\id 2CO - Northern Paiute NT -USA 2012 (DBL -2013) 
\h 2 Corinthians 
\toc1 Penakwa ka Paul Tubona Mu Corinth-witu Tunaka'oedyukudu-matoo 
\toc2 2 Corinthians 
\toc3 2 Co 
\mt1 Penakwa ka Paul Tubona Mu Corinth-witu Tunaka'oedyukudu-matoo 
\c 1  
\p  
\v 1 Ka Paul-makoo, Te Naa tunetutzeana, Te Pabe'e yadooawabe, yise Timothy punno'o Te Pabe'e-wi tunaka'oedyukudu, ka Te Naa-wi tunaka'oedyukudu ka Corinth mee naneadu-wi nonobe-ga'yoo, yise no'oko mu tunaka'oedyukudu ka teepu Achaia mee nanaeadu-matoo tubo'o tuwow. 
\p  
\v 2 Numme mu nanesootuhikute soo Te Naa ka Te Pabe'e-no mu sootuhina mu magwetzoikwu. 
\p  
\v 3 Numme ka Te Pabe'e Naa-matoo nanesootuha'e, oosoo ka tutuha te soobedyana te sootuhikwu. Soo Te Naa te sootuha'e tooe hannano'o tooe ka suda hemma manise.  
\v 4 Saa'a tamme punno'o mu numu netummatzikwu ka umu suda manese. Tamme mooasoo nasootuhipu, tamme yise kumma'akoosoo mesoo netummatzi.  
\v 5 Tooe mu numu suda te matuguse sapa, ka Te Pabe'e-wi ooosapa tunaka'oedyukuna, ka Te Naa tamme sootuha'e, soo Te Pabe'e punno'o te sootuha'e, tamme ka Te Pabe'e-wi tunaka'oedyukuna. Tamme ka kumma'akoosoo numu mesoo netummatzi.  
\v 6 Numme ka suda numme tu matugu sapa numme mumme netummatzi, mu yise ooosapa tunaka'oedyukute tooe suda mumme tumatuku sapa.  
\v 7 Numme ooosapa mu tunaka'oedyukudu soobedya, numme ka oo sopedakwatoona soo Te Naa mu netummatzikwu numme tu yugwe-wa'nesoo tooe suda mu namanatzaya, numme-wa'nesoo. 
\p  
\v 8 Mu sakwa oo sopedakwatoo soo hee numme-baatu suda mani numme ka teepu Asia mee naneadu-kwi'yoona. Numme meeoo sokwama nummega nagoekwu mee'e.  
\v 9 Numme oo sopedakwatoo nummega sumuna uga nagoekwu. Numme yise ka Te Naa-ma tubetse nasoonatzi gi nummesoo mane-ma namagwetzoi. Soo Te Naa puu ka te ya'e-kwikoo te mesoo mayodakwu, ka meeoo te soobedyana numme oo-ma suu'mu nasoonatzi.  
\v 10 Pana soo Te Naa ne magwetzoino'o. Numme oo-ma suu'mu nasoonatza'e, ne magwetzoikwudu.  
\v 11 Mu yise besakoo ne tummatza'epu-ga'yoo ka ne nanesootuhiku'yina. O'no yise ewa'yoo oo nesootuhikwu tamme-koobatoo oosoo ka mu nanesootuhina nanekwegeana. 
\p  
\v 12 Numme oo sopedakwatoo ka kaaheno ka Te Naa besa podo besa meana. Numme besa kaaheno mu matugu no'oko numu tuwazoo, soo Te Naa ka ne sootuhise numme mu soobedya. 
\p  
\v 13-14 No'oko eka mu-matu ne tubona mu a mesoo nakasopedakwadoo. Mooasoo mu ma-matu nakasopedakwadoona. Nu no'oko maka mu nakasopedakwadoona besa sobedyana. O'no yise mu ka Te Naa nesootuhikwu numme-koobatoo, ka Te Pabe'e yaa teepu-koobatoosoo kodyu petuse. 
\p  
\v 15-16 Mooasoo nu ka mooe'ugasoo mu-matu tubose ka mu-baa nobengekwu mee too'e soonammese, nu yise gi oo-toogoo mane, numme ooosapa gi ka Macedonia-wi mo'o. Tamme saa'a ka nanataboegase, besa nanamatoo sokwamakwu. Tamme uga nanano nanesootuhikwu.  
\v 17 Nu gi waha-tamme tusooyugwena, meeoo mu tuukwe nu saa'a kemmadooa mee. Nu gi meeoo sukwe unakwe yise gi oo maneyakwe ka mu gi tunaka'oedyukudu-kwa'ne. Soo Te Naa e sopedakwatoo.  
\v 18-21 Soo Te Pabe'e puu gi ooonne'yoo, ooosapa tu unne-kwa'nesoo maneyakwe. Soo Te Naa puu te sootuhi ka Te Pabe'e-koobatoo tu unne-kwa'nesoo, ooonne'yooona tamme oo-matoo nanesootuha'e. Tamme oo nesootuha'e ka Te Pabe'e-koobatoo. Soo Te Naa puusoo nakwi tunaka'oedyuku te matabuena, mu numu ne tuukwe tuunguna ka Te Pabe'e-witu. 
\p Nu Paul, Timothy yise Silas oowetuoo mu tuukwekwu.  
\v 22 Soo Te Naa Tu Besa Pooha-matu-ma te sootuhi, tamme yise oo sopedakwatoo oosoo tu unne-kwa'nesoo manese te magwetzoikwu. 
\p  
\v 23 Nu ooosapa gi mu-baa numme, nu ka mu-baa'yoona nu uga mu nesagwikukwu. Oosoo Te Naa e sopedakwatoo nu ka ooosapa besa mu nanesootuhikuna.  
\v 24 Gi numme mu ooonnakwa besa'yoo mee nasoo'yugwena, numme mu soonoyugwepunnena. Numme mu netummatzina mu besa sokwamakwu ka Te Pabe'e-wi tunaka'oedyukuna. 
\c 2  
\p  
\v 1 Ooonne'yoona nu gi mu-baa nobengegena, nu gi mu soonesagwikute.  
\v 2 Nu gi besa soonamme ka mu nesagwikuna. Mu sakwa uga besa manemona besa nanesootuhina nu mu-matoo besa soonamme.  
\v 3 Nu mu-matoo tubopu, o'no nu ka mu-baa petugase gi suda soonammekwu ka mu-matu tuma'emukwa. Mu sakwa besa e masoonamme. Nu oo sopedakwatoo, nu ka besa soonammena mu punno'o besa sokwamakwu.  
\v 4 Nu suda soonamme ka mu tuma'emukwadu nakase, nu yise mu-matu tubo. Nu ka besa mu soobedyana mu sootummatzina, nu gi suda mu sokwamana petzape. 
\p  
\v 5 Soo nana tuma'emukwadu gi nuka suu'mu suda masoonammekute, no'oko suda te masokwamakute tuwazoo.  
\v 6 Nagutza wuna'me natsasoopedyapunne oosoo ka tuma'emukwase. Meno'o yise oosoo suda oo soonammekuse oo nemakodyuka ka suda tu manepu.  
\v 7 Mu sakwa yise oo tuma'emukwapu soomu'wuse, oo nanesootuhiku. O'no yise oosoo saa'a gi suda soonammena, gi nasootookedooa.  
\v 8 Mu sakwa yise tubetse besa oo matugu.  
\v 9 Mooe'ugasoo nu mu-matoo tubose nu meeoo soonammena howga mu e tunetamma-kwa'nesoo oo-toogoo manakwe. Mu yise e nakabetseapu-ga'yoo.  
\v 10 Meno'o mu ka nana tuma'emukwana soomu'wuna nu punno'o mu-no mooasoo oo soomu'wupu. Nu ka oo manepu soomu'wuna, nuka Te Pabe'e tunetamma-wa'nesoo mane.  
