí sín na̱xa̱ kjéhya chꞌán ntá kꞌóyán chꞌán tí chꞌín Egipto a. \v 25 Kjuenka̱yáxin chꞌán kíxin tí sín na̱xa̱ kjéhya chꞌán, mé tí sín israelita, mé tso̱noexín sín kíxin Dios mé tsíchrꞌán tí jehe chꞌán sinchekaá sín chꞌán. Kjánchó tí sín a kjuátso̱anhya sín. \v 26 La ntá í jnko ya̱on tí chꞌín Moisés kꞌuíkon chꞌán kíxin yaá sín israelita tjanjo̱nko kíchó sín. La ntá tjinkaon chꞌán chrókjuítꞌo̱xin chꞌán kíxin chrokjuanjo̱nhya sín. La ntáchro chꞌán kíxin: “Jahará jnkoko̱á kíchuárá la, ¿nkekuènté tjánjo̱nrá?”. \v 27 A̱ ntá tí nkexro chónta tí jie̱ mé kónínkaon chꞌán la kótéka chꞌán tí chꞌín Moisés. Ntá ntáchro chꞌán kíxin: “¿Nkexro kjuanjon kjuachaxin kíxin jaha kꞌóna juez kuènténi? \v 28 ¿Á tjinkávan tsꞌoyánni kja̱xinni éxí kꞌoyán tí chꞌín Egipto ijna ní?” \v 29 A̱ ntá kuínhin tí chꞌín Moisés tíha ntá tjoka sákjuí chꞌán. Sákjuí chꞌán tí nación Madián ntá ntiha kjuákꞌe chꞌán éxí ijnko chojni tsíkji̱xi̱n ókjé. Ntá ntaha tsíkóte̱he chꞌán la ko kjuíchꞌéna chꞌán yaá xjan ntoa. \p \v 30 ’Na ntá kꞌuátsínka cuarenta nánó ntá tí nte̱je̱ chjino jna̱ itꞌin Sinaí mé xrína̱hya kꞌuíkon chꞌán ijnko ángel tjenkákjan tí xrohi chríkjan tí ntayoa tjeche. \v 31 Ntá tí chꞌín Moisés la chrakon chꞌán kíxin xi̱kaha kꞌuíkon chꞌán la ntá kóchjinehe chꞌán kíxin chrótsjehe chꞌán la ntá kuínhin chꞌán itén Ìnchéni ntáchro kíxin: \v 32 “Janhan mé Dios tinkáchónki tí sín tsíkꞌaxrjeníxian mé Abraham, la ko Isaac, la ko Jacob,” mé xi̱kaha ichro Dios. Ntá tí chꞌín Moisés la kjuankíxin chrakon chꞌán la síxrànka̱ chꞌán ntá í tjinkakonhya chꞌán tsotsjehe chꞌán. \v 33 Na ntá ntáchro Ìnchéni kíxin: “Takítsje to̱ka̱tá kíxin tí nonte tinkatja la nonte tjóá chóntahya jie̱. \v 34 Ó kꞌuíkua̱n kíxin tí sín kuènta̱na mé imá tjejotjasóte sín nación Egipto. La ó kui̱nha̱n kíxin tꞌèya sín. La ntá ijie ó kꞌuinka kíxin tsjínki̱tsa sín. Méxra̱ xrákiá jaha tsétua̱nhan jaha sátsjia nación Egipto,”\f + \fr 7:34 \ft 7.30–34 Éxodo 3.1–10\f* ichro Dios. \p \v 35 ’Tí sín israelita mé kjuanoá sín tí chꞌín Moisés. Tsíntáchro sín kíxin: “¿Nkexro kjuanjon kjuachaxin kíxin jaha kꞌóna juez?” ichro sín. Kjánchó Dios ichrꞌán chꞌán tí chꞌín Moisés kíxin tsꞌe̱to̱an chꞌán la ko sinchekaá chꞌán tí sín israelita kjuachaxin tí ángel kꞌuíkon chꞌán chríkjan tí nta. \v 36 Ntá tí chꞌín Moisés kuakitsjexín chꞌán Egipto tí sín tsíkꞌaxrjeníxinni ósé. La imá itsjé kjuaxroan kjuasin chꞌán la itsjé kjua̱ko̱xi̱n chꞌán tí nación Egipto, la ko tí Nta̱yaon Kjátse, la ko tí nte̱je̱ kꞌuáji sín cuarenta nánó. \v 37 Jehe tí chꞌín Moisés a mé chénka tí sín israelita kíxin: “Dios mé tsochrꞌán ijnko chojni tsoníxja itén Dios tsꞌaxrjeníxin tí sín kíchuárá éxí ichrꞌán chꞌán tí janhan. Títekákonhénrá tí jehe chꞌán.”\f + \fr 7:37 \ft Deuteronomio 18.15,18\f* \v 38 Tí chꞌín Moisés mé kjuákꞌeko chꞌán tí chojni tí kꞌuéjó sín tí nte̱je̱. Nta ijnko ángel mé nixje̱he̱ chꞌán tí jna̱ Sinaí la ko tí sín kꞌuaxrjeníxinni mé kꞌuáyéhe̱ sin tí tan tjanjon kjuachón, ntá tí tan mé kꞌuátsínka tí jeheni ijie. \p \v 39 ’A̱ ntá tí sín kꞌuaxrjeníxinni ósé mé tjinkakonhya sín kíxin chrókuitekaon sín la kjuanoá sín tí chꞌín Moisés la ko tjinkaon ínaá chrókjan sín nación Egipto. \v 40 A̱ ntá ntáche sín chꞌín Aarón kíxin: “Tjinkaonni si̱chꞌéna ijnko dios kíxin tsinkáchónkini kíxin í noehyani nkehe kónhen tí chꞌín Moisés, tí nkexro kjuínki̱tsa kꞌuaxrjexínni nación Egipto.”\f + \fr 7:40 \ft Éxodo 32.1\f* \v 41 Ntá kjuínchekjano̱ya sín ijnko koxintáxjan la ntá kꞌóyán sín iko kjo̱ke̱he̱ tí nkehe tsíkjano̱ya a la imá kóchéhe̱ sín kꞌuíkon sín tí nkehe tsíkꞌónaxín tja chojni. \v 42 A̱ ntá Dios mé kuíto̱he tí jehe sín kíxin tsinkáchónki sín tí konotsé siín nka̱jní. Tíhi mé tsíkjin ijnko nkexro kꞌuéchrónka itén Dios ntáchro xi̱kihi: \q1 Jahará chojni Israel, ¿á kꞌoyánrá tí iko kjóka̱nará tí janhan \q1 tí cuarenta nánó kꞌuejorá nte̱je̱ ní? \q1 \v 43 Kja̱ náhí, jehó tí nkehe kjui̱chꞌénará mé kjóke̱hérá tí ko a. Kjuíkoará tí ni̱nko̱e tí dios Moloc \q1 la ko kja̱xin kjuíkoará tí konotsé kuènte dios Renfán. \q1 A̱ ntá tí nkehe tsíkji̱chꞌénará jahará mé xráxinkákonxínrá éxí Dios kuèntará. \q1 Méxra̱ janhan tsakítsjexínrá tí tjejorá la tsétua̱nhánrá sátsjirá chjasin Babilonia.\f + \fr 7:43 \ft 7.42–43 Amós 5.25–27\f* \m Mé xi̱kaha ntáchro Dios ósé. \p \v 44 ’Na̱xa̱ kꞌuéjó tí sín kꞌuaxrjeníxinni tí nte̱je̱ la chónta sín ijnko ni̱nko kamantá chónta tí ley tsíkꞌe̱toan Dios. Tíhi kjuíchꞌéna sín éxí tsíkꞌe̱tue̱nhen Dios tí chꞌín Moisés kíxin sichꞌéna chꞌán kaín nkehe kꞌuíkon chꞌán. \v 45 Ntá tí sín tsíkꞌaxrjeníxinni mé kꞌuáyéhe̱ sín tí ni̱nko kui̱to̱nhe̱n sín. Ntá tí sín kjui̱ka̱o chꞌín Josué mé kjui̱ka̱o sín tí ni̱nko tió kjuacha sín kꞌuáyéhe̱ sín í jnko nonte kuènte í so chojni kuakitsje Dios, kíxin tsꞌáyéhe̱ tí jehe sín. Mé xi̱kaha kónhen hasta tí ya̱on kjuankíxin kꞌue̱to̱an chꞌín David. \v 46 Imá kjuíncheyaon Dios tí chꞌín rey David la ntá tí chꞌín David mé tjinkaon chꞌán sichꞌéna chꞌán ijnko ni̱nko kuènte Dios mé tí Dios kꞌuékinkáchónki chꞌín Jacob. \v 47 Kjánchó jehe chꞌán kjuíchꞌénahya chꞌán tí ni̱nko a. Tí chꞌín Salomón mé kjuíchꞌéna. \v 48 Kjánchó Dios nkaya nka̱jni chrohya tsjakꞌexenhen ijnko nchia tsíkjichꞌénaxín chojni itja. Ntáchro ijnko chꞌín nixja itén Dios kíxin: \q1 \v 49 Janhan Dios nkaya nka̱jní itjén této̱anxián ntá chjasintajni tjekjen to̱tená. \q1 ¿Xá nkexéhe̱ tí nchia chrókjui̱chꞌénará? \q1 ¿Xá nketí chrókjuakꞌé chrókꞌo̱kꞌánaxián? \q1 \v 50 ¿Xá jehya tjaná kjui̱tꞌánaxián kaín tí nkehe ní?\f + \fr 7:50 \ft 7.49–50 Isaías 66.1–2\f* \m Mé xi̱kaha ichro Dios. \p \v 51 ’A̱ ntá jahará la icha a̱sánrá xráxín títekákonhyará. Jahará tinhínrá kjánchó ichꞌerá éxí chojni chónhya Dios. Xráxín tjánjo̱nkoárá Ncha̱kuen Dios. Jahará mé tóyóha̱rá tí sín tsíkꞌaxrjeníxinrá ósé. \v 52 Tí sín tsíkꞌaxrjeníxinrá kjuínchekjasóte kaín tí sín tsíchrónka itén Dios. Kꞌóyán sín tí sín kꞌuéchrónka kíxin itsi tí nkexro chóntahya jie̱. A̱ ntá ó kui tí nkexro a ntá jahará kjui̱nchekjirá chꞌán ntá kꞌóyán sín chꞌán. \v 53 Jahará kꞌuayéhérá tí nkehe kꞌue̱to̱an Dios senó, mé tí nkehe chrónka tí ángel, la kjónté xi̱kaha kuítekákonhyará ―ichro chꞌín Esteban. \s1 Ikꞌuén chꞌín Esteban \p \v 54 Ntá tí kuínhin tí jehe sín tí nkehe ntáchro tí chꞌín Esteban ntá imá kónínkaon sín la netaón neno sín kíxin nínkakonhen sín chꞌán. \v 55 A̱ ntá chꞌín Esteban a̱ntsí chónta chꞌán Ncha̱kuen Dios la konta chꞌán nka̱jní kꞌuíkon chꞌán kjua̱cha̱xién Dios la ko kꞌuíkon chꞌán kíxin chꞌín Jesús tjexín to̱té chꞌán nánko tja chjina Dios. \v 56 Ntá ntáchro chꞌín Esteban kíxin: \p ―Tsjehérá kíxin kꞌuíkua̱n kíxin xitje̱he̱ nka̱jní la ntaha itjen tí Xje̱en Dios Kꞌóna Chojni nánko tja chjina Dios. \p \v 57 A̱ ntá jehe sín la kꞌuikjehe̱ sín ntatsjon sín la itsen kꞌuíxité sín ntá sákjuí sín kꞌuíxitja sín chꞌán \v 58 sákjui̱ko sín chꞌán ikon chjasin ntá ixro̱ chjéhe sín chꞌán. La tí sín tjanchia jie̱ mé kuakitsje sín iké sín la kꞌuejo sín to̱té ijnko chꞌín ntasoá itꞌin Saulo kíxin tsꞌayakonhen chꞌán tí ka a. \v 59 La itꞌe sín xro̱ ntá chꞌín Esteban mé chrónóe̱he̱ chꞌán Ìnchéni la ntáchro chꞌán kíxin: \p —Ìnchéni Jesús takjá ncha̱kuenná. \p \v 60 Ntá tuénxín kjuákꞌexín tochꞌin chꞌán la kꞌuèya chꞌán itsen ntáchro chꞌán kíxin: \p ―Ìnchéni jaha mé tahya kuentá tí jie̱ kjuasin sín. \p Mé xi̱kaha ichro chꞌán ntá ikꞌuén chꞌán. \c 8 \s1 Chꞌín Saulo chrókꞌóyán chꞌán tí sín tinkáchónki Jesús \p \v 1 La tí chꞌín Saulo mé jnkokón kjuenka̱yáxinko chꞌán tí sín kꞌóyán tí chꞌín Esteban. \p A̱ ntá tí ya̱on a na mé kjuankíxin sín tsꞌóyán sín tí sín tinkáchónki Jesús chjasin Jerusalén. La kaín xín tí sín na ntá kjuankíxin tinkáchónki Cristo mé xíka̱ye̱he sín sákjuí sín nkuíxín estado Judea la ko estado Samaria. A̱ ntá jehó tí sín tsíkjeyá Jesús mé kuíto̱he sín ntiha. \v 2 Na iso sín imá tinkáchónki Dios mé kjua̱vá sín chꞌín Esteban la ko tsjánkàma̱ sín chꞌán la ko tꞌavéhe sín chꞌán. \v 3 A̱ ntá tí chꞌín Saulo la kjuankíxin kónínkakonhen chꞌán tí sín tinkáchónki Cristo. Kꞌuíxenhen chꞌán jnkojnko jnkojnko nto̱e sín la itsé chꞌán tí sín ntoa la ko tí chojni chjin. La ntá kuinkánkákjen chꞌán sín sákjui̱ko chꞌán sín kíxin tsꞌejóchjina sín. \s1 Kjuako sín itan jína tí estado Samaria \p \v 4 A̱ ntá tí sín sákjuíxin chjasin Jerusalén mé xritjako sín nkexrí tí tan tsaáxinni nkuíxín tí sákjuí sín. \v 5 La ijnko chꞌín itꞌin Felipe mé sákjuí chꞌán ijnko chjasin estado Samaria la kjuankíxin chꞌán chrónka chꞌán itan kuènte Cristo. \v 6 Na ntá nchónhya chojni kójnkotsé ntiha la kaín sín kuínhin sín jína tí nkehe ntáchro chꞌín Felipe kíxin ó kꞌuíkon sín tí kjuaxroan kjua̱ko̱xi̱n chꞌán. \v 7 Itsjé chojni chónta ncha̱kuen tí jínahya mé kuíto̱he sín jína la tí ncha̱kuen tí jínahya kꞌóyako kꞌuaxrjexín tí jehe sín. La nchónhya tí sín chónta chin xitjahya itji la ko tí sín síxénká to̱té mé kuíto̱he sín jína. \v 8 A̱ ntá imá kóchéhe̱ kaín tí sín siín chjasin ntiha. \p \v 9 Tí chjasin a mé kjuákꞌe ijnko chꞌín itꞌin Simón mé ijnko chꞌín ósé mé kꞌuékjinchexro̱a̱n chꞌán. Kꞌuékjichꞌiyehe chꞌán tí sín estado Samaria ntáchro chꞌán kíxin ijnko chojni imá tjetoan tí jehe chꞌán. \v 10 La kaín tí sín ntiha kꞌuejó sín kuínhin sín jína, mé tí chánjan ntsíntsí hasta tí chojni imá táda la kꞌuéntáchro sín kíxin: \p ―Tí chꞌín i imá chónta chꞌán tí kjuachaxin kuènte Dios ―ichro sín. \p \v 11 Kꞌuékitekakonhen sín chꞌán kíxin kꞌuékjinchexro̱a̱n chꞌán kꞌuékjichꞌiyexín chꞌán sín itsjé nánó. \v 12 Ntá tió kuítekaon sín tí tan jína kjuako chꞌín Felipe kuènte tí kjuachaxin kuènte Dios la ko Jesucristo la ntá chojni ntoa la ko chojni chjin mé kuíkite sín. \v 13 A̱ ntá kja̱xin tí chꞌín Simón, mé kuítekaon chꞌán la kuíkite chꞌán, koí chꞌán. Ntá kjuankíxin kꞌuájiko chꞌán tí chꞌín Felipe la imá chrakon chꞌán kíxin kꞌuíkon chꞌán tí kjuaxroan jié kjuasin tí chꞌín Felipe. \p \v 14 A̱ ntá tí sín apóstol, mé tí sín tsíkito̱he chjasin Jerusalén, kuínhin sín kíxin itsjé tí sín estado Samaria ó kuítekaon sín itén Dios. Ntá kꞌue̱tue̱nhen sín chꞌín Pedro la ko chꞌín Juan sátsji sín ntiha. \v 15 Ntá tió kjuíji sín ntá kjuanchehe sín Dios kíxin tí sín ntiha tinkáchónki Cristo chrókꞌuáyéhe̱ sín Ncha̱kuen Dios \v 16 kíxin nijnko tí jehe sín ntiha na̱xa̱ tsíkꞌáyèhya sín Ncha̱kuen Dios. Jehó tsíkikitexín sín ihni̱é Ìnchéni Jesús. \v 17 Ntá tí chꞌín Pedro la ko tí chꞌín Juan mé kꞌuejotja itja sín chrítaón kja tí sín a la ntá ó kꞌuáyéhe̱ sín Ncha̱kuen Dios. \p \v 18 Na ntá tí chꞌín Simón mé kꞌuíkon chꞌán kíxin tí sín apóstol kꞌuejotja itja sín chrítaón kja tí sín a ntá kꞌuáyéhe̱ tí sín a Ncha̱kuen Dios. La ntá xróxin chꞌán chichaon \v 19 la ntáchro chꞌán kíxin: \p ―Chje̱héni jeheni tí kjuachaxin kíxin kja̱xin jeheni chrókjuakꞌetja itjani chrítaón ikja jnkojín chojni ntá chrókꞌuáyéhe̱ sín Ncha̱kuen Dios ―ichro chꞌán. \p \v 20 Ntá ntáchro chꞌín Pedro kíxin: \p ―Jaha la ko tí chi̱cha̱ko̱án tsꞌitjáyanko̱a kíxin tjenka̱yáxian kíxin chrókꞌuèna tí kjuachaxin kuènte Dios. \v 21 Jaha chontahya kjuachaxin tsꞌixe̱nhén tí xra̱ a kíxin ó nohe Dios kíxin jaha la tjuáhya a̱sán. \v 22 Méxra̱ tsi̱to̱hé tí iji̱á la chrónóe̱hé Dios kíxin áchꞌe tsjakjìnhan chꞌán tí jie̱ tjenka̱yáxian. \v 23 Ó tꞌíkua̱n kíxin imá chji̱no̱xínhin a̱sán la ko nchónhya jie̱ chonta ―ichro chꞌín Pedro. \p \v 24 La ntá chꞌín Simón kjuáte̱he chꞌán ntáchro chꞌán kíxin: \p ―Nixje̱hérá Ìnchéni kíxin tí janhan kíxin chrókónnahya tí janhan éxí tí ntáchrorá ―ichro chꞌán. \p \v 25 Ntá kjuixin chrónka tí sín apóstol tí tan kuènte Dios ntiha ntá sákjuí sín kjuako sín tí tan tsjanjon kjuachón nchónhya ti chjasin ntsíntsí estado Samaria. Ntá ikjan sín chjasin Jerusalén. \s1 Tí chꞌín Felipe la ko tí chꞌín tsíkji̱xi̱n nación Etiopía \p \v 26 A̱ ntá kjuixin tíha ntá ijnko ángel kuènte Ìnchéni mé ntáche tí chꞌín Felipe kíxin: \p ―Tꞌínkatjen sátjia nó sur tsoxeta tí nti̱a tꞌinkaji̱nxi̱n chjasin Jerusalén hasta chjasin Gaza ―ichro tí chꞌín ángel. \p Na ntá tí nti̱a a mé ijnko nti̱a tꞌatsínka nó nte̱je̱. \v 27 Na ntá tí chꞌín Felipe kꞌuínkatjen sákjuí tí nti̱a. La ntiha xrína̱hya xeta chꞌán ijnko chojni tsíkji̱xi̱n nó nación Etiopía. Jehe chꞌán mé ijnko chojni eunuco mé tja chꞌán siín chi̱cha̱ko̱en tí tjan reina Candace tꞌe̱tue̱nhen tí nación Etiopía. Jehe chꞌán sátsíkji̱ chꞌán chjasin Jerusalén xraxinkakonxín chꞌán Dios. \v 28 A̱ ntá tí chꞌín a la xíkjan chꞌán ínaá chjasén chꞌán. Kjuákꞌexenhen chꞌán ijnko carro la tjenchekuáxin chꞌán ijnko xroon tsíkjin chꞌín Isaías, ijnko nkexro kꞌuéchrónka itén Dios. \v 29 La ntá tí Ncha̱kuen Dios mé kꞌue̱tue̱nhen tí chꞌín Felipe ntáchro kíxin: \p ―Sátjia tóchjina a̱ntsí tí tjen tí carro. \p \v 30 Ntá kóchjinehe tí chꞌín Felipe tí tjen tí carro a, la ntá kuínhin chꞌán kíxin tjenchekuáxin ti chꞌín a tí xroon tsíkjin chꞌín Isaías. La ntá kjuanchankíhi chꞌán kíxin: \p ―¿Á tiénxian tí nkehe tjenchekuáxian méhe̱? \p \v 31 La ntá kjuáte̱he tí chꞌín a ntáchro chꞌán kíxin: \p ―¿Nkexrí chrókuia̱nxian kíxin kohya nkexro tsjinki̱tsana tsochrónkaxín nkexrí tꞌaxrjexín tíha? ―ichro chꞌán. \p Ntá kjuanchia chꞌán kíxin tí chꞌín Felipe tsꞌi̱tꞌótjen la tsjakꞌetja̱xi̱n chjinaxón ti tjen chꞌán. \p \v 32 Na tí xroon itén Dios tjenchekuáxin chꞌán mé tíhi: \q1 Jehe chꞌán mé sákjui̱ko sín éxí ijnko kolélo kjui̱ko sín tsꞌóyán sín. \q1 La éxí ijnko kolélo tsjánkahya tió kjínhin sín ka̱xre̱e va \q1 mé xi̱kaha jehe chꞌán ninkehó xítje̱ehya irꞌva chꞌán. \q1 \v 33 Kꞌuíkon sín chꞌán éxí ijnko chojni chónta jie̱ la ntoáhya kjuínchekjasóte sín chꞌán. \q1 Kohya nkexro tsjacha tsochrónka kuènte tí sín chrókꞌuaxrjeníxin chꞌán \q1 kíxin jehe chꞌán la kꞌuenxín chꞌán chjasintajni.\f + \fr 8:33 \ft 8.32–33 Isaías 53.7–8\f* \m Mé xi̱kaha chrónka tí xroon itén Dios. \p \v 34 A̱ ntá tí chꞌín eunuco mé kjuanchankíhi chꞌán tí chꞌín Felipe ntáchro chꞌán kíxin: \p ―Tsotsenkávan chro̱nka nkexro tso̱nhen tíha. ¿Á jehe chꞌán tso̱nhen tíha o̱ á ókjé nkexro ní? ―mé xi̱kaha kjuanchankí chꞌán. \p \v 35 La ntá tí chꞌín Felipe kjuankíxin chrónka chꞌán kuènte tí nkehe tjenchekuáxin tí chꞌín a la chrónka chꞌán tí tan jína kuènte Jesús. \v 36 A̱ ntá xrína̱hya kjuíji sín tí tjiá nta̱, ntá ntáchro tí chꞌín eunuco kíxin: \p ―Tsjehé tjiá nta̱. ¿Á xitjahya chrókuíki̱tena? ―ichro chꞌán. \p \v 37 Na ntá ntáchro tí chꞌín Felipe kíxin: \p ―Ti kuítekávan kaín a̱sán la kjá jína tsikitia. \p La ntá kjuáte̱he tí chꞌín a, ntáchro chꞌán kíxin: \p ―Títeka̱van kíxin tí Jesucristo la Xje̱en Dios ―ichro chꞌán. \p \v 38 La ntá tí chꞌín tsíkji̱xi̱n Etiopía a kꞌue̱to̱an chꞌán tsochónhen tí carro a la ntá yóí sín mé tí chꞌín Felipe la ko tí chꞌín tsíkji̱xi̱n Etiopía mé kꞌuínkajin sín ntá kjuiánkí sín nta̱ la tí chꞌín Felipe kui̱ki̱te chꞌán tí chꞌín a. \v 39 La ntá kjuixin kꞌuaxrjenkí sín nta̱ la ntá tí Ncha̱kuen Ìnchéni sátsíkjiko tí chꞌín Felipe ókjé. A̱ ntá kꞌuíkonhya kíchó sín ínaá. Ntá kjónté xi̱kaha la tí chꞌín eunuco sákjuí chꞌán la a̱ntsí chéhe̱ a̱sén chꞌán. \v 40 A̱ ntá tí chꞌín Felipe xrína̱hya kjuíji chjasin Azoto. Ntá nkákꞌatsínka chꞌán la chjasin la í chjasin la chrónka chꞌán itén Ìnchéni kíxin nkexrí tsaáxin sín hasta kjuíji chꞌán chjasin Cesarea a. \c 9 \s1 Tí nkehe kónhen chꞌín Saulo \r (Hch. 22.6-16; 26.12-18) \p \v 1 A̱ ntá tí chꞌín Saulo la imá tjinkaon chꞌán chrókꞌóyán chꞌán tí sín tinkáchónki Ìnchéni Jesús. Méxra̱ sákjuítsjehe chꞌán tí chꞌín ncha̱tꞌá tꞌe̱to̱an. \v 2 Ntá kjuanchia chꞌán ijnko xroon kíxin tsꞌáyéhe̱ chꞌán kjuachaxin kíxin sátsji chꞌán tí ni̱nko chjasin Damasco tsjeyá chꞌán tí sín kuákja nti̱a ni̱xin mé tí sín ntoa la ko tí síchjin la tsotsé chꞌán sín la ntá sátsjiko chꞌán sín chjasin Jerusalén. \v 3 La ntá kjuíji chꞌán chjinaxón chjasin Damasco, a̱ ntá xrína̱hya titàya̱ ikui ijnko xrohi tꞌinkaséyan kui̱xi̱n nkaya nka̱jní kꞌua̱ntatjen chꞌán a. \v 4 A̱ ntá chꞌín Saulo mé kjuítsínka chꞌán nonte, a̱ ntá kuínhin chꞌán nixja ijnko nkexro kíxin: \p ―Saulo, Saulo, ¿nkekuènte ninkákonna xritjéyá tí janhan? \p \v 5 A̱ ntá chꞌín Saulo kjuanchankí chꞌán kíxin: \p ―¿Xá nkexro jaha? \p Ntá tí tan mé kjuáte̱he, ntáchro kíxin: \p ―Janhan mé Jesús, mé tí nkexro xritjéyá jaha. \v 6 Tꞌàya sátjia. Tꞌixe̱nhén tí chjasin Damasco, ntá ntiha mé tsinhín nkehe si̱chꞌe ―ichro tí chꞌín Jesús a. \p \v 7 La ntá tí sín kꞌuájiko chꞌín Saulo la imá chrakon sín. Kuínhin sín tí itén tí nkexro kjánchó kꞌuíkonhya sín ninkexró. \v 8 La ntá tuénxín kꞌuàya chꞌín Saulo ntá kuakitje̱nki̱ chꞌán ikon chꞌán kjánchó tꞌikonhya chꞌán. A̱ ntá tí sín xriko chꞌán tinkátséhe sín itja chꞌán sákjuíko sín chꞌán chjasin Damasco. \v 9 A̱ ntá ntiha kjuákꞌe chꞌán la iní ya̱on kꞌuíkonhya chꞌán la ko kja̱xin kjónehya chꞌán la ko ninkehó kꞌuíhya chꞌán. \p \v 10 A̱ ntá chjasin Damasco mé kjuákꞌe ijnko chꞌín tinkáchónki Ìnchéni itꞌin Ananías. La ntá titàya̱ kꞌuíkuèn chꞌán Ìnchéni ntáchro kíxin: \p ―Ananías. \p A̱ ntá chꞌín Ananías mé kjuáte̱he chꞌán kíxin: \p ―Ntihi tjenni, Ìnchéni. \p \v 11 Ntá ntáchro Ìnchéni kíxin: \p ―Tꞌinkatjen sátjia tí nti̱a itꞌin Nti̱a Ntoí. Ntá tió tsjasán nto̱e chꞌín Judas tjanchankíhí sín á ntahya itjen ijnko chꞌín tsíkji̱xi̱n chjasin Tarso me itꞌin chꞌán Saulo. Jehe chꞌán mé tjechrónóa̱na chꞌán. \v 12 A̱ ntá titàya̱ kꞌuíkuèn chꞌán kíxin tsjiji ijnko chꞌín itꞌin Ananías tsꞌixenhen chꞌán tsjakꞌetja tja chꞌán chrítaón kja tí jehe chꞌán kíxin xikꞌikon chꞌán ínaá ―ichro Ìnchéni. \p \v 13 Ntá kuínhin chꞌín Ananías tíha ntá ntáchro chꞌán kíxin: \p ―Ìnchéni náhí, tsjihyani kíxin ó kuínhinni chrónka nchónhya chojni kíxin nkexrí xéhe tí chꞌín a. Imá tsjé nkehe jehya jína kjuíchꞌehe chꞌán tí sín kuítekaon tí jaha chjasin Jerusalén. \v 14 A̱ ntá jie la ó kjui chꞌán ntihi kíxin tsíkꞌáyéhe̱ chꞌán kjuachaxin kuènte ncha̱tꞌá tꞌe̱to̱an kíxin tsotsé chꞌán kaín tí sín tinkáchónki ihni̱á. \p \v 15 Kjánchó Ìnchéni ntáchro kíxin: \p ―Sátjia. Janhan kjuéyá tí chꞌín a kíxin tsjako chꞌán tanná. Tsja̱ko̱he̱ chꞌán tí sín ókjé nación la ko tí sín rey la ko kja̱xin tí sín israelita. \v 16 Janhan tsjáko̱ha̱ chꞌán kíxin nchónhya tsjasóte chꞌán kíxin tsinkáchónkina chꞌán. \p \v 17 A̱ ntá chꞌín Ananías sákjuí chꞌán tí nchia itjen chꞌín Saulo la ntá kꞌuíxenhen chꞌán. La ntá kjuakꞌetja tja chꞌán chrítaón ikja tí chꞌín Saulo la ntáchro chꞌán kíxin: \p ―Kíchóni Saulo, Ìnchéni Jesús, tí nkexro kꞌuíkuan tí nti̱a kꞌuinkaxian, mé kꞌue̱tua̱nna kjui̱ha kíxin si̱ntakꞌikuan ínaá la ko tsꞌayéhé Ncha̱kuen chꞌán ―ichro tí chꞌín Ananías a. \p \v 18 Ntá tuénxín kꞌuanotje̱nxi̱n ikon chꞌín Saulo ijnko nkehe éxí kjo̱e koche xi̱kaha. Ntá xíkꞌikon chꞌán ínaá. La ntá kꞌuínkatjen chꞌán la ko kuíkite chꞌán. \v 19 La ntá chrꞌéxi̱n ntá kjóne chꞌán la ntá ikjan a̱sén chꞌán ínaá. Ntá kuíto̱he chꞌán iso ya̱on kꞌuéjóko chꞌán tí sín tinkáchónki Ìnchéni chjasin Damasco. \s1 Kjuako chꞌín Saulo chjasin Damasco \p \v 20 Na ntá kjuankíxin chꞌín Saulo kjua̱ko̱xi̱n chꞌán iso ni̱nko Israel kíxin Jesús mé Xje̱en Dios. \v 21 La kaín tí sín tjejótinhin imá chrakon sín la ntáchro sín kíxin: \p ―¿Á jehya tí chꞌín i tjinkaon sinchekꞌitjáyan chꞌán kaín tí chojni tinkáchónki Jesús chjasin Jerusalén? ¿Á jehya tí xra̱ a kjui̱xi̱n chꞌán ntihi kíxin tsotsé chꞌán sín la sátsjiko chꞌán sín tí tjejó tí sín ncha̱tꞌá tꞌe̱to̱an? ―ichro sín. \p \v 22 Kjánchó a̱ntsí má fuerte kjuako chꞌín Saulo kíxin chaxín tí chꞌín Jesús mé tí Cristo. La tí sín judío kꞌuéjó chjasin Damasco kjuachahya kjua̱cha̱xi̱n sín chꞌán. \s1 Kjuachahya tí sín judio chrótsé sín tí chꞌín Saulo \p \v 23 Na ntá ó kꞌuátsínka nchónhya ya̱on ntá tí sín judío kjuenka̱yáxin sín nkexrí chrókꞌóyán sín tí chꞌín Saulo. \v 24 A̱ ntá ó kuínhin chꞌán nkehe kjuenka̱yáxin sín. A̱ ntá ncha̱kotjin la ko tie tjejóchónhen tí sín chrókꞌóyán tí jehe chꞌán tí ntója tsꞌaxrjexín chꞌán chjasin. \v 25 A̱ ntá tí sín tinkáchónki Ìnchéni mé kjua̱kꞌe̱nka̱ya sín tí chꞌín Saulo ijnko ntaxra jié ijnko tie. Ntá kjuinkaji̱nxi̱n sín tí ntaxra tjenkáya tí chꞌín Saulo nóton tí tja̱tꞌo̱ tsíkꞌantatjen tí chjasin a. Ntá kuaá chꞌán. \s1 Chꞌín Saulo sákjui̱ chjasin Jerusalén \p \v 26 Ntá tí kjuíji chꞌín Saulo chjasin Jerusalén ntá tjinkaon chꞌán chrókójnkotséko chꞌán tí sín tinkáchónki Ìnchéni. Kjánchó kaín sín chrako̱nhe̱n sín chꞌán kíxin kuítekakonhya sín kíxin á chrókóchaxín kja̱xin chꞌán tinkáchónki chꞌán