\id REV - Palikúr NT -Brazil 1982 (DBL 2014) \h Apokalípsi \toc1 Apokalípsi \toc2 Apokalípsi \toc3 Apok \mt1 Apokalípsi \ip Inin kagta awahkiska gapit amekene João ku samah ig kuwis kiyaparipye kuwis. Ig pahapwi gaytakkis Kiyapwiye Jesus giwatnipwi. Inin gikagtan awahkiska giminkis madikte Jesus gihiyegapu apitnenepwi ntewnehker paytwempu. \ip Igkis kuwis kapusa taraksa Uhokri gihiyakemni. Nikwe ig ikene gihiyakemnkis adahan igkis miniw ariw gitaraksankis. Hawwata igkis hiyepnes mbeyne kaayhsima. Nikwe ig ikene gawaygyikis. Ig akki gitkis ku pariye nemnikumpiye amadga inin juktah amaksemni hawkri. Ig akki gitkis ku samah Uhokri pisenwanek akak inin hawkri adahan ig keh nukune hawkri humaw akiw. \c 1 \s1 Inin Kagta Akki Ku Pariye Nemnikumpiye \p \v 1 Jesus Cristo ginetni amin ku pariye nemnikumpiye kibentenwa adahan in danuh, inakni tamak amadga inin kagta. Kibeyne, ig Uhokri isakse Cristo adahan igme akkin ta gitkis gihiyegapu. Nikwe ig awahkis giwatni ahj gimin Uhokri gibuk kiyapwiye João adahan igme ekkepye inakni git. \p \v 2 Amadgatak inin kagta ig kiyapwiye João akki yit madikte ku pariye hiyapkiska git. Ig akki yit inakni Uhokri ginetni ku pariye Kiyapwiye Jesus Cristo akkase git. \p \v 3 Ku pariye hiyeg ipegboha inin kagta ta gitkis hiyeg iggi uti kaayhsima kabaykanek. Hawwata akiw nerras ku pariye timepnepwi inakni inetit amin ku pariye nemnikumpiye igkis hawwata uti kaayhsima kabaykanek. Ku igkis iha inakni yuwit ku pariye tameknene ay amadga inin kagta, igkis hawwata utí kaayhsima kabaykanek. Mmanawa ini hawkri nemnikumpiye in ka ayipwihwa adahan in danuh. \p \v 4 Nah João awahkis inin kagta yimin yis Jesus gihiyegapu ku pariye lammisyapu ayge apit ini ntewnehker paytwempu ayge Ásiyamnaw. Uhokri gabay yikaknek. Ig kariswehse yiyakninek. Ignewa ay kuri akak inin, igwata minikwak, igwata nemnikumpiye. Hawwata Uhokri Gitip gabay yikaknek. Ignewa ke ntewnehkerbe akebyi abukribe ku pariye ay gipetun Uhokri gepwi kiyatyo. \p \v 5 Hawwata Kiyapwiye Jesus Cristo gabay yikaknek. Ignewa inetitkekne ku pariye kis adahan wis ipeg ta gipitit. Ignewa atiwkekne kannikawka ariw miyaka. Ignewa gikiparakis madikte ikiparat amadgayapu inin. Kibeyne, ig amnihpewiy. Ig keh wixwiy isamtaw ariw upathawniwiy. In ke wotbe ig sukumtepwiy akak gimig mmanawa ig sukase gimig udukwenaprikwiy. \p \v 6 Kuri nikwe ig keh wixwiy kawih gikumadukan. Ig wageswiy adahan wixwiy humaw Wigwiy Uhokri gimuwpegapu adahan wixwiy danukwa git takunipti adahan kehne gibetki. Kibeyne gidahan Jesus Cristo. Ignewa kagikiythanisima ignewa kagidatnisima adahan takunipti apanenekwa. Ameh. \p \v 7 Ipegnay. Ig nemnikumpiye abetimpi ukuhne. Madikte hiyeg hiyaprinek. Nerras ku pariye gidaddasepten igkis hiyaprinek. Apim ini madikte hiyegipiyenepwi amedgene inin ignes hiyapni henne, igkis kayah gitaraksankisnek igkis tihenes. Hennewatbaki in. Ameh. \p \v 8 Ig Ukiparawiy Uhokri detye, ig ay kuri akak inin, igwata minikwak, igwata nemnikumpiye. Ig awna: “Nahnewa akapuska. Nahnewa amaksemni. Yuma pahapwinama napitkignama. Yumanawata ewka nuwenhu akiw.” \p \v 9 Nah João, nah yikebyi Jesus gihiyega. Ku samah wixwiy pahapwiwa gikak Jesus Cristo, wixwiyweke hiyepne mbeyne hawwata ke igbe henneme kibeyne wixwiy hawwata wixwiyweke kawihne gikumadukan. Hawwata ig ikene wawaygyiy adahan wixwiy dehewnene abetnewa ini mbeyne hawwata ke igbe. \s1 Jesus Hiyapkiswe Nuthu \p Nah sarayhkare atan apit inin kewgihri kewye Patmus awaku ku samah nah ekkene Uhokri giwn, awaku ku samah nah ekkene Jesus Cristo ginetni. \p \v 10 Amakohnokwa abet ini hawkri adahan kiyathene Kiyapwiye Uhokri, nah piriyepkewempiye gitiphawnawa Uhokri. Ayge nah timá nuharaptak pahá ikupimnat awna kaahawnasima ke arigbe tohompetbe. \p \v 11 In awna nuthu: \p ―Uyá tamak amadga kagta madikte ku pariye hiyapkiska pit kuri apim inin. Ayteke pis awahkis ini kagta giminkis Jesus gihiyegapu ku pariye lammisyapu ayhté apit ini ntewnehker paytwempu ayhté Ásiyamnaw. Igkis ayhté apit Éfesu, apit Esmirna, apit Pérgamu, apit Tiyatira, apit Sardis, apit Filadéwfiya, apit Lawdiséya. \p \v 12 Nah timá inakni henne, nah wagestaw adahan nah hiyepne ku pariye awna nuthu. Ayge nah hiyá ntewnehker lalamp akekri kehka karukri wahano. \p \v 13 Ayge abetpi ini lalamp akekri ayge pahapwi tabir ke awaygbe gihipak. Ig kasimsapu akak gisimsa kiyabwad, in kabá dax gikugkuaduhymadgat. Ig kakabutikpu akak gikabutik kehka karukri wahano in pugubguhwa hampa gidukmadgat. \p \v 14 Gisemnu seye ke mawube asisin ke laglasbe asisin. Giwtyak kewa tiket akadweybe. \p \v 15 Gikugku huwiye ke kuriwrabe ku pariye kuwisnene pusukaki ariwtrik tiket. Gikupimna amanpuy kaahawnasima ke pahayku apetetnibe. \p \v 16 Ig sumuh ntewnehker akebyi warukma ay giwaku kihehapriktak. Gibiyaptak pes pahamku ponya pebkak guyaw. Gihepka tigigihwapwi ke kamuwbe gamuwyi puwipka apim. \p \v 17 Nah hiyapri henne, nah tuguhkiswa mabuw ta gikimpuit ke miyapiyebe. Igme sarayh giwak kihehaptak ta nupitit. Ig awna nuthu: \p ―Ka muwaka apis. Nahnewa akapuska. Nahwata amaksemni. Yuma pahapwinama napitkinama. Yumanawata ewka nuwenhu akiw. \m \v 18 Nahnewa ku pariye dehetniye. Minikwak nah miyá henneme kuri nah aymuhwa adahan apanenekwa. Nahnewa kumaduka miyaka. Nahnewa kumaduka miyarapye giwetrikis. \m \v 19 Uyá tamak amadga kagta ini ku pariye hiyapkiska pit ku apim inin. Kinetihwanaba amin ini ku pariye kuwis danuh kuri akak inin, hawwata amin ini ku pariye kotenene danuhte. \m \v 20 Kuri nah akkamnihte pit Uhokri gihiyakemni patuwesbuhka amin inin ntewnehkernene akebyi warukma ku pariye pis hiyá ay nuwaku kihehapriktak. Hawwata nah akkamnihte pit amin ini ntewnehkernene akebyi lalamp akekri kehka karukri wahano. Inin ntewnehkernene akebyi warukma, innebaki arakak gidahankis nerras inetitkeknepwi adahan leglis ayhté apit ntewnehkernene paytwempu. Inme ntewnehkernene lalamp akekri, innebaki arakak gidahankisnewa leglis ayhté apit ntewnehkernene paytwempu. \p Hennewatbaki ig Kiyapwiye Jesus awna nuthu. \c 2 \s1 Efésuyenepwi Ka Batek Gikak Uhokri Kema Pitatyema \p \v 1 Ayteke ig Kiyapwiye Jesus awna nuthu akiw. Giwn: \p ―Awahkisnaba pahak kagta gimin ner inetitkekne gidahankis nuhiyegapu ayhté apit paytwempu Éfesu. Tamaknaba yuwit ku pariye nah akki pit kuri. \p “Nah ikene yinetni, nah ku pariye sumuhnene ntewnehkernene warukma ay nuwaku kihehapriktak, nah wewpari abetiw ntewnehkernene lalamp akekri kehka karukri wahano. \v 2 Nah hiyak ku samah yihiyakemni ayge. Kibeyne, nah hiyak ku samah yis mpiksaw kannipwiye ndahan. Nah hiyak ku samah yis dehewnene abetnewa mbeyne. Nah hiyak ku samah yis ka amapa hiyeg taraksapye giwnkis. Nah hiyakni ku yis hikek nerras hiyeg ku pariye ikewnepwi ke wotbe ignes Uhokri giwatnipwibe baki igkis giwntakwatma Uhokri. Yis apuriw ku samah gihiyakemnikis. Yis hiyekeprikis ku igkis he wasaymapyenen. \v 3 Hawwata yis dehewnene abet mbeyne. Yis amapa madikte ini mbeyne kabayhtiwa ndahan. Yis ka ehwa nikak. \v 4 Henneme nah akkite yit pahat yihiyakemni ku pariye nah siguh. Yis ka batek nukakhu kema pitatyema. \v 5 Kiyemnahnabay amin ku samah minikwak yis batek nukakhu kiyesrad yis hawwata batekak pawtak kiyesrad. Hiyakse yis kuri, yis tuguhkise yibetki nukakhu yis tuguhkise yibetki pawtak. Wagesnabay yihiyakemni akiw. Kehnabay hawwata ku samah pitatye nah utipyi. Ku yis ka wages yihiyakemni, nikwe yis ka ayipwihwa akiw. In ke wotbe nah ayta nah wiwhpiyebe pahow lalamp akekri ariwntak guwetri. \v 6 Henneme pahat yihiyakemni ayge ku pariye tuguh hehpekwiye ke ndahanbe. Yis ka batek akak nerras “nikolayenepwi” gihiyakemnikis ku pariye nah kawnata batek nikak. \v 7 Yis ku pariye katayebnenepwi, ataybiswanabay arit ku pariye Uhokri Gitip awna ta gitkis nuhiyegapu. Ku pahapwi ka isaksaw arit wapitye gihiyakemni, nikwe nah ikí gawaygyi adahan ig ax guwntak no ah ku pariye keh hiyeg aymuhwa adahan apanenekwa, no ku pariye tabirnano amadga Uhokri giwasra.” \p Hennewatbaki ig Kiyapwiye Jesus awna nuthu. \s1 Esmirnayenepwi Hiyepne Mbeyne Henneme Ka Sam \p \v 8 Ayteke ig Kiyapwiye Jesus awna nuthu akiw. Giwn: \p ―Awahkisnaba pahak kagta hawwata gimin ner inetitkekne gidahankis nuhiyegapu ayhté apit paytwempu Esmirna. Tamaknaba yuwit ku pariye nah akki pit kuri. \p “Nah ikene yinetni, nah ku pariye akapuska nahwata amaksemni, nah ku pariye miyatinene henneme kuri nah aymuhwa akiw. \v 9 Nah hiyak ku samah yis hiyepne mbeyne. Nah hiyak ku samah yis madiptapye henneme nuthume yis igisapyenen. Nah hiyak ku samah hiyeg pataha yiw. Nerras hiyeg ikawnamahkis ke wotbe igkis Uhokri gihiyegapube bawa kawa. Bawa igkis wapitye gihiyegapu. \v 10 Ka yi muwaka apis abohri ini mbeyne ku pariye me danuh yit. Yaytak sarayhkiskanek agikut parakseket gapit wapitye gikiparadkis adahan yihikekten. Hennewatbaki ig keh. Kaayhsima hawkri yis hiyá mbeynenek. Hiyawa yis miyarap henneme ka sam. Kamaxwanabay ta nupitit kabayhtiwa. Ku yis keh henne, nikwe nah katiwnihyi akak ini iyuwti ku pariye keh yis aymuhwa adahan apanenekwa. \v 11 Yis ku pariye katayebnenepwi, atabiswanabay arit ku pariye Uhokri Gitip awna ta gitkis nuhiyegapu. Ku pahapwi ka isaksaw arit wapitye gihiyakemni, nikwe ig ka miyá akak miyaka apeynipye akiw.” \p Hennewatbaki ig Kiyapwiye Jesus awna nuthu. \s1 Gitkis Pérgamuyenepwi Ka Sam Wis Mahayakemnihwa \p \v 12 Ayteke ig Kiyapwiye Jesus awna nuthu akiw. Giwn: \p ―Awahkisnaba pahak kagta hawwata gimin ner inetitkekne gidahankis nuhiyegapu ayhté apit paytwempu Pérgamu. Tamaknaba yuwit ku pariye nah akki pit kuri. \p “Nah ikene yinetni, nah ku pariye kadahannene nuponyaga pebkaknano guyaw. \v 13 Nah hiyakni ku yis msakwa ku kiney Satanás kumadukene. Kibeyne, nah hiyakni ku yis kamaxwa ta nupitit kabayhtiwa. Yis ka isahkis yikamaxwan nupititak. Hiyawa kiyapwiye Antipas ku pariye kabipwiye kinetihwa numinhu hiyawa ig umehpika ayge yibet ku kiney Satanás msakwa, henneme yis ka isahkis yikamaxwan nupititak. \v 14 Henneme aynessa yihiyakemni ayge ku pariye nah siguh. Yaytak ayge wewne akak Balawh gihiyakemni. Igkis kehnes hiyeg patahwa ku samah minikwak ig Balawh kannuh Balaki adahan igme Balaki patahpasa nuhiyegapu judeyenepwi. Ignes patahwa ku samah igkis ax im kakanhawka ta arit ahehpakti batakkarad, igkis mahayakemnihwa. \v 15 Hawwata akiw yis amapa giwnkis nerras hiyeg ku pariye wewnes akak “nikolayenepwi” gihiyakemnikis. \v 16 Wagesnabay yihiyakemni. Miniwpinabay ariw inere hiyakemniki. Ku yis ka wages yihiyakemni, nah ayta yit kibentenwa. Nah pisenwa gihawkankis nerras hiyeg akak nuponyaga ku pariye pes nubiyaptak. \v 17 Yis ku pariye katayebnenepwi, ataybiswanabay arit ku pariye Uhokri Gitip awna ta gitkis nuhiyegapu. Ku pahapwi ka isaksaw arit wapitye gihiyakemni, nikwe nah ikí git no axka kewyo “mana” ku pariye hiyeg amadgayapu inin kane hiyap. Hawwata nah ikí git pahow tip seyno adahan arekhetni ku nah batek gikak. Amadga no tip tamak giw nukune ku pariye yuma pahapwinama hiyeg ahiyekten. Ignewa ner ku pariye gudarihpitni ignewa hiyak.” \p Hennewatbaki ig Kiyapwiye Jesus awna nuthu. \s1 Tiyatirayenepwi Kinikiswa Ta Gut Ihamru \p \v 18 Ayteke ig Kiyapwiye Jesus awna nuthu akiw. Giwn: \p ―Awahkisnaba pahak kagta gimin ner inetitkekne gidahankis nuhiyegapu ayhté apit paytwempu Tiyatira. Tamaknaba yuwit ku pariye nah akki pit kuri. \p “Nah ikene yinetni, nah Uhokri gikamkayh, nah ku pariye nuwtyak kewa tiket akadweybe, nukugku huwiye ke kuriwrabe. \v 19 Nah hiyak ku samah yihiyakemni ayge. Kibeyne, yis amnihekne pawtak. Yis kamaxwene ta nupitit kabayhtiwa. Yis kabipwiye kannipwi ndahan. Yis dehewnene abetnewa mbeyne. Yis pi kannipwite ndahan mpiy ariw pitatye. \v 20 Henneme nah akkite yit pahat yihiyakemni ayge ku pariye nah siguh. Yaytak amapa guhiyakemni no tino Jezabew ku pariye ikawparu ke wotbe eg Uhokri gawnepebe. Eg kinis nuhiyegapu kaayhsima. Eg awna: ‘Ka sam yis mahayakemnihwa. Ka sam yis ax im kakanhawka arit ahehpakti batakkarad.’ \v 21 Nah kuwis kiyabowka hawkri gudahan adahan eg miniwpiyo ariw ini gumahyakemni henneme eg ka miniwkere niw. \v 22 Kuri nikwe nah haritaseprute amadgat guwetri akak karayt. Nikwe eg ka mahayakemnihwa ayge akiw henneme eg hiyá mbeyne kaayhsima. Nerrasme ku pariye patehwenepwi gukak nah kehgikis hawwata. Ku igkis ka miniw ariw ini gipathawnikis gukak, nah hiyapkis kaayhsima mbeyne gitkisnek nipatra. \v 23 Hawwata akiw nah umahape nerras ku pariye kene gukamkayupwibe ku pariye amepenepwi guhiyakemni. Ayge nikwe madikte Jesus gihiyegapu hiyakun ku nahnewa hiyak ku pariye apit hiyeg giyaknikis ku pariye abet gihiyakemnikis. Ku pariye hiyeg keh mbayka, mbaykanewa nah ikí gitkis. \v 24 Yisme yaytak ayge paytwempu Tiyatira yis ka amapa ini guhiyakemni ku pariye mbeyepyenen. Yis ka timepkere inakni yuwit ku pariye igkis kanum “hiyakemniyepwi ginetnikis” bawa in Satanás ginetni. Kibeyne, Inenewa nayapni yit \v 25 adahan yis msakwa akak ini yihiyakemni ku pariye kibeyne juktah ku aysaw nah diyuhnek. \v 26 Ku pahapwi ka isaksaw arit wapitye gihiyakemni, ku ig gidukwenewa kehnene nubetki juktah danuh gimaksemni, nikwe nah ikí kumadukaki git adahan ig kumadukene madikte hiyegipiyenepwi. \v 27 Ig kumadukigkisnek akak gasuga sipari hawwata ku samah muttuhputne kumaduka gipigpu akak ah. Ig kadahan gannunek adahan ig pisenwa gikakkis hiyeg hawwata ku samah batekereputne begbete gibatkan ku pariye mbeyepyenen. \v 28 Hennewa, nah ikí inwata gannu ku pariye nighu iké ta nupitit. Hawwata akiw nah ikí git gikiythani hawwata ke warukma kibeywekempiyebe. \v 29 Yis ku pariye katayebnenepwi, ataybiswanabay arit ku pariye Uhokri Gitip awna ta gitkis nuhiyegapu.” \p Hennewatbaki ig Kiyapwiye Jesus awna nuthu. \c 3 \s1 Sardisyenepwi Gihiyakemnikis Miyarapye Giw Uhokri \p \v 1 Ayteke ig Kiyapwiye Jesus awna nuthu akiw. Giwn: \p ―Awahkisnaba pahak kagta gimin ner inetitkekne gidahankis nuhiyegapu ayhté apit paytwempu Sardis. Tamaknaba yuwit ku pariye nah akki pit kuri. \p “Nah ikene yinetni, nah ku pariye kadahannene Uhokri Gitip mmanawa nah kadahan ini ntewnehkernene akebyi abukri ku pariye arakak gidahan Uhokri Gitip, nah kadahan ntewnehkernene akebyi warukma. Nah hiyak ku samah yihiyakemni ayge. Nah hiyakni ku yis ikakka ku yis dehetniyepwi bawa yihiyakemni miyapwiye giw Uhokri. \v 2 Kannikasanabay