\id ACT - Yine NT (Piro) -Peru 2008 (DBL -2013) \h Yokanatkalune Kamrure \toc1 Yokanatkalune Kamrure \toc2 Yokanatkalune Kamrure \toc3 Yk \mt1 Yokanatkalune Kamrure \c 1 \s1 Giwekikaluru Kpashiri Gipiratkaluru \p \v 1 Teyogwilo, muchinanu tokanchi nunkakyayi pejnurukopirana wa Geso kamrurewatinitka ga wa runkaklewatinitka. \v 2 Psoluko nunkakatkayi yinuwakleyakawa ga wa tengogne yoptotikolgognepotunanuko. Wa tengogne ma yoptotikonuwa towutamtna yokanatanune wa tsomitanune. Giwekikaluru Kpashiriya towutamtna. \v 3 Muchinanu salewnanata Geso. Rali salewnaletinitka, gepkoxamkojmolgogne rupgujewnayegitatkana wanna giwekachritka. Gixo waneylu rumatpotutikolu. Goyakalu pogirewatyawaka runkakleta. \v 4 Waleyma rapatanatinna, Wale yokanatna Gerosale ma mushpakinitipnachi, seyni wane kagwakinrina Girchi gipiratanru “wa gixa yijnakotyano,” china, \v 5 “Gi rixanu Gwa katlewata galikakni gonuya, ga wa Giwekikaluru Kpashiri gkatikolupa gixa. Gi gixogogne potu magatatka.” \s1 Tengogne yinritka \p \v 6 Giyagni wa gapatanatachine gepomgalu. Wane chinruna, “Gitsrukaachi, ¿gi ge xawakni pugletanutnaklu Gisrayiline pogirewatyawaka muchinanu pixka?” \p \v 7 Wale wane chinna, “Gi gimkata gimatletlu walegognekaka, gi wa gipapkoko wa Girchi gitakanru Waleko girukotyaplu. \v 8 Seyni gyoptotanru giyaklu Giwekikaluru Kpashiriya, gixa gogo gapokachripa. Nupgujtatjenepgi Gerosaleya, ga wa psoluko Goteya, ga wa Samaryakoxaya, ga wa yoptukyawakpotunanuko tyechijne.” \p \v 9 Rali wane chinretinitka tyekakapirana, retanatinrina ruxenownakakamtkatka. Kyachgapererumko yoptotlu ma metikotpatka. \v 10 Teno yiganatna yinikopshini. Gepi jejine tunwastsitna, klatalu mkachri gitakachine. \v 11 Wanna wane chinkoxna, “Jejine, Kalile gajene, ¿klu wane ntunwanatya, tengogne gyiganata? Waleko Geso tengogne yoptotikaluru gixyegiya, waneko pixka rixa ginretanu gishingatiniko pixkalu tengogne yinitka.” \s1 Tenogruko rawinrina yimaklene \p \v 12 Giyagni Goliwa Magkate chinikowaka satokyatkana. Gerosale yana. Gi gowuklu Gerosaleya, wa gapnanutikalurgogne gimkata yanretikowaka. \v 13 Rapokna. Ratskotna. Tenogruko yana, rawjetyawakna Petro, ga wa Gwa, ga wa Santiyako, ga wa Gantirishi; Wilipi ga wa Tomasu; Wartolo ga wa Matiyo; Santiyako, Galgweyo wgene, ga wa Simo Muchkopiranawatachri, ga wa Gota, Santiyako gepuru. \v 14 Pejnuruneko wanna panshinikanerune gomkagi gagjigognereta, suxoneyma, Mariyayma Geso ginro, ga wa repuruneyma. \s1 Gotni gipekole tsomitkaluru \p \v 15 Walegognekaka Petro tunwata moletkakachine ganikajiteya. Wane pejnu getko: satu pacha gepimole gapatjetachine. Wane china, \v 16 “Jejine, nomolene, rumkata poyagkakletikolutka wa yonchi Gotnipirana, wa muchikawa chinyawaka Giwekikaluru Kpashiri Tawinamaya. Gotni wa kosekna wa Geso kashichachine. \v 17 Wixayma gitakgiwakatkalurni. Rutaaka tye kamrurchi chinanu. \p \v 18 “Giyagni galikakni waleni wenutlu chiji muglenchi wenru chinanu. Rakaxikamta. Rupsheksatumtana. Psoluko rupkakgichkapimtana. \v 19 Kpoginru pejnuruneko Gerosale gwachinyegiya. Wane rixa tyechijne Gaseltama chinkaluru wanna tokanuya. Walenwa Granchichijne. \v 20 Gi rixanu Shikalchi Kirukate wane yonatkalurutkani: \q1 \qt Yineru mwiyawakanupni rawyawaka. \qt* \q1 \qt Gike gwanutkalu. \qt* \m Ga wa: \q1 \qt Satu rupekole jiglokanru waleni girukowatyawakmaka. \qt* \p \v 21 “Giyagni satu nyi jejine wixaymalune gitakikolupa, gi rixanu psolgogneko wixayma rawna ginakakokta wa Wutsrukate Geso jiglokjenatini ga wa rushpakjenatini wixaymananuko. \v 22 Gwa katlewatiniyakawa wa wixyegiya tengogne yoptotikolgognepotunanuko. Satu nyi jejine rumkata gitakletikolupa Geso yotunotinri gipgujtatachripa.” \p \v 23 Rutaakana gepi: Gosi, Warsawa chinkaluru, Poyagkakachri yoklegiwakatachri, ga wa waleyma Matiya. \p \v 24 Ragjigognetna. Wane chinna, “Gitsrukaachi, Pixni pejnurune gimatgajitachriyi. Pekakgitanwu girni ptsomita wa nyi gepi. \v 25 Walepni tye kamrurewatyawaka ga wa tye yokanatanru kamrure yoptotanu. Wane rutskikyanatka Gotni rawyawakako yinripa.” \p \v 26 Rutakluna gipenoklu wanna chinanu, ga wa rujruka Matiya chinanu gipenoklu. Rutaaka pamole satupjeyma yokanatanune. \c 2 \s1 Giwekikaluru Kpashiri gapokinri \p \v 1 Poyagkakatkalu pamyomolegogne, Jirgikolpatkagogne. Pejnuruneko panshinikanurune gapatjekaka. \v 2 Walegnapunanu waneru rakagnenekle tengogne giyakatyachri gichkonnipgyalu pixka. Giyampotu rajpokokannipgyata. Wa tuplanatyawakapjina tsepownapogimnuta psolupjipotuko. \v 3 Rupgujewnayegitna katmerolkaka pixkalutu gitspaljemtachri. Satkaka wannatseptagi rapoka. \s1 Satkaka waleko tokanu yijnakoyamnumletna \p \v 4 Giwekikaluru Kpashiri gwagajpotutatkana pejnuruneko. Yinuwaka yanumletyaluna panerunemnu tokanu wa Giwekikaluru yanumsakakyawakna. \p \v 5 Gerosale rawna Goteyone jejine kgipashiregolune, pachijnemnunanuka giyakatyachine tengogne rapukote gwachijnejetachri. \v 6 Rakagnenekle gwinitka rapatjetna gixolune. Gi rumatanshinikanutanna gi rixanu satkakneru tokanu yijnako yanumsaletkana. \v 7 Rumyekna. Ruglajitna. Wane chinna, “Getanna. ¿Gi ge Kalile gajenni wa nyi pejnuruneko yanumsatachine? \v 8 ¿Gi wixpoko wixa satkakwu wixako tokanuya wa wumushpakanru wtokanu wyijnako yanumletna? \v 9 Wixni Partone, ga wa Metone, ga wa Gelamitane, ga wa Mesopotami gajene, Gote gajene, ga wa Kapatosi gajene, Ponto gajene, ga wa Gasya gajene. \v 10 Prigi gajene, ga wa Pampiri gajene, Gigipto gajene, ga wa pasretkaka Liwya, Surene tukasreta gajene, ga wa Roma giyakatyachine, \v 11 Goteyone ga wa Goteyo gitaknawachine koxa. Krete gwachine, Garawa gwachine, wyijnako yanumsaletna wixako wtokanuya tsru ruyaklekaka Goyakalupirana.” \p \v 12 Rumyekna pejnuruneko. Gi rumatanshinikanutna. Wane chinkakna, “¿Klunerutkange?” \p \v 13 Pimrine kgixpiranataklerune. Wane chinna, “Jinanunatkana winga.” \s1 Petro ginkaklewle \p \v 14 Giyagni Petro tunwata wa pamole satupjeneyma. Gichko tokanru runkaklewyegitna. Wane chinna, “Jejine, Goteyone, ga wa pejnuruneko Gerosale gwachingi, gimatanru tye. Gyijnakotokanutanno. \v 15 Gi rixanu gi wa gimetachinni wa nyi wa nchinanshinikanutyawaka. Gi rixanu tumananustsiwani. \v 16 Seyni tye kgonutkala wa tokanchi geneklewatachri Gowele chinyawaka: \v 17 Wane china Goyakalu: \q1 \qt Wane rixanu ralipregognepatka. \qt* \q1 \qt Giwekikaluru Gitanu napookakpotutanru \qt* \q2 \qt pejnuruneko gaji. \qt* \q1 \qt Tokanchi geneklewatachinepni pwugenene jejine \qt* \q2 \qt ga wa suxone. \qt* \q1 \qt Gmaklutene getanru kaygawlukaka. \qt* \q1 \qt Gixa tsrutene gipnawatanu gipnawlukaka. \qt* \q1 \v 18 \qt Galikakni walgognepatka \qt* \q2 \qt nwayegrene, nwayegrerone yegi \qt* \q1 \qt nyokanatanru Giwekikaluru Gitanu. \qt* \q1 \qt Tokanchi geneklewatachinepni. \qt* \q1 \v 19 \qt Koglajrukaka nenekanu tengogneya, \qt* \q2 \qt ga wa tengognempuko getkalurkaka \qt* \q2 \qt tyechijneya, jralu, ga wa xirnachri, \qt* \q2 \qt ga wa chichipgya gimomopgyatachri. \qt* \q1 \v 20 \qt Kashrijewnanu tkachi. Ruchpokanu. \qt* \q1 \qt Ga wa ksuru jraplu, ma mapookanuwachi \qt* \q1 \qt Gitsrukaachi tsru koglajrugogne. \qt* \q1 \v 21 \qt Wane rixanu girukokta Gitsrukaachi \qt* \q2 \qt giwaka tomsatanu, wale gognetkaako. \qt* \s1 Tye Geso yotunkaka Goyakalu \p \v 22 “Jejine, Gisrayiline gyijnakotanru tye tokanchi: Geso, Nasare gajeru, Walenwa jeji Goyakalu kiglepiranyegiru rixkakanru gixyegiya ruyaklekakaya, ga wa koglajrekakaya, ga wa getkalurkakaya. Tyenwa Goyakalu kamrutanru Waleya gixatskalaya, gimatyawaka koxa gixa. \v 23 Walenwa samyookaluru Goyakalu giglepokotyawaka wa rushinikanru, ga wa muchikawako rumatgognenatanru. Wale gixa gixripkakanru ga wa giylatanru wa kmukochirerunemyoya. Koroshishkita gitakjixanru. \v 24 Wale Goyakalu yotunkaka. Gipukchichino kaspukyalu. Gi rixanu gi rumkata chipetkotatka gipukchiya. \p \v 25 “Gi rixanu Tawi wane chinpiranyegitlu: \q1 \qt Netlu Gitsrukaachi \qt* \q1 \qt gita ginaple rawgognenatinri. \qt* \q1 \qt Gi rixanu npotuklesretate rawa, \qt* \q1 \qt Gi wa nkomyemyetko. \qt* \q1 \v 26 \qt Wale chinanu numuwgajita, \qt* \q1 \qt ga wa numuwleymananuka nyanumata. \qt* \q1 \qt Ga wa xani nomane koxa gapnanutanu \qt* \q2 \qt kagwakikolupa chinanu. \qt* \q1 \v 27 \qt Gi rixanu gi puknokamtanno \qt* \q2 \qt gipnachine gwiyawaka. \qt* \q1 \qt Gi koxa puchichanru \qt* \q1 \qt wa Pixanu mmukochiretu rujpaginripa. \qt* \q1 \v 28 \qt Pumatkakno giweklugapkaka. \qt* \q1 \qt Pomjikpotutanno Pixa yegi nixinri. \qt* \p \v 29 “Jejine, nomolene, gichichanno nunkakyapgi pgujetanuwaka tsrupotni gitsrukaachini Tawipirana. Wa gipnachrinatka. Kapnatkana. Ga wa giyomle wixyeglu xanigognenanu. \v 30 Giyagni tokanchi geneklewatachri rixinri, Tawi gimatlu wa \qt Wale kawchinanu \qt* Goyakalu \qt wane chinru wa Tawiklopishaneya gixmanetyawaka Goyakalu gipgujewnakakanru Kristo pogirewatinripa Tawi pogirewatyawakaya. \qt* \v 31 Ma mapookanuwa retinitkalu, runkakletlu Kristo yotunotinripa. \qt Gi wa ruknooko gipnachine gwiyawaka. \qt* Gi wa gigituko jpaggianu \v 32 Wa tye Geso yotunkaka Goyakalu. Walepirana pejnurunekwu gipgujtatachinwu. \v 33 Giyagni pogirchi rutaaka Goyakalu potuklesretate. Girchi yegi rawyalu gipiratkaluru Giwekikaluru Kpashiripirana. Rawinitkalu rupkakatkalu wa tye gixa getanru ga wa gyijnakotanru. \v 34 Gi rixanu Tawi gi wa tengogne ya, seyni wale wane china: \q1 \qt Gitsrukaachi wane chinru wa Nutsrukate, \qt* \q1 \qt Npotuklesretate ptuplatanu, \qt* \q1 \v 35 \qt Nutakinpotukna pkamnixjene \qt* \q2 \qt putspanjixgapre rixinripna. \qt* \p \v 36 “Gimatankoxlu pejnuruneko Gisrayiliklopishangi wa tyeko Geso wa koroshishkita gitakanru, Goyakalu galikakni gitakatkalu Gitsrukaachi ga wa Kristo rixinripa.” \s1 Mapa waragkane katkalune \p \v 37 Giyagni yijnakotinrina tyepirana, kachingajinatkana. Wane chinkana Petro ga wa pimrine yokanatanune, “Jejine, wumolene, ¿gi wixanutka xani?” \p \v 38 Ga wa Petro wane chinna, “Genshinikanutanu. Gkatikolupa wa gixa satkakgi Geso Kristo giwakaya, gkaspukmukochiretikolupa. Gyoptotanru Giwekikaluru Kpashiri geneekaluru. \v 39 Gi rixanu gixanupni wa gipiratkaluru, ga wa gwugenenenupkoxapa, ga wa gyoptukaklopishatyawakpotunanuka, gi pejnukta wa Gitsrukaachi Woyakalute tomganunepa.” \p \v 40 Gixo pimri tokanchi rupgujtalewata. Ruykolewata. Wane china, “Gognetkakikolupa gixa tyegogne gimuweekakanatachine mpotukanyegiya.” \p \v 41 Giyagni wa yoptotokanutjene katka. Yogniikalunni walegogne mapa waragka getko yine. \p \v 42 Yokanatkalune ginkaklewle romkagitna. Romkagi gimatkakletna. Romkagi jiknajroletlona jimapro. Romkagi gagjigogneretna. \s1 Muchichachine Kristonune gimatkaklewle \p \v 43 Pejnuruneko yine pika. Gixo koglajru ga wa getkaluru kamrutka wanna yokanatkaluneya. \v 44 Pejnuruneko galixachine gimwakaka. Ptowrunanuka rejnunkatna pejnurune wane gixleni. \v 45 Rushankaluna rejnunkatna, wane rixlena. Kotspalkakyana pejnuruneko wa satkaka magatyawaka. \v 46 Wane rixjegognenatna kpashiwakapjiya panshinikanurune pagognemnunanuka. Jiknajrojetlona jimapro panchikakaya. Paniikalunni gimuwatachine, myokwirgajine. \v 47 Rumalwutluna Goyakalu. Kiglepiranyegirune pejnuruneko yinyegiya, ga wa Gitsrukaachi yognikananumtna pagognemnunanuka gognetkaakalunepa gapatjetachine yegi. \c 3 \s1 Satu myankatu gituukaaka \p \v 1 Petro ga wa Gwa kayinwaka gagjigognepapko kanikna. Kpashiwakapji yana. \v 2 Satu jeji rushpakinyakawa myankatu gwapjetka. Pagognemnunanuka kpashiwakapji gipgyaptotestsi rutakluna, wa Kigleru potu Gipgyapto chinikowaka. Wa kpashiwakapji jiglokachine ragjitinripa sroschi. \v 3 Wale getna Petro ga wa Gwa kpashiwakapji jiglokachinepa. Sroschi ragjitna renekyapluna. \p \v 4 Ga wa Petro Gwayma yopukgatluna. Wane chinru, “Petanwu.” \v 5 Wa wale getpotutna. Kagwakanata pagixanu yoptotinripa, wanna genekashatyaplu. \p \v 6 Petro wane china, “Maleshayno sroschi, gi wa koriko. Seyni satu waneyno. Wale nenekyi. Geso Kristo Nasare gajeru giwakaya, palnanu. Pyananu.” \p \v 7 Potuklemyo kashichyalu. Palnakaklu. Waneklu gichko rixkatka gijixi ga wa giygaleji. \v 8 Rupteka tunwaleta. Yanatka. Wannayma jiglokamtatkalu kpashiwakapji. Yanamtatka. Ruptemta. Rumalwumtlu Goyakalu. \v 9 Pejnuruneko yine geta yanretlu ga wa rumalwumtlu Goyakalu. \v 10 Rumatluna wa kpashiwakapji Kigleru Gipgyaptotestsi tuplajetachri sroschi gagjijetachri. Ruglajpotutanna. Rumyekpotutanna wa wane rixinritka. \s1 Petro ginkakewle Salomotamnuya \p \v 11 Wa myankatunanu gigletkalurutka kashichna Petro ga wa Gwa. Pejnuruneko yine potogiwnayegitna Salomotamnu chinikowakaya. Giglajitachine. \v 12 Petro getlu. Wane chinna yine, “Jejine, Gisrayiline, ¿gi gixge giglajita wa tyeya? ¿Klu chinanu gyopukgapotutwu, wixako wuyaklepgutlege, wixako wupashirenupgutlege wyankakyalu wa tye? \v 13 \qt Gawra Goyakalute, Gisaakanu, Gakowonu, wutsrukatenni Goyakalute \qt* tsru pogirewlu renekanru Gituru Geso, wa gixa samyokanru ga wa ginutatanru Pilatyegiya. Giklukanuwnayegjixlu wa kaspuukalurupmaka. \v 14 Gixa ginutatlu wa Kpashiri ga wa Poyagkakachri. Gixa gagjitlu genekikolupa kgiylalewakleru. \v 15 Giylatanru giweklu genekachri wa Goyakalu yotunkakanru gipnachine tskalaya. Walenwa gipgujtatachinwu wixa. \v 16 Ralixgiwakatko chinanu, giwaka gichko rixkaklu wa tye, gixa getanru ga wa gimatanru. Wa galixlu Wale chinanu, tye gituukakpotutlu gixa pejnurunekgi getanu. \s1 Petro chanixna renshinikanutinripna \p \v 17 “Ga wa xani, nomolene, numatlu wa gma mumatkanchinanu wane gixlu, gitsrukatene pixka koxa. \v 18 Giyagni Goyakalu poyagkaklu wa muchikawa runkaklewjixanru pejnurunniko tokanchi geneklewatachinninamaya, wa Kristote salewninripa. \v 19 Giyagni genshinikanutanu. Gkashrijetko, powratkalunepgi gmukochireya, \v 20 Gitsrukaachyegiya runinipa giyalganshinikanrugogne, ga wa Geso Kristo yokanyegityapgi, wa muchikawa gixa chinanu gitaakaluru. \v 21 Galikakni rumkata tengogne chipetletlu wa rugletkoklungognepotunanuko ptowruko. Wale runkakleta Goyakalu, Walenune kpashirine tokanchi geneklewatachinnamaya, muchikawa potu gwapachinni. \v 22 Gi rixanu Moysisi wane china, \qt ‘Gitsrukaachi Goyakalute gipgujewnakakyegitangi Tokanchi Geneklewatachri satu gimolepa gita pixka. Wale gyijnakotanu pejnurkakako Wale ginkakangi. \qt* \v 23 \qt Wane rixanu: Girukokta yineru gi yijnakotanru Wale Tokanchi Geneklewatachri, nikatkalurupni yinyegiya.’ \qt* \p \v 24 “Pejnuruneko tokanchi geneklewatachine, Samoyroni muchichachri ga wa gapkatamtachine, pejnuruneko ginkaklewatachine ginkakletpiranatlu tyegognekaka. \v 25 Gixni wa tokanchi geneklewatachinniklopishangi. Gixa chinanni wa gipiratkaluru wa Goyakalu gipiratyana wutsrukatenni. Wane chinru Gawrani, \qt ‘Puklopisha chinanu giglenshinikanyegitkalunepni payinemnunanuka tye psolchijneko gwachine.’ \qt* \p \v 26 “Rali yotunkakletinitkalu Gituru Goyakalu gixa yegi gapka yokanatlu ruglenshinikanyegityapgi gkashrijetikolupa satkaka gma muglenuya.” \c 4 \s1 Petro ga wa Gwa yoshmaaka \p \v 1 Wanna Petro ginkaklewyeginatinna yine, sasertotene gapyegitna kpashiwakapji gitsrukateyma ga wa Sariseyone. \v 2 Kojwakanshinikanutkana wa Goyakalupirana runkakikolutkana yine, ga wa Geso chinanu yotunkoklunchipa gipnachinetskalaya runkaakana. \v 3 Kashichkana. Yoshmakikowaka rutaakana waleprikpotunanuko, gi rixanu kayitkani. \v 4 Seyni gixo tokanchi yijnakonatachine galixa. Wane pejnugetkona jejine pamyo waragka. \s1 Jemanshinikankakjetikowaka rupgujtatya Petro \p \v 5 Wane rixatka waleprikgogne Gerosale rapatjetyana rutsrukatenna, ga wa tsrune, ga wa yonchikgapine. \v 6 Ga wa Ganasu Sasertotene Gitsrukatpotu, ga wa Kaygwasu, ga wa Gwa, ga wa Galegantro, ga wa pejnuruneko Sasertotene Gitsrukatpotumolene. \v 7 Wanna ganikajite tunwakaakana. Repomsatkana, “¿Klu giyakluya, katu giwakaya wane gixyalu wa tye?” \p \v 8 Giyagni Petro Giwekikaluru Kpashiri gwagajitanru potu wane chinna, “Yine gitsrukatengi ga wa Gisrayiline tsrutengi, \v 9 xawakni gepomsatkalunwu wixinri, satu kigleru chinanu, jeji yayixachri kamrutikoluya, gi rixpoko gituukakota. \v 10 Pejnurunekgi gixa ga wa pejnuruneko Gisrayilinerune gimatanrupa tye: wa Geso Kristo giwakaya rutuka tye yineru. Geso Nasare gajerunwa gixa koroshishkita gitakanru, ga wa Goyakalu yotunkakanru gipnachinetskalaya. Gesoya wa tye jeji gixa getanu gitukachritka tunwatachri. \v 11 Gesonwa Tye: \q1 \qt Sotlu myoptotkotu gixaya sotlupji kamrupjitachingi \qt* \q1 \qt Wale gitaaka yoptowaka gitsejita. \qt* \p \v 12 “Gi satuna rawa gognewatikaluru. Gi rixanu maleshlu pagiwaka tengogne rapukote renekikolna yine, wa wale chinanu wumkata gognetletikolupa.” \s1 Gi wumkata kaspuka ginkakletletlu wa wetanru ga wa wyijnakotanru \p \v 13 Retkana pgujetanuwaka china ginkakletna Petro ga wa Gwa. Rumatkana jejine kiruka myimaakone, mumatkanni. Giyagni rumatkana wa Gesoyma rawanatinrina. Tsrukakalune giglajita. \v 14 Retanatluna jeji gituukaakaluru wannayma tunwatachri. Gike rumkata chinretna. \v 15 Yokanatkatkana maleka rushpakinitkana jemanshinikankakjetikowakaya. Jemanshinikankakna wannakakluko. \p \v 16 Wane chinkakna, “¿Gi wixanutkana wa nyi jejine? Gi rixanu getkaluru pgujetanuru kamrutkaluru wannaya. Pejnuruneko Gerosale gwachine yegi rumatika. Gi wumkata ginutletlu. \v 17 Seyni ma poshalpiranyegitikotupa yinyegiya, wkawgutanna xaniyakawa gikena ma munkakinitpatkana tye giwakaya.” \p \v 18 Tomgakatnakna. Towutkana ma munkaklewatinitpatkana giketsotaji, gi wa yimaklewatanna Geso giwakaya. \v 19 Wa Petro ga wa Gwa gigitna. Wane chinna, “Gitakyagokanru poyagkakachri chininipa Goyakalu getanu, wa Goyakalu pnute gyijnakotko gixa. \v 20 Gi rixanu gi wumkata kaspukle ginkakletletlu wa wetanru ga wa wyijnakotanru.” \p \v 21 Giyagni yokanatkatkana. Pnute kawgutkatkana, gi rixanu gi wa rukshiika saletikolupna wa yine chinanu. Gi rixanu pejnuruneko Goyakalu gimalwuta wa wane rixikolutka. \v 22 Gi rixanu wa jeji wa gituukaakalurutka tye getkaluruya, wale waneya gepkoxamkojmole pnute walapu. \s1 Galixachine gagjigogneta gi wa popiklerunepa rixinripna \p \v 23 Wa kaspuukana. Wannanune yegi yana. Runkakletluna wa pejnuruko wa tsrukakalune sasertotene ga wa tsrune chinyawakna. \v 24 Rali yijnakletinitkana, panshinikanurune muchkowtokanutna. Wane chinruna Goyakalu, “Gitsrukaachi potu, Pixni wa Goyakalyi, wa tengogne kamrutachriyi, ga