\id MRK  
\h Ra̱ Marcos 
\toc1 Nu̱na̱ ra̱ Marcos, ja ua yø hya̱ bi 'yo't'i ngue te bi 'yøtra̱ Jesucristo. 
\toc2 Ra̱ Marcos 
\toc3 Mr. 
\mt1 Ra̱ Marcos 
\mt2 Nu̱na̱ ra̱ Marcos, ja ua yø hya̱ bi 'yo't'i ngue te bi 'yøtra̱ Jesucristo. 
\c 1  
\s1 Nu̱na̱ ra̱ Xuua bi 'yøtra̱ nxixya̱ bi xihyø ja̱'i̱ ngue di̱ nsä, da̱ dø'mra̱ Jesús bá̱ ɛ̱p'ʉ. 
\p  
\v 1 Ja bi̱ mʉcua ra̱ hoga̱ 'da'yo hya̱, ngue mma̱ hanja na̱ ra̱ Jesucristo rá̱ Ts'ʉnt'ʉ Oja̱.  
\v 2 Nu̱'mø yø pa xa̱ thogui, ra̱ pønga̱hya̱ Isaías bi̱ ma̱ hanja na̱ ra̱ hya̱ ja ngue di̱ nja m'mɛfa. Bi 'yɛ̱mbyø ja̱'i̱: “Nu̱na̱ Oja̱ bi 'yɛ̱mbrá̱ ts'ʉnt'ʉ: Nu̱yá, ga̱ ɛt'ä ma̱ m'mɛnhni̱, di̱ m'mɛt'o p'ʉ gdi̱ ma ngue di hoqui ha gui thogui, bi 'yɛ̱mbi̱.  
\v 3 Di̱ m'mʉp'ʉ ja ra̱ da̱po na̱ ra̱ m'mɛnhni̱. Nu̱'ʉ yø ja'i di̱ mpɛti p'ʉ di̱ m'mʉi, da̱ xifi te da̱ 'yøt'e, da̱ 'yɛ̱mbi̱: Da̱mi̱ nsähʉ ya, porque ya bá̱ ɛ̱p'ʉ ra̱ Hmu̱, da̱ 'yɛ̱mbyø ja̱'i̱”. 
\p  
\v 4 Ya ma̱m'mɛt'o nt'ot'i ya yø hya̱ ya, pɛ ya bi̱ nja'mø yø pa mi̱ m'mʉp'ʉ ja ra̱ da̱po ra̱ Xuua. Nu̱na̱ ra̱ Xuua, bi xihra̱ hya̱ yø ja̱'i̱, 'nɛ̱ bi xixya̱bi̱. Bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―Da̱mi̱ hyɛhmʉ p'ʉ ra̱ nts'o gni̱ 'yohʉ. Da̱mi̱ nxixya̱hʉ, n'namhma̱ ngue di pu̱n'na̱ ni̱ ts'oquihʉ Oja̱. 
\p  
\v 5 Xa̱ngu̱ yø ja̱'i̱ bi zøp'ʉ 'bʉhra̱ Xuua ngue øxra̱ hya̱ bi̱ ma̱. Bi zøp'ʉ yø ja̱'i̱ bá̱ nɛ̱xpʉ ja ra̱ hni̱ni̱ Jerusalén. Gä bi zøp'ʉ yø ja̱'i̱ 'bʉhyø hni̱ni̱ ja'a̱ ra̱ häi Judea. Nu̱ya yø ja̱'i̱ bi̱ ma̱ ngue ja yø ts'oqui, guehya bi xixya̱bi̱ ra̱ Xuua p'ʉ ja ra̱ da̱the Jordán. 
\p  
\v 6 Nu̱ rá̱ he ra̱ Xuua, gue'ʉ yø xingu̱ ra̱ cameyo ntøt'e ra̱ u̱lu. Di̱ ngʉt'a̱ n'na ra̱ xifani̱. Nu̱'a̱ te si p'ʉya, yø mmäcja̱ t'a̱xi̱ mi̱ sa. 'Nɛ̱hra̱ t'afi t'asa ti̱mp'ʉ ja ra̱ da̱po mi̱ si.  
\v 7 Bi 'yɛ̱mbyø ja̱'i̱: 
\p ―Ya mi̱ ts'ʉdyø pa da̱ ɛ̱p'ʉ ma̱n'na ra̱ n'yohʉ ya. Pɛ ma̱n'natho ta̱te na̱ ngue nu̱gä. ¿Hapʉ gue ga̱ sʉcä tengu̱ na̱?  
\v 8 A nu̱gä, dá̱ xixya̱'a̱hʉ conna̱ dehe. Pɛ nu̱na̱ ra̱ n'yohʉ dí xi'a̱hʉ, guehna̱ da̱ 'yøt'e ngue di ha̱'a̱hʉ ra̱ ts'ɛdi ra̱ Espíritu Santo na̱. 
\s1 Ra̱ Xuua bi xixya̱bi̱ ra̱ Jesús. 
\p  
\v 9 Nu̱'ʉ yø pa'ʉ p'ʉya, nu̱p'ʉ ja ra̱ hni̱ni̱ Nazaret ngue ra̱ häi Galilea, ja bá̱ nɛ̱xpʉ ra̱ Jesús ngue bi zøp'ʉ 'bʉhra̱ Xuua. Ra̱ Xuua p'ʉya, bi xixya̱bi̱ p'ʉ ja ra̱ da̱the Jordán.  
\v 10 Mi̱ nxixya̱ p'ʉya, bi̱ ma nenthe. Bi̱ nu̱ ra̱ Jesús ngue bá̱ xohra̱ c'ama̱hɛ̱ts'i̱. Bá̱ ɛ̱p'ʉ ra̱ Espíritu Santo, tengu̱tho n'na ra̱ paloma bi zøp'ʉ ja rá̱ ya̱ ra̱ Jesús.  
\v 11 Bi t'ø p'ʉya ngue bá̱ nya̱ Oja̱ ma̱ya̱, bi 'yɛ̱na̱: 
\p ―Gue'e ma̱ Ts'ʉnt'ʉ, da̱di̱ ma̱'i̱. A nu̱yá, ja̱njua̱ni̱ ngue ja ga̱mpähä conná̱ ngue'e ―bi 'yɛ̱na̱. 
\s1 Ra̱ zithu̱ bi hyonnbi̱ ha di 'yøtra̱ ts'oqui ra̱ Jesús. 
\p  
\v 12 'Bexque'a̱ ra̱ ora'a̱ p'ʉya, nu̱na̱ ra̱ Espíritu Santo bi zixpʉ ja ra̱ da̱po ra̱ Jesús.  
\v 13 Nu̱p'ʉ 'bʉhyø zate, ja bá̱ n'yop'ʉ nyote ma̱ pa ra̱ Jesús. Mɛ̱nte gue'ʉ yø pa'ʉ p'ʉya, ɛ̱mmɛ̱i̱ bi hyonna̱ zithu̱ ha di japra̱ Jesús ngue da̱ mɛstho ra̱ hya̱ di̱ ma̱nda Oja̱. Yø anxɛ Oja̱ p'ʉya, gue'ʉ bi̱ mäxra̱ Jesús. 
\s1 Bi dʉ'mi̱ bi̱ ma̱nna̱ hya̱ p'ʉ Galilea ra̱ Jesús. 
\p  
\v 14 Mi̱ 'yɛ̱hra̱ pa ngue bi̱ n'ofädi ra̱ Xuua. Nu̱na̱ ra̱ Jesús, bi̱ mengui̱, i̱ map'ʉ ja ra̱ häi Galilea. Nu̱p'ʉ ha thogui, xihyø ja̱'i̱ ra̱ hoga̱ 'da'yo hya̱ ngue ha di̱ njap'ʉ di zo rá̱ 'yɛ Oja̱.  
\v 15 Ra̱ Jesús bi 'yɛ̱mbyø ja̱'i̱: 
\p ―Ya da̱ guehyø pa jap'ʉya da̱ 'yu̱ Oja̱ ngue di̱ ma̱nda ua ya. A nu̱yá, da̱mi̱ hyɛhmʉ p'ʉ ra̱ nts'o gni̱ 'yohʉ. Da̱mi̱ 'yɛ̱c'ɛ̱i̱hʉ ra̱ hoga̱ 'da'yo hya̱. 
\s1 Bi zixi goho yø mahua̱ ra̱ Jesús, bi 'yøt'e ngue yø xädi. 
\p  
\v 16 Nu̱p'ʉ ja ra̱ nenzabi Galilea, bi thop'ʉ n'na pa ra̱ Jesús. Ja bi di̱mp'ʉ yoho yø mahua̱ ngue di̱ n'yohʉ. Nu̱'a̱ n'na, ni̱ hu̱ ngue ra̱ Simu̱. Nu̱'a̱ ma̱n'na, ni̱ hu̱ ngue ra̱ Andre. Nu̱ya yonc'ɛ̱i̱ ya, mi̱ ɛntyø xit'a̱ p'ʉ ja ra̱ dehe ngue pahua̱.  
\v 17 Mi̱ nu̱ ra̱ Jesús, bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―Ma ga̱ mmähä n'yø. Ya hi̱ngyø hua̱ guí thɛui ya, sinoque ga̱ xän'na̱ui ha gdi thɛui yø ja̱'i̱ ya ―bi 'yɛ̱mbi̱. 
\p  
\v 18 'Bexpi zop'ʉ yø xit'a̱ ngue bi̱ mähä ra̱ Jesús.  
\v 19 Mi̱ thohmi̱ts'ʉ ni̱nguep'ʉ p'ʉya, bi di̱mp'ʉ mi̱ yonc'ɛ̱i̱ di̱ n'yohʉ, ra̱ Jacobo 'nɛ̱hra̱ Xuua. Guehya yø ts'ʉnt'ʉ ra̱ Zebedeo. Mi̱ hu̱p'ʉ ja yø barco ngue pøtyø xit'a̱.  
\v 20 Ma̱hømbi xihra̱ Jesús ngue bi̱ mähä. Nu̱ya ts'its'i, bi̱ mähä ra̱ Jesús, bi zop'ʉ ja ra̱ barco yø papá co 'nɛ̱hyø hmi̱qui̱. 
\s1 Ra̱ Jesús bi 'yøthe n'na ra̱ n'yohʉ mi̱ n'youi ra̱ ts'onthi̱. 
\p  
\v 21 Gä 'dap'ʉ ni̱ 'yo, bi zømp'ʉ ja ra̱ hni̱ni̱ Capernaum. Mi̱ zøhra̱ pa ngue säya yø ja̱'i̱, bi̱ map'ʉ ja ra̱ ni̱ja̱ ra̱ Jesús ngue bi xännba̱ ra̱ hya̱ yø ja̱'i̱.  
\v 22 Mi̱ 'yøhyø ja̱'i̱ na̱ ra̱ hya̱ xännba̱te ra̱ Jesús, gä di 'yøtho. Porque nu̱'mø xännba̱te ra̱ Jesús, ɛ̱na̱ nts'ʉt'abitho ngue ya̱ ma̱nzaqui. Pɛ yø xännba̱te ngue ra̱ ley, hi̱ngui̱ njap'ʉ ga̱ ya̱'ʉ. 
\p  
\v 23 Mi̱ 'bʉp'ʉ ja ra̱ ni̱ja̱ n'na ra̱ n'yohʉ mi̱ n'youi ra̱ ts'onthi̱. Nts'ɛdi i zohra̱ Jesús, bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p  
\v 24 ―Ague Jesús grá̱ mmɛ̱ngu̱ Nazaret, ¿hanja ngue ga̱di̱ nthi̱nt'ua dí 'bʉcähe? ¿Ua gní̱ 'yɛ̱hɛ̱ gui juacje? Nu̱gä dí pa̱di̱ te'o'i, go gue'e'a̱ ra̱ Ma̱ca̱ Ja̱'i̱ mi̱ ja ngue dá̱ pɛnhua Oja̱. 
\p  
\v 25 Pɛ ra̱ Jesús bi 'yɛ̱mbra̱ ts'onthi̱: 
\p ―Xa̱nhɛ̱n'i̱ grá̱ ts'onthi̱. Da̱mi̱ hyɛp'ʉ ra̱ n'yohʉ guí̱ n'youi. 
\p  
\v 26 Mi̱ 'yøhra̱ ts'onthi̱ na̱ ra̱ hya̱ sifi, nu̱'a̱ ra̱ n'yohʉ mi̱ n'youi ra̱ ts'onthi̱, asta̱ ra̱ päni̱ bi 'yɛn'a̱häi. Xøgue rá̱ mafi. Bi hyɛp'ʉ ra̱ ts'onthi̱ mi̱ n'youi ra̱ n'yohʉ p'ʉya.  
\v 27 Nu̱'ʉ yø ja̱'i̱ bi̱ nu̱ te bi̱ nja, gä di 'yøtho. Di̱ n'yɛ̱mbi̱ n'na ngu̱ n'na: 
\p ―Hi̱nja̱m'mø ha xtá̱ øhmʉ n'na ra̱ hya̱ tengu̱ xännba̱te na̱ ra̱ n'yohʉ 'bʉcua. Di̱ nɛ̱qui̱ ngue ja rá̱ ts'ɛdi, porque asta̱ 'nɛ̱hyø ts'onthi̱ ɛ̱c'ɛ̱i̱ 'mø xifi ngue da̱ hyɛp'ʉ ra̱ ja̱'i̱ n'youi. 
\p  
\v 28 N'na zihmantho bi̱ n'yo ra̱ hya̱ gä ra̱ häi Galilea, ngue di̱ nxihyø ja̱'i̱ te bi 'yøtra̱ Jesús. 
\s1 Ra̱ Jesús bi 'yøthebi rá̱ to ra̱ Simu̱, nu̱na̱ i Bɛdu. 
\p  
\v 29 Mi̱ bømp'ʉ ja ra̱ ni̱ja̱ ra̱ Jesús, bi̱ mähä ra̱ Jacobo 'nɛ̱hra̱ Xuua co 'nɛ̱'ʉ mi̱'da yø xädi. I̱ map'ʉ ja rá̱ ngu̱ ra̱ Simu̱ 'nɛ̱hra̱ Andre.  
\v 30 Nu̱'a̱ rá̱ to ra̱ Simu̱ oxpʉ ja rá̱ t'ots'i ngue hɛ̱mbra̱ pa. Mi̱ zønna̱ Jesús, bi sifi ngue di hyɛ̱nni̱.  
\v 31 Bi yʉrbʉ ha 'bɛnna̱ därquɛ̱hi̱ ra̱ Jesús, bi bɛnnba̱ rá̱ 'yɛ ngue bi xots'i. 'Bexque'a̱ bi zä ra̱ pa mi̱ hɛ̱mbi̱. Nu̱na̱ ra̱ xisu mi̱'ʉ p'ʉya, guehna̱ bi hojpi te da̱ zi yø ja̱'i̱ na̱. 
\s1 Ra̱ Jesús bi 'yøthe xa̱ngu̱ yø därquɛ̱hi̱. 
\p  
\v 32 Ya xi yʉhra̱ hyadi, ya bi̱ nxu̱i̱. Ma̱ndøngu̱ dyø ja̱'i̱ bi̱ map'ʉ 'bʉhra̱ Jesús. Bi zixyø därquɛ̱hi̱ co 'nɛ̱hyø ja̱'i̱ n'youi yø ts'onthi̱ bi zispi ngue da̱ 'yøthe.  
\v 33 Bi̱ mpɛti p'ʉ ja ra̱ goxthi gätho yø ja̱'i̱ 'bʉp'ʉ ja ra̱ hni̱ni̱.  
\v 34 Ra̱ Jesús bi 'yøthe yø ja̱'i̱ ma̱di hyɛ̱nni̱. 'Nɛ̱ bi 'yøthe yø ja̱'i̱ mi̱ n'youi yø ts'onthi̱. Pɛ nu̱'ʉ yø ts'onthi̱ hi̱ndi̱ japi di̱ nya̱, porque yø ts'onthi̱ i̱ nne da̱ ma̱ te'o na̱ ra̱ Jesús. 
\s1 Ra̱ Jesús bi 'yonna̱ hya̱ p'ʉ ja ra̱ häi Galilea. 
\p  
\v 35 Mi̱ hyaxpʉya, bi̱ nangma̱ xu̱di̱tho ra̱ Jesús. Tobe ra̱ 'bɛxu̱i̱tho 'mø mi̱ bømp'ʉ ja ra̱ hni̱ni̱, bi̱ ma da̱po ngue da̱ mat'Oja̱.  
\v 36 M'mɛfa p'ʉya, bi̱ ma ra̱ Simu̱ co 'nɛ̱'ʉ mi̱'da yø xädi, ngue bi honi̱ hapʉ 'bʉi.  
\v 37 Mi̱ di̱mp'ʉya, bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―Xa̱ndøngu̱ yø ja̱'i̱ søp'ʉ ja ra̱ ngu̱ ngue hon'a̱'i̱ ―bi 'yɛ̱mbi̱. 
\p  
\v 38 Pɛ ra̱ Jesús bi 'yɛ̱mbyø xädi: 
\p ―Ja ua mi̱'da yø hni̱ni̱ ga̱ mmähä ngue ga̱ ma ma̱mhmʉ ra̱ hoga̱ 'da'yo hya̱. Porque gue'a̱ dá̱ ɛ̱cä'a̱ ngue ga̱ mma̱nna̱ hya̱. 
\p  
\v 39 Bi̱ n'yo gä ra̱ häi Galilea ra̱ Jesús, sømp'ʉ ja yø ni̱ja̱ ngue mma̱nna̱ hoga̱ 'da'yo hya̱. 'Nɛ̱ øthe yø ja̱'i̱ n'youi yø ts'onthi̱. 
\s1 Ra̱ Jesús bi 'yøthe n'na ra̱ n'yohʉ mi̱ 'ya rá̱ do'yo. 
\p  
\v 40 Ma̱n'na ra̱ pa p'ʉya, nu̱p'ʉ 'bähra̱ Jesús, bi guat'a̱ n'na ra̱ n'yohʉ mi̱ hɛ̱mbra̱ ts'o'ya. Bi̱ nda̱ntyøhmu̱ p'ʉ ha 'bäi, bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―Nu̱'mø guí̱ nne gui 'yørca̱ ra̱ ma̱te gui 'yøtheguits'ʉ, nu̱gä dí pa̱di̱ ngue da̱ zägui ―bi 'yɛ̱mbi̱. 
\p  
\v 41 Ra̱ Jesús bi huɛ̱cra̱ n'yohʉ mi̱'ʉ, bi dots'i conná̱ 'yɛ. Bi 'yɛ̱mbʉya: 
\p ―A̱há̱, dí̱ nne ga̱ øthe'i. Da̱ zä'i ya ―bi 'yɛ̱mbi̱. 
\p  
\v 42 Høntho bi̱ ma̱nna̱ ra̱ hya̱ na̱, nu̱na̱ ra̱ därquɛ̱hi̱ mi̱ 'ya rá̱ do'yo, 'bexpi zä ra̱ n'ʉ mi̱ hɛ̱mbi̱.  
\v 43 Hante ngue di̱ n'yɛ̱hmi̱'a̱ ra̱ n'yohʉ, bi zɛmba̱ ma̱zaqui, bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p  
\v 44 ―Nu̱yá, 'yo to guí xifi te dá̱ øt'a̱'i̱ ya. 'Be ni̱ ma ya, sømp'ʉ 'bʉhra̱ mmäcja̱. Da̱ nu̱ ngue ya bi zä'i. Da̱mi̱ 'yøtra̱ 'bøt'e tengu̱tho bi̱ ma̱nda ra̱ Moisés ngue da̱ 'yøtyø ja̱'i̱ 'mø bi zä ra̱ 'ya hɛ̱mbi̱. Ja̱na̱ngue da̱ ba̱di̱ gätho yø ja̱'i̱ ngue ya bi zä'i. 
\p  
\v 45 Mi̱ ma ra̱ n'yohʉ p'ʉya, to bi zä ni̱ ja̱'i̱ xifi ngue ya xi 'yøthe ra̱ Jesús. Ja̱na̱ngue bi n'yo da̱po ra̱ Jesús, ya hi̱nga̱ ɛdi̱ 'yu̱p'ʉ ja yø hni̱ni̱, porque ma̱thoguitho di̱ mpɛti yø ja̱'i̱ 'mø bi̱ nu̱ ra̱ Jesús. Pɛ ma̱da̱gue'a̱ di̱ n'ya̱ni̱, ndap'ʉ bi zä ni̱ 'yɛ̱hyø ja̱'i̱, pap'ʉ bí 'bʉhra̱ Jesús ngue bi̱ nnu̱. 
\c 2  
\s1 Ra̱ Jesús bi 'yøt'e ngue da̱ fa̱di̱ ngue ja rá̱ ts'ɛdi ngue di pu̱nnba̱ yø ts'oqui yø ja̱'i̱. 
\p  
\v 1 Ma̱n'na ra̱ pa p'ʉya, bi̱ mengra̱ Jesús, i̱ map'ʉ ja ra̱ hni̱ni̱ Capernaum. Mi̱ ba̱hyø ja̱'i̱ ngue ya 'bʉp'ʉ ja rá̱ ngu̱ ra̱ Jesús.  
\v 2 N'na zihmantho bi̱ mpɛti yø ja̱'i̱, asta̱ hi̱nni̱ 'yɛnyø ja̱'i̱ p'ʉ ja ra̱ goxthi. Nu̱na̱ ra̱ Jesús bi xännba̱ yø ja̱'i̱ rá̱ hya̱ Oja̱.  
\v 3 Mɛ̱nte ya̱ ra̱ Jesús, bi zø hmi̱'da yø ja̱'i̱. Nu̱'ʉ goho nja̱'i̱ bá̱ du̱ n'na nc'ɛ̱i̱ bá̱ oxrá̱ fi̱di̱ ngue tu̱dyø gua.  
\v 4 Bi̱ ne xti cʉtra̱ därquɛ̱hi̱ p'ʉ mbo ra̱ ngu̱ brá̱ 'bähra̱ Jesús. Pɛ hi̱mbi̱ zä xti cʉt'i, porque xa̱ndøngu̱ yø ja̱'i̱ 'bʉp'ʉ. Ja̱na̱ngue bi tets'a̱ ya̱nni̱gu̱ ra̱ därquɛ̱hi̱ p'ʉya. Bi xots'a̱ n'na xɛqui ra̱ 'bet'e ha brá̱ 'bähra̱ Jesús. Ja i ca̱mbʉ ra̱ därquɛ̱hi̱ ni̱ oxrá̱ fi̱di̱.  
\v 5 Mi̱ nu̱ te øtyø ja̱'i̱ ra̱ Jesús, i pa̱di̱ ngue ɛ̱c'ɛ̱i̱ yø ja̱'i̱ ngue da̱ zä da̱ 'yøthe ra̱ därquɛ̱hi̱. Bi 'yɛ̱mbra̱ därquɛ̱hi̱ p'ʉya: 
\p ―Ague ts'ʉnt'ʉ'i, ya dá̱ pu̱n'na̱ ni̱ ts'oqui ya ―bi 'yɛ̱mbi̱. 
\p  
\v 6 Nu̱'ʉ yø xännba̱te ngue ra̱ ley mi̱ hu̱p'ʉ, bi̱ mbøcuɛ 'mø mi̱ 'yø'a̱ ra̱ hya̱ mma̱nna̱ Jesús. Bi 'yɛ̱mp'ʉ ja yø n'yomfɛ̱ni̱:  
\v 7 “Nu̱na̱ ra̱ n'yohʉ 'bʉcua, thenma̱hya̱ Oja̱ na̱ co nu̱'a̱ ra̱ hya̱ i̱ mma̱. Porque hi̱njonda̱ zä di pu̱nnba̱ yø ts'oqui yø ja̱'i̱, hi̱nda̱ hønt'a̱ Oja̱ sä ngue da̱ 'yøtra̱ mpu̱nnbi̱”, ɛ̱mp'ʉ ja yø n'yomfɛ̱ni̱.  
\v 8 Pɛ ra̱ Jesús 'be xi pa̱tho te mbɛ̱mp'ʉ ja yø n'yomfɛ̱ni̱ ya yø xännba̱te ngue ra̱ ley. Bi 'yɛ̱mbʉya: 
\p ―¿Hanja ngue ngu̱na̱ guí̱ mbɛ̱mhmʉ?  
\v 9 Nu̱gä dá̱ xihra̱ n'yohʉ 'bʉcua, dí ɛ̱mbi̱: “Ya dá̱ pu̱n'na̱ ni̱ ts'oqui ya”. Pɛ nu̱yá, hi̱ndi̱ nɛ̱qui̱ xa̱nho ngue'mø bi̱ mpu̱nnbi̱ ogue hi̱n'na. Pɛ nu̱'mø ga̱ ɛ̱mbi̱: “Da̱mi̱ nangui̱, gui ca̱xni̱ fi̱di̱, gui̱ mma”, ga̱ ɛ̱mbi̱, nu̱'mø ngue bi̱ n'yo p'ʉya, ya guí pa̱hmʉ xa̱nho ngue ja ma̱ ts'ɛdi.  
\v 10 A nu̱yá, da̱mi̱ pa̱hmʉ ya ngue ra̱ N'yohʉ bí 'yɛ̱ ma̱hɛ̱ts'i̱, ja rá̱ ts'ɛdi ua ja ra̱ xi̱mhäi ngue di pu̱nnba̱ yø ts'oqui yø ja̱'i̱. 
\p Bi 'yɛ̱mbra̱ n'yohʉ xa̱n'ʉ p'ʉya: 
\p  
\v 11 ―Nu̱gä dí xi'i, da̱mi̱ nangui̱, ca̱xni̱ fi̱di̱, ni̱ ma ni̱ ngu̱. 
\p  
\v 12 Ra̱ därquɛ̱hi̱ p'ʉya, bi̱ nangui̱. Bi ga̱xrá̱ fi̱di̱, bi̱ ma rá̱ ngu̱. Nu̱'ʉ gätho yø ja̱'i bi̱ nu̱ te bi̱ nja, gä di 'yøtho. Yø ja̱'i̱ p'ʉya, ɛ̱spa̱bi̱ Oja̱, i ɛ̱na̱: 
\p ―Hi̱nja̱m'mø xtá̱ nu̱hʉ'a̱ te dá̱ nu̱hʉ bi̱ nja ya. 
\s1 Nu̱na̱ ra̱ Leví, bi 'yøt'e ngue rá̱ xädi ra̱ Jesús. 
\p  
\v 13 Ma̱n'na ra̱ ora p'ʉya, ra̱ Jesús ma̱hømbi̱ map'ʉ ja ra̱ nenzabi. Pɛ ma̱ndøngu̱ dyø ja̱'i̱ bi̱ mpɛti p'ʉ ha 'bʉi, pɛ gä bi xännba̱bi̱ ra̱ hya̱.  
\v 14 Mi̱ tho p'ʉya, bi zømp'ʉ ja rá̱ oficina n'na ra̱ n'yohʉ ni̱ hu̱ ngue ra̱ Leví. Guehna̱ rá̱ ts'ʉnt'ʉ ra̱ Alfeo, guehna̱ jʉmba̱ ra̱ mɛ̱nyu̱ yø ja̱'i̱ ja te pä. Mi̱ nu̱ ra̱ n'yohʉ na̱ ra̱ Jesús, bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―Ma ga̱ mmɛ n'yø, ga̱ øt'e ngue ma̱ xädi'i ―bi 'yɛ̱mbi̱. 
\p Nu̱na̱ ra̱ Leví bi zop'ʉ rá̱ oficina, bi̱ mɛ ra̱ Jesús. 
\s1 Nu̱ya yø ja̱'i̱ t'ɛ̱mbi̱ ja yø ts'oqui, 'dap'ʉ si̱hmɛ̱ui ra̱ Jesús. 
\p  
\v 15 Ma̱n'na ra̱ pa p'ʉya, nu̱na̱ ra̱ Jesús bi̱ mɛ yø xädi p'ʉ ja rá̱ ngu̱ ra̱ Leví ngue da̱ nsi̱hmɛ̱ui. Xa̱ngu̱ yø ngʉthäi 'bʉp'ʉ, da̱ gue hmi̱'da yø ja̱'i̱ t'ɛ̱mbi̱ ngue ja yø ts'oqui, gä 'dap'ʉ si̱hmɛ̱ui ra̱ Jesús. Porque xquet'a̱ 'nɛ̱hya nne da̱ dɛnna̱ hya̱ mma̱nna̱ Jesús.  
\v 16 Pɛ nu̱'ʉ 'da yø xännba̱te ngue ra̱ ley, 'nɛ̱'da yø fariseo, mi̱ nu̱ te øtra̱ Jesús ngue 'dap'ʉ si̱hmɛ̱hʉ yø ja̱'i̱ nu̱'ʉ t'ɛ̱mbi̱ ngue ja yø ts'oqui. Nuya mbøcuɛ p'ʉya, bi 'yɛ̱mbya yø xädi ra̱ Jesús: 
\p ―Nu̱ ni̱ xännba̱tehʉ, hi̱ngui̱ ho ngue 'dap'ʉ si̱hmɛ̱hʉ yø ngʉthäi co 'nɛ̱hyʉ mi̱'da yø ja̱'i̱ ja xa̱ngu̱ yø ts'oqui. 
\p  
\v 17 Mi̱ 'yøde te sipyø xädi ra̱ Jesús, bi 'yɛ̱mp'ʉ di ya̱hni̱ p'ʉya: 
\p ―Nu̱ya yø ja̱'i̱ di hyɛ̱nni̱, guehya ni̱ 'yɛ̱hra̱ 'yøthe ya. Pɛ yø ja̱'i̱ xa̱nzaqui, hi̱nga̱ gue'ʉ ni̱ 'yɛ̱'ʉ. A nu̱gä, dá̱ ɛ̱hɛ̱ ngue gue'ʉ yø ja̱'i̱ ja yø ts'oqui ga̱ xifi da̱ hyɛp'ʉ ra̱ nts'o ga̱ 'yo, hi̱nga̱ gue'ʉ yø ja̱'i̱ ɛ̱na̱ ngue ya 'yo xa̱nho dá̱ ɛ̱hɛ̱ ga̱ nzofo. 
\s1 Bi̱ ma̱nna̱ Jesús hanja ngue hi̱ngui̱ ɛtyø mmʉi yø xädi. 
\p  
\v 18 Ma̱n'na ra̱ ora p'ʉya, bi̱ nti̱ni̱ ngue nu̱'ʉ yø xädi ra̱ Xuua 'nɛ̱'ʉ yø fariseo mi̱ ɛtyø mmʉi. Ja̱na̱ngue bi̱ ma 'da yø ja̱'i̱ p'ʉ 'bʉhra̱ Jesús, bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―¿Hanja ni̱ xädi ngue hi̱ngui̱ ɛtyø mmʉi? Conque yø xädi ra̱ Xuua 'nɛ̱hyø fariseo ɛtyø mmʉi'ʉ ―bi 'yɛ̱mbi̱. 
\p  
\v 19-20 Mi̱ da̱hra̱ Jesús, bi 'yɛ̱mbyø ja̱'i̱ ya̱ui: 
\p ―Nu̱'ʉ yø ja̱'i̱ ts'ofo ngue da̱ nu̱ ra̱ ntha̱ti̱, hi̱ngui̱ ɛtyø mmʉi mɛ̱nte 'dap'ʉ 'bʉhmʉ ra̱ novio. Njarbʉtho ma̱ xädigä ya, hi̱ngui̱ ɛtyø mmʉi ngue 'daua dí̱ n'yo'be. Pɛ bá̱ ɛ̱p'ʉ ra̱ pa ngue da̱ ziga̱gui̱ ma̱ nsʉi'be. Nu̱'a ra̱ pa'a̱ p'ʉya, mfa̱di̱ ngue da̱ zä da̱ 'yɛtyø mmʉi ya ma̱ xädi 'mø. 
\p  
\v 21 Nu̱na̱ ra̱ 'da'yo hya̱ dí xännba̱te, n'nan'yo na̱ ngue ra̱ nyogui xädi. Tengu̱tho n'na ra̱ 'da'yo u̱lu, hi̱nda̱ zä di 'bøtra̱ zɛ'u̱lu. Porque ra̱ 'da'yo u̱lu di̱ nga̱nts'i̱, ya ma̱n'na di̱ nts'onna̱ zɛ'u̱lu.  
\v 22 Tengu̱tho ra̱ 'da'yo vino hi̱ngui̱ sä da̱ sirbʉ ja ra̱ zɛxfani̱ ngue da̱ zɛdi. Porque ra̱ 'da'yo vino da̱ xɛtra̱ zɛxfani̱ 'mø da̱ sit'i, ja di̱ m'mɛp'ʉ p'ʉya. Ja̱na̱ngue ra̱ 'da'yo vino, ra̱ 'da'yo xifani̱ da̱ sit'i. 
\s1 Ja rá̱ ts'ɛdi ra̱ Jesús ngue nu̱ te da̱ zänni̱ di̱ nja'mø ra̱ pa ngue ra̱ ts'äya, gue'a̱ di̱ nja'a̱. 
\p  
\v 23 Man'na ra̱ pa ngue säya yø ja̱'i̱ p'ʉya, nu̱na̱ ra̱ Jesús co 'nɛ̱hyø xädi bi tocabi bi thop'ʉ ja yø nua̱trigo. Nu̱ya yø xädi p'ʉya, bi daxtyø trigo bi za.  
\v 24 Pɛ nu̱ya yø fariseo bi 'yɛ̱mbra̱ Jesús: 
\p ―¿Hanja ni̱ xädi ngue di̱ mpɛfi? Conque mma̱mp'ʉ ja ra̱ ley ngue nu̱'mø ra̱ pa ngue ra̱ ts'äya, hi̱ngui̱ sä ngue to di̱ mpɛfi ―bi 'yɛ̱mbi̱. 
\p  
\v 25 Mi̱ da̱hra̱ Jesús, bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―Xi'mø mi̱ zʉhra̱ thu̱hu̱ n'na ndi̱ ra̱ David, co 'nɛ̱'ʉ mi̱ n'youi, ¿ua hi̱nja̱m'mø ga̱di xähmʉ p'ʉ ha nt'ot'i'a̱ te bi 'yøt'e?  
\v 26 Conque nu̱p'ʉ ja rá̱ ngu̱ Oja̱ mi̱ 'bʉhra̱ mmäcja̱ Abiatar, nu̱na̱ ma̱di̱ ma̱nda yø mmi̱mmäcja̱ui. Ja bi yʉrbʉ ra̱ David ngue bi zi yø thu̱hmɛ̱ xi t'ʉspa̱bi̱ Oja̱ ngue da̱ nu̱. Bi zi ra̱ David co 'nɛ̱'ʉ mi̱ n'youi. Conque nu̱'ʉ yø thu̱hmɛ̱'ʉ, hi̱ndi̱ u̱nna̱ nt'ɛ̱di̱ ra̱ ley ngue to bi zä da̱ zi, hi̱nda høndyø mmäcja̱ yø ts'i'ʉ yø thu̱hmɛ̱ t'ʉspa̱bi̱ Oja̱.  
\v 27 A nu̱yá, nu̱'a̱ te bi 'yøtya ma̱ xädigä, ua̱ngui̱ Oja̱ bá̱ sänni̱ bá̱ nja ra̱ pa ngue ra̱ ts'äya para ngue di di̱nna̱ nho yø ja̱'i̱. Hi̱ngue masque bi zän'Oja̱ ra̱ pa ngue ra̱ ts'äya ngue di̱ m'mʉmma̱n'ʉ yø ja̱'i̱.  
\v 28 Ja̱na̱ngue ra̱ N'yohʉ bí 'yɛ̱ ma̱hɛ̱ts'i̱, ja rá̱ ts'ɛdi ngue nu̱'a̱ go da̱ zänni̱, gue'a̱ di̱ nja'mø ra̱ pa ngue ra̱ ts'äya'a̱. 
\c 3  
\s1 Ra̱ Jesús bi 'yøthe n'na ra̱ n'yohʉ xi 'yotrá̱ 'yɛ. 
\p  
\v 1 Ma̱n'na ra̱ pa p'ʉya, ma̱hømbi̱ map'ʉ ja ra̱ ni̱ja̱ ra̱ Jesús. Nu̱p'ʉ ja ra̱ ni̱ja̱, mi̱ 'bʉp'ʉ n'na ra̱ n'yohʉ xi 'yotrá̱ 'yɛ.  
\v 2 Yø fariseo p'ʉya, tøjtho te øtra̱ Jesús. I̱ nne da̱ nu̱ 'mø ngue di̱ n'øthe 'mø ra̱ pa ngue ra̱ ts'äya, para ngue da̱ zäp'ʉ di̱ ya̱pi̱, da̱ 'yɛ̱mbi̱ ngue hi̱ngui̱ su̱pra̱ ley.  
\v 3 Pɛ ra̱ Jesús bi 'yɛ̱mbra̱ n'yohʉ xi 'yotrá̱ 'yɛ: 
\p ―Bá̱ nangui̱ n'yø, ga̱ 'bäcua ma̱de ―bi 'yɛ̱mbi̱. 
\p  
\v 4 Ya njua̱ntho bi zohyø fariseo p'ʉya, bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―¿Te 'bɛ'a̱ ma̱ hya̱ mma̱mp'ʉ ja ra̱ ley ja ngue ga̱ øthʉ 'mø ra̱ pa ngue ra̱ ts'äya? ¿Ga̱ øthʉ ra̱ nho, ogue ra̱ n'ʉ? ¿Da̱ t'øthe ra̱ ja̱'i̱ 'mø xa̱n'ʉ, ogue di̱ njapi da̱ du̱? 
\p Nu̱'ʉ ts'o p'ʉya, hi̱nte ga̱ nda̱tho.  
\v 5 Ra̱ Jesús bi hyɛ̱ti̱ gätho yø ja̱'i̱ 'bʉp'ʉ, pɛ di̱ nɛ̱qui̱ ngue mbøcuɛ. Pɛ tu̱ rá̱ mmʉi ngue ma̱ndø nna̱xi̱tho yø mmʉi yø ja̱'i̱. Bi 'yɛ̱mbra̱ n'yohʉ mi̱'ʉ p'ʉya: 
\p ―Da̱mi̱ majni̱ 'yɛ ya ―bi 'yɛ̱mbi̱. 
