\id 2TI \h 2 ra̱ Timoteo \toc1 Ja ua rá̱ yoho ra̱ carta bi 'yo'tra̱ Pablo, ngue bi̱ mɛnnba̱ ra̱ Timoteo. \toc2 2 ra̱ Timoteo \toc3 2 Ti. \mt1 2 ra̱ Timoteo \mt2 Ja ua rá̱ yoho ra̱ carta bi 'yo'tra̱ Pablo, ngue bi̱ mɛnnba̱ ra̱ Timoteo. \c 1 \p \v 1 Nu̱gä drá̱ Pablo, Oja̱ bi 'yɛ̱xqui̱ ngue drá̱ representantegä ra̱ Jesucristo. Bi̱ neque ngue ga̱ xicä yø ja̱'i̱ ngue Oja̱ di ya̱t'i̱ ngue di u̱nna̱ 'da'yo te to gä di u̱nyø mmʉi ngue da̱ 'yɛ̱c'ɛ̱i̱ ra̱ Jesucristo. \v 2 Ja̱njua̱ni̱ ngue da̱di̱ ma̱'i̱, ague ma̱ ts'ʉnt'ʉ'i Timoteo. Dí̱ nnegä ngue nu̱na̱ Oja̱ ma̱ Papáui co 'nɛ̱hna̱ ma̱ Hmu̱ui ra̱ Jesucristo di ja̱p'a̱'i̱, di 'da'i rá̱ ma̱te, 'nɛ̱ da̱ hyu̱t'a̱ ni̱ mmʉi. \s1 --------- \p \v 3 Tengu̱tho ma̱ni̱ da̱nne Oja̱'ʉ ma̱ mboxitagä ma̱nja̱m'mø, xquet'a̱ ngu̱t'a̱tho ya, dí tha̱nne Oja̱ co gätho ma̱ mmʉi. Ra̱ pa ra̱ xu̱i̱ dí̱ mmat'Oja̱gä conná̱ ngue'e. Nu̱'mø dá̱ bɛ̱n'a̱'i̱, za̱nt'a̱ da̱di ja ma̱mma̱di̱gä Oja̱. \v 4 Dí̱ mbɛ̱ngä ngue nu̱'mø da̱mbá̱ soc'a̱'i̱ p'ʉ, asta̱ gá̱ nzoni̱. A nu̱yá, ja̱njua̱ni̱ ngue dí̱ nne ga̱ nnu̱'i̱, n'namhma̱ ngue di̱ nja ga̱ mpähä. \v 5 Dí̱ mbɛ̱n'a̱'i̱ ngue hi̱mma̱ xøts'etho'a̱ ni̱ nt'ɛ̱c'ɛ̱i̱ i ja. Nu̱'a̱ ni̱ su Loida 'nɛ̱'a̱ ni̱ mamá Eunice, rá̱ mʉditho bi 'yɛ̱c'ɛ̱i̱ ra̱ hya̱'ʉ. Dí pa̱cä njua̱ni̱ ya ngue xquet'a̱ 'nɛ̱'i̱ ma̱jua̱ni̱ ja xa̱nho ni̱ nt'ɛ̱c'ɛ̱i̱ ya. \p \v 6 Nu̱gä dí xi'i ngue 'yo guí̱ nnepe di̱ m'mɛ'a̱ ra̱ ts'ɛdi bi 'da'i Oja̱ 'mø ma̱ japä ma̱ 'yɛ p'ʉ ja ni̱ ya̱. \v 7 Porque nne'e Oja̱ ngue hi̱ngui̱ nsu̱. Ja̱na̱ngue di 'da'i ra̱ ts'ɛdi ngue 'yoguí su̱ yø ja̱'i̱. 'Nɛ̱ di 'da'i ra̱ ts'ɛdi ngue gui̱ ma̱hyø ja̱'i̱. 'Nɛ̱ di 'da'i ra̱ ts'ɛdi ngue gui sa̱mmi̱ xa̱nho ni̱ n'yomfɛ̱ni̱. \v 8 'Yogui ɛ̱mbi̱ ngue ra̱ 'bɛ'isä guí xihyø ja̱'i̱ hanja rá̱ hya̱ na̱ ma̱ Hmu̱ui Jesucristo. Xi̱mma̱ngu̱gä p'ʉya, 'yogui pɛs'ni̱ sä gui̱ mma̱ ngue da̱di̱ mpa̱hmi̱, a nu̱gä ma̱da̱gue'a̱ dí ofädi ngue dí̱ mma̱mbä rá̱ hya̱ ra̱ Cristo. Tengu̱tho dí øt'ä ya, da̱mi̱ njap'ʉ, da̱mi̱ ne ngue di ha̱'i̱ ra̱ ts'ɛdi Oja̱ ngue guí̱ mma̱nna̱ hoga̱ 'da'yo hya̱, ma̱da̱gue'a̱ guí sä ra̱ n'ʉ conná̱ nguehna̱ ra̱ hya̱ na̱. \v 9 Nu̱na̱ Oja̱ bi ya̱njʉ, 'nɛ̱ bi zonnga̱hʉ ngue ga̱ hɛhmʉ p'ʉ ra̱ nts'o. Ma̱da̱gue'a̱ ngue hi̱nga̱ gä ra̱ nho xtá̱ n'yohʉ, pɛ Oja̱ bi 'yøtra̱ ma̱te bi zonnga̱hʉ ngue da̱ ya̱njʉ. Porque hante ngue di̱ nhohra̱ xi̱mhäi, Oja̱ ya xi zänni̱ ngue da̱ pɛnhna̱ Jesucristo ngue da̱ ya̱njʉ. \v 10 A nu̱yá, ya bi zøcua na̱ ma̱ Ya̱ntehʉ ra̱ Jesucristo ya. Mi̱ zøcua na̱, ya bi fa̱di̱ hanja na̱ rá̱ ma̱te Oja̱. Ra̱ Cristo bi da̱prá̱ ts'ɛdi ra̱ nda̱te. Nu̱na̱ ra̱ hoga̱ 'da'yo hya̱ bi ma̱, guehna̱ i ba̱hyø ja̱'i̱ ngue ha di̱ nthɛui ra̱ 'da'yo te para za̱ntho na̱. \p \v 11 Nu̱na̱ ra̱ hya̱ na̱ya, go bá̱ t'ɛ̱xcä ngue ga̱ mma̱ngä na̱. 'Nɛ̱ bá̱ t'ɛ̱xqui̱ ngue drá̱ representantegä ra̱ Cristo ngue ga̱ xännba̱bi̱ ra̱ hya̱ yø ja̱'i̱ 'bʉi ndap'ʉ bi zä. \v 12 Ja̱na̱ngue guehna̱ nná̱ sägä ra̱ n'ʉ na̱ya. Pɛ nu̱gä hi̱ndí̱ pɛs'ma̱ sä ngue dí ofädi. Porque nu̱na̱ Oja̱ dí̱ nnøxä, dí pa̱cä njua̱ni̱ ngue xa̱nho na̱. 'Nɛ̱ dí ha̱xa̱ njua̱ni̱ ngue ja rá̱ ts'ɛdi Oja̱ ngue da̱ mäqui, 'nɛ̱ da̱ bømma̱nho te nná̱ 'yo asta̱ gue'mø rá̱ nzɛgui yø pa. \p \v 13 Ague Timoteo, nu̱na̱ ra̱ hoga̱ hya̱ dá̱ xän'na̱'i̱, da̱ ngu̱t'a̱tho ra̱ hya̱ guí xännba̱bi̱ yø ja̱'i̱ ya. Da̱mi̱ 'yɛ̱c'ɛ̱i̱ ra̱ Jesucristo hangu̱ ra̱ pa. Rá̱ngue guí̱ n'youi ra̱ Jesucristo, da̱mi̱ ma̱hyø ja̱'i̱ hangu̱ ra̱ pa. \v 14 Di fät'a̱'i̱ rá̱ hya̱ Oja̱ ngue gui xännba̱bi̱ yø ja̱'i̱. Nu̱na̱ ra̱ Espíritu Santo dí̱ n'yohʉ, da̱mi̱ 'yäpi ngue da̱ mäxa̱'i̱ ngue guí pa̱di̱ ha gdí̱ japra̱ hya̱. \p \v 15 Ya guí pa̱di̱ ngue nu̱'ʉ ma̱ cu̱hʉ ngue yø mmɛ̱ngu̱ Asia, gä bi hyɛga̱gui̱ p'ʉ, tengu̱tho bi jacra̱ Figelo 'nɛ̱hra̱ Hermógenes. \v 16 Pɛ nu̱'a̱ ra̱ Onesíforo, Oja̱ di ja̱pi̱ te'o gä 'bʉp'ʉ ja rá̱ ngu̱. Porque nu̱ná̱, xa̱ngu̱ yø nni̱di̱ bi hoga̱ ma̱ mmʉi. Hi̱mbi̱ mɛsta̱ rá̱ sä ngue dí ofädi. \v 17 Nu̱'mø mi̱ zøcua Roma na̱ ra̱ n'yohʉ na̱, bi 'yɛ̱mmɛ̱i̱ bi hyongui̱ hapʉ dí ofädi asta̱ gue'mø mi̱ di̱ngui̱. \v 18 Da̱ gue'e, ya guí̱ nnu̱sɛ ngue nu̱na̱ ra̱ Onesíforo xa̱ngu̱ ra̱ 'bäxte bi 'yørca̱gui̱ 'mø da̱mbá̱ m'mʉcä p'ʉ ja ra̱ hni̱ni̱ Efeso. Da̱ ne Oja̱ ngue di u̱nna̱ ma̱te 'mø rá̱ nzɛgui ra̱ pa. \s1 --------- \c 2 \p \v 1 Ague ma̱ ts'ʉnt'ʉ'i, da̱mi̱ hya̱ ra̱ ts'ɛdi co nu̱na̱ rá̱ ma̱te di 'da'i ra̱ Jesucristo. \v 2 Ya xa̱ngu̱ yø ja̱'i̱ bi 'yøde hanja na̱ ra̱ hya̱ dá̱ xän'na̱'i̱. Nu̱ya yø hya̱ dá̱ xi'i, da̱mi̱ xihyø ja̱'i̱ nu̱ya ya pa̱di̱ ha di japra̱ hya̱ da̱ ma̱, da̱ ngu̱'a̱ ra̱ hya̱ da̱ xännba̱bi̱ mi̱'da yø ja̱'i̱. \p \v 3 Da̱mi̱ 'yøt'e ngue rá̱ hoga̱ soldado'i ra̱ Jesucristo. Gui sɛti hangu̱ ra̱ n'ʉ ja ngue gui thogui. \v 4 Nu̱ ra̱ ja̱'i̱ nnøpe ngue rá̱ soldado ra̱ Cristo, nu̱'a̱ rá̱ Hmu̱ di̱ ma̱nda, gue'a̱ ørpa̱bi̱ rá̱ pähä'a̱. Ya hi̱ngui̱ sänsɛ'a̱ rá̱ 'bɛfi ga̱ 'yo. \v 5 Gui 'yøt'e tengu̱tho yø ja̱'i̱ pa ra̱ ta̱ha̱ ngue ra̱ 'dihi. Nu̱'a̱ hi̱nda̱ 'yøt'e gätho'a̱ te di̱ ma̱nda'a̱ to di̱ ma̱rca ra̱ 'dihi, ya hi̱nte da̱ da̱ha̱. \v 6 Gui 'yøt'e tengu̱tho ra̱ mɛfi di̱ mpɛp'ʉ ja ra̱ hua̱hi̱. Nu̱ ra̱ mɛfi sä ra̱ n'ʉ ngue di̱ mpɛfi, gue'a̱ ra̱ mɛfi ja xa̱nho rá̱ nzäbi'a̱. \v 7 Da̱mi̱ pa̱di̱ hanja na̱ ra̱ hya̱ dí xi'i. Nu̱na̱ ma̱ Oja̱ui, da̱ 'yøt'e ngue da̱ di̱nni̱ mmʉi xa̱nho te gäma̱ hya̱ dí xi'i. \p \v 8 Hønna̱ da̱ zo ni̱ mmʉi na̱ ra̱ Jesucristo. Nu̱na̱ rá̱ mbom'mɛto ra̱ David, guehna̱ nda̱st'abi na̱ya, porque bi bɛ̱nna̱te 'mø mi̱ tho na̱. Nu̱yá, guehna̱ ra̱ hoga̱ 'da'yo hya̱ dí xicä yø ja̱'i̱ na̱ya. \v 9 Conná̱ nguehna̱ ra̱ hoga̱ 'da'yo hya̱ dí̱ mma̱ngä, guehna̱ ra̱ n'ʉ dí sägä na̱ya. I̱ nthu̱t'i̱gä ua ja ra̱ fädi conyø cadena tengu̱tho 'mø ngue di ja te xca̱ ts'oni̱. Pɛ nu̱na̱ rá̱ hya̱ Oja̱ dí̱ mma̱ngä, hi̱nga̱ 'nɛ̱hna̱ nthu̱t'i̱ conyø cadena na̱, siempre dí̱ mma̱mhma̱gä ra̱ hya̱. \v 10 Nu̱gä, nu̱ hangu̱ ra̱ n'ʉ dí thogui, gätho dí sɛti. Porque dí̱ nnegä ngue da̱ 'yɛ̱c'ɛ̱i̱ ra̱ Jesucristo'ʉ yø ja̱'i̱ ya xpá̱ huan'Oja̱. Gue'a̱ di̱ nya̱nyø te'a̱, 'nɛ̱ da̱ di̱nna̱ nho para za̱ntho. \v 11 Ma̱jua̱ni̱ na̱ ra̱ hya̱ na̱ ngue ɛ̱na̱: “Nu̱'mø dá̱ thojʉ conná̱ nguehra̱ Cristo, ya 'dap'ʉ ga̱ m'mʉhmʉ na̱ ra̱ Cristo p'ʉya. \v 12 Nu̱'mø ngue ga̱ sɛti hangu̱ ra̱ n'ʉ ga̱ sähʉ, xquet'a̱ nu̱p'ʉ ha di̱ ma̱nda ra̱ Cristo 'nɛ̱cjʉ di̱ nja ma̱ 'bɛfihʉ. Pɛ nu̱'mø ngue ga̱ hɛhmʉ p'ʉ ra̱ Cristo, xquet'a̱ ra̱ Cristo da̱ hyɛga̱hʉ p'ʉ. \v 13 Xiya, xi'mø ngue hi̱ndá̱ ja̱ts'i̱ te dí̱ mma̱mhmʉ, pɛ nu̱'a̱ ra̱ Cristo za̱nt'a̱ ngue di ja̱ts'i̱ te ra̱ hya̱ mma̱n'a̱. Porque ra̱ Cristo, nu̱na̱ ra̱ hya̱ i̱ mma̱, hi̱nja̱m'mø ngue da̱di pädi”. \s1 --------- \p \v 14 Da̱mi̱ bɛ̱nnba̱bi̱ yø ja̱'i̱ na̱ ra̱ hya̱ dí xi'i. Rá̱ hmi̱ rá̱ dä Oja̱ p'ʉ gui xifi ngue hi̱ndi̱ nju̱n'ma̱hya̱ co nu̱'ʉ yø hya̱ hi̱ngui̱ ja ts'ɛdi. Porque ra̱ nju̱nt'i̱ hi̱ngui̱ pømma̱nho. Sinoque di ts'onnba̱ yø n'yomfɛ̱ni̱ yø ja̱'i̱ øxra̱ hya̱. \v 15 Nu̱na̱ Oja̱ i ha̱jta̱ ra̱ güɛnda te guí øt'e. Da̱mi̱ ja ndu̱mmʉi gui pøni̱ xa̱nho ra̱ 'bɛfi bi 'da'i Oja̱, ya hi̱n'yʉ te gdí pɛs'ni̱ sä. Gui hya̱ts'i̱ xa̱ndønho na̱ ra̱ hya̱ ma̱jua̱ni̱, da̱ guehna̱ gui xännba̱bi̱ yø ja̱'i̱ na̱. \v 16 Nu̱'ʉ yø hya̱ hi̱nte di̱ mu̱ui ngue hi̱nga̱ gue'a̱ rá̱ hya̱ Oja̱, ogui xännba̱te'ʉ, porque guehya yø hya̱ di ts'onnba̱ yø nt'ɛ̱c'ɛ̱i̱ yø ja̱'i̱ ya. \v 17 Nu̱ya yø hya̱ xännba̱te ya yø ja̱'i̱ njap'ʉ, i 'yo yø hya̱ asta̱ gue'mø da̱ 'yøtra̱ nts'oni̱. Ngu̱'a̱ ra̱ nts'oni̱ bi 'yøtra̱ Himeneo, xi̱mma̱ngu̱ ra̱ Fileto. \v 18 Guehya bi hyɛp'ʉ ra̱ hya̱ ma̱jua̱ni̱ ya, xännba̱bi̱ yø ja̱'i̱ ngue ɛ̱mbi̱ hi̱mma̱ jua̱ni̱ di bɛ̱nna̱te yø do'yo, sinoque ɛ̱mbi̱ ngue nu̱'a̱ ra̱ mbɛ̱nna̱te ya bi̱ nja'mø mi̱ 'yɛ̱c'ɛ̱i̱ ra̱ hya̱'a̱. Co nu̱na̱ ra̱ hya̱ na̱ p'ʉya, di ts'onnba̱bi̱ yø nt'ɛ̱c'ɛ̱i̱ 'da yø ja̱'i̱. \v 19 Pɛ nu̱yá, hi̱nda̱ zä ngue di ts'onnba̱bi̱ rá̱ 'bɛfi Oja̱. Porque nt'ot'i yoho yø hya̱ ngue i dʉ. Nu̱ya yø hya̱ ya, i ɛ̱na̱: “Nu̱na̱ Oja̱, ya pa̱di̱ te'o gätho ya o rá̱ 'yɛ”. Nu̱'a̱ rá̱ yoho ra̱ hya̱ p'ʉya i ɛ̱na̱: “Nu̱ ra̱ ja̱'i̱ ngue nne da̱ dɛnna̱ Cristo, jatho ngue da̱ hyɛp'ʉ ra̱ nts'o”. \p \v 20 Nu̱p'ʉ ja n'na ra̱ ngu̱ xa̱nnoho, hi̱nga̱ 'da'igu̱ yø mohi jap'ʉ. Jap'ʉ yø mohi ngue yø oro, jap'ʉ yø mohi ngue ra̱ t'axi, jap'ʉ yø mohsa, jap'ʉ yø mohi ngue ra̱ häi. Nu̱ya yø mohi ya, ja 'da ngue nts'u̱pi̱. Xi̱mmi̱ ja 'da ngue hi̱nga̱ nts'u̱pi̱. \v 21 Njarbʉtho p'ʉ ja ra̱ ni̱ja̱ ya, hi̱nga̱ gätho yø ja̱'i̱ hɛp'ʉ ra̱ nts'o. Pɛ nu̱ ra̱ ja̱'i̱ nne ngue da̱ hyɛp'ʉ ra̱ nts'o, guehna̱ ra̱ ja̱'i̱ øt'e ngue rá̱ mɛfi Oja̱ na̱, i pɛhra̱ 'bɛfi ngue nts'u̱pi̱. \p \v 22 'Yo guí øt'a̱ te ra̱ ts'oqui ør'mi̱'da yø ts'ʉnt'ʉ. Da̱mi̱ 'yøt'a̱ te xa̱nho. Di̱ nɛ̱qui̱ ngue ja ni̱ nt'ɛ̱c'ɛ̱i̱. Da̱mi̱ ma̱hyø ja̱'i̱. 