\id ACT - Oksapmin NT [opm] -Papua New Guinea 1992 (web version -2014) \h Aposer \toc1 Jisas orhorsi sashe han Aposer ire tamrein sashe ohe meng oh \toc2 Aposer \toc3 Ap \mt2 Jisas orhorsi sashe han \mt1 Aposer \mt2 ire tamrein sashe ohe meng oh \ip Mama meng rim ma brak matip oh Ruk Jisas orhe ihat sasuh ohe yah meng rim ma brak matip han Ruk orhor mameng mohhe brak matipmur. \ip Ohe ma brak matip oh Jisas oh ruhum mandatporhan gahan Got orhe Yahsup oh Jisas ohe danong hat sapti kuuhan ihirnong kasip matporhan ire ma ihat sapti danong ha am hatingwe rim mama meng moh rim brak matipmur. Imat rim Tiopiras ohnong brak mat atip orhor hanip gonsi bap dir sam ha am hatingwe rim brak mat atipmur. \ip Imat ma brak mat atip oh Aposer ire ma ihat sapti ohe meng oh Pitasi; Por ite ma ihat sapti ohe meng oh isip mat brak mat atipmur. Isip mat ma brak mat atip oh Pita ohe ihat sapat meng ohri brak deipat komdapat Por ohe ihat sapat meng oh brak matipmur. \c 1 \s1 Jisas oh Got oh orhe Yahsup oh gure mutuhnong nahatipramur potip ohe meng oh \p \v 1 Nohan Tiopiras go amratina. Ruk Noh rih gonong napor brak mara brak ban nadarhetipmur. Ma nadarhetip oh Jisas ohe kakdah moh patim ma meng am mat pisao erer imat pisao hasuhru hat patdapat orhor ma ruhup ohe meng oh noh gonsi gonong napor brak mat natipmur. \v 2 Jisas oh kopen na ruhum patin Yahsup oh ohnong kasip matporhan orhe kis mar orhe mengtei meng pot pisashe han aposer ihirnong Gur ihat patenmura; ihat patenmur por ihirnong sawa asarisuhmur. \v 3 Asarpatin gahan ohnong suyarit hapurpat it masasa orhe han ire kintei pitap hasuhmur. Pitap hapat ihir orhor arpin masas pat ma hapat dahatin ohe da oh pinggisuhmur. Pinggipat Got oh gurnong mihat orhe hrepnong naham napaptepramur por meng am deisuhmur. Ihat meng am deipatin hayop tit gon sutipmura; tit oh katket matipmur. \p \v 4-5 Porpatdapat gahan tit dah Gur wannonghe sasipri. Jerusarem ap mutuh morhor indinmur. Patim at Got oh Noh norhe Yahsup oh gurnong napripramur ma napotip ohe Yahsup oh darher gure mutuhnong nahatipramur. Jon oh be tomwi napatirisuhmur. At Got oh orhe Yahsup ohsi gure mutuhnong kimsi orhor nahatipra ohoh ihan gur Jerusarem ap mutuh morhorwi ama ohe Yahsupnong minhan indinmur potipmur. \p \v 6 Gahan Jisas ohsi irair Orip yei ka oh tarmuripti ihir Hanipyaha. Gin go han gonsi ihirnong Isrer nure hrepnong matiprohda por dahamtipari. \v 7 Dahamtiperhan oh Gur Got orhe ma imtipra dik oh gur hanhan hat patimur. At orhorwi orhe hrepnong mat papat ohoh ihan orhorwi am hat patmur. \v 8 Gur orhe ma imtipra danong hanhan hat pati orhor mohnong daham am hatinmur. Oh gure mutuhnong oh orhe Yahsup ohsi nahatporhan gur ama ohe kasipsi hat pateprimur. Ama ohe kasip ohsi hat patim nohe meng oh Jerusarem ap mutuh pati ihirnong poriprimur. Poripti Judia mongo Samaria mongo among among gonsi meng moh pot pisasiprimur pongopri. \s1 Jisas ohe aw teinong ruhup ohe meng oh \r (Mak 16:19-20; Ruk 24:50-53) \p \v 9 Jisas oh orhe pinggit pisapat han ihirnong ameng oh pot mandatporhan ihir wamat patin orhor aw teinong prusa rian mutuhnong mat mandangopri. \v 10 Pruhum mandatporhan ihir hatnong kin dung por orhe rus us katnong ohot watahat patetiri. Watahat patemo hama wandeiyaoh watah has an patisi yot tit ire tap moh patingopari. \v 11 Patimdapat ihirnong Gariri mong pati han gur kianorim aw teinong mahat watahat pati. Ama han orhe ma ruru hat orhor kaputhe ihtin inasi hat orhor wanporhan gur wamtiprimur pongopari. Poripti sangopari. \s1 It Judas ohe aduup apitnong matin han kis matpa ohe meng oh \p \v 12 Jisas oh aw teinong mahat ruhum mandatporhan orhe han ihir Orip yei amdapat it Jerusarem ap mutuh oh Orip yei ohe kakduup pat ohoh it wasa Jerusarem ap mutuh kotpari. \v 13 It Jerusarem ap mutuh oh koripti iraire indin ap hat dahnong oh ruhpari. Pitao Jono Jemiso Andruo Piripo Tomaso Batoromyuo Matyuo Arpias ohe mon Jemiso Saimon Seroto Jemis ohe mon Judaso ama ihir ap tei ohe ap dahnong oh rus inpari. \v 14 Ire rus ma inpa oh Jisas orhe supo orhe nap gapiniro kat kuu ihiro irair tit dawi hat patim Got ohsi mengir inpari. \p \v 15 Ihat patimdapat gahan 120 kuuhan ihir tarmut patin Pita oh ire mutuh oh tandeima \v 16 ihirnong Nohe taptem bapa. Got orhe Yahsup oh Depit ohnong potporhan ma brak matip oh mamaru hat patmur. Tit han ohe ap tit mandam saporhan ap orhap be patepramur rim brak matipmur. Ama rim ma brak matip oh Jisas ohe nang hatir han Judas ohe boknong mar brak matipmur. Ohe boknong mar ma brak matip meng oh gahan arpin dam timdipmur. \v 17 Ihat dam ma timdip oh Jisas oh ohnong Go nohsi diradir tap hat sasipri hanmur por kis matporhan nuranur tap hat tamrein sashe hanmur. \v 18 Ihat ma tap tamrein sapti han orhor Jisas ohnong nang hapat ama er hatir ohe mani ohsi mong tit mohotipmur. Mohopat gahan komdapat orhor Noh er hatir sa daham nang dipmur. Nang dama nang gatet wandasa bok mutuh moh katket taham ake oh oktahat wanhupmur. \v 19 Ihtiporhan Jerusarem ap mutuh mama pati ihir amrapti Judas ohe ake oh oktahat wanhupo rim mongnong Akerdama poriptimur. Akerdama ma poripti oh heim mongmur ma poripti ohmur. \p \v 20 Judas ohe ama ihtir oh Yahsup oh Depit ohe atem teinong rit atporhan Depit oh \q1 Tit han ohe ap tit mandam saporhan ap orhap be patepramur. \m rim ma brak matip mengru hat orhor gahan arpin da tarpatirmur. Depit ohe tit meng rim ma brak matip oh \q1 Tit han tit ohe aduup apitnong hatipramur. \m rim brak matipmur. \p \v 21-22 Ihan dir Judas ohe it aduup apitnong matin han oh de han ohnong it orhe aduup apitnong matiprohe daham angmatiprohemur. Ama angmatiprohe han oh kopen ma nure tapnong hatiri han ihirnongri basmur. Ma angmatiprohe han oh Jon oh Jisas ohnong tom patir patin ma wamat inparu hat patin orhorwi gahan ohnong ma pruhur oh it ihirhe wamat patin orhor ma pruhur han bap ihirnongwi kis matiprohemur. Ma kis matiprohe han oh Krais oh arpin masas patmur pot pison han ohnongwi kis mar orhe aduup apitnong mat mandatiprohemur potipri. \p \v 23 Porpat ihir yot han ihitnong dahatpari. Ama dahatpa yot han ihit oh tit han oh Josep ohmur. Josep oh orhe tit win oh Basabas ohmur. Tit oh Jastas ohmur. Oh tit ma dahatpa han oha; tit ma dahatpa han oh Mataias oh. Ama yot han ihitnong dahatpari. \v 24-25 Dahapti Got ohnong Judas oh mama tamreindin danong moh mandama orhe er mandapnong sonmat ihtir ohoh ihan Got go it ohe aduup apitnong matin han oh gorhor de han ohnong kis mat papat. Gorhor kis mat ma papat han ohnong namgitinmur. Namgirit nuhur it ohe aduup apitnong matiprohemur. Gorhor hanip nure da oh am hat pat ohoh ihan Judas ohe aduup apitnong matin han oh namgitinmur por dahamtipari. \v 26 Dahandeipti Mataias ohe win oh brak mat sariya Jastas ohe win oh brak mat itpari. Saripti tit brak ohri daris por wandeiyaoh Mataias ohe winsi ma pat brak ohri datpari. Daripti Gin Got oh Judas orhe it aduup apitnong matin han oh Mataias ohnong napir ma hapat daham ohnong it Judas ohe aduup apitnong matpari. Matperhan Jisas orhe nathei han it hatpari. Hama patesheri. \c 2 \s1 Kopenat ma Got ohe Yahsup oh ire mutuhnong hatip ohe meng oh \p \v 1 Gahan Pentikos diko rim tarmur den dapti dik oh hatporhan Jisas orhe nita ihir tit apwi ros tarmutpari. \v 2 Ap ham tarmut patin aw teidapat meng tit inim isip u mat apripatru hat ap dusnong moh meng isip tit hangopri. \v 3 Meng isip tit hatporhan ihir wandeiyaoh ire bas mandeh has gar oh tongnoma tit ohe bas tit ohe bas moh has hat pi mandaya hangopri. \v 4 Ihama Got ohe Yahsup oh ire mutuhnong hama ire mutuh oh teip hat sangopri. Susa nitat meng apingopri. Nitat meng apriporhan ama nitat apir meng ohsi irair mengitpari. \p \v 5 Ihat meng nitat ma mengitpa oh among among amdapat Got ohe danong hat apris Jerusarem ap mutuh oh patin ama iraire nitat mengtei mengitpari. \v 6 Ihat nitat mengtei nurur mengitperhan ihir Moh kian mengra sa rim sus kuuhan ruumsan ihir ama tarmutpa oh. Tarmura amrayaoh iraire mengtei nitat meng sariptingopari. Ihat nitat mengtei meng sariptihan ihir Epe. Maihir kinhaya sa daham ihirhe da tupnet rim apetpari. \v 7 Tarmur ma apetpa oh Mama han ihir Gariri irair tit mengwi ripti han bap basda. \v 8 Tit mengteiwi ripti han bap ihir ohoh ihan kinham nitat meng tei mengitperhan dir amraya. \v 9 Dir among among nitatdapat ma apris pati oh Patia mongo Judia mongo Midia mongo Eram mongo Mesopotemia mongo Kapadosia mongo Pontas mongo Esia mongo \v 10-11 Prigia mongo Pampiria mongo Isip mongo Sairini kakduup Ribia ohe kat pe Krit mongo Arebia mongo among among nitatdapat apris pati bap diro Rom ap mutuh ohe rih orhor ma pohon Juda hat pati ihiro kopen ire tapnong ham Juda hatiri ihiro dir nitat meng natip orhor gin ire mengriya meng moh mengitperhan dir gonsi diradire nitat mengtei amraya moh kinhayao. \v 12 Epe. Moh kianhan sa namgitporhan ihah gigosham da darher apetpari. \v 13 Ihir ihat apetperhan kat han ihir Es. Mama han ihir er tom dam sus da ban taham ihat mama mengripti ohwa por ama dasei matpa oh. \s1 Pita oh Kuuhan ihirnong meng potip ohe meng oh \p \v 14 Kat han ihir Maihir er tom dam da ban taham ihat mama mengripti ohwa potperhan Jisas orhorsi ma pateshe gwerhei han ihir tandeima Pita oh kasip mengteiwi Norhorsi tap bap Juda hat pati bapo Jerusarem ap mutuhnong ma pati han bapo gurnong nure mama ihya ohe meng moh napotiprohmur. Ihan gur pomat nat tem tanpur amrat patinmur. \v 15 Gur nuhurnong Ihir er tom dam da ban taham ihyamur ma naporiya oh kianorim gur ihat nuhurnong naporiya. Kwihanda ihan gur nuhurnong ginapotiprohemur. Nuhur kutwi mama ihaya oh er tom oh kutwihe daptida. Kutwi na dapti ohoh ihan gur kianorim Ihir er tom dam ihyamur naporiya. \v 16 Nuhur mama ihya oh rih Got ohe meng pot pisasuh han Joer ohe rim ma brak matip mengru hat orhor ihyamur. Got oh Joer ohe atem teinong por ma brak matip meng oh mamaru hat patmur. \q1 \v 17 Got oh Noh mong erer ma timbas hatipra kakduup hah tei oh norhe Yahsup oh kuuhan gonsi ihirnong nitat mar apripramur. Apriporhan gure kuunango wanango ihir norhe meng oh pitap teinong mar riprimur. Ihaptin kopen han ihirnonghe norhe ihat pat da oh ire kinteinong pitap matporhan ihir wamar am haprimur. Gure aranir ihirnonghe norhe ihat pat da oh kinpitap mandap ihirnong pinggitporhan ihir am haprimur. \v 18 Norhe Yahsup ma ihirnong apripra oh norhe natamrein sapti han ihirnongwi na apripramur. Be bap kuuhan ihirnongsi tap mat apripramur. Apriporhan ihir nohe meng oh pitap teinong mar riprimur. \v 19 Riptin gur Got oh ihtin han pat ma hapat ha dahatingwe rim noh aw teinong mahat wanohe da tit deio kakdah moh na wandeipti han tit deio deipramur. Nohe kakdah moh ma indeipra oh heim deio irat has deio tuhup isip deio deipramur. \v 20 Aw tei mahat ma indeipra oh atannong kwi deio hayopnong heimsi deio deipramur. Imtiporhan ama ohe kom oh Hanipyah oh it apripramur. Ohe ma apripra oh wanohe has yahnapsi han hat apripramur. \v 21 Aprisa ohnong napanggeitina ma poripti han ihirnong oh ambutipramur \m potporhan Joer oh brak matipmur potipri. \p \v 22 Pora Isrer han gur nohe meng moh amratin. Nasaret aptei han Jisas oh gure mutuh oh patin Moh Got ohe mengtei ihat sapat hanhe ha dahatingwe rim Got oh orhe bes teinong am hatin da oh deio na dahapti da oh deio deisuhmur. Ma indeisuhnong oh gur am hat patimur. \v 23 Ama han orhornong Got oh ihir ha sutingwe dahapat gure bes teinong matipmur. Gure bes teinong matporhan er hat sapti han bap ihirnong Gin gur irat bok sur garmar sutina potperhan ihir irat bok sur gar mar sutpamur. \v 24 Sutperhan haputip orhor haputin da ohdapat ohnong na ambapte matin han ohoh ihan Got oh it da pamsasa hapur ma batbet hah da oh dat amdatipmur. \v 25 Eimat na haputin ina ma hat pat meng oh Depit oh rih Jisas orhe boknong mar ma brak matip meng oh mamaru hat patmur. \q1 Noh Hanipyah oh nohe pat tei patin dipwi wandeipatmur. Oh nohe bes oper tandapat hat dipwi pat ohoh ihan bupar kas hathe na patepramur. \v 26 Oh pat ohoh ihan noh da yah hat orhor patim amam hat orhorwi mengripatmur. \v 27 Got go nohe da oh hapuripti han ire apteinong naham na namdatipramur. Go Norhemur napor kis nahat napapat han nohnong pathar timbas hatin ohe ina ohsi na nahatipramur. Gorhor inahapat ohoh ihan haputin han norhor yah hat patepra ma hapat dahat patmur. \v 28 Go nohnong eimat paten ohe da mandap oh namgipat ohoh ihan noh gosi amam hat patepramur dahat patmur. \m rim Depit oh brak matipmur. \p \v 29 Nohanhera. Noh dire awher Depit ohe ma patesuh meng oh pomat napotpor. Ohra arpin haputip basda. Arpin haputporhan ohe sein oh itpamur. Kwei tem ma sein itpa tei oh dire pati tei kwei tem morhor itpa basda. Dire wandeipti kwei tem morhor itpamur. \v 30 Ama han oh Got ohe mengtei risuh han propet hat patesuh han ohmur. Ihat patin Got ohe awam turker hatin mat Noh kaput Depit gorhe puh ire bokdapat tit han tit tarpama gorhe duuptei han hat patru hat orhor noh ohnonghe imat duuptei han matipramur por ma rit atip mengnong oh Depit oh dahat patesuhmur. \v 31 Got ohe Krais ohnong ma imtipranong oh Depit oh arpin tarpatiprawa daham wamat patim Krais ohnong hapuripti han ire apteinong mar eimat na mandatipramur. Na mandama pathar timbas hatin inasi na matipramur por brak matipmur. \v 32 Gahan por ma brak matip mengru mat orhor Got oh Jisasorhornong arpin it da pamsuhupmur. Pamsaporhan nuhur wamar am hatirimur. \v 33 Got oh ama imat pamsuhur han orhornong Gin go norhe bes oper yah tan mamdapat tongnotinmur potporhan oh arpin tongnotirmur. Tongnot patin Got oh rih orhor Norhe Yahsup oh gorhe bes teinong namtipramur ma potip Yahsup oh gahan orhe bes teinong amtirmur. Amtiporhan ama Yahsup oh nure mutuhnong isip mat orhor napriporhan nure ma ihyanong oh gur wanahamo amramo ham mama am hapti ohmur. \v 34 Depit oh aw teinong na ruhup han orhor mama meng moh rim brak matipmur. \q1 Dire Hanipyah ohdapat nohe Hanipyah ohnong Go norhe oper yah tan mamdapat tongnotinmur. \v 35 Tongnot patin gorhe mahaw han ihirnong gorhe hrepnong deipramur. \m gipor brak matipmur. \p \v 36 Ama ohe boknong mar gipor brak matip han orhornong oh guragur irat bok sur garmar sutirimur. Sutiri orhor Got oh ama han ohnong orhe dirnong namburin han ma kis matip han orhor mara dire napapten han Hanipyahnap mat papatmur. Ma imat papatnong oh Isrer han gonsi gurhe gin daham am hatinmur potipri. \s1 Pita oh meng potporhan ihir da tamburker tom waihpa ohe meng oh \p \v 37 Pita oh ameng oh potporhan kuuhan ihir ameng oh amram Mameng moh nure danong mahan nakapom er nahahmur pora Jisas orhe mengtei tamrein sapti han Pitao ihirnong Nohanhera. Mameng moh nure danong mahan nakapomur. Gin nuhur kinhatiprohe por ihirnong dahandeingopari. \p \v 38 Por dahamtiperhan Pita oh Gin guragure ihat er hat ma pati da oh mandatpera daham kom asar mandatinmur. Mandama Jisas orhe win rim tom wayonmur. Waperhan gure er hat sapti ohe pe yansi nahat napapat yan oh it yansi na naham hanhan mar namdatiprohmur. Namdama orhe musum yan timbas ma napripat Yahsup oh gure mutuhnong mat namdatiprohmur. \v 39 Got oh Norhe Yahsup oh gure mutuhnong nahatipramur napor ma rit natip meng oh dirnongo dire puh ihirnongo among among ma pati bap ihirnongo ama orhe Maihirnong norhe han matipramur ma napotip bap dire boknong naham napotip ohoh ihan ama Yahsup oh orhe kis nahatip bap dirnong gonsi napripramur potipri. \p \v 40 Pita oh ameng oh porpat it kasip mengtei We. Er hat sapti han ire batbet yan ma datipri oh gur tap datipririm gurri yah hat orhor sashenmur potipri. \v 41 Potporhan kat han ihir amram arpin meng napor ma hapat daham tom wangopari. Ama waya han ihir 3,000 han ihir wangopari. \v 42 Wapti Jisas orhe mengtei tamrein sapti han ire napor am nahapti mengnong moh amram orhorwi pateprimur rim ihirsi tap hat mengiro den damo meng amramo Got ohsi mengiro ham irair tap hat patesheri. \s1 Got orhe nita bap ihir tit dawi hat pateshe ohe meng oh \p \v 43 Gahan Got oh Jisas orhe mengtei tamrein sapti han ire bes tei na wandeipti han deipatin kuuhan ihir wandeiniptiri. Wandeipti Watina. Ire bes teinong Got oh na wandeipti han indeipat moho rim ihirhe da tupnet ringopari. \v 44 Da tupnet ripti Got ohe meng amrapti han bap irair tap hat patesheri. Tap hat patim Erer mohhe diradire tap titwimur gosham patesheri. \p \v 45 Ihat patim iraire mongo ihseno oh be han ihirsi mohopti yan oh dara tap deisheri. Tap mara irair tit han oh erer oh hatip hatporhan orhe ma hatip hah kis orhor aprisheri. \v 46 Ihapti irair tit dawi hat patim dipwi Got ohe ap yawarnong rosa rotu hamo hasheri. Hapti irair tit han ohe ap ros den daya tit han ohe ap ros den daya ham irair da gosapris amam ham patesheri. \p \v 47 Ihat patim Got ohnong armi mar ayao be han hat ma pati ihirdapat ihirnong bopor mat papindin ina da ohsi hat ayao hat patesheri. Ihat patin be han ihirhe Got ohe mengnong amram Moh arpin mengwa daham Got ohe danong hatperhan Got oh ambura ire tapnong mara orhe nita bap mar isip mat pisanipatri. \c 3 \s1 Buh tikikitinsi han ma yah ham tandeim pip ohe meng oh \p \v 1 Gahan Pitasi Jon ihit bimrip kirok oh Got ohsi mengitpero rima Got orhe ap yawarnong pipari. \v 2 Susa wandeiyaoh buh tikikitipsi sup uh ihtin orhor itip han tit patgopri. Ihir gwar tei sar pisus Got ohe ap yawar ohe Ap gwatei moh yahnap ap gwateimur ma poripti ap gwatei duup moh mandatperhan oh rotu ham apriya han ihirnong dipwi Mani ti namdina por deip deipat han oh patgopri. \v 3 Pathan Pitasi; Jon ihit apnong roperim ihaptin oh wamara Gut ihsen ti pathanoh namdina por deip deingopri. \v 4 Deip matporhan ihit pomat wamara Pita oh Nuhutnong wanahatina potipri. \v 5 Potporhan oh tit namdiperim ginaporiya ma hapat daham ihitnong wandeingopri. \v 6 Wamtiporhan Pita oh Noh ihsen timbasmur. Nohe ma pat han oh Jisas ohe kasip ohsi patmur. Gin go Jisas orhe kasip ohsi yah ham tandeim sona potpari. \v 7 Gipora bes oper tandapat marim daptuhus poroh buho gargoro moh kasip ham tandeingopri. \v 8 Tandeima ihitsi rotu ap oh rosa pung pung rit susa Got ohnong amam mar armi deingopri. \v 9-10 Oh tandeit susa Got ohnong armi mat pisapatin ihir wamara Moh doho gwatei Moh yahnap ap doho gwateimur ma poripti ap doho gwatei duup oh patim dipwi deip hapatgwer han oh ma hapat daham am hapti Epe. Moh kinhat yah ham tandeim us gosham ihir sein bupang rim da darhengopari. \s1 Pita oh Kuuhan ihirnong meng am matip ohe meng oh \p \v 11 Ama kuuhan ihir da tupnet rim aperiptin ama buh yah ham tandeim us han oh sus Pitasi; Jon ihitnong marim ap kepu dah oh amam deingopri. Amam deipatin ihirhe Soromon ohe kepu dahmur ma porishe dah moh kapkap sakat marangopari. Marasa ama han ohnong wandeipti Epe. Moh kinhah sa dahangopari. \v 12 Dahatperhan Pita oh Isrer bap gur kinham da darher nuhutnong wanahat pati. Gur nuhutnong Itaite yah hat ma sapti ohe kasip ohsi yah deiyakin dahayada. \v 13 Basra. Jisas orhe kasip ohsi yah deiyamur. Diradire awher Eprahamo Aisako Jekopo diradire Got oh ama orhe brer Jisas ohnong yahnap han mar winsi han matipmur. Winsi han mat patin gur ire bes teinong matirimur. Ire bes teinong matperhan Pairat oh Mama yah han moh na sutiprohemur. Mandatpera potporhan gur Nuhur gwe meng oh na amratiprohemur. Ha sutingwemur por ohnong kom atirimur. \v 14 Gure ma kom atiri han oh da yahnapsi ongeng tahat sapat han ohnong gur kom atirimur. Kom asara Mohnong na mandatiprohemura; hanip supat han Barabas ohnong mandatiprohemur potperhan Pairat oh arpit mandatirmur. \v 15 Arpit mandatporhan gur Jisas diradirnong paten dasi nahat nahapat han ohnong sutirimur. Sutperhan Got oh it da pamsaporhan oh masas saporhan nuhut wandeipti gin ama nute wamtiri meng oh gurnong naporiptimur. \v 16 Ama han Jisas orhe kasip ohsi orhe kasip win tei oh buh tikikitinsi han moh yah deiyamur. Gin gur yah hah han mama wandeiya oh nuhut Jisas ohwi imtin hatin hanwa dahaya ohe pe oh orhe kasip ohsi yah matperhan gur wamar am hayamur. \p \v 17 Nohanhera. Gure hanhan hat patim ma ihtirinong oh noh am hat patmur. Guragure ma ihtiri oh guragure kak hano guragur hanhan hat patim tap ham sutirimur. \v 18 Gure ma sutiri oh Got ohe meng ma porishe han ihir Krais oh ruumsup hatipramur por ma brak matpa mengru mat orhor Got orhor ama meng oh dam matporhan gur Krais ohnong ruumsup mar imtirimur. \v 19 Ihan gurhe Nure ihat er hapti da oh mandatpera daham kom asar mandatinmur. Kom asar mandama Got oh nure er gap oh hirmat ha namdatinohmur. \v 20 Namdama orhe Mama han ihirnong oh sa amburipra daham ma nakis matip han Krais oh ha nadarhetinohmur. Nandarhetporhan oh apris da yah naham napanggeit ha napaptenoh daham guragure er danong kom asar mandama Got orhe danong hatinmur. \v 21 Jisas oh gin ma patnong oh Got ohe pat tei aw tei mahat patmur. Aw tei mahat ma pat oh Got orhe meng porishe han bap da ongeng mat papti han bap ire Got ohe meng oh Got noh kaput erer oh kopenohewi matipramur ritporhan ma brak matpa meng oh ha dam hatinoh rim Jisas oh minhan wamat patmur. Patin ameng oh dam tarpatporhan it apripramur. \p \v 22 Ire ma rishe meng oh Moses oh mamaru mat rim brak matipmur. Diradire Hanipyah Got oh nohnong ma orhe meng ripat han nahat napapatru nahat orhor gure puh ihirnonghe tit han tit orhe mengnong rit sashen han matipramur. Matporhan gur ama han ohe mengnongwi amram dindeinmur. \v 23 Orhe mengnong na amram na dindeiyahanoh ama han gurnong Got oh Gur Isrer han bap basmur napor gurarhe wan teinong naham namdatipramur rim brak matipmur. \v 24 Gahan Samuero ohe kom apris Got ohe meng porishe hano ihir gin dire mama mihat pati danong wamara Ihir ihat pateprimur rim brak matpamur. \p \v 25 Ama brak matpa han ire puh oh dirmur. Ihan Got oh Epraham ohnong Gwe puh ihir patio rim noh han gonsi ihirnongsi bapkei mar yah deipramur ma potip oh dirnong napotipmur. Ihan ama bapkei matipramur ma ritip da oh ihir ama da oh sa datipri napor dire boknong naham napotipmur. \v 26 Dire boknong naham napotip ohoh ihan orhe atamreipat han ohnong ma pamsuhur oh Gin go susa ire er hat sapti da oh dat amdama bapkei mat papindinmur por pamsas dire patinongri nadarhetipmur potipri. \c 4 \s1 Pitasi Jon ihit meng poriptin net por pisus karapus matpa ohe meng oh \p \v 1 Pitasi Jon ihit kopen meng poriptin ap yawar hanat bok hano ap yawarnong wamat pati han ire duuptei hano Sadyusio ihir apingopari. \v 2 Ihit Jisas oh it mashurmur. Oh ihat ma mashur ohe pe oh dirhe hapura it masaprimur poriptin ihir apingopari. Aprisa gut ihtin meng oh ihirnong poripri por indeingopari. \v 3 Indeipti ihitnong net por marim pisusa Gin kwi hah ohoh ihan kimsi kutwi dahanahatiprimur pora karapus apnong deingopari. \v 4 Matperhan ite meng kopen ma amraya han ihir kat han ihir Arpin meng naporiya ma hapat dahapti rih ohe ma amrapti han ire mutuhnong hama ihir tap ham 5,000 hatin hatpari. Ihama timdipari. \s1 Pitasi Jon ihitnong dahamar kas meng apdapa ohe meng oh \p \v 5-6 Kimsidapat kutwi Juda ire kamoheimo duuptei hano pohon meng am hat pati hano sawa mengnong am hat pati hano ap yawar ohe hanat bok han ire duuptei hat pat han Anaso orhorsi tap tamreipti han Kaiapaso Jono Areksandao ihir aprisa Jerusarem ap mutuh oh tarmungopari. \v 7 Tarmura Pitasi Jon ihitnong ambur popris ire mutuhnong mat mandapti Gut apung buh tikikitinsi han ohnong ma pomtiri oh nihohe win rim nihohe kasip ohsi pomtiri por dahandeingopari. \p \v 8-9 Dahamtiperhan Got orhe Yahsup oh Pita ohe mutuh oh isip matporhan oh ihirnong Kamoheimo duuptei hano gur nuhut buh tikikitinsi han ohe danong hatperhan ohe ma yah hatir oh gur nuhutnong dahanahaptida. \v 10 Ihan Isrer bap guragur am hatinmur. Mama pat han ohe ma yah hatir oh Nasaret aptei han Jisas Krais orhe win rim orhe kasip mengtei oh oh yah hatirmur. Yah hama gin oh gure kintei mama yah hat tandeit pat ohmur. Ohe win kasip dap teidapat ma yah hatir han oh guragur irat bok sur garmar sutperhan Got oh ma it da pamsuhur han ohmur. \v 11 Gur ma imtiri oh orhe boknong mar meng rim ma brak matpa mengru matirimur. Ma brak matpa meng oh mamaru hat patmur. \q1 Ap hapti han ihir Ap tam moh ero rim dat mandatperhan Got orhor it dara ap mutuh haw tam matirmur. \m rim brak matpamur. \v 12 Ama han orhorwi dirnong eimat yah hat paten dasi nahatin han ohmur. Tit hanhe tit timbasmur. Orhapnapmur potipri. \p \v 13 Porpat ihit watahpei ham meng poriptiwi haptin ihir wamara Epe. Ihit rih na suhur hatpa be han yot moh watahpei ham meng naporiya moho. Ihan ihit Jisas ohsi tap hat pateshe han yot ma hapat daham da darhengopari. \v 14 Da darheripti Gin buh tikikitinsi han moh ihitsi yah hama tandeit pat ohoh ihan dir ihitnong kian meng sa ite boknong mar potiprohe goshangopari. \v 15 Gigoshapti Gin gut kot tei ros patinmur. Nuhur mameng moh apetiprohemur por ihitnong kot teinong darhengopari. \v 16 Ihitnong darhetperhan ihit kot tei ohon ros patin ihir Mama han yot moh dire wan ohe na wandeipti da tit matiri moho. Matperhan Jerusarem ap mutuh ma pati kuuhan ihir ite ma imtirinong oh ihir gonsi am hatiri ohoh ihan dir kinhat ite ma imtiri danong oh remdiprohe. Na remdin hatin da ohoh ihan dir ihitnong kinmatiprohe. \v 17 Mama ap mutuh oh ite ma imtiri meng na remdin ina hat pat orhor ama imtiri da oh ire kintei pisapririm ihitnong mameng moh potiprohemur. Gut gin Jisas ohe winnong rimhe it imtipri por baso potiprohemur goshama \v 18 ihitnong Gut gin it marona pongopari. Potperhan ihit maraperhan Gut gin Jisas ohe winnong rimhe it kuuhan ihirnonghe meng poro meng am mathe pisasipri. Kimirit sashenmur pongopari. \p \v 19 Potperhan ihit Nuhut gure ma naporiya meng oh amrayahan Got ohe kintei nuhut yah hat saproheda da Got orhe ma naporpat mengnong amrayahan nuhur yah hat saprohe. Gin gur dahatinmur. \v 20 Nutanute amrayao wandeiyao ma hatiri meng oh kimirit paten hatin mengda. Kimirit na paten hatin meng ohoh ihan ameng orhorwi pot pisasiprimur potpari. \p \v 21-22 Potperhan ihir kuuhan ihir han pohon ihir hatin hat pat han ohnong ma yah matiri oh Got orhor yah matir ma hapat daham Got orhornongwi armi mat paptimuro. Imat armi mat papti ohoh ihan dir kinmat ihitnong kasip nang kapor oh asariyao matiprohe gigoshapti ihitnong Gur ameng ohwi rit ayahanoh nuhur gutnong nitiprimur por kas hatin meng ohwi poripti mandangopari. \s1 Got orhe nita kuuhan ihir Got oh watahpei mat ha napaptenoh rim dahamtipa ohe meng oh \p \v 23 Pitasi Jon ihitnong dahamar mandatperhan ihit itaite yah han ire mutuhnong it pipari. Susa kamoheimo ap yawar ohe hanat bok han ire duuptei hano ire ma pota meng oh ihirnong potpari. \v 24 Potperhan ihir amrama irair tap atem titwi hama Got ohnong Hanipyah gorhorwi aw tan sar mong tan sar tom hru sar erer mama pat han moh gonsi itip hanmuro. \v 25 Go rih gorhe Yahsup oh Depit ohe atem teinong rit atporhan oh mama meng rim brak matipmuro \q1 Wan han ihir kianorim heisup hat pati. Dire puh ihirhe sutin meng ma wanin tahapti oh na dam hatin hatin ohoh ihan ihir be wanin tahaptimur. \v 26 Among among ire hrepnong mar kakhan ham papti han bap ihirhe mamen tahama aptei aptei kamoheim ihirsi irair tap tei hapti Hanipyah orhe kis matip han Krais ohnong sutpero rim mamen tahat patimur. \m rim Depit ohe atem tei rit atporhan oh brak matipmuro. \v 27 Ma brak matip mengru gahan arpin Heroto Pairato Isrer hano ihir Juda na hat pati han bap ihirsi tap tei hapti gorhe kis matip ongeng tahat pat han Jisas ohnong sutpero rim meng wanin matirimuro. \v 28 Ihir tarmur ma meng wanin matiri oh gorhe rih ma Ihir ihtiprimur daham ma wanin matip daru hatirimuro. \v 29 Gin nuhurnonghe it amaru nahat orhor kas meng naporiptimuro. Ihan gorhor nuhurnong imat kas meng naporiptio rim gorhe meng oh watahpei ham potin inasi nahatinmuro. \v 30 Nahama gorhe ongeng tahat pat han Jisas ohe win oh rim hanip dire na imtin hatin han oh imtin inasi nahatinmuro gipor dahamtipari. \p \v 31 Dahamtiperhan ama tarmuriya ap oh bupangopri. Bupatporhan Yahsup oh ire mutuhnong ham isip hangopri. Imat isip mat papatin ihir watahpei ham Got ohe meng oh watahpei hat orhor pot pisasheri. \s1 Got orhe nita kuuhan ihir nitat da na hama tit dawi hat pateshe ohe meng oh \p \v 32 Got orhe danong hat pati kuuhan ihir tit dawi ham patesheri. Ihat patin erer oh tit han Moh norhemur na rima Diradire titwimur gosham patesheri. \p \v 33 Ihat patim Hanipyah orhe it mashur ohe meng oh pot ma pisaya oh Hanipyah orhe