\p Ra̱ n'yohʉ p'ʉya bi̱ macrá̱ 'yɛ, pɛ 'bexpi zä rá̱ 'yɛ mi̱'ʉ.  
\v 6 Mi̱ zä mi̱ nu̱ yø fariseo ngue bi̱ n'øthe ra̱ Jesús, bi̱ ma p'ʉya. Bi 'yøtra̱ junta. 'Dap'ʉ bi̱ mpɛtihʉ yø ja̱'i̱ ra̱ Herodes, bi zänni̱ ha di japi da̱ hyo ra̱ Jesús. 
\s1 Ra̱ Jesús ma̱hømbi 'yøthe xa̱ngu̱ yø därquɛ̱hi̱. 
\p  
\v 7-8 Ra̱ Jesús bi̱ mɛ yø xädi, i̱ map'ʉ ja ra̱ nenzabi Galilea. Pɛ xa̱ndøngu̱ yø ja̱'i̱ bi dɛnni̱, porque øhyø ja̱'i̱ ngue øtyø milagro ra̱ Jesús. Nu̱ya yø ja̱'i̱ ya, yø mmɛ̱ngu̱ 'da p'ʉ ja ra̱ häi Galilea, yø mmɛ̱ngu̱ 'da p'ʉ ja ra̱ hni̱ni̱ Jerusalén, yø mmɛ̱ngu̱ 'da p'ʉ ja ra̱ häi Judea, yø mmɛ̱ngu̱ 'da p'ʉ ja ra̱ häi Idumea, yø mmɛ̱ngu̱ 'da p'ʉ ma̱n'na nguadi ra̱ da̱the Jordán, xa̱ngu̱ mi̱'da yø hni̱ni̱ ja'ʉ yø häi ha ja ra̱ hni̱ni̱ Tiro 'nɛ̱hra̱ hni̱ni̱ Sidón, gä ja bi 'yɛ̱p'ʉ yø ja̱'i̱.  
\v 9-10 Xa̱ngu̱ yø därquɛ̱hi̱ bi zøp'ʉ mi̱ 'bʉhra̱ Jesús. Gä bi 'yøthe, asta̱ di̱ ntøtyø ja̱'i̱ ngue nne da̱ zømp'ʉ 'bähra̱ Jesús. Porque høntho da̱ därpa̱ rá̱ he ra̱ Jesús, 'bexi sä ha hɛ̱mbyø ja̱'i̱. Ja̱na̱ngue bi xihyø xädi ra̱ Jesús ngue di̱ nsä n'na ra̱ barco, ja da̱ yʉrbʉ. Porque hi̱nga̱ mbɛ̱nnbʉ ngue ni̱ mantho di̱ mpɛti mi̱'da yø ja̱'i̱.  
\v 11 Xquet'a̱ 'bʉp'ʉ 'da yø ja̱'i̱ ngue n'youi yø ts'onthi̱. Nu̱'mø bi guarbʉ 'bähra̱ Jesús, ra̱ ts'onthi̱ di japra̱ ja̱'i̱ ngue nda̱ntyøhmu̱. 'Nɛ̱ di japi ngue nts'ɛdi ga̱ ya̱ ra̱ ja̱'i̱, i ɛ̱na̱: 
\p ―Gue'e rá̱ Ts'ʉnt'ʉ'i Oja̱ ―i ɛ̱mbi̱. 
\p  
\v 12 Pɛ ra̱ Jesús ja̱njua̱ni̱ ngue di hɛjpi ngue hi̱nda̱ ma̱ te'o. 
\s1 Ra̱ Jesús bi 'yɛ̱xi 'dɛma̱ yoho yø xädi. 
\p  
\v 13 M'mɛfa p'ʉya, bi̱ map'ʉ bí ja n'na ra̱ nyu̱ni̱ ra̱ Jesús. Bi zonhni̱ hangu̱ bi̱ neprá̱ mmʉi da̱ zofo ngue bi̱ map'ʉ 'bʉi.  
\v 14 Ja bi zijpʉ 'dɛ'ma̱ yonc'ɛ̱i̱ yø xädi, bi 'yɛ̱ts'i̱ ngue 'dap'ʉ di̱ n'youi. Guehya da̱ mɛnhni̱ di̱ map'ʉ ja yø hni̱ni̱ ngue da̱ xihyø ja̱'i̱ rá̱ hya̱ Oja̱.  
\v 15 Bi u̱nna̱ ts'ɛdi ngue da̱ zä da̱ 'yøthe yø därquɛ̱hi̱, 'nɛ̱ da̱ 'yøthe yø ja̱'i̱ n'youi yø ts'onthi̱.  
\v 16 Ja ua yø thu̱hu̱ ya 'dɛ'ma̱ yonc'ɛ̱i̱ bi thanhni̱: ra̱ Simu̱ nu̱na̱ i̱ nhu̱ta̱ m'mɛfa ngue i Bɛdu,  
\v 17 ra̱ Jacobo, 'nɛ̱hra̱ Xuua guehya yø ts'ʉnt'ʉ ra̱ Zebedeo ya, 'nɛ̱ guehya i hu̱tra̱ Jesús ngue ra̱ Boanerges porque nu̱na̱ ra̱ hya̱ na̱, i nne da̱ ma̱ ngue ya̱ ma̱nzaqui, ɛ̱ntho ra̱ ngäni̱ 'mø ya̱,  
\v 18 ra̱ Andre, ra̱ Lipe, ra̱ Bartolomé, ra̱ Mateo, ra̱ Toma, ra̱ Jacobo nu̱na̱ rá̱ ts'ʉnt'ʉ ra̱ Alfeo, ra̱ Tadeo, 'nɛ̱hna̱ ma̱n'na ra̱ Simu̱ yø n'yohʉ yø ja̱'i̱ n'youi ra̱ partido ngue ra̱ cananista,  
\v 19 ra̱ Judas Iscariote nu̱na̱ bi dä ra̱ Jesús. 
\s1 'Nu̱'ʉ yø mɛ̱ni̱ ra̱ Jesús bi̱ ma ngue da̱ sijpʉ ha 'bʉhyø ja̱'i̱. 
\p Nu̱na̱ ra̱ Jesús, mi̱ juadi bi 'yɛ̱xyø n'yohʉ ja ngue da̱ mɛp'ʉ di̱ ma, i̱ ma rá̱ ngu̱ p'ʉya, 'dap'ʉ ni̱ 'yo.  
\v 20 Mi̱ zønná̱ ngu̱ p'ʉya, ma̱hømbi̱ mpɛti xa̱ndøngu̱ yø ja̱'i̱, asta̱ xi̱nga̱ mbongui̱ ra̱ ora da̱ ziui ra̱ hmɛ̱ yø xädi ra̱ Jesús.  
\v 21 Mi̱ 'yøhyø mɛ̱ni̱'a̱ te øtra̱ Jesús, bi̱ ma p'ʉya ngue xta̱bá̱ nzijpʉ ha 'bʉhyø ja̱'i̱. I ɛ̱na̱: 
\p ―Ha̱ntho sʉhrá̱ nloco'a̱ ―ɛ̱nyø mɛ̱ni̱. 
\s1 Nu̱'ʉ yø xännba̱te ngue ra̱ ley ɛ̱mbi̱ ngue ra̱ zithu̱ fäts'i te øtra̱ Jesús. 
\p  
\v 22 Nu̱'a̱ ga̱ mma̱nyø ja̱'i̱ te øtra̱ Jesús, nu̱'ʉ yø xännba̱te ngue ra̱ ley xpí 'yɛ̱'a̱ Jerusalén, bi 'yɛ̱n'ʉ p'ʉya: 
\p ―Nu̱na̱ ra̱ n'yohʉ na̱, ra̱ zithu̱ n'youi na̱. Porque nu̱'a̱ ra̱ zithu̱ rá̱ hmu̱ yø ts'onthi̱, gue'a̱ di ha̱tra̱ ts'ɛdi'a̱ ngue sä øthe yø ja̱'i̱ n'youi yø ts'onthi̱. 
\p  
\v 23 Ja̱na̱ngue nu̱'mø mi̱ da̱hra̱ Jesús, bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―Guí pa̱hmʉ ngue nu̱'ʉ yø ts'onthi̱ n'youi yø ja̱'i̱, gue'ʉ yø mɛfi ra̱ zithu̱'ʉ. Pɛ hi̱nda̱ ne ra̱ zithu̱ di hɛjpa̱sɛ yø mɛfi.  
\v 24 Xip'ʉ ha di̱ ma̱nda n'na̱ ra̱ da̱st'abi, nu̱'mø di̱ ndu̱nhyø ja̱'i̱, hi̱nja̱m'mø da̱ zä da̱ zɛhyø hya̱.  
\v 25 Xip'ʉ ja n'na ra̱ ngu̱ ya, nu̱'mø di̱ nsʉsɛ yø ja̱'i̱ 'bʉp'ʉ, da̱ 'yɛ̱hra̱ pa di̱ n'uɛ̱ni̱.  
\v 26 Njarbʉtho na̱ ra̱ hya̱ dí xi'a̱hʉ ya. Xi'mø ngue di hɛjpa̱sɛ yø mɛfi ra̱ zithu̱, ya rá̱ 'bɛfisɛ di ts'oni̱.  
\v 27 Xi n'na ra̱ n'yohʉ xa̱nzaqui, 'bʉ'a̱mbo rá̱ ngu̱, hi̱nda̱ zä to da̱ yʉt'a̱mbo rá̱ ngu̱ ngue da̱ jʉjpi te pɛts'i. Nu̱'mø da̱ thu̱tra̱ mmɛ̱nni̱gu̱, gue'mø da̱ zä to da̱ yʉt'a̱mbo 'mø. Di̱ njadä p'ʉya, dí tu̱t'ä ra̱ zithu̱ di̱ ma̱nda yø ts'onthi̱, ja̱na̱ngue sä dí øthe yø ja̱'i̱ n'youi yø ts'onthi̱.  
\v 28 A nu̱yá, da̱mi̱ pa̱hmʉ ngue ma̱jua̱ni̱ na̱ ra̱ hya̱ ja ua, ngue nu̱'a te gäma̱ ts'oqui øtyø ja̱'i̱, da̱ gue'a̱ te gäma̱ hya̱ ma̱n'ʉ ga̱ ya̱ yø ja̱'i̱, da̱ zä di̱ mpu̱nnbi̱.  
\v 29 Pɛ nu̱ ra̱ ja̱'i̱ da̱ nømma̱n'ʉ ra̱ Espíritu Santo, ya hi̱ndi̱ pu̱nnba̱ Oja̱. 
\p  
\v 30 Ngu̱na̱ ra̱ nya̱ bi̱ ma̱nna̱ Jesús, porque ɛ̱mbyø ja̱'i̱ ngue ra̱ zithu̱ fäts'i te øtra̱ Jesús. 
\s1 Bi̱ ma̱nna̱ Jesús ndana̱ gue'a̱ da̱ bøni̱ ngue da̱ 'yøt'e tengu̱tho 'mø drá̱ mɛ̱ni̱. 
\p  
\v 31 Nu̱'a̱ ra̱ ora'a̱ p'ʉya, nu̱na̱ ra̱ Jesús bi zøhrá̱ mamá 'nɛ̱hyø n'yohʉ 'bäp'ʉ thi. Bi̱ ma̱nda bá̱ ts'o ra̱ Jesús ngue di̱ nya̱ui.  
\v 32 Xa̱ngu̱ yø ja̱'i̱ di̱ mäspʉ 'bʉhra̱ Jesús. Bi t'ɛ̱mbʉya: 
\p ―Ni̱ mamá 'nɛ̱ ni̱ n'yohʉ 'bäcua thi, i̱ nzo'i ngue gui̱ nya̱ui 'na̱ ―bi t'ɛ̱mbi̱. 
\p  
\v 33 Mi̱ da̱hra̱ Jesús, bi 'yɛ̱ntho: 
\p ―Ma ga̱ xi'ahʉ ndana̱ ma̱ mamá, ndana̱ ma̱ n'yohʉ ―bi 'yɛ̱na̱. 
\p  
\v 34 Bi hyɛ̱tyø ja̱'i̱ di̱ mäspʉ 'bʉi, bi 'yɛ̱mbʉya: 
\p ―'Bʉcua ya yø ja̱'i̱ di̱ nnøpe ngue ma̱ mamá, di̱ nnøpe ngue ma̱ n'yohʉ.  
\v 35 Porque nu̱ya yø ja̱'i̱ di ho da̱ 'yørpa̱bi̱ rá̱ pähä Oja̱, guehya ɛ̱ntho ma̱ mamá ya, ogue ma̱ n'yohʉ ya, ogue ma̱ nju̱. 
\c 4  
\s1 Ra̱ Jesús i hyɛjpa̱ ra̱ hya̱ n'na ra̱ momhmu̱dä. 
\p  
\v 1 Ma̱n'na ndi̱ p'ʉya, nu̱p'ʉ ja ra̱ nenzabi Galilea, bi xännba̱ ra̱ hya̱ yø ja̱'i̱ ra̱ Jesús. Pɛ ma̱ndøngu̱ dyø ja̱'i̱ bi̱ mpɛti p'ʉ ha 'bʉi. Ja̱na̱ngue bi yʉrbʉ ja n'na ra̱ barco ja bá̱ mi̱p'ʉ. Bi zoquits'ʉ ra̱ nenzabi, i̱ ma mbo ra̱ dehe. Gätho yø ja̱'i̱ 'bʉ'a̱ nenzabi.  
\v 2 Xa̱ngu̱ yø hya̱ bi xännba̱ yø ja̱'i̱, honi̱ te gui hyɛjpa̱ yø hya̱ xifi. Ngu̱na̱ n'na ra̱ hya̱ bi hyɛqui, bi 'yɛ̱mbyø ja̱'i̱: 
\p  
\v 3 ―Da̱mi̱ 'yørpa̱hʉ ra̱ güɛnda xa̱ndønho ya yø hya̱ ga̱ xi'ahʉ ya. N'na ra̱ n'yohʉ bi̱ ma da̱ ponna̱ trigo.  
\v 4 Nu̱p'ʉ bi thogui ngue ponyø hmu̱dä, bi zop'ʉ ja ra̱ 'yu̱ 'da yø hmu̱dä. Bi̱ map'ʉ yø ts'ints'ʉ ngue bi za yø hmu̱dä.  
\v 5 Mi̱'da yø hmu̱dä bi̱ moni̱, bi zop'ʉ hi̱ngui̱ pidi ra̱ häi ngue o ra̱ do. Guehya yø hmu̱dä n'nahma̱ntho bi bøts'e ngue hi̱ngui̱ pidi ra̱ häi p'ʉ bi zo.  
\v 6 Hi̱nga̱ ya mbo pa yø 'yʉ. Nu̱'mø bá̱ pøxra̱ hyadi, bi 'yu̱hyø hmu̱dä ya xi bøts'e.  
\v 7 Mi̱'da yø hmu̱dä bi zop'ʉ ja yø 'ui̱ni̱. Mi̱ nte yø 'ui̱ni̱ p'ʉya, bi ts'onyø hmu̱dä ngue bi hyøt'a̱mbo. Ya hi̱mbi̱ nja yø hmu̱dä.  
\v 8 Mi̱'da yø hmu̱dä bi zop'ʉ ja ra̱ hoga̱ häi. Nu̱'mø mi̱ bøts'e, ma̱zihotho gui̱ nɛ̱qui̱. Mi̱ nja p'ʉya, 'däte ma̱'dɛt'a bi bøni̱ ngue n'na mhmu̱dä. Mi̱'da p'ʉya, hya̱te bi bøni̱ ngue n'na mhmu̱dä. Mi̱'da p'ʉya, n'na ciento bi bøni̱.  
\v 9 A nu̱yá, di̱ nja ni̱ gu̱ ngue gui 'yøhmʉ na̱ ra̱ hya̱ dí̱ mma̱ngä ya ―bi 'yɛ̱nna̱ Jesús. 
\s1 Ra̱ Jesús bi̱ ma̱ hanja ngue honi̱ te gui hyɛjpa̱ ra̱ hya̱ xihyø ja̱'i̱. 
\p  
\v 10 Ya 'yo pa gätho yø ja̱'i̱ p'ʉya. Nu̱'ʉ 'dɛ'ma̱ yoho yø xädi ra̱ Jesús bi guarbʉ 'bäi, da̱ guehyø ja̱'i̱ nu̱'ʉ tobe 'bʉrpʉ bi guat'i. Bi 'yännbʉya te ga̱ mbønya yø hya̱ xi hyɛqui.  
\v 11 Ra̱ Jesús bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―Nu̱ya yø hya̱ hi̱ngui̱ fa̱di̱ ha di̱ ma̱nda Oja̱ yø ja̱'i̱, i̱ nne Oja̱ ngue da̱ di̱nni̱ mmʉihʉ hanja ya yø hya̱ ya. Pɛ nu̱'ʉ mi̱'da yø ja̱'i̱, guehya dí honi̱ te da̱di hyɛjpa̱ yø hya̱ dí xifi.  
\v 12 Nu̱ te gä nnu̱ ya yø ja̱'i̱ ya, ɛ̱ntho 'mø hi̱nte bi̱ nu̱. Nu̱ya yø hya̱ øde dí̱ mma̱ngä, ɛ̱ntho 'mø hi̱n tema̱ hya̱ bi 'yøde. Gue'a̱ di siguetho ra̱ nts'o ga̱ 'yo'a̱. Oja̱ p'ʉya, ya hi̱ndi̱ pu̱nnba̱ yø ts'oqui yø ja̱'i̱. 
\s1 Ra̱ Jesús bi̱ ma̱ te ni̱ bønya yø hya̱ bi hyɛjpa̱ ra̱ momhmu̱dä. 
\p  
\v 13 Ra̱ Jesús bi 'yɛ̱mbyø ja̱'i̱ ya̱ui: 
\p ―Xquet'a̱ 'nɛ̱'a̱hʉ hi̱nguí̱ pa̱hmʉ te ni̱ bønya yø hya̱ da̱di hyɛcä 'mø. ¿Pɛ hague gdá̱ japi da̱ di̱nni̱ mmʉihʉ te ni̱ bønya yø hya̱ ga̱ hyɛcä ma̱høn'a̱ 'mø?  
\v 14 Nu̱na̱ ra̱ momhmu̱dä dí̱ mma̱ngä, guehna̱ ra̱ ja̱'i̱ pap'ʉ 'bʉhyø ja̱'i̱ ngue bi̱ mma̱mbrá̱ hya̱ Oja̱ na̱.  
\v 15 Nu̱ya yø ja̱'i̱ ngue høntho bi 'yøhra̱ hya̱, guehya gui̱ nhyɛjpi ngue ra̱ nen'yu̱ p'ʉ bi zo yø hmu̱dä ya. Høntho juadi bi 'yøhra̱ hya̱, bi̱ map'ʉ ra̱ zithu̱, bi japi bi pu̱mbɛ̱ni̱ ra̱ hya̱ xi 'yøde.  
\v 16 Mi̱'da yø ja̱'i̱, gui̱ nhyɛjpa̱ ra̱ häi hi̱ngui̱ pidi ngue mi̱ o ra̱ do p'ʉ bi zo yø hmu̱dä. Mi̱ zä mi̱ 'yøhra̱ hya̱ yø ja̱'i̱, ja̱njua̱ni̱ di johya ngue bi̱ nu̱ ma̱nho.  
\v 17 Guehya yø ja̱'i̱ hi̱mbi̱ bɛnt'i̱ xa̱nho ra̱ hya̱ ya. Zits'ʉtho honi̱ ha di hyɛp'ʉ ra̱ hya̱. Nu̱'mø bi ts'ʉi ngue ra̱ hya̱ ɛ̱c'ɛ̱i̱, 'bexi cohyø mmʉi.  
\v 18 Mi̱'da yø ja̱'i̱ p'ʉya, gui̱ nhyɛjpa̱bi̱ ra̱ häi ngue ja yø 'ui̱ni̱ p'ʉ bi zo yø hmu̱dä. Guehya yø ja̱'i̱ bi 'yøde hanja ra̱ hya̱ ya.  
\v 19 Pɛ nu̱'a̱ te yø bɛfi i ja n'na pa ngu̱ n'na pa, høndyø 'bɛfi ni̱ ma yø mmʉi yø ja̱'i̱. Di ja ndu̱mmʉi honi̱ ha di̱ mmɛ̱mmɛti. Hi̱nga̱ ngu̱t'a̱ te gä sänni̱ da̱ 'yøt'e. Ya hi̱n tema̱ nhotho bi 'yørpa̱bi̱ na̱ ra̱ hya̱ bi 'yøde.  
\v 20 Pɛ mi̱'da yø ja̱'i̱ gui̱ nhyɛjpa̱ ra̱ hoga̱ häi p'ʉ bi zo yø hmu̱dä. Nu̱'mø mi̱ 'yøhra̱ hoga̱ 'da'yo hya̱, bi̱ nu̱ ma̱nho. Bi 'yørpa̱bi̱ ra̱ nho na̱ ra̱ hya̱ bi 'yøde. Pɛ 'bʉ i'da yø ja̱'i̱ ngue ma̱thoguitho bi 'yørpa̱bi̱ ra̱ nho ra̱ hya̱ bi 'yøde. 
\s1 Ra̱ Jesús bi hyɛjpa̱ ra̱ hya̱ n'na ra̱ nyot'i. 
\p  
\v 21 Ma̱hømbi 'yɛ̱mbyø ja̱'i̱ ra̱ Jesús: 
\p ―Xi'mø ngue ha̱ ra̱ nyot'i n'na ra̱ ja̱'i̱, nu̱'a̱ ra̱ nyot'i ha̱, hi̱nda̱ gombʉ ja ra̱ huada. 'Nɛ̱ hi̱nda̱ hyøt'a̱ 'bit'ots'i. Sinoque da̱ hyøxpʉ ja ra̱ nthøxa̱nyot'i n'namhma̱ di yot'i xa̱nho mbo ra̱ ngu̱.  
\v 22 Njarbʉtho ya yø hya̱ hi̱ngui̱ fa̱di̱ hanja ya. Zi yohotho yø ja̱'i̱ ti̱nyø mmʉi hanja ra̱ hya̱. Pɛ da̱ 'yɛ̱hra̱ pa ngue gätho yø ja̱'i̱ da̱ ba̱di̱ hanja ra̱ hya̱.  
\v 23 Di̱ nja ni̱ gu̱ ngue gui 'yøhmʉ ya yø hya̱ dí̱ mma̱ngä. 
\p  
\v 24 Ma̱hømbi̱ 'yɛ̱mbyø ja̱'i̱ ra̱ Jesús: 
\p ―Da̱mi̱ 'yɛ̱t'a̱mmʉihʉ teni̱ bønya yø hya̱ dí̱ mma̱ngä. Nu̱'mø gui 'yørpa̱hʉ ma̱su̱ ya yø hya̱ ya, da̱ di̱nni̱ mmʉihʉ xa̱nho hanja ra̱ hya̱.  
\v 25 A nu̱ ra̱ ja̱'i̱ da̱ di̱ni̱ xa̱nho rá̱ mmʉi hanja ra̱ hya̱, da̱ mäx Oja̱ ngue ma̱n'na di ba̱hra̱ hya̱. Pɛ nu̱ ra̱ ja̱'i̱ hi̱ngui̱ nne da̱ 'yørpa̱bi̱ ma̱su̱ ra̱ hya̱ dí̱ mma̱, nu̱'a̱ zits'ʉ ra̱ hya̱ pa̱di̱, da̱ tha̱nnbi̱. 
\s1 Ra̱ Jesús bi hyɛjpa̱ ra̱ hya̱ n'na ra̱ hmu̱dä 'mø bi thu̱hu̱. 
\p  
\v 26 Ra̱ Jesús bi 'yɛ̱na̱: 
\p ―Nu̱ya yø ja̱'i̱ di̱ ma̱nda Oja̱, gui̱ nhyɛjpi tengu̱tho 'mø bi thu̱'a̱ n'na ra̱ hmu̱dä.  
\v 27 Nu̱ ra̱ ja̱'i̱ bi du̱hra̱ hmu̱dä, di sigue di̱ mpɛtho mɛ̱nte 'danyø pa brá̱ o häi ra̱ hmu̱dä, sär'mø da̱ bogui, da̱ bøxpʉya. Pɛ nu̱na̱ ra̱ ja̱'i̱ bi du̱hra̱ hmu̱dä, hi̱ngui̱ pa̱di̱ hanja ngue bá̱ te ra̱ hmu̱dä.  
\v 28 Porque ra̱ häi øt'e ngue da̱ bohra̱ hmu̱dä, da̱ bøts'e, di̱ nda̱xi̱, da̱ 'yot'i.  
\v 29 Nu̱'mø bi 'yot'i, da̱ soqui. 
\s1 Ra̱ Jesús bi hyɛjpa̱ ra̱ hya̱ n'na mhmu̱dä ra̱ mostasa. 
\p  
\v 30 Ma̱hømbi̱ 'yɛ̱mbyø ja̱'i̱ ra̱ Jesús: 
\p ―Ma̱hønga̱ hyɛcä ma̱n'na ra̱ hya̱ ya. Ma ga̱ xän'na̱hʉ ha di̱ njap'ʉ di̱ nxa̱ndyø ja̱'i̱ da̱ zo rá̱ 'yɛ Oja̱ ya.  
\v 31 Nu̱p'ʉ rá̱ mʉdi, tengu̱tho n'na zihmu̱dä ra̱ mostasa, ngue ma̱n'na zitchʉ ngue gätho mi̱'da yø hmu̱dä ja ua ja ra̱ xi̱mhäi.  
\v 32 Pɛ nu̱'mø bi̱ ma nthu̱hu̱ na̱ ra̱ hmu̱dä na̱, ma̱n'na ta̱te ra̱ da̱t'o ngue gätho mi̱'da yø c'ani̱ i ja. Nu̱p'ʉ ja yø 'yɛt'o, ja ørbʉ yø 'bafi yø ts'ints'ʉ. 
\p  
\v 33 Xa̱ngu̱ yø hya̱ bi hyɛcra̱ Jesús. I honnbi̱ ndana̱ ra̱ hya̱ da̱ di̱ni̱ xa̱nho p'ʉ ja yø mmʉi yø ja̱'i̱, gue'a̱ xännba̱bi̱'a̱.  
\v 34 Nu̱'mø ya̱sɛui yø xädi p'ʉya, i xifi te ga̱ mbønyø hya̱ di hyɛqui. Pɛ nu̱'mø gue'ʉ mi̱'da yø ja̱'i̱ xännba̱bi̱ ra̱ hya̱, guehya honi̱ te gui hyɛjpa̱ yø hya̱ xännba̱bi̱ ya. 
\s1 Ra̱ Jesús bi säyabi ra̱ nda̱hi̱ conyø fʉnthe. 
\p  
\v 35 Mi̱ dähra̱ nde'a̱ ra̱ pa'a̱, bi 'yɛ̱mbyø xädi ra̱ Jesús: 
\p ―A nu̱yá, ma ga̱ 'dasʉ ra̱ zabi gdá̱ mähä ma̱n'na nguadi. 
\p  
\v 36 Nu̱'ʉ yø xädi ra̱ Jesús, mi̱ juadi bi 'yɛ̱hyø ja̱'i̱, bi yʉrbʉ ja ra̱ barco mi̱ o ra̱ Jesús, bi̱ ma. Bi̱ mähä mi̱'da yø barco mi̱ jap'ʉ.  
\v 37 Nu̱p'ʉ ja ra̱ zabi, bi̱ nanga̱ n'na ra̱ nda̱te nda̱hi̱. Nu̱'ʉ yø fʉnthe nangui̱, so mbo ra̱ barco. Ja̱na̱ngue ya nne da̱ thu̱ntra̱ barco ngue'a̱ ga̱ nhyʉ.  
\v 38 Pɛ ra̱ Jesús ma̱mbi̱ oxpʉ ja n'na ra̱ nhu̱di̱ jap'ʉ ja rá̱ xʉtha ra̱ barco ngue a̱ha̱. Nu̱'ʉ yø xädi p'ʉya, bá̱ äp'ʉ bi a̱ha̱, bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―Ague grá̱ xännba̱te, ya ga̱ tu̱hʉ. Nu̱'a̱'i̱ p'ʉya, guí a̱tho ―bi 'yɛ̱mbi̱. 
\p  
\v 39 Mi̱ nangra̱ Jesús, bi hɛjpa̱bi̱ ra̱ nda̱hi̱ 'nɛ̱hyø fʉnthe. Bi xifi ngue di̱ nsäya. 'Bexque'a̱ ra̱ ora'a̱ p'ʉya, gä bi̱ nsäya.  
\v 40 Pɛ ra̱ Jesús bi 'yɛ̱mbyø xädi: 
\p ―¿Hanja ngue guí su̱hʉ? ¿Ua hi̱nguí̱ ɛ̱c'ɛ̱i̱ ngue ga̱ fäxa̱hʉ? ―bi 'yɛ̱mbi̱. 
\p  
\v 41 Mi̱ nu̱ yø xädi ra̱ Jesús ngue te bi 'yøt'e, bi̱ nti̱nnbʉtho yø ts'u̱ mi̱ ja. Di̱ n'yɛ̱mbi̱ n'na ngu̱ n'na p'ʉya: 
\p ―¿Te'o ni̱ n'yohʉ na̱ n'yø? Asta̱ ra̱ nda̱hi̱ 'nɛ̱hra̱ dehe ɛ̱c'ɛ̱i̱ 'mø bi zofo ―di̱ n'yɛ̱mbi̱. 
\c 5  
\s1 Ra̱ Jesús bi 'yøthe n'na ra̱ n'yohʉ mi̱ n'youi yø ts'onthi̱. 
\p  
\v 1 Mi̱ zøm ma̱n'na nguadi ra̱ zabi, ja ra̱ häi ni̱ hu̱ ngue Gadara.  
\v 2-3 Høntho bi bømp'ʉ ja ra̱ barco ra̱ Jesús, ya xpa̱ ɛ̱p'ʉ n'na ra̱ n'yohʉ mi̱ n'youi ra̱ ts'onthi̱. Nu̱na̱ ra̱ n'yohʉ na̱, mi̱ nnøpa̱ ngu̱ p'ʉ ja yø n'o yø ánima. Ma̱da̱gue'a̱ ntha̱t'i̱ conyø cadena, pɛ xɛjtho. Ja̱na̱ngue ya hi̱njongui̱ sä da̱ za̱mmi̱.  
\v 4 Xa̱ngu̱ yø nni̱di̱ ngue ntha̱t'i̱ yø 'yɛ 'nɛ̱hyø gua conyø cadena. Pɛ xɛjtho, hi̱ngui̱ hät'i da̱ za̱mmi̱.  
\v 5 Ra̱ pa ra̱ xu̱i̱ 'yo da̱po, bi 'yop'ʉ ha o yø ánima, i̱ mafi hapʉ ni̱ ma. 'Nɛ̱ xa̱ nguahyø nsä'mi̱ rá̱ do'yo ngue di̱ ntɛ yø do.  
\v 6 Yap'ʉtho ma̱mbá̱ ɛ̱hɛ̱, pɛ mi̱ hyandra̱ Jesús. Bi̱ ntihi i̱ nda̱ntyøhmu̱ p'ʉ 'bäi.  
\v 7 Ra̱ ndøts'ɛdi i zofo, bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―Ague Jesús, rá̱ Ts'ʉnt'ʉ'i Oja̱ nu̱na̱ jasɛ rá̱ ts'ɛdi, ¿hanja ngue ga̱di̱ nthi̱nt'ua dí 'bʉi? Nguet'Oja̱'i̱, 'yo ga̱di ʉngui̱. 
\p  
\v 8 Ngu̱na̱ ra̱ hya̱ bi̱ ma̱nna̱ n'yohʉ, porque ya xi xihra̱ ts'onthi̱ ra̱ Jesús ngue da̱ hyɛp'ʉ ra̱ n'yohʉ n'youi.  
\v 9 Ra̱ Jesús bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―¿Teni̱ hu̱'i̱? 
\p Ra̱ n'yohʉ p'ʉya bi 'yɛ̱na̱: 
\p ―Nná̱ hu̱gä ngue yø mmu̱ndotho gähe, porque xa̱ngu̱gähe ―bi 'yɛ̱mbi̱. 
\p  
\v 10 Nu̱'ʉ yø ts'onthi̱ p'ʉya, bi xihra̱ Jesús ngue nu̱p'ʉ mi̱ 'bʉi, hi̱nga̱ yap'ʉtho da̱ mɛnhni̱.  
\v 11 Ja mi̱ 'yorbʉtho n'na 'bʉi yø ts'ʉdi, ma̱'yoni̱ p'ʉ bí ja ra̱ nguani̱.  
\v 12 Nu̱'ʉ yø ts'onthi̱ p'ʉya, bi 'yɛ̱mbra̱ Jesús: 
\p ―Da̱mi̱ 'dacje ra̱ nt'ɛ̱di̱ ga̱ cʉt'ähe p'ʉ ja yø mmʉi yø ts'ʉdi bí 'yo nʉ ―bi 'yɛ̱mbi̱. 
\p  
\v 13 Ra̱ Jesús bi u̱nna̱ nt'ɛ̱di̱ yø ts'onthi̱ ngue ja i̱ map'ʉ. Ja̱na̱ngue bi hyɛp'ʉ ra̱ n'yohʉ mi̱ n'youi, bi̱ ma, i̱ ncʉrbʉ ja yø mmʉi yø ts'ʉdi p'ʉya. Nu̱'ʉ yø ts'ʉdi mi̱ jua'i yo ma̱hua̱hi̱. Bi gʉ ra̱ 'dihi yø ts'ʉdi p'ʉya, bi̱ nhyørbʉ ja ra̱ zabi. Gä ja bi ja̱rbʉ ra̱ dehe. 
\p  
\v 14 Nu̱'ʉ mi̱ fähyø ts'ʉdi p'ʉya, bi̱ nsu̱ 'mø mi̱ nu̱ te bi̱ nja. N'na 'dihitho bi̱ map'ʉ bí ja ra̱ hni̱ni̱ ngue bá̱ ma̱ te bi̱ nja. Da̱ gue'ʉ yø ja̱'i̱ 'da'a̱ n'nanni̱ bí 'bʉi, gä bá̱ xifi. Mi̱ 'yøhyø ja̱'i̱'a̱ te bi̱ nja, ma̱ndøngu̱ dyø ja̱'i̱ bá̱ ɛ̱hɛ̱ da̱ nu̱.  
\v 15 Mi̱ zønyø ja̱'i̱ p'ʉ 'bʉhra̱ Jesús, 'dap'ʉ 'bʉhmi̱'a̱ ra̱ n'yohʉ mi̱ n'youi yø ts'onthi̱. Ya hi̱nte di ja, ya he ra̱ u̱lu, ya xi di̱ts'i̱. Pɛ bi zu̱ yø ja̱'i̱'a̱ te xi̱ nja.  
\v 16 Nu̱ya yø ja̱'i̱ xi̱ nu̱sɛ'a̱ te xi thohra̱ n'yohʉ mi̱ n'youi yø ts'onthi̱, 'nɛ̱'a̱ te xi thohyø ts'ʉdi, gä xihyø ja̱'i̱ nu̱ya ja søhø.  
\v 17 Yø ja̱'i̱ p'ʉya, bi xihra̱ Jesús ngue da̱ ma. 
\p  
\v 18 Ja̱na̱ngue ma̱hømbi yʉrbʉ ja ra̱ barco ra̱ Jesús ngue da̱ ma. Nu̱'a̱ ra̱ n'yohʉ mi̱ n'youi yø ts'onthi̱, bi xihra̱ Jesús ngue xta̱ mmɛp'ʉ ni̱ ma.  
\v 19 Pɛ hi̱mbi̱ nepra̱ Jesús, sinoque bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―Ma̱n'na xa̱nho ni̱ ma ni̱ ngu̱. Da̱mi̱ xihni̱ mɛ̱ni̱ te dá̱ øt'a̱'i̱. Xihni̱ amigo. Da̱mi̱ xifi ha bi̱ nja ngue bi huɛ̱c'a̱'i̱ Oja̱ bi 'yøthe'i ―bi 'yɛ̱mbi̱. 
\p  
\v 20 Bi̱ ma ra̱ n'yohʉ p'ʉya, bi̱ n'yo gätho p'ʉ ja yø hni̱ni̱ Decápolis, xifi gätho yø ja̱'i̱ te xi 'yørpa̱bi̱ ra̱ Jesús. Nu̱ to gä bi 'yøde te xi 'yøtra̱ Jesús, gä di 'yøtho. 
\s1 Ra̱ Jairo bi zixra̱ Jesús ngue da̱ øthebi rá̱ t'i̱xu̱. 
\p  
\v 21 Mi̱ zømma̱n'na nguadi ra̱ zabi ra̱ Jesús, xa̱ndøngu̱ yø ja̱'i̱ hømbi̱ mpɛti.  
\v 22 Bi zø'a̱ n'na ra̱ n'yohʉ 'bɛt'o ngue di̱ ma̱nda p'ʉ ja ra̱ ni̱ja̱ p'ʉya, ni̱ hu̱ ngue ra̱ Jairo. Bi̱ nda̱ntyøhmu̱ p'ʉ 'bähra̱ Jesús.  
\v 23 Ja̱njua̱ni̱ ngue äpra̱ ma̱te, bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―Nu̱gä nná̱ ɛ̱hɛ̱ ga̱ xi'i ngue ma̱ t'i̱xu̱ dí si, ya pa ma̱n'ʉ, ya ja ngue da̱ du̱. Xi'mø gui 'yørca̱ ra̱ ma̱te ga̱ mmɛ, gui japni̱ 'yɛ p'ʉ ja rá̱ do'yo, ja̱na̱ngue da̱ zä ra̱ n'ʉ hɛ̱mbi̱. 
