\id ROM \h ROMANS \toc1 Id ash d Paul Oꞌohana am ha Wui g Rome t Am Wohochuddam \toc2 ROMANS \toc3 Rom \mt1 Id ash d Paul Oꞌohana am ha Wui g Rome t Am Wohochuddam \c 1 \m \v 1 Ni-wepnag mam am Rome t am d kihkam: \p Am ant wo i em-oꞌohani g s-kehg haꞌichu ahgaj g Jiosh ahni Paul mani d piongaj g Jesus Christ. Jiosh at ab i ni-waid k am i ni-kei mant id wo ahgachugad. \p \v 2 K d ihda haꞌichu ahgaj matki g kekelibad Jiosh haꞌichu i tashogiddam an oꞌoha matsh wa g Jiosh ab wo i wuhshad. \v 3 K ihda haꞌichu ahgaj am t-tashogid hegai mo d alidaj ch d geꞌe t-kownalig Jesus Christ. Id atsh ia mahsi jewed dahm k ab d amjedkamaj g kownalibad David. K heg hekaj tasho mo woho d hemajkam. \v 4 Kutsh g Jiosh ab i wuhshad g Jesus Christ muhkig amjed am i dahm matsh e muhkid k hab masma ab t-chehgidch mo d alidaj ch d hekia s-apꞌekam \v 5 Kut wa ab si i s-ni-hoꞌigeꞌel g Jesus Christ k am i ni-kei am wehhejed g Jiosh mantsh am wo i ha ahgidahi g nahnko mahs hemajkam g s-kehg haꞌichu ahgaj. Kutsh muꞌijj ab wo s-wohochud k ab wo s-wohog elidad. \v 6-7 Ni am wa kah mamtsh haꞌi ahpim Rome t am hemajkam ab i s-wohoch. Jiosh o ab si em-tatchua ch ab i em-waid k am hab em-juh mamt ab i s-wohoch g Jesus Christ k d Jiosh hemajkamga. Kunt heg hekaj am wo haꞌichu i em-oꞌohani. \p Ab o wa si s-em-hoꞌigeꞌid g t-ohg Jiosh g t-kownalig Jesus Christ wehm ch ab wo wa baꞌich i em-mahkad g i wehmtadag ch s-ap tahhadkam. \s1 Id o d Paul hoꞌigeꞌidahuna am ha wehhejed \p \v 8 Wehsko o am e aꞌaga mamtsh ab i s-wohoch g Jesus Christ. Ni heg hekaj ab si hoꞌigeꞌid g Jiosh. \v 9-10 Wehs ni-ihbdag amjed ani chikpanid g Jiosh am ahgachugch g s-kehg haꞌichu ahgaj ab amjed g alidaj. K g Jiosh s-mahch mani chum hekid ab wui ni-hoꞌigeꞌidahun am em-wehhejed. \v 11 S-em-neidamk ani ch ab tahni g Jiosh matp hems am wo apꞌech mant am wo i em-chehgim k wo i em-wehmt em-wohochudadag ed mamt hekaj am wo i e gewpkai. \v 12 Ab att aꞌai wo i t-wehmt ab aꞌai kahk g t-wohochudadag. \p \v 13 Am g wo s-mahchk mani muꞌikko am aꞌapꞌechud mant am wo i em-chehgim. K wabshaba am haꞌichu has e wua mani heg hekaj pi ni-nankog. Si ani tatchua mant am wo i em-wehmt am em-ahgidch g Jiosh haꞌichu ahga hab masma mani i ha wehmaj hegam mo hahasko kihdag ch hab waꞌap pi d Tutuligo. \v 14 Ab o ni-chehani g Jiosh mant wo ha ahgi g wehs nahnko mahs hemajkam ihda s-kehg haꞌichu ahgaj, chum wa hems hegam mo pi chu aꞌamichud ch hegam mo d mischini. \v 15 Ni heg hekaj ni-nahtokch mant am epai wo i em-ahgidahi ahpim mam am kih Rome t am. \s1 Mo si s-gewkdag g Jiosh haꞌichu ahga \p \v 16 Wehs at wo ha doꞌibia g Jiosh hegam mat ab wo i s-wohoch ihda s-kehg haꞌichu ahga ab amjed g Jesus Christ. Kuni heg hekaj wabsh si s-ap ni-tahtk ch am ahgachug. Tutuligo at wehpeg ab bei e-apꞌedag mat wo e doꞌibia k g gawul mahs hemajkam ab hahawa bei. \v 17 Jiosh haꞌichu ahga o am t-tashogidch mat hedai g Jiosh am wo i apꞌech e wehhejed. An o oꞌohadag: \q1 Am at wo i ha apꞌech g Jiosh e wehhejed hegam mat ab wo i s-wohoch g haꞌichu ahgaj. \q1 Kut hegam wo waꞌi bei g pi ha huhugedam doakag. \rq Habakkuk 2:4 \rq* \s1 Wehs hemajkam o edgid g chuꞌijig \p \v 18-19 Ab o t‑wui i e tashogid g Jiosh. K wabshaba muꞌi hemajkam gam hu hab i juhkch ch hab junihim g pi apꞌekam. K ihda pi apꞌekam an kuhpahim mat wo s‑e mai g wohokam. T g Jiosh heg hekaj s‑koꞌokam wo ha namkid. \v 20 Tt wo chum s‑mahchk mo has chuꞌig g Jiosh am neidch g nahtoij no pi id am chum t‑tashogid mo g Jiosh wehs haꞌichu dahm hab chuꞌig ch wehs edgid g gewkdag chum hekid. Kut hemho wa ab wo moht g e‑chuꞌijig matp hedai pi wo mahchim. \p \v 21 Neh, wehs hemajkam o wa chum s‑mahch mo an hema d Jiosh ch wabsh pi ab hu mahkch g has elidadag. Ab o s‑ha hoꞌigeꞌid. K wabshaba pi ab hu i hoꞌigeꞌelid ch wabsh pehegi haꞌichu chegito. K am wabsh i s‑chuhugam g ha‑chegitoidag. \v 22 Bo e ahg mo s‑chu aꞌamichud ch eda pi haꞌichu mahch. \v 23-26 Jiosh o d pi ha huhugedam ch d si haꞌichu. Kutt heg ab wo waꞌi chum ihmad mo d t‑Jioshga. K wabshaba idam im hu hab wabsh juhkch ch wabsh haꞌichu jijoshchud ch ab ha ihm. K eda d wabsh hemajkam ha‑nahtoi mo ha oꞌodhamt o atp hems ha haꞌichu doakamt. T hekaj g Jiosh am wabsh i ha dagito mat hab wo juh hegai mo haschu hab s‑junimk. Kuki hab wua g s‑uam haꞌichu ch s‑ta edam haꞌichu. Uꞌuwi o haꞌi chum hems pi ha kuhkunt ch e wehm hab wua g s‑ta edam haꞌichu. \v 27 K g chechoj pi ha hohont ch e wehm hab waꞌap wua g s‑ta edam haꞌichu. Kut heg hekaj wo si s‑koꞌokam ha namkid g Jiosh. \p \v 28 Pi o tatchua idam mas wo s‑mahchk g Jiosh. T g Jiosh heg hekaj am wabsh i ha dagito pi kehg ha‑chegitoidag ed. K am hab wua hegai mat haschu pi am hu hab wo chum wuad. \v 29 Ab at wabsh i si ha shuhd g nahnko mahs pi apꞌekam mo haꞌi si pihk e elid g s‑kaisdagkaj ch haꞌi s‑ta kekꞌeidama o s‑chu hehgamk o s‑ha muꞌamk o s‑chu cheggiamk o s‑chu iꞌattomk o s‑chu padhog ehꞌelidamk o s‑chu ahgamk. \v 30 Haꞌi o s‑koꞌokam has e ahg o s‑ta koꞌokdama o chum si e hahaschud o si i e nakog mat am baꞌich hab wo i juh g pi apꞌekam o pi ab hu wohog ha elid g e‑geꞌegedga \v 31 o s‑uꞌama. Haꞌi o pi hab wua hegai mo haschu hab kaij mat hab wo juh o pi hedai pihk elid o pi ab hu ha hoꞌigeꞌid no pi s‑kehꞌid g Jiosh. \v 32 Jiosh chehanig o hab chuꞌig mat hema hab wo masmak ch ab wo nako g s‑koꞌok e‑namkidadag. K idam am wa chum s‑mahch ihda ch eda am hab wa masma hab e junihim ch wabsh s‑hohhoꞌid mo haꞌijj am hab waꞌap e junihim. \c 2 \s1 Matsh s‑koꞌokam wo ha namkid g Jiosh g pi ap chuꞌijkam \p \v 1 Naꞌams haꞌijj ahpim hab kaij “Hah, shoꞌo waꞌi si pi ap d hehemajkam hegam map am ha aꞌaga k ch hemho wa wo bei g s‑koꞌok e‑namkidadag,” ch amtp eda hems hab waꞌap junihim ihda. Neh, m wabsh hejel e‑neꞌokikaj ab e mohtoꞌid g s‑koꞌok e‑namkidadag. \v 2 S‑mahch ach mo d wabsh i si shel mat wo ha lodai g Jiosh hegam mo hab wua hegai mani am em‑ahgid. \v 3 Kumt ahpim hemho wa hab waꞌap wo bei g s‑koꞌok e‑namkidadag mamtp am hab wo junihid ihda. \v 4 Idani o wabsh ab si s‑t‑bahbgi g Jiosh ch s‑hemajim ab t‑nenida no pi tatchua matt gam hu wo s‑ohhod g pi ap t‑chegitoi. \v 5 K wabshaba muꞌijj pi ab hu kaimk g Jiosh ch pi shaꞌi pihk e elid hekaj. Idam o baꞌich i geꞌe ab e mohtoꞌidahim hegai s‑koꞌok namkidadag mat wo nam geꞌe lodaita tash ch ed. \v 6 Heg at i tash ed wo t‑namkid g Jiosh heg hekaj mach haschu hab i junihim. \v 7 Heg att wo cheh mach haschu i gahg. Am g hab wo junihid g s‑apꞌekam ch wo e gahgidad g Jiosh apꞌechuda. T g Jiosh am wo i em‑wahpki e‑kihdag ed mamt chum hekid an wo wehmajk. \p \v 8 Muꞌi hemajkam o wabsh hejel e tatchua ch hab junihim g pi apꞌekam. T idam g Jiosh ab wo ha mah g s‑koꞌok ha‑namkidadag. \v 9 Kut ab wo tahtkkad g shoꞌigdag ch s‑koꞌok, wahm g Tutuligo matp pi hab hu wo kaiha hegai mo haschu t‑nuhkudachud g Jiosh. \v 10 T g Jiosh ab wo si t‑haꞌichuch ahchim mach hab junihim g s‑apꞌekam k ab wo t‑mah g has elidadag ch s‑ap tahhadkam. Ahchim Tutuligo att wehpeg bei ihda s‑apꞌekam. Mt wabshaba ahpim gawul mahs hemajkam ab hahawa bei. \v 11 Jiosh o wehs t‑wepo ab t‑neid ch wehs t‑wepo s‑t‑doꞌibiamk. \p \v 12 Gawul mahs hemajkam o pi hekaj g Moses chehanig ch wabshaba s‑mahch mo haschu d s‑apꞌekam ch wo e lodai heg hekaj mo pi hab junihim g s‑apꞌekam. K g Tutuligo s‑mahch heg hekaj chehanig mo haschu d s‑apꞌekam ch heg hekaj hab waꞌap wo e lodai mo pi am hu hab junihim. \v 13 Pi at hedai wo i ha apꞌech g Jiosh heg wabsh hekaj mo kah g chehanig k washaba heg hekaj mat heg am hab wo junihid. \v 14 Heki o hu pi edgid g Jiosh chehanig g gawul mahs hemajkam ch eda s‑mahch mo haschu d s‑apꞌekam. K g ha‑mahchig d ha‑chehanig. K g ha‑mahchig d ha‑chehanig. \v 15 K am wa tasho mo wa hab chuꞌig no pi e kudut mo hekid hab wua g pi apꞌekam ch s‑ap e tahtk mo hekid hab wua g s‑apꞌekam. \v 16 Kut hab waꞌap wo e juh heg eda tash mat kei g Jiosh mat g Jesus Christ wo ha lodai g ha‑chuꞌijigkaj, chum hems g pi ap ha‑chegitoidag. Neh, bo chuꞌig ihda s‑kehg haꞌichu ahgaj g Jiosh mani ahgachug. \s1 Mo g Tutuligo edgid g Jiosh chehanig \p \v 17-18 Muꞌijj g ni‑wehm Tutuligo o hab e elid mo s‑ap s‑mahch g Jiosh tatchui ch am hab junihim g s‑apꞌekam no pi edgid g chehanigaj. \v 19 Bo e elid mo d ha wanimeddam ch ab ha mahkch g tonlig hegam mo pi edgid g Jiosh chehanig. \v 20 Bo e elid mo wehs ab uꞌukch g amichudadag ch wohokam no pi ab uꞌukch hegai chehanig. Chum o wa ha mashcham g pi haꞌichu mahchim ch aꞌal \v 21 k ch eda pi hejel am hu hab wua g e‑mashchama. Haꞌijj o ha mihshmad mat pi hedai haꞌichu wo ha ehsidad \v 22 ch pi wo ha wehm woꞌiwua hegai mo pi d ha‑wehm kihhim ch eda hejel hab masma hab e wua. Si o pi hohhoꞌid mat ab wo ihmad g hemajkam nahtoi k ch eda wo ha ehs mo haschu an hab chuꞌig ha‑cheopi ed. \v 23 Ab o chum si e hahaꞌichuchud mo edgid g Jiosh chehanig ch eda muꞌikko pi am hu hab junihim ch ab mamka g Jiosh g si edadag. \v 24 An o hab chuꞌig Jiosh oꞌohana ed: \q1 Gawul mahs hemajkam o s‑koꞌokam has ahg g Jiosh ha hekaj g Tutuligo. \rq Ezekiel 36:20 \rq* \p \v 25 Do si haꞌichu g pahl hikuchka em‑wehhejed mamtp ab wo wohog elidad g chehanig. Mtp wabshaba pi ab hu wo wohog elidad, k pi has d shaꞌi ahga g pahl hikuchka. \v 26 Matp hema ab wo sha wohog elidad g Jiosh chehanig, t g Jiosh hab masma ab wo neidad mo pahl hikuchkas, chum as pi d Tuhligo ch pi woho hikuchkas. \v 27 Gawul mahs hemajkam o pi pahl hikuchkas ch eda haꞌi hab e junihim mo hab masma hab chuꞌig g chehanig. Kut heg hekaj ab wo e chuꞌijigch g Tutuligo no pi edgid g chehanig ch eda melichkwuhim. \p \v 28 Pi o d Jiosh hemajkamga hegam mat wabsh gawul juh g e‑chuhkug g pahl hikuchkakaj. \v 29 Hegam o hi d Jiosh hemajkamga mat gawul juh g e‑ihbdag. Kut pi wo e nako mas g chehanigkaj hab wo juh ihda. Hekia S‑apꞌekam Gewkdag at hemho wo wa gawul juh g t‑ihbdag. Tp hems ab wo em‑hehgchul g hemajkam mamt gawul wo juh g e‑chuhkug. T wabshaba g Jiosh ab wo em‑hehgchul mat gawul wo e juh g em‑ihbdag. \c 3 \p \v 1 Pegih, mtp hems a haꞌijj hab wo chei, “Pi oki haꞌichu d shaꞌi ha‑apꞌedag g Tutuligo ha dahm g gawul mahs hemajkam.” \v 2 Nt wabshaba wo em‑ahgi mo muꞌi haꞌichu d t‑apꞌedag. Hema o d ihda mat g Jiosh ab t‑hiwigi g haꞌichu e‑ahga matt wo ha ahgi g nahnko mahs hemajkam. \p \v 3 K hi wa chum woho mo haꞌijj g ni‑wehm oꞌodham pi ab hu wohog elid g haꞌichu ahgaj. T wabshaba g Jiosh woho am hab wo juh hegai mo has i kaij. \v 4 Chum o hekid ahg g wohokam, chum as wehs hemajkam g iattogi hab wua. Neh, bo chuꞌig an Jiosh oꞌohana ed: \q1 Jiosh haꞌichu ahga o d hekia wohokam, chum as haꞌijj hab kaij mo pi woho. \rq Psalm 51:4 \rq* \p \v 5 Haꞌijj o hab kaij, M o wa s‑apꞌe matt hab wo junihid g pi apꞌekam no pi heg hekaj tasho am chehgid mo g Jiosh hab wua g s‑apꞌekam. T heg hekaj pi ap hab wo e juh g Jiosh matp s‑koꞌokam wo t‑namkid heg hekaj. Neh, bo kaij. \v 6 Nt wabshaba wo em‑ahgi mo ahg g iattogi. Jiosh o chum hekid hab wua g s‑apꞌekam. Pi at has masma wo e nako mat wo t‑lodai matp d wo pi apꞌekamk. \p \v 7 K hab kaij idam, T‑iattogi o am tashogid mo g Jiosh chum hekid ahg wohokam. Kuch heg hekaj am chehgid mo heꞌes i geꞌej g Jiosh haꞌichu k ed. Pegih, k haschu ahgch hab kaij g Jiosh machs d pi ap chuꞌijkam ch wo bei g s‑koꞌok namkidadag. \v 8 Haꞌijj o an ha iattogid manish hab kaij matt am hab wo junihid g pi apꞌekam ch hab masma wo tashogi g s‑apꞌekam. T wabshaba g Jiosh wo s‑koꞌokam ha namkid heg hekaj. \s1 Mash wehs hemajkam d pi apꞌekam \p \v 9 Neh, pi o shaꞌi baꞌich i s‑apꞌe g Tutuligo mo g gawul mahs hemajkam. Wehsijj ach wa ab mohtois g pi apꞌekam. K id an t‑uꞌukch. Kutt pi hedai wo shaꞌi t‑nako machs pi hab wo junihid g pi apꞌekam. \v 10 An o hab chuꞌig Jiosh oꞌohana ed: \q1 Pi o hedai oꞌodham d shaꞌi s‑apꞌekam \q1 \v 11 ch pi hedai amichud mo haschu d s‑apꞌekam ch pi hedai mahchimk g Jiosh. \rq Psalm 14:2-3 \rq* \q1 \v 12 Wehsijj at i e mehkod ab amjed g Jiosh k am hab junihim g pi apꞌekam. \q1 Pi o hedai hab shaꞌi wua g s‑apꞌekam. \q1 Pi hedai. \q1 \v 13-14 S‑koꞌokam o neneok hab masma mo s‑em‑muꞌamk ch g iattogi hab kaij. \q1 Pi kehg ha‑neꞌoki o hab masma i wuhshani mo g hialwui ab koꞌoi amjed. \rq Psalm 6:9; 10:7 \rq* \q1 \v 15 E o nahtokch mat s‑koꞌokam wo em‑juh k wo em‑mua. \q1 \v 16 Chum o hebai gantan g shoꞌigdag ch padchud g s‑ha‑hehgig. \q1 \v 17 Pi o hekid shaꞌi s‑ap e tahtk. \rq Isaiah 59:7-8 \rq* \q1 \v 18 ch pi hekid ab has elid g Jiosh. \rq Psalm 36:1 \rq* \p \v 19 Jiosh at ab baꞌich wo i ha chuꞌijigch hegam mo edgid g chehanigaj ch pi am hu heg oidch hab e junihim. K hekaj hab mahs mo g Jiosh wehs ab ha abchud g hemajkam. \v 20 Pi at hedai wo e nako mas wehs am hab wo junihid g Jiosh chehanig ch hekaj wo i e apꞌech am Jiosh tahgio. Chehanigaj at am wo i t‑tashogi mach haschu pi apꞌekam hab wua. \s1 Mo has masma ha apꞌechud g hemajkam g Jiosh \p \v 21 Iaꞌi idani at am i tashogi g Jiosh mat has masma wo i ha apꞌech g hemajkam am e tahgio. Chehanig at pi wo shaꞌi t‑apꞌechud k wabshaba heg wohokamchud mat has masma g Jiosh wo i t‑apꞌech. K g kekelibad Jiosh haꞌichu i tashogiddam id hab waꞌap wohokamchud. \v 22 Jiosh at am wo i ha apꞌech hegam matp hedai ab wo i s‑wohoch g haꞌichu ahgaj k ab wo hiwgad g Jesus Christ, chum as has mahs d wo hemajkamk. \v 23 Wehs hemajkam at hab juh g pi apꞌekam k pi am hu ais g Jiosh hab elida. \v 24 K wabshaba g Jiosh ab i s‑t‑hoꞌigeꞌid. T g alidaj Jesus Christ ab moht g s‑koꞌok t‑namkidadag am t‑wehhejed. T hekaj ab i t‑apꞌech g Jiosh e wui. \v 25 Jiosh at am i apꞌech mat g alidaj wo e muhkid am t‑wehhejed k hekaj gam hu hab wo i juh g pi ap t‑chuꞌijig mattp hedai ab wo i s‑wohoch. Ab o wabsh s‑ha hoꞌigeꞌid hegam heki hu hemajkam mo ab s‑wohochud ch pi chegima g ha‑chuꞌijig \v 26 nat pi g alidaj wo e muhkid am wehs t‑wehhejed. Bo wa masma am t‑chehgidch g Jiosh mo chum hekid hab wua g s‑apꞌekam ch wo e nako mat am wo i ha apꞌech g pi ap chuꞌijkam mat hekid ab wo bei g Jesus nat pi heg ab moht g s‑koꞌok t‑namkidadag. \p \v 27-28 Neh, k pi haꞌichu d shaꞌi hegai machs hekaj wo chum si t‑haschudad. Pi att wo shaꞌi t‑nako machs wo i t‑apꞌech am Jiosh tahgio am hab junihidch g s‑apꞌekam. Jiosh at am wo i t‑apꞌech e wui matt hekid ab wo i s‑wohoch g haꞌichu ahgaj. \v 29 Pi o hegam d waꞌi ha‑Jioshga mat ab ha mah g chehanig ch wabshaba wehs hemajkam d ha‑Jioshga. \v 30 Ab o ha wehnad ch wepo masma ab ha neid g Tutuligo ch hegam mo pi d Tutuligo. Wehsijj at hab waꞌi masma wo i e apꞌech am Jiosh tahgio mat ab wo i s‑wohoch g haꞌichu ahgaj ab amjed g Jesus. \v 31 Id o pi hab d ahga machs im hu hab i juh g Jiosh chehanig matt hekid ab i s‑wohoch. T‑wohochudadag o am i t‑gewpkad matt am hab wo junihid g tatchuij mo hab wa chum d ahga g chehanigaj. \c 4 \s1 Haꞌichu i tashogida ab amjed g Abrahambad \p \v 1 Am ant wo i wuhshad g Abrahambad mant am wo i em‑tashogi ihda mani wa em‑ahgid. Ihda Abrahambad ash d t‑shohshon ahchim Tutuligo \v 2 ch ab i s‑wohoch g Jiosh. Tsh g Jiosh heg hekaj am i apꞌech e tahgio. Pi atsh wa hejel am i e apꞌech heg hekaj mas hab junihim g s‑apꞌekam. K heg hekaj wa pi am hu haꞌichu d shaꞌi hegai matsh wa heg hekaj wo chum si e haschudad g Abrahambad. \v 3 An o hab chuꞌig Jiosh oꞌohana ed: \q1 Abrahambad at ab i s‑wohoch g Jiosh. \q1 T g Jiosh heg hekaj am i apꞌech e tahgio. \rq Genesis 15:6 \rq* \m \v 4 Neh, do em‑namkidadag hegai mamt wo ha gehg chikpank. \v 5 K wabshaba d em‑mahkigdag hegai mamtp ab wo bei ab s‑wohochudk hegai mo ab em‑makiog. K g Jiosh hab kaij mat am wo i ha apꞌech e tahgio k gam hu hab wo i juh g pi ap ha‑chuꞌijig hegam mat ab wo i s‑wohoch. Id o d Jiosh mahkigdag. \v 6 K id hab ahg g Davidbad ch hab kaij mo s‑ap e tahtk hegam mat ab wo i s‑wohoch g Jiosh nat pi am wo i ha apꞌech e tahgio. K hab masma an oꞌohadag: \q1 \v 7-8 Shoꞌo waꞌi s‑ap e tahtk hegam mat hedam g Jiosh gam hu hab i juh g pi ap ha‑chuꞌijig k pi ab hu wo ha mohtoꞌi. \rq Psalm 32:1-2 \rq* \p \v 9 David o pi hegam hab waꞌi ha ahg mo pahl hikuchkas ch wabshaba hegam hab ep ha ahg mo pi pahl hikuchkas. Heki ani hu ahg matsh g Abrahambad ab i s‑wohoch g Jiosh. Sh g Jiosh heg hekaj hab kaij mo d s‑apꞌekam. \v 10 Id at hab e juh mat koi e pahl hikuch g Abrahambad. \v 11-12 Ab ash wa s‑wohochud g Jiosh. Sh g Jiosh heg hekaj hab kaij mo d