\id GAL - Northern Paiute NT -USA 2012 (DBL -2013) \h Galatians \toc1 Soo Paul ka Mu Tunaka'oedyukudu-no Galatia-witoo Tubona \toc2 Galatians \toc3 Gal \mt1 Soo Paul ka Mu Tunaka'oedyukudu-no Galatia-witoo Tubona \c 1 \p \v 1-5 Nu Paul mu tunaka'oedyukudu nu-baatu-no tubo'o ka teepu, Galatia mee naneadu-koobatu no'oko tooe hanotu tooe mu tunaka'oedyukudu-matoo. Soo Te Naa ka Te Pabe'e-no sakwa mu sootuhi, ka numme mu nanesootuhikute. \p Ka o'nosoo soo Te Naa ka Te Pabe'e-no meeoo tunetamma soo Te Pabe'e ka suda te tumatuguduna te nemawunise te magwetzoikwu yaa eka teepu-koobatu. Ooonne'yoona soo Te Pabe'e tamme-koobatoo nabatsapu. Soo Te Naa ka Te Pabe'e oo ya'e-kwikoo oo miyoda. Soo Te Naa ka 'yoo manese sakwa ooosapa nanesookwugi. Tamme sakwa ooosapa meeoo nanatuukwe. “Soo Te Naa ooosapa tubetse besa'yoo.” Umu, Te Naa-no Te Pabe'e, meeoo e netamma, “No'oko meeoo mu numu tuukwe.” Gi sukwe numu, meeoo mumme e tuukwe tuungu. \p \v 6 Soo Te Naa mu tuukwe ka besa tu unnena ka mu sootuhina ka Te Pabe'e nabatsa-koobatoo, gi ka hemma how mu yugwe-koobatoo. Mu yise ka besa na'unnedu naka'oedyukute. Nu gi besa soonamme ka meno'o mu ka atasoo na'unnedu naka'oedyukuna, besa na'unnedu mee mu oo nemadabuena. \v 7 Pana ooosoo gi besa na'unnedu, mu numu mu nemooaga, umuoo ka Te Naa besa unnena atasoo naneyugwena, mu yise yabesoo oo naka'oedyukute. \v 8-9 Mooasoo numme mu tuukwe ka Te Naa besa unnepu mu yise oo naka'oedyukute. Mu numu ka atasoo mu tuukwena soo gi besa mu tumatuguna saa'a umu-matoosoo kodyukwu. Ka tooe haga tooe numu, numme, tooetoo mu toha kakasa-gakoo, ka atasoo na'unnedu mu tuukwe soo Te Naa sakwa gi mu sootuhipana. Ookowsoo nu meno'o mu tuukwe. Soo Te Naa gi ooosapa mu sootuhi-wa'ne'yoo ka mu numu atasoo na'unnedu mumme tuukwe'e, mu ka oo naka'oedyukuna. \p \v 10 Mu gi tunaka'oedyukudu meeoo, “Soo Paul sukwe numu unnena mu tuukwe'e besa numu sukwe nesokwamakuna.” Nu mu tuukwekwu, nu gi sukwe numu nakabetse'a, nu Te Naa suu'mu nakabetse'a. \v 11 Nu gi sukwe numu unnepu mu tuukwe'e-wa'ne'yoo. \v 12 Gi haga e tunedyooe ka Te Naa unnepu. Soo Te Pabe'e Jesus pooha ookow e tunedyooepu. \p \v 13-14 Mu mooasoo ka o'nosoo e sopedakwadoo. Nu ka mu Jew numu tumayohopu nagedu, mu Jew numu nu-no'osoo tomopu ooonakwa, nu unu tumayoho. Nu ka mu Te Pabe'e-wi tunaka'oedyukudu kusedyana, kadoo'oo mu too'e mayugwena. \p \v 15 O'no nu gisoo oo sopedakwatoona nu ka gisoo nadooa'adoona soo Te Naa e tuutzeapu oo naka'oedyukukwu mee e soopedyana, oosoo ka e sootuhikwuse. Oosoo yise e sootuhi. \v 16 O'no yise soo Te Naa oetu soohanese ka e tzapoonnekute ka Jesus Te Pabe'e. Oosoo e pooha sootuhise, nu ka mu gi Jew numu ka besa oo unnepu tuukwe. \v 17 Oosoo ooka e wahakwuna e poohasootuhi nu yise gi Jerusalem-witoo me'a umu mooasoo numu moohedu tunaka'oedyukudu-nagatu gi hemmasoo e tunedyooe-wa'ne'yoo. Nu kwinga'a mea mu