\id EPH Paumari [pad] NT (Brazil) -2009 bd. \h Efésios \toc1 Pauloa bikaronaki ida athi kapapirani Éfeso sidaji kaija'arini vakadiania \toc2 Eféios \toc3 Efs \mt1 EFÉSIOS \mt2 Pauloa bikaronaki ida athi kapapirani Éfeso sidaji kaija'arini vakadiania \c 1 \p \v 1 Hovani Paulo onajirija hida oathi papira. Deus hora honariavini hiki Jesus Cristo varani hina-ra oavaadahaonivini. Deus kaija'ari Éfeso sidajia avahojaki, a'onivani avanofihaha'oadahaki ida Jesus Cristo avava'ini-ra nahonariahihivini, avakadimoni hida oathi okaronaki. \p \v 2 Onofiki mahi hahavi a'onira vakajoamoravini adani Deus akadiabi'i, akadika'da'di Jesus Cristo khama, a'onira vano'aha'oadahavini va'i jahajahania. \s1 Cristo haria no'a'iki hari kidi'ogahai danoki hahavi jahakia \p \v 3 Jakaho khai ani'ava ida Deus jahana. Akadika'da'di Jesus Cristo kaDeus ada Deus, kidiabi'i jaboni ada. Jesus Cristo kania aakaramisina mani ida Deus haria kajoamoravini hija, haria no'avini hija kidi'ogahai danoki hahavi jahakia. Deus kania khaki ida hahavi jahaki haria no'avini hiki, oniani ida Deu-ra khai ani'avini hija. \p \v 4 Hahavi-ra namonahavini viahania Deus haria nagathogatho'iki hari, Cristo kania aakaramisija kaimoni, kidija'ari arihija kaimoni. Deua binofiki ida ajahaka'oana-ra nokivini hojai jaharikia akahojaijanarina, oniani ida haria nagathogathovini hija. \p \v 5 Deus haria nakaidivavini mani ida kidisai arihina-ra nofivini hija. Jesus Cristo haria kajoamoravini mani ida Deus kaisai haria nihaja. Nimania ida Deua bikava'ibodivaranijora'iki binofiki akadimoni hini, oniani ida Deus va'i-ra khai ni'aja. \v 6 Deu-ra ani'ava: \p —Deus, ijahaki i akadimoni ihini. Akadihojai jaharini kaba'i haria ikajoamora'iki i, haria ikapoari'iki i jaboni. Ni-abosiki ida haria ikajoamoravini. Inakaidivaki ada kadaisai Jesus. Khai ira ani'avini hiki ida Jesu-ra ikaronavini haria akava'ijoara kaimoni. Jaha'oamanija ida haria kajoamoravini — Deu-ra ani'ava. \p \v 7 Cristo abini'ina vani ahovari'ia ida amana, gathaki fori arihijanaria kaimoni. Nimania ida Deua bina'bira'iki hojai asohirikia akabadanibakhiana, ni-bikava'ihokijanaki. Nimania ida Deus jahana arafiaki haria kajoamora'iki. \v 8 Ni-akaabokaki ida Deu-ra anaabosivini haria kajoamoravinia. Arafia'oamanija ida kidiajoamorahi akadiania. Deua biogahahaviki ida ogavahaki kaimoni. Bada bini'a'iki ida bikava'ibodivaranihahaviki, \v 9 oniania Deus haria kanamonivini hi'ihi ida kidiva'ibodivarani ija'aria aviga'iariki. Deus abono-ra ni'a'bo'da'aha: \p —Cristo vania bada bini'aja bana ida kodiva'ibodivarani — nihi ida Deus athi ija'aria aviga'iariki kaho. \p \v 10 Deua binofiki ida kidiamonahi hahavi Cristo hoarana bivaka'da'divini, Cristoa bianajahamisijahakiki ida hahavi nama hojaki, araboa hojaki jaboni, biakadava'ajahakija kaimoni. Deus abono-ra nava'isohijoravini hi'iki ida mahi Cristoa biananokhomija kaimoni ida badani Deua binofiki. \p \v 11-12 Deua bikava'ibodivaranijoraki ida nahina binofiki namithaki kaimoni, oniani ida binofivini kamahini nanamithani hija. Hahavi kama'dani kari Deus haria kava'ibodivaranijora'iki hari. Haria nagathogatho'aha kidija'ari ka'oa arihija kaimoni. Haria nagathogathovini hi'iki Cristo kania aakaramisija kaimoni. Nimania ida Deua binofiki akadimoni hini, jahana danona khai ani'ahaha'oadahara kaimoni. Harimiro'a judeus kaija'ari arihiki, anokha'iki ada Cristo khana haria kajoamorara kaimoni. \p \v 13 A'onivani jaboni judeus kaija'ari avihiriki, avakamitha'iki ida varani jahaki, Cristoa binofiki ida a'onira akava'ijoavini. Avakamithahi ida Cristo varani hina, avarigahi ida ka'oa hini, avakajari'darihi, avaabononi gahinai avanihahi kidiania. Cristo-ra avakajari'daravini mani ida Deus Ma'onahai Jahaki-ra karonavini hija avakadiania afohanana. Deus kaija'ari avihini karajomini ada Ma'onahai Jahaki avakadiania hojana. Nimania ida Deua bivava'isohihijora'iki Ma'onahai Jahaki-ra karonavini kidija'ari vakadimoni. \p \v 14 Aogaki ida Ma'onahai Jahaki-ra agathani'avini, oniani ida Deus athi ka'oa hini-ra aogavini hija. Haria no'avini hiki bana ida haria nava'iponijoravini hi'iki. Haria no'aki bana ada mahi jahaka'oakia. Ni-agathaki fori arihijanarihi, oniani ida Deu-ra khai ani'avini-ra najahaja. Jaha'oamanija ida Deus jahana, vagana, danona hiki. \s1 Pauloa vara bini'aki ada Deus \p \v 15 Okamitha'iki ida vahoariha vara a'onira vavani'abakhiavini. Vakadivarani hiki ida Jesus Cristo-ra avavakaijokavini, kidiania avaabononi gahinai avaniha'avini. Va'ora avanakaidivaki adani arigamina hahavi Cristo kaniaja. \v 16 Varani avihini-ra okamithavini vani Deu-ra vara oni'abakhiaja: \p —Deus, jahaki ida va'ora ikajoamoravini adani kadaija'ari Éfeso sidajia vahojaki — onibakhia'iki ho. Mahi hahavi Deu-ra okanikhariabakhia'iki ho avakadimoni. \v 17 Oni'aha: \p —Deus, ivani akadika'da'di Jesus Cristo kaDeus i. Ivani akadiabi'i i. Arafiaki ida ijahani, idanoni, ivagani hiki. \p Akadiabi'i, onofiki ida arigamina vakadiania Ma'onahai Jahaki-ra ikaronavini. Deus, onofiki ida Ma'onahai Jahaki va'ora anigahivini bana kada'ogahaia. Va'ora nanokiahivinihi jaboni ida ihojani niha ninini, ira avigajahakira kaimoni. \p \v 18 Deus, onofiki ida vakadiva'ibodivarani inavagavini, avigaja kaimoni ida nahina-ra vanaviahanokhavini kadania, nahina kaimoni hini ida va'ora ibaranahavini hiki. Jaha'oamanija ida nahina hahavi inaibavijaha'iki kadaija'ari hahavi vagahinana hiki kaimoni. Onofiki ida avigavini. \p \v 19-20 Deus, onofiki jaboni ida avigavini idanoni arafiaki hojani ira vakajari'dariki vakadiania, va'ora kakodiaki kaimoni — nimania ida Deu-ra okanikhariabakhiavini hiki avakadimoni. \p Cristo abinina naothinia Deus danona arafiaki vania bianahoki'ara ada, biavikasi'aha ada Cristo