'Yo to ga̱di̱ nju̱nt'ui. Da̱ 'da'igu̱ gui 'yøt'ui yø ja̱'i̱ ya bi hyɛp'ʉ ra̱ nts'o, ya nzo'a̱ ra̱ Hmu̱ Jesucristo co gätho yø mmʉi. \v 23 Pɛ nu̱'ʉ høndra̱ nju̱n'ma̱hya̱ nne, hi̱ngui̱ pa̱di̱ te mma̱, da̱mi̱ hyɛp'ʉ'ʉ. Ya guí pa̱di̱ ngue nu̱'a̱ ra̱ nju̱nt'i̱, ja bi fʉp'ʉ ngue di̱ nnu̱ ma̱n'ʉ yø ja̱'i̱. \v 24 A nu̱ ra̱ ja̱'i̱ ngue rá̱ mɛfi Oja̱, hi̱ngui̱ ja ngue di̱ nnequisʉi. Sinoque ja ngue 'da di̱ ma̱tho gätho yø ja̱'i̱. Da̱ ba̱di̱ ha di japi ngue dra̱ hoga̱ hya̱ di̱ nxännba̱te. Da̱ zɛti te mma̱nyø ja̱'i̱. \v 25 Di̱ nya̱ ma̱nhuɛ̱hi̱ ha di opa̱n'yu̱ ra̱ hya̱'ʉ to hi̱ngui̱ nnu̱ ma̱nho ra̱ hya̱. Xa̱mhma̱tho da̱ ne Oja̱ di 'bärpa̱bi̱ yø mmʉi, da̱ 'yɛ̱c'ɛ̱i̱ ra̱ hya̱ ma̱jua̱ni̱. \v 26 Nu̱'mø bi xohrá̱ n'yomfɛ̱ni̱ ra̱ ja̱'i̱, ya da̱ hyɛp'ʉ ra̱ zithu̱ o rá̱ 'yɛ. Porque gue'a̱ ra̱ zithu̱ ørpa̱bi̱ rá̱ pähä. \s1 --------- \c 3 \p \v 1 Da̱mi̱ pa̱hna̱ ra̱ hya̱ ga̱ xi'i ya. Nu̱'mø ya ni̱ ma da̱ ga̱xyø pa, ya man'na xta̱ n'ʉtho. \v 2 Di̱ m'mʉhyø ja̱'i̱ da̱ ne ngue hønsɛ da̱ di̱nna̱ nho. Høndyø mɛ̱nyu̱ da̱ ne di xa̱ndi̱. Di 'yɛ̱xpʉ ha ya̱. Da̱ 'yɛ̱na̱ ngue ma̱guesɛ. Di̱ nsate. Hi̱nda̱ 'yɛ̱c'ɛ̱i̱ te da̱ xihyø papá yø ja̱'i̱. Hi̱nda̱ bɛ̱nna̱ ma̱te t'ørpe. Ni̱ xi̱nga̱ guehna̱ Oja̱ da̱ 'yørpa̱bi̱ ma̱su̱. \v 3 Hi̱ndi̱ nja yø yemmʉi. Hi̱ndi̱ nja yø nhuɛ̱ca̱te. Da̱ nømma̱n'ʉ yø mmi̱c'ɛ̱i̱ui. Hi̱nda̱ za̱myø mmʉi. Dyø nequisʉi. Porque yø nsʉiui'a̱ te gätho xa̱nho. \v 4 Guehya dyø ngʉjma̱hya̱tho ya. Hi̱nha ga̱ nja yø ts'u̱. Di 'yɛ̱x'mø ya̱. Nu̱'a̱ te yø pähä yø ja̱'i̱, gue'a̱ ni̱ ma yø mmʉi'a̱, hi̱nda̱ gue'a̱ Oja̱. \v 5 Nu̱p'ʉ gui̱ nɛ̱qui̱, ɛ̱na̱ xø ma̱jua̱ni̱ ngue su̱ Oja̱. Pɛ hi̱mma̱ jua̱ni̱ ɛ̱c'ɛ̱i̱ ngue jasɛ rá̱ ts'ɛdi Oja̱. Oga̱di̱ nsixui'ʉ to njap'ʉ. \v 6 Porque guehya yø ja̱'i̱ ya, ya ja 'da yø ngu̱ ya, ngue ya xa̱ ts'onnba̱ yø nt'ɛ̱c'ɛ̱i̱ yø ja̱'i̱. Rá̱ mʉditho, nu̱ya yø xisu tu̱ yø mmʉi ngue ja yø ts'oqui, 'nɛ̱ hi̱ngui̱ pa̱di̱ ha di hocyø ts'oqui, guehya honya ngue da̱ hyät'i co nu̱'a̱ te yø fɛhni̱ xännba̱te. \v 7 Porque nu̱ya yø xisu ya, i̱ nne da̱ ba̱di̱ tema̱ 'da'yo xädi i ja. Pɛ nu̱'a̱ ra̱ hya̱ di xädi, hi̱nja̱m'mø di ti̱nyø mmʉi ndana̱ gue'a̱ ra̱ hya̱ ma̱jua̱ni̱. \v 8 Nu̱ya yø fɛhni̱ xännba̱te, øt'e tengu̱tho bi 'yøtra̱ Janes 'nɛ̱hra̱ Jambres ngue bi̱ mɛs'ra̱ hya̱ bi̱ ma̱nna̱ Moisés. Xquet'a̱ njarbʉtho ya dí̱ mma̱ngä ya. Nu̱na̱ ra̱ hya̱ ma̱jua̱ni̱ i fɛstho. Guehya xa̱nts'o yø n'yomfɛ̱ni̱ ya. Hi̱mma̱ jua̱ni̱ ngue tɛn'na̱ ra̱ nt'ɛ̱c'ɛ̱i̱ jajʉ. \v 9 Pɛ hi̱nda̱ zä da̱ hyät'i xa̱ngu̱ yø ja̱'i̱. Porque nu̱'a̱ te yø m'mɛmmʉi, sär'mø da̱ ba̱di̱ gätho yø ja̱'i̱. Di̱ nja tengu̱tho bi ja'ʉ yo nc'ɛ̱i̱ bi̱ mɛs'ra̱ hya̱ bi̱ ma̱nna̱ Moisés. \s1 --------- \p \v 10 Pɛ ague Timoteo, ya guí pa̱di̱ xa̱nho hanja na̱ ra̱ hya̱ dí xännba̱tegä. 'Nɛ̱ guí pa̱di̱ te nná̱ 'yogä. Guí pa̱di̱ te dí øt'ä. Guí pa̱di̱ ngue nu̱gä dí ɛ̱c'ɛ̱i̱ xa̱nho ra̱ Jesucristo. 'Nɛ̱ dí sɛti te ørca̱gui̱ yø ja̱'i̱. Da̱di̱ ma̱cä yø ja̱'i̱. Nu̱'mø dí sägä ra̱ n'ʉ, ɛ̱na̱ gue ma̱n'na dí ha̱ ra̱ ts'ɛdi. \v 11 Guí pa̱di̱ hanja ngue nnu̱ ma̱n'ʉgyø ja̱'i̱, hi̱ngui̱ nne da̱ nu̱gui̱. 'Nɛ̱ guí pa̱di̱ hangu̱ ra̱ n'ʉ xtá̱ sägä. Tengu̱tho ra̱ n'ʉ dá̱ sägä p'ʉ ja ra̱ hni̱ni̱ Antioquía, 'nɛ̱p'ʉ ja ra̱ hni̱ni̱ Iconio, 'nɛ̱p'ʉ ja ra̱ hni̱ni̱ Listra, dá̱ sä ra̱ n'ʉ ngue hi̱ngui̱ nne da̱ nu̱gyø ja̱'i̱. Pɛ nu̱na̱ gä ra̱ n'ʉ na̱ya, bi ya̱ngä Oja̱. \v 12 A nu̱yá, nu̱ to gätho nne da̱ dɛnna̱ Jesucristo, gä da̱ zä ra̱ n'ʉ ngue da̱ ts'ʉi. \v 13 A nu̱ yø ja̱'i̱ ngue yø ts'oc'ɛ̱i̱ 'nɛ̱ yø fɛhni̱ xännba̱te, ma̱n'na ma̱n'na ni̱ go ma̱nts'o te ga̱ 'yo. Mɛ̱nte häte, xi̱mmi̱ thät'i. \p \v 14 Pɛ ague Timoteo, 'yogui hɛhna̱ ra̱ hya̱ bi sän'na̱'i̱. Ya guí ha̱xa̱ njua̱ni̱ ngue ma̱jua̱ni̱ na̱ ra̱ hya̱ na̱, porque guí pa̱di̱ ngue nu̱'ʉ bi xän'na̱'i̱ ra̱ hya̱, hi̱ngyø fɛhni̱'ʉ. \v 15 Asta̱ gue'mø ma̱rá̱ ngüɛ'i, gá̱ xähya yø hya̱ nt'ot'i p'ʉ ja ra̱ Ma̱ca̱ Libro. A nu̱na̱ ra̱ hya̱ na̱, ja mma̱mp'ʉ ngue di̱ nya̱nna̱ ja̱'i̱ 'mø da̱ 'yɛ̱c'ɛ̱i̱ ra̱ Jesucristo. \v 16 Gätho'ʉ yø hya̱ nt'ot'i p'ʉ ja ra̱ Ma̱ca̱ Libro, guesɛ Oja̱ bi bɛ̱nnba̱bi̱ ra̱ hya̱ bi 'yot'ʉ to bi 'yot'a̱ te nt'ot'i. Guehna̱ ma̱hyoni̱tho ga̱ xähmʉ na̱ya. Gue'a̱ gdá̱ pa̱hmʉ ndana̱ gue'a̱ ra̱ hya̱ ja ngue ga̱ ɛ̱c'ɛ̱i̱hʉ'a̱, ndana̱ gue'a̱ hi̱nga̱ ɛ̱c'ɛ̱i̱hʉ. Gue'a̱ gdá̱ pa̱hmʉ ndana̱ gue'a̱ ra̱ hya̱ hi̱nga̱ gue'a̱ dí øthʉ, gue'a̱ gdá̱ pa̱hmʉ'a̱ te gä ra̱ nho ja ngue ga̱ øthʉ'a̱. \v 17 Ja̱na̱ngue nu̱ ra̱ ja̱'i̱ ørpa̱bi̱ rá̱ 'bɛfi Oja̱, nu̱'a̱ di xädi, gue'a̱ di di̱nna̱ mmʉi'a̱ te