\id MRK - Nepo \ide UTF-8 \h ମାର୍କ \toc3 ମାର୍କ \toc2 ମାର୍କ \toc1 ମାର୍କ ଲେକିକିତି ଜିସୁ କ୍ରିସ୍ଟତି ନେକ୍ରିକାବୁର୍‌ \mt2 ମାର୍କ ଲିଖିତ ସୁସମାଚାର \mt1 ମାର୍କ ଲେକିକିତି ନେକ୍ରି କାବୁର୍‌ \imt ମାର୍କ ପତି ବିସ୍ରେ ପାଦେକ୍‌ \ip ଆନ୍‌ମାନ୍‌ତାଂ ତାରିକ୍‌ । ୬୭ AD ୭୦ AD ଲେକିକିତାକାନ୍‌ତି ତର୍‌ ମାର୍କ ଲେକିକିତି ବାହା ତର୍‌ ରମ୍‌ । ଜିସୁ କ୍ରିସ୍ଟତି ଜିବୁନ୍‌ ବିସ୍ରେ ଇଞ୍ଜି ମାନି ପୁନିନିୟମ୍‌ନି ଚାରିଗଟା ପତିଂ ବିତ୍ରେତାଂ ମାର୍କ ଲେକିକିତି ନେକ୍ରି କାବୁର୍‌ ରଞ୍ଜାଙ୍ଗ୍‌ । ହେ ୱିଜ଼ୁତିଙ୍ଗ୍ ନେକ୍ରି କାବୁର୍‌ ଇନ୍ୟା ଆନାତ୍‌, ଇମ୍‌ଣି ଅରତ୍‌ ଆତାତ୍‌ “ନେକ୍ରିକାବୁର୍‌ ।” \ip ହେୱାଙ୍ଗ୍‌ ଜିସୁତି ହାତି ପାଚେ ମାତିଉ, ମାର୍କ, ଲୁକ ଆରି ଜହନ୍‌ ତାଙ୍ଗ୍‌ ଲେକା ଆତାତ୍‌ନ୍ନା । ଚାରିଗଟା ନେକ୍ରିକାବୁର୍‌ ବିତ୍ରେ ମାର୍କ ଲେକିକିତି ନେକ୍ରିକାବୁର୍‌ ଆନାତା ୱିଜ଼େତିଂ ହାରୁଟି । ଇଦାଂ ପା ପାର୍ତିକିୟା ଆନାତ୍‌ ଜେ, ଇ ନେକ୍ରିକାବୁର୍‌ ବିତ୍ରେ ୱିଜ଼େତିଂ ଆଗେ, କ୍ରିସ୍ଟଦିନ୍‌ ୬୫-୭୦ ବିତ୍ରେ ଲେକା ଆତାତ୍‌ନ୍ନା । ବାଇବଲ୍‌ ପଣ୍ଡିତ୍‌କୁର୍‌ ପାର୍ତି କିନାର୍‌ ଜେ, ରମ୍‌ତ ମାନି କ୍ରିସ୍ଟିୟାନ୍‌ରିଂ ୱାରି କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଇଞ୍ଜି ରମ୍‌ତ ଇଦାଂ ଲେକା ଆତାତ୍‌ନ୍ନା, ମାର୍କ, ଇନେର୍‌କି ଜହନ୍‌ ମାର୍କ ତର୍‌ଦ ଜାଣାଚିନା, ହେୱାନ୍‌ ପାଉଲ୍‌ ଆରି ବର୍ଣ୍ଣବାତି ହାଙ୍ଗ୍‌ଦାକାନ୍‍ ମାଚାନ୍‌, ମାତର୍‌ ଏଚେକାଡ଼୍‌ଦ ହେୱାନ୍‌ ହେୱାରିଂ ମିସ୍‌ନାରି ହାନିହାସ୍‌ଦ ପିସ୍ତି ୱାତାନ୍, ହେ ପାଦ୍‌ନା ହେ ଡାକ୍‌ପୁଟା ଆନିତାକେ ମାଡ୍‌ ୱାତାତ୍‌ ପକ୍ୟାତାକା । ପାଚେନି ୱେଡ଼ାଲିଂ ମାର୍କ ଆରେ ରଗ ବର୍ଣ୍ଣବା ହୁକେ ହାଚାନ୍‌ ପକ୍ୟାତାକା \xt ୧୫:୩୭-୩୯\xt* ମାର୍କ ପା ପିତର୍ ରକାନ୍‌ ହାର୍ଦି ହାଙ୍ଗ୍‌ଦାକାନ୍‌ ଲାକେ ଜାଣାଚିନା ମାଚାନ୍‌ ୧ ପିତର୍‌ \xt ୫:୧୩\xt* ଆତିସ୍‌ପା ମାର୍କ ରକାନ୍‌ ଜିସୁ ଜିବୁନ୍ତି ସିଦାସାକି ହିଲ୍‌ୱାତାନ୍, ଆତିସ୍‌ପା ପାଣ୍ଡିତ୍‌କୁର୍‌ ପାର୍ତି କିତାର୍‌ ଜେ, ହେୱାନ୍‌ ପିତର୍‌ତି ସାକିହିଦେଂ ଇଞ୍ଜି ଜାର୍‌ ନେକ୍ରିକାବୁର୍‌ତ ଲେକିକିତାନ୍‌ନା । ନେକ୍ରିକାବୁର୍‌ତ ମାର୍କ ଚେଲେନ୍‌ ଆରି ୱିସ୍ତି ୱେଡ଼ାଂ ଜିସୁତି ହିକ୍ୟା ଜପି ଇଟ୍‌କାଡ଼୍‌ କିତାନ୍‌ନ୍ନା । ମାର୍କ ଇ ପୁସ୍ତକ୍‌ତ ଜିସୁ କ୍ରିସ୍ଟଙ୍ଗ୍‌ ରକାନ୍‌ ସାଦୁ ଆଡ଼ିୟେନ୍‌ ଆରି ଇସ୍ୱର୍ତି ଇଚା ପୁରା କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଇଞ୍ଜି ସବୁ ୱେଡ଼ାଙ୍ଗ୍‌ ଜାଲ୍‌ଦି ମାନି ୱାରିକିନିତ ମାଜ଼ି ଲାକେ ଚିନ୍ତା କିତାନ୍‌ନ୍ନା, ହେଦାଂ କାଜିଂ ହେୱାନ୍‌ ପୁଞ୍ଜି ଜିସୁତି କାବାଆନି କାମାୟ୍‌ ବିସ୍ରେ ଲେକିକିତାନ୍ନା । ହାରିହାରା ହେୱାନ୍‌ ୱିଜ଼ୁ ପୁର୍ତିତ ନେକ୍ରି କାବୁର୍‌ ସୁଣାୟ୍‌ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ର ଗାଜା ବଲ୍‌ ହୁକେ ଇ ନେକ୍ରି କାବୁର୍‌ ଲେକାତିଂ ୱିସ୍ତାନ୍‍ନା । \iot ପତି ବିସ୍ରେନି ରାହାଣ୍‌ \io1 ୧. ମୁଞ୍ଜ୍‌ନି ଜହନ୍‌ ଆରି ଜିସୁତି ବାପ୍ତିସିମ୍‌ \ior ୧:୧-୧୩\ior* \io1 ୨. ଗାଲିଲିତ ଜିସୁତି ହେବାକାମାୟ୍‌ \ior ୧:୧୪; ୯:୫୦\ior* \io1 ୩. ଜିରୁସାଲମ୍‌ତ ଜିସୁତି ହାନାକା ଆରି ମନ୍ଦିର୍‌ତ ହଣାକା \ior ୧୦:୧; ୧୨:୪୪\ior* \io1 ୪. ୱାନି ବିସ୍ରେ ବେରଣ୍‌ ବାକ୍‌ଣାୟ୍‌ କିନି କାତା \ior ୧୩:୧-୩୭ \ior* \io1 ୫. ଜିସୁତି ହାକି, ନିଙ୍ଗ୍‌ନାକା ଆରି ଗାଜା ବଲ୍‌ \ior ୧୪:୧; ୧୬:୨୦\ior* \c 1 \s ବାପ୍ତିସିମ୍‌ ହିନି ଜହନ୍ତି ସୁଣାୟ୍‌ କିନାକା \r (ମାତିଉ ୩:୧-୧୨; ଲୁକ ୩:୧୧-୧୮; ଜହନ୍‌ ୧:୧୯-୨୮) \p \v 1 ଇସ୍ୱର୍ତି ମାଜ଼ି ଜିସୁ କ୍ରିସ୍ଟତି ନେକ୍ରିକାବୁର୍‌ ଆରମ୍‌ ।\f + \fr ୧:୧ \fr*\ft କେତେକ୍‌ ପତିତ ଇସ୍ୱର୍‌ତି ମାଜ଼ି ହିଲୁତ୍‌ ।\ft*\f* \v 2 ଜିସାୟ୍‌ ବେଣ୍‌ବାକ୍‌ଣାୟ୍‌କିନାକାନ୍ତି ସାସ୍ତର୍‌ତାକେ ଇନେସ୍‌ ଲେକା ଆତାତ୍‌ନ୍ନା, \q1 “ହୁଡ଼ାଟ୍‌, ଆନ୍‌ ନା ଦୁତ୍‌ତିଂ ମି ଆଗେ ପକ୍ତାନାଙ୍ଗା,” \q1 “ହେୱାନ୍‌ ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ହାଜ଼ି ରଚ୍‌ଚି ହିଦ୍‌ନାନ୍‌ ।” \q1 \v 3 ବାଟାତ ବେସି ଗାଜାକାଟ୍‌ କିଜ଼ି ହିର୍‌ବାନାକାନ୍ତି କାଟ୍‌, \q2 “ମାପ୍ରୁତି ହାଜ଼ି ରଚାଟ୍‍, \q2 ହେୱାନ୍ତି ରାଜା ହାକ୍‍ଡ଼ି ହାଣ୍‌କୁ କିୟାଟ୍‌ ।” \p \v 4 ପାଚେ ବାପ୍ତିସିମ୍‌ ହିନି ଜହନ୍‌ ବାଲି ବାଟାତ ହାଲ୍‌ଜି ପାପ୍‌ କେମା କାଜିଂ ପାପ୍‍ତାଂ ମାନ୍‌ବାଦ୍‌ଲାୟ୍‌ କିନି\f + \fr ୧:୪ \fr*\ft ଜହନ୍‌ ପାଟାତ ଚଞ୍ଜ୍‌ୟାତାନ୍‌, ବାପ୍ତିସିମ୍‌ ହିଜ଼ି ମାଚାନ୍‌ ଆରି ପର୍‌ଚାର୍‌ କିଜ଼ି ମାଚାନ୍‌; କେତେକ୍‌ ପତିତ ବାପ୍ତିସିମ୍‌ ହିନି ଜହନ୍‌ ବାଟାତ ଚଞ୍ଜ୍‌ୟାତାନ୍‌, ପର୍‌ଚାର୍‌ କିଜ଼ି ମାଚାନ୍‌ ।\ft*\f* “ବାପ୍ତିସିମ୍‌ ସୁଣାୟ୍‌ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଲାଗାତାନ୍‌ ।” \v 5 ହେବେ ସବୁ ରାଜିନି ଜିହୁଦା ଦେସ୍‌ ଆରି ସବୁ ଜିରୁସାଲମ୍‌ନି ମାନାୟାର୍‌ ହସି ହେୱାନ୍‌ ଲାଗାୟ୍‌ ୱାଦେଙ୍ଗ୍‌ ଲାଗାତାର୍‌ ଆରି ଜାର୍‌ ଜାର୍‌ ପାପ୍‌ କିତାକା ମାନିକିିଜ଼ି ହେୱାନ୍‌ତାଂ ଜର୍ଦନ୍‌ ନାଗୁଡ଼୍‌ ତାକେ ବାପ୍ତିସିମ୍‌ ଅତାର୍‌ । \p \v 6 ହେ ଜହନ୍‌ ଉଟ୍‌ ତଲ୍‌ନି ହେନ୍ଦ୍ରା ଉସ୍ପିସ୍‌ ମାଚାନ୍‌ ଆରି ତା ମ୍ଡେଙ୍ଗାଙ୍ଗ୍‌ ତଲ୍‍ନି ନୁଣ୍‌କୁ ଡରି ଗାଚ୍‌ଚି ମାଚାନ୍, ପାଚେ ପାମି ଆରେ ରାନ୍ତିପୁକି ହେୱାନ୍ତି କାଦି ମାଚାତ୍‌ । \v 7 ଜହନ୍‌ ସୁଣାୟ୍‌ କିଜ଼ି ୱିଜ଼ାକାରିଂ ଉତର୍‌ ହିନାନ୍‌, “ନାଙ୍ଗ୍‌ ତାଙ୍ଗ୍‌; ଇନେର୍‌ ବେସି ସାକ୍ତିକାଟାକାନ୍‌, ହେୱାନ୍‌ ନା ପାଚେ ୱାନାନା; ଆନ୍‌ ତା ସମାନ୍‌ ଆକାୟ୍‌ ହେୱାନ୍ତି ପାନାନି ଡରି ପାଣ୍ଡାଇଙ୍ଗ୍‌ ରିକ୍‌ତେଂ ସମାନ୍‌ ଆକାୟ୍‌ ।” \v 8 ଆନ୍‌ ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ଏଜ଼ୁଂତାଂ ବାପ୍ତିସିମ୍‌ ହିତ୍‌ତାଂ, ମାତର୍‌ ହେୱାନ୍‌ ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ପୁଇପୁୟା ଜିବୁନ୍ତାଂ ବାପ୍ତିସିମ୍‌ ହିଦ୍‌ନାନ୍‌ । \s ଜିସୁତି ବାପ୍ତିସିମ୍‌ ଆରି ପରିକ୍ୟା \r (ମାତିଉ ୩:୧୩–୪:୧୧; ଲୁକ ୩:୨୧-୨୨; ୪:୧-୧୩) \p \v 9 ହେ ସମୁତ ଜିସୁ ଗାଲିଲିନି ନାଜରିତିୟତାଂ ୱାଜ଼ି ଜର୍ଦନ୍‌ ନାଗୁଡ଼୍‍ତାକେ ଜହନ୍‌ତାଂ ବାପ୍ତିସିମ୍‌ ଅନାନ୍‌ । \v 10 ଆରେ ହେ ଦାପ୍ରେ ହେୱାନ୍‌ ଏଜ଼ୁଂତାଂ ନିଙ୍ଗ୍‌ଜି ୱାନି ୱେଡ଼ାଲିଂ ବାଦାଡ଼୍‌ ଜେୟା ଆତାତ୍‌ ଆରେ ପୁଇପୁୟା ଜିବୁନ୍‌ତିଂ ପାର୍‌ୱା ଲାକେ ତା ଜପି ଜୁଦ୍‌ନାକା ହୁଡ଼୍‌ତାନ୍‌, \v 11 \x + \xo ୧:୧୧ \xo*\xt ମାତିଉ ୩:୧୭; ୧୨:୧୮; ମାର୍କ ୯:୭; ଲୁକ ୩:୨୨.\xt*\x*ଆରେ, ବାଦାଡ଼୍‌ ତାଙ୍ଗ୍‌ ଇ କାତା ଆତାତ୍‌, “ଏନେଙ୍ଗ୍‌ ନା ୱାରିନି ମାଜ଼ି, ନି ତାକେ ନାତାଂ ବେସି ୱାରି ମାନାତ୍‌ ।” \p \v 12 ହେ ଦାପ୍ରେ ପୁଇପୁୟା ଜିବୁନ୍‌ ହେୱାନିଂ ବାଟାତ ଅଜ଼ି ହାଚାତ୍‌ । \v 13 ଜିସୁ ହେ ବାଟାତ ଚାଲିସ୍‌ ଦିନ୍‌ ମାନ୍‌ଞ୍ଜି ହେବେ ହେୱାନ୍‌ ସୟ୍‌ତାନ୍‌ ହୁଦାଂ ପରିକ୍ୟା ଆନାନ୍‌ । ହେୱାନ୍‌ ରାନ୍‌ ଜାତ୍‌ ଲାହାଙ୍ଗ୍‌ ମାଚାନ୍‌, ଦୁତ୍‌କୁ ହେୱାନିଂ ହେବା କିଜ଼ି ମାଚିକ୍‌ । \s ଜିସୁ ଚାରିଜାଣ୍‌ ମିନ୍‌କୁ ଆହ୍‌ନାକାରିଂ କୁକ୍‌ନାନ୍‌ \r (ମାତିଉ ୪:୧୨-୨୨; ଲୁକ ୪:୧୪-୧୫; ୫:୧-୧୧) \p \v 14 ଜହନ୍‌ ଜେଲ୍‌ତ ହାଚି ପାଚେ, ଜିସୁ ଗାଲିଲିତ ୱାଜ଼ି ଇସ୍ୱର୍‌ତି ନେକ୍ରିକାବୁର୍‌ ଗାଜା କାଟ୍‌ତାଂ ଇଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍‌ ଲାଗାତାନ୍‌ । \v 15 “ଜିସୁ ସୁଣାୟ୍‌ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଲାଗାତାନ୍‌, ଦିନ୍‌ ୱିଜ଼େ ୱାତାତେ, ଇସ୍ୱର୍‌ତି ରାଜି ଲାଗାୟ୍‌ ଆତାତେ; ପାପ୍‍ତାଂ ମାନ୍‌ବାଦ୍‌ଲାୟ୍‌ କିୟାଟ୍‌ ଆରି ନେକ୍ରିକାବୁର୍‌ ତାକେ ପାର୍ତି କିୟାଟ୍‌ ।” \p \v 16 ଜିସୁ ଗାଲିଲି ହାମ୍‌ଦୁର୍‌ ପାଡ଼ିତିଂ ହାଲ୍‌ଜି ମାନି ସମୁତ ସିମନ୍‌ ଆରେ ତା ଟଣ୍ଡାହି ଆନ୍ଦ୍ରିୟଙ୍ଗ୍‌ ହାମ୍‌ଦୁର୍‌ତ ଜାଲ୍‌ ତୁହିନାକା ହୁଡ଼୍‌ତାନ୍‌, ଇଚିସ୍‌ ହେୱାର୍‌ ମିନ୍‌କୁ ଆସ୍ତି ଜିନାକାର୍‌ ମାଚାର୍‌ । \v 17 ଜିସୁ ହେୱାରିଂ ଇଚାନ୍‌, “ନା ପାଚେ ପାଚେ ୱାଡୁ, ଆନ୍‌ ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ମାନାୟ୍‌ ଆହ୍‌ନାକା ହିକାଇ କିଦ୍‌ନାଙ୍ଗ୍‌ ।” \v 18 ହେବେ ହେୱାର୍‌ ହେ ଦାପ୍ରେ ଜାଲ୍‌ ପିସ୍ତି ହେୱାନ୍‌ ପାଚେ ହାଚାର୍ । \p \v 19 ପାଚେ, ହେୱାନ୍‌ ଅଲପ୍‍ ଆଗେ ହାଲ୍‌ଜି ଜାକୁବ୍‌ ଆରି ଜହନ୍‌ ତର୍‌ଦାକାନ୍‌ ଜେବ୍‌ଦିତି ମାଜ଼ି ଜାକୁବ୍‌ ଆରି ହେୱାନ୍‌ ଟଣ୍ଡାହି ଜହନ୍‌ତିଂ ଡଙ୍ଗାତ କୁଚ୍‌ଚି ହେୱାର୍‌ତି ଜାଲ୍‌ ଗାଡ଼ି କିଜ଼ି ମାଚାନ୍‌ । \v 20 ହେ ଦାପ୍ରେ ହେୱାନ୍‌ ହେୱାରିଂ କୁକ୍‌ତାନ୍‌, ପାଚେ ହେୱେର୍‌ ହେୱାର୍‌ ଲାତ୍ରାହି ଜେବ୍‌ଦିତି କାମ୍‌ଲିୟାର୍‌ ହୁକେ ଡଙ୍ଗାତାକେ ପିସ୍ତି ହେୱାନ୍‌ ପାଚେ ହାଚାର୍‌ । \s ଜିସୁ ପୁଦା ଆହ୍‌ୟାତାକାନିଂ ଉଜ୍‌ କିତାନ୍‌ \r (ଲୁକ ୪:୩୧-୩୭) \p \v 21 ପାଚେ ଜିସୁ ଆରି ଚେଲାର୍‌ କପର୍ନାହୁମ୍‌ ତାକେ ହାଚାର୍‌, ଆରେ ହେ ଦାପ୍ରେ ଜିହୁଦିର୍‌ ଜମ୍‌ନିବାର୍‌ ନାଜିଂ କୁଟୁମ୍‌ ଇଞ୍ଜ ହାଲ୍‌ଜିପା ହିକାୟ୍ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଲାଗାତାନ୍‌ । \v 22 ମାନାୟାର୍‌ ହେୱାନ୍‌ ହିକ୍ୟାତ କାବା ଆତାର୍‌, ଇନାକିଦେଂକି ହେୱାନ୍‌ ଦରମ୍‌ ଗୁରୁର୍‌ ଲାକେ ହିକାଇ କିୱାଦାଂ ଆଦିକାର୍‌ ପାୟା ଆତି ମାନାୟାର୍‌ ଲାକେ ହେୱାରିଂ ହିକ୍ୟା ହିଜ଼ି ମାଚାନ୍‌ । \p \v 23 ହେ ସମୁତ ହେୱାର୍‌ ଜିହୁଦିର୍‌ କୁଟୁମ୍‌ ଇଞ୍ଜ ମାନି ରକାନ୍‌ ପୁଦା ଆହ୍‌ୟା ଆତାକାନ୍‌ କିକିରାଡିଂ କିଜ଼ି ଗାଜା କାଟ୍‌ତାଂ ଇଚାନ୍‌ । \v 24 “ଏ ନାଜରିତିୟ ଜିସୁ, ନି ଲାହାଙ୍ଗ୍‌ ମାଦାଂ ଇନାକା ମାନାତ୍‌ ? ଏନେଙ୍ଗ୍‌ ମାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ୱିସ୍ତେଦେଂ ୱାତାଇନା ? ଏନେଙ୍ଗ୍‌ ଇମ୍‌ଣାକାୟ୍‌ ? ହେଦାଂ ଆନ୍‌ ପୁନାଙ୍ଗ୍‌, ଏନେଙ୍ଗ୍‌ ଇସ୍ୱର୍‌ତି ହେ ପୁଇପୁୟା ମାନାୟ୍‌ତି ।” \p \v 25 ଜିସୁ ହେୱାନିଂ ଦାକା ହିଜ଼ି ଇଚାନ୍‌, “ଚିମ୍‌ରା ଆ ଇବେଣ୍ଡାଂ ହସି ହାଲା ।” \p \v 26 ହେବେଣ୍ଡାଂ ହେ ବାନ୍ୟା ଜିବୁନ୍‌ ହେୱାନିଂ କିନ୍ଦ୍ରାୟ୍‌ କିଜ଼ି ଗାଜାକାଟ୍‌ ତାଙ୍ଗ୍‌ ଆଲା ଆଜ଼ି ହେୱାନ୍‍ତାଂ ହସି ହାଚାତ୍‌ । \v 27 ଇବେଣ୍ଡାଂ ୱିଜ଼ାର୍‌ ଏଚେକ୍‌ କାବା ଆତାର୍‌ ଜେ, ହେୱାର୍‌ ହେୱାର୍‌ନେ ଇନ୍‌ବା ଆତାର୍‌, “ଇଦାଂ ଇନାକା ? ଇଦାଂ ତ ଆଦିକାର୍‌ ପୁନ୍‌ ହିକିୟା, ହେୱାନ୍‌ ବାନ୍ୟା ଜିବୁନ୍‌ତିଂ ପା ବଲ୍‌ ହିନାନା, ଆରେ ହେୱାର୍‌ ହେୱାନ୍ତି ବଲ୍‌ବଚନ୍‌ ମାନି କିନିକ୍‌ ।” \p \v 28 ହେବେ ହେୱାନ୍‌ ବିସ୍ରେ ବେରଣ୍ ହେ ଦାପ୍ରେ ଗାଲିଲିନିପ ଚାର୍‌ବେଣ୍‌ତିଂ ସବୁ ନାସ୍‌କୁକାଂ ୱିଣ୍‌ଜି ହାଚାତ୍‌ । \s ଜିସୁ ହେନି ମାନାୟାରିଂ ଉଜ୍‌ କିନାକା \r (ମାତିଉ ୮:୧୪-୧୭; ଲୁକ ୪:୩୮-୪୧) \p \v 29 ତା ପାଚେ ଚେଲାର୍‌ କୁଟୁମ୍‌ ଇଞ୍ଜ ହସି ଜାକୁବ୍‌ ଆରି ଜହନ୍‌ ଲାହାଙ୍ଗ୍‌ ହେ ଦାପ୍ରେ ସିମନ୍‌ ଆରି ଆନ୍ଦ୍ରିୟର୍ ଇଞ୍ଜ ହାଚାର୍‌ । \v 30 ସିମନ୍‌ ପଦାହି ନମେର୍‌ ଆଜ଼ି କାଟେଲ୍‌ତ ହୁନ୍‌ଞ୍ଜି ମାଚାତ୍‌, ଆରେ ହେୱାର୍‌ ହେ ଦାପ୍ରେ ହେଦେଲ୍‌ ବେରଣ୍‌ ଜିସୁଙ୍ଗ୍‌ ୱେଚ୍‌ଚାର୍ । \v 31 ହେବେଣ୍ଡାଂ ହେୱାନ୍‌ ଲାଗାୟ୍‌ ହାଲ୍‌ଜି ହେଦେଲ୍‌ତି କେଇ ଆଜ଼ି ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ନିକ୍‌ତାନ୍‌, ଆରେ ହେଦେଲିଂ ନମେର୍‌ ପିସ୍ତାତ୍‌, ଆରେ ହେଦେଲ୍‌ ହେୱାରିଂ ହେବା କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଲାଗାତାତ୍‌ । \p \v 32 ମ୍ଡିକାହାରେସ୍‌ ୱେଡ଼ା ହାଚିପାଚେ ମାନାୟାର୍‌ ହେୱାନ୍‌ ତାକେ ନଚ୍‌ନାକାରିଂ ଆରେ ପୁଦା ଆହ୍‌ୟା ଆତାକାରିଂ ତାହିୱାଦେଂ ଲାଗାତାର୍‌ । \v 33 ପାଚେ ସବୁ ଗାଡ଼୍‌ନିକାର୍‌ ଇଲ୍‌ନି ଦୁୱେର୍‌ ଲାଗାୟ୍‌ ରୁଣ୍ଡା ଆତାର୍‌ । \v 34 ହେବେ ଜିସୁ ବାରବିନି ରଗ୍‌ ଆହ୍‌ୟା ଆତାକାରିଂ ବେସି ରଗିରିଂ ଉଜ୍‌ କିତାନ୍‌, ଆରି ବେସି ପୁଦାଂ ପିହିକିତାନ୍‍, ପାଚେ ପୁଦାକାଂ ବେରଣ୍‌ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ହିୱାତାନ୍, ହେଦାଂ କାଜିଂ ହେୱାନିଂ ଚିନ୍‌ କିଜ଼ି ମାଚିକ୍‌ । \s ଗାଲିଲିତ ଜିସୁତି ସୁଣାୟ୍‌ କିନାକା \r (ଲୁକ ୪:୪୨-୪୪) \p \v 35 ଆର୍କାତ୍‌ ନାଜିଂ ପ୍ରାଙ୍ଗ୍‌ନି ୱେଡ଼ାଲିଂ ମାଜ୍‌ଗା ମାନୁ ମାନୁ ହେୱାନ୍‌ ନିଙ୍ଗ୍‌ଜି ହସି ହାଚାନ୍‌ ଆରି ର ସିଣିନ୍ଦା ବାହାତ ହାଲ୍‌ଜି ହେବେ ପାର୍ତାନା କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଲାଗାତାନ୍‌ । \v 36 ଆରେ, ସିମନ୍‌ ଆରି ହେୱାନ୍‌ ହାଙ୍ଗ୍‍ଦାକାର୍‍ ହେୱାନିଂ ଇଟ୍‌କାଡ଼୍‌ କିଜ଼ି, \v 37 ବେଟ୍‌ଗାଟ୍ ଆଜ଼ି ହେୱାନିଂ ଇଚାର୍‌, “ୱିଜ଼ାକାର୍‌ ନିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ଦାସ୍ତାନାରା ।” \p \v 38 ହେବେଣ୍ଡାଂ ହେୱାନ୍‌ ହେୱାରିଂ ଇଚାନ୍‌, ୱାଡ ଆସେଙ୍ଗ୍‌ “ବିନେନି ବାହାତ, ମାତର୍‌ ହାଲ୍‍ଜି ଲାଗେନି ନାସ୍‌କୁକାଂ ହାନାସ୍‌; ହେବେ ପା ଆନ୍‌ ସୁଣାୟ୍‌ କିନାଙ୍ଗ୍‌, ଇନେକିଦେଂକି ଆନ୍‌ ହେ ବେରଣ୍‌ କାଜିଂ ହତ୍‌ତାଂନ୍ନା ।” \p \v 39 ପାଚେ ହେୱାନ୍‌ ସବୁ ଗାଲିଲିନିପ ପ୍ଡାଞ୍ଜି ବୁଲା ଆଜ଼ି ହାଲ୍‌ଜି ହେୱାର୍‌ ହେ କୁଟୁମ୍‌ ଇଞ୍ଜ ସୁଣାୟ୍‌ କିତାର୍‌ ଆରି ପୁଦାକାଂ ପିହିକିତାର୍‌ । \s ଜିସୁ ର ଗାଜା ରଗିଂ ଉଜ୍‌ କିତାନ୍‌ \r (ମାତିଉ ୮:୧-୪; ଲୁକ ୫:୧୨-୧୬) \p \v 40 ଇବେତାଂ ର ଗାଜାରଗ୍‌ କାଟାକାନ୍‌ ଜିସୁ ତାକେ ହେୱାନ୍‌ ୱାଜ଼ି ମେଣ୍ଡାଂ କୁନ୍ଦିକିଜ଼ି ହେୱାନିଂ ଗୱାରି କିଜ଼ି ଇଚାନ୍‌, “ଏନେଙ୍ଗ୍‌ ଜଦି ଇଚା କିତାୟ୍‌ଚି, ତା ଆତିସ୍‌ ନାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ସକଟ୍‌ କିଦ୍‌ନାୟ୍‌ ।”\f + \fr ୧:୪୦ \fr*\ft ନାଙ୍ଗ୍‌ ସକଟ୍‌ କିଦା, ଇ ରଗ୍‌ ରୱାନ୍‌ ମାନାୟ୍‌ତିଂ ବିଦି ଇସାପ୍‌ରେ ବିଟାଡ଼୍‌ କିଦ୍‌ନାନ୍‌ ଇଞ୍ଜି ଇନ୍ୟାଜ଼ି ମାଚାତ୍‌ ।\ft*\f* \p \v 41 ହେବେଣ୍ଡାଂ ହେୱାନ୍‌, କାର୍ମା\f + \fr ୧:୪୧ \fr*\ft କାର୍ମା; କେତେକ୍‌ ପତିତ ରିସା ମାନାତ୍‌ ।\ft*\f* ଆଜ଼ି କେଇ ପେସ୍‌ଦି ହେୱାନିଂ ଡୁତାନ୍‌ ଆରି ଇଚାନ୍‌, “ଆନ୍‌ ଇଚା କିନାଙ୍ଗା ସକଟ୍‌ ଆ ।” \v 42 ହେ ଦାପ୍ରେ ଗାଜାରଗ୍‌ ହେୱାନ୍ତି ହାଚାତ୍‌ ଆରି ହେୱାନ୍‌ ସକଟ୍‌ ଆତାନ୍‌ । \v 43 ଆରେ, ଜିସୁ ହେୱାନିଂ ବେସି ଆଟ୍‌ୱା କିଜ଼ି ବଲ୍‍ହିଜ଼ି ହେ ଦାପ୍ରେ ପକ୍‌ଚି ଇଚାନ୍‌ । \v 44 ଜାଗ୍ରତ୍‌ “ଇନାକା, ଇନେରିଂ ଇନ୍‍ମା, ମାତର୍‌ ହାଲା ମାପ୍ରୁହେବାକିନାକାନ୍‌ ତାକେ ଜାର୍‌ତିଂ ଚଞ୍ଜ୍‌ୟା; ଆରେ ମସା ଇନା ଇନାକା ବଲ୍‌ ହିତ୍‍ତାନ୍ନା ହେ ସବୁ ନିଜେ ନିର୍ମଲ୍‌ ଲାକେ ହେୱାର୍‌ ଲାଗାଂ ସାକି ହିନି କାଜିଂ ସର୍‌ପି ଆ ।” \p \v 45 ମାତର୍‌ ହେୱାନ୍‌ ହସି ହାଲ୍‌ଜି ହେ ବିସ୍ରେ ବେସି ସୁଣାୟ୍‌ କିଦେଂ ଲାଗାତାନ୍‌ ଜେ, ଜିସୁ ଆରି ଚଞ୍ଜ୍‌ୟା ଆଜ଼ି ମାଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍‌ ଆଡ୍‌ୱାତାନ୍‌, ମାତର୍‌ ବାର୍ତ ସିଣିନ୍ଦା ବାହାତାକେ ମାଚାନ୍‌; ଆରେ ମାନାୟାର୍‌ ଚାର୍‌ବେଣ୍‌ତାଂ ହେୱାନ୍‌ ତାକେ ୱାଦେଙ୍ଗ୍‌ ଲାଗାତାର୍‌ । \c 2 \s ଜିସୁ ହିରକଲ୍‌ ରଗିଂ ଉଜ୍‌ କିତାନ୍‌ \r (ମାତିଉ ୯:୧-୮; ଲୁକ ୫:୧୭-୨୬) \p \v 1 ଏଚେକ୍‌ ଦିନ୍‌ ପାଚେ, ଜିସୁ ଆରେ ରଗ କପର୍ନାହୁମ୍‌ ମାସ୍‌ଦି ୱାତାନ୍‌, ହେୱାନ୍‌ ଇଞ୍ଜ ମାନାନ୍‌ ଇଞ୍ଜି ୱିଜ଼ାର୍‌ ପୁଚାର୍‌ । \v 2 ହେବେ ଏଚେକ୍‌ ମାନାୟାର୍‌ ରୁଣ୍ଡା ଆତାର୍‌, ଜେ, ଦୁୱେର୍‌ତ ପା ବାହା ହିଲ୍‌ୱାତାତ୍‌, ପାଚେ ହେୱାନ୍‌ ହେୱାର୍‌ ତାକେ ବେରଣ୍‌ ସୁଣାୟ୍‌ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଲାଗାତାନ୍‌ । \v 3 ଇବେ ପା ମାନାୟାର୍‌ ର ହିରକଲ୍‌ ରଗିଂ ଚାରିଜାଣ୍‌ତାଂ ପିଣ୍ଡ୍‌ଜ଼ି ଜିସୁ ଲାଗାଏ ତାସି ୱାତାର୍‌, \v 4 ମାତର୍‌ ବିଡ଼୍‌ ଲାଗିଂ ଜିସୁତାକେ ତାସ୍‌ ୱାଦେଂ ଆଡ୍‌ୱିତିଲେ, ହେୱାନ୍‌ ଇମ୍‌ଣି ବାହାତ ମାଚାନ୍‌, ହେବେନି ଚାଉଣି ଜେତାର୍ ଆରି ହେଦାଂ ଡ୍ରିକ୍‌ଚି ହେ କାଟେଲ୍‌ତ ହିର୍‌କଲ୍‌ ଇଡ଼ିୟାତି ରଗି ହୁନ୍‌ଞ୍ଜି ମାଚାନ୍ ହେଦାଂ ଜୁତ୍‌ତାତାର୍ । \v 5 ଜିସୁ ହେୱାର୍‌ ପାର୍ତି କିନାକା ହୁଡ଼୍‌ଜି ହେ ହିରକଲ୍‌ ରଗିଂ ଇଚାନ୍‌, “ଏ ବପା, ନି ପାପ୍‌ ସବୁ କେମା କିୟା ଆତାତ୍‌ ।” \p \v 6 ମାତର୍‌ ଦରମ୍‌ ଗୁରୁର୍‌ ତାଙ୍ଗ୍‌ କେତେଜାଣ୍‌ ହେ ବାହାତ କୁଚ୍‌ଚି ନିଜେ ନିଜେତି ମାନ୍ତ ପୁସୁର୍ ପାସାର୍‍ ଆଜ଼ି ୱେଚ୍‌ପା ଆଜ଼ି ମାଚାର୍‌ । \v 7 “ଇ ମାନାୟ୍‌ ଇନେକିଦେଂ ଏଲେଙ୍ଗ୍‌ ଇନାନ୍ନା ? ହେୱାନ୍‌ ଇସ୍ୱର୍‌ ନିନ୍ଦା କିନାନା ! ହେଦାଂ ରୱାନିଂ ପିସ୍ତି ଇଚିସ୍‌ ଇସ୍ୱର୍‌ତିଂ ପିସ୍ତି ଆରେ ଇନେନ୍‌ ପାପ୍‌ କେମା କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଡ୍‌ନାନ୍‌ !” \p \v 8 ହେୱାର୍‌ ଜେ, ମାନ୍ତ ମାନ୍ତ ଏଲେଙ୍ଗ୍‌ ୱେଚ୍‌ପା ଆନାରା, ହେଦାଂ ଜିସୁ ନିଜେ “ହେ ଦାପ୍ରେ ପୁଞ୍ଜି ହେୱାରିଂ ଇଚାନ୍‌, ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ଜାର୍‌ ଜାର୍‌ ମାନ୍ତ ଇନେକିଦେଂ ଇ ସବୁ ୱେଚ୍‌ପା ଆନାଦେରା ?” \v 9 “ଇନାକା ଆଡ଼୍‌ୱା ? ହିରକଲ୍‌ ରଗିଂ ନି ପାପ୍‌ ସବୁ କେମା କିୟା ଆତ୍‌ତାତ୍‌ ଇଞ୍ଜି ଇନାକା, କି ନିଙ୍ଗା, ନି କାଟେଲ୍‌ ଆସ୍ତି ତାଙ୍ଗା ଇଞ୍ଜି ଇନାକା ?” \v 10 ମାତର୍‌ ପୁର୍ତିତ ପାପ୍‌ କେମା କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ମାନାୟ୍‌ ମାଜ଼ି ଜେ ଆନ୍‌, ନା ଆଦିକାର୍‌ ମାନାତ୍‌, ଇଦାଂ ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ପୁନାଦେର୍‌ ଇଦାଂ କାଜିଂ ହେ ହିରକଲ୍‌ ରଗିଂ ଇଚାନ୍‌, \v 11 “ଆନ୍‌ ନିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ଇଞ୍ଜ୍‌ନାଙ୍ଗା, ନିଙ୍ଗା, ନି କାଟେଲ୍‌ ଆସ୍ତି, ମିଞ୍ଜ ହାଲା !” \p \v 12 ହେବେତାଂ ହେୱାନ୍‌ ନିଙ୍ଗ୍‌ଜି ହେ ଦାପ୍ରେ କାଟେଲ୍‌ ଆଜ଼ି ୱିଜ଼ାକାର୍‌ ମୁମ୍‌ଦାଂ ହସି ହାଚାନ୍‍; ହେବେ ୱିଜ଼ାର୍‌ କାବା ଆଜ଼ି ଇସ୍ୱର୍‌ତିଂ ଗୁଣ୍‌ କେର୍‌ଜି କେର୍‌ଜି ଇଚାର୍‌, “ଆପେଂ ଏଲେଙ୍ଗ୍‌ ବାର୍ତାକା ଇନାୱାଡ଼ାଂପା ହୁଡ଼୍‍ୱାଦାଂ ମାଚାପ୍‌ !” \s ଜିସୁ ଲେବିଙ୍ଗ୍‌ କୁକ୍‌ତାନ୍‌ \r (ମାତିଉ ୯:୯-୧୩; ଲୁକ ୫:୨୭-୩୨) \p \v 13 ହେୱାନ୍‌ ଆରେ ରଗ ଗାଲିଲି ହାମ୍‌ଦୁର୍‌ ଗୁଟିତ ହସି ହାଚାନ୍, ଆରେ ମାନାୟାର୍‌ ତା ତାକେ ୱାତିଲେ, ହେୱାନ୍‌ ହେୱାରିଂ ହିକାୟ୍‍ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଲାଗାତାନ୍‌ । \v 14 ଆରେ, ହାଲୁ ହାଲୁ ହେୱାନ୍‌ ଆଲପିତି ମାଜ଼ି ଲେବିଙ୍ଗ୍‌ ନିଜ୍‍ ସିସ୍ତୁଏନ୍‌ନାକାନ୍‌ ବାହାତ କୁଚ୍‌ଚି ମାନାକା ହୁଡ଼୍‌ଜି ହେୱାନିଂ ଇଚାନ୍‌, “ନା ପାଚେ ୱା” ହେବେଣ୍ଡାଂ ହେୱାନ୍‌ ତା ପାଚେ ହାଚାନ୍ । \p \v 15 ଇଦାଂ ପାଚେ, ଜିସୁ ଲେବିର୍‌ ଇଞ୍ଜ\f + \fr ୨:୧୫ \fr*\ft ଲେବିର୍‌ ଇଞ୍ଜ; ନଲେ ତା (ତା, ଜିସୁତି) ଇଞ୍ଜ ।\ft*\f* ଚିଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍‌ କୁଚ୍‌ନି ୱେଡ଼ାଲିଂ ହେନି ସିସ୍ତୁଏନ୍‌ନାକାର୍‌ ଆରି ପାପିର୍‌ ହେୱାନ୍‌ ଆରି ଜିସୁ ଚେଲାହିର୍‌ ହୁକେ କୁଚ୍‌ଚାନ୍‌; ଇନାକିଦେଂକି ହେୱାର୍‌ ହେନି ମାଚାର୍‌, ଆରି ହେୱାନ୍‌ ପାଚେ ହାଲ୍‌ଜି ମାଚାର୍‌ । \v 16 ହେୱାନ୍‌ ପାପିର୍‌ ଆରେ ସିସ୍ତୁଏନ୍‌ନାକାର୍‌ ହୁକେ ତିନ୍‌ଞ୍ଜି ମାଚାନ୍‌, ଇଦାଂ ହୁଡ଼୍‌ଜି ହେୱାନ୍‌ ପାରୁସି ଦଲ୍‌ନି ସାସ୍ତିର୍‌ ହେୱାନ୍‌ ଚେଲାରିଂ ଇଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍‌ ଲାଗାତାର୍‌, ଇଦାଂ ଇନାକା ? “ହେୱାନ୍‌ ଗାଚ୍‌ନାକାର୍‌ ହୁକେ ଆରି ପାପିର୍‌ ହୁକେ ରଚେ ତିନାନା ।” \p \v 17 ଜିସୁ ହେଦାଂ ୱେନ୍‌ଞ୍ଜି ହେୱାରିଂ ଇଚାନ୍‌, “ଉଜ୍‌ ଆତାକାରିଂ ଡାକ୍ତର୍‌ ଲଡ଼ାଆକାୟ, ମାତର୍‌ ଇନେର୍‌ ନଚ୍‌ନି ମାନାୟ୍‌ତିଂ ହେୱାରିଂ ଡାକ୍ତର୍‌ ଲଡ଼ା ମାନାତ୍‌; ଆନ୍‌ ଦାର୍ମି ଲଗାଂ କୁକ୍‌ତେଂ ଇଞ୍ଜି ୱାୱାତାଂନା, ମାତର୍‌ ପାପିରିଙ୍ଗ୍‌ କୁକ୍‌ତେଂ ୱାତାଂନା ।” \s ଜିସୁ ଉପାସ୍‌ ବିସ୍ରେନି ପରସନ୍‌ \r (ମାତିଉ ୯:୧୪-୧୭; ଲୁକ ୫:୩୩-୩୯) \p \v 18 ଜହନ୍‌ ଚେଲାହିର୍‌ ଆରେ ପାରୁସିର୍‌ ଉପାସ୍‌ କିିଜ଼ି ମାଚାର୍‌ । “ଏଚେକ୍‌ଜାଣ୍‌ ୱାଜ଼ି ଜିସୁଙ୍ଗ୍‌ ଇଚାର୍‌, ଜହନ୍‌ ଚେଲାହିର୍‌ ଆରେ ପାରୁସିର୍‌ ଚେଲାହିର୍‌ ଉପାସ୍‌ କିତାର୍‌, ମାତର୍‌ ନି ଚେଲାର୍‌ ଉପାସ୍‌ କିଉରୁ ଇନେକିଦେଂ ?” \p \v 19 “ଜିସୁ ହେୱାରିଂ ଇଚାନ୍‌, ବିବାକିନାକାର୍‌ ହୁକେ ବିବା ଦାଂଣେନ୍‌ ମାନି ସମୁତ ହେୱାର୍‌ ଇନାକା ଉପାସ୍‌ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଡ୍‌ନାର୍‌ ? ବିବାଦାଂଣେନ୍‌ ଏଚେକ୍‌ ୱେଡ଼ାପାତେକ୍‌ ହେୱାର୍‌ ହୁକେ ମାନାନ୍‌, ହେ ପାତ୍‌ତେକ୍‌ ହେୱାର୍‌ ଉପାସ୍‌ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଡୁର୍‌ । \v 20 ମାତର୍‌ ସମୁ ୱାନାତ୍‌, ଏଚେକାଡ଼୍‌ଦ ହେୱାର୍‌ତାଂ ବିବା ଦାଂଣେନିଂ ନିକ୍‌ଚି ଅୟା ଆନାତ୍‌, ଆରି ହେବେଣ୍ଡାଂ ହେ ଦିନ୍ତ ହେୱାର୍‌ ଉପାସ୍‌ କିତାର୍‌ । \p \v 21 ଇନେନ୍‌ ପୁନି ହେନ୍ଦ୍ରାତ ପ୍ଡାନି ହେନ୍ଦ୍ରା ନୁଲ୍‌ ଡ଼ଚୁନ୍‌; ଡ଼ଚ୍‌ଚିସ୍‌ ପୁନି ହେନ୍ଦ୍ରା ମେହାୟ୍ କିତିସ୍‌ ପ୍ଡାନି ହେନ୍ଦ୍ରାତାଂ ବେସି କେଚ୍‌ଚି ଅନାତ୍‌ ଆରି ଆଦିକ୍‌ ଗାଜା ଆଜ଼ି କେନ୍‌ଞ୍ଜି ହାନାତ୍‌ । \v 22 ଆରି, ଇନେର୍‌ ପୁନି ଅଙ୍ଗୁର୍‌ ରାସ୍‌ ପ୍ଡାନି ତଲ୍‌ ମଣାତ ଇଟୁର୍‌; ଇଟ୍‌ତିସ୍‌ ହେଦାଂ ତଲ୍‌ ମଣା ପାଟ୍‌ଚି ତୁହିନାତ୍‌, ଆରେ ଅଙ୍ଗୁର୍‌ ରାସ୍‌ ଆରି ତଲ୍‌ ମଣା ରିଣ୍ଡାଂ ନସ୍ଟ ଆନିକ୍‌ । ମାତର୍‌ ପୁନି ଅଙ୍ଗୁର୍‌ ରାସ୍‌ ପୁନି ତଲ୍‌ ମଣାତ ଇଟ୍‌ନାକା ମାନାତ୍‌ ।” \fig ତଲ୍‌ଦାଂ ରଚ୍‌ଚି ମଣା|alt="Wineskin bag" src="lb00145c.tif" size="col" copy="Horace Knowles ©" ref="୨:୨୨"\fig* \s ଜମନି ଦିନ୍‌ ନାଜିଂ ପର୍‌ସନ୍‌ \r (ମାତିଉ ୧୨:୧-୮; ଲୁକ ୬:୧-୫) \p \v 23 ଦିନେକ୍‌ ଜିସୁ ଜମ୍‌ନିବାର୍‌ ନାଜିଂ ଜମିପାଚି ନିପ ହାଲ୍‌ଜି ମାଚାନ୍‌, ଆରେ ତା ଚେଲାହିର୍‌, ହାଲୁ ହାଲୁ ତାସ୍‌ନି ଜିକି ନାଟ୍‌ତେଙ୍ଗ୍ ଲାଗାତାର୍‌ । \v 24 ଇବେଣ୍ଡାଂ ପାରୁସିର୍‌ ହେୱାନିଂ ଇଚାର୍‌, “ହୁଡ଼ା, ଜମ୍‌ନିବାର୍‌ ନାଜିଂ ଇନାକା କିନାକା ବିଦି ହିଲୁତ୍‍, ଚେଲାର୍‌ ଇନେକିଦେଂ ଆନ୍ଦାଂ କିନାରା !” \p \v 25 ଜିସୁ ହେୱାରିଂ ଇଚାନ୍‌, ଦାଉଦ୍‌ ନାସ୍‌କି ୱେଡ଼ାଙ୍ଗ୍‌ ଏଚେକାଡ଼୍‌ଦ ହେୱାନ୍‌ ଆରି ତା ହାଙ୍ଗ୍‌ଦାକାର୍‌ ନାସ୍‌କି ଆଜ଼ି ମାଚାର୍‌, ହେ ପାଦ୍‌ନା ହେୱାନ୍‌ ଇନାକା କିଜ଼ି ମାଚାନ୍‌, ହେଦାଂ ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ଇନାୱାଡ଼ାଂ ପା ପଡ଼ି କିୱାତାର୍ଣ୍ଣା ? \p \v 26 ଅବିୟାତର୍‌ ମୁଡ଼୍‌ ମାପ୍ରୁହେବାକିନାକାର୍‌ ସମୁତ “ହେୱାନ୍‌ ଇନେସ୍‌ ଇସ୍ୱର୍‌ତି ଇଞ୍ଜ ହାଲ୍‌ଜି ମାଚାନ୍‌, ଇମ୍‌ଣି ଦର୍ସନି ରୁଟି ଇସ୍ୱର୍‌ତିଂ ହେବାକିନି ମୁଣିକା ପିସ୍ତି ଆରି ଇନେର୍‌ ତିନି ଆଦିକାର୍‌ ବିଦି ଆକାୟ୍‌, ହେଦାଂ ତିନ୍‌ଞ୍ଜି ମାଚାର୍‌, ପାଚେ ଜାର୍‌ ହାଙ୍ଗ୍‍ଦାକାରିଂ ପା ହିିଜ଼ି ମାଚାନ୍‌ ।” \p \v 27 ଆରି, ହେୱାନ୍‌ ହେୱାରିଂ ଇଚାନ୍‌, ଜମ୍‌ନିବାର୍‌ ଦିନ୍‌ ମାନାୟାର୍‌ କାଜିଂ ଆତାତ୍‌ନ୍ନା, “ମାନାୟାର୍‌ ଜମ୍‌ନିବାର୍‌ କାଜିଂ ଆୱାତାର୍ଣ୍ଣା । \v 28 ଲାଗିଂ ମାନାୟ୍‌ ମାଜ଼ି ଜମ୍‌ନିବାର୍‌ ନାଜିଂ ପା ମାପ୍ରୁ ଆନାନ୍‌ ।” \c 3 \s ଜିସୁ ରକାନ୍‌ କଲା ମାନାୟ୍‌ତିଂ ଉଜ୍‌ କିତାନ୍‌ \r (ମାତିଉ ୧୨:୯-୧୪; ଲୁକ ୬:୬-୧୧) \p \v 1 ପାଚେ ହେୱାନ୍‌ ଆରେ ରଗ କୁଟୁମ୍‌ ଇଞ୍ଜ ହାଚାନ୍, ହେବେ ରକାନ୍‌ ମାଚାନ୍‌, ହେୱାନ୍ତି ର କେଇ ୱାଜ୍‌ଜି ମାଚାତ୍‌ । \v 2 ଆରେ, ହେୱାନ୍‌ ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ଇନେସ୍‌କି ଜମ୍‌ନିବାର୍‌ତ ଉଜ୍‌ କିନାନ୍‌, ହେଦାଂ ହୁଡ଼୍‍ନି କାଜିଂ ଇଞ୍ଜି ହେୱାର୍‌ ହେୱେନିଂ ହୁଡ଼୍‌ଜି ମାଚାର୍‌, ଇନେସ୍‌ ହେୱାର୍‌ ହେୱାନ୍‌ ବିରୁଦ୍‌ତ ଦାବା କିନାର୍‌ । \v 3 ହେବେ ଇନେନ୍‌ କେଇ ୱାଜ୍‌ଜି ମାଚାତ୍‌ ହେୱାନିଂ ଜିସୁ ଇଚାନ୍‌, “ୱା ମାଦି ନିଲା ।” \v 4 ପାଚେ, ହେୱାନ୍‌ ହେୱାରିଂ ଇଚାନ୍‌, “ଜମ୍‌ନିବାର୍‌ତ ଇନାକା କିନାକା ବିଦି ମାନାତ୍‌ ? ହାର୍‌, କିନାକା କି ବାନ୍ୟା କିନାକା ? ଜିବୁନ୍‌ ରାକ୍ୟା କିନାକା କି ନସ୍ଟ କିନାକା ? ମାତର୍‌ ହେୱାର୍‌ ଉତର୍‌ ହିୱାଦାଂ ଚିମ୍‌ରା ଆଜ଼ି ମାଚାର୍‌ ।” \p \v 5 ହେବେ ହେୱାନ୍‌ ହେୱାରିଂ ମାନ୍ତ କୁଟ୍‌ ଲାଗିଂ ଦୁକ୍‌ ଆଜ଼ି ରିସାତାଂ ଚାର୍‌ବେଣ୍‌ତାଂ ହେୱାରିଂ ହୁଡ଼୍‌ଜି ହେ ମାନାୟ୍‌ତିଂ ଇଚାନ୍‌, “କେଇ ଲାମାୟ୍‌ କିୟା ।” ହେୱାନ୍‌ କେଇ ଲାମାୟ୍‌ କିତାନ୍‌ ଆରି ହେଦାଂ ଆରେ ହାରା ଆତାତ୍‌ । \v 6 ହେବେ ପାରୁସିର୍‌ ବାର୍ତ ହାଲ୍‌ଜି ହେୱାନିଂ ବୁଡାୟ୍‌ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଇଞ୍ଜି ହେୱାନ୍‌ ବିରୁତ୍‌ତାଂ ହେରଦିୟାର୍‌ ରାଜା ଲାହାଙ୍ଗ୍‌ କୁଟ୍‌ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଲାଗାଆତାର୍‌ । \s ହେନି ମାନାୟ୍‌ ଜିସୁ ପାଚେ ପାଚେ ହାଚାର୍‌ \p \v 7 ଇ ୱାଡ଼ାଂ ଜିସୁ ତା ଚେଲାହିର୍‌ ଲାହାଙ୍ଗ୍‌ ବିନେ ଆଜ଼ି ଗାଲିଲି ହାମ୍‌ଦୁର୍‌ତ ହାଚାର୍, ପାଚେ ଗାଲିଲିତାଂ ହେନି ମାନାୟାର୍‌ ତା ପାଚେ ପାଚେ ହାଚାର୍‌; ଆରେ ଜିହୁଦା ରାଜି, \v 8 ଜିରୁସାଲମ୍‌, ଇଦମ୍‌, ଜର୍ଦନ୍‌ନି ଆଣ୍ଟି ପାଡ଼୍‍କା, ଆରେ ସୋର ଆରି ସିଦନ୍‌ନି ଚାରବେଣ୍‌ତି ବେସି ମାନାୟାର୍‌ ହେୱାନ୍ତି ୱିଜ଼ୁ କାମାୟ୍‌ନି ବେରଣ୍‌ ୱେନ୍‌ଞ୍ଜି ତା ତାକେ ୱାତାର୍‌ । \v 9 \x + \xo ୩:୯ \xo*\xt ମାର୍କ ୪:୧; ଲୁକ ୫:୧-୩.