Deus pitana aniaja nama ka'da'di ka'oa hi'ina kaimoni. Nimania hida Deus danona akadiania hojaki haria kajoamoraki kaimoni. \v 21 Cristo va'ora vaka'da'diki adani ija'ari hahavi vanokiariki nama vahojaki. Deus ibavi kaija'arini vihiki adani vahoariha. Jahari kaija'ari vihiki adani vahoariha. Ka'da'di vihina kaba'i, Cristo va'ora vaka'da'diki adani. Vadanona kaba'i, Cristo va'ora kaabokaki adani. Ija'ari vanokiariki vahoariha-ra va'ora vahonariavini kaba'i, Cristo va'ora honariafiahaki adani jaboni. Cristo athi-ra vanaabahahaviki adani. \p Joirina oadani ada Cristo, ovari hoarana ka'da'di hiki ada. Joina naothinia ovani oa ada ka'da'di hira. Ni-hojaki ada ka'da'di hoariha Cristo fori hiki. Jesus onina jahani vahoariha hahavi vaonina-ra aradakarahoki. \v 22 Deua bihonariaki ada Cristo kidiamonahi hahavi vaka'da'dini hina, athi vanaabara kaimoni. Jesus Cristo kaija'ari arihina mani ida haria honariafiahavini hija jaboni. Ovani ada akadika'da'di hira. \p \v 23 Harivani Cristo abono hahavi niha nini arihiki hari. Harivani Cristo abono hahavi-ra anahihaviki hari. Cristo vania bana binahihavija ida kidiamonahi hahavi ibavi hahavia hojaki. \c 2 \s1 Ija'ari ma'onahani ahoki'ini varani hini hida \p \v 1 Hari. Oniaroa, mahi 'bo'dakari Cristo-ra avarigaravini kari hojai asohirikia avakahojaibakhia'iki a'oni. Ni-avanaabaki ida Deus a'onira honariavini hiki, oniani ida avama'onahani-ra naabinija. Hokini kaba'i ida ija'ari, aba'oki fori hiki ida ma'onahani. Nimania ida ija'ari. Ni-bikaabokaki ida Deus athi-ra naabavini. \p \v 2 Oniaro kari jahari'oamanija ida avakadihojai. Ija'ari Deu-ra nofipa'itxiriki vakadihojai jaharini vani fori hija ida avakadihojai jaharini jaboni. Avanaaba'iki jaboni ida Jahari athi. Ovari va'ora vaka'da'diki adani kidija'ari vajahariki vanokiariki nama jararinia vahojaki. Ovari vava'i binahonariahihiki adani ija'ari Deus athi-ra vanaabariki araboja. \p \v 3 Cristo-ra aogaravini kari va'oaniaro fori arihi'oamani'ia. Bada ani'abakhia'iki ida akadimahi 'bo'da bikava'inofinofiki. Nahina hahavi avajahaki, jaharini kaba'i, bada ani'aki. Nahina akava'ibodivaraniki, jaharini kaba'i, bada ani'aki jaboni. Ija'ari hahavi vakadiva'inofinofi jaharini fori hiki jaboni ida akadiva'inofinofi jaharini mahi 'bo'dakari. Deua bikaihamahiki ida hojai asohiriki, oniani ida jaharikia ija'ari hahavi-ra arakhavini hija bana. Oniaro kari akadimoni jaboni ida Ibavi Jaharika'oakia aokhana. \p \v 4 Hari. Deus hojana hiki ida ija'ari-ra va'adivini-ra nofivini, ija'ari-ra nakaidivaha'oadahavini jaboni. \v 5 Deus athi-ra anaabaravini mani ida ama'onahana-ra naabinija. Ama'onahana aba'oki fori hini oadani Deus haria va'adihi, bianahoki'ihi ida ama'onahana. Binakama'da'iki ida akadimahi ja'dini Cristo kania aakaramisi'ina. Deus vani haria kajoamora'ia. Ni-avaabononi avarakava'ijoavini-ra avakaabokaki. Deus vani a'onira akava'ijoaja. \p \v 6 Deus Cristo-ra anahoki'avini vani haria anahoki'ara ada jaboni Jesus Cristo kania. Kidiania aakaramisina mani ida ka'da'di haria niha'ia nama Cristo kania. \v 7 Nimania ida Deus kabadani jahaki akadiania, ija'ari hahavi vanamitha'iarikia avigaja kaimoni ida Deus ija'ari-ra kajoamorajahakivini. Ija'aria bikava'ibodivaranihi ida Jesus Cristo haria nakaidivavini niha ninini, biogamanihi ida karahoni Deus ija'ari-ra kajoamoravini jaboni. \p \v 8 Deua binofiki ida a'onira va'adivini, oniani ida a'onira akava'ijoavini hija. Deu-ra avavakaijoka'avini mani ida a'onira akava'ijoavini hija. Ni-avakadibadani jahaki abosini hirihi hida a'onira akava'ijoavini. Deus oavani a'onira akava'ijoa'ia. \v 9 Avakadibadani jahaki abosini hirihi ida a'onira akava'ijoavini Deus ibavia avarikhaja kaimoni. Ni-asohiki ida ija'ari abononi vaboraborahavini kavaranihia abononi akava'ijoavini. \p \v 10 Deus vania binamonaha'ia ida akadimahi ja'dini, Cristo kania aakaramisija kaimoni, arihokina oadani bada ani'aja kaimoni ida badani jahaki. Deua binaibavijahajora'iki ida badani jahaki hahavi akadimoni afohanana bada ani'aki kaimoni. \s1 Cristo kania aakaramisiki hari \p \v 11 A'onivani judeus kaija'ari avihiriki, vara a'onira oni'aki bana ho. Judeus kaija'ari a'onira vanaonivini ija'ari siikosida vakarajomiriki. Deus kaija'ari avihirini-ra vakahibakhiaki adani. Va'oaniaro vaabono vani'avini: \p —Harivani aogaki ada Deus, kidija'ari arihiki hari. Avahojaki ida siikosida karajomihi aasafi namania — vakhaniki adani. A'onivani judeus kaija'ari avihiriki, vakava'ihoki bana ida Cristo-ra avarigaravini kari avahojani niha ninini. \p \v 12 Mahi 'bo'dakari ni-avarigaki ada Cristo. Ni-Deus va'ora nagathogathoki adani judeus kaija'ari vihiriki, kidija'ari vihira kaimoni, oniani ida arabo hoariha kaija'arini fori a'onira nihaja. \p Mahi 'bo'dakari Deus va'ora nava'isohi'iki adani judeus kaija'ari kidiva'iponahi a'bo'dakia, va'ora nava'iponi'bo'davini hi'iki jaboni ida va'ora kajoamorabakhiavini. A'onivani judeus kaija'ari avihiriki, avakadimoni hirihi hida Deus kava'iponahi a'bo'daki. Ni-nahina Deus a'onira nava'iponi'bo'darihi. Ni-avanokhaki ida nahina jahaki Deus a'onira no'avini kaimoni avahokini oadani, avaabinini naothinia jaboni. Ni-avarigaki ada Deus hojana hojarina. Nimania ida avakadimahi Cristo-ra avarigaravini kari. \p \v 13 'Bo'dakari Deus napaja nina avahoja'iki fori avihiki a'oni. Hari maha. Cristo kania avarakaramisi'iki a'oni. Ava akasanakhamakia Cristo amana ahovari'iki. Abini'ina avakadimoni, oniani ida Deus kania a'onira namaakari'ia. \p \v 14 Judeus kaija'ari, judeus kaija'ari vihiriki vakadihamahia vaabono vakatokifiaki fori vihiki adani, oniani ida vaabono vakanahoarihakhamavini hija. Cristo abini'ina vani binathararaja ida toki fori hiki, oniani ida vaabono avaakakariakakhamavini