\id TIT Paumari [pad] NT (Brazil) -2009 bd. 
\h Tito 
\toc1 Pauloa bikaronaki ida athi kapapirani Tito kania 
\toc2 Tito 
\toc3 Tit 
\mt1 TITO 
\mt2 Pauloa bikaronaki ida athi kapapirani Tito kania 
\c 1  
\s1 Tito kaimoni hida Paulo athi kapapirani 
\p  
\v 1 Tito, oathi hida onajirija kadaimoni. Hovani Paulo ho. Deus kabadani abono ho. Jesus Cristo hora karonavini hiki athi oavaadahaonivini. Deus hora nagathogathovini hi'iki va'ora oakodiara kaimoni adani kidija'ari, danoja kaimoni ida vajari'darina. Deus va'ora nagathogatho'iki adani kidija'ari. Deua binofiki ida va'ora oka'ojomo'ivini athia. Ka'oa hini ida Deus athi ija'ari-ra nava'isohijahakivini hiki hojai asohiki binofikia. 
\p  
\v 2 Deus athi haria nava'isohijoravini hiki ida mahi anokhomiriki Deus kania anaviahanokhaja kaimoni. Hahavi-ra namonahavini viahania Deua bini'a'iki: 
\p —Ija'ari-ra ono'aki bana ho mahi anokhomirikia kodiania — niha. Deua ni-bikorijanahaki ida ija'ari. Ka'oa hiki ida mahi anokhomiriki varani hini.  
\v 3 Deua binofivini kamahini vani ija'ari-ra nanamithavini hi'iki ida mahi anokhomiriki varani hini. Deus akadi'akava'ijoahi abono hora nanamithavini hi'iki hida mahi anokhomiriki varani hini, hora honariavini hiki oananamithaonija kaimoni. 
\p  
\v 4 Tito, ira oakaronavini hiki hida oathi kapapirani. Jesus kania iabono gahinai iniha'avini ira oakodiavini mani ida kodisaia ira onaonivini hija. Harivani Jesu-ra avakaijoka'bamakhamaki hari. Onofiki ida Deus akadiabi'i, Jesus Cristo khama ira vakajoamoraha'oadahavini, ira vano'avini jaboni va'i jahajahania. Akadi'akava'ijoahi abono ada Jesus Cristo. 
\s1 Tito hojana oadani kajoviri Creta kaonikia 
\p  
\v 5 Creta kajoviri kakaarabonia ira onahojaha'iki ho, iananokhomija kaimoni ida badani onamonaha'iariki, inasohija kaimoni ida nahina asohiriki. Ira ohonariavini hi'iki jaboni: 
\p —Tito, okha'a bana Jesus Cristo-ra vanofi'iki vaibavia mahija Jesus kaija'ari nava'isohiva abono-ra va'ora ianagathogathonionivini. 
\p  
\v 6 Nimania bana hida Jesus kaija'ari nava'isohiva abono hojana jahaki. Ija'ari vahoariha avakaraganaharia kaimoni ida hojai asohiriki-ra bada ni'avini. Gamo hoarani oavani-ra vahojara ada Jesus kaija'ari nava'isohiva abono. 
\p Jesus kaija'ari nava'isohiva abono-ra inagathogathovini kamahini, hari'a inagathogatho bana ada Deus athi-ra naabariki kaabi'i. Hari'a inagathogatho bana ada badani jahariki-ra kava'ipahinipa'itxiriki kaabi'i. Hari'a inagathogatho bana ada morobohariki fori hiki kaabi'i. Jahaki ada makhira kidisai-ra nava'isohijahakivini-ra ogavini vahoariha vakanavaraniharara kaimoni. 
\p  
\v 7 Deus kabadani abono ada Jesus kaija'ari nava'isohiva abono. Ovari va'ora akadava'a'iki adani ija'ari. Ija'ari vahoariha avakaraganaharia kaimoni ida hojai asohiriki-ra bada ni'avini. Ni-jahaki hida abono-ra vaboraborahavini. Ni-jahaki ada vaipohina nava'isohiva abono aihamahijorakina, ni-kahanoki, ni-hoariha-ra dafiaki. Ni-jahaki jaboni ida jiniro a'ba'dini-ra kava'ibodivaraniha'oadahavini. 
