\id 2TI - Tenharim NT (Kagwahiva) -Brazil 1996 (DBL -2013) \h 2 Timóteo \toc1 Paulova'ea omombe'ua'ja Timóteova'ea pe \toc2 2 Timóteo \toc3 2Ti \mt1 PAULOVA'EA OMOMBE'UA'JA TIMÓTEOVA'EA PE \mt2 Segunda Carta de Paulo a Timóteo \c 1 \p \v 1 Jihi ko Pauloramo Cristo Jesus'ga moirũharamo. Aporavyky ji Tupana'ga pe Cristo Jesus'ga mombe'gwovo. A'ereki Tupana'ga e'i ji ve: “Eko ti Cristo Jesus'ga moirũharamo. Ere ti g̃a pe: ‘Pejiko ti Cristo Jesus'ga rehe imomboruka ga pe pejikote'varuhua pejihugwi pejikovo gareheva'ero. A'ero po ti Tupana'ga pe mongoi ojipyri avuirama nehẽ.’ A'ea ti ere g̃a pe,” ei Tupana'ga ji ve kako. \v 2 Timóteo, kiro ji ikwatijarukari nde ve imondouka. Nde ko nhiremiarõa jira'yra'java'ea. \p Kiro ji ei: Nhanderuvete'ga Tupana'ga ti tomombyry nde ve Cristo Jesus'ga pavẽi nhandepojykaharete'ga pavẽi. Tandeporogwety ti g̃a. Tonog̃atu ti g̃a ndepy'a, a'e ji. \s1 Horyory Paulova'ea Tupana'ga rehe \p \v 3 Nane'ymi ji nhi'ig̃i Tupana'ga pe nde mombe'gwombe'gwovo ypytunimo arimo jitekovo. Ga pe ji ei: \p —Ndepyry hete nde Timóteo'ga mbojikoheteuka Jesus Cristo'ga rehe, a'e ji ga pe. \p Nhiremboypya ja ji aporavyky Tupana'ga pe jipi ikwahava jireaporog̃itapyryva. \p \v 4 Ji horame nde hugwi nde erejehe'o ji arõheteavo ikwehe'i. A'ea ji namoka'nhymi jitekovo. Orohepiaga'u hete ji. Nde repiaga'javame po ti ji roryroryvamo nehẽ. \p \v 5 Nde ko nane'ymi nde rekoi ejikoga Tupana'ga rehe. A'ea ji akwahava'ja jijapyakavo nahã ko Timóteo'ga rekoi ikwehe'i javo. Ndejaryjahẽa jikohetei Tupana'ga rehe Lóidehẽa. Neyhẽa Eunicehẽa jikohetei jitehe Tupana'ga rehe no. Aerẽ g̃a javijitehe nde jikohetei Tupana'ga rehe no. Ag̃wamo ndehe ko nane'ymi erejiko ga rehe no, a'e ji. \s1 Terekyhyji ti Jesus'ga mombe'gwovo \p \v 6 Akwaha ji ndejikoga Tupana'ga rehe. Nurã ji ei ikwahavukara'java nde ve: Ejirokwa hete ti eporavykyavo ga pe jipi. A'ereki ji pokogame neakag̃a rehe nhinhi'ig̃a Tupana'ga pe Tupana'ga ra'uva nde mbokarakatu eporavyky ti ji ve javo. \v 7 A'ereki Tupana'ga imondorame nhande pyri gara'uva ndopojihuvukari nhande ve. Gara'uva nhande mbopopoaka. Gara'uva nhande monhoarõ hete nhande mbohoryoryva ojipe'g̃a ndehe. Gara'uva nhande monhimbovyvy nhande mongokatuavo. \p \v 8 Nurã ti terekyhyji a'ero Cristo Jesus'ga mombe'gwovo nhandepojykaharete'ga mombe'gwovo ipojihuve'yma. Terei ti: “Namombe'ui ti ji ga ga'arõe'ỹve'g̃a nde'yjuhuro g̃waramo.” A'ea rũi ti ere, a'e ji. \p Amombe'u ji Cristo Jesus'ga ojipe'g̃a pe novĩa. Emo g̃a ndopotari ji ga mombe'urame. Nurã g̃a ji mongiukari cadeia pype. Timóteo, terekyhyji ti ji rehe ji pojihuve'yma a'ero cadeia pype ji rename. Terei ti: “Ji ndakwahavi Paulo'ga. Ga ndokoi nhiirũa.” A'ea rũi ti ere. \p Tupana'ga popoakarimo ti emombe'u nhandepojykaharete'ga Cristo Jesus'ga ojipe'g̃ape'g̃a pe ji javijitehe. Po ti g̃a imondoi hahyva'ea nde ve nde ga