hija. Cristo vani haria anariaka'ia judeus kaija'ari, judeus kaija'ari vihiriki khama vaabono vakaihamahikhamajanarara kaimoni. Cristo vani nação hoarani va'ora nihara adani judeus kaija'ari, judeus kaija'ari vihiriki khama. \p \v 15 Cristo vania binihima'ia ida Deus kava'isohihi jiriki Moisé-ra no'a'bo'davini hi'iki. Cristoa binihima'iki ida honari 'bo'da, kaaji hiki vanaababakhia'iki, binamonahaja kaimoni ida nação hoarani ja'dini, nações 'bamiki vihijanarara kaimoni adani judeus kaija'ari, judeus kaija'ari vihiriki. Cristo igamina adani kidija'ari, kidiania avaajahamisi'iki adani, oniani ida vaabono vakanofikhamajahakivini hija. \p \v 16 Ava akasanakhamakia abini'iki ada Cristo, binihima'iki ida vaabono vakaimajahakhamaravini. Ava akasanakhamaki kania Cristo va'ora akanariakakhama'aha adani judeus kaija'ari, judeus kaija'ari vihiriki abonoi hoarani fori vihi'ara kaimoni, Cristo va'ora avajoi'iki adani Deus kania, avaajahamisira kaimoni. \p \v 17 Hari. Kha'aha ada Cristo ija'ari vakadiania va'ora kanamonira kaimoni monina jahakia, judeus kaija'ari, judeus kaija'ari vihiriki vaabono avaakakariakakhamara kaimoni. Judeus kaija'ari avihiriki, 'bo'dakari Deus kania napaja avahojaki fori avihi'iki a'oni, avakadimoni hida Cristo monina jahaki. Judeus kaija'ari a'oni, kidiania maakarina avahojaki fori avihi'iki a'oni, avakadimoni jaboni hida Cristo monina jahaki. \p \v 18 Cristo va'ora akava'ijoa'iki adani nofina vihiki. Harivani afohahavi judeus kaija'ari arihina, judeus kaija'ari arihirina, oniani ida Ma'onahai Jahaki akadiabi'i-ra anamaakarivinia haria kakodiavini hija, vara akhanija kaimoni akadiabi'i nama hojaki khama. \p \v 19 A'onivani judeus kaija'ari avihiriki a'oni, ni-arabo hoariha kaija'arini fori avihijanarihi, ni-ija'ari va'ora aogariki haria vanavanavanahaki fori avihijanarihi. Deus kaija'ari arigamina a'oni, Deus kaisai avihiki a'oni, hari fori avihiki a'oni. \v 20 Ja'di kagorahi fori avihiki a'oni. Nami khorahaki bodinia gora nabo'ania hojaki ida ja'di na'bahaki gora dadani kaimoni. Jesus Cristo varani hina-ra avavaadahaoniki, Deus athi namoniva abono khama ja'di na'bahaki fori vihiki adani. A'onivani ja'di pitahani fori avihiki a'oni. Vanamana avahojaki a'oni. Jesus Cristo ja'di karaho naibavivahani sohiki fori hiki ada. \p \v 21 Cristo vania bianajahamisihahaviki fori hiki ida ja'di pitahani, gora kaaraki kaimoni. Harivani ja'di pitahani Cristoa bianaroisiki fori arihiki hari. Deus kaimoni hida gora. Nimania hida Deus haria kavarajomivini. \p \v 22 A'onivani judeus kaija'ari avihiriki, harivani judeus kaija'ari arihiki khama gora hoarani fori arihiki hari. Cristoa binaibaviki fori hiki ida ja'di pitahani hahavi ibavinia gora amonahani kaimoni. Jesus haria najoronimisihahaviki hari. Deus Ma'onahana Jahaki ibavina kaimoni ida gora. Akadiania hojaki ada Ma'onahai Jahaki. \c 3 \s1 Bada niki ada Paulo judeus kaija'ari vihiriki vakadiania \p \v 1 Hari. Deus va'ora najoronimisihahaviki fori vihiki adani judeus kaija'ari, judeus kaija'ari vihiriki, oniani ida Deu-ra okanikhariabakhiavini hija avakadimoni. Judeus kaija'ari vihiriki-ra vara va'ora oni'avini hiki ida Cristo monina jahaki. Cadeia hora avibaivini hiki ida Jesus Cristo kabadani abono ohina. \v 2 Oogaki ida varani ohina-ra avakamitha'avini. Deus hora kajoamorajahakivini mani ida kidibadania hora no'avini hija. Kodibadani hiki judeus kaija'ari vihiriki vakadiania athi oavaadahaonivini a'onira kajoamoraja kaimoni. \p \v 3 Deus vani hora nanamithavini hi'ia ida kidiva'ibodivarani, oogaja kaimoni ida badani namitha'iariki Deua bada bini'aki kaimoni. Ija'ari vahoariha ni-avigaki ida varani Deus hora nava'isohijoravini hi'iki. Onajiri'iki hida Deus hora nava'isohivini hi'iki varani pa'itxi. \p \v 4 Mitha avani'ajahakihi ida hihida papira onajiri'iki athini; avarigahi ida Deus kava'ibodivarani ahojaki nahina hini hora nanamithajoravini hi'iki. \v 5 Mahi 'bo'dakari ni-Deus ija'ari-ra kanamonijoravini hiki ida kidiva'ibodivarani ahojaki bada bini'aki kaimoni. Athi avavaadahaoniva abono, athi namoniva abono vihiki vani adani Deus Ma'onahana Jahaki va'ora kanamonivini hi'ia. Va'oaniaro Deus va'ora ani'iki adani kidibadani abono vihira kaimoni. \p \v 6 Deus kava'ibodivarani ahojaki hida Cristo monina jahaki. Judeus kaija'ari vihirikia vakajari'darihi ida Cristo monina, vagahinaha jaboni Deua bivava'isohihijora'ikia. Judeus kaija'ari vakadimoni jaboni ida. Cristo abono niha nini hahavi adani jaboni. Vagahina'bamakhamaki bana adani nahina hahavi Deus va'ora nava'iponijoravini hi'ikia. Jesus Cristo vania bada bini'a'ia ida Deua bivava'isohihijora'iki. \p \v 7 Jesus Cristo kabadani abono ho. Kodibadani hiki ida monina jahaki oanamonionivini. Deus hora honariavini hi'iki hida badani, oniani ida hora kajoamoravini hija, hora no'avini hija jaboni danona okaabokaja kaimoni ida kidibadani. \p \v 8 Cristo-ra oogaravini kari kidija'ari va'ora onajaharihari'iki ho, oniani ida nahina ohirina-ra okahivini hija. Deus kaija'ari vahoariha fori ohirihi. Kaba'i, jahaki ada Deus kodimoni hina. Hora no'a'iki hada hihida badania, judeus kaija'ari vihiriki-ra va'ora oakanamonionivini Cristo varani hina, avigaja kaimoni ida Cristo jahana arafiaki. \p \v 9 Kodibadani jaboni ida ija'ari-ra onava'isohivini Deus kava'ibodivarani ahoja'iki niha ninini bada bini'avini. Deus ovani ka'oa hahavi-ra namonaha'iki. Badara ipohiki bianahoja'iki ida kidiva'ibodivarani bada bini'a'iariki. \v 10 Ni-ija'ari, ni-Deus ibavi kaija'arini vadanoki, ni-ka'da'di vahoariha vanokiariki nama vahojaki vihikia aviga'iaki ida Deus kava'ibodivarani ahojaki. Ni-Deus va'ora nanamithavini hiki ida kidiva'ibodivarani ahojaki. Jesus Cristo kaija'ari vani adani Deus va'ora