kasip oh pitap teinong deiyao Got orhe bapkei da ohsi hat ayao ham patesheri. \p \v 34-35 Ihat patim apsi hano mongsi hano ihir be han ihirsi mohopti mani oh dar poprisa Jisas orhe mengtei tamreipti han ihirnong apriperhan ihir tap mat saripti irair tit uh tit hatip hatperhan ama ihat saripti mani oh ama hatip haya han ihirnong iraire hatip haya kis orhor aprisheri. Ihama ihirhe ang timbas hat patesheri. \p \v 36 Ihat patin gahan tit han Josep oh aposer ihirdapat Banabasmur ama potpa oh. Banabas ma porishe oh hanip ire danong akasip mar ayah deipat hanmur porishemur. Ohe mong oh Saipras mong tom goh mong ohmur. \v 37 Ama han oh orhe mong tit be han ihirsi mohongopri. Mohopat yan dar poprisa Jisas orhe mengtei tamrein sapti han aposer ire bes teinong deingopri. \c 5 \s1 Sapaira uhsi; Ananaias ihit gamin Got ohnong da adason mar kis matperhan ite haputpa ohe meng oh \p \v 1 Gahan Sapaira uhsi; Ananaias ihit gamin itaite mong tit be han ihirsi ama mohotpa oh. \v 2 Mohopti mani dara Gin dit kat mani oh ditadite mandatiprohemur. Kat oh pisus aposer ire bes teinong matiprohemur goshapti imap oh kat mani oh pisusa aposer ihirnong Mong yan oh gonsi mama popir ohmur pora ire bes teinong deingopri. \v 3 Ire bes teinong matporhan Pita oh Go mong yan oh kat yan oh gutagute mandapat kat poprisa Gon popirmur ma ri oh Got orhe Yahsupnong dasuh deimur. Got orhe Yahsupnong ma dasuh dei oh Satan oh gwe mutuh isip nahat napapatin go ihat mengirmur. \v 4 Rih gorhe mong oh na mohot patin oh gorhe mongmur. Gin mohopat yan oh gorhe basda. Gorhe orhor ihat dasuh meng ma ri oh ermur. Kian da oh noh ihat mengitpor dahah. Gwe ma ihah oh hanip nuhurnong na dasuh nahahmur. Got ohnong dasuh deimur potipri. \v 5 Potporhan oh amrama teiprahet sus hapungopri. Oh ihat haputporhan ohe hapur meng oh kuuhan ihir amrama kas isip tit hangopari. \v 6 Ihat haputporhan brer kopen han hapti han kat han ihir apris sein oh watahsi ban mara pisus sein oh ama itpa oh. \p \v 7 Sein saripti patetiri. Patin gahan inap uh hanhan hat apris marangopri. \v 8 Maraporhan Pita oh Gute mong yan ma dariya oh mihtin pok dariyada potporhan uh Dawa. Imat pok dariyamur pongopri. \v 9 Potporhan oh Gut Dit imtiperhan Got oh ditnong inhatiprohdo da na inahatiproho daham ohe danong adason mar kis matiprohemur gosham ma remam dasuh deiya moh kianorim ihya. Gin iman ohnong sein sariya han ihirhe ap gwatei duup aro ma pati oh. Gin gwe seinhe ihir nitiprohemur giporpatin orhor uh teiprahet sus hapungopri. \v 10 Haputporhan ama han ihir maras wamara sein pathan dara pisusa imap ohe sein sariya kwei tem oh pang mat ama itpa oh. \v 11 Itperhan Jisas ohe meng amrapti hano be hano ihir ameng oh amrama kas isip tit hatpari. Hama patesheri. \s1 Aposer ihir tihan tihan na wandeipti han ma deishe ohe meng oh \p \v 12 Gahan Jisas orhe mengtei tamrein sapti han ihir kuuhan ire mutuh oh hanip dire na imtin han oh indeiyao mar patesheri. Ihaptidapat Jisas ohe meng amrapti han ihirhe tit dawi ham Got ohe ap yawar ohe Soromon ohemur ma poripti kepu dahnong ros tarmurisheri. \v 13 Ire ihat ma tarmurishe dahnong oh be han ire pati tapnong oh dir na hatiprohemur daham kas ham ire mutuhnong na maraniptiri. Na marasa ihir be ire winnong adaptuhur armi mar papteniptiri. \v 14 Armi deiptidapat kat han gon tit meng amrama Hanipyah orhorwi arpin inahatin hatin hanwa daham ire tapnong hangopari. Hatperhan kat han ihirhe it tei ruhum tei ruhum haniptiri. \p \v 15-16 Ihat patin Jerusarem ap mutuh ma pati hano Jerusarem ap mutuh ohe kakduup aptei aptei ama pati hano ihir sik hat pati hano mongsup oh ga at patsi hano ama ihirnong gwar tei sara poprisa Pita oh aprisa orhe atan dada oh ire boknong ha hatinoh rim mandap tei oh sariniptiri. Itperhan ama ihir gonsi yah haniptiri. Iham patesheri. \s1 Aposer ihir karapus hat patin enser tit apris panggeitip ohe meng oh \p \v 17 Ihat patin gahan Got ohe ap yawar ohe hanat bok han ire duuptei han tito orhe han Sadyusio ihir Dirhe aposer ire tan hat patinengo daham ihirnong heisup mat apingopari. \v 18 Aprisa Jisas orhe mengtei tamrein sapti han aposer ihirnong marima pisus karapus apnong deingopari. \v 19 Karapus apnong mara patin kwi hatporhan Got ohsi ma pati enser ihir tit apris karapus ap oh adapuma karapus hat pati han bap ihirnong ambura kot dahnong deingopri. \v 20 Mara Gin gur it Got ohe ap yawar doho dahnong rosa kuuhan ama ihirnong Got orhe kopenohe dasi nahapat ohe meng oh potinmur pongopri. Potporhan ihir sus timatiri. \p \v 21 Timorimdapat kutwi mong da hatporhan enser ohe It sus potinmur ma pot meng oh arpin dimara Got ohe ap yawar doho dahnong rosa kuuhan ama ihirnong meng am matpari. Meng kopen am deiptin Got orhe ap yawar hanat bok han ire duuptei hano orhorsi pati hano ihir Gin ihirnong dahamtipera daham dahandeipti ap duupnong ama pipa oh. Susa dahandeipti ap amdapat Gin Isrer bap pohon ma kaunsir hat pati bap ihir gonsi apris matei ha tap tei hatingwemur por meng ama darhetpa oh. \v 22 Meng darhetperhan ihir gonsi apris ama tap tei hatpa oh. Tap tei hapti Gin dir karapus mata han ihirnong dahamtiprohemur goshapti dupsi han ihirnong Gur karapus apnong sus ihirnong ambur poprinmur por ama darhetpa oh. Darhetperhan sus wandeiyaoh ap oh ti na pati hangopari. Ti na patihan it apris \v 23 Nuhur sus wandeiyaoh ap gwatei pomat tapuriyao wamat pati han ihir wamat ayao hat patihemur. Ihir ihat pomat wamat patin orhor nuhur ap dapum wandeiyaoh hanip ti na patihemur ama potpa oh. \v 24 Potperhan Got ohe ap yawarnong wamat papti han ire duuptei hano ap yawar ohe hanat bok han ire duuptei hano ihir amrapti Epe. Kimsi kian han sa namgitipra ama goshatpa oh. \p \v 25 Gigoshatperhan tit han tit aprisa Gur amratin. Gure ma karapus mata han ihir Got ohe ap yawar doho dahnong rosa tandeim kuuhan ihirnong meng am deiptihemur ama potip oh. \v 26 Potporhan ama Got ohe ap yawarnong papti han ire duuptei han ohsi; dupsi han ihirsi aprisa ambungopari. Ambura Mama amrat pati han ihir dirnong kweisi nitipri gosham kas ham yah da tei orhor dahamtinmat pomar pisangopari. \s1 Aposer ihir na kas ham watahpei hat orhor kaunsir hat pati bap ihirnong meng potpa ohe meng oh \p \v 27-28 Dupsi han ihir aposer ihirnong ambur pisusa kaunsir hat pati bap ire mutuhnong matperhan Got ohe ap yawar ohe hanat bok han ire duuptei han ohdapat ihirnong Noh rih gurnong Gur Jisas ohe win rimhe ihirnong meng por am maro hapri kasip mengtei ma ginapongweri oh gin it Jerusarem ap mutuh pati kuuhan ihirnong porwi patida. Gur Jisas ohe ma sutiri meng oh nure boknong nahatperim ihaptida pongopri. \p \v 29 Potporhan Pitao ihir Nuhur Got orhe naporpat meng ohwi amratin meng hat pat ohoh ihan nuhur ohnongwi amram patimur. Hanip gure naporiya meng oh nuhur na amran ina hat patimur. \v 30 Gin gur mohnong dahatinmur. Gur Jisas ohnong irat bok sur garmar sutperhan awher ihirsi; diradire Got oh it da pamsuhurmur. \v 31 Da pamsasa ambur prusa Gin go ihirnong amburo paptemo hen han ham go norhe bes oper yah tan amdapat tongnotinmur. Ma tongnot patepra oh ire er hat sapti danong oh kom asar sa mandatipri. Mandatperhan Got oh ire er hat sapti pe yan oh it yansi na mara eimat hanhan mar sa mandatipra daham tongnot patenmur potipmur. Potporhan oh arpin ihat tongnot patmur. \v 32 Ma imtirnong oh nure wamar ma am hatiri meng oh gurnong naporiyao Got orhe mengnong amram dindeipti han nuhurnong orhe musum napripat Yahsup oh gurnong naporo haptimur potpari. \s1 Gamarier oh kaunsir hat pati han ihirnong Gure Jisas ohe nita ihirnong ma imtiprohe oh pomat daham aperipti ihirnong imtinmur potip ohe meng oh \p \v 33 Pitao ihir Gur Jisas ohnong irat bok sur garmar sutpamur potperhan kaunsir hat pati han ihir amrapti heisup mar Ihirnong sutperhan ha haputingwemur goshangopari. \v 34 Gigoshatperhan tit han Gamarier oh tandeingopri. Gamarier oh sawa am hat pat han Parisi ihira. Oh da yah hanmur ma poripti han oh tandeingopri. Tandeima dupsi han ihirnong Jisas ohe han maihirnong kakun kot teinong aroh prona pongopri. \v 35 Potporhan ihir properhan oh kaunsir hat pati han ihirnong Isrer han gure ihirnong ma imtiprohe oh daham aperipti imtinmur. \p \v 36 Mohnong dahatinmur. Rih Teudas oh Noh ihtin hanmur rim apdapmur. Apriporhan 400 han ihir ohsi sashemur. Saptin wan han ihir ohnong sutperhan orhe han ihir kukutperhan orhe meng ohsi tap hat timbas hatipmur. \v 37 Gahan komdapat win aripti dik oh Gariri mong ma pati han ihir Judas oh apdapmur. Apriporhan kat han ihir ohe meng amrapti ohsi sashemur. Saptin wan han ihir ohnong sutperhan orhe han ihir kukutpamur. \v 38 Gin ire ma timbas hatparu mama han ire ma ihapti oh hanip diradire daham ihaptihanoh orhap timbas hatiprohmur. Orhap timbas hatiproh ohoh ihan gure ihirnong timbas matin da oh mandatinmur. Ihir ha songwemur. \v 39 Got orhor imtiporhan ihaptihanoh hanip dirdapat timbas matin hatinda. Na timbas matin hatin han ohoh gur Got ohnong mahaw matiprohe ohoh ihan ihirnong mandatinmur ama potip oh. \p \v 40 Potporhan ihir ohe meng amrapti it pamrona potperhan it prongopari. It properhan Gin kasip nang kapor oh atinmur potperhan ihir kasip nang kapor oh asaringopari. Kapor atperhan kaunsir hat pati han ihirdapat ihirnong Gin gur it Jisas ohe win rim orhe mengtei it meng poripri pora mandangopari. \v 41-42 Mandatperhan aposer ihir pipari. Susa Dir Jisas ohe mengtei ihapti ohe pe oh mama ruumsup dire boknong naham napris napisapti moh yaho rim amam hat pipari. Amam hat susa Jisas oh Got ohe kis matip han Kraismur poripti ohe yah meng oh na mandam ameng orhorwi Got ohe ap yawar doho dahnong ros poriyao ire ap ap ros poriyao ham dipwi orhe meng oh porwi patesheri. \c 6 \s1 Beshei han ihirnong kis matpa ohe meng oh \p \v 1 Gahan Jisas ohe meng amrapti han ihir han trun ham isip hat pipari. Isip hat susa Grik ire mengtei poripti han ihirdapat Hibru ire mengtei poripti han ihirnong Gur kuu tahem ihirnong ma den pandepti oh guragure kuu tahem ihirnongwi den pomar pandeptio. Nure kuu tahem ihirnong pomar na pandeptio gosham inggoshatpari. \v 2 Inggoshatperhan Jisas orhorsi sashe han nathei han ihirdapat Got ohe meng amrapti han gur gonsi tap tei hatin potpari. Potperhan ihir tap tei hatperhan Nuhur Got ohe meng porin ohe atamreindin oh mandama deno erer ohe atamreiyahan ermur. \v 3 Ihan gure mutuh amdapat beshei han dakuu Got ohe Yahsup oh ire mutuh oh kasip mat papatsi han ihirnongwi kis matinmur. Kis matperhan den erer ohe atamreindin oh ihir ha atamreingwe rim ire bes teinong mat mandatiprimur. \v 4 Mandapti nuhur Got ohsi mengitin danong hayao meng am matin ohe danong hayao hamwi pateprimur potpari. \p \v 5 Potperhan ihir gonsi yahwa rima iraire han beshei han ihirnong kis matpari. Ma kis matpa han ihir tit han oh Sitipen Got ohe Yahsup oh ohnong kasip mat papao Got ohe meng pomat amrao hapat han ohmur. Tit oh Pirip ohmur. Tit oh Prokoras ohmur. Tit oh Nikanor ohmur. Tit oh Timon ohmur. Tit oh Parmenas ohmur. Tit oh Nikoras ohmur. Nikoras oh Antiok aptei ma patesuh han ohmur. Oh Juda bap na hat patdapat gahan Juda hatipmur. Ama beshei han ihirnong kis matpari. \v 6 Kis deipti aposer ire mutuh oh matperhan ihir bes marima ire tamreindin ohe meng oh Got ohnong adahamtipari. \p \v 7 Gahan Jerusarem ap mutuh oh Got ohe meng oh nitat ap ap oh pot pisasheri. Imat pisaptin Got ohe meng amrapti han ihir trun han ham isip hat pipari. Be han ihirsi; Got orhe ap yawar hanat bok han kat han ihirsi Moh arpin meng ma hapat daham amrangopari. Ihama patesheri. \s1 Kat Juda bap ihirdapat Sitipen ohnong dahamtipa ohe meng oh \p \v 8 Gahan Sitipen oh Got ohe bapkei da ohsi hat patim pang buksi han hat patesuhri. Pang buksi han hat patim kuuhan ire kintei oh hanip dire na imtin hatin han oh indeio mar patenipatri. \v 9 Ihat patin kat Juda ihir Hanip hrepdapat hat na pati han ire rotu apmur poripti han Juda bap kat han ihir aprisa Sitipen ohe mengnong sakarap deingopari. Ama ihiroh Sairini mongo Areksandria mongo Sirisia mongo Esia mongo amdapat aprisa ohe mengnong sakarap deingopari. \v 10 Sakarap matperhan oh Got ohe Yahsup oh ohe mutuh pat ohoh dakuu meng potporhan ohe mengnong kinmat sakarap mar ohe mengnong amkatin ina hangopari. \v 11 Na amkatin ina hapti dasuh meng oh ohe boknong ha matingwe rim kat han ihirnong ahar ambur poprisa Gur mama han ohnong Oh Mosessi Got ihitnong dasei deipatgwermur ritinmuro pongopari. Potperhan ihir arpin ama meng oh ohe boknong deingopari. \v 12 Ohe boknong mara ama ohe pe oh sawa poripti hano kamoheimo be hano ihir amrama ohnong heisup deingopari. Heisup deipti ohnong marim pisus kaunsir hat pati han ire mutuhnong deingopari. \v 13 Deipti dasuh meng oh ohe boknong matin han kat han ihirnong ambur popingopari. Popriperhan ihir Mama han moh Got orhe ongeng mat papat ap yawarnongo dire pohon mengnongo dipwi dasei mat pisapatgwer hanmuro. \v 14 Ohe ma dasei deipat oh Nasaret aptei han Jisas oh ap yawar moh urkamat saro Moses ohe pohon meng oh amkaro hapramur ripatgwermur pongopari. \p \v 15 Potperhan kaunsir hat pati han ihir tongnot patimdapat Sitipen ohe rumkinnong awandeiyaoh Got ohsi pati da enser ire rumkin hatin hat patgopri. \c 7 \s1 Sitipen oh kaunsir hat pati han ihirnong meng potip ohe meng oh \p \v 1 Gahan Got ohe ap yawar hanat bok han ire duuptei han oh Sitipen ohnong gwe boknong nahaya meng oh go arpin giripatda por dahandeingopri. \p \v 2 Dahamtiporhan Sitipen oh ihirnong Athero nohanhero gur amratin. Rih dire aw Epraham oh Haran mongnong na pim patim Mesopotemia mong patesuhmur. \v 3 Mesopotemia patin armisi Got oh aprisa Gin gorhe mongo itao arwaniro ihirnong mandama nohe ma namgitipra mongnong sonmur potipmur. \v 4 Potporhan arpin Epraham oh Kardia mong oh mandapat Haran mongnong sus indipmur. Patim itap oh haputporhan Got oh gin gure mama pati mong teinong moh darhetipmur. \v 5 Darhetporhan oh apris mamong tei moh indipmur. Patin Got oh mongo erer ohnong ti na amdatipmura; be mengwi Kaput gorhe puh ihirsi tap mat gurnong mong moh namdatipramur potipmur. Epraham oh kopen ohe puhsi na hat patin ameng oh potipmur. \v 6 Porpat Got oh it Epraham ohnong Gwe puh ihir wan mongnong susa ire hrepdapat hat patim be atamreiyao ihirdapat ihirnong er mat papayao haprimur. Ihat patin krismas 400 birhitiprimur. \v 7 Krismas 400 birhitperhan ama han ihirnong noh sutipramur. Sutporhan gwe puh ihir itnong moh apris norhornong armi naham napapteprimur. \v 8 Gin gur Meng moh arpin meng napotip ma hapat dahat ha patengwe rim brer mon sar eit watah oh agatdeinmur potipmur. Epraham ohnong potporhan gahan mon Aisak ohnong itporhan tit Sande ripat oh arpin mon ohe eit watah agatmatipmur. Gahan Aisak oh Jekop ohnong manhetipmur. Gahan Jekop oh dire awher nathei han ihirnong manhetipmur. \p \v 9 Manhetporhan gahan Josep orhe nanipir ihir Josep ohnong itap oh bopor mat pat moho rim Josep ohnong heisup matpamur. Heisup deipti wan han ihirsi mohotpamur. Mohotperhan ihir Josep ohnong ambur Isip mongnong pisaperhan gahan Josep oh ire hrepdapat hat patim ire atamreisuhmur. \v 10 Ihat patin gahan Got oh Josep ohsi pat ohoh ohe ruumsupnong apang mar paptesuhmur. Gahan Josep oh Isip mong ohe kakhan Pero ohe pat teinong hatporhan Got oh ohnong yah hat paten ohe dasi mar dakuu mat papatin Pero oh ohe danong wamar am hapat Gin go nohe mongo apo erer moh gwe hrepnong mat napaptenmur por Josep ohe hrepnong mat mandatporhan Josep oh orhe hrepnong mar apaptesuhmur. \p \v 11 Mat papatin gahan Kenan mongo Isip mongo oh pahoh isip tit hatipmur. Hatporhan ihir gonsi pahohsi pateshemur. Gahan dire awher ihir den angtaham timbas hatpamur. \v 12 Gahan Jekop oh amraoh Isip mong oh den patmur ritperhan orhe brer ihirnong kopenatri darhetipmur. \v 13 Gahan komdapat it darhetporhan ihir saperhan Josep oh arwapir ihirnong wamara Noh Josepmur potporhan Pero ohhe ohe arwapir ihirnong am hatipmur. \v 14 Ihtiporhan Josep oh orhe itapo supo nanipiro ihirnong Gin gur nohe pat mongnong moh aprinmur por meng darhetporhan ihir gonsi 75 kuuhan ihir iraire mongnong mandapti Isip mongnong pipamur. \p \v 15-16 Sus patin gahan itap Jekop oh haputipmur. Haputporhan sein oh Sekem apteinong pisusa Epraham ohe rih Hamor ohsi ma mohotip kwei tem oh sein itpamur. Gahan mon Josep ohhe haputporhan it itap orhe sein itpa teinong pisusa itpamur. Ihama dire awher ihir tit tit hat hapurishemur. \p \v 17 Ihama patimdapat gahan Got orhe rih Epraham ohnong ma rit atip meng oh kakduup tarpatin hah tei Isip mong oh dire awher ihir han trun artahatpamur. \v 18 Trun artahatperhan gahan komdapat Josep ohnong hanhan hat pat han tit Isip mong ohe kakhan hatipmur. \v 19 Hapat dire awher ihirnong da aban mar er deisuhmur. Imat ma er deisuh oh brer brip ihir ha haputingwe rim Gur brer sariyahanoh ha hapuringwe rim sariya tei orhor sara mandam sashenmur pora ruumsup aptahat paptesuhmur. \p \v 20 Imat papatin orhor Moses ohnong brer yahnap tit itpamur. Sara supsi itap ihit Brer yahnap mohri dit remdiprohemur goshapti ap tei oh reman papteshemur. Reman paptidapat hayop yitir sutporhan ihit Gin brer moh kinmatiprohe. Gin kot teinong mat mandatper goshapti kot teinong pros mandatpamur. \v 21-22 Mandatperhan kakhan Pero ohe kor uh sus ohnong wandeipat ambur pisus urhe brer hatin mar paptesuhmur. Papatin Isip han ire dakuu meng am matpamur. Am matperhan oh meng kamah han ham reng han ham kasip ham patesuhmur. \p \v 23 Gahan 40 krismas birhitporhan Moses oh orhe arwapir Isrer ihirnong wamtiporim pipmur. \v 24 Sus wandeioh Isip ihir tit han ohdapat Isrer ihirnong tit hannong sum indeipatin wamtipmur. Wandeipat oh Isrer han ohe komnong hama Isip han ohnong sutporhan haputipmur. \v 25 Haputporhan Moses oh Norhe han Isrer bap ihir Got oh Moses ohe bes teidapat napanggeitiprohwa dahat patikin dahatip orhor ihirdapat na gidahatpamur. \p \v 26 Ihama kimsidapat Moses oh sus wandeioh Isrer irair yot han inggosham gusuptin wamtipmur. Wamara itait yah han yot ham ha indingwe rim ihitnong Tap han yot gutagut kianorim gusuptio. Mandatinmuro potipmur. \v 27 Potporhan ama gusupti han yot ihit tit han ohdapat Moses ohnong mer mat pisusa Gonong nihohe mengtei nuhurnong napapten han nahaho dahanaham nasatin han nahaho nahatir. \v 28 Go apunghe Isip han ohnong ma sutirru mat orhor ginhe nohnong nitporim ihpatda por imtipmur. \v 29 Por imtiporhan oh Epe. Nohe ma imtir oh ihir gospora am hata ma hapat. Gin nohnong nitiprohe ma hapat daham kas ham among mandama Midian mongnong tandutipmur. Tandura susa Midian mong oh patin kuu dara brer yot manhetipmur. Manhema Midian mong hohop han hat patesuhmur. \p \v 30 Midian mong oh patin gahan 40 krismas birhitipmur. Birhipat patin gahan Moses oh irat timbas hanip timbas mong Sainai Yei rus wandeioh Got ohsi pati da enser ihir tit han tit irat bek san moh has hat pat mutuh moh patgopri. \v 31 Pathan Moh kian han sa has hat pat daham oh pomat kakduup wamar pipmur. \v 32 Pomat wamtiporim kakduup saporhan Hanipyah ohe atem tei Noh gwe ranir Eprahamo Aisako Jekopo gure Gotmur potporhan oh sein bupang rim kas ham pomat na wamtipmur. \v 33 Na wamtiporhan Got oh Gwe tandeit pat ka moh mong awam kamur. Ihtin mong ka ohoh ihan go gwe tongap oh daphot mandama be tandeitinmur. \v 34 Norhe han Isip ma pati han ihirnong ruumsup matperhan ihir yimaptin norhor wandeipatmur. Ihan Isip ire hrepnong mat er mat papti oh wan mongnong matinmat apirmur. Noh ihat apir ohoh ihan gin go it Isip mongnong sonmur pora Moses ohnong darhetipmur. \p \v 35 Ama darhetip han oh Gonong nihohe mengtei nuhurnong napapten han nahaho dahanaham nasatin han nahaho nahatir ma potpa han orhornong Got ohsi pat da oh apris irat bek san has hatporhan oh wamtiporhan Got oh enser ohe atem teidapat ohnong it ire papten han deio ihirnong ambutin han deio matipmur. \v 36 Matporhan oh susa ihirnong ambura Isip mong oh hanip dire na imtin hatin han ohoh imat papdapmur. Hanip dire na imtin hatin han ma imat papdap oh tom hru Heim tommur ma porishe tom hru tei oh hanip dire na imtin hatin han deio hanip timbas mong tei oh hanip dire na imtin hatin han deio mat papdapmur. Hanip timbas mong oh imat popripatin 40 krismas birhitipmur. \v 37 Ama ihat patesuh Moses orhor Isrer ihirnong Got oh Nohnong orhe meng rin han kis nahat mama napapat ohe tan kaput gure puh ihirnong tit han tit kis mar gure patinong nadarhetipramur potipmur. \v 38 Ama potip han oh hanip timbas mong oh dire awher ihirsi patina Sainai yeinong ruhupmur. Rus patin Got ohsi pati da bap enser ihir tit han tit apris ohnong meng potipmur. Meng potporhan oh na timbas hatipra meng amram brak mat natipmur. \p \v 39 Ihtiporhan gahan dire awher ihir Dir matei na patinengo. Isip orhor patinengo daham Moses ohe mengnong na amram garmatpamur. \v 40 Na amram garmatperhan Moses oh yei ka ohot rus patin ihir Eron ohnong Moses oh dirnong ma nambur napopris matei ma namdatir han oh oh dirnong matei namdam denong pir. Oh matei ti na pat ohoh ihan go dirnong matei napapten ohe apsup oh go ti manhetinmur. Manherit dirnong ama apsup ihirdapat ha napanggeit napisongwe potpamur. \v 41 Potperhan Eron oh burmakau bap hatin tit arhur manhepat ihir ama dasuh got ohnong Nure gotmur por den atemtipamur. Atendeipti diradire bes tei manheya han moh yaho daham den dam amam hatpamur. \p \v 42 Ihtiperhan Got oh Gur ihya moh ihan gurarhe aw tei ohe merumo ama erer ihirnongwi armi mar paptenmur por ihirnong kom asar mandatipmur. Gahan ire ma ihashe ohe meng oh propet ihir mamaru mat rim brak matpamur. \q1 Isrer gur rih hanip timbas mong oh patin sipsipo erer oh sum nohnong natendeisheda. Nohnong na natendeishemur. Ihaptin 40 krismas oh birhitipmur. \v 43 Gur ma ihashe oh guragure watah ap yawarnong Nure apsup Morek ohe ap yawaro rim hat pisashemur. Pisusa merum win Repan ohnongo guragure arhuriya han ihirnongo oh Nure apsupmur rim armi mat pisashemur. Ihashe ohoh ihan noh kaput gurnong wan mong Babiron mong ohe han dahnong nahatipramur. \m ritporhan ihir brak matpamur. \p \v 44 Rih dire awher ihir hanip timbas mong tei patim Got oh dirsi patwa dahatin ohe watah ap yawar oh ham pateshemur. Ama ap yawar oh Got oh Moses ohnong imat ha hatingwemura; imat ha hatingwemur potporhan imat watahsi hatpamur. Ham pateshemur. \p \v 45 Gahan Got oh Gur amongnong sonmur potip mong ma pati han ihirnong darhetporhan dire awher ihir ama watah ap yawar wanin oh urkamara Josua ohsi; ihir poprisa it among tei oh hapti pateshemur. Ama hatpa ap yawar wanin orhor patin gahan Depit ohnong itpamur. \p \v 46 Itperhan gahan Got oh ohnong boporsi mat paptesuhmur. Boporsi mat papatin Depit oh Got ohnong Noh Jekop ohe Got gwe ros paten ap tit nahatiprohda por Got ohnong dahamtipmur. \v 47 Dahamtiporhan Got oh Go nohe paten ap oh na nahatiprohmur por baso potporhan gahan mon Soromon ohe bes tei ahatipmur. \v 48 Soromon oh Got orhe paten ap ahatip orhora; arpin yahnap hat pat Got oh hanip dire bes tei hapti ap oh oh ros na patmur. Oh hanip dire hapti ap oh ma na pat ohe meng oh propet ihir mamaru mat brak matpamur. \q1 \v 49 Hanipyah nohe tongnot patim ma papat tei oh aw tan tei mahat orhorwi tongnot papatmur. Norhe tongnom tong it pat tei oh mong tan tei moh tong it patmur. Nohe paten ap oh kinhatin ap hatporhan noh ros pateproh. Kinhatin ap hatperhan noh tongnom tupetiproh. \v 50 Nohra norhe bes teiwi erer moh gonsi darpatip ohoh ihan gure bes tei oh gur kin hatin han tit darpayarit noh atei indiproh. \m potporhan propet ihir brak matpamur. \p \v 51 We. Hanip gurhe Ire mengnong na amram noh norhe dahat pat dawi hat sasiprohmur dahapti han gurmur. Gur Got ohe mengnong na amrat pati han bap hatin hat pati han gurmur. Gure ma ihat pati oh rih ranir iraire ma hat patesheru hat patim Got ohe Yahsupnong sakarap mar na dahapti han gurmur. \v 52 Ranir ihir Got ohe meng rishe han ihirnong ti na susheda. Ihirnong sushewimur. Supti Duung dasi yah hat pat han tit apripramur ma rishe han ihirnong sutperhan hapurishemur. Ihashe da orhor ginhe gur ire ma giporishe han Jisas ohnong gur nang ham sutirimur. \v 53 Imat ma sutiri oh Got ohe sawa meng oh ohsi ma pati da enser ire atem tei ritperhan brak matperhan ma marin pati han guragurdapat orhor mengnong sakarap mar sutirimur potipri. \s1 Sitipen ohnong kweisi sutpa ohe meng oh \p \v 54 Sitipen oh ameng oh potporhan ihir amrama ina tem susa heisup mar ga tikikingopari. \v 55 Heisup mar ga tikikitperhan Got orhe Yahsup oh Sitipen ohe mutuhnong isip ham kasip matporhan oh aw teinong mahat wamara Got oh yahnap has inasi hat patin Jisas oh orhe bes oper ongeng mat papat tandapat tandeit patin wamara \v 56 ihirnong Noh wandeioh aw tei mahat tanpura Got orhe han Jisas oh orhe bes oper ongeng mat papat tandapat tandeit pathemur. Gur wamtin potipri. \p \v 57 Potporhan ihir akit meng pora nat tem apama tap hat sus ohnong net pongopari. \v 58 Net poripti pramat pisusa ap mutuh ohe kot dahnong mat mandangopari. Mandama meng ohe boknong ma deiya han ihir ohe watah dapsi oh adaphoma Sor ohe duup sara ihir Sitipen ohnong kweisi sungopari. \v 59 Suptin oh Hanipyah Jisas go nohe da moh nambutinmur pora \v 60 katin takir tongnoma akit mengteiwi Hanipyah go ihir nohnong mama inaham san haya ohe pe yan oh go ihirnong apripra pora hapungopri. Haputporhan Sor oh Sitipen ohnong suya oh yahmuro ama dahatip oh. \c 8 \s1 Sor oh Got ohe nita sios bap ihirnong er mar indeisuh ohe meng oh \p \v 1-3 Sitipen oh haputporhan kat han ma Got orhe da hat pat danong dindeipti han ihir aprisa Sitipen ohe sein oh dara sein sara payamamo hatpari. Ama Sitipen ohnong imat suta dik oh Jerusarem ap mutuh ohe Got ohe nita sios bap ihirnong ruumsup mar er matin da oh tarpatipmur. Ihat ma tarpatip oh Sor oh Got ohe meng amrapti sios bap kuuhan ihir ha timbas hatingwe rim ap ap oh susa kuuhan ihirnong ambura pisusa karapus mat pisangopri. Karapus maro ruumsup maro deipatin Got orhe nita ihir gonsi Judia mongnongo Samaria mongnongo oh kukut sangopari. Saperhan Jisas orhe mengtei atamreipti han aposer ihirwi Jerusarem ap mutuh oh patesheri. \s1 Samaria mongnong sus Hanipyah ohe yah meng oh pot pihipa ohe meng oh \p \v 4 Ihir kukut susa ama aptei aptei oh Got ohe yah meng oh pot pisasheri. \v 5 Ihama Pirip oh mong Samaria mong ohe ap mutuh tit susa Krais ohe meng oh porisuhri. \v 6-7 Ameng oh poro na wandeipti han indeio deisuhri. Ma indeisuh oh mongsup ga apetporhan akitwi ngak rim maras sayao buho beso haputpasi bapo buh tikikitinsi bapo ihirnong pondeio deisuhri. Indeipatin ihir wamar am hapti ohe mengnong pomat amrangopari. \v 8 Amrapti ama aptei han ihir amam yah tit hangopari. \p \v 9 Ama aptei han irair tit han Saimon oh amkimon han haho Nohwi ihtin hanmur rio hanipatri. \v 10-11 Ihpatin Samaria ihir wandeipti Wanohe hapat han mohoh kiansi ihpato rim da darherisheri. Da darheripti meng kamah hano be hano ihir gonsi ohe mengnong amrasheri. \p \v 12 Ihaptin gahan Pirip oh Got ohe napapindin yah mengo Jisas Krais orhe kasip ohsi yah nahapat mengo oh potporhan ihir amrapti ihir gonsi Arpin meng napor ma hapat dahangopari. Dahapti kuuhan gonsi ihir tom wangopari. \v 13 Saimon ohhe Moh arpin meng ma hapat daham tom wangopri. Wasa Pirip ohsi ihit patesheri. Ihat patim Pirip oh hanip dire na imtin hatin han oh indeipatin Saimon oh wamara Moh kian ohe kasip ohsi patim indeipato daham da darhengopri. \p \v 14 Ihtiporhan gahan Jerusarem ap mutuh ma pati aposer han ihirhe kat han ihir aprisa Samaria pati han ihir Got ohe meng amraptimur ritperhan ihir Pitasi; Jon ihitnong Gut wamar sonmur por ihitnong darhengopari. Darhetperhan ihit wamar pipari. \v 15-17 Wamar susa kopen ma amratiri ihir Jisas ohe winwi rim tom waihirimur. Waihir orhor Got ohe Yahsup oh ire mutuhnong na mat patmur rim Yahsup oh ire mutuhnong ha hatinoh rim ihirnong bes marima Got ohnong adahamtipari. Adahamtiperhan Got ohe Yahsup oh ire mutuhnong hangopri. \v 18-19 Got orhe Yahsup oh ire mutuhnong hatporhan Saimon oh wandeipat Ihit bes marinperhan Got ohe Yahsup oh ire mutuhnong hah moho dahapat manisi susa ihitnong Noh kuuhan ihirnonghe marinporhan Got orhe Yahsup oh ire mutuhnong ha henoh rim gute indeipti da oh nohnonghe namgitina. Namgiyarit noh yan moh napripora pongopri. \p \v 20 Potporhan Pita oh Go Got ohe be musum napripat han moh yansi mohopti handa. Oh be napripat han ohoh ihan go Noh yansi mohotpor dahah oh ermur. Ihan