\id REV Paumari [pad] NT (Brazil) -2009 bd. \h Apocalipse \toc1 Joãoa binokijora'ihi ida namithaki kaimoni \toc2 Apocalipse \toc3 Apo \mt1 APOCALIPSE \mt2 Joãoa binokijora'ihi ida namithaki kaimoni \c 1 \s1 Deus João-ra nanokiahivini hiki ida namitha'iariki \p \v 1-2 Hovani João, onajiriki hida papira Jesus Cristo kaija'ari vakadimoni. Deus Jesus Cristo-ra nanokiahijoravini hiki ida namithaki kaimoni. Jesus Cristo maina va'ora nava'isohijoraki adani kidibadani abono nahina Deua binanokia'ikia. Mahi ipohirikia namithaki bana ida. \p Hari. Oniaroa, Cristoa bikarona'aha ada Deus ibavi kaija'arini hora nava'isohijorara kaimoni. \p Oniaroa, onajiri'ihi ida hahavi Jesus Cristo hora nanokiahijoravini hi'iki. A'onira onanamithavini hiki ida namitha'iariki, avarigaja kaimoni ida Deus varani hina. Ka'oa hida varani. \v 3 Deus va'ora kajoamoraki adani ija'ari hihida papira athini-ra vara vavani'aki vahoariha vakamithaja kaimoni. Deus va'ora kajoamoraki adani ija'ari hihida papira athini Deua bivava'isohihijoraki-ra vakamithaki, vanaabaki vihiki jaboni. Kamahini ipohijanarihi hida namithaki kaimoni. \s1 Joãoa binajiriki ida papira athini Jesus Cristo kaija'ari vakadimoni \p \v 4 Hovani João onajirija hida papira. Okaronaki hida athi papira Jesus Cristo kaija'ari Ásia kaarabonia vahojaki vakadimoni. 7 hiki ida sidaji Jesus Cristo kaija'aria vavajoronibakhiaki Ásia kaarabonia, avakadimoni hida moni. Anofiki mahi hahavi a'onira kajoamoravini ada Deus. A'onira no'aha'oadahavini va'i jahajahania. \p Nahina hojarini kari hojaki ada Deus ovari miro'a. Asia hojaki ada Deus, ni-hoarihapa'itxiki ida hojana. Khaki bana ada. Onofiki mahi hahavi a'onira kajoamoravini ada Ma'onahai Jahaki a'onira no'aha'oadahavini va'i jahajahania. Deus kavithi ibavini viahania hojaki ada Ma'onahai Jahaki. 7 hiki ipohini ida Ma'onahai Jahaki kahojai danoki. \p \v 5 Onofiki mahi hahavi a'onira kajoamoravini ada Jesus Cristo. A'onira no'aha'oadahavini va'i jahajahania. Ovaria binanamithajahakiki ida nahina Deua binofiki. Ka'oa hiki ida Deus monina Cristoa vara bivani'a'iki. Ovari abini'aha ovari miro'a ahoki'aha. Jesus Cristo va'ora vaka'da'diki adani arabo hahavi vaka'da'diva. Haria nakaidiva'oamanira ada. Ava akasanakhamakia abini'ina vani ahovari'ia ida amana akadimoni, bina'biraja kaimoni ida akadihojai asohiriki, haria gathiki fori hijanaria kaimoni. \p \v 6 Sasidotxi haria niha'iki ada Jesus Cristo, ija'ari-ra va'ora avaka'da'dija kaimoni kidiania. Sasidotxi kabadani hiki ida Deu-ra kanikhariavini hoariha-ra kajoamorara kaimoni. Akhanina vani, Deus kabadani abono arihija, bada ani'aja kaimoni afoha'oadaha ida Deua binofiki. Jesus kaabi'i ada Deus, oniani ida Jesus Cristo-ra ani'avini hija: \p —Ivani ijaha'oamanija, ivagaki i, idanoki i. Nimania ida anofiki. \p \v 7 Vada vani'a o Jesus, bahi vaforiki hararana joirarina. Ija'ari hahavia vanokiki bana ada. Hiva'oani Jesu-ra avaka'itapoamisahana'iki ava akasanakhamakia jaboni vanokiki ada ovari. Vabarariariaki adani arabo hahavi kaija'arini. Ka'oa oamani bana hida. Nimania ida Deua binofiki. \p \v 8 Jesus Cristoa bini'aha: \p —Hovani ka'da'di ka'oa ho. Okaabokaki ida hahavi onofiki. Kanahina'iarini kari ohojahaha'oadahaki ho. Hahavi ihimini naothinia asia ohojaki bana ho, ni-ihimiki ida kodimahi. Hovani onakama'da'iki ida hahavi hojaki. Hovani oananokhomiki ida jaboni. Nahina hojarini kari ohojahaha'oadahaki ho homiro'a. Asia ohojaki ho. Ni-hoarihapa'itxiki ida ohojana. Ojoiki bana ho ija'ari vakadiania. \s1 Joãoa binokiki ada Jesus vadami fori hikia \p \v 9 Hovani avaigamini João ho. Aakaramisiki hari Jesus kania. A'onira vanajahariharivini fori ohiki ho jaboni. Jesus haria vaka'da'divini mani ida haria vanajahariharivini hija. Haria vanajahariharivini kaba'i, ni-Cristo haria akava'ijoavini-ra akava'ipahiniki. Deus athi-ra onamonibakhia'iki ho, vara ovani'abakhia'iki jaboni ida varani ka'oa hini Jesus haria nava'isohivini hi'iki, oniani ida hora vagathivini hija, hora avisavini hija kajoviri Patmos kaoniki kania. \p \v 10 Hari. Domingo vani, Ma'onahai Jahaki ova'i-ra nahonariahihi'ihi. Omathaja okamitha'iki ida athii 'baraki trombeta ithoni fori hiki. \v 11 Athii 'barakia hora ni'aha: \p —Inajiri bana hida ira onanokiahivini hiki papira. Inajirivini naothinia, ikarona bana hida papira Jesus Cristo kaija'ari Ásia kaarabonia vahojaki vakadiania vakamithaja kaimoni. 7 hiki ida sidaji onini Éfeso, Esmirna, Pérgamo, Tiatira, Sardes, Filadélfia, Laodicéia hiki. \p \v 12 Oroiribani'ihi, onokija kaimoni ida hana hina hora navaravaraki. Oniania, onoki'ihi ida 7 hiki lamparina fori hiki kaathiraki, ouroa amonahaki ida. \p \v 13 Lamparina kaathiraki kahararakhamania hojaki ada makhira nokiana fori hiki. Oadaki ida makari bikaimahaki. Bikaimahaki ida ouro kacinturãohi makho'inia. \v 14 Kavaforiki ida ka'da'di kaafani, ovilia saavini vaforini fori hiki, pati bihi vaforini fori hiki jaboni ida. Vagaki ida nokho 'ba'dani, siho kaha'dini fori hiki ida. \v 15 Kavagaki ida 'dama, bronze ginigini'iki vagani nokiani fori kihiki ida. 'Baraki ida athi, paha karaho gororofoniki ithoni fori hiki ida athii 'barani. Nimania ida okamitha'iki. \p \v 16 Bigathiki 7 boviri ipohina sa'a aniaja. Bodia khaonanihi ida kidisa'ai tarasara fori hiki. Akasajohaninikhamaki ida kidisa'ai. Vagaki jaboni ida nokho, safini sohirarina vagana fori hiki ida. \p \v 17 Hari. Oniaroa, onokivini vani oimahidakaraho'ihi. Viaha oadari'ihi, o'bisoni'ihi, abiniki fori ohi'ihi. Ovari hora kadasa'aha sa'a aniaja, hora ni'aha: \p —Hari'a imahida! Hovani ookhananavaki ho. Hovani okasiagaki ho. \v 18 Ohokihaha'oadaha'oamanija. Mitha ini'a! Oabini'iki ho, oahoki'iki ho. Ohokihaha'oadahaki ho. Ohonariafiahaki ida ija'ari abinini kamahini, va'ora ohonariafiahaki jaboni adani ija'ari kohana vaibavia vahojaki. \p \v 19 Ivani João, inajiri bana ida inokiki. Ira onanokiahivini hiki ida nahina namithaki, nahina namithaki kaimoni hiki — hora ni'aha. \p \v 20 Asia vara hora ni'aki ada: \p —Osa'a aniaja inoki'iki hada 7 boviri. Inoki'iki jaboni hida 7 lamparina fori hiki kaathiraki, ouroa amonahaki ida. Ni-ija'aria avigaki kaho ada 7 boviri, 7 lamparina fori hiki kaathiraki nahina hini. Ira onanamithaki bana ho nahina hinia. 7 boviri fori vihiki adani Jesus Cristo kaija'ari-ra va'ora vaka'da'diki Ásia kaarabonia vahojaki. 7 lamparina kaathiraki fori hiki ida 7 sidaji Jesus Cristo kaija'aria vavajoronibakhia'iki — hora ni'aha. \c 2 \s1 Jesus Cristo kaija'ari Éfeso sidajia vahojaki vakadimoni ida papira athini \p \v 1 Jesus Cristo kaija'ari Éfeso sidajia vahojaki vakadimoni hida papira athini. Jesus hora honariavini va'ora vaka'da'diki okajirihivini, va'ora nava'isohira kaimoni hihida athia. Jesus va'ora ni'aha: \p —Hovani ogathira ada 7 boviri ipohina osa'a aniaja. 7 lamparina fori hiki kaathiraki ouro amonahaki kahararakhamania oadahaki ho. \p \v 2 A'onira ooga'oamanija, jahaki ida avakadibadani, karahoki ida. Nahina jahariki namithani kaba'i avakadiania, ni-hora avakava'ipahini'iki. Ni-va'ora avava'ahaki adani ija'ari hojai jaharikia vakahojaibakhiaki avakadiania vahojana. Deus athi avikhava abono vihina-ra vakahi'badaraki adani. A'onivani avakaijo'aki ida vakadivarani, oniani ida korijanahi abono vihina va'ora avarigavini hija. \p \v 3 Kodija'ari avihini mani ida vahoariha a'onira vanajahariharivini hija, kaba'i ni-hora avakava'ipahini'iki, hora avavakaijokabakhia'iki a'oni. \v 4 Jahani kaba'i ida avakadihojai vara ovani'a'iki, ni-ovajahaki ida avakadihojai hoariha. Oogaki ida hora avanofijahakijanaravini. Kodiania avaabononi gahinai avanihavini vani hora avanofironijahakija. Ni-hora avanofibiininivini fori avihijanaki. \p \v 5 Vakava'ihoki bana ida mahi 'bo'dakari hora avanofijahaki'avini. Oniaro kari kodiania avarajahamisijahakiki a'oni. Avaabononi vaka'da'digaria bana! Vakava'ipahinika'oa bana ida avakadihojai asohiriki mahija kodiania avarajahamisi'ianavini. Hojai asohiriki-ra avakava'ipahinika'oarihi; avakadiania okhahi, oanija kaimoni ida avakadilamparina fori hiki, oniani ida kodija'ari a'onira nihajanarija. \p \v 6 Avakadihojai hoariha ovajahaki. Avakaramonaki ida Nicolao kaija'ari vakadihojai. Hovani jaboni okaramonaki ida. \p \v 7 Avamorobohahi; mitha vani'ajahaki bana ida Ma'onahai Jahaki kodija'ari-ra nava'isohivini hiki. \p Jesus Cristo va'ora ni'aha adani kidija'ari: \p —Ija'ari Jahari athi-ra kajoniki, ni-hora kava'ipahinipa'itxiki, oniani ida Deus kania arakhani hija bana. Oniani ida ihi'ai jahaki Deus karakhajahi kania hojaki-ra havini ova'ahavini hija bana. Ija'ari-ra nahokihaha'oadahaki hida ihi'ai avani bononi — niha ada Jesus. \s1 Jesus Cristo kaija'ari Esmirna sidajia vahojaki vakadimoni ida papira athini \p \v 8 Jesus Cristo kaija'ari Esmirna sidajia vahojaki vakadimoni hida papira athini. Jesus Cristo hora honariavini va'ora vaka'da'diki okajirihivini va'ora nava'isohira kaimoni hihida athia. Jesus va'ora ni'aha: \p —Hovani okhananavaki ho. Hovani okasiagaki ho. Oabini'ina naothinia oahoki'iki ho. \p \v 9 Oogaki ida vahoariha a'onira vanajahariharivini. Oogaki jaboni ida avakanahina'ahapikirini. Hovani a'onira onava'isohivini hiki ipohiki ida Deus kanahina avavahojaki. Oogaki ida jaboni ija'ari avakadiania vahojaki a'onira vakanavaranihavini varani jaharikia. Vaabono vani'a'badaravini judeus kaija'ari vihina. Judeus kaija'ari vihiriha adani. Hora vanofiravini mani ida Jahari kaija'aria va'ora onaonivini hija. \p \v 10 Hari'a vifini bana ida avaimani 'banani. Jahari va'ora honariaki bana adani vahoariha a'onira vanajahariharivini, cadeia a'onira avibaivini, a'onira vakaijo'ara kaimoni. Mahi sa'ai ko'bamihani hiki avahojaki bana a'oni cadeia. Ni-avarahihaviki cadeia avari'oini. A'onira vanaabinivini kaba'i, hari'a oipohina avihini-ra vakava'ipahini bana! Deus a'onira akadava'aki bana a'oni. Deus ibavia avarikhaki bana a'oni. A'onira ono'aki bana ho kajamari kajahakia. Mahi anokhomiriki-ra kananamithaki hida kajamari avagahinani kihiki bana. \p \v 11 Avamorobohahi; mitha vani'ajahaki ida Ma'onahai Jahaki kodija'ari-ra va'ora nava'isohivini hiki. Ija'ari Jahari athi-ra kajoniki, ni-hora kava'ipahinipa'itxiki, Deus kania kidimahi anokhomiriki-ra vahojahi. Ni-abinijanaki ida ija'ari. \s1 Jesus Cristo kaija'ari Pérgamo sidajia vahojaki vakadimoni ida papira athini \p \v 12 Jesus Cristo kaija'ari Pérgamo sidaji vahojaki vakadimoni hida papira athini. Jesus Cristo hora honariavini va'ora vaka'da'diki okajirihivini, va'ora nava'isohira kaimoni hihida athia. Jesus va'ora ni'aha: \p —Ovahojaki hida kodisa'ai tarasara fori hiki akasajohaninikhamaki. \v 13 Oogaki ida avaibavini. Avavahojaki kasidajinia hojaki ida Jahari kavithi ibavini va'ora vaka'da'diki kaimoni adani ija'ari. \p Hora avavakaijokaha'oadahaki a'oni. Ni-hora avakava'ipahiniki. Avakadiania hoja'iki ada Antipas kohana oniki. Kodipohi ada. Omonina a'onira kanamonibakhia'iki ada. Hora kava'ipahiniravini mani ida vanaabinivini hi'ia. Jahari ibavi ida Antipas bivaabini'iki kasidajini. Abinina avanokivini kaba'i, ni-hora avakava'ipahini'iki. \p \v 14 Jahani kaba'i ida avakadihojai vara ovani'a'iki, ni-ovajahaki ida avakadihojai hoariha. Avahararania vahojaki adani ija'ari vaipohiriki Balaão kohana ka'ojomo'ihi athini-ra vanaabaki. Balaãoa binava'isohi'bo'daha ada Balaque kohana hojai Deua bivajaharikia kahojaina. Balaque korijanahia va'ora vara ni'a'badaraki adani Israel kaija'ari: “Ni-makhaniki ida 'bai deus amovana kanava'igani hini naothinia havahani. Ni-makhaniki ida makhira kidigamo hiriki khama vaabono vakavi'omakhamavini.” Nimania ida Balaque, Balaão khama vakadi'ojomo'ihi kavaranihi asohiriki. \p \v 15 Avakadiania vahojaki jaboni adani Nicolao vaipohina. A'onira vaka'ojomo'ivini hiki vakadihojai jaharikia avakahojaija kaimoni jaboni. \p \v 16 Avaabononi vaka'da'digaria bana! Vakava'ipahinika'oa bana ida avakadihojai jahariki. Avakava'ipahinirihi; jorakia avakadiania okhahi, va'ora onihimara kaimoni adani ojomo'ihi kavaranihi asohiriki-ra vanaabaki. Kodisa'ai hiki ida tarasara fori hiki obodia khaonaniki. \p \v 17 Avamorobohahi; mitha vani'ajahaki ida Ma'onahai Jahaki kodija'ari-ra va'ora nava'isohivini hiki! \p Hari. Asia Jesus Cristo va'ora ni'aha adani kidija'ari: \p —Ija'ari Jahari athi-ra vakajoniki, ni-hora vakava'ipahinipa'itxiki vagahinaki bana maná ahojakia. Deus ibavi nama ko'baini ida maná va'ora ono'avini hiki. Va'ora ono'ahananaki jaboni adani ja'di jahaki vaforikia. Ja'di namania hojaki ida onii ja'dini jiriki. Ija'ari hana hinia bigathanihi ida ja'di vaforiki, biogahi ida onii ja'dini hini afohanana. Vahoariha ni-avigaki ida onii jiriki. \s1 Jesus Cristo kaija'ari Tiatira sidajia vahojaki vakadimoni ida papira athini \p \v 18 Jesus Cristo kaija'ari Tiatira sidajia vahojaki vakadimoni hida papira athini. Jesus hora honariavini va'ora vaka'da'diki okajirihivini, va'ora nava'isohira kaimoni hihida athia. Jesus va'ora ni'aha: \p —Hovani Deus kaisai ho. Siho kaha'dini kavagani fori hiki hida onokho 'ba'dani. Kavagaki hida o'dama, bronze ginigini'iki vagani nokiani fori kihiki hida. \p \v 19 Oogaki ida avakadibadani bada avani'a'iki. Oogaki jaboni ida avaabononi avakanakaidivakhamavini. Oogaki jaboni ida hora avakava'ipahiniravini, avaabononi avakakakodiakhamavini jaboni. Oogaki jaboni ida avajahariharini kaba'i, avaraihamahirini. Oogaki jaboni ida avakadihojai jahaki a'ba'di'ini. \p \v 20 Jahani kaba'i ida avakadihojai vara ovani'a'iki, ni-ovajahaki ida avakadihojai hoariha. Kidihojai jaharini kaba'i ida gamo Jezabel oniki, avava'ahahi avakadiania hojani. Deus athi namoniva abono hini-ra kahi'badaraki ida. Va'ora kaboroborobakhiaki adani kodija'ari kidi'ojomo'ihi athinia. Va'ora ka'ojomo'iki adani hojai asohirikia vakahojaira kaimoni. Va'ora ni'a'ihi: \q1 “Ni-makhaniki ida makhira kidigamo hiriki khama vaabono vakavi'omakhamavini. \q1 Ni-makhaniki ida 'bai deus amovana kanava'igana hini naothinia havahani.” \m Nimania ida Jezabel athini asohiriki. \p \v 21 Mahi ipohikia onokhahaha'oadahaki ida Jezabel kidihojai asohiriki-ra kava'ipahinivini, ni-binofiki ida makhira-ra odoraonivinia kahojaini-ra kava'ipahinivini. \v 22 Oniani bana ida gamo-ra onakavamonikarahovini hija. Bikamithaki bana ida imani 'banani karaho. Hi'adani makhira-ra va'ora avidoraonikia vakamithaki jaboni bana ida vaimana 'banani karaho oniaro kania. Jorakia vakadihojai jaharini arafiaki-ra vakava'ipahinika'oaha; ni-va'ora onaima'banaki. Vakava'ipahinirihi; jorakia va'ora onaima'banakarahoha. \p \v 23 Va'ora onaabiniki bana adani Jezabel kaisai fori vihiki, hi'adani kidi'ojomo'ihi athini naabani vihiki. Oniania kodija'ari ibavi hahavia vajoronikia avigaki ida ija'ari hahavi kava'ibodivarani-ra ogavini. Oogaki jaboni ida nahina vava'i bodinia vavajahaki, vanofiki hiki. \p A'onira ono'ananaki ho avakadibadani abosinia. Onaabosiki bana ida avakadihojai jahaki nahina jahakia. Onaabosiki bana jaboni ida avakadihojai jahariki afohanana nahina jaharikia. \p \v 24 Avakadiania vahojaki adani kodija'ari vahoariha Tiatira sidajia, va'oaniaroa ni-vanaabaki ida gamo ka'ojomo'ihi athini. Ni-avaabononi avaka'ojomo'ivini hi'iki ida varani vahoariha vanaonivini Jahari athi ahojakia. Ni-nahina hoariha a'onira ohonariafiahaki ojoirina oadani. \v 25 Hora avakava'ipahiniravini vani hojai jahakia bana vakahojai! \p \v 26-28 Ija'ari Jahari athi-ra kajoniki, ni-hora kava'ipahinipa'itxiki, biakava'idadadaha'oadahaki ida badani onofiki. Oathi-ra naabavini mani ida odanona ono'avini hija bana bikaabokaja kaimoni ida ija'ari-ra vaka'da'divini. \p Kodiabi'i hora honariavini ija'ari-ra ovaka'da'divini. Onivani fori hija bana ida oathi-ra naabaki ohonariavini ija'ari vahoariha-ra vaka'da'divini jaboni. \p Ohonariafiahaki bana ida ija'ari oathi-ra naabaki arabo hahavi kaija'arini-ra vaka'da'divini. Ni-va'ora va'ahaki adani arabo hahavi kaija'arini kidihonari vakajonivini. Makhira hoariha-ra najarajarahavini fori hiki ava khanakia. Makhira bavi-ra na'boro'borovini vani fori hija jaboni ida kodija'ari Deu-ra vanofiriki-ra va'ora vaka'da'divini sa'ai kakhanamisikia. Va'ora ono'aki bana adani oathi-ra vanaabaki boviri karaho jahaki vagavagani nokiakia. \p \v 29 Avamorobohahi; mitha vani'ajahaki ida Ma'onahai Jahaki kodija'ari-ra va'ora nava'isohivini hiki — va'ora ni'aha ada Jesus. \c 3 \s1 Jesus Cristo kaija'ari Sardes sidajia vahojaki vakadimoni ida papira athini \p \v 1 Jesus Cristo kaija'ari Sardes sidajia vahojaki vakadimoni hida papira athini. Jesus hora honariavini va'ora vaka'da'diki okajirihivini, va'ora nava'isohira kaimoni hihida athia. Jesus va'ora ni'aha: \p —Kodiania hojaki ada Deus Ma'onahana. 