numu-baa'yoona ka Arabia mee naneadu teepu-koobatoo. Ono'yoona soo Te Naa pooha ka oo unnepu e tunedyoo'e. O'no yise ka saa'a nu kodyuka ka Damascus mee naneadu-kwitoo. \p \v 18 Pahe tomose, nu ka Peter nobe'nge, nu ka oo sootapoegeana. Waha nasateba-wi nu oo-baa nobe'nge. \v 19 O nu ka Te Pabe'e wannga'a tapoegea James mee naneadu. Ewow ka mu tunaka'oedyukudu moohedu-nagatu, nu gi tapoege'a. \v 20 Soo Te Naa oo sopedakwatoo nu togesapa mu tuukwe'e. Umuoo gi e tunedyoo'e mumme e tuukwekwuna. \p \v 21 O'no yise mu Syria noko Cilicia mee naneadu teepu-koobatoo nu mea. \v 22 Mu Jew numu Judea-witu Te Pabe'e-wi tunaka'oedyukudu gi e sopedakwatoo. \v 23 Umu nu-kwitu sukwe nakadu, “Soo Paul te netumoo'oodu kadoo te too'e mayugwese, meno'o yise mu numu tunaka'oedyuku tuungu.” \v 24 Mu tunaka'oedyukudu ka Te Naa nesootuhikwu, ka Paul atasoo manese. \c 2 \p \v 1-4 Sumumano watsu matsebuekudu (14) tomokapu soo Te Naa Jerusalem-witoo umu-matoo e ta'yase. Pana umu Te Pabe'e-matoo nanesootuhidu mee naneyugwedu mu tunaka'oedyukudu-baa watse tzoonooase, umu-nagakwi manepunne. Umu oo sopedakwatoo numme tunaka'oedyukudu mesoo wuna'me numme ka gi mu Jew numu tumayohokuna nagena oo-ma namagwetzoina. Soo Te Pabe'e suu'mu te magwetzoikwu. Umu ka pumme tumayoho-kwitoo ne soonoyugwena, umu gi te sukwe mana'wena petzape. Nu Paul, Barnabas, Titus-no Jerusalem-wi petugonnoga ka saa'a mu tunaka'oedyukudu mooheduno watse tunehane. “Nu ooosapa mu tuukwe'e mu tunaka'oedyukudu ka umu gi Jew numu-nagatu umu sakwa gi Jew numu manepana, ka mu tumayohona gi nagepana. Sumuna meno'o mu papabe'e e unnena soo'oedyukute,” mee nu soonamme. Pana gi! Soo Titus puu gi Jew nana umu gi ha'yoo oo netamma. \v 5 Numme gi mu numu nemooagadu nakabetsea. Numme ka Te Naa unnepu kaaheno mu tuukwe'e. \p \v 6 Ka mu numu, “Numme moohedu,” mee naneyugwedu, nu gi mu tubetse sopedakwatoo. Soo Te Naa suu'mu mu numu manena sopedakwatoo, soo Te Naa gi mu manena watzekute. \v 7 Umu puu gi hemma nuka tunedyooe. Umu ka Peter noko e sopedakwatoo numme nawa'ne'yoosoo. \v 8 Soo Te Naa tu pooha-matu-ma ka Peter sootuhipu mu Jew oo tunedyooe tuunguna, nuka tuwazoo sootuhipu ka mu gi Jew numu e tunedyooe tuunguna. \p \v 9 Umu mu tunaka'oedyukudu moohedu James, Peter, John mee netamma mu oo nakasopedakwatoo ka ooonnekoo Te Naa numme Barnabas-noko pooha sootuhipu. Numme nanamitzadya'me ka nanapua'ana numme no'yoona meeoo unakwe umu pahe'yoo James, Peter, John-no sakwa mu Jew numu tunedyooe, numme punno'o mu gi Jew numu tunedyooekwu. \v 10 Mee umu ne netamma, “Tamme sakwa no'oko mu nananesootuhidu-no mu tutuha manedu numu tummatzi.” Nu tubetse unu oo e manekwuna soogwa'e. O'no numme yise Barnabas, Titus-no punowsoo Antioch-witoo kodyukakwu. \p \v 11-13 Ka saa'a soo Peter Antioch-wi petuga. No'yoona numme tunaka'oedyukudu mu Jew-nagatu yise mu gi Jew numu tuwazoo nanano tukayakwe. Soo James