s‑apꞌekam. T heg i dahm am hahawa e pahl hikuch mat hab masma am wo wohokamch g e‑wohochudadag mat heg hekaj am i apꞌech g Jiosh. T g Jiosh hab masma wehs am wo i ha apꞌech hegam mat hab waꞌap ab wo i s‑wohoch, chum hems hegam mo pi pahl hikuchkas. Heg o wa wepo mach ahchim Jiosh wohochuddam woho d Abrahambad amjedkam nach pi hab masma apꞌedag. Hemho wa att ab wo s‑wohochudad ch ab wo hiwgad hab masma mash wa g Abrahambad. \s1 Matsh g Jiosh wohochuddam wo bei g apꞌechudaj \p \v 13 Jiosh ah am ha ahgid g Abrahambad ch amjedkamaj matsh am wo i ha apꞌech e tahgio k wehs ab wo ha mah g jewed kahchki matp ab wo i s‑wohoch. \v 14 Kut pi haꞌichu wehhejed wo s‑kehgajk g ha‑wohochudadag matp id hab wo sha ha juni g Jiosh hegam mo pi ab hu wohochud ch am hab wabsh junihim hegai mo an oꞌohanas chehanig ed. T g Jiosh d wo s‑iattomkamk matp am hab wo sha ha juni. \v 15 Pi att ab hu wo shaꞌi i t‑apꞌech g chehanigkaj k wabshaba heg hekaj ab wo t‑abch g t‑chuꞌijig matt ab wo bei g s‑koꞌok t‑namkidadag. T hegam mo pi edgid pi heg hekaj ab hu wo e abch. \p \v 16 Pi at ahchim am waꞌi i t‑apꞌech g Jiosh mach wa an uꞌukch g heki hu chehanigaj. Ahpim at am ep i em‑apꞌech mamt hab waꞌap ab i s‑wohoch g haꞌichu ahgaj. Batt masma am oidk hab t‑juh g Abrahambad k ab hiwig g Jiosh hemajimatalig. Id o heg wa wepo mo g Abrahambad d t‑ohg. K g Jiosh heg hekaj am t‑chehgidch mat has wo chum masmak. \v 17 Bo masma an oꞌohadag mash g Jiosh am ahgid g Abrahambad: \q1 Bant m‑juh mapt d wo ha‑shohshonk g muꞌi nahnko mahs hemajkam. \rq Genesis 17:5 \rq* \m Id at woho hab e juh. K d wohokam hegai Jiosh neꞌoki mat g Abrahambad ab i s‑wohoch. Jiosh oki e nakog mat ab wo i wuhshad g muhki ab muhkig amjed k am wo nahto haꞌichu hab wabsh cheꞌek mat am hab wo e juh. \v 18 Abrahambad ash wa ab s‑wohochud mat g Jiosh ab wo ha mah g ali mat eda kekelit chum as pi mahch mas has masma hab wo juh. Tsh heg hekaj hab juh g Jiosh mo d ha‑shohshon g muꞌi nahnko mahs hemajkam. Bo masma an hab chuꞌig Jiosh oꞌohana ed mo g Jiosh hab kaij: \q1 G i ha neid g huhuꞌu. \q1 Haꞌakia at d wo k g m‑amjedkam. \rq Genesis 15:5 \rq* \m Neh, boki kaij. \v 19 Tsh pi shaꞌi gawul juh g e‑wohochudadag g Abrahambad, chum as hems aihim g siant ahidag. Kush g Sarabad pi ha mamdat. \v 20-21 Abrahambad ash ab si ihm g Jiosh nash pi ab si s‑wohochud mat wo e nakog k woho am hab wo juh hegai mo haschu am ahgid. \v 22 Heg atsh hekaj am i apꞌech g Jiosh e tahgio k gam hu hab i juh g chuꞌijigaj. \v 23 K pi heg waꞌi wehhejed an oꞌohanas hegai \v 24 ch wabshaba ahchim ep t‑wehhejed. Jiosh atsh gam hu hab ep wo i juh g t‑chuꞌijig ahchim matt hab waꞌap ab i s‑wohoch. \v 25 Heg atsh hekaj am i kei g t‑kownalig Jesus mat wo e muhkid g t‑chuꞌijig wehhejed k ab ep wo i wuhsh muhkig amjed. Kutt am i t‑apꞌech Jiosh tahgio ab i s‑wohochudk ihda. \c 5 \s1 Matsh g Jiosh am i t‑apꞌech e tahgio \p \v 1 Am at i t‑apꞌech g Jiosh e tahgio ahchim matt ab i s‑wohoch g haꞌichu ahgaj ab amjed g t‑kownalig Jesus Christ. Kuch heg hekaj ab wui si s‑ap t‑tahtk. \v 2 Shoꞌo waꞌi si s‑hemajima a t‑wui. Kuch si s‑hehgig ch ab nenida mat ab wo i t‑wahpki e‑kihdag ed k ab wo si t‑haꞌichuch. \v 3 Chum as haꞌichu t‑kudut, ch eda si s‑hehgig nach pi s‑mahch mo g t‑kudutadag hab t‑wua matt wo s‑chu nakogad. \v 4 T g Jiosh s‑ap wo i t‑el mach s‑chu nakog. Kutt id hekaj am wo i t‑gewpkai heg wui mach ab nenida. \v 5 Ab at i t‑mah g Jiosh g Hekia S‑apꞌekam Gewkdag. K heg ab t‑mahtchulid mo si pihk e elid g Jiosh ab t‑wui. Ch hekaj s‑mahch mat woho am wo i t‑wahpki g Jiosh e‑kihdag ed. \p \v 6 Dach wa pi ap chuꞌijkam ch pi ha gewkdag machs hab wo juh haꞌichu matt hekaj am wo i t‑apꞌech. T wabshaba g Jiosh am i apꞌech mat g alidaj e muhkid am t‑wehhejed. \v 7 Pi o hedai e muhkidamk hema wehhejed. Tp hems hema hi wo wa e muhkid hema wehhejed mo d si oꞌodham. \v 8 Kuch eda d wa chum pi ap chuꞌijkam. T g Jiosh am t‑chehgi mo heꞌes ab si i t‑tatchua am i apꞌechudk mat g alidaj am t‑wehhejed muh k gam hu hab i juh g pi ap t‑chuꞌijig. \v 9 Kuch hab s‑mahch mat hahawa pi heg hekaj ab hu wo t‑namkid. \v 10 Heki ach hu pi ab hu hajunima g Jiosh. T g alidaj muh am t‑wehhejed mat hab wo t‑juh matt ab haha wo hajunit g Jiosh. Pegih, ch baꞌich ab i apꞌedag am Christ doꞌibiatalig ed no pi d doakam ab muhkig amjed ch wo e nako mat wo i t‑wehmtad. \v 11 Kuch si s‑hehgig mat g t‑kownalig Jesus Christ gam hu hab i juh g pi ap t‑chuꞌijig k am i t‑apꞌech mach ab hahawa si s‑hajunima g Jiosh. \s1 Mash gawul masma g Adambad ch Christ \p \v 12-14 Ab atsh haꞌichu cheha g Jiosh hegai mo d wehpeg oꞌodham ch hab chehgig Adam. Tsh heg mulin k hab i shonwuich g pi apꞌekam jewed dahm. Tsh hekaj am i shonwua muhkig. Tsh g Jiosh pi hab ep juh g chehanig am hugkam matsh an i wuhsh g Mosesbad. Sh eda wehsijj hab wua g pi apꞌekam. Kush heg hekaj g muhkig wehsijj ab ha aꞌahe, chum as pi mulin g chehanig hab masma matsh wa g Adambad. \p Jiosh oki am haꞌichu t‑chehgidch ab amjed g Christ id hekaj Adambad. \v 15 Wehsijj atsh ab haꞌichu i wahpki am wehs ha wehhejed g hemajkam. K wabshaba gawul mams hegai mat ab i wahpki. Do muhkig hegai matsh g Adambad ab i wahki wehs ha wehhejed g hemajkam. K wabshaba d Jiosh hemajimatalig hegai matsh g Jesus Christ ab i wahki wehs t‑wehhejed. \v 16 K d al hemako hegai chuꞌijig mat hekaj am i wah g s‑koꞌok namkidadag. K wabshaba muꞌij g pi ap t‑chuꞌijig. K eda g Jiosh wehs gam hu hab i junihog am t‑wehhejed. Ab o d t‑wuikam hegai s‑koꞌok namkidadag nach pi ab d Adambad amjedkam. K wabshaba d Jiosh mahkig ihda mat hab t‑juni gm hu hab i juhk g pi ap t‑chuꞌijig. \v 17 Muhkig at ab wehsijj t‑maꞌish heg hekaj. Adambad pi ap chuꞌijig. K wabshaba g Jiosh si s‑hemajim ab t‑makiog g hoꞌigeꞌidadag. Kutt am aigo dahm i chehchsh g muhkig ahchim matt ab bei. Ab o t‑mahkch g apꞌedag am gahi wuhshanim g Christ matt s‑ap wo himad g t‑doakag id dahm jewed. \p \v 18 Pegih, id ani em‑ahgid mat g Adambad ab i wahki g s‑koꞌok namkidadag am wehs t‑wehhejed heg hekaj hemako pi ap e‑chuꞌijig. T wabshaba g Christ am hab juh g doꞌibiadag am wehs t‑wehhejed heg hekaj hemako s‑ap e‑chuꞌijig ch ab t‑makiog g wechij doakag. \v 19 Adambad at pi wohog el g Jiosh. K heg hekaj muꞌijj d pi ap chuꞌijkam. Christ at hejel ab s‑wohog el g Jiosh. Kut heg hekaj muꞌijj ab wo i e apꞌech am Jiosh tahgio. \p \v 20 Hemajkam o pi hohhoꞌid g chehanig ch baꞌich hab i s‑junimk g pi apꞌekam wa chum s‑mahchch g chehanig. K wabshaba ab t‑mahks matt hekaj wo s‑mahchk mo heꞌes i geꞌej g pi ap t‑chuꞌijig. K eda g Jiosh hoꞌigeꞌidadag baꞌich i geꞌej no pi gam hu hab i junihog g t‑chuꞌijig. \v 21 Pegih, tt wo chum nei mat am t‑gewito g pi apꞌekam nach pi heg hekaj ab aihim g muhkig. Heg o wa wepo mo d t‑maliomig g pi apꞌekam ch am t‑wanchshulig muhkig wui. Kuch wabshaba hemuch edgid g Jiosh hemajimatalig ab i s‑wohochudk g s‑kehg haꞌichu ahgaj ab amjed g t‑kownalig Jesus Christ. \c 6 \s1 Matt pi hab wo junihid g pi apꞌekam am i bek g wechij doakag \p \v 1 Pegih, tp hems haꞌi hab wo chei matt hig baꞌich am hab wo i junihid g pi apꞌekam. T g Jiosh baꞌich wo i s‑t‑hoꞌigeꞌel. \v 2 K eda pi hab shaꞌi chum mahs machs am hab wo junihid g pi apꞌekam. Am att i dagito g pi apꞌekam. K pi am hu hahawa ha gewkdag t‑dahm. Id o heg wa wepo matt heki hu muh natt pi pi hab hahawa ep wo junihid g pi apꞌekam. \v 3 Ab att t‑chehgi g t‑pahl wakonakaj matt ab i t‑hemakoj Jesus Christ wehm. K heg wa wepo matt am wehmaj muh natt pi ab i t‑hemakoj heg wehm mat muh. \v 4 T‑pahl wakona o wepogidas matt wehmaj ged hu t‑hiash am i muhk. T g Jiosh ab i t‑mah g wechij doakag heg hekaj si geꞌe e‑gewkdag mat hekaj ab i wamigi g Christ muhkig amjed. \p \v 5 Ab att i t‑hemakoj heg wehm mat am t‑wehhejed muh. Kut hekaj ab t‑mah g wechij doakag. Id o wepo masma matt am wehmaj koꞌo k wehmaj ep t‑chechegito. \v 6 Am att i dagito g heki hu t‑doakag. Kut hab gam hu hab i e juh g pi ap t‑tatchui. K pi an hu hahawa t‑wulshch g pi apꞌekam. \v 7 Nat hig hab ep wo juh g pi apꞌekam hegai mat heki hu muh? Pegih, tt ahchim hab wa masma am i dagito g pi apꞌekam ab i s‑wohochudk mat g Christ am