7 hiki ida Ma'onahai Jahaki kahojai danoki. Hovani ovahojaki ada 7 boviri ipohina. Oogaki ida avakadihojai. Jahaki avavanihaki ida avakadimahi. Avahokini kaba'i a'onira onokivini aba'oki fori avihiki a'oni, abiniki ida avama'onahani. \p \v 2 Avavadiki fori avihiki a'oni. Avanokhoni afora'ava bana. Asia hojai jahaki ipohirikia avakahojaiki a'oni. Vanaabajahaki bana ida oathi mahija avakadihojai jahaki ipohiriki-ra avaranaipohi'ianavini. Oathi-ra avanaabajahakirihi; ihimika'oahi ida avakadihojai jahaki ipohiriki avavahojaki. A'onira oogaki ho, ni-arajomaki ida avakadihojai Deus viaha. \p \v 3 Va'ora vakava'ihoki bana adani a'onira vaka'ojomo'ibiininiki. Vakava'ibodivarani bana ida vakadi'ojomo'ihi athini avakamitha'iki. Vanaabajahaki bana ida vaathi. Vakava'ipahinika'oa bana ida avakadihojai jahariki. Avavadiki fori avihiki a'oni. Avanokhoni aforarihi; jorakia avakadiania okhahi. Bo'di abono ija'ari va'ini-ra kadi hivini fori hiki bana ida okhana avakadiania. Ni-avarigaki bana ida okaikahina kamahini. \p \v 4 Hari. Avahararania Sardes sidajia vahojaki adani kodija'ari vaipohiriki oathi-ra vanaabajahakiki. A'onivani, oathi-ra avanaabavini mani ida avakadimakari avakaimahaki-ra avanamakamakaravini fori a'onira nihaja. Kodiania avarajahamisihaha'oadahani mani ida jahakia a'onira onaabosivini hija. Makari jahaki vaforiki-ra avakaimahavini vani kodiania avaadahaki bana a'oni. \p \v 5 Ija'ari Jahari athi-ra kajoniki, ni-hora kava'ipahinipa'itxiki, oanaragarahihi makari vaforikia. Ni-oaniki ida onini Deua binajiri'iki ija'ari kamahi anokhomirikia gahinaki vaonina kapapirania. Kodiabi'i viaha hojani kamahini ida ija'ari, va'ora onava'isohiki bana adani kodiabi'i, ibavi kaija'arini vihiki: \q1 “Kodija'ari hida hihida ija'ari.” \p \v 6 Avamorobohahi; mitha vani'ajahaki ida Ma'onahai Jahaki kodija'ari-ra va'ora nava'isohivini hiki — va'ora ni'aha ada Jesus. \s1 Jesus Cristo kaija'ari Filadélfia sidajia vahojaki vakadimoni ida papira athini \p \v 7 Jesus Cristo kaija'ari Filadélfia sidajia vahojaki vakadimoni hida papira athini. Jesus hora honariavini va'ora vaka'da'diki okajirihivini, va'ora nava'isohira kaimoni hihida athia. Jesus Cristo va'ora ni'aha: \p —Ojahaka'oaki ho, ka'oahihahaviki hida oathi. Hovani Davi kohana kahanodi namitharonisiagaki ho. Davi kohana 'bo'dakari ija'ari-ra va'ora vaka'da'divini vani fori ohija, ija'ari hahavi-ra va'ora ovaka'da'divini jaboni. Nahina-ra onofihi; ohonariahi. Ni-nahina bikaabokaki ida hora nadabavini. Ni-ova'ahaki ida ija'ari oathi-ra kajonivini. \p \v 8 A'onira ooga'oamanija, jahaki ida avakadibadani. Avadanoni ahapirini kaba'i, avanaabajahakiki ida oathi, hora avakava'ipahinipa'itxirihi. Okavarajomiki ida kodibadania avakabadanini bakatha fori hini. Oakarabikhaiki bana ida bakatha avari'oija kaimoni, ni-nahina hoariha bikana'bovini biakaabokaki ida bakatha. \p \v 9 Mitha vani'a! Avakadisidajia vahojaki adani Jahari kaija'ari. Judeus kaija'ari vihina-ra vakahiki adani, korijanahi ida vakadivarani. Judeus kaija'ari ka'oa vihiriha adani. Va'ora ohonariaki bana adani avakadiania vikhana, avaviahania vakajo'athararina, avajahani-ra vakahivini, avigahahavija kaimoni ida a'onira onakaidivavini. \p \v 10 Vahoariha a'onira vanajahariharivini kaba'i, ni-hora avakava'ipahiniki, ni-va'ora avarakaihamahiki. Nini vani avanaaba'ia ida a'onira ohonariavini hiki. Oathi-ra avanaabajahakivini mani ida a'onira oakadava'avini hija bana. Deua bikaronaki bana ida mahi jahariki ija'ari hahavi vakadiania, ija'ari va'ini-ra ami ani'akarahoki va'ora vakaijo'ara kaimoni. Va'i ami inini karaho kamahini vani, a'onira oakadava'ajahakija bana. \p \v 11 Mahi ipohiriki ojoiki bana ho. Jahari athi-ra avakajonihi; ni-hora avakava'ipahinipa'itxiki. Deus a'onira naabosihi kidinahina jahakia. Avakadava'ajahaki bana ida a'onira ono'avini hi'iki mahija Jaharia bisaariravini. \p \v 12 Ija'ari Jahari athi-ra kajoniki, ni-hora kava'ipahinipa'itxiki, onaibaviki bana ida ija'ari Deu-ra khai vani'avini kagorani bodinia. Gora avani kaaraki fori hiki ida ija'ari. Mahi anokhomirikia Deu-ra khai vani'avini kania hojaki ida bana. \p Okarajomiki bana hida ija'ari hora kava'ipahinipa'itxiriki kodiDeus onina. Okarajomiki bana jaboni hida ija'ari hora kava'ipahinipa'itxiriki kodiDeus kasidaji oninia. Deus ibavi nama gariki bana ida sidaji ja'dini Jerusalém oniki. Onajiriki bana jaboni ida oonina ja'dini ija'ari hora kava'ipahinipa'itxiriki kania. \p \v 13 Avamorobohahi; mitha vani'ajahaki bana ida Ma'onahai Jahaki kodija'ari-ra va'ora nava'isohivini hiki — va'ora ni'aha ada Jesus. \s1 Jesus Cristo kaija'ari Laodicéia sidajia vahojaki vakadimoni hida papira athini \p \v 14 Jesus Cristo kaija'ari Laodicéia sidajia vahojaki vakadimoni hida papira athini. Jesus Cristo hora honariavini va'ora vaka'da'diki okajirihivini, va'ora nava'isohira kaimoni hihida athia. Jesus Cristo va'ora ni'aha: \p —Hovani oa ho. Deus vara nina-ra okamitha'avini mani ida athi ka'oa hini onanamithavini hija. A'onira onava'isohijahakiki ho nahina Deua binofikia. Nahina a'onira onava'isohihahavivini hiki namithaki bana. Deus khama anakama'da'iki ida hahavi amonaha'iki. \p \v 15-16 Oogaki ida avakadihojai, ni-ovajahaki. Va'ora okavarajomiki adani ija'ari, paha. Paha afaki fori vihiki adani ija'ari hora vanofijahakiki. Paha pahisiriki fori vihiki adani ija'ari hora avigariki. Paha daradarahaki fori vihiki adani ija'ari hora vanofijahakivini-ra vakahi'badaraki. \p A'onivani paha daradarahaki fori avihiki a'oni, oniani ida a'onira oka'bivini hija bana. Hora avanofijahakiravini mani ida a'onira onahokahivini hija bana. Ovajahaki ida paha afaki. Ovajahaki jaboni ida paha pahisiriki. Paha daradarahaki vani hora na'biaja. \v 17 Avava'ini bodinia avakhani'badaraki a'oni: \q1 “Karaho ida akadinahina Deus viaha. \q1 Jahaka'oaki ida akadihojai. \q1 Ni-nahina-ra akainamoki.” Avakhaniki a'oni. \mi Ni-avarigaki ida varani avihini asohiriki. \p Hovani a'onira oni'aki ho: Ija'ari khaii niriki avihi'oamanija! Avakanahinariki a'oni. Avakamaodorohaki fori avihiki a'oni. Avarajorajoki fori avihiki a'oni jaboni. \p \v 18 Oniani ida a'onira onava'isohivini hija. Ouro kabodihadihariki fori hiki ida kodihojai jahani. Kodiania vakapavakari bana ida ouro mahija avakanahinakarahoki fori avihini. Kodiania vakapavakari jaboni bana ida makari vaforiki avakaimahaki kaimoni mahija avarajorajoni avava'ini-ra anaipahihijanaravini. Kodiania vakapavakari jaboni bana ida nokhoi 'ba'dani kaihaini mahija avaribafivini, vada avakhanini avakamaodorohajanarini. Kodihojai jahaki fori hiki ida makari vaforiki, nokhoi 'ba'dani kaihaini hiki. \p \v 19 Ija'ari-ra onakaidivahi; va'ora okaabaniha. Okaronahi ida va'i ami inini kidiania, bikava'ipahinika'oaja kaimoni ida hojai Deua bivajahariki. A'onira ohonariavini hiki kodiania avarakaramisijahakini, hora avanofidoroja kaimoni. \p \v 20 Mitha vani'a! Ohojaki ho ija'ari gorani banininia, okasina-ra onofiki ho. Kamithava, nihahi: “Ba okasi.” Oniania, oibaviki bana ho ija'ari kania, o'baiki bana ho kidiania, 'baiki ida ija'ari kodiania jaboni. \p \v 21 Ija'ari Jahari athi-ra kajoniki; ni-hora kava'ipahinipa'itxiki, ova'ahaki bana ida ija'ari vithirarini o'dihana ka'da'di kavithi ibavinia. Hovani jaboni onaabahahaviki ida kodiabi'i athi, ni-okava'ipahinipa'itxiki, oniani ida kodiabi'i 'dihana hora navithija ka'da'di kavithi ibavinia. \p \v 22 Avamorobohahi; mitha vani'ajahaki bana ida Ma'onahai Jahaki kodija'ari-ra va'ora nava'isohivini hiki — va'ora ni'aha ada Jesus. \c 4 \s1 Khai vakhaniki adani vajoroniki Deus viaha \p \v 1 Hari. Oniaroa, Jesus Cristo hora nanokiahi'ianahi vadami fori hiki hoariha. Okanokiki ida bakatha akarabikhajahaki Deus ibavi nama. Okamitha'ianahi ida athii 'baraki, trombeta ithoni fori hiki ida. Vadami hoariha-ra onokibiininivini vani okamitha'iki ida athii vara hora ni'a'iki: \p —Okasi bana hida kodiania mahija ira onanokiahivini nahina namithaki kaimonia. \p \v 2 Oniaroa, Ma'onahai Jahaki ova'i-ra nahonariahihi'aha. Onoki'aha ada ka'da'di vakadika'da'di Deus ibavia ka'da'di kavithi ibavinia vithina. \p \v 3 Vagaki ida nokho. Ja'di nokiani jahaki vagaki jaspe oniki, ja'di hoariha nokiani jahaki sardônio oniki fori hiki ida nokho vagani. Ka'da'di vakadika'da'di kavithi ibavinia kahojaribanaoniki ada katopahiari. Ja'di jahaki vagaki esmeralda oniki fori hiki ida katopahiari kavagana. \p \v 4 Ka'da'di vakadika'da'di kavithi ibavinia roi khaniribanaoniki ida ka'da'di kavithi ibavini hoariha, 24 kihiki ida kaipohini. Ka'da'di kavithi ibavini ipohikia vavithiha adani 24 vihiki ka'da'di vaipohina. Vakaimahaki ida makari vaforiki, vaka'da'dia vakaimahaki ida ouro kakajamarihi kajahaki. \p \v 5 Ka'da'di vakadika'da'di kavithi ibavini kania khaonaniha ada bahi banabanahaki. Okamithaki jaboni ada bahi taararahaki, athii 'baraki hiki. Ka'da'di vakadika'da'di kavithi ibavini viahania hojaki ada ajava ha'diki 7 hiki ipohina. Ajava ha'diki 7 ipohina vani fori hija ida 7 hiki Ma'onahai Jahaki kahojai danoki. \p \v 6 Ka'da'di vakadika'da'di kavithi ibavini viahania hojaki ida 'dako karaho, vidro anokiajavarini fori hiki. Ja'di vagaki cristal oniki nokiani fori hiki ida 'dako kapahani. \p Hari. Ka'da'di vakadika'da'di kavithi ibavini i'oarinia avakahojahaninikhamaki adani ija'ari fori vihiki vahokiki. Avako'bamahakhamaki adani. Ipohiki ida vanokho 'ba'dani avanokho'ba'daha'dahamahanaki adani. \p \v 7 Leão nokiana fori hiki ada hoariha. 'Daama kahidari nokiana fori hiki ada hoariha. Makhira nokho nokiani fori hiki ada hoariha. Majabiro raboki nokiani fori hiki ada hoariha. \v 8 Ija'ari fori vihiki vahokikia vavahojananaki ida 6 vabihi ipohini afohanana. Kanokhoi'ba'danihananaki ida vabihi namani hahavi, nabo'ani hahavi hiki. \p Mahi oadani, joma oadani vaahiaha'oadahaki adani. Vakadimoro kaathi hiki: \q1 “Jahaka'oaki, \q2 jahaka'oaki, \q2 jahaka'oaki ada Deus, \q2 ka'da'di vakadika'da'di ada. \q1 Bikaabokaki ida hahavi binofiki. Nahina hojarini kari hojaki ada Deus ovari miro'a. \q1 Asia hojaki ada Deus. \q1 Ni-hoarihapa'itxiki ida hojana. \q1 Khaki bana ada.” \p \v 9 Vaahiabakhiaki adani ija'ari fori vihiki vahokiki. Khai vani'aki ada vithiki ka'da'di kavithi ibavinia. Vakadimoro kaathi hiki ida hokihaha'oadahaki jahana, danona, vagana. Vaathi jahakia moroa vara vavani'ahi ida Deus va'ora vaka'da'divini-ra khai vani'avini. \p \v 10 Vakadimoro kaathi-ra vakanakama'davini vani avaasiasiaonahaha adani 24 ka'da'di vaipohina ka'da'di vakadika'da'di viaha. Deu-ra vakanamasivivini vani'aha: \p —Deus, ivani ijahaka'oaki i. \p Vakanaibavi'ihi ida vakadikajamari kajahaki ka'da'di vakadika'da'di kavithi ibavini viahania. Moro kaathi kakama'da'ianana vani vakadihojai hi'ianahi afobakhia. \p \v 11 Vakhanibakhiaha adani ka'da'di 24 vihiki vaipohina: \p —Deus, ivani akadika'da'di i. AkadiDeus i. Ivani isohika'oaki i. Ivagani, ijahani, idanoni hikia akavaranina vani jahaja. Vahoariha vaviaha kadahojai jahaki arafiania akavaranina. Ivani inamonaha'iki ida hahavi hoja'iki. Nahina amonahani-ra inofi'ihi; inamonaha'ihi; ianahoki'ihi — vakhani'aha. \c 5 \s1 Joãoa binokiki ida papira roaroaki \p \v 1 Hari. Oniaroa, Deus ibavia onokiki ida papira roaroaki. Ka'da'di vakadika'da'di kavithi ibavini vithikia bigathivini ida papira sa'a ka'aniajania. Jiriki ida papira hahavi namanija, nabo'ania afohanana. Akaraki ida papira roaroaki. 7 hiki ida papira roaroaki athanani. \p \v 2 Onoki'iki jaboni ada Deus ibavi kaija'arini danoki. Athi 'barakia binana'dohi'aha: \p —Ada hojamaniha ka'da'di asohika'oaki? Ka'da'di sohika'oana mani ida papira-ra anakaraki aniani-ra kaabokavini hija bana. Ovari ka'oa bikaabokaki ida papira roaroaki arabikhajahani. \p \v 3 Hari. Ni-hojaki ida ija'ari asohika'oaki hoarani papira arabikhajahani-ra kaabokaki, vada bini'aja kaimoni ida papira jirini. Deus ibavi kania ni-hojaki. Arabo hahavia ni-hojaki jaboni. Ija'ari kohana vaibavia ni-hojaki jaboni. \v 4 Ni-vakaragaki ida ija'ari asohika'oaki hoarani papira roaroaki arabikhajahani-ra kaabokaki. Ni-nahina bikaabokaki ida papira athini-ra vada ni'avini. Vakaragaravini mani ida hora naasara'ahapikija. \p \v 5 Oniaroa, ka'da'di hoarana hora ni'aha: \p —Hari'a asarajana. Vada ini'a ada hoarana papira roaroaki-ra arabikhaivini-ra kaabokaki. Leão danoki fori hiki ada. Judá kohana kaija'ari namitharonisiagaki jaboni ada ovari. Davi kohana kahanodi namitharonisiagaki ada ovari. Bikaabokaki ida hahavi binofiki. Binihima'iki ida hahavi Jaharia binofiki bada bini'avini. Ovaria bikaabokaki ida athanaki-ra anivini, arabikhajahaja kaimoni ida papira roaroaki — hora ni'aha ada ka'da'di. \p \v 6 Hari. Onokiki ada Ovilia Dorona oniki, ka'da'di vakadika'da'di kavithi ibavini 'dihania gaakosoana. I'oaria avakahojahaninikhamaki adani ija'ari fori vihiki vahokiki avako'bamahakhamaki. Varoiribaniki jaboni adani ka'da'di 24 vihiki. \p Onokiki ada Ovilia Dorona oniki vabodi pana. Abini'iki ada hoaranija, ni-abinijanaki. Bivahojaki ida 7 moroboi 'dakhaki. Bivahojaki ida jaboni 7 nokhoi 'ba'dani. 7 moroboi 'dakhaki, 7 nokhoi 'ba'dani hiki vani fori hija ida Ma'onahai Jahaki kahojai danoki kidiania hojaki. Deua bikaronaki ada Ma'onahai Jahaki arabo hahavi aadahaonina ija'ari vaibavia. \p \v 7 Kidivithi ibavinia vithiki ada Deus ka'da'di vakadika'da'di hina. Sa'a ka'aniajania bivahojaki ida papira roaroaki. Hari. Ovilia Dorona onikia binamaakari'aha bigathani'ihi ida papira. \p \v 8 Papira-ra gathanivini naothinia, ija'ari fori vihiki vahokiki avako'bamahakhamaki Ovilia Dorona oniki viaha vakajo'atharari'aha. Ka'da'di 24 vihiki vaipohina vakajo'atharariki jaboni viaha. Vavahojahananaki ida harpa oniki, ithohi kaimoni ida. Vavahojahananaki jaboni ida ouro kabavihi incensoa dainanaki. Mitxaki ida incenso. Athii Deus kania kidija'aria vakanikhariabakhiavini athini fori hiki ida incenso. \p \v 9-10 Moro kaja'dia vaahiaki adani: \q1 “Ivani ka'da'di sohika'oaki i. \q1 Jahaki ida papira roaroaki-ra igathanivini, \q2 ivani oa ikaabokaja ida athanaki aniani, \q2 papira arabikhajahani hiki. \q1 Ava akasanakhamakia ira vanaabini'iki i. \q1 Iamani ahovarini mani ida ija'ari-ra va'ora ikapavakarivini hija. \q1 Arabo hahavi kaija'arini vahararana va'ora ianagathogathonionivini. \q1 Ibavi hahavi kaija'arini vahararana kadaija'ari-ra \q2 va'ora ianagathogathonionivini. \q1 Nação hahavi vahararana kadaija'ari-ra \q2 va'ora ianagathogathonionivini jaboni. \q1 Vaathi kahoarihakhamaki adani. \q1 Deus kaimoni adani ija'ari va'ora ikapavakari'iki iabininia. \q1 Sasidotxi va'ora iniha'iki adani, \q2 ija'ari-ra va'ora vavaka'da'diki kaimoni kadania. \q1 Vakhanina vani, Deus kabadani abono vihira adani, \q2 bada vani'ahaha'oadahaki ida akadiDeua binofiki. \q1 Va'ora vavaka'da'diki bana adani arabo hahavi \q2 kaija'arini.” \m Khanimanira ada vakadimoro kaathi. \p \v 11 Oniaroa, vada oni'ianana, va'ora onoki'aha adani Deus ibavi kaija'arini vaipohiki, vâipohina vâipohi'oamanira adani. Ni-okaabokaki ida vaipohina orajomavini. Ka'da'di vakadika'da'di kavithi ibavini i'oarinia vahojaki adani ija'ari fori vihiki vahokiki avako'bamahakhamaki. Varoiribaniki adani ka'da'di 24 vihiki vaipohina. Varoiribaniki adani Deus ibavi kaija'arini vâipohiki jaboni. \p \v 12 Vaahiana va'ora okamithaki adani. Athii 'barakia vaahiaha: \q1 “Sohika'oaki ada Ovilia \q2 Dorona oniki jahana \q1 akavaranina vahoariha vaviaha. \q1 Ija'aria vanaabini'iki ada ovari, hokiki ada. \q1 Danoki ada. Bikaabokaki ida hahavi binofiki. \q1 Kidimoni ida nahina hahavi hojaki. \q1 Karaho ida kidi'ogahai danoki. \q1 Khai ani'aki ida jahana danona vagana.” \m Nimania ida Deus ibavi kaija'arini vakadimoro kaathi, Jesus jahana vaabono vakanava'isohikhamavini. \p \v 13 Oniaroa, okamitha'iki ida Deus kamonahi hahavi vaahiana. Vaahiaki adani nama vahojaki, arabo hahavi vahojaki, ija'ari kohana vaibavia vahojaki, 'dako karaho kajokiraki afohahavi, vainia afohahavi vahojaki jaboni, hahavi hokiki Deua binamonahaki vaahiaki adani. \p Khanimanira ada vakadimoro kaathi: \q1 “Ivani ka'da'di vakadika'da'di i. \q1 Ka'da'di vakadika'da'di kavithi ibavinia ihojaki i. \q1 Ivani jaboni Ovilia Dorona ioniki i. \q1 Avajahani, avavagani, \q2 avadanoni hikia akavaranina vani jahaja. \q1 Mahi, joma hahavia, \q1 mahi anokhomirikia a'onira khai ani'avini afobakhia.” \p \v 14 Ija'ari fori vihiki vahokiki avako'bamahakhamakia vani'aha: \p “Nimania ida Deua binofiki.” \p Vakadimoro-ra avakananokhomivini vani avaasiasiaonaha'aha adani ka'da'di 24 vihiki vaipohina Deus Ovilia Dorona khama vaviaha, va'ora vakanamasivi'aha jaboni. \c 6 \s1 Papira roaroaki akarani aniani arabikhajahani \p \v 1 Hari. Oniaroa, Deus ibavia onokiki ada Ovilia Dorona oniki. Bianihi ida athanani hoarani imidia kanamajaki papira roaroani akarani. Oniania, okamitha'ihi ida athi 'barakia bahi taararahaki fori hiki. Ija'ari fori hiki hokikia hoarana nihani: \p —Kha'a! \p \v 2 Vada onina kaba'i, kha'aha ada cavalo vaforiki. Cavalo-ra vaadahakia bivahojaki ida kodahi. Biagathaniki ida kajamari kajahaki ka'da'dia biaka'da'dihaki. Ajihi'aha, ibavi hahavi-ra anahoroaha'avini. Va'ora avadadami'aha adani nofina vihiriki, avarakhaja kaimoni ida vakadisa'ai, vakadinahina hiki. \p \v 3 Naothinia, Ovilia