mombe'urame, a'ero po ti Tupana'ga nde monhimomiranami hahyva'ea pe nde mbopopoaka nehẽ. \p \v 9 Gaha omomboruka nhanderekote'varuhua nhande hugwi nahã nhande pokoga. Ga nhande mo'emo'ẽ toko ti g̃a jireheva'ero javo. Nahã ga imombyryvi nhande ve. Nhanderekokatua rehe rũi ga imombyryvi. G̃wemimbotarimova'ea rehe jate ga imombyryvi ji g̃a poko pota javo. A'ereki ymyahũ yvya apoa renonde ga e'i ojiyvyteri pe: “Aerẽ po ti ji imombyryvi g̃a pe nehẽ,” ei ga hako. \p \v 10 Ag̃wamo reki garemimombyryva jukwaha nhande ve Cristo Jesus'ga ruro g̃waramo nhande koty nhanembopiro'yhara'ga. A'ereki Cristo Jesus'ga omano nhanderekote'varuhua momboa imombiga nhanemanoa popoakara. A'ereki nhande tikwaha nhanembogweravag̃wama. A'ea Jesus'ga okwahavuka imombe'gwovo pyryva'ea nhande ve. Ga e'i: “Pejiko ti ji rehe. A'ero ti pe hoi yvagi pe pejikovo avuirama Tupana'ga pyri – perope pe napemanoa'javi,” ei ga. \p \v 11 Pyryva'ea Tupana'ga omombe'uuka ji ve. Ga e'i: “Eko ti Cristo Jesus'ga moirũharamo egwovo ga mombe'gwombe'gwovo g̃a pe. Embo'e katu katu ti g̃a nhinhi'ig̃a rehe,” ei ga ji ve. \p \v 12 Amombe'u ji g̃a pe a'ero ga nhi'ĩpo'ruavo. Nurã g̃a ji mongi cadeia pype teremombe'ua'javi ore ve javo. Hahy hete ji ve a'ero. Emo ji jipoyja hete reki kiro hahyrame ji ve. Akwaha hete ji ga – kiroki ga rehe ji ajiko. Nurã – kiroki a'ea ji akwava'ẽ ga pe ereko katu ji ve javo – a'ea ti ga herekokatupavi okovo Cristo Jesus'ga mbuhua nhande koty. A'ero ti Cristo Jesus'ga rura'javi yvya koty nhande koty nehẽ. \p \v 13 Embopogwe ti nhiremimombe'ukatua a'itituhẽva'ea ojipe'g̃a mbo'ekatuavo hehe. Nane'ymi ti ejiko hete ga rehe ga arõheteavo ojipe'g̃a arõheteavo no. Nahã nde rekoi ejikoty'aro g̃waramo Cristo Jesus'ga pavẽi. \v 14 Tupana'ga gwerekouka pyryva'ea a'itituhẽva'ea nde ve imombe'uuka onhi'ig̃a. Enhimoirũuka ti gara'uva pe nhandepojykaharava'ea pe. A'ero po ti nde neremoka'nhymi pyryva'ea ganhi'ig̃a g̃a mbo'ekatuavo hehe nehẽ. \s1 Paulova'ea onhimombe'u \p \v 15 Nde erekwahavipe Ásiapeve'g̃a gwyripeve'g̃a pohipava ji hugwi. G̃apyteripeve'g̃a, Figelo'ga Hermógenes'ga pavẽi, g̃a pohiri ji hugwi. \p \v 16 Onesíforo'ga jate ko g̃a ja rũi reki. Toporogwety ti nhandepojykaharete'ga Onesíforo'ga garongapypeve'g̃a no, a'e ji. A'ereki Onesíforo'ga uhuuhu ji pyri ji mbohoryoryva. Ipoyja hete ga ji rehe ji rename cadeia pype. \v 17 A'ereki avo cidade de Roma pe uhurame ga ji reka hete ji repiaga cadeia pype. \v 18 Aerẽ Cristo Jesus'ga rura'javi yvya koty nehẽ. Toporogwety ti nhandepojykaharete'ga Onesíforo'ga a'ea rupi, a'e ji. Ji ruvame cidade de Éfeso pe Onesíforo'ga ji pokopokogi no ikwehe. Nde erekwaha hete garembipokogagwera. \c 2 \s1 Tapepojihuvi ti pejikovo soldados'g̃a ja \p \v 1 Timóteo, jira'yra'java'ero ereko. Nhande jikoty'aro g̃waramo Cristo Jesus'ga pavẽi ga imombyryvi nhande ve. Na ga nde mbopopoakari a'ero