nanamitha'ara. Jesus Cristo kaija'ari va'ora vananokiahiki adani ija'ari vanokiariki nama vakadihojai jahakia, oniani ida Deus aagahai danoki niha ninini ija'ari vanokiarikia avigavini hi'ia. Kahoariharihakhamaki ida Deus aagahai nokiani jahaki ipohiki. \p \v 11 Hahavi amonahani viahania Deus abono-ra nava'ibodivaranijoravini hi'iki ida badani jahaki akadika'da'di Jesus Cristoa bada bini'aki kaimoni, oniani ida Deua binofiki-ra bada ni'avini hi'ia. \v 12 Cristo-ra avakaijokavini mani ida Deu-ra anamaakarivini-ra akaabokavini hija. Cristo kania aajahamisina mani ida Deu-ra anamaakarivini-ra afiniravini hija. Aogaki ida haria gathanivini. \p \v 13 Hari. Jaharikia hora avarakhavini kaba'i adani Cristo-ra vavajahariki, hari'a Cristo-ra vakava'ipahini avava'ini khaii nirini. Jahaki ida avakava'ibodivaranivini: \p —Pauloa ni-bivamakhaniki ida imana 'banani akadimoni hina, akamithaja kaimoni ida Cristo monina. \s1 Cristo ija'ari-ra nakaidivaki \p \v 14 Hari. Okava'ibodivaraniki ida akadiabi'i nama hojakia bada bini'a'iki badani akadimoni, oniani hida viaha hora nakajo'athararija, vara oni'ara kaimoni. \v 15 Ovania binakama'daja ida ija'ari hahavi nama hojaki, araboa hojaki hiki jaboni, oniani ida akadiabi'i nihana hija. \v 16 Deu-ra vara oni'aki ho avakadimoni: \p —Deus, ivani ka'oa idanoki i, ijahaki i, ikaabokaki ida hahavi inofiki. Va'ora no'a bana adani kadaija'ari Éfeso sidajia vahojaki idanonia vava'i bodinia. Onofiki ada Ma'onahai Jahaki vakadiania ibavina vava'i bodinia, danoja kaimoni ida ira vavakaijokavini. \v 17 Onofiki ida Cristo hojahaha'oadahana vakaijokana vihiki vava'i bodinia. \p Hari. Abihiaki ida gora avani khorahani; kaaraki ida gora. Onivani fori hija ida vava'i bodini vara nini kaarani onofivini, vaabono vakanakaidivakhamara kaimoni, ira vanakaidivara kaimoni jaboni — nimania ida Deu-ra okanikhariavini athini avakadimoni. \p \v 18 Onofiki ada Cristo hojana avava'ini bodinia, avarigaja kaimoni ida nihafori hini ahapini Cristo a'onira nakaidivavini. Onofiki ida Cristo a'onira nakaidivavini-ra avarigajabanavini afojahaki Deus kaija'ari hahavi khama. Karahoni arafiaki ida haria nakaidivavini. Ni-akaabokaki ida haria nakaidivavini niha fori hini ahapini aogavini. Rajomavahariki ida haria nakaidivavini rabodini, oadani, namahini, bihiani hiki. Ni-akaabokaki ida Cristo haria nakaidivavini ahapini-ra akava'ibodivaranivini. \v 19 Avarigahahaviravini kaba'i, onofiki ida a'onivani oa avarigajahakivini, oniani ida Deus kahojai hahavi-ra avakadiania nahojaja. \p \v 20 Khai ani'ava ada Deus. Ovaria bikaabokaki ida nahina binofiki. Deus danona akadiania hojani mani ida akanikhariavini hikia haria no'avini-ra anarafiaja. Aradahaki ida akava'ibodivaranikia haria no'avini jaboni. \p \v 21 Jahaki ida harivani hahavi Deus jahana-ra khai ani'avini. Jesus Cristo kania aajahamisina mani ida Deus jahana, danona, vagana hiki-ra khai ani'avini-ra najahaja. Ni-anokhomiki hida mahi Cristo kaija'ari avikhananavaki, vaabini'iariki, vanamitharonisiagaki vihiki Deus jahana-ra khai vani'ahaha'oadahavini. Nimania hida Deua binofiki. \c 4 \s1 Cristo abono hoarani hari \p \v 1 Hari. Deus a'onira kaboa'i'avini kidija'ari avihija kaimoni, oniani ida hojai Deua binofikia avakahojaini-ra ohonariavini hija. Kidihonai abono ho. Akadika'da'di Jesus Cristo kabadania okabadanina mani ida cadeia hora avibai'ianavini hija. \p \v 2 Avava'ini joko inirini vani hoariha kava'isohihi-ra vakapoari bana. Athii forakia vahoariha-ra vara vani'a bana. Ija'ari-ra va'ora avakaabanihi; vajaforia va'ora vanava'isohi bana. Va'ora vanakaidivajahaki bana adani ija'ari vahoariha, vakadihojai avarakaitapiajorakiravini. \v 3 Ma'onahai Jahaki a'onira akanakaramisikhamaki a'oni, ija'ari hoarani fori avihija kaimoni. Avaabononi vanadano bana mahija avaabononi avakanakaramisikhamaha'oadahavini. \p \v 4 Cristo abono niha nini hahavi arihiki hari. Hoarani ida abono. Hoarana ada Ma'onahai Jahaki akadiania hojananaki. Hoarani ida nahina anokhahaha'oadahaki Deus haria kaibavijahahivini hiki, oniani ida Deus haria kaboa'ivini hija agathanija kaimoni. \p \v 5 Hoarana ada akadika'da'di Jesus Cristo, kidiania ariabono gahinai anihavini hiki haria akava'ijoahananara kaimoni. Hoarani ida kanai karajomihi Cristo kaija'ari arihija kaimoni. \v 6 Hojaki ada Deus hoarana, kidija'ari hahavi vakadiabi'i ada. Bivaka'da'diki ida hahavi hojaki. Bada bini'aki ida kidibadani kidiamonahi hahavi kania. Ibavi hahavia hojaki ada Deus. \p \v 7 Harivani agathani'iki ida Cristo aagahai danoki pa'itxi hoarahanana biravina'iki. Badani hana hini-ra bada ani'avini-ra nofiha; biravinahi ida danona pitahani itxani hoarahanana, akaabokaja kaimoni ida badani binofiki, \v 8 oniani ida Deus athi kapapirania athii haria nava'isohijoravini hija: \q1 “Nama okasi'iki ada ovari. \q1 Okasina viahania va'ora \q2 gathi'iki adani nofina \q2 vihiriki. \q1 Va'ora avikasi'aha adani \q2 vidabohananaki. \q1 Bikaronarariki ida \q2 kidi'ogahai danoki ipohiki ija'ari vakadiania.” \m Nimania ida athii. \p \v 9 A'onira onava'isohivini hiki hida varani “okasi'iki ada ovari”. Arabo vania ogari'imidiara ada ovari. Arabo nabo'ania ogari'aha ka'damaha'ina. \v 10 Hi'o ogari'iki okasi'iki jaboni. Ibavi hahavi namanija okasioni'iki ada. Deus kania okasi'iki ada, bivaka'da'dija kaimoni ida nahina hahavi ibavi hahavia hojaki. \p \v 11 Ovari Cristoa “bikaronarariki ida kidi'ogahai danoki ipohiki kidija'ari vakadiania.” Ovari va'ora aani'aha adani kidija'ari vaipohiriki, va'ora no'a'aha jaboni kidi'ogahai danokia, vakaabokaja kaimoni hida monina avavaadahaonivini. \p Cristo va'ora aani'iki adani kidija'ari vahoariha, va'ora no'avini hi'iki ida kidi'ogahai hoariha danoki jaboni, vakaabokaja kaimoni