\v 11 Soo Suta'yoo ka tuma'emukwadu kadoo'oo mayugweku-wa'ne tabu'a tamme oo sopedakwatoo. Soo Suta'yoo no'oko kadoo'oo te mayugwekwu mee tusooyugwe. 
\p  
\v 12 Nu ooosapa meadabena ka Troas mee naneadu-kwi petuga nu ooosapa gi mu-baa nobengega'a. Onona nu ka mu numu tuukwe ka Te Pabe'e-witu. Soo Te Naa tookwa mooasoo ewow numu sootuhipuna umu yise e nakowyapunne.  
\v 13 Pana nu yise meeoo soonamme nu sakwa gi besa ka umu-baa'yoona ka e pua'a Titus gi onoko, oonow ka mee nu soonammena. Nu yise sake-wi mangeka ka teepu Macedonia mee naneadu-kwitoo, nu ka Titus watehooka. 
\p  
\v 14 Numme ka Te Naa nesootuha'e oosoo ka ooosapa ne moohena, numme yise ka sutakoo matsooekute. Soo Te Naa meeoo ne netammana, numme yise manatooe ka Te Pabe'e-witu wahammo'o. Mu numu yise oo sopedakwadookwu ka Te Pabe'e besa'yoona.  
\v 15-16 Mu numu tunaka'oedyukukwudu oo sopedakwatoo soo Te Pabe'e besa'yoona te magwetzoikwu. Mu numu gi oo soonaka'oedyukuna ka ya'eyina gi ka Te Pabe'e-baa petugakwu ka gi gwetzoibu-ma pumme tu sootuha'e.  
\v 17 Tooe numme gi maawa'ne'yoopana Te Pabe'e-witu wahammo'o. Soo Te Naa meeoo ne netamma, “Mu numu tuukwe ka Mu Pabe'e-witu.” Numme toge-kwitu ka Te Naa-witu wahakwu ka Te Pabe'e pooha tooha-kwi. Pana numme mu numu tuukwe'e Te Pabe'e-witu gi oe natumunagakupana. 
\c 3  
\p  
\v 1 Mu mooasoo ne numu sopedakwatoo numme ka Te Naa yadooakumo'o, yisetoo gi hemma hayoosoo mu tuukwe-wa'ne'yoo. Numme gi tubope mu mapoonnekute mu mooasoo ne manena sopedakwatoo. Gi yise numme tubope mu-makoo soogwa'e ka ne manepunnena wahadu. Mu mooasoo ne besa'yoona sopedakwatoo.  
\v 2-3 Mu, muusoo mu numu tzapoonnekute mu natunedyooepu. No'yoona mu numu oo sopedakwatoo mu ka Te Pabe'e-wi tunaka'oedyukute ka oetu numme mu tuukwese. Mu ka natubodu-kwa'ne'yoosoo ka mu numu numme-witu tuukwena. Mu oo tzapoonne soo Te Naa tu Besa Pooha-ma mumme sootuhi. Meno'o yise mu numu ne sopedakwatoo numme ka Te Pabe'e yadooawabe. 
\p  
\v 4 Numme oo sopedakwatoo, numme ka tunaka'oedyukuna. Soo Te Naa ne sopedakwatoo soo Te Pabe'e yoo ne matabuepu.  
\v 5 Numme gi nummesoo besa namadabu'e, soo Te Naasoo ne matabue, numme yise besa maneke.  
\v 6 Soo Te Naa meeoo ne netammana, “Mu numu tuukwe'e ka e Besa Pooha-witu Te Pabe'e yise te magwetzoi.” Soo ne mooa tumayohope ka tseketadyadu tupe-matoo nanabo'o. Pana numme ka ne nanamooatupu tumayohope tamme magwetzoidu tooe nagena umu gi ne magwetzoina, numme tua'e. Soo Te Naa pudu unnena meeoo meno'o numme ka mu numu meeoo netamma oo Besa Pooha atasoo te yugwekwu. Tamme yise ooosapa gwetzoikwu. 
\p  
\v 7 O'nosoo ka Te Naa yadooawabe Moses mee naneadu ka te mooa tumayohope nagease, soo Moses koba pooha kootabedooa-wa'ne tabu'a, mu Jew numu gi oo koba poonne-wa'ne'yoo. Pana oosoo poohabe obeda kadoo manekapu.  
\v 8 Meno'o tamme ooosapa ka Te Naa Besa Pooha-tooha.  
\v 9 Soo o'nosoo na'unnedu ka te tumayohope-witu naduya pana gi atasoo te yugwe, te sukwe ko'e. Soo pudu na'unnedu unu natzoo'e. Oosoo unnepu meeoo te tuukwe'e Te Naa Besa Pooha atasoo te yugwe tamme besa manekwu.  
\v 10-11 Soo o'nosoo te manena, te nagemona, unu ugasoo natzooe pana meno'o gi natzoo'e-ga'yoo oosoo mobegwa-ga'yoo, soo pudu na'unnedu ka unu natzooena ooosapa gi mobegwa-ga'yoo. 
\p  
\v 12 Numme gi nasookwa'e ka Te Pabe'e-witu ne wahakwuna oo sopedakwadoona, numme ka Te Naa Besa Pooha unnena wahamo'o. Esoo Pooha ooosapa numme-no gi moobegwaga.  
\v 13 Gi ka unnepu ka Moses ne nanamooatupu tuukwe-kwa'ne. Soo Moses unnepu moobegwa-ga'yoo.  
\v 14-16 Susumudu mu Jew numu yise gi ka Te Pabe'e soonaka'oedyukute, tooe meno'o pana ka Moses tubona nane'a mu Jew numu gi ka Te Pabe'e-wi tunaka'oedyukute. Mu Jew numu Te Pabe'e-wi tunaka'oedyukudu suu'mu oo nakasopedakwatoo ka Moses tubona. 
\p  
\v 17 Soo Te Pabe'e ooka te nakasopedakwadoona te sootuhina tamme yise ka Te Naa-wi tunaka'oedyukukwu. Meno'o tamme gi ka Te Naa-ma suina, gi too oo-ma nasookwa'e, tamme ka Te Naa nakasopedakwadoona.  
\v 18 Soo Te Naa ka tu Besa Pooha-ma atasoo te yugwewunu unusoo nawa'nesoo te yugwe. 
\c 4  
\p  
\v 1 Soo Te Naa puusoo meeoo ne netamma mu numu tuukwe ka Te Pabe'e-witu, numme gi nasootookedu, numme ka numme tu sootuha'e.  
\v 2 Numme togesapa tuukwena, ka Te Naa besa podo meadape. Numme ka nanasuda namanedu po ma'wukese, numme gi numu nemooagana ka Te Naa unnena kaaheno wahammo'o. Mu ne sopedakwadoo numme kaaheno'yoo, Te Naa punno'o ne sopedakwatoo.  
\v 3 Umu numu gi Te Pabe'e nakasopedakwadoodu ka sutakoo nakabetse'a.  
\v 4 Oosoo Suta'yoo mu tza'emukwana, umu gi ka Te Pabe'e Besa Pooha nakasopedakwadoo. Umu gi oo nakasopedakwadoo soo Te Pabe'e ka Te Naa-wa'ne'yoosoo.  
\v 5 Numme ka Te Pabe'e-witu suu'mu, numu tunedyoo'e gi numme nummesoo tusooyugwena. Ka Te Pabe'e numme nakabetse'a, ka mu tummatzina.  
\v 6 Meno'o numme oo nakasopedakwadoo ka Te Pabe'e tamme-koobatoo manepu, yise how unu pooha-gana tubetse besa'yoo. Tamme uga togabu-wi. Soo Te Pabe'e yise tamme-baa petuse, tamme tabua-kwitoo kua. Soo Te Naa ka teepu pudu matabuese, meeoo unakwe, “Soo taba sakwa ka togabu kootabuakupunne.” 
