\id JAS - Oksapmin NT [opm] -Papua New Guinea 1992 (web version -2014) \h Jemis \toc1 Jemis ohe brak matip meng oh \toc2 Jemis \toc3 Jem \mt1 Jemis \mt2 ohe brak matip meng oh \ip Mameng rim ma brak matip han oh Jisas orhe arwap Jemis oh brak matipmur. Mameng rim ma brak matip han oh Jerusarem ap mutuh Hanipyah orhe nita bap ihirnong wamat paptesuh han ohmur. Gahan orhe hrepnong mar papat han ihirnong mahaw ihir okmar kupmat darhetperhan oh Ihir mameng moh sama kasip hat ha patengwe daham ihirnong mameng moh por brak mar adarhetipmur. \c 1 \p \v 1 Jemis noh Gotsi Hanipyah Jisas Krais ite atamreipat han nohmur. Ihat ma tamreipat han noh Got orhe nita Juda bap gurnong mahaw ihir inaham oknahatperhan gur kukut sus among among tei ma pati gurhe sa yah hat patio rim noh mama brak mat nasar ohmur. \s1 Tihan tihan ruumsup oh apris yah da hatin danong kasip nahapat ohe meng oh \p \v 2-3 Nohe taptem gur mohnong dahenmur. Tihan ruumsup tihan ruumsup apris gure ina boknong namrihanhe gur Mama ruumsup namri moh nohe Krais ohe danong hat pat danong moh ha kasip hatinoh rim kis naham inahah ma hapat daham amam henmur. \v 4 Amam ham Mama ruumsup oh namri moh norhe ti yah da ti yah danong hapat moh isip mat ha pisashenoh rim namri ma hapat daham kasip hat orhorwi patenmur. Kasip hat orhor patin yah da oh isip hat susa tap kat ham sa mamen tahatipra. \s1 Tit dawi hat patim Hanipyah ohnong dahandeinmur ritip ohe meng oh \p \v 5 Dakuu danong hatip hat pati gur Got ohnong dahandeinmur. Dahamtiperhan Got oh manap da tei yah mat isip mat orhor napripat han ohoh ihan gur dakuu danong hatip hat patim ma dahandeiya oh Got orhor ama da oh yah mat orhor napriprohmur. \v 6 Got ohnong dahamtinmat oh inahatiprohde da na inahatiprohe daham ihat yot dahat patimhe dahandeipri. Got orhor pokwi inahatiprohwa daham tit dawi hat patim dahandeinmur. Yot da hat patim ma dahandeipti han ire da oh mamaru hat patimur. Inim oh apris iratnong ambera kom katnong papmat pisao bos katnong papmat pisao ma deipatru hat patimur. \v 7-8 Ihat yot da hat pati bap ihir da tamburkeim tamburkeim hat pati bap ihirmur. Ihat pati han ire Hanipyah ohnong ma dahandeiya meng oh ti apripatsida. Basra. Ihat yot da hat patim dahandeipti han ihirnong na apripatmur. \s1 Bisei hansi; kamah hansi tap mat ruumsup daripti ohe meng oh \p \v 9 Jisas ohe nita han gur dahenmur. Ina ruumsup tit apris borop han gurnong namkarhanhe Yahwa. Got orhor nohnong winsi han naham kamah han nahat napapatwa daham amam hat orhorwi patenmur. \v 10 Kamah hat ma pati han gurnong oh ruumsup apris namkara bisei han nahahanhe Yahwa. Kakdah moh ohe unuh gwe tarhot wandas gon gattaham timbas hapatru nuhur ihat orhor kakdah moh timbas hatin han hat pati ma hapat. Kakdah ohe erer moh na napanggeitin han ma hapat. Got ohwi napanggeitin han ma hapat dahatin da oh namgi ma hapat daham amam hat orhorwi patenmur. \v 11 Kamah hat pati han ihir kakdah moh eimat paten inasi ma na hat pati oh mamarumur. Unuh gwe yah ma timapatnong oh dahenmur. Yahnap hat patin orhor atan oh marasa mutuh duurpat atan mumun oh sutporhan popor hama gattaham tarhot wandas timbas hapatmur. Amaru hat orhor kamah hat pati han ihirhe yah hat tamrein sapti pe orhor hapura timbas haptimur. \s1 Diradire ina teimdapat er da tarpam er nahapat ohe meng oh \p \v 12 Hanip gure boknong ruumsup oh apris namkatporhan Got ohe danong hat pati ohe da oh na mandama kasip hat orhor pati gurnong oh Got oh yah yan napripramur. Yah yan ma napripra oh Got oh nohe danong hatin ohe da oh na gapa ham rum mutuh nahat pati han ihirnongwi yah hat eimat paten dasi matiprawa daham ma mamen mat natip eimat paten da oh ihat pati gurnongwi napripramur. Ruumsup oh apris namkatporhan kasip hat orhorwi ma pati gurnong ihtin eimat paten da oh napripra ohoh ihan ama ihat pati bap gur amam dasi hat pati bap gurmur. \v 13 Ruumsup namkar ohe pe oh er da tit tarpam hahhanoh Got oh inahah ma hapat dahapri. Er