hida Deus athi-ra vanamonivini. \p Cristo va'ora aani'iki adani kidija'ari vahoariha va'ora no'a'iki jaboni adani ogahai hoariha danokia, vara va'ora vani'ara kaimoni adani Cristo-ra aviga'iariki, vanofija kaimoni ida vaabono gahinai vanihavini kidiania. \p Cristo va'ora aani'iki adani kidija'ari vahoariha, va'ora no'a'iki jaboni adani ogahai hoariha danokia, va'ora akadava'ara kaimoni adani kidija'ari. \p Va'ora no'avini hi'iki jaboni adani kidija'ari vahoariha kidi'ogahai hoariha danokia Jesus kaija'ari ka'ojomo'iva abono vihira kaimoni. \p \v 12 Va'ora no'ahahaviki adani kidija'ari kidi'ogahai danoki hoarahanana, vakaabokaja kaimoni ida badani Cristo va'ora honariafiahavini hi'iki afohanana. Nimania ida Cristo abono niha nini hahavi avijavani. \p \v 13 Ariabono aakodiakhamavini mani ida ija'ari hoarani fori haria nihaja. Cristo kania aakaramisijabanaki bana hari ajari'darina, aogajabanahahaviki jaboni ida Deus kaisai danona akadiania. Ajari'darina avijavani a'diahini kamahini, ija'ari kidiavijava akhanomiki fori arihiki bana hari. Cristo kahojai jahakia akahojairina oadani, ni-a'diahiki kaho ida ajari'darina avijavani. Deua binofiki ida akadiavijava akhanomini, Cristo kavijava akhanomini fori hini. \p \v 14 Akhanina vani isai fori arihijanarija. Isaia bikamithahi ida korijanahi athini, ni-bikajari'daki, ni-bikava'ibodivaraniki ka'oa hini ka'oa hirini. Ni-Deua binofiki ida isai kava'ibodivarani fori arihina. Hari. Korijanahi abonoa vanofiki ida vahoariha-ra vakaborovini Deus kahagihi-ra varagarira kaimoni. Ahofiahi fori hiki ida vakadikorijanahi athini. Ija'aria bikajari'darihi ida vakadi'ojomo'ihi kavaranihi asohiriki, kanava sirisirikia biakarojafianakhamaki fori hihi. Kanava komini kana'bahakia bikosonasonafariki fori hihi jaboni. \v 15 Ni-nini jahaki ida arihojana afojana. Jahaki ida ariabono akanakaidivakhamavini varani ka'oa hinia akavaranina. Nimania hida arihojana. Ariavijavahi; ija'ari kidiavijava akhanomiki fori arihihi, akadika'da'di Cristo fori arihija kaimoni. \p \v 16 Hari. Haria okavarajomiki bana hari ija'ari abononia. Aka'da'di vania binagiragiraja ida ariabono hahavi niha nini. Ariabohana vania bianakaraja hida ajarona, arimana hiki. Ariabono, ajarona akarahani hahavi jahahi; giragirajahakihi ida ija'ari. Jaroni hahavi jahahi; abononi, jaroni hiki hahavi avijavahi. \p Harivani Cristo abono, jarona hahavi niha nini arihiki hari. Akadika'da'di ada ovari, ava'i-ra nahonariahihiki ada. Cristo haria najoronimisiki fori arihiki hari, aasohimisija kaimoni. Ariabono aakodiakhamahahavihi; danohi ida Cristo abono niha nini hahavi. Ariabono akanakaidivakhamahahavihi; avijavahi ida Cristo abono hahavi. \s1 Akadihojai 'bo'da-ra akava'ipahini'iki hari \p \v 17 Hari. Vara a'onira oni'avini hiki bana ida varani akadika'da'di hora honariavini hi'iki. Hari'a Deu-ra vanofiriki vakadihojaia vakahojai bana. Ni-nahina jahaki kaimoni hirihi ida vakadiva'ibodivarani. \v 18 Bakibakinia adahai fori hiki ida vakadiva'ibodivarani. Ni-vanofipa'itxiki ida Deus athi nahina hini-ra avigavini. Ni-vakapoaripa'itxiki ida mahi ja'dini Deus ija'ari-ra no'avini hiki. Avigahariki adani. Morobohariki fori vihiki jaboni adani. \v 19 Vakadihojai jahariki ni-vava'i anaipahihipa'itxijanani hiki. Imai sadoni kodo inini fori hiki ida vava'i bodini vara nini. Vaabono vakava'ahakhamavini gamo makhira vihiki vajaharina-ra avakanabadakhamavini. Bada vani'abakhiaki ida hojai asohiriki kaipahivahaki. Ni-vava'i kaabanahahapa'itxiki, khai vani'aki ida vakadihojai jahariki. \p \v 20 Hari. Cristo kahojai hirihi ida vakadihojai hiki. Ni-niki ida avaka'ojomo'i'iki Cristo kahojai. \v 21 Oogaki ida Cristo varani hina-ra avakamitha'avini. Jesus kania avarajahamisini mani ida Jesus varani hina asohiki-ra avaka'ojomo'ivini hi'ia. \p \v 22 Hari oniania, vakava'ipahinika'oa'a ida avakadimahi 'bo'da aja'diriki mahija avakadihojai asohirikia avakahojaijanaravini. Avakadiva'inofinofi jahariki a'onira kaboroborobakhia'iki a'oni. Nahina jahariki-ra avakava'ibodivaranihi; vajaforia avakadimahi-ra najaharihi. \v 23 Vava'aha bana ada Cristo avakadimahi-ra anaja'diha'oadahavini. Bianaja'diki ida avakadiva'ibodivarani jaboni. \v 24 Avakadihojai ja'dinia vakahojaiha'oadaha'a bana. Deua binamonaha'iki ida avakadimahi ja'dini, kidimahi jahaki fori hija kaimoni. Deus kahojaia avakahojaihi; avananokiahi ida Deus kamahi jahaki asohiki ka'oa hiki. \p \v 25 Hari. Hari'a korijanahia vakavaranijana bana. Vara va'ora vani'a bana adani avaigamini Jesus kaniaja varani ka'oa hinia. Cristo abono niha nini hahavi afohanana avihiki a'oni. \p \v 26 Hoariha-ra avakaihamahihi; hari'a hojai asohirikia vakahojai'a bana. Hari'a mahi oadani avava'ini jokojokova bana. Avavadini viahania vanasohi bana ida nahina a'onira naihamahiki. \v 27 Hari'a vakava'ihokiha'oadaha bana mahija Jahari a'onira kaborovini-ra avanaabaravini. \p \v 28 Onava'isohiki bana ida ija'ari kabo'dinofiki, kidihojai-ra kava'ipahinika'oaja kaimoni. Hari'a bo'diajana. Jahaki ida kabo'dinofiki kidibadani ka'oa abosinia abononi kaijahitavini, binakarahohi jaboni ida kidibadani, va'ora kajoamorara kaimoni adani vakanahinariki kidibadani abosini ahabarinia. \p \v 29 Hari'a athii ija'ari-ra najaharikia vaathijanava. Vara vavani'a ida athii jahaki, vahoariha-ra va'ora avakakodiaja kaimoni, athii vava'i najahajahani hiki, avijavaja kaimoni ida Deu-ra vavakaijokavini. Va'ora vakajoamora adani vahoariha avakadivarania. \v 30 Athii jahariki-ra vara avavani'ahi; Deus Ma'onahana Jahaki-ra avaranava'irogonihi. Hari'a nikia vakavarani. Deua binaibavihananaki ada Ma'onahai Jahaki avava'ini bodinia, kidija'ari avihini karajomini kaimoni. Hojaha ada Ma'onahai Jahaki avava'ini bodinia; avarigahi ida