\p  
\v 7 Numme ka Te Naa besa unnena sopedakwadoona nasootuhipu, pana numme togesoo sukwe numu, gi nummesoo pooha-gana mu numu yise oo sopedakwadookwu numme ka Te Naa pooha-toohakwi gi nummetusoo.  
\v 8 Tooe hano tooe numme suda namatugupu, gi numme oo namatzooekute, gi too nasootooke.  
\v 9 Numme tu netumoo'oose sapa, numme gi numme suu'mu soo Te Naa ooosapa numme-no, tooe numme tu kusegea'a sapa, gi kadoo namayugwe.  
\v 10-11 Tooe numme ka Te Pabe'e-koobatoo nabatsakwuse ooosapa namabetseapunne. Soo Te Pabe'e pooha numme-ma natzapoonnekwu. Numme tookoo-ga'yoo mesoo nabatsadu, pana soo Te Pabe'e ne magwetzoa'e.  
\v 12 Pana numme ka oo-koobatoo nabatzase, mu nasootuhina, namagwetzoikwu. 
\p  
\v 13 Meeoo nabotugu, “Nu ka Te Pabe'e-witu meeoo unakwe, nu ka oo naka'oedyukuna.” Numme punno'o ooonne'yoosoo.  
\v 14 Numme oo naka'oedyukute soo Te Naa te ya'e-kwikoo te mayodakwu, oosoo ka Te Pabe'e oo yugwese. Tamme yise ooosapa oo-baayookwu.  
\v 15 No'yoona soo suta'yoo uga numme-tamme kemmadu nanematzagakwunipu. Ewa'yoosoo yise numu oo naka'oedyukuna namagwetzoikwu, soo Te Naa yise umu-koobatoo nanesookwugikwu. 
\p  
\v 16 Ooonne'yoona numme yise gi nasootooke. Ne tookoo kadoo'oo namayugwese sapa, ne soonammena pudutupusoo namadabuemenasoo nonotsa tabeno.  
\v 17 Soo yaa teepu-kooba'yoona mu numu ne netumoo'oona, o'no yise numme ka Te Naa-baa'yoona ooosapa no'yoona hee numme-tamme besa'yookwu.  
\v 18 Numme yise oo sooma'yu ne nasootuhipe ka Te Naa-baa'yoona, pana numme yise ka sutakoo uga numme-tamme kemmadu soomu'wa. Soo meno'o hee yaa teepu-kooba gi haa'notosoo meadu, mobegwa-ga'yoo saa'a ne nasootuhipe Te Naa-baa gi mobegwa-gakoo. 
\c 5  
\p  
\v 1 Soo te tookoo yaa teepu-kooba'yoonasoo mobegwa-gakwu. Umuoo kadoo namayugwese, tamme kumma'akoosoo pudutupu natookoo-makakwu. Te Naa tamme matabuekuna ooosapa namagwetzoinummekwudu.  
\v 2 Meno'o tamme yaa teepu-koobasoo te tookoo-wizoo, tooe tamme ka te pa'anakwatoo te meakwuna soogwipana.  
\v 3 Tamme yise gi a moogooa suu'mu, gi tsoapa-wa'ne'yoo, tamme tubetse tookoo-gakwu tooe ka saa'a ya'ese sapa.  
\v 4 Tamme ka yaano nanatutuha manemodu gi besa sokwama ka tammesoo tookoo-wi'yoona, pana tamme gi tsoapa-wa'ne sokwama. Tamme ka te pooha tookoo soogwa'e, o'no tamme ooosapa gwetzoimokwu.  
\v 5 Soo Te Naa te mapudutupudookwu, o'no tamme gwetzoikwusoo, oosoo yise ka Tu Besa Pooha-matu-ma te sootuhise, o'no tamme oo sopedakwatoo soo Te Naa te magwetzoikwu. 
\p  
\v 6-7 Tamme ka te tunaka'oedyukuna nakabetsea, gi ka yaa teepu-kooba'yoona hemma te poonnena. Tamme ka tunakabetseana ooosapa besa sokwamakwu tamme oo sopedakwadoo tamme togesoo yaa teepu-kooba'yoona tamme gi Te Naa-baa.  
\v 8 Tamme ka te tookoo tubetse soomawuna'e, o'no tamme ka Te Naa-baa'yookwu.  
\v 9 Tamme ooosapa ka Te Naa te nakabetseakwuna petzape ka yaa teepu-kooba'yoona tooetoo Te Naa-baa'yoona.  
\v 10 O saa'a tamme ka Te Naa-baa petugakwu, soo Te Pabe'e no'oko ka yaa teepu-kooba'yoona te manepu-makoo te nemadabuekwu. Tamme-matoosoo kodyukwu tamme ka besa tumatuguna tooetoo suda tumatuguna. Tamme ka besa tumatuguna besa nasootuhikwu. Tamme ka suda tumatuguna gi nasootuhikwu. 
\p  
\v 11 Numme ka Te Pabe'e nakabetseanona, numme mu numu tuukwe'e Te Pabe'e-witu, umu yise oo nakasopedakwadookwu, o'no umu sumuna tunaka'oedyukukwu. Soo Te Naa mooasoo ne sopedakwadoo, nu yise mumme ne nakasopedakwadookwuna petzape tuwazoo.  
\v 12 Numme gi nummesoo nanesookwugina petukute, pana mu tuukwena nummesoo nakwitu, o'no mu gi numme-ma nasookwikwu ka mu numu numme nekwohone petuse. Umu ne wohonedu ooonne'yoo ka numu tabua-makoo meadu, gi ka oo tumatugu-makoo.  
\v 13 Too'e numme ka gi sokwamadu-kwa'ne manakwe mee numme tu netamma sapa, numme ka Te Naa-koobatoo oo manakwe. Numme ka besa tusoyugwena, numme tooe hownnekoo tooe mu tummatzikwu.  
\v 14 No'yoona ne manena ka Te Pabe'e-koobatoo, soo Te Pabe'e ka besa te soobedyana tamme-koobatoo nabatsa.  
\v 15 Soo Te Pabe'e no'oko tamme-koobatoo nabatsa meno'o yise tamme ka sutakoo te nagena mesoo tzadyooikute. Meno'o umu ka Te Pabe'e mesoo nakabetse'a ka puu-koobatoo oo nabatsase, ka tu ya'ekwikoo oo namayodase. 
\p  
\v 16 Meno'o tamme gi tooe hayoo tooe oo sooyugwe-wa'ne'yoo ka mu gi tunaka'oedyukudu numu-wa'ne. Tamme o'nosoo uga ka Te Pabe'e meeoo soobedyayakwe, pana meno'o tamme gi.  
\v 17 Tamme ka Te Pabe'e-wi tunaka'oedyuku manekwuse, tamme pudutupu maneke, pudu namadabuepu-wa'ne. Tamme gi ka o'nosoo te tusooyugwe-wa'ne tusooyugwe, besasoo tusooyugwe.  
\v 18 Soo Te Naa atasoo te yugwekese tu pupua'amu te mayugweke, soo Te Pabe'e ka tamme-koobatoo nabatsase.  
\v 19 Soo Te Naa numu tuma'emukwana soomu'wu, meeoo ne netammana, “Mu sakwa mu numu ewetuoo tuukwe.”  
\v 20 Numme yise ka Te Naa yadooawabe manepunnedu, mu numu tuukwedu ka Te Naa umu sootuhipu. Numme meeoo, “Mu sakwa ka Te Pabe'e-wi tunaka'oedyuku,  
\v 21 o'no soo Te Pabe'e puu gi tuma'emukwadu, tamme-koobatoo nabatsa tuma'emukwadu-kwa'ne, o'no soo Te Naa besa te mesoo matabuekwu.” 