onhimimombyryvimo. \v 2 Embo'e ti nhiremimbo'ea rehe – kiroki a'ea nde erehendu he'yive'g̃a pavẽi. Embo'e katu ti Jesus'gareheve'g̃a – kiroki g̃a ahe mbojiko ojihe. A'ero po ti g̃a ikwahavi ojipe'g̃a mbo'eavo Jesus Cristo'ga mombe'ua rehe nehẽ. \p \v 3 Enhimomirana ti hahya pe soldados'g̃a ja. A'ereki g̃a onhimomirana hahya pe otavukarame tinhi'ĩpo'ru ti nhanderuvihava'ga javo. Ndehe na jitehe enhimomirana ojipe'g̃a imbuhurame hahya nde ve nde Jesus Cristo'ga mombe'urame g̃a pe. \p \v 4 Soldado'ga oporavyky gwuvihavete'ga pe jate tanhi'ĩpo'ru ti ji ga javo. A'ereki ga ga mbohory pota – kiroki ga ga mboporavyky ojive. Ojipea rũi gaporavykyhava soldado'ga rekoro g̃waramo. Na jitehe ti eporavyky Tupana'ga pe jate ojipe'g̃a mbo'eavo Jesus Cristo'ga rehe jate tanhi'ĩpo'ru pa ti ji Tupana'ga mbohoryva javo. \p \v 5 Kiroki ga onha pota ojipe'g̃a pavẽi – ga e'i: “Tavahemypy te ipyhyga pyryva'ea jijive.” Onha po ga ahemonhanukahara'ga nhi'ig̃a rendukatuavo hamo. Po ga nohendukatui ganhi'ig̃a, a'ero ga nombuhurukari ojive pyryva'ea. Na jitehe Tupana'ga nhi'ig̃a rendukatue'ymame po ti nde nerembuhurukari pyryva'ea ejive nehẽ no. \p \v 6 Ga ypy po o'u katu kopeva'ea g̃wemitymipyra hamo – kiroki ga oporavyky hete japovo kohoa ityma. Nde poravykyheterame Tupana'ga pe Jesus Cristo'ga mombe'gwovo po ti ga imbuhurukari nde ve pyryva'ea nehẽ. \p \v 7 Ejapyaka hete ti nhirembikwatijara rehe. A'ero po ti nhandepojykaharete'ga Cristo Jesus'ga ikwahavukapavi nde ve nehẽ a'ea pe Paulo'ga ei javo. \p \v 8 Ejapyaka katu ti Jesus Cristo'ga rehe Daviva'ea rakykwepohara'ga rehe. Ekwahava'ja ga jipi Tupana'ga ombogwerava'ja ga gamanoa hugwi javo. A'ea ko pyryva'ea nhiremimbo'ea. \p \v 9 Ji pyryva'ea mombe'uro g̃waramo Jesus'gareheve'g̃arũive'g̃a imbuhuri hahyva'ea ji ve jipi. G̃a ji mongi cadeia pype vehevi ji mohina itanhuramuhũa pyvõ nde ereko te'varuhu hete javo ji ve novĩa. Tegwete nhihema jugwi a'ero. Nurã ji ndahoa'javi kiro Jesus Cristo'ga mombe'gwovo Tupana'ga nhi'ig̃a mombe'gwovo. Emo tegwete imombihava gamombe'ua. A'ereki jara'g̃a ohooho Jesus'ga mombe'gwovo. \v 10 Anhimomirana ji hahyparavuhua pe Tupana'ga remimo'ẽhara'g̃a ndepyga tomomboruka ti g̃a okote'varuhua Cristo Jesus'ga pe nehẽ no. Aerẽ po ti g̃a ndekoi avuirama garendy'jakatua pyri yvagi pe nehẽ. \p \v 11 A'itituhẽva'ea ji ei nde ve kiro ikwahavukara'java. Ji a'e: \q1 “Po Jesus Cristo'ga manoro g̃waramo nhande pohiri nhandereaporog̃itate'varuhua hugwi, \q2 a'ero po ti nhande rekoi avuirama ga pyri nehẽ. \q1 \v 12 Po nane'ymi nhande nhimomiranami hahyva'ea pe nhande ga mombe'urame, \q2 a'ero po ti ga nhande mongoi g̃anduvihavamo onhipavẽi nehẽ. \q1 Po ti nhande ei nehẽ Jesus'ga ndokoi jipojykaharetero javo, \q2 a'ero po ti ga ei nhande ve no ndapekoi tuhẽ pe jireheva'ero javo nehẽ. \q1 \v 13 Po nhande ipiriani nhande'eagwera opohia ganhi'ig̃a