wa chiji, ga wa tsru wenu, ga wa ptowrunanuka wanerutu kamrutachriyi. \v 25 Wa putowreru Tawinamaya wane pchina: \q1 \qt ¿Klu chinanu matsuwatna payinemnunanuka, \qt* \q1 \qt Ga wa yine gike gapri rushinikna? \qt* \q1 \v 26 \qt Tyechijne gajene pogirchine gimalpookakatka, \qt* \q1 \qt Ga wa tsrukakalune potowruta \qt* \q1 \qt Gitsrukaachi kamnixachine, \qt* \q1 \qt Ga wa Kristote kamnixachine. \qt* \p \v 27 “Gi rixanu galikakpotunanu kpashiri Puturu Geso ptsomitanru chinanu, tye pokchi rapatyana Girore ga wa Ponsyo Pilato, ga wa payinemnunanuka, ga wa Gisrayilinerune. \v 28 Wane rixinripa puyakleya ga wa pushinikanruya muchikawako putakanru wane rixikolupa. \v 29 Ga wa xani, Gitsrukaachi, petanru kawgurna. Penekanna pwayegrene psolpotuyako pgujetanwaka china ginkakletyapluna ptokanu. \v 30 Giyagni wixyempotupyi wane gixkalurkakapa gitskalgalkaka, ga wa getkalurkaka, ga wa koglajrukaka wa kpashiri Puturu Geso giwakaya.” \p \v 31 Rali gagjigogneretinitkana, rapatjetyawakapjina gimyemyeta. Giwekikaluru Kpashiri psolmuchkonuko jiglokgajpotutna pejnuruneko. Goyakalu tokanu runkakletna pgujetanuwaka. \s1 Ptowrunanuka rejnunkatna pejnurune wane gixleni \p \v 32 Wa gixolune galixachine panshinikanurunni. Gi satuna wane china, “Gitanupjeni,” wa wane rixlemka, seyni ptowrunanuka rejnunkatna pejnurune gejnunkatni. \v 33 Ga wa yokanatanune gipgujtatlu Gitsrukaachi Geso yotunotinri tsru giyaklewluya. Gimutlewatachinpotni pejnuruneko wanna. \v 34 Gi satuna magatyachri wanna. Gi rixanu katukokta kwangixleru sankaka ga wa panchikaka, rushankalu. Raniklu wa rushankanru wenru. \v 35 Yokanatanunejixistsi rutakluna. Reneksatkana satkaka wane rixa magletyawakna. \p \v 36 Giyagni Gosi, wa yokanatanune wane chinanru yoklegiwaka Wirnawisi (walenwa yokaakaluru Gimnanuklewatachri) Rewineru, Supro giyakatyachri. \v 37 Waneyananru chiji. Giyagni rushankalu. Raniklu wenru. Yokanatkalunejixistsi rutakwenutlu. \c 5 \s1 Ganani gipnale \p \v 1 Waneru satu jeji Ganani giwakatletachri. Sagirni ganunro. Rushankalu wane rixlena. \v 2 Psoji kotnukwenutyaluna. Tumata koxa ganunro. Psoji ranika. Yokanatkalunjixistsi rutaklo. \v 3 Petro wane china, “Ganani, ¿klu chinanu Satanasyo tsepotgajityi pyokwitmaklu Giwekikaluru Kpashiri, pkotnukyalu puchijne wenru? \v 4 Pumretanatinri ¿gi ge waneyananyi? Wa pushankinitkalu ¿gi ge pixa chinanni? ¿Klu chinanu pyanshinikangaji kamruretlu? Gi wa yine pyokwita seyni Goyakalu pyokwitmaka.” \p \v 5 Giyagni Ganani jeminitkalu tye tokanchi, yawnamtanatka. Rupnanatka. Tsru piklu rixna pejnuruneko jempiranyegitachine. \v 6 Palnamtna maklujine. Poyitanatkaluna. Koshpakanatkaluna. Kapnatanatkaluna. \s1 Sagira gipnale \p \v 7 Gowukshini tjigloka ganunro. Gi tumata wane rixinrinatka. \v 8 Giyagni Petro wane chinro, “Punkakanno. ¿Wane pejnurge gishankiylu wa chiji?” \p Wala wane china, “Gigi. Wane pejnu.” \p \v 9 Ga wa Petro wane chinro, “¿Klu chinanu wanerutu nchinanshinikanuta gyantaletyaplu Giwekikaluru Gitsrukaachinu? Petanna gipgyaptostsi rapokatkana pganurni kapnatpachine. Koshpakankoxyina pixa.” \p \v 10 Waneklu tyawnamtanatka walejixistsiya. Tupnanatka. Jiglokamtna maklujine. Gipnachroni rukshikatkana. Koshpakanatkalona. Tganurustsi kapnatanatkalona. \v 11 Tsru piklu rixna pejnuruneko gapatjetachine, pejnuruneko tyepirana yijnakotachine. \s1 Gixo getkalurkaka, giglajrukaka \p \v 12 Yokanatkalune kamrujetlu gixo getkalurkaka, koglajrukaka yinetskalaya. Pejnuruneko panshinikanurune Salomotamnu rawanatna. \v 13 Gi pimrineko tserpiranawata gipxaletletna wanna, seyni wa yine gimalwupotutna. \v 14 Gitsrukaachi galixachine gixolewnananumta wanepnute gixo potu jejine, ga wa suxone koxa. \v 15 Giyagokni gatnugapkaka raniikana yayixachine. Gijeekakayna ga wa shechimtakakaya rutaakana, wa Petro gininipa mayawlepjeko chikletyegimtyapmaklu satu wa wanna. \v 16 Gerosale potowrurutyana gixolune Gerosalesputa gwapokchijetachine. Raniikana yayixachine ga wa kamchine kojwakanune. Pejnuruneko wanna gituukaakalunetkani. \s1 Petro, Gwa gishpakachinetka \p \v 17 Wane rixna wa Sasertotene Gitsrukate potu ga wa pejnuruneko waleymalune. Wannanwa Sariseyone mkoje. Ranxatna. \v 18 Kashichkana yokanatanune. Yoshmakikowaka pejnurunenu rutaakana. \v 19 Wa Gitsrukaachitowreru goyechno kotpukaplu yoshmakikowaka gipgyaptote. Koshpakna. Wane china, \v 20 “Gyanutka. Kpashiwakapji ntunwatanu. Ginkakanna yine pejnupiranako tye giweklupirana.” \s1 Yokanatkalune kashichkatnaka \p \v 21 Wa yijnakotinitkaluna goyechnokawpotuko jiglokluna kpashiwakapji. Wane runkaklewatyana. \p Ga wa rapatna sasertotene gitsrukate potu ga wa waleymalune. Repuukana jemanshinikankakjetikowaka gajene, ga wa pejnuruneko tsrune mkoje Gisrayiliklopishane. Yoshmakikowaka rawapjixikna. \v 22 Yoshmakikowaka rapokna towrechine. Gi rukshiikana. Satokna wa towrechine. Runkaklewatna. \p \v 23 Wane china, “Yoshmakikowaka wukshika gishyatkaluru poyegishyaleru, ga wa girukowatachine gipgyapto ginaple tunwatachine. Wa wkotpukinitkalu gi satuna wukshika gitokogrukoya.” \p \v 24 Tyepirana yijnakotinna wa sasertotene gitsrukate potu ga wa kpashiwakapji gitsrukate, ga wa tsrukakalune sasertotene gi rumatanshinikanutanna kluneru giknoganutka. \p \v 25 Satu gapoka. Runkakna, “Wa yoshmakikowaka gitakanune jejine, kpashiwakapji tunwanatatkana. Yine runkaklewyeginatkana.” \p \v 26 Giyagni kpashiwakapji gitsrukate ga wa towrechineyma wane yana. Wale gwapna. Gi wa psolmuchkonuko, gi rixanu pika sotlujetkotna yineya. \s1 Gi wa yine gimkata galixkota. Goyakalu galikakni \p \v 27 Rawapkana. Jemanshinikankakjetikowaka tunwakaakana. Sasertotene gitsrukate potu gepomgana. Wane china, \v 28 “Gachi wujretpotutatkagi wa tye giwaka gma munkakletinitpatka. Psolpotuko Gerosale mposhalpiranatatkalu ginkaklewle. Galuka giklukletwu tye jejigragaya.” \p \v 29 Rugitna Petro ga wa pimrine Geso yokanatanune. Wane chinna, “Gi wa yine gimkata galixkota. Goyakalu galikakni. \p \v 30 “Wutsrukatenni Goyakalute yotunkaklu Geso, wa gixa giylatanru. Gagmunashkita gixripkakanru. \v 31 Wale Goyakalu potuklesretate tsru potu rutakanru Gitsrukaachi rixinripa ga wa Gognetkaklewatachri, renshinikankakyapna Gisrayiline kaspukamukochiretikolupna. \v 32 Wixni ga wa Giwekikaluru Kpashiri gipgujtatachinwu tyepirana. Wale Goyakalu genekna ralixjene.” \s1 Kamalye giykole \p \v 33 Wanna yijnakotinri kegeknanuwatna. Jemanshinikankakna ruylatikolupna. \v 34 Giyagni jemanshinikankakjetikowakaya tunwata satu Gwariseyo, Kamalye giwakatletachri. Tokanchi Yokanatkaluru yimaklewatachri. Pejnuruneko yine kagwakpiratanru. Wale maleka koshpakjixna pshinitsonu yokanatkalune. Wane chinna wale, \v 35 “Jejine, Gisrayiline, ggirukotinwa nyi jejineya wa gkamrutanruyapa. \v 36 Gi rixanu muchikawako rupgujewna Teyota. Tsru chinashatnachriwa. Wane pejnu getko gepkoxamkoje pacha jejine gapatyegitlu. Giylatkalurni. Pejnuruneko ralixjene gipalata. Gikeenanatkanina. \v 37 Wanepnute gitakgiwaakaklugogneni Gota Kalile giyakatyachri gipgujewna. Rawapna gixo yine rawgajxigitjenepa. Walekoxni gipnana. Ga wa pejnuruneko ralixjene rakapalatkana. \v 38 Xawakni wane nchingi, getashatanutkana nyi jejine. Gkaspukanutkana. Gi rixanu tye shinikanchi, wa tye kamrurchi yinenu rixinipa nikawnanu. \v 39 Wa Goyakalunu chininipa gi gimkata nikatletanru, gma mukshikikotupa Goyakalu gyagotinri.” Wane rixa gishinikanutletna Kamalye. \s1 Yokanatkalune gijretka. Kaspuukatkana \p \v 40 Tomgakatkana yokanatkalune. Muchinanu kochipjetkana. Rali kochipjeretkoklunutkana, rujretkana wa Geso giwaka ma munkakletinitpatkana. Kaspuukatkana. \p \v 41 Giyagni wanna jemanshinikankakjetikowaka gajenyegiya yatkana gimuwamtachine, gi rixanu rutaka yagookana rumuknina salewninrina, reyiikana Geso giwaka chinanu. \v 42 Psolgogneko kpashiwakapjiya ga wa papjikakaya gi kaspuka ginkaklewletna Geso Kristopirana, gi kaspuka yimaklewletna. \c 6 \s1 Wa payokgipre kamrurewatachine \p \v 1 Walegognekaka ruxolewnatkana yimaklene, Kriykone tokanu yanumatyachine yegi kegemgayegitna Gewreyone chinanu, gi rixanu wannanu gipnagnurutachrone gi gislagika geneksajetikowakaya pagognemnunanuka. \v 2 Giyagni wa pamole gepine rapatkakna gixolune yimaklene. Wane chinna, “Gi kigleru wa wixa giknokamtyalu Goyakalu tokanu wkamrurewatinripa wa nikikowaka chinanu. \v 3 Giyagni, nomolene, gijganna payokgipre jejine gixkaklukoya kiglepiranyegirune, Giwekikaluru Kpashiri gwagajpotutanunetka ga wa kgimatkalerune. Wanna wutakanu tye kamrurchi chinanupa. \v 4 Ga wa wixa gomkagitanru wagjigognere ga wa wkamrure tokanchi chinanu.” \p \v 5 Pejnuruneko gixolune yine gigleretlu tye tokanchi. Ga wa tsomitkana Gishtuwa, jeji galixachri potu Giwekikaluru Kpashiri gwagajitanru potu ga wa Wilipi, ga wa Prokoro, ga wa Nikanoro, ga wa Timo, ga wa Parmena, ga wa Nikolasu, Goteyo gitaknachriwa, Gantiyoki giyakatyachri. \s1 Gixo sasertotene galixlu tokanchi \p \v 6 Wa wanna yokanatkalune ginaple tunwakaakana. Yokanatkalune gagjigogneyegitna. Wannatseptagi rutakamyotna. \p \v 7 Gitsrukaachi tokanu tseruwna. Ruxolewnana yimaklene Gerosaleya. Sasertotene koxa gixolune galixlu tokanchi. \s1 Gishtuwa kashichkaluru \p \v 8 Wa Gishtuwa kgimutlewakleru potu ga wa kgiyaklewakleru potu rixkaklu Goyakalu. Giyagni wale kamrutlu tsru koglajrukaka, tsru getkalurkaka yinetskalaya. \v 9 Giyagni wane rixna pimrine ginkaklewawakapji gajene Gishpakachinenu, ga wa Sureyone, ga wa Galegantrinone, ga wa Surisyane, ga wa Gasya giyakatyachine. Yoptopiratluna Gishtuwa. \v 10 Gi wa rumkata gaaliretluna rumatkaleya, gi wa Giwekikaluru koxa yanumkakjeru. \p \v 11 Giyagni yokshatkana jejine wane chininripna, “Wjema wane chinretlu tokanchi mupashiregnuchi Moysisipirana ga wa Goyakalupirana.” \p \v 12 Komyekanshinikanutkana yine ga wa tsrune koxa, ga wa yonchikgapine. Rapyegitluna. Rakapgogomtluna. Jemanshinikankakjetikowaka ranikluna. \v 13 Tunwakaakana gipgujtalewashatachine kayroklewaklerune. Wane chinna, “Tye jeji gi wa kaspuka gapatletlu tye kpashiwaka ga wa Tokanchi Yokanatkaluru. \v 14 Gi rixanu wyijnako wane chinretlu, ‘Wa tye Geso Nasare gajeru nikatanru tyepji. Kashrijetgimatanru wa Moysisi genekyawu wixjetyawaka.’ ” \p \v 15 Giyagni pejnuruneko jemanshinikankakjetikowaka tuplatachine yopukgapotutlu. Retgojitluna. Wa Goyakalutowreru pixka rixgojita. \c 7 \s1 Gishtuwa giykoyegitnawa Gawrani tomgakikolupirana \p \v 1 Sasertotene Gitsrukate potu wane chinru Gishtuwa, “¿Wane gixachrirge?” \p \v 2 Wale wane china, “Jejine, nomolene, ga wa tsrune, Gyijnakotanu. Goyakalu gimalwutkaluru gipgujewnayegitlu wutsrukatni Gawrani. Mesopotami rawanatini. Chara mawakanniwa. \v 3 Goyakalu wane chinru Gawra, \qt ‘Puchijne pushpakinitka, ga wa pumolenyegiya. Nekakgichijnetyawakapyi pyanutka.’ \qt* \p \v 4 “Giyagni Kalteyonchijne rushpakamtyatka. Chara rawanatatka. Rupnanatka rurni. Wane Goyakalu ganikyatnaklu Gawra. Tyechijne rapoka wa gixa gwiyawaka wa xani. \v 5 Waneya gi renekchijnetlu, gi psojiswajinako rutakjixityawakapmaka. Seyni rupiratyalu \qt renekchijnetyaplu walenu chininripa, ga wa giklopishanenupa wanepnute. \qt* Gi wa kwugenewalu. \v 6 Wane chinru Goyakalu wa \qt waleklopishanepni pnu gajenenapni payinchijneya. Wayegrechine rutaakonna. Gepkoxamkoje pacha walapupa gi yigleko retkona. \qt* \p \v 7 “Wane china Goyakalu, ‘Gita giklukanuwnayegjixanna wa payine wanna wayegretlewanatachine. Wanepnute rushpakanna waleklopishane. Gewiya yonogyegitinnona.’ \p \v 8 “Tokanchi gipiratkaluru reneklu, sajruka gistaklewlupirana. Gawra wugenetlu Gisaaka. Yokgipgogne chininri sajruka gistakletlu. Gisaaka wugenetlu Gakowo. Ga wa Gakowo wugenetna pamole gepi tsrupotunni gitsrukaachinni. \s1 Gishtuwa ginkakletlu Gakowni ga wa Gosnipirana \p \v 9 “Ga wa tsrupotunni gitsrukaachinni kanxalerune rushankanruna Gosni Gigipto yinripa. \v 10 Seyni Goyakalu waleyma. Koshpaklu pejnuruko salewninriya. Goyakalu gipxaklu rumutyaplu Gwarawo, Gigipsyone pogire. Kgimatkaleru rixkaklu Gwarawo getanu. Wale gitaklu girukotlewatinripa Gigiptoya ga wa pejnuruko gipji gajeruya. \p \v 11 “Runa tsru nachi psolchijnepotunanuko Gigiptoya, ga wa Kana koxa. Tsru salewakchi. Wutsrukatenni gi rukshikluna nikanruna. \v 12 Giyagni Gakowo jempiranyegitinri wa Gigipto rawinri triko, yokanatna wutsrukatenni muchinanu kata. \v 13 Gepi kata rapkapinitkana yegwakane. Gosi ginkakatkana wa repurna rixinrina. Gwarawo gimatanerutatkalu Gosi. \v 14 Gosi gepuklu ruru Gakowo ga wa pejnuruneko gimolene, payokgipremole pamyo yineru. \p \v 15 “Yopikatka Gakowo. Gigipto rapoka. Wane rupniyanatka waleni ga wa wutsrukatenni. \v 16 Wannani Suche ganiikana. Kapna rutaakanatkana wa Gawrani gagjityawakapna sroschi wenruya. Wa Gemoro wgenene, Suche gajene ragjityalu. \s1 Gishtuwa ginkakletlu Moysisni gishpakinripirana \p \v 17 “Konapu chininitka wa gogi wa Wale kawchinanu Goyakalu gipiratyalu Gawra Gigipto ruxolewnananumtna yine. \v 18 \qt Gigipto jiglokinpotunanuko satu pogirchi Gosi mumatkatu. \qt* \v 19 Wale yokwitna wumolenni. Gi yigleko retanna wutsrukatenni. Maleka rutakjixinpotukna gegishpaklunniwa ma muweekananumtinitipna. \p \v 20 “Walegognekaka rushpaka Moysisi. Goyakalu gigleretanru. Mapa ksuru rurupji tseruwakika. \v 21 Wa maleka rutaakoklunutka, Gwarawonshicho gwapatkalu. Tseruwakatkalu. Toturu pixka tixlu. \v 22 Psolpotuyako Gigipto gajene gimatkale yimaaka Moysisi. Tokanchi ga wa kamrurchi gixo gimkatachrini. \s1 Gishtuwa ginkakletlu Moysisni myoptotkotupirana \p \v 23 “Gepkoxamkojemole walapu poyagkakinitka rushinika salwayegletna gimolene, Gisrayiliklopishane. \v 24 Wa retinitkalu wa satu yenetkaluru, yoptoyegitlu. Ruylatanru Gigipto gajerni. Rapnuyegitlu yenetkaluru. \v 25 Wale kagwaklu gimolene gimata jemyaplu wa Goyakalu gognetkakanna waleya. Seyni wanna gi gimata jemlu. \v 26 Waleprika yagotkakna. Wale gapyegitna. Ruykotmakna kigle gimwakakle rixinripna. Wane china, ‘Jejine, moletkakachingi. ¿Klu chinanu gyenetkaka?’ \p \v 27 “Giyagni rumwastsitanru yenetachri satkaklu. Wane china, \qt ‘¿Katu gitakyi wutsrukate ga wa wuklukanuwnayegjixjeru pixinripa? \qt* \v 28 \qt ¿Paluka giylaletno kapetgogne puylatanruna pixka Gigipto gajerni pixka?’ \qt* \p \v 29 “Tye tokanchi chinanu rasukatka Moysisi. Pnu gajeru rixnatkawa Matiychijne ya. Wane gepi wugenetya. \s1 Gishtuwa ginkakletlu gi rixpoko Goyakalu tomgalu Moysisni \p \v 30 “Gepkoxamkojmole walapu poyagkakatnaka. \qt Goyakalutowreru gipgujewnayegitlu xirnalmero kawshipiriya, yineru mwiyawakanuya Sina Magkatestsiya. \qt* \v 31 Giyagni Moysisi giglajita retyawaklu wa xirnachri. Kayegiklu rumata getyaplu. Gitsrukaachi tokanu jema, \v 32 \qt ‘Gitni putsrukatenni Goyakalutno, Gawra Goyakalute, ga wa Gisaaka Goyakalute, ga wa Gakowo Goyakalute.’ \qt* \p “Rutatatana pikle Moysisi. Gi rumkata getleta. \v 33 \qt Wane chinru Gitsrukaachi, ‘Pkoshpakanro pyoshmaklejixi. Gi rixanu kpashiwakchijne ptunwatyawaka. \qt* \v 34 \qt Netpotutlu nayinerutene Gigipto gwachine ma yigleko ma metikolna. Nyijnakotlu wanna gochgire. Nujruka nkoshpakyapna. Punanu wa xani. Gigipto nyokanatanyi.’ \qt* \s1 Gishtuwa ginkakletlu Gisrayiline ma maluka yijnaklewlepirana \p \v 35 “Waleko Moysisi wanna ma yoptotanutu—wane chinanruna, \qt ‘¿Katu gitakyi gitsrukaachi ga wa giklukanuwnayegjixlewatachri pixinripa?’ \qt* chinanruna. Waleko yokanata Goyakalu, wanna Gisrayilini gitsrukate rixinripa, ga wa koshpakjerepni Goyakalutowreru chinanu. Walenwa gitowreru, kawshipiri gipgujewniyachri. \v 36 Wale koshpakna, koglajrukaka getkalurkaka kamrutinri Gigiptochijneya, ga wa Tsru Wenuya Sergalu, ga wa yineru mwiyawakanuya gepkoxamkojmole walapu. \v 37 Tyenwa Moysisi wa Gisrayiliklopishane wane chinachri, \qt ‘Gitsrukaachi Goyakalute gipgujewnakakyegitangi Tokanchi Geneklewatachri satu gimolepa gita pixka.’ \qt* \v 38 Walekni wa gapatikowaka gwachri yineru mwiyawakanuya, wa Goyakalu towreruyma, wa Sina Magkate ruynumsatjeru, ga wa wutsrukatenni giynumsatachri. Wale yoptotokanuta tokanchi giwekachri renekyapwu. \v 39 Walekni wutsrukatenni ma maluka yijnakletanutu, seyni satkakmakluna. Rajiyna raluka satokletyatnakna, Gigipto yinripatnakna. \p \v 40 “Wane chinruna Gaaro, \qt ‘Pkamrutinwu goyakalune wkosekjenepa. Gi rixanu tye Moysisi wa Gigiptochijne wkoshpakapjeru, gi wumata gikta rixanatka.’ \qt* \v 41 Walegognekaka kamrutlona waka wgene. Ranikyegitlona yaglusha genekashlukaka giylatkalurupa. Rumeyiwakatluna gimyona kamrutinrina. \p \v 42 “Giyagni Goyakalu katjitna. Samyokna gixolurkaka tengogne gajerkaka yonogyegityapna. Wa tokanchi geneklewatachine kirukate chinyongatyawaka: \q1 \qt Gisrayiliklopishangi, \qt* \q1 \qt ¿Ganikyegitnoge Gita \qt* \q2 \qt giylatkalunepa ga wa genekashlukaka giylatkalurupa \qt* \q2 \qt wa gepkoxamkojmole walapu wa yineru mwiyawakanuya? \qt* \q1 \v 43 \qt Gkoscheklu mkachripji Molochopji. \qt* \q1 \qt Wane gixno, ga wa gkoscheklo \qt* \q2 \qt katagiri koxa, Rempanni goyakalute. \qt* \q1 \qt yagluchkaka wa gkamrutanru \qt* gyoptsojityegitanrupa. \q1 \qt Giyagni najriikanungi Wawilonya tukasretate. \qt* \s1 Gishtuwa ginkakletlu Goyakalupjipirana \p \v 44 “Wutsrukatenni waneya mkachripji Goyakalu gipgujewnajetyawakapji pochkewakaya. Goyakalu towutyawakpotuko. Wa Moysisi chinyawaka wa retyawakpotuko, wane rixa kamruretanruna. \v 45 Wutsrukatenni yoptopjitatkalu. Goswuyma rutakluna payine gwanatyawakaya. Wannani panenni ruknoka Goyakalu wutsrukatenniyegiya, Tawigognepotunanuko. \v 46 Goyakalu gimutlu. Tawi gagjitlu retyaplu, kamrujixyaplu wa Gakowo Goyakalute gwapjityawaka. \v 47 Seyni Salomo kamrutlu panchi Walenupa. \p \v 48 “Seyni wa tengajeru potu gi wa myochi kamrupjitikaluru rawa. Tokanchi geneklewatachri chinyawaka: \q1 \v 49 \qt ‘Tengognenwa ntuplapijere. \qt* \q2 \qt Chijni wa nutspanjixgapre. \qt* \q1 \qt ¿Gi pixkapjirutu gkamrutinno?’ \qt* \q2 \qt china Gitsrukaachi. \qt* \q2 \qt ‘¿Ga wa ginakapni wa napnanutyawakapa? \qt* \q1 \v 50 \qt ¿Gi ge nomyo nkamrutyalu pejnurkakako tyekaka?’ \qt* \s1 Gishtuwa wane chinna, “Gixni wa Giwekikaluru gyagotgognenata” \p \v 51 “Shikonshinikanurungi. Gixni msajruka gistaakongajgi ga wa gijnakopnaya koxa. Giwekikaluru Kpashiri gyagotgognenata, gitsrukatenniko pixka. Waneko pixka gixa gixa. \v 52 Pejnurunniko tokanchi geneklewatachinni kojwaknina gitsrukatenni. Ga wa wanna giylatanna Poyagkakachri gininripapirana ginkakletachinni. Wale Poyagkakachri samyokachingi gixa xani. Wale giylatachingi. \v 53 Gixni wa gyoptotlu Tokanchi Yokanatkaluru Goyakalutowrerune gitakyawaka. Gi wa gkamrutlu.” \s1 Gishtuwni sotlujetkalurni \p \v 54 Yijnakotinitkaluna kegeknanuwatna. Rashkaygityegitluna. \v 55 Seyni wa wale, Giwekikaluru Kpashiri gwagajitanru potu, teno yigata. Retpotuta. Retlu Goyakalu goyaknu, ga wa Geso Goyakalu potuklesretate gwachri. \v 56 Wane china, “Netlu tengogne gitpukachri, ga wa Yineru Wgene Goyakalu potuklesretate tunwatachri.” \p \v 57 Giyagni saplewpotumtna. Kachpokajnakopnamtna. Pagakapgogomtkalune rixanruna. \v 58 Koshpakluna pokchiya. Sotlujetanatkaluna. Getashanatachine satu maklujijixistsi rutakamkatluna. Sawolo giwakatletachrini wale. \v 59 Gishtuwni sotlujetanruna. \p Ragjigogneta. Wane china, “Nutsrukate Geso, pyoptotanno.” \p \v 60 Yoptsojitamta. Tsru saple rixa. Wane china sapleta, “Nutsrukate, gi puklukjixanna tye mukochriya.” Wane chintokanutinitka rapnanutatka. Sawolo gigleretlu ruylatikolu. \c 8 \s1 Sawolo kojwakna gapatjetachine \p \v 1 Walgogne tsru kojwawakchi rixkana gapatjetachine, Gerosale gwanatachine. Pejnuruneko gipalata Gotechijneya, ga wa Samarchijneya. Yokanatkalunepje gixeta. \v 2 Ranikanatkaluna Gishtuwni jejine kgipashiregolune. Tsru chiyaglu rixna wale chinanni. \v 3 Giyagni Sawolo yenetpotutna gapatjetachine. Papjimnu jigloka. Kosepowjixna jejine, suxone. Samyokjixna yoshmakikolupna. \s1 Samari runkaklewatya Wilipi \p \v 4 Giyagni gipalatachine pasretamnunanuka yana. Runkakletananumtluna tokanchi. \v 5 Giyagni Wilipi yopika. Samari Pokchi rapoka. Runkaklewyegitna Kristopirana. \v 6 Panshinikanurune yine yijnakpotutlu Wilipi chinyawaka. Yijnakonatna, ga wa retanatluna wa getkalurkaka kamrutanru. \v 7 Gi rixanu kamchine puchotlewatachine gishpakyana gixo kamchichachine. Tsru saple rixna kamchine. Gixo giktegachine, ga wa myankane gituukaakalunetka. \v 8 Giyagni waneru tsru gimuwlu wale pokchi. \s1 Kagonchi Simo galixle \p \v 9 Wanenanru satu jeji Simo giwakatletachri. Muchikawa kagonchinanni wale pokchiya. Rumyekna Samari gajene. Satu tsru chinnachriwa. \v 10 Pejnuruneko yijnakpotutlu, mturune ga wa tsruneymananuko. Wane chinna, “Tyenwa tsru ruyakle Goyakalu chinkaluru.” \p \v 11 Yijnakpotutluna gi rixanu wa kagonchitinri rumyekyana muchikawgognenanuyakawa. \v 12 Seyni wa ralixinitkaluna Wilipi Kiglerpotunanu Tokanchi runkakletini Goyakalu pogirewatyawakapirana, Geso Kristo giwakapirana, katkana jejine ga wa suxone. \v 13 Wale koxa Simo galixa. Katka. Wilipiyma rawa. Tsru getkalurkaka, ruyaklekaka wane gixkaluru reta. Rumyeka. \s1 Samari salwatyana Petro ga wa Gwa \p \v 14 Wa yokanatkalune Gerosale gwanatachine yijnakyegitluna Samari gajene yoptotyawakatkalu Goyakalu tokanu. Giyagni wanna yegi yokanatkana Petro ga wa Gwa. \v 15 Wanna yopika. Rapokinitkana ragjigognetna Samari gajene chinanu wa yoptotyapluna Giwekikaluru Kpashiri. \v 16 Gi rixanu gi satuna rapokawa. Katashatkana Geso giwakaya. \v 17 Giyagni rutakamyotseptagitkana. Yoptotatkaluna Giwekikaluru Kpashiri. \p \v 18 Wa retinitka Simo wa rutakamyotseptaglewatinrina yokanatkalune, Giwekikaluru Kpashiri geneekatka, sroschi ranikyegitmakna. \v 19 Wane china, “Gitakankoxno gita tye chinanu, wa gi gixachrikokta nutakamyotseptagitanu, yoptotanru Giwekikaluru Kpashiri.” \p \v 20 Giyagni Petro wane chinru, “Pixaymaplo pserojiprojite gamgikowaka, gi rixanu pkagwaklu Goyakalu genekashle sroschi yoptotikalurni. \v 21 Maleshayyi pixa tyepirana. Gi putaaka. Gi rixanu gi potukgajyi Goyakalu getanu. \v 22 Giyagni penshinikanutanu tye gektutuya. Gitsrukaachi pagjitanu gikta pkaspukmukochirgajitko pyanshinikanutanru. \v 23 Gi rixanu pachikgajitachriyi, gektutu gostutanruyi wane nixa getletyi.” \p \v 24 Giyagni rugita Simo. Wane china, “Gitsrukaachi gagjiyegitanunno gixa, gi satuna wa gixa wane chinyawaka ma munyegitkanupno.” \p \v 25 Giyagni wanna gipgujtatinri. Goyakalu tokanu rali ginkakletinrina, satokna. Gerosale yana. Papokchimnunanuka Samaritane pokchi wane runkakletyaluna Kiglerpotunanu Tokanchi. \s1 Wilipi ga wa Getyope giyakatyachri \p \v 26 Gitsrukaachitowreru giynumatlu Wilipi. Wane chinru, “Palnanu. Tkachi kegnetesretate pyanu, Gerosale yopikgapotyachri. Kasa gapokgapotachri. Wanenwa yineru mwiyawakanu.” \v 27 Palnatka. Wane yatka. Wanenanru satu Getyope gajeru, suxone girukotachri, tsru jiglokachri Kanrasa yegi Getyope gajene pogirewatyachro. Wale gitaaka pejnuruko tponikole chinanu. Wane ya, Gerosale yoptsojtapinripa. \v 28 Rali yoptsojityentapinitkalu, satoka. Chijiyapachrote tuplananumta. Retyongananumtlo Gisayiya tokanchi geneklewatachri kirukate. \v 29 Giwekikaluru wane chinru Wilipi, “Pyayegitanro. Twu chijiyapachrostsi pyanu.” \p \v 30 Wilipi gasukyegitlo. Yijnako getyongaletlo tokanchi geneklewatachri Gisayiya kirukate. Wane china, “Giyagni ¿pumata jemluge wa peta yongatanru?” \p \v 31 Wale wane china, “¿Gi rixyawaka numata jeminri gi satuna ginkakpokowakatanno?” \p Ragjitlu Wilipi ratskotinripa, waleyma tuplamta. \v 32 Tyepiranyegiktani retyongananumta: \q1 \qt Gowega pixka giylajetikowaka raniika. \qt* \q1 \qt Gowega wgene myanumatkato tjiwjitjeru yegi, waneko pixka rixa Wale. Gi yanumata. \qt* \q1 \v 33 \qt Kamturetkoklunu gi wanepotuko rixluna girukotlewatachine. \qt* \q1 \qt ¿Katu ginkakletanna walegogne gajene? \qt* \q1 \qt Gi rixanu chiji konikaluru ruwekinri. \qt* \p \v 34 Suxone girukotachri gepomgalu Wilipi. Wane chinru, “Nepomganyi. ¿Katupiranni wane china tokanchi geneklewatachri? ¿Walenanuklege waka satupiranra?” \p \v 35 Giyagni Wilipi tyepiranako yonatkaluru yinuwaka ginkakpokowakletyaplu. Runkaklu Kiglerpotunanu Tokanchi Gesopirana. \p \v 36 Gatnugapo yapananumtna. Gongastsi rapokna. Wane china suxone girukotachri, “Petanru gonu. ¿Klu gimaletlu nkatikolupa?” \p \v 37 Wilipi wane chinru, “Psolpotuyako pajiya palixini, pumkatlu.” \p Giyagni rugita. Wane china, “Nalixlu wa Geso Kristo Goyakalu Wgene rixinri.” \p \v 38 Tunwajixlo chijiyapachro. Ruptekgamtna Wilipi ga wa suxone girukotachri. Wilipi katlu. \v 39 Kanikatkana. Giwekikaluru Gitsrukaachinu koschekamtatkalu Wilipi. Gi wanepnuteko suxone girukotachri getatkalu. Yatka gatnugapo gimuwamtachri. \v 40 Gasoto retikatka Wilipi. Pnumnu ya. Pejnuru pokchiko runkakletyalu Kiglerpotunanu Tokanchi, Susari rapokinpotunanuko. \c 9 \s1 Sawolo kashrijetkaluru \p \v 1 ¡Gi pakawgurenanuktalu rixna Sawolo Gitsrukaachi yimaklene! Ruylalewlennaspuu rixa. Sasertotene gitsrukatpotyegi ya. \v 2 Ragjitlu kiruka Tamasko gajene chinanu, wa ginkaklewawakapji gajene, wa rukshikinipna jejineko ga wa suxoneko tyepirana gomkagitachine Gerosale ranikyapna gostutkalune. \v 3 Gatnugapo yapamta. Tamaskostsi rapokatka. Walegnapunanu yochigyegitanru tengogne gajeru yochigatachri. \v 4 Chiji rapokamtana. Yijnakotlu satu tokanchi wane chinjeru, “Sawolo, Sawolo, ¿klu chinanu pkojwakno?” \p \v 5 Wane china, “¿Katyi Pixa, Gitsrukaachi?” \p Wane chinru, “Gitni Geso, wa pixa kojwakanruno. \v 6 Seyni palnanutka. Pokchi pyanu. Wane punkakiko pumkata kamruretanrupa.” \p \v 7 Sawoloymalune jejine menuwatachine. Plaschi galikakni yijnakotna, seyni gikena retna. \v 8 Giyagni Sawolo chiji palniyatka. Rumrekgatnimkatka. Gikena retanatka. Giyagni kanjimtanatkaluna. Tamasko Pokchi rutakatkaluna. \v 9 Mapgogne wane rawa. Metkatuna. Mniikatuna. Murkatuna. \s1 Ganani yokanatka Sawolo yegi \p \v 10 Tamasko rawanata satu Gitsrukaachi yimakleru Ganani giwakatletachri. Kaygawleya wane chinru Gitsrukaachi, “Ganani.” \p Wale gigita, “Gewno, Gitsrukaachi.” \p \v 11 Gitsrukaachi wane chinru, “Palnanu. Gatnugapo pyanu, Potukgapolu chinkaluru. Gotapji pujginri satu Sawolo giwakatletachri, Tarso gajeru. Gi rixanu wale gagjigogneta. \v 12 Satu jeji reta kaygawleya, Ganani giwakatletachri, wa pixa. Reta jiglokletyi. Pixa gitaktseptagimyogogotanru retinripatka.” \p \v 13 Giyagni Ganani gigitlu Gitsrukaachi, “Nutsrukate, gi gepika yine njempiranyegityalu tye jeji, gi pejnunanukta gektutu kamrutyana Pixanune kpashirine Gerosale gajene. \v 14 Gewi koxa rutakika tsrukakalune sasertoteneya rostutyapna pejnuruneko Pixa giwaka koschekachine.” \p \v 15 Gitsrukaachi wane chinru, “Wane pyanu. Gi rixanu walenwa nkamrurewapre ntsomitinri, ngiwaka ranikinripa payinyegiya, ga wa pogirchinyegiya, ga wa Gisrayiliklopishanyegiya. \v 16 Gi rixanu Gita gekakgitanru gi pejnunanpaktalu rumkata salewnaletinripa ngiwakaya.” \p \v 17 Giyagni Ganani wane ya. Panchi jigloka. Rutaktseptagimyogogotlu. Wane china, “Nepuru Sawolo, Gitsrukaachi Geso, wa gatnugapoya petinri wa puninitka, Wale yokanatno petinripa, wa Giwekikaluru Kpashiri gwagajpotutyapyi.” \p \v 18 Waneklu rujruktataygalemtatka gitataji pixkalutu. Retatka. Palnatka. Katkatka. \v 19 Wa nikinitka gichkonshinikanutkalu. Gi pejnugognekta Sawolo gimwana Gitsrukaachi yimaklene Tamasko gwachine. \s1 Tamasko runkaklewatya Sawolo \p \v 20 Waneklu ginkaklewawakapjikaka Kristopirana runkakleta. Wane chinjeta wa Gesonwa Goyakalu Wgene. \p \v 21 Wa pejnuruneko yijnakonatachine gimyeka. Wane chinna, “¿Gi ge tyenwa Gerosale saletlewatyachri wa tye giwaka koschekachinni? Wale chinanu runa gewi, gostutkalune ranikyapna wa tsrukakalune sasertotene yegi.” \p \v 22 Giyagni Sawolo wanepnute muchkotanshinikanutka. Gi rumatanshinikankakna Goteyone Tamasko gajene. Runkakpokowakatna Kristokni wa Geso. \s1 Goteyone galuka giylaletlu Sawolo \p \v 23 Gixgogne giknoginitka Goteyone jemanshinikankaka ruylatyapluna Sawolo. \v 24 Wale gimata jemanshinikankakpiranyegitluna. Wanna girukotpotutlu gipgyaptokaka gogi ga wa goyechno ruylatyapluna. \v 25 Giyagni wa Gitsrukaachi yimaklene pokchi prijere gogote rutakluna goyechno. Wane rujruukakyaluna. Wane kojita jijrukyaluna. \s1 Gerosale yinri Sawolo \p \v 26 Wa Gerosale rapokinitka raluka Gitsrukaachi yimaklene gipxaletleta. Seyni pejnuruneko pikanru. Gi ralixluna wa Gitsrukaachi yimakleru rixinri. \v 27 Giyagni Wirnawisi gwaplu. Raniklu yokanatkalune yegi. Runkakna gi rixpoko Sawolo getletlu Gitsrukaachi gatnugapoya, ga wa Gitsrukaachi giynumatyawaklu. Runkaakoxna wa Tamasko Sawolo ginkaklewatya pgujetanuwaka Geso giwakaya. \v 28 Rupxaletjetna. Wannayma yotaljeta Gerosaleya. Pgujetanuwaka china yanumsaleta Gitsrukaachi giwakaya. \v 29 Wale gigjetna Kriykone tokanu yanumatyachine. Ruylatmakluna. \v 30 Wa rumatinitkana moletkakachine ranikluna Susarpotuko. Wane Tarso yokanatyatkaluna. \s1 Ruxolewnana gapatjetachine \p \v 31 Giyagni gapatjetachine ruglewanshinikanutna psoluyako Gote, ga wa psoluyako Kalile, ga wa psoluyako Samari. Tseruwakanshinikanutkana. Kosekna Gitsrukaachi pikachine. Giwekikaluru Kpashiri gimnanukanune ruxolewnana. \s1 Geneyasa gigletkaluru \p \v 32 Wane rixa Petro. Pnumnu yapamta. Yopika koxa kpashirine Lita gwachinyegiya. \v 33 Wane retyalu satu jeji Geneyasa giwakatletachri. Yokgipi walapu gijeko rukluganatka. Giktegachrinni. \v 34 Wane chinru Petro, “Geneyasa, Geso Kristo gituukakyi. Pyotunotanutka. Puglepokjejekotanutka.” \p Waneklu yotunotatka. \v 35 Retluna pejnuruneko Lita gwachine, ga wa Sarona gwachine. Wanna kashrijetka. Gitsrukaachinunepa. \s1 Petro yotunkaklo Tawita \p \v 36 Gope twa sato Gitsrukaachi yimaklero, Tawita giwakatletachro. Walenwa yokaakaluru Kshotero. Kigleru kamrujetachro. Kwamonurune genekjetachro. \v 37 Wane rixatka walegognekaka. Tyayixana. Tupnanatka. Rerkatkalona. Tenogruko rutakanrona. \v 38 Litaya gi gowuklu Gope. Giyagni wa Gitsrukaachi yimaklene yijnakotlu wa Petro wane gwanata. Gepi jejine yokanyegitluna. Ragjityapluna, “Gi pyoxigikamtanu. Punyegitanwu.” \p \v 39 Giyagni Petro palnamta. Wannayma wane ya. Rapokatka. Tenogruko ranikatkaluna. Walestsi tunwatna pejnuroneko gipnagnurutachrone. Chiyagatna. Rekakgitluna gitokoochi ga wa mkachri wa Kshoterni kamrurni wanna yegi twanatini. \p \v 40 Giyagni pejnuruneko maleka yokanata Petro. Yoptsojita. Ragjigogneta. Ruprotakyegitlo tomane. Wane china, “Tawita, pyotunotanutka.” \p Tumrekgata. Tetlu Petro. Tuplata. \v 41 Romyokyegitlo. Tunwakaklo. Giyagni tomgana kpashirine ga wa gipnagnurutachrone. Giwekachro rekakgitatka. \v 42 Wale gimatka psoluyako Gopeya, ga wa gixo galixlu Gitsrukaachi. \v 43 Wane rixa Petro. Gi gepikgogne Gope rawa Simopji, nikchimta yoshmojetachri. \c 10 \s1 Kornelyo kaygawle \p \v 1 Susari rawanata satu jeji Kornelyo giwakatletachri, ksolaloteru gixolune solalone Gitalyanone chinkalune. \v 2 Kgipashiregolu. Goyakalu pikachri pejnuruneko gipji gajeneymananuko. Kgetwamonreru. Renekashjetna yine. Goyakalu ragjigognejeta. \v 3 Kayinwaka retpotutlu kaygawleya satu Goyakalu towreru. Reta jiglokleyegitlu. Wane chinru, “Kornelyo.” \p \v 4 Retpotutlu. Pikanatka. Wane china, “¿Klunerni, Gitsrukaachi?” \p Wane chinru, “Pagjigognere ga wa petwamonrekaka Goyakalu getanu rushinikikolpatka. \v 5 Ga wa xani pyokanatanna jejine Gope yinripna. Pepukanru satu Simo. Yoklegiwaka Petro. \v 6 Wa Simopji rawanata, kyoshmomtakleru. Tsru wenustsi gwapjitachri,” china. \p \v 7 Wa yinitka Goyakalutowreru Kornelyo giynumsatachri. Tomgana gepi kamrurewyegitjene, ga wa satu solalo kgipashiregolu, satu rupxaletjetanruymalutu. \v 8 Runkakna pejnurukopirana. Yokanatatkana Gope. \s1 Petro kaygawle \p \v 9 Waleprika yagaponatatkana wanna. Tsru pokchistsi rapokinitkana, Petro tenogruko ratskota, ragjigognetinripa. Tumananustsitkani. \v 10 Wane rixa. Nachpotunru. Raluka nikletana. Ralpokokopshinna, rushpakanshinikanuta. \v 11 Retlu tengogne gitpukachri. Reta gijrukletlu katlogamnuru. Tsru mkachrichrata pixka rixa. Gepkoxamkojetsojri gishrikikaluru. Jijruukaluru. \v 12 Wane rawamtna ptowrunanuka nikchine gepkoxamkojejixirune, ga wa yosrolotachine chiji gajene, ga wa tengogne yapachine kamejirune. \v 13 Satu tokanchi jema, “Palnanu, Petro. Puylatanru. Pnikanru.” \p \v 14 Giyagni Petro wane china, “Gitsrukaachi, gike nixiniko. Gi rixanu gi pagogneko gimuteru, kapcholu nnikjejeta.” \p \v 15 Gepi kata chininri jematnaklu tokanchi wale yegi: “Wa Goyakalu powratanru gi wa gimuteru pchinanutkalu.” \v 16 Mapkata wane rixatka. Waneklu gitloga tengogne rawikatka. \s1 Petro yoptotna Kornelyo yokanatanune \p \v 17 Petro gi rumatanshinikanunata walenanuko klunerni wa kaygawlu retyawaka. Waneklu wa Kornelyo yokanatanune jejine gipgyapto gapokatka. Repomsayeginanumtluna Simopji. \v 18 Tomgana. Repomgana gikta xani wane rawanata Simo wa Petro yokletgiwakatletachri. \p \v 19 Yanshinikanunatiniwa Petro wa kaygawleya, wane chinru Giwekikaluru, \v 20 “Pete. Mapa jejine gijgayi. Ga wa xani palnanutka. Pujrukanutka. Gi putakyagoka yaletanu. Wannayma pyanu. Gi rixanu Gita yokanatna.” \p \v 21 Giyagni Petro gijrukyegitna jejine Kornelyo yokanatanune. Wane china, “Getanno. Gitni wa gijganruno. ¿Klu chinanu gina?” \p \v 22 Wa wanna wane china, “Kornelyo wa ksolaloteru, jeji poyagkakachri, Goyakalu pikachri, kiglepiranyegirni pejnuruneko Goteyoneyegiya. Satu Goyakalutowreru kpashiri yokanatlu wale gwapjixapyapyi, gipji pyinripa. Yijnakotokanutanyi.” \p \v 23 Giyagni chanixna jiglokinripna. Renekna rumkiyawakapna. Waleprikgogne yotunota. Wannayma wane yatka. Waleymamnuna pimrine Gope gajene moletkakachine. \s1 Kornelyopji rapoka Petro \p \v 24 Pagognetnakni Susari rapokna. Kornelyo kagwakanatna. Rapatanunetka gimolene ga wa rumatletanune potu. \v 25 Wane rixa. Petro jiglokamtinitka, Kornelyo yoptotaplu. Chiji rapokamta gijixistsi. Yoptsojityegitlu. \v 26 Giyagni Petro palnakaklu. Wane china, “Palnanu. Yinerkoxno gita.” \p \v 27 Ruynumsakakamtatkana waleyma. Jiglokamta. Retna gixo gapatanatachine. \v 28 Wane chinna wale, “Gixa gimatlu ginanshichkaluru satu jeji Goteyo gipxaletyaplu payineru, yayegityaplu. Ga wa Goyakalu gekakgitno gi satuna yineru gimuteru, kapcholu chinkalurupa. \v 29 Giyagni nepuuka pnumnu mchinkatno nuna. Giyagni nepomgayi, ¿klu chinanu pepukno?” \s1 Kornelyo ginkaklu Petro klu chinanu repuklu \p \v 30 Kornelyo wane china, “Gepkoxamkojegognetkani xanipapko nogajirewanata. Kayinwakpapko nagjigognenata nopjiya. Netlu satu jeji. Tunwaginapletno. Katajimkalu. \v 31 Wane china, ‘Kornelyo, pagjigognere jemkalurni, ga wa petwamonre gishiniikalurni Goyakalu getanu. \v 32 Giyagni Gope pyokanrewatanu,’ chinno. ‘Pepukanru satu Simo, Petro yokletgiwakatletachri. Simopji rawanata, kyoshmomtaklerupji, tsru wenustsi gwapjitachri.’ \v 33 Giyagni waneklu nyokanrewata pixa yegi. Kigleru pkamruta punyawaka. Ga wa xani geewu pejnurunekwu wixa Goyakalu getanu, wyijnakotyapyi pejnuruko Gitsrukaachi yokanatyayi.” \s1 Petro ginkaklewle Kornelyopjiya \p \v 34 Giyagni Petro yanumata. Wane china, “Galikakni numatjematkalu gi wa manewle giglenu chinanu yoptotyaplu Goyakalu wa yineru. \v 35 Seyni payinerumnunanuka Wale pikachri, poyagkakachri, walenwa Goyakalu gigleretanru. \v 36 Gisrayilineklopishane yegi yokanatlu tokanchi. Tyenwa Kiglerpotunanu Tokanchi giglewanshinikanrupirana Geso Kristo chinanu. Walenwa pejnuruneko Gitsrukate. \v 37 Gixa gimatlu tokanchi pogitkaluru psoluko Goteya. Kalile yinuwakya. Wane chininitka katlu wa Gwa runkakletanru. \v 38 Wa Geso, Nasare gajeru, wa Goyakalu Giwekikaluru Kpashiri gipkakyegitanru, ga wa giyaklu koxa. Wa Wale pnumnu yapananumta. Kigleru kamrunanumta: rutuukakna pejnuruneko tsru kamchi kapsakletanune, gi rixanu Waleymalu Goyakalu. \p \v 39 “Wa wixni wa gipgujtatachinwu pejnurupirankakayako wa Gotechijne kamrutinri ga wa Gerosale. Wa Wale ruylatna. Ruxripkakluna gagmunashkitaya. \v 40 Wa Wale Goyakalu yotunkaka mapgogne chininri. Ruchichlu rupgujewninripa. \v 41 Gi wa pejnuruneko yine yegi rapoka, seyni gipgujtatachinyegipje, wa Goyakalu muchikawa tsomitanune, wa wixa Waleyma nikachinwu ga wa girachinwu rapyegita, rali yotunremtinitka gipnachinetskalaya. \v 42 Yokanatwu wa yinyegiya wunkaklewatinripa ga wa wupgujtatyaplu; wane wchinanu wa Walenwa Goyakalu gitakanru gitakyagoklewatachripa giwekachineya ga wa gipnachineya. \v 43 Pejnuruneko tokanchi geneklewatachine gipgujtajenatanruni wa Wale. Wane chinna wa pejnuruneko wa Wale galixachinepa kaspukmukochiretkalunepni giwakaya.” \s1 Payineko yoptotlu Giwekikaluru Kpashiri \p \v 44 Wa yanumsatiniwa Petro tyepirana, wa Giwekikaluru Kpashiri gapokyegitna pejnuruneko wanna tokanchi yijnakonatachine. \v 45 Rumyekna galixachine sajrukgistaakalune Petro gimotsatachine gi rixanu payine koxa yegi rupkaaka genekashlu Giwekikaluru Kpashiri. \v 46 Rumyekna gi rixanu yijnako yanumsaletkana payinerunemnuka tokanu ga wa rumalwutluna Goyakalu. \p Giyagni wane china Petro. \v 47 “¿Katu gimkata ginanshiretlu gonu wa ma katikotupna wa nyi Giwekikaluru Kpashiri yoptotachine wixako pixka?” \v 48 Katjixatkana Geso Kristo giwakaya. Giyagni ragjitluna pimrigognechi wanna yegi rawinripa. \c 11 \s1 Petro ginkakna Gerosale gapatjetyachine \p \v 1 Yokanatkalune ga wa moletkakachine Gote gwanatachine yijnakyegitna wa payineko koxa wa Goyakalu tokanu yoptotyawakatkana. \v 2 Wa Gerosale kanikinitka Petro, yoptopiratluna wa sajruka gistaakotachine. \v 3 Wane chinna, “Pixni jiglokyegitna jejine msajruka gistaakotkone. Wannayma pnika.” \p \v 4 Giyagni Petro yinuwaka ginkakpokowaklepotutna. Wane china, \v 5 “Gope Pokchi nwanatini, nagjigognenatini. Nushpakanshinikanuta. Kaygawleya netlu katlogamnuru gijrukachri. Tsru mkachrichrata pixka rixa. Gepkoxamkojetsojri jijrukikaluru tengogneya. Gita yegi rapoka. \v 6 Nyopukgatlu. Netpotutlu. Nikchine chiji gajene gepkoxamkoojixirune, ga wa kmatsurune, ga wa yosrolotachine, ga wa kamejirune tengogne yapachine neta. \v 7 Nyijnakotlu satu tokanchi wane nchinjeru, ‘Palnanu, Petro. Puylatanru. Pnikanru.’ \p \v 8 “Wane nchina, ‘Gitsrukaachi, gike nixiniko. Gi rixanu gi pagogneko gimuteru, kapcholu jigloknamatno.’ \p \v 9 “Giyagni gepi kata chininri tengogne giyakatyachri tokanchi gigitno, ‘Wa Goyakalu powratanru gi wa gimuteru pchinanutkalu.’ \p \v 10 “Mapkata wane rixatka, ga wa pejnuruko tengogne rawikatka. \p \v 11 “Waneklu rapokna mapa jejine wa nwapjitanru. Susari yokanatikna gita yegi. \v 12 Giwekikaluru wane chinno nma mutakyagoka yaletinitipa wannayma. Giyagni nyatka. Gitaymalune koxa nyi patsrujire nomolene. Satu jejipji wjigloka. \v 13 Wale ginkakwu gikta rixpoko getletlu Goyakalutowreru gipjiya. Wane gima tunwanata. Wane chinru, ‘Gope pyokanrewatanu. Pepukanru satu Simo, Petro yoklegiwakatletachri,’ chingimata. \v 14 ‘Wale ginkakanyi tokanchi, wa wale tokanchi chinanu pognetkaako pixa ga wa pejnuruneko pupji gajene.’ \p \v 15 “Giyagni nyinuwaka ginkaklewyegletinna, rapyegitna Giwekikaluru Kpashiri wixa muchinanu pixka, wa rapyegitinitkawu. \v 16 Giyagni nushinkaplu Gitsrukaachi tokanu. Wale chinyawaka, ‘Gwa katlewata galikakni gonuya, ga wa Giwekikaluru Kpashiri gkatikolupa gixa.’ \v 17 Giyagni wa Goyakalu renekinna waleko genekashlu koxa wa wixako pixka, wa Gitsrukaachi Geso Kristo galixachinwu, ¿gi gixachripno gita numkata gimaletletyapmaklu Goyakalu?” \p \v 18 Giyagni yijnakpiranatluna tyekaka, ruchkekna. Rumalwutluna Goyakalu. Wane china, “Giyagni Goyakalu geneekoxna payine renshinikanutinripna, ruwekinripna.” \s1 Gantiyoki yokanatka Wirnawisi \p \v 19 Giyagni wa gipalatachine salewakchiya Gishtuwni chinanu, pnumnu yapananumtna, Winisipotuko ga wa Supro, ga wa Gantiyoki. Gike runkakna wa tokanchi, ga wa Goteyonepje. \v 20 Wanena pimrine wa nyi jejine Supriyone ga wa Surenensene, Gantiyoki rapokinitkana. Kriykone runkakna Kiglerpotunanu Tokanchi Gitsrukaachi Gesopirana. \v 21 Wannaymalu Gitsrukaachi. Gixolune galixa. Wanna kashrijetka Gitsrukaachinunepa rixinripna. \p \v 22 Gapatjetachine Gerosale gwachine yijnakotlu tyepirankaka. Wirnawisi yokanatna. Gantiyoki yinripa. \v 23 Wa wale gapokinitka, retlu Goyakalu gimutyawakna. Rumjika. Ruykotna pejnuruneko psolgalukleya rajiyna Gitsrukaachi yegi rawgognenatinripna. \v 24 Gi rixanu jeji kiglerni. Giwekikaluru Kpashiri gwagajitanrupotni ga wa kalixaklerpotni. Gixolune yogniwnananumtna Gitsrukaachi yegi. \p \v 25 Tarso yatka Wirnawisi. Sawolo rujga. Rukshiklu. Gantiyoki raniklu. \v 26 Psolwalapuko gapatjetachineymana. Gixolune yine runkakpokowakyegitna. Kristonune chinkana Gitsrukaachi yimaklene muchinanu gapka Gantiyokiya. \s1 Gakawo ginkakagnaputlu tsru nachlupa psolchijiyakopa \p \v 27 Walegognekaka Gerosale yopikyana tokanchi geneklewatachine. Gantiyoki rapokna. \v 28 Satu tokanchi geneklewatachri palna. Gakawo giwakatletachri. Runkakna Giwekikaluruya waneplu tsru nachi psolchijne gajenpotunanuko yegi. Klawtyoklunanu wane rixanata. \v 29 Giyagni Gitsrukaachi yimaklene wane rixanshinikanutna yokana gipxakletinripna Gote gwachine moletkakachine yegi. \v 30 Satkaka poyagotyawaka wane rixle yokanatanu. Wanepotuko rixna. Wirnawisi, Sawolo ganiklu tsrune yokanyegitikolu. \c 12 \s1 Santyakni ruylajixa Girore; Petro yoshmaakaluru \p \v 1 Waneklu koxa pogirchi Girore kashichjixanna pimrine gapatjetachine yenetyapna. \v 2 Gwa yegwakluni Santyakni yoglolewapi ruylajixya. \v 3 Retlu Girore waleko rugleretkakna Goteyone, pnute rixa. Petro koxa kashicha. \v 4 Wa jimapro gisekachri myapjetkotgognekakni. Wa kashichinitkalu Petro, yoshmakikowaka rutakjixlu. Gepkoxamkojeptogi solalone yegi samyoklu, rumretyapluna. Ruknoginitka Tsru Giknoglushgogne raluka koshpakletlu yine chinanu. \p \v 5 Giyagni Petro yoshmakikowaka girukotika. Ga wa gapatjetachine psolmuchkonuko Goyakalu ragjigogneyegitluna. \s1 Yoshmakikowaka koshpakika Petro \p \v 6 Wa Girore galuka koshpakletinitkalu, walyechno Petro gimkanata gepi solalone ganikajite. Gostutkaluru gepi yowumatsaya. Wa girukowatachine gipgyapto ginapleya girukotluna yoshmakikowaka. \v 7 Gitsrukaachitowreru gapoka. Pokamlalu yoshmakikowaka gatajitya. Petrokwanapa ruylaka. Komyeklu. Wane china, “Giyampotu pyotunotanu.” \p Rujrukatsamtatka yowumatsa gimyo gajerni. \p \v 8 Goyakalutowreru wane chinru, “Pushrikapchijitanu. Postutanru pyoshmakjixre.” \p Wane rixa. Wane chinru, “Pyoshmamkatanu. Pomkagitanno.” \p \v 9 Rushpakamta. Romkagimtatkalu. Gi wa rumata wa galikaka rixinri wa Goyakalutowreru wane gixyawaka. Wale kagwaklu kaygawlu reta. \v 10 Ruknogamtluna muchinanuptogi girukowatachine, ga wa gepi chininriptogi girukowatachine. Yowuma gipgyapto rapokna, maleka gishpakikowaka, pokchi ganikajite. Wa gipgyapto gitpukamta walenanuko wanna chinanu. Rushpakamtna. Ruknogamtluna pagapo. Waneklu Goyakalu towreru gitspalamtyatkalu. \p \v 11 Rushinikpotutatka Petro. Wane china, “Xawakni numatatkalu galikakni wa Gitsrukaachi yokanatlu gitowreru; koshpakapno Giroremyoya, ga wa pejnurukoya Goteyone kagwakanatyatkano.” \s1 Petro ginkakpokowakatlu yoshmakikowaka koshpakikolu \p \v 12 Rumata jematkalu. Mariyapji yatka. Gwa, Marko yokletgiwakatachri ginropji, gixo gapatanatyawaka. Ragjigognenatna. \v 13 Maleka gajeru gipgyapto ruylaylata Petro. Tushpakamta sato tserowaklechi, Rote giwakatletachro, tyijnakotinripa. \v 14 Tumat yijnakootokanutinitkalu Petro, tumuwlepoga gi tkotpuklu maleka gipgyaptote. Seyni gitokogruko tya gasukleta. Tunkaklewata wa Petro maleka gipgyaptote tunwatinritka. \v 15 Wanna wane chinro, “Pseprolokana.” Seyni wala tupnaje ginkakleta wane rixinri. \p Giyagni wanna wane china, “Goyakalutowreru, Petro girukotachrini xani.” \p \v 16 Seyni Petro gomkagi giylaylagipgyaptotleta. Kotpukyegitinitkaluna. Rumyekna. \v 17 Seyni yotukamyoyegitna pochke rixinripna. Runkakna gi rixpoko koshpakletlu Gitsrukaachi yoshmakikowakaya. Wane china, “Ginkakanna Santiyako ga wa moletkakachine tye pirana.” \p Rushpakamtatka. Pnuko yatka. \s1 Girukowatachine ganiika Girore yegi \p \v 18 Wa gogi chininitka tsru kegeknanuwlu rixna solalone Petro chinanu klukta giknogyawakatkalu. \v 19 Girore gijgapotutlu. Gi wa rukshiklu. Repomsapotutna girukowatachine. Rali gepomsaletinna ruylajixanna. \s1 Girore gipnale \p Wanepnute Girore Gote yopikya. Susari ya. Wane rawanata. \v 20 Ruylakakna Girore wa Tiro gajene ga wa Sito gajeneyma. Seyni panshinikanurunetkani wale yegi yana. Rushinikanutluna Plasto, pogirchi gimkiyawaka girukotachri. Rawashatinripna ragjitna, gi rixanu wa gichijnena gajene waneyna nikanruna pogirchichijneya. \p \v 21 Rutakgognetka pagogne. Girore gitaklu pogirchimkalu. Pogirchi tuplapijere tuplata, ga wa runkaklewyegitna. \v 22 Saplewatna yine, “Goyakalu tokanuktani. Gi wa yinerunni.” \v 23 Waneklu Gitsrukaachitowreru giylatanru Girorni, gi rixanu gi wa Goyakalu rumalwujixa. Tsomi nikanru. Rupnana. \p \v 24 Ga wa Gitsrukaachi tokanu tseruwna. Ruxolewna. \s1 Wirnawisi ga wa Sawolo Gerosale satokya \p \v 25 Poyagkakinitkaluna kamrurna Gerosale satokyatkana Wirnawisi, Sawolo. Raniikoxluna Gwa, Marko yoklegiwakatletachri. \c 13 \s1 Wirnawisi ga wa Sawolo yinuwaka yagapgaleta yokanatkalune chinanna \p \v 1 Gantiyoki gajene gapatjetachinetskalaya wanena tokanchi geneklewatachine ga wa yimaklewatachine. Wirnawisi, ga wa Simo, Nigi giwakatletachri, ga wa Losyo, Surene gajeru, ga wa Manaya tseruwaakaluru Giroreyma, pasreta girukotlewatyachri, ga wa Sawolo. \v 2 Wanna yonogyegitlu Gitsrukaachi, ga wa rogajirewatna. Wane china Giwekikaluru Kpashiri, “Gkotspalatinno Wirnawisi ga wa Sawolo kamrurchi chinanu. Wale chinanu ntomgana.” \p \v 3 Giyagni rogajirewatna. Ragjigognetna. Wannatseptagi rutakamyotna. Yokanatkatkana. \s1 Supro runkaklewatyana Wirnawisi, Pawlo \p \v 4 Giyagni wanna yokanatkalune wa Giwekikaluru Kpashiriya yopikna. Selesi rapokna. Wane yagapgatyana. Supro rapokna. \v 5 Salamina rapokatnakna. Wane runkakletyaluna Goyakalu tokanu Goteyone ginkaklewawaklepjikaka. Waneyamnuna Gwa kamrurewyegitjerna. \p \v 6 Koprutna psolu kniprekako, Papo rapokinpotukna. Wane retyaluna satu jeji kagonchi, tokanchi geneklewatachri wale potu migje. Goteyni. Wargeso giwakatletachri. \v 7 Sergyo Pawlo girukotlewatachriymalu Wargeso. Jeji kgimatkalerni Sergyo Pawlo. Wale gepukna Wirnawisi ga wa Sawolo. Raluka yijnakletlu Goyakalu tokanu. \v 8 Gilima kagonchimka gaalixna. Gilimni wa yokaakaluru Wargeso giwaka. Raluka satookakletmaklu girukotlewatachri ma malixinitipa. \v 9 Giyagni Sawolo, walenwa Pawlo, Giwekikaluru Kpashiri gwagajitanru potu, retpotutlu. \v 10 Wane chinru, “Psolpotuyako kyokwirewakleryi, mshinikanutyi. Tsru kamchi wgenyi. Poyagkaklewlu gayegixachriyi. ¡Wuya! ¡Pkaspuka yoliwgapkakletanmaklu potukgapolu Gitsrukaachinu! \v 11 Ga wa xani, Gitsrukaachimyo pixa yegi rapoka. Metashatkatunapyi. Gowukshinina gi petlewatanuna tkachi.” \p Waneklu rapyegitanatkalu yachgapere pixkalutu ga wa mapshagalu. Sajrurunatanatka. Rujgalu kanjitjerupa. \v 12 Giyagni wa girukotlewatachri wane gixkaluru retinitka, ralixa. Ruglajitana Gitsrukaachi tokanuya. \s1 Gantiyoki, Pisirisreta, runkaklewatinri Pawlo \p \v 13 Papo rutspegyatkana wanna Pawlo. Perge yana Pampirisreta. Ga wa Gwa gitspalatyana. Gerosale satoka. \v 14 Perge yagapgatyana. Rapokluna Gantiyoki, Pisirisreta. Gapnanutikalurgogne jiglokluna ginkaklewawakapji. Wane tuplatna. \v 15 Retyongatka Tokanchi Yokanatkaluru ga wa tokanchi geneklewatachine kirukate. Rali getyongaletkoklunu yokanrewatna ginkaklewawakapji gitsrukatene wanna yegi. Wane chinjixkana, “Jejine, wumolene, waneygi nchininipa satu tokanchi yine giykotinripa, ginkaklewatanu.” \p \v 16 Giyagni Pawlo palna. Yotukamyoyegitna pochke rixinripna. Wane china, “Jejine, Gisrayiline, wa Goyakalu pikachine, gyijnakotanu. \v 17 Wutsrukatenni tsomita nyi Gisrayiline Goyakalute. Pnu gajene rixanatinna Gigiptoya, tsru potu rixkakna. Tsru ruyakle wane koshpakyana. \v 18 Gepkoxamkojmole walapupshini Goyakalu gakotlu rixjetyawakna yineru mwiyawakanuya. \v 19 Payokgipreneru nikata Goyakalu Kanachijneya. Payinnichijne renekna. \p \v 20 “Ruknoginitka gepkoxamkoje pacha pamyomole walapu, renekna gitakyagoklewatachine, Samoyro tokanchi geneklewatachriklupotunanuko. \v 21 Wanepnute pogirchi renekikolupna ragjitna. Goyakalu genekna Sawolo, Susu wgene, jeji Wigamiklopisha, gepkoxamkojmole walapu rawinripa. \v 22 Konkoklunutka wale. Tawi renekna Goyakalu pogirna rixinripa. Wane china gipgujtaletlu, \qt Netlu Tawi, \qt* Gesi wgene, \qt nugleretgajityawaka. \qt* Wale kamrutanru pejnuruko nalukanru. \p \v 23 “Rupiratyawakpotuko waleklopishaneya Goyakalu gipgujewnakaklu Geso, Gisrayiline Gognetkakachritka. \v 24 Ma munkanuwa Geso, Gwa ginkakletlu katlu genshinikanrupirana pejnuruneko Gisrayiline chinanu. \v 25 Wa poyagkaka kamrurenanumtinitka Gwa, wane china, ‘¿Giru gkagwakyano? Gi wa gitni gkagwakanru, seyni runa satu najxigi. Gi wa gita gimukluni nkoshpirokyaplu yoshmaklejixitsa.’ \s1 Gesoya poyagkakikolu Goyakalu gipiratanru \p \v 26 “Jejine, nomolene, Gawraklopishane wgenengi, ga wa gixatskala gwachine. Goyakalu pikachingi, Goyakalu yokanyegitgi gixa tokanchi tye gognewatikalurupirana. \v 27 Gi rixanu wa Gerosale gwachine ga wa rutsrukatenna gi rumatluna gognewatikalurupirana. Ga wa gi rumatluna wa tokanchi geneklewatachine tokanu pagapnanutikalurgognemnu retyongatka. Giyagni poyagkakluna tye tokanchi wa Geso ruklukanuwnayegjixyana. \v 28 Gi rukshika giklukanuwnaletluna rupninripa, seyni Pilato ragjitna ruylatikolupa. \v 29 Poyagkakinitkaluna pejnurkakako Walepirana yonatkaluru, gagmunashkitaya rawiyatkaluna. Yomlechi rutakluna. \v 30 Seyni Goyakalu yotunkaklu gipnachinetskalaya. \v 31 Gixgogne retkatnaka rukanikanuneya wa Kalileya kanikini Gerosale. Wannanwa yine yegi rupgujtatjene. \p \v 32 “Wixa koxa ginkaklewyegitgi Kiglerpotunanu Tokanchi wa gitsrukatenni gipiratyegitkalurupirana. \v 33 Wanepotuko Goyakalu poyagkakatkalu wannaklopishane yegi: wixa yegi yotunkakatkalu Geso. Shikalchi gepi chininri chinyongatyawaka koxa: \q1 \qt Pixni Noturyi. Xawakni nwugenetyi. \qt* \p \v 34 “Kapiranalni wa tye: wa gipnachinetskalaya yotunotinri Geso, gi pagogneko gijpagikowaka satokinripatka. Wane china: \q1 \qt Nenekangi kpashirkaka gaponshinikanutkaluru Tawinu. \qt* \p \v 35 “Giyagkoxni wane china satu shikalchiya: \q1 \qt Gi puchi gijpagletanru Pixa Wgene kpashiri. \qt* \p \v 36 “Gi rixanu Tawi galikakni gigogne gajene gipxaka. Rali gipxakletinitkana, rapnanutatka. Rutsrukatenni yegi rutaaka. Rujpaganatka. \v 37 Ga wa Wale Goyakalu yotunkakanru gi gijpaga. \p \v 38 “Giyagni jejine, nomolene, gimatanru runkakletka gixa chinanu kaspuka mukochiretikolu Waleya. \v 39 Moysisi Tokanu Yokanatkaluruya gi gimkata ptowruyako muklukanuwnakaakone gixletna yine, ga wa Gesoya ptowruyako muklukanuwnakaakonetka rixinritkana pejnuruneko galixachine. \v 40 Giyagni getinwa ma munyegitinitipgi wa tokanchi geneklewatachine chinyawaka: \q1 \v 41 \qt Getanu kgeyikaklerune. \qt* \q1 \qt Giglajitanu. Gisuptaganuna. \qt* \q1 \qt Gi rixanu kamrurchi nkamrutanu \qt* \q2 \qt gixagogneklu. \qt* \q1 \qt Kamrurchi satumka ginkakpokowakatangi \qt* \q2 \qt gi galixanru.” \qt* \s1 Gixo Goteyone ga wa Goteyo gitaknachinwa gomkagitlu Pawlo \p \v 42 Goteyone ginkaklewawaklepji rushpakinitkana Pawlo ga wa Wirnawisi, payine gagjitna tujra gapnanutikalurgogne runkaklewyegitikolupna tyepirana. \v 43 Rungakatkana gapatachine. Gixolune Goteyone ga wa Goteyone gitaknachinwa kyonogiklerune, Pawlo romkagitna ga wa Wirnawisi. Pawlo ga wa Wirnawisi giynumsatna. Rushinikanutkana Goyakalu yegi rawinripna Wale gimutyapna. \s1 Wirnawisi ga wa Pawlo yayegitatkana payineko \p \v 44 Giyagni rapokinitka gapnanutikalurgogne psolu pokchi gajenenshinikanuko gapatjeta yijnakotyapluna Goyakalu tokanu. \v 45 Ga wa Goteyone getna gixolune yine. Ranxapotutna. Giyagni Pawlo ginkaklewle yoptopiratna mupashiregone. \p \v 46 Giyagni Pawlo ga wa Wirnawisi pgujetanuwaka china ginkakletna. Wane chinna, “Gixa muchinanu gapka wumkata ginkakleta Goyakalu tokanu. Seyni gi rixanu gixa giknoklu, ga wa gitakyagoknawa gi wa gimuknuni gyoptotyalu giwekinri mnikawnakatu, xanipatka pnuko gayanutka payine yegi. \v 47 Gi rixanu wane rixa yokanretwu Gitsrukaachi: \q1 \qt Nutakyi payine pokamlatyegitachripyi \qt* \q1 \qt Gognewatikaluru chinanu pixinripa \qt* \q2 \qt yoptukyawakpotunanuko chiji.” \qt* \s1 Pawlo, Wirnawisi Gantiyoki giknokikalurune \p \v 48 Payine yijnakotinri tyepirana, rumuwatna. Rumalwutluna Gitsrukaachi tokanu. Ralixna pejnuruneko wa gitaakalune waneyapna ruwekinrina gike rixiniko mnikawnakatupa. \v 49 Wa Gitsrukaachi tokanu psoluko walesretaya raniika. \v 50 Ga wa Goteyone yokshatna suxone kyonogiklerone wannapotune, ga wa tsrukakalune pokchi gajene. Pawlo, Wirnawisi chinanu kojwawakchi gixkaaka. Ruknookana wanechijneya. \v 51 Giyagni wa wanna ruplokjiximtna gistapjixnapagi wannayegiya. Gikonyo yatkana. \v 52 Giyagni Gitsrukaachi yimaklene gimuwaatachine potu ga wa Giwekikaluru Kpashiri gwagajitanune potu rixna. \c 14 \s1 Gikonyo rawanatinrina Pawlo, Wirnawisi \p \v 1 Wane gixlutkani Gikonyo yana. Pawlo, Wirnawisi jigloklu Goteyone ginkaklewawaklepji. Wane rixa ginkaklewletna wa gixolune yine galixatka, Goteyone ga wa Kriykone koxa. \v 2 Ga wa Goteyone malixkane komyekanshinikanutna yine. Yokshatkana moletkakachine chinanu. \v 3 Giyagni gi gepikgogne wane rawna. Pgujetanuwaka china ginkakletna Gitsrukaachi chinanu. Wale gipgujtajetlu tokanchi Gitsrukaachi gimutlewleyapirana. Renekna getkalurkaka, koglajrukaka. Wannamyoya wane rixika. \v 4 Seyni gixolune pokchi gajene kotspalanshinikankaka: pimrine Goteyoneyma, pimrine yokanatkaluneyma. \v 5 Payine giptekyegimtmakna ga wa Goteyone koxa, rutsrukateneymananukna. Yenetikolupmakna ga wa sotlujetikolupmakna. \v 6 Wanna gimata. Rasukna. Listra, Terwe yana, pokchikaka Likayonisretaya ga wa sajrukyawaka chiji. \v 7 Wane runkakletyaluna Kiglerpotunanu Tokanchi. \s1 Goyakalune kagwakikna Pawlo, Wirnawisi \p \v 8 Listra gajeru jeji muglejixitu tuplanata, myankatu rushpakinyakawa. Pagogne myanjejetkatu. \v 9 Wale yijnaka yanumsaletlu Pawlo. Pawlo yopukgapotutlu. Retlu ralixinri rutuukakikolupa. \v 10 Muchkowtokanuta. Wane china, “Palnanu. Potuktunwalepyi.” Ruptekapa. Yanamtatka. \p \v 11 Giyagni yine getinri wa Pawlo kamrutanru, saplewatna. Likayoni gajene tokanu wane chinna, “Goyakalune, jejine pixkalune wixa yegi gijrukachine.” \p \v 12 Giyagni Gopite chinruna Wirnawisi, ga wa Pawlo Merkoryo chinruna, gi rixanu walenwa tokanchi ginkakletjepotuta. \v 13 Giyagni Gopite sasertotete pokchi ginaple gwachri, gipgyaptokaka ranikna wakane jejine ga wa giglegwutkaluru. Raluka genekashletlu giylatkaluru yineyma. \p \v 14 Wanna yokanatkalune Pawlo, Wirnawisi yijnakotinitkalu suskakamkatna. Rakaxikamtna. Yine ganikajite rapokna. Saplewatna. \v 15 Wane chinna, “Jejine, ¿klu chinanu wane gixa? Yinkoxwu wixa. Gixa pixka geta salewnaletachinwu. Kiglerpotunanu