Ìnchéni. \v 27 A̱ ntá chꞌín Bernabé mé sákjuíko chꞌán tí chꞌín Saulo ti tjejó tí sín apóstol la ntá chrónka chꞌán kíxin chꞌín Saulo mé tsíkꞌikon chꞌán Ìnchéni tí nti̱a sákjuí chꞌán ntá Ìnchéni mé nixje̱he̱ chꞌán. Méxra̱ chjasin Damasco kꞌuékjako chꞌán ihni̱é Ínchéni la chrakonhya chꞌán. \v 28 Méxra̱ chꞌín Saulo kuíto̱he chꞌán chjasin Jerusalén la ko kꞌuájiko chꞌán tí sín a. La chrakonhya chꞌán kjuako chꞌán kjua̱cha̱xién ihni̱é Ìnchéni Jesús. \v 29 La ikjo chꞌán tí sín judío nixja nkìva griego. A̱ ntá jehe sín la tjinkaon sín chrókꞌóyán sín tí jehe chꞌán. \v 30 A̱ ntá tí sín kíchó ni tinkáchónki Cristo mé tsíkinhin sín nkehe chrókónhen chꞌán la ntá sákjuíko sín chꞌán tí chjasin Cesarea la kꞌue̱tue̱nhen sín chꞌán sátsji chꞌán chjasin Tarso. \p \v 31 Na ntá tí sín tinkáchónki Ìnchéni kuenté estado Judea, la ko estado Galilea, la ko estado Samaria la kjuaxróxin kꞌuéjó sín la a̱ntsí má tinkáchónki sín Ìnchéni. Kꞌuéchónta sín kjuasáyé Ìnchéni la ko tí Ncha̱kuen Dios kjuínki̱tsa sín la ntá a̱ntsí má sítinkákótsjé sín. \s1 Chꞌín Eneas kuíto̱he chꞌán jína \p \v 32 Na ntá tí chꞌín Pedro xritsjehe chꞌán kaín tí sín tinkáchónki Ìnchéni. Kja̱xin sákjuítsjehe chꞌán tí sín kíchó ni tjejó chjasin Lida. \v 33 Ntiha mé kꞌuitja chꞌán ijnko chꞌín itꞌin Eneas. Ijní nánó tjetsínkatákꞌá chꞌán cama kíxin tsíkꞌen to̱té chꞌán. \v 34 Na ntá ntáchro chꞌín Pedro kíxin: \p ―Eneas, Jesucristo mé sintakito̱ha jína ijie. Tꞌinkatjen tjatsìyan camá ―ichro chꞌán. \p Na ntá chꞌín Eneas tuénxín kꞌuínkatjen chꞌán. \v 35 La kaín tí sín siín chjasin Lida la ko chjasin Sarón kꞌuíkon sín kíxin kuíto̱he chꞌán jína la ntá kja̱xin sín kuinkáchónki sín Ìnchéni. \s1 Ó xechón tjan Dorcas \p \v 36 A̱ ntá tí ya̱on a mé kjuákꞌe ijnko tjan chjasin Jope tinkáchónki tjan Ìnchéni mé itꞌin tjan Tabita. Ntá nkìva griego la mé tꞌaxrjexín kíxin Dorcas. A̱ ntá tí tjan a mé jína kjuíchꞌe tjan tí kꞌuékjakꞌe tjan la kjuínki̱tsa tjan tí chojni nòa. \v 37 Ntá ijnko ya̱on imá kóníhi tjan ntá ikꞌuén tjan. La ntá kjuínchekꞌónti sín cuérpo̱é tjan la ntá tí yóxin piso noi kjua̱kꞌe̱ sín tjan. \v 38 Tí chjasin Jope mé chjino tí chjasin Lida la mé ntiha kjuákꞌe chꞌín Pedro. A̱ ntá tí sín tinkáchónki Ìnchéni mé nohe sín kíxin ntiha tjen chꞌán. Ntá ichrꞌán sín iyó chojni tsontáche sín chꞌán kíxin tjoka itsji chꞌán í sinchexrjenhya chꞌán, tsixro sín. \p \v 39 Na ntá sákjuíko sín chꞌín Pedro. Ntá kjuíji sín ntiha ntá tuénxín sákjuíko sín chꞌán tí tjen tí cuérpo̱é tí tjan tsíkꞌen. La ntaha tjejó kaín chojni chjin kꞌán imá tsjánka sín. La kjuako sín tí iké sín tsíkjo̱n tí tjan Dorcas tí na̱xa̱ kjuákꞌe tjan. \v 40 A̱ ntá kꞌue̱to̱an chꞌín Pedro kíxin kaín sín tsꞌaxrje sín ntója. Na ntá kjuákꞌexín tochꞌin chꞌán nixje̱he̱ chꞌán Dios. Ntá komá chꞌán tí tjan tsíkꞌen ntá ntáchro chꞌán kíxin: \p ―Tabita, tꞌàya. \p Ntá kuakitje̱nki̱ tjan ikon tjan ntá kꞌuíxon tjan kíxin ntaha itjen chꞌín Pedro ntá kꞌuàya tjan, kjuákꞌetja̱xi̱n tjan. \v 41 A̱ ntá itsé chꞌán itja tjan la kꞌuínkatjen tjan. La ntá kꞌuíye̱he̱ chꞌán kaín tí sín tinkáchónki Ìnchéni la ko kja̱xin kaín chojni chjin kꞌán kíxin ntá tsꞌikon sín kíxin ó xíxechón tjan. \v 42 Na ntá kaín sín siín chjasin Jope mé kónohe sín tí kjuaxroan kjuíchꞌe chꞌín Pedro ntá itsjé sín kuinkáchónki Ìnchéni. \v 43 A̱ ntá chꞌín Pedro kuíto̱he chꞌán itsjé ya̱on tí chjasin a la kjuákꞌe chꞌán nto̱e chꞌín Simón, ijnko chꞌín nchentá tjo̱é iko. \c 10 \s1 Chꞌín Pedro la ko chꞌín Cornelio \p \v 1 Chjasin Cesarea kjuákꞌe ijnko chꞌín itꞌin chꞌán Cornelio. Jehe chꞌán mé capitán kꞌue̱tue̱nhen tí sín soldado italiano. \v 2 Tí chꞌín a la imá jína chꞌán la kaín tí sín kjéhya chꞌán mé imá xraxinkaon sín Dios. Kja̱xin kjuanjon chꞌán nchónhya chichaon kíxin tjinkaon chꞌán tsjinki̱tsa tí sín judío la ko xráxín nixje̱he̱ chꞌán Dios. \v 3 La ntá ijnko ya̱on las tres kónjín titàya̱ kꞌuíkuèn chꞌán ijnko ángel kuènte Dios kꞌuíxenhen tí tjen chꞌán ntáchro kíxin: \p ―Cornelio. \p \v 4 A̱ ntá tí chꞌín Cornelio komá chꞌán tí ángel la chrakon chꞌán kjuanchankíhi chꞌán kíxin: \p ―¿Nkehe tjinkávan jaha? ―ichro chꞌán. \p Ntá ntáchro tí ángel kíxin: \p ―Dios kóxrjínhi̱n kíxin tí nixje̱hé chꞌán la ko tí jína chꞌe tjínki̱tsa tí sín nòa. \v 5 Ntá jaha tétue̱nhén jnkojín chojni sátsji chjasin Jope kíxin tsjikakjín sín chꞌín Simón kja̱xin itꞌin chꞌán Pedro. \v 6 Itjen chꞌán nto̱e ijnko chꞌín kja̱xin itꞌin Simón. Tí chꞌín a mé nchentá tjo̱é iko. Mé tjen nto̱e chꞌán chjinaxón tí nta̱yaon a. \p \v 7 Ntá tió sákjui̱ tí ángel nixje̱he̱ chꞌín Cornelio la ntá jehe chꞌan kꞌuíye̱he̱ chꞌán yaá sín chꞌehe chꞌán xra̱ la ko ijnko chꞌín soldado kja̱xin xraxinkaon Dios, la chóntehe sín kjuasáya kíchó sín. \v 8 Ntá kjuixin chénka chꞌán kaín sín tí nkehe kꞌuíkon chꞌán ntá kꞌue̱tue̱nhen chꞌán sín sátsji sín chjasin Jope. \p \v 9 Í jnko ya̱on chrꞌéxi̱n chjina chonkíxin tjejóyá sín nti̱a chjino chjasin Jope ntá chꞌín Pedro mé kꞌui̱tꞌótjen chꞌán chrítaón nchia kíxin ntaha nixje̱exín chꞌán Dios. \v 10 Ntá imá kꞌuén chꞌán kjinta la tjinkaon chꞌán chrókjóne chꞌán. Nachrohe tsochján tí nkehe sine chꞌán la ntá titàya̱ kꞌuíkuèn chꞌán nkehe \v 11 mé kꞌuíkon chꞌán kíxin xitje̱he̱ nkaya nka̱jní ntá ntiha kꞌuínkaji̱nxi̱n ijnko ka jié. Kanoé punté tí ka tjejóte. \v 12 Tí nkaxenhen tí ka a tjinká ko noó to̱té la ko konche la ko kaín ko xritjaká. \v 13 Ntá kuínhin chꞌán nixja ijnko nkexro ntáchro chꞌán kíxin: \p ―Pedro, tꞌàya, tꞌoyán tí ko a ntá inte. \p \v 14 Ntá chꞌín Pedro kjuáte̱he chꞌán kíxin: \p ―Náhí, Ìnchéni. Nunca nehyani tí nkehe tjuáhya. \p \v 15 Ntá kjuáte̱he tí tan ínaá ntáchro kíxin: \p ―Tí nkehe ó kjuínchetjóá Dios. La ntáchrohya kíxin tjuáhya ―ichro chꞌán. \p \v 16 Xi̱kaha kónhen iní veces ntá tuénxín sákjui̱ tí ka nkaya nka̱jní. \v 17 Ntá chꞌín Pedro na̱xa̱ tjenka̱yáxin chꞌán nkehe tꞌaxrjexín tí kꞌuíkon chꞌán la xrína̱hya ó kui tí sín ichrꞌán chꞌín Cornelio ntója nchia. Ó tsíkjanchankí sín nketí tjen nto̱e chꞌín Simón. \v 18 Ntá kjuanchankí sín itsen kíxin: \p ―¿Á ntihi tjen chꞌín Simón kja̱xin itꞌin chꞌán Pedro? \p \v 19 Na̱xa̱ tjenka̱yáxin tí chꞌín Pedro tí nkehe kꞌuíkon chꞌán ntá Ncha̱kuen Dios chrónka kíxin: \p ―Tsjehé ó kui iní sín xritjeyá tí jaha. \v 20 Tꞌàya tꞌinka̱jián sátji̱koa tí sín a. Tóxakuanhya jaha, janhan mé kuétua̱nha̱n sín ikui sín ―ichro Ncha̱kuen Dios. \p \v 21 Ntá kꞌuínkajin tí chꞌín Pedro tí tjejó tí sín a ntá ntáchro chꞌán kíxin: \p ―Janhan tí nkexro xritjéyárá. ¿Nkehe tí tso̱nhen tjinkáonrá? \p \v 22 Ntá kjuáte̱he sín ntáchro sín kíxin: \p ―Kꞌue̱to̱an tí chꞌín capitán Cornelio ikuini ntihi. Jehe chꞌán me ijnko chojni imá jína la ko xraxinkaon chꞌán Dios. Kaín tí sín judío tjikosáyehe chꞌán la ko tjuèhe sín chꞌán. Ijnko ángel kuènte Dios mé nixje̱he̱ chꞌán chénka chꞌán kíxin chrókꞌuíye̱he̱ chꞌán tí jaha kíxin chrókjuia nto̱e chꞌán la ntá chrókuinhin chꞌán tí nkehe tsontáchrua ―mé xi̱kaha chrónka sín. \p \v 23 Na ntá tí chꞌín Pedro kjuanjon kjuachaxin kíxin ntahó chrókꞌo̱kꞌéhe sín ti tie a. Ntá kóya̱on ntá sákjui̱ko chꞌán sín. Kja̱xin iso sín tinkáchónki Ìnchéni tjejó chjasin Jope mé sákjui̱kotoxi̱n sín. \p \v 24 Na ntá í jnko ya̱on a kjuíji sín chjasin Cesarea. Ntiha chónhen tí chꞌín Cornelio la ko kja̱xin kaín sín kjéhya chꞌán la ko tí sín chóxin chꞌán. Kꞌuíye̱he̱ chꞌán tí jehe sín kíxin tsinhin sín. \v 25 Ntá tió kjuíji tí chꞌín Pedro nto̱e tí chꞌín Cornelio ntá kꞌuaxrjexín chꞌán nchia nixje̱he̱ kíchó sín. Ntá kjuákꞌexín tochꞌin tí chꞌín Cornelio nkayakon tí chꞌín Pedro la kjuikosáyehe chꞌán. \v 26 A̱ ntá tí chꞌín Pedro kjuínchekꞌinkatjen chꞌán tí chꞌín a la ntáchro chꞌán kíxin: \p ―Tꞌinkatjen. Tjakꞌexián to̱tá. Janhan mé ijnko chojni éxí tí jaha. \p \v 27 A̱ ntá kjuixin ikjo sín la ntá kꞌuíxenhen sín nto̱e chꞌán la ntá kꞌuíkon tí chꞌín Pedro kíxin nchónhya chojni tsíkójnkotsé ntiha. \v 28 Ntá ntáchro chꞌán kíxin: \p ―Jahará nohará kíxin tí jeheni judíoni chóntahyani kjuachaxin tso̱jnkotsékoni chojni ókjé la ko chóntahyani kjuachaxin tsꞌixenhenni nto̱e chojni ókjé. Kjánchó Dios kjua̱ko̱na kíxin xitjahya tsontáxrja̱n kíxin tjuáhya nijnko chojni. \v 29 Méxra̱ tió kꞌuíyanará la tjoka kꞌuinka. Tjínka̱van chrókónòna kíxin nkekuènte kꞌuíyanará. \p \v 30 Ntá kjuáte̱he chꞌín Cornelio ntáchro chꞌán kíxin: \p ―Kꞌuátsínka tí noó ya̱on ntá tí hora kjuákꞌeni ntihi nto̱eni kjónehyani la nixje̱he̱ni Dios. Ntá xrína̱hya kꞌuíkonni ijnko chojni chónta iké tjáki̱ni. \v 31 La ntáchro chꞌán kíxin: “Cornelio, ó kuínhin Dios tí nkehe nixje̱hé chꞌán la ó nohe chꞌán kíxin imá tjinki̱tsa jaha tí chojni nòa. \v 32 Méxra̱ tétue̱nhén chojni sátsji chjasin Jope kíxin tsjikakjín sín tí chꞌín Simón mé kja̱xin itꞌin chꞌán Pedro. Itjen chꞌán nto̱e ijnko chꞌín mé kja̱xin itꞌin Simón nchentá chꞌán tjo̱é iko. Chjino tí nta̱yaon a itjen nto̱e chꞌán,” ichro tí ángel. \v 33 Méxra̱ xi̱kaha tjoka ichrꞌánni sín tsíkjeyá sín tí jaha. Jína kꞌuinka nto̱eni. Ntá ijie ó nohe Dios kíxin kaín ni tjinkaonni tsinhinni nkehe tí kꞌue̱tua̱nhan Ìnchéni tso̱chro̱nka tsinhinni. \s1 Chꞌín Pedro kjua̱ko̱he̱ chꞌín Cornelio nto̱e chꞌán \p \v 34 Ntá ntáchro chꞌín Pedro kíxin: \p ―Ijie ó tꞌíkua̱n kíxin jnkokón tꞌikon Dios kaín xín chojni. \v 35 Tí nkexro kaín nación titekaon la chóntehe kjuasáyé Dios la mé tóxrjínhi̱n chꞌán. \v 36 Dios mé nixje̱he̱ chꞌán tí sín kꞌuaxrjeníxin tí sín Israel la kuínhin sín tí tan tjanjon kjuaxróxin chrónka Ìnchéni Jesucristo. Jehe chꞌán mé Ìnché chꞌán kaín nkehe. \v 37 Jahará ó nohará jína kaín tí nkehe tsíkónhen nkuíxín tí tjejó tí sín judío mé kjuankíxin estado Galilea tió kjuixin kjuako chꞌín Juan kíxin tꞌichjánxi̱n tsikite chojni. \v 38 Jahará ó nohará kíxin Dios kjuanjon kjua̱cha̱xién chꞌán la ko Ncha̱kuen chꞌán kꞌuáyéhe̱ tí chꞌín Jesús tí nkexro tsíkji̱xi̱n chjasin Nazaret. Ó nohará kíxin tí chꞌín Jesús mé kꞌuáji chꞌán ntiha la tí nkehe jína kjuíchꞌe chꞌán kíxin kjuínchekito̱he chꞌán jína kaín chojni tjasótexín kaín tí kjua̱cha̱xién tí jínahya. Mé xi̱kaha jína kjuíchꞌe chꞌán kíxin Dios tjeko tí jehe chꞌán. \v 39 A̱ ntá jeheni mé chaxín kꞌuíkonni kaín tí nkehe kjuíchꞌe tí chꞌín Jesús tí estado Judea la ko tí chjasin Jerusalén. A̱ ntá chrꞌéxi̱n kjua̱kꞌe̱nka̱ni sín chꞌán ijnko ntacruz la kꞌóyán sín chꞌán. \v 40 A̱ ntá Dios kjuínchexechón chꞌán tí níxin ya̱on la kjuanjon chꞌán kjuachaxin kíxin kꞌuíkonni chꞌán ínaá. \v 41 Jehya kíxin kaín chojni chrókꞌuikon sín chꞌán. Náhí. Jehó tí sín tsíkjeyá Dios kíxin tsꞌikon chaxín xechón chꞌán. Jeheni kjónekoni chꞌán la ko kꞌuíka̱oni chꞌán tió xíxechón chꞌán ínaá. \v 42 Kꞌue̱to̱an chꞌán kíxin jeheni tsja̱ko̱he̱ni chojni la tsochrónkani kíxin jehe chꞌán mé tí nkexro juez sinchekito̱exín iji̱é tí sín tjejóchón la ko tí sín ó tsíkꞌen. \v 43 Kaín tí sín kꞌuéchrónka itén Dios mé chrónka sín kíxin jnkojnko tí sín tinkáchónki Jesús mé tsꞌóxíka chꞌán iji̱é sín ―ichro chꞌín Pedro. \s1 Tí sín jehya judío kꞌuáyéhe̱ sín Ncha̱kuen Dios \p \v 44 Na̱xa̱ tjenixja chꞌín Pedro ntá kaín tí sín tjejótinhin tí nkehe kjuako chꞌán kꞌuáyéhe̱ sín tí Ncha̱kuen Dios. \v 45 Ntá tí sín judío kjuikotoxi̱n chꞌín Pedro la chrakon sín kíxin Dios mé kjuanjon Ncha̱kuen chꞌán, kja̱xin kꞌuáyéhe̱ tí sín jehya judío. \v 46 Méxra̱ kuínhin sín nixja sín jnkojnko nkìva ókjé la ko kuínhin sín tjanchehe sín Dios kjuasáya. \v 47 Ntá ntáchro chꞌín Pedro kíxin: \p ―Jehe sín ó kꞌuáyéhe̱ sín tí Ncha̱kuen Dios xi̱kaha jeheni. Ntá chrókjuanjonni kjuachaxin kíxin tsikite sín ―ichro chꞌán. \p \v 48 La ntá kꞌue̱to̱an chꞌín Pedro kíxin tsikite kaín sín kjua̱cha̱xién ihni̱é Jesucristo. Ntá tí sín kuíkite mé kjuanchia sín kíxin chrókuito̱he tí chꞌín Pedro ntiha iso ya̱on. \c 11 \s1 Nixje̱he̱ chꞌín Pedro tí sín tinkáchónki Cristo chjasin Jerusalén \p \v 1 Na ntá tí sín tsíkjeyá Ìnchéni la ko kaín tí sín tinkáchónki Ìnchéni kꞌuéjó estado Judea mé kuínhin sín kíxin tí sín jehya judío ó tinkáchónki sín itén Dios. \v 2 Na ntá chꞌín Pedro ikjan chꞌán chjasin Jerusalén. La ntá iso tí sín judío tinkáchónki sín Ìnchéni tjonta sín chꞌán. \v 3 Kjuanchankíhi sín chꞌán ntáchro sín kíxin: \p ―¿Nkekuènté kjuítsjehé tí sín jehya judío, la ko kjóntekoa tí jehe sín? ―mé xi̱kaha kjuanchankí sín. \p \v 4 Ntá tí chꞌín Pedro kjuankíxin chꞌán chrónka chꞌán desde tí xrankixíxin kaín nkehe tsíkónhen chꞌán. Ntáchro chꞌán kíxin: \p \v 5 ―Janhan mé kjuakꞌé chjasin Jope kjuakꞌénixja̱ha̱ Dios. La ntá titàya̱ kꞌuíkuèn ijnko ka jié kꞌuínkaji̱nxi̱n nkaya nka̱jní. Kanoé punté tí ka tjejóte la kjuákꞌe chjino tí tjén. \v 6 Ntá tsjaha̱ jína tí nkehe la kꞌuíkua̱n kíxin tí nkaxenhen tí ka tjinká ko noó to̱té la ko iko nte̱je̱ la ko konche la ko iko xritjaká. \v 7 La kja̱xin kui̱nha̱n itén ijnko nkexro nixja̱na ntáchro chꞌán kíxin: “Pedro, tꞌàya tꞌoyán tí ko a ntá inte.” \v 8 A̱ ntá kjuáta̱ha̱ kíxin: “Náhí, Ìnchéni. Nunca nehyani tí nkehe tjuáhya.” \v 9 A̱ ntá kjuáte̱he tí tan kui̱xi̱n nkaya nka̱jní a ínaá chrónka kíxin: “Tí nkehe a mé ó kjuínchetjóá Dios. La ntáchrohya kíxin tjuáhya,” ichro chꞌán. \v 10 Xi̱kaha kónhen iní veces. Ntá sákjui̱ kaín tí nkehe a nkaya nka̱jní ínaá. \v 11 Ntá xrína̱hya tuénxín kjuíji iní chojni ntoa tí nchia tjejóni. Tsíkji̱xi̱n sín chjasin Cesarea xritjeyá sín tí janhan. \v 12 Tí Ncha̱kuen Dios mé kꞌue̱to̱an kíxin sáchrókjuikian sín la chrókóxakonahya. Kja̱xin sákjuikian injon tí sín kíchó ni tjejó i. Kaínni kꞌuíxenhenni nto̱e tí chꞌín a. \v 13 A̱ ntá tí chꞌín nto̱e ntiha mé chrónka chꞌán kíxin kꞌuíkon chꞌán ijnko ángel tjexín to̱té la nixja ntáchro kíxin: “Tétue̱nhén chojni sátsji chjasin Jope kíxin tsjikakjín sín ijnko chꞌín itꞌin Simón la ko kja̱xin itꞌin chꞌán Pedro. \v 14 Jehe chꞌán mé tsonixja̱ha chꞌán tsochrónka chꞌán nkexrí tsaá jaha la ko kaín tí sín kjéhya.” \v 15 Ntá kjuankíxian nixja̱ha̱ sín na ntá ó kui tí Ncha̱kuen Dios kꞌuáyéhe̱ sín éxí kꞌuáyéhe̱ni tí senó a. \v 16 Na ntá xraxinkaonni tí nkehe kꞌuénixja Ìnchéni. Kꞌuéntáchro chꞌán kíxin: “A̱ ntá chaxín chꞌín Juan ìnta̱ ó kui̱ki̱texín chꞌán chojni, a̱ ntá ijie jahará tsikitiaxínrá tí Ncha̱kuen Dios.” \v 17 Éxí xi̱kaha jeheni tió kjuankíxin kuinkáchónkini Ìnchéni Jesucristo ntá kjuanjon Dios Ncha̱kuen chꞌán kꞌuáyéhe̱ni mé xi̱kaha ijie la kjuanjon Dios tí Ncha̱kuen chꞌán kꞌuáyéhe̱ tí jehe sín kja̱xin. ¿Xá nkexro tí janhan kíxin chrókjuánjo̱nkian Dios? ―ichro chꞌín Pedro. \p \v 18 A̱ ntá tí sín kíchó ni tjejó chjasin Jerusalén kuínhin tí nkehe tsíkónhen ntá tání sín ntá kjuanchehe sín kjuasáyé Dios. Ntáchro sín kíxin: \p ―Kjuanjon Dios kjuachaxin kja̱xin kíxin tí sín jehya judío tsꞌáyéhe̱ sín kjuachaxin kíxin tsinkáchónki sín Dios la ko tsakja sín kjuachón jnkochríxín ―mé xi̱kaha ichro sín. \s1 Tí ni̱nko chjasin Antioquía \p \v 19 Ti kjuixin kꞌuen chꞌín Esteban ntá kjuankíxin sín chónkíhi sín tí sín tinkáchónki Ìnchéni. Ntá iso sín sákjuí sín estado Fenicia la ko Chipre jnko̱siné nta̱yaon la ko sákjuí sín chjasin Antioquía. Kjua̱ko̱he̱ sín tí sín judío nkexrí tjen tí tan jína. A̱ ntá tí sín jehya judío la náhí. \v 20 A̱ ntá í so sín tinkáchónki Ìnchéni tsíkji̱xi̱n chjasin Chipre la ko tsíkji̱xi̱n sín Cirene sákjuí sín chjasin Antioquía. Tió kjuíji sín ntiha mé kjua̱ko̱he̱ sín tí sín jehya judío nkexrí tjen tí tan jína kuènte Ìnchéni Jesucristo. \v 21 Tí kjuachaxin kuènte Ìnchéni mé chónta tí jehe sín; méxra̱ nchónhya tí sín ntiha mé kuíto̱he sín tí nkehe kꞌuékinkáchónki sín ntá kuítekaon sín Ìnchéni Jesús. \p \v 22 Tí sín tinkáchónki Ìnchéni chjasin Jerusalén mé kuínhin sín nkehe tsíkónhen chjasin Antioquía. Ntá ichrꞌán sín chꞌín Bernabé sákjuí chꞌán ntiha. \v 23 Ntá tió kjuíji chꞌán ntiha ntá kꞌuíkon chꞌán kíxin Dios imá kjuínki̱tsa tí sín ntiha kja̱xin. Ntá imá kóchéhe̱ a̱sén chꞌán. Ntá nixje̱he̱ chꞌán sín kíxin kaín a̱sén sín tsꞌejó sín tsinkáchónki sín Ìnchéni. \v 24 Chꞌín Bernabé la ijnko chojni imá jína a̱sén la a̱ntsí chónta chꞌán Ncha̱kuen Dios la jína tinkáchónki chꞌán; méxra̱ kóchjina nchónhya sín kuinkáchónki sín Ìnchéni. \p \v 25 Kjuixin tíha a̱ ntá chꞌín Bernabé sákjuí chꞌán chjasin Tarso sákjuíkjeyá chꞌan tí chꞌín Saulo. \v 26 Ntá tió kꞌuitja chꞌán ntá sákjui̱ko chꞌán chjasin Antioquía. Ntá kꞌuejóko sín tí sín tinkáchónki Ìnchéni ntiha kuenté ijnko nánó la kjua̱ko̱he̱ sín itsjé chojni. Ntiha chjasin Antioquía kjuankíxin sín kui̱ki̱texín sín tí sín tinkáchónki Cristo mé ihni̱é cristiano. \p \v 27 A̱ ntá iso sín chrónka itén Dios sákjuíxin sín chjasin Jerusalén la kjuíji sín chjasin Antioquía. \v 28 Ijnko chꞌín itꞌin Agabo kꞌuínkatjen chꞌán kjuákꞌexín to̱té chꞌan tí tsíkójnkotsé tí sín tinkáchónki Jesús la kjua̱cha̱xién Ncha̱kuen Dios chrónka chꞌán kíxin tso̱kjinta nkuíxín ntiha. Tí nkehe chrónka chꞌán mé chaxín kónhen tió kjuákꞌe chꞌín Claudio kꞌue̱to̱an chꞌán. \v 29 A̱ ntá tí sín tinkáchónki Ìnchéni chjasin Antioquía kjuenka̱yáxin sín kíxin jehe sín tsjinki̱tsa sín tí sín kíchó sín tinkáchónki Ìnchéni estado Judea. La jnkojnko sín kjuanjon sín tí nkehe chónta sín. \v 30 Mé xi̱kaha kjuenájín sín chichaon sákjui̱ko chꞌín Bernabé la ko chꞌín Saulo chjéhe sín tí sín tꞌayakonhen ni̱nko estado Judea. \c 12 \s1 Ikꞌuén chꞌín Jacobo la ko kjuákꞌechjina chꞌín Pedro \p \v 1 A̱ ntá tí ya̱on a tí chꞌín rey Herodes mé ntá kjuankíxin chꞌán kónínkakonhen chꞌán tí sín tinkáchónki Jesús. \v 2 La kꞌue̱to̱an chꞌán kíxin tí chꞌín Jacobo tsꞌenxín ijnko chica espada tjate. Jehe chꞌán mé kíchó chꞌán tí chꞌín Juan a. \v 3 Ntá kꞌuíkon chꞌín Herodes kíxin imá kóchéhe̱ tí sín judío kíxin xi̱kaha kónhen la ntá kja̱xin itsé chꞌán tí chꞌín Pedro. Tíha mé kónhen tí ya̱on kia pascua tió kjóne sín nio̱tja̱ chóntahya tí xro̱a̱n nchekꞌánkí nio̱tja̱. \v 4 Kjuixin itsé chꞌín Herodes tí chꞌín Pedro ntá chrꞌáxenhen chꞌán nto̱echiso. Ntá ntiha mé tjejónta noó grupo soldado la mé noó soldado jnkojnko grupo. Kjuenka̱yáxin chꞌín Herodes kíxin tsjixin tsꞌátsínka tí kia pascua ntá sátsjiko chꞌán tí chꞌín Pedro tí siín tí sín israelita kíxin tsꞌikon kuenté chjasin ntiha kíxin nkexrí itsꞌen chꞌán. \v 5 Méxra̱ chꞌín Pedro na̱xa̱ tjechjina chꞌán la ntaha sínta sín chꞌán, la ntá kaín tí sín tinkáchónki Ìnchéni la tjejónixje̱he̱ sín Dios kaín a̱sén sín kíxin tsjinki̱tsa Dios tí chꞌín Pedro. \s1 Dios kjuínki̱tsa chꞌín Pedro kꞌuaxrjexín chꞌán nto̱echiso \p \v 6 Tí tie a mé kjuenka̱yáxin chꞌín Herodes kíxin tso̱ya̱on ntá tsakitsje chꞌán chꞌín Pedro sátsjiko chꞌán tí siín tí sín chjasin. A̱ ntá chꞌín Pedro tjejua chꞌán la nánánko tí jehe chꞌán tjejó yaá soldado la chróntetoxín tja chꞌán yaá chica cadena. Ntá í so sín soldado a tjejónta sín ntója nto̱echiso. \v 7 A̱ ntá xrína̱hya tuénxín ikui ijnko ángel kuènte Ìnchéni, a̱ ntá tí nkaxenhen nto̱echiso imá kꞌuínkaséyan ijnkòyé ntiha. Kjuakꞌetja itja tí ángel tí chjia chꞌín Pedro kjuínchekjaye̱he chꞌán. Ntá kꞌue̱to̱an tí ángel ntáchro kíxin: \p ―Tjoka tꞌàya. \p La ntá tí chica cadena tjejóchróntetoxín itja chꞌín Pedro mé kꞌuánótjen. \v 8 Ntá xíkꞌe̱to̱an tí ángel ntáchro kíxin: \p ―Tꞌinka̱ya iká la tjanka to̱ka̱tá. \p Ntá kuítekaon chꞌín Pedro la kja̱te̱e xíkꞌe̱to̱an tí ángel ntáchro kíxin: \p ―Tꞌítsa̱te iká ntá chréhé sátsjini ―ichro chꞌán. \p \v 9 Ntá chꞌín Pedro chréhe̱ chꞌán iton tí ángel a ntá noehya chꞌán á chaxín xi̱kaha kónhen tí nkehe kjuíchꞌe tí ángel o̱ náhí. Ntáchro chꞌán kíxin áchꞌe ijnko nkehe kꞌuíkonxón chꞌán. \v 10 Ntá kjuixin kꞌuátsínka sín tí tjejó tí soldado sa̱oxín la kjuixin xíkꞌatsínka sín tí tjejó tí soldado a yóxin. La ntá kjuíji sín ijnko puerta chica ijié chjinaxón nti̱a. La ntá tí puerta chica la jehó xitje̱he̱. Ntá kꞌuaxrje sín tjejótji sín ijnko nti̱a la ntá xrína̱hya tí ángel ó sákjui̱ la ntá jehó chꞌín Pedro kuíto̱he chꞌán. \v 11 A̱ ntá tí chꞌín Pedro kónohe chꞌán kíxin chaxín kónhen tíha. Ntá ntáchro chꞌán kíxin: \p ―Ntá ó noheni kíxin chaxín Ìnchéni tsíchrꞌán tí ángel kuènte chꞌán kíxin sinchekaáni kíxin tsꞌóyánhyani chꞌín Herodes la ko tso̱enhyani kaín tí nkehe tjinkaon tí sín judío ―ichro chꞌán. \p \v 12 Ntá ó nohe chꞌán kaín nkehe kónhen chꞌán ntá sákjuí chꞌán nto̱e ijnko tjan María, ìné chꞌín Juan kja̱xin ti̱ki̱texín sín Marcos. Ntaha tsíkójnkotsé itsjé sín tinkáchónki Ìnchéni tjejónixje̱he̱ sín Dios. \v 13 La ntá tꞌínka chꞌán tí puerta chjinaxón nti̱a la nixja chꞌán. La ntá ijnko tjan itꞌin Rode