da ohdapat Got ohnong Gin go er hat sonmur por ohe mutuhnong kis matin handa. Basra. Ohe danong na kis matin hatin hanmur. Ohdapathe dirnong Gin gur er hat son napor kis nahatiprohda. Basra. Ohdapat na inahapat hanmur. \v 14 Ihat ma er nahapat duuptei oh orhe gon katdapat tarpapatmur. Orhe gon katdapat ma tarpam apripat oh mamarumur. Hanip damdapat orhor Moh nohenengo ma dahapti da oh tarmin tohan agonom bapen apin teinong pramat pisapti ohe tan diradire er da oh pranahat napisapatmur. \v 15 Napisus bapen apin teinong nahatporhan bapen apin tei oh er da tarpapatmur. Tarpama arpin er da ohe dam oh timapatmur. Er da ohe dam timama sup nahatporhan Got oh heisup naham timbas nahatin ina nahat napapatmur. \p \v 16 Er da ma tarpapat oh ihat orhorwi tarpapatmur. Ihan nohe taptem gurnong Got orhor inahapatmur napor dasuh nahapti meng oh gurri amrapri. \v 17 Imat er nahatin oh Got oh eimat timbasnapmur. Aw tei mahat ohe has han ma darpatip han oh orhor pokwimur. Orhorwi ihat pat ohoh ihan oh atan danda oh hatip haho dapsi haho ma ihpatru na hapat hanmur. Oh tit da duung dawi hat pat han ohoh ihan yahnap yahnap han dire boknong ma nahapat oh orhe hrep papatdapat orhorwi papatim dire boknong nahapat ma hapat dahenmur. \v 18 Inahapat han orhe damdapat orhor Noh norhe mon ohe arpin ihtip ohe meng dap teidapat ihirnong norhe brer matporo. Norhe gon han matin oh maihirnongri norhe gon han bap matipramur. Mara norhe erer ma darpa oh komdapat norhewi matipramur daham orhe da orhor orhe brer nahapatmur. \s1 Got ohe meng oh damsi mar paptenmur ritip ohe meng oh \p \v 19 Nohe taptem gonsi gur pomat dahatinmur. Gur meng potin danong isip hapri. Tongnom amrat indin ohe danong isip henmur. Kapkap heisup dahe hapri. \v 20 Kapkap heisup dasi hapti han ihir Got ohe duutin yah danong damsi na deiptimur. Damsi na deipti ohoh ihan kapkap heisup hapri. \v 21 Ihtin ohoh ihan er hat sapti dao er gap ma teip hat pati dao oh gonsi hariri por mandanmur. Mandama Got ohe meng oh nohe da mutuh moh amgap tasi hat pat moh put marasa nambutin inasi nahatin da meng ma hapat. Ihan nohwi ihtin hanwa dahat pat ohe da oh mandama Got ohe meng hrepnong hatpora daham orhe nambutin ohe da meng hrepnong hat patenmur. \p \v 22 Behe meng amram hariri por mandapri. Be ma amram mandapti han ihiroh iraire boknong dasuh taham ihapti han bap ihirmur. Ihan behe amram mandapri. Amrama damsi hat orhorwi saya apriya ham patenmur. \v 23-24 Be amram damsi hat na sus mandapti ihiroh mamaru hat pati bap ihirmur. Ihir tom kakeir iraire rumkinnong pomat wamara Noh ihat pathe daham orhor sayanong oh iraire ma ihat patinong oh hanhan mar mandam saptimur. \v 25 Imat wamar hanhan mar mandaptiru mathe mandapri. Gur Got ohe yahnap sawa meng moh er da nang natpat pat nangnong arpit namdatin meng ohoh ihan dir pomat amram dimtipera daham dindeinmur. Dimara hanhan mar mandapri. Dahat orhorwi damsi hat saya apriya hat patenmur. Ihat ma sapti han bap gurnong oh Got orhor bapkeisi nahat napapat bap gurmur. \p \v 26 Gur Noh Got orhe nita hat patim ma ihat sapat da moh yah hat sapatwa ma dahapti han gur guragure pangnong dahenmur. Pangnong ongeng mat na papathanoh Ai. Norhe boknong moh dasuh ham ihat sapat han ma hapat. Got orhe kintei noh yah hat sapatwa ma dahapat da oh na napanggeipat ma hapat dahat sashenmur. \v 27 At Got orhe kintei dasuh timbas yahnap hat ma sapti da oh mamaru hat patimur. Tit oh kuu tahemo saham brero ire ruum hat ma pati danong apang mara ma panggeipti da ohmur. Tit orhe kintei yah hat ma sapti oh kakdah moh ohe er da oh nohnong er nahatipra daham ongeng mat ma pisapti da ohmur. \c 2 \s1 Hanip ina boknong wamar moh erhe moh yahhe por sapri ritip ohe meng oh \p \v 1 Nohe taptem gur diradire Hanipyah has yahnap dasi han Jisas Krais ohnong Oh inahatin hatin hanwa dahat patimur. Gur ihat pati han bap ohoh ihan gur winsi han moh nuhut yah han ham mengitper. Win timbas hat pat han moh nuhut na mengitper