huuhoo Jew nanana numme-matoo taya. Umu ka petuse, gi ka mu gi Jew numu-no netuka, umu ka gi mu Jew numu tumayohope mayohona. Soo Peter yise nasookwise gi umu gi Jew numu-no tuka mani. Mu otuoo mu Jew numu, Barnabas tooe punno'o gi umu-no tuka mani. Nu yise ka Peter nesagwikute oosoo ka suda tumatuguna. \v 14 Soo Peter gi ka Te Naa kaaheno tumayohokute. Oosoo ka Te Naa togesapa unnena gi nakaheesoobedya. Nu no'oko numu nakana ka Peter meeoo netamma, “U mow Jew nana. Meno'o maneka u uusoo gi mu Jew tumayohokute. U yise meno'o mu gi Jew numu ka Jew tumayohope nage tuungu. U tubetse unu ma'emukwa.” \v 15 Numme Jew numu ka gi Jew numu tuma'emukwadu mee ne'a umu ka gi te tumayohona nagena. Numme ooosapa Jew numu. \v 16 Numme oo sopedakwatoo soo Te Naa ne sootuhise, numme oo dooamu mane, numme oo naka'oedyukuna ka Te Pabe'e Jesus-wi gi numme ka mu Jew tumayohona nakabetseana. Soo Te Naa numu sootuhi gi ka mu Jew tumayohope-koobatoosoo suu'mu. \p \v 17 Umu numu nemooagadu meeoo te netamma, “Mu ka Te Pabe'e suu'mu oedyukute oosoo mu magwetzoi pana mu gi mu Jew tumayohope nakabetsea. Mu yise suda tumaduku.” Pana gi! Soo Te Pabe'e gi suda te mane tuungu. \v 18 Nu mu numu meeoo netammagena, “Gi ka mu Jew tumayohona oedyukupana.” Nu sakwa ka o'nosoo ka Jew tumayohope-witoosoo kodyuse, o'no yise nu uga unu tuma'emukwakwu. \v 19-20 Soo mu Jew tumayohope meeoo e netamma nu sakwa ya'e ka suda tuma'emukwana. Nu sakwa uga nabatsa gisoo soo Te Pabe'e nu-koobatoo nabatsa. Pana nu yise namagwetzoa'e. Meno'o nu gi ka te nanamooatupu tumayohope nakabetsea-wa'ne'yoo ka Te Naa suu'mu nu nakabetseakwu. Nu namagwetzoa'e ka Te Naa Tooa'a-wi nu tunaka'oedyukuna pana ne nanamooatupu tumayohope gi e magwetzoa'e. Soo Te Pabe'e nu-koobatoo nabatsapu, oosoo e tunemadabuekute. Oosoo e soobedyana nu-koobatoo nabatsapu. \p \v 21 Nu sakwa uga ka besa'yoona ka mu Jew numu tumayohona nakabetseana soo Te Pabe'e sakwa gi nu-koobatoo nabatsapu. Pana oosoo gi oo manepunne. Nu oo sopedakwatoona nu ka Te Pabe'e soogwa'e nu-koobatoo nabatsakwudu. \c 3 \p \v 1 Mu numu Galatia-witu, gi toge tusoohane. Mu ka sumuna napoohapu-gana mu gi kaaheno besa tusooyugwe. Mu uga toge-kwitu ka Te Pabe'e tamme-koobatoo oo nabatsana sopedakwatoona. Pana meno'o mu gi. \v 2 Ewetuoo soohane. O'nosoo soo Te Naa mumme tu Besa Pooha-matu-ma mu sootuhise ka pumme mu naka'oedyukute, gi ka mu Jew numu tumayohona mu nakabetsea. \p \v 3 Meno'o yise mu gi toge tusoohane. Mooasoo uga mu ka Te Naa Besa Pooha-ma nasootuhipu. Meno'o yise mu muusoo besa too'e tumatugu, gi ka Te Naa Pooha soomayuna. \v 4 Mu ka sumuna oo soomu'wa no'oko mu mana'wena ka tutuha manena ka besow mu mayupu. \v 5 Mu ka sumuna gi oo natunedyoo'e tooe how tooe suda mana'wepana. Soo Te Naa nanasookwugi mu pooha sootuhi ka tunaka'oedyukuna gi ka mu Jew numu tumayohope mu nage-kwitoo. \p \v 6 Mu Jew numu numu