\p  
\v 24 Nu̱na̱ ra̱ Jesús bi̱ mɛ na̱ ra̱ n'yohʉ bi zits'i. Xa̱ngu̱ mi̱'da yø ja̱'i̱ bi dɛnni̱ asta̱ di̱ ntørbʉ ja ra̱ 'yu̱. 
\p  
\v 25 Nu̱'ʉ yø ja̱'i̱ ni̱ dɛnna̱ Jesús, n'youi p'ʉ n'na ra̱ xisu ngue ya n'nɛ'ma̱ yonjɛya mi̱ hɛ̱mbra̱ m'mäcji.  
\v 26 Nu̱na̱ ra̱ xisu ma̱di̱ hyɛ̱nni̱, xa̱ndøngu̱ rá̱ mɛ̱nyu̱ xi ʉni ngue honyø 'yøthe da̱ 'yøthe. Ya xi ʉni̱ gätho'a̱ te mi̱ pɛts'i, porque nne ngue da̱ zä te hɛ̱mbi̱. Pɛ hi̱n'i zä'a̱ ngue ma̱di̱ n'yøthe. Sinoque ma̱n'na ma̱ni̱ ma ma̱n'ʉ.  
\v 27-28 Mi̱ zä mi̱ 'yøhna̱ ra̱ xisu ngue øtyø milagro ra̱ Jesús, bi 'yɛ̱nna̱ xisu p'ʉya: “Nu̱'mø ga̱ thärpa̱bi̱ rá̱ he ra̱ Jesús, da̱ zägui”, bi 'yɛ̱na̱. Ja̱na̱ngue bi̱ nthi̱nnbʉ ha mma yø ja̱'i̱ p'ʉya, asta̱ gue'mø mi̱ guatra̱ Jesús ngue bi därpa̱ rá̱ he.  
\v 29 Ngu̱'i därpa̱ rá̱ he p'ʉya, 'bexpi̱ nsäya ra̱ ji, bi zä ra̱ n'ʉ mi̱ hɛ̱mbra̱ xisu.  
\v 30 Mi̱ ba̱hra̱ Jesús ngue bi zä n'na nc'ɛ̱i̱ conná̱ ts'ɛdi, bi̱ m'mä p'ʉya ngue hɛ̱tyø ja̱'i̱. Bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―¿Te'o bi därca̱gui̱ ma̱ he? ―bi 'yɛ̱mbyø ja̱'i̱. 
\p  
\v 31 Bi 'yɛ̱m'mø mi̱ da̱hyø xädi ra̱ Jesús: 
\p ―Guí änni̱ to bi dät'a̱ ni̱ he. Conque guí̱ nnu̱ ngue xa̱ndøngu̱ yø ja̱'i̱ di̱ ntøt'ua nná̱ mähä ―bi 'yɛ̱mbi̱. 
\p  
\v 32 Pɛ ra̱ Jesús bi sigue di za di hɛ̱ti̱ yø ja̱'i̱, ngue nne da̱ ba̱di̱ te'o bi dädi.  
\v 33 Nu̱'a̱ ra̱ xisu p'ʉya, ya pa̱di̱ te xi 'yøt'e, mmap'ʉ p'ʉya ni̱ hua̱qui̱ ngue su̱. Bi̱ nda̱ntyøhmu̱ p'ʉ 'bähra̱ Jesús. Bi xi'a̱ njua̱ni̱ ngue xi därpa̱bi̱ rá̱ he.  
\v 34 Nu̱na̱ ra̱ Jesús bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―Ague t'i̱xu̱, ya bi zä'i ngue gá̱ 'yɛ̱c'ɛ̱i̱ ngue di zä'i comma̱ ts'ɛdigä. Ni̱ ma ya, da̱ hyu̱ ni̱ mmʉi ngue bi zä'i ―bi 'yɛ̱mbi̱. 
\p  
\v 35 Nu̱na̱ ra̱ Jesús, mɛ̱nte ya̱ui ra̱ xisu ma̱di̱ hyɛ̱nni̱, bi zø hma̱n'na nc'ɛ̱i̱ bá̱ nɛ̱xpʉ ja rá̱ ngu̱ ra̱ Jairo, bi 'yɛ̱mbra̱ Jairo: 
\p ―Ya bi du̱ ni̱ t'i̱xu̱ n'yø, 'yoni̱ mantho gui sixra̱ xännba̱te ―bi 'yɛ̱mbi̱. 
\p  
\v 36 Nu̱na̱ ra̱ hya̱ bi sihra̱ Jairo, bi 'yøhra̱ Jesús, pɛ hi̱ngui̱ ørpa̱tho ma̱su̱. Sinoque bi 'yɛ̱mbra̱ Jairo: 
\p ―'Yo sä guí su̱'a̱ si'i ngue bi du̱ ni̱ t'i̱xu̱. Sinoque da̱mi̱ 'yɛ̱c'ɛ̱i̱gui̱ ngue da̱ zä ga̱ fäxa̱'i̱ ―bi 'yɛ̱mbi̱. 
\p  
\v 37 Ya hi̱mbi̱ nepe xta̱ thogui gätho yø ja̱'i̱. Sinoque høndra̱ Bɛdu bi zits'i, co 'nɛ̱hya yonc'ɛ̱i̱ di̱ n'yohʉ, ra̱ Xuua 'nɛ̱hra̱ Jacobo.  
\v 38 Mi̱ zømp'ʉ ja rá̱ ngu̱ ra̱ Jairo p'ʉya, ya zonyø ja̱'i̱, tär'ma̱n'ʉ yø mmʉi ngue ya xi du̱ ra̱ hmu̱te.  
\v 39 Pɛ ngu̱'i zønna̱ Jesús, bi yʉt'a̱mbo, bi 'yɛ̱mbyø ja̱'i̱: 
\p ―¿Te 'bɛ'a̱ guí øthʉ ua ga̱di yänni̱hʉ? 'Yoni̱ mantho gui zomhmʉ. Nu̱na̱ ra̱ hmu̱te hi̱ngui̱ tu̱ na̱, i a̱tho na̱. 
\p  
\v 40 Pɛ nu̱ya yø ja̱'i̱ ya̱ui ra̱ Jesús, i thentho, porque pa̱di̱ ngue ya xi du̱ ra̱ hmu̱te. Mi̱ bøn'athi gätho yø ja̱'i̱ p'ʉya, ra̱ Jesús bi thop'ʉ brá̱ 'bɛnna̱ hmu̱te. Ni̱ n'youi rá̱ papá ra̱ hmu̱te 'nɛ̱hrá̱ mamá. Co 'nɛ̱'ʉ yø xädi ni̱ n'youi.  
\v 41 Ra̱ Jesús bi bɛnnba̱ rá̱ 'yɛ ra̱ hmu̱te xi du̱, bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―Talita cumi ―bi 'yɛ̱mbi̱. 
\p Nu̱na̱ ra̱ hya̱ na̱ p'ʉya, i̱ nne da̱ ma̱ ngue ɛ̱na̱: “Ague grá̱ hmu̱te, dí xi'i, da̱mi̱ nangui̱”.  
\v 42 Høntho bi̱ ma̱nna̱ ra̱ hya̱ na̱ p'ʉya, 'bexpi̱ nangra̱ hmu̱te, bi̱ n'yo. Ra̱ hmu̱te p'ʉya, ya 'dɛ'ma̱ yonjɛya mi̱ 'bʉi. Nu̱ya bi̱ nu̱p'ʉ bi bɛ̱nna̱te ra̱ hmu̱te, di 'yøtho.  
\v 43 Pɛ ra̱ Jesús ɛ̱mmɛ̱i̱ di hɛjpa̱ yø ja̱'i̱ ngue hi̱njonda̱ ma̱ te bi 'yøt'e. Bi̱ ma̱nda p'ʉya ngue di t'u̱nna̱ hmɛ̱ da̱ zi ra̱ hmu̱te. 
\c 6  
\s1 Nu̱'ʉ yø mmɛ̱ngu̱hʉ ra̱ Jesús hi̱ngui̱ ɛ̱c'ɛ̱i̱ te øt'e. 
\p  
\v 1 Ma̱mbá̱ ɛ̱p'ʉ ja rá̱ ngu̱ ra̱ Jairo ra̱ Jesús, i̱ map'ʉ ja rá̱ häi bá̱ nte, bi̱ mɛ yø xädi.  
\v 2 Nu̱'mø ra̱ pa säya yø ja̱'i̱ p'ʉya, pap'ʉ ja ra̱ ni̱ja̱ ra̱ Jesús, ngue bi xännba̱bi̱ ra̱ hya̱ yø ja̱'i̱. Xa̱ngu̱ yø ja̱'i̱ øxra̱ hya̱ bi̱ ma̱. Pɛ gä di 'yødyø ja̱'i̱ hanja'a̱ ra̱ hya̱ øde, di̱ n'yɛ̱mbi̱: 
\p ―¿Hapʉ go bá̱ ha̱'a̱ ra̱ hya̱ xännba̱te na̱ ra̱ n'yohʉ ya̱ ua? ¿Hague go ga̱ mba̱'a̱ ra̱ hya̱ pa̱di̱? ¿Hague ga̱ nzä øtyø milagro?  
\v 3 Conque guehna̱ ra̱ yaxi rá̱ ts'ʉnt'ʉ ra̱ Ma̱ya na̱. Yø n'yohʉ p'ʉya, guehna̱ ra̱ Jacobo, 'nɛ̱hra̱ José, 'nɛ̱hra̱ Judas, 'nɛ̱hra̱ Simu̱. Yø nju̱ p'ʉya, gä 'dadua ra̱ hni̱ni̱ dí 'bʉhmʉ. 
\p Ja̱na̱ngue ɛ̱mbyø ja̱'i̱ ngue to bi zä ma̱n'yohʉ na̱ ra̱ Jesús. Hi̱ngui̱ ørpa̱tho ma̱su̱ yø ja̱'i̱ ra̱ hya̱ xifi.  
\v 4 Pɛ bi 'yɛ̱mbyø ja̱'i̱ ra̱ Jesús: 
\p ―Gätho yø pønga̱hya̱ Oja̱ n'nanni̱ ni̱ 'yɛ̱hɛ̱, gä hnu̱ ma̱nsu̱. Pɛ nu̱'ʉ yø mmɛ̱ngu̱hʉ yø pønga̱hya̱, hi̱ngui̱ nnu̱ ma̱nsu̱. Ni̱ xinga̱ gue'ʉ to 'bʉp'ʉ ja rá̱ ngu̱ ra̱ pønga̱hya̱ di̱ nnu̱ ma̱nsu̱. 
\p  
\v 5 Ja bi̱ njap'ʉ ngue hi̱mbi̱ zä xta̱ 'yøt'e xa̱ngu̱ yø milagro ra̱ Jesús. Høndi zi hangu̱tho yø därquɛ̱hi̱ bi japrá̱ 'yɛ ngue bi 'yøthe.  
\v 6 Di 'yødra̱ Jesús hanja ngue hi̱ngui̱ ɛ̱c'ɛ̱i̱ yø mmɛ̱ngu̱ui. 
\s1 Nu̱'ʉ 'dɛ'ma̱ yoho yø xädi ra̱ Jesús, bi 'yɛt'i ngue da̱ xännba̱ ra̱ hya̱ yø ja̱'i̱. 
\p Mi̱ bømp'ʉ ja ra̱ hni̱ni̱ mi̱ 'bʉhra̱ Jesús, bi̱ ma bá̱ n'yop'ʉ ja yø hni̱ni̱, ma̱nyarbʉ i̱ ma ngue xännba̱ ra̱ hya̱ yø ja̱'i̱.  
\v 7 Nu̱ya 'dɛ'ma̱ yoho yø xädi ya xi huanhni̱, bi zofo ngue da̱ mɛnnbʉ ja yø hni̱ni̱. Bi xifi ngue yø yonc'ɛ̱i̱ p'ʉ da̱ ma. Bi u̱nna̱ ts'ɛdi ngue da̱ 'yøthe yø ja̱'i̱ n'youi yø ts'onthi̱.  
\v 8 Bi xi p'ʉya, ngue hi̱n teni̱ buxa da̱ ga̱ts'i̱. 'Nɛ̱ hi̱n tema̱ thu̱hmɛ̱ da̱ hya̱ts'i̱. 'Nɛ̱ hi̱n tema̱ mɛ̱nyu̱ da̱ hya̱ts'i̱. Sinoque høndra̱ tøhø da̱ hya̱ts'i̱.  
\v 9 Bi xifi ngue da̱ gʉxyø thi̱xfani̱ 'nɛ̱ hi̱nda̱ ga̱xrá̱ mponi̱.  
\v 10 Bi sigue bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―Nu̱'mø gá̱ sømhmʉ p'ʉ ja n'na ra̱ hni̱ni̱, nu̱'mø to da̱ zixa̱hʉ rá̱ ngu̱ ngue di säya'a̱hʉ, ja m'mʉhmʉ p'ʉ ja ra̱ ngu̱ di̱ n'na'a̱hʉ ra̱ ts'äya, asta̱ gue'mø guá̱ ɛ̱hmʉ.  
\v 11 Nu̱p'ʉ ja n'na ra̱ hni̱ni̱ gui sømhmʉ, 'nɛ̱ hi̱ndi̱ n'na'a̱hʉ ra̱ ts'äya, ogue hi̱njonda̱ 'yøt'a̱hʉ ma̱su̱, da̱mi̱ thogui, gdi̱ mähä n'nanni̱ ra̱ hni̱ni̱. Pɛ da̱mi̱ hua̱mhmra̱ fonthäi di̱ n'youi ni̱ mbonguahʉ, gue'a̱ ra̱ hmɛ̱ya'a̱ ngue ya da̱ thɛp'ʉ ya yø ja̱'i̱ hi̱mbi 'yøt'a̱hʉ ma̱su̱. 
\p  
\v 12 Nu̱'ʉ yø xädi ra̱ Jesús bi̱ ma bá̱ n'yop'ʉ ja yø hni̱ni̱. I xihyø ja̱'i̱ ngue da̱ hyɛp'ʉ ra̱ nts'o ga̱ 'yo.  
\v 13 Xa̱ngu̱ yø nni̱di̱ bi 'yøthe yø ja̱'i̱ n'youi yø ts'onthi̱. Nu̱'mø bi gospa̱bi̱ ra̱ aceite yø därquɛ̱hi̱, 'bexi sä ha hɛ̱mbi̱. 
\s1 Ra̱ Herodes ɛ̱mbi̱ ngue nu̱na̱ ra̱ Jesús, gue'a̱ ra̱ Xuua mi̱ øtra̱ nxixya̱. 
\p  
\v 14 Nu̱na̱ ra̱ da̱st'abi Herodes mi̱ 'yøde te mma̱nyø ja̱'i̱ ngue xa̱ngu̱ yø milagro øtra̱ Jesús. Bi 'yɛ̱mp'ʉya: 
\p ―Nu̱gä dí ɛ̱na̱ ngue xpí bɛ̱nna̱te'a̱ ra̱ Xuua mi̱ øtra̱ nxixya̱. Ja̱na̱ngue sä øtyø milagro ―bi 'yɛ̱na̱. 
\p  
\v 15 Mi̱'da yø ja̱'i̱ p'ʉya bi 'yɛ̱na̱: 
\p ―Nu̱na̱ ra̱ n'yohʉ i hma̱, rá̱ nzɛgui guehna̱ ra̱ pønga̱hya̱ Elías. 
\p Pɛ mi̱'da yø ja̱'i̱ p'ʉya, bi 'yɛ̱na̱: 
\p ―Nu̱gä dí ɛ̱na̱ ngue 'bʉi toni̱ pønga̱hya̱ Oja̱ na̱. 
\p  
\v 16 Ra̱ Herodes bi 'yɛ̱n'a̱ p'ʉya: 
\p ―Pɛ nu̱gä dí ɛ̱na̱ ngue gue'a̱ ra̱ Xuua mi̱ øtra̱ nxixya̱ xpí bɛ̱nna̱te ya. Porque nu̱na̱ ra̱ Xuua, guehna̱ dá̱ ma̱ndagä bi thɛjpa̱bi̱ rá̱ ya na̱. 
\s1 Ja mma̱ngua ya ha bi̱ nja ngue bi du̱ ra̱ Xuua mi̱ øtra̱ nxixya̱. 
\p  
\v 17 Nu̱'mø yø pa xa̱ thogui, bi̱ ma̱nda ra̱ Herodes ngue bi̱ mbɛntra̱ Xuua, bi du̱t'i̱ conyø cadena bi got'a̱ fädi. Bi ʉpi ngue nu̱na̱ ra̱ Xuua ya xi xihra̱ Herodes ngue hi̱ngui̱ ho di̱ m'mʉhmi̱ na̱ rá̱ 'bɛpo Herodías nu̱na̱ ma̱rá̱ xisu na̱ rá̱ n'yohʉ Lipe.  
\v 18 Nu̱na̱ ra̱ Xuua, xi 'yɛ̱mbra̱ Herodes: “Hi̱n'yʉ ra̱ nt'ɛ̱di̱ guí̱ m'mʉhmi̱ ni̱ 'bɛpo”, xi 'yɛ̱mbi̱. 
\p  
\v 19 Mi̱ 'yøhra̱ xisu na̱ ra̱ hya̱ mma̱nna̱ Xuua, bi̱ mbøcuɛ ra̱ xisu, i sʉhra̱ Xuua ngue'a̱ te ra̱ hya̱ bi̱ ma̱. I̱ nnepe ngue da̱ tho ra̱ Xuua.  
\v 20 Pɛ ra̱ Herodes hi̱ngui̱ nne da̱ hyo, porque nnu̱ ma̱nsu̱ na̱ ra̱ Xuua, 'nɛ̱ pa̱rpi̱ ngue ra̱ hoga̱ n'yohʉ. Nu̱'a̱ te ra̱ hya̱ mi̱ mma̱nna̱ Xuua, ma̱di̱ ho da̱ 'yøde, pɛ mi̱ yobɛ̱ni̱tho ha ga̱ 'yøde te gäma̱ hya̱ mma̱nna̱ Xuua.  
\v 21 Pɛ nu̱na̱ ra̱ Herodías bi di̱ni̱ ha di japra̱ Xuua nu̱na̱ sʉi. Mi̱ zøhra̱ pa bi̱ nsänni̱go ra̱ Herodes. Bi zonhyø mmi̱st'abiui ngue bi 'yørpa̱bi̱ ra̱ nts'i̱hmɛ̱. Gätho yø hmu̱ yø soldado, gä bi zofo. Nu̱p'ʉ ja ra̱ häi Galilea, gätho'ʉ yø ja̱'i̱ hnu̱ ma̱nsu̱ p'ʉ ja yø hni̱ni̱, gä bi zofo.  
\v 22 Nu̱na̱ rá̱ t'i̱xu̱ ra̱ Herodías, bi yʉrbʉ 'bʉhyø ja̱'i̱ xi pɛtra̱ Herodes ngue sänni̱go, bi̱ mʉhra̱ hnɛ̱i̱ p'ʉya. Ra̱ Herodes co gätho yø ja̱'i̱ bi ho te øtra̱ hmu̱te. Ja̱na̱ngue bi 'yɛ̱mbra̱ hmu̱te ra̱ Herodes: “Nu̱'mø tema̱ cosa gui 'yäqui, nu̱gä ga̱ 'da'i”, bi 'yɛ̱mbi̱.  
\v 23 Ra̱ Herodes bi 'yɛ̱xa̱ ntestigo Oja̱ ngue ma̱jua̱ni̱ di u̱nna̱ hmu̱te'a̱ te gäma̱ cosa da̱ 'yäpi, ma̱da̱gue'a̱ di u̱n ma̱de'a̱ te gä pɛts'i.  
\v 24 Ra̱ hmu̱te p'ʉya, hi̱nga̱ 'bexpi xifi te 'bɛ'a̱ nne da̱ 'yäpi. Sinoque 'be bá̱ änna̱ mamá. Bi 'yɛ̱mbi̱: “Ague mamá, ¿teni̱ 'bɛ'a̱ ga̱ ädi?” Nu̱'a̱ rá̱ mamá ra̱ hmu̱te p'ʉya, bi 'yɛ̱mbi̱: “Da̱mi̱ 'yäpya ngue di 'da'i rá̱ ya̱ ra̱ Xuua mi̱ øtra̱ nxixya̱”, bi 'yɛ̱mbi̱.  
\v 25 Nu̱'a̱ ra̱ hmu̱te p'ʉya, bi̱ mengui̱, i̱ ma mbo, ngue bá̱ ɛ̱mbra̱ da̱st'abi: “Nu̱'a̱ rá̱ ya̱ ra̱ Xuua mi̱ øtra̱ nxixya̱ ya, da̱mi̱ 'daqui, di o n'na ra̱ mohi”, bi 'yɛ̱mbi̱. 
\p  
\v 26 Mi̱ zä mi̱ 'yøde te 'bɛ'a̱ t'äpra̱ da̱st'abi, ma̱mbi du̱drá̱ mmʉi. Pɛ ya xi̱ ma̱ ngue di u̱nna̱ hmu̱te'a̱ te da̱ 'yäpi. Yø ja̱'i̱ 'bʉp'ʉ ha mi̱ 'bʉi, gä xi 'yøde te xi̱ ma̱. Bi̱ ma̱nda p'ʉya ngue bi t'u̱nna̱ hmu̱te'a̱ te ädi.  
\v 27-28 Bi 'yɛt'a̱ n'na ra̱ soldado da̱ hɛjpa̱ rá̱ ya̱ ra̱ Xuua p'ʉ ja ra̱ fädi p'ʉya. Bá̱ jät'a̱ n'na ra̱ mohi, bi t'u̱nna̱ hmu̱te. Ra̱ hmu̱te p'ʉya, bi däprá̱ mamá'a̱ ra̱ ya̱ bi t'u̱nni̱.  
\v 29 Mi̱ ba̱hyø xädi ra̱ Xuua ngue ya bi du̱, bi̱ ma bá̱ ha̱nnba̱ rá̱ do'yo ra̱ ánima ngue bi 'yägui. 
\s1 Ra̱ Jesús bi 'yøt'e ngue bi̱ nsi̱hmɛ̱ cʉt'a ma̱hua̱hi̱ ma̱'yohʉ. 
\p  
\v 30 Ma̱mbá̱ pengyø xädi ra̱ Jesús ngue bá̱ ma̱nna̱ hya̱ p'ʉ ja yø hni̱ni̱, bi däpra̱ güɛnda te xi 'yøt'e, bi däpra̱ güɛnda tema̱ hya̱ xi̱ nxännba̱te.  
\v 31 Nu̱'ʉ yø pa'ʉ, ni̱ ma ni̱ 'yɛ̱hyø ja̱'i̱ p'ʉ 'bʉhra̱ Jesús. Nu̱na̱ ra̱ Jesús co 'nɛ̱hyø xädi, ni̱ xi̱ngra̱ hmɛ̱ da̱ mbongui ra̱ ora da̱ zi. Ja̱na̱ngue bi 'yɛ̱mbyø xädi: 
\p ―A nu̱yá, ma ga̱ mmähä p'ʉ hi̱njo'o yø ja̱'i̱ ya, n'namhma̱ ga̱ nsäyahʉ zits'ʉ. 
\p  
\v 32 Bi yʉrbʉ ja n'na ra̱ barco ra̱ Jesús conyø xädi, i̱ map'ʉ hi̱njongui̱ 'bʉi.  
\v 33 Xa̱ngu̱ yø ja̱'i̱ bi̱ nu̱ 'mø mi̱ ma ra̱ barco, pɛ pa̱di̱ te'o ni̱ op'ʉ ja ra̱ barco. Bi̱ ma yø ja̱'i̱ p'ʉya, ní̱ n'yoguatho, bi dɛnna̱ nenzabi. Nu̱p'ʉ ja yø hni̱ni̱ thohyø ja̱'i̱, i tɛr'mi̱'da yø ja̱'i̱, ma̱ndøngu̱rbʉ ni̱ ma yø ja̱'i̱. M'mɛt'o bi zønyø ja̱'i̱ p'ʉ ha ja ngue da̱ zønna̱ barco.  
\v 34 Mi̱ zøhra̱ barco bá̱ o ra̱ Jesús, bi bøni̱. Pɛ ya ma̱ndøngu̱ dyø ja̱'i̱ 'bʉp'ʉ. Bi huɛ̱jpʉya, porque yø ja̱'i̱ 'bʉi tengu̱tho yø dɛ'yo 'mø hi̱njo'o to da̱ mädi, njarbʉtho. Ja̱na̱ngue ndø ya'atho ra̱ ora bi xännba̱bi̱ ra̱ hya̱ yø ja̱'i̱ ra̱ Jesús.  
\v 35 Ya ni̱ ma di̱ nde p'ʉya, bi guatyø xädi ra̱ Jesús, bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―Ya bi̱ nde, 'nɛ̱ nu̱ua dí 'bʉhmʉ ra̱ da̱po ua.  
\v 36 Da̱mi̱ 'yɛ̱hyø ja̱'i̱, n'namhma̱ da̱ map'ʉ bí ja yø hni̱ni̱, da̱ dänsɛ ra̱ hmɛ̱ da̱ zi. 
\p  
\v 37 Bi 'yɛ̱mbyø xädi ra̱ Jesús: 
\p ―Da̱mi̱ u̱nhnʉ ra̱ hmɛ̱ da̱ zi yø ja̱'i̱ ―bi 'yɛ̱mbi̱. 
\p Nu̱'ʉ yø xädi p'ʉya, bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―¿Hapʉ gue ga̱ ha̱hʉ'a̱ yo ciento ma̱ pa ra̱ nzäbi ngue ga̱ tämphʉ ra̱ hmɛ̱ da̱ zi yø ja̱'i̱ 'bʉcua? ―bi 'yɛ̱mbi̱. 
\p  
\v 38 Ma̱hømbi 'yɛ̱mbyø xädi ra̱ Jesús: 
\p ―Da̱mi̱ nu̱ hangu̱ yø thu̱hmɛ̱ guí ha̱hʉ. 
\p Nu̱'ʉ yø xädi p'ʉya, bi̱ nu̱ hangu̱ yø thu̱hmɛ̱ ha̱. Bi 'yɛ̱mbʉya: 
\p ―Ja ua cʉt'a yø thu̱hmɛ̱ 'nɛ̱ yoho yø hua̱. 
\p  
\v 39 Ra̱ Jesús bi 'yɛ̱mbyø xädi ya̱ui: 
\p ―Da̱mi̱ xihmʉ yø ja̱'i̱ da̱ mi̱cua ja ra̱ 'batha. Da̱ 'yøtyø zimu̱ndo p'ʉ da̱ mi̱. 
\p  
\v 40 Bi̱ mi̱hyø ja̱'i̱ p'ʉya ngue di̱ nsi̱hmɛ̱. Yø ciento nja̱'i̱ p'ʉ bi̱ mi̱ i'da, yø yote ma̱'dɛt'a nja̱'i̱ p'ʉ bi̱ mi̱ i'da. 
\p  
\v 41 Ra̱ Jesús bi hya̱n'ʉ cʉt'a yø thu̱hmɛ̱ 'nɛ̱'ʉ yoho yø hua̱. Bi hyanma̱ hɛ̱ts'i̱ p'ʉya, bi ja ma̱mma̱di̱ Oja̱. Bi xɛnyø thu̱hmɛ̱ p'ʉya, bi u̱nyø xädi ngue di 'darpa̱bi̱ yø ja̱'i̱. Da̱ guehyø hua̱ bi dat'i.  
\v 42 Bi̱ nsi̱hmɛ̱ xa̱nho yø ja̱'i̱, gä bi̱ nni̱ya̱.  
\v 43 Mi̱ juate ra̱ ts'i̱hmɛ̱ yø ja̱'i̱ p'ʉya, nu̱'ʉ yø xädi ra̱ Jesús bi pɛti 'dɛ'ma̱yo canasta yø thu̱hmɛ̱ bi bongui̱. Xquet'a̱ bi̱ mɛs'yø hua̱ bi bongui̱.  
\v 44 Nu̱'ʉ yø ja̱'i̱ bi̱ nsi̱hmɛ̱'a̱ ra̱ ora'a̱, cʉt'a ma̱hua̱hi̱ ma̱'yohʉ bi̱ nsi̱hmɛ̱. 
\s1 Ni̱ 'yo ma̱xøts'e ra̱ dehe ra̱ Jesús. 
\p  
\v 45 Mɛ̱nte ɛ̱hyø ja̱'i̱ ra̱ Jesús, bi xihyø xädi ngue di̱ m'mɛt'o da̱ 'yo ra̱ barco, di̱ ma ma̱n'na nguadi ra̱ zabi ha bí ja ra̱ hni̱ni̱ Betsaida.  
\v 46 Mi̱ juadi bi 'yɛ̱hyø ja̱'i̱ ra̱ Jesús, bi̱ map'ʉ bí ja ra̱ nyu̱ni̱ ngue bá̱ mat'Oja̱.  
\v 47 Mi̱ nxu̱i̱ p'ʉya, ya bí 'yo ma̱de ra̱ zabi ra̱ barco ni̱ o yø xädi, pɛ ra̱ Jesús bi 'bʉsɛ p'ʉ bí ja ra̱ nyu̱ni̱.  
\v 48 Bi ba̱hra̱ Jesús ngue hangu̱ pɛfi di 'yonna̱ barco'ʉ yø xädi, pɛ hi̱ngui̱ sä da̱ thogui, porque ra̱ nda̱hi̱ di cots'i. Mi̱ zʉ'i hyu̱ xu̱di̱ p'ʉya, bi̱ map'ʉ bí 'bʉhyø xädi ra̱ Jesús, ni̱ 'yo ma̱xøts'e ra̱ dehe. Bi̱ ne ngue xta̱ nui̱ts'i̱.  
\v 49 Pɛ mi̱ hyandyø xädi ngue mmap'ʉ ni̱ 'yo ma̱xøts'e ra̱ dehe. Nu̱'ʉ yø xädi ra̱ Jesús bi 'yɛ̱na̱ ngue ra̱ nda̱hi̱ i̱ nnu̱. Bi̱ mʉhra̱ mafi p'ʉya ngue su̱.  
\v 50 Gä bi hyandi̱, pɛ gä bi̱ nsu̱. Pɛ ra̱ Jesús 'bexpi zofo, bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―Go guecä, 'yoguí su̱hʉ ―bi 'yɛ̱mbi̱. 
\p  
\v 51 Mi̱ yʉrbʉ ja ra̱ barco mi̱ o yø xädi ra̱ Jesús, 'bexpi̱ nsäya ra̱ nda̱hi̱. Mi̱ nu̱ yø xädi'a̱ te bi 'yøt'e, ma̱n'natho bi̱ nsu̱.  
\v 52 Ma̱da̱gue'a̱ xi̱ nu̱ yø xädi'ʉ yø milagro xi 'yøtra̱ Jesús, ngue bi xa̱ndyø thu̱hmɛ̱ bi zi yø ja̱'i̱, pɛ hi̱ngui̱ 'yo yø mmʉi te'o na̱ ra̱ Jesús. 
\s1 Nu̱p'ʉ ja ra̱ häi Genesaret bi 'yøthe yø därquɛ̱hi̱ ra̱ Jesús. 
\p  
\v 53 Mi̱ zøn'a̱ nenthe ja ra̱ häi Genesaret, bi da̱t'yø barco 'mø mi̱ bøni̱.  
\v 54 Høntho bi bønna̱ barco ra̱ Jesús, 'bexpi ba̱hyø ja̱'i̱ mi̱ 'bʉp'ʉ ngue te'o.  
\v 55 Bi̱ ma yø ja̱'i̱ p'ʉya, bi 'yonnba̱bi̱ mi̱'da yø ja̱'i̱ ngue da̱ ɛ̱hɛ̱. Xifi ngue da̱ tu̱ yø därquɛ̱hi̱ da̱ oxyø fi̱di̱, da̱ zøp'ʉ 'bʉhra̱ Jesús.  
\v 56 Hønnbʉ bi zä sønna̱ Jesús, sømp'ʉ ja yø hni̱ni̱, sømp'ʉ ja yø ngu̱nhui̱, hønnbʉ ts'ʉ hapʉ søni̱, bi̱ njʉqui yø därquɛ̱hi̱ ngue 'bop'ʉ ja yø caye, t'äpra̱ ma̱te ra̱ Jesús squera̱ngue rá̱ nya̱ni̱ rá̱ he da̱ därpa̱bi̱ yø därquɛ̱hi̱. 'Be xi sä ha hɛ̱mbi̱. 
\c 7  
\s1 Ja 'da yø costumbre xa̱ nzänsɛ yø ja̱'i̱ hi̱ngui̱ nnu̱ ma̱nho ra̱ Jesús. 
\p  
\v 1 Nu̱ya 'da yø fariseo 'nɛ̱hyø xännba̱te ngue ra̱ ley ngue yø mmɛ̱ngu̱ Jerusalén bi guarbʉ 'bähra̱ Jesús ngue di̱ nya̱ui.  
\v 2 Bi̱ mbøcuɛ 'mø mi̱ nu̱ te øt'i'da yø xädi ra̱ Jesús, ngue hi̱ngui̱ xʉ'yɛ hante di̱ nsi̱hmɛ̱, ngue da̱ mecra̱ ts'oqui n'youi yø 'yɛ.  
\v 3 Nu̱ya yø fariseo 'nɛ̱ gätho mi̱'da yø judío, i øtyø costumbre xa̱ nzänyø ndiua. Za̱nt'a̱ xʉ'yɛ hante di̱ nsi̱hmɛ̱.  
\v 4 Nu̱'mø bá̱ penga̱ täi xquet'a̱ xʉ'yɛ, porque ɛ̱na̱ ngue pecra̱ ts'oqui ja yø 'yɛ. Xa̱ngu̱ mi̱'da yø costumbre øt'e, xʉtyø ts'øye, xʉtyø mohi, pu̱nnbi̱ da̱ dätra̱ häi. 'Nɛ̱hyø t'ots'i nts'i̱hmɛ̱ pet'e.  
\v 5 Mi̱ zä mi̱ nu̱rpi te øtyø xädi ra̱ Jesús ngue hi̱ngui̱ øt'e tengu̱tho ga̱ 'yo, bi̱ mbøcuɛ p'ʉya, bi 'yørpa̱ ra̱ nt'änni̱ ra̱ Jesús, bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―¿Hanja ni̱ xädi ngue fɛstho ra̱ hya̱ bi zoga̱hʉ yø ndiua? Porque hi̱ngui̱ pecra̱ ts'oqui ja yø 'yɛ, ngue di̱ nxʉ'yɛ hante di̱ nsi̱hmɛ̱. 
\p  
\v 6 Mi̱ da̱hra̱ Jesús, bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―Ni̱ xirbʉ guí ɛ̱na̱ ngue guí ɛ̱c'ɛ̱i̱hʉ Oja̱. Go guí øthʉ na̱ ra̱ hya̱ bi 'yotra̱ pønga̱hya̱ Isaías ngue bi 'yɛ̱n'Oja̱: “Nu̱ya yø ja̱'i̱ 'bʉcua, nu̱'mø bi̱ nya̱, xøgue ɛ̱na̱ ma̱jua̱ni̱ ngue nnu̱ ma̱nsu̱gui̱. Pɛ hi̱mma jua̱ni̱ ngue yø mmʉi ga̱ nda̱nnegui.  
\v 7 Ya hi̱nte ni̱ bøntho ngue tha̱nnegui yø ja̱'i̱. Nu̱ te gäma̱ hya̱ xännba̱te, xa̱ngu̱ yø hya̱ xa̱ nzänsɛ ngue ɛ̱mbi̱ di̱ ma̱nda Oja̱”, ngu̱na̱ bi̱ ma̱n'Oja̱.  
\v 8 Nu̱'a̱hʉ, guí fɛsthohʉ yø hya̱ di̱ ma̱nda Oja̱ ngue go ga̱di ja ndu̱mmʉi guí øthʉ yø costumbre bi zohyø ndiua. Porque xa̱ngu̱ yø costumbre guí øthʉ, tengu̱ yø ts'øye 'nɛ̱hyø mohi guí xʉthʉ, pu̱nnbi̱ da̱ dätra̱ häi. 
\p  
\v 9 Go xcá̱ 'yɛmhmʉ n'na nguadi ya yø hya̱ di̱ ma̱nda Oja̱ ngue go guí øthʉ yø costumbre bi zohyø ndiua.  
\v 10 Nu̱na̱ ra̱ Moisés bi xihyø ja̱'i̱ te 'bɛ'a̱ ja ngue da̱ 'yøt'e, bi 'yɛ̱mbi̱: “Da̱mi̱ su̱ ni̱ papá, da̱mi̱ su̱ ni̱ mamá”. Bi xi ma̱n'na ra̱ hya̱ p'ʉya, bi 'yɛ̱mbi̱: “Nu̱ ra̱ ja̱'i̱ da̱ zanná̱ papá, ogue da̱ zanná̱ mamá, i ja ngue di̱ njapra̱ castigo 'nɛ̱ da̱ tho”, bi 'yɛ̱mbyø ja̱'i̱.  
\v 11 Pɛ ya xcá̱ xännba̱hʉ yø ja̱'i̱, ngue ra̱ ja̱'i̱ da̱ zä da̱ 'yɛ̱mbrá̱ papá ogue rá̱ mamá: “Nu̱gä papá, nu̱gä mamá, ya hi̱nda̱ zä ga̱ 'da'i te guí siui ya. Porque nu̱ te gä dí pɛts'i, guehna̱ Oja̱ da̱di̱ u̱nni̱”.  
\v 12 Nu̱'mø ngu̱na̱ ra̱ hya̱ bi̱ ma̱nna̱ ja̱'i̱ p'ʉya, ya hi̱n ga̱di japhʉ di jamma̱nsu̱ rá̱ papá ogue rá̱ mamá ra̱ ja̱'i̱.  
\v 13 Xa̱ngu̱ mi̱'da yø hya̱ jap'ʉ hi̱nguí̱ øthʉ, tengu̱tho ya yø hya̱ dí xi'a̱hʉ ya. Nu̱'mø ngu̱na̱ guí øthʉ p'ʉya, ya guí øthʉ ngue hi̱nte di̱ mu̱ui ya yø hya̱ di̱ ma̱nda Oja̱ p'ʉya, ngue guí ɛ̱mhmʉ go ja ts'ɛditho gui 'yøthʉ ya yø costumbre bi zohyø ndiua. 