daham hanip ihirnong ina teimdapat sapri. \v 2 Gure ina teimdapat hanip ihirnong ma sapti oh mamaru mat saptimur. Yot han tit tit han oh kamah han watah yah aro gorsi han orhe bes tei saro hat pat han kamah han ohsi; watah er ma an pat borop han ihit gure rotu ap oh marperhan gur ihitnong kindeipti. \v 3 Watah yahsi han ohnong ambura ap tan yah tei moh tongnotin por ap tan yah tei mandaptimur. Mandama borop han ohnong Borop han go adus tongnonmur pora mandaptimur. \v 4 Gure ihat hanip ma sapti oh Epe. Nuhur er dasi hat patim hanip mimat sapti sa ihat daham am henmur. \p \v 5 Nohe taptem gur imat hanip sapri. Got orhe ma ihpatnong moh dahenmur. Oh Moh borop han hat pathe ihan noh mandatpor dahapatda. Basra. Kakdah mohe borop hat pati ihirnong Mama han oh norhe danong hat pat ohoh ihan norhor norhe danong hen ohe da oh ohnong kamah han matiprawa. Deipat Krais ohe ma papat hrepnong matiprawa. Deipat norhe danong hat pati han gurnonghe norhe napapat hrepnong moh arpin matiprawa dahat patmur. Got orhor ihat daham yah deipat han ohoh ihan hanip gur Moh borop hanhe por sapri. \p \v 6 Gur mohnong dahenmur. Gurdapat borop han ihirnong dasei mar aer deiptimur. Ama borop han bap ihirdapat Got ohe nita han gurnong er nahaptida. Basra. Kamah han ihir gurnong Nuhurwi ihtin han hat patimur naporiyao Mama han mohoh er nahatmur napor dahanahapti han ire duupnong napisayao naham gurnong ina ruum napris er nahaptimur. \v 7 Inahama gure Krais ohe nita hatperhan win yahsi ma nahatipnong oh dasei mar naer deiptimur. Gur da naer deipti han ihirnong oh yaho pora borop han ihirnong oh ero ma poripti oh kianorim ihat dahaptio. Ihat daham sapri. \p \v 8 Ihat daham ma hanipnong sapti oh ermuro. Gur yah danong orhorwi hat sasiper dahayahanoh mama isip yahnap hat pat sawa mengnong moh daham dindeinmur. Ama sawa meng oh mamaru hat patmur. Gur guragure ina danong bopor taham yah tahaptiru hat orhor arwananah ihirnonghe gorhe inanong bopor tahat pat da hatin mat orhor aprishenmur rim ma brak matpa isipnap mengnong moh amram dindeinmur. Ama ihat bopor mat pisapti kuuhan gur yah hat sapti bap gurmur. \v 9 Amengnong na dimara hanipnong sam Winsi han panggeitpor. Win timbas han na panggeim mandatpor daham hanipnong sam ma panggeipti oh sawa mengnong oh amkar ihat sapti ohoh ihan ihat sapti han bap gur er hat sapti han bap gurmur. \v 10 Gur Nuhur garpok ihya moh sawa mengnong na amkariya ma hapat dahapri. Basra. Garnong oh amkariyahanoh gonsi sawa mengnong amkar er deiptimur. \v 11 Tit pokwi orhora; gonsi ma amkaripti oh mamarumur. Tit han ohdapat Gur han inapo kuu imapo gur bisei sawhe hapri ritipda. Tit han ohdapat Gur hanip ha haputingwe rimhe supri ritipda. Basra. Tit han Got orhor pokwi sawa meng gonsi moh natipmur. Tit han orhorwi natip ohoh ihan gur bisei sawhe hapri napotip danong na ham hanip sutin danong ham hanipnong suyahanoh sawa meng gonsinong tap mat amkar er mar ihaptimur. Tit han orhor pokwi sawa meng napdap ohoh ihan tap mat gonsi amkariya ma hapat dahenmur. \v 12 Dahama sawa natip meng moh nang arpit namdam pang hat ha patengwe rim natip ma hapat. Ama sawa hrep patin Got oh dahanaham nasatipra ma hapat. Ihan dir sawa hrepnong hat patim orhor saya apriya hat orhorwi pateper daham saya apriya hat patenmur. \v 13 Got orhe dahanaham ma nasatipra oh hanip ihirnong na hinhina deishe han bapsi; hinhina deishe han bapsi tap mat gonsi dirnong nasatipramur. Ma nasatipra oh na hinhina deishe dirnonghe imat orhor na hinhina naham nasatipramur. Hanip ihirnong asoh hinhina mar da aprishe han dirnonghe Got ohhe imat orhor hinhina naham nasama inahatipramur. Ihan hanip ihirnong asohhe hinhina mar yah mat orhor papayahan yahmur daham yah mat paptenmur. \s1 Damdapat Got ohwi inahatin hatin hanwa daham pitap teinong mar sapti ohe meng oh \p \v 14 Nohe taptem gur mohnong daham amranmur. Gur Nuhur Jisas oh inahatin hatin hanwa dahat patimur ritperhan ama giripti ohe pe oh dam