\id 2TI \h 2 TIMOTEO \toc1 Ná yoho ra søcuą bi 'yorba ra Timoteo a ra Pablo \toc2 2 TIMOTEO \toc3 2 Ti. \mt1 2 TIMOTEO \mt2 Ná yoho ra søcuą bi 'yorba ra Timoteo a ra Pablo \c 1 \s1 Ran zɛngua \p \v 1 Nugä dra Pablogä, Oją bi zänni ma 'bäi'be a ra Jesucristo, ga xih yʉ ją'i a bi mam majuąni Oją, ngue di un ra temaząi ʉ to di däp yʉ́ mbʉi ra Cristo Jesús. \v 2 Dí pɛn'na ra søcuą gra Timoteo, dadí huɛ̨c'a'i tengu'bʉ ma ts'ʉnt'ʉ i. Nɛ dí äp Oją ma Tahʉ di 'da'a rá mate nɛ rán huɛ̨cate nɛ da hyut'a ni mbʉi, nɛ ra Cristo Jesús ma Hmuhʉ. \s1 Ra Timoteo da ma ran ho ma'da'yo nangue ra Jesucristo \p \v 3 Dí ɛ̨mbä jamadi Oją 'bʉ dím bɛ̨n'i, ra xui nɛ ra pa thocpa thoho, nguetho dí pądi guí ɛ̨c'yɛi xʉn ho tengugä, ngue dá øt'ä ra 'bɛfi bi 'dacä Oją, nɛ ngutho mi øt'ʉ mam bombøtahe 'bʉ maya'bʉ. \v 4 Dím bɛ̨n'i gán zom 'bʉ mán xummi, nɛ bi däh ni guidä. Nɛ ɛ̨mmɛ dín nde ga nu i mahøn'a, nɛ din jagä ran johya xʉn ho 'bʉ ga nu i. \v 5 Dím bɛ̨n'i ngue hingui yoho ni mbʉi. Pɛ guí ɛ̨c'yɛi xʉn ho, tengubʉ na 'yɛ̨c'yɛi ni ndømbe ra Loida nɛ'a ni mbe ra Eunice. \v 6 Janangue'a dín nde'e thocpa tho guim bɛ̨ni bi 'da'a rá ts'ɛdi Oją 'bʉ má cäx ma 'yɛ bʉ ni yą, nɛ dí xi'i gan ɛ̨hya gui 'yøt' rá 'bɛfi Oją bi 'da'i. \v 7 Nguetho nu'a rá Hogandąhi Oją bi 'dajʉ hin di jajʉ dan suhʉ, pɛ di jajʉ ga huthʉ ran zambʉi, nɛ dan huɛ̨jʉ n'da ngu n'dajʉ, nɛ ga sąm zɛhɛ ma mbʉihʉ. \v 8 Janangue'a o guí pɛs' ni sä gui mamp'a rám hmam ma Hmuhʉ, nɛ o guí su ngue dí ofädigä nangue Oją. Pɛ nɛ'i dami hyät'i gui sɛt yʉn ʉnbi tengu thohogä, nangue rám hman Oją guí øt'e. Nɛ Oją da mbäx'i'i. \v 9 Nɛ bi yąnjʉ Oją nɛ bi mberca ma mbʉihʉ, nɛ nubʉya bi xijʉ ga ørpahʉ rá 'bɛfi. Pɛ hin í yąnjʉ a rá 'bɛfi Oją dí øthʉ, pɛ bi yąnjʉ 'bʉ má hąmhbʉ rá mate. Nɛ gue'a bi zän zɛhɛ Oją 'bʉ him maní 'yøt' ra ximhäi, ngue da yąnjʉ ra Jesucristo. \v 10 Nuya bi nɛqui a mán ts'änni, ngue bi nɛqui ma yąntehʉ ra Jesucristo, nu'a bi dąp rá ts'ɛdi ran dąte, nɛ bi jajʉ dán 'yohʉ rá 'yu ra te maząi. Nɛ gue'a i xijʉ rán ho ma'da'yo ra Cristo. \v 11 Nɛ gue'a ram hma dá mangä, nɛ bá 'bɛngä, nɛ gue'a ram hma dá xänba ʉ yʉ ją'i