t‑wehhejed muh. \v 8 Heg muhkig o d t‑muhkig no pi d t‑namkidadag. Id att ab i s‑wohoch. T g Jiosh heg hekaj ab t‑mah g wechij doakag k ab wo i t‑wuwhas muhkig amjed hab masma mat hab juh g Christ. \v 9 Pi at hekid ep wo muh g Christ mat wa uhpam ep e chegito. Muhkig o pi am hu dahm gewkdag. \v 10 Hemho at muh mat wo kuhgi g pi apꞌekam gewkdag am t‑dodakag ed k ep e chegito k hemuch d doakam wehhejed g Jiosh. \p \v 11 Pegih, mt wo chum kuhgi g pi apꞌekam e‑dodakag ed k d wo dodakamk wehhejed g Jiosh ab i e hemakochudk g Jesus Christ wehm. \v 12 Pi g wo hiwgidad g pi apꞌekam mas am ep wo i chikp g em‑doakag mamt hekaj hab wo juh g pi ap e‑tatchui. \v 13 Wehs amt am wo i e‑dagito Jiosh wui namsh pi d e doꞌibiakam ab amjed g muhkig. T am haha wo i em‑hekaj g Jiosh mamt am hab wo junihid g s‑apꞌekam. Pi g wo shaꞌi e hiwgid mas wo em‑hekaj g pi apꞌekam has i masma. \v 14 Heki ach hu ab wecho g chehanig ch wabshaba hemuch edgid g Jiosh hemajimatalig ch hab pi hab wo chum junihid g pi apꞌekam. \s1 Matt am wo i t‑dagitokchid s‑apꞌekam wui \p \v 15 Pegih, t hahawa pi ab hu haꞌichu wo t‑abch g chehanig nat pi g Jiosh ab s‑t‑hoꞌigeꞌid k t‑doꞌibia. Kutp hems heg hekaj haꞌi hab wo elidad mat am hab wabsh wo i junihid g pi apꞌekam. \v 16 T wabshaba g pi apꞌekam an wo ha uꞌukchid matp hab wo junihid. T g Jiosh s‑koꞌokam ab wo ha namkid. Ab amt wo s‑wohog elidad g Jiosh. T heg am wo i em‑apꞌech e wehhejed. \v 17 Pi apꞌekam o wa an em‑uꞌukch. Kumt wabshaba ab i s‑wohoch g wohokam ab amjed g Jiosh. Kuni id hekaj ab si hoꞌigeꞌid g Jiosh. \v 18 E amt wulꞌo ab amjed g pi apꞌekam. K g s‑apꞌekam an hahawa em‑uꞌukch. \p \v 19 Ni wabsh g pi hasig neꞌokikaj em‑tashogid nam pi pi koi si s‑amichud. Am amki wa e dagitokch si s‑uam haꞌichu wui ch hab junihim g pi apꞌekam. Tsh g Jiosh em‑doꞌibia. Kumt am hahawa wehs wo i e dagito s‑apꞌekam wui ch hab wo junihid g Jiosh tatchui. \p \v 20 Pi am ab hu kaiham g s‑apꞌekam mo hekid g pi apꞌekam an em‑uꞌukch. \v 21 Kut pi haꞌichu s‑ap hab em‑juni g pi apꞌekam. Si am wa e ehꞌelid mam wa am hab junihim. K g pi apꞌekam ab wabsh em‑ahijidahim g s‑koꞌok em‑namkidadag. \v 22 Kumt wabshaba e wulꞌo ab amjed g pi apꞌekam. K g Jiosh d hahawa em‑ahmo ch hab em‑juh mam d hahawa s‑apꞌekam. K ab him mamt ab wehs wo bei g pi ha huhugedam doakag. \v 23 Hegam mat hab wo junihid g pi apꞌekam at ab wo ai g s‑koꞌok e‑namkidadag. T wabshaba hegam mat ab wo i e dagito t‑kownalig Jesus Christ wui ab wo bei g pi ha huhugedam doakag. \c 7 \s1 Mo g Paul haꞌichu chum ha tashogid g hohntakaj \p \v 1 Neh, ni‑wepnag, s‑mahch amki mo has chuꞌig g t‑chehanig. Kuni heg hekaj hab em‑elid mamt wo s‑amich ihda mant wo em‑ahgi. Chehanig o an uꞌukch g oꞌodham am hugkam mat heꞌes i tash d wo doakamk. \v 2-3 Pegih, k hab chuꞌig g chehanig mat g uwi pi ep wo ha kunt mat eda g kunaj d wabsh wo kia doakamk. K wabshaba hiwgidas mat wo ha kunt matp g kunaj heki hu wo muh. Pi o ab hu hahawa shohbidch g chehanig. \p \v 4 Pegih, k hab waꞌap chuꞌig am t‑wehhejed ahchim matt ab i s‑wohoch g s‑kehg haꞌichu ahgaj g Jiosh. Am att i t‑hemakoj g Christ wehm. K id heg wepogidas matt am wehmaj muh. K pi an hu hahawa t‑uꞌukch g chehanig. Dach enigaj hegai mat e chegito ab muhkig amjed ch hekaj s‑ap haꞌichu hab wo chum junihid am wehhejed g Jiosh. \v 5 Am o wabsh ha chuꞌamun g chehanig hegam mo pi mahch g Jiosh. K baꞌich hab i junihim g pi apꞌekam. K g s‑koꞌok ha‑namkidadag ab ha aihim. \v 6 Tt wabshaba ab i t‑hemakoj g Christ wehm. T g Jiosh t‑wulꞌo ab amjed g chehanig. Heki ach hu am chum chikpanid g Jiosh g chehanigkaj. K wabshaba hemu g Hekia S‑apꞌekam Gewkdag t‑wanimed. Ch hahawa woho chikpanid. \s1 Mach wa ab abchudas g Jiosh chehanigkaj \p \v 7 Haꞌi o hab elid mo pi apꞌe g Jiosh chehanig. K wabshaba pi woho. Chehanig o am t‑tashogid g pi ap t‑chuꞌijig. Neh, pi att wo chum mahchk mo pi apꞌe mach si pihk t‑elid g haꞌichu t‑enigakaj. K wabshaba g chehanig am t‑tashogid mo pi apꞌe. \v 8 Kuch wa am hahawa baꞌich i s‑gewkam si pihk t‑elid g haꞌichu t‑enigakaj. Matp pi an hu wo haꞌichugk g chehanig, t d wabsh wo pi haꞌichuk g pi apꞌekam. \v 9 Neh, pi ani has shaꞌi ni‑tahtk mani eda pi ap mahch g chehanig. Nt hahawa s‑mai. T baꞌich am i si e chehgi g pi apꞌekam am ni‑eda. Kunt s‑mai maniki aihog g s‑koꞌok ni‑namkidadag. \v 10-11 Jiosh at hab juh g e‑chehanig matt heg hekaj wo s‑mai matt has masma wo bei g s‑ap doakag. Kunid eda heg ab am cheh maniki d pi ap chuꞌijkam ch ab aihog g ni‑muhkig ch s‑koꞌok ni‑namkidadag. \p \v 12 Do hekia s‑apꞌekam ch s‑kehgaj g chehanig ch am t‑tashogid matt has wo chum t‑junihid. \v 13 Pi at g chehanig hab ni‑juh mani ab aihog g ni‑muhkig ch s‑koꞌok ni‑namkidadag. Pi apꞌekam at hab ni‑juh mani wa ab aihog. Chehanig o s‑kehgaj. K g Jiosh heg hekaj am t‑tashogid mo haschu d pi apꞌekam ch has masma si pi apꞌe. \s1 Heg o wa wepo mani gohk dodakag \p \v 14 Pegih, k d hekia s‑apꞌekam g chehanig. Kuni wa wabshaba d wabsh oꞌodham. K wa g pi apꞌekam an ni‑uꞌukch. \v 15 Pi o wa ta amichudama g ni‑doakag am ni‑wehhejed mani wa eda wabsh hejel ab ni‑hiwig. S‑mahch ani mo haschu d s‑apꞌekam ch wabshaba pi am hu hab junihim ch heg hab waꞌi junihim mani haschu i pi hohhoꞌid. \v 16 Id ani wa hekaj wohokamchud mo g chehanig s‑apꞌe. \v 17 Pi ani wa hab chum junimk g pi apꞌekam. K wa wabshaba heg an ni‑uꞌukch. K wa heg hekaj heg wa wepo mani wa pi d si ahni ch am hab junihim. \v 18 Ni‑doakag o wa d wabsh hekia pi apꞌekam mani wa eda pi ab hu hiwig g Jiosh. Kuni wa pi shaꞌi ni‑nakog manis am hab wo junihid g s‑apꞌekam, chum anis wa hab s‑junimk. \v 19 Heg ani hab waꞌi junihim pi apꞌekam, chum anis pi hab chum junimk. \v 20 Heg ani wa hekaj hab kaij mani pi d si ahni ch hab junihim. Pi apꞌekam o wa an ni‑uꞌukch. \p \v 21 Pegih, boki chuꞌig g t‑doakag mach eda pi ab hu hiwig g Jiosh. Pi att wo t‑nako machs hejel am hab wo junihid g s‑apꞌekam, chum achs hab s‑junimk. \v 22 S‑mahch ach mo s‑apꞌe g Jiosh chehanig. \v 23 K wabshaba g pi apꞌekam an t‑uꞌukch ch hab t‑wua mach ab wui gegok. \p \v 24-25 Pegih, boki chuꞌig g t‑doakag mach eda pi ab hu hiwig g Jiosh. Bach chum s‑junimk g Jiosh chehanig ch wabshaba am hab wabsh junihim g pi apꞌekam. K pi in hu hedai haꞌichug mas wo t‑doꞌibia. Kuch heg hekaj si pi ap t‑tahtk. T wabshaba g Jiosh am i kei g e‑alidag Jesus Christ. Kut heg t‑doꞌibia. Id ach hekaj ab si hoꞌigeꞌid g Jiosh. \c 8 \s1 Mo g Hekia S‑apꞌekam Gewkdag ab t‑mahkch g wechij doakag \p \v 1 Pi o ab hu hahawa t‑abchud g Jiosh g haꞌichu t‑chuꞌijig ahchim mach ab si hiwig g Jesus Christ. \v 2 Hekia S‑apꞌekam Gewkdag at t‑wulꞌo ab pi apꞌekam t amjed k ab t‑mah g wechij doakag. K pi ab hu hahawa t‑aihog g s‑koꞌok t‑namkidadag. \v 3 Pi att wo shaꞌi t‑nako machs am hu hab wo junihid g chehanig ch hekaj wo t‑doꞌibia nach pi d wabsh oꞌodham. T wabshaba g Jiosh am i kei g e‑alidag mat wo t‑doꞌibia. T heg ia i wuhsh jewed dahm k hab masmakahim mach ahchim ch wabshaba pi ha chuꞌijig ch gam hu hab i juh g pi ap t‑chuꞌijig. \v 4 Jiosh at hab masma am i t‑apꞌech e‑tahgio k hab masma ab t‑neid matt pi hekid shaꞌi mul g chehanig ahchim mach ab i t‑dagitokch Hekia S‑apꞌekam Gewkdag wui ch pi am hu hab junihim g hejel pi ap t‑tatchui. \p \v 5 Hegam mo hab junihim g hejel e‑tatchui o heg hekaj an e uꞌukch. K hegam mo hab junihim g tatchuij g Hekia S‑apꞌekam Gewkdag heg hekaj an epai e uꞌukch. \v 6 Am o hihim s‑koꞌok e‑namkidadag wui hegam mo hab junihim g hejel e‑tatchui. Ch ahchim mach hab junihim g Hekia S‑apꞌekam Gewkdag tatchui am Jiosh kihdag wui hihimad ch hekaj wo si s‑ap t‑tahtkkad. \v 7 Do obgaj g Jiosh hegai mo hedai g hejel e‑tatchui hab junihim no pi pi ab hu wohog elid g Jiosh ch pi wo shaꞌi e nako mas am hab wo e juh. \v 8 Pi at wo e nako hegam mo hab wua g hejel e‑tatchui mas hab wo juh g Jiosh tatchui. \p \v 9 Ch wabshaba ahchim pi g hejel t‑tatchui hab wua. Hekia S‑apꞌekam Gewkdag o am t‑eda hab chuꞌig. Kuch heg tatchui hab wua. Hegam mo pi am hu ha eda g Hekia S‑apꞌekam Gewkdag o pi d Jiosh hemajkamga. \v 10 T ahchim am i t‑apꞌech g Christ am tahgio g Jiosh k ab t‑mah g Hekia S‑apꞌekam