hugwi ga mbojikoga'jave'yma nhande rehe novĩa. \q2 Emo ga nopiriani o'eagwera ahe mbojikoga tuhẽ ojihe. A'ereki tegwete ga'eagwera piriana.” \m A'ea ji ei a'itituhẽva'ea mombe'gwovo. \s1 Nahã ti peporavyky Jesus'ga pe \p \v 14 Nhiremimombe'ua ti emombe'u pa Jesus'gareheve'g̃a pe tokwaha katu ti g̃a javo. Ere ti g̃a pe: “Tepenhi'ig̃ayvari ti penhinhi'ig̃a rehe a'ea pe rũi ji ei javo tehe. A'ereki pe ndapepokogi ojipe'g̃a penhi'ig̃ayvarame. A'ereki pe penhenduhara'g̃a mbotegwete reki penhi'ig̃ayvarame. A'ea ji erame pe me Tupana'ga nhinhi'ig̃a renduvi. Pehendu katu ti a'ero.” A'ea ti ere g̃a pe. \p \v 15 Ejirokwa hete ti eporavykya rehe g̃a mbo'ekatuavo Tupana'ga nhi'ig̃a rehe a'itituhẽva'ea rehe. A'ero hepiagame po ti Tupana'ga ei nde ve nehẽ: “Ndepyry hete nde g̃a mbo'ekatuavo,” e po ti ga nde ve nehẽ. Ekwaha hete ti ganhi'ig̃a a'ea rupi katu g̃a mbo'ekatuavo. A'ero po ti nde poyjahetero eporavykya rehe nehẽ. \p \v 16 Terembopogwei ti ojipe'g̃a nhi'ĩtehea Tupana'ga remiarõe'ỹva'ea. A'ereki g̃anhi'ig̃a renduva g̃waramo igwaigwavete ahe nombopogwei Tupana'ga. \v 17 A'ereki g̃anhi'ĩtehea jauranuhũa ja. Jauranuhũa ahe rerekorame onhimoanha ahera'oa imbote'varuhuavo. A'ea ja nanongara'g̃a omonhimoanha onhi'ĩtehea ojipe'g̃a mbote'varuhuavo. Himeneu'ga ko na Fileto'ga pavẽi. \v 18 Okoa'jave'yma Tupana'ga nhi'ig̃a rehe, a'eaatyviva'ea g̃a ei memei o'mbero: “Tupana'ga ombogweravipe Jesus'gareheve'g̃a. Nombogwerava'javi po ti ga ahe nehẽ.” A'ea g̃a ei o'mbero Jesus'gareheve'g̃a pe. Nahã g̃a imbovambovatehei tuhẽ mo Jesus'gareheve'g̃a py'a a'ero. \p \v 19 Emo po ti ojipe'g̃a ndopohirag̃wami Tupana'ga hugwi okoheteavo g̃waramo ganhi'ig̃a rehe a'itituhẽva'ea rehe. Nombopogwei g̃a i'mbeve'g̃a nhi'ig̃a. A'ereki Tupana'ga ombojikoguka hete g̃a ojihe. G̃a pe ga ei jireheve'g̃a. Tupana'ga rembikwatijarukara e'i nahã: \q1 “Tupana'ga okwaha tuhẽ ojiheve'g̃a.” \m A'ea ikwatijaripyra i'ei. E'i no: \q1 “Topohi ti ga okote'varuhua hugwi \q2 – kiroki ga e'i: ‘Ji ko Tupana'gareheva'ea’,” e'i. \p \v 20 Ojo'java'ea po ti ji imombe'ui nde ve kiro. Imbateheteve'ga gwereko g̃wonga pe hyrua. He'yiva'ea ga herekoi ikatuva'ea ouro apopyra prata apopyra no. He'yiva'ea ga herekoi ikatue'ỹva'ea no yva apopyra tujuga apopyra no. Opo'ru ga ikatuva'ea hyrua herekovo ojipe'g̃a ndurame ga repiaga. Opo'ru ga ikatue'ỹva'ea hyrua herekovo imboapykavamo ytya mombohavamo. \p \v 21 Na jitehe po ti Tupana'ga nhande po'ru nhande pohirame nhanderekote'varuhua hugwi nhandekovo ikatuheteva'ero nehẽ. “G̃a pyry kiro nhiremimboporavykyukara pe ikatuparavuhuva'ea pe,” e po ti Tupana'ga nhandepojykaharete'ga. \p \v 22 Hepia'ngi ite'varuhua ipyahuve'g̃a pe jipi. Terenhimohepia'ngiukari jupe a'ero. Eko katu hete ti. Ejiko hete ti Cristo Jesus'ga rehe ga arõheteavo. Earõ hete ti ojipe'g̃a ekokatuavo g̃a pe g̃a ndayvare'yma. Nahã ti ejirokwa