kꞌuaxrje tjan kjuitsjehe tjan kíxin nkexro tíha. \v 14 A̱ ntá tió kjuátso̱an tjan itén chꞌín Pedro ntá kꞌuitjáyenhen tjan kuakitje̱ehya tjan tí ntója a kíxin imá kóchéhe̱ tjan. Kuinká tjan sákjuíchrónka tjan kíxin ntója puerta ntiha itjen chꞌín Pedro. \v 15 Ntá ntáchro sín kíxin: \p ―Lo̱ntia. \p La na̱xa̱ chrónka tjan kíxin chaxín jehe chꞌán ntá xíntáchro sín kíxin: \p ―Jehya jehe chꞌán. Kjá tí xri̱nto̱e chꞌán. \p \v 16 A̱ ntá chꞌín Pedro na̱xa̱ tꞌínka chꞌán tí ntója puerta la ntá tió kuakitje̱he̱ sín la kꞌuíkon sín chꞌán ntá chrakon sín. \v 17 A̱ ntá kjua̱ko̱xi̱n chꞌín Pedro itja chꞌán kíxin tso̱tání sín ntá chrónka chꞌán kíxin Ìnchéni mé kuakitsjexín chꞌán nto̱echiso. Ntá kꞌue̱to̱an chꞌán ntáchro chꞌán kíxin: \p ―Chenkará chꞌín Jacobo la ko kaín kíchó ni nkehe kꞌuátsínka janhan ―ichro chꞌán ntá sákjuí chꞌán ókjé. \p \v 18 Ntá tí kóya̱on a imá kóxakonhen tí sín soldado a kíxin noehya sín nketí sátsíkji chꞌín Pedro. \v 19 La ntá kꞌue̱to̱an chꞌín Herodes kíxin sátsjikjeyá sín chꞌán, kjánchó kꞌuitjahya sín chꞌán. A̱ ntá tí sín soldado kuamá sín tíha ntá kꞌue̱to̱an chꞌín Herodes kíxin itsꞌen sín. Na ntá kjuixin tíha ntá chꞌín Herodes kꞌuaxrjexín chꞌán estado Judea ntá sákjuí chꞌán chjasin Cesarea la ntiha kjuákꞌe chꞌán. \s1 Ikꞌuén chꞌín Herodes \p \v 20 A̱ ntá chꞌín Herodes mé nínkakonhen chꞌán tí sín chjasin Tiro la ko chjasin Sidón. Ntá jehe sín jnkoko̱á kjuenka̱yáxin sín kíxin sátsjitsjehe sín chꞌán. Ntaha itjen ijnko chꞌín itꞌin Blasto kꞌuàyakonhen chꞌán nto̱e chꞌín Herodes ntá kjuanchehe sín chꞌán kíxin tsonixjayákonhe̱n sín chꞌán tí chꞌín tꞌe̱to̱an. Kjuanchia sín kíxin chrókónínkakuenhya sín chꞌín Herodes kíxin na̱xa̱ tsochrꞌán chꞌán tí nkehe sine sín kíxin chjasén chꞌán síti̱xi̱n tí nkehe ine sín. \v 21 Ntá chꞌín Herodes kꞌuíye̱he̱ chꞌán sín kíxin tso̱jnkotsé sín ijnko ya̱on. Ntá jehe chꞌán kꞌuítsá chꞌán ka náxrjón kuènte chojni tꞌe̱to̱an la kjuákꞌenkáya chꞌán ijnko silla kuènte chojni tꞌe̱to̱an. La ntá kjuankíxin chꞌán nixje̱he̱ chꞌán tí sín tsíkójnkotsé. \v 22 A̱ ntá tí sín a kjuankíxin kꞌuèya sín, ntáchro sín kíxin: \p ―Jehya chojni tjenixja. Dios tjenixja ―ichro sín. \p \v 23 A̱ ntá tuénxín ijnko ángel kuènte Ìnchéni kjuíncheníhi chꞌín Herodes kíxin kjuíncheyóhe̱ chꞌán a̱sén chꞌán Dios. La ntá kosi̱nto̱ kjóne nkaya tse̱e chꞌán ntá kꞌuén chꞌán. \p \v 24 La ntá itsjé chojni tinkáki nhin itén Dios la nkuíxín tinkákótsjé tí sín tinkáchónki Ìnchéni. \p \v 25 La ntá tí chꞌín Bernabé la ko tí chꞌín Saulo ó kjuixinhin sín ixra̱ kuènte sín chjasin Jerusalén la ntá sáxíkji sín chjasin Antioquía la sákjuíko sín chꞌín Juan mé kja̱xin ti̱ki̱texín sín chꞌán Marcos. \c 13 \s1 Chꞌín Saulo la ko chꞌín Bernabé sákjuíkjako sín \p \v 1 A̱ ntá tí ni̱nko chjasin Antioquía la siín iso sín nixja sín itén Dios la kjua̱ko̱he̱ sín chojni. Tí sín tjako mé chꞌín Bernabé la ko chꞌín Simón, kja̱xin itꞌin chꞌán Negro, la ko chꞌín Lucio, chjasen chꞌán mé Cirene, la ko chꞌín Manaén, ijnko chꞌín tsíkꞌánkíko chꞌín Herodes tí chꞌín tꞌe̱to̱an estado Galilea, la ko chꞌín Saulo. \v 2 Ijnko ya̱on la tjejótójnkotsé sín xraxinkaon sín Dios la kjónehya sín. Ntá Ncha̱kuen Dios mé ntáche chꞌán sín kíxin: \p ―Tsakitsjekjan chꞌín Bernabé la ko chꞌín Saulo kíxin ó kjuéyá sín tsjánjuan ijnko xra̱ sichꞌe sín. \p \v 3 Ntá nixje̱he̱ sín Dios la kjónehya sín la ntá kjuixin ntá kꞌuejotja tja sín chrítaón ikja tí sín a la nixja sín jnkojnko sín kíxin ó sátsji sín. \s1 Chꞌín Pablo la ko chꞌín Bernabé tjako sín nonte Chipre \p \v 4 A̱ ntá tí Ncha̱kuen Dios ichrꞌán chꞌín Bernabé la ko chꞌín Saulo sákjuí sín chjasin Seleucia. Ntá ntaha kꞌuíxenhen sín ijnko ntabárco̱ sákjuí sín ijnko nonte itꞌin Chipre. \v 5 Ntá kjuíji sín ijnko puerto itꞌin Salamina. Ntaha kjua̱ko̱xi̱n sín itén Dios tí ni̱nko kuènte tí sín judío. Kja̱xin kjuíjiko sín chꞌín Juan kíxin tsjinki̱tsa chꞌán. \v 6 La ntá sákjuí sín nkuíxín nonte Chipre hasta kjuíji sín chjasin Pafos. Ntaha xéta sín ijnko chꞌín nchexro̱a̱n me ijnko chꞌín judío itꞌin Barjesús. Jehe chꞌán kjuíchꞌia chꞌán ntáchro chꞌán kíxin kja̱xin chꞌán nixja chꞌán itén Dios. \v 7 A̱ ntá tí chꞌín nchexro̱a̱n a mé kjuákꞌeko chꞌán tí chꞌín gobernador Sergio Paulo. A̱ ntá tí chꞌín gobernador mé imá jína kjuenka̱yáxin chꞌán. Kꞌuíye̱he̱ chꞌán tí chꞌín Bernabé la ko tí chꞌín Saulo kíxin jehe chꞌán tjinkaon chꞌán tsinhin chꞌán itén Dios. \v 8 A̱ ntá tí chꞌín nchexro̱a̱n, nkìva griego mé ti̱ki̱texín sín chꞌán Elimas, mé nínkakonhen chꞌán tí sín tjako a kíxin tjinkakonhya chꞌán kíxin tí chꞌín tꞌe̱to̱an chrókuitekaon chꞌán Ìnchéni. \v 9 A̱ ntá tí chꞌín Saulo, kja̱xin ti̱ki̱texín sín chꞌán Pablo, imá chónta chꞌán Ncha̱kuen Dios. La ntá komá chꞌán tí chꞌín nchexro̱a̱n. \v 10 Ntáchro chꞌán kíxin: \p ―Jaha mé chojni chꞌia, jínahya, xje̱en Diablo la nínkakonhén kaín nkehe jína. ¿Nkekuènte kíxin chꞌéna jínahya tí nti̱a ntoá kuènte Ìnchéni? \v 11 A̱ ntá ijie la Ìnchéni sintakjasótia. Tsito̱ha ntakótán iso ya̱on la tsꞌikonhya tí xrohi kuènte ya̱on ―ichro chꞌín Pablo. \p Ntá tuénxín tí chꞌín Elimas la kꞌuíxitie tjen chꞌán. La ntá kjueyá chꞌán ijnko nkexro tsinkátséhe tja chꞌán sátsjiko chꞌán kíxin tꞌikonhya chꞌán. \v 12 A̱ ntá xi̱kaha mé kꞌuíkon tí chꞌín gobernador nkehe kónhen la ntá kjuankíxin tinkáchónki chꞌán Ìnchéni kíxin kꞌuíkon chꞌán tí kjuachaxin kuènte Ìnchéni. \s1 Chꞌín Pablo la ko chꞌín Bernabé tjejó chjasin Antioquía estado Pisidia \p \v 13 Ntá tí chꞌín Pablo la ko tí sín xriko chꞌán sákjuíxin sín chjasin Pafos. Kꞌuíxenhen sín ntabárco̱ sákjuí sín kjuíji sín chjasin Perge estado Panfilia. Ntá ntaha chꞌín Juan\f + \fr 13:13 \ft Hechos 12.25\f* kuíto̱he tí jehe sín ntá kjan chꞌán chjasin Jerusalén. \v 14 Ntá sákjuíxin chꞌín Pablo la ko chꞌín Bernabé chjasin Perge kjuíji sín chjasin Antioquía chjinaxón Pisidia. A̱ ntá tí ya̱on tꞌo̱kꞌéhe sín ntá kꞌuíxenhen sín tí ni̱nko Israel na ntaha kꞌuéjótja̱xi̱n sín. \v 15 Ntá kjuixin kjuínchekuáxin sín tí xroon kuènte ley la ko tí nkehe tsíkjin tí sín kꞌuéchrónka itén Dios ntá tí sín tꞌe̱to̱an kuènte ni̱nko mé kꞌuíye̱he̱ sín tí sín a ntá ntáchro sín kíxin: \p ―Kíchóni tí chonta nkehe tso̱chro̱nka kíxin a̱ntsí má tso̱chéhe̱ni la chro̱nka jie tsinhinni ―ichro sín. \p \v 16 Ntá chꞌín Pablo kꞌuínkatjen ntá kjua̱ko̱xi̱n itja chꞌán kíxin tso̱tání sín. Ntá ntáchro chꞌán kíxin: \p ―Chrókuinhínrá jahará chojni israelita la ko kja̱xin chrókuinhínrá jahará tsíkjíxinrá chjasin ókjé tí chaxín tjinkáonrá nchexiteyéhérá Dios. \v 17 Tí Dios tinkáchónki tí sín chjasin Israel mé kjueyá chꞌán tí sín tsíkꞌaxrjeníxinni. Ntá chrꞌéxi̱n Dios kjuanjon kjuachaxin kíxin chrókótsjé tí jehe sín tí na̱xa̱ kꞌuéjó sín chjasin Egipto. Éxí chojni tsíkji̱xi̱n ókjé kꞌuéjó sín a̱ ntá chrꞌéxi̱n ntá kjua̱cha̱xién Dios kjuínki̱tsa sín kꞌuaxrjexín sín tí nonte ntiha ínaá. \v 18 Dios kjuínki̱tsa sín tí cuarenta nánó kꞌuéjó sín tí nte̱je̱. \v 19 Ntá chrꞌéxi̱n kjuínchekꞌitjáyan chꞌán yato nación kꞌuékꞌejó nonte Canaán, kíxin tí sín tsíkꞌaxrjeníxinni chrókꞌuáyéhe̱ tí nonte a. \v 20 Ntá kaín sín kꞌuéjó sín ntiha ijnko cuatrocientos cincuenta nánó. Kꞌuékꞌe̱to̱an tí sín juez hasta ikjui tí chꞌín Samuel ijnko chꞌín kꞌuéchrónka itén Dios. \v 21 Ntá kjuanchia tí sín israelita ijnko chꞌín rey tsꞌe̱tue̱nhen sín. Ntá kjueyá Dios tí chꞌín Saúl la kꞌue̱to̱an chꞌán cuarenta nánó. Jehe chꞌán itꞌé chꞌán mé chꞌín Cis la kꞌuaxrjeníxin chꞌán chꞌín Benjamín. \v 22 Ntá chrꞌéxi̱n Dios kuakitsjehe chꞌín Saul tí xra̱ kjuákꞌe chꞌán ntá kꞌuáyéhe̱ chꞌín David tí xra̱ rey. Ntá ntáchro Dios kíxin: “Ó kꞌuítjá chꞌín David, itꞌé chꞌán mé Isaí. Jehe chꞌán mé ijnko chojni nchechàna mé sinchexiteyàna chꞌán kaín nkehe tjínka̱van”. \v 23 Ijnko tí chojni kꞌuaxrjeníxin tí chꞌín David mé Jesús. Tíha la Dios tsíchrꞌán chꞌán kíxin sinchekaá tí sín israelita. Mé xi̱kaha tsíntáchro chꞌán. \v 24 Na̱xa̱ tjakohya chꞌín Jesús ntá chꞌín Juan kjuako chꞌán tí tan kuínhin tí sín israelita la ntáchro chꞌán kíxin chrókjan sín chróxraxinkaon sín Dios ntá chrokuikite sín. \v 25 Ntá chjina itsꞌen chꞌín Juan ntá ntáchro chꞌán kíxin: “Janhan na jehya tí nkexro tjenka̱yáxinrá. Náhí. Chrꞌéxi̱n na itsi í jnko nkexro la chrókósuàna chrókjuasinta̱nka̱ tí correa to̱ka̱té chꞌán kíxin a̱ntsí mé tꞌe̱to̱an tí jehe chꞌán la kánhyó tꞌe̱to̱an tí janhan,” mé xi̱kaha tsíntáchro chꞌín Juan. \p \v 26 ’Jahará kíchó ni tsíkꞌaxrjeníxinrá chꞌín Abraham tinhínrá la ko kaín rá chojni tsíkji̱xi̱n ikjín nchexiteyéhérá Dios, tinhínrá tí tán tsaáxinrá. \v 27 Méxra̱ tí sín kꞌuékꞌejó sín chjasin Jerusalén la ko tí sín tꞌe̱to̱an ntiha mé kónoehya sín nkexro tí chꞌín Jesús la ko kuienxínhya sín tí nkehe tsíkjin tí sín kꞌuéchrónka itén Dios senó tió kjuínchekuáxin sín tí xroon tí nkaxenhen ni̱nko jnkojnko tí ya̱on tꞌo̱kꞌéhe sín. Mé xi̱kaha jehe sín tió kjuínchekjasóte sín tí chꞌín Jesús la kjuínchexiteyá sín éxí nixja tí xroon a. \v 28 Ntá kꞌuitjahya sín ninkehó jie̱ kíxin chrókꞌuen chꞌán ntá kjónté kjuanchehe sín tí chꞌín Pilato kíxin tsꞌe̱to̱an chꞌán kíxin itsꞌen chꞌán. \v 29 A̱ ntá ó xiteyá tí nkehe tsíkjin tí sín ósé kuènte chꞌán. Ntá kjuixin kꞌuén chꞌán ntá kjuinkaji̱nxi̱n sín tí cuerpo kuènte chꞌán tí ntacruz ntá kjua̱vá sín chꞌán. \v 30 A̱ ntá Dios kjuínchexechón tí jehe chꞌán ínaá. \v 31 A̱ ntá nchónhya ya̱on kꞌuíkon sín chꞌín Jesús tí sín kꞌuékꞌajiko chꞌán tió sákjuixin sín estado Galilea la sákjui̱ sín chjasin Jerusalén. A̱ ntá ijie tí sín a mé tjejónixja sín nkexrí kjuako chꞌín Jesús, tja̱ko̱he̱ sín kaín chojni. \p \v 32 ’A̱ ntá jie jeheni tjakoni tí tan jína, mé tí nkehe tsíkjanjon Dios tsíkꞌáyéhe̱ tí sín tsíkꞌaxrjeníxinni ósé. \v 33 Mé xi̱kaha xiteyá kꞌuáyéhe̱ni tí jeheni tsíkꞌaxrjeníxinni tí sín a. A̱ ntá Dios kuènte tí sín a mé kjuínchexechón tí chꞌín Jesús éxí nixja tí xroon yóxin Salmo, ntáchro kíxin: “Jaha mé xja̱nna. Janhan mé tja̱há kjuachón jie.”\f + \fr 13:33 \ft Salmo 2.7\f* \v 34 Ntá tsíntáchro Dios kíxin sinchexechón chꞌán tí chꞌín Jesús kíxin tso̱xíkahya cuérpo̱é chꞌán. Mé xi̱kaha chrónka tí xroon itén Dios. Ntáchro kíxin: “Janhan mé si̱ntaxiteyá tí nkehe chaxín tja̱nka chꞌín David.”\f + \fr 13:34 \ft Isaías 55.3\f* \v 35 La ko í jnko Salmo mé ntáchro xi̱kihi: “Jaha tsjánjonhya kjuachaxin kíxin tso̱xíka tí cuérpo̱é tí nkexro tjóá kjuítꞌaha xra̱.”\f + \fr 13:35 \ft Salmo 16.10\f* \v 36 A̱ ntá chꞌín David kjuínchexiteyá chꞌán éxí tsíkꞌe̱to̱an Dios tí kjuákꞌe chꞌán ntá kjónté chrꞌéxi̱n ikꞌuén chꞌán ntá xravá chꞌán xi̱kaha kꞌuéxravá tí sín tsíkꞌaxrjeníxinni la ntá kjónté la xíka nto̱e chꞌán. \v 37 A̱ ntá tí cuérpo̱é tí nkexro kjuínchexechón Dios la kótjehya. \v 38 Méxra̱ kíchó ni tꞌichjánxi̱n tso̱nohará kíxin nkexrí tsjìin iji̱árá kíxin Jesús mé kꞌuenyákonhánrá. \v 39 A̱ ntá kaín nkexro tinkáchónki Jesús mé ó kjuínchetjóá chꞌán a̱sén sín. A̱ ntá tí ley kꞌue̱to̱an chꞌín Moisés kjuachahya kótjuáxin ti jie̱. \v 40 Chrókóxakonhanrá kíxin chrókuànhyará xi̱kaha éxí tsíkjin tí sín ósé xi̱kihi: \q1 \v 41 Tsjehérá jahara chojni titekakonhya. Ijie la tsochrakonrá kíxin nkehe tso̱nhen \q1 kíxin janhan Dios tsjáko̱xia̱n ijnko nkehe jié ijnko ya̱on \q1 kjánchó tsítekákonhyará kjónté ókjé nkexro chróchrónka.\f + \fr 13:41 \ft Habacuc 1.5\f* \p \v 42 A̱ ntá chꞌín Pablo la ko tí nkexro kꞌuájiko chꞌán kꞌuaxrjexín sín nkaxenhen tí ni̱nko, a̱ ntá chrónòa tí sín jehya sín judío tsíkokjíexín, kjuanchia sín kíxin í jnko semana tí ya̱on tꞌo̱kꞌéhe sín la ínaá tsochrónka chꞌán éxí tí kjuako chꞌán. \v 43 Ntá tí kjuixin xíka̱xi̱n sín tí kójnkotsé sín tí ni̱nko ntá nchónhya tí sín judío, la ko tí sín jehya sín judío, mé tí sín na ntá kuinkáchónki sín éxí tí sín judío la xraxinkaon sín Dios, la mé imá kóxrjínhi̱n sín tí nkehe kjuako chꞌín Pablo la ko chꞌín Bernabé la ntá sákjuíchréhe̱ sín. A̱ ntá jehe sín mé kꞌue̱to̱an sín kíxin a̱ntsí jína chrókuinkáchónki sín tí Dios tjuèhe kaín chojni. \p \v 44 A̱ ntá í jnko semana kjuèxin, tí ya̱on tꞌo̱kꞌéhe sín la kójnkotsé kaín tí sín siín tí chjasin ntiha kíxin tjinkaon sín tsinhin sín itén Dios. \v 45 A̱ ntá kꞌuíkon tí sín judío a kíxin nchónhya chojni tsíkójnkotsé, ntá imá kóchji̱no̱xínhin sín, ntá kjuankíxin sín kꞌuántaxínhi̱n sín tí chꞌín Pablo. \v 46 A̱ ntá chꞌín Pablo la ko chꞌín Bernabé la íchá a̱ntsí má chrakonhya sín nixja sín ntáchro sín kíxin: \p ―Tꞌichjánxi̱n senó jahará judíorá chrókuinhínrá itén Dios. Kjánchó tjinkákonhyará tsinhínrá tí nkehe jína tsjanjon kjuachón jnkochríxín. A̱ ntá ijie la tsi̱to̱hárá tí jahara judíorá la ntá jeheni la sátsjini tsja̱ko̱he̱ni tí sín jehya judío \v 47 xi̱kaha tsíkꞌe̱to̱an Ìnchéni. Ntáchro chꞌán kíxin: \q1 Janhan ichrꞌan tí jahará éxí xrohi tsꞌinkaséyanxín kaín nación \q1 kíxin sátsjikoará tí tan tsjanjon kjuachón tsaáxin chojni hasta tí a̱ntsí má kjín kjuèxin chjasintajni.\f + \fr 13:47 \ft Isaías 42.6; 49.6\f* \m Mé xi̱kaha kꞌue̱to̱an Dios. \p \v 48 A̱ ntá kuínhin tí sín jehya sín judío tíha la kjuankíxin kóchéhe̱ sín la ntáchro sín kíxin tí tan kuènte Ìnchéni la nkehe jína, ichro sín. \p La ntá kjuankíxin kuinkáchónki kaín tí sín tsíki̱to̱enxín sín kíxin tsochónta sín kjuachón jnkochríxín. \v 49 Ntá xi̱kaha xrankíxin xrako tí itén Ìnchéni nkuíxín tí chjasin ntiha. \v 50 A̱ ntá tí sín judío nixje̱he̱ sín iso chojni chjin jína tjetoan la ko tí chojni ntoa tꞌe̱to̱an tí chjasin ntiha la ntá kjuínchekónínkaon tí sín a la ntá kjuankíxin sín chrókꞌóyán sín tí chꞌín Pablo la ko tí chꞌín Bernabé ntá sákjuíxin sín chjasin ntiha. \v 51 A̱ ntá jehe sín la kótsjénka sín to̱ka̱té sín kíxin tsoxénjin tí nche chónta to̱té sín. Tíha mé kjua̱ko̱xi̱n sín kíxin ntoáhya kjuenka̱yáxin tí sín a. A̱ ntá sákjuí tí jehe sín chjasin Iconio. \v 52 Ntá tí sín tinkáchónki Ìnchéni la imá chéhe̱ sín kíxin a̱ntsí chónta sín Ncha̱kuen Dios. \c 14 \s1 Chꞌín Pablo la ko chꞌín Bernabé tjejó chjasin Iconio \p \v 1 Ntá kjuíji chꞌín Pablo la ko chꞌín Bernabé tí chjasin Iconio. Ntá kꞌuíxenhen sín ni̱nko̱e tí sín judío ntá jína kjuako sín. La ntá nchónhya tí sín judío la ko tí sín jehya judío mé kuítekaon sín tí nkehe kjuako sín. \v 2 A̱ ntá iso tí sín judío kuítekakonhya la ntá kjuankíxin nchekónínkaon sín tí chojni jehya judío kíxin tso̱nínkakonhen sín tí sín tjako. \v 3 A̱ ntá tí sín tjako la isé kuíto̱he sín ntiha la chrakonhya sín nixja sín la ko tinkáchónki sín Ìnchéni Jesús. La ntá Ìnchéni kja̱xin kóxrjínhi̱n chꞌán tí nkehe nixja sín kíxin nkexrí tjuèheni Dios la kjuanjon chꞌán kjuachaxin tsjasin sín kjuaxroan. \v 4 A̱ ntá tí sín tjejó chjasin ntiha la jnkokónhya kjuenka̱yáxin sín. Iso sín kuítekakonhen sín tí sín judío la í so sín kuítekakonhen sín tí sín tsíkjeyá Ìnchéni. \v 5 A̱ ntá tí sín judío la ko tí sín jehya judío mé kjuenka̱yáxinko sín tí sín tꞌe̱to̱an kíxin sinchechrakon sín tí sín tsíkjeyá Ìnchéni la ko tsochjéhe sín xro̱. \v 6 La ntá tí chꞌín Pablo la ko tí chꞌín Bernabé kónohe sín nkehe kjuenka̱yáxin tí sín a ntá sákjuí sín chjasin Listra la ko chjasin Derbe estado Licaonia la nkuíxín ntiha. \v 7 La kja̱xin ntaha kjuako sín tí tan jína kuènte Ìnchéni. \s1 Chjéhe sín xro̱ chꞌín Pablo chjasin Listra \p \v 8 Ntá tí chjasin Listra itjen ijnko chꞌín xitjahya tji. Nunca xitjahya kꞌuáji chꞌán kíxin tsíkokjíexín chꞌán xitjahya itji chꞌán. \v 9 Méxra̱ ó tjetja̱xi̱nkoá chꞌán ntá kuínhin chꞌán nkehe tí tjako chꞌín Pablo. Ntá chꞌín Pablo komá chꞌán tí chꞌín a ntá kónohe chꞌán kíxin tí chꞌín a̱ntsí tinkáchónki chꞌán Ìnchéni kíxin tsito̱he chꞌán jína. \v 10 Ntá jehe chꞌán itsen ntáche chꞌán tí chꞌín a kíxin: \p ―Tꞌinkatjen, ntoá tjakꞌexián to̱tá ―ichro chꞌán. \p Ntá tuénxín kꞌuínkatjen chꞌán, chrika chꞌán, kjuákꞌexín chꞌán to̱té chꞌán ntá ó jína tji chꞌán. \v 11 Ntá kaín tí sín chjasin ntiha kꞌuíkon sín nkehe kjuíchꞌe chꞌín Pablo, ntá kaín sín kꞌuíyexin sín nkíve̱e sín Licaonia ntáchro sín kíxin: \p ―Dios tsíkꞌóna chojni mé tsíki̱xi̱n nka̱jní tjejókoni ntihi ―ichro sín. \p \v 12 La ntá kjuínchekꞌin sín chꞌín Bernabé mé tí dios Júpiter a̱ ntá chꞌín Pablo mé tí dios Mercurio kíxin imá nixja chꞌán. \v 13 Ntá tí chꞌín ncha̱tꞌá kuènte tí dios Júpiter mé chónta chꞌán ni̱nko tí tꞌixenxínni ikon chjasin ntá kjui̱ka̱o chꞌán koxinta tjeteyá tsjo. A̱ ntá jehe chꞌán la ko kaín tí chojni la chréhe̱ sín kíxin tjinkaon sín chrókjuikosáyehe sín tí sín tjako la ko tjinkaon sín chrókꞌóyán sín tí koxinta chrókꞌuáyéhe̱ tí sín a. \v 14 A̱ ntá tí sín apóstol mé chꞌín Pablo la ko chꞌín Bernabé mé kónohe sín tíha ntá kjuankíxin sín kótséchje sín iké sín la sákjuíkjiakjan sín tí chojni siín ntiha la tꞌóyako sín ntáchro sín kíxin: \p \v 15 ―¿Kuènté kíxin tjejochꞌerá xi̱kaha? Jeheni chojni éxí tí jahará. Tí xra̱ ó kuini kíxin tsochrónkani itén Dios kíxin tsi̱to̱hérá kaín tí nkehe ninkehó sínkíhya la ntá chrókjanrá chrókuinkachónkirá Dios tjechón. Jehe chꞌán mé kjuíchꞌéna chꞌán nka̱jní la ko chjasintajni la ko tí nta̱yaon la ko kaín tí nkehe siín. \v 16 Ntá ósé mé kuíto̱he Dios chojni kíxin jehó tsꞌaji sín nti̱e sín. \v 17 Kjónté la Dios tja̱ko̱xi̱n chꞌán kíxin jehe chꞌán tꞌe̱to̱an chꞌán kíxin kjuíchꞌéna chꞌán kaín nkehe. Jehe chꞌán mé tꞌe̱to̱an kíxin tsꞌaniá chrin ntá tsꞌe̱nka̱ni la jína tsꞌóneheni, la jehe chꞌán tjanjon chꞌán nkehe kíxin jnkochríxín tsꞌixin nkehe sineni, la ko jehe chꞌán mé nchechéhe̱ni chꞌán ―mé xi̱kaha ichro chꞌín Pablo. \p \v 18 Kjónté xi̱kaha ichro tí sín tjako la na̱xa̱ tjinkaon tí chojni chrokjuikosáyehe sín chrókꞌóyán sín koxinta chrókjo̱ke̱he̱ sín tí sín tjako. \p \v 19 A̱ ntá ikui iso tí sín judío kjui̱xi̱n sín chjasin Antioquía la ko chjasin Iconio. Nixje̱he̱ sín tí sín ntiha kíxin tsíto̱he sín tí nkehe jehya jína tjako tí sín a ntá kónínkaon sín ntá kjuankíxin chjéhe sín xro̱ tí chꞌín Pablo. La ntá áchꞌe ó kjuixin tsíkꞌen chꞌán ntá kuinkánkákjen sín chꞌán sákjuíko sín chꞌán ikon chjasin. \v 20 Ntá tí sín tinkáchónki Ìnchéni mé kójnkotsé sín kꞌua̱ntatjen sín tí chꞌín Pablo ntá kꞌuàya chꞌán xíkjan chꞌán tí chjasin ntiha ínaá. Ntá tí ya̱on chrꞌéxi̱n ntá sákjuíko chꞌán tí chꞌín Bernabé chjasin Derbe. \p \v 21 A̱ ntá ó kjuixin chrónka sín tí tan jína la ko kjuacha sín itsjé chojni kuinkáchónki Ìnchéni ntiha ntá kjan sín chjasin Listra la ko chjasin Iconio la ko chjasin Antioquía. \v 22 Nkuíxín tí chjasin kꞌuátsínka sín mé kjuínchechéhe̱ sín tí sín kuinkáchónki Ìnchéni. Kꞌue̱to̱an sín kíxin na̱xa̱ jína chrókuinkáchónki sín Ìnchéni la ntáchro sín kíxin tí tsꞌixenhenni tí kjuachaxin kuènte Dios tꞌichjánxi̱n tsjasóteni. \v 23 A̱ ntá ntiha kjueyá sín chojni jnkojnko ni̱nko kíxin tsꞌe̱tue̱nhen sín tí sín tinkáchónki Jesús kíxin jína tsꞌejó sín. Ntá nixje̱he̱ sín Dios tí na̱xa̱ kjónehya sín la ntá ntáche sín Ìnchéni kíxin tsꞌayakonhen chꞌán tí sín ó kuinkáchónki tí jehe chꞌán. \s1 Chꞌín Pablo la ko chꞌín Bernabé ikjan sín chjasin Antioquía estado Siria \p \v 24 Ntá chrꞌéxi̱n kꞌuátsínka sín estado Pisidia la ntá kjuíji sín estado Panfilia. \v 25 Ntá chjasin Perge kjuako sín tí tan kuènte Ìnchéni la ntá kjuixin ntá sákjuí sín chjasin Atalia. \v 26 Ntá ntiha kꞌuíxenxín sín ntabárco̱ ntá sákjuí sín chjasin Antioquía tí chjasin kꞌuénixje̱he̱ chojni Dios kꞌuékjanchia sín kíxin Dios tsjinki̱tsa tí sín a sichꞌe sín tí xra̱. La ntá ó kjuixin xiteyá. \v 27 Ntá tió kjuíji sín chjasin Antioquía ntá kójnkotsé kaín tí sín tinkáchónki Jesús. Ntá kjuankíxin chrónka chꞌín Pablo nkexrí kjuínki̱tsa Dios tí jehe sín la ko nkexrí kjuanjon Dios kjuachaxin tsja̱ko̱he̱ sín tí chojni jehya judío kíxin kja̱xin sín tsitekaon sín Ìnchéni. \v 28 A̱ ntá tí chꞌín Pablo la ko tí chꞌín Bernabé itsjé ya̱on kꞌuéjóko sín tí sín tinkáchónki Ìnchéni ntiha. \c 15 \s1 Kójnkotsé sín chjasin Jerusalén \p \v 1 A̱ ntá iso chojni tsíki̱xi̱n sín estado Judea ntá kjuíji sín chjasin Antioquía. Ntá kjuankíxin sín kjua̱ko̱he̱ sín tí sín kíchó ni kíxin xitjahya tsaáxin sín tí chóntahya sín tí xro̱ye tsíkꞌe̱to̱an chꞌín Moisés. \v 2 Ntá tí chꞌín Pablo la ko tí chꞌín Bernabé la ko tí sín judío kjuankíxin kjuanjo̱nkoxín sín kíchó sín. Ntá áxri ntá kónoxín kíxin tí chꞌín Pablo la ko tí chꞌín Bernabé la ko í so chojni la sátsji sín chjasin Jerusalén. Ntaha tsonixje̱he̱ sín tí sín apóstol la ko tí sín tꞌe̱to̱an ni̱nko kíxin nkexrí tso̱nhen tí xro̱ye tsíkꞌe̱to̱an chꞌín Moisés. \p \v 3 Tí sín tinkáchónki Ìnchéni chjasin Antioquía mé ichrꞌán sín tí sín a ntá kꞌuátsínka sín estado Fenicia la ko estado Samaria la tinkáchrónka sín kíxin nkexrí tí sín ókjé jehya sín judío kjuitoxi̱nhin tí kꞌuékjenka̱yáxin sín ntá kuákja sín nti̱e Dios. Ntá kaín tí sín kíchó ni imá kóchéhe̱ sín tí kuínhin sín xi̱kaha. \p \v 4 La ntá kjuíji chꞌín Pablo la ko chꞌín Bernabé chjasin Jerusalén ntá tí sín tinkáchónki Ìnchéni la ko tí sín apóstol la ko tí sín tꞌe̱to̱an kuènte ni̱nko mé kjuanjon sín kjuachaxin tsꞌejó tí sín a. Ntá chrónka sín kíxin Dios imá kjuínki̱tsa tí jehe sín. \v 5 Ntá iso tí sín fariseo ó tsíkitekaon Ìnchéni mé kꞌuínkatjen sín ntá ntáchro sín kíxin: \p ―Tꞌichjánxi̱n itsa xro̱ye tí sín jehya judío tinkáchónki Ìnchéni la ko tꞌichjánxi̱n tsꞌítuenhen sín sinchexiteyéhe̱ sín kaín tí ley ―ichro sín. \p \v 6 Na ntá kaín tí sín apóstol la ko tí sín tꞌe̱to̱an ni̱nko mé kójnkotsé sín kjuenka̱yáxin sín nkexrí tso̱nhen kíxin xi̱kaha ichro tí sín judío. \v 7 Ntá imá nixje̱he̱ kíchó sín ntá kꞌuínkatjen chꞌín Pedro ntáchro chꞌán kíxin: \p ―Jahará kíchó ni ó nohará nkexrí kíxin senó Dios tsíkjeyá tí jeheni kíxin tsja̱ko̱he̱ni kaín tí sín jehya judío kíxin tsinhin sín tí tán jína kuènte Cristo kíxin kja̱xin jehe sín tsitekaon sín. \v 8 Dios mé ó nohe chꞌán nkexéhe kaín a̱sén chojni. Kjua̱ko̱xi̱n chꞌán kíxin kꞌuáyéhe̱ chꞌán tí sín jehya judío kíxin chjéhe chꞌán sín Ncha̱kuen chꞌán éxí tí xi̱kaha kꞌuáyéhe̱ni tí jeheni. \v 9 Dios la tꞌikon kaín chojni jnkokón éxí tí jeheni. Ntá kjuínchetjóá chꞌán a̱sén sín kíxin ó tinkáchónki sín Ìnchéni. \v 10 Méxra̱ ¿nkekuènté títekákonhyará tí nkehe kjuíchꞌe Dios la ntá tétue̱nhénrá chojni sinchexiteyá sín kaín tí nkehe ixra̱ tsitekaon sín? Ni jeheni la ko ni tí sín tsíkꞌaxrjeníxinni kjuachahya sín kjuínchexiteyá sín tíha. \v 11 Náhí. Ó noheni kíxin kjuasáyé Ìnchéni Jesús mé kuaáxinni la ko kja̱xin xi̱kaha kuaáxin tí jehe sín kuítekaon ―mé xi̱kaha ichro chꞌín Pedro. \p \v 12 Ntá kaín tí sín tsíkójnkotsé tání sín kuínhin sín nkexrí chrónka tí chꞌín Bernabé la ko tí chꞌín Pablo kíxin Dios kjuínki̱tsa sín kjuasin sín itsjé kjuaxroan kꞌuíkon tí sín jehya sín judío. \v 13 Kjuixin nixja chꞌín Pablo la ko chꞌín Bernabé ntá kjuankíxin nixja chꞌín Jacobo, ntáchro chꞌán kíxin: \p ―Kíchóni, tinhínrá tí nkehe tso̱xrja̱nka. \v 14 Chꞌín Simón Pedro chrónka nkexrí kjua̱ko̱xi̱n Dios kíxin tjuèhe chꞌán tí chojni jehya judío la nkexrí kjueyá Dios iso tí sín kíxin tsinkáchónki sín tí jehe chꞌán. \v 15 Mé xi̱kaha chaxín chrónka tí xroon tsíkjin tí sín kꞌuéchrónka itén Dios kíxin: \q1 \v 16 Janhan mé tsokjan chrꞌéxi̱n. \q1 Tió tsꞌinka ntá si̱tꞌána ni̱xin tí nchia tsíkꞌo̱ya̱ kuènte David \q1 la janhan la tsjínki̱tsa sín tsꞌe̱to̱an sín. \q1 \v 17 Kíxin kja̱xin kaín xín chojni mé tsjeyá sín Ìnchéni \q1 la ko kja̱xin kaín xín tí sín ókjé nación mé tí sín kótjuáxin ni̱na mé tsinkáchónkina sín. \q1 \v 18 Ìnchéni mé kjua̱ko̱xi̱n kaín tíha tí ósé la tsíkjanjon chꞌán tí tan kuènte chꞌán.