nemooagadu meeoo, “Tamme Te Naa doodooamu togesapa tamme ka Abraham-ma'yoona tsuagetu. Numme ookow Te Naa tunetammakuna nagedu.” Ooonne'yoopana umu gi. O'nosoo ka Abraham-witu meeoo natubotugupu, \q1 “Soo Te Naa meeoo, ‘Abraham besa'yoo,’ soo Abraham ka Te Naa naka'oedyukuna.” \m \v 7 Mu tunaka'oedyukudu yise ka Abraham-nakwana tubetse tsuagetu. Umu oo-wa'nesoo ka Te Naa-witu naka'oedyukute. Ookow soo Te Naa te tunetammakute. \v 8 Meeoo tuwazoo ka o'nosoo nabo'o soo Te Naa ka Abraham besa netamma, \q1 “Saa'a nu no'obatusoo numu sootuhikwu umu ka u-kwa'nesoo tusooyugwena ka mu tunaka'oedyukute tuwazoo.” \m \v 9 Umuoo tunaka'oedyukudu ka Abraham-wa'ne'yoosoo, tubetse tunaka'oedyukute. Umuoo ooonnekoo soo Te Naa besa sootuha'e. \p \v 10 Umu Jew numu tumayohona nagedu gi nasootuhikwu. O'nosoo meeoo nabotugu, \q1 “Soo Te Naa gi mu numu sootuhikwu umu ka gi ka a nabotuguna mayohona.” \m \v 11-12 Mu numu ka tumayohope nagedu soo Te Naa gi sootuhikwu umu ka no'oko gi mayoho-wa'ne'yoona, ka mu ewow. Pana umu Te Naa-wi tunaka'oedyukudu nasootuhikwu. Esoo o'nosoo Te Naa tunemadabuena a nabotuguna mu numu namagwetzoikwu, umu ka Te Naa-wi tunaka'oedyukuna. \v 13 Soo Te Pabe'e nanasootuhi namadabuepunne tamme-koobatoo oosoo ka puu gi nasootuhipuna. Oo oosoo nabotugu, \q1 “Soo numu puu ka sunngabe-ma natzakwenese, ka ya'ese gi nasootuhikwu.” \m \v 14 Soo Te Pabe'e no'obatusoo numu-koobatoo nabatsapu. \p Meno'o yise no'obatusoo nasootuhikwu ka Abraham nasootuhi-kwa'nesoo. O'no yise soo Te Naa no'oko tu Besa Pooha-matu-ma te sootuhikwu, tamme tu netamma-kwa'nesoo, tamme ka no'yoona Te Pabe'e-wi tunaka'oedyukuna. \p \v 15 E nanumu, soo numu ka nanano tunemadabuese, oo botuguse, gi haga umu-matu ka a na'unnena atasoo yugwe-wa'ne'yoo. Soo Te Naa unnepu ooonne'yoo, soo Te Naa gi atasoo oo yugwe-wa'ne'yoo. \v 16 Soo Te Naa ka Abraham meeoo netamma, “Nu oo sootuhikwu sumuoo u-ma'yoona suagetu gi no'oko.” Mee na'unakwe, “Sumu'yoosoo u-ma'yoo tsuagetu.” Oosoo ka Te Pabe'e-witu wahakwu. Mooasoo soo Te Naa ka tu unnena tugukepu. \v 17 Ewasoo (430) tomokapu mu Jew numu ka tumayohope, natuukwepuna. Umuoo tumayohope ka Te Naa unnena ka Abraham-tamme gi atasoo naneyugwe-wa'ne'yoo. \v 18 Mu numu nemooagadu meeoo unakwe, “Soo Te Naa meeoo mu numu Jew numu tumayohope nagedu suu'mu nasootuhikwu.” Pana gi! Soo Te Naa ka Abraham meeoo netamma, “Nu mu tunaka'oedyukudu sootuhikwu.” \p \v 19-24 Soo Te Naa puusoo meeoo ka Abraham netamma, \q1 “Nu mu sootuhikwu ka nuka mu naka'oedyukute.” \m Ka nagutza mooe'ugasoo mu toha kakasa-ga'yoo suu'mu ka mu Jew numu tumayohope ka yadooawabe tunetammakupu, oosoo yadooawabe yise ka mu numu ooka tu tunetammakupu mu nage tuungu. Soo Jew tumayohope gi ka Te Naa unnepu netumoo'oo. Ka gisoo Te Pabe'e petu, soo Te Naa mu Jew tumayohopu-too numu mabetsea. Umu-makoo oosoo te mooe tunedyoo'e. Soo umuoo tumatugu-toohakwi gi