\xt*\x*ହେ ପାଦ୍‌ନା ବିଡ଼୍‌ କାଜିଂ, ମାନାୟାର୍‌ ଇନେସ୍‌ ହେୱାନ୍‌ ଜପି କ୍ଡୁସ୍‌ପିସ୍‌ ହାଲୁର୍‌, ଇଦାଂ କାଜିଂ ହେୱାନ୍‌ ନିଜ୍‍ ଚେଲାରିଂ ତା କାଜିଂ ର ହାରୁ ଡଙ୍ଗା ଲାଗେ ଇଡ୍‌ଦେଂ ଇଚାନ୍‌; \v 10 ଇନାକିଦେଂକି ହେୱାନ୍‌ ହେନି ମାନାୟ୍‌ତିଂ ଉଜ୍‌ କିତିଲେ-ରଗିୟାର୍ ୱିଜ଼ାକାର୍‌ ହେୱାନିଂ ଡୁଦେଂ ଇଞ୍ଜି ହେୱାନ୍‌ ଜପି କ୍ଡୁସ୍ପିସ୍‌ ମାଚାର୍‌ । \v 11 ଆରେ, ବାନ୍ୟା ଜିବୁନିଙ୍ଗ୍‌ ଆସ୍ତି ମାନି ଲଗାଙ୍ଗ୍ ହେୱାନିଂ ହୁଡ଼୍‌ଜି ମାଚିକ୍‌, ହେୱାଙ୍ଗ୍‌ ହେୱାନ୍‌ ତାରେନ୍‌ ଗୁର୍‌ଜି କିକିରାଡିଂ କିଜ଼ି ଇଞ୍ଜି ମାଚିକ୍‌, “ଏନେଙ୍ଗ୍‌ ଇସ୍ୱର୍‌ ମାଜ଼ିତି ।” \p \v 12 ହେବେତାଂ ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ୱେଚ୍‌ୱି କାଜିଂ ହେୱାନ୍‌ ହେ ବାନ୍ୟା ପୁଦାକାଂ ବେସି ଡାଟ୍‌ କିଜ଼ି ବଲ୍‌ ହିତାନ୍‌ । \s ଜିସୁ ବାରଜାଣ୍‌ ଚେଲାରିଂ ବାଚିକିତାନ୍‌ \r (ମାତିଉ ୧୦:୧-୪; ଲୁକ ୬:୧୨-୧୬) \p \v 13 ଜିସୁ ମାଡ଼ି ଜପି ହାଲ୍‌ଜି, ଇମ୍‌ଣାକାରିଂ ମାନ୍‌ କିତାନ୍‌, ହେୱାରିଂ ଲାଗେ କୁକ୍‌ତାନ୍‌ ଆରେ ହେୱାର୍‌ ତା ଲାଗେ ୱାତାର୍‌ । \v 14 ପାଚେ, ହେୱାନ୍‌ ବାର ଜାଣ୍‌ତିଂ ବାଚିକିତାନ୍‌, ଇନେସ୍‌ ହେୱାର୍‌ ତା ହୁକେ ରଚେ ମାନାର୍‍ ଆରେ ହେୱାନ୍‌, “ହେୱାରିଂ ସୁଣାୟ୍‌ କିନି କାଜିଂ ପକ୍ୟାତାକାନ୍‌ । \v 15 ଆରି ହେୱାନ୍‌ ହେୱାରିଂ ପୁଦାଂ ପିହି କିନାକା ଆଦିକାର୍‌ ହିତାନ୍‌ ।” \p \v 16 ଜିସୁ ଇ ବାର ଜାଣ୍‌ତିଂ ବାଚିକିତାନ୍‌ ଇଚିସ୍‌, ସିମନ୍‌ତିଂ, ହେୱାନ୍‌ ପିତର୍‌ ଇଞ୍ଜି, ଆରେ ର ତର୍‌ ହିତାନ୍‌ । \v 17 ଜେବ୍‌ଦି ମାଜ଼ି ଜାକୁବ୍‌ ଆରି ତା ଟଣ୍ଡେନ୍‌ ଜହନ୍‌, ଇନେରିଂ ହେୱାନ୍‌ ବିନେରିଗସ୍‌, ଇଚିସ୍‌ “ବାଦାଡ଼୍‌ ଗାର୍ଜାନି ମାଜ଼ି” ଇଞ୍ଜି ଆରେ ର ତର୍‌ ହିତାନ୍‌; \v 18 ଆନ୍ଦ୍ରିୟ, ପିଲିପ୍‌, ବାର୍ତଲମି, ମାତିଉ, ତମା, ଆଲପିତି ମେହି ଜାକୁବ୍‌, ତଦିୟ, କିଣାନିୟ ସିମନ୍‌, \v 19 ପାଚେ ଇସ୍କାରିୟତିୟ ଜିହୁଦା, ଇନେନ୍‌ ଜିସୁଙ୍ଗ୍‌ ସାତ୍ରୁ କେଇଦ ଆହି କିତାନ୍‌ । \s ଜିସୁ ଆରି ବାଲ୍‌ଜିବୁଲ୍‌ \r (ମାତିଉ ୧୨:୨୨-୩୨; ଲୁକ ୧୧:୧୪-୨୩; ୧୨:୧୦) \p \v 20 ପାଚେ ହେୱାନ୍‌ ଇଞ୍ଜ ୱାତାନ୍‌; ଆରେ ରଗ ହେନି ମାନାୟାର୍‌ ରୁଣ୍ଡା ଆଦେଂ ଲାଗାତାର୍ ଜେ, ହେୱାର୍‌ ଚିଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍‌ ପା ଆଡ୍‌ୱାତାର୍‌ । \v 21 ଏଚେକାଡ଼୍‌ଦ ଜିସୁ ଲାତ୍ରା ଇଦାଂ ୱେଚାର୍‌ ହେୱାଡ଼ାଂ ତାହିୱାଦେଂ ହାଚାର୍‌, ଇଚିସ୍‌ ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ “ବାୟା ଆତାନ୍ନା !” ଇଞ୍ଜି ମାନାୟାର୍‌ କାତାବାର୍ତା ଆଜ଼ି ମାଚାର୍‌, \p \v 22 \x + \xo ୩:୨୨ \xo*\xt ମାତିଉ ୯:୩୪; ୧୦:୨୫.\xt*\x*ଆରେ, ଜିରୁସାଲମ୍‌ତାଂ ୱାଜ଼ି ମାନି ଦରମ୍‌ ଗୁରୁର୍‌ ଇଚାର୍‌, “ଇୱାନିଂ ବାଲ୍‌ଜିବୁଲ୍‌ ଲାଗା ଆତାତ୍‌ନ୍ନା, ଆରେ ମୁଡ଼୍‌ ପୁଦାଂତାଂ ଗାଜା ସାକ୍ତି ହେୱାନ୍‌ ପୁଦାଂ ପିହିକିନାନ୍‌ ।” \p \v 23 ଇବେଣ୍ଡାଂ ହେୱାନ୍‌ ହେୱାରିଂ ଲାଗେ କୁକ୍‌ଚି ଉତର୍‌ମୁଡ଼୍‌ କାତା ହେୱାରିଂ ଇଚାନ୍‌, “ସୟ୍‌ତାନ୍‌ ଇନେସ୍‌ କିଜ଼ି ସୟ୍‌ତାନ୍‌ତିଂ ପିହିିକିନାତ୍‌ ?” \v 24 ଜଦି ଇମ୍‌ଣି ରାଜି ବିନେ ଆଜ଼ି ନିଜ୍‌ତି ବିରୁଦ୍‌ତ ନିଙ୍ଗ୍‌ନାତ୍‌, ହେ ରାଜି ତିର୍‌ ଆଜ଼ି ମାଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍‌ ଆଡୁତ୍‌ । \v 25 ଆରେ, ଜଦି ଇମ୍‌ଣି ଇଲ୍‌ ବିନେ ଆଜ଼ି ନିଜ୍‍ତି ବିରୁଦ୍‌ତ ନିଙ୍ଗ୍‌ନାତ୍‌, ବାଟିଙ୍ଗ୍‌ ହେ ଇଲ୍‌ ତିର୍‌ ଆଜ଼ି ମାଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍‌ ଆଡୁତ୍‌ । \v 26 ହେ ଲାକେ, ସୟ୍‌ତାନ୍‌ନି ରାଜି ଜଦି ବିନେ ଆଜ଼ି ନିଜ୍‌ ବିରୁଦ୍‌ତ ନିଙ୍ଗ୍‌ତାତେ, ଲାଗିଂ ହେଦାଂ ତିର୍‌ ଆଜ଼ି ମାଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍‌ ଆଡୁତ୍‌, ମାତର୍‌ ହେଦାଂ ୱିଜ଼ୁ ହାକି ଗିଟା ଆତାତେ । \p \v 27 “ମାତର୍‌ ଇନେର୍‌ ପର୍ତୁମ୍‌ ସାକ୍ତି କାଟାକାନିଂ ଗାଚ୍‌ୱିତିସ୍‌ ହେୱାନ୍‌ ଇଞ୍ଜ ହଣ୍‌ଞ୍ଜି ହେୱାନ୍ତି ଆତ୍‌ ଆତିୟାର୍‌ କ୍ଡିସ୍ତେଙ୍ଗ୍ ଆଡୁନ୍‌; ହେୱାନିଂ ଆଗେ ଗାଚ୍‌ଚିସ୍‌ ହିନା ହେୱାନ୍‌ ତା ଇଞ୍ଜ ଚର୍‌ କିନାନ୍‌ ।” \p \v 28 “ଆନ୍‌ ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ହାତ୍‌ପା ୱେଚ୍‌ଚାନାଙ୍ଗା, ମାନାୟ୍‌ ମାଜ଼ିର୍‌ ୱିଜ଼ୁ ପାପ୍‌ ଆରି ହେୱାର୍‌ ୱିଜ଼ୁ କୁଟ୍‌ କାତା ଇଞ୍ଜି ଇସ୍ୱର୍‌ତିଂ ନିନ୍ଦା କିତାର୍‌, ହେ ୱିଜ଼ୁ କେମା କିୟାନାତ୍‌;\f + \fr ୩:୨୮ \fr*\ft ହେୱାର୍‌ ବାନ୍ୟା କାତା ଇଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍‌ ଆଡ୍‌ନାର୍‌; ନଲେ ହେୱାର୍‌ ଇସ୍ୱର୍‌ ବିରୁଦ୍‌ତ ବାନ୍ୟା କାତା ଇଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍‌ ଆଡ୍‌ନାର୍‌ ।\ft*\f* \v 29 ମାତର୍‌ ଜେ ଇନେର୍‌ ପୁଇପୁୟା ଜିବୁନ୍‌ତିଂ ବିରୁତ୍‌ତାଂ ନିନ୍ଦା କାତା ଇନାନ୍‌, ହେୱାନିଂ ଇମ୍‌ଣି ଜୁଗ୍‌ତପା କେମା ହିଲୁତ୍‌, ମାତର୍‌ ହେୱାନ୍‌ ୱିଜ଼୍‌ୱି ପାପ୍‌ତ ଦସିଆନାନ୍‌ ।” \v 30 ଦର୍ମ ସାସ୍ତର୍‌ “ହେୱାନିଂ ବାନ୍ୟାପୁଦା ଆସ୍ତାତ୍‌ନା, ଇଦାଂ ହେୱାର୍‌ ଇଚିଲେ ହେୱାନ୍‌ ଇ କାତା ଇଚାନ୍‌ ।” \s ଜିସୁ ତେହି ଆରେ ଟଣ୍ଡାହିର୍‌ \r (ମାତିଉ ୧୨:୪୬-୫୦; ଲୁକ ୮:୧୯-୨୧) \p \v 31 ହେପାଦ୍‌ନା ଜିସୁ ତେହି ଆରି ଟଣ୍ଡାହିର୍‌ ୱାଜ଼ି ବାର୍‌ତ ନିଲ୍‌ଚି ହେୱାନିଂ କୁକ୍‌ତେଂ ପକ୍ତାର୍‌ । \v 32 ହେବେ ତା ଚାରିବେଣ୍‌ତାଂ କୁଚ୍‌ଚି ମାଚି ମାନାୟାର୍‌ ହେୱାନିଂ ଇଚାର୍‌, “ହୁଡ଼ା, ମିଞ୍ଜିୟା, ଟଣ୍ଡେନ୍‌ ଆରି ତଣ୍‌ଦେକ୍‌ ବାର୍‌ତ ମାନ୍‌ଞ୍ଜି ନିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ଦାସ୍ତାନାରା ।” \p \v 33 ହେୱାନ୍‌ ହେୱାରିଂ ଉତର୍‌ ହିତାନ୍‌; ମାଞ୍ଜିୟା ଆରେ ଟଣ୍ଡାର୍‌ ଇନେର୍‌ ? \v 34 ଆରି, ହେୱାନ୍‌ ଚାର୍‌ବେଣ୍‌ତିଂ କୁଚ୍‌ଚି ମାଚି ମାନାୟାରିଂ ହୁଡ଼୍‌ଜି ଇଚାନ୍‌, “ହୁଡ଼ାଟ୍‌, ଇୱାର୍‌ ନା ଆୟା ଆରେ ନା ଟଣ୍ଡାର୍‌ । \v 35 ଇନେର୍‌ପା ଇସ୍ୱର୍‌ନି ଇଚାତିଂ ମାନିକିନାର୍‌, ହେୱାନ୍‌ ନା ଟଣ୍ଡେନ୍‌, ତଣ୍‌ଦେଲ୍‌ ଆରେ ଆୟା ।” \c 4 \s ବିୟାନ୍‌ ୱିତ୍‍ନି ବିସ୍ରେ କାତା \r (ମାତିଉ ୧୩:୧-୯; ଲୁକ ୮:୪-୮) \p \v 1 \x + \xo ୪:୧ \xo*\xt ଲୁକ ୫:୧-୩.\xt*\x*ଜିସୁ ଗାଲିଲି ହାମ୍‌ଦୁର୍‌ ଗୁଟିତ ଆରେ ରଗ ହିକାୟ୍‌ ହିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଲାଗାତାନ୍‌, ଆରେ ହେନି ମାନାୟାର୍‌ ତା ଲାଗାଂ ରୁଣ୍ଡାଆତାର୍‌ ଜେ ହେୱାନ୍‌ ହାମ୍‌ଦୁର୍‌ତ ମାନି ର ଡଙ୍ଗାତ ହାଲ୍‌ଜି କୁଚ୍‌ଚାନ୍‌ ଆରି ମାନାୟାର୍‌ ହାମ୍‌ଦୁର୍‌ ଲାଗାଂ ର ବୁଇଁତ ମାଚାର୍‌ । \v 2 ହେବେଣ୍ଡାଂ ହେୱାନ୍‌ ଉତର୍‌ମୁଡ଼୍‌ ହିଜ଼ି ହେୱାରିଂ ବେସି କାତା ବିସ୍ରେ ହିକ୍ୟା ହିଦେଂ ଲାଗାତାନ୍‌, ପାଚେ ନିଜ୍ ହିକ୍ୟା ବିସ୍ରେ ହେୱାରିଂ ଇଚାନ୍‌ ୱେନାଟ୍‌ । \p \v 3 “ହୁଡ଼ାଟ୍‌, ରୱାନ୍‌ ୱିତ୍‌ନାକାନ୍‌ ୱିଦେଂ ହତ୍‌ତାନ୍ । \v 4 ହେୱାନ୍‌ ୱିତୁ ୱିତୁ କେତେକ୍‌ ବିୟାନ୍‌ ହାଜ଼ି କଚଣ୍‌ତ ଆର୍‌ନାତ୍‌, ପାଚେ ପଟିଂ ୱାଜ଼ି ହେଦାଂ ତିନିକ୍‌ । \v 5 ଆରେ କେତେକ୍‌ ଅଲପ୍‍ ଚିକ୍‌ଲା ମାନି କାଲ୍‌କୁ କୁଡ଼ିତ ଆର୍‌ନାତ୍‌ ଆରି ବେସି ଚିକ୍‌ଲା ହିଲ୍‍ୱି କାଜିଂ ହାଣ୍ଡେଲ୍‌ ନେସ୍‌ନାତ୍‌ । \v 6 ମାତର୍‌ ୱେଡ଼ା ହତ୍‌ତିସ୍‌ ମୁର୍‌ଜା ଆନାତ୍‌ ଆରେ ଚିରା ହାର୍‌ କିଜ଼ି ହାଲ୍‌ୱିତି କାଜିଂ ୱାଜ୍‌ଜି ହାଚାତ୍‌ । \v 7 ଆରେ କେତେକ୍‌ ୱାଡ଼ି କୁଡ଼ିକାଙ୍ଗ୍‌ ଆର୍‌ନାତ୍‌, ଆରେ ୱାଡ଼ିକୁଡ଼ି ନିଙ୍ଗ୍‌ଜି ଗାଜା ଆଜ଼ି, ହେୱାକାଂ ଡାବାୟ୍‌ କିନିକ୍‌ ଆରି ଇନାକାପା ପାଡ଼୍‌ ୱାଉତ୍‌ । \v 8 ପାଚେ, ହାର୍‌ଦି ମେଦ୍‌ନିତ ଆର୍‌ନାତ୍‌, ଆରି ନେସ୍‌ଦି ପାନ୍‌ଚି ନିଙ୍ଗ୍‌ଜି ରିକଡ଼ି ଦସ୍‌ ଗାଡ଼୍‌ହା, ତିନ୍‌କଡ଼ି ଗାଡ଼୍‌ହା ଆରେ ପାଞ୍ଚ୍‌କଡ଼ି ଗାଡ଼୍‌ହା ପାତେକ୍‌ ପାଡ଼୍‌ ଆସ୍ତାତ୍‌ ।” \p \v 9 ପାଚେ ହେୱାନ୍‌ ଇଚାନ୍‌, “ଇନେରିଂ ୱେଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍‌ କିତୁଲ୍‌ ମାନାତ୍‌, ହେୱାନ୍‌ ୱେନେନ୍ ।” \s ଜିସୁ କାତା ୱେଚ୍‌ଚି ବୁଜାୟ୍‌ କିତାନ୍‌ \r (ମାତିଉ ୧୩:୧୦-୧୭; ଲୁକ ୮:୯-୧୦) \p \v 10 ହେୱାନ୍‌ ରକାନ୍‌ ମାନିୱେଡ଼ାଲିଂ ତା ହାଙ୍ଗ୍‍ଦାକାର୍ ବାରଜାଣ୍‌ ଚେଲାର୍‌ ଲାହାଙ୍ଗ୍‌ ହେୱାନିଂ ହେ ଉତର୍‌ମୁଡ଼୍‌କୁ ବିସ୍ରେ ୱେନ୍‌ବେଦେଂ ଲାଗାତାର୍‌ । \v 11 “ହେବେଣ୍ଡାଂ ହେୱାନ୍‌ ହେୱାରିଂ ଇଚାନ୍‌,” ଇସ୍ୱର୍‌ତି ରାଜିନି ଡ଼ୁକ୍‌ତି କାତା, ପୁଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍‌ କାଜିଂ ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ସାକ୍ତି ହିଦ୍‍ୟା ଆତାତ୍‌ନ୍ନା, “ମାତର୍‌ ହେ ବାର୍‌ତି ମାନାୟାରିଂ ସବୁ ବିସ୍ରେ ଉତର୍‌ମୁଡ଼୍‌ ଇନ୍ୟାନାତା, \v 12 ଇନେସ୍‌ \q1 ହେୱାର୍‌ ହୁଡ଼୍‌ଜି ହୁଡ଼୍‌ଜି ବୁଜାଆଦେଂ ଆଡୁର୍‌, \q1 ଆରି ୱେନୁ ୱେନୁ ପୁଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍‌ ଆଡୁର୍‌, \q1 କାତେହିନା ହେୱାର୍‌ ଇସ୍ୱର୍‌ତାକେ ୱାନାର୍‌ \q1 ଆରି କେମା ପାୟା ଆନାର୍‌ ।” \s ଜିସୁ ବିୟାନ୍‌ ୱିତ୍‍ନି କାତା ୱେଚ୍‌ଚାନ୍‌ \r (ମାତିଉ ୧୩:୧୮-୨୩; ଲୁକ ୮:୧୧-୧୫) \p \v 13 ହେୱାନ୍‌ ଆରେ ହେୱାରିଂ ଇଚାନ୍‌, “ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ଇ କାତା ବୁଜା ଆଉଦେରା କି ? ଲାଗିଂ ଇନେସ୍‌ ବିନେନି ୱିଜ଼ୁ ଉତର୍‌ମୁଡ଼୍‌ ବୁଜା ଆଦେଂ ଆଡ୍‌ନାଦେର୍‌ ? \v 14 ୱିତ୍‌ନାକାନ୍‌ ଇସ୍ୱର୍‌ତି ବେରଣ୍‌ ୱିତ୍‌ନାନ୍ । \v 15 ଇନେର୍‌ ୱେନାର୍‌, ଆରେ ୱେଚ୍‌ଚି ଦାପ୍ରେ ସୟ୍‌ତାନ୍‌ ୱାଜ଼ି ହେୱାର୍‌ ତାକେ ୱିତ୍‌ତାକା ବେରଣ୍‌ କିସ୍ତି ଅନାତ୍‌ । ହେୱାର୍‌ ବେରଣ୍‌ ୱିତ୍ୟାଆତି ହାଜ଼ିନି ମେଦ୍‌ନି ଲାକେ । \v 16 ହେ ଲାକେ, ଇନେର୍‌ ଆଏତ୍‌ ବେରଣ୍‌ ୱେଚ୍‌ଚି ଦାପ୍ରେ ୱାର୍‌ୟା ଆଜ଼ି ହେଦାଂ ମାନି କିତାର୍‌, \v 17 ମାତର୍‌ ହେୱାର୍‌ ତାକେ ଚିରାବିତ୍ରେ ହାଲ୍‌ୱି କାଜିଂ ଅଲପ୍‍ ଦିନ୍‌ ତିର୍‌ ମାନ୍‌ଗାନାର୍‌, ପାଚେ ବେରଣ୍‌ କାଜିଂ ଦୁକ୍‌ କି ନିନ୍ଦା ୱାତିସ୍‌ ହେ ଦାପ୍ରେ ବାଦାପାୟା ଆନାର୍‌, ହେୱାର୍‌ ୱିତିୟାତି କାଲ୍‌କୁଡ଼ିନି ମେଦ୍‌ନି ଲାକେ । \v 18 ୱାଡ଼ି କୁଡ଼ିତ ଆର୍‌ତି ବିୟାନ୍‌ ଲାକେ ହେ ନେକ୍ରିକାବୁର୍‌ ଆରେ କେତେଜାଣ୍‌ ୱେନାର୍‌, \v 19 ମାତର୍‌ ସଁସାର୍‌ନି ଚିନ୍ତା, ଦାନ୍‌ ଲବ୍‌ରା ଆରି ବାରବିନି ଲାବ୍‌ଡ଼ି ହେୱାର୍‌ ମାନ୍‌ତିଂ ଗୁରାୟ୍‌ କିନି କାଜିଂ ହେ କାତା ପାଡ଼୍‌ ପାୟା ଆଉତ୍‌ । \v 20 ଆରେ, ଇନେର୍‌ ବେରଣ୍‌ ୱେନ୍‌ଞ୍ଜି ହେଦାଂ ମାନିକିନାର୍‌ ଆରି ରିକଡ଼ିଦସ୍‍ ଗାଡ଼୍‌ହା, ତିନିକଡ଼ି ଗାଡ଼୍‌ହା, ଆରେ ପାଞ୍ଚ୍‍କଡ଼ି ଗାଡ଼୍‌ହା ପାଡ୍‌ ୱାନାତ୍‌, ହେୱାର୍‌ ୱିତିୟା ଆଜ଼ି ମାଚି ହାର୍ଦି ମେଦ୍‌ନି ଲାକେ ।” \s ମାଣ୍‌ ତାରେନ୍‌ ବଇଟା \r (ଲୁକ ୮:୧୬-୧୮) \p \v 21 ଆରେ ରଗ ହେୱାନ୍‌ ହେୱାରିଂ ଇଚାନ୍‌, “ଇନେର୍‌ ଇନାୱାଡ଼ାଂ ବଇଟା ଆହି କିଜ଼ି ମାଣ୍‌ ତାରେନ୍‌ କି କାଟେଲ୍‌ ତାରେନ୍‌ ଇନାକା ଇଟ୍ୟା ଆନାତ୍‌ ? ବଇଟା ଇଟ୍‌ନି ବାହା ଜପି ଇଟ୍‌ଦେଂ ଇଞ୍ଜି ତାହି ୱାୱାକା ? \v 22 \x + \xo ୪:୨୨ \xo*\xt ମାତିଉ ୧୦:୨୬; ଲୁକ ୧୨:୨.\xt*\x*ଇନାକିଦେଂକି ଚଞ୍ଜ୍‌ୟା ଆୱାକା ଇନାକା ଆକାୟ୍‌, ଆରେ ଜଦି ଡ଼ୁକ୍‌ତାତ୍‌ନ୍ନା, ହେଦାଂ ବାର୍ତ ହତ୍‍ତେଂ ଡ଼ୁକ୍‌ତାତ୍‌ନ୍ନା । \v 23 ଜଦି ଇନେରିଂ ୱେଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍‌ କିତୁଲ୍‌ ମାନାତ୍‌, ହେୱେନ୍‌ ୱେନେନ୍ !” \p \v 24 ହେୱାନ୍‌ ପାଚେ ହେୱାରିଂ ଇଚାନ୍‌, “ଇନାକା ୱେନାଦେରା, ହେ ବିସ୍ରେ ଜାଗ୍ରତ୍‌ । ଇମ୍‌ଣି ମାଣ୍‍ତାଂ ଲାଚ୍‍ନାସ୍‍, ହେ ମାଣ୍‍ତାଂ ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ଲାଜ୍‌ଜି ହିଦ୍‌ନାତ୍‌, ଆରି ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ଆଦିକ୍‌ ହିଦ୍ୟା ଆନାତ୍‌ । \v 25 ଇନାକିଦେଂକି ଇନେରିଂ ମାନାତ୍‌, ତାଙ୍ଗ୍‌ ହିୟାଆନାତ୍; ଆରି ଇନେରିଂ ହିଲୁତ୍‌, ତା ତାକେ ଇନାକା ମାନାତ୍‌, ହେଦାଂ ଇସ୍ୱର୍‌ ତାକେଣ୍ଡାଂ ଅନାନ୍‌ ।” \s ଗାଜାଆନି ବିୟାନ୍‌ନି କାତା \p \v 26 ଆରେ ରଗ ହେୱାନ୍‌ ଇଚାନ୍‌, ଇସ୍ୱର୍‌ତି ରାଜି ଇ ଲାକେ, ରୱାନ୍‌ ଜାର୍‌ ମେଦ୍‌ନିତ ବିୟାନ୍‌ ୱିତ୍‌ନାନ୍‌ । \v 27 ପାଚେ, ରୱାନ ମାନାୟ୍‌ ନାଣା ହୁନ୍‌ଞ୍ଜ୍‌ନାନ୍‌ ଆରି ଅଜଡ଼୍‌ ଆତିସ୍‌ ଜାଗ୍ରତ୍‌ ଆନାନ୍‌, ଆରି ବିୟାନ୍‌ ଇନେସ୍‌ କିଜ଼ି ନେସ୍‌ଇ ପାନ୍ତାତ୍‌, ହେଦାଂ ହେୱାନ୍‌ ପୁନୁନ୍ । \v 28 ମେଦ୍‌ନି ନିଜେ ପାଡ଼୍‌ ଆହିକିନାତ୍‌, ପର୍ତୁମ୍‌ ଆକି, ପାଚେ କେନ୍ଦା, ତା ପାଚେ ଜିକିତ ଗଁମ୍‌ ବାର୍ତି । \v 29 ମାତର୍‌ ତାସ୍‌ ହେନ୍‌ତାତେ ତାସ୍‌ ସମୁ ୱାତିସ୍‌ ହେୱାନ୍‌ କୱେସ୍‌ ଲାହାଙ୍ଗ୍‌ ତ୍ରେସ୍‌ନାନ୍‌ । \s ହାର୍‌ହୁ ବିୟାନ୍‌ ନି ଉତର୍‌ମୁଡ଼୍‌ \r (ମାତିଉ ୧୩:୩୧-୩୨,୩୪; ଲୁକ ୧୩:୧୮-୧୯) \p \v 30 ଜିସୁ ଆରେ ଇଚାନ୍‌, “ଆସେଙ୍ଗ୍‌ ଇନେର୍‌ ଲାହାଙ୍ଗ୍‌ ଇସ୍ୱର୍‌ ରାଜିତିଂ ଡାଡ଼ାୟ୍‍ କିନାସ୍‌ ? କି ଆରେ ଇମ୍‌ଣି ଉତର୍‌ମୁଡ଼୍‌ତ ହେଦାଂ ବୁଜାୟ୍‌ କିନାସ୍‌ ? \v 31 ହେଦାଂ ରଞ୍ଜାଙ୍ଗ୍‌ ହାର୍‌ହୁ ମାଞ୍ଜି ଲାକେ; ମେଦ୍‌ନିତ ୱିତିନି ୱାଡ଼ାଙ୍ଗ୍‌ ହେଦାଂ ପୁର୍ତିତ ସବୁ ପାଡ଼୍‍ତାଂ ହାରୁ । \v 32 ମାତର୍‌ ୱିତିସ୍‌ ହେଦାଂ ପାନ୍‌ଚି ସବୁ କୁଚାତାଂ ଗାଜା ଆନାତ୍‌, ପାଚେ ଡାଡ଼୍‌ ଏଲେଙ୍ଗ୍‌ ଆଜ଼ି ଗାଜା ଗାଜା ଆନିଂ ଜେ, ଆକାସ୍‌ନି ପଟିଂ ହେ ହିତ୍‍ଡ଼ିତ ବାହା କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଡ୍‌ନିକ୍‌ ।” \p \v 33 ହେୱାନ୍‌ ଇ ଲାକେ ବେସି ଉତର୍‌ମୁଡ଼୍‌ ହୁଦାଂ ହେୱାରିଂ ୱେନ୍‌ଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍‌ ବୁଜାଆନି ସାକ୍ତି ସମାନ୍‌ ହେୱେର୍‌ ଲାଗେ ବେରଣ୍‌ ପର୍‌ଚାର୍‌ କିଜ଼ି ମାଚାନ୍‌, \v 34 ଆରେ ଉତର୍‌ମୁଡ଼୍‌ ୱେଚ୍‍ୱାଦାଂ ହେୱାନ୍‌ ହେୱାର୍‌ ତାକେ ଇମ୍‌ଣି ବେରଣ୍‌ପା ଇନ୍‌ୱାଦାଂ ମାଚାନ୍‌ । ମାତର୍‌ ହେୱାନ୍‌ ବିନେନିକାର୍‌ ହିଲ୍‌ୱି ୱେଡ଼ାଲିଂ କାତା ତାଙ୍ଗ୍‌ ହେ ଚେଲାରିଂ ସବୁ ବିସ୍ରେ ବୁଜାୟ୍‌ କିଜ଼ି ମାଚାନ୍‌ । \s ଜିସୁ ଗାଜା ଦୁକାତିଙ୍ଗ୍‌ ତିର୍‌ କିନାକା \r (ମାତିଉ ୮:୨୩-୨୭; ଲୁକ ୮:୨୨-୨୫) \p \v 35 ହେଦାଂ କାଜିଂ ମ୍ଡିକାହାରେସ୍‌ ଆତିଲେ ଜିସୁ ହେୱାରିଂ ଇଚାନ୍‌, “ୱାଡୁ, ହାମ୍‌ଦୁର୍‌ ଆନ୍‌ଟି ପାଡ଼୍‌କା ହାନାସ୍‌ ।” \v 36 ହେବେତାଂ ହେୱାର୍‌ ମାନାୟାରିଂ ପିସ୍ତି, ଜିସୁ ଇମ୍‌ଣି ଡଙ୍ଗାତ ମାଚାନ୍‌, ହେ ଲାକେ ହେୱାନ୍‌ ଡଙ୍ଗା ଲାହାଙ୍ଗ୍‌ ଅଜ଼ି ହାଚାର୍‌, ପାଚେ ବିନ୍‌ ବିନ୍‌ ଡଙ୍ଗାଙ୍ଗ୍‌ପା ହେୱାନ୍‌ ହୁକେ ମାଚିକ୍‌ । \v 37 ଆରି, ତ୍ରିପ୍‌କୁ ହୁଜ଼ାୱାଣି ଆତାତ୍‌, ପାଚେ ଲଡ଼ି ପଡ୍‍ନି କାଜିଂ ଡଙ୍ଗାତ ଏଜ଼ୁଂ ବାର୍ତି ଆଦେଂ ଲାଗିତିକ୍‌ । \v 38 ହେ ଏଚେକାଡ଼୍‌ଦ ହେୱାନ୍‌ ଡଙ୍ଗାନି ପାଚ୍‌ବାଗାଂ ଆକ୍‌ସା କାପ୍‌ଡ଼ା ପାଟାତ ଡୁପ୍‌ଚି ହୁନ୍‌ଜି ମାଚାନ୍‌; ଆରେ ହେୱାର୍‌ ହେୱାନିଂ ନିକ୍‌ଚି ଇଚାର୍‌, “ଏ ଗୁରୁ, ଆପେଂ ହାତାପ୍‌, ନିଙ୍ଗ୍‌ ଇନାକା ଚିନ୍ତା ହିଲୁତ୍‌ ?” \p \v 39 ଇବେଣ୍ଡାଂ ହେୱାନ୍‌ ନିଙ୍ଗ୍‌ଜି ଦୁକାତିଙ୍ଗ୍‌ ଦାକା ହିଜ଼ି ଲଡ଼ିତିଂ ଇଚାନ୍‌, “ପ୍ଡକ୍‌ ଇନା, ଚିମ୍‌ରା !” ହେବେଣ୍ଡାଂ ଦୁକା ମଦା ଆତାତ୍‌ ଆରେ ସବୁ ତିର୍‌ ଆତାତ୍‌ । \v 40 ଆରେ, ହେୱାନ୍‌ ହେୱାରିଂ ଇଚାନ୍‌, ଏପେଙ୍ଗ୍‌ “ଇନେକିଦେଂ ଏଚେକ୍‌ ଡ୍ରିକୁଣା କାଦେର୍‌ ? ଇଦାଂ ! ଇନାକା ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ପାର୍ତି ହିଲୁତ୍‌ ?” \p \v 41 ହେବେ ହେୱାର୍‌ ବେସି ପାଣ୍ଡ୍ରା ଆଜ଼ି ହେୱେର୍‌ ହେୱାର୍‌ ୱେଚ୍‌ପା ଆଦେଂ ଲାଗାତାର୍‌, “ଇୱାନ୍‌ ଜେ ଇନେନ୍‌ ? ଦୁକା ଆରେ ହାମ୍‌ଦୁର୍‌ ରିଣ୍ଡାଂପା ଇୱାନ୍‌ ବଲ୍‌ ମାନି କିନିକା !” \c 5 \s ଜିସୁ ରୱାନ୍‌ ପୁଦା ଡୁୟାଆତା କାନିଂ ଉଜ୍‌ କିତାନ୍‌ \r (ମାତିଉ ୮:୨୮-୩୪; ଲୁକ ୮:୨୬-୩୯) \p \v 1 ପାଚେ ଜିସୁ ଚେଲାହିର୍‌ ଗାଲିଲି ହାମ୍‌ଦୁର୍‌ ଆନ୍‌ଟି ପାଡ଼ାକା ଗରାସିୟର୍‌ ମାନି ନାସ୍ତ ଏକାତାର୍‌ । \v 2 ଜିସୁ ଡଙ୍ଗାତାଂ ଜୁତି ଦାପ୍ରେ ର ବାନ୍ୟା ଜିବୁନ୍ ଆତାକାନ୍‌ ଦୁଗେର୍‌ ତାଙ୍ଗ୍‌ ହତ୍‌ତାନ୍ ଆରେ ହେୱାନିଂ ଗିଟା ଆତାନ୍‌ । \v 3 ହେୱାନ୍‌ ଦୁଗେର୍‌ତ ବାହା କିଜ଼ି ମାଚାନ୍‌, ହେୱାନିଂ ଆରେ ଇନେର୍‌ ହିକ୍‌ଡ଼ିଂ ଗାଚ୍‌ଚେଙ୍ଗ୍‌ ଆଡ୍‌ୱାଦାଂ ମାଚାର୍‌, \v 4 ହେୱାନ୍‌ ବେସିହଟ୍‌ ହିକ୍‌ଡ଼ିଂ ଆରେ କାଗଡ଼ା ଗାଚ୍‌ପିସ୍‌ ମାଚାର୍‌, ହେୱାନ୍‌ ହିକ୍‌ଡ଼ିଂ ନାଟ୍‌ଚି ଗନ୍ଦା ଗନ୍ଦା କିଜ଼ି ଡ୍ରିପ୍‌କିସ୍‌ ମାଚାନ୍‌, ଆରେ ହେୱାନିଂ ଇନେର୍‌ ଗାଚ୍‌ଚେଙ୍ଗ୍‌ ସାକ୍ତି ହିଲ୍‌ୱାତାତ୍ \v 5 ହେୱାନ୍‌ ନାଣା ୱେଡ଼ା ସବୁ ୱେଡ଼ାଙ୍ଗ୍‌ ଦୁଗେର୍‌ ତାକେ ଆରେ ମାଡ଼ିଜପି ମାନ୍‌ଞ୍ଜି କିର୍‌ଡ଼ିପାଡ଼ି କିଜ଼ି ମାଚାନ୍‌, ପାଚେ କାଲ୍‌ହୁକେ ଜାର୍‌ ଗାଗାଡ଼୍‌ତିଂ ଗାୱାଦାୱ୍‌ କିଜ଼ି ମାଚାନ୍‌ । \p \v 6 ହେୱାନ୍‌ ଜିସୁଙ୍ଗ୍‌ ଦେହାତାଂ ହୁଡ଼୍‌ଜି ହନ୍‌ଚି ୱାଜ଼ି ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ଜୱାର୍‌ କିତାନ୍‌, \v 7 ଆରେ ଗାଜା କାଟ୍‌ତାଂ କିକିରାଡିଂ ଆଜ଼ି ଇଚାନ୍‌, “ଏ ସତ୍‌ତି ଗାଜା ଇସ୍ୱର୍‌ ମେହି ଜିସୁ ! ନି ହୁଦାଂ ନାଦି ଇନାକା ମାନାତ୍‌ ? ନିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ଇସ୍ୱର୍‌ ତର୍‌ଦାଂ ରାଣ୍‌ ହିଦ୍‌ନାଙ୍ଗା, ନାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ କସ୍ଟ ହିଦ୍‍ମା !” \v 8 ଲାଗିଂ ଜିସୁ ହେୱାନିଂ ଇଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍‌ ହାଲ୍‌ଜି ମାଚାନ୍‌, “ଆଡ଼େ ବାନ୍ୟା ପୁଦା, ଇ ମାନାୟ୍‌ ତାକେଣ୍ଡାଂ ହସି ହାଲା !” \p \v 9 ଆରେ, ଜିସୁ ହେୱାନିଂ ୱେନ୍‌ବାତାନ୍‌, “ନି ତର୍‌ ଇନା ତର୍‌ ? ହେୱାନ୍‌ ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ଇଚାନ୍‌, ନା ତର୍‌ ‘ବାହିନି’ ଲାଗିଂ ଆପେଂ ହେନି !” \v 10 ପାଚେ, ହେୱାନ୍‌ ହେଦାଂ କାଜିଂ ହେୱାରିଂ ହେ ବାର୍‌ତ ଅଲ୍‌ଗା ନାସ୍‌ ପକ୍‌ୱାଦାଂ ମାଚାନ୍‌, ହେଦାଂ କାଜିଂ ହେୱାନ୍‌ ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ବେସି ଗୱାରି କିତାନ୍‌ । \p \v 11 ହେବେ ମାଡ଼ି କନାତ ପାଞ୍ଜିଙ୍ଗ୍‌ ର ମାନ୍ଦା ହାରା ଆଜ଼ି ମାଚିକ୍‌ । \v 12 ଆରେ, ହେୱାଙ୍ଗ୍‌ ଜିସୁଙ୍ଗ୍‌ ଗୱାରି କିଜ଼ି ଇଚିକ୍‌, “ହେ ପାଞ୍ଜିଙ୍ଗ୍‍ ବିତ୍ରେ ହଣିକାଜିଙ୍ଗ୍‍ ମାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ତା ତାକେ ପକ୍‌ତା ।” \v 13 ହେୱାନ୍‌ ହେୱାରିଂ ହେଲ ହିତିଲେ, ବାନ୍ୟା ଜିବୁନିଙ୍ଗ୍‌ ହସି ପାଞ୍ଜିଙ୍ଗ୍‌ ବିତ୍ରେ ହଟିକ୍‌; ହେବେ ହେବେଣ୍ଡାଂ ହେ ମାନ୍ଦା ବେସି ତାନ୍ଦ୍ରାତାଙ୍ଗ୍ ହନ୍‍ଚିହାଲ୍‍ଜି ହାମ୍‌ଦୁର୍‌ ଗୁଟିତାଂ ଆର୍ଜି ମୁନ୍ଞ୍ଜି ହାତିଙ୍ଗ୍‌ । ୱିଜ଼ୁ ପାଞ୍ଜିଙ୍ଗ୍‌ ଆନ୍‌ମାନ୍‌ତାଂ ରି ହାଜାର୍‌ ମାଚିକ୍‌ । \p \v 14 ହେୱାକାଂ ହାରାଇ କିଜ଼ି ମାଚି ମାନାୟ୍‌ ହଞ୍ଚି ହାଲ୍‌ଜି ଗାଡ଼୍‌ଦ ଆରେ ନାସ୍‌କୁକାଂ ୱେଚ୍‌ଚାର୍; ହେବେ ଲକୁ ଇନାକା ଗିଟା ଆତାତ୍‌ନ୍ନା ଇଞ୍ଜି ହୁଡ଼ୁଗା ୱାତାର୍ । \v 15 ଆରେ, ହେୱାର୍‌ ଜିସୁ ତାକେ ୱାଜ଼ି ହେ ପୁଦା ଡୁୟାଆତାକାନ୍‍, ଇଚିସ୍‌, ଇନେରିଂ ହିଗ୍‌ଦ ବାହିନି ପୁଦା ଡୁଜ଼ି ମାଚାତ୍‌, ହେୱାନ୍‌ ହେନ୍ଦ୍ରା ଉସ୍ପିସ୍‌ ହାର୍ଦି ମାନ୍ତ କୁଚ୍‌ଚି ମାନାକା ହୁଡ଼୍‌ଜି ପାଣ୍ଡ୍ରା ଆତାର୍‌ । \v 16 ଆରେ, ଇନେର୍‌ ହୁଡ଼୍‌ଜି ମାଚାର୍‌, ହେୱାର୍‌ ହେ ପୁଦା ଆହ୍‌ୟା ଆତାକାନ୍‌ କାଜିଂ ଇନାକା ଗିଟା ଆଜ଼ି ମାଚାତ୍‌, ହେଦାଂ ଆରି ପାଞ୍ଜିଙ୍ଗ୍‌ ବିସ୍ରେ ହେୱାର୍‌ ତାକେ ହାଲ୍‌ଜି ବେରଣ୍‌ ୱେଚ୍‌ଚେଙ୍ଗ୍‌ ଲାଗାତାର୍‌ । \p \v 17 ହେବେଣ୍ଡାଂ ହେୱେର୍‌ ହେୱାର୍‌ ହାନ୍ଦିତାଂ ହାଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍‌ ଜିସୁଙ୍ଗ୍‌ ଗୱାରି କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଲାଗାତାର୍‌ । \p \v 18 ପାଚେ ହେୱାନ୍‌ ଡଙ୍ଗାତ ଦୁମ୍‌ନି ୱେଡ଼ାଲିଂ, ଇମ୍‌ଣି