\id ACT \h LOS HECHOS \toc1 Tti Joinchehe Nirepresentanté Jesucristo \toc2 LOS HECHOS \toc3 Hch. \mt1 Tti Joinchehe Nirepresentanté Jesucristo \c 1 \s1 Are Jesús ndac̈ho ixin tsí Espíritu Santo \p \v 1 Ngain saho librona janha cjin na para ixin jaha, Teófilo, cainxin tti joinchehe Jesús co cainxin tti cjoago Jesús desde nchanho are jehe coexinhi cjoago \v 2 hasta nchanho que jehe sacjoi para ngajni. Co antes que Jesús sarrocji ngajni, jehe coinchié co coetonhe nirepresentanté jehe conixin joachaxin que chonda Espíritu Santo. Jehe Jesús coetonhe na de ixin queẍén sinchehe na. \v 3 Co después de ndavenhe co xechon, jehe ẍago ngain cain chojní jehe. Co ngoixin cuarenta nchanho Jesús joinchehe tsje cosa para que chojni mé vintte na seguro que ixin jehe cjan jichon iná. Co vandac̈ho ngain na de ixin queẍén ttetonha Dios. \p \v 4 Co Jesús, are ẍa vehe ngain na, coetonhe na ixin rrochonhe na ngain ciudad de Jerusalén. Co ndac̈ho ngain na: \p ―Chonhe ra hasta tsoenja tti ndac̈ho Ndodana icha saho, inchin janha ondac̈hjan nganji ra cai. \v 5 Ndoa que Juan joincheguitte chojni conixin jinda, pero nttihi quejanhi nchanho jaha ra siguitte ra conixin Espíritu Santo. \s1 Are Jesús sacoajín para ngajni \p \v 6 Co are Jesús ẍa vehe ngain na, jehe na joanchianguihi na co ndac̈ho na: \p ―Soixin, ¿arato jihi, rrochjehe chojni Israel joachaxin para tsetonha ngain nonttehe iná? \p \v 7 Co Jesús ndac̈ho ngain na: \p ―Jaha ra ẍonhi joachaxin chonda ra para rrochonxin ra quesa o quehe hora Ndodá na sinchehe Ndo cosa jihi ixin jeho jehe Ndo chonda Ndo joachaxin para sinchehe Ndo cosa jihi. \v 8 Pero are tsí Espíritu Santo nganji ra, jaha ra rrochonda ra joachaxín Dios co mexinxin sac̈hjexin ra de nttihi co rronichja ra de ixin janha. Co jaha ra rronichja ra nttihi ngoixin Jerusalén, cottimeja satsji ra ngain ngoixin nonttehe Judea, co ngoixin nonttehe Samaria, co hasta cain lugar que jí icha cjin de nttihi ngataha nontte. \p \v 9 Co are Jesús joexin ndac̈ho cain yá, cain representanté jehe tatetsjehe na queẍén sacoajín Jesús are sacjoi para ngajni. Co are onoi joiji, joí ná ttjoi cjoanotaon co iviconha na. \v 10 ẍa tatetsjehe na para ngajni ixin ttinó sacoajín Jesús are cononxin ngaca na yó xí tengá lontto roa \v 11 co ndac̈ho cayoi xí mé ngain na: \p ―Jaha ra chojni Galilea, ¿quedonda tatetsjehe ra para ngajni? ẍajeho Jesús que sacjoixin de nganji ra rrocjan tsí iná inchin are jaha ra vicon ra sacjoi. \s1 Are coinchiehe na Matías para vehe ngain lugar de Judas \p \v 12 Cottimeja cain nirepresentanté Jesús sacjoixin de ngagaha tti jnanchjan que dinhi Jné Nttaolivo, co sacjan na para ciudad de Jerusalén. Co jna mé anto chiaon jí jna de ngain Jerusalén inchin ley Israel tajanda chojni para sattji ngain nchanho que nchejogaha ni. \v 13 Co are joiji na ngain nchia tti vintte na ngain ciudad mé, jehe na coani na yoxin piso tti jehe na vintte na. Co de cain na vehe Pedro, Jacobo, Juan, Andrés, Felipe, Tomás, Bartolomé, Mateo, iná Jacobo xenhe Alfeo, Simón tti vaquetocaho gobierno romano, co Judas xenhe Jacobo. \v 14 Cain chojni mé vaẍatte na para vanchecoanxinhi na Dios conixin cain xanchó Jesús xanxí, co María, janné Jesús, co icha nanita cai. \p \v 15 Ná nchanho tiempo mé nttiha vintte inchin ciento veinte chojni co Pedro vingattjen ngayé na co ndac̈ho ngain na: \p \v 16 ―Tsjexin ra hermanos, chonda que joiconhe tti joindac̈ho Espíritu Santo ngain David co jehe dicjin ngain tti jitaxin Palabré Dios. Ndac̈ho nttiha de ixin Judas tti ndac̈ho para queẍén tse na Jesús co sajoicao na. \v 17 Judas vacji nganji na janha na, ixin jehe vechonda ẍajeho ẍa que janha na techonda na. \v 18 Pero conixin tti tomi que cjoenguehe na hna para ixin tti jianha que jehe joinchehe ngain Jesús, coehna ná nontte. Co nttiha Judas cjoi co cjoixin já ngataha nontte mé co c̈hintaon cuerpoe co vac̈hje cain tti jiringa. \v 19 Co are cain chojni que vintte ngain ciudad de Jerusalén conohe na ixin jamé conhe, jehe na joincheguinhi na nontte mé Acéldama, ixin nguigoehe hebreo, pero rroc̈ho ẍajeho Jnguihi Jni. \v 20 Ixin ngain libroe Salmo David ndac̈ho janhi: \q1 Chonda que sittohe nchiandoha jeho nchia, \q1 co ẍonhi chojni sintte ngaxinhi nchia. \m Co ndac̈ho cai: \q1 Iná chojni rrochonda tti ẍa que jehe vechonda. \p \v 21 ’Co nttihi ngayá na te xí que vacjinho na cainxin tiempo are Jesús vehe nttihi nganji na \v 22 desde nchanho que Juan joincheguitte Jesús co hasta nchanho are Jesús sacoajín para ngajni. Mexinxin chonda que ná de xí mé sehe nganji na para rrondache icha chojni ixin jehe seguro vicon ixin Jesús xechon después de ndavenhe. \p \v 23 Cottimeja coinchiehe na yó xí de nivacao na ngain cain nchanho mé. Ná vinhi José co cai vaguinhi Justo co Barsabás. Co yoxin tattita vinhi Matías. \v 24 Co are joexin coinchiehe na cayoi xí mé, joinchecoanxinhi na Dios co ndac̈ho na: \p ―Soixin que chonxin ansén cainxin chojni, tjagohna na ra quexehe de cayoi xí tehe soixin ocoinchiehe \v 25 para sinchehe ẍá soixin inchin ẍa que vanchehe Judas. Pero jehe joinchetján ẍa mé ixin joinchehe jianha co jaxon jí ngain lugar tti jiquinixin sehe. \p \v 26 Cottimeja vantsje na suerte co suerte mé vittotaon tattita vinhi Matías. Co rato mé jehe Matías vehe conixin ittejngo representanté Jesús. \c 2 \s1 Are Espíritu Santo joí ngain chojni que vaguitticaon Jesús \p \v 1 Co are joí quiai dinhi Pentecostés, cainxin chojni que vaguitticaon Jesús tate na ngain nacoa lugar. \v 2 Co rato mé coinhi na ná ruido anto soji que joixin de ngajni, inchin are tja c̈hintto soji. Jamé vaẍoin ngoixin ngaxinhi nchia tti texinhi na. \v 3 Cottimeja vicon na tsje neje ẍohi, co joí naná neje ẍohi mé ngataha cada na. \v 4 Co Espíritu Santo joixinhi cuerpoe cain na conixin joachaxin. Co jehe na coexinhi na nichja na ojé nguigoa inchin Espíritu Santo joinchenichja na. \p \v 5 Co tiempo mé nttiha vintte tsje chojni judío ngain Jerusalén que joixin de tsje nación ngoixin mundo. Co chojni mé anto vaguitticaon ley Israel co cjoi ngain Jerusalén para joinchesayexin Dios inchin ndac̈ho ley mé. \v 6 Co are coinhi na ruido ngain nchia mé, anto tsje chojni mé ẍatte nttiha. Co ni inoencoa na quehe rroẍaxaon na ixin naná na coinhi na nguigoehe na tenichja entre cain chojni que vaguitticaon Jesús. \v 7 Co tavinttetsjecoa chó na co vinttegoan na admirado. Co ndache chó na: \p ―Pero cain chojni que tenichja janhi; ¿jehe na ajeha de nttihi nonttehe Galilea na na? \v 8 ¿Quehe jitonhe? Cain ján na tettinhi na tenichja na ojejé nguigoaha na cada na. \v 9 Nttihi ngayá na te chojni que joixin de Partia, Media, Elam, Mesopotamia, Judea, Capadocia, Ponto, co de ngain nonttehe Asia, \v 10 de Frigia, Panfilia, Egipto, co cai te chojni que joixin de lugar ngain Africa que jí icha ndaha de ciudad de Cirene. Cai tsje chojni romano te nttihi. Co de cain chojni romano, canxion na goan na chojni judío, co icanxin na goanha na de razé chojni judío pero ditticaon na religioen chojni judío. \v 11 Cai jí chojni que joixin de Creta, co Arabia. Pero cainxin na ján na tettinxin na tti ndac̈ho jehe na ixin nichja na de ixin tsje cosa jian que Dios nchehe co nichja na cain ojejé nguigoaha na ján na. \p \v 12 Co vinttegoan admirado cain chojni mé co noeha na quehe ẍaxaon na co joanchianguihi chó na, co ndac̈ho na: \p ―¿Quehe rroc̈ho cain jihi? \p \v 13 Pero icanxin na cjoanoa na na co ndac̈ho na: \p ―Ixin diguinttecoan chojni yá, mexinxin jañá tec̈ho. \s1 Tti nichja Pedro ngain chojni \p \v 14 Cottimeja Pedro conixin ittejngo representanté Jesús vingattjen co Pedro nichja sén co ndac̈ho: \p ―Chojni de nonttehe Judea co cainxin chojni que te ngain ciudad de Jerusalén, tonoha ra co ttinhi ra jian tti rrondattjo ra. \v 15 Xí tehe dicoanha xa inchin jaha ra ẍaxaon ra, ixin jaxon ẍa ndoyo; nandá las nueve. \v 16 Tti jaha ra vicon ra jaxon, jihi tti ondac̈ho profeta Joel are nichja co ndac̈ho: \q1 \v 17 Dios ndac̈ho: ngain tiempo are ochiaon ndatsjexin mundo, \q1 rrorroanha Espíritu Santo ngain cainxin chojni. \q1 Co chjan sayé joajnana para rrondache xan icha chojni de ixin janha, \q1 co janha sinttaguicon xanxí co xannc̈hí tsje cosa ẍá are toxinxin xan. \q1 Co cain chojni que ojonchjan tsoxinxin tsje cosa de ixin janha. \q1 \v 18 Rrorroanha Espíritu Santo nchanho mé ngain cain ninchehe ẍana. \q1 Co jehe na sayé na joajnana para rrondache na icha chojni de ixin janha. \q1 \v 19 Co de ngajni noi tsjagoa na tsje cosa que vaguiconha chojni are saho. \q1 Co ngataha nontte tsjagoaxin na tsje señal. \q1 Tsjagoa na jni, ẍohi co ttjoi de joxon jihnchin. \q1 \v 20 Are mé nchanho isinchengasanha co ndatsonttie, \q1 co conittjao ndarrocjan va inchin jni. \q1 Cain yá tsonhe saho; cottimeja tsí nchanho are Jesús rrocjan tsí ngataha nontte, \q1 co tsjago ngain cain chojni joachaxin que jehe chonda. \q1 \v 21 Co cainxin chojni que nichja jian de ixin Jesús, tti chonda cain joachaxin, ngain cain chojni mé jehe sanjo iná vida naroa. \p \v 22 Cai Pedro ndac̈ho: \p ―Ttinhi ra ẍo jaha ra chojni Israel, tti rrondac̈hjan: Janha nichja de ixin Jesús tti joixin rajna Nazaret. Dios cjoagoha ra ixin jehe coinchiehe Jesús are chjé jehe jie joachaxin para joinchehe tsje cosa jian co para joinchehe tsje milagro, co para joinchehe tsje señal inchin jaha ra onoha ra. \v 23 Co anto icha saho Dios ochonxin ixin jaha ra sinchehe ra nchaoha ngain Xenhe. Co ndoa, jaha ra tse ra Jesús co joinchechienhe ra ngá rá chojni jianha. Co jehe na joinchecrucificá na Jesús ixin jaha ra joinao ra. \v 24 Pero Dios joinchexechon Jesús. Dios vantsje jehe de ngain tti nindadiguenhe ixin Jesús c̈hoha sittohe ngayé nindadiguenhe. \v 25 Jañá conhe ixin Jesús joinchenichja rey David co ndac̈ho: \q1 Janha cainxin nchanho chonxin ixin Dios jí nganji janha. \q1 Jí ngain lado jian na para que ẍonhi cosa sincheẍaon na. \q1 \v 26 Mexinxin ansenna anto c̈hjoin tonohe, co neje na nichjaxin palabra jian ixin anto chahna. \q1 Mexinxin masqui cuerpona ndasenhe, pero janha ẍonhi rroẍagoan \q1 \v 27 ixin soixin tsinttoeha almana ngain lugué chojni ndadenhe, \q1 ni sanjoha joachaxin para rroxantte cuerpona janha tti nttaha ẍá soixin ixin soixin anto rinao na. \q1 \v 28 Cjoagohna na nttiha que danjo iná vida naroa. \q1 Co anto rrochahna are janha sicon soixin. \p \v 29 Co Pedro joinchehe sigue nichjé chojni co ndac̈ho: \p ―Janha ndattjo ra ndoa ixin David ndogoelitoa na ndavenhe co ẍavá. Co lugar tti jehe ẍavá, mé ẍa jí jai. \v 30 Pero David cjoi ná profeté Dios co nichja lo que Dios cjoagoe, co venohe ixin Dios ndac̈ho ngain jehe ixin ná de xannttí ẍanc̈hjen rrojiguehe xan rey inchin David co jehe rey mé Cristo. \v 31 Mexinxin osé tiempo vatto David chonxin quehe siconhe ngain Cristo. Co jehe nichja ixin queẍén rroxechon Cristo. Co ndac̈ho ixin almé rroguittoeha nttiha tti dittohe cain nindadiguenhe ni cuerpoe rroxantteha. \v 32 Co ján Dios joinchexechon jehe Jesús, co cain janha na vicon na que Jesús ndoa xechon. \v 33 Co jehe sacoajín para ngajni co jí ngain lado jian de Dios. Co jehe Ndo chjé Ndo Jesús joachaxin para rroanha Espíritu Santo inchin jehe Ndo ndac̈ho Ndo. Co Jesús rroanha Espíritu Santo nttihi, co Espíritu Santo mé tti nchehe cosa jihi que jaha ra dicon ra co ttinhi ra. \v 34 Ixin jeha David tti sacjoi para ngajni. Ixin David ndac̈ho: \q1 Tti Ttetonha ndac̈ho ngain tti Ttetonna: \q1 “Darihi ngaca lado jian na, \q1 \v 35 hasta que janha sinttagacha jaha de ngain cainxin tti ningaconha.” \p \v 36 ’Mexinxin cainxin chojni ngain nación Israel chonda que tsonohe na seguro ixin Jesús, tti jaha ra coenganito ra cruz, Dios ndac̈ho ixin jehe Jesús chonda cain joachaxin para ixin ján na, co jehe mé Cristo. \p \v 37 Co are jehe na coinhi na cain tti ndac̈ho Pedro, anto coá na joachjaon co joanchianguihi na Pedro co icha representanté Jesús co ndac̈ho na: \p ―¿Quehe nchao sinttaha na? \p \v 38 Cottimeja Pedro ndac̈ho ngain na: \p ―Ttentoxinhi ra vidá ra ngattoxon con Dios, co diguitte ra cada ra de ngain nombré Jesucristo para que sitjañaha ra cain tti jianha que joinchehe ra. Co jamé Dios rrorroanha Espíritu Santo nganji ra, \v 39 ixin Espíritu Santo jí para ixin jaha ra, co para ixin xanha ra, co cai para cainxin chojni que te cjin, rroc̈ho para cain chojni que sinao sayé Dios. \p \v 40 Conixin palabra jihi, co icanxin icha palabra, Pedro nichjexin na, co ndac̈ho ngain na: \p ―Ncheha ra inchin tenchehe cain chojni jianha que sinchetján almé na, co nchehe ra cosa jian para que rrochonda ra iná vida naroaxin. \p \v 41 Co cain chojni que vitticaon tti ndac̈ho Pedro, jehe na joiguitte na. Co nchanho mé inchin ní mil chojni coexinhi vitticaon Jesús co joiguitte na. \v 42 Co cain chojni mé vaguitticaon na jian co vanchehe na inchin vacjago nirepresentanté Jesús. Co vaguitticaon chó ná, co vanchecoanxinhi na Dios co vaẍatte na cain na para vajine na tti niottja que dinhi Santa Cena. \s1 Vidé chojni que vitticaon Cristo tiempo mé \p \v 43 Conixin joachaxin que Dios chonda, nirepresentanté Jesús joinchehe na tsje milagro co tsje señal, co cainxin chojni goan na admirado. \v 44 Co cainxin chojni que vaguitticaon Jesús anto vagoan na unido co vacjenguijna chó na c̈hjoin. \v 45 Co coexinhi joinchecji na cosé na co vaconchjea na tomi ngain nivagondehe. \v 46 Nchanho co nchanho vaẍatte na ngain nihngo icha importante. Co ngain nchiandoha na vanecaho chó na. Co cain na anto vaché na co ni ná na conoeha na orgulloso. \v 47 Jehe na vanchecoanxinhi na Dios. Co cainxin icha chojni ngain rajna vechonda respeto ngain cain na. Co cada nchanho Jesús, tti chonda cain joachaxin, vancheguitticaon icha co icha chojni. \c 3 \s1 Ná tti rrengo xingamehe \p \v 1 Ná nchanho, Pedro co Juan sacjoi na nihngo icha importante ní hora tsocjin ixin hora mé hora para vanchecoanxinhi na Dios. \v 2 Co cainxin nchanho are mé, nttiha icanxin chojni vaguicao na ná tti xí rrengo desde que digoan. Cainxin nchanho vagaquehe na tti rrengo mé ngain puerté nihngo mé que dinhi Puerta que c̈hjoin Jí, para vaganchiagaha tomi ngain chojni que vaguixinhi nttiha. \v 3 Co are tti rrengo mé vicon Pedro co Juan tedixinhi na nihngo, jehe joanchiagaha tomi ngain na. \v 4 Cottimeja Pedro co Juan tsjehe na jian jehe tti rrengo mé, co Pedro ndac̈ho ngain: \p ―Tsjehe nganji janha na. \p \v 5 Co tti rrengo mé tsjehe jian ngain na, ixin ẍaxaon puede rrochjé na c̈hoan cosa. \v 6 Pero Pedro ndac̈ho ngain: \p ―Janha chondaha tomi para rrochjaha, pero lo que janha chonda rrochjaha jaha: ngain nombré co de ixin joachaxín Jesucristo, dingattjen co ttjixin rottea. \p \v 7 Cottimeja Pedro tsehe rá tti xí mé lado jian co joinchengattjen, co rato mé cosoji cayoi rotté. \v 8 Co tti rrengo mé c̈hinca co vingattjenxin rotté, co ocoexinhi sacjoixin rotté. Co sajoixincaho cayoi na ngaxinhi nihngo. Jehe jittjixin rotté co jic̈hinca co jinichja jian de ixin Dios. \v 9 Cainxin chojni vicon na sacjoixin rotté co nichja jian de ixin Dios. \v 10 Co cain chojni mé anto ẍaon na ixin queẍén conhe ixin cain jehe na chonxin na jehe tti xí mé co nohe na que jehe tti vaguehe ngandanguí tti puerté nihngo que dinhi Puerta c̈hjoin Jí para vaganchiagaha tomi. \s1 Tti nichja Pedro ngain Portal de Salomón \p \v 11 Co jehe tti rrengo que ndaxingamehe vacataonxin Pedro co Juan. Co jehe sacjoi conixin Pedro co Juan ngain parté nihngo icha importante que dinhi Portal de Salomón. Co cainxin chojni goan na admirado co ttinga na cjoi na tti te canio nicanxion. \v 12 Pedro are vicon cain chojni nttiha, ndac̈ho ngain na: \p ―Chojni de Israel, ¿quedonda doan ra admirado jaha ra? ¿Quedonda tsjena ni ra janha na, inchin janha na mero rrojinttaxingamá na xí jihi conixin joachaxin que janha na chonda na, o ixin janha na anto chonda na respeto ngain Dios? Jeha de ixin janha na, \v 13 sino que Dios de ndogoelitoa na ẍanc̈hjen Abraham, Isaac, co Jacob, Dios mé tti chjé icha tsje joachaxin ngain Xenhe que dinhi Jesús. Co Jesús mé tti jaha ra cjoiho ra ngain Pilato. Co masqui Pilato joinao rrocanc̈hjanda Jesús, jaha ra joinaoha ra. \v 14 Co jaha ra ndac̈hoha ra para rrocanc̈hjanda na Jesús, tti Dios coinchiehe co tti joxon jian vanchehe. Sino que ndac̈ho ra ixin icha jian para coanc̈hjanda na ná chojni que vagoen icha chojni. \v 15 Co jamé ndagonhe ra chojni que danjo vida. Pero Dios joinchexechon chojni mé. Co janha na vicon na cain yá. \v 16 Co nombré jehe Jesús, o icha jian ndac̈hjan, tti confianza que janha na chonda na ngain jehe, mé tti joinchexingamehe xí jihi que jaha ra dicon ra co chonxin ra. Ján, seguro que ixin confianza mé tti joinchexingamehe jian xí jihi inchin jaha ra nchao dicon ra. \p \v 17 ’Co janha onona are jaha ra conixin cain xittetonha ra gonhe ra Jesús, noaha ra quehe joinchehe ra. \v 18 Pero Dios joinchehe jañá, inchin ondac̈ho are icha saho ngain profeté que nichja lo que tti jehe Dios cjoagoe. Co jehe ndac̈ho ixin Cristo chonda que rrojiguenhe. \v 19 Mexinxin ttentoxinhi ra vidá ra, co ditticaon ra Dios, para sitjañaha ra cain cosa jianha que nchehe ra. Cottimeja Dios nchao tsjenguijna ra para que jaha ra anto rroché ansean ra. \v 20 Co cai Dios rrorroanha Jesús, tti Cristo, ixin Dios coinchiehe jehe icha saho para que jehe tsjenguijna jaha ra. \v 21 Masqui jai Jesucristo chonda que tasehe ngajni hasta que tsí nchanho para Dios sinchechjian jian cain cosa, inchin ndac̈ho osé tiempo vatto ngain cain ẍón que dicjin profeté Dios ngain tiempo mé. \v 22 Moisés ndac̈ho janhi ngain nindogoelitoa na ẍanc̈hjen: “Dios, tti chonda cain joachaxin, rrorroanha nganji ra ná profeta que sac̈hjexin de ngayaha ra, inchin jehe Dios rroaha na janha. Ditticaon ra cainxin tti rrondattjo ra jehe mé. \v 23 Co cainxin chojni que sitticaonha, profeta mé sintteha na ngain chojní Dios co ndasitján na.” \p \v 24 ’Jañá cain profeté Dios desde Samuel co icha profeta que joí después, nichja de ixin queẍén conhe tiempo jai. \v 25 Co jaha ra xannttí ẍanc̈hjen de cain chojni mé. Mexinxin cain tti cjoagoe Dios cain profeta, mé para ixin jaha ra. Co para tsjenguijna jaha ra, Dios joinchechjiancaho ná trato ndogoelitoa na ẍanc̈hjen are Dios ndac̈ho ngain Abraham: “Co de ixin chojnia, janha sinttanchaon cainxin chojni ngataha nontte jihi.” \v 26 Are Dios joinchexechon Xenhe, rroanha Xan saho nganji ra. Jañá Dios jointtanchaon ra para que tsinttohe ra cada ra tti jianha que nchehe ra. \c 4 \s1 Are nittetonha ngain nihngo tse na Pedro co Juan \p \v 1 Pedro co Juan ẍa tenichja na ngain chojni are joí canxion xidána conixin tti xittetonhe cain xisoldadoe nihngo icha importante conixin icanxin xisaduceo. \v 2 Tedoñao xa ixin Pedro co Juan vacjagoe na chojni co vandac̈ho na ixin chojni que ndadenhe rroxechon na inchin Jesús oxechon. \v 3 Cottimeja jehe xa tse xa Pedro co Juan para saviquiaxinhi xa na hasta tti ndoexin ixin nchanho mé otsocjin. \v 4 Pero tsje chojni que coinhi tti ndac̈ho cayoi jehe na, vitticaon na Jesús. Co de cain chojni que coexinhi vitticaon Jesús nchanho mé, jeho xí ovittja chiaon naho mil xa. \p \v 5 Co nchanho yoxin ẍatte nttiha ngain Jerusalén canxion xivaquetonha ngain chojni judío, conixin canxion nivachonda joachaxin ngain nihngo co canxion ximaestroe ley Israel. \v 6 Co nttiha cai vehe ná xí vinhi Anás, mé xidána icha importante. Co nttiha cai vehe Caifás, Juan, Alejandro, co vintte cainxin ni ichó xidána icha importante. \v 7 Cottimeja rroanha na joajna para joiẍacoa Pedro co Juan. Co coín na Pedro co Juan ngosine para joanchianguihi na, co ndac̈ho na: \p ―¿Quehe joachaxin chonda ra, o quensen chjá ra joachaxin para jaha ra nchehe ra cain jihi? \p \v 8 Cottimeja Pedro, conixin joachaxín Espíritu Santo, ndac̈ho ngain na: \p ―Soixin ra ẍo ttetonha ra ngain chojni Israel, co soixin ra ẍo chonda ra joachaxin ngain nihngo icha importante: \v 9 jai soixin ra danchianguina ra ixin queẍén cjoenguijna na ná tti rrengo co queẍén jointtaxingamá na. \v 10 Rrondac̈hjan na ngattoxon con ra, para que tsonohe cainxin chojni Israel ixin xí jihi que jí ngattoxon con ra, jehe xa xingamehe xa pero de ixin nombré co joachaxín Jesucristo tti joixin de rajna Nazaret. Co Jesucristo mé ẍajeho tti soixin ra joinchecrucificá ra. Co Dios joinchexechon jehe. \v 11 Inchin ndac̈ho ngain tti jitaxin Palabré Dios de ixin Jesús: “Jehe mé tti ẍo que soixin ra, ẍo ttette ra nchia, joinaoha ra. Pero jehe goan tti ẍo icha importante de ngain nchia.” \v 12 Ni ná chojni nchao rrochjá na ján na iná vida naroa, ixin Dios ndac̈ho que ẍonhi iná chojni ngataha nontte jihi chonda joachaxin mé; jeho Jesús. \p \v 13 Are cainxin nivaquetonha coinhi na tti nichja Pedro co Juan, jehe na goan na admirado ixin venohe na que Pedro co Juan venoeha ẍón jian, co ixin cayoi jehe na inchin chojni que ẍonhi chonxin. Pero masqui jamé, ẍaonha na para nichja na. Cottimeja vinttegatsoan na ixin cayoi nimé vacao na Jesús. \v 14 Co tti xí que joinchexingamehe Pedro co Juan nttiha tajingattjen ngayé na, mexinxin c̈hoha joinchecaxin na Pedro co Juan ni ná cosa. \v 15 Cottimeja coetonhe na Pedro co Juan vac̈hjeyexin de ngain na co jeho na vittohe na nttiha para cjoao na ixin queẍén sinchehe na. \v 16 Co ndac̈ho na: \p ―¿Quehe sonttoho na ngain cayoi xí tehe? Cainxin chojni que te nttihi Jerusalén nohe na ixin cayoi xí tehe joinchehe milagro jihi. Co ján na c̈hoha rrondac̈ho na ixin ndoaha. \v 17 Pero para tsonoeha icha chojni ixin quehe joinchehe cayoi xí tehe, ján na sonttoẍaon na de soen na para que iẍonhi chojni rronichjexin conixin nombré co joachaxín Jesús. \p \v 18 Cottimeja vayé na Pedro co Juan para coetonhe na ixin c̈hoha rrondac̈ho na ni tsjago na conixin nombré co joachaxín Jesús. \v 19 Pero Pedro co Juan ndac̈ho ngain na: \p ―Ẍaxaon ra, soixin ra, ¿andac̈ho Dios ixin icha jian jí si sitticanho na tti rrondac̈ho ra soixin ra co sitticaonha na tti ndac̈ho Dios, o ani nahi? \v 20 Janha na c̈hoha tsinttoa na de rronichja na cain cosa que vicon na co coian na. \p \v 21 Cottimeja cain xittetonha nichja xa icha para joincheẍaon xa na, pero coanc̈hjanda xa Pedro co Juan para sacjoi, ixin ẍonhi razón vittja xa para rroquiaxinhi xa icha, ixin cainxin chojni nichja jian de ixin Dios are vicon na tti joinchehe Pedro co Juan. \v 22 Co tti xí que xingamehe de ixin joachaxín Dios vechonda icha que cuarenta nano. \s1 Nirepresentanté Jesucristo joanchiehe na Dios para que rrochjé na icha confianza \p \v 23 Are Pedro co Juan ocoanc̈hjanda na, cayoi jehe na sacjoi na para tti vintte tti icha nirepresentanté Jesús co ndache na cain tti ndac̈ho cain xidána que vaquetonha ngain icha xidána, co cain nichonda joachaxin ngain nihngo. \v 24 Co are tti icha nirepresentanté Jesús coinhi cain yá, cain na joinchecoanxinhi na Dios, co ndac̈ho na: \p ―Ndodana na, soixin tti Dios, tti joinchechjian ngajni, co nontte, co ndachaon, co cainxin cosa que jí. \v 25 Co soixin tti ndac̈ho ngain Espíritu Santo para jehe joinchenichja xinchehe ẍá David. Mexinxin David ndac̈ho: \q1 ¿Quedonda cain nación toñao nganji? \q1 ¿Quedonda cain chojni ẍaxaon cosa que ẍonhi ẍé? \q1 \v 26 Cainxin xirey ngataha nontte co cainxin xittetonha coato chó xa \q1 para tsetocaho xa Dios co para tsetocaho xa Cristo tti coinchiehe Dios para rey, jañá c̈ho David. \p \v 27 ’Co ndoa, ngain ciudad jihi Herodes, Poncio Pilato co chojni que joixin ojé nación, co chojni Israel coato chó na para coetocaho na Jesús, tti Xanha jian, tti soixin rroanha para ttjenguijna na. \v 28 Jañá joinchehe na cainxin tti soixin ndac̈ho are icha saho que chonda que rroguiconhe. \v 29 Co jai tsjexin, jehe na toñao na nganji na janha na co rinao na sincheẍaon na na. Mexinxin ttjenguijna ni ra para rroẍaonha na are rronichja na joajná soixin. \v 30 Co nttatsán na ñao soixin, conixin joachaxian ttjenguijna ni ra para sinttaxingamá na chojni nihi co para sinttaha na icha milagro de ngain nombré Jesús, tti Xanha icha jian. \p \v 31 Co are joexin nichja na jañá ngain Dios, lugar tti te na nttiha coingui, co cain na chonda na tsje joachaxin de Espíritu Santo. Co joinchehe na sigue nichja na de ixin Palabré Dios sin joaẍaon. \s1 Cainxin cosa que vechonda ná na, cai cosé cain ni icha \p \v 32 Inchin ẍaxaon ná chojni que vaguitticaon Jesús ẍaxaon cain na, co ẍajeho conohe ngain ansén cain na. Ni ná na ndac̈hoha na ixin cosé na jeho para ixin jehe na, pero cain na ndac̈ho na ixin cosé ná na cai cosé cainxin ni icha. \v 33 Co nirepresentanté Jesús joinchehe na sigue ndache na icha chojni ixin Jesús xechon. Co Dios vaganjo ngain na anto tsje joachaxin are vanichja na, co vanchenchaon cain na. \v 34 Co ẍonhi chojni que vaguitticaon Jesús vanchehe falta ná cosa ixin chojni que vechonda nonttehe o nchiandoha vanchecji na cosa que vechonda na co vaquiaho na tomi \v 35 co vaganjo na tomi ngain nirepresentanté Jesús. Co jehe na vaconchjeya na tomi mé inchin vagondehe ni icha para c̈hoan cosa. \v 36 Jañá joinchehe ná xí vinhi José co ndogoelitoe ẍanc̈hjen vinhi Leví. Jehe joixin de ngain ná nontte ngosine ndachaon dinhi Chipre. Co nirepresentanté Jesús joincheguinhi na Bernabé. Nombre yá rroc̈ho tti nchegavanguehe ñao chojni. \v 37 Xí mé joinchecji xa ná nonttehe xa co joiaho xa tomi co joanjo xa tomi ngain nirepresentanté Jesús para ixin jehe na sanjo na tomi mé ngain chojni noa que vaguitticaon Jesús. \c 5 \s1 Cosa jianha que joinchehe Ananías co Safira \p \v 1 Pero vehe iná xí que vinhi Ananías, co Safira vinhi c̈hihi xa. Xí mé co c̈hihi xa joinchecji na ná nonttehe na cai. \v 2 Pero xí mé vittoehe xa ná tanto de tomi co jeho ttoha tomi joicao xa ngain nirepresentanté Jesús, pero ndac̈ho xa ixin joicao xa cainxin tomi ngain na. Co c̈hihi xa venohe cainxin. \v 3 Cottimeja Pedro ndac̈ho ngain xa: \p ―Ananías, ¿quedonda jaha coanc̈hjanda Satanás para coetonha nganji jaha para joincheyehe Espíritu Santo, co vittoaha ttoha tomi que cjoengaxin na hna de ixin nontteha? \v 4 Nontte que jaha joinchecji nontteha. Co are ojoinchecji nontte mé, cainxin tomi tomia, para que jaha nchao sinchehe inchin jaha rinao conixin tomi mé. Nchao para jaha danjo cain tomi mé, ni danjo joho ttoha tomi. Pero jaha nchehe jianha ixin ndac̈ho que ixin rridanjo cain tomí nontteha co ndoaha. Jeha chojni tti jaha rrittemehe tti ndoa, sino Dios tti jaha rinao tsemehe tti ndoa. \p \v 5 Are Ananías coinhi cain yá, jehe vetsinga co ndavenhe. Co cainxin chojni que conohe na yá anto ẍaon na. \v 6 Rato mé joí canxion xanxí. Co jehe xan mé coensiha xan cuerpoe Ananías co sajoicao xan para cjoavá xan. \p \v 7 Vatto inchin ní hora, cottimeja cjoi nc̈hic̈hihi Ananías cai. Co venoeha nc̈ha ixin quehe conhe xixihi nc̈ha. \v 8 Co Pedro joanchianguihi nc̈ha co ndac̈ho Pedro: \p ―Ndachjenji na, ¿ajoinchecjixin ra nontte inchin precio que jaha ra ndacho ra? \p Co jehe nc̈ha ndac̈ho nc̈ha: \p ―Ján, precio mé. \p \v 9 Cottimeja Pedro ndac̈ho ngain nc̈ha: \p ―¿Quedonda ndache chó ra para ttema ra tti ndoa ngain Espíritu Santo? Nttimé ndoja joí nijoicjavá xixiha. Co jai tsjiho na jaha cai. \p \v 10 Co rato mé vetsinga nc̈ha ngaca Pedro co ndavenhe nc̈ha cai. Co are vinttequí xanxí que joicjavá xixihi nc̈ha, vittja xan jehe nc̈ha cai ondadiguenhe nc̈ha. Cottimeja joantsje xan nc̈ha co sajoicjavá xan nc̈ha ngaca tti ẍavá xixihi nc̈ha. \v 11 Co cainxin chojni que vaguitticaon Jesús nttiha, conixin cain icha chojni que conohe cosa jihi anto ẍaon na. \s1 Tsje milagro co señal joinchehe nirepresentanté Jesucristo \p \v 12 Co tiempo mé nirepresentanté Jesús vanchehe na anto tsje señal co milagro. Co cain chojni que vaguitticaon Jesús vaẍatte na ngain parté nihngo icha importante que dinhi Portal de Salomón. Co nttiha vechondaxin na servicioe na. \v 13 Co icha chojni anto vechonda respeto ngain chojni que vaguitticaon Jesús pero vaẍaon na vacji na servicioe na. \v 14 Pero masqui jamé, icha tsje chojni, xí co nc̈hí vitticaon Jesús, tti chonda cain joachaxin. \v 15 Co hasta cainxin chojni que vechonda ninihi vagantsje na tti nihi ngandehe nttiha ngataha cania o ngataha saon. Ixin vajinao na que are vagatto Pedro masqui cara jeho saoen vagattotaon jehe ninihi mé para vanchexingamehe na. \v 16 Cai tsje chojni vaquixin de icha rajna que vintte chiaon Jerusalén co vaquiaho na tsje chojni nihi co tsje chojni que veninxin espíritu jianha. Co cainxin chojni mé vaxingamehe na. \s1 Nittetonha ngain nihngo joiningaconhe na Pedro co Juan \p \v 17 Cottimeja xidána icha importante co cain xicompañeroe xa que dinhi xisaduceo anto vintteconchjoehe xa ngain nirepresentanté Jesús, \v 18 co tse xa chojni mé co coiaxinhi xa na ngaxinhi cárcel tti jí tsje chojni que joinchehe tsje cosa jianha. \v 19 Pero ná ángel de Dios conxiré puerté cárcel are ttie co joantsje cain nirepresentante mé co ndac̈ho ngain na: \p \v 20 ―Sattji ra ngain nihngo icha importante. Co nttiha ttequinhi ra cain chojni cainxin de ixin tti vida naroaxin que danjo Jesucristo. \p \v 21 Co cain chojní Jesús vitticaon tti ndac̈ho ángel. Co are vingasán joixinhi na nihngo icha importante co coexinhi na joinchecoenhe na chojni. \p Co rato mé xidána icha importante co xicompañeroe xa coetonhe xa cain nivechonda joachaxin ngain juzgadoe na para ẍatte na. Cottimeja rroanha na xipolicía ngain cárcel para joiẍacoa nirepresentanté Jesús. \v 22 Pero are xipolicía joiji xa ngain cárcel, ivittjaha xa nirepresentanté Jesús. Co sacjan xa para joiquetonhe xa xidána. \v 23 Co vinttendac̈ho xa: \p ―Vittja na puerté cárcel jijé jian co cain xisoldado tatenda xa nttiha. Pero are conxirá na puerta, iẍonhi chojni te ngaxinhi nttiha. \p \v 24 Are xicapitén xisoldadoe nihngo icha importante co cain xidána que vaquetonha ngain icha xidána coinhi xa cain yá, anto joanchianguihi chó xa ixin quehe conhe, co quehe rroc̈ho cain jihi. \v 25 Co rato mé joí ná xí co ndac̈ho xa ngain na: \p ―Cain tti xí que jaha ra coiaxinhi ra, te xa ngain nihngo icha importante co tenchecoenhe xa chojni. \p \v 26 Cottimeja tti xicapitén xipolicía cjoi xa conixin canxion xipolicía para joiaho xa cain nirepresentanté Jesús. Pero ẍonhi joinchehe xa ngain chojni mé ixin ẍaon xa que puede cain chojni que te nttiha ngain nirepresentanté Jesús rrocaxin na xa ẍo. \v 27 Co are ojoiaho xa cain nirepresentanté Jesús ngain juzgado tti te xi icha, nttiha coengattjen xa cain na. Co xidána icha importante ndac̈ho xa ngain na: \p \v 28 ―Janha na coetonha ra ixin itsjagoeha ra chojni conixin nombré co joachaxín Jesús. ¿Co quehe joinchehe ra? Ngoixin ciudad de Jerusalén joexin joinchecoenhe ra chojni tti jaha ra noha ra, co jaha ra nchecaxin ni ra ixin janha na gonhe na xí yá co rinao ra que chojni sitticaon na jamé. \p \v 29 Cottimeja Pedro co cain icha nirepresentanté Jesús ndac̈ho na: \p ―Janha na chonda que sitticanho na Dios saho que chojni. \v 30 Tti Dios de nindogoelitoa na ẍanc̈hjen joinchexechon Jesús, tti soixin ra coeriahnda ra nganito ná cruz co nagoenxon ra. \v 31 Co Dios joinchecajinhi para ngajni. Co nttiha Dios coín ngain lado jian co chjé joachaxin para que jehe ttetonha cain chojni co para jehe danjo ngain na iná vida naroaxin. Co cai Dios chjé Jesús joachaxin para ttjenguijna chojni Israel tsentoxinhi vidé na co para ixin Jesús sinchetjañehe na cain cosa jianha que nchehe na. \v 32 Co cain yá janha na vicon na, co cai Espíritu Santo tjago ixin ndoa conhe. Co Dios rroanha Espíritu mé ngain cain chojni que ditticaon ngain jehe Dios. \p \v 33 Co are coinhi na cain yá, coñao na co joinao na narrogoenxon na na. \v 34 Pero ngagué cain chojni que vechonda joachaxin nttiha vehe ná xifariseo vinhi Gamaliel, co xí mé vanchecoenhe xa icha chojni quehe vaquetonha ngain ley Israel. Co cain chojni vaẍaxaon na anto jian de ixin xí mé. Co vingattjen xa co coetonha xa vantsjeyexin na nchion rato cain chojní Jesús. \v 35 Cottimeja ndac̈ho xí mé ngain cain icha chojni nttiha: \p ―Cain jaha ra ẍo xí Israel ra, ttjiho ra cuidado tti sinchehe ra ngain xí tehe. \v 36 ẍaxaon ra que ná tiempo vatto, joí ná xí vinhi Teudas, co ndac̈ho xa ixin jehe xa anto importante xa. Co inchin nó ciento xí vaguitticaon co vacao jehe Teudas. Pero icha chojni vitticaonha co ndagoen Teudas, co cain chojni que vacao ndachjequé na, co ndajoexin cainxin. \v 37 Co cai icha después, are cjoinhi ná censo para vinttetaxin cain chojni, are mé joí ná xí de nonttehe Galilea que vinhi Judas. Cai ndac̈ho xa ixin jehe xa anto importante xa, co tsje chojni vacao xa cai. Pero cai icha chojni vitticaonha co ndagoen xa, co cain chojni que vacao xa ndachjequé na cai. \v 38 Mexinxin jaha ra icha jian tanc̈hjanda ra cain xí tehe co dixintteha ra ngain xa. Ixin si cain cosa yá jeho xa tenchehe xa, chonda que ndatsjexin toin, \v 39 pero si Dios ndac̈ho cain cosa yá, jaha ra c̈hoha rrondac̈ho ra ixin ndatsjexin. Mexinxin tanc̈hjanda ra cain na para jaha ra tsetocoha ra Dios. \p \v 40 Co cainxin na vitticaon na tti ndac̈ho Gamaliel. Cottimeja vayé na cain nirepresentanté Jesús, vintja na na ixin nttá, cottimeja coetonhe na cain chojni mé ixin irronichjaha na conixin nombré co joachaxín Jesús. Cottimeja coanc̈hjanda na na sacjoi na. \v 41 Co are cain chojní Jesús sacjoixin de ngain cain chojni ngain juzgado, anto ché na ixin Dios coanc̈hjanda na para vetan na tangui de ixin nombré Jesús. \v 42 Co vaquinttoeha na de vacjagoe na chojni, ixin cainxin nchanho vanichja na de ixin Jesús ngain nihngo icha importante co ngain nchiandoha tsje chojni cai. \c 6 \s1 Are coinchiehe na yáto xí para cjoenguijna nirepresentanté Jesús \p \v 1 Co tiempo mé, anto cotsje chojni que vaguitticaon Jesús. Pero chojni que vaguitticaon Jesús que vanichja griego nchion coñao na ngain chojni que vaguitticaon Jesús que vanichja hebreo. Ixin nimé ni vinttendac̈ho na ixin cain nc̈higanha que vanichja griego que vintte ngain na vacaha nc̈ha jian vane nc̈ha are vaconchjea na cada nchanho tti vane cain chojni que vaguitticaon ngain Jesús. \v 2 Cottimeja tti tteyó nirepresentanté Jesús joatse cainxin chojni co ndac̈ho ngain na: \p ―Nchaoha jí si janha na tsinttoa na de rronichja na joajné Dios ngain icha chojni jeho por ixin rrochjaha na tti sine na. \v 3 Mexinxin icha jian ttinchiehe ra yáto xí de ngacjan jaha ra, pero xí que ditticaon jian ngain Jesucristo, co chonda joachaxin de Espíritu Santo, co chonxin quehe rinao Dios. Co tti yáto xí mé ndache ra xa para sinchehe xa ẍa jihi. \v 4 Co janha na rrocjan na sinttacoanxian na Dios, co sinttacoán na icha chojni joajné Dios. \p \v 5 Co cainxin na vitticaon na tti ndac̈ho nirepresentanté Jesús, co coinchiehe na yáto xí. Saho coinchiehe na Esteban, tti anto vaguitticaon Jesús co tti chonda tsje joachaxin de Espíritu Santo. Co xí icha vinhi xa Felipe, Prócoro, Nicanor, Timón, Parmenas, co yatoxin xí vinhi Nicolás. Co jehe xa joixin xa de ciudad dinhi Antioquía, co icha saho xí mé coexinhi xa vaguitticaon xa religioen chojni judío. \v 6 Cottimeja joiaho na tti yáto xí mé para ngain nirepresentanté Jesús. Co jehe na joinchecoanxinhi na Dios co coín rá na ngataha já tti yáto xí mé para ná señal que cain xí mé coexinhi xa joinchehe xa ẍa para ixin Dios. \p \v 7 Co ttinga icha tsje chojni coinhi joajné Dios ngain Jerusalén. Co icha cotsje chojni que vitticaon Jesús, hasta tsje xidána de ngain religioen chojni judío cai vitticaon xa ngain Jesucristo. \s1 Are coiaxinhi na Esteban \p \v 8 Esteban vachonda anto tsje joachaxin de Espíritu Santo co Dios anto vanchenchaon jehe Esteban. Co jehe Esteban vanchehe tsje milagro co señal ngattoxon con chojni. \v 9 Cottimeja joí canxion chojni de ná nihngo Israel que vinhi los Esclavos Libertados. Co cai icanxin chojni joixin de ngain ná rajna dinhi Cirene, co de ciudad de Alejandría. Co joí icha chojni cai que joixin na ná nación que dinhi Cilicia co icha chojni que joixin na nonttehe Asia. Cainxin chojni mé coexinhi na joinchediscutí na ngain Esteban. \v 10 Pero coixinha na ngain ixin Espíritu Santo anto cjoenguijna Esteban co cjoagoe jehe queẍén nichja ngain chojni mé. \v 11 Mexinxin chojni mé cjoenguehe na hna icanxin chojni para ndac̈ho ixin jehe na coinhi na nichja Esteban jianha de ixin Moisés co de ixin Dios. \v 12 Co jañá joinchehe na para joincheguitticaon na cain chojni, co cain nivechonda joachaxin ngain nihngo Israel, co cain ximaestroe ley Israel. Cottimeja cain na coñaohe na Esteban co tse na co joicao na ngain juzgadoe nihngo Israel. \v 13 Co cai cjoé na icanxin chojni que ndac̈ho ixin Esteban nichja jianha, masqui ndoaha tti ndac̈ho na. Co chojni mé ndac̈ho: \p ―Jan, ndoa, xí yá anto nichja xa jianha de ixin nihngo icha importante co de ixin ley Israel. \v 14 Coian na ndac̈ho xa ixin Jesús que joixin Nazaret sinchexantte nihngo icha importante jihi co tsentoxinhi cain cosa que coetoan na Moisés sonttoho na. \p \v 15 Cottimeja cain chojni nttiha tsjehe na Esteban. Co vicon na ixin jidaquín ngá con Esteban inchin ngá con ná ángel. \c 7 \s1 Tti ndac̈ho Esteban \p \v 1 Cottimeja xidána icha importante joanchianguihi xa Esteban co ndac̈ho xa: \p ―¿Andoa cain tti ndac̈ho chojni jihi? \p \v 2 Co Esteban ndac̈ho: \p ―Soixin ra, ttinna ni ra tti rrondac̈hjan. Dios de ján na anto jian co ẍago ngain ndogoelitoa na Abraham are vehe ndo ngain nonttehe Mesopotamia antes que jehe ndo sacjoi ndo Harán. \v 3 Co Dios ndac̈ho ngain ndo: “Ttinttohe nontteha co cain ni ẍa ichó, co sattji ngain nontte que janha tsjagoha.” \v 4 Cottimeja ndogoelitoa na Abraham vac̈hjexin ndo de ngain nonttehe Caldea co sacjoi ndo ngain nonttehe Harán. Co vehe ndo nttiha Harán. Cottimeja ndavenhe ndodé ndogoelitoa na Abraham, co Dios rroanha ndogoelitoa na Abraham ngain nontte jihi, tti ján na te na jai. \v 5 Pero Dios ẍa joanjoha ni rioho nontte nttihi ngain ndogoelitoa na Abraham. Pero Dios ndac̈ho ixin sanjo nontte mé ngain xenhe ndogoelitoa na Abraham masqui ẍa vechondaha ndo chjan tiempo mé. \v 6 Co masqui jamé, pero Dios ndac̈ho ngain ndogoelitoa na Abraham ixin xannttí ndo ẍanc̈hjen sintte xan ojé nontte que jeha nonttehe xan co ngain nontte mé tsochji xan ngain ẍa co icha chojni sinchehe feo ngain xan para nó ciento nano. \v 7 Pero cai Dios ndac̈ho ngain ndogoelitoa na Abraham: “Janha rrochjaha castigo tti chojni que sinchehe feo ngain xannttia. Cottimeja jehe xan satsjixin xan de nttiha para sinchesayana xan ngain lugar jihi.” \v 8 Co are Dios joinchechjian trato mé ngain ndogoelitoa na Abraham, Dios coetonhe ndo para chjá na ndo ná ẍohe que dinhi circuncisión. Mé rroc̈ho ixin cain chojni que chonda ẍohe mé, chonda parte ngain trato mé. Mexinxin are concjihi xenhe Abraham, xanIsaac, co vatto jni nchanho de concjihi xan, Abraham chjé xan ẍohe mé. Co ẍajeho jamé joinchehe Isaac después ngain Jacob, xenhe jehe Isaac. Co ẍajeho jamé joinchehe Jacob después ngain cain tti tteyó xenhe, tti xancjoi ndogoelitoe tti tteyó grupoe chojni Israel. \p \v 9 ’Co cain xenhe Jacob mé, tti cjoi ndogoelitoa na ẍanc̈hjen, conchjoehe na ngain José tti xanchó na icha nchín. Co jehe na joinchecji na xan ngain chojni que sacjoi ngain nonttehe Egipto. Pero Dios cjoenguijna José, \v 10 co masqui tsje cosa tangui conhe José nttiha Egipto, después Dios coanc̈hjandaha José ngain cain cosa mé. Co Dios chjé jehe jian joarrixaon, co cjoenguijna José para que Faraón joinao jehe José. Faraón tti rey ngain Egipto co jehe rey mé chjé José anto tsje joachaxin para vehe gobernador de Egipto co vaquetonha ngain nchiandoha rey mé. \p \v 11 ’Cottimeja vehe jintta ngain nonttehe Egipto co ngain nonttehe Canaán. Mexinxin anto tangui vehe para cain chojni ngoixin nontte mé. Co cain nindogoelitoa na ẍanc̈hjen ivaguittjaha na tti vane na. \v 12 Pero are Jacob conohe ixin vehe trigo ngain Egipto, rroanha nttiha canxion xenhe, tti xancjoi ndogoelitoa na ẍanc̈hjen. Co mé tti saho nttiha que cjoi xan nttiha. \v 13 Co hasta tti yoxin nttiha que joiquehna xan trigo nttiha Egipto, José ndac̈ho ngain xanchó ixin quensen jehe. Co are mé tti rey ngain Egipto conohe cai quensen nichó José. \v 14 Cottimeja José ndac̈ho para joí ndodé José, ndoJacob, conixin cainxin nichó. Co cain jehe na vittja setenta y cinco chojni. \v 15 Jañá conhe para Jacob sacjoi Egipto, co nttiha vehe hasta ndavenhe, co cai nttiha venxin cain ndogoelitoa na ẍanc̈hjen. \v 16 Co después xenhe sajoicao xan nttaloroe na ngain nonttehe Siquem para ẍavá ntta ngain cueva tti coenanxin Abraham conixin tomi ngain xenhe Hamor nttiha Siquem. \p \v 17 ’Co are ochiaon joí tti tiempo para tsonhe tti ndac̈ho Dios ngain Abraham, cainxin chojni Israel anto cotsje na ngain Egipto. \v 18 Cottimeja iná rey coexinhi coetonhe na nttiha. Rey mé vechonxinha José. \v 19 Co rey mé joincheyehe nindogoelitoa na ẍanc̈hjen co anto feo joinchehe ngain na. Co jehe rey mé coetonhe nindogoelitoa na ẍanc̈hjen que tsinttohe na xenhe na que nandá vagoan para ndasenhe xan. \v 20 Co ngain tiempo mé concjihi Moisés. Dios anto joincheẍoxinhi chjan mé. Co nindoha Moisés joincheganguixin na ngain nchiandoha na, ní conittjao. \v 21 Cottimeja chonda que cointtohe na para ndarroguenhe. Co nchanho mé ná nc̈hichjehe rey vittja Moisés co sajoicao nc̈ha para nchiandoha nc̈ha co joinchegangui nc̈ha Moisés inchin ná xenhe nc̈ha. \v 22 Mexinxin Moisés coangui cain tti venohe chojni Egipto co jehe anto vechonxin para vanichja co cain tti vanchehe jehe, vanchehe jian. \p \v 23 ’Are jehe ovechonda cuarenta nano, jehe ẍaxaon joitsjehe cain nirajné, tti chojni Israel. \v 24 Co nttiha vicon Moisés ná chojni Egipto jitjáya ngain ná chojni Israel. Co Moisés para cjoenguijna chojni Israel que jidicaon, Moisés nagoenxon chojni Egipto que jitjáya. \v 25 Jañá joinchehe Moisés ixin ẍaxaon que cain chojni Israel ẍajeho nirajné jehe. Co ẍaxaon ixin jehe na venohe na que Dios rroanha Moisés para santsjexin na de nttiha. Pero jehe na venoeha na mé. \v 26 Co nchanho yoxin, Moisés vetan yó chojni Israel que tetteto co jehe joinao ixin irroquetoha na. Mexinxin ndac̈ho ngain na: “Jaha ra de ẍajeho rajna ra, ¿quedonda tedonhe chó ra jaho ra?” \v 27 Cottimeja tti jidoen xicompañeroe conxinca Moisés co ndac̈ho ngain: “¿Quensen coín jaha de juez co xinajni para tsetonha nganji na? \v 28 ¿Arinao nasoenxon na janha cai inchin nagoenxon ná chojni Egipto jna?” \v 29 Co are coinhi Moisés yá, sacoingaxin de nttiha co sacjoi ngain nonttehe Madián. Masqui jehe vechon nttiha, pero nttiha jeha nonttehe. Co nttiha vechonda yó xenhe xanxí. \p \v 30 ’Vatto cuarenta nano. Cottimeja ngain rotté ná jna dinhi Sinaí, viconxin Moisés ná ángel de Dios ngacjan ná ẍohi. Co ẍohi mé jiche ngagaha ná canchaha. \v 31 Moisés medio ẍaon ixin tti jehe vicon, co are conchienhe ngain canchaha para vicon icha jian, coinhi ndac̈ho Dios janhi: \v 32 “Janha tti Dios de nindogoelitoa ẍanc̈hjen, janha tti Dios de Abraham, de Isaac, co de Jacob.” Cottimeja Moisés coexinhi ẍanga de joaẍaon, co ni c̈hoha tsjehe icha ixin anto ẍaon. \v 33 Co Dios ndac̈ho ngain: “Dantsjenga cattea de rottea ixin tti lugar que rrittingachje yá ná lugar santo. \v 34 Janha vicon que anto tettín chojnina ngain Egipto, janha coian que tedetan na tangui, co janha xincanji na para itsoenha na jañá. Tsjexin, janha rrorroanha jaha ngain Egipto.” \p \v 35 ’Mexinxin masqui jehe na cjoanoa na Moisés co ndac̈ho na ngain: “¿Quensen coín jaha para ixin tsetonha co sarihi juez?”, pero Dios rroanha Moisés mé inchin ná tti ttetonha co para coanc̈hjandaha na conhe na icha feo nttiha. Co rroanha tti ángel que Moisés viconxin ngacjan ẍoí canchaha para ndache jehe cain yá. \v 36 Co Moisés tti joantsjexin nindogoelitoa na ẍanc̈hjen de ngain Egipto, jehe tti joinchehe tsje milagro co tsje señal. Jehe joinchehe cosa mé ngain nonttehe Egipto co ngain ndachaon que dinhi Mar Rojo co ngagaha jna tti vacji na ngoixin cuarenta nano. \v 37 Co Moisés mé tti ndac̈ho ngain cain chojni Israel: “Dios rrorroanha ra ná chojni que sac̈hjexin de nganji ra que rronichja tti jehe Dios tsjagoe, inchin rroanha na janha. Nchehe ra caso ngain.” \v 38 Co Moisés mé tti vehe ngagué cain chojni are ngagaha jna. Co cai jehe vehe conixin tti ángel que nichjaxin ngataha jna Sinaí. Co cai Moisés nichjaxin ngain cain nindogoelitoa na ẍanc̈hjen. Co jehe mé tti vayé palabré Dios que danjo vida, co jehe dicjin palabra mé para que ján na jai chonda na palabra cai. \p \v 39 ’Pero nindogoelitoa na ẍanc̈hjen c̈hoha na vitticaon na, co coñaohe na co joinao na sarrocjan na para Egipto. \v 40 Co are Moisés ẍa vehe ngataha jna Sinaí cain na nichja na ngain Aarón, tti dána icha importante, co ndache na Aarón: “Rinaho na que sinchechjianna ni ra canxion dio que sitaonna na nttiha. Ixin nonaha na quehe conhe Moisés tti joantsjexin na de ngain nonttehe Egipto.” \v 41 Cottimeja joinchechjian na ná coxinttachjan co goen na tsje coxigo para coín na ngain dio mé. Co anto ché na ngain tti jehe na joinchechjianxin na rá na. \v 42 Cottimeja Dios sacjoixin de ngain na. Co coanc̈hjanda na para jehe na joinchesayehe na cosa que dicon ni ngajni. Co janhi jitaxin ngain libro que dicjin profeté Dios: \q1 Jaha ra chojni Israel, ¿agonhe ra coxigo para vachjana ra va janha \q1 ngoixin cuarenta nano ngagaha jna? \q1 \v 43 Nahi, vachjanaha ra va tiempo mé. Sino que jaha ra vacjiho ra tti dio dinhi Moloc, \q1 co tti cosa inchin ná conotse que jaha ra ndac̈ho ra ixin dio co ncheguinhi ra Renfán. \q1 Cain retrato yá jaho ra joinchechjian ra para joinchesayehe ra. \q1 Mexinxin janha santsjexin ra de ngain nacioan ra co rrorroanha ra icha ndaha de Babilonia. \p \v 44 Ndac̈ho Esteban cai: \p ―Ngagaha jna nindogoelitoa na ẍanc̈hjen joinchechjian ná nchia de joxon manta para ixin Dios, co nttiha vaquenchjinha na tabla que jitaxin ley de Dios. Co jehe na joinchechjian na nchia mé inchin coetonha Dios ngain Moisés, ixin Dios cjoagoe Moisés co ndac̈ho: “Nchechjian nchia inchin nchia jaha vicon.” \v 45 Co are Moisés ndavenhe, Dios coinchiehe Josué para coetonhe chojni Israel, co jehe sajoicao nchia mé are vantsje nindogoelitoa na ẍanc̈hjen de ngagaha jna co are savacao na ngain nontte que Dios vanjo ngain na. Pero tiempo mé icha chojni vintte nttiha. Pero Dios cjoenguijna nindogoelitoa na ẍanc̈hjen para vantsjexin na chojni mé de nonttehe. Co jañá cjoi hasta que David joiguehe rey. \v 46 Dios anto joinao rey David. Co David joinao rrojinchechjian ná nchia para ixin Dios de ndogoelitoa na Jacob. \v 47 Pero Salomón tti joinchechjian nchia mé para ixin Dios. \v 48 Jañá joinchehe Salomón masqui Dios que jí noi seha ngaxinhi nchia que nchechjian chojni. Ixin profeté Dios ndac̈ho janhi: \q1 \v 49 Janha Dios na co ngajni inchin nttaxintaonna \q1 co ngataha nontte inchin tti ttingachje rottena. \q1 Mexinxin, ¿quehe nchia sinchechjian ra para ixin janha? \q1 ¿O ngain quexehe nchia nchao sinttajogaha? \q1 \v 50 ¿Ajeha janha conixin rana tti jointtachjianxin cain cosa yá? c̈ho Dios. \p \v 51 Pero Esteban joinchehe sigue ndacho: \p ―Pero soixin ra cainxin tiempo atto cha ansean ra co vittoaxinha ra vitticaon ra. Co soixin ra inchin cain tti chonxinha Dios ixin rinaoha ra sitticaon ra Dios co ttinxinha ra Palabré Dios. Cainxin tiempo ningaconhe ra Espíritu Santo inchin vanchehe cain ndogoelitoa ra ẍanc̈hjen. \v 52 Nindogoelitoa ra ẍanc̈hjen joinchehe na feo ngain cainxin niprofeté Dios. Co jehe na goen na cainxin chojni mé que ondac̈ho are icha saho de ixin queẍén tsí Cristo tti anto jian. Co are ojoí Cristo, soixin ra joinchechienhe ra ngain chojni romano co nagoenxon ra. \v 53 Co masqui ángel ndache nindogoelitoa ra ẍanc̈hjen ley de Dios, pero soixin ra ditticaonha ra. \s1 Are Esteban ndavenhe \p \v 54 Co are cain na coinhi na cain cosa yá, icha co icha coñao na ngain Esteban co hasta joinetaon neno na ixin anto coñao na ngain. \v 55 Pero Esteban anto vechonda joachaxin de Espíritu Santo hasta jehe nchao tsjehe ngajni co vicon chíẍo tti jí Dios co cai vicon Jesús tajingattjen ngain Dios lado jian. \v 56 Cottimeja ndac̈ho: \p ―¡Tsjexin ra, janha dicon ngajni jiẍangué co tti Xí que joixin de ngajni tajingattjen Xa ngain Dios lado jian! \p \v 57 Pero jehe na coejé na ndatsjoen na conixin rá na co coyao na soji. Co cainxin na tse na Esteban. \v 58 Joantsjexin na de ciudad mé co coaxin na Esteban ẍo. Co chojni que coaxin ẍo joantsje na lonttoe na que tetsá na co cointtohe na lontto nttiha ngain ná xanxí que vinhi Saulo. \v 59 Co are tetaxin na Esteban ẍo, jehe joinchecoanxinhi Dios co ndac̈ho: \p ―Jesús, soixin tti chonda cain joachaxin, dayehe espirituna. \p \v 60 Cottimeja vettoxin co ndac̈ho sén: \p ―Soixin tti chonda cain joachaxin, nchetjañehe na tti jianha que jehe na tenchehe na jaxon. \p Co are joexin ndac̈ho yá, jehe ndavenhe. \c 8 \s1 Saulo vaningaconhe chojni que vaguitticaon Jesús \p \v 1 Co Saulo cai anto ché ixin Esteban ndavenhe. \p Co ẍajeho nchanho que Esteban ndavenhe anto tsje chojni coexinhi joinchehe feo ngain chojni que vaguitticaon Jesús ngain Jerusalén. Co cainxin na chjequé na sacjoi na ngain ngoixin nonttehe Judea co nonttehe Samaria. Joho nirepresentanté Jesús sacjoixinha na de Jerusalén. \v 2 Co canxion xí que anto jian vaguitticaon xa ngain Jesús cjoavá xa cuerpoe Esteban co anto tsjangaxin xa Esteban. \v 3 Co tiempo mé Saulo anto feo vanchehe ngain chojni que vaguitticaon ngain Jesús, hasta vaguixinhi nchiandoha na para vagantsje xí co nc̈hí co vaquianganji na co vaquiaxinhi na ngain cárcel. \s1 Are chojní Jesús nichja tti jian joajna ngain nonttehe Samaria \p \v 4 Pero chojni que vac̈hjexin de Jerusalén, ngoixin tti vacji na, vandache na icha chojni tti joajna que danjo iná vida naroa. \v 5 Ná de jehe na que vac̈hjexin de Jerusalén vinhi Felipe, co jehe cjoi ngain ná rajna nonttehe Samaria co coexinhi ndache chojni nttiha de ixin Cristo. \v 6 Co chojni nttiha vaquinhi na jian tti vandac̈ho Felipe. Co jehe na vaguicon na cain milagro que jehe vanchehe conixin joachaxín Dios, \v 7 ixin tsje chojni que vechonda espíritu jianha vagac̈hjehe na cain tti jianha mé, co espíritu jianha mé vacoyao are vagac̈hjexin de ngain na. Co tsje chojni que c̈hoha vaquingui co chojni que c̈hoha vacji cai vacoẍoenhe na. \v 8 Mexinxin ngain rajna mé chojni anto vaché na. \p \v 9 Pero nttiha cai vehe ná xí que vinhi Simón. Icha saho jehe xa vehe xa ná ttoso ngain rajna mé, co jehe xa vancheyehe xa co vancheẍaon xa chojni nttiha ngain nonttehe Samaria. Co vandac̈ho xa ixin jehe xa ná chojni anto importante. \v 10 Niyeye co ninchinnchin, cainxin na anto jian vaquinhi na tti vandac̈ho xí mé co vandac̈ho na: \p ―Xí yá tti chonda jie joachaxín Dios. \p \v 11 Co cain na anto vaquinhi na tti vandac̈ho xí mé ixin jehe xa vancheyehe xa na conixin joattosohe xa anto sé tiempo. \v 12 Pero are Felipe ndache na tti jian joajna de ixin queẍén Dios ttetonha co de ixin nombré Jesucristo, are jehe nichja jañá, anto tsje chojni, xí co nc̈hí vitticaon na co joiguitte na. \v 13 Co cai Simón vitticaon co joiguitte. Cottimeja jehe vacao Felipe. Co anto vagoan admirado are vicon tsje milagro co señal que vanchehe chojní Jesucristo. \p \v 14 Are mé cain nirepresentanté Jesús ẍa vintte na Jerusalén. Co are jehe na conohe na ixin chojni Samaria vitticaon na joajné Dios, rroanha na Pedro co Juan nttiha. \v 15 Co are cayoi nimé joiji na nttiha, joinchetsenhe na ñao Dios que jehe rrorroanha Espíritu Santo ngain chojni que vitticaon Jesús nttiha Samaria \v 16 ixin ẍa joiha Espíritu Santo conixin joachaxin ngain ni ná na, ixin jeho joiguitte na de ngain nombré Jesús. \v 17 Cottimeja Pedro co Juan coín rá ngataha já na co jañá joí Espíritu Santo ngain na conixin joachaxin. \p \v 18 Co are Simón vicon ixin Espíritu Santo ttí ngain chojni are nirepresentanté Jesús vaquín rá na ngataha já na, jehe joinchenttoxinhi na tomi \v 19 co ndac̈ho: \p ―Chjana ra janha joachaxin yá cai, para que are janha cai tsín rana ngataha já quexeho chojni, Espíritu Santo tsí ngain jehe na conixin joachaxin. \p \v 20 Cottimeja Pedro ndac̈ho ngain: \p ―Dios sinttatján jaha conixin tomia cai ixin jaha ẍaxaon que tti danjo Dios nchao sina conixin tomi. \v 21 Jaha jiquininxinha sinchehe ẍa jihi ixin ansean jeha jian ngain Dios. \v 22 Ttendoenhe ñao cosa jianha jihi, co nchetsenhe ñao Dios para ver si jañá sinttatjañaha tti jaha ẍaxaon ngain ansean. \v 23 Janha chonxin ixin jaha anto tonchjoaha co ansean jianha, co cain cosa jianha yá tti tanc̈hjandaha jaha para ttinxin tti jian. \p \v 24 Cottimeja Simón ndac̈ho: \p ―Nchetsenhe ra ñao Dios para ixin janha para ẍonhi tsonna de ixin tti jaha ra ndachjenji ni ra. \p \v 25 Cottimeja Pedro co Juan ndache chojni nttiha quehe joinchehe Jesús are vacao na. Co cai jehe na nichja na palabré Dios. Cottimeja sacjan na para Jerusalén, co are ngatja nttiha, nichja na tti jian joajné Jesucristo ngain tsje rajna ngain nonttehe Samaria. \s1 Felipe co ná xí de Etiopía \p \v 26 Are joexin cain yá, ná angél Dios, tti chonda cain joachaxin, ndac̈ho ngain Felipe: \p ―Dingattjen co sadingajin ngain nttiha que xincajinxin de Jerusalén para Gaza. \p Nttiha mé datto nttia lugar tti ẍonhi chojni te. \v 27 Felipe vingattjen co sacjoi. Co ngatja nttiha mé vetanxin ná xí de nación que dinhi Etiopía. Xí mé vechonda xa tsje joachaxin ngain nc̈hí que vaquetonhe nación mé. Co nc̈hí mé vinhi nc̈ha Candace. Xí mé tti venda cain tomí co cosé nc̈hí mé. Co jehe xa cjoi ná xí eunuco ixin ẍonhi chjan vechonda ni ẍonhi nc̈hí vecao xa. Dicji xa ngain Jerusalén para joinchesayehe xa Dios. \v 28 Co nchanho mé sajicjan xa para ngain nonttehe xa jingá xa carro que ttinganji conxin co jitjao xa ẍón que dicjin profeta Isaías. \v 29 Cottimeja Espíritu Santo ndac̈ho ngain Felipe: \p ―Tonchienhe tti jí carro jiha co tato tti jidicao carro. \p \v 30 Co are Felipe conchienhe nttiha, coinhi ixin xí mé jitjao xa ẍón que dicjin Isaías. Felipe joanchiangui ngain xa co ndac̈ho: \p ―¿Attinxin quehe rroc̈ho ẍón que rritjao? \p \v 31 Co xí mé ndac̈ho xa: \p ―¿Queẍén janha tsianxin, si ẍonhi quensen ndachjenji na quehe rroc̈ho? \p Cottimeja joinchetsenhe xa ñao Felipe ixin tsani carro mé co sehe ngaca xa. \p \v 32 Co tti parte de tti jitaxin Palabré Dios que jitjao xa, mé ndac̈ho: \q1 Joicao na joigoen na inchin are doen na ná coleco, jamé savicao na jehe. \q1 Co jamé inchin corregochjan tencoa va are cjinhi na va, \q1 jamé jehe cai conxireha rroha. \q1 \v 33 Icha chojni cjoanoa na jehe co anto feo joinchehe na ngain masqui ẍonhi tiempo jehe joinchehe cosa jianha. \q1 Co de chojní jehe, ¿quensen nchao rronichja? \q1 Ixin jehe na nagoenxon na are jehe vehe ngataha nontte jihi. \p \v 34 Co xí mé joanchianguihi xa Felipe co ndac̈ho xa: \p ―Ndachjenji na nttatsanha ñao, ¿de ixin quensen ndac̈ho Isaías? ¿Ade ixin jehe o de ixin iná chojni? \p \v 35 Cottimeja Felipe coexinxin nichja de ixin lugar de Palabré Dios tti jitjao xí mé. Cottimeja jehe ndac̈ho ngain xa tti jian joajné Jesús. \v 36 Co are jidattocaho xa ngain ná lugar tti jí jinda, ndac̈ho xa ngain Felipe: \p ―Nttihi jí jinda. ¿Ac̈hoha siguittexin na nttihi? \p \v 37 Felipe ndac̈ho ngain xa: \p ―Si ndoa ditticaon jaha, nchao. \p Co jehe xa ndac̈ho xa: \p ―Ditticanho que Jesucristo ján Xenhe Dios. \p \v 38 Cottimeja xí mé coetonha xa ixin coengattjen na carro mé, co cayoixin na vania na co sacjoi na para ngain jinda; co Felipe joincheguitte xí mé. \v 39 Co are vac̈hjenguixin na de jinda, Espíritu Santo que Jesús rroanha sajoicao Felipe. Co xí mé icjanha xa vicon xa Felipe, pero sacjoi xa noxon nttiha jiyá xa co anto ché xa. \v 40 Co rato mé Felipe ẍago ngain rajna que dinhi Azoto, co sacjoi de rajna co rajna para ndache chojni tti jian joajna hasta joiji ngain ciudad de Cesarea. \c 9 \s1 Queẍén Saulo coexinhi vitticaon ngain Jesús \r (Hechos 22.6‑16; 26.12‑18) \p \v 1 Co tiempo mé Saulo ẍa anto feo vanchehe ngain chojni que vaguitticaon Jesús, tti chonda cain joachaxin. Co jehe vancheẍaon de narrogoenxon cain na. Mexinxin joitsjehe xidána icha importante \v 2 para joanchiehe xa carta que chjé jehe joachaxin para rrocjixin ngain ningoe ciudad de Damasco para rrocjé cainxin chojni que vaguitticaon tti jian joajné Jesús co para rrotse na co sarrojicao na cain na, xí co nc̈hí para ngain Jerusalén. \v 3 Pero are ngatja nttiha, ochiaon ngain ciudad de Damasco, vingasantte ná ẍohi que joixin de ngajni ngá nttiha tti jittji. \v 4 Cottimeja Saulo vetsinga ngataha nontte co coinhi tté Jesús que ndac̈ho: \p ―Saulo, Saulo, ¿quedonda ningaconna co feo nchena? \p \v 5 Cottimeja Saulo joanchiangui co ndac̈ho: \p ―¿Quensen soixin? \p Co tté mé ndac̈ho: \p ―Janha Jesús tti jaha ningaconhe co feo nchehe ngain. Pero jaho rritoniha ixin jaha inchin coxinttá are ẍantoe va con garrocha. \p \v 6 Cottimeja Saulo jiẍanga de joaẍaon co ndac̈ho: \p ―¿Quehe rinao soixin que janha sinttaha? \p Co Jesús ndac̈ho: \p ―Dingattjen co ttji ciudad de Damasco, co nttiha jí chojni que rrondattjo quehe chonda que sinchehe jaha. \p \v 7 Co cain xí que joicao Saulo tavinttetsjecoa xa ixin coinhi xa tti jinichja pero ẍonhi quensen vintteguicon xa. \v 8 Cottimeja vingattjen Saulo de ngataha nontte, pero are conxiré jmacon ic̈hoha vicon ixin ndacochejo. Mexinxin tsehe na rá co sajoicao na ngain ciudad de Damasco. \v 9 Are joiji na Damasco, Saulo viconha ngoixin ní nchanho, co ngoixin nchanho mé ẍonhi joine ni ẍonhi vihi. \p \v 10 Co ngain Damasco vehe ná xí vinhi Ananías co xí mé vaguitticaon xa Jesús. Co jehe xí mé cononxinhi xa Jesús, co Jesús ndac̈ho: \p ―¡Ananías! \p Co jehe ndac̈ho: \p ―Nttihi rrihi. ¿Quehe rinao, soixin? \p \v 11 Cottimeja Jesús ndac̈ho: \p ―Dingattjen co sattji ngain tti nttiha dinhi Nao. Co are saso ngain nchiandoha Judas, danchiangui de ixin ná xí que joixin Tarso, dinhi Saulo. Co xí mé jinchecoanxinna xa janha jaxon. \v 12 Co jehe xa cononxinhi xa co vicon xa ná xí dinhi Ananías jitonchienhe ngain xa co ttín rá ngataha já xa para nchao rrocjan xa sicon xa. \p \v 13 Are Ananías coinhi cain yá, ndac̈ho: \p ―Soixin, tsje chojni ndachjenji na de ixin xí yá co de ixin cainxin cosa jianha que joinchehe xa ngain chojni que ditticaon soixin ngain ciudad de Jerusalén. \v 14 Co jai joí xa nttihi conixin joachaxín xidána que ttetonha ngain icha xidána para rrotse xa cain chojni nttihi que nichja jian de ixin soixin. \p \v 15 Pero Jesús ndac̈ho ngain: \p ―Sattji ixin janha coinchiá xí mé para rronichja xa de ixin janha ngain chojni de icha nación co ngain cain rey de cain nación co ngain chojni Israel cai. \v 16 Janha tsjagoa xa cain cosa tangui que chonda que tsonhe xa ixin jehe xa sitticaon na xa janha. \p \v 17 Cottimeja Ananías sacjoi para ngain nchia tti vehe Saulo. Co are jehe joixinhi nchia mé, jehe coín rá ngataha já Saulo, co ndac̈ho ngain: \p ―Hermano Saulo, Jesús, tti chonda cain joachaxin, tti nichjaha jaha ngatja nttiha, mé tti coetonna para joihi nttihi para que jaha nchao sicon iná co para que Espíritu Santo tsí nganji jaha conixin tsje joachaxin. \p \v 18 Co rato mé vinttjixin de ngain jmacon Saulo nchin cosa inchin jochochjenhe copescado, co Saulo onchao vicon iná. Cottimeja Saulo vingattjen co joiguitte. \v 19 Cottimeja joine co cjan vechonda fuerza iná. Co nttiha vehe ngain ciudad de Damasco canxion nchanho ngain chojni que vaguitticaon Jesús nttiha. \s1 Are Saulo nichjé chojni ngain ciudad de Damasco de ixin Cristo \p \v 20 Saulo toin coexinhi nichja ngain cain ningoe chojni judío co ndac̈ho ixin Jesús ján tti Xenhe Dios. \v 21 Cain chojni que vaquinhi tti vandac̈ho Saulo vagoan na admirado, co vandac̈ho na: \p ―¿Ajeha xí jihi tti vanchehe feo ngain chojni ngain ciudad de Jerusalén que vaguitticaon Jesús? Co ¿ajeha xí jihi tti joí nttihi cai para ixin rrotse xa cain chojni que ditticaon Jesús co para ixin sasicao xa na para sinchechienhe xa na ngain xidána que ttetonha ngain icha xidána? \p \v 22 Pero Saulo icha vaẍaonha para vanichja, co cjoagoe na conixin tti ẍón que jitaxin Palabré Dios que ixin Jesús jehe tti Cristo, hasta chojni judío que vintte ciudad de Damasco vinttegoan na admirado ixin Saulo oditticaon ngain Cristo. \s1 Are Saulo sacoinguehe chojni judío \p \v 23 Cottimeja vatto tsje nchanho, co chojni judío vinttendache chó na para rrogoen na Saulo. \v 24 Pero Saulo conohe que cjoao chó na ixin rrogoen na co ixin nchanho co ttie vachonhe na Saulo ngain cain lugar tti dac̈hjexin chojni de ngain ciudad ixin rrogoen na. \v 25 Pero chojni que vaguitticaon Jesús, chojni mé ngá ná nttaẍa jie coengaha na Saulo co ná ttie vantsje na ngadoxin ná ventané ttjariho co joinchegania na Saulo para nontte. Ttjariho mé vehe ttjario ngoixin ngandehe ciudad mé, co jamé jehe nchao sacoinga. \s1 Are Saulo vehe ngain Jerusalén \p \v 26 Are Saulo joiji Jerusalén, joinao coato chojni que vaguitticaon Jesús, pero cainxin na vaẍagoen na ixin jehe na vitticaonha na ixin Saulo ovitticaon Jesús. \v 27 Masqui jamé, Bernabé joicao jehe ngain nirepresentanté Jesús. Co Bernabé ndache na ixin ngatja nttiha Saulo vicon Jesús, tti chonda cain joachaxin, co ixin Jesús nichja ngain, co ixin después de mé Saulo nichja sin joaẍaon ngain ciudad de Damasco conixin nombré co joachaxín Jesús. \v 28 Co Saulo vittohe canxion nchanho ngain Jerusalén co vacao nirepresentanté Jesús. \v 29 Jehe vaẍaonha para vanichja conixin nombré co joachaxín Jesús, tti chonda cain joachaxin, co cjoao chojni judío que vanichja na nguigoa griego. Pero chojni mé joinao na rrogoen na Saulo. \v 30 Co are chojni que vaguitticaon Jesús coinhi na cainxin mé, savicao na Saulo ngain ciudad de Cesarea. Co de nttiha rroanha na ngain ciudad de Tarso. \p \v 31 Cottimeja cain chojní Jesús vajinao chó na, co vaquetocaoha chó na ngain ngoixin nonttehe Judea, nonttehe Galilea, co ngoi nonttehe Samaria. Co coangui na icha co icha de ixin Dios. Cainxin na vanchehe na cainxin cosa inchin joinao Jesús, tti chonda cain joachaxin. Co Espíritu Santo cjoenguijna na para que ẍatte icha tsje chojni. \s1 Are Eneas coẍoenhe \p \v 32 Pedro ngaria rajna co rajna para vaguitsjehe chojni que vaguitticaon Jesús. Co ná de nchanho mé sajoitsjehe nivintte rajna Lida. \v 33 Nttiha vetan ná xí vinhi Eneas que venihi co vetsinga jni nano vaquinguiha. \v 34 Co Pedro ndache: \p ―Eneas, Jesucristo sinttaẍoanha. Dingattjen co datsín caniaha. \p Co rato mé vingattjen Eneas. \v 35 Co cainxin chojni que vintte ngain rajna Lida co ngain nontte Sarón vicon na quehe conhe tti Eneas. Co cainxin chojni mé coentoxinhi na vidé na co vitticaon na Jesús, tti chonda cain joachaxin. \s1 Are xechon nanita vinhi Dorcas \p \v 36 Co tiempo mé vehe ngain ciudad de Jope ná nanita vinhi Tabita que vaguitticaon Jesús. Co ngain nguigoa griego nanita mé vinhi Dorcas. Ngoixin vidé jehe vanchehe cosa jian co vacjenguijna chojni noa. \v 37 Co are Pedro vehe ngain rajna Lida, conihi nanita mé co ndavenhe. Cottimeja joinchetsinda na cuerpoe co vaquehe na ngain ná cuarto noi. \v 38 Jope vehe chiaon rajna Lida, co chojni que vaguitticaon Jesús ngain Jope conohe na ixin Pedro vehe ngain rajna Lida. Mexinxin rroanha na yó xí ngain Pedro co xí mé ndac̈ho xa ngain: \p ―Chjin na toin para rajnana na. \p \v 39 Cottimeja Pedro sacjoi ngain na. Co are joiji na nchiandoha nanita, savicao na Pedro ngain cuarto tti jí cuerpoe. Co cainxin nc̈higanha víxin ndaji na co tsjanga nc̈ha co cjoago nc̈ha lontto que Dorcas vanchechjian are vechon. \v 40 Cottimeja Pedro vantsje cain na. Co jehe vettoxin nttajochjihi co joinchecoanxinhi Dios. Cottimeja tsjehe nanita ndadiguenhe, co ndache: \p ―Tabita, dingattjen. \p Cottimeja jehe nanita mé conxiré jmacon. Co are vicon nanita mé Pedro, xendoa co tavehe. \v 41 Cottimeja Pedro tsehe rá co joinchengattjen. Vayé cainxin chojni que vaguitticaon Jesús, conixin nc̈higanha cai, co cjoagoe na nanita jichon nanita. \v 42 Cosa jihi conohe na ngoixin ciudad de Jope co tsje chojni vitticaon na ngain Jesús, tti chonda cain joachaxin. \v 43 Co Pedro vittohe canxion nchanho ngain ciudad mé ngain nchiandoha ná tti vinhi Simón que vagatse roé coxigo. \c 10 \s1 Pedro co Cornelio \p \v 1 Co tiempo mé vehe ná xí vinhi Cornelio ngain ciudad de Cesarea. Co xí mé vehe xa capitán ngain ná grupo de cien xisoldado. Co grupo mé vinhi Italiano. \v 2 Cornelio jeha judío, pero masqui jamé, jehe conixin nindoha anto vanchesayehe na Dios, co vanchehe na inchin joinao Dios. Co cai, jehe vaganjo tsje tomi ngain chojni judío noa. Co cainxin nchanho vanchecoanxinhi Dios. \v 3 Co ná nchanho inchin ní hora tsocjin jehe Cornelio vicononxinhi jian ná angél Dios. Co ángel mé joí tti jí Cornelio co ndache: \p ―¡Cornelio! \p \v 4 Jehe Cornelio tavetsjecoa tti ángel co anto ẍaon. Cottimeja joanchiangui co ndac̈ho: \p ―¿Quehe rinao soixin? \p Cottimeja ángel mé ndache: \p ―Dios ján joinchehe caso tti jaha nchecoanxinhi nanao co ixin tti jaha ttjenguijna cain ninoa. \v 5 Mexinxin rroanha jaha canxion xí ngain ciudad de Jope para tsiaho na ná xí dinhi Simón co xí mé dinhi xa Pedro cai. \v 6 Jehe xa jí xa ngain nchiandoha iná tti xí dinhi Simón, pero mé datse roé co, co nchiandoha jí nchia chiaon c̈hica ndachaon. Co Simón Pedro rrondattjo quehe chonda que sinchehe. \p \v 7 Cottimeja sacjoi tti ángel nichjé, co Cornelio vayé yó ninchehe ẍé co ná xisoldadoe que vaguitticaon Dios cai. Co Cornelio vechondehe xisoldado mé confianza. \v 8 Co coequín na cainxin tti conhe. Cottimeja Cornelio rroanha na para Jope. \p \v 9 Nchanho yoxin are satettji ninchehe ẍé co xisoldadoe Cornelio co are ochiaon ciudad de Jope, Pedro cjoi ngataha nchia tti vehe inchin ngosine nchanho para joinchecoanxinhi Dios. \v 10 Co anto venhe jintta co joinao rrojine. Ngoixin tenchechjian na tti rrojine, jehe Pedro vicononxinhi tsje cosa que cjoagoe Dios. \v 11 Vicon ngajni xiré co xincanji ná cosa inchin ná manta jie jitte canoi esquiné. \v 12 Ngá manta mé vehe cain coxigo que chonda nó rotté, conché, co conttoa. \v 13 Cottimeja coinhi tté Dios que ndac̈ho: \p ―Pedro, dingattjen, donhe quexeho co rinao co jintte va. \p \v 14 Pero Pedro ndac̈ho: \p ―Nahi, soixin, ẍonhi tiempo janha joine cosa ttjoaha co ley Israel jitaxin ixin coxigo mé ttjoaha va. \p \v 15 Cottimeja Dios nichjé iná co ndac̈ho: \p ―Cosa que Dios joincheroa, jaha c̈hoha rrondac̈ho ixin ttjoaha. \p \v 16 Jihi conhe ní nttiha, cottimeja sacjan manta mé para ngajni. \v 17 Are Pedro jiẍaxaon ixin quehe rroc̈ho tti vicon, ninchehe ẍé co xisoldadoe Cornelio ttinga tedanchiangui na ixin ttinó jí nchiandoha Simón co ojoiji na ngain puerté nchia. \v 18 Cottimeja joanchiangui na sén ixin anttiha jí ná tti dinhi Simón co cai dinhi Pedro. \v 19 Co Pedro ẍa jiẍaxaon ixin tti vicon are Espíritu Santo ndache: \p ―Tsjexin, ní xí tedanchiangui xa ixin jaha. \v 20 Dingattjen co dania co nchedudaha de sattjiho xa ixin janha rroanha chojni yá. \p \v 21 Cottimeja Pedro vania tti te chojni rroanha Cornelio, co Pedro ndache na: \p ―Janha tti tettjé ra. ¿Quehe rinao ra? \p \v 22 Jehe na ndac̈ho na: \p ―Coetonna na ná xicapitán dinhi Cornelio. Jehe ná xí jian que ditticaon Dios co cainxin chojni judío chondehe na respeto co rinao na xa. Mé ná ángel de Dios joí co ndac̈ho ngain xa ixin rrorroanha xa joajna para que soixin tsji ndoha xa co jehe xa tsinhi xa tti soixin rrondache xa. \p \v 23 Cottimeja Pedro ndache na para vixinhi na nchia. Co ttie mé vittohe na nttiha. Nchanho yoxin Pedro sajoicao na conixin icanxin chojni que vaguitticaon Jesús que vintte ciudad de Jope. \p \v 24 Ndoexin joiji na ciudad de Cesarea. Nttiha Cornelio joichonhe conixin nindoha co chojni que navacaoxon, cain nimé vayé Cornelio para que chonhe na nijoirroé Pedro. \v 25 Are Pedro joiji nchiandoha, Cornelio vac̈hje para chjé joajna co vettoxin nttajochjihi para rrojinchesayehe. \v 26 Pero Pedro joinchengattjen co ndache: \p ―Dingattjen. Caixon janha ná xí na inchin jaha. \p \v 27 Co are jehe na nichjé chó na, joixincaho chó na nchia, co nttiha dixejo tsje chojni. \v 28 Cottimeja Pedro ndache na: \p ―Jaha ra noha ra ixin chojni judío c̈hoha ẍatte ngain chojni jé ni dixinha nchiandoha na. Pero Dios cjoagohna janha ixin irrondac̈hjanha ixin ẍonhi chojni o cosa ttjoaha. \v 29 Mexinxin are joiji chojni que jaha ra rroanha ra, toin sajoihi co ẍonhi joanchianguia na. Mexinxin, jaxon rinaho tsonona quedonda vayahna ni ra. \p \v 30 Cottimeja Cornelio joattehe: \p ―Jai vittja nó nchanho janha nttihi nchiania jointtacoanxian Dios are otsocjin, co hora mé ẍa joineha ixin jointtasayá Dios. Are mé vicon ná xí que jingá ná lontto jidaquín. \v 31 Co xí mé ndachjenji na xa: “Cornelio, Dios coinhi ixin jaha nichjehe co ẍaxaon tti nchehe jaha para ttjenguijna cain chojni noa. \v 32 Mexinxin rroanha jaha joajna ciudad de Jope para tsí Simón, tti xí que dinhi Pedro cai. Xí mé jí xa ndoha iná tti dinhi Simón, pero mé datse roé co, co nchiandoha jí nchia chiaon c̈hica ndachaon. Are tsí Simón Pedro, jehe rronichjaha jaha.” \v 33 Co jañá janha rroanha joajna jaicoa para joicjé na co anto nchao ixin jaha joihi daca. Dios jitsjehe ixin cain na te na nttihi co rinaho na tsian na cainxin cosa que jehe coetonha jaha para rrondachjenji ni ra. \s1 Tti ndac̈ho Pedro ngaxinhi nchiandoha Cornelio \p \v 34 Cottimeja Pedro coexinhi nichja co ndac̈ho: \p ―Jai ttianxin que ndoa Dios rinao cainxin chojni, masqui ojé chojni, pero para ixin jehe cainxin na ẍajeho na. \v 35 Dios c̈hoha sinchejé chojni que joixin iná nontte, sino que Dios rinao cainxin chojni que nchesayehe jehe co nchehe jian. \v 36 Dios rroanha Jesucristo ngagué chojni Israel para que Jesucristo, tti chonda joachaxin para cainxin chojni, nichja tti jian joajna que ndac̈ho ixin Dios itoñaoha ngain chojni. \v 37 Co jaha ra anto jian noha ra quehe joinchehe Jesucristo ngain nonttehe chojni judío. Co jehe coexinhi joinchehe ẍé ngain regioen Galilea después de que Juan joexin nichjé co joincheguitte chojni. \v 38 Co noha ra queẍén Dios joanjo joachaxín Espíritu Santo ngain Jesús que joixin rajna Nazaret co queẍén Jesús vangaria co joinchehe jian co joinchexingamehe cainxin chojni que vaguetan tangui de ixin tti jianha que vanchehe inchínji ngain. Jañá vanchehe Jesús ixin Dios jí ngain. \v 39 Co janha na vicon na cainxin tti vanchehe Jesús ngain nonttehe Judea co ngain ciudad de Jerusalén. Cottimeja goen na are coenganito na nttacruz. \v 40 Pero nchanho ninxin Dios joinchexechon Jesús co Dios cjoagohna na ixin ján xechon Jesús. \v 41 Cainxinha chojni vicon Jesús, jeho janha na vicon na ixin Dios coinchiehna na desde are saho para ixin rronichja na ngain icha chojni. Janha na joinequinha na Jesús co viquinha na Jesús después de xechon. \v 42 Co Jesús coetonna na que rrondattjan na icha chojni ixin Dios coinchiehe Jesús para sehe Juez ngain chojni techon co ngain chojni ndavintteguenhe. \v 43 Co anto saho que Jesús joí ngataha nontte jihi, cainxin profeté Dios vandac̈ho ixin cainxin chojni que ditticaon Jesús, Dios nchetjañehe na cainxin cosa jianha que nchehe na conixin nombré co joachaxín Jesús. \s1 Are Espíritu Santo joí ngain chojni que jeha judío \p \v 44 ẍa jinichja Pedro are joí Espíritu Santo ngain cainxin chojni que jittinhi joajné Pedro. \v 45 Co chojni judío que vaguitticaon Jesús co joixin ciudad de Jope conixin Pedro vintegoan na admirado ixin Espíritu Santo joí cai ngain chojni que jeha judío. \v 46 Ixin coinhi na ojé nguigoa jinichja chojni mé co cai joinchesayehe na Dios. \v 47 Cottimeja Pedro ndac̈ho: \p ―Espíritu Santo joí ngain na conixin joachaxin inchin joí nganji na janha na. Mexinxin, ¿ají ná chojni que rroc̈hoha ixin jehe na siguitte na? \p \v 48 Co Pedro coetonha ixin joiguitte na ngain nombré Jesucristo. Cottimeja chojni de Cesarea joinchetsenhe na ñao Pedro ixin sittohe ngain na icanxin nchanho. \c 11 \s1 Tti joinchenohe Pedro cain chojni que vaguitticaon Jesús ngain Jerusalén \p \v 1 Nirepresentanté Jesús conixin icha chojni que vaguitticaon Jesús que vintte na nonttehe Judea, chojni mé coinhi ixin chojni que jeha judío cai vitticaon joajné Dios. \v 2 Co are Pedro joí ngain ciudad de Jerusalén, chojni que vandac̈ho ixin cai chojni que jeha judío chonda na que sitticaon na ngain circuncisión co ngain icha costumbré chojni judío are ditticaon na ngain Jesucristo, chojni que vandac̈ho jañá nichja na feo de ixin Pedro. \v 3 Co joanchianguihi na Pedro co ndac̈ho na: \p ―¿Quedonda joitsjehe co jointtecoho chojni que jeha judío? \p \v 4 Cottimeja Pedro coequín na cainxin lo que conhe co ndac̈ho: \p \v 5 ―Are janha tarrihi ciudad de Jope co are rrinttacoanxian Dios, vicononxinna ná cosa inchin ná manta jie que xincanjinxin de ngajni co jitte canoi esquiné co joí hasta tti janha rrihi. \v 6 Co are janha vicon jian ngaxinhi manta mé, vicon anto tsje coxigo que chonda nó rotté, coxigo c̈hintto, conché, co conttoa. \v 7 Co coian tté Dios que ndachjenji na: “Pedro, dingattjen, donhe va co jintte va.” \v 8 Pero janha ndac̈hjan: “Nahi, soixin. ẍonhi tiempo janha joine cosa ttjoaha, co ley Israel jitaxin ixin coxigo yá ttjoaha va.” \v 9 Cottimeja tté Dios nichjahna iná co ndachjenji na: “Cosa que Dios joincheroa, jaha c̈hoha rrondac̈ho ixin ttjoaha.” \v 10 Jihi conhe ní nttiha, cottimeja sacjan cainxin mé para ngajni. \v 11 Rato mé joiji ní xí ngain tti nchia joarihi. Vinttequixin xa ciudad de Cesarea ixin joicjé na xa. \v 12 Co Espíritu Santo coetonna ixin sacjoinha xa co nchao jointtaha para sacjoinha xa. Cai cjoinha incjaon nitehe tti niditticaon Jesús. Co cain na joixinhi na nchiandoha Cornelio. \v 13 Xí mé coequinna na xa ixin queẍén vicon xa ná ángel tajingattjen ngaxinhi nchiandoha xa co ndache xa: “Rroanha joajna ngain ciudad de Jope ixin tsí Simón tti dinhi Pedro cai. \v 14 Co jehe rrondattjo queẍén jaha co cainxin nindoi nchao rrochonda ra iná vida naroa que ẍonhi tiempo tsjexin.” \v 15 Co are janha coexian nichjá na, Espíritu Santo ojoí ngain na conixin tsje joachaxin inchin are joí nganji na ján na are saho. \v 16 Cottimeja ẍaxanho tti ndachjenji na Jesús, tti chonda cain joachaxin; jehe ndac̈ho: “Ndoa que Juan joincheguittexin ni conixin jinda, pero jaha ra siguittexin ra conixin Espíritu Santo.” \v 17 Jañá Dios rroanha Espíritu Santo ngain jehe na inchin rroanha nganji ján na are coexinhi na votticaon na Jesucristo, tti chonda cain joachaxin. Mexinxin si Dios joinchehe jamé, janha c̈hoha ndac̈hjan nahi. \p \v 18 Cottimeja are chojni que vaguitticaon Jesús que vintte na ciudad de Jerusalén coinhi na yá, inichjaha na feo de ixin Pedro, co vitticaon na ixin Dios anto jian co ndac̈ho na: \p ―¡Caixon Dios chjé chojni que jeha judío joachaxin para ttentoxinhi na vidé na co para rrochonda na iná vida naroa que ẍonhi tiempo tsjexin! \s1 Chojni que vaguitticaon Jesús ngain ciudad de Antioquía \p \v 19 Are saho are nagoenxon na Esteban, are mé, coexinhi na anto feo joinchehe na ngain icha chojni que vaguitticaon Jesús. Co tsje chojni que vaguitticaon Jesús chonda que sacoinga na hasta tti ngain nonttehe Fenicia co ngain nontte ngosine ndachaon dinhi Chipre co cai ngain ciudad de Antioquía. Nttiha nichja na tti jian joajna pero jeho ngain chojni judío co ngain icha chojni nahi. \v 20 Pero canxion nivaguitticaon Jesús que joixin nontte ngosine ndachaon dinhi Chipre co rajna Cirene, chojni mé joiji na ciudad de Antioquía co ndache na chojni que jeha judío tti jian joajna de ixin Jesús, tti chonda cain joachaxin. \v 21 Chonda na joachaxín jehe Jesús co jañá tsje chojni coentoxinhi na vidé na co vitticaon na Jesús, tti chonda cain joachaxin. \p \v 22 Are chojni que vaguitticaon Jesús ngain ciudad de Jerusalén, conohe cain mé, rroanha na Bernabé ngain ciudad de Antioquía. \v 23 Are Bernabé joiji, jehe vicon ixin queẍén Dios joinchenchaon chojni nttiha, co are vicon mé, anto ché. Jehe ndache cain na co ndac̈ho: \p ―Conixin ansean ra ditticaon ra Jesús, tti chonda cain joachaxin. \p \v 24 Co Bernabé ná chojni jian, co Espíritu Santo anto vaquetonha ngain co jehe anto vaguitticaon Jesús. Co jañá icha tsje chojni vitticaon Jesús por ixin Bernabé. \p \v 25 Cottimeja Bernabé sacjoi para ciudad de Tarso para ixin joicjé Saulo. Co are vetan Bernabé Saulo, joicao ngain ciudad de Antioquía. \v 26 Co vintte na nttiha ngagué chojni que vaguitticaon Jesús ngoixin ná nano co joinchecoenhe na tsje chojni. Nttiha ngain ciudad de Antioquía tti saho lugar que chojni coexinhi na joincheguinhi na chojni que vaguitticaon Jesús, cristiano. \p \v 27 Co tiempo mé canxion chojni que vanichja tti vagayé de ngain Dios joixin na de ngain Jerusalén co sacjoi na ngain ciudad de Antioquía. \v 28 Co ná de chojni mé vinhi Agabo vingattjen ngagué chojni que vaguitticaon Jesús. Co Espíritu Santo cjoenguijna para conohe quehe nichja jehe co ndac̈ho ixin tsí tiempo que ngoixin mundo seha tti sine chojni. Co jañá joiconhe después, are Claudio vehe emperador. \v 29 Cottimeja chojni que vaguitticaon Jesús ngain ciudad de Antioquía ndache chó na ixin cjoenguijna na chojni que vaguitticaon Jesús, nite nonttehe Judea. Co naná na joanjo na según inchin chonda na. \v 30 Co jañá joinchehe na co rroanha na Bernabé co Saulo para joicaohe na tti xí que vaquetonhe chojni que vaguitticaon Jesús que vintte nonttehe Judea cain tti joatse na. \c 12 \s1 Are ndavenhe Jacobo co are coiaxinhi na Pedro \p \v 1 Co tiempo mé rey Herodes coexinhi vanchehe feo ngain nivaguitticaon Jesús. \v 2 Jehe coetonha ixin nagoenxon na Jacobo, xanchó Juan, conixin espada. \v 3 Co are jehe vicon ixin chojni judío joincheẍoxinhi yá, jehe coetonha ixin tse na Pedro. Cosa jihi conhe ngain quiai pascua are jine na niottja que chondaha levadura. \v 4 Are tse na Pedro, coiaxinhi na ngain cárcel. Co nttiha jí nó grupo xisoldado jinda cárcel mé co cada grupo chonda nó xisoldado. Herodes ẍaxaon ixin are tsjexin quiai pascua, rrogantsjexin Pedro de ngain cárcel para ixin rroguicon chojni are Pedro ngain juzgado co are ndarroguenhe. \v 5 Co jañá Pedro tajiaxinhi co tsje xisoldado jinda. Pero chojni que vaguitticaon Jesús nchanho co ttie vanchetsenhe na ñao Dios para ixin Pedro. \s1 Dios vantsjexin Pedro de ngain cárcel \p \v 6 Ttie mé co ndoexin Herodes rrogantsjexin Pedro de ngain cárcel para rrojinchejuzguehe, co ttie mé Pedro tajijoa ngagué yó xisoldado co tajic̈hiaxin yó cadena co icanxin xisoldado tenda xa cárcel ndojaxin. \v 7 Co rato mé joí ná angél Dios co ngoixin ngaxinhi cárcel anto vingasán ẍohi. Angel mé catte nttachén Pedro co joinchexingamehe co ndache Pedro: \p ―Dingattjen jaicoa. \p Cottimeja cadena tti jic̈hiaxin rá Pedro vinttji cadena ngataha nontte. \v 8 Co ángel mé ndache: \p ―Nchenttedo cinturoan co tjanga cattea. \p Co are Pedro joinchehe cain yá, ángel mé ndac̈ho ngain: \p ―Daritsí noẍá co chjin na. \p \v 9 Co Pedro rroé ángel co sacjoi, masqui noeha andoa ni nahi tti jitsjehe. ẍaxaon ixin jitsjehe inchin are toxinxin ni. \v 10 Pero vatto na tti te xisoldado saho co xisoldado yoxin, co are joiji na ngain puerta chia que jixin nongaxin nttiha, xiré puerta jeho puerta. Co vac̈hje na, co cjoi na inchin ná esquina. Cottimeja ángel cointtohe jeho Pedro. \v 11 Cottimeja Pedro coinxin co ndac̈ho: \p ―Janché onona ixin Jesús, tti chonda cain joachaxin, rroanha ná ángel co vantsjexin na de ngá rá Herodes co de ngain cainxin tti rrojinchena chojni judío. \p \v 12 Co are Pedro ẍa jiẍaxaon de ixin cain yá, sacjoi nchiandoha María, janné Juan que cai vinhi Marcos. Co nttiha anto tsje chojni tenchetsenhe na ñao Dios. \v 13 Co are Pedro vinga puerta, vac̈hje ná xannc̈hí vinhi Rode para joitsjehe xan quensen joí. \v 14 Co are coinhi xan tté Pedro, anto ché xan co ẍa conxireha xan puerta. Sacjan xan ttinga xan joiquetonha xan ngaxinhi ixin Pedro ngain puerta tají. \v 15 Cottimeja ndac̈ho cainxin na: \p ―¡Ndadixenga jaha! \p Co jehe xan anto ndac̈ho xan ixin ndoa. Pero masqui jamé, jehe na ndac̈ho na: \p ―Jeha jehe Pedro. Yá tti ángel que jinda Pedro. \p \v 16 Co ngoi rato mé ndoja Pedro ẍa jidinga puerta. Co are conxiré na puerta co vicon na Pedro, cainxin na ẍaon na. \v 17 Pero jehe joinchehe seña conixin rá para que jehe na tencoa na co coequinhi na queẍén Jesús vantsjexin de ngaxinhi cárcel co ndache na: \p ―Ttequinhi ra cain yá Jacobo co ni icha que ditticaon Jesús. \p Cottimeja vac̈hje co sacjoi ojé lugar. \p \v 18 Co are vingasán xisoldado anto ẍaon xa ixin noeha xa quehe conhe conixin Pedro. \v 19 Herodes coetonha joicjé na pero c̈hoha vittja na. Cottimeja Herodes joanchianguihi xisoldado ixin queẍén Pedro sacjoi, co coetonha nagoenxon na cainxin xisoldado mé. Cottimeja Herodes sacjoixin de nonttehe Judea co sacjoi ngain ciudad de Cesarea. Co nttiha vehe tsje nchanho. \s1 Are ndavenhe Herodes \p \v 20 Icha saho Herodes vaganjo tti vane chojni ciudad de Tiro co Sidón. Cottimeja Herodes coñao ngain chojni mé. Co jehe na cjoao chó na ixin joitsjehe na Herodes. Co jehe na joincheconvensé na Blasto, ná xinchehe ẍé Herodes que chonda xa tsje joachaxin, ixin ndache xa Herodes ixin itsoñaoha ngain cayoi ciudad mé. \v 21 Co Herodes coín ná nchanho para ixin coinhi tti ndac̈ho na. Co nchanho mé vengá lonttoe rey co tavetaha nttaxintaoen tti dehe are ttetonha, co coexinhi nichja ngain cain chojni. \v 22 Cottimeja cainxin chojni coexinhi coyao na co ndac̈ho na: \p ―¡Jeha ná xí tti jinichja! ¡Jihi ná dios! \p \v 23 Co rato mé ná angél Jesús, tti chonda cain joachaxin, joinchehe que tse ná chin co joxon cotsindo coexinhi joine cuerpoe hasta ndavenhe jehe Herodes. Jañá conhe Herodes ixin joinao que chojni joincheguinhi na dios jehe. \p \v 24 Pero icha co icha tsje chojni coinhi joajné Dios co jamé icha co icha tsje lugar chojni vitticaon na Jesús. \p \v 25 Co are Bernabé co Saulo joexin joinchehe na ẍé na, cjanxin na de ngain ciudad de Jerusalén co joicao na Juan que vinhi Marcos cai. \c 13 \s1 Are Bernabé co Saulo coexinhi nichja joajné Dios ngain icha lugar \p \v 1 Ngagué chojni que vaguitticaon Jesús ngain ciudad de Antioquía vintte canxion chojni que vagayé joajna de ngain Dios co cai vintte canxion tti joinchecoenhe chojni de ixin Dios. Chojni mé vinhi Bernabé, Simón (que vinhi cai tti Ttie), Lucio de ciudad de Cirene, Manaén (que vanguicaho Herodes tti vaquetonha ngain nonttehe Galilea), co Saulo. \v 2 Ná nchanho are tecjáño na co tenchecoanxinhi na Jesús, tti chonda cain joachaxin, Espíritu Santo ndac̈ho ngain na: \p ―Rroanha ra Bernabé co Saulo ngain tti ẍa que janha ochjaha na. \p \v 3 Cottimeja cjáño na co joinchecoanxinhi na Dios icha, co después coín rá ni icha ngataha já cayoi na. Cottimeja rroanha na na savinttecji na. \s1 Bernabé co Saulo ngain nontte ngosine ndachaon dinhi Chipre \p \v 4 Cottimeja Bernabé co Saulo sacjoi ngain ciudad de Seleucia inchin coetonha Espíritu Santo. Co nttiha coaxin na barco que sajoicao na ngain nontte ngosine ndachaon dinhi Chipre. \v 5 Co are joiji na ciudad de Salamina, tti dengattjen barco, coexinhi na nichja na joajné Dios ngaxinhi cainxin ningoe chojni judío. Co cai joicao na Juan Marcos ixin cjoenguijna na. \v 6 Joingaria na ngoixin nontte mé hasta joiji na ciudad de Pafos. Nttiha vetan na ná chojni judío que vinhi Barjesús. Co xí mé ttoso xa. Co jehe xa joincheyehe xa chojni ixin ndac̈ho xa que nichja xa para ixin Dios. \v 7 Xittoso mé anto xiamigoe xa xigobernador que vinhi Sergio Paulo. Xigobernador mé vechonda xa jian joarrixaon. Co xí mé rroanha xa joajna ixin joí Bernabé co Saulo ixin joinao xa coinhi xa joajné Dios. \v 8 Co xittoso mé, que cai vinhi xa Elimas, c̈hoha xa co joinaoha xa ixin xigobernador rroguitticaonxin xa tti nichja na. \v 9 Cottimeja Saulo, que cai vinhi Pablo, tavetsjehe xittoso mé jian. Co Pablo anto tsje joachaxín Espíritu Santo chonda. \v 10 Co jehe ndache xa: \p ―Jaha tti ncheyehe chojni, co jaha nchehe jianha; jaha xenhe inchínji co jaha tti ningaconhe cainxin tti jian. ¿Quedonda toncjamangui palabré Jesús, tti chonda cain joachaxin, para que chojni sitticaonha na jehe? \v 11 Janché, jehe Jesús sinttacastigá jaha co tsejé jmacon co jaha siconha canxion nchanho. \p Co rato mé ndaconaxinhi xa xehe. Cottimeja cjoé xa ná tti rrotse rá xa ixin idiconha xa. \v 12 Co are xigobernador vicon quehe conhe jehe xittoso mé, vitticaon xa Jesús ixin jehe xa tavetsjecoa xa ixin tti cjoagoe na xa de ixin Jesús, tti chonda cain joachaxin. \s1 Pablo co Bernabé ngain ciudad de Antioquía que jí nonttehe Pisidia \p \v 13 Pablo co xijoicao ngain ciudad de Pafos nttiha coaxin na barco co sacjoi na ngain ciudad de Perge ngain nonttehe Panfilia. Pero Juan Marcos cointtohe na co sacjan ngain ciudad de Jerusalén. \v 14 Cottimeja jehe na sacjoixin na de ngain ciudad de Perge co sacjoi na ciudad de Antioquía que jí ngain nonttehe Pisidia. Co nttiha are nchanho que nchejogaha na, joixinhi na ningoe chojni judío co tavintte na. \v 15 Cottimeja are xivaquetonhe nihngo mé joexin tsjehe xa ẍón que jitaxin ley que vayé Moisés co ẍón que jitaxin tti dicjin profeté Dios, xí mé rroanha xa joajna ngain na co ndac̈ho xa: \p ―Si jaha ra noha ra c̈hoan palabra jian para ixin chojni nttihi, nchao nichja ra jaxon. \p \v 16 Cottimeja Pablo vingattjen co joatsín rá para ixin chojni rrotencoa na co ndac̈ho: \p ―Tsjexin ra jaha ra chojni Israel co jaha ra que ẍagonhe ra Dios. \v 17 Dios de chojni Israel coinchiehe ndogoelitoa na ẍanc̈hjen co jehe cjoenguijna na para anto cotsje na are ẍa vintte na nonttehe Egipto. Co después Dios vantsjexin na de nttiha conixin joachaxín. \v 18 Co Dios anto venda cainxin chojni mé ngoixin cuarenta nano ngagaha jna, masqui jehe na antoha jian vaguitticaon na ngain Dios. \v 19 Cottimeja Dios conxantte yáto nación que vintte ngain nonttehe Canaán. Co cainxin nontte mé joanjo Dios ngain ndogoelitoa na ẍanc̈hjen para inchin cuatrocientos cincuenta nano. \v 20 Co ngoixin tiempo mé Dios coinchiehe tsje xijuez para coetonhe chojni mé hasta are joí profeta que vinhi Samuel. \v 21 Cottimeja chojni Israel joinchetsenhe na ñao Dios para que ná xirey rroquetonha ngain na. Mexinxin Dios joanjo ná xí vinhi Saúl, xenhe Cis, co mé ná xannttí ndogoelitoa na ẍanc̈hjen que vinhi Benjamín. Co xí mé vehe rey ngoixin cuarenta nano. \v 22 Cottimeja Dios joantsjehe Saúl joachaxin de rey, co chjé David joachaxin de rey. Co Dios ndac̈ho de ixin David: “David, tti xenhe Isaí, ná xí que janha anto ncheẍoxinna co jehe sinchehe cainxin tti janha rinaho.” \v 23 Jesús vehe ná xanntti ẍanc̈hjen de David mé co Dios rroanha Jesús para danjo chojni Israel iná vida naroa que ẍonhi tiempo tsjexin, inchin jehe ndac̈ho are saho. \v 24 Icha saho que Jesús joí, Juan vanichjé cainxin chojni Israel co ndache na ixin chonda na que tsentoxinhi na vidé na co siguitte na. \v 25 Co are Juan chiaon jittjexin vidé, ndac̈ho: “Janha jeha tti jaha ra ẍaxaon ra. Co después de janha, tsí ná tti rrochonda anto tsje joachaxin co janha jiquininxinha na ni para sisehe tsonxindangá corrié catté.” \p \v 26 ’Hermanos, joajné Dios tti danjo iná vida naroaxin, mé para ixin jaha ra ẍo xanntti ẍanc̈hjen de Abraham co jaha ra ẍo ẍagonhe ra Dios. \v 27 Chojni que vintte ciudad de Jerusalén co xivaquetonhe chojni joinoeha na quensen Jesús co ni vaquinxinha na tti vacjin profeté Dios masqui vatsjehe na ẍón mé ngaxinhi ningoe na cada nchanho que nchejogaha na. Pero masqui jamé, are ndache chó na ixin nagoenxon na Jesús, jañá joinchehe na inchin ondac̈ho profeté Dios icha saho. \v 28 Co masqui chondaha na razón para nasoenxon na Jesús, pero joinchetsenhe na ñao Pilato ixin rrorroanha xisoldado para nasoenxon xa Jesús. \v 29 Mexinxin are joexin goen xa Jesús inchin jitaxin ngain Palabré Dios, chojní jehe joinchegania na de nganito cruz co cjoavá na. \v 30 Pero Dios joinchexechon jehe Jesús. \v 31 Co para tsje nchanho Jesús ẍago ngain chojni que vacao are joixin nonttehe Galilea co sacjoi ngain ciudad de Jerusalén. Co chojni mé tti ndache icha chojni de ixin Jesús jai. \p \v 32 ’Co jañá janha na tenichja na tti jian joajna de ixin tti ndac̈ho Dios ngain nindogoelitoa na ẍanc̈hjen are saho. \v 33 Co ján na xannttí ẍanc̈hjen na de nindogoelitoa na. Mexinxin jai Dios ojoinchexechon Jesús. Co jehe Dios joinchehe mé para ixin ján na inchin jehe ndac̈ho ngain yoxin Salmo sé tiempo vatto. Co Salmo mé ndac̈ho: “Jaha Xanhna. Co janha chjaha vida jai.” \v 34 Co cai are saho Dios cjoago ixin rrojinchexechon Jesús para que rrorrengaha cuerpoe are ndac̈ho ngain Palabré Dios: “Janha sinttanchaon jaha ra inchin ndattjan David.” \v 35 Mexinxin cai ndac̈ho ngain iná Salmo: “Co soixin sanjoha joachaxin para rrorrenga cuerpona janha tti nttaha ẍá soixin ixin soixin anto rinao na.” \v 36 Co, ndoa, David joinchehe ẍé Dios ngagué chojni que vintte are tiempoe David inchin coetonha Dios. Pero cottimeja ndavenhe co ẍavá c̈hica nindoha co cuerpoe ndarrenga. \v 37 Pero cuerpoe Jesús que Dios joinchexechon, ẍonhi conhe. \v 38 Mexinxin cain jaha ra chonda que tsonoha ra ixin Jesús nchao nchetjañehe chojni cain tti jianha que nchehe na. \v 39 Ley que vayé Moisés c̈hoha nchetjañehe cain tti jianha que nchehe chojni, pero conixin Jesús cainxin chojni que ditticaon Jesús, ditjañehe cain tti jianha que nchehe na. \v 40 Mexinxin ttjiho ra cuidado ixin tsoenha nganji ra inchin dicjin profeté Dios ngain tti jitaxin Palabré Dios are ndac̈ho na: \q1 \v 41 Tsjexin ra, jaha ra ẍo tjanoa ra, tadinttetsjecoa ra co ndasenhe ra \q1 ixin janha Dios na. Co janha sinttaha ná cosa ngain tiempoa ra \q1 co cosa mé sitticaonha ra masqui chojni rrondattjo ra. \p \v 42 Cottimeja are Pablo co xijoicao vac̈hjexin na de ningoe chojni judío, chojni que jeha judío joinchetsenhe na ñao Pablo ixin are sinchejogaha na iná nttiha ijni nchanho, tsinhi na ẍajeho tti nichja Pablo. \v 43 Are cainxin chojni vac̈hjexin nihngo, tsje chojni judío co canxion chojni que jeha judío pero que vaguitticaon na inchin chojni judío, cain nimé rroé na Pablo co Bernabé. Co Pablo co Bernabé ndache na ixin jehe na tsinttoeha na de sinao na Dios. \p \v 44 Are joí nchanho que nchejogaha chojni judío iná, merocoa ngoixin ciudad ẍatte ngain ningoe chojni judío ixin tsinhi na joajné Dios. \v 45 Pero are chojni judío vicon ixin joí anto tsje chojni, coexinhi na conchjoehe na co coexinhi na nichja na ojé que Pablo jinichja co nichja na jianha de ixin Pablo. \v 46 Cottimeja Pablo co Bernabé ẍaonha are nichja co ndache na: \p ―Chonda que nichja na joajné Dios nganji ra saho ixin jaha ra judío ra. Pero jaha ra rinaoha ra tsinhi ra co jaha ra ẍaxaonha ra ixin jian para rrochonda ra iná vida naroaxin que ẍonhi tiempo tsjexin. Mexinxin jaxon janha na rronichja na ngain chojni que jeha judío. \v 47 Ixin jañá coetonna na Dios, tti chonda cain joachaxin, ixin ndac̈ho: \q1 Janha joaqué jaha inchin ná ẍohi para ixin cainxin nación. \q1 Co para rronichjehe chojni ngoixin mundo que nchao rrochonda na iná vida naroa que ẍonhi tiempo tsjexin. \p \v 48 Are coinhi chojni que jeha judío, anto ché na co coexinhi na ndac̈ho na ixin joajné Jesucristo, tti chonda cain joachaxin, atto jian. Co cainxin nicoinchiehe Dios ixin chonda na iná vida naroaxin que ẍonhi tiempo tsjexin, cainxin nimé vitticaon na Jesús. \v 49 Co jañá coexinhi na nichja na ngoixin nonttehe Pisidia joajné Jesús, tti chonda cain joachaxin. \v 50 Pero chojni judío nichja ngain canxion nanita que anto jian vaguitticaon inchin chojni judío, co ngain tattita que vinttechonda joachaxin ngain ciudad mé. Co ndache na cain nimé ixin ningaconhe na Pablo co Bernabé. Co hasta vantsjexin na na de ngain nontte mé. \v 51 Cottimeja Pablo co Bernabé contsjenga na rotté na para ixin vinttji jinche co jamé joinchehe na señal ixin chojni nttiha vitticaonha na joajné Jesucristo. Cottimeja sacjoi na ngain ciudad de Iconio. \v 52 Co chojni que vaguitticaon Jesús anto ché na co anto vacanc̈hjanda na Espíritu Santo para vaquetonhe na. \c 14 \s1 Are Pablo co Bernabé ngain ciudad de Iconio \p \v 1 Ngain ciudad de Iconio Pablo co Bernabé joixinhi ningoe chojni judío co nichja na jian. Jañá tsje chojni judío co tsje chojni que jeha judío vitticaon na ngain Jesús. \v 2 Pero chojni judío que vitticaonha Jesús ndache chojni que jeha judío para ningaconhe na co ẍaxaon na jianha de ixin chojni que vaguitticaon Jesús. \v 3 Mexinxin Pablo co Bernabé vittohe na nttiha sé co nichja na co ẍaonha na co chonda na confianza ngain Jesús, tti chonda cain joachaxin. Co Jesús joinchesegurá tti jehe na ndac̈ho na de ixin queẍén Dios rinao cain chojni ixin joanjo joachaxin para joinchehe na tsje milagro. \v 4 Co nchion chojni de ciudad mé ẍaxaon na inchin chojni judío, co nchion na ẍaxaon na inchin nirepresentanté Jesús. \v 5 Mexinxin chojni judío co chojni que jeha judío nichjé na xinchíxin co cjoao chó na ixin rrocoyaotte na na co rrocaxin na na ẍo. \v 6 Are Pablo co Bernabé conohe mé, sacoinga na co sacjoi na ngain rajna Listra co ngain rajna Derbe, co ngain nontte te chiaon, co cayoi rajna mé te nonttehe Licaonia. \v 7 Co nttiha cai nichja na tti jian joajné Jesús. \s1 Are coaxin na ẍo Pablo ngain rajna Listra \p \v 8 Nttiha rajna Listra vehe ná xí que c̈hoha vacji desde are goan. \v 9 Xí mé tajittinhi xa tti ndac̈ho Pablo, co Pablo tsjehe xa jian co conohe ixin xí mé vitticaon xa co vechonda xa fe de que ixin nchao rroxingamehe xa. \v 10 Cottimeja Pablo ndache xa sén: \p ―Daringattjen jian conixin rottea. \p Co xí mé c̈hinca xa vingattjen xa co coexinhi xa cjoi xa. \v 11 Co are chojni vicon tti joinchehe Pablo, coexinhi na coyao na ixin nguigoehe nonttehe Licaonia co ndac̈ho na: \p ―Joí yó dios nganji na inchin xí. \p \v 12 Co nimé ndac̈ho na ixin Bernabé ná dios vinhi Júpiter co Pablo ná dios vinhi Mercurio ixin jehe tti nichja. \v 13 Co ngandehe rajna vehe ná nihngo tti vanchecoanxinhi na Júpiter. Co ná xidané Júpiter joiaho coxinttá jittea va tsjo. Co xidána co chojni mé joinao na rrogoen na coxintta para rrojinchesayehe na Pablo co Bernabé. \v 14 Pero are Bernabé co Pablo, yó de tti representanté Jesús, conohe na yá coinchje na lonttoe na co coinga na cjoi na ngain tti jí tsje chojni co ndac̈ho na sén: \p \v 15 ―¿Quedonda jañá tenchehe ra? Janha na xí na inchin jaha ra. Co janha na joihi na para ixin rrondattjo ra ixin chonda ra que tsinttohe ra cosa jihi que ẍonhi ẍé co sitticaon ra Dios tti jichon. Dios mé tti joinchechjian ngajni, nontte, ndachaon co cainxin cosa que jí. \v 16 Are icha saho Dios coanc̈hjanda chojni joinchehe na inchin joinao na. \v 17 Co masqui jamé, cainxin tiempo jehe nchehe jian ngain chojni co jamé tjago ixin jehe Dios. Jehe nchegania c̈hin co danjo jian cosecha, co chjá na cain tti jontte na co cai chjá na icha cosa para que ján na anto chá na. \p \v 18 Pero masqui ndac̈ho na cain yá, jehe na anto tangui cayacoenxin na chojni ixin goenha na coxinttá rrocosayexin na. \p \v 19 Cottimeja canxion chojni judío que vitticaonha Jesucristo joixin de ngain ciudad de Antioquía co Iconio co jehe na ndache na chojni rajna Listra ixin coaxin na Pablo ẍo. Co are joexin coaxin na ẍo, jehe na ẍaxaon na ixin ondavenhe Pablo co coinganji na hasta tti ngandehe rajna. \v 20 Pero are chojni que vaguitticaon Jesús ẍatte na ngandaji Pablo, jehe vingattjen co sacjan ngaxinhi rajna iná. Co nchanho yoxin sajoicao Bernabé ngain rajna Derbe. \p \v 21 Ngain rajna Derbe nichja na tti jian joajné Jesucristo, co jañá tsje chojni vitticaon Jesús. Cottimeja cjan na iná ngain rajna Listra co ngain ciudad de Iconio co ngain ciudad de Antioquía. \v 22 Co ngain cainxin lugar mé Pablo co Bernabé ndache chojni que joinchehe sigue jian vaguitticaon Jesús. Co ndache na na ixin cain chojni chonda que tsixinhi na are anto tangui tsonhe na, co jamé rrochonda na parte ngain tti ttetonha Dios. \v 23 Co coinchiehe na canxion xí ngain cada lugar para vaquetonhe chojni que vaguitticaon Jesús nttiha. Co are joexin joinchecoanxinhi na Dios co are ẍa vinttecjáño na, jehe na joinchetsenhe na ñao Jesús, tti chonda cain joachaxin, ixin cjoenguijna cain chojni mé que vaguitticaon ngain jehe Jesús. \s1 Pablo co Bernabé sacjan ngain ciudad de Antioquía nonttehe Siria \p \v 24 Cottimeja vatto na ngain nonttehe Pisidia co joiji na ngain nonttehe Panfilia. \v 25 Co nichja na tti jian joajné Jesucristo nttiha ngain ciudad de Perge. Cottimeja sacjoi na ngain rajna Atalia. \v 26 Nttiha coaxin na barco co sacjoi na ngain ciudad de Antioquía, tti ciudad joixin na are coexinhi na sacjoi na are chojni que vaguitticaon Jesús nttiha joinchetsenhe na ñao Dios ixin cjoenguijna na ngain ẍa, co jaxon Pablo co Bernabé sacjan na ixin ojoehe na ẍa mé. \v 27 Co are joiji na ciudad de Antioquía joatse na cain chojni que vaguitticaon Jesús co coequinhi na na cainxin tti joinchehe Dios ngain na co queẍén Dios coanc̈hjanda vitticaon chojni que jeha judío. \v 28 Co Pablo co Bernabé vittohe sé nttiha ngain chojni que vaguitticaon Jesús. \c 15 \s1 Are ẍatte na ngain Jerusalén \p \v 1 Co tiempo mé canxion xí que sacjoixin xa de nonttehe Judea para ngain ciudad de Antioquía coexinhi xa joinchecoenhe xa chojni ixin cain chojni que rinao sayé iná vida naroa chonda que tsa na ẍohe que dinhi circuncisión inchin coetonha Moisés. \v 2 Pero Pablo co Bernabé vitticaonha na ixin chojni que ditticaon Jesús chonda que tsa na ẍohe. Mexinxin anto joinchediscutí chó na. Cottimeja chojni que vaguitticaon Jesús nttiha Antioquía coinchiehe Pablo co Bernabé co icha xí para tsji sicjao representanté Jesús co tti vaquetonhe nivaguitticaon Jesús que jí ngain Jerusalén. Jehe na tsji na sicjao na na queẍén tsonhe, ¿atsa na ẍohe ani nahi? \p \v 3 Chojni que vaguitticaon Jesús ngain ciudad de Antioquía rroanha na na. Sacjoi na co vatto na ngain nonttehe Fenicia co nonttehe Samaria. Co ndache na chojni nttiha ixin tsje chojni que jeha judío jai ovitticaon na ngain Dios. Co cainxin chojni que vaguitticaon Jesús nttiha anto ché na are coinhi na yá. \p \v 4 Are Pablo co Bernabé joiji na ngain ciudad de Jerusalén, cain chojni que vaguitticaon Jesús conixin cain representanté Jesús co cain xí que vaquetonhe chojni que vaguitticaon Jesús, cain nimé vayé na Pablo co Bernabé. Co coequinhi na na cainxin tti joinchehe Dios ngain na. \v 5 Pero canxion xifariseo que vaguitticaon Jesús vingattjen xa co vinttendac̈ho xa: \p ―Chojni que jeha judío chonda que sayé na ẍohe que dinhi circuncisión are sitticaon na Jesús, co chonda que sinchehe na cainxin tti ttetonha ley que vayé Moisés. \p \v 6 Cottimeja nirepresentanté Jesús co cain xí que vaquetonhe chojni que vaguitticaon Jesús, nimé niẍatte ixin cjoao na de ixin cosa mé. \v 7 Anto cjoao chó na. Cottimeja Pedro vingattjen co ndache na: \p ―Jaha ra noha ra ixin icha saho Dios coinchiehna janha de ngayaha ra para que rrondattjan chojni que jeha judío tti jian joajna que danjo iná vida naroaxin, jamé para que jehe na sitticaon na ngain Jesús. \v 8 Co Dios, tti chonxin cainxin ansén na, cjoago ixin jehe vayé chojni mé ixin jehe rroanha Espíritu Santo ngain jehe na inchin rroanha nganji ján na. \v 9 Dios ndac̈ho ixin jehe na co ján na ẍajeho na ngattoxon con jehe ixin jehe joincheroa ansén na por ixin confianza que chonda na ngain Jesucristo inchin joinchehe nganji ján na. \v 10 Jai, ¿quedonda ditticaonha ra tti joinchehe Dios? Nindogoelitoa na ẍanc̈hjen c̈hoha joinchehe ndo cain tti ndac̈ho ley que vayé Moisés. Mexinxin c̈hoha tsetonhe ra chojni que ditticaon Jesús que jeha judío ixin sinchehe na tsje ley que ni ján na c̈hoha jointtoho na co ni ndogoelitoa na ẍanc̈hjen c̈hoha joinchehe ndo. \v 11 Ncheha ra jamé. Noa na ixin Dios vanjo iná vida naroa co ẍonhi joinchecobrá ixin Jesús, tti chonda cain joachaxin, rinao na ján na co cai jehe na. \p \v 12 Cottimeja cainxin jehe na tencoa na co coinhi na are Bernabé co Pablo coequinhi na quecá señal co milagro joinchehe Dios ngagué chojni que jeha judío. \v 13 Are joexin nichja na, Jacobo ndac̈ho: \p ―Hermano, ttinna ni ra: \v 14 Simón Pedro coequinna na queẍén Dios cjoago ixin anto rinao chojni que jeha judío co coinchiehe chojni mé cai para soan chojní Dios. \v 15 Cainxin yá inchin tti ocjin profeté Dios ngain tti jitaxin Palabré Dios. Co Palabra mé ndac̈ho: \q1 \v 16 Cottimeja janha rrocjan na sihi iná \q1 co inchin ná tti ttette nchia que oxantte, \q1 jañá janha sinttaha para ixin chojni sinchesayana na inchin joinchesayana na are tiempoe David; \q1 janha sinttaha para ixin chojni sinchecoanxinna co sinchehe inchin janha rrondac̈hjan, \q1 \v 17 jañá sinttaha para que chojni ngoixin mundo sinao sitticaon na, \q1 co para ngain cainxin nación sintte chojnina. \q1 \v 18 Jañá c̈ho Dios, tti chonda cain joachaxin, que joinchenona na cainxin jihi desde osé. \p \v 19 ’Mexinxin janha ndac̈hjan ixin inttoguetanha na tangui chojni que ditticaon Dios que jeha judío. \v 20 Jeho rrocjinhi na na ixin isineha na tti joaquehe na ngain ídolo. Co ixin sinttejoacaoha na nc̈hí que jeha nc̈hic̈hihi na o xí que jeha xixihi na, co ixin sineha na nttaohe coxigo diguisinguehe na ttosin ixin coxigo mé dinttjinguiha va jni, co sineha na jní va cai. \v 21 Ixin ngain cada rajna co para tsje nano te chojni que nchecoenhe chojni ley que vayé Moisés, co ley mé tsjehe na ngain ningoe chojni judío cada nchanho que nchejogaha na. \p \v 22 Cottimeja nirepresentanté Jesús co tti xí que vaquetonhe chojni que vaguitticaon Jesús, conixin cainxin chojni que vaguitticaon Jesús nttiha Jerusalén, cain nimé cjoao chó na ixin coinchiehe na canxion chojni de ngagué na para rroanha na na conixin Pablo co Bernabé ngain ciudad de Antioquía. Coinchiehe na Judas que cai vinhi Barsabás co iná xí vinhi Silas. Co chojni que vaguitticaon Jesús anto vechonda respeto ngain cayoi xí mé. \v 23 Co chojni que coinchiehe na joinchechjian ná carta, co Judas co Silas joicao carta mé para ngain ciudad de Antioquía. Co carta mé ndac̈ho carta: \p “Janha na ẍo representante na de Jesús co ẍo ttetonhe chojni que ditticaon Jesús conixin cain icha chojni que ditticaon Jesús nttihi chjaha ra joajna jaha ra ẍo jeha judío ra pero ditticaon ra Jesús, jaha ra ẍo te ra ngain Antioquía co ngain nonttehe Siria co ngain nonttehe Cilicia. \v 24 Janha na coian na ixin canxion chojni cjoixin de nttihi co jointtaguetanha ra na tangui conixin tti ndac̈ho na. Mexinxin jaha ra noaha ra quehe nchao sinchehe ra ixin jehe na ndattjo ra na ixin chonda que tsa ra ẍohe co sitticaon ra tti ttetonha ley que vayé Moisés. Pero ẍonhi tiempo janha na chjaha na na joachaxin para nichja na jañá. \v 25 Mexinxin cjoao chian na co ẍaxanho na ixin anto nchao jí ixin coinchiá na canxion chojni ngaguehna na ixin tsji na sitsjaha ra na conixin Bernabé co Pablo, tti ján na rinao na co tti ditticaon Jesús inchin cain na. \v 26 Co jehe na coín vidé na en peligro de ixin causexin Jesucristo, tti chonda cain joachaxin para ixin ján na. \v 27 Mexinxin rroanha na Judas co Silas nganji ra co jehe na rrondattjo ra na cainxin tti cjoao chian na. \v 28 Espíritu Santo cjoenguijna na, mexinxin ẍaxanho na ixin nchao jí ixin itsetoanha ra na sitticaon ra tsje ley que anto tangui para ixin chojni sinchehe. Jeho ley tehi chonda que sitticaon ra: \v 29 sintteha ra nttaohe coxigo que joaquehe na ngain ídolo, co cai sintteha ra jní va co ni sintteha ra nttaohe coxigo que diguisinguehe na ttosin, co sinttec̈hicoha ra nc̈hí que jeha nc̈hic̈hiha ra, ni xí que jeha xixiha ra. Co si sitticaon ra cain jihi, sinchehe ra jian. Dios senda ra tti te ra.” Jañá jitaxin carta. \p \v 30 Cottimeja orroanha na na co sacjoi na ngain ciudad de Antioquía. Co nttiha joatse na cainxin chojni que vaguitticaon Jesús co joanjo na carta que joicao na. \v 31 Co are chojni que vaguitticaon Jesús tsjehe na carta mé, anto ché na ixin tti jitaxin ngá ẍón vantsjehe na joachjaon chonda ansén na. \v 32 Co ixin Judas co Silas cai chonda joachaxin de ndache chojni joajna que vayé na de ngain Dios, mexinxin jehe na anto joincheconsolá na co joincheanimá na chojni nttiha conixin tti ndache na na. \v 33 Co Judas co Silas vittohe canxion nchanho nttiha. Cottimeja are sacjan na ngain tti nirroanha na, chojni que vaguitticaon Jesús chjé na na joajna are sacjoi na. \v 34 Pero Silas ndac̈ho ixin sittohe nttiha nchion icha. \v 35 Co cai Pablo co Bernabé vittohe nttiha ngain ciudad de Antioquía. Cayoi nimé co icha tsje chojni nichja na co joinchecoenhe na na joajné Jesucristo, tti chonda cain joachaxin. \s1 Are Pablo sacjoi nttiha yoxin para ixin nichja joajné Dios \p \v 36 Are ovatto nchion tiempo, Pablo ndache Bernabé: \p ―Chjin na iná ngain cainxin rajna tti nichja na joajné Jesucristo, tti chonda cain joachaxin. Sitsjehe na cain nihermano para tsonoa na si ẍa tenchehe na sigue ditticaon na jian ngain Jesús o ani nahi. \p \v 37 Bernabé joinao rrojicao Juan Marcos cai, \v 38 pero Pablo joinaoha rrojicao na Juan Marcos iná ixin are saho coixinha joinchehe ẍa conixin jehe na, ixin are jehe na ngain regioen Panfilia, Juan Marcos cointtohe na co sacjoi Jerusalén. \v 39 Anto joinchediscutí na hasta vac̈hjendehe chó na. Bernabé sajoicao Marcos, co coá na barco co sacjoi na nontte ngosine ndachaon dinhi Chipre. \v 40 Pero Pablo coinchiehe Silas. Co chojni que vaguitticaon Jesús joinchetsenhe na ñao Dios ixin jehe senda na. Cottimeja Pablo co Silas sacjoi na. \v 41 Co vatto na ngain nonttehe Siria co ngain nonttehe Cilicia. Nttiha joincheanimá na chojni que vaguitticaon Jesús. \c 16 \s1 Pablo co Silas joicao na Timoteo \p \v 1 Pablo co Silas joiji na rajna Derbe co rajna Listra. Nttiha Listra jí ná xí tti vaguitticaon Jesús que vinhi Timoteo. Janné xa ná judía que vaguitticaon jan Jesús, co ndodé xa ná chojni griego. \v 2 Chojni que vaguitticaon Jesús que te na ngain rajna Listra co ngain ciudad de Iconio nichja na jian de ixin jehe xa. \v 3 Co Pablo joinao joicao Timoteo, mexinxin chjé ẍohe que dinhi circuncisión para que tsoñaoha chojni judío que vintte nttiha, ixin cain chojni mé nohe na ixin ndodé xa ná chojni griego co chojni griego ndac̈ho ixin chondaha que tsa ni ẍohe mé. \v 4 Co ngain cainxin rajna vatto na ndache na chojni que vaguitticaon Jesús cainxin tti cjoao chó nirepresentanté Jesús conixin tti xí que vaquetonhe chojni que vaguitticaon Jesús ngain ciudad de Jerusalén. \v 5 Co jañá chojni anto jian vaguitticaon Jesús co cada nchanho icha tsje chojni coexinhi vitticaon Jesús. \s1 Pablo vicononxinhi ná xí de nonttehe Macedonia \p \v 6 Espíritu Santo coanc̈hjandaha na nichja na joajné Dios ngain nonttehe Asia. Mexinxin vangaria na nonttehe Frigia co nonttehe Galacia. \v 7 Co joiji na ngandehe nonttehe Misia. Cottimeja ẍaxaon na rrogatto na ngain nonttehe Bitinia. Pero Espiritu Santo que Jesús rroanha coanc̈hjandaha na. \v 8 Mexinxin jehe na vatto na nonttehe Misia hasta joiji na ciudad de Troas jí ngandehe ndachaon. \v 9 Co nttiha are ttie, Pablo vicononxinhi ná xí que joixin xa de nonttehe Macedonia. Co xí mé tajingattjen xa co jinchetsenhe xa ñao Pablo co ndac̈ho xa: “Datto sihi nttihi nonttehe Macedonia co ttjenguijna ni ra.” \v 10 Co ixin Pablo vicon cain yá, janha na jointtachjian na tti cjoinha na are sacjoi na nonttehe Macedonia. Co conona na ixin Dios rroanha na ixin nichja na tti jian joajna ngain chojni que te nttiha. \s1 Pablo co Silas ngain Filipos \p \v 11 Ngain ciudad de Troas janha na coaxin na barco co sacjoi na nao ngain nonttehe Samotracia que jí ngosine ndachaon. Co nchanho yoxin sacjoixin na nonttehe Samotracia co joaso na ngain rajna Neápolis. \v 12 De nttiha cjoi na ngain ciudad de Filipos. Ciudad mé ná ciudé chojni romano. Co ciudad mé icha importante que vehe lado c̈hinxin nchanho ngain nonttehe Macedonia. Nttiha vintte na janha na canxion nchanho. \v 13 Ná nchanho que nchejogaha chojni judío janha na vac̈hjexin na de ngain ciudad mé co sacjoi na ngandehe ndarío tti vaẍatte chojni judío para vanchecoanxinhi na Dios. Joaso na tavintte na nttiha co nichja na joajné Dios ngain ninc̈hí diẍatte nttiha. \v 14 Ná de tti nc̈hí mé vinhi Lidia co nc̈hí mé joixin nc̈ha de ngain ciudad de Tiatira. Co jehe nc̈ha vanchecji nc̈ha manta morado anto fino. Co nc̈hí mé anto vanchecoanxinhi nc̈ha Dios inchin chojni judío. Co are janha na nichja na, jehe nc̈ha tajittinhi nc̈ha, co Dios, tti chonda cain joachaxin, cjoenguijna nc̈ha vitticaon nc̈ha tti jindac̈ho Pablo. \v 15 Cottimeja joiguitte nc̈ha, jehe nc̈ha conixin nindoha nc̈ha. Cottimeja joinchetsenna na nc̈ha ñaho na co ndac̈ho nc̈ha: \p ―Si jaha ra ditticaon ra que janha ndoa ditticanho Jesús, tti chonda cain joachaxin, chjin na nchiania sintte ra. \p Co jañá joinchetsenna na nc̈ha ñaho na co sacjoinha na nc̈ha. \p \v 16 Ná nchanho are janha na sacjoi na tti nchecoanxinxin na Dios, ngatja nttiha vetan na ná xannc̈hí que vechonda xan ná espíritu jianha. Co espíritu mé vanchenichja xan cosa de quehe tsonhe. Co jañá vagacha xan tsje tomi para ixin ninajní xan. \v 17 Xannc̈hí mé coexinhi xan rroehna na xan Pablo co janha na. Co jehe xan jitoyao xan, co ndac̈ho xan: \p ―Xí tehe xinchehe ẍé Dios tti ttjen ngajni. Co ndattjo ra xa queẍén rrochonda ra iná vida naroa. \p \v 18 Jañá joinchehe xannc̈hí mé tsje nchanho. Mexinxin Pablo coñao co ngaria co ndache espíritu jianha ngaxinhi xan: \p ―Conixin nombré co joachaxín Jesucristo janha ttetonha dac̈hjexin de ngain xannc̈hí yá. \p Co rato mé espíritu jianha vac̈hjexin de ngain xan. \p \v 19 Pero are cain xinajní xan vicon xa que ic̈hoha sachaxin xa xan icha tomi, tse xa Pablo co Silas co joicao xa ngain centroe ciudad tti jí xipolicía. \v 20 Cottimeja joinchechienhe xa ngain xijuez romano co ndac̈ho xa: \p ―Xí tehe judío, co ncheñao xa chojni ngain ciudád na. \v 21 Jehe xa nchecoenhe xa chojni costumbré xa co ján na c̈hoha sinttoho na ni c̈hoha sotticaon na ixin ján na romano na. \p \v 22 Cottimeja chojni ngain ciudad ningaconhe na na. Co coetonha xijuez ixin vantsjehe na na lontto co goenxin na na nttá. \v 23 Co are joexin anto goen na na, ẍanxinhi na na ngaxinhi cárcel co coetonhe na tti jinda cárcel ixin jian venda. \v 24 Co are tti jinda cárcel coinhi mé, ẍanxinhi Pablo co Silas cuarto jí icha ngaxinhi cárcel mé co joaquehe rotté na ngagué yó nttá. \p \v 25 Co are inchin ngosine ttie, Pablo co Silas tenchecoanxinhi na Dios co tetsje na himno ngain Dios, co icha chojni teaxinhi coinhi na mé. \v 26 Co rato mé coingui nontte anto soji hasta contsjenga ẍo tenganguihi cárcel mé. Co rato mé xiré cainxin puerté cárcel co xindanguehe cainxin cadena tec̈hoaxin tti teaxinhi. \v 27 Co are mé tti jinda cárcel xingamehe. Co are vicon ixin tajiẍangué cainxin puerté cárcel, vantsje espadé para rrogoenxin cuerpoe ixin ẍaxaon que niteaxinhi osacoinga na. \v 28 Pero Pablo coyaotte co ndache: \p ―Nahi, jañaha nchehe. Cain janha na te na nttihi. \p \v 29 Cottimeja tti jinda cárcel joanchia ná ẍohi co coinga joixinhi co jiẍanga ixin joaẍaon co cjoi vettoxin nttajochjihi c̈hica rotté Pablo co Silas. \v 30 Cottimeja joantsje na co joanchianguihi na co ndac̈ho ngain na: \p ―Soixin ra, ¿quehe chonda que sinttaha para sayá iná vida naroa? \p \v 31 Co jehe na ndac̈ho na: \p ―Ditticaon ngain Jesucristo, tti chonda cain joachaxin, co jamé jaha conixin cain nindoi rrochonda ra iná vida naroa. \p \v 32 Cottimeja Pablo co Silas ndac̈ho na joajné Jesúcristo ngain jehe tti jinda cárcel co ngain cain nindoha. \v 33 Co are ẍa ttie, jehe tti jinda cárcel joincheẍoenhe tti conihi Pablo co Silas ixin vicaon na. Cottimeja jehe co cain nindoha joiguitte na. \v 34 Co tti jinda cárcel sajoicao na nchiandoha co chjé na joine na. Co jehe conixin nindoha anto ché na ixin vitticaon na Dios. \p \v 35 Co are ndoexin xijuez rroanha xa xipolicía ngain tti jinda cárcel ixin rrogantsje Pablo co Silas. \v 36 Cottimeja tti jinda cárcel ndache Pablo: \p ―Xijuez coetonna ixin santsje jaha ra. Mexinxin nchao satsji ra. Dio sitaonha ra nttiha. \p \v 37 Pero Pablo ndache xipolicía: \p ―Janha na chojni romano na. Co cjoiha na ngain juzgado para chojni rrondac̈ho ajian o jianha na. Pero masqui jamé, goen na na co tsje chojni tatetsjehe. Cottimeja coiaxinna na na ngaxinhi cárcel. Co jaxon rinao na santsje na na jimao. ¡Jañá nahi! Ndache ra jehe na ixin tsí na jehe na mismo para santsje na na. \p \v 38 Xipolicía coequinhi xa cain yá xijuez romano, co xijuez ẍaon xa are conohe xa ixin Pablo co Silas chojni romano. \v 39 Cottimeja sacjoi xa ngain Pablo co Silas co joinchetsenhe xa ñao na ixin sinchetjañehe na xa. Cottimeja joantsje na xa de ngain cárcel co joinchetsenhe xa ñao na ixin satsjixin na de ngain ciudad mé. \v 40 Are vac̈hjexin na de ngain cárcel, sacjoi na nchiandoha Lidia. Cottimeja joitsjehe na chojni que vaguitticaon Jesús co joincheanimá na. Cottimeja sacjoi na. \c 17 \s1 Are chojni ngain Tesalónica coñao \p \v 1 Co are sacjoi Pablo co Silas, vatto na ciudad de Anfípolis co ciudad de Apolonia. Cottimeja joiji na ciudad de Tesalónica. Co nttiha vehe ná ningoe chojni judío. \v 2 Vittohe na nttiha Tesalónica ní semana, co cada nchanho que joinchejogaha na, Pablo cjoi ningoe chojni judío co nichjé nite nttiha, inchin costumbre que chonda Pablo ngain cainxin rajna. \v 3 Jehe ndache na ixin ngain tti jitaxin Palabré Dios ndac̈ho ixin Cristo chonda que vetan tangui co después que ndavenhe chonda que cjan xechon. Co ndache na: \p ―Tti Jesús que janha rrindattjo ra, jehe mé tti Cristo. \p \v 4 Cottimeja canxion chojni judío vitticaon ngain Jesús co vacao na Pablo co Silas. Co cai tsje chojni griego que vaguitticaon Dios inchin chojni judío coexinhi na vitticaon na Jesús. Co cai tsje nc̈hí importante vitticaon nc̈ha Jesús. \v 5 Pero chojni judío que vitticaonha conchjoehe na co joatte na canxion xí que nchehe jianha rridinttecoa ngá nttiha. Co cain nimé joinchequinga na chojni ngain ciudad. Co afuerza joixinhi na nchiandoha Jasón ixin tettjé na Pablo co Silas ixin rrogantsjexin na de nttiha co rrojicao na ngain chojni. \v 6 Pero ixin vittjaha na Pablo co Silas nttiha, mexinxin coinganjincoa na Jasón co icanxin chojni que vaguitticaon Jesús, co joicao na ngain xinchíxin co xipolicía de ciudad mé. Co ndac̈ho na sén: \p ―Xí tehe ngoixin mundo joinchexenga xa chojni co cai nttihi joí xa. \v 7 Co Jasón vayé xa nchiandoha co cainxin jehe xa ningaconhe xa ley de rey romano ixin ndac̈ho xa que jí iná rey que chonda icha tsje joachaxin que dinhi Jesús. \p \v 8 Are chojni co autoridad de ngain ciudad mé coinhi na cain yá, anto coñao na. \v 9 Pero Jasón co icha nihermano que tse autoridad joanjo na tomi co mexinxin coanc̈hjanda na na. \s1 Are Pablo co Silas vinttecji rajna Berea \p \v 10 Co are naxin xehe ttie mé, chojni que vaguitticaon Jesús chjé na na joajna, co Pablo co Silas sacjoi na para rajna Berea. Co are joiji na nttiha, sacjoi na ningoe chojni judío. \v 11 Chojni judío que te nttiha icha joinao na coinhi na joajné Dios que nite ciudad Tesalónica. Anto coinhi na joajna mé co cada nchanho vacjé na tti jitaxin Palabré Dios para sicon na andoa tti tendache na na ni nahi. \v 12 Co jañá tsje chojni judío vitticaon ngain Jesús co cai ngagué chojni griego tsje nc̈hí importante co tsje xí vitticaon na Jesús. \v 13 Cottimeja are chojni judío que te ciudad de Tesalónica conohe na ixin Pablo jinichja joajné Dios ngain rajna Berea cai, cjoi na nttiha para joincheñao na chojni ngain Pablo co Silas. \v 14 Pero chojni que vaguitticaon ngain Jesús toin rroanha na Pablo ngandehe ndachaon. Pero Silas co Timoteo vintteguittohe ngain rajna Berea. \v 15 Pablo sacjoi co cai canxion chojni sajoicao hasta tti ngain ciudad de Atenas. Co nttiha are sacjan na Berea, Pablo coetonhe na ixin ndache na Silas co Timoteo toin satsji na ngain Pablo. \s1 Are Pablo cjoi Atenas \p \v 16 Are Pablo jichonhe Silas co Timoteo ngain ciudad de Atenas, jehe c̈hjoinha conohe ixin vicon nttiha anto tsje retratoe ídolo. \v 17 Mexinxin cjoi ngain ningoe chojni judío para nichjé jehe na conixin icha nivaguitticaon Dios inchin chojni judío. Co cai cada nchanho nichja ngain nivaguetan ngain ndásin. \v 18 Cottimeja canxion chojni coexinhi na nichja na ngain Pablo. Canxion chojni mé vacangui na tti ẍaxaon canxion xí vinhi epicúreos, co icanxin na vacangui na tti ẍaxaon canxion xí vinhi estoicos. Canxion de jehe na ndac̈ho na: \p ―¿Quehe jindac̈ho xí yá que anto nichja xa? \p Co icanxin na ndac̈ho na: \p ―Jehe rinao sinchecoenhe chojni de ixin icanxin dios. \p Jañá ndac̈ho na ixin Pablo jinichjé na tti jian joajna de ixin Jesús co ndache na ixin cain chojni nchao rroxechon. \v 19 Cottimeja savicao na Pablo ngain ná jna vinhi Areópago, tti vaẍatte autoridad de ngain ciudad mé. Co nttiha jehe na ndac̈ho na: \p ―Rinaho na tsonona na tti jaha rrinchecoenhe chojni. \v 20 Ixin tti rrinichja ojé para ixin janha na. Co rinaho na tsonona na quehe rroc̈ho cain yá. \p \v 21 Jañá ndac̈ho na ixin cainxin chojni que te ngain Atenas co cai chojni que joixin cjin que te na nttiha, cain nimé anto vancheẍoxinhi na vaquinhi na co vanichja na de ixin quexeho joajna naroaxin. \p \v 22 Cottimeja Pablo vingattjen ngagué chojni mé nttiha Areópago co ndac̈ho: \p ―Janha vicon ixin jaha ra ẍo te ra nttihi Atenas anto nchesayehe ra tsje dios. \v 23 Ixin are janha ngaria ngagaha rajná ra tsjá quecá tti nchesayexin ra dios. Are mé vittja ná tti dinchetsonji ra co nttiha jitaxin: “Jihi para ixin dios que chonxinha na.” Co jaxon janha rrinichja nganji ra de ixin Dios mé que jaha ra nchecoanxinhi ra masqui chonxinha ra. \p \v 24 ’Tti Dios que joinchechjian mundo co cainxin cosa que jí, jehe tti chonda cain joachaxin ngajni co nttihi ngataha nontte. Jehe dittoeha ngaxinhi nihngo que chojni nchechjian. \v 25 Co jehe rrogondeha tti nchechjian chojni para ixin jehe ixin jehe mismo tti chjá na vidá na co c̈hintto co cainxin tti dondá na cainxin na. \p \v 26 ’Cainxin chojni que jí ngataha nontte joixin de tti nacoa chojni que joinchechjian Dios are saho. Co Dios coetonhe na ixin sintte na ngoixin ngataha nontte, co jehe coetonha quesa co quettinó sintte na. \v 27 Jamé joinchehe Dios ixin rinao que chojni tsjé na jehe co sitticaon na jehe ixin jehe cjinha jí de nganji naná ján na. \v 28 Ixin jí Dios, mexinxin techonxin na, tettingui na co nttoho na cain. Cai inchin coentaxin canxion tattita que dicjin ẍón nttihi nontteha ra are osé, co dicjin na jañá: “Ján na chojní Dios na.” \v 29 Mexinxin ixin ndoa que ján na chojní Dios na, ẍaxaonha na ixin Dios inchin ná cosa de oro ni de plata ni de ẍo que chojni joinchechjian conixin rá inchin ẍaxaon na. \v 30 Dios chjeha castigo ixin tti jianha que vanchehe chojni anto osé, ixin chojni mé vechonxinha jehe. Pero jai Dios ttetoan na cainxin na ngoixin mundo ixin tsentoxinhi na vidá na \v 31 ixin Dios ocoinchiehe ná nchanho are jehe sinchejuzguehe cainxin chojni ngoixin mundo. Co Dios coinchiehe ná xí para juez. Co jehe Dios cjoago ixin jihi seguro are joinchexechon xí mé. \p \v 32 Are coinhi na ixin jí ná chojni que oxechon, canxion na cjoanoa na co icanxin na ndac̈ho na: \p ―Otsian na icha are jaha rronichja iná. \p \v 33 Cottimeja Pablo cointtohe na co sacjoi. \v 34 Pero canxion chojni vitticaon na ngain Jesús co savicao na Pablo. Ngagué chojni mé vehe ná xí vinhi Dionisio. Co xí mé vehe xa ná juez nttiha Areópago. Co cai ngagué chojni que vitticaon ngain Jesús vehe ná nanita vinhi Dámaris co icha chojni. \c 18 \s1 Are Pablo ngain Corinto \p \v 1 Cottimeja Pablo vac̈hjexin de ciudad de Atenas co sacjoi ngain ciudad de Corinto. \v 2 Co nttiha vetan ná judío que vinhi Aquila. Xí mé goanxin xa nonttehe Ponto. Nchion icha saho Aquila co c̈hihi que vinhi Priscila joixin na nonttehe Italia ixin tiempo mé Claudio vehe emperador nttiha Roma, capitál de nonttehe Italia, co coetonha ixin cainxin chojni judío chonda que sac̈hjexin na de Roma. Cottimeja Pablo cjoi joitsjehe na ngain ciudad de Corinto. \v 3 Pablo joinohe ẍajeho ẍa que jehe na, ixin canio na joinohe na vanchechjian na nchia de ixin manta. Mexinxin Pablo vittohe ngain na para ixin sinchehe na ẍa mé. \v 4 Co cada nchanho que nchejogaha chojni judío, Pablo sacjoi ngain ningoe na co nttiha nichja de ixin Dios co cjoao chojni judío conixin chojni que jeha judío para que vitticaon na ngain Jesucristo. \p \v 5 Co are Silas co Timoteo joixin na nonttehe Macedonia, Pablo ijoinchechjianha nchia de ixin manta, sino que nichja tti jian joajna nchanho co nchanho, co joinchecoenhe chojni judío ixin Jesús ndoa tti Cristo que jehe na techonhe na. \v 6 Pero chojni mé ningaconhe na co nichja na jianha de ixin jehe Pablo. Mexinxin Pablo contsenga lonttoe para ixin cain jinche cointtji nche ngataha nontte inchin ná señal que jehe satsji, co ndache na: \p ―Are ndasenhe ra sinchetján ra co jaho ra setsingataha ra co janha idancataha ni ra. Jaxon satsji janha para ixin rronichja tti jian joajna ngain chojni que jeha judío. \p \v 7 Cottimeja vac̈hjexin ningoe chojni judío co sacjoi nchiandoha ná xí vinhi Justo. Xí mé jeha ná judío, pero vaguitticaon xa Dios inchin chojni judío. Co nchiandoha xí mé vehe nchia c̈hica ningoe chojni judío. \v 8 Co ná xí vinhi Crispo vaquetonha ngain nihngo mé. Co jehe xa conixin cainxin nindoha xa vaguitticaon na ngain Jesús, tti chonda cain joachaxin. Co cai anto tsje chojni nttiha ngain ciudad de Corinto coinhi na joajné Dios co vitticaon na ngain Jesús co joiguitte na. \v 9 Cottimeja ná ttie Pablo vicononxinhi Jesús. Co jehe ndache Pablo: \p ―Ẍaonha, sino que nchehe sigue ndache chojni joajnana, co tencoaha \v 10 ixin janha rrihi nganji para ixin ttjenguijna co ẍonhi chojni nchao sinttaniha jaha. Mexinxin ẍaonha ixin tsje chojni ngain ciudad jihi, mé chojnina janha. \p \v 11 Mexinxin Pablo vittohe ná nano co rioho nttiha Corinto para cjoagoe na joajné Dios. \p \v 12 Pero are Galión vehe xigobernador ngain nonttehe Acaya, chojni judío ẍatte na para ixin tse na Pablo. Co joicao na ngain juzgado, \v 13 co ndache na xigobernador: \p ―Xí jihi jittingaria jitjagoe chojni ixin ojé sinchecoanxinhi na Dios co jeha inchin jitaxin ley que janha na chonda na. \p \v 14 Co Pablo rrojinichja are Galión ndache chojni judío: \p ―Si xí jihi rrojinchehe xa jianha inchin rrocacoa xa cosé na o rrogoen xa chojni, janha rroquian tti tendac̈ho ra, jaha ra ẍo judío ra. \v 15 Pero jeha jamé. Jaha ra toñao ra jeho ixin jehe xa ojé jitjagoe xa chojni quehe jitaxin ngain leya jaha ra. Janché jaho ra tjao chó ra de ixin cosa jihi ixin janha rinaoha rroẍanttexin rana. \p \v 16 Co jehe vantsjexin na de nttiha. \v 17 Cottimeja chojní Galión tse na Sóstenes, tti vaquetonha ngain ningoe chojni judío. Co vintja na jehe Sóstenes nttiha ngattoxon con xigobernador. Pero masqui Galión vicon cain yá, jehe ẍonhi joinchehe ixin cosa mé ndosenha jehe. \s1 Are Pablo cjan Antioquía co coexinhi nttiha ninxin para joinichja joajné Dios icanxin rajna \p \v 18 Pablo ẍa vittohe tsje nchanho nttiha Corinto. Cottimeja jehe chjé joajna chojni que vaguitticaon Jesús ixin satsji jehe conixin Aquila co Priscila. Co are joiji na rajna Cencrea, Pablo cjinhi já inchin ná señal que jehe ojoinchecumplí ná promesa ngain Dios. Cottimeja canio na cjoi na coá na ná barco ixin satsji na ngain nonttehe Siria. \v 19 Are joiji na ciudad de Efeso, Pablo cointtohe Priscila co Aquila co sacjoi ngain ningoe chojni judío co cjoao chó chojni judío que vaẍatte nttiha. \v 20 Co joinchetsenhe na ñao Pablo ixin rroguittohe icha sé nttiha, pero jehe c̈hoha. \v 21 Cottimeja chjé na joajna co ndac̈ho: \p ―Chonda que sarihi ngain ciudad de Jerusalén are tsexinhi quiai que jitonchiaon. Pero si Dios rinao, rrocjan na janha sihi iná sitsjaha ra. \p Cottimeja coá barco co sacjoixin de ngain Efeso. \v 22 Co are joiji ciudad de Cesarea Pablo vaniaxin de barco co sacjoi ngain ciudad de Jerusalén para ixin chjé joajna ngain chojni que vaguitticaon Jesús nttiha. Cottimeja sacjoi ngain ciudad de Antioquía. \v 23 Co vittohe canxion nchanho nttiha Antioquía. Cottimeja sacjoi iná co ngaria cainxin rajna ngain nonttehe Galacia co nonttehe Frigia co nttiha joincheanimá cainxin chojni que vaguitticaon Jesús. \s1 Are Apolos vanichja de ixin Dios ngain Efeso \p \v 24 Co are mé joiji ná xí judío ngain ciudad de Efeso, co xí mé vinhi xa Apolos co jehe xa diquixin xa de ciudad de Alejandría. Jehe xa anto jian nichja xa de ixin Dios co anto nohe xa tti jitaxin Palabré Dios. \v 25 Jehe xa ochonxin xa tsje de ixin queẍén Jesucristo, tti chonda cain joachaxin, rinao sinchehe chojni. Co jehe xa anto vaché xa ixin vanichja xa de ixin Jesús, co jian vanchecoenhe xa chojni de ixin Jesús. Pero jehe xa jeho vechonxin xa de tti vancheguitte Juan chojni. \v 26 Co jehe Apolos ẍaonha co anto nichja ngain ningoe chojni judío. Co are coinhi Priscila co Aquila tti ndac̈ho Apolos, joicao na ngain nchiandoha na co joinchecoenhe na icha jian de ixin queẍén Dios rinao sinchehe chojni. \v 27 Cottimeja are Apolos ndac̈ho ixin satto ngain nonttehe Acaya, chojni que vaguitticaon Jesús nttiha Efeso cjoenguijna jehe ixin rroanha na ná carta ngain chojni que vaguitticaon Jesús nttiha Acaya ixin sayé na jian. Co are Apolos joiji ngain nonttehe Acaya, anto cjoenguijna tsje chojni que Dios chjé joachaxin ixin vitticaon na Jesús. \v 28 Apolos co chojni judío anto cjoao chó na co Apolos cjoagoe cainxin chojni ixin tti vaẍaxaon chojni judío nchaoha jí, co tti vandac̈ho Apolos jehe na c̈hoha vandac̈ho na ixin nchaoha jí cai porque jehe vacjagoe na conixin tti jitaxin Palabré Dios ixin Jesús ndoa tti Cristo, tti Dios coinchiehe co tti jehe na techonhe na. \c 19 \s1 Are Pablo ngain Efeso \p \v 1 Are Apolos ẍa vehe ngain ciudad de Corinto, Pablo vatto ngain cainxin rajna que vintte ngagaha jna. Co jañaxon hasta joiji ngain ciudad de Efeso, tti vetan canxion chojni que vaguitticaon Jesús. \v 2 Co joanchianguihi na co ndac̈ho ngain na: \p ―¿Ajoí Espíritu Santo nganji ra conixin joachaxin are vitticaon ra? \p Co jehe na joattehe na: \p ―Janha na ẍonhi tiempo ttian na ixin jí Espíritu Santo. \p \v 3 Cottimeja Pablo joanchianguihi na: \p ―Mexinxin ¿queẍén joiguitte ra? \p Jehe na joattehe na: \p ―Inchin Juan ndac̈ho para joiguitte na. \p \v 4 Pablo ndache na: \p ―Ndoa, Juan joincheguitte chojni que coentoxinhi vidé. Pero cai jehe ndache chojni ixin chonda na que sitticaon na ná tti tsí después de jehe. Co jehe mé ojoí, co jehe mé Jesús tti Cristo. \p \v 5 Co are coinhi na jamé, cain na joiguitte na para goan na chojní Jesús, tti chonda cain joachaxin. \v 6 Co are Pablo joaquehe rá ngataha já na, Espíritu Santo joí ngain na conixin joachaxin co jehe na coexinhi na nichja na ojejé nguigoa co nichja na joajna que vayé na de ngain Dios. \v 7 Co cain nivitticaon inchin tteyó xí. \p \v 8 Pablo vittohe nttiha ciudad de Efeso ní conittjao co vacji ningoe chojni judío tsje nttiha. Nttiha vanichja ngain chojni conixin confianza, co cjoao na para cjoagoe na de ixin queẍén Dios ttetonha. \v 9 Pero canxion chojni joinaoha na vitticaon na tti ndac̈ho Pablo. Co nimé joho nichja na jianha de ixin tti jian joajné Jesucristo ngatte con icha chojni. Cottimeja Pablo vac̈hjendehe jehe na co savicao chojni que vaguitticaon Jesús ngain ná escuelé ná ximaestro vinhi Tiranno. Co nttiha vanichja cainxin nchanho. \v 10 Co jañá vanchehe ngoixin yó nano. Mexinxin cainxin chojni que vintte ngain nonttehe Asia coinhi na joajné Jesús, tti chonda cain joachaxin. Chojni judío co cai chojni que jeha judío coinhi na mé. \v 11 Co Dios joanjo joachaxin ngain Pablo para ixin jehe joinchehe tsje milagro. \v 12 Anto tsje joachaxin joanjo Dios hasta chojni joiaho mantachjan co joiaho lontto que joincheguindatte na cuerpoe Pablo. Co are vajicao na cosa mé ngain chojni tenihi, chojni mé vaxingamehe na co tti espíritu jianha vagac̈hjexin de ngaxinhi na. \p \v 13 Pero vehe cai canxion chojni judío que vangaria co vagantsje espíritu jianha de ngain chojni. Co chojni mé joinao rrojinchegonda na nombré co joachaxín Jesús, tti chonda cain joachaxin, para ixin rrogantsjexin na espíritu jianha de ngain chojni. Co ndache na espíritu mé: \p ―Conixin nombré Jesús, tti nombre que Pablo nichja, janha na ttetonha ra ixin dac̈hjexin ra de ngain chojni. \p \v 14 Jañá joinchehe tti yáto xenhe ná chojni judío vinhi Esceva. Co jehe xí mé vehe xa ná xidána que vaquetonha ngain icha xidána. \v 15 Pero are ndac̈ho xan yá, tti espíritu jianha joattehe xan: \p ―Janha nona quensen Jesús co nona quensen Pablo, pero jaha ra, ¿quensen jaha ra? \p \v 16 Cottimeja tti xí que vechonda espíritu jianha c̈hinca ẍatja jehe nimé co anto cjoaya xa ngain na hasta que jehe na ttolocho na co conihi na sacoingaxin na de nchia mé. \v 17 Cainxin chojni que vintte ngain ciudad de Efeso, chojni judío co cai chojni que jeha judío conohe na cain mé co anto ẍaon na, co ndac̈ho na anto tsje cosa jian de ixin Jesús, tti chonda cain joachaxin. \p \v 18 Cai tsje chojni que vaguitticaon ngain Jesús ẍatte na co ndac̈ho na ngattoxon con icha chojni cosa jianha que joinchehe na icha saho. \v 19 Co tsje chojni ttoso joiaho ẍón de ixin joattosohe co ẍón mé cjoaga na ẍon co tatetsjehe cainxin chojni. Co are coequin na quejanhi rroguitte cain ẍón mé, vittja inchin cincuenta mil tomi de plata. \v 20 Jañá icha co icha chojni vitticaon na joajné Jesucristo co vicon na ixin joajna mé chonda tsje joachaxin. \p \v 21 Cottimeja Pablo ẍaxaon satsji ngain tsje rajna nonttehe Macedonia co nonttehe Acaya. Cottimeja satsji ngain ciudad de Jerusalén. Co cai ndac̈ho ixin are satsjixin de ngain Jerusalén cai chonda que satsji ngain ciudad de Roma. \v 22 Cottimeja Timoteo co Erasto, tti yó xí que vacjenguijna, rroanha na para ngain nonttehe Macedonia. Co jehe Pablo ẍa vittohe sexin ngain nonttehe Asia. \s1 Are ngain ciudad de Efeso chojni coñao na \p \v 23 Are mé tsje chojni coñao ixin tti jian joajné Jesucristo que vanichja Pablo. \v 24 Ná xí vinhi Demetrio joincheñao cain chojni mé. Xí mé vanchechjian xa tsje figurachjenhe nihngo conixin plata, ẍá ningoe ná ídolo vinhi Diana. Co chojni que vanchehe ẍé xa vagacha na tsje tomi. \v 25 Co jehe xa vayé xa nivanchehe ẍé xa conixin icha chojni que vanchehe ẍajeho ẍa co ndache xa na: \p ―Jaha ra noha ra que conixin ẍa que nttoho na tedacha na tsje tomi, mexinxin chonda na jian vidá na. \v 26 Co jaha ra coinhi ra co vicon ra queẍén Pablo ngaria co ndac̈ho ixin cain dios que vanchechjian chojni jeha Dios ndoa. Co jañá joincheguitticaon tsje chojni, co jeoha nttihi Efeso, cai merocoa ngoixin nonttehe Asia te chojni que ditticaon tti ndac̈ho jehe. \v 27 Co nchaoha jí para ixin ján na ixin puede irrochondaha na ẍa. Co cai puede chojni irronichjaha na de ixin ningoe dios Diana co isinchesayeha na dios mé masqui jai cainxin chojni ngain nonttehe Asia co cainxin chojni ngoixin mundo anto nchesayehe na dios Diana. \p \v 28 Co are cain chojni coinhi mé, anto coñao na co ndac̈ho na sén: \p ―¡Anto jian dios Diana ngain ciudad de Efeso! \p \v 29 Cottimeja ngain ciudad mé cain chojni anto coñao na. Co c̈hinca na ẍatja na Gayo co Aristarco, tti yó xí que Pablo joiaoxin de nonttehe Macedonia. Co coinganji na xa hasta tti jí nchia tjaoxin chó na. \v 30 Pablo joinao rrojixinhi nttiha para ixin rrojinichjé chojni mé pero chojni que vaguitticaon Jesús coanc̈hjandaha na. \v 31 Cai canxion chojni que vaquetonha ngain nonttehe Asia niamigoe Pablo co nimé rroenhe na joajna ixin sixinttexinha nttiha. \v 32 Nttiha tti ẍatte na, jejé coyaotte chó na ixin cain na coñao na co merocoa cain chojni noeha na quedonda ẍatte na nttiha. \v 33 Cottimeja canxion tti tengagué nttiha ndache ná xí vinhi Alejandro ixin quehe ẍattexin na nttiha, co jehe mé tti chojni judío vantsjeyexin na de ngagué na co joaquehe na xa ngatto con icha chojni. Alejandro conixin rá joinchehe seña ixin chojni rrotencoa na ixin rinao rronichja de ixin chojni judío para que icha chojni tsoñaoha ngain na. \v 34 Pero are chojni conohe ixin jehe ná judío, cainxin na coyaotte na inchin yó hora co ndac̈ho na: \p ―¡Viva Diana de ngain ciudad de Efeso! \p \v 35 Cottimeja are xisecretarioe ciudad mé onchao joinchetencoa xa chojni, jehe xa ndac̈ho xa: \p ―Jaha ra de ciudad de Efeso, cainxin chojni ngoixin mundo nohe na ixin ján na nttihi Efeso tenda na ningoe dios Diana que chonda tsje joachaxin co ixin tenda na retratoe que xincanjinxin de ngajni. \v 36 Co ẍonhi chojni nchao ndac̈ho ixin jihi ndoaha; mexinxin tencoa ra, co ẍaxaon ra jian saho que sinchehe ra ná cosa. \v 37 Xijoicó ra tehe ẍonhi vantsje xa de ngain ningoa na co ni nichjaha xa jianha de ixin dioa na. \v 38 Si Demetrio co ninchehe ẍé chonda na c̈hoan tti sic̈ho na jie, jí xijuez; co cainxin nchanho te xa ngain juzgadoe xa. Mexinxin jehe na nchao satsji na ngain xijuez de ciudad jihi. Co nttiha cada chojni nchao rronichja tti joinchehe co tti joincheha. \v 39 Co si jaha ra ojé rinao ra, nchao satse ra chojni co tsjaoxin ra, pero jian inchin ley ttetonha. \v 40 Ixin puede c̈hoan chojni sinttacaxin na arinao na tsetocoho na gobierno romano, co ¿quehe rrondac̈ho na si c̈hoan chojni sanchianguia na ixin quedonda anto coñao na? \p \v 41 Co are joexin nichja xa cain yá, coetonhe xa chojni ixin satsji na. \c 20 \s1 Are Pablo cjoi Macedonia co Grecia \p \v 1 Co are chojni que coñao ojoexin chjequé na, Pablo joatsetaonhe cain chojni que vaguitticaon Jesús co joincheanimá na. Cottimeja chjé chó na joajna co Pablo sacjoi nonttehe Macedonia. \v 2 Ngain cain rajna que cjoi, joitsjehe cain chojni que vaguitticaon Jesús nttiha co joincheanimá na conixin tti ndache na. Cottimeja joiji nonttehe Grecia. \v 3 Nttiha vittohe ní conittjao, co are jehe rroca barco ixin sarrocji ngain nonttehe Siria, conohe ixin chojni judío joinao na narrogoenxon na. Mexinxin cjoixinha nataon jinda sino sacjan vatto ngain nonttehe Macedonia iná. \v 4 Co tsje xí sacjoi xa conixin Pablo. Ná vinhi Sópater que joixin xa rajna Berea; iná vinhi Aristarco, co iná vinhi Segundo, cayoi xí mé joixin ciudad de Tesalónica; co iná vinhi Gayo que joixin xa rajna Derbe; co iná xí vinhi Timoteo; co iyó xí vinhi Tíquico co Trófimo, co mé joixin xa nonttehe Asia. \v 5 Cainxin xí mé vitaon xa nttiha co chonhe xa ixin janha na saso na nttiha ciudad de Troas. \v 6 Co are joexin quiai are jine ni niottja que chondaha levadura, cottimeja janha na coá na barco co vac̈hjexin na de ngain ciudad de Filipos. Co are nchanho naonxin joiguetanxin na cain xí mé ngain ciudad de Troas. Co nttiha vittona na yáto nchanho. \s1 Are Pablo ngain Troas \p \v 7 Co saho nchanho de semana janha na ẍatte na para ixin joine na tti niottja que dinhi Santa Cena. Co Pablo joinchecoenhe chojni que vaguitticaon Jesús. Co jehe Pablo nichja hasta ngosine ttie ixin jehe chonda que sarrocji nchanho yoxin. \v 8 Janha na otate na ngain ná cuarto piso ninxin. Co nttiha anto tsje ẍoi candil tedacaon. \v 9 Co nttiha ná xanxí vinhi Eutico tají xan ngain ventana. Pero ixin Pablo anto sé nichja, mexinxin xanxí mé anto chjé xan cottac̈hin co tavejoa xan; cottimeja ndaditse xan cottac̈hin co vetsinga xan de ngain ventana de ngain piso ninxin de nchia mé para ndoja. Co are jehe na joatsín na xan, ondadiguenhe xan. \v 10 Cottimeja Pablo vania co vettoxin nttajochjihi co cjóa xan co ndac̈ho ngain chojni que vaguitticaon Jesús: \p ―Ẍaonha ra, ixin jichon xan. \p \v 11 Cottimeja Pablo sacjan ngaxinhi cuarto noi iná co joine tti niottja que dinhi Santa Cena co joinecaho chojni nttiha. Cottimeja jehe nichja icha hasta vingasán, cottimeja sacjoi. \v 12 Co xanxí mé cjan xan xingamehe xan de ndadiguenhe xan co savicao na xan nchiandoha xan co cain na anto ché na. \s1 Are sacjoixin na de Troas co sacjoi na Mileto \p \v 13 Pablo ndac̈ho ixin jehe rotteo satsjixin hasta tti ngain rajna Asón. Mexinxin janha na coá na ná barco co vitaon na nttiha hasta tti ngain rajna Asón. Nttiha sirroataonxin na Pablo inchin cjoao na. \v 14 Co are janha na vetan na Pablo nttiha Asón, coaninxin barco conixin janha na co sacjoi na ngain rajna Mitilene. \v 15 Janha na vac̈hjexin na de nttiha co nchanho yoxin joaso na ngain nontte ngosine ndachaon dinhi Quío. Co nchanho ninxin joaso na ngain iná nontte ngosine ndachaon dinhi Samos, co jointtajogaha na ngain rajna Trogilio. Co ndoexin joaso na ngain ciudad de Mileto. \v 16 Jañá conhe ixin Pablo joinaoha conc̈hjenhe sé ngain nonttehe Asia ni joinaoha cjoi ciudad de Efeso ixin jehe joinao toin rroguiji ciudad de Jerusalén ixin joinao vehe nttiha are nchanho quiai que dinhi Pentecostés, si nchao. \s1 Tti nichja Pablo ngain nivaquetonhe chojni que vaguitticaon Jesús ngain Efeso \p \v 17 Are vehe Pablo ngain ciudad de Mileto, rroanha joajna ngain xí que vaquetonhe chojni que vaguitticaon Jesús ngain ciudad de Efeso para ixin tsonchienhe na ngain. \v 18 Co are joí na ndache na: \p ―Jaha ra noha ra queẍén vanttaha janha desde saho nchanho que joihi nttihi nonttehe Asia co hasta jai. \v 19 Cainxin nchanho janha joarihi nganji ra jointtaha tti coetonna Jesús, tti chonda cain joachaxin, co janha ẍonhi tiempo conona orgulloso. Co jí nttiha tsjanga janha de ixin jaha ra. Co cai anto vetan tangui ixin tti joinchehe chojni judío nganji na janha. \v 20 Pero janha cointtoaha de vanichja nganji jaha ra cain tti nchao cjoenguijna jaha ra. Co jointtacoanha ra ngain lugar tti te tsje chojni co cai ngain nchiandoi ra. \v 21 Janha coetoan chojni judío co chojni que jeha judío ixin chonda que tsentoxinhi na vidé na inchin Dios rinao co sitticaon na ngain Jesucristo, tti chonda cain joachaxin para ixin ján na. \v 22 Co jaxon janha satsji ciudad de Jerusalén ixin Espíritu Santo coetonna, masqui nonaha quehe tsonna nttiha. \v 23 Jeho nona que ngain cainxin ciudad tti janha cjoi Espíritu Santo ndachjenji na ixin anto tangui tsonna co cai ixin siaxinna ngain cárcel. \v 24 Pero janha ẍaonha na de ixin tti ndachjenji na Espíritu Santo co ẍaonha na masqui ndasenhe na. Jeho rinaho tsjexin ẍa que Jesús, tti chonda cain joachaxin, chjana. ẍa mé ẍa de rronichja tti jian joajna que ndac̈ho ixin Dios anto rinao cain chojni. \p \v 25 ’Are osé janha vanichja nganji ra ixin queẍén Dios ttetonha. Co jai nona ixin ni ná de jaha ra rrocjan sicon ni ra janha iná. \v 26 Mexinxin jai rinaho rrondattjo ra que si c̈honja chojni ditticaonha, jeho setsingataha co janha idancataha na jehe. \v 27 Ixin janha ondattjo ra de ixin cainxin tti rinao Dios que sinchehe ra, co janha ẍonhi tjañana de ndattjo ra. \v 28 Mexinxin ttjiho ra cuidado jaha ra co cai dinttenda ra cainxin chojni que ditticaon Jesús ixin Espíritu Santo chjá ra ẍa jihi de dinttenda ra cain chojni que ditticaon Jesús, ixin Jesús, tti chonda cain joachaxin, ndavenhe para ixin cain ján na are joí jní jehe. \v 29 Co janha nona ixin are janha satsji, tsí ojé chojni co jehe na sinao na sinttayaha ra na ixin isitticaonha ra Jesús co nimé inchin colobo c̈hintto are tse va coleco co jine va va. \v 30 Co cai ngayaha ra jaha ra mismo sac̈hje tti nirronichja ndoaha, co jamé canxion chojni que ditticaon Jesús sitticaon na tti rrondac̈ho jehe na. \v 31 Mexinxin ttjiho ra cuidado co ẍaxaon ra que janha ngoixin ní nano nchanho co ttie jointtacoanha ra hasta tsjanga janha por ixin jaha ra. \p \v 32 ’Jaxon danchia Dios ixin jehe senda ra co ixin sitticaon ra tti joajna que ndac̈ho ixin Dios anto rinao cain ra, co joajna mé chonda joachaxin de sinttaguitticaon ra jian que jaha ra cai tequininxin ra ngain Dios. \v 33 Co janha ẍonhi tiempo joinaho ná cosé chojni ni lontto ni tomi. \v 34 Jaha ra jian noha ra que janha vanttaha ẍa para ixin joarichonda cain tti vagondana co cai tti vagondehe nivacjinha. \v 35 Co jañá janha cjoagoha ra ixin icha jian nchehe ni ẍa co ttjenguijna ni ninoa. Co ẍaxaon ra tti ndac̈ho Jesús, tti chonda cain joachaxin, are ndac̈ho: “Icha c̈hjoin tonohe ansén chojni que danjo que tti tonohe ansén chojni que dayé.” \p \v 36 Co are Pablo joexin nichja cain yá, vettoxin nttajochjihi jehe co cainxin chojni co joinchecoanxinhi Dios. \v 37 Cainxin na tsjanga na are cjóa na co coetoxin na Pablo. \v 38 Co anto vinttechín na ixin Pablo ndac̈ho ngain na ixin irrocjanha na sicon na. Cottimeja joicanxin na hasta tti jí barco. \c 21 \s1 Are Pablo sacjoi Jerusalén \p \v 1 Are janha na cointtoa na chojni que vaguitticaon Jesús, coá na ná barco co sacjoi na nao ngain nontte ngosine ndachaon dinhi Cos. Co nchanho yoxin joaso na ngain nontte ngosine ndachaon dinhi Rodas co de nttiha sacjoi na ngain rajna Pátara. \v 2 Co nttiha rajna Pátara janha na vittja na ná barco sajittji ngain nonttehe Fenicia, mexinxin coá na barco mé co sacjoi na. \v 3 Co vicon na nontte ngosine ndachaon dinhi Chipre co nontte mé vittohe lado cjon na co jañá sacjoi na hasta nonttehe Siria. Co nttiha ciudad de Tiro barco chonda que cointtohe barco carga joiaho barco, co mexinxin nttiha janha na vania na. \v 4 Ngain ciudad mé janha na vetan na chojni que vaguitticaon Jesús co nttiha vittona na ngain na ná semana. Co jehe na ndache na Pablo ixin icha jian tsjiha ngain ciudad de Jerusalén. Jañá ndache na ixin Espíritu Santo joinchenohe na quehe tsonhe Pablo nttiha Jerusalén. \v 5 Pero are joexin semana mé, janha na sacjoi na. Cainxin nivaguitticaon Jesús, nixí co c̈hihi na co xenhe na, cain nimé joicanxin na na hasta tti ngandehe ciudad mé, co nttiha nganda ndachaon janha na joarittoxin na nttajochjihna na co jointtacoanxian na Dios. \v 6 Cottimeja chjaha na na joajna co cjóa na na co coá na barco co jehe na sacjan na nchiandoha na. \p \v 7 Co jañá sacjoixin na ciudad de Tiro co joaso na ciudad de Tolemaida. Co nttiha vaniaxin na barco. Co ngain ciudad mé janha na vetan na nivaguitticaon Jesús co vittona na ná nchanho ngain na. \v 8 Co nchanho yoxin cain na janha na sacjoixin na de ngain ciudad de Tolemaida co joaso na ngain ciudad de Cesarea. Nttiha cjoi na nchiandoha ná xí vinhi Felipe. Xí mé joindache tsje chojni tti jian joajné Jesucristo, co jehe xí mé vehe ná de tti yáto xí que vacjenguijna co vachjé tti sine chojni que vaguitticaon Jesús ngain ciudad de Jerusalén. Co janha na vittona na ngain xí mé. \v 9 Co Felipe vechonda nó xenhe xannc̈hí que ẍa vinttecaoha xan xí. Co xannc̈hí mé vanichja xan joajna que vagayé xan de ngain Dios. \v 10 Are janha na vintte na nttiha canxion nchanho, joiji ná xí que vanichja xa joajna que vagayé xa de ngain Dios. Xí mé joixin xa nonttehe Judea co vinhi xa Agabo. \v 11 Co xí mé joí xa joitsjena na xa. Co are jehe xa nttiha nganji na, coá xa cinturoen Pablo co coiattexin xa rotté xa co rá xa conixin cinturón mé co ndac̈ho xa ngain Pablo: \p ―Espíritu Santo ndac̈ho ixin ngain ciudad de Jerusalén chojni judío tsiatte na jaha janhi inchin janha coiatte rana co rottena co jañá sinttachianha na ngain chojni que jeha judío. \p \v 12 Are coian na jihi, janha na co chojni de ngain ciudad de Cesarea jointtatsán na ñao Pablo ixin tsjiha Jerusalén. \v 13 Pero Pablo joattehe: \p ―¿Quedonda nchehe ra ixin janha sarichinhi? ¿Co quedonda tsjanga ra? Janha rrihi dispuesto de jeoha tsiatte na na sino que cai rrihi dispuesto de ndasenhe na ngain Jerusalén para ixin causexin Jesús, tti chonda cain joachaxin. \p \v 14 Pero masqui janha na nichjá na sé, jehe c̈hoha vitticaon tti ndattjan na. Mexinxin iẍonhi icha ndattjan na, jeho ndac̈hjan na: \p ―Que tsonhe inchin Jesús, tti chonda cain joachaxin, rinao. \p \v 15 Co are joexin cain jihi, janha na coengachjian na tti cjoinha na co sacjoi na ngain Jerusalén. \v 16 Canxion chojni que vaguitticaon Jesús que joixin na de ngain ciudad de Cesarea sacjoinha na na co ngayé cain chojni mé vehe ná xí vinhi Mnasón. Xí mé joixin xa nontte ngosine ndachaon dinhi Chipre, co osé jehe xa vaguitticaon xa Jesús. Co janha na vittona na ngain nchiandoha xí mé canxion nchanho. \s1 Pablo joitsjehe Jacobo \p \v 17 Are joaso na ciudad de Jerusalén, chojni que vaguitticaon Jesús nttiha anto ché na co jian vayahna na na. \v 18 Nchanho yoxin Pablo co janha na sacjoi na joitsjá na Jacobo co nttiha cai vintte cainxin xí que vaquetonhe chojni que vaguitticaon Jesús. \v 19 Pablo chjé na joajna, cottimeja coequinhi na cainxin tti joinchehe jehe de ixin joachaxín Dios ngain chojni que jeha judío. \v 20 Are jehe na coinhi na yá, joinchesayehe na Dios. Cottimeja ndache na Pablo: \p ―Nchao jí hermano; pero jaha noha ixin jí tsje mil chojni judío que oditticaon Jesús. Co cain nimé anto rinao sitticaon na cain tti coetonha ley que vayé Moisés. \v 21 Co jehe nimé coinhi na ixin jaha nchecoenhe cainxin chojni judío que te ngain rajné chojni que jeha judío ixin sitticaonha na tti coetonha Moisés. Co coinhi na cai ixin jaha nchecoenhe na ixin icha jian rrochjeha na xenhe na ẍohe que dinhi circuncisión co sincheha na inchin ndac̈ho costumbrea na. \v 22 ¿Quehe sinttaha na reme? Nona na ixin chojni judío que ditticaon Jesús rroẍatte na are tsinhi na ixin jaha ojoihi. \v 23 Mexinxin ẍaxanho na icha jian si jaha sinchehe inchin rrondattjo ra. Jí nó xí ngaguehna na que sinchecumplí ná promesa para ixin Dios. \v 24 Tsjiho xí mé. Co sinchehe inchin jehe xa are sinchehe xa cain tti ndac̈ho chojni judío ixin sintte xa jian para ixin Dios. Co chjehe xa tomi para ixin tsenanxin xa cain tti sanjo xa ngain Dios. Cottimeja jehe xa nchao rrocjinhi xa ẍajá xa. Jañá cainxin chojni rrochonxin que cain tti ndac̈ho na de ixin jaha ndoaha. Co sicon na ixin cai jaha ditticaon cainxin ley que vayé Moisés. \v 25 Pero de ixin chojni que jeha judío, icha saho janha na rroanha na joajna ngain chojni mé co ndattjan na na ixin chonda que sineha na tti joaquehe na tti nchesayexin na ídolo, co sineha na jni, co sineha na nttaohe coxigo diguisinguehe na ttosin. Co cai que sinttejoacaoha na nc̈hí que jeha nc̈hic̈hihi na o xí que jeha xixihi na. \s1 Are tse na Pablo ngain nihngo icha importante \p \v 26 Cottimeja Pablo sajoicao tti nó xí co nchanho yoxin joinchehe inchin joinchehe xa para ixin vintte xa jian para ixin Dios. Cottimeja Pablo joixinhi nihngo icha importante para ndache na xidána quesa jehe co tti nó xí tsjehe na sinchehe na jamé, rroc̈ho quesa nchao soen na coxigo que sanjo na ngain Dios. \p \v 27 Are merocoa vatto tti yáto nchanho are rrocojian tti nó xí, canxion chojni judío que joixin nonttehe Asia vicon na Pablo ngain nihngo icha importante. Chojni mé joincheñao na cainxin chojni co tse na Pablo. \v 28 Co ndac̈ho na sén: \p ―Jaha ra ẍo xí Israel, ẍacoi ra co ttjenguijna ni ra. Xí jihi ttingaria xa cainxin rajna co ndache xa cainxin chojni ixin sitticaonha na chojnia na co sitticaonha na ley que vayé Moisés co sitticaonha na xidané ningoa na jihi. Cai joiaho xa canxion chojni griego ngaxinhi nihngo jihi co jañá joinchehe na menos ningoa na. \p \v 29 Jañá ndac̈ho na ixin jehe na vicon na Pablo ngain ciudad de Jerusalén conixin ná xí griego vinhi Trófimo que joixin xa ciudad de Efeso. Co jehe na ẍaxaon na ixin Pablo joicao xí mé ngaxinhi nihngo icha importante; pero Pablo joincheha jamé. \p \v 30 Co cainxin chojni ngain Jerusalén anto coñao na co coinga na ẍatte na. Cottimeja tse na Pablo co coianganji na vantsjexin na de nihngo icha importante co coejé na puerté nihngo mé. \v 31 Jehe na joinao na narrogoenxon na Pablo, pero jehe tti vaquetonhe xisoldado romano coinhi ixin cain chojni ngain Jerusalén anto coñao na. \v 32 Co rato mé jehe tti vaquetonhe xisoldado vayé xisoldadoe co icha xí que vaquetonhe icha xisoldado co cain xí mé coinga xa cjoi xa tti vintte cainxin chojni. Co are cain chojni vicon xisoldado co tti vaquetonhe xisoldado, jehe na igoenha na Pablo icha. \v 33 Cottimeja jehe tti vaquetonhe xisoldado conchienhe ngain Pablo co coetonhe xisoldadoe ixin tse xa Pablo co ixin coiatte xa Pablo conixin yó cadena. Cottimeja joanchiangui ixin quensen Pablo co quehe joinchehe. \v 34 Pero cainxin chojni coyaotte na co nichja na ojejé cosa. Mexinxin tti vaquetonhe xisoldado c̈hoha chonxin quehe conhe ixin anto coyao chojni. Co coetonha ixin sajoicao xa Pablo ngain tti vintte xisoldado. \v 35 Co are xisoldado joiji xa conixin Pablo ngain escaloen tti vintte xa, jehe xa chonda que vatsín xa Pablo noi ixin chojni joinao rrogoen Pablo iná. \v 36 Ixin cainxin chojni rroé na co ndac̈ho na sén: \p ―Nadoenxon ra. \s1 Tti ndac̈ho Pablo ngattoxon con cainxin chojni \p \v 37 Co are sajidicao xa Pablo tti vintte xisoldado, Pablo ndache xivaquetonhe xisoldado: \p ―¿Anchao rronichja nganji? \p Co tti vaquetonhe xisoldado joattehe: \p ―¡Pero jaha nchao nichja nguigoa griego! \v 38 Mexinxin jaha jeha xí que joixin Egipto que nchion sé coetocaho xa gobierno co sajoicao xa ngagaha jna nó mil xisoldado que anto c̈hintto. \p \v 39 Cottimeja Pablo ndac̈ho: \p ―Janha ná judío que joixin ciudad de Tarso que mé ná ciudad importante ngain nonttehe Cilicia. Co nttatsanha ñao, chjana joachaxin ixin rronichja ngain cainxin chojni. \p \v 40 Co tti vaquetonhe xisoldado chjé joachaxin co Pablo vingattjen ngataha escalón mé, co joinchechjian seña conixin rá para joinchetencoa cainxin chojni. Co are cainxin na tencoa na, Pablo nichjé na ixin nguigoa hebreo co ndac̈ho: \c 22 \p \v 1 ―Jaha ra, ẍo chonda ra nchion tsje nano inchin janha co ẍo dac̈hichjan ra, ttinhi ra quehe rrondattjo ra. \p \v 2 Co are coinhi na ixin Pablo nichjexin na nguigoa hebreo, jehe na tencoa na icha co Pablo ndache na: \p \v 3 ―Janha ná judío na. Co goanxin na ngain ciudad de Tarso nonttehe Cilicia co vanguixin na nttihi ciudad de Jerusalén co Gamaliel cjoi ximaestrona. Jehe xa joinchecoanna xa jian de ixin ley que vayé Moisés. Cainxin nchanho janha joinaho jointtaha inchin janha ẍaxanho que Dios rinao, inchin jaha ra nchehe ra jai. \v 4 Icha saho janha rroá co tse chojni que ditticaon Jesús co coiaxian na ngain cárcel, xí co nc̈hí, co coetonha ixin nagoenxon na na. \v 5 Xidána icha importante co cainxin xittetonha ngain ningoa ra nchao rrondattjo ra na ixin jehe na chjana na carta para ixin chojni judío ngain ciudad de Damasco. Mexinxin janha cjoi nttiha ixin rrotse chojni que ditticaon Jesús para rrojiquian na nttihi Jerusalén co rrochjaha na castigo. \s1 Pablo ndache na queẍén vitticaon ngain Jesús \r (Hechos 9.1‑19; 26.12‑18) \p \v 6 ’Co janha sacjoi, pero are ngatja nttiha chiaon ciudad de Damasco inchin chonguíxin, rato mé vingasantte na ná ẍohi que joixin de ngajni ngá nttiha tti rrittji. \v 7 Co janha joaritsinga ngataha nontte. Cottimeja coian inchin ná tté chojni que ndachjenji na: “Saulo, Saulo, ¿quedonda jaha ningaconna co feo nchena?” \v 8 Cottimeja janha joanchianguia co ndac̈hjan: “¿Quensen soixin?” Co ndachjenji na: “Janha Jesús tti joixin rajna Nazaret tti jaha ningaconhe co feo nchehe ngain.” \v 9 Co chojni que cjoinha janha cai vicon na ẍohi mé. Pero anto ẍaon na ixin coinha na tté Jesús que nichja nganji janha. \v 10 Cottimeja janha ndattjan: “¿Soixin, quehe chonda que sinttaha janha?” Co jehe ndachjenji na: “Dingattjen co nchehe sigue sattji ciudad de Damasco. Nttiha jí chojni que rrondattjo cainxin tti chonda que sinchehe jaha.” \v 11 Co rato mé janha c̈hoha vicon ixin ẍohi mé joinchenihi jmacon na janha. Co chojni que cjoinha janha tse na na rana co sacjoinha na hasta joaso na Damasco. \p \v 12 ’Nttiha vehe ná xí vinhi Ananías. Co xí mé anto nchesayehe xa Dios co anto ditticaon xa ley que vayé Moisés. Co cainxin chojni judío que te ciudad de Damasco nichja na jian de ixin xí mé. \v 13 Co Ananías joí joitsjena co ndachjenji na: “Hermano Saulo, jaxon jaha sicon iná.” Co rato mé janha onchao vicon, co nchao tsjá xa. \v 14 Cottimeja Ananías ndachjenji na: “Dios de nindogoelitoa na ocoinchiaha jaha de osé. Jehe coinchiaha jaha para satsoan tti rinao Dios, co para rrochonxin Jesucristo, tti ẍonhi tiempo joinchehe cosa jianha, co para tsinhi tti rrondac̈ho jehe Jesús nganji jaha. \v 15 Jañá joinchehe Dios para ixin jaha rronichja de ixin Jesús ngain cainxin chojni co jaha tsequinhi na tti vicon co tti coinhi. \v 16 Choenha icha. Ditticaon ngain Jesucristo co dingattjen co diguitte para sinhi chojní Jesús. Co jañá sitjañehe cain tti jianha que joinchehe.” \s1 Pablo coequin quedonda sacjoi ngain chojni que jeha judío \p \v 17 Co Pablo ndac̈ho cai: \p ―Co are janha sacjan na nttihi Jerusalén, sacjoi ngain nihngo icha importante para jointtacoanxian Dios. Co nttiha janha vicononxinna Jesús, tti chonda cain joachaxin, \v 18 co ndachjenji na: “Jaca satsjixin de ciudad de Jerusalén ixin nttihi sitticaonha na tti jaha rrondac̈ho de ixin janha.” \v 19 Cottimeja janha ndattjan Jesús: “Soixin, cainxin chojni mé nohe na ixin janha vangaria tsje rajna co joixinhi cainxin ningoe cain rajna mé para vatse chojni que ditticaon na soixin, co gonhe na co coiaxian na ngain cárcel. \v 20 Co are chojni coaxin na ẍo Esteban ixin jehe nchehe ẍa de nichja de ixin soixin, janha joarihi nttiha co vicon. Are mé, janha joarihi de acuerdo conixin tti jehe na joinchehe na co janha joarinda lonttoe na que vinttetsá na are goen na Esteban.” Jañá ndattjan Jesús. \v 21 Pero Jesús, tti chonda cain joachaxin, ndachjenji na: “Sattji ixin janha rrorroanha cjin ngain chojni que jeha judío.” \s1 Are Pablo ngá rá tti vaquetonhe xisoldado \p \v 22 Cain chojni nttiha coinhi na tti ndac̈ho Pablo hasta jehe ndac̈ho ixin jehe tsji ngain chojni que jeha judío. Co are mé coexinhi na ndac̈ho na sén: \p ―Icha jian xí jihi ndasenhe xa. Jiquininxinha sechon xa. \p \v 23 Co ixin anto coñao na, coyaotte na co contsenga na lonttoe na que vinttetsá na co cjoa na jinche para noi. \v 24 Co tti vaquetonhe xisoldado coetonha ixin sajoicao xa Pablo ngaxinhi tti vintte xisoldado. Co ndache xisoldadoe ixin rrogoen xa Pablo conixin ná cuarta de roa para rroquequin Pablo quedonda cainxin chojni coyaotte na. \v 25 Co are joexin coenc̈hoa xa rá co rotté Pablo ixin rrogoen xa, Pablo ndache xicapitán que vengattjen nttiha: \p ―¿Achonda ra joachaxin para sonhe ra ná chojni romano saho de sinchejuzguehe ra jehe? \p \v 26 Are xicapitán coinhi xa yá, sacjoi xa co ndache xa tti vaquetonhe xisoldado co ndac̈ho xa: \p ―Ttjiho cuidado tti sinchehe ngain xí yá ixin jehe xa ná chojni romano xa. \p \v 27 Cottimeja tti vaquetonhe xisoldado conchienhe ngain Pablo co joanchianguihi co ndac̈ho: \p ―¿Andoa jaha ná chojni romano? \p Co Pablo joattehe: \p ―Jan, ndoa. \p \v 28 Cottimeja tti vaquetonhe xisoldado ndac̈ho: \p ―Janha cjoenga hna tsje tomi ixin goan na chojni romano. \p Co Pablo ndac̈ho: \p ―Pero janha ná chojni romano ixin ndodana cjoi ndo ná chojni romano cai. \p \v 29 Are xisoldado que rrogoen Pablo coinhi xa mé, joixintonxin xa de tti jí Pablo. Co tti vaquetonhe xisoldado ẍaon are conohe ixin Pablo ná chojni romano ixin jehe ocoetonhe xisoldadoe ixin coenc̈hoa xa Pablo. Co jiquininxinha rrojinchehe xa jamé ngain ná chojni romano. \s1 Are Pablo cjoi ngain juzgadoe nihngo \p \v 30 Co ixin tti vaquetonhe xisoldado joinao chonxin quehe ndac̈ho chojni judío ixin quehe cosa jianha joinchehe Pablo, mexinxin nchanho yoxin jehe joantsjehe cadena vec̈hoaxin Pablo co coetonha ixin ẍatte cain xidána que vaquetonha ngain icha xidána co cain xidána que vechonda joachaxin de juez ngain juzgadoe na. Cottimeja jehe tti vaquetonhe xisoldado sajoicao Pablo ngain juzgado mé co coetonhe Pablo ixin vingattjen ngagué cain nimé. \c 23 \p \v 1 Pablo tsjehe ngain xite ngain juzgadoe nihngo co ndache xa: \p ―Soixin ra, janha tonona c̈hjoin ngain ansenna ngattoxon con Dios de ixin cainxin tti janha jointtaha ngain vidana. \p \v 2 Cottimeja Ananías que vehe xidána icha importante coetonhe chojni tsingaxintonxin de c̈hiqué Pablo ixin rroquedoe na manaso rroha. \v 3 Co Pablo joattehe xa: \p ―¡Jaha tti ncheha inchin ndac̈ho, Dios cai soen jaha! Jaha nttihi rrihi ixin rrondachjenji na quehe jianha jointtaha janha inchin jitaxin ley. Pero ley chjaha joachaxin para coetonha chojni ixin rroquedoenhna na manaso. \p \v 4 Co chojni que vengattjen nttiha ndac̈ho na: \p ―¿Quedonda jaha nichja feo de ixin xidané Dios? ixin jehe xa tti dána icha importante. \p \v 5 Pablo ndac̈ho: \p ―Soixin ra, nonaha ixin jehe xidána icha importante. Si janha rroconona yá, rronichjaha tti janha onichja ixin jitaxin ngain Palabré Dios: “Nichjaha jianha de ixin ná tti ttetonhe chojnia.” \p \v 6 Cottimeja Pablo conohe ixin chojni ngain juzgadoe nihngo vechonda yó grupo. Ná grupo vehe chojni saduceo. Co iná grupo vehe chojni fariseo. Mexinxin Pablo ndac̈ho anto sén: \p ―Soixin ra, janha ná xifariseo na co ndodana cai cjoi ná xifariseo. Co soixin ra nttihi para rrondac̈ho ra si janha jian na ni jianha na ixin ditticanho que tti nindadiguenhe chonda que rroxechon na. \p \v 7 Are Pablo ndac̈ho yá, xifariseo co xisaduceo coexinhi xa joinchediscutí xa. Co cayoi grupoe xa ẍaxaon xa ojejé. \v 8 Ixin xisaduceo vandac̈ho xa ixin tti nindadiguenhe irrocjanha rroxechon na co ixin ẍonhi ángel jí co ni ẍonhi espíritu jí. Co xifariseo vandac̈ho xa que ján jí cain mé. \v 9 Cainxin xa coyao xa icha co icha. Cottimeja vingattjen canxion ximaestroe ley que vaguitticaon xa inchin xifariseo co ndac̈ho xa: \p ―Xí jihi ẍonhi cosa jianha joinchehe xa. Co puede ná espíritu jian o ná ángel de Dios onichja ngain xa, mexinxin ttjiho na cuidado que ixin rroningacoenha na Dios. \p \v 10 Co anto joinchediscutí xa hasta tti vaquetonhe xisoldado ẍaon ixin puede nasoenxon xa Pablo. Mexinxin rroanha joajna ngain xisoldadoe ixin vantsjexin xa Pablo de nttiha co sajoicao xa Pablo tti vintte xa iná. \p \v 11 Co are ttie Jesús, tti chonda cain joachaxin, ẍago ngain Pablo co ndache: \p ―Ẍaonha Pablo, ixin jaha rronichja de ixin janha ngain ciudad de Roma inchin jaha onichja nttihi Jerusalén. \s1 Are ẍaxaon na queẍén narrogoenxon na Pablo \p \v 12 Co nchanho yoxin canxion chojni judío cjoao chó na ixin narrogoenxon na Pablo. Co joinchejurá na ixin rrojineha na ni rroguiha na hasta narrogoenxon na Pablo. Co ndac̈ho na ixin Dios nchao rrojinchehe feo ngain na si nasoenxonha na Pablo. \v 13 Co cain nicjoao chó mé icha que cuarenta xí. \v 14 Co sacjoi na ngain xidána que vaquetonha ngain cain icha xidána co ngain xivaquetonha ngain nihngo judío co ndache na xa: \p ―Janha na jointtajurá na co ndattjan na Dios ixin nchao sinchehe feo nganji na si nasoenxonha na Pablo. Co jointtajurá na ixin sineha na ni siha na hasta soenja na Pablo. \v 15 Mexinxin jaxon, soixin ra co icha chojni que chonda joachaxin ngain juzgadoe nihngo, ndache ra tti ttetonhe xisoldado ixin ndoe tsiaho Pablo nganji ra iná. Co ndache ra ixin rinao ra sanchianguihi ra icha. Pero Pablo tsiha ixin janha na rrochoan na ngatja nttiha para sonhe na. \p \v 16 Co xancoén Pablo, xenhe nc̈hichó Pablo, conohe xan cain yá co sacjoi xan tti vintte xisoldado para ixin ndache xan Pablo cain yá. \v 17 Cottimeja Pablo vayé ná xicapitán co ndache xa: \p ―Nttatsanha ñao, ttjiho xan jihi ngain tti ttetonhe xisoldado ixin chonda xan ná joajna para ixin jehe. \p \v 18 Xicapitán mé joicao xa xan ngain tti vaquetonhe xisoldado co ndache xa: \p ―Pablo tti jiaxinhi vayahna para ixin joiquian xan jihi nganji ixin jehe xan chonda xan ná joajna para ixin soixin. \p \v 19 Tti vaquetonhe xisoldado tse ná rá xan mé co joantsjenda xan nchion co joanchianguihi xan co ndac̈ho: \p ―¿Quehe rinao rrondachjenji na? \p \v 20 Cottimeja xan mé ndache xan: \p ―Canxion chojni judío ocjoao chó na ixin rrondattjo na soixin ixin ndoe tsjiho Pablo ngain juzgadoe nihngo. Jehe na rrondattjo na ixin rinao na sanchianguihi na Pablo icha. \v 21 Pero soixin ditticaonha na ixin ngatja nttiha sema icha que cuarenta xí de ngain ladoe na rrochonhe xa Pablo ixin nasoenxon xa. Co ojoinchejurá xa ixin Dios nchao sinchehe feo ngain xa isi soenha xa Pablo co cai sineha xa ni siha xa hasta soenja xa Pablo. Co jaxon techonhe xa quehe rrondac̈ho soixin. \p \v 22 Cottimeja tti vaquetonhe xisoldado ndache xan ixin rrondacheha xan ni ná chojni tti ndache xan jehe. Cottimeja coanc̈hjanda xan sacjoi xan. \s1 Are rroanha na Pablo ngain xigobernador Félix \p \v 23 Cottimeja tti vaquetonhe xisoldado vayé yó xicapitén co ndache xa: \p ―Sico yó ciento xisoldado que tsjixin rotté co setenta xisoldado que sinttetaha conxin co yó ciento xisoldado que sicao lanzé. Co cainxin ra sattji ra ttie a las nueve ngain ciudad de Cesarea. \v 24 Co cai ttjiho ra canxion conxin para ixin Pablo setaha. Co dinttenda ra Pablo hasta saso ra ngain Félix xigobernador ixin ẍonhi tsonhe. \p \v 25 Co tti vaquetonhe xisoldado rroanha ná carta conixin xisoldado mé, co carta mé ndac̈ho carta: \p \v 26 “Janha Claudio Lisias chjaha joajna nganji soixin Félix xigobernador. \v 27 Chojni judío coiaxinhi xí jihi co joinao na narrogoenxon na xa. Pero are janha conona ixin jehe xa ná chojni romano, janha cjoi conixin xisoldadona co vantsjexin xa de ngá rá chojni judío. \v 28 Co janha cjoinha xa ngain juzgadoe ningoe chojni judío ixin joinaho conona quehe cosa jianha joinchehe xa. \v 29 Co janha vicon ixin chojni judío anto coñao na ngain xa pero jeho ixin jehe xa ditticaonha xa ley de jehe na. Pero jiquininxinha senhe xa ni jiquininxinha seaxinhi xa cárcel. \v 30 Cottimeja coian ixin canxion chojni judío ocjoao chó na ixin nasoenxon na xa. Mexinxin janha rroanha xí jihi nganji soixin. Co janha ondattjan chojni judío que chonda que rrondattjo na soixin quedonda anto coñao na ngain xa.” Janhi jitaxin carta mé. \p \v 31 Cottimeja cainxin xisoldado joinchehe xa inchin vitonhe xa. Tse xa Pablo co are naxin xehe sajoicao xa ngain rajna Antípatris. \v 32 Co nchanho yoxin xisoldado que vacjixin rotté sacjan xa ngain tti vintte xa. Co xisoldado que vicao conxin sajoicao xa Pablo hasta ciudad de Cesarea. \v 33 Co are joiji na ngain Cesarea, joanjo xa carta ngain xigobernador co cai cointtohe xa Pablo nttiha. \v 34 Co are xigobernador joexin tsjehe xa carta mé, joanchianguihi xa Pablo ttinó joixin. Co are coinhi xa ixin Pablo joixin nonttehe Cilicia, \v 35 ndache xa: \p ―Janha tsian tti rrondac̈ho jaha are tsí nijoic̈ho jie de ixin jaha. \p Cottimeja coetonhe xa xisoldado ixin venda xa Pablo ngaxinhi palacioe Herodes. \c 24 \s1 Tti nichja Pablo ngain Félix \p \v 1 Are vatto naho nchanho, Ananías, tti xidána icha importante, joiji Cesarea conixin canxion xivaquetonha ngain nihngo judío. Co cai sajoicao ná xiabogado vinhi Tértulo. Cain nimé sacjoi na ngain xigobernador para joic̈ho na jie de ixin Pablo. \v 2 Co are Pablo conchienhe ngain xigobernador, Tértulo coexinhi c̈ho jie de ixin Pablo co ndache Félix xigobernador: \p ―Dio rrotsjenga hna soixin ixin cain na te na jian co ttetoha na. Co nonttehna na anto c̈hjoin jí ixin soixin ẍaxaon jian co nchehe tsje cosa jian para ixin janha na. \v 3 Janha na anto rinaho na chjaha ra soixin gracias ixin cain tti jian que dayá na de nganji soixin. \v 4 Co janha na rinaoha na santsjaha ra tsje tiempo. Pero nttatsanha ñao, ttinhi nchion tti janha na rrondac̈hjan na. \v 5 Janha na onona na ixin xí jihi anto joincheñao xa chojni. Co ngain cainxin nontte cjoi xa ngayé chojni judío co joinchechjian xa division. Jehe xa tti ttetonhe xa chojni que ditticaon Jesús, tti joixin rajna Nazaret. \v 6 Co jehe xa joinao xa rrojinchehe xa menos ningona na icha importante. Pero janha na tse na xa co joinaho na rrochjaha na xa castigo inchin jitaxin leyna na. \v 7 Pero Lisias, tti ttetonhe xisoldado, joí co afuerza vantsjeyenanxin na xa. \v 8 Co cai ndac̈ho ixin chojni que joic̈ho jie de ixin Pablo chonda que joí na nganji soixin. Co si soixin sanchianguihi xí jihi, soixin rrochonxin ixin ndoa tti joic̈hjan na jie de ixin jehe xa. \p \v 9 Co chojni judío que te na nttiha ngain xigobernador cai ndac̈ho na ixin ndoa cain tti ndac̈ho Tértulo. \v 10 Cottimeja xigobernador joinchehe xa ná señal ngain Pablo ixin nchao rronichja. Co Pablo ndac̈ho: \p ―Anto chahna ixin soixin tsinhi tti janha rronichja, ixin janha nona que tsje nano soixin rrittetonha ngain nontte jihi. \v 11 Jai vittja tteyó nchanho que janha cjoi ngain Jerusalén para ixin jointtasayá na Dios. Soixin nchao tsonoha isi andoa ni nahi. \v 12 Co janha ẍonhi chojni cjoao co ẍonhi chojni jointtañao ngain nihngo icha importante, ni ngain icha nihngo, ni ngain iná parte de ciudad mé. \v 13 Chojni tehe chondaha na quehe rroc̈ho na jie de ixin janha ixin janha ẍonhi jianha jointtaha. \v 14 Pero tti ján ndoa es que janha nttasayá Dios inchin nindogoelitona na vanchesayehe na Dios ixin janha nttaha inchin Jesús ttetonha. Mexinxin chojni tehe tendac̈ho na ixin janha rrinttasayá Dios ngain ná manera ojé, pero ndoaha. Ixin janha ditticanho cainxin tti jitaxin ley que vayé Moisés co ditticanho tti ndac̈ho profeté Dios. \v 15 Janha chonda confianza ngain Dios inchin chojni tehe ixin ditticanho que tti nindadiguenhe rrocjan rroxechon na masqui cjoi na chojni jian o ni nahi. \v 16 Mexinxin cainxin tiempo janha rinaho nttaha jian ngattoxon con Dios co ngattoxon con chojni. \p \v 17 ’Co canxion nano janha ojoingaria tsje rajna. Cottimeja janha sacjan na ngain Jerusalén ixin janha cjoinha tomi ngain ninoa, co tomi mé tomi vachjana chojni. Co cai sacjan na para ixin rroganjo coxigo para ngain Dios. \v 18 Co janha cjoi ngaxinhi nihngo icha importante para jointtaha jamé, co ojointtaha inchin jitaxin ley para varihi ná chojni jian ngain Dios. Co are mé canxion chojni judío que joixin nonttehe Asia vicon na ixin janha tarrihi ngaxinhi nihngo mé. Pero tsjeha chojni vehe nganji na co ẍonhi chojni jointtañao. \v 19 Icha jian si chojni que vicon na nttiha tsí na nttihi co rroc̈ho na jie de ixin janha si rrondac̈ho na ixin janha jointtaha jianha. \v 20 O que chojni tehe que cai vintte na ngain juzgadoe nihngo rrondac̈ho na quehe cosa jianha xijuez de ngain juzgado ndac̈ho xa ixin janha jointtaha. \v 21 ¿Apoco janha nichja jianha are janha ndattjan na sén: “Jai soixin ra chonda ra que sinchejuzgana ra ixin ditticanho que tti nindadiguenhe chonda que rrocjan rroxechon na”? \p \v 22 Are Félix coinhi yá, jehe joinao rronichja na icha pero iná nchanho ixin jehe oconohe jian queẍén nchehe chojni que vaguitticaon Jesús. Co jehe ndache na: \p ―Are tsí Lisias, tti ttetonhe xisoldado, jehe rrondachjenji na icha de ixin jihi. \p \v 23 Cottimeja Félix coetonhe xicapitán ixin sinchehe xa sigue senda xa Pablo pero coetonha cai ixin rrochjé xa Pablo nchion libertad co cai tsanc̈hjanda xa niamigoe Pablo sitsjehe na co sicaohe na Pablo tti sondehe. \p \v 24 Are vatto canxion nchanho cottimeja Félix cjoi ngain Pablo iná. Co joicao c̈hihi vinhi Drusila que mé ná nc̈hí judía. Co Félix coetonha ixin vayé na Pablo ixin joinao rronichja de ixin queẍén ná chojni sitticaon Jesucristo. \v 25 Co Pablo ndache Félix ixin chonda que sinchehe ni jian inchin Dios rinao co ixin c̈hoha sinchehe ni inchin cuerpoe ni rinao co ixin tsí ná nchanho are Dios sinchejuzguehe cain chojni. Co are Félix coinhi cain mé, anto ẍaon co ndache: \p ―Sattji jaxon. Co are janha rrochonda icha tiempo janha sayaha iná. \p \v 26 Félix ẍaxaon ixin puede Pablo rroganjo tomi ngain para ixin rrocanc̈hjanda. Mexinxin jehe coetonha ixin vayé na Pablo tsje nttiha para ixin cjoao Pablo. \v 27 Jañá vatto yó nano, cottimeja Félix cointtohe de vehe xigobernador. Co ná xí vinhi Porcio Festo coexinhi vehe gobernador. Co Félix joinaoha ixin chojni judío rrocoñao ngain, mexinxin cointtohe Pablo ngain cárcel. \c 25 \s1 Are Pablo nichja ngain Festo \p \v 1 Cottimeja Festo joiji ngain ciudad de Cesarea para ixin coexinhi vehe gobernador. Co are vatto ní nchanho, sacjoixin de ngain Cesarea co cjoi ngain Jerusalén. \v 2 Nttiha xidána que vaquetonha ngain icha xidána co chojni judío que vechonda joachaxin joic̈ho na jie de ixin Pablo ngain Festo. \v 3 Co jehe na ocjoao chó na ixin rroanha na xí ixin rrogoen xa Pablo ngatja nttiha. Mexinxin anto joinchetsenhe na ñao Festo ixin rrogayé Pablo ngain Jerusalén. \v 4 Pero Festo c̈hoha co joattehe ixin Pablo veaxinhi nttiha Cesarea co jehe ẍaxaon ixin tsjeha nchanho rroconc̈hjenhe co toin rrocjan nttiha. \v 5 Co ndache na: \p ―Nchao nittetoanha ra tsjinha na ngain ciudad de Cesarea co jehe na sic̈ho na jie de ixin Pablo, si jehe joinchehe jianha. \p \v 6 Festo vittohe ngain Jerusalén jeho jni o tte nchanho icha, cottimeja sacjan ngain ciudad de Cesarea. Nchanho yoxin jehe vetaha xintaon que gondehe are vehe gobernador co coetonhe xisoldado ixin vayé xa Pablo. \v 7 Co are Pablo joí, ẍatte tsje chojni judío que joixin de Jerusalén co chojni mé joic̈ho na jie de ixin Pablo co ndac̈ho na ixin jehe joinchehe anto tsje cosa jianha, pero c̈hoha joincheguitticaon na Festo que ixin ján seguro Pablo joinchehe jamé. \v 8 Cottimeja Pablo ndac̈ho de ixin jehe mismo: \p ―Janha ẍonhi jianha jointtaha ngain ley chojni judío, ni ngain nihngo icha importante, ni ngain emperador romano. \p \v 9 Festo joinaoha ixin chojni judío rrocoñao na ngain, mexinxin ndache Pablo: \p ―¿Arinao satsji Jerusalén? Co nttiha janha sinttajuzgaha jaha. \p \v 10 Co Pablo joattehe: \p ―Jaxon janha rrihi ngain juzgadoe emperador romano co nttihi tti janha jiquininxin soan na juzgado co nahi ngain Jerusalén. Soixin ochonxin que janha ẍonhi jianha jointtaha ngain chojni judío. \v 11 Si janha jointtaha jianha co jiquininxin ndasenhe na, janha rronichjaha nahi. Pero si jehe na ndac̈ho na ndoaha de ixin janha, ẍonhi chojni chonda joachaxin para sinchechienhe na janha ngain na. Janha rinaho que xiemperador ngain ciudad de Roma sinchejuzgana. \p \v 12 Cottimeja Festo cjoao nivacjenguijna vaquetonha, cottimeja ndache Pablo: \p ―Jaha ndac̈ho ixin jaha rinao que ixin xiemperador sinttajuzgá; mexinxin jaha satsji ngain xa. \s1 Are Pablo nichja ngain xirey Agripa \p \v 13 Canxion nchanho después Agripa xirey co Berenice nc̈hichó xa cjoi Cesarea para ixin joitsjehe na Festo. \v 14 Co ixin vittohe na nttiha nchion nchanho, Festo coequin Agripa de ixin Pablo. Co ndache xa: \p ―Jí ná xí que tti Félix cointtohe ngain cárcel nttihi are janha coexian joarihi gobernador. \v 15 Are janha cjoi Jerusalén xidána que ttetonha ngain icha xidána co tti xí que ttetonha ngain ningoe chojni judío joic̈ho na jie de ixin jehe xí mé. Co jehe na rinao na ixin janha sinttacondená xa para ndasenhe xa. \v 16 Co janha ndattjan na ixin ley romano ndac̈ho ixin c̈hoha sinchecondená ni ná chojni para ndasenhe antes que chojni mé tsinhi tti rrondac̈ho chojni que joic̈ho jie de ixin jehe. Co cai chonda que chojni mé rronichja de ixin quehe joinchehe jehe are chojni que tjanguihi tsinhi na tti rronichja jehe. \v 17 Mexinxin are chojni judío joí na nttihi, janha toin nchanho yoxin joaritaha xintaoen xigobernador co vayá Pablo. \v 18 Janha ẍaxanho que jehe joinchehe ná cosa anto jianha, pero nijoic̈ho jie de ixin jehe nichjaha na inchin janha ẍaxanho. \v 19 Jeho ndac̈ho na ixin jehe ditticaonha religioen na. Co nichja na de ixin ná xí vinhi Jesús que ndavenhe. Pero Pablo ndac̈ho ixin xí mé jichon xa. \v 20 Janha joinonaha quehe rrojinttaha, mexinxin janha joanchianguia Pablo si jehe rinao tsji Jerusalén para soenxin juzgado nttiha. \v 21 Pero Pablo ndac̈ho ixin jehe rinao Augusto tti emperador sinchejuzguehe. Mexinxin janha coetonha ixin jehe vittohe ngain cárcel hasta que janha nchao rroanha jehe ngain emperador mé. \p \v 22 Cottimeja Agripa ndache Festo: \p ―Cai janha rinaho tsian tti rrondac̈ho xí mé. \p Festo joattehe: \p ―Ndoe tsinhi tti rrondac̈ho xa. \p \v 23 Co nchanho yoxin Agripa co Berenice vinttengá lonttoe jian co c̈hjoin te. Co are chojni anto joinchesayehe na, cayoi na sacjoi na ngaxinhi ná cuarto jie tti vintte tsje nivaquetonhe xisoldado co tsje nivechonda joachaxin ngain ciudad mé. Festo coetonhe xisoldadoe ixin vayé xa Pablo. \v 24 Cottimeja Festo ndac̈ho: \p ―Rey Agripa co cainxin soixin ra que joihi ra, nttihi jí tti xí. Tsje chojni judío ngain Jerusalén co nttihi Cesarea joic̈ho na jie de ixin jehe xa. Co cainxin nchanho ndachjenji na na ixin jehe xa jiquininxin ndasenhe xa. \v 25 Pero janha ẍaxanho que jehe xa ẍonhi joinchehe xa para jiquininxin ndasenhe xa. Co ixin jehe xa joanchia xa que Augusto tti emperador sinchejuzguehe xa, mexinxin janha rrorroanha jehe xa ngain jehe emperadoar na. \v 26 Pero janha nonaha tti cosa jianha que joinchehe xa para janha nchao rrocjin na joajna ngain emperador. Mexinxin janha vayá xa para soixin ra sicon ra co para rey Agripa sicon co sanchianguihi ra xa tti cosa jianha que joinchehe xa. Jamé puede janha nchao rrocjin na joajna para ngain emperador. \v 27 Ixin ẍonhi ẍé si janha rrorroanha ná tti teaxinhi cárcel co c̈hoha rrondattjan tti cosa jianha que joinchehe. \c 26 \s1 Are Pablo nichja ngain rey Agripa \p \v 1 Cottimeja Agripa ndache Pablo: \p ―Jaha nchao nichja de ixin tti jaha joinchehe jaxon. \p Co Pablo vatsín rá para chjé joajna ngain Agripa co coexinhi nichja ngain co ndac̈ho: \p \v 2 ―Soixin, anto chahna ixin chjana joachaxin de rronichja nganji soixin de ixin tti jianha que ndac̈ho chojni judío de ixin janha. \v 3 Co cai anto chahna ixin soixin onoha jian cainxin costumbre de chojni judío co onoha quexehe cosa nchediscutí na. Mexinxin nttatsanha ñao soixin, ttinhi jian tti janha rrondattjo. \s1 Queẍén vanchehe Pablo icha saho, antes de que rroguitticaon ngain Jesús \p \v 4 ’Cainxin chojni judío chonxin queẍén janha jointtaha ngayé na ngain rajnana co ngain ciudad de Jerusalén desde janha ẍa nchín na. \v 5 Co cai jehe na chonxin na co nchao rrondattjo na soixin, si jehe na rinao na, ixin de osé janha joarihi ná fariseo. Co xifariseo icha dicao cuidado de nchehe cainxin tti jitaxin ley que vayé Moisés que icha chojni judío. \v 6 Co jaxon janha nttihi rrihi para que soixin rrondac̈ho ixin janha, ajian na ni jianha na ixin ditticanho que Dios sinchexechon nindadiguenhe inchin ndac̈ho Dios ngain nindogoelitoa na. \v 7 Cainxin chojni ngain tti tteyó grupoe chojni Israel chonda na confianza ixin Dios sinchexechon nindadiguenhe ixin jañá ndac̈ho. Mexinxin nchesayehe na Dios nchanho co ttie. Co jaxon, canxion chojni judío joic̈ho na jie de ixin janha ixin janha chonda confianza mé cai. \v 8 ¿Apoco soixin ra ẍo judío ra ditticaonha ra ixin Dios sinchexechon nindadiguenhe? \s1 Icha saho queẍén Pablo vanchehe jianha ngain chojni que vaguitticaon Jesús \p \v 9 ’Icha saho janha vaẍaxanho ixin janha vanttaha jian are vanttaha feo ngain chojni que ditticaon Jesús, tti joixin rajna Nazaret. \v 10 Co jañá janha vanttaha ngain ciudad de Jerusalén. Co xidána que ttetonha ngain icha xidána chjana xa joachaxin de coiaxian tsje chojni que ditticaon Jesús. Co are jehe xa ndac̈ho xa ixin navenxon na, janha cai ndac̈hjan ixin nchao vanchehe xa. \v 11 Anto tsje nttiha janha jointtaha feo ngain chojni que ditticaon Jesús ixin rinaho que chojni mé irroguitticaonha na Jesús icha. Co jañá vanttaha ngain cainxin nihngo. Co janha anto vacoñaoa na, mexinxin hasta vacjé chojni mé ngain tsje rajna de ojé nontte. \s1 Pablo nichja iná de ixin queẍén jehe coexinhi vitticaon Jesús \r (Hechos 9.1‑19; 22.6‑16) \p \v 12 ’Co are janha vanttaha jamé, janha sacjoi ciudad de Damasco conixin joachaxin de xidána que ttetonha ngain icha xidána. \v 13 Pero are janha ngatja nttiha ngosine nchanho, janha vicon vingasantte na ná ẍohi que joixin ngajni ngá nttiha que rrittji janha conixin chojni que cjoinha. Co ẍohi mé anto icha soji ẍoi que nchanho. \v 14 Cottimeja cain na vinttji na ngataha nontte. Co janha coian tté Jesucristo nichjaxin nguigoahna hebreo co ndac̈ho: “Saulo, Saulo, ¿quedonda ningaconna co feo nchena? Jaho rritoniha ixin jaha inchin coxinttá are ẍantoe va con garrocha.” \v 15 Cottimeja janha ndac̈hjan: “¿Quensen, soixin?” Co Jesús, tti chonda cain joachaxin, ndac̈ho: “Janha Jesús tti jaha ningaconhe co feo nchehe ngain. \v 16 Dingattjen, janha joihi nganji co nichjaha para sinchehe ẍana. Janha coinchiaha jaha ixin jaha rrondache chojni queẍén jaha vicon na janha jai co cai tti janha tsjagoha jaha are jaha sicon na janha icha. \v 17 Co janha rrorroanha jaha ngain chojni que jeha judío. Co janha tsjenguijna jaha are jaha ngayé chojni judío co chojni que jeha judío para ixin cain chojni mé nasoenxonha na. \v 18 Janha rrorroanha jaha ngayé chojni que jeha judío para que jaha sinchecoenhe na tti ndoa. Jamé jehe na tsinttohe na de nchehe na cosa jianha co tsexinhi na sinchehe na cosa jian. Co jehe na isitticaonha na tti ndac̈ho xijianha, sino que sitticaon na ngain Dios. Co jañá janha sinttatjañá na cain cosa jianha que nchehe na. Co jehe na sintte na conixin icha chojni que coinchiehe Dios.” \s1 Pablo vitticaon tti ndac̈ho Jesús \p \v 19 ’Mexinxin, soixin, janha vitticanho cain tti ndac̈ho Jesús nganji na are janha vicononxinna. \v 20 Janha saho nichja ngain chojni ngain ciudad de Damasco. Cottimeja nichja ngain chojni ngain ciudad de Jerusalén, cottimeja nichja ngain chojni ngoixin nonttehe Judea co ngain chojni que jeha judío. Janha ndattjan cain chojni mé ixin tsentoxinhi na vidé na co sincheha na cosa jianha, sino que sinchehe na cosa jian inchin Dios rinao para tsjagoe na icha chojni que ndoa jehe na coentoxinhi na vidé na. \v 21 Co canxion chojni judío tse na janha ngain nihngo ixin janha nichja jamé. Co chojni mé joinao rrogoen na janha. \v 22 Pero Dios cjoenguijna na, mexinxin janha ẍa rrinichja cain tti janha vicon ngain chojni noa co ngain chojni rico, co cainxin tti janha nichja jí de acuerdo conixin cain profeté Dios co Moisés dindac̈ho ixin chonda que tsonhe. \v 23 Co cain nimé dicjin na ixin Cristo chonda que anto tangui tsonhe co ixin Cristo ndasenhe co rroxechon icha saho de cainxin chojni que ndadiguenhe. Co jañá tti Cristo tsjagoe chojni judío co chojni que jeha judío ixin ndoa jehe nchao danjo ngain cain chojni iná vida naroaxin. \s1 Pablo joinao ixin rey Agripa rroguitticaon Jesús \p \v 24 Are Pablo jinichja cain yá de ixin jehe, Festo ndac̈ho sén: \p ―¡Pablo, jaha ndadixenga! Jaha dixantte ttjelea ixin anto coangui ẍón. \p \v 25 Pero Pablo joattehe: \p ―Nahi, soixin, janha dixengaha na. Cainxin tti janha ndac̈hjan ndoa. \v 26 Co nttihi jí rey Agripa. Jehe chonxin cain yá. Janha nichja ngain jehe conixin confianza ixin nona que jehe ochonxin cain tti janha ndac̈hjan. Ixin cain tti ndac̈hjan janha ndoa conhe ngattoxon con tsje chojni. \p \v 27 Cottimeja Pablo ndache rey Agripa: \p ―Soixin, ¿aditticaon tti dicjin profeté Dios? Janha nona que soixin ditticaon. \p \v 28 Cottimeja Agripa ndac̈ho: \p ―Ngain nchion tiempo jihi ¿aẍaxaon ixin sincheguitticaon na Jesús? \p \v 29 Cottimeja Pablo ndac̈ho: \p ―Masqui nchion o tsje tiempo, anto jian si soixin co cain icha chojni nttihi que tettinhi tti janha rrinichja sitticaon ra co sintte ra inchin janha. ¡Pero nahi siatteha ra conixin cadena inchin janha! \p \v 30 Are Pablo joexin nichja cain yá, xirey, xigobernador, Berenice co cain icha chojni que te nttiha vingattjen na, \v 31 co vac̈hjexin na de cuarto co coexinhi na cjoao chó na co ndac̈ho na: \p ―Xí jihi ẍonhi cosa jianha joinchehe xa, mexinxin jiquininxinha xa ndasenhe xa ni jiquininxinha xa siaxinhi xa cárcel. \p \v 32 Co Agripa ndache Festo: \p ―Si xí jihi rrondac̈hoha xa ixin rinao xa que xiemperador sinchejuzguehe jehe xa, ján na nchao rrogantsje na xa de cárcel. \c 27 \s1 Are rroanha na Pablo para Roma \p \v 1 Cottimeja jehe na cjoao chó na co rroanha na na janha na para nonttehe Italia. Co are mé jehe na ndache na ná xicapitán que vinhi Julio ixin sajoicao xa Pablo conixin icha nivintteaxinhi nttiha. Jehe Julio cjoi xicapitén ná grupoe xisoldado vinhi Augusto. \v 2 Cai ná xí vinhi Aristarco que joixin xa de ngain ciudad de Tesalónica ngain nonttehe Macedonia cjoi xa conixin janha na. Coá na ná barco que joixin ciudad de Adramitio. Co barco mé vehe listo sajittji barco ngain canxion rajna ngain nonttehe Asia. \v 3 Co nchanho yoxin joaso na ciudad de Sidón. Julio joinchehe jian ngain Pablo co coanc̈hjanda Pablo vanianxin de barco co joitsjehe niamigoe nttiha co coanc̈hjanda niamigoe Pablo chjé na jehe tti gondehe. \v 4 Cottimeja janha na sacjoixin na de nttiha ngain barco. Anto soji jitja c̈hintto, mexinxin janha na vatto na nontte ngosine ndachaon dinhi Chipre ngain lado cjon ixin nttiha c̈hintto mé icha sojiha c̈hintto. \v 5 Cottimeja vattoa na ndachaon chian nonttehe Cilicia co nonttehe Panfilia. Co joaso na ciudad de Mira ngain nonttehe Licia. \p \v 6 Nttiha xicapitén xisoldado vittja xa ná barco que joixin ciudad de Alejandría co barco mé sajittji ngain nonttehe Italia. Jehe xa coetonha xa ixin janha na coá na barco mé para jointtaha sigue sacjoi na. \v 7 Co canxion nchanho sacjoi na anto yao co anto tangui joaso na chian rajna Gnido. Anto soji c̈hintto co c̈hoha sacjoi na nao icha, mexinxin vatto na chiaon rajna Salmón ngain nontte ngosine ndachaon dinhi Creta ixin nttiha c̈hintto icha sojiha. \v 8 Anto yao vatto na ngoixin nontte mé hasta joaso na ná lugar chian rajna Lasea. Co lugar mé anto nchao para cainxin barco dinttengattjen barco nttiha, mexinxin dinhi Buenos Puertos. \p \v 9 Are mé ovatto canxion semana hasta joaso na lugar mé, co anto chiaon tiempoe quin are anto soji c̈hintto. Mexinxin Pablo nichja tti ẍaxaon \v 10 co ndac̈ho: \p ―Janha ndattjo ra ixin anto tangui tsoan na isi satsji na icha. Barco jihi rroxantte ixin anto soji tseto jinda. Co barco co cargue sitján. Co anto peligro para cain na ján na cai. \p \v 11 Pero xicapitén xisoldado icha joinchehe xa caso tti ndac̈ho xí que vagueca barco mé co tti ndac̈ho xí que coehna barco mé. \v 12 Co masqui lugar tti vintte na anto nchao para cainxin barco vaguengattjen, nchaoha nttiha para barco vaguittohe ngoixin tiempoe quin are anto soji c̈hintto. Mexinxin merocoa cainxin chojni ẍaxaon ixin icha jian janha na sacjoixin na de nttiha. Jehe na joinao na rrogaso na ngain ciudad de Fenice ngain ẍajeho nontte mé para rrogatto na tiempoe quin are anto soji c̈hintto, ixin ngain ciudad mé veha c̈hinttoe norte ni c̈hinttoe sur. \s1 Are coeto ndachaon soji \p \v 13 Cottimeja joí ná c̈hinttoe sur que sojiha c̈hintto danto, co jehe na ẍaxaon na ixin nchao satsji na icha. Mexinxin janha na sacjoixin na de lugar mé co sacjoi na anto chiaon ngandehe ndachaon c̈hiqué nontte ngosine ndachaon que dinhi Creta. \v 14 Pero nchion después joí ná c̈hintto anto soji que joixin nontte mé co vinhi c̈hintto Nordeste. c̈hintto mé anto soji joinchenguittjen c̈hintto barco mé. \v 15 Co c̈hintto mé coanc̈hjandaha barco para sacjoi nao, mexinxin tti veca barco ndajoinchengattonoa barco. Cottimeja coanc̈hjanda ixin c̈hintto veca barco mé. \v 16 Co vatto na ná nontte nchín que jí ngosine ndachaon que dinhi nontte Clauda. Co nttiha c̈hintto mé joinchenguittjenha barco soji inchin icha saho. Mexinxin masqui tangui, janha na nchao vantsje na ná lanchachjan de ngataon jinda tti jic̈hoanito barco para xantteha lanchachjan mé. \v 17 Co joaqué na lanchachjan mé ngaxinhi barco. Cottimeja coiattehe na barco conixin jino jieto. Co joaqué na jino mé c̈hinguihi barco para ixin barco rroxantteha. Co anto ẍaon na ixin ẍaxaon na puede barco satsji ngain lugar vinhi Sirte, tti jí tsje nchise co ningaha jinda. Mexinxin jehe na joinchegania na manta jie que joinchegonda c̈hintto para deca barco. Cottimeja barco mé sacjoi lado jitjaxin c̈hintto. \v 18 Co nchanho yoxin ẍa anto soji c̈hintto, mexinxin jehe na coexinhi na vancajinhi na barco cargué barco c̈hingui ndachaon para ixin barco setsinganguiha jinda ixin anto soji coinguittjen jinda. \v 19 Co nchanho ninxin janha na conixin rana na vancanguixin na jinda tsje cosa tti nchexin na ẍa ngaxinhi barco. \v 20 Tsje nchanho janha na viconha na ni nchanho ni conotse. Co janha na ẍaxanho na ixin ndarroguenhe na nttiha ixin ẍa anto soji coinguittjen ndachaon co c̈hintto. \p \v 21 Co are vatto tsje nchanho que jehe na joineha na, Pablo vingattjen ngagué na co ndac̈ho: \p ―Icha jian isi jaha ra rroguitticaon ra tti janha ndattjo ra icha saho. Icha jian isi rrocjixinha na de Creta. Pero jai cainxin cosé barco ndavitján. \v 22 Co jaxon janha ndattjo ra ixin taha ra joachjaon, ixin masqui barco jihi sitján, pero ẍonhi chojni ndasenhe. \v 23 Jamé nona, ixin are naxin xehe joí nganji na janha ná angél Dios, tti ttetonna co janha rrinttaha ẍé jehe Dios mé. \v 24 Co ángel mé ndachjenji na: “ẍaonha, Pablo, ixin jaha chonda que satsji ngain emperador romano. Co ixin Dios anto rinao jaha, ni ná chojni conixin jaha ngaxinhi barco jihi ndasenhe.” Jañá c̈ho angél Dios. \v 25 Mexinxin taha ra joachjaon ixin janha chonda confianza ngain Dios co ditticanho ixin cainxin cosa tsonhe inchin ndac̈ho Dios. \v 26 Pero seguro que masqui barco rroxantte, pero ján na saso na ngain ná nontte. \p \v 27 Jañá vatto yó semana de c̈hintto. Cottimeja ná ttie joaso na ngain parte de ndachaon que vinhi Adria. Co joho c̈hintto veca barco mé. Co ngosine ttie mé, jehe nitenda na barco vicon na ixin barco mé ojoiji barco chiaon de ngain tti jí jinche. \v 28 Jehe na vattechoha na jinda para chonxin na queẍén ningaxin vehe jinda mé. Co jinda vechonda nda treinta y seis metros nttiha. Co are vatto na nchion icha, cjan na vattechoha na jinda iná co nttiha vechonda veintisiete metros. \v 29 Co ixin jehe na ẍaon na ixin puede barco rroxantte ngataha ẍo, mexinxin vancahngui na jinda nó chia yeye conixin jino para ixin coengattjen na barco mé. Co jehe na anto joinao na jaca rrojingasán. \v 30 Nivinttenda barco joincheẍaxaon icha chojni ixin jehe na tedancahngui na icha chia jinda conixin jino nojaxin barco. Pero jeho joincheyehe na na ixin joinao na sarroquinga na de ngain barco ngaxinhi lanchachjan. \v 31 Cottimeja Pablo ndache xicapitán co xisoldadoe: \p ―Si xí que tericao barco jihi sittoeha xa ngaxinhi barco, jaha ra ndasenhe ra c̈hingui jinda. \p \v 32 Mexinxin xisoldado conc̈hinji xa jinoe lanchachjan icha saho que xí que tericao barco vengá lanchachjan mé. Co sajoicao jinda lanchachjan mé. \p \v 33 Co are ojidingasán Pablo ndache cain na: \p ―Icha jian isi jaha ra sintte ra ixin vatto yó semana co ẍonhi jointte ra ni vinttec̈hinha ra. \v 34 Mexinxin jintte ra para ixin rrochonda ra fuerza. Co taha ra joachjaon ixin ẍonhi tsonha ra ni tsoniaha ra. \p \v 35 Co are joexin nichja Pablo cain yá, jehe tse ná niottja co chjé gracias ngain Dios are cainxin chojni coinhi na. Cottimeja jehe conc̈hinji niottja mé co coexinhi joine nio. \v 36 Cottimeja cain na goan na animado de ixin tti ndac̈ho Pablo, co jehe na cai joine na. \v 37 Co janha na vintte na doscientos setenta y seis chojni ngaxinhi barco mé. \v 38 Co are joexin joine na niottja mé co ocojehe na, coexinhi na vancahngui na trigo ndachaon para ixin itsonontteha barco c̈hingui jinda. \s1 Are xantte barco \p \v 39 Co are vingasán, jehe nitericao barco chonxinha na nontte ngosine ndachaon tti joaso na. Pero vicon na ná lugar ngandehe nontte mé ttinó jinda ijittinguittjenha nda co tti ojí nchise. Jehe na joinao na rrogueca na barco nttiha, si nchao. \v 40 Cottimeja jehe na conc̈hinji na jinoe chia yeye que coengattjenxin na barco co vittohe chia c̈hingui jinda. Cottimeja coxindanguehe na direccioen barco c̈hingui jinda que jehe na gondehe na para ixin veca na barco mé nao. Cottimeja jehe na vatsín na manta jie ngain já barco para ixin c̈hintto nchao veca c̈hintto barco mé. Cottimeja barco sacjoi ngain lugar tti ijittinguittjenha jinda. \v 41 Pero sacjoi na ngain lugar tti jinda vetanxin chó nda. Co jinda tse nda barco co sajoicao nda ngain ná jnanchjan de puro nchise c̈hingui jinda. Co já barco mé c̈hoha vac̈hjexin de nttiha. Co noton barco mé coexinhi xantte ixin anto soji goen jinda. \v 42 Rato mé xisoldado ẍaxaon xa ixin narrogoenxon xa tti vintteaxinhi ixin ẍaon xa que puede tti vintteaxinhi nchao sarroquinga na are oviji na ngataha nontte xema. \v 43 Pero xicapitán joinaoha xa ixin Pablo ndasenhe, mexinxin coanc̈hjandaha xa xisoldadoe xa goen xa tti vintteaxinhi; sino que coetonhe xa cain chojni que onohe nchenadá rroc̈hinca na ngain jinda hasta siji na ngain nontte xema. \v 44 Co cai coetonhe xa cain chojni que noeha nchenadá ixin queẍén satto ngataonhe jinda ngataha nttatablé barco co ngataha icha cosé barco. Co jañá cain na joaso na tti xema nontte co ẍonhi conna na. \c 28 \s1 Are Pablo ngain nonttehe Malta \p \v 1 Co are cain na joaso na nontte, coian na ixin nontte mé dinhi Malta. \v 2 Co chojni nttiha coiaconoana na. Jehe na joinchechjian na ná ẍohi jie ixin anto quin co ixin jittí c̈hin. Cottimeja ndachjenji na na ixin rroxiẍona na ngandehe ẍohi mé. \v 3 Pablo tse ná manojo de nttaniho co joaquehe ntta ngataha ẍohi. Co rato mé ná conché vac̈hjexin va de ngacjan ẍohi mé ixin anto soa co joinehe va rá Pablo co taveriahnda va nganito rá Pablo. \v 4 Are chojni que joixin nontte mé vicon ixin conché mé taveriahnda va nganito rá Pablo, jehe na ndache chó na: \p ―Seguro xí jihi ná tti doen chojni. Co masqui ndavenha xa ngain ndachaon, pero chonda que ndasenhe xa ixin joinchehe xa jianha. \p \v 5 Pero Pablo contsenga rá co vanca va ngatto ẍohi. Co ẍonhi conhe Pablo. \v 6 Co chojni que joixin nontte mé chonhe na para ixin rroguicon na rrogatjoe rá Pablo o que rato mé ndarroguenhe Pablo. Pero chonhe na sé co Pablo ẍonhi conhe, mexinxin ẍaxaon na ojé co coexinhi na ndac̈ho na ixin Pablo ná dios. \p \v 7 Ná xí vinhi Publio vaquetonhe nonttehe Malta. Jehe xa chonda xa jnguihi xa chiaon tti janha na texiẍona na, co jian vayahna na xa ngaxinhi nchiandoha xa ngoixin tti ní nchanho que vintte na nttiha. \v 8 Tiempo mé ndodé Publio tavetsinga ndo ngataha saoen ndo ixin anto vechonda ndo soa co anto vechonda ndo diarrea. Pablo sacjoi joitsjehe ndo. Jehe tsín rá ngataha ndo co joinchecoanxinhi Dios. Co jehe ndo xingamehe ndo. \v 9 Cottimeja cainxin chojni nihi ngain nontte mé joí na ngain Pablo co cain jehe na xingamehe na. \v 10 Co anto tsje cosa joinchettohna na na. Co are janha na sacjoi na, jehe na cjoenguijna na na jointtaca na iná barco cain cosa mé. \s1 Are Pablo joiji Roma \p \v 11 Are vatto ní conittjao que janha na vintte na ngain nontte mé, coá na iná barco que nttiha vehe ngoixin tiempo quin are anto soji c̈hintto. Co barco mé joixin de ngain ciudad de Alejandría. Co ngain nojaxin barco mé vintte yó retratoe dios, ná vinhi Cástor co ná vinhi Pólux. \v 12 Co ngain barco mé sacjoixin na de nonttehe Malta que jí ngosine ndachaon co joaso na ciudad de Siracusa. Vittona na nttiha ní nchanho. \v 13 Cottimeja sacjoixin na de nttiha co sacjoi na chiaon ngandehe ndachaon hasta joaso na ngain ciudad de Regio. Co nchanho yoxin coexinhi cjoa ná c̈hinttoe sur, mexinxin janha na sacjoi na norte co ndoexin joaso na ngain ciudad de Puteoli. Nttiha vanianxin na de barco. \v 14 Nttiha janha na vetan na canxion chojni que vaguitticaon na ngain Jesús, co jehe na vayahna na na ngain nchiandoha na para ngoixin ná semana. Cottimeja janha na sacjoi na para ciudad de Roma. \v 15 Co chojni que vaguitticaon Jesús ngain Roma coinhi na de ixin janha na. Mexinxin vac̈hjexin na de ciudad mé co vetan na na ngatja nttiha. Canxion na sacjoi na hasta ngain rajna Foro de Apio co icha na sacjoi na hasta ngain lugar que dinhi Tres Tabernas para vetan na na. Co are Pablo vicon na, jehe chjé gracias ngain Dios co goan animado. \v 16 Are joaso na ngain Roma, xicapitán joanjo xa tti vintteaxinhi ngain xivaquetonha cárcel de Roma. Pero jehe xa joanjo xa joachaxin que Pablo vittohe ngain ná nchia, jehe conixin nacoa xisoldado para venda xa. \s1 Are Pablo joinchecoenhe chojni de ixin Dios ngain Roma \p \v 17 Are vatto ní nchanho de joaso na Roma, Pablo rroanha joajna cainxin nivaquetonhe chojni judío que vintte na nttiha Roma ixin ẍatte na ngain jehe Pablo. Cottimeja Pablo ndac̈ho ngain na: \p ―Hermanos, masqui janha ẍonhi jianha jointtaha ngain chojni judío ni ngain costumbre que chonda na de ngain nindogoelitoa na ẍanc̈hjen, pero masqui jamé coiaxinna na nttiha Jerusalén co joanjo na na ngá rá chojni romano. \v 18 Co chojni romano anto cjoao na co ndac̈ho na ixin janha jiquininxinha ndasenhe na. Mexinxin joinao na rrocanc̈hjanda na na rrogac̈hjexin de cárcel. \v 19 Pero chojni judío c̈hoha na. Mexinxin janha chonda que joanchia ixin xiemperador sinchejuzgana janha masqui chondaha ni ná cosa jianha para rronichja de ixin chojni judío. \v 20 Mexinxin janha vayaha ra ixin janha rinaho sicon ra co rronichjaha ra ixin jaxon janha rric̈hoaxin cadena jeho ixin janha ditticanho ngain jehe tti techonhe cain chojni judío. \p \v 21 Cottimeja jehe na ndache na Pablo: \p ―Janha na ẍonhi joajna vayá na de ngain nonttehe Judea de ixin soixin. Co ẍonhi chojni judío que joixin nttiha nichja jianha de ixin soixin. \v 22 Pero janha na nona na ixin ngain cainxin lugar te chojni que anto coñao ngain chojni que ditticaon Jesús. Mexinxin janha na anto rinaho na tsian na tti rrondachjenji ni ra soixin. \p \v 23 Cottimeja jehe na coín na ná nchanho para ixin jehe na ẍatte na iná. Co nchanho mé jehe na co anto tsje icha chojni ẍatte na ngain nchia tti vehe Pablo. De vingasán hasta ttie Pablo ndache na de ixin queẍén Dios ttetonha. Pablo joinao ixin cain chojni mé rrochonxin na quensen Jesús, mexinxin conixin ley que vayé Moisés co ẍón que dicjin profeté Dios Pablo cjoagoe chojni de ixin quensen Jesús. \v 24 Co canxion chojni vitticaon na tti ndac̈ho Pablo co icanxin na c̈hoha vitticaon na. \v 25 Co ixin vintteha na de acuerdo, sacjoi na cada na nchiandoha na. Cottimeja Pablo ndac̈ho: \p ―Anto ndoa tti ndac̈ho Espíritu Santo ngain nindogoelitoa na are nichjé Isaías co ndac̈ho: \q1 \v 26 Sattji ngain chojni tehe co ndache na: \q1 Jaha ra ján tsinhi ra, pero tsinxinha ra. \q1 Jaha ra ján sicon ra, pero rrochonxinha ra quehe rroc̈ho tti sicon ra; \q1 \v 27 ixin ansean ra anto concha \q1 co rinaoha ra tsinhi ra \q1 co coejehe ra jmacon ra \q1 para que siconha ra conixin jmacon ra \q1 ni tsinhi ra conixin ndatsjoan ra, \q1 ni tsinxin ra ngain ansean ra \q1 ni tsentoxinhi ra vidá ra para que janha sinttaxingamaha ra. \p \v 28 Co cai Pablo ndac̈ho: \p ―Mexinxin chonxin ra ixin Dios de jai pa ndaha sanjo joachaxin ngain chojni que jeha judío ixin sitticaon na Jesús co jehe sinchetjañehe na cosa jianha que nchehe na. Co chojni mé sinao na tsinhi na cain tti ndac̈ho Dios. \p \v 29 Co are joexin nichja Pablo cain yá, sacjoi chojni judío co anto joinchediscutí na de ixin cain yá. \p \v 30 Co Pablo vittohe nttiha yó nano ngain nchia que joincherentá. Co vayé quexeho chojni vacji nchiandoha. \v 31 Co Pablo nichja de ixin queẍén Dios ttetonha. Co joinchecoenhe chojni de ixin Jesucristo, tti chonda cain joachaxin. Co ẍonhi chojni cayacoen Pablo para nichja joajné Dios.