Gewkdag. Kuch heg hekaj edgid g wechig doakag, chum as hi wa g muhkig ab wehs ha aihog g hemajkam g pi ap ha‑chuꞌijigkaj. \v 11 Kut am uhpam ep wo t‑chegitoich g Hekia S‑apꞌekam Gewkdag hab masma mat hab juh g Christ. \p \v 12 Pegih, ni‑wepnag, ab o d t‑wuikam matt hab wo junihid g Jiosh tatchui. \v 13 Jiosh at gam hu hab wo i t‑juh mattp am hab wo sha junihid g hejel t‑tatchui. Hekia S‑apꞌekam Gewkdag o am i em‑wehmaj. Kumt gam hu wo s‑ohhod g pi ap haꞌichu hab e‑juni k hab wo edgidad g wechij doakag. \p \v 14 Ab at t‑mah g Jiosh g Hekia S‑apꞌekam Gewkdag. K heg am t‑wanimed. Ch hab s‑mahch mach d Jiosh aꞌaliga \v 15 ch ab ihm mo d t‑ohg ch pi shaꞌi ehbid. \v 16 Hekia S‑apꞌekam Gewkdag o am t‑tashogid mach d aꞌaligaj g Jiosh. \v 17 Jiosh at ab wehs mah g e‑alidag g e‑hoꞌigeꞌidalig k hab waꞌap wo t‑mah nach pi hab waꞌap d aꞌaligaj. Kutt wabshaba wehpeg ab wo nako g shoꞌigdag hab masma mat heg hab e juh mo d si alidaj. \s1 Matsh ab wo si has t‑elidad g Jiosh \p \v 18 Si atsh geꞌe ab wo has t‑elidad g Jiosh. Kutt hab pi wo shaꞌi kuint g al t‑shoꞌigdag ia jewed dahm. \v 19 Jiosh atsh wehs haꞌichu dahm wo t‑mahsko wua ahchim aꞌaligaj. K wehs haꞌichu nahtoij heg nenida. \v 20-21 Do Jiosh hab elida mat wehs e padch g nahtoij mat eda g oꞌodham pi ap chuꞌi. Wehs haꞌichu o ab hahawa e wulshch g pi apꞌekamkaj. Tsh wabshaba g Jiosh wo wulꞌo g e‑nahtoi mat hekid am wo mahsko t‑wua ahchim aꞌaligaj. Tsh wehs haꞌichu hahawa ep si s‑kehg hab wo mahsk. \p \v 22 S‑mahch ach mo hemuch g haꞌichu nahtoij g Jiosh shahag wepo mo shahshani hab sha masma mat g uwi g ali wo be k ab i taht g s‑koꞌok. \v 23 Ahchim mo g Jiosh ab t‑mahkch g Hekia S‑apꞌekam Gewkdag ach hab waꞌap shahshani ch ab si nenida mat am wo i nahto g t‑doꞌibiadag k wo wechijid g t‑chuhkug. Hekia S‑apꞌekam Gewkdag o d wehpeg mahkigdaj g Jiosh ab t‑wui. \v 24 Ab att i s‑wohoch g Jiosh. Kut t‑doꞌibia. K wabshaba am wabsh kia wiꞌis mat wo nahto g t‑doꞌibiadag k am wo i t‑wahpki e‑kihdag ed. Kuch s‑wohochud mat id hab wo t‑juni. \v 25 Wohochudadag o hab d ahga mamt s‑e tahtk ch ab wo nenidad hegai mamt koi nei. \p \v 26 Pi ach ahim gewkdag. K wabshaba g Hekia S‑apꞌekam Gewkdag i t‑wehmaj. Pi ach mahch matt has masma wo t‑hoꞌigeꞌidahunad am Jiosh wui. K wabshaba g Hekia S‑apꞌekam Gewkdag ab t‑mahtchulid. Kuch hab shahshani ch shoak am Jiosh wui ch pi shaꞌi mahch matt has masma hab wo chei hegai mo haschu ab t‑tahtchud. \v 27 K wabshaba g Jiosh s‑mahch g t‑ihbdag ch ep s‑mahch hegai mo haschu ab t‑tahtchud g Hekia S‑apꞌekam Gewkdag. Heg o hab wua g t‑hoꞌigeꞌidahuna am Jiosh tatchui oidch. Kuch ab tahni g i wehmtadag am ha wehhejed g Jiosh hemajkamga. \p \v 28 Ab at i t‑wai g Jiosh matt d wo hemajkamgajk. Kuch ab wui si pihk t‑elid. K g Jiosh heg hekaj wehs haꞌichu am i apꞌechud mat t‑wehhejed wo s‑ap i wuhsh haꞌichu. \v 29 Heki o hu s‑mahch g Jiosh mat hedai ab wo kaiha g waidaj ch am apꞌech matt wo wepo chuꞌigk g alidaj ch wehmaj d wo aꞌaligajk. T g alidaj d wo wehpeg t‑siꞌihegk. \v 30 T wa woho ab i t‑waid k am i t‑apꞌech e tahgio k hahawa pi ab hu haꞌichu t‑chuꞌijigchud. K am baꞌich ehp mat ab t‑mah g si has e‑elidadag. \s1 Mat pi haꞌichu wo e nako mat wo i t‑gawulkai ab Jiosh amjed \p \v 31 Pegih, bo masma am t‑wehhejed kehk g Jiosh. T hab pi hedai wo e nako mas ab t‑wui wo kekiwua. \v 32 Pi at shaꞌi t‑daꞌi g Jiosh g e‑alidag. Kuch heg hekaj s‑mahch mat pi haꞌichu ep wo shaꞌi t‑daꞌi. Alidaj at ab wui e iagchul am t‑wehhejed. \v 33 T g Jiosh heg hekaj gam hu hab i juh g pi ap t‑chuꞌijig. T hab pi hedai wo e nako mas ab wo haꞌichu t‑abch. \v 34 Jiosh alidag at ab nako g s‑koꞌok t‑namkidadag am t‑wehhejed muhk. T hab pi wo t‑ai hegai t‑namkidadag. T g Jiosh ab i wuhshad muhkig amjed k an s‑apko dai e‑hugid an. K heg am t‑wehhejed e hoꞌigeꞌidahun ab Jiosh wui. \v 35 Kuch eda hi wa hebaichujj ab nakog g kudutadag ch s‑hasig haꞌichu ch shoꞌigchudadag nach pi d Christ wohochuddam. Bihugig ch shoꞌigdag ch s‑ta ehbidam haꞌichu ch cheggiadag o ab ep t‑aihog. \v 36 Bo chuꞌig g Jiosh haꞌichu ahga: \q1 “Chum ach hekid ab nakog g s‑ta ehbidam haꞌichu am wehhejed g Jiosh. \q1 Kum hab t‑elid mach ab aihim g muhkig hab masma mo g ha‑giꞌichuda kakawal.” \rq Psalm 44:22 \rq* \m Neh, ttp hems hebai hab wo i el mat am i haꞌasa si pihk e el g Christ ab t‑wui. \v 37 K wabshaba id pi woho. Ab o si pihk e elid g Christ t‑wui ch ab t‑mahkch g gewkdag. Kuch wehs gewitoghim g t‑kudutalig. \v 38-39 S‑mahch ani mat pi hekid haꞌichu wo shaꞌi e nako hemuch o gam hu t‑baꞌich mas an wo shohbi g Jiosh pihk elidadag ab t‑wui mattp hebai wo i k id dahm jewed o in t‑dahm. Pi at g muhkig o g doakag wo shohbi, niꞌis g anghil o g s‑ta ehbidamkam gewpkdag. Ab o t‑chehgidch g t‑kownalig Jesus Christ mo t‑hekaj si pihk e elid g Jiosh. Kut pi hekid haꞌichu wo shaꞌi e nako mas an wo shohbi g pihk elidadaj. \c 9 \s1 Mo has masma ab ha neid g Jiosh g Tutuligo hemajkam \p \v 1-2 Muꞌijj g ni‑wehm Tutuligo o s‑ohhodamk g Jesus pi wohochudch mo d Jiosh si Kehsha. Kuni heg hekaj si pi ap ni‑tahtk. K g ni‑ihbdag shaꞌi si s‑koꞌok. S‑mahch ani mani g wohokam em‑ahgid nani pi pi ni‑elid ch em‑ahgid. K g Hekia S‑apꞌekam Gewkdag an ni‑uꞌukch. \v 3 Si ani tatchua mat wo e doꞌibia g ni‑wehm oꞌodham, chum anis hems heg hekaj pi wo ni‑doꞌibia. \v 4-5 Do chum Jiosh hemajkamga. Jiosh at ab i ha chuhcha g t‑shohshonbad k am ha ahgid mat si s‑kehg haꞌichu hab wo t‑juni. Ab o si has t‑elid g Jiosh ch ab t‑mahkch g e‑chehanig. Kuch hab s‑t‑mahch ch hab junihim g ab si has elida Jiosh wui. T g Jiosh si Kehsha ab t‑amjed i wuhsh ia jewed dahm. Tt heg hekaj ab wo si has elidad g Jiosh chum hekid. Neh! \p \v 6 K eda muꞌijj g ni‑wehm oꞌodham pi ab hu wohochud g Jiosh si Kehsha. K wabshaba id pi hab d ahga mas g Jiosh pi am hu hab wo juh hegai mo hab kaij mat hab wo juh. Pi atsh wehsijj g Tutuligo d wo Jiosh hemajkamgak. \v 7 Id ant am wo em‑tashogi am em‑ahgidch ab amjed g Abrahambad. Pi atsh wehsijj g Abrahambad amjedkam wo enigak hegai mash wa g Jiosh ab makiog. Gohk ash wa aꞌalidag g Abrahambad. Sh hema hab chehgig Isaac. Kush g Jiosh hab kaij ab Abrahambad wui: \q1 Hegam waꞌi Isaac amjedkam at wo enigak hegai mani ab m‑makiog. \rq Genesis 21:12 \rq* \m \v 8-9 Ihda Isaacbad ash d hegai matsh wa g Abrahambad wehm kihkam bei matsh eda heki hu okst natsh pi g Jiosh am i ha wehmt k hab kaij: \q1 Dat wo hemako ahidagk, t g Sarah wo ge cheoj madt. \rq Genesis 18:10 \rq* \m Id o am chehgidch mat hegam d wo waꞌi Jiosh hemajkamgak mat hedai g Jiosh am wo i ha chuhcha. \p \v 10 Neh, tsh am hema hohnt g Isaacbad am i geꞌedak. Sh id hab chehgig Rebecca ch gohk ha mahmadt. \v 11-12 Sh hab kaij g Jiosh ab wui g Rebeccabad: \q1 Geꞌechu at d wo piongajk g alichu. \rq Genesis 25:23 \rq* \m Tsh eda idam koi an hu mamsi k koi ab hu haꞌichu chuꞌijig. Tsh g Jiosh ab i wai g chumchu mat hekaj wo tashok mo ab hejel ab g Jiosh mat hedai ab wo i ha wai. \v 13 Hegai mo d geꞌechu ash hab chehgig Esau. Sh g chumchu hab chehgig Jacob. K hab chuꞌig g Jiosh oꞌohana mash g Jiosh hab kaij: \q1 Ab ant i wai g Jacob k g wehngaj Esau pi ab hu i wai. \rq Malachi 1:2-3 \rq* \p \v 14 Pegih, naꞌams haꞌi hab elid mat pi ap chuꞌi g Jiosh. K wabshaba pi hab chuꞌig \v 15 nash pi hab kaij ab Mosesbad wui: \q1 Nt wo s‑ha hoꞌigeꞌel hegam mani hab ha elid. \rq Exodus 33:19 \rq* \m \v 16 K heg hekaj tasho mo s‑ha hoꞌigeꞌid heg wabsh hekaj mo hab ha elid. Pi at hedai heg wabsh hekaj wo nei g Jiosh hoꞌigeꞌidadag mas haschu i tatchua ch haschu am hab juni him. \p \v 17 An o oꞌohanas mash hab kaij g Jiosh am wui g ha‑kownalig g Egypt t am hemajkam: \q1 Am ant i m‑dai mapt d wo kownalk id si hekaj mant ab m‑wui wo kekiwua k am wo ha chehgi g ni‑gewkdag k am wo mahsko ni‑wua wehsko jewed dahm. \rq Exodus 9:16 \rq* \m \v 18 K heg hekaj tasho mo g Jiosh s‑ha hoꞌigeꞌid mo hedai hab i elid ch hab ha wua mo hedai hab i elid mat pi ab hu wo kaihamad g neꞌokij. \s1 Matsh g Jiosh haꞌi wo s‑ha hoꞌigeꞌid k haꞌi wo ha lodai \p \v 19 Neh, tp hems hema wo kah ihda k hab wo chei, “Pegih, pi at haꞌichu ab hu wo chum t‑abch g Jiosh matp heg hab wa masma