\s1 Nu̱ te si ra̱ ja̱'i̱ hi̱nga̱ gue'a̱ di ts'onnba̱ rá̱ n'yomfɛ̱ni̱ ra̱ ja̱'i̱'a̱. 
\p  
\v 14 Bi zonhyø ja̱'i̱ ra̱ Jesús, bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―Da̱mi̱ 'yøhmʉ xa̱nho ya yø hya̱ ga̱ mma̱ngä ya. Da̱mi̱ 'yɛ̱t'a̱mmʉihʉ.  
\v 15 Nu̱ ra̱ ja̱'i̱ øtra ts'oqui, hi̱nga̱ gue'a̱ te si ra̱ ja̱'i̱ ga̱ 'yøtra̱ ts'oqui. Nu̱'a̱ ga̱ 'yøtra̱ ts'oqui ra̱ ja̱'i̱, gue'a̱ ra̱ ts'omhya̱ pønná̱ ne ra̱ ja̱'i̱'a̱.  
\v 16 Di̱ nja ni̱ gu̱ ngue gui 'yøhmʉ na̱ ra̱ hya̱ dí̱ mma̱ngä ya ―bi 'yɛ̱mbi̱. 
\p  
\v 17 Mi̱ ma yø ja̱'i̱ p'ʉya, bi zop'ʉ ra̱ Jesús. Nu̱na̱ ra̱ Jesús bi̱ map'ʉ ja ra̱ ngu̱ säya. Nu̱ya yø xädi p'ʉya, bi 'yäpi ngue da̱ xifi te ga̱ mbønya yø hya̱ ja juadi bi̱ ma̱.  
\v 18 Ra̱ Jesús bi 'yɛ̱mbyø xädi: 
\p ―¿Ua xquet'a̱ hi̱ngui̱ ti̱nni̱ mmʉihʉ hanja ya yø hya̱ dí̱ mma̱ngä 'mø? ¿Ua hi̱nguí̱ pa̱hmʉ na̱ ra̱ hya̱ dá̱ ma̱ngä ngue nu̱ te si ra̱ ja̱'i̱, hi̱nga̱ gue'a̱ ra̱ ts'oqui'a̱?  
\v 19 Porque nu̱'a̱ te gä si ra̱ ja̱'i̱, hi̱ndi̱ nua̱nsui rá̱ n'yomfɛ̱ni̱ ra̱ ja̱'i̱'a̱, sinoque rá̱ mmʉi ra̱ ja̱'i̱ ni̱ ma'a̱ te si, pɛ pigui te si ra̱ ja̱'i̱. 
\p Ngue ngu̱na̱ ra̱ hya̱ bi̱ ma̱nna̱ Jesús, di̱ nɛ̱qui̱ xa̱nho ngue nu̱'a̱ te gä si ra̱ ja̱'i̱, bi 'yøt'e ngue gä xa̱nho ngue da̱ ts'i.  
\v 20 Ra̱ Jesús bi sigue bi 'yɛ̱mbyø ja̱'i̱: 
\p ―Nu̱ ra̱ ja̱'i̱ ngue øtra̱ ts'oqui, mbo rá̱ n'yomfɛ̱ni̱ ní̱ 'yɛ̱hra̱ ts'oqui.  
\v 21 Porque mbo rá̱ n'yomfɛ̱ni̱ ra̱ ja̱'i̱ bi̱ mi̱hra̱ ts'o n'yomfɛ̱ni̱, tengu̱ ra̱ n'yots'om'mäi, ra̱ nthote,  
\v 22 ra̱ mfɛ̱, ra̱ nts'o, ra̱ fɛhni̱, ra̱ 'yøt'its'oqui, ra̱ zɛya, ra̱ zate, ra̱ n'yɛ̱ts'i̱, ra̱ m'mɛmmʉi, da̱ gue'a̱ so rá̱ mmʉi ngue da̱ hya̱nnba̱ rá̱ mmɛti rá̱ mmi̱c'ɛ̱i̱ui.  
\v 23 Gätho ya yø nts'o ya, mbo rá̱ n'yomfɛ̱ni̱ ra̱ ja̱'i̱ ní̱ 'yɛ̱hɛ̱. Guehya di ts'onna̱ ja̱'i̱ ya. 
\s1 Nu̱'a̱ n'na ra̱ xisu hi̱ngra̱ judío bi 'yäpra̱ ma̱te ra̱ Jesús ngue da̱ mäts'i. 
\p  
\v 24 Mi̱ bømp'ʉ mi̱ 'bʉhra̱ Jesús, i̱ map'ʉ ja n'na ra̱ häi ja ra̱ hni̱ni̱ Tiro conna̱ hni̱ni̱ Sidón. Nu̱p'ʉ ja ra̱ ngu̱ bi̱ nsäya, hi̱ngui̱ nnepe to xta̱ mba̱di̱ ngue 'bʉp'ʉ. Pɛ hi̱mbi̱ zä bi̱ n'ya̱ni̱.  
\v 25 Nu̱'a̱ ra̱ hni̱ni̱'a̱, mi̱ 'bʉp'ʉ n'na ra̱ hmu̱te mi̱ n'youi ra̱ ts'onthi̱. Mi̱ 'yøhrá̱ mamá ra̱ hmu̱te ngue 'bʉp'ʉ ra̱ Jesús. Bi̱ ma ra̱ xisu p'ʉ 'bʉhra̱ Jesús, bi̱ nda̱ntyøhmu̱ p'ʉ 'bäi.  
\v 26 Pɛ hi̱ngra̱ judío na̱ ra̱ xisu, porque ra̱ mmɛ̱ngu̱ p'ʉ ja ra̱ häi Sirofenicia. Bi 'yäpra̱ ma̱te ra̱ Jesús ngue da̱ 'yøthebi rá̱ t'i̱xu̱ n'youi ra̱ ts'onthi̱.  
\v 27 Pɛ ra̱ Jesús bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―Nu̱gä, gue'ʉ yø judío ja ts'ɛdi ga̱ fäts'i. A nu̱yá, nu̱'mø 'bet'o go ga̱ fäxa̱'i̱, ya sʉtho 'mø da̱ tha̱nnba̱ ra̱ hmɛ̱ yø ba̱si̱, ngue yø fo'yo di t'u̱nni̱ ―bi 'yɛ̱mbi̱. 
\p  
\v 28 Ra̱ xisu p'ʉya, bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―A̱há̱, grá̱ Hmu̱, gue'a̱ guí̱ mma̱. Pɛ nu̱'ʉ yø fo'yo, guep'ʉ 'bimɛ̱xa si̱hmɛ̱'ʉ. I jo yø xɛmhmɛ̱ hɛhyø ba̱si̱ p'ʉ si̱hmɛ̱. 
\p  
\v 29 Ra̱ Jesús bi 'yɛ̱mbra̱ xisu: 
\p ―Xa̱nho te guí̱ mma̱. Ni̱ ma ni̱ ngu̱ ya, nu̱ ni̱ t'i̱xu̱ n'youi ra̱ ts'onthi̱, ya bi zä. 
\p  
\v 30 Ra̱ xisu p'ʉya, bi̱ mengui̱, i̱ ma rá̱ ngu̱. Mi̱ zønná̱ ngu̱ p'ʉya, nu̱'a̱ rá̱ t'i̱xu̱ mi̱ n'youi ra̱ ts'onthi̱ ya hu̱p'ʉ ja rá̱ t'ots'i, ya xi zä te mi̱ hɛ̱mbi̱. 
\s1 Ra̱ Jesús bi 'yøthe n'na ra̱ n'yohʉ ngue mi̱ gogu̱ 'nɛ̱ mi̱ c'ʉne. 
\p  
\v 31 Mi̱ 'danyø pa p'ʉya, bi bømp'ʉ mi̱ 'bʉhra̱ Jesús, i̱ map'ʉ ja ra̱ zabi Galilea. I̱ nthop'ʉ ja ra̱ hni̱ni̱ Sidón, i̱ mpa p'ʉ ja ra̱ häi Decápolis.  
\v 32 Nu̱p'ʉ ja ra̱ häi Decápolis mi̱ zømp'ʉ ra̱ Jesús, bá̱ ts'innba̱bi̱ n'na ra̱ n'yohʉ ngue ra̱ gogu̱ 'nɛ̱ ra̱ c'ʉne. Bi t'äpra̱ ma̱te ngue bi japyø 'yɛ p'ʉ ja rá̱ ya̱ ngue da̱ zä te hɛ̱mbi̱.  
\v 33 Nu̱na̱ ra̱ Jesús bi zica̱ n'nani̱ na̱ ra̱ n'yohʉ, bi cʉrpa̱ yø saha p'ʉ ja yø gu̱. Bi pohrá̱ saha conná̱ ji̱ni̱ ngue bi därpa̱ rá̱ ja̱ni̱.  
\v 34 Bi hyanma̱ hɛ̱ts'i̱ p'ʉya, bi 'yɛ̱n'a̱ n'na ra̱ ja̱ts'i̱. Bi 'yɛ̱mbra̱ därquɛ̱hi̱ p'ʉya: 
\p ―Efata ―bi 'yɛ̱mbi̱. 
\p Nu̱na̱ ra̱ hya̱ bi̱ ma̱, i̱ nne da̱ ma̱ ngue ɛ̱na̱: “Da̱ xohni̱ ne, da̱ xohni̱ gu̱”.  
\v 35 Nu̱'a̱ ra̱ ora'a̱, nu̱na̱ ra̱ n'yohʉ mi̱ gogu̱ bi 'yøde xa̱nho ra̱ hya̱, 'nɛ̱ bi zä bi̱ nya̱ xa̱nho.  
\v 36 Pɛ ra̱ Jesús bi xihyø ja̱'i̱ ngue hi̱njonda̱ xifi te bi̱ nu̱rpi̱ bi 'yøt'e. Pɛ ɛ̱na̱ ma̱n'na ngue di hɛjpa̱bi̱ yø ja̱'i̱ ngue hi̱nte da̱ ma̱, i̱ mma̱nyø ja̱'i̱ p'ʉ ni̱ ma'a̱ te xi nu̱rpi̱ xi øtra̱ Jesús.  
\v 37 Nu̱ to gä bi 'yøde te bi̱ nja, gä di 'yødyø ja̱'i̱, di̱ n'yɛ̱mbi̱: 
\p ―Gä xa̱nho te øt'e. Porque øt'e ngue øhra̱ hya̱ yø gogu̱, 'nɛ̱ di japi ngue ya̱ xa̱nho yø gone. 
\c 8  
\s1 Ra̱ Jesús bi 'ui̱n'i̱ goho ma̱hua̱hi̱ ma̱'yohʉ. 
\p  
\v 1 Ma̱n'na ra̱ pa p'ʉya, xa̱ndøngu̱ yø ja̱'i̱ bi̱ mpɛti p'ʉ 'bʉhra̱ Jesús. Ya hi̱n'yʉ te da̱ zi yø ja̱'i̱, ya bi hyätyø nzɛdi. Bi zonhyø xädi ra̱ Jesús, bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p  
\v 2 ―Da̱di huɛ̱cä yø ja̱'i̱ 'bʉcua, porque ya rá̱ hyu̱ pa 'daua dí 'yohʉ ya. Dí pa̱'a̱ njua̱ni̱ ngue ya hi̱n'yʉ te da̱ zi yø ja̱'i̱.  
\v 3 Nu̱'mø ga̱ ɛtyø ja̱'i̱ ngue da̱ ma yø ngu̱, 'nɛ̱ hi̱ngui̱ si̱hmɛ̱, da̱ güennbʉ ja ra̱ 'yu̱. Porque yap'ʉ yø ngu̱ 'da yø ja̱'i̱. 
\p  
\v 4 Nu̱'ʉ yø xädi bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―Pɛ ¿hapʉ go ga̱ ha̱nnba̱hʉ te da̱ zi ya yø ja̱'i̱ 'bʉcua? A nu̱ua dí 'bʉhmʉ, ra̱ da̱po ua. 
\p  
\v 5 Bi 'yänyø xädi ra̱ Jesús, bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―¿Hangu̱ yø thu̱hmɛ̱ guí ha̱hʉ 'mø? 
\p Nu̱'ʉ yø xädi p'ʉya, bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―Høndi yoto yø thu̱hmɛ̱ ja ua. 
\p  
\v 6 Bi̱ ma̱nda ra̱ Jesús ngue bi̱ mi̱hyø ja̱'i̱. Bi hya̱n'ʉ yoto yø thu̱hmɛ̱ p'ʉya, bi ja ma̱mma̱di̱ Oja̱. Bi xɛnyø thu̱hmɛ̱ p'ʉya, bi u̱nyø xädi ngue di 'darpa̱ yø ja̱'i̱ da̱ zi.  
\v 7 Xquet'a̱ mi̱ ha̱ zihangu̱ yø hua̱. Ra̱ Jesús bi ja ma̱mma̱di̱ Oja̱. Bi u̱nyø xädi p'ʉya, ngue di 'darpa̱ yø ja̱'i̱ da̱ za.  
\v 8-9 Nu̱'ʉ yø ja̱'i̱ bi̱ nsi̱hmɛ̱, goho ma̱hua̱hi̱ ma̱'yohʉ. Pɛ gä bi̱ nni̱ya̱. Mi̱ juate ra̱ ts'i̱hmɛ̱ yø ja̱'i̱, nu̱'ʉ yø xädi ra̱ Jesús bi pɛti yoto canasta yø thu̱hmɛ̱ bi bongui̱. 'Bexque'a̱ bi̱ n'yɛ̱hmi̱ yø ja̱'i̱ ra̱ Jesús ngue bi̱ ma.  
\v 10 Bi yʉrbʉ ja ra̱ barco p'ʉya, co 'nɛ̱hyø xädi, i̱ map'ʉ ja ra̱ häi Dalmanuta. 
\s1 Yø fariseo bi xihra̱ Jesús ngue nne da̱ nu̱p'ʉ da̱ 'yøt'a̱ n'na ra̱ milagro. 
\p  
\v 11 Ngu̱ i zøhra̱ Jesús, nu̱ya yø fariseo bi̱ ma bá̱ sämhya̱ ra̱ Jesús. Di 'bɛpi da̱ 'yøt'a̱ n'na ra̱ milagro nʉ ma̱hɛ̱ts'i̱ para ngue di̱ nɛ̱qui̱ ngue rá̱ m'mɛnhni̱ Oja̱ ra̱ Jesús.  
\v 12 Bi̱ nga̱sra̱ Jesús, bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―Høndyø milagro guí̱ nne guí̱ nnu̱hʉ di̱ nja. Pɛ nu̱gä dí xi'a̱hʉ ngue hi̱n tema̱ milagro ga̱ øt'ä guí̱ nnu̱hʉ ―bi 'yɛ̱mbi̱. 
\p  
\v 13 Bi zop'ʉ yø ja̱'i̱ p'ʉya, bi yʉrbʉ ja n'na ra̱ barco conyø xädi, i̱ ma ma̱n'na nguadi ra̱ zabi. 
\s1 Ra̱ Jesús bi xihyø xädi ngue di̱ mfädi xa̱nho, hi̱nda̱ dɛnna̱ hya̱ xännba̱te yø fariseo, da̱ guehra̱ Herodes. 
\p  
\v 14 Nu̱'ʉ yø xädi ra̱ Jesús xi pu̱mbɛ̱ni̱ ra̱ thu̱hmɛ̱ xta̱ hya̱ts'i̱ da̱ zi. Hønda̱ n'na ra̱ thu̱hmɛ̱ mi̱ ha̱p'ʉ ja ra̱ barco.  
\v 15 Ra̱ Jesús bi 'yɛ̱mbyø xädi: 
\p ―Da̱mi̱ mfähmʉ ya, ma̱mi̱ sihʉ'a̱ ra̱ íxi di u̱nyø fariseo da̱ guehra̱ Herodes. 
\p  
\v 16 Di̱ n'yɛ̱mbi̱ n'na ngu̱ n'na'ʉ yø xädi p'ʉya: 
\p ―Rá̱ nzɛgui xicjʉ ya ngue hi̱nxtá̱ ha̱ ra̱ thu̱hmɛ̱ ga̱ sihʉ. 
\p  
\v 17 Mi̱ ba̱hra̱ Jesús te di̱ nxihyø xädi, bi 'yɛ̱mbʉya: 
\p ―Gue guí ɛ̱na̱ dí xi'a̱hʉ ngue hi̱nxcuá̱ ha̱ ra̱ thu̱hmɛ̱ gui sihʉ. ¿Ua hi̱ngui̱ 'yo ni̱ mmʉihʉ na̱ ra̱ hya̱ dí̱ mma̱ngä 'mø? Rá̱ nzɛgui ma̱'bɛdi ni̱ mmʉihʉ 'mø.  
\v 18 Guí̱ nnu̱hʉ te dí øt'ä, pɛ tengu̱tho 'mø ngue hi̱nte gdí̱ nnu̱hʉ. Guí øhmʉ yø hya̱ dí̱ mma̱ngä, pɛ tengu̱tho 'mø hi̱n tema̱ hya̱ gdí øhmʉ. ¿Ua hi̱nguí̱ mbɛ̱mhmʉ'a̱ te guí̱ nnu̱hʉ p'ʉ ha nná̱ mähä?  
\v 19 Xi'mø ra̱ pa ma̱ xɛngä'ʉ cʉt'a yø thu̱hmɛ̱ ngue bi zi cʉt'a ma̱hua̱hi̱ ma̱'yohʉ, ¿njammi̱ canasta yø thu̱hmɛ̱ bi bongui̱? 
\p Nu̱'ʉ yø xädi p'ʉya, bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―'Dɛ'ma̱ yo canasta yø thu̱hmɛ̱ bi bongui̱. 
\p  
\v 20 ―Xi'mø ma̱ xɛngä'ʉ yoto nthu̱hmɛ̱ ngue bi zi goho ma̱hua̱hi̱ ma̱'yohʉ, ¿njammi̱ canasta yø thu̱hmɛ̱ bi bongui̱? ―bi 'yɛ̱mbi̱. 
\p Yø xädi p'ʉya, bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―Yoto canasta yø thu̱hmɛ̱ bi bongui̱. 
\p  
\v 21 Ra̱ Jesús bi 'yɛ̱mbi̱ ma̱høn'a̱ p'ʉya: 
\p ―Pɛ ¿hanja ngue hi̱ngui̱ 'yo ni̱ mmʉihʉ ya yø hya̱ dí̱ mma̱ngä 'mø? 
\s1 Nu̱p'ʉ ja ra̱ hni̱ni̱ Betsaida, ja bi 'yøthe p'ʉ n'na ra̱ xädä ra̱ Jesús. 
\p  
\v 22 Mi̱ zømp'ʉ ja ra̱ hni̱ni̱ Betsaida ra̱ Jesús, bá̱ ts'i̱nnba̱bi̱ n'na ra̱ xädä. Bi t'äpra̱ ma̱te da̱ 'yøthe.  
\v 23 Ra̱ Jesús bi bɛnnba̱bi̱ rá̱ 'yɛ ra̱ xädä, bi zixa̱ neni̱hni̱. Nu̱p'ʉ bi zøni̱, bi zorpa̱ yø dä. Bi dospa̱ ma̱xøts'e yø dä p'ʉya, bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―¿Ua guí hɛ̱ti̱ zits'ʉ ya? 
\p  
\v 24 Nu̱'a̱ ra̱ xädä p'ʉya, bi̱ nhanni̱, bi 'yɛ̱mp'ʉya: 
\p ―Dí hɛ̱tyø ja̱'i̱ ngue 'yo, pɛ ɛ̱ntho ra̱ 'bänza p'ʉ nná̱ hɛ̱ti̱, porque di hmar'ma̱ dä ―bi 'yɛ̱mbi̱. 
\p  
\v 25 Ma̱hømbi dospa̱ yø dä p'ʉya. Nu̱'a̱ ra̱ n'yohʉ mi̱ xädä, bi japi ngue di za di hɛ̱ti̱ p'ʉ hɛ̱ti̱. Bi̱ nzø xa̱nho yø dä p'ʉya, handi̱ yap'ʉtho.  
\v 26 Ra̱ Jesús bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―Ni̱ ma ni̱ ngu̱ ya, 'yo 'be gui 'yo ua ja ra̱ hni̱ni̱ ngue gui xihyø ja̱'i̱ te dá̱ øt'a̱'i̱. 
\s1 Bi̱ ma̱nna̱ Bɛdu ngue ra̱ Jesús, gue'a̱ ra̱ Cristo'a̱. 
\p  
\v 27 M'mɛfa p'ʉya, bi̱ mɛ yø xädi ra̱ Jesús. Nu̱p'ʉ ja'a̱ ra̱ hni̱ni̱ Cesarea ngue Filipos, ma̱thɛ̱t'i̱ ja yø hni̱ni̱, ja bi̱ ma da̱ 'yop'ʉ ra̱ Jesús. Nu̱p'ʉ ja ra̱ 'yu̱ p'ʉya, bi 'yänyø xädi, bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―¿Te'ogä p'ʉ ga̱ mbɛ̱nyø ja̱'i̱ ya'mø? ―bi 'yɛ̱mbi̱. 
\p  
\v 28 Nu̱'ʉ yø xädi p'ʉya bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―'Bʉ i'da yø ja̱'i̱ ɛ̱mbi̱ ngue gue'e grá̱ Xuua gmi̱ øtra̱ nxixya̱. Mi̱'da yø ja̱'i̱ p'ʉya, ɛ̱mbi̱ ngue gue'e grá̱ Elías. Mi̱'da p'ʉya, ɛ̱mbi̱ ngue 'bʉi toni̱ pønga̱hya̱ Oja̱. 
\p  
\v 29 Ra̱ Jesús ma̱hømbi 'yɛ̱mbyø xädi: 
\p ―Xi'a̱hʉ p'ʉya, ¿te'ogä p'ʉ gni̱ bɛ̱mhmʉ ngue guecä? 
\p Ra̱ Bɛdu p'ʉya bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―Nu̱'i̱, gue'e grá̱ Cristo, bá̱ ɛ̱xa̱'i̱ Oja̱ ngue guí̱ nda̱st'abi ―bi 'yɛ̱mbi̱. 
\p  
\v 30 Ra̱ Jesús ma̱hømbi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―A nu̱yá, 'yo to gui xifi te'ogä ya ―bi 'yɛ̱mbi̱. 
\s1 Ra̱ Jesús bi̱ ma̱ ngue da̱ tho, 'nɛ̱ bi̱ ma̱ ngue di bɛ̱nna̱te. 
\p  
\v 31 Ra̱ Jesús bi xihyø xädi, bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―Nu̱ ra̱ N'yohʉ bí 'yɛ̱ ma̱hɛ̱ts'i̱, da̱ 'yɛ̱mmɛ̱i̱ da̱ ma ma̱'ʉni̱. Nu̱'ʉ yø n'yohʉ 'bɛt'o p'ʉ ja ra̱ ni̱ja̱ da̱ zʉi, da̱ guehyø hmu̱ yø mmäcja̱ 'nɛ̱hyø xännba̱te ngue ra̱ ley, gä da̱ zʉi 'nɛ̱ da̱ hyo. Pɛ rá̱ hyu̱ pa p'ʉya, di bɛ̱nna̱te ―bi 'yɛ̱mbi̱. 
\p  
\v 32 Ngu̱na̱ ra̱ hya̱ bi̱ ma̱nna̱ Jesús, bi xifi xa̱nho yø xädi hanja'a̱ te da̱ thogui. Ja̱na̱ngue ra̱ Bɛdu bi zica̱ n'nanni̱ ra̱ Jesús, bi xifi ngue da̱ hyoni̱ ha di̱ mpommi̱ ra̱ nda̱te.  
\v 33 Pɛ ra̱ Jesús mi̱ 'yøde te sifi, bi 'bärbʉya ngue hɛ̱rhmi̱'da yø xädi. Bi zʉhra̱ Bɛdu p'ʉya, bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―Da̱mi̱ 'uegue, rá̱ mɛfi'i ra̱ zithu̱. Porque hi̱nga̱ gue'a̱ rá̱ ts'änni̱ Oja̱ so ni̱ mmʉi di̱ nja, sinoque gue'a̱ yø hya̱sɛ yø ja̱'i̱ i so ni̱ mmʉi di̱ nja ―bi 'yɛ̱mbi̱. 
\s1 Ra̱ Jesús bi xihyø xädi ngue hi̱nja̱m'mø da̱ gohyø mmʉi'a̱ ga̱ 'yɛ̱c'ɛ̱i̱. 
\p  
\v 34 Bi zonhyø xädi ra̱ Jesús, da̱ gue hmi̱'da yø ja̱'i̱. Bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―Nu̱ to nne da̱ dɛnngui̱, hi̱ngui̱ sä da̱ zänsɛ te da̱ n'yo. Hi̱nha di gohrá̱ mmʉi, ma̱da̱gue'a̱ da̱ thop'ʉ ja ra̱ pont'i̱.  
\v 35 Nu̱ ra̱ ja̱'i̱ da̱ 'uegue ngue su̱ da̱ tho, guehna̱ ra̱ ja̱'i̱ di̱ m'mɛhrá̱ te na̱. Pɛ nu̱ ra̱ ja̱'i̱ hi̱ngui̱ cohrá̱ mmʉi'a̱ ga̱ 'yɛ̱c'ɛ̱i̱gui̱, ma̱da̱gue'a̱ da̱ tho conná̱ ngueque 'nɛ̱ conná̱ nguehra̱ hoga̱ 'da'yo hya̱, guehna̱ ra̱ ja̱'i̱ di̱ nya̱nná̱ te na̱.  
\v 36 Porque hi̱nte da̱ da̱hra̱ ja̱'i̱, ma̱da̱gue'a̱ da̱ 'yøt'e ngue rá̱ mmɛti gä ra̱ xi̱mhäi, 'nɛ̱ di̱ m'mɛhrá̱ te.  
\v 37 Ni̱ xi̱nda̱ hangu̱ ra̱ mɛ̱nyu̱ da̱ gu̱tra̱ ja̱'i̱, hi̱nda̱ zä da̱ ya̱nná̱ te.  
\v 38 A nu̱ya yø ja̱'i̱ ngue yø 'yøt'its'oqui ngue hi̱ngui̱ ørpa̱ ma̱su̱ Oja̱, guehya da̱ den'na̱thohʉ ngue guí ɛ̱c'ɛ̱i̱hʉ ma̱ hya̱gä ya. A nu̱yá, nu̱ ra̱ ja̱'i̱ ngue pɛsrá̱ sä conná̱ ngueque, ogue pɛsrá̱ sä conná̱ nguehra̱ hya̱ dí xännba̱te, xquet'a̱ da̱ 'yɛ̱hra̱ pa ngue nu̱gui̱ drá̱ N'yohʉ dá̱ ɛ̱ ma̱hɛ̱ts'i̱, xquet'a̱ ga̱ pɛs'ma̱ sä conná̱ ngue'ʉ to di jagbʉ. Guehna̱ ra̱ pa ga̱ ma pengui̱ conná̱ ts'ɛdi Oja̱, ga̱ ma n'yo'be yø ma̱ca̱ anxɛ Oja̱. 
\c 9  
\p  
\v 1 Nu̱na̱ ra̱ Jesús ma̱hømbi 'yɛ̱mbyø ja̱'i̱: 
\p ―Ma̱jua̱ni̱ dí xi'a̱hʉ ngue nu̱ya 'da 'bʉcua ya, hi̱nda̱ du̱, asta̱ gue'mø da̱ nu̱ ngue da̱ hya̱ ra̱ ts'ɛdi Oja̱ di̱ ma̱nda ua. 
\s1 Bi̱ mpä'a̱ te gui̱ nɛ̱qui̱ ra̱ Jesús. 
\p  
\v 2 Mi̱ tho'a̱ n'nato ma̱ pa, nu̱na̱ ra̱ Jesús bi zixra̱ Bɛdu, ra̱ Jacobo, ra̱ Xuua. Bi̱ mɛp'ʉ bí ja n'na ra̱ nyu̱ni̱ xa̱nhɛ̱ts'i̱ ngue di̱ m'mʉsɛ. Ja bá̱ nu̱p'ʉ yø xädi ngue bi̱ mpä'a̱ gui̱ nɛ̱qui̱ ra̱ Jesús.  
\v 3 Nu̱ rá̱ he, di yoxni̱, xa̱ndønt'axi bi gohi. Hi̱njo'o n'na ra̱ meni̱ ua ja ra̱ xi̱mhäi da̱ zä da̱ menna̱ u̱lu tengu̱ ga̱ nt'axi bi gohrá̱ he ra̱ Jesús.  
\v 4 Bi̱ nu̱ yø xädi p'ʉya ngue 'bäp'ʉ ra̱ Elías conna̱ Moisés ngue ya̱ui ra̱ Jesús.  
\v 5 Ra̱ Bɛdu bi 'yɛ̱mbra̱ Jesús: 
\p ―Ague grá̱ xännba̱te, ya xa̱nho ngue dí 'bʉhmʉ ua. Ma ga̱ hocähe hyu̱ yø t'ʉnni̱gu̱, n'na'i, n'na ra̱ Moisés, n'na ra̱ Elías ―bi 'yɛ̱mbi̱. 
\p  
\v 6 Ngu̱na̱ ra̱ hya̱ bi xifi, porque ra̱ Bɛdu co 'nɛ̱'ʉ yø amigo, ɛ̱mmɛ̱i̱ bi̱ nsu̱, asta̱ hi̱ngui̱ mbɛ̱ni̱ ha ga̱ mma̱n'a̱ ra̱ hya̱ bi̱ ma̱.  
\v 7 'Bexque'a̱ ra̱ ora'a̱ p'ʉya, bi go'mra̱ gu̱i̱ p'ʉ mi̱ 'bʉi. Bi 'yø p'ʉya ngue nu̱p'ʉ ja ra̱ gu̱i̱ ja bá̱ nya̱p'ʉ Oja̱, bi 'yɛ̱na̱: 
\p ―Nu̱na̱ 'bʉcua ya, guehna̱ ma̱ Ts'ʉnt'ʉ da̱di̱ ma̱di̱. Nu̱ya yø hya̱ da̱ ma̱nna̱ ya, da̱mi̱ 'yɛ̱t'a̱mmʉihʉ ―bi 'yɛ̱mbi̱. 
\p  
\v 8 Mi̱ hyɛ̱tyø xädi p'ʉya, ya hi̱njongui 'bäp'ʉ'ʉ yoho yø n'yohʉ xi̱ nu̱. Ya 'bäsɛ p'ʉ ra̱ Jesús. 
\p  
\v 9 Ya bá̱ 'yo ngue ni̱ ga̱p'ʉ ja ra̱ ngua̱ni̱ p'ʉya. Ra̱ Jesús bi 'yɛ̱mbyø xädi: 
\p ―'Yo to gui xifi te gá̱ nu̱ui ya, asta̱ gue'mø bi hnu̱ ra̱ N'yohʉ bí 'yɛ̱ ma̱hɛ̱ts'i̱ ngue di bɛ̱nna̱te ―bi 'yɛ̱mbi̱. 
\p  
\v 10 Nu̱'ʉ yø xädi ra̱ Jesús, nu̱'ʉ yø hya̱ bi xifi hønt'a̱ mbɛ̱n'a̱, pɛ hi̱njombi̱ xifi te bi̱ nu̱. Sinoque di̱ nyänsɛ'ʉ yø xädi te 'bɛ'a̱ ga̱ mbønna̱ ra̱ hya̱ bi̱ ma̱nna̱ Jesús ngue ɛ̱na̱ di bɛ̱nna̱te. 
\s1 Bi̱ ma̱nna̱ Jesús ngue ra̱ Elías ya bá̱ ɛ̱hɛ̱ bi xihyø ja̱'i̱ ngue di̱ nsä, porque ya bá̱ ɛ̱p'ʉ ra̱ Cristo. 
\p  
\v 11 Nu̱ya yø xädi ra̱ Jesús bi 'yännbʉ ja ra̱ 'yu̱, bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―¿Hanja na̱ ra̱ hya̱ mma̱nyø xännba̱te ngue ra̱ ley, ɛ̱mbi̱ ngue jatho da̱ 'bɛt'o ra̱ Elías hante ngue da̱ ɛ̱hra̱ Cristo? 
\p  
\v 12 Mi̱ da̱hra̱ Jesús, bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―Ma̱jua̱ni̱ ngue ra̱ Elías i jatho ngue rá̱ mʉditho da̱ ɛ̱hɛ̱ da̱ xihyø ja̱'i̱ ngue di̱ nsä. Pɛ da̱mi̱ bɛ̱mhmʉ ra̱ hya̱ mma̱mp'ʉ ja ra̱ Ma̱ca̱ Libro ngue te da̱ thohra̱ N'yohʉ bí 'yɛ̱ ma̱hɛ̱ts'i̱. I̱ mma̱mp'ʉ ngue da̱ zä ra̱ n'ʉ, da̱ zʉhyø ja̱'i̱.  
\v 13 Pɛ da̱mi̱ pa̱hmʉ ya ngue nu̱na̱ t'ɛ̱mbi̱ ra̱ Elías, ya bá̱ ɛ̱hɛ̱. Ya bi̱ nja tengu̱tho ra̱ hya̱ mma̱mp'ʉ ja ra̱ Ma̱ca̱ Libro ngue di̱ nja. Porque nu̱ hangu̱ ra̱ n'ʉ bi̱ ne da̱ japyø ja̱'i̱, gä bi̱ nja. 
\s1 Ra̱ Jesús bi 'yøthe n'na nc'ɛ̱i̱ mi̱ n'youi ra̱ ts'onthi̱. 
\p  
\v 14 Nu̱'mø ni̱ ma da̱ zøp'ʉ mi̱ 'bʉ hmi̱'da yø xädi p'ʉya, bi̱ nu̱ ngue nu̱ya yø xännba̱te ngue ra̱ ley di̱ mäspa̱bi̱ yø xädi ngue di̱ nju̱n'ma̱hya̱ui. Xa̱ngu̱ mi̱'da yø ja̱'i̱ xi̱ mpɛti p'ʉ 'bʉi.  
\v 15 Pɛ ra̱ Jesús, ɛ̱na̱ ha bi 'yɛ̱tho, ja̱ mi̱ nu̱ yø ja̱'i̱ ya bi zøhø, bi̱ ma yø ja̱'i̱ p'ʉya ngue di zɛngua.  
\v 16 Ra̱ Jesús bi 'yɛ̱mbyø xädi: 
\p ―¿Te 'bɛ'a̱ gni̱ nju̱n'ma̱hya̱hʉ ya 'bʉcua? 
\p  
\v 17 Bá̱ tha̱'a̱ n'na nc'ɛ̱i̱ p'ʉ 'bʉhyø ja̱'i̱ p'ʉya, bi 'yɛ̱na̱: 
\p ―Ague grá̱ xännba̱te, nu̱na̱ ma̱ ts'ʉnt'ʉ 'bʉcua, n'youi ra̱ ts'onthi̱ asta̱ di gonebi, xtá̱ sigä ua ngue gui 'yøthets'ʉ.  
\v 18 Nu̱'mø bi gʉ ra̱ ts'onthi̱ n'youi, ɛn'a̱ häi 'nɛ̱ sohyø fʉgui. Di gʉxtyø ts'i, asta̱ di 'yøts'e. Ya xtá̱ xihni̱ xädi ngue xta̱ 'yøthets'ʉ, pɛ hi̱nxa̱ nzä xa̱ 'yøthe. 
\p  
\v 19 Ra̱ Jesús bi 'yɛ̱mbi̱ gätho yø ja̱'i̱ 'bʉp'ʉ: 
\p ―¿Asta̱ nja̱m'mø da̱ zønna̱ pa gui 'yɛ̱c'ɛ̱i̱ga̱hʉ? ¿Ua guí ɛ̱na̱ ngue hangu̱ ra̱ pa ga̱ sɛt'a̱hʉ? Bá̱ si ua ra̱ ts'ʉnt'ʉ, ga̱ øthegä ―bi 'yɛ̱mbi̱. 
\p  
\v 20 Bi zispa̱bi̱ p'ʉya. Nu̱'mø mi̱ nu̱ ra̱ ts'onthi̱ ra̱ Jesús, bi gʉ ra̱ ts'onthi̱ ra̱ ts'ʉnt'ʉ p'ʉya. Bi 'yɛn'a̱häi asta̱ di da̱nni̱. 'Nɛ̱ sohyø fʉgui.  
\v 21 Ra̱ Jesús bi 'yɛ̱mbra̱ papá ra̱ ts'ʉnt'ʉ: 
\p ―¿Njammi̱ pa nja p'ʉya? 
\p Mi̱ da̱hra̱ n'yohu̱ p'ʉya, bi 'yɛ̱na̱: 
\p ―Ya njap'ʉ asta̱ guep'ʉ bá̱ ngüɛ ra̱ ts'ʉnt'ʉ.  
\v 22 Nu̱'a̱ ra̱ ts'onthi̱ n'youi, mø bi gʉ, xa̱ngu̱ yø nni̱di̱ ya ja ngue da̱ hyo. I høt'a̱ sibi, ogue hørbʉ ja ra̱ dehe. Da̱mi̱ huɛ̱ga̱'be, fäxca̱'be 'mø ngue da̱ zä gui 'yøthets'ʉ. 
\p  
\v 23 Ra̱ Jesús bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―¿Ua hi̱ngui̱ ɛ̱c'ɛ̱i̱gui̱? Nu̱ ra̱ ja̱'i̱ ngue da̱ 'yɛ̱c'ɛ̱i̱gui̱, nu̱ te gä ma̱n'ʉ hɛ̱mbi̱, hi̱nga̱ hɛ̱mbi̱ ga̱ øthe. 
\p  
\v 24 Nu̱'a̱ rá̱ papá ra̱ ts'ʉnt'ʉ p'ʉya, asta̱ ra̱ mafi ha i 'yɛ̱na̱: 
\p ―Nu̱gä dí ɛ̱c'ɛ̱i̱'i̱. Pɛ da̱mi̱ 'yøt'e ngue ma̱n'na ga̱ ɛ̱c'ɛ̱i̱'i̱ xa̱nho. 