ମାନାୟ୍‌ତିଂ ଆଗେ ପୁଦା ଆସ୍ତି ମାଚାତ୍‌, “ଜିସୁ ତା ଲାହାଂ ମାନି କାଜିଂ ଚାନେକ୍‌ ଚାନେକ୍‌ ଗୱାରି କିତାନ୍‌ !” \p \v 19 ମାତର୍‌ ଜିସୁ ହେଲ ହିୱାଦାଂ ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ଇଚାନ୍‌, “ମି ଇଞ୍ଜ, ମି ୱାସ୍କିନିକାର୍‌ ତାକେ ହାଲା, ପାଚେ ମାପ୍ରୁ ନି କାଜିଂ ଇନା ଇନାକା କାମାୟ୍‌ କିତାତ୍‌ନା ଆରି ନି କାଜିଂ ଇମ୍‌ଣି ଦୟା ଚଚାତାତ୍‌ନା, ହେ ସବୁ ହେୱାରିଂ ୱେଚା ।” \p \v 20 ତା ପାଚେ ହେୱାନ୍‌ ହାଲ୍‌ଜି, ଜିସୁ ହେୱାନ୍‌ କାଜିଂ ଇମ୍‌ଣି ଇମ୍‌ଣି କାମାୟ୍‌ କିଜ଼ି ମାଚାନ୍‌, ହେ କାମାୟ୍‌ ଦେକାପଲି, ଇଚିସ୍‌ ଦସ୍‌ଗଟା ଗାଡ଼୍‌ତ ସୁଣାୟ୍‌ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଲାଗାତାନ୍‌, ହେବେ ୱିଜ଼ାକାର୍‌ ୱେନ୍‌ଞ୍ଜି କାବା ଆତାର୍‌ । \s ଜିସୁ ହାତି ଗାଡ଼୍‌ଚେଂ ଜିପ୍‌ତାନ୍‌, ଆରେ ର କଗ୍‌ଲେଂ ଉଜ୍‌ କିତାନ୍‌ \r (ମାତିଉ ୯:୧୮-୨୬; ଲୁକ ୮:୪୦-୫୬) \p \v 21 ଜିସୁ ଡଙ୍ଗାତାଂ ନାସି ଆରେ ରଗ ଉଲ୍‌ଟି ୱାତାନ୍‌, ତା ପାଚେ ହାମ୍‌ଦୁର୍‌ ଗୁଟିତ ମାନି ସମୁତ ବେସି ହେନି ଲକୁ ତା ଲାଗେ ରୁଣ୍ଡା ଆତାର୍‌ । \v 22 ହେ ପାଦ୍‌ନା ନାଟି କୁଟୁମ୍‌ ଇଲ୍‌ ମୁଣିକା ବିତ୍ରେ ଜାଇରସ୍‌ ତର୍‌ଦାକାନ୍‌ ରକାନ୍‌ ୱାଜ଼ି ହେୱାନିଂ ହୁଡ଼୍‌ଜି କାଲ୍‌କୁ ତାରେନ୍‌ ଡାଣ୍ଡାହାଣ୍‌ ମାକ୍‌ତାନ୍, \v 23 “ଆରେ ବେସି ଗୱାରି କିଜ଼ି ଇଚାନ୍‌, ନା ଗାଡ଼୍‌ ହାତିଲାକେ, ହେଦେଲ୍‌ ଇନେସ୍‌ ରାକ୍ୟା ପାୟାଜ଼ି ଜିନାତ୍‌, ହେଦାଂ କାଜିଂ ଏନେଙ୍ଗ୍‌ ୱାଜ଼ି ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ କେଇ ଡୁୱା ।” \p \v 24 ଇବେଣ୍ଡାଂ ହେୱାନ୍‌ ତା ହୁଦାଂ ହାଚାନ୍‌, ଆରି ବେସିହେନି ମାନାୟ୍‌ ହେୱାନ୍‌ ପାଚେ ପାଚେ ହାଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍‌ ଲାଗାତାର୍‌, ଆରେ ହେୱାର୍‌ ତା ଜପି କୁସ୍‌ପିସ୍‌ ମାଚାର୍‌ । \p \v 25 ହେ ପାଦ୍‌ନା ବାର ବାର୍ହୁ ପାତେକ୍‌ ଗାଗାଡ଼୍‌ ନାଡ୍‌ୱି ରଗ୍‌ନି ର କଗ୍‌ଲେ, \v 26 ଇନେସ୍‌କି ବେସି ଡାକ୍ତର୍‌ ତାଂ ବେସି ଦୁକ୍‌ପାୟା ଆଜ଼ି ଦାନ୍‌ ୱିସ୍ତିଲେପା ଅଲପ୍‍ ପା ହାରା ଆୱାଦାଂ ତାଦେଲ୍‌ ଆଦିକ୍‌ ବେମାର୍‌ ଆଜ଼ି ମାଚାତ୍‌ । \v 27 ହେଦେଲ୍‌ ଜିସୁ ବେରଣ୍‌ ୱେନ୍‌ଞ୍ଜି ମାନାୟ୍‌ ବିତ୍ରେ ପାଚ୍‌ ବାଗାଙ୍ଗ୍‌ ୱାଜ଼ି ହେୱାନ୍‌ ହେନ୍ଦ୍ରାନି ଚେଲିଂ ଡୁତାତ୍‌, ଇନାକିଦେଂକି ହେଦେଲ୍‌ ଇଞ୍ଜି ମାଚାତ୍‌, \v 28 “ମାତର୍‍ଜେ ହେ ହେନ୍ଦ୍ରା ଡ଼ୁତାଂଚି ଆନ୍‌ ଉଜ୍‌ ଆନାଙ୍ଗ୍‌ ।” \p \v 29 ହେ ଦାପ୍ରେ ତା ନେତେର୍‌ ହନାକା ଟେବା ଆତାତ୍‌, ଆରେ ହେଦେଲ୍‌ ଜେ ରଗ୍‌ତାଂ ଉଜ୍‌ ଆତାତ୍‌ନ୍ନା, ଇଦାଂ ହେଦେଲ୍‌ ତା ଗାଗାଡ଼୍‌ତ ପୁଚାତ୍‍ । \v 30 ହେ ଦାପ୍ରେ ଜିସୁ ତାଙ୍ଗ୍‌ ସାକ୍ତି ହଜ଼ି ହାନାକା ମାନ୍ତ ପୁଞ୍ଜି, ମାନାୟ୍‌ ବିତ୍ରେ ଜେଣ୍‌ପାଡ଼୍‌କା ମାସ୍‌ଦି ଇଚାନ୍‌, “ଇନେର୍‌ ନା ହେନ୍ଦ୍ରା ଡୁତ୍‌ତାର୍‌ ?” \p \v 31 ତା ଚେଲାହିର୍‌ ହେୱାନିଂ ଇଚାର୍‌, “ଏନେଙ୍ଗ୍‍ତ ହୁୁଡୁନାୟା, ମାନାୟାର୍‌ ନି ଜପି କୁସ୍‌ପା ଆଦ୍‌ନାରା, ଆରି ଏନ୍‌ ଇନାୟା, ଇନେର୍‌ ନାଙ୍ଗ୍‌ ଡୁତ୍‌ତାର୍‌ ?” \p \v 32 ମାତର୍‌ ଜେ ଇଦାଂ କିଜ଼ି ମାଚାତ୍‌, ହେଦାଂ ହୁଡ଼୍‌ଦେଂ ହେୱାନ୍‌ ଚାରିବେଣ୍‌ତାଂ କାଣ୍‌କୁ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଲାଗାତାନ୍‌ । \v 33 ହେବେଣ୍ଡାଂ ହେ କଗ୍‌ଲେ ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ସବୁ ଗିଟା ଆତାକା, ଆରେ ହେଦାଂ ପୁଞ୍ଜି ପାଣ୍ଡ୍ରୁତିଂ ତ୍ରିଗ୍‌ଜି ତ୍ରିଗ୍‌ଜି ୱାଜ଼ି ହେୱାନିଂ ଡାଣ୍ଡାହାଡ଼୍‌ ମାଗ୍‌ଜି ୱିଜ଼ୁ ହାତ୍‌ପା କାତା ହେୱାନିଂ ୱେଚ୍‌ଚାତ୍‌ । \v 34 ତା ପାଚେ ଜିସୁ ହେଦେଲିଂ ଇଚାନ୍‌, “ଏ କଇ, ନି ପାର୍ତିତାଂ ନିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ଉଜ୍‌ କିଜ଼ି ମାଞ୍ଜ୍‌ନାତ୍ । ଏନ୍‌ ସୁସ୍ତାତାଂ ହାଲା, ଆରେ ନି ରଗ୍‌ତାଂ ଉଜ୍‌ ଆଜ଼ି ମାନା ।” \p \v 35 ହେୱାନ୍‌ ଇ ବେରଣ୍‌ ଇନିହିଙ୍ଗ୍, ତା ନାଟି ମୁଣିକା ଇଞ୍ଜି ଲକୁ ୱାଜ଼ି ଇଚାର୍‌, “ନି ଗାଡ଼୍‌ ହାତାତେ । ଗୁରୁଙ୍ଗ୍‌ ଇନାକିଦେଂ ଆରେ କସ୍ଟ ହିନାୟା ?” \p \v 36 ମାତର୍‌ ଜିସୁ ହେ ବେରଣ୍‌ ୱେନ୍‌ଞ୍ଜି ୱେନ୍‌ୱିତି ଲାକେ\f + \fr ୫:୩୬ \fr*\ft ୱେନ୍‌ଞ୍ଜି ୱେନ୍‌ୱିତି ଲାକେ; ନଲେ ପାଣ୍ଡ୍ରା ଆୱାଦାଂ ।\ft*\f* ଆଜ଼ି ନାଟି ମୁଣିକାଂ ଇଚାନ୍‌, “ପାଣ୍ଡ୍ରା ଆମା, ଜେ ମାତର୍‌ ପାର୍ତି କିୟା ।” \v 37 ପାଚେ, ଜିସୁ ପିତର୍‌ ଜାକୁବ୍‌ ଆରେ ତା ଟଣ୍ଡାହି ଜହନ୍‌ ପିସ୍ତି ଆରେ ଇନେରିଂ ପା ତା ଲାହାଙ୍ଗ୍‌ ହାଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍‌ ହିୱାତାନ୍ । \v 38 ହେୱାର୍‌ କୁଟୁମ୍‌ନି ମୁଡ଼୍‌ଦାକାନ୍‌ ଇଞ୍ଜ ୱାଜ଼ି, ହେୱାନ୍‌ ଇଞ୍ଜ ଆଡ଼ାକୁକା ଆନାକା ଆରେ ବିଲ୍‌କି ଆଜ଼ି ଆଡ଼୍‌ବାନାକା ହୁଡ଼୍‌ତାର୍‌, \v 39 ଆରି ବିତ୍ରେ ହାଲ୍‌ଜି ହେୱାରିଂ ଇଚାନ୍‌, “ଇନାକିଦେଂ ଆଡ଼ାକୁକା ଆନାଦେରା ? କଇହିମ୍‌ଣା ହାୱାତାତ୍‌ନା, ମାତର୍‌ ହୁଞ୍ଜ୍‌ନାତା ହେବେ ହେୱାର୍‌ ହେୱାନିଂ କିଜାୟ୍‌ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଲାଗାତାର୍‌ !” \p \v 40 ମାତର୍‌ ହେୱାନ୍‌ ୱିଜ଼ାକାରିଂ ବାର୍ତ ହପ୍‌ଚି କଇହିମ୍‌ଣା ତେହିଙ୍ଗ୍‌ ଲାତ୍ରାହିଙ୍ଗ୍‌ ଆରେ ତା ହାଙ୍ଗ୍‌ଦା କାରିଂ ଅଜ଼ି ହାଲ୍‌ଜି, କଇହିମ୍‌ଣା ଇମେତାକେ ମାଚାତ୍‌, ହେ ବାହାତ ହଣ୍‌ଗାତାର୍, \v 41 ଆରେ ହିମ୍‌ଣାତି କେଇ ଆସ୍ତି ହେଦେଲିଂ ଇଚାନ୍‌, “ଟଲିତାକୁମ୍,” ଇଚିସ୍‌ “ଏ କଇ ହିମ୍‌ଣା, ଆନ୍‌ ନିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ଇଞ୍ଜ୍‌ନାଙ୍ଗା, ନିଙ୍ଗା !” \p \v 42 ହେ ଦାପ୍ରେ କଇହିମ୍‌ଣା ନିଙ୍ଗ୍‌ଜି ବୁଲାଆଦେଂ ଲାଗାତାତ୍‌; ହେ କଇହିମ୍‌ଣା ବୟସ୍‍ ବାର ବାର୍ହୁ ଆଜ଼ି ମାଚାତ୍‌ । ହେବେ ହେୱାର୍‌ ୱିଜ଼ାକାର୍‌ କାବା ଆଜ଼ି ହାଚାର୍‌ । \v 43 ଆରେ, ଇନେର୍‌ପା ଜେ ଇ ବିସ୍ରେ ପୁନୁର୍‌, ଇଦାଂ କାଜିଂ ହେୱାନ୍‌ ହେୱାରିଂ ଡାଟ୍‌କିଜ଼ି ବଲ୍‌ ହିତାନ୍‌, ଆରେ “ହେ କଇହିମ୍‌ଣାଂ ଇଚୁଟିଂ ତିନାକା ହିଦେଂ ୱେଚ୍‌ଚାନ୍‌ ।” \c 6 \s ନାଜରିତ୍‌ନି ଲକୁ ଜିସୁଙ୍ଗ୍‌ ମାନି କିୱାତାର୍‌ \r (ମାତିଉ ୧୩:୫୩-୫୮; ଲୁକ ୪:୧୬-୩୦) \p \v 1 ହେ ବାହାତାଂ ଜିସୁ ଇମେତାକେ ଗାଜା ଆଜ଼ି ମାଚାନ୍‌ ଜାର୍‌ ଗାଡ଼୍‌ଦ ୱାତାନ୍ ଆରେ ତା ଚେଲାହିର୍‌ ତା ପାଚେ ପାଚେ ୱାତାର୍ । \v 2 ଜମ୍‌ନିବାର୍‌, ହେୱାନ୍‌ କୁଟୁମ୍‌ ଇଞ୍ଜ ହିକାଇ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଲାଗାତାନ୍‌ । ଆରେ, ବେସି ଲକୁ ହେୱାନ୍‌ କାତା ୱେନ୍‌ଞ୍ଜି କାବା ଆଜ଼ି ଇଚାର୍‌, “ଇୱାନ୍‌ ଇ ସବୁ ଇମେତାଂ ପୁଚାନ୍‌ନା ?” ପାଚେ, ଇୱାନ୍‌ ଇମ୍‌ଣି ବୁଦିହିୟା ଆତାତ୍‌ନ୍ନା ? “ଆରେ ଇମ୍‌ଣି ସାକ୍ତିନି କାମାୟ୍‌ ଇୱାନ୍ତି ତା କେଇ କାଜିଂ କାମାୟ୍‌ ଆନାତା, ଇ ସବୁ ଇନାକା ?” \v 3 ଇୱାନ୍‌ ଜେ ହେ ବାଡାୟ୍‌ ଆକାୟ୍‌ । ଇୱାନ୍‌ ହେ ମରିୟମ୍‌ ମେହି, ଆରି ଜାକୁବ୍‌, ଜସି, ଜିହୁଦା ଆରେ ସିମନ୍‌ ଟଣ୍ଡେନ୍‌ ଆକାୟ୍‌ ପାଚେ, “ଇୱାର୍‌ ତଣ୍‌ଦେହିକ୍‌ ଇବେ ମା ଲାହାଙ୍ଗ୍‌ ରଚେ ହିଲ୍‍ୱିତିକ୍” ଆରେ ଇଦାଂ ଇଞ୍ଜି ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ପାର୍ତି କିୱାତାର୍‌ । \p \v 4 \x + \xo ୬:୪ \xo*\xt ଜହନ୍‌ ୪:୪୪.\xt*\x*ହେବେତାଂ ଜିସୁ ହେୱାରିଂ ଇଚାନ୍‌, “ବିନେନିକାର୍‌ ରୱାନ୍‌ ବେଣ୍‌ବାକ୍‌ଣାୟ୍‌ କିନାକାନିଂ ଗୱାରି କିତାର୍‌, ମାତର୍‌ ହେ ନିଜେ ଗାଡ଼୍‌ନି ମାନାୟାର୍‌, ହେ ଲକ୍‌ବାକ୍‌ ଆରି ନିଜେ ଇଞ୍ଜ୍‌ନି ଲକ୍‌ବାକ୍‌ ପିସ୍ତି ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ଗୱାରି କିଉର୍‌ ।” \p \v 5 ପାଚେ, ଅଲପ୍‍ କେତେକ୍‌ ରଗିୟାରିଂ ଜପି କେଇ ଇଡ଼୍‌ଜି ହେୱାରିଂ ଉଜ୍‌ କିନାକା ପିସ୍ତି ଅଲ୍‌ଗା ଇମ୍‌ଣି ସାକ୍ତିତାଂ କାମାୟ୍‌ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଡ଼୍‌ୱା ତାନ୍‌ନ୍ଦେ । \v 6 ଆରେ, ହେୱାର୍‌ତି ପାର୍ତି କିୱାକା କାଜିଂ କାବା ଆତାର୍‌ । \s ଜିସୁ ବାରଜାଣ୍‌ ଚେଲାରିଂ ପକ୍‌ତାନ୍‌ \r (ମାତିଉ ୧୦:୫-୧୫; ଲୁକ ୯:୧-୬) \p \v 7 ପାଚେ ହେୱାନ୍‌ ବାରଜାଣ୍‌ ଲାଗେ କୁକ୍‌ଚି ହେୱାରିଂ ରିୟାର୍‌ ରିୟାରିଂ କିଜ଼ି ପକ୍ତେତେଂ ଆରାମ୍‌ କିତାନ୍‌ ଆରି ପୁଦାଂ ଡୁୟାଆତି ମାନାୟ୍‌ତିଂ ପିହିକିଦେଂ ଇଞ୍ଜି ହେୱାରିଂ ଆଦିକାର୍‌ ହିତାନ୍‌; \v 8 ଆରେ, “ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ହାନିହିଂ ମାତର୍‌ ଜେ ବାଡ୍‌ଗା ପିସ୍ତି ରୁଟି କି ଡରି ମଣାତ ଡାବୁଙ୍ଗ୍‌ ଆମାଟ୍‌ ଇଞ୍ଜି ହେୱାରିଂ ବଲ୍‌ ହିତାନ୍‌; \v 9 ମାତର୍‌ ହେୱାରିଂ କାଲ୍‌ଦ ପାଣ୍ଡାୟ୍‌ଙ୍ଗ୍ ତୁଜ଼ାଟ୍‌ ଇଚାନ୍‌, ରିଣ୍ଡାଂ ଆଙ୍ଗିଙ୍ଗ୍‌ ଆର୍ପେଦେଂ ମୁନା କିତାନ୍‌ ।” \v 10 ଆରେ, ଜିସୁ ହେୱାରିଂ ଇଚାନ୍‌, “ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ଇମ୍‌ଣି ଇଞ୍ଜ ହଣ୍‌ଗାନାଦେର୍, ହେ ବାହାତାଂ ପକ୍ତିୱି ପାତେକ୍‌ ହେବେ ମାନାଟ୍‌ । \v 11 \x + \xo ୬:୧୧ \xo*\xt ପକ୍ୟାତାକା ୧୩:୫୧.\xt*\x*\x + \xo ୬:୧୧ \xo*\xt ଲୁକ ୧୦:୪-୧୧.\xt*\x*ମାତର୍‌ ଇମ୍‌ଣି ନାସ୍‍ନି ମାନାୟ୍‌ ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ମାନ୍‍କିଦୁର୍‌, ଆରେ ମି ବେରଣ୍‌ ୱେନ୍‌ଞ୍ଜୁର୍, ହେ ବାହାତାଂ ହାନି ୱେଡ଼ାଙ୍ଗ୍‌ ହେୱାର୍‌ ତାକେ ସାକି ହିଦେଂ ମି କାଲ୍‌ ପାନାନି ଦୁଡ଼ି ଡ଼ାତାଟ୍‌ । \p \v 12 ହେବେ ହେୱାର୍‌ ବାର୍ତ ହାଲ୍‌ଜି ମାନ୍‌ବାଦ୍‌ଲାୟ୍‌ କିନାକା ଜେ ମାନାତ୍‌, ଇଦାଂ ସୁଣାୟ୍‌ କିତାର୍‌, \v 13 \x + \xo ୬:୧୩ \xo*\xt ଜାକ୍‌ବ ୫:୧୪.\xt*\x*ଆରେ ଆଦେକ୍‌ ପୁଦାଂ ପିହିକିତାର୍‌ ଆରେ ବେସି ହେନି ରଗି ଲଗାଙ୍ଗ୍ ଚିକାଣ୍‌ କାଜିଂ ଉଜ୍‌ କିତାର୍‌ ।” \s ବାପ୍ତିସିମ୍‌ ହିନି ଜହନ୍ତି ହାକି \r (ମାତିଉ ୧୪:୧-୧୨; ଲୁକ ୯:୭-୯) \p \v 14 ଜିସୁ ତର୍‌ ୱିଣ୍‌ତିଲେ ହେରଦ୍‌ ରାଜା\f + \fr ୬:୧୪ \fr*\ft ରାଜା ହେରଦ୍‌; ହେରଦ୍‌ ଆଣ୍ଟିପସ୍‌, ଗାଲିଲିନି ସାସନ୍‌ କାର୍‌ୟା ।\ft*\f* । ହେୱାନ୍‌ ବିସ୍ରେ ୱେଚାନ୍‌, ଆରେ ଲକୁ ଇଞ୍ଜି ମାଚାର୍‌, “ବାପ୍ତିସିମ୍‌ ଜହନ୍‌ ହାତି ତାକେଣ୍ଡାଂ ନିଙ୍ଗ୍‌ତାନ୍ନା ! ହେ ଇ ୱିଜ଼ୁ ସାକ୍ତି ହେୱାନ୍‌ ତାକେ କାମାୟ୍‌ କିନାତା ।” \p \v 15 ମାତର୍‌ ବିନେନିକାର୍‌ ଇଞ୍ଜି ମାଚାର୍‌, “ଆଗେଦିନି ରୱାନ୍‌ ଏଲିୟ,” ପାଚେ ଆରେ ଇନେ ଇନେର୍‌ ଇଞ୍ଜି ମାଚାର୍‌, “ବେଣ୍‌ବାକ୍‌ଣାୟ୍‌କିନାକାନ୍‌ ତାଙ୍ଗ୍‌ ଇନାକାନ୍‌ ଲାକେପା ଇୱାନ୍‌ ରକାନ୍‌ ବେରଣ୍‌ ବାକ୍‌ଣାୟ୍‌ କିନାକାନ୍‌ ।” \p \v 16 ମାତର୍‌ ହେରଦ୍‌ ଇଦାଂ ୱେନ୍‌ଞ୍ଜି ଇଚାନ୍‌, “ଇମ୍‌ଣି ଜହନ୍‌ତିଂ ଆପେଂ କାପ୍‌ଡ଼ା ରାସ୍‍ତାପ୍‌ନା, ହେୱାନ୍‌ ନିଙ୍ଗ୍‌ତାନ୍‌ନା ।” \v 17 ଲାଗିଂ ହେରଦ୍‌ ତା ଟଣ୍ଡାହି ପିଲିପ୍‌ ୱାଣିଙ୍ଗ୍ ହେରଦିଆଙ୍ଗ୍‌ ବିବା କିତିଲେ ହେଦାଂ କାଜିଂ ନିଜେ ମାନାୟ୍‌ ପକ୍‌ଚି ଜହନ୍‌ତିଂ ଆସ୍ତି ଆରେ ଗାଚ୍‌ଚି ଜେଲ୍‌ ଇଞ୍ଜ ତୁଇଜ଼ି ମାଚାର୍‌ । \v 18 ହେଦାଂ କାଜିଂ ଜହନ୍‌ ହେରଦ୍‌ତିଂ ଇଞ୍ଜି ମାଚାନ୍‌, “ନି ଟଣ୍ଡେନ୍‌ ୱାଣିଙ୍ଗ୍‌ ଡକ୍ରି କିନାକା ନି ବିଦି ହିଲୁତ୍‌ !” \p \v 19 ହେବେତାଂ ହେରଦିୟା ଆକାର୍‌ ଆଜ଼ି ଜହନ୍‌ତିଂ ଅସ୍ତେଙ୍ଗ୍‌ ଇଞ୍ଜି ମାନ୍‌ କିଜ଼ି ମାଚାନ୍‌, ମାତର୍‌ ଆଡ୍‌ୱାଦାଂ ମାଚାନ୍‌; \v 20 ଇନାକିଦେଂକି ହେରଦ୍‌ ଜହନ୍‌ତିଂ ରୱାନ୍‌ ଦାର୍ମି ନିକାନ୍‌ ଆରି ପୁଇପୁୟା ପୁଞ୍ଜି ପାଣ୍ଡ୍ରା ଆଜ଼ି ମାଚାନ୍‌, ଆରେ ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ‌ରାକ୍ୟା କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ସେସ୍ଟା କିଜ଼ି ମାଚାନ୍‌, ଆରେ ହେ କାତା ୱେନ୍‌ଞ୍ଜି ବେସି ରିସା ଆତିସ୍‌ପା ୱାରିତାଂ ହେଦାଂ ୱେନ୍‌ଞ୍ଜି ମାଚାନ୍‌ । \p \v 21 ପାଚେ ହେରଦିୟାତି ପାଗ୍‌ ଦିନ୍‌ ଏକା ୱାତାତ୍ । ହେରଦ୍‌ତି ଜଲମ୍‌ ଦିନ୍‌ ନାଜିଂ ପାଟ୍ ମତ୍ରି, ମୁଡ଼୍‌ମେଲ୍ୟା ଆରି ଗାଲିଲିନି ମୁଣିକାର୍ କାଜିଂ ମିକାଲିଂ ବଜି ଜାଲ୍‌ଦି କିତାନ୍‌ । \v 22 ଆରେ, ହେରଦିୟା\f + \fr ୬:୨୨ \fr*\ft ହରଦିଆତି ଗାଡ଼୍‌ହି; କେତେକ୍‌ ପତିତ ତା ଗାଡ଼୍‌ହି ହେରଦିୟା ।\ft*\f* ତା ଗାଡ଼୍‌ହି ବିତ୍ରେ ୱାଜ଼ି ଏନ୍‌ନ୍ଦିପା, ହେରଦ୍‌ ଆରି ହେୱାନ୍‌ ହୁକେ ବଜିତ କୁଚ୍‌ଚି ଲଗାଙ୍ଗ୍‍ ଗୱାରି କିତାତ୍‌ । ହେବେ ହେରଦ୍‌ ରାଜା ଗାଡ଼୍‌ଚେଂ ଇଚାନ୍‌, “ଇନାକା ମାନ୍‌ କିନାୟା, ଏନ୍‌ତା, ଆନ୍‌ ନିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ହେଦାଂ ହିଦ୍‌ନାଂ ।” \v 23 ଆରେ, ହେୱାନ୍‌ ତା ତାକେ ପାର୍ମାଣ୍‌ କିତାନ୍‌, “ଏନ୍‌ ନାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ଇନାକା ଏନ୍ତାନାୟ୍, ହେଦାଂ ନିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ରାଜିନି ବାଗେ ପାତେକ୍‌ ଏନ୍ତିତିସ୍‌ ପା ଆନ୍‌ ହିଦିନାଂ !” \p \v 24 ତା ପାଚେ ହେଦେଲ୍‌ ହସି ହାଲ୍‌ଜି ତା ତେହିଙ୍ଗ୍‌ ୱେନ୍‌ବାତାତ୍, “ଆନ୍‌ ଇନାକା ଏନ୍‌ନାଙ୍ଗ୍‌ ? ହେଦେଲ୍‌ ଇଚାତ୍‌, ବାପ୍ତିସିମ୍‌ ଜହନ୍‌ନ୍ତି କାପ୍‌ଡ଼ା” ଏନା । \p \v 25 ହେ ଦାପ୍ରେ ହେଦେଲ୍‌ ରାଜା ଲାଗେ ୱାଜ଼ି ଇଦାଂ ଇଞ୍ଜି ଏନ୍ତାତ୍‌, ତା ପାଚେ ତେହି ଇଚାତ୍‌ ଜେ, “ଏନ୍‌ ବାପ୍ତିସିମ୍‌ ହିନି ଜହନ୍‌ତି କାପ୍‌ଡ଼ା ର ତାଡ଼ିୟାତ ହେ ଦାପ୍ରେ ହିଦା !” \p \v 26 ଇବେ ରାଜା ଦୁକ୍‌ ଆତିସ୍‌ ପା ଜାର୍‌ ପାର୍ମାଣ୍‌ ଆରି ବଜିତ କୁଚ୍‌ଚି ମାନାୟାର୍‌ ତାକେ ଆକାୟ୍‌ ଇଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍‌ ମାନ୍‌ କିୱାତାନ୍‌ । \v 27 ଲାଗିଂ ରାଜା ହେ ଦାପ୍ରେ ର ଜାମାନ୍‌ତିଂ ପକ୍‌ଚି ହେୱାନ୍ତି କାପ୍‌ଡ଼ା ତାସି ୱାଦେଙ୍ଗ୍ ଇଞ୍ଜି ବଲ୍‌ ହିତାନ୍‌ । ହେବେଣ୍ଡାଂ ହେୱାନ୍‌ ହାଲ୍‌ଜି ଜେଲ୍‌ତାଂ ଜହନ୍ତି କାପ୍‌ଡ଼ା ରାସ୍‌ଦି ତାହିୱାତାନ୍‌, \v 28 ଆରେ ହେଦାଂ ର ତାଡ଼ିୟାତ ତାକେ ତାସି ଗାଡ଼୍‌ଚେଂ ହିତାନ୍‌, ଆରେ ଗାଡ଼୍‌ଚେ ହେଦାଂ ଅଜ଼ି ତା ତେହିଙ୍ଗ୍‌ ହିତାତ୍‌ । \v 29 ଜହନ୍‌ ଚେଲାହିର୍‌ ହେବେନି କାବୁର୍‌ ୱେନ୍‌ଞ୍ଜି ୱାତାର୍‌ ଆରି ହେୱାନ୍‌ ମାଡ଼ା ଅଜ଼ି ଦୁଗେର୍‌ତ ଇଟ୍‌ତାର୍‌ । \s ଜିସୁ ପାଞ୍ଚ୍‌ ହାଜାର୍‌ ମାନାୟାରିଂ ଚିଚ୍‌ପାନାକା \r (ମାତିଉ ୧୪:୧୩-୨୧; ଲୁକ ୯:୧୦-୧୭; ଜହନ୍‌ ୬:୧-୧୪) \p \v 30 ପାଚେ ପକ୍ୟାତାକାର୍‌ ଜିସୁ ତାକେ ରୁଣ୍ଡା ଆତାର୍‌, ଆରି ହେୱାର୍‌ ଇନା ଇନାକା କିଜ଼ି ମାଚାର୍‌ ଆରେ ଇନା ଇନାକା ହିକିୟା ହିଜ଼ି ମାଚାନ୍‌, ହେ ୱିଜ଼ୁ ହେୱାନିଂ ୱେଚ୍‍ପାତାର୍‍ । \v 31 ହେବେତାଂ ହେୱାନ୍‌ ହେୱାରିଂ ଇଚାନ୍‌, “ଜାଡୁ ଆସେଙ୍ଗ୍‌ ର ଚିମ୍‌ରା ବାହାତ ଜମ୍‍ନାସ୍‍ । ଇନାକିଦେଂକି ହେନି ମାନାୟ୍‌ ହାନାକା ୱାନାକା ଆଜ଼ି ମାନି କାଜିଂ ହେୱାର୍‌ ଚିଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍‌ ପା ପାବ୍‌ ଆୱାଦାଂ ମାଚାର୍‌ ।” \v 32 ତା ପାଚେ ହେୱାର୍‌ ବିନେ ଆଜ଼ି ର ଡଙ୍ଗାତ ଚିମ୍‌ରା ବାହାତାକେ ହସି ହାଚାର୍‌ । \p \v 33 ମାତର୍‌ ହେନି ହେୱାରିଂ ହସି ହାନାକା ହୁଡ଼୍‌ତାର୍‌ ଆରି ଚିିନ୍‍ କିତାର୍‌, ଆରେ ମାନାୟାର୍‌ ୱିଜ଼ାକାର୍‌ ଗାଡ଼୍‌ଦାଂ ତାଙ୍ଗ୍‌ଜି ହାଲ୍‌ଜି ହେବେ ରଚେ ହଞ୍ଚି ହାଲ୍‌ଜି ହେୱାର୍‌ ଆଗେ ଏକାତାର୍‌ । \v 34 ହେୱାନ୍‌ ଡଙ୍ଗାତାଂ ହସି ବେସି ହେନି ମାନାୟାରିଂ ହୁଡ଼୍‌ଜି ହେୱାର୍‌ କାଜିଂ କାର୍ମାତିଂ ତାଙ୍ଗ୍‌ ମାନ୍ତ ରାସ୍‌ ଇଚାନ୍‌, ଇନାକିଦେଂକି ହେୱାର୍‌ ଗଡ଼ିୟା ହିଲ୍‌ୱି ମେଣ୍ଡାଂ ଲାକେ ମାଚାର୍‌, ପାଚେ, ହେୱାନ୍‌ ହେୱାରିଂ ଆଦିକ୍‌ ବିସ୍ରେ ହିକାଇ ହିଦେଂ ଲାଗାତାନ୍‌ । \v 35 ୱେଡ଼ା ଆଦିକ୍‌ ଆତିଲେ ତା ଚେଲାର୍‌ ତା କଚଣ୍‌ତ ୱାଜ଼ି ଇଚାର୍‌, ଇ ବାହାତ ଚିମ୍‌ରା, ଆରେ “ବେସି ୱେଡ଼ା ଆତାତେ । \v 36 ମାନାୟାର୍‌ ଇନେସ୍‌ ଚାରିବେଣ୍‌ତି ନାସ୍‌କୁ ନିକାର୍‌ ଆରେ ନାଟ ହାଲ୍‌ଜି ଜାର୍‌ ଜାର୍‌ କାଜିଂ ତିନ୍‌ଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍‌ ଇଞ୍ଜି ଇନାକା କଡ଼୍‌ନାର୍‌, ଇଦାଂ କାଜିଂ ହେୱାରିଂ ପକା ।” \p \v 37 ମାତର୍‌ ହେୱାନ୍‌ ହେୱାରିଂ ଉତର୍‌ ହିତାନ୍‌, “ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ହେୱାରିଂ ଚିଚ୍‌ପାଟ୍‌ । ହେୱାର୍‌ ହେୱାନିଂ ଇଚାର୍‌, ଆସେଙ୍ଗ୍‌ ଇନାକା ସହେ ଟାକାନି\f + \fr ୬:୩୭ \fr*\ft ରୁପା ଟାକାଂ; ର ରୁପା ଟାକାଂ ରୱାନ୍‌ ଦେସି ନାଟାକାନ୍‌ ତିନ୍‌ଦିନ୍‌ତିନି କୁଲି ମାଚାତ୍‌ ।\ft*\f* ରୁଟିଂ କଡ଼୍‌ଜି ଇୱାରିଂ ହିନାସ୍ ?” \p \v 38 “ହେୱାନ୍‌ ହେୱାରିଂ ଇଚାନ୍‌, ମି ତାକେ ଏଚେଗଟା ରୁଟିଂ ମାନିକ୍‌ ? ହାଲ୍‌ଜି ହୁଡ଼ାଟ୍‌ ।” ହେୱାର୍‌ ବୁଜା ଆଜ଼ି ୱାଜ଼ି ହେୱାନିଂ ଇଚାର୍‌, “ପାଞ୍ଚ୍‌ ଗଟା, ଆରେ ରିଣ୍ଡାଂ ମିନ୍‌କୁ ।” \p \v 39 ଜିସୁ ବଲ୍‌ ହିତାନ୍‌, ମାନାୟାରିଂ ବାଟାତ କୱାଣ୍‌ କାଚ୍ରା ଜପି କୁଦା କୁଦା କିଜ଼ି କୁଚ୍‌ଚି କିୟାଟ୍‌ । \v 40 ହେବେ ହେୱାର୍‌ ସଏ ସଏ ଜାଣ୍‌ ଆରେ ପଚାସ୍‌ ପଚାସ୍‌ ଜାଣ୍‌ ଆଜ଼ି କୁଦା କୁଦା ଆଜ଼ି କୁଚ୍‌ଚାର୍‌ । \v 41 ପାଚେ ଜିସୁ ହେ ପାଞ୍ଚ୍‌ଗଟା ରୁଟିଂ ଆରେ ରିଣ୍ଡାଂ ମିନ୍‌କୁ ଆସ୍ତି ସାର୍ଗେତ ହୁଡ଼୍‌ଜି ଆସିର୍ବାଦ୍‌ କିଜ଼ି ଇଚାନ୍‌ ଆରି ରୁଟିଂ ଡ୍ରିପ୍‌କିସ୍‌ ମାନାୟାରିଂ ପାସ୍‍ପେଦେଂ ଚେଲାରିଂ ହିତାନ୍‌ । ପାଚେ, ହେ ଲାକେ ରିଣ୍ଡାଂ ମିନ୍‌କୁ ହେୱାରିଂ ବାଟା କିଜ଼ି ହିତାର୍‌ । \v 42 ହେବେଣ୍ଡାଂ ୱିଜ଼ାକାର୍‌ ତିନ୍‌ଞ୍ଜି ପଟ ପାନ୍‌ଚାର୍, \v 43 ଆରେ ହେୱେର୍‌ ଡ୍ରିଙ୍ଗ୍‌ତି ରୁଟିଂ ପେସ୍‌ଜିପା ବାର ଟପା ବାର୍ତି କିତାର୍‌ ଆରି ମିନ୍‌କୁପା ଏଲେଙ୍ଗ୍‌ନେ ପେସ୍‌କାତାର୍ । \v 44 ରୁଟି ତିନି ମାନାୟ୍‌ ପାଞ୍ଚ୍‌ ହାଜାର୍‌ ଆଣ୍ଡ୍ରାହିମ୍‌ଣାଂ ମାଚାର୍‌ । \s ଜିସୁ ଏଜ଼ୁଂ ଜପି ତାଂତାନ୍ \r (ମାତିଉ ୧୪:୨୨-୩୩; ଜହନ୍‌ ୬:୧୫-୨୧) \p \v 45 ହେ ଦାପ୍ରେ ହେୱାନ୍‌ ତା ଚେଲାରିଂ ଡଙ୍ଗାତ ଦୁମ୍‌ଜି ବେତ୍‌ସାଇଦା ନିପ ଆନ୍‌ଟି ପାଡ଼୍‍କା ଆଗେ ହାନ୍‍ଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍‍ ଇଚାନ୍‌, ଆରେ ହେୱାନ୍‌ ଇବେଣ୍ଡାଂ ମାନାୟାରିଂ ୱିଜ଼ାରିଂ ହେଲ ହିତାନ୍‌ । \v 46 ଜିସୁ ହେୱାର୍‌ ତାକେଣ୍ଡାଂ ହେଲ ଅତି ପାଚେ ଜିସୁ ପାର୍ତାନା କିନି କାଜିଂ ମାଡ଼ିଜପି ହାଚାନ୍‌ । \v 47 ମ୍ଡିକାହାରେସ୍‌ ଆତିଲେ ଡଙ୍ଗା ହାମ୍‌ଦୁର୍‌ ମାଦି ମାଚାତ୍‌ ଆରେ ହେୱାନ୍‌ ମେଦ୍‌ନିତ ରକାନ୍‌ ମାଚାନ୍‌ । \v 48 ଲଡ଼ି ଦୁକା କାଜିଂ ହେୱାରିଂ ଡଙ୍ଗା ଗାଟି କିଦେଙ୍ଗ୍‌ କସ୍ଟ ପାୟା ଆନାକା ହୁଡ଼୍‌ଜି ହେୱାନ୍‌ ପୁରା ନାଣା କୁଜ଼ୁ କେପା ୱେଡ଼ାଙ୍ଗ୍‌ ହାମ୍‌ଦୁର୍‌ ଜପି ତାଙ୍ଗ୍‌ଜି ଚେଲାର୍‌ ତାକେ ୱାତାନ୍‌, ଆରେ ହେୱାର୍‌ କଚଣ୍‌ତାଂ ଆଗେ ତାଂଦେଙ୍ଗ୍ ପା ସାସ୍‌ ମାଚାନ୍‌ । \v 49 ମାତର୍‌ ହେୱାର୍‌ ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ହାମ୍‌ଦୁର୍‌ ଜପି ତାଂନାକା ହୁଡ଼୍‌ଜି “ପୁଦା ଇଞ୍ଜି !” କିକିରାଡିଂ କିତାର୍‌ । \v 50 ଇନାକିଦେଂକି ହେୱାର୍‌ ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ହୁଡ଼୍‌ଜି ପାଣ୍ଡ୍ରା ଆଜ଼ି ମାଚାର୍‌ । ମାତର୍‌ ଜିସୁ ହେ ଦାପ୍ରେ ହେୱାରିଂ ବେରଣ୍‌ କିଜ଼ି ହେୱାରିଂ ଇଚାନ୍‌, ପାଡ୍ରା ଆମାଟ୍‌ “ସାସ୍‌ ଆଡୁ ଇୱାଙ୍ଗ୍‌ ତ ଆନ୍‌ ପାଣ୍ଡ୍ରା ଆମାଟ୍‌ !” \p \v 51 ଆରେ, ହେୱାନ୍‌ ହେୱାର୍‌ ଲାଗାଂ ହାଲ୍‌ଜି ଡଙ୍ଗାତ ଦୁମ୍‌ତାନ୍‌, ଆରେ ଦୁକା ତିର୍‌ ଆତାତ୍‌ । ହେବେ ହେୱାର୍‌ ମାନ୍ତ ମାନ୍ତ କାବା ଆଜ଼ି ହାଚାର୍‌ । \v 52 ହେୱାର୍‌ ପାଞ୍ଚ୍‌ ହାଜାର୍‍ ମାନାୟାରିଂ ରୁଟି ଚିଚ୍‍ପିନି ବିସ୍ରେ ଅରତ୍‌ ପୁନ୍‌ୱାଦାଂ ହିକାୱାଦାଙ୍ଗ୍‍ ମାଚାର୍‌ ଇନାକିଦେଂକି ରୁଟି ନି ଗଟ୍‌ଣା ୱେଡ଼ାଙ୍ଗ୍‌ ହେୱାର୍‌ତି ବୁଦି ଆର୍‌ୱାଦାଂ ମାଚାତ୍‌, ଲାଗିଂ ହେୱାରିଂ ମାନ୍‌ ଆଟ୍‌ୱା ଆଜ଼ି ମାଚାତ୍‌ । \s ଗିନେସର୍‌ ତାକେ ଜିସୁ ରଗି ଲଗାଂ ଉଜ୍‌ କିତାନ୍‌ \r (ମାତିଉ ୧୪:୩୪-୩୬) \p \v 53 ହେୱାର୍‌ ନାସି ଗିନ୍ନେସରତ୍‌ ନିପ ଏକିସ୍‌ ଗୁଟିତ ଡଙ୍ଗା ଗାଚ୍‌ଚାର୍‌ । \v 54 ଆରେ, ହେୱାର୍‌ ଡଙ୍ଗାତାଙ୍ଗ୍ ଜୁତିଲେ, ମାନାୟାର୍‌ ହେ ଦାପ୍ରେ ତାଙ୍ଗ୍‌ ଚିନ୍‌ କିତାର୍‌, \v 55 ହେ ୱିଜ଼ୁ ରାଜି ନିକାର୍‌ ଚାରିବେଣ୍‌ତାଂ ହନ୍‍ଚି ହାଚାର୍‌, ଆରେ ଜିସୁ ଇମେ ଇମ୍‌ଣି ବାହାତ ମାନାନ୍‌ ଇଞ୍ଜି ୱେଚାର୍‌, ହେ ବାହାତ ରଗି ମାନାୟାରିଂ କାଟେଲ୍‌ତ ପିଣ୍ଡ୍‌ଜି ତାସି ୱାଦେଙ୍ଗ୍ ଲାଗାତାର୍‌ । \v 56 ଆରେ, ହେୱାନ୍‌ ଇମେ ଇମ୍‌ଣି ନାସ୍ତ, ଗାଡ଼୍‌ଦ କି ହାରୁନାସ୍‍ତ ହଟାର୍‌, ମାନାୟ୍‌ ହେ ବାହାତ ଆଟ୍‌ ପାଦାଲାକେ ରଗି ଲଗାଙ୍ଗ୍ ଇଡ଼୍‌ଜି, ହେୱାର୍‌ ଇନେସ୍‌କି ଜିସୁ ହେନ୍ଦ୍ରାନି ଚେଲିଂ ଡୁନାର୍‌, ଇଦାଂ ଜିସୁଙ୍ଗ୍‌ ଗୱାରି କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଲାଗାତାର୍‌; ଆରି, ଏଚେକ୍‌ ଜାଣ୍‌ ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ଡୁତାର୍‌, ୱିଜ଼ାର୍‌ ଉଜ୍‌ ଆତାର୍‌ । \c 7 \s ପାରୁସିର୍‌ତି ରିତିନିତି \r (ମାତିଉ ୧୫:୧-୯) \p \v 1 ପାଚେ ପାରୁସିର୍‌ ଆରି ଜିରୁସାଲମ୍‌ ତାଙ୍ଗ୍‌ ୱାଜ଼ି ମାଚି କେତେକ୍‌ ଦରମ୍‌ ଗୁରୁର୍‌ ତା ତାକେ ରୁଣ୍ଡା ଆତାର୍‌ । \v 2 ହେୱାର୍‌ ହେୱାନ୍ତି ଚେଲାର୍‌ ବିତ୍ରେ କେତେଜାଣ୍‌ ରାଡ଼ା, ଇଚିସ୍‌ କେଇ ନୁସ୍‌ୱାଦାଂ ତିନାକା ହୁଡ଼୍‌ତାର୍ । \p \v 3 ପାରୁସିର୍‌ ଆରେ ୱିଜ଼ାର୍‌ ଜିହୁଦି ଲକ୍‌ ପ୍ରାଚିନାର୍‌ ରିତି ନିତି ନିୟମ୍‌ କିଜ଼ି ହାର୍‌ କିଜ଼ି କେଇ ନୁଜ଼୍‌ୱାତାର୍‌ଚି ତିନୁର୍, \v 4 ପାଚେ ଆଟ୍‌ ବାଜାର୍ ତାଙ୍ଗ୍‌ ୱାଜ଼ି ଜାର୍‌ ଜାର୍‌ ଜପି ଏଜ଼ୁଂ ଡ଼ଞ୍ଜ୍‌ୟା ଆୱିତିସ୍‌ କୁଲେର୍‌ ଉଣୁର୍;\f + \fr ୭:୪ \fr*\ft ଇନାକାପା ଅଲପ୍‍ ଆଟ୍‌ବାଜାର୍‌ତାଂ ୱାନାତ୍‌ ପର୍ତୁମ୍‌ ହେୱାର୍‌ ନୁଜ଼୍‌ୟାୱାଦାଂ ପାତେକ୍‌; ନଲେ ହେୱାର୍‌ ଆଟ୍‌ ବାଜାର୍‌ତ ୱାଜ଼ି ପର୍ତୁମ୍‌ ନିଜ଼େ ନୁଜ଼୍‌ୟାୱାଦାଂ ପାତେକ୍‌ ।