timbashanoh oh be atem teidapatwi giripti bap gurmur. Atem teidapatwi ma giripti ohe da oh nambutin inasi nahatin da hatinda. Basra na nambutin inasi nahatin dam timbas da ohmur. \v 15 Dam na timam atem teidapatwi ma ripti oh mamaru hat ihaptimur. Got ohe nita taptem kuuhan ihir tit watah er aro den hatip hat ao hat patin \v 16 gur wamara na panggeima mengwi Gin go da yah hat sonmur. Susa gwe ina oh mumun hat ao pahoh timbas kasip hat ao hat patenmur por mengwi por darheriyahanoh ama meng oh panggeitiprohda. Basra. Meng orhap oh na panggeitiprohmur. \v 17 Ama be mengwi giriptiru hat orhor gur Nuhur Krais oh inahatin hatin hanwa dahapti bap nuhurmur riptin orhor ama ohe pe oh dam na mara mengwi rim mandayahanoh ama ihat ripti meng oh be orhap dam timbas meng hat patmur. Atem teidapatwi be ripti meng hat patmur. \p \v 18 Gur mama dam timbas hat pat mengnong moh amram tit han tit Es. Go damdapat dahapat da ohsi; dam mat ma pisapat ohe da ohsi tap hat pat han go gorhe dawimur. Nohnong oh norhe damdapatwi Krais orhorwi inahatin hatin hanwa ma dahapat da oh kiwa. Ama da orhap hat pat oh yah hat patmur naporhanoh noh ama giri han gonong mama meng moh napotiprohmur. Go dam timbas ham be damdapat dahapat han go gin gwe arpin ma dahapat ohe dam oh namgitina napotporhan go kinhat gorhe damdapat ma ihat pat da oh nohnong namgitiporhan noh gonong arpin ihtin inasi hat patin ihpat hanhe napotiproh. Basra. Go nohnong kinhat namgitiproh. Nohdapat oh dam mat pisapat ohoh ihan nohe ma ihpat ohe da oh mohmur napor namgitporhan go Oh arpin ihat dahat pat han ma hapat dahatiprohmur. \v 19 Guragure damdapatwi Got oh tit han orhorwiwa daham pitap teinong mar dam na deipat han gur mongsup ire ma ihat patinong asohhe dahenmur. Ihiroh Got oh tit han pokwiwa dahapti orhor ihat dahapti han dirnong Got oh er nahatipra ma hapat daham orhornong kasa hat patim bupariptimur. \p \v 20 Damdapatwi Got oh inahatin hatin hanwa dahayahanwi yahmuro daham ma giripti han gur da hut patim giripti han gurmur. Be mengwi ma ripti ohe pe oh dam na timama wa hapat ma hapat ha dahatingwe rim noh diradire aw Epraham ohe ma ihtip meng oh napotiprohmur. \v 21 Epraham ohnong de ohe pe oh Got oh Epraham go yah hanmur potip. Damdapatwi dahat patin Go yah hanmur potipda da oh pitap teinong mar pisaporhan Go yah hanmur potip. Basra. Got ohe meng amram orhe mon Aisak ohnong kwei tan tei atemtiporo rim ma ihtip ohe pe oh Epraham go yahnap hanmur potipmur. \v 22-23 Epraham ohe ihtiporhan ma brak matpa mengnong moh dahenmur. Epraham oh mamaru hatipmur. Oh Got ohe napor meng moh arpin inahatiprawa dahatporhan ama ohe pe oh Got oh Go duutin yahnap hanmur potipmur rim brak matpamur. Gahan damdapat ma dahat pat da oh Got ohe meng amram mon Aisak ohnong sutporim ma imtip oh pitap teinong mar imtipmur. Ma imtip oh damdapat ma ihat pat da ohsi; pitap teinong matip ohsi titwi duutin da mar ihtipmur. Ma ihtip oh arpin meng oh dam matipmur. Dam matporhan Got oh Epraham oh norhe yah hanmur porisuhmur. \v 24 Imat potip ohoh ihan dir damdapatwi Got oh inahatin hatin hanwa daham damdapatwi hapti orhor dam mat na pisayahanoh ama ohe pe oh Got oh Norhe yah hanmur na naporpat ma hapat. Damdapat dahama arpin dam mat pisayahanoh ama dam mat pisaya ohe pe oh Got oh Go norhe yah hanmur naporpat ma hapat dahaptimur. \p \v 25 Bisei saw hasuh kuu Rahap uh amaru hatipmur. Rahap urhe aptei han ihirnong sutinmat Josua oh kin po han yot tit darhetipmur. Darhetporhan ihit urhe pat kat oh saperhan uh ahar ambura remama ahar wan kat darhetipmur. Uhe ma ihtip oh urhe Got ohwi inahatin hatin hanwa dahat pat ohe da oh pitap teinong mar dam matporhan Got oh Moh yahnap duutin kuumur potipmur. \v 26 Ihan gur Dir Got ohwi inahatin hatin hanwa daham damdapatwi ham dam oh pitap teinong na deiyahanhe dir hapur sus da oh saporhan watah gonwi pati hatin hat pati ma hapat dahenmur. \c 3 \s1 Pangnong ongeng mat paptenmur ritip ohe meng oh \p \v 1 