\c 6  
\p  
\v 1 Numme meeoo mu netamma, “Mu ka gisoo besa tunaka'oedyukudu, gi oo ooowemota nakwumunapana, ka saa'a soo Te Naa mu sootuhi petukwu.”  
\v 2 Meeoo soo Te Naa unnepu nabotugu, 
\q1 “Nu ka mu nanetzagwa'ena nakase mu sootuhikwu, o'no nu mu magwetzoikwu.” 
\m Yise meno'o soo Te Naa mu namagwetzoikwuna petzape. 
\p  
\v 3 Numme ooosapa besa manakwe ka mu numu tunaka'oedyukuna gi tzadyooikudu, ooosapa besa unakwe tuwazoo. Numme ooosapa besa manakwe mu numu numme gi nesootzema-koobatoo-wa'ne, numme ka Te Naa yadooawabena.  
\v 4 Mu numu ne sopedakwatoo numme ka Te Naa yadooawabena, tuwazoo numme ooosapa oo-no wunu tooe hemma nanasuda numme-tamme manekese sapa ka Te Pabe'e-koobatoo.  
\v 5 Numme nuupagedayina, nakwutuma numme tuwazoo, gi maneyakwe ka ewa hemma howyugwena, yise tooe natseagoena, yise gi besa utuiyina.  
\v 6-7 Mu numu ne poonne, numme besa tumatugupu. Numme ka Te Pabe'e nakabetseadu, gi etzaga sutagonno, besa numu ooosapa matugudu, numme ka Te Naa Besa Pooha-tooha'yoona, no'oko mu numu numme besa soobedya. Numme ooosapa kaaheno ka Te Naa besa unnepu mu numu tuukwe ka Te Naa Besa Pooha-tooha'yoona, ooosapa kaaheno ka Te Naa besa podo meadape.  
\v 8 Oosoo gi hownne'yoo tooe mu numu hayoo unakwe sapa, umu ka ne nesootuhina, tooetoo ne nesootzemana, ka mu numu meeoo numme mu netamma numme kaaheno'yoo tooetoo mu nemooagadu,  
\v 9 ka gi ne sopedakwatoo mee mu unakwe sapa tooe no'oko numu numme sopedakwatoo. Numme ooosapa too'e nabatsayakwe pana numme togesoo momo'o.  
\v 10 Numme-tamme ewasoo suda maneyakwe ooonne'yoopana numme ooosapa besa nesokwama. Tooe numme tutuha manemo pana ewa'yoo mu numu nasootuhiyakwe. Tooe numme gi hee-ga-kwa'ne tabuapana meno'o numme no'oko nasootuhipe hee-ga'yoo. 
\p  
\v 11 E nanumu, numme no'oko hemma kaaheno mu tuukwekwu.  
\v 12 Numme unu mu soobedyana, gi hemma mu-makoo tsitugu, pana mu gi oo neheesoobedya.  
\v 13 Mu sakwa ne soobedya. Nu puu mu soobedya mu doodooamu-ga-kwa'nesoo. 
\p  
\v 14 Tamme sakwa mu gi tunaka'oedyukudu-ma tzabepana: gi umu-matu nodukwadoopana, gi umu-matu besa pupua'amu-gapana. Tamme ka Te Naa besa podo meadu, umuoo suta'yoo kumma'akoosoo po-ga'yoo gi tamme umu-no mea-wa'ne'yoo.  
\v 15 Soo Te Pabe'e ka sutakoo moohedu woho-ga'yoo. Soo suta'yoo gi ka Te Pabe'e nanetupua'a-wa'ne'yoo. Tamme ka mu gi tunaka'oedyukudu-wa'ne gi tusooyugwe-wa'ne'yoo. Tamme sakwa yise gi umu-no'yoopana.  
\v 16 Tamme Te Naa doodooamu-matu. Soo Te Naa ooosapa tamme-no'yookwu. Tamme gi tooe hemmatoo tooe nanesootuhi-wa'ne'yoo. Oosoo meeoo nabotugu tamme Te Naa doodooamu-matu mee'e. Soo Te Naa meeoo, 
\q1 “Nu mu-baa nobe-ga'yoo. Nu Mu Naa manepunne, umu yise nuga doodooamu mee nu mu natubangakwu.” 
\m  
\v 17 Meeoo tuwazoo unakwe, 
\q1 “Mu sakwa gi mu gi tunaka'oedyukudu-baa'yoopana, mu sakwa gi ka suda namanedu tsitugupana. Mu ka suda namanedu ma'wukese,  
\v 18 nu e dooamu mu mayugwekwu.” 
\c 7  
\p  
\v 1 E besa nanumu, tamme sakwa gi totsabu manekese, ka suda namanedu soomu'wake. Tamme sakwa Te Naa-wi tunaka'oedyuku, tamme ka Te Naa sopedakwadoona. Soo Te Naa te sootuhina tu doodooamu te mayugwekwu. 
\p  
\v 2 Mu sakwa meeoo sokwama numme mu pupua'amu mee. Numme ooosapa besa mu matugu. Numme gi haga nemawuna'e ka Te Pabe'e-wi tunaka'oedyukudu-matu, numme tuwazoo gi numu nemooagadu.  
\v 3 Nu gi mu nesootzemana meeoo unakwe, nu meeoosoo unakwe nu tubetse besa mu soobedya. Mu ne pupua'amu, ha'oo ka ne nabatsase, tooetoo togesoo ne momona.  
\v 4 Numme oo sopedakwatoo mu besa manekese, numme besa mu-koobatoo sokwama. Ewa numme-tamme suda namanekena, pana numme besa mu-koobatoo sokwama. 
\p  
\v 5 Numme ka teepu Macedonia mee naneadu-kwi petugase, numme gi manega. Numme ewa nanasuda manegena. Mu numu ne netumoo'oona, numme ewa mu-kwitu soohanena suda mu sokwamakute.  
\v 6 Pana soo Te Naa ooosapa tamme nasootukedu sootuha'e. Soo Te Naa ne sootuha'e, ka Titus numme-baa petuse.  
\v 7 Besa oosoo ka numme-baa petusesoo, soo Titus meeoo ne tuukwe'e mu oo nenoyugweno'o. Meno'o ne tuukwe mu ne tubetse pupua'amu mu suda sokwama ka tuma'emukwase, mu yise e sumusooma'yu. Meno'o yise nu besa soonamme. 
\p  
\v 8-9 Nu gi suda soonamme meno'o tooe nu ka mooe'ugasoo suda mu nenuumase sapa, ka mu-matoo tubose. Nu gi haa'noto suda soonamme pana meno'o nu oo sopedakwadoo e tubona suda mu nenuuma gi haa'noto, yise ka suda-makoo mu makodyu. Nu meno'o besa soonamme mu ka Te Naa besa podosoo meadabena tuwazoo. Soo Te Naa suda mu sokwamana petzape ka suda mu tumatugu-kwi, o'no mu ka Te Naa-wi tunaka'oedyuku manekekwusoo. Besa mu ka oo manese, numme mu netummatza'e, numme ka mu-matoo tubose, mu yise tunaka'oedyukusoo ka Te Pabe'e-wi maneke.  
\v 10 Tamme yise suda sokwama ka oo sopedakwadoona ka suda manese, oosoo besa'yoo soo Te Naa te sootuhina te magwetzoikwu. Pana tamme ka suda sokwammana, tamme ka gi te sookwina hee-gana soo suda te sokwammana kadoo te mayugwekwu.  
\v 11 Mu tuma'emukwana suda mu masoonamme, mu yise ka suda mu manena nanekwahakwuni. Mu yise yabesoo ka suda tumatugudu nesagwikuhoo. Mu oo tzapoonne mu ka gi suda tumatugudu-matu mu ka suda tumatugudu tzasoopedya.  
\v 12 Nu mu-matoo tubo ka Te Naa-makoo, o'no mu muusoo oo tzapoonne, mu ka besa ne soobedyana. Mu ka e nakabetseana, mu e tzapoonnekute. Nu gi sukwe tubo'o ka suda numu manese. 