Dorona onikia biani'ianahi ida athanaki papira roaroani akarani hoariha. Oniaroa, okamithahi ida ija'ari fori hiki hokiki hoariha, nihani: \p —Kha'a! \p \v 4 Oniaroa, kha'ianaha ada cavalo hoariha, nadaraki maina. Cavalo-ra vaadahakia bigathani'ihi ida tarasara karaho fori hiki. Bigathani'ihi jaboni ida Deus danona, bikaabokaja kaimoni ida ija'ari vaabono vakodakhamavini arabo hahavia, oniani ida ija'ari vaabono vakanaabinikhamavini hija. \p \v 5 Hari. Ovilia Dorona onikia biani'ianahi ida papira roaroani akarani hoariha. Oniaroa, okamithahi ida ija'ari fori hiki hokiki hoariha, nihani: \p —Kha'a! \p Vada onina kaba'i, kha'aha ada cavalo pororoki maina. Cavalo-ra vaadahakia sa'a bivahojaki ida nahina khanaki karajomini. \p \v 6 Okamithahi ida athii ija'ari fori vihiki vahokiki avako'bamahakhamaki vahararana. Nihi ida athii: \p —Trigo 'ba'dani bavini hoarani pa'itxi kaidivani ida mahi hoarani ija'ari bada nini abosini. Cevada 'ba'dani bavini hoarani karaho kaidivani ida mahi hoarani ija'ari bada nini abosini. Kaidiva'oamanija ida kiivi pa'itxi. Hari'a vakanakabodi bana ida basina nahina hoariha. Hari'a vanakabodi ida vinho jaboni — nimania ida athii okamitha'iki. \p \v 7 Naothinia, Ovilia Dorona onikia biani'ianahi ida papira roaroani akarani hoariha. Oniaroa, okamithaki ida ija'ari fori hiki hokiki hoariha nihani: \p —Kha'a! \p \v 8 Vada onina kaba'i, kha'aha ada cavalo korikoriki maina. Cavalo-ra vaadahaki onina Abini. Abini onikia naothia kasiagaha ada hoariha. Ovari onina Ija'ari Kohana Vaibavi. Vagathi'ihi ida danoi. \p Arabo hahavi avikha'aha, ija'ari vaipohiki-ra va'ora vanaabinira kaimoni. Vaabono vakanaabinikhamaki adani ija'ari vahoariha. Vai'ami karaho va'ora nihimaki adani vahoariha. Kavamoni ipohiki va'ora nihimaki adani vahoariha. Igitha, tapo'ija hiki va'ora nihimaki adani vahoariha. Vaabini'ina kaba'i adani ija'ari vaipohina arafiaki, asia avaaniha adani ija'ari. \p \v 9 Hari. Ovilia Dorona onikia biani'ianahi ida papira roaroani akarani hoariha. Oniaroa, Deu-ra vakanava'igavini ibavini nabo'ania va'ora onokiki adani ija'ari vaabiniki vaabono. Hiva'oani Jesus Cristo kaija'ari, vaabinina viahania, vahoariha va'ora vanajahariharivini kaba'i avanamonionibakhia'iki ida Deus athi. Ni-vakava'ipahinipa'itxiki ida Jesu-ra vavakaijokavini, oniani ida vahoariha va'ora vanaabinivini hija. \p \v 10 Athii 'barakia vakhani'aha: \p —Ka'da'di vakadika'da'di i, ivani ikaabokaki ida hahavi inofiki. Ijahani arafiaki i. Ka'oa hihahaviki ida ini'aki! Mahi hana hini vani arabo hahavi kaija'arini vakadihojai asohiriki abosini-ra ikaronaja vakadiania? Mahi hana hini jaharikia va'ora iarakhaki bana adani ija'ari haria vanaabini'iki? — nimania hida ija'ari vaabiniki vaabono vaathi. \p \v 11 Hari. Vagathanihananaki ida makari vaforiki. Va'ora vani'aha: \p —Hari'a kaho bana! Vaviahanokha pa'itxi! A'onira vavajahariki asia va'ora vanaabiniki bana adani avaigamini vahoariha. Va'ora vanaabiniki bana adani Deus kahonai abono vahoariha a'onira vanaabini'iki fori vihiki. Vahihavirina oadani adani vaabiniki kaimoni, vaviahanokha'a bana. \p \v 12 Hari. Onokiki ada Ovilia Dorona onikia biani'ianavini ida papira roaroaki akarani hoariha. \p Oniaroa, ho'doho'dodanokiki ida arabo. Pororo'aha ada safini. Ni-vagajanaki, bakibakika'oa'ihi. Nadaraki ada masiko, ama nokiani fori hiki ada. \v 13 Vorovorohaki ada boviri nama hojaki araboa. Sirisiriki danokia binaho'doho'doki fori hiki ida figira avani, vorovorohaki ida ihi'ai a'diriki figo oniki, onivani fori hira ada boviri vorovorohana. \p \v 14 Nama hahavi roaroa'iki, avisoni'iki, papira roaroaki fori hini. Arabo namahiki hahavi akara'o'ihi ibavinia. Kajoviri hahavi jaboni aakara'o'iki. \p \v 15 Oniaroa, ija'ari vaabono avanahojanana'aha, vahoariha ja'di kahodijama'oki bodinia avahoja'iki, vahoariha arabo namahiki kaja'dini nabo'ania avahoja'iki. Arabo kaija'arini vakadika'da'di hahavi, arabo hahavi kakarivani, sorara vavaka'da'diva hahavi jaboni vaabono avanahojahanana'iki. Ija'ari kanahina'ahapikiki hahavi vaabono avanahojahanana'iki jaboni. Makhira ija'ari-ra vahonariafiahabakhiaki, honai abono gathaki hahavi jaboni vaabono avanahojahanana'iki. Ija'ari kanahinariki hahavi jaboni vaabono avanahoja'iki afohahavi. \p \v 16 Vatxararahana vaabono vavibaranahavini, vara vani'aki ida arabo namahiki, ja'di na'bahaki jaboni: \p —Arabo namahiki, ja'di na'bahaki, aadafani bana anamana mahija ka'da'di kavithi ibavinia vithiki haria nokijanaria kaimoni. Haria vakava'ijokojokokarahoki adani ka'da'di vakadika'da'di, Ovilia Dorona oniki khama. \p \v 17 Hari. Kama'da'ihi ida Deus, Ovilia Dorona oniki khama hojai asohiriki-ra vakava'ijokojokokarahovini-ra vananokia'avini. Vakaronaki ida hojai asohiriki abosini ija'ari vajahariki vakadiania. Ni-ija'aria bikaabokaki ida hojai asohiriki abosini Deua bino'avini hiki. Ni-bikaabokaki ida abononi akava'ijoavini. \c 7 \s1 João va'ora nokiha adani Israel kaija'arini 144 mil vihiki vaipohina \p \v 1 Hari. Oniaroa, va'ora onoki'aha adani Deus ibavi kaija'arini avako'bamahakhamaki avakakhaninihakhamana. Araboa vaabono vakananapajahikhamavini vigaakosoana vahojaha. Safini bivikhamananiki kaniaja hojaki ada hoarana. Safini biavigariki kaniaja hojaki ada hoariha. Safini biavigariki jasoja hojaki ada hoariha. Safini biavigariki aniaja hojaki ada hoariha. Vagathiki ida sirisiriki ako'bamahakhamaki araboa hojaki voovoojanaria kaimoni. Ni-voovoojanaki ida sirisiriki arabo namania, ni-voovoojanaki 'dako karaho kajokiraki namania, ni-voovoojanaki ida sirisiriki ava kania. \p \v 2-3 Deus va'ora no'aki adani ibavi kaija'arini avako'bamahakhamaki danona vanajaharija kaimoni ida arabo, 'dako karaho kajokiraki kapahani. Hari. Onokiki ida Deus ibavi kaija'arini hoariha, safini kakhamanani kaniaja khamananina. Sa'a bigathiki ida nahina ija'ari-ra kavarajomivini kaimoni Deus hokiki karajomia vakarajomira kaimoni. Kidija'ari kaimoni adani ija'ari va'ora karajomiki. \p Deus ibavi kaija'arini va'ora ni'aha adani hi'adani Deus ibavi kaija'arini avako'bamahakhamaki Deus danona-ra vagathani'iki. Athi 'barakia va'ora ni'aha: \p —Hari'a kaho bana! Hari'a vanajaharihari kaho ida arabo, 'dako karaho, ava hahavi hiki. Jakaho va'ora akarajomi'imidiava adani akadiDeus kahonai abono vaatha. \p \v 4-8 Oniaroa, hora vananamitha'aha nihafori vihina vaipohina adani ija'ari Deus karajomia vakarajomi'iki vaatha. Ija'ari 144 mil vaipohina vavahojaki ida rajomi vaatha. 12 vihiki vaipohina adani Israel kohana kaisai. Israel kaisai vanamitharonisiagaki hahavi vahararana va'ora vaaniha adani ija'ari 144 mil vaipohina Deus kaija'ari kaimoni. \q1 Judá kohana kahanodi vanamitharonisiagaki vahararana va'ora vakarajomiha adani 12 mil vihiki vaipohina. \q1 Rúben kohana kahanodi vanamitharonisiagaki vahararana va'ora vakarajomiha adani 12 mil vihiki vaipohina. \q1 Gade kohana kahanodi vanamitharonisiagaki vahararana va'ora vakarajomiha adani 12 mil vihiki vaipohina. \q1 Onivani fori vihira adani Israel kohana kaisai hahavi afohanana. \q1 Aser, Naftali, Manassés, Simeão, Levi, Issacar, Zebulom, José, Benjamim vaoniki adani. \q1 Vakadihanodi vanamitharonisiagaki vahararana va'ora vaani'aha adani 12 mil vaipohina afohanana, va'ora vakarajomira kaimoni, \q1 Deus kaija'ari vihira kaimoni adani 144 mil vihiki vaipohina. \s1 João va'ora nokiha adani ija'ari vaipohiki Deus \s2 ibavi kania \p \v 9 Hari. Oniaroa, Deus ibavi kania namajaja vada oni'ianahi, va'ora onokiki adani ija'ari vaipohiki, vâipohina vâipohi'oamanira adani. Ni-nahina bikaabokaki ida vaipohina nihafori vihina rajomani. Arabo hahavi kaija'arini adani, nação hahavi adani jaboni, tribo hahavi adani, vaathi kahoarihakhamaki adani. \p Vigaakosoaki adani ka'da'di vakadika'da'di kavithi ibavini viahania, Ovilia Dorona oniki viaha jaboni. Vakaimahaki ida makari vaforiki, vagathihananaki ida avaafani kahami afa fori hiki vakadikhaiini-ra vavajahavini kaimoni. \p \v 10 Athii 'barakia vani'aha: \q1 “Kidivithi ibavinia vithiki ada Deus ka'da'di vakadika'da'di hina. \q1 Akadi'aihotahi abono ada. \q1 Haria akava'ijoa'iki ada, \q2 aokharia kaimoni Ibavi \q2 Jaharika'oakia. \q1 Ovilia Dorona oniki jaboni haria akava'ijoa'iki, \q2 akadi'aihotahi abono ada” \m Vakhaniha adani ija'ari vâipohiki. \p \v 11 Deus ibavi kaija'arini hahavi vigaakosoaki ka'da'di vakadika'da'di kavithi ibavini i'oarinia. Vabodi pana varoiribaniki adani ka'da'di. Vabodi pana vahojaki jaboni adani ija'ari fori vihiki vahokiki avako'bamahakhamaki. \v 12 Oniaroa, avaasiasiaonahaha Deu-ra vakanamasivivini, vani'aha: \q1 “Nimania hida Deua binofiki. \q1 Jahaki ida akadiDeu-ra khai ani'avini. \q1 Khai ani'aki ida jahana vagana. \q1 Karahoki ida kidi'ogahai. \q1 Jahaki ida haria kajoamorabakhiavini, \q2 vara avani'ava ida sohika'oana. \q1 Bikaabokaki ida hahavi binofiki. \q1 Danoki ada. Mahi hahavi mahi anokhomiriki Deu-ra akanamasiviha'oadahava. Nimania ida Deua binofiki.” Vakhaniha avaasiasiaonahana Deu-ra khai vani'avini. \p \v 13 Hari. Ka'da'di hoarana hora nana'dohiha: \p —Hana vihina adani ija'ari makari vaforiki-ra vakaimahara? Hanaja vania vikhara adani? \m \v 14 Ogathani'iki ida kidina'dohi: \p —Ni-oogaki. Ivani iogaki. \p Oniaroa, hora ni'aha: \p —Deu-ra vanofiriki va'ora vanajahariharivini arafiaki adani, kaba'i ni-Deu-ra vakava'ipahini'iki. Visoko'iki ida vakadimakari Ovilia Dorona oniki amana. Abini'iki ada Ovilia Dorona oniki vakadimoni hina, oniani ida amana vakadimakari navaforini hija. \p \v 15 Deu-ra vakava'ipahinipa'itxiravini mani ida Ovilia Dorona oniki kavithi ibavini viahania va'ora nahojaja. Mahi, joma hiki Deus gorana bodinia vahojaki adani, bada vani'aja kaimoni ida Deua binofiki. Kidivithi ibavinia vithiki ada Deus ka'da'di vakadika'da'di hina. Ovari vakadiania hojahaha'oadahana va'ora akadava'aki, va'ora naibavijahaki adani. \p \v 16 Ni-vavai'amijanaki, ni-vakanabidi akaaforajanaki. Ni-safini afana va'ora nakhoroniki, ni-nahina afaki hoariha va'ora nakaijanaki. \p \v 17 Kidivithi ibavinia vithiki ada Ovilia Dorona oniki ka'da'di vakadika'da'di hina. Ovari va'ora akadava'aki adani. Ovilia akadava'ava abono va'ora bananiki adani kidi'ovilia paha jahaki kania. Onivani fori hija ida Ovilia Dorona oniki kabadani. Va'ora avikhaki adani kidija'ari paha ija'ari-ra nahokiki kania. Deua binajohahi ida vanokho a'bani, vaasarajanarara kaimoni. \c 8 \s1 Papira roaroaki akarani ahoaranini hoariha aniani \p \v 1-2 Hari. Oniaroa, Deus ibavia onokiha ada Ovilia Dorona oniki papira roaroani hoariha akarani-ra anivini. Biarabikhai'ianaki ida ahoaranini. \p Hari. Oniania, viso vakhaniha adani Deus ibavia vahojaki afo'imidia, ni-vavaravaraki kaho. Mitihini va'ora onoki'aha adani Deus ibavi kaija'arini 7 vihiki vaipohina vigaakosoana Deus viaha. Vagathanihananahi ida trombeta hoarahanana. \p \v 3 Khaha ada Deus ibavi kaija'arini hoariha. Ovaria bivahojaki ida ouro kabavihi. Incenso bavini kaimoni ida bavi. Deu-ra vakanava'igavini ibavini 'dihania gaakosoa'aha ada Deus ibavi kaija'arini onoki'iki. Bigathanivini ida incenso karaho binakabodija kaimoni. Binakabodivini ida incenso, varania. Hihida varani Deus kaija'ari hahavi Deu-ra vara vani'avini kavaranihi hida. Deu-ra vakanava'igavini hiki ida incenso varania kabodihadihaki. Ka'da'di vakadika'da'di kavithi ibavini viahania hojaki ida Deu-ra vakanava'igavini ibavini, ouroa amonahaki ida. \p \v 4 Deus ibavi kaija'arini Deus viaha hojakia bivahojaki ida bavi incenso daiki sa'a. Incenso aha'diki ojini okasi'iki nama kabodihadihani Deus kaija'ari hahavi Deu-ra vara vani'avinia. \p \v 5 Oniaroa, Deus ibavi kaija'arinia bigathi'ihi ida incenso bavini, biani'ihi ida siho ha'dini Deu-ra kanava'igavini ibavini namania hojaki, binaji'bini'ihi ida incenso bavini siho ha'dinia. Bihoarari'ihi ida kidibavi daini arabo hahavi namania. \p Oniaroa, okamitha'aha ada bahi taararahaki. Onokiki jaboni ada bahi banabanahaki. Ho'doho'do'ihi ida arabo. Nimania ida onoki'iki, okamitha'iki hiki. \s1 Joãoa bikamithaki ida trombeta ithoni \p \v 6 Hari. Deus ibavia va'ora onokiki adani Deus ibavi kaija'arini vahoariha 7 vihiki vaipohina. Vaabono vanaibavijahaki adani va'ithohara kaimoni trombeta-ra. \p \v 7 Hari. Deus ibavia Deus ibavi kaija'arini hoarana imidia bina'ithohi ida trombeta. Oniaroa, kanokiahi ida siho kaha'dini, bahi karaho danoki ja'di itxani fori hiki ama kabodihadihaki ida siho, araboa kharariki ida. Oniaroa, arabo pitani hoarani karaho aha'diki, pitani 'bamiki karaho ni-aha'diki. Ava, hogoi itxani, rakhajahi hiki pitani hoarani aha'diki jaboni. \p \v 8 Hari. Oniaroa, Deus ibavia Deus ibavi kaija'arini hoariha maina bina'ithohi ida trombeta hoariha. Oniaroa, nahina arabo karaho namahiki aha'diki nokiani fori hiki hokahi'iki 'dako karaho kajokiraki bodinia. Oniaroa, 'dako karaho kajokiraki pitani pa'itxi ama ihi'iki. Pitani karaho ni-ama ihi'iki kapahani. \v 9 Abini'iki ada abaisana, igitha hiki 'dako karaho pitani pa'itxi hojaki. Kaihimiki ida kanava kana'bahaki kaadahaki 'dako karaho pitani pa'itxi jaboni. \p \v 10 Hari. Oniaroa, Deus ibavia Deus ibavi kaija'arini hoariha maina bina'ithohi ida trombeta hoariha. Oniaroa, boviri karaho ha'diki siho akavoosiki fori hiki kafari'iki vaini ipohiki namania. (Boviri onina pamoari athinia boviri arapaki.) \p \v 11 Vaini biavanokhomiki kapahani ipohiki namani kafariki jaboni ada boviri ha'diki. Arapa'iki ida vaini kapahani pitani hoarani boviria bivikafariki kani. Ni-arapaki ida vaini pitani 'bamiki hoariha kapahani. Onivani fori hija ida arabo hahavi kavainini kapahani anokhomini. Ija'ari vaipohikia vi'avihi ida paha, vaabini'aha. \p \v 12 Hari. Oniaroa, Deus ibavia Deus ibavi kaija'arini hoariha maina bina'itho'ihi ida trombeta hoariha. Binajahariki ada safini, masiko, boviri hiki. Mahi bobini pa'itxi ni-vagaki ada safini. Mahi bobini pa'itxi 'bamiki asia vagaki. Joma bobini pa'itxi ni-vagaki. Joma bobini pa'itxi 'bamiki asia vagaki. Niki bana hida namithaki kaimoni. \p \v 13 Hari. Onokiha ada kokoi na'bahaha raboki nama jararinia. Athii 'barakia niha: \p —Abii, ija'ari maha! Ija'ari maha! Ija'ari maha! Ija'ari hahavi araboa vaibavikia vakamithaki bana ida trombeta ithoni hoariha Deus ibavi kaija'arini avahoarabakosikia vana'ithoki bana. Jaharini arafiaki ida ija'ari vakadimoni bana, abii, ija'ari maha! — niha ada kokoi na'bahaha. \c 9 \s1 Itho'ihi ida trombeta hoariha \p \v 1 Hari. Oniaroa, Deus ibavia Deus ibavi kaija'arini hoariha maina bina'itho'ihi ida trombeta hoariha. \p Onokiki ada boviri fori hiki arabo namania hojana. Nama voroni'iki ada boviri. Boviri fori hikia biagathaniki ida chave. Jahari kahonai abono vanokiariki vaibavi kaathani kakachaveni ida. Hodi bihiaki anokhomini nokiavahariki fori hiki ida vaibavi. \p \v 2 Boviri fori hikia biakarabikhai'ihi ida vaibavi kaathani. Hodi bihiakia khaonaniki ida siho kaojini kakaraho. Siho kaafani akarafiaki kaibavini fori hiki ida siho aha'diki kaojini. Siho kaojinia binamokhiki ada safini, ni-vagajahakijanaki, oniani ida arabo-ra nabakibakija. \p \v 3 Siho kaojini kahararania vikhaonaniki adani omavari fori vihiki vâipohiki. Vigarahana'aha arabo namania. Vagathanihi ida danona afohanana. Akoro ija'ari-ra kohovini vani fori hija ida danona omavari fori hikia bigathani'iki. \p \v 4 Ka'da'di vakadika'da'di va'ora ni'aha adani omavari fori vihiki: \p —Hari'a vanajaharihari ida hogoi itxani, ava itxani, ava na'bahaki, rakhajahi hiki. Avikha'a bana ija'ari vaatha Deus karajomi-ra vavahojariki vakadiania mahija va'ora avanaima'banavini. \v 5 Va'ora vakohonanaha. Hari'a va'ora vanaabini bana. 5 masiko ipohina vani va'ora vanaima'banahanana karaho ka'oa bana — niha. Omavari fori hiki 'banana akoro 'banana fori hiki. \p \v 6 Hari. 5 masiko ipohina va'ora vanaima'banakarahoki bana adani Deu-ra vanofiriki. Vaabinina-ra vanofiki bana adani kohoi vihiki. Ni-vaabiniki. Vaabinina-ra vanofikarahovini kaba'i, ni-vakaabokaki bana ida vaabinina. \p \v 7 Hari. Cavalo nokiana fori vihiki adani omavari, vaabono vanaibavijahaki ija'ari-ra vidara kaimoni. Vaka'da'dia vavahojaki ida ouro kakajamarihi fori kihiki kanokiani. Vanokho makhira nokho nokiani fori hiki. \v 8 Vaka'da'di kaafani gamo ka'da'dini kaafani kanokiani fori kihiki. Vaino, jomahi hiihiha inoni nokiani fori hiki adani. \v 9 Vamakho'inia vakaimahaki ida makari 'dakhaki ferro amonahaki fori hiki. Makari 'dakhakia biaka'oahaki ida sorara hoariha kasa'ai bianakhararara kaimoni. Onivani fori vihira adani omavari fori vihiki vakadimakari 'dakhaki onoki'iki. \p Okamitha'iki ida omavari fori hiki vabihi ithoni 'baraki, cavalo vaipohiki carruage-ra vakarahokavini vaki'darahaki vani vanamonahaja ida saani karaho. Sorara vaabono vakodakhamavini vani cavalo vaipohiki ija'ari-ra vavaki'darahaki fori vihiki. \p \v 10 Akoroa bivahojaki ida jo'o 'banani, onivani fori hija ida omavari jo'o 'banani. 