yihiyakemni. Ka ba yi miniwbetaw ariw ini yihiyakemni kibeyne giwntak Uhokri ku pariye aytentene yimun in ke wotbe in me miyapbemet. Wagahkisnabay ini yihiyakemni. Mmanawa nah uti yihiyakemni ka apigkutaprikma ku samah nuwohkiga gimawkan. \v 3 Kiyemnahnabay amin ini hiyakemniki ku pariye yis kuwis kannuh, ku pariye kuwisnene ekkepka yit. Ka ba yi isahkiswa niw. Wagahkisnabay ini yihiyakemni. Ku yis ka kannikasa yihiyakemni, nah ayta pisenwa yikak pahaye adahan ke pahapwi amepyebe ig danuh git hiyeg ku kapim ig ka wahapnigma. Yis ka hiyak ku kabet nah danuh. \v 4 Henneme ayge yibet yis paytwempuyenepwi Sardis, yaytak ka pataha gikawihnikis. Nikwe aysawnemenek igkis wew nukakhunek, kasimsapuwape akak gikawihnikis seyne. Mmanawa igkis kis wew nukakhu. \v 5 Ku pahapwi ka isaksaw arit wapitye gihiyakemni, nikwe ig kawihnek ini simis seyne. Nah ka man giw amadgatak ini kagta ku pariye keh hiyeg aymuhwa gimun Uhokri adahan apanenekwa. Kawa. Ayhté gipetun Nighu gipetunkis ahj nah keh temwe gidahan ku ig nuhiyega. \v 6 Yis ku pariye katayebnenepwi, ataybiswanabay arit ku pariye Uhokri Gitip awna ta gitkis nuhiyegapu.” \p Hennewatbaki ig Kiyapwiye Jesus awna nuthu. \s1 Iwetrit Woka Gidahankis Filadéwfiyenepwi \p \v 7 Ayteke ig Kiyapwiye Jesus awna nuthu akiw. Giwn: \p ―Awahkisnaba pahak kagta gimin ner inetitkekne gidahankis nuhiyegapu ayhté apit paytwempu Filadéwfiya. Tamaknaba yuwit ku pariye nah akki pit kuri. \p “Nah ikene yinetni, nah ku pariye barewpitye igyerwatnene. Nah sumuh kiyapwiye Davi girakra mmanawa nah kumaduka madikte iwetrit hawwata ku samah minikwak ig kumaduka madikte giwetri. Ku nah woka pahayku iwetrit, yuma hiyeg hiyá asabukak. Ku nah sabuk pahayku iwetrit, yuma hiyeg hiyá awokak. \v 8 Nah hiyak ku samah yihiyakemni ayge. Kibeyne, yis kadahan yawaygyi aynessa. Yis ihpene nuwnhu. Yis ka isahkiswa nuwhu. Inneki keh nah woka kibeyne iwetrit yidahan. Yuma hiyeg hiyá asabukak yiw. \v 9 Satanás gihiyegapu ayge ikawnamah ke wotbe igkis Uhokri gihiyegapube, bawa giwasemnikis. Igkis kapetunsay. Ka sam. Aysawnemenek nah kehgikis igkis ayta paberetusaw ta yitiput adahan igkis kiyathay. Nah kehgikis igkis hiyakni ku nah batek yikak. \v 10 Kibeyne, yis ihpene nuwnhu yis dehewnene abetnewa mbeyne ku samah nah kuwis ayá yit. Inneki keh nah mpithay ariw ini mbeyepye hawkri ku pariye nemnikumpiye ta gitkis madikte hiyeg ku pariye msekwenepwi amadga wayk adahan gihikektenkis. \v 11 Nah ka ayipwihwa adahan nah danuh. Msakwanabay akak ini yihiyakemni kibeyne juktah ku aysaw nah danuhnek kahadbe yuma pahapwinama hiyeg hiyá asamanak adahan yimaptenten ariw yitiwni ku pariye nah ikí yitnek. \v 12 Ku pahapwi ka isaksaw arit wapitye gihiyakemni, nikwe nah keh ig humaw kewa wakapbe adahan nuwohkiga gipin. Ku samah wakap ka pesti paytrikutak hawwata ig ka pesti ayteke gihumwatak Uhokri. Nah tamakri gibektey giwaprik nuwohkiga kahadbe ig hiyakan ku ig gidahanwa Uhokri. Hawwata nah tamakri gibektey niwaprik ini paytwempu gidahan Uhokri kahadbe ig hiyakan ku ig Uhokri gimunya. Ini paytwempu in nukune Jerusalém ku pariye muhuknek ayta inugiktak giwntak nuwohkiga. Hawwata akiw nah tamakri gibektey nuwaprik nukunewa. \v 13 Yis ku pariye katayebnenepwi, ataybiswanabay arit ku pariye Uhokri Gitip awna ta gitkis nuhiyegapu.” \p Hennewatbaki ig Kiyapwiye Jesus awna nuthu. \s1 Lawdiséyenepwi Awna Ku Igkis Uhokriyanpu Bawa Igkis Ka Wew Gikak Uhokri \p \v 14 Ayteke ig Kiyapwiye Jesus awna nuthu akiw. Giwn: \p ―Awahkisnaba pahak kagta gimin ner inetitkekne gidahankis nuhiyegapu ayhté apit paytwempu Lawdiséya. Tamaknaba yuwit ku pariye nah akki pit kuri. \p “Nah ikene yinetni, nah ku pariye kanumka “Ameh” mmanawa nahnewa igyerwa inetitkekne gidahan Uhokri. Nah awna yuwit ku pariye inyerwatnene. Nah atiwkekne madikte ku pariye humewne giwntak Uhokri. \v 15 Nah hiyak ku samah yihiyakemni ayge. Yis awna ku yis nuhiyegapu bawa yis ka wew nukakhu. Inneki keh yis kewa higapkabe ku pariye awehwenpiyebe ka maguw nuthu. Yihiyakemni ke wotbe in ka awahadma iné in ka kisepehema. Waké yis ka kisepyi nuwhu waké yis wewne nukakhu, in kabaykam. Hawwata akiw waké yis kisepyi nuwhu waké yis ka awna ku yis nuhiyegapu in hawwatakam kabaykam nuthu. Kiskama yis ka awna ku yis nuhiyegapu mmanawa yis ka wew nukakhu. \v 16 Nikwe yis kewa higapkabe ku pariye awehwenpiyebe hennen nuthu. Yis awna ku yis nuhiyegapu bawa yis ka wew nukakhu. Inneki keh nah tukuhpey ke pahapwibe ku pariye ba gibetki higá un kisepye, ig sabuh un ta gibiygikut, in awehwenpiye hennen, ig asenpin ig tupeswin gibiygiktak. \v 17 Mmanawa yis awna: ‘Wixwiy igisapye akak hiyakemniki. Wixwiy ka muwaka ariknawnama akiw. Yuma muwekne wotwiy.’ Ka ba yis hiyá ku kaayhsima muwekne yit akiw? Ay abet yihiyakemni yis madiptapye, yis makawihnapye, yis motapye abet yihiyakemni. \v 18 Kuri nah ikí hiyakemniki yit. Mpiksawnabay aharit nuhiyakemni ke wotbe yis isimne karukri wahanobe nuthu. Mmanawa nuhiyakemni in inyerwatnene ke karukri wahanobe ku pariye kuwis mpiyasaka ariwtrik tiket. Ku yis keh henne, nikwe yis humaw igisapye abet yihiyakemni. Nuhiyakemni yuma patahwaki nibet. Ku yis kawihminaw akak ini nuhiyakemni, in ke wotbe yis isimne yisimsa seyne nuthu adahan yikawihni kahadbe yis ka hiyapka makawihanama kahadbe yis ka maraka yipit. Nikwe mpiksawnabay aharit nuhiyakemni ke wotbe yis isimne yiwtyak apey nuthu adahan yis tigiswataw kahadbe yihiyakemni ka mananama akiw. \v 19 Nuhiyegapu, waké nah ka batek yikakbe, nah ka himahyikam henne, nah ka bukihkam yitaraksan yiw. Numawkan yis mpiksaw wages yihiyakemni. \v 20 Kuri nah ke tabirnebe anumeku lappot abet yihiyakemni, nah ke pahapwi hiyegbe tetesnenebe. Ku pahapwi timá nuwnhu, ku ig woka gilappota ndahan, nikwe nah parak atere git. Nah darihwak gikak atere, nah ke wotbe nah ax gikak igme ax nukakhu. Hennewatbaki nah keh. \v 21 Ku ig ka isaksaw arit wapitye gihiyakemni, nah ikí giwetri adahan ig bat ay nuhumwa amadga nepwi kiyatyo adahan ig kumadukene payak nukakhu. Mmanawa nah hawwata nah ka isaksawti arit wapitye gihiyakemni, nikwe nah bat kuri ay gihumwa Nighu amadga gepwi kiyatyo nah kumadukene payak gikak. \v 22 Yis ku pariye katayebnenepwi, ataybiswanabay arit ku pariye Uhokri Gitip awna ta gitkis nuhiyegapu.” \p Hennewatbaki ig Kiyapwiye Jesus awna nuthu. \c 4 \s1 Uhokri Kaayhsima Gikiythani Ayhté Inugik \r Ez 1.26; Dan 7.9 \p \v 1 Ayteke ariwnteke ini nah sarayh nupegyi, nah hiyá pahayku ahin wok ayhté inugik. Nah timá pahá ikupimnat akiw ini ku pariye awna nuthu pitatye akak nihawna ke arigbe tohompetbe. In awna nuthu: \p ―Ba ayta wagah atan inut adahan nah akki pit ku pariye danuhnek aysawnemenek. \p \v 2 Aynewa nah kawihpika gapit Uhokri Gitip. Ayge inugik nah hiyá pahow epti kiyatyo. Pahapwi hiyeg bat ayge gumadga. \p \v 3 Gihipak ke tipbe bukabkahwapu tigigihwapu, ke no tipbe huwiynepyobe kewyo “diyamanti”, hawwata in ke no tipbe durunepyobe kewyo “sardônyu”. Ayge aranwa gepwi pahá tuwesegu kawentúwe ayewehe ganwew, in ayewehe ke butteybe ke no tipbe kewyo “esmerawda”. \p \v 4 Nah hiyá nawenéwa epti kiyatyo ayge aranwa gepwi, pina madikwa akak paxnika arawna (24) akebyi. Ayge piyana madikwa kiyapwiyegben akak paxnika gawnakis (24) gikebyikis igkis batebdebdih ayge amadga no eptipiyene. Igkis kasimsapuwape akak simis seyne. Hawwata iyuwti kehka akak karukri wahano ay gitewhakis. \p \v 5 Ayge kaayhsima ugugune, diridriye, kimanka pes ariwntak eggu Uhokri gepwi. Ayge ntewnehker abukri hamawape ayge apetun gepwi. Innebaki arakak gidahan Uhokri Gitip. \p \v 6 Ayge gipetun Uhokri gepwi in kahayak ke parawhokwabe huwewehe ke butteybe. Ayge kennesa aranwa gepwi paxnika gikebyikis hiyeg dehetniyepwi. Gihepkakis kowtyakborape. Giduhyamadgakis hawwata kowtyakborape. \p \v 7 Ig ner pitatye hiyeg dehetniye gihipak kewa pahapwi kawokwinebe gihipakbe. Apeynipye hiyeg dehetniye gihipak kewa pahapu pakbe gukamkayhbe gihipakbe. Gimamnamkis gihepka kewa pahapwi awaygbe gihepkabe. Gipaxnikankis gihipak kewa pahapu apaknabe amerempiyobe guhipakbe. \p \v 8 Mpuse hiyeg dehetniyepwi igkis kahanpiyekwiye puguhkuna akebyi gihanpikis. Gihanpikis kowtyakborape pebkakte. \s1 Uhokri Kabayhaka Ayhté Inugik \r Apok 5.9, 7.9, 11.16, 14.2, 15.3, 19.1 \p Igkis ka matiswati pak apat takunipti. Igkis pekne git ner ku pariye betnene amadga gepwi. Igkis awninekwa: \p ―Kiyapwiye Uhokri detye. Pis barewpitye, barewpitye, barewpitye. Pis ay minikwak. Piswata ay kuri. Piswata nemnikumpiye. \p \v 9 Hennewatbaki in ku samah igkis hiyeg dehetniyepwi aygnenepwi igkis kiyatha Uhokri ku pariye betnene amadga gepwi ku pariye dehetniye adahan apanenekwa. Igkis pak apat adahan kabayhig. Igkis awna: \p ―Kibeyne, Kiyapwiye. Pis kapikiythanisima. Pis kapabayisima. Usuh kabayhap adahan apanenekwa. \p Pase igkis kabayhig henne, \v 10 nerras kiyapwiyegben piyananene madikwa akak paxnika gawnakis (24) igkis paberetusaw gipetunat ner ku pariye betnene amadga gepwi ner ku pariye dehetniye adahan apanenekwa, igkis kabayhig atere. Igkis wiwhnekwiyes giyuwkis gitewhatakkis, igkis akkin ta gipetunat. Igkis awna: \p \v 11 ―Pis Ukipara Uwohkiga, pisnewa kapikiythanisima. Pisnewa kapabayisima. Pisnewa kapidatnisima. Mmanawa pis keh madikte humaw, madikte arikna, madikte hiyeg. Igkis humaw mmanawa hennewa pibetki. Hawwata igkis ay mmanawa hennewa pibetki. \c 5 \s1 Kagta Tagegbihka Makakasaki \p \v 1 Ayteke nah sarayh nupegyi nah hiyá pahak kagta tagegbihka ay giwaku kihehapriktak ner ku pariye betnene amadga gepwi. In kagta annaka pebkak. In makakasaki ntewnehkerput. \p \v 2 Hawwata nah hiyá ayge pahapwi ahj detye. Ig awna akak madikte gawaygyi. Giwn: \p ―Pariye hiyeg kis adahan hakuh ini makakasaki ayteke? Pariye hiyeg kis adahan woka ini kagta? \p \v 3 Henneme yuma pahapwinama utipka iné ayhté inugik iné ay amadga inin iné abet hiyeg miyarapye ayhté anapi wayk. Yuma pahapwinama utipka ku pariye kis adahan woka ini kagta adahan ig ipegbohin. \p \v 4 Nah hiyapni henne, nah biyuk nukan nah suka nukantak kaayhsima mmanawa yuma pahapwinama utipka ku pariye kis adahan woka ini kagta adahan ig ipegbohin. \p \v 5 Ayteke pahapwi gaytakkis nerras kiyapwiyegben awna nuthu. Giwn: \p ―Ka muwaka tih. Sarayh pipegyi ta gimkat ner judeyenepwi gikiparakis ku pariye kumaduka hawwata ke amekene Davibe. Ig kagidatnisima kewa pahapwi kawokwinebe. Kibeyne, ig kuwis mategbete gihawkan wapitye, iggi kis adahan ig woka ini kagta. \s1 Jesus Kewa Pahapwi Muttuhyanbe Ku Pariye Kuwis Umehpikanbe Gidukwenaprikkis Hiyeg \p \v 6 Nah timapni henne, nah sarayh nupegyi, nah hiyá pahapwi tabir ay gipetun Uhokri gepwi. Nerras paxniknene hiyeg dehetniyepwi gikakkis nerras kiyapwiyegben igkis kiyaran ganwa. Ig ner pahapwi ig gihipak kewa pahapwi muttuhyanbe ku pariye kuwis umehpikanbe henneme kuwis ig ipeg akiw. Ig kadahan ntewnehker akebyi gituw. Innebaki arakak adahan ku samah Gitip kaayhsima gidatni. Hawwata ig kadahan ntewnehker akebyi giwtyak. Innebaki arakak adahan ku samah Gitip muwwapu apuriw hawkri yuma ariknawnama ayemwene gapit. \p \v 7 Ig ner kene muttuhyanbe ig danukwa kennesa atere git ner ku pariye betnene amadga gepwi. Ig iwé ini kagta giwakutak kihehaptak. \p \v 8 Ig iwepni, nerras paxniknene hiyeg dehetniyepwi gikakkis nerras kiyapwiyegben piyananene madikwa akak paxnika gawnakis (24) igkis tuguhkiswa mabuw ta gipetunat ner kene muttuhyanbe. Igkis kadahannekwiye garignikis hebbek akak pahamku tas kehka karukri wahano in kipun akak imihgi. Innebaki imihgi in arakak adahan Uhokri gihiyegapu gipigyepkawnikis. \s1 Jesus Kis Adahan Kahayaksa Ku Pariye Nemnikumpiye \p \v 9 Ayge igkis peknes nukune apat ta git ner ku pariye kene muttuhyanbe. Giwnkis: \p ―Kibeyne Kiyapwiye, pisnewa kis adahan iwene ini kagta. Pisnewa kis adahan hakuhne ini makakasaki. Mmanawa pis umahkiswe gidukwenaprikkis madikte hiyeg. Abetimpi ini pimiremni pis katiwnih akak pimig adahan hiyeg humaw Uhokri gidahan. Pis katiwnih gidahankis hiyeg ariwntak madikte pakebyeknepwi akak madikte nawenéwa giwnkis. Pis katiwnih gidahankis hiyeg ariwntak madikte hiyegipiyenepwi amadgatak madikte waxri. \v 10 Kibeyne, pis keh igkis kawih pikumadukan. Pis wageswigkis Uhokri gimuwpegapu adahan igkis danukwa kennesa git Uhokri takunipti adahan kehne gibetki. Pis keh igkis kumaduka amadga wayk. \p Hennewatbaki igkis pak. \s1 Jesus Kabayhaka Gapitkis Madikte Inugikyenepwi Gapitkis Madikte Amedgenepwi Inin \p \v 11 Ayteke nah sarayh nupegyi akiw. Amun ini nah timá kaayhsima ahj. Igkis tabirbet ganwa Uhokri ku pariye betnene amadga gepwi kiyatyo, ganwakis nerras paxniknene hiyeg dehetniyepwi, ganwakis nerras kiyapwiyegben. Igkis kaayhsima mil gikebyikis. Ka ik adahan pukuhgikis. \p \v 12 Igkis peknes akak madikte giwakemnikis. Giwnkis: \p ―Kibeyne gidahan Muttuhyan. Ig umahkiswe gidukwenaprikkis madikte hiyeg. Ignewa kagidatnisima, ignewa igisye, ignewa kagihiyakemnisima, ignewa kagannusima, ignewa kagikiythanisima, ignewa kagamuwyisima, ignewa kagabayisima. \p \v 13 Ayteke nah timá madikte hiyeg ayhté inugik, madikte hiyeg ay amadga inin, madikte hiyeg ayhté anapi wayk, madikte hiyeg ayhté parawhokwa, madikte hiyeg muwwapu amadga hawkri, igkis peknes apat. Giwnkis: \p ―Kibeyne gidahan Uhokri ku pariye betnene amadga gepwi kiyatyo. Kibeyne gidahan Muttuhyan hawwata. Kibeyne gidahankis adahan apanenekwa apanenekwa. Igkis kagabaykissima, kagikiythanikissima, kagawaygyikissima, ka gidatnikissima adahan apanenekwa apanenekwa. \p \v 14 Nerrasme paxniknene hiyeg dehetniyepwi igkisme kaytwin: \p ―Ameh. Ameh. Hennewa igkis. \p Nerrasme kiyapwiyegben igkis tuguhkiswa mabuw igkis kabayhigkis hawwata akiw. \c 6 \s1 Kagta Tegegbihka Akki Ku Pariye Nemnikumpiye Aysawnemenek \p \v 1 Ayteke nah sarayh nupegyi, nah hiyá ner ku pariye kene pahapwi muttuhyanbe ig hakuhe pahak makakasaki. Ayge nah timá pahapwi gaytakkis nerras paxniknene hiyeg dehetniyepwi ig awna akak gihawna ke diridriyebe. Giwn: \p ―Ba ayta. \s1 Kaway Seyne Arakak Gidahan Pahapwi Nemnikumpiye Ku Pariye Ikawpari Ku Ignewa Cristo \r 2 Tess 2.3; 1 Jo 2.18; Apok 13.1, 17.7 \p \v 2 Nah sarayh nupegyi, nah hiyá ayge pahapwi kaway seyne. Pahapwi hiyeg bat ayge giduhyamadga kaway. Ig hiyuw akak gimedra. Ig ikaka git gisuwpren adahan arekhetni ku samah ig matekepye madikte hiyeg. Ig atak