\f + \fr 15:18 \ft 15.16–18 Amós 9.11–12 \f* \m Mé xi̱kaha ichro itén Dios \p \v 19 ’Méxra̱ ntáxrja̱n kíxin tí sín jehya judío la tꞌichjánxi̱nhya sinchexiteyá sín kuenté tí ley kíxin ó kuíto̱he sín tí nkehe kuinkáchónki sín senó kíxin jína chrókjueyá sín Dios. \v 20 Méxra̱ tsochrꞌénhenni sín ijnko xroon la jehó tsꞌe̱tue̱nhenni sín kíxin chrókjónehya sín tí nto tsíkjo̱ke̱he̱ chojni tí nkehe tsíkjano̱ya la ko chróchóntahya sín chojni chjin ókjé la ko chrókjónehya sín tí nto kuènte ko tsíchrínjinhya ikja va la ko chrókjónehya sín ijni̱é va. \v 21 A̱ ntá jnkojnko chjasin siín nkexro chrónkaxín tí ley kuènte chꞌín Moisés nchekuáxin sín tí nkaxenhen ni̱nko jnkojnko tí ya̱on tꞌo̱kꞌéhe sín ―ichro chꞌín Jacobo. \p \v 22 Ntá kaín tí sín tsíkjeyá Ìnchéni la ko tí sín tꞌe̱to̱an kuènte ni̱nko la ko kaín tí í so sín tinkáchónki Ìnchéni kjueyá sín iso chojni tsochrꞌán sín chjasin Antioquía, mé kjueyá sín chꞌín Judas, ti̱ki̱texín sín chꞌán Barsabás, la ko chꞌín Silas sátsjiko sín chꞌín Pablo la ko chꞌín Bernabé. Tí sín a mé sín tjetoan ntiha. \v 23 Ntá ichrꞌán sín tí xroon sákjuíko tí sín a ntáchro kíxin: \p “Jeheni chojni tsíkjeyá Ìnchéni la ko chojni tꞌe̱to̱an kuènte ni̱nko ntihi la nixjaharáni tí jahará, kíchó ni jehya judío, tjejorá chjasin Antioquía la ko estado Siria la ko estado Cilicia. \v 24 Ó noheni kíxin iso chojni tsíki̱xi̱n chjasénni kjónté kꞌuéchóntahya sín kjuachaxin la kjuínchexakonhanrá sín kíxin ntáchro sín kíxin tꞌichjánxi̱n itsará tí xro̱ye tsíkꞌe̱to̱an chꞌín Moisés. \v 25 Ntá jnkoko̱á kjuenka̱yáxinni tsjeyáni nkexro tjejó ntihi kíxin sáchrókjuitsjehe tí jahará la chrókjuijiko sín chꞌín Bernabé la ko chꞌín Pablo kíxin imá tjuèheni sín. \v 26 Tí sín a mé ánto̱sen sín kjónté chrókꞌuenxín sín kíxin tí tinkáchónki sín Ìnchéni Jesucristo. \v 27 Méxra̱ tsochrꞌánni chꞌín Judas la ko chꞌín Silas tsjiji sín kíxin jehe sín mé tsonixjahará sín tsochrónkaxín sín kaín tíha. \v 28 Jína kíxin Ncha̱kuen Dios mé kjuínki̱tsani kjuenka̱yáxinni kíxin jehya chrókꞌue̱tua̱nhanráni ijnko nkehe imá xra̱. Náhí. Jehó tí nkehe kánhyó xra̱ tꞌichjánxi̱n sinchexiteyárá mé tꞌe̱to̱anni: \v 29 chrókjóntehyará tí iko tsíkjo̱ke̱he̱ chojni tí nkehe tsíkjano̱ya la ko kja̱xin chrókjóntehyará ijni̱é tí ko a la ko chrókjóntehyará tí nto kuènte tí ko tsíchrínjinhya kja la ko kja̱xin ninkexró chrókuakjahya í jnko chojni chjin ókjé. Ntá tí si̱nchexiteyárá kaín tí nkehe tꞌe̱to̱anni la jína tsꞌejorá.” Mé xi̱kaha nixja tí xroon. \p \v 30 Ntá kjuixin nixja sín ntá tí sín a sákjuí sín chjasin Antioquía. Ntá tió kjuíji sín ntiha ntá kójnkotsé tí sín tinkáchónki Jesús ntá kjuanjon sín tí xroon a. \v 31 Ntá tió kjuínchekuáxin tí sín kíchó ni tí xroon a ntá imá kóchéhe̱ sín kíxin xi̱kaha chrónka tí xroon a. \v 32 Ntá tí chꞌín Judas la ko tí chꞌín Silas kja̱xin sín ó nohe sín tsochrónkaxín sín itén Dios la nixja sín jína la imá kjuínchechéhe̱ sín tí sín kíchó ni kíxin tí nkehe nixja sín. \v 33 Ntá ntahó kꞌuéjó sín iso ya̱on, ntá tió sátsji sín ntá kaín tí sín tinkáchónki Ìnchéni nixje̱he̱ sín jína ntá ó xíkjan sín ínaá tí tsíkji̱xi̱n sín tí tjejó tí sín tsíchrꞌán sín. \v 34 Kjánchó chꞌín Silas kjuenka̱yáxin chꞌán kíxin ntahó chrókuito̱he chꞌán. \v 35 A̱ ntá chꞌín Pablo la ko chꞌín Bernabé kuíto̱he sín chjasin Antioquía. Jehe sín la ko í so chojni mé kjuako sín la ko chrónkaxín sín itén Ìnchéni. \s1 Chꞌín Pablo kjuankíxin tí yóxin viaje \p \v 36 A̱ ntá chrꞌéxi̱n chꞌín Pablo nixje̱he̱ chꞌán chꞌín Bernabé. Ntáchro chꞌán kíxin: \p ―Sátsjitsjeheni tí sín kíchó ni kaín tí chjasin kjua̱ko̱xi̱nni itén Ìnchéni ósé. Tsjitsjeheni nkexrí tjejó sín ntiha ―ichro chꞌán. \p \v 37 A̱ ntá chꞌín Bernabé la tjinkaon chꞌán kíxin kja̱xin sáchrókjuiko sín chꞌín Juan kja̱xin ti̱ki̱texín sín chꞌán Marcos. \v 38 A̱ ntá chꞌín Pablo kóxrjíe̱nhya sátsjiko sín tí chꞌín Marcos a kíxin jehe chꞌán kuíto̱he chꞌán sín estado Panfilia la kjuínki̱tsahya chꞌán kíxin na̱xa̱ tso̱nhen tí xra̱.\f + \fr 15:38 \ft Hechos 13.13\f* \v 39 Méxra̱ jnkoko̱áhya kjuenka̱yáxin sín la ntá xika̱ye̱he sín la ókjé sákjuí sín. Chꞌín Bernabé sákjuíko chꞌán tí chꞌín Marcos la kꞌuíxenhen sín ijnko ntabárco̱ sákjuí sín nonte Chipre. \v 40 A̱ ntá tí chꞌín Pablo la jehó chꞌán mé kjueyá chꞌán tí chꞌín Silas ntá chrꞌéxi̱n sákjuí sín. Tí sín kíchó ni ntiha kjuanchehe sín Dios kíxin jína tsꞌayakonhen sín chꞌán la ntá sákjuí sín. \v 41 Ntá kꞌuátsínka sín estado Siria la ko estado Cilicia la kjuínchechéhe̱ sín a̱sén tí sín tinkáchónki Ìnchéni ni̱nko ntiha. \c 16 \s1 Chꞌín Timoteo sákjui̱ko chꞌán chꞌín Pablo la ko chꞌín Silas \p \v 1 Ntá kjuíji chꞌín Pablo chjasin Derbe la ko chjasin Listra. Ntá ntaha itjen ijnko chꞌín tinkáchónki Jesús itꞌin chꞌán Timoteo. Jehe chꞌán mé xje̱en ijnko tjan judía tinkáchónki Ìnchéni. A̱ ntá itꞌé chꞌán mé ijnko chꞌín griego. \v 2 Ntá tí sín kíchó ni tjejó chjasin Listra la ko chjasin Iconio mé nixja sín kíxin jína tí chꞌín Timoteo. \v 3 A̱ ntá chꞌín Pablo mé tjinkaon chꞌán sáchrókjuiko chꞌán tí chꞌín Timoteo. Ntá senó kꞌue̱to̱an chꞌán chrókua tí chꞌín Timoteo a tí xro̱ye kíxin tso̱nínkakonhya tí sín judío tí chjasin sátsji sín kíxin ó nohe tí sín a kíxin itꞌé chꞌín Timoteo la mé griego. \v 4 Ntá sákjuí sín la kaín tí chjasin kꞌuátsínka sín la nixje̱he̱ sín tí sín kíchó ni la chrónkaxín sín tí nkehe tsíkꞌe̱to̱an tí sín apóstol la ko tí sín tꞌe̱to̱an kuènte ni̱nko chjasin Jerusalén. \v 5 Ntá tí chojni tinkáchónki Ìnchéni mé a̱ntsí má ntoá kꞌuéjó sín la ko jnkojnko ya̱on sítinkákótsjé sín. \s1 Xrína̱hya titàya̱ kꞌuíkuèn chꞌín Pablo ijnko chojni estado Macedonia \p \v 6 Ntá Ncha̱kuen Dios kjuanjonhya kjuachaxin kíxin sátsjikjako sín itén Dios estado Asia ntá kꞌuátsínka sín nó estado Frigia la ko estado Galacia. \v 7 Ntá tió kjuíji sín estado Misia ntá kjuenka̱yáxin sín sáchrókjui sín nó estado Bitinia. Ntá Ncha̱kuen Jesús kjuanjonhya kjuachaxin kíxin sátsji sín nó ntiha. \v 8 Méxra̱ kꞌuátsínka sín ikjín tí estado Misia la ntá kjuíji sín chjasin Troas chrínta nta̱yaon. \v 9 Ntá ijnko tie xrína̱hya titàya̱ kꞌuíkuèn chꞌín Pablo ijnko chꞌín estado Macedonia kjuákꞌexín to̱té chꞌán chrónòa chꞌán kíxin: “Tꞌátsínka Macedonia tsjínki̱tsani,” ichro chꞌán. \v 10 Méxra̱ tíha tsíkꞌikon chꞌín Pablo la ntá tuénxín kóyaxínhinni kíxin sátsjini estado Macedonia kíxin kónoexínni kíxin Dios kjueyáni kíxin ntiha tsjakoni tí tan jína tsaáxin chojni. [Janhan tí chꞌín Lucas ikjinni tí xroon i kꞌuéjókotoxi̱nni kíchó ni ntiha.] \s1 Chꞌín Pablo la ko chꞌín Silas, kꞌuéjó sín chjasin Filipos \p \v 11 Ntá ntaha chjasin Troas kꞌuíxenxínni ijnko ntabárco̱ ntá sákjuíni ntoí ijnko nonte ntsí tinkátaón nta̱ itꞌin Samotracia. Ntá tí ya̱on chrꞌéxi̱n kjuíjini chjasin Neápolis. \v 12 Ntá ntiha sákjuíxinni la kjuíjini chjasin Filipos. Tí chjasin a mé kꞌuéchónta tí sín romano ósé ntá ijnko chjasin a̱ntsí má tjetoan tí itꞌo̱ tí estado Macedonia. Ntaha mé kꞌuéjóni iso ya̱on. \v 13 Ntá tí ya̱on tꞌo̱kꞌéhe sín ntá kꞌuaxrjexínni tí chjasin Filipos ntá sákjuíni ijnko chrínta nta̱río mé ntiha kuènhen sín tso̱jnkotsé sín tsonixje̱he̱ sín Dios. Mé ntaha kꞌuéjótja̱xi̱nni la kjuankíxinni kjua̱ko̱he̱ni iso chojni chjin tsíkójnkotsé ntiha. \v 14 Ntá ijnko tí jehe sín mé ijnko tjan itꞌin tjan Lidia la tsíkji̱xi̱n tjan chjasin Tiatira. Jehe tjan mé nchekji tjan ika náxrjón kjátse tié. Ntá jehe tjan xraxinkaon tjan Dios la jína tjetinhin tjan la Ìnchéni mé kjuínki̱tsa a̱sén tjan kíxin tsinhin tjan jína tí nkehe kjuako chꞌín Pablo. \v 15 Ntá jehe tjan la ko kaín tí sín tjejó nto̱e tjan mé kuíkite sín. Ntá chrónóe̱he̱ tjan tí chꞌín Pablo ntáchro tjan kíxin: \p ―Tí chaxín tjátso̱an kíxin chaxín tinkáchónkini Ìnchéni la jína chrókuito̱ha nto̱éni ntihi ―ichro tjan. \p Ntá kjónté kuíto̱heni ntiha. \p \v 16 Ntá ijnko ya̱on sákjuíni tí nó kuènhen sín nixje̱exín sín Dios ntá ó xétani ijnko tjan tjarisoá chónta ncha̱kuen tí jínahya tónoexín tjan. Ó tsíkꞌíná tjan la nchónhya chichaon tjacha tí ìnché tjan kíxin xi̱kaha tónohe tjan. \v 17 A̱ ntá tí tjan tjarisoá a kjuankíxin tjan tinkáchréhe̱ tjan tí chꞌín Pablo la ko tí jeheni ntá tꞌèya tjan ntáchro tjan kíxin: \p ―Tí sín i chꞌehe sín xra̱ Dios nkaya nka̱jni la tjako sín ijnko nti̱a jína tsaáxin chojni. \p \v 18 Mé xi̱kaha kjuíchꞌe tjan itsjé ya̱on. Ntá kóchji̱nhi̱n chꞌín Pablo la nkátjíá chꞌán nixje̱he̱ chꞌán tí ncha̱kuen tí jínahya chónta tí jehe tjan, ntáchro chꞌán kíxin: \p ―Kjua̱cha̱xién ihni̱é Jesucristo tétua̱nhán kíxin tsꞌaxrjéxian tí jehe tjan ―ichro chꞌán. \p Ntá tuénxín ó kꞌuaxrjexín tí ncha̱kuen tí jínahya tí jehe tjan. \p \v 19 Na ntá tí ìnché tí tjan a mé kꞌuíkon sín nkehe kónhen tjan la ó nohe sín kíxin í tsjachahya sín chichaon kuènte tí xra̱ chꞌe tjan. Ntá kónínkaon sín ntá itsé sín tí chꞌín Pablo la ko chꞌín Silas la kuinkánkákjen sín sákjuíko sín tí tjejó tí síxre̱é ntasin tjetoan. \v 20 Ntá kjuíkaán sín ntaha ti tjejó tí sín juez la ntáchro sín kíxin: \p ―Tí sín i mé sín judío la imá sítjité sín chjasénni. \v 21 Tjako sín tí nkehe kuènhyani tso̱noheni la tóxrjíe̱nhyani sichꞌeni kíxin jeheni mé chojni romanoni. \p \v 22 Kaín tí sín ntiha kónínkakonhen sín tí jehe sín. Ntá tí sín juez mé kꞌue̱to̱an tsꞌaxrjehe sín iké sín ntá tsꞌekonxín sín nta sé. \v 23 Ntá tió kjuixin kꞌuékon sín nchónhya ntá chrꞌáxenhen tí sín a nto̱echiso ntá kꞌue̱tue̱nhen sín tí chꞌín tꞌayakonhen nto̱echiso kíxin jína chrókꞌuayakonhen sín tí sín a. \v 24 Ntá tí chꞌín tꞌayakonhen nto̱echiso mé kꞌuáyéhe̱ chꞌán kjuachaxin ntá chrꞌáxenhen chꞌán tí sín a ijnko cuarto chríka nto̱echiso kíxin tsꞌaxrjehya sín. Ntá chrꞌáxenhen chꞌán to̱té sín tí nta tjejóxrja la ko chica ye. \p \v 25 A̱ ntá tió kꞌáxrótjen la chꞌín Pablo la ko chꞌín Silas mé nixje̱he̱ sín Dios la ko itsje sín himno kuènte Dios. La tí sín í so tjejóchjina mé tjejótinhin sín kíxin xi̱kaha tjejóchꞌe sín tjejótsje sín. \v 26 Ntá xrína̱hya tji̱a̱n kuínkí nonte la kjuínchekinkí kuenté tí xrankíxixín nto̱echiso ntá tuénxín kaín tí ntója puerta mé xítje̱he̱ la ko kꞌuánótjen tí chica cadena tsíchróntetoxín kaín tí sín tjejóchjina. \v 27 Ntá tí chꞌín tꞌayakonhen nto̱echiso mé kꞌuàya chꞌán. Ntá kꞌuíkon chꞌán kíxin síxitje̱he̱ tí ntója puerta nto̱echiso a. Ntá kuakitsje chꞌán chica espada ntá chrókꞌóyán chꞌán a̱sén chꞌán kíxin kjuenka̱yáxin chꞌán kíxin ó kjuixin tsíkinká kaín tí sín síchjina, ichro chꞌán. \v 28 Ntá chꞌín Pablo kꞌuèya chꞌán itsen ntáchro chꞌán kíxin: \p ―Náhí kohya nkehe chꞌehé a̱sán kíxin kaín ni na̱xa̱ tjejóni ntihyó ―ichro chꞌán. \p \v 29 Ntá tí chꞌín tꞌayakonhen nto̱echiso kjuanchia kíxin tsꞌákjen xrohi ntá kꞌuíxenhen chꞌán kuinká chꞌán la síxrànka̱ chꞌán chrakon chꞌán ntá kjuítsínka chꞌán to̱té tí chꞌín Pablo la ko tí chꞌín Silas. \v 30 Ntá tuénxín kuakitsjexín chꞌán sín ntiha ntá kjuanchankíhi chꞌán sín kíxin: \p ―¿Nkexrí chrókjui̱tꞌa kíxin chrókuaána? ―ichro chꞌán. \p \v 31 Ntá kjuáte̱he sin ntáchro sín kíxin: \p ―Títekávan Ìnchéni Jesucristo la tsaá jaha la ko tí sín tjejó nto̱a. \p \v 32 Ntá kjua̱ko̱he̱ sín tí jehe chꞌán a la ko kaín tí sín tjejó nto̱e chꞌán ti tan kuènte Ìnchéni. \v 33 Na kjónté sítié la tí hora a sákjuíko chꞌán sín kjuínchekꞌíjmá chꞌán tí tsíchrítꞌo̱ sín. Ntá tuénxín jehe chꞌán la ko kaín xín sín tjejó nto̱e chꞌán mé kuíkite sín. \v 34 Na ntá chrꞌéxi̱n tí jehe chꞌán sákjuíko sín nto̱e chꞌán. Ntá ntiha kjuanjon chꞌán nkehe sine sín. Imá chéhe̱ chꞌán la ko kaín tí sín nto̱e chꞌán kíxin ó kuítekaon sín Dios. \p \v 35 Ntá kóya̱on nchítjen ntá tí sín juez kꞌue̱tue̱nhen sín tí sín policía sátsjitsjehe sín tí chꞌín tꞌayakonhen nto̱echiso kíxin chrókjuanjon chꞌán kjuachaxin tsꞌaxrje chꞌín Pablo la ko chꞌín Sílas. \v 36 Ntá tí chꞌín tꞌayakonhen nto̱echiso mé chénka chꞌán tí chꞌín Pablo tí nkehe chrónka sín ntáchro chꞌán kíxin: \p ―Tí sín juez a mé tsíkꞌe̱to̱an sín kíxin tsjánjuan kjuachaxin kíxin sátsjirá. Méxra̱ sátjirá kjuaxróxin ―mé xi̱kaha ichro tí chꞌín a. \p \v 37 Ntá chꞌín Pablo ntáche chꞌán tí sín policía kíxin: \p ―A̱ ntá jeheni kjónté chojni romanoni mé kjuateni sín nkayakon nchónhya chojni. Jehya kíxin chrókjuanchia sín nke jie̱ chóntani. Náhí. Kjónté la chrꞌáxenhenni sín nto̱echiso. A̱ ntá ijie la ¿á imó chrókuakitsjeni sín ní? Náhí. Tsjijia ti jehe sín tsakitsjeni sín ―ichro chꞌán. \p \v 38 Ntá tí sín policía mé sákjuíchénka sín tí sín juez nkehe ntáchro tí sín tjejóchjina. Ntá imá chrakon sín kíxin kuínhin sín kíxin tí sín a mé chojni romano. \v 39 A̱ ntá sákjuí tí sín juez ntá chrónòe̱he̱ sín tí chꞌín Pablo la ko chꞌín Silas kíxin tso̱nínkakonhya sín kíxin xi̱kaha kónhen sín ntá kꞌuaxrjexín sín ntiha ntá chrónòa tí sín a sátjixin sín tí chjasin ntiha. \v 40 Ntá chꞌín Pablo la ko chꞌín Silas tió kꞌuaxrjexín sín tí nto̱echiso ntá kjuíji sín nto̱e tí tjan Lidia. Ntá tió kjuixin sákjuítsjehe sín tí sín kíchó ni la kjuínchechéhe̱ sín ntá sákjuíxin sín ntiha. \c 17 \s1 Kónínkaon tí chojni chjasin Tesalónica \p \v 1 Ntá chꞌín Pablo la ko chꞌín Silas la kꞌuátsínka sín chjasin Anfípolis la ko chjasin Apolonia ntá kjuíji sín chjasin Tesalónica. Ntaha itjen ijnko ni̱nko judío. \v 2 A̱ ntá chꞌín Pablo sákjuí chꞌan ni̱nko éxí kuènhen chꞌán la jnkojnko ya̱on tꞌo̱kꞌéhe sín chjina iní semana ikjo chꞌán tí jehe sín la chrónkaxín chꞌán nkexrí ntáchro xroon itén Dios. \v 3 Kjuako chꞌán kíxin tí nkexro Cristo mé tꞌichjánxi̱n itsꞌen la ko chrꞌéxi̱n tsoxechón chꞌán ínaá. Ntáchro chꞌán kíxin: \p ―Tí chꞌín Jesús a mé jeheni chrónkaxínni kíxin tsinhínrá jahará mé Cristo tíha. \p \v 4 A̱ ntá iso tí sín judío kuítekaon sín ntá kꞌuíto sín tí chꞌín Pablo la ko tí chꞌín Silas. Ntá kja̱xin kuítekaon itsjé tí sín griego xraxinkaon Dios a la ko kja̱xin nchónhya chojni chjin tjetoan kuítekaon. \v 5 A̱ ntá iso tí sín judío tinkáchónkihya Ìnchéni mé imá kóchjio sín ntá kójnkotséko sín iso chojni jínahya chꞌe, chꞌehya sín xra̱, ixri nti̱a. Ntá kaín sín kꞌuíxité sín la kjuínchexakonhen sín tí sín siín chjasén sín. Ntá itsjé sín kꞌuíxenhen sín nto̱e ijnko chꞌín itꞌin Jasón kjueyá sín chꞌín Pablo la ko chꞌín Silas kíxin tjinkaon sín sáchrókjuíkohe sín tí sín a tí sín tꞌe̱to̱an. \v 6 A̱ ntá kꞌuitjahya sín tí sín a ntá kjónté itsé sín tí chꞌín Jasón la ko í so tí sín tinkáchónki Ìnchéni ntá kuinkánkákjen sín sákjuíko sín tí siín tí síxre̱é tí chjasin ntiha. Ntaha nínkaon sín kꞌuèya sín ntáchro sín kíxin: \p ―Tí sín i mé kjuínchexakonhen chojni kuenté chjasintajni. La ntá ó kjui sín chjasénni ntihi kja̱xin. \v 7 La ntá tí chꞌín Jasón a mé kjuanjon chꞌán kjuachaxin kíxin tí sín a mé tsꞌejó sín nto̱e chꞌán. Kaín sín titekakonhya sín tí ley kuènte tí chꞌín romano tꞌe̱to̱an. Ntáchro sín kíxin itjen í jnko nkexro a̱ntsí má tꞌe̱to̱an, ntá tíha mé Jesús ―ichro sín. \p \v 8 Ntá tió kuínhin kaín tí sín tsíkójnkotsé la ko tí síxre̱é ntá kꞌuíxité sín kónínkaon sín. \v 9 Ntá chꞌín Jasón la ko tí sín tjejóko chꞌán kjue̱nka̱ sín ntá tí síxre̱é kuíto̱he sákjuí sín. \s1 Chꞌín Pablo la ko chꞌín Silas sákjuí sín chjasin Berea \p \v 10 Ntá tuénxín tí tie a tí sín kíchó ni mé ichrꞌán sín chꞌín Pablo la ko chꞌín Silas kíxin sátsji sín chjasin Berea. Ntá tió kjuíji sín ntaha kꞌuíxenhen sín tí ni̱nko̱é tí sín judío. \v 11 A̱ ntá tí sín judío ntiha la a̱ntsí má jína a̱sén sín, ntá tí sín chjasin Tesalónica la náhí. A̱ntsí má kóxrjínhi̱n sín tsinhin sín tí itén Dios la jnkojnko ya̱on kjuínchekuáxin sín tí xroon chónta itén Dios kíxin tso̱nohe sín á chaxín ntoá xi̱kaha tí ntáchro tí sín a. \v 12 Méxra̱ nchónhya tí jehe sín kuítekaon sín la ko kja̱xin nchónhya tí chojni chjin griego tjetoan mé kuítekaon la ko kja̱xin tí chojni ntoa. \v 13 A̱ ntá tí sín judío chjasin Tesalónica kónohe sín kíxin chꞌín Pablo mé kjua̱ko̱xi̱n itén Dios chjasin Berea ínaá. Ntá sákjuí sín ntiha a ntá kjuínchekóninkaon tí sín a. \v 14 A̱ ntá tí sín kíchó ni tinkáchónki Ìnchéni ichrꞌán sín tí chꞌín Pablo sátsji nó chrínta nta̱yaon. A̱ ntá chꞌín Silas la ko chꞌín Timoteo na̱xa̱ kuíto̱he sín tí chjasin Berea. \v 15 Ntá iso tí sín ntiha sákjuíko sín tí chꞌín Pablo la kjuíji sín tí chjasin Atenas. Ntá kjan sín chjasén sín kíxin kꞌue̱to̱an chꞌín Pablo kíxin tsochrónka sín kíxin tjoka chrókóxakonhen tí chꞌín Silas la ko tí chꞌín Timoteo tsjiji sín ntiha tsoxéta sín chꞌán. \s1 Chꞌín Pablo itjen chjasin Atenas \p \v 16 Ntá nachrohe kjuákꞌechónhen chꞌín Pablo kíxin itsji tí chꞌín Silas la ko tí chꞌín Timoteo chjasin Atenas ntá imá kꞌuává a̱sén chꞌán kíxin kꞌuíkon chꞌán kíxin tí chjasin ntiha siín nchónhya tí nkehe tsíkjano̱ya. \v 17 Ntá tí ni̱nko ntiha kjua̱ko̱he̱ chꞌán iso sín judío la ko iso tí chojni xraxinkaon Dios. La kaín ya̱on ntasin kjuákꞌe chꞌán kjua̱ko̱exín chꞌán tí chojni siín ntiha. \v 18 La iso tí sín kjuínchekuáxin tí xroon kuènte tí chojni itꞌin epicúreo la ko iso tí sín kjuínchekuáxin tí xroon kuènte tí chojni itꞌin estoico kjuankíxin nixje̱he̱ sín tí chꞌín Pablo. Iso sín ntáchro sín kíxin: \p ―¿Nkekuènté kíxin ánta tjenixja tí nkexro a? \p La í so sín ntáchro sín kíxin: \p ―Méxra̱ tjenixja chꞌán kuènte í jnko dios. \p Mé xi̱kaha ichro sín kíxin kjuako chꞌín Pablo tí tán jína kuènte Jesús la ko kjuako chꞌán kíxin Jesús kjónté kꞌuén ntá xechón. \v 19 Ntá sákjui̱ko sín chꞌín Pablo ijnko tjo itꞌin Areópago. Ntiha mé