pyryve'g̃a pavẽi – kiroki g̃a onhi'ĩ Tupana'ga pe nhandepojykaharete'ga pe nhande poko ti javo ga pe. \p \v 23 Terekwavi ti ojogwayvave'g̃a koty – kiroki g̃a ndokwahavihu. A'ereki g̃anhi'ĩtehea renduvame ahe onhi'ig̃ayva pota g̃a. \p \v 24 Tupana'ga pe oporavykyrame g̃a mbo'eavo Tupana'gareheve'ga tonhi'ig̃ayvaryme g̃a. Tinhyrõ ti ga g̃a pe nhaporemo okokatuavo g̃a pe. Tombo'e kwaha ti ga Tupana'ga nhi'ig̃a rehe. Tonhimbaekwahivyme ti ga g̃a ndehe upa. \v 25 Tombo'e nhyrõ ti ga g̃a – kiroki g̃a nohendupotari garemimbo'ea Tupana'ga rehe. Nahã po ti ga tombo'e g̃a Tupana'ga po ti ombopohipotaruka g̃a pe g̃andekote'varuhua hugwi nehẽ javo. A'ero po ti g̃a heroviari a'itituhẽva'ea Cristo Jesus'ga mombe'ua nehẽ. \v 26 A'ero po ti g̃a apyakwapupugamo nehẽ. “Iii! Satanás'ga reki nhande moandyandyi nhande mongovo g̃wemimbotarimova'ea rupi!” e po ti g̃a nehẽ. A'ero po ti g̃a nhimbopiro'yi Satanás'ga hugwi okote'varuhua hugwi nehẽ no Tupana'ga nhi'ĩpo'ruavo nehẽ. \c 3 \s1 Aerẽva'ea Cristo'ga rura'javakotyva'ea \p \v 1 Tiruahũ hete ti mbapava koty Jesus Cristo'ga rura'java koty nehẽ. A'ea ti ekwaha, a'e ji. \v 2 Mbapava koty po ti yvyakotyve'g̃a ndekoi ojihe jate onhiarõheteavo nehẽ. Opota ranuhũ po ti g̃a itambere'ia nehẽ. Onhimbohete tehe po ti g̃a nehẽ jihi ojipe'g̃a hohe javo. Noarõi po ti g̃a ojipe'g̃a nehẽ jihi jate ko jipyry javo. Onhi'ĩ te'varuhu po ti g̃a Tupana'ga pe ojipe'g̃a pe nehẽ no. Nohendukatui po ti g̃a uva'g̃a nhi'ig̃a oy'g̃a nhi'ig̃a nehẽ no. Ndohoryvi po ti g̃a ahe rehe ahe imbuhurame g̃a pe nehẽ. Ndokopyryvi po ti g̃a Tupana'ga arõe'yma nehẽ. \p \v 3 Ndokokatui po ti g̃a ojipe'g̃a pe gwe'yja'g̃a pe vehevi nehẽ. Nonhimog̃itaukara'javi po ti g̃a ahe ve nehẽ. Ombotegwete po ti g̃a ojipe'g̃a nehẽ. Nonhimongokatui po ti g̃a onharũiveuhũro nehẽ. Onhimboahi po ti g̃a okote'varuhuavo ojipe'g̃a pe nehẽ. Noarõi po ti g̃a pyryve'g̃a nehẽ petiruahũ pe javo g̃a pe. Noarõi po ti g̃a pyryva'ea vehevi nehẽ a'ea tiruahũ javo jupe. \v 4 Okwava'ẽ po ti g̃a ojipe'g̃a hajiheve'g̃a po pe nehẽ tojigwarai ti g̃a g̃a ndehe javo. \p Ndojapyakakatui po ti g̃a onhimbaekwahiva ipotarahivuhuavo onhimimbotarimova'ea jate nehẽ. Onhi'ĩ tehe po ti g̃a nehẽ g̃a hohe pa ko ji huvihavamo javo. Onhimbohory pota hete po ti g̃a nehẽ. Emo po ti g̃a ndopotari Tupana'ga mbohoryva nehẽ. \v 5 O'mbero po ti g̃a ei nehẽ: “Orojiko ore Jesus Cristo'ga rehe,” e po ti g̃a nehẽ. Emo po ti g̃a nomomborukari ga pe okote'varuhua ojihugwi nehẽ. A'ero po ti g̃a nonhimongokatuukari reki Tupana'ga pe. Nahã po ti g̃a nombokwahyi gapopoakara ojeaporog̃ita pe nehẽ. Terembopogwei ti g̃a ekwave'yma g̃a koty. \p \v 6 Jararamo g̃a hog̃ahoi onga pe imbojoapiapiavo xanhi'ĩ ti kunhangwera'g̃a pe javo. Oho g̃a kunhangwera'g̃a pyri a'ero o'mbero g̃a pe g̃a mbo'eavo Tupana'ga nhi'ig̃arũiva'ea rehe. Gwerovia kunhangwera'g̃a g̃a'mbea reki – kiroki kunhangwera'g̃a nharuiveuhũ opopoakare'yma mbehea pe. Okoveveuhu g̃a oroko te'varuhu ore javo novĩa kunhangwera'g̃a. Emo g̃a ndopohiri jugwi. Hepia'ngi he'yiva'ea ite'varuhuparavuhuva'ea g̃a pe no. \v 7 Nane'ymi g̃a nhimbo'embo'ei novĩa. Emo tegwete g̃anembikwahava a'itituhẽva'ea rehe. \p \v 8 Ymyahũ mokonhava'ea ndopotari Moisésva'ea nhi'ig̃agwera hako Janesva'ea Jambresva'ea pavẽi hako. Na jitehe ag̃wamo kunhangwera'g̃a mbo'ehara'g̃a ndopotari Jesus'ga mombe'ua a'itituhẽva'ea. Ojapyaka g̃a ite'varuhuva'ea rehe jate a'ero okoa'jave'yma Jesus'ga mombe'ua rupi. Tupana'ga omovahĩ g̃a a'ero. \v 9 Nambegwei po ti he'yjuhuve'g̃a ndohaykaa'javi g̃anhi'ig̃a jukwahava g̃waramo g̃anembikwahave'ymuhũa nehẽ. Na jitehe jukwaha ymyahũva'ea pe Janesva'ea rembikwahave'ymuhũa Jambresva'ea rembikwahave'ymuhũa no hako. \s1 Mbapavava'ea Paulova'ea remimbo'ea Timóteova'ea pe \p \v 10 Ndehe ji kwaha hete. Erekwaha hete nde nhiremimombe'ua. Erekwaha nde jirekokatua. Nane'ymi ji ei: Tako ti Jesus Cristo'ga remimbotarimova'ea rehe. A'ea nde erekwaha. Erekwaha nde jijikoga Jesus Cristo'ga rehe no. Nanhimbaekwahivi ji g̃a ndehe jikokatuavo g̃a pe tiruahũrame ji ve. A'ea nde erekwaha. Nde erekwaha nhiremiarõhetea g̃a ndehe. Anhimomirana ji hahyva'ea pe jiporavykyheteavo g̃a mbo'eavo. A'ea nde erekwaha no. \p \v 11 Erekwaha nde g̃andekote'varuhua ji ve. Hahyva'ea ji ve nde erekwaha. Jesus'gareheve'g̃arũive'g̃a oko ji rehe ji arõe'yma Antioquiapeve'g̃a Icôniopeve'g̃a pavẽi Listrapeve'g̃a pavẽi no kako. Hahy ji ve a'ero g̃apyteri pe. A'ea pe ji nhimomiranahetei kako. A'ea pa nde erekwaha. G̃a ndekondekorame ji rehe nhandepojykaharete'ga Tupana'ga ji pokogi ji mbopiro'yavo g̃a hugwi nhaporemo kako. \p \v 12 Kiroki g̃a oko katu pota Cristo Jesus'ga javijitehe ojikoty'a ga pavẽi – g̃a ndehe ti ite'varuhuve'g̃a ndekoi okote'varuhuavo g̃a pe nehẽ. Na tuhẽ po ti nehẽ. \v 13 Igwaigwavete po ti tiruahũve'g̃a ndekote'vate'varuhui nehẽ ahe moandyandyive'g̃a pavẽi. Koji'i po ti g̃a nhaporemo heroviarukari mbehea ojipe'g̃a pe nehẽ. G̃a jitehe po ti a'ea reroviari nehẽ no. \p \v 14 Terepohiri ti enhimbiroviahetea hugwi a'itituhẽva'ea hugwi – kiroki a'ea rehe nembo'ehara'g̃a nde mbo'e. A'ereki nde erekwaha hete g̃a – kiroki Jesus'gareheve'g̃a oko pyry nde mbo'eavo a'itituhẽva'ea rehe. \v 15 Neremoka'nhymi nde evojagwera. Ndevojarypyagwera jate nde erekwaha Tupana'ga rembikwatijarukara ganhi'ig̃apyryva. Garembikwatijarukara okwahavuka nde ve aherekote'varuhua mombora. A'ero a'ea monhi'ig̃ame nde ere'e ikwahava: “Ahe jikogame Cristo Jesus'ga rehe ga imombori aherekote'varuhua ahe hugwi ahe mongovo ojipyri,” ere nde. \p \v 16 Ymyahũ Tupana'ga ikwatijakatuukari ahe ve onhi'ig̃a hako. Garembikwatijarukara nhaporemo ko ikwahy nhande pokoga. Nhande nhi'ig̃ame jupe a'ea nhande mbo'ei a'itituhẽva'ea rehe. Nhande nhi'ig̃ame