hing yʉ judío. \v 12 Janangue'a dí sägä ran ʉnbi ya. Pɛ hin dí pɛs' ma sä, nguetho dí pącä a to'o dí ɛ̨c'yɛigä, dí pądi i ja rá ts'ɛdi da mbɛsca ma tegä ngue dá däpi, ga pømanho 'bʉ rán zɛgui. \v 13 Nɛ nangue ran ho ma'da'yo dá xän'ni'i, dami thoqui gui 'yɛ̨c'yɛi ra Cristo Jesús nɛ dami 'yøt' ran huɛ̨cate bi 'da'i. \v 14 Nɛ dami jamansu ran ho ma'da'yo i 'yo ni güɛnda, nangue rá Hogandąhi Oją i 'bʉpʉ mbo ma mbʉihʉ. \v 15 Guí pądi gätho bi 'ue'ʉ yʉ cu ngue yʉ mɛngu bʉ Asia, bi 'uegue nanguecä, nɛ ra Figelo nɛ ra Hermógenes. \v 16 Pɛ nu'ʉ gätho 'bʉpʉ rá ngu ra Onesíforo, Oją dí jąp'ʉ. Nguetho nu ra Onesíforo xʉn ngu yʉ nidį bi mbäxcagui, nɛ him bi mbɛs' rá sä nangue yʉ cadena i thurcä. \v 17 Nɛ nu'bʉ mi zøcua Roma a, ɛ̨mmɛ bi hyongui nɛ bi dįngui. \v 18 Nu ra Jesucristo di jąpi xʉn ho 'bʉ rán zɛgui ra pa, nguetho nu'bʉ mám 'bʉpʉ Éfeso, nɛ ɛ̨mmɛ xʉn ngu 'bɛ'a gätho bi 'yørpʉ ngue bi mbäx rá 'bɛfi Oją bʉ a. Nɛ man'da guí pądi xinda guecä. \c 2 \s1 Ra hoga dofʉi nangue ra Jesucristo \p \v 1 Pɛ nu'i tengu'bʉ ma ts'ʉnt'ʉ i, gra Timoteo, dami hyą ra ts'ɛdi nangue rá mate bi 'da'a ra Jesucristo. \v 2 Nu ram hma gá 'yøde dá mangä, nɛ xʉn ngu'ʉ i man'a majuąni. Nɛ n'dat'a ram hma gui thocpa ra 'bɛfi mi'da yʉ hocją'i, gui huan'ndʉ to'o da zä da xänba ʉ mi'da. \v 3 Dami hyät yʉn ʉnbi tengugä, nguetho gra hogadofʉi nangue ra Jesucristo. \v 4 Nu ra dofʉi hingui sä xtán hɛ̨ti rá mbʉi, ngue xʉn ngu mi'da 'bɛ'a gätho da 'yøt'e tengu mi'da yʉ ją'i thoho, janangue'a da zä da 'yøt'a i numanho rá hmu ngue bi cʉ't' ran dofʉi. \v 5 Nu'a to'o nde da dąh ran t'ɛ̨ni, pɛ hin da dą 'bʉ hin da 'yørpa yʉ́n t'ɛ̨di a ran t'ɛ̨ni. \v 6 Nu'a to dim pɛpʉ ja ra häi da zi a rá mbʉdi din ja, janangue'a da hyumbi da 'yøt' rá 'bɛfi, ngue da bądi rá mbʉdi i tąsɛ rá 'bɛfi nangue rá mbʉi zɛhɛ. \v 7 Dami pądi 'bɛ'a dí xi'i, Oją di 'yomfɛ̨ni'i ngue 'bɛ'a gätho gui 'yøt'e. \v 8 Thocpa thoho guim bɛ̨ni i 'bʉ'a ra Jesucristo ya, bi dąmbɛ̨ni 'bʉ mi du, nɛ nu'a n'da rám bom'bɛto ra David. Nɛ gue'a ram hma dí mangä a. \v 9 Janangue'a dí sä ran ʉnbi ya, nɛ dí ofädi, tengu'bʉ drá ts'om'bäigä. Pɛ nu rám hman