Nohe taptem gur amratinmur. Got oh meng amrapti han ihirnong dahamara sama garpok imtipramur. Sawa meng am deipti han dirnong oh dahanahama nasama isipnap orhor inahatipramur. Inahatipra ohoh ihan gur Noh sawa meng am mat pisashen han hatiprohnengo han ruumsan gur ihat dahathe sasipri. \v 2 Dire ma saya apriya haptinong oh trun tit er hat saya apriya hat patimur. Tit han tit han ihir er meng na rima yah meng orhorwi rit saya apriya hat pati han ihirmur. Ama ihat pati bap ihir Got orhe da ohsi tap kat hat ma pati han ihirwimur. Ama ihat pati han bap ihirwi iraire inanong ongeng mat orhorwi pisaya popriya mat papti han bap ihirmur. Ama ihat pati han uut han gurwi Nuhur meng am mat pisashen han hatpera dahenmur. \p \v 3 Pangnong ongeng mat paptenmat oh mohnong dahenmur. Hos isip ohnong ma pisapti oh ain gar du tit atem tei mandeh katwa mat asara nangdapat pras pora hanip diradire saper dahaya katnong dason mar pisaptimur. \v 4 Oh hos ohe ma ihpat meng oha; tit oh sip ohnong dahatinmur. Sip oh isipnap hat patin inim oh apris mermat pisapatmur. Mermat pison ina mat papatin orhora; ma pisapat han orhordapat gar han ma dason mat pisapat gar han ohnong marima orhe ma sapor ri katnong oh sip isip gonnong moh gar han moh ohdapat dason mar pisapatmur. \v 5 Amaru hat orhor pang oh gar orhora; gar pang orhor isip ham bapkei tahat sapatmur. Irat danong oh dahatinmur. Ama irat da gar oh har hapat tandot susa isip hat sapatmur. \v 6 Pang oh ama irat da ohe tan hat patim gar has hat sus hanip boknong har mara er deipatmur. Diradire atem tei ma pat han pang mohoh er ohe hrepdapat hat patim hanip dirnong er danong arnahat napisus dire boknong sup naham er nahapatmur. Sup naham er nahama er aptei ohe er nahatin irat has ohe kasip ohsi matporhan ama kasip ohsi ina boknong moh har naham er nahat orhorwi napapten han ohmur. \p \v 7 Hanip dirdapat kot apopo nero hasiapo pumo sor hru tem pat hano ama kot apop erernong oh ambura hanip dire bes tei sahama papindin ina hat patimur. \v 8 Apop erer ihirnong imat papten inasi hat pati orhor diradire pangnong oh imat papindin ina hat na patimur. Na patin orhordapatwi hanip dirnong er nahatinmat ama er nahatin danong oh na tupera oh danwa danot namdem nitin ohe danong ohwi hat patmur. \v 9 Tap pang morhorsi tit dah Hanipyah at Got ohnong weso por armi deiptimur. Tit dah hanip Got orhor orhe hatin namanhetip hanip bap ihirnong dasei mar er meng poriptimur. \v 10 Nohanher nohe taptem gur tap pang morhorsi weso riyao dasei meng poriyao ma hapti oh ermuro. Tap pang morhorsiwi iham pati oh ermuro. \v 11 Tom tap uuptem amdapat oh tom napon tomsi; yah tomsi tap uuptem orhor maron hatinda. Basra. Na ihtin hatinmur. \v 12 Nohe taptem gur dahatinmur. Irat yuwot oh ket timdiprohda. Mahap oh yuwot timdiprohda. Basra. Ihat dam na timaptimur. Napon tom uuptem oh tom yah uuptem maraprohda. Basra. Na ihpatmur. Amaru hat orhor tap pang morhorsi er pang hayao yah pang hayao oh na haptimur. \s1 Arpin dakuu hansi; dasuh dakuu han ite dam deipti ohe meng oh \p \v 13 Gur Noh dakuu hanmur. Noh am hanmur ma ripti han gur ihir wanahama Mama han moh arpin dakuu hanhe ha dahatingwe rim dakuu han ire dakuu hat pati ohe pe manap da teiwi kuuhan ire danong ham panggeiptiru mat susa pinggit sashenmur. \v 14 Imat na pinggima damdapat heisup mar bap matin da deiyao Ihtin han hat inpor dahatin da hayao ihyahanoh ama ihat dahapti han gur Nuhur dakuu han hat patimur ripri. Giriyahanhe ama ihat patim giriya han gur dasuh meng ritiprohe ohoh ihan gur ihat daham ripri. \v 15 Ama ihat dahapti da oh Got orhe dakuu nahapat da oh basmur. Kakdah morhe er nahapat dao mongsup ire er dao ama ire hrepnong bapkei nahat napapti da ohmur. \v 16 Ama da ohe dam ma timapat oh er dam orhap timapatmur. Er dam ma timapat oh hanip ihir heisup mar bap deipti dao Norhorwi ihtin han hat inpor dahapti dao ama ihat dahapti ohe pe ma dam timapat oh sakarap gosham inggoshapti dao ti da