hab t‑juh map has i kaij.” \v 20 Nt wabshaba wo em‑ahgi mo pi ab hu shaꞌi ab g oꞌodham mas ab wui wo neo g Jiosh. Dach Jiosh nahtoi ch pi edgid g apꞌedag machs ab wui hab wo chei mas haschu ahgk hab masma t‑nahto. \p \v 21 Neh, nat hig pi hab wo ha juh g hahaꞌatdam g hab mams hahaꞌa mat wo tatchuad? Hema atp hems d wo s‑kehg haꞌak ch hema d wo pi kehg haꞌak. \v 22 Pegih, t g Jiosh wehs hab ha juh g hemajkam. K haꞌi pi ap d hemajkam. K wabshaba g Jiosh s‑ha bahbgi. T am wo i e ai mat am wo chehgi g e‑gewkdag k wo s‑koꞌokam ha namkid. \v 23 Kuch haꞌi s‑ap d hemajkam no pi ab si s‑t‑hoꞌigeꞌid g Jiosh. Am at i t‑apꞌech matt hab masma wo nei g gewkdaj. \v 24 Ahpim gawul mahs hemajkam am d ep waidaj. Jiosh at ab ep i em‑gawulkai. \v 25 Neh, bo masma an oꞌohadag heg oꞌohana ed mash hab chehgig Hosea mo hab kaij g Jiosh: \q1 Bant wo ha juh hegam mo pi d ni‑hemajkamga mat d haha wo ni‑hemajkamgak k ab wo si pihk ni‑elidad ha wui. \q1 \v 26 Kumt hab wo ha aꞌagad mo d ni‑hemajkamga. \rq Hosea 2:23, 1:10 \rq* \m Neh, bash kaij g Jiosh. \v 27-28 Kush wa g Isaiabad d Jiosh haꞌichu i tashogiddam ch hab kaij: \q1 E o aihim mat g Jiosh ab wo ha mah g ha‑namkidadag wehs hemajkam. \q1 T pi shaꞌi muꞌi wo e doꞌibia g Tutuligo hemajkam, chum as wo si muꞌijk hab sha masma mo g oꞌod. \rq Isaiah 10:22-23 \rq* \q1 \v 29 Sh wa am hu hebai hab ep kaij g Isaiabad: \q1 S‑ap atsh huhug g pi apꞌekamkaj hegam kihhim mash hab chechgig Sodom ch Gomorra. \q1 Kut ahchim Tutuligo hab waꞌap s‑ap wo huhug mat hems g Jiosh pi wo haꞌi t‑doꞌibia. \q1 Shaꞌi si s‑gewkdag g Jiosh. \rq Isaiah 1:9 \rq* \s1 Mo g Tutuligo hemajkam pi amichud g Jiosh si Kehsha \p \v 30 Pegih, pi am wa am hu e gahgid g Jiosh apꞌedag ahpim gawul mahs hemajkam ch wabshaba am i kah ab amjed g Jiosh alidag k ab i s‑wohoch. T g Jiosh am i em‑apꞌech e tahgio gam hu hab i juhk g pi ap em‑chuꞌijig. \v 31 K g ni‑wehm oꞌodham am i chum e apꞌechud g chehanigkaj ch pi bei g e‑apꞌedag \v 32 nat pi pi ab hu wohoch g Jiosh k pi ab hu bei g si Kehshaj k wabsh am hab chum s‑junimk g s‑apꞌekam mat hekaj wo s‑apꞌek am Jiosh tahgio. Id o heg wa wepo mat e huchwua ab hodai t ab. \v 33 An o hab chuꞌig Jiosh oꞌohana ed mo hab kaij g Jiosh: \q1 Am ant wo i maskogi g si ni‑Kehsha ha shahgid g Tutuligo mat d wo chum ha‑doꞌibiadagk. \q1 T pi wo e doꞌibia hegam mat pi ab hu wo wohoch. \q1 Id at heg wo wa wepok mat ab wo e huchwua hodai t ab k wo i shul. \q1 Hegam at wo waꞌi e doꞌibia mat ab wo i s‑wohoch. \rq Isaiah 28:16 \rq* \m Neh, bo chuꞌig g Jiosh oꞌohana. \c 10 \p \v 1 Ni‑wepnag, chum ani si tatchua mat hu wo i e doꞌibia g ni‑wehm oꞌodham ch heg hekaj am ni‑hoꞌigeꞌidahun Jiosh wui. \v 2 Hegam o tatchua mat am wo i e apꞌech Jiosh tahgio ch wabshaba pi ap mahch mas has masma hab wo e juh. \v 3 Jiosh at am i apꞌech matt has masma wo s‑apꞌek am tahgio. K g ni‑wehm oꞌodham wabsh s‑ohhodamk g apchudaj ch wabsh hejel am chum s‑e apchudamk \v 4 ab s‑wohog elidch g Jiosh chehanig. K wabshaba g Jiosh am t‑chehgidch matt ab wabsh wo i s‑wohoch g s‑kehg haꞌichu ahgaj k ab wo i hiwigi g Christ. T heg am wo i t‑apꞌech am tahgio. \s1 Mo wehs ab d chum t‑wuikam g doꞌibiadag \p \v 5 An atki hi wa oꞌoha g Mosesbad mash hab kaij g Jiosh: \q1 Wehs amt wo himad g ni‑chehanig mamt heg hekaj wo bei g pi ha huhugedam doakag. \rq Leviticus 18:5 \rq* \m \v 6 K oi wa tasho mat pi hedai wo shaꞌi e nako mas wehs wo himad. K eda in haꞌichug g doꞌibiadag ahga. Kush heg hekaj hab kaij g Jiosh matt ab wabsh wo i s‑wohochud k ab wo i hiwigi. Kut am wo i t‑apꞌech hejel e tahgio. An o hab chuꞌig Jiosh oꞌohana ed: \q1 Pi g hab wo i e ahgi mat hedai am wo em‑behijidam g doꞌibiadag dahm kahchim wui. \rq Deuteronomy 30:12 \rq* \m Neh, bo chuꞌig nat pi g Jiosh alidag ia heki hu i t‑behij. \v 7 K an ep oꞌohanas: \q1 Pi g hab ep wo i e ahgi mat hedai am wo em‑behijidam jewed wecho. \rq Deuteronomy 30:13 \rq* \m Jiosh alidag at heki hu ab i wuhsh muhkig amjed mat ab wo t‑mah. \p \v 8 Bo hig woho chuꞌig: \q1 Pi o shaꞌi mehk g Jiosh haꞌichu ahga ab em‑amjed. \q1 Chum am hekid neꞌokchulid ch si s‑mahch. \rq Deuteronomy 30:14 \rq* \m Neh, id o d ihda haꞌichu ahga ab amjed g wohochudadag mach am ahgahim. \v 9 Am g wo wohokamchud mo g Jesus d em‑kownalig ch ab uhpam e chegito muhkig amjed. T g Jiosh wo em‑doꞌibia. \v 10 Wehsijj atsh am wo i ha apꞌech g Jiosh hegam mat hedai ab wo i s‑wohoch g alidaj e‑ihbdag amjed. T wo e doꞌibia am i wohokamchudk mo g Jesus d ha‑kownalig. \p \v 11 Bo chuꞌig g Jiosh oꞌohana: \q1 Mat hedai ab wo s‑wohochud k wo e doꞌibia. \rq Psalm 34:22 \rq* \m \v 12 Pi o ahchim waꞌi Tutuligo hab t‑ahg. Wehs hemajkam o d ha‑kownalig g Jiosh ch wehsijj s‑baꞌama ab wo s‑ha hoꞌigeꞌel hegam mat ab wo tahnid. \p \v 13 Bo chuꞌig g Jiosh oꞌohana: \q1 Matp hedai ab wo tai g Jiosh k wo e doꞌibia. \rq Joel 2:32 \rq* \m \v 14 T wabshaba pi hedai has masma ab hu wo tai matp pi ab hu wo wohochudad. T hab waꞌap pi hedai has masma wo kah matp pi hedai wo ha ahgidad g haꞌichu ahgaj. \v 15 Kut pi hedai wo e nako mat hejel wo i e ah mat an wo ahgachugad. Jiosh o wa ab t‑chehani. \p An o hab chuꞌig Jiosh oꞌohana ed: \q1 Shoꞌo waꞌi si s‑kehg hab mahs mat wo dada g s‑kehg haꞌichu ahgdam. \rq Isaiah 52:7 \rq* \m \v 16-17 Pegih, ch an ahgachug g s‑kehg haꞌichu ahgaj g Jiosh ab amjed g si Kehshaj. T haꞌi kah k ab i s‑wohochud k ab wui e dagito k haꞌi ehp pi ab hu wohoch. An atki oꞌoha g Isaiabad matsh id hab wo e juh. K an hab chuꞌig oꞌohanaj ed: \q1 Ni‑kownalig Jiosh, pi at muꞌi ab hu wohoch g haꞌichu t‑ahga ahchim haꞌichu i m‑tashogiddam. \rq Isaiah 53:1 \rq* \m Neh, boki kaij. \v 18 K hemuch haꞌi hab chechꞌe mo pi wehsijj kah g hemajkam g Jiosh haꞌichu ahga. Nt wabshaba wo em‑ahgi mo wehsijj neid g Jiosh nahtoi. K g Jiosh oꞌohana hab chuꞌig: \q1 An o wehsko e tashogid g Jiosh e‑nahtoi ed. \rq Psalm 19:4 \rq* \m \v 19 Tki an oꞌoha g Mosesbad moki hab kaij g Jiosh am ha wui g Tutuligo: \q1 Bam ha ahg g gawul mahs hemajkam mo pi d Jiosh hemajkamga ch pi haꞌichu aꞌamichud. \q1 Nt wabshaba ab wo ha mah g apꞌedag. \q1 Kumt haha wo s‑ha hehgam k wo babgat ab ha wui. \rq Deuteronomy 32:21 \rq* \p \v 20 Tki g Isaiabad an oꞌoha mash s‑gewkam hab kaij g Jiosh: \q1 Am ant ni‑chehgi ha wui hegam mo pi an hu ni‑gahg. \q1 T ab i s‑ni‑mai hegam mo pi ni‑mahch. \rq Isaiah 65:1 \rq* \m \v 21 T an ep oꞌoha g Isaiabad mo hab kaij g Jiosh ab ha amjed g Tutuligo hemajkam: \q1 Tash oidam ani ab i chum ha waid idam hemajkam. \q1 K wabshaba pi chechkaidag ch pi ab hu ni‑wohog elid. \rq Isaiah 65:2 \rq* \c 11 \s1 Mat pi gam hu wehs s‑ha ohhod g Jiosh g Tutuligo \p \v 1 Pegih, naꞌas hab sha elidas mat gam hu s‑ha ohhod g Jiosh g Tutuligo mat pi d haha wo hemajkamgajk. K wabshaba pi hab mahs. Ahni ani hab waꞌap d Tuhligo. T g Jiosh pi gam hu ni‑ohhod. Benjaminbad o d si ni‑shohshon ch heg d amjedkamaj g Abrahambad. \v 2 Pi at gam hu s‑t‑ohhod g Jiosh. Dach chum hemajkamgaj. Heki at hu ab i ha gawulkai g t‑shohshon. \p Batsh wa masma pi gam hu ha ohhod wenog mash wa g Elijabad d doakam ch d Jiosh haꞌichu i tashogiddam. M o hi wa woho mash wa am ha gagda g e‑hemajkamga Jiosh wui hab kaijch: \q1 \v 3 Ni‑kownalig Jiosh, ha at kokda g ni‑wehm oꞌodham g haꞌichu i m‑tashogiddam k i shul g iagchulidakud. \q1 Ahni ant waꞌi hejel in wih. \q1 K ep chum s‑ni‑muꞌamk. \rq 1 Kings 19:10 \rq* \p \v 4 Sh wabshaba hab kaij g Jiosh ab wui: \q1 Am ani wabsh kia nuhkud g wewaꞌak mihl hemajkam. \q1 K idam ab has ni‑elid ch pi haꞌichu ep jioshga. \rq 1 Kings 19:18 \rq* \m Neh, bash wa kaij g Jiosh. \v 5 K iaꞌi idani am hab wabsh i masma. Ab at haꞌi s‑t‑hoꞌigeꞌel g Jiosh ahchim Tutuligo k ab i t‑gawulkai. Kuch ab s‑wohochud. \v 6 Pi at heg hekaj ab i t‑gawulkai machs haschu has i juh k wabshaba heg hekaj mo s‑t‑hoꞌigeꞌid. Pi at d wo wohokam hoꞌigeꞌidadagk matp g Jiosh heg ab wo ha himch g hemajkam mo haschu has i junihim k ab wo i ha gawulkai e wui. \p \v 7 Pegih, al heꞌekia at ab i ha gawulkai g Jiosh g ni‑wehm oꞌodham. T idam cheh g e‑gahgi. Muꞌijj at pi cheh no pi pi chechkaidag ab Jiosh wui. \v 8 K hab chuꞌig g Jiosh oꞌohana: \q1 Jiosh at hab