\ft*\f* ଆରି ଗିିନା, ମତା ଆରେ ପିତାଡ଼୍‌ ତାଡ଼ିଆ ତ ଏଜ଼ୁଂ କ୍ଡୁପ୍‌କିସ୍‌ ନୁଜ଼୍‌ନାକା, କାଟେଲ୍‌ ଜପି ଏଜ଼ୁଂ ତିର୍‌ନାକା ଇୱାଙ୍ଗ୍‌ ବିନ୍‌ ବିନ୍‌ ବେସି ରିତି ନିତି ମାନି କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଇଞ୍ଜି ହେୱାର୍‌ ବଲ୍‌ ପାୟା ଆତାର୍ଣ୍ଣା । \p \v 5 ଲାଗିଂ ପାରୁସିର୍‌ ଆରେ ଦରମ୍‌ ଗୁରୁର୍‌ ହେୱାନିଂ ୱେନ୍‌ବାତାର୍, ମି ଚେଲାର୍‌ ପ୍ରାଚିନାର୍‌ ରିତି ନିତି ନିୟମ୍‌ ତାଙ୍ଗ୍‌ “ଇନାକିଦେଂ ବେବାର୍‌ କିୱାଦାଂ ରାଡ଼ା କେଇଦ ତିନାରା ?” \p \v 6 ହେୱାନ୍‌ ହେୱାରିଂ ଇଚାନ୍‌, ଆଡ଼େ କାପ୍‌ଟିୟାର୍‌, ଜିସାୟ୍‌ ମି ବିସ୍ରେ ସମାନ୍‌ ବାବ୍ରେ ବେରଣ୍‌ ୱେଚ୍‌ଚାତାନ୍‌ନା, \q1 ଇନେସ୍‌ ଲେକାମାନାତ୍‌, ଇ ଜାତି ମୁମ୍‌ଦ ମାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ୱାରି କିଦ୍‌ନାର୍‌, \q1 ମାତର୍‌ ହେୱାର୍‌ ମାନ୍‌ ମା ତାଙ୍ଗ୍‌ ଦେହା ମାନାତ୍‌ । \q1 \v 7 “ହେୱାର୍‌ ମାନାୟାର୍‌ତି ବିଦିଙ୍ଗ୍‌ ଦରମ୍‌ ବେରଣ୍‌ ଇଞ୍ଜି ହିକ୍ୟା ହିନାନ୍‌ \q1 ପଲ୍ୟା ମା ପାର୍ତାନା କିନାର୍‌ ।” \p \v 8 “ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ଇସ୍ୱର୍‌ତି ବଲ୍‌ ପିସ୍ତି ମାନାୟାର୍‌ତି ରିତି ନିତି ଆସ୍ତି କୁଚ୍‌ଚା ଦେର୍‌ନା ।” \p \v 9 ଆରେ, ଜିସୁ ହେୱାରିଂ “ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ଜାର୍‌ ଜାର୍‌ ରିତି ନିତି ମାନି କିନି କାଜିଂ ଇସ୍ୱର୍‌ତି ବଲ୍‌ ମାନି କିଉ ଦେରା ।” \v 10 ଇନାକିଦେଂକି ମସା ରିତି ନିୟମ୍‌ ହିତ୍‌ତାନ୍ନା, “ଜାର୍‌ ଆବା ଆୟାକାଂ ୱାରି କିୟାଟ୍‌, ଆରେ ଇନେର୍‌ ତା ଆବା କି ଆୟାଂ ସାଇପ୍‌ ହିନାନ୍‌, ହେୱାନ୍‌ ହାକି ଡାଣ୍ଡ୍‌ ପାୟା ଆନାନ୍‌ । \v 11 ମାତର୍‌ ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ଇନାଟ୍‌, ଇନେର୍‌ ଏଚେକାଡ଼୍‌ଦ ଆବା କି ଆୟାଂ ଇନାର୍‌, ନା ତାଙ୍ଗ୍‌ ଇନାକାପା ମି ଉପ୍‌କାର୍‍ ଆତାତ୍ମା, ହେଦାଂ କର୍ବାନ୍‍, ଇଚିସ୍‌ ଅଡ଼୍‌ଗା ଆତାତ୍‌ନ୍ନା, \v 12 ଲାଗିଂ ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ତାଞ୍ଜି ଆବା କି ଆୟାଂ ଅଲପ୍‌ପା ଉପ୍‌କାର୍‌ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ହିୱାଦାଂ ମାଚିସ୍‌; \v 13 ଇ ଲାକେ ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ଚାଲାଆତି ବେରଣ୍‌ ରିତି ନିତି କାଜିଂ ଇସ୍ୱର୍‌ତି ବଚନ୍‌ ପଲ୍ୟା କିନାଦେରା ଆରି ହେ ଲାକେ ବେସି ବିସ୍ରେ କିନାଦେରା ।” \s ଇମ୍‌ଣାକା ମାନାୟ୍‌ତିଂ ବାନ୍ୟା କିନାତ୍‌ \r (ମାତିଉ ୧୫:୧୦-୨୦) \p \v 14 ଜିସୁ ଆରେ ରଗ ମାନାୟ୍‌ଗଲି କଚଣ୍‌ତ କୁକ୍‌ଚି ହେୱାରିଂ ଇଚ୍‌ଚି, “ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ୱିଜ଼ାକାଦେର୍‌ ନା କାତା ୱେନାଟ୍‌ ଆରି ବୁଜାଆଡୁ । \v 15 ମାନାୟାର୍‌ତି ବାର୍ତ ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ଇମ୍‌ଣି ବିସ୍ରେ ହିଲୁତ୍‌, ଇନାକା କି ତା ବିତ୍ରେ ହଣ୍‌ଜି ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ବିଟାଡ଼୍‌ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଡ଼୍‌ଦାତାତ୍‌, ମାତର୍‌ ଇନା ଇନାକା ମାନାୟ୍‌ ତାଙ୍ଗ୍‌ ବାର୍ତ ହନାତ୍‌, ହେ ସବୁ ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ବିଟାଡ଼୍‌ କିିନାତ୍ ।”\f + \fr ୭:୧୫ \fr*\ft କେତେକ୍‌ ପତିତ ୧୬ ପାଦ୍‌ ମେହାୟ୍‌ କିନାର୍‌; ଇନେର୍‌ତି ୱେନି କିତୁଲିଂ ମାନିକ୍‌, ହେୱେନ୍‌ ୱେନେନ୍‌ । (୪:୨୩ ହୁଡ଼ାଟ୍‌) ।\ft*\f* \p \v 16 “ଜଦି ଇନେରିଂ ୱେଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍‌ କିତୁଲିଂ ମାନିଙ୍ଗ୍, ହେୱାନ୍‌ ୱେନେନ୍ !” \p \v 17 ଆରେ, ହେୱାନ୍‌ ମାନାୟ୍‌ ତାକେଣ୍ଡାଂ ଇଲ୍‌ ବିତ୍ରେ ୱାତି ପାଚେ ତା ଚେଲାହିର୍‌ ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ଉତର୍‌ମୁଡ଼୍‌ନି ଅରତ୍‌ ୱେନେବେଦେଂ ଲାଗାତାର୍‌ । \v 18 ହେବେ ଜିସୁ ହେୱାରିଂ ଉତର୍‌ ହିତାନ୍‌, “ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ପା ଇନାକା ହେ ଲାକେ ବୁଜାଆଉଦେରା ?” ଇନାକା ଆୟେତ୍‌ ହୱେତ୍‌ ମାନାୟ୍‌ ବାର୍‌ତାଂ ବିତ୍ରେ ହଟିସ୍, ହେଦାଂ ତାଙ୍ଗ୍‌ ବିଟାଡ଼୍‌ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଡୁତ୍‌, \v 19 “ଇନାକିଦେଂକି ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ହେ ମାନ୍ତ ହଣ୍ଡେଙ୍ଗ୍‍ ଆଡୁତ୍‌, ମାତର୍‌ ପଟତ ହାଲ୍‌ଜି ବାର୍ତ ହନାତ୍‌ ଆରେ ଏଲେଙ୍ଗ୍‌ ଆଜ଼ି ୱିଜ଼ୁ ତିନି କାଦି ସକଟ୍‌ ଆନାକା, ଇଦାଂ ଜିସୁ ଇଚାନ୍‌ ।” \p \v 20 ଆରି, ଜିସୁ ଇଚାନ୍‌, “ଇନାକା ମାନାୟ୍‌ ତାକେଣ୍ଡାଂ ବାର୍ତ ହନାତ୍‌, ହେଦାଂ ନେ ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ବିଟାଡ଼୍‌ କିନାତ୍‌ । \v 21 ଇନାକିଦେଂକି ବିତ୍ରେତାଂ, ମାନାୟ୍‌ ମାନ୍‌ତାଂ, ବାନ୍ୟା ଚିନ୍ତା ବାର୍ତ ହତ୍‍ନାତ୍‌ । \v 22 ଦାରି, ଚରି, ନାର୍‌ ଅହ୍‌ନାକା, ଦାରିହାନାକା, ଲାବ୍‍ଡ଼ି, ଚୁଲ୍‍ଚୁଲା ବଡ଼୍‍ପାଣିୟା, ନାଙ୍ଗ୍‌ରା, ବେରୁହୁଡ଼୍‍ନାକା, ନିନ୍ଦା, ଆକର୍‌, ଟେପର୍‌, \v 23 ଇଦାଂ ୱିଜ଼ୁ ବାନ୍ୟା ବିସ୍ରେ ବିତ୍ରେତାଂ ହସି ମାନାୟ୍‌ତିଂ ବିଟାଡ଼୍‌ କିନାତ୍‌ ।” \s ର ସୁରପୈନିକିୟା କଗ୍‌ଲେତି ପାର୍ତିକିତାତ୍‌ \r (ମାତିଉ ୧୫:୨୧-୨୮) \p \v 24 ଇଦାଂ ପାଚେ ହେୱେନ୍‌ ହେବେଣ୍ଡାଂ ନିଙ୍ଗ୍‌ଜି ସର୍‌ ଗାଡ଼୍‌ଦ ନାସ୍‌କୁକାଂ ହାଚାନ୍‌, ଆରି ର ଇଞ୍ଜ ହଟାନ୍‌, ଇନେର୍‌ ଇନେସ୍‌ ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ପୁନୁର୍‌, ଇଦାଂ ମାନ୍‌ କିଜ଼ି ମାଚାନ୍‌, ମାତର୍‌ ହେୱାନ୍‌ ଡ଼ୁଗ୍‌ଜି ମାଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍‌ ଆଡ୍‌ୱାତାନ୍‌ । \v 25 ହେ ଦାପ୍ରେ ର କଗ୍‌ଲେ, ଇନେର୍‌ ଗାଡ଼୍‌ହିଙ୍ଗ୍‍ ବାନ୍ୟା ପୁଦା ଡୁଜ଼ି ମାଚାତ୍‌, ହେଦେଲ୍‌ ହେୱେନ୍‌ ବିସ୍ରେ ନି ବେରଣ୍‌ ୱେନ୍‌ଞ୍ଜି ତା କାଲ୍‌କୁ ତାରେନ୍‌ ୱାଜ଼ି ଡାଣ୍ଡାହାଡ଼୍‌ ମାଗ୍‌ତାତ୍ । \v 26 ହେଦେଲ୍‌ ସୁରପୈନିକିୟା ନିପ ରଞ୍ଜେଲ୍‌ ଗ୍ରିକ୍‌ ଗାଡ଼୍‌ଚେ ମାଚାତ୍‌ । ତା ଗାଡ଼୍‌ହି ତାକେଣ୍ଡାଂ ପୁଦାଂ ପିିହି କିନି କାଜିଂ ହେଦେଲ୍‌ ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ଗୱାରି କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଲାଗାତାତ୍‌ । \v 27 ହେବେଣ୍ଡାଂ ଜିସୁ ହେଦେଲିଂ ଇଚାନ୍‌, “ପର୍ତୁମ୍‌ ହିମ୍‌ଣାକାଂ ପଟ ପାଞ୍ଜି କିୟାଟ୍‌, ଇନାକିଦେଂକି ହିମ୍‍ଣାଙ୍ଗ୍‍ତି ଆରାଣ୍‌ ଅଜ଼ି ନିକୁଡ଼ିଙ୍ଗ୍‌ କଚଣ୍‌ତ ତୁହିନାକା ହାର୍‌ ଆକାୟ୍‌ ।” \p \v 28 ମାତର୍‌ ହେଦେଲ୍‌ ହେୱେନିଂ ଉତର୍‌ ହିତାତ୍‌, ଆଁ, “ମାପ୍ରୁ, ନିକୁଡ଼ିଙ୍ଗ୍‌ ପା ପାଟା ତାରେନ୍‌ ଆର୍ତାକା ହିମ୍‌ଣାଂତି ଆରାଣ୍‌ ଲିତାଂ ତିନିିକ୍‌ !” \p \v 29 “ହେବେ ଜିସୁ ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ଇଚାନ୍‌, ଇ କାତା ଇଚିଲେ ଏନ୍‌ ହାଲା, ନି ଗାଡ଼୍‌ ତାଙ୍ଗ୍‌ ପୁଦା ହସି ହାଚାତେ !” \v 30 ଆରେ, ହେଦେଲ୍‌ ଇଞ୍ଜ ହାଲ୍‌ଜି କଇ ହିମ୍‌ଣା କାଟେଲ୍‌ତ ମାଗ୍‌ଜି ମାନାକା ଆରି ପୁଦା ହସି ହାଲ୍‌ଜି ମାନାକା ହୁଡ଼୍‌ତାତ୍ । \s ଜିସୁ ବୈରାଙ୍ଗ୍ ଆରି ଗୁଲାଂ ଉଜ୍‌ କିତାନ୍‌ \p \v 31 ଆରେ ରଗ ହେୱାନ୍‌ ସର ହାନ୍ଦିତାଂ ହାଲ୍‌ଜି ସିଦନ୍‌ ଆରେ ଦେକାପଲି ନି ହାନ୍ଦିମାଦିତିଂ ହାଲ୍‌ଜି ଗାଲିଲି ହାମ୍‌ଦୁର୍‌ ଲାଗେ ୱାତାନ୍‌ । \v 32 ଆରେ, ମାନାୟାର୍‌ ରୱାନ୍‌ ବୈରା ଆରି ଗୁଲାଂ ତା ଲାଗେ ତାଇୱାତାର୍‌ ତା ଜପି କେଇ ଇଡ୍‌ଦେଂ ଇଞ୍ଜି ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ଗୱାରି କିତାର୍‌ । \v 33 ଜିସୁ ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ମାନାୟ୍‌ ତାକେଣ୍ଡାଂ ବିନେ କିଜ଼ି ରୱାନିଂ ଅଜ଼ି ହାଲ୍‌ଜି ହେୱାନିଂ ରି କିତୁଲିକାଂ ତା ୱାଚ୍‌କାଙ୍ଗ୍ ଇଟ୍‌ତାନ୍‌ ଆରି ଏୱିଡ଼ିଂ ଚୁପ୍‌ଜି ତା ୱେନ୍ଦୁଲ୍‌ତ ଡୁତାନ୍‌, \v 34 ଆରି ସାର୍ଗେ ହୁଡ଼୍‌ଜି ରାଗ୍‌ଦାଙ୍ଗ୍ ନେନ୍‌ଞ୍ଜି ହେୱାନିଂ ଇଚାନ୍‌, “ଇପ୍‌ପତ, ଇଚିସ୍‌ ଜେୟା ଆୟେତ୍‌ !” \p \v 35 ହେବେଣ୍ଡାଂ ହେୱାନ୍‌ତି କିତୁଲିଂ ଜେୟା ଆତିକ୍‌ ଆରି ୱେନ୍ଦୁଲ୍ ଗାଚ୍‌ୟାତାକା ହେ ଦାପ୍ରେ ଜେୟା ଆତାତ୍‌, ଆରେ ହେୱାନ୍‌ ହାର୍‌ କିଜ଼ି ବେରଣ୍‌ ଇଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍‌ ଲାଗାତାନ୍‌ । \v 36 ଆରେ, ଇ ବିସ୍ରେ ଇନେରିଂ ୱେଚ୍‌ମାଟ୍‌ ଇଞ୍ଜି ହେୱାନ୍‌ ହେୱାରିଂ ଆଟ୍‌ୱା କିିଜ଼ି ବଲ୍‌ ହିତାନ୍‌; ମାତର୍‌ ହେୱାନ୍‌ ହେୱାରିଂ ଏଚେକ୍‌ ମୁନାକିତାନ୍‌, ହେୱାର୍‌ ବେସି ହେଦାଂ ସୁଣାୟ୍‌ କିଦେଂ ଲାଗାତାର୍‌ । \v 37 ଆରେ, ମାନାୟାର୍‌ ବେସି କାବା ଆଜ଼ି ଇଚାର୍‌, “ହେୱାନ୍‌ ୱିଜ଼ୁ କାମାୟ୍‌ ହାର୍‌ କିଜ଼ି କିତାନ୍‌ନ୍ନା ! ହେୱାନ୍‌ ବଇରାରିଂ ୱେନି ସାକ୍ତି ଆରି ଗୁଲାରିଂ ବେଣ୍‌ କିନି ସାକ୍ତି ହିନାନା !” \c 8 \s ଚାରି ହାଜାର୍‌ ମାନାୟ୍‌ତିଂ ଚିଚ୍‌ପାତାନ୍‌ \r (ମାତିଉ ୧୫:୩୨-୩୯) \p \v 1 ହେୱାଡ଼ାଂ ହେନି ମାନାୟାର୍‌ ଆରେ ରଗ ରୁଣ୍ଡାଆତାର୍, ଆରେ ହେୱାର୍‌ ତାକେ ତିନାକା ଉଣାକା ଇନାକା ହିଲ୍‌ୱିତିଲେ ଜିସୁ ଚେଲାହିରିଂ ଲାଗେ କୁକ୍‌ଚି ହେୱାରିଂ ୱେଚ୍‌ଚାନ୍‌, \v 2 “ହେନି ମାନାୟାର୍‌ କାଜିଂ ନାଙ୍ଗ୍‌ କାର୍ମା ହତ୍‌ନାତା, ଇନାକିଦେଂକି ଇୱାର୍‌ ତିନି ଦିନ୍‌ ଆତାରେ ନା ହୁଦାଂ ମାନ୍‌ଞ୍ଜି ୱାନାରା ଆରେ ହେୱାର୍‌ ତାକେ ଇନାକାପା ତିନାକା ହିଲୁତ୍‌,” \v 3 ଜଦି ଆନ୍‌ ହେୱାରିଂ ନାସ୍‌କିତାଂ ଇଞ୍ଜ ପକ୍‌ତାଂଚି, ତା ଆତିସ୍‌ ହାସ୍‌ଦ ହେୱାର୍‌ ନାସ୍‌କି ବାଉଡ଼ା ଆନାର୍‌; ହେୱାର୍‌ ବିତ୍ରେ କେତେକ୍‌ ଦେହାତାଂ ୱାତାର୍ଣ୍ଣା । \p \v 4 ଚେଲାହିର୍‌ ତାଙ୍ଗ୍‌ ୱେନ୍‍ବାତାର୍, “ଇବେ ଇ ଚିମ୍‌ରା ବାହାତାକେ ଇନେର୍‌ ଇମେଣ୍ଡାଂ ରୁଟି ତାସି ଇୱାରିଂ ପଟପାଞ୍ଜି କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଡ୍‌ନାସ୍‌ ?” \p \v 5 “ଜିସୁ ହେୱାରିଂ ୱେନ୍‌ବାତାନ୍‌, ମି ତାକେ ଏଚଙ୍ଗ୍ ରୁଟିଂ ମାନିକ୍‌ ?” ହେୱାର୍‌ ଇଚାର୍‌, “ସାତ୍‌ଗଟା ।” \p \v 6 ହେବେତାଂ ଜିସୁ ମାନାୟାରିଂ ମେଦ୍‌ନିତ କୁଚ୍‌ଚେଂ ବଲ୍‌ ହିତାନ୍‌; ଆରି, ହେୱାନ୍‌ ହେୱାରିଂ ସାତ୍‌ଗଟା ରୁଟିଂ ଅଜ଼ି ଇସ୍ୱର୍‌ତିଂ ଜୁୱାର୍‌ କିଜ଼ି ହେ ୱିଜ଼ୁ ଡ୍ରିପ୍‌କିସ୍‌ ବାଟାକିଜ଼ି ହିଦେଙ୍ଗ୍‍ ଇଞ୍ଜି ହେ ଚେଲାହିରିଂ ହିତାନ୍‌ ଆରେ ହେୱାର୍‌ ମାନାୟାରିଂ ହେଦାଂ ପାସ୍‌ପିସ୍‍ ହିତାର୍‌ । \v 7 ପାଚେ, ହେୱାର୍‌ ତାକେ ଅଲପ୍‍ ପାରାନେ କେତ୍‌ ଗଟା ହିରୁ ମିନ୍‌କୁ ମାଚିକ୍‌; ହେୱାଙ୍ଗ୍‌ ୱିଜ଼ୁ ହେୱାନ୍‌ ଇସ୍ୱର୍‌ତିଂ ଦନ୍ୟବାଦ୍‌ କିଜ଼ି ହେୱାରିଂ ବାଟା କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଇଞ୍ଜି ଇଚାନ୍‌ । \v 8 ହେବେ ହେୱାର୍‌ ତିନ୍‌ଞ୍ଜି ପଟ ପାନ୍‌ଚାର୍ ଆରେ ସାତ୍‌ ଟପା ହାର୍‌ତି ଡ୍ରିକ୍‌ତି ରୁଟିଂ ନିିକ୍‍ଚି ଅତାର୍‌ । \v 9 ହେୱାର୍‌ ଆନ୍‌ମାନ୍‌ ତାଙ୍ଗ୍‌ ଚାରି ହାଜାର୍‌ ଲକୁ ମାଚାର୍‌ । \v 10 ତା ପାଚେ ହେୱାନ୍‌ ହେୱାରିଂ ପକ୍‌ତାନ୍‌ ଆରି ହେ ଦାପ୍ରେ ହେୱାନ୍‌ ତା ଚେଲାର୍‌ ହୁଦାଂ ଡଙ୍ଗାତ ଦୁମ୍‌ଜି ଦଲ୍‌ମନୁତା ନିପ ୱାତାର୍ । \s ପାରୁସିର୍‌ତି ଚିନ୍‌ ଦାବା କିନାକା \r (ମାତିଉ ୧୬:୧-୪) \p \v 11 ପାଚେ ପାରୁସିର୍‌ ବାର୍ତ ୱାଜ଼ି ତା ଲାହାଂ ବେଣ୍‌କିବାଦେଂ ଲାଗାତାର୍‌ ଆରି ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ପରିକ୍ୟା କିନି ବାବ୍‌ନାତ ଆକାସ୍‌ନି ର ଚିନ୍‌ ଏନ୍ତାର୍‌ । \v 12 ହେବେତାଂ ହେୱାନ୍‌ ଜିବୁନ୍‌ତ ଗାଜା ପୁଣ୍ଡା ହିଜ଼ି ନେନ୍‍ଚାନ୍‍, “ନେଞ୍ଜେୱିଗାନି ନାର୍‌ ଇନାକିଦେଂକି ଚିନ୍‌ ଡେକ୍‍ନାରା ? ଆନ୍‌ ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ହାତ୍‌ପା ଇଞ୍ଜ୍‌ନାଙ୍ଗା, ନେଞ୍ଜେୱିଗାନି ନାର୍‍ଦିଂ ଇନାକାପା ଚିନ୍‌ ହିୟା ଆଉତ୍‌ !” \p \v 13 ଆରେ, ହେୱାନ୍‌ ହେୱାରିଂ ପିସ୍‌ସି ଆରି ରଗ ଡଙ୍ଗାତ ଦୁମ୍‌ଜି ଆନ୍‌ଟି ପାଡ଼ାକା ହାଚାନ୍‌ । \s ହେରଦ୍‌ ଆରେ ପାରୁସିର୍‌ତି ପାପ୍‌ \r (ମାତିଉ ୧୬:୫-୧୨) \p \v 14 ଜିସୁତି ଚେଲାର୍‌ ରୁଟି ଅଦେଂ ବାଣା ଆତାର୍‌; ଡଙ୍ଗାତ ହେୱାର୍‌ ତାକେ ମାତର୍‌ ରଞ୍ଜାଙ୍ଗ୍‌ନେ ରୁଟି ମାଚାତ୍‌ । \v 15 \x + \xo ୮:୧୫ \xo*\xt ଲୁକ ୧୨:୧.\xt*\x*ପାଚେ ଜିସୁ ହେୱାରିଂ ଇଚାନ୍‌, “ଜାଗ୍ରତ୍‌ ଆଡୁ,” ହେରଦ୍‌ତି ଆରି “ପାରୁସିର୍‌ତାଂ ଆରି ହେରଦ୍‌ତି ସାଦୁକିର୍ତି ହଇନିତାଂ ଜାଗ୍ରତ୍‌ ଆଜ଼ି ମାନାଟ୍‌ ।” \p \v 16 ହେବେଣ୍ଡାଂ ହେୱେର୍‌ ନିଜେ ନିଜେ ବେଣ୍‌କିବା ଆଜ଼ି ଇଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍‌ ଲାଗାତାର୍‌, “ମା ତାକେ ରୁଟି ହିଲୁତ୍‌ ଇଞ୍ଜି ହେୱାର୍‌ ଇଦାଂ ଇଚାର୍‌ ।” \p \v 17 ଜିସୁ ହେଦାଂ ପୁଞ୍ଜି ହେୱାରିଂ ଇଚାନ୍‌, “ମି ତାକେ ରୁଟି ହିଲୁତ୍‌ ଇଞ୍ଜି ଇନାକିଦେଂ ହାରି ବେଣ୍‌କିବା ଆନାଦେରା ? ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ଇନାକା ଇ ପାତେକ୍‌ ପୁନୁଦେରା କି ବୁଜା ଆଉଦେରା ? ଇନାକା ମି ମାନ୍‌ ଆଟ୍‌ୱା ଆତାତ୍‌ନ୍ନା \v 18 \x + \xo ୮:୧୮ \xo*\xt ମାର୍କ ୪:୧୨.\xt*\x*ମି ମାନ୍‌ ଇନାକା କାଲ୍‌ଲାକେ ଆତାତ୍‌ନ୍ନା ? କାଣ୍‌କୁ ମାନ୍‌ଞ୍ଜି ମାନ୍‌ଞ୍ଜି ହୁଡ଼ୁଦେରା ? ଆରେ, କିତୁଲିଂ ମାନ୍‌ଞ୍ଜି ମାନ୍‌ଞ୍ଜି ୱେନୁଦେରା ? \v 19 ହେ ପାଞ୍ଚ୍‌ ହାଜାର୍‌ ମାନାୟାର୍‌ ବିତ୍ରେ ଆନ୍‌ ଏଚେକାଡ଼୍‌ଦ ପାଞ୍ଚ୍‌ଗଟା ରୁଟିଂ ଡ୍ରିକ୍‌ଚି ମାଚାଙ୍ଗ୍‌ ହେ ପାଦ୍‌ନା ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ବାର୍ତି ଏଚେ ଟପା କୁଦ୍ରି ଆତି ରୁଟିଂ ଅଜ଼ି ମାଚାଦେର୍‌ ହେଦାଂ ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ଏତ୍‌ ହିଲୁତ୍‌ ?” ହେୱାର୍‌ ହେୱାନିଂ ଇଚାର୍‌, “ବାର ଦାଉଡ଼ା ।” \p \v 20 ଆରେ, “ହେ ଚାରି ହାଜାର୍‌ ମାନାୟାର୍‌ ବିତ୍ରେ ଆନ୍‌ ଏଚେକାଡ଼୍‌ଦ ସାତ୍‌ଗଟା ରୁଟିଂ ଡ୍ରିକ୍‌ଚି ମାଚାଙ୍ଗ୍‌, ହେ ପାଦ୍‌ନା ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ପୁରା ଏଚେ ଟପା ଡ୍ରିଙ୍ଗ୍‌ତି କୁଦ୍ରି ନିକ୍‌ଚି ଅଜ଼ି ମାଚାଦେର୍‌ ?” ହେୱାର୍‌ ଇଚାର୍‌, “ସାତ୍‌ ଟପା ।” \p \v 21 ହେବେ ଜିସୁ ହେୱାରିଂ ଇଚାନ୍‌, “ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ଇନାକା ନଙ୍ଗ୍‌ ପାତେକ୍‌ ବୁଜା ଆଉଦେରା ।” \s ବେତ୍‌ସାଇଦା ତାକେ ର କାଣା ଲଗାଙ୍ଗ୍ ଉଜ୍‌ କିତାନ୍‌ \p \v 22 ପାଚେ ହେୱାର୍‌ ବେତ୍‌ସାଇଦାତ ୱାତାର୍ । ଆରି, ଲକୁ ର କାଣାଙ୍ଗ୍ ତା ଲାଗେ ତାଜ଼ି ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ଡୁଦେଂ ହେୱାନିଂ ଗୱାରି କିତାର୍‌ । \v 23 ଲାଗିଂ ହେୱାନ୍‌ କାଣାଙ୍ଗ୍ କେଇ ଆଜ଼ି ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ନାସ୍‌ ବାର୍ତ ଅସି ହାଚାନ୍‌, ଆରେ ହେ କାଣ୍‌କୁକାଂ ଏୱିଡ଼ିଂ ଆରେ ତା ଜପି କେଇ ଇଡ଼ିିଜି ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ୱେନ୍‌ବାତାନ୍‌, “ଏନ୍‌ କି ଅଲପ୍‍ ହୁଡ଼୍‌ନାୟା ?” \p \v 24 ହେୱାନ୍‌ ଜପି ହୁଡ଼୍‌ଜି ଇଚାନ୍‌, ଆନ୍‌ ମାନାୟ୍‌ତିଂ ତାଂନାକା ହୁଡ଼୍‌ନାଙ୍ଗା, ମାତର୍‌ “ଆନ୍‌ ମାର୍‌ ଲାକେ ଇନାକା ତାଂନାକା ହୁଡ଼୍‌ନାଙ୍ଗା ।” \p \v 25 ତାପାଚେ ହେୱାନ୍‌ ଆରେ ରଗ ତା କାଣାଙ୍ଗାତ କେଇ ଡୁପ୍‌ତାନ୍; ହେବେ ହେୱାନ୍‌ ହାର୍‌ କିଜ଼ି ହୁଡ଼୍‌ତାନ୍ ଆରି ଉଜ୍‌ ଆଜ଼ି କାଣ୍‌ଙ୍ଗାମିଟ୍‌ ଇଚ୍‌ୱାଦାଂ ୱିଜ଼ୁ ହୁଡ଼୍‌ଦେଂ ଲାଗାତାନ୍‌ । \v 26 ପାଚେ ଜିସୁ ହେୱାନିଂ ଇଞ୍ଜ ପକ୍‌ଚି ଇଚାନ୍‌, “ଇ ନାସ୍‌ ହାଲ୍‌ମା ମାତର୍‌ ଜାର୍‌ ଇଞ୍ଜ ହାଲା ।” \s ପିତର୍‌ ଜିସୁଙ୍ଗ୍‌ କ୍ରିସ୍ଟ ଇଞ୍ଜି ମାନି କିତାନ୍‌ \r (ମାତିଉ ୧୬:୧୩-୨୦; ଲୁକ ୯:୧୮-୨୧) \p \v 27 ଇଦାଂ ପାଚେ ଜିସୁ ଆରି ତା ଚେଲାହିର୍‌ କାଇସରିୟା ପିଲିପ୍‌ପି ନିପ ନାସ୍‌କୁକାଂ ହାଚାର୍‌, ଆରି ହାନି ହାସ୍‌ଦ ହେ ଚେଲାହିରିଂ ଜିସୁ ୱେନ୍‌ବେଦେଂ ଲାଗାତାନ୍‌, “ଆନ୍‌ ଇନେର୍‌ ଇଞ୍ଜି ଲକୁ ଇନାକା ଇଞ୍ଜି ବାବି କିଦ୍ନାରା ?” \p \v 28 ଇବେ ହେୱାର୍‌ ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ଇଚାର୍‌, “ବାପ୍ତିସିମ୍‌ହିନି ଜହନ୍‌,” ଆରେ ଇନେର୍‌ ଇନେର୍‌ ଏଲିୟ, ମାତର୍‌ ଇନେର୍‌ ଇନେର୍‌ ଇନାର୍‌, ବେଣ୍‌ବାକ୍‌ଣାୟ୍‌କିନାକାନ୍‌ ବିତ୍ରେ ରକାନ୍‌ । \p \v 29 ହେୱାନ୍‌ ହେୱାରିଂ ୱେନ୍‌ବାତାନ୍‌, ମାତର୍‌ “ନାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ଇନେନ୍‌ ଇଞ୍ଜି ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ଇନାକା ଇଞ୍ଜ୍‌ନାଦେରା ?” ପିତର୍‌ ହେୱାନିଂ ଉତର୍‌ ହିତାନ୍‌, “ଏନ୍‌ ଆନାୟା ଇସ୍ୱର୍‌ ବାଚିକିତି କ୍ରିସ୍ଟତି ।” \p \v 30 ମାତର୍‌ ଜିସୁ ହେୱାରିଂ “ହେ ବିସ୍ରେ ଇନେରିଂକି ଇନାକା ୱେଚ୍‌ୱେଦେଂ ବଲ୍‌ ହିତାନ୍‌ ।” \s ଜିସୁ ହାନାକା ଆରି ନିଙ୍ଗ୍‌ନି ବିସ୍ରେ ୱେଚ୍‌ଚାନ୍‌ \r (ମାତିଉ ୧୬:୨୧-୨୮; ଲୁକ ୯:୨୨-୨୭) \p \v 31 ଆରେ, ଜିସୁ ହେୱାରିଂ ହିକାଇ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଲାଗାତାନ୍‌ ଜେ, “ମାନାୟ୍‌ ମାଜ଼ି ଆତିସ୍‌ପା ବେସି ଦୁକ୍‌ପାୟା ଆଦେଂ ଆନାତ୍‌ ଆରେ ପ୍ରାଚିନାର୍‌, ମୁଡ଼୍‌ ମାପ୍ରୁହେବାକିନାକାନ୍‌ ଆରେ ସାସ୍ତିର୍‌ତି ହୁକେ ମୁନା କିୟାଜ଼ି ହାଦେଂ ଆନାତ୍‌, ଆରେ ତିନ୍‌ଦିନ୍‌ତାଂ ନିଙ୍ଗ୍‌ନାକା ମାନାତ୍‌ ।” \v 32 ଇ ବେରଣ୍‌ ହେୱାନ୍‌ ପୁଟ୍‍ତେ ଇଚାନ୍‌ । ହେବେଣ୍ଡାଂ ପିତର୍‌ ହେୱାନିଂ ର ବାହାତ ଅଜ଼ି ଗଡ଼୍‌କିଦେଂ ଲାଗାତାନ୍‌ । \v 33 ମାତର୍‌ ହେୱାନ୍‌ ମାସ୍‌ଦି ହୁଡ଼୍‌ଜି ତା ଚେଲାହିରିଂ ପିତର୍‌ତିଂ ଗଡ଼୍‌ କିଜ଼ି ଇଚାନ୍‌, “ନା ମୁମ୍‌ଦାଂ ଗୁଚା, ସୟ୍‌ତାନ୍‌,” ଲାଗିଂ “ଏନ୍‌ ଇସ୍ୱର୍‌ ବିସ୍ରେ ବାବି କିୱାଦାଂ ଏନ୍‌ ମାନାୟ୍‌ ବିସ୍ରେ ବାବି କିନାୟା ।” \p \v 34 \x + \xo ୮:୩୪ \xo*\xt ମାତିଉ ୧୦:୩୮; ଲୁକ ୧୪:୨୭.\xt*\x*ତା ପାଚେ ଜିସୁ ତା ଚେଲାରିଂ ଆରି ରୁଣ୍ଡାତି ମାନାୟାରିଂ କୁକ୍‌ଚି ଇଚାନ୍‌, “ଇନେର୍‌କି ନା ହୁଦାଂ ୱାଦେଙ୍ଗ୍ ଇଚା କିନାନ୍‌, ହେୱାନ୍‌ ଜାର୍‌ତିଂ ପିହେନ୍‌ ଆରି ଜାର୍‌ତି କ୍ରୁସ୍‌ ଆସ୍ତି ନା ପାଚେ ପାଚେ ୱାୟେନ୍‌ ।” \v 35 \x + \xo ୮:୩୫ \xo*\xt ମାତିଉ ୧୦:୩୯; ଲୁକ ୧୭:୩୩; ଜହନ୍‌ ୧୨:୨୫.\xt*\x*ଇନାକିଦେଂକି “ଇନେର୍‌ ଜାର୍‌ ଜିବୁନ୍‌ ବାଚାୟ୍‌ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଇଚା କିନାନ୍‌, ହେୱାନ୍‌ ହେଦାଂ ଆରାଇ କିନାନ୍‌; ମାତର୍‌ ଇନେନ୍‌ ଜଦି ନା ନେକ୍ରିକାବୁର୍‌ କାଜିଂ ତା ଜିବୁନ୍‌ ଆରାଇ କିନାନ୍‌, ହେୱାନ୍‌ ତା ଜିବୁନ୍‌ ରାକ୍ୟା କିନାନ୍‌ । \v 36 ଆରେ, ମାନାୟ୍‌ ୱିଜ଼ୁ ପୁର୍ତିତିଂ ଲାବ୍‍କିଜ଼ି ଜାର୍‌ ଜିବୁନ୍‌ ହାଚ୍‌ନାନ୍, ହେଦାଂ ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ଇନା ଲାବ୍‌ ? \v 37 ଆରେ, ମାନାୟ୍‌ ଜାର୍‌ ଜିବୁନ୍‌ ବାଦୁଲ୍‌ ଇନାକା ହିଦେଂ ଆଡ୍‌ନାନ୍‌ ? \v 38 ଲାଗିଂ ଇନେର୍‌ ଇ କାଡ୍‌ନି ଦାରିୟାର୍‌ ଆରି ପାପିର୍‌ ମାନାୟ୍‌ ବିତ୍ରେ ନାଦାଂ ଆରି ନା ବଚନ୍‌ ବିସ୍ରେ ଲାଜା ଆନାନ୍‌, ମାନାୟ୍‌ ମାଜ଼ି ଏଚେକାଡ଼୍‌ଦ ପୁଇପୁୟା ଦୁତ୍‌ର୍‌ ଲାହାଙ୍ଗ୍‌ ନିଜେନି ଆବାତି ଜାଜ୍‌ମାଲ୍‌ତ ଆଜ଼ି ୱାନାନ୍‌, ହେବେତାଂ ହେୱାନ୍‌ପା ହେ ବିସ୍ରେ ଲାଜା ଆନାନ୍‌ ।” \c 9 \p \v 1 ଆରେ ରଗ ଜିସୁ ହେୱାରିଂ ଇଚାନ୍‌, “ଆନ୍‌ ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ହାତ୍‌ପା ଇଞ୍ଜ୍‌ନାଙ୍ଗା, ଇସ୍ୱର୍‌ ରାଜିତିଂ ସାକ୍ତି ହୁକେ ଏକା ୱାନାକା ହୁଡ଼୍‌ୱି ପାତେକ୍‌ ଇବେ ନିଲ୍‌ଚି ମାନି ମାନାୟ୍‌ ବିତ୍ରେ କେତେ ଜାଣ୍‌ ଇନେସ୍‌ କିତିସ୍‌ ପା ହାକିି ଦିନ୍‌ ହୁଡ଼ୁର୍‌ ।” \s ଜିସୁ ପାଗ୍‌ମାସ୍‌ନାକା \r (ମାତିଉ ୧୭:୧-୧୩; ଲୁକ ୯:୨୮-୩୬) \p \v 2 \x + \xo ୯:୨ \xo*\xt ୨ ପିତର୍‌ ୧:୧୭,୧୮.\xt*\x*ଚଅ ଦିନ୍‌ ପାଚେ ଜିସୁ ପିତର୍‌, ଜାକୁବ୍‌ ଆରି ଜହନ୍‌ତିଂ ହାଙ୍ଗ୍‌ ଅଜ଼ି ଅଲ୍‌ଗା ଆଜ଼ି ହେୱାରିଂ ର ପାନ୍ତି ମାଡ଼ିଜପି ଅଜ଼ି ହାଚାନ୍‌ । \v 3 ଆରେ, ହେୱାର୍‌ ମୁମ୍‌ଦ ପାଗ୍‌ମାସ୍‌ବାତାନ୍‌, ତା ହେନ୍ଦ୍ରା ଏଲେଙ୍ଗ୍‌ ଅଜଡ଼୍‌ ଆରି ବେସି ଡ଼ିଞ୍ଜ୍‌ବାତାନ୍, ଜେ, ପୁର୍ତିନି ଇମ୍‌ଣି ଲଗୁପା ହେ ଲାକେ ଡ଼ିଞ୍ଜ୍‌ବେଦେଂ ଆଡୁର୍‌ । \v 4 ଆରି, ମସା ଆରି ଏଲିୟ ଜିସୁ ଲାହାଙ୍ଗ୍‌ ବେରଣ୍‌ କିନାକାର୍‌ ହେୱାରିଂ ଚଞ୍ଜ୍‌ୟା ଆତାର୍‌ । \v 5 ହେବେ ପିତର୍‌ ଜିସୁଙ୍ଗ୍‌ ଉତର୍‌ ହିତାନ୍‌, “ଏ ଗୁରୁ, ଆପେଂ ଜେ ଇ ବାହାତ ମାନାପ୍‌ !” ଇଦାଂ ହାରା ଆତାତ୍‌; “ଆସେଙ୍ଗ୍‌ ଇବେ ତିନ୍‌ଗଟା ପୁଟ୍‌କୁ ରଚ୍‌ନାସ୍, ନି କାଜିଂ ରଞ୍ଜାଙ୍ଗ୍‌, ମସା କାଜିଂ ରଞ୍ଜାଙ୍ଗ୍‌ ଆରେ ଏଲିୟ କାଜିଂ ରଞ୍ଜାଙ୍ଗ୍‌ ।” \v 6 ପିତର୍‌ ଇନା ଉତର୍‌ ହିଦ୍‌ନାନ୍ ଇଞ୍ଜି ପୁନ୍‌ୱାଦାଂ ମାଚାର୍‌, ହେୱାଡ଼ାଂ ହେୱାର୍‌ ପାଣ୍ଡ୍ରା ଆଜ଼ି ମାଚାର୍‌ । \p \v 7 \x + \xo ୯:୭ \xo*\xt ମାତିଉ ୩:୧୭; ମାର୍କ ୧:୧୧; ଲୁକ ୩:୨୨.\xt*\x*ଆରେ, ଇଚୁଟିଂ ବାଦାଡ଼୍‌ ୱାଜ଼ି ହେୱାରିଂ ପାଡ଼ାକ୍‌ତାତ୍‌, ଆରି ହେ ବାଦାଡ଼୍‌ତାଂ ଇ କାତା ଆତାତ୍‌, “ଇୱାନ୍‌ ନା ୱାରିନି ମାଜ଼ି, ଇୱାନ୍ତି କାତା ୱେନାଟ୍‌ !” \v 8 ଆରେ, ହାଚାଟ୍ରେ ହେୱାର୍‌ ଚାରିବେଣ୍‌ତାଂ ହୁଡ଼୍‌ଜି ହେୱାର୍‌ ହୁଦାଂ ଜିସୁଙ୍ଗ୍‌ ପିସ୍ତି ଆରେ ଇନେରିଂ ପା ହୁଡ଼୍‌ୱାତାର୍‌ । \p \v 9 ହେୱାର୍‌ ମାଡ଼ିତାଂ ଜୁନି ୱେଡ଼ାଲିଂ ଜିସୁ ହେୱାରିଂ ଆଟ୍‌ୱା ବଲ୍‌ ହିଜ଼ି ଇଚାନ୍‌, “ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ଇନା ଇନାକା ହୁଡ଼୍‌ନାଦେରା, ହେଦାଂ ୱିଜ଼ୁ ହାତି ମାନାୟ୍‌ ବିତ୍ରେତାଂ ମାନାୟ୍‌ ମାଜ଼ି ତାଙ୍ଗ୍‌ ନିଙ୍ଗ୍‌ୱି ପାତେକ୍‌ ଇନେରିଂ ପା ୱେଚ୍‌ମାଟ୍‌ ।” \p \v 10 ହେବେଣ୍ଡାଂ ହେୱାର୍‌ ହେ କାତା ଆଜ଼ି “ହାତାକାର୍‌ ବିତ୍ରେ ଆରେ ନିଙ୍ଗ୍‌ନାକା ଜେ ଇନାକା ? ଜିସୁ ବିସ୍ରେ ଜାର୍‌ ଜାର୍‌ ବିତ୍ରେ କାତାବାର୍ତା କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଲାଗାତାର୍‌ ।” \v 11 \x + \xo ୯:୧୧ \xo*\xt ମାତିଉ ୧୧:୧୪.