ti da hapti dao ama da orhap dam timapatmur. Ihtin ohoh ihan gur Nuhur mama er da mohsi patim be nuhur dakuu hanmur ripti ma hapat dahenmur. \p \v 17 Oh kakdah ohe da dam ma timapat da ohmura; aw tei ohe arpin dakuu da ohe pe ma dam timapat oh mamaru hat dam timapat ohmur. Ohri duuptei ma dam timapat da oh ongeng taham yahnap hat pati da ohmur. Tit oh manap goshat pati ohe da ohmur. Tit oh da gosat pati ohe da ohmur. Tit oh hanip ire hrepdapat hat patim ire meng amrapti ohe da ohmur. Tit oh dipwi hinhina mar panggeipti da ohmur. Tit oh hanip ihirnong Moh kamah hat pat hanhe ihan ohnong yah matpora. Moh borop hanhe noh na panggeitpora na daham yah da titwi deipti da ohmur. Tit oh ina teimdapat tit da hah da mutuhdapat tit da hah na ham tit dawi hat pati da ohmur. Ama ihapti da muk gon oh aw tei ohe dakuu da ohe pe dam timapat ohe da ohmur. \v 18 Hanipnong manap goshat patenmur por sawa meng poripti ohe pe oh yah hat son ohe yah dam oh timan sapatmur. \c 4 \s1 Hanip diradire danong ma haya oh Got ohnong mahaw deipti ohe meng oh \p \v 1 Nohanhera gure sakarap gosham inggoshayao gusuyao ma ihapti ohe duuptei oh de ohe danong hat patim ihapti. Gure ma ihat pati ohe duuptei oh mohmur. Guragure kakdah mohe er danong hatin ohe da oh Noh ti da ti danong hat inpora daham ma ihapti ohe pe oh taptem bap guragurnong mahaw gosham inggoshat saptimur. \v 2 Gur Moh nohenengo daham ma na dariya ohe pe oh hanip suyarit ha haputingwe daham hanip suptimur. Gur tit uhe erer asoh abopor mara ma na dariya ohe pe oh irairnong imara inggosham gusut saptimur. Ihat son danongwi hat susa Got ohnong na dahandeipti ohe pe oh gur na dariptimur. \v 3 Kat gur dahandeipti orhor guragure ina boknong dahat patim er mat dahamar na dariptimur. \v 4 Ihat daham ma ihat sapti bap gur Got ohnong bisei mar ihaptimur. Gur mohnong hanhanda. Kakdah mohe danong rum mutuh mat ma papti oh Got ohnong mahaw mat paptimur. Gur ama danong hanhan hat patim ihat saptida. Ihtin ohoh ihan kakdah mohe danong hat inper ma dahapti guroh Nuhur Got ohnong mahaw mar ihapti ma hapat dahenmur. \v 5 Got orhe ritporhan ma brak matpa mengnong moh dahatinmur. Got orhe ma natip danong oh ongeng mat orhorwi pisaya popriya mat sa paptepri daham er matipririm orhor papatmur ritiporhan brak matpamur. Ma giritip mengnong oh Moh be giritip meng ma hapat daham amkar ihat sasipri. \v 6 Dire kakdah mohe danong hat son ohe da oh isip hat pati orhor Got orhe damdapat Noh ihirnong imat yah matpora dahapat da ohdapat dire er hat sapti danong ambapte mat papat ma hapat dahenmur. Orhor imat papatmur rim ma brak matpa meng oh mamaru hat patmur. Nohwi ihtin han hat patmur ma dahapti ihirnong oh Got oh heisup mar imtin ina mat papatmur. Nohwi ihtin han hat pat ma hapat na daham ire hrepdapat hat ma pati han ihirnong oh Got orhe Ihirnong imat yah matpora ma dahapat da ohsi yah deipatmur rim brak matpamur. Ma brak matpa mengru mat orhor nuhurnong imat napapat ma hapat dahenmur. \p \v 7 Ihan noh Got orhe hrepnong hat patim orhe ma dahah da orhor nohhe ihtipor daham ihat patenmur. Ihat ma pati ohe kasip ohsi Satan ohnong sum er mat darhetinmur. Imat sum er mat darhetperhan oh namdam tandutiprohmur. \v 8 Er da hat ma sapti bap gure bes tom gahmar yah deiptiru mat orhor gure ma er hat sapti danonghe imat hirmara yah mar timbas matinmur. Timbas mara gure yot da hat ma sapti oh tit da mandama tit danongwi pomtinmur. Iham sus gure da oh Got ohe duupnong hat sonmur. Hat saperhan ohhe gure duup apris nambutiprohmur. \v 9 Gur Nuhur er hat pati sa daham guragure danong payimatinmur. Payimama guragure kreripti dao amam hapti dao oh mandama noh er hat pat sa daham rumkin er ham yimam patenmur. \v 10 Yimam sus Hanipyah Got orhe duupnong hama nohe da moh norhor bisei mat papatmur ihat dahat patim orhornong porinmur. Ihat daham sus poriptin ohdapathe gure win nadaptuhur napaptepramur. \s1 Hanipnong ap taredapathe aripri ritip ohe meng oh \p \v 11 