Oją hingui ofädi a. \v 10 Nɛ dí hät'i dí thocä a ra 'bɛfi, madague'bʉ pa ma ʉnguigä, dín ndepe nɛ'ʉ dim pø ʉ to'o gätho nthahni. Nɛ ga comhbʉ rá ts'ɛdi mixte a ra Cristo, gätho yʉ pa maząi. \v 11 Majuąni a ram hma, ngue \q1 Nu'bʉ dím bɛ̨mhbʉ tengutho 'bʉ 'darbʉ xcamá tuhʉ ra Cristo, da zä 'darbʉ dam 'bʉhmbʉ 'bʉ. \q1 \v 12 Nɛ nu'bʉ dí häthʉ yʉn ʉnbi, pɛ 'darbʉ ga comhbʉ bʉ ja rá ts'ɛdi 'bʉ. \q1 Pɛ nu'bʉ dí cømhbʉ a ra Cristo, nɛ'a da gønjʉ a. \q1 \v 13 Nu'bʉ hin dí ɛ̨c'yɛihʉ gue majuąni a, pɛ guexta'a majuąni a, \q1 nɛ gätho da 'yøt'a bi ma da 'yøt'e. \s1 Oją da numanho ra hogambɛfi \p \v 14 Dami bɛ̨nba ʉ bí 'bʉpʉ nanguehya yʉm hman ya, nguetho in nu Oją ʉ. Gui xifi hin din junt'i nangue yʉ́m hma. Nguetho säti tho 'bʉ din junt'i, ndetho di ʉ't'ʉ to'o i øde. \v 15 Nɛ gan ɛ̨hya gan xädi nguetho gra hogambɛfi nangue a ram hma majuąni. Damin 'yomfɛ̨ni gui hyoni 'bɛ'a nam bøni n'da ngu n'da ram hma, nɛ gui pądi 'bɛ'a pɛ ʉ n'da ngu n'da yʉm hma, nɛ gui pɛpi xʉn ho. Janangue'a da numanho Oją a guí øt'e, nɛ hin gui pɛs' ni sä. \v 16 Nɛ gui 'uegue nangue yʉm hma säti thoho, nguetho nu'ʉ hingui ho ʉ, nɛ di japi ɛ̨mmɛ din ts'om'bäi n'da. \v 17 Nɛ nu'ʉ yʉ́m hma, tengu'bʉ ra sąsi din ndoqui, nɛ da 'ya rá ją'i n'da. Ngue tengu yʉ́m hma i man'a ra Himeneo nɛ ra Fileto. \v 18 Nu'ʉ bi 'uegue nangue ram hma majuąni, nɛ sä ɛ̨n'ʉ ya bin ja ngue ya xʉn dąmbɛ̨ni ʉ yʉ 'yɛ̨c'yɛi i 'bʉi. Janangue'a bi pärpa yʉ́ t'ɛ̨c'yɛi ʉ 'da. \v 19 Pɛ nu rá 'bɛfi Oją i ørpa yʉ 'yɛ̨c'yɛi, hin da zä dim 'bɛdi, nguetho di jamansu ʉ yʉ́ t'ʉhni Oją. Nɛ nu'ʉ yʉ́ t'ʉhni Oją, ngue i man rá thuhu ra Cristo, i jatho da 'uepʉ ja ra ts'oqui. \v 20 Nɛ nujʉ dyʉ 'yɛ̨c'yɛihʉ, dí øthʉ tengu'bʉ dyʉm pɛfihʉ bʉ ja rá ngu Oją. Nɛ tengu'bʉ xʉn ngu yʉm pɛfi bí ja bʉ. Nu'ʉ 'da yʉ oro, nɛ yʉ t'axi, pɛgue ra za ʉ 'da, nɛ ra jąhäi ʉ mi'da. Nu'ʉ 'da ɛ̨mmɛ pa nthoni, nu'ʉ 'da hin ɛ mahyoni. \v 21 Nu'bʉ n'da ra ją'i da 'uesɛ bʉ ja ra ts'oqui, da gohi xʉn ho, tengu n'da ram pɛfi i pa nthoni, da mba ma jamansu, nɛ da zä di pɛpi xʉn ho rá hmu bʉ ja rá ngu. \v 22 Janangue'a dami 'uegue nangue yʉ ts'oqui di ho yʉ ts'ʉnt'ʉ, pɛ gan ɛ̨hya gui 'yøt' ran ho in nde Oją. Nɛ gui hyą ra ts'ɛdi nangue guim bɛ̨n Oją, nɛ din ja nin huɛ̨cate, nɛ n'dat'a guim bɛ̨mhbʉ ʉ gä mi'da i ɛ̨c'yɛi Oją, nangue'ʉ m'be't'e yʉ́ mbʉi. \v 23 Nɛ gui 'uetho nangue ran junt'i im man'ʉ to'o hin din 'yomfɛ̨ni, nguetho ja guepʉ da mbʉpʉ n'da ra sʉi. \v 24 Pɛ nu yʉ́ 'yɛ̨hɛ ra Hmu hingui sä din sʉi, pɛ din ja yʉ́ yembʉi nangue n'da ngu n'da ʉ, nɛ din ɛ̨hya din xänbate, nɛ da hyät'i xʉn ho 'bɛ'a da t'ørpe. \v 25 Nɛ nu'bʉ 'bʉ'a n'da n'dan'yo im bɛ̨ni, jante thoho gui 'yuti, xøhma tho Oją di japi di päh rá mbʉi, da zøni da bą a majuąni. \v 26 Nɛ da dįn ran 'yomfɛ̨ni xʉn ho bʉya, nguetho da yąni nangue rá 'dihi ra zįthu xí bɛnt'i, mín nde a ra zįthu xtá 'yørpa rá pähä. \c 3 \s1 I jatho dam fähmbʉ nangue'ʉ yʉ ts'om'bäi \p \v 1 Nu'i Timoteo, dami pądi 'bɛ'a din ja. Ba ɛ̨pʉ yʉ pa xʉn hɛ̨i, nguetho dim 'bʉh yʉ ts'om'bäi. \v 2 Nguetho din huɛ̨c zɛhɛ, nɛ hønt'a ra mbɛti da nde. Nɛ ná yąt'a, nɛ din 'yɛ̨zɛhɛ, nɛ din sante, da mbɛsta'a 'bɛ'a i xih rá ta nɛ rá mbe, nɛ hinguim bɛ̨n ra mate bi t'ørpe, nɛ hingui numansu Oją. \v 3 Nɛ hin din ja yʉ́n huɛ̨cate, nɛ njąm'bʉ din hoh yʉ́ mbʉi, nɛ hønt'a go 'bɛ'a da xih yʉ́ miją'ihʉ, nɛ øzɛhɛ yʉ́ pähä zɛhɛ, nɛ njo'o to i su, nɛ i san'ʉ i øt' ran ho. \v 4 Nɛ yʉ ząndatetho, nɛ hingam 'bɛ din 'yomfɛ̨ni 'bɛ'a da 'yøt'e. Nɛ mbɛ̨ni ma guesɛ, nɛ di ho rán johya ra ximhäi xinda gue rá pähä Oją. \v 5 I ja yʉ́n t'øt'e tengu yʉ́ t'ɛ̨c'yɛi, pɛ hingui nde da hyąn rá ts'ɛdi Oją ʉ. Pɛ gui 'uegue nangue'ʉ. \v 6 Nɛ i pa bʉ ja yʉ ngu, i hät' yʉ xisu, i xifi 'da'angu da 'yøthʉ ngue'ʉ yʉ xisu hinguin zaqui yʉ́ mbʉi, ngue'a xʉn ngu yʉ́ ts'oqui i tu. Nɛ man'da ní ts'ixpʉ ja ra ts'oqui. \v 7 Nɛ da 'yømanho 'bɛ'a gä ním hma da sifi nɛ thocpa tho din xädi pɛ njąm'bʉ da bą a majuąni. \v 8 Tengu mi øt'ʉ ra Janes nɛ ra Jambres, ngue'a mim bądi ʉ, nɛ midín sʉhmbʉ ra Moisés, ngue rá pøngahyą Oją. Nɛ ngutho i øt' yʉn 'yohʉ ya, din sʉhmbʉ a ram hma majuąni. Nɛ bi ts'on yʉ́n 'yomfɛ̨ni, nɛ bim 'bɛdi nangue'a ra 'yu majuąni. \v 9 Pɛ hingui ngu yʉ pa da hyät'i, nguetho gätho da t'uti nte ní mbat'ʉ yʉ́m hma, tengu bin