\xt*\x*ହେୱାର୍‌ ଜିସୁଙ୍ଗ୍‌ ୱେନ୍‌ବାତାର୍, “ତେବେ ଏଲିୟ ପର୍ତୁମ୍‌ ୱାନାନ୍‍, ଇଞ୍ଜି ଦରମ୍‌ ଗୁରୁର୍‌ ଇ କାତା ଇନେସ୍‌ ଇନାର୍‌ ?” \p \v 12 ହେବେଣ୍ଡାଂ ଜିସୁ ହେୱାରିଂ ଇଚାନ୍‌, “ଏଲିୟ ପର୍ତୁମ୍‌ ୱାଜ଼ି ସବୁ ବିସ୍ରେ ରଚ୍‍ନି କାତା ସତ୍‌, ମାତର୍‌ ମାନାୟ୍‌ ମାଜ଼ି ବେସି ଗିଣ୍‌କିୟା ଆନାନ୍‌, ଇଦାଂ ଇନେସ୍‌ ହେୱାନ୍‌ ବିସ୍ରେ ଲେକା ଆତାତ୍‌ନ୍ନା ? \v 13 ମାତର୍‌ ଆନ୍‌ ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ଇଞ୍ଜ୍‌ନାଙ୍ଗା, ଏଲିୟ ୱାତାନେ, ଆରେ ହେୱାନ୍‌ ବିସ୍ରେ ଇନେସ୍‌ ଲେକା ଆତାତ୍‌ନ୍ନା, ହେ ଲାକେ ପା ହେୱାର୍‌ ତା-କାଜିଂ ଇନାକା ଇଚା ହେଦାଂ କିତାନ୍‌ନ୍ନା ।” \s ପୁଦାଆସ୍ତି କାଡ଼୍‌ଦେ ହାରା ଆତାନ୍‌ \r (ମାତିଉ ୧୭:୧୪-୨୧; ଲୁକ ୯:୩୭-୪୩) \p \v 14 ପାଚେ ହେୱାର୍‌ ଚେଲାର୍‌ ତାକେ ୱାଜ଼ି ହୁଡ଼୍‌ତାନ୍‌ ହେୱାର୍‌ ଚାରିବେଣ୍‌ତାଂ ବେସିହେନି ମାନାୟ୍‌ ଆରେ ଦରମ୍‌ ଗୁରୁର୍‌ ହେୱାର୍‌ ହୁକେ କାତାବାର୍ତା କିନାରା । \v 15 ମାନାୟାର୍‌ ହେୱାନିଂ ହୁଡ଼୍‌ତି ଦାପ୍ରେ ବେସି କାବା ଆତାର୍‌ ଆରି ହନ୍‌ଚି ୱାଜ଼ି ହେୱାନିଂ ଜୱାର୍‌ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଲାଗାତାର୍‌ । \v 16 ହେବେତାଂ ଜିସୁ ଚେଲାରିଂ ୱେନ୍‌ବାତାନ୍‌, “ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ହେୱାର୍‌ ହୁକେ ଇନାକା ବେରଣ୍‌ବାଟ୍ କିନାଦେରା ?” \p \v 17 ମାନାୟ୍‌ ବିତ୍ରେ ରୱାନ୍‌ ହେୱାନିଂ ଉତର୍‌ ହିତାନ୍‌, “ଏ ଗୁରୁ ଆନ୍‌ ନା ମାଜ଼ିଙ୍ଗ୍‌ ନି ତାକେ ତାସି ମାଚାଙ୍ଗ୍‌; ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ର ଗୁଲା ପୁଦା ଆସ୍ତାତ୍‌ନା, \v 18 ଇମ୍‌ଣି ବାହାତପା ହେଦାଂ ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ଆହ୍‌ନାତ୍‌, ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ତାରେନ୍‌ ଗ୍ରୁତ୍‌ତାନ୍ନା, ହେୱାନ୍‌ ୱେଇଦାଂ ପୁମେଲ୍‌ ହନାତ୍‌ ଆରେ ଟାଡାଙ୍ଗ୍‌ କାଟ୍‌ନାନା ଆରି ହେୱାନ୍‌ ୱାଜ୍‌ଜି ହାନାନ୍‌; ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ପିହି କିିନି କାଜିଂ ଆନ୍‌ ମି ଚେଲାରିଂ ଇଞ୍ଜି ମାଚାଙ୍ଗ୍‌, ମାତର୍‌ ହେୱାର୍‌ ଆଡ୍‌ୱାତାର୍‌ ।” \p \v 19 ଜିସୁ ହେୱାରିଂ ଉତର୍‌ ହିତାନ୍‌, “ଆଡ଼େ ପାର୍ତିକିୱି ଲାତ୍ରା ଏଚେକ୍‌ ଦିନ୍‌ ମି ହୁକେ ମାନାଙ୍ଗ୍‌ ? ଏଚେକ୍‍ଦିନ୍‌ ମି ଚିନ୍ତା ଆଡ୍‌ନାଂ ? କାଡ଼୍‌ଦେଂ ନାତାକେ ତାଇୱାଡୁ !” \v 20 ହେବେଣ୍ଡାଂ ହେୱାର୍‌ ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ହେୱାନ୍‌ ତାକେ ତାହି ୱାତାର୍‌ । ଆରି ହେୱାନିଂ ହୁଡ଼୍‌ତି ଦାପ୍ରେ ହେ ପୁଦା ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ବେସି ମଡ଼ି କିତାତ୍‌ ଆରି ହେ ମେଦ୍‌ନିତ ଗୁର୍‌ଜି ପୁମେଲ୍‌ ଉର୍‌ଚି ଡଣଗୁର୍‌ଦେଂ ଲାଗାତାନ୍‌ । \p \v 21 ହେ କାଡ଼୍‌ଦ ହେୱାନ୍‌ ତା ଲାତ୍ରାହିଙ୍ଗ୍‌ ୱେନ୍‌ବାତାନ୍‌, “ଏଚେଦିନ୍‌ ଆତାତ୍‌ ଇୱାନିଂ ଏଲେଙ୍ଗ୍‌ ଆନାତା ?” ହେୱାନ୍‌ ଇଚାନ୍‌, “ହିରୁୱେଡ଼ାଙ୍ଗ୍ ତାଙ୍ଗ୍‌,” \p \v 22 “ହେୱାନ୍‌ ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ଅସ୍ତେଙ୍ଗ୍‌ ଇଞ୍ଜି ବାର୍‌ ବାର୍‌ ନାଣିତ ଆରି ଏଜ଼ୁକାଂ ତୁହିହିତାତ୍‌ନା; ମାତର୍‌ ଏନ୍‌ ଜଦି ଇନାକା କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଡ୍‌ନାୟ୍‌, ତା ଆତିସ୍‌ ମା କାଜିଂ କାର୍ମା ଆଜ଼ି ଉପ୍‌କାର୍‌ କିଦା ।” \p \v 23 ହେବେ ଜିସୁ ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ଇଚାନ୍‌, “ଇନାକା ଇଚାୟ୍‌ ? ଜଦି କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଡ୍‌ନାୟ୍‌ ! ପାର୍ତି କିନାକାନ୍‌ ତାକେ ୱିଜ଼ୁ ଆନାତ୍‌ ।” \p \v 24 “ହେ ସାଙ୍ଗେ କାଡ଼୍‌ଦେ ଲାତ୍ରାହି ଗାଜା କାଟ୍‌ତାଂ ଇଚାନ୍‌, ଆନ୍‌ ପାର୍ତି କିନାଙ୍ଗା, ନା ପାର୍ତି କିୱାକା ବାଡାୟ୍‌ କିଦା ।” \p \v 25 ପାଚେ ଲକୁ ରବେ ହନ୍‌ଚି ୱାନାକା ହୁଡ଼୍‌ଜି ଜିସୁ ହେ ବାନ୍ୟା ପୁଦା ଜିବୁନ୍‌ତିଂ ଦାମ୍‌କାୟ୍‌ କିଜ଼ି ଇଚାନ୍‌, “ଏ ଗୁଲା ଆରି ବୟିରା ଜିବୁନ୍‌ ଆନ୍‌ ନିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ବଲ୍‌ ହିଦ୍‌ନାଙ୍ଗା, ଇବେଣ୍ଡାଂ ହସି ହାଲା, ଆରେ ରଗ ଇନାୱାଡ଼ାଂପା ଇୱାନ୍‌ ତାକେ ହଣୁୟ୍‌ ।” \p \v 26 ହେବେ ହେଦାଂ କିରିଡ଼ି ପାଡ଼ି କିଜ଼ି ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ମଡ଼ିକିଜ଼ି ହସି ହାଚାତ୍‌, ଆରେ କାଡ଼୍‌ଦେ ହାତିଲାକେ ଆତାନ୍‌, ଏଲେଙ୍ଗ୍‌ ଆତି କାଜିଂ ଆଦେକ୍‌ ହେନି ଇଚାର୍‌, “ହେୱାନ୍‌ ହାତାନ୍‌ ।” \v 27 ମାତର୍‌ ଜିସୁ ତା କେଇ ଆସ୍ତି ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ନି‍କ୍‌ତାନ୍, ଆରେ ହେୱାନ୍‌ ନିଙ୍ଗ୍‌ତାନ୍‌ । \p \v 28 ଆରେ, ହେୱାନ୍‌ ଇଞ୍ଜ ୱାତିଲେ, ହେୱାନ୍‌ “ଚେଲାହିର୍‌ ହେୱାନିଂ କାଲେତାଂ ୱେନ୍‌ବେଦେଂ ଲାଗାତାର୍‌, ଆପେଂ ପୁଦାତିଙ୍ଗ୍‌ ଇନେକିଦେଂ ପିହିକିଦେଂ ଆଡ୍‌ୱାତାପ୍‌ ?” \v 29 ଜିସୁ ହେୱାରିଂ ଇଚାନ୍‌, “ପାର୍ତାନା ଆୱିତିସ୍‌ ଆରି ଇମ୍‌ଣି ବାନ୍ୟା ପୁଦା ପିହିକିୟା ଆଉତ୍‌ ।” \s ଜିସୁ ଆରେ ରଗ ନିଜେ ହାନି ବିସ୍ରେ ଇଚାନ୍‌ \r (ମାତିଉ ୧୭:୨୨-୨୩; ଲୁକ ୯:୪୩-୪୫) \p \v 30 ଜିସୁ ଆରି ଚେଲାର୍‌ ହେ ବାହାତ ପିସ୍ତି ଗାଲିଲି ନିପତିଂ ଆଜ଼ି ହାଚାର୍‌, ଆରି ଇନେର୍‌ ହେଦାଂ ପୁନ୍‌ମେର୍‌ ଇଞ୍ଜି ମାନ୍‌ ହିଲ୍‌ୱାତାତ୍‌, \v 31 ଇନାକିଦେଂକି ହେୱାନ୍‌ ତା ଚେଲାରିଂ ଇ କାତା ଇଞ୍ଜି ହିକ୍ୟା ହିଜ଼ି ମାଚାନ୍‌, ହେୱାନ୍‌ ହେୱେରିଂ ଇଚାନ୍‌ । “ମାନାୟ୍‌ ମାଜ଼ି ମାନାୟ୍‌ କେଇଦ ହେଲାୟ୍‌ କିୟା ଆନାନ୍‌, ଆରେ ହେୱାର୍‌ ହେୱାନିଂ ଟ୍ରାକ୍‌ନାର୍‌ ଆରେ ହେୱାନ୍‌ ହାତି ପାଚେ ତିନ୍‌ଦିନ୍‌ ତାଙ୍ଗ୍‌ ପାଚେ ଆରେ ନିଙ୍ଗ୍‌ନାନ୍‌ ।” \p \v 32 ମାତର୍‌ ଚେଲାର୍‌ ହେ କାତା ବୁଜା ଆୱାତାର୍‌ ଆରେ ହେୱାନିଂ ୱେନ୍‌ବେଦେଂ ପାଣ୍ଡ୍ରା ଆଜ଼ି ମାଚାର୍‌ । \s ଜିସୁ ଇଚାନ୍‌ ଇନେର୍‌ ଗାଜାକାନ୍‌ \r (ମାତିଉ ୧୮:୧୫; ଲୁକ ୯:୪୬-୪୮) \p \v 33 ପାଚେ ହେୱାର୍‌ କପର୍ନାହୁମ୍‌ ୱାତାର୍ । ଜିସୁ ଇଞ୍ଜ ଏକିସ୍‌ ହେୱାରିଂ ୱେନ୍‌ବାତାନ୍‌, “ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ହାସ୍‌ଦ ଇନାକା କାତା ବାର୍ତା କିଜ଼ି ମାଚାଦେର୍‌ ?” \p \v 34 \x + \xo ୯:୩୪ \xo*\xt ଲୁକ ୨୨:୨୪.\xt*\x*ମାତର୍‌ ହେୱାର୍‌ ଚିମ୍‌ରା ଆଜ଼ି ମାଚାର୍‌, ଇନାକିଦେଂକି ସାର୍ଗେ ରାଜିତ ଇନେର୍‌ ଗାଜା, ଇ କାତା ଆସ୍ତି ହାସ୍‌ଦ ଗାଣ୍‌ଜୁ କିଜ଼ି ମାଚାର୍‌ । \v 35 \x + \xo ୯:୩୫ \xo*\xt ମାତିଉ ୨୦:୨୬,୨୭; ୨୩:୧୧; ମାର୍କ ୧୦:୪୩,୪୪; ଲୁକ ୨୨:୨୬.\xt*\x*ହେବେ ହେୱାନ୍‌ କୁଚ୍‌ଚି ବାରଜାଣ୍ ଚେଲାରିଂ କୁକ୍‌ତାନ୍‌ ଆରି ହେୱାରିଂ ଇଚାନ୍‌, “ଜଦି ଇନେର୍‌ ମୁଡ଼୍‌ ଆଦେଂ ଇଚା କିନାନ୍‌ ତାଆତିସ୍‌ ହେୱାନ୍‌ ୱିଜ଼ାକାର୍‌ ତାଙ୍ଗ୍‌ ହାରୁକାନ୍‌ ଆରି ୱିଜ଼ାକାରିଂ ହେବା କିନାକାନ୍‌ ଆୟେନ୍‌ ।” \v 36 ଆରେ, ହେୱାନ୍‌ ର ହାରୁ କାଡ଼୍‌ଦେଂ ଆସ୍ତି ହେୱାର୍‌ ମାଦି ନିଲି କିତାନ୍‌ ଆରେ ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ଡନ୍‌ଞ୍ଜି ହେୱାରିଂ ଇଚାନ୍‌, \v 37 \x + \xo ୯:୩୭ \xo*\xt ମାତିଉ ୧୦:୪୦; ଲୁକ ୧୦:୧୬; ଜହନ୍‌ ୧୩:୨୦.\xt*\x*“ଇନେର୍‌ ନା ତର୍‌ଦ ଏଲେଙ୍ଗ୍‌ ହାରୁ ହିମ୍‌ଣା ବିତ୍ରେ ରକାନିଂ ଇଟ୍‌ନାର୍‌, ହେୱାନ୍‌ ନାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ଇଟ୍‌ନାନ୍‌, ଇନେର୍‌ ନାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ଇଟ୍‌ନାନ୍‌, ମାତର୍‌ ନା ପକ୍ତିତି ଆବାଙ୍ଗ୍‌ ମାନି କିନାନ୍‌ ।” \s ମାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ବିରଦ୍‍ କିୱି ଲଗୁ ମା ନିଜ୍‍ ଲକୁ \r (ଲୁକ ୯:୪୯-୫୦) \p \v 38 ଜହନ୍‌ ଜିସୁଙ୍ଗ୍‌ ଇଚାନ୍‌, “ଏ ଗୁରୁ, ମା କୁଦା ତାକେ ରୱାନ୍‌ ହିଲ୍‌ୱିତି ଲଗାଙ୍ଗ୍ ନି ତର୍‌ଦାଂ ପୁଦା ପିହ୍‌ନାକା ହୁଡ଼୍‌ତାପ୍, ଆରେ ହେୱାନ୍‌ ମା କୁଦା ତ ହିଲ୍‌ୱିତିଲେ ମୁନାକିତାପ୍ ।” \p \v 39 ମାତର୍‌ ଜିସୁ ଇଚାନ୍‌, “ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ମୁନା କିମାଟ୍‌; ଇନେକିଦେଂକି ନା ତର୍‌ଦ ସାକ୍ତିନି କାମାୟ୍‌ କିଜ଼ି ହାଚାଟ୍ରେ ନାଦାଂ ବାନ୍ୟା କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଡ୍‌ନାନ୍‌, ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ଲଗୁ ଇନେର୍‌ ହିଲୁର୍‌; \v 40 \x + \xo ୯:୪୦ \xo*\xt ମାତିଉ ୧୨:୩୦; ଲୁକ ୧୧:୨୩.\xt*\x*ଇନେକିଦେଂକି ଇନେର୍‌ ମା ବିରୁତ୍‌ ଆକାୟ୍‌, ହେୱାନ୍‌ ମାପାକ୍ୟା । \v 41 \x + \xo ୯:୪୧ \xo*\xt ମାତିଉ ୧୦:୪୨.\xt*\x*ଆନ୍‌ ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ହାତ୍‌ପା ଇଞ୍ଜ୍‌ନାଙ୍ଗା, ଏପେଙ୍ଗ୍‌ କ୍ରିସ୍ଟତି ଲକୁ ଇଞ୍ଜି ଇନେର୍‌କି ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ର ଗିନା ଏଜ଼ୁଂ ଉଣ୍ଡେଙ୍ଗ୍‌ ହିତ୍‍ତିସ୍, ହେୱାନ୍‌ ଇନେସ୍‌ କିଜ଼ିପା ଜାର୍‌ ମୁକୁଟ୍‌ ଆରାୟ୍‌ କିଉନ୍‌ ।” \s ପାର୍ତି ତାକେ ପାପ୍‌ କିତାକା \r (ମାତିଉ ୧୮:୬-୯; ଲୁକ ୧୭:୧-୨) \p \v 42 “ଜିସୁ ଆରେ ଇଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍‌ ଲାଗାତାନ୍‌, ଇନେର୍‌ ପାର୍ତି କିଜ଼ି ମାନି ଇ ହାରୁକାର୍‌ ବିସ୍ରେ ରକାନିଂ ବାଦା ଆତିସ୍‌, ହେୱାନ୍‌ ହାକ୍‌ତ ର ଗାଜା ଜାତାକାଲ୍‌ ଡ଼ଇ କିଜ଼ି ହେୱାନିଂ ହାମ୍‌ଦୁର୍‌ ତାକେ ତୁଇ ହିଗିତିସ୍‌ ହେଦାଂ କାଜିଂ ହାରା ଆତାତ୍ମା । \v 43 \x + \xo ୯:୪୩ \xo*\xt ମାତିଉ ୫:୩୦.\xt*\x* ଆରେ, ମି କେଇ ଜଦି ମିଦାଙ୍ଗ୍‌ ବାଦା ଆନାତ୍‌, ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ କାଦ୍‌ଦି ତୁସି ହିୟାଟ୍‌, ଆରି ରି କେଇ ଅଜ଼ି ନରକ୍‌, ଇଚିସ୍‌ ହାୱିନାଣି ବିତ୍ରେ ହାନି ବାଟା ଟୁଟାଆଜ଼ି ଜିବୁନ୍‌ତ ହଣଗାନାକା ମି ପାକ୍ୟାତ ହାର୍‌ । \v 44 ଇନାକିଦେଂକି ନାଣିତ ହେୱାର୍‌ତି ପ୍ଡିକୁ ଜିରା ଆଉକ୍‌, ଆରି ନାଣି ହାହୁତ୍ । \v 45 ଆରେ, ମି ପାନା ଜଦି ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ବାଦା ହିଦ୍‌ନାତା ହେଦେଲିଂ କାଦ୍‌ଦି ତୁସିହିୟାଟ୍‌, ରି ପାନାଙ୍ଗ୍‌ ତାସି ନରକ୍‌ତ ଦେହେନି ବାଟା ଚଟା ଆଜ଼ି ଜିବୁନ୍‌ତ ହାନାକା ମି ପାକ୍ୟାତ ହାର୍‌ । \v 46 ଇନାକିଦେଂକି ନାଣିତ ହେୱାର୍‌ତି ପ୍ଡିକୁ ଜିରା ଆଉକ୍‌, ଆରି ନାଣି ମୁଡ଼୍‌କେ ହାଉତ୍ । \v 47 \x + \xo ୯:୪୭ \xo*\xt ମାତିଉ ୫:୨୯.\xt*\x*ଆରେ ମି କାଣ୍‌ଙ୍ଗା ଜଦି ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ବାଦା ହିଦ୍‌ନାତା, ଇଚିସ୍‌ ହେ କାଣାଙ୍ଗାତିଂ ଉନ୍‌ଦି ତୁହି ହିୟାଟ୍‌, ରି କାଣ୍‌କୁ ଅଜ଼ି ନରକ୍‌ତ ତୁହିହିନି ବାଟା ର କାଣ୍‌ଙ୍ଗା ଅଜ଼ି ମାପ୍ରୁ ରାଜିତ ହଣାକା ନି ପାକ୍ୟାତ ହାର୍‌ । \v 48 ଇନାକିଦେଂକି ନାଣିତ ହେୱାର୍‌ତି ପ୍ଡି ୱିଜ଼ୁତ୍ ଆରି ନାଣି ହାଉତ୍ ।” \p \v 49 “ଲାଗିଂ ୱିଜ଼ାର୍‌ ନାଣିତ ହର୍‌ ଲାକେ ହୱାଦ୍‌ । ହର୍‌ ହାର୍ଦାକା, ମାତର୍‌ ହର୍‌ ଜଦି କାର୍ୟା ଆନାତ୍‌, ତା ଆତିସ୍‌ ହେଦେଲିଂ ଇନାକାତ ହୱାଦ୍‌ କିୟାନାତ୍‌ ? ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ଜାର୍‌ ବିତ୍ରେ ହର୍‌ ହୱାଦ୍‌ ସମାନ୍‌ ମାନାଟ୍‌ ଆରି ହାରି ଲାହାଂ ସୁସ୍ତାତ ମାନାଟ୍‌ ।” \p \v 50 \x + \xo ୯:୫୦ \xo*\xt ମାତିଉ ୫:୧୩; ଲୁକ ୧୪:୩୪,୩୫.\xt*\x*“ହର୍‌ ହାର୍‌ଦାକା, ଏଲେଙ୍ଗ୍‌ ହର୍‌ ଲାକେ ଆୱାତାତ୍‍ଚି, ତା ଆତିସ୍‌ ଇନାକାତ ହୱାଦ୍‌ କିନାକା ? ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ଜାର୍‌ ଜାର୍‌ ତାକେ ହାର୍‌ ଗୁଣ୍‌ ଇଟାଟ୍‌ ଆରେ ୱିଜ଼ାକାଦେର୍‌ ସୁସ୍ତାତ ମାନାଟ୍‌ ।” \c 10 \s ଡକ୍ରିଂ ପିହ୍‌ନି ବିସ୍ରେ ଜିସୁ ହିକାଇ କିତାକା \r (ମାତିଉ ୧୯:୧-୧୨; ଲୁକ ୧୬:୧୮) \p \v 1 ଜିସୁ ହେ ବାହାତାଂ ହାଲ୍‌ଜି ପା ଜିହୁଦାନିପ ଆରି ଜର୍ଦନ୍‌ ନାଗୁଡ଼୍‌ ନାସି ୱାତାନ୍‌, ଆରେ ମାନାୟ୍‌ ତାକେ ଆରେ ରଗ ହେଦାଂ ମେହା ଆତାନ୍‌, ହେୱାନ୍‌ ନିଜେ ନି ନିତି ତାଙ୍ଗ୍‌ ହେୱାରିଂ ହିକାଇ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଲାଗାତାନ୍‌ । \p \v 2 ଇବେଣ୍ଡାଂ ପାରୁସିର୍‌ ତା ତାକେ ୱାଜ଼ି ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ପରିକ୍ୟା କିଜ଼ି ୱେନ୍‌ବାତାର୍, ମା “ବିଦି ହିଦ୍‍ନାତା କି ରୱାନ୍‌ ତା ଡକ୍ରୁହିଂ ପିସ୍‌ସି ହେଦାଂ ଇନାକା ଆଣ୍ଡ୍ରେନ୍‌ ତାକେ ନ୍ୟାୟ୍‌ ମାନାତ୍‍କି ?” \p \v 3 ଜିସୁ ହେୱାରିଂ ଉତର୍‌ ହିତାନ୍‌, “ମସା ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ଇନା ବଲ୍‌ ହିତ୍‌ତାନ୍ନା ?” \p \v 4 \x + \xo ୧୦:୪ \xo*\xt ମାତିଉ ୫:୩୧.\xt*\x*ହେୱାର୍‌ ଇଚାର୍‌, “ହେଲ ଆକି ଲେକି କିଜ଼ି କଗ୍‌ଲେଂ ପିହ୍‌ନି କାଜିଂ ମସା, ହେଲ ହିତାନ୍‌ନା ।” \p \v 5 ହେବେ ଜିସୁ ହେୱାରିଂ ଇଚାନ୍‌, “ମି ମାନ୍‌ ଆଟ୍‌ୱା ହୁଡ଼୍‌ଜି ମସା ମି କାଜିଂ ଇ ବଲ୍‌ ଲେକି କିତାନ୍‌ନ୍ନା । \v 6 ମାତର୍‌ ଉବ୍‌ଜାଣ୍‌ ଆତି ଆରମ୍‌ତାଂ ଇସ୍ୱର୍‌ ହେ ଲାକେ ହେୱାରିଂ ଆଣ୍ଡ୍ରେନ୍‌ ଆରେ କଗ୍‌ଲେ କିଜ଼ି ଉବ୍‌ଜାଣ୍‌ କିତାନ୍‌ ।” \v 7 “ଇଦାଂ କାଜିଂ ଆଣ୍ଡ୍ରେନ୍‌ ଜାର୍‌ ଆବା ଆୟାଂ ପିିହିନାନ୍, ଆରି ହେୱାର୍‌ ଏକ୍‌ ଆନାର୍‌,\f + \fr ୧୦:୭ \fr*\ft କେତେକ୍‌ ପତିତ ଆରି ତା ଡକ୍ରୁହିକ୍‌ ଲାହାଂ ମେହାନାର୍‌ ।\ft*\f* \v 8 ଆରେ ହେୱାର୍‌ ରିକାର୍‌ ଆକାୟ୍‌, ମାତର୍‌ ର ଗାଗାଡ଼୍‌ ଆନାର୍‌ । \v 9 ଲାଗିଂ ଇସ୍ୱର୍‌ ଇମ୍‌ଣାକାରିଂ ମେହାୟ୍‌ କିତାନ୍‌ନ୍ନା, ମାନାୟ୍‌ ହେଦାଂ ଏଡ଼ାୟ୍‍ କିମେର୍ ।” \p \v 10 ପାଚେ ଚେଲାର୍‌ ଇଞ୍ଜ ହେୱାନିଂ ଇ ବିସ୍ରେ ଆରେ ରଗ ୱେନ୍‌ବେଦେଂ ଲାଗାତାର୍‌ । \v 11 \x + \xo ୧୦:୧୧ \xo*\xt ମାତିଉ ୫:୩୨; ୧ କରନ୍ତିୟ ୭:୧୦,୧୧.\xt*\x*ହେବେଣ୍ଡାଂ ହେୱାନ୍‌ ହେୱାରିଂ ଇଚାନ୍‌, “ଇନେର୍‌ ଜାର୍‌ ଡକ୍ରିଂ ପିସ୍ତି ବିନ୍‌ନିକାତିଂ ବିବାଆତିସ୍, ହେୱାନ୍‌ ତା ବିରୁଦ୍‌ତ ଦାରି ଆନାନ୍‌ । \v 12 ଆରେ, ଜଦି କଗ୍‌ଲେ ଜାର୍‌ ଡକ୍ରାଙ୍ଗ୍ ପିସ୍ତି ବିନ୍‍ଲୁଗାଂ ବିବା ଆତିସ୍‌, ଲାଗିଂ ହେଦେଲ୍‌ ଦାରି ।” \s ଜିସୁ ହିମ୍‌ଣାକାଂ ୱାରି କିନାନ୍‌ \r (ମାତିଉ ୧୯:୧୩-୧୫; ଲୁକ ୧୮:୧୫-୧୭) \p \v 13 ହେୱାନ୍‌ ଇନେସ୍‌ ହିମ୍‌ଣାକାଂ ଡୁଜ଼ି ଆସିର୍ବାଦ୍‌ କିନାନ୍‌, ଇଦାଂ କାଜିଂ ହେୱାରିଂ ହେୱାନ୍‌ ତାକେ ତାତେଙ୍ଗ୍‌ ଲାଗାତାର୍‌, ମାତର୍‌ ଚେଲାର୍‌ ହେୱାରିଂ ଦାକା କିତାର୍‌ । \v 14 ଜିସୁ ହେଦାଂ ହୁଡ଼୍‌ଜି ରିସା ଆଜ଼ି ହେୱାରିଂ ଇଚାନ୍‌, “ହିମ୍‌ଣାକାଂ ନା ତାକେ ୱାଦେଙ୍ଗ୍ ହିଆଟ୍, ହେୱାରିଂ ମୁନାକିମାଟ୍, ଇଦାଂ କାଜିଂ ଇସ୍ୱର୍‌ତି ରାଜି ଇ ଲାକେ ମାନାୟାର୍‌ତି । \v 15 ଆନ୍‌ ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ହାତ୍‌ପା ଇଞ୍ଜ୍‌ନାଙ୍ଗା, ଇନେର୍‌ ହିମ୍‌ଣାଂ ଲାକେ ଇସ୍ୱର୍‌ ରାଜିତ ଆୱିତିସ୍‌, ହେୱାନ୍‌ ଇନେସ୍‌ କିଜ଼ି ପା ସାର୍ଗେ ରାଜିନିପ ହେବେ ହଣ୍ଡେଙ୍ଗ୍‍ ଆଡୁନ୍‌ ।” \v 16 ଆରେ, ହେୱାନ୍‌ ହେୱାରିଂ ଡ୍ରକ୍‌ଚି କେଇ ଇଡ଼୍‌ଜି ଆର୍ସିବାଦ୍‌ କିତାନ୍‌ । \s ର ହାୱାକାର୍ ମାନାୟ୍‌ ବିସ୍ରେ \r (ମାତିଉ ୧୯:୧୬-୩୦; ଲୁକ ୧୮:୧୮-୩୦) \p \v 17 ଜିସୁ ହାନିହିଂ ହାଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍‌ ଆରାମ୍‌ କିନି ୱେଡ଼ାଲିଂ ରକାନ୍‌ ହନ୍‍ଚି ୱାଜ଼ି ହେୱାନ୍‌ ଲାଗାଂ ମେଣ୍ଡାକୁନ୍ଦି କିଜ଼ି ହେୱାନିଂ ୱେନ୍‌ବାତାନ୍‌, “ଏ ସତ୍‌ ଗୁରୁ, ୱିଜ଼୍‌ୱି ଜିବୁନ୍‌ ପାୟା ଆଦେଂ ଆନ୍‌ ଇନାକା କିନାଙ୍ଗ୍‌ ?” \p \v 18 ହେବେଣ୍ଡାଂ ଜିସୁ ହେୱାନିଂ ଇଚାନ୍‌, “ନାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ହାର୍‌ ଇଞ୍ଜି ଇନେକିଦେଂ ଇଞ୍ଜ୍‌ନାୟା ?” ରୱାନ୍‌ ପିସ୍ତି, ଇଚିସ୍‌ “ଇସ୍ୱର୍‌ ତାଙ୍ଗ୍‌ ଇନେର୍‌ ହାର୍ଦାକାର୍‌ ହିଲୁର୍ ।” \p \v 19 ବଲ୍‌କୁ ତ ଏନ୍‌ ପୁଚାୟ୍‍ନା, ନାର୍‌ତିଂ ଅହ୍‌ମାଟ୍‌, ଦାରି କିମାଟ୍, କୁଟ୍‌ କିମାଟ୍‌, ଜାର୍‌ ଆବା ଆୟାକାଂ ୱାରି କିୟାଟ୍‌ । \v 20 ହେୱାନ୍‌ ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ଇଚାନ୍‌, “ଏ ଗୁରୁ, ଇଦାଂ ୱିଜ଼ୁ ନିୟମ୍‌ ହାରୁୱେଡ଼ାଙ୍ଗ୍‌ତାଂ ଆନ୍‌ ବେଣ୍ଡିୟା ୱେଡ଼ାତାଙ୍ଗ୍ ମାନି କିଜ଼ି ୱାନାଙ୍ଗା ।” \p \v 21 ଜିସୁ ହେୱାନ୍‌ କାଜିଂ ରବେ ହୁଡ଼୍‌ଜି ହେୱାନିଂ ଜିଉନଜ଼ି ଆରେ ଇଚାନ୍‌, “ନିନ୍ଦାଂ ର ବିସ୍ରେ ଉଣା ମାନାତ୍‌, ଏନ୍‌ ହାଲ୍‌ଜି ନିଜେତି ସବୁ ପ୍ରସି ଅର୍କିତ୍‌ ତାରିଙ୍ଗ୍‌ ଦାନ୍‌ ହିୟା, ଆରେ ଏନ୍‌ ସାର୍ଗେନି ଦାନ୍‌ ପାୟା ଆନାୟ୍‌; ଆରେ ୱାଜ଼ି ନା ପାଚେ ପାଚେ ୱା ।” \v 22 ମାତର୍‌ ଇ କାତାତ ତା ମୁମ୍‌ ରାତ୍‌ତାନ୍ ଆରେ ହେୱାନ୍‌ ଦୁକ୍‌ ଆଜ଼ି ହାଚାନ୍‌, ଇଚିସ୍‌ ହେୱାନ୍ତି ବେସି ଦାନ୍‌ ମାଚାତ୍‌ । \p \v 23 ପାଚେ ଜିସୁ ଚାରିବେଣ୍‌ତାଂ ହୁଡ଼୍‌ଜି ନିଜେତି ଚେଲାରିଂ ଇଚାନ୍‌, “ଇନେର୍‌ତି ଦାନ୍‌ ମାନାତ୍‌, ହେୱାର୍‌ କେତେକ୍‌ କସ୍ଟତାଂ ଇସ୍ୱର୍‌ ରାଜିତ ହାନାର୍‌ ।” \p \v 24 ଜିସୁତି କାତା ୱେନ୍‌ଞ୍ଜି ଚେଲାର୍‌ କାବା ଆତାର୍‌, ମାତର୍‌ ଜିସୁ ଆରେ ରଗ ହେୱେରିଂ ଇଚାନ୍‌, “ବପାର୍‌ ଇସ୍ୱର୍‌ ରାଜିତ ହାନାକା କେତେକ୍‌ କସ୍ଟ !” \v 25 ଇସ୍ୱର୍‌ ରାଜିତ ମାଜାନିଂ ହାଣାକା ଇଚିସ୍‌ ହୁଜା କାଣାତ ଉଟ୍‌ ହାଣାକା ଆଡ଼୍‌ୱା, ର ମାଜାନ୍‌ ସାର୍ଗେ ରାଜିତ ହାଣାକା ବେସି କସ୍ଟ । \fig ବେପ୍ରିୟାର୍‌ ଉଟ୍‌ତିଂ ବସ୍ତି ବାହାତ ଅନାରା|alt="Merchant leading a camel outside a city wall and gate" src="hk00041c.tif" size="col" copy="Horace Knowles ©" ref="୧୦:୨୫"\fig* \p \v 26 ଇଦାଂ ହେୱାର୍‌ ବେସି କାବା ଆଜ଼ି ହେୱାର୍‌ ହେୱାର୍‌ନେ ଇନ୍‌ବା ଆତାର୍‌, “ଇଚିସ୍‌ ଇନେର୍‌ ମୁକ୍ତି ପାୟା ଆନାନ୍‌ ?” \p \v 27 ଜିସୁ ହେୱାରିଂ ସିଦା ହୁଡ଼୍‌ଜି ଇଚାନ୍‌, “ଇଦାଂ ମାନାୟ୍‌ତିଂ କିୟା ଆୱାକା, ମାତର୍‌ ଇସ୍ୱର୍‌ତି ଆକାୟ୍‌; ଇଚିସ୍‌ ଇସ୍ୱର୍‌ତି ୱିଜ଼ୁ ଆନାତ୍‌ ।” \p \v 28 ପିତର୍‌ ହେୱାନିଂ ଇଚାନ୍‌, “ହୁଡ଼ାଟ୍‌, ଆପେଂ ୱିଜ଼େ ପିସ୍‌ସି ନି ପାଚେ ପାଚେ ୱାନାପା ।” \p \v 29 ଜିସୁ ଇଚାନ୍‌, “ଆନ୍‌ ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ହାତ୍‌ପା ୱେଚ୍‌ଚାନାଙ୍ଗା, ଇମ୍‌ଣାକାନ୍‌ ନା ନେକ୍ରିକାବୁର୍‌ କାଜିଂ ଇଲ୍‌ କି ଟଣ୍ଡେନ୍‌ କି ତଣ୍‌ଦେଲ୍‌ କି ଆୟା କି ଆବା କି ହିମ୍‌ଣାୱାକ୍‌ଡ଼ା କି ବୁମି ପିସ୍ତାନ୍‍ନା । \v 30 ଆରେ ଅଙ୍ଗୟ୍‌ ଇ କାଡ଼୍‌ଦ ଦୁକ୍‌ ସାଙ୍ଗେ ସାଙ୍ଗେ ପାଞ୍ଚକଡ଼ି ଗୁଣ୍‌ତ ଇଲ୍‌, ଟଣ୍ଡେନ୍‌, ତଣ୍‌ଦେଲ୍‌, ଆୟା, ହିମ୍‌ଣାୱାକ୍‌ଡ଼ା ଆରେ ବୁମି, ଆରେ ପାଚେନି ଜୁଗ୍‌ତ ୱିଜ଼୍‌ୱି ଜିବୁନ୍‌ ପାୟା ଆଉନ୍‌, ଏଲେଙ୍ଗ୍‌ ବାର୍ତି ମାନାୟ୍‌ ଇନେର୍‌ ହିଲୁର୍‌ । \v 31 \x + \xo ୧୦:୩୧ \xo*\xt ମାତିଉ ୨୦:୧୬; ଲୁକ ୧୩:୩୦.\xt*\x*ମାତର୍‌ ଆଗେ ମାନି ହେନି ମାନାୟାର୍‌ ପାଚେ ଆନାର୍‌ ଆରି ପାଚେ ମାନି ହେନି ମାନାୟାର୍‌ ହିଗ୍‌ଦ ଆନାର୍‌ ।” \s ଜିସୁ ତା ହାନାକା ବିସ୍ରେ ତିନ୍‌ହଟ୍‌ ୱେଚ୍‌ଚାନ୍‌ \r (ମାତିଉ ୨୦:୧୭-୧୯; ଲୁକ ୧୮:୩୧-୩୪) \p \v 32 ହେୱାର୍‌ ଜିରୁସାଲମ୍‌ ତାକେ ହାନିୱାଡ଼ାଂ ହାସ୍‌ଦ ମାଚାର୍‌ ଆରି ଜିସୁ ହେୱାର୍‌ ଆଗେ ଆଗେ ହାଲ୍‌ଜି ମାଚାନ୍‌, ଆରି, ଚେଲାର୍‌ କାବା ଆରି ପାଚେ ମାଚି ଲଗାଂ ପାଣ୍ଡ୍ରୁ ଆଜ଼ି ମାଚାର୍‌ । ଇଦାଂ କାଜିଂ ହେୱାନ୍‌ ଆରେ ବାରଜାଣାତିଂ ବିନେ କିଜ଼ି, ହେୱାନ୍‌ ବିସ୍ରେ ଇନା ଇନାକା ଜିରୁସାଲମ୍‌ ଗିଟା ଆଦେଂ ହାନାତା, ହେ ୱିଜ଼େ ହେୱେରିଂ ଜାଣାଇ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଲାଗାଆତାନ୍‌ । \v 33 ହେୱେନ୍‌ ଇଚାନ୍‌, “ହୁଡ଼ାଟ୍‌, ଆପେଂ ଜିରୁସାଲମ୍‌ତ ହାନାପା; ମାନାୟ୍‌ ମାଜ଼ି ମୁଡ଼୍‌ ମାପ୍ରୁ ହେବା କିନାକାନ୍‌ ଆରେ ଦରମ୍‌ ଗୁରୁର୍‌ କେଇଦ ହେଲାୟ୍‌ ଆନାନ୍‌, ଆରେ ହେୱାର୍‌ ହେୱେନିଂ ହାକିଦଣ୍ଡ ହିଜ଼ି ପାର୍ତିକିୱି ଜିହୁଦିର୍‌ କେଇଦ ହିନାର୍‌ । \v 34 ଆରେ ହେୱାର୍‌ ହେୱେନିଂ କିଜାୟ୍‌ କିନାର୍‌, ହେୱାନ୍‌ ଜପି ଏୱିଡ଼ିଂ ଚୁପ୍‌ନାର୍‌, ହେୱେନିଂ କରଡା ଇଡ଼ିନାର୍‌ ଆରି ପାଗ୍‍ନାର୍‌, ଆରେ ତିନି ଦିନ୍‌ ପାଚେ ହେୱାନ୍‌ ଆରେ ଜିବୁନ୍‌ ଆଜ଼ି ନିଙ୍ଗ୍‌ନାନ୍‌ ।” \s ଜାକୁବ୍‌ ଆରି ଜହନ୍‌ ଗୱାରି କିନାକା \r (ମାତିଉ ୨୦:୨୦-୨୮) \p \v 35 ପାଚେ ଜେବ୍‌ଦିତି ମାଜ଼ି ଜାକୁବ୍‌ ଆରି ଜହନ୍‌ ଜିସୁ ତାକେ ୱାଜ଼ି ଇଚାର୍‌, “ଏ ଗୁରୁ, ମା ଇଚା ଜେ, ଆପେଂ ନିବେଣ୍ଡାଂ ଇନାକାପା ଏନ୍ତାନାପ୍‌, ହେଦାଂ ମା କାଜିଂ ଏନ୍‌ କିୟା ।” \p \v 36 ହେବେଣ୍ଡାଂ ହେୱାନ୍‌ ହେୱେରିଂ ୱେନ୍‌ବାତାନ୍‌, “ଆନ୍‌ ମି କାଜିଂ ଇନାକା କିନାଙ୍ଗ୍‌ ଇଞ୍ଜି ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ମାନ୍‌ କିନାଦେରା ?” \p \v 37 ହେୱେର୍‌ ହେୱେନିଂ ଇଚାର୍‌, “ଜାର୍‌ ଜାଜ୍‌ମାଲ୍‌ ପାୟା ଆତିସ୍‌ ଇନେସ୍‌ ମା ତାଙ୍ଗ୍‌ ରକାନ୍‌ ନିଙ୍ଗ୍‌ ତିନି କଚଣ୍‌ତ ରକାନ୍‌ ଡେବା କଚଣ୍‌ କୁଚ୍‌ଚାନ୍‌ ମାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ଇ ବର୍‌ ହିଦା ।” \v 38 \x + \xo ୧୦:୩୮ \xo*\xt ଲୁକ ୧୨:୫୦.\xt*\x*ମାତର୍‌ ଜିସୁ ହେୱେରିଂ ଇଚାନ୍‌, “ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ଇନାକା ଏନ୍‌ନାଦେରା, ହେଦାଂ ପୁନୁଦେରା । ଆନ୍‌ ଇମ୍‌ଣି ଗିଲାସ୍‌ତ ଉଣ୍‌ଜି ମାନାଙ୍ଗ୍‌, ହେବେ କି ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ଉଣ୍ଡେଙ୍ଗ୍‌ ଆଡ୍‌ନାଦେର୍‌ କି ? ଇଚିସ୍‌ ଆନ୍‌ ଇମ୍‌ଣି ବାପ୍ତିସିମ୍‌ତ ବାପ୍ତିସିମ୍‌ ଆନାଙ୍ଗା, ହେବେ କି ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ବାପ୍ତିସିମ୍‌ ଆଦେଂ ଆଡ୍‌ନାଦେର୍‌ କି ?” \p \v 39 ହେୱାର୍‌ ହେୱେନିଂ ଇଚାର୍‌, “ଆଡ୍‌ନାପ୍‌ ।” ଜିସୁ ହେୱେରିଂ ଇଚାନ୍‌, ଆନ୍‌ ଇମ୍‌ଣି ଗିଲାସ୍‌ତ ଉଣାଙ୍ଗା, ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ହେ ଗିଲାସ୍‌ତ ଉଣାଦେର୍‌, ଆରେ ଆନ୍‌ ଇମ୍‌ଣି ବାପ୍ତିସିମ୍‌ତ ବାପ୍ତିସିମ୍‌ ଅନାଙ୍ଗ୍‌, ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ହେବେ ବାପ୍ତିସିମ୍‌ ଆନାଦେର୍‌; \p \v 40 ମାତର୍‌ ବୁଜ୍‌ଣି ବାଗାଙ୍ଗ୍‌ କି ଡେବାବାଗାଙ୍ଗ୍ କୁଚ୍‌ଚେଂ ହିନାକା ନା ଆଦିକାର୍‌ ବିସ୍ରେ ହିଲୁତ୍‌, ଇସ୍ୱର୍‌ ଆବା ଇମ୍‌ଣାକାର୍‌ କାଜିଂ ବାହା ରଚି କିତାନ୍‌ନ୍ନା, ହେୱାର୍‌ କୁଚ୍‌ନାର୍‌ । \p \v 41 ବିନ୍‌ ଦାସ୍‌ ଜାଣ୍‌ ଇଦାଂ ୱେନ୍‌ଞ୍ଜି ଜାକୁବ୍‌ ଆରେ ଜହନ୍‌ ଜପି ରିସା ଆଦେଂ ଲାଗାତାର୍‌ । \v 42 ହେବେତାଂ ଜିସୁ ହେୱେରିଂ ରବେ କୁକ୍‌ଚି ଇଚାନ୍‌, “ଇମ୍‌ଣାକାର୍‌ ପାର୍ତିକିୱି ଜିହୁଦିରିଂ ରାଜ୍‌ କିନାକାର୍‌ ଲାକେ, ହେୱେର୍‌ ହେୱାର୍‌ ଜପି ରାଜି କିନାନ୍‌ ଆରି ପାର୍ତିକିୱି ଜିହୁଦିରିଂ ଗାଜାଲଗୁ ହେୱାର୍‌ ଜପି କାମାୟ୍‌କି କିତାର୍‌, ଇଦାଂ ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ପୁନାଟ୍‌ । \v 43 \x + \xo ୧୦:୪୩ \xo*\xt ମାତିଉ ୨୩:୧୧; ମାର୍କ ୯:୩୫; ଲୁକ ୨୨:୨୬.