\p  
\v 25 Mi̱ nu̱ ra̱ Jesús ngue gä ba̱ ɛ̱p'ʉ yø ja̱'i̱ da̱ zøp'ʉ 'bäi. Ja̱na̱ngue bi xihra̱ ts'onthi̱ n'youi ra̱ ts'ʉnt'ʉ, bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―Ague grá̱ ts'onthi̱, ga̱di gogu̱bi 'nɛ̱ ga̱di gonebi ra̱ ts'ʉnt'ʉ 'bʉcua. Nu̱ya dí xi'i ngue da̱mi̱ hyɛp'ʉ ya. 'Yoni̱ mantho güi pengui̱ ―bi 'yɛ̱mbi̱. 
\p  
\v 26 Nu̱'a̱ ra̱ ts'onthi̱ p'ʉya, bi japra̱ ts'ʉnt'ʉ ngue xøgue ra̱ mafi, asta̱ päni̱. Ra̱ ndu̱ssu̱tho te ørpe. Bi 'yɛn'a̱häi 'mø mi̱ hyɛp'ʉ. Ɛ̱ntho bi du̱. Gätho yø ja̱'i̱ p'ʉya, di̱ n'yɛ̱mbi̱: 
\p ―Bi du̱ na̱ cuø ―bi 'yɛ̱na̱. 
\p  
\v 27 Pɛ ra̱ Jesús bi bɛnnba̱bi̱ rá̱ 'yɛ ra̱ ts'ʉnt'ʉ, ma̱hotho i xots'i. 
\p  
\v 28 Ya 'bʉp'ʉ ja ra̱ ngu̱ ra̱ Jesús. Nu̱'ʉ yø xädi p'ʉya, bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―¿Hanja ngue hi̱nxa̱ nzä xtá̱ øthegähe ra̱ ts'ʉnt'ʉ mi̱ n'youi ra̱ ts'onthi̱? 
\p  
\v 29 Mi̱ da̱hra̱ Jesús, bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―Nu̱na̱ tengu̱ na̱ ra̱ ts'onthi̱ mi̱ n'youi ra̱ ts'ʉnt'ʉ, para ngue da̱ hyɛp'ʉ ra̱ ja̱'i̱ n'youi, ma̱hyoni̱tho da̱ mat'Oja̱ ra̱ ja̱'i̱, 'nɛ̱ da̱ 'yɛtrá̱ mmʉi. 
\s1 Ma̱hømbi̱ ma̱nna̱ Jesús ngue da̱ tho, pɛ bi̱ ma̱ ngue di bɛ̱nna̱te. 
\p  
\v 30 M'mɛfa p'ʉya, ra̱ Jesús co 'nɛ̱hyø xädi bi̱ map'ʉ ha mi̱ 'bʉi, i̱ nthop'ʉ ja ra̱ häi Galilea. Pɛ hi̱ngui̱ nnepe xta̱ mba̱hyø ja̱'i̱ hapʉ di̱ ma.  
\v 31 Porque bi xännba̱sɛ yø xädi ra̱ Jesús. Bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―Nu̱ ra̱ N'yohʉ bí 'yɛ̱ ma̱hɛ̱ts'i̱, da̱ ma ma̱ däpyø ja̱'i̱ ngue da̱ hyo. Nu̱'mø bi hyo p'ʉya, di bɛ̱nna̱te'a̱ rá̱ hyu̱ pa. 
\p  
\v 32 Pɛ nu̱'ʉ yø xädi hi̱mbi di̱nyø mmʉi na̱ ra̱ hya̱ bi xifi. I su̱ xta̱ 'yänni̱ te ga̱ mbønya yø hya̱ xi̱ ma̱nna̱ Jesús. 
\s1 Ra̱ Jesús bi xännba̱ yø xädi ndana̱ ma̱ da̱tho da̱ hnu̱ ma̱nsu̱. 
\p  
\v 33 Mi̱ zømp'ʉ ja ra̱ hni̱ni̱ Capernaum, mi̱ yʉrbʉ ja ra̱ ngu̱ säya. Ra̱ Jesús bi 'yänyø xädi, bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―¿Tema̱ hya̱ ga̱di̱ nxihmʉ p'ʉ ja ra̱ 'yu̱? 
\p  
\v 34 Nu̱'ʉ yø xädi p'ʉya, hi̱njongui̱ tha̱di̱. Porque xi̱ nju̱n'ma̱hya̱ p'ʉ ja ra̱ 'yu̱ ngue n'na ngu̱ n'na nne ngue ma̱ da̱tho da̱ hnu̱ ma̱nsu̱.  
\v 35 Ja̱na̱ngue nu̱p'ʉ bi̱ mi̱hra̱ Jesús, bi pɛti gä 'dɛ'ma̱ yoho yø xädi, bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―Nu̱'a̱ nne di̱ m'mɛt'o ya ngue nu̱'a̱hʉ, jatho da̱ 'yøtra̱ 'bɛfi ngue da̱ mäxyø amigo, pɛgue hi̱ndi̱ 'yɛ̱ts'i̱ ngue te da̱ 'yøt'e. 
\p  
\v 36 Ra̱ Jesús bi zonhna̱ n'na ra̱ ts'ʉnt'ʉ mi̱ 'bäp'ʉ, bi 'bämbʉ ma̱de ha 'bʉi. Bi gʉspʉya bi dɛts'i. Bi 'yɛ̱mbyø xädi p'ʉya: 
\p  
\v 37 ―Nu̱ ra̱ ja̱'i̱ di ja mma̱nsu̱ n'na ra̱ ba̱si̱ tengu̱ na̱ 'bʉcua ya, ngu̱na̱ da̱ 'yøt'e porque pa̱hra̱ ja̱'i̱ ngue nu̱ te øt'e, gue'a̱ dí̱ nnu̱ ma̱nho ngue da̱ 'yøt'a̱, ɛ̱ntho go di jamma̱nsu̱ gra̱ ja̱'i̱. Nu̱ ra̱ ja̱'i̱ di ja mma̱nsu̱gui̱, hi̱nga̱ høngthogui di ja mma̱nsu̱gui̱, sinoque gue'a̱ Oja̱ bá̱ pɛnngui̱ di ja mma̱nsu̱. 
\s1 Ra̱ Jesús di hɛjpa̱ yø xädi nu̱ya sʉhyø ja̱'i̱ nnønnba̱bi̱ rá̱ thu̱hu̱ 'mø øthe yø ja̱'i̱. 
\p  
\v 38 Ra̱ Xuua p'ʉya, bi 'yɛ̱mbra̱ Jesús: 
\p ―Ague grá̱ xännba̱te, xtá̱ nu̱gähe n'na nc'ɛ̱i̱ ngue nnøn'na̱ ni̱ thu̱hu̱ ha ga̱ 'yøthe yø ja̱'i̱ n'youi yø ts'onthi̱. Pɛ xtá̱ hɛjpa̱he, porque hi̱ndi̱ n'yohʉ p'ʉ nná̱ mähä. 
\p  
\v 39 Pɛ ra̱ Jesús bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―'Yo ga̱di hɛjpa̱hʉ yø ja̱'i̱ nnønnga̱ ma̱ thu̱hu̱ 'mø bi 'yøthe yø ja̱'i̱. Porque hi̱nga̱ høntho da̱ nønnga̱ ma̱ thu̱hu̱ ra̱ ja̱'i̱, xi̱nda̱ ma da̱ zangui̱.  
\v 40 Porque nu̱ya yø ja̱'i̱ hi̱ngui̱ sʉcjʉ, ma̱ n'yohʉ ya.  
\v 41 Nu̱ya yø ja̱'i̱ da̱ 'yøt'a̱hʉ ra̱ nho ngue i pa̱di̱ ngue guí tɛnhnʉ ra̱ Cristo, Oja̱ da̱ gu̱t'i̱. Xquet'a̱ ja rá̱ nzäbi ra̱ ja̱'i̱, ma̱da̱gue'a̱ n'na ra̱ zi vasotho ra̱ dehe di u̱ni̱. 
\s1 Ra̱ Jesús di japa̱ nts'ɛdi yø xädi ngue da̱ zu̱ da̱ 'yøtra̱ ts'oqui. 
\p  
\v 42 A nu̱yá, nu̱'ʉ yø ba̱si̱ ɛ̱c'ɛ̱i̱gui̱ ndap'ʉ bi zä, tengu̱tho na̱ ra̱ ba̱si̱ 'bʉcua ya, nu̱ ra̱ ja̱'i̱ da̱ japi ngue da̱ hyɛga̱gui̱ p'ʉ yø ba̱si̱ ɛ̱c'ɛ̱i̱gui̱, ra̱ nda̱te castigo tø'mra̱ ja̱'i̱ da̱ thogui. Hante ngue da̱ 'yøtra̱ ts'oqui ra̱ ja̱'i̱, ma̱n'na xa̱nho ngue da̱ t'ɛnnbʉ ja ra̱ ja̱the ra̱ ja̱'i̱, di̱ ntha̱rpa̱ rá̱ 'yʉga n'na ra̱ njʉni̱ ngue da̱ gʉ'mi̱.  
\v 43 Ja̱na̱ngue nu̱'mø guí ɛ̱na̱ ngue rá̱ ts'oqui ni̱ 'yɛ p'ʉ gá̱ 'yøtra̱ ts'oqui, da̱mi̱ hyɛjni̱ 'yɛ, gui 'yɛi. Ma̱n'na xa̱nho ngue ga̱rá̱ do'yɛ 'mø gá̱ cʉrbʉ ha gui̱ m'mʉhmi̱ Oja̱, hi̱nda̱ gue'a̱ ngue di ja gä yoho ni̱ 'yɛ 'nɛ̱ ngu̱tho gui̱ mma ra̱ ni̱du̱ hapʉ ja ra̱ sibi di da̱nzø para za̱ntho.  
\v 44 Nu̱p'ʉ ja ra̱ ni̱du̱ 'bʉhyø dønxʉ hi̱nha rá̱ nzɛgui da̱ zi'a̱ ni̱ ngø. Ra̱ sibi p'ʉya, hi̱nja̱m'mø da̱ huɛ̱t'i̱.  
\v 45 Nu̱'mø guí ɛ̱na̱ ngue rá̱ ts'oqui ni̱ gua p'ʉ gá̱ 'yøtra̱ ts'oqui, da̱mi̱ hyɛqui, gui 'yɛi. Ma̱n'na xa̱nho ngue ga̱rá̱ dogua 'mø gá̱ cʉrbʉ ha gui̱ m'mʉhmi̱ Oja̱, hi̱nda̱ gue'a̱ ngue di ja gä yoho ni̱ gua 'nɛ̱ ngu̱tho gui̱ mma ra̱ ni̱du̱ hapʉ ja ra̱ sibi di da̱nzø para za̱ntho.  
\v 46 Nu̱p'ʉ ja ra̱ ni̱du̱ 'bʉhyø dønxʉ hi̱nha rá̱ nzɛgui da̱ zi'a̱ ni̱ ngø. Ra̱ sibi p'ʉya, hi̱nja̱m'mø da̱ huɛ̱t'i̱.  
\v 47 Nu̱'mø guí ɛ̱na̱ ngue rá̱ ts'oqui ni̱ dä p'ʉ gá̱ 'yøtra̱ ts'oqui, da̱mi̱ hya̱hni̱ dä, gui 'yɛi. Ma̱n'na xa̱nho ngue da̱ n'natho ni̱ dä 'mø gá̱ cʉrbʉ ha gui̱ m'mʉhmi̱ Oja̱, hi̱nda̱ gue'a̱ ngue di ja gä yoho ni̱ dä 'nɛ̱ ngu̱tho gui̱ mma ra̱ ni̱du̱.  
\v 48 Nu̱p'ʉ ja ra̱ ni̱du̱ 'bʉhyø dønxʉ hi̱nha rá̱ nzɛgui da̱ zi'a̱ ni̱ ngø. Ra̱ sibi p'ʉya, hi̱nja̱m'mø da̱ huɛ̱t'i̱.  
\v 49 Porque nu̱ to gä da̱ ma ra̱ ni̱du̱, di̱ nzø conna̱ sibi. 
\p  
\v 50 Tengu̱ ra̱ u̱, xa̱nho ngue te di̱ ma ma̱'u̱t'i̱. Pɛ nu̱'mø ya hi̱ngui̱ u̱, ya hi̱nte di̱ mu̱ui. Xquet'a̱ gui̱ njathʉ p'ʉya, 'yo guí̱ nnehʉ ngue hi̱nte da̱di̱ mu̱ui'a̱ te gni̱ 'yohʉ. 'Yo ga̱di̱ nju̱nt'i n'na ngu̱ n'na'a̱hʉ. 
\c 10  
\s1 Bi xännba̱ yø ja̱'i̱ ra̱ Jesús hi̱n'yʉ ra̱ nt'ɛ̱di̱ di̱ nxu̱mmi̱ yø xisu. 
\p  
\v 1 Nu̱na̱ ra̱ Jesús mi̱ 'bʉp'ʉ ja ra̱ hni̱ni̱ Capernaum, pɛ bi̱ ma i̱ mpa p'ʉ ja ra̱ häi Judea. Bi thogui i̱ ma ma̱n'na nguadi ra̱ da̱the Jordán. Ma̱ndøngu̱ dyø ja̱'i̱ bi zømp'ʉ 'bʉi. Gä bi xännba̱ ra̱ hya̱ yø ja̱'i̱, tengu̱tho xi 'yørbʉ ja yø hni̱ni̱ xi thogui.  
\v 2 Bi guat'i 'da yø fariseo p'ʉ 'bʉhra̱ Jesús ngue da̱ 'yørpa̱ yø nt'änni̱, porque honnbi̱ ha di zʉdi ngue hi̱nda̱ gue'a̱ ra̱ hya̱ da̱ ma̱. Bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―¿Ua ja ra̱ nt'ɛ̱di̱ ngue di̱ nxu̱mmi̱ rá̱ xisu n'na ra̱ n'yohʉ, ua gue hi̱n'na̱? 
\p  
\v 3 Mi̱ da̱hra̱ Jesús, bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―Xi ra̱ ley bi 'yotra̱ Moisés, ¿te 'bɛ'a̱ ma̱ hya̱ mma̱mp'ʉ? 
\p  
\v 4 Mi̱ da̱hyø fariseo p'ʉya, bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―Nu̱p'ʉ ja ra̱ ley bi 'yot'a̱, i̱ mma̱mp'ʉ ngue da̱ zä da̱ 'yøtra̱ sʉcua̱ n'na ra̱ n'yohʉ ngue di̱ nxu̱mmi̱ rá̱ xisu. 
\p  
\v 5 Mi̱ da̱hra̱ Jesús, bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―Nu̱na̱ ra̱ Moisés bi u̱nna̱ nt'ɛ̱di̱ ngue da̱ nangra̱ sʉcua̱ ngue ra̱ nxu̱ni̱, pɛ ngue ma̱ndø nna̱xi̱tho yø n'yomfɛ̱mi̱ yø ja̱'i̱, ja̱na̱ngue bi̱ njap'ʉ.  
\v 6 Pɛ nu̱p'ʉ rá̱ mʉdi hi̱nga̱ ngu̱'a̱ ra̱ hya̱ bá̱ sännba̱ Oja̱ da̱ 'yøtyø ja̱'i̱. Porque mma̱mp'ʉ ja ra̱ Ma̱ca̱ Libro ngue nu̱'mø ma̱mbá̱ nhohra̱ xi̱mhäi, Oja bi hocra̱ n'yohʉ 'nɛ̱ bi hocra̱ xisu.  
\v 7 Ja̱na̱ngue ra̱ n'yohʉ sop'ʉ rá̱ papá, sop'ʉ rá̱ mamá ngue 'bʉhmi̱ rá̱ xisu.  
\v 8 Nu̱ya yo nc'ɛ̱i̱ ya, di̱ nne n'na ngu̱ n'na, ja̱na̱ngue ya hi̱ngui̱ yo nc'ɛ̱i̱, sinoque ɛ̱ntho n'na nc'ɛ̱i̱tho.  
\v 9 Ja̱na̱ngue nu̱yá, nu̱ya yo nc'ɛ̱i̱ bi pɛn'na̱ Oja̱, hi̱n'yʉ ra̱ nt'ɛ̱di̱ ngue to di xu̱nnba̱bi̱. 
\p  
\v 10 Nu̱p'ʉ ja ra̱ ngu̱ p'ʉya, nu̱ya yø xädi ra̱ Jesús bi 'yänni̱ te nne da̱ ma̱nya yø hya̱ xi̱ ma̱.  
\v 11 Ra̱ Jesús bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―Nu̱ ra̱ n'yohʉ di̱ nxu̱mmi̱ rá̱ xisu, nu̱'mø hømbi̱ ntha̱tra̱ n'yohʉ, da̱ mɛ ma̱n'na ra̱ xisu, ya ra̱ ts'oqui øtra̱ n'yohʉ.  
\v 12 A nu̱ ra̱ xisu di̱ nxu̱mmi̱ rá̱ ndø, 'nɛ̱ høndi̱ ntha̱tui ma̱n'na ra̱ n'yohʉ, ya ra̱ ts'oqui øtra̱ xisu. 
\s1 Bi xi Oja̱ ra̱ Jesús ngue di ja̱pyø ba̱si̱. 
\p  
\v 13 Bi zixyø ba̱si̱ yø ja̱'i̱ p'ʉ 'bʉhra̱ Jesús, i̱ nnepyø ja̱'i̱ ngue da̱ dospa̱ yø ya̱ yø ba̱si̱ 'nɛ̱ da̱ xi Oja̱ ngue di ja̱pyø ba̱si̱. Pɛ nu̱ya yø xädi ra̱ Jesús bi hɛjpa̱ yø ja̱'i̱ bá̱ zi yø ba̱si̱.  
\v 14 Bi̱ mbøcuɛ 'mø mi̱ nu te øtyø xädi ra̱ Jesús, bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―Da̱mi̱ hyɛhmʉ yø ba̱si̱ da̱ thocua dí 'bʉi. Porque tengu̱tho yø ja̱'i̱ ya o rá̱ 'yɛ Oja̱, xquet'a̱ njarbʉ ya yø ba̱si̱ ya.  
\v 15 Ma̱jua̱ni̱ dí xi'a̱hʉ ngue n'na ra̱ ja̱'i̱ hi̱ngra̱ 'yøde tengu̱tho n'na ra̱ ba̱si̱ ngue ra̱ 'yøde, hi̱nda̱ zä da̱ zo rá̱ 'yɛ Oja̱. 
\p  
\v 16 I thɛxyø ba̱si̱ ra̱ Jesús, di japrá̱ 'yɛ p'ʉ ja yø ya̱ yø ba̱si̱, i äp'a̱ Oja̱ ngue di ja̱pi̱. 
\s1 Ra̱ mmɛ̱mmɛti hi̱mbi̱ ne da̱ 'yøt'e te bi xihra̱ Jesús. 
\p  
\v 17 Ya ja ngue da̱ ma ra̱ Jesús, pɛ bá̱ jʉ ra̱ 'dihi n'na ra̱ n'yohʉ. Bi̱ nda̱ntyøhmu̱ p'ʉ 'bäi, bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―Ague grá̱ hoga̱ xännba̱te, ¿te 'bɛ'a̱ ja ngue ga̱ øt'e n'namhma̱ ngue Oja̱ di 'dacra̱ 'da'yo te para za̱ntho? ―bi 'yɛ̱mbi̱. 
\p  
\v 18 Mi̱ da̱hra̱ Jesús, bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―¿Ua guí pa̱di̱ te guí̱ mma̱nya, ngue guí ɛ̱ngui̱ xa̱nhogä? Porque hønsɛ Oja̱ xa̱nho.  
\v 19 Ua hi̱ngui̱ pa̱di̱ hanja'ʉ yø hya̱ di̱ ma̱nda Oja̱ ngue ɛ̱na̱: “'Yo grá̱ hyote. 'Yo grá̱ 'yots'om'mäi. 'Yo grá̱ bɛ̱. 'Yo to guí sännba̱ ra̱ fɛhni̱. 'Yo grá̱ hyäte. 'Da̱mi̱ su̱ ni̱ papá, da̱mi̱ su̱ ni̱ mamá” ―bi 'yɛ̱mbi̱. 
\p  
\v 20 Mi̱ da̱hra̱ n'yohʉ p'ʉya, bi 'yɛ̱na̱: 
\p ―Ague grá̱ xännba̱te, nu̱ya yø hya̱ guí xicya, ya gä xtá̱ øt'e asta̱ gue'mø ma̱rá̱ ngüɛgui. 
\p  
\v 21 Nu̱na̱ ra̱ Jesús bi hyɛ̱tra̱ n'yohʉ ya̱ui, pɛ di̱ nɛ̱qui̱ ngue di̱ ma̱di̱. Bi 'yɛ̱mbʉya: 
\p ―Di 'bɛ hma̱n'na ra̱ hya̱ ja ngue gui 'yøt'e. Ni̱ ma ya, da̱mi̱ pä te gä guí pɛts'i. Da̱mi̱ u̱nna̱ mɛ̱nyu̱ yø hyoya. Nu̱'mø gá̱ 'yøt'e te dí xi'i ya, ya bí ja ni̱ mmɛti ma̱hɛ̱ts'i̱ p'ʉya. Bá̱ ɛ̱ p'ʉya, ga̱ mmɛ ma̱da̱gue'a̱ da̱ tho'i p'ʉ ja ra̱ pont'i̱ ―bi 'yɛ̱mbi̱. 
\p  
\v 22 Pɛ mi̱ 'yøhra̱ n'yohʉ na̱ ra̱ hya̱ bi sifi, ma̱mbi du̱drá̱ mmʉi. Bi̱ matho, porque ma̱rá̱ ndømmɛ̱mmɛti. 
\s1 Bi̱ ma̱nna̱ Jesús ngue Oja̱, hi̱nte hɛ̱mbi̱. 
\p  
\v 23 Bi hyɛ̱tyø xädi ra̱ Jesús, bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―Xa̱ndøn hɛ̱nni̱tho ha di̱ n'u̱nyø mmɛ̱mmɛti ngue da̱ zo rá̱ 'yɛ Oja̱. 
\p  
\v 24 Nu̱'ʉ yø xädi ra̱ Jesús, di 'yøtho hanja ya yø hya̱ bi̱ ma̱. Pɛ ra̱ Jesús ma̱hømbi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―Ague ts'ʉnt'ʉ'a̱hʉ, nu̱ya dí̱ mma̱ngä ngue xa̱nhɛ̱nni̱tho ha di zo rá̱ 'yɛ Oja̱, guehya yø ja̱'i̱ xøgue ma̱høndra̱ mɛ̱nyu̱ ni̱ ma yø mmʉi ya.  
\v 25 Ya fa̱di̱ ngue ra̱ cameyo, hi̱nja̱m'mø da̱ zä da̱ thop'ʉ ja rá̱ xa̱gu̱ n'na ra̱ 'yofani̱. Pɛ ma̱n'na xa̱ndøn hɛ̱nni̱tho ngue n'na ra̱ mmɛ̱mmɛti di̱ n'u̱ni̱ da̱ zo rá̱ 'yɛ Oja̱. 
\p  
\v 26 Nu̱na̱ ra̱ hya̱ bi̱ ma̱nna̱ Jesús, mi̱ 'yøhyø xädi, ma̱n'natho bi̱ nsu̱ yø n'yomfɛ̱ni̱ p'ʉya. Di̱ n'yɛ̱mbi̱: 
\p ―Rá̱ nzɛgui ya hi̱njonni̱ ja̱'i̱ da̱ zä di̱ nya̱nná̱ te ya'mø ―di̱ n'yɛ̱mbi̱. 
\p  
\v 27 Bi hyɛ̱tyø xädi ra̱ Jesús, bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―Nu'a̱ ngue yø ja̱'i̱tho, hi̱nda̱ zä da̱ zänsɛ ha di̱ nya̱nyø te. Pɛ Oja̱ hi̱nte hɛ̱mbi̱, nu̱ te nne da̱ 'yøt'e, da̱ zä ha di japi. 
\s1 Bi̱ ma̱nna̱ Jesús ngue di tocabi ra nho'ʉ yø ja̱'i̱ n'youi p'ʉ ni̱ ma. 
\p  
\v 28 Nu̱na̱ ra̱ Bɛdu bi 'yɛ̱mbra̱ Jesús: 
\p ―Nu̱gähe, ya xtá̱ sohme p'ʉ te gä dí pɛshe ngue dí tɛn'na̱he. 
\p  
\v 29 Mi̱ da̱hra̱ Jesús, bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―Ma̱jua̱ni̱ dí xi'a̱hʉ, ngue nu̱ to gä xpá̱ nzohyø ngu̱, xpá̱ nzohyø cu̱, xpá̱ nzohyø papá, xpá̱ nzohyø ba̱si̱, xpa̱ nzohyø häi ngue tɛnngui̱ ngue mma̱nna̱ hoga̱ 'da'yo hya̱,  
\v 30 pɛ mɛ̱nte 'bʉcua ja ra̱ xi̱mhäi ra̱ ja̱'i̱, yø ciento nni̱di̱tho ga̱ngu̱'a̱ te gä da̱ di̱ni̱ ngue'a̱ te gä xpá̱ nzogui. Ma̱da̱gue'a̱ da̱ ts'ʉi, pɛ ra̱ pa di 'yɛ̱p'ʉ, di t'u̱nna̱ te para zantho.  
\v 31 Xa̱ngu̱ yø ja̱'i̱ hnu̱ ma̱nsu̱ ua, pɛ nu̱'a̱ ra̱ pa'a̱, ja ts'ʉtho da̱ni̱ hnu̱ ma̱nsu̱ p'ʉ. Xa̱ngu̱ yø ja̱'i̱ hi̱ngui̱ hnu̱ ma̱nsu̱ ua, pɛ nu̱'a̱ ra̱ pa'a̱, ja da̱ni̱ hnu̱ ma̱nsu̱ p'ʉ. 
\s1 Ma̱hømbi̱ ma̱nna̱ Jesús ngue da̱ tho, pɛ bi̱ ma̱ ngue di bɛ̱nna̱te. 
\p  
\v 32 Ya ni̱ hya̱ ra̱ 'yu̱ ngue ni̱ ma Jerusalén, ni̱ 'bɛt'otho p'ʉ ni̱ ma yø xädi ra̱ Jesús. Nu̱'ʉ yø xädi ya i su̱, di 'yøtho hanja'a̱ te øtra̱ Jesús ngue ni̱ ma Jerusalén. Pɛ ra̱ Jesús bi zica̱ n'nanni̱'ʉ 'dɛ'ma̱ yoho yø xädi, bi xifi xa̱nho hanja'a̱ te da̱ thogui. Bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p  
\v 33 ―A nu̱yá, ya nná̱ mähä Jerusalén. Nu̱na̱ ra̱ hni̱ni̱ na̱, nu̱ ra̱ N'yohʉ bí 'yɛ̱ ma̱hɛ̱ts'i̱ di̱ ndäpyø hmu̱ yø mmäcja̱ conyø xännba̱te ngue ra̱ ley. Nu̱ya p'ʉya, guehya da̱ zännbi̱ ngue da̱ du̱. Di däpyø ja̱'i̱ hi̱ngyø judío ngue da̱ hyo.  
\v 34 Nu̱ya yø ja̱'i̱ di̱ ndäpi, da̱ n'yɛmma̱hya̱, da̱ zots'i, da̱ mɛi. M'mɛfa p'ʉya, da̱ hyo. Pɛ rá̱ hyu̱ pa di bɛ̱nna̱te. 
\s1 Ra̱ Jacobo conna̱ Xuua bi 'yäpra̱ Jesús ngue di̱ nja yø cargo xta̱ nhɛ̱ts'i̱. 
\p  
\v 35 Ra̱ Jacobo conna̱ Xuua, guehya yø ts'ʉnt'ʉ ra̱ Zebedeo ya, bi guarbʉ 'bähra̱ Jesús, bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―Ague grá̱ xännba̱te, dí̱ nne ga̱ ä'a̱'be n'na ra̱ ma̱te ya. 
\p  
\v 36 Mi̱ da̱hra̱ Jesús, bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―¿Tema̱ ma̱te guí̱ nne ga̱ øt'a̱ui? ―bi 'yɛ̱mbi̱. 
\p  
\v 37 Bi 'yɛ̱n'ʉ ähra̱ ma̱te p'ʉya: 
\p ―Dí̱ nnegä'be ngue nu̱p'ʉ ha gui̱ mmi̱ ngue gui̱ nda̱st'abi, n'na dí̱ mi̱hni̱ n'yɛi, n'na dí̱ mi̱hni̱ ga̱ha̱. 
\p  
\v 38 Pɛ mi̱ da̱hra̱ Jesús, bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―Ague n'yø'a̱ui, hi̱nguí̱ pa̱di̱ te rá̱ nsäui na̱ ra̱ hya̱ guí ähmi̱. ¿Ua da̱ zä gui thohmi̱'a̱ ra̱ n'ʉ i ja ngue ga̱ thocä? Porque nu̱gä ma̱thoguitho ja ngue di ʉngä yø ja̱'i̱ ―bi 'yɛ̱mbi̱. 
\p  
\v 39 Bi 'yɛ̱mbʉya: 
\p ―A̱há̱, da̱ zä ga̱ sägä'be ra̱ n'ʉ. 
\p Mi̱ da̱hra̱ Jesús, ma̱hømbi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―Ma̱jua̱ni̱ ngue ngu̱'a̱, xa̱ndøngu̱ ra̱ n'ʉ ja ngue gui säui, tengu̱tho ra̱ n'ʉ ja ngue ga̱ thocä. Ma̱thoguitho di ʉn'a̱ui yø ja̱'i̱ tengu̱tho ja ngue dí̱ ʉngä yø ja̱'i̱.  
\v 40 Pɛ nu̱na̱ ra̱ hya̱ guí mma̱mmi̱, hi̱ndi̱ tocagui̱ ngue go ga̱ sänni̱ to di̱ mi̱p'ʉ ja ma̱ n'yɛi, ogue to di̱ mi̱p'ʉ ja ma̱ ga̱ha̱. Nu̱na̱ Oja̱, ya xa̱ nzänni̱ to dí̱ mi̱ n'na ngu̱ n'na ma̱ hyo. 
\p  
\v 41 Nu̱na̱ ra̱ hya̱ ähya yo nc'ɛ̱i̱ mi̱ ya̱ui ra̱ Jesús, bi̱ mbøcuɛ 'mø mi̱ ba̱hya mi̱ 'dɛt'a yø xädi, i sʉhra̱ Jacobo 'nɛ̱hra̱ Xuua.  
\v 42 Pɛ ra̱ Jesús bi pɛti gätho yø xädi, bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―Ya guí pa̱hmʉ ngue yø da̱st'abi xa̱ t'ɛ̱ts'i̱, co gätho mi̱'da yø ts'ʉt'abi 'bʉp'ʉ ja yø hni̱ni̱, gä di̱ ma̱nda yø ja̱'i̱. Nu̱ te di̱ ma̱nda ngue da̱ 'yøtyø ja̱'i̱, gue'a̱ øt'a̱.  
\v 43 Pɛ nu̱'a̱hʉ, 'yo guí̱ nne ngue gui̱ ma̱ndathohʉ yø ja̱'i̱. Nu̱ ra̱ ja̱'i̱ nne ngue xta̱ nhɛ̱ts'i̱ rá̱ cargo da̱ mɛfi, guehna̱ ra̱ ja̱'i̱ jatho ngue di̱ mpɛfi da̱ mäxyø mmi̱c'ɛ̱i̱ui na̱.  
\v 44 A nu̱'a̱hʉ ya, nu̱'a̱ da̱ ne di̱ m'mɛt'o ngue gätho yø amigo ya, guehna̱ jatho da̱ gohi ngue ni̱ mɛfihʉ na̱.  
\v 45 Conque ra̱ N'yohʉ bí 'yɛ̱ ma̱hɛ̱ts'i̱, hi̱mbi̱ 'yɛ̱hɛ̱ ngue n'narbʉ da̱ mi̱ di̱ ma̱ndatho. Sinoque bí 'yɛ̱hɛ̱ ngue di̱ mpɛfi da̱ mäxyø ja̱'i̱. 'Nɛ̱ hi̱nga̱ høndra̱ 'bäxte da̱ 'yøt'e, asta̱ da̱ du̱ ngue da̱ ya̱ni̱ xa̱ndøngu̱ yø ja̱'i̱. 
\s1 Ra̱ Jesús bi 'yøthe ra̱ Bartimeo mi̱ xädä. 
\p  
\v 46 Mi̱ zømp'ʉ ja ra̱ hni̱ni̱ Jericó ra̱ Jesús, bi thogui ni̱ n'youi yø xädi. Pɛ xa̱ndøngu̱ yø ja̱'i̱ bi̱ ntɛt'i. Nu̱p'ʉ neni̱hni̱ p'ʉya, mi̱ hu̱p'ʉ na̱ ra̱ Bartimeo mi̱ xädä, rá̱ ts'ʉnt'ʉ ra̱ Timeo. Mi̱ hu̱p'ʉ ja ra̱ nen'yu̱ ngue äpra̱ mɛ̱nyu̱ yø ja̱'i̱ thop'ʉ.  
\v 47 Mi̱ ba̱hra̱ xädä ngue nu̱na̱ ja ngue da̱ thop'ʉ hu̱di̱, guehna̱ ra̱ Jesús ra̱ mmɛ̱ngu̱ Nazaret. Bi̱ mʉhra̱ hmafi p'ʉya, bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―Da̱mi̱ huɛ̱ga̱gui̱ ague Jesús rá̱ mbom'mɛto'i ra̱ David ―bi 'yɛ̱mbi̱. 
\p  
\v 48 Nu̱'ʉ yø ja̱'i̱ 'bʉp'ʉ mi̱ hu̱hra̱ xädä, di hɛjpi ngue hi̱ndi̱ mmafi. Pɛ ra̱ xädä p'ʉya, ɛna̱ ma̱n'na ma̱'bɛpi ngue nts'ɛdi ga̱ mafi, bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―Da̱mi̱ huɛ̱ga̱gui̱ ague rá̱ mbom'mɛto'i ra̱ David ―bi 'yɛ̱mbi̱. 
\p  
\v 49 Bi̱ m'mähra̱ Jesús ngue øde hmat'i. Bi 'yɛ̱mbyø ja̱'i̱ p'ʉya: 
\p ―Da̱mi̱ xihmi̱ ngue da̱ ɛ̱cua. 
\p Bi̱ ma bá̱ ts'ohra̱ xädä p'ʉya, bi t'ɛ̱mbi̱: 
\p ―Da̱ hyu̱ ni̱ mmʉi ya, ga̱ 'yo, bi ts'o'i'na̱. 
\p  
\v 50 Ra̱ xädä p'ʉya, bi 'yɛmp'ʉ rá̱ tu̱hu̱, bi̱ nangui̱, asta̱ ra̱ n'nats'i ngue di johya. Bi̱ map'ʉ bi 'bähra̱ Jesús.  
\v 51 Ra̱ Jesús bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―¿Te guí̱ nne di̱ nja'i? 
\p Ra̱ xädä p'ʉya, bi 'yɛ̱na̱: 
\p ―Ague grá̱ xännba̱te, dí̱ nne ngue di̱ nzø ma̱ dä. 
\p  
\v 52 Ra̱ Jesús bi 'yɛ̱mbra̱ xädä: 
\p ―Ya da̱ zä gui̱ mma ya, bi zä ni̱ dä ngue guí ɛ̱c'ɛ̱i̱gui̱ ngue jagä ra̱ ts'ɛdi ga̱ øthe'i. 
\p 'Bexpi̱ nzø yø dä ra̱ xädä p'ʉya. Bi zä bi̱ n'yo ngue bi̱ mɛp'ʉ ni̱ ma ra̱ Jesús. 
\c 11  
\s1 Ra̱ Jesús bi yʉrbʉ ja ra̱ hni̱ni̱ Jerusalén, pɛ ɛ̱spa̱bi̱ yø ja̱'i̱, xifi ngue yø da̱st'abi. 
\p  
\v 1 Nu̱'mø ya ni̱ ma da̱ zømp'ʉ ja ra̱ hni̱ni̱ Jerusalén, ya 'yop'ʉ ja ra̱ nyu̱ni̱ ja ra̱ mbonza ja yø olivos. Ja jarbʉtho ra̱ hni̱ni̱ Betfagé 'nɛ̱hra̱ hni̱ni̱ Betania. Nu̱na̱ ra̱ Jesús bi 'yɛt'i yoho yø xädi.  
\v 2 Bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―Ni̱ mɛ nʉ ja ra̱ hni̱ni̱ bí ja nʉ. Nu̱'mø gá̱ cʉt'ui ra̱ hni̱ni̱, gui ti̱mmi̱ p'ʉ da̱ ntha̱t'i̱ n'na ra̱ burru ngue ma̱'da'yotho, hi̱njongui sä. Bá̱ xoqui ngue guá̱ siui ua.  
\v 3 Nu̱'mø to da̱ 'yɛ̱n'a̱ui, hanja ngue guí xocui ra̱ burru, gui xihmi̱ p'ʉya ngue honna̱ Hmu̱. Pɛ da̱mi̱ xihmi̱ ngue hi̱nda̱ ya'atho di̱ ndäpi. 
\p  
\v 4 Bi̱ ma'ʉ yoho yø xädi bi 'yɛt'i. Bi di̱mp'ʉ ma̱ntha̱t'i̱ ra̱ burru jonna̱ goxthi ja ra̱ nen'yu̱. Bi xojpʉya.  
\v 5 Nu̱'ʉ yø ja̱'i̱ mi̱ 'bäp'ʉ p'ʉya, bi 'yɛ̱n'a̱ n'na nc'ɛ̱i̱: 
\p ―¿Te 'bɛ'a̱ guí øt'ui? ¿Hanja ngue guí xocui ra̱ burru? 