jap'ʉ yʉ bądi ngue ra Janes nɛ ra Jambres. \s1 Rán zɛgui ran zofo \p \v 10 Pɛ nu'i Timoteo, gá tɛnni 'bɛ'a dá xän'na'i. Nɛ guí pądi 'bɛ'a dám 'bʉcä, nɛ guí pądi hanja dá øt'ä a. Guí pądi 'bɛ'a dí ɛ̨c'yɛigä, nɛ gán nu njąm'bʉ dán xømbʉigä. Nɛ guí pądi ja man huɛ̨cate. \v 11 Nɛ guí pądi ɛ̨mmɛ bi mba ma ʉgui, nɛ gán nu 'bɛ'a mán ʉnbi dá hät'ä. Nɛ guí pądi 'bɛ'a gätho dá thocä bʉ Antioquía, nɛpʉ Iconio, nɛpʉ Listra, ngue nu yʉn ʉcpi dá nugä. Pɛ Oją bi yąngui nangue gätho ʉ. \v 12 Nɛ majuąni dí xi'i, to'o gätho da nde n'dat'a ra Cristo da dɛnni, da mba ma ʉcpi ʉ. \v 13 Nu yʉ ts'om'bäi nɛ yʉ hyäte, man'da man'da xʉn ts'o 'bɛ'a da 'yøt'e. Nɛ 'da xtín hyäthoho. \v 14 Pɛ nu'i, dami thoqui 'bɛ'a gán xädi, guí pądi gue majuąni a, gue guí pądi to'o bi xän'na'i. \v 15 Nɛ gue'bʉ go gmín t'ʉhni, gá pąh rá t'ohni Oją, i ja rá ts'ɛdi bi bɛ̨n'ni'i gá däp ni mbʉi ra Jesucristo, nɛ gán yąni. \v 16 Gätho rá t'ohni Oją bi bɛ̨nba Oją nangue rá mbʉi to'o bi 'yo't'i. Nɛ mahyoni di jajʉ ga pąhmbʉ 'bɛ'a rán 'yomfɛ̨ni Oją, nɛ da xijʉ 'bʉ hinga gue'a dí øthʉ, nɛ gue'a dí pärca ma mbʉihʉ a, nɛ da xängahʉ ran ho ga øthʉ. \v 17 Janangue'a nte di 'bɛ a rá mbɛfi Oją, da zä bʉ da 'yøt'e 'bɛ'a gätho xʉn ho. \c 4 \p \v 1 Janangue'a dí xi'i gra Timoteo, Oją in nujʉ, nɛ ra Jesucristo, nu'a i jatho ba pengua da 'yøt' ran ts'ʉt'abi, di juąnbą ʉ 'bʉi nɛ'ʉ xʉn du. In nujʉ, janangue'a ɛ̨mmɛ dí xi'i: \v 2 Dami mamp'a rám hma, ɛ̨mmɛ gan ɛ̨hya guim ma, hønbʉ go hapʉ nɛ hønt'a go ní ora, pɛ guehma gui xifi n'da ngu n'da yʉ ją'i. Dami hɛcpa yʉ dądits'oqui, japi da 'yɛ'ts' yʉ́ ts'oqui, nɛ gui zɛrpa yʉ́ mbʉi bʉya. Nɛ jante thoho gui xänbi nɛ hin gan xømbʉi. \v 3 Gui hyumbi nguetho ba ɛ̨pʉ yʉ pa njon da nde da 'yø'a ram hma di hocpa yʉ́ mbʉi, pɛgue da zonh'nʉ mi'da yʉ xänbate, da man ʉ 'da yʉm hma man'da di hosɛ. \v 4 Da goh yʉ́ mbʉi nangue'a majuąni, nɛ da dɛn'nʉ yʉm hma him majuąni. \v 5 Pɛ nu'i thocpa thoho gan 'yomfɛ̨ni xʉn ho. Dami hyät' yʉn ʉnbi, dami ją'ts'i xʉn ho a ni 'bɛfi, nangue rán ho ma'da'yo ra Jesucristo. \v 6 Nɛ nugä, mi ts'ʉtho da zøn ra pa da guah ran t'unni nangue ma te dadí un Oją, da