\p  
\v 8 Binofiki ida ija'ari-ra gathanijahakivini gorana. Bivajahaki ida nahina jahaki hahavi-ra namonahavini. Abono-ra nasohiki ada Jesus kaija'ari nava'isohiva abono. Kidibadani asohihaha'oadahaki ada. Deua binofiki-ra namonahaki ada. Kaborohirohi hina kaba'i va'i kaabanahahamaniha. 
\p  
\v 9 Jesus kaija'ari nava'isohiva abonoa binofijahakiki ida akadi'ojomo'ihi athini, ni-bikajari'dapa'itxiki. Biogaki ida asohini Deus athi hini. Nikia va'ora khai ni'aki adani vahoariha Deus varani hina asohikia. Binasohivini biogaki ida vahoariha Deus athi-ra vakajoniki vaathi asohiriki. 
\p  
\v 10 Hari. Jesus kaija'ari vahararana vahojaki adani Deus athi ka'oa hini-ra vakajoniki. Vakadivarania ija'ari-ra vakorijanahaki adani. Cristo kaija'ari vihina-ra vakahi'badaraki adani. Judeus kaija'ari vaipohiki adani Cristo kaija'ari vihi'badaraki. 
\p  
\v 11 Vakadivarani asohiki vavanihavini mani ida gora ipohiki kaija'arini-ra vaka'ojomo'ivini hija. Ni-asohiki ida vakadivarani, oniani ida gora ipohiki kaija'arini-ra va'ora vanadabavini hija. Asohiriki ida va'ora vaka'ojomo'ivini, vagathanija kaimoni ida jiniro. Ni-vava'i anaipahihipa'itxini hiki ida vahoariha vakadijiniro-ra vanofivini. Ni-asohipa'itxiki jaboni ida va'ora vaka'ojomo'ivini abosini. 
\p Ivani Tito, Jesus kaija'ari nava'isohiva abono khama, va'ora vahonaria bana adani Deus athi-ra avanasohiriki viso vakhanina. 
\p  
\v 12 Creta kajoviri kakaaraboni kaija'arinia vara bivani'a'iki ida kidiarabo kaija'arini. Niha ada vaathi namoniva abono: 
\q1 “Korijanahia vakavaranihahaha'oadahaki adani Creta kajoviri 
\q2 kakaija'arini. 
\q1 Tapo'ija ija'ari-ra napohimajavini fori vihiki adani. 
\q1 'Bai-ra vanofivini arafiaki 
\q2 jaboni adani ija'ari 
\q2 vakajoniahaki.” 
\m Nimania ida va'ora ogava abono kidiarabo kaija'arini vahojana-ra kanavaranihavini. 
\p  
\v 13 Ka'oa hiki ida varani vihina. Oniania ira onava'isohivini hiki: Va'ora kaabanidanoki bana mahija Deus athi akajari'dariki-ra vanaabajahakivini. 
\p  
\v 14 Va'ora kaabanidanoki bana mahija varani asohiriki-ra vakava'ipahini'avini. Judeus kaija'aria vanamonahaki ida varani 'bo'da ka'oa hiriki. Makhira vahoariha vanamonahaki ida honari ipohiki ija'aria bivakaajiki kaimoni. Varani asohiriki-ra vanamonahakia vakajoniki ida Deus athi ka'oa hini. 
\p  
\v 15 Deus ija'ari kava'ibodivarani-ra najahaka'oahi; ni-hojajanaki ida nahina kaaji hiki, va'i bodini vara nini asohiriki hiki. Ija'ari Deu-ra vakajari'dakia vakava'ibodivaranihaha'oadahahi ida varani asohiriki. Ni-vakadikaaji-ra vanaabavinia binajahaki ida vakadiva'ibodivarani. Vakajoniki ida Deus athi. Hojaki ida nahina asohiriki vava'i kaabanahahani kania. Vakadiva'ibodivarani ni-asohiki jaboni. 