Tokanchi wunkakleta gkashrijetikolupa tyekaka gike gaprimigjeya. Goyakalu giwekachrinunepgi. Tengogne kamrutachri, ga wa chiji, ga wa tsru wenu, ga wa ptowrunanuka wanerutu kamrutachri. \v 16 Giknogachri gwashlukakatka Wale getashatna payinemnunanuka wannako gigapo yapinripna. \v 17 Seyni koxa gi wa mupgujtatkotu retashyegitnawa. Seyni kigleru kamruta. Teno giyakatyachri gina renekgi, ga wa jirgalupapko. Poyampotutyawaka renekgi gnikjetanruya, ga wa gimuwleya.” \v 18 Wane chinikopshinna kyapreru rumkata gituukakletna yine ma menekashatikotupna giylatkalurupmaka. \s1 Listra sotlujetika Pawlo \p \v 19 Rapokna Gantiyoki ga wa Gikonyo giyakatyachine Goteyone. Rushinikanutkana gixolune. Sotlujetluna Pawlo. Gipnachri kagwakyaluna. Pokchi kotlolomtyatkaluna. Maleka rutakluna. \v 20 Wa Gitsrukaachi yimaklene sajruklu. Yotunota. Pokchi satokatnaka. Waleprika Terwe yatkana Wirnawisiyma. \p \v 21 Wane pokchi Kiglerpotunanu Tokanchi wanna ginkakletya. Gixo yimaklene rixkakna. Listra satokatkana, ga wa Gikonyo, ga wa Gantiyoki. \v 22 Muchkotanshinikanutkana Gitsrukaachi yimaklene. Ruykotkana romkaga galixletinripna. Ruykotkana wa gixo salewakchiyma wumkata jiglokletyaplu Goyakalu pogirewatyawaka. \v 23 Satkaka gapatjetikwaka rutaakana tsrune. Ragjigognetna gogajirewatachine. Gitsrukaachi raponshinikanutna wanna chinanu, wa ralixanrutkana. \s1 Suri satokyana; Gantiyoki yana \p \v 24 Pisiri yapa kopruremtna. Pampiri Pokchi rapokna. \v 25 Perge runkakletyaluna tokanchi. Gatali yopikna. \p \v 26 Wane rutspegyana. Gantiyoki rapokna, wa Goyakalu gimutlewle rumaponshinikanutikowakna kamrurchi chinanu, wa poyagkakapanrutkana. \v 27 Rapokinitkana, wanna gapatjixna gapatjetachine. Runkaklewatna gi pejnunanukta Goyakalu gikamrurewatyawaknapirana, ga wa Goyakalu kotpukyegitna payine galixlu gipgyaptote. \v 28 Gi gepikgogne wane rawna Gitsrukaachi yimakleneyma Pawlo ga wa Wirnawisi. \c 15 \s1 Gepomsakaklu wa sajruka gistaklewlupiranaya \p \v 1 Wa pimrine Goteya giyakatyachine ginkakna moletkakachine. Wane chinna, “Gma sajruka gistakletkonu wa Moysisi gixjixlewatyawaka, gi gimkata gognetkaakotanu.” \p \v 2 Giyagni waneru tsru gigjekaklu, gepomsakaklu Pawloyma ga wa Wirnawisi wanna chinanu. Rutaakana Pawlo ga wa Wirnawisi Gerosale kanikinripna, pimrine wannayma, wa yokanatkalune ga wa tsrune yegi tye gepomsakaklu chinanu. \v 3 Giyagni wanna gipxaletamtka gapatjetachineya. Winisi yapa kopruremtna ga wa Samari. Runkaklewananumtna payine kashrijetikolupirana. Tsru gimjiklu rixkakna moletkakachine. \v 4 Gerosale rapokinitkana, yoptotkana gapatjetachineya ga wa yokanatkaluneya, ga wa tsruneya. Runkaklewatna gi pejnunanukta Goyakalu gikamrurewatyawaknapirana. \p \v 5 Giyagni tunwatna pimrine Gwariseyone mkoje galixachinetka. Wane chinna, “Rumkata sajruka gistaakotkana. Rumkata kamrujixkotkana Moysisi Tokanu Yokanatkaluru.” \s1 Gapatyawaka Gerosaleya \p \v 6 Yokanatkalune gapatjeta ga wa tsrune rumatyapluna wa tyepirana. \v 7 Tsru gepomsakaklu wane chininitka, palna Petro. Wane chinna, “Jejine, nomolene, gixa gimatlu wa muchikawako Goyakalu tsomitno gita tokanuya wa payine yijnakotyaplu Kiglerpotunanu Tokanchi, ralixinripna. \v 8 Goyakalu gaschi gimatachri gipgujtatna, wa wane rixa genekletna Giwekikaluru Kpashiri wixako pixka. \v 9 Psolpotuyako pixkakakanwu rixa getletwu wixa, wanna. Powratgajitna ralixleyna. \v 10 Giyagni wa xani ¿klu chinanu gyantaletlu Goyakalu, Gitsrukaachi yimaklene gogo gitakyawaklu gitjipije? Gi wa wutsrukatenniko gimkata ganikletlu, gi wixako. \v 11 Seyni walixlu Gitsrukaachi Geso gimutlewleya wognetkaaka wannako pixka.” \s1 Santiyako gigitanru \p \v 12 Giyagni pejnuruneko gixolune gichkeka. Yijnakotluna Wirnawisi ga wa Pawlo runkaklewatinna gi pejnunanukta tsru getkalurkaka ga wa koglajrukaka Goyakalu wane gixkakyawakna payinetskalaya. \p \v 13 Wa ruchkekinitkana wanna, Santiyako gigita. Wane china, \v 14 “Nomolene, gyijnakotanno. Simo ginkakletlu gikta rixpokotlu Goyakalu. Muchinanu salwayegitna payine, wa wannayegiya yoptotyapna rayinerutenepa. \v 15 Waneko pixka chintokanutna tokanchi geneklewatachine, yonchi chinyawaka: \q1 \v 16 \qt Wanepnute nsatokanutnaka. \qt* \q1 \qt Nugletanutnaklu Tawnipji, \qt* \q2 \qt wa yawnachrinatka. \qt* \q1 \qt Nugletanutnaklu gimtutewnachritka. \qt* \q2 \qt Ntunotakanutnaklu. \qt* \q1 \v 17 \qt Wa gixetachine yine gijgiyaplu Gitsrukaachi, \qt* \q2 \qt ga wa pejnuruneko payinemnunanuka, \qt* \q2 \qt ngiwakaya chinkalune. \qt* \q1 \qt Wane china Gitsrukaachi \qt* \q1 \qt tyekaka pejnuruko kamrutachri. \qt* \m \v 18 Muchichyawakpotunanuko rumatkakatkalu Goyakalu tyekakapirana. \p \v 19 “Giyagni gita gitakyawaka mkojwaakonepni payine kashrijetkalune Goyakalunune rixinripna. \v 20 Seyni yonyegitkalunepni rutspalatyapluna puchotlewatachri yagluchishaya, ga wa gapoklewluya, wa saprinojrurusha, ga wa granchiya. \v 21 Gi rixanu muchikawa potu gwashluyakawa Moysisi waneya runkakletjene papokchikaka ginkaklewawakapjikakaya. Wane retyongapiranatika pagapnanutikalurgognemnu.” \s1 Yokanatkalune kirukate \p \v 22 Giyagni kigle getle rixluna yokanatkalune, ga wa tsrune, ga wa pejnuruneko gapatjetachine tsomitikolupna pimrine jejine wannayegiruneko, Gantiyoki yokanatikolupna Pawlo Wirnawisiyma, wa Gota, wa Warsawa yokletgiwakatachri, ga wa Sura girukotlewatachine jejine moletkakachinyegiya. \v 23 Kigle getle rixluna yonatkaluropa kiruka wanna ganikanropa. Wane chinachropa: \mi “Wixa yokanatkalunwu ga wa tsrunwu, ga wa wumolene galukgiwakatgi, wumolengi, Gantiyoki gwachine, ga wa Suri gwachine, ga wa Surisya gwachine. \pi1 \v 24 Gi rixanu wyijnakyegitlu pimrine wixa yegi giyakatyachine kojwakgi tokanchiya. Rumtukanshinikanutgina. Gi wa wanna wyokanata. \v 25 Panshinikanurunwu wixanatini kigle getle wixlu wtsomitkapna jejine ga wa wyokanatyapna gixa yegi: walukanune Wirnawisi ga wa Pawloyma. \v 26 Giyagni wutakna jejine genekgiwekletachinemka Wutsrukate Geso Kristo giwaka chinanu. \v 27 Giyagni wyokanatna Gota ga wa Sura. Waneko pixka china ginkakletangina. \v 28 Kigle getle rixlu Giwekikaluru Kpashiri ga wa wixa koxa gi satuna kamrurchi gitakyegitko wanepnute. Tyekakapjetkani gimkata kamrutkaluru: \v 29 Gitspalatinri wa yagluchisha geneekalurkaka, ga wa granchi, ga wa saprinojrurusha, ga wa gapoklewlu. Wale pejnunanukaya gkamrutini, kigleru gkamruta. \qr Seyoka.” \s1 Gantiyoki gajene geneeka kiruka \p \v 30 Giyagni wanna yokanatkalune yopikna. Gantiyoki rapokna. Wanna gapatkakna gixolune. Kiruka yonatkaluro reneekana. \v 31 Retyongatinitkalona rumuwatna giykolu chinanu. \v 32 Gota koxa ga wa Sura tokanchi geneklewatachinkoxna wanna. Giyagni ruykolewatna gi gepika tokanchiya moletkakachine yegi. Muchkotanshinikanutkana. \v 33 Pshinitsonu wane rawamtna. Yokanatkana moletkakachineya kiglenshinikanurune, yokanatjenna yegi yinripna. \v 34 Seyni wa Sura kigle getle rixlu rutukinripa wane. Gotapje yatka. \v 35 Pawlo ga wa Wirnawisi Gantiyoki rawanatna. Gitsrukaachi tokanu runkakletna. Kiglerpotunanu Tokanchi runkakletna pimrine gixoluneyma. \s1 Gepi kata chininri yagapgatna \p \v 36 Pagognetnakni Pawlo wane chinru Wirnawisi, “Wsatokanutnaka wsalwayegityapna moletkakachine papokchimnunanuka wa Gitsrukaachi tokanu wunkakletanatyawaka, gi pixkaktana.” \p \v 37 Wirnawisi galuka ganikletmaklu Gwa, Marko yokletgiwakatachri. \v 38 Seyni Pawlo gi kigle getle rixlu ranikikolupa wannayma rixinripa gi rixanu wa Pampiri Marko gitspalamtyana; kamrurchi yegi myakatutka wannayma. \v 39 Jigeekakna. Wane rixlenanukna rutspalkakyana. Wirnawisi ganikatkalu Marko. Koprugatna. Supro yana. \v 40 Ga wa Pawlo Sura tsomitatka. Yatka. Gitsrukaachi gimutlewleya rumaponshinikanyegitkana moletkakachineya. \v 41 Suri ga wa Surisya yapananumtna. Muchkotanshinikanunanumtkana gapatjetachinkaka. \c 16 \s1 Timotiyo gimotsatna Pawlo ga wa Sura \p \v 1 Terwe rapoka Pawlo. Wanepnute Listra. Wane rawa satu Gitsrukaachi yimakleru Timotiyo giwakatletachri, galixachro Goteyo suxo wgene. Ga wa ruru Kriykoni. \v 2 Listra ga wa Gikonyo gajene moletkakachine kiglepiranyegiru chinanruna. \v 3 Walemka Pawlo galuka waleyma chininripa. Raniklu. Sajruka gistakletlu Goteyone chinanu wane pokchikaka gajene, gi rixanu pejnuruneko gimatlu Kriykoni wa ruru. \v 4 Papokchimnu yapananumtna. Renekananumtkana rumretyapluna tokanchi poyagkaakalurupa wa yokanatkalune ga wa tsrune gitakanru Gerosale gwachine chinanu. \v 5 Giyagni wa gapatjetachinkaka muchkotanshinikanutkana ralixleyna. Pagognemnunanuka ruxolewnananumtna. \s1 Masetone gajeru gipgujewnayegita kaygawleya \p \v 6 Prigi sreta koprutna. Wanepnute Kalatasreta. Giwekikaluru Kpashiri gijretna Gasya ma munkaklewatinitipna tokanchi. \v 7 Misi rapokatnakna. Witinimka yana. Giwekikaluru Gesonu gi gichichna. \v 8 Giyagni ruknogamtluna Misi. Yopikna. Trowa rapokna. \v 9 Goyechno Pawlo getlu kayigawlu. Satu jeji Masetoni gajeru tunwastsitlu. Ragjitlu. Wane chinru, “Pkoprutgatanu. Masetoni punanu. Pupxakapanunwu.” \v 10 Wa retinitkalu kaygawlu waneklu wupruka Masetoni gayinripa. Wale wumatyatkalu Goyakalu tomgawu Kiglerpotunanu Tokanchi wunkaklewyegityapna. \s1 Wilipo Pokchi terotewanshinikanutika Litya \p \v 11 Trowa wutspegyatka. Potuklega gaya. Samotrase wapoka. Waleprikgogne Neyapoli wapokatnaka. \v 12 Waneya Wilipo wapoka. Walenwa tsru potu pokchi Masetonisretaya. Walenwa pnu giyakatyachine gwiyawaka. Wale pokchi gawanata gi pejnugognekta. \p \v 13 Pagogne gapnanutikalurgogne pokchi gayiyatka gipgyaptoteya. Gonustsi gayiya wa ragjigognejetyawakna. Wane wtuplata. Wuynumsatna suxone wa gapatachine. \v 14 Wanenanro sato suxo Litya giwakatletachro, Tiyatira Pokchi mkachri pakni yoshmookaluru pixkalutu gishanretjetachro. Goyakalu yonogyegitachro. Tyijnakota. Gitsrukaachi kotpukanshinikanutlo wala, tyijnakpotutyaplu Pawlo chinyawaka. \v 15 Wala katka ga wa tomolene. Rali katkoklunutkana, tagjitwu. Wane china, “Gitakyagokinno wa Gitsrukaachi nalixinri, gjiglokapjitanno. Wane gwanu.” Chipetpotutwu. \s1 Makloji wa kamchi kagonchitinri waneyaluto \p \v 16 Wane rixatka. Gagjigognetikwaka gayamtini, tyoptotapwu sato makloji wayegrechro. Waneylo kamchi kagonchiwatinri. Gixo tkanashkatanru twapyegitna twayegitanune tkagonchitinri. \v 17 Tomkagimtwu Pawlo ga wa wixa. Wane china saplenanumta, “Nyi jejine Goyakalu teno potu Gajeru wayegrenni. Wanna ginkaklewyegitgi gognewatikalurgapopirana.” \p \v 18 Gi gepikgogne wane tixjeta. Seyni gi rugleretlu Pawlo. Ruprotaka. Wane chinru kamchi, “Geso Kristo giwaka nyokanatyayi, pushpakanutka walaya.” \p Wanekluyakawa rushpakamtatka. \s1 Yoshmakikowaka gitaakalune \p \v 19 Retinitkana twayegitanune wa maleshatkalu kagwakanshinikanutanruna kanashkatinripna, kashichanatkaluna Pawlo ga wa Sura. Kosemtkanatkana. Tsrukakalune gapatjetyawaka raniikana. \v 20 Girukotlewatachine yegi rutaakoklunutkana. Twayegitanune wane china, “Nyi jejine Goteyoneko. Tsru kojwaklu rixpokchitwuna. \v 21 Runkakletluna gixjetikowaakaka ginanshichkalurni wyijnakotyaplu, wkamrutyaplu gi rixanu Romanonwu wixa.” \p \v 22 Gixolune giptekyegimtna. Girukotlewatachine suskamkatna. Gagaje kochipjejixikna. \v 23 Rali gipgoletkoklunutkana yoshmakikwaka yoshmaakana. Kyoshmaklewakleru yokanatka rumretpotutyapna. \v 24 Wane rixa towutkota, gitokpotugruko yoshmakna. Yoshmakjixitkana. \s1 Kyoshmaklewakleru Wilipo gajeru gerotewanshinikanutka \p \v 25 Ganikajyechno ragjigognetna Pawlo ga wa Sura. Goyakalu gimalwutikolu shikaletna. Wa gostutkalune yijnakotna. \v 26 Walgnapunanu waneru tsru giyolikchijru. Wane rixlunanuko wa yoshmakwakapjistsigi gimyemyeta. Wanekluyakawa pejnuru gipgyaptoteko gitpukamta. Pejnuruneko gitkokgosturemtatka. \v 27 Giyagni ruyoka kyoshmaklewakleru. Retlu yoshmakwaka gipgyaptotkaka rutpuukanatatka. Koshpaklu yoglolewapi. Ruylatinmakatkawa. Kagwaka gasukletatkana gostutkalune. \v 28 Seyni Pawlo tsru saple rixnawa. Wane china, “Gi wa pumtukinwa, gi rixanu pejnurunekwu gewi.” \p \v 29 Giyagni katalo ragjita. Rakaxikamta. Jiglokagrukomta. Gitatatachri chiji rapokamta Pawlojixistsi ga wa Sura. \v 30 Maleka koshpakatkana. Wane chinna, “Tsrune, ¿klu numkata kamrureta nognetkakikolupa?” \p \v 31 Wanna wane chinru, “Palixanru Gitsrukaachi Geso Kristo. Waneklu pognetkaako pixa ga wa pupji gajene.” \p \v 32 Runkakluna Gitsrukaachi tokanu, ga wa pejnuruneko gipji gajene. \v 33 Wanekluyakawa waleyechnoko ranikna. Rerkatkana wa rupgotikolna. Waneklu katkatka wale ga wa pejnuruneko walenune. \v 34 Gipji ranikatkana. Ralpokotlu nikikwaka. Rumuwata gi rixanu pejnuruneko gipji gajeneymananuko ralixatkalu Goyakalu. \s1 Girukotlewatachine koshpakna Pawlo, Sura \p \v 35 Gogi chininitka girukotlewatachine yokanatna kashrewaklerune. Wane chinna, “Pkaspukanna wa nyi jejine.” \p \v 36 Kyoshmaklewakleru ginkakatkalu Pawlo tye tokanchi. Wane china, “Wa girukotlewatachine yokanrewata gkaspukikolpatka gixa. Giyagni wa xani gyanutka. Kiglenshinikanurunemnupgi.” \p \v 37 Giyagni Pawlo wane chinna, “Kochipjetwuna pejnurune getanu, muklukanuwnakanwu. Jejine Romanonekwu; yoshmakikwaka yoshmakwuna. ¿Ga wa xanimkalge ruknokanwuna giyogimatkalunwu? ¡Gike wixiniko! Seyni runanna wannako. Koshpakapanwuna.” \p \v 38 Kashrewaklerune ginkakapna girukotlewatachine tye tokanchi. Pikanna wa yijnakotinrina Romanone rixinrina. \v 39 Runna. Rumnanuukana. Koshpaakatkana. Ragjitkana wa pokchiya yinripna. \v 40 Giyagni yoshmakikwaka rushpakamtyatkana. Lityapji jiglokna. Retatkana moletkakachine. Rumnanuukatkana. Wane yiyatkana. \c 17 \s1 Sejrewnananumtna Tesalonika gajene \p \v 1 Gampipoli yapamtna, ga wa Gapoloni. Tesalonika rapokna. Wane rawa Goteyone ginkaklewawaklepji. \v 2 Pawlo gixjetyawaka jiglokyegitna. Mapa kata gapnanutikalurgogne wale giynumsatna Tokanchi Yonatkalurupiranaya. \v 3 Rekakgitna rumkata salewnaletinri Kristo. Rumkata gipnachinetskalaya yotunretinri. Wane china, “Geso wa nunkakletyegityagi Walenwa Kristo.” \p \v 4 Pimrine wanna galixa. Pawlo, Surayma jiglokna. Wa Kriykone kyonogyegiklerune, gi gepikna wanna. Ga wa suxone wanna potu gixolune. \p \v 5 Giyagni Goteyone wa malixaklene ganxata. Rawapkana pimrine jejine yaglotashatachine muglene. Potowurkaakana gixolune. Sejrewnananumtna pokchiya. Ruptekyegimtluna Gasopji. Koshpaakomkana Pawlo, Sura yinyegiya. \v 6 Gi wa rukshiikana. Gasni kostapna, ga wa pimrine moletkakachine koxa. Pokchi girukotlewatachine yegi raniikana. \p Wane china sapletna, “Nyi psolchijne gajeneko komyekanshinikanutachine gewi koxa runna. \v 7 Gaso yoptotatkana. Susa yokanrekaka mpoyagkaakane wanna Pawlo pejnuruneko. Wane chinna wanegimlu satu pogirchi Geso.” \p \v 8 Kojwakanshinikanutkana yine ga wa pokchi girukotlewatyachine, tyepirana yijnakotinrina. \v 9 Yoptomtlona sroschi satkapinripa Gaso ga wa pimrine koxa. Kaspuukatkana. \p \v 10 Waneklu moletkakachine yokanatatkana Pawlo ga wa Sura goyechno, Were yinripna. Wane rapokinitkana, Goteyone ginkaklewawaklepji jiglokna. \s1 Were Pokchina Pawlo, Sura \p \v 11 Tesalonika gajene pnute kshinikanna wanna Were gajene, gi rixanu yijnakotluna tokanchi psolgalukleyako. Pagognemnunanuka retjetluna yonchi wa galikaklege tyekakapirana. \v 12 Giyagni wanna gixo galixa Kriyko suxone wanna potune, ga wa jejine gixolune. \p \v 13 Giyagni Tesalonika gajene Goteyone gimatinitka Were koxa runkakletikatka Goyakalu tokanu Pawlo chinanu. Wane yana. Komyekanshinikanutkana gixolune yine. Kojwakanshinikanutkana. \v 14 Giyagni waneklu wa moletkakachine yokanatatkalu Pawlo. Tsru wenusreta yinripa. Ga wa Sura ga wa Timotiyo waneko gituka. \v 15 Wa Pawlo ganikjene Gatenpotuko ranikluna. Wanna ganiklu Pawlo tokanu giyampotu runinripna Sura ga wa Timotiyo. Yatkana. \s1 Gatena rawanatini Pawlo \p \v 16 Kagwakinikopshinna Pawlo Gatenaya jigekanshinikanutka wa pokchi retinri gi gepiklu yagluchisha. \v 17 Giyagni ginkaklewwakapjiya ruynumsatna Goteyone ga wa kyonogyegiklerune. Pagognemnunanuka giputuya ruynumsatna yoptotanunkaka. \v 18 Pimrine galuka gimatletachine Gepikoreyone mkoje gajene ga wa Gestoyko mkoje gajene yoptopiratluna. Ga wa pimrine wane china, “¿Klu raluka chinreta tye kyanumsakleru?” \p Pimrine wane china, “Kginkaklewaklergetkoni pnuko gixachine goyakalunepirana.” Gi rixanu Gesopirana ga wa gipnachine yotunrepirana runkakletyegitna. \p \v 19 Kashichanruna. Gareyo Magkate ranikluna. Wane chinna, “¿Gi ge wumkata gimatletlu tye gerotu ginkaklewlu, wa pixa ginkakletanru? \v 20 Gi rixanu pnuko gixpiranatachri punkakwu. Giyagni waluka gimatletlu klupiranni wa tye.” \v 21 Pejnuruneko Gatena gajene ga wa pnu gajene, walepiranapje ruknokakgognetyana, wane rixinrina yijnakotinrina gerotupirana. \s1 Gareyo Magkate runkaklewatya Pawlo \p \v 22 Gareyo Magkate ganikajite tunwata Pawlo. Wane china, “Jejine, Gatena gajene, psoluyako netgi yonogyegjeshpotutachingi. \v 23 Gi rixanu wa nuknogamtini, netlu gyonogyegjetanrukaka. Netkoxlu satu genekashatikwakakwa, wane china yongatyawaka: \q1 Goyakalu Mumatkotu Chinanu. \p “Giyagni wa Wale wa gixa yonogyegitanru gma mumatanutuko, Wale nunkakletyegitangi. \p \v 24 “Tye psolchijneko ga wa ptowrunanuka tyechijne gajeru kamrutachri Goyakalu, wa tengogne, tyechijne Gitsrukate rixinri, gi wa myochi kamrutikaluru kpashiwakapji rawa. \v 25 Gi wa yinemyo gipxakikaluru pagixanu magatyachri pixkalutu. Gi rixanu Wale pejnuruneko geneka giwekleta, ga wa runnipgyatinrina, ga wa pejnurkakako. \p \v 26 “Pagragapje kamrutyana panermnunanuka psolchijnemtako rawinripna. Wale gitakyegitna rushingognetyawakapna, ga wa yoptukyawaka rawyawakapna. \v 27 Wa rujgiyapluna Goyakalu, wa kamrumrunshinikanutkamkaluna rukshikanmakluna. Gimka gowuklu wa satkaka wixa yegi. \v 28 Gi rixanu Wale wuwekya, ga wa Wale wuyoljetya, ga wa Wale gawya. Wa pimrine kiglerupirana kamrutachine gixanune chinyawaka: \q1 Gi rixanu Wale gishpakyachinkoxwu. \p \v 29 “Giyagni Goyakalu gishpakyachinwu wixinri, gi wumkata kori pixkalutu kagwakletyalu Goyakalu, gi wa sroschi pixkalutuko, gi wa sotlu pixkalutuko, gi wa yaglu kamrutikolu gimatkalewluya, yinerushinikannuya. \v 30 Giyagni mumatkonchiklushananu, retashlewata Goyakalu. Ga wa xani yokanatna pejnurunekoneru pachijnemnunanuka gajene renshinikanutinripna. \v 31 Gi rixanu pagogne rutaka wanepotuko rutakyagokyapna psolchijne