\p  
\v 13 Meno'o yise mu besa ne masokwama, mu ka Te Naa besa podo manekese. Soo Titus punno'o mu-matoo besa nuumma numme yise punno'o besa sokwama, ka punowsoo kodyuse.  
\v 14 Nu ka gisoo mu-kwitu oo tuukwena mu ka Te Naa podo me'a, meno'o mu yise ka Te Naa tzapoonnekute mu ka besa manekese. No'yoona soo hee ka Titus ne tuukwena mu-kwitu togesapa.  
\v 15 Soo Titus besa mu soobedya mu ka e nakabetseapugana, e oedyukuna ka mumme oo tunetammakupu, ka besa oo matuguna ka oo mu-baa'yoopunne.  
\v 16 Nu besa soonamme ka besa ooosapa mu tumatugu. 
\c 8  
\p  
\v 1 Ka mu tunaka'oedyukudu ka Jerusalem mee naneadu-witu mu tummatzikwu-kwitu nu mu tuukwekwu. Mu nananesootuhidu numu Macedonia-witu puu besa nasootuha'e, umu ka hemma tuukepana ka mu nananesootuhidu tummatzina.  
\v 2 Tooe unu tutuha manepana umu besa sokwama ka tu pupua'amu tummatzina.  
\v 3-4 Umu ka umusoo tooe gi oo mapua'apana umu ka mu umu tutuha manedu tunaka'oedyukudu sootummatzina, ka teepu Judea mee naneadu-kwitu.  
\v 5 Numme gi meeoo mu netamma. Umu puusoo ka Te Naa soobedya oo tumayohope ne soobedya-wa'ne numme tuwow tumayohokute.  
\v 6 Numme ka Titus yaa meno'o mu-matoosoo kodyu tuungu. Oosoo ka tu tumasumudoona oo mamakwuhookwu. Oosoo mooasoo umu-naga-kwitu tumasumudoo tuungu.  
\v 7 Mu mooasoo ooosapa besa tunaka'oedyukute, mu ka Te Naa sopedakwadoo mu ka oo unnepu unu oo nakabetseana. Meno'o yise mu ka tutuha manedu nanesootuhidu tumasumudookuse gi saa'a nabagapana ka penebetudooe saa'a oetu pebu'a, mu ka numme soobedyana.  
\v 8 Gi nuga tunetammana mu Macedonia-witu numu-kwa'ne'yoo ka Te Pabe'e unu nesoobedyana ka oo unnepu mayohona, ka mu tutuha manedu nanesootuhidu tumasumudookuna, ka mu tummatzina.  
\v 9 Mooasoo mu oo sopedakwadoo ka Te Pabe'e Jesus besa manepunne pana gi hemma tuuge ka Te Naa-baa'yoona, pana Te Pabe'e te soobedyana. Oosoo yise no'oko tu hemma matusookwunise tamme-baa petuse, yow yise tutuha manena nabatsapu tamme-koobatoo. Oo manese tamme yise besakoo nasootuha'e.  
\v 10 Mooasoo sumu tomokapu mu ka mu tumasumudookwu mee unnese, umu sakwa meno'o oo-toogoo namamakwupunne.  
\v 11 O'no yise no'yoona mu numu mu sopedakwadookwu mu tookwa togesapa unakwe.  
\v 12 Mu ka mu mapu'ana ka tumasumudoo-kwitoo pepu'ana soo Te Naa besa mu-matoo soonamme. Soo Te Naa mu sopedakwadoo ka tutuha mu manepunne.  
\v 13-14 Umu Jerusalem-witu nananesootuhidu meno'o natummatzibu soogwipunne. Mu yise punno'o sumudooe natummatzibu soogwikwu. Umu yise punno'o mu tummatzikwu. Tamme yise nanahoesoo nanatummatzina, yise no'yoona tamme gi tutuugekwu.  
\v 15 A nabotugu-kwa'nesoo, 
\q1 “O'no soo Te Naa mu numu makana, mu numu ka moogoo manena, tooe umu ewa tutzobase sapa gi hee penaweyakwe. Pana mu numu huutse'e tutzobadu gi tutuuge.” 
\p  
\v 16 Numme ka Titus besa sooyukwe ka Te Naa oo nesootuha'e. Soo Titus ewa mu-kwitu soohane numme-wa'ne'yoosoo.  
\v 17 Numme ka Titus netutzea mu-baasoo oo nobenge tuunguna, oosoo yise yadada oosoo ka tubetse unu mu-baatoo soomeapunnena.  
\v 18 Sumu'yoo tunakabetseadu Te Pabe'e-witu nanesootuhi-kwitu tunedyooedu oo-no'yookwu. Ewa'yoosoo mu tunaka'oedyukudu manatooe ookow numu nesopedakwadoona oo nebesa'yookute.  
\v 19 Mu yaatu tunaka'oedyukudu oo netutzease Titus-no mana meakwutu, o'no umu saa'a ka mu tumasumudoona ka Jerusalem-witu puu hanedooa. O'no mu numu ka Te Pabe'e nananesootuhidu, yise oo sopedakwadoodooa gi numme nummesoo oo hanekwuse. 
\p  
\v 20 Numme gi numu numme tuakwuna petzape ka tummasumudoope ne hanese.  
\v 21 Numme no'oko numu ooka sopedakwadoopunnena petzabena numme ka kaaheno tumatuguna, soo Te Naa mooasoo ne sopedakwadoo. Ooonne'yoona numme umuoo unu tunaka'oedyukudu ta'ya. 
\p  
\v 22 Kumma'yoosoo tunaka'oedyukudu punno'o umu-no. Numme oo netutzea oosoo ewasoo ne tzapoonnekute ka besa'yoona. Oosoo besa tu manena petzape. Oosoo mu-matoo tu meana besa soobedya. Oosoo ka oo tubetse oedyukuna mu besa manekekwu.  
\v 23 Mooasoo mu ka Titus sopedakwatoo, oosoo ka nanesootuhibu numu e tunedyoo'e e tummatza'e, mu sakwa unusoo tunaka'oedyuku mee numme mu soobedyana. Mu tunaka'oedyukudu yaatu no'yoona nanetutzeapu, ka Te Pabe'e-wi nanesootuhibu tunedyooekwudu. Mu numu ka Te Pabe'e nesootuha'e umuoo tunaka'oedyukudu-koobatoo.  
\v 24 Mu sakwa besa mu numu matugu, o'no yise mu tunaka'oedyukudu manatu tooe ne sopedakwadoona mu tzapoonneku, ka mu numu besa ne soobedyana, numme togesapa ka mu nanana tuukwe'e mu-witu. 
\c 9  
\p  
\v 1 Ka mu tutuha manedu numu Jerusalem-witu mu tummatzikwuna, nu gi oetu mu nenoyukwena mu-matoo tubo'o.  
\v 2 Nu mooasoo mu sopedakwatoo ka mu tumasumudookwuse, nu ka mooasoo mu tunaka'oedyukudu tuukwese. Ka teepu Macedonia mee naneadu-kwitu, mooe'ugasoo manakwanasoo mu mu tutuha manedu tunaka'oedyukudu tumasumudookukwu mee unakwe. Nu ka mu Macedonia-witu tunaka'oedyukudu meeoo tuukwena, umu punno'o, ka mu tutuha manedu tunaka'oedyukudu tummatzikwu.  
\v 3 Nu umuoo nanana netutzea umu sakwa mooe tumasumudoo. Nu ka mu numu ooka mooe sopedakwatoona petzabena ka kaaheno mu-kwitu e wahana. Nu mooasoo mu namamakwupunnena mumme e waha-kwa'nesoo petzape.  