gä ra̱ nho ja ngue da̱ 'yøt'e, hi̱nte di 'bɛdi. \s1 --------- \c 4 \p \v 1 Rá̱ hmi̱ rá̱ dä Oja̱, 'nɛ̱ rá̱ hmi̱ rá̱ dä ra̱ Hmu̱ Jesucristo, go guehya øhna̱ ra̱ hya̱ da̱di 'bɛp'a̱'i̱ gui 'yøt'e. Porque ra̱ Jesucristo da̱ ɛ̱p'ʉ ma̱høn'a̱ ngue di̱ ma̱nda ua. Nu̱'mø bá̱ ɛ̱hɛ̱, ya da̱ hya̱spa̱bi̱ ra̱ güɛnda'ʉ i te, 'nɛ̱'ʉ xa̱ndu̱. \v 2 Gui ja ts'ɛdi ngue gui 'yø'na̱ ra̱ hya̱ dí xi'i. Da̱mi̱ ja ndu̱mmʉi guí̱ mma̱nna̱ hoga̱ 'da'yo hya̱. Ogui säya guí xihra̱ hya̱ yø ja̱'i̱, ma̱da̱gue'a̱ hi̱ngui̱ nne da̱ 'yøde. Gui hyoni̱ ha gdi ta̱pyø mmʉi yø ja̱'i̱. Nu̱'ʉ hi̱nga̱ gue'a̱ te ga̱ 'yo, da̱mi̱ hɛjpa̱bi̱. Gui japa̱ nts'ɛdi ngue da̱ gue'a̱ te nnu̱ ma̱nho Oja̱ da̱ 'yøt'e. Gui sɛrpa̱bi̱ te xi'i yø ja̱'i̱. Ogui säya da̱mi̱ xännba̱bi̱ rá̱ hya̱ Oja̱. \v 3 Porque da̱ 'yɛ̱hra̱ pa ngue yø ja̱'i̱ hi̱nda̱ ne da̱ 'yøhna̱ ra̱ hoga̱ xädi. Sinoque da̱ hyonyø xännba̱te yø ja̱'i̱ ngue n'nan'yo ra̱ hya̱ da̱ xännba̱bi̱, gue'a̱ ra̱ hya̱ da̱ ne da̱ 'yøhyø ja̱'i̱'a̱. 'Nɛ̱ nu̱ya yø xännba̱te ya, yø mmu̱ndotho di̱ m'mʉi ngue di̱ nxännba̱te ra̱ fɛhni̱ xädi. \v 4 Porque yø ja̱'i̱ hi̱nda̱ ne da̱ 'yøhra̱ hya̱ ma̱jua̱ni̱. Nu̱'ʉ yø hya̱ xa̱ nzänsɛ yø fɛhni̱ xännba̱te, gue'ʉ da̱ 'yøt'ʉ. \v 5 Pɛ nu̱'i̱, da̱mi̱ sa̱msɛ ni̱ n'yomfɛ̱ni̱. Nu̱'mø gui sä ra̱ n'ʉ, da̱mi̱ sɛti. Ja ndu̱mmʉi gui 'yonna̱ hoga̱ 'da'yo hya̱. Da̱mi̱ 'yøt'e xa̱nho na̱ ni̱ 'bɛfi bi 'da'i Oja̱. \p \v 6 Ya ni̱ ma da̱ zønna̱ pa ga̱ pøngä ua ja ra̱ xi̱mhäi. Pɛ nu̱gui̱ da̱di̱ n'u̱ni̱ da̱ thogui ngue rá̱ 'bɛfi Oja̱ dí ørpe. \v 7 Nu̱gä xtá̱ ho ma̱ mmʉi dí honi̱ ha di̱ ntha̱hra̱ hya̱. Nu̱ te ra̱ hya̱ bi 'bɛjpa̱gui̱ Oja̱ ga̱ øt'e, dá̱ øt'e asta̱ guep'ʉ rá̱ nzɛgui. Nu̱na̱ ma̱ nt'ɛ̱c'ɛ̱i̱ i ja, dá̱ fädi xa̱nho. \v 8 Nu̱yá, dí tø'mi̱ ngue nu̱na̱ ma̱ Hmu̱ ma̱hɛ̱ts'i̱ ha̱sca̱ ra̱ güɛnda xa̱nho. Dí pa̱cä ngue di 'dajma̱ nju̱t'i̱, nu̱na̱ da̱ ma ma̱ t'u̱nni̱ te'o gä øtra̱ nho. 