zøn ra ora ga pøngä ua, ngue ga tu. \v 7 Bi gua a ran tąha dá øt'ä ya nangue'a ran tąha xʉn ho, nɛ bi gua a ra 'dihi dá øt'ä. Dá jamansu ma 'bɛfi nangue ma t'ɛ̨c'yɛi dá øt'e. \v 8 Nɛ nuya bí jabʉ a ran ho di 'dacä ra hoga Inspector, ngue rán thɛui a ran ho dá øt'ä. Nɛ di 'dacä 'bʉ bi zøn ra pa. Nɛ hinga høngdä, nɛ gätho ʉ mi'da gue i xønni ba ɛ̨h ra Hmu, nɛ'ʉ gätho din t'un ran ho ʉ. \s1 Bi mba ma bɛ̨nbi ra Timoteo \p \v 9 Nɛ nu'i, Timoteo, dami 'yøt' ra ts'ɛdi gua ɛ̨cua n'dihi. \v 10 Nguetho nu ra Crescente bi mba bʉ Galacia, nɛ ra Tito bi mba bʉ Damacia, nu'a go ra Demas bi mbasɛ bʉ ra hnini Tesalónica, ngue bi ho ra ximhäi in nu ya. \v 11 Hønt'a ra Lucas dí 'bʉ'be ua. Bá si a ra Marcos 'bʉ guá ɛ̨hɛ, nguetho ga hongua a. \v 12 Nɛ dá pɛnh pʉ ja ra hnini Éfeso a ra Tíquico. \v 13 Pɛ nu'bʉ guá ɛ̨hɛ, gua cąngui ts'ʉ ma coto dá sopʉ Troas bʉ bí 'bʉh ra Carpo, nɛ'ʉ ma libro gua cąngui ts'ʉ, pɛ man'da jats'ɛdi gua cąnga yʉ søcuą hinga nt'o't'i. \v 14 Nu ra Alejandro ra 'yøt'acobre, xʉn ts'o 'bɛ'a bi 'yørque. Oją di cospi nangue yʉ́n t'øt'e. \v 15 Damim fädi hin da 'yøt'e'e tengu bi 'yørcä, nguetho ɛ̨mmɛ bi gorca ma nde 'bʉ mán yą. \v 16 Nu'bʉ rá mbʉdi bi mba ma juąngui njom bi mbäxcagui, pɛ gätho bi hyɛga thoho. Oją di punba ʉ. \v 17 Pɛ Oją dám 'bä'be nɛ bi zɛrca ma mbʉi, janangue'a dá ją'ts'i dá man'a rám hman bʉ bí 'bʉ'ʉ hing yʉ judío. Nɛ Oją bi mbäxqui bi yąngui nangue yʉ́ nde yʉ zate. \v 18 Nɛ Oją da yąngui nangue gätho 'bɛ'a xʉn ts'o, nɛ 'bex da zixca bʉ mahɛ̨ts'i bʉ di manda. Ga ɛ̨spahʉ Oją gätho yʉ pa maząi. Nɛ hønt'a gam bɛ̨mhbʉ a ya. \s1 Yʉn zɛngua rán zɛgui \p \v 19 Dami zɛnguagui ts'ʉ ra Prisca, nɛ'a rá ndø, nu'a ra Aquila, nɛ'ʉ 'bʉpʉ rá ngu ra Onesíforo. \v 20 Nu ra Erasto bí copʉ Corinto. Nu'a ra Trófimo dá sopʉ Mileto ngue xʉn ʉ. \v 21 Dami 'yøt' ra ts'ɛdi gua ɛ̨ 'bʉ hin ní yʉt' yʉ pa xʉn sɛ. I pɛnh'na ran zɛngua gätho yʉ cu i 'bʉcua, nu ra Eubulo nɛ ra Pudente, nɛ ra Lino, nɛ ra Claudia, nɛ gätho mi'da yʉ cu 'bʉcua, gätho i pɛnh'na ran zɛngua. \v 22 Nu ma Hmuhʉ ra Jesucristo da mbäx'a ni mbʉi, nɛ di 'da ahʉ rá mate Oją. Nɛ hønt'a dá xi'a ya.