gorhe yan ohsi; gorhorsi tap hat timbas hahhanhe yahmur. \v 21 Gwe ma ihat dahat pat da moh Got ohe kintei ernap hat pat ohoh ihan nute ihat mama tamreipti moh nute ohsi dire taman basmur. \v 22-23 Noh gwe danong nawandei oh Ite ihapti da moh nohnongwi ihtin han hat patnengo dahapat da oh gorhornong gisipga nahat napapathemur. Ihan gin go Nohe ihat er hat gisipga nahat napapat da moh kom asar mandatpora daham Hanipyah oh ama er da oh dat ha namdatinoh rim ohnong Nohe er da oh gisipga nahat napapat da moh go dat namdatinmur por dahamtinmur potipri. \p \v 24 Potporhan Saimon oh Gute ma naporiya meng moh nohe bok moh atnap sup naham er nahatiprarim gut Hanipyah ohnong nadahamtinmur pongopri. Potporhan ihit arpin adahamtipari. \v 25 Adahamtiperhan ite wamtiri meng oh poriyao Hanipyah ohe meng oh poriyao hapti it Jerusarem ap mutuhnong sapero rim ihit sus mandap aptei aptei oh meng pot it Jerusarem ap mutuhnong pipari. \s1 Pirip oh Itiopia han tit ohnong da adapem tom patitip ohe meng oh \p \v 26 Gahan Hanipyah ohsi tap hat pati da enser ihir tit aprisa Pirip ohnong Pirip go Jerusarem ap mutuhdapat Gasa apteinong sapti mandap kup oh sonmur. Ama hanip timbas mongnong sapti mandap kup oh go sonmur pongopri. \v 27 Potporhan oh amandap kup oh pipri. Sus wandeioh Itiopia ihir tit han apripatgopri. Oh Itiopia ire kak hat pat kuu Kandasi uhe erer oh ohe hrepnong mat apapat han ohmur. Oh Jerusarem ap mutuhnong rotu ham pirdapat \v 28 orhe apteinong it saporim iraire tongnotperhan hos ihir pramat pisapti bas oh tongnoma Got ohe meng risuh han Aisaia ohe meng rim brak matip meng oh sat apripatgopri. \v 29 Apripathan Got ohe Yahsup oh Pirip ohnong Go ohe duupnong hama gutagut tap hat son potporhan \v 30 oh kapkap sakat susa ohe duupnong hama oh Aisaia ohe brak matip meng oh sapatin oh amrapat Gwe mama sapat meng moh mutuh mengnonghe dahapatda da na dahapat por dahamtipri. \p \v 31 Dahamtiporhan oh Mutuh meng oh nohnong namgiyaritda ihan noh potahat dahatiproh. Ihan go maras tongnom pomat namgitinmur pongopri. Potporhan oh rus tongnotipri. \v 32 Tongnoma wandeioh ma brak matpa meng moh \q1 Ohnong Sipsip sutperim ma pohon supti teinong pisaptiru mat orhor ohnonghe imat pisus sutpamur. Suptin sipsip ihirnong bat agatdeiptin ma kimirit patiru hat patin orhor oh kimirit patin orhor sutpamur. \v 33 Meng na pomtin dus orhor be bisei mar da tein dus sutpamur. Imat ma sutpa oh orhe puhsi ham paten danong agatmar sutpa ohoh ihan ohe puh ihir mohmur ti na ritiprimur. \m girim ma brak matpa meng oh sa sapatgopri. \p \v 34 Sapatdapat Pirip ohnong Meng moh ma brak matip han orhe boknong mar brak matipda da wan han tit ohe boknong mar brak matip por dahandeingopri. \v 35 Por dahamtiporhan Pirip oh Mama brak matip meng moh Jisas ohe boknong mar brak matipmur pora ameng ohe boknong duup mara Jisas ohe ihat pat ohe yah meng oh gonsi potipri. \p \v 36 Pot susa tom hru gar duup tit kotpari. Koripti ama han oh Pirip ohnong Tom hru moh noh Got ohe danong ham waprohmur. Noh kinhapat han ohra ihan noh na waproh pongopri. \v 37 Potporhan Pirip oh Go Jisas ohwi inahatin hatin hanwa pomat dahat pathanoh yahwa. Tom wayona potporhan oh Dawa. Noh ihat ma dahat pat oh noh Jisas oh Got ohe brer ma hapat dahat pat ohoh ihan noh tom waprohmur pongopri. \v 38 Potporhan Pirip oh ama pisapat han ohnong Gin matei kimiritinmur. Nuhut tom waper potporhan oh kimiritporhan Pirip ohsi ihit tom dahnong wasa Pirip oh ama han ohnong tom patitipri. \v 39 Tom patira kot teinong hatperhan Got ohe Yahsup oh Pirip ohnong pumat sa pihipri. Pisaporhan ama han ohhe Pirip ohnong na wamara oh orhe sapat mandap kup oh amam hat ama pip oh. \v 40 Pirip oh watahahoh Asdot aptei pat hangopri. Pathan oh aptei aptei oh yah meng oh pot pisasuhri. Pot pisusa Sisaria aptei kotipri. Kora patesuhri. \c 9 \s1 Sor ohnong Hanipyah oh da adason matporhan ohe danong hatip ohe meng oh \r (Aposer 22:4-16, 26:9-18) \p \v 1 Hanipyah ohe atamreipti han bap ihir ihat saptin Sor oh rih ma ihasuh da orhorsi ihirnong sum imtin da mat papatim imtin meng rio sutin meng rio ham patenipatri. Ihat patdapat Got ohe ap yawar hanat bok han ire duuptei han ohe patnong sa pipri. \v 2 Susa ohnong Gin noh Damaskas apteinong saproh ohoh ihan go Damaskas aptei ohe rotu ap wamat pati han ihirnong apin ohe meng oh mamaru mat rim brak mat napinmur. Kopen da meng amrapti ihir gure mutuh oh patihanoh Sor oh ama ihirnong ambura it Jerusarem ap mutuhnong moh ha poprinohmur rim ihirnong am matin ohe meng oh brak mat napinmur potipri. Potporhan oh arpin ameng oh por brak mat apingopri. \p \v 3 Apriporhan Sor oh ama brak ohsi Damaskas apteinong pipri. Susa aptei kakduup dei tei mandap oh aw teidapat mong moh has hahdo tikimas ringopri. \v 4 Ritporhan oh kakdah wah or wanhupri. Or wanporhan meng tit Sora. Sora. Go kianorim nohnong ruumsup napris er nahat napisapat por hangopri. \v 5 Gipor hahhan oh Hanipyaha. Go niho potipri. Potporhan oh Noh Jisas gorhe nohnong ruumsup napris er nahat ma napisapat han nohwa. \v 6 Gin go tandeim ap mutuhnong sonmur. Susa aptei oh patin gwe kopen ma ihapra ohe meng oh tit han tit oh apris napotiprohmur pongopri. \p \v 7 Potporhan Sor ohsi ma sapti han ihir Hanipnong na wamar mengwi amram atei tandeim kimiritpari. \v 8 Ihtiporhan Sor oh tandeima kin watahahoh kin kwi hat manda hangopri. Ihtiporhan ihir besdapat marim Damaskas ap mutuhnong pihipari. \v 9 Pisus mandatperhan oh kin kwi hat patin orhor yitir dah deno tomo na dam be indipri. \p \v 10 Yitir dah ihat patin Got ohe meng ma amrapti han ihir Ananais oh Damaskas orhor patin gahan Hanipyah oh kinpitap hatin hat aprisa ohnong Ananaisa potporhan oh Wa. Noh mama pat oh ama potip oh. \v 11 Potporhan Hanipyah ohdapat Go masasa Moh duutin mandapmur ma poripti mandap oh sonmur. Susa Judas ohe apnong rosa Tarsas ihir tit han tit Sor ohhe ti patda potinmur. Pora go wandeioh oh kin up hat pat hatiprohmur. \v 12 Ama han oh nohnong dahanahapatmur. Dahanahapatin norhordapat kinpitap tei hatin mat Sor gwe kin kwi hah moh Ananaias ma poripti han oh apris gwe kin moh namarima nayah matipramur porpatin oh wamtirmur. Ihtin ohoh ihan go susa kin oh ha yah hatinoh rim amarindinmur ama potip oh. \p \v 13 Potporhan oh Hanipyaha. Nohe ma amrapat oh Ama han oh Got gorhe danong hat pati han bap Jerusarem ap mutuh ma pati han bap gonsi ihirnong er mat pisapat hanmur riptingwerimur. \v 14 Gin gorhe ap yawar ohe hanat bok han ire duuptei han ohe mengtei Jisas orhe win rim gorhornong dahanahapti han nuhurnong karapus nahatporim apdormur ama potip oh. \p \v 15 Potporhan Hanipyah oh Es. Ama han ohnong noh Go norhe kasip meng mohsi kak hat pati hano Juda na hat pati hano Isrer hat pati hano ihirnong norhe kasip meng mohsi am mat pisonmur. \v 16 Am mat pisapatin ama am mat pisapat ohe pe oh ruumsup batbet ma daripra oh norhordapat gorhe boknong naham namgipramur por norhor kis mat papat han ohoh ihan go sonmur ama potip oh. \p \v 17 Potporhan Ananais oh arpin Sor ohe pat apteinong apingopri. Aprisa ohe pat ap oh marasa Sor ohnong bes marima Nohan Sora. Hanipyah gorhe ma mandap wamtir han Jisas orhor nohnonghe nadarhermur. Ma nadarher oh nohnong Go sus ohnong bes marinporhan it ha watahatinohmur. Watahatporhan noh norhe Yahsup oh ohe mutuhnong matiprohmur napor nohnong nadarhermur pongopri. \v 18 Porpatin orhor ohe kin kwei dumar hatin giamat pat han oh wanporhan oh it yah hat watahatipri. Watahapat Gin noh tom wapora daham oh tom waihipri. \v 19 Wasa den dama it kasip hatipri. Kasip hama Got ohe meng amrapti han ihirsi Damaskas aptei oh indipri. \s1 Sor oh Damaskas ap mutuh ihirnong Jisas oh arpin Krais ohmur por am matip ohe meng oh \p \v 20 Sor ohe Damaskas ap mutuh ma indip oh ama yah hah dik orhor Juda ire rotu ap ap oh rosa Jisas oh Got ohe brermur rim Jisas ohe meng oh pot pihipri. \v 21 Pot pisaporhan ihir Epe. Mama han moh Jisas ohe win rim Got ohsi mengripti han bap Jerusarem ap mutuh ma pati ihirnong er mat pisapatgwer han oh basda. Gin mama ap mutuh ihat ma pati han bap ihirnong ambura Got ohe ap yawar ohe hanat bok han ire duuptei han ire patinong pisaporim apdor basda gigosham da darhengopari. \p \v 22 Da darhetperhan Sor ohhe Jisas oh Krais ohmur por dakuu mat pison ohe danong oh isip hapat ihirnong dakuu mar da adapet pison ohe meng ohwi pot pihipri. Imat pot pisapat Damaskas ap mutuh ma pati kuuhan ihir amrama Jisas oh arpin Krais ma hapat daham kimiringopari. \s1 Sor oh Damaskas ap mutuh oh mandam Jerusarem ap mutuhnong pip ohe meng oh \p \v 23-24 Gahan patimdapat Juda bap kat han ihir tarmuripti Sor ohnong sutin meng wanin deipti kwitemo mong dao doho gwatei kat nitat gosham kwetwi angopari. Gahan Sor oh ire sutperim ihapti meng oh amratipri. \v 25 Amratporhan gahan tit dah ohe kwitem tit Sor orhe mengnong amrat sapti han ihir doho bas rusa doho bas amdapat Sor oh nang darke dah oh tongnotporhan ihir nang kakdapat marima doho hir kot dah ohe kak dahnong deingopari. \p \v 26 Matperhan oh Jerusarem ap mutuh ma Jisas orhe mengnong amrapti han ire mutuhnong hatporim pipri. Susa ire tapnong hatporim ihtiporhan ihir Moh Jisas ohe meng amrapat handa. Jisas ohe meng na amrapat hankino gosham kasa hangopari. \v 27 Kasa hatperhan gahan Banabas oh Sor ohnong ambura ire patinong pisangopri. Pisusa ihirnong Sor orhe mandap ma Hanipyah ohnong wamtir mengo orhe Damaskas aptei oh watahpei ham Jisas orhe mengnongwi ma ihirnong pot pihir mengo oh ihirnonghe potporhan ihirhe amrama Moh arpin Jisas orhe nita hat ma hapat daham ambur ire mutuhnong deingopari. \p \v 28 Sor ohhe ire tapnong ham irair yah hat patesheri. Sor oh ihat Jerusarem ap mutuh oh patim iraire ap ap susa watahpei hamwi Got ohe meng oh pot pisasuhri. \v 29 Imat pot pisapatin Grik ire meng amrapti han Juda ihir Jisas ohe meng moh arpin meng ma hapat ha dahatingwe rim oh mameng moh ripatin ihirsi meng sakarap goshasheri. Sakarap goshapti ihir kasip ham ohnong sutin meng wanin deingopari. \v 30 Wanin matperhan Got orhe nita taptem bap ihir ire ohnong sutin meng ma wanin matiri meng oh amrapti ohnong ambura Sisaria mongnong pisusa Tarsas apteinong darhengopari. Darhetperhan oh sus Tarsas aptei oh patesuhri. \p \v 31 Gahan Judia mongo Gariri mongo Samaria mongo among among tei pati sios bap ihir manap ham ama yah hat pateshe oh. Ihat Hanipyah orhe danong hat patin orhe Yahsup oh ire danong akasip mar ama ayah mat paptesuh oh. Ihama Got orhe nita han bap ihir artahat sus isip ham ama artahatpa oh Artaham Hanipyah orhe danong ham armi mar paptesheri. \s1 Pita oh Ainias ohnong pomtip ohe meng oh \p \v 32 Gahan Pita oh among among oh sasuhri. Susa Rida aptei Got ohe yah dasi hat ma pati han ihirnong wamtiporim pipri. \v 33 Sus patdapat wandeioh han tit ohe win oh Ainias oh buho beso girir hatipsi han tit orhe ap tan tei orhorwi timon patin krismas kirhei birhitir han tit timon patgopri. \v 34 Ihat pathan Pita oh Ainiasa. Gin Jisas Krais oh gonong yah nahahmur. Gin masonmur. Masas gorhe ap tan ma emat sar oh it pomtinmur potipri. Potporhan oh arpin kapkap masas tandeingopri. \v 35 Tandeim saporhan Rida aptei pati kuuhano Saron aptei pati kuuhano ihir wamara am hapti ire dahe Got orhe danong hangopari. Hatperhan Pita ohhe atei orhor patesuhri. \s1 Tabita uh haputporhan Pita oh it da pamsuhup ohe meng oh \p \v 36 Pita oh Rida aptei patin Jisas ohe meng amrapat kuu tit Jopa aptei ama patesuh oh. Uhe win oh Tabita uhmur. Tabita ma porishe oh Grik ire mengtei Dokas uhmur porishemur. Uh ihir erer oh timbas hatperhan ihirnong pandemo ihirnong panggeim yah maro paptesuh kuu uhmur. \v 37 Imat ma papat kuu uh er hama ama haputip oh. Haputporhan ihir sein itinmat urhe inanong tom gahdeipti tei ohe ap dah oh prus ama itpa oh. \v 38 Saripti Rida apteisi; Jopa apteisi kakduup hat pati aptei ohoh ihan kat kuuhan ihir Pita oh Jopa aptei kakduup moh patmur ritperhan Jisas ohe meng amrapti han Jopa aptei ma pati bap ihir amrapti yot han ihitnong Gin gut Pita ohnong ambur sona por Pita ohe patnong ama darhetpa oh. Darhetperhan Pita oh patin ihit apingopari. Aprisa Gin orhor kapkap diradir saper pongopari. Potperhan ihir pipari. \v 39 Susa aptei kotperhan Pita ohsi tei ohe ap dahnong prungopari. Pruperhan oh ruporhan kuu tahem ihir yimat apris ohnong paper mara Watah moh uhe ma nahapat watah oh mohmur. Gin gohe wamtinmuro pora yimat tit pinggingopari. \p \v 40 Pinggitperhan Pita oh kuuhan ihirnong ap kot dahnong darhera oh katin takir tongnopat Got ohnong dahamtipri. Dahamara uhnong wandeipat Tabita. Gin go masona potporhan uh kin tadipekas rim Pita ohnong wandeingopri. Wandeipat masas tongnongopri. \v 41 Tongnotporhan oh uhnong besdapat marima patandeitipri. Patandeitporhan uh tandeitporhan oh Jisas ohe meng amrapti kuuhano tahemo ihirnong Gin gur it maron potporhan ihir maraperhan Gin uh masas mama pat ohmur. Gur wamtinmur potipri. \p \v 42 Imtiporhan meng oh Jopa ap mutuh orhor ap ap pisaperhan kuuhan ihir amrapti kat ihir Hanipyah orhorwi inahatin hatin han ma hapat daham orhe danong hangopari. \v 43 Ihtiperhan Pita oh Jopa aptei oh tit han tit burmakau watah pomat emat sarpat han Saimon ohsi patesuhri. \c 10 \s1 Kornirias oh kinpitap tei hatin mat wamtiporhan enser ohe ma potip ohe meng oh \p \v 1 Gahan tit han tit ohe win oh Kornirias oh Sisaria aptei ama patesuh oh. Oh Rom bap iraire ami orhor Moh Itari ami bapmur ma poripti ami ire duuptei han hat ama patesuh oh. \v 2 Ohsi orhe ap pati han ihirsi tap hat Got ohnong kas hapti ohe meng amramo ohsi mengiro ham ama pateshe oh. Ihat patim oh Juda ihirnong erer oh panggeim paptemo dipwi Got ohsi mengiro ama patesuh oh. \v 3 Ihat patim gahan tit dah bimrip kirok oh kinpitap hatin hat Got ohsi pati da enser tit pomat ama wamtip oh. Wamtiporhan ohdapat Korniriasa. Go patda ama potip oh. \p \v 4 Potporhan oh kas hapat ohnong kin dung por wamara Hanipyaha. Go kian meng napotporim ihpat ama potip oh. Potporhan oh Gwe Got ohsi mengiro erer oh ihirnong panggeimo ma deipat oh Got oh wamara gwe ma ihpat oh yaho naporpatmur. \v 5-6 Gin go kat han ihirnong Gin gur Jopa apteinong sonmur. Sus wandeiyaoh tit han Saimon burmakau watah emat sarpat han ohe ap oh tom hru hir oh pat hatiprohmur. Pathanoh gur ros wandeiyaoh Saimon Pita oh ohsi ap oh pat hatiprohmur. Pathan gur ambur poprinmur por darhetinmur ama potip oh. \v 7-8 Pora ama pip oh. Saporhan oh Norhe natamreipti han yota; dupsi han yah hat sapat han tita ihir ha apringwe potporhan ihir apriperhan ma ihah meng oh pora Gin gur susa Pita oh pathan ambur poprinmur por ihirnong Jopa apteinong ama darhetip oh. Darhetporhan ihir susa mandap ama timdipa oh. \s1 Got oh Pita ohnong kinpitap hatin mat meng potip ohe meng oh \p \v 9 Kimsidapat susa ihir Jopa aptei kakduup deiya tei Pita oh mongsut Got ohsi mengitporim hamekat teinong ruhupri. \v 10 Kat han ihir den mamen mat sariptin ruhupri. Rus Got ohsi mengir patim pahoh hatipri. \v 11 Pahoh hatporhan kinpitap hatin aw tan mahat tanpura watah tan tit katpe katpe moh nang kaksi tandumat wandangopri. \v 12 Wanporhan wandeioh hasiapo nero apop erer oh watah dah moh patingopari. \v 13 Patihe dahatporhan Got oh Pita go tandeim wamara apop oh tit sum dina por hangopri. \v 14 Por hahhan oh Hanipyaha. Noh na dapti han moh rih orhor na dapatru ginhe na dapat ohoh ihan noh na diprohmur potporhan \v 15 Got oh it Norhe apop moh yahwimur. Denmur napor ripat han moh go er na din han moho poripra por hangopri. Pora watah tan oh prusa hatdapat oh tipnerip oh it puhdasa tap meng orhor por hangopri. \v 16 Pora bimriphe it tap da orhor deipat it tap meng orhor por hangopri. Pora it kapkap orhor aw teinong pruhum mandangopri. \p \v 17 Pruhum mandatporhan Pita oh Noh kinpitap hatin hah moh ha kinhatinoh rim kinpitap hatin moh hah sa dahapatin Kornirias ohe darhetir han ihir Saimon ohe ap oh am hapti ohe ap duupnong apingopari. \v 18 Aprisa Saimon Pita ohhe ap moh ti patda por dahandeingopari. \v 19 Por dahamtiperhan Pita oh kinpitap hatin ma hahnong oh dahat patin Got orhe Yahsup oh ohnong Pita go amratin. Yitir han ihir gonong angnahat apris kot tei ama pati ohmur. \v 20 Ama apriya han ihiroh norhe mengtei ihirnong darhetporhan apriya ohoh ihan go Noh ihirsi sapordo da na saporo dahamhe da yot hatipra. Saprohwa daham ihirsi guragur sonmur pongopri. \p \v 21 Potporhan oh arpin wasa ihirnong Gure ma angnahat apriya han oh nohmur. Gur kianorim apriya potipri. \v 22 Potporhan ihir Kornirias ami han ire duuptei han oh nadarhetirmur. Oh Got ohnong kas ham ohe meng amram yah hat pat hanmur. Juda han ihir gonsi ohnong oh yah hanmur poripti hanmur. Gin Got ohsi pati da enser ihir yah han tit ohe pat aprisa Gin Pita ohe meng oh ha amratinoh rim Pita ohnong ambura gwe patnong moh ha popringwemur. Aprisa gonong meng sa napotiproh potirmur. Ohnong imat potporhan ohdapat nuhurnong nadarhetporhan gin nuhur gonong mama nambur apripti ohmur pongopari. \v 23 Potperhan Pita oh ihirnong ambura ap pros den pandemo ham timatiri. Kimsi mong da hatporhan masasa Pitao Jopa aptei Got ohe nita hat pati taptem bap ama irair kat han gon tap hat pipari. Susa mandap timatiri. \s1 Kuuhan ihir Kornirias ohe ap oh tarmuriya tei Pita oh pip ohe meng oh \p \v 24 Kimsi mong da hatporhan ihir pipari. Susa Sisaria ap mutuh oh koripti Kornirias ohe apnong pipari. Susa ros wandeiyaoh orhe yah hano orhe hano ihirnong pramar aprisa Gin Pitao ihir apriptiwa daham ap ham ros tongnom wamat patingopari. \v 25 Wamat patihan Pita oh ap roporhan Kornirias oh patdapat apris ohe duup oh bos hamnong ham Pita ohnong armi deingopri. \v 26 Armi matporhan Pita oh Nohra hanip tap bap diradir ohoh ihan go nohnong armi nahatipra. Bos hatnong ham masonmur potipri. \v 27 Pora ihit mengit orhor kat ire tongnot pati dahnong ruhpari. \v 28 Rosa Pita oh Gur Juda nuhurnong dahat patimur. Nure pohon sawa meng oh Juda bap gur Juda na hat pati han ihir wamar sayao ire tapnong ham ayao ohri ihapri. Oh awammur ginapot indirimur. Ihat napot indiri orhor Got oh kinpitap mandap hatin hat Go kuuhan abap abap ihirnonghe Ihir ero poripra. Gonsi yahwimur por paptenmur napotirmur. \v 29 Napotporhan ihan gure darhetiri han ihir nohnong nambur apriyarit noh na garham pan ham apinmur. Gin gur kianorim nambur napapda potipri. \p \v 30 Potporhan Kornirias oh Noh mimi oh bimrip kirok mihan Got ohsi mengripat watahahoh han tit ohe watah ma an pat oh wan watah has tit an patgwermur. \v 31 Patdapat nohnong Kornirias gwe Got ohsi mengiro ihirnong erer oh panggeio ma hapat oh Got oh am hat patmur. \v 32 Gin go kat han ihirnong Gur Jopa ap mutuhnong sonmur. Susa burmakau watah emat sarpat han Saimon ohe ap oh tom hru hir oh pat hatiprohmur. Ama ap oh Saimon Pita itait pati hatiprohemur. Patihan Pita ohnong ambur poprinmur por darhetinmur napongwermur. \v 33 Napotporhan noh asut orhor ihirnong Gur ambur son por darhetirmur. Darhetporhan ihir apris gonong nambur ma apriya oh yahmur. Gin Got ohe wanahat napapat kintei tarmuriya moh Hanipyah orhe gonong ma naporpat meng oh gonsi amratperim tarmuriyamuro pongopri. \s1 Pita oh Kornirias ohe ap oh meng potip ohe meng oh \p \v 34 Kornirias oh ameng oh potporhan Pita oh Gin noh am hahmur. Got oh Noh mama han bap maihirnong panggeitpor. Mama han ihirnong na panggeitpor na dahapat han ohmur. \v 35 Abap abap ihir orhornong kasa ham meng amram yah hat ma sapti han bap ihirnong gonsi yah titwi mat papat han ohmur. \v 36 Got oh Isrer nuhurnong yah meng ma napotip meng oh Gur dahat patimur. Ama napotip oh Gure Hanipyah Jisas oh gure titwimur. Ama tit han orhe dap teimdapatwi manap gosat paten ohe da meng oh tarpat apripatmur napotipmur. \v 37 Gahan ma napotip oh arpin Judia mong oh dam tarpatipmur. Ma tarpatirnong oh gur am hat patimur. Mamarumur. Jon ohri aprisa Gariri mong oh tom wayon ohe meng oh pot indipmur. \v 38 Pot patin Got oh Nasaret aptei han Jisas ohnong kis mara orhe Yahsupo orhe kasipo oh ohe boknong mara apdapmur. Apriporhan oh aptei aptei oh susa ihirnong panggeio Satan ohe ma er mat papat han ihirnong pondeio mat pisasuhmur. \p \v 39 Imat ma pisasuh oh Juda nure mong teio Jerusarem ap mutuho oh imat pisapatin nuhur wamat inpamur. Wamat patin ihir irat bok sur garmar sutpamur. Gin imat ma wamat inpa ohe meng oh gurnong naporiptimur. \v 40 Sutperhan haputporhan gahan Got oh bimrip oh da pamsas pitap teinong matipmur. \v 41 Pitap teinong matporhan Juda nuhur gonsi han ihir na wamtipamur. Got orhe Maihir ohnong ma wamtipri ohe meng oh sa pot pisasipri daham kis nahatip han nuhurwi wamtipamur. Wamara ohsi den damo hatpamur. \v 42 Hapti nuhurnong Gur yah meng mohsi han ihirnong pot pisashenmur. Pisusa Got oh Jisas ohnong haputpa han ihirnongsi; da pati hansi gonsi ihirnong dahamar satin han hat patenmur por kis mat apapat han ohmur pot pisonmur napongopmur. \v 43 Ma napotip han ohnong Got ohe meng rishe han ihir tap mengwi por brak deishemur. Ma brak deishe oh mamaru hat patmur Jisas ohnong Ohwi inahatin hatin hanwa ma dahaya ihirnong er hat saperhan yansi ma mat papat yan oh Got oh it yansi na mar Jisas orhe dap teidapat eimat hanhan mar amdatipramur rim brak matpamur potipri. \s1 Juda na hat pati han bap ihirnong Got orhe Yahsup oh ire mutuhnong mar apdap ohe meng oh \p \v 44 Pita oh ameng porpatin orhor Got orhe Yahsup oh meng ama amrat pati han ire mutuhnong hat sangopri. \v 45-46 Hat saporhan ihir wan meng wan meng nitat ma ripti meng hatin hat Got ohnong armi deingopari. Ihat mengriptin Got ohe meng amrapti han Juda ihir Pita ohsi ma apdori han ihir amrama Epe. Got oh orhe Yahsup oh Juda na hat pati han bap maihirnongsi Juda hat pati han bap dirnong ma napdorru ihirnonghe imat orhor apirda daham da darhetpari. \v 47 Da darhetperhan Pita oh Rih Got orhe Yahsup oh dire mutuhnong mar ma napdorru mat orhor gin ire mutuhnonghe imat orhor apir moh gin dir kinhat ihirnong Gur tom na waprohemur por baso potiprohe potipri. \v 48 Porpat Ihirnong gur Jisas ohe win oh rima tom wayonmur potipri. Potporhan ihir tom waso hama Pita ohnong Gin go diradir indiprimur potperhan ihir inpari. \c 11 \s1 Pita oh Jerusarem ap mutuhnong susa orhe wamtir ohe meng oh potip ohe meng oh \p \v 1 Patimdapat gahan kuuhan kat ihir Juda na hat pati han bap ihirhe Got ohe meng amraptihe gospot saperhan Jisas orhe mengtei tamreipti hano Judia mong aptei aptei ama Jisas orhe nita hat pati hano ihir ire meng gospot saya meng oh ama amratpa oh. \v 2 Amratperhan gahan Pita oh Jerusarem ap mutuhnong rusa Jisas orhe nita ihirdapat Eit watah agatmatinmur poripti han ire tapnong ama hatip oh. \v 3 Hatporhan ama eit watah gat matinmur poripti han bap ihirdapat Go eit watah na gatdeipti han ire tapnong ham ihirsi den damo indirda por indeingopari. \p \v 4 Imtiperhan Pita oh orhe wamtir meng oh gonsi pomat por am matipri. \v 5 Pomat ma potip oh Noh Jopa aptei oh patim gahan tit dah tit Got ohsi mengitirmur. Mengripatin kinpitap hatin hat aw tei mahatdapat watah tan isip tit kat pe kat pe moh dumama nang kakdapat marim nohe duupnong deingwerimur. \v 6 Matperhan noh watah dahnong oh pomat wandeioh apopo hasiapo nero ama dapti hansi; na daptihansi sahsah hat patingwerimur. \v 7 Ihat patihan noh wamtiporhan aw teimdapat meng tit Gin Pita go sum dina napor hangwermur. \v 8 Ginapor hahhan noh Hanipyaha. Noh na dapti han moh rih orhor noh na dapatru ginhe na dapat ohoh ihan noh na diprohmur potporhan \v 9 it aw teidapat Got norhe apop moh yahwimur. Dinmur ma naporpat hannong moh go Er han na din hanmur poripra napor hangwermur. \v 10 Ginaporpat watah tan oh it pruo pukdao ma matir oh yitir dah indeingwermur. Indeipat it aw teinong pruhum mandangwermur. \v 11 Prupat pe orhor Sisaria aptei amdapat yitir han nohe pat darheriyarit nambur apingwerimur. \v 12 Apriperhan Got ohe Yahsup oh Go Noh ihirsi sapordo da na saporo dahamhe yot da hatipra. Saprohwa daham ihirsi sonmur napotporhan noh Got orhe nita taptem bap diradir dophei han maihirnong ambura nohsi pirimur. \p \v 13 Susa Kornirias ohe apnong roperhan oh Noh norhe ap moh patin Got ohsi pati da enser ihir tit han aprisa nohnong Go kat han ihirnong Gur Jopa apteinong sus Saimon Pita ohnong ambur poprinmur por ihirnong darhetinmur \v 14 Darhetporhan ihir Pita ohnong ambur popriperhan gorhe aptei hano guragurnong Got ohe nambutipra ohe meng oh sa napotipra napongwermur napor Kornirias ohnong erer ohe ma potir meng oh napongwermur. \v 15 Napotporhan noh meng duup mar porpatin Got ohe Yahsup oh kopenat dire mutuhnong hangopru hat orhor ire mutuhnonghe ihat orhor sangwermur. \v 16 Ihat saporhan noh Hanipyah ohe ma napotip meng oh Jon oh tomwi napatirpatmur. Kaputnong oh Jon orhe tom ma napatirpatru nahat Got orhe Yahsup oh gure mutuhnong nahatipramur ma napotip mengnong oh noh it dahatirmur. \v 17 Dahapat rih dir diradire Hanipyah Jisas Krais ohnong Ohwi inahatin hatin hanwa dahatperhan Got orhe be yan timbas musum ma napdap han orhor ihirnonghe imat orhor apir ma hapat. Ihan Got orhe ma indeipatnong oh noh agatmatiprohda. Noh agatmar na atimbas matin hatin hanmur dahatirmur potipri. \p \v 18 Potporhan ire Pita ohnong ma imta ohe meng oh mandangopari. Mandama Got oh Juda na hat pati han ihirnongsi Gin nure er hat sapti da oh mandatpera. Mandama yah hat paten ohe danong hatper daham ihat yah hat paten ohe da oh apdor ma hapat daham Got ohnong armi deingopari. Ihama patesheri. \s1 Antiok aptei pati kuuhan ihir Got orhe nita hatpa ohe meng oh \p \v 19 Gahan rih Sitipen ohnong suma Jisas ohe meng amrapti ihirnong ruumsup deiyarit ihir among among oh ama pipa oh. Kat han ihir Ponisia mongnong hayao kat han ihir Saipras mongnong hayao kat han ihir Antiok apteinong hayao ama hatpa oh. Hapti Juda han bap irairnongwi Jisas ohe meng oh ama am deishe oh. \v 20 Juda ihirnongwi am deiptin Saipras mong ma pati hano Sairini mong ma pati hano ihir kat han Antiok apteinong ama pipa oh. Susa Hanipyah Jisas orhe yah meng oh Juda na hat pati han ihirnongsi tap mat meng ama porishe oh. \v 21 Meng poriptin ire atem teinong Got oh kasip matporhan han dam ihir amrama Meng moh arpin menghe daham Jisas ohe danong ama hatpa oh. \p \v 22 Ihtiperhan gahan Jerusarem ap mutuh Got orhe nita sios bap ihir Antiok aptei pati han ire Jisas ohe danong hapti han ire ihat pati meng oh amrama Banabas ohnong Gin go Antiok apteinong sus ire ma ihat patinong wamtinmur por darhetpari. \v 23 Darhetperhan oh susa wandeioh ihir Got orhe bapkei mat papat da ohsi hat orhor yah hat patingopari. Ihat patihan oh Ihir arpin Got orhe danong hat patihe daham amam hama ihirnong Gur Hanipyah ohe danong ma hat pati da oh ihat kasip hat orhor patenmur pora ihirsi indipri. \p \v 24 Banabas oh Got orhe Yahsup oh ohe mutuh oh isip mat orhor papatin oh yah hatwi sapat han ohoh ihan oh ihirnong meng oh potporhan kuuhan kat dam ihir amrama Hanipyah orhe han hangopari. Hama ihir inpari. \p \v 25 Iham patimdapat gahan Banabas oh Sor ohnong ambutporim Tarsas apteinong pipri. \v 26 Sus amburpat ihit it Antiok apteinong pipari. Susa Jisas ohe meng amrapti trun ihirnong Got ohe meng oh am deisheri. Am deiptin krismas tit birhitpari. Rih kopenat Kristenmur na porishemur. Gahan Antiok aptei oh Jisas ohe meng amrapti ihirnongri Kristenmur potpamur. \p \v 27 Sorsi; Banabas ihit Antiok aptei patin gahan diki awam dapti han kat ihir ti Jerusarem ap mutuhdapat Antiok apteinong wandangopari. \v 28 Wandasa tit han Agabas oh tandeima Got ohe Yahsup oh ohe atem teinong rit atporhan oh Kaput among among gonsi ma pati mong moh pahoh isip tit apripramur ringopri. Ritporhan gahan arpin Krodias oh mong ohe kakhan hatir tei oh ama pahoh isip oh tarpatipmur. \p \v 29 Pahoh isip sup oh ihat apripramur ritporhan Jisas ohe meng amrapti han ihir Kimsi pahoh isip ma tarpatipra dik oh Judia mong ma pati Got ohe nita bap taptem ihir erer oh hatip hatiprikin. Ihan dir ihirnong pangeitinmat mani oh diradire marin pati kis orhorwi mat atiprohemur gosham \v 30 iraire ma marin pati kis orhorwi mat atpari. Asaripti Banabassi; Sor ite bes teinong matperhan ihit pisus Judia mong ohe sios wamat papti han ire bes teinong deingopari. \c 12 \s1 Herot oh Jemis ohnong sein suma Pita ohnong karapus matip ohe meng oh \p \v 1 Gahan Kakhan Herot oh sios bap kat ihirnong ruumsup apris er deingopri. \v 2 Ruumsup mar ma er matip oh orhe han ihirnong Gur gin