5 masiko ipohiki vani ija'ari-ra va'ora vanaima'banakarahora bana adani. \p \v 11 Hodi bihiaki anokhomini nokiavahariki akadava'ava abono va'ora vaka'da'diki adani omavari fori vihiki. Hodi bihiaki akadava'ava abono onina hebreu athini Abadom, onina grego athini Apolião. (Pamoari athini onina nahina hahavi napohimajava abono. Jahari kahonai abono ada.) \p \v 12 Radaha'iki ida nahina jahariki arafiaki hoarani ija'ari-ra va'ora naimahidaki. Asia khaki bana ida nahina jahariki arafiaki 'bamiki ija'ari-ra va'ora naimahida'ianaki bana. \s1 Itho'ihi ida trombeta hoariha \p \v 13 Hari. Oniaroa, Deus ibavia, Deus ibavi kaija'arini hoariha maina bina'itho'ihi ida trombeta hoariha. Okamithaki ida athii, Deu-ra vakanava'igavini ibavinia aakhaninihakhamaki khaonaniki ida athii. Deus viaha hojaki ida Deu-ra vakanava'igavini ibavini ouro amonahaki. \p \v 14 Athiia bini'a'aha ada Deus ibavi kaija'arini trombeta-ra vahojaki: \p —Va'ora kokhari bana adani Deus ibavi kaija'arini avako'bamahakhamaki vidabohaki Eufrates vaini maakarinia vahojaki, va'ajihira kaimoni — nihi ida athii. \p \v 15 Deua bikanamahi'iki ida ibavi kaija'arini avako'bamahakhamaki avarakhana kamahini ibavi hahavia avikhara kaimoni. Deus ibavi kaija'arini avako'bamahakhamakia vanaviahanokhaki ida ora, mahi, masiko, badara hiki avikhara kaimoni, va'ora vanaabinira kaimoni adani ija'ari vâipohiki arabo hahavia vahojaki. Ni-ija'ari hahavi abini'iaki kaho. Vaipohiki asia avaaniki. \p \v 16 Okamithaki ida sorara vâipohiki vakadisaani khani. Vaipohi'oamanira adani sorara cavalo-ra vavaadahaki. 200 milhões vaipohina onoki'iki. \p \v 17 Oniaroa, vadami fori hikia va'ora onokiki adani cavalo, cavalo-ra vavaadahaki khama. Vamakho'inia vakaimahaki ida makari 'dakhaki nadaraki. Nadaraki, koriki, korikoriki ida makho'ini aka'oahani kakamakarini 'dakhaki. Siho kaha'dini fori kihiki ida nadaraki, ja'di safira oniki fori hiki ida koriki, enxofre oniki fori hiki ida vakadimakari 'dakhaki korikorini. Jomahi hiihiha ka'da'dini kanokiani fori hiki ida cavalo ka'da'di. Cavalo fori hiki vabodia khaonaniki ida siho kaha'dini, siho kaojini, enxofre hiki. \p \v 18 Nahina vabodia khaonanikia va'ora vanaabiniki afo'iana adani ija'ari vâipohiki arabo hahavia vahojaki. Ni-ija'ari hahavi abini'iaki kaho. Vaipohiki asia avaaniki. \v 19 Cavalo fori vihikia vavahojaki ida vadanona vabodia, vamiia. Makha 'da'di nokiani fori hiki ida cavalo mii. Cavalo mii ija'ari-ra ananiki. \p \v 20 Cavalo fori hiki ni-va'ora vanaabiniki adani ija'ari hahavi. Ija'ari asia vahokiki avaani'iki, ni-vakava'ipahiniki ida vakadihojai jahariki. Asia va'ora vakanamasiviki adani Jahari kahonai abono vanokiariki. Asia va'ora vakanamasiviki adani vakadideus amovana. Vanamonahaki ida vakadideus amovana ouro, prata, bronze, ja'di, ava hikia. Vakadideus amovana ni-nahina-ra nokiki, ni-athi-ra kamithaki jaboni, ni-adahani-ra kaabokaki jaboni. \p \v 21 Ija'ari avaani'ikia ni-vakava'ipahinipa'itxiki ida jaboni vakadihojai jahariki hoariha. Vakaabiniki adani. Vahoariha-ra vakaijorahaki adani jaboni. Makhira kidigamo hiriki khama vaabono vakavi'omakhamaki jaboni. Vabo'diabakhiaki ida hoariha kanahina. Ni-vakava'ipahinipa'itxiki ida vakadihojai jahariki. \c 10 \s1 Joãoa binokiki ida papira roaroani pa'itxi \p \v 1 Hari. Oniaroa, onokiki ida vadami fori hiki hoariha. Onokiki ada Deus ibavi kaija'arini hoariha danoki, nama gari'ina. Kidimakari hiki bahi vaforiki. 'Da'di kanamania karoiribaniki ada katopahiari. Safini vagana nokiani fori hiki ida nokho. Siho akaha'dimananiki kanokiani fori hiki ida avana. \v 2 Bigathiki ida papira roaroaki pa'itxi arabikhajahaki sa'a. Bikanaibavihi ida 'dama kaka'aniajanija 'dako karaho kajokiraki kapahani namania, bikanaibavihi ida 'dama kakajasonija arabo namania. \p \v 3 Athi 'barakia baranaha'aha. Jomahi hiihiha ipohiki ka'aarorohi fori hiki ida Deus ibavi kaija'arini athi 'baraki okamitha'iki. Baranahana naothinia, bahi kahirarahi 7 hikia bigathanihi ida athi. \p \v 4 Hari. Onajirivini onofiki ida bahi kahirarahi kavarani. Oniaroa, okamithaki ida athi khani nama, hora ni'aha: \p —Hari'a inajiri bana ida bahi kahirarahi 7 hiki ipohini kavarani. Hari'a bana inanamitha'a ida vakadivarani. \p \v 5 Oniaroa, onoki'iki ada Deus ibavi kaija'arini gaakosoana 'dama kapitani arabo namania, kapitani kahoariha 'dako karaho kajokiraki kapahani namania, bikanabiinimanani'ihi ida sa'a kaka'aniajani nama. \v 6 Nihaha: \p —Hokihaha'oadahaki ada Deus. Nama, arabo, 'dako karaho hiki-ra namonaha'iki ada. Hahavi nama, arabo, 'dako karaho hikia hojaki-ra namonaha'iki ada. Ka'oa hiki hida kodivarani. Deus viaha varani ka'oa okavarani'iki ho. Kamahini ipohijanarihi bana ida namithaki kaimoni. \p \v 7 Deus ibavi kaija'arini hoariha maina bina'ithoki bana ida trombeta. Namithaki bana ida athi Deus athi namoniva abono-ra va'ora nava'isohi'bo'davini hi'iki. Kidihonai abono vihiki adani. Ni-ija'aria aviga'iaki kaho ida Deua binava'isohijoravini hiki nahina hini — niha ada Deus ibavi kaija'arini. \p \v 8 Oniaroa, athii okamitha'iki nama kha'iki vara hora ni'a'ianahi: \p —Okha'a bana Deus ibavi kaija'arini kania. Ovari 'dama kaka'aniajani-ra 'dako karaho kajokiraki kapahani namania kanahoja'iki, 'dama kajasonija arabo namania kahojaki. Kidiania okha'a bana mahija papira roaroaki pa'itxi arabikhajahaki-ra ianikhavini — nihi ida athii. \p \v 9 Hari. Ookha'ihi Deus ibavi kaija'arini kania. Okanikhariahi ida papira roaroaki pa'itxi. Oniaroa, hora ni'aha: \p —Igathani bana hida papira roaroani pa'itxi, iha'a bana! Txinaki ida papira ibodinia, bahina a'bana txinani fori hiki ida. Txika'daki bana ida papira iva'ini bodinia — niha. \p \v 10 Oniaroa, Deus ibavi kaija'arini sa'a ogathani'ihi ida papira roaroani pa'itxi, oha'ihi ida papira. Obodia txinaki ida. Okidafivini naothinia, ni-txinajanaki ida papira roaroaki pa'itxi. Bianatxika'daki hida ova'i. \p \v 11 Oniaroa, hora vani'aha: \p —João, ianamonioni'iana bana ida Deus athi. Deus vara va'ora vani'aki adani arabo hahavi kaija'arini, nação hahavi jaboni, vaathi kahoarihakhamaki adani. Deus vara va'ora vani'aki adani arabo hahavi vakadika'da'di vihiki jaboni. Kidivarani hiki ida nahina namithaki kaimoni vakadiania. Ianamonioni'iana bana hida varani vihina — hora vani'aha. \c 11 \s1 Deus athi namoniva abono vi'bamiki varani vihina \p \v 1 Hari. Oniaroa, onokiki ida vadami fori hiki hoariha. Ogathani'iki ida ava nahina oadani karajomini kaimoni. Hora vani'aha: \p —Okha'a bana mahija Deu-ra khai vani'avini kagorani-ra irajomavini. Irajoma bana ida Deu-ra vakanava'igavini ibavini jaboni. Va'ora rajoma jaboni bana adani ija'ari Deu-ra vakanamasiviki, Deu-ra khai vani'avini kagorani bodinia vahojaki, nihafori vihina vaipohina. \p \v 2 Hari'a irajoma ida Deu-ra khai vani'avini kagorani kavasiribanini ipohini, oadani, rabodini hiki. Ija'ari Deu-ra avigariki vakadimoni bana ida gora kavasiribanini bodini. Deu-ra avigarikia vakada'aha'ahaki ida Jerusalém sidaji. 42 masiko ipohina Jerusalém sidaji-ra vakaabokaki bana adani Deu-ra avigariki — vani'aha. \p \v 3 Vara hora ni'a'ianaha: \p —Va'ora okaronaki bana adani oathi namoniva abono vi'bamiki. Vakaimahaki ida makari jarojaroki. Vananokiaki bana ida ija'ari kahojai asohiriki vaabono vaka'da'digariara kaimoni. 1 mil 260 mahi ipohini ija'ari-ra va'ora vakanamonibakhiavini hiki bana ida Deus athi. \p \v 4 Oliveira avani 'bamiki fori vihiki adani Deus athi namoniva abono vi'bamiki. Lamparina kaatiraki 'bamiki fori vihiki jaboni adani. Hahavi vaka'da'diva viaha vigaakosoa'aha adani vi'bamiki. \v 5 Vahoariha vakaijo'ahi ida va'ora vanajahariharivini, khaonanihi ida siho ha'dini vabodia, va'ora vanihimara kaimoni adani vi'bamiki-ra vanofiriki. Oniaroa, ija'ari vi'bamiki-ra va'ora najahariharivini-ra nofihi, abinimani'ihi ida ija'ari — hora ni'aha. \p \v 6 Deus va'ora no'aki bana adani vi'bamiki danona. Deus athia va'ora vakanamonivini oadani, vakaabokaki ida bahi khararijanarina-ra vavahonariahivini. Vakaabokaki ida jaboni paha hahavi-ra ama avanihavini. Vakaabokaki ida jaboni arabo-ra vanapohimajavini. Ipohiki ida pohimajahi. Va'ora vanapohimajavini va'ora vanofibakhiaha, va'ora vanapohimajamaniha. \p \v 7 Hari hi'ihi ida vi'bamiki vakadibadani, Deus athi-ra vanamonivini. Oniaroa, hodi bihiaki anokhomini nokiavaharikia khaonaniki bana ada tapo'ija, makhira fori hiki ada. Oniaro va'ora nigafaniki bana adani Deus athi namoniva abono vi'bamiki, va'ora naabini'aha. \p \v 8 Oniaroa, sidaji karaho kahagihini kania vanahojahaki bana ida vaba'ona. Sidaji karahoa abini'bo'da'iki ada vi'bamiki vakadika'da'di ava akasanakhamakia. Vajaharina arafiaki adani sidaji karaho kaija'arini. Sidaji karaho onini 'bamiki. Onini hoarani Sodoma. Onini hoariha Egito. Jaharini arafiaki ida Sodoma sidaji kaija'arini, Egito kaaraboni kaija'arini kohana vihiki vakadihojai, oniani ida sidaji karaho onini-ra no'bamija. \p \v 9 Hari. Ija'ari vâipohiki va'ora vanavanavanahaki bana adani vi'bamiki vaba'ona, mahi ahoarabakosiki mahi pitani hikia. Sidaji karaho kahagihinia vaba'ona vada vani'aki bana adani afohanana. Ibavi hahavi kaija'arini, nação hahavi, tribo hahavi vihiki. Vaathi kahoarihakhamaki adani. Ni-ija'aria vava'ahaki ida vaba'ona ka'damahani. \v 10 Vaabinina viahania Deus athi namoniva abono vi'bamiki va'ora vanapohimajakaraho'iki adani afobakhia arabo hahavi kaija'arini, oniani ida vi'bamiki vaabinina ija'ari hahavia vavajahavini hija. Khai vakhanikarahona mani ida ihinika-ra vanamonahavini hija, vakadikhaiinia vaabono vakanava'igakhamavini jaboni. \p \v 11 Mahi ahoarabakosiki, mahi pitani hiki radahani naothinia, Deus va'ora anahokiki bana adani vi'bamiki. O'oiki bana ida vi'bamiki vaba'ona kania va'i khami Deua bikaronaki. Oniaroa, avahokiki bana adani, vigaamananiki bana adani. Ija'ari hahavi va'ora vanokiki bana adani vi'bamiki avahoki'ina, vaimahidakarahoki bana adani ija'ari. \v 12 Oniaroa, Deus athi namoniva abono vi'bamikia vakamithaki bana ida athii 'baraki, nama kamithavahaki ida athii va'ora ni'aki bana: \p —Vikasi bana hida! \m Ija'ari va'ora vavajahariki va'ora vanokivini kaba'i, avikasiki bana adani vi'bamiki nama, bahi hararana avikasi'ina. \p \v 13 Oniaroa, jorakia ho'doho'dodanokiki bana ida arabo. Binajahariki bana ida sidaji. Gora ipohiki tharara'iki adaraha'iki ihimi'iki. Ni-gora hahavi tharara'iki. Ija'ari 7 mil vihiki vaipohina vaabini'iki. Ni-ija'ari hahavi vaabini'iki. Ija'ari avaani'iki vaimahidakarahoki. Oniaroa, Deu-ra khai vani'aha: \p —Danoki ada Deus nama hojaki — vakhaniha. \p \v 14 Radaha'iki ida nahina jahariki 'bamiki ija'ari-ra va'ora naimahidaki. Mitihini khaki bana ida nahina jahariki hoariha ija'ari-ra va'ora naimahida'ianaki kaimoni. \s1 Deus ibavi kaija'arini hoariha maina bina'ithoki ida trombeta \p \v 15 Hari. Oniaroa, Deus ibavia Deus ibavi kaija'arini hoariha maina bina'itho'ihi ida trombeta hoariha. Oniaroa, nama Deus ibavia okamithaki ida athii 'baraki, vani'aha: \q1 “Jahari ni-va'ora vaka'da'dijanariha adani arabo \q2 hahavi kaija'arini, Deus kamonahi hahavi hiki. \q1 Deus vani adani va'ora vavaka'da'dira Cristo khama. \q1 Deua binagathogatho'iki \q2 ada Cristo, ovari maina va'ora vaka'da'diki adani ija'ari hahavi. \q1 Ni-anokhomirihi bana ida \q2 hahavi-ra vaka'da'dihaha'oadahavini \q2 mahi hahavi.” \p \v 16 Oniaroa, va'ora onoki'aha adani 24 vihiki vaipohina Deus viaha vahojaki. Ka'da'di kavithi ibavinia vavithionahana avaasiasiaonahana, Deu-ra vakanamasivivini, \v 17 vani'aha: \q1 “Ivani ka'da'di vakadika'da'di i, idanoki i. \q1 Ikaabokaki ida hahavi inofiki. \q1 Kanahinarini kari ihoja'bo'da'iki i. Asia ihojaki i. \q1 Ni-ahoarihapa'itxiki ida ihojani. \q1 Avajahaki ida idanoni karaho haria inanokiahivini hiki. \q1 Kama'da'iki ida arabo hahavi kaija'arini-ra va'ora ivaka'da'divini. \q1 \v 18 Kaikahiki ida mahi ija'ari-ra va'ora inanokiahivini \q2 hiki ida iihamahikarahoni kamahini. \q1 Vava'i jokojokoka'oaki bana adani ira vanofiriki. \q1 Vakadihojai asohiriki inaabosivini mani ida vava'i najokojokoni hija bana. \q1 Va'ora inaabosiki bana \q2 adani ija'ari kohana jaboni, \q2 vagathanija kaimoni ida nahina jahariki vakadihojai asohiriki abosini. \q1 Kaikahi'iki ida mahi kadaija'ari-ra va'ora inaabosivini kamahini. \q1 Va'ora inaabosiki adani iathini namoniva abono, \q2 kadahonai abono vihiki. \q1 Vakadihojai jahaki inaabosivini kadanahina jahakia. \q1 Va'ora inaabosiki bana jaboni adani iathini-ra vanaababakhiaki. \q1 Va'ora inaabosiki jaboni bana adani kadaija'ari vakanahina'ahapikiki, \q1 vakanahinariki vihiki jaboni. \q1 Kaikahi'ihi hida mahi va'ora inihimavini adani ija'ari hojai jaharikia vakahojaiki, \q2 arabo hahavia kadamonahi-ra vanajahariharibakhia'iki adani jaboni.” Vakhaniha adani ka'da'di Deus viaha vahojaki. \p \v 19 Hari. Oniaroa, arabikhajahaki ida Deus gorana kaathani nama hojaki. Deus gorana bodinia nokiaki ida ouro kacaixahi arca oniki. Deus kava'iponahi karajomihi hida. Oniaroa, araboja onokiki ida bahi banabanahana, okamithaki jaboni ida athii, okamithaki jaboni ida bahi tararahana. Ho'doho'doki ida arabo. Kharariki ada bahi karaho ja'di itxani fori hiki araboa. Niki bana hida namithaki kaimoni. \c 12 \s1 Nama nokiaki ada mabidiri fori hiki karahoda \p \v 1 Hari. Oniaroa, nama nokiaki ida nahina ogavahariki, ija'ari-ra nava'ibodivaranikarahoki. Nokiaki ida gamo. Abononi karafoavini hiki ada safini kidimakari hina. Gamo 'damani kanabo'ania hojaki ada masiko. Biaka'da'dihaki ida kajamari kajahaki, 12 boviri ipohina hojaki kidikajamaria. \v 2 Kajahavidoki ida gamo. Abononi vabarariariaki ida gamo. \p \v 3 Oniaroa, nama nokiahi ida nahina hoariha ija'ari-ra va'ora nava'ibodivaranikarahoki. Nokiaki ada mabidiri fori hiki karahoda nadaraki. Mabidiri fori hikia bivahojaki ida 'da'di 7 hiki ipohini. Bivahojaki ida moroboi 'dakhaki 10 hiki ipohini. Biaka'da'dihaki bikavahojahananaki ida kajamari. \p \v 4 Mabidiri fori hikia miia bira'baniki ada boviri nama pitani karahoa hojaki. Biosonarari'aha araboja. Pitani karaho ni-bira'banirari'iki, asia hojamaniha ada boviri nama. Naothinia, gamo kajahavidoki viahania daani'aha ada mabidiri fori hiki. Jorakia bihavini binofiki ada isai banini hi'iariki. \p \v 5 Oniaroa, banini hi'aha ada isai, makhira isani ada gamo kaisai. Mabidiri fori hikia ni-bikaabokaki biha'avini. Deus ibavi kaija'arinia bigathi'iki ada isai, biavikasi'aha Deus ibavia Deus maakarina. Kidivithi ibavinia vithiki ada Deus ka'da'di vakadika'da'di hina. Hi'ada isai va'ora vaka'da'diki bana adani arabo hahavi kaija'arini. Ni-biva'ahaki kidihonari vakajonivini. \p \v 6 Oniaroa, gafanaha'ihi ida gamo amasia. Deua bikaibavijahahijoraki ida gamo ibavi bivahojaki kaimonia. Hojani oadani Deua bikaijahitaki ida gamo. 1 mil 260 mahi ipohini amasia hoja'ihi ida gamo. \p \v 7 Oniaroa, Deus ibavia vaabono vakodakhama'aha adani Miguel, mabidiri fori hiki khama. Deus ibavi kaija'arini danoki ada Miguel. Ovari, ipohina vihiki khama va'ora vidafiahaha adani mabidiri, kidipohi vihiki. Mabidiri fori hiki va'ora vidavini jaboni adani Miguel. \p \v 8 Mabidiri fori hiki ni-va'ora kaabokajanaki. Miguel vadanona biaradamiki ada mabidiri fori hiki vadanona, oniani ida Deua bivahojaki kania Miguel mabidiri fori hiki vahojana-ra vava'ahajanaravini hija. \p \v 9 Miguel kidipohi khama vanahokahi'aha ada mabidiri fori hiki karahoda araboa. Hi'ada mabidiri fori hiki hoja'bo'da'iki ada. Onina hoariha Jahari, onina hoariha Satanás. Ovari va'ora korijanahaki adani arabo hahavi kaija'arini. Mabidiri fori hiki kidipohi khama vahokahina araboa, ni-vahojajanaki Deus kania nama. \p \v 10 Oniaroa, okamithaki ida athii 'barakia nama, nihani: \q1 “Hidakaba'i Deus va'ora akava'ijoaka'oaki adani kidija'ari. \q1 Deus ija'ari hahavi-ra va'ora nanokiahivini hihi ida danona. \q1 Deus va'ora vaka'da'diki adani arabo hahavi kaija'arini. \q1 Cristo jaboni va'ora nanokiahiki adani danona. \q1 Kama'da'iki ida arabo hahavi kaija'arini-ra va'ora vaka'da'divini. \q1 Jahari ni-hojajanaki Deus viaha, \q2 Jesus kaija'ari-ra va'ora akaraganahabakhiaki kaimoni. \q1 Mahi, joma hiki Deu-ra nava'isohibakhiavini hiki ida arigamina kahojai asohirikia vakahojaina. \q1 Hari. Deus ibavia akara'o'aha hada Jahari araboja. \q1 \v 11 Arigamina vavakaijokaki ida Ovilia Dorona oniki abini'ina vakadimoni hina, \q2 oniani ida Ovilia Dorona oniki amana vakadisa'ai fori nihani hija. \q1 Ka'oa hiki ida Jesus monina-ra vanamonibakhiavini, \q2 oniani ida Jesus athia va'ora kanasa'aiki fori nihaja. \q1 Vahoariha va'ora vanaabinivini va'ora vanofivini kaba'i, \q2 arigamina vani'aha: \q1 ‘Haria vanaabiniha, \q2 haria vanaabiniha, \q2 ni-Jesu-ra akava'ipahinipa'itxirihi.’ \q1 Oniani ida mabidiri fori hiki va'ora kaabokajanaravini hija. \q1 \v 12 Hahavi Deus ibavia vahojaki, \q2 khai vakhani'a bana! \q2 Arabo kaija'arini, \q2 a'onimaina, jahariki-ra avagathanija bana! \q1 'Dako karaho kajokirakia vahojaki jaboni, \q2 a'onimaina, jahariki-ra avagathanija bana. \q1 Arabo kaija'arini vakadiania gaari'aha ada Jahari. \q1 Va'i jokojokokarahoki ada. \q1 Biogaki ida mahi ipohijanariki-ra vahojavini, arabo kaija'arini-ra va'ora napohimajara kaimoni, oniani ida va'i najokojokoni hija.” Niki ida athii okamithaki nama. \p \v 13 Hari. Mabidiri fori hikia bikava'ibodivaraniki ida hokahi'ina araboa. Oniaroa, mabidiri fori hikia binajoikahiki ida gamo kidisai 'bana'iki. \v 14 Oniaroa, gamoa bigathani'iki ida bihini 'bamiki kokoi na'bahaha bihini fori hiki, aráboja kaimoni ida gamo amasia. \p Ibavi Deua bikaibavijahahijoravinia okha'ihi ida gamo. Badara ahoarabakosiki badara bobini pa'itxi hiki hoja'ihi ida gamo amasia. Hojani oadani, Deua bikaijahitaki ida. Mabidiri fori hikia ni-bikaabokajanaki ida gamo-ra napohimajavini. \p \v 15 Oniaroa, mabidiri fori hikia biakasohi ida paha karaho, vaini ahapini fori hiki, gamo naothinia, paha biakarojaja kaimoni ida gamo. \v 16 Oniaroa, jorakia arabikhajahahi ida arabo, o'oihi ida paha mabidiria biakasoki. \v 17 Oniaroa, mabidiri fori hiki bikava'ijokojokokarahoki ida gamo. \p Oniaroa, mabidiri fori hiki va'ora vidavini adani gamo kaisai vahoariha, hi'adani Deus athi-ra vanaabajahakiki, ni-vakava'ipahinipa'itxiki ida Jesus athi-ra vavakaijokavini. Jesus monina-ra vanamonibakhiaki adani. \p \v 18 Oniaroa, mabidiri fori hiki karahoda gaakosoaki 'dako karaho kajokiraki kakaasini pasapasania. \c 13 \s1 Tapo'ija vi'bamiki varani vihina hida \p \v 1 Hari. Oniaroa, araboa onokihi ida nahina hora naimahida'iki. 'Dako karaho kajokirakia 'dorima'aha ada tapo'ija nokiana fori hiki. Paha katapo'ijani ada. Bivahojaki ida moroboi 'dakhaki 10 hiki ipohini. Moroboi 'dakhaki bivahojahananaki ida kajamari. Bikavahojaki ida ka'da'di 7 kihiki kaipohini. 'Da'di namania hojahananaki ida jirihi varani jaharini arafiaki Deu-ra kanavaranihaki. \p \v 2 Jomahi hiihiha nokiani fori hiki o paha katapo'ijani onoki'iki. Urso 'dama kanokiani fori hiki ida paha katapo'ijani 'dama. Leão bodi nokiani fori hiki ida paha katapo'ijani bodi. Mabidiri karahoda fori hikia bino'aki ada paha katapo'ijani ka'da'di kavithi ibavinia. Bino'aki jaboni ada danona, bikaabokaja kaimoni ida badani danoki, mabidiri kabadani fori hiki. Mabidiri fori hiki danona-ra gathanivini mani ida paha katapo'ijani ija'ari-ra vaka'da'divini-ra kaabokavini hija. \p \v 3 Ka'da'di kahoarania hojaki ida siivi karaho kaakhani'iki. Karahoni arafiani kaba'i ida siivi, ni-abini'iki, aihota'iki ada. Ija'aria vanokiha; vakava'ibodivaranikaraho'aha, vaabono vara vakani'akhama'aha: \p —Ni-abini'iki ada paha katapo'ijani, danoki ida kidibadani — vakhaniha, oniani ida arabo hahavi kaija'arini tapo'ija-ra vavaipohihavini hija. \p \v 4 Mabidiri karahoda fori hikia bino'a'iki ada paha katapo'ijani danona va'ora vaka'da'dira kaimoni adani arabo hahavi kaija'arini. Arabo hahavi kaija'arinia vakanamasiviki ada mabidiri fori hiki, onivani fori hija ida paha katapo'ijani-ra vakanamasivivini jaboni. Vavajahaki ida paha katapo'ijani kavarani. Vara vakhaniki adani ija'ari: \p —Ni-hojaki ada hoariha hihada paha katapo'ijani fori hiki. Dano'oamanira ada. Ni-nahina bikaabokaki hida hihada paha katapo'ijani danona-ra nihimavini — vakhaniha. \p \v 5 Oniaroa, Deua biva'ahaki ada paha katapo'ijani Deu-ra kanavaranihavini, varani jahariki arafiakia. Arafiaki ida korijanahia kavaranina bini'aha: \p —Hovani ojahaka'oaki ho, ni-jahapa'itxiki ada Deus — niha ada paha katapo'ijani. Oniaroa, Deua biva'aha'ihi ida paha katapo'ijani arabo hahavi kaija'arini-ra va'ora vaka'da'divini 42 masiko ipohina. \v 6 Paha katapo'ijania bikanavaraniha'ihi ida Deus onina, Deus ibavi, Deus ibavia vahojaki hiki. Onivani fori va'ora nihaha adani Deus kania vahoja'iki. \p \v 7 Hari. Paha katapo'ijania bigathani'ihi ida danoi. Deua biva'aha'ihi ida paha katapo'ijani Deus kaija'ari-ra va'ora vidavini, va'ora naabinivini. Biva'ahavini mani ida arabo hahavi kaija'arini-ra honariafiahavini-ra kaabokavini hija. Va'ora kaabokaki adani tribo hahavi, nação hahavi vihiki. Vaathi kahoarihakhamaki adani. Va'ora honariahahaviki adani. \p \v 8 Oniaroa, ija'ari hahavi araboa vahojakia vakanamasiviha ada paha katapo'ijani, vavakaijokaki ada. Vakadiva'ibodivarani va'ora korijanaha'oamanira adani. Deus vavanihaki ada paha katapo'ijani. Niki bana hida namithaki kaimoni. \p Hari. Hahavi amonahani kari Deua binajiri'iki ida kidija'ari vihiki kaimoni vaonina kidipapira kania. Ovilia Dorona oniki kapapira ida. Ovari abono-ra va'aha'iki abinina kidija'ari vakadimoni. Kidipapira kania hojahi ida ija'ari onini; bivahojahi bana ida kidimahi anokhomiriki Deus kania. Hojarihi ida ija'ari onini; ni-bivahojaki bana ida kidimahi anokhomiriki Deus kania. \p Hari. Paha katapo'ijani-ra vakanamasiviki adani ija'ari mahi anokhomiriki-ra vavahojariki. \p \v 9 Hari. Avakamithavini avanofihi; vakamithajahaki bana. \p \v 10 Deua bikava'ibodivaranijoraki ida hana hini ija'ari gathaki kaimoni. Gathaki bana ida, jokoa aihotarihi ida ija'ari. Deua bikava'ibodivaranijoraki ida ija'ari hana hini sakahi hiki kaimoni tarasara. Sakahi hini abiniki bana ida, jokoa aihotarihi ida ija'ari. Oniani ida Deus kidija'ari va'ora nagathogatho'iki-ra va'ora nava'isohivini hija: \p —Vanaabajahaki hida oathi. A'onira vanajahariharivini kaba'i, hari'a hora vakava'ipahinipa'itxi bana. \p \v 11 Hari. Oniaroa, onokiki ada tapo'ija hoariha, arabo katapo'ijani ada. Arabo imani bodinia okhaonaniki ada. Bivahojaki ida moroboi 'dakhaki, carneiro morobo 'dakhani fori hiki. Mabidiri karahoda athi fori hiki ida arabo katapo'ijani athi. \p \v 12 Bivahojaki ida danona, paha katapo'ijani danona fori hiki. Arabo katapo'ijani va'ora nanokiahiha adani ija'ari danona paha katapo'ijani viaha. Va'ora avadadamiki adani ija'ari hahavi araboa vahojaki, vakanamasivira kaimoni ada paha katapo'ijani. Hi'ada tapo'ija 'da'dia siina kaakhani'iki abinira kaimoni, ni-abini'iki, aihota'iki ada. \p \v 13 Arabo katapo'ijania bada bini'aki ida badani danoki ija'aria vanoki'iariki, vava'i ka'barani hiki kaimoni. Ija'ari hahavia vanokivini oadani, bikavahonariahiki ida siho kaha'dini nama kaagarini araboja. \p \v 14 Deua biva'ahaki ada arabo katapo'ijani badani danoki ipohikia kabadanina paha katapo'ijani viaha, oniani ida arabo hahavi kaija'arinia Deus vavanihavini hija. Nimania ida va'ora korijanahavini. Arabo katapo'ijani va'ora vara ni'aha adani arabo hahavi kaija'arini: \p —Vanamonaha bana ida paha katapo'ijani amovana, hi'ada 'da'dia sii'iki kaakhani'iki, ni-abini'iki — niha ada arabo katapo'ijani. \p Oniaroa, ija'aria vanamonaha'ihi ida paha katapo'ijani amovana. \v 15 Arabo katapo'ijania bigathani'iki ida danoi paha katapo'ijani amovana-ra nahokiki kaimoni. Oniania, paha katapo'ijani amovana viridi biakaraboirari'aha, kava'ikhami'aha, hoki'aha. Varavarana-ra kaaboka'iki ada paha katapo'ijani amovana. Bini'aha: \p —Onofiki ida ija'ari hahavi hora vakanamasivivini. Ija'ari hora vakanamasivirihi; onaabinihi — niha. \p Oniaroa, paha katapo'ijani amovana va'ora naabini'iki adani ija'ari kanamasivina vihiriki. \p \v 16 Paha katapo'ijani amovana va'ora avadadami'aha adani arabo hahavi kaija'arini vasa'a ka'aniajani, vaatha hiki, vakarajomira kaimoni. Va'ora avadadamiha adani ka'da'di vihiki, honai abono vihiki jaboni. Vakanahina'ahapikiki, vakanahinariki, honai abono gathaki, honai abono gathariki vihiki vasa'a ka'aniajani, vaatha hiki vakarajomina va'ora avadadamiha. \p \v 17 Karajomirihi ida ija'ari; ni-abononi kavapavakarihavini-ra kaabokaki. Ni-bikaabokaki ida kidinahina-ra pavakari nihavini jaboni. Paha katapo'ijani onina ida rajomi ija'ari vaatha, vasa'a hikia hojaki. Onina kanúmeroni ida rajomi jaboni. \v 18 Paha katapo'ijania bivahojaki ida número onini 666. Makhira onina karajomini ida número. Ogahakia biogaki ida nahina nini ida paha katapo'ijani kanúmerona. Ogaharikia ni-biogaki. \c 14 \s1 Deus kaija'ari kidiania vahojaki vaahiaki \p \v 1 Hari. Asia Deus hora nanokiahijoravini hiki ida namitha'iariki. Oniaroa, Deus ibavia onoki'aha ada Ovilia Dorona oniki monte Sião onikia gaakosoa'ina. Kidiania vahojaki adani ija'ari 144 mil vihiki vaipohina. Vaatha vavahojaki ida rajomi. Ovilia Dorona onina, Deus onina hiki. Deua binajiri'iki ija'ari vaatha. \p \v 2 Oniaroa, okamitha'ihi ida athii 'baraki nama. Paha karaho gororofoniki fori hiki ida athii ithoni, bahi taararahaki fori hiki jaboni ida. Ija'ari vakadiharpa ithoki fori hiki ida athii ithoni okamithaki. \p \v 3 Vigaakosoaki adani 144 mil ija'ari vaipohina ka'da'di vakadika'da'di kavithi ibavini viahania. Ija'ari fori vihiki vahokiki avako'bamahakhamaki vaviaha, ka'da'di 24 vihiki vaipohina vaviaha jaboni vigaakosoaki adani 144 mil ija'ari vaipohina. Moro kaja'dia vaahiaki adani ija'ari vâipohiki. Hi'adani 144 mil vihiki vaipohina ka'oa avakogaki ada moro. Deus va'ora akava'ijoaki adani arabo hahavi kaija'arini vahoariha vahararana, va'oaniaro ka'oa vakaabokaki ada moro kaja'di-ra vakava'ojomo'ihavini. \p \v 4 Hi'adani 144 mil vihiki vaipohina ni-vamakhaniki. Vajahaka'oaki adani. Imakhinava gamo-ra vi'omaravini oadani fori vihiki adani. Ovilia Dorona oniki-ra vavaipohiha'oadahaki adani. Vagathogatho'imidiaki adani ija'ari Deus kaimoni arabo hahavi kaija'arini vahararana. Deus Ovilia Dorona oniki khama va'ora avakava'ijoaki adani kidija'ari vihira kaimoni, oniani ida Ovilia Dorona oniki kania vaabono gahinai vanihavini hija. \v 5 Ni-hoaranija korijanahia vakavaraniki. Vajahaka'oaki adani. \s1 Deus ibavi kaija'arini avahoarabakosiki vara vakhaninanaki \p \v 6 Hari. Oniaroa, onoki'aha ada Deus ibavi kaija'arini hoariha. Nama jararinia raboki ada. Ibavi hahavia avanamonionihi ida moni jahaki anokhomiriki Deua bikaronaki arabo hahavi kaija'arini vakadimoni. Nação hahavi, tribo hahavi vakadimoni, vaathi kahoarihakhamaki vakadimoni ida. Vakadiania okha'iki bana ada. Va'ora akanamonionivini hiki ida bana moni vakamithaja kaimoni. \v 7 Athii 'barakia va'ora ni'aha: \p —Vifini bana ada Deus! Danoki ada. Asohika'oaki ida kidihojai, oniania khai vani'a bana ada Deus. Kaikahi'iki ida mahi Deus ija'ari hahavi-ra va'ora nasohivini kamahini. Ija'ari hojai jahakia vakahojaikia vagathanihananaki bana ida vakadihojai jahaki abosini. Ija'ari hojai jaharikia vakahojaikia vagathanihananaki bana ida vakadihojai jahariki abosini jaboni. \p Vakanamasivi bana ada Deus, ovaria binamonahaki ida nama, arabo, 'dako kajokiraki karaho, vaini kama'dani kapahani hiki. \p \v 8 Oniaroa, onoki'aha ada Deus ibavi kaija'arini hoariha. Ovari vara ni'imidiaki naothia kasiaga'iki ada. Niha'aha: \p —Ihimi'iki ida Babilônia sidaji kaija'arini vadanona. Vinho fori hiki ida makhira kidigamo hiriki khama vaabono vakavi'omakhamavini. Babilônia sidaji kaija'arini vinho fori hikia va'ora vano'avini hiki adani arabo hahavi kaija'arini vi'avija kaimoni. Oniani ida arabo hahavi kaija'arini-ra va'ora najaharika'oaja. Hari. Vaihimi'iki adani ija'ari Babilônia sidaji kaija'arini fori vihiki — niha ada Deus ibavi kaija'arini. \p \v 9-10 Oniaroa, onoki'aha ada Deus ibavi kaija'arini hoariha. Ovari vara ni'imidiana naothinia kasiagaki ada. Athii 'barakia bini'aha: \p —Va'ora onava'isohiki adani ija'ari paha katapo'ijani, paha katapo'ijani amovana hiki-ra va'ora vakanamasiviki. Deus va'ora napohimajaki bana adani ija'ari. Deus va'ora naima'banaki jaboni adani ija'ari paha katapo'ijani onina vakarajomiki vaatha, vasa'a. \p Deus va'ora kava'ijokojokokarahoki adani ija'ari, ni-va'ora va'adipa'itxiki. Vagathanihananaki ida vakadihojai asohiriki abosini. Nahina jaharini arafiakia Deus va'ora arakhaki bana adani. Va'ora nahokahiki bana adani siho kakaraho, enxofre hiki ha'dini ibavinia, vakamithaki bana ida vaimana 'banani arafiaki. Deus ibavi kaija'arini, Ovilia Dorona oniki khama vada va'ora vani'aha adani siho kabodinia vahojaki. \p \v 11 Aakasihi ida siho kaojini mahi hahavi, joma hahavi. Ni-kaihimiki ida siho. Ni-ihimiki ida vakadimahi jaharini arafiaki. Ni-fai nipa'itxiki ida vaimana 'banani vakamithaki mahi, joma hiki. Vakhanimanira adani ija'ari paha katapo'ijani-ra vakanamasiviki. Vakhanimanira adani ija'ari paha katapo'ijani amovana-ra vakanamasiviki jaboni. Vakhanimanira adani ija'ari paha katapo'ijani onina karajomihi-ra vavahojaki jaboni — niha ada Deus ibavi kaija'arini. \p \v 12 Hari. Deus kaija'ari arihina-ra akava'ibodivaraniva bana mahija Deu-ra akava'ipahinipa'itxiravini. Anaabahaha'oadahava ida Deus athi. Vahoariha haria vanajahariharivini kaba'i, Jesu-ra avaipohiha'oadahava, Jesu-ra avakaijokaha'oadahava. \p \v 13 Hari. Oniaroa, okamitha'ihi ida athii khani nama. Hora ni'aha: \p —Inajiri bana hida hihida athii: Deus va'ora kajoamoraki bana adani kidija'ari vaabono vava'ahaki vaabinina, bada vani'avini oadani ida badani Deus va'ora honariavini hiki. \p Oniaroa, niha ada Ma'onahai Jahaki: \p —Ha'a, asohiki hida kadavarani. Arabo vahojana oadani karahoki ida vakadibadani Jesus kaimoni. Vaabinina naothinia avaakoiriki bana adani. Vagathanihananaki ida vakadibadani jahaki abosini — niha ada Ma'onahai Jahaki. \s1 Rakhajahi bononi a'boani karajomihi \p \v 14 Hari. Vada oni'ianahi, onoki'aha ada bahi vaforiki. Bahi namana vithi'iki ada makhira nokiana fori hiki. Biaka'da'dihaki ida kajamari ouroa kakajamarihi kajahaki. Sa'a bigathiki ida kidisa'ai tarasara vakoniki sajoki. \v 15 Oniaroa, Deus gorana nama khaonaniki ada Deus ibavi kaija'arini. Athii 'barakia vara bini'aha ada bahi vaforiki namana vithiki: \p —Iava'boahahavi bana ida rakhajahi bononi a'diki ibavi hahavi, arabo hahavi hojaki. Kama'daki ida mahi a'boaja kaimoni ida arabo hahavi karakhajahini bononi a'diki. Rakhajahi bononi a'diki fori vihiki adani ija'ari hojai asohirikia vakahojaiki araboa vahojaki. \p \v 16 Hari. Bahi namana vithikia kiditarasara vakonikia biava'boa'ihi ida arabo hahavi karakhajahini bononi, binajoroni'ihi. \p \v 17 Hari. Onoki'aha ada Deus ibavi kaija'arini hoariha Deus gorana nama khaonanina. Ovaria jaboni bivahojaki ida tarasara vakoniki sajoki. \p \v 18 Naothinia onoki'aha ada Deus ibavi kaija'arini hoariha. Siho kaha'diki akadava'ava abono ada. Ovaria biakadava'aki ida siho kaha'diki. Incenso aha'dini ibavini kania kha'aha. Athii 'barakia vara bini'aha ada Deus ibavi kaija'arini tarasara vakoniki sajoki-ra gathiki: \p —Khanokhanoha'a bana! Iava'boahahavi bana ida uva 'da'dini vadinia hojaki. A'diki ida uva bononi arabo hahavia. Ija'ari kahojai asohirikia kahojaibakhiaki fori hiki ida uva a'diki. \p \v 19 Oniaroa, Deus ibavi kaija'arinia biava'boahahavi'ihi ida uva 'da'dini kiditarasara vakonikia. Biosona'ihi ida uva hahavi bavi karaho bodinia uva-ra vakada'aha'ahavini hiki a'bani aniaja kaimoni. Onivani fori hija bana ida namithaki ija'ari Deus athi-ra vanaabariki vakadiania. Deus va'ora kava'ijokojokokarahovini mani ida hojai asohiriki abosinia va'ora no'avini hija bana. \p \v 20 Sidaji baninija hojaki ida uva-ra vakada'aha'ahavini bavini. Ji'bini'iki ida uva bavini uva a'bania. Ahovarirakosi'iki ida uva a'bani. Ija'ari Deus athi-ra vanaabariki kohana vaamana nokiani fori hiki ida uva a'bani. Ni-pa'itxiki ida ama khaonanini, arafiaki ida. 300 quilômetros oadani ida ama, vaini fori hiki ida. Vaadi 'bamiki hiki ida bihiani ama. \c 15 \s1 João va'ora noki'aha adani Deus ibavi kaija'arini 7 vihiki vaipohina vahoariha \p \v 1 Hari. Oniaroa, onoki'ihi ida rajomi hoariha Deus ibavia. Ni-nahina hini ogavahaki. Ija'ari-ra narapataki ida. Vahojaki adani Deus ibavi kaija'arini 7 vihiki vaipohina. Vakadibadani hiki ida ija'ari-ra vanapohimajavini. Deus ija'ari-ra va'ora kava'ijokojokokarahovini mani ida pohimajahi 7 hiki-ra karonavini hija ija'ari vakadiania. 