ha juh mo pi haꞌichu aꞌamichud. \q1 K am hab wabsh i chuꞌig id i tashkaj. \q1 Shahag wepo mo pi haꞌichu neid ch pi haꞌichu kah. \rq Deuteronomy 29:4 \rq* \m \v 9 David ash wa hab kaij ab Jiosh wui: \q1 Hegam mat gam hu s‑m‑ohhod at wo hejel e shoꞌigch am e‑pipiast ed k wo i shulig k s‑koꞌokam wo e namkid \q1 \v 10 k heg wo wa wepok mo pi haꞌichu neid. \q1 T g ha‑kudutadag ab wo si i wehchi. \rq Isaiah 69:22-23 \rq* \p \v 11 Neh, bo chuꞌig. Jiosh at am ha dagito hegam ni‑wehm oꞌodham mo pi ab hu kaiham. T heg hekaj am i e ahgahi g doꞌibiadag ahga gawul mahs hemajkam ha wui. Kutp hems haꞌi g ni‑wehm oꞌodham wo s‑ha hehgam k ab haha wo kaihamad g Jiosh. Kut pi wabsh wo s‑kehg ha hugio g Jiosh. \v 12 Pi at ap chuꞌi g ni‑wehm oꞌodham k ab ai g geꞌe shoꞌigdag T heg hekaj g geꞌe hoꞌigeꞌidalig ab hih nahnko mahs hemajkam ha wui. Ab o him g tash mat muꞌi Tutuligo ab wo i e nohnogi Jiosh wui k haꞌakia ab wo ai mo heꞌekia hab i ha elid g Jiosh mat wo ha doꞌibia. T g nahnko mahs hemajkam ab ep wo bei g geꞌe hoꞌigeꞌidalig heg hekaj. \s1 Mat wo ha doꞌibia g gawul mahs hemajkam g Jiosh \p \v 13 Dani kehshaj g Jesus Christ mant wo em‑ahgi ahpim gawul mahs hemajkam g haꞌichu ahgaj. Kunt wo si haꞌichuch ihda ni‑chikpan. \v 14 Tp hems g ni‑wehm oꞌodham wo s‑em‑hehgam k haꞌijj wo e doꞌibia. \v 15 Jiosh at ab i kuhpiꞌo g apꞌedag am ha wehhejed g gawul mahs hemajkam mat hekid gam hu hab i ha juh g Tutuligo. T g gawul mahs hemajkam baꞌich wo i bei g hoꞌigeꞌidadag mat hekid am wo i e ai g tash mat g Tutuligo ab wo i e nohnogi Jiosh wui. Kut woho ab wo i e nohnogi wui. \p \v 16 Neh, ab ach mamka g Jiosh g wehpegkamaj g haꞌichu t‑gehgewa ch hab masma chehgid mo wehs d enigaj hegai t‑gehgewa. Pegih, t‑shohshon ahchim Tutuligo o d wehpegkam. K d si shel mat g ha‑amjedkam muꞌi ab wo i e nohnogi Jiosh wui. Uhs mahmhadag o d Jiosh eniga mamtp ab wo mah g tatkaj. T‑shohshon o d tatk. Ch ahchim d mahmhadgaj. \p \v 17 Mt wabshaba wo hikkumiꞌa hegam mahmhadgaj mat pi ab hu wo bahidagt k ab wo ha namki ab hegam mat wo s‑kehg bahidagt. Pegih, t g Jiosh hab masma gam hu hab i ha juh hegam Tutuligo mo pi ab hu wohochud k ahpim em‑ui gawul mahs hemajkam mamt ab i s‑wohoch. Kum ab hahawa wehs apꞌedag hegai mo haschu d i chum ha‑apꞌedag hegam Tutuligo mo pi ab hu wohochud. \v 18 Mt pi wo e haschudad mat gam hu hab i ha juh. Jiosh at hab em‑juh mamt hab haha wo masmak mam d Abrahambad amjedkam. Pi am d ha‑shohshon ch wabsh heg wa wepo mam d mahmhadag. \p \v 19 Mtp hems hab wo chei mat g mahmhadgaj e hikkumiꞌa mat am wo em‑jegel. \v 20 T wabshaba hab wa e juh nat pi pi ab hu wohoch g Jiosh haꞌichu ahga. Mt ahpim ab s‑wohochud k hekaj ab giꞌis shonaj ab. Mt wabshaba pi wo si e haschudad id hekaj. \v 21 Gm at hu hab i ha juh g Jiosh hegam Tutuligo mo pi ab hu wohochud. Kumt ahpim gam hu hab ep wo i e juh mamtp pi ab hu wo wohochudad. \p \v 22 Jiosh at wo si s‑hemajimak ab em‑wui mamtp ab wo s‑wohochudad ch wabshaba ab em‑wui wo kekiwua mamtp ab uhpam wo i e nohnogi pi apꞌekam wui. Pegih, ab g wo i oidahim ihda k an wo uꞌukchid g Jiosh hemajimatalig. \v 23 Jiosh at ab uhpam ep wo ha ui hegam Tutuligo mat ab wo i s‑wohoch. \v 24 Ab at em‑ui ahpim gawul mahs oꞌodham. Kum wa chum pi e nahtokch. Id o wepo masma mamt wabsh chum hebai wo ha mul g iꞌibhonig k ab wo namki g uhs e‑eꞌes. Tutuligo o chum e nahtokch. T g Jiosh ab uhpam ep wo ha ui hegam mat ab wo i s‑wohoch. Id o wepo masma mamt ab uhpam ep wo ha namki g ha‑iꞌibhonig am i ha mulink. \s1 Mash g Jiosh wehs s‑ha hoꞌigeꞌid g hemajkam \p \v 25 Neh, ni‑wepnag, hemu at haꞌichu mahsko wua g Jiosh. Kuni id s‑em‑ahgidamk. Kumt wo s‑mahchk ch hekaj pi hab wo chum ge e elidad mam si s‑chu aꞌamichud. Pi at chum hekid im hu hab wo i e juhkch g Tutuligo ab amjed g Jiosh. Jiosh at mahsko wua mat ab wui wo i e nohnogi am i dahm mamt ahpim gawul mahs hemajkam haꞌakia ab wui wo i e nohnogi mo heꞌekia hab i em‑elid g Jiosh. \v 26 T haha wo e doꞌibia g Tutuligo. An o oꞌohadag mo hab kaij g Jiosh: \q1 Ab ant wo i wuhshad g hemajkam ha‑doꞌibiakam ab ha amjed g Tutuligo. \q1 T heg gam hu hab wo i juh g pi ap ha‑chuꞌijig. \rq Isaiah 59:20-21 \rq* \q1 \v 27 Neh, bat wa masma hab wo e juh g haꞌichu ni‑ahga ab ha wui g Tutuligo. \rq Jeremiah 31:33 \rq* \p \v 28 Ahchim Tutuligo ach d chum Jiosh hemajkamga nat pi ab i ha gawulkai g t‑shohshon. T wabshaba muꞌijj g ni‑wehm oꞌodham pi ab hu wohoch g Jiosh haꞌichu ahga k hab masma e obgach ab wui. K g Jiosh heg hekaj t‑chehani matt am wo ahgachugad g s‑kehg haꞌichu ahgaj em‑wui ahpim gawul mahs hemajkam. \v 29 Pi at hekid am gawul wo juh g e‑chegitoi g Jiosh. \v 30 Ahpim gawul mahs hemajkam am wa pi ab hu wohog elid g Jiosh. K wa g Jiosh pi ab hu em‑hoꞌigeꞌid. T g Tutuligo gam hu i e nohnogi ab amjed g Jiosh. T g Jiosh heg hekaj ab em‑mah g hoꞌigeꞌidadag. \v 31 K wabshaba ab him g tash mat hahawa em‑wepo masma wo bei g Jiosh hoꞌigeꞌidadag g Tutuligo. \v 32 Wehs hemajkam o d pi ap chuꞌijkam am Jiosh nena ed. Kut g Jiosh wehs ha wepo wo s‑ha hoꞌigeꞌel hegam mat ab wui wo i e nohnogi. \s1 Matsh g Paul ab si has el g Jiosh \p \v 33 Shoꞌo waꞌi si geꞌej g Jiosh. K g haꞌichu amichudadaj ch haꞌichu mahchigaj shaꞌi si geꞌej. Pi at hedai wo shaꞌi e nako mas hejel wo s‑mai g hab elidaj o wehs wo s‑amich mo has masma hab wua haꞌichu. \v 34 Neh, bo chuꞌig an Jiosh oꞌohana ed: \q1 Pi o hedai shaꞌi mahch g Jiosh chegitoi ch pi hedai wo e nako mas am wo haꞌichu i shelini g Jiosh. \q1 \v 35 Wehs haꞌichu o d Jiosh eniga. \q1 Kut pi hedai wo e nako mas ab wo haꞌichu mah. \rq Isaiah 40:13-14 \rq* \m \v 36 Wehs haꞌichu at an nahto. K wehs haꞌichu an hab chuꞌig wehhejed. K hab mahs matt chum hekid ab wo si has elidad g Jiosh! \c 12 \s1 Matt has wo masmak ch hab s‑ap wo chikpandad g Jiosh \p \v 1 Pegih neh, ni‑wepnag, si o s‑t‑hoꞌigeꞌid g Jiosh. Tt heg hekaj wehs am wo i t‑dagito wui matt am wehhejed d wo dodakamk ch am hab wo junihid g tatchuij. Batt masma s‑wohom ab has wo elidad g Jiosh. \v 2 Pi g am hu ha oidch hab wo masmak hegam mo pi ab hu ihm g Jiosh ch wabshaba ab wo i e dagito Jiosh wui. T heg am gawul wo juh g em‑chegitoidag. T hab wehs wo i e wechijid g em‑doakag. Bamt waꞌi masma wo s‑mahchk mo haschu d Jiosh tatchui. K heg d waꞌi si hekia s‑apꞌekam. \p \v 3 Jiosh o ab s‑ni‑hoꞌigeꞌid ch ab ni‑mah g gewkdag. Ni heg hekaj hab em‑ahg wehsijj mamt pi wo chum ge e haꞌichuchudad ch wo si s‑mahchk mam haschu am chegito. Wehsijj amt am wo si i mamche mo heꞌes ab i em‑mahkch g Jiosh g gewkdag ch haschu em‑tatchuid mamt am hab wo junidad am oidch g e‑wohochudadag. \v 4 Neh, no hig pi woho nahnko haꞌichu hab wua g oꞌodham chuhchuꞌidag, chum as d hemako g honshpadaj. \v 5 Pegih, tt hab wa masma nahnko haꞌichu wo junihid mat aꞌai d wo i t‑wehmtadagk ahchim mach ab t‑hemakochudch g Christ wehm. \v 6 Am g wo hekaj g e‑gewkdag aꞌai e wehhejed hab masma mo g Jiosh am apꞌechudch mamt hab wo e juh. Haꞌi o ab em‑mahkch g gewkdag mamt am wo ahgahid g haꞌichu ahgaj. Kumt ab wo s‑wohochudad ch wo ahgahid. \v 7 Haꞌi o d em‑mahkigdag mamt haꞌichukaj wo i ha wehmtad g e‑wehm wohochuddam o wo haꞌichu ha mashchamad \v 8 o haꞌichukaj ab wo i ha gewkemhunad. Haꞌi o d em‑mahkigdag mamt ab wo haꞌichu ha hoꞌidad g e‑wehm wohochuddam. Am g s‑baꞌama hab wo wuad ch s‑ha hoꞌigeꞌid. Haꞌi o d em‑mahkigdag mamt d wo ha wanimeddamk. Kumt wo si chikpanad ch s‑gewkam am hab wo junihid. Haꞌi o d em‑mahkigdag mamt wo s‑ha hoꞌigeꞌid k wo i ha wehmt hegam mo e shoꞌigchud. \p \v 9 Pi g hab wabsh wo s‑e junimk mam ab pihk e elid hedai i ha wui ch wabshaba si s‑wohom ab si pihk e elid ab ha wui. Pi g hab wo junihid g pi apꞌekam ab hedai i wui ch wabshaba g s‑apꞌekam hab wo waꞌi junihid ab ha wui. \v 10 Ab g wo si ha tatchuad g e‑wehm wohochuddam ch ab has wo ha elidad, chum as aigo pi ab hu has wo em‑elidad. \v 11 Mt wo si chikpanad ch pi wo papadmak. Si e‑ihbdagkaj amt ab wo ihmad g Christ ch wo chikpandad. \v 12 Mt wo si s‑hehgigk heg hekaj mo haschu g Jiosh ab em‑wuichud. Am g wabsh wo i s‑dodolimak e‑kudutadag ed ch chum hekid wo e hoꞌigeꞌidahunad. \v 13 Haꞌi o e shoꞌigchud g t‑wehm