Jon ohe nap Jemis ohnong biorsi sutinmur potporhan ihir biorsi sungopari. \v 3 Sutperhan Juda iraire pohon mengnongwi amrapti han Juda ihir Ohnong ma suya moh yaho daham amam hatperhan Herot oh Noh ihan Pita ohnonghe karapus matiprohmur ripat karapus deingopri. Ama karapus matip oh bret pipirpat han timbas dapti dik oh karapus deingopri. \v 4 Karapus deipat tan ohe nathei dupsi han ihirnong Mama nathei han gur kat han gur timdiperhan kat han gur wamat ayao ma timda han ihir it masas wamat patin gur it timayao henmur. Ihat wamat patin kwit Pasopa dik oh timbas hahrit hanip ire tarmuriya mutuhnong mar dahamtipramur pongopri. Potporhan ihir ohnong wamat angopari. \v 5 Wamat patin Got ohe nita bap ihir Got ohnong Got go Pita ohnong panggeitinmur por adahamatwi inpari. \s1 Pita oh karapus hat patin enser ihir tit ap adapum kotnong darhetip ohe meng oh \p \v 6 Gahan Herot oh Noh kimsi orhor Pita ohnong han ire mutuhnong mar dahamtipramur ihat daham timon tei kwitem oh dupsi han yot ihit kasip nang sen tit Pita ohnong atpapti ite mutuh mandangopari. Yot han ihit ap gwatei duup oh wamat angopari. Ihat wamat paptin Pita oh timdipri. \v 7 Timon patin Hanipyah ohsi pati da ihir enser tit ap moh marasa Pita ohnong bes marima pamsangopri. Pamsaporhan oh masas watahahoh ap moh has hat patgopri. Has hat pathe dahatporhan enser oh Gin go kapkap masas tandeitina pongopri. Potporhan oh tandeis ritporhan bes mama sen nang atpata nang yot moh orhap guruhtahat wandangopari. \v 8 Wanperhan enser oh Gin gorhe ina adin ohe wataho tong apo oh andinmur pongopri. Potporhan oh arpin andipri. Anporhan Gin gwe tei ohe watah dapsi oh ara nohe kom aprinmur pongopri. \v 9 Potporhan oh arpin tei ohe watah oh ara ohe kom oh kot dah ohom ruhupri. Rosa oh Mama inahah moh tei inahahda da kinpitap inahah dahat ruhupri. \v 10 Rosa adah adah wamat pati han ihirnong einggahara susa ap mutuhnong sapti doho gwatei duup oh kotperhan gwatei kasip mar tapuripti han oh orhap tanpungopri. Tanputporhan ihit kot dahnong hapti mandap kup oh pipari. Susa Got ohsi pat da oh Pita ohnong atei mandam timbas has ringopri. \p \v 11 Timbas has ritporhan oh Epe. Arpin inahah ma hapat. Gin Heroto Juda hat pati bapo ire ma inahatipri oh inahatipririm Got oh orhorsi pat da tit darhetporhan oh apris nambur ma hapat dahatipri. \v 12 Dahapat Jon Mak ohe sup Maria uhe apnong pipri. \v 13 Sus kuuhan trun ihir ap ohom ros tarmur Got ohnong dahandeiptin Pita oh ap gwatei oh kang kang potipri. Kang kang potporhan ire ma atamreipat kuu Roda uh Nih ap gwatei kang kang ripat rim wamtiporim apingopri. \v 14 Aprisa Pita ohe meng ham hahhan wanohe amam isipnap tit hama ap na adapum ihirnong potporim it sangopri. Susa ihirnong Pita oh apris kot dah amdapat patim ap gwateinong kang kang porpathe potporhan \v 15 ihir Epe. Go da timbas hat patim giripatda. Ohnongra karapus mat ma papti oh potperhan uh Es. Arpin Pita orhor pathemur potporhan Ihan orhe da ohkin apris ap gwatei duup ohot pat ama gipotpa oh. \p \v 16 Ihir ihat gigoshaptin oh ap gwatei kang kang porpatwi hatipri. Ihpatin ihir ap dapus por wandeingopari. Wamara Epe. Go karapus apdapat kinhat maras apir gosham ihirhe da tupnet ringopari. \v 17 Da tupnet ritperhan oh rosa bes daptuhura bes damer deipat Gur gin kimirit patinmur. Noh meng napotiprohmur pora Hanipyah orhe kotnong ma dei meng oh potipri. Porpat Gin gur dire taptem Jemiso ama ihirnong meng moh potinmur pora kot rosa wan apteinong sus timdipri. \p \v 18 Kimsi mong da hatporhan dupsi han ihir wandeipti Pita oh ti na pathan Epe. Han moh na pat moh kinhat sa gigosham da darher ama apetpa oh. \v 19 Ihir apetperhan Herot oh Gur pomat angmatinmur potporhan ihir ama pomat angmatpa oh. Ihir pomat angdeiyaoh ti na pathan Herot oh dupsi han ihirnong gur kinhat patim oh masas pi por dahamtiporhan ihir meng ti na potperhan oh Ihan dupsi han guragur kat han ihirdapat gurnong ha nitingwe potporhan ihir arpin sutperhan ama haputpa oh. Haputperhan Herot oh Judia mong patdapat Sisaria mongnong sus ama patesuh oh. \s1 Herot oh orhe danong hama ma haputip ohe meng oh \p \v 20 Gahan Herot oh Taia aptei ma pati hano Saidon aptei ma pati hano ihirnong heisup mar imtiporhan ama han ihir tap tei hapti ohe pat tei ama apdapa oh. Aprisa Herot orhe timapat dah ma atamreipat han Brastas ohnongri gapa meng ama potpa oh. Pora ohsi irair yah han hapti Herot ohnong Nuhur mama aptei han gursi den mohom damo hapti ohoh ihan diradir manap gosham yah hatwi ma patepri ohe meng oh tit dah tit diradir tarmur mengitiprimur ama potpa oh. \p \v 21 Poripti gahan iraire ma Adik oh dir mengitiprimur ma ritiri dik oh hatporhan ihir tarmutperhan Herot oh kakhan iraire watah oh ara orhe tongnopat tei oh tongnoma meng dapsi tit pramat pisus pongopri. \v 22 Potporhan ama tarmut pati han ihir kasip meng tei orhor Gwe boporsi meng yahnap tit mama napor oh hanip diradire mengripti meng hatin mat na napormuro. Got orhe atem teimdapat ha napor meng hatin hat orhor napormur potpari. \v 23 Potperhan oh Es. Noh norhe kasip ohsi ihat gurnong meng na napormur. Got orhe kasip ohsi meng napormur na pora ihir orhe danong ha armi matingwe rim kimiringopri. Kimiritporhan Got orhorsi pat da enser tit Oh ihat dahapat han morhor pora orhornong sungopri. Sutporhan hasen ihir orhe ina mutuhdapat diperhan hapungopri. \p \v 24 Gahan Hanipyah orhe yah meng oh isip hama among among gonsi artahat sanipatri. \p \v 25 Gahan Banabassi; Sor ite Jerusarem ap mutuhnong sus mani apris ma panggeipti oh timbas deipti Jon Mak ohnong amburipti irair Jerusarem ap mutuh mandama Antiok aptei oh it susa patesheri. \c 13 \s1 Got ohe atamreipti kat han sios ihirdapat Banabassi; Sor ihitnong Got orhe atamreindin oh kis mar darhetpa ohe meng oh \p \v 1 Gahan Antiok aptei oh Got ohe nita sios bap ire mutuh oh Got ohe meng poriyao am deiyao hen han bap ihir patesheri. Ihat ma pateshe han ihiroh tit han Banabas ohmur. Tit han Simion oh kat han ihirdapat Naisa porishe han ohmur. Tit han Rusias oh Sairini mong pati han ihirmur. Tit han oh Manian kakhan Herot ohsi itait yah han hat pateshe han ohmur. Tit han oh Sor ohmur. \p \v 2 Gahan ama ihir gonsi Gin dir kakun den na dama Got ohsi mengir indiprohemur gigosham den na dam Got ohnong armi mar inpari. Ihat patin Got ohe Yahsup oh Gin Got norhe natamreindin oh Ihit ihat sa natamreindipri dahat pat han yot Banabassi; Sor ihitnong nakis matinmur pongopri. \v 3 Potporhan ihir den na dam Got ohsi mengripti ite boknong bes marima Gin gut Got ohe Ihit ihat ha natamreindingwe dahapat ohe atamreindin oh atamrein sashenmur por ihitnong kis mar darhengopari. \s1 Banabassi; Sor ihit Saipras mongnong sus meng potpa ohe meng oh \p \v 4 Banabassi; Sor ihitnong kis mar darhetperhan Got orhe Yahsup oh ihitnong Gin gut Serusia mongnong wayonmur potporhan ihit arpin waihpari. Wasa sip tem rosa tom hru tei oh Saipras mongnong pipari. \v 5 Tom goh mong Saiprasnong susa Saramis ap mutuh oh kotpari. Koripti ama ap mutuh Juda bap ire rotu ap ap oh rosa Got ohe meng oh pot pisasheri. Pot ma pisashe oh Jon Mak ohhe ite tapnong ham ihitnong panggeit pisanipatri. \p \v 6 Ihat susa pepe tom goh mong aptei Papos oh kotpari. Kora wandeiyaoh tit han tit Bajisas oh atei patgopri. Ama han oh amkimon haho Noh arpin diki awam dapat han norhe atem tei arpin meng naporpatmur por dasuh deio hapat han ohmur. \v 7 Oh ama mong ohe kakhan Sergias Poras ohe atamreipat han ohmur. Ama ihat atamreipat han oh patgopri. Ama ihat pat han ohnong ma papat han oh dakuu ham kak hat pat han ohoh ihan oh Noh Got ohe meng amratiprohmur. Ihan Banabassi; Sor ihit aprisa Got orhe meng oh ha napotingwemur por meng darher hangopri. \v 8 Meng darher hahhan ihit amrapti ohe patnong pipari. Saperhan ama amkimon hapat han Grik ire meng tei win Erimas ma porishe han oh patdapat ihitnong Gute meng ohsi manongri aprisipri por baso pongopri. \v 9 Imtiporhan Sor orhe win tit Por porishe han oh Got orhe Yahsup oh ohe mutuh ros isip mat papat han ohoh ihan Erimas ohnong kin dung por pomat wandeipat \v 10 ohnong Satan ohe puh go tihan tihan yah danong oh go mahaw deipat hanmur. Ihat pat han gwe mutuh oh dasuh hat son ohe dao ti han ti han er hat son ohe dao ohnong gwe mutuh oh teip hat pat han gomur. Ihat pat han go Hanipyah orhe ihat ha songwe ma dahapat yah danong go er da hatin mar aer deipat han gomur. \v 11 Ihat pat han gonong Hanipyah ohe bopor heisup oh dip nahat napapat ohoh ihan gwe kin oh kwi hatiprohmur. Kwi hapat go atano erernong moh na wamar indipramur potipri. Gipotporhan asut orhor kwisup tit apris ohe kinnong apam agiadeingopri. Agiamtiporhan kin kwi hapat tit han tit pathan nohnong napisona rim haphaput angtahat sangopri. \v 12 Angtahatporhan kakahan oh ama ihah oh wandeipat Epe. Hanipyah ohe meng oh mihtin kasip meng tit ihat pat ma hapat dahama Got ohe danong hangopri. Hama ihir patesheri. \s1 Porsi; Banapas ihit Antiok apteinong sus meng potpa ohe meng oh \p \v 13 Gahan Papos aptei mandama Poro orhorsi pati hano irair sip tem rosa Pampiria mongnong pipari. Susa Pampiria mong mutuh oh susa Perga aptei oh kotpari. Kora ama aptei amdapat Jon Mak oh sip tem ros orhap it Jerusarem ap mutuhnong sangopri; ihir Pisidia mongnong pipari. \v 14 Susa Antiok aptei oh kotpari. Koripti gahan tuperipti dik oh Juda ire rotu ap oh ros tongnotpari. \v 15 Tongnotperhan rotu haptinong wamat papti han ihir Moses ohe rim brak matip mengo Got ohe meng rishe han ire brak matpa mengo oh sangopari. Sat mandapti Poro ihirnong Taptem bap gur hanip ire danong akasip matin meng tit pathanhe ire danong akasip mar potinmur pongopari. \p \v 16 Potperhan Por oh tandeima bes daptuhura Nohanher Isrer gursi; Juda na hat patim Got orhe danong hat pati han gursi gur amrat indinmur. \v 17 Isrer dire Got oh awher ihirnong kis matipmur. Kis mara ihir Isip mong oh hohop han bap hat patin Got oh trun han bap matipmur. Trun han bap mara gahan orhe kasip ohsi among teimdapat pihipmur. \v 18 Pisusa hanip timbas mong dus oh pisapatin ihirdapat ohe danong akweireh mar pisashemur. Imat akweireh mar pisaptin orhor ohdapat oh ihirnong na mandama panggeit pisasuhmur. Imat pisapatin 40 krismas birhitpamur. \v 19-20 Birhitperhan Kenan mong adah adah pati han meng nitat han bap ihirnong beshei mong tei ma pati han ihirnong sum darherpat wanin mong oh ihirnong amdatipmur. Amdapat Gin guragur tit han tit ihirnong papten han hatinmur por kis mat pisasuhmur. Imat kis mat pisapatin krismas 450 birhitperhan gahan Got ohe meng risuh han Samuer oh ihirnong wamat papten han hatipmur. \p \v 21 Samuer oh ihtin han hat patin kuuhan ihirdapat ohnong Gin nuhurnong ohe hrepnong naham napapten kakhan tit nakis matinmur potpamur. Potperhan Got oh Benjamin ohe puh Kis ohe mon Sor ohnong akis matipmur. Akis matporhan oh kak han hat patin 40 krismas birhitpamur. \v 22 Birhitperhan Got oh Sor oh nohe mengtei yah hat na ihpat moh noh ohnong mandatpor. Mandama tit han Jesi ohe mon Depit ohnong moh norhe boporsi hanmur. Oh norhe ma dahapat danong orhorsiwi ihat sasipra hanmur pora Sor ohnong mandama Depit ohnong ire kakhan matipmur. Dire awher ihir among tei orhorwi ihat patin 450 krismas birhitpamur. \p \v 23 Ihan patin gahan Got orhe rit natip mengru mat orhor Depit orhe puh Jisas ohnong Isrer dire nambutin han mar nadarhetirmur. \v 24 Ma nadarhetir han oh dire patinong na apin patin orhor Jon oh Isrer bap gonsi guragur guragure er hat sapti da mandatpera daham mandama tom wayonmur naporisuhmur. \v 25 Naporpatin gahan orhe ihat ma tamreipat oh timbas hatinmat kuuhan ihirnong mameng moh potipmur. Gur nohnong Mama han oh nure ma minhan pati han oh ma hapat dahaptida. Basra. Gure ma minhan pati han oh noh basmur. Ama han oh kasipnap hat pat han tit nohe kom apripramur. Nohe komdapat hat apripra orhor ohri winsi han hat pat han ohoh ihan noh ohe hrepdapat hat patmur potipmur. \p \v 26 Gin Epraham ohe puho Juda na hat patim orhor Got ohe danong hat pati bapo ama ihat pati norhe taptem Got orhe nita bap guragur norhe meng oh amratinmur. Rih Got oh Noh ihirnong am hatipramur ritporhan ma brak matpa oh diradire boknong naham brak matpamur. \v 27 Ihat diradire boknong naham brak matpa orhor Jerusarem ap mutuh ma kak hat pati han bapo be han bapo ihir Jisas ohnong na daham imtirimur. Ama imtiri oh ire propet ire Kaput imtiprimur rim ma brak matpa mengnong iraire tuperipti dik ma sapti han irair imtirimur. \v 28 Ohe boknong matin meng timbas hat patin orhor be imara Pairat ohnong Gin go ire bes teinong mar ihirnong Gur ohnong sutina potinmur potirimur. \v 29 Ma imtiri oh rih propet ire Kaput ohnong imat imtiprimura; imat imtiprimur rim ma brak matpa mengru arpin gonsi ohe boknongwi mar imtirimur. Imtiperhan orhe han ihir irat bok amdapat arpim kwei temnong sein itirimur. \v 30 Imat sein itiri orhor Got orhor it da pamsuhurmur. \v 31 Da pamsaporhan orhorsi Gariri mongdapat Jerusarem ap mutuhnong ma apdori han ihir ohnong trun dah wamtirimur. Wandeipti gin ama wamtiri ohe meng oh gin Isrer han gurnong napot napisaptimur. \p \v 32 Dire awher ihirnong Got oh Kaput noh gurnong ihtin han tit inahatipramur ma rit atip yah meng oh gin mama napot apriya ohmur. \v 33 Ama awher ihirnong rit atip meng oh gin puh dire boknong ma dam matporhan dir arpin dam oh wamtirimur. Ma imtir oh tit han tit tipnerip ohe Sam tei oh mamaru mat brak matipmur. \q1 Gin oh noh gorhe ita hatin hama gonong norhe brer mon nahahmur. \m ritporhan brak matipmur. \v 34 Jisas ohnong da pamsaporhan oh it na haputin inasi hat pat ohe meng oh Got oh mamaru mat ritporhan brak matpamur. \q1 Noh rih Depit ohnong Noh gonong yah han tit napripramur por rit atip meng oh arpin tarpatin meng mat papat ohoh ihan arpin gurnong napripramur. \m ritperhan brak matpamur. \v 35 Gahan tit meng tit rim ma brak matpa oh mamaru hat patmur. \q1 Got orhe yahnap han ohnong patahatin inasihe na matipramur. \m rim brak matpamur. \p \v 36 Depit oh Got ohe atamreindin danong marin paptesuhmur. Marin papatdapat haputporhan ropir ire sein sarishe tei oh itperhan patahatipmur. \v 37 Depit oh patahatin inasi han ohoh patahatipmur. Got orhe it da apris ma pamsuhur han oh na patahatin inasi hat pat han ohoh ihan na patahatirmur. \v 38 Ama han orhe dap teimdapat Got oh dire er hat sapti ohe yan oh it yansi na naham hanhan mar namdapat ma hapat dahenmur. \v 39 Moses ohe sawa meng natip ohe hrepdapat hat patin oh Got oh Gin noh gure er gap oh dat namdamur. Gin gur yah han bapmur na napotin ohe sawa meng hrepdapat hat patimur. Got orhe pamsuhur han ohe hrepdapat hat patim Orhorwi inahatin hatin hanwa ma dahapti ohe pe ohwi dire er gap dat namdama Gur yah han bapmur naporpatmur. \p \v 40 Gur nohe ma napor meng oh na dahayahanoh rih Got ohe meng rishe han ire rim ma brak matpa mengru hat orhor gure boknong tarpatiproh ohoh ihan gur nohe ma napor mengnong moh amram pomat dahat patenmur. \v 41 Rih ire ma brak matpa meng oh mamaru hat patmur. \q1 Dasei hapti han gure mutuh oh Got noh tit han tit namgitipramur. Namgitporhan kat han ihirdapat Got ohe dirnong ma namgipat oh mimat namgipatmur napotipri orhor gur dasei mar kom asar na dahatiprimur. Gur ihtin ina hat pati han bap gur ohoh ihan nohe ma namgitipra oh gur wamara Moh kinhatin han sa namgi daham orhor guragurnong timbas ham haputinmur. \m ritporhan brak matpamur potipri. \p \v 42 Ameng oh Por oh pora Banabas ihit kot dahnong ropero rim roptin kuuhan ihir Gut han ohe Sandehe it apris it meng moh titsi napotinmur pongopari. \v 43 Pora kotnong ros kukutperhan kat han Juda ihiro wan han ihir Juda ire pohon rotu hapti danong ma hatpa han ihiro ihir ihitsi tap pipari. Susa ihit Gur Got ohe yah nahapat danong hat patenmur pot pihipari. \p \v 44 Gahan han ohe Sande oh ama aptei pati kuuhan ihir gonsi Got ohe meng amratperim tap tei hangopari. \v 45 Tap tei hapti Juda bap ihir Kuuhan isip mama ihir Por ohe kopen ripat ohe mengnongwi amratiprohe ma hapat. Juda bap dire pohon ripti mengnong ihir na amratiprohe ma hapat daham ama heisup matpa oh. Heisup mara Epe. Mihtin han ohe mengnong moh amraptida. Gurri mihtin han ohe mengnong mohri amrapri pora Por ohnong dasei mar indeingopari. \v 46 Imtiperhan Porsi Banabas ihit watahpei ham Got ohe meng moh Juda bap gurnongri napotin inasi nahat napapat ohoh ihan gurnongri mama naporipti ohmur. Gurnongri naporipti orhor guragurdapat Nuhur eimat paten ina dasi na hatin ina hat patimur daham mengnong moh kom asar mandayamur. Imat kom asar mandaya ohoh ihan nuhut gurnong namdama Juda na hat pati bap ihirnong pot pisasiprimur. \v 47 Ma ihapri oh Hanipyah ohe meng napor nadarhetipru haprimur. Napor ma nadarhetip oh \q1 Got noh aw pe mong pe among among Juda na hat pati han bap ihirnong norhor amburin ohe dasi ha hatingwe rim gut has han hatin hat ire mutuhnong sus norhe ihirnong amburin ohe meng moh pot pisashenmur. \m napor nuhutnong nadarhetporhan nuhut mama gure mutuhnong apris meng napot napisapti ohmur potpari. \p \v 48 Potperhan ama Juda na hat pati kuuhan ihir amrama Hanipyah orhe meng moh yahnap meng moho rim amam hangopari. Amam hama Got orhor Ama han ihir eimat paten dasi hatiprimur rim ma kis matip han ihirwi Got ohe danong hangopari. \v 49 Hatperhan Hanipyah ohe meng oh ama mong ohe aptei aptei oh gonsi sangopri. \v 50 Ihat saporhan Juda bap ihirdapat ama ap mutuh ohe kamoheimo Got ohe danong ham kamah hat pati kuuo ihirnong Gur gin Porsi; Banabas ihitnong heisup mar wan apteinong darhetinmur por bi atperhan ihir arpin Porsi; Banabas ihitnong imar wan mongnong er mat darhengopari. \v 51 Er mat darhetperhan ihit Gur Nuhur nuranur san ham ite mengnong na amraya sa ha dahatingwe rim nute tongap huhun tambor moh hirmat matei mandayamur pora ite tong huhun tambor oh hirmat mandama ite pati aptei oh mandama Aikoniam apteinong pipari. Susa atei patesheri. \p \v 52 Saperhan Antiok aptei Hanipyah ohe meng amrapti kuuhan ihir Got ohe Yahsup oh ire mutuh oh isip mat papatin amam isipnap ham ama pateshe oh. \c 14 \s1 Porsi; Banapas ihit Aikoniam aptei patim meng potpa ohe meng oh \p \v 1 Porsi; Banabas ihit Aikoniam aptei oh patim rih Antiok aptei ohe ma hasuhru ihit it Juda ire rotu ap oh rosa meng porisheri. Meng yah mat orhor potperhan Juda hat pati bapo Juda na hat pati bapo ihir kat han gon tit amrama Got ohe danong ama hatpa oh. \v 2 Hatperhan Juda hat pati bap ihir kat han ihir Nuhur Jisas ohe danong na hatiprohemur dahat pati han bap ihirdapat Juda na hat pati han ihirnong Gur Jisas orhe danong hat pati han ihirnong imtinmur por rit asar bi atperhan ihir indeingopari. \v 3 Indeiptin Porsi Banabas ihit Aikoniam aptei orhor watahpei hat patim Hanipyah ohe meng oh pot inpari. Poriptin Hanipyah oh ite bes teinong hanip dire na imtin hatin da pinggio mat angopri. Imtiporhan ama kuuhan ihir wamara am hapti Ite ma Got oh orhe damdapat orhor dirnong yah nahapatmur ma naporiya meng moh arpin meng naporiya ma hapat dahangopari. \v 4 Dahapti gahan ama ap mutuh ihir yot da hapti kat han ihir Got ohe meng pot pisapti han yot ite danong hangopari; kat han ihir Juda bap ire danong hangopari. \p \v 5 Hatperhan gahan Juda bap be han ma hat pati hano kamoheim hat pati hano Juda na hat pati hano ihir ihitnong imara kweisi sutiprohemur gosham ama meng wanin matpa oh. \v 6 Wanin matperhan ihit ama danong am hapti among mandama Rikonia mongnong susa Ristra apteisi Derbe apteisi ama aptei yotnong pipari. \v 7 Susa ama aptei pati kuuhan ihirnongsi; ama aptei ohe kakduup pati kuuhan ihirnongsi Got orhe yah meng oh pot inpari. \s1 Porsi Banapas ihit Rikonia mong tei patim ma ihtipa ohe meng oh \p \v 8 Ristra ap mutuh oh tit han tit sup uh buh yiwitsi orhor itip han tit patin Por oh meng am matipri. \v 9 Meng por am deipat wandeioh ama buh yiwitsi han oh tongnom mengnong amrat pat hangopri. Amrat pathan Por oh ohnong kin dung por ohe danong awandeioh ohe da oh Got oh nohnong yah nahatin hatin hanwa dahah hangopri. \v 10 Ihat dahat pathan Por oh ohnong kasip mengtei Go yah hama tandeim sonmur potipri. Potporhan oh arpin pung rim tandeima kuuhan ire kintei oh yah hat orhor tandeim sangopri. \p \v 11 Ihat tandeim yah hat saporhan kuuhan ihir Por ohe ma indeinong oh wamara Rikonia iraire mengtei Dire ma ripti apsup ihiroh hanip yot hatin hat dire mutuhnong wandayamuro akit mengtei ringopari. \v 12 Ripti Banabas ohnong dire got Sus ma poripti han oh mama ohmur pongopari. Por ohnonghe Ohri mengripat hano rim dire got Hemas ma poripti han oh mohmur pongopari. Iham ite win oh ama win yot oh angopari. \v 13 Imat win atperhan tit got Sus ohe ap yawar oh ama ap mutuh ohe manggap pe oh patin ohoh ihan ama ap yawar ohe hanat bok han oh sahapti han orhein tit daro irat gwe nang tei wih matin tan oh daro hapat poprisa ap mutuh ohe gwatei duup oh sara Gin sahapti han moh suma ite danong armi matpero goshangopari. \p \v 14 Gigoshatperhan ihit amrama Epe. Ditnong Got orhor hatin naham armi nahatperim ihya moho daham itaite watah oh daharmat sara kapkap susa kuuhan ire mutuh oh tandeima \v 15 Hanip gur kianorim nute danong hatperim ihapti. Nuhutra hanip diradir basda. Hanip tap bap diradirmur. Gin nuhut gurnong guragure na napanggeitin han erer ohe danong ma hat pati da moh mandama eimat patru patepra Got orhe danong hat paten ohe yah meng oh napotinmat mama apripti ohmur. Ama ihat patru patepra Got orhor aw tano mong tano tom hruo mong tan tei mama darpatip han erero oh ama Got orhorwi erer oh gonsi gon darpatip Got ohmur. \v 16 Ama erer gonsi darpatip Got orhor iraire dawi hat ha patengwe daham wanahat napaptesuhmur. \v 17 Imat wanahat napaptesuh orhor orhornong Oh ihat pat hanhe daham am hatin ohe da oh na remama orhe yah erer ma naprisuh ohe dap tei oh namgisuhmur. Imat ma namgisuh oh aw teimdapat tom pamdira mong moh gapa mar den tohan pa nadam deio den yah mat orhor napiro amam hat indin ohe da oh napiro ama ohe dap tei oh orhe da oh namgit napaptesuhmur potpari. \p \v 18 Potperhan kuuhan ihirdapat ite danong ham armi matin ohe da ohsi kakduup amkatpa orhor ihitdapat ite meng ohsi ire ihya danong amkatpamur. \p \v 19 Gahan Antiok aptei hano Aikoniam aptei hano ama aptei ohe Juda hat pati bap kat han ihir aprisa Por ohe danong ham meng ma amrapti ohe danong amkara iraire danong hatin ohe danong deingopari. Matperhan ihir arpin Por ohe danong mandama iraire danong hangopari. Iraire danong hapti kwei dara kweisi Por ohnong sungopari. Supti Gin sein hah ma hapat dahapti pramat pisusa ap mutuh ohe borpe oh sara mandangopari. \v 20 Imat mandatperhan Jisas ohe danong hapti han ihir aprisa ohe sein duup oh tarmutpari. Tarmutperhan oh masasa irair it Antiok ap mutuhnong pipari. Susa timatiri. Kimsidapat Porsi; Banabas ihit Derbe apteinong pipari. \s1 Porsi; Banapas ihit Jisas ohe danong hat pati kuuhan ire danong akasip mat pihipa ohe meng oh. \p \v 21 Porsi Banapas ihit Derbe apteinong susa ihirnong meng oh poriptin kuuhan han ruumsan ihirhe meng oh amrapti Jisas ohwi inahatin hatin han ma hapat daham orhe danong hangopari. Hatperhan ihit it Ristrao Aikoniamo Antioko ama aptei aptei oh meng pot pihipari. \v 22 Meng pot ma pihipa oh Gur Jisas orhe danong mama hat pati oh ama danong orhorwi kasip hat orhorwi patenmur. Got ohe napapindin teinong ma sapri oh ruumsup nahat napaptin orhor saprimur. Ihat ruumsup nahat napaptin orhor sapri ohoh ihan Jisas orhe danong hat pati da oh kasip hat patenmur poripti Jisas orhe danong ma hat pati ire danong akasip mat pihipari. \v 23 Ihama ihit aptei aptei ama Jisas orhe nita sios bap ihirnonghe kat han ihirnong Mama han gur wasman ohnong panggeit pisashenmur por kis mat pihipari. Imat kis deipti irair Gin dir Got ohe danong hatinmat kakun den na diprohemur gigoshapti den na dama Got ohe danongwi ham ohsi mengiro hatpari. Ihama Hanipyah gorhe danong hat pati han maihirnong gorhor wamat paptenmur por orhe bes teinong mat pihipari. \s1 Porsi; Banabas ihit it Antiok apteinong susa itaite ihat ma piri ohe meng oh potpa ohe meng oh \p \v 24 Porsi; Banabas ihit ihat ire danong akasip mat pisusa gahan ihit Pisidia mong mutuh oh susa Pampiria mong teinong kotpari. \v 25 Koripti susa Perga aptei kotpari. Koripti ama aptei pati kuuhan ihirnong Jisas orhe yah meng oh potpari. Pot mandama Ateria apteinong waihpari. \v 26 Wasa ateidapat Gin it Antiok apteinong deprohemur. Rih ama aptei pati sios bap ihir ditnong Gin gut Got oh yah nahat napisasipra han orhe bes teimdapat hat patim tamrein sashenmur ginapor ditnong ama ohe tamreindin oh kis naham nadarhetpamur. Gin ama ginapor kis naham ma nadarhetpa ohe tamreindin oh mamen mar timbas deiya ma hapat. Gin dit it deprohemur rim sip tem oh rosa tom hru tei deihpari. \v 27 Desa Antiok aptei oh koripti Gin sios bap ihir ha tarmutingwe ritperhan ihir tarmutperhan ihirnong Got oh Juda na hat pati han ihir Jisas ohwi inahatin hatin hanwa dahatin ohe mandap oh amanhetporhan ihir Arpin ohwi inahatin hatin han ma hapat dahatirimur pora Got oh ite bes teidapat imat panggeit pihir ohe meng oh gonsi potpari. \v 28 Poripti ama aptei Jisas orhe danong hat pati han ihirsi trun trun inpari. \c 15 \s1 Jerusarem ap mutuh ma sakarap goshatiri meng pomtinmat tarmutpa ohe meng oh \p \v 1 Porsi; Banabas ihit Antiok aptei patin gahan kat han ihir Judia mongdapat aprisa Jisas ohe danong hat pati taptem ihirnong Gur Moses ohe sawa meng oh Gur eit watah gatdeinmur ma napotip mengnong amram gatdeiyahanoh ama gatdeiya ohe pe oh Got oh nambutipramur. Na gatdeiyahanoh na nambutipramur gipor meng am deingopari. \v 2 Imat meng por am deiptin Porsi; Banabas ihit amrama Wa. Got oh eit watah gatdeipti han ihirnongwi yaho porpatda daham ihirsi isip sakarap goshatpari. Ihtiperhan sios bap ihir Porsi Banabas ihitsi; kat han ihirsi gur Jerusarem ap mutuhnong sonmur. Susa atei oh Aposer ihirsi; sios bap ihirnong panggeipti han ihirsi sakarap goshaya meng moh pomtinmur pora ihirnong darhengopari. \p \v 3 Ama sios han bap ihir imat darhetperhan ihir Ponisia mongo Samaria mongo ama aptei aptei Jisas orhe danong hat pati kuuhan bap ihirnong Juda na hat pati bap ihir ihat Got orhe danong oh hatirimur por meng am mat pihipari. Imat pot pisaperhan Jisas orhe danong hat pati kuuhan taptem bap ihirhe amrama amam hangopari. \v 4 Ihat susa Jerusarem ap mutuh oh kotpari. Kotperhan aposer hat patim ma tamreipti bapo Jisas orhe nita sios bap hat pati hano sios ire duuptei hat pati han bapo ihir Gin gur apriya oh yahwa por ambungopari. Ambutperhan Porsi; Banabas ihit ite bes teinong ma Got oh imat pihir ohe gonsi meng oh ihirnong potpari. \v 5 Potperhan Parisi kat han Jisas orhe danong hat pati ihir tandeima Porsi; Banabas ihitnong Gut ama ihirnong Gur Moses ohe sawa mengnong moh amrama eit watah gatdeinmur porinmur pongopari. \p \v 6 Gipotperhan gahan aposer hat pati hano sios bap ire duuptei hat pati hano ihir Eit watah gatmatin ohe meng oh kian meng potiproheo daham meng oh apetinmat tarmutpari. \v 7 Tarmuripti ihir trun meng gospotpari. Gospotperhan gahan Pita oh tandeima Nohe taptem bap gur dahat patimur. Noh rih gure mutuh oh patin Got oh nohnong Go Jisas orhe yah meng oh porpatin Juda na hat pati han bap ihir amram orhe danong haprimur napor kis nahatipmur. \p \v 8 Kis nahama gahan orhor hanip dire danong ma am hat pat han orhor dirnong orhe Yahsup ma napdapru mat orhor ihirnonghe imat orhor apingwermur. Imat ma apdor oh Got oh ihirnong Gur yah hanmur ma porpat ohe da oh pitap teinong mar namgitipmur. \v 9 Ire er gapnong imat dat amdam ma ayah matip oh ire orhe wan da tit dire orhe wan da tit hatperhan dat na namdapatmur. Ohwi inahatin hatin hanwa dahapti ohe pe ohwi dat namdam yah nahapatmur. \v 10 Got oh tit dawi naham inahapat ohoh ihan eit watah gatmatin meng oh ather awher ihir dire boknong ma ruumsup naptahashe meng oh gin ama Jisas orhe danong hat pati ire boknonghe matpero rim Got ohnong kis deipri. \v 11 Hanipyah Jisas orhe damdapat orhor Noh ihirnong imat yah matpora ma dahapat ohe pe ohwi diradirnong gonsi tap mat namburpat ma hapat dahapti ohoh ihan ihirnong ama eit watah gatmatin ohe ruumsup meng oh ire boknonghe deipri potipri. \v 12 Porsi; Banabas ihit Got oh ite bes teinong mar Juda na hat pati han ire pati mutuh ma hanip dire na imtin hatin han ma imtir ohe meng oh poriptin ama tarmuriya han bap ihir amram da darhera kimiringopari. \p \v 