kuènhen sín tójnkotsé sín kíxin tjenka̱yáxixín sín. Ntá nixje̱he̱ sín tí chꞌín Pablo, ntáchro sín kíxin: \p ―Tjinkaonni tsochro̱nka tí nkehe ni̱xin kjuíkoa. \v 20 Itsjé tí nkehe ókjé tjetjàkua la tjinkaonni tso̱noheni nkehe tꞌaxrjexín kaín tíha ―ichro sín. \p \v 21 Ntá kaín tí sín chjasin Atenas la ko tí sín tsíkji̱xi̱n ókjé tjejó ntiha mé tóxrjíe̱nhya sín í jnko xra̱, jehí tóxrjínhi̱n sín chrókuinhin sín la ko chrónixja sín ijnko nkehe ni̱xin. \p \v 22 Ntá chꞌín Pablo kꞌuínkatjen chꞌán kjuákꞌexín to̱té chꞌán tí siín tí jehe sín chrítaón tí Tjo Areópago. Ntá ntáchro chꞌán kíxin: \p ―Jahará tjejorá chjasin Atenas tinhínrá. Janhan ó kꞌuíkua̱n kíxin jahará la itsjé dios tinkachónkirá. \v 23 Ntá tí kjuakꞌé ntiha kꞌuájia la kꞌuíkua̱n itsjé tí nketí tjásixínrá culto ntá kꞌuitja ijnko altar tsꞌínixín kíxin: “Ntihi xraxinkakonxínni ijnko Dios na̱xa̱ chónhyani”. Méxra̱ tí Dios xráxinkáonrá kjónté na̱xa̱ chonhyará mé tí Dios a mé tjákohará. \p \v 24 Tí Dios mé kjuíchꞌéna chꞌán chjasintajni la ko kaín nkehe siín chjasintajni. Jehe chꞌán mé ìnché nka̱jní la ko chjasintajni. La tjexenhya chꞌán ijnko ni̱nko tsíkjichꞌénaxín chojni tja. \v 25 La tꞌichjánxi̱enhya chꞌán kíxin chojni chrókjuinki̱tsa tí jehe chꞌán kíxin jehe chꞌán mé chjéhe kjuachón kaín chojni la ko tjanjon chꞌán xri̱nto̱ la ko kaín nkehe siín. \p \v 26 ’Kaín tí nación kꞌuaxrjeníxin jnkoko̱á chojni kíxin chrókꞌuejó sín nkuíxín chjasintajni. Kja̱xin chrónka Dios nkesá la ko nketí tsꞌejó chojni. \v 27 Méxra̱ jeheni tꞌichjánxi̱n tsjeyáni Dios kíxin ntá tsienxínni nkexrí tsꞌitjani chꞌán. Jehya imá ikjín itjen chꞌán, chjino tí tjejóni itjen chꞌán. \v 28 Jehe chꞌán tjejóchónxinni chꞌán la ko nchekinkíni chꞌán la jehe chꞌán tꞌayakonhenni chꞌán. Mé xi̱kaha tsíntáchro jnko chꞌín chjasánrá ósé kíxin: “Jeheni mé na̱xa̱ kjéhya Dios.” \v 29 Jeheni mé na̱xa̱ kjéhyani Dios méxra̱ xitjahya tsjenka̱yáxinni kíxin sichꞌénani Dios chica oro o̱ chica plata o̱ xro̱ kíxin éxí tsíkjenka̱yáxin chojni kíxin sichꞌéna sín dios kuènte sín. \v 30 Senó Dios kónínkakonhya chꞌán kíxin ó nohe chꞌán kíxin na̱xa̱ chónhya sín chꞌán. Ntá ijie tꞌe̱tue̱nhen Dios kaín xín chojni siín chjasintajni tsokjan sín la tsinkáchónki sín tí jehe chꞌán. \v 31 Dios tsíkjeyá ijnko ya̱on sinchekito̱exín iji̱é chojni chjasintajni. Tsíkjeyá chꞌán ijnko chojni la kjua̱ko̱xi̱n kaín kjuachaxin kíxin tí nkexro kjónté tsíkꞌen la xechón ínaá ―ichro chꞌín Pablo. \p \v 32 Na ntá tió kuínhin sín kíxin nkexrí tsoxechón chojni tsíkꞌen ntá iso sín kjuanoá sín chꞌán. Ntá í so sín ntáchro sín kíxin: \p ―Chrꞌéxi̱n tsinhinni ínaá tí nkehe ntáchrua ―ichro sín. \p \v 33 Ntá chꞌín Pablo kuíto̱he chꞌán tí jehe sín. \v 34 Na ntá iso sín kjuíchréhe̱ sín chꞌín Pablo la kjuankíxin tinkáchónki sín Ìnchéni. Ijnko tí sín tinkáchónki a mé itꞌin chꞌán Dionisio mé ijnko tí síxre̱é kjuínchekito̱exín iji̱é chojni chrítaón tí Tjo Areópago la ko ijnko tjan tinkáchónki tjan mé itꞌin tjan Dámaris la ko í so sín kja̱xin kjuankíxin sín tinkáchónki sín Ìnchéni. \c 18 \s1 Sákjuí chꞌín Pablo chjasin Corinto \p \v 1 Ntá kjuixin tíha ntá chꞌín Pablo sákjuíxin chꞌán chjasin Atenas la sákjuí chꞌán chjasin Corinto. \v 2 Ntiha mé xéta chꞌán ijnko chꞌín judío itꞌin Aquila. Jehe chꞌán mé tsíkji̱xi̱n chꞌán estado Ponto la séhya jehe chꞌán la ko ichjién chꞌán Priscila mé kjui̱xi̱n sín nación Italia kíxin tꞌichjánxi̱n tsꞌaxrjexín sín ntiha kíxin tí chꞌín tꞌe̱to̱an mé itꞌin Claudio kꞌue̱to̱an chꞌán kíxin kaín tí sín judío mé tsꞌaxrjexín sín tí chjasin Roma. Ntá chꞌín Pablo mé kjuínixje̱he̱ chꞌán sín. \v 3 Jnkokón xra̱ chꞌe sín la ko jehe chꞌán, chꞌéna sín kamantá tꞌóna nchia. Méxra̱ ntá ntahó kuíto̱eko kíchó sín kíxin jnkoko̱á sichꞌe sín tí xra̱ a. \v 4 Ntá jnkojnko tí ya̱on tꞌo̱kꞌéhe sín sákjuí chꞌín Pablo tí ni̱nko nixje̱he̱ chꞌán tí sín judío la ko tí sín jehya judío kíxin tjinkaon chꞌán kíxin kaín tí chojni chrókuitekaon sín. \p \v 5 Ntá tió chꞌín Silas la ko chꞌín Timoteo kjui̱xi̱n sín estado Macedonia ntá chꞌín Pablo kjuákꞌe xra̱ ó kjuako chꞌán itén Dios kíxin tso̱nohe tí sín judío kíxin Jesús mé tí nkexro Cristo. \v 6 Ntá tí sín judío mé kjuankíxin kónínkakonhen sín tí chꞌín Pablo la imá kꞌuántaxínhi̱n sín chꞌán. Ntá jehe chꞌán kꞌótsjènka chꞌán iké chꞌán kíxin kjua̱ko̱xi̱n chꞌán kíxin xi̱kaha tsjasóte sín. Ntá ntáchro chꞌán kíxin: \p ―A̱ ntá ijie la jahará kjuéyárá tí jie̱ tsꞌitjáyanxínrá. A̱ ntá janhan la í chontahya jie̱ kíxin ó kjuáko̱hará tí tán jína, a̱ ntá kuítékákonhyará. A̱ ntá ijie la íchá jína sátsjia tsjáko̱ha̱ tí sín jehya judío ―ichro chꞌán. \p \v 7 Ntá kꞌuaxrjexín chꞌán ni̱nko ntá sákjuí chꞌán nto̱e ijnko chojni mé itꞌin Justo mé jehe chꞌán xraxinkaon chꞌán Dios. Nto̱e chꞌán mé chjinaxón ni̱nko. \v 8 Ntá chꞌín Crispo, ijnko nkexro tꞌe̱to̱an kuènte ni̱nko, la ko kaín tí sín tjejó nto̱e chꞌán, mé kjuankíxin sín kuítekaon sín Ìnchéni. Kja̱xin itsjé tí sín tjejó chjasin Corinto mé kuínhin sín tí tan la ntá kjuankíxin sín kuítekaon sín Ìnchéni la kuíkite sín. \v 9 Ntá ijnko tie titàya̱ kꞌuíkuèn chꞌín Pablo Ìnchéni nixje̱he̱ chꞌán ntáchro kíxin: \p ―Chrakonhya tjàkua itan kuènta̱na. Ti̱to̱éhya tso̱chro̱nka \v 10 kíxin janhan tjejóko kíchó ni kíxin ninkexró kohya nkehe sitꞌaha. Kíxin janhan la chonta itsjé chojni tí chjasin ntihi tinkáchónki tí janhan. \p \v 11 Méxra̱ chꞌín Pablo mé kuíto̱he chꞌán ijnko nánó ko tꞌo̱ ntiha chjasin Corinto, kjua̱ko̱he̱ chꞌán sín itén Dios. \p \v 12 A̱ ntá tí ya̱on kꞌue̱to̱an chꞌín Galión estado Acaya, ntá itsjé tí sín judío kónínkakonhen sín tí chꞌín Pablo. Ntá itsé sín chꞌán sákjui̱ko sín chꞌán tí tjejó tí sín tꞌe̱to̱an. \v 13 A̱ ntá ntáche sín tí chꞌín tꞌe̱to̱an kíxin: \p ―A̱ ntá tí nkexro i ixri chꞌán tjachroe chꞌán chojni kíxin ókjé nkexrí chrókuinkáchónki sín Dios la ko tsitekakonhya sín tí nkehe tꞌe̱to̱an tí ley. \p \v 14 Na ntá tjinkaon chꞌín Pablo chrónixja, ntá chꞌín Galión ntáche chꞌán tí sín judío kíxin: \p ―Tí chaxín ijnko jie̱ jié kjuasin tí chꞌín i ntá kjónté chrókui̱nha̱n tí nkehe ntáchrorá jahará judíorá. \v 15 A̱ ntá jehí tjanjo̱nxinrá tí nkehe nixjará la ko ihni̱é chojni la ko tí ley tinkachónkirá. Méxra̱ jahórá chrókjui̱nchekito̱exínrá tíha kíxin janhan tjínka̱konhya tsꞌóna juez si̱ntakito̱axian kuènte tí nkehe a ―ichro chꞌán. \p \v 16 Ntá kꞌue̱to̱an chꞌán kíxin sátsjixín sín ntiha. \v 17 Ntá tí sín griego la kónínkaon sín la itsé sín tí chꞌín Sóstenes tí chꞌín tꞌe̱to̱an kuènte tí ni̱nko judío, la ntahó kjuatexín sín chꞌán. Jehe chꞌín Galión a la mé kjónté kꞌuíkon chꞌán la ánto̱sén chꞌán. \s1 Chꞌín Pablo xíkjan chꞌán chjasin Antioquía ntá sákjuí chꞌán níxin viaje \p \v 18 A̱ ntá chꞌín Pablo kuíto̱he chꞌán chjasin Corinto itsjé ya̱on ntá nixje̱he̱ chꞌán tí sín kíchó ni ntiha ntá kꞌuíxenhen chꞌán ntabárco̱ sákjuí chꞌán nó estado Siria a sákjuíko chꞌán tjan Priscila la ko chꞌín Aquila. Ntá kjuíji sín chjasin Cencrea la ntá na̱xa̱ kꞌuíxenhya chꞌán ntabárco̱ ínaá la ikjín chꞌán mòlo̱é kíxin xi̱kaha kjua̱ko̱xi̱n chꞌán kíxin kjuínchexiteyá chꞌán tí nkehe chrónka chꞌán. \v 19 Ntá tió kjuíji sín tí chjasin Éfeso ntá kuíto̱he chꞌín Pablo tí tjan Priscila a la ko tí chꞌín Aquila. Ntá sákjuí chꞌán ijnko ni̱nko la ikjo chꞌán tí sín judío tsíkójnkotsé ntiha. \v 20 Ntá jehe sín chrónòa sín kíxin chrókuito̱he chꞌán isé ntiha, kjánchó jehe chꞌán la chrohya chꞌán. \v 21 Ntá tuénxín nixje̱he̱ chꞌán sín ntáchro chꞌán kíxin: \p ―Tꞌichjánxi̱n tsjakꞌé chjasin Jerusalén tí ya̱on kia itsi. Kjánchó tsokjan ínaá tsotsjaha̱ tí jahará tí na̱xa̱ tjinkaon Dios ―ichro chꞌán. \p Ntá kuíto̱he chꞌán sín ntá kꞌuíxenhen chꞌán ntabárco̱ sákjuíxin chꞌán chjasin Éfeso. \v 22 Ntá tió kjuíji chꞌán chjasin Cesarea ntá sákjui̱ chꞌán chjasin Jerusalén na ntá sákjuínixje̱he̱ chꞌán tí sín tinkáchónki Ìnchéni ntiha. Ntá tuénxín xíkjan chꞌán chjasin Antioquía. \v 23 Ntá kuíto̱he chꞌán ntiha itsjé ya̱on ntá xíkji chꞌán ínaá ntá xíkꞌatsínka chꞌán itsjé chjasin estado Galacia la ko estado Frigia la kjuínchechéhe̱ chꞌán kaín tí sín tinkáchónki Ìnchéni. \s1 Chꞌín Apolos kjuako chꞌán chjasin Éfeso \p \v 24 Ntá tí ya̱on a mé ijnko chꞌín judío itꞌin Apolos ikui chjasin Éfeso mé tsíkji̱xi̱n chꞌán chjasin Alejandría. Jehe chꞌán mé ijnko nkexro a̱ntsí nohe chrónka kíxin chóxin chꞌán xroon itén Dios. \v 25 Jehe chꞌán ó xrako̱he̱ chꞌán nti̱e Ìnchéni ntá imá tóxrjínhi̱n chꞌán nixja chꞌán la ko tsjako jína kuènte chꞌín Jesús. Kjánchó jehó nohe chꞌán nkexrí kui̱ki̱te chojni chꞌín Juan. \v 26 A̱ ntá chꞌín Apolos kjuákꞌe chꞌán kjuako chꞌán tí ni̱nko la chrakonhya chꞌán. Ntá tió kuínhin tí tjan Priscila la ko tí chꞌín Aquila tí kjuako chꞌán ntá kꞌuaxrjentako sín chꞌán la kjua̱ko̱he̱ sín chꞌán tí nkehe na̱xa̱ noehya chꞌán kuènte nti̱e Dios. \v 27 Ntá tjinkaon chꞌín Apolos sátsji chꞌán estado Acaya. Ntá tí sín kíchó ni kjuínki̱tsa sín chꞌán la ikjin sín ijnko xroon chrꞌénhen sín tí sín tinkáchónki Ìnchéni tjejó ntiha kíxin jína tsjanjon sín kjuachaxin tsjakꞌe chꞌán. Ntá tió kjuíji chꞌán estado Acaya ntá kjuínki̱tsa chꞌán kjua̱ko̱he̱ chꞌán tí sín tsíkjinki̱tsa Dios tsíkitekaon sín chꞌán. \v 28 Ntá kjua̱ko̱exín chꞌán kaín chojni kíxin ntoáhya chꞌe tí sín judío, la xitjahya tsontáchro sín náhí. Kjua̱ko̱he̱ chꞌán sín kíxin tí xroon itén Dios chrónka kíxin Jesús mé tí nkexro Cristo. \c 19 \s1 Kjuákꞌe chꞌín Pablo chjasin Éfeso \p \v 1 Ntá na̱xa̱ itjen chꞌín Apolos tí chjasin Corinto ntá chꞌín Pablo kꞌuatsínka chꞌán nchónhya chjasin chríkꞌá jna̱ la ntá kjuíji chꞌán chjasin Éfeso la ntaha xéta chꞌán nchónhya chojni tinkáchónki nti̱e Dios. \v 2 Ntá kjuanchankíhi chꞌán sín kíxin: \p ―¿Á kꞌuayéhérá Ncha̱kuen Dios tió kuinkachónkirá Ìnchéni? ―ichro chꞌán. \p Ntá kjuáte̱he sín kíxin: \p ―Náhí, kíenhyani á tjen Ncha̱kuen Dios ―ichro sín. \p \v 3 Ntá kjuanchankí chꞌín Pablo kíxin: \p ―¿Nkexro kjua̱cha̱xién kuíkitiará? ―ichro chꞌán. \p Ntá kjuáte̱he sín kíxin: \p ―Éxí kjuako chꞌín Juan kuíkiteni ―ichro sín. \p \v 4 Ntá ntáchro chꞌín Pablo kíxin: \p ―Chꞌín Juan mé kui̱ki̱te chꞌán chojni kíxin chrókjan sín chrókuinkáchónki sín Dios la ko kjuako chꞌán kíxin chrókuitekaon sín tí nkexro itsi chrꞌéxi̱n. Tíha mé Jesús, tí Cristo ―ichro chꞌán. \p \v 5 Ntá kuínhin sín xi̱kaha ntá kuíkite sín kjua̱cha̱xién ihni̱é Ìnchéni Jesús. \v 6 A̱ ntá chꞌín Pablo kjuákꞌetja itja chꞌán chrítaón ikja sín ntá ikui Ncha̱kuen Dios kꞌuáyéhe̱ sín ntá kjuankíxin sín nixja sín itsjé nkìva ókjé la ko kjuankíxin sín kjuako sín tí nkehe kjuanjon Dios. \v 7 Kaín tí sín ntoa tinkáchónki mé chjina teyó sín. \p \v 8 A̱ ntá chjina iní nitjó, la chꞌín Pablo kꞌuékji chꞌán ni̱nko la kjuako chꞌán kaín a̱sén chꞌán. Nixje̱he̱ chꞌán chojni la chrónka chꞌán nkexrí tjen tí kjuachaxin kuènte Dios. \v 9 A̱ ntá iso sín la kjónté la imá icha a̱sén sín tjinkakonhya sín tsinkáchónki Ìnchéni. Ntá imá tꞌántaxínhi̱n sín tí tan jína kuènte Ìnchéni nkayakon chojni. Ntá tí chꞌín Pablo kꞌuaxrjentako chꞌán tí sín tinkáchónki Ìnchéni ntá ijnko escuela itꞌin Tiranno ntaha kjua̱ko̱xi̱n chꞌán kaín ya̱on. \v 10 Mé xi̱kaha kjuákꞌe chꞌán kjuako chꞌán iyó nánó, ntá kaín tí sín kꞌuéjó ntiha estado Asia mé kuínhin sín itén Ìnchéni Jesús, mé tí sín judío la ko kja̱xin tí sín jehya judío. \v 11 Ntá Dios a̱ntsí má kjua̱ko̱xi̱n kjuaxroan jié kíxin tí nixja chꞌín Pablo. \v 12 Ntá itsjé chojni kjui̱ka̱o sín pañito̱é sín la ko iké sín kuákóxi̱n chꞌín Pablo ntá sákjuíko sín kjuínchekakóxi̱n sín tí sín níhi ntá kuíto̱he sín jína la ko kja̱xin ncha̱kuen tí jínahya kꞌuaxrjexín tí jehe sín. \p \v 13 A̱ ntá iso tí sín judío ixri sín ntáchro sín tónohe sín tsakitsje sín ncha̱kuen tí jínahya chꞌiyehe sín chojni mé tjinkaon sín tí kjua̱cha̱xién ihni̱é Jesús. La ntá ntáche sín tí ncha̱kuen tí jínahya kíxin: \p ―Kjua̱cha̱xién ihni̱é tí Jesús tjako tí chꞌín Pablo tꞌe̱to̱anxínni kíxin jaha ncha̱kuen jínahya sátjíxian ntihi ―ichro sín. \p \v 14 Mé xi̱kaha kꞌuékjichꞌe tí yato xje̱en ijnko chꞌín judío itꞌin Esceva mé ijnko ncha̱tꞌá tꞌe̱to̱an. \v 15 Ntá ijnko ya̱on nixje̱he̱ sín ncha̱kuen tí jínahya. Ntá tí ncha̱kuen tí jínahya kjuáte̱he ntáchro kíxin: \p ―Chóxinni nkexro chꞌín Jesús la ko ó noheni nkexro chꞌín Pablo. A̱ ntá jahará, ¿la nkexro tí jahará? ―ichro tí ncha̱kuen tí jínahya. \p \v 16 Ntá tí chꞌín chónta tí ncha̱kuen tí jínahya kjaminkitaón chꞌán tí jehe sín a la ntá imá tse̱he̱ chꞌán kjuacha chꞌán kjuíncheníhi chꞌán kaín sín la imá kjoté sín. Ntá kꞌuaxrjexín sín nto̱e sín tjóchín sín la ko síchrítꞌo̱ cuérpo̱é sín. \v 17 Ntá kaín tí sín judío la ko tí sín jehya judío tjejó chjasin Éfeso mé kuínhin sín tí nkehe tsíkónhen la imá chrakon sín. Imá jié tí kjuachaxin ihni̱é Ìnchéni Jesús, ichro sín. \p \v 18 Kja̱xin itsjé tí sín tinkáchónki Ìnchéni mé kjuíchrónka sín kíxin tí ósé kꞌuékjichꞌe sín nchónhya nkehe jínahya. \v 19 Itsjé tí sín kꞌuékjichꞌe nkehe jínahya kꞌuékjinchexro̱a̱n sín la kui̱ka̱o sín libro kꞌuékjichꞌexín sín xra̱ ntá kjuaka sín tí libro a la kꞌuíkon nchónhya chojni. Ntá kuákja̱xi̱n sín cuenta nkekja̱ín kꞌuíte tí libro a ntá kónohe sín cincuenta mil peso kꞌuíte tí libro a kjuaka sín. \v 20 Ntá tí itén Ìnchéni sítinkákꞌánkí la tja̱ko̱xi̱n kíxin chaxín chónta kjuachaxin. \p \v 21 Ntá kjuixin tíha ntá chꞌín Pablo mé kjuenka̱yáxin chꞌán chrókjuitsjehe chꞌán tí sín nó Macedonia la ko Acaya ntá ntaha sáchrókjuixin chꞌán chjasin Jerusalén. Ntá kja̱xin ntáchro chꞌán kíxin tsjixin sátsji chꞌán chjasin Jerusalén ntá kja̱xin tꞌichjánxi̱n sátsji chꞌán chjasin Roma. \v 22 Ntá ichrꞌán chꞌán iyó tí sín tjinki̱tsa chꞌán sátsji sín estado Macedonia, mé chꞌín Timoteo la ko chꞌín Erasto, ntá nachrohe jehe chꞌán na̱xa̱ kuíto̱he chꞌán estado Asia iso ya̱on. \s1 Kónínkaon kꞌuíxité chojni chjasin Éfeso \p \v 23 Ntá itsjé chojni chjasin Éfeso kónínkaon sín la kꞌuíxité sín kíxin kóxrjíe̱nhya sín tí itén Ìnchéni. \v 24 Kíxin ntiha mé itjen ijnko chꞌín itꞌin chꞌán Demetrio. Kjuíchꞌéna chꞌán nkehe chica plata tsjehe éxí ni̱nko kuènte tí dios Diana la nchónhya chichaon kjuacha chꞌán la ko tí sín kjuíchꞌeko chꞌán xra̱. \v 25 Ntá kójnkotséko sín í so sín jnkokón tí xra̱ chꞌe sín. Ntá ntáchro chꞌán kíxin: \p ―Jahará nohará kíxin tí xra̱ chꞌeni la tjachani jína la náxrjón tjejóni. \v 26 Kjánchó ó kꞌuíkonrá la ko ó kuínhínrá tí nkehe xritjako chꞌín Pablo. Tjako chꞌán kíxin tí nkehe tsíkjano̱ya mé jehya Dios. Kjánchó jehya chjasin Éfeso ó. Náhí, nkuíxín estado Asia kuítekaon chojni. \v 27 Imá tóxakonhenni kíxin tí xra̱ chꞌeni tsꞌitjáyan la kja̱xin tóxakonhenni tsontáchro sín kíxin chónkó tí ni̱nko̱e tí dios Diana imá jié la ko tsꞌitjáyan tí kjuachaxin kuènte tjan. Ntá í tsitekakonhya sín tí kjuachaxin kuènte tjan nkuíxín estado Asia la ko kuenté chjasintajni ―ichro chꞌín Demetrio. \p \v 28 Ntá tí kuínhin sín xi̱kaha la imá kónínkaon sín ntá kꞌuèya sín ntáchro sín kíxin: \p ―Tsꞌitjáyanhya tí dios Diana kuènte sín Éfeso. \p \v 29 Ntá imá tóxakonhen tí sín chjasin Éfeso la í noehya sín nkehe chrókjuichꞌe sín kíxin kónínkakonhen sín tí chꞌín Gayo la ko tí chꞌín Aristarco mé iyó sín tsíkji̱xi̱n sín Macedonia. Ntá kuinkánkákjen sín kui̱ka̱o sín tí nchia jié tójnkotséxin sín xráxín. \v 30 Ntá chꞌín Pablo tjinkaon chꞌán chrókꞌuixenhen chꞌán tí nchia kíxin tsonixje̱he̱ chꞌán sín, a̱ ntá tí sín tinkáchónki Ìnchéni mé chrohya sín kíxin tsꞌixenhen chꞌán tí nchia a. \v 31 Kja̱xin iso tí síxre̱é kuènte tí estado Asia mé chóxin sín chꞌín Pablo, ntá kꞌue̱to̱an sín kíxin tsochénka chojni tí chꞌín Pablo kíxin chrókjuiatéhya chꞌán tí siín sín ntiha. \v 32 A̱ ntá iso tí sín tsíkójnkotsé ntáchro sín ijnko nkehe, la í so sín ntáchro sín ókjé nkehe kíxin nínkaon sín. La itsjé sín la í noehya sín nkehe xra̱ tsíkójnkotséxin sín kíxin nínkaon sín. \v 33 La iso sín judío chénka sín ijnko chꞌín itꞌin Alejandro nkerí xra̱ kjui̱xi̱n sín kíxin tsonixja chꞌán. Ntá kjuákꞌe chꞌán jnko̱siné ntá kjua̱ko̱xi̱n chꞌán itja chꞌán kíxin tso̱tání sín ntá tsonixja̱xi̱n chꞌán tí sín judío tsinhin kaín chojni. \v 34 Ntá tió kjuátso̱an tí sín tsíkójnkotsé kíxin kja̱xin tí chꞌín a mé judío chꞌán ntá kaín sín kꞌóyako sín chjina iyó hora ntáchro sín kíxin: \p ―Tsꞌitjáyanhya tí dios Diana kuènte tí sín chjasin Éfeso ―ichro sín. \p \v 35 Ntá tí chꞌín secretario kuènte tí chjasin ntiha mé kꞌue̱to̱an chꞌán tso̱tání sín. Ntá ntáchro chꞌán kíxin: \p ―Chojni chjasén Éfeso tinhínrá. Kuenté chjasintajni nohe sín kíxin tí sín chjasin ntihi mé tꞌayakonhen sín tí ni̱nko kuènte tí dios Diana. Tí retrato kuènte tjan mé tsíki̱xi̱n nkaya nka̱jní. \v 36 Kohya nkexro tsontáchro kíxin chaxínhya tíha. Méxra̱ tánírá. Tjenka̱yáxinrá jína nkehe chrókjui̱chꞌerá. \v 37 Jahará kjuíkoárá tí sín a ntihi la kjánchó kꞌuántaxíe̱nhya sín tí ni̱nko̱eni la ko kꞌuántaxíe̱nhya sín tí tjan santo kuènténi. \v 38 Méxra̱ chꞌín Demetrio la ko tí sín chꞌeko chꞌán xra̱ la tí tjanchia sín jie̱ jnkojín nkexro la siín juez sinchekito̱exín. Méxra̱ tsochrónka sín tí tjen tí chꞌín juez kíxin jnkojnko sín la chrókuito̱exín tí jie̱ chónta sín. \v 39 Ntá tí siín ijnko nkehe tsjanchiará ntá tꞌichjánxi̱n tso̱jnkotsérá la ntoá chrókuito̱exín. \v 40 Tóxakonhenni kíxin kjá tí sín tꞌe̱to̱an tsꞌekani sín jie̱ kíxin jehya jína kꞌuíxiténi kónínkaonni. Noehyani nkehe tsjate̱heni kíxin tí tsjanchankí sín nkekuènte kꞌuíxiténi, tsixro sín. \p \v 41 La ntá kꞌue̱to̱an chꞌán kíxin sátsji sín kíxin ó kjuixin tí kójnkotsé sín. \c 20 \s1 Sátsji chꞌín Pablo estado Macedonia la ko estado Grecia \p \v 1 Ntá ti kjuixin kꞌuíxité sín, a̱ ntá chꞌín Pablo kꞌuíye̱he̱ kaín tí sín tinkáchónki Ìnchéni ntiha ntá kjuako chꞌán iso kjuaxrexinkaon jína, ntá nixje̱he̱ kíchó sín ntá sáxíkji chꞌán nó estado Macedonia. \v 2 Ntá nkuíxín kꞌuatsínka chꞌán la kjuínchechéhe̱ chꞌán tí sín tinkáchónki Ìnchéni kíxin tí nkehe nixja chꞌán. Ntá chrꞌéxi̱n kjuíji chꞌán estado Grecia. \v 3 Ntiha kuíto̱he chꞌán iní nitjó ntá chrókꞌuixenhen chꞌán ijnko ntabárco̱ ntá sáchrókjui chꞌán estado Siria. Ntá kónohe chꞌán kíxin iso sín judío nínkakonhen sín tí jehe chꞌán a ntá kjuenka̱yáxin chꞌán tsokja̱nxi̱n chꞌán to̱té chꞌán ínaá tsꞌatsínka chꞌán Macedonia. \v 4 Ntá tí sín sákjuíko chꞌín Pablo mé tí chꞌín Sópater mé jehe chꞌán tsíkji̱xi̱n chꞌán chjasin Berea, la ko kja̱xin chꞌín Aristarco, la ko chꞌín Segundo. Jehe sín mé tsíkji̱xi̱n sín chjasin Tesalónica, la ko chꞌín Gayo tsíkji̱xi̱n chꞌán chjasin Derbe, la ko kja̱xin sákjuíko chꞌán chꞌín Timoteo, la ko chꞌín Tíquico, la ko chꞌín Trófimo, mé tsíkji̱xi̱n sín estado Asia. \v 5 Ntá tí sín kíchó ni a mé kuítónxin sín nti̱a ntá tjejóchónhen sín tí jeheni chjasin Troas. \v 6 Kjuixin kꞌuátsínka tí kia tió kjóne sín nio̱tja̱ chóntahya tí xro̱a̱n tꞌánkíxin nio̱tja̱, ntá kꞌuíxenhenni ijnko ntabárco̱ kꞌuaxrjexínni Filipos ntá kꞌuátsínka inꞌó ya̱on ntá kjuíjini chjasin Troas ntá ntiha xétani tí sín kuítónxin sín nti̱a. A̱ ntá ntiha kuíto̱heni yato ya̱on. \s1 Chꞌín Pablo sákjuí chjasin Troas \p \v 7 Ntá tí ya̱on xrankíxixín semana ntá kójnkotséni kíxin tsochrítꞌo̱ nio̱tja̱ tsoxraxinkakonxínni Ìnchéni. Ntá chꞌín Pablo nixje̱he̱ chꞌán kaín tí sín tinkáchónki Ìnchéni la tjinkaon chꞌán sátsjixin chꞌán ntiha tí ya̱on chrꞌéxi̱n, ntá a̱ntsí má sé tí nkehe chrónka chꞌán la na̱xa̱ tjenixja chꞌán kꞌáxrótjen. \v 8 Tí tsíkójnkotsé sín a mé ijnko piso noi la ntiha mé síche nchónhya xrohi. \v 9 Ntá ntiha itjen ijnko chꞌín ntasoá itꞌin chꞌán Eutico mé tjetja̱xi̱n chꞌán chrítaón ventana. Ntá tí chꞌín Pablo imá sé nixja chꞌán ntá tí chꞌín ntasoá mé tsíkihi chꞌán kotáchrin. A̱ ntá xrína̱hya tsíkꞌajua chꞌán ntá tsíkꞌanótje̱nxi̱n chꞌán tí ventana tí níxin piso ntiha ntá sákjuíkja̱tse̱n sín chꞌán la ó tsíkjixin tsíkꞌen chꞌán. \v 10 Ntá chꞌín Pablo kꞌuínkajin chꞌán ntá kjuítsínkatákꞌá chꞌán chrítaón tí chꞌín tsíkꞌanótjen a la kjóa chꞌán. Ntá ntáche chꞌán tí sín kíchó ni kíxin: \p ―Chrakonhyará tsíkꞌenhya chꞌán, tjechón chꞌán ―ichro chꞌan. \p \v 11 Ntá chꞌín Pablo kꞌui̱tꞌótjen chꞌán ínaá tí kꞌuínkaji̱nxi̱n chꞌán kíxin ntiha tsꞌóxika̱ye̱he chꞌán nio̱tja̱ sine sín tsoxraxinkakonxín sín Ìnchéni. Ntá na̱xa̱ tjenixja chꞌán hasta kꞌuínkaséyan a ntá sákjuí chꞌán. \v 12 Ntá tí chꞌín ntasoá tsíkꞌanótjen sákjuiko sín la tjechón chꞌán kohya nkehe xéhe chꞌán ntá kaín sín imá kóchéhe̱ sín. \s1 Sákjuíxin