\xt*\x*ମାତର୍‌ ମି ବିତ୍ରେ ହେ ଲାକେ ଆକାୟ୍‌, ମାତର୍‌ ମି ବିତ୍ରେ ଇନେର୍‌ ଗାଜାକାର୍‌ ଆଦେଂ ଇଚା କିତାର୍‌, ହେୱାନ୍‌ ମି କାଜିଂ ହେବା କିନାକାନ୍‌ ଆୟେନ୍‌; \v 44 ଆରେ ମି ବିତ୍ରେ ଇନେର୍‌ ଗାଜାକାନ୍‌ ଆଦେଂ ଇଚା କିନାନ୍‌, ହେୱାନ୍‌ ୱିଜ଼ାରିଂ ହଲ୍ୟା ଆୟେନ୍‌ । \v 45 ଇନେକିଦେଂକି ମାନାୟ୍‌ ମାଜ଼ି ପା ହେବା ପାୟା ଆଦେଂ ୱାୱାତାଂନା, ମତର୍‌ ହେବା କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆରି ହେନି କାଜିଂ ମୁକ୍‌ଡ଼ାୟ୍‌ କିନି ମୁଲ୍‌ଲାକେ ଜିବୁନ୍‌ ହିଦେଂ ୱାତାନ୍‌ନା ।” \s ଜିସୁ ବାର୍‌ଟିମୟ କାଣାଙ୍ଗ୍ ଉଜ୍‌ କିତାନ୍‌ \r (ମାତିଉ ୨୦:୨୯-୩୪; ଲୁକ ୧୮:୩୫-୪୩) \p \v 46 ପାଚେ ହେୱାର୍‌ ଜିରିହ ତାକେ ଏକାତାର୍‌, ଆରେ ଜିସୁ ଚେଲାହିର୍‌ ଲାହାଙ୍ଗ୍‌ ଆରି ବେସି ମାନାୟ୍‌ ଲାହାଙ୍ଗ୍‌ ଜିରିହତ ପିସ୍ତି ହାନିୱାଡ଼ାଂ ଟିମାୟର୍‌ ମେହି ବାର୍‌ର୍ଟିମୟ୍‌ ତର୍‌ ରକାନ୍‌ କାଣା ବିକାରି ହାଜ଼ି ଗୁଟିତ କୁଚ୍‌ଚି ମାଚାନ୍‌ । \v 47 ହେୱାନ୍‌ ଜେ ନାଜରିତିୟନି ଜିସୁ, ଇଦାଂ ୱେନ୍‌ଞ୍ଜି ହେୱାନ୍‌ ଗାଜା ୱେଇଦାଂ ଇଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍‌ ଲାଗାତାନ୍‌, “ଏ ଦାଉଦ୍‌ ମାଜ଼ି ଜିସୁ, ନାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ଦୟା କିଦା ।” \p \v 48 ଇବେତାଂ ବେସି ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ଆଲା ଆମା ଇଞ୍ଜି ଗଡ଼୍‌କିଦେଂ ଲାଗାତାର୍‌, “ମାତର୍‌ ହେୱାନ୍‌ ଆରି ଆଦିକ୍‌ ଗାଜା ୱେଇଦାଂ ଇଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍‌ ଲାଗାତାନ୍‌, ଏ ଦାଉଦ୍‌ ମେହି, ନାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ଦୟା କିଦା ।” \v 49 ହେବେତାଂ ଜିସୁ ନିଲ୍‌ଚି ୱେଚ୍‌ଚାନ୍‌, “ହେୱାନିଂ ହିର୍‌ବାଟ୍ ।” ହେୱାର୍‌ ହେ କାଣ୍‌କୁ ହୁଡ଼୍‌ୱି ମାନାୟ୍‌ତିଂ ହିର୍‌ବିସ୍ ଇଚାନ୍‌, “ସାସ୍‌ ଆ, ନିଲା, ନିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ କୁକ୍ତାନାନା ।” \p \v 50 ହେବେତାଂ ହେୱାନ୍‌ ନିଲ୍‌ଚି ପା ହେନ୍ଦ୍ରା ତୁହିଜି ଜିସୁ ତାକେ ୱାତାନ୍ । \p \v 51 ଜିସୁ ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ଉତର୍‌ ହିତାନ୍‌, “ଆନ୍‌ ନି କାଜିଂ ଇନାକା କିନାଙ୍ଗ୍‌ ଇଞ୍ଜି ଏନ୍‌ ଇନାକା ଇଚା କିନାୟା ?” ହେ କାଣା ମାନାୟ୍‌ ହେୱାନିଂ ଇଚାନ୍‌, “ଏ ଗୁରୁ, ଆନ୍‌ ଇନେସ୍‌ ହୁଡ଼୍‌ଦେଂ ଆଡ୍‌ନାଂ ।” \p \v 52 ଜିସୁ ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ଇଚାନ୍‌, “ହାଲା,” ନି ପାର୍ତି କିନାକା ନିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ଉଜ୍‌ କିତ୍‌ତାତ୍‌ନ୍ନା । ହେ ଦାପ୍ରେ ହେୱାନ୍‌ ହୁଡ଼୍‌ତାନ୍ ଆରେ ହାଜ଼ିତିଂ ହେୱାନ୍‌ ପାଚେ ପାଚେ ହାଚାନ୍‌ । \c 11 \s ଜିସୁ ଜିତା ଆଜ଼ି ହାନାକା \r (ମାତିଉ ୨୧:୧-୧୧; ଲୁକ ୧୯:୨୮-୪୦; ଜହନ୍‌ ୧୨:୧୨-୧୯) \p \v 1 ଏଚେକାଡ଼୍‌ଦ ହେୱାର୍‌ ଜିରୁସାଲମ୍‌ ଲାଗାୟ୍‌ ୱାଜ଼ି ଜିତ୍‌ମାଡ଼ି ଲାଗେ ବେତ୍‌ପାଗି ଆରି ବେତ୍‌ନିୟା କଚଣ୍‌ତ ୱାତାର୍‌, ହେ ପାଦ୍‌ନା ଜିସୁ ନିଜ୍‌ ଚେଲାରିଂ ତାଙ୍ଗ୍‌ ରିୟାରିଂ ଇ କାତା ୱେଚ୍‌ଚି ପକ୍‌ତାନ୍‌, \v 2 ମି ମୁମ୍‌ ହାଣ୍‍କୁ ହେ ନାସ୍‌ତ ହାଲାଟ୍‌ । “ହେବେ ହଣି ସାଙ୍ଗେ ସାଙ୍ଗେ, ଇମ୍‌ଣାକା ଜପି ଇନେର୍‌ ଇନାୱାଡ଼ାଂ କୁଚ୍‌ୱାତାର୍‌ନା, ଏଲେଙ୍ଗ୍‌ ବାର୍ତାକା ର ଗଦ ହିମ୍‌ଣାତିଂ ଗାଚ୍‌ଚାକା ହୁଡ଼୍‌ନାଦେର୍‌, ହେଦେଲିଂ ରିକ୍‌ଚି ତାଇୱାଡୁ । \v 3 ଆରେ, ଏଚେକାଡ଼୍‌ଦ ଇନେନ୍‌ ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ଇନାକିଦେଂ ଏଲେଙ୍ଗ୍‌ କିନାଦେର୍‌ ଇଞ୍ଜି ଇନ୍‌ଚିସ୍‌, ହେଦାଂ ଇନାଦେର୍‌, ଇଦାଂ ତାକେ ମାପ୍ରୁତି\f + \fr ୧୧:୩ \fr*\ft ମାପ୍ରୁ; ନଲେ ଇୱାନ୍ତି ହାଉକାର୍‌ ।\ft*\f* ଲଡ଼ା ମାନାତ୍‌, ଆରେ ହେୱାନ୍‌ ଆରେରଗ ବେଗି ପକ୍ତାନାନ୍‌ ।” \p \v 4 ହେୱାର୍‌ ହାଲ୍‌ଜି ଦୁୱେର୍‌ ଲାଗାୟ୍‌ ବାର୍ତ ହାକିଡ଼ିତ ର ଗଦ ହିମ୍‌ଣା ଗାଚ୍‌ଚାକା ହୁଡ଼୍‌ଜି ହେଦେଲିଂ ରିକ୍ତାର୍ । \v 5 ହେବେ ନିଲ୍‌ଚିମାନି ମାନାୟାର୍‌ ବିତ୍ରେ ଇନେର୍‌ ଇନେର୍‌ ହେୱାରିଂ ୱେନ୍‍ବାତାର୍, “ଗଦ ହିମ୍‌ଣାତିଂ ରିକ୍‌ଚି ଇନାକିନାଦେରା ?” \p \v 6 ଜିସୁ ଇନେସ୍‌ ୱେଚ୍‌ଚି ମାଚାନ୍‌, ହେୱାର୍‌ ହେ ଲାକେ ହେୱାରିଂ ଉତର୍‌ ହିତାର୍‌, ପାଚେ ହେୱାର୍‌ ହେୱାରିଂ ପିସ୍ତି ହିତାର୍‌ । \v 7 ଜିସୁ ଲାଗାୟ୍‌ ଗଦ ହିମ୍‌ଣାତିଂ ତାସି ହେୱାର୍‌ ତା ଜପି ନିଜ୍ ନିଜ୍‍ନି ହେନ୍ଦ୍ରା ପାସ୍ତାର୍, ଆରି ଜିସୁ ତା ଜପି କୁଚ୍‌ଚାନ୍‌ । \v 8 ଆରେ ହେନି ହାସ୍‍ଦ ଜାର୍‌ ଜାର୍‌ ହେନ୍ଦ୍ରା ପାସ୍ତାର୍ ଆରେ କେତେଜାଣ୍‌ ଜମିତାଂ ଡାଡ଼୍‌ କାଦ୍‌ଦି ତାସି ପାସ୍ତାର୍ । \v 9 ଆରେ, ଆଗେ ଆରି ପାଚେ ହାଲ୍‍ଜିମାନି ମାନାୟାର୍‌ ଗାଜାକାଟ୍‌ତାଂ ଇଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍‌ ଲାଗାତାର୍‌, “ହସାନ୍ନା ! ମାପ୍ରୁତି ତର୍‌ଦ ଇନେନ୍‌ ୱାନାନା ଇସ୍ୱର୍‌ ଆସିର୍ବାଦ୍‌ ହିଦ୍‍ନାନ୍‍ ! \v 10 ମା ଆବା ଲାତ୍ରା ଦାଉଦ୍‌ତି ଇମ୍‌ଣି ରାଜି ୱାନାତା, ହେଦାଂ ଇସ୍ୱର୍‌ ଆସିର୍ବାଦ୍‌ କିଦେନ୍‌ ! ଜପ୍‌ଣି ଲକାର୍‍ତି ହସାନ୍ନା !” \p \v 11 ପାଚେ ଜିସୁ ଜିରୁସାଲମ୍‌ତ ୱାଜ଼ି ମନ୍ଦିର୍‌ତ ହଟାନ୍, ଆରେ ଚାର୍‍ବେଣ୍‍ତି ସବୁ ବିସ୍ରେ ହୁଡ଼୍‌ଜି ମାଜ୍‌ଗା ଆତିଲେ ବାରଜାଣ୍ ହୁକେ ବେତ୍‌ନିୟାତ ହସିହାଚାର୍ । \s ଜିସୁ ଇଚିଲେ ତଗାମାର୍‌ ହାନାତ୍‌ \r (ମାତିଉ ୨୧:୧୮-୧୯) \p \v 12 ହେ ଆର୍କାତ୍‌ ନାଜିଂ ହେୱାର୍‌ ବେତ୍‌ନିୟାତାଂ ୱାଜ଼ି ମାଚି ୱେଡ଼ାଲିଂ ଜିସୁ ନାସ୍‌କି ଆତାନ୍‌; \v 13 ଆରେ, ହେୱାନ୍‌ ଦେହାତାଂ ଆକିଂ ମାନି ର ତଗା ମାର୍‌ ହୁଡ଼୍‌ଜି, ଇନେସ୍‌ ଆତିସ୍‌ ହେବେ ପାଡ଼୍‌ ଗାଟାଆଦ୍‍ନାତ୍, ଇ ଆହା କିଜ଼ି ଲାଗେ ହାଚାନ୍‌ । ମାତର୍‌ ଲାଗେ ୱାଜ଼ି ଆକିଂ ପିସ୍ତି ଆରି ଇନାକା ହୁଡ଼୍‌ଦେଂ ଆଡ୍‌ୱାତାନ୍‌, ଇନାକିଦେଂକି ହେ କାଡ଼୍‌ଦ ତଗାପାଡ଼୍‌ନି ସମୁ ହିଲ୍‌ୱାତାତ୍‌ । \v 14 ହେବେଣ୍ଡାଂ ଜିସୁ ମାର୍‍ଦିଙ୍ଗ୍ ଇଚାନ୍‌, “ଆରେ ମୁଡ଼୍‌କେ ନି ତାଂ ପାଡ଼୍‌ ଇନେର୍‌ ତିନ୍‍ମେର୍ !” ହେୱାନ୍ତି ଚେଲାର୍‌ ଇ କାତା ୱେଚାର୍‌ । \s ଜିସୁ ମନ୍ଦିର୍‌ ତାକେ ହଟାନ୍ \r (ମାତିଉ ୨୧:୧୨-୧୭; ଲୁକ ୧୯:୪୫-୪୮; ଜହନ୍‌ ୨:୧୩-୨୨) \p \v 15 ତାପାଚେ ହେୱାର୍‌ ଜିରୁସାଲମ୍‌ତ ୱାତାର୍, ଆରି ଜିସୁ ମନ୍ଦିର୍‌ ବିତ୍ରେ ହଣ୍‌ଜି ହେୱାର୍‌ ପୁଜାକିଦେଂ କଡ଼୍‍ନାକାରିଂ ପନାକାରିଂ ହପ୍‍ତେଂ ଲାଗାତାନ୍‌, ଆରି ଟାକାଂ ବେପ୍ରିୟାରିଂ ପାଟାଙ୍ଗ୍ ଆରି ପାଣ୍ଡ୍‌କା ବେପ୍ରିୟାରିଂ କୁଚ୍‌ନି ବାହା ଉଲ୍‌ଟାୟ୍‌ କିତାନ୍‌, \v 16 ଆରେ ମନ୍ଦିର୍‌ ବିତ୍ରେ ଇନେରିଂ ପା ତାଡ଼ିଆ ଇନାକା ଅଦେଂ ହିୱାତାନ୍ । \v 17 ଆରେ ଜିସୁ ହେୱାରିଂ ହିକ୍ୟା ହିଉ ହିଉ ଇଚାନ୍‌, ଇଦାଂ ଲେକା ଆତାତ୍‌ନ୍ନା, “ମା ଇଲ୍‌ ୱିଜ଼ୁ ଜାତି କାଜିଂ ପାର୍ତାନା ଇଲ୍‌ ଇଞ୍ଜି ଡାକ୍‌ପୁଟା ଆନାତ୍‌, ମାତର୍‌ ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ଚର୍କୁ ଇଲ୍‌ କିତାଦେର୍ଣ୍ଣା !” \p \v 18 ମୁଡ଼୍‌ ମାପ୍ରୁହେବାକିନାକାନ୍‌ ଆରି ଦରମ୍‌ ଗୁରୁର୍‌ ଇଦାଂ ୱେନ୍‌ଞ୍ଜି ଜିସୁଙ୍ଗ୍‌ ଇନେସ୍‌ କିଜ଼ି ନାସ୍‌ କିନାର୍‌ ହେଦାଂ ଉପାୟ୍‌ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଲାଗାତାର୍‌; ଇନେକିଦେଂକି ଲକୁ ହେୱାନ୍‌ ହିକ୍ୟାତ କାବା ଆତିଲେ ହେୱାର୍‌ ହେୱାନିଂ ପାଣ୍ଡ୍ରା ଆଜ଼ି ମାଚାର୍‌ । \p \v 19 ହେ ଦିନ୍ତ ମ୍ଡିକା ଆତିଲେ ଜିସୁ ଆରି ଚେଲାର୍‌ ଗାଡ଼୍‌ଦାଂ ହସି ହାଲ୍‌ଜି ମାଚାର୍‌ । \s ଜିସୁ ତଗାମାର୍ତି ବିସ୍ରେ ନି ସାକ୍ତି ଚଚ୍‌ଚାନ୍‌ \r (ମାତିଉ ୨୧:୨୦-୨୨) \p \v 20 ନାଡ଼ିହିଙ୍ଗ୍ ହେ ହାଜ଼ି ହିଜ଼ି ହାନି ୱେଡ଼ାଲିଂ ହେୱାର୍‌ ତଗା ମାର୍‌ ଚିରାତାଂ ୱାଜ୍‍ଜି ହାଲ୍‌ଜି ମାଚାକା ହୁଡ଼୍‌ତାର୍‌ । \v 21 ହେବେ ପିତର୍‌ ଆଗେନି କାତା ଏତୁ କିଜ଼ି ହେୱାନିଂ ଇଚାନ୍‌, “ଏ ଗୁରୁ, ହୁଡ଼ା, ଏନ୍‌ ଇମ୍‌ଣି ତଗା ମାର୍‌ଦିଂ ସାଇପ୍‌ ହିଜ଼ି ମାଚାୟ୍‍ ହେଦାଂ ୱାଜ୍‍ଜି ହାଚାତେ ।” \p \v 22 ଜିସୁ ଚେଲାରିଂ ଉତର୍‌ ହିତାନ୍‌, “ଇସ୍ୱର୍‌ ତାକେ ପାର୍ତି କିୟାଟ୍‌ ।” \v 23 \x + \xo ୧୧:୨୩ \xo*\xt ମାତିଉ ୧୭:୨୦; ୧ କରନ୍ତିୟ ୧୩:୨.\xt*\x*ଆନ୍‌ ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ହାତ୍‌ପା ଇଞ୍ଜ୍‌ନାଙ୍ଗା, ଇନେର୍‌ପା ଇ ମାଡ଼ିତିଂ ନିଙ୍ଗା ଆରି ହାମ୍‌ଦୁର୍‌ତ ଆର୍‍ଗା ଇଚିସ୍‌ ଆରି ଜାର୍‌ ମାନ୍‌ ପାର୍ତି କିତିସ୍‌ ଇନାକା ଇଚିସ୍‌, ହେଦାଂ ଗିଟା ଆନାତ୍‌ ଇଞ୍ଜି ପାର୍ତି କିଜ଼ି, ହେୱାନ୍‌ କାଜିଂ ହେଦାଂ ଗିଟା ଆନାତ୍‌ । \v 24 ଲାଗିଂ, ଆନ୍‌ ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ଇଞ୍ଜ୍‌ନାଙ୍ଗା ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ଇନା ଇନାକା ପାର୍ତାନା କିନାଦେର୍‌ ଆରି ଏନ୍‌ନାଦେରା, ହେ ସବୁ ଗାଟା ଆତାପ୍‌ନା ଇଞ୍ଜି ପାର୍ତି କିୟାଟ୍‌ ହେବେନି ହେ ସବୁ ପାୟାନାଦେର୍‌ । \v 25 ଆରେ, ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ଏଚେୱାଡ଼ାଂପା ପାର୍ତାନା କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ନିଙ୍ଗାଟ୍‌ ଜଦି ଇନେର୍‌ ବେରୁତ ମି ଇନାକା କାତା ମାଚିସ୍‌, ତା ଆତିସ୍‌ କେମା କିୟାଟ୍‌, ଇନେସ୍‌କି ମି ସାର୍ଗେନି ଆବାପା ମିୱାଙ୍ଗ୍‌ ପାପ୍‌ ସବୁ କେମା କିଦ୍‌ନାନ୍‌ । \p \v 26 ମାତର୍‌ ଏପେଙ୍ଗ୍‌ କେମା ହିୱିତିସ୍, ମି ସାର୍ଗେ ନି ଆବାପା ମିଦାଙ୍ଗ୍‌ ବାନିୟାତାକା କେମା କିଦୁନ୍‌ । \s ଜିସୁତି ଆଦିକାର୍‌ ବିସ୍ରେ ପର୍‌ସନ୍‌ \r (ମାତିଉ ୨୧:୨୩-୨୭; ଲୁକ ୨୦:୧-୮) \p \v 27 ଆରେ ରଗ ହେୱାର୍‌ ଆରି ଜିରୁସାଲମ୍‌ତ ୱାତାର୍‌, ଆରି, ଜିସୁ ମନ୍ଦିର୍‌ ବିତ୍ରେ ବୁଲାଆନି ୱେଡ଼ାଲିଂ ମୁଡ଼୍‌ ମାପ୍ରୁ ହେବା କିନାକାର୍‌, ଦରମ୍‌ ଗୁରୁର୍‌ ଆରି ପ୍ରାଚିନାର୍‌ ତାକେ ୱାଜ଼ି ୱେନ୍‌ବାତାର୍, \v 28 “ଏନ୍‌ ଇମ୍‌ଣି ଆଦିକାର୍‌‌ତ ଇ ସବୁ କିନାୟା ? କି ଇ ସବୁ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ନିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ଇନେର୍‌ ଆଦିକାର୍‌ ହିତ୍‍ତାର୍‌ ?” \p \v 29 ମାତର୍‌ ଜିସୁ ହେୱାରିଂ ଇଚାନ୍‌, “ଆନ୍‌ ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ର କାତା ୱେନ୍‌ବା ଆଦ୍‌ନାଂ, ନାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ଉତର୍‌ ହିଦାଟ୍‌, ତାଆତିସ୍‌ ଆନ୍‌ ଇମ୍‌ଣି ଆଦିକାର୍‌‌ତାଂ ଇ ସବୁ କିନାଙ୍ଗା, ହେଦାଂ ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ୱେଚାନାଙ୍ଗ୍‌ । \v 30 ଜହନ୍‌ତି ବାପ୍ତିସିମ୍‌ ସାର୍ଗେତାଂ କି ମାନାୟାର୍‌ତାଂ ୱାତାତ୍ ?” ନାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ଉତର୍‌ ହିଦାଟ୍‌ । \p \v 31 ହେବେ ହେୱାର୍‌ ହାରି ବେଣ୍‌ ବାଟ୍‌ କିଦେଂ ଲାଗାତାର୍‌, ଜଦି ସାର୍ଗେତାଂ ଇଚିସ୍‌, ତା ଆତିସ୍‌ ହେୱାନ୍‌ ଇଞ୍ଜ୍‌ନାନ୍‌, ତେବେ “ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ଇନାକିଦେଂ ଜହନ୍ତି ପାର୍ତି କିୟୁଦେରା ? \v 32 ଆରେ ମାନାୟାର୍‌ତାଂ ଇଞ୍ଜି ଇନାକା ଇନାସ୍‌ ?” ହେୱାର୍‌ ମାନାୟ୍‌ତିଂ ପାଣ୍ଡ୍ରା ଆଜ଼ି ମାଚାର୍‌; ଇନାକିଦେଂକି ୱିଜ଼ାକାର୍‌ ଜହନ୍‌ତିଂ ରକାନ୍‌, ବେଣ୍‌ବାକ୍‌ଣାୟ୍‌ କିନାକାନ୍‌ ଇଞ୍ଜି ମାନି କିଜ଼ି ମାଚାର୍‌ । \v 33 ଲାଗିଂ ହେୱାର୍‌ ଜିସୁଙ୍ଗ୍‌ ଉତର୍‌ ହିତାର୍‌, “ଆପେଂ ପୁନୁପ୍‌ ।” ଜିସୁ ହେୱାରିଂ ଇଚାନ୍‌ ତେବେ ଆନ୍‌ ଇମ୍‌ଣି ଆଦିକାର୍‌‌ତ ଇ ସବୁ କିନାଙ୍ଗା, ହେଦାଂ ଆନ୍‌ ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ୱେଚ୍‍ଚୁଙ୍ଗ୍ । \c 12 \s ଅଙ୍ଗୁର୍‌ ବାଡ଼୍‌ଦ ଆରି ବାଗ୍‌କିନି କାମ୍‌ଲିୟାର୍‌ନି କାତା \r (ମାତିଉ ୨୧:୩୩-୪୬; ଲୁକ ୨୦:୯-୧୯) \p \v 1 ଇଦାଂ ପାଚେ ହେୱାନ୍‌ ହେୱାରିଂ ଉତର୍‌ମୁଡ଼୍‌ ଇଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍‌ ଲାଗାତାନ୍‌ । “ରକାନ୍‌ ର ଅଙ୍ଗୁର୍‌ ବାଡ଼୍‌ କିଜ଼ି ତା ଚାରିବେଣ୍‌ତାଂ ବାଡ଼୍‌ ଡ଼ଚ୍‍ଚାନ୍ ଆରି ଅଙ୍ଗୁର୍‌କୁଣ୍ଡି କାର୍ଚି କାନାକାର୍‌ ମାଚା ରଚ୍‍ଚାନ୍, ଆରେ କାମାୟ୍‌ କିନାକାରିଂ ହେ ବାଡ଼୍‌ ବାଗ୍‍ରେ ହିଜ଼ି ରାଜି ହତାନ୍ । \v 2 ପାଚେ କାମାୟ୍‌ କିନାକାର୍‌ତାଂ ଅଙ୍ଗୁର୍‌ ବାଡ଼୍‌ନି ପାଡ଼୍‌ ପାୟା ଆଦେଂ ଇଞ୍ଜି ହେୱାନ୍‌ ର ଆଡ଼ିଏନିଂ ସମାନ୍‌ ୱେଡ଼ାଲିଂ ହେୱାର୍‌ ତାକେ ପକ୍‌ତାନ୍‌ । \v 3 ମାତର୍‌ ହେୱାର୍‌ ହେୱାନିଂ ଆଜ଼ି ଟ୍ରାକ୍‌ତାର୍‌ ଆରି ୱାରା କେଇଦାଂ ପକ୍ତାର୍‌ । \v 4 ହେୱାନ୍‌ ଆରି ରକାନିଂ ଆଡ଼ିୟାଂ ପକ୍‌ତାନ୍‌; ହେୱାର୍‌ ହେୱାନ୍ତି ପା କାପ୍‌ଡ଼ା ପାଟ୍‍ତାର୍ ଆରି ହେୱାନିଂ ହିନସ୍ତା କିତାର୍‌ । \v 5 ହେୱାନ୍‌ ଆରେ ରକାନିଂ ପକ୍‌ତାନ୍‌; ହେୱାର୍‌ ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ପା ଟୁଟାର୍‌ । ହେବେ ହେୱାନ୍‌ ଆରେ ହେନିତିଂ ପକ୍‌ତାନ୍‌; ହେୱାର୍‌ ତାଙ୍ଗ୍‌ ପା କେତେକ୍‌ ଜାଣ୍‌ତିଂ ହେୱାର୍‌ ଟ୍ରାକ୍‌ତାର୍‌ ଆରେ କେତେକ୍‌ ଜାଣ୍‌ତିଂ ଟୁଟାର୍‌ । \v 6 ତା କଚଣ୍‌ତ ରକାନ୍‌ ମାତର୍‌ ମାଚାନ୍‌, ହେୱାନ୍‌ ତା ୱାରିନି ମାଜ଼ି । ନା ମାଜ଼ିଂ ହେୱାର୍‌ ମାନିିକିନାର୍‌, ଇଦାଂ ଇଞ୍ଜି ହେୱାନ୍‌ ହାରିହାରା ହେୱାନିଂ ହେୱାର୍‌ ତାକେ ପକ୍‌ତାନ୍‌ ।” \v 7 ମାତର୍‌ ହେ କୁଲିୟାର୍‌ ହେୱାର୍‌ ହେୱାର୍‌ ବେଣ୍‌କିବା ଆତାର୍‌ ଇୱାନ୍ତ ମୁଣିକା କାଡ଼୍‌ଦେ, ୱାଡୁ, ଇୱାନିଂ ଅହ୍‌ନାସ୍‌; ତା ଆତିସ୍‌ ମାଦାଂ ଆଦିକାର୍‌ ଆନାତ୍‌ ! \v 8 ହେବେଣ୍ଡାଂ ହେୱାର୍‌ ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ଆସ୍ତି ଅସ୍ତାର୍‌ ଆରି ଅଙ୍ଗୁର୍‌ ବାଡ଼୍‌ ବାର୍‌ତ ତୁହିତାର୍‌ । \p \v 9 “ହେବେ ଅଙ୍ଗୁର୍‌ ବାଡ଼୍‌ନି ହାଉକାର୍‌ ଇନାକା ଇନାନ୍‌ ?” ହେୱାନ୍‌ ୱାଜ଼ି କୁଲିୟାରିଂ ଟାଣ୍‌ତେ ଅହ୍‌ନାନ୍‌ ଆରି ବିନ୍‌ ଲଗାଂ ଅଙ୍ଗୁର୍‌ ବାଡ଼୍‌ ହିନାନ୍‌ । \v 10 ଏପେଙ୍ଗ୍‌କି ଦରମ୍‌ ସାସ୍ତର୍‌ \q1 “ଇ ବଚନ୍‌ ପା ପଡ଼ି କିୱାତାଦେର୍ଣ୍ଣା, ଇଲ୍‌ ରଚ୍‌ନାକାର୍‌ ଇମ୍‌ଣି କାଲ୍‌ଦିଂ ମୁନା କିତାର୍‌, ହେଦାଂ କନାନି ମୁଡ଼୍‌କାଲ୍‌ ଆତାତ୍‌ । \q1 \v 11 ମାପ୍ରୁତାଂ ଇଦାଂ ଆତାତ୍‌, ଆରି ହେଦାଂ ମା କାଣ୍‌କୁକାଂ କାବା ଆନାକା ?” \p \v 12 ଇବେଣ୍ଡାଂ ଜିହୁଦିର୍‌ ଜିସୁଙ୍ଗ୍‌ ଆସ୍ତେଙ୍ଗ୍‌ ହାତୁର୍‌ କିତାର୍‌, ମାତର୍‌ ହେୱାର୍‌ ମାନାୟ୍‌ତିଂ ପାଣ୍ଡ୍ରା ଆତାର୍‌; ଇନାକିଦେଂକି ହେୱାନ୍‌ ହେ ଉତର୍‌ମୁଡ଼୍‌ ହେୱାରିଂ ଇଟ୍‌କାଡ଼୍‌ କିଜ଼ି ଇଞ୍ଜି ମାଚାନ୍‌ ଇଞ୍ଜି ହେୱାର୍‌ ବୁଜାଆତାର୍‌, ଆରେ ହେୱାର୍‌ ହେୱାନିଂ ପିସ୍‌ସି ହାଚାର୍‌ । \s ଜିହୁଦିର୍‌ ଜିସୁଙ୍ଗ୍‌ ଡ଼ୁକାତ ହେଜ଼ି କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଚାଲାକି \r (ମାତିଉ ୨୨:୧୫-୨୨; ଲୁକ ୨୦:୨୦-୨୬) \p \v 13 ପାଚେ ହେୱାନ୍‌ କାତାନି ଗାଣ୍‌ଜୁ ୱେନ୍‌ଞ୍ଜି ଆସ୍ତେଙ୍ଗ୍‌ ଇଞ୍ଜି ହେୱାର୍‌ ପାରୁସିର୍‌ ଆରେ ହେରଦିୟା ଦାଡ଼୍‌ନି ମାନାୟାର୍‌ ବିତ୍ରେ କେତେକ୍‌ ଜାଣ୍‌ତିଂ ହେୱାନ୍‌ ଲାଗାଂ ପକ୍ତାର୍‌ । \v 14 ହେୱାର୍‌ ୱାଜ଼ି ହେୱାନିଂ ଇଚାର୍‌, “ଏ ଗୁରୁ ଆପେଂ ପୁନାପ୍‌, ଏନ୍‌ ହାତ୍‌ପା ସତ୍‌ ଆରି ଇନେରିଂ ପାଣ୍ଡ୍ରା ଆଉୟ୍‌, ଇନାକିଦେଂକି ଏନ୍‌ ମାନାୟ୍‌ତି ମୁକ୍‌ମେଟ୍‌ ହୁଡ଼ୁୟ୍‌ ମାତର୍‌ ହାତ୍‌ପା ରଚେ ଇସ୍ୱର୍‌ତିଂ ହାଜ଼ି ହିକ୍ୟାହିନାୟ୍‌ । ମାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ୱେଚ୍‌ଚା କାଇସର୍‌ ରାଜାଙ୍ଗ୍‌ ସିସ୍ତୁ ହିନି ବିଦି କି ଆକାୟ୍‌ ?” \p \v 15 ଆସେଙ୍ଗ୍‌ ହିନାସ୍ କି ଆକାୟ୍‌ ? “ମାତର୍‌ ହେୱାନ୍‌ ହେୱାର୍‌ତି କୁଟ୍‌ ପୁଞ୍ଜି ହେୱାରିଂ ଇଚାନ୍‌, ଇନେକିଦେଂ ନାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ପରିକ୍ୟା କିଦ୍‌ନାଦେରା ? ର ଟାକା ନା ଲାଗାୟ୍ ତାଡୁ, ଆନ୍‌ ହେଦାଂ ହୁଡ଼୍‌ନାଂ ।” \p \v 16 ହେବେ ହେୱାର୍‌ ଅଦ୍‌ନି ତାହିୱାତାର୍‌ । ଜିସୁ ହେୱାରିଂ ୱେନ୍‌ବାତାନ୍‌, “ଇ ପୁତ୍‌ଡ଼ା ଆରି ତର୍‌ ଇନେର୍‌ତି ?” ହେୱାର୍‌ ହେୱାନିଂ ଇଚାର୍‌, “କାଇସର୍‌ତି ।” \p \v 17 ହେବେ ଜିସୁ ହେୱାରିଂ ଇଚାନ୍‌, “କାଇସର୍‌ତି ଇନାକା, ହେଦାଂ ରମିୟ ରାଜାଙ୍ଗ୍ ହିୟାଟ୍‌ ଆରେ ଇସ୍ୱର୍‌ତିଂ ଇନାକା ହେଦାଂ ଇସ୍ୱର୍‌ତିଂ ହିୟାଟ୍‌ ।” ହେବେ ହେୱାର୍‌ ହେୱାନ୍‌ କାତାତ କାବା ଆତାର୍‌ । \s ହାତିପାଚେ ନିଙ୍ଗ୍‌ନି ବିସ୍ରେ ପର୍‌ସନ୍‌ \r (ମାତିଉ ୨୨:୨୩-୩୩; ଲୁକ ୨୦:୨୭-୪୦) \p \v 18 ଇଦାଂ ପାଚେ ଆରେ ନିଙ୍ଗ୍‌ନାକା ମୁନା କିତାର୍‌ ସାଦୁକିର୍‌ ହେୱାନ୍‌ ଲାଗାଂ ୱାଜ଼ି ୱେନ୍‌ବେଦେଂ ଲାଗାତାର୍‌, \v 19 “ଏ ଗୁରୁ, ମସା ମାକାଜିଂ ଲେକିକିତାନ୍ନା ଜେ, ଜଦି ଇନେର୍‌ ଲକୁ ନି ଟଣ୍ଡେନ୍‌ ହାତିସ୍, ଆରି ତା ଡକ୍ରୁହି ଜିବୁନ୍ତ ମାଚିସ୍‌, ଆରେ ତାଦାଙ୍ଗ୍‌ ଇନାକାପା ହିମ୍‍ଣାୱାକ୍ଡ଼ା ହିଲ୍‍ୱିତିସ୍, ତା ଆତିସ୍‌ ତା ଟଣ୍ଡେନ୍‌ ତା ଡକ୍ରୁହିଙ୍ଗ୍ ଇଡ୍‌ଜ଼ି ତା ଟଣ୍ଡେନ୍‌ କାଜିଂ ହିମ୍‍ଣାୱାକ୍‍ଡା ଉବ୍‌ଜାଣ୍‌ କିନାନ୍‌ ।” \v 20 ହୁଡ଼ାଟ୍‌, ସାତ୍‌ ବାୟ୍‍ ଟଣ୍ଡାର୍‌ ମାଚାର୍‌; ଗାଜାକାନ୍‌ ର ଡକ୍ରି ଇଟ୍‌ତାନ୍‌ ଆରି ହିମ୍‌ଣାୱାକ୍‌ଡ଼ା ଆୱାଦାଂ ହାତାନ୍‌; \v 21 ପାଚେ ଆରେ ରକାନ୍‌ ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ଇଡ଼୍‌ଜିପା ହିମ୍‌ଣାୱାକ୍‌ଡ଼ା ଆୱାଦାଂ ହାତାନ୍‌ । ଆରେ ରକାନ୍‌ପା ହେ ଲାକେନେ ଆଜ଼ି ହାତାନ୍‌, \v 22 ଆରେ, ସାତ୍‌ଜାଣ୍‌ ଜାକ ହିମ୍‌ଣାୱାକ୍‌ଡ଼ା ଆୱାଦାଂ ହାତାର୍‌; ହାରିହାରା ହେ କଗ୍‌ଲେ ପା ହାତାତ୍‌ । \v 23 ହାଜ଼ି ଆରେ ନିଂନି ୱେଡ଼ାଲିଂ ଏଚେକାଡ଼୍‌ଦ ହେୱାର୍‌ ନିଙ୍ଗ୍‌ନାର୍‌, ହେ ଏଚେକାଡ଼୍‌ଦ ହେୱାର୍‌ ବିତ୍ରେ ହେଦେଲ୍‌ ଇନେର୍‌ ଡକ୍ରି ଆନାତ୍‌ ? ସାତ୍‌ ଜାଣ୍‌ ଜାକ୍‌ ହେଦେଲିଂ ବିବା କିଜ଼ି ମାଚାର୍‌ । \p \v 24 ଜିସୁ ହେୱାରିଂ ଇଚାନ୍‌, “ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ଦରମ୍‌ ସାସ୍ତର୍‌, ଆରେ ଇସ୍ୱର୍‌ ସାକ୍ତି ପୁନ୍‌ୱାଦାଂ କି ବାନ୍ୟା ହାଜ଼ିଦିଂ ହାନାଦେରା । \v 25 ଜିସୁ ହାତାକାର୍‌ ବିତ୍ରେ ଆରେ ନିଙ୍ଗ୍‌ତି ପାଚେ ମାନାୟ୍‌ ବିବା କିଉର୍‌ କି ଇନେରିଂ ବିବାଆଦେଂ ହିଉର୍‌ । ମାତର୍‌ ସାର୍ଗେନି ଦୁତ୍‌ ଲାକେ ମାନ୍‌ଗାନାର୍‌ । \v 26 ମାତର୍‌ ହାତାକାର୍‌ ଜେ ନିଙ୍ଗ୍‌ନାର୍‌, ହେ ବିସ୍ରେ ଏପେଙ୍ଗ୍‌ କି ମସାତି ସାସ୍ତର୍‌ତ ବୁଟାନି ବୁଜାଆନି କାତା ପଡ଼ି କିୱାତାଦେର୍ଣ୍ଣା ଜେ, ଇସ୍ୱର୍‌ ଇନେସ୍‌ ହେୱାନିଂ ଇଚାନ୍‌ ଆପେଂ ଅବ୍ରାହାମ୍‌ତି ଇସ୍ୱର୍‌, ଇସ୍‌ହାକ୍‌ତି ଇସ୍ୱର୍‌ ଆରି ଜାକୁବ୍‌ତି ଇସ୍ୱର୍‌ ? \v 27 ହେୱାନ୍‌ ହାତି ଲଗାର୍‍ତି ଇସ୍ୱର୍‌ ଆକାୟ୍‌ ମାତର୍‌, ଜିତାକାର୍ତି । ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ବେସିବୁଜା ଆଉଦେରା !” \s ମୁଡ଼୍‌ ବଲ୍‌ \r (ମାତିଉ ୨୨:୩୪-୪୦; ଲୁକ ୧୦:୨୫-୨୮) \p \v 28 ହେ ଏଚେକାଡ଼୍‌ଦ ଦରମ୍‌ ଗୁରୁର୍‌ ବିତ୍ରେ ରକାନ୍‌ ଲାଗେ ୱାଜ଼ି ହେୱାର୍‌ କାତାବାର୍ତା ୱେନ୍‌ଞ୍ଜି ଜିସୁ ଆରି ସାଦୁକିରିଂ ହାର୍ଦି ଉତର୍‌ ହିତାନ୍ନା, ଇଦାଂ ପୁଞ୍ଜି ହେୱାନିଂ ୱେନ୍‌ବାତାନ୍‌, “ୱିଜ଼ୁ ବଲ୍‌ ବିତ୍ରେ ଇନାବାନି ବଲ୍‌ ମୁଡ଼୍‌ ?” \p \v 29 ଜିସୁ ଉତର୍‌ ହିତାନ୍‌, ମୁଡ଼୍‌ବଲ୍‌ ଇଦାଂ, “ଏ ଇସ୍ରାଏଲ୍‌, ୱେନା, ମାପ୍ରୁ ମାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ଇସ୍ୱର୍‌ ରକାନ୍‌ ମାତର୍‌ ଇସ୍ୱର୍‌ ଆନାନ୍‌;\f + \fr ୧୨:୨୯ \fr*\ft ମା ମାପ୍ରୁ ଇସ୍ୱର୍‌ କେବଲ୍‌ ମାପ୍ରୁ ଆନାନ୍‌; ନଲେ ମାପ୍ରୁ ମା ଇସ୍ୱର୍‌, ମାପ୍ରୁ କେବଲ୍‌ ।\ft*\f* \v 30 ଆରେ, ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ମି ୱିଜ଼ୁ ୱାସ୍କି, ୱିଜ଼ୁ ପାରାଣ୍‌, ୱିଜ଼ୁ ମାନ୍‌, ଆରି ମାନ୍‌ ୱିଜ଼ୁ ସାକ୍ତି ହିଜ଼ି ମାପ୍ରୁ ଜାର୍‌ ଇସ୍ୱର୍‌ତିଂ ଜିଉ ନୱାଟ୍‌ । \v 31 ଆରେ ରଞ୍ଜାଙ୍ଗ୍‌ ଇଦାଂ, ଏନ୍‌ ନି ପାଡ଼୍‌ହା ଇଞ୍ଜି ଲଗାଂ ନି ୱାସ୍କିଲାକେ ଜିଉ ନୱାଟ୍‌ । ଇ ବଲ୍‌ତିଂ ଆଦିକ୍‌ ଆରି ଇନାକାପା ସିଗ୍‌ ବଲ୍‌ ହିଲୁତ୍‌ ।” \p \v 32 ହେବେ ହେ ଦରମ୍‌ ଗୁରୁର୍‌ ହେୱାନିଂ ଇଚାନ୍‌, “ଏ ଗୁରୁ, ହେଦାଂ ହାତ୍‌ପା, ହେୱାନ୍‌ ଜେ ରଞ୍ଜାଙ୍ଗ୍‌ ଆରି ହେୱାନ୍‌ ୱାତିସ୍‌ ଆରି ଇନେର୍‌ ଆକାୟ୍‌, ଇଦାଂ ଏନ୍‌ ହାତ୍‌ପା ରଚେ ଇଚାଇନା । \v 33 ଆରେ, ୱିଜ଼ୁ ୱାସ୍କି, ୱିଜ଼ୁ ବୁଦି ଆରି ୱିଜ଼ୁ ସାକ୍ତି ହିଜ଼ି ହେୱାନିଂ ଜିଉ ନୱାଟ୍‌, ଆରି ପାଡ଼୍‌ହା ଇଞ୍ଜି ଲଗାଂ ଜାର୍‌ ଜିବୁନ୍‌ ଲାକେ ଜିଉନନାକା ୱିଜ଼ୁ ଗାର୍‌ଣି ଆରି ପୁଜାତିଙ୍ଗ୍‌ ଗାଜାଟି ।” \p \v 34 ହେୱାନ୍‌ ବୁଦି ଲାହାଙ୍ଗ୍‌ ଉତର୍‌ ହିଜ଼ି ମାନାକା ପୁଞ୍ଜି ଜିସୁ ହେୱାନିଂ ଇଚାନ୍‌, “ଇସ୍ୱର୍‌ ରାଜିତାଂ ଏନ୍‌ ଦେହା ଆକାୟ୍‌ । ଇଦାଂ ପାଚେ ଇନେନ୍‌ ହେୱାନିଂ ଆରେ ଇମ୍‌ଣି ପର୍‌ସନ୍‌ ୱେନ୍‌ବେଦେଂ ସାସ୍‌ କିୱାତାର୍‌ ।” \s କ୍ରିସ୍ଟ ଦାଉଦ୍‌ତି ମାଜ଼ି \r (ମାତିଉ ୨୨:୪୧-୪୬; ଲୁକ ୨୦:୪୧-୪୪) \p \v 35 ମାତର୍‌ ଜିସୁ ମନ୍ଦିର୍‌ତ ହିକ୍‌ୟା କିଜ଼ି ମାନି ସମୁତ ୱେନ୍‌ବାତାର୍‌, “କ୍ରିସ୍ଟ ଜେ, ଦାଉଦ୍‌ ମାଜ଼ି, ଇଦାଂ ଦରମ୍‌ ଗୁରୁର୍‌ ଇନେସ୍‌ ଇନାର୍‌ ? \v 36 ନିଜେ ନେ ଦାଉଦ୍‌ ପୁଇପୁୟା ଜିବୁନ୍ତାଂ ବାର୍‌ତି ଆଜ଼ି ଇଞ୍ଜି ମାଚାନ୍‌, \q1 ମାପ୍ରୁ ନା ମାପ୍ରୁତିଂ ଇଚାନ୍‌, \q1 ଆପେଂ ଜେ ନି ସାତ୍ରୁରିଂ ନି ପାନା ତାରେନ୍‌ ଇଡ୍‍ୱାତାପ୍‌ନା, \q1 ହେ ପାତେକ୍‌ ନା ବୁଜ୍‍ଣିପାଡ଼୍‍କା କୁଚ୍‌ଚି ମାନାଟ୍‌ ।” \p \v 37 ନିଜେନେ ଦାଉଦ୍‌ କ୍ରିସ୍ଟଙ୍ଗ୍‌ ମାପ୍ରୁ ଇଞ୍ଜି ଇନାନ୍‌; “ଲାଗିଂ ଇସ୍ୱର୍‌ ବାଚିକିତି ରାକ୍ୟାକାରିୟା କ୍ରିସ୍ଟ ଇନେସ୍‌ ବାର୍‌ତି ମାଜ଼ି ଆନାନ୍‌ ?” \s ଦର୍ମ ଗୁରୁର୍‌ ବିସ୍ରେ ଜିସୁତି ୱେଚ୍‍ନାକା \r (ମାତିଉ ୨୩:୧-୩୬; ଲୁକ ୨୦:୪୫-୪୭) \p \v 38 ୱିଜ଼ାକାର୍‌ ମାନାୟାର୍‌ ୱାରିତାଂ ହେୱାନ୍‌ ବେରଣ୍‌ ୱେନ୍‌ଞ୍ଜି ମାଚାର୍‌ । ଆରେ, ହେୱାନ୍‌ ଜାର୍‌ତି ହିକ୍ୟା ବିତ୍ରେ ଇଚାନ୍‌, “ଦରମ୍‌ ସାସ୍ତର୍‌ତାଂ ଜାଗ୍ରତ୍‌ !” ହେୱାର୍‌ ଡେଙ୍ଗା ଆଙ୍ଗି ଆର୍ପିସ୍‌ ବୁଲା ଆନି କାଜିଂ, ଆରେ ଆଟ୍‌ ବାଜାର୍‌ତ, ଜୱାର୍‌ ପାୟା ଆଦେଂ । \v 39 “କୁଟୁମ୍‌ ଇଞ୍ଜ ଗାଜା ବାହା ଆରି ବଜିତ ଗାଜା ବାହା ପାୟା ଆଦେଂ ୱାର୍‌ୟା ଆନାର୍‌; \v 40 ହେୱାର୍‌ ରାଣ୍ଡିକାଂ ଇଲ୍‌ ୱିଜ଼େ ନସ୍ଟ କିତାର୍‌ ଆରି ଟକାୟ୍‌ କିଜ଼ି ଲାମା ପାର୍ତାନା କିନାର୍‌; ହେୱାର୍‌ ଡାଣ୍ଡ୍‌ ପାୟା ଆନାର୍‌ !” \s ର ରାଣ୍ଡି ଆୟାତି ଦାନ୍‌ \r (ଲୁକ ୨୧:୧-୪) \p \v 41 ପାଚେ ହେ ଗାଦ୍ୟା ଇଲ୍‌ ମୁମ୍‌ଦ କୁଚ୍‌ଚି ଲକାର୍‌ ଇନେସ୍‌ ଟାକାଂ ରୁଣ୍ଡାଇକିତାର୍‌, ହେଦାଂ ହୁଡ଼୍‌ଜି ମାଚାନ୍‌ । ଏଚେକାଡ଼୍‌ଦ ହେନି ମାନାୟାର୍‌ ମାଜାନିଂ ହେବେ ବେସି ଇଡ୍‌ତାର୍‌; \v 42 ଆରି, ରଞ୍ଜେଲ୍‌ ଅର୍କିତ୍‌ ରାଣ୍ଡି ରି ଟାକା ଡାବୁଙ୍ଗ୍‌ ହେବେ ରାତ୍‌ତାତ୍‌ । \v 43 ହେବେଣ୍ଡାଂ ଜିସୁ ନିଜ୍‍ତି ଚେଲାରିଂ ଲାଗେ କୁକ୍‌ଚି ଇଚାନ୍‌, “ଆନ୍‌ ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ହାତ୍‌ପା ଇଞ୍ଜ୍‌ନାଙ୍ଗା, ଟାକାଂ ପେଡ଼ି ଇଡ଼୍‌ଜିମାନି ୱିଜ଼ାକାର୍‌ ତାକେଣ୍ଡାଂ, ଇ ଅର୍କିତ୍‌ ରାଣ୍ଡି ବେସି ଇଡ଼ିତାତ୍‌ ନା । \v 44 ଇନାକିଦେଂକି ୱିଜ଼ାକାର୍‌ ନିଜେ ନିଜେତି ବେସି ଦାନ୍‌ତ ଅଲପ୍‍ ଅଲପ୍‍ ଦାନ୍‌ ଇଡ଼ିତାର୍‌, ମାତର୍‌ ଇଦେଲ୍‌ ନିଜେତି ଇନାକା ହିଲ୍‌ୱାଦାଂ ନିଜେତି ଜିବୁନ୍‌ ବାଚାୟ୍‌ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ହେଦେଲ୍‌ତି ଇନାକା ମାଚାତ୍‌, ହେ ୱିଜ଼େ ରାତ୍‌ତାତ୍‌ ।” \c 13 \s ମନ୍ଦିର୍‌ ବାଡ଼୍‌ହାଆନି ବିସ୍ରେ \r (ମାତିଉ ୨୪:୧-୨; ଲୁକ ୨୧:୫-୬) \p \v 1 ଜିସୁ ମନ୍ଦିର୍‌ ତାଙ୍ଗ୍‌ ହସି ହାନି ୱେଡ଼ାଲିଂ ତା ଚେଲାର୍‌ ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ରକାନ୍‌ ହେୱାନିଂ ଇଚାନ୍‌, “ଏ ଗୁରୁ, ହୁଡ଼ା; ଇନେସ୍‌ ଗାଜା ଗାଜା କାଲ୍‌କୁ ଆରି ଏଚେକ୍‌ ହଲ୍‌ନି ଇଲ୍‌ !” \p \v 2 ହେବେ ଜିସୁ ହେୱାନିଂ ଇଚାନ୍‌, “ଏନ୍‌ ଇନାକା ଇ ୱିଜ଼ୁ ଇଲ୍‌ ହୁଡ଼୍‌ନାୟା ? ର କାଲ୍‌ ବିନ୍‌ କାଲ୍‌ ଜପି ମାନୁତ୍, ୱିଜ଼ୁ ଦୁଡ଼ି ମାସ୍‌ନାତ୍ ।” \s ଜିସୁ ଜୁଗ୍‌ସେସ୍‌ ବିସ୍ରେ ୱେଚ୍‌ଚାନ୍‌ \r (ମାତିଉ ୨୪:୩-୧୪; ଲୁକ ୨୧:୭-୧୯) \p \v 3 ପାଚେ ଜିସୁ ଜିତ୍‌ମାଡ଼ି ଜପି ମନ୍ଦିର୍‌ ହାଣ୍‌କୁ କୁଚ୍‌ଚିଲେ ପିତର୍‌, ଜାକୁବ୍‌, ଜହନ୍‌ ଆରି ଆନ୍ଦ୍ରିୟ ହେୱାନିଂ କାଲେତାଂ ୱେନ୍‌ବେଦେଂ ଲାଗାତାର୍‌, ଇ ସବୁ ଇନାୱାଡ଼ାଂ ଗିଟା ଆନାତ୍‌, \v 4 “ଇମ୍‌ଣି ସମୁଦ ଇ ସବୁ ଗିଟା ଆନାତ୍‌, ହେ ସମୁନି ଦିନ୍‌ ଚିନ୍‌ ଇନାକା, ହେଦାଂ ମାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ୱେଚ୍‌ଚା ।” \p \v 5 ହେବେତାଂ ଜିସୁ ହେୱାରିଂ ୱେଚ୍‌ଚେଙ୍ଗ୍‌ ଲାଗାତାନ୍‌, “ଜାଗ୍ରତ୍‌, ଇନେସ୍‌ ଇନେର୍‌ ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ବାମ୍‌ଣ୍ଡାୟ୍‌ କିଦ୍‍ମେର୍ ।” \v 6 ଆଦିକ୍‌ ମାନାୟାର୍‌ ନା ତର୍‌ଦ ୱାଜ଼ି, “ଆନ୍‌ କ୍ରିସ୍ଟ ! ଇଞ୍ଜି ହେୱାନ୍‌ ଇଞ୍ଜି ଚାକ୍ରାୟ୍‌ କିଦ୍‌ନାର୍‌ । \v 7 ଲାଗାୟ୍‌ ଜୁଜ୍‌ନି ସବଦ୍ କି ଦେହାନି ଜୁଜ୍‌ନି କାବୁର୍ ୱେନ୍‌ଞ୍ଜି ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ପାଣ୍ଡ୍ରାଆମାଟ୍‌ । ଏଲେଙ୍ଗ୍‌ କେତେକ୍‌ ଗଟ୍‌ଣା ହାତ୍‌ପା ଗିଟାନାତ୍‌ । ମାତର୍‌ ଇଦାଂନି ଅରତ୍‌ ଆକାୟ୍‌ ଜେ ୱିଜ଼୍‌ନି ଦିନ୍‌ ଇକାୱାତାତ୍‌ । \v 8 ମାତର୍‌ ଜାତି ବିରୁତ୍‌ତ ଜାତି ଆରି ରାଜି ବିରୁତ୍‌ତ ରାଜି ନିଙ୍ଗ୍‌ନାତ୍‌, ଆରେ ବାହା ବାହାତ ମେଦ୍‌ନି ଦାଲ୍‍କା ଆନାତ୍‌ ଆରି କାତାର୍‌ ଆର୍ନାତ୍‌, ଇ ସବୁ ଆରମ୍‌ନି ମୁଡ଼୍‌ଦାକା ।” \p \v 9 \x + \xo ୧୩:୯ \xo*\xt ମାତିଉ ୧୦:୧୭-୨୦; ଲୁକ ୧୨:୧୧,୧୨.