13 Ite meng oh pot mandatperhan Jemis oh Nohe taptem gur nohe meng moh amratinmur. \v 14 Saimon Pita oh Porsi; Banabas ite gin ma naporiya meng moh Got oh Juda na hat pati han bap ihirnong Gur norhe hanmur por orhe han matir ohe meng oh naporiyamur. Imat orhe han ma matir oh orhe ire danong hat pat ohe da oh ohri pitap teinong mar duup mar namgitirmur mama ripat ohmur. \v 15 Got oh Juda na hat pati han ire danong ma hat pat ohe da meng oh propet ihir mamaru mat rim brak matpamur. \q1 Hanipyah oh kaput Depit ohe puh ihiroh ap ohe tan hat patim hetporhan noh it apris ahatipramur. Wanin erer oh hirmat andura pomara it kopenohe ap ahatipramur. \v 16-17 Ap hatporhan ama imat ap hah ohe pe oh Juda na hat pati bap ihirhe nohe hanmur rim ma kis mat papat han ihir gonsi nohnong angnahaprimur potipmur. Ama potip oh Hanipyah oh rih orhor ama meng oh potipmur. \m rim propet ihir brak matpamur. \p \v 18 Got oh Juda na hat pati han bap ihir nohnong angnahaprimur ritip ohoh ihan nohe da oh Juda na hat pati han Got ohe danong ma hapti ihirnonghe ruumsan meng oh ire boknong mar potiproheda. Ire boknong na potiprohemur dahat patmur. \v 19 Ihan dir ihirnong mama mengwi brak mar adarhetipera dahat patmur. Tit meng oh Gur hanapsup ohe den ma asariya den oh dapri. Tit oh Gur bisei sawhe hapri. Tit oh apop oh ambir tapama heim na tandurket patsi han oh dapri. Tit oh heim koharhe dapri. Gur mandanmur por ama meng ohwi dir brak mar adarhetpera dahapatmur. \v 20 Ihtin meng oh Moses oh brak matip meng rim aptei aptei oh tuperipti dik oh rotu ap ap oh saptimur. Ihan ama ihtin meng ohwi adarhetipera dahapatmur pongopri. \s1 Sios bap ihir meng wanin mara Juda na hat pati han ihirnong Gur ihat patenmur por brak adarhetpa ohe meng oh \p \v 21 Gahan aposer hat pati hano sios ire duuptei hat pati hano sios hat pati bapo irair Gin dirhe diradirnong yot han kis mara Porsi; Banabas ihitsi Antiok apteinong darhetiprohemur dahangopari. Dahapti Sairassi Judas tit win Barabas poripti han ihitnong Maihit yah hat pati han yotmur ma poripti han yot ihitnong kis matpari. \v 22 Ihitnong kis mara Gin gut Porsi; Banabas ihitsi Antiok apteinong sonmur. Susa ama Juda na hat pati han sios ihirnong brak tit asariyarit gut pisus apinmur pora mamaru mat brak mar apingopari. \p \v 23 Aposer hat pati hano sios ire duuptei hat pati hano nuhurdapat diradir taptem bapo rim nuhur gin Antiok apteio Siria apteio Sirisia apteio ama aptei Juda bap na hat patim orhor Jisas orhe danong hat pati gurhe sa yah hat patio rim mama brak mat nasariya ohmur. \v 24 Nuhur amrayaoh Nuranur kat han ihir iraire da orhor gure patinong apris gurnong ruumsup naham gure danong er nahatin ohe meng oh naporiptimur ritperhan nuhur amratirimur. \v 25 Amrama nuranur tit dawi hama kat han ihirnong kis matpera. Kis mara gure patinong nure bopor mat papti han yot Porsi; Banabas ihitsi darhetiprohemur dahayamur. \v 26 Ama Porsi; Banabas ihitoh dire Hanipyah Jisas Krais ohe meng pot pisonmat niyahan yahwa daham itait orhor da tarpira ihat sapti han yot ihitsi gure patinong oh darhetiprohemur rim meng wanin matamur. \p \v 27 Ihat daham wanin mata ohoh ihan Judassi; Sairas ihitnong kis mar Porsi; Banabas ihitsi darhetpero gosham mama brak mohsi nadarheriya ohmur. Ihitnong nadarhetperhan ihit aprisa nure wanin mar brak mat nasariya meng moh itaite atem teidapathe tap meng orhor sa napotipri. \v 28 Got orhe Yahsup ohe dahapat da ohsi; nuranure ma dahapti da ohsi nuhur tap mat Dir mama meng pok mohwi potiprohemur dahayamur. Nure ma dahaya da meng oh mohmur. \v 29 Gur hanapsup ohe den ma asariya denhe dar dapri. Heim koharhe dapri. Apophe ambir tapama heimnong hat patsi han oh dar dapri. Bisei sawhe hapri. Ama ohe danong oh na hayahanoh yahmur daham nuhur mama brak mat nasariya ohmur. Gin nure menghe kimuro por brak mat itpari. \p \v 30 Brak mat sara Poro ama son han ihirnong aprisa darhengopari. Darhetperhan ihir Antiok apteinong susa sios hat pati bap ihirnong tap tei deipti brak oh apdapari. \v 31 Apriperhan ihir sama dire danong nakasip matin meng oh napotiri ma hapat daham amam hangopari. \v 32 Amam hatperhan Judassi; Sairas ihit Got ohe meng pot pisapti han yot ohoh ihan ite menghe trun pora Jisas orhe nita taptem bap ihirnong kasip mat papinpari. \v 33-34 Kasip mat paptimdapat gahan Jisas orhe nita taptem bap ihirdapat ihitnong Gut manap da tei hat orhorwi it gutagute nadarhetiri apteinong sonmur por it darhengopari. \p \v 35 Darhetperhan ihit saperhan Porsi; Banabas ihit Antiok aptei ohor patesheri. Atei patima kat han ihirsi Hanipyah ohe yah meng oh kuuhan ihirnong poro am maro hat patesheri. \s1 Porsi; Banapas ihit sakarap gosham tit han orhe tamrein us tit han orhe tamrein us hatpa ohe meng oh \p \v 36 Porsi; Banabas ihit Antiok aptei patimdapat Por oh Banapas ohnong Gin dit rih Hanipyah orhe yah meng ma pot pisanipti aptei apteinong oh it saprohemur. Susa ditadite taptem bap ihir kinhat patio rim ihirsi wamaro hatinmat saprohemur potipri. \v 37 Potporhan Banabas oh Mai. Ihan Jon Mak ohhe diradir saprohemur pongopri. \p \v 38 Potporhan Por oh Ama han oh rih dite aptei aptei ma sanipti oh oh Pampiria amdapat garham titeim ditnong namdatipmur. Ihan ohsi dit na saprohemur potipri. \v 39 Potporhan Banabas oh Es. Ohra diradir saprohewa pongopri. Pora itait tit han ohe da orhe tit han ohe da orhe hapti tamreindinhe itait tap hat na tamreinpari. Ihapti Banabas oh Mak ohnong ambura sip tem rosa ihit Saiprasnong sangopari; \v 40 Por oh Sairas ohnong ambutporhan itaite taptem ihirdapat ihitnong Hanipyah orhe damdapat orhor Ihirnong imat yah matpora daham yah mat napapat han orhe bes teinong nahat namdayamur por orhe bes teinong mar darhengopari. \v 41 Darhetperhan ihit Siria mongo Sirisia mongo ama mong aptei aptei sios bap ihirnong meng por da akasip mat pihipari. \c 16 \s1 Timoti oh Porsi; Banapas ite tapnong hatip ohe meng oh \p \v 1 Gahan Porsi; Banapas ihit Derbe apteinong susa ama aptei amdapat Ristra apteinong pipari. Susa Ristra aptei oh koriyaoh Jisas ohe danong hat pat han tit patgopri. Ama han ohe win oh Timoti oh. Sup uh Juda kuu Jisas orhe danong hat pat kuu uhmur. Itap oh Grik ihirmur. \v 2 Ama han ohnong Ristrao Aikoniamo ama aptei Jisas orhe danong hat pati kuuhan ihirdapat Mama han moh yahnap hanmur poripti han Timoti oh patgopri. \v 3 Pathan Por oh Go Juda bap ire mutuhnong go diradir saprohemur. Sonmat oh ihir gwe ita ohnong Oh Grik ihir ohoh eit watah na gatmatipmur dahat pati ohoh ihan go Juda nuhur hatin ham eit watah gatdeirit saprohemur pora eit watah agatmatpari. \v 4 Agatdeipti pipari. Susa ap mutuh ap mutuh Jisas orhe danong hat pati bap ihirnong Jerusarem ap mutuh oh aposero sios ire duuptei hano ire rih wanin mar brak matiri meng oh Mamaru mat ha dindeingwe rim brak matirimur por meng am mat pihipari. \v 5 Meng am mat pisaperhan Sios ire Jisas ohe danong ma hat pati da oh kasip hat sangopari. Ihat kasip hat saptin It Jisas orhe danong ma haya han ihir tei apin tei apin ham han isip hat sangopari. \s1 Poro ihirnong Masedonia mongnong ha deyongwe rim kinpitap tei hatin mat pinggitip ohe meng oh \p \v 6 Gahan Got orhe Yahsup oh Poro ihirnong Gur nohe yah meng moh Esia mongnongri pot na pisaprohemur potporhan ihir arpin amongnong na susa Prigia mongo Garesia mongo ama mong ohe aptei apteinong oh meng pot pihipari. \v 7 Imat pot pisusa gahan Misia mong apet tei oh kora gin Bitinia mongnong sapera dahatperhan Jisas orhe Yahsup oh Gur amongnongri na saprohemur por baso pongopri. \v 8 Por baso potporhan ihir Misia mong oh einggahar mandama Troas apteinong sus kotpari. \v 9 Koripti kwitem oh Por oh kinpitap hatin mat wandeioh Masedonia mong ma pati han ihir tit han tit tandeima Gur tom sor hru moh mandeyona. Mandesa nuhurnong napanggeitina por kandeipatgopri. \v 10 Imat kandeipathan Por oh wamara Mama mihat napor meng moh Got orhor nuhur amongnong sus orhe yah meng oh ihirnong ha potingwe rim imat namgi ma hapat daham mama meng brak deipat han Ruk nohhe nuranur kapkap Masedonia mongnong depera daham mamen tahatpa. \s1 Ridia uh Jisas ohe danong hatip ohe meng oh \p \v 11 Masedonia mong depero rim mamen tahapti nuhur sip tem rosa Troas aptei amdapat Samotres tom goh mohnong deihpa. Desa kimsidapat it sip tem ros Neaporis apteinong deihpa. \v 12 Desa koripti kakdahnong wandasa ateidapat kakup Masedonia mong orhor tit aptei oh Piripai apteinong pipa. Ama aptei oh rih Rom bap ire kopenat apris ma ap ham pateshe aptei oh ama aptei ohmur. Ama winsi ap mutuh oh kora nuhur atei inpa. \p \v 13 Patim gahan tuperipti dik oh ap mutuh ohe manggap pe tom hir oh Juda bap ire beten hapti tei oh tit patkino rim angmat gatet pipa. Angmat sus wandeiyaoh kuu muk ti patingopa. Patihan ihirsi tongnoma mengitpa. \v 14 Ihirsi mengitperhan kuu tit uhe win oh Ridia uh Got ohnong armi mat pat kuu uh Taiataira aptei an kuu ihira. Uh heimsi watah oh kat ihirsi mohopat kuu uh nuhur mengitperhan uh amrangop. Amratporhan Por oh meng tit por am deingop. Meng am deipatin Hanipyah oh uhe danong Por ohe meng ma porpat meng oh amrat indin inasi matporhan uh pomat amrat angop. \v 15 Pomat amrapat Jisas ohe danong hapat tom waporim uho urhe supiro itapiro taptem bapo ihirhe tom wangopa. Tom wasa nuhurnong Gur nohnong Uh arpin Jisas ohe danong hat pathe dahayahanoh apris nohe ap indiprohemur napor kanahatporhan nuhur arpin sus uhe ap oh inpa. \s1 Porsi; Sairas ihitnong karapus matpa ohe meng oh \p \v 16 Gahan tit dah tit nuhur ire beten hapti teinong pipamur. Sayaoh mandap oh kuu tit han ire hrepdapat hat patim be atamreipat kuu tit apripatgop. Uh kusem da ihir uhe bas tongnot patin han ihir susa uhnong Noh kinhat patepra potperhan uh Go ihat patepramur por ire paten meng oh am mar dason tei mengwi potporhan ihir uhe ma dason tei mengwi por ohe yan oh apriperhan uh na dara urhe ma papti han ihirnong apriporhan ihir uhe pe yan ruumsan dariptisi kuu tit mandap oh apripatgop. \v 17 Apripathan nuhursi tap hat pipa. Nuhursi tap hat susa uh nuhurnong Mama han ihir puteinap mahat ma pat Got orhe atamreipti han ihirmuro. Ihir gurnong Got ohsi eimat yah hat paten ohe da meng oh napopriptimuro napor dipwi imat napot napisongop. \p \v 18 Imat dipwi napot napisapatin nuhur trun dah timdipa. Imat napot napisapatin Por oh Uh ginam mama tap meng morhorwi napot napisapato rim garhama uhnong Noh Jisas Krais orhe mengtei uhnong mimat papat sup go maras son napor ohoh ihan go maras sonmur potporhan uhnong ma imat papat sup oh asut orhor maras sangop. \v 19 Uhe tei tongnot pat sup oh maras saporhan uhe papti han ihir Gin uhe tei tongnot pat sup oh etaham us moh gin dir yan ti na na datipri ma hapat daham heisup hapti Porsi; Sairas ihitnong net pora marim pisangopa. Pisusa kamoheim ihir ihitnong dahamaro ha matingwe rim ap mutuh kuuhan ire tarmuripti teinong pisangopa. \v 20 Pisusa Rom ire kamoheim ohe duupnong mara Juda hat pati han yot maihit mama aptei mama pati han dirnong er gosham sut goshat ha sashengwerim er da namgit apriptimur. \v 21 Ihit ihat er da namgit ma apripti oh Rom dire na dindeipti ohe sawa mengwi dirnong napor namgit napisaptimur pongopa. \v 22 Potperhan be han ihirhe tap meng ohwi ite boknong matperhan kamoheim ihir dupsi han ihirnong Gur ite watah adaphoma kasip nang kapor oh atinmur pongopa. \v 23 Potperhan ihir arpin ihitnong kasip nang kapor oh ruumsan kapor asar karapus deingopa. Karapus deipti karapus ap wamat pat han ohnong Mayot han ihitnong ap pomat akandeipti pomat wamat paptenmur pongopari. \v 24 Potperhan oh amrama karapus ap ohe mutuh ap dahnong prosa ite buh yot oh irat hrepdapat tan tei moh itperhan tei ohe irat tan oh pukdasa ite buhnong moh aptahapti sen nang ohsi irat tan yotnong moh kasip mar mandangopari. \p \v 25 Imat kasip mat mandatperhan gahan kwit mutuh oh Porsi; Sairas ihit Got ohsi mengiro ga rimo hatpari. Ihapti karapus hat pati han ihir sa amratpari. \v 26 Ihat ihaptin orhor kapkap bipi isip isip tit apingopri. Aprisa karapus ap tamnong ungang matporhan asut orhor ap gwatei kat kat oh gonsi tanput uso karapus han ihirnong nang ma atpat papti nang oh orhap tarpit wandayao hangopari. \v 27 Hatperhan karapus ap wamat pat han oh masasa ap tanput patnong wandeipat Gin karapus mat papti han ihir gon saya ma hapat. Gin duuptei han ihir nohnong nitiprohekin daham orhe bior hanat oh dara Norhor inanong moh tasum timbas hatpora dahah hangopri. \v 28 Ihat daham orhe ina boknong tasutpor ihpatin Por oh We. Gorhe ina boknonghe tasum er matipra. Karapus hat pati han gonsi nuhurri mama pati ohmur potipri. \v 29 Potporhan oh tanggam oh dara has mar wamtiporim marangopri. Marasa bupat tit Porsi; Sairas ite duup oh bos hamnong ham timangopri. \v 30 Timama ihitnong ambura kot teinong prongopri. Prosa kot tei aroh Hanipyah yota. Noh kinhahrit Got orhe nambutin da ohsi hatiproh. Gut nohnong napotinmur pongopri. \p \v 31 Potporhan ihit Go Hanipyah Jisas orhornong Orhorwi inahatin hatin hanwa datinmur. Ihat dahatporhan orhor nambur yah hat paten ina da ohsi gorhornongo gorhe kuu brer ihirnongsi tap mat ama eimat paten ina da ohsi nahatiprohmur potpari. \v 32 Pora irair tap hat orhe apteinong sus orhornongsi; orhorsi tap aptei pati han ihirnongsi tap mat Hanipyah ohe meng oh potpari. \v 33 Potperhan ama karapus ap wamat pat han oh ama kwitem dus orhor ihitnong ma suta er oh tom agahdeingopri. Agahmara ohsi; orhe brer imder ihirsi irair tom wangopari. \v 34 Tom wasa marasa ihitsi ohe apnong rosa den pandengopri. Pandema Gin Nuhurhe Got ohe danong haya ma hapat daham irair imder tamder tap hat amam hangopari. \p \v 35 Amam hama timdipari. Kimsidapat kutwi mong da hatporhan Rom ohe kamoheim ihir iraire dupsi han ihirnong Gur susa karapus ap wamat pat han ohnong Gin go ama yot han ihitnong arpit mandatinmur potinmur por duupsi han ihirnong darheriya hangopri. Darheriyaoh aprisa ohnong pongopari. \v 36 Potperhan karapus ap wamat pat han oh marasa Por ohnong Kamoheim ihir Gin ihitnong arpit ha mandatinohmur rim meng darheriya ohoh ihan gin noh gutnong arpit namdatporhan gut da yah ham sonmur pongopri. \p \v 37 Potporhan Por oh Es. Nuhut Rom nuhurmur. Nute bok moh mamter da er da ti na patin be bokdus ire kintei nuhutnong nitirimur. Nipti karapus apnong moh nahatirimur. Ginhe bokdus nadarhetper riyada. Ginhe nuhut be bokdus na saprohemur. Meng na pomat patin ohoh ihan irair apris narpit ha namdatingwe potipri. \p \v 38 Potporhan dupsi han ihir ameng oh pisusa kamoheim ihirnong sa potpari. Ihir ama karapus hat pati han yot ihit Rom bap ihirmur potperhan ihir Epe. Rom bap ihirnong be bokdus na karapus deipti han bap ihirnong be bokdus karapus matao rim ama kas hatpa oh. \v 39 Kas hapti aprisa ihitnong Nuhur gutnong ma inahatiri oh nen inahatirio dahayamur. Gin arpit namdatiprohemur por gapa mengtei pora ihitnong arpit mandangopari. Mandama kotnong prongopari. Prosa gin ap mutuh moh mandam wan apteinong sona pongopari. \v 40 Potperhan Porsi; Sairas ihit karapus ap oh mandama Ridia uhe apnong pipari. Susa atei oh Jisas orhe nita taptem bap ihirnong meng pora kasip deipti ihit wan apteinong pipari. \c 17 \s1 Tesaronaika aptei kuuhan bap ihir Porsi; Sairas ihitnong sutin meng rim mengwi gusutpa ohe meng oh \p \v 1 Porsi; Sairas ihit susa Ampiporis aptei kotpari. Koripti apteidapat susa Aporonia aptei kotpari. Koripti apteidapat susa Tesaronaika aptei oh koriyaoh Juda bap ire rotu ap oh patgopri. \v 2 Pathan Por oh orhe hapatru hat rosa Got orhe ma brak matpa meng oh ihirsi dahanggoshatpari. Ihat ma dahanggoshatpa oh tuperipti dik oh yitir dah ros dahanggoshatpari. \v 3 Dahanggosham Por oh meng oh am matipri. Ma am matip oh Got oh Kaput tit han ohe boknong batbet nang matperhan hapur susa it masapramur por ma brak matpa meng oh Got orhor Ihirnong amburin hanmur rim ma kis matip han ohe boknong mar brak matpamur por ihirnong ameng oh am matipri. Ama imat kis matip han oh nohe mama naporpat han Jisas orhornongmur por ihirnong am matipri. \v 4 Am matporhan Juda bap kat han ihir Moh arpin meng ma hapat daham ite tapnong hangopari. Gahan kat Grik kuuhan ruumsan ma Got orhornong armi deipti bap ihiroh ite tapnong hangopari. Gahan kat kuu winsi hat pati kuu ihirhe ite tapnong hangopari. \p \v 5 Ama ihat pati ihir ite tapnong hatperhan gahan kat Juda bap ihiroh Ihir ihya moho por ama heisup matpa oh. Heisup deipti er hat sapti han ihirnonghe iraire tarmuripti tei orhor han ruumsan ihirnong ambungopari. Ambura Porsi; Sairas ihitnong heisup mar imtin ohe da oh apriperhan ihir ama aptei pati kuuhan bap ihirnong meng sut patin goshatin ohe da oh apriperhan irair gonsi tarmura meng sut patin ama goshatpa oh. Ihama ama er hat sapti bap ihir Dir Porsi; Sairas ihitnong ambura kuuhan mama tarmut pati han ire mutuhnong matiprohemur gigosham Ihit Jeson ohe ap oh patiwa daham ama angmat apdapa oh. \v 6 Angmat aprisa ihit ti na patihan Jesonsi; Jisas orhe nita taptem kat han ihirnongsi ambur pisusa ama ap mutuh ohe kamoheim ire pati teinong pisangopari. Pisusa kasip mengtei Porsi; Sairas ihitoh among amongnong susa aptei aptei oh gonsi er mat pisaptimuro. Gin ama ihat sapti han yot ihit maptei apriperhan \v 7 Jeson oh ambur orhe apnong pros papatmuro. Ama han yot ihit diradire duuptei kamoheim Sisa ohe naporpat mengnong amkat pisapti han yot ihitmuro. Ite ihat ma amkat pisapti oh Dire duuptei kamoheim oh wan han Jisas ohmur rit saptimuro ama potpa oh. \v 8 Potperhan ama ap mutuh ohe kamoheimo ama tarmuriya kuuhan bapo ihir meng sut patin ama goshatpa oh. \v 9 Ihama kamoheim ihir Gin Jesono Jisas orhe nita taptem bapo gur opis ap oh mohotinmur potperhan ihir opis ap mohotperhan Gin guragure apteinong sona por ama darhetpa oh. \s1 Porsi; Sairas ihit Beria apteinong sus meng por inpa ohe meng oh \p \v 10 Gahan kwi hatporhan Jisas orhe nita taptem bap ihir Porsi; Sairas ihitnong Beria apteinong sonmur por darhetperhan ihit susa Beria aptei oh koriyaoh Juda bap ire rotu ap oh pathanoh ruhpari. \v 11 Rosa meng potpari. Meng potperhan ama aptei han ihir Tesaronaika aptei han ire na amratin ina ma hatiri ohe tan na hama ihir ite mengnong amratin ina hama ite mengnong pomat amrat angopari. Pomat amrat patema Moh arpin brak matpa meng naporiyada da na brak matpa meng itaite damdapat meng naporiya daham ihir Got orhe meng ritporhan ma brak matpa mengnong oh wamar sangopari. \v 12 Imat sapti Juda bap ruumsan kuuhan ihir arpin meng ma hapat dahangopari. Grik ihirhe winsi hat pati kuuo ruumsan kat ihiroh Arpin meng ma hapat dahangopari. \p \v 13 Gahan Tesaronaika aptei ihir Por oh Got ohe meng oh Beria aptei ihirnong porpatgwemur ritperhan ihir amrapti aprisa Beria aptei an ihirnong Porsi; Sairas ihitnong heisup mar sutin ohe meng oh rit asar bi asaringopari. Bi atperhan ihir ama ihitnong sutpera ama dahatpa oh. \v 14 Ihir ihitnong sutpera dahatperhan ama aptei Jisas orhe nita taptem bap ihir asut orhor Por ohnong Ihir gonong gwe sang riya ohoh ihan go gin tom hru duupnong wayonmur potperhan oh arpin kat han ihirsi tom hru duup waihpari. Sairassi; Timoti ihit atei patina. \p \v 15 Wasa ihir sip tem rosa Atenis apteinong deihpari. Desa Atenis aptei oh Por oh orhorsi ma waihiri han ihirnong Gur it susa Sairassi; Timoti ihitnong nohe patnong moh kapkapwi ha wandongwe potinmur potporhan ihir it iraire ap Berianong sangopari. Saperhan Por oh Atenis aptei oh indipri. \s1 Por oh Atenis aptei patin meng por am matip ohe meng oh \p \v 16 Por oh Atenis aptei oh ihitnong minhan patim gahan wandeioh ap mutuh oh hanapsup erer oh ruumsan it patingopari. Ruumsan it patihan oh Ihir moh kianorim sa mihtin han ohe danong ham ruprup mat it pati daham da er hatipri. \p \v 17 Ihat da er hama Juda bap ire rotu ap ros Juda bapo Juda na hat pati han ma Got ohnong armi deipti bapo irair dahanggoshat inpari. Kot tei ma tarmuripti tei ohhe ama tarmuriya kuuhan ihirsi dahanggoshat inpari. \p \v 18 Dahanggoshat patin gahan Epikurian ire meng ma am deipti hano Stoik ire meng am deipti hano ihir apris ohsi meng dahanggoshatpari. Dahanggoshapti kat han ihir Na daham mengripat han moh kian meng sa naporpat ringopari; kat han ihir Es. Por oh Jisas ohe masas pip ohe meng oh naporpat moh wan apsup ohe meng tit ohe boknong mar naporpatkino ringopari. \v 19 Ihat giporiptidapat Por ohnong ambura Kaunsir ire tarmuriya tei Ariopagas poripti teinong pisangopari. Pisusa ohnong Gin gwe kopenohe ma naporpat meng oh pomat napotinmur. Pomat naporit nuhur pomat daham am hatper. \v 20 Gwe ma naporpat meng oh kat meng nuhur hanhan hat pati meng ripat ohoh ihan go pomat napotinmur. Naporit nuhur pomat am hatiprohemur pongopari. \v 21 Atenis aptei ap nita hat ma pati han bap ihiro hohop han hat apris ma pati han bap ihiro ihir Kopenohe popripti mengnong moh amratpera daham ama ohe danongwi hat patim dahanggoshat pati bap ihirmur. Ihat pati bap ihir ohoh ihan Por ohnong Nuhur gwe ma naporpat meng oh pomat amratpera pongopari. \p \v 22 Potperhan Por oh kaunsir ire mutuh tandeima Atenis aptei pati kuuhan gur amratin. Noh watahahoh hanapsup ruumsan hat pat moh gur ama ohe danong oh ruumsan hat patikin dahapatmur. \v 23 Noh gure ap mutuh moh sus gure erer ohe danong ham ma armi deipti han erer oh ruumsan patin noh wamat sapatmur. Gahan noh ihat sus tit ma wamtir oh Dire hanhan hat pati Got ohe asaripti tei mohmur rim gwar ohe boknong mar brak matpa gwar tan tit patin noh wamtirmur. Ama nure hanhan hat pati Gotmur por ma armi deipti Got orhe meng oh gurnong am nahatiprohmur. \p \v 24 Ama Got oh mongo mong tei ma pat erero oh gonsi nadarpatip Got ohmur. Nadarpapat aw tei erero mong tei erero oh it orhe hrepnong mar papat Hanipyah ohoh ihan oh hanip dire bes tei hapti rotu ap oh na indin hatin hat pat Got ohmur. \v 25 Ihtin Got oh erer oh timbas hatporhan hanip dirdapathe ohnong na panggeitin hatin Got ohmur. Orhordapatwi dirnong naho dao erer oh napripat han Got ohmur. \v 26 Ohe kopenat hanip dirnong nadarpatip oh tit han ohnong pokwi darpatipmur. Darpatporhan ama tit han ohe puh oh han abap abap artahatpamur. Artahatperhan orhor dire indin danong nakis deio dire indin mong nakis deio naham napapatmur. \p \v 27 Ama inahat napapat han orhor diradire kakduup moh pat basda. Orhor dire kakduup moh pat ohoh ihan dire orhe ihat pat danong am hatper daham angmar orhornong ha am hatingwe rim inahat napapatmur. \v 28 Ama han orhorwi orhe hrepnong naham imat napapatin dir paten dasi hat ayao son dasi hat sayao haptimur. Ma ihapti oh guragure ma brak tahapti han ihir tit han tit ihtin meng orhor Diradir gonsi Got orhe brermur rim brak tahatipmur. \v 29 Dir arpin Got orhe brer ohoh ihan hanip ire bes teidapat Got oh mihtin han hat patmur rim ma gor kweio sirpa kweio oh dar yah mat orhor kis mar ma arhut saripti hannong ohhe Got oh mamaru hat pat han ma hapat dahapri. \v 30 Dir rih Got ohnong hanhan hat patim ma ihashenong oh Got oh na nasasuhmur. Gin oh hanip among among gonsi dirnong Gure ma ihat er hat sapti da oh kom asar mandanmur naporpatmur. \v 31 Ama ginaporpat han orhor Noh norhe dahat pat dik oh hatporhan mama han orhe dap teidapat duutin dasi mat orhorwi satipramur daham ama imtipra diknong oh orhor kis mat papatmur. Orhe kis mat papat danong oh ha am hatingwe rim orhe ma kis matip brer oh haputporhan da oh it pamsuhupmur potipri. \p \v 32 Por oh ameng oh potporhan hanip haputporhan it da pamsuhup ohe meng oh amrapti kat ihir Epe. Hanip eimat hapuripti moh it pamsuhupmur ri meng moh na dahatin meng tit ri moho rima dasei hangopari; kat han ihir ohnong Gwe mama naporpat meng mohri nuhur it titsi amratiprohemur pongopari. \v 33 Potperhan Por oh ihirnong mandama orhe pat apnong hatipri. \v 34 Kat han ihir Oh arpin meng napor ma hapat daham ohe tapnong hangopari. Ohe tapnong ma hatpa ihir tit oh Dionisias Ariopagas kaunsir ihirmur. Tit oh Damaris uhmur. Ama yot ihitsi; kat han ihirsi Jisas orhe danong hangopari. \c 18 \s1 Por oh Korin aptei sus ma ihtip ohe meng oh \p \v 1 Gahan Por oh Atenis aptei patdapat aptei oh mandama Korin apteinong pipri. \v 2 Susa koroh Juda bap ihir tit han tit Akwira oh patgopri. Patdapat Norhe aptei mong oh Pontasmur. Pontas oh patdapat gahan noh Itari mong Rom aptei apdapmur. Apris patin gahan duuptei kakhan Krodias oh Gin Juda gur Rom aptei moh mandama wan apteinong sonmur napotporhan nohe inap Prisira uhsi nuhut Itari mong oh mandama kopen apris mama Korin aptei moh patimur pongopri. Potporhan Por oh ite gamin apnong susa ihir inpari. \v 3 Dire tamreindin oh watah ap hamo titwi tamreiptimur gosham irair watah ap hamo hat inpari. \v 4 Ihat patim Por oh dipwi tuperipti dik oh rotu ap oh rosa Judao Griko ihir Jisas orhe meng amram orhe danong hat ha indingwe rim meng pot indipri. \p \v 5 Porpatin gahan Sairassi; Timoti ihit Masedonia mong oh patimdapat apingopari. Apriperhan Por oh Jisas orhe meng oh potin danongwi ham Juda bap ihirnong meng pot indipri. Meng ma pot indip oh Got orhe hanip ihirnong amburin hanmur por ma kis matip han oh Jisas ohmur por paptesuhri. \v 6 Porpatin ihir na amrama ohnong dasei mar imtin danong hangopari. Ihat imtiperhan Por oh Gur Jisas ohe danong na ham nohnong inahapti moh guragure ma ihapti ohe san oh it guragure boknong tarpatipramur. Noh gurnong meng oh naporpatin orhor gur ihapti ohoh ihan nohe bok oh san timbasmur. Gin gur Nuhur nuranure san hat pati ohe pe oh Por oh orhe watah huhun tambor oh hirmat mandam us ma hapat ha dahatingwe rim noh watah huhun tambor moh matei hirmat mandam saprohmur. Gurnong namdam susa noh Juda na hat pati han bap ihirnongwi meng pot pisasipramur pora orhe watah huhun tambor oh atei hirmat mandama pipri. \v 7 Susa Juda na hat patim orhor Got ohe danong ham armi deipat han Taitas Jastas ohe apnong sus indipri. Taitas ohe ap oh rotu ap ohe kakduup pat ap oh indipri. \v 8 Ama rotu ap wamat pat han duuptei han oh Krispas ohmur. Oh orhe brer imder ihirsi; kat Korin bap ihirsi ihir meng oh amrama Hanipyah orhe danong hama tom wangopari. \p \v 9 Gahan Por oh kwitem dus kinpitap hatin hat Got oh aprisa Go kas hapra. Noh gosi pat ohoh ihan go kas ham kimirit patepra. Meng oh ihirnong dipwi pot orhor potinmur. \v 10 Ap mutuh moh nohe danong hapti han ihir ruumsan pati ohoh ihan kat ihirdapat gonong nim er nahatinhe na inahaprohemur pongopri. \v 11 Ihan oh ama aptei orhor Got orhe meng oh porpatin krismas tit birhima tit katket matipri. \p \v 12 Gahan Gario oh Akaia mong ohe kamoheim hat patin Juda ihir tap tei hangopari. Tap tei hapti Por ohnong indeingopari. Indeipti ohnong net pora marim dahandeipti apnong pisangopari. \v 13 Pisapti Mama han moh Got ohnong imat armi mat paptenmur ma naporpat oh diradire pohon sawa mengnong namkar ihat sapatmur pongopari. \p \v 14 Potperhan Por oh meng ritpor ihpatin kamoheim Gario oh Mama han moh er hat sapatda ihan noh Juda gure ohe boknong deipti meng moh amratiproh. \v 15 Gure ihat ma ohe boknong deipti meng moh gur Nure pohon sawa mengnongo nure awam han ma poripti han ohe winnongo oh oh namkat napisapatmur daham ripti meng moh noh na amratiprohmur. Guragure pohon ihapti mengnong namkatiprarim ihapti ohoh ihan guragur pondeinmur. Noh na napomtiprohmur pongopri. \v 16 Pora ihirnong dahandeipti ap amdapat okmar darhengopri. \v 17 Darhetporhan ihir heisup ham rotu ap wamat papti han ire duuptei han Sostenes ohnong net pora dahandeipti ap duup orhor kasip nang kapor oh asaringopari. Kasip nang kapor oh atperhan Gario oh ama kapor asariyanong oh baso na por wamar kimirit mandangopri. Por oh Korin ap mutuh orhor indipri. \s1 Por oh it Antiok apteinong sus aptei aptei oh meng pot pisasuh ohe meng oh \p \v 18 Gahan Por oh Korin ap mutuh orhor patdapat Jisas orhe nita taptem ihirnong kapkep mara Akwira ihit gaminsi ihir sip tem ros pipari. Por oh sip tem ros na pim patin orhor Senkria aptei oh Noh Got gwe win tei noh arpin ihtipramur rim kak bat pira ham kak tohondeimur por kak tohondeipat Siria mongnong sapero rim ihir sip tem rosa pipari. \v 19 Susa Epesas aptei oh kora Por oh Juda ire rotu ap oh ruhupri. Rosa Juda ihirsi meng dahanggoshatpari. \v 20 Dahanggoshapti ihir Nuhursi dir indiprohemur pongopari. Potperhan oh Es. Noh gursi gin na indiprohmur. \v 21 Kaput Got oh Yahwa. Gin go sona naporhanoh noh it apris gursi indipramur potipri. Pora Akwira ihit gaminnong Epesas aptei oh mandama Por oh it sip tem ros pipri. \v 22 Susa Sisaria aptei oh kora kakdah wandasa kak kup Jerusarem ap mutuhnong ruhupri. Rusa ama Jisas ohe nita taptem han bap ihirnong Gurhe patida potipri. Poro hama Antiok apteinong pipri. \p \v 23 Susa Antiok aptei indipri. Antiok aptei patdapat gahan susa Garesia mongo Prigia mongo ama aptei aptei oh Jisas orhe nita taptem ihirnong meng por ire danong akasip mat pihipri. \s1 Aporos oh Epesas apteinong sus meng pot indip ohe meng oh \p \v 24 Gahan Akwira ihit gamin Epesas aptei oh patin Areksandria aptei han ihir Juda bap tit han Aporos oh apingopri. Ama han oh Got orhe meng ritporhan ma brak matpa meng oh amnap ham yah mat rimo hapat han ohmur. \v 25 Ama ohnong Hanipyah orhe Gur ihat patenmur ma ripat ohe meng oh pinggim am matperhan oh amengnong ohwi pan hat orhor patim amengnong orhorwi porisuhmur. Ma porisuh oh Jisas ohe ma ihat pip ohe meng oh pomat porisuhmur. Ameng oh pomat porisuh orhor Jon ohe tom patirisuh meng ohwi am hat patin ohoh amengnongwi por tom patirisuhmur. Ama ihat pat han oh apingopri. \v 26 Aprisa Juda ire rotu ap oh rosa meng oh watahpei ham pongopri. Potporhan Akwira ihit gamin amrama Gin go nute apnong sus dir mengiro indiprohemur por ohnong ambur pisangopari. Ambur pisus ite ap oh Got orhe Gur ihat patenmur ma ripat ohe meng oh por pomat am mat indipri. \p \v 27 Gahan Aporos oh Gin Akaia mongnong saprohmur potporhan ama Epesas aptei Jisas orhe nita taptem ihirdapat ohnong watahpei mar kasip matpari. Kasip deipti darhetinmat oh brak oh Akaia mong Jisas orhe nita taptem ihirnong Gur mama han gure pati tei oh apriporhan gur ohnong ambutinmur por brak mar apris darhetpari. Darhetperhan oh susa Akaia mongnong sa pipri. Susa kora Got orhe damdapat orhor Mama ihirnong norhe han matpora dahat pat ohe pe oh orhe danong hat pati ihirnong isip mat orhor panggeitipri. \v 28 Ma panggeit indip oh Got oh Moh hanip ire amburin hanmur por ma kis matip han oh Jisas oh ma hapat dahatin ohe da oh brak matpa meng orhor sama pomat pinggit ama indip oh. Oh imat ma pinggit indip oh kuuhan ire tarmuriya tei oh Juda ire Jisas ohnong na kis matip hanmur ma ripti mengnong amkar ihat pinggit indipmur. Ihama Korin aptei oh indipri. \c 19 \s1 Por oh Epesas apteinong sus meng poro indip ohe meng oh \p \v 1 Gahan Aporos oh Korin aptei oh patin Por oh Antiok apteidapat Esia mong mutuh oh susa Epesas aptei oh koroh Jisas orhe nita taptem kat han ihir ti patingopari. \v 2 Patihan oh Gur Jisas ohnong Ohwi inahatin hatin hanwa daham ohe danong ma hatpa oh Got orhe Yahsup oh gure mutuhnong hatipda por dahamtipri. Dahamtiporhan ihir Es. Nuhur Got ohe Yahsup meng oh hanhan hat patimur. Nuhur ti na amraptimur pongopari. \p \v 3 Potperhan oh Ihan Gure ma tom waihpa oh nih ohe danong ham tom waihpa potipri. Potporhan ihir nuhur Jon ohe Gur ihat tom wayonmur ma risuh mengnong oh amram tom waihpamur pongopari. \v 4 Potperhan oh Jon oh Gur nohe kom ma apripra han ohe danong hama Nuhur er danong kom asar mandatpera daham kom asar mandama tom wayonmur porisuhmur. Ama han oh Jisas ohmur potipri. \v 5 Potporhan ihir amrapti Jisas orhe win rim it tom wangopari. \v 6 Waperhan Por oh orhe bes oh ire kaknong amaringopri. Amarinporhan Got ohe Yahsup oh ire mutuhnong hangopri. Hatporhan ihir ama han ama han bap ire mengtei nitat meng poriya hangopari. Hapti Got orhe meng oh ire atem teinong rit atporhan ihir orhe meng oh ringopari. \v 7 Ama ihtipa han ihiroh nathei han ihir ihangopari. \p \v 8 Ihtiperhan Por oh Juda ire rotu ap oh rosa watahpei ham meng pot indipri. Meng imat ma pot indip oh Got orhe napapat oh orhe ma naporru mat orhor napapat ma hapat ha dahatingwe rim meng oh pomat pot indipri. Por patin hayop yitir sungopri. \v 9 Por oh meng porpatin kat han ihir iraire danong kasip hapti amengnong na amrama ire kintei Hanipyah orhe Gur ihat patenmur ma ripat mengnong dasei deingopari. Imtiperhan Por oh ama ihirnong mandama Jisas orhe danong hat pati ihirnongwi ambura Tiranas orhor meng am deipat apnong pihipri. Pisusa ama ap oh ihirsi dipwi meng dahanggoshamo apero ham patesheri. \p \v 10 Ihat patin krismas yot birhingopri. Krismas yot dahanggoshat ma pateshe oh mong Esia han Juda bapo Griko bapo ihir gonsi Hanipyah ohe meng oh am hangopari. \s1 Hanipyah orhe kasip oh pitap teinong mat pinggitporhan orhe meng oh isip hat pip ohe meng oh \p \v 11 Por oh Epesas aptei oh ihat patin Got oh hanip dire na imtin hatin han wan ohe tihan tihan oh Por ohe bes teinong mar pingginipatri. \v 12 Imat ma pinggisuh han oh Por ohe watah bra oh dar pisusa sik hat pati han ihirnong apriperhan ire sik oh yah hayao mongsup ihir ga taper sayao haniptiri. \p \v 13 Gahan Juda kat han ihir iraire pohon da mongsup ga aperiya yan dar atei atei hat ma sapti han ihir amrama Gin Jisas ohe mengtei Gin mongsup ga go taper sona por kis tahatiprohemur goshangopari. Gigoshapti ihir Por ohe ma ripat han Jisas orhe mengtei mongsup ga go taper sona poniptiri. \v 14 Gahan Juda ire ap yawar hanat bok han ohe duuptei han Sipa ohe brer beshei han ihir ama ohe da oh ihaniptiri. \p \v 15 Ihaptin gahan tit han ma mongsup ga at pat han ohnong Gin Jisas orhe mengtei mongsup ga go taper sona naporiya ohoh ihan go ga taper sonmur potperhan mongsup oh Noh Jisas ohnong am hat patmur. Por ohe ihat pat meng oh noh amrapatmur. Gurnong oh noh hanhanmur. Gur de han bap gura pongopri. \v 16 Porpat mongsup ohe mutuh patsi han oh ihirnong imara ohe merwi mar ihirnong sungopri. Imat suma ire watahnong daharmat asaro deingopri. Matporhan ihir kas ham heim kat rarawi hama watah timbas be tandutpari. \p \v 17 Ihirnong imat sutporhan gahan Epesas aptei ma pati han Juda bapo Grik bapo ihir amrapti Hanipyah ohnong armi matin da isip tit hama Jisas ohe win adaptuhutpari. \v 18 Adaptuhutperhan gahan Jisas orhe danong ma hapti han ihir apris ire tarmut pati mutuh oh tandeima iraire ma er hat sashe da meng oh tirip hangopari. \v 19 Tirip hatperhan gahan amkimon ma hashe kat han ihir iraire amkimon hashe ohe brak oh ruprup mara ire mutuh oh irat tei saringopari. Ama irat tei ma itpa braknong ma mohotpa ohe yan oh sama 50,000 kina ohe kis oh hangopri. \v 20 Ire ma ihtipa ohe pe oh Hanipyah orhe kasip oh pitap teinong hatporhan ihir wamar am hama Hanipyah orhe meng oh artahat sus kasip ham isip hat sangopri. \s1 Epesas aptei ihir Por ohnong heisup mar irairnong meng sut patin goshatpa ohe meng oh \p \v 21 Hanip yah orhe meng oh artahat sus kasip ham isip hat saporhan gahan Por oh Gin noh Jerusarem ap mutuhnong sonmat oh Masedonia mongo Akaia mongo among mutuh kat oh sapramur. Susa Jerusarem ap mutuh patdapat Rom apteinong sapramur potipri. \v 22 Pora orhornong panggeipti han yot Timotisi; Erastas ihitnong Gut Masedonia mongnong sonmur por Masedonia mongnong darhetipri. Darhera oh Esia mong orhor indipri. \p \v 23 Atei patin kat han ihir Hanipyah orhe Gur ihat sashenmur naporpat ohe yah mengnong oh sakarap gosham irair inggosham gusungopari. \v 24 Ire sakarap gosham meng ma gusutpa oh Demitrias oh ihirnong sakarap goshatin ohe meng oh matporhan ihir arpin ama sakarap goshatpa oh. Ama han Demitrias oh sirpa kwei oh dara ohsi erer manhesuh han ohmur. Tit ma manhesuh oh hanip Atemis uh hatin mar arhurpat Moh dire apsup Atemis uhmur por armi dein ohe gar ap tem ma ahat pisasuh han ohmur. Imat ahatporhan ire ma mohoshe ohe pe oh sirpa kwei ohsi ma hapti han ihir irair ohsi tap mat yan isip ama darishe oh. \v 25 Ama ihat patesuh han Demitrias oh orhor hatin ham ma tamrein sapti han bap ihirnong Gur apris matei tap tei hatinmur por ihirnong ama tap tei matip oh. Tap tei deipat Monhera. Dire mihat ma tamrein sapti ohe pe oh dire yan isip ma dariptinong oh gur am hat patimur. \v 26 Gin Por ohe ma ihpatnong moh gur wamaro amramo haptimur. Oh apris hanip dire bes tei ma manhepti han oh arpin Got basmur. Moh dasuh gotmur naporpatmur. Naporpatin Esia mong mohe Epesas aptei mama pati kuuhan bapo kat aptei aptei ama pati kuuhan bapo ihir Por oh mama ripat mengnong moh amram ihir Arpinhe dahaptimur. \v 27 Por ohe meng ma imat porpat ohe pe oh dire tamreim yan isip ma dariptinong naer mar ihat pot pisapatmur. Ama dire yan isip daripti ohnongwi na naer deipatmur. Atemis uhe ap yawarnong ohsi tap mat aer mar imat meng oh pot pisapatmur. Imat aer mar ma pot pisapat oh rih Esia mong gonsi mama pati kuuhan ihir uhe danong ham uhnong armi mar winsi kuu mar ma papti kuu uhnong gin win timbas kuu bisei kuu matinmat ihat meng pot pisapatmur ama potip oh. \p \v 28 Potporhan ihir ameng oh amrama heisup hapti kasip mengtei Epesas aptei moh ohe apsup kuu Atemis uh kasip yahnap hat pat kuumuro ama gigoshatpa oh. \v 29 Goshapti kasip mengtei sakarap gosham iraire mengnong amkat patin amkat patin gosham meng bap goshat ama mengitpa oh. Ihapti ihir Por ohsi; Masedonia mongdapat tap hat apdori han yot Gaiassi Aristakas ihitnong net pora marim pohon tarmuripti teinong pisangopari. \v 30 Pisaperhan ihan Por oh Nohhe ire mutuhnong hatpora ritporhan ama aptei ohe Jisas ohe nita hat pati bap ihir Es. Go ire mutuhnong na hatiprohmur por baso pongopari. \v 31 Ama baso potpa oh ihirwi baso na potpamur. Por ohe yah han bap ma Esia mong ohe kamoheim hat ma pati han bap ihirhe Por oh ire tarmuriya mutuhnong ohri na hatiprohmur por meng darheriya hangopari. Darhetperhan arpin Por oh ire tarmuriya mutuhnonghe na hatipri. \v 32 Na hatporhan ama tarmuriya han bap gon ihirhe tit han orhe mengir tit han orhe mengir hama irairnong da ban goshangopari. Ihir ihtiperhan kat han ma tarmuriya ihir ama ohe duuptei mengnong hanhan hat patim be mengnongwi sakarap goshat sangopari. \p \v 33 Ihapti gahan Juda ihir Areksanda ohnong mer mat pisus ire mutuhnong matperhan kat ihir Meng ma sakarap goshapti moh ohe duuptei oh mama han ohe bok moh patkin dahangopari. Ihat dahatperhan oh Ihir kimiriyarit mama sakarap goshaya meng moh nohe bok moh na patmur potporo rim oh bes daptuhura Kimiritina potipri. \v 34 Ihtiporhan ihir wamara Moh Juda bap ihirhe daham am hapti na kimirim tap mengwi Epesas aptei mohe apsup kuu Atemis uh kasip yahnap kuumuro kasip mengtei orhor rit patiru patin orhor atan oh mutuh duura tambengopri. \p \v 35 Tambetporhan ap mutuh ohe brak tahapat han kuskus oh ama kuuhan ihirnong Gur kimiritina potporhan ihir arpin kimiringopari. Kimiritperhan oh Epesas aptei pati kuuhan gur dahatinmur. Epesas aptei han dir Atemis uhe ap yawaro kwei awam aw teidapat ma tapet wanhup kwei awamo ohnong wamat pati han dirmur. Ama yotnong oh dire ma wamat pati oh mong mong ama pati ihir gonsi am hat pati basda. \v 36 Ihat am hat pati ohoh ihan hanip ihir Epesas aptei dirnong Ihir ihat na patimur napotin kat oh timbasmur. Ihan gur kapkaphe heisup ham na dahatin danong ohri hatipri. Kimiritinmur. \v 37 Gure ma ambur popriya han yot maihitoh gure ap yawar ohe erernong gapah hamo dire apsupnong dasei mar naer maro ti na hatamur. Na hata orhor gur be ihitnong ambur popriyamur. \v 38 Meng dahamar meng arpipti han ihir pati ohoh ihan Demitriaso orhorsi tap tamreipti hano ihir Maite boknong matin meng tit pathanoh iraire dahandeipti dik orhor ha dahamtingwemur. \v 39 Gin kat gurhe meng tit pathanoh meng pomtinmat ma tarmuriya dik oh por pomtinmur. \v 40 Gin gure mama mengnong sakarap gosham sut patin goshaya meng mohri gapman hat pati han ihir amram gur ihat sakarap gosham ma mamter goshatiri oh er hatirimur napotiprikin. Naporiyahan mama meng sut patin gosham sakarap goshaya ohe duuptei meng oh ti na pat tei moh kian meng potipri pongopri. \p \v 41 Pora Gin guragure apteinong kukut sonmur por ihirnong okmar darhengopri. \c 20 \s1 Por oh Esia mongnong sonmat it Masedonia mong mutuh pip ohe meng oh \p \v 1 Imat okmar darhetporhan gahan Por oh Jisas ohe danong hat sapti bap ihirnong tap tei mara ire danong akasip mar meng por kapkep deipat oh Masedonia mongnong pipri. \v 2 Susa Masedonia mong ama aptei aptei pati kuuhan Jisas ohe danong hat pati kuuhan ire danong akasip mar meng pot pihipri. Imat pot pisusa Grik mong oh kotipri. \v 3 Kora atei indipri. Patin hayop yitir sutporhan Gin sip tem ros Siria mongong depora dahatporhan kat ihir Go Siria mong na deprohmur. Juda ihir gwe sang rim meng wanin mat papti ohoh ihan go na deprohmur potperhan oh Noh ihan Esia mongnong sonmat it Masedonia mong mutuh oh saprohmur dahatipri. \v 4 Dahama Beria aptei han Piras ohe mon Sopatero Tesaronaika aptei han yot Aristakassi; Sekundas ihito Derbe aptei han Gaiaso Timotio Esia mong ohe han yot Tikikassi; Tropimas ihito ama han ihirnong ambutipri. Amburpat irair Esia mongnong sonmat Masedonia mong mutuh oh pipri. \v 5 Susa Masedonia mong oh mandama Esia mong Troas aptei koripti Ruko nuhurnong atei naminhan inpamur. \v 6 Ihir atei naminhan patin nuhurhe den pipirpat han timbas be temar dapti dik oh timbas hatporhan nuhur sip tem rosa Piripai aptei mandam pipa. Saptin mandap hanen timdipa. Timama Troas ire naminhan pati aptei oh kotpa. Kora atei nuranur tap hat patin tit sande ritpa. \s1 Por oh Yutikas ohnong da pamsuhup ohe meng oh \p \v 7-8 Tit sande rima gahan Sande oh nuhur Gin Jisas ohe sutpa ohe danong ham den dipero daham tap tei hatpa. Tap tei hapti den daptin kwitem hangop. Kwitem hatporhan tanggam trun has mar itpa. Saripti Por oh Noh kimsi orhor sapra ma hapat daham trun meng naporpatin kwit mutuh hangop. \v 9 Kwit mutuh hatporhan brer kopen han hapat han Yutikas oh windo ap gwatei kat oh meng amratporim aka tongnongop. Tongnot patin Por oh meng dapsi naporpatin oh kin timdin ham timama ap tei ohe ap dahdapat arhat wangop. Arhat kakdah waporhan nuhur was amburiyaoh hapur hangop. \v 10 Hapurhan Por oh wasa ohe sein bas andeh tarham tuhupdeipat kuuhan ihirnong Gur da er hatipri. Hanip moh da patmur pongop. \v 11-12 Potporhan ihir da yah ham amam hapti it apnong rosa Por oh den katket matporhan nuhur dipa. Den dapti Por oh meng dapsi naporpatin mong da hangop. Mong da hatporhan Poro nuhur atei mandama sip tem ros sapero rim sip ohe duupnong pipa. Kuuhan ihirhe ama pamsuh brer oh it da pato rim da yah ham it iraire apteinong sangopa. \s1 Poro ihir Troas aptei mandapti Miretas apteinong sus inpa ohe meng oh \p \v 13 Nuhur sip tem ros sapera daham mandap saptin Por oh Noh kakup apriprohmur. Ihan gurri sip tem ros Asos apteinong susa naminhan indinmur napora oh kakup sangop. Saporhan nuhurhe sip tem rosa Asos apteinong pipa. \v 14 Susa ama aptei oh koripti atei wamat patin Por oh apingop. Apriporhan nuhur ambura sip tem rosa Mitirini apteinong pipa. \v 15 Susa Mitirini aptei koripti timdipa. Timorimdapat kutwi mong da hatporhan Mitirini apteinong mandama pipa. Saptin Kios mong dason oh kwi hangop. Kwi hatporhan atei timdipa. Timorimdapat kutwi mong da hatporhan susa Samos mong oh kotpa. Kora atei timdipa. Timorimdapat mong da hatporhan susa Miretas aptei kotpa. \v 16 Koripti Miretas aptei oh inpa. Ma inpa oh Por oh Noh Jerusarem aptei orhor tuperipti dik Pentikos oh hatipramur. Ihan noh Esia mong oh trun na patema Epesas aptei oh einggahar kapkap Jerusarem ap mutuhnong sapramur daham gar dik tit atei inpa. \s1 Por oh Epesas aptei sios wamat papti han ihirnong kapkep matip ohe meng oh \p \v 17 Poro nuhur Miretas aptei patin Por oh Epesas aptei sios wamat papti han ihirnong Gur nohe patnong wanaham aprinmur por brak mar darhengop. \v 18 Darhetporhan ihir arpin apingopa. Apriperhan oh Gur rih nohe ma kopenat Esia mongnong moh apris gursi patim ma ihat sasuhru ginhe mama ihat sapat danong moh gur am hat patimur. \v 19 Noh mama Got ohe atamrein sapat moh norhornong winsi han hatinmat na tamrein sapatmur. Noh norhe danong na ham Hanipyah orhe atamreindin danongwi hat tamrein sapatin Juda ihirdapat nohe boknong ruumsup napris napaptin orhor noh yimat tit orhor atamrein sapatmur. \p \v 20 Nohe ma atamrein sapatnong oh gur dahat patimur. Nohe ma atamrein sapat oh Noh gurnong napanggeitin meng oh ti na potiprohmur na daham gonsi meng oh pitap teinongwi mar guragur tarmutperhan naporo aptei aptei oh sus napot napisao nahat napisapatmur. \v 21 Imat ma napot napisapat oh Juda bao Grik bapo guragurnong gonsi Gur er danong kom asar mandama Got orhe danongwi ham Jisas ohwi inahatin hatin hanwa dahat patenmur napot napisapatmur. \p \v 22 Napot napisapatmura; ginnong oh Got orhe Yahsup oh nohnong Gin go Jerusarem apteinong sonmur napor son ohe danong nahatporhan noh amram arpin saprohmur. Susa atei kotporhan nohnong kinnahatiprio noh hanhan hat patmur. \v 23 Noh hanhan hat pat orhor nohe aptei aptei mama apripat moh Got orhe Yahsup ohdapat nohnong Gononghe karapus nahayao ruumsup nahayao nahatiprimur napor am nahat napapatin noh am hat orhor apripatmur. \p \v 24 Ihat am hat patin ma apripat oh nohnong nitperhan noh haputiprohkin dahatin ohe danong oh hat patim na apripatmur. Hanipyah Jisas Krais orhor Go Got orhe damdapat orhor Imat yah matpora daham ma yah nahapat ohe yah meng oh pot pisashenmur napor kis nahat napapat ohe atamreindin oh timbas mar amamen matpor daham ama ohe danongwi ham atamrein sapatmur. \p \v 25 Gin noh tit ma dahapat oh Got orhe napapindin hrepnong naham napapat ohe meng oh ma naporpat gurnong oh kaput nohe rumkinnonghe gur na wanahatiprimur daham norhor am hat patmur. \v 26-27 Ihtin ohoh ihan noh meng oh gurnong pomat napotiprohmur. Noh Got orhe dahapat meng oh tit meng tit na remama gonsi pitap teinongwi mar naporpatmur. Imat naporpat ohoh ihan guragur tit han tit nohe ma naporpat meng oh mandama wan danong hahhanhe guragure san haya pemur. Nohe san hapat pe basmur. \v 28 Ihtin ohoh ihan guragure danonghe pomar paptenmur. Pomar paptim Got orhe Yahsup oh gurnong Mama Got orhe nita kuuhan bap ihirnonghe gur wamat paptenmuro napor kis nahat napapat ohoh ihan gur ihirnong pomat orhor awamat paptenmur. Got oh nohe nita bapwi ha hatingwe daham orhe mon ohe heim ohsi mohotip bap ihir ohoh ihan gur ihirnonghe pomat orhor awamat paptenmur. \v 29 Noh am hat patmur. Noh saporhan gur imat awamat paptin er han bap ihir kotwa hatin hat apris sum aer matiprohe ohoh ihan gur pomat orhor awamat paptenmur. \v 30 Tap han bap guragur orhor kat han ihir aprisa Mama Got ohe danong hapti han maihir nure danong ham nuhurnong ha dinahatingwe daham dasuh meng napotiprohe ohoh \v 31 ihan gur inahatipri daham inin hat patenmur. Noh gonsi gurnong meng napotinmat oh kwitem timbas mong da timbas dipwi yimam kin tomsi hat orhor gurnong Gur ihat patenmur napor napapatin orhor krismas yitir ma birhitirnong oh gur dahat orhor ha patengwe rim noh gure danong napamsapatmur. \p \v 32 Got orhe damdapat orhor Noh ihirnong imat yah matpora ma dahapat da ohsi gurnong orhornong dahat son ohe da oh isip nahat napisasipramur. Napisusa yah hat orhor ongeng tahat pati bap ire erer wanin mat at papat oh guragur taman titwi datiprimur. Imat napaptepra han Got orhe bes teinong nahat namdamur. \v 33 Gur dahat patimur. Noh hanip ire ah dupo manio wataho oh noh na abopor deipatmur. \v 34 Na abopor mara norhe marindin asohwi ihpatmur. Ihpat norhorsi ma pati han ihirhe ire erer oh hatip ham timbas hatporhan nohe marindin erer oh dara ire ma hatip haya han oh apris panggeipatmur. \p \v 35 Nohe ma gurnong namgim ihpat oh gurhe guragure ma ihat kasip hat tamrein sapti ohe pe oh arwananah asoh ma er ham Nuhur kinhatiprohe sa dahat pati bap ihirnong asoh panggeit ha pisashengwe rim gurnong namgim ihpatmur. Ihirnong panggeitinmat Hanipyah Jisas oh Gur erer oh arwananah ihirnong apriyahanoh ama apriya han gure imat apriya ohe amam oh isipnapmur. Gur apriperhan ma dariya han ire amam oh gure amam isip ohe hrepdapat hat patmur ma napotip ohe mengnong oh daham panggeinmur pongop. \p \v 36 Por oh ameng oh por mandapat katin takir tongnoma ama duuptei han ihirsi irair Got ohsi mengingopa. \v 37-38 Got ohsi mengir hapti Por ohe Gur nohnong it na wanahatiprimur ma por mengnong oh ihir da er hama yimama Por ohnong tuhup mar payimama kapkep deingopa. Kapkep mara sip duupnong mandatinmat ihirsi nuranur sip duupnong pipa. \c 21 \s1 Por oh Jerusarem ap mutuhnong sonmat Taia apteinong sus indip ohe meng oh \p \v 1 Aprisa sip duup oh ihirnong kapkep mar ihir saperhan nuhurhe sip tem rosa pipa. Susa rum mutuh orhor sus Kos aptei oh kora atei timdipa. Timorimdapat kimsi mong da hatporhan nuhur sus Rodes aptei oh kotpa. Rodes apteidapat susa Patara aptei oh kotpa. \v 2 Koriya oh sip tit Ponisia mongnong saporim ihpatgop. Ihan nuhur ama apriya sip oh atei mandama Ponisia mongnong son ohe sip oh sapor ihpathan nuhur rosa Ponisia mongnong pipa. \v 3 Susa tom goh mong Saipras oh bes watah tandapat patgop. Pathan nuhur kinwi wamarariri einggahar pipa. Susa Siria mong kora Taia apteinong kotpa. Koripti ung oh ama apteinong oh matiprimur rim ung oh dat sariptin \v 4 nuhur kakdah wandasa ama aptei Jisas ohe danong hat pati kuuhan ihirnong angmatpa. Angmar wandeipti ihirsi inpa. Patin tit Sande ripti gahan ama aptei Krais ohe danong hat pati bap ihirnong Got orhe Yahsup oh Jerusarem ap mutuh ma pati han ihir Por ohnong imtiprimur por am matporhan ihir Por ohnong Go Jerusarem ap mutuhnongri sapra por baso pongopa. \v 5 Baso potperhan Por oh Es. Noh saprohmur por sip oh son hah tei ama aptei Krais ohe danong hat pati hano kuu brero ihir nuhur tap hat pipa. Susa ap borpe tom dinin tei oh katin takir tongnom Got ohsi mengitpa. \v 6 Got ohsi mengripti kapkep goshapti ihirhe iraire apnong sangopa; nuhurhe sip tem rosa Taia aptei oh mandam pipa. \s1 Por oh Sisaria aptei oh patin Agabas oh apris Por ohe boknong imtipri ohe meng oh potip ohe meng oh \p \v 7 Taia aptei oh mandama susa Toremas aptei oh kotpa. Kora kakdah wandasa ama aptei ohe Krais ohe danong hat pati kuuhan ihirsi amam gosham we gosaro hama atei timdipa. \v 8 Timorimdapat kutwi mong dahatporhan it sip tem rosa susa Sisaria aptei oh kotpa. Kora kakdah wandasa Got ohe yah meng ripat han Pirip ohe ap oh ruhpa. Ama han Pirip oh Jerusarem ap mutuh sios ihirnong panggein beshei han ihirnong ma kis matpa oh tit han ama Pirip ohmur. \v 9 Ohe brer muk ihir han timbas kuu hathat timbas kuu Got ohe meng pot pisapti kuu muk ihir patingopa. \v 10 Ama ire tamder ap oh ros inpa. \p Patin gahan Got ohe meng pot pisapat han tit Agabas oh Judia mong amdapat wandasa nure pati teinong apingop. \v 11 Aprisa Por ohe ahep nang oh dara orhe tongo beso nang tatpangop. Tatpapat Got ohe Yahsup oh mama mihtin da moh nohnong namgim am nahahmur. Ma am nahah oh mama ahep nang nita han oh Jerusarem ap mutuhnong saporhan ama Juda ihir mimat nang atpam Juda na hat pati han ire bes teinong matiprimur napor am nahahmur pongop. \v 12 Potporhan nuhur amrama ama aptei ma pati ihirsi; nuhur tap ham Ihan Por gori Jerusarem ap mutuhnong sapra por baso por kamtipa. \v 13 Baso potperhan Por oh Gur kinham yimam nohe danong nasum naer deipti. Noh Hanipyah Jisas ohnong winsi han mat pisapat ohoh ihan nohe ihat sapat ohe pe oh nohnong karapus nahayao nitperhan hapuro ihyahan yahwa dahat sapatmur napongop. \v 14 Napotporhan ihan nuhur Por ohe son da oh na yawar matin hatin ma hapat dahapti Ihan Hanipyah orhe dahat pat da oh ha tarpatinoh daham kimiritpa. Kimirim atei inpa. \s1 Poro ihir Jerusarem ap mutuhnong sus kotpa ohe meng oh \p \v 15-16 Gahan nuhur Jerusarem ap mutuhnong sapero rim mamen tahama Sisaria aptei mandama ama aptei ohe Got ohe nita kat ihirsi nuranur Jerusarem ap mutuhnong ruhpa. Rusa Jerusarem ap mutuh hat koripti nuhursi ma tap hat saya han ihir Gin dir Saipras han ihir tit han tit apris pat han Nason ohe ap oh indiprimur. Oh rih orhor kopenat ma Jisas ohe danong haya tei oh ohhe Jisas ohe danong hatip han ohmur. Ihan dir ohsi indiprimur pora ohe apnong napisangopa. \v 17 Napisaperhan ama Jerusarem ap mutuh Krais ohe nita bap kuuhan ihir Gur apriya oh wes apriyao napor amam ham nambungopa. Amam ham nambutperhan nuhur ohe ap ros timdipa. \p \v 18 Timorimdapat kutwi nuhur Jemis ohnong wamtiperim pipa. Sayaoh sios ihirnong wamat papti han ihirhe gonsi apris Jemis ohsi patingopa. \v 19 Patihan Por oh ihirnong Gurhe sa pati porpat Por orhe bes teidapat Got oh Juda na hat pati bap ihirnong ma indeipat ohe meng gonsi oh pomat orhor pongop. \s1 Sios wamat papti han ihir Por ohnong Gwe ma ihat sapat da oh ihir wanaham ha am hatingwe rim pinggitinmur potpa ohe meng oh \p \v 20 Por oh Got oh orhe bes teidapat ma indeipat meng oh pomat potporhan ihir Por ohnong Got oh Por orhe bes teinong mar indeipat moh yahnapmuro gosham Got ohnong armi deingopa. Armi deipti Por ohnong Nohana. Go dahat patmur. Juda ihir ruumsannap Jisas ohe danong hat patimur. Jisas ohe danong hat patim orhor Juda dire pohon sawa mengnonghe na mandam kasip ham orhor marin paptimur. \p \v 21 Ama Juda dire pohon sawa mengnong kasip ham marin papti bap ihir kat han ihir Por oh Juda na hat pati han ire mutuh ma pati Juda bap ihirnong Gur Moses ohe pohon sawa meng oh mandatinmur. Mandama eit watah na agatmaro Juda dire pohon ihapti da mandamo henmur pot apripatmur ritperhan ihir amraptimur. \v 22 Ihir ihtin meng amrat pati tei ohoh ihan gwe apris matei pat meng oh amram gonong inahatiprohekin daham nuhur kinhatiprohe sa dahaptimur. \v 23 Ihan gohe nure ma napotiprohe danong moh hatinmur. Nure ma dahaya da oh mamarumur. Hathat timbas han ihir Got ohnong Nuhur arpin ihtiprimur rim awam tuketiri han ihir apris nuhursi tap hat patimur. \v 24 Ama ihiroh iraire Got ohnong Nuhur ihtiprimur por ma awam tuketiri meng oh bisei matirimur. Ma bisei matiri oh Gin Got orhe kintei it yah tahatpera dahat patimur. Ihat dahat pati ohoh ihan go ihirnong ambur pisusa guragure danong yah tahatin ohe yan oh gowi tap mat itinmur. Gowi tap mat itporhan ihir Gin nuhur Got ohe kintei yah tahaya ma hapat daham iraire kak batnong sa kak atohomtipri. Atohomtiperhan kuuhan ihir wamar Epe. Por oh ire tapnong ham imat panggei moh pohon sawa mengnong amram dindeipat ma hapat. Ohe boknong meng por Por oh sawa meng na amram amkat sapatmur ma poriptingweri oh ohe boknong dasuh deipti ma hapat sa dahatipri. \v 25 Juda na hat pati bap Jisas ohe danong hat pati ihirnonghe nuhur nure wanin matpa meng oh Gur hanapsup ire den asariya den oh dapri. Gur heim koharhe dapri. Gur apop ambir tapama heimnong hapatsi oh dapri. Kuu bisei sawhe hapri por brak adarhetpamur pongopa. \p \v 26 Potperhan kimsidapat Por oh arpin ihirnong ambura iraire yah tahatin ohe danong hangopa. Hapti Got ohe ap yawar oh rosa erer ohe hrepnong mat papat han ohnong Por oh Nure mama ihat pati dik oh bes oh timbas hatiprimur. Timbas hapti nuhur nuranure apop oh nitat Got ohnong apopris atemar atiprimur ama potip oh. Giporpat ihir ama inpa oh. \s1 Por oh Got ohe ap yawar oh patin Juda bap ihir imar net potpa ohe meng oh \p \v 27 Gahan ama beshei dik oh timbas hatin kakduup hah tei Por oh ap yawar oh rongop. Ros patin Esia mong ohe Juda bap kat han ihir ohnong wandeingopa. Wamara ama pati kuuhan ihirnong Por ohnong heisup mar imtin ohe meng oh bi asar indeipti Por ohnong net pongopa. \v 28 Net poripti kasip mengtei Isrer bap gurhe nuhur Por ohnong ha sutingwe rim napanggeitina. Mama han mohoh dirnongo Moses ohe pohon mengnongo dire ap yawarnong moho erernong moh namkar bisei matin ohe meng oh rit apripatmur. Rit aprisa ginhe Juda na hat pati han ihirsi apnong mama pamra oh atnap apnong moh naer mar ihahmur pongopa. \v 29 Ameng ma potpa oh ihir Epesas aptei han tit Tropimas oh Por ohsi ihit Jerusarem ap mutuh oh patin wamtipamur. Wamar Por oh ama Juda na hat pat han ohsi ap moh pamras ihat patkin daham Por oh atnap dire ap yawar moh naer mar ihahmur pongopa. \p \v 30 Potperhan ama Jerusarem ap mutuh ihirhe gon ator hama sakat apris tarmungopa. Tarmuripti Por ohnong net por pramat prosa ap yawar ohe doho dahnong deipti doho gwatei kat kat oh kapkap orhor taput pisangopa. \s1 Por ohnong imtiperhan dupsi han ihir ambur pihipa ohe meng oh \p \v 31 Doho gwatei kat kat oh gon taput pisapti Por oh ha haputinoh rim sungopa. Suptin Rom ire ami ire duuptei han ohnong Jerusarem ap mutuh ihir gonsi ator ham Por ohnong suptimur ritperhan \v 32 Oh orhe dupsi hano ire duuptei hano ihirnong ambura kapkap apingopa. Apriperhan ihir dupsi han ihirnong wamara kas ham na sum mandangopa. \v 33 Mandatperhan ami ire duuptei han oh Por ohe duupnong susa orhe han ihirnong Gur apris kasip nang ohsi atpatinmur. Atpama karapus matiprohemur pongop. Pora ihir Por ohnong nang atpat mandatperhan dupsi han ire duuptei han oh kuuhan ihirnong Mama han oh de han ihira. Oh kin hatporhan mimat supti por dahandeingop. \v 34 Dahamtiporhan kat han ire orhe tit meng poriya kat han ire orhe meng tit poriya hatperhan sinisane riya dus ohoh ihan ama dupsi han ire duuptei han oh ire ma riya ohe duuptei duung meng oh pomat ti na dahangop. Na dahama orhe dupsi han ihirnong Gin Por ohnong ambur guragure papti ap doho dahnong pisonmur pongop. \v 35-36 Potporhan ihir ambur pisangopa. Ambur pisaptin ohnong ma indeiya han ihir gonsi dimat apris Suyarit ha haputinoha por ator hat kom dinggoshat apingopa. Kom dinggoshat apris doho gwatei kat oh titapam sutin ohe mengnong kasip hatperhan dupsi han ihir Por ohnong tapas por doho dahnong properim ihangopa. \s1 Por ohe boknong ire meng ma deipti oh be ihapti ma hapat ha dahatingwe rim potip ohe meng oh \p \v 37 Por ohnong tapas por doho dahnong properim ihaptin Por oh ami ire duuptei han ohnong We. Mona. Gin nohe meng tit gonong napotiprohmur pongop. Potporhan oh Ei. Go Grik ire meng am hat pat han ma hapat. \v 38 Ihan go Isip ihir rih tit ma ihtip han oh go bas ma hapat. Ama han oh rih 4,000 han ihirnong pramar ambura hanip timbas dusnong pisus Gin gur Rom gapman ihirnong sutinmur por bi atipmur pongop. \p \v 39 Potporhan Por oh Es. Noh ama han oh bas. Noh Juda nuhurmur. Nohe ma nitpa aptei oh Sirisia mong ohe Tarsas aptei ohmur. Ama aptei oh winsi aptei ohoh ihan han gonsi gur am hat patimur. Ihan go Yahwa. Ihirnong meng tit potina dahahhanhe noh ihirnong meng tit potiprohmur pongop. \v 40 Potporhan duuptei han oh Mai. Yahwa. Gwe meng tit pat oh ihirnong potina potporhan oh gwar bas oh tandeima meng potinmat oh bes daptuhutporhan ihir kimiringopa. Kimiritperhan oh Hibru ire mengtei \c 22 \p \v 1 Nohanhero athero gur nohe meng moh amratin. Gur nohe boknong ma nahapti ohe meng oh Gin ohe boknong timbas ma hapat gur ha dahatingwe rim noh meng tit napotiprohmur pongop. \v 2 Potporhan ihir Epe. Hibru nuranure mengtei meng napor moh daham atnap kimiringopa. \v 3 Kimiritperhan oh Noh Juda diradirmur. Nohe ma nitpa aptei oh Sirisia mong Tarsas aptei ohmur. Tarsas aptei nitpa orhor nohe ma suhur hatip oh maptei morhor tisa Gamarier oh suhur nahasuhmur. Suhur nahapatin noh hanip yah hatipmur. Ma suhur nahasuh oh dire awher ire pohon sawa meng oh pomat am nahasuhmur. Pomat am nahatporhan Noh gure pohon Got ohe meng moh amkatiprio daham ma kasip hat saptiru hat orhor nohhe ihat patesuhmur. \v 4 Ihat patim Jisas ohe pinggit pisapat danong hat ma sapti bap ihirnong Ihir Got ohe pohon mengnong amkaripti ma hapat daham kat kuuhan ihirnong ambur karapus deio kat ihirnong sutperhan ha haputingwe daham supti han ire bes teinong deio mar imat ire bok ina ruum apris pisasuhmur. \p \v 5 Nohe ma ihat sasuhnong oh Got ohe ap yawar ohe hanat bok han ire duuptei hano kaunsiro ihirhe gonsi am hat patimur. Ihtin ohoh ihan gur ihirnong dahandeiyahanhe ihir Oh arpin ihat sasuh hanmur napotiprohemur. Ama han bap irair iraire tap ma tamreipti Damaskas aptei ma pati ihirnong Por ohhe ihat pat han ma hapat ha dahatingwe rim nohnong brak mar napriperhan noh ama brak ohsi Damaskas apteinong susa Jisas ohe danong hat sapti kuuhan bap ihirnong ambur nang atpama Jerusarem ap mutuhnong popris ruumsup apriso matiprohwa daham pipmur pongop. \s1 Por oh Jisas ohe danong hatip ohe meng oh \r (Aposer 9:3-19, 26:12-18) \p \v 6 Por oh Noh imtiporim Damaskas apteinong sapatin Damaskas apnong kakduup dei tei mongsut orhor has isipnap tit aw tei mahat dapeh pongop. \v 7 Dapeh potporhan noh or wanhupmur. Or wanporhan meng tit Sora. Sora. Go kianorim nohnong ruumsup napris er nahat napisapat napor hangop. \v 8 Meng ginapor hahhan noh Hanipyaha. Go niho potporhan meng oh Nohra Nasaret aptei han Jisas nohmur. Gorhe ma nohnong ruumsup napris er nahat napisapat han nohmur napor hangop. \v 9 Napotporhan norhorsi ma sapti han ihir has wandeiyao meng amrayao hatpa orhora; meng ma napor ohe meng oh Kian meng sa napor daham hanhan hangopa. \v 10 Hanhan hatperhan noh Hanipyaha. Gin noh kinhatpor potporhan oh Go masasa Damaskas ap mutuhnong sonmur. Sus Damaskas aptei oh tit ap tit patin han tit aprisa norhe natamreindin ma gonong kis nahatip ohe meng oh gonong napotiprohmur napongop. \v 11 Napotporhan noh masas watahahoh has isip oh nohe kin moh kwi nahah tei ohoh kinhat wataham son ina hatporhan norhorsi sapti han ihir bes namrim napisangopa. Napisusa Damaskas aptei oh tit apnong tit nahat namdangopa. \v 12 Namdatperhan noh patin ama aptei han ihir Ananais sawa meng amrapat han ama Juda ihirhe Moh yahnap hanmur ma poripti han oh apingop. \v 13 Aprisa nohe duupnong hama Nohan Sora. Kin oh watahatina napotporhan noh asut orhor watahama ohnong wamtip. \v 14 Watahatporhan oh nohnong Dire awher ire Got orhor gonong kis nahatipmur. Gonong ma kis nahatip oh go orhe dahapat danong am haho ama duung dasi ham ongeng tahat ma pat han orhornong wamar am haho orhe atem teidapat ma naporpat meng oh amram am haho ha henoh rim gonong kis nahatipmur. \v 15 Ihat kis nahat napapat ohoh ihan gorhe wamaro meng amramo ma hatir ohe meng oh gonsi aptei aptei ihirnong pot pisasipramur. \v 16 Gonong imat kis nahatip ohoh ihan gin go kian hannong minhan pat. Gin orhor tandeim sus tom wayonmur. Wasa Gin Got go nohe er hat ma sasuh ohe er gap yansi nahat napapat yan oh gin dar hirmat namdatinmur por tom waporhan orhor arpin hirmat namdatiprohmur napongopmur pora ihirnong ameng oh am deingop. \s1 Por oh Hanipyah oh nohnong Juda na hat pati bap ire patinong nadarhetipmur potip ohe meng oh \p \v 17 Por oh Noh Damaskas aptei oh tom waso hama gahan noh it Jerusarem ap mutuhnong moh apdapmur. Aprisa Got orhe ap yawarnong rosa Got ohsi mengripatin kinpitap hatin mat \v 18 Hanipyah oh meng tit Go norhe ma pat danong wanahamo norhe meng naporo ma am nahapat meng oh maptei han ihirnong potporhan ihir gwe meng oh na amratipri ohoh ihan go kapkap orhor Jerusarem ap mutuh moh mandam wan apteinong kapkap sonmur napongop. \v 19 Napotporhan noh Hanipyaha. Nohe ma ihat sasuh danong oh maihir am hat patimur. Nohe ma ihat sasuh oh noh aptei aptei oh rotu ap ap oh rosa ihir gorhe danong hat pati kuuhan bap ihirnong ruumsup apris kaw sumo nang atpam karapus maro deinmat ihat sasuhmur. Nohe ma ihat sasuhnong oh maihir am hat patimur. \v 20 Noh ihat sapatin ihir Sitipen ohnong gwe meng pisapat hano rim sutpamur. Ma sutpa oh noh Yahwa. Ha sutingwe daham ihir hanip sutinmat ire watah ma daphot sariya kak oh wamat patin sutpamur potip. \v 21 Potporhan Hanipyah oh Es. Noh gonong meih mong ma Juda na hat pati han bap ire patinong nadarher ohoh ihan go sonmur napongop. Ginapotip ohoh ihan gin noh mama ihat apripat ohmur pongop. \s1 Por oh noh Rom han nuhurmur potip ohe meng oh \p \v 22 Por oh meng porpatin ama sutperim tarmuriya kuuhan ihir ohe meng amrat angopa. Gahan oh Nohnong Juda na hat pati han ire patinong Hanipyah oh nadarhetporhan noh aptei aptei moh ihat apripatmur ritporhan ihir ohnong heisup mar Mihat sapat han moh kakdah mong moh na indin han mohwa. Suyarit ha haputinoh gosham kasip mengtei gigoshama indeingopa. \v 23 Indeipti iraire watah oh daphot mandayao mong tambor dara aw teinong tihi tahe poriyao mar ugosangopa. \v 24 Ihaptin ami ire duupteinap han oh orhe han ihirnong Gur Por ohnong guragure papten doho dahnong prona. Prosa maire ohe boknong mar ma akit mengtei singargasi hat gosporipti ohe meng duuptei oh ha ritinoh rim gur kasip nang ohsi sutinmur pongop. \v 25 Potporhan ihir kasip nang ohsi sutperim Por ohnong irat boknong mar nang atpat mandatperhan Por oh ami ire duuptei han ohe duup ma pat han ohnong Wa. Gure sawa meng ma ripti oh Rom bap ihirnong oh meng kopen pomat na dahamat patin orhor suyahan yahmur ritipda da pomar dahamarwi sunmur ritip por dahandeingop. \p \v 26 Por dahamtiporhan oh amrama ami ire duupteinap han ohe patnong susa ohnong Go amratin. Oh Noh Rom han bap nuhurmur ri ohoh ihan go ohnong ha kinmatingwe dahapat ama potip oh. \v 27 Potporhan ami ire duupteinap hat pat han oh Por ohe pat teinong aprisa Go Rom bap gurda. Go napotinmur pongop. Potporhan Por oh Dawa. Noh Rom bap nuhurmur pongop. \v 28 Potporhan ami ire duupnap han oh Noh yan isip sara Rom han hatin hat patmur potporhan Por oh Noh ihtin han basmur. Norhe ma nitpa orhor Rom han orhor nitpamur pongop. \v 29 Potporhan ohnong ma sumo dahamaro matper ihya han ihir amrama kas ham asut orhor mandangopa. Mandatperhan ami ire duuptei han oh Noh Rom ihirnong moh nang atpatinmur por nang atpaya moho daham kas hangop. \s1 Por oh Juda bap ire kaunsir ihirnong meng potip ohe meng oh \p \v 30 Gahan kimsidapat ami ire duuptei han oh Juda ire Por ohe boknong ma deipti ohe duuptei meng oh gin noh Por ohnong dahamar am hatpora dahapat Gin kaunsir hano hanat bok han ire duuptei hano ihir ha apringwe por meng darhetporhan ihir apris ama tap tei hatpa oh. Tap tei hatperhan Gin Por ohnong nang arpit mandayarit oh ha aprinoh potporhan Por oh apriporhan Gin go ire mutuh moh tandeitina gwe boknong ma nahapti ohe duuptei meng oh potina pongopri. Potporhan oh arpin meng potinmat ire mutuh oh tandeitipri. \c 23 \p \v 1 Tandeima kaunsir ihirnong kin dung pora Nohanhera. Nohe mama ihat apripat oh norhe damdapat noh er hat sapat sa na dahapatmur. Noh Got ohe Ihat ha sonoh ma dahapat da oh gonsi adam mat orhorwi apisapatru mat orhor ginhe mama adam mat popripat ohmur potipri. \v 2 Potporhan hanat bok han ire duuptei han Ananais oh Por ohe duup tandeit pati han ihirnong Gur ohe atemnong adeh mai abong potina pongopri. \v 3 Potporhan ihir arpin atem adeh abong potperhan Por oh Ananais ohnong Go ina teidapat yah hat pat hatin hat pat orhora; mutuhdapat er hat patmur. Go diradire pohon sawa meng hrepdapat hat patim nohnong meng dahanahapat orhora; Ohnong atemnong adeh mai abong apotin ma napor oh diradire pohon sawa mengnong amkar ihahmur. Gin go Noh pohon sawa mengnong amkarhanoh Got oh nohnong na nitiproh ma hapat daham ihpatda potipri. \v 4 Potporhan orhe duup tandeit pati han ihir Por ohnong Go na kas ham watahpei hat patim Got orhe ap yawar ohe hanat bok han ire duuptei han ohnong er meng por indeipatda pongopari. \p \v 5 Potperhan Por oh Epe. Nohanhera. Noh ohe hanat bok han ire duuptei han hat ma pat oh hanhan hat pat ohoh ihan ohnong ihtin meng pormur. Got ohe sawa meng oh Gur guragure napapat han ohnong er meng poripri ritporhan ma brak matpa meng oh noh am hat pat ohoh ihan noh ama han ohnong am hat patneng ihtin meng na pornengmur potipri. \p \v 6 Porpat oh kaunsir ihirnong kat han Sadyusi bap ihir ma hapat. Kat han Parisi bap ihir ma hapat dahapat ihirnong kasip mengtei Nohanhera. Noh Parisi nuhurmur. Noh Parisi orhor nitpamur. Parisi nuhur ohoh ihan noh arpin hanip hapura it masapri ma hapat dahat patmur. Gure nohnong ma dahanahapti ohe duuptei oh ama da ohmur potipri. \v 7 Por oh ameng oh potporhan ihir amrama Parisi bap ire da orhe Sadyusi bap ire da orhe ham sakarap goshangopari. \v 8 Iraire ma sakarap goshatpa oh Sadyusi bap ihir hanip hapuripti da ihir it na masaprimur riyao enser ihir ti na patimur riyao kusem da ihir ti na patimur riyao hashemur. Parisi ihir hapuripti da ihir it masaprimur riyao Ensero kusem dao ihir patimur riyao hashemur. Ihat ripti tei ohoh ihan irair sakarap goshangopari. \p \v 9 Sakarap gosham irair kasip mengwi goshaptin pohon sawa mengnong ma am hat pati han Parisi irair kat han ihir tandeima Nohanhera. Nuhur mama han ohe da ina ma wandeiya oh dasuh er da oh ohe boknong mohhe ti na pathemur. Ihan ohnong enser ihirdo kusem da bap ihirdo ohnong meng tit am deiptinkin dir ohnong imtiprohe por kasip mengtei pongopari. \v 10 Kasip mengtei potperhan ihir ire ma poriya mengnong na amrama atnap sakarap goshangopari. Sakarap gosham Por ohnong ihir kat tandap mariya kat tandap mariya gosham katgunggoshatperhan ami ire duuptei han oh katgunggosham ohnong kwetiprohe ma hapat daham kas hapat orhe dupsi han ihirnong Gin gur kapkap susa Por ohnong ambutin. Ambura it doho dahnong moh pamronmur pongopri. Potporhan arpin ihir sus bes arpim amburipti it doho dahnong pamrongopari. Pamrasa timatiri. \p \v 11 Gahan kimsidapat ohe kwitem oh Por oh patin Hanipyah oh Por ohe duup oh aprisa ohnong We. Pora. Go kas hatipra. Watahpei ham kasip hat orhorwi patenmur. Gwe Jerusarem ap mutuh morhor patim ma Got oh ihtin hanmura; ihtin hanmura ma ripat meng orhor Rom ap mutuhnong sushe ama wanin meng orhor ripramur pongopri. Potporhan timdipri. \s1 Juda ihir por ohnong sutinmat meng wanin matpa ohe meng oh \p \v 12 Kimsi kutwi mong da hatporhan Juda bap kat han ihir tarmura Arpin dir deno tomo oh na dim patim orhor Por ohnongri sutiprohemur girim awam tuker ama meng wanin matpa oh. \v 13 Meng ma wanin matpa han ihir 40 hapti it kat han titsi ihir meng ama wanin matpa oh. \v 14 Meng wanin mara ihir susa ap yawar hanat bok han ire duuptei hano kamoheimo ihirnong Nuhur arpin den na dim patim orhor Por ohnongri sutiprohemur rim awam tuker meng wanin deiyamur. \v 15 Ihan kaunsir ihirsi guragur ami ire duupteinap han ohnong Gin go Por ohsi poprinmur. Poprisa nuhur ohe meng oh pomat amratiprohemur por brak mar ami ire duupteinap han ohnong adarhetinmur. Adarhetperhan nuhur mamen tahaya ohoh ihan oh kopen mandap popripatin orhor nuhur sutiprimur amam potpa oh. \v 16 Potperhan ihir brak mar duuptei han ohnong adarhetperhan Por ohe kor uhe mon oh ire wanin deiya meng oh ama amratip oh. Amrama susa ami ire pati doho dahnong rosa Por ohnong meng am mar pongopri. \v 17 Potporhan Por oh Ami ire duuptei han oh ha aprinoh potporhan oh apriporhan Por oh brer kopen han hapat han moh ohe meng tit patri. Ihan go ohnong ambur pisusa ami ire duupteinap hat pat han ohe patnong pisonmur. Pisaporhan ohe ma pat meng oh ohnong sa potiproh potipri. \v 18 Potporhan oh arpin ambur duupteinap hat pat han ohe patnong ama pihip oh. Pisusa ohnong Karapus hat pat han Por oh han brer kopen han hapat han moh duupteinap hat pat han ohe patnong pisonmur. Pisaporhan oh meng tit ma pat oh ohnong ha potinoh napotporhan noh ohnong popirmur ama potip oh. \p \v 19 Gipotporhan duupteinap han oh brer ohnong bes marim pisus orhe teinong deipat Gwe nohnong ma napotiproh meng oh nohnong kihan meng napotiproh. Gin napotina por ama dahamtip oh. \v 20 Por dahamtiporhan oh Juda bap kat ihir Nuhur ami ire duupteinap han ohnong Go kimsi Por ohnong ambur poprinmur. Popris kaunsir ire mutuhnong matporhan nuhur pomat meng dahamtiprimur potper. Gipotperhan oh arpin Por ohnong popripatin dir mandap orhor sutiprimur rim meng wanin matamur. \v 21 Ama meng wanin mata han ihir 40 hapti it kat han titsi ihir Nuhur arpin tomo deno oh na dim patim orhor Por ohnongri sutiprohemur rim awam tuker meng wanin matamur. Ihat wanin tahata ohoh ihan gin popripatwa daham ihir mandap kwet patimur. Ihan go ire meng ohri amrama pisapra ama potip oh. \v 22 Potporhan oh Go noh duupteinap han ohnong meng am deimur potipra. Kimiritinmur por anggungopri. Anggurpat Gin meng oh kiwa. Gin sona ama potip oh. \s1 Por ohnong kak hat pat han Piriks ohe patnong pihipa ohe meng oh \p \v 23 Gahan Ami ire duuptei nap hat pat han oh Ami ire duuptei hat pati yot han ihit nohe patnong ha apringwe potporhan ihit apriperhan Gin gut 200 dupsi hano 70 han hos bas tongnom sapti hano 200 bior hanatsi marin pati hano ama ihiroh kwitemnap hah tei towat kirok oh Sisaria mongnong ha songwerim tap teinongwi matinmur. Matporhan ihir sa mamen tahatiprohe. \p \v 24 Mamen tahapti Por oh hos ire bas tongnom son ohe hos ihirnonghe amamen matinmur. Amamen deipti orhornong pomat pisonmur. Pomat pisusa Sisaria aptei mong ohe kak hat pat han Piriks ohe pat teinong oh pisonmur ama potip oh. \v 25 Pora Piriks ohnong meng por mamaru mat brak mat atipmur. \p \v 26 Nohana. Yahnap hat pat han kamoheim Piriks gohe sa yah hat pat. Gin go nohe mama meng napor nabrak dei meng moh go amratin. \v 27 Ama popriya han ohnong Juda ihir matei net por sutperim ihtirimur. Sutperim ihaptin oh Noh Rom nuhurmur ritporhan noh amrapat norhe dupsi han ihirsi susa noh ire bes teimdapat ambutirmur. \v 28 Amburpat noh ohe boknong mata ohe duuptei meng oh am hatporim Juda ire kaunsir ire mutuhnong matirmur. \v 29 Matporhan ihir Mama han oh nure pohon sawa mengnong dasei mar amkar ihat sapat hanmur rim meng oh ohe boknong matirimur. Imat ohe boknong meng matiri orhor ohe boknong karapus matin ohe mengo sutin ohe mengo oh ohe boknong ti na matirimur. Timbasmur. \v 30 Gahan Juda ihir ohnong sutin ohe wanin tahata meng oh nohnong napotporhan noh Por oh Piriks gwe patnong kapkap mama darher ohmur. Darhera ohe boknong sutin meng ma matiri han ihirnong Gur meng oh ohe boknong matiri meng oh gur susa Piriks ohnong potinmur por noh ama darher ohmur. Krodias Risias noh Piriks gonong mama nabrak dei ohmur por ama brak matip oh. Por brak mara ama brak ohsi ihirnong ama darhetip oh. \p \v 31 Darhetporhan ihir arpin Por ohnong ambura kwitem orhor ama pihipa oh. Pisusa Antipatris aptei kora atei timdipari. \p \v 32 Timorimdapat kimsi mong da hatporhan be kakdah dupsi sapti han ihiroh it iraire doho ham pati apteinong sangopari; kat han hos bas tongnom sapti dupsi han ihir Por ohnong pisangopari. \v 33 Pisusa Sisaria aptei koripti mong ohe kak hat pat han Piriks ohe pat teinong susa brak oh ohnong apingopari. Aprisa Por ohnong ohe duupnong deingopari. \v 34 Matperhan kak hat pat han oh brak oh wandeipat Por ohnong Go de han gur por dahandeingopri. Por dahamtiporhan Por oh Noh Sirisia han nuhurmur potipri. \v 35 Potporhan oh Gwe boknong meng ma nahapti han ihir apriyarit gonong dahanahatipramur porpat dupsi han ihirnong Gin gur Por ohnong Herot ohe hatip yahnap apnong pronmur. Prosa ohnong wamat paptenmur pongopri. Potporhan ihir arpin prosa wamat papangopari. \c 24 \s1 Terturaso ihir Por ohe boknong meng matpa ohe meng oh \p \v 1 Por oh Sisaria aptei oh patin hanen sut timda tei gahan hanat bok han ire duuptei han Ananais oh sawa meng am hat pati han pohono Rom ire sawa meng am hat pat han Terturaso ihirnong ambur ihirsi ama apdapa oh. Apris mong ohe kakhan Piriks ohe pat tei oh ama kotpa oh. Koripti ohnong Por ohe boknong matin ohe meng oh ama potpa oh. \v 2 Potperhan kakhan oh Por oh ha aprinoh ritporhan oh apriporhan Terturas ohri meng oh ohe boknong deingopri. Ohe boknong ma matip oh Yah han Piriks gwe ma nuhurnong napapat oh nuhur manap da tei orhorwi yah hat patimur. Go daham da darhera rih ma yah hat na pateshe da oh mandama gin yah hat indin ohe da oh pomat namgim napapat hanmur. \v 3 Gwe ma imat aptei aptei nuhurnong napapat oh nuhur gonong dipwi Weso napor amam nahat napaptimur. \v 4 Gin nuhur gonong trun meng naporiptin go garhamo hatipra. Ihan nuhur gonong gar bok meng tit napotiprohemur. Go hanip meng amrapat han ohoh ihan nure gar bok meng tit ma gonong napotiprohe meng oh go namratino rim napormur. \v 5 Gar meng ma napotiprohe oh mamaru hat patmur. Nure mama han ohnong ma wamat pati oh oh among among gonsi susa Juda bap hat pati ihirnong gapman hat pati ihirsi sakarap gosham er hat indin ohe da ohwi pinggit pisapat hanmur. Oh wan danong hapti ihir Nasaret bapmur ma ripti han ire duuptei han ohmur. \v 6-7 Ihat er da pinggit ma pisapat han oh Got orhe ap yawarnonghe abisei mar er matinmat ros patin nuhur net por ambur kot teinong matirimur. \v 8 Gin nure mama ohe boknong mar naporiya meng moh su meng naporiyado da arpin meng naporiyao rim gin go orhornong dahamtinmur. Dahamtiporhan orhordapat napotporhan gohe am hatiprohmur pongopri. \v 9 Potporhan Terturas ohsi apris pati Juda bap ihirhe Ohe ma napor meng oh arpin meng ama naporpat ohmuro por tap kat mengwi pongopari. \s1 Por orhe boknong ma deiya ohe meng oh kakhan Piriks ohnong potip ohe meng oh \p \v 10 Ihir tap kat meng ohwi Por ohe boknong matperhan kakhan Piriks oh Por ohnong Gin gwe meng oh ritinmur por kinbi dirhis potporhan Por oh Nohan kakhan Piriksa. Go mamong tei moh kakhan hat patin ire mengnong pomat amram dahamaro ihat patin krismas trun ma birhitirnong oh noh am hat patmur. Go ihat meng pomat amrapat hano rim noh ihan na kas ham da yah ham watahpei hat orhor nohe boknong ma nahaya meng oh gonong napotiprohmur. \v 11 Nohe ma napotiproh meng oh nohnong ma am hat pati han ihirnong go dahandeihanhe ihirhe nohe ma napotiproh meng hatin mat orhor napotiprohemur. Nohe ma napotiproh meng oh mohmur. Noh Got ohe danong ham ohsi mengitinmat hanohe wik oh Jerusarem ap mutuhnong ruhurmur. \v 12 Rusa Jerusarem ap mutuh oh ap yawar rusa ihirsi; nohsi nuhur sakarap goshaptinhe nohe boknong meng mama nahaya han maihirhe ti na wanahatirimur. Noh rotu ap apo kot tei ma tarmuriya teio oh noh ihirnong sakarap maro imaro matin ohe meng oh ihirnong bi asar porpatinhe nohnong ti na wanahatirimur. \v 13 Noh er hat sapatinhe ti na wanahatiri ohoh ihan ire nohe boknong ma nahaya ohe meng oh Moh arpin meng ma hapat dahatin ohe menghe timbasmur. Eimat ti na pat hatiprohmur. \p \v 14 Nohe boknong ma nahaya meng oh ti dasuh meng riyamur. Moh pokwi arpin meng nohe boknong nahayamur. Ama meng oh mamarumur. Jisas ohe da oh Gur mihat sashenmur ma naporpat da oh hanip ihir Moh wan er da ma hapat dahapti da oh noh amram dimat sapatmur. Ihat dimat ma sapat oh Got orhe danong na mandam orhornong armi maro dahamo hat sapatmur. Nohe ihat ma sapat oh sawa meng rim brak matip mengo propet ire rim brak deishe mengo ohnong na amkar dimat orhor sapatmur. \v 15 Nohe ma ihat sapat da oh mama ire kaput Got oh apris er hat sus ma hapuripti han ire dasi; yah hat sus ma hapuripti han ire dasi tap mat pamsapramur ire ma ihat dahat pati da hatin hat orhor nohe dahe ihat dahat sapatmur. Ihat dahat sus nuranur orhe ma inahatipra danong oh tap hat minhan patimur. \v 16 Noh ihat patim Got ohe kinteio kuuhan ire kinteio oh Go er hat sapat hanmuro napotiprihanrim ire kintei yah hat son ohe danong ohwi kasip hat sapatmur. \p \v 17 Ihat ma sapat han noh Jerusarem ap mutuh mandama wan mongnong sus patim krismas kat tit birhitirmur. Kat tit birhitporhan Gin noh it Jerusarem ap mutuhnong susa norhe yah han ihir hatip hat pati han ire ma atiri mani oh apriso Got ohe danong ham erer oh apriso hatporo rim noh it ap mutuhnong apdormur. \v 18 Aprisa bes na bisei mar ongeng tahat patdapat orhor Got orhe ap yawar doho dahnong ros Got ohnong erer oh asarpatin ihir apris wanahatirimur. Ma wanahatiri oh noh kuuhan trun ihirsi patim ihirsi sakarap gosham ire danong aer deio hapatin ti na wanahatirimur. \v 19 Noh ihat yah hat orhor patin Esia mong ma pati Juda bap kat han ihirhe marangwerimur. Ihan nohe boknong nahatin meng oh pathanhe ihir matei patineng nohe boknong napotin ohe meng oh napotiprohenengmur. \v 20 Ihir matei na pati ohoh ihan nohe kaunsir ire kintei tandeima ma ritir meng oh norhe boknong hatin ohe meng tit ritirhanhe amratiri han maihir pati ohoh ihan ihir sa napotiprohe. \v 21 Noh er menghe ti na ritirmur dahapat orhor ihir Mameng moh orhe boknong mar ritirmur dahamkin ginaporipti. Nohe ire kintei tandeim kasip mengtei ma ritir meng oh mohmur. We. Noh haputpa han ihir it masaprimur ma dahat pat ohe pe oh gur nohnong dahanahaptikin potirmur potipri. \p \v 22 Potporhan Piriks oh Jisas ohe Mihat sashenmur potporhan ire ma ohe danong dindeipti ohe da oh oh am hat pat ohoh ihan oh ama Juda ihirnong Gin meng oh kimur. Kaput ami ire duupteinap han Risias oh apirit gwe boknong ma nahapti meng oh pomtiprimur pongopri. \v 23 Pora dupsi han ire duuptei han ohnong Dupsi han ihir Por ohnong wamat ha indingwemur. Wamat paptin oh orhe da orhor Noh anong sapora daham ushano arwapir ihir apris wamaro den pandemo ihayahanhe yahwimur pongopri. Pora Piriks oh it orhe apteinong sus ama indip oh. \s1 Por ohnong Piriks oh karapus mat papatim ihit mengir inpa ohe meng oh \p \v 24 Gahan patdapat Pirikssi; Juda kuu ihir Drusira ihit gamin ama apdapa oh. Aprisa Por oh nohe pat ha aprinoh potporhan Por oh ite patinong saporhan Gin nuhut gwe meng oh amratiprohemur pongopari. Potperhan Por oh Krais Jisas ohe danong ham Ohwi inahatin hatin hanwa ma dahapat ohe meng oh potipri. \v 25 Pora hanip dire ma duung dasi ham ongeng taham yah hat sapti da mengo yah da oh hanip diradire hrepnong mar papti ohe da mengo kaput ma Got orhe apris dirnong dahanaham nasatipra ohe da mengo oh potipri. Potporhan Piriks oh kas hama ohnong Gin gwe meng oh kiwa. Sonmur. Kwit noh it gwe mengnong namratpor dahah tei oh it unatipramur pongopri. \v 26 Pora ihitwi mengir inpari. Ihit ihat ma inpa oh Piriks oh Por oh nohnong Go arpit namdahan noh yan napriprohwa napor gapa naham yan ha napin oh daham Por ohnong dipwi uarisuhmur. Uatporhan ihit dipwi mengir pateshemur. \p \v 27 Ihat patin gahan krismas yot birhitporhan Porsias Pestas oh Piriks ohe kak hat pat ap tan wanin oh oh ama datip oh. Datporhan Piriks oh Juda bap ihirnong gapa mar ire danong ayah matinmat Por ohnong karapus ap oh ha patenoh ama potip oh. Potporhan oh karapus ap orhor ama patesuh oh. \c 25 \s1 Por ohnong Pestas ohe dahamtip ohe meng oh \p \v 1 Pestas oh Piriks ohe ap tan wanin oh datinmat Sisaria apteinong ama apdap oh. Aprisa yitir dah atei patema Jerusarem ap mutuhnong ama ruhup oh. \v 2 Ruporhan Got orhe ap yawar ohe hanat bok han ire duuptei hano Juda ire kak hat pati han bapo ihir Pestas ohe pat teinong apris Por ohe boknong mat pisapti ohe meng oh ama potpa oh. \v 3 Pora Gin go susa nure danong nayah matinmat Por ohnong Jerusarem ap mutuhnong moh darhetinmur kasip mengtei orhor ama potpa oh. Ama kasip mengtei potpa oh Por ohnong Jerusarem ap mutuhnong moh darherit dir mandap kwer sutiprimur gosham meng wanin mar ama gipotpa oh. \v 4 Potperhan Pestas oh Es. Noh na darhetipramur. Noh ohe karapus hat pat ap teinong oh noh kimsi orhor sapramur. \v 5 Ihan gurangure kamoheim ihir nohsi son hat patihanoh nohsi tap hat susa han orhe boknong er hatir ohe meng tit pathanhe meng oh orhe boknong ha matingwe ama potip oh. \p \v 6 Porpat oh atei orhor ama indip oh. Patin gahan tit sande rima tit katket deipat oh it Sisaria apteinong ama wanhup oh. Wandasa ama timdip oh. Timordapat kimsi mong da hatporhan oh dahandeipti ap ros ama tongnotip oh. Tongnoma dupsi han ihirnong Gin gur Por ohnong ambura dahandeipti apnong moh pamron potporhan ihir arpin Por ohnong ambur prongopari. \v 7 Properhan Juda bap Jerusarem ap mutuhdapat ma wanhuri bap ihirhe Por ohe duup oh tandeima Por ohe ma ihat sasuh oh isipnap tit er hat sasuhmur por ohe boknong meng ruumsan meng tit deingopari. Ihtin meng oh ohe boknong matpa orhor meng arpim ohe boknong arpin ma hapat dahatin ohe meng oh ti na pongopari. \v 8 Arpin meng ohe boknong matin oh ti na pat hatporhan Por oh Nohe ma ihat sapat oh noh Juda diradire pohon sawa meng ohe boknongo Got ohe ap yawar ohe boknongo Rom diradire duuptei kakhan Sisa ohe boknongo oh noh ti na er deipatmur potipri. \p \v 9 Potporhan Pestas oh Juda bap ire danong ayah matporim Por ohnong Go Jerusarem ap mutuh hat orhor gwe boknong nahapti meng oh ire kintei pomtin hatinda. Go Jerusarem ap mutuhnong run hat pathanoh ihan noh napisus hat orhor noh dahanaham meng pomtipramur pongopri. \p \v 10 Potporhan Por oh Es. Nohe ma pat oh gorhor am hat patmur. Noh gin Juda ihirnong ti er deipatda ihan ire dahanahapti apnong oh napisapra. Noh ihirnong ti na er deipat ohoh ihan go nohnong dahanahatpora dahahhanhe Sisa orhe dahanahapti ap morhor dahanahahhan yaho dahapatmur. \v 11 Noh ihirnong nitin ohe da tit matporhan ihir nohnong niyarit noh hapurhanoh yahmur. Ihir be nitinmat nohe boknong dasuh meng oh nahapti ohoh ihan be bokdus oh kianorim ire bes teinong nahatiprohe dahapatmur. Ihat dahapat ohoh ihan Sisa orhor ha dahanahatinoh dahapatmur potipri. \p \v 12 Potporhan Pestas oh orhe kaunsir ihirsi Gin orhornong kinmatiprohe gosham aperipti Por ohnong Gin go Sisa orhor dahanaham ha ponahatin oh ri ohoh ihan noh Sisa ohe patnong nadarhetipramur pongopri. Pora patesheri. \s1 Pestassi Agripa ihit Por ohe karapus hat pat ohe meng ritpa ohe meng oh \p \v 13 Patimdapat gahan tit dah tit Agripa oh Rom ire tit mong ohe kak hat pat han ohsi; kor Bernaisi ihit tambe Gin Pestas ohsi wenggosaro mengiro hatpero rim Sisaria apteinong ama apdapa oh. \v 14 Aprisa ohsi mengiro ham patin trun inda tei Pestas oh ihitnong Por ohe boknong mat pisapti ohe meng oh ama potip oh. Ma potip oh Rih Piriks oh karapus matip han tit karapus ap moh patmur. \v 15 Gahan noh Jerusarem ap mutuhnong rus patin Juda bap ire han pohono hanat bok han ire duuptei hano ihir ohe boknong meng oh potpamur. Poripti gahan ihir nohnong Go mama han moh er hat sapat hanmur. Ihan dupsi han gur ohnong imtinmur potinmur napotpamur. \v 16 Napotperhan noh it Es. Rom nure ma pohon ihapti ohri meng dahamar na arpit patin ohri Go ihat er hat sapat hanmur por dupsi han ire bes teinong na deiptimur. Orhe boknong matin han ihirsi; orhorsi irair tap ham meng pondeipti orhe boknong matin meng oh pathanwi Moh er hat sapat hanmur por dupsi han ire bes teinong deiptimur noh potipmur. \v 17 Potporhan ihir nohsi tap hat aprisa noh na tupetipmur. Apris timordapat orhor Gin dahamtipora daham dahandeipti ap oh ros tongnoma Gin ohnong ambur poprina potipmur. \v 18 Potporhan ihir popriperhan ohe boknong meng matin han ihir tandeim meng oh ohe boknong matpamur. Ohe boknong ma matpa meng oh nohe da oh hanip sutir ohe mengdo gapah hatir mengdo ama meng oh tit meng tit ohe boknong matiprohekin nohe ma gidahatip da oh ama ihtin meng oh ohe boknong ti na matpamur. \v 19 Ama ihtin meng oh ohe boknong na mara iraire rotu hapti ohe meng gusupti mengo ire Jisas oh eimat haputipmur ma dahapti danong oh Por oh it masas patmur ripat ohe mengo ama ohe meng ohwi ohe boknong matpamur. \v 20 Ihir ihtin mengwi ohe boknong matperhan noh Moh duuptei timbas meng iraire pati ohe mengnongwi sakarap gosham ihapti ma hapat daham noh Por ohnong Go Jerusarem apteinong sus gwe boknong nahapti meng oh ohot tei ha dahanahatingwe dahat patda por dahamtipmur. \v 21 Dahamtiporhan oh Es. Noh karapus hat patin Sisa orhe pat teinong sus dahanahatin dik oh tit pathanhe ohe patnong napisus Sisa orhor sa dahanahatipra napotipmur. Ameng napotporhan noh Ihan yahwa. Gin dupsi han gur wamat paptenmur. Kaput ohe dahamtin dik oh pat hatporhan noh Sisa ohe patnong darhetipramur potipmur ama potip oh. \p \v 22 Potporhan Agripa oh amrama Gin norhor ama han ohe meng oh ritporhan noh amratipraneng dahahmur ama potip oh. Potporhan Pestas oh Yahwa kimsi orhor go ohe meng oh amratinmur ama potip oh. Pora ama timdipa oh. \s1 Por oh Agripa ohnong potip ohe meng oh \p \v 23 Timorimdapat kimsi kutwi mong da hatporhan Agripasi Bernaisi ihit tambenong Winsi kuu tambe yotmuro pora ihitnong amam mar armi mat ire tarmur meng ripti ohe ap dah Pestas ohe pat dahnong ama pruhpa oh. Properhan Pestas oh Gin dupsi han gur Por ohnong ambur pamrona potporhan ihir arpin ama ambur papdapa oh. \v 24 Popriperhan Pestas oh kakhan Agripa ohnong Kak hat pat han Agripao mama gur gonsi gin han mohnong wamtin. Mama han moh ohnong Jerusarem ap mutuh ma pati Juda bapo maptei ma pati Juda bapo ihir gonsi aprisa ohnong Mama han moh ohnong Kakdah mong mohoh na paten han mohwa. Gin orhor suyarit ha haputinoh por indeiptimur. \v 25 Imat por indeipti orhor norhe ma dahamar wandeipat oh ohe boknong er hat saporhan sutin ohe meng oh ti na pat hapatmur. Noh ihat dahat pat orhor orhordapat Noh Sisa ohe patnong saporhan Sisa orhor sa dahanahatipra ripatmur. Orhor ihat ritporhan noh Ihan yahwa. Sisa ohe patnong darhetiprawa dahat patmur. \v 26 Noh Sisa ohe patnong darhetipra dahat pat orhor ohe boknong matin meng oh ti na pat ohoh ihan noh Mama han oh mihat er hat sapatmur por orhorsi tap mat darhetin meng oh de meng sa brak mar ohsi tap mat darhetiproh dahat patmur. Ihat pat hano rim noh Agripao mama pati kuuhan bapo gur dahamtiperhan orhor meng tit rihanoh ama meng ohsi brak mar Sisa ohe patnong darhetperim noh ambur poprin pormur. \v 27 Ohe boknong ma deipti ohe arpin meng oh mohmur na potin tei be bokdus darheriyahanoh ermuro dahapatmur. Ihtin ohoh ihan ohe boknong ma deipti ohe meng oh arpin meng tit pat hatiprohdo rim Agripa go dahamtinmur pongopri. \c 26 \p \v 1 Potporhan Agripa oh Por ohnong Gin gorhe boknong ma nahapti ohe meng oh gorhor ritina potporhan Por oh meng potporim bes daptuhura \v 2 Kakhan Agripa. Juda bap ire nohe boknong ma nahapti ohe meng oh go amratporim apir oh noh gonong Wes go apiro dahahmur. \v 3 Wes go apir ma dahah da oh mamarumur. Go Juda bap nure pohon ma ihapti dao nure kat han ire dahat sapti da orhe haya kat ire dahat sapti da orhe haya ham ma sakarap goshapti dao oh go am hat pato rim noh Go wes apir dahahmur. Go ihat pat han ohoh ihan nohe boknong ma nahat napisapti meng oh dapsi meng napotiproh ohoh ihan go garhatiprarim pan hat orhorwi amrat indinmur. Noh ma ihat sapat meng oh mamarumur. \p \v 4 Noh brer garsut norhe aptei ma patesuh dao Jerusarem ap mutuhnong apris ma patesuhru ginhe mama ihat sapat dao moh Juda bap ihir gonsi am hat patimur. \v 5 Noh Parisi bap nuranurmur. Parisi nure ma ihat pati oh sawa mengnong gonsi pomat orhorwi dimar paptenmur ripti bap nuhurmur. Ama giripti ohe tan hat orhor noh sawa mengnong oh tit meng tit amkar na mandam gonsi orhor dindeisuh hanmur. Nohe ma ihat patesuh danong oh Juda bap ihir gonsi am hat pati ohoh ihan tit han tit nohe ma ri meng moh Oh arpin meng rimur ritpor dahahhanhe sa ritiproh. \v 6 Gin mama ire nohe boknong naham inahapti ohe duuptei oh mamaru hat patmur. Rih Got oh awher ather ihirnong Noh kaput gurnong yah da tit nahatipramur por ma rit atip ohe danong ham Arpin inahatiprawa daham ma minhan pat ohe pe oh ihir nohnong inahaptimur. \v 7 Got orhe rit natip mengnong ma minhan pati oh nohwi basmur. Isrer ohe nathe brer ire puh nuhur gonsi minhan patim kwitem timbas mong da timbas dipwi Got ohe danong ham atamrein patimur. Noh ama ihat dahat pati ohe danong ham minhan ihat sapatin Juda nuranur kat han ihirdapat Go er hat sapat hanmur napor meng oh nohe boknong naham inahaptimur. \v 8 Got oh arpin danong napamson hanmur ma riptinong oh gur Es. Oh da na napamson hanmur ma ripti oh gur kianorim ihtin meng oh ripti. \p \v 9 Noh rih ma patesuhnong oh sawa meng oh Nasaret aptei han Jisas ohe danong ham orhe winnong adaptuhur isip mat pisapti kuuhan ihirnong Got oh Go sum timbas deinmur naporpat ma hapat daham noh ama kuuhan ihirnong sut apisasuhmur. \v 10 Imat sut ma apisasuh oh Jerusarem ap mutuh orhor hanat bok han ire duuptei han ihir Imat sut pisashenmur napotperhan noh ire mengtei imat Jisas ohe danong hat sapti han ihirnong ambur karapus deio kat ihirnong sutper riya tei oh Yahwa. Sutina poro indeisuhmur. \v 11 Imat ma pisasuh oh ihirnong ruumsup apris ha sutingwe daham noh ire rotu ap ap oh ros ambur ire bes teinong deio ire Jisas ohe danong hat sapti da oh dasei mar ha mandangwe rim imaro mat pisasuhmur. Noh ihirnong ruumsup mar sutin ohe danong ohwi isip hat patin ohoh ihan noh wan meih aptei aptei oh sus ruumsup apris er mat pisasuhmur potipri. \s1 Por oh Jisas orhe danong hatip ohe meng oh Agripa ohnong potip ohe meng oh \r (Aposer 9:3-19, 22:6-16) \p \v 12 Por oh Noh kuuhan ihirnong imat er mat pisapatin hanat bok han ihir Gin go Damaskas apteinong susa gorhe ma indeipatru mat imtinmur napotperhan noh pipmur. \v 13 Kakhana. Noh Damaskas aptei ihirnong imtiporim mandap sapatin mongsut orhor nohsi sapti han ihirsi nuranur wandeiyaoh has tit atan moh gar has basmur has wanohe tit aw tei mahatdapat has hangop. \v 14 Has hatporhan nuhur ama hasnong wamar nuhur gonsi or wanhupa. Or wandasa noh amraoh Hibru ire mengtei Sora. Sora. Go kianorim nohnong ruumsup napris er nahat napisapat. Go nohnongwi ruumsup napris na inahapatmur. Nohnong ma inahapat oh gorhe boknongsi tasum ihat sapatmur napongop. \v 15 Napotporhan noh Hanipyah go niho potporhan oh Nohra Jisas gorhe er nahat napisapat han nohmur. \v 16 Nohe ma apir oh gin gonong norhe natamreindin oh kis nahatporim apirmur. Ihan gin go tandeitinmur. Tandeima gin ma namgi mengo kaput norhe ma namgim naporipra mengo oh pot pisashenmur. \v 17 Noh gonong ma nadarheripra oh Juda bapo Juda na hat pati han bapo ama bap ire aptei aptei oh nadarheripramur. \v 18 Noh ire patinong ma nadarheripra oh go ire mutuhnong susa ire kin kwi hat patim ma er hat sapti kin oh adipekam has yah teinong deio Satan ohe hrepdapat hat patin go ambur yah teinong deio mat ha pisashenoh rim aptei oh sus ihirnong meng pot pisapatin Got oh ire er hat sapti ma yansi mat papat yan oh it yansi na mar hanhan mar mandapramur. Mandama norhe danong ham Ohwi inahatin hatin hanwa dahatperhan ma norhor ongeng mat papat bap ire tapnong matipramur napor hangopmur potipri. \s1 Por oh Agripa ohnong Hanipyah oh mihat tamrein sashenmur napor nadarhetporhan noh mihat tamrein sapatmur potip ohe meng oh \p \v 19 Gin kak hat pat han Agripa go amratin. Hanipyah orhe napor namginong oh noh garham na mandam amram dimtipmur. \v 20 Orhe meng amram ma dimtip oh Damaskas apteinongri susa meng potipmur. Porpat Jerusarem apteinong sus potipmur. Pora Judia mong aptei aptei oh sus pot pihipmur. Pot pisapat Juda na hat pati bap ire aptei aptei oh gonsi meng pot pisapatmur. Noh ihat ma meng pot pisapat meng oh ihirnong Gur er da hat sapti danong oh kom asar mandama Got ohe danongwi henmur. Ihat saptin kuuhan ihir gurnong wanahama Maihir er danong kom asar mandama yah hat son ohe danongwi hat sapti ma hapat dahatin ohe da ohwi pitap teinongwi mar pinggit pisashenmur por imat pot pisapatmur. \v 21 Ama ihtin meng ohwi pot pisusa Got ohe ap yawar doho dahnong oh ros porpatin ama ohe pe oh Juda ihir Oh ihtin meng tit naporhe daham nohnong nambur nitperim ihtirimur. \v 22 Nohnong nitperim ihtiperhan Got orhor pat ohoh nohnong napanggeitporhan gin noh mama tandeima winsi hat pati hano win timbas hat pati han bapo gurnong tap mat orhe ma inahapat ohe meng oh gurnong mama naporpat ohmur. Nohe meng pot ma pisapat oh norhe dahat pat meng tit ohe pe dip mar na pot pisapatmur. Moseso propeto ire Kaput ihtin han tarpat sasipramur rim ma brak matpa meng orhorwi pot pisapatmur. \v 23 Ire rim ma brak matpa meng oh mamaru hat patmur. Krais oh aprisa batbet ruumsup datipramur. Darpat hapur kuuhan ire ma it da masapri ohe duuptei han oh ohri hatipramur. Hapat orhe han Juda bapo wan han bapo ihirnong eimat paten has da ohe meng oh por am matipramur rim brak matpamur potipri. \s1 Por oh Nohe Krais ohe danong hat sapat da moh hatin hat orhor gurhe ihat ha sashengwe dahapatmur potip ohe meng oh \p \v 24 Por oh Agripa ohnong ameng oh porpatin Pestas oh Por ohe mengnong agatmara kasip mengtei Por go gorhe trun suhur hat ma sasuh ohe pe oh go da ban taham ihat mengripatmur pongopri. \p \v 25 Potporhan Por oh Es. Hanipyah hat pat han go amratin. Noh ihat da ban tahat na mengripatmur. Noh dahatin arpin meng ohwi ripatmur. \v 26 Nohe ma naporpat meng moh treman na pat mengmur. Pitap teinong mar ripti meng ohwi naporpat ohoh ihan nohe ma ripat meng moh kakhan Agripa oh gonsi am hat patkino rim noh watahpei hat orhor ohnong porpatmur. \v 27 Gin kakhan Agripa gora propet ire meng rim ma brak deishe meng moh amram Arpin meng ma hapat dahapatda. Go propet ire rim ma brak deishe meng oh go amram arpin ma hapat dahapatkin noh dahapatmur potipri. \p \v 28 Potporhan kakhan Agripa oh Por go Noh gar bok meng moh ohnong porit oh Krais orhe danong ham orhe nita hatiprohwa daham ginaporda pongopri. \v 29 Potporhan Por oh Dawa. Nohe hatip meng naporpat ohe pedo dapsi meng naporpat ohe pedo oh gurhe nohe Krais ohe danong hat mama sapat ohe da hatin hat orhor gurhe ihat ha sashengwe dahapatmur. Ihat daham Got ohnong Got go nohe ma gorhe danong hat sapat da hatin morhor ihirnonghe ihtin dasi matinmur por nadahandeipat orhor Nohnong mama nang natpat napapti ohe tan ohri ihirnong matipra por Got ohnong nadahandeipatmur potipri. \p \v 30 Potporhan kak hat pat han Agripao kor Bernaisi uho ama aptei mong ohe kak hat pat hano ihirsi tap hat ma tongnot pati hano gonsi irair tandeima Por ohe boknong matin ohe meng oh apetperim kotnong ama ruhpa oh. \v 31 Rosa kot tei oh tarmura Mama han oh er hat saporhan ohe boknong mar sutin ohe mengo karapus matin ohe mengo oh ti na pat moh ihan ohnong kinmatiprohe ama gigoshatpa oh. \v 32 Gigoshapti Agripa oh Pestas ohnong Mama han oh Noh Sisa ohe patnong saporhan orhor sa dahanahatipra na ritirda ihan go ohnong arpit mandatiproh. Giritir tei ohoh ihan Sisa ohe patnong darhetinmur ama potip oh. \c 27 \s1 Poro ihir Rom apteinong sonmat sip tem ros pipa ohe meng oh \p \v 1 Gahan ihir Poro ihirnong sip temnong mar Itari mongnong darhetiprohemur gosham meng wanin deipti Sisa ohe dupsi han ire duuptei han Jurias ohnong Go Poro mama karapus hat pati kat hano ihirnong gorhe hrepnong mar wamat pisonmur por ohsi ama darhetpa oh. \v 2 Darhetperhan Sip oh Adramitiam apteidapat aprisa Esia mong aptei aptei oh saporim aprisa pathan mong Masedonia Tesaronaika aptei han tit Aristakas oho nuhur sip temnong rosa pipa. Saptin kwi hatporhan sip tem orhor timdipa. \p \v 3 Kimsidapat mong da hatporhan saptin Saidon aptei oh kotpa. Koripti sip oh kasip mat mandapti Jurias oh yah da tit Por ohnong aprisa Go gorhe mandap son ohe erer oh gorhe yah han ihir ti ha napanggeitingwe dahahhanhe yahwa. Kakdah was wamtinmur pongopri. \v 4 Potporhan nuhur arpin kakdahnong wasa ihirsi wanggoshapti it sip tem ros susa Gin wan katnong napison ohe inim oh pat ma hapat daham Saipras mong ohe tom goh inim timbas hir amdapat pipa. \v 5 Susa Sirisia mongsi; Pampiria mong ite mong dason ohe tom mutuh oh desa mong Regium Maira aptei oh kotpa. \v 6 Kora ami ire duuptei han oh wandeioh Areksandria ohe sip oh Itari mong Rom apteinong saporim ihpathan nuhurnong nambura ama ohe sip tem rosa pipa. \p \v 7 Ahar ahar hat saptin trun dah timdipa. Ihat butahat sus Nidas aptei kakduup oh kotpa. Kotperhan inim oh ama nure sapti mandap oh gatnahatporhan ihan nuhur tom goh mong Krit ohe inim timbas hir amdapat hat pipa. \v 8 Susa Sarmone aptei kakduup oh susa Krit ohe hir orhor butahat pipa. Ihat saptin Rasea aptei ohe kakduup aptei win oh Moh yah apteimur ma poripti aptei oh kotpa. Koripti atei inpa. \p \v 9-10 Atei trun patin Juda ire den na dapti dik oh timbas hatporhan mong inim dik moh tom kopio inimo ihat pato rim Por oh Han duupa. Nohe da oh dir mihat patin orhor sayahanoh er nahapramur. Er nahahhanhe Sipo diradire ungo ohwi naer matiprada. Basra. Hanip diradirsi er nahatipramur pongop. \v 11 Potporhan ami ire duuptei han oh na amrama sip ma pisapat hansi; sip nita ite Es. Yah saprohemur ma riya mengnong amrangop. \v 12 Amrama kimsi inim ma apripra dik oh matei na indin ina mong nahatiprao rima sip tem ma pati kat han irair Nuhur matei mandama saprimur. Susa sip ohe tuperpat aptei Piniks aptei oh koriyahan yaho. Atei indiprimur ringopa. Piniks aptei oh mong Krit ohe sip tuperpat aptei tit ohmur. Ama aptei oh inim ohe apripat dikhe yah hat pati apteio rim Dir anong sus atei inpero daham anong mernahat napison ohe inimnong minhan inpa. \s1 Poro ire sapti sipnong oh inim oh mermar wan katnong matip ohe meng oh \p \v 13 Minhan patin inim gar tit apriporhan ihir Gin diradire ma ritiri apteinong napison ohe inim oh apir ma hapat dahapti sip nang arpima nuhur pipa. Susa mong Krit ohe hir oh pipa. \v 14 Saptin gahan inim isip tit Krit mongdapat apingop. Mong gatgatdapat apripat inimmur ma poripti inim isip tit aprisa inim oh sipnong moh ungang mar mermat tom mutuhnong pisangop. \v 15 Pisaporhan nure ma saper dahaya katnong kinhat son ham mandama inim orhe mer nahat tom mutuhnong napisa mandap orhor pipa. \v 16 Napisusa tom goh mong Kauda ohe inim timbas hirnong napisangop. Napisaporhan gahan ihir bot gar ma sip ohe boknong nang dumat pisapat han oh inim oh er matiprarim pramar sip dahnong matinmat bunggoshangopa. \v 17 Bunggoshat pramat popris sip dahnong mar nang atpapti sip gonnong inim oh urkamat itiprarim nang isip dara nang bokmat pisangopa. Nang bokmat pisapti Aprika mong ohe kakduup tom dinin teinong tung ritipra rim kas hangopa. Kas hapti ser watah oh ruprup deingopa. Ruprup matperhan inim oh orhe us katnong napisangop. \v 18 Napisapatin kimsidapathe inim isip oh inaham er nahatporhan ihir ung kat oh dara okmat tomnong deingopa. \v 19 Tomnong deipti it bap kimsidapathe iraire bes tei sip ohe tamo erer oh kat tit urkamat tomnong deingopa. \v 20 Mara inim isipsi hat orhor saptin atano merumo na wamar sus trun tit ihat hanhan hat pipa. Ihat napisapatin Nuhurhe yah teinong na hama tom wasa haputiprohe ma hapat dahatpa. \p \v 21 Ihat butahat ma pipa oh sip tem ma tamrein sapti bap ihir den na dam patin nuhur trun timdipa. Trun timdiperhan Por oh ire mutuh oh tandeima We. Han muka. Gur nohe meng oh na amram Krit mong oh mandam apdori oh gin dir mama er hat sapti ohmur. Nohe mengnong amratirineng inim oh sipnong er deio ung oh tomnong deiyao oh na hat saptinengmur. \v 22 Ihtin orhor gin gur Nuhur yah teinong na hatipri ma hapat daham da er ham kas hapri. Hanip dir tit han tit na timbas hatipramur. Dir gonsi yah hat patin sip ohnongwi inim oh er matporhan turkar timbas hatipramur. \v 23 Noh Got orhe nita han hat patim orhe atamreipat hanmur. Nohe atamreipat han Got orhe enser tit apung kwitem aprisa nohe dup moh tandeima \v 24 Por go kas hatipra. Go susa Sisa ohe duup tandeitipramur. Got oh hanip dirnong yah nahapat han ohoh ihan gwe ma por meng ohsi oh namrama gorhorsi sip tem ma sapti han ihirhe tit han tit na er hatipramur. Guragur gonsi yah teinong hatiprimur naponongmur. \v 25 Arpin inahatipra ma hapat dahat sapat ohoh ihan gur Nuhur er hatiprohekin daham da er ham kas hat sasipri. Orhor imat napot ohoh ihan norhe da oh orhe ma napot meng oh arpin inahatipra ma hapat dahat patmur. \v 26 Yah teinong ma hatipri oh inim oh napisusa tom goh mong yah teinong nahatipramur napongop. \p \v 27 Napotporhan gahan imat tom oh ma napihip oh sande yot rima Edria tom hru tei oh kotpa. Kora kwit mutuh oh sipnong wamat papti han ihir mong oh kakduup apriya ma hapat dahangopa. \v 28 Dahama tom hru temnong kis deipti nang oh dara kis deingopa. Kis deiyaoh dahran hangop. Dah hatporhan mandama garpok tit susa it nang tom hrunong mar kis deingopa. Kis deiyaoh mong oh tei ka hah hangop. \v 29 Tei ka hatporhan sip moh kwei boknong tung ritipra rim kas hangopa. Kas hapti aduup pedapat kasip deipti nang kwei dumat patisi hathat timbas nang oh tom hru temnong deingopa. Mara mong kapkap ha da hatinoh rim beten hangopa. \v 30 Beten hapti sip ma tamrein sapti han kat ihir Dir ahar bot gar mohri dara tom dahnong matiprohemur. Mara bot tei sus yah teinong hatiprohemur goshapti nuhurnong dasuh naham Gin nuhur sipnong kasip deipti nang sip kak pemdapat tom dahnong matiprohemur napor dasuh nahangopa. Dasuh naham susa bot nang oh ahar arpima tom dahnong deingopa. \v 31 Deiptin Por oh wamara ami ire duuptei hano dupsi hano ihirnong Maihir sip tem morhor na patem sayahan dir kat tit haputiprohemur. Gonsi diradir sip tem mohwi patin oh ti na haputiprohemur pongop. \v 32 Potporhan dupsi han ihir sip ma tamrein sapti han ihir sapririm bot garnong ma kasip mat papat nangnong gatong potperhan bot orhap sangop. \p \v 33 Bot orhap saporhan gahan mong da hatin hah tei mah Por oh ihir den ha dingwe rim ihirnong Gur kas ham den na daptin sande yot hatamur. \v 34 Gure boknong garo rimhe ti na er nahatiproh ohoh ihan gur den dam kasip hatinmur pongop. \v 35 Pora den oh dara ihir wamat patin Got ohnong weso pora den oh katket mar dangop. \v 36 Oh ihtiporhan nuhurhe Gin yah teinong hatiprohe ma hapat daham da yah ham den dipa. \v 37 Sip tem ma pati han nuhur 276 han nuhur den dipamur. \v 38 Den dama kasip hapti sip oh ha pang hatinoh rim kon hatin han wit oh dara tom hrunong deingopa. \s1 Sipnong inim oh urkamar er matporhan hanip ihir yah teinong hatpa ohe meng oh \p \v 39 Ihama gahan mong da hatporhan sip ohe wamat papti han ihirhe mongnong wandeipti dir de mong tei sa pati daham mongnong hanhan hangopa. Hanhan hapti wandeiyaoh tom kimin tahapat ohe dinin manap yah tei oh patgop. Pathan ama tom dinin yah teinong oh hatpero ripti \v 40 sipnong kasip deipti nang ohnong giting gatong pot tom hru dahnong mandangopa. Mandapti dason mat sapti kaw ohe nang oh arpingopa. Arpima inim oh tom dinin yah teinong oh ha napadeyonoh rim watah oh kak penong aras pongopa. \v 41 Aras potperhan inim oh napisusa tom mutuh ohe mong gannong oh kak pe oh tung rim ding rit mandangop. Ding rit mandatporhan aduup penong oh tom kopi oh aprisa urkas pongop. \v 42 Urkas potporhan dupsi han ihir karapus han ihir tom oh des tandutipririm ihirnong sutiprohemur goshatperhan \v 43 ami ire duuptei han oh Por ohnong sutiprio daham baso pongop. Baso pora supim hat sapti han ihirnong gurri supim hat deyonmur pora \v 44 hanhan han ihirnong gur irato sip ohe urkandei baro ohsi marim gur deyonmur napongop. Napotporhan nuhur arpin ihat yah hat desa gonsi yah teinong hatpa. \c 28 \s1 Poro ihir Morta tom goh mong inpa ohe meng oh \p \v 1 Nuhur desa tom dinin yah teinong hatperhan ama han ihir tom goh mong moh Mortamur ringopa. \v 2 Ripti tom inimsi ham mong er hat pat mong ohoh nuhur damesi hat patin ihir nure danong ham nambur irat natendeingopa. Natemtiperhan nuhur gonsi irat kaknong susa dame tinggitpa. \v 3 Dame tinggipti Por oh irat dara irat muk oh poprisa irat teinong deingop. Irat teinong matporhan inapawam tit irat mumun oh sutporhan maras Por ohe bes moh gandut pot mandangop. \v 4 Gandut pot papatin ama ihir wamara Epe. Mama han moh hanip susuh hankino. Ama orhe hanip ihirnong susuh ohe pe oh orhornong tom oh sutin orhor na sutmur. Ma na sut oh gin ha haputinoh rim inapawam oh bes moh sumur goshangopa. \v 5 Gigoshatperhan Por oh bes bapiar matporhan inapawam oh gateng rim irat teinong wangop. \v 6 Waporhan ihir Gin oh er ham banamo hapuro hatiprohkin daham trun wamat angopa. Trun wamat patin oh na er hama yah hat orhorwi patengop. Yah hat orhor patin ihir wamara rih hanip susuh han ma hapat ma dahaya da oh it yawar mara Epe. Mama han moh hanip bas ma hapat. Kusem sein da ma hapat goshangopa. \p \v 7 Gahan ama tom goh ohe duuptei han Pubrias oh orhe ap oh nure pati kakduup oh hangop. Hatporhan oh nuhurnong nambur napisus ohe apnong oh nahangop. \v 8 Nahatporhan nuhur ap ham royaoh ohe itap oh geipsup ham ina har supsi ham er hat patgop. Ihat er hat pathan Por oh ohe er hat pat dahnong rosa ohe boknong bes marima Got ohnong dahamtiporhan oh yah hangop. Yah hatporhan orhe mon oh yah hat napapatin nuhur atei yitir dah timdipa. \p \v 9 Gahan ohnong ma yah matir ohe meng oh ama tom goh mong pati ihir amram sik hat pati han ihir Por oh nuhurnonghe amaru mat ha yah nahatinoh daham apriperhan Por oh ihirnong yah mat pisangop. \v 10 Yah mat pisapatin ihir nure danong ham erer oh napriso napaptin hayop yitir sungop. Hayop yitir sutporhan Gin tit sip ohsi saprimur rim sonmat oh sip tem son ohe erer oh napingopa. \s1 Poro ihir Rom ap mutuhnong sus kotpa ohe meng oh \p \v 11 Morta tom goh mong oh patin hayop yitir sutporhan nuhur Gin Areksandria mongdapat aprisa inim oh ha gatetinoh rim atei minhan pat sip ohsi saprohemur ama goshatpa oh. Ama sip oh kak pemdapat ire apsup Sus ohe brer yotmuro por ama sip ohsi dir Rom apteinong sapera goshatpa. \v 12 Goshapti nuhur rosa pipa. Susa Sirakyus aptei oh kora atei yitir dah inpa. \p \v 13 Gahan ateidapat susa Regium aptei oh kotpa. Koripti gahan tit dah timdiperhan nure saper ma dahaya katnong inim oh apris sip ohsi napisangop. Napisapatin yot dah timdipa. Yot dah timama Puteori aptei oh kotpa. \v 14 Kora kakdah wandas wandeiya oh Jisas ohe danong hat pati taptem bap kat ihir patingopa. Patihan nuhurnong Gur nuhursi indiprohemur napotperhan nuhur ihirsi inpa. Patin tit sande ripti Gin Rom apteinong sapera rim it sip tem rosa pipa. \v 15 Susa Rom ap mutuh ohe sapti mandap kat oh koripti kakdah wandas Rom ap mutuhnong sapti mandap kup oh pipa. Susa maket tamohopti tei Apias oh koriyaoh Rom aptei Jisas ohe danong hat pati tap tem kat tit nure sapti meng oh amrama mandap riri nahat apris mandap patingopa. Patihan nuhur tap hat sus mandap timapti ap yitir ap duup oh koriyaoh bap kat ihir atei wanahat patingopa. Patihan Por oh wamara Got ohnong Wes ihir nambur apriyao pora ohe da oh yah hangop. \v 16 Da yah hama nuhur susa Rom aptei oh kora mutuhnong hatperhan ama mong papat han oh Por oh orhap be ap oh ha indinohmur. Patin dupsi han gur tit han tit wamat paptenmur pongop. Potporhan oh arpin orhap apnong deingopa. \s1 Por oh Rom apteinong sus ihirnong yah meng oh poro indip ohe meng oh \p \v 17 Gahan yitir dah timama Por oh ama pati Juda ire duuptei han ihir ha apringwe potporhan ihir apingopari. Apriperhan Por oh Nohanhera. Noh dire han Juda ihirnongo awher ather ire pohon mengnongo oh noh na er deipatmur. Ihpatin Jerusarem ap mutuh maham karapus nahatpamur. Nahama Rom ire bes teinong nahatpamur. \v 18 Nahatperhan Rom ihir dahanahama ohe boknong mar sutin meng ti na pat moh ihan mandatpera dahangopa. \v 19 Ihir ihat dahatperhan Juda bap ihir Es. Ohnong na mandatin han mohwa por baso pongopa. Baso potperhan Ihan nohe boknong meng pomtin mandap oh timbas ma hapat daham Ihan nohnong Sisa orhor sa dahanahatipra potipmur. Potporhan ihir Mai. Ihan yahwa. Sisa orhor ha dahanahatinoh napor nadarhetperhan noh mama apdor ohmur. Noh norhe nita bap Juda gure boknong ero napor meng tit potporim na apdormur. Sisa orhor sa dahanahatipra ritporhan ihir nadarhetperhan apdormur. \v 20 Nohnong nang natpat napapat ohe duuptei oh mamaru hat patmur. Isrer diradir tit han tit apris Ohwi inahatin hatin hanwa daham ma minhan pat ohe pe oh nohnong kasip nang ohsi natpat napaptimur. Gin am ihat daham ma minhan pati han oh diradir gonsi minhan patio rim noh ihan gurhe apris diradir wanggosham meng saro hatpero rim noh gurhe gonsi aprina napormur potipri. \v 21 Potporhan ihir Gwe pat mengo gorhe boknong ma nahapti mengo oh Juda ihir brak mat nadarheriyao apris naporiyao oh ti na haptimur. \v 22 Nuhur amrapti aptei aptei ma pati han ihir gwe mama hat patru hat pati gurnong oh inahaptimur riptimur. Ihan nuhur gwe mengnong amratin hayamur pongopari. \p \v 23 Poripti kimsi asut oh dir mengitiprimur pora dik asaringopari. Gahan ama dik oh atporhan han ruumsan ihir kutwi orhor ohe patnong apingopari. Apriperhan oh Got ohe napapindin tei ohe meng oh pomat potipri. Pora ihir Jisas oh aprin inahatin hatin hanwa ha dahatingwerim propet ire rim ma brak matpa mengo Moses ohe rim brak matip mengo oh sat potipri. Imat meng oh porpatin atan was kwi hangopri. \v 24 Kwi hatporhan kat ihir Mama napor meng moh arpin menghe daham amrangopari; kat ihir Mama napor meng moh dasuh menghe daham na amrangopari. \v 25 Ihtiperhan Por oh Got orhe Yahsup oh Aisaia ohnong rit atporhan ma dire awher ire boknong mar ma brak matip meng oh ire boknongwi mar na brak matipmur. Ire puh bap gure boknongsi tap mat napor brak matipmur. \v 26-27 Napor ma brak matip meng oh mamaru hat patmur. \q1 Mama han ihir mutuh meng oh amratipririm iraire danong kasip deiptimur. Meng oh amratipririm iraire nat temnong sut mar apaptimur. Ma wamtipri han oh dahatipririm iraire kinnonghe up haptimur. Ihat pati han bap ihir ohoh ihan go susa ihirnong Gur meng oh amrat patepri orhor mutuh meng oh na dahaprimur. Gur watahat patepri orhor ma wamtipri han oh gur na dahaprimur potinmur. Ihir ihat na pati baphanoh mengnong amram dahamo wamar am hamo hapti ihir er danong kom asar mandam norhe danong haprimur. Norhe danong hatperhan norhor ihirnong ambur yah deipramur. \m potporhan Aisaia oh brak matipmur. Aisaia ohe ihat rim ma brak matip meng oh ama ihat pati han gure boknong napor brak matipmur potipri. \p \v 28-29 Porpat Gin gur mohnong daham ha am hatingwe rim daham am hatin ohe meng tit napotiprohmur. Gur ihtin nat ki han bap hatin hat patim mengnong na amraptio rim Got orhe nambur napapat ohe meng oh Juda na hat pati han bap ihirnong pot pisaptimur. Imat meng pot ma pisapti ohe pe oh ihir meng amramo dahamo haptimur potipri. \p \v 30 Gahan Por oh ama ap mutuh orhor tit ap tit orhe ap paten ohe ap yan saro ham ama patesuh oh. Ihat patim ohnong wamtiperim ma apriya han ihirnong ambura yah mar paptemo hat ama patesuh oh. \v 31 Ihat patim oh watahpei ham Got orhe hrepnong naham napapat ohe meng poro Hanipyah Jisas Krais ohe meng am maro hat ama patesuh oh. Ihat patin Go ihtin meng oh ripra por baso ama na porishe oh. \p Gin Ruk noh aposer ire ihat sashe ohe meng oh napor mama nabrak dei ohmur.