\p  
\v 16 —Deu-ra aogaki hari — vaabono vani'aki adani. Deu-ra avigara vaha; ni-vakadihojai asohiriki-ra bada vani'ajanaki vaha. Deua bikaramonaki ida vakadihojai. Ni-vanaabaki ida Deus athi. Varagariki ida Jesus kaija'ari vihina. 
\c 2  
\s1 Akava'ojomo'ihaki hida 
\s2 Deus athi 
\p  
\v 1 Ivani Tito, ija'ari-ra va'ora ka'ojomo'i bana Deua binofikia, athi kapapirania hojakia. 
\p  
\v 2 Vara va'ora ni'a bana adani makhira va'oaniaro miro'a vavijavaki: 
\p —Avava'ini ogairiva bana. Vanajaha ida avakadihojai mahija vahoariha a'onira vavava'ihavini. Avaabononi vanasohi bana. Vavakaijokadanoki bana ida ojomo'ihi asohiki. Ka'oa hidorova bana ida vahoariha-ra va'ora avanakaidivavini. Hari'a bana vakava'ipahini ida Deu-ra avakajari'daravini — va'ora ni'a bana adani makhira va'oaniaro miro'a vavijavaki. 
\p  
\v 3 Onivani fori va'ora niha bana jaboni adani gamo va'oaniaro miro'a vavijavaki. Va'ora ni'a bana: 
\p —Hojai jahaka'oaki-ra vavahojaha'oadaha bana mahija vahoariha a'onira vavava'ihavini. Hari'a bana vahoariha-ra vakanavaraniha varani jaharikia. Hari'a vakahano bana. 
\p  
\v 4 Gamo va'oaniaro miro'a vavijavaki-ra va'ora honaria bana gamo vaja'dinava-ra va'ora vaka'ojomo'ivini hojai jahaki-ra vakabanafora kaimoni. Va'ora vaka'ojomo'i mahija vakadimakhira, vakadisai vihiki-ra vanakaidivavini-ra avigavini. 
\p  
\v 5 Va'ora vaka'ojomo'i jaboni bana adani gamo vaja'dinava mahija vaabono vanasohivini-ra aviga'avini, jahaka'oaja kaimoni ida vakadimahi, vakadimakhira ka'oa-ra vanofivini. Va'ora vaka'ojomo'i bana vagorana-ra avakadava'ajahakivinia, vakadimakhira vaathi-ra vanaabavinia jaboni. 
\p Nimania hida gamo va'oaniaro miro'a vavijavaki gamo vaja'dinava-ra va'ora vaka'ojomo'ivini varani hini. Gamo vaja'dinava hojai jahakia vakahojai'iki, ni-vahoariha Deus athi jahaki-ra vakanavaranihaki varani jaharikia. 
\p  
\v 6 Onivani fori va'ora niha bana jaboni va'ora nava'isohi bana adani makhira vaagamoja'dini'iki, imakhinava vihiki vaabono vanasohira kaimoni. 
\p  
\v 7 Ivani Tito, jakana vahoariha vanokiva ida kadahojai jahaki vakabanafoja kaimoni. Va'ora ika'ojomo'ivini vani, inasohi bana ida ojomo'ihi athini, ivakaijokajahaki ida Deus athi. 
\p  
\v 8 Vara ivani'a bana ida kada'ojomo'ihi athini asohiki mahija vahoariha iathini asohirini-ra vakahiravini. Haria vakanavaranihakia vakamithavini vanofiki ida varani asohiriki-ra vara ivani'avini, haria avanaathidanoararira kaimoni. Kadavarani asohini-ra vakamithavini mani ida vakadivarani anavisonini hija, oniani ida vava'i anaipahihini hija. 
\p  
\v 9 Va'ora ni'a bana adani ka'da'di kahonai abono: 
\p —Bada vani'a bana ida avakadika'da'di afohanana a'onira vahonariafiahavini hiki, khai va'ora avani'ara kaimoni afohanana. Hari'a bana avakadika'da'di vaathi-ra vana'damo'damo bana. 