jupe a'ea ikwahavukari nhande ve nhanderekote'varuhua. Nhande nhi'ig̃ame jupe a'ea nhande mbopohirukari nhanderekote'varuhua hugwi nhandereaporog̃ita mongokatuavo. Nhande nhi'ig̃ame jupe a'ea nhande mbo'ei Tupana'ga remimbotarimova'ea rehe nhande mongovo hupi. \v 17 Nahã Tupana'ga rembikwatijarukara ikwahapavukari Jesus'gareheve'g̃a pe tonhi'ĩpo'ru pa ti g̃a ga oporavykyparavuhuavo ikatuva'ea rehe ojipe'g̃a pokoga. \c 4 \p \v 1 Aerẽ po ti Cristo Jesus'ga rura'javi yvya koty nhandepojykaharete'ga nehẽ. Uhu po ti ga okojive'g̃a pyri omanove'g̃a pyri nehẽ no. Okwaha ga g̃a ndekopyryvame. Ga po ti e'i pyryve'g̃a pe a'ero nehẽ: “Pepyry pe. Pejo ti pejipytavo avuirama ji pyri a'ero,” e po ti ga nehẽ. Okwaha ga ojipe'g̃a ndekote'varuhurame. Ga po ti e'i ite'varuhuve'g̃a pe a'ero nehẽ: “Peko te'varuhu pe. Peho ti hahyva'ea ruvihava pype pejipytavo avuirama a'ero,” e po ti ga nehẽ. \p Nhanderuvihavuhuhetero po ti Jesus Cristo'ga ruri nehẽ. A'ero kiro ji nde mog̃itai Tupana'ga nhinhi'ig̃a renduvame Jesus Cristo'ga pavẽi. \v 2 A'ero ji ehetei nde ve: Nane'ymi ti emombe'u katu Jesus'ga mombe'ua ojipe'g̃ape'g̃a pe. G̃a hendupotarame ti emombe'u katu g̃a pe. G̃a hendupotare'ymame ti emombe'u katu jitehe g̃a pe no. Ekwahavuka ti g̃a pe g̃andekote'varuhua. Ere ti g̃a pe: “Tapekote'varuhua'javi ti.” Okokatuve'g̃a pe ti ere: “Tapekokatupigi ti.” Embohory ti g̃a Tupana'ga rehe. Terenhimbaekwahivi ti g̃a ndehe g̃a mbo'eavo a'itituhẽva'ea rehe. A'ea pe ji erame nde ve Cristo Jesus'ga nhinhi'ig̃a rendu Tupana'ga pavẽi. \p \v 3 Aerẽ po ti he'yive'g̃a nomombe'uukara'javi nde ve a'itituhẽva'ea Tupana'ga nhi'ig̃a nehẽ. G̃wemimbotarimo po ti g̃a ombo'ehara'g̃a mbuhumbuhuri ojipyri nehẽ tianembo'e ti g̃a nhanderemimbotarimova'ea rehe javo. \v 4 A'itituhẽva'ea po ti g̃a nohendupotari nehẽ. A'eaatyviva'ea po ti g̃a opota hete henduva imombe'utehea nehẽ. \p \v 5 Emo nde ve ji ei: Enhimbovyvy ti ejapyakakatuavo. Enhimomirana ti Tupana'ga arõe'ỹve'g̃a imondorame hahyva'ea nde ve. Emombe'u katu ti Cristo Jesus'ga mombe'ua ojipe'g̃ape'g̃a pe g̃a mbojikoguka ga rehe. Eporavykyavo Tupana'ga pe enhi'ĩpo'ru pa ti ga a'ero. \p \v 6 Oro ji, ji juka g̃werĩ g̃a – kiroki g̃a ji pyhyguka. A'ereki ji amombe'umbe'u Cristo Jesus'ga g̃a pe. Kiro ihoi japiavo nhimanoag̃wama, a'e ji. \v 7 Ajirokwa pa ji jiporavykyheteavo ga pe Cristo Jesus'ga mombe'ukatuavo g̃a pe. A'ereki pyry ahe poravykyi ga pe! Anhi'ĩpo'ru pa ji ga. Ndapohiri ji Jesus'ga mombe'ua hugwi. \p \v 8 Aerẽ mbapava koty po ti nhande rekoi nhandepojykaharete'ga rovai pyteri pe pyryheteve'ga rovai pyteri pe nehẽ te'i ti ga ahe ve javo. Okwaha ga g̃a ndekote'varuhurame. A'ero po ti ga ei a'ea pe g̃a mondovo hahyva'ea ruvihava pype nehẽ. Okwaha ga jara'g̃a ndekopyryvame. A'ero po ti ga ei a'ea pe g̃a mongovo ojipyri nehẽ. A'ea rupi po ti ga imondoi ji ve pyryheteva'ea – kiroki