chꞌín Pablo chjasin Troas kjuíji chꞌán chjasin Mileto \p \v 13 Jeheni mé kuítónxinni nti̱a sa̱oxín la kꞌuíxenhenni ijnko ntabárco̱ sákjuíni nó chjasin Asón kíxin ntiha tsoxetani chꞌín Pablo éxí tsíntáchro chꞌán kíxin tjinkaon chꞌán sátsjixín chꞌán to̱té chꞌán ntiha. \v 14 Ntá ó xetani tí jehe chꞌán chjasin Asón ntá kꞌuíxenhen chꞌán tí ntabárco̱ kja̱xin chꞌán ntá sákjuíkoni chꞌán nó chjasin Mitilene. \v 15 Ntá tí sákjuixinni ntiha ntá tí ya̱on chrꞌéxi̱n ntá kꞌuátsínkani estado Quío ntá tí ya̱on chrꞌéxi̱n kjuíjini chjasin Samos. Ntá ínaá kꞌuíxenhenni tí ntabárco̱ ntá sákjuíni chjasin Trogilio ntá ntiha kꞌo̱kꞌéheni. Ntá xíkꞌixenhenni ntabárco̱ ínaá ntá tí ya̱on chrꞌéxi̱n kjuíjini chjasin Mileto. \v 16 Mé xi̱kaha kjuíchꞌeni kíxin chꞌín Pablo í tjinkakonhya chꞌán chrókjuakꞌe chꞌán isé estado Asia la í tjinkakonhya chꞌán chrókjan chjasin Éfeso kíxin tjinkaon chꞌán tjoka chrókjuiji chꞌán chjasin Jerusalén kíxin ntiha chrókjuakꞌe chꞌán tí ya̱on Pentecostés, ichro chꞌán. \s1 Nixje̱he̱ chꞌín Pablo tí sín tꞌe̱tue̱nhen ni̱nko chjasin Éfeso \p \v 17 Tí itjen chꞌín Pablo tí chjasin Mileto kꞌuíye̱he̱ chꞌán tí sín tꞌe̱tue̱nhen tí ni̱nko chjasin Éfeso. \v 18 Ntá tió kui sín ntá ntáchro chꞌán kíxin: \p ―Tí jahará la ó nohará nkexrí kjuakꞌé la ko kjuàkua desde tí ya̱on xrankíxixín kꞌuinka estado Asia. \v 19 Ó nohará kíxin kaín tí ya̱on kꞌuéjóni la kaín a̱senná kjui̱tꞌaha̱ xra̱ Ìnchéni la kjui̱ntahnkehya. Imá tsja̱nka kíxin nchónhya kjuasótena kíxin tjinkaon tí sín judío chrókꞌóyánna sín. \v 20 Janhan la kui̱to̱a̱hya kjuàkua kaín tí nkehe jína tꞌichjánxi̱n tso̱nohará. Mé xi̱kaha kjuàkua tió kójnkotsérá la ko xi̱kaha kjuíkjàkuaxian jnkojnko nto̱ará. \v 21 Kjuáko̱ha̱ kaín chojni judío la ko kaín chojni jehya judío kíxin tꞌichjánxi̱n tsíto̱he sín tí jie̱ tjasin sín la ko tsitekaon sín Dios la ko Ìnchéni Jesucristo. \v 22 Ntá ijie sátsjiyá chjasin Jerusalén kíxin Ncha̱kuen Dios kꞌue̱tua̱nna la í nonahya nkehe tso̱nna ntiha. \v 23 Ntá jehó nòna kíxin kaín chjasin tsꞌatsínka la chrónka Ncha̱kuen Dios kíxin tsjakꞌechjinana la ko tsjasótena. \v 24 Kaín tíha la tóxakonahya. Kjónté chrókjuasótexián la ninkehó sínkíhyana la janhan la chàna̱ kíxin tí xra̱ chonta la chrókjuintaxín la chrókjui̱ntaxiteyá tí xra̱ chjìna Ìnchéni Jesús kíxin tsjàkua tí tan jína nkexrí tjuèhe Dios chojni. \p \v 25 ’Ntá jie ó nòna kíxin tí jahará kjuákohará kjuachaxin kuènte Dios la nijnkorá tsꞌikonhyará tí janhan ínaá. \v 26 Méxra̱ tinhínrá ijie kíxin í jehya jie̱na kíxin jnkojínrá chrókꞌuitjáyanrá. \v 27 Kíxin ó kjuàkua kaín tí nkehe tjinkaon Dios kíxin tso̱nohará la í tꞌitjáyanhya ninkehó. \v 28 Méxra̱ xráxinkáonrá tsꞌejorá jnkojína la tsꞌayakonhénrá kaín tí sín tinkáchónki Ìnchéni kíxin Ncha̱kuen Dios mé tjáhará tí xra̱ pastor kíxin tsꞌayakonhénrá tí sín kuènte tí ni̱nko̱e chꞌán kꞌue̱naxín chꞌán tí ijni̱é chꞌán. \v 29 Ó nòna tió sátsjia ntá itsji í so chojni éxí kolóbo jie̱he tsotjinkaon sinchekꞌitjáyan tí sín tinkáchónki Ìnchéni. \v 30 La ntá kjónté jahará la isorá tjejorá ntihi tsjankíxinrá tsjàkorá kjuachꞌia chrínkí chrókjuákohérá kíchuárá tí nkehe chaxín. A̱ ntá tí sín tinkáchónki tsjichréhe̱ sín tí nkehe ntoáhya. \v 31 Méxra̱ chróxráxinkáonrá kíxin chjina iní nánó kjuakꞌé kjuákohárá ncha̱kotjin la ko tie la kui̱to̱a̱hya kjui̱ntaxraxinkávan hasta kjuíncheníhi a̱senná nixjahará jnkojnko tí jahará. \p \v 32 ’A̱ nta jie la jahará kíchó ni tjetjáncháha̱ Dios kíxin tꞌayakuanxínrá chꞌán tí itén chꞌán kíxin tjuahará chꞌán. Jehe chꞌán imá chónta kjuachaxin tsjinki̱tsará ntá tsꞌayéhérá kaín tí nkehe tjinkaon chꞌán tsochjéhe chꞌán kaín tí chojni tsíkótjóá. \v 33 Janhan mé kjuakéhya a̱senná chi̱cha̱ko̱en chojni o̱ iké jnkojín chojni. \v 34 Náhí. Jahará ó nohará jína kíxin janhan na mé tjaná kjui̱tꞌaxián xra̱ kjuácha kꞌue̱naxín tí nkehe tꞌichjánxi̱nna la ko kja̱xin tí nkehe tꞌichjánxi̱nhin tí chojni kꞌuejókian. \v 35 Méxra̱ kjuàkuaxínrá xi̱kaha si̱chꞌerá xra̱ kíxin jína tsjínki̱tsará tí chojni chóntahya. Xráxinkáonrá kíxin tsíntáchro Ìnchéni Jesús kíxin: “A̱ntsí tso̱chéhe̱ni kíxin tí nkehe chrókjuanjonni, a̱ ntá kánhyó tso̱chéhe̱ni kíxin tí nkehe chrókꞌuáyéhe̱ni.” \p \v 36 Ntá kjuixin ntáchro chꞌín Pablo xi̱kaha ntá jehe chꞌan la ko kaín sin kꞌuéjóxin tochꞌin sín ntá nixje̱he̱ sín Dios. \v 37 Ntá kaín sín tsjánka sín la ko kjóa sín chꞌán la ko tséhe sín tja chꞌan. \v 38 Imá kꞌuává sín kíxin chrónka chꞌán kíxin í tsꞌikonhya sín chꞌán ínaá. Ntá sákjuíkotoxi̱n sín chꞌán nó tí tjen tí ntabárco̱ sátsjiko chꞌán. \c 21 \s1 Sákjuí tí chꞌín Pablo nó chjasin Jerusalén \p \v 1 A̱ ntá tió kuíto̱heni tí sín kíchó ni ntá kꞌuíxenhenni ntabárco̱ la ntá tuénxín sákjuíni estado Cos. Ntá tí ya̱on chrꞌéxi̱n sákjuíni chjasin Rodas, ntá ntiha sákjuíni chjasin Pátara. \v 2 Tí chjasin Pátara la mé ntiha kꞌuitjani ijnko ntabárco̱ sátsji nó estado Fenicia. Ntá kꞌuíxenhenni tí ntabárco̱ a ntá sákjuíni. \v 3 Ntá tió kꞌuátsínkani la kꞌuíkonni tí nonte Chipre itjani ikjon kuíto̱he ntá kꞌuatsínkani estado Siria. Ntá tí ntabárco̱ la tsꞌatsínka tsíto̱he tí nkehe tjinká tí puerto chjasin Tiro, la jeheni la nachrohe sákjuíni tí chjasin a. \v 4 Ntá ntiha kꞌuitjani tí sín tinkáchónki Ìnchéni a ntá ntiha kuíto̱hekoni sín yato ya̱on. A̱ ntá jehe sín mé kjuínchenohe sín Ncha̱kuen Dios chénka sín tí chꞌín Pablo kíxin sáchrókjuihya chꞌán chjasin Jerusalén. \v 5 Ntá kjuixin kꞌuátsínka tí yato ya̱on a̱ ntá sákjuíxinni ntiha. La kaín tí sín tinkáchónki Ìnchéni la ko ichjién sín la ko xje̱en sín sákjuíkotoxi̱nni tí kꞌuaxrjentani ikon chjasin ntá sákjuíni chrínta nta̱yaon. Kꞌuéjóxinni tochꞌinni nixje̱he̱ni Dios \v 6 ntá tuénxín nixje̱he̱ni sín jnkojína ntá tséhe tja kíchó ni. Ntá kꞌuíxenhenni tí ntabárco̱, a̱ ntá jehe sín ikjan sín nto̱e sín. \p \v 7 Ntahó chjasin Tiro kjuixixín tí kꞌuíxenhenni tí ntabárco̱ ntá kjuíjini chjasin Tolemaida. Ntiha kjuínixje̱he̱ni tí sín kíchó ni tinkáchónki Ìnchéni. Ntá ntiha kꞌuéjókoni sín ijnko ya̱on. \v 8 Ntá tí ya̱on chrꞌéxi̱n sákjuíxinni ntiha ntá kjuíjini chjasin Cesarea. Ntá ntiha sákjuíni nto̱e chꞌín Felipe, ijnko chꞌín kja̱xin tjako itén Ìnchéni. Jehe chꞌán mé ijnko tí sín ya̱to̱xi̱n tjinki̱tsa tí sín kjueyá Ìnchéni. A̱ ntá jeheni mé kuíto̱heni ntiha. \v 9 Tí chꞌín Felipe a mé chónta chꞌán noó xje̱en chꞌán chjin na̱xa̱ tóte̱ehya sín. Tí xje̱en chꞌán a mé chrónkaxín sín tí itén Dios. \v 10 Ntá ntaha kꞌuéjókoni sín itsjé ya̱on ntá ikjui ijnko chꞌín nixja itén Dios itꞌin Agabo, tsíkji̱xi̱n chꞌán estado Judea. \v 11 Ikjui chꞌán kjuinixje̱he̱ chꞌán tí jeheni la ntá kuákja chꞌán tí tjo̱a̱ tꞌínkatꞌóxin chꞌín Pablo na ntá kjuínchentetoxín to̱té chꞌán la ko itja chꞌán ntá ntáchro chꞌán kíxin: \p ―Tí Ncha̱kuen Dios mé ntáchro kíxin mé xi̱kaha chjasin Jerusalén tí sín judío sinchenteto sín ìnché tí tjo̱a̱ sinchekꞌáyéhe̱ sín chꞌán tí sín jehya judío ―ichro chꞌán. \p \v 12 Ntá kjuixin kuínhinni tíha ntá jeheni la ko tí sín chjasin Cesarea chrónóe̱he̱ni tí chꞌín Pablo kíxin sáchrókjuihya chꞌán tí chjasin Jerusalén. \v 13 Ntá kjuáte̱he chꞌín Pablo kíxin: \p ―¿Nkekuènté tsja̱nkará la ko nkekuènté nchekꞌáváráni? Janhan na chrakonhya kjónté jehya tí sinchentetona sín ó. Náhí. Kjónté kja̱xin chrókꞌuénxia̱n chjasin Jerusalén tí tinkachónkia Ìnchéni ―ichro chꞌán. \p \v 14 Ntá kjuachahyani nixje̱he̱ni chꞌán ntá kuíto̱heni chꞌán. Ntáchroni kíxin: \p ―Tí nkehe tjinkaon Ìnchéni mé tso̱nhen ―ichroni. \p \v 15 Ntá kjuixin tíha ntá kóyaxínhinni ntá sákjuíni nó chjasin Jerusalén. \v 16 Ntá sákjuíkoni iso tí sín tinkáchónki Ìnchéni tsíkji̱xi̱n chjasin Cesarea. Sákjuíkoni sín nto̱e ijnko chꞌín tsíkji̱xi̱n Chipre itꞌin chꞌán Mnasón. Jehe chꞌán mé ósé tinkáchónki chꞌán Ìnchéni. Ntá kjuanjon chꞌán nketí kuíto̱heni. \s1 Chꞌín Pablo sákjuítsjehe tí chꞌín Jacobo \p \v 17 Tió kjuíjini chjasin Jerusalén ntá tí sín kíchó ni tinkáchónki Ìnchéni mé kjuanjon sín kjuachaxin kꞌuéjóni la chéhe̱ sín. \v 18 Ntá tí ya̱on chrꞌéxi̱n chꞌín Pablo sákjuíkoni chꞌán kjuítsjeheni chꞌín Jacobo la ntaha tjejó kaín tí sín tꞌe̱to̱an kuènte ni̱nko. \v 19 Ntá chꞌín Pablo kjuixin nixje̱he̱ chꞌán sín ntá tuénxín chrónka chꞌán kaín tí xra̱ kjuíchꞌe Dios tió kjua̱ko̱he̱ chꞌán tí sín jehya sín judío. \v 20 Tió kuínhin sín ntá kjuanchehe sín kjuasáyé Dios, a̱ ntá ntáche sín chꞌín Pablo kíxin: \p ―Kíchóni, jaha kꞌuíkua̱n kíxin siín itsjé mil sín judío ó kuinkáchónki sín Jesús kjánchó kaín sín ntáchro sín kíxin tꞌichjánxi̱n tsíto̱ehyani tí ley. \v 21 Ntá tsíkinhin sín kíxin jaha mé tsíkjákohé tí sín judío tjejó chjasin ókjé kíxin tꞌichjánxi̱enhya sinchexiteyéhe̱ sín tí nkehe kꞌue̱to̱an chꞌín Moisés. La kja̱xin kuínhin sín kíxin jaha tsíkjákohé sín kíxin tí xje̱en sín tꞌichjánxi̱enhya itsa sín tí xro̱ye la ko tꞌichjánxi̱enhya tinkáchónki sín éxí kꞌuékinkáchónkini ósé. \v 22 ¿Ntá nkehe chrókjuichꞌeni? Kíxin tió tsinhin sín kíxin kjuihá la tso̱jnkotsé nchónhya sín. \v 23 Méxra̱ íchá jína jaha si̱nchexiteyá tíhi. Ntihi tjejó noó sín tꞌichjánxi̱n sinchexiteyá sín tí nkehe chénka sín Dios. \v 24 Jaha sáchrókjuíkoa sín la chrókótjóá jaha la ko jehe sín. La ko kja̱xin chrókjuènka tsokjín sín ntá tso̱noexín tí sín judío kíxin chaxínhya tí nkehe tsíkinhin sín la ko tso̱noexín sín kíxin kja̱xian jaha nchexiteyéhé tí ley. \v 25 A̱ ntá tí sín jehya judío tsíkitekaon Ìnchéni la ikjinni ijnko xroon ó chrꞌénhenni sín. Kꞌue̱tue̱nhenni sín kíxin sinehya sín tí nto tsíkjo̱ke̱he̱ chojni tí nkehe tsíkjano̱ya, la ko kja̱xin sinehya sín jni̱, la ko sinehya sín tí nto tsíchrínjinhya isin va, la ko chróchóntahya sín í jnko chojni chjin ókjé ―ichro sín. \s1 Tséxin sín tí chꞌín Pablo tí ni̱nko \p \v 26 Ntá chꞌín Pablo sákjuíko chꞌán tí noó sín la ntá tí ya̱on chrꞌéxi̱n kjuínchetjóá a̱sén sín. Ntá kjuixin ntá kꞌuíxenhen chꞌán tí ni̱nko kíxin tsochrónka chꞌán kíxin ó kjuixin kjuínchexiteyá chꞌan tí nkehe kꞌuítuenhen chꞌán. Tíhi mé tꞌaxrjexín kíxin jnkojnko sín tsji̱ka̱o sín nkehe tsjanjon sín. \p \v 27 Ó chjina chróxétja tí yato ya̱on ntá iso tí sín judío tsíkji̱xi̱n estado Asia mé tsíkꞌikon sín chꞌín Pablo nkaxenhen tí ni̱nko. Ntá kjuínchekónínkaon sín kaín chojni chjasin ntiha ntá itsé sín tí chꞌín Pablo. \v 28 Ntá kꞌuèya sín ntáchro sín kíxin: \p ―Kaínrá chojni chjasin Israel tsjínki̱tsaráni kíxin tsotséni tí chꞌín i. Jehe chꞌán mé ixri nkuíxín xritja̱ko̱he̱ chꞌán chojni nkehe jehya jína kuènte chjasénni, la ko titekakonhya chꞌán tí ley kuènte Moisés, la ko titekakonhya chꞌán ni̱nko̱eni. A̱ ntá ijie la tsíkꞌixenko chꞌán iso sín griego la kjuínchekji̱ta̱ sín nkaxenhen tí ni̱nko tjóá ―ichro sín. \p \v 29 Mé xi̱kaha ichro sín kíxin tsíkꞌikon sín senó kíxin chjasén sín mé xriko chꞌín Pablo tí chꞌín Trófimo tsíkji̱xi̱n chjasín Éfeso. Kjuénka̱yáxin sín kíxin chꞌín Pablo la kjá tsíkjiko chꞌán tí chꞌín a nkaxenhen ni̱nko. \p \v 30 Ntá kuenté tí chjasin a kónínkaon sín la ntá kaín tí chojni kuinká sín ikui sín ntá itsé sín tí chꞌín Pablo. Ntá kuinkánkákjenxín sín chꞌán nkaxenhen ni̱nko la kuakitsje sín chꞌán ntója ntá tuénxín kꞌuíkjehe̱ sín tí puerta ni̱nko. \v 31 Ntá tjinkaon sín chrókꞌóyán sín chꞌán ntá ijnko chꞌín comandante kꞌue̱tue̱nhen itsjé tí sín soldado romano kuínhin chꞌán kíxin kuenté tí chjasin Jerusalén kꞌuíxité nínkaon sín. \v 32 Ntá tí chꞌín comandante sákjuíko chꞌán iso sín soldado la ko tí sín kꞌue̱tue̱nhen tí soldado a la kuinká sín sákjuí sín tí siín tí chojni. Ntá tió kꞌuíkon tí sín a kíxin ó kjuíji tí chꞌín comandante la ko tí sín soldado a ntá kuíto̱he sín, í kjuatehya sín chꞌín Pablo. \v 33 Ntá tí chꞌín comandante kóchjina chꞌán la itsé chꞌán tí chꞌín Pablo. Ntá kꞌue̱to̱an chꞌán kíxin tí sín soldado sinchentetoxín sín tí chꞌín Pablo yaá chica cadena. Ntá chrꞌéxi̱n kjuanchankíhi chꞌán sín kíxin nkexro tí jehe chꞌín Pablo la ko nkehe tí kjuíchꞌe chꞌán. \v 34 A̱ ntá tí chojni tsíkójnkotsé la ijnko sín kꞌóyako ijnko nkehe la í so sín la ókjé nkehe. A̱ ntá tí chꞌín comandante la tienxínhya chꞌán nkekuènte xi̱kaha kjuíchꞌe sín kíxin kꞌuíxité sín. Ntá kꞌue̱to̱an chꞌán kíxin tí sín soldado sátsjiko sín tí chꞌín Pablo tí cuartel siín tí sín soldado. \v 35 La ntá tió kjuíjiko sín chꞌán tí tꞌi̱tꞌótje̱nxi̱n sín tí nchia a ntá tꞌichjánxi̱n kuámá sín tí chꞌín Pablo kíxin tí chojni tjinkaon sín chrókjuate sín chꞌán kíxin nínkaon sín. \v 36 Kaín tí chojni chréhe̱ nóton tꞌèya sín ntáchro sín kíxin: \p ―Chrókꞌuen chꞌán ―ichro sín. \s1 Chꞌín Pablo chrónka nkayakon chojni kíxin chóntahya chꞌán jie̱ \p \v 37 Ntá tió sáchrókjuíko sín chꞌín Pablo tí nkaxenhen tí cuartel kuènte tí sín soldado a ntá kjuanchankíhi chꞌín Pablo tí chꞌín comandante ntáchro chꞌán kíxin: \p ―¿Á jína tsonixjahani jaha intsí? ―ichro chꞌán. \p Ntá kjuáte̱he tí chꞌín comandante ntáchro chꞌán kíxin: \p ―¿Jaha la á noha nixja griego? \v 38 Méxra̱ ¿á jehya jaha tí chojni tsíkji̱xi̱n Egipto kjuínchenínkaon chojni la ko sákjuíko nte̱je̱ tí noó mil chojni tsíkjàya? ―ichro chꞌán. \p \v 39 Ntá kjuáte̱he chꞌín Pablo ntáchro chꞌán kíxin: \p ―Náhí, janhan mé ijnko chojni judío. Tsíkokjínaxián chjasin Tarso, estado Cilicia. Janhan me ijnko chojni tsíkji̱xi̱n ijnko chjasin imá tjetoan. A̱ ntá ijie xrja̱nnóa̱ha kíxin tsjánjuan kjuachaxin tsonixja̱ha̱ tí chojni ―ichro chꞌán. \p \v 40 Ntá tí chꞌín comandante kjuanjon kjuachaxin ntá chꞌín Pablo kjuákꞌexín to̱té chꞌán tí tjen escalera ntá tja chꞌán ó kjua̱ko̱xi̱n chꞌán kíxin tso̱tání sín. Ntá tání sín ntá kjuankíxin nixja̱xi̱n chꞌán nkìva hebreo. Ntáchro chꞌán kíxin: \c 22 \p \v 1 ―Jahará kíchó ni la ko chojni itꞌé xjan tinhínrá nkehe tí tso̱xrja̱nka kíxin chontahya jie̱ ―ichro chꞌán. \p \v 2 Ntá kuínhin sín kíxin nixja̱xi̱n chꞌán nkìva hebreo ntá a̱ntsí má tání sín. Ntá ntáchro chꞌín Pablo ínaá kíxin: \p \v 3 ―Janhan mé ijnko chojni judío tsíkokjínaxián chjasin Tarso estado Cilicia. Kꞌuankíxia̱n ntihi chjasin Jerusalén la kjui̱ntakuáxian tí nkehe kjuako tí chꞌín Gamaliel la títeka̱van tí ley tsíkinkáchónkí tí sín tsíkꞌaxrjeníxinni ósé. Tjínka̱van chrókjui̱tꞌaha̱ Dios xra̱ kaín a̱senná éxí tjinkáonrá jahará chꞌerá tí ya̱on ijie. \v 4 Ti senó kꞌuénínka̱konha̱n chrókꞌoyán tí sín tinkáchónki Ìnchéni kjui̱ntanteto chojni ntoa la ko chojni chjin kíxin chrókꞌuejóchjina sín. \v 5 A̱ ntá tí sín ncha̱tꞌá tꞌe̱to̱an la ko kaín tí sín táda tꞌayakonhen ni̱nko la mé nohe sín kaín tíha kíxin jehe sín mé kjuanjon sín xroon tsꞌáyéhe̱ tí sín kíchó ni judío tjejó chjasin Damasco. Ntá sákjuia nó ntiha kíxin chrókjuíkjéyá tí sín tinkáchónki Ìnchéni kíxin chrótse̱ sín ntá chrókjuíkian sín ntihi Jerusalén chrokjuasóte sín. \s1 Chꞌín Pablo chrónka nkexrí kjuankíxin tinkáchónkí chꞌán Ìnchéni \r (Hch. 9.1―9; 26.12―18) \p \v 6 ’A̱ ntá tió kjuasán chjina chjasin Damasco chjina chonkíxin ntá xrína̱hya kꞌuinkáséyan jnkonta̱tjén tí tjén ijnko xrohi imá tꞌinkaséyan kui̱xi̱n nka̱jní. \v 7 Ntá kjuachrꞌítsi̱nka nonte ntá tuénxín kui̱nha̱n itén ijnko nkexro nixja̱na ntáchro kíxin: “Saulo, Saulo, ¿nkekuènté ninkákonna xrítjéyá tí janhan?” \v 8 Ntá kjuánchánkiá kíxin: “¿Xá nkexro jaha?” Ntá kjuáte̱he chꞌán ntáchro chꞌán kíxin: “Janhan mé tí nkexro Jesús tsíkji̱xi̱n chjasin Nazaret, mé tí nkexro xrítjéyá.” \v 9 La ntá tí sín kꞌuájiki̱an mé kꞌuíkon sín tí xrohi la chrakon sín kjánchó kuíenhya sín itén tí nkexro nixja̱na. \v 10 Ntá kjuánchánkiá kíxin: “¿Xá nkehe tso̱nhen tjinkávan si̱tꞌaha jaha?” Ntá kjuáte̱he chꞌán ntáchro kíxin: “Tꞌàya sátjia tꞌixe̱nhén chjasin Damasco ntá ntiha tsochrónka sín kaín nkehe si̱chꞌe.” \v 11 Ntá tí xrohi a mé kꞌuíxenka ikua̱n nta̱ í xitjahya tꞌíkua̱n. Ntá tí sín chríkjan mé kuinkátséna sín sákjuíki̱an sín chjasin Damasco. \p \v 12 ’Ntá ntaha kjuákꞌe ijnko chꞌín itꞌin Ananías ijnko chojni jína kjuínchexiteyéhe̱ chꞌán tí ley kuènte chꞌín Moisés. Kaín tí sín judío siín chjasin Damasco tjikosáyehe sín tí jehe chꞌán. \v 13 Ntá chꞌín Ananías mé kuitsjehe chꞌán tí janhan ntá tió kui chꞌán ntáchro chꞌán kíxin: “Kíchóni Saulo, ijie la tsꞌayéhé kjuachaxin tsꞌikuan ínaá.” Ntá ó jína tꞌikua̱n. \v 14 Ntá tuénxín ntáchro chꞌán ínaá kíxin: “Tí Dios kuinkáchónki tí sín tsíkꞌaxrjeníxinni la ó tsíkjeyá chꞌán tí jaha kíxin tso̱noha nkehe tjinkaon chꞌán la ko kíxin tsꞌikuan tí nkexro jína la ko tsinhín tan kꞌuaxrjexín irꞌva chꞌán. \v 15 Jaha mé tso̱chro̱nka tí nkehe kꞌuíkuan la ko tí nkehe kuínhín tsinhin kaín tí chojni chjasintajni. \v 16 A̱ ntá jie la í choénhya má. Tꞌàya la tsikitiaxián ihni̱é Ìnchéni kíxin mé tsꞌímáxin iji̱á,” ichro chꞌín Ananías. \s1 Pablo chrónka kíxin Dios ichrꞌán chꞌán tsja̱ko̱he̱ tí sín jehya sín judío \p \v 17 ’Na ntá tió xíkjan chjasin Jerusalén ntá sákjuia ni̱nko tsonixja̱ha̱ Dios ntá titàya̱ kꞌuíkuèn \v 18 Ìnchéni ntáchro chꞌán kíxin: “Tjoka tsꞌaxrjéxian chjasin Jerusalén kíxin tsitekakuenhya sín tí nkehe tjàkua mé tí tan kuènta̱na.” \v 19 Ntá janhan ntátjan chꞌán kíxin: “Ìnchéni, jehe sín ó nohe sín kíxin senó kꞌuékꞌatsínka kaín tí ni̱nko la kꞌuétse̱ tí sín tinkáchónki tí jaha la sákjuíki̱an sín nto̱echiso kꞌuékon sín. \v 20 Tió kꞌóyán sín tí chꞌín Esteban tí nkexro kꞌuékjitꞌaha xra̱, kꞌuénixja ti tan kuènta ntá janhan kja̱xin tjéntaxián ntiha la janhan ntáxrja̱n kíxin ó ncho̱xon itsꞌen chꞌán la kꞌuáyakonha̱n tí iké tí sín kjuàya.” \v 21 Ntá Ìnchéni xínixja ínaá, ntáchro chꞌán kíxin: “Tétua̱nhan jaha kíxin sátsjia chjasin kjín kíxin tsjákohé tí chojni jehya judío.” \s1 Ntá tí chꞌín comandante kꞌuáyéhe̱ tí chꞌín Pablo kíxin tsjasóte chꞌán \p \v 22 Ntá tí sín tsíkójnkotsé mé kuínhin sín kaín tíha ntá kjuankíxin kꞌuèya sín ntáchro sín kíxin: \p ―Itsꞌen chꞌán, í tsjakꞌechónhya chꞌán ―ichro sín. \p \v 23 Na̱xa̱ tꞌixratáhya sín tꞌóyako sín ntá tótsjénka sín iké sín la ko kuákja sín nche itꞌe sín. \v 24 Ntá tí chꞌín comandante mé kꞌue̱tue̱nhen chꞌán tí sín soldado a kíxin sátsjiko sín chꞌín Pablo nkaxenhen tí cuartel kuènte sín. Ntá ntiha kꞌue̱to̱an chꞌán kíxin tsjatexín sín chꞌán chikoté ntá tso̱noexín tí chꞌín comandante nkekuènte imá tꞌóyako sín nínkakonhen sín tí jehe chꞌán. \v 25 Ntá kjuixin kjuínchenteto sín chꞌán kíxin tsjate sín chꞌán ntá nixje̱he̱ chꞌín Pablo ijnko chꞌín capitán itjen ntiha ntáchro chꞌán kíxin: \p ―¿Á chontará kjuachaxin tsjaterá ijnko chojni romano, kíxin na̱xa̱ kjuéyáhyará nkerí jie̱ chonta? ―ichro chꞌán. \p \v 26 Tió kjuixin kuínhin tí chꞌín capitán ntá sákjuíchénka chꞌán tí chꞌín comandante ntáchro chꞌán kíxin: \p ―¿Nkehe si̱chꞌe jaha kíxin tí nkexro i mé ijnko chojni romano? \p \v 27 Ntá tí chꞌín comandante mé kóchjinehe chꞌán tí chꞌín Pablo la kjuanchankí chꞌán, ntáchro chꞌán kíxin: \p ―¿Á jaha chaxín chojni romano? ―ichro chꞌán. \p Ntá kjuáte̱he chꞌín Pablo kíxin chaxín jehe chꞌán. \p \v 28 Ntá ntáchro tí chꞌín comandante kíxin: \p ―¿A̱ ntá nkexrí kíxin janhan nchónhya chichaon kjuènka̱ kíxin tsꞌónana chojni romano? \p A̱ ntá ntáchro chꞌín Pablo kíxin: \p ―Janhan na chojni ntiha tsíkokjínaxián. \p \v 29 Na ntá tí sín soldado chrókjuate chꞌín Pablo mé kuínhin sín kíxin chꞌín Pablo ijnko chojni romano ntá kuíto̱he sín chꞌán sákjuí sín ókjé. Ntá tí chꞌín comandante a mé kónohe chꞌán kíxin tí chꞌín Pablo a mé ijnko chojni romano chꞌán chaxín. Ntá chrakon chꞌán kíxin tsíkjinchenteto chꞌán. \s1 Chꞌín Pablo nixje̱he̱ chꞌán tí sín tꞌe̱to̱an kuènte tí sín judío \p \v 30 A̱ ntá tí kóya̱on ntá tí chꞌín comandante a mé tjinkaon chꞌán tso̱nohe chꞌán nkehe tí jie̱ chrókꞌueka tí sín judío tí chꞌín Pablo. Ntá kjuasinta̱nka̱ chꞌán chica cadena tsíchróntetoxín tja tí chꞌín Pablo ntá kꞌue̱to̱an chꞌán kíxin tso̱jnkotsé kaín tí ncha̱tꞌá tꞌe̱to̱an la ko tí sín tꞌe̱to̱an kuènte sín judío, a̱ ntá kuakitsje chꞌán tí chꞌín Pablo la kjuakꞌe chꞌán jnko̱siné tí siín tí jehe sín. \c 23 \p \v 1 Ntá chꞌín Pablo komá tí sín tꞌe̱to̱an kuènte sín judío ntá ntáchro chꞌán kíxin: \p ―Kíchóni, tí kꞌuékjakꞌé hasta ijie la Dios tjetsjehe kíxin ijnko kjuaxrexinkaon jína chonta ―ichro chꞌán. \p \v 2 Ntá tí chꞌín Ananías tí chꞌín ncha̱tꞌá tꞌe̱to̱an mé kꞌue̱tue̱nhen chꞌán tí sín chjino tjejó tí tjen chꞌín Pablo tsochjéhe sín irꞌva chꞌán. \v 3 Ntá kjuáte̱he chꞌín Pablo kíxin: \p ―Dios mé sinchekjasóte ti jaha kíxin ntoáhya kjui̱chꞌe. Tjetja̱xian méhe̱ kíxin tsjéyá nkehe tí jie̱ chonta éxí nixja tí ley. A̱ ntá ¿nkekuènte kuítekákonhya tí