Nohe taptema. Gur guragure taptem ire meng ap taredapathe aripri. Moh er hano por ariyahanoh ama ihat aripti han gur Got ohe sawa mengnongsi tap mat ero pora ariptimur. Ama imat aripti han guroh Got ohe sawa meng hrepdapat hat na patim Got ohe sawa meng moh er mengmuro por amkar ihapti han bap gurmur. \v 12 Hanip gurdapat kianorim arwananah ihirnong Moh yah hanhe. Moh er hanhe por sapti. Sawa nasar nasatin han oh tit han Got orhor pokwi imat nasatin hanmur. Nasama orhorwi timbas deio namburo nahatin han ohoh ihan gur imat hanip sam Moh erhe. Moh yahhe por sapri. \s1 Komdapat ma tarpatipra danong asoh hanhan hat pati ohoh ihan Noh ihat indiprawa ripri ritip ohe meng oh \p \v 13 Kat han gur guragure ma dahapti da orhor Noh kimsido dahando masdo oh noh ama ap mutuhnong oh susa bisinis hat saptin krismas tit birhima noh mani ruumsansi han hatipramur gidaham riptimur. Ihat daham ma giripti han bap gur ihat daham giripri. Nohe ma napotiproh mengnong moh amratinmur. \v 14 Gur guragure tarpatin oh ga tam hrepnong mat paptim ihaptimur. Ma ihapti oh hanip diradire haputin da oh kutwi mong da hatporhan mong tuhup marasa gater patru hat pati han bap dirmur. \v 15 Dir ihat pati bap ohoh ihan Noh ihat indiprohwa. Noh ihtiprawa guragure dahapti da ohsi daham girit sasipri. Gur Hanipyah oh Nohe ma ihtipra ohe dahapat danong oh yahwa naporhanoh noh da patim ama danong hatipramur por ihenmur. \v 16 Gur ihat daham ma ripti oh guragure ina boknong tohormi taham Noh norhe kasip ohsiwi ihat sapatmur daham riptimur. Ihat daham ma ripti da oh er da oh inahatporhan riptimur. \p \v 17 Gur mama mengnong moh dahenmur. Gur yah hat sapti danong am hat patim orhor na ihyahanoh ama han gur er hat sapti han bap gurmur. \c 5 \s1 Erer ruumsan ruprup mat sara ohe danong hapri ritip ohe meng oh \p \v 1 Erer ruumsansi hat patim ohe danongwi hat pati han gur nohe ma naporpat meng moh amratinmur. Gur nuhurnong ina ruumsup namkaripra ma hapat daham gin orhor saheih ga rim yimam patenmur. \v 2 Guragure erer ma papti erer oh tumnuhur timbas hatiprimur. Guragure aripti watahhe daskein oh dam natimbas matipramur. \v 3 Guragure goro sirpao na gihtam hatin han orhor gihtam ham er ham timbas hatipramur. Ama gihtam oh kaput guragure ina bok andeh tarpam pat hatipramur. Pathan ihir gurnong wanahama Ihir ohe danong hat pateshe ma hapat daham am hatiprimur. Ama gihtam ham timbas hapat erer datin ohe danong hat pateshe han gurnong irat has oh nadam timbas nahatipramur. Gin mama pepe dik moh gur erer oh ruumsan dar ruprup mat sariptimur. \v 4 Guragure danong ham erer oh ruprup mat ma saripti oh mamaru haptimur. Guragure tohan pa ru ma natamreipti han ihirnong ire yan oh pomat na aprisa kat pe guragur ruprup mat sariptimur. Ihat kat pe na apripti ohe pe oh ire komdapat ma nariya ohe ruumsup meng oh guragure boknong hatiprimur. Ihat er nahaya ma hapat daham riya meng oh Hanipyah kasipnap han orhe patnong saporhan oh amram orhor am hat patmur. \v 5 Gur kakdah mama pati ohe erer yahnap ruumsan han ohwi dara amam ham bapkei tahat patepera daham bapkei taham yah hat orhorwi patimur. Ma ihat pati oh imah ihirnong den isip asara isip hatperhan Gin sum din kis hah ma hapat ma dahaptiru guragure dahe imat bapkei mar sutin ina mat paptimur. \v 6 Gur ire boknong matin meng timbas hat ma pati han ihirnong oh Moh er hanhe pora ama ohe pe oh sutperhan hapuriptimur. Ihir Gurdapatwi inahena. Gurnong it yansi na nahatiprohemur daham kimirit pati han bap ihirnong gur suptimur. \s1 Na gapa ham kasip hat orhorwi patenmur ritip ohe meng oh \p \v 7 Kamah hat patim er hat sapti han ihirnong Got orhor sam imtipra ohoh ihan norhe taptem han gure boknong ruumsup da tit nahayahanhe gur kasip hat orhorwi minhan patin Hanipyah orhor ha aprinohmur. Den gonopat ha dam hatinoh rim ma minhan pati han ihirnong dahenmur. Ihir den gonopti Gin tom wandas sumo mong da atan oh heir mongnong mumun deio ihat patdapat kaput dam hatipra