muwwapu adahan ig mategbetepye hiyeg gihawkankis. Ayge ig matekeprikis. \s1 Kaway Duruweh Arakak Adahan Kerka Nemnikumpiye \p \v 3 Ayteke ig kene pahapwi muttuhyanbe ig hakuhe apek makakasaki. Ayge nah timá apeynipye hiyeg dehetniye awna. Giwn: \p ―Ba ayta. \p \v 4 Ayteke nikwe pahapwiwa kaway pes akiw. Ig hawwata atak muwwapu. Ig duruweh. Pahapwi hiyeg bat ayge giduhyamadga kaway. Ig ikaka git gidatni adahan ig pisenwepye akak pasamraki amadgatak inin. Ig ner keh hiyeg umehegbet pawtak. Ig ikaka git pahamku giponyaga nopsadnano. \s1 Kaway Puhiye Arakak Adahan Mihetniki Nemnikumpiye \p \v 5 Ayteke ig kene pahapwi muttuhyanbe ig hakuhe amamnabun makakasaki. Ayge nah timá amamnampiye hiyeg dehetniye awna. Giwn: \p ―Ba ayta. \p Nah sarayh nupegyi, nah hiyá ayge pahapwi kaway puhiye. Pahapwi hiyeg bat ayge giduhyamadga kaway. Ig kahentenwok akak balans. \p \v 6 Ayteke nah timá pahá ikupimnat. Ke nuthube in pes gibettakkis nerras paxniknene hiyeg dehetniyepwi. In awna: \p ―Pahowwa ahehtet fahhin adahan pahay hawkri annipwit atiwni. Hawwata mpanmowa ahehtet kuwak adahan pahay hawkri annipwit atiwni. Henneme diluy akak win adukwenewa atiwni. \s1 Kaway Wasewnepye Arakak Adahan Miyaka Nemnikumpiye \p \v 7 Ayteke ig kene pahapwi muttuhyanbe ig hakuhe apaxnikan makakasaki. Ayge nah timá apaxnikapye hiyeg dehetniye awna. Giwn: \p ―Ba ayta. \p \v 8 Nah sarayh nupegyi, nah hiyá ayge pahapwi kaway wasewnepye. Pahapwi hiyeg bat ayge giduhyamadga kaway. Ig kewye “Miyaka”. Pahapwi makeke gihapu butte. Ignebaki arakak adahan miyarapye giwetrikis. Ikaka gitkis gawaygyikis adahan igkis umahkisnes abusku hawkri ntusi hiyeg akak kerka, akak matipwa, akak karayt, akak axtig. \s1 Uhokri Gihiyegapu Umehpikanek Gipatra Uhokri \p \v 9 Ayteke ig kene pahapwi muttuhyanbe ig hakuhe apahokni makakasaki. Ayge nah hiyá pahá kakanhewket. Ayge apetun ini kakanhewket nah hiyá hiyeg ku pariye umehpika apatra ku samah igkis ekkenes Uhokri giwn, apatra ku samah igkis kabipwiyes adahan igkis kinetihwa gimin Kiyapwiye Jesus. \p \v 10 Igkis hiyeg awna ta git Uhokri akak madikte giwakemnikis. Giwnkis: \p ―Kiyapwiye, pisnewa igyerwa Ukipara. Pisnewa barewpitye. Aysaw ayipwi adahan pis diyuhkis umighu ta gitkis nerras hiyeg amedgenepwi hawkri ku pariye wowmeptenpu? \p Hennewatbaki igkis hiyeg awna. \p \v 11 Ayteke mpuse ikaka gitkis gisimsakis seyne. Ayteke pahapwi kaytwa giwnkis: \p ―Kiyaknihwanabay adahan aynessa hawkri akiw adahan ku aysaw yikebyi gibukpig Uhokri nawenépwi akiw buttitye akiw igkis umehpikanek hawwata ke yisbe. Mmanawa gihawkanaprikkis kabá danuh adahan igkis hawwata umehpika ku samah Uhokri ikiswanaw gidahankis. \s1 Uhokri Katiwnisanek Gitaraksankis Gitkis Hiyeg Amedgenepwi Inin \p \v 12 Ayteke nah hiyá ig kene pahapwi muttuhyanbe ig hakuhe apugmunagbun makakasaki. Aynewa wayk segke akak nihawna. Apim ini kamuw msanpip, in wageswe pohe ke kamisbe kehka akak sak puhiye. Kayg wageswe duruweh ke migatbe. \p \v 13 Madikte warukma amadga en tuguhe ta waygboit ke ah ariwbe amayuy sessehpika apit mayg kihhawniye. \p \v 14 En mehwe ke wotbe in minaminepka ke kagtabe tagegbihkabe. Madikte waxri imuwadnene akak madikte kewgihri in higihwe adukwantak. \p \v 15 Apim ini madikte ikiparat amedgenepwi inin gikakkis madikte kumadukanepwi, madikte suwtat gikiparakis, madikte hiyeg igisapye, madikte hiyeg detyepwi, madikte nawenépwi hiyeg ku pariye bukitwiyepwi, gikakkis hiyeg ku pariye kane bukitwiyepwima igkis madikte ayemwe agiku nopsad miyokbetapye. Hawwata igkis ayemwe ta anapit tip ayhté apit waxri imuwadnene. \c 7 \s1 144.000 Hiyeg Tamakka Akak Uhokri Gitamra \p \v 1 Ayteke ariwnteke ini nah hiyá paxnika gikebyikis ahj tabirbetnene amadga inin. Pahapwi ayge imekapriktak, pahapwime wahamarapriktak, pahapwime tiwgikapriktak, pahapwime upitkiyapriktak. Ayge igkis kamax nerras paxniknene mayg amadgaya inin kahadbe mayg ka mpiya apitiw waxri iné ahakwewma parawhokwa iné apewima ah. \p \v 2 Ayteke nah hiyá pahapwi ahj akiw ig danuh wahamarapriktak. Ig sumuh gitamra gibektey Uhokri dehetniye ay giwaku. Ig kabiman akak gihawna ta gitkis nerras paxniknene ahj ku pariye Uhokri iké gidatnikis adahan igkis hiyapkisnes mbeyne arit waxri, arit parawhokwa. \p \v 3 Ig awna gitkis: \p ―Ka yi muwaka hiyapkis mbeyne kurinewatma ta arit waxri, iné ta arit parawhokwa, iné ta arit ah. Wahapnayte usuh tamaknate Uhokri gibukpig akak Uhokri gitamra ta gidepharitkis kahadbe igkis hiyakan ku igkisnewa gidahan Uhokri. \p \v 4 Ayteke nah ekkepka nuthu ku aysaw akebyi hiyeg tamakka akak Uhokri gitamra adahan gibekteykis. Igkis kibite hiyeg. Igkis pukuhka sah mil gikebyikis gikakkis paxnika madikwa mil gawnakis gikakkis paxnika mil gawnakis akiw (144.000). Igkis giwntakkis mpuse hiyegipiyene judeyenepwi. Igkis amepenekwiye Uhokri gitamra adahan gibekteykis. \p \v 5 Ayge madikawku mil hiyeg akak piyana mil gawnakis gikebyikis (12.000) gaytakkis amekene Judá gihiwhipwi. \p Hawwata akiw ayge madikawku mil hiyeg akak piyana mil gawnakis gikebyikis (12.000) gaytakkis amekene Rúbeh gihiwhipwi. \p Hawwata akiw ayge madikawku mil hiyeg akak piyana mil gawnakis gikebyikis (12.000) gaytakkis amekene Gadi gihiwhipwi. \p \v 6 Hawwata akiw ayge madikawku mil hiyeg akak piyana mil gawnakis gikebyikis (12.000) gaytakkis amekene Aser gihiwhipwi. \p Hawwata akiw ayge madikawku mil hiyeg akak piyana mil gawnakis gikebyikis (12.000) gaytakkis amekene Naftali gihiwhipwi. \p Hawwata akiw ayge madikawku mil hiyeg akak piyana mil gawnakis gikebyikis (12.000) gaytakkis amekene Manassés gihiwhipwi. \p \v 7 Hawwata akiw ayge madikawku mil hiyeg akak piyana mil gawnakis gikebyikis (12.000) gaytakkis amekene Simawh gihiwhipwi. \p Hawwata akiw ayge madikawku mil hiyeg akak piyana mil gawnakis gikebyikis (12.000) gaytakkis amekene Levi gihiwhipwi. \p Hawwata akiw ayge madikawku mil hiyeg akak piyana mil gawnakis gikebyikis (12.000) gaytakkis amekene Issakar gihiwhipwi. \p \v 8 Hawwata akiw ayge madikawku mil hiyeg akak piyana mil gawnakis gikebyikis (12.000) gaytakkis amekene Zebuloh gihiwhipwi. \p Hawwata akiw ayge madikawku mil hiyeg akak piyana mil gawnakis gikebyikis (12.000) gaytakkis amekene José gihiwhipwi. \p Hawwata akiw ayge madikawku mil hiyeg akak piyana mil gawnakis gikebyikis (12.000) gaytakkis amekene Benjamih gihiwhipwi. \p Igkis madikte amepenekwiye Uhokri gitamra adahan gibekteykis. \s1 Uhokri Gihiyegapu Kabayhignek Kabubuk \r Apok 4.8, 5.9, 11.16, 14.2, 15.3, 19.1 \p \v 9 Ayteke ariwnteke ini nah sarayh nupegyi, nah hiyá kaayhsima hiyeg kabubuk. Igkis kaneayhsima gikebyikis. Yuma hiyeg hiyá gipukakis. Igkis ariwntak madikte waxri, gaytakkis madikte pakebyekne, gaytakkis madikte hiyegipiyenepwi, giwntakkis madikte hiyeg akak madikte nawenéwa giwnkis. Nah hiyá igkis tabirbet ayge gipetun Uhokri gepwi kiyatyo ayge gipetun ner kene pahapwi muttuhyanbe. Igkis kasimsapuwape akak gikawihnikis seyne. Igkis hiyuwape akak ahamna ke kariktimnabe apan ay giwakukis adahan igkis sassahni gipetunat Uhokri adahan ekkenes gibetkikis gikak. \p \v 10 Igkis awna akak madikte giwakemnikis. Giwnkis: \p ―Kibeyne. Ignewa Uhokri ku pariye betnene amadga gepwi, ignewa wamnihtenwiy. Hawwata ignewa Muttuhyan wamnihtenwiy. \p Hennewatbaki igkis awna. \p \v 11 Ayge madikte ahj tabirbet ganwa Uhokri gepwi, ganwakis nerras kiyapwiyegben, ganwakis nerras paxniknene hiyeg dehetniyepwi. Apim ini igkis tuguhkiswa mabuw ta gipetunat Uhokri ayge amadga gepwi. Igkis kabayhig atere. \p \v 12 Igkis awna: \p ―Ameh. Kiyapwiye, pisnewa kapabayisima, pisnewa kapamuwyisima, pisnewa kapihiyakemnisima, pisnewa kapamnihrasima, pisnewa kapikiythanisima, pisnewa kapidatnisima, pisnewa kapannusima. Kibeyne, pisnewa Uwohkiga adahan apanenekwa apanenekwa. Ameh. \p \v 13 Ayteke pahapwi gaytakkis nerras kiyapwiyegben ayapun. Giwn: \p ―Pariyene nerras hiyeg kasimsapuwape seyne? Kitak igkis ayta? \p \v 14 Nahme kaytwa giwn: \p ―Nah ka hiyak, Kiyapwiye. Piski hiyak. Igme awna nuthu: \p ―Nerrasneki hiyeg pes abetitak mbeyne kaayhsima mbeyne. Gihiyakemnikis barewbetye awaku ku samah igkis kamaxwa kabayhtiwa ta gipitit Kiyapwiye Jesus abetnewa ini mbeyne. In ke wotbe igkis sukuhbete gikawihnikis ahakwa Muttuhyan gimig. Inneki keh in gikawihnikis wageswa seyne. \v 15 Awaku ini igkis tabirbet ay gipetun Uhokri ayge amedgene gepwi. Igkis kehnekwiye gibetki takunipti apanenekwa ay gipineku. Igme ku pariye betnene amadga gepwi, ig apuriwgikis ay gimun. \v 16 Awetupye igkis matipwa akiw. Awetupye igkis arabyu un akiw. Kamuw ka bukahgikis akiw. Yuma awahka hiyá gibukakis akiw. \v 17 Mmanawa ig Muttuhyan ku pariye ay gipetun Uhokri, ig apuriwgikis kewa pahapwi muttuhputnebe. Ig huwiteprikis ta arimkat un ariwtyak ku pariye keh igkis aymuhwa adahan apanenekwa. Ayge ig Uhokri manotigkis ariw madikte gikantakkis. \p Hennewatbaki ig pahapwi awna nuthu. \c 8 \s1 Madikte Msakwanek Tinwopu Ayhté Inugik \p \v 1 Ayteke ig kene pahapwi muttuhyanbe ig hakuhe ini ntewnehkerpye makakasaki. Aynewa madikte msekwe tinwopu ayhté inugik adahan abusku ler. \p \v 2 Ayteke ariwnteke ini nah hiyá ntewnehker gikebyikis ahj tabirwak ayhté gipetun Uhokri. Ikaka gitkis ntewnehker akebyi garignikis tohompet adahan igkis agigenes adahan kerka. \s1 Jesus Gihiyegapu Gayapnikis Git Uhokri In Humawnek Gitkis \p \v 3 Ayteke pahapwi ahj akiw danuh atere. Ig sumuh pahamku imihgi atiy tas kehka karukri wahano. Ig tabir apetun piriyepkewket. Ikaka git kaayhsima iyayrti imihnepye wageska payebitak akak madikte Jesus gihiyegapu gipigyepkawnikis. In ikaka git adahan ig nibuketni ta gipetunat Uhokri amadga ini piriyepkewket kehka karukri wahano ku pariye aynene apetun Uhokri gepwi. Ayge ig bukehpin. \p \v 4 Giwakutak ner ahj ini iyayrti imihnepye nisayan wagehe ta gimkanit Uhokri. Igkisme Jesus gihiyegapu gipigyepkawnikis wagehe payak nikak. \p \v 5 Pisenwa gibukhan ini iyayrti, ig ahj iwé ini imihgi atiy tas. Ig kipunsin akak tiket ariwntak ini piriyepkewket. Ayteke ig padekwin temkete amadgate wayk. Aynewa diridriye akak kimanka, ugugune, sagkaki kahayak amadga wayk. \s1 Ntewnehker Mbayka Ahawkanaprik Danuhnek \p \v 6 Ayteke nikwe nerras ntewnehkernene ahj karigniwokapnepye, igkis ahegbetaw adahan igkis agighenes. \s1 Pitatye Mbayka: Waxri Wohe \p \v 7 Ayteke ner pitatye ahj agighe. Aynewa muwok tiphawnawa wageska payebitak akak tiket wageska payebitak akak migat in padekwika temkete amadgate wayk. Ayge nikwe kabá abuskuhwa waxri wohe muwwapu amadga hawkri, hawwata kabá abuskuhwa ahapwi wohe, hawwata akiw madikte pamatkapiyene apan wohe. \s1 Apeyni Mbayka: Parawhokwa Wageswa Migat \p \v 8 Ayteke ner gipeynipye ahj agighe. Aynewa arikna ke pahá waxri imuwadminbe in kadawempiye akak tiket in padekwika temkete ahakwate parawhokwa. Ayge nikwe kabá abuskuhwa parawhokwa wageswa migat. \p \v 9 Apim ini kabá abuskuhwa ahakwayepwi parawhokwa miyarap, hawwata kabá abuskuhwa nawiy mehpika. \s1 Amamnam Mbayka: Un Tipiypi \p \v 10 Ayteke ner gimamnampiye ahj agighe. Aynewa pahá warukma nopsad kadawempiye ke abukribe in tuguhe inugiktak. In tuguh ahakwat warik kabá abuskuhwa. Hawwata akiw in tuguh ahakwat un ariwtyak. \p \v 11 Ini warukma kanumka “Tipiyka”. In keh kabá abuskuhwa un tipiypi. Ayge kaayhsima hiyeg miyarap awaku igkis higap ini un tipiypiye. \s1 Apaxnikan Mbayka: Ariknebdi Amedgene En Huwipwihpika \p \v 12 Ayteke ner gipaxnikapye ahj agighe. Aynewa kabá abuskuhwa kamuw huwipwihpika, kabá abuskuhwa kayg huwipwihpika, kabá abuskuhwa warukma huwipwihpika adahan gibutnikis ka kabutni kiyesradima akiw. Ayge nikwe kabá abuskuhwa puwipaka ka kabutni. Hawwata kabá abuskuhwa mtipka kawnata kabutni. \p \v 13 Ayteke nah sarayh nupegyi, nah hiyá pahapu apakna amerempi ayhté inugik. Nah timá eg awna akak madikte guwakemni. Guwn: \p ―Akayih. Akayih. Akayih. Nerras msekwenepwi amadga wayk igkis pi hiyapte mbeyne akiw kuwewanek apim ini ku aysaw nerras mpenemnene ahj agigha. \c 9 \s1 Apahwokni Mbayka: Mbeyepye Akatwa Hiyapkiska Ta Gitkis Hiyeg Gapitkis Kene Tananadbe \p \v 1 Ayteke ner gipahwoknipye ahj agighe. Aynewa nah hiyá pahapwi hiyeg gihipak kewa pahá warukmabe ku pariye kuwis tuguh inugiktak ta amadgat wayk. Ikaka git irakri adahan ig awokepten ini miyokwiyad ku pariye yumanene amaksemni. \p \v 2 Ig ner kene warukmabe woke ini miyokwiyad. Ariwntak ini miyokwiyad pes sariyan mtib ke was wohpiyebe. Ayge nikwe kamuw abutni ka kabutni akiw. Hawkri msanpip awaku ini sariyan. \p \v 3 Ayteke kaayhsima tananempu pahabunad pes abetitak ini sariyan atan amadgat inin. Ikaka gitkis giwahrakis kewa akuwbe. \p \v 4 Ayteke pahapwi awna ta gitkis nerras tananempu: \p ―Ka yi muwaka hiyapkis mbeyne arit pamatkapiyene apan, iné arit ahapwi, iné arit nawenépwi amutribdi. Henneme hiyapkisnay mbeyne ta gitkisnen hiyeg, ta gitkis ignesnewa ku pariye yumanene gibekteykis Uhokri gitamra ay gidephakis. \p \v 5 Igkis tananempu ka isaksaka adahan igkis umah hiyeg henneme adahannen igkis hiyapkis mbeyne ta gitkis. Ayge nikwe igkis hiyapkisnes mbeyne gitkis hiyeg adahan pohowku kayg. Igkis hiyapkis gitkis mbeyne kewa akuwbe apuwyibe akatwabe. \p \v 6 Apim ini pohowku akebyi kayg nerras hiyeg aharitnes miyaka henneme apim ini nikwe igkis ka utí. Igkis umahkiswekere henneme miyaka ka danuh ta gitkis. \p \v 7 Igkis tananad gihipakkis kewa kawaybe ku pariye ahegbetnene adahan kerka. Arikna ke suwprerbe kehka karukri wahano ay gitewhakis adahan arekhetni ku samah igkis matekepye madikte hiyeg. Gihepkakis kewa awaygbe gihepkakis. \p \v 8 Gisemnukis kiyabwad ke tinobe gusemnube. Gaybukis kewa kawokwinebe gaybu. \p \v 9 Gidukkis awasadukape ke wotbe akakbe siparibe. Gihanpikis gaman kewa kahhosbe amanbe ku samah in kahka gapitkis kaayhsima kaway ku pariye sigisnene ta arimkanit kerka. \p \v 10 Gibkis yak ke akuwbe. Ini gibkis in giwahrakis adahan igkis hiyapkisnes mbeyne ta gitkis hiyeg adahan ini pohowkunene kayg. \p \v 11 Igkis kakipara pahapwi gikiparakis ku pariye kumadukigkis. Igme gikiparakis ig ner ahj ku pariye apuriwne ini miyokwiyad ku pariye yumanene amaksemni. Giw Abadoh giwnaprikkis judeyenepwi. Giw Apoliyoh giwnaprikkis grésiyenepwi. Inakni wownaprikwiy “Umehekeputne”. \p \v 12 Ini pitatye mbeyne mpiye. Ayteke ariwnteke ini pitenemne mbeyne nemnikumpiye akiw. \s1 