7 pohimajahi ipohini radahani naothinia, radaha'ihi jaboni ida Deus ija'ari-ra kava'ijokojokovini. \p \v 2 Oniaroa, onoki'ihi ida 'dako karaho fori hiki kajokiraki. Vidroa siho aha'dikia kabodihadihaki anokiajavarivahaki fori hiki ida 'dako. Va'ora onoki'iki jaboni adani Deus athi-ra vanaabahaha'oadahaki. \p Paha katapo'ijani va'ora kaboroborovini kaba'i, ni-vakava'ipahinipa'itxiki ada Deus. Ni-vakanamasiviki ada paha katapo'ijani, ni-vakanamasiviki jaboni ada paha katapo'ijani amovana. Ni-khai vaabono vavani'aki paha katapo'ijani onina-ra vakaathahavini vaatha. Ni-khai vaabono vavani'aki paha katapo'ijani kanúmero-ra vakaathahavini vaatha jaboni. \p 'Dako kajokiraki karaho kapahani vidroa anokiajavarivahaki fori hikia vigaakosoaki adani Deus athi-ra vanaabaki. Vakasa'ahaki ida harpa Deus va'ora no'afiahavini hiki, vana'ithoja kaimoni. \v 3 Oniaroa, Deus kahonai abono Moisés kohana oniki kamoroa vaahia'aha. Ovilia Dorona oniki kamoroa vaahia'aha jaboni. Khaniki ida vakadimoro kaathi: \q1 “Deus, ivani ka'da'di vakadika'da'di i. \q1 Ivani ikaabokaki ida hahavi inofiki. \q1 Danoki jahaki ida kadabadani. \q1 Va'ora ivaka'da'diki adani arabo hahavi kaija'arini. \q1 Asohika'oaki ida kadabadani ija'ari vakadiania. \q1 Ka'oa hi'oamanija ida kadavarani jaboni. \q1 \v 4 Ivani ka'da'di vakadika'da'di i, \q2 ija'ari hahavi ira vifiniva bana. \q1 Ija'ari hahavia vara vavani'aki ida kadabadani danoki jahaki. \q1 Ivani ijahaka'oaki i. \q1 Arabo hahavi kaija'arini iviahania avikhaki bana, \q1 ira vakanamasiviki kaimoni. \q1 Vanokiki ida kadabadani asohika'oaki, \q2 oniani ida ira vakanamasivivini hija bana.” \m Khanimanira ada vakadimoro kaathi. \p \v 5 Hari. Vaahiana naothinia, onokiki ida Deus gorana nama. Akarabikhajaha'iki ida gorana kaathani. Gora bodinia hojaki ida makari kagorahi. Deus ibavi ida. \p \v 6 Oniaroa, Deus ibavi kaija'arini 7 vihiki avikhaonani'aha gora bodinia. Vakaimahaki ida makari vaforiki, jahaki, vagaki. Vakamakho'inihaki ida ouro kacinturãohi. Vakadibadani hiki ida ija'ari Deus athi-ra vanaabariki-ra va'ora vanapohimajavini. \p \v 7 Hari. Ija'ari fori vihiki vahokiki avako'bamahakhamaki hoarana va'ora no'ahananaha adani Deus ibavi kaija'arini 7 vihiki vaipohina ouro kabavihia. Hihida ouro kabavihi Deus kava'ijokojokoi karahoa binaji'biniki. Arabo hahavi kaija'arini vanamana ahovariki kaimoni ida bavi daini. Hokihaha'oadahaki ada Deus, ni-ihimiki ida kidimahi. \v 8 Deus jahana, vagana, danona hikia binaji'biniki ida Deus gorana nama, oji fori hiki ida gora-ra naji'biniki. Radaharini oadani ida pohimajai 7 hiki ipohini Deus ibavi kaija'ari 7 vihiki vaipohina vavahojaki, ni-ija'ari Deus gorana o'oini-ra kaabokaki. \c 16 \s1 Namithaki bana ida 7 hiki ipohini pohimajai \p \v 1 Hari. Oniaroa, okamithaki ida athii 'baraki Deus gorana nama. Kamithavahaki ida athii vara va'ora vani'aki adani Deus ibavi kaija'arini 7 vihiki vaipohina: \p —Avikha'a bana, avanahoroa bana hida 7 bavi ipohini Deus kava'ijokojokoi karahoa binaji'biniki. Arabo hahavi kaija'arini vanamana avahoari bana. \p \v 2 Hari. Deus ibavia, Deus ibavi kaija'arini hoarana imidia kidibavi daiki-ra ahovari'iki arabo hahavi kaija'arini vanamana. Oniaroa, vaabaijoha'iki adani ija'ari vakarajomiki paha katapo'ijani karajomia vaatha, paha katapo'ijani-ra vakanamasiviki vihiki. Na'bahaki ida vakadibaijo. 'Banakarahoki ida. \p \v 3 Hari. Deus ibavia, Deus ibavi kaija'arini hoariha maina ada bavi daiki-ra ahovari'aha 'dako karaho kajokiraki namania. 'Dako kapahani ija'ari abiniki amani fori niha'iki. Nahina hahavi hokiki paha bodinia hojaki abini'iki. \p \v 4 Hari. Deus ibavia, Deus ibavi kaija'arini hoariha maina kidibavi daiki-ra ahovari'aha. Vaini ka'da'dini hahavi kapahani, arabo hahavi kavainini hikia biahoari'iki ida kidibavi daini, oniani ida vaini kapahani-ra ama anihananaja. \p \v 5-6 Oniaroa, okamitha'iki ada Deus ibavi kaija'arini hoariha athi, ovari paha hahavi-ra akadava'aki. Deu-ra vara ni'aha: \p —Sohika'oaki hida kadabadani ija'ari vakadiania. Sohika'oaki ida kadabadani ija'ari-ra napohimajavini. Ivani ijahaka'oaki i. Kanahinarini kari ihojahaha'oadahaki i. Asia ihojaki i. Va'ora inapohimajaki adani iathini-ra vanaabariki vaipohiki. Va'ora vanaabinihanana'iki adani iathini namoniva abono vaipohiki, va'ora vanaabini'iki adani kadaija'ari vahoariha jaboni. Avahoari'iki ida kadaija'ari vaamana, oniani ida va'ora ino'avini hija ama vi'aviki kaimoni. Vagathani'iki ida vakadihojai jahariki abosini. \p \v 7 Oniaroa, Deu-ra vakanava'igavini ibavini kania okamitha'ihi ida athii: \p —Deus, ivani ka'da'di vakadika'da'di i. Ikaabokaki ida hahavi inofiki. Sohika'oaki hida kadabadani ija'ari vakadiania. Sohika'oaki ida kadabadani ija'ari-ra napohimajavini. Vagathani'iki ida vakadihojai jahariki abosini. \p \v 8 Hari. Deus ibavia, Deus ibavi kaija'arini hoariha maina kidibavi daiki-ra ahovari'iki safini namana, oniani ida safini afana-ra anarafiaja, ija'ari-ra va'ora nakhoroni'iki. \v 9 Safini afana va'ora nakhoronihanana'aha adani Deus athi-ra vanaabariki. Kaba'i, ni-vakava'ipahinipa'itxiki ida vakadihojai jahariki, ni-Deus danona-ra khai vani'apa'itxiriha adani. Deus vani va'ora napohimajavini, oniani ida Deus onina-ra vakanavaranihavini hija. \p \v 10-11 Hari. Deus ibavia, Deus ibavi kaija'arini hoariha maina kidibavi daini-ra ahovari'aha paha katapo'ijani kavithi ibavini namania. Ahovari'iki ida bavi daini paha katapo'ijani kidija'ari hahavi khama vakadiania, oniani ida nabakibakini hija. \p Vaimana 'banani karaho-ra vakamithavini mani ida vaabani-ra vakharomisivini hija. Vavahojahananaki ida baijo na'bahaki jaboni, vakamithaki ida vaimana 'banani arafiaki. Deus va'ora vanaima'banakarahovini mani ida varani jaharikia Deus nama hojaki-ra vakanavaranihaha'oadahavini hija. Ni-vakava'ipahinipa'itxiki ida vakadihojai jahariki. \p \v 12 Hari. Deus ibavia, Deus ibavi kaija'arini hoariha maina kidibavi daini-ra ahovari'iki vaini karaho Eufrates oniki namania. Afora'iki ida vaini kapahani. Aforani naothinia, nokiahi ida arabo foraki avikafianira kaimoni adani arabo kaija'arini vakadika'da'di, hi'adani safini bivikhamananiki kaniaja vikhaki. \p \v 13 Oniaroa, va'ora onokiki adani ma'onahai vajaharika'oaki avahoarabakosiki. Vakaramonavahaki adani. Viraka'da nokiani fori vihiki adani. Mabidiri karahoda fori hiki bodia khaonani'iki ida hoarani, arabo katapo'ijani bodia khaonaniki ida hoariha, Deus athi namoniva abono 'badara bodia khaonaniki ida hoariha. \p \v 14 Vajahari'oamanira adani hi'adani ma'onahai vajaharika'oaki. Badani danokia vakabadanibakhiaki, oniani ida ija'aria vakava'ibodivaranikarahovini hija. Arabo hahavi kaija'arini kania avaadahaoniki adani ma'onahai vajaharika'oaki, va'ora vanajoronira kaimoni adani arabo kaija'arini vakadika'da'di, va'ora vani'aha: \p —Avaabononi vakanajoronikhama'a mahija Deus kidija'ari khama va'ora avida'avini — va'ora ni'aha. Deus ija'ari-ra nasohivini kamahini, Deua binanokiaki ida danona arafiaki. Niki bana hida namithaki kaimoni. \p \v 15 Hari. Oniaroa, Jesus Cristo haria nava'isohi'iki: \p —Mitha vani'a. Ojoiki bana ho. Ija'ari hora vanokharavini kaba'i, ojoiki bana ho vakadiania. Bo'di abono kaikahina vani fori ohiki bana ho. Avava'ini-ra okadihivini. Hari. Makari jahaki-ra vakaimahavini vani fori hiki ida hora vanokhahaha'oadahavini. Khai vakhaniki bana adani hora vanaviahanokhaki. Vakadimakari-ra avakadava'ajahakiki adani. Okaikahina kamahini vakamakariki bana adani. Ni-vabarobarona vahojaki vahoariha vaviaha, oniani ida vava'i anaipahini hirija bana — niha ada Jesus Cristo. \p \v 16 Hari. Oniaroa, ma'onahai vajaharika'oaki avahoarabakosiki va'ora vanajoroni'aha adani arabo hahavi kaija'arini vakadika'da'di. Ija'ari ibavi hebreu athinia Armagedom onikia vajoroni'iki adani. \p \v 17 Hari. Deus ibavia, Deus ibavi kaija'arini hoariha maina kidibavi daini-ra ahovari'iki sirisiriki namania. Oniaroa, Deus ibavia, ka'da'di vakadika'da'di kavithi ibavini kania kamithavahaki ida athii 'baraki: \p —Hari. Namithahahavi'iki ida — nihahi. \p \v 18 Vara nina kaba'i, nokiaki ada bahi banabanaki. Kamithavahaki ida athii ipohiki, bahi taararahaki hiki jaboni. Oniaroa, ho'doho'dodanoki'ihi ida arabo. Deus ija'ari-ra namonahavini naothinia ni-niki namitha'iaki kaho. Ni-namitha'iaki kaho ida arabo ho'doho'doni arafiaki, ija'ari-ra naimahidaki hihida mahi fori hiki. \p \v 19 Tharara'iki ida sidaji karaho Babilônia oniki. Oniaroa, akapitakhamani ahoarabakosi'ihi ida sidaji. Ihimi'iki ida arabo hahavi kaija'arini vakadisidaji hahavi. Deua bikava'ihokiki ida Babilônia sidaji kaija'arini fori vihiki vakadibadani jahariki, oniani ida va'ora nihimavini hija. Deus va'ora no'aki fori hiki adani sidaji kaija'arini kidibavi vinho fori hikia binaji'bini'iki, vi'avihahavija kaimoni. Deus kava'ijokojokoi fori hiki ida vinho. \p \v 20 Oniaroa, kajoviri hahavi akavisonihananaki, arabo namahiki hahavi avisoniki jaboni. \p \v 21 Khanorariki ida ja'di na'bahaki ija'ari vanamana bahi kharariki fori hini. Karaho'oamanija ida ja'di hoarahanana khanani 40 quilos hiki. Deus vania binikhararija ida ja'di na'bahaki ija'ari-ra napohimajakarahoki, oniani ida varani jaharini arafiakia Deu-ra vakanavaranihavini hija. \c 17 \s1 Deus ija'ari kahojai sohiriki-ra kavarajomivini ida gamo hojai asohirikia kahojaiki \p \v 1 Hari. Oniaroa, Deus ibavi kaija'arini hoarana kha'aha kodiania. Onokibiinini'iki ada ovari 7 vihiki vaipohina vahararana, 7 bavi daiki ahoroani kari onoki'iki ada. Hari. Kha'aha ada ovari kodiania. Hora ni'aha: \p —Hida kha'a bana. Ira onanokiahivini hiki bana ida gamo makhira-ra odoraonibakhiaki. Rajomi hiki ida gamo. Deua bikavarajomiki ida gamo sidaji karaho kaija'arini kajonina vihikia. Vaini ipohiki maakarinia hojaki ida sidaji karaho. Ira onanokiahivini hiki ida bana niha ninini Deus gamo kabadani asohirini arafiaki-ra naabosivini. \p \v 2 Vikhabakhiaki adani arabo hahavi kaija'arini vakadika'da'di gamo kania vakanabadanihaja kaimoni. Gamo makhira-ra odoraonibakhiaki vaabono vakavi'omakhamavini vani fori hija ida vinho. Arabo hahavi kaija'arinia vi'avi'iki ida gamo kavinho, vakahanoki adani kidiania. \p \v 3 Hari. Ma'onahai Jahaki ova'i-ra nahonariahihivini vani, Deus ibavi kaija'arini hora avikha'ihi amasia. Amasia onokiki ida gamo tapo'ija nadaraki namana vithini. Tapo'ija asafi namani-ra nahihaviki ida jirihi athini jahariki, Deu-ra kanavaranihaki. Bikavahojaki ida 7 ka'da'di kaipohini, bivahojaki ida 10 moroboi 'dakhaki jaboni. \p \v 4 Gamo vania bikaimahaja ida makari nadaraki jahaki nokiani, kaidivaki. Bivahojaki ida kasoro ka'ohihi, ouroa amonahaki, ja'di kaidivakia amonahaki, pérola oniki amonahaki hiki. Bikavadihaki, bikamorobohaki ida kidikasoro kaidivaki. Bikasa'ahaki ida vinho bavini badani karamonavahaki binaji'biniki. Deua bikavarajomivini ida gamo kahojai jaharika'oaki kidivinho bavini daikia. Gamo kidimakhira hirina kaba'i, vaabono vakavi'omakhamabakhiaki fori hiki ida kidibavi daiki. Nahina hahavi hoariha kaipahivahaki karamonavahaki hikia kabadanibakhiaki jaboni ida. \v 5 Athania hojaki ida onini jirini ogavahariki. Gamo athania jiriki ida: \q1 “Hovani Babilônia sidaji \q2 karaho danoni arafiaki \q2 kaamia ho. \q1 Hovani gamo makhira-ra odoraoniki kaamia ho. \q1 Onakama'daki ida hojai karamonavahaki ija'ari \q2 kahojai jaharikia \q2 vavajahaki.” \p \v 6 Kahanoki fori hiki ida gamo. Deus kaija'ari vaamana binakahanoki ida. Jesu-ra vakava'ipahinipa'itxiravini mani ida gamo va'ora naabinivini hija, bi'avi'iki fori hiki ida Deus kaija'ari vaamana. Onoki'ihi ida gamo, oimahidakaraho'ihi. \p \v 7 Oniaroa, Deus ibavi kaija'arini hora nana'dohi'ihi: \p —Niha inimanija iimahidakarahoki? Ogavahariki ida gamo, ogavahariha ada tapo'ija gamo-ra vajadojadoki nahina vihina. Ira onava'isohiki bana ho nahina fori vihiki adani gamo, tapo'ija khama. Nahina fori hiki jaboni ida 'da'di 7 hiki ipohini, moroboi 'dakhaki 10 hiki ipohini tapo'ija bivahojaki. \p \v 8 Hi'o tapo'ija inoki'iki hoki'iki mahi 'bo'dakari. Ni-hokijanaki araboja. Hodi bihiaki anokhomini nokiavaharikia okhaonaniki bana ada tapo'ija. Okhaonanina naothinia, nokia'ianaki ada araboja. Oniani ida kidimahi Deua binihimavini hija bana Ibavi Jaharika'oakia. Arabo kaija'arinia vada vani'aha ada tapo'ija, va'ora naimahida'aha. \p Hari. Deus hahavi-ra namonahavini viahania binajiri'iki ida ija'ari vaonina kidipapira mahi anokhomiriki-ra vavahojara kaimoni kidiania. Hi'adani ija'ari tapo'ija-ra vanokivini vani vaimahida'aha. Mahi 'bo'dakari hoki'iki ada tapo'ija, ni-hokijanaki araboja. Naothinia, nokia'ianaki bana ada — hora ni'aha. \p \v 9 Hari. Vara hora ni'a'ianaha: \p —Ogahai abonoa biogaki ida nahina hini, ogaharikia ni-biogaki ida nahina hini. Arabo namahiki 7 hiki ipohini fori hiki ida tapo'ija ka'da'di 7 kihiki kaipohini. Gamo kavithi ibavini ida arabo namahiki 7 hiki ipohini. Arabo kaka'da'dini 7 vihiki vaipohina fori hiki jaboni ida tapo'ija ka'da'di 7 kihini kaipohini. \p \v 10 Biananokhomi'iki ida arabo kaka'da'dini 5 vihiki vaipohina ija'ari-ra va'ora vaka'da'diki. Hoarana asia ija'ari-ra va'ora vaka'da'diki. Ka'da'di hoariha ni-kaikahi'iaki kaho. Nokiana kamahini jorakia binanokhofiaki ida ija'ari-ra va'ora vaka'da'divini. \p \v 11 Hi'o tapo'ija mahi 'bo'dakari hoki'iki o, ni-hokijanaki araboja. Okhaonanina naothinia, nokia'ianaki o araboja, ka'da'di hoariha hina. 7 ka'da'di vahoariha vaipohina ada. Ovari jaboni Deua kidimahi binihimaki bana ada Ibavi Jaharika'oakia — Deus ibavi kaija'arini hora ni'aha. \p \v 12 Hari. Vara hora ni'a'ianaha: \p —Ira onava'isohiki bana ho nahina fori hiki ida 10 moroboi 'dakhaki ipohini inoki'iki. Arabo kaka'da'dini 10 vihiki vaipohina fori hiki ida jaboni. Ni-ija'ari-ra vavaka'da'diriha kaho adani. Khaki bana ida mahi ija'ari-ra vavaka'da'divini kamahini, vagathani'ihi ida danoi ija'ari-ra vavaka'da'dira kaimoni. Oniani ida tapo'ija khama ija'ari-ra va'ora vavaka'da'divini hija. Ni-mahi ipohiki ija'ari-ra va'ora vaka'da'diki. Jorakia vananokhofiaki ida. \p \v 13 Hi'adani 10 vihiki ka'da'di vaipohina vaabono vakaaminakhamavini, vanaabaja kaimoni ida tapo'ija athi, tapo'ija va'ora honariara kaimoni. \v 14 Hi'adani 10 vihiki vaipohina vanigafani'aha ada Ovilia Dorona oniki. Ni-vakaabokaki ada Ovilia Dorona oniki-ra vanapohimajavini. Ka'da'di vakadika'da'di ada Ovilia Dorona oniki, oniani ida tapo'ija 10 vihiki vaipohina khama va'ora nihimavini hija bana. Ni-va'ora vakaabokaki adani Ovilia Dorona oniki kidipohi khama. Ovilia Dorona oniki ipohina vihiki adani Deus va'ora nagathogatho'iki. Ni-vakava'ipahini'iki ida athi vanaabavini — hora ni'aha. \p \v 15 Hari. Oniaroa, Deus ibavi kaija'arini hora ni'a'ianahi: \p —Inoki'iki jaboni ida vaini ipohiki. Paha namania vithiki ida gamo makhira odoraonibakhiava abono. Vaini ipohiki fori vihiki adani arabo hahavi kaija'arini, nação hahavi vaathi kahoarihakhamaki adani. Ibavi hahavi kaija'arini vihiki fori hiki ida vaini kapahani inoki'iki. \p \v 16 Inoki'iki jaboni ida tapo'ija morobo 'dakhaki 10 hiki ipohini. Tapo'ija, 10 vihiki vaipohina khama vakaimajahapa'itxirihi ida gamo makhira-ra odoraonibakhiaki. Vaaniki bana ida gamo kanahina hahavi. Barobaroni vanahojahaki bana ida. Vanaabiniki bana ida, vahaki bana ida gamo imani. Siho kaha'diki kania vanahokahiki bana ida gamo fori hiki. \p \v 17 Deus vania vava'i bodini binahonariahihiki adani tapo'ija, 10 vihiki vaipohina, oniani ida vaabono vakaaminakhamavini hija. Vaabono vakani'akhama'aha adani 10 vihiki vaipohina: \q1 “Jahaki ida adanona tapo'ija-ra ano'avini, \q1 bikaabokaja kaimoni ida ija'ari hahavi-ra va'ora vaka'da'divini.” \m Vakhaniha. Nini vani Deua binofija ida athi bivava'isohihijora'iki namitharini oadani. \v 18 Inoki'iki ida gamo makhira-ra odoraonibakhiavini. Onivani fori vihiki adani sidaji karaho kaija'arini. Hi'adani sidaji kaija'arini va'ora vahonariafiahavini adani arabo hahavi kaija'arini vakadika'da'di — hora ni'aha ada Deus ibavi kaija'arini. \c 18 \s1 Deus va'ora napohimajaki adani Babilônia sidaji kaija'arini \p \v 1 Oniaroa, onokiki ada Deus ibavi kaija'arini hoariha maina nama gaari'ina. Ka'da'di danoki ada. Arabo hahavi ibavi hahavi-ra navagaki ida Deus ibavi kaija'arini vagana. \v 2 Athii 'barakia nihaha: \p —Ihimika'oaki ida sidaji karaho Babilônia oniki. Ni-ija'aria vavaibavijanaki ida sidaji kani. Jahari kahonai abono vanokiariki ka'oa vavaibavi'iki ida. Jahari kahonai abono vakaramonavahaki vavaibavi'iki hi'ida sidaji. Igitha raboki karamonavahaki ka'oa vagoraki hi'ida sidajia. \p \v 3 Vinho fori hiki ida makhira kidigamo hiriki khama vaabono vakavi'omakhamavini. Babilônia sidaji kaija'arini va'ora vano'abakhia'iki adani arabo hahavi kaija'arini vinhoa, vi'avivini va'ora avavadadami'aha. Vikhabakhiaki adani arabo hahavi kaija'arini vakadika'da'di Babilônia kasidajinia, karamonavahakia vakabadanijabanara kaimoni. Pavakarihi abono jaboni Babilônia sidajia vahojaki avana'ba'divini arafiaki ida vakadijiniro badani jaharika'oaki-ra bada vani'ajabanavini sidaji kaija'arini vakadiania — niha ada Deus ibavi kaija'arini. \p \v 4 Oniaroa, okamitha'iki ida athii hoariha nama, nihani: \p —Kodija'ari, ai vihi'a bana hihida sidaji kaija'arini vakadiania, avakara'o'a jorakia. Deus va'ora napohimajaki bana adani sidaji kaija'arini, vakadihojai jahariki abosini. Hari'a vakadihojai jahariki avava'ini-ra akaborova mahija Deus a'onira napohimajaravini vakadiania. \p \v 5 Jaharini arafiaki hida sidaji kaija'arini vakadihojai. Arabo namahiki nama-ra kaitoniavini fori hiki ida vakadihojai asohiriki ipohiki. Deua bikava'ihokiki ida sidaji kaija'arini vakadihojai asohiriki, jaharikia va'ora arakhaki bana adani. \p \v 6 Kodija'ari, ija'ari Babilônia sidaji kaija'arini fori vihiki a'onira vanajahariharibakhia'iki a'oni. A'onimaina bana, avaka'da'dini-ra avakanaabosija bana. Vanakaraho bana ida va'ora avanaabosivini. A'onira vano'avini hi'iki ida vinho fori hiki a'onira napohimajaja kaimoni. A'onimaina va'ora vano'a kavi fori hikia. Vanaji'binivini vani fori vaniha bana ida vakadibavi va'ora napohimajavini arafiaki kaimoni. \p \v 7 Babilônia sidaji kaija'arinia vanajoronivini vakadimoni hini ida nahina ahapini, nahina kaidivani arafiaki, nahina vaabono vavaboraborahavini