pyryheteva'ea Tupana'ga gwereko ji ve jirekopyryva g̃waramo. Ji ve jate rũi po ti nhandepojykaharete'ga imondoi nehẽ. Omondo po ti ga nhande ve nhaporemo nehẽ nhande ipotaheterame garura'java yvya koty ga arõheteavo. \s1 Paulova'ea onhimombe'u Timóteova'ea pe \p \v 9 Timóteo, kotihĩ ti ejo ji pyri. \v 10 A'ereki Demas'ga opohi ji hugwi ogwovo cidade de Tessalônica pe. A'ereki ga opotaruhu mbatera ag̃wamo. Crescente'ga oho Galáciapeve'g̃a gwyri pe. Tito'ga oho Dalmáciapeve'g̃a gwyri pe. \v 11 Lucas'ga jate opyta ji pyri ji moiruamo. Eho ti Marcos'ga rerua ejupi. Toporavyky ti ga ji pyri Cristo Jesus'ga mombe'gwovo ji pokoga nehẽ. \v 12 Amondo ji Tíquico'ga cidade de Éfeso pe. \p \v 13 Eho na'ẽ ti Carpo'ga pyri cidade de Trôade pe herua jipira ji ve. A'ereki ji aheja jipira i'arimova'ea ga pyri ikwehe. Eru ti ikwatijaripyra no. Ojipea ikwatijaripyra ipira apopyra – a'ea kaitu ti eru ji ve no. \p \v 14 Kiro ji ga mombe'ui nde ve Alexandre'ga – kiroki ga oapo mbatera metal apopyra. Ga e'ie'i ji ve okote'varuhuavo ji ve. A'ero po ti nhandepojykaharete'ga imondoi hahyva'ea ga pe nehẽ. \v 15 Enhimboko'i ti Alexandre'ga hugwi. Mara'ngu po ti ga otiruahũro nde ve nehẽ no? A'ereki ga ndopotari nhaneremimbo'ea Cristo Jesus'ga rehe. \p \v 16 Ymya soldados'g̃a ji pyhygi kako. Aerẽ nhanderuvihava'g̃a nhimono'ono'og̃i tihepia ti Paulo'ga te'varuhua javo. Ji g̃a nhi'ĩpondekwavypyrame ndavavagahihavi ji rehe. Kiroki g̃a ojikoty'a ji pavẽi – g̃a okyhyji nhanderuvihava'g̃a hugwi. A'ero g̃a hoi opohia ji hugwi. Emo ji a'e: Tomondoyme ti Tupana'ga hahyva'ea g̃a pe – kiroki g̃a opohi ji hugwi. \p \v 17 A'erorame tehe nhandepojykaharete'ga Cristo Jesus'ga ji moirũ. A'ero ga ndopojihuvukari jipyhykara'g̃a ji ve ji mombe'u ti g̃a pe javo ji ve. A'ero ji Cristo Jesus'ga mombe'upavi judeus'g̃arũive'g̃a pe nhaporemo gentios'g̃a pe. Nahã nhandepojykaharete'ga ji mbopiro'yi ite'varuhuve'g̃a hugwi tandejukayme ti g̃a javo. \v 18 Aerẽ po ti ga ji mbopiro'yi ite'varuhuparavuhuva'ea hugwi nhaporemo ji rerekokatuavo ji rerohokatuavo yvagi pe nehẽ. Pevo po ti ga rekoi nhanderuvihavuhuhetero nehẽ. Timbohete ga avuirama nehẽ! Na tuhẽ! Amém! \s1 Paulova'ea omondouka onhi'ig̃a ahe ve \p \v 19 Timóteo, amondouka ji nhinhi'ig̃a Priscilahẽa pe Áquila'ga pe no Onesíforo'ga pe no garongapypeve'g̃a pe no. \p \v 20 Opyta Erasto'ga upa cidade de Corinto pe. Aheja ji Trófimo'ga cidade de Mileto pe. A'ereki ga itetirũa. \p \v 21 Ejirokwa ti ejoa ji pyri yapoa renonde. \p Êubulo'ga omondouka onhi'ig̃a nde ve kiro. Na jitehe g̃a omondouka onhi'ig̃a nde ve Prudente'ga Lino'ga pavẽi Cláudiahẽa pavẽi no. Na jitehe jara'g̃a nhaporemo Cristo Jesus'gareheve'g̃a omondouka onhi'ig̃a nde ve. \p \v 22 Kiro ji ei nde ve: Nhandepojykaharete'ga Cristo Jesus'ga tojikoty'a nde pavẽi nde rerekokatuavo. \p Tomombyry ti ga pe me nhaporemo, a'e ji.