Apuguhkunan Mbayka: Suwtat Umah Kaayhsima Hiyegnek \p \v 13 Ayteke ner gipuguhkunpiye ahj agighe. Aynewa nah timá pahá ikupimnat awna ariwntak mpuse nitusi ini piriyepkewket kehka karukri wahano ku pariye aynene gipetun Uhokri. \p \v 14 In awna ta git ner apuguhkunpiye ahj ku pariye kuhwekwa agigha. In awna: \p ―Asá isahkis nerras paxniknene ahj mbeyepye ku pariye wanamnape ayhté amun eggu warik nopsadnano Ewfratis. \p \v 15 Ayteke nikwe nerras paxniknene ahj isahkiska. Igkis ahegbetape adahanikwa ini ler, adahanikwa ini hawkri, adahanikwa ini kayg, adahanikwa ini kamukri adahan umahkiswiye kabá abuskuhwa hiyeg amedgenepwi inin. \p \v 16 Igkis kasuwtatapu aduhyamadga kaway. Kaayhsima suwtat aduhyamadga kaway ayge. Nah ekkepka nuthu ku aysaw gikebyikis. Igkis pimaput sah milyoh (200,000,000) gikebyikis. \p \v 17 Ayge ig Uhokri hiyapkise nuthu huwewe ku samah gihipakkis nerras kaneayhsima kaway akak nerras suwtat ku pariye betnene giduhyamadgakis. Gidukmadgayakis duruweh ke tiketbe, in hawwata ayeweptiye ke tipbe kewyo “jasintu”, in hawwata kuwikwiye ke supbe. Nerras kaway gitewkis kewa kawokwinebe gitewbe. Gibiyaptakkis pes tiket akak sariyan akak ini pusukempiye ku pariye bixiwanene arihri. \p \v 18 Ini mpenene mbayka, eggu tiket akak ini sariyan ini pusukempiye ku pariye bixiwanene arihri ku pariye pes gibiyaptakkis kaway, in umehe kabá abuskuhwa hiyeg amedgenepwi inin. \p \v 19 Mmanawa igkis kaway gidatnikis ay gibiygikkis. Hawwata akiw gibkis dat. In gibkis ke kaybunebe. In katew. Akak ini gibkis atew igkis kaway huwipwihe kaayhsima hiyeg. \s1 Hiyeg Ka Wageskere Gihiyakemnikis \p \v 20 Nerras hiyeg ku pariye aytentene amadga inin ku pariye kane umahka akak ini mbayka, hiyaksa igkis ka miniw ariw gikehnikis mbayka. Igkis ka miniw ariw gadohetnikis wapitye ariw gadohetnikis ahehpakti batakkarad kehka karukri wahano kuwikwiye, kehka karukri wahano seyno, kehka kuriwra, kehka tip, kehka ah. Henneme ini ahehpakti batakkarad kane hiyap, in kane timap, in kane wew. \p \v 21 Hawwata akiw igkis ka miniw ariw gihiyakemnikis mbeyepye. Igkis gidukweneswa umehnenes hiyeg. Igkis gidukweneswa piyihewnenes akak ihamwi gipeyi. Igkis gidukweneswa mahayakemnihwenenes. Igkis gidukweneswa amepunenes. \c 10 \s1 Pahat Inetit Ayamkiska Nuthu \p \v 1 Ayteke nah hiyá pahapwiwa ahj detye akiw ig muhuk ayta inugiktak. Ig kasimsapu akak ukuhne. Pahá tuwesegu ay aranwa gitew. Gihepka kaamuwyisima ke kamuwbe. Gibagwan kadawe ke tiketbe akadwey. \p \v 2 Ig sumuh pahak kagta nopsehsa in woknene ay giwaku. Ig danuh atan, ig sibuh gikugku kihehapriktak ta ahakwat parawhokwa. Inme gikugku patuwenapriktak ig sibuh ta apitit waxri. \p \v 3 Ayteke ig kabiman akak gihawna ke kawokwinebe gibiman ahawna. Pisenwa gibiman ntewnehker akebyi diridriye dirihwa akak nihawna. In awna yuwit. \p \v 4 Pase in diridriye matiswa, nah ahegbetaw adahan nah tamak giwnkis. Henneme nah timá pahá ikupimnat awna nuthu inugiktak. In awna: \p ―Ayamnite inakni giwnkis ini ntewnehkernene diridriye. Ka ba tamakni amadgat pikagtan. \s1 Nopsehsa Kagta Axkiska Nuthu Adahan Nah Hiyak Kabayhtiwa Ku Pariye Nemnikumpiye \p \v 5 Ayteke ig ner ahj ku pariye nah hiyá tabirnene ahakwepi parawhokwa apit waxri, ig tarak giwak kihehapriktak ta inut. \p \v 6 Ig awna: \p ―Nah awna kuri giwaprik Uhokri ku pariye dehetniye adahan apanenekwa, ku pariye keh en akak madikte inugikya, ku pariye keh waxri akak madikte amadgaya wayk, ku pariye keh parawhokwa akak madikte ahakwaya un. Nah awna, kuri ahawkanaprik ka ayipwihwa adahan madikte ini biyukka. \v 7 Pase igkis ntewnehkerpye ahj agigha, ayge nikwe madikte ku pariye ig Uhokri ikiswanaw adahan ini hawkri in makisup. In ku pariye minikwak hiyeg kotenene hiyakte, kuri metakwa in kahayak ku samah ig ekke ta gitkis gibukpig gawnapepu. \p Hennewatbaki ig ahj detye awna. \p \v 8 Ayteke ini pahá ikupimnat ku pariye kuwisnene nah timé awna inugiktak, in awna nuthu akiw. In awna: \p ―Ataknaba iwí ini kagta ku pariye woknene ay giwaku ner ahj ku pariye tabirnene ahakwa parawhokwa apit waxri. \p \v 9 Nah timapni henne, nah atere git ner ahj. Nah makahpa git ini nopsesnene kagta tagegbihka. Igme kaytwa nuwnhu: \p ―Ahah. Iwepni. Axnin. Kuwewanek in wageswanek tipiye pitungik. Ka sam. Ay pibiygik in kitere ke ahayakbe anun. \p \v 10 Nah timapni henne, nah iwé ini nopsesnene kagta giwakutak. Nah axwin. Hennewa, in kitere nubiygik ke ahayakbe anun. Henneme nah dakerepni, in wageswe kaatipinisima ay ntungik. \p \v 11 Pisenwa awnaka nuthu: \p ―Pahaynewata akiw amawka pis kinetihwa amin ku pariye nemnikumpiye ta gitkis kaayhsima hiyegipiyenepwi akak kaayhsima nawenéwa giwnkis, ta gitkis hiyeg msekwenepwi apit kaayhsima waxri, ta gitkis hiyeg gikiparakis kaneayhsima. \c 11 \s1 Nah Ahehpta Uhokri Gipin Adahan Iwasene Ku Pariye Igyerwa Uhokri Gihiyegapu Ayge \p \v 1 Ayteke ikaka nuthu pahat ahehtet ke yakkot akatbe. Ayge nah timá pahapwi awna nuthu: \p ―Kannikaw. Ahehnaba nupinhu nah Uhokri. Ahehnaba piriyepkewket hawwata. Pukuhnaba aysaw gikebyikis nerras ku pariye nukabayhetnipwi ayge agiku nupinhu nerras ku pariye igyerwa nuhiyegapu. \v 2 Henneme ka muwaka aheh ahigwi aranwa nupinhu. Ka muwaka ahehni mmanawa in ikaka ta gitkis kane Uhokriyanpuma. Igkisme sibuhpte nuwetri paytwempu Jerusalém adahan paxnika madikwa kayg akak piyana arawna (42). \v 3 Apim ini nah awahkis piyana nawnepepu atere, nah ikí gawaygyikis adahan igkis ekkenes nuwnhu. Igkis kasimsapu akak sak kasiwboye adahan arekhetni giwakemnikis akak hiyeg gitaraksankis. Igkis ayge ekkenes nuwnhu abet ini mil hawkri akak pina sah arawna akak puguhkuna madikwa arawna akiw (1.260). \s1 Uhokri Gawnepepu Piyana Gikebyikis \r Zak 4.3; Mal 4.5 \p \v 4 Nerras piyananene gikebyikis Uhokri gawnepepu igkis kewa abukribe adahan uguhne hiyeg gihiyakemnikis. Igkis kewa ahbe akatbe kewyo olipeg ku pariye ariy kaneahamawnisima. Igkis ke pisoya lalampbe akekribe ku pariye tabirwak ay gipetun Uhokri ku pariye waxri akipara. \p \v 5 Igkis kaayhsima gannukis. Ku pahapwi hiyeg arewepye ta gitkis, ayge nikwe tiket pes gibiyaptakkis adahan gibukepten ner gipetunyakis. Hennewa, ku pariye arewepye gitkis ig muwaka adahan ig miyá henne. \p \v 6 Igkis gawnepepu kadahan gannukis adahan sabuk en kahadbe muwok ka wayk ku samah igkis ekkenete Uhokri ginetni. Hawwata igkis kadahan gannukis adahan wages un humaw migat. Hawwata akiw igkis kadahan gannukis adahan hiyapkis madikte mbeyne ta gitkis hiyeg amedgenepwi inin ku samah gimawkankis. \p \v 7 Ku aysaw igkis pisenwa gakkankis Uhokri ginetni, ayge pahapwi axtig pesnek agikutak ini miyokwiyad ku pariye yumanene amaksemni. Ig atere kerye gikakkisnek. Apim ini ig matekeprikis. Ig umehpigkis. \p \v 8 Ayge nikwe gipitkis haritape apigku ahin ayhté apit ini paytwempu nopsadnene Jerusalém. Inwata paytwempu ku kiney ig gikiparakis deddehpika amin giyakni. Henneme kuri ini paytwempu kanumka Sodoma. In hawwata in kanumka Ejitumnaw. In kanumka henne awaku igkis paytwempuyenepwi ayge kadahanata gihiyakemnikis ke nerras sodomayenepwibe, ke nerras ejituyenepwibe. \p \v 9 Ayteke hiyeg ariwntak madikte waxri, hiyeg gaytakkis madikte pakebyekne, hiyeg gaytakkis madikte hiyegipiyenepwi akak madikte nawenéwa giwnkis, igkis madikte hiyá nerras piyananene gawnepepu gipitkis haritapnekis apigku ahin. Igkis ipegbet ta gimkanitkis adahan mpana hawkri akak abusku mmanawa igkis ka isaksa hiyeg apuhgikis. \p \v 10 Ayge nikwe madikte hiyeg amedgenepwi inin igkis hiyapni henne ku samah metakwa ignes miyarap, igkis batek ginaktinkis igkis fetya. Igkis kakanhaw pawtak. Mmanawa igkis gipewkankis nerras piyananene Uhokri gawnepepu kuwis hiyapkis kaayhsima mbeyne ta gitkis hiyeg amedgenepwi inin. \p \v 11 Ayteke ariwnteke ini mpana hawkri akak abusku, ig Uhokri kawihkisnek awnparinene ta gipititkis nerras gawnepepu akiw. Ayge nikwe igkis kannikaw tabir akiw. Nerras hiyeg hiyapni henne, igkis apisasew kaayhsima. \p \v 12 Ayteke igkis piyananene Uhokri gawnepepu timá pahá ikupimnat awna kaahawnasima ta gitkis inugiktak. In awna: \p ―Wagehpinabay ta inut. \p Ayteke igkis wagehenek ta inut abet ukuhne ku samah igkis gipetunyakis ipegbet ta gimkatkis. \p \v 13 Nikwenéwa ayge wayk segke kihhaw. Aynewa pahá payt ariwntak mpuse madikawku payt ay amadga inin in mehpika. Apim ini ntewnehker mil (7.000) gikebyikis hiyeg umehpika abetnewa ini sagkaki. Asemnipye hiyeg hiyapni henne, igkis apisasew mpiynepepye, igkis kinetihwa gimin Uhokri inugikyene, ku ig Uhokri detye. \p \v 14 Apeynipye mbeyne kuwis mpiya. Kuri amamnampiye mbeyne ka ayipwihwa adahan in danuh. \s1 Uhokri Gidukwenewa Kabayhaka Ayhté Inugik \r Apok 4.8, 5.9, 7.9, 14.2, 15.3, 19.1 \p \v 15 Ayteke ntewnehkerpiye ahj agighe. Ayge inugik kaayhsima hiyeg awna akak madikte giwakemnikis. Igkis awna: \p ―Kuri Ukiparawiy kumadukene amadga wayk gikak gikanyan Cristo. Ig kumadukanek adahan apanenekwa apanenekwa. Kibeyne. \p \v 16 Ayge nerras piyananene madikwa kiyapwiyegben akak paxnika gawnakis (24) ku pariye betnene amadga gepwikis ayge gipetun Uhokri, igkis tuguhkiswa mabuw adahan igkis gikabayhetni Uhokri. \p \v 17 Igkis awna: \p ―Kiyapwiye Uhokri, pis Ukipara detye. Pisnewa ay kuri. Piswata minikwak. Usuh kabayhap awaku pis kawih pidatni kuri adahan pis kumadukene hiyeg akak madikte pikiythani. \v 18 Nerras kane Uhokriyanpuma igkis dagawnebdi mmanawa metakwa ahawkanaprik danuh adahan pis kahayaksa gitkis ku samah pis ka batek akak gipathawnikis. Ahawkanaprik danuh adahan pis ipukeprikis arimkanit biyukwiki. Hawwata ahawkanaprik danuh adahan pis hiyak gikakkis hiyeg miyarapyempu. Hawwata ahawkanaprik danuh adahan pibukpig gikakkis pawnepepu igkis daxwiye gitiwnikis. Hawwata ahawkanaprik danuh adahan madikte pihiyegapu ku pariye pikiyetnipwi ignes daxwiye gitiwnikis. Nerras ku pariye kiyatyepwi amadga hawkri payak gikakkis nerras ku pariye ikaka yumanene gikiythanikis amadga hawkri ignes madikte daxape gitiwnikis kibeyne gitiwnikis. Hawwata akiw metakwa ahawkanaprik danuh adahan pis pisenwepye gikakkis hiyeg ku pariye mehpiyepwi ini waxri. \p Hennewatbaki igkis kiyapwiyegben awna. \p \v 19 Ayteke Uhokri gipin ayhté inugik in woke. Pahow kiyes hiyapka ayge. Eggu kiyes bayehket gidahan Uhokri gikumadukan gahegbetawni gikakkis gihiyegapu. Ayge ugugune akak kimanka, diridriye. Ayge wayk segke, muwok wayk tiphawnawa. \c 12 \s1 Judeyenepwi Ke Tino Pamakutekwiyobe Igme Satanás Umehpiye Gukamkayh \p \v 1 Ayteke pahá annut hiyapkiska nuthu ayhté inugik. Ayge nah hiyá pahapu tino, eg kasimsapu akak kamuw. Hawwata nah hiyá kayg anapi gukugku. Guyuw ay gutewha in kadahan madikawku warukma akak pisaya arawna (12) akebyi. \p \v 2 Eg tino pamakutekwiyo. Eg kayawparu awaku eg kayehe gukamkayh. \p \v 3 Ayteke nawenéwa annut hiyapkiska nuthu ayhté inugik. Nah hiyá pahapwi waramwi kanopsimahad. Ig duruweh. Ig kadahan ntewnehker akebyi gitew. Ig kadahan madikawku akebyi gituw. Mpuse gitewha kadahan pahamku iyuwti adahan arekhetni ku ig kumadukene hiyeg. \p \v 4 Akak gib ig sarayhe kabá abuskuhwa warukma inugiktak ig padekwigkis ta amadgat wayk. Ig tabir ayge gupetun no tino ku pariye pamakutekwiyo adahan ig axwiye gukamkayh ku aysaw ig amadgat wayk. \s1 Jesus Amadga Hawkri \p \v 5 Ayteke no tino sarayhe gukamkayh awayg ku pariye kumadukanek madikte hiyeg amadga inin akak gasuga sipari hawwata ku samah pahapwi muttuhputne kumaduka gipigpu akak ah. Ig sarayhka, ig iwepka ta inut gimkat Uhokri arimkat gepwi kiyatyo ku kiney ig kumadukene madikte muwwapu. \s1 Uhokri Gihiyegapu Apuriwkanek \p \v 6 Egme no tino bisike eg sigis ta amadgat amatap ku kiney yumanene hiyeg msakwa. Ayge Uhokri ahegbete pahá iwetrit gudahan ku kiney eg apuriwka adahan mil hawkri akak pina sah arawna akak puguhkuna madikwa arawna akiw (1.260) akebyi. \s1 Ahj Wanegbetenek Wapitye Gihawkan \p \v 7 Ayteke kerkarad humaw ayhté inugik. Ig ner ahj kewye Migew gikakkis gihiyegapu ahj igkis kerye gikak ner ku pariye kene waramwibe. Igme nerad kene waramwibe diyuhkiswigkis payak gikakkis gihiyegapu ahj mbayapye. \p \v 8 Henneme ig nerad kene waramwibe matekepka payak gikakkis gihiyegapu. Ayge nikwe yuma pahaykunama iwetrit kawih gidahankis ayhté inugik. Ka hiyá igkisma msakwa ayge akiw. \p \v 9 Ayteke nikwe ig nerad kene waramwibe nopsadnene, ig padekwika inugiktak. Iggi ner Kaybune ku pariye humew minikweknene. Ig kanumka giw Wapitye Gikiparadkis. Ig kanumka giw Satanás, Uhokri Gipetunya. Ig kinisekeputne gidahankis hiyeg madikte amedgenepwi inin. Ig nerad padekwika inugiktak ta amadgat wayk payak gikakkis gihiyegapu ahj mbayapye. \p \v 10 Ayteke nah timá pahá ikupimnat kaahawnasima ayhté inugik. In awna: \p ―Kibeyne, metakwa ahawkanaprik danuh adahan Uhokri keh hiyeg isamtaw. Metakwa gidatni ahawkanaprik danuh. Metakwa gikumadukan ahawkanaprik danuh. Kibeyne, metakwa ahawkanaprik danuh gidahan Cristo gikiythani. Mmanawa kuri ner kamiyekeputne ku pariye tabirnene gipetun Uhokri kamiyepye ukebyupwiy takunipti, metakwa ig padekwika inugiktak. \v 11 Kibeyne, igkis ukebyupwiy matekepri akak ku samah ig Muttuhyan sukase gimig gidahankis, igkis matekepri akakwata ku samah igkis ekkenes gikiythani. Kibeyne, igkis kibowkaye kinetihwa gimin he igkis ka kapigsa gipitkis, igkis ahegbet umahkiswa gidahan Uhokri. \v 12 Yis inugikyenepwi, hiyawa yis batek yinaktin kuri. Henneme kaayhsima mbayka danuh kuri amadgat wayk, ahakwat parawhokwa. Mmanawa ig wapitye gikiparadkis danuh atere kuri. Ig kaayhsima dagawne mmanawa ig hiyakni ku kabá danuh gihawkanaprik adahan gihawkan pisenwa. \p Hennewatbaki ig pahapwi awna. \s1 Wapitye Gikiparadkis Hiyapkis Mbeynenek Ta Gitkis Hiyeg Judeyenepwi \p \v 13 Igme nerad kene waramwibe ig hiyapni henne ku ig kuwis padekwika ta amadgat wayk, ig kapusa arewhepye ta gut no tino ku pariye sarayh ner gukamkayh awayg. \p \v 14 Ikepka gut no tino pikana akebyi guhanpi kewa apakna ahanpibe adahan eg amerepiyo ta arimkat guwetri ayhté amadga amatap piyawakad. Ayge ig Uhokri apuriwgu adahan mpanabu kamukri akak abusku. Ig ayempig ariw nerad kene waramwibe. \p \v 15 Igme kene waramwibe ig pekkis un gibiygiktak kewa pahatra warikbe. Ini un haraksepye no tino adahan gutarsepten. \p \v 16 Henneme wayk ayapa no tino. In wokhaw. In higap madikte ini un ku pariye pes gibiygiktak nerad kene waramwibe. \p \v 17 Ig nerad kene waramwibe ig hiyapni henne, ig kaayhsima dagawne gut no tino. Ig tipik kerye gikakkis guhiwhipwi ku pariye aytentene amadga inin, madikte nerras ku pariye ihpenepwi giwn Uhokri gikumadukan, ku pariye gidukweneswa ekkenes Kiyapwiye Jesus ginetni. \p \v 18 Ayge nikwe ig kene waramwibe ig tabira akigbimna parawhokwa. \c 13 \s1 Awayg Kewa Pahapwi Axtigbe Kumadukanek Madikte Hiyeg \r Mk 13.21; 2 Tess 2.3; 1 Jo 2.18; Apok 6.2, 17.7 \p \v 1 Ayteke nah hiyá pahapwi axtig pes akiw ahakwatak parawhokwa. Ig kadahan madikawku akebyi gituw. Gitew ntewnehker akebyi gitew. Mpuse akisugik gituw kadahanyekwiye iyuwti adahan arekhetni ku ig kumadukene hiyeg. Mpuse gitew tamakape apit mbaytuhka adahan makuksene Uhokri giw. \p \v 2 Iggi axtig ku pariye nah hiyá gihipak ig kewa pahapwi kawokwinebe. Gikugku kewa wokibe gikugku. Gibiyme kewa kawokwinebe gibiy. Igme ner kene waramwibe ig wapitye gikiparadkis ig ikí gidatni ta git ner axtig. Ig ikí git gikumadukan adahan ig kumadukene hiyeg. Ig ikí git gikiythani. \p \v 3 Ke nuthube pahow gitew ner axtig in umehpikabe henneme ayteke in ipeg akiw. Gibuskana miypi. Madikte hiyeg amedgenepwi inin igkis hiyapni henne, igkis wakaymnibdi mpiynepepye, igkis kumadukasaw ta git ner awayg ku pariye kene axtigbe. \p \v 4 Amun ini nikwe igkis madikte kawohkigahewnes ta git nerad wapitye gikiparadkis ku pariye kene waramwibe mmanawa ignewa ikí gidatni ta git nerad awayg ku pariye kene axtigbe. Igkis kawohkigahaw ta git nerad kene axtigbe hawwata. Igkis awna: \p ―Yuma pahapwinama detye kema nerma. Yuma pahapwinama hiyá gisamanak. \p \v 5 Igme nerad kene axtigbe isaksepka adahan ig makuksene Uhokri. Ig isaksepka adahan ig keh kaayhsima annut adahan paxnika madikwa kayg akak piyana arawna (42) akebyi. \p \v 6 Ayge nikwe ig makuksepye Uhokri. Ig mahipwih Uhokri giw. Ig mahipwihwata gipin. Ig mahipwihwata madikte inugikyenepwi akiw. \p \v 7 Hawwata ig isaksepka adahan ig kerye gikakkis Uhokri gihiyegapu. Juktah ig isaksepka adahan ig matekeprikis. Ig isaksepka kumaduka madikte pakebyekne gikakkis madikte hiyeg akak madikte nawenéwa giwnkis, madikte hiyegipiyenepwi. \p \v 8 Madikte hiyeg kane Uhokriyanpuma amedgenepwi inin igkis kawohkigahaw ta git nerad kene axtigbe. Ku samah akapuska hawkri igkis yumanene giwkis tamak amadga ini kagta ku pariye keh wis aymuhwa gimun Uhokri adahan apanenekwa, ini kagta gidahan ner kene pahapwi muttuhyanbe ku pariye umahkiswe gidukwenaprikkis hiyeg. \p \v 9 Yis ku pariye katayebnenepwi, ataybiswanabay arit ku pariye nah akki yit kuri. \p \v 10 Ku Uhokri ikiswanaw adahan pahapwi yaytak kamaxwika, ka sam, hiyawa ig kamaykiswa. Mmanawa ku pahapwi umeheke akak ponya, akakwata ponya ig umehpika. Awaku ini amawka yis Uhokri gihiyegapu amawka yis kamaxwa ta gipitit Uhokri kabayhtiwa. Amawka yis kamaxwenene gipitit abetnewa ini mbeyne. \s1 Nawenéwa Awayg Ke Axtigbe Kawohkigasigkis Hiyeg Ta Git Ner Pitatye Awayg \r Mt 7.15; Mk 13.22 \p \v 11 Ayteke nah hiyá pahapwiwa akiw ku pariye kewa pahapwi axtigbe nawenéwa akiw ig pes waykekutak. Ig pitana gituw kewa pahapwi muttuhyanbe. Henneme ig awna akak gimantiw ke pahapwi waramwibe. \p \v 12 Ku aysaw ig ay kennesa gimun ner pitatye awayg kene axtigibe ig kadahanata gannu. Ig mpiksaptih inin waxri payak akak madikte hiyeg amedgenepwi inin adahan igkis kawohkigahaw ta git nerad kene axtigbe pitatye, nerad ku pariye kabuskanaye mbeyepye henneme in miypi. \p \v 13 Nerad gipepwipye kene axtigbe ig keh kaayhsima annut ku pariye hiyeg amadgayapu inin ka hiyá nikehka. Juktah ig keh tiket muhuk inugiktak amadgat inin giwtrikneswa hiyeg. \p \v 14 Ayge ig kinisne madikte hiyeg amedgenepwi inin akak ini gannu ku pariye ig isaksaka adahan ig keh ku aysaw ig kennesa gimun nerad kene axtigbe pitatye. Ig batakkis ahehpakti gitkis madikte hiyeg amedgenepwi inin adahan igkis adohepkenes nerad kene axtigbe ku pariye huwipwihka akak ponya henneme ig kannikaw akiw. \p \v 15 Ikaka git gipepwipye kene axtigbe adahan ig ikí awnparinen arit gahehpak batakkarad nerad pitatye kene axtigbe kahadbe ig ahehpakti ig ik adahan awnene yuwit, ig ik adahan umehne madikte hiyeg ku pariye kane adohepkig. \s1 Kane Uhokriyanpuma Amapanek Axtig Gitamra \p \v 16 Ig nerad gipepwipye kene axtigbe ig mpiksaptih madikte hiyeg, hiyeg kiyatyepwi, hiyeg ku pariye ikaka yumanene gikiythanikis, hiyeg igisapye, hiyeg madiptapye, hiyeg bukitwiyepwi, hiyeg kane bukitwiyepwima adahan igkis amepenekwiye gitamra adahan gibekteykis. Ini gitamra in tamak ay aduhyamadga giwakkis kihehaptak. Ku kawk in tamak ay gidephakis. \p \v 17 Ayge nikwe hiyeg ku pariye kane amara ini gitamra igkis ka isaksaka adahan igkis isimwiri, iné igkis kawnata isaksaka adahan igkis piyuk. In gitamra in nerad kene axtigbe giw. Ku in ka tamak akak let, in tamak akak lemehu adahan arekhetni giw. \p \v 18 Nukebyupwi, ay hiyakemniki yidahan. Ku pahapwi yaytak hiyakemniye, ik adahan ig pukuha ini lemehu ku pariye arekhetni nerad kene axtigbe giw. Mmanawa in pahapwi giw. In lemehu puguhkuna sah akak puguhkuna madikwa arawna akak puguhkuna arawna akiw (666). \c 14 \s1 144.000 Hiyeg Hawwata Kabayha Uhokri Ayhté Inugik \r Apok 4.8, 5.9, 7.9, 11.15, 15.3, 19.1 \p \v 1 Ayteke nah sarayh nupegyi akiw, nah hiyá ig kene pahapwi muttuhyanbe ig tabirnene apit ini waxri imuwadnene kewye Siyawh ayhté apit Jerusalém, payak gikakkis nerras sah mil hiyeg akak paxnika madikwa gawnakis akak paxnika gawnakis akiw (144.000). Igkis hiyeg tamakapu gidephakis akak Uhokri gitamra adahan gibekteykis kahadbe igkis hiyakan ku igkisnewa gidahan Uhokri. Igkis tamakka akak gibektey giwaprik ner kene muttuhyanbe giwaprik Wigwiy. \p \v 2 Ayteke nah timá hiyeg gikupimnakis awna inugiktak akak gihawnakis ke apetetnibe, ke diridriyebe. Nah timá gikupimnakis ke arigmanbe, ke hiyegbe agighenebe hebbek. \p \v 3 Igkis ayge gipetun Uhokri ku pariye betnene amadga gepwi kiyatyo. Igkis ayge gipetunkis nerras paxniknene hiyeg dehetniyepwi, ayge gipetunkis nerras kiyapwiyegben. Igkis peknes nukune apat ku pariye yumanene hiyeg kannuhye pak. Igkisnewa nerras sah mil hiyeg akak paxnika madikwa gawnakis akak paxnika gawnakis akiw (144.000) ku pariye isamtaw ariw ini hawkri, igkisnewa kannuhye pak inakni apat. \p \v 4 Mmanawa igkisnewa arehpiye gipitkis mmanawa igkis ka mahayakemnihwa gukakkis tinogben. Igkis barewpityepwi. Igkis ikatuswa ta git Uhokrinen. Igkis wew gikak ner kene muttuhyanbe ku kitwiye ig. Igkis ka amara gihiyakemnikis hiyeg amadgayapu inin. Igkis isamtaw niw. Igkis kit umahkiswa gipatra Uhokri. In ke wotbe igkis kakanhaw gipitkis pahapwite ta git Uhokri ta git ner kene pahapwi muttuhyanbe. \p \v 5 Igkis ka iha giwasemni nerad kene axtigbe. Wasaymka ka utipka ay gibetkis. Igkis yumahwa gipathawnikis aynesnima giwtrik Uhokri. \s1 Mpana Gikebyikis Ahj Ekkene Ku Uhokri Gibiykaseptenkis Hiyeg Ku Pariye Kane Uhokriyanpuma \p \v 6 Ayteke nah hiyá pahapwi ahj akiw ig amerempi ayhté inugik. Ig ekkene Uhokri ginetni dehetniki. Yuma pahatnama inakni ginetni mpiyene aynesnima. Ig akkamnihni ta gitkis madikte hiyeg amedgenepwi inin. Ig akkin ta gitkis madikte hiyegipiyenepwi, ta gitkis madikte pakebyekne, ta gitkis madikte hiyeg akak nawenéwa giwnkis, ta gitkis hiyeg ku pariye apitnenepwi madikte waxri. \p \v 7 Ig ahj awna gitkis akak madikte gawaygyi. Giwn: \p ―Kiyathanabay Uhokri akak madikte yapisni. Kiyathanigbay mmanawa metakwa ahawkanaprik danuh adahan ig katiwnise gitaraksankis gitkis hiyeg apatra gikehnikis kane kabay. Kawohkigahawnabay ta git Uhokri mmanawa ignewa keh en, ignewa keh waxri, ignewa keh parawhokwa, ignewa keh un ariwtyak. \p \v 8 Ayteke nah hiyá pahapwiwa ahj akiw ig danuh gihapu butte ner pitatye ahj. Ig awna: \p ―Hiyeg kane Uhokriyanpuma giwetrikis ku pariye ke ini paytwempu nopsadnenebe kewye Babilôniya in biyuknek. In biyuk awaku in ke pahapu tinobe ku pariye kinista madikte hiyeg adahan ignes higá win gukak. Innebaki guwinwa innebaki kane Uhokriyanpuma gimahyakemnikis mbeyepye. \p \v 9 Ayteke nah hiyá pahapwiwa ahj akiw, gimamnapiye ahj, ig danuh butte gihapukis nerras pitatyepwi ahj. Ig awna akak madikte giwakemni. Giwn: \p ―Ku pahapwi kawohkigahaw ta git nerad kene axtigbe akak gahehpak batakkarad, iggi biyuknek. Ku pahapwi amara nerad kene axtigbe gitamra ta gidepharit ta aduhyamadgat giwak, ig biyuknek. \v 10 Aysawnemenek bijé ig pahapwi higap Uhokriwa giwinwa gihigpan hawwata akiw. Innebaki Uhokri giwinwa innebaki mbeyne ku pariye Uhokri hiyapkisnek gitkis patahwapyenek. In ke wotbe ig dimukwin inyekata ta agikut gigobla, ig higapkisni ta gitkis. Inme gigobla innebaki gihiyakemni ku samah ig ka batek akak patahwaki aynesnima. Ig nerad patehwepye ig hiyá mbeynenek abet tiket wageska payebitak akak ini pusukempiye ku pariye bixiwanene arihri. Ayge ig hiyá igkis ahj barewpityepwi ig hiyá ig Muttuhyan ke wotbe ig hiyepnebe ini mbeyne ay gipetunkis. \v 11 Eggu tiket ku kiney hiyeg patahwapye hiyá mbeyne eg wohpiyo adahan apanenekwa. Gusayan pes takunipti apanenekwa. Yumahwa mayakkawa gidahankis takunipti gidahankis nerras ku pariye kawohkigahaw ta git nerad kene axtigbe akak gahehpak batakkarad. Yumahwa mayakka gidahankis nerras ku pariye amara gitamra. \p Hennewatbaki ig ahj awna. \s1 Amawka Uhokri Gihiyegapu Kamaxwene Gipitit Abetnewa Mbeyne \p \v 12 Ku pariye hiyeg kane amara gitamra igkis hiyá mbeynenek ay amadga inin. Ka sam. Amawka Uhokri gihiyegapu kamaxwenene gipitit abetnewa ini mbeyne. Ku pariye ihpenepwi Uhokri gikumadukan, ku pariye kamaxwenepwi ta gipitit Kiyapwiye Jesus amawka ku igkis kamaxwa gipitit kabayhtiwa abetnewa ini mbeyne. Amawka igkis ka isahkis gihiyakemni. \p \v 13 Ayteke nah timá pahá ikupimnat awna inugiktak. In awna nuthu: \p ―Tamaknaba yuwit ku pariye nah akki pit kuri. “Ku pariye hiyeg umahkiswa apatra ku samah ignes kehnepwi Ukiparawiy gibetki, igkis utí kaayhsima kabaykanek.” \p Igme Uhokri Gitip awna: \p ―Hennewa in. Igkis utí kibeyne mayekket ariw gimapuswankis gidahan Uhokri. Ku pariye kabayka igkis keh, akebwata ini kabayka igkis utí. \s1 Uhokri Iwapkis Gihiyegapunek \p \v 14 Ayteke nah sarayh nupegyi, nah hiyá pahá ukuhne seyne. Pahapwi kene awaygbe bat abet ini ukuhne. Ig kadahan pahamku iyuwti ay gitewha adahan arekhetni ku ig matekepye madikte gipetunyapu. In kehka karukri wahano. Ay giwaku pahamku kasipar kayawbetnad kaneayawisima, kewyo “fois”. \p \v 15 Ayteke pahapwiwa ahj pes akiw agikutak Uhokri gipin. Ig kabiman akak madikte gawaygyi ta git ner ahj ku pariye betnene abet ukuhne. Ig awna git: \p ―Asá tarak pikaswaga adahan pis hiwh amutri ariw. Mmanawa amutri ariw amadga wayk kuwis ipat. Ahawkanaprik kuwis danuh adahan pis ahiwhpitni. \p \v 16 Ayteke ner ahj ku pariye betnene abet ukuhne ig iwé gikaswaga kayawbetnano. Ig ihukni ta waygboit adahan ig tigehpiye gamutrapwi apititak waxri. \s1 Uhokri Hiyapkis Gitkis Taraksapye Ke Wotbe Ig Kumukwigkis Ke Amadga Kumuktetbe \p \v 17 Ayteke pahapwiwa ahj pes akiw agikutak Uhokri gipin ayhté inugik. Ig hawwata sumuh pahamku kasipar kayawbetnad kaneayawisima kewyo “fois” ay giwaku. \p \v 18 Ayteke pahapwiwa ahj pes akiw ariwntak piriyepkewket. Iggi tiket akipara. Ig kabiman akak madikte gawaygyi ta git ner apeynipye ahj ku pariye sumuhnene kasipar kayawbetnano kaneayawisima. Ig awna git: \p ―Asá tarak pikaswaga adahan pis hiwh “uva” ariw ariwntak gukat apititak waxri. Mmanawa ayipa guw kuwis ipat. \p \v 19 Igme ahj ihuk gikaswaga ta waygboit adahan ig hiwhpiye “uva” ariw ariwntak gukat. Pisenwa ig padekwin ta agikut pahamku kumuktet nopsadnano. Ini kumuktet innebaki arakak adahan Uhokri gihiyakemni ku samah ig ka batek akak patahwaki aynesnima. \p \v 20 No “uva” ariw eg kumukwika amadga eggu kumuktet aparayewa ariw paytwempu Jerusalém. Bawa ka “uva” arakuma ku pariye pes amadgatak ini kumuktet henneme in migat ku pariye kane Uhokriyanpuma gimigkis. In migat in kaayhsima migat. In buwapewnepad muwwapu optiran adahan mpana sah kilomet (300) apugbokan. In kabá pitana ahehtet amuni nimihni, pakeku akak kaway gibiy. \c 15 \s1 Matekepyepwi Wapitye Hawwata Kabayha Uhokri Ayhté Inugik \r Apok 4.8, 5.9, 7.9, 11.15, 14.2, 19.1 \p \v 1 Ayteke nah hiyá nawenéwa annut ayhté inugik. In annut kanidatnisima in keh hiyeg wakaymni. Ayge ntewnehker gikebyikis ahj. Igkis me amerepyemet ntewnehker mbayka ta giwakuitkis. Ini mbayka in amaksemni mbayka ku pariye Uhokri hiyapkis gitkis hiyeg apatra gipathawnikis. \p \v 2 Ayteke ke nuthube nah hiyá pahak parawhokwa ke wotbe in kehka akak buttey wageska payebitak akak tiket. Hawwata nah hiyá nerras ku pariye matekepyepwi wapitye. Igkis nerras ku pariye kane kumadukasaw ta git nerad kene axtigbe akak gahehpak batakkarad. Iné igkis kawnata amara nerad kene axtigbe gitamra, in lemehu ku pariye arekhetni giw. Igkis tabirbet ahakwepi inere parawhokwa. Igkis sumuh garignikis hebbek ay giwakukis ku pariye Uhokri gikan gitkis. \p \v 3 Ayge igkis peknes apat. Igkis pak gapan amekene Mois ku pariye gibuk Uhokri. Hawwata igkis pak gapan ner kene pahapwi muttuhyanbe. Igkis awna: \p ―Kiyapwiye Uhokri detye, pannu kabayhtiwa. In kanidatnisima, kanawaygyisima. Pihiyakemni inyerwatnene waditnenekwa. Pis gikiparakis madikte hiyeg. \v 4 Kiyapwiye, hawkawanek yuma pahapwinama hiyeg ka apis pibohri. Yuma pahapwinama ka kiyatha piw. Mmanawa pisnewa barewpitye. Yuma pahapwinama barewpitye kema pisma. Aysawnemenek hiyeg ariwntak madikte waxri ayta ta pimkatnek adahan igkis kibeyhene piw mmanawa pannu ku pariye kibeynewatnen ini hiyapkanek gapitkis madikte hiyeg. \p Hennewatbaki igkis hiyeg pak gipankis. \s1 Ntewnehker Ahj Ewk Ntewnehker Mbayka \p \v 5 Ariwnteke ini nah sarayh nupegyi akiw, nah hiyá Uhokri gipin ayhté inugik in wok. Ig Uhokri ig ayge gipineku. \p \v 6 Ayteke nerras ntewnehkernene gikebyikis ahj ku pariye me amerepye ntewnehker mbayka igkis pes agikutak Uhokri gipin. Igkis kasimsapu akak kamis seyne barewye tigihwaprinene. Igkis kakabutikpu akak gikabutikkis kehka karukri wahano in pugubguhwa hampa gidukmadgatkis. \p \v 7 Ayteke pahapwi gaytakkis nerras paxniknene gikebyikis hiyeg dehetniyepwi ig iké ntewnehker tas ta gitkis nerras ntewnehkernene ahj. In tas kipun akak mbayka ku pariye Uhokri hiyapkiswiye ta gitkis hiyeg apatra gipathawnikis. Mmanawa ig Uhokri ku pariye dehetniye adahan apanenekwa ig ka batek akak patahwaki aynesnima. \p \v 8 Ayge nikwe ig Uhokri gipin in kipun akak sariyan. In amuwe akak gikiythani gidatni. Ka ik adahan hiyeg parak atere agikut Uhokri gipin he ku aysawnemenek ini ntewnehkernene mbayka mpiyanek ini mbayka ku pariye ewka gapitkis nerras ntewnehkernene ahj. Yuma hiyeg ik adahan mpitha nidawnhan akak gipigyepkawnikis akiw. \c 16 \p \v 1 Ayteke nah timá pahá ikupimnat awna kaahawnasima agikutak Uhokri gipin. In awna ta gitkis nerras ntewnehkernene ahj. In awna: \p ―Ataknabay dimuknabay ini ntewnehkernene tas kipunnene akak ini mbayka ku pariye Uhokri hiyapkis gitkis hiyeg apatra gipathawnikis. Dimuknibay ta apitit waxri. \s1 Pitatye Mbayka: Busukpitka \p \v 2 Ner pitatye ahj timapni henne, ig tipik, ig dimuke ini ku pariye ay amadga gitasaga ta apitit waxri. Aynewa busukpitka mbeyepye kaakatwasima in humaw ay gipitkis nerras hiyeg ku pariye amerepye nerad kene axtigbe gitamra, nerras ku pariye kawohkigahaw ta arit nerad kene axtigbe gahehpak batakkarad. \s1 Apeyni Mbayka: Parawhokwa Wageswa Migat \p \v 3 Ayteke gipepwipye ahj dimuke ini ku pariye ay amadga gitasaga ahakwat parawhokwa. Aynewa un wageswe migat kewa miyarapiyebe gimigkisbe. Ayge madikte im, madikte puwikne, madikte hiyeg ahakwaye parawhokwa igkis miyarap. \s1 Amamnam Mbayka: Warik Wageswa Migat \p \v 4 Ayteke gimamnampiye ahj dimuke ini ku pariye ay amadga gitasaga ta ahakwat warik, ta ahakwat un ariwtyak. Aynewa in wageswe migat. \p \v 5 Ayge nah timá pahapwi ahj ig un akipara, ig awna git Uhokri: \p ―Kiyapwiye, pis ku pariye ay kuri, ku pariye ay minikwak, pis ku pariye waditnenekwa adahan apanenekwa, kibeyne pis hiyapkis gitkis hiyeg apatra gitaraksankis. In kabay pis keh henne mmanawa \v 6 igkis sukase pihiyegapu gimigkis, igkis sukase pawnapepu gimigkis. Kuri metakwa pis diyuhkis gimigkis ta gipititkis pis ikí gitkis migat adahan gihigpankis. Gimebyemnikis keh igkis muwaka adahan igkis higapni. \p \v 7 Ayteke nah timá pahá ikupimnat nawenéwa akiw in awna ariwntak ini piriyepkewket. In awna: \p ―Hennewa, Kiyapwiye Uhokri detye. Pis kapihiyakemnisima adahan pis hiyak gikakkis hiyeg pakekunawa akak ku samah gikehnikis. Pis ikí ku pariye kabay gidahankis. Pis ka taraksa. \s1 Apaxnikan Mbayka: Kamuw Awahni Bukah Hiyeg \p \v 8 Ayteke gipaxnikepye ahj dimuke ini ku pariye ay amadga gitasaga ta giwtrikut kamuw. Aynewa kihhawnehe kamuw awahni adahan in bukehpiye hiyeg ke tiketbe. \p \v 9 Ayge hiyeg bukehpika apit ini kamuw awahni kaahawnasima. Kameki igkis miniwme ariw gitaraksankis. Hiyaksa igkis ka kiyatha Uhokri aynesnima. Ig ik adahan mpithene ini mbayka giwkis henneme igkis he makuksene giw. \s1 Apahwokni Mbayka: Msanpiki, Akatwa \p \v 10 Ayteke gipahwoknipye ahj dimuke ini ku pariye ay amadga gitasaga ta amadgat ner kene axtigbe gepwi ku kiney ig kumadukene hiyeg. Aynewa gikumadukan msanpip. Ayge hiyeg kagehe ginenkis awaku akatwa. \p \v 11 Igkis hiyapni henne, igkis makukse Uhokri inugikyene awaku ini akatwa ku pariye igkis kayah, awaku gibuskanakis. Kameki igkis miniwme ariw ku pariye gikehnikis mbeyepye. \s1 Apuguhkunan Mbayka: Nopsad Kerkarad \r Apok 19.19 \p \v 12 Ayteke gipuguhkunepye ahj dimuke ini ku pariye ay amadga gitasaga ta ahakwat eggu warik nopsadnano kewyo Ewfrates. Aynewa eg warik makere adahan kehne ahin gidahankis nerras ikiparat gikakkis madikte gisuwtatapu ku pariye aytniye wahamarapriktak ku kitak kamuw pes. \p \v 13 Ayteke nah hiyá mpana anmapti mbeyepye ke tipuwbe gihipakkis. Pahapwi pes gibiygiktak ner kene waramwibe, pahapwime pes gibiygiktak ner pitatye kene axtigbe. Pahapwime pes gibiygiktak ner apeynipye kene axtigbe ku pariye ikawparinene ke wotbe ig Uhokri gawnepebe. \p \v 14 Igkis anmapti igkis wapityempu. Igkis keh kaayhsima annut. Igkis danuh ta gitkis hiyeg gikiparakis muwwapu amadga inin adahan ahegbetenes ginetnikis adahan igkis patipktaka adahan kehne nopsad kerkarad. Abet ini hawkri igwa Uhokri detye patiptakigkis atere. \s1 Amawka Uhokriyanpu Msakwa Ahegbet Gapit Cristo Gidawnhan \p \v 15 Nukebyupwi, ihpanabay Cristo giwn. Ig awna: \p ―Nah ayta pahaye adahan ke amepyebe ig danuh ku kabet hiyeg ka wahapnigma. Ku pahapwi msakwa ahegbet ndahan, ig utí kaayhsima kabaykanek. Ku ig ka daxtasaw arit patahwaki, in ke wotbe ig apuriw gisimsa barewbet, nikwe aysawnemenek ig ka muwaka wew makawihannama adahan ig kawih maraki apim ini ku aysaw hiyeg gimebyepnikis hiyapkiska. \p \v 16 Ayteke nerras wapityempu pahadguhkise nerras ikiparat amun pahá iwetrit kewye “Armajedoh” giwnaprikkis judeyenepwi. \s1 Ntewnehkerpye Mbayka: Sagkaki Kaahawnasima \r Apok 14.8 \p \v 17 Ayteke metakwa ig ntewnehkerpye ahj dimuke ini ku pariye ay amadga gitasaga ta abetit mayg. Ayge pahá ikupimnat awna kaahawnasima ariwntak Uhokri gepwi kiyatyo ku pariye aynene agiku gipin. In awna: \p ―Madikte pisenwa kuri. \p \v 18 Ayge kimanka, ugugune, diridriye. Ayge wayk segke kaahawnasima. Yuma nawenéwa sagkaki kema inima ku samah yumahte hiyeg ay amadga inin. Ini sagkaki pi mbayte ariw madikte. \p \v 19 In ibakha ini paytwempu nopsadnene Jerusalém adahan in humaw mpana nikebyi paytwempu. Hawwata akiw in mehe madikte paytwempu apit madikte waxri. Mmanawa metakwa ig Uhokri kiyé nerras ku pariye kane ihpenepwima giwn adahan ig hiyapkis gitkis. Ta git Uhokri ini giwetrikis kewa paytwempube nopsadnene Babilôniya mmanawa hiyeg apitnenepwi ini paytwempu gihiyakemnikis mbeyepye. Kuri metakwa ig keh madikte paytwempuyenepwi ayge igkis higap ini win agikutak gidahanwa gigobla. Inme win innebaki mbayka ku pariye Uhokri hiyapkis ta gitkis hiyeg apatra gipathawnikis mmanawa ig ka batek akak patahwaki aynesnima. \p \v 20 Apim ini madikte kewgihri mehwe. Hawwata madikte waxri imuwadnene mehwe. \p \v 21 Muwok wayk tiphawnawa inutak kewa tipbe kanopsimahad. Mpuse tip aheh paxnika madikwa (40) ahehtet. In wayk inugiktak in huwit ta gipititkis hiyeg. Igkis hiyapni henne, igkis makuksa Uhokri giw apatra ini mbeye muwok tiphawnene mmanawa in kanimebyenisima. \c 17 \s1 Tino Powkemnipyo Aduhyamadga Axtig: Madikte Hiyeg Isaksawnek Arit Mahayakemniki \p \v 1 Ayteke pahapwi ahj gaytakkis nerras ntewnehkernene gikebyikis ahj ku pariye sumuhnene ntewnehkernene tas, ig danukwa kennesa ta nuthu. Ig awna nuthu: \p ―Ba ayta. Nah akkite pit pahapu tino powkemnipyo datyo ku samah eg katiwnihwepyo apatra gumahyakemni. No tino egnebaki arakak adahan gihiyakemnikis kaayhsima hiyeg ku pariye msekwenepwi akigbimna kaayhsima warik. \v 2 Madikte hiyeg gikiparakis amedgenepwi inin igkis ke wotbe igkis mahayakemnihwa gukak no tino powkemnipyo. Madikte hiyeg amedgenepwi inin igkis ke wotbe igkis urukihwe akak guwinwa gihigpankis. Inme guwinwa innebaki gumahyakemni. \p \v 3 Ayteke nikwe ig ner ahj waxe ntipuh ta amadgat amatap. Ayge nah hiyá pahapu tino bat aduhyamadga pahapwi axtigad duruweh. Ig ner axtig tamak muwwapu gipitiw akak mbaytuhka. Ig kadahan ntewnehker akebyi gitew. Ig kadahan madikawku akebyi gituw. \p \v 4 No tino kasimsapu akak gukawihni bareswatet kaatiwnisima ugagebuye duruboye. Eg bareswapu akak karukri wahano akak tip bukabkahwapimpiyo akak akabdat seyno kaatiwnisima. Eg sumuh pahow goblé ay guwaku kehka karukri wahano. Ini gugobla kipun akak arikna mbeyepye patehwepye. Ini arikna mbeyepye innebaki arakak adahan gumahyakemni. \p \v 5 Nah hiyá ay gudepha tamak pahat guw patuwesbuhka. Inakni “Babilôniya Datyo, Tinogben Powkemnapyo Gunagkis, Mahayakemniki Ganag.” \p \v 6 Nah hiyá no tino eg urukihwa akak Uhokri gihiyegapu gimigkis akak gimigkis nerras ku pariye umehpika apatra ku samah igkis kinetihwa gimin Kiyapwiye Jesus. Nah hiyapni henne, nah wakaymni kaayhsima. \s1 Axtig Ignebaki Arakak Gidahan Ikiparat Amadgayapu Inin \r 2 Tess 2.3; 1 Jo 2.18; Apok 6.2, 13.1 \p \v 7 Igme ner ahj awna nuthu: \p ―Mmahki pis wakaymni? Nah akkamnihte pit hiyakemniki ayemewnene gumin no tino. Hawwata nah akkamnihte pit hiyakemniki gimin ner axtig ntewnehkernene gitew madikawkunene gituw ku pariye hiyuwempiye no tino giduhyamadga. \v 8 Ig nerad axtig ku pariye pis hiyá ignebaki arakak gidahan pahapwi awayg ku pariye pahaywowatnene ig ay henneme kuri ig yuma ay akiw. Aysawnemenek ig wagahnek agikutak ini miyokwiyad ku pariye yumanene amaksemni, henneme ayteke ig sarayhpika arimkanit biyukwiki. Madikte hiyeg amedgenepwi inin igkis wakaymnibdi giminnek. Ku samah akapuska hawkri igkis hiyeg yumanene giwkis tamak amadga ini kagta ku pariye keh hiyeg aymuhwa gimun Uhokri adahan apanenekwa. Igkis wakaymni gimin ner awayg mmanawa ig pahaywowatnene ig ay ayteke ig yuma ay akiw henneme metakwa ig kahayak akiw. \v 9 Nah akkamnihte pit pahat hiyakemniki akiw adahan pis pukuhpin. Ner axtig gitewad ntewnehkernene akebyi innebaki arakak adahan ntewnehker akebyi waxri. No tino msakwa ay apit ini waxri. Hawwata akiw ini gitew innebaki arakak gidahankis ntewnehker gikebyikis ikiparat. \v 10 Pohowku gikebyikis gaytakkis nerras ikiparat igkis kuwis kumaduka, kuwis igkis mapiya. Pahapwime kuri kumadukene ku akak inin. Pahapwime akiw ig kote danuhte. Ku aysaw ig danuh ig ka dahwa kebadima hawkri. \v 11 Ayteke pahapwiwa ikiparat akiw kahayaknek. Iggi ner kene axtigbe ku pariye pahaywowatnene ig ay henneme kuri ig yuma ay akiw, iggi ner ikiparat. Ig pes ayta gibetitakkis nerras ntewnehkernene ikiparat pitatyepwi. Aysawnemenek ig sarayhpika arimkanit biyukwiki. \v 12 Igme ner axtig gituw madikawkunene akebyi ku pariye pis hiyá ini arakak adahan madikawku ikiparat ku pariye kote kapusate kumaduka hiyeg. Henneme aysawnemenek igkis ikaka gitkis gidatnikis adahan igkis kumaduknene payak gikak ner kene axtigbe. Igkis kumaduka hiyeg ayge adahan ka pahaynema hawkri. \v 13 Igkis madikawkunene ikiparat igkis pahatwowa gihiyakemnikis. Igkis sarayh gidatnikis gikiythanikis ta giduhyamadgat ner pahapwi kene axtigbe. \v 14 Igkis keryenek gikak ner pahapwi kene muttuhyanbe. Henneme ner kene muttuhyanbe ig matekeprikisnek, mmanawa ig gikiparakis madikte ikiparat, ig kumaduka madikte ku pariye kumadukenepwi. Gihiyegapu hawwata matekeprikis, igkis ku pariye ig humak ta gimkanit, ku pariye ig kaniy adahan igkis msakwa gimun, ku pariye kamaxwenepwi ta gipitit. \p Hennewatbaki ig ahj awna. \s1 Ikiparat Pisenwenek Akak Mahayakemniki \p \v 15 Ayteke ig awna nuthu akiw. Giwn: \p ―Egnes warik ku pariye pis hiyá ku kiney no tino powkemnipyo batano egnesbaki arakak adahan kaayhsima hiyegipiyenepwi ariwntak kaayhsima waxri ku pariye awna kaayhsima nawenéwa giwnkis. \v 16 Igkisme nerras ikiparat ku pariye kene ner axtig gituwbe madikawkunene akebyi ku pariye pis hiyá, igkis hiyapni henne ku samah madikte hiyeg madikte ikiparat isaksaw arit mahayakemniki, igkis ka batek. In ke wotbe igkis amiyih no tino powkemnipyo. Ig ner pahapwi kene axtigbe hawwata amiyhepru. Ayteke nikwe igkis pisenwe akak guhawkan. In ke wotbe igkis xuwehe guw madikte gubereswan akak gudatni. In ke wotbe igkis ikiswig makawihanabe. In ke wotbe igkis axe gihbe. In ke wotbe igkis bukehpig akak tiketbe. \v 17 Mmanawa ignewa Uhokri ikí ta apitit giyaknikis nerras ikiparat adahan igkis keh ini ku pariye gibetki. Hawwata ig keh igkis ahegbet ginetnikis adahan igkis sarayh gidatnikis ta giduhyamadgat ner pahapwi kene axtigbe adahan igme kumadukene juktah ku aysaw Uhokri giwn kahayaknek. \v 18 Egme no tino ku pariye pis hiyá, egwatabaki ini paytwempu nopsadnene ku pariye paytwempuyenepwi ayge kurinewa kumaduka madikte ikiparat amedgenepwi inin. \c 18 \s1 Mahayakemniki Mehpikanek \p \v 1 Ariwnteke ini nah hiyá pahapwiwa ahj akiw. Ig muhuk inugiktak. Ig kagidatnisima. Gamuwyi uguhe madikte waxri. \p \v 2 Nah timá ig kabiman akak madikte giwakemni. Giwn: \p ―In paytwempu nopsadnene Babilôniya in biyuk. In biyuk. Kuri he wapityenen msakwa ayge. Anmapti mbeyepye kapinwene ayge payak akak madikte kuhipra asanawkapye patahwapye. \v 3 Mmanawa ini paytwempu in kewa pahapu tino powkemnipyobe, eg higapkise guwinwa guhigpan kaahawnasima ta gitkis madikte hiyeg. In win innebaki gumahyakemni. Madikte ikiparat amedgenepwi inin igkis ke wotbe igkis powkemnihwe gukak. Hawwata madikte piyuknepwi amedgenepwi inin igkis dax karukri kaayhsima akak gumahyakemni. \p Hennewatbaki ig ahj awna. \p \v 4 Ayteke nah timá pahá ikupimnat awna ayta inugiktak. In awna: \p ―Nuhiyegapu, ka yi muwaka daxtasaw gukak no tino akak gumahyakemni. Amawka yis ka patahwa gukak kahadbe yis ka hiyá mbeyne payak gukak. \v 5 Mmanawa gukehni gupathawni kiyesihwe imuhew he danuhe ta amadgat en. Kuri nikwe ig Uhokri hiyak akak ini guhiyakemni mbeyepye. \p \v 6 Ayteke in ikupimnat awna ta gitkis ahj. In awna: \p ―Kuri hiyawa yis diyuhkis guwak. Katiwnisanay gutaraksan gut mapiy pimaput apitmin ku samah gumebyemni. Kipunsanay gugobla akak higapka mapiy pimaput apitmin ahawna ku samah ini higapka ku pariye eg higapkise ta gitkis hiyeg. \v 7 Eg kuwis kawih kaayhsima gukiythani ta gupitit. Eg wew akak kaayhsima batekka amadgaya inin. Kuri yisme kawihkisnay ta gupitit kaayhsima kayahwaki akak kaayhsima kadniki. Mmanawa eg awna gunaktin: “Nah bat ay nah ikiparawa nah. Nah ka madankunoma mmanawa madikte hiyeg wew nukakhu. Awetupye nah hiyá kadniki.” \v 8 Apatra inakni guwn, kaayhsima mbeyne danuh ta gut pahatya amin hawkri. Miyaka akak kadniki, mihetniki danuh gutnek. Eg bukehpikanek akak tiket. Mmanawa Ukiparawiy Uhokri kagidatnisima adahan ig hiyapkis gut apatra gupathawni. \p Hennewatbaki ini ikupimnat awna. \s1 Hiyeg Amedgenepwi Inin Wakaymninek Ku Samah Madikte Igiska Amadgaya Inin In Biyuke \p \v 9 Nerras ikiparat amedgenepwi inin ku pariye ke wotbe powkemnihwepyebe gukak no tino, ku pariye aharitnepwi batekka amadgaya inin, igkis hiyapni henne, igkis tihenek igkis kadninek mpiynepepye. Ta gitkis in ke wotbe igkis hiyá pahá paytwempu in wohe pahate, igkis hiyá nisayan pes nipititak. \p \v 10 In ke wotbe igkis tabirbet piyawakte ariw ini paytwempu akak madikte gapisnikis. Mmanawa igkis apis abohri ini mbeyne ku pariye danuh ta gut. Apim ini in ke wotbe igkis awna gitkis nerras paytwempuyenepwi ayge. Giwnkis: \p ―Akayih. Yis paytwempuyenepwi apit Babilôniya yis kuwis utí kaayhsima mbeyne. Kuhwekwa yipin nopsadnene apitminene. Hiyaksa kuri pahatya amin kaayhsima mbeyne hiyapkiska yit. \p \v 11 Hawwata akiw madikte piyuknepwi amedgenepwi inin igkis hiyapni henne, igkis hawwata tihenek. Igkis kadni giharitkis nerras paytwempuyenepwi. Igkis ka kadni giharitkis awakuma igkis batek gikakkis henneme awaku yuma hiyeg ay akiw adahan isimwiyi gewkanbetkis gitkis akiw. \p \v 12 Yuma hiyeg isimwiyi karukri wahano kuwikwiye gitkis akiw, iné karukri wahano seyno, iné tip ku pariye bukabkahwapu, iné akabdat kaneatiwnisima, iné kamis kibeyne mtibete, iné kamis bareswetet, iné kamis duruweh, iné ah imihne madikte, iné arikna madikte kehka puwikne giwahra, iné arikna madikte kehka ah kaatiwnisima, iné arikna madikte kehka kuriwra, iné arikna madikte kehka sipari, iné arikna madikte kehka tip. \p \v 13 Yuma hiyeg isimwiyi gitkis akiw ini “kanela”, ini adahan maguhene axka, iné igkis kawnata isim iyayrti imihnepye, iné pommad, iné ini imihgi kewye “mirra”, iné win, iné diluy, iné kuwak, iné pak, iné muttuh, iné kaway, iné giwewtenkis, iné ibukti. Yuma hiyeg isimwiyi ariknawnama akiw. Iné igkis kawnata isim hiyeg gihiyakemnikis akiw. \p \v 14 Hennewa, yis mahayakamnapye, madikte ini maguwka amadgaya inin ku pariye yis miyarhaw aharit, madikte biyukenek. Madikte igkiska amadgaya inin biyukenek. Madikte barewka amadgaya inin biyukenek. Yis ka takunima hiyapni akiw. \p \v 15 Apim ini nerras piyuknepwi ku pariye humaw igisapye awaku ku samah nerras paytwempuyenepwi isimwiyi ini arikna gitkis, in ke wotbe ignekis tabirbet piyawakte ariw ini paytwempu akak madikte gapisnikis. Mmanawa igkis apis abohri ini mbeyne ku pariye danuh gitkis nerras paytwempuyenepwi. Ayge igkis tihenes, igkis kadnibdikis mpiynepepye. \p \v 16 Igkis awna: \p ―Akayih. Kaayhsima mbeyne danuh arit ini paytwempu nopsadnene. Kuhwekwa in kewa pahapu tinobe bareswapu akak kamis kaneatiwnisima, kamis ugageboye, kamis duruweh, eg bareswapu akak karukri wahano, akak tip bukabkahwapu akak akabdat kaneatiwnisima. \v 17 Hiyaksa kuri pahatya amin eg biyukse madikte. \p Hennewatbaki igkis piyuknepwi awna. \p Hawwata akiw madikte nawiy akaptena gikakkis madikte gihiyegapukis, madikte gumadgayapu, madikte nerras ku pariye kannipwiye ahakwa parawhokwa, in ke wotbe igkis madikte tabirbet piyawakte ariw ini paytwempu. \p \v 18 Igkis hiyapni ku samah in wohe, ku samah nisayan pes nipititak, igkis kabimannek. Igkis awna: \p ―Yuma paytwempu akiw kema inima paytwempuma. \p \v 19 Apim ini igkis padak wayk gitewharitkisnek. Igkis tihebdinek, igkis kadnibdinek. Ayge igkis awnanek: \p ―Akayih. Ini paytwempu nopsadnene ini iwetrit ku kiney madikte hiyeg nawiy akipara nawiypukewne parawhokwa igkis humaw igisapye awaku kaayhsima igiska ayge. Hiyaksa kuri pahatya amin madikte biyuke. \p Hennewatbaki igkis hiyeg awnanek. \s1 Mahayakemnihwenepwi Muwaka Adahan Igkis Biyuk \p \v 20 Yisme yis inugikyenepwi, yis ka muwaka kadni. Hiyawa yis batek awaku ku samah ini paytwempu biyuk. Yis Uhokri gihiyegapu, hiyawa yis batek. Yis Uhokri giwatnipwi, yis Uhokri gawnepepu, hiyawa yis batek. Mmanawa ig Uhokri hiyapkis gitkis nerras paytwempuyenepwi apatra ku pariye gitaraksankis yikak. \p \v 21 Ayteke nah hiyá pahapwi ahj detye ig kidise pahow tip nopsadminnano kewa pahow sepbe. Ig padekwig ta parawhokwat. Ig awna: \p ―Inin arekhetni adahan ku samah ini paytwempu nopsadnene Babilôniya in biyuke kibentenwa. Akak nihawna in mpiya. Ka takunima in hiyapka akiw. \p \v 22 Ayteke ig ahj awna gitkis nerras paytwempuyenepwi. Giwn: \p ―Ka takunima timapka arigman ayge yibet akiw iné hebbek aman, iné aramtem guman, iné tohompet aman. In ka timapka akiw ayge yibet. Yuma hiyeg kannuhyepwi utipka ayge yibet akiw. Ka takunima timapka maripkaman ayge yibet akiw. \v 23 Yuma abukati hiyapka ayge yibet akiw. Ka takunima timapka ayge yibet akiw awayg ahegbetene ginetni gukak gibetki. Kuri yis hiyá mbeyne kaayhsima mmanawa nerras kinistekeputnepwi ayge yibet ignes mpiynepepye wages hiyeg adahan igkis keh ku pariye gihiyakemnikis tuguh. Yis hiyá mbeyne kaayhsima apatra ku samah yis kinisne madikte hiyeg amadgayapu inin akak yiyahmara. \p Hennewatbaki ig ahj awna. \p \v 24 Igkis paytwempuyenepwi apitnenepwi Babilôniya igkis hiyapkiska kaayhsima mbeyne gitkis apatra ku samah igkis umehekeputnepwi mmanawa migat utepka ayge gibetkis. Uhokri gawnepepu gimigkis gikakkis gihiyegapu gimigkis ayge. Hawwata madikte hiyeg ku pariye umehpika amadga hawkri gimigkis ayge. \c 19 \s1 Inugikyenepwi Kabayha Uhokrinek Ku Samah Mbayka Amadgaya Inin In Biyuke Madikte \r Apok 4.8, 5.9, 7.9, 11.15, 14.2, 15.3 \p \v 1 Ayteke ariwnteke ini nah timá kadukmanka kewa hiyeg pahadgupunebe awnene ayhté inugik. Igkis awna: \p ―Aleluya. Kibeyne gidahan Uhokri. Kibeyne adahan gamnihra. Kibeyne adahan gikiythani. Kibeyne adahan gidatni. \v 2 Ig kagihiyakemnisima adahan ig hiyak gikakkis hiyeg pakekunawa akak ku samah gikehnikis. Ig ikí gitkis ku pariye kabay gidahankis. In kabay ig pisenwe akak mahayakemniki. In kabay ig hiyapkis gut no tino powkemnipyo datyo apatra gupathawni mmanawa eg mbayha madikte hawkri akak gumebyemni. In kabay ig diyuhkise gimigkis nerras gibukpig. \p \v 3 Ayteke igkis awna akiw: \p ―Aleluya. Kibeyne gidahan Uhokri. Ini mahayakemniki niwetri in wohpiye adahan apanenekwa. Nisayan pes nipititak adahan apanenekwa. \p \v 4 Ayteke nerras piyananene madikwa kiyapwiyegben gikakkis paxnika gawnakis (24) gikebyikis payak gikakkis nerras paxniknene gikebyikis hiyeg dehetniyepwi igkis tuguhkiswa mabuw gipetunat Uhokri ku pariye ayge betnene amadga gepwi kiyatyo. Igkis adohepkig ayge. Igkis awna: \p ―Ameh. Aleluya. Kibeyne gidahan Uhokri. \s1 Muttuhyan Fetya Adahan Maripkawka \p \v 5 Ayteke pahá ikupimnat pes ayteke ahumwatak Uhokri gepwi kiyatyo. In awna: \p ―Yis Uhokri gibukpig, uyay kabayha Uwohkigawiy. Yis ku pariye kiyenepwi Uhokri, yis kiyatyepwi payak yikak yis yumanene yikiythani, uyay kabayha Uwohkigawiy. \p \v 6 Ayteke nah timá kadukmanka kewa hiyeg kaayhsimabe pahadgupunenebe, kewa apetetnibe nopsadbe, kewa diridriyebe digihwa kaahawnasima. Nah timá igkis awna: \p ―Aleluya. Kibeyne. Ukiparawiy Uwohkigawiy detye ignewa kumadukene madikte. \v 7 Uyay batek uminwiy. Uyay kabayha giw. Mmanawa kuwis ahawkanaprik danuh adahan Muttuhyan gipetra adahan maripkawka. Kibeyne, kuwis no gibetki ahegbetaw adahan eg msakwa pahapwiwa gikak adahan apanenekwa. \v 8 Kibeyne, ikaka gut adahan eg kawihminaw akak gusimsa bareswetet barewbetye tigigihwapwinene. \p Ini gukawihni innebaki arakak adahan ku samah Uhokri gihiyegapu gihiyakemnikis barewbetye. \p \v 9 Ayteke ig ner ahj awna nuthu: \p ―Uyá tamak amadga pikagtan inakni yuwit ku pariye nah akki pit kuri. “Kaayhsima kabayka ay gidahankisnek nerras ku pariye awnasaki ta git Muttuhyan gipetra adahan maripkawka.” \p Ayteke ig awna nuthu akiw: \p ―Inakni yuwit in inyerwatnene, in giwntakwa Uhokri. \s1 Amawka Wis Ka Adohepka Ahj \r Kol 2.18; Eb 1.7; Apok 22.8 \p \v 10 Nah timapni henne, nah paberetusaw gikimpuit adahan nah nupewkan adahan nah gadohepketni. Henneme ig awna nuthu: \p ―Ka ba kehni henne. Nah Uhokriwata gibuk hawwata ke pisbe hawwata ke madikte pikebyupwibe ku pariye ekkenepwi Kiyapwiye Jesus ginetni. Ka muwaka kiyathan henne. Kiyathanaba Uhokrinenwa. Mmanawa inakni Kiyapwiye Jesus ginetni, ini ku pariye uguhe Uhokri gawnepepu gihiyakemnikis adahan igkis awna yuwit ku pariye pes giwntak Uhokri. \s1 Jesus Aytanek Adahan Pisenwepye Gihawkankis Gipetunyapu \p \v 11 Ayteke nah hiyá en woka. Ayge nah hiyá pahapwi kaway seyne. Nah hiyá pahapwi giduhyamadga kaway ig igyerwa waditye ig kis adahan wixwiy ipeg ta gipitit. Ig keh wadit ku samah ig katiwnise hiyeg gitaraksankis gitkis. Ig keh wadit ku samah ig kapetunsa hiyeg patahwapye. \p \v 12 Giwtyak kewa tiket akadweybe. Nah hiyá kaayhsima gisuwpren kehka akak karukri wahano ay gitewha adahan arekhetni ku samah ig kumadukene madikte. Giw tamak ay gipit henneme yuma hiyeg ahiyekten. Ignewa nihiyekten. \p \v 13 Ig kasimsapu akak simis migatbetye. Ig kanumka giw “Uhokri Giwn” mmanawa ignewa ekkene gitkis hiyeg ku samah Uhokri gihiyakemni. \p \v 14 Nah hiyá gisuwtatapu inugikyenepwi igkis makeknenes gihapu butte. Igkis hawwata bat giduhyamadgakis gikawyokis seyne. Igkis kasimsapuwape akak kamis seyne barewbetye. \p \v 15 Ayteke nah hiyá pahamku ponya kaneayawisima pes gibiyaptak. Akak eggu giponyaga ig wanegbete gihawkankis madikte hiyegipiyenepwi. Ig kumadukigkisnek akak gasuga sipari hawwata ku samah pahapwi muttuhputne kumaduka gipigpu akak ah. Ignewa hiyapkis mbeyne gitkis hiyeg apatra gipathawnikis ke wotbe ig kumukwigkis amadga kumuktetbe. Mmanawa ig Uhokri detye, ig ka batek akak patahwaki aynesnima. \p \v 16 Hawwata pahat giw akiw in tamak abet gisimsa ay gihuwmin. Inakni giw “Ikiparat Gikiparakis. Ig Kumaduka Madikte Ku pariye Kumadukenepwi.” \s1 Kuhipra Asanawkapye Fetya Adahan Miyaka \r Ez 39.4 \p \v 17 Ayteke nah hiyá pahapwi ahj tabir ariwtrik kamuw. Ig kabiman akak madikte gawaygyi ta gutkis madikte kuhipra ku pariye amarape agiku hawkri. Ig awna gutkis: \p ―Ba yi ayta fetya. Ba yi ayta pahadguhwa adahan yis axne ini axkarad kiyesrad ku pariye Uhokri ahegbete yidahan. \v 18 Axnay gupelma gikiparakis gihkis, akak suwtat gikiparakis gihkis, akak gisuwtatapu gihkis. Axnay kaway gihkis akak gihkis nerras ku pariye wewnepwi giduhyamadgakis kaway. Axnay hiyeg gihkis madikte, hiyeg bukitwiyepwi akak hiyeg kane bukitwiyepwima, hiyeg kiyatyepwi akak hiyeg yumanene gikiythanikis. Axnay gihkis madikte. \s1 Jesus Matekenek Ner Pahapwi Kene Axtigbe \r 2 Tess 2.8; Apok 16.16 \p \v 19 Ayteke nah hiyá nerad pahapwi kene axtigbe payak gikakkis madikte ikiparat amedgenepwi inin gikakkis gisuwtatapukis. Igkis pahadgupu adahan igkis kerye gikak ner pahapwi ku pariye wewnene giduhyamadga kaway seyne gikakkis gisuwtatapu inugikyenepwi. \p \v 20 Pisenwa gikeryinikis, ig nerad kene axtigbe ig kamaxwika payak gikak ner ku pariye ikewne ke wotbe ig Uhokri gawnepebe bawa ig ner kene axtigbe gawnepe. Iggi ner ku pariye kehne annut ku aysaw ig ay kennesa gimun ner kene axtigbe. Akak ini gannu ig kinise nerras ku pariye amepenepwi ner kene axtigbe gitamra, nerras ku pariye kawohkigahaw ta arit gahehpak batakkarad. Ayteke nikwe ig ner kene axtigbe gikak ner ku pariye ikewne ke wotbe ig Uhokri gawnepebe, igkis piyamate padekwika ipegyi ta abetit tiket ahawkri ku pariye wohnenekwa adahan apanenekwa wageska payebitak akak ini pusukempiye ku pariye bixiwanene arihri. \p \v 21 Ignesme gisuwtatapu umehpika akak eggu ponya ku pariye pes gibiyaptak ner ku pariye wewne giduhyamadga gikawyo seyne. Ayge nikwe madikte kuhipra axape gihkis igkis kabihribdape. \c 20 \s1 Satanás Wanekwikanek Adahan Mil Kamukri \p \v 1 Ayteke nah hiyá pahapwi ahj muhuk inugiktak. Ig sumuh pahamku irakri ay giwaku adahan wagestipepye asabwat ini miyokwiyad ku pariye yumanene amaksemni. Hawwata ig kaxenawok pahamku xen kaneawinisima. \p \v 2 Ig atere, ig kamaxe ner kene waramwibe, ner kaybune ku pariye humaw minikwak. Ignebaki wapitye gikiparadkis, Uhokri gipetunya Satanás. Ig ahj kamaxri ig wanekwig adahan pahak mil (1.000) akebyi kamukri. \p \v 3 Ayteke ig padekwig ta agikut ini miyokwiyad ku pariye yumanene amaksemni. Pisenwa ig sabukwin. Ig wagestipepni akak irakri kahadbe ig Satanás ka kinis hiyeg amedgenepwi inin akiw juktah ku aysaw ini peheknene mil (1.000) kamukri mpiyanek. Henneme aysawnemenek ariwntak ini peheknene mil (1.000) kamukri, amawka ig isahkiska akiw adahan aynessa hawkri. \s1 Cristo Kumadukanek Hiyeg Amedgenepwi Inin Adahan Mil Kamukri \p \v 4 Ayteke nah hiyá kaayhsima epti kiyatyo adahan ku kiney hiyeg kumadukene. Nah hiyá kaayhsima hiyeg igkis batape ay gumadgakis. Igkis hiyeg ikaka gidatnikis adahan igkis hiyak gikakkis hiyeg. Gaytakkis nerras hiyeg igkis nerras ku pariye bukihkapu gibitakis apatra ku samah igkis kinetihwenes gimin Kiyapwiye Jesus ginetni apatra ku samah igkis ekkenes Uhokri giwn. Igkis kane kumadukasaw git nerad pahapwi kene axtigbe. Kawnata igkis kawohkigahaw arit nerad kene axtigbe gahehpak. Kawnata igkis amara gitamra adahan gibekteykis ta gidepharitkis iné aduhyamadgatma giwakkis. Igkis kuwis kannikaw ariw gimiremnikis adahan igkis kumadukenes payak gikak Cristo adahan ini peheknene mil (1.000) akebyi kamukri. \p \v 5 Ignesme nerras kane Uhokriyanpuma miyarapye igkis kote kannikawte ariw gimiremnikis juktah ku aysaw ini peheknene mil (1.000) kamukri mpiyanek. Nerrasme ku pariye kumadukenepwi ayge gikak Cristo igkis nerras ku pariye igkis kit kannikaw ariw miyaka. \p \v 6 Ku pariye hiyeg kannikaw abet ini pitatye kannikawka ignes barewpityepwi. Igkis utí kaayhsima kabaykanek. Ini apeynipye miyaka ka hiyá gisamanakkis. Igkis wageswa Uhokri gimuwpegapu Cristo gimuwpegapu adahan igkis danukwa kennesa gitkis takunipti adahan kehne gibetkikis. Hawwata akiw igkis kumadukanek payak gikak Cristo adahan ini peheknene mil (1.000) kamukri. \s1 Satanás Isahkiskanek Adahan Aynessa Hawkri \p \v 7 Ariwnteke ini peheknene mil (1.000) kamukri, nikwe ig Satanás isahkiskanek ariwntak ini parakseket. \p \v 8 Ayteke nikwe ig pes adahan kinisne madikte hiyeg muwwapu amadga inin. Apim ini ig kinis hiyegipiyenepwi kewye Gogi akak Magogi ayhté apit waxri Rusu. Ig pahadguhgikisnek adahan igkis kerye gikakkis Uhokri gihiyegapu. Ig utí kaayhsima hiyeg adahan kerye gikakkis. Igkis kaayhsima ke kayhbe akigbimna parawhokwa. \p \v 9 Ayge nikwe igkis ibekhewbet muwwapu amadga inin. Ayge igkis kiyaranwehe Uhokri gihiyegapu giwetrikis. Igkis kiyaranwehe ini paytwempu Jerusalém ku pariye Uhokri batek nikak. Henneme pahaye adahan tiket muhuke inugiktak. In bukehpigkis madikte. \s1 Satanás Sarayhpikanek Abetit Tiket \p \v 10 Ayteke ig ner wapitye gikiparadkis ku pariye gikinseptenkis nerras hiyeg ig padekwikanek ta abetit tiket ahawkri ku pariye wohnenekwa adahan apanenekwa wageska payebitak akak ini pusukempiye ku pariye bixiwanene arihri. Egwata tiket ku kit nerad pahapwi kene axtigbe kuwis padekwika payak gikak ner pahapwi ku pariye ikewne ke wotbe ig Uhokri gawnepebe bawa ig nerad kene axtigbe gawnepe. Ayge igkis madikte kayahnek takunipti adahan apanenekwa akiwka akiwkanek. \s1 Uhokri Gihiypetnikis Hiyeg Ba Ignes Kibeynewatma \r Mt 25.31 \p \v 11 Ayteke nah hiyá pahow epti kiyatyo seyno