Deus avakadimahi-ra najahaka'oavini bana. Khaki bana ida mahi Deus a'onira akava'ijoavini kamahini bana, gathaki fori avihijanaria kaimoni. \p \v 31 Vakava'ipahinika'oa bana ida va'i bodini joko inini, ihamahi jaboni mahija vahoariha-ra va'ora avarakariakaka'oa'avini. Vakava'ipahinika'oa bana jaboni hida vahoariha-ra avakaimajaharavini. Hari'a avakamadiani vabodi'bara'bara bana. Hari'a hoariha-ra onii jaharikia vano'ajana. Hari'a hoariha-ra avanajahariharivini-ra vanofijana bana. Nimania ida hojai jahariki avakava'ipahinika'oaki kaimoni. \p \v 32 A'onira onava'isohivini hiki bana ida hojai jahaki Deua binofiki. Vakajoamorajahaki bana ida hoariha. Athii forakia vakavarani'a bana vahoariha vakadiania. Avaabononi avakakariakakhama'a bana mahija hoariha kabadani avavajahariki-ra avakava'ihokijanaravini. Abini'iki ada Cristo avakadimoni hina, Deus a'onira akariakaja kaimoni, bikava'ihokijanaria kaimoni jaboni ida avakadihojai asohiriki. \c 5 \s1 Deus kahojaia vakahojai'a bana \p \v 1 Hari. Deus kaisai avihi'iki a'oni, a'onira nakaidivaki ada. Isai kidiabi'i kahojai-ra kabanafovini vani fori vihi'a. Deus kahojai-ra vakabanafo'a mahija ovari fori avihivini. \p \v 2 Cristo haria nakaidivavini vani fori va'ora vaniha adani bana vahoariha va'ora avanakaidivavini. Cristo haria nakaidivavini mani ida naabinina hi'ia akadimoni, haria akava'ijoara kaimoni. Deu-ra khai ni'aki ida Cristo abini'ina akadimoni hi'ina. Ija'ari Deu-ra vakanava'igavini igitha abononi aha'diki, misai mitxaki hikia Deu-ra khai vani'ara kaimoni. Ija'ari Deu-ra kanava'igavini vani fori hija ida Cristo kabadani akadimoni, oniani ida Deu-ra khai ni'a'ia. \p \v 3 Deus kaija'ari a'oni, oniani ida Jahari kabadani-ra avakava'ipahinika'oavini-ra najahaja. Hari'a makhira kidigamo hiriki khama vaabono vakavi'omakhamava. Hari'a gamo, makhira vihiki vajaharina-ra avakanabadakhamava. Hari'a hoariha kanahina-ra avakabai. Ni-jahapa'itxiki ida hojai nikia avakahojaini, vahoariha a'onira vakanavaraniharia kaimoni. \v 4 Hari'a varani ihivadi hojaka'oari jahariki-ra vara vavani'a. Hari'a jaboni varani karamonavahakia vakavarani, ija'ari-ra anava'i'aipahihiki. Varani kaimajahavahariki ida varani niki. Ni-nikia avakavaranini asohiki. \p Hari. Varani jahaki ka'oa vania avakavaranini jahaja. Jahaki ida Deus a'onira kajoamoravini kavaranihi ka'oa avakavaranini, Deu-ra khai avani'avini. \p \v 5 Avigajahaki bana, Deus, Cristo khama vakadija'ari hirihi ida Jahari kabadani-ra nofiki. Ni-va'ora vavaka'da'diki adani makhira kidigamo hiriki khama vaabono vakavi'omakhamaki. Ni-va'ora vavaka'da'diki adani gamo makhira vihiki vajaharina-ra avakanabadakhamaki. Ni-vavaka'da'diki jaboni ida ija'ari hoariha kanahina-ra akabaiki. Ija'ari akabajahakia bikava'inofinofiki ida kidinahina a'ba'dini arafiani, oniani ida kidinahina-ra kidideus nihavini hija. Deus amovana-ra kanamasiviki fori hiki ida ija'ari. \p Hari. Deus, Cristo khama ija'ari-ra vavaka'da'divini ibavinia ni-vahojaki bana adani hojai nikia vakahojaiki. Ni-vagahinaki jaboni Deus ija'ari-ra kaibavijahahivini hikia. \s1 Cristoa binavagaki fori hiki ida kidija'ari vakadimahi \p \v 6 Vakajari'da bana ida korijanahi ija'ari a'onira vara vani'avini hiki, makhanirini vakahiki ida Jahari kabadani. Jahari kabadani vara ovani'a'ikia vakabadanibakhiaki adani Deus athi-ra vanaabariki. Deua bikaihamahiki ida vakadihojai, oniani ida jaharikia Deus va'ora arakhavini hija bana. \p \v 7 Avakara'o bana ija'ari a'onira vakorijanahaki Jahari kabadania vakabadaniki vahararana. Ni-nahina kaimoni hi'adani ija'ari vahararana avahojaki. \p \v 8 Deu-ra avarigaravini kari a'onivani jaboni nikia avakahojai'iki a'oni. Avakava'ibodivarani'iki ida Jahari kava'ibodivarani, oniani ida joma bakibakinia avaadahaki fori a'onira niha'ia. \p Hari maha. Deus kaija'ari avihi'ini mani ida mahi vagania avaadaha'iki fori a'onira niha'ia. Mahi vagani kania vahojahaha'oadaha bana. \p \v 9 Nimania hida bana ija'ari mahi vagakia adahaki fori hiki kahojai. Bikajoamoraki ida hoariha, bada bini'aki ida hojai asohiki jahaki. Vara bivani'aki ida varani ka'oa hini. Mahi vagania adahani mani ida kidihojai jahaki ihi'ai a'dini anosoroniki fori nihani hija. \p \v 10 Avaabononi vaka'ojomo'i bana hojai Deu-ra khai ni'akia. \p \v 11 Hari. Joma bakibakinia vaadahaki fori vihiki adani ija'ari Deus athi-ra vakajoniki. Vakadibadani ni-avakadimoni hini jahaki. Mahi vagani kania va'ora vavikha bana mahija hojai asohiriki-ra avigavini. \v 12 Ija'aria vara bivani'ahi ida vakadibadani ahojaki, va'i-ra anaipahihiki. \p \v 13 Vagani kania hojaki ida ija'ari kahojai, vagania binanokiaki ida nahina hahavi jahaki jahariki. \v 14 Bakibakiki kania vaga'iki ida vagani, avisoni'iki ida bakibakini. Nimania hida athii papira hojaki: \q1 “Ivani, ivadiki fori ihiki i. \q1 Inokhoni afora'ava bana. \q1 Abiniki fori hiki ida \q2 ima'onahani. \q1 Ahoki'a bana \q2 mahija Cristo kadamahi-ra \q2 najaha'avini.” \m Nimania ida ija'ari athini. \p \v 15 Avaabononi avakava'igairi bana avakadihojaia avakahojaini. Hari'a Cristo-ra avigariki vakadihojaia vakahojai. Ija'ari avigahaki vakadihojaia vakahojai bana. \v 16 Ibavi hahavia nokiaki ida Jahari kahojai. Hari'a avanakavithimaki fori hiva ida avakadimahi. Bada vani'a ida badani jahaki Deua binofiki bada avani'avini. \v 17 Hari'a va'ihariki fori vihi bana. Avarigavini vanofi bana ida badani hana hinia avakabadanini Deua binofiki. \p \v 18 Hari'a vakahano bana. Avakahanohi; avakadimahi-ra najaharihi. Hari'a avava'ini-ra nahonariahihiva ida ija'ari-ra nakahanoki. Vava'aha bana ada Ma'onahai Jahaki avava'ini-ra nahonariahihivini. \p \v 19 Avakadiania vara vavani'a bana ada Deus. Vara vavani'a bana ida Deus athi papira moroa kahojaki, moro kahoariha Jesu-ra khai avani'avini kamoroni. Ma'onahai Jahaki avava'ini-ra nahonariahihivini vani vaahia bana mahija Deu-ra khai avani'avini avakadimoro kaathia. Vakanamonaha bana ada moro. Avakadimoro kaathi hiva ida Deus a'onira kajoamorabakhia'avini. \v 20 Deu-ra vani'abakhia bana: \p —Akadiabi'i, akadika'da'di hiki ada Jesus Cristo, oniani ida vara ira ani'avini hija. Jahaki ida nahina hahavi ikarona'iki akadiania. Ivani ijahaki i akadimoni ihini. Ivani akadiDeus i, akadiabi'i jaboni i, oniani ida haria iakadava'ajahakivini hija afoha'oadaha — Deu-ra vani'a bana. \v 21 Cristo-ra avavava'ihavini mani ida avaabononi avakanava'isohikhamavini-ra avanaabavini hija. \s1 Paulo va'ora nava'isohiki adani makhira, vakadigamo vihiki \p \v 22 Gamo vakamakhiraki, vara a'onira oni'aki bana ho. Vanaaba bana ida avakadimakhira vaathi afohanana. Cristo athi-ra avanaabavini vani fori vaniha ida avakadimakhira vaathi-ra avanaabavini jaboni afohanana. \p \v 23 Cristo haria vaka'da'divini vani fori hiki ida makhira kidigamo-ra vaka'da'dihananavini jahani jaboni. Cristo va'ora akava'ijoa'iki adani kidija'ari. Kidija'ari arihiki hari. Cristo abono arihiki hari jaboni. \v 24 Cristo athi-ra anaabavini vani fori vihira adani gamo vakadimakhira vaathi-ra vanaabavini afohanana jahani jaboni. \p \v 25 Makhira vaagamohananaki, vara a'onira oni'aki ho. Cristo haria nakaidivaki hari. Kidija'ari hari. Abono-ra va'aha'iki ada abini'ina akadimoni, onivani fori vihiva adani makhira vakadigamo-ra vanakaidivahananavini \p \v 26 Cristo abono-ra va'aha'iki abini'ina kidija'ari arihija kaimoni. Binofiki ida Deu-ra kanava'igavini arihina. Cristo Deu-ra kanava'igavini viahania va'ora soko'imidiaki fori vihiki adani kidija'ari afohanana paha bodinia, kanai karajomihia. Kidivarani vani va'ora najahaka'oara adani. Vakhanina vani Cristo Deu-ra kanava'igavini vihira adani. \p \v 27 Joina kamahini Cristoa binofiki ida kidija'ari vajahaka'oana-ra gathanivini, hojai jahaka'oakia vakahojaina. Maisa kidigamo-ra gathanivini fori arihina. Cristo kaimoni arihihahaviki hari. Haria nofivini ajahaka'oana. Adojodojoki fori arihirihi, a'daniki fori arihirihi jaboni, ramaramahaki fori arihirihi jaboni. Ajahaka'oana vani Cristo haria nofija haria gathanivini kidija'ari arihija kaimoni joina kamahini. \p \v 28 Makhira avaabononi avanakaidivavini vani fori va'ora vaniha bana adani avakadigamo. Makhira kidigamo-ra nakaidivaha; abono-ra nakaidivaha jaboni. \v 29 Ni-ija'aria bikaimajahariki ida abononi. Binakaidivaki ida. Bino'baiki ida abononi, biakadava'aki ida jaboni. Onivani fori vihira adani Cristo kaija'ari jaboni, va'ora akadava'avini. \v 30 Cristo abono niha nini hahavi hari. \v 31 Deus athi kapapirania hojaki hida athii: \q1 “Kidigamo-ra anakaravini mani ida makhira \q2 kidiamia, \q2 kidiabi'i vihiki-ra va'ora aakara'ovini hija. \q1 Makhira, kidigamo khama avakarana viahania \q2 vi'bamiha. \q1 Avaakara'ina naothinia \q2 ija'ari hoarani fori \q2 vihina vahoja'aha, \q2 kidigamo khama.” \m Niki hida Deus athi. \v 32 Ija'aria vakamithavini kaba'i, ni-avigahahaviki hida varani nahina hini. Deus haria nava'isohijahakivini hi'iki ida makhira, kidigamo khama varani vihina, vara bivani'aki jaboni ida Jesus Cristo kidija'ari khama varani vihina niha vakhanikhanina. Ija'ari hoarani fori hiki ada Cristo kidija'ari khama. \p \v 33 Deus vara a'onira ni'avini jaboni. Binofiki ida makhira kidigamo-ra nakaidivavini, abono-ra nakaidivavini vani fori hini afohanana. Deus va'ora nofiki jaboni adani gamo vakadimakhira-ra vava'ihavini-ra avigavini. \c 6 \s1 Paulo va'ora nava'isohiki adani isai, isai kaabi'i kaamia vihiki \p \v 1 Hari. Isai, a'onira vara oni'aki bana ho. Cristo kaija'ari avihini mani ida avakadiabi'i, avakadiamia vaathi-ra avanaabajahakivini Cristoa binofivini hija. Jahaki ida vakadivarani avakamithavini. \p \v 2-3 Deus kava'isohihi jirikia hojaki hida honari: \q1 “Vakamithajahaki bana ida avakadiabi'i, \q2 avakadiamia vihiki vaathi.” \m Nimania bana hida honari abosini: \q1 “mahija avakadimahi jahaki-ra avavahojavini, \q2 mahi oadaki-ra avavahojavini jaboni avaabinirini oadani.” \m Deua binaabosiki hida honari-ra naabaki. Honari hoariha miro'a haria nava'isohivini ni-binaabosiki. \p \v 4 Isai vakadiabi'i, vakadiamia, vara a'onira oni'aki bana ho. Hari'a va'ora vakaja'oriaha'oadaha adani avakadisai afohanana mahija vava'i aitapiaravini. Va'ora avarakadava'avini vani va'ora vaka'ojomo'i hojai jahaki Cristoa binofikia, va'ora vakaabanijahaki jaboni bana. \s1 Paulo va'ora nava'isohiki adani ka'da'di, kidihonai abono vihiki \p \v 5 Ka'da'di kahonai abono kapavakarivahaki, vara a'onira oni'aki bana ho jaboni. Avakadika'da'di a'onira vakapavakari'iki a'oni. Va'ora avavava'ihavini vani vanaabahaha'oadaha ida avakadika'da'di vaathi hahavi afohanana. Va'ora vifini jaboni bana. Hari'a avakadika'da'di vava'i-ra vavajaha'imarini. Cristo kaimoni badania avakabadanini vani fori hiva ida badani avakadika'da'di-ra avakabadanivini. \p \v 6 Avanofiki ida avakadika'da'di khai a'onira vani'avini afohanana, oniani ida vada a'onira vani'avini vakadihonari avanaabavini hija. Jahaki ida vada a'onira vani'aravini jaboni vakadihonari avanaabavini. Cristo kahonai abono a'oni, oniani ida badani Deua binofikia a'onira kanabadanija, avakajoniravini adodoki fori vihi'a bana. \p \v 7 Avakadika'da'di kabadania avakabadanihi; khai vakhaniha'oadaha bana bada avakhanini. Avakadika'da'di ka'oa kaimoni hirihi ida avakadibadani. Avakadika'da'di Cristo kaimoni jaboni ida badani. \p \v 8 Vakava'ihoki bana hida varani. Cristo va'ora no'aki bana adani ija'ari hahavi vakadibadani jahaki abosinia. Va'ora no'aki bana adani ka'da'di kahonai abono kapavakarivahaki vakadibadani