'Nɛ̱ hi̱nga̱ høngthogui di 'daqui, sinoque di u̱nni̱ te'o gä di̱ ma̱'a̱ ra̱ Hmu̱ Jesús, 'nɛ̱ tø'mi̱ ngue da̱ zønna̱ pa da̱ ɛ̱p'ʉ. \s1 --------- \p \v 9 Ague Timoteo, gui ja ndu̱mmʉi guá̱ ɛ̱hɛ̱ n'nahma̱ntho ua dí 'bʉcä ngue ga̱ nya̱ui. \v 10 Porque nu̱na̱ ra̱ Demas bi ho ra̱ pähä ja ua ja ra̱ xi̱mhäi na̱, bi zoga̱gui̱ ua, bi̱ ma i̱ mpa p'ʉ ja ra̱ hni̱ni̱ Tesalónica. Nu̱na̱ ra̱ Crescente i̱ ma Galacia na̱. Ra̱ Tito p'ʉya, i̱ ma Dalmacia na̱. \v 11 Høndra̱ Lucas bi gocua ya. Dí̱ nnegä ngue guá̱ sip'ʉ ra̱ Marco 'mø guá̱ ɛ̱hɛ̱. Porque nu̱na̱ ra̱ Marco dí hongä ua na̱ ngue di̱ mpɛfi. \v 12 Nu̱na̱ ra̱ Tíquico dá̱ pɛnhnä na̱ ngue i̱ map'ʉ ja ra̱ hni̱ni̱ Efeso. \v 13 Nu̱'mø guá̱ ɛ̱hɛ̱, guá̱ ca̱nngui̱ts'ʉ ma̱ tu̱hu̱ dá̱ socä p'ʉ ja ra̱ hni̱ni̱ Troas, ja rá̱ ngu̱ ra̱ Carpo. 'Nɛ̱ guá̱ ca̱ yø libro dá̱ socä p'ʉ. Pɛ ma̱ da̱tho ja ts'ɛdi guá̱ ca̱nngui̱ts'ʉ ma̱ sʉcua̱ nu̱ya m'mäni̱tho. \p \v 14 Nu̱na̱ ra̱ Alejandro ngue ra̱ 'yøt'a̱ t'ɛgui, xa̱nts'o te bi 'yørca̱gui̱. Pɛ Oja̱ da̱ gu̱t'i̱ te bi 'yøt'e. \v 15 Pɛ nu̱'i̱, da̱mi̱ mfädi xa̱nho 'mø gá̱ nu̱ na̱. Porque ja̱njua̱ni̱ ngue täcra̱ hoga̱ 'da'yo hya̱ dí̱ mma̱mhmʉ na̱. \p \v 16 Nu̱'mø rá̱ mʉdi mi̱ ma ma̱ jua̱nnga̱gui̱ p'ʉ ja ra̱ ts'ʉt'abi, dá̱ honi̱ ha da̱ japi ngue da̱ nya̱ni̱. Pɛ hi̱njombi̱ bøni̱ ngue xta̱ mmäxqui. Hante gue gätho'ʉ ma̱ cu̱ bi hyɛga̱gui̱ p'ʉ. Da̱ ne Oja̱ ngue hi̱nda̱ bɛ̱nnba̱tho ngue bi hyɛga̱gui̱ p'ʉ. \v 17 Pɛ nu̱na̱ ra̱ Hmu̱ bi mäxqui, 'nɛ̱ bi ha̱cra̱ ts'ɛdi ngue dá̱ ma̱ngä ra̱ hoga̱ 'da'yo hya̱ p'ʉ 'bʉhyø ja̱'i̱ hi̱ngyø judío. Oja̱ bi ya̱ngui̱, porque ɛ̱na̱ yø zate yø ja̱'i̱ pɛts'i da̱ du̱jthogui. \v 18 Pɛ Oja̱ di sigue da̱ ya̱ngä p'ʉ ha 'bʉhyø ja̱'i̱ xa̱nts'o ga̱ 'yo. 'Nɛ̱ da̱ mäqui xa̱nho para ngue da̱ zixca̱gui̱ p'ʉ ma̱hɛ̱ts'i̱ bá̱di̱ ma̱nda. A nu̱yá, ma ga̱ ɛ̱spa̱hʉ Oja̱ hangu̱ ra̱ pa. Da̱ ngu̱t'a̱tho. \s1 --------- \p \v 19 Da̱mi̱ zɛnguagui ts'ʉp'ʉ ra̱ Prisca co 'nɛ̱hna̱ ra̱ Aquila. Co 'nɛ̱'ʉ to gä 'bʉp'ʉ ja rá̱ ngu̱ ra̱ Onesíforo da̱mi̱ zɛnguagui ts'ʉ. \v 20 Nu̱na̱ ra̱ Erasto bá̱ cop'ʉ Corinto na̱. Nu̱na̱ ra̱ Trófimo dá̱ socä p'ʉ ja ra̱ hni̱ni̱ Mileto na̱ ngue mi̱'ʉ. \v 21 A nu̱'i̱, gui ja ndu̱mmʉi guá̱ ɛ̱hɛ̱ hante ngue da̱ cʉtyø pa xta̱ sɛ. \p Nu̱na̱ ra̱ Eubulo pɛn'na̱'i̱ ra̱ nzɛngua na̱. 'Nɛ̱hna̱ ra̱ Prudente di zɛngua'i. Da̱ guehra̱ Lino co 'nɛ̱hra̱ Claudia, gätho ya mi̱'da ma̱ cu̱hʉ 'bʉcua, gä di zɛngua'i. \p \v 22 Da̱ mäxa̱'i̱ ma̱ Hmu̱ui ra̱ Jesucristo. Oja̱ di ja̱pi̱ gätho'a̱hʉ. Da̱ ngu̱t'a̱tho.