\p  
\v 6 Nu̱'ʉ xocra̱ burru p'ʉya, bi̱ ma̱ tengu̱tho xi̱ ma̱nna̱ Jesús. Nu̱'ʉ yø n'yohʉ p'ʉya, bi u̱nna̱ nt'ɛ̱di̱ bi zixra̱ burru.  
\v 7 Mi̱ zøp'ʉ 'bʉhra̱ Jesús, bi ga̱spa̱ ra̱ burru yø tu̱hu̱ ngue bi nøpa̱ nts'ʉt'i. Bi hyu̱xra̱ burru ra̱ Jesús, bi̱ ma.  
\v 8 Nu̱p'ʉ ja ra̱ 'yu̱ ja ngue da̱ thohra̱ Jesús, xa̱ngu̱ yø ja̱'i̱ ni̱ 'bɛt'o ngue di tʉns'yø tu̱hu̱ pøp'ʉ ja ra̱ 'yu̱. Mi̱'da yø ja̱'i̱ p'ʉya, bi sa̱jpa̱ yø xi yø palma ngue pøp'ʉ ja ra̱ 'yu̱.  
\v 9 O ma̱de p'ʉ ni̱ ma yø ja̱'i̱ ra̱ Jesús. I 'bɛt'o 'da, bá̱ 'bɛfa 'da. Pɛ yø ja̱'i̱ 'da ga̱ matho ngue di johya, i ɛ̱na̱: 
\p ―Nu̱na̱ Oja̱, di ja̱phna̱ rá̱ m'mɛnhni̱ 'bʉcua, guehna̱ ta̱te na̱ya.  
\v 10 Oja̱ di ja̱phna̱ ra̱ da̱st'abi bá̱ 'bɛnhni̱ ngue di thocra̱ 'bɛfi mi̱ pɛhra̱ da̱st'abi David. Ma̱guesɛ na̱ Oja̱ bí 'bʉ ma̱hɛ̱ts'i̱. 
\p  
\v 11 Nu̱na̱ ra̱ Jesús mi̱ yʉrbʉ ja ra̱ hni̱ni̱ Jerusalén, bi zømp'ʉ ja ra̱ ni̱ja̱. Bi̱ nu̱ te øtyø ja̱'i̱ 'bʉp'ʉ. Mi̱ dähra̱ nde, bi̱ mengui, i̱ ma Betania. Bi̱ mɛ'ʉ 'dɛ'ma̱ yoho yø xädi. 
\s1 Ra̱ Jesús bi otra̱ za ngue ra̱ igo. 
\p  
\v 12 Mi̱ hyaxpʉya, nu̱na̱ ra̱ Jesús bá̱ ɛ̱p'ʉ Betania bá̱ n'oxi, i̱ ma Jerusalén. Nu̱p'ʉ ja ra̱ 'yu̱ p'ʉya, bi zä ngue tu̱ ma̱nthu̱hu̱ ra̱ Jesús.  
\v 13 Bi hyanda̱ n'na nza ra̱ igo ngue ya xi 'dogui xa̱nho. Bi̱ ma bá̱ nu̱ ngue'mø di zʉdi. Pɛ hi̱ngui̱ zʉdi, porque hi̱ngra̱ pa p'ʉ ngue di̱ nzʉdi.  
\v 14 Bi 'yø'ʉ yø xädi te bi xihra̱ za, ngue bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―Ya hi̱nni̱ mantho di̱ nzʉhni̱ ndät'ä ya grá̱ za ―bi 'yɛ̱mbi̱. 
\s1 Ra̱ Jesús bi 'yɛtyø ja̱'i̱ mi̱ mpäp'ʉ ja ra̱ ni̱ja̱. 
\p  
\v 15 Nu̱na̱ ra̱ Jesús, nu̱'mø mi̱ zømp'ʉ ja ra̱ hni̱ni̱ Jerusalén, bi̱ map'ʉ ja ra̱ ni̱ja̱. Nu̱'ʉ yø ja̱'i̱ mi̱ mpäp'ʉ thi̱nni̱ja̱, da̱ gue'ʉ ma̱di̱ ntäi, gä bi 'yɛt'i. Nu̱ya yø ja̱'i̱ di pøspa̱ yø mɛ̱nyu̱ yø ja̱'i̱ yap'ʉ ni̱ 'yɛ̱hɛ̱, bi 'yennba̱ yø mɛ̱xa. 'Nɛ̱ bi 'yennba̱ yø nthu̱ts'i̱'ʉ pä yø paloma.  
\v 16 Nu̱'ʉ yø ja̱'i̱ ja te ha̱, ya hi̱ndi̱ japi da̱ thop'ʉ ja ra̱ thi̱nni̱ja̱.  
\v 17 Bi 'yɛ̱mbyø ja̱'i̱ p'ʉya: 
\p ―Nu̱p'ʉ ja ra̱ Ma̱ca̱ Libro, nt'ot'i p'ʉ ra̱ hya̱ ngue Oja̱ i ɛ̱na̱: “Nu̱na̱ ma̱ ngu̱ngä, ni̱ hu̱ ngue ra̱ ngu̱nga̱ mhmat'Oja̱ na̱, 'nɛ̱ ja nda̱nne ua gätho yø ja̱'i̱ 'bʉ'a̱ nxi̱mhäi”. Pɛ nu̱'a̱hʉ, guí øthʉ ngue ja di̱ mpɛti ua yø bɛ̱. 
\p  
\v 18 Pɛ nu̱'ʉ yø hmu̱ yø mmäcja̱ 'nɛ̱hyø xännba̱te ngue ra̱ ley mi̱ ba̱di̱ te bi 'yøtra̱ Jesús, hi̱ngui̱ nnu̱ ma̱nho. Bi hyoni̱ ha di japi ngue da̱ hyo ra̱ Jesús. Pɛ hi̱nga̱ 'bexpi zä ha di japi, porque su̱pi̱ di̱ mbøcuɛ yø ja̱'i̱. Porque nu̱'ʉ yø hya̱ xännba̱te ra̱ Jesús, gä di 'yødyø ja̱'i̱.  
\v 19 Mi̱ dähra̱ nde p'ʉya, bi bømp'ʉ ja ra̱ hni̱ni̱ ra̱ Jesús, bi̱ mɛ yø xädi. 
\s1 Jatho da̱ 'yɛ̱c'ɛ̱i̱ yø ja̱'i̱ ngue Oja̱ di u̱nni̱ te da̱ 'yäpi. 
\p  
\v 20 Mi̱ hyaxpʉya, bi thop'ʉ 'bähra̱ za ngue ra̱ igo. Bi̱ nu̱ ra̱ za p'ʉya ngue xi 'yot'i asta̱ yø 'yʉ.  
\v 21 Ra̱ Bɛdu p'ʉya bi zo rá̱ mmʉi'a̱ te ra̱ hya̱ xi̱ ma̱nna̱ Jesús. Bi 'yɛ̱mbʉya: 
\p ―Ague grá̱ xännba̱te, nu̱na̱ ra̱ za gá̱ sʉ hma̱nde, gue xa̱ 'yot'i ―bi 'yɛ̱mbi̱. 
\p  
\v 22 Mi̱ da̱hra̱ Jesús, bi 'yɛ̱na̱: 
\p ―Da̱mi̱ 'yɛ̱c'ɛ̱i̱ ngue nu̱'mø gui̱ mmat'Oja̱hʉ, da̱ mäxa̱hʉ Oja̱.  
\v 23 Nu̱'mø guí ɛ̱c'ɛ̱i̱hʉ xa̱nho ngue gue'a̱ nnu̱ ma̱nho Oja̱ ngue di̱ nja'a̱ te guí xihmʉ, 'nɛ̱ hi̱ngui̱ yobɛ̱ni̱ ni̱ mmʉihʉ, da̱ zä gui 'yɛ̱mphʉ ra̱ nyu̱ni̱ ja nʉ: “Da̱mi̱ 'uegue grá̱ nyu̱ni̱, i̱ map'ʉ ja ra̱ ja̱the”, gui 'yɛ̱mphʉ. Ra̱ nyu̱ni̱ p'ʉya, da̱ 'uegue, di̱ map'ʉ gui xihmʉ ngue di̱ ma.  
\v 24 Ja̱na̱ngue dí xi'a̱hʉ, nu̱'mø te guí äphʉ Oja̱, da̱mi̱ 'yɛ̱c'ɛ̱i̱hʉ ngue di 'da'a̱hʉ Oja̱ te guí äphʉ. Oja̱ p'ʉya, da̱ 'yøt'e ngue di̱ nja'a̱ te gui 'yäphʉ.  
\v 25 Nu̱'mø guí̱ mmat'Oja̱hʉ, 'nɛ̱ bi zo ni̱ mmʉi ngue hi̱ngui̱ nnu̱ ma̱nho te øt'a̱ ni̱ mmi̱c'ɛ̱i̱ui, da̱mi̱ pu̱nnbi̱, n'namhma̱ ngue xquet'a̱ di pu̱n'na̱ ni̱ Papáhʉ bí 'bʉ ma̱hɛ̱ts'i̱.  
\v 26 Pɛ nu̱'mø ngue hi̱n ga̱di pu̱nnba̱bi̱ ni̱ mmi̱c'ɛ̱i̱ui, xquet'a̱ hi̱ndi̱ pu̱n'na̱ ni̱ Papáhʉ bí 'bʉ ma̱hɛ̱ts'i̱ 'mø. 
\s1 Ra̱ Jesús bi t'änni̱ to bi u̱nna̱ nt'ɛ̱di̱ te øt'e. 
\p  
\v 27 Ra̱ Jesús, mi̱ zømp'ʉ ja ra̱ hni̱ni̱ Jerusalén, i 'yop'ʉ ja ra̱ ni̱ja̱. Bi guatyø hmu̱ yø mmäcja̱ p'ʉya, 'nɛ̱hyø xännba̱te ngue ra̱ ley, 'nɛ̱hya yø n'yohʉ 'bɛt'o p'ʉ ja ra̱ ni̱ja̱.  
\v 28 Bi 'yɛ̱mbra̱ Jesús: 
\p ―Ague n'yø, ¿hanja te guí øt'e? ¿To bi 'da'i ra̱ nt'ɛ̱di̱'a̱ te guí øt'e? 
\p  
\v 29 Mi̱ da̱hra̱ Jesús, bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―Nu̱gä xquet'a̱ ga̱ øt'a̱hʉ n'na ra̱ nt'änni̱ ya. Pɛ gue gui xicjʉ hanja'a̱ ra̱ hya̱ ga̱ än'na̱hʉ, n'namhma̱ ngue xquet'a̱ ga̱ xi'a̱hʉ to bi 'dacä ra̱ nt'ɛ̱di̱'a̱ te dí øt'ä ua.  
\v 30 Xiya, ¿te'o bi u̱nna̱ nt'ɛ̱di̱ ra̱ Xuua ngue bi xixya̱bi̱ yø ja̱'i̱? ¿Ua Oja̱ bi u̱nna̱ nt'ɛ̱di̱, uague yø ja̱'i̱tho rá̱ nt'ɛ̱di̱'a̱ te bi 'yøt'e? 
\p  
\v 31 Yø ja̱'i̱ p'ʉya, di̱ n'yänni̱ te di da̱di̱. Di̱ n'yɛ̱mbi̱: 
\p ―¿Teni̱ 'bɛ'a̱ ga̱ xihmʉ ya'mø? Nu̱'mø ga̱ xihmʉ ngue Oja̱ bi u̱nna̱ nt'ɛ̱di̱ te bi 'yøtra̱ Xuua, da̱ 'yɛ̱njʉ p'ʉya: “Xina̱ ra̱ hya̱ bi̱ ma̱nna̱ Xuua conná̱ ngueque, ¿hanja ngue hi̱ngá̱ 'yɛ̱c'ɛ̱i̱hʉ 'mø?” da̱ 'yɛ̱njʉ p'ʉya.  
\v 32 A nu̱'mø ga̱ xihmʉ ngue yø ja̱'i̱tho bi u̱nna̱ nt'ɛ̱di̱ te bi 'yøtra̱ Xuua, ya nts'u̱dyø ja̱'i̱ ―di̱ n'yɛ̱mbi̱. 
\p Rá̱ nzɛgui p'ʉya, bi zänyø ja̱'i̱ ngue ya hi̱nte da̱ xifi te'o bi u̱nna̱ nt'ɛ̱di̱'a̱ te bi 'yøtra̱ Xuua, i su̱pi̱ di̱ mbøcuɛ yø ja̱'i̱. Porque gätho yø ja̱'i̱ ɛ̱c'ɛ̱i̱ ngue rá̱ pønga̱hya̱ Oja̱ na̱ ra̱ Xuua.  
\v 33 Ja̱na̱ngue bi 'yɛ̱mbʉya: 
\p ―Hi̱ndí̱ pa̱cähe to bi u̱nna̱ nt'ɛ̱di̱'a̱ te bi 'yøtra̱ Xuua. 
\p Mi̱ da̱hra̱ Jesús, bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―Ya hi̱ngá̱ xicjʉ na̱ ra̱ hya̱ dí än'na̱hʉ, ni̱ xi̱nga̱ guecä ga̱ xi'a̱hʉ to di 'dacra̱ nt'ɛ̱di̱ na̱ te dí øt'e. 
\c 12  
\s1 Ra̱ Jesús i hyɛjpa̱ ra̱ hya̱ n'na ra̱ hua̱hi̱ ngue ra̱ jomhmi̱. 
\p  
\v 1 Nu̱na̱ ra̱ Jesús, bi hyoni̱ te gui hyɛjpa̱ yø hya̱ bi̱ xihyø ja̱'i̱. Bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―Mi̱ 'bʉ'a̱ n'na ra̱ n'yohʉ ngue bi 'yøt'a̱ n'na rá̱ nua̱'uva. Bi føt'e gä rá̱ häi. Bi hoqui hapʉ da̱ dɛ'myø uva 'mø bi̱ nja. 'Nɛ̱ bi hocra̱ n'nøque hapʉ da̱ mi̱hra̱ mähui̱. Bi hyoni̱ to da̱ gonhui rá̱ hua̱hi̱, n'namhma̱ ngue nu̱'mø bi̱ nja yø uva, di̱ t'u̱nna̱ mmɛ̱hui̱'a̱ te di tocabi. Bi̱ ma yap'ʉtho ra̱ mmɛ̱hui̱ p'ʉya.  
\v 2 Mi̱ zønna̱ pa da̱ thʉcyø uva p'ʉya, nu̱na̱ ra̱ mmɛ̱hui̱ bi̱ mɛnhna̱ n'na rá̱ hmi̱qui̱ ngue da̱ tu̱ yø uva di tocabi.  
\v 3 Pɛ nu̱'ʉ yø mɛfi ma̱mbi 'bʉp'ʉ bí ja ra̱ hua̱hi̱, bi bɛntra̱ hmi̱qui̱ 'mø mi̱ zømp'ʉ 'bʉi. Bi ʉni̱, bá̱ ɛrbʉya. Pɛ hi̱nte bi u̱nni̱.  
\v 4 Ra̱ mmɛ̱hui̱ p'ʉya, ma̱hømbi̱ mɛnhma̱n'na rá̱ hmi̱qui̱ p'ʉ bí ja ra̱ hua̱hi̱. Nu̱'ʉ yø mɛfi ya ma̱mbi 'bʉp'ʉ, hømbá̱ mbøcuɛ. Bá̱ pʉndothobi rá̱ hmi̱qui̱ ra̱ mmɛ̱hui̱. Bá̱ sɛrpa̱ rá̱ ya̱.  
\v 5 Ra̱ mmɛ̱hui̱ p'ʉya, ma̱hømbi̱ mɛnhma̱n'na rá̱ hmi̱qui̱. Pɛ ya bá̱ tho'a̱ bi mɛnnbʉya. Bi sigue bi̱ mɛnnba̱bi̱ mi̱'da p'ʉya. Ngu̱t'a̱tho bi ørpe, 'bʉ i'da bi pʉt'i, 'bʉ i'da bi ho. 
\p  
\v 6 Nu̱na̱ ra̱ mmɛ̱hui̱ p'ʉya, mi̱ si n'na rá̱ ts'ʉnt'ʉ ngue ɛ̱mmɛ̱i̱ di̱ ma̱di̱. Ya ɛ̱mp'ʉya: “Ma ga̱ pɛnhnä na̱ ma̱ ts'ʉnt'ʉ ya. Nu̱'mø bi̱ nu̱ yø mɛfi na̱, da̱ nu̱ ma̱nsu̱, porque ma̱ ts'ʉnt'ʉ na̱”, i ɛ̱na̱.  
\v 7 Pɛ nu̱'mø mi̱ zømp'ʉ 'bʉhyø mɛfi na̱ rá̱ ts'ʉnt'ʉ ra̱ mmɛ̱hui̱, di̱ n'yɛ̱mbyø mɛfi: “Nu̱na̱ ya, guehna̱ ra̱ ts'ʉnt'ʉ ja ngue da̱ gohmi̱ ra̱ hua̱hi̱ na̱ya. Ma ga̱ hohʉ ya, n'namhma̱ ngue ya ma̱ mmɛtihʉ ra̱ hua̱hi̱”, di̱ n'yɛ̱mbi̱.  
\v 8 Bi bɛnnbʉya ngue bi hyo. Bi̱ ma bá̱ ɛmma̱ xøts'e ra̱ hua̱hi̱ p'ʉya. 
\p  
\v 9 Nu̱na̱ ra̱ Jesús, bi 'yänyø ja̱'i̱, bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―Xi'mø ya bi̱ nja ya yø hya̱ dí xi'a̱hʉ ya, ¿teni̱ 'bɛ'a̱ da̱ 'yøtra̱ mmɛ̱hui̱? Siempre da̱ ma ra̱ mmɛ̱hui̱ p'ʉya, da̱ ho yø mɛfi conhui rá̱ hua̱hi̱. N'nan'yo mi̱'da yø ja̱'i̱ di fätra̱ hua̱hi̱ p'ʉya.  
\v 10 Guí pa̱hmʉ xa̱nho ra̱ hya̱ mma̱mp'ʉ ja ra̱ Ma̱ca̱ Libro ngue ɛ̱na̱: “Nu̱na̱ ra̱ do hi̱mbi̱ nu̱ ma̱nho yø hyønni̱gu̱, guehna̱ ra̱ do brá̱ 'bɛbo p'ʉ brá̱ fʉ ra̱ ja̱do na̱ya.  
\v 11 Ngu̱na̱ ra̱ hya̱ xa̱ nzän'Oja̱ ngue di̱ nja. A nu̱jʉ p'ʉya, dí ɛ̱mhmʉ ngue ma̱zihotho te øt'Oja̱”, ɛ̱nna̱ hya̱. 
\p  
\v 12 Ra̱ Jesús høntho bi xihyø ja̱'i̱ ya yø hya̱ ya, bi̱ ne yø ja̱'i̱ xti bɛntra̱ Jesús ngue xta̱ ngot'i. Porque pa̱hyø ja̱'i̱ ngue go xihya yø hya̱ bi hyɛcra̱ Jesús. Pɛ hi̱mbi̱ zä xti bɛnt'i̱, porque su̱pi̱ di̱ mbøcuɛ mi̱'da yø ja̱'i̱. Ja̱na̱ngue hi̱nte bi japi. 
\s1 I̱ nnepyø nsʉiui ra̱ Jesús ngue da̱ 'yɛ̱mbi̱ hi̱ngui̱ ja ts'ɛdi di̱ nju̱tra̱ mɛ̱nyu̱ njʉi. 
\p  
\v 13 Nu̱ya 'da yø fariseo, da̱ gue'da yø ja̱'i̱ ra̱ Herodes, bi 'bɛnhni̱ ngue da̱ jʉjpa̱tho häi te ga̱ ya̱ ra̱ Jesús, para ngue da̱ zäp'ʉ di ya̱pa̱ m'mɛfa.  
\v 14 Bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―Ague grá̱ xännba̱te, dí pa̱cähe ngue grá̱ hoga̱ n'yohʉ, porque gä pømma̱nho ra̱ hya̱ guí̱ mma̱. 'Nɛ̱ hi̱nguí̱ su̱'a̱ te mbɛ̱n'na̱'i̱ yø ja̱'i̱. Ma̱da̱gue'a̱ ja yø cargo 'da yø n'yohʉ gui ya̱ui, pɛ hi̱nguí̱ su̱ gui xifi ndana̱ ra̱ hya̱ ma̱jua̱ni̱. Sinoque ma̱jua̱ni̱ ngue guí xännba̱te'a̱ ra̱ hya̱ nne Oja̱ ngue gdá̱ n'yohʉ. Da̱mi̱ xicje ya, ¿ua xa̱nho ngue di̱ nju̱tra̱ mɛ̱nyu̱ ähra̱ da̱st'abi, uague hi̱n'na̱? ―bi 'yɛ̱mbi̱. 
\p  
\v 15 Pɛ ra̱ Jesús ya pa̱di̱ te mbɛ̱nnba̱bi̱ yø ja̱'i̱ ngue'a̱ ra̱ nt'änni̱ ørpe, bi 'yɛ̱mbʉya: 
\p ―¿Hanja ngue guí sämhya̱ga̱hʉ? Da̱mi̱ 'yu̱rca̱hʉ ra̱ mɛ̱nyu̱ ―bi 'yɛ̱mbi̱. 
\p  
\v 16 Bi u̱nna̱ mɛ̱nyu̱ p'ʉya ngue da̱ nu̱. Mi̱ nu̱ ra̱ mɛ̱nyu̱ ra̱ Jesús, bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―¿To rá̱ hmi̱ na̱ n'youi ra̱ mɛ̱nyu̱ ja ua? ¿To rá̱ thu̱hu̱ na̱ ra̱ thu̱hu̱ n'youi ra̱ mɛ̱nyu̱? 
\p Mi̱ da̱hyø ja̱'i̱ ya̱ui ra̱ Jesús, bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―Guehna̱ ra̱ da̱st'abi na̱ya ―bi 'yɛ̱mbi̱. 
\p  
\v 17 Ra̱ Jesús bi 'yɛ̱mbyø ja̱'i̱ ya̱ui: 
\p ―Nu̱'a̱ ja ngue gui 'yøthʉ ya, da̱mi̱ u̱nhnʉ ra̱ mɛ̱nyu̱ di tocabi ra̱ da̱st'abi. Da̱ gue Oja̱ p'ʉya, da̱mi̱ u̱nhnʉ'a̱ te di tocabi. 
\p Nu̱na̱ ra̱ hya̱ i da̱hra̱ Jesús, di 'yødya yø ja̱'i̱ ya̱ui. 
\s1 Bi̱ ma̱nna̱ Jesús ngue di bɛ̱nna̱te yø ánima. 
\p  
\v 18 M'mɛfa p'ʉya, bi̱ ma 'da yø saduceo, nu̱ya ɛ̱mbi̱ ngue hi̱ndi̱ bɛ̱nna̱te yø ánima. Bi 'yɛ̱mbra̱ Jesús: 
\p  
\v 19 ―Ague grá̱ xännba̱te, nu̱p'ʉ ja ra̱ ley bi 'yotra̱ Moisés, nt'ot'i p'ʉ ra̱ hya̱ ngue ɛ̱na̱: nu̱'mø bi du̱ n'na ra̱ n'yohʉ, 'nɛ̱ hi̱ndi̱ m'mʉhyø ba̱si̱, nu̱ rá̱ xisu ra̱ ánima da̱ zogui, nu̱'a̱ rá̱ n'yohʉ ra̱ ánima, gue'a̱ di̱ ntha̱tui ra̱ 'danxu̱'a̱, n'namhma̱ ngue di̱ m'mʉhyø ba̱si̱ tengu̱tho 'mø xti̱ m'mʉhyø ba̱si̱ ra̱ ánima.  
\v 20 A nu̱yá, xi'mø di 'bʉ'i yoto ma̱'yohʉ ngue ɛda̱di̱ ncu̱ ya. Nu̱'a̱ ra̱ n'yohʉ ma̱ da̱, di̱ ntha̱ti̱. Pɛ da̱ 'yɛ̱hra̱ pa da̱ du̱, 'nɛ̱ hi̱ndi̱ m'mʉhyø ba̱si̱.  
\v 21 Ja̱na̱ngue nu̱'a̱ rá̱ n'yohʉ ra̱ ánima m'mɛfa bi̱ m'mʉi, go di̱ ntha̱tui ra̱ 'danxu̱'a̱. Pɛ xquet'a̱ da̱ du̱ ra̱ n'yohʉ 'nɛ̱ hi̱ndi̱ m'mʉhyø ba̱si̱. Nu̱'a̱ rá̱ hyu̱ rá̱ n'yohʉ p'ʉya, høndi̱ ntha̱tui ra̱ 'danxu̱ 'mø bi du̱ rá̱ n'yohʉ.  
\v 22 Di siguetho di̱ ntha̱tra̱ xisu 'mø bi du̱ rá̱ ndø, asta̱ gue'mø bi du̱ gä yoto ma̱'yohʉ. Gä di̱ ntha̱tui ra̱ xisu, 'nɛ̱ gä bi du̱ yø n'yohʉ. Pɛ hi̱mbi̱ m'mʉhyø ba̱si̱. Rá̱ nzɛgui p'ʉya, da̱ du̱ ra̱ xisu.  
\v 23 A nu̱yá, xi'mø ra̱ pa da̱ni̱ bɛ̱nna̱te yø ánima ya, ¿ndana̱ gue'a̱ ya yoto ma̱'yohʉ rá̱ mmɛti ra̱ xisu? Porque gä bi̱ m'mʉhmi̱. 
\p  
\v 24 Mi̱ da̱hra̱ Jesús, bi 'yɛ̱mbyø ja̱'i̱ ya̱ui: 
\p ―Hi̱nguí̱ pa̱di̱ ha rá̱ nja ra̱ hya̱ guí̱ mma̱mhmʉ. Porque hi̱nga̱ guep'ʉ gá̱ ndi̱nni̱ mmʉihʉ'a̱ te ra̱ hya̱ nt'ot'i p'ʉ ja ra̱ Ma̱ca̱ Libro. 'Nɛ̱ hi̱nguí̱ pa̱hmʉ hangu̱ rá̱ ts'ɛdi Oja̱ i ja.  
\v 25 A nu̱'mø bi bɛ̱nna̱te yø ánima, da̱ gohi tengu̱tho yø anxɛ Oja̱, ya hi̱ndi̱ ntha̱tyø ja̱'i̱.  
\v 26 Nu̱p'ʉ ja ra̱ hya̱ bi 'yotra̱ Moisés, ja di̱ nɛ̱qui̱ p'ʉ ngue di bɛ̱nna̱te yø ánima. Porque nt'ot'i p'ʉ ra̱ hya̱ bi̱ ma̱n'Oja̱ 'mø mi̱ nya̱p'ʉ bi̱ nzø ra̱ ndʉt'o, ngue bi 'yɛ̱na̱: “Guecä drá̱ Oja̱gä ngue ra̱ Abraham. Drá̱ Oja̱gä ngue ra̱ Isaac. Drá̱ Oja̱gä ngue ra̱ Jacob”, bi 'yɛ̱n'Oja̱.  
\v 27 Ja di̱ nɛ̱qui̱ p'ʉya, ngue nu̱p'ʉ 'bʉ Oja̱, hi̱ngui̱ tu̱ yø te yø ánima. Ja̱na̱ngue hi̱nguí̱ pa̱di̱ ha rá̱ nja'a̱ ra̱ hya̱ guí̱ mma̱mhmʉ. 
\s1 Nu̱ya yø hya̱ di̱ ma̱nda Oja̱, bi̱ ma̱nna̱ Jesús ndana̱ ra̱ hya̱ ma̱ da̱tho ja ts'ɛdi da̱ 'yøtyø ja̱'i̱. 
\p  
\v 28 Nu̱'a̱ n'na ra̱ xännba̱te ngue ra̱ ley, bi 'yøde ha i da̱pra̱ hya̱ yø ja̱'i̱ mi̱ ya̱ui ra̱ Jesús. I̱ nnu̱ ngue bi da̱di̱ xa̱nho. Bi 'yɛ̱mbʉya: 
\p ―Xiya yø hya̱ di̱ ma̱nda Oja̱ p'ʉ ja rá̱ ley, ¿ndana̱ ra̱ hya̱ ɛxa̱ ma̱ da̱tho di ja ts'ɛdi Oja̱ ngue da̱ 'yøtyø ja̱'i̱? 
\p  
\v 29 Mi̱ da̱hra̱ Jesús, bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―Nu̱ya yø hya̱ di̱ ma̱nda Oja̱, nu̱na̱ ɛxa̱ ma̱ da̱tho di ja ts'ɛdi Oja̱ ngue da̱ 'yøtyø ja̱'i̱, guehna̱ ra̱ hya̱ ngue ɛ̱na̱: “Ague gyø judíohʉ, da̱mi̱ 'yøhmʉ na̱ ra̱ hya̱ ja ua. Nu̱na̱ ra̱ Hmu̱ ma̱ Oja̱hʉ, 'dasɛ na̱.  
\v 30 Da̱mi̱ ja ndu̱mmʉi ngue ma̱thoguitho gui̱ ma̱hmʉ Oja̱ co gätho ni̱ mmʉihʉ. Hønt'a̱ guí̱ mbɛ̱mhmʉ'a̱”.  
\v 31 Nu̱na̱ rá̱ yoho ra̱ hya̱ di̱ ma̱nda Oja̱, 'nɛ̱ di ja ts'ɛdi Oja̱ ngue da̱ 'yøtyø ja̱'i̱, guehna̱ ra̱ hya̱ ngue ɛ̱na̱: “Da̱mi̱ ma̱hni̱ mmi̱c'ɛ̱i̱ui tengu̱tho gni̱ ne ngue di̱ ma ma̱ma̱di̱'i̱”, ɛ̱nna̱ hya̱. Guehya yoho yø hya̱ di̱ ma̱nda Oja̱ ya, 'nɛ̱ ta̱te di ja ts'ɛdi Oja̱ ngue da̱ 'yøtyø ja̱'i̱. Guehya yø hya̱ 'bɛt'o ya ngue gätho mi̱'da yø hya̱ di̱ ma̱nda Oja̱. 
\p  
\v 32 Mi̱ da̱hra̱ xännba̱te ngue ra̱ ley p'ʉya, bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―Xa̱nho te guí̱ mma̱ grá̱ xännba̱te. Ma̱jua̱ni̱ te guí̱ mma̱ ngue nu̱na̱ Oja̱ ma̱ Hmu̱hʉ 'dasɛ na̱.  
\v 33 Guehya yø hya̱ ma̱ da̱tho ja ngue da̱ 'yøtra̱ ja̱'i̱ ya, da̱ hya̱hrá̱ mmʉi ra̱ ja̱'i̱ ngue di̱ ma̱ Oja̱, 'nɛ̱ di ma̱hrá̱ mmi̱c'ɛ̱i̱ui. Nu̱'mø ngue ngu̱'a̱ dí øthʉ p'ʉya, ya ma̱n'natho nnu̱ ma̱nho Oja̱ te dí øthʉ p'ʉya, ngue'ʉ yø 'bøt'e ørpa̱ yø ja̱'i̱ p'ʉ ja ra̱ ni̱ja̱, da̱ gue'ʉ mi̱'da yø cosa ma̱ t'u̱nni̱ Oja̱. 
\p  
\v 34 Bi̱ nu̱ ra̱ Jesús ngue pa̱di̱ te mma̱n'a̱ ra̱ n'yohʉ ya̱ui, bi 'yɛ̱mbʉya: 
\p ―Ya mi̱ zits'ʉtho ga̱di 'bɛdi ngue guí so rá̱ 'yɛ Oja̱ ―bi 'yɛ̱mbi̱. 
\p Mi̱ xifi tengu̱ na̱ ra̱ hya̱ na̱ p'ʉya, ya hi̱nni̱ mantho tema̱ hya̱ hønxta̱ 'yänyø ja̱'i̱ ra̱ Jesús. 
\s1 Ra̱ Jesús bi xihyø ja̱'i̱ ngue ra̱ Cristo hi̱ngra̱ ja̱'i̱tho. 
\p  
\v 35 Nu̱na̱ ra̱ Jesús bi xännba̱ ra̱ hya̱ yø ja̱'i̱ p'ʉ ja ra̱ ni̱ja̱. Bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―Nu̱na̱ ra̱ Cristo bá̱ ɛ̱x Oja̱ ngue di̱ nda̱st'abi, yø xännba̱te ngue ra̱ ley p'ʉya, i̱ mma̱n'ʉ ngue da̱gue'a̱ n'na'ʉ yø mbom'mɛto ra̱ David. Pɛ nu̱gä ga̱ xi'a̱hʉ hanja ya, ma̱da̱gue'a̱ ngue rá̱ mbom'mɛto ra̱ David, pɛ nu̱na̱ i hma̱, hi̱ngra̱ ja̱'i̱tho na̱.  
\v 36 Porque ra̱ David, gue'a̱ ra̱ Espíritu Santo bi bɛ̱nnba̱bi̱ ra̱ hya̱ bi 'yot'i, ngue bi 'yɛ̱na̱: “Nu̱na̱ Oja̱, nu̱'mø mi̱ zojba̱gui̱ ma̱ Hmu̱, ngu̱na̱ ra̱ hya̱ bi xifi, bi 'yɛ̱mbi̱: Da̱mi̱ mi̱cua ja ma̱ n'yɛigä ya, asta̱ gue'mø ga̱ øt'e ngue guí̱ ma̱nda gätho'ʉ ni̱ nsʉiui”, bi 'yɛ̱mbi̱.  
\v 37 Ja di̱ nɛ̱qui̱ p'ʉya ngue ra̱ David, nu̱'mø nnønna̱ Cristo, ni̱ hu̱ti̱ ngue rá̱ Hmu̱. Ja̱na̱ngue ra̱ Cristo di̱ nɛ̱qui̱ ngue hi̱ngra̱ ja̱'i̱tho, ma̱da̱gue'a̱ ngue rá̱ mbom'mɛto ra̱ David. 
\s1 Bi xihyø ja̱'i̱ ra̱ Jesús ngue di̱ mfädi xa̱nho, hi̱nda̱ hyätyø xännba̱te ngue ra̱ ley. 
\p Xa̱ndøngu̱ yø ja̱'i̱ 'bʉp'ʉ ja ra̱ ni̱ja̱. Nu̱na̱ ra̱ hya̱ xännba̱te ra̱ Jesús, ja̱njua̱ni̱ ngue yø mmʉi ga̱ 'yøxyø ja̱'i̱.  
\v 38 Bi sigue bi xännba̱bi̱ ra̱ hya̱ yø ja̱'i̱ ra̱ Jesús. Bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―Da̱mi̱ mfähmʉ xa̱nho ya, 'yo di hä'a̱hʉ yø xännba̱te ngue ra̱ ley. 'Yo guí øthʉ tengu̱tho ga̱ 'yo'ʉ. Porque di ho ngue søt'a̱ häi yø he. 'Nɛ̱ di ho ngue di respeta yø ja̱'i̱ ha gui zɛngua p'ʉ ja ra̱ täi.  
\v 39 Nu̱p'ʉ ja yø ni̱ja̱ p'ʉya, i huantho yø nthu̱ts'i̱ ta̱te xa̱nho ngue ja hu̱p'ʉ. Nu̱p'ʉ øt'a̱ ngo yø ja̱'i̱ p'ʉya, xquet'a̱ nne ngue ta̱te xta̱nho ha da̱ mi̱.  
\v 40 I tu̱nnba̱ yø ngu̱ yø 'danxu̱, i häti ngue ɛ̱mbi̱ di xa̱nnbi̱ te pɛts'i. Nu̱na̱ ra̱ hya̱ ga̱ ngorpa̱ yø dä yø ja̱'i̱ p'ʉya, nu̱'mø mmat'Oja̱, ndø ya'atho mmat'Oja̱. I̱ nne da̱ 'yɛ̱mbyø ja̱'i̱ ngue yø ndøhoga̱ n'yohʉ. Pɛ nu̱yá, guehya ma̱thoguitho ra̱ castigo da̱ thohya ngue gätho mi̱'da yø ja̱'i̱. 
\s1 N'na ra̱ 'danxu̱ bi u̱nna̱ mɛ̱nyu̱ Oja̱. 
\p  
\v 41 Nu̱na̱ ra̱ Jesús, mi̱ hu̱p'ʉ ja ra̱ ni̱ja̱ ha ja ra̱ huada ʉtyø mɛ̱nyu̱ yø ja̱'i̱. Hɛ̱ti̱ ha ga̱ yʉtyø mɛ̱nyu̱ yø ja̱'i̱ p'ʉ ja ra̱ huada. Bi̱ nu̱ xa̱ngu̱ yø ja̱'i̱ ngue yø mmɛ̱mmɛti xa̱ndøngu̱ ra̱ mɛ̱nyu̱ di u̱ni̱.  
\v 42 Bi̱ nu̱ n'na ra̱ 'danxu̱ ngue ra̱ zibøhyoya, xquet'a̱ bi gät'i yoho yø zi xani̱ p'ʉ ja ra̱ njʉmɛ̱nyu̱.  
\v 43 Bi zonhyø xädi ra̱ Jesús, bi 'yɛ̱mbʉya: 
\p ―Ma̱jua̱ni̱ dí xi'a̱hʉ ngue ra̱ zibøhyoya na̱ ra̱ 'danxu̱ bi u̱nna̱ mɛ̱nyu̱ ya, pɛ ma̱n'natho nnu̱ ma̱nho Oja̱ rá̱ mɛ̱nyu̱ bi u̱nna̱, hi̱nda̱ gue'ʉ yø mɛ̱nyu̱ mi̱'da yø ja̱'i̱ di u̱ni̱.  
\v 44 Porque nu̱ya mi̱'da yø ja̱'i̱, yø mmɛ̱mmɛti ya, pɛ gue'a̱ rá̱ mɛ̱nyu̱ xa̱ pongui̱ di u̱ni̱. A nu̱na̱ ra̱ 'danxu̱, zits'ʉ drá̱ mɛ̱nyu̱ mi̱ ha̱. Mi̱ ja ngue xta̱ nzi rá̱ mɛ̱nyu̱ bi u̱ni̱. 