\v 4 Nu gi mu-baa meno'o e petugana petzape ka mu Macedonia-witu tunaka'oedyukudu nu-noko, ka mu tumasumudoona gisoo mu mamakwu. Nu nuusoo namanasookwikwu ka meeoo tuukwese nu mu sopedakwatoo mu besa tumatugudu mee nu mu wahase. Mu sumuna punno'o nasookwikwu ka gisoo namamakwupunnena.  
\v 5 Nu mu naana mooe tayakwu nakobenasoo mu sakwa namabetzapepunne ka mu tumasumudoona mooe mamakwupunne, o'no nu ka mu-baa petugase mu saa'a mu tzakeadooa. Mu yise besa sokwamakwu, ka mu hanekuse. O'no gi nu mu nenoyukwedu-kwa'ne tabuakwu ka mu-baa e petugase. 
\p  
\v 6 Yoo manepunne. Tamme ka huutsekoo hemma pooe masuase, saa'a tamme huutsekoosoo yasakwu. Pana tamme ka ewow tubooe masuase, saa'a tamme ewow yasakwu. Ooosoo manepunne soo numu natugeana u ka nabagana huutsekoo tugease, ka saa'a soo Te Naa huutse'e-ma te sootuhikwu.  
\v 7 Pana tamme ka gi nabagase ka saa'a soo Te Naa besa te sootuhikwu. Mu sakwa no'yoona mu tusooyugwena nakabetsea soo Te Naa besa soonammena mu tugeana petzape, gi mu sukwe tugeana.  
\v 8 Soo Te Naa yise no'oko hemma-ma mu sootuhikwu, mu gi hemma soogwikwusoo, o'no mu ka mu tutuha manedu tummatzikwu.  
\v 9 Soo Te Naa unnepu meeoo nabotugu, 
\q1 “Soo Te Naa ka umu tutuha manedu sootuhikwu. Mu numu ooosapa besow oo neyugwekwu ka oo ooonnekoo soo Te Naa ooosapa tubetse besa'yoo.” 
\m  
\v 10 Soo Te Naa ka tu tupooe-ma te sootuhipunne no'okosoo hemma nadukadu gi te namatuukekute. Soo Te Naa nanabesasoo te sootuhikwu.  
\v 11-13 Mu tubetse besakoo nasootuhikwu ka gi nabagana, ka tutuha manedu tummatzise. Mu numu yise ka besa Te Naa sooyugwe, mu mane-koobatoo. Mu ka mu tunaka'oedyukuna tzapoonnekukwu, Te Pabe'e tamme tunetammakupu tumayohona ka besa mu numu matuguna.  
\v 14 Umu Jerusalem-witu numu tunaka'oedyukudu mu nemayuna yise mu nanesootuhikute ka besa mu tumasumudookwuse.  
\v 15 Numme ka Te Naa besa sooyugwe, ka Te Naa numme sootuha'e ka besa ooosapa numme oo tubetse sootuhise gi numu tunenagapu. 
\c 10  
\p  
\v 1-2 Nu ka Te Naa besa podo mu meadabekwuna unu petzape. Ka oo mu manakwe, o'no yise nu gi mu nesagwikute ka mu-baa petugase. O'no nu besa mu matugukwu ka Te Pabe'e-wa'nesoo. Mu meeoo, “Soo Paul besa te matugu ka tamme-baa'yoona, pana ka tu tubokwi unu te nesagwikute ka tamme-kwinga'yoona.” Nu punno'o mu-matu nesagwikukwu ka mu-baa petugase mu ka meeoo unnena, “Numme ka numme tu tunedyooena nummesoo gi mayohopana,” mee mu unakwe.  
\v 3 Numme ka teepu-kooba'yoona gi nummesoo ka sutakoo takone-wa'ne'yoo.  
\v 4 Numme gi pooha-ga'yoo, soo Te Naa puusoo unu pooha-ga'yoo unu natzooena. Te Naa pooha-ma numme ka sutakoo matzooekute.  
\v 5 Umu numme netoomoo'oodu gi ha'yoosoo unne-wa'ni, numme ka umu-no yadooana. Numme mu tzapoonnekute umu numu nemooagadu. Numme ka Te Naa pooha-ma mu suda unnedu nematzooekuse, umu Te Pabe'e nakabetseakwu.  
\v 6 Mu ka Te Pabe'e nakabetseana mee ne netamma, o'no mu Te Naa po ooowemota meadu makodyukukwu. 
\p  
\v 7 Mu tubetse tunaka'oedyukudu paba nane'yugwe. Mu ne sopedakwatoo numme unu tunaka'oedyukute ka Te Pabe'e-wi. Numme mooe'ugasoo ka Te Pabe'e-witu mu tuukwena soo Te Pabe'e tu pooha-matu-ma e sootuhise nu mu tunedyooe, nu yise gi sukwe nana'unakwe. Soo Te Pabe'e meeoo e netammana nu mu tunedyooena mu netummatza'e.  
\v 8 Nu gi oo nasookwa'e ekow mumme e tuukwena.  
\v 9 Pana nu gi e tubo-wi mumme e nesuana petzape.  
\v 10 Mu-nagatu meeoo e netamma, “Oosoo Paul ka tubona, oo unnena unu natzoo'e, pana ka numme-baa'yoona oo unnena gi hee.”  
\v 11 Pana gi! Mu ka sutakoo gi ma'wuna, nu ka mu-baa'yoona nu mu ohobu nematugukwu ka e tubo-kwa'nesoo. 
\p  
\v 12-13 Susumudu nanesootuhibu numu tunedyooedu mee naneyugwedu mooasoo mu-baa petugapu, mu nemooagadu meeoo mu netamma, “Numme ka Paul ooonakwa besa'yoo. Numme tubetse besa Te Pabe'e yadooawabena.” Tooe umu, “Numme unu sokwamadu,” mee mu nana'unnepana, mu gi unu sokwama. Gi too ka Te Naa-wa'ne'yoosoo tusooyugwedu. Umuoo gi ka Te Naa yadooawabena, gi mu-matoo natayadu. Umu numu sukwe nemooagamodu. Numme Timothy-no gi umu-wa'ne'yoo.  
\v 14 Numme ka Te Pabe'e-witu mu mooe tuukwe'e, ka Te Naa besa pooha-toohakwi. Ooosapa numme nanesootuhibu numu tunedyooemo, yow numme mooe'ugasoo ka Te Pabe'e-witu numu tunedyooekwudu.  
\v 15 Numme mu oedyukuna mu unusoo tunaka'oedyukukwu tubetse besakoo mu nakasopedakwatoo-kwitoo tooe. O'no yise numme mu numu mu-kwingadutusoo tuukwemokwu ka Te Pabe'e-witu.  
\v 16 Numme numu tunedyookwu ka gisoo Te Pabe'e-witu nakadu, gi ka kumma'akoosoo numu manena-ma nana'unnena.  
\v 17-18 Soo Te Pabe'e ka tamme-ma nana'unnese oosoo yisetu, pana tamme ka tammesoo nana'unnesoo, oosoo gi hee. Tamme sakwa Te Pabe'e-matoo suu'mu nanetzakwiya'e. 
\c 11  
\p  
\v 1 Mu sakwa e nakapunne gi haa'nokosoo nusoo-nawitu mu tuukwe.  
\v 2 Nu ka Te Pabe'e-witu mu tuukwese, nu yise ka mu besa'yookwuna petzape mu ka oo-matoo meakwuse, soo Te Naa punno'o. Mu sakwa ooosapa gi tootsaba-gana ka Te Naa-baa petuga.  
\v 3 Ka nagutza mooe'ugasoo soo Suta'yoo togogwa ka mooe namadabuepu mogo'ne, Eve mee naneadu, nemooagapu. Soo Suta'yoo sumuna ka Te Naa besa po oe'moota mu yugwe.  
\v 4-15 Mu ooosapa ka mumme nemooagadu besa nakabetsea umu kumma'akoosoo Te Pabe'e-witu te tuukwekwu, kumma'akoosoo poohabe, tooetoo kumma'akoosoo na'unnedu ka Te Naa-ma'yoo kemmadu mee unnena. Umuoo numu mee unnena, “Numme yow ka Te Naa tubetse nanayadooawabe,” pana umuoo gi. Umu numu nemooaga, sukweapu Te Naa yadooawabe mee naneyugwena. Oosoo Suta'yoo numu nemooagadu mee naneadu punno'o mee nane'yugwe, Te Naa tummatzidu mu toha kakasa-ga'yoo mee'e, ooonne'yooona umu numu Sutakoo nakabetseadu. Umu numme-wa'nesoo, manakwe mee nane'yugwe. Pana gi toge manakwe, mu tunemooagana umu-matoosoo kodyukwu. Gi saa'a umu-ma nakatzabepana. Nu punno'o besa'yoo gi umuoo numu-wa'ne. Nu sumuna gi besa hemma nemadabuewunudu, pana nu oo sopedakwadoo ka pukwitu e nehanena. Numme mooasoo ekow mu tzapoonnekute. Mu meeoo, nu Paul ka sumuna ma'emukwa. Nu ka gi mu tunekwina ka mu nanesootuhi tunedyooena. Susumudu mu-matoo e nesootzemana mee unakwe, “Soo Paul tookwa gi ka Te Naa Besa Pooha-toohakwi te tunedyooe, ooonne'yoona oosoo gi te tunekwa'e tooe ka nanesootuhibu te tunedyooepana.” Oosoo togesapa nu gi hemma nuusoo hee-ga'yoo, nu ka nuusoo nakoobatoo manena. Nu ka mu kukumma'akoosoo tunaka'oedyukudu hemma natuungu, nu ka gi mumme nuka tummatzikwuna petzabena. O'no sakwa nu mu netummatzi gi suda mu nesokwama. Mu tunaka'oedyukudu ka teepu Macedonia-wi'yoona tu tumasumudoopu nu-baa hanepetu. Gi haga mumme teepu Achaia mee naneadu-koobatu mee unne-wa'ne'yoo nu hemma mu-makoo hane. Mu sumuna meeoo sokwama, “Soo Paul gi te petzabedu-kwa'ne, oosoo puu gi te tunekwa'e.” Pana gi! Nu unu mu soobedya. Te Naa e sopedakwadoo nu mu soobedya. Nu ooosapa mu tuukwenokwu, nu kaaheno manenokwu nu ka mu sootzapoonnekuna umu suta'yoo yadooawabe gi nu-kwa'ne'yoo. Umu puu ooosapa hemma mu-makoo natuunguyakwe, pana nu gi hemma mu natuungudu. 
\p  
\v 16 Mu sakwa gi meeoo e netammapana, “Soo Paul gi soonamme,” pana mu sakwa e nakapunne, o'no nu mu tuukwekwu, nu besa'yoo gi ka mu susumudu-kwa'ne'yoosoo.  
\v 17 Nu tookwa ne'emukwa ka nana'unnena soo Te Pabe'e Pooha puu gi meeoo na'unakwe.  
\v 18 Pana yise umu Suta'yoo nayadooawabe puu nana'unakwe numu-wa'nesoo, nu sakwa nuusoo nawitu gi haa'noto wahahoo.  
\v 19 Mu ooosapa mumme nemooagadu nakabetse'a mu ka unu sokwama mee nanatukwena.  
\v 20 Tooe umu suda mu matuguse sapa, umu mu nemooagana, gi mu heesoobedya, pana mu tooesoo mu nakabetsea.  
\v 21 Mu sumuna meeoo sokwama numme sakwa umu-wa'nesoo nidyapu. Pana gi! Nu gi nidyupu. Nu umu mu nemooagadu ooonakwa besa'yoo.  
\v 22 Umu naana'unnena, “Numme tubetse Jew numu Abraham-ma'yoona suaketu.” Nu punno'o Jew numu, umu-wa'nesoo. Nu punno'o togesapa Abraham-ma'yoona suaketu.  
\v 23 Umu meeoo naneyugwe, “Numme ka Te Pabe'e besa yadooawabe.” Nu punno'o yadooawabe ooonakwasoo besa'yoo. (Nu tookwa gi besa tusooyukwe ka meeoo unnena.) Nu umuoo ooonakwasoo nanesootuhibu numu tunedyooe. Nu ewasoo nakwutumapu unu nuupageta, ewasoo natsasoopedya, ya'e sakwa mee nasoobedyana ka Te Pabe'e-koobatoo.  
\v 24 Manege tooe mu Jew numu tubetse unutse'e tooe e wupageta.  
\v 25 Pahe tooe mu Roman numu punno'o hooope-ma e moomooedyakwe, sumu tupe-ma e tatapagetu. Pahe tooe soo e sake patatzopapunne, nu yise sumu tabeno, sumu togano, ka baa-kooba patadyotsenummeyakwe.  
\v 26 Nu ooosapa manatooe nummenummedu. Nu sakwa sumuna batadya'e, mu tuduhadu sumuna e wutzagakwu. Umu nugasoo nanumu mu Jew numu sakwa sumuna e batsapu. Mu gi Jew numu punno'o. Tooe hano'yoona tooe uga sumuna nu nabatsapu mana tubewabe-kwitoo, tooetoo mana baa-koobatoo tuwazoo ka Te Pabe'e-koobatoo. Umu tunaka'oedyukudu mee naneyugwedu punno'o e woho'ne.  
\v 27 Nu ewasoo gi uwedu ka ewa hemma howyugweduna. Nu tsuayaena unu budya'e ka ewasoo gi tukapu-gana. Ewasoo nu too'e sudya'eyakwe ka gi ewow naga'apu-gana.  
\v 28 Pana nu yise no'oko mu tunaka'oedyukudu manatu tooe mooe soohaneyakwe.  
\v 29 Nu umu gisoo unu tunaka'oedyukudu-kwitu soohane. Umu tuma'emukwadu-kwitu tuwazoo nu soohane. 
\p  
\v 30 Ka nana'unnena nu sakwa nana'unne ka gi natzooena.  
\v 31 Soo Te Naa oo sopedakwatoo ka gi e esaya'edu. Oosoo ka Te Pabe'e Naa, tamme sakwa ooosapa meeoo unneyi, “Te Naa tubetse besa'yoo.”  
\v 32 Nu ka Damascus-wi'yoona soo numu\f + \fr 11:32 \ft Ookow teepu-koobatu soo numu-kooba katudu Aretus mee naneadu, oo netutzease.\f* moohedu ka tupe koodea natzakwonakwi umu e hooawi tuungu.  
\v 33 Pana soo Te Naa e magwetzoi, nu ka tupe koodea-wi'yoona kawona-kwikoo natzakweku, o'no namatzatzeboa. 
\c 12  
\p  
\v 1 Oosoo gi hemma tummatza'e soo numu nana'unnena, pana nu mu tuukwenokwu e tuusobedya-witu, e nosepu-witu ka Te Pabe'e-makoo.  
\v 2 Ewasoo tomogapu e nosepu nu toogoopatoo nabika Te Naa-matoo.  
\v 3 Sumunaga e moogooa suu'mu mea, howga nagutza e tookoo punno'o, nu gi oo sopedakwatoo, Te Naa suu'mu.  
\v 4 Onona nu nanabesow hemma poonne gi hownnekoo oo waha-wa'ne'yoo ka Te Naa meeoo nuka netamma.  
\v 5 Nu ewa hemma mesoo wahapana, nu sakwa gi oo-ma nana'unnepana. Nu sakwa ka nugasoo gi natzooena waha.  
\v 6 Tooe nu nuusoo nawitu mu tuukwese, nu gi mu nemooaga, nu ka kaaheno nawitu wahana. Nu gi hemma e nose-witu mu tuukwe, nu ka gisoo nana'unnena. 
\p  
\v 7 Nu hemma nagea nuka matzamakwudu tonobe numu tookoo wuma-kwa'ne. Soo Suta'yoo oo e matabue. O'no nu hee mee nasooyugwe, tooe nu besa nosepu-gase sapa.  
\v 8 Pahe tooe nu ka Te Pabe'e-matoo nanesootuhiyakwe oo too'e nematzagakwunina.  
\v 9 Pana soo Te Pabe'e meeoo e netammayakwe, “U ka tu'oebuna nasootuhipu, o'no u gi numu ooonakwa besa nasooyugwedu.” Nu oo besa'yookute ka nuka u tuoeba-makapu, o'no nu gi paba nasooyugwe. Nu sakwa unusoo nana'unne ka gi e natzooe-ma, o'no soo Te Naa pooha unusoo nu-naga'yookwu.  
\v 10 Ooonne'yoona nu besa soonamme, tooe mu numu e tumoo'oopana. Nu besa soonamme, tooe ka mu numu nuka nesootzemapana, nu ka nuusoo sopedakwadoo o soo Te Naa ka Te Pabe'e-no ooosapa nu-no'yookwu gi e matusookwuna'e. 
\p  
\v 11 Uune! Nasootzamedu-wa'ne, nu tabu'a ka nawitu wahana. Mu sakwa mu numu tuukwe nu togesapa Te Naa nayadooawabe.  
\v 12 Nu mu tzapoonnekute nu togesapa Te Naa nayadooawabe, nu ka nanasookwugi tumadise, ka Te Naa Besa Pooha-toohakwi. Tooe hee suta'yoo nu-tamme kemmapu nu ooosapa gi nanasookwugi.  
\v 13 Mu punno'o nasootuhi ka mu susumudu tunaka'oedyukudu-kwa'ne besa nasootuhi pana mumme nu gi oe tunnekwa'e. Ooonne'yoopana mu ka sumuna ne nesagwa'ekute ka oo ne manakwe, mu suda ne matuku. 
\p  
\v 14 Pudusoo nu mu-baa petugakwu. Numme mooasoo waha mu-baa nobengeyakwe, e-no yise pahe manekwu ka mu-baa ne nobengekwuna. Pana numme gi mu tunnekwa'e. Numme ka Te Naa besa podo mu meakwuna suu'mu soogwa'epunne. Mu dooake puu gi ka tu naanapua'amu tummatzi pana mu naanapua'amu tu dooamu ooosapa tummatzi. Mu puu nuga dooamu-wa'nesoo nuumma.  
\v 15 Nu besa soonammena tooe hownnekoo tooe mu tummatzino'o, o'no mu namagwetzoikwu. Meeoo nuumma, nu nana'unusoo mu soobedyakena pana mu gi e petsabedu-kwa'ne manakwe. Mu sakwa unusoo e soobedyana besa.  
\v 16 Mu meeoo e sooyugwe, “Too'e soo Paul gi ne natumanakakuna natuungupana oosoo ne watze wumooaga.” Pana gi!  
\v 17 Mu ne tutayayina punno'o gi ne natumanakaku tuungu.  
\v 18 Soo Titus ka sumuoo tunaka'oedyukudu puno'yoodu-no puu gi ne natumunagaku tuungu. Umu nu-kwa'nesoo gi hemma natuungu. 
\p  
\v 19 Nu gi mu-kobena'yoona numme-koobatoosoo yadooana meeoo unakwe. Numme meeoo mu tuukwe'e soo Te Naa ka oo sopedakwatoona numme kaaheno'yoo. Ka Te Pabe'e pooha-toohakwi numme meeoo mu tuukwe. Numme mu tummatzina meeoo unakwe, o'no yise mu nanatummatzina ka Te Naa besa podo ooosapa meakwu.  
\v 20 Ka mu-baa e petugase mu sumuna gisoo besa manepunnekwu. Mu sumuna nanano togesoo nanaha'a, nanakwohonena, nanasutakuna, mu suu'mu mee nasooyugwena, nananewohonena, nananesootzemana, sumuna gi nanano'yoona.  
\v 21 Sumuna mu-matu togesoo gisoo nanekwaha ka nanasuda manekese sapa. Nu gi oo mu manekwuna petzape. Nu sumuna suda mu-ma nuummakwu ka mu ooonnekoo. 
\c 13  
\p  
\v 1-2 Nu saa'a mu tunetammakudooa. Mooasoo nu mu tuukwepu ka nakwi mu-baa'yoona, mu sakwa yise gi suda manepana. Ka penakwa mu-baa petugase, nu mu nemadabuekwu a nabotugu-kwa'nesoo, “Ka waahoo numu suda tumatuguna poonnedusoo nawa'nesoo mu unnesesoo nu mu nemadabuekwu,” mee nu mu too'e tuukwe.  
\v 3 Meno'o yise nu ookowsoo mu tuukwekwusoo, nu mu-naga-kwitu nesagwikukwu mu tuma'emukwadu, o'no mu e sopedakwadoo nu ka Te Pabe'e Pooha-toohakwi yadooana mee unakwe. Soo Te Pabe'e unu pooha-ga'yoo gi namatzooeku-wa'ne'yoo.  
\v 4 Oosoo gi natzooedu-kwa'ne nanasoobedya nabatsase, pana soo Te Naa Pooha yise ka oo ya'ese oo mayodake. Numme punno'o gi how mane-wa'ne tabu'a, oo-wa'nesoo. Numme ka mu-baa petugase, numme ka Te Naa pooha-toohakwi ka Te Pabe'e-wa'nesoo, ka Te Naa-tamme mu neyugwekwu. 
\p  
\v 5 Mu nuga manena nesootzemadyakwe, mu sakwa mummesoo manena soomayumo. How'oo haa'a mu togesapa Te Pabe'e naka'oedyukudu? Mu sakwa muusoo ka Te Pabe'e-wi tunaka'oedyukudu sopedakwatoo, sumuna too mu gi.  
\v 6 Numme ka Te Pabe'e-witu mu tuukwepu ooonne'yoona mu ne sopedakwadoo petugakwu ka Te Pabe'e tubetse nayadooawabena.  
\v 7 Numme ka Te Naa-matoo mu nanesootuhiku mu gi suda tumatugupana, numme ka besa mu manekwuna petzape tooe hayoo mumme mu netamma sapa.  
\v 8 Numme ka Te Naa besa podo mu meanona petzape.  
\v 9 O'no numme besa sokwamakwu ka besa mu tumatuguna, besa Te Naa mu oedyukute. Numme ka Te Naa besa podo mu meakwunasoo petzape tooe mu gi maawa'ne'yoo mee numme mu soobedya sapa. Numme mu nanesootuhikute mu sakwa besasoo.  
\v 10 Nu meno'o mu-matoo tubo'o, o'no nu saa'a ka mu-baa petugase nu gi unu mu nesagwikukwu. Soo Te Naa Tu Pooha-matu-ma e sootuhi mumme e tummatzi tuunguna. 
\p  
\v 11 E nanumu, mu sakwa besa sokwamana, mu sakwa e nakabetsease ka Te Naa besa po-witoosoo kodyu. Mu sakwa mu sokwamana sumusoo mayugwese, o'no soo Te Naa mu-no'yookwu. Soo Te Naa ka te matabuepuna, ooonne'yoona te soobedya.  
\v 12 Mu ka nanapua'amudoosesoo, o'no mu nanano'yookwu. 
\p  
\v 13 No'yoona mu yaatuoo tunaka'oedyukudu ooosapa mu nemaya.  
\v 14 Numme meeoo mu nanesootuhikute soo Te Pabe'e Jesus mu sootuhina soo Te Naa besa nanasoobedya mu matabuena mu no'yoona ka Te Naa Besa Pooha-toohakwi sumusoo manepunne.