numu namagwetzoidu. Mu numu ooosapa suda tumatugutu yaa teepu-koobatu a nabotugu-wa'ne'yoosoo. Soo mu Jew tumayohope gi numu besa mayugwedu. Soo numu besa namayugwekwu ka Te Pabe'e Jesus naka'oedyukuna. \v 25 Mooasoo yise soo Te Pabe'e namanumudoopu tamme ooweoo tunaka'oedyukute. Gi tamme ka te tumayohope soogwa'e. \p \v 26-27 Mu ka Te Pabe'e besa naka'oedyukuna. Mu ka baa-wi namatzakase Te Naa doodooamu mane. O'no yise mu ka Te Pabe'e-wa'ne'yookwu. \v 28 Tamme no'yoona ka Te Naa-nakwana nanakwa'ne'yoo: Mu Jew numu ka mu gi Jew numu, mu unu hemma howyugwedu umu gi hemma howyugwedu no'okosoo, mu nanana mu momoko'ne-no, no'yoona ka Te Pabe'e-wi tunaka'oedyukuna nanawa'ne'yoo. \v 29 Tamme ka Te Pabe'e wanga'ana tamme ka Abraham-ma'yoona tubetse tsuagetu. Soo Te Naa yise no'oko te sootuhikwu ka Abraham sootuhi-kwa'nesoo. \c 4 \p \v 1 Ka gisoo Te Pabe'e petu numme ka mu Jew numu tumayohona nakabetseadu, tuha'a-kwa'ne, oosoo puu ka hemma pumme mabetseadu nakabetsea. Soo numu puu ka ya'ese, ka tu tooa togesoo tuha'akoo, soo oo tooa'a ka tu naa hemma, oo tumawugana heedoo'a, \v 2 pana togesoo oosoo ka pumme mabetseadu nakabetse'a, ka saa'a puusoo namabetsea mane. Oo naa meeoo tunetamma ka oo tomona oe manepetuse. \v 3 Ka o'nosoo tamme ookow tuha'a-kwa'ne tamme ka numu tumayohope-too mea'a. \v 4 Ka hemma toge-kwi mani petuse, soo Te Naa ka Tu Besaa Tooa'a ka eka teepu-koobatoo manumudoose, oosoo yise Jew numu mane ka tu nanumu tumayohona oo nage tuungu. \v 5 Soo Te Pabe'e ka tamme Jew numu tumayohodu magwetzoise tamme yise Te Naa doodooamu mayugwe, tamme ka oo naka'oedyukuse. \v 6 Tamme ka Te Naa doodooamuna oosoo ka tu Besa Pooha-matu-ma te sootuhi. Meno'o yise tamme Te Naa mee oo natubanga. \v 7 Te tumayohope uga te tsitugu meno'o yise tamme ookow gi tumayohope-ga'yoo. Tamme yise Te Naa tunetammatoo manemokwu oosoo yise te doodooamu-gakwu no'oko te sootuhikwu. \p \v 8 Mu uga gi Te Naa sopedakwadoo. Mu nanesootuhiyakwe tooe hemmatoo tooe mu yise oo nakabetsea'a, gi ka Te Naa-matoo. \v 9 Meno'o yise mu Te Naa sopedakwatoo. Soo Te Naa mooasoo mu sopedakwatoo. Gi yise ka yaa teepu-koobatu poohabe nakabetseapana. Umuoo gi te magwetzoi-wa'ne'yoo. \v 10 Mu uga tooe how tooe manakwe pana meno'o mu ka tooe how tooe mu manena tabeba-gakute mu Jew numu-wa'nesoo. \v 11 Mu ka sumuna gi a nakasopedakwadoo ka nuga unnena, mu ka gi e naka'oedyukuna. \p \v 12 Nu ka mu-baa'yoona nu mu-kwa'nesoo manepetu nu punno'o gi Jew tumayohope mayoho. Meno'o yise mu punno'o sakwa nu-kwa'nesoo mane, gi Jew tumayohope mayohopana. Mu ooosapa besa e matugudu. \v 13 Mu oo sopedakwatoo nu ka mu-baa petuse, mu tunedyoo'e tuoeyipana. \v 14 Mu gi e matusookwuna'e ka e tuoeya'e, tooe mumme e nematzama sapa. Mu besa e matugu, ka toha kasa-gakoo tooetoo ka Te Pabe'e mu matugu-kwa'ne. \v 15 Ka nu-toogoo tubetse besa'yoona mu uga ka mu pooe mesoo tzayubowse