wohochuddam. K ab t‑ab matt am wo i ha wahpki t‑kihki ed k ab wo i ha mah g i wehmta, chum as d wabsh wo ge oꞌodhamk. \p \v 14 Ab g wo i tahni g Jiosh mat ab wabsh wo i s‑ha hoꞌigeꞌel hegam mo em‑shoꞌigchud. Pi g wo shaꞌi has ha ahgad. \v 15 Ab g wo si ha wehm s‑hehgigk hegam mo s‑hehgig ch ha wehm pi ap e tahtk hegam mo pi ap e tahtk. \v 16 Am g wabsh s‑ap e wehm wo kihkad. Pi g am wo chum e haꞌichuchudad ch ab wabsh wo ha tatchuad g shoꞌigkam ch am hab wabsh wo junihid wabsh chum has mahs chikpan. Pi amt hab wo e elidad mam d s‑chu aꞌamichuddam. \p \v 17 Am g hab wo junihid g s‑apꞌekam wehs ha wui ch pi ab hu uhpam wo i nodagi g pi apꞌekam hegam ha wui mat ab em‑wui hab wo juh g pi apꞌekam. \v 18 Am g wo i e nakog mamt s‑ap e tahtk ch ab wo ha neidad g hemajkam mamtp heꞌes wo i e nako. \v 19 Pi g am wo hejel e agwuan. Jiosh at am hab wo wa em‑juni. Neh, bo chuꞌig an oꞌohanaj ed g Jiosh: \q1 Ahni o ab ni‑ab mant em‑wehhejed hab wo juh g agwuidag. \rq Deuteronomy 32:35 \rq* \m \v 20 K hab ep chuꞌig g oꞌohanaj: \q1 Mt wo gegos chum hems g e‑obga matp d wo bihugimkamk. \q1 Kutp d wo tonomkamk, mt wo wasibi g shuhdagi. \q1 T hab masma am hejel wo i e chegito g em‑obga. \rq Proverbs 25:21-22 \rq* \m \v 21 T wo t‑gehg g pi apꞌekam mattp wo hejel t‑agwua. Kutt wabshaba wo gehg g pi apꞌekam mattp ab wo namkid g s‑apꞌekamkaj. \c 13 \s1 Matt ab wo ha wechok g hahaꞌichu \p \v 1 Am o apꞌechudch g Jiosh mat in wo haꞌichugk g kownaltalig ch am wo t‑dahmk. Tt heg hekaj ab wo wechok g ha‑chehanig g kokownal \v 2 ch pi wo melchkwuad. Jiosh o ab ha mahkch g gewkdag. Kut wo t‑namkid matt wo sha melchkwuad. \v 3 Tt heg hekaj wo s‑ehbidad g kownal matt hab wo sha junihid g pi apꞌekam ch wabshaba pi wo ehbidad mattp g s‑apꞌekam hab wo junihid. Am g hab wo waꞌi junihid g s‑apꞌekam. T g hahaꞌichu s‑ap wo em‑elidad. \v 4 Jiosh at am i ha chuhcha g kokownal mat wo t‑nuhkudad. Kut wo s‑ta ehbidamk mattp hab wo junihid g pi apꞌekam no pi g Jiosh ab ha mahkch g gewkdag mat s‑koꞌokam wo t‑namkid. \v 5 Hemho wa att wo himad g chehanig nach pi s‑mahch mo pi apꞌe matt wo melchkwua. \p \v 6 Ab o d wuikamaj g kownal hegai mo haschu ab t‑kowlant mat hekaj wo himad g e‑chikpan. \v 7 Pegih, tt ab has wo ha elidad g hahaꞌichu k wo namkidad g kownal hegai mo haschu ab t‑chehani. \s1 Matt has masma ab aꞌai wo t‑neidad \p \v 8 Pi att hedai wui wo chum t‑wulshchid ch wabsh s‑ap wo ha namkidad. Id att waꞌi hekaj wo chum t‑wulshchid matt ab aꞌai t‑hekaj wo si pihk t‑elidad. Id o d Jiosh chehanig. Kuch ab s‑wohog elid g chehanigaj ab aꞌai si pihk t‑elidch. \v 9 Bo chuꞌig g chehanigaj: \q1 Pi g wo ha ehsid g ha‑wehm kihkam. \q1 Pi g wo ha muaꞌi. \q1 Pi g haꞌichu wo ha ehsidad. \q1 Pi g wo pihk e elidad g s‑kaisdagkaj. \rq Exodus 20:13-17 \rq* \m Neh wehs ihda o hab d ahga matt ab wo si pihk t‑elidad wabsh chum hedai wui hab masma mach has i masma hejel pihk t‑elid. \v 10 Pi att hekid am hab wo junihid g pi apꞌekam ab ha wui hegam mach ha hekaj si pihk t‑elid. Neh, wehs ach am hab junihim g Jiosh chehanig mattp ab wo pihk t‑elidad wabsh chum hedai wui. \p \v 11 Id att hab wo wuad heg hekaj mat mehk waꞌi hih g tash. E at ai matt ab wo si i t‑nenenashanich no pi e aihim mat g Jiosh ab wo i t‑wuwhas id amjed jewed. \v 12 Pegih, tt wo dagito g pi apꞌekam k g s‑apꞌekam am hab wo junihid. E o aihim matt s‑ap wo t‑doꞌibia. \v 13 Tt wo si t‑elidad mattp wo ihꞌed ch wo t‑nondagch o attp wabsh chum hedai wehm wo woꞌiwup o attp s‑uam has wo t‑wuad o attp wo s‑ha hehgam o attp wo ha cheggia. Ab o t‑ab matt am wo dagito hewai hab mahs haꞌichu k heg hab wo waꞌi junihid mo d s‑apꞌekam. \v 14 Do si t‑kownalig g Jesus Christ. Kutt ab wui wo i t‑dagito matt pi am hu hab wo junihid g pi ap t‑tatchui. \c 14 \s1 Matt chum pi aꞌai has wo t‑ahgad \p \v 1 Haꞌi atp hems am wabsh kia pi gewpkdag g em‑wehm wohochuddam am e‑wohochudadag ed. Kumt wabsh wo ha tatchuad ch pi wo neꞌowi heg amjed mo haschu al i s‑mahch. \v 2 Neh, am o wa s‑apꞌe matt wabsh chum haschu hugi wo koꞌad matp wo s‑gewkdagk g t‑wohochudadag. K wabshaba haꞌi pi gewkdag e‑wohochudadag ed ch heg hekaj hab e elid mo haꞌichu pi hiwgidas mat wo e koꞌad. \v 3 Kutt pi aꞌai has wo t‑ehꞌel heg hekaj mach haschu i koꞌa nat pi g Jiosh ab i t‑ui. \v 4 Pi o ab hu t‑ab machs wo has ahgad g t‑wehm wohochuddam. Do Jiosh pionag. Jiosh o d t‑ahmo ch heg am wo i aꞌappe mas s‑ap am hab e junihim g t‑wehm wohochuddam. T wabsh wo e nako mat s‑ap am hab wo junihid no pi g Jiosh am i wehmaj wehs haꞌichu k ed. \p \v 5 Haꞌi o hab e elid mat am wo oidad g Tutuligo ha‑pipiast tash ch haꞌi hab elid mo wehs tash am wabsh i e wepodag. Ab o hejel t‑ab mattp has wo i elidad. \v 6 Matp hedai ab wo si has elidad hema tash ch hab e wua mat heg eda ab wo si i ihm g Jiosh. Tp hedai wabsh chum haschu wo koꞌad ch ab wo si has i elidad g Jiosh nat pi ab wo si i hoꞌigeꞌel heg hekaj haꞌichu hugi. Kutp hedai pi wabsh chum haschu wo koꞌad ch hab waꞌap wo si has elidad g Jiosh nat pi ab wo chum hoꞌigeꞌel g Jiosh heg hekaj mo haschu i koꞌa k ab wo si has i el. \v 7 Pi ach hedai wabsh hejel t‑wehhejed in d doakam ch wabshaba Christ wehhejed in d doakam ch wo muh mat hekid hab wo i el g Jiosh. \v 8 Pegih, dach Christ hemajkamga mach in d doakam ch hab waꞌap d enigaj chum achs hems wo muh. \p \v 9 Christ at muh k ab uhpam i wuhsh muhkig amjed mat d wo t‑kownaligk, chum achs hems wo muh. \v 10 Pegih, pi att am wo chum has ahgad g t‑wehm wohochuddam. Wehsijj att am wo i gegokiwua wui g Jiosh heg i eda lodaita tash. \v 11 Neh, an o oꞌohadag mo hab kaij g Jiosh: \q1 Wehs at ab wo i shul g hemajkam ni‑wui k ab wo ni‑ihm mani d Jiosh. \rq Isaiah 45:23 \rq* \m \v 12 Wehsijj att hemho wa heheꞌejel am wo i kekiwua baꞌich matt wo ah g hejel hab t‑juni. \s1 Pi ach tatchua hegai matt wo heki himch \p \v 13 Pegih, mt hig wo haꞌasa aꞌai has e ahgad. Id amt am hab wo elidad mamt pi am hu wabsh has wo e wuad. T hekaj pi wo heki hih g em‑wehm wohochuddam o am wo gei pi apꞌekam ch ed. \v 14 Ab ach s‑wohochud g t‑kownalig Jesus ch hekaj chum s‑mahch mo wehs g haꞌichu hugi hiwgidas matt wo huh. Tp wabshaba hema hab wo elidad mo pi hiwgidas, pegih, k pi apꞌe mas an wo bei. \v 15 Kutp hems wo heki him k pi wo e doꞌibia matp hema an wo hekaj hegai mo haschu hab elid mo pi hiwgidas. Pi ach tatchua g t‑wehm wohochuddam mattp wo heki himch. T eda g Christ wehhejed muh chum s‑doꞌibiamk. \v 16 Pi g am hu haꞌichu has wo juhni mamt heg hekaj wo has em‑ahgad, chum ams hems hab elid mo d s‑apꞌekam. \v 17 Pi o d si haꞌichu machs haschukaj wo t‑gegosidad. K wabshaba id d si haꞌichu matt am hab wo junihid g s‑apꞌekam ch ab aꞌai t‑wui wo si s‑ap t‑tahtkk ch wo si s‑hehgigk mat g Hekia S‑apꞌekam Gewkdag am i t‑apꞌech Jiosh wui. \v 18 Pegih, tt hab wa masma am hab wo t‑junihid am wehhejed g Christ. T g Jiosh ab wo si s‑hohhoꞌi ihda. T g hemajkam pi haꞌichu wo cheh mas ab wo t‑abch. \s1 Matt ab aꞌai wo i t‑gewkemhunad ch pi wo heki t‑hihimch \p \v 19 Tt heg wui am wo i t‑nako matt haschukaj ab aꞌai wo i t‑gewkemhunad ch ab aꞌai t‑wui wo s‑ap t‑tahtkk. \v 20 Do Jiosh doꞌibiakam g t‑wehm wohochuddam. Pegih, pi g haꞌichu hab wo juhni mas hekaj wo heki hihi. Wehs haꞌichu hugi o hiwgidas. K wabshaba pi apꞌe machs wo koꞌad matt haschukaj wo ha heki hihimch g t‑wehm wohochuddam. \v 21 Kutt heg hekaj wabsh wo dagito hegai mattp haschukaj wo heki himch g t‑wehm wohochuddam. Chuhkug attp hems wo dagito o g nawait o wabsh chum haschu. \v 22 Am att wabsh wo hejel nuhkudad mach haschu i s‑wohochud id amjed ch heg waꞌi Jiosh ab wo ahgi. Tt wo s‑hehgigk mattp hab wo junihid hegai mach haschu i s‑mahch mo s‑apꞌe. T hab pi wo heki hih g t‑wehm wohochuddam. \v 23 Pi g am hu hab wo juhni hegai mam haschu pi mahch mas d s‑apꞌekam k hab pi ab hu wo e chuꞌijigch heg hekaj. \c 15 \s1 Matt pi wabsh hejel am wo t‑chegitok \p \v 1 Pi att wabsh hejel am wo t‑chegitod ahchim mach ab wabsh s‑ap s‑wohochud g Jiosh ch wabshaba ep wo ha chegitod hegam mo pi am hu i si s‑amichud mo haꞌichu s‑apꞌe. \v 2 Kut heg hekaj ab wo i e gewkemhunad ch baꞌich wo i s‑ap s‑amich mo haschu s‑apