\id GAL 49 GALpio.sfm UTF8 Galatians Piacoco-(pio)-Colombia 2009 
\h GÁLATAS 
\toc1 Gálatas 
\toc2 Gálatas 
\toc3 Gál 
\mt1 GÁLATAS 
\c 1  
\s1 Saludo 
\p  
\v 1 Núa Pablo nubànùacué pirí cuyàluta. Apóstolca núa, Dios ibànuèrica nucàlidacaténá itàacái wenàiwicanái irí. Càmitaté wenàiwica níái cài imàaca núa apóstolpiná càmitaté nacái wenàiwica níái cài ibànùa núa nucàlidacaténá Dios itàacái. Néese yái Jesucristoca yácata ibànuèrica núa. Idéca nacái Dios ibànùaca núa, yái Wáaniri Dios imichàidéericaté Jesucristo yéetácáisi íicha.  
\v 2 Macáita níái wéenánáica núapichéeyéica yeebáidéeyéica Jesucristo itàacái, nawàwalicuéca pía. Nubànùacué pirí cuyàluta píacué macáita yeebáidéeyéica Jesucristo itàacái ìwacáidáyaquéeyéicawa yàcalé imanùbaca Galacia yàasu cáli íinatéeyéica ìyaca.  
\v 3 Nusutácué Wáaniri Dios íicha pirípinácué, Wáiwacali Jesucristo nacái namàníinápinácué pirí cayábéeri mawèníiri iyú namàacáanápinácué nacái pìyaca matuíbanáiri iyú.  
\v 4 Yái Jesucristo imàacacaté icáucawa yéetácaténáwa wáichawalíná, ipíchaná Dios yùuwichàidaca wía wabáyawaná ìwalíisewa. Càité Jesucristo imànica iwasàacaténá wía íicha yái báawéeri èerica càide iyúwaté Wáaniri Dios iwàwáaná imànica walí, yái Wacuèriná Diosca.  
\v 5 ¡Iná wàacué Dios irí cayábéeri càiripináta, yái cachàiníiri íiwitáiseca ìyéerica chènuniré cáimiétaquéeri iyú, icànéeri nacái icamaláná mèlumèluíri irìcuwa! Báisíta, amén. 
\s1 No hay otro mensaje de salvación 
\p  
\v 6 Máinícué achúmaca nuwàwa nuínáidacawa nuémìaca piináwaná ìwali, càulenáca nacái nuebáidaca yái náimáanáca pìwalicué piwènúadacasacué píiwitáisewa caquialéta Dios íicha. Dios idéca imáidacuéca pía yéewanápinácué Cristo imànica pirí cayábéeri mawèníiri iyú quéwa pidécuéca piwènúadaca píiwitáisewa peebáidacaténácué cachìwéeri tàacáisi áibanái íiméerica ìwali iwasàanápinásacué pía Dios yàasu yùuwichàacáisi íicha.  
\v 7 Quéwa canáca áiba tàacáisi báisíiri iwasèeripináca wía Dios yàasu yùuwichàacáisi íicha. Néese nàyaca meedá áibanái pìatalécué imènìadéeyéicuéca pía cachìwéeri tàacáisi iyú íná báawaca píiwitáise píapichawáaca. Nawàwa nacái nawènúadaca Dios itàacái báawacaténá namànicani, yái tàacáisi icàlidéerica Cristo iwasàaca wenàiwica Dios yàasu yùuwichàacáisi íicha.  
\v 8 Quéwa, péemìacué cayába, áibanáicaalí icàlidacué pirí áiba tàacáisi méetàuculéeri íicha yái wacàlidéericatécué pirí, yásí Dios yùuwichàidacani càiripináta. Càita nacái nucàlidacaalícué pirí áiba tàacáisi, yásí Dios yùuwichàidaca núa càiripináta. Càita nacái chènuníiséeri ángel icàlidacaalícué pirí áiba tàacáisi, yásí Dios yùuwichàidacani càiripináta.  
\v 9 Nudéca nucàlidacuéca piríni quéwa siùcade nucàlidacuéca pirí àniwani: Aibacaalí icàlidacué pirí áiba tàacáisi méetàuculéeri íicha yái wacàlidéericatécué pirí, yá Dios yùuwichàidéeripiná càiripináta. 
\p  
\v 10 Càmita quirínama nucutá cayábacaténá meedá wenàiwicanái iicáca núa, néese nucutáca cayábacaténá Dios iicáca yái numàníirica. ¡Núalimáidacaalí mamáalàacata numànica meedá càide iyúwa casíimáiná wenàiwicanái iicácatá, néese càmita Cristo yàasu wenàiwica núatá! 
\s1 Cómo llegó Pablo a ser apóstol 
\p  
\v 11 Píacué nuénánáica, nuwàwacué píalíacawa ìwali yái tàacáisi nucàlidéericuéca pirí Jesucristo ìwali, yái tàacáisi íiméerica Jesucristo iwasàaca wenàiwica Dios yàasu yùuwichàacáisi íicha. Càmitaté èeri mìnanái níái cài ichùnìaca yái tàacáisi náalíacái iyúwa.  
\v 12 Càmitaté wenàiwicanái níái cài imàaca nulí yái tàacáisica. Càmita nacái néewáida núa cài. Néese Jesucristocata yái imàaquéerica núalíacawa nucàlidacaténá wenàiwicanái iríni. 
\p  
\v 13 Pidécuéca péemìaca nuináwaná ìwali càinácaalíté numànica bàaluité nuèpunícaalítéwa càide iyúwa judíonái yéewáidáaná. Píalíacuéwa nùuwichàidacaté Dios yàasu wenàiwica mamáalàacata, máiní báawéeri iyú, níara yeebáidéeyéicaté Jesucristo itàacái. Nunúacaté manùbéeyéi numáalàidacaténá nía.  
\v 14 Nuèpunícáinátéwa càide iyúwa judío íiwitáise ìyáaná, yáté máiní numànica cachàiníiri iyú náicha madécaná nunacáiyéicawa nuénánái judíoca máinícáináté cachàiníwanái náicha numànicaté macáita machacàníiri iyú càide iyúwa wàawirináimi judío íiwitáise íimáaná.  
\v 15 Quéwa ipíchawáiseté numusúaca nuicáca èeri, Dios yeedácaté núa nuíbaidacaténá irípiná. Yá cáininácáiná Dios iicáca núa, íná imànica nulí cayábéeri mawèníiri iyú imáidáanápináté núa nuíbaidacaténá irípiná. Néese Dios íináidacatéwa imàacáanápináté nuicáca Jesucristo. Yáté nuicácani.  
\v 16 Dios imàacacaté núalíacawa Dios Iiricani yái Jesucristoca, yéewanápiná nucàlidaca yái tàacáisi Jesucristo ìwali càmíiyéi judío irí. Idécanáamité Dios imàacaca nuicáca Iiri, yá càmitaté nuwàwacutá áibanái wenàiwica yéewáidáanápináté núa.  
\v 17 Càmitaté nacái nùawa Jerusalén ìyacàlená néré nuicácaténá níara apóstolca, Dios imáidéeyéicaté nupíchawáise. Càmitaté nusutá nuémìawa nía nùasu tàacáisi ìwali Dios imàaquéericaté nulí. Néeseté nùacatéwa machacànita Arabia yàasu cáli néré. Néesetécáwa nuèpùacawa Damasco ìyacàlená néré. 
\p  
\v 18 Néeseté máisiba camuí idénáami, yá nùacatéwa átata Jerusalén ìyacàlená néré, nupáchiacaténáté Pedro néré, idàbáanáté nùacawa yéewanápiná núalía nuicáca Pedro. Yáté nuyamáacawa Pedro yáapicha quince èeri.  
\v 19 Quéwa canácata nuiquéeri áibanái apóstol, abéerita Santiagoquéi nuicá, yái Wáiwacali iméeréerica.  
\v 20 Núumacué pirí báisíiri iyú, abéerita Jesucristo yái cài imàaquéericaté núalíacawa itàacái. Dios yáalíacawa nucàlidacuéca pirí báisíiri iyúni. 
\p  
\v 21 Néese idécanáamité nupáchiaca néré, yáté nùacawa Siria yàasu cáli néré, Cilicia yàasu cáli néré nacái.  
\v 22 Níara wéenánái yeebáidéeyéicaté Cristo itàacái ìwacáidáyaquéeyéicatéwa yàcalé imanùbaca Judea yàasu cáli íinata, càmíiyéicáwaté yáalía iicáca núa.  
\v 23 Néemìacáitaté nuináwaná ìwali. Cài náimacaté nùwali: “Yáta yùuwichàidéericaté wía bàaluité, yái iwàwéericaté imáalàidaca wía ìwalíise yái weebáidáanáca Jesucristo itàacái, siùcade yàaca yàalàaca wenàiwica neebáidáanápiná Jesucristo itàacái”, cài náimacaté nùwali.  
\v 24 Yá nàacaté Dios irí cayábéeri nùwali Dios iwènúadacáináté irípináwa nuíwitáise. 
\c 2  
\s1 Los otros apóstoles aceptan a Pablo 
\p  
\v 1 Néeseté catorce camuí idénáami, yáté nuèpùa nùacawa Jerusalén ìyacàlená néré àniwa Bernabé yáapicha, yá nutécaté Tito núapichawa.  
\v 2 Nùacatéwa néré Dios ichùulìacáináté nùanápináwa néré. Néeseté Jerusalén ìyacàlená néenibàa nùacawa nàatalé níara nacuèrinánái cáimiétacanéeyéica, watàanícaténá wáapichawáaca méetàucuta áibanái íicha. Yá nucàlidacaté nacuèrinánái irí yái tàacáisica nucàlidéerica càmíiyéi judío irí, íiméerica Jesucristo iwasàaca wenàiwica Dios yàasu yùuwichàacáisi íicha. Nuwàwacaté cayábaca néemìaca nùasu tàacáisi ipíchanáté canáca iwèni yái íibaidacalésica numàníiricaté Dios irípiná, càita nacái yái íibaidacalési numàníirica siùcade.  
\v 3 Néenialíté abénaméeyéi cachìwéeyéica nacàlidacaté iwàwacutáanása namànica circuncisión Tito irí, yái núapichéerica griegosàiri, càmíirica judío. Quéwa níái nacuèrinánáica càmitaté nachùulìa Tito namàníinápiná irí circuncisión.  
\v 4 Níara ichùulièyéicaté namàníinápiná circuncisión Tito irí, cachìwéeyéica nía meedá icàlidéeyéicaté iináwanáwa neebáidáanása Jesucristo itàacái. Nawàlùacatéwa wèewiré ibàacanéeri iyú. Yá nawàwacaté nacháawàaca waináwaná ìwali càmicáináté wamàni macái càulenéeri wawàsi profeta Moisés ichùulièricaté israelitanái imànica nàacaténáté Dios icàaluíniná. Quéwa Cristo Jesús iwasàacaté wía Moisés yàasu tàacáisi íicha. Càité cachìwéeyéi namànica nawàwacáináté nadacùaca wía wamàníinápináté àniwa càide iyúwa Moisés ichùulìaná israelitanái bàaluité.  
\v 5 Quéwa càmitaté weebá natàacái ibatàa abéeri momentopináta, wawàwacáináté wacùacuéca pirípináni yái tàacáisi báisíirica íiméerica Jesucristo iwasàaca wenàiwica Dios yàasu yùuwichàacáisi íicha mawèníiri iyú. 
\p  
\v 6 Níái nacuèrinánái áibanái iiquéeyéica cáimiétaquéeri iyú, càmitaté nachùulìa nucàlidáanápiná áiba wawàsi wàlisài càmíiyéi judío irí, néese cayábacaté naicáca nucàlidáanáté Jesucristo iináwaná. Quéwa càmitaté nucutá cayábáanápiná naicáca núa éwita cáimiétacanéeyéicáaníta nacuèrinánáica nía, càmicáiná Dios iicá abéeri wenàiwica iyúwa cayábéeri áibanái íicha.  
\v 7 Càmitaté nachùulìa nucàlidáanápináté áiba wawàsi wàlisài, néese náimacaté nùwali báisícata Dios ichùulìacaté nucàlidáanápiná itàacái càmíiyéi judío irí, yái tàacáisi íiméerica Jesucristo iwasàaca wenàiwica Dios yàasu yùuwichàacáisi íicha; càité nacái Dios ichùulìacaté Pedro icàlidáanápiná yái tàacáisi judíonái irí.  
\v 8 Dios ibànùacáináté Pedro iyúwa apóstol icàlidacaténá Jesucristo iináwaná ìwali judíonái irí. Càita nacái Dios ibànùaca núa iyúwa apóstol nucàlidacaténáni càmíiyéi judío irí. 
\p  
\v 9 Ináté Santiago, Pedro nacái, Juan nacái, níái áibanái iiquéeyéicaté iyúwa nacuèrinánáiwa, níata yáalíacatéwa Dios imànicaté nulí yái cayábéerica mawèníiri iyú, imàacacaténáté nucàlidaca itàacái càmíiyéi judío irí. Néeseté náibàaca nacáapiwáaca wáapicha, núa, Bernabé nacái náasáidacaténá casíimáica naicáca wía iyúwa nàacawéeyéináwa iyúudèeyéica nía. Yáté abédanamata náiwitáise nacái wáapicha wacàlidáanápináté Jesucristo iináwaná ìwali càmíiyéi judío irí idècunitàacá áibanái apóstol íibaidaca Dios irípiná nacàlidacaténá itàacái judíonái irí.  
\v 10 Nasutácaté wáicha abéeri wawàsi meedá wayúudàanápináté catúulécanéeyéi wenàiwica, yeebáidéeyéica Jesucristo itàacái. Càita núalimáidaca numànica cáalíacáiri iyú càiripináta. 
\s1 Pablo reprende a Pedro en Antioquía 
\p  
\v 11 Quéwa Pedro idécanáamité yàanàaca Antioquía ìyacàlená néré, néese nùalàacani cachàiníiri iyú imànicáináté yàacawa áiba wawàsi báawéeri. Càité imànica:  
\v 12 Quéechatécáwa Pedro imànicaté cayábéeri, yáté iyáaca iyáacaléwa wéenánái yáapicha, níara càmíiyéica judío yeebáidéeyéica Jesucristo itàacái. Néeseté abénaméeyéi judío yàanàaca néré nacái, níái judío Santiago ibànuèyéicaté néré, Jerusalén ìyacàlená néeséeyéi. Idécanáamité nàanàaca, yá báawacaté naicáca Pedro, yàacawéeridacáináté càmíiyéi judío. Ináté Pedro iwènúacawa càmíiyéi judío íicha yeebáidéeyéica Jesucristo itàacái, càmitaté iyáa iyáacaléwa náapicha cài quirínama cáalucáináté Pedro iicáca níái judío yàanèeyéicaté Jerusalén néese, casacàacáiná judíonái iicáca càmíiyéi judío.  
\v 13 Néeseté áibanái judío ìyéeyéicaté yàcalé irìcu yeebáidéeyéica Jesucristo itàacái, abédanamata namànica náiwitáisewa Pedro yáapicha, namànicaténá càide iyúwa pucháibéeyéi íiwitáise. Yáté càmita quirínama Bernabé yàacawéeridaca wéenánái càmíiyéi judío.  
\v 14 Nuicácaté càmita namàníiná càide iyúwa báisíiri tàacáisi yéewáidáaná wía, yái tàacáisi íiméerica Jesucristo iwasàaca wenàiwica Dios yàasu yùuwichàacáisi íicha mawèníiri iyú, cawinácaalí wenàiwica yeebáidéeyéica Jesucristo. Ináté nùalàaca Pedro cachàiníiri iyú nàacuésemi macáita níái yeebáidéeyéica Jesucristo itàacái ìwacáidáyaquéeyéicatéwa néré. Núumacaté Pedro irí: “Pía judíosàirica, quéechatécáwa pìacawéeridacaté wéenánái càmíiyéica judío càide iyúwa càmíiri judío, píalíacáinátéwa cáinináca Dios iicáca macái wenàiwica íiwitáaná abédanamata, íná ¿cáná pichùulìa cài nàyaca càide iyúwa judío íiwitáise ìyáaná, níái wéenánái càmíiyéica judío yeebáidéeyéica Jesucristo itàacái?” càité núumaca Pedro irí. 
\s1 Los judíos y los no judíos alcanzan la salvación por la fe 
\p  
\v 15 Néeseté núumaca Pedro irí: “Pía, núa nacái, wíata asáiyéi iyúwa judíonái, càmitaté wamàni iyúwa càmíiyéi judío imàníiná, càmíiyéica yeebáida Dios itàacái profeta Moisés itànèericaté.  
\v 16 Quéwa éwita judíocáaníta wía, càicáaníta wáalíacawa càmita mabáyawaná Dios iicáca wía ìwalíise yái wamàníináca càide iyúwa Dios itàacái íimáaná profeta Moisés itànèericaté. Néese mabáyawanáca Dios iicáca wía abéerita ìwalíise yái weebáidáanáca Jesucristo. Iná wía nacái judíoca wadéca weebáidaca Jesucristo yéewanápiná mabáyawanáca Dios iicáca wía ìwalíise yái weebáidáanáca Jesucristo, càmita ìwalíise yái wamàníináca càide iyúwa Moisés yàasu tàacáisi íimáaná. Canácáiná wenàiwica Dios iiquéeri mabáyawanéeri iyú ìwalíise yái imàníináca càide iyúwa Moisés yàasu tàacáisi íimáaná”, núumacaté Pedro irí. 
\p  
\v 17 Uwé, càita weebáidaca: Mabáyawanáca Dios iicáca wía wàyacáiná abédanamata Cristo yáapicha. Iná áibanái judío càmíiyéi yeebáida Cristo náimaca wàwali càicasa wíade iyúwa càmíiyéi judío cabáyawanéeyéica, càmicáiná wachùulìa wenàiwica namànica macáita càide iyúwa Moisés yàasu tàacáisi íimáaná. Iná náimaca Cristo idécasa cabáyawanáca imànica wía. ¡Càmíirita!  
\v 18 Néese cabáyawanáca wía báisíiri iyú wèepùacaalí wéewáidaca wenàiwica iwàwacutáanápinása namànica càide iyúwa profeta Moisés yàasu tàacáisi ichùulìaná yéewacaténása cayábaca Dios iicáca wía. Wadéca wáasáidaca càmita Dios iicá wía mabáyawanéeri iyú ìwalíise yái cayábéerica wamàníirica.  
\v 19 Yái tàacáisi Dios imàaquéericaté profeta Moisés irí yáasáidacaté nulí iwàwacutáanáté nuétácawa nubáyawaná ichùulìacawa càmicáináté nudé numànica macáita machacàníiri iyú càide iyúwa Dios itàacái ichùulìaná wía. Quéwa Cristo yéetácatéwa cruz ìwali nuíchawalíná ipíchaná Dios yùuwichàidaca núa nubáyawaná ìwalíisewa. Siùcade nùyaca abédanamata Cristo yáapicha. Iná yái tàacáisi Dios imàaquéericaté Moisés irí càmita quirínama icháawàaca nubáyawaná. Càmita nacái nucutá Dios iwasàaca núa yàasu yùuwichàacáisi íichawa ìwalíise yái numàníináca càide iyúwa Moisés yàasu tàacáisi íimáaná. Càité Dios imànica nulí nùyacaténá machacàníiri iyú siùcade càide iyúwa Dios iwàwáaná.  
\v 20 Siùcáisede càmita nùya nucáuca iyúwa, néese Cristo icáuca iyúcata cài nùyaca. Iná yéewa idècunitàacá nùyaca chái èeri irìcu, yá nuebáidaca Dios Iiri itàacái, yái cáininéericaté iicáca núa, imàaquéericaté nacái icáucawa yéetácaténáwa nuíchawalíná.  
\v 21 Càmita caná iwèni nuicáca yái Dios imàníináca walí cayábéeri mawèníiri iyú, néese núalíacawa Cristo yéetácatéwa wáichawalíná wabáyawaná ìwalíise yéewanápiná mabáyawanáca Dios iicáca wía. Néeni, mabáyawanácaalíté Dios iicáca wía ìwalíise yái wamàníináca càide iyúwa itàacái bàaluisàimi ichùulìaná wamànicá, yá canáca iwèni meedá yái Cristo yéetáanácawatá. 
\c 3  
\s1 La ley o la fe 
\p  
\v 1 ¡Píacué Galacia yàasu cáli néeséeyéica, càmitacué píináidawa cáalíacáiri iyú! Aiba wenàiwica idéca ichìwáidacuéca pía, íná píináidacuécawa máiwitáiséeri iyú, yá pidécuéca peebáidaca cachìwéeri tàacáisi. Nucàlidacatécué pirí Jesucristo iináwaná ìwali máiní machacàníiri iyú. Nucàlidacatécué pirí Cristo yéetáanátéwa cruz ìwali wáichawalíná. Yáté píalíacuéwa cayába amaléeri iyúni cáná yéewaná Jesucristo yéetácatéwa, càide iyúwa nudéca nacáicaalícué numàacaca piicácani pituí iyúwa.  
\v 2 Péemìacué cayábani: Píalíacuéwa Espíritu Santo càmitaté iwàlùawa piwàwalìculé ìwalíise yái pimàníinácuéca càide iyúwa Moisés yàasu tàacáisi íimáaná, yái tàacáisi Dios imàaquéericaté profeta Moisés irí. ¡Càmíirita! Néese Espíritu Santo iwàlùacatécué piwàwalìculé peebáidacáináté yái tàacáisi péemièricatécué, yái Jesucristo iináwanáca, iwasàa wenàiwica Dios yàasu yùuwichàacáisi íicha. Iná píalíacatécué amaléeri iyúni Espíritu Santo càmitacué iwàlùawa piwàwalìculé ìwalíise yái pimàníináca iyúwa Moisés yàasu tàacáisi íimáaná.  
\v 3 ¿Cánásicué yéewaná máiní máiwitáiseca pía? Pidàbacatécué pèepunícawa Cristo yáapicha Espíritu Santo ichàini iyú, íná siùcade, ¿cánácué piwàwa píalimáidaca pìyaca machacàníiri iyú pichàini iyúcuéwa meedá?  
\v 4 Yái Espíritu Santo idéca imànicuéca pirí madécaná cayábéeri. ¿Cánácué piwàwa piúcaca píichawa siùcade meedá macáita yái cayábéerica? ¡Nutuíyàaca càmíinápinácué pimàni cài!  
\v 5 Dios idéca imàacacuéca pirí Espíritu Santo, yá siùcade Dios imànica ìyaca pèewi yái canáca áiba yáaliméeri imànica. Dios càmitacué imàni pirí càiri cayábéeri ìwalíise yái pimàníinácuéca càide iyúwa itàacái bàaluisàimi íimáaná, yái tàacáisi Dios imàaquéericaté profeta Moisés irí. Néese Dios imànicuéca pirí yái cayábéerica ìwalíise yái peebáidáanácuéca tàacáisi péemièricatécué Cristo ìwali. 
\p  
\v 6 Abraham yeebáidacaté Dios, yáté mabáyawanáca Dios iicácani.  
\v 7 Iná iwàwacutácué píalíacawa cawinácaalí yeebáidéeyéica Dios càide iyúwaté Abraham yeebáidáaná, Dios iicáca nía iyúwa báisíiyéi Abraham itaquénáinámi.  
\v 8 Dios itàacái yáasáidaca walí Dios íináidacatéwa bàaluité iwasàanápináté càmíiyéi judío nabáyawaná íichawa, yéewacaténá mabáyawanáca iicáca nía, cawinácaalí yeebáidéeyéipinácaté Dios. Càité Dios icàlidaca Abraham iríni bàaluité, yái tàacáisi cayábéerica. Dios íimacaté Abraham irí: “Numànipiná cayábéeriwa macái èeri mìnanái irí yeebáidéeyéica núa càide iyúwa peebáidáaná”, íimacaté yái Diosca.  
\v 9 Iná yéewa macáita wenàiwica cawinácaalí yeebáidéeyéica, Dios imànica nalí cayábéeri càide iyúwaté imàníiná Abraham iríni, yái yeebáidéericaté Dios nacái. 
\p  
\v 10 Abénaméeyéi wenàiwica iwàwaca mabáyawanáca Dios iicáca nía ìwalíise yái namàníináca càide iyúwa Moisés yàasu tàacáisi íimáaná. Quéwa càmita náalimá namànica machacàníiri iyú macáita càide iyúwa yái tàacáisi ichùulìaná namànica. Iná cabáyawanáca nía, iwàwacutá nacái néetácawa nabáyawaná ichùulìacawa, yácáiná áiba profeta itànàacaté Dios itàacái íiméerica: “Iwàwacutá yéetácawa ibáyawaná ichùulìacawa cawinácaalí càmíirica imàni mamáalàacata macáita càide iyúwa Moisés yàasu tàacáisi ichùulìaná”, íimaca.  
\v 11 Iná wáalíacawa amaléeri iyúni canácata wenàiwica mabáyawanéeripiná Dios iicáca ìwalíise yái imàníináca càide iyúwa Moisés yàasu tàacáisi íimáaná. Yácáiná áiba profeta itànàacaté Dios itàacái íiméerica: “Mabáyawanáca Dios iicáca níawamita yeebáidéeyéica Dios. Nàyapiná Dios yáapicha càiripináta”, íimaca yái Dios itàacáica.  
\v 12 Quéwa yái tàacáisi Moisés itànèericaté càmíirita ichùulìa wenàiwica yeebáidáanápiná Dios, néese yái tàacáisi íimacáita meedá: “Cawinácaalí imàníirica càide iyúwa yái tàacáisi íimáaná, yáta mabáyawanéeripiná Dios iicáca”, íimaca. Quéwa canácata èeri mìnali yáaliméeri imànica càide iyúwa yái tàacáisi íimáaná, ínáté iwàwacutá macáita wéetácawa wabáyawaná ichùulìacawa. 
\p  
\v 13 Cristo idéca iwasàaca wía íicha yái yùuwichàacáisi yàanèeripináca wàwali ìwalíise yái càmíináca wamàni càide iyúwa Dios itàacái íimáaná, yái tàacáisi Moisés itànèericaté. Dios imàacacaté yàasu yùuwichàacáisi yàanàaca Cristo ìwali yéetácaténátéwa wáichawalíná. Wáalíacawa Dios yàasu yùuwichàacáisi yàanàacaté Cristo ìwali yácáináté áiba profeta itànàacaté Dios itàacái íiméerica: “Cawinácaalí nachanàidéerica àicu ìwali yéetácaténáwa, náimapiná ìwali Dios idéca yùuwichàidacani manuísíwata”, íimaca.  
\v 14 Càité Cristo Jesús yéetácatéwa píichawalínácué yéewanápiná Dios imànicuéca nacái pirí yái cayábéerica icàlidéericaté ìwali Abraham irí, píacué càmíiyéica judío yeebáidéeyéica Cristo Jesús itàacái, yéewanápiná nacái macáita wía weedáca Espíritu Santo wawàwalìculéwa càide iyúwa Dios íimáaná weebáidacaalí Jesucristo itàacái. 
\s1 La ley y la promesa 
\p  
\v 15 Píacué nuénánáica, siùcade nucàlidacué pirí comparación nàwali níái chái èeri irìcuíyéica: Asìali imànicaalí wawàsi áiba wenàiwica yáapicha, yá natànàaca nàasu wawàsi iináwaná ìwaliwa cuyàluta irìcu. Néese natànàaca náipidenáwa cuyàluta irìcu náasáidacaténá cawèníiricani, yái wawàsi namàníirica náapichawáaca. Yá canáca yéewaná áiba wenàiwica yúucaca yái wawàsica, càmita nacái yéewa áiba wenàiwica itùculìadaca tàacáisi quiríta.  
\v 16 Càité nacái Dios icàlidaca Abraham iríni cáimiétacanéeri iyú imàníinápináté Abraham irí cayábéeri, itaquérinámi irí nacái. Yái tàacáisi càmita íima “itaquénáinámi”, íimáanáca manùbéeyéi, néese íima “itaquérinámi”, íimáanáca abéeri wenàiwica. Yái Abraham itaquérinámi yácata yái Cristoca.  
\v 17 Yácata nuwàwéericuéca núumaca pirí: Dios imànicaté wawàsi Abraham yáapicha, néese cawèníirica Dios imànica yái wawàsi íipidená ìwaliwa máiní cáimiétacanéeri iyú. Néeseté cuatrocientos treinta camuí Abraham yàasu èeri idénáamité àniwa, yá Dios imàacacaté itàacáiwa profeta Moisés irí, nalípiná níara israelitaca. Moisés yàasu tàacáisi càmita yéewa canéerica iwèni imànica yái idàbáanéeri wawàsica Dios imàníiricaté Abraham yáapicha. Càmita nacái yéewa Moisés yàasu tàacáisi canéerica iwèni imànica Dios itàacái bàaluitéeri cachàiníwanái Moisés yàasu tàacáisi íicha, Dios icàlidacáináté Abraham iríni cáimiétacanéeri iyú madécaná camuí Moisés yàasu tàacáisi ipíchawáiseté.  
\v 18 Càmita Dios imàni walí cayábéeri ìwalíise yái wamàníináca càide iyúwa Moisés yàasu tàacáisi íimáaná. Néese Dios icàlidacaté Abraham iríni cáimiétacanéeri iyú imàníinápináté nalí cayábéeri mawèníiri iyú, cawinácaalí yeebáidéeyéica Dios càide iyúwaté Abraham yeebáidáaná. Iná wáalíacawa càmita yéewa weedáca walíwa yái cayábéerica ìwalíise yái wamàníináca càide iyúwa Moisés yàasu tàacáisi íimáaná. 
\p  
\v 19 Siùcade cawàwanáta áibanái iwàwa isutáca yéemìawa núa cánáté yéewaná Dios imàacaca itàacáiwa profeta Moisés irí ichùulìacaténáté israelitanái. Uwé, Dios imàacacaté nalí itàacáiwa yéewanápiná wáalíacawa cabáyawanáca macái èeri mìnanái, càmita nacái wamàni càide iyúwa Dios íimáaná. Iwàwacutácaté namànica càide iyúwa Moisés yàasu tàacáisi íimáaná àta Abraham itaquérinámi yàanàacatalétaté aléi èeri irìculé, yái Cristoca, Dios icàlidéericaté irí cáimiétacanéeri iyú imàacáanápináté Cristo imànica cayábéeri èeri mìnanái irí. Dios imàacacaté tàacáisi yàasu ángelnái iríwa nacàlidacaténáté itàacái Moisés irí, néese Moisés ichùulìacaté israelitanái namàníinápináté càide iyúwa Dios íimáaná.  
\v 20 Quéwa abéerita yái Dios itàaníiricaté Abraham irí, càmitaté Dios ibànùa ángelnái nacàlidacaténáté Abraham irí Dios imàníinápináté irí cayábéeri mawèníiri iyú. Iná yái wawàsi Dios imàníiricaté cáimiétacanéeri iyú Abraham yáapicha, cachàiníiricani Moisés yàasu tàacáisi íicha. 
\s1 El propósito de la ley 
\p  
\v 21 Yái tàacáisi nucàlidéericuéca pirí càmita íimáaná profeta Moisés yàasu tàacáisi yùuwide imànica Dios itàacái, yáara wawàsi Dios imàníiricaté cáimiétacanéeri iyú Abraham yáapicha. ¡Càmíirita! Néese Dios càmita mabáyawaná iicáca wía ìwalíise yái wamàníináca càide iyúwa Moisés yàasu tàacáisi ichùulìaná wía. Iná Moisés yàasu tàacáisi càmita yáalimá yàaca wacáuca càmíiri imáalàawa.  
\v 22 Càita nacái Dios itàacái icàlidaca walíni: Wabáyawaná ichàini idacùaca wía iyúwa presoíyéi, macáita wía èeri mìnanáica. Càica Dios itàacái íimaca yéewanápiná cawinácaalí yeebáidéeyéica Jesucristo náalimáanápiná needáca nalíwa yái cayábéerica Dios íiméericaté cáimiétacanéeri iyú imàníinápináté nalí. 
\p  
\v 23 Ipíchawáiseté Jesucristo yàanàaca aléi èeri irìculé, wía judíoca càmitaté yéewa weebáidacani iwasàacaténá wía Dios yàasu yùuwichàacáisi íicha. Yái tàacáisi profeta Moisés itànèericaté Dios inùmalìcuíse ichùulìacaté wía cachàiníiri iyú, idacùacaté wía nacái iyúwa presoíyéi, cabáyawanácáináté wía. Càité wàyaca, wía judíoca, àta Dios imàacacatalétaté wáalíacawa iwàwacutáanáté weebáidaca Jesucristo.  
\v 24 Péemìacué comparación: Càasuíri asìali idènìaca yàasu wenàiwicawa icuèrica íiwacali yéenibewa. Càita nacái yái Moisés yàasu tàacáisica, càicaténide iyúwa Dios yàasu wenàiwica icuèricaté wía judíoca àta Cristo yàanàacatalétaté yéewanápiná mabáyawanáca Dios iicáca wía ìwalíise yái weebáidáanáca Cristo.  
\v 25 Quéwa Cristo idéca yàanàaca, íná weebáidaca itàacái. Càmita quirínama profeta Moisés yàasu tàacáisi icùaca wía, càide iyúwa càasuíri yàasu wenàiwica càmita icùa íiwacali yéenibewa, béeyéicaalí nía. Néese Cristo icùaca wía siùcáisede.  
\v 26 Yá nacái Dios yéenibecuéca pía macáita, píacué càmíiyéica judío peebáidacáinácué Cristo Jesús itàacái. Yá pìyacuéca abédanamata Cristo Jesús yáapicha.  
\v 27 Bàaluité pibautizácuécawa píasáidacaténácué peebáidaca Cristo Jesús, yá pidàbacatécué pìyaca abédanamata Cristo yáapicha, pìyacuéca nacái siùcade càide iyúwa Cristo íiwitáise ìyáaná.  
\v 28 Cáinináca Dios iicáca wía macáita abédanamata. Canácata wenàiwica Dios iiquéerica iyúwa áiba íiwitáaná judíonái íicha, judíocaalí wía, càita nacái càmíiyéicaalí judío wía, càita nacái áibanái yàasu wenàiwicacaalí wía, càita nacái yèepunícaalíwa máiwacalináwaca wía, càita nacái asìanáicaalí wía, càita nacái inanáicaalí wía, néese wàyacaalí abédanamata Cristo Jesús yáapicha, yá cayábaca Dios iicáca wía macáita abédanamata.  
\v 29 Yá nacái Cristo yàasunáicaalícué pía, yásí Dios iicácuéca pía iyúwa Abraham itaquénáinámi nacái. Càipiná nacái Dios imànicuéca piríwa yái cayábéerica càide iyúwaté icàlidáanáté Abraham iríni cáimiétacanéeri iyú. 
\c 4  
\p  
\v 1-2 Siùcade nucàlidacué pirí comparación píalíacaténácuéwa profeta Moisés yàasu tàacáisi ìwali, yái áiba íiwitáanáca tàacáisi Jesucristo itàacái íicha. Cawinácaalí wenàiwica imàníiyéica mamáalàacata càide iyúwa Moisés yàasu tàacáisi íimáaná nawàwacáiná cayábaca Dios iicáca nía, càica níade iyúwa càasuíri ìiri idècunitàacá sùmàicani. Càmitàacá yéewa idènìaca yáaniri yàasu cawèníiriwa. Iwàwacutá imànica càide iyúwa icuèrinánái íimáaná. Iná càicanide iyúwa nàasu wenàiwica íibaidéerica mawèníiri iyú càiripináta. Quéwa yái sùmài yáanirica idéca imàacaca abé èeripiná, béericatalépináta yái ìirica. Iná yéewa yàanàacaalí ùuculìiri yàasu èeri, yásí namàacaca idènìaca yáaniri yàasu cawèníiriwa. Yái ùuculìirica, càicanide iyúwa wía ìyéeyéica abédanamata Jesucristo yáapicha. Wáaniri Dios idéca yàaca walí yái cawèníirica: Idéca iwasàaca wía yàasu yùuwichàacáisi íichawa ìwalíise yái weebáidáanáca Jesucristo.  
\v 3 Bàaluité càicuéca wíade iyúwa yái sùmài nachùulièricaté. Wàyacaté càide iyúwa nàasu wenàiwica íibaidéeyéica mawèníiri iyú càiripináta, demonionái idacùacáináté wáiwitáise bàaluité, níara báawéeyéica ángelca icuèyéica yàasu cáli chènuníiséeyéiwa, ichùulièyéica nacái èeri mìnanái íiwitáise càmíiyéica yáalía Dios ìwali.  
\v 4 Quéwa Dios íináidacatéwa ibànùanápináté Iiriwa aléi èeri irìculé, íná yéenáiwaná yàanàacaalíté, yáté Dios ibànùaca Iiriwa imusúacaténáwa abéechúa inanái íicha. Judíosàiricaténi, íná imànicaté càide iyúwa judío íiwitáise ìyáaná, iyúwa nacái Dios itàacái íimáaná, yái tàacáisi profeta Moisés itànèericaté ichùulìacaténá judíonái.  
\v 5 Dios ibànùacaté Iiriwa iwasàacaténá wía íicha yái càulenéeri tàacáisi profeta Moisés itànèericaté Dios inùmalìcuíse, wía judíoca. Càité Dios Iiri iwasàaca wía, iwasàacué nacái pía, Dios yeedácaténá wía macáita yéenibepináwa. Iná càmita iwàwacutá wamànica càide iyúwa Moisés yàasu tàacáisi íimáaná cayábáanápiná Dios iicáca wíatá.  
\v 6 Néese yáasáidacaténá Dios yéenibeca wía, yá Dios ibànùaca walí Espíritu Santo wawàwalìculé, yái Espíritu Dios Iiri ibànuèrica. Iná yéewa wáimaca Dios irí Espíritu Santo íiwitáise iyú: “¡Pía, Wáaniri, cáininéerica waicáca!” íná yéewa wáimaca.  
\v 7 Càita Dios isùmàireca pía, càmita quirínama demonio idacùa píiwitáise càmicáiná nàasu wenàiwica pía quirínama, néese Dios Iiri idéca iwasàaca pía náicha. Siùcáisede Dios isùmàireca pía, íná Dios idéca nacái iwasàaca pía yàasu yùuwichàacáisi íichawa. 
\s1 Pablo se preocupa por los creyentes 
\p  
\v 8 Píacué càmíiyéica judío, bàaluité càmitacué píalíawa Dios ìwali, yáté càicuéca píade iyúwa demonio yàasu wenàiwica, demonionái idacùacáinácué píiwitáise, pìacaténáté nacàaluíniná, níara cuwáináica, íipidenéeyéica diosnái, bàaluitécáiná piyúunáidacuéca báisíiri Diosca nía.  
\v 9 Quéwacué siùcade píalíacuécawa Dios ìwali. Cayába cachàini núumaca Dios idéca iicácuéca pipualé quéechatécáwa imànicaténácué pirí cayábéeri. Iná ¿cánácué piwàwa pèepùacawa Dios íicha peebáidacaténá demonio itàacái àniwa, níái canápinéeyéica càmíiyéicué yáalimá iyúudàaca pía? ¿Cánácué piwàwa pimàacaca nadacùaca píiwitáise àniwa? Pidàbacaalícué pimànica càide iyúwa Moisés yàasu tàacáisi íimáaná cayábáanápiná Dios iicácuéca pía, yásí càicuéca píade iyúwa wenàiwica iwàwéeyéica demonio nadacùaca íiwitáise.  
\v 10 Aibanái idéca ichìwáidacuéca pía, íná pidécuéca pidàbaca pimànica macái culto íiwitáaná càide iyúwa judíonái imàníiná sábado irìcu, áiba èeri nacái, quéeri imanùbaca nacái, camuí imanùbaca nacái. Càitacué pimànica madécaná culto cayábáanápinácué máadáiní Dios iicáca pía, piyúunáidacáinácué piwasàanápiná píawawa Dios yàasu yùuwichàacáisi íicha ìwalíise yái pimàníináca culto.  
\v 11 Iná máiní achúmaca nuwàwa nuínáidacawa pìwalicué cawàwanáta canáca iwèni yái nuéwáidáanátécuéca pía. Peebáidacaalícué cachìwéeyéi yàasu tàacáisi, yásí canáca iwèni meedá yái nuéwáidáanátécuéca pía. 
\p  
\v 12 Píacué nuénánáica, nusutácué píicha wawàsi manuísíwata. Pìyacué càide iyúwa nùyáaná. Càmita numàni mamáalàacata càulenéeri wawàsi judíonái imàníirica cayábáanápiná náapicha Dios. Néese nuíbàaca nuwàwawa abéerita Jesucristo iwéré iwasàacaténá núa Dios yàasu yùuwichàacáisi íicha càide iyúwacué píibàanáté piwàwawa Jesucristo iwéré peebáidacaalítécué itàacái quéechatécáwa. Bàaluité nùyacaalítécué píapicha, càmitaté pimàni nulí báawéeri.  
\v 13 Píalíacuéwa nùuwichàacatéwa uláicái iyú quéechatécáwa nucàlidacaalítécué pirí yái tàacáisi íiméerica Jesucristo iwasàaca wenàiwica Dios yàasu yùuwichàacáisi íicha.  
\v 14 Yái nùuwichàanácawa uláicái iyú yáalimáidacatécué iicáwa pía báawáanápináté piicáca núa, nùasu tàacáisi nacái, máinícáiná báawaca yái uláicáica. Quéwacué càmitaté báawa piicáca núa uláicái ìwalíise. Càmitaté nacái piúca píichawa núa, néese pitàidacatécué núa cayábéeri iyú, peedácatécué núa pìataléwa càide iyúwa idéca nacáicaalí Dios yàasu ángel yàanàaca pìatalécué; ¡pimànicatécué nulí cayábéeri càide iyúwa idéca nacáicaalí Jesucristo yàanàaca pìatalécué!  
\v 15 ¿Cánácué càmita casíimái piwàwa núapicha càide iyúwaté quéechatécáwa? Núalimácué nucàlidaca piináwaná ìwali cayábéeri iyú máinícuéca piwàwacaté piyúudàaca núa, ínáté píalimácaalícué pimusúadaca pituíwa pimàacacaténácué nutuípinátáni, yá pimànicatécué càiritá.  
\v 16 Quéwa siùcade nuínáidacawa cawàwanátacué piicáca núa càide iyúwa piùwidewa, ìwalíise yái nucàlidáanácatécué pirí báisíiri tàacáisi. 
\p  
\v 17 Níara cachìwéeyéica nàacué picàaluíniná, namànicuéca pirí máiní cayábéeri iyú nacái cáininácaténácué piicáca nía, quéwa càmitacué nawàwa pirí cayábéeri. Nawàwacué báawaca piicáca wía piicácaténácué níata cáimiétaquéeri iyú.  
\v 18 Cayábaca nuémìaca áibanái iináwaná ìwali namànicaalícué pirí cayábéeri nawàwacáiná nayúudàacuéca pía. Cayábaca nacái namànicaalícué pirí cayábéeri càiripináta, càmíirita abéta nùyacatáitacué píapicha.  
\v 19 Píacué cáininéeyéica nuicáca càide iyúwa nuénibewa, máinícué achúmaca nuínáidacawa nuwàwawa pìwalicué àniwa càide iyúwa achúmáaná inanái iwàwa ùuwichàacaalíwa cáiwíiri iyú umusúadacaténá iicá èeri. Yá nùuwichàapináwa nuwàwalìcuísewa mamáalàacata àta peebáidacataléta Cristo itàacái tài íiméeri iyú pidènìacaténácué Cristo íiwitáise manuísíwata.  
\v 20 ¡Máinícué nuwàwaca nùyaca píapicha siùcade nutàanícaténácué píapicha éeréeri iyúta, càmicáiná núalía cayába càinácaalícué iwàwacutáaná núumaca pirí! 
\s1 El ejemplo de Agar y Sara 
\p  
\v 21 Picàlidacué nulí abéeri wawàsi, píacué càmíiyéica judío iwàwéeyéica idacùaca íiwitáisewa pimànicaténácué càide iyúwa càulenéeri tàacáisi íimáaná, yái tàacáisi profeta Moisés itànèericaté ichùulìacaténáté judíonái. Báisícaalícué piwàwa pimànica càide iyúwa yái tàacáisi íimáaná Dios iwasàanápinácué pía yàasu yùuwichàacáisi íichawa, néese ¿cánácué càmitàacá péewáidawa ìwali cayábéeri iyú píalíacaténácuéwa càinácaalí íimáaná?  
\v 22 Dios itàacái profeta Moisés itànèericaté íimaca: Abraham idènìacaté íinuwa idàbáanéechúa íipidenéechúaca Sara, càmíichúaca yàasu wenàiwica. Idènìacaté nacái íinuwa íipidenéechúa Agar, úái Sara yàasu wenàiwicaca íibaidéechúaca nalí mawèníiri iyú càiripináta. Abraham idènìacaté ìiriwa Ismael Agar yáapicha. Idènìacaté nacái ìiriwa Isaac Sara yáapicha.  
\v 23 Uái Agarca, nàasu wenàiwica íibaidéechúaca nalí, udéerìcucaté, néese umusúadaca iicá èeri càide iyúwa macái èeri mìnanái imàníiná. Quéwa úái Saraca, càmíichúataté nàasu wenàiwica, umusúadacaté iicá èeri Dios imànicáináté yái càmíirica wenàiwica idé imànica, càmicáináté yáalimá Sara udéerìcu, quéwa Dios ichàiniadacaté úa udènìacaténá uìriwa Abraham yáapicha càide iyúwaté Dios icàlidáaná Abraham iríni quéechatécáwa, cáimiétacanéeri iyú.  
\v 24 Yái tàacáisi pucháiba inanái ìwalíirica yáasáidaca walí comparación. Níái pucháiba inanáica íimáanáca càicanide iyúwa pucháiba wawàsi Dios imàníiricaté wenàiwicanái yáapicha yàasu wenàiwicacaténáté nía. Abéeri wawàsi yácata yái Dios itàacái profeta Moisés itànèericaté ichùulìacaténá israelitanái nàyamáacaalítéwa mawiénita manuíri dúli irí íipidenéeri Sinaí, Dios imànicatáicaté náapicha wawàsi icùanáté nía. Yái Moisés yàasu tàacáisica, càicanide iyúwa Agar, úái nàasu wenàiwica íibaidéechúacaté mawèníiri iyú càiripináta. Péemìacué comparación: Macái sùmài imusuéricatéwa nàasu wenàiwica íicha iwàwacutácaté íibaidaca yáatúa íiwacali iríwa mawèníiri iyú càiripináta. Càita nacái cawinácaalí wenàiwica iwàwéeyéica isíimáidaca Dios ìwalíise yái namàníináca càide iyúwa Moisés yàasu tàacáisi íimáaná, càica níade iyúwa áibanái yàasu wenàiwica íibaidéeyéica mawèníiri iyú càiripináta.  
\v 25 Iná Agar íimáanáca càicanide iyúwa Sinaí yàasu manuíri dúli, ìyéerica Arabia yàasu cáli íinata. Siùcade Jerusalén ìyacàlená mìnanái càmíiyéi yeebáida Jesucristo itàacái càica níade iyúwa Agar yéenibe, úái nàasu wenàiwica íibaidéechúacaté mawèníiri iyú càiripináta, níacáiná judíonái namànica mamáalàacata càide iyúwa bàaluisàimi tàacáisi íimáaná Moisés itànèericaté ichùulìacaténá israelitanái, quéwa canácatáita náalimá cài nawasàaca níawawa Dios yàasu yùuwichàacáisi íicha.  
\v 26 Quéwa úái Saraca, càmíichúataté nàasu wenàiwica, íimáanáca càicanide iyúwa wàyacàlepiná chènuníiséeri íipidenácataléca wàlisài Jerusalén, wía yeebáidéeyéica Jesucristo itàacái. Canácata idacuèri wía iyúwa nàasu wenàiwica íibaidéeyéica mawèníiri iyú càiripináta, Jesucristocáiná idéca iwasàaca wía íicha yái càulenéeri tàacáisica Moisés ichùulièricaté iyú israelitanái.  
\v 27 Wáalíacawa wadènìaca wàyacàlepináwa yái Jerusalén ìyacàlená chènuníiséerica, yácáiná áiba profeta itànàacaté comparación Jerusalén ìwali Dios inùmalìcuíse. Càica íimáanáca yái comparaciónca: Píacué Jerusalén ìyacàlená chènuníiséeri mìnanáica. Aibanái iicácuéca pía iyúwa máisibáanata meedá càide iyúwa abéechúa inanái càmíichúa yáalimá idènìaca yéenibewa. Quéwa, siùcade casíimáicué piwàwa manuísíwata, pimáidacué casíimáiri iyú nacái. Manùbapinácué pía náicha níara imàníiyéica mamáalàacata càide iyúwa profeta Moisés yàasu tàacáisi bàaluisàimi íimáaná cayábáanápiná Dios iicáca nía, càica íimáanáca yái comparaciónca.  
\v 28 Píacué nuénánáica, càicuéca píade iyúwa Abraham ìiri íipidenéericaté Isaac. Píatacué Dios iiquéeyéica iyúwa Abraham itaquénáinámi. Píatacué Dios icàlidéeyéicaté ìwali Abraham irí itaquénáinápináté nía, píacué yeebáidéeyéica Jesucristo itàacái.  
\v 29 Quéwa siùcade áibanái judío càmíiyéica yeebáida Jesucristo itàacái namànica walí báawéeri càide iyúwa Agar ìiri Ismael imàníináté báawéeri Sara ìiri irí, íipidenéericaté Isaac. Yái Ismael imusúacaté iicá èeri càide iyúwa macái èeri mìnanái ìyáaná, quéwa Espíritu Santo imànicaté yái càmíirica wenàiwica idé imànica yéewacaténáté Isaac imusúa iicá èeri. Càita nacái Espíritu Santo idéca imàacaca Dios yéenibeca wía. Yá nacái judíonái imàníiyéica mamáalàacata càide iyúwa Moisés yàasu tàacáisi bàaluisàimi íimáaná nàuwichàidaca wía.  
\v 30 Dios íimacaté Abraham irí bàaluité: “Pichùulìa píichawa úái Agarca, pìasu wenàiwicaca íibaidéechúaca pirí mawèníiri iyú; pibànùa úapicha uìri nacái, nàacaténáwa déeculé píicha; canácáiná yéewanápiná íibaidéechúa pirí uìri yeedáca pìasumi yáapicha yái pìiri Isaac, pidènièrica píinu Sara yáapichawa, úái càmíichúaca íibaida mawèníiri iyú càiripináta”, càité íimaca.  
\v 31 Iná píacué nuénánáica, wía yeebáidéeyéica Jesucristo itàacái, càmita cài wíade iyúwa Agar yéenibe, íibaidéeyéipináté mawèníiri iyú càiripináta càide iyúwa áibanái yàasu wenàiwica meedá. Càmita iwàwacutá wamànica mamáalàacata càide iyúwa Moisés yàasu tàacáisi bàaluisàimi íimáaná. Néese càica wíade iyúwa Sara yéenibe, úái càmíichúacaté áibanái yàasu wenàiwica, Jesucristocáiná idéca iwasàaca wía, yéewacaténá Dios yéenibeca wía. 
\c 5  
\s1 Firmes en la libertad 
\p  
\v 1 Cristo idéca iwasàaca wía íicha yái càulenéeri tàacáisica profeta Moisés ichùulièricaté iyú israelitanái. Iná càmita iwàwacutá wamànica càide iyúwa Moisés yàasu tàacáisi íimáaná cayábáanápiná wáapicha Dios Cristo yéetácáinátéwa wáichawalíná wabáyawaná ìwalíise iwasàacaténá wía Dios yàasu yùuwichàacáisi íicha. Iná cachàinicué píiwitáise pèepunícaténácuéwa macàaluínináwaca. Aibanái iwàwa idacùacuéca píiwitáise àniwa iyúwa nàasu wenàiwica iwàwacutéeyéica íibaidaca cachàini mawèníiri iyú càiripináta. Náimaca iwàwacutáanásacué pimànica càide iyúwa Moisés yàasu tàacáisi bàaluisàimi íimáaná cayábáanápiná Dios iicácuéca pía. Picácué peebá nachìwa. 
\p  
\v 2 Péemìacué nulí cayába. Núa Pablo núumacué pirí, píacué càmíiyéica judío, pimàacacaalícué cachìwéeyéi namànicuéca pirí circuncisión piwasàanápinácué píawawa Dios yàasu yùuwichàacáisi íicha, néese càmitanica Cristo iwasàacué píawa.  
\v 3 Nuwàwa nucàlidacuéca pirí àniwani: áibacaalí asìali imàacacaalí namànica irí circuncisión cayábáanápiná Dios iicácani, yásí iwàwacutáca imànica macáita machacàníiri iyú càide iyúwa Moisés ichùulìanáté israelitanái.  
\v 4 Píacué iwàwéeyéica mabáyawanáca Dios iicáca pía ìwalíise yái pimàníinácuéca càide iyúwa Moisés yàasu tàacáisi íimáaná. Péemìacué cayába: Pidécuéca piwènúadaca píiwitáisewa Cristo íicha, piúcacáinácué píichawani, yái cayábéerica Dios iwàwéericuéca imànica pirí.  
\v 5 Quéwa wía yeebáidéeyéica Jesucristo itàacái, Espíritu Santo imàacaca wáalíacawa, imàaca nacái weebáidaca mabáyawanáanáca Dios iicáca wía.  
\v 6 Wía ìyéeyéica abédanamata Cristo Jesús yáapicha, canáta iwèni Dios irí áibanái imànicaalí walí circuncisión, càita nacái càmicaalí namàni walí circuncisión. Abéerita iwàwacutá weebáidaca Jesucristo itàacái. Báisícaalí weebáidaca, yásí wamànipiná áibanái irí cayábéeri cáininéeri iyú. 
\p  
\v 7 Quéechatécáwa peebáidacatécué cayába. ¿Cánácué pimàaca áibanái cachìwéeyéi iwènúadaca píiwitáise íicha yái báisíiri tàacáisica?  
\v 8 Càmíirita Dios yái imènìadéericuéca pía; néese Dios idéca imáidacuéca pía iwasàacaténácué pía íicha yái càulenéeri wawàsica.  
\v 9 Aiba comparación íimaca: “Nèewìadacaalí achúmanamata levadura íibesi yèewi, yásí levadura imàacaca macáita íibesi inísàacawa”, cài íimaca. Càita nacái pimàacacaalícué áiba wenàiwica yéewáidacuéca pía cachìwéeri tàacáisi iyú, yásí mesúnamáita macáita piméeràapinácuécawa báisíiri tàacáisi íicha.  
\v 10 Quéwa manuíca nuínáidacawa nuwàwawa Wáiwacali ìwali càmíinápinácué píináidawa áibalé íicha yái nuínáidáanácawa. Núalía nacáiwa Dios yùuwichàidáanápiná abédanama macáita cawinácaalí imènìadéericuéca pía cachìwéeri tàacáisi iyú. 
\p  
\v 11 Píacué nuénánáica píalíacuéwa cayába càmita nuchùulìa wenàiwica namàníinápiná nalíwa circuncisión cayábáanápiná Dios iicáca nía. Nucàlidacaalí mamáalàacata nalítáni, yásí judíonái càmita nàuwichàida mamáalàacata núatá nùasu tàacáisi ìwalíisewa, níacáiná judíoca nawàwaca macáita namànica circuncisión, náimacáiná càmitasa cayába Dios iicáca wenàiwica càmíiyéica imàni circuncisión. Quéwa báawaca meedá judíonái iicáca nucàlidáaná Cristo ìwali yéetáanátéwa cruz ìwali wáichawalíná iwasàacaténá wía Dios yàasu yùuwichàacáisi íicha.  
\v 12 Quéwa níara imènìadéeyéicuéca pía cachìwéeri tàacáisi iyú pimàacacaténácué namànica pirí circuncisión cayábáanápiná Dios iicáca pía, néese ¿cáná càmita nèepùawa píichacué náiríadacaténá naináwatá? Báawacáiná Dios iicáca yái nachùulìanácuéca pimànica circuncisión, píacué càmíiyéica judío. 
\p  
\v 13 Néeni píacué nuénánáica, Dios idéca imáidacuéca pía iwasàacaténácué pía yéewanápinácué pèepunícawa matuíbanáiri iyú. Càmitacué iwàwacutá pimànica càide iyúwa càulenéeri tàacáisi íimáaná Moisés itànèericaté, quéwa picácué pimàni máiwitáiséeri iyú meedá càide iyúwa píiwitáise bàaluisàimi iwàwáaná imànica mamáalàacata. Néese piyúudàayacacuéwa píasáidacaténácué cáinináca piicáyacacawa.  
\v 14 Macáita tàacáisi Moisés itànèericaté Dios inùmalìcuíse íimáanáca abéerita wawàsi. Cài íimaca yái abéerita ichùulìacanásica máiníiri iwàwacutáca weebáidaca: “Cáininá piicáca áibanái wenàiwica, càide iyúwa cáinináaná piicáca píawawa”, cài íimaca.  
\v 15 Picácué picuísáyacawa, càita nacái picácué pitàaní báawéeri iyú piríwáaca càide iyúwa cuwèesinái yaamíayacacaalíwa, nayáayacaca nacáiwa. Pimànicaalícué càiri báawéeri, néese càmitacué quirínama cáinináca piicáyacacawa, yá nacái càmitacué quirínama peebáida Cristo itàacái. 
\s1 Los deseos humanos y la vida por el Espíritu 
\p  
\v 16 Iná núumacué pirí: Pìyacué càide iyúwa Espíritu Santo ichùulìanácué pía. Picácué pimàni càide iyúwa píiwitáise bàaluisàimi iwàwáanácué pimànica pibáyawanáwa.  
\v 17 Yácáiná wáiwitáise bàaluisàimi yùuwideca imànica Espíritu Santo. Càita nacái Espíritu Santo yùuwideca imànica wáiwitáise bàaluisàimi iwàwéerica wamànica wabáyawanáwa. Yá máiní nàuwidéyacacawa náipunitawáaca íná càulenácuéca pimànica cayábéeri càide iyúwa piwàwáaná.  
\v 18 Quéwa Espíritu Santo icùacaalícué píiwitáise, néese càmita yéewa Moisés yàasu tàacáisi bàaluisàimi icháawàacuéca pibáyawaná, pimànicáinácué cayábéeri càide iyúwa Dios ichùulìaná. 
\p  
\v 19 Macáita wáalíacawa càinácaalí iyú namànica níara yèepuníiyéicawa càide iyúwa náiwitáise bàaluisàimi cabáyawanéeri ichùulìaná nía: Naimáca áiba yáapicha càmíichúaca náinusíwa, càmíirica nacái nanìrisíwa; namàni nacái nainá iyúwa casaquèeri wawàsi càmíirica Dios ibatàa wenàiwica imànica; namànica macái báawéeri íiwitáaná máaléquéeri iyú, mabáiníiri iyú áibanái yàacuésemi.  
\v 20 Nàaca cuwáinái yéenáiwaná icàaluíniná, níái ídoloca; namàni nacái namàliyéidewa namáidacaténá demonionái iyúudàanápiná nía; nàuwidéyacacawa náipunitawáaca. Nacuísáyacacawa; báawaca naicáyacacawa nàasu cawèníiri ìwalíisewáaca. Ráunamáita calúaca nía. Namànica macái wawàsi nalípináwa meedá; càmita nawàwa abédanaméeri náiwitáise áibanái yáapicha; naseríaca náichawáaca.  
\v 21 Nawàwa needáca nàasupináwa áibanái wenàiwica yàasu; nanúaca wenàiwica; icàméeyéi nacái; camùnica nía, iyéeyéica máiní manuí iyáacaléwa; yá namànica macái báawéeri íiwitáaná. Càita nùalàacuéca pía siùca àniwade càide iyúwaté nucàlidáanácué pirí bàaluité: Macái wenàiwica imàníiyéica ìyaca ibáyawanáwa cài mamáalàacata, canáca yéewanápiná nawàlùacawa Dios ìyacàle irìculé Dios icùacataléca macáita chènuniré. 
\p  
\v 22 Quéwa Espíritu Santo icùacaalí wáiwitáise, yásí cáinináca waicáca áibanái; cayábaca nacái wawàwa; matuíbanáica nacái wáiwitáise; wàidenìaca nacái wàuwichàanáwa matuíbanáiri iyú áibanái imànicaalí walí báawéeri; cayábaca nacái wáiwitáise; wamàni nacái áibanái irí cayábéeri; wamànica macáita machacàníiri iyú yéewanápiná manuíca áibanái íináidacawa iwàwawa wàwali.  
\v 23 Espíritu Santo icùacaalí wáiwitáise, yá càmita cáimacái waicá wíawawa áibanái íicha; wacùa nacái wíawawa ipíchaná wamànica wabáyawanáwa. Iná wamàacacaalí Espíritu Santo icùaca wáiwitáise, yásí wamànica wàyaca càide iyúwa Dios itàacái ichùulìaná wía.  
\v 24 Càide iyúwaté natàtàaná Jesucristo cruz ìwali, càita nacái wía Jesucristo yàasunáica, wadéca wawènúacawa wáiwitáise bàaluisàimi íichawa, càide iyúwa wadéca nacáicaalí watàtàaca wáiwitáise bàaluisàimiwa cruz ìwali yéetácaténáwa, macáita yái wabáyawanáca wawàwéerica wamànica. Càita iwàwacutá waicáca wíawawa iyúwa yéetéeyéimiwa càmíiyéica yáalimá imànica ibáyawanáwa, ipíchaná wamànica wabáyawanáwa.  
\v 25 Espíritu Santo idéca yàaca wacáuca wàlisài càmíirica imáalàawa, íná iwàwacutá wamàacaca Espíritu Santo icùaca wáiwitáise wamànicaténá càide iyúwa ichùulìaná wía. 
\p  
\v 26 Picácué cáimacái waicáca wíawawa áibanái íicha. Picácué nacái wáalimáidaca waicá wíawáaca calúanápiná wamàníyacacawa. Picácué nacái báawa waicáyacacawa wàasu cawèníiri ìwalíisewáaca. 
\c 6  
\s1 Ayúdense unos a otros 
\p  
\v 1 Píacué nuénánáica, píalíacaalíwa abéeri péená idéca imànica isicúata ibáyawanáwa, néese abénaméeyéi pèewi Espíritu Santo icuèyéica íiwitáise níata iwàwacutá iyúudàacani iwènúadacaténá íiwitáisewa Dios irípiná àniwa, nàalàacani nacái imàacáanápiná íichawa ibáyawanáwa. Quéwa iwàwacutácué pìalàacani éeréeri iyú. Piicácué píichawa cayába nacái ipíchaná Satanás yáalimáidacuéca pía nacái pimàníinápinácuéca pibáyawanáwa.  
\v 2 Piyúudàayacacuéwa piwènúadáanápiná píiwitáisewa Dios irípiná àniwa pibáyawaná íichacuéwa. Càipinácué pimànica càide iyúwaté Cristo ichùulìaná wía, wía yeebáidéeyéica itàacái. 
\p  
\v 3 Picácué cachàini waicáca wíawawa áibanái íicha, wíacáiná èeri mìnanái, càmita báisí cachàinica wía. Cáimacáicaalí waicáca wíawawa áibanái íicha, yásí wachìwáidacáita wíawawa meedá.  
\v 4 Macáitacué iwàwacutá píináidacawa piwàwalìcuísewa ìwali yái pimàníiricuéca asáisí cayábacaalíni. Néese cayábacaalíni, yásí yáalimácué casíimáica pía piwàwalìcuísewa ìwali yái pimàníirica. Iwàwacutácué càmita cáimacái piicáca píawawa áibanái íicha.  
\v 5 Macáicáináta wía èeri mìnanáica áibaalí wawàwaca wamànica wabáyawanáwa, canácáiná mabáyawanéeri chái èeri irìcu. 
\p  
\v 6 Cawinácaalícué yéewáida pía iyú yái Dios itàacái íiméerica Jesucristo iwasàaca wenàiwica Dios yàasu yùuwichàacáisi íicha, pìacué yàasupiná macái pìasu yéenáwa cayábéeri íiwitáaná imanùbaca pìacaténácué iwèni. 
\p  
\v 7 Abénaméeyéi cachìwéeyéi náimaca càmitasa yéewa Dios iicáca yái pimàníiricuéca, càmitasa nacái yùuwichàidapinácué píawa pibáyawaná ìwaliwa. Quéwa nachìwa meedá. Picácué peebá nalí. Càmitacué yéewa pichìwáidaca Dios, piicáanícaténácáita iquíniná meedá. Péemìacué comparación: Aiba ibànacaalí bànacalé íimi, yásí yeedáca yái bànacalé íiwitáaná ìyacanáca yàasu èeri irìcu. Càita nacái, càinácaalícué pimànica, yásí Dios yàapinácué piwèni.  
\v 8 Cawinácaalí imàníirica ibáyawanáwa càide iyúwa íiwitáise cabáyawanéeri iwàwáaná, yéetápinácawa yùuwichàacaténáwa càiripináta. Quéwa cawinácaalí imàníirica càide iyúwa Espíritu Santo iwàwáaná, yeedápináca iríwa icáucawa càmíiri imáalàawa Espíritu Santo yèeripináca irí.  
\v 9 Iná iwàwacutá càmita waméyáawa wamànica cayábéeri, yácáiná càmicaalí waméyáawa wamànica cayábéeri, yásí Dios yàapiná walí wàasu cawèníiriwa áibaalípiná yéenáiwaná yàanàacatalépináca.  
\v 10 Iná chácatáinápinácaalí wáalimáca wamànica cayábéeri, iwàwacutá wamànica cayábéeri macái iríta, cachàiníwanái nacái nalí waiquéeyéica iyúwa wéenánáisíwawa neebáidacáiná Jesucristo itàacái. 
\s1 Advertencias y saludos finales 
\p  
\v 11 ¡Piicácué yái manuíri letra nutànèericuéca pirí siùcade nutànàacaténácué pirí yái achúméeríina tàacáisica nucáapi iyúwa!  
\v 12 Níara ichùulièyéica pimàníinápinácué piríwa circuncisión nacàlidaca càiri cachìwéeri tàacáisi cayábacaténácáita áibanái judíonái iicáca nía meedá. Càmita nawàwa judíonái yùuwichàidaca nía ìwalíise yái nacàlidáanáca tàacáisi íiméerica Jesucristo yéetáanátéwa cruz ìwali wáichawalíná iwasàacaténá wía Dios yàasu yùuwichàacáisi íicha.  
\v 13 Níara judíoca càmita namàni macáita càide iyúwa profeta Moisés yàasu tàacáisi ichùulìaná judíonái imànica. Canácata yáaliméerica imànica macáita machacàníiri iyú càide iyúwa Moisés yàasu tàacáisi íimáaná. Nawàwacáita nacàlidaca naináwanáwa pìwalicué canùmaséeri iyú meedá; nawàwa nacàlidaca nachùulìacuécasa pía pimànicaténácué circuncisión áibanáicaténá yáalíacawa néewáidacalécuéca pía, níái cachìwéeyéica.  
\v 14 Quéwa càmita nuwàwa nucàlidaca nuináwanáwa canùmaséeri iyú. Néese nuwàwa nucàlidaca abéerita Wáiwacali Jesucristo iináwaná ìwali, yéetácatéwa cruz ìwali iwasàacaténá wía Dios yàasu yùuwichàacáisi íicha. Cristo yéetácatéwa cruz ìwali nuíchawalíná, íná nuicáca núawawa nacái càide iyúwa wenàiwica yéetéericatéwa íicha macái wawàsi báawéerica èeri mìnanái iwàwéerica numànica. Canéeri nulí iwèni macáita yái báawéerica, càmita quirínama nuwàwa numàni cài.  
\v 15 Néese, wàyacaalí abédanamata Cristo Jesús yáapicha, yá canéeri walí iwèni wasèenái imànicaalí walí circuncisión, càita nacái càmicaalí namànité walí circuncisión. Abéerita cawèníirica walí yái Dios iwàlisàidáanáca wáiwitáise, wía yeebáidéeyéica Jesucristo itàacái.  
\v 16 Nusutácué Dios íicha pirípinácué imàacáanápiná pìyaca matuíbanáiri iyú, iicáanápinácué pipualé nacái, macáitacué pía yeebáidéeyéica càide iyúwa nucàlidáanácué piríni, macáitacué pía nacái Dios yàasu wenàiwicaca báisíiri iyú. 
\p  
\v 17 Siùcáisede càmita nuwàwa áibanái íimaca càmitasa Jesús ibànùa núa, nasàiwicacaténá nulí wawàsi. Yái cabèesi yáaminá nùwalíiséerica yáasáidaca amaléeri iyú nudéca nùuwichàacawa Jesús irípiná yàasu wenàiwicacáiná núa. 
\p  
\v 18 Píacué nuénánáica, nusutácué Wáiwacali Jesucristo íicha pirípinácué imàníinápiná pirí cayábéeri mawèníiri iyú, macáitacué pía. Báisíta, amén.