hiki. A'onimaina bana. Vanajoroni bana vakadimoni hini nahina vaimana na'banani hiki, nahina vava'i namokarani hiki. Vaabono vavaboraborahavini vaabono vani'aha: \q1 “Arabo hahavi kaija'arini vakadika'da'di hari. \q1 Ka'da'di kavithi ibavini fori hiki hida akadisidaji. \q1 Kaariha fori arihirihi. \q1 Ni-nahina bikaabokaki ida haria napohimajavini.” \m Vakhaniha adani sidaji kaija'arini. \v 8 Oniania, jorakia namithaki bana ida nahina jahariki vakadiania, vapohimajaki bana adani. Vakavamoniki bana adani, vava'i rogo inikarahoki bana adani, vai'ami abani vihiki bana adani. Avoosiki bana ida sidaji hahavi, siho kakarahoa binihimaki ida. Danoki ada Deus. Jaharikia va'ora arakhaki ada. Asohiki ida Deus kabadani, binaabosivini hihida sidaji kaija'arini vakadihojai jaharika'oaki — nihi ida athii. \p \v 9 Arabo hahavi kaija'arini vakadika'da'dia vada vani'aki ida sidaji aha'di'iki ojini, oniani ida vava'i mokara ni'akarahoni hija. Arabo vaka'da'diva sidaji ihimini-ra vakaasara'ahapikivini, ni-vakaabokajanaki ida vakadihojai karamonavahakia vakabadanijabanana. \p \v 10 Napaja vahojakia vada vani'aki ida siho akaha'diki sidaji-ra kanihimavini. Deus va'ora napohimajavini-ra vifinivini mani ida napaja va'ora nahojaja. Vakhaniki adani: \p —Babilônia sidaji kaija'arini maha. Karaho'iki ida avakadisidaji. Arabo hahavi kaija'arini-ra va'ora avahonaria'avini. Jahariki namitha'iki avakadimoni. Avagathani'iki ida avakadihojai jaharini arafiaki abosini. Jorakia a'onira nihima'iki ada Deus — vakhaniha. \p \v 11 Arabo hahavia pavakarihi abonoa vanoki'iki ida sidaji aha'dini, oniani ida va'ora nabarariaria'ahapikija, vava'i mokara ni'akarahoni hija. Ni-nahina bikapavakarijanaki ida vakadinahina, vakadinisika hiki. \v 12 Vakhani'aha: \p —Ni-nahina bikapavakarijanaki ida akadiouro, prata, ja'di kaidivaki, pérola hiki. Ni-nahina bikapavakarijanaki ida makari jahaki, linho oniki, makari nadaraki hiki. Ni-nahina bikapavakarijanaki ida makari jahaki hoariha seda oniki, lã oniki hiki. Ni-nahina bikapavakarijanaki ida akadiava kaidivaki mitxaki. Ni-nahina bikapavakarijanaki ida akadinahina kaidivaki marfim onikia amonahaki. Ni-nahina bikapavakarijanaki hida akadinahina ava kaidivakia amonahaki. Ni-nahina bikapavakarijanaki ida akadinahina bronze oniki amonahaki, ferro amonahaki, ja'di kaidivaki mármore onikia amonahaki jaboni hiki. \p \v 13 Ni-nahina bikapavakarijanaki ida akadicanela, akadi'bai kakabodihini hiki. Ni-nahina bikapavakarijanaki hida incenso, miha, misai hiki. Ni-nahina bikapavakarijanaki ida akadivinho, basina jahaki, trigo khajahaki, trigo 'ba'dani hiki. Ni-nahina va'ora kapavakarijanaki adani 'daama kahidari, ovilia, cavalo, carruagem kihiki. Ni-nahina bikapavakarijanaki ida ija'ari gathaki, ija'ari vahoariha vihiki jaboni — nimania ida vakadiasara vakadiabarariri athini. \p \v 14 Pavakarihi abono va'ora ni'aha adani sidaji kaija'arini: \p —Ihimi'iki ida nahina hahavi avakava'inofinofiki. Ihimi'iki ida avakadinahina ahapini, avakadi'ouro avavahoja'iki hiki. Ihimika'oa'iki ida, ni-avakaragajanaki bana avakadiania — vakhaniha. \m \v 15 Hari. Napaja vahojaki adani pavakarihi abono vakadibadani sidaji bodinia va'ora kananahina'ahapiki'iki. Deus va'ora napohimajavini-ra vifinivini jaboni mani ida napaja va'ora nahojaja. Vaasara'ahapikiki bana adani. \v 16 Vabarariaria'aha, vakhani'aha: \p —Babilônia sidaji kaija'arini maha. Jahariki ida avakadimoni. Avakaimaha'iki ida makari jahaki kaidivaki linho oniki, makari nadaraki, lã nadaraki hiki jaboni. Avaabononi avanajahavini hiki ida kasoro kaidivaki ouroa amonaha'iki, ja'di kaidivaki, pérola kaidivaki hiki, ni-avavahojajanaki. \p \v 17 Jorakia ihimi'iki ida avakadinahina kaidivaki afohahavi — vakhaniha. \p Napaja vahojaki adani kanava kakaraho kanasohiva abono afohahavi, vakadihonai abono, ija'ari vakadiania vaadahaki vihiki. Kanava kakaraho kakakarivani jaboni napaja vahojaki. \v 18 Vada vakani'ahi ida siho akaha'di'iki kaojini. Vabarariaria'aha: \p —Ni-anoki'iaki ida sidaji hoariha hihida sidaji fori hiki. Avajaha'iki hida sidaji nokiani jahaki, sidaji kaija'arini vakadinahina kaidivaki hiki — vakhaniha. \p \v 19 Vava'i mokara nikarahoni mani ida arabo khomakhomani-ra va'da'di a'ania vanaibavivini hija. Vaasara'ahapikina, vabarariariaha: \p —Babilônia sidaji kaija'arini maha. Jahariki ida avakadimoni. Mahi radaha'iki kanava kakaraho kanasohiva abono, pavakarihi abono khama avana'ba'di'iki ida vakadinahina avakadiania. Sidaji kaija'arini, avakapavakari'iki ida vakadinahina. Jorakia ihimi'iki ida avakadinahina afohahavi — Babilônia sidaji kaija'arini va'ora vani'aha. \p \v 20 Oniaroa, okamitha'iki ida athii, nihi: \p —A'onivani nama avahojaki, khai vakhani'a bana! Deus kaija'ari, khai vakhani'a bana jaboni! A'onivani Jesus athi avaadahaoniva abono, khai vakhani'a bana jaboni! A'onivani Deus athi namoniva abono, khai vakhani'a bana jaboni! A'onira vanajaharihari'iki adani Babilônia sidaji kaija'arini, oniani ida Deus va'ora nihimavini hija. Vagathaniki ida vakadihojai asohiriki abosini. Khai vani'a'a bana ida sidaji ihimi'ini! — niha. \p \v 21 Hari. Oniaroa, onoki'iki ada Deus ibavi kaija'arini danoki. Binabiinihi ida ja'di karaho arafiaki, trigo kakhajahini ibavini fori hiki ida ja'di karaho. Biosonanai'ihi 'dako karaho kajokirakia, kafari'ihi, niha: \p —Hihida ja'di karaho-ra onahokahivini vani fori vihira bana adani Babilônia sidaji kaija'arini, Deus va'ora nahokahika'oavini. Avavisoni'ina, ni-nokiajanaki bana ida sidaji, ihimika'oa'iki bana ida Babilônia sidaji. \p \v 22 Ni-kamithavahajanaki ida música ithoni Babilônia sidaji kahagihinia. Ni-kamithavahajanaki ida harpa ithoni, flauta ithoni, trombeta ithoni hiki. Ni-kamithavahajanaki ida ija'ari vakadiahi. Badani abono afohahavi nahina kaidivaki-ra vanamonahaki ni-vahojajanaki, avavisoni'iki adani. Ni-kamithavahajanaki ida ja'di trigo-ra vikhajavini ibavini ithoni. \p \v 23 Ni-nokiajanaki ida lamparina ha'dini Babilônia sidaji bodinia. Ni-kamithavahajanaki bana ida akarai kaihinikani khaiini maisa kidigamo khama vaabono vara vakani'akhamavini. Arafiaki ida pavakarihi abono vadanona Babilônia sidajia vahojaki. Vahoariha-ra vakaijorahavini vakadinahina-ra avana'ba'dira kaimoni, oniani ida arabo hahavi kaija'arini va'ora vakorijanahavini hija. Deua binihimaka'oaki ida vakadinahina. \p \v 24 Babilônia sidaji kaija'arini va'ora vanaabini'iki adani Deus athi namoniva abono, Deus kaija'ari vihiki. Va'ora vanaabini'iki jaboni adani ibavi hahavi kaija'arini hoarahanana, oniani ida Deus jaharikia va'ora arakhavini hi'ia Babilônia sidaji kaija'arini, binaabosija kaimoni ida vakadihojai jaharini arafiaki — niha ada Deus ibavi kaija'arini. \c 19 \s1 Deu-ra khai vani'aki \s2 adani ija'ari \p \v 1 Hari. Oniaroa, okamitha'ihi ida athii 'baraki Deus ibavia. Ija'ari vâipohiki vaathi fori hiki ida athii 'baraki. Vakhaniha: \q1 “Deu-ra khai vani'a bana! \q1 Akadi'akava'ijoahi abono ada! \q1 Jahaki, vagaki, danoki ada akadiDeus! \q1 \v 2 Sohika'oaki ida Deus va'ora napohimajavini \q1 vakadihojai asohiriki abosini hini, \q1 Ibavi Jaharika'oakia va'ora nahokahivini hiki. \q1 Deus kahonai abono-ra va'ora vanaabinivini. \q1 Gamo makhira-ra odoraonibakhiaki fori vihiki adani. \q1 Hi'oni gamo va'ora kaboro'iki adani arabo hahavi kaija'arini kidihojai kaipahivahakia.” \m Niki bana hida namithaki kaimoni. \p \v 3 Hari. Athii 'barakia vakhaniha'ianaha: \p —Vakanamasivi'a bana ada Deus. Ha'dini ojihaha'oadahaki ida Babilônia sidaji. Babilônia sidaji kaija'arini Deus va'ora naima'banakarahoha'oadahavini mahi hahavi anokhomirikia. \p \v 4 Oniaroa, hi'adani 24 ka'da'di vaipohina Deus viaha vakajo'atharari'aha. Ija'ari fori vihiki vahokiki avako'bamahakhamaki jaboni Deus viaha vakajo'atharari'aha, Deu-ra vakanamasivivini. Kidivithi ibavinia vithiki ada Deus ka'da'di vakadika'da'di hina. Vakhani'aha: \q1 “Deu-ra khai vani'a bana!” \m Nimania ida Deua binofiki. \s1 Ovilia Dorona oniki akarai kaihinikani kamahini \p \v 5 Hari. Oniaroa, ka'da'di vakadika'da'di kavithi ibavinia kamithavahaki ida athii, nihani: \q1 “Deu-ra khai vani'a bana! \q1 A'onivani Deus kahonai abono hahavi a'oni, \q2 Deus jahana-ra khai vani'a bana! \q1 A'onivani ija'ari hahavi Deu-ra khai vani'a bana! \q1 A'onivani avakanahina'ahapikiki, \q2 a'onivani avakanahinariki avihiki jaboni, \q2 Deu-ra khai vani'a bana! \q1 A'onivani athi avanaaba'iki, \q2 Deu-ra khai vani'a bana!” \m Vakhaniha. \p \v 6 Hari. Oniaroa, okamithaki ida ija'ari vaipohiki vaathi 'barani fori hiki. Paha karaho gororofoniki fori hiki ida athii ithoni. Bahi taararahaki fori hiki ida athii. Nihi ida athii: \q1 “Deu-ra khai vani'a bana! Danoki ada Deus, \q1 bikaabokaki ida hahavi \q2 binofiki. \q1 Ka'da'di vakadika'da'di ada! \q1 \v 7 Khai akhaniva, \q2 ava'i jahajahava. \q1 Deus jahana danona-ra \q2 khai ani'ava. \q1 Kaikahi'ihi ida maisa Ovilia Dorona oniki akarai kaihinikani kamahini. \q1 Abononi nabarohi ida gamo kidimaisa \q2 kaikahina viahania. \q1 \v 8 Kidigamo kaimonia bigathani'iki ida makari jahaki kaidivaki, \q2 vaforiki, linho oniki, \q2 bikaimahaja kaimoni. \q1 Vagaki hida hihida linho, \q2 makamakapa'itxirihi hida. \q1 Makari vaforika'oaki fori hiki ida Deus kaija'ari kahojai jahani.” \p \v 9 Oniaroa, Deus ibavi kaija'arini hora ni'aha: \p —Inajiri bana hida hihida: \q1 “Deus va'ora kajoamoraki hadani ija'ari va'ora nagathogatho'bo'da'iki, \q2 Ovilia Dorona oniki akarai kaihinikani kamahini \q2 vahojara kaimoni.” \p Asia vara niha ada Deus ibavi kaija'arini: \q1 “Nimania ida Deus athi \q2 ira onava'isohivini hi'iki ka'oa hini.” \p \v 10 Deus ibavi kaija'arini viaha okajo'atharari'ihi, okanamasivira kaimoni. Oniaroa, hora ni'aha: \p —Hari'a oviaha kajo'atharari! Deus ohirina mani ida hora ikanamasivivini-ra onofiravini hija. Deus kahonai abono ho. Ifori ohiki ho, avaigamini vaipohina ho. Hiva'oani Jesus athi ka'oa-ra vanaabajahakiki, ni-vanahoarihaki ida athi, ni-vakava'ipahini'iki ida athi Jesus va'ora nava'isohivini hiki. Va'oaniaro fori ohiki ho. Deu-ra kanamasivi bana! Ma'onahai Jahaki va'ora nanamithavini hiki adani Deus athi namoniva abono Jesus athi ka'oa hinia avanamoni'ianaja kaimoni — Deus ibavi kaija'arini hora ni'a'aha. \s1 Onoki'iki ada makhira cavalo vaforiki namana \p \v 11 Hari. Oniaroa, onoki'iki ida Deus ibavi arabikhajahani. Nokiavaha'aha ada cavalo vaforiki. Cavalo-ra vaadahaki onina: “Okava'ipahinipa'itxiriki ada Deus.” Onina hoariha: “Ka'oa ohiki ho.” Asohika'oaki ida kidibadani. Va'ora naabosiki bana adani hojai asohirikia vakahojaiki nahina jaharikia. \p \v 12 Vagaki ida nokho 'ba'dani, siho kaha'dini fori hiki ida. Ka'da'dia bikavahojaki ida ouroa kakajamarihi kaipohiki kajahaki. Arabo hahavi kaka'da'dini danoki kakajamari ida biaka'da'dihaja. Vaatha hojaki ida onina hoariha jiriki. Ovari ka'oa biogaki ida onina nahina hini. Vahoariha ni-avigaki. \p \v 13 Kaamaki ida kidikarahobi kanamajaki bikaimahaki. Onina hoariha: “Deus athi.” \p \v 14 Deus kaija'ari kidiania vahojaki avikasiagaki. Cavalo vaforiki va'ora vavaadahaki jaboni adani. Vakaimahanana'iki ida makari jahaki kaidivaki vaforiki, linho oniki. Ni-makamakapa'itxirihi hida. \v 15 Hari. Bodia khaonaniki hida kidisa'ai sajoki. Arabo hahavi kaija'arini-ra va'ora kavasa'aivini kaimoni. Binihimaki ida Deus athi-ra vanofiriki vadanona. Deua bikaabokahahaviki ida binofiki. Va'ora vaka'da'diki bana adani arabo hahavi kaija'arini. Va'ora avadadamiki bana adani athi vanaabara kaimoni. Deus va'ora kava'ijokojokokaraho'aha. \p Hari. Ija'ari uva-ra kada'aha'ahavini a'bani aniaja kaimoni, onivani fori hira ada cavalo-ra vaadahaki kabadani, va'ora kada'aha'ahaki fori vihiki adani Deu-ra vanofiriki. Ahovarikarahohi ida vaamana, uva a'bani khaonanini fori hiki ida. Nini vani binanokiaja ida Deus kava'ijokojokoi. \v 16 Kidikarahobi, kabaha kanamania hojaki ida onina jiriki, nihi ida onina: \q1 “Ka'da'di vakadika'da'di ho, \q2 arabo hahavi kaija'arini vakadika'da'di ho.” \p \v 17 Hari. Oniaroa, onoki'aha ada Deus ibavi kaija'arini safini namana gaakosoana. Athii 'barakia vara va'ora ni'aha adani igitha varaboki nama: \p —A'onivani, igitha raboki, baimana-ra avavajahaki a'oni, vajoroni bana hida. Deua bihonaria'iki ida ihinika karaho ko'baini avakadimoni. \v 18 Hida vikha'a bana. Vajoroni'a mahija ija'ari hahavi Deus athi-ra vanaabariki vaimana-ra avahavini. \p Avahaki bana ida arabo kaka'da'dini vaimana, sorara vavaka'da'diva, sorara vihiki vaimana, cavalo imana, cavalo vaadahava vaimana. Avahaki bana ida honai abono gathaki, honai abono gathariki vaimana. Avahaki bana ida ija'ari kanahina'ahapikiki vaimana, ija'ari vakanahinariki vaimana hiki jaboni. Hi'adani ija'ari afohahavi Deus athi-ra vanaabariki vaimana-ra avahaki bana a'oni. \p \v 19 Hari. Oniaroa, va'ora onokiki adani paha katapo'ijani, arabo hahavi kaija'arini vakadika'da'di, vakadisorara vihiki. Vajoroni'aha adani arabo hahavi kaija'arini vakadika'da'di paha katapo'ijani kania. Va'ora vanigafanivini va'ora vanofiki adani cavalo vaforikia vaadahaki, kidipohi vihiki. Ni-vakaabokaki ida va'ora vanapohimajavini. \p \v 20 Cavalo vaadahaki va'ora vagathi'aha adani paha katapo'ijani, Deus athi namoniva abono 'badara khama. Hi'ada Deus athi namoniva abono 'badara, bada bini'a'bo'da'iki ida badani danoki paha katapo'ijani viaha. Badani danoki-ra bada ni'avini mani ida ija'ari vaipohiki-ra va'ora korijanahavini hija. Ija'ari tapo'ija karajomihi-ra vavahoja'ikia vakajari'dariki ida Deus athi namoniva abono 'badara athi. Vakanamasiviki jaboni ada paha katapo'ijani. Vakanamasiviki jaboni ada paha katapo'ijani amovana. \p Vahokahi'aha adani Deus athi namoniva abono 'badara, paha katapo'ijani khama ibavi enxofre ka'dakoni ha'diki bodinia. Vahokina kaba'i vahokahi'aha siho kakaraho kaha'diki kabodinia. Kaafa'oamanija ida siho. \p \v 21 Hi'o cavalo vaforiki namana adahakia bivahojahi ida kidisa'ai bodia khaonaniki. Va'ora kavasa'aiki adani tapo'ija kasorara, va'ora naabini'iki adani. Igitha rabokia vaha'iki ida sorara vaimana, vava'i na'bi'iki adani igitha. \c 20 \s1 Dabohaki ada Jahari mil badara hiki ipohini \p \v 1 Hari. Oniaroa, onokiki ada Deus ibavi kaija'arini hoariha maina nama gaari'ina. Biagathihi ida chave. Hodi bihiaki anokhomini nokiavahariki kaathani kakachaveni ida. Biagathi'ihi ida corrente kakhanaki. \p \v 2 Deus ibavi kaija'arinia bigathi'aha ada mabidiri karahoda fori hiki. Onina hoariha Jahari. Onina hoariha Satanás. \v 3 Bigathi'aha, bidaboha'aha correntea, naothinia binahokahi'aha ada Jahari hodi bihiani anokhomini nokiavaharikia. Deus ibavi kaija'arinia bikana'bo'iki ida hodi bihiaki kaathani. Athana'ihi jaboni ida hodi bihiaki. Mil badara hiki ipohini hojaki ada Jahari. Ni-khaonanina-ra kaabokaki. Mil badara ipohini arabo hahavi kaija'arini-ra ni-va'ora kaboroborojanavini-ra kaabokaki. Mil badara ipohini radahani naothinia, Deua biva'ahaki ada Jahari hodi bihiakia okhaonani'ina, ija'ari vakadiania hoja'ianara kaimoni mahi ipohirikia. \p \v 4 Oniaroa, onokiki ida ka'da'di kavithi ibavini kaipohiki. Kanamania vavithihananaha adani ka'da'di. Deus va'ora no'avini hiki danona vakaabokaja kaimoni ida ija'ari vakadihojai-ra vanaabosivini. Va'ora onokiki jaboni adani ija'ari vaabiniki vaabono. Va'ora onokiki adani Jesus Cristo kaija'ari avaja'dina. Hiva'oani, vajahariharina kaba'i, vanamonibakhiaki ida Deus athi. Vakava'ipahinipa'itxiriha ada Jesus Cristo, oniani ida vahoariha vaka'da'di avakava'boavini hi'ia. \p Ni-paha katapo'ijani-ra vakanamasiviki. Ni-tapo'ija amovana-ra vakanamasiviki jaboni. Ni-vagathani'iki jaboni ida paha katapo'ijani karajomi vaatha, vasa'a hiki. Avahoki'aha adani hi'adani Jesus Cristo kaija'ari kohana. Ka'da'di kavithi ibavinia vavithiki adani. Deus va'ora no'a'iki adani danona. Cristo khama va'ora vavaka'da'diki adani arabo hahavi kaija'arini mil badara ipohini. Va'oaniaro miro'a Deus va'ora anahoki'iki bana. \p \v 5 Vakhanina vani Deus va'ora anahokira adani kidija'ari kohana Jesus Cristo-ra vakava'ipahinipa'itxiriki. Deus ni-va'ora anahoki'iaki kaho adani ija'ari kohana vahoariha. Mil badara hiki ipohini radahani naothinia, Deus va'ora anahokiki bana adani. \p \v 6 Hari. Khai vakhaniki adani hi'adani ija'ari va'oaniaro miro'a Deus va'ora anahoki'iki. Va'ora kajoamoraki adani. Ni-Ibavi Jaharika'oaki kania Deus va'ora arakhariha adani. Deus kanikhariava abono sasidotxi vihiki adani, Deu-ra vaakodiavini, Cristo-ra vaakodiavini jaboni, vakadihonai abono vihi'ina. Jesus Cristo khama va'ora vavaka'da'diki adani arabo hahavi kaija'arini mil badara hiki ipohini. \s1 Deua binihimaki bana ida Jahari danona \p \v 7 Hari. Mil badara hiki ipohini radahani naothinia, Deua bivahonariahi'aha ada Jahari arakhana, gathajanarara kaimoni. Oniaroa, kasiribani'aha hodi bihiaki anokhomini nokiavaharikia, ija'ari vakadiania hoja'ianaha. \p \v 8 Oniaroa, aadahaoni'ianaha ada Jahari ibavi hahavia, va'ora korijanaha'ianara kaimoni adani