\c 13  
\s1 Bi̱ ma̱nna̱ Jesús ngue bá̱ ɛ̱p'ʉ ra̱ pa da̱ xotra̱ ni̱ja̱. 
\p  
\v 1 Mi̱ bømp'ʉ ja ra̱ ni̱ja̱ ra̱ Jesús, nu̱na̱ n'na rá̱ xädi bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―Ague grá̱ xännba̱te, nu̱ ra̱ ni̱ja̱, gue xa̱ndønnoho yø do n'youi. 'Nɛ̱ ma̱zihotho yø hmi̱ yø do. 
\p  
\v 2 Mi̱ da̱hra̱ Jesús, bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―A̱há̱, ma̱zihotho gui̱ nɛ̱qui̱ ra̱ ni̱ja̱. Pɛ nu̱na̱ ra̱ ni̱ja̱ na̱ya, bá̱ ɛ̱p'ʉ ra̱ pa da̱ xotyø ja̱'i̱ na̱. Xøgue di̱ nxʉdi, hi̱n hapʉ nmi̱ nɛ̱qui̱ ra̱ ni̱ja̱. 
\s1 Bi̱ ma̱nna̱ Jesús te ja ngue di̱ nja hante rá̱ nzɛgui yø pa. 
\p  
\v 3 Nu̱p'ʉ ni̱ hyandra̱ ni̱ja̱, ja ni̱ gop'ʉ ra̱ nyu̱ni̱ bí ja ra̱ mbonza ja yø olivos. Ja i̱ mɛp'ʉ yø xädi ra̱ Jesús. Nu̱p'ʉ bi zøni̱, bi̱ mi̱. Bi guatra̱ Bɛdu p'ʉya, conna̱ Jacobo, ra̱ Xuua, ra̱ Andre. Bi̱ nya̱sɛui ra̱ Jesús, bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p  
\v 4 ―Dí̱ nne gui xicje nja̱m'mø di̱ nja ya yø hya̱ guí̱ mma̱nya, ngue da̱ xotra̱ ni̱ja̱ yø ja̱'i̱. ¿Tema̱ hmɛ̱ya di̱ nja'mø ya ni̱ ma da̱ zønna̱ pa di̱ nja na̱ te guí̱ mma̱nya? 
\p  
\v 5 Mi̱ da̱hra̱ Jesús, bi 'yɛ̱mbyø xädi: 
\p ―Da̱mi̱ mfähmʉ xa̱ndønho, 'yo guí̱ nne to da̱ hyä'a̱hʉ.  
\v 6 Porque xa̱ngu̱ yø ja̱'i̱ di̱ n'yo ngue da̱ 'yɛ̱mbyø ja̱'i̱: “Go guecä drá̱ Cristogä ya”, da̱ 'yɛ̱mbi̱. Gue'a̱ di hyät'i xa̱ngu̱ yø ja̱'i̱'a̱ p'ʉya.  
\v 7 Nu̱'mø gá̱ 'yøhmʉ ngue ya ja yø da̱tu̱nhni̱, ogue gui 'yøhmʉ ngue ya ja ngue di̱ nja yø tu̱nhni̱, 'yo sä guí su̱hʉ. Porque jatho ngue ya ngu̱'a̱ ja ngue di̱ nja. Pɛ hi̱nga̱ gue'ʉ yø hmɛ̱ya'ʉ ngue rá̱ nzɛgui.  
\v 8 Da̱ nangyø nación ngue da̱ 'yørpa̱ ra̱ tu̱nhni̱ mi̱'da yø nación. Da̱ nangyø da̱st'abi ngue da̱ 'yørpa̱ ra̱ tu̱nhni̱ mi̱'da yø da̱st'abi. Di 'ya̱n'a̱häi ndap'ʉ bi zä. Di̱ nja yø thu̱hu̱. Ja da̱ fʉp'ʉ ra̱ n'ʉ ja ngue da̱ tho'a̱ m'mɛfa yø ja̱'i̱ p'ʉya. 
\s1 Bi xihyø xädi ra̱ Jesús ngue da̱ zä ra̱ n'ʉ, da̱ ts'ʉi. 
\p  
\v 9 Da̱mi̱ mfähmʉ. Porque da̱ 'yɛ̱hra̱ pa ngue da̱ ts'ixa̱hʉ fädi. Da̱ mɛp'a̱hʉ yø ja̱'i̱ p'ʉ ja yø ni̱ja̱. Da̱ ma ma̱ dä'a̱hʉ p'ʉ 'bʉhyø da̱st'abi. Di̱ ndä'a̱hʉ p'ʉ 'bʉhyø gobierno. Ngu̱na̱ da̱ ja'a̱hʉ yø ja̱'i̱ ngue guí ɛ̱c'ɛ̱i̱ga̱hʉ. Ngue ngu̱na̱ di̱ nja'a̱hʉ, nu̱'mø ya gdi̱ ya̱hʉ yø ts'ʉt'abi, ja gui xihmʉ p'ʉ ra̱ hoga̱ 'da'yo hya̱ p'ʉya.  
\v 10 Hante ngue da̱ zɛ'a̱ te ja ngue di̱ nja, nu̱na̱ ra̱ hoga̱ 'da'yo hya̱ jatho ngue da̱ ma ma̱'yoni̱ gä rá̱ ngʉni̱ nxi̱mhäi.  
\v 11 Nu̱'mø bi̱ ma ma̱ bɛnt'i̱'a̱hʉ, 'yo sä di tu̱ ni̱ mmʉihʉ'a̱ ra̱ hya̱ ja ngue gui xihmʉ ra̱ ts'ʉt'abi. Porque nu̱'a̱ ra̱ ora gui dä ni̱ hya̱hʉ p'ʉ ja ra̱ ts'ʉt'abi, gue'a̱ ra̱ Espíritu Santo di bɛ̱n'na̱ ra̱ hya̱ gui xihmʉ ra̱ ts'ʉt'abi. Ya hi̱ngni̱ n'yomfɛ̱ni̱sɛ gui jʉcjʉ ra̱ hya̱ gui̱ mma̱mhmʉ.  
\v 12 A nu̱ yø n'yohʉ ɛ̱c'ɛ̱i̱gui̱, di däsɛ'ʉ yø n'yohʉ hi̱ngui̱ ɛ̱c'ɛ̱i̱gui̱ ngue da̱ tho. Yø papá p'ʉya, nu̱'mø bi 'yɛ̱c'ɛ̱i̱gui̱ yø ba̱si̱, di däsɛ yø ba̱si̱ ngue da̱ tho. Yø ba̱si̱ p'ʉya, nu̱'mø bi 'yɛ̱c'ɛ̱i̱gui̱ yø papá, di däsɛ yø papá ngue da̱ tho.  
\v 13 Ndap'ʉ bi zä da̱ zʉ'a̱hʉ yø ja̱'i̱ ngue guí ɛ̱c'ɛ̱i̱ga̱hʉ. Pɛ nu̱ ra̱ ja̱'i̱ hi̱nda̱ hyɛga̱gui̱, xi̱nda̱ hangu̱ ra̱ n'ʉ da̱ thogui, gä da̱ zɛti, guehna̱ ra̱ ja̱'i̱ di̱ nya̱nná̱ te na̱. 
\p  
\v 14 Xquet'a̱ guí̱ nnu̱hʉ ngue di̱ nja ya yø hya̱ bi̱ ma̱nna̱ pønga̱hya̱ Daniel, ngue nu̱p'ʉ ja ra̱ xɛqui hi̱n'yʉ ra̱ nt'ɛ̱di̱ di̱ m'mʉhyø ja̱'i̱, ja da̱ 'yørbʉ ra̱ nts'oni̱ yø ja̱'i̱. (A nu̱yá, nu̱ ra̱ ja̱'i̱ di xädi, di̱ n'yo rá̱ mmʉi 'mø bi̱ nu̱ ngue di̱ nja ya yø hya̱ ja ua.) Nu̱'mø gá̱ nu̱hʉ ngue ya bi̱ nja'a̱ p'ʉya, nu̱ yø ja̱'i̱ di 'bʉp'ʉ ja ra̱ häi Judea, da̱ 'dagui, di̱ map'ʉ ja yø xa̱nthø.  
\v 15 Nu̱ ra̱ ja̱'i̱ di tøhma̱ xøts'e rá̱ ngu̱, 'yo di ɛ̱na̱ ngue di̱ ma mbo rá̱ ngu̱ ngue te da̱ ha̱, sinoque da̱ 'dagui.  
\v 16 Nu̱ ra̱ ja̱'i̱ di 'yo ra̱ 'bɛfi, hi̱ndi̱ ma rá̱ ngu̱ ngue da̱ ca̱ rá̱ tu̱hu̱, sinoque da̱ 'dagui n'nahma̱ntho.  
\v 17 Pɛ huɛ̱ca̱te yø xisu di ha̱dyø ba̱si̱'a̱ ra̱ pa'a̱, ogue di sʉdyø ba̱si̱.  
\v 18 Da̱mi̱ 'yäphʉ Oja̱ ngue nu̱ya yø hya̱ ya, hi̱nda̱ gue'mø ra̱ pa ngue xta̱ nsɛ di̱ nja.  
\v 19 Porque xa̱ndøn'ʉtho te da̱ thohyø ja̱'i̱ na̱ ra̱ pa na̱. Nu̱ te di̱ nja, hi̱nja̱m'mø xa̱ nnu̱ yø ja̱'i̱ ngue xa̱ njap'ʉ asta̱ gue'mø ma̱mbá̱ fʉ'a̱ nxi̱mhäi. 'Nɛ̱ ya hi̱nni̱ mantho da̱ hnu̱ ngue ma̱høndi̱ njap'ʉ.  
\v 20 Nu̱na̱ Oja̱, ya xa̱ nzänni̱ ngue hi̱nga̱ ya'atho yø pa di̱ nja na̱ ra̱ nda̱te na̱. A nu̱'mø ngue ya'atho di̱ nja, ya hi̱njonda̱ bongui̱. Pɛ da̱ 'yøt'e ngue da̱ thotho, porque Oja̱ di̱ ma̱hya yø ja̱'i̱ ya xa̱ huanhni̱. 
\s1 Ra̱ Jesús bi̱ ma̱ ngue di̱ n'yo xa̱ngu̱ yø ja̱'i̱ da̱ ne ngue da̱ hyätya yø ja̱'i̱ ya ɛ̱c'ɛ̱i̱. 
\p  
\v 21 Nu̱'ʉ yø pa'ʉ, 'yo sä guí ɛ̱c'ɛ̱i̱hʉ ya yø ja̱'i̱ da̱ 'yɛ̱n'a̱hʉ: “Nu̱ua, ja bí 'bʉcua ra̱ Cristo”, ogue da̱ 'yɛ̱n'a̱hʉ: “Ní̱ nguehnʉ ja bí 'bʉhnʉ”, da̱ 'yɛ̱n'a̱hʉ.  
\v 22 Porque xa̱ngu̱ yø ndøbɛthani̱ di̱ n'yo ngue da̱ 'yɛ̱mbyø ja̱'i̱: “Go guecä drá̱ Cristogä ya”, ogue da̱ 'yɛ̱mbi̱: “Go guecä rá̱ pønga̱hya̱gä Oja̱ ya”, da̱ 'yɛ̱na̱. 'Nɛ̱ da̱ zä da̱ 'yøtyø milagro. Nu̱ya yø milagro da̱ 'yøt'e, guehya da̱ ne ngue di hyätyø ja̱'i̱ nu̱ya yø thanhni̱ Oja̱ ya.  
\v 23 Ma̱mi̱ n'u̱ni̱ da̱ thä'a̱hʉ. Ja̱na̱ngue da̱di 'bɛt'o'a̱hʉ ya yø hya̱ ja ngue di̱ nja m'mɛfa. 
\s1 Bi̱ ma̱nna̱ Jesús ngue ma̱hønda̱ ɛ̱cua ja ra̱ xi̱mhäi. 
\p  
\v 24 Nu̱'mø bi tho'ʉ yø nda̱te di̱ nja, di̱ m'mɛxu̱i̱ ra̱ hyadi 'nɛ̱hra̱ za̱na̱.  
\v 25 Da̱ tähyø sø bí ja ma̱hɛ̱ts'i̱. Nu̱ te gä bí ja ma̱ya̱, gä di pädi ha thogui.  
\v 26 Da̱ thandra̱ N'yohʉ di 'yɛ̱ ma̱hɛ̱ts'i̱ ngue da̱ n'youi ra̱ gu̱i̱. Da̱ hnu̱ ngue ma̱guesɛ, porque ma̱thoguitho ja rá̱ ts'ɛdi.  
\v 27 Nu̱'ʉ yø anxɛ da̱ n'youi, da̱ mɛnhni̱ gä rá̱ ngʉni̱ nxi̱mhäi, ngue di pɛrpa̱bi̱ yø ja̱'i̱ nu̱ya xa̱ huanhni̱. 
\s1 Bi̱ nhyɛjpa̱bi̱ ra̱ hya̱ n'na nza ra̱ igo. 
\p  
\v 28 Da̱mi̱ pa̱hmʉ na̱ ra̱ hya̱ ga̱ hyɛcä ya, ngue gdá̱ hyɛjpa̱bi̱ ra̱ hya̱ n'na nza ra̱ igo. Nu̱'mø ya bi c'amyø 'yɛza ngue bi 'dogui, guí pa̱hmʉ p'ʉya ngue ya ni̱ ma di pat'i xa̱nho häi.  
\v 29 Ngu̱na̱ ra̱ hya̱ ja ngue di̱ nja ya. Nu̱'mø gá̱ nu̱hʉ ngue bi̱ nja ya yø hya̱ dí xi'a̱hʉ ya, da̱mi̱ pa̱hmʉ ngue ya xma̱ nguerpʉtho ga̱ ma ɛ̱hɛ̱.  
\v 30 Nu̱ya yø hmɛ̱ya dí xi'a̱hʉ ya, da̱mi̱ pa̱hmʉ ngue guehya di̱ nja ya, hante ngue da̱ du̱ yø ja̱'i̱ 'bʉhyø pa ja p'ʉya.  
\v 31 Nu̱ te bí ja ma̱ya̱, 'nɛ̱cua ja ra̱ häi, hi̱ngui̱ za̱i̱. Pɛ nu̱na̱ ra̱ hya̱ dí̱ mma̱ngä, ja para za̱ntho na̱. 
\s1 Bi hyɛcra̱ hya̱ ra̱ Jesús ngue yø mɛfi hi̱ngui̱ pa̱di̱ tema̱ pa da̱ zøhyø hmu̱ di̱ ma̱nda. 
\p  
\v 32 I pa̱sɛ Oja̱ tema̱ pa di̱ nja ya yø hya̱ dí xi'a̱hʉ. Ni̱ xi̱ngyø anxɛ di pa̱di̱, ni̱ xi̱nga̱ gueque dí pa̱di̱ tema̱ pa di̱ nja, ma̱da̱gue'a̱ ngue rá̱ Ts'ʉnt'ʉgui Oja̱.  
\v 33 Ja̱na̱ngue da̱mi̱ ndø'ma̱tehʉ, mat'Oja̱hʉ hangu̱ ra̱ pa. Porque hi̱nguí̱ pa̱hmʉ tema̱ pa, tema̱ ora ga̱ søcä ua.  
\v 34 A nu̱yá, tengu̱tho n'na ra̱ n'yohʉ bi̱ ma yap'ʉtho, pɛ hi̱mbi̱ zohra̱ hya̱ tema̱ pa da̱ pengui̱. Nu̱'ʉ yø mɛfi bi fäti te pɛts'i. N'na ngu̱ n'na yø mɛfi bi zännba̱ yø tarea ja ngue da̱ 'yøt'e. Nu̱p'ʉ ja ra̱ goxthi, bi 'bämbʉ n'na ra̱ mängoxthi, bi xifi ngue da̱ mädi xa̱nho ra̱ goxthi.  
\v 35 Pɛ nu̱ya bi̱ ma ma̱fäti ra̱ 'bɛfi, hi̱ngui̱ pa̱di̱ tema̱ pa da̱ zøhyø hmu̱. Da̱ gue'a̱hʉ ya, da̱mi̱ mfähmʉ xa̱ndønho. Porque xquet'a̱ hi̱nguí̱ pa̱hmʉ tema̱ ora da̱ zøhni̱ hmu̱hʉ, o nu̱hma̱ ndetho da̱ zøhø, ogue ma̱de ra̱ xu̱i̱ da̱ zøhø, ogue ni̱ ma da̱ hyats'i da̱ zøhø, ogue nɛ̱ca̱häi da̱ zøhø.  
\v 36 Porque hønt'a̱ goma̱ ora da̱ zøhø, pɛ ma̱n'nan'yo mi̱ 'yøthʉ ngue hi̱njondi̱ ndø'ma̱te 'mø bi zøhø.  
\v 37 Nu̱na̱ ra̱ hya̱ dí xi'a̱hʉ ngue gui̱ ndø'ma̱tehʉ, hi̱nga̱ høn'a̱thohʉ dí xi'a̱hʉ na̱ ra̱ hya̱ na̱, sinoque gätho yø ja̱'i̱ dí xifi ngue di̱ ndø'ma̱te xa̱ndønho. 
\c 14  
\s1 Nu̱ya yø nsʉiui ra̱ Jesús ya sänni̱ ngue da̱ hyo. 
\p  
\v 1 Ya ma̱ nyo patho di̱ nsänni̱go yø ja̱'i̱ ngue ra̱ pascua. Guehna̱ ra̱ pa ts'i ra̱ thu̱hmɛ̱ hi̱ngui̱ n'youi ra̱ íxi. A nu̱'ʉ yø hmu̱ yø mmäcja̱ 'nɛ̱hyø xännba̱te ngue ra̱ ley, guehya ya rá̱ ya'atho yø pa honi̱ ha di̱ mbɛntra̱ Jesús ngue da̱ tho.  
\v 2 Di̱ n'yɛ̱mbi̱: 
\p ―A nu̱yá, hi̱nga̱ gue'mø ra̱ pa ngue ra̱ ngo ga̱ bɛnthʉ ya, n'namhma̱ hi̱nda̱ nangyø ja̱'i̱ da̱ ya̱ni̱. 
\s1 N'na ra̱ xisu bi xispa̱ ra̱ aceite rá̱ ya̱ ra̱ Jesús. 
\p  
\v 3 Ya 'bʉp'ʉ ja ra̱ hni̱ni̱ Betania ra̱ Jesús. Ɛxa̱ si̱hmɛ̱ p'ʉ ja rá̱ ngu̱ ra̱ Simu̱ nu̱na̱ xi 'yøthe m'mɛt'o ngue mi̱ 'ya rá̱ do'yo. Bi yʉt'a̱mbo n'na ra̱ xisu ni̱ du̱ n'na ra̱ m'mo aceite ngue ra̱ alabastro. I yu̱p'ʉ ra̱ aceite ma̱zihotho ga̱ yʉni̱, bi̱ ma ma̱hoqui conna̱ paxi ngue ra̱ nardo, pɛ xa̱ndøngu̱ rá̱ mu̱ui. Bi 'yøjpa̱ rá̱ 'yʉga ra̱ m'mo aceite p'ʉya, bi xispa̱bi̱ rá̱ ya ra Jesús.  
\v 4 Bi̱ mbøcuɛ 'da yø ja̱'i̱ mi̱ 'bʉp'ʉ, di̱ n'yɛ̱mbi̱: 
\p ―¿Hanja ngue bi̱ ma ma̱'ʉni̱tho na̱ ra̱ aceite na̱?  
\v 5 Xta̱ nzä xta̱ 'bä na̱ ngue xti t'u̱nna̱ mɛ̱nyu̱ yø hyoya. Porque ma̱n'na xa̱ngu̱ xti 'bä ra̱ aceite ngue'a̱ te ra̱ nzäbi ta̱hra̱ ja̱'i̱ n'na jɛya. 
\p Hi̱ngui̱ nnu̱ ma̱nho yø ja̱'i̱ te bi 'yøtra̱ xisu.  
\v 6 Pɛ ra̱ Jesús bi 'yɛ̱mbyø ja̱'i̱: 
\p ―Da̱mi̱ hyɛhmʉ na̱ ra̱ xisu 'bʉcua. 'Yogui sʉhmʉ, porque xa̱nho te ørque.  
\v 7 A nu̱ya yø hyoya guí̱ mma̱mhmʉ, hangu̱ ra̱ pa guí̱ nnu̱hʉ ya yø hyoya. Da̱ zä gui fäxhʉ te honi̱ hønt'a̱ goma̱ ora guí̱ nne gui fäxhʉ. Pɛ nu̱gä hi̱nga̱ nza̱mhmʉ ua.  
\v 8 A nu̱na̱ ra̱ xisu guí̱ mma̱mhmʉ, bi 'yørca̱gui̱'a̱ te bi zʉrpa̱bi̱ rá̱ ts'ɛdi bi 'yøt'e. Porque ya bi̱ nja'a̱ te mi̱ ja xtí̱ nja'mø dá̱ n'yägui.  
\v 9 Ma̱jua̱ni̱ dí xi'a̱hʉ ngue nu̱p'ʉ ha da̱ hma̱nna̱ hoga̱ 'da'yo hya̱ gä rá̱ ngʉni̱ nxi̱mhäi, xquet'a̱ 'nɛ̱'a̱ te bi 'yørca̱gui̱ na̱ ra̱ xisu, da̱ hma̱. Gue'a̱ di fɛn'a̱. 
\s1 Ra̱ Judas di cʉtyø hya̱ ha di japi ngue di dä ra̱ Jesús. 
\p  
\v 10 Nu̱na̱ ra̱ Judas Iscariote, guehna̱ n'na nc'ɛ̱i̱'ʉ 'dɛ'ma̱ yoho yø xädi ra̱ Jesús, bi̱ ma bá̱ nya̱ui yø hmu̱ yø mmäcja̱. Bá̱ nhɛca̱ hya̱ui yø mmäcja̱ ha di japi di däpra̱ Jesús.  
\v 11 Mi̱ 'yø'a̱ ra̱ hya̱ sihyø mmäcja̱, asta̱ ra̱ ndijohya. Bi xi p'ʉya ngue di u̱nna̱ mɛ̱nyu̱. Ja̱na̱ngue bi hyonna̱ Judas ha di japi ngue di däpyø mmäcja̱ ra̱ Jesús. 
\s1 Yø xädi ra̱ Jesús bi hoqui te da̱ zi'a̱ ra̱ nde bi̱ nsänni̱go ngue ra̱ pascua. 
\p  
\v 12 Ya fʉhra̱ ngo nguehya yø pa ts'i ra̱ thu̱hmɛ̱ hi̱ngui̱ n'youi ra̱ íxi. Nu̱na̱ ra̱ pa fʉhra̱ ngo, guehna̱ ra̱ pa hodɛ'yo yø ja̱'i̱ ngue sänni̱go, ngue di̱ nzibde ngue ra̱ pascua. Bi yɛ̱mbyø xädi ra̱ Jesús: 
\p ―¿Hapʉ guí̱ nne ga̱ hocähe ra̱ nzibde gdá̱ nsänni̱gohʉ ngue ra̱ pascua ya? ―bi 'yɛ̱mbi̱. 
\p  
\v 13 Bi 'yɛ̱mbya yoho yø xädi ra̱ Jesús: 
\p ―Ní̱ mɛ nʉ bí ja ra̱ hni̱ni̱ ya. Gui̱ nthɛui n'na ra̱ n'yohʉ ni̱ ma rá̱ ngu̱, di tu̱ n'na xøni̱ ra̱ dehe. Da̱mi̱ tɛnnui hapʉ da̱ zøni̱.  
\v 14 Nu̱p'ʉ ja ra̱ ngu̱ da̱ zømp'ʉya, da̱mi̱ 'yɛ̱nui ra̱ mmɛ̱nni̱gu̱: “Ra̱ xännba̱te i ɛ̱na̱: ¿Hapʉ ja ra̱ cuarto ga̱ nzibdehe ma̱ xädi ya, ja ga̱ sähe p'ʉ ra̱ ngo ngue ra̱ pascua?” gui 'yɛ̱nui.  
\v 15 Ra̱ mmɛ̱nni̱gu̱ p'ʉya, da̱ 'yu̱t'a̱ui n'na ra̱ da̱cuarto ya ma̱hoqui, bí ja ma̱ya̱ ra̱ tøca̱ngu̱. Ja da̱mi̱ hocui p'ʉ'a̱ te ja ngue gdá̱ nzibdehʉ p'ʉya. 
\p  
\v 16 Nu̱ya yø xädi mi̱ ya̱ui ra̱ Jesús, bi̱ map'ʉ ja ra̱ hni̱ni̱ bi xifi ngue da̱ ma. Mi̱ zømp'ʉ ja ra̱ hni̱ni̱, nu̱na̱ ra̱ hya̱ xi̱ ma̱nna̱ Jesús, gue'a̱ bi̱ nja'a̱. Bi di̱nna̱ ngu̱ tengu̱tho xi xifi, ja bi hojpʉ ra̱ nzibde ngue ra̱ pascua p'ʉya. 
\s1 Bi xihyø xädi ra̱ Jesús ngue pa̱di̱ ndana̱ rá̱ xädi ja ngue di dä. 
\p  
\v 17 Mi̱ dähra̱ nde p'ʉya, nu̱p'ʉ ja ra̱ ngu̱ xi̱ ma ma̱hojpi te da̱ zi, ja bi zømp'ʉ ra̱ Jesús, ní̱ n'youi'ʉ 'dɛ'ma̱ yoho yø xädi.  
\v 18 Mɛ̱nte si̱hmɛ̱ p'ʉ ja ra̱ mɛ̱xa p'ʉya, bi 'yɛ̱mbyø xädi: 
\p ―Nu̱yá, dí xi'a̱hʉ ngue nu̱ua ja ra̱ mɛ̱xa dí si̱hmɛ̱hʉ, 'bʉcua n'na nc'ɛ̱i̱ jʉga̱tho häi, ya xa̱ hyoni̱ ha di japi ngue di dägui. 
\p  
\v 19 Nu̱na̱ ra̱ hya̱ bi̱ ma̱nna̱ Jesús, ɛ̱mmɛ̱i̱ bi du̱ yø mmʉi yø xädi. Bi̱ mʉdi bi 'yänni̱ 'da mi̱'da p'ʉya te'o na̱ i̱ mma̱, bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―¿Ua go guecä'a̱ guí̱ mma̱nya? ―bi 'yɛ̱mbi̱. 
\p  
\v 20 Bi 'yɛ̱ntho 'mø mi̱ da̱hra̱ Jesús: 
\p ―Nu̱na̱ dí com'be ma̱ mohi ua dí si̱hmɛ̱ ya, guehna̱ di dägä na̱ya. Guehna̱ n'na nc'ɛ̱i̱ ngue gui 'dɛma̱ yohohʉ na̱ya.  
\v 21 Ma̱jua̱ni̱ ngue ra̱ N'yohʉ bí 'yɛ̱ ma̱hɛ̱ts'i̱ da̱ tho'a̱ te ra̱ n'ʉ ja ngue da̱ thogui, tengu̱tho nt'ot'i p'ʉ ja ra̱ Ma̱ca̱ Libro ngue di̱ nja. Pɛ hague ngu̱ ra̱ castigo da̱ thohna̱ ra̱ n'yohʉ ja ngue di dägui. Nu̱na̱ ra̱ n'yohʉ na̱, ma̱n'na xa̱nho ngue'mø hi̱n xta̱bá̱ m'mʉi. 
\s1 Ra̱ Jesús bi xihyø xädi ngue di̱ nzibde. 
\p  
\v 22 Mɛ̱nte si̱hmɛ̱ ra̱ Jesús, bi hya̱jma̱n'na ra̱ thu̱hmɛ̱. Mi̱ ja ma̱mma̱di̱ Oja̱ p'ʉya, bi xɛnna̱ thu̱hmɛ̱, bi u̱nyø xädi da̱ zi. Bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―Da̱mi̱ sihʉ ra̱ thu̱hmɛ̱ ja ua ya. Nu̱ná̱, guehna̱ ma̱ do'yogä na̱. 
\p  
\v 23 Bi dɛcra̱ vaso po rá̱ ngui ra̱ uva p'ʉya. Mi̱ ja ma̱mma̱di̱ Oja̱, bi u̱nyø xädi da̱ zi 'da'its'ʉ.  
\v 24 Bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―Nu̱na̱ po ra̱ vaso ja ua ya, guehna̱ ma̱ jigä na̱. Porque guehna̱ ra̱ hmɛ̱ya na̱ya ngue nu̱'mø dá̱ tu̱, di̱ nja rá̱ ts'ɛdi ra̱ 'da'yo cohi øt'a̱hʉ Oja̱. Porque nu̱'a̱ di̱ mfämma̱ ji, xa̱ndøngu̱ yø ja̱'i̱ di̱ nhohyø ts'oqui.  
\v 25 Ma̱jua̱ni̱ dí xi'a̱hʉ ya, ngue ya hi̱nni̱ mantho 'dap'ʉ ga̱ sihʉ rá̱ ngui ra̱ uva, asta̱ gue'mø bi zønna̱ pa ma̱'da'yo hønga̱ sihʉ p'ʉ di̱ ma̱nda Oja̱. 
\p  
\v 26 Mi̱ juate ra̱ nsi̱hmɛ̱ p'ʉya, bi du̱ta̱ n'na ra̱ thu̱hu̱ ngue ɛ̱spa̱bi̱ Oja̱. Bi̱ ma p'ʉya, i̱ map'ʉ bí ja ra̱ nyu̱ni̱ ja ra̱ mbonza ja yø olivos. 
\s1 I pa̱hra̱ Jesús ngue da̱ zop'ʉ m'mɛfa yø xadi. 
\p  
\v 27 Ra̱ Jesús bi 'yɛ̱mbyø xädi: 
\p ―Gätho'a̱hʉ ya, gui soga̱hʉ p'ʉ'a̱ di̱ nxu̱i̱. Porque di̱ nja'a̱ te mma̱mp'ʉ ja ra̱ Ma̱ca̱ Libro ngue ɛ̱na: “Ga̱ øt'ä ngue da̱ du̱ ra̱ mändɛ'yo. Yø dɛ'yo p'ʉya di̱ n'uɛ̱ni̱”, i ɛ̱na̱.  
\v 28 Pɛ nu̱'mø dá̱ bɛ̱nna̱te, ga̱ni̱ mpagä Galilea, ja ga̱ni̱ tøp'a̱hʉ p'ʉ. 
\p  
\v 29 Ra̱ Bɛdu p'ʉya, bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―Ma̱da̱gue'a̱ ngue gä da̱ zoc'a̱'i̱ p'ʉ ya mi̱'da ma̱ n'yohʉ, pɛ nu̱gä hi̱nga̱ soc'a̱'i̱ ―bi 'yɛ̱mbi̱. 
\p  
\v 30 Mi̱ da̱hra̱ Jesús, bi 'yɛ̱mbra̱ Bɛdu: 
\p ―Ma̱jua̱ni̱ dí xi'i ngue nu̱'a̱ di̱ nxu̱i̱ ya, tobe hi̱ndi̱ ma'a̱ rá̱ yohmafi ra̱ øni̱, ya xqui cønga̱ nhyu̱ndi̱, gui̱ mma̱ ngue hi̱ngui̱ pa̱qui̱ ―bi 'yɛ̱mbi̱. 
\p  
\v 31 Pɛ ra̱ Bɛdu p'ʉya n'nat'a̱ mma̱ ngue bi 'yɛ̱na̱: 
\p ―A nu̱'a̱, hi̱n'na̱'a̱. Ma̱da̱gue'a̱ ngue 'dap'ʉ ga̱ tu̱ui, pɛ nu̱gä hi̱nga̱ cøn'a̱'i̱ ―bi 'yɛ̱mbi̱. 
\p Gätho'ʉ mi̱'da yø xädi p'ʉya, 'da'igu̱ bi̱ ma̱. 
\s1 Ra̱ Jesús bi̱ mat'Oja̱ p'ʉ ja ra̱ xɛqui ni̱ hu̱ ngue Getsemaní. 
\p  
\v 32 Nu̱na̱ ra̱ Jesús bi̱ mähä yø xädi, bi zømp'ʉ ja ra̱ xɛqui ni̱ hu̱ ngue Getsemaní. Nu̱p'ʉ bi zøni̱, bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―Da̱mi̱ mi̱hmi̱ ua ya, mɛ̱nte ga̱ thocä mi̱ts'ʉ ní̱ nguehnʉ ngue ga̱ ma mat'Oja̱ ―bi 'yɛ̱mbi̱. 
\p  
\v 33 Bi thohmi̱ts'ʉ ní̱ nguep'ʉ ra̱ Jesús, bi̱ mɛ ra̱ Bɛdu, ra̱ Jacobo, ra̱ Xuua. Bi̱ mʉdi bi där'ma̱n'ʉ rá̱ mmʉi ra̱ Jesús, ma̱thoguitho ngue bi du̱ rá̱ mmʉi.  
\v 34 Bi 'yɛ̱mbyø n'youi p'ʉya: 
\p ―Ja̱njua̱ni̱ ngue tu̱ ma̱ mmʉigä, nu̱p'ʉ nna̱ sä, ya ja ngue 'bexca̱ tu̱. Da̱mi̱ cohmi̱ ua ya, pɛ 'yogui a̱hmi̱ ―bi 'yɛ̱mbi̱. 
\p  
\v 35 Ra̱ Jesús bi thohmi̱ts'ʉ ní̱ nguep'ʉ. Bi̱ m'mɛmfo häi p'ʉya ngue mmat'Oja̱. Bi 'yäp'Oja̱ ngue'mø da̱ ne, da̱ ya̱ni̱ ngue'a̱ ra̱ nda̱te ja ngue da̱ thogui.  
\v 36 Bi 'yɛ̱mp'ʉya: 
\p ―Ague ma̱ Papá'i, nu̱'i̱, gätho da̱ zä'i. Da̱mi̱ ya̱ngui̱ ngue'a̱ ra̱ nda̱te ja ngue ga̱ thocä. Pɛ hi̱nga̱ nu̱'a̱ go ga̱ sännä gue'a̱ di̱ nja'a̱, sinoque nu̱ te guí sänni̱, gue'a̱ di̱ nja'a̱. 
\p  
\v 37 Mi̱ juadi bi̱ mat'Oja̱ p'ʉya, bí 'yɛ̱p'ʉ 'bʉ'ʉ hyu̱ yø xädi. Pɛ bi di̱ni̱ ngue ya mi̱ a̱ha̱. Bi 'yɛ̱mbra̱ Bɛdu p'ʉya: 
\p ―Ague Simu̱, ¿hanja ngue guí a̱ha̱? ¿Ua xi̱nga̱ n'na ora di sä gui 'yä ni̱ t'a̱ha̱?  
\v 38 Da̱mi̱ mat'Oja̱, 'yogui a̱hmʉ. Nu̱'mø hi̱ngá̱ mat'Oja̱hʉ, ntha̱mbɛni̱tho hi̱nda̱ gue'a̱ gui 'yøthʉ. I̱ nne ni̱ mmʉi ngue gui 'yøthʉ na̱ ra̱ hya̱ dí̱ mma̱ngä, pɛ ɛ̱mmɛ̱i̱ cuen'ni̱ do'yohʉ. 
\p  
\v 39 Ma̱hømbi zop'ʉ yø xädi, bi̱ mengbʉ xpí 'yɛ̱hɛ̱ ngue bá̱ mat'Oja̱. Tengu̱tho xi̱ ma̱n'a̱ m'mɛt'o, ngu̱'a̱ ra̱ hya̱ xi Oja̱.  
\v 40 Ma̱mbá̱ pengbʉya, ma̱hømbi di̱nyø xädi ngue mi̱ a̱ha̱, porque ɛ̱mmɛ̱i̱ netha̱. Mi̱ da̱mbɛ̱ni̱ yø xädi ya nzofo, hi̱ngui̱ pa̱di̱ te di da̱di̱.  
\v 41 Bi̱ ma'a̱ rá̱ hyu̱ ndi̱ p'ʉya ngue bá̱ mat'Oja̱. Ma̱mbá̱ pengui̱, bi 'yɛ̱mbyø xädi: 
\p ―Gue ma̱hønguí a̱hmi̱ n'yø. Ga̱ nu̱hmi̱, ya bi zønna̱ ora di̱ ndäpyø ts'oc'ɛ̱i̱ ra̱ N'yohʉ bí 'yɛ̱ ma̱hɛ̱ts'i̱.  
\v 42 Da̱mi̱ nangüi̱. Ya bá̱ ɛ̱cua na̱ di dägui, ma ga̱ ma c'athʉ ya. 
\s1 Ya bi̱ mbɛntra̱ Jesús. 
\p  
\v 43 Mɛ̱nte nzohyø xädi ra̱ Jesús, bi zøhna̱ Judas rá̱ n'youi'ʉ 'dɛ'ma̱ yoho yø xädi, bá̱ n'youi xa̱ngu̱ yø ja̱'i̱, bá̱ gʉ yø juai, bá̱ gʉ yø za. Guehya yø ja̱'i̱ xi̱ mɛnhyø hmu̱ yø mmäcja̱, co 'nɛ̱hyø xännba̱te ngue ra̱ ley, co 'nɛ̱'ʉ yø n'yohʉ 'bɛt'o p'ʉ ja ra̱ ni̱ja̱.  
\v 44 Nu̱na̱ ra̱ Judas, ya xi xihyø ja̱'i̱ tema̱ senya da̱ 'yøt'e, xi 'yɛ̱mbi̱: “Nu̱'a̱ ra̱ n'yohʉ ga̱ zɛnguagä ya, 'nɛ̱ ga̱ sʉrpa̱ rá̱ hmi̱, gue'a̱ guí homhmʉ'a̱ p'ʉya. Gui bɛnthʉ, pɛ gue ma̱mi̱ thøhmʉ”, xi 'yɛ̱mbi̱.  
\v 45 Ja̱na̱ngue mi̱ zømp'ʉ 'bähra̱ Jesús, bi guat'i ngue bi zɛngua. Bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―Ague grá̱ xännba̱te ―bi 'yɛ̱mbi̱. 