nopsadnano. Nah hiyá pahapwi betnene ayge gumadga. Pahaye adahan waxri akak en higihwe gipetunatak. In ka hiyapka akiw. \p \v 12 Ayge nikwe nah hiyá madikte miyarapyempu, nerras ku pariye kiyatyepwi gikakkis nerras ku pariye ikaka yumanene gikiythanikis. Igkis madikte tabirbet ayge gipetun Uhokri gepwi. Ayge kaayhsima kagta wokepka. Ayteke nah hiyá pahak kagta wokepka akiw. Ini kagta ku pariye keh wis aymuhwa gimun Uhokri adahan apanenekwa. Ayteke nikwe ariwnteke ini ig Uhokri gihiypetnikis madikte nerras miyarapyempu ba igkis kibeynewatma. Ig ipegboha madikte ini kagta amin ku pariye gikehnikis ay amadga inin mmanawa gikehnikis tamakape amadga ini kagta. \p \v 13 Madikte miyarapyempu ayge. Ku pariye ahakwa parawhokwa igkis pes ahakwatak. Ku pariye apuhpika waykeku igkis hawwata pes waykekutak. Madikte ku pariye ayhté miyarapyempu giwetrikis igkis hawwata pes ayteke. Ayge nikwe igkis madikte hiyapka pahapwimpi ba igkis kibeynewatma akak ku pariye gikehnikis ay amadga inin. \s1 Kane Kibeynepwima Padekwika Abetit Tiket Ahawkri \r Mt 25.41 \p \v 14 Ayteke ariwnteke ini, miyaka akak miyarapyempu giwetrikis in padekwika ta abetit tiket ahawkri. In yuma ay akiw mmanawa eggu tiket ahawkri innebaki apeynipye miyaka. In amaksemni miyaka. \p \v 15 Hawwata akiw madikte hiyeg ku pariye giwkis kane tamak amadga ini kagta ku pariye keh wis aymuhwa gimun Uhokri adahan apanenekwa igkis hawwata padekwika ta abetit eggu tiket ahawkri. \c 21 \s1 Nukune En Akak Nukune Waxri Kabaykanen Ayge \r Is 2.4, 11.6, 65.20; Zak 14.9, 16 \p \v 1 Ayteke ariwnteke ini nah hiyá nukune en akak nukune waxri. Ini pitatye en akak ini pitatye waxri in kuwis mehwe payak akak parawhokwa. \p \v 2 Ayteke nah hiyá nawenéwa paytwempu akiw. Inme paytwempu in barewyewa, ini nukune Jerusalém in Uhokri gihiyegapu giwetrikis. In muhuk inugiktak giwntak Uhokri. In bareswapu ke pahapu tinobe akak gubereswan ahegbet adahan patiptakano gubetki. \p \v 3 Ayteke nah timá pahá ikupimnat kaahawnasima pes ayteke ahumwatak Uhokri gepwi. In awna: \p ―Kuri aytekihan Uhokri kapinwene ay gibetkis hiyeg amadgayapu inin. Ig msekwene gikakkis. Igkisme gihiyegapu. Igme giwohkigakis. Kibeyne, Uhokriwa ay gimunkis kuri. \v 4 Ig manotigkisnek ariw gikantakkis madikte. Ayge gimun yuma miyaka akiw. Yuma kadniki akiw. Yuma tihaki akiw. Yuma kayahwaki akiw. Mmanawa madikte arikna minikweknene in kuwis mpiye. \p \v 5 Ayteke ig Uhokri ku pariye betnene amadga gepwi kiyatyo, ig awna: \p ―Apim ini nah keh madikte arikna nukunekwiye. \p Pisenwa nikwe ig awna ta nuthu. Giwn: \p ―Tamaknaba inakni nuwnhu amadga kagta. Mmanawa inakni yuwit in inyerwatbaki. Ik adahan hiyeg kamaxwa nipitit mmanawa in ka waditnepyenenma. \p \v 6 Ayteke ig awna akiw: \p ―Madikte pisenwa. Nahnewa akapuska. Nahwata amaksemni. Yuma pahapwinama napitkignama. Yumanawata ewka nuwenhu akiw. Ku pahapwi nuharitpiye kiyesrad ke pahapwi hiyeg arabupyebe unbe, nikwe nah ikí git un ariwntak ini un dehetniki ahawkri ku pariye keh ig aymuhwa numun adahan apanenekwa. He gamnihkanen nah ikí git. \v 7 Ku ig ka isaksaw arit wapitye gihiyakemni, nikwe ig utí madikte kabaykanek. Apim ini nahme giwohkiga, igme nukamkayh. \v 8 Henneme hiyeg apisatrupye gikakkis hiyeg kinisekeputnepwi, hiyeg patahwapye, hiyeg umehekeputnepwi, hiyeg kinikwenepwi, hiyeg ihamwigben, hiyeg adohepkenepwi ahehpakti batakkarad, madikte hiyeg wasaymapye, igkis madikte utí giwetrikis abet eggu tiket ahawkri ku pariye wohnenekwa adahan apanenekwa wageska payebitak akak ini pusukumpiye ku pariye bixiwanene arihri. \p Innebaki apeynipye miyaka. \s1 Nukune Jerusalém Arakak Adahan Ku Samah Jesus Gihiyegapu Barewye Ta Git Uhokri \r 1 Kor 3.10; 2 Kor 6.16; Ef 2.20; 1 Ped 2.5 \p \v 9 Ayteke pahapwi gaytakkis nerras ntewnehkernene gikebyikis ahj ku pariye sumuhnene ntewnehkernene tas kipun akak ini ntewnehkernene amaksemni mbayka, ig danuh nuthu, ig awna: \p ―Ba ayta. Nah akkite pit ig Muttuhyan gibetki, eg ku pariye wageswepyo gihayo. \p \v 10 Ig ner ahj waxe ntipuh ta apitit pahá waxri nopsadnene imuwadnene. Ayteke ig akki nuthu ini paytwempu barewye Jerusalém in muhukempi inugiktak giwntak Uhokri. \p \v 11 In amuwe akak Uhokri gamuwyi. In tigigihwe ke tip huwiynanobe kewyo “diyamanti”, in huwewehe ke butteybe. \p \v 12 In kiyaraniwnene akak nopsad yar kanenimunisima. Ini yar kadahan madikawku lappot akak pigikna arawna (12) akebyi. Madikawku ahj akak piyana gawnakis (12) gikebyikis igkis tatabirbet ahumwa ini lappot. Mpuse lappot tamak akak giwkis amekene Israel gikamkayupwi madikawkunene gikebyikis akak piyana gawnakis (12). \p \v 13 Mpaymeku lappot mpuse niyaranwa. Mpaymeku wahamatak, mpaymekume tiwgiktak, mpaymekume imekaptak, mpaymekume upitkitak. \p \v 14 Ini paytwempu niyaranwa bat apitmin madikawku tip akak pikana arawna (12) akebyi. In yar akamaxten. Mpuse tip yar akamaxten tamak akak pahapwi giw gaytakkis ner kene pahapwi muttuhyanbe giwatnipwi madikawkunene gikebyikis akak piyana gawnakis (12). \s1 Nukune Jerusalém Kawih Adahan Kaayhsima Hiyeg \p \v 15 Ig ner ahj ku pariye awna nuthu ig sumuh pahat ahehtet kehka karukri wahano. In ahehtet adahan ahehne ini paytwempu akak nilappota akak niyaranwa. \p \v 16 Ini paytwempu nihumwan ke bakmunsakibe. Nipugbun tuguh hehpekwiye ku samah niyabwi. Ig ahj aheh ini paytwempu akak gahehten. Nah hiyá ku in paytwempu kanopsimahad. Niyabwi pitana mil kilomet akak pitana sah arawna (2.200). Nipugbun hehpekwiye. Nimuni hehpekwiye. In kawih adahan kaayhsima hiyeg. \p \v 17 Ig ahj hawwata aheh niyaranwa akiw. Nipugbun mpana madikwa iwanti akak pitana arawna (32). Ini ahehtet ku kakak wixwiy aheh ay amadga inin, ig ahj aheh akakwata akebyi ini. \s1 Nukune Jerusalém Kaneabewisima \p \v 18 Ini paytwempu niyaranwa in kehka akak tip tigigihwapu kewyo “diyamanti”. Madikte ini paytwempu kehka akak karukri wahanoyekata henneme in huwewehe ke butteybe. \p \v 19 Niyaranwa akamaxten bareswapu akak tip tigigihwapu. \p In pitatye yar akamaxten bareswapu akak tip huwiynepyo kewyo “diyamanti”. \p Apek yar akamaxten bareswapu akak tip inamyanpityo kewyo “safira”. \p Amamnabun bareswapu akak tip bukibkipityo akak kuwikwiye akak duruweh in kewyo “kalsedonya”. \p Apaxkabun bareswapu akak tip ayeweyo ke butteybe kewyo “esmerawda”. \p \v 20 Apahwokbun bareswapu akak tip duruwnepyo kewyo “sardônyu”. \p Apuguhkubun bareswapu akak tip duruweh kewyo “sárdyu”. \p Pahakme kehpiye ntewnehkerbo in bareswapu akak tip bukibkipityo akak kuwikwiye akak ayeweye in kewyo “kirisólitu”. \p Pahakme kehpiye ntewnehkerbo akak pahak arawna in bareswapu akak tip ayeweptiyo kewyo “berilu”. \p Pahakme kehpiye ntewnehkerbo akak pikana arawna in bareswapu akak tip kuwikwipityo kewyo “topázyu”. \p Pahakme kehpiye madikawkubu in bareswapu akak tip inamyanpityo kewyo “kirisóprasu”. \p Pahakme kehpiye madikawkubu akak pahak arawna (11) in bareswapu akak tip ayeweptiyo kewyo “jasintu”. \p Pahakme kehpiye madikawkubu akak pikana arawna in bareswapu akak tip waspityo kewyo “ametista”. \p \v 21 Mpuse ini lappot madikawkunene akebyi akak pigikna arawna (12) in pahow akabdat bukabkahwapu nopsad. Ayge pahatra ahin apuriw ini paytwempu. In kehka akak karukri wahanoyekata henneme in hawwata huwiye ke butteybe. \p \v 22 Nah ka hiyá ayge pahawonama payt kewye Uhokri Gipin ayge apit ini paytwempu. Mmanawa Ukiparawiy Uhokri detye gikak ner kene pahapwi muttuhyanbe igkis muwwapu ayge, igkis kiyathaka muwwapu. Nikwe ini paytwempu in pahate Uhokri Gipin. \s1 Nukune Jerusalém Kabutenne Akak Uhokri Gamuwyi \p \v 23 Hawwata akiw ini paytwempu ka muwaka kamuw kawnata muwaka kayg adahan kabutnihne ayge mmanawa igwa Uhokriwa gamuwyi uguhne ini paytwempu. Hawwata ig ner kene muttuhyanbe ig abukri adahan ini paytwempu. \p \v 24 Nah hiyá gaytakkis madikte hiyegipiyenepwi igkis wewnekwiye abet nibutni. Nah hiyá madikte ikiparat amadgayapu inin igkis ewknes igiska ta nipitit. \s1 Ku Pahapwi Parekkere Atere, Hiyawa Ig Parak \p \v 25 Ini paytwempu nilappota woknenekwa mataytak. Nikwe in ka sabukti mmanawa yuma tiyegimka ayge. Ku pahapwi parekkere atere, hiyawa ig parak. \p \v 26 Madikte hiyegipiyenepwi ewknek igiska akak kabayka atere. \s1 Patahwapye Ka Parak Atere \r 1 Kor 6.9; Gál 5.21; Ef 5.5; Apok 21.8, 22.15 \p \v 27 Henneme yuma ariknawnama patehwepye ik adahan parak atere. Yuma pahapwinama ku pariye keh mbayka ik adahan parak atere. Iné yuma pahapwinama wasaympiye kawnata ik adahan parak atere. Ignekisnewa ku pariye kadahanyepwi giw tamak amadga ner kene muttuhyanbe gikagtan ku pariye keh wis aymuhwa gimun Uhokri ignesnewa ik adahan igkis parak atere. \c 22 \s1 Warik Arakak Adahan Ku Samah Uhokri Gitip Ikí Wot Madikte Kabayka \r Jo 7.38 \p \v 1 Ayteke ig ahj akki nuthu pahatra warik ku pariye un dehetniki ahawkri. In un tigigihwapwiye ahakwa huwiye ke butteybe. In pes giwntak Uhokri gepwi giwntak ner kene pahapwi muttuhyanbe. \p \v 2 Eggu warik pakwa ayaknisep paytwempu ahina. Hawwata nah hiyá ayge no ah akat ku pariye keh wis aymuhwa adahan apanenekwa. Egkis tabirbet mpuse apebkak warik. Madikte kayg egkis ah kew. Madikawkuput akak pimaput arawna (12) egkis kew abet pahaknene kamukri. Hawwata akiw gupankis kawih adahan gimakniwtenkis madikte hiyegipiyenepwi. \s1 Wixwiy Hiyapak Gikak Uhokri Pahepkataknek \p \v 3 Ayge yuma ariknawnama mbeyepye. Ayge ig Uhokri gikak ner kene pahapwi muttuhyanbe igkis kumadukene ay amadgatak gepwikis kiyatyo. Ayge madikte gibukpig kehnenekwa gibetki. \p \v 4 Igkis gibukpig hiyapak gikak pahepkataknek. Giw tamak ay gidephakis adahan arekhetni ku igkisnewa gihiyegapu. \p \v 5 Ayge yuma tiyegimka akiw. Igkis gihiyegapu ka muwaka abukri iné kamuw abutni. Mmanawa Ukiparawiy Uhokri gibutni uguhgikis. Ayge igkis kumaduka adahan apanenekwa apanenekwa. \s1 Inakni Nuwnhu Inyerwatnene \p \v 6 Ayteke ig ahj awna nuthu: \p ―Madikte inakni yuwit pariye ekkepka pit ku apim inin in inyerwatnene. Ik adahan kamaxwa nipitit mmanawa in kane waditnepyenenma. Ig Ukiparawiy Uhokri ku pariye kawihkis Gitip ta gipititkis gawnepepu, ig awahkis giwatni ahj pimin adahan pisme ekkene ta gitkis Uhokri gibukpig madikte arikna ku pariye me danuhmet. \p \v 7 Giwnamnawa, nukebyupwi. Igwa Kiyapwiye Jesus awna wotwiy: \p ―Apuriwnabay. Nah ayta kibentenwa. Ku pahapwi ihepye inakni yuwit ku pariye tamak amadga inin kagta amin ku pariye nemnikumpiye, ku ig ihepye inakni, nikwe ig utí kaayhsima kabaykanek. \p \v 8 Nukebyupwi, nah João, nah timá nah hiyá madikte ini ku pariye nah akki yit amadgatak inin kagta. \s1 Amawka Wis Ka Adohepka Ahj \r Kol 2.18; Eb 1.7; Apok 19.10 \p Pisenwa ntimpan inakni, pisenwa nuhiypan madikte, nah paberetusaw ta gikimpuit ner ahj ku pariye akki nuthu inakni. Nah nupewkan adahan nah gadohepketni. \p \v 9 Henneme ig awna nuthu: \p ―Ka ba kehni henne. Nah Uhokriwata gibuk hawwata ke pisbe hawwata ke madikte pikebyupwibe Uhokri gawnepebe. Nah gikebyikis madikte nerras ku pariye ihpenepwi inakni yuwit amadgatak inin kagta. Ka ba kiyathan henne. Kiyathanaba Uhokrinen. \s1 Apuriwnabay Yihiyakemni Baki In Kibeynewatma \p \v 10 Ariwnteke ini ig awna nuthu: \p ―Ka muwaka ayam inakni yuwit ku pariye pis tamak amadga inin kagta amin ku pariye nemnikumpiye. Mmanawa in me danuhmet. \v 11 Ku pahapwi gihiyakemni taraksepye, pugamawka ku ig wewnenekwa taraksenenekwa. Ku pahapwi gihiyakemni patehwepye, pugamawka ku ig kehnenekwa patahwaki. Henneme ku pahapwi kuwis kibeyne, pugamawka ku ig kehnenekwa kabaykanen. Ku pahapwi kuwis gihiyakemni barewbetye, pugamawka ku ig wewnenekwa akak hiyakemniki barewbetye. \p \v 12 Giwnamnawa, nukebyupwi. Igwa Kiyapwiye Jesus awna wotwiy: \p ―Apuriwnabay. Nah ayta kibentenwa. Nah ikí hiyeg gitiwnikis pakekunawa akak gikehnikis ay amadga inin. Ku pahapwi keh mbayka, mbaykanewa nah ikí git. Ku pahapwi keh kabayka, kabaykanewa ig utí. \v 13 Nahnewa akapuska. Nahwata amaksemni. Yuma pahapwinama napitkignama. Yumanawata ewka nuwenhu akiw. Nahnewa pitatye. Nahwata buttye. \p Hennewatbaki ig Kiyapwiye Jesus awna. \p \v 14 Ku pariye hiyeg ka batek akak gipathawnikis, ku pariye hiyeg ke wotbe igkis sukuhbetenepwi gisimsakis barewbet abet Kiyapwiye Jesus gimig, ignes utí kaayhsima kabaykanek. Igkis kis adahan igkis ax guwntak no ah guw ku pariye keh wis aymuhwa adahan apanenekwa. Igkis kis mpiya anumeku lappot adahan igkis parak ta apitit ini paytwempu gidahan Uhokri. \p \v 15 Ignesme hiyeg patahwapye igkis msakwa aparayewa ariw ini paytwempu payak gikakkis hiyeg ihamwigben gikakkis hiyeg mahayakemnapye gikakkis hiyeg umehekeputnepwi gikakkis hiyeg ku pariye kiyathenepwi ahehpakti batakkarad gikakkis hiyeg wasamapye kinisekeputnepwi. Madikte igkis msakwa aparayewa ariw ini paytwempu. \p \v 16 Ig Kiyapwiye Jesus awna nuthu: \p ―Nah Jesus awahkis nuwatni ahj pimin adahan pisme ekkene ta gitkis nuhiyegapu madikte inin ku pariye ig hiyapkis ta pit. Nah humaw giwntak amekene Daví. Igme amekene Daví humaw nuwntak. Nah ke warukmabe kabutniye kibeywekenpiye adahan kapusene nukune hawkri gidahankis hiyeg. \p Hennewatbaki ig Kiyapwiye Jesus awna. \p \v 17 Uhokri Gitip gikak Cristo gibetki egkis awna gitkis madikte hiyeg: “Ba ayta.” Igkis ku pariye timá inakni guwnkis igkis awna hawwata ta git Cristo: “Ba ayta.” Ku pahapwi giharitpiye Uhokri kiyesrad ke pahapwi hiyeg arabyupyebe unbe, hiyawa ig ayta. Ku pahapwi higepkerepye ini un dehetniki, hiyawa ig higap yuma atiwni. \s1 Ka Yi Muwaka Katawnha Inakni Hiyakemniki \p \v 18 Nah João ikene yihiyakemni ta yit madikte ku pariye timepnepwi inakni hiyakemniki amadgatak inin kagta amin ku pariye nemnikumpiye. Ku pahapwi katawnha inakni, igme Uhokri hawwata kiyesrihe gihiypan mbeyne. Ig ner pahapwi hiyá madikte ini mbeyne ku pariye ekkepka ay amadgatak inin kagta. \p \v 19 Hawwata akiw ku pahapwi ayam abusku inakni hiyakemniki amadgatak inin kagta, igme Uhokri hawwata ayeme giw no ah guw ku pariye keh wis aymuhwa adahan apanenekwa. Ig ka ikí iwetrit git apitit ini paytwempu gidahan Uhokri. Ig ka ikí git pahatnama kabayka ku pariye ekkepka amadgatak inin kagta. \p \v 20 Ig ner ku pariye akkase inakni ginetni ta wotwiy ig awna: \p ―Nah ayta kibentenwa. Hennewatbaki in. \p Nahme kaytwa: \p ―Ameh. Kiyapwiye Jesus, ba ayta. \p \v 21 Nukebyupwi, Ukiparawiy Jesus gabay yikaknek madikte. Ameh.