arabo hahavi kaija'arini. Hiva'oani Gogi kaaraboni kaija'arini vaoniki, Magogi kaaraboni kaija'arini vaoniki va'ora korijanahaki ada Jahari. Vaipohi'oamanira adani. Kaasi 'ba'dani ipohini fori vihiki adani. \v 9 Vaibavi hahavia avaadahaoni'aha adani Jahari kaija'ari, vahojaribanaonina Deus kaija'ari vaibavi, va'ora vidara kaimoni. Vavahojaribanaoniki ida jaboni Jerusalém sidaji Deua bivajahaki. Jahari kaija'ari va'ora vanaabinivini va'ora vanofiki adani Jerusalém sidaji kaija'arini. \p Oniaroa, Deua biakaronaki ida siho kaha'dini, nama kagaarini, va'ora nihimahahavi'iki adani Jahari kaija'ari. \p \v 10 Jahari va'ora korijanahabakhia'iki adani ija'ari. Deua binahokahi'aha ada ovari ibavi enxofre ka'dakoni ha'diki bodinia. Paha katapo'ijani, Deus athi namoniva abono 'badara khama va'oaniaro miro'a Deus va'ora nahokahi'iki adani ibavi enxofre ka'dakoni siho ha'diki bodinia. Vaimana 'banani karaho-ra vakamithahaha'oadahaki adani. Mahi, joma hikia ni-ihimiki ida vaimana 'banani arafiaki. \s1 Deus ija'ari-ra va'ora naabosivini kamahini \p \v 11 Hari. Oniaroa, onokiki ida ka'da'di vakadika'da'di kavithi ibavini karaho, vaforiki. Ovari vithi'ina viahania jorakia avisoni'iki ida arabo, nama jararini hiki. Ni-anokiabakhiavahaki. \v 12 Oniaroa, va'ora onokiki jaboni adani ija'ari kohana. Ka'da'di vihiki, ka'da'di vihiriki jaboni, Deus kavithi ibavini viahania vigaakosoana afohanana. \p Oniaroa, Deus ibavi kaija'arinia biarabikhaihi ida ija'ari onini kapapirani ipohiki. Deua binajiri'iki ida ija'ari mahi anokhomirikia gahinaki kidiania vaonina kapapirani. \p Deus ibavi kaija'arinia biarabikhaihi ida papira hoariha. Papira jiriki kania hoja'iki ida ija'ari vakadihojai, vakadivarani, vakadibadani hiki hahavi vanamonaha'iki vaabinirina oadani, oniani ida hojai abosini-ra vagathanihananavini hija. \p \v 13 'Dako karaho kajokirakia vi'dorimamananiki bana adani ija'ari kohana hahavi paha bodinia vaka'damaha'iki fori vihiki. Abinia oniki kania vikhaonani'iki adani ija'ari kohana. Ija'ari kohana vaibavi oniki kania vikhaonani'iki adani ija'ari kohana hahavi nami bodinia vaka'damaha'iki. Deus viaha avikhahahaviki adani ija'ari kohana. Deua binaabosihananaki ida ija'ari kohana hahavi vakadihojai. \p \v 14 Oniaroa, Deua binahokahiki ida abinia oniki ibavi enxofre ka'dakoni ha'diki bodinia. Binahokahiki jaboni ida ija'ari kohana vaibavi enxofre ka'dakoni ha'diki bodinia. Ija'ari-ra va'ora naabini'ianaki fori kihiki hida enxofre ka'dakoni ha'diki. Vakamithahaha'oadahaki kaimoni ida vava'i rogo inini, ni-Deus kani jahakia avikhaki. \p \v 15 Hari. Oniaroa, vada bini'ahi ida papira Deua binajiri'iki ija'ari mahi anokhomirikia vagahinaki vaonina kapapirani. Ija'ari vaonina hojahi; Deus kania avikhaha. Ija'ari vahoariha vaonina hojarihi; enxofre ka'dakoni ha'diki kania vahokahiha. \c 21 \s1 Joãoa binokiki ida nama, arabo hiki ja'dini \p \v 1 Hari. Oniaroa, Deus hora nanokiahi'ianavini hihi ida vadami fori hiki hoariha. Onokiki ida nama ja'dini, arabo ja'dini hiki jaboni. Avisoni'iki ida nama 'bo'da, arabo 'bo'da hiki. Avisoni'iki jaboni ida 'dako karaho kajokiraki. \p \v 2 Onokiki ida Sidaji Jahaka'oaki Jerusalém sidaji ja'dini oniki. Deus kania nama gaari'ihi araboa. Ima'inavi kidimakhira kaikahina viaha abononi nabaroki fori hiki ida sidaji nokiani jahani. \v 3 Okamithaki ida athii 'baraki ka'da'di vakadika'da'di kavithi ibavini kania: \p —Vada va'ora vani'a, ibaviki ada Deus ija'ari vakadiania. Ija'ari Deus kania vaibaviki kidija'ari vihiki. Ovani oa vakadiDeus hira ada. Vahararana hojaki bana ada. \v 4 Deua binajohahi ida vanokho a'bani vaasarajanarara kaimoni. Ni-ija'ari abinijanaki bana. Ni-ija'ari vava'i mokara nijanaki bana, ni-ija'ari asarajanaki bana, ni-ija'aria bikamithaki bana ida imai 'banani. Hahavi Deua binamonahabiinini'iki ni-hojajanaki, ihimi'iki ida. Ja'dini maina ida Deua binamonaha'ia. \p \v 5 Ka'da'di vakadika'da'di kavithi ibavinia vithikia bini'aha: \p —Oanaja'dihahaviki ida kodiamonahi — niha. \p Oniaroa, nahina hoariha hora ni'ahi jaboni: \p —Inajiri bana hida oathi. Namithahahaviki bana hida ira onanokiahijoravini hi'iki. Ka'oa hini mani ida ivakaijokavini najahani hija. \p \v 6 Asia vara niki ada: \p —Hari. Namitha'iki ida hahavi ira onanokiahijoravini hi'iki. Kanahina'iarini kari ohojahaha'oadahaki ho. Hahavi ihimini naothinia asia ohojaki bana ho, ni-ihimiki ida kodimahi. Hovani onakama'da'iki ida hahavi hojaki. Hovani oananokhomiki jaboni ida. \p Ija'ari vakanabidi akaaforaki paha ija'ari kamahi anokhomirikia va'ora ono'aki bana ho. Ni-abosiki ida paha okavagahinaiki. Vaini ka'da'dinia kama'daki ida paha va'ora ono'avini hiki. \p \v 7 Mahi jahaki anokhomirikia va'ora ono'a'iki adani kodija'ari Jahari athi-ra vakajoniki, hora vakava'ipahinipa'itxiriki. Hovani vakadiDeus ho, kodija'ari vihiki adani. \p \v 8 Vahoariha ibavi enxofre ka'dakoni ha'diki bodinia va'ora onahokahiki bana adani. Hi'adani ni-vanaabajahakiki ida oathi. Ija'ari vahoariha va'ora vanajahariharivini mani ida va'ora vifinivini hija, oniani ida hora vakava'ipahinivini hija. Hi'adani vanahoarihaki ida oathi ka'oa, ka'oa hijanaria kaimoni. Deus kaija'ari 'badara ibavi enxofre ka'dakoni ha'diki bodinia va'ora onahokahiki bana adani. Hi'adani hojai jaharikia vava'i binahonariahihiki jaboni, kaabiniki jaboni, hi'adani makhira kidigamo hiriki khama vaabono vakavi'omakhamavini. Hi'adani vakaijorahaki jaboni, hi'adani deus amovana-ra vakanamasiviki jaboni, korijanahi abono jaboni. Hiva'oani afohahavi va'ora onahokahiki ibavi enxofre ka'dakoni ha'dikia. Mahi, joma hiki hahavi vahojaki, ni-vikhaonanijanaki. \p Va'ora onahokahihahavivini vakamithahaha'oadahaki ida vava'i rogo inini. Ibavi enxofre ka'dakoni ha'diki bodinia abini'ianaki fori vihiki adani — hora ni'aha ada ka'da'di vakadika'da'di. \s1 Onokiki ida Jerusalém \s2 sidaji ja'dini \p \v 9 Hari. Oniaroa, Deus ibavi kaija'arini hoarana khaki kodiania. Onokibiinini'iki ada ovari 7 vaipohina vahararana, 7 bavi daiki ahoroa'ini kari onoki'iki ada. Kha'aha ada ovari kodiania. Hora ni'aha: \p —Hida kha bana. Ira onanokiahivini hiki bana ida ima'inavi fori hiki Ovilia Dorona oniki kagamo kaimoni — hora ni'aha. \p \v 10 Oniaroa, Ma'onahai Jahaki hora nava'ihonariahihivini. Oniania, Deus ibavi kaija'arini hora avikhahi arabo nâmahikia. Hora nanokiahiha Sidaji Jahaka'oaki Jerusalém onikia. Deus kania nama gaari'ihi ida sidaji. \p \v 11 Vagaki ida sidaji, Deus jahana vagana binavagaki ida sidaji. Jaspe ja'di jahaki vagaki nokiani fori hiki ida sidaji. Cristal ja'di jahaki anokiajavarivahaki nokiani fori hiki jaboni ida. \v 12 Namahiki karahoki ida sidaji kavasiribanini. Kavasiribaninia kahojaki ida bakatha 12 kihiki kaipohini. Deus ibavi kaija'arini 12 vihiki vaipohina vahojananaki bakatha kania avakadava'aja kaimoni ida sidaji. Israel kaisai 12 vihiki vaipohina vaonina jiriki, 12 bakatha kaipohini kanamania hojahananaki. \p \v 13 Kahojaki ida bakatha akahoarabakosiki safinia bivikhamananiki kaaniaja. Kahojaki ida kahoariha akahoarabakosiki safini aagari kaaniaja. Kahoariha akahoarabakosiki safini va'dori aniaja. Kahoariha akahoarabakosiki safini va'dori kajasonija. \p \v 14 Sidaji kavasiribanini nabo'ania hojahi ida ja'di kaaraki 12 hiki ipohini. Ja'di namania jirihananaki ida Ovilia Dorona oniki athi avaadahaoniva abono 12 vihiki vaipohina vaonina. \p \v 15 Deus ibavi kaija'arini hora vara ni'akia bivahoja'iki ida ava ka'ouroki, birajomaja kaimoni ida sidaji, sidaji kabakathani, sidaji kavasiribanini hiki. \v 16 Sohifiahanaki ida sidaji rabodini, oadani hiki. Deus ibavi kaija'arinia bigathi'iki ida kidiava, birajoma'iki ida sidaji. Dois mil e duzentos quilômetros oadaki ida sidaji. Dois mil e duzentos quilômetros rabodini jaboni, dois mil e duzentos (2.200) quilômetros hiki jaboni namahini ida. \p \v 17 Deus ibavi kaija'arinia birajomaki jaboni ida sidaji kavasiribanini. 64 metros hiki kavasiribanini rabodini. Ija'aria birajomaki ida rajomahia. Onivani fori hiki ida Deus ibavi kaija'arini karajomahia onokiki birajomaki ida sidaji. \p \v 18 Ja'di jahaki vagaki kaidivaki jaspe oniki amonahaki ida sidaji kavasiribanini. Ouro kabodihadihaki vidro vagaki anokiajavariki amonahaki nokiani fori hiki ida sidaji. \p \v 19-20 Sidaji kavasiribanini kaja'dini kaarakia hojaki ida ja'di kaidivaki jahaki ipohiki, binajahaja kaimoni ida sidaji kavasiribanini. Sidaji kavasiribanini kaja'dini kaaraki hoarani jaspe oniki; ja'di hoariha vagaki koriki nama korini fori hiki safira oniki; ja'di hoariha vagaki koriki ava'afani korini fori hiki ágata oniki; ja'di hoariha vagaki koriki ava'afani hoariha korini fori hiki esmeralda oniki; ja'di hoariha vagaki nadaraki sardônio oniki; ja'di hoariha vagaki nadaradaraki sárdio oniki; ja'di hoariha, crisólito oniki; ja'di hoariha vagaki korikoriki berilo oniki; ja'di hoariha topázio oniki; ja'di hoariha crisópraso oniki; ja'di hoariha jacinto oniki; ja'di hoariha ametista oniki. Nadaraki, nadaradaraki, koriki, korikorini hiki ida ja'di vagaki kaidivaki afohanana. \p \v 21 Ja'di jahaki kaidivani arafiaki pérola onikia kamonahaki ida bakatha 12 kihiki kaipohini. Pérola hoarani ka'oa kamonahaki ida bakatha kahoarahanana. Jahaki ida sidaji kahagihini ouro kabodihadiharikia amonahaki ida sidaji kahagihini. Vidro vagaki fori hiki nokiani ida sidaji kahagihini. \p \v 22 Ni-onokiki ida Deu-ra khai vani'avini kagorani hoarani sidaji bodinia. Deus danona arafiaki, Ovilia Dorona oniki khama vahojahaha'oadahaki adani sidaji bodinia, oniani ida ija'ari Deu-ra khai vani'avini hija Deus viaha ibavi hahavia hojaki hihida sidaji bodinia. \p \v 23 Deus jahana binavagaki ida sidaji, oniani ida safini, masiko hiki-ra nahojajanarija. Ovilia Dorona onikia binavagaki jaboni ida sidaji. Deus vagana oavania vaga'ia ida. \p \v 24 Arabo hahavi kaija'arini vavaadahaki ida sidaji vagani kani. Arabo hahavi kaija'arini vakadika'da'di vavikhaki ida vakadinahina kaidivaki sidaji kania. \p \v 25 Mahi oadani arabikhajahaki ida sidaji kabakathani. Ni-hojaki ida joma, oniani ida bakatha-ra kana'borija. \p \v 26 Arabo hahavi kaija'arinia vavikhaki ida vakadinahina jahaki kaidivaki sidaji bodinia. \p \v 27 Ni-avi'oiki adani ija'ari sidaji bodinia badani Deua bikaramonakia vakabadaniki. Ni-avi'oiki adani ija'ari sidaji bodinia nahina kaipahivahakia vakabadaniki. Korijanahi abono ni-avi'oiki jaboni. Sidaji avi'oiki ka'oa hi'adani ija'ari vaonina Deua binajiri'iki papira kania, hahavi kama'dani viahania. Ovilia Dorona oniki kapapira ida. \c 22 \s1 Joãoa binokiki ida vaini jahaki \p \v 1 Hari. Deus ibavi kaija'arini hora nanokiahivini hiki jaboni ida vaini. Ija'ari-ra nahokiki fori hiki ida paha, oniani ida kidimahi ananokhomijanarini hija. Ja'di cristal oniki vagani nokiani fori hiki ida paha. Deus, Ovilia Dorona onikia vakadivithi ibavini kani nabo'ania khaonani'iki ida vaini ka'da'dini kapahani. \p \v 2 Sidaji kahagihini bodi pania radahaki ida vaini kapahani. \p Vaini vadinia akhaninikhamaki ida ava. Kakanobaniakhamaki ida ava abinirikia oniki. Bonoki ida ava. Badara hoarani ihi'ai bononi 12 hiki ipohini. Masiko hoarahanana bonoki ida. Afani arabo hahavi kaija'arini-ra va'ora anaihotaki kaimoni ida bana. \p \v 3 Sidaji bodinia ni-hojaki ida nahina hoarani Deua bivajahariki. Sidajia hojaki bana ida Deus kavithi ibavini. Deu-ra khai vani'ahaha'oadahaki adani kidihonai abono. \v 4 Va'oaniaroa vanokiki bana ida Deus nokho. Deus onina jirihananaki bana vaatha. \p \v 5 Hihida sidajia ni-hojajanaki ida joma, oniani ida ija'ari vakadilamparina-ra avanaha'dijanaravini hija. Ni-hojajanaki ada safini jaboni ija'ari-ra navagaki kaimoni. Deus vagana binavagaha'oadahaki ida kidihonai abono kamahi. Ka'da'di vihiki bana adani afoha'oadaha mahi anokhomirikia. \s1 Jesus joina kamahini \p \v 6 Hari. Oniaroa, Deus ibavi kaija'arini hora ni'aha: \p —Ka'oa hida oathi, nahina hahavi ira onava'isohijoravini hiki namithaki bana, oniani ida oathi-ra ikajari'daravini-ra najahaja. Deus Ma'onahai Jahaki-ra karonaki athi namoniva abono vakadiania. Bikarona'iki jaboni ada Deus ibavi kaija'arini kidihonai abono vakadiania, va'ora nanokiahijoravini hiki ida nahina namithaki kaimoni. Mahi ipohirikia namithaki bana ida — Deus ibavi kaija'arini hora ni'aha. \p \v 7 Oniaroa, Jesua bini'aha: \p —Vakamithajahaki'a bana! Jorakia ojoiki bana ho avakadiania! Deus va'ora kajoamoraki bana adani oathi-ra vanaabajahakiki va'ora onava'isohijora'iki, hihida papira hojakia — niha ada Jesus Cristo. \p \v 8 Hovani João, okamitha'iki onoki'iki hida hihida hahavi. Onajiri'iki hida nahina Deus ibavi kaija'arini hora nanokiahijoravini hi'iki. Naothinia, Deus ibavi kaija'arini viaha okajo'atharari'ihi, okanamasivira kaimoni. \v 9 Oniaroa, hora ni'aha: \p —Hari'a oviaha kajo'atharari! Deus ohirina mani ida hora ikanamasivivini-ra onofiravini hija. Deus kahonai abono ho. Ifori ohiki ho, avaigamini vaipohina ho, Deus athi namoniva abono vaipohina ho jaboni. Jesus athi-ra vanaabajahakiki, va'oaniaro fori ohiki ho. Deu-ra kanamasivi bana! — Deus ibavi kaija'arini hora ni'aha. \p \v 10 Asia vara niha ada Deus ibavi kaija'arini: \p —Inanamitha bana hida papira athini Deus ira nava'isohijoravini hiki. Maakariki ida mahi namithahahaviki kaimoni hida inoki'iki. \p \v 11 Ija'ari hojai jaharikia kahojaiki, bada bini'ava bana ida kidihojai jahariki. Ija'aria bada bini'aki ida hojai Deua bikaramonaki, bada bini'ava bana ida kidihojai karamonavahaki. \p Ija'ari hojai jahakia kahojaiki, bada bini'ava bana ida kidihojai jahaki. Jahaka'oahi ida ija'ari, jahaka'oaha'oadahava bana — hora ni'a'aha ada Deus ibavi kaija'arini. \p \v 12 Oniaroa, Jesua bini'aha: \p —Vakamithajahaki'a bana! Jorakia ojoiki bana ho! Ojoina kamahini onaabosihananaki ida ija'ari hahavi vakadihojai. Ija'ari hojai jahakia vakahojaiki va'ora onaabosiki bana nahina jahakia. \p \v 13 Kanahina'iarini kari ohojahaha'oadahaki ho. Hahavi ihimini naothinia asia ohojaki bana ho, ni-ihimiki ida kodimahi. Hovani onakama'da'iki ida hahavi hojaki. Hovani oananokhomiki jaboni ida. Hovani ookhananavaki ho. Hovani ookasiagaki ho jaboni. \p \v 14 Deus va'ora kajoamoraki adani ija'ari vakadimakari-ra visokoki fori vihiki. Visokovini mani ida va'ora najahaja. Deus va'ora va'ahaki adani ija'ari ihi'ai ava abiniriki oniki bononi hojaki-ra vahavini. Deus va'ora va'ahaki jaboni adani ija'ari sidaji kaathania avi'oina. \p \v 15 Hari. Sidaji banininija vahojaki adani ija'ari hojai jaharikia vava'i binahonariahihivini-ra vanofiki. Baniniaja vahojaki jaboni adani ija'ari, ija'ari vahoariha-ra vakaijorahaki jaboni. Baniniaja vahojaki jaboni adani makhira kidigamo vihiriki khama vaabono vakavi'omakhamaki. Baniniaja vahojaki jaboni adani vakaabiniki, deus amovana-ra vakanamasiviki jaboni. Baniniaja vahojaki adani korijanahi abono, ija'ari-ra vanava'iponi'imariniki, ija'ari va'ini-ra vavajaha'imariniki vihiki jaboni. Ni-Deus va'ora va'ahaki adani ija'ari hojai jaharikia vakahojaiki sidaji bodinia avikhajakosina. \p \v 16 Asia vara niha ada Jesus: \p —Hovani Jesus ho. Okarona'iki ida Deus ibavi kaija'arini avakadiania kodija'ari vajoroniki-ra va'ora nanamithajoravini hiki kaimoni ida nahina namitha'iariki. Davi kohana ija'ari-ra va'ora vaka'da'divini fori ohiki ho, kidihanodi namitharonisiagaki ho. Boviri karaho vagaki vagavagani nokiavahaki fori ohiki ho — niha ada Jesus Cristo. \p \v 17 Hari. Ma'onahai Jahaki, Deus kaija'ari khama vani'aha: \p —Hida kha'a bana akadiania! \m Ija'aria bikamithaki hida hihida papira athini niha bana jaboni: \p —Hida kha bana akadiania! \p Hari. Ija'ari hana hini kanabidini akaaforahi, khava bana kodiania mahija paha-ra i'avivini. Ija'ari hana hinia binofihi; bigathaniki ida paha abosiriki. Ija'ari kamahi ananokhomijanariki fori hiki hida hihida paha ono'avini hiki. \s1 Anokhomi'iki hida varani \p \v 18 Hovani João, onajiri'ia hida papira athini Deus hora nanamithavini hi'iki. Va'ora onava'isohiki bana adani ija'ari vakamitha'iki hida hihida varani Deua bivava'isohihijoraki. Ija'ari-ra okaabaniki bana ho: Ija'aria bianaipohiki bana hida varani Deus kavarani hirikia, Deua bianaipohiki jaboni bana ida ija'ari imai 'banani hihida papira jirini athinia hoja'iki. \v 19 Ija'aria bianivini bana hida varani pitani Deua bivava'isohihijoravini hiki, Deua bianivini ida nahina jahaki bivava'isohihijora'iki jaboni, ni-va'ora va'ahaki adani ija'ari ihi'ai ava abiniriki oniki bononi-ra vahavini. Ni-va'ora va'ahaki bana jaboni adani hi'adani ija'ari Sidaji Jahaka'oakia avi'oina. \p \v 20 Hi'ada hora nanokiahi'iki ada namitha'iarikia niha: \p —Jorakia ojoiki bana ho. Ka'oa hiki hida hihida papira athini, ija'ari-ra onava'isohijoravini hiki — niha. \p Jesu-ra oni'ahi: \p —Jesus, ivani ka'da'di i, akadiania joi bana! Nimania ida onofiki. \p \v 21 Onofiki ida Jesus Cristo a'onira kajoamoraha'oadahavini. Hari ida vani oamani. Nimania ida Joãoa binokijora'iki varani hini anokhomi'ini.