\p  
\v 10 Hari'a bana vabo'dia ida avakadika'da'di kanahina. Va'ora vananokiavinihi bana ida vaathi avanaabajahakivini. Avakadihojai jahakia va'ora vananokia bana jaboni adani avakadika'da'di, oniani ida Deus akadi'akava'ijoahi abono hina-ra avigavini hija, akadi'ojomo'ihi athini asohini-ra vakahivini hija jaboni — va'ora ni'a bana adani ka'da'di kahonai abono. 
\p  
\v 11 Deua binofiki ida ija'ari hahavi-ra kajoamoravini, oniani ida Jesus Cristo-ra karonavini hija va'ora akava'ijoara kaimoni.  
\v 12 Deus haria kajoamoravini vani haria ka'ojomo'ivini hiki ida hojai Deua bivajahariki-ra akava'ipahinika'oavini, nahina asohiriki kaipahivahakia Jahari haria kaborovini-ra akava'inofinofijanaria kaimoni. Haria ka'ojomo'ivini hiki jaboni ida ariabono anasohivini, hojai asohikia akahojaiha'oadahana, hojai Deus va'i-ra khai ni'aki arihokina oadani. 
\p  
\v 13 Haria ka'ojomo'ivini hiki jaboni ida arihokina oadani, Cristo joina-ra anokhavini. Khai ni'avahaki ida mahi Cristo jahana danona nokiani kamahini. Vagaki jaboni ida jahana. AkadiDeus danoki ada Jesus Cristo, akadi'akava'ijoahi abono. 
\p  
\v 14 Cristo abono-ra va'aha'iki abini'ina akadimoni hina, haria akava'ijoara kaimoni, jaharikia arihojajanaria kaimoni. Jesus haria namonahavini hiki akadimahi sohika'oani kaimoni, kidimoni ka'oa arihina, kidibadani jahakia akabadanina-ra anofivini. 
\p  
\v 15 Tito, va'ora bana ka'ojomo'ivinihi hida ira vara oni'avini hi'iki mahija iathini-ra vanaabavini-ra khai vani'avini. Va'ora kaabani bana adani iathini-ra vanaabariki. Deus kahonai abono ihini mani ida Deus athi-ra vanaabavinia va'ora ihonariavini hija. Hari'a bana Deus athi hirini vakahiva ida iathini. Hari'a bana hoariha iathini-ra kaihiponiriva. 
\c 3  
\s1 Hojai asohiki varani hini hida 
\p  
\v 1 Va'ora nava'ihokibakhia bana adani Jesus kaija'ari kadania vahojaki oathia. Va'ora honaria bana adani Jesus kaija'ari bada vani'aja kaimoni ida arabo-ra vaka'da'diki, arabo kaija'arini-ra vahonariafiahaki vihiki va'ora vahonariavini hiki, vaathi vanaabaja kaimoni. Honari vihirina kaba'i badani jahaki-ra vanokiha, vaakodiahi. 
\p  
\v 2 Hari'a bana hoariha-ra vakanavaraniha varani jaharikia. Hari'a bana vakamadia. Athii forakia vakavarani'a bana vahoariha vakadiania. Ija'ari hahavi-ra vanakaidiva bana afoha'oadaha — va'ora ni'a bana adani Jesus kaija'ari. 
\p  
\v 3 Cristo-ra aogaravini kari arihojana 'bo'da fori hiki ida Creta kaaraboni kaija'arini vahojana. Ni-ava'i bodini vara niki. Amorobohariki fori arihiki hari. Korijanahi arihina arihoja'iki hari. Ni-akaabokaki ida akadihojai 'bo'da ariabono akava'ijoavini. Badani asohiriki kaipahivahaki-ra akava'inofinofivini. 
\p Nahina asohirini kaba'i, khai akhani'ianahi. Hoariha-ra anajahariharivini-ra anofivini. Hoariha kanahina jahaki-ra akabaivini. Vahoariha haria vakaimajahari'iki hari. Harivani jaboni va'ora akaimajahari'iki adani mahi 'bo'dakari. Nimania ida Cristo-ra aogajoraravini kari-ra akavahojaivini. 