gajeneko tye jejiya Wale gitakanru. Renekna pejnuruneko ralixinripna gi rixanu gipnachinetskalaya yotunkaklu.” \s1 Pimrine Gatena gajene galixlewata \p \v 32 Giyagni wa yijnakotinrina wa gipnachine yotunrepirana, pimrine gixpiranawata. Pimrine wane china, “Wumepe yijnakletanutnakyi tyepirana.” \p \v 33 Giyagni Pawlo wanna ganikajite rushpakamtyatka. \v 34 Pimrine jejine galixa. Rupxaletluna. Wannaymakoxlu Tiyonisyo, Gareyo Magkate gajeru, ga wa sato suxo Tamari giwakatletachro, ga wa pimrine wannayma koxa. \c 18 \s1 Korinto yinuwaka kamrurewletya Pawlo \p \v 1 Wanepnute Gatena yiyatka Pawlo. Korinto rapoka. \v 2 Wane retyalu satu Goteyo, Gakila giwakatletachri, Ponto gajeru, ga wa ganunro Presura. Gi gowukshini Gitalya giyakatyachri. Gi rixanu Klawtyo towuwata wa pejnuruneko Goteyone Roma gishpakinripa. Pawlo yayegitna. \v 3 Wannapji rawa gi rixanu waleko kamrurchi koxa kamrujeta wale. Kamrurewata. Gi rixanu mkachripji kamrutachinni. \v 4 Ruynumsalewjeta pejnuruko gapnanutikalurgogne ginkaklewwakapjiya. Rushinikanutna Goteyone ga wa Kriykone. \s1 Gixolune Korintyone galixlewata. Katkatkana \p \v 5 Wa Masetoni ruyakatinitkana Sura ga wa Timotiyo, Pawlo gimupruklu tokanchi. Goteyoneyegiya rupgujtatlu wa Gesni wa Kristo. \v 6 Raalixmakluna. Mupashiregnuchi chinna. Pawlo giplokamkaluta. Wane chinna, “Gixako chinanupni gamga giwekletanuna. Powrano gita. Xaniyakawa payine yegi nyanutka.” \p \v 7 Wane yiyatka. Gosto giwakatletachri jiglokapjitatka. Goyakalu yonogyegitachri. Ginkaklewwakapjistsi rawapjita. \v 8 Krispo wa ginkaklewwakapji gitsrukate galixlu Gitsrukaachi, pejnuruneko gipji gajeneymananuko. Ga wa gixo Korintyo gajene yijnakotlu. Ralixluna. Katkatkana. \p \v 9 Giyagni Gitsrukaachi wane chinru goyechno Pawlo kaygawleya, “Gi pikanu. Seyni punkaklewatanu. Gi wa pochkepyi. \v 10 Gi rixanu pixaymano. Gike giptekyegitanyi wa rumtukyapyi. Gi rixanu gi gepikayno yineru tye pokchi.” \p \v 11 Satu walapu wanepnute patsrujire ksuru wane rawa. Goyakalu tokanu runkakna. \s1 Kalyo yegi tunwata Pawlo \p \v 12 Kalyo walenwa Gakayi girukotlewatyachri rixini Goteyone panshinikanurunni kamnixluna Pawlo. Gitaka yagoklewjetikowaka ranikluna. \v 13 Wane chinna, “Tye gishinikanutna yine yonogyegityapluna Goyakalu, Tokanchi Yokanatkaluru ginanshichyawaka.” \p \v 14 Yanumatkastsini Pawlo, Kalyo wane chinna Goteyone, “Satu mpoyagkaakatumka ga wa yokwirumka mugletu rixinri, numkata yijnakletanmakgi, Goteyone. \v 15 Wa gepomsakaklusha chinini tokanchipirana, ga wa giwakchipirana, ga wa Gyokanyegitikolu Tokanchipirana, getanru gixa. Gi rixanu gi naluklu gitaka yagoklewatachri nixinri tyekakapirana.” \p \v 16 Gitaka yagokjetikwakaya wane rakaxrijetyana. \v 17 Pejnuruneko Kriykone kashichlu Sostenese wa ginkaklewwakapji gitsrukate. Gitaka yagokjetikowakaya ginaple ruylakyanruna. Ga wa Kalyo gike rixlu tyekaka. \s1 Rutspegatka Pawlo Suri yinripa \p \v 18 Wanepnute Pawlo gixgogne wane rawinitka, rungatkana moletkakachine. Rutspegatka. Suri ya, ga wa Presura ga wa Gakila. Senkre Pokchi jiwjitika, gi rixanu waneylu wa Pawlo Goyakalu rupiratinri. \v 19 Gigwiso rapoka. Wane ruknokna Pawlo. Wale ginkaklewawakapji jigloka. Ruynumsatna Goteyone. \v 20 Wanna gagjitlu wannayma rutukinripachi gowukshiniyaka. Seyni gi rugita. \v 21 Rungagonukna. Wane china, “Goyakalu galukiniplu nsatokyegitanutnakgi.” Gigwiso yiyatka. \s1 Mapa chininri Pawlo yagapgale \p \v 22 Susari yinitka. Kanika. Ralkapna gapatjetachine. Gantiyoki ya. \p \v 23 Rali wane gwaletinitka ralimta. Kalatasreta ga wa Prigisreta kopruta. Papokchimnunanuka rapokananumta. Muchkotanshinikanunanumtna pejnuruneko Gitsrukaachi yimaklene. \s1 Gigwiso runkaklewatya Gapolo \p \v 24 Giyagni satu Goteyo Gigwiso gapoka, Gapolo giwakatletachri, Galegantri giyakatyachri, jeji gimata yanumsatachri potu, gimkatachri potu Tokanchi Yonatkalurupirana. \v 25 Runkakpokowakatluna Gitsrukaachgapopirana. Muchkopiranawatachri ginshinikanuya. Runkaklewata ga wa yimaklewpotuta Gitsrukaachipiranaya. Gwa katlewlepiranapje rumata. \v 26 Gapolo yinuwaka pgujetanwaka china ginkaklewleta ginkaklewwakapjiya. Presura ga wa Gakila yijnakotlu. Ranikluna. Runkakpokowakpotutluna Goyakalgapo. \p \v 27 Raluka koprugleta, Gaka yinripa. Moletkakachine yonyegitna Gitsrukaachi yimaklene. Ruykotikolna yoptotyapluna. Wa wale gapokinitka, gixo rupxakna wa gimutlewluya galixyachine. \v 28 Gi rixanu psolmuchkonuko rushinikanutna Goteyone pejnurune getanu. Tokanchi Yonatkaluru rekakgityana Kristo chininri wa Geso. \c 19 \s1 Gigwislu Pawlo. Pamole gepi yimaakalune yoptotlu Giwekikaluru Kpashiri \p \v 1 Wane rixatka. Korinto rawanatinikopshini Gapolo, Pawlo gitokosha potu koprunata. Gigwiso rapoka. Retna pimrine Gitsrukaachi yimaklene. \v 2 Wane chinna wale, “¿Gi ge gyoptotlu Giwekikaluru Kpashiri wa galixinitka?” \p Wanna wane chinru, “Giyaka wyijnakpiranyegitlu wa Giwekikaluru Kpashiri wane rixinri.” \p \v 3 Wane china, “¿Giyagni klu gkatika?” \p Wanna wane china, “Gwa katlewleya.” \p \v 4 Wane china Pawlo, “Gwa katlewata. Genshinikanrupirana katlewatya. Gwa wane chinna yine ralixyapluna rajxigi ginachripa. Walenwa Geso Kristo.” \p \v 5 Wa yijnakotinitkaluna katkatkana Gitsrukaachi Geso giwakaya. \v 6 Wa Pawlo gitakamyotseptaagogotinitkana, rapyegitna Giwekikaluru Kpashiri. Panerunmnu tokanu yanumatyana, ga wa Goyakalu tokanu reneklewatna. \v 7 Wane pejnugetkona pamole gepi jejine. \s1 Tiranopji runkaklewatyawaka Pawlo \p \v 8 Mapa ksuru ginkaklewwakapji jiglokjeta. Pgujetanwaka china yanumsaleta. Ruynumsalewata. Rushinikanutlewata Goyakalu pogirewatywakapiranaya. \v 9 Seyni pimrine shikowata. Gi ralixna. Rapatluna Gitsrukaachgapo gixolune jemanu. Pawlo gitspalatyana ga wa Gitsrukaachi yimaklene ranika. Pagognemnunanuka Tiranopji yimaklewatywaka ruynumsalewatya. \v 10 Wane rixa gepi walapu. Giyagni pejnuruneko Gasya gwachine Goteyo ga wa Kriyko, yijnakotluna Gitsrukaachi tokanu. \s1 Payokgipre Sewa wgenene \p \v 11 Metjejetkotu ruyaklekaka Goyakalu kamruta Pawloya. \v 12 Giyagni mkachrisamkaka, gistatlechkaka gimane gajeru yayixachine yegi ranikna. Rutuka yayixlemtatkana. Kamchine gishpakamtyatkana. \p \v 13 Wanena pimrine Goteyone kagonchine yapashawakle gwachine. Wa kamchine waneyalune chinanumka koschekmakluna Gitsrukaachi giwaka. Wane chinna, “Wa Pawlo ginkakletanru Geso kawchinanu nyokanatgi.” \p \v 14 Wanena Sewa wgenene payokgipre, Goteyo, sasertotene gitsrukate. Wanna wane gixa. \v 15 Kamchi gigita. Wane china, “Geso numata. Pawlo koxa numata. Ga wa gixa, ¿katgi gixa?” \p \v 16 Wa jeji kamchi gwanru ruptekyegimtna. Raalixna. Gepi pnute muchkonru. Giyagni walepji rasukyana mamkane poletkalunena. \p \v 17 Kapiranyeglu wa tye pejnuruneko Goteyone ga wa Kriykone yegi Gigwiso gwachine. Pikatkana pejnuruneko. Gitsrukaachi Geso giwaka tserutpiranyegitka. \v 18 Gixna galixachinetka gapoka. Rupgujtatnawana. Runkaklewatna wa kamrutanruyna. \v 19 Gixna wa kagonchiwanatachine kiruka rapatna. Yoxikanatkalona pejnuruneko getanu. Koshpakwenutlona. Wane pejnu rukshikwenrotyalona: pamole waragkaproji. \v 20 Wane rixa muchkonpotuya tseruwnaleta Gitsrukaachi tokanu. Muchkowata raalirewatinri. \s1 Masetoni yokanatkana Timotiyo ga wa Gerasto \p \v 21 Giyagni wane rixkatka, Giwekikaluru gishinikanutlu Pawlo Masetoni ga wa Gaka yinripa. Waneya Gerosale yinripatnaka. Wane china, “Nali wane gwaletinipa, Roma koxa numkata getleta.” \p \v 22 Giyagni gepi rupxakjene Masetoni yokanata, Timotiyo ga wa Gerasto. Gasya rutukawa wale pshinitsonu. \s1 Tiyanapji kamrurewjetyachine \p \v 23 Walegognekaka tsru kegeknanuwlu wane Gitsrukaachgapo chinanu. \v 24 Gi rixanu waneru satu sroschi pagixanu kamrujetyachri, Rimitri giwakatletachri. Wale sroschi kamrujetyalu kpashiwakapjiiji Tiyananupa. Gixo wenru rawyana kamrurewaklerune. \v 25 Wale gapatjekakna kamrurewaklerune waleko kamrurchi kamrujetachine. Wane chinna, “Gixa gimatlu tye kamrurchi chinanu waneywu wponikowle. \v 26 Gixa getlu ga wa gyijnakotlu wa tye Pawlo, gi wa Gigwisopje seyni psolunshinikanuko Gasya, rushinikanutananumtyana gixolune. Wale kashrijetjetna. Wane china wa gi gima goyakalunni wa myochi kamrutikaluru. \v 27 Gi wa walepjeni wa tye kamrurchi gike gaprini chinanatko, seyni wanepnute wa kpashiwakapji wa tsro goyakalo Tiyanapji gike gapri rumkata gixkota. Yinuwaka nikatkotanu toyaknu. Walanwa yonogyegitka psolu Gasya gajeneyako, ga wa psolchijneko gajeneya.” \s1 Gigwiso gajene gixrijeptajitaa gixa \p \v 28 Wa yijnakotinitkaluna tyepirana, ramewnapotutna. Saplewatna. Wane chinna, “Tsropotni wa Tiyana, Gigwiso gajenenu.” \p \v 29 Pokchi gajene gixrijeptajitaa gixa. Panshinikanurune gakaxikamta. Pejnurune gapatjetyawakagruko yana. Kayo ga wa Garistarcho kashichna, Masetoni giyakatyachine, Pawlo gipxaaletanune. \v 30 Pawlo galuka gishpakyegletna gixolune yine. Gitsrukaachi yimaklene gi gichichlu. \v 31 Pimrine koxa tsrukakalune Gasya gajene, ralukjene, yokantokanyegitluna. Ragjitluna pejnurune gapatjetyawakagruko ma mutakinitipa. \p \v 32 Pimrine saplewjeta, ga wa pimrine pnuko china sapleta. Gi rixanu gapatachine sejrewnashatachine. Gixo potu gi gimata klu chinanu rapatna. \v 33 Gixolune yine ganikajite koshpakluna Galegantro. Goteyone gertamtanru. Giyagni Galegantro yotukamyoyegitna pochke rixinripna. Raluka giglepokleyegitnawa wa gixolune yegi. \v 34 Wa rumatinitkaluna Goteyo rixinri, pejnuruneko pasaplewatkalune. Gepi goranshinikanu saplewjetna. Wane chinna, “Tsronwa Tiyana Gigwiso gajenenu.” \p \v 35 Giyagni wa yonchikgapri kochrokatkana. Wane china, “Jejine, Gigwiso gajene, ¿girni wa jeji mumatkatu wa Gigwiso Pokchi gajene kpashiwakapji girukotachine wa tsro Tiyanapji, ga wa Gopite gijrukyachro. \v 36 Giyagni gi rixanu gi rumkata nutatkota, gixa gimkata gitukletatka. Gike giyampotu wane gixanu. \v 37 Gi rixanu gixa gwapna nyi jejine. Gi wa mupashiregonni. Gi koxa woyakalote kapataklerunni. \v 38 Giyagni Rimitri ga wa waleymalune kamrurewaklerune waneyna rixinna jijyegitikolu papirana satu chinanu, gapatikowakapa rutakanna. Wanena girukotlewatachine. Runkakletkakanna. \v 39 Ga wa gijginiplu satuyako, gapatjetikwaka gitaakaluru ruglepokotikolupa. \v 40-41 Gi rixanu gimkata tomgakota gixa yagotkakluyapa xawakni chinanu. Gi rixanu gike chinanni wugityaplu tye potowurushatyawakapirana.” \p Wane chininitka, yokanatatkana gapatachine. \c 20 \s1 Masetoni ga wa Kresi ya Pawlo \p \v 1 Wa rutukinitka gejnugima Gitsrukaachi yimaklene repuka Pawlo. Rumnanukatkana. Rungatkana. Yatka. Masetoni yinripatka. \v 2 Wanesreta yapamtini, ruykonanumtna gixo tokanchi. Kresi rapoka. \v 3 Mapa ksuru wane rawanata. Raluka yagapgaleta, Suri yinripmaka. Goteyone jemanshinikankakyegitlu. Wane rixa gishinikleta Masetoni satokinripa. \v 4 Gasyapotuko rupxaaltapyaluna Sopate Were gajeru, wanepnute Tesalonika gajene Garistarcho ga wa Sekonto, wanepnute Kayo, Terwe gajeru, ga wa Timotiyo; wanepnute Gasya gajene, Tichiko ga wa Trogimo. \v 5 Wanna koseka. Trowa kagwakyawuna. \v 6 Wa jimapro gisekachri myapjetkotugognekaka giknoginitka, Wilipo wutspegya. Pamyogogne Trowa wapyegityatkana. Wane gawanata payokgipregogne. \s1 Trowa salwatya Pawlo rungiyapna \p \v 7 Muchinangogne simanaya, rapatna Gitsrukaachi yimaklene jiknajrotyapluna jimapro. Pawlo giynumsatna. Waleprikgogne raluka yaletatka. Goginkaklewleru ganikajyechnopotunanuko. \v 8 Gi gepiklo katalo wa tenogruko wa rapatyawakna. \v 9 Satu makluji Gewticho giwakatletachri gonotaswawaka tuplanatachri. Ruxapne gaalixanruna. Wa Pawlo gogiynumsalewle rixini, ruxapne gaalixanrunatka. Mapagruko chininriya ruyaka gijrukletyana. Gipnachrinatka gwapkanatka. \v 10 Giyagni Pawlo yopikamta. Wale gogo rapokamta. Kanopatlu. Wane china, “Gi wa gejnugimalewatanu. Gi rixanu ruwekinri waneyawalu.” \p \v 11 Giyagni ratskotatnaka. Jiknajrotatkalu jimapro. Niklu. Gixo ruynumsatna goyechnokawpotunanuko. Wane gixachri yatka. \v 12 Ranikatkaluna makluji giwekachri. Rumnanukpotutkana. \s1 Trowa yiyatka; Mireto rapoka. \p \v 13 Wixa gatskotatkalo kanawa. Gaso gayatka. Wane wyoptotinri Pawlo. Gi rixanu wane rixa ginkakpokowakleta. Wale chiji yapamtanu. \v 14 Wale yoptotinitkawu Gasoya. Wpokotatkalu. Mitirini gayatka. \v 15 Wane wutspegya. Waleprikgogne wapoklu Chiyo ginaple. Pagognetnakni Samo yopjewakle wutspaka. Trogelyo gawamta. Waleprika wapoklu Mireto. \v 16 Gi rixanu Pawlo gishinika giknoglemtlu Gigwiso, Gasya ma mamginitpatka. Gi rixanu shireta Gerosale rumkata giknokakletyaplu Tsru Jirgikolgognepatka. \s1 Runkaklewata rungiyapna \p \v 17 Mireto repukyana Gigwiso gajene gapatjetachine tsrutene. \v 18 Rapyegitinitkaluna, wane chinna, “Gixa gimata wa nejigloklegogne Gasya wanekluyakawa, gi pixka gimwale nixanatgi. \v 19 Gitsrukaachi wayegrerno nixa. Psolpotuyako malixkotnachriwano. Ga wa gixo noktegayma. Ga wa gixo nyantaletikolu Goteyone jemanshinikankakjetyawakno. \v 20 Klunerukta gimkata gipxakjerupa gi wa nyoxigika ginkakletgi yimakletgi pejnurune getanu ga wa papjikakaya. \v 21 Goteyone yegi ga wa Kriykone yegi nupgujtatlu genshinikanrupirana Goyakalu chinanu, ga wa Wutsrukate Geso Kristo galixikolupapirana. \p \v 22 “Ga wa xani gostutkalurno Giwekikaluruya, Gerosale nyanu. Gi numata klunerukta giknoganno waneya. \v 23 Seyni papokchimnunanuka Giwekikaluru Kpashiri gipgujtayegitno. Wane china wa gosturewlu ga wa salewakchi waneyapno. \v 24 Seyni gike rixno. Gi wa nutakyagoklu nuwekinri kigleypotno gita. Walepje, npoyagkakyaplu psoluko Goyakalu gitakyano numuwleypotuko, ga wa kamrurchi Gitsrukaachi Geso nyoptotinri, nupgujtatyaplu Kiglerpotunanu Tokanchi Goyakalu gimutlewlepirana. \p \v 25 “Ga wa xani, numata gita gi satuna gixa getgojitanutkano, pejnurunekgi wa gixatskalaya nyapanatini, nunkakletanatinri Goyakalu pogirewatyawakapirana. \v 26 Giyagni tyegogne nupgujtatlu muklukanuwnakatno gita pejnuruneko giwekgognenatinripa chinanu. \v 27 Gi rixanu gi wa nyoxigika ginkakletgi pejnuruko Goyakalu gishinikanru. \v 28 Ggirukotinwa gixnanuko, ga wa ggirukotanna pejnuruneko rowegatene. Wa wanna girukotjene Giwekikaluru Kpashiri gitakgi, ggirukotuyapna Gitsrukaachi gapatjetanune, wenutanune Walenuko gigragaya. \v 29 Gi rixanu numata gita, gitgajxigiyaka gixa yegi yoshmakinwana kewetnane kmatsurune, gowegane metashatkanepa. \v 30 Pimrine wa gixa, jejine mpotukatupirana ginkakletjetachine gipgujewnanu. Gitsrukaachi yimaklene wanna gajxigimka rawkakanna. \v 31 Giyagni giyokanu. Gishinikanru wa mapa walapu goyechno ga wa gogi gi nkaspuka giykoletgi satkaka gixa noktegayma. \p \v 32 “Ga wa xani Goyakalu naponshinikanyegitgi, ga wa tokanu rumutlewleya. Walenwa kgiyaklewakleru tokanchi, tseruwakyapgi, ga wa renekyapgi kiglerkakapa gyoptotanrupa pejnuruneko kpashirine gixkaluneyma. \v 33 Gi satuna neta sotanserojipjojita, gi koriteko, gi gimkaluko. \v 34 Gixa koxa gimata tye nomyo nkamrurewatya nalukanru chinanu ga wa gitaymalune koxa chinanu. \v 35 Psolpotuyako nyimakgi, wane gixa kamrurewlepotletinripa gimkata gipxakletna gigrokachine. Gimkata gishinikletlu Gitsrukaachi Geso tokanu. Wale wane china, ‘Giglenshinikanyegitkaluru geneklewashatachri yoptotachri pnute.’ ” \s1 Mireto rungika Pawlo \p \v 36 Wane chininitka, yoptsojita. Ragjigogneta pejnuruneko wannayma. \v 37 Giyagni pejnuruneko tsru chiyaglu gixa. Kanopnojitluna Pawlo. Ramlutluna. \v 38 Kachingajpotna wane chintokanutyawakna ma metgojityanpatkaluna. Rumotsamtatkaluna kanawyempotuko. \c 21 \s1 Mireto yiya. Tiro rapoka \p \v 1 Wutspalamtyatkana, wyagapgatatka. Potuklegapo gaya. Kowo wapoka. Waleprikgogne Rota wapoka. Wane gaya. Patara wapoka. \v 2 Wukshiklo sato kanawa gitsroka. Winisi koprugatachropa. Wane wuptekatka. Wyagapgata. \v 3 Pguje chininitka Supro. Wuknogamtlu. Wkegnetesretate rawa. Suri gaya. Wapokatkalu Tiro. Gi rixanu wa kanawa wane koschekwunutiko. \v 4 Wane wukshikyana Gitsrukaachi yimaklene. Payokgipregogne wane wutuka. Wanna wane chinru Pawlo Giwekikaluruya Gerosale ma kanikinitipa. \v 5 Wpoyagkakgognetinitka, wyiyatka. Pokchi suputalpotuko rumapwuna pejnuruneko suxone ga wa mturuneymananuko. Wanga wyoptsojitatka. Wagjigognetatka. \v 6 Wungakakatka. Kanawa watskotatka. Wanna rawyawakna satokatka. \s1 Susari Pawlo salwayegitlu Wilipi \p \v 7 Tiro wuyakatyatka. Wpoyagkaka yagapgaletatka. Tolemayta wapoka. Walukna moletkakachine. Wanna yegi pagogne wutuka. \v 8 Waleprika gayatka. Susari wapoka. Wilipi Kiglerpotunanu Tokanchi ginkakletachripji wjigloka. Walenwa payokgipre chininri. Wale yegi wutuka. \v 9 Gepkoxamkoje wgenru. Maklojine. Tokanchi geneklewatachine. \p \v 10 Gi gepikgogne wane gawa. Gote yopikyana satu tokanchi geneklewatachri Gakawo giwakatletachri. \v 11 Runyegitwu. Rawlo Pawlo gishrikapchijremta rawa. Waleko gijixi rostutnawa Gakawo, ga wa gimyo. Wane china, “Giwekikaluru Kpashiri wane china, ‘Goteyone Gerosale gajene wane rixa gosturejixanruna jeji tye gishrikapchijremta waneyalutu. Payinemyo samyokanruna.’ ” \p \v 12 Wyijnakotinri, wagjitlu wixa wane gajene koxa Gerosale ma kanikinitipachi. \v 13 Giyagni Pawlo gigita, “¿Gi gixanatge nchiyaganata, gwamontakgajitno? Gi rixanu galpokomtachritkano gi wa gostutkalurupjepno, seyni nupninrikoxapa numkata gixkota Gerosaleya Gitsrukaachi Geso giwakaya chinanu.” \p \v 14 Gi wumkata gishinikanutletinitkalu, pochketkawu. Wane wchina, “Wane gixkalurupa Gitsrukaachi gishinikanru.” \s1 Gerosale rapoka Pawlo \p \v 15 Walegognekaka giknoginitka, wuprukatka. Gerosale wkanikatka. \v 16 Wixaymakoxna Susari gajene pimrine Gitsrukaachi yimaklene. Raniikoxluna satu Gitsrukaachi yimakleru kapokotu, Mnaso, Supro gajeru. Waleyma wane gawamta. \p \v 17 Gerosale wapokinitka moletkakachine gimuwatachine yoptotwu. \v 18 Waleprikgogne wixayma jigloka Pawlo Santiyako yegi. Pejnuruneko tsrune gina. \v 19 Rali galukletinitkana, psolpotuko Pawlo ginkakna ptowruko wa Goyakalu gixyawaka payineyegiyako wale kamrureya. \p \v 20 Wa yijnakotinitkana, rumalwutluna Goyakalu. Wane chinruna, “Petewa, wumole, gi pejnu waragkananukta Goteyone galixachinetka. Pejnuruneko muchkopiranawyegitlu Tokanchi Yokanatkaluru. \v 21 Wanna ginkaaka pixapirana: pixa gima yimakna pejnuruneko Goteyone payinetskala gwachine wanna gitspalatyapatkalu Moysisinu. Wane pchingimata ma sajruka gistakletikotpatkana mturune; gixjetikwaka ma mixinitpatkana. \v 22 Giyagni ¿klu wanepa? Wa gixolune gimkata gapatleta. Gi rixanu pejnuruneko yijnakyegitinipyi papokinritka. \v 23 Giyagni wane pixanu wa wchinyawakyi. Wanena wixa yegi gepkoxamkoje jejine Goyakalu gipiryegitachine. \v 24 Panikanna nyi. Kpashiri pixkaako wannayma. Wanna chinanu pwenutanu shishyajiwutikolupna. Pejnuruneko gimatanu wa pixapirana runkaakana gikeenani, seyni pixa koxa wanepotuko gixanata. Pkamrutlu Tokanchi Yokanatkaluru. \v 25 Ga wa payine galixachine wyonyegita wa ginanshichkaluru yagluchisha geneekalurkakaya, ga wa granchiya, ga wa gapoklewluya.” \p \v 26 Giyagni Pawlo ganikna jejine. Waleprikgogne kpashiri rixka wannayma. Kpashiwakapji jiglokatka. Runkakletyaplu poyagkakikolgognekakapa kpashirine rixikolpatkana, satkaka genekashle giylatkalurupa genekikolupa. \p \v 27 Payokgipregogne nikawnakastsi, pimrine Goteyone Gasya gajene, wa retinrina kpashiwakapji, komyekanshinikanutkana pejnuruneko gixolune yine. Kashichluna. \v 28 Saplewjetna, “Jejine, Gisrayiline, gipxakanunwu. Tyetkanwa jeji pasretmnunanuka pejnuruneko ginkaklewyegitachri, yine gapatachri, ga wa Tokanchi Yokanatkaluru koxa, ga wa tyepji koxa. Wanepnute Kriykone yoshmaka kpashiwakapji. Tye kpashiwaka gimuteru rixkaka.” \v 29 Gi rixanu muchikawa retjejetanruna waleyma pokchiya Trogimo, Gigwiso gajeru. Wanna kagwaklu Pawlo jiglookakyawaklu kpashiwakapji. \p \v 30 Giyagni pejnuruneko pokchi gajene yotaljeptaajitaa rixna. Potowurutna yine. Kashichanruna Pawloni. Kpashiwakapji koshpakyaluna. Waneklu gipgyaptokaka gishyatka. \v 31 Ruylatanmakluna. \p Runkakapka solalone gitsrukate, “Psolpokchiko Gerosale yotaljeptaajitaa gixa.” \v 32 Waneklu solalone gitsrukate ganikna solalone ga wa ksolaloterune. Rasukamtna. Gixolune yine yegi rapokna. Giyagni retkana, solalone gitsrukate ga wa solalone, kaspuka giylaklemtluna Pawlo. \p \v 33 Giyagni rapokinitka solalone gitsrukate, kashjixlu. Rostujixanru gepitsa yowumatsaya. Repomgalu gi gixachrini, ga wa klu kamruta. \v 34 Wa gixolune pnumnu china sapletna. Gi rumkata gimata jemletlu galikaka wa sejrewakchi chinanu. Giyagni gitoko ranikjixatkalu solalonepji. \v 35 Gatskopije rapokinitka. Wane rixa koschekletatkaluna solalone psolmuchkonuko yine kamrutanru chinanu. \v 36 Gi rixanu gixolune gwagajxigitna. Saplewananumtna, “¡Puylaganru!” \s1 Pawlo gagjitlu wa ruchichikolupa ruykoyegitinwa \p \v 37 Yoshmaakastsitkalu Pawlo solalonepji, wane chinru solalone gitsrukate, “¿Gi ge munanshichkotni wa papirana nunkakyapyi?” \p Wale wane china, “¿Pumatluge Kriyko tokanu? \v 38 ¿Gi ge Gigipsyo gajerukyi pixa, wa muchikawako gepkoxamkoje waragka jejine kgiylalewaklerune pkomyekanshinikanuta; yineru mwiyawakanu panikna?” \p \v 39 Wane china Pawlo, “Gita galikakni jeji Goteyno, Tarso gajerno, pokchi kapiranyegiru Surisyasretaya. Giyagni nagjityi puchichyapno yine nunkakinripa.” \p \v 40 Giyagni wale gichichlu Pawlo. Gatskopije tunwata wale. Yotukamyota pochke rixinripna yine. Wa pochke potu rixinitkana, Gewreyone tokanu yanumatya. Wane china, \c 22 \p \v 1 “Jejine, nomolene, tsrune, gyijnakotanunno. Nuykoyegitnawa xani gixyegiya.” \s1 Pawlo giykoyegitnawa yine getanu \p \v 2 Jeminitkana Gewreyone tokanu yanumatinna, pochkepotutkana. Wane china, \v 3 “Gita galikakni Goteyno. Tarso gishpakyachrino Surisyasretaya. Tye pokchi ntseruwakika Kamalyoyegiko. Wanepotuko yimaakalurno Tokanchi Yokanatkaluru wutsrukatenni chinyawaka. Muchkopiranawatachrino Goyakaluya, pejnurunekgi gixako pixka xani. \v 4 Gita kojwakjenatna tyegapo yapachine rupninpotunanukna. Nostutna. Yoshmakjetikowaka nsamyokna jejine ga wa suxone. \v 5 Wa wane nixatka sasertotene gitsrukate potu walenwa netjeru, ga wa pejnuruneko tsrune. Wanna yegi nagjityalo kiruka wumolene chinanu. Tamaskomka nyanu, Gerosalemka nanikyapna gostutkalune wane gwanatachine saletkalunepmaka. \s1 Runkakletlu kashrijetanshinikanutikolupirana \p \v 6 “Wane rixatka, nyanatini, Tamaskostsi napokini, ganikajgogneni walegnapunanu yochigyegitno tengogne gajeru yochigatachri. \v 7 Chiji napokana. Nyijnakotlu satu tokanchi wane nchinjeru, ‘Sawolo, Sawolo, ¿klu chinanu pkojwakno?’ \p \v 8 “Giyagni gita gigita, ‘¿Katyi Pixa, Gitsrukaachi?’ \p “Wane chinno, ‘Gitni Geso, Nasare gajeru, pixa kojwakanruno.’ \v 9 Gitaymalune retluna galikakni yochigatachri. Pikanna. Seyni gi wa jemluna wa nuynumsatjeru tokanu. \p \v 10 “Wane nchina, ‘¿Klu nkamrutanu, Gitsrukaachi?’ \p “Gitsrukaachi wane chinno, ‘Palnanu. Tamasko pyanu. Wane punkakiko pejnuruko putakikolupa pkamrutanrupa.’ \v 11 Ga wa gitnitka gi netanatka wale gatajnu yochigle chinanu. Gitaymalune kanjimtno. Tamasko napoka. \s1 Ganani salwayegitinripirana runkakleta \p \v 12 “Giyagni satu Ganani, jeji kgipashiregolu Tokanchi Yokanatkaluru chinyawakpotuko, kiglepiranyegiru pejnuruneko Goteyone yegi wane gwachine. \v 13 Runyegitno. Tunwata. Wane chinno, ‘Nepuru, Sawolo, petanutka.’ Wanekluyakawa netatkalu. \p \v 14 “Wane china, ‘Wutsrukatenni Goyakalute muchikawako yokgitatkayi pumatyaplu Wale gishinikanru. Petyakoxaplu wa Poyagkakachri. Pyijnakotyakoxaplu tokanu ginamaya. \v 15 Gi rixanu Wale gipgujtatachripyi payinmnunanuko yegi petanrupirana ga wa pyijnakotanrupirana. \v 16 Ga wa xani ¿klu pyoxigikanatya? Palnanutka. Pkatkotka. Pmukochire gerkikalurpatkayi. Pkoschekgiwakatanutkalu.’ \s1 Wale chanixikolu wa payine yegi runkaklewatinripa \p \v 17 “Wane nixatka. Gerosale nsatokatka. Kpashiwakapji nagjigognenatyatka. Nushpakanshinikanuta. \v 18 Netlu wane nchinjeru, ‘Pshiretanu. Giyampotu pyanutka Gerosaleya. Gi rixanu wanna gi yopto gipgujtaletanyi Gitaya.’ \p \v 19 “Wane nchina, ‘Gitsrukaachi, wanna gimata yoshmakjetikwaka nyoshmakjenatna Pixa galixachine. Nkochipjetna ginkaklewakapjikakaya. \v 20 Pupgujtatjerni Gishtuwni giylatkoklununa wane koxa ntunwanata gita. Nugleretlu. Numretamkatna wa ruylatjene.’ \p \v 21 “Wane chinno, ‘Pyanutka. Gi rixanu Gita yokanatanyi wajra payine yegi.’ ” \s1 Girukotka Pawlo wa ksolaloteruya \p \v 22 Yijnakotluna wale tokanchi chininpotunanuko. Waneklu saplewpotutna. Wane chinna, “Tye chiji gkoninri wane gixachri. Gi rumkata giwekleta.” \p \v 23 Saplewjetna. Ruknopxemkatna. Yoptepagitna. \v 24 Solalone gitsrukate ranikjixlu solalonepjigruko. Wane china wa kochipjetikolupa, repomsatko, rumatikolupa klu chinanu wane rixa saplewjeyegitluna. \v 25 Nikchimtatsaya kanraakakanatluna. Pawlo wane chinru ksolaloteru wane gwanatachri, “¿Munanshichkotlege gkochipjetyaplu satu jeji Romano muklukanuwnayegjixkotuko?” \p \v 26 Giyagni ksolaloteru yijnakotinitkalu, wane ya. Runkakaplu solalone gitsrukate. Wane china, “¿Gi pixanu? Gi rixanu Romanni tye jeji.” \p \v 27 Wane ya solalone gitsrukate. Wane chinru, “Punkakanno, ¿pixni Romanyi?” \p Wale wane china, “Gigi.” \p \v 28 Solalone gitsrukate gigita, “Tsru wenru napkapyalu Romano nutakikolu.” \p Ga wa Pawlo wane china, “Seyni gita wane nixa gishpakleta.” \p \v 29 Giyagni waneklu rutspalamtyatkaluna saletjenepmaka. Ga wa solalone gitsrukate koxa pika, rumatinri Romano rixinri, ga wa rostujixyalu. \s1 Jemanshinikankakjetikowaka tunwatya Pawlo \p \v 30 Waleprikgogne raluka gimatleta galikakni klu chinanu jigyegitluna Goteyone. Koshpirokjixatkalu rostutikolu. Repukatkana tsrukakalune sasertotene ga wa pejnuruneko jemanshinikankakjetikowaka gajene. Rawpatkalu Pawlo. Wanna yegi rutaklu. \c 23 \p \v 1 Giyagni Pawlo yopukgatna jemanshinikankakjetikowaka gajene. Wane china, “Jejine, nomolene, muklukanuwnanshinikanutkatno wa nixjetyawaka xanigognenanu Goyakalu getanu.” \p \v 2 Sasertotene Gitsrukate potu Ganani towutna walestsi gwanatachine giylaknamatyaplu. \p \v 3 Giyagni Pawlo wane china, “Goyakalu giylakanmakyi pixa, prijeru galatatkaluru pixkalutyi. ¿Pixa tuplanatachrirayge putakyagokyegitno Tokanchi Yokanatkaluru chinyawaka, ga wa Tokanchi Yokanatkaluru mchinyawakanu puylakjixnoge?” \p \v 4 Wane gwanatachine wane china, “¿Pyangalge sasertotene gitsrukate potu Goyakalunu?” \p \v 5 Giyagni Pawlo wane china, “Gi numata, nomolene, wa sasertotene gitsrukate potu rixinri. Gi rixanu yonatkalurni, \qt Gi wa gektutu tokanchi pchinyegitanru punerune gitsrukate.” \qt* \s1 Rugjekaktokanutna Gwariseyone ga wa Sariseyone \p \v 6 Giyagni Pawlo gimatinri pimrine Sariseyone rixinri, ga wa pimrine Gwariseyone jemanshinikankakjetikowaka saplewatya, “Jejine, nomolene, gitni Gwariseyno, ga wa Gwariseyone wgenno. Nalixkalchinanru yotunkakikolupna gipnachine, gitni wa giklukanuwnayegjixkalurno.” \p \v 7 Wane chininitka rugjekaktokanutna Gwariseyone ga wa Sariseyone. Gixolune kotspalanshinikankaka. \v 8 Sariseyone wane china maleshlu yotunru, gi wa Goyakalutowreruko, gi wa giwekikaluruko. Seyni Gwariseyone gipgujtatlu gepiko wane. \p \v 9 Tsru saplechi rixna. Palnana yonchikgapine Gwariseyonesreta gwachine. Yawrotna. Wane chinna, “Gi satuna gektutu wukshikyalu tye jeji. Gikta xani wa giwekikaluru giynumatinri waka Goyakalutowreru.” \p \v 10 Tsru yagotkaklu wane rixinri, solalone gitsrukate pikana kochnokakyapluna Pawlo. Giyagni repukna solalone. Kashjixlu wanna ganikajiteya. Solalonepjigruko ranikjixlu. \s1 Gitsrukaachi giglenshinikanutlu Pawlo \p \v 11 Waleprikyechno Gitsrukaachi tunwastsitlu. Wane chinru, “Kiglenshinikanupyi Pawlo. Gi rixanu Gerosale pupgujtatiniko pixkano waneko pixka pumkata gipgujtaletno Romaya koxa.” \s1 Pawlo jiigkakyegitachine kamakpiratnamkawana \p \v 12 Gogi chininitka pimrine Goteyone jiigkaka. Kamakpiratnamkawana. Wane chinna ma muylatkangimapluna Pawlo gi nikanna, gi ruranna. \v 13 Gepkoxamkojmole pnutna jiigkakachine. \v 14 Tsrukakalune sasertotene ga wa tsrune yegi yana. Wane chinna, “Wkamakpiratnamkawa gi ptsotsotajiko wnikloknijitutanu wma kamakatkanupluchi Pawlo. \v 15 Giyagni wa xani gixa wa jemanshinikankakjetikowaka gajeneyma ginkakanru solalone gitsrukate, koshpakyegitangi wanepotuko galuka gimatlepgutatanru pagixanupirana waleya. Ga wa wixa ma mapookanuwa galpokotachinepwu wuylatyaplu.” \s1 Pawlo palikleru yijnakyegitlu yogimagnaputyawakapluna \p \v 16 Giyagni Pawlo palikleru yijnakyegitlu yogimagnaputyawakapluna. Wane ya. Solalonepji jiglokamta. Runkakatkalu Pawlo. \p \v 17 Giyagni Pawlo tomgalu satu ksolaloteru. Wane china, “Panikanru tye makluji solalone gitsrukate yegi. Gi rixanu waneylu papirana runkakyaplu.” \p \v 18 Giyagni yoptotlu. Raniklu solalone gitsrukate yegi. Wane china, “Wa gostutkaluru Pawlo tomgano. Ragjitno tye makluji nanikyegityapyi. Waneygimlu papirana runkakyapyi.” \p \v 19 Wa solalone gitsrukate kanjimtlu. Kegnete ya wannapje. Repomgalu, “¿Klu waneyyi punkakyapno?” \p \v 20 Wane china, “Wa Goteyone jemkaka ragjitanyina wa yechikawa pkoshpakyaplu Pawlo jemanshinikankakjetikowaka yegi. Wanepotuko raluka gimatlepgutgimatanruna pagixanupirana waleya. \v 21 Giyagni gi palixanna pixa. Gi rixanu gepkoxamkojmole pnute jejine wannanune yogimagnaputlu. Wanna kamakpirjetnachinwa ma niikanupna, ma murkanupna ma muylatkanuplunachi. Xani ralpokotatkana. Kagwakluna ptokanu.” \p \v 22 Giyagni solalone gitsrukate yokanatatkalu makluji. Rujretlu, “Gikena pma munkakinitipa wa punkakapyatkano tyepirana.” \s1 Galpokjixikowaka wa gitsrukaachi Wilisi yegi ranikikolupa Pawlo \p \v 23 Gepi ksolaloterune tomga. Wane china, “Galpokjixanna gepi pacha solalone gokaynona Susari yinripna, ga wa payokgipremole kawalyo kyapaklerune, ga wa gepi pacha kchokorejerune. \v 24 Gwapanna kawalyone Pawlo gwamtanropa. Kigle gapokle gixkakanru Gitsrukaachi Wilisi yegi.” \s1 Kiruka Wilisi chinanupa \p \v 25 Yonatlo kiruka wane chinyawaka: \q1 \v 26 Gitni Klawtyo Risyano. \q1 Wa kshinikanuru potu Gitsrukaachi chinanupa Wilisi. \q1 Nalukgiwakatyi. \q1 \v 27 Tye jeji, Pawlo, Goteyone kashichanruna, ruylatanrupmakna. Solaloneyma napyegitlu. Nkoshpaklu. Gi rixanu numatatkalu Romano rixinri. \v 28 Naluka gimatletinri klu chinanu jigyegitluna. Jemanshinikankakjetyawakna naniklu. \v 29 Nukshiklu wa jigyegityaluna Goteyone gepomsalkakapiranaya Tokanchi Yokanatkaluruya wannanu. Gike jigyegityaluna rupninri chinanupa ga wa rostutikolupa. \v 30 Wa nunkakapkoklunutka jemanshinikankakatkana waleya, wanekluyakawa nyokanatatkalu pixa yegi. Nunkakna jigyegitjene runkakyapyina waleya. \qr Seyoka. \s1 Wilisi yegi samyokika Pawlo wa Susariya \p \v 31 Solalone ganikatkalu Pawlo rixa towutikowakna. Goyechno Gantipatri ranikluna. \v 32 Waleprikgogne Pawloyma ruchi yaletkatkana kawalyo yapachine. Solalone satoka gipjigrukna. \v 33 Susari rapokinitkana. Kiruka renekatkaluna gitsrukaachi. Wale yegi rutaakoxluna Pawlo. \v 34 Gitsrukaachi getyongatatkalo kiruka. Repomgalu ginakasreta gajerunanni. Rumatinitka Surisa gajeru rixinri, \v 35 wane china, “Njemanyi runinipna wa pjigyegitjene.” \p Girorepji, tsrupji, girukotjixyatkalu. \c 24 \s1 Tertolo jigyegitlu Pawlo wa gitsrukaachi yegi \p \v 1 Pamyogogne giknoginitka yopikatka Sasertotene Gitsrukatpotu Ganani, pimrine tsruneyma, ga wa satu ktokanuwakleruyma, Tertolo. Runkakletluna Pawlopirana gitsrukaachyegiya. \v 2 Tomgaka Tertolo. Yinuwaka jigyeglewleta. Wane china, \v 3 “Ga wa pixa chinanu kigle gwashlepotwu. Gixopirana giglepokotka yinyegiya pyanshinikanugnaplewle chinanu. Psolgogneko, pasretmnunanuka wyoptotyalu, psolpotuyako wpoyagnutjetyi, kanshinikanuru potu Wilisi. \v 4 Ga wa nma mumaletpotutyanupyi, nagjityi pyijnakotyapwu pshinitsonu wa pixjetyawaka potukalyi. \p \v 5 “Gi rixanu wukshiklu tye jeji kojwakpotlewjetachri. Yagotkaklu palnakakjetachrini wa pejnuruneko Goteyoneyegkaka psolchijiyako. Walenwa Nasarenone mkoje chinkalune kosekachri \v 6 Kpashwakapji gimuteru rixkakmaka. Wkashichanru. Waluka gitakyagokleyegitanru Tokanchi Yokanatkaluru wixanu chinyawaka. \v 7 Ga wa solalone gitsrukate Risya gapyegitwu. Psolmuchkonuyako wumyo konyawu. Yokanatna jigyegitjene pixa yegi yinripna. \v 8 Pixpotuko gepomsatanru, pumkata gimatletyaplu pejnuruko tyekakapiranaya wjigyegityalu.” \p \v 9 Pajigyegitkolutu rixluna Goteyone. Wanepotuko chinruna tyepirana. \s1 Pawlo giykoyegitnawa Wilisi yegi \p \v 10 Gitsrukaachi towutlu Pawlo yanumatinripa. Giyagni Pawlo gigita, “Gi rixanu numata gixo walapu kgitakyagoklewakleryi nyi yinyegiya, kiglenshinikanurno nuykoyegitinwa. \v 11 Gi rixanu pixa gimkata gimata jemletlu gi wa pamole gepgognepnutewani Gerosale nkanikinri nyoptsojityeglewtapinripa. \v 12 Gi wa rukshiknona satuyma nugjekaktokanutinri kpashiwakapjiya. Gi koxa rukshiknona yagotkaklu palnakakachrino, gi wa ginkaklewwakapjiyako, gi wa pokchiyako. \v 13 Gi rumkata gimatkakletlu xani wa jigyegityanona. \v 14 Tye nupgujtatnawa pixyegiya, rixgapotyawaka wane chinka pnuko gixachri yimaklewlu, wanepotuko nixa kamrurewyegletlu nutsrukatenni Goyakalute. Nalixlu ptowrukakako Tokanchi Yokanatkaluruya ga wa tokanchi geneklewatachine kirukateya yonatkaluru. \v 15 Goyakalu nkagwakyalu waneplu yotunru gipnachine chinanu, poyagkakachine ga wa mpoyagkaakane. Wale koxa kagwakna wanna. \v 16 Wale chinanu nmuchkotnawa psolpotuyako muklukanuwnanshinikanutkatupno Goyakalyegiya ga wa yinyegiya. \p \v 17 “Giyagni gixo walapu giknoginitka wane nya nenekashatyapna kwamonurune nonerune, ga wa genekashlukaka nanikinripa. \v 18 Kpashiwakapji rukshikyanona pimrine Gasya gajene Goteyone. Kpashiri nixkaaka. Gi wa gixoluneyma, gi wa gejnugimalewanatachineyma rukshiknona. \v 19 Wanna gimkata gewi gwaleta pixa yegi jigyegitannona waneyna chininipna gitapiranaya. \v 20 Wannako gimkata ginkaklewleta wa pagixanu mpoyagkaakotu retinnona wa jemanshinikankakjetikowaka ntunwanatini. \v 21 Walepje getko satu tokanchipje wa nsaplewatinri wanna ganikajite ntunwanatini. Wane nchina, ‘Yotunkakikolupna gipnachinepirana gitni wa giklukanuwnayegjixkalurno xani gixyegiya.’ ” \s1 Wilisi kagwakjixna ma menekanshinikanutkanuwa \p \v 22 Giyagni Wilisi yijnakpiranatinitkalu kagwakjixna, gi rixanu rumatpotutlu wanna Pawlo galixlepirana. Wane china, “Wa yopikinipa wa solalone gitsrukate Risya, numatpotutanu gixapirana.” \p \v 23 Giyagni yokanatlu ksolaloteru Pawlo girukotinripa. Kayaagostureko rixatkaluna. Gi wa rumaletkona gimolene rupxakjenepa. \s1 Gi gepiikata repuklu Pawlo wa Wilisi \p \v 24 Pagognetnakni runa Wilisi Trosilayma ganunro. Walanwa Goteyo. Pawlo tomga. Yijnakyegitlu galixlu Geso Kristoya. \v 25 Poyagkaklupirana ruynumsatlu, ga wa girukotmanrewlupirana, ga wa giklukanuwnayeglupapirana. Pika Wilisi gitsrukaachi. Rugita, “Pyanutka xani. Kagogne nchininipa nepukanyi.” \p \v 26 Kagwaakoxlu Wilisi renekikolupa sroschi Pawlo chinanu kaspukyaplu. Giyagni gi gepiko kata repuklu. Ruynumsatlu. \p \v 27 Gepi walapu giknoginitka, Porsyo Wisto kashrigatkalu Wilisi. Ga wa Wilisi galuka gimutletna Goteyone. Giyagni ruknokamtatkalu gostutkaluru Pawlo. \c 25 \s1 Goteyone jigyegitlu Pawlo Wisto yegi \p \v 1 Giyagni walesreta rapokinitka Wisto. Mapgogne chininitka Susari kanikya. Gerosale rapoka. \v 2 Runkakluna tsrukakalune sasertotene ga wa wanna potu Goteyone Pawlopirana. Ragjitluna. \v 3 Ragjitluna rupxakikolupna Pawlo chinanu. Gerosale ranikjixyaplu. Yogimagnaputyatkaluna gatnugapoya ruylatyapluna. \v 4 Giyagni Wisto gigita wa Pawlo Susari girukotikaluru, ga wa waleko pshinitsonu yanutka. \v 5 Wane china, “Giyagni wa gixa gimkatachine Susari giyopikanu. Gjigyegitanru wa waneya chininipa pagixanu mugletu wa tye jeji.” \s1 Pawlo gapguwyegitlu Susa \p \v 6 Wanna yegi rawanata yokgipgognepje ga wa pamolgogne getko. Yopika. Susari ya. Waleprikgogne gitakyagoklewjetikowaka tuplata. Rawapjixatkalu Pawlo. \v 7 Rapokinitka wale, Gerosale giyakatyachine Goteyone sajruklu. Runkaksayempotutluna gektutpotupirana. Gi rumkata gipgujtaletluna galikaka rixinri. \p \v 8 Ruykoyegitnawa Pawlo. Wane china, “Giketsotaji wa Tokanchi Yokanatkaluruko Goteyonenu, gi wa kpashiwakapjiko, gi wa Susako mugletu nkamrutya.” \p \v 9 Wa Wisto galuka gimutletna Goteyone. Giyagni Pawlo rugita. Wane china, “¿Gi ge paluka kanikleta Gerosale? Wane nutakyagokinyi tyekakapirana.” \p \v 10 Wane china Pawlo, “Wa Susa gitakyagoklewjetyawaka ntunwatanu. Wane numkata giglepokletikolupa nutakyagokikolupa. Gikena mugletu nkamrutkamka Goteyone, wa pixa gimatpotutyawaka. \v 11 Gi rixanu wa mugletu nkamrutmaka ga wa pagixanu nupninri chinanupa, gi wa nkegemga nma mupninitipmaka. Seyni malesha chinini wa jigyegityanona gikena gimkata samyokletno wannayegi. Napguwyegitlu Susa.” \p \v 12 Giyagni Wisto giynumsatna jemanshinikankakjetikowaka gajene. Rali giynumsaletinitkana, wane china, “¿Papguwyegitluge Susa? Susa yegi pyanu.” \s1 Wisto ginkaklu pogirchi Gakripa Pawlopirana \p \v 13 Pagognetnakni pogirchi Gakripa ga wa Wirnisa Susari rapokna. Wisto ralukinripna. \v 14 Gixgogne wane rawinitkana, Wisto ginkaklu pogirchi Pawlopirana. Wane china, “Waneru satu jeji Wilisi giknokamtanru gostutkaluru. \v 15 Gerosale nyini, tsrukakalune sasertotene ga wa tsrune Goteyone ginkakno walepirana. Ragjiyegitluna ruklukanuwnayegjixikolupa. \p \v 16 “Wanna nugita, gi wa rixjetyawakna Romanone wa satu yineru samyooko wale ma metgojitkanuwana jigyegitjene wuchichyaplu ruykoyegitinipwa jigyegitikoluya. \v 17 Giyagni gewi runinitkana pejnurunemnuni, gi nkagwakjixajitna. Waleprikgogne gitakyagokikowaka ntuplata. Nwapjixlu jeji. \v 18 Rapokinitkana jigyegitjene gi satuna jigyeglewlu mugletu ranikna, wa nkagwakanrumka. \v 19 Satupjeru waneyna waleya gepomsalewlukaka rupashichanruyna, ga wa satu Gesopirana gipnachrinatka wa Pawlo gipgujtatyalu giwekachri rixinri. \v 20 Gita gi numatanshinikanuta wane pixkalutu gepomsalewlupiranaya. Giyagni wane nchinru gikta Gerosale raluka yaleta ruglepokyegitikolupa, rutakyagokikolupa tyepirankaka. \v 21 Wa Pawlo gapguwata rumretikolupa Pogirchi Gakosto gimata getjerewatinrigognepotunanuko. Giyagni numretjixlu Susa yegi yokanatkoklunpotunanuko.” \p \v 22 Giyagni Gakripa wane chinru Wisto, “Gita koxa galuka yijnakletlu wale jeji.” \p Wale wane china, “Yechikawa pyijnakotanru.” \s1 Pawlo ganiika Gakripa yegi ga wa Wirnisi koxa \p \v 23 Giyagni waleprikgogne runa Gakripa ga wa Wirnisi koxa. Tsru pogirewlu rumupgujewnana. Jiglokjetikwaka rapokna, solalone gitsrukateneymananuko, ga wa jejine wanna potu pokchi gajene. Wisto gwapjixlu Pawlo. \v 24 Wane china Wisto, “Pogirchi Gakripa ga wa pejnurune jejine wixaymalune, getanru tye. Pejnuruneko gixolune Goteyone jigyegitluna gita yegi Gerosaleya ga wa gewi koxa. Wane china saplewjeretna ma muwekinitpatka. \v 25 Ga wa gi satuna numata jema rupninri chinanupa, ga wa waleko gapguwyegitlu Gakosto. Giyagni wane nixa gishinikleta yokanatkalurupni. \v 26 Gi wanepotuko waneyno walepiranaya nyonyegityaplu wa gitsrukaachi. Giyagni nkoshpaklu gixa yegi. Pixpotuko galikaka, pogirchi Gakripa, wa repomsatkoklunpatka waneyapno tokanchi nyonatanrupa. \v 27 Gi rixanu gita goya seproloklunwa gostutkaluru yokanatkoklunchi munkaklewyegitkotuko klu chinanu jigyegitka.” \c 26 \s1 Pawlo giykoyegitnawa Gakripa yegi \p \v 1 Giyagni Gakripa wane chinru Pawlo, “Pumkata ginkakleyegitnawa.” \p Giyagni Pawlo yotukamyota. Ruykoyegitnawa, \v 2 “Pogirchi Gakripa, npoyagnutlu wa pixyegiya nuykoyegitinwa xani ptowrukopirana wa Goteyone jigyegityano. \v 3 Galikakakni. Gi rixanu pixni wa Goteyone gixjetyawaka ga wa repomsalewlekakna gimatachriyi. Giyagni nagjityi mapognanutupyi pyijnakotyapno. \s1 Gi rixpokotyawaka Gwariseyo rixinri \p \v 4 “Gi rixanu nmaklutinyakawa nixjetyawaka muchikawayakawa nonerunetskalaya ga wa Gerosaleya, pejnurune Goteyone gimata. \v 5 Muchikawayakawa rumatnona wanna, wa raluka gipgujtaletinipmaknona, wa wanepotuko gixa yonogletachine wixanune mkoje pixkalutunanno Gwariseyonanno. \v 6 Ga wa xani kagwakikolu chinanu Goyakalu gipiratanru wutsrukatenniya nutunwata nutakyagokikolu. \v 7 Wale kagwakikolu kagwaka gapkapletna wpamolegepinerutene, Goyakalu kamrurewyempotutachine gogi ga wa goyechno. Wale kagwakikolu chinanu Goteyone jigyegitno, Pogirchi Gakripa. \v 8 ¡Gaa! ¿Gixa goya gayroklurge gixkaklukoya wa Goyakalu yotunkakanna gipnachine? \s1 Kristonune kojwaka Pawlo \p \v 9 “Giyagni gita galikaka gishinikanuwtapa numkata kamrureta gixo nkamnixyaplu giwaka Nasare Gajeru Geso. \v 10 Tye nkamrutapa Gerosaleya. Gitaakalurunanno tsrukakalune sasertoteneya. Yoshmakikwaka nushyayegityana gixo kpashirine. Ruylatkoklunutkana, nugita gita. \v 11 Gi gepiko kata pejnuruko ginkaklewawakapjikakaya nsaletjetyana. Psolmuchkonuko nertatna mupashiregnuchi chininripmakna. Gimtuwnananumtachripotno wanna chinanu. Nkojwakananumtna pasreta gajerkaka pokchipotunanuko. \s1 Yochigatachri wa Tamasko gapokgapotachriya \p \v 12 “Wane nixananumtini, Tamasko nyinitka. Nutaaka ga wa waneyno kiruka nyokanatikolu tsrukakalune sasertoteneya. \v 13 Pogirchi, ganikajgognetkani gatnugapo netyalu tengogne gajeru yochigatachri, tkachi gatajnu pnute. Ratajiwnayegitwu gita ga wa numotsane. \v 14 Giyagni chiji wapokana pejnurunnikwu wixni. Satu tokanchi nyijnakota Gewreyone tokanuya nuynumatjeru. Wane china, ‘Sawolo, Sawolo, ¿klu chinanu pkojwakno? Pixnanniko kachinolu pixnanwa pakaxjerewatana yowumajri pixka.’ \p \v 15 “Wane nchina, ‘¿Katyi Pixa, Gitsrukaachi?’ \p “Wane china Gitsrukaachi, ‘Gitni Geso wa pixa kojwakanruno. \v 16 Seyni palnanutka. Ptunwatanu. Gi rixanu tye chinanu nupgujewnayegityi nutakyapyi notowrerupyi ga wa gipgujtalewatachripyi petanrukakapirana ga wa nupgujewnayegityapyipirana. \v 17 Nkoshpakanyi yinyegiya ga wa payinyegiya, wa wanna yegi nyokanatanyi. \v 18 Rumrekgakakikolupna panene, ruprotakinripna, mapshagwaka rushpakinripna. Pokamlawaka yigatinripna; Satanasyo girukotlewatyawaka rushpakinripna; Goyakalu yegi yigatinripna; kaspukmukochiretikolupna, ga wa waneya rixinripna kpashirine gixkakaluneyma, gi rixanu ralixnona Gita.’ \s1 Gi wa malixkotni wale wa tengogne gekakgitikaluru \p \v 19 “Giyagni, pogirchi Gakripa, gita gi wa malixkatno wa Goyakalu gekakgityano. \v 20 Seyni wa Tamasko gwanatachine gapka, ga wa Gerosale gajene, ga wa psolusretako Gote gajene, ga wa payineko nunkaklewyegita renshinikanutinripna. Kashrijetikolupna Goyakalunune rixinripna, genshinikanutachine kamrure pixkapotuko kamrutinripna. \v 21 Wale chinanu Goteyone kashichno kpashiwakapjiya. Ruylatmaknona. \v 22 Giyagni Goyakalu gipxakalchinanno, xanigognenanu nomkagi gipgujtalewleyegitna mturune ga wa tsrune. Gikena nchina wanepnute. Tyepjeni tokanchi geneklewatachine chinyawaka ga wa Moysisi chinyawaka ginachripa. \v 23 Tokanchi ginkakletachine ginkakletlu wa Kristo salewninripa. Walenwa muchinanu gapka yotunotachripa gipnachinetskalaya, yine yegi runkakletyaplu pokamlalu ga wa payinyegiya.” \s1 Pawlo chanixlu Gakripa ralixinripa \p \v 24 Wane china giykoyegletnawa. Giyagni Wisto tsru tokanu rixnawa. Wane china, “Seproluktayi, Pawlo. Gi gepika Tokanchi Yonatkaluru pumatinri seprolookakyi.” \p \v 25 Wane china Pawlo, “Gi wa seproluno, kshinikanuru Wisto, seyni tokanchi galikakpotunanu kanshinikanuru nyanumatya. \v 26 Gi rixanu, Pogirchi, pumatlu tyekakapirana. Pixa getanu koxa nyanumsata pgujetanwaka. Gi rixanu gi nkagwaklu yogimatika wale. Gi rixanu gi wa kegnete kamrutikalurni wa tye. \v 27 Pogirchi Gakripa, ¿gi ge palixna tokanchi geneklewatachine? Numatyi palixinri.” \p \v 28 Giyagni Gakripa wane chinru Pawlo, “Ptsotsotaji magata pushinikanutyano Kristonu nixinripa.” \p \v 29 Wane china Pawlo, “Nagjitlu Goyakalu wa ptsotsotajiyako ga wa gixpotuyako pixa ga wa pejnuruneko nyijnakotjene wa xani, gitako pixka gixachinetkani, seyni tye gosturutsapje gi waneyapgi.” \s1 Gakripa goya \p \v 30 Rali wane chinretinitka Pawlo tyepirana, Pogirchi palnatka, ga wa gitsrukaachi, ga wa Wirnisa, ga wa wannayma tuplanatachine. \v 31 Wa ruxrikamtinitkana, wannakakluko wane chinkakna, “Gi satuna kamruta tye jeji rupninri chinanupa, gi wa rostutikolupako.” \p \v 32 Giyagni Gakripa wane chinru Wisto, “Tye jeji gimkata kaspukletkamka ma mapguwyegitkanumkalu Susa.” \c 27 \s1 Roma yokanatkaluru Pawlo \p \v 1 Giyagni wa rutaaka wyagapgatinripatka, Gitalya gayinripatka. Ksolaloteru Golyo giwakatletachri, Gakosto solalotene yegi gwachri, samyokatkaluna Pawlo, ga wa pimrine gostutkalune waleyma. \v 2 Giyagni watskotatkalo sato tsro kanawa potu Gatromentina giyakatyachro. Gasya pokchikaka galuka yaletachro. Wutspegatka. Wixaymalu Garistarcho, Tesalonika, Masetonyasreta gajeru. \p \v 3 Waleprika Sito wutspakatka. Golyo kigle getle rixlu Pawlo. Ruchi yaletlu, ralukanune yegi yinripa, rupxakyapluna. \v 4 Wane wutspegyatka. Suproknipreka tukasretate gayapamta. Gi rixanu kannipgyalu gakaxrikamtwu. \v 5 Surisya Wenne ga wa Pampiri Wenne gayapamtatka. Mira wapoka Lisyasreta pokchi. \v 6 Ksolaloteru wane gikshikyalo sato tsro kanawa potu Galegantri giyakatyachro, Gitalya yachropa. Wala pokotwu. \v 7 Gi gepikgogne wyagapgata yiglepotuko. Wixasha gapokleta Knito ginaple. Gi kaspukapanwu kannipgyalu. Kretatlapga wyapamta Salmostsi. \v 8 Kyapre potu gayinri. Wapoklu Kigleru Yopjewaka chinikowaka. Wane gi gowukaylu Lase Pokchi. \s1 Pawlo giykole mjemkotu \p \v 9 Gi gepikgogne wuknokakatka. Kyowiklu yagapgalu, gi rixanu ruknogatka wa gogajirewlugogne. Pawlo giykotna. \v 10 Wane chinna, “Jejine, netlu tye yagapgalu waneplu tsru gimtuklupa ga wa tsru gamgalupa, gi wa wunruchipjeni ga wa kanawa koxa, seyni wuwekinriko koxa.” \p \v 11 Ga wa ksolaloteru galixna kanawa ganikachri tokanu ga wa kanawateru, wa Pawlo chinyawaka pnute. \v 12 Gi kiglepokyopjewakleru wuknokakyaplu ginapu. Gixo gishinika yaleta waneya, gikta rumkata gapokletluna Winisi, wane wuknokakyaplu ginapu, Kretakniprekla yopjewakle, tkachi kegnetesretateswaji ga wa potuklesretateswaji giyakatyachrinnipgya gapokannipgyajetyawaka. \s1 Jiweylunnipgya pixkalutu \p \v 13 Tkachi kegnetesretate ruyakannipgyatya. Yiglepotuko rajpopokannipgyata. Kagwakluna waneyatkana wa rushinikanruyna. Kosetatkaluna tsataprena. Kretakniprekawnaga yana. \v 14 Gowukshini rapyegitlo kannipgyalu jiweylunnipgya pixkalutu, Geroklito giwakannipgyani. \v 15 Tushatkapka kanawa. Gi tumkata yoptoretlu kannipgyalu. Wetashatatkalo. Gayashatatka. \v 16 Satu mturu kanipreklu, Klawta giwakatletachri, wuknogamta. Wixasha gimkatle gishatkapletlo mturo kanawa pokotkaluro. \v 17 Wala ranikinitkana. Wane rixa gigleretanutkalona tsro kanawa. Rapatlona. Surtesloji pika gapokletna. Jijrukluna mkachrichrata. Wane wixa gayashletatka. \v 18 Giyagni wyowjeyempotutana. Waleprika ruknopjegawunnutanatkana. \v 19 Waleprika potu wumyoypotuko wuknokgachratatyatkalu kanawa yaninri. \v 20 Gixgogne gi pgujru tkachi, gi katagiriko. Wunnewgognenatana. Gike kagwaakatka wanepnute wushatkapikolupa. \s1 Pawlo giglenshinikanutna rumotsatjene \p \v 21 Gixgogne wogajirewatanatka. Giyagni Pawlo wanna ganikajite tunwata. Wane china, “Jejine, galikaka gixa gimkata galixletkamkano. Gimka Kreta wutspeginnichi, ma munyegitkanimkawu tye gimtuklu ga wa gamgalu. \v 22 Ga wa xani nuykotgi kiglenshinikanupgi. Gi rixanu gi satuna gixa gamgagiwekletanu. Seyni kanawapje gamganu. \v 23 Gi rixanu tyeyechnoni gita yegi rapoka Goyakalutowreru. Wa Walenno gita. Wale nkamrurewyegita. \v 24 Wane china, ‘Pawlo, gi pikanutka. Susa yegi pumkata gapokletinripa. Ga wa Goyakalu genekyi pejnuruneko puyagapgatanune.’ \v 25 Giyagni, jejine, kiglenshinikanupgi. Gi rixanu gita galixlu Goyakalu, wanepotuko rixanu wa chinyawakno. \v 26 Seyni wumkata satu kanipreklu gitaakota.” \s1 Galuka gasukletachinmaka \p \v 27 Pamole gepkoxamkojyechno chininri, Gatriyakoskitgatlapa gayashatanatka. Ganikajyechno kanawa ganikachine kagwaklu gi gowukatkalu chiji. \v 28 Yantagatluna. Gepkoxamkojmolekano rukshikyaluna tennuga. Wanepnuteyaka yana. Rumepe yagotgaletatnakna. Mapmole patsrujire metro tennuga rukshikyatkaluna. \v 29 Wanna piklu sotlu gwiywaka wyoxgiyegitinripa. Giyagni tostsi ruknokgatluna gepkoxamkoje tsataprena. Ragjigognetna rumrerekinripa. \v 30 Giyagni tsro kanawamka rasukyamkana ganikachine. Jijrukgatatkalona kanawa mturo. Wala pguta rapgutanatna jijrukgatyapluna wa tojri gajeru tsataprena. \v 31 Pawlo wane chinru ksolaloteru ga wa solalone “Tsro kanawa ma mutukinna wanna, gixa gi gimkata gishatkapkotanu.” \p \v 32 Giyagni solalone gistakatsatatkalona mturo kanawa. Retasha gijrukletatkalona. \s1 Tsro kanawa yagapgatyachine gali gogajirewleta \p \v 33 Pawlo nikjixatkana pejnuruneko rumrerekastsipotunanuko. Wane china, “Pamole gepkoxamkojgognetkani tye gkagwakanata gogajirewatinri. Giketsotaji gnika. \v 34 Giyagni nuykotgi gnikanutka. Gi rixanu tyenwa giwekinripa. Gi rixanu gi pajiwutsana gamgini pejnurunekgi gixa.” \p \v 35 Wane chininitka, rawlo jimapro. Poyagnutlu Goyakalu pejnurune getanu. Jiknajrotlu. Yinuwaka nikletatkalu. \v 36 Giyagni pejnuruneko kiglenshinikanutka. Niikoxatkana wanna. \v 37 Wane pejnuwu tsro kanawa, gepi pacha payokgipremole patsrujire. \v 38 Jinanutkana. Komlikayakatatkalona kanawa. Tsru wenu ruknokanatkaluna trikoji. \s1 Taschekatka kanawa gitsroka \p \v 39 Gogi rixinitka gi wa rumatluna chiji, seyni retluna ratlogkapyawaka. Kaksatewnaglu. Wane rushinika gitspaakakletlona kanawa rumkatiniplona. \v 40 Koshpirokatsatatkaluna tsatapre. Tsru wenu kaspukatkaluna. Waneklu koxa kogrokatsatatkaluna potukatapretsna. Romukluna mkachrichrata teno gajeru kannipgyalu yegi. Wangasreta ya kownokletatkalona. \v 41 Giskitga ganikajite, taschekatka kanawa. Taschekajritanatka. Gi tuyoljetatka. Ga wa tostsi tutspatgastsityatka gichkogalu chinanu. \p \v 42 Giyagni solalone gishiniklu ruylatikolupna gostutkalune, gikena ma masuukanpakni ganogatachri. \v 43 Seyni ksolaloteru galuka gognetkakletlu Pawlo. Rumaltayegitlu wanna gishinikle. Wale yokanatatkana gimkata ganogletachine muchinanu gapka ruptekgamtinripatkana, chiji rapokinripna. \v 44 Ga wa gixetachine, pimrineko kanawashpata, ga wa pimrineko klunerukokta kanawa gajeru, yiyatkana. Wane rixkatka pejnuruneko chiji gapoka. Rognewatatkana. \c 28 \s1 Gimnu saprikamyotlu Pawlo \p \v 1 Wognewatinitka. Giyagni wumatatkalu kaniprekluni. Melita giwakni. \v 2 Ga wa patokanchiko yanumatyachine retwamonpotutwuna. Pawatatkana. Kigle yoptole rixwuna pejnurunekwu gina chinanutka ga wa kachikleru chinanu. \v 3 Giyagni rapatjepluta Pawlo. Xirnachri gogo rutaklu. Satu gimnu chichi gemnu rasukya. Saprikamyomtanru. \p \v 4 Patokanchiko yanumatyachine getinri gimnu ruxripamyonatlu, wane chinkakna, “Tye jeji galikakni kgiylalewaklerni. Tsru wenu rognewatyani, seyni kgiklukanuwnalu chinanu gi retashatka ruwekinripa.” \p \v 5 Giyagni wale giwlipatlu gimnu. Xirnachri rapokamtana. Giketsotaji yayixya. \v 6 Kagwaka gankaletmakluna, ga wa walegnapunanu yawnamtinripa gipnachri. Seyni gowukshini potu kagwakinitkana, retluna wa gike giknoglu. Kashrijetanshinikanutna. Goyakaluktani chinruna. \s1 Poplyo giru gituukaaka \p \v 7 Waneru kachijneru, kanipreklu gitsrukate. Poplyo giwakatletachri. Kigle yoptole rixwu. Mapgogne gipji rutakwu. Rushinikanuwyegitwu. \v 8 Wane rixatka. Poplyo giru yayixachrina. Pachwatana ga wa tserugatana, giklugachrina. Pawlo jiglokyegitlu. Ragjigogneta. Rutakamyogogotlu. Rutuukaklu. \v 9 Wane rixinitka, pimrine koxa kanipreklu gwachine, yayixachine ginyegitlu. Rutuukaakana. \v 10 Gixo renekashatwuna kagwakpiratyachinanwuna. Wutspeginpatka pokotyawuna walukanru. \s1 Romatkalu Pawlo \p \v 11 Mapa ksuru giknoginitka, sato kanawa Galegantrina giyakatyachro wutspegyatka, waneknipreka giknokakginaputetyachro. Wala waneya tumatikolu Gopite wgenene gepirune yaglu. \v 12 Surakosa wapoka. Mapgogne wane wutuka. \v 13 Waneya wsajruka. Wapokatkalu Rigyo. Waleprika tkachi kegnetesretate ruyakannipgyatya. Waleprika potu wapoklu Potewolo. \v 14 Wane wukshikyana moletkakachine. Ragjitwuna payokgipregogne wumwiyapna. Wane wixa yaleta Roma. \v 15 Wane gajene moletkakachine yijnakyegitinitkawu, yoptotapwuna. Gapyoputu Pokchipotunanuko ga wa Mapa Gwajetikwaka Pokchi rapokna. Pawlo getinitkana, Goyakalu poyagnuta. Kiglenshinikanutkalu. \p \v 16 Roma wapokatka. Ksolaloteru gostutkalune samyokatkalu solalonepji gitsrukate. Ga wa ruchichka Pawlo waleko rawyawaka rawinripa, satu solaloyma girukotjerupa. \s1 Pawlo gepukna tsrukakalune Goteyone Roma gajene \p \v 17 Wane rixatka. Mapgogne giknoginitka, Pawlo gapatjixna tsrukakalune Goteyone. Rapatinitkana wane chinna, “Jejine, nomolene, gikeyaka nkamruyegitna yine. Gi wa wuneruneko gixjetyawaka nkotnuka. \v 18 Seyni Gerosale nsamyokika gostutkalurno Romanonemyoya. Wanna gitakyagokinno, raluka kaspukletnona, gi rixanu maleshayno nuklukanuwnale nupninri chinanupa. \v 19 Ga wa Goteyone yoptopiratno. Giyagni nerutka Susa napguwyegitinripa. Gi wa waneyno njigyegityapna nonerune. \v 20 Giyagni tye chinanu nepukgi netyapgi ga wa nuynumsatyapgi. Gi rixanu Gisrayiline kagwakle chinanu gostutkalurno tye yowumatsaya.” \p \v 21 Giyagni wane chinruna, “Gi Gote giyakatyachrotsotaji kiruka wyoptoyegityi. Gi satuna wane giyakatya wumole runkakletpiranyegityapyi, mugletu chinpiranyegityapyi. \v 22 Walukmaka yijnakyegletyi pchinanshinikanutyawaka. Gi rixanu wixa gimatlu psolusretayako nyi pnuko gixa galixletachine mkoje gapatkalunni.” \s1 Ma malixlenna Goteyone \p \v 23 Pagogne rutakna. Gi gepika wanna yayegitlu rawyawaka. Runkakpokowakatna. Wanna yegi rupgujtatlu Goyakalu pogirewatyawakapirana. Rushinikanutna Gesopiranaya Moysisi Tokanu Yokanatkaluruya, ga wa tokanchi geneklewatachine kirukateya, goyechnokawpotuko wa kaypotunanuko. \v 24 Giyagni pimrine gishinikanutka chinyawaka chinanu, ga wa pimrine gi galixa. \v 25 Gi wa panshinikanurunni wannakakluko. Giyagni ralimtatkana. Pawlo wane china tye tokanchi, “Kigle yanumle rixa Giwekikaluru Kpashiri, tokanchi geneklewatachri Gisayiyaya. Wane chinna wutsrukatenni: \q1 \v 26 \qt Nyi yine yegi pyanutka. \qt* \q2 \qt Wane pchinanu: \qt* \q1 \qt Gijnakopna gyijnakotini, gi gimata jemanuna. \qt* \q1 \qt Getini getinmaka, gi gimata getanuna. \qt* \q1 \v 27 \qt Gi rixanu shikowgajitatkana nyi yine. \qt* \q1 \qt Ga wa gijnakopnayna kyapreru yijnakotyana \qt* \q1 \qt Ga wa rushyaygaletna. Giygalna ma metinitipna. \qt* \q1 \qt Gi wa gijnakopnayna yijnakotinripna. \qt* \q1 \qt Gi rajiyakna rumata jemyana, \qt* \q2 \qt ma kashrijetikotupna, nma mutuukakyanupna. \qt* \m \v 28 Giyagni gixa gimatanru payineko yokanyegitkatka tye gognetkaklewlu Goyakalunu. Wanna yijnakotanru.” \p \v 29 Wane chininitka, Goteyone yatka. Repomsakakpotna. \s1 Gepi walapu gostutkaluru rixinri Pawlo runkaklewatya \p \v 30 Giyagni Pawlo gepi walapu psolwalapuko gipji wenutkalurupji rawa. Yoptotna pejnuruneko runyegitjene. \v 31 Goyakalu pogirewatyawakapirana runkakleta. Pgujetanwaka china ginkakletna Gitsrukaachi Geso Kristopirana. Gike gimaletlu.