yise e mesoo hemeookwu. Meno'o yise mu atasoo nuummatugu. \v 16 Nu ka kaahenotu mu too'e tunedyooe mu yise ooweoo e sookwoho'ne. \p \v 17 Mu numu nemooagadu besa mu matugu, pana umu te tapoka, ka mu soohee-gana. Umu numme mu nagena gi petzape, o'no yise umuoo nagekoo mee sokwamana. \v 18 Oosoo besa'yoo ka numu besa mumme matugu, pana umu sakwa ooosapa besa mu tumatuguku, gi nuka onoko suu'mu. \v 19-20 E nanumu, nu suda mu soonammekuna, gi besa nuumma, mu ka gi besa manena. Nu mu suu'mu soomayu nu ka Te Pabe'e tamme mu too'e soomawunise. \p \v 21 Mu ka oo soonakabetseana, ka mu Jew numu tumayohona ka Moses tubotuguna, mu gi oo nakasopedakwatoo. \v 22 Ka Abraham, waahoo nodukwa-ga-kwitu wahadu. Sarah noko oo tummatziwabe Hagar mee nananeadu. \v 23 Soo Sarah naatse tooa'adoona mooasoo natuukwepu soo Te Naa tu pooha-toohakwi meeoo oo netammana naatse tooa'agakwu soo Sarah yise oo naka'oedyukuna. Soo Hagar yise punno'o tooa'atoo mogo'ne tooa'adoo tabua-kwa'nesoo. \p \v 24 Esoo nanatuukwepu te tuukwe ka meno'o hemma manepunnena. Soo numu tummatzidu mogo'ne ka giba Sinai mee naneadu-kumaba nobe-ga'yoo. \v 25 Oowe'yoona soo Jew numu tumayohope mooe nawaha. Mu Jew numu pummesoo tumayohope nakabetseadu ka numu tummatzidu mogo'ne-wa'ne'yoo. Umuoo numu nedyaweda, ooosapa pummesoo tumayohope nakabetseana. Soo Sarah puusoo mane-ga'yoo. Soo Te Naa oo sootuhi ka pumme oo naka'oedyukute. Tamme Te Pabe'e-wi tunaka'oedyukudu oo-wa'ne'yoo. Tamme ka tunaka'oedyukuna soo Te Naa te sootuha'e. \v 26 Mu Jew numu meeoo sokwama, “Soo Jerusalem besa'yoo, besa pukwi nanobe-ga'yoo.” Tamme nobe ka Te Naa-baa, o yise tubetse Jerusalem. Mu Jew numu uga ewatse'yoo, tamme yise Te Naa doodooamu ewasoo manemena, \v 27 tamme-witu a nabotugu-kwa'nesoo. \q1 “Umu Te Naa doodooamu sakwa ooosapa besa sokwamana ka Te Naa ooosapa nesookwugino. O'nosoo umu gi ka Te Naa sopedakwatoo pana meno'o soo Te Naa tu doodooamu mu mayugwemena. Soo Te Naa umuoo tu doodooamu ka mu Jew numu Jerusalem-wi nonobe-gakoo ooonakwa unusoo sootuhi.” \m Ekow mogo'ne doodooamu-wa'ne'yoo tamme. \p \v 28 E nanumu tamme Te Naa doodooamu tamme ka Te Pabe'e-wi tunaka'oedyukuna ka Te Naa Abraham netamma-kwa'ne. \v 29 Esoo nanatugwengape umuoo waahoo nana'atse-witu. Esoo naatse numu-wa'nesoo nadooa'adoo tabuadu ka naatse Te Naa Pooha-wi nadooa'adoodu nekuseka. Meno'o esoo ooonne'yoo, mu Jew numu tamme Te Pabe'e-wi tunaka'oedyukudu kusegeayakwe. \v 30 Soo Te Naa meeoo tubotugupu, \q1 “Soo tuha'yoo ka puusoo manekakoo mogo'ne-matoo kemmana, punno'o besa nasootuhi. Soo numu tummatziwabe tu tooa nosoo gi nasootuhikwu umu sukwe natayakwunikwu.” \m \v 31 E nanumu tamme ka Te Pabe'e-wi tunaka'oedyukuna ka puusoo manekakoo mogo'ne tooa-wa'ne'yoo. \c 5 \p \v 1 Soo Te Pabe'e te natzama'wuna tamme numu too sookwa'e, oosoo ka te sukwe ma'na'wena petsabena. Gi ka mu Jew numu tumayohope nakabetseapana, tooe ka pumme tumayohope mumme mu nakabetsea tuungu sapa. \p \v 2 Nu, Paul, yise meeoo mu tubetse netamma, mu gi Jew numu manepana. Mu ka Jew numu manese, mu tookwa gi Te Pabe'e naka'oedyukute, ooonne'yoona mu gi nasootuha'e. \v 3 Mu ka oo manena, mu no'oko ka Jew numu tumayohope mayohokwu. \v 4 Mu ka tumayohope naka'oedyukuna, mu tookwa gi ka Te Pabe'e naka'oedyukukwu. Soo Te Naa yise gi mu magwetzoi-wa'ne'yoo. \p \v 5 Tamme ka Te Pabe'e naka'oedyukuna, soo Te Naa saa'a besa te mayugwenokwu. \v 6 Tamme yise ka Te Pabe'e Jesus doodooamu manese, soo numu Jew numu manina, gi hee. Tamme yise Te Pabe'e naka'oedyukuna suu'mu nasootuhikwu, yise nanasoobedyakwu. \p \v 7 Mu ugasoo besa ka Te Naa podo meadape, mu numu nemo'agadu mooasoo mu tzadyooiku ka kaaheno na'unnedu mu nakabetse'a. \v 8 Soo Te Naa e doodooamu mee mu natubangakwuse mu netutzea, gi ka hemma naka'emukwapana, mee mu netammana. \v 9 Pana huu'yoo mu-nagatu mu nemooagakwu ewow mu-nagatu suda neeyugwekwu. \p \v 10 Nu oo sopedakwadoo soo Te Naa ekow mu nakasopedakwadookwuna mu sootuhikwu. Mu yise nu-wa'nesoo tusooyugwekwu. Soo suta'yoo kodyukakwu umu numu nemooagadu-matoo. \v 11 Umu numu nemooagadu nu-kwitu na'esagoena, nu ka mu Jew numu tumayoho tuungu mee nana'esagoe'e nu mu numu mee tuukwena, “Soo Te Pabe'e tamme-koobatoo nabatsa,” ooonne'yoona mu Jew numu ooosapa unu e nekuseka. \v 12 Ka mu Jew numu nemooagadu gi naka'oedyukupana umu sakwa mu tsasoopedya. \p \v 13-14 E nanumu, soo Te Naa mu netutzea gi ka mu Jew numu tumayohope nakabetseapana, gi yise too ka suda tu namanena nakabetseapana tuwow. Sumu'yoosoo na'unnedu no'oko ka Te Naa tumayohona waha mee na'unnedu, \q1 “Tamme ka tammesoo besa nanasoobedyana tamme sakwa no'oko numu besa soobedya.” \m Mu sakwa Te Naa tumayohope nanatummatzina ka muusoo besa nanasoobedyana. \v 15 Mu ka ooosapa muusoo nanahana, mu sumuna muusoo kadoo nananemayugwekwu. \p \v 16 Mu sakwa ooosapa Te Naa Besa Pooha nakabetsea. O'no yise mu gi suda manekwu, numu sukwe tusoomayu-wa'ne. \v 17 Soo numu soonammena, suda tusooyukwe pana soo Te Naa Besa Pooha mu numu besa mane tuungu. Numu soonammena ka Te Naa Besa Pooha-no na'ata'yoosoo. \v 18 Mu sakwa yise no'oko ka Te Naa Besa Pooha tunetammana nakabetsea. O'no yise mu tooe gi ka Jew numu tumayohope nagepana gi hownne'yoo. \p \v 19-20 Soo numu tooe how tooe nanasuda manakwe: nanama'emukwana, numu poohana, hemma namadabue-matoo nanesootuhina, nidyupuna, yabesoo sutana, hee-koobatoo nanakwohonena, numu nasuta'ana, no'oko numu sutakuna, nanahana, \v 21 nananenaboa'ana, baagoena, tooe how tooe manena yise nanasuda tumatuguna. Mooasoo nu meeoo mu tuukwe'e, “Soo suda tumatuguduna gi Te Naa doodooamu mane-wa'ne'yoo.” \p \v 22 Soo Te Naa Besa Pooha ka mu-naga manese nanabesa numu manetuungu, besa nanasobedyana, besa sokwamana, nanapua'ana, gi nanahapana, \v 23 numu tummatzina, gi yabe sutana, besa tumatuguna, numu besa matuguna, gi esaya'ena, yise puusoo besa namabetseana. Tamme ka yoo manena tamme ka Te Naa tamme netammana nakabetsea. \v 24 Tamme ka Te Pabe'e doodooamu manise gi suda tumatugunokwu. \v 25 Tamme ekow sutakoo po ma'wuke. Meno'o soo Te Naa Besa Pooha te tunetammakute. \v 26 Tamme sakwa gi tamme soo nananasootza'meku, gi numu nasoodyagepana, gi paba nasooyugwepana, tamme sakwa tunakabetsea. \c 6 \p \v 1 E nanumu, ka mu-nagatu uga tunaka'oedyukudu ma'emukwakese mu ka Te Naa Besa Pooha nakabetseadu-nagadu sakwa oo tummatzi, o'no saa'a oo soo besasoo manekadooa. Gi ha'yoo oo sooyugwepana. Muusoo saa'a punno'o besa nanemabetseano o'no mu besa nanesootuhinokwu. \v 2 Ka Te Pabe'e tamme oo tunetammakupu besa nagenona, o'no tamme besa nananemabetseanokwu. \v 3 Soo numu meeoo nasooyugwedu, “Nu nagutza besa'yoo numu e tummatzi-too,” oosoo puusoo nanemooaga. \v 4 Tamme sakwa ka besa te tumatuguna sopedakwadoona, gi sakwa tamme numu ooonakwa besa nasooyugwepana, \v 5 tamme ka no'yoona suda tumatuguna. \p \v 6 Tamme ka tamme tunedyooedu sakwa tumanagaku, ka besa tamme oo tunedyoo'e. \p \v 7 Gi muusoo nanemooagapana, mu puu gi ka Te Naa nemooaga-wa'ne'yoo. Tamme puu ka tooe hemma tooe masuase, saa'a tamme ooonnekoo soo yasakwu. \v 8 U ooosoo manepunne. Tamme ka suda manena, ka saa'a soo suta te tumatuguna tamme-matoosoo kodyukwu. Tamme ka Te Naa Besa Pooha nakabetseana, saa'a soo Te Naa ooosapa te sootuhina, te magwetzoinokwu. \v 9 Tamme sakwa gi oo sookwumehoepana ka besa'hoo, ooosapa oo nageno, gi oo ma'wu, o'no ka saa'a besa'yoo tamme-tammesoo kodyudooa. \v 10 Meno'o yise tamme Te Pabe'e nananesootuhidu sakwa besa nanamatuguna no'oko mu numu ooosoo matugu. \p \v 11 Esoo nakwi nabodu, nugasoo tuboona. A poonne haa'no pabatse'e nu tubo'o. \p \v 12 Mu numu Jew mu mane tuungudu, mu sukwe tumayohokuna, o'no mu numu gi mu nekwoho'nekwu mee umu sokwamana. \v 13 Tooe umu puusoo Jew numu pana, umu punno'o puusoo gi ka Jew numu tumayohope nakabetse'a. Mu-ma umu sukwe nana'unnena mu mu nakabetsease, Jew manekwu, mee unnena. \v 14 Nu sakwa puu gi nuusoo nama nana'unne. Nu ka Te Pabe'e Jesus-ma nana'unakwe. Soo Te Pabe'e puu nu-koobatoo nabatsa. Meno'o yise nu gi ka sutakoo ka teepu-koobatoo nakabetsea-wa'ne'yoo. \v 15 Soo numu ka Jew-na gi hee. Soo numu yise ka gi Jew-na oosoo punno'o gi hee. Oosoo gi hownne'yoo soo Te Naa ka te pudu manumudookwuse. \v 16 Umu egea naka'oedyukudu, nu ka Te Naa-matoo nanesootuhikute, “Mu sootuhi,” mee unnena. Umu tunakabetseadu tubetse Jew numu Te Naa tunetutzeana. \p \v 17 E tookoo unu tutzaga-ga'yoo ka Te Pabe'e tunetummana numu e tunedyoo'e, oowetu umu e kusedyana. Tooe haga tooe sakwa gi e nematzamapana, mooasoo nu togekoo tutzaga'yoo. \v 18 E nanumu, “Soo Te Pabe'e sakwa ooosapa besa mu sootuhi,” mee nu mu nanesootuhikuyakwe. Esoo sakwa ooosapa togesapa.