abosinia. Va'ora no'aki jaboni bana adani honai abono vakadika'da'di vakadibadani abosinia. \p \v 9 Honai abono kapavakarivahaki vakadika'da'di, vara a'onira oni'aki bana ho jaboni. Va'ora vanaibavijahajahaki bana adani avakadihonai abono. Hari'a va'ora vanajarajaraha va'ora avakaja'oriavini va'ora avanajahariharivini. Vakava'ibodivarani'a bana ada avakadihonai abono vakadika'da'di ka'oa nama hojaki. Ovari Cristo avakadika'da'di jaboni ada. A'onivani, avakadihonai abono khama kidihonai abono avihihahaviki a'oni. Ni-Deus va'ora kava'ibodivaraniki bana adani ija'ari hana vihina ka'da'di, hana vihina honai abono, vakadihojai abosini kamahini. Deua biogahananaki ida ija'ari vakadibadani jahaki jahariki, va'ora naabosira kaimoni. \s1 Sorara kamakari 'dakhaki varani hini hida \p \v 10 Hari. Jesus kania avarakaramisini vani vagathani bana ida Deus danona mahija avadano'avini. \v 11 A'onira okavarajomivini hiki ada sorara makari 'dakhaki-ra kaimahaki, hoariha kasa'aia bianakhararara kaimoni. Sorara makari 'dakhaki-ra vakaimahavini fori vihi'a. Deus a'onira no'avini-ra vakaimaha'a bana mahija avaabononi avanadanovini, oniani ida Jahari a'onira kaboroborovini-ra kaabokaravini hija. \p \v 12 Ni-va'ora asakaki fori vihiki adani ija'ari vahoariha. Jahari kaija'ari vanokiariki vadanoki vani adani va'ora asakaki fori vihira. Anofiki ida va'ora anihimavini. Nama jararinia vaibaviki adani ija'ari vanokiariki vajahariki. Va'ora vavaka'da'diki adani makhira, gamo vihiki arabo hahavia vahojaki. Jahari, kidija'ari khama va'ora vanava'ihonariahihiki adani ija'ari bakibakiki fori hikia vaadahaki. Jaharia binabakibakiki fori hiki ida ibavi hahavi. \v 13 Oniani ida a'onira ohonariavini hija makari 'dakhaki fori hiki-ra avakaimahavinia. Deus a'onira no'avini hiki bana ida danona. \p Khaki bana ida mahi jaharika'oaki, Jahari, kidija'ari khama a'onira vakaboroborovini kamahini. Vakadisa'ai fori hiki ida vakadikaborohirohi. Vanofiki ida a'onira vanadanodanoki fori vihina, a'onira avarokojohoki fori vihina jaboni. Avakaabokaki ida avaadaririni. A'onira vakaboroborovini oadani, hari'a vakapoari ida vanofiki, vakava'iradaadaa bana. Va'ora avanadanodanovini oadani avigaakosoani va'dakha bana, ni-avaradaripa'itxiki, ni-avarajo'ohaki. \p \v 14 Avaabononi vanaibavijaha bana mahija sorara makari 'dakhaki-ra kaimahavini fori avihivini. Sorara jararia kidicinturão-ra nakaramisivini vani fori hija ida Deus athi ka'oa hini-ra vara avavani'avini. Vara vavani'a bana ida athi. \p Sorara makho'ini aka'oahani 'dakhaki-ra kaimahavini vani fori hija ida hojai jahaka'oakia avakahojaiha'oadahani. Hojai jahaka'oakia vakahojai'a bana. \p \v 15 Sorara kidisapato-ra kaka'damahavini fori hija ida avaabononi avanaibavijahavini Jesus monina-ra avaranamonionija kaimoni. Jesus monina-ra avanamonioni bana mahija Jesus monina-ra vakapoariki Deus vava'i binajahajahavini. \p \v 16 Sorara viaha kidi'aka'oahi 'dakhaki-ra gathivini vani fori hija ida Deu-ra avavakaijokavini. Deu-ra vavakaijokaha'oadaha bana, athi vakapoariha'oadaha jaboni. Sorara viaha bigathihaha'oadahavini binahojaki ida kidi'aka'oahi 'dakhaki abono-ra aka'oahavini, oniani ida hoariha kasa'ai, abiha kaha'diki kihiki-ra agathanivini hija. Kidi'aka'oahia bikanamokhiki ida abiha kaha'diki. Deu-ra avavakaijokahi; sorara kidi'aka'oahia abono-ra aka'oahavini fori avihihi. Ni-Jahari kasa'ai a'onira kaitoniaki. \p \v 17 Sorara sapiva ka'dakhaki-ra kaka'da'dihavini vani fori hija ida Deus a'onira akava'ijoavini-ra avakapoarivini. Vakapoari bana ida Deus a'onira akava'ijoavini afoha'oadaha. \p Sorara kasa'ai fori hiki ida Deus athi Ma'onahai Jahaki a'onira nava'isohivini hiki. Vakapoari bana hida Deus athi mahija Jahari-ra avakavasa'aivini hini. \p \v 18 Makari 'dakhaki fori hiki-ra avakaimahavini oadani Deu-ra vakanikharia bana mahija a'onira kakodiavini. Badani hana hinia avakabadanihi; Deu-ra vara vani'aha'oadaha bana. Vava'aha bana ada Ma'onahai Jahaki a'onira kakodiavini Deu-ra vara avani'avinia. Avaabononi avakava'igairi bana. \p Hari'a bana vakava'ipahini'a ida Deu-ra avakanikhariavini. Deu-ra vakanikharia bana kidija'ari hahavi-ra va'ora kajoamoravinia. \p \v 19 Deu-ra vakanikharia bana jaboni hora kajoamorara kaimoni. Deu-ra vani'a bana: \p —Deus, anofiki ida Paulo-ra inava'isohibakhiavini vara va'ora ni'ara kaimoni adani ira avigariki. Ikajoamora bana ada Paulo mahija kidivarani kamithani vihiki-ra va'ora finiravini. Anofiki ida Paulo va'ora nava'isohijahakivini Jesus monina nahina hini ija'aria aviga'iarikia — nimania hida Deu-ra avakanikhariavini athini kodimoni. \p \v 20 Jesus Cristo hora honariavini hiki monina vara ovani'abakhiavini, ija'ari vaipohikia vakamithaja kaimoni. Monina oanamonioni'avini mani ida cadeia Jesu-ra vanofiriki hora avibaivini hi'ia. Deu-ra vara vani'a bana kodimoni mahija va'ora ofiniravini Jesus monina-ra onamonivini. \s1 Paulo athi anokhomini hida \p \v 21-22 Arigamina Tíquico a'onira nanamithaki bana a'oni omonina. Onakaidivaki hada arigamina. Ni-bikava'ipahinipa'itxiki ida Cristo kabadani. Okaronaki bana hada avakadiania, varani arihina hahavia a'onira nanamithara kaimoni, khai avani'aja kaimoni hida akadimahi jahani hojani. \p \v 23 Vara va'ora oni'aki adani akadiabi'i, akadika'da'di Jesus Cristo vihiki avakadimoni. \p —Deus, va'ora no'a bana adani arigamina hahavi Cristo kaniaja va'i jahajahania. Onofiki ida vaabono vakanakaidivakhamajahakivini. Onofiki ida ira vakajari'daravini, ira vavakaijokavini jaboni. \v 24 Onofiki ida va'ora ikajoamoraha'oadahavini adani akadika'da'di Jesus Cristo-ra vanakaidivaki afoha'oadaha mahi anokhomirikia — nimania hida Deu-ra okanikhariavini athini. \m Hari ida vani oamani Paulo athi anokhomi'ini.