\xt*\x*ମାତର୍‌ “ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ଜାର୍‌ ଜାର୍‌ ବିସ୍ରେ ଜାଗ୍ରତ୍‌ ଆଜ଼ି ମାନାଟ୍‌, ମାନାୟାର୍‌ ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ବିଚାର୍ଣ୍ଣା ବାହାତ ହେଲାୟ୍‌ କିଦ୍‌ନାର୍‌, ଆରି ଏପେଙ୍ଗ୍‌ କୁଟୁମ୍‌ ଇଞ୍ଜ ଟ୍ରାକ୍‌ୟା ଆନାଦେର୍‌, ଆରି ନା କାଜିଂ ରାଜି ଚାଲାୟ୍‌ କିନାକାନ୍‌ ଆରି ରାଜାର୍‌ ଲାଗେ ହେୱାର୍‌ କାଜିଂ ସାକି ହିଦେଂ କାଜିଂ ନିଲି କିଦ୍‌ନାର୍‌ । \v 10 ଆରେ, ପର୍ତୁମ୍‌ ସବୁ ଜାତି ତାକେ ଇସ୍ୱର୍‌ତି ନେକ୍ରିକାବୁର୍‌ ସୁଣାୟ୍‌ କିୟା ଆନାତ୍‌ । \v 11 ଇଦାଂ କାଜିଂ ଏଚେକାଡ଼୍‌ଦ ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ଲକୁ ଆସ୍ତି ହେଲାୟ୍‌ କିଦ୍‌ନାର୍‌, ହେ କାଡ଼୍‌ଦ ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ଇନାକା ଇନାଦେର୍‌, ହେ ବିସ୍ରେ ଆଗେନେ ଚିନ୍ତାକିମାଟ୍, ମାତର୍‌ ହେ ୱେଡ଼ାଲିଂ ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ଇନାକା ହିଦ୍ୟାଆନାତ୍ ହେଦାଂ ଇନାଟ୍‌, ଇନାକିଦେଂକି ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ଇନାକାଦେର୍ ଆକାୟ୍‌ ମାତର୍‌ ପୁଇପୁୟା ଜିବୁନ୍‌ ଇନାକାନ୍‌ ମାନାନ୍‌ । \v 12 ଟଣ୍ଡେନ୍‌ ଟଣ୍ଡେନ୍ତିଙ୍ଗ୍ ଆରି ଆବା ମାଜ଼ି ହାକି ବାହାତ ହେଲାୟ୍‌ କିତାର୍‌ ଆରେ ହିମ୍‌ଣାଙ୍ଗ୍ ଆବା ଆୟାକାଂ ବିରୁତ୍‌ତ ନିଙ୍ଗ୍‌ଜି ଅହ୍‌ନାର୍‌ । \v 13 \x + \xo ୧୩:୧୩ \xo*\xt ମାତିଉ ୧୦:୨୨.\xt*\x*ଆରେ, ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ନା ପାଚେୱାତି କାଜିଂ ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ୱିଜ଼ାକାର୍‌ତାଂ ଗିଣ୍‌କିୟା ଆନାଦେର୍‌, ମତର୍‌ ଇନେର୍‌ ହାରିହାରା ପାତେକ୍‌ ସାସ୍‌ ଆଜ଼ି ମାନାନ୍‌ ହେୱାନ୍‌ ସାର୍ଗେ ମୁକ୍ତି ପାୟା ଆନାନ୍‌ ।” \s ଜିସୁ ନାସ୍‌କିନି ବାନ୍ୟା ଗାତ୍ରା ବିସ୍ରେ ଇଚାନ୍‌ \r (ମାତିଉ ୨୪:୧୫-୨୮; ଲୁକ ୨୧:୨୦-୨୪) \p \v 14 ମାତର୍‌ “ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ହେ ନାସ୍‌କିନି ଗିଣ୍‌ ଜିନିସ୍‌ତିଂ, ଇମେ ତାକେ ମାନ୍‌ୱି କାତା ଲଡ଼ା,” ହେବେ ମାନାକା ହୁଡ଼୍‌ନାଦେର୍‌ ପଡ଼ିକିନାକାର୍‌ ବୁଜାଆଏର୍‌, ଏଚେକାଡ଼୍‌ଦ ଇମ୍‌ଣାକାର୍‌ ଜିହୁଦା ରାଜିତ ମାନାର୍‌, ହେୱାର୍‌ ମାଡ଼ିତ ହନ୍‌ଚି ହାଲେର୍‌; \v 15 \x + \xo ୧୩:୧୫ \xo*\xt ଲୁକ ୧୭:୩୧.\xt*\x*ଇନେର୍‌ ଜେଗନ୍‌ ଜପି ମାଚିସ୍‌, ତାରେନ୍‌ ୱାମେନ୍‌ ଆରି ଇଲ୍‌ ବିତ୍ରେ ଇନାକାପା ତାକେଦେଂ ହାଲ୍‌ମେନ୍‌; \v 16 ଆରେ ଇନେର୍‌ କାମାୟ୍‌ ବାହାତ ମାଚିସ୍‌, ହେୱାନ୍‌ ତା ହେନ୍ଦ୍ରା ଅଦେଂ ଉଲ୍‌ଟି ୱାମେନ୍‌ । \v 17 ହେୱାଡ଼ାଂ ଇନେର୍‌ ଏସ୍‌ ପିସ୍ତାକା ଆରି ମାୟ୍‌ ଉଟ୍‌ନି ଆୟା, ଅୟ୍‌ ହେୱେକ୍‌ କସ୍ଟନିକିକ୍‌ ! \v 18 ମାତର୍‌ ଇଦାଂ ଇନେସ୍‌ ପିନି ମାସ୍‌ତ ଆମେତ୍‌, ହେଦାଂ କାଜିଂ ଇସ୍ୱର୍‌ତାକେ ପାର୍ତାନା କିୟାଟ୍‌ । \v 19 \x + \xo ୧୩:୧୯ \xo*\xt ହତ୍‌ତି ୭:୧୪.\xt*\x*ଇନାକିଦେଂକି ହେୱାଡ଼ାଂ ଇ ଲାକେ କସ୍ଟଗିଟା ଆଦ୍‌ନାତ୍‌ ଜେ, ମାପ୍ରୁ କିତି ଉବ୍‌ଜାଣ୍‌ ଆରାମ୍‌ ତାଙ୍ଗ୍‌ ନେଜେଙ୍ଗ୍‌ ପାତେକ୍‌ ହେ ଲାକେ ଗିଟା ଆୱାତାତ୍‌ନା, ଆରି ଇନାୱାଡ଼ାଂପା ଗିଟାଆଦୁତ୍ । \v 20 ଆରେ, ମାପ୍ରୁ ହେ ସମୁଦିଙ୍ଗ୍‌ ଉଣା କିୱାଦାଂ ମାଚିସ୍‌, ତେବେ ଇମ୍‌ଣି ପୁର୍ତି ପା ମୁକ୍ତି ପାୟା ଆୱାତାତ୍ମା; ମାତର୍‌ ହେୱାନ୍‌ ଇନେରିଂ ବାଚି କିନାନା, ହେ ବାଚିକିତି ଲଗାଂ ସମୁଉଣା କିତାନ୍‌ନ୍ନା । \p \v 21 ହେ ଏଚେକାଡ଼୍‌ଦ ହୁଡ଼ାଟ୍‌, କ୍ରିସ୍ଟ ଇବେ ! ଆୱିତିସ୍‌ “ହୁଡ଼ାଟ୍‌, ହେବେ ! ଇନେର୍‌ ଜଦି ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ଏଲେଙ୍ଗ୍‌ ଇନ୍‌ଚିସ୍‌ ତେବେ ହେଦାଂ ପାର୍ତି କିମାଟ୍‌ । \v 22 ଚାକ୍ରାୟ୍‌ କ୍ରିସ୍ଟର୍‌ ଆରି ଚାକ୍ରାୟ୍‌ ବେଣ୍‌ବାକ୍‌ଣାୟ୍‌କିନାକାର୍‌ ଏଲେଙ୍ଗ୍‌ ଚିନ୍‌ ଆରି କାବାନି କାମାୟ୍‌ ଚଚ୍‌ଚାନାର୍‌, ଇନେର୍‌ ଜଦି ଆତିସ୍‌, ଲାଗିଂ ବାଚିକିତି ଲଗାଂ ବାମ୍‌ଣ୍ଡାୟ୍‌ କିତାର୍‌ । \v 23 ମାତର୍‌ ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ଜାଲ୍‌ଦି ଆଜ଼ି ମାନାଟ୍‌; ଆନ୍‌ ପୁର୍ବେତାଂ ଇ ବିସ୍ରେ ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ୱେଚ୍‌ଚାତାଂ ।” \s ମାନାୟ୍‌ ମାଜ଼ି ଆରେ ରଗ ୱାନାକା \r (ମାତିଉ ୨୪:୨୯-୩୧; ଲୁକ ୨୧:୧୫-୨୮) \p \v 24 \x + \xo ୧୩:୨୪ \xo*\xt ହତ୍‌ତି ୬:୧୨.\xt*\x*“ମାତର୍‌ ହେୱାଡ଼ାଂ ହେ ଦୁକ୍‌ ପାଚେ \q1 ୱେଡ଼ା ମାଜ୍‌ଗା ଆନାତ୍‌ ଆରି \q1 ଲେଞ୍ଜ୍ ଅଜଡ଼୍‌ ହିଉତ୍‌ । \p \v 25 \x + \xo ୧୩:୨୫ \xo*\xt ହତ୍‌ତି ୬:୧୩.\xt*\x* ପାଚେ ହୁକାଙ୍ଗ୍‌ ବାଦାଡ଼୍‌ତାଂ ଆର୍‌ଦେଂ ଲାଗିନିକ୍‌ ଆରି ବାଦାଡ଼୍‌ନି ସାକ୍ତି ୱିଜ଼ୁ ତ୍ରିଗ୍‌ଜି ହାନିକ୍‌ । \v 26 \x + \xo ୧୩:୨୬ \xo*\xt ହତ୍‌ତି ୧:୭.\xt*\x* ହେୱାଡ଼ାଂ ମାନାୟ୍‌ ମାଜ଼ି ବାଦାଡ଼୍‌ତ ଜବର୍‌ ସାକ୍ତି ଆରି ପାଣ୍‌ହୁକେ ବାଦାଡ଼୍‌ତ ୱାନାକା ହୁଡ଼୍‍ନାର୍‌ । \v 27 ତା ବାଚିକିତି ମାନାୟାରିଂ ପୁର୍ତିନି ର ହାନ୍ଦିତାଂ ବିନ୍‌ ହାନ୍ଦି ପାତେକ୍‌ ଦାସ୍‌ସି ରୁଣ୍ଡାୟ୍‌ କିନି କାଜିଂ ହେୱାନ୍‌ ତା ସାର୍ଗେନି ଦୁତ୍‌କୁକାଂ ଚାର୍‌ବେଣ୍‌ତାଂ ପକ୍‌ତାନ୍‌ ।” \s ତଗାମାର୍‌ନି ହିକ୍ୟା \r (ମାତିଉ ୨୪:୩୨-୩୫; ଲୁକ ୨୧:୨୯-୩୩) \p \v 28 “ତଗା ମାର୍‌ଦିଂ ଉତର୍‌ମୁଡ଼୍‌ ହିକ୍ୟା କିୟାଟ୍‌, ଏଚେକାଡ଼୍‌ଦ ହେ କେନ୍ଦାଂ ଆକିଂ ଗିଲ୍‌ନିଂ, ହେ ଏଚେକାଡ଼୍‌ଦ ଜେଟ୍‌ କାଡ଼୍‌ ଲାଗାଂ ଏକା ୱାତାତେ ଇଞ୍ଜି ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ପୁଞ୍ଜି ମାନାଟ୍‌; \v 29 ହେ ଲାକେ ଏପେଙ୍ଗ୍‌ପା ଇ ସବୁ ଗଟ୍‌ଣା ହୁଡ଼୍‌ତିସ୍‍ ହେୱାନ୍‌ ଦୁୱେର୍‌ ଲାଗେ ଆତାତେ ଇଞ୍ଜି ପୁନାଟ୍‌ ।\f + \fr ୧୩:୨୯ \fr*\ft ସମୁ ଲାଗାଂ, ଆରମ୍‌ ଆଦେଂ ହାନାତା; ନଲେ ହେୱାନ୍‌ ଲାଗାଂ, ୱାଦେଂ ଜାଗ୍ରତ୍‌ ଆତାନ୍ନା ।\ft*\f* \v 30 ଆନ୍‌ ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ହାତ୍‌ପା ଇଞ୍ଜ୍‌ନାଙ୍ଗା, ଇ ସବୁ ଗିଟାୱି ପାତେକ୍‌ ନେଞ୍ଜେୱିଗାନି ନାର୍‌ ଇନେସ୍‌ କିତିସ୍‌ ପା ବୁଡା ଆଉର୍‌ । \v 31 ଆକାସ୍‌ ଆରି ପୁର୍ତି ବୁଡା ଆନାତ୍‌, ମାତର୍‌ ନା ବଚନ୍‌ ୱିଜ଼େ ବୁଡା ଆଉତ୍‌ । \s ଜିସୁତି ୱାନିଦିନ୍‌ ଇନେର୍‌ ପୁନୁର୍‌ \r (ମାତିଉ ୨୪:୩୬-୪୪) \p \v 32 \x + \xo ୧୩:୩୨ \xo*\xt ମାତିଉ ୨୪:୩୬.\xt*\x*ମାତର୍‌ ହେ ଦିନ୍‌ କି ସମୁ ବିସ୍ରେ ଇନେର୍‌ ପୁନୁର୍‌,” ସାର୍ଗେପୁର୍‍ନି ଦୁତ୍‌ର୍‌ କି ମାଜ଼ିପା ପୁନୁନ୍; ମାତର୍‌ ନା ସାର୍ଗେନି ଆବା ପୁନାନ୍‌ । \v 33 ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ଜାଲ୍‌ଦି ଆଜ଼ି ମାନାଟ୍‌, କାସି ମାନାଟ୍, ମାତର୍‌ ହେ ସମୁ ଇନାୱାଡ଼ାଂ ଆନାତ୍‌ ହେଦାଂ ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ପୁନୁଦେର୍‌ । \v 34 \x + \xo ୧୩:୩୪ \xo*\xt ଲୁକ ୧୨:୩୬-୩୮.\xt*\x*ହେଦାଂ ଏଲେଙ୍ଗ୍‌ ଇନେସ୍‌ ରକାନ୍‌ ମାନାୟ୍‌ ଇଲ୍‌ ପିସ୍ତି ବିଦେସ୍‌ତ ହାଲ୍‌ଜି ବାହା କିନାକାନ୍‌, ଆରି ହେ ଆଡ଼ିୟାରିଂ ଆଦିକାର୍‌ ହିଜ଼ି ୱିଜ଼ୁ କାମାୟ୍‌ ରଚ୍‍ଚିପା ଦୁୱେର୍‌ତ ଜାଗ୍‌ୱାଡ଼ାରିଂ କାତେଙ୍ଗ୍ ବଲ୍‌ ହିତାନ୍‌ । \v 35 ଇଚିସ୍‌ ଏଚେକାଡ଼୍‌ଦ ଇଲ୍‌ ହାଉକାର୍‌ ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ଜାଗ୍ରତ୍‌ ମାଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍‌ ଇଞ୍ଜ୍‌ନାନ୍‌, ମାତର୍‌ ହେୱାନ୍‌ ମ୍ଡିକା ହାରେସ୍‍ କୁଜ଼ୁ କ୍ଡେନି ସମୁଦ କି ନାଣାଙ୍ଗେ ହେ ପାଦ୍‌ନା ହେୱାନ୍‌ ୱାନାନ୍‌ ହେଦାଂ ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ପୁନୁଦେର୍‌ । \v 36 ହେୱାନ୍‌ ବେଗି ୱାଜ଼ିପା ହାଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍‌ ଆଡ୍‌ନାନ୍‌ ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ଜଦି ସବୁୱେଡ଼ାଙ୍ଗ୍‌ ଜାଗ୍ରତ୍‌ ଆଜ଼ି ମାନାଦେର୍‌ ଲାଗିଂ ହେୱାନ୍‌ ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ହୁଞ୍ଜନାକା ହୁଡ଼୍‌ଦେଂ ଆଡ଼୍‍ଦୁନ୍‍ । \v 37 ଆନ୍‌ ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ଇନାକା ଇଞ୍ଜ୍‌ନାଙ୍ଗା, ହେଦାଂ ୱିଜ଼ାକାରିଂ ଇଞ୍ଜ୍‌ନାଙ୍ଗା, ଜାଗ୍ରତ୍‌ ମାନାଟ୍‌ । \c 14 \s ଜିସୁଙ୍ଗ୍‌ ଅସ୍ତେଙ୍ଗ୍‌ ଇଞ୍ଜି ଜିହୁଦିର୍‌ତି ଉପାୟ୍‌ \r (ମାତିଉ ୨୬:୧-୫; ଲୁକ ୨୨:୧-୨; ଜହନ୍‌ ୧୧:୪୫-୫୩) \p \v 1 ହେ ନିସ୍ତାର୍‌ ପାର୍ବୁ ଆରି ହଇୱି ରୁଟି ପାର୍ବୁ ଆଦେଂ ରି ଦିନ୍‌ ମାଚାତ୍‌ । ହେ ୱେଡ଼ାଲିଂ ମୁଡ଼୍‌ ମାପ୍ରୁ ହେବା କିନାକାର୍‌ ଆରି ସାସ୍ତିର୍‌ ଇନେସ୍‌ ଜିସୁଙ୍ଗ୍‌ ଚାଲାକି କିଜ଼ି ଆସ୍ତେଙ୍ଗ୍‌ ଆଡ୍‌ନାର୍‌, ହେବେ ନି ଉପାୟ୍‌ ଡେକ୍‌ଚି ମାଚାର୍‌ । \v 2 “ଇନେକିଦେଂକି ହେୱାର୍‌ ଇଚାର୍‌,” ପାର୍ବୁ ୱେଡ଼ାଲିଂ ଆକାୟ୍‌, “ଏଚେକାଡ଼୍‌ଦ ମାନାୟ୍‌ ବିତ୍ରେ ଗଣ୍ଡ୍‌ଗଲ୍‌ ଆନାତ୍‌ ।” \s ଜିସୁ ବେତ୍‌ନିଆତ ଚିକାଣ୍‌ କାସ୍‍ନାତ୍‌ \r (ମାତିଉ ୨୬:୬-୧୩; ଜହନ୍‌ ୧୨:୧-୮) \p \v 3 ଜିସୁ ବେତ୍‌ନିୟାତ ଗାଜାରଗ୍‌ନି ସିମନ୍‌ ଇଞ୍ଜ ତିଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍‌ କୁଚ୍‌ଚି ୱେଡ଼ାଲିଂ ର କଗ୍‌ଲେ ର କଣ୍ଡିତ ବେସି ହାର୍ଦାକା ଜଟାମାଂସି ବାସ୍‌ନା ଚିକାଣ୍‌ ତାସି ଜିସୁ କାପ୍‌ଡ଼ାତ ଚିକାଣ୍‌ କଣ୍ଡି ଡ୍ରିକ୍‌ଚି ୱାକ୍‍ତେଙ୍ଗ୍‍ ଲାଗାତାତ୍‌ । \fig ହାର୍ଦିଗାନ୍ଦାନି ଚିକାଣ୍‌ ବାର୍ତି କଣ୍ଡି|alt="Jars with spikenard" src="hk00117c.tif" size="col" copy="Horace Knowles ©" ref="୧୪:୩"\fig* \p \v 4 ଆରେ କେତେକ୍‌ ହେବେ ମାଚି ମାନାୟ୍‌ ରିସା ଆଜ଼ି ହେୱାର୍‌ ୱେଚ୍‌ପା ଆତାର୍‌, “ବାସ୍‌ନା ଚିକାଣ୍‌ ଇଦେଲ୍‌ ଇନେକିଦେଂ ଆର୍ଲା କିନାତା ? \v 5 ଇ ବାସ୍‌ନା ଚିକାଣ୍‌ତ ତିନ୍‌ସ ଦିନ୍‌ତି ଟାକାଂ\f + \fr ୧୪:୫ \fr*\ft ରୁପା ଟାକାଂ ୬:୩୭ ହୁଡ଼ାଟ୍‌ ।\ft*\f* ଆଦିକ୍‌ ମଲ୍‌ତ ପ୍ରସି ହିଲ୍‌ୱାକାରିଂ ହିୟାତାତ୍‌ମା । ଲାଗିଂ ହେୱାର୍‌ ହେ କଗ୍‌ଲେ ହିମ୍‌ଣାତି କେତ୍‌ତେଙ୍ଗ୍‌ ଲାଗାତାର୍‌ ।” \p \v 6 ମାତର୍‌ ଜିସୁ ଇଚାନ୍‌, “ଆନ୍ଦେଂଲିଂ ପିହାଟ୍, ଇନେକିଦେଂ ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ କସ୍ଟ ହିନାଦେରା ? ହେଦେଲ୍‌ତ ନା କାଜିଂ ହାର୍ଦି କାମାୟ୍‌ କିନାତା ।” \v 7 ଇନେକିଦେଂକି ଅର୍କିତ୍‌ ଲଗୁ ସବୁୱେଡ଼ାଙ୍ଗ୍‌ ମି “ଲାଗାଂ ମାନାର୍‌, ଆରି ମିଦାଙ୍ଗ୍‌ ଏଚେକାଡ଼୍‌ଦ ଇଚା ହେ ଏଚେକାଡ଼୍‌ଦ ପା ହେୱାରିଂ ଉପ୍‌କାର୍‌ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଡ୍‌ନାଦେର୍‌, ମତର୍‌ ଆନ୍‌ ସବୁୱେଡ଼ାଙ୍ଗ୍‌ ମି ତାକେ ମାନୁଙ୍ଗ୍ । \v 8 ହେଦେଲ୍‌ ଏଚେକ୍‌ ଆଡ଼୍‌ଦାତାତ୍‌, ହେଦାଂ ହେଦେଲ୍‌ କିତାତ୍‌ନା; ହେଦେଲ୍‌ ଦୁଗେର୍‌ କାଜିଂ ନା ଗାଗାଡ଼୍‌ତିଂ ଆଗେନେ ଚିକାଣ୍‌ କାସ୍‌ଦାତାତ୍‌ । \v 9 ଆନ୍‌ ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ହାତ୍‌ପା ଇଞ୍ଜ୍‌ନାଙ୍ଗା, ୱିଜ଼େ ପୁର୍ତି ତାକେ ଇମ୍‌ଣି ବାହାତ ପା ନେକ୍ରିକାବୁର୍‌ ୱେଚ୍‍ଚିୟା ଆନାତ୍‌, ହେ ବାହାତ ଇ କଗ୍‌ଲେଂ ଏତୁ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ତାଦେଲ୍‍ତି ଇ କାମାୟ୍‌ନି କାତା ପା ଇନିୟା ଆନାତ୍‌ ।” \s ଜିହୁଦା ଜିସୁଙ୍ଗ୍‌ ସତ୍ରୁ କେଇଦ ଆହିକିନାନ୍‌ \r (ମାତିଉ ୨୬:୧୪-୧୬; ଲୁକ ୨୨:୩-୬) \p \v 10 ହେବେ ବାର ଚେଲାର୍‌ ବିତ୍ରେ ଇସ୍କାରିୟତିୟ ଜିହୁଦା ଇଞ୍ଜି ରକାନ୍‌ ହେୱାନ୍‌ ମୁଡ଼୍‌ ମାପ୍ରୁହେବାକିନାକାର୍‌ କେଇଦ ହେଲାୟ୍‌ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ କାଜିଂ ହେୱାର୍‌ ତାକେ ହାଚାନ୍‌ । \v 11 ହେଦାଂ ୱେନ୍‌ଞ୍ଜି ୱାରିୟା ଆତାର୍‌ ଆରି ହେୱାନିଂ ଟାକାଂ ହିଦେଂ ଇଞ୍ଜି ପାର୍ମାଣ୍‌ କିତାର୍‌ । ହେବେତାଂ ହେୱାନ୍‌ ଜିସୁଙ୍ଗ୍‌ ସୁବିଦା ହୁଡ଼୍‌ଜି ଇନେସ୍‌ ଆହିକିଦେଂ ଆଡ୍‌ନାନ୍‌, ଇଦାଂ ଉପାୟ୍‌ ଡେକ୍‌ତେଂ ଲଗାତାନ୍ । \s ନିସ୍ତାର୍‌ ପାର୍ବୁନି ବଜି \r (ମାତିଉ ୨୬:୧୭-୨୫; ଲୁକ ୨୨:୭-୧୪; ୨୧:୩; ଜହନ୍‌ ୧୩:୨୧-୩୦) \p \v 12 ପାଚେ ହେ ହଇୱି ରୁଟି ପାର୍ବୁନି ପର୍ତୁମ୍‌ ଦିନ୍ତ, ଇମ୍‌ଣି ଦିନ୍‌ ନିସ୍ତାର୍‌ ପାର୍ବୁନି ମେଣ୍ଡାହିମ୍‌ଣା ପୁଜାକିନାର୍‌, ହେ ଦିନ୍‌ ଜିସୁତି ଚେଲାର୍‌ ହେୱାନିଂ ୱେନ୍‍ବାତାର୍, “ଆସେଙ୍ଗ୍‌ ହାଲ୍‌ଜି ନି କାଜିଂ ନିସ୍ତାର୍‌ ପାର୍ବୁ ତିଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍‌ ଜାତ୍‌ନାୟ୍‌ କିନାପ୍‌ ଇଞ୍ଜି ନି ଇଚା କିନାୟା ?” \p \v 13 ହେବେତାଂ ହେ ଚେଲାର୍‌ ବିତ୍ରେ ରିୟାରିଂ ଏଲେଙ୍ଗ୍‌ ୱେଚ୍‌ଚି ପକ୍‌ତାନ୍‌ । “ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ଗାଡ଼୍‌ଦ ହାଲାଟ୍‌, ଆରି ରକାନ୍‌ ଗାଗ୍ରି ଆସ୍ତି ହାନି ମାନାୟ୍‌ ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ବେଟା ଆଦ୍‌ନାନ୍‌, ତା ପାଚେ ପାଚେ ହାଲାଟ୍‌; \v 14 ଇମ୍‌ଣି ଇଞ୍ଜ ହେୱାନ୍‌ ହଣାନ୍‌ । ହେ ଇଞ୍ଜ ନି ମୁଣିକାଙ୍ଗ୍ ଇନାଟ୍‌, ଗୁରୁ ୱେନ୍‌ବା ଆଦ୍‍ନାନା, ଆନ୍‌ ନା ଚେଲାର୍‌ ହୁକେ ଇମେତାକେ ନିସ୍ତାର୍‌ ପାର୍ବୁ ବଜି କିନାଙ୍ଗ୍, ଇମେତ୍‌ ନା ହେ ଗତାଙ୍ଗ୍‍ବାହା ।” \v 15 ହେୱାନ୍‌ ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ହେବେ ଜାତ୍‌ନାୟ୍‌ ଆରି ଜାଲ୍‌ଦି କିିତି ଜପ୍‌ଣି ଗାଜା ବାକ୍ରା ଚଚାନାନ୍, ହେ ବାହାତ ମାକାଜିଂ ଜାଲ୍‌ଦି କିୟାଟ୍‌ । \p \v 16 ହେବେତାଂ ଚେଲାର୍‌ ହସି ଗାଡ଼୍‌ ବିତ୍ରେ ହଟାର୍, ଆରେ ଜିସୁ ହେୱାରିଂ ଇନେସ୍‌ ଇଞ୍ଜି ମାଚାନ୍‌, ହେ ଲାକେ ହୁଡ଼୍‌ଜି ନିସ୍ତାର୍‌ ପାର୍ବୁ ଦିନ୍ତି ବଜି ଜାଲ୍‌ଦି କିତାର୍‌ । \p \v 17 ମ୍ଡିତିଲେ ହେୱାନ୍‌ ବାରଜାଣ୍‌ ଚେଲାର୍‌ ହୁକେ ୱାତାନ୍ । \v 18 ହେୱାର୍‌ କୁଚ୍‌ଚି ତିନି ସମୁଦ ଜିସୁ ଇଚାନ୍‌, “ଆନ୍‌ ହାତ୍‌ପା ଇଞ୍ଜ୍‌ନାଙ୍ଗା, ମି ବିତ୍ରେ ରକାନ୍‌, ଇନେର୍‌କି ନା ହୁକେ ତିନାନା, ହେୱାନ୍‌ ନାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ସାତ୍ରୁ କେଇଦ ହେଲାୟ୍‌ କିଦ୍‌ନାନ୍‌ ।” \p \v 19 ହେବେ ହେୱାର୍‌ ଦୁକ୍‌ ଆଜ଼ି ରକାର୍ ରକାର୍ କିଜ଼ି ହେୱାନିଂ ୱେନ୍‍ବାତାର୍, “ହେୱାନ୍‌ ଇନାକା ଆନ୍‌ ?” \p \v 20 ଜିସୁ ହେୱାରିଂ ଇଚାନ୍‌, “ବାରଜାଣ୍‌ ବିତ୍ରେ ରକାନ୍‌, ଇନେର୍‌କି ନା ହୁକେ ତାଡ଼ିୟାତ ରୁଟି କ୍ଡୁକ୍‍ନାନ୍‍ ହେୱାନ୍‌ । \p \v 21 ମାନାୟ୍‌ ମାଜ଼ି ବିସ୍ରେ ସାସ୍ତର୍‌ ତାକେ ଇନେସ୍‌ ଲେକା ଆତାତ୍‌ନ୍ନା, ହେ ଲାକେ ହାକି ଡାଣ୍ଡ୍‌ ପାୟାଦେଂ ହାନାନା, ମାତର୍‌ ମାନାୟ୍‌ ମାଜ଼ି ସତ୍ରୁ କେଇଦ ହେଲାୟ୍‌ କିୟା ଆନାନ୍‌, ଆ ହେୱାନ୍‌ ଦାଣ୍ଡ୍‌ ପାୟା ଆନାନ୍‌ ! ହେୱାନ୍‌ ମାନାୟ୍‌ ଜଲମ୍‌ ଆୱାଦାଂ ମାଚିସ୍‌ ହେୱାନ୍‌ ତା ପାକ୍ୟାତ ହାର୍‌ ଆତାତ୍ମା !” \s ଇସ୍ୱର୍‌ତି ବଜି \r (ମାତିଉ ୨୬:୨୬-୩୦; ଲୁକ ୨୨:୧୪-୨୦; ୧ କରନ୍ତିୟ ୧୧:୨୩-୨୫) \p \v 22 ହେୱାର୍‌ ତିନି ୱେଡ଼ାଲିଂ ହେ ରୁଟି ଅସି ଆସିର୍ବାଦ୍‌ କିଜ଼ି ହେୱାରିଂ ହିତାନ୍‌ ଆରି ହେଦାଂ ଡ୍ରିକ୍‌ଚି ହେୱାରିଂ ହିଜ଼ି ଇଚାନ୍‌, “ଇନ୍ଦାଟ୍‌, ଇଦାଂ ନା ଗାଗାଡ଼୍‌ ।” \p \v 23 ଆରେ, ହେୱାନ୍‌ କଲ୍‌ସି ଆସ୍ତି ଜୁୱାର୍‌ କିସି ହେୱାରିଂ ହିତାନ୍‌ “ଆରି ୱିଜ଼ାକାର୍‌ ହେବେଣ୍ଡାଂ ଉଟାର୍‌ ।” \v 24 ଆରି, ଜିସୁ ହେୱାରିଂ ଇଚାନ୍‌, ଇମ୍‌ଣି ନିୟମ୍‌ନି ନେତେର୍‌ ବେସି ଲଗାଂ କାଜିଂ ରାକ୍ୟା ଆନାତା, ଇଦାଂ ନା “ହେ ନେତେର୍‌ । \v 25 ଆନ୍‌ ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ହାତ୍‌ପା ଇଞ୍ଜ୍‌ନାଙ୍ଗ୍‌, ଆନ୍‌ ଏଚେକାଡ଼୍‌ଦ ପୁନି କିଜ଼ି ଇସ୍ୱର୍‌ ରାଜିତ ଅଙ୍ଗୁର୍‌ ପାଡ଼୍‌ନି ରାସ୍‌ ଉଣାଙ୍ଗ୍‌, ହେ ଦିନ୍‌ ପାତେକ୍‌ ଇଦାଂ ଆରି ଇନାୱାଡ଼ାଂପା ଉଣ୍ଡେଙ୍ଗ୍‌ କଙ୍ଗ୍‌ ।” \p \v 26 ଆରେ, ହେୱାର୍‌ କେର୍‌ତି ପାଚେ ଜିତ୍‌ମାଡ଼ିତ ହସି ହାଚାର୍‌ । \s ଜିସୁ ପାଚେ ହାନାକାର୍ ୱିଜ଼ାକାର୍‌ ପିହ୍‌ନାର୍ \r (ମାତିଉ ୨୬:୩୧-୩୫; ଲୁକ ୨୨:୩୧-୩୪; ଜହନ୍‌ ୧୩:୩୬-୩୮) \p \v 27 ହେ ଏଚେକାଡ଼୍‌ଦ ଜିସୁ ହେୱାରିଂ ଇଚାନ୍‌, ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ୱିଜ଼ାକାଦେର୍‌ ବାଦାପାୟା ଆନାଦେର୍‌, ଇନେକିଦେଂକି ଲେକା ଆତାତ୍‌ନ୍ନା, \q1 “ଆସେଙ୍ଗ୍‌ ମେଣ୍ଡା ଗଡ଼ିୟାଙ୍ଗ୍‌ ଅସ୍‌ତିସ୍‌, ଆରି ମେଣ୍ଡାଂ ଜେତ୍‌ କେତ୍‌ ଆଜ଼ି ହାନିକ୍‌ ।” \p \v 28 \x + \xo ୧୪:୨୮ \xo*\xt ମାତିଉ ୨୮:୧୬.\xt*\x*ମାତର୍‌ ଆନ୍‌ ନିଙ୍ଗ୍‌ତି ପାଚେ ମି ଆଗେ ଗାଲିଲିତ ହାନାଙ୍ଗ୍‌ । \v 29 ମତର୍‌ ପିତର୍‌ ହେୱାନିଂ ଇଚାନ୍‌, “ୱିଜ଼ାକାର୍‌ ନିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ପିସ୍ତି ହାନ୍‍ଚିସ୍ପା, ଆନ୍‌ ପିସ୍ତି ହାଞ୍ଜୁଙ୍ଗ୍‌ ।” \p \v 30 ଜିସୁ ହେୱାନିଂ ଇଚାନ୍‌, “ଆନ୍‌ ନିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ହାତ୍‌ପା ଇଞ୍ଜ୍‌ନାଙ୍ଗା, ନେଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍‌ ଇ ନାଣା ରିହା କୁଜ଼ୁ କ୍ଡେନି ଆଗେ ଏନ୍‌ ନାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ତିନିହଟ୍‌ ପାର୍ତି କିଦୁୟ୍‌ ।” \p \v 31 ମାତର୍‌ ହେୱାନ୍‌ ଆଟ୍‌ୱା କିଜ଼ି ଇଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍‌ ଲାଗାତାନ୍‌, “ଜଦି ଆନ୍‌ ନି ହୁକେ ହାଦେଂ ଲାଗ୍‌ଦାନାତ୍‌ ଆତିସ୍‌ ପା ଆନ୍‌ ନିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ମୁଡ଼୍‌କେ ଉଡ଼ା ଆଦୁଙ୍ଗ୍ । ଆରି ୱିଜ଼ାକାର୍‌ପା ହେ ଲାକେ ଇଚାର୍‌ !” \s ଜିସୁ ଗେତ୍‌ସିମନି ବାଡ଼୍‌ଦ ପାର୍ତାନା କିତାନ୍‌ \r (ମାତିଉ ୨୬:୩୬-୪୬; ଲୁକ ୨୨:୩୯-୪୬) \p \v 32 ପାଚେ ହେୱାର୍‌ ଗେତ୍‌ସିମନି ଇନି ତର୍‌ ର ବାହାତ ୱାତାର୍, ଆରି ହେୱାନ୍‌ ହେ ଚେଲାରିଂ ଇଚାନ୍‌, “ଆନ୍‌ ପାର୍ତାନା କିନି ପାତେକ୍‌ ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ଇବେ କୁଚ୍‌ଚି ମାନାଟ୍‌ ।” \v 33 ଆରେ, ହେୱାନ୍‌ ପିତର୍‌, ଜାକୁବ୍‌ ଆରି ଜହନ୍‌ତିଂ ହାଙ୍ଗ୍‌ ଅଜ଼ି ଆଦିକ୍‌ କାବା ଆଜ଼ି ଆରି ବିପ୍ତି ଆଦେଂ ଲାଗାତାନ୍‌ । \v 34 ହେବେ ଜିସୁ ହେୱାରିଂ ଇଚାନ୍‌, “ନା ୱାସ୍କି ହାକି ଲାକେ ବେସି ଦୁକ୍‌ ଆନାତା; ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ଇବେ ମାନ୍‌ଞ୍ଜି କାସି ମାନାଟ୍‌ ।” \p \v 35 ଜଦି ଆନାତ୍‌ ହେ ଦୁକ୍‌ ଇନେସ୍‌ ଦେହା ଆନାତ୍‌ ହେବେତାଂ ହେୱାନ୍‌ ଅଲପ୍‍ ଦେହା ହାଲ୍‌ଜି ମେଦ୍‌ନିତ ଗୁର୍‌ଜି, ପାର୍ତାନା କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଲାଗାତାନ୍‌ । \v 36 ଆରି ଜିସୁ ଇଚାନ୍‌, “ଆବା, ୱିଜ଼ୁ ନି ପୁରା, ଇ ଉଣି ଗିନା ନା ତାଙ୍ଗ୍‌ ଦେହା ଇଟା, ଆତିସ୍‌ପା ନା ଇଚା ଆକାୟ୍‌, ମାତର୍‌ ନି ଇଚା ।” \p \v 37 ଆରେ, ହେୱାନ୍‌ ୱାଜ଼ି ହେୱାରିଂ ହୁଞ୍ଜ୍‌ନାକା ହୁଡ଼୍‌ତାନ୍‌ ଆରି ପିତର୍‌ତିଂ ଇଚାନ୍‌, “ସିମନ୍‌, ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ଇନାକା ହୁଞ୍ଜ୍‌ନାଦେରା ? ର ଗଣ୍ଟା କାତେଙ୍ଗ୍ ଆଡ୍‌ୱାତାଦେର୍‌ ?” \v 38 “ପରିକ୍ୟାତ ଇନେସ୍‌ ଆର୍‌ମାଟ୍‌, ଇଦାଂ କାଜିଂ କାସିମାଞ୍ଜି ପାର୍ତାନା କିୟାଟ୍‌, ଜିବୁନ୍‌ ଇଚା, ମାତର୍‌ ଗାଗାଡ଼୍‌ ନାଦାର୍‌ ।” \p \v 39 ହେୱାନ୍‌ ଆରି ଆଗେ ଲାକେ ହାଲ୍‌ଜି କାତା ଇଞ୍ଜି ପାର୍ତାନା କିତାନ୍‌ । \v 40 ଆରେ ରଗ ୱାଜ଼ି ଜିସୁ ହେୱାରିଂ ହୁଞ୍ଜ୍‌ନାକା ହୁଡ଼୍‌ତାନ୍‌, ଇନେକିଦେଂକି ହେୱାର୍‌ ହୁଞ୍ଜ୍‍କାଣ୍‍କୁଙ୍ଗ୍‌ ଜୁଚ୍‍ପିୟା ଆଜ଼ି ମାଚିକ୍‌, ଆରି ହେୱାନିଂ ଇନା ଉତର୍‌ ହିନାର୍‌, ହେଦାଂ ପୁନ୍‌ୱାଦାଂ ମାଚାର୍‌ । \p \v 41 ହେୱାନ୍‌ ତିନିହଟ୍‌ ୱାଜ଼ି ହେୱାରିଂ ଇଚାନ୍‌, “ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ଇନାକା ଆରି ହୁନ୍‌ଞ୍ଚାଦେର୍ଣ୍ଣା ? ଜବର୍‌ ଆତାତେ ! ହୁଡ଼ାଟ୍‌, ମାନାୟ୍‌ ମାଜ଼ି ପାପିର୍‌ କେଇତାକେ ହେଲାୟ୍‌ ଆନାନା । \v 42 ନିଙ୍ଗାଟ୍‌, ଆସେଙ୍ଗ୍‌ ହାନାସ୍; ହୁଡ଼ାଟ୍‌, ଇନେର୍‌ ନାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ସତ୍ରୁ କେଇଦ ହେଲାୟ୍‌ କିଦ୍‌ନାନ୍‌ ହେୱାନ୍‌ ଲାଗାଂ ୱାତାନେ !” \s ଜିସୁ ଗାଚ୍ୟା ଆତାନ୍‌ \r (ମାତିଉ ୨୬:୪୭-୫୬; ଲୁକ ୨୨:୪୭-୫୩; ଜହନ୍‌ ୧୮:୩-୧୨) \p \v 43 ଆରେ ସାଙ୍ଗେ ସାଙ୍ଗେ, ହେୱାନ୍‌ କାତା ଇନି ୱାଡ଼ାଲିଂ ବାରଜାଣ୍ ବିତ୍ରେ ଜିହୁଦା ଇନି ରକାନ୍‌ ଆରି ହେନି ଲକୁ ହେୱାନ୍‌ ହୁକେ ମୁଡ଼୍‌ ମାପ୍ରୁ ହେବା କିନାକାର୍‌, ସାସ୍ତିର୍‌ ଆରି ପ୍ରାଚିନାର୍‌ ତାଙ୍ଗ୍‌ ଲକୁ କାଣ୍ଡାଂ ଆରି ଟେଙ୍ଗାଙ୍ଗ୍ ଆଜ଼ି ୱାତାର୍ । \v 44 ଜିସୁଙ୍ଗ୍‌ ସତ୍ରୁ କେଇଦ ହେଲାୟ୍‌ କିନାକାନ୍‌ ଏଲେଙ୍ଗ୍‌ ଚଚ୍‌ଚି ହିଜ଼ି ଇଞ୍ଜି ମାଚାନ୍‌ । “ଆନ୍‌ ଇନେରିଂ ଡଞ୍ଜ୍‌ଗାନାଂ, ହେୱାନ୍‌ ହେୱେନ୍‌, ହେୱାନିଂ ଆସ୍ତି ଜାଗ୍ରତ୍‌ ତ ଅନାଦେର୍‌ ।” \p \v 45 ଲାଗିଂ ହେୱାନ୍‌ ହେପାଦ୍‌ନା ହେୱାନ୍‌ ଲାଗେ ହାଲ୍‌ଜି, “ଏ ଗୁରୁ !” ଇଞ୍ଜି ହେୱାନିଂ ବେସି ଡନ୍‍ଚାନ୍ । \v 46 ହେବେତାଂ ହେୱାର୍‌ ତା ଜପି କେଇ କିସି ଆସ୍ତାର୍‌ । \v 47 ମାତର୍‌ ଲାଗେ ନିଲ୍‌ଚିମାନି ମାନାୟାର୍‌ ତାଙ୍ଗ୍‌ ରକାନ୍‌ କାଣ୍ଡା ହପ୍‌ତାନ୍ ଆରି ମୁଡ଼୍‌ ମାପ୍ରୁ ହେବା କିନାକାନ୍‌ ଆଡ଼ିଏନିଂ କେଇ କିଜ଼ି ତା କିତୁଲ୍‌ ହଣ୍‌ଜି ତୁହିତାନ୍‌ । \v 48 ଜିସୁ ହେୱାରିଂ ଉତର୍‌ ହିତାନ୍‌, “ଚର୍କୁ ବିରୁଦ୍‌ତ ହତି ଲାକେ କାଣ୍ଡା ଆରି ଟେଙ୍ଗା ଆଜ଼ି ଇନାକା ନାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ଆସ୍ତେଙ୍ଗ୍‌ ୱାତାଦେର୍ଣ୍ଣା ? \v 49 \x + \xo ୧୪:୪୯ \xo*\xt ଲୁକ ୧୯:୪୭; ୨୧:୩୭.