\p Bi zʉrpa̱ rá̱ hmi̱ p'ʉya.  
\v 46 'Bexpi bɛntyø ja̱'i̱ ra̱ Jesús. 
\p  
\v 47 Bi gʉxrá̱ juai n'na nc'ɛ̱i̱ rá̱ xädi ra̱ Jesús. Bi zɛnnba̱bi̱ rá̱ 'yɛ̱hɛ̱ ra̱ 'bɛt'o mmäcja̱, bi hyɛjpa̱bi̱ rá̱ gu̱.  
\v 48 Ra̱ Jesús bi 'yɛ̱mbyø ja̱'i̱ bi bɛnt'i̱: 
\p ―¿Ua guí ɛ̱mhmʉ ngue drá̱ bɛ̱gä, ngue guí cʉhʉ yø juai, 'nɛ̱ guí cʉhʉ yø za ngue gui bɛnnga̱hʉ?  
\v 49 Conque n'na pa ngu̱ n'na pa nmi̱ xännbä ra̱ hya̱ yø ja̱'i̱ p'ʉ ja ra̱ ni̱ja̱. Ua̱ngui̱ xta̱ nzä ja xqui bɛnnga̱hʉ p'ʉ. Pɛ nu̱ te guí ørca̱hʉ ya, ya bi̱ nja'a̱ te ra̱ hya̱ mma̱mp'ʉ ja ra̱ Ma̱ca̱ Libro ―bi 'yɛ̱mbi̱. 
\p  
\v 50 Gä bi zop'ʉ yø xädi ra̱ Jesús ngue bi 'dagui.  
\v 51 Nu̱'mø ya ni̱ zi yø ja̱'i̱ ra̱ Jesús, bi ntɛt'a̱ n'na ra̱ ts'ʉnt'ʉ. Hønda̱ n'na ra̱ sábana di̱ mpät'i. Xquet'a̱ 'nɛ̱hna̱ ra̱ ts'ʉnt'ʉ bi̱ ne xti bɛntyø ja̱'i̱ ngue xta̱ nzits'i.  
\v 52 Pɛ nu̱na̱ ra̱ ts'ʉnt'ʉ bi gua̱s'yø ja̱'i̱ ngue bi 'dagui. Bi zop'ʉ ra̱ sábana mi̱ tu̱hu̱, bi̱ ma ma̱ngøtho. 
\s1 Nu̱ya yø n'yohʉ 'bɛt'o ngue yø judío bi hya̱spa̱bi̱ ra̱ güɛnda ra̱ Jesús. 
\p  
\v 53 Nu̱na̱ ra̱ Jesús, bi ts'ixpʉ 'bʉhra̱ 'bɛt'o mmäcja̱. Nu̱p'ʉ ja rá̱ ngu̱ ra̱ mmäcja̱, ja bi̱ mpɛti p'ʉ gätho yø hmu̱ yø mmäcja̱, co 'nɛ̱'ʉ yø n'yohʉ 'bɛt'o p'ʉ ja ra̱ ni̱ja̱, conyø xännba̱te ngue ra̱ ley, gä 'dap'ʉ bi̱ mpɛti.  
\v 54 Pɛ ra̱ Bɛdu ní̱ 'bɛfa ya'a̱tho p'ʉ ní̱ ma yø ja̱'i̱ ní̱ zi ra̱ Jesús. Mi̱ zømp'ʉ ja rá̱ ngu̱ ra̱ 'bɛt'o mmäcja̱, bi yʉt'a̱mbo ra̱ da̱thi. 'Dap'ʉ bi̱ mi̱hmi̱ yø policía ma̱di̱ nharpʉ ja ra̱ sibi. 
\p  
\v 55 Nu̱'ʉ yø hmu̱ yø mmäcja̱ co 'nɛ̱'ʉ yø n'yohʉ 'bɛt'o ngue yø judío, 'dap'ʉ bi̱ mpɛti ngue bi̱ nhɛca̱ hya̱, honi̱ ha di japi ngue da̱ 'yɛ̱mbi̱ ni̱ 'yu̱p'ʉ da̱ du̱ ra̱ Jesús. Pɛ hi̱ngui̱ ti̱ni̱ ha di japra̱ hya̱.  
\v 56 Xa̱ngu̱ yø ja̱'i̱ bi̱ ma̱nyø fɛhni̱ ngue di ya̱pra̱ Jesús. Pɛ hi̱ndi̱ nti̱nyø hya̱ ngue da̱ 'da'igu̱ da̱ ma̱mp'ʉ di ya̱pa̱te.  
\v 57 M'mɛfa p'ʉya, bi guar'mi̱'da yø ndøbɛthani̱ ngue di ya̱pi̱. Bi 'yɛ̱na̱: 
\p  
\v 58 ―Nu̱na̱ ra̱ n'yohʉ 'bʉcua, ya xtá̱ øcähe tema̱ hya̱ xa̱ mma̱n'a̱ m'mɛt'o na̱, ngue mi̱ ɛ̱na̱: “Ga̱ xot'ä na̱ ra̱ ni̱ja̱ ngue ra̱ ja̱'i̱tho bi hoqui. Rá̱ hyu̱ pa p'ʉya, dí jap'ʉ ma̱n'na ra̱ ni̱ja̱ ngue hi̱njonni̱ ja̱'i̱ di hoqui”, mi̱ ɛ̱na̱. 
\p  
\v 59 Ngu̱na̱ ra̱ hya̱ bi hma̱, mi̱'da yø ja̱'i̱ p'ʉya, n'nan'yo ra̱ hya̱ i̱ mma̱. Ya hi̱ndi̱ nti̱nyø hya̱.  
\v 60 Bi̱ m'mähra̱ 'bɛt'o mmäcja̱ p'ʉya ngue bi 'yɛ̱mbra̱ Jesús: 
\p ―¿Te guí̱ mma̱nna̱ ra̱ hya̱ gui̱ nya̱p'a̱'i̱ ya n'yø? ¿Ua hi̱n tema̱ hya̱ gdi tha̱di̱? ―bi 'yɛ̱mbi̱. 
\p  
\v 61 Pɛ ra̱ Jesús hi̱nte ga̱ nda̱tho. Ra̱ 'bɛt'o mmäcja̱ p'ʉya ma̱hømbi̱ 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―¿Ua gue'e grá̱ Cristo, rá̱ Ts'ʉnt'ʉ'i Oja̱ nu̱na̱ ma̱guesɛ? 
\p  
\v 62 Mi̱ da̱hra̱ Jesús, bi 'yɛ̱na̱: 
\p ―A̱há̱, go guecä. 'Nɛ̱ gui̱ nnu̱hʉ ra̱ N'yohʉ bí 'yɛ̱ ma̱hɛ̱ts'i̱ da̱ni̱ mmi̱p'ʉ bí ja rá̱ n'yɛi Oja̱ nu̱na̱ jasɛ rá̱ ts'ɛdi. 'Nɛ̱ da̱ 'yɛ̱hra̱ pa ngue hønda̱ ɛ̱hɛ̱, di 'yɛ̱ ma̱hɛ̱ts'i̱ da̱ n'youi ra̱ gu̱i̱. 
\p  
\v 63 Mi̱ 'yøhra̱ mmäcja̱ na̱ ra̱ hya̱ bi̱ ma̱nna̱ Jesús, n'na xɛt'itho rá̱ pahni̱ ngue bi̱ ncuɛ. Bi 'yɛ̱mbyø ja̱'i̱ p'ʉya: 
\p ―Nu̱ya mfa̱di̱ ya ngue hi̱n te ma̱n'na ma̱ testigo dí homhmʉ ya.  
\v 64 Ya gá̱ 'yøsɛhʉ ya ngue thenma̱hya̱ Oja̱. Xiya, ¿te guí̱ mma̱mhmʉ na̱ ra̱ hya̱ bi̱ ma̱nya? ―bi 'yɛ̱mbyø ja̱'i̱. 
\p Gätho yø ja̱'i̱ p'ʉya 'da'igu̱ bi̱ ma̱, bi 'yɛ̱na̱: 
\p ―Nu̱na̱, ni̱ 'yu̱p'ʉ ngue da̱ tho na̱. 
\p  
\v 65 Bi̱ mʉhyø ja̱'i̱ p'ʉya ngue soxra̱ Jesús. Bi gorpa̱ yø dä conna̱ u̱lu, 'nɛ̱ bi̱ mɛ'mi̱, bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―Da̱mi̱ pa̱di̱ te'o bi̱ mɛp'a̱'i̱ ya ―bi 'yɛ̱mbi̱. 
\p Yø soldado p'ʉya, xquet'a̱ bi̱ mɛ'mi̱. 
\s1 Bi̱ ma̱nna̱ Bɛdu ngue hi̱ngui̱ pa̱di̱ te'o ra̱ Jesús. 
\p  
\v 66 Ya 'bʉp'ʉ ja ra̱ da̱thi ra̱ Bɛdu. Nu̱'a̱ n'na ra̱ xisu ngue ra̱ gʉni̱ p'ʉ ja rá̱ ngu̱ ra̱ 'bɛt'o mmäcja̱, bi thop'ʉ 'bʉhra̱ Bɛdu.  
\v 67 Mi̱ nu̱ ngue di̱ nharpʉ ja ra̱ sibi, bi za di hɛ̱ti̱ p'ʉya. Bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―'Nɛ̱'i̱ ni̱ n'youi ra̱ Jesús nu̱na̱ ra̱ mmɛ̱ngu̱ Nazaret. 
\p  
\v 68 Ra̱ Bɛdu p'ʉya, bi 'yɛ̱na̱: 
\p ―Nu̱'a̱ ra̱ Jesús guí̱ mma̱nya, hi̱ndí̱ pa̱cä te'o na̱. Ja̱na̱ngue hi̱ndí̱ pa̱cä tema̱ hya̱ guí̱ nne gui xicya. 
\p Ra̱ Bɛdu p'ʉya, bi̱ map'ʉ bí ja rá̱ goxthi ra̱ da̱thi. Høntho bi zøn'a̱ goxthi p'ʉya, bi̱ mmahra̱ øni̱.  
\v 69 Ma̱hømbi̱ nu̱ ra̱ Bɛdu'a̱ ra̱ xisu p'ʉya. Nu̱na̱ ra̱ xisu bi 'yɛ̱mbyø ja̱'i̱ 'bʉp'ʉ: 
\p ―Nu̱na̱ ra̱ n'yohʉ 'bʉcua, guehna̱ n'na nc'ɛ̱i̱ yø xädi ra̱ Jesús. 
\p  
\v 70 Ra̱ Bɛdu p'ʉya, ma̱hømbi̱ ma̱ ngue hi̱ngui̱ pa̱di̱ te'o ra̱ Jesús. Mi̱ tho hma̱n'na ts'ʉquits'ʉ p'ʉya, yø ja̱'i̱ 'bʉp'ʉ hømbi̱ 'yɛ̱mbra̱ Bɛdu: 
\p ―Ma̱jua̱ni̱ ngue ni̱ n'youi ra̱ Jesús, porque di̱ nɛ̱qui̱ ngue grá̱ mmɛ̱ngu̱ Galilea, nt'ødetho'a̱ te gni̱ ya̱. 
\p  
\v 71 Mi̱ da̱hra̱ Bɛdu p'ʉya, ma̱hømbi̱ 'yɛ̱na̱: 
\p ―Da̱ jacä ra̱ castigo Oja̱ 'mø ngue hi̱mma̱ jua̱ni̱ te dí xi'a̱hʉ. Pɛ nu̱na̱ ra̱ n'yohʉ guí xicjʉ, hi̱ndí̱ pa̱cä te'o na̱. 
\p  
\v 72 Mi̱ juadi bi̱ ma̱nna̱ ra̱ hya̱ na̱ p'ʉya, ma̱hømbi̱ mmahra̱ øni̱. Ra̱ Bɛdu p'ʉya bi zo rá̱ mmʉi na̱ ra̱ hya̱ xi xihra̱ Jesús ngue xi 'yɛ̱mbi̱: “Tobe hi̱ndi̱ ma'a̱ rá̱ yohmafi ra̱ øni̱, ya xqui cønga̱ nhyu̱ndi̱, guí̱ mma̱ ngue hi̱ngui̱ pa̱qui̱”, xi 'yɛ̱mbi̱. Mi̱ zo rá̱ mmʉi ra̱ Bɛdu na̱ ra̱ hya̱ na̱ p'ʉya, asta̱ ra̱ zondu̱mmʉi. 
\c 15  
\s1 Bi ts'ixpʉ 'bʉhra̱ Pilato ra̱ Jesús. 
\p  
\v 1 Mi̱ nɛ̱ca̱häi p'ʉya, bi̱ mpɛti gätho yø hmu̱ yø mmäcja̱, conyø n'yohʉ 'bɛt'o p'ʉ ja ra̱ ni̱ja̱, conyø xännba̱te ngue ra̱ ley, conyø n'yohʉ 'bɛt'o ngue yø judío. Bi̱ nhɛca̱hya̱ ngue sänni̱ ha di japi di ya̱pra̱ Jesús. Bi du̱rpʉya, bi zixpʉ 'bʉhra̱ Pilato.  
\v 2 Ra̱ Pilato bi 'yɛ̱mbra̱ Jesús: 
\p ―¿Ua gue'e rá̱ da̱st'abi'i yø judío? 
\p Mi̱ da̱hra̱ Jesús, bi 'yɛ̱na̱: 
\p ―A̱há̱, go guecä tengu̱tho ra̱ hya̱ guí̱ mma̱nya. 
\p  
\v 3 Yø mmäcja̱ p'ʉya, xa̱ngu̱ mi̱'da yø hya̱ gui ya̱pi̱.  
\v 4 Ra̱ Pilato ma̱hømbi̱ 'yɛ̱mbra̱ Jesús: 
\p ―Ya guí øsɛ te gäma̱ hya̱ gui̱ nya̱p'a̱'i̱ ya. ¿Ua hi̱n tema̱ hya̱ gdi tha̱di̱? 
\p  
\v 5 Ra̱ Pilato di 'yøtho ngue hi̱n tema̱ hya̱ ga̱ nda̱tho ra̱ Jesús. 
\s1 Bi̱ ma̱nda ra̱ Pilato ngue da̱ ma ma̱cuati ra̱ pont'i̱ ra̱ Jesús. 
\p  
\v 6 Nu̱na̱ ra̱ Pilato, ja n'na rá̱ costumbre ngue di thø'a̱ n'na ra̱ ofädi 'mø ja ra̱ ngo ngue ra̱ pascua. Pɛ yø ja̱'i̱'ʉ huanhni̱ ndana̱ ra̱ ofädi da̱ ma ma̱thøgue.  
\v 7 Nu̱'a̱ ra̱ pa'a̱ p'ʉya, mi̱ ofädi n'na ra̱ n'yohʉ ni̱ hu̱ ngue ra̱ Barrabás. 'Dap'ʉ ofädiui mi̱'da yø ja̱'i̱ ngue yø hyote, xi̱ n'øt'a̱ tu̱nhni̱.  
\v 8 Mi̱ pɛti yø ja̱'i̱ ngue da̱ xihra̱ Pilato ngue di thø'a̱ n'na ra̱ ofädi.  
\v 9 Ra̱ Pilato bi 'yɛ̱mbyø ja̱'i̱: 
\p ―¿Ua guí̱ nnehʉ ngue ga̱ thøcä'a̱ rá̱ da̱st'abi yø judío? ―bi 'yɛ̱mbi̱. 
\p  
\v 10 I pa̱hra̱ Pilato ngue ra̱ nts'ɛya øtya yø mmäcja̱ xi däpra̱ Jesús. Ja̱na̱ngue ngu̱na̱ bi xihyø ja̱'i̱, porque bi̱ ne xti thøgue.  
\v 11 Pɛ yø hmu̱ yø mmäcja̱ ɛ̱mmɛ̱i̱ di ha̱tra̱ ts'ɛdi yø ja̱'i̱ ngue da̱ 'yäpra̱ Pilato ngue di thøhra̱ Barrabás.  
\v 12 Ma̱hømbi 'yɛ̱mbyø ja̱'i̱ ra̱ Pilato: 
\p ―Xina̱ ra̱ n'yohʉ guí̱ ɛ̱mhmʉ ngue rá̱ da̱st'abi yø judío p'ʉya, ¿te guí̱ nnehʉ ga̱ japä na̱? ―bi 'yɛ̱mbi̱. 
\p  
\v 13 Yø ja̱'i̱ p'ʉya, xøgue n'na hma̱fitho bi 'yɛ̱na̱: 
\p ―Da̱ guatra̱ pont'i̱ na̱ guí̱ mma̱nya. 
\p  
\v 14 Ra̱ Pilato p'ʉya, bi 'yɛ̱mbyø ja̱'i̱: 
\p ―Pɛ ¿tema̱ nts'o xa̱ 'yø'na̱ p'ʉya? 
\p Yø ja̱'i̱ p'ʉya, ma̱n'natho ngue mafi, bi 'yɛ̱na̱: 
\p ―Da̱ guatra̱ pont'i̱ na̱. 
\p  
\v 15 Ra̱ Pilato p'ʉya, bi̱ ne di hojpa̱ yø mmʉi yø ja̱'i̱ mbøcuɛ. Ja̱na̱ngue bi thøhra̱ Barrabás. A nu̱na̱ ra̱ Jesús, bi xihyø soldado ngue da̱ fɛi, 'nɛ̱ da̱ zits'i ngue di cuatra̱ pont'i̱. 
\s1 Yø soldado thenma̱hya̱ ra̱ Jesús. 
\p  
\v 16 Bi zixyø soldado ra̱ Jesús, i̱ map'ʉ ja ra̱ da̱thi cuarte. Ja bi̱ ma ma̱pɛti p'ʉ gätho yø soldado.  
\v 17 Yø soldado p'ʉya bi heta̱ n'na ra̱ u̱lu ngue ra̱ jʉpoi ra̱ Jesús. Ya xi̱ me n'na ra̱ corona ngue yø 'ui̱ni̱, bi gäspa̱ rá̱ ya̱ ra̱ Jesús.  
\v 18 I thenma̱hya̱ p'ʉya, bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―I ta̱te na̱ rá̱ da̱st'abi yø judío ya ―bi 'yɛ̱mbi̱. 
\p  
\v 19 Bi jännba̱ rá̱ ya̱ co n'na ra̱ t'o. 'Nɛ̱ bi zots'i. Bi̱ nda̱ntyøhmu̱ p'ʉ 'bähra̱ Jesús tengu̱tho 'mø ngue ma̱jua̱ni̱ hnu̱ ma̱nsu̱ n'na ra̱ da̱st'abi.  
\v 20 Mi̱ juadi bi denma̱hya̱, bi ga̱jpa̱bi̱ ra̱ tu̱hu̱ xi hete. Bi hetrá̱ he ya mi̱ he p'ʉya. Bi zixpʉya ngue di cuatra̱ pont'i̱. 
\s1 Ya cuatra̱ pont'i̱ ra̱ Jesús. 
\p  
\v 21 Nu̱p'ʉ ja ra̱ 'yu̱, bi̱ nthɛui p'ʉ n'na ra̱ n'yohʉ xpi 'yɛ̱hra̱ 'bɛfi. Rá̱ mmɛ̱ngu̱ Cirene na̱ ra̱ n'yohʉ, ni̱ hu̱ ngue ra̱ Simu̱. Guehna̱ rá̱ papá ra̱ Alejandro 'nɛ̱hra̱ Rufo. Nu̱'ʉ yø soldado ma̱ni̱ zi ra̱ Jesús, bi japra̱ Simu̱ ngue bi du̱xra̱ pont'i̱ nu̱na̱ da̱ ma ma̱cuati ra̱ Jesús.  
\v 22 Nu̱na̱ ra̱ Jesús, i zixyø ja̱'i̱ p'ʉ ja ra̱ xɛqui ni̱ hu̱ ngue Gólgota. Nu̱na̱ ra̱ hya̱ na̱, i̱ nne da̱ ma̱ ngue ra̱ Njʉya̱xhmu̱.  
\v 23 Nu̱p'ʉ bi zønna̱ Jesús, bi t'u̱nna̱ vino n'youi ra̱ mirra para ngue di pu̱mbɛ̱ni̱bi̱. Pɛ ra̱ Jesús hi̱mbi̱ ne bi zi.  
\v 24 Bi cuatra̱ pont'i̱ p'ʉya, mi̱ juadi bi̱ nø'mi̱. Bi̱ ma ra̱ ta̱ha̱ yø soldado p'ʉya ngue to xta̱ ra̱ ta̱ha̱, gue'a̱ da̱ ga̱ca̱ n'na xɛqui rá̱ he ra̱ Jesús. 
\p  
\v 25 Gʉto xu̱di̱'a̱ ra̱ ora bi̱ ma ma̱cuati ra̱ pont'i̱ ra̱ Jesús.  
\v 26 Nu̱p'ʉ ja rá̱ ya̱ ra̱ pont'i̱ bi cuati, bi̱ ma ma̱cuati n'na ra̱ letrero xi 'yot'i ngue mma̱mp'ʉ te bi̱ ma ma̱'ʉpi. Nu̱na̱ ra̱ letrero, i ɛ̱na̱: “Nu̱na̱ ra̱ n'yohʉ 'bʉcua, guehna̱ rá̱ da̱st'abi yø judío na̱”, ɛ̱nna̱ letrero.  
\v 27 'Nɛ̱ yoho yø bɛ̱ bi̱ ma ma̱cuati ra̱ pont'i̱, n'na i gohrá̱ n'yɛi, n'na i gohrá̱ ga̱ha̱.  
\v 28 Ya bi̱ nja tengu̱tho ra̱ hya̱ mma̱mp'ʉ ja ra̱ Ma̱ca̱ Libro ngue ɛ̱na̱: “Tengu̱tho ma̱japi yø ts'oc'ɛ̱i̱, ngu̱'a̱ da̱ thogui”. 
\p  
\v 29 Asta̱ hua̱tyø ya̱ yø ja̱'i̱ thop'ʉ ja ra̱ pont'i̱ cuatra̱ Jesús ngue thenni̱. I ɛ̱mbi̱: 
\p ―A nu̱ya n'yø, da̱mi̱ xorpa̱bi̱ rá̱ ni̱ja̱ Oja̱ ya. 'Nɛ̱ guí ɛ̱na̱ ngue nhyu̱ patho gdi hojma̱n'na ra̱ ni̱ja̱.  
\v 30 Da̱mi̱ nya̱nsɛ ya, bá̱ ca̱p'ʉ ja ra̱ pont'i̱ guí cuatya ―ɛ̱mbyø ja̱'i̱. 
\p  
\v 31 Nu̱'ʉ yø hmu̱ yø mmäcja̱ p'ʉya, conyø xännba̱te ngue ra̱ ley, gä thenma̱hya̱ ra̱ Jesús. Di̱ n'yɛ̱mbi̱: 
\p ―Mi̱ mma̱nnʉ ra̱ n'yohʉ ngue da̱ ya̱nyø ja̱'i̱. Pɛ nu̱yá, hi̱nda̱ zä ha di japi di̱ nya̱nsɛ ya.  
\v 32 A nu̱'mø ma̱jua̱ni̱ ngue ra̱ Cristo rá̱ da̱st'abi yø judío ya, da̱ zä da̱ ca̱hnʉ ja ra̱ pont'i̱ ya, n'namhma̱ ga̱ ɛ̱c'ɛ̱i̱hʉ te da̱ ma̱. 
\p Xquet'a̱ 'nɛ̱'ʉ yonc'ɛ̱i̱ 'dap'ʉ cuathʉ ra̱ pont'i̱ thenma̱hya̱. 
\s1 Ya bi du̱ ra̱ Jesús. 
\p  
\v 33 Mi̱ hyu̱xyadi p'ʉya, bi̱ m'mɛxu̱i̱ gä ra̱ xi̱mhäi asta̱ hyu̱ nde.  
\v 34 Nu̱'mø ni̱ ma da̱ zʉ'i hyu̱ nde p'ʉya, ra̱ ndøts'ɛdi bi 'yɛ̱nna̱ Jesús: 
\p ―Eloi, Eloi, ¿lama sabactani? ―bi 'yɛ̱na̱. 
\p I̱ nne da̱ ma̱nna̱ ra̱ hya̱ na̱: “Ma̱ Oja̱'i̱, ma̱ Oja̱'i̱, ¿hanja ngue gá̱ hyɛga̱gui̱ p'ʉ?”  
\v 35 Ja mi̱ 'bärpʉtho 'da yø ja̱'i̱, bi 'yøde te bi̱ ma̱nna̱ Jesús. Yø ja̱'i̱ p'ʉya di̱ n'yɛ̱mbi̱: 
\p ―Nu̱na̱ ra̱ n'yohʉ na̱, i̱ nzohra̱ Elías. 
\p  
\v 36 Nu̱na̱ n'na nc'ɛ̱i̱ mi̱ 'bäp'ʉ, bi̱ ma n'na 'dihitho bá̱ ha̱ n'na xɛqui ra̱ esponja xa̱ ntu̱di̱, bi pop'ʉ ja ra̱ vino xa̱n'ixi. Bi̱ nøtra̱ t'o p'ʉya ngue bi cuarpa̱ rá̱ ne ra̱ Jesús ngue da̱ zʉts'i. I ɛ̱mbyø n'youi p'ʉya: 
\p ―Ma ga̱ nnu̱hʉ ya ngue'mø da̱ ɛ̱p'ʉ ra̱ Elías i̱ nzofo ngue da̱ hya̱jhnʉ ja ra̱ pont'i̱. 
\p  
\v 37 Pɛ ra̱ ndøts'ɛdi i 'yɛn'a̱ n'na rá̱ hmafi ra̱ Jesús. Bi du̱ p'ʉya.  
\v 38 Nu̱'a̱ ra̱ ora'a̱ p'ʉya, nu̱'a̱ ra̱ u̱lu mi̱ zʉp'ʉ ja ra̱ goxthi ni̱ja̱, bi xɛt'i, i ga̱i̱.  
\v 39 Nu̱'a̱ ra̱ capita mi̱ 'bäp'ʉ ni̱ hyandra̱ Jesús, bi̱ nu̱ te 'bɛ'a̱ gä bi 'yøtra̱ Jesús ha i du̱. Bi 'yɛ̱n'a̱ p'ʉya: 
\p ―Ma̱jua̱ni̱ ngue nu̱na̱ ra̱ n'yohʉ na̱, rá̱ ts'ʉnt'ʉ Oja̱ na̱. 
\p  
\v 40 Xa̱ngu̱ yø xisu bí 'bäp'ʉ yap'ʉtho, hantho te gä bi̱ nja. Nu̱'ʉ yø xisu'ʉ p'ʉya, n'youi p'ʉ ra̱ Salomé, conna̱ Ma̱ya nu̱na̱ ra̱ mmɛ̱ngu̱ Magdala, co 'nɛ̱hna̱ ma̱n'na ra̱ Ma̱ya rá̱ mamá ra̱ t'ʉ Jacobo 'nɛ̱hra̱ José.  
\v 41 Nu̱ya yø xisu ya, nu̱'mø ma̱mbi 'yop'ʉ ja ra̱ häi Galilea ra̱ Jesús, mi̱ n'youi p'ʉ ni̱ ma, guehya mi̱ fäts'i ngue di u̱nni̱ te honi̱. 'Nɛ̱ xa̱ngu̱ mi̱'da yø xisu 'bäp'ʉ ngue bi dɛn'mø mi̱ ma Jerusalén. 
\s1 Ya bi̱ ma nt'ägui ra̱ Jesús. 
\p  
\v 42-43 Mi̱ 'bʉp'ʉ n'na ra̱ mmɛ̱ngu̱ Arimatea ni̱ hu̱ ngue ra̱ José, i 'bɛt'o ngue yø judío, 'nɛ̱ di respeta yø ja̱'i̱. Xquet'a̱ mi̱ tø'mi̱ ngue n'nahma̱ntho di̱ ma̱nda ua Oja̱. Pɛ comma̱ ngue ya bi̱ nde, ya da̱ yʉtra̱ pa ngue ra̱ ts'äya, go guehna̱ ra̱ José bi hya̱ ra̱ ts'ɛdi bi̱ ma bá̱ nya̱ui ra̱ Pilato, bi 'yäpra̱ nt'ɛ̱di̱ ngue da̱ hya̱jpa̱ rá̱ do'yo ra̱ Jesús.  
\v 44 Mi̱ 'yøhra̱ Pilato ngue ya xi du̱ ra̱ Jesús, di 'yøtho hanja. Bi zonhna̱ capita p'ʉya, bi 'yänni̱ ngue'mø ma̱jua̱ni̱ ya xi du̱, ogue hi̱n'na̱.  
\v 45 Ra̱ capita bi̱ ma̱ ngue ya xi du̱. Ra̱ Pilato p'ʉya, bi u̱nna̱ nt'ɛ̱di̱ ra̱ José ngue da̱ hya̱xra̱ Jesús.  
\v 46 Nu̱na̱ ra̱ José bi dän'a̱ n'na ra̱ sábana ngue ra̱ hoga̱ u̱lu, ngue nu̱'mø bi hya̱jpʉ ja ra̱ pont'i̱ ra̱ Jesús, da̱ 'uɛnnba̱bi̱ rá̱ do'yo. Mi̱ jap'ʉ n'na ra̱ panteón ngue xi̱ ma nt'a'mi̱ p'ʉ ja n'na ra̱ 'bido, ja bi hya̱xpʉ ngue bá̱ ägui. Bi gotra̱ goxthi conn'na ra̱ ndødo.  
\v 47 Nu̱na̱ ra̱ Ma̱ya ngue ra̱ mmɛ̱ngu̱ Magdala 'nɛ̱hna̱ ma̱n'na ra̱ Ma̱ya rá̱ mamá ra̱ José, guehya bi̱ mähä ya ngue bi̱ nu̱ ha bi t'ägui. 
\c 16  
\s1 Ya bi bɛ̱nna̱te ra̱ Jesús. 
\p  
\v 1 Mi̱ thohra̱ pa ngue ra̱ ts'äya, nu̱na̱ ra̱ Ma̱ya ngue ra̱ mmɛ̱ngu̱ Magdala, conna̱ Ma̱ya rá̱ mamá ra̱ Jacobo, conna̱ Salomé bi dänyø 'yɛ̱thi̱ ya p'ʉya, ngue da̱ map'ʉ bí o ra̱ Jesús, da̱ cots'i.  
\v 2 Mi̱ hyaxa̱ ra̱ pa ndomingo rá̱ mʉdi ra̱ pa ngue ra̱ semana, ya pøxyadi, bi̱ map'ʉ bí ja ra̱ panteón.  
\v 3 Nu̱p'ʉ ja ra̱ 'yu̱ p'ʉya, di̱ n'yɛ̱mbi̱: 
\p ―Xiya, ¿te'o gue da̱ hya̱cra̱ do juaxpʉ ja ra̱ goxthi ya? 
\p  
\v 4 Mi̱ zømp'ʉ ja ra̱ panteón, bi̱ nu̱ ngue ya n'nanni̱ 'bɛnna̱ do mi̱ juaxra̱ goxthi, ya xi tha̱qui̱.  
\v 5 Mi̱ yʉt'a̱mbo, hu̱p'ʉ n'na ra̱ anxɛ he rá̱ t'axca̱ he, ni̱ mi̱hrá̱ hyo ra̱ goxthi ngue n'yɛi. Bi zu̱ 'mø mi̱ nu̱.  
\v 6 Pɛ ra̱ anxɛ bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―'Yo guí su̱ui. Dí pa̱cä ngue guí hommi̱ ra̱ Jesús nu̱na̱ ra̱ mmɛ̱ngu̱ Nazaret bi cuatra̱ pont'i̱ yø ja̱'i̱. Ya hi̱njo'o ua, ya xa̱ bɛ̱nna̱te. Da̱mi̱ nu̱ui nʉ ha bi 'bɛgui.  
\v 7 A nu̱yá, ni̱ mɛ ya, ni̱ xihmi̱ ra̱ Bɛdu co 'nɛ̱'ʉ mi̱'da yø xädi ngue da̱ni̱ døp'a̱hʉ p'ʉ Galilea ra̱ Jesús. Ja gni̱ nu̱hʉ p'ʉ tengu̱tho bi xi'a̱hʉ m'mɛt'o. 
\p  
\v 8 Mi̱ bømma̱ xøts'e ya yø xisu p'ʉya, n'na 'dihitho bi̱ ma, ma̱de di johya, ma̱de i su̱. Pɛ hi̱njonni̱ ja̱'i̱ xta̱ xifi te xi nu̱, asta̱ hua̱qui̱ ngue ra̱ ts'u̱. 
\s1 Ra̱ Jesús bi̱ nya̱ui na̱ ra̱ Ma̱ya ngue ra̱ mmɛ̱ngu̱ Magdala. 
\p  
\v 9 Xu̱di̱tho'a̱ ndomingo bi bɛ̱nna̱te ra̱ Jesús. Rá̱ mʉditho bi̱ nthɛui na̱ ra̱ Ma̱ya ngue ra̱ mmɛ̱ngu̱ Magdala. Guehna̱ xi 'yøthe m'mɛt'o ngue mi̱ n'youi yoto yø ts'onthi̱.  
\v 10 Nu̱'a̱ te xi̱ nja, go guehna̱ bi̱ ma bá̱ xi hmi̱'da yø xädi ra̱ Jesús, porque zoni̱ ngue tu̱ yø mmʉi.  
\v 11 Mi̱ 'yøhya p'ʉya ngue ya xi bɛ̱nna̱te ra̱ Jesús, 'nɛ̱ i̱ mma̱nna̱ ra̱ Ma̱ya ngue ya xi̱ nu̱ ra̱ Jesús, pɛ hi̱ngui̱ ɛ̱c'ɛ̱i̱tho te sifi. 
\s1 Ra̱ Jesús ma̱hømbi̱ nthɛui yoho yø xädi. 
\p  
\v 12 M'mɛfa p'ʉya, ra̱ Jesús ma̱hømbi̱ nthɛui p'ʉ ja ra̱ 'yu̱ mi̱ yoho yø xädi, ma̱ni̱ map'ʉ ja ra̱ hni̱ni̱. Pɛ nu̱'a̱ ra̱ ora'a̱ p'ʉya, bi 'yøtra̱ Jesús ngue n'nan'yo p'ʉ i̱ nɛ̱qui̱.  
\v 13 Nu̱ya yonc'ɛ̱i̱ ya, bi̱ ma bá̱ xihyø mmi̱xädiui. Pɛ ma̱høn'a̱ hi̱ngui̱ ɛ̱c'ɛ̱i̱tho yø amigo te xifi. 
\s1 Ya bi̱ nya̱ui gä 'dɛ'ma̱'da yø xädi ra̱ Jesús. 
\p  
\v 14 Rá̱ nzɛgui p'ʉya, nu̱ya 'dɛ'ma̱'da yø xädi ra̱ Jesús 'darbʉ 'bʉi, si̱hmɛ̱ p'ʉ ja n'na ra̱ mɛ̱xa. Ja̱ mi̱ da̱nnbɛ̱ni̱, ya 'bäp'ʉ ra̱ Jesús. Bi zʉ p'ʉya, ngue hi̱ngui̱ ɛ̱c'ɛ̱i̱ 'mø mi̱ sifi ngue ya xi bɛ̱nna̱te.  
\v 15 Bi xihyø xädi te ja ngue da̱ 'yøt'e, bi 'yɛ̱mbi̱: 
\p ―A nu̱yá, ni̱ mähä rá̱ ngʉni̱ nxi̱mhäi ya, gui xihmʉ ra̱ hoga̱ 'da'yo hya̱ gätho yø ja̱'i̱.  
\v 16 Nu̱ ra̱ ja̱'i̱ da̱ 'yɛ̱c'ɛ̱i̱ ra̱ hya̱ 'nɛ̱ di̱ nxixya̱, guehna̱ di̱ nya̱nná̱ te na̱. Pɛ nu̱ ra̱ ja̱'i̱ hi̱nda̱ 'yɛ̱c'ɛ̱i̱ ra̱ hya̱, da̱ ma ra̱ castigo.  
\v 17 Nu̱'ʉ yø ja̱'i̱ da̱ 'yɛ̱c'ɛ̱i̱ ra̱ hya̱, da̱ zä da̱ 'yøtyø milagro, porque høntho da̱ 'yäqui ngue ga̱ fäts'i, ya da̱ zä da̱ 'yøthe yø ja̱'i̱ n'youi yø ts'onthi̱. 'Nɛ̱ da̱ zä da̱ nya̱ yø hya̱ hi̱nxa̱ xädi.  
\v 18 Da̱ zä di bɛntyø c'ɛ̱ya̱, pɛ hi̱nte da̱ japi. Ma̱da̱ zi ra̱ 'yɛ̱thi̱ ngue ra̱ nda̱te, pɛ hi̱nte da̱ japi. Da̱ japyø 'yɛ p'ʉ ja yø ya̱ yø därquɛ̱hi̱, 'nɛ̱ da̱ zä ha hɛ̱mbi̱. 
\s1 Ya bi̱ ma ma̱hɛ̱ts'i̱ ra̱ Jesús. 
\p  
\v 19 Nu̱na̱ ra̱ Jesús, mi̱ juadi bi xihyø xädi ya yø hya̱ di 'bɛpi da̱ 'yøt'e, bi̱ ma ma̱hɛ̱ts'i̱ p'ʉya, i̱ mmi̱p'ʉ ja rá̱ n'yɛi Oja̱.  
\v 20 Nu̱'ʉ yø xädi p'ʉya, bi̱ ma ndap'ʉ bi zä, bi xihra̱ hoga̱ 'da'yo hya̱ yø ja̱'i̱. A nu̱'a̱ ra̱ Hmu̱ p'ʉya, i fäts'i ngue øtyø milagro tengu̱tho bi xifi. Nu̱'mø bi̱ nu̱ yø ja̱'i̱ yø milagro øtyø xädi ra̱ Jesús, i ha̱xa̱ njua̱ni̱ yø ja̱'i̱ ngue ma̱jua̱ni̱ na̱ ra̱ hya̱ sifi. Da̱ ngu̱t'a̱tho.