\p  
\v 4 Kaba'i, Deus akadi'akava'ijoahi abono jahana-ra nanokia'iki akadiania. Binofiki ida aogavini haria nakaidivavini, haria nofijahakivini jaboni,  
\v 5 oniani ida haria akava'ijoavini hija. Oniaroa, bada ani'avini kaba'i ida hojai bivajahariki, haria akava'ijoa'aha. Akadihojai asohini abosini hirihi ida haria akava'ijoavini. Binofiki ida haria va'adivini, haria va'adimani'aha. Deus akadihojai jaharika'oaki-ra na'biravini mani ida haria sokoki fori nihaja, oniani ida akadimahi-ra anaja'divini hija, isai 'banaja'diniki fori haria nihaja. Nimanija ida Ma'onahai Jahaki kabadani akadiania. 
\p  
\v 6-7 Jesus Cristo haria akava'ijoavini mani ida Ma'onahai Jahakia Deus haria no'avini hija. Deus kagahinaijahakina-ra nofivini mani ida Ma'onahai Jahaki-ra karonavini hija akadiania. Haria kajoamoravini mani ida ajahaka'oana-ra kahivini hija. Nimania hida kidibadani jahaki akadiania, agathanija kaimoni ida haria kaibavijahahijoravini hi'iki, oniani ida mahi jahaki anokhomiriki-ra anokhavini hija kidiania. 
\p  
\v 8 Ka'oa hiki hida ojomo'ihi kavaranihi. Tito, onofiki hida varania va'ora ika'ojomo'ijahakivini, badani Deua bivajahaki-ra bada vani'ahaha'oadahara kaimoni adani Deu-ra vakajari'dariki. Vakadihojai asohiki ija'ari hahavi-ra kajoamoraki. 
\p  
\v 9 Tito, ija'ari vaabono avakanaathidanoararikhamavini oadani, hari'a bana vakadivarani kania okha'a. Ija'ari kohana avikhananavaki vaonina ipohikia vakavaranina oadani, hari'a bana vakadivarani kania okha'a. Hari'a bana vakamadiaki vakadiania o'oi'a. Ija'ari judeus kaija'ari vakadiva'isohihi jirikia vakavaranina oadani, hari'a bana vakadivarani kania okha'a. Ni-nahina kaimoni hini jahaki ida vakadivarani. Ni-nahina asohikia haria kakodiaki ida vakadivarani. 
\p  
\v 10 Ikaabani bana ida ija'ari kidivarania vahoariha-ra narifirafiraki. Kadakaabanahi-ra kamitharihi; ikaabani'iana bana. Iathini-ra kamithari'ianahi; hari'a bana kidiania adahajana. 
\p  
\v 11 Iogaki ida ija'ari kadakaabanahi-ra nofiriki abononi anakamadavini Deus kahagihi-ra ragari'iki. Hojai asohiriki-ra nofivini mani ida ija'ari abononi anakamadavini-ra iogavini hija. 
\s1 Paulo athi anokhomi'ini 
\p  
\v 12 Okaronaki bana ada oipohina hoarana kadania okhana. Ártemas vahabini bana ada okaronara. Tíquico vahabini bana ada okaronara. Kaikahina kamahini kadania, ivani Nicópolis sidaji onikia okha'a bana mahija ariabono aakaragararikhamavini. Okava'ibodivaraniki ida pahakari Nicópolis sidajia ohojana. 
\p  
\v 13 Kadania avikhaki bana adani Zenas, Apolo khama. Arabo kaka'da'dini kava'isohihi jiriki ogava abono ada Zenas. Va'ora kajoamora bana adani makhira vi'bamiki nahina ivahojakia mahija nahinaro-ra vakainamoravini vaadahana. 
\p  
\v 14 Jahaki ida akadija'ari badani jahaki amonahani-ra vaka'ojomo'ivini. Vaka'ojomo'ivini jaboni ida nahina-ra vakainamoki-ra vakajoamoravini. Nimania ida vakadihojai jahaki ija'ari-ra vakajoamoravini hini. 
\p  
\v 15 Hihadani ija'ari kodiania vahojaki ira vaka'ivanitiki hadani. Va'ora ka'ivaniti bana adani Cristo kaija'ari kodimoni. Akadiva'ahi vihiki adani. 
\p Onofiki ida Deus a'onira kajoamorahahavivini. Hari ida vani oamani Paulo athi anokhomini.