\xt*\x*ସବୁ ଦିନ୍‌ ଆନ୍‌ ମି ହୁକେ ମନ୍ଦିର୍‌ତ ମାନ୍‌ଞ୍ଜି ସିକ୍ୟା ହିିଜ଼ି ମାଚାଙ୍ଗ୍‌, ମାତର୍‌ ନାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ଆସ୍ତାୱାତାଦେର୍‌, ମାତର୍‌ ଦରମ୍‌ ସାସ୍ତର୍‌ କାତା ଗିଟାଆନି କାଦ୍‌ଲିଂ ଇଞ୍ଜି ଇ ସବୁ ଗିଟା ଆନାତା ।” \v 50 ହେବେ ୱିଜ଼ାର୍‌ ଚେଲାର୍‌ ହେୱାନିଂ ହେ ଏଚେକାଡ଼୍‌ଦ ପିସ୍ତି ହନ୍ତାର୍‌ । \p \v 51 ମାତର୍‌ ରକାନ୍‌ ଦାଙ୍ଗ୍‌ଣା ହିମ୍‌ଣେନ୍ ଡୁମ୍‌ଣ୍ଡା କୱାଣ୍‌ ହେନ୍ଦ୍ରା ପର୍‌ଚି ହେୱାନ୍‌ ପାଚେ ପାଚେ ହାଲ୍‌ଜି ମାଚାନ୍‌, ହେୱାର୍‌ ହେୱାନିଂ ଆସ୍ତାର୍‌ । \v 52 ମାତର୍‌ ହେୱାନ୍‌ ହେ କୱାଣ୍‌ ହେନ୍ଦ୍ରା ପିସ୍ତି ଡୁମ୍‌ଣ୍ଡା ଗାଗାଡ଼୍‌ତ ହନ୍‌ତାନ୍ । \s ଜିହୁଦି ସବାତ ଜିସୁତି ବିଚାର୍‌ \r (ମାତିଉ ୨୬:୫୭-୬୮; ଲୁକ ୨୨:୫୪-୫୫,୬୩-୭୧; ଜହନ୍‌ ୧୮:୧୩-୧୪; ୧୯:୨୪) \p \v 53 ପାଚେ ହେୱାର୍‌ ଜିସୁଙ୍ଗ୍‌ ମୁଡ଼୍‌ ମାପ୍ରୁହେବା କିନାକାର୍‌ ତାକେ ଅତାର୍‌, ଆରେ ମୁଡ଼୍‌ ମାପ୍ରୁ ହେବା କିନାକାର୍‌, ପ୍ରାଚିନାର୍‌ ଆରି ସାସ୍ତିର୍‌ ୱିଜ଼ାକାର୍‌ ୱାଜ଼ି ରୁଣ୍ଡାଆତାର୍‌ । \v 54 ପିତର୍‌ ଦେହା ମାନ୍‌ଞ୍ଜି ହେୱାର୍‌ ପାଚେ ପାଚେ ମୁଡ଼୍‌ ମାପ୍ରୁ ହେବା କିନାକାର୍‌ ହାକ୍‌ଡ଼ି ବିତ୍ରେ ହାଚାନ୍‌ ଆରି ପାଦ୍‌ ଆଦିକାରି ହୁକେ କୁଚ୍‌ଚି ନାଣି କାଇଜି ମାଚାର୍‌ । \v 55 ଇଦାଂ ପାଚେ ମୁଡ଼୍‌ ମାପ୍ରୁହେବା କିନାକାନ୍‌ ଆରି ଜିହୁଦି ସବାନିକାର୍ ଜିସୁଙ୍ଗ୍‌ ବିରୁଦ୍‌ତ ସାକି ଡେକ୍‌ତେଂ ଲାଗାତାର୍‌, ମାତର୍‌ ଗାଟା ଆୱାତାର୍‌; \v 56 ଇଦାଂ କାଜିଂ ବେସି ମିଚ୍‌ ସାକି ହିତାର୍‌ ମାତର୍‌ ହେୱାର୍‌ ସାକି ଗାଟାୱାତାର୍‌ । \p \v 57 ପାଚେ କେତେକ୍‌ ଲଗୁ ନିଙ୍ଗ୍‌ଜି ହେୱାନ୍‌ ବେରୁତ ଇ ମିଚ୍‌ ସାକି ହିଜ଼ି ଇଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍‌ ଲାଗାତାର୍‌ । \v 58 “ଆପେଂ ଇୱାନ୍‌ ତାଙ୍ଗ୍‌ ଇ କାତା ଇନାକା ୱେଚାପ୍‌ନା, ‘ଆନ୍‌ ଇ କେଇଦାଂ ରଚ୍‌ଚି ମନ୍ଦିର୍‌ତିଂ ଡ୍ରିକ୍‌ଚି ତିନ୍‌ଦିନ୍‌ ବିତ୍ରେ’ ଆରି ରଞ୍ଜାଙ୍ଗ୍‌ କେଇଦାଂ ରଚ୍‍ୱିିତି ମନ୍ଦିର୍‌ ରଚ୍‌ନାଙ୍ଗ୍ ।” \v 59 ମାତର୍‌ ଇବେପା ହେୱାର୍‌ ସାକି ଗାଟାୱାତାର୍‌ । \p \v 60 ହେବେ ମୁଡ଼୍‌ ମାପ୍ରୁ ହେବା କିନାକାନ୍‌ ମାଦି ନିଲ୍‌ଚି ଜିସୁଙ୍ଗ୍‌ ୱେନ୍‌ବାତାନ୍‌, ନି ବିରୁଦ୍‌ତ ଇୱାର୍‌ ସାକି ହିନାରା, “ଏନ୍‌ ଇନାକାପା ଉତର୍‌ ହିଉୟା ?” \p \v 61 ମାତର୍‌ ହେୱାନ୍‌ ଦୟା ଆତାନ୍‌ ଆରି ଇନାକାପା ଉତର୍‌ ହିୱାତାନ୍ । ମୁଡ଼୍‌ ମାପ୍ରୁ ହେବା କିନାକାନ୍‌ ଆରେ ରଗ ୱେନ୍‌ବାତାନ୍‌ ହେୱାନ୍‌ “ଏନ୍‌ ଇନାକା ମଙ୍ଗ୍‌ଲ୍‌ ପାୟାନି ଇସ୍ୱର୍‌ତି ମାଜ଼ି କ୍ରିସ୍ଟ ?” \p \v 62 ଜିସୁ ଇଚାନ୍‌, “ଆନ୍‌ ହେୱାନ୍‌,” ଆରି ଏପେଙ୍ଗ୍‌ “ଆନ୍‌ ଜେ ମାନାୟ୍‌ ମାଜ଼ିଙ୍ଗ୍‌ ସାକ୍ତିତାଂ ବୁଜ୍‌ଣି ବାଗାଙ୍ଗ୍‌ କୁଚ୍‌ନାକା ଆରି ଆକାସ୍‌ନି ବାଦାଡ଼୍‌ତ ୱାନାକା ହୁଡ଼୍‌ନାଦେର୍ !” \p \v 63 ହେବେ ତାଙ୍ଗ୍‌ ମୁଡ଼୍‌ ମାପ୍ରୁ ହେବା କିନାକାନ୍‌ ତା ହେନ୍ଦ୍ରା କେଚ୍‌ଚି ଇଚାନ୍‌, “ସାକିତାଂ ମାଦାଂ ଆରି ଇନାକା ଲଡ଼ା ! \v 64 ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ତ ଇସ୍ୱର୍‌ତି ନିନ୍ଦା ୱେଚାଦେର୍‌, ମି ବିଚାର୍‌ କିନାକା ଇନାକା ?” ଇବେ ହେୱାର୍‌ ୱିଜ଼ାକାର୍‌ ହାକି ଦାଣ୍ଡ୍‌ ପାୟା ଆନି ବିଦି ମାନାତ୍‌ ଇଞ୍ଜି ୱିଜ଼ାକାର୍‌ ଇଚାର୍‌ । \p \v 65 ଆରେ ଇନେର୍‌ ଇନେର୍‌ ହେୱାନ୍‌ ଜପି ଚୁବ୍‌ଦେଂ ଲାଗାତାର୍‌ ଆରି ହେୱାନ୍‌ ମୁମ୍‌ଦ ଗୁଗୁର୍‌ ମୁଗି କିଜ଼ି ବିଦା ଇଡ଼୍‌ଜି ଇଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍‌ ଲାଗାତାର୍‌, “ଏନ୍‌ କିନ୍ଦା ବେରଣ୍‌ ବାକ୍‌ଣାୟ୍‌ କିନାକାୟ୍‌ !” ପାର୍ମାଣ୍ ହିଦା । ଆରି ପାଦ୍‌ ଆଦିକାରିର୍‌ ଚାପ୍‌ଡ଼ା ଇଡ଼ୁ ଇଡ଼ୁ ହେୱାନିଂ ଆସ୍ତି ଅତାର୍‌ । \s ପିତର୍‌ ଜିସୁଙ୍ଗ୍‌ ପାର୍ତି କିୱାତାନ୍‌ \r (ମାତିଉ ୨୬:୬୯-୭୫; ଲୁକ ୨୨:୫୬-୬୨; ଜହନ୍‌ ୧୮:୧୫-୧୮; ୨୧:୨୫) \p \v 66 ଆରି ପିତର୍‌ ତାରେନ୍‌ ହାକ୍‌ଡ଼ିତ ମାନିୱେଡାଲିଂ ମୁଡ଼୍‌ ମାପ୍ରୁ ହେବା କିନାକାର୍ତି ର ଆଡ଼ିଏଣି ୱାଜ଼ି ପିତର୍‌ ନାଣି କାଇନାକା ହୁୁଡୁତାତ୍, \v 67 ଆରି ପିତର୍‌ତିଂ ଇଟ୍‌କାଡ଼୍‌ କିଜ଼ି ଇଚାତ୍‌, “ଏନ୍‌ ପା ନାଜରିତିୟନି ଜିସୁ ହୁକେ ମାଚାୟ୍‌ ।” \p \v 68 ମାତର୍‌ ହେୱାନ୍‌ ଉଡ଼ା ଆଜ଼ି ଇଚାନ୍‌, “ଆନ୍‌ ହେୱାନିଂ ପୁୁନୁଙ୍ଗ୍, ଆରି ଏନ୍‌ ଇନାକା ଇନାୟା, ଆନ୍‌ ବୁଜା ଆଉଙ୍ଗା ।” ପାଚେ ହାକ୍‌ଡ଼ି ଦୁୱେର୍‌ତାଂ ହସି ହାଚାନ୍‌; କୁଜ଼ୁ କ୍ଡେତାତ୍‌ ।\f + \fr ୧୪:୬୮ \fr*\ft କେତେକ୍‌ ପତିତ ଦାପ୍ରେ କୁଜ଼ୁ କ୍ଡେୱାତାତ୍‌ ।\ft*\f* \p \v 69 ଆରେ, ହେ ଆଡ଼ିଏଣି ହେୱାନିଂ ହୁଡ଼୍‌ଜି ଲାଗେ ନିଲ୍‌ଚି ମାନିଲୁଗାଂ ଆରି ରଗ ଇଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍‌ ଲାଗାତାତ୍‌, “ଇୱାନ୍‌ ହେୱାର୍‌ ବିତ୍ରେ ରକାନ୍‌ !” \v 70 ମାତର୍‌ ଆରେ ପାର୍ତି କିୱାଦାଂ ଇଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍‌ ଲାଗାତାନ୍‌ । ଆରେ ଅଲପ୍‍ ସମୁ ପାଚେ ଲାଗାଂ ନିଲ୍‌ଚି ମାନି ଲଗୁ ପିତର୍‌ତିଂ ଇଚାର୍‌, “ଏନ୍‌ ହାତ୍‌ପାନେ ହେୱାର୍‌ ବିତ୍ରେ ରକାୟ୍‌, ଇଚିସ୍‌ ଏନ୍‌ ତ ଗାଲିଲିୟ୍‌ ଲଗୁ ।” \p \v 71 “ମାତର୍‌ ପିତର୍‌ ନିଜେତିଙ୍ଗ୍‌ ରାଣ୍‌ କିଜ଼ି ଆରେ ପାର୍ମାଣ୍‌ କିଜ଼ି ଇଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍‌ ଲାଗାତାନ୍‌, ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ଇମ୍‌ଣି ମାନାୟ୍‌ କାତା ଇନାଦେରା, ଆନ୍‌ ହେୱାନିଂ ପୁନୁଙ୍ଗ୍‌ !” \p \v 72 ହେ ପାଦ୍‌ନା କୁଜ଼ୁ ରିହା କ୍ଡେତାତ୍‌, ଇବେତାଂ କୁଜ଼ୁ ରିହା କ୍ଡେନିହିଂ ଆଗେ ଏନ୍‌ “ନାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ତିନିହଟ୍‌ ପାର୍ତି କିଦୁୟ୍‌,” ଇ ଇମ୍‌ଣି କାତା ଜିସୁ ପିତର୍‌ତିଂ ଇଞ୍ଜି ମାଚାନ୍‌, ହେଦାଂ ପିତର୍‌ତିଂ ଏତୁ ୱାତାତ୍, ଆରି ହେୱାନ୍‌ ହେ କାତା ବାବିକିଜ଼ି ଆଡ଼୍‌ବେଦେଂ ଲାଗାତାନ୍‌ । \c 15 \s ପିଲାତ ଆଗେ ଜିସୁ \r (ମାତିଉ ୨୭:୧-୨; ୧୧:୧୪; ଲୁକ ୨୩:୧-୫; ଜହନ୍‌ ୧୮:୨୮-୩୮) \p \v 1 ଅଜଡ଼୍‌ ଆତି ଦାପ୍ରେ ସବୁ ଗାଜା ମିଟିଂ, ଇଚିସ୍‌ ପ୍ରାଚିନ୍‌ ଆରି ସାସ୍ତିର୍‌ତି ହୁକେ ମୁଡ଼୍‌ ମାପ୍ରୁହେବାକିନାକାର୍‌ ସବା କିଜ଼ି ଜିସୁଙ୍ଗ୍‌ ଗାଚ୍‌ଚି ଅଜ଼ି ପିଲାତ ତାକେ ହେଲାୟ୍‌ କିତାର୍‌ । \v 2 ପିଲାତ ହେୱାନିଂ ୱେନ୍‌ବାତାନ୍‌, “ଏନ୍‌ କି ଜିହୁଦିର୍‌ ରାଜା ?” ଜିସୁ ହେୱାନିଂ ଉତର୍‌ ହିତାନ୍, “ଏନ୍‌ ଇନାୟା ।” \p \v 3 ଆରେ, ମୁଡ଼୍‌ ମାପ୍ରୁହେବାକିନାକାର୍‌ ଜିସୁ ବିରୁଦ୍‌ତ ବେଜେକ୍‌ ଲାଗେଦେଂ ହାଙ୍ଗ୍‍ତାର୍ । \v 4 ହେବେ ପିଲାତ ଆରେରଗ ହେୱାନିଂ ୱେନ୍‌ବାତାନ୍‌ “ଏନେଙ୍ଗ୍‌ ଇନାକା ଉତର୍‌ ହିଉୟା ? ହୁଡ଼ା, ଇୱାର୍‌ ନି ବିରତ୍‌ତ ଦସ୍‌ ବାଜେକ୍‌ କିସି ଲାଗ୍‍ଦାନାରା !” \p \v 5 ମାତର୍‌ ଜିସୁ ଇନାକା ପା ଉତର୍‌ ହିୱାତାନ୍, ହେଦାଂ କାଜିଂ ପିଲାତ କାବା ଆତାନ୍‌ । \s ଜିସୁତି ହାକି ଡାଣ୍ଡ୍‌ \r (ମାତିଉ ୨୭:୧୫-୩୧; ଲୁକ ୨୩:୧୩-୨୫; ଜହନ୍‌ ୧୮:୩୯; ୧୯:୧୬) \p \v 6 ମତର୍‌ ନିସ୍ତାର୍‌ ପାର୍ବୁୱେଡ଼ାଙ୍ଗ୍ ମାନାୟାର୍‌ ଇମ୍‌ଣି ଚରେନ୍ତିଙ୍ଗ୍ ଏନ୍‌ଚି ମାଚାର୍‌, ହେୱାନିଂ ହେୱାନ୍‌ ହେୱାର୍‌ କାଜିଂ ମୁକ୍‌ଡ଼ାୟ୍‌ କିଜ଼ି ମାଚାର୍‌ । \v 7 ଇମ୍‌ଣି କୁଟୁମ୍‌ ବିରୁଦ୍‌ତ ଗଡ଼୍‌ମେଲି ୱେଡ଼ାଲିଂ ମାନାୟ୍‌ତିଂ ଅଜ଼ି ମାଚାନ୍‌, ହେୱାର୍‌ ହୁକେ ବାରବା ତର୍‌ନି ରୱାନ୍‌ ବନ୍ଦି ମାଚାନ୍‌ । \v 8 ଲାଗିଂ ଲକୁ ଜପି ହାଲ୍‌ଜି ଜାର୍‌ ରିତି ହୁଦାଂ କିନି କାଜିଂ ଗୱାରି କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଲାଗାତାର୍‌ । \v 9 ହେବେତାଂ ପିଲାତ ହେୱାରିଂ ଉତର୍‌ ହିତାନ୍, “ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ଇନାକା ଇଚା କିନାଦେରା ? ଆନ୍‌ ଇନାକା ମି କାଜିଂ ଜିହୁଦିର୍‌ ରାଜାଙ୍ଗ୍‌ ମୁକୁଡ଼ାୟ୍‍ କିନାଙ୍ଗ୍‌ ?” \v 10 ଇଚିସ୍‌ ମୁଡ଼୍‌ ମାପ୍ରୁହେବାକିନାକାର୍‌ ଜେ କୁଟ୍‍ତ ହେୱାନିଂ ହେଲାୟ୍‌ କିଜ଼ି ମାଚାର୍‌, ହେଦାଂ ହେୱାନ୍‌ ବୁଜା ଆତାନ୍‌ । \p \v 11 ମାତର୍‌ ହେୱାନ୍‌ ଇନେସ୍‌ ହେୱାର୍‌ କାଜିଂ ବାରବାଙ୍ଗ୍‌ ମୁୁକ୍‌ଡ଼ାୟ୍‍ କିନାନ୍‌, ହେଦାଂ କାଜିଂ ମୁଡ଼୍‌ ମାପ୍ରୁହେବାକିନାକାର୍‌ ଲକାଂ ମାତାୟ୍‍ କିତାର୍‌ । \v 12 ମାତର୍‌ ପିଲାତ ଆରେ ରଗ ହେୱାରିଂ ଉତର୍‌ ହିତାନ୍‌, “ବାଟିଙ୍ଗ୍‌ ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ଇନେରିଂ ଜିହୁଦିର୍‌ ରାଜା ଇଞ୍ଜି ଇନାଦେରା, ହେୱାନ୍‌ କାଜିଂ ଆନ୍‌ ଇନାକା କିନାଙ୍ଗ୍‌ ?” \p \v 13 ହେୱାର୍‌ ପାଚେ କିର କିଜ଼ି ଇଚାର୍‌, “ହେୱାନିଂ କ୍ରୁସ୍‌ତ ଦୁପାଟ୍‌ !” \p \v 14 ହେବେତାଂ ପିଲାତ ହେୱାରିଂ ୱେନ୍‍ବାତାନ୍, ଇନେକିଦେଂ, “ହେୱାନ୍‌ ଇନା ଦସ୍‌ କିତାନ୍‌ନ୍ନା ?” ମାତର୍‌ ହେୱାର୍‌ ଆଦିକ୍‌ କିର କିତାର୍‌, “ହେୱାନିଂ କ୍ରୁସ୍‌ତ ଦୁପାଟ୍‌ !” \p \v 15 ଲାଗିଂ ପିଲାତ ମାନାୟ୍‌ତିଂ ସାରି କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଇଚା କିଜ଼ି ହେୱାର୍‌ କାଜିଂ ବାରବାତିଂ ମୁକ୍‌ଡ଼ାୟ୍ କିତାନ୍‌, ପାଚେ ଜିସୁଙ୍ଗ୍‌ କର୍‌ଡା ଟ୍ରାକି କିସି କ୍ରୁସ୍‌ତ ଦୁପ୍‍ଦେଂ ଇଞ୍ଜି ହେଲାୟ୍‌ କିତାନ୍‌ । \s ମେଲ୍ୟାର୍‌ ଜିସୁଙ୍ଗ୍‌ କିଜାୟ୍‌ କିତାର୍‌ \r (ମାତିଉ ୨୭:୨୭-୩୧; ଜହନ୍‌ ୧୯:୨-୩) \p \v 16 ହେବେତାଂ ମେଲ୍ୟାର୍‌ ହେୱାନିଂ ହାକ୍‌ଡ଼ି, ଇଚିସ୍‌ ବାଙ୍ଗ୍‌ଲା ବିତ୍ରେ ଆସ୍‌ସି ପା ସବୁ ମେଲ୍ୟାରିଂ କୁକ୍‌ଚି ରୁଣ୍ଡାୟ୍‍ କିତାର୍ । \v 17 ହେୱାର୍‌ ହେୱାନିଂ କିଜାୟ୍‌ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଇଞ୍ଜି କାହ୍‌ରାତି ବାନି ହେନ୍ଦ୍ରା ଉସ୍ପି କିତାର୍‌ ଆରି ୱାଡ଼ି ମୁକୁଟ୍‌ ରଚ୍‌ଚି କାପ୍‌ଡ଼ାତ ତୁଜ଼ି କିତାର୍‌; \v 18 ଆରେ, “ଏ ଜିହୁଦିର୍‌ ରାଜା !” ଜୱାର୍‌, ଇଦାଂ ଇଞ୍ଜି କିଜାୟ୍‌ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଲାଗାତାର୍‌ । \v 19 ପାଚେ, ହେୱାର୍‌ ର ପଲ୍‍କା ନାଡ଼ା ଅସି କାପ୍‌ଡ଼ାତ ମାଟ୍‌ କିତାର୍‌ ଆରି ହେୱାନ୍‌ ଜପି ଚୁପ୍‌ତାର୍‌, କିଜାୟ୍‌ କିଜ଼ି ଆରି ମେଣ୍ଡାଂ କୁନ୍ଦିକିଜ଼ି ଜୱାର୍‌ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଲାଗାତାର୍‌ । \v 20 ହେୱାର୍‌ ହେୱାନିଂ କିଜାୟ୍‍କିତି ପାଚେ ହେ କାର୍ହାତି ବାନି ହେନ୍ଦ୍ରା କୁତ୍‍ତି ଅଜ଼ି ହେୱାନ୍ତି ଜାର୍‌ ହେନ୍ଦ୍ରା ଉସ୍ପି କିତାର୍‌ । ପାଚେ, ହେୱାର୍‌ ହେୱାନିଂ କ୍ରୁସ୍‌ ଜପି ଦୁପ୍‌ତେଂ ବାର୍ତ ଅତାର୍‌ । \s ଜିସୁଙ୍ଗ୍‌ କ୍ରୁସ୍‌ ଜପି ଦୁପ୍‌ତାର୍‌ \r (ମାତିଉ ୨୭:୩୨-୪୪; ଲୁକ ୨୩:୨୪-୪୩; ଜହନ୍‌ ୧୯:୧୭-୨୭) \p \v 21 \x + \xo ୧୫:୨୧ \xo*\xt ରମିୟ ୧୬:୧୩.\xt*\x*ହେ ଏଚେକାଡ଼୍‌ଦ ଆଲେକ୍‌ଜାଣ୍ଡର୍‌ ଆରି ରୁପ୍‌ତି ଲାତ୍ରାହି ସିମନ୍‌ ତର୍‌ନି ରକାନ୍‌ କୁରିଣିୟ ମାନାୟ୍‌ ଦେସିନାସ୍‍ତାଂ ୱାଜ଼ି ହେ ହାଜ଼ିହିଜ଼ି ହାଲ୍‍ଜି ମାଚାନ୍, ହେୱାର୍‌ ହେୱାନିଂ ହେୱାନ୍ତି କ୍ରୁସ୍‌ ପିଣ୍ଡ୍‌ଦେଂ ବଲତ୍କାର୍ କିତାର୍‌ । \v 22 ଆରେ, ହେୱାର୍‌ ହେୱାନିଂ ଗଲ୍‌ଗତା ଇଚିସ୍‌ “କାପ୍‍ଡ଼ାବାହା ତର୍‌ ବାହାତ ଅତାର୍‌ ।” \v 23 ଆରେ, ହେୱାର୍‌ ହେୱାନିଂ ଗାନ୍ଦାରାସ୍‌ ମିହାଆତାକା ଅଙ୍ଗୁର୍‌ ରାସ୍‌ ହିତାର୍‌, ମାତର୍‌ ହେୱାନ୍‌ ହେଦାଂ ଅଦେଂ କାୱାତାନ୍‌ । \v 24 ପାଚେ ହେୱାର୍‌ ହେୱାନିଂ କ୍ରୁସ୍‌ତ ଦୁପ୍‌ତାର୍‌, ଆରେ ଇନେର୍‌ ଇନାକା ଗାଟାଆନାନ୍, ହେଦାଂ ଦରମ୍‌ଗୁଲି ହୁକେ ତିର୍‌ କିଜ଼ି ହେୱାନ୍ତି ହେନ୍ଦ୍ରା ସବୁ ଜାର୍‌ ଜାର୍‌ତାକେ ପାସ୍‍ପିସ୍ ଅତାର୍‌ । \v 25 ଦିନ୍‌ ନଅଟା ୱେଡ଼ାଲିଂ ହେୱାର୍‌ ହେୱାନିଂ କ୍ରୁସ୍‌ତ ଦୁପ୍‌ତାର୍‌ । \v 26 ଆରେ ହେୱାନ୍ତି ତା ବିରୁଦ୍‌ତ ଇଦାଂ ଲେକା ଆଜ଼ି ମାଚାତ୍‌, “ଜିହୁଦିର୍ତି ରାଜା ।” \v 27 ଆରେ, ହେୱାନ୍ତି ବୁଜ୍‌ଣି ପାଡ଼୍‍କା ରକାନ୍‌ ଆରି ଡେବ୍ରି ପାଡ଼୍‍କା ରକାନିଂ, ଏଲେଙ୍ଗ୍‌ ରିକାର୍ ଚର୍କୁକାଂ ହେୱାର୍‌ ଜିସୁ ହୁକେ କ୍ରୁସ୍‌ ତାକେ ଦୁପ୍‌ତାର୍‌ । \p \v 28 ହେବେ ଦରମ୍‌ ସାସ୍ତର୍‌ ଇ କାତା ପୁରାଆତାତ୍, ହେୱାନ୍‌ ଚର୍କୁ ହୁକେ ସମାନ୍‌ ଆତାନ୍‌ । \v 29 \x + \xo ୧୫:୨୯ \xo*\xt ମାର୍କ ୧୪:୫୮; ଜହନ୍‌ ୨:୧୯.\xt*\x*“ହେ ହାଜ଼ି ହିଜ଼ି ହାଲ୍‍ଜିମାନି ଲକୁ ଜାର୍‌ ଜାର୍‌ କାପ୍‌ଡ଼ା ଜଲାୟ୍ କିଜ଼ି ହେୱାନିଂ ନିନ୍ଦା କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଲାଗାତାର୍‌, ଆରେ ର ମନ୍ଦିର୍‌ ଡ୍ରିକ୍‌ନି ଲଗୁ ଆରି ତିନି ଦିନ୍‌ତାଂ ଆରେ ରଚ୍‍ନାକାୟ୍‌ !” \v 30 କ୍ରୁସ୍‌ତାଂ ଜୁଦା ଜାର୍‌ତିଂ ରାକ୍ୟା କିୟା । \p \v 31 ମୁଡ଼୍‌ ମାପ୍ରୁହେବାକିନାକାର୍‌ ପା ହେ ଲାକେ ସାସ୍ତିର୍‌ ହୁକେ ହେୱାର୍‌ ହେୱାର୍‌ ବିତ୍ରେ ହେୱାନିଂ ଗ୍ଡାଇଜି ଇଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍‌ ଲାଗାତାର୍‌, “ହେୱାନ୍‌ ବିନ୍‍ଲୁଗାଂ ରାକ୍ୟାକିତାନ୍ ଜାର୍‌ତିଂ ରାକ୍ୟା କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଡୁନା ! \v 32 ଏନ୍‌ ଜଦି ହାତ୍‌ପା ଇସ୍ରାଏଲ୍‌ନି ରାଜା କ୍ରିସ୍ଟ ବେଗି କ୍ରୁସ୍‌ ତାଙ୍ଗ୍‌ ଜୁଜ଼ି ୱାୟେନ୍‌, ଇନେସ୍‌କି ହେଦାଂ ହୁଡ଼୍‌ଜି ଆପେଂ ପାର୍ତି କିନାପ୍‌ । ଆରେ ଇନେର୍‌ ତା ହୁକେ କ୍ରୁସ୍‌ତ ଦୁପ୍‌ୟା ଆଜ଼ି ମାଚାର୍‌, ହେୱାର୍‌ ପା ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ନିନ୍ଦାକିଦେଂ ଲାଗାତାର୍‌ !” \s ଜିସୁତି ହାକି \r (ମାତିଉ ୨୭:୪୫-୫୬; ଲୁକ ୨୩:୪୪-୪୯; ଜହନ୍‌ ୧୯:୨୮-୩୦) \p \v 33 ବାର ଗଣ୍ଟା ୱେଡ଼ାଲିଂ ଦେସ୍‌ ଜାକ୍‌ ମାଜ୍‌ଗା ଆଜ଼ି ତିନି ଗଣ୍ଟା ପାତେକ୍‌ ମାଚାତ୍‌ । \v 34 ତିନି ଗଣ୍ଟା ୱେଡ଼ାଲିଂ ଜିସୁ ଗାଜାକାଟ୍‌ତାଂ କୁକ୍‌ଚି ଇଚାନ୍‌, “ଏଲି, ଏଲି, ଲାମା ସାବାକ୍‍ତାନି ?” ଇଚିସ୍‌ “ଏ ନା ଇସ୍ୱର୍‌, ଏ ନା ଇସ୍ୱର୍‌, ଏନ୍‌ ନାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ଇନାକିଦେଂ ପିସ୍ତାତାୟ୍ ?” \p \v 35 ଇଦାଂ ୱେନ୍‌ଞ୍ଜି ଲାଗାଂ ନିଲ୍‍ତି ମାନାୟାର୍‌ ବିତ୍ରେ ଇନେର୍‌ ଇନେର୍‌ ଇଚାର୍‌, ହୁଡ଼ାଟ୍‌, “ହେୱାନ୍‌ ଏଲିୟଙ୍ଗ୍‌ କୁକ୍‍ନାନା !” \v 36 ଆରେ, ରକାନ୍‌ ହନ୍‍ଚିହାଲ୍‍ଜି ର ରୁଆ ତ କେନିରାସ୍‌ ବାର୍ତି କିଜ଼ି ହେଦାଂ ର ନାଡ଼ାତ କିଜ଼ି ହେୱାନିଂ ଉଣ୍ଡେଙ୍ଗ୍‌ ହିଜ଼ି ଇଚାନ୍‌, “ମାନାଟ୍‌, ଏଲିୟ ଇୱାନିଂ ଜୁତ୍‍ତେଂ ୱାନାନା କି ଆକାୟ୍‌, ହୁଡ଼୍‌ନାସ୍‌ !” \p \v 37 ମାତର୍‌ ଜିସୁ ଗାଜାକାଟ୍‌ କିଜ଼ି ପାରାଣ୍‌ ପିସ୍ତାନ୍‌ । \p \v 38 ଆରେ, ମନ୍ଦିର୍‌ନି ପୁଇପୁୟା ବାହାତ ଟଣ୍‌ତି ହେନ୍ଦ୍ରା ଜପିତାଂ ତାରେନ୍‌ ପାତେକ୍‌ ରି ପାଡ଼ା ଆଜ଼ି କେନ୍‍ଚାତ୍ । \v 39 ହେୱାର୍‌ ମୁମ୍‌ଦ ନିଲ୍‍ଚିମାଚି ପାଞ୍ଚ୍‌କଡ଼ି ମେଲ୍ୟାର୍‌ ଆଦିକାରି ହେୱାନ୍ତି ପାରାଣ୍‌ ପିହ୍‌ନାକା ହୁଡ଼୍‌ଜି ଇଚାର୍‌,\f + \fr ୧୫:୩୯ \fr*\ft ହାଜ଼ି ମାଚାନ୍‌ କେତେକ୍‌ ପତିତ ଗାଜା କାଟ୍‌ତାଂ ଚେରା ଆଜ଼ି ମାଚାନ୍‌ ଆରି ହାଜ଼ି ମାଚାନ୍‌ ମାନାତ୍‌ ।\ft*\f* “ହାତ୍‌ପାନେ, ଇୱାନ୍‌ ରକାନ୍‌ ଇସ୍ୱର୍‌ ମାଜ଼ି !” ମାଚାନ୍‌ । \p \v 40 \x + \xo ୧୫:୪୦ \xo*\xt ଲୁକ ୮:୨,୩.\xt*\x*କେତେକ୍‌ ଜାଣ୍‌ କଗ୍‌ଲେହିମ୍‌ଣାଂ ପା ଦେହାତାଂ ହୁଡ଼୍‌ଜି ମାଚିକ୍‌; ହେୱେକ୍‌ ବିତ୍ରେ ମଗ୍‌ଦଲିନି ମରିୟମ୍‌, ହାରୁ ଜାକୁବ୍‌ ଆରି ଜସି ତେହି ମରିୟମ୍‌, ଆରେ ସଲମି ମାଚିକ୍‌; \v 41 ହେୱାନ୍‌ ଗାଲିଲିତ ମାନି ୱେଡ଼ାଲିଂ ହେୱେକ୍‌ ତା ପାଚେ ପାଚେ ହାଲ୍‌ଜି ହେୱାନିଂ ହେବା କିଜ଼ି ମାଚିକ୍‌, ହେୱେକ୍‌ ହୁକେ ଜିରୁସାଲମ୍‌ତ ୱାଜ଼ିମାନି କଗ୍‌ଲେକ୍‌ ପା ହୁଡ଼୍‌ଜି ମାଚିକ୍‌ । \s ଜିସୁତି ଦୁଗେର୍‌ \r (ମାତିଉ ୨୭:୫୭-୬୧; ଲୁକ ୨୩:୫୦-୫୬; ଜହନ୍‌ ୧୯:୩୮-୪୨) \p \v 42 ୱେଡ଼ା ଆତିଲେ, ହେ ଦିନ୍‌ ଜୁତିପାତି କିନି ଦିନ୍‌, ଇଚିସ୍‌ ଜମ୍‌ନିବାର୍‌ ଆଗେନି ଦିନ୍‌ ମାଚିଲେ, \v 43 ହାରାମାତିୟାର୍‌ନି ଜସେପ୍‌ ତର୍‌ନି ଜିହୁଦି ଗାଜା ସବାନି ରକାନ୍‌ ମାଜାନ୍‌ ମେମର୍‌, ଇନେନ୍‌ ନିଜେପା ଇସ୍ୱର୍‌ତି ରାଜିତିଂ କାସି ମାଚାନ୍‌, ହେୱାନ୍‌ ସାସ୍‍ତାଙ୍ଗ୍ ପିଲାତ ତାକେ ହାଲ୍‌ଜି ଜିସୁତି ଗାଗାଡ଼୍‌ ଏନ୍ତାନ୍ । \p \v 44 ମାତର୍‌ ଜେ ହାତାନେ ଇଦାଂ ୱେନ୍‌ଞ୍ଜି ପିଲାତ କାବା ଆତାନ୍‌, ଆରି ପାଞ୍ଚ୍‌ କଡ଼ିନି ମେଲ୍ୟାର୍‌ ଆଦିକାରିଂ ଲାଗେ କୁକି କିଜ଼ି ହେୱାନିଂ ୱେନ୍‌ବାତାନ୍‌, ହେୱାନ୍‌ ଇନାକା ବେସିଗାଡ଼ି ହାଜ଼ି ଆତାତେ ? \v 45 ପାଞ୍ଚ୍‌ କଡ଼ିନି ମେଲ୍ୟାର୍‌ ଆଦିକାର୍‌ ତାଙ୍ଗ୍‌ ପୁନ୍‌ଞ୍ଜି ଜିସୁ ଗାଗାଡ଼୍‌ତିଂ ଜସେପ୍‌ତିଂ ହିତାନ୍‌ । \v 46 ହେୱାନ୍‌ ରଞ୍ଜାଙ୍ଗ୍‍ କୱାଣ୍‌ ହେନ୍ଦ୍ରା କଡ଼୍‌ଜି ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ଜୁତ୍‌ତି ତାସି ହେବେ ହେୱାନିଂ ହୁର୍ପାତାନ୍ ଆରି କାଲ୍‌ ରେଟି ମାଡ଼ିତ କାର୍‌ତି ର ଦୁଗେର୍‌ତ ହେୱାନିଂ ଇଡ଼୍‌ଜି ଦୁଗେର୍‌ନି ଦୁୱେର୍‌ତ ଗାଜା କାଲ୍‌ ଗ୍ରୁତ୍‌ତାର୍‌ । \v 47 ହେୱାନିଂ ଇମ୍‌ଣି ବାହାତ ଇଡ଼ିତାର୍‌ନା, ହେଦାଂ ମଗ୍‌ଦଲିନି ମରିୟମ୍‌ ଆରି ଜସି ତେହି ମରିୟମ୍‌ ହୁଡ଼୍‌ଜି ମାଚିକ୍‌ । \c 16 \s ଜିସୁତି ଆରେ ନିଙ୍ଗ୍‌ନାକା \r (ମାତିଉ ୨୮:୧-୮; ଲୁକ ୨୪:୧-୧୨; ଜହନ୍‌ ୨୦:୧-୧୦) \p \v 1 ଜମ୍‌ନିବାର୍‌ ହାଚିପାଚେ ମଗ୍‌ଦଲିନି ମରିୟମ୍‌ ଜାକୁବ୍‌ ତେହି ମରିୟମ୍‌ ଆରି ସଲମି ବାସ୍‌ନା ଚିକାଣ୍‌ କଡ଼୍‍ତିକ୍, ଇନେସ୍‌କି ହେୱାନିଂ ହାଲ୍‌ଜି ଉଚି କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଡ୍‌ନିକ୍‌ । \v 2 ଆରେ, ରଇବାର୍‌ ନାଜିଂ ଉଟ୍‌ଲା ହାକାଡ଼େ ହେୱେକ୍‌ ଦୁଗେର୍‌ତ ହାଚିକ୍‌, ହେପାଦ୍‌ନା ୱେଡ଼ା ହସି ମାଚାତ୍‌ । \v 3 ହେୱେକ୍‌ ହେୱେକ୍‌ ବିତ୍ରେ ବେଣ୍‌ କିିବିସ୍‍ ମାଚିକ୍‌, ଇନେର୍‌ ମା କାଜିଂ ଦୁଗେର୍‌ନି ଦୁୱେର୍‌ କାଲ୍‌ ଗ୍ରୁତ୍‌ତି ହିଦ୍‍ନାର୍ ? ଇନାକିଦେଂକି ହେଦାଂ ବେସି ଗାଜା କାଲ୍ ମାଚାତ୍‌ । \v 4 ଇ ଲାକେ ୱେଡ଼ାଲିଂ ହେୱେକ୍‌ ଏରି କିଜ଼ି ହୁଡ଼୍‌ତିକ୍ ଜେ, କାଲ୍‌ ଗ୍ରୁତ୍‍ତାକା । \v 5 ହେୱେକ୍‌ ଦୁଗେର୍‌ ବିତ୍ରେ ହଣ୍‌ଜି ଡ଼ିଞ୍ଜିନି ଆଙ୍ଗି ଉସ୍‍ପାତାକାନିଂ ର ଦାଙ୍ଗ୍‌ଣାହିମ୍‌ଣା ବୁଜ୍‍ଣିବାଗାଂ କୁଚ୍‌ଚାକା ହୁଡ଼୍‌ଜି ବେସିକାବା ଆତିକ୍‌ । \p \v 6 “ହେବେ ହେୱାନ୍‌ ହେୱାକାଂ ଇଚାନ୍‌,” କାବା ଆମାଟ୍‌, ଏପେଙ୍ଗ୍‌ କ୍ରୁସ୍‌ତ ହାତି ନାଜରିତିୟନି ଜିସୁଙ୍ଗ୍‌ ଡେକ୍‌ନାଦେରା; ହେୱାନ୍‌ ନିଙ୍ଗ୍‌ତାନ୍ନା, ହେୱାନ୍‌ ଇବେ ହିଲୁନ୍, ହୁଡ଼ାଟ୍‌, ଇ ବାହାତ ହେୱାର୍‌ ହେୱାନିଂ ଇଡ଼୍‌ଜି ମାଚାର୍‌ । \v 7 ମାତର୍‌ ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ହାଲ୍‌ଜି ହେୱାନ୍‌ ଚେଲାରିଂ ଆରି ପିତର୍‌ତିଂ ବଲ୍‌ ହିତାନ୍‌, ଜିସୁ ମି ଆଗେ ଗାଲିଲିତ ହାଚାନ୍‍ନା; ହେୱାନ୍‌ ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ଇନେସ୍‌ ଇଞ୍ଜି ମାନ୍‍ଞ୍ଚାନ୍, ହେ ଲାକେ ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ହେବେ ହେୱାନିଂ ହୁଡ଼୍‌ନାଦେର୍‌ । \p \v 8 ହେବେଣ୍ଡାଂ ହେୱେକ୍‌ ହାତ୍‌ପା ହୁଡ଼୍‌ଜି ଦୁଗେର୍‌ ତାଙ୍ଗ୍‌ ହସି ହନ୍ତିକ୍‍, ଇନେସ୍‌ ଲାକେ କି ହେୱେକ୍‌ ପାଡ୍ରୁତିଙ୍ଗ୍ ତ୍ରିଗ୍‌ଜି ମାଚିକ୍‌ ଆରି କାବା ଆଜ଼ି ମାଚିକ୍‌, ଆରେ ଇନେରିଂ ଇନାକା ଇନ୍‍ୱିତିକ୍, ଇନେକିଦେଂକି ହେୱେକ୍‌ ପାଣ୍ଡ୍ରା ଆଜ଼ି ମାଚିକ୍‌ । \s ଜିସୁ ବେସି ଲଗାଂ ଚଞ୍ଜ୍ୟା ଆତାନ୍‌ \r (ମାତିଉ ୨୮:୯-୧୦; ଜହନ୍‌ ୨୦:୧୧-୧୮) \p \v 9 ସାତ୍‌ ଦିନ୍‌ନି ପର୍ତୁମ୍‌ ରଇବାର୍‌ ନାଜିଂ ଉଟ୍‌ଲା ହାକାଡ଼େ ଜିସୁ ନିଙ୍ଗ୍‌ଜି, ଇନେର୍‌ତାଂ ସାତ୍‍ ପୁଦାଂ ପିହି କିଜ଼ି ମାଚାନ୍‌, ହେ ମଗ୍‌ଦଲିନି ମରିୟମ୍‌ତିଂ ପର୍ତୁମ୍‌ ଚଞ୍ଜ୍‌ୟା ଆତାନ୍‌ । \v 10 ହେଦେଲ୍‌ ହାଲ୍‌ଜି, ଇନେର୍‌କି ତା ହାଙ୍ଗ୍‌ ଆସି ମାଚିକ୍‌, ହେୱେକାଂ କାବୁର୍‌ ହିତାତ୍, ହେୱେକ୍‌ ଦୁକ୍‌ ଆରି ଆଡ଼୍‌ବିସ୍‌ ମାଚିକ୍‌ । \v 11 ହେୱାନ୍‌ ଜିବୁନ୍‌ ମାନାନ୍‌ ଆରି ହେଦେଲିଂ ଚଞ୍ଜିୟାଆତାନ୍ନା, ଇଦାଂ ୱେନ୍‌ଞ୍ଜି ହେୱାର୍‌ ପାର୍ତି କିୱାତାର୍‌ । \s ଜିସୁ ରିୟାର୍‌ ଚେଲାରିଂ ଚଞ୍ଜ୍‌ୟାତାନ୍‌ \r (ଲୁକ ୨୪:୧୩-୩୫) \p \v 12 ଇ ସବୁ ଗଟ୍‌ଣା ପାଚେ ହେୱାର୍‌ ବିତ୍ରେ ରିକାର୍‌ ର ନାସ୍‌ତ ହାଲ୍‍ଜିମାନି ୱେଡ଼ାଲିଂ ହେୱାନ୍‌ ଆରି ବିନ୍‍ମୁର୍ତିତ ହେୱାରିଂ ଚଞ୍ଜ୍ୟା ଆତାନ୍‌, \v 13 ଆରେ ହେୱେକ୍‌ ହାଲ୍‌ଜି ବିନ୍‍ଲୁଗାଂ କାବୁର୍‌ ହିତିକ୍, ମାତର୍‌ ହେୱେକ୍‌ କାତା ପା ପାର୍ତି କିୱାତାର୍‌ । \s ଏଗାର୍‌ ଜାଣ୍‌ ହୁକେ ଜିସୁତି କାତାବାର୍ତା \r (ମାତିଉ ୨୮:୧୬-୨୦; ଲୁକ ୨୪:୩୬-୪୯; ଜହନ୍‌ ୨୦:୧୯-୨୩; ପକ୍ୟାତାକା ୧:୬-୮) \p \v 14 ଇଦାଂ ପାଚେ ଏଗାର୍ ଜାଣ୍‌ ଚେଲାର୍‌ ଚିଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍‌ କୁଚ୍‌ଚି ୱେଡ଼ାଲିଂ ଜିସୁ ହେୱାରିଂ ଚଞ୍ଜ୍ୟା ଆତାନ୍‌ ଆରି ହେୱାର୍‌ତି ପାର୍ତି କିୱାକା ଆରି ମାନ୍‌ ଆଟ୍‌ୱା କାଜିଂ ହେୱାରିଂ ଲେତ୍‍ତାନ୍, ମାତର୍‌ ଇନେର୍‌ ହେୱାନିଂ ଆରି ନିଙ୍ଗ୍‌ନାକା ହୁଡ଼୍‌ଜି ମାଚାର୍‌, ହେୱାର୍‌ କାତା ୱିଜ଼ାକାର୍‌ ପାର୍ତି କିୱାଦାଂ ମାଚାର୍‌ । \v 15 ଆରେ, “ଜିସୁ ହେୱାରିଂ ଇଚାନ୍‌, ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ୱିଜ଼ୁ ପୁର୍ତିତ ହାଲ୍‌ଜି ସବୁ ନାର୍‌ ଜାତି ତାକେ ନେକ୍ରିକାବୁର୍‌ ସୁଣାୟ୍‌ କିୟାଟ୍‌ । \v 16 ଇନେର୍‌ ପାର୍ତି କିଜ଼ି ବାପ୍ତିସିମ୍‌ ଅତିସ୍‌ ହେୱାନ୍‌ ରାକ୍ୟା ପାୟା ଆନାନ୍‌; ଆରେ ଇନେର୍‌ ପାର୍ତି କିଉର୍‌, ହେୱାର୍‌ ଦାଣ୍ଡ୍‌ ପାୟା ଆନାର୍‌ । \v 17 ଆରେ, ପାର୍ତି କିନାକାର୍‍ତି ଇ ସବୁ ଚିନ୍‌ ପାୟା ଆନାନ୍‌, ହେୱାର୍‌ ନା ତର୍‌ଦ ପୁଦାଂ ପିହିକିନାର୍, ପୁନି ପୁନି ବେରଣ୍‌ତ କାତା ଇନାର୍‌, \v 18 କେଇଦ ରାଚ୍‌ ଆହ୍‌ନାର୍‌, ଆରେ ପାରାଣ୍‍ନାସ୍ ଅହ ଉଟିସ୍ ହେୱାର୍‌ତି ଇନାକା ନସ୍ଟ ଆଉତ୍‌, ହେୱାର୍‌ ବେମାରିର୍ ଜପି କେଇ ଇଟ୍‌ତିସ୍‌ ହେୱାର୍‌ ଉଜ୍‌ ଆନାର୍‌ ।” \s ଜିସୁତି ସାର୍ଗେ ହାଚାନ୍‌ \r (ଲୁକ ୨୪:୫୦-୫୩; ପକ୍ୟାତାକା ୧:୯-୧୧) \p \v 19 ଇ ଲାକେ ମାପ୍ରୁ ଜିସୁ ହେୱାରିଂ କାତା ଇଚି ପାଚେ ସାର୍ଗେ ତାକେ ଅୟା ଆଜ଼ି ଇସ୍ୱର୍‌ତି ବୁଜ୍‌ଣି କଚଣ୍‌ତ କୁଚ୍‌ଚାନ୍‌ । \v 20 ମାତର୍‌ ହେୱାର୍‌ ହାଲ୍‌ଜି ୱିଜ଼ୁ ତାକେ ପର୍‌ଚାର୍‌ କିତାର୍‌, ଆରି ମାପ୍ରୁ ହେୱାରିଂ ହାଙ୍ଗ୍‍ଦାଂ ଅସି ଚିନ୍‌କୁତାଂ ହେ କାତା ପାର୍ମାଣ୍‌ ସିଗ୍‌ କିତାନ୍‌ ।