ma hapat daham minhan wamat patimur. \v 8 Ire ihat ma minhan wamat patiru hat orhor gurhe Hanipyah oh it apripra ma hapat daham minhan wamat patenmur. Hanipyah orhe it aprin dik oh kakduup hah ohoh ihan gur kasip hat orhorwi minhan wamat patenmur. \p \v 9 Nohe taptema. Gur arwananah ihirnonghe Mama han moh ohe pe oh noh ruumsup darpat ma hapat daham sam ire sang rim aripri. Imat ire sang rim ariyahanoh gurnong nasatin han ohhe imat orhor nasatipramur. Ama nasatipra han oh ap gwatei kat oh pat ohoh ihan gur imat hanip ihirnong sam aripri. \p \v 10 Nohe taptema. Got ohe meng pot pisashen han propet ihir Got orhe mengtei Got orhe meng pot pisaptin ire boknong ina ruumsup matperhan ihir na gapa ham kasip hat orhor pateshemur. Ihirnong imtiperhan ihir na gapa ham kasip hat orhor ma sashe oh nuhurnong namgim ihat sashe ma hapat. Ihan dirhe ihat kasip hat orhor sasipera daham kasip hat orhor sashenmur. \p \v 11 Mohnong dahenmur. Dir na gapa ham ma kasip hat sapti han ihirnong Ihir amamsi hat pati han bap ihirmuro poriptimur. Jop ohe boknong ruumsup apriporhan na gapa ham kasip hat orhorwi ma patesuh oh gur amram am hat patimur. Ihat kasip hat orhor patin gahan Got oh hinhina mar yah deipat han ohoh ihan ohnong yah mar bapkei matipmur. Ama bapkei mar imtipnong oh gur am hat patimur. \s1 Awamhe tukeripri ritip ohe meng oh \p \v 12 Nohe taptema. Mohnong dahat patim ihenmur. Aw tei ohe win rim awam tukeriyao mong tei moh ohe win rim awam tukeriyao wan erer asoh ohe win rim awam tukeriyao ohri ihapri. Go Noh ihtiprohmur dahahhanhe Dawa. Noh ihtiprohwa rim mandanmur. Go Noh na ihtiprohmur dahahhanhe Es. Noh na ihtiprohmur rim mandanmur. Awam tukeripti ohe pe oh Got oh Go er hapatmur napotiprarim be arpin mengwi rim mandanmur. \s1 Duung dasi hat patim orhor Got ohsi mengrinmur ritip ohe meng oh \p \v 13 Guragur ina ruumsup hat patihanhe ama ihat pati han gur Got ohsi mengir patenmur. Yah da hat patihanhe ama ihat pati han bap gur Got ohnong armi mar ga por patenmur. \v 14 Guragur tit han tit sik hat pathanhe ama han go sios guragure kak hat pati han ihirnong Gur apris nohnong Hanipyah ohe mengtei wer tom namor Hanipyah ohnong nadahamaro nahatinmur por uarinmur. \v 15 Por uatperhan ihir apris Hanipyah ohwi yah matiprohwa daham dahandeiya ohe pe oh arpinnap Hanipyah oh sik han ohnong yah mara teinong matiprohmur. Teinong mara mamter er gap oh pathanhe ama er gap ohe pe oh Got oh yansi mat ma papat oh dat amdatiprohmur. \v 16 Got oh imat yah nahapat han ohoh ihan gur sik hat patihanhe Got ohnong dahamtinmat oh er hapti ohe er gap oh tirip hat mandatperhan Got ohnong adahandeinmur. Imat adahandeiya ohe pe oh orhor yah matiprohmur. Tit dawi ham duung dasi hat patim dahandeipti han ire kasip ongeng pang tei oh dahamtiperhan dam timapat ohoh ihan imat adahandeinmur. \p \v 17 Gur Iraija ohe ma namgisuhnong oh dahenmur. Oh hanip kakdah han diradir orhor Got ohnong dahamtin tei oh kasip hat orhor Got go tom oh pamditipra por dahamtiporhan arpin tom oh na wandas patin krismas yitir birhima tit oh katket matipmur. \v 18 Katket matporhan gahan oh kasip hat orhor Gin tom oh ha wandonoh por dahamtiporhan arpin Got oh tom pamditipmur. Pamditporhan mong moh tom oh wandas gapa matporhan dam oh it yah hat marhupmur. \s1 Arwananah ihir yah mandapnong mandama er mandapnong hatperhan it amburipti ohe meng oh \p \v 19 Nohe taptema. Taptem bap guragur tit han tit yah danong hat patdapat yah mandap mandama er mandapnong ham pas wayon ina hat pathanhe arwapir gur We. Go ihtin da hatipra por it ambur yah hat son mandap teinong orhor deinmur. \v 20 Ihat er hat sapatin it ambur yah hat son ohe mandap teinong deiyahanoh ama indei han gur Got orhe bopor heisup oh eimat amkar sut papat mutuhdapat it ambur yah teinong deipti han gurmur. Ihat ma amburipti han bap guroh Got ohe heisup naham timbas nahatin danong amkar it ayah deipti han bap nuhur ma hapat dahenmur. \p Nohe meng oh kimur.