ley, la kuéto̱an kíxin tsꞌékonna? ―ichro chꞌán. \p \v 4 A̱ ntá tí sín siín ntiha ntáchro sín kíxin: \p ―¿Á xi̱kaha tsꞌantaxínhín tí ncha̱tꞌá tꞌe̱to̱an kuènte Dios? \p \v 5 Ntá kjuáte̱he chꞌín Pablo ntáchro chꞌán kíxin: \p ―Kíchóni, kjuatso̱anhya janhan kíxin jehe chꞌán mé tí ncha̱tꞌá tꞌe̱to̱an. Ntáchro tí xroon itén Dios kíxin: “Chrókꞌuantaxíenhya tí chojni tꞌe̱tue̱nhen chjasán”\f + \fr 23:5 \ft Éxodo 22.28\f* ―ichro chꞌán. \p \v 6 Ntá chꞌín Pablo mé kónohe chꞌán kíxin iso chojni siín ntiha mé chojni kuènte partido saduceo, ntá í so sín a mé kuènte partido fariseo. Ntá itsen kꞌuèya chꞌín Pablo, ntáchro chꞌán kíxin: \p ―Kíchóni, janhan mé ijnko chojni fariseo la tí sín kjéhyana mé fariseo kja̱xin. Jahará mé tjéyárá nkehe tí jie̱ chonta kíxin janhan mé tinkachónkia kíxin tsoxechón chojni tsíkꞌen. \p \v 7 Ntá kjuixin ntáchro chꞌán tíha ntá tí sín fariseo la ko tí sín saduceo mé kjuankíxin sín ikjo kíchó sín ntá xi̱kaha jnkokónhya kjuenka̱yáxin tí sín tsíkójnkotsé ntiha. \v 8 Kíxin tí sín saduceo a mé ntáchro sín kíxin tsoxechónhya chojni tsíkꞌen la ko kja̱xin kohya sín ángel la ko kohya ncha̱kuen. A̱ ntá tí sín fariseo la titekaon sín kaín tí nkehe a. \v 9 Ntá kaín sín kꞌuèya sín la ntá iso tí sín maestro tjako ley kuènte sín fariseo mé kꞌuínkatjen sín ntáchro sín kíxin: \p ―Tí chꞌín i, kohya ninkehó nkehe jínahya kjuíchꞌe chꞌán. Áchꞌe ijnko ncha̱kuen chojni o̱ ijnko ángel mé nixje̱he̱ chꞌán ―ichro tí sín fariseo. \p \v 10 Ntá imá sítjité sín nínkaon sín. Ntá tí chꞌín comandante a mé tóxakonhen chꞌán kíxin chrókjuinchekuen sín tí chꞌín Pablo ntá kꞌue̱tue̱nhen chꞌán tí sín soldado a kíxin sátsjikakjín sín chꞌán la tsi̱ka̱o sín chꞌán ínaá tí cuartel kuènte tí sín soldado. \p \v 11 A̱ ntá tí tie a na ntá xrína̱hya titàya̱ kꞌuíkuèn chꞌín Pablo Ìnchéni nixja chꞌán, ntáchro kíxin: \p ―Chrakonhya Pablo kíxin éxí chro̱nka tanná chjasin Jerusalén la mé xi̱kaha tso̱chro̱nka chjasin Roma. \s1 Kjuenka̱yáxin sín chrókꞌóyán sín tí chꞌín Pablo \p \v 12 Ntá tí ya̱on chrꞌéxi̱n a̱ ntá iso tí sín judío a mé kjuenka̱yáxin sín kíxin tsꞌóyán sín tí chꞌín Pablo. Ntá kꞌuákjenxi̱n sín ihni̱é Dios chaxín tsoxiteyá la sinehya sín la ko tsꞌihya sín ninkehó tí na̱xa̱ tsꞌóyánhya sín chꞌán. \v 13 Chjina cuarenta sín kjuenka̱yáxin sín kíxin xi̱kaha sichꞌe sín. \v 14 Ntá sákjuíchenka sín tí sín ncha̱tꞌá tꞌe̱to̱an la ko tí sín tꞌe̱tue̱nhen kuènte tí sín judío la ntáche sín kíxin: \p ―Kꞌuákjenxi̱nni ihni̱é Dios kíxin chaxín tsoxiteyá kíxin í sinehyani ninkehó tí na̱xa̱ tsꞌóyánhyani tí chꞌín Pablo. \v 15 Méxra̱ ntá jahará la ko í so ti sín tꞌe̱tue̱nhen tí sín judío tsontácherá tí chꞌín comandante a kíxin tsji̱ka̱o sín tí chꞌín Pablo ntihi tí tjejorá ntóye nchítjen kíxin a̱ntsí má tsjanchankíhírá chꞌán nkehe siná á chaxín tí jie̱ tꞌíká chꞌán. A̱ ntá jeheni senó tsꞌejóchónhenni tí tsji̱xi̱n chꞌán ntá tsꞌóyánni chꞌán kíxin í tsjihya chꞌán ntihi ―ichro sín. \p \v 16 Ntá tí xje̱en tí kja̱ve tí chꞌín Pablo a mé tsíkinhin chꞌán nkehe tí tjo tí sín a. Ntá sákjuí chꞌán kꞌuíxenhen chꞌán cuartel kuènte tí sín soldado kíxin tsochrónka chꞌán nkehe tí tjo sín kuínhin chꞌán. \v 17 La ntá chꞌín Pablo mé kꞌuíye̱he̱ chꞌán ijnko tí sín capitán la ntáchro chꞌán kíxin: \p ―Sátsjikoa tí chꞌín ntasoá ti tjen tí chꞌín comandante kíxin tjinkaon chꞌán tsochrónka chꞌán nkehe ―ichro chꞌán. \p \v 18 Ntá tí chꞌín capitán a mé sákjuíko chꞌán ti tjen tí chꞌín comandante ntá ntáchro tí chꞌín capitán a kíxin: \p ―A̱ ntá tí chꞌín Pablo tjechjina mé kꞌuíye̱he̱ni chꞌán kíxin tsji̱ka̱oni tí chꞌín ntasoá ntihi kíxin tjinkaon chꞌán tsonixja̱ha jaha ―ichro chꞌán. \p \v 19 Ntá tí chꞌín comandante a mé tséhe chꞌán itja tí chꞌín ntasoá a ntá kꞌuaxrjentako chꞌán jehó chꞌán ntá kjuanchankíhi chꞌán kíxin: \p ―¿Nkehe tí tjinkávan tso̱chro̱nka? ―ichro chꞌán. \p \v 20 Ntá ntáchro tí chꞌín ntasoá a kíxin: \p ―Iso tí sín judío mé kjuenka̱yáxin sín kíxin tsjanchaha sín kíxin ntóye nchítjen sátsjikoa chꞌín Pablo tí tso̱jnkotsé tí sín judío tꞌe̱to̱an. Sitꞌayaha sín tsontáchro sín kíxin tjinkaon sín tsjanchankíhi sín chꞌín Pablo tí nkehe a̱ntsí má xra̱. \v 21 A̱ ntá jaha la chrókuítekákonhya kíxin chjina cuarenta chojni tjejóchónhen sín imó la kꞌuákjenxi̱n sín ihni̱é Dios kíxin sinehya sín la ko tsꞌihya sín ninkehó tsjixinjian itsꞌen chꞌín Pablo. Ntá ijie tjejóchónhen sín tso̱nohe sín nkehe tsixrua jaha ―ichro chꞌán. \p \v 22 A̱ ntá tí chꞌín comandante a mé nixje̱he̱ chꞌán tí tí chꞌín ntasoá la kꞌue̱to̱an chꞌán kíxin: \p ―Tsochenkahya ninkexró kíxin xi̱kaha kjuíchro̱nka ―ichro chꞌán. \s1 Ichrꞌán sín tí chꞌín Pablo tí itjen tí chꞌín gobernador Félix \p \v 23 Ntá tí chꞌín comandante a mé kꞌuíye̱he̱ chꞌán yaá tí sín capitán a ntá kꞌue̱to̱an chꞌán kíxin tsoyaxínhin sín sátsjiko sín iyó ciento sín soldado sátsjixín to̱té la ko setenta tí sín tsjitákꞌá koka̱te̱ la ko iyó ciento soldado sátsjiko chica lanza, ntá las nueve tie sátsji sín chjasin Cesarea, ichro chꞌán. \v 24 La ko kꞌuítuenhen sín sinchekamá sín koka̱te̱ tsjitákꞌá chꞌín Pablo la tsꞌayakonhen sín chꞌán jína kíxin kohya nkehe tso̱nhen kíxin tsjiji chꞌán tí tjen chꞌín Félix, tí chꞌín gobernador. \v 25 Ntá tí chꞌín comandante ikjin chꞌán ijnko xroon a, ntáchro kíxin: \p \v 26 “Janhan mé tí chꞌín Claudio Lisias chrꞌanhan ijnko xroon kíxin jaha chꞌín Félix ijnko gobernador jína, nixja̱ha. \v 27 Tí sín judío a mé itsé sín tí chꞌín i kíxin chrókꞌóyán sín chꞌán. Ntá tió kónòna kíxin ijnko chojni romano tí jehe chꞌán la ntá sákjuíkian sín soldado kjui̱ntakaá chꞌán. \v 28 Tjínka̱van tso̱nòna nkekuènte kíxin nínkakonhen sín chꞌán. Ntá sákjuíkian chꞌán tí tsíkójnkotsé tí sín judío. \v 29 Ntá kónoxín kíxin nínkakuenxín sín chꞌán kíxin tí ley kuènte sín kjuínchexiteyáhya chꞌán, ichro sín. Jehya jie̱ jié tsíkjasin chꞌán kíxin chrókꞌóyán sín chꞌán o̱ chrókjua̱kꞌe̱chji̱na sín chꞌán. \v 30 Ntá ó kui̱nha̱n kíxin tí sín judío a mé chrókꞌóyán sín chꞌán. Ntá méxra̱ jie ichrꞌan chꞌán tí tjen jaha la ko kja̱xin kjuáncháha̱ tí sín a kíxin chrókjuiji sín tí tjen jaha chrókjuá sín kíxin nkekuènte nínkakonhen sín chꞌán. Kjuasáyá. Ó tjen.” \p \v 31 Ntá tí sín soldado a mé kjuínchexiteyá sín éxí kꞌuítuenhen sín a ntá sákjuíko sín tí chꞌín Pablo tí tie a chjasin Antípatris. \v 32 Ntá tí ya̱on chrꞌéxi̱n tí sín soldado xrixín to̱té ó a mé xíkjan sín tí cuartel kuènte sín. Ntá tí sín kꞌuéjókjen koka̱te̱ a mé na̱xa̱ sákjuíko sín tí chꞌín Pablo. \v 33 Ntá tió kjuíji sín tí chjasin Cesarea ntá tí sín soldado a mé kjuanjon sín tí xroon a chjéhe sín tí chꞌín gobernador la ko kja̱xin kjuínchekꞌáyéhe̱ sín chꞌán tí chꞌín Pablo. \v 34 Ntá kjuixin kjuínchekuáxin tí chꞌín gobernador a tí xroon ntá kjuanchankí chꞌán nketí chjasén chꞌín Pablo. La ntá kónohe chꞌán kíxin estado Cilicia tsíkji̱xi̱n tí chꞌín a. \v 35 Ntá ntáchro chꞌán kíxin: \p ―Ntá tsi̱nha̱n nkehe tsixro tí sín itsji tsꞌeka jie̱. \p Ntá kꞌue̱tue̱nhen chꞌán tí sín soldado a kíxin tsꞌáyakonhen sín tí chꞌín Pablo tí nchia kuènte chꞌín Herodes. \c 24 \s1 Chꞌín Pablo nixje̱he̱ chꞌán chꞌín Félix chrónka chꞌán kíxin kjuasinhya chꞌán jie̱ \p \v 1 Ntá kꞌuátsínka inꞌó ya̱on, ntá chꞌín Ananías, tí ncha̱tꞌá imá tꞌe̱to̱an, kjuíji chꞌán chjasin Cesarea. Kja̱xin kui̱ka̱o chꞌán iso tí sín tꞌe̱to̱an kuènte ni̱nko a la ko ijnko chꞌín abogado itꞌin Tértulo. Tí chꞌín a mé tsonixje̱he̱ tí chꞌín gobernador kíxin tsjanchia sín jie̱ kuènte chꞌín Pablo. \v 2 Ntá tió kui̱ka̱o tí sín soldado tí chꞌín Pablo ntiha ntá tí chꞌín Tértulo kjuankíxin chꞌán nixje̱he̱ chꞌán tí chꞌín Félix ntáchro chꞌán kíxin: \p ―Kjuasáyá jaha gobernador kíxin imá kjuínki̱tsa kíxin kjuaxróxin tjejóni la kjuasáyá kíxin imá noha kjui̱ncheyóxian tí nación kuènteni. \v 3 Kjuasáyá jaha Félix. Imá jína jaha kíxin kꞌuáyéhe̱ni kaín tíha. \v 4 Tjínka̱konhya si̱ntakꞌitjáyanhan nchónhya tiempo la xrja̱nóa̱ha kíxin chrókjuakꞌé chrókuinhín intsikoá tí nkehe tso̱xrja̱nka. \v 5 A̱ ntá ijie ó kꞌuitjani kíxin tí chꞌín i mé éxí ijnko chin tꞌóxíka kuenté chjasintajni kíxin chꞌiyehe chꞌán tí sín judío ntá xíka sín. Jehe chꞌán mé tꞌe̱to̱an chꞌán tí sín tinkáchónki tí chꞌín tsíkji̱xi̱n chjasin Nazaret. \v 6 Jehe chꞌán mé kja̱xin chrókjuinchekji̱ta̱ chꞌán tí ni̱nko. A̱ ntá itséni chꞌán ntá chrókjuinchekito̱exínni tí iji̱é chꞌán éxí tꞌe̱to̱an tí ley kuènteni. \v 7 A̱ ntá tí chꞌín comandante Lisias kjuixrónkáxin chꞌán kui̱ka̱o chꞌán nchónhya sín soldado la kuakitsje sín tí chꞌín Pablo. \v 8 Ntá kꞌue̱to̱an chꞌán kíxin tí sín tjanchia jie̱ chrókuitsjehe sín tí jaha kíxin jaha chrókjuanchankíhí chꞌán kíxin chrókónoha jína nkexéhe̱ tí jie̱ chrókjuinchekjasótexín sín chꞌán ―ichro tí chꞌín Tértulo. \p \v 9 Ntá ntáchro kaín tí sín judío siín ntiha kíxin: \p ―Kaín tíha la chaxín ―ichro sín. \p \v 10 Ntá tí chꞌín gobernador a mé kjua̱ko̱xi̱n tja chꞌán kíxin tsonixja tí chꞌín Pablo a. Ntá ntáchro chꞌín Pablo kíxin: \p ―Chéhe̱ni kíxin tsonixjahani tsochrónkani kíxin kohya jie̱ kjuasinni kíxin ó noheni kíxin jaha la juez kuènte tí nación ntihi la nchónhya nánó této̱an. \v 11 Jaha la kja̱xin ó chrókónoha kíxin na ntá teyó ya̱on kjuíjini chjasin Jerusalén kíxin ntaha tsoxráxinka̱konxínni Dios. \v 12 Kónoxínhya kíxin nijnko nkexro chrókjua̱cha̱xi̱nni, la ko kjuínchexakuenhyani ninkexró ni̱nko la ko ni tí ni̱nko ntsí la ko ninketó chjasin. \v 13 Tí sín i la xitjahya tsontáchro sín kíxin xi̱kaha tí jie̱ kjuasinni. \v 14 Janhan chaxín xrja̱nka kíxin tꞌa̱ha̱ xra̱ tí Dios kꞌuékinkáchónki tí sín tsíkꞌaxrjeníxinni mé yóhe̱ tí nti̱a ni̱xin. A̱ ntá jehe sín ntáchro sín kíxin ókjé nkehe tinkáchónkini. Kjánchó janhan mé tinkachónkia kaín tí nkehe tsíkjin sín tí xroon kuènte ley la ko tinkachónkia kaín tí nkehe kꞌuénixja tí sín kꞌuéchrónka itén Dios. \v 15 Kjaxín tinkachónkia tí Dios tinkáchónki tí jehe sín kíxin tjécho̱nha̱n kíxin Dios sinchexechón kaín chojni jína la ko kaín chojni jínahya kja̱xin. \v 16 Méxra̱ tóxakonna kíxin tjóá chrókjuakꞌé kíxin chrókjuanchahya Dios jie̱ la ko kja̱xin chojni chrókjuanchahya jie̱. \p \v 17 ’Nta kjuixin kꞌuatsínka iso nánó ixrini ókjé ntá kjuíjini chjasénni kíxin tsjanjonni chichaon la ko kja̱xin tsochjéheni Dios nkehe. \v 18 Méxra̱ mé xi̱kaha tjenni nkaxenhen ni̱nko nta iso sín judío tsíkji̱xi̱n estado Asia ó xetani ntiha. Ntá kjuínchetjóáni a̱sénni la tsjéhya chojni kꞌuíkon la kohya chojni kjuánjo̱nkoni. \v 19 A̱ ntá tí sín a mé tꞌichjánxi̱n chrókui sín ntihi kíxin chrókjuanchia sín jie̱ tí nínkakonna sín. \v 20 A̱ ntá tí náhí la tí sín tjejó ntihi chróchrónka sín kíxin nkehe tí jie̱ kꞌuitjaxín sín tió kjuákꞌeni tí tjejó tí sín tꞌe̱to̱an kuènte tí sín judío. \v 21 Kjá tí tsontáchro sín kíxin náxrjónhya ijnko nkehe itsen kꞌuèya ntáxrja̱n kíxin: “Ijie si̱nchekito̱exinrá jie̱na kíxin si̱nchekjasótenará kíxin janhan tinkachónkia kíxin tsoxechón chojni tsikꞌen” ―ichro chꞌán. \p \v 22 Ntá kjuixin kuínhin tí chꞌín Félix, la jehe chꞌán jína kónohe chꞌán kíxin nkexrí tí nti̱a ni̱xin. Ntá kjuínchekito̱exínhya chꞌán iji̱é chꞌín Pablo. Ntáchro chꞌán kíxin: \p ―Tsjijia tí chꞌín comandante Lisias ntá tsochrónka chꞌán nkekuènte tí jie̱ tjanchiará ntá tso̱nòna ―ichro chꞌán. \p \v 23 Ntá kꞌue̱tue̱nhen chꞌán ijnko chꞌín capitán kíxin tsꞌayakonhen chꞌán chꞌín Pablo kjánchó tsíto̱he sín chꞌán intsí la ko tsíto̱he sín tsꞌixenhen tí sín chóxin chꞌán, tsjitsjehe sín chꞌán. \p \v 24 Ntá iso ya̱on chrꞌéxi̱n ntá kjuíjiko chꞌín Félix tjan Drusila ichjién chꞌán, mé ijnko tjan judía. Ntá kꞌue̱to̱an chꞌán kíxin tsjikꞌíye̱he̱ sín tí chꞌín Pablo kíxin tsochrónka chꞌán nkexrí tinkáchónki chojni Jesucristo. \v 25 A̱ ntá chꞌín Pablo mé kjuako chꞌán kíxin nkexrí tsꞌejó chojni jína la ko nkexrí tsꞌe̱tue̱nhen chojni a̱sén sín kíxin chꞌehya sín tí jínahya la ko nkexrí Dios sinchekito̱exín iji̱é chojni tí tsjixixín. Ntá chꞌín Félix kuínhin chꞌán xi̱kaha ntá chrakon chꞌán, ntáchro chꞌán kíxin: \p ―A̱ ntá jie la sátjia. Ntá tsꞌíya̱ha tió chonta tiempo ―ichro chꞌán. \p \v 26 A̱ nta chꞌín Félix tjechónhen chꞌán kíxin kjá chꞌín Pablo tsjanjon chꞌán chichaon ntá tsjanjon chꞌán kjuachaxin sátsji chꞌán. Ntá jnkoya̱xón kꞌuíye̱he̱ chꞌán tí chꞌín Pablo kíxin tsonixje̱he̱ chꞌán. \v 27 Ntá xi̱kahó kónhen hasta kꞌuátsínka iyó nánó ntá tí chꞌín Félix kuíto̱he chꞌán tí xra̱ gobernador la ntá í jnko chꞌín itꞌin Porcio Festo mé kꞌuíxenhen chꞌán tí xra̱ a ínaá. A̱ ntá chꞌín Félix mé kuíto̱he chꞌán tí chꞌín Pablo tjechjina chꞌán kíxin tjinkaon chꞌán chrókjuinchexiteyá chꞌán tí nkehe tjinkaon tí sín judío. \c 25 \s1 Chꞌín Pablo nkayakon tí chꞌín Festo \p \v 1 Ntá tí chꞌín Festo kjuíji chꞌán ntiha kíxin tsꞌixenhen chꞌán tí xra̱ gobernador. Ntá iní ya̱on chrꞌéxi̱n ntá sákjuixin chꞌán chjasin Cesarea la kjuíji chꞌán chjasin Jerusalén. \v 2 Ntiha tí sín ncha̱tꞌá tꞌe̱to̱an la ko tí sín judío imá tjetoan mé kjuanchia sín kíxin tsjasóte chꞌín Pablo. \v 3 Kjuanchia sín kíxin xra̱ ó chrókꞌue̱to̱an chꞌán kíxin chrókjui chꞌín Pablo ntiha chjasin Jerusalén. Kíxin jehe sín ó tsíkjenka̱yáxin sín kíxin tsochrꞌán sín iso chojni tsochónhen tí nti̱a tsꞌóyán sín tí chꞌín Pablo. \v 4 Kjánchó chꞌín Festo kjuáte̱he chꞌan ntáchro chꞌán kíxin ó tsíkjenka̱yáxin chꞌán kíxin í séhya tsjakꞌe chꞌán ntiha. Méxra̱ tí chꞌín Pablo la tjechjina chꞌán chjasin Cesarea la xitjahya tsꞌe̱to̱an chꞌán kíxin tsjixrakoa. \v 5 Ntá ntáchro chꞌán kíxin: \p ―Tí chojni tjetoan kuèntárá sáchrókjuikian ntiha chjasin Cesarea. A̱ ntá tí chaxín tsíkjasin chꞌán jie̱ ntá ntiha la jína tsjanchia sín jie̱ ―ichro tí chꞌín Festo. \p \v 6 Ntá chꞌín Festo kjuákꞌe chꞌán chjasin Jerusalén chjina ijní o̱ ite ya̱on ntá ikjan chꞌán chjasin Cesarea ínaa. Ntá tí ya̱on chrꞌéxi̱n a kjuákꞌetja̱xi̱n chꞌán tí tjetꞌe̱to̱anxín chꞌán ntá kꞌue̱to̱an chꞌán kíxin tsjikakjín sín tí chꞌín Pablo. \v 7 Ntá tió kꞌuíxenhen chꞌín Pablo ntiha ntá tí sín judío kui̱xi̱n Jerusalén kóchjinehe sín chꞌán ntá kjuanchia sín nchónhya jie̱ imá hyé. Kjánchó ijnko nkehe chaxínhya tꞌeka sín chꞌán jie̱. \v 8 A̱ ntá tí chꞌín Pablo a chrónka chꞌán kíxin kjuasinhya chꞌán jie̱. Ntáchro chꞌán kíxin: \p ―Ninkehó jie̱ kjuasinhyani mé ninkexró kjuánjo̱nkohyani la ko kja̱xin jehya chrókuitekakonhyani tí ley kuènte tí sín judío la ko jehya chrókuitekakonhyani tí ni̱nko la ko jehya chrókuitekakonhyani tí chꞌín gobernador romano. \p \v 9 A̱ ntá chꞌín Festo tjinkaon chꞌán kíxin tso̱nínkakuenhya chꞌán tí sín judío ntá kjuanchankíhi chꞌán tí chꞌín Pablo ntáchro chꞌán kíxin: \p ―¿Á tjinkávan sátsjia chjasin Jerusalén kíxin ntaha janhan chrókjui̱ntakito̱axián nkehe tí jie̱ chonta jaha? ―ichro chꞌán. \p \v 10 Ntá kjuáte̱he chꞌín Pablo kíxin: \p ―Náhí, jeheni ó ntihi tjenni tí tꞌe̱to̱anxín tí sín gobierno romano la jína chrókjui̱nchekito̱exián iji̱éni kíxin jaha la ó noha kíxin ninkehó ijie̱ kjuíchꞌehyani tí sín judío. \v 11 Kja̱ tí chaxín kjuásian ichrén jie̱ jié chrókꞌuénxia̱n la chrakonhyana kjónté chrókꞌuén. A̱ ntá ti chaxínhya xi̱kaha tꞌekana sín jie̱ la ninkexró chóntahya kjuachaxin chrókꞌue̱to̱an sáchrókjuikoni tí jehe sín. A̱ ntá tjánchíá kíxin jehe tí chꞌín imá tꞌe̱to̱an mé sinchekito̱exín tí jie̱ ―ichro chꞌán. \p \v 12 Ntá chꞌín Festo mé kjuanchankíhi chꞌán iso tí sín tjinki̱tsa chꞌán ntá ntáchro chꞌán kíxin: \p ―Jaha mé tjanchia kíxin tí chꞌín imá tꞌe̱to̱an sinchekito̱exín chꞌán iji̱á. Méxra̱ tétua̱nhan sátsjia tí tjen tí chꞌín a ―ichro chꞌán. \s1 Chꞌín Pablo nkayakon tí chꞌín rey Agripa \p \v 13 Ntá kꞌuátsínka iso ya̱on ntá tí chꞌín rey Agripa la ko tjan Berenice kjuíji sín chjasin Cesarea kíxin tsonixje̱he̱ sín tí chꞌín Festo. \v 14 Ntá ntiha mé kuíto̱he sín itsjé ya̱on ntá chꞌín Festo a mé chénka chꞌán tí chꞌín rey nkehe kuènte tí chꞌín Pablo. Ntáchro chꞌán kíxin: \p ―Ntihi itjen ijnko chꞌín tjechjina tsíkíto̱he chꞌín Félix. \v 15 A̱ ntá tió kjuakꞌé chjasin Jerusalén ntá tí sín ncha̱tꞌá tꞌe̱to̱an la ko tí sín tꞌe̱tue̱nhen tí sín judío a mé kjuíjitsjehe sín tí janhan ntá kjuanchia sín jie̱ kuènte chꞌín Pablo. Kjuanchia sín kíxin chrókꞌóyánni tí jehe chꞌán. \v 16 Ntá janhan kjuáta̱ha̱ kíxin: Jeheni chojni tꞌe̱to̱an kuènte sín romano mé kuènhyani tsꞌe̱to̱anni itsꞌen ninkexró tí na̱xa̱ tso̱chjinahya tí chꞌín kjuasin jie̱ kíxin tsontáchro chꞌán á chaxín tí jie̱ tjanchia sín o̱ náhí. \v 17 Ntá ti sín judío kui ntihi ntá chua̱nhya má. Kjónté tí ya̱on chrꞌéxi̱n kjuakꞌétja̱xia̱n tí nta̱kito̱exián iji̱é chojni la kuéto̱an kíxin síxrakoa tí chꞌín Pablo. \v 18 A̱ ntá tí sín kóchjina kohya ninkehó ichro sín kuènte ti jehe chꞌán éxí kjuenka̱yáxian janhan chróntáchro sín. \v 19 Jehó nínkakuenxín sín chꞌán kíxin tí nkehe tinkáchónki chꞌán la ko nínkakuenxín sín chꞌán kíxin tí nkexro itꞌin Jesús mé ikꞌuén chꞌán ntá jie ntáchro chꞌín Pablo kíxin tjechón chꞌán ínaá. \v 20 Janhan la nonahya nkexrí tsito̱exín tí iji̱é chꞌán ntá kjuánchánkíha̱ tí chꞌín Pablo á tjinkaon chꞌán sátsji chꞌán chjasin Jerusalén kíxin ntaha tsito̱exin tí ji̱é chꞌán. \v 21 A̱ ntá jehe chꞌán tsíkjanchia chꞌán kíxin tí chꞌín imá tꞌe̱to̱an mé chrókjuinchekito̱exín chꞌán iji̱é chꞌán. Ntá kuéto̱an janhan kíxin na̱xa̱ ntihyó tsjakꞌechjina chꞌán tsononajia janhan nkesá tsétua̱nha̱n chꞌán sátsji chꞌán ntiha ―ichro chꞌán. \p \v 22 A̱ ntá chꞌín Agripa ntáche chꞌan tí chꞌín Festo kíxin: \p ―Kja̱xian janhan tjínka̱van tsi̱nha̱n tí nkehe tsochrónka tí chꞌín a. \p Ntá kjuáte̱he chꞌín Festo ntáchro chꞌán kíxin: \p ―Ntóye tsinhín nkehe tsochrónka chꞌán. \p \v 23 Ntá tí ya̱on chrꞌéxi̱n tí chꞌín Agripa la ko tí tjan Berenice kjuíji sín la kꞌuíxenhen sín la ko tí sín soldado tꞌe̱to̱an tsíkji̱ka̱o sín, la ko kꞌuíxenko sín iso chojni tjetoan kuènte chjasin ntiha. Ntá kꞌue̱to̱an chꞌín Festo kíxin tsjixrakoa tí chꞌín Pablo. \v 24 Ntá ntáchro chꞌín Festo kíxin: \p ―Jaha chꞌín rey Agripa tinhín la ko tinhínrá kaín rá tsíkójnkotsérá ntihi. Tsjehérá tí chꞌín Pablo itjen ntihi. Kaín tí sín judío kꞌueka sín chꞌán jie̱ tí chjasin Jerusalén la ko kja̱xin chjasin Cesarea ntihi la kuíto̱ehya sín, tjanchana sín kíxin chrókꞌuen chꞌán. \v 25 A̱ ntá tónhenni kíxin kohya jie̱ jié kjuasin chꞌán kíxin chrókꞌuen chꞌán. Kjánchó jehe chꞌán mé tsíkjanchia chꞌán kíxin tí chꞌín imá tꞌe̱to̱an chrókjuinchekito̱exín iji̱é chꞌán. Ntá kjuenka̱yáxian kíxin tsétua̱nha̱n chꞌán sátsji chꞌán ntiha. \v 26 Nonahya nkehe chaxín tsokjian tsꞌáyéhe̱ tí chꞌín tꞌe̱to̱an. Ntá jie kuéto̱an kjuíkakjín sín chꞌán kjui̱ka̱o sín chꞌán tí tjejóni ntihi kíxin tjetoan kíxin jaha chꞌín Agripa la ko kaín rá tjejorá ntihi tsjanchankíhírá chꞌán kíxin mé tso̱nòna janhan nkehe tsokjian. \v 27 Méxra̱ náxrjónhya chróchrꞌan ijnko tí chojni tjechjina na̱xa̱ nonahya nkehe tí jie̱ tꞌeka sín chꞌán. \c 26 \s1 Chꞌín Pablo nkayakon tí chꞌín rey Agripa chrónka chꞌán tí jie̱ tꞌeka sín chꞌán \p \v 1 Ntá tí chꞌín rey Agripa a mé ntáche chꞌán tí chꞌín Pablo kíxin: \p ―Ó ncho̱xon jahvá tso̱chro̱nka ―ichro chꞌán. \p Ntá tí chꞌín Pablo mé kjua̱ya̱ tja chꞌán ntá kjuankíxin nixja chꞌán, ntáchro chꞌán xi̱kihi: \p \v 2 ―Chàna kíxin tsonixja nkayakuan tí jaha rey Agripa tso̱xrja̱nka kaín tí jie̱ tꞌekana tí sín judío. \v 3 Ó noheni kíxin jaha la ó noha jína kuènte tí ley la ko tí nkehe tinkáchónki tí sín judío, la ko jaha noha nkehe tí kjua̱cha̱xi̱n sín kíchó sín. Méxra̱ xrja̱nnóa̱ha kíxin tjakꞌetinhín jína. \s1 Chrónka chꞌín Pablo nkexrí kjuákꞌe chꞌán tí ósé \p \v 4 ’Kaín tí sín judío la ó nohe sín nkexrí kꞌuékjakꞌé tí chjasenná la ko chjasin Jerusalén tí na̱xa kꞌuéntasoána. \v 5 Kja̱xin jehe sín la ó nohe sín la kjá jína chróchrónka sín kíxin tí na̱xa̱ kꞌuéntasoána la kꞌuéfariseona. A̱ ntá tí sín fariseo a mé a̱ntsí má kjuínchexiteyéhe̱ sín tí ley kuènte tí nkehe tinkáchónkini. \v 6 Ntá ijie si̱nchekito̱exián jie̱na kíxin nínkaon tí sín judío a kíxin tjécho̱nha̱n kíxin Dios mé sinchexechón chojni ínaá xi̱kaha tsíchénka chꞌán tí sín tsíkꞌaxrjeníxinni. \v 7 Tí teyó tribu tsíkꞌaxrjeníxin chꞌín Israel mé tjejóchónhen sín kíxin tsꞌikon sín tsoxiteyá tí nkehe tsíchrónka Dios. Méxra̱ xraxinkaon sín Dios ncha̱kotjin la ko tie. Méxra̱ mé xi̱kaha tjécho̱nha̱n, jaha rey Agripa, la mé xi̱kaha nínkakonna tí sín judío ijie. \v 8 ¿Á títekákonhyará jahará kíxin Dios sinchexechón chojni tsíkꞌen? \s1 Chꞌín Pablo kꞌuénínkakonhen chꞌán tí chojni tinkáchónki Ìnchéni \p \v 9 ’Janhan mé kja̱xin kꞌuékjenka̱yáxian nchónhya nkehe kꞌuénínka̱konha̱n tí sín tinkáchónki Jesús tí nkexro tsíkji̱xi̱n chjasin Nazaret. \v 10 Mé xi̱kaha kja̱xin kꞌuékji̱tꞌa chjasin Jerusalén. Tí sín ncha̱tꞌá tꞌe̱to̱an mé kjuanjon sín kjuachaxin kíxin janhan tsochrꞌáxa̱nha̱n nto̱echiso nchónhya tí sín tinkáchónki Ìnchéni. Ntá tió kꞌóyán sín tí sín a mé janhan la ntáxrja̱n kíxin ó ncho̱xon xi̱kaha kónhen. \v 11 Nchónhya veces kjui̱ntakjasóte tí sín tinkáchónki Ìnchéni kíxin chrókuíto̱he sín tí nkehe tinkáchónki sín. Mé xi̱kaha kꞌuékji̱tꞌa kaín xín ni̱nko kíxin imá kꞌuénínka̱konha̱n tí jehe sín la xi̱kaha kꞌuájichráha̱ sín kjónté sátsíkji sín chjasin ókjé. \s1 Chrónka chꞌín Pablo nkexrí kuinkáchónki chꞌán Ìnchéni \r (Hch. 9.1―19; 22.6―16) \p \v 12 ’Méxra̱ xra̱ ó sákjuia janhan chjasin Damasco. Tí sín ncha̱tꞌá tꞌe̱to̱an mé ó kjuanjon sín kjuachaxin kíxin xi̱kaha tꞌa̱ha̱ sín xra̱. \v 13 A̱ ntá tí nti̱a a jaha rey chrókónoha kíxin chonkíxin kꞌuíkua̱n éxí ijnko xrohi tꞌinkaséyan kui̱xi̱n nkaya nka̱jní a̱ntsí má fuerte la kánhyó fuerte tí xrohi kuènte ya̱on la tí tꞌinkaséyan mé kꞌuantatjen tí janhan la ko tí sín xríki̱an. \v 14 Ntá kaín ni kjuítsínkani nonte ntá xrína̱hya kui̱nha̱n nixja ijnko nkexro mé nkìva hebreo nixja̱xi̱n chꞌán. Ntáchro tí nkexro a kíxin: “Saulo, Saulo, ¿nkekuènte nínkakònna xrítjéyá tí janhan? Jahvá nchekjasóte a̱sán kíxin tjanjo̱nkoa tí janhan. Éxí yóhe̱ ijnko koxinta kónínkaon va tí chriáte sín va chica yo mé xi̱kaha jaha.” \v 15 Ntá kjuánchánkiá kíxin: “¿Xá nkexro jaha?” Ntá tí nkexro me kjuáte̱he kíxin: “Janhan mé Jesús mé tí nkexro chréhé jaha. \v 16 Ijie tꞌàya jaha, tjakꞌexián to̱tá. Janhan kjuánjuan kjuachaxin kíxin kꞌuíkuan tí janhan ijie kíxin jaha si̱chꞌena xra̱. Janhan kjuéyá tí jaha kíxin tsochénka chojni kíxin kꞌuíkuan tí janhan la ko tso̱chro̱nka tí nkehe tsjákohá ínaá tí xikꞌikuan tí janhan ínaá. \v 17 Janhan tsꞌayakonhan kíxin kohya nkehe sitꞌaha tí sín judío la ko tí sín jehya judío. A̱ ntá jie této̱an satsjia. \v 18 Méxra̱ této̱an sátsjia tí tjejó tí jehe sín kíxin takítje̱nkia ikon sín kíxin í tsꞌajihya sín nti̱a sítié la tsꞌaji sín nti̱a tꞌinkaséyan la ko tsochóntahya tí jínahya kjua̱cha̱xién tsꞌe̱tue̱nhen tí jehe sín. Jehe sín mé tsinkáchónki sín tí janhan. Ntá janhan tsꞌáyáha̱ sín la tsjìin iji̱é sín la ko tsi̱to̱nhe̱n sín tí nkehe tsꞌáyéhe̱ kaín tí sín tsíkjinchetjóá Dios,” ichro Ìnchéni. \s1 Chꞌín Pablo kuítekaon chꞌán tí nkehe tsíkꞌikon chꞌán \p \v 19 ’Mé xi̱kaha jaha rey Agripa kjui̱ntaxiteyáha̱ tí nkehe kꞌuíkua̱n kui̱xi̱n nkaya nka̱jni. \v 20 Sa̱oxín kjuáko̱ha̱ tí sín siín chjasin Damasco, la ntá chrꞌéxi̱n chjasin Jerusalén, la ko kuenté tí estado Judea ntá kja̱xin kjuáko̱ha̱ tí sín jehya judío. Kjuáko̱ha̱ sín kíxin chrókuíto̱he sín iji̱é sín, la chrókjan sín chrókuinkáchónki sín Dios, la ko chrókjua̱ko̱xi̱n sín xra̱ jína kíxin chaxín ó kjuitóxi̱nhin sín tí nkehe tinkáchónki sín. \v 21 Mé xi̱kaha tí xra̱ tséxinna tí sín judío a nkaxenhen ni̱nko la tjinkaon sín chrókꞌóyánna sín. \v 22 Ntá kjuasáyé Dios kjuínki̱tsana la ntoá itjén ijie tjáko̱ha̱ kaín chojni ntsíntsí la ko chojni ihyé la ninkehó kꞌuantaxía̱nhya kuènte tí nkehe tsíchrónka tí sín tsíchrónka itén Dios la ko tí nkehe tsíchrónka chꞌín Moisés tso̱nhen, \v 23 kíxin tꞌichjánxi̱n itsꞌen Cristo la ko tsoxechón chꞌán ínaá. Tí itén chꞌán éxí ijnko xrohi tsꞌinkaséyanxín tí sín siín ntihi la ko tí sín siín í so nación kíxin tsaáxin sín. \s1 Chꞌín Pablo nixje̱he̱ chꞌán chꞌín Agripa kíxin chrókuinkáchónki chꞌán Ìnchéni \p \v 24 Mé xi̱kaha ichro chꞌín Pablo kíxin kohya jie̱ kjuasin chꞌán ntá tí chꞌín Festo mé itsen kꞌuèya chꞌán kíxin: \p ―Pablo jaha la kjá tsíkꞌixikján. Imá tsíkji̱nchekuáxian mé xi̱kaha tsíkólókoxián ―ichro chꞌán. \p \v 25 Ntá kjuáte̱he chꞌín Pablo kíxin: \p ―Jehya tsíkꞌixikjánna. Jaha Festo imá tjua̱ha. A̱ ntá tí nkehe ntáxrja̱n la ijnko nkehe jína la ijnko nkehe chaxín. \v 26 Ntihi itjen tí chꞌín rey Agripa. Jehe chꞌán mé jína nohe chꞌán kaín tí nkehe a. Méxra̱ tjenixja̱ha̱ chꞌán jnkojína kíxin ó nòna kíxin jehe chꞌán ó nohe chꞌan kaín nkehe kónhen kíxin jehya ijnko nkehe imó kónhen tíha. \v 27 Jaha, rey Agripa, ¿á títekávan tí nkehe tsíkjako tí sín tsíchrónka itén Dios ósé? Janhan la ó nòna kíxin títekávan jaha. \p \v 28 Ntá kjuáte̱he chꞌín Agripa ntáchro chꞌán kíxin: \p ―Ó a̱ntsíkoá chrokjuacha chrókjuachròena kíxin chrókꞌónana cristiano ―ichro chꞌán. \p \v 29 Ntá ntáchro chꞌín Pablo kíxin: \p ―Ntáxrja̱n kíxin á isé tso̱xrja̱nka o̱ á séhya la Dios mé tjinkaon kíxin jehya jahvá chrókuinkachónkia chꞌan. Náhí. Kja̱xin tjinkaon chꞌán kíxin kaín nkexro tjejótinhin chrókꞌóna sín éxí tí janhan kjánchó xi̱kahya chróchónta sín cadena. \p \v 30 Ntá kjuixin nixja chꞌín Pablo ntá kꞌuínkatjen tí chꞌín rey, la ko kja̱xin tí chꞌín gobernador, la ko kja̱xin tí tjan Berenice, la ko kaín xín tí chojni tjejótja̱xi̱n ntiha. \v 31 Ntá kaín sín kꞌuaxrjenta sín la ikjo sín kíchó sín. Ntáchro sín kíxin: \p ―Kohya jie̱ tsíkjasin tí chꞌín a kíxin chrókꞌuenxín chꞌán la ko chrókjuakꞌechjinaxín chꞌán nto̱echiso. \p \v 32 Ntá tí chꞌín Agripa ntáche chꞌán tí chꞌín Festo kíxin: \p ―Ó ncho̱xon chrókjuánjuan kjuachaxin sáchrókjui tí chꞌín a tí jehe chꞌán chrókjuanchahya chꞌán kíxin tí chꞌín imá tꞌe̱to̱an sinchekito̱exín iji̱é chꞌán ―mé xi̱kaha ichro tí chꞌín Agripa. \c 27 \s1 Chꞌín Pablo sákjuí chꞌán chjasin Roma \p \v 1 Ntá kꞌue̱to̱an sín sátsjini nación Italia. Tí chꞌín Pablo la ko í so sín tjejóchjina a mé kꞌuáyéhe̱ ijnko chꞌín capitán mé itꞌin Julio. Jehe chꞌán me ijnko policía kuènte tí chꞌín tꞌe̱to̱an Augusto César. \v 2 Ntá kꞌuíxenhenni ijnko ntabárco̱ tsíkji̱xi̱n nó puerto Adramitio, la ó chjina sátsji tí puerto nó estado Asia. Kja̱xin tjejókoni tí chꞌín Aristarco tsíkji̱xi̱n chjasin Tesalónica nó estado Macedonia. \v 3 A̱ ntá tí ya̱on chrꞌéxi̱n mé kjuíjini ti puerto chjasin Sidón. Ntá chꞌín Julio mé ikjo jnkojína chꞌín Pablo ntá chjéhe chꞌán kjuachaxin kíxin sátsjitsjehe chꞌán tí chojni chóxin chꞌán ntiha kíxin tsjinki̱tsa sín chꞌán. \v 4 Ntá chrꞌéxi̱n sákjuíxinni chjasin Sidón. Ntá kjuíjini ijnko isla itꞌin Chipre la nó tja kjonni kuíto̱he tíha la imá chjéhe xri̱nto̱. \v 5 Ntá kꞌuatòye̱ni tí nta̱yaon chjinaxón chjasin Cilicia la ko Panfilia la ntá kjuíjini chjasin Mira estado Licia. \p \v 6 A̱ ntá ntiha tí chꞌín capitán, tí chꞌín kꞌue̱tue̱nhen tí sín soldado a, mé kꞌuitja chꞌán í jnko ntabárco̱ tsíkji̱xi̱n nó chjasin Alejandría sátsji nó nación Italia. Ntá ntáchro chꞌán kíxin tíha sátsjikoni kíxin tsjijini ntiha. \v 7 Nchónhya ya̱on kjuíjixínni kíxin imá iyó la imá xra̱ kjuíjini chjino chjasin Gnido. Ntá na̱xa̱ chjéhe xri̱nto̱ tsa̱nka̱ ntá kꞌuátsínkani chjinaxón Salmón ntá kuinkátjíáxinni chjino tí isla Creta. \v 8 Ntá xi̱kahó imá xra̱ kꞌuátsínkani chjinó chrínta ntá kjuíjini ijnko chjasin itꞌin Puertos Jína chjino chjasin Lasea. \p \v 9 Ntá kꞌuítjáyannkí nchónhya ya̱on, ntá ó kjuixraká tí ya̱on xitjahya sátsjiko sín ntabárco̱ chrítaón nta̱yaon kíxin ó kóchjina tí ncha̱kuen kin. Méxra̱ chꞌín Pablo nixje̱he̱ tí sín a. \v 10 Ntáchro chꞌán kíxin: \p ―Tinhínrá tí nkehe tso̱xrja̱nka. Tꞌíkua̱n kíxin nchónhya kjuachrakon tso̱nhen. Sinchekꞌitjáyanni tí ntabárco̱ a la ko tí nkehe tjinká la kja̱xin jeheni chrókꞌuitjáyanni ―ichro chꞌán. \p \v 11 A̱ ntá tí chꞌín capitán kuènte tí sín soldado a mé a̱ntsí má tjinkaon chꞌán chrókuinhin tí nkehe chrónka tí chꞌín tjiko ntabárco̱ la ko tí nkehe chrónka tí ìnché tí ntabárco̱ a̱ ntá tí nkehe ntáchro chꞌín Pablo la náhí. \v 12 Jehya jína kíxin tí puerto ntahó chrókꞌuejóni ntá chrókꞌuatsínkajia tí ncha̱kuen kin, ichro sín. Kaín sín kjuenka̱yáxin sín kíxin íchá jína sátsjixínni ntiha kíxin ákué xitjahya chrókjuijini chjasin Fenice, ijnko puerto estado Creta nó chókꞌá noroeste la ko suroeste, la ntaha chrókꞌuejóni ntá chrókꞌuatsínkajia tí ncha̱kuen kin. \s1 Tí xri̱nto̱ chjéhe chrítaón nta̱yaon \p \v 13 Ntá kjuankíxin chjehe xri̱nto̱ kjui̱xi̱n nó sur kjánchó kánhyó fuerte ntá kjuenka̱yáxin sín kíxin kjá jína sátsjini. \p Ntá sákjuixínni ntiha kjánchó kjónté na̱xa̱ sákjuíni chjinaxón tí chrínta ti isla Creta a. \v 14 A̱ ntá chrꞌéxi̱n ikjui ijnko xri̱nto̱ kjui̱xi̱n noroeste kꞌuíntaté tí ntabárco̱. \v 15 La kjuankíxin xri̱nto̱ sákjuíko tí ntabárco̱ kíxin tsjachahyani sátsjini tí sítji̱xi̱n tí xri̱nto̱ a. Ntá tꞌichjánxi̱n kuíto̱heni sákjuíko xri̱nto̱ tí ntabárco̱ tjejóxenhenni. \v 16 Ntá kꞌuátsínkani chjino ijnko isla ntsí itꞌin Clauda kíxin ntiha mé kánhyó tji̱a̱n chjéhe xri̱nto̱. Ntá imá xra̱ kꞌuítji̱a̱nni tí ntabárco̱ ntsí tꞌete̱nixín nóton ntabárco̱ jié. \v 17 Ntá kjuixin kjuínchekꞌi̱tꞌótjen sín tí ntabárco̱ ntsí ntá imá chrakon sín ntá kjuínchenteto sín tí ntabárco̱ jié kíxin kohya nkehe tso̱nhen. Kja̱xin tóxakonhen sín chrakon sín tsíkjine nchesen tí ntabárco̱ tí tsjiji sín tí itꞌin Sirte. Ntá kuakjinjin sín tí ka chónta ntabárco̱ ntá kuíto̱he sín sátsjiko xri̱nto̱. \v 18 Ntá tí ya̱on chrꞌéxi̱n ntá na̱xa̱ imá tji̱a̱n chjéhe xri̱nto̱. Ntá ikꞌue sín tí nkehe sítjinká tí ntabárco̱ a chrínta nta̱yaon kíxin kánhyó tso̱ye. \v 19 A̱ ntá tí ya̱on níxin a mé itjani ó kuakitsjexínni tí nkehe kuènte tí ntabárco̱. \v 20 Isé kꞌuíkonhyani ya̱on la kꞌuíkonhyani konotsé kíxin imá tji̱a̱n chjéhe xri̱nto̱ la ko kja̱xin ó kꞌuitjáyenhenni kaín tí tjenka̱yáxinni kíxin na̱xa̱ chrókuaáni. \p \v 21 Ntá ó kꞌuatsínka itsjé ya̱on kjónehyani ntá kꞌuínkatjen chꞌín Pablo nixje̱he̱ chꞌán kaín tí sín tjejóxenhen ntabárco̱ a ntáchro chꞌán kíxin: \p ―Chrókuítekáonrá tí nkehe xrja̱nka kíxin chrókuito̱heni tí estado Creta ntá chrókꞌuitjáyenhyani tí nkehe tjinká tí ntabárco̱ a. \v 22 A̱ ntá ijie la tóxakuanhyará kíxin kohya nijnko tí jahará itsꞌenrá kíxin kjónté tí ntabárco̱ la tsꞌitjáyan. \v 23 Ntá tí tie a mé kꞌuíkua̱n ijnko ángel tsíchrꞌán Dios tinkachónkia la ko tꞌa̱ha̱ xra̱. \v 24 A̱ ntá tí ángel mé chrónka kíxin: “Chrakonhya jaha Pablo. Tꞌichjánxi̱n tsjasán tí tjen tí chꞌín César tꞌe̱to̱an la kja̱xin Dios la tsjinki̱tsa jaha la ko tí sín tjejókoa kíxin tsꞌenhya sín.” \v 25 Méxra̱ chróchrakonhyará jahará kíxin tí Dios tinkachónkia la chaxín nchexiteyá tíha, éxí tsíntáchro tí ángel. \v 26 Kjónté ó jehí tꞌichjánxi̱n sátsjikoni xri̱nto̱ ijnko nonte jnko̱siné nta̱yaon ―ichro chꞌán. \p \v 27 Kjuixin kꞌuátsínka iyó semana ntá ijnko tie ntá kjuíjini ijnko nta̱yaon itꞌin Adria ntá sákjuíko tí ntabárco̱ ijnko lado la í jnko lado ti xri̱nto̱. Ntá chjino kꞌáxrótjen ntá tí sín tjiko ntabárco̱ mé ó kónohe sín kíxin ó chjina kjuixraká sin ijnko nonte xámá. \v 28 Ntá kjuáchro̱a sín tí nkekja̱ín ni̱nkaxín tí nta̱ mé chónta treinta y seis metro ni̱nkaxín. Ntá sákjuíni kjínhya la ó xíkjachro̱a sín la veintisiete metro ó ni̱nkaxín. \v 29 Imá chrakon sín kíxin tsꞌitja̱to̱n tí ntabárco̱ itjo̱ ntá kjuinkajin sín noó chica gancho tí nóton tí ntabárco̱ a kíxin ntahó tsochónhen tí ntabárco̱ hasta chrókꞌuinkaséyan. \v 30 Ntá tí sín tjiko ntabárco̱ kjuenka̱yáxin sín sáchrókjui sín ntá kjuankíxin kjuinkajin sín tí ntabárco̱ ntsí chrítaón nta̱ éxí tjinkaon sín chrókjuinkajin sín tí gancho chónta tí kja ntabárco̱. \v 31 A̱ ntá chꞌín Pablo ntáche tí chꞌín capitán la ko kaín tí sín soldado kíxin: \p ―A̱ ntá tí tsito̱ehya tí sín i ntihi nkaxenhen ntabárco̱ ntá xitjahya tsaárá ―ichro chꞌán. \p \v 32 Ntá tí sín soldado a mé kóchrínji̱ntꞌo̱ sín tí hno̱ kuènte ntabárco̱ ntsí tsíto̱he sín tsjiankí nta̱. \p \v 33 Ntá chjina tꞌinkaséyan a ntá chꞌín Pablo nixje̱he̱ chꞌán kaín tí sín siín ntiha ntáchro chꞌan kíxin chrókjóne sín ichrén nkehe. Ntáchro chꞌán kíxin: \p ―Ó kꞌuátsínka iyó semana kꞌuejóchrinhyará la ko kjóntehyará. \v 34 Tinhínrá tꞌichjánxi̱n chrókjónterá ichrén nkehe tí tjinkáonrá tsaárá kíxin ntihi la kohya nkexro tsꞌitjáyan la nijnko tí ka̱xi̱hi chónta kjará tsꞌitjáyan. \p \v 35 Ntá xi̱kaha ichro chꞌín Pablo ntá kuákja chꞌán ijnko nio̱tja̱ a la ntiha tí tjejó kaín sín ntá kjuanchia chꞌán kjuasáyé Dios ntá kóchrítꞌo̱ chꞌán ntá kjuankíxin kjóne chꞌán. \v 36 Ntá kóchéhe̱ sín kaín sín kjuankíxin kjóne sín kja̱xin. \v 37 Kaínni tsíkꞌixenhenni ntabárco̱ mé iyó ciento setenta y seis chojni. \v 38 Ntá kjuixin kjóne sín la kókje̱he sín ntá ikꞌue sín tí noa trigo a tjinká tí ntabárco̱ a chrínkí tí nta̱yaon a kíxin kánhyó tso̱ye tí ntabárco̱ a. \s1 Tí ntabárco̱ kjuixin kꞌuániánkí nta̱ \p \v 39 A̱ ntá ó kꞌuínkaséyan, a̱ ntá tí sín tjiko ntabárco̱ la kjuátso̱anhya sín tí nonte ntá kꞌuíkon sín ijnko chrínta nta̱. Ntáchro sín kíxin ákué tsjachahya sín sátsjiko sín tí ntabárco̱ ntiha. \v 40 Ntá kóchrínji̱ntꞌo̱ sín tí hno̱ síchroéxin tí gancho kíxin ntahó tsito̱he chrínkí nta̱yaon. Ntá kjuínchentá sín tí nkehe tjikoxín sín tí ntabárco̱ a. Ntá kjuínchekꞌi̱tꞌótjen sín tí ka tjiko nkayakon tí ntabárco̱. A̱ ntá tí ntabárco̱ kjuankíxin sákjuí chrínta nta̱. \v 41 Xrína̱hya kjuíji ntabárco̱ tí iyó kójnkojiéxin nta̱yaon ntá ntiha kjuíkjiatꞌó tí kja tí ntabárco̱ tí nchesen siín ntiha. Ntá í xitjahya nchekinkí ninkehó, a̱ ntá nóton tí ntabárco̱ kjuankíxin síxíka kíxin imá sítji chjéhe nta̱ a. \v 42 Ntá tí sín soldado a mé tjinkaon sín chrókꞌóyán sín tí sín tjejóchjina kíxin tjinkakonhya sín kíxin ninkexró sáchrókjui ókjé. \v 43 A̱ ntá tí chꞌín tꞌe̱tue̱nhen tí sín soldado a mé tjinkakonhya chꞌán kíxin itsꞌen chꞌín Pablo ntá kjuanjonhya chꞌán kjuachaxin. Íchá kꞌue̱to̱an chꞌán kíxin tí sín jína tjitaón nta̱ la senó sátsji sín kíxin tsjiji nonte xámá \v 44 la ko tí sín noehya tsjitaón nta̱ a mé sátsjiko sín ti ntatabla o̱ itꞌo̱ tí ntabárco̱. Ntá xi̱kaha kaín ni kjuíjini tí nonte xámá la ó kuaáni. \c 28 \s1 Itjen chꞌín Pablo tí isla Malta \p \v 1 Ntá tió tjejóni kaín ni kuaáni ntá kónoheni kíxin tí isla la mé nchekꞌin sín Malta. \v 2 A̱ ntá tí sín chjasin ntiha mé imá jína kjuínki̱tsa sín kaín ni la kjuaka sín ijnko xrohi jié kíxin imá kin kíxin sítꞌaniá chrin. Ntá kꞌuèya sín kíxin tsochjinani kaín ni tsochjíxro̱heni. \v 3 A̱ ntá chꞌín Pablo mé sákjuíkakja chꞌán í so ni̱o tsíxámá ntá kjuasinkáte chꞌán tí xrohi a. Ntá xrína̱hya kꞌuaxrjenkíxin ijnko konche tí xrohi a kíxin imá sóa ntá xrína̱hya kꞌuísímá itja chꞌín Pablo. \v 4 Ntá tí sín chjasin ntiha mé kꞌuíkon sín tí konche kjítjia̱nkítjen itja chꞌán ntá ikjo sín kíchó sín. Ntáchro sín kíxin: \p ―Kjá tí chꞌín a la ijnko chojni tsíkjàya a kíxin kjónté kuaá chꞌán kꞌuénxinhya chꞌán nta̱yaon la Dios la í tjinkakonhya kíxin na̱xa̱ tsjakꞌechón chꞌán. \p \v 5 A̱ ntá jehe chꞌán kótsjénka chꞌán itja chꞌán chrítaón tí xrohi kíxin ntiha tsꞌanótjen tí konche, ntá jehe chꞌan la kohya nkehe kónhen chꞌán. \v 6 Ntá kaín sín tjejóchónhen sín kíxin áchꞌe tsꞌatjoyé itja chꞌán o̱ áchꞌe itsꞌen chꞌán. Ntá kjuixin kꞌuéjóchónhen sín isé la kꞌuíkon sín kíxin kohya nkehe kónhen chꞌán ntá kjuitóxin sín tí nkehe kjuenka̱yáxin sín la ntáchro sín kíxin jehe chꞌán mé ijnko dios tíha, ichro sín. \p \v 7 Ntá chjino tí kꞌuéjóni a mé itjen no̱nte̱e ijnko chꞌín tꞌe̱to̱an kuènte isla me itꞌin Publio. Mé jína kjuanjon chꞌán kjuachaxin kꞌuejóni nto̱e chꞌán la kjuanjon chꞌan nkehe kjóneni iní ya̱on. \v 8 Ntá itꞌé tí chꞌín Publio a mé tjetsínka chꞌán kíxin níhi chꞌán chónta chꞌán sóa la ko chinjni̱. Ntá chꞌín Pablo sákjuítsjehe chꞌán la kjuixin nixje̱he̱ chꞌán Dios, ntá kjuákꞌetja itja chꞌán tí chꞌín a ntá kuíto̱he chꞌán jína. \v 9 Mé xi̱kaha kja̱xin kóchjina í so tí sín níhi siín tí isla ntá kaín sín kuíto̱he sín jína. \v 10 Na ntá imá kjuikosáyehe sín chꞌán. A̱ ntá chrꞌéxi̱n tió kjuixin kꞌuíxenhenni ntabárco̱ ínaá ntá kjuanjon sín kaín nkehe tꞌichjánxi̱nhinni sátsjikoni. \s1 Kjuíji chꞌín Pablo chjasin Roma \p \v 11 Ntá kꞌuátsínka iní nitjó tjejóni tí isla ntá kꞌuíxenhenni ijnko ntabárco̱ mé ntahó tsíkito̱he kꞌuátsinkajia tí ncha̱kuen kin. Tí ntabárco̱ a mé tsíkji̱xi̱n chjasin Alejandría la ko mé chónta nkehe tsíkjano̱ya chónta ihni̱é dios Cástor la ko Pólux. \v 12 Ntá sákjuíni ntá kjuíjini puerto chjasin Siracusa la ntaha kuíto̱heni iní ya̱on. \v 13 Ntá xíkꞌixenhenni tí ntabárco̱ la kꞌuatsínkani chjinaxón tjen ijnko nonte ntá kjuíjini chjasin Regio. Ntá tí ya̱on chrꞌéxi̱n a ntá kjuankíxin chjéhe xri̱nto̱ kjui̱xi̱n nó sur, ntá ya̱on yóxin ntá kjuíjini chjasin Puteoli. \v 14 Ntá ntiha xetani iso kíchó ni, a̱ ntá tjinkaon sín tsꞌejókoni sín ntiha. Ntá kꞌuéjókoni sín ijnko semana ntá chrꞌéxi̱n sákjuíni chjasin Roma. \v 15 Ntá tí sín kíchó ni chjasin Roma la ó nohe sín kíxin tsjijini. Ntá iso sín la xetani sín nti̱a chjasin Foro Apio la ko í so sín xetani sín chjasin Tres Tabernas. Tió tí chꞌín Pablo kꞌuíkon tí jehe sín a kjuanchia chꞌán kjuasáya Dios la imá kóchéhe̱ chꞌán. \v 16 Ntá tió kjuíji sín chjasin Roma ntá tí chꞌín capitán kjuikénhen tí sín tjejóchjina, kꞌuáyéhe̱ ti chꞌín jefe tsꞌayakonhen chꞌán. A̱ ntá chꞌín Pablo la kuíto̱he chꞌán ókjé kjuákꞌe chꞌan la ijnko soldado a kꞌuáyakonhen tí jehe chꞌán. \s1 Chꞌín Pablo kjuako chjasin Roma \p \v 17 Ntá kꞌuátsínka iní ya̱on ntá tí chꞌín Pablo a mé kꞌuíye̱he̱ chꞌán kaín tí sín judío tjetoan kuènte chjasin Roma. Ntá tió kjuixin kójnkotsé kaín sín ntá ntáchro chꞌán kíxin: \p ―Kíchóni, kohya ninkehó jie̱ kjuásian kíxin chrókónínkakonna tí sín judío la jehya kíxin ninka̱konxia̱n tí nkehe kꞌuékinkáchónki tí sín tsíkꞌaxrjeníxinni. A̱ ntá kjónté itséna sín kjua̱kꞌe̱chji̱na sín tí janhan chjasin Jerusalén la ko kjuínchekjasótena tí sín romano a. \v 18 Ntá kꞌuitjahya sín ninkehó jie̱ chonta. Ntá tjinkaon sín chrókꞌuatjántana sín kíxin kꞌuitjahya sín ninkehó jie̱ chrókꞌuénxia̱n. \v 19 A̱ ntá tí sín judío a mé imá kónínkaon sín tjanchia sín jie̱. Ntá tꞌichjánxi̱n tsjanchiani kíxin tí chꞌín César mé chrókjuinchekito̱exín chꞌán nkehe tí jie̱ chóntani, kjónté chóntahyani ninkehó jie̱ tsꞌeka tí sín tí nación kuènténi. \v 20 Méxra̱ kꞌuíya̱hará kíxin tjinkaonni tsꞌíkua̱n tí jahará la ko tsonixja̱ha̱ráni kíxin tinkáchónkini tí nkexro tjejóchónhen kaín tí sín israelita mé xi̱kaha tꞌikonrá kíxin tjechrontetoxínni cadena ntihi. \p \v 21 Ntá ntáchro sín kíxin: \p ―Kꞌuáyèhyani ninkehó xroon chrókjuixin Judea kuènte tí jaha la ko kuihya nijnko tí sín kíchó ni judío chróntáchro sín ichrén nkehe jínahya tsíkji̱chꞌe. \v 22 Tjinkaonni chrókuinhinni nkexrí tjenka̱yáxian kíxin ó noheni kíxin itsjé chjasin tꞌántaxínhi̱n sín tí nkehe ni̱xin tjàkua ―mé xi̱kaha ichro sín. \p \v 23 Ntá chrꞌéxi̱n kjueyá sín ijnko ya̱on tsinhin sín nkehe tsochrónka chꞌín Pablo. Ntá kójnkotsé nchónhya chojni tí nchia kjuákꞌe chꞌán. Kuenté ya̱on chrónka chꞌán nkexrí tí kjuachaxin kuènte Dios. Nixje̱he̱ chꞌán sín kíxin chrókuitekaon sín tí nkehe kjuako chꞌín Jesús, la chrónkaxín chꞌán kíxin nkexrí nixja tí ley kuènte chꞌín Moisés la ko tí tsíkjin tí sín profeta ósé. \v 24 Ntá iso tí sín mé kuítekaon sín tí nkehe ntáchro chꞌín Pablo. A̱ ntá í so sín na kuítekakonhya sín. \v 25 Ntá jnkoko̱áhya kjuenka̱yáxin tí jehe sín la iso sín tjinkaon sín kíxin sáchrókjui sín, ntá chꞌín Pablo mé ntáchro chꞌán kíxin: \p ―Ntoá nixja tí nkehe chénka Ncha̱kuen Dios tí sín tsikꞌaxrjeníxinni ósé chrónkaxín chꞌín profeta Isaías ntáchro kíxin: \q1 \v 26 Sátjia nixje̱hé tí chojni a \q1 kíxin jehe sín kjónté tjejótinhin sín la tienxínhya sín, \q1 la kjónté tjejótsjehe sín la tꞌikonhya sín. \q1 \v 27 A̱ ntá a̱sén tí chojni tí chjasin i la tsíkꞌóna imá cha \q1 la ntatsjon sín la tsíkꞌikjehe̱ \q1 la ikon sín la tsíchrꞌáto \q1 kíxin tꞌikonxínhya sín \q1 kíxin tinhín sín la tjinkakonhya sín chrókuienxín sín, \q1 la tjinkakonhya chrókuienxín a̱sén sín. \q1 Í tjinkakonhya sín chrókjan sín chrókuinkáchónki sín tí janhan kíxin ntá janhan chrókjui̱ntakito̱ha̱ sín jína.\f + \fr 28:27 \ft 28.26–27 Isaias 6.9-10\f* \m Mé xi̱kaha tsíkjin chꞌín Isaías. \v 28 Méxra̱ chrókónohará jahará kíxin ijie tí sín jehya judío me tsꞌáyéhe̱ sín tí nkehe tsjanjon Dios tsaáxin sín kíxin jehe sín mé tsinhin sín. \p \v 29 Ntá xi̱kaha ichro chꞌín Pablo ntá tí sín judío sákjuí sín la tinkákjo sín kíchó sín. \p \v 30 A̱ ntá chꞌín Pablo kuíto̱he chꞌán tí nchia tsíkjen chꞌán iyó nánó. La kjuanjon chꞌán kjuachaxin kꞌuéjó tí sín kjuíjitsjehe chꞌán. \v 31 La kjuako chꞌán tí kjuachaxin kuènte Dios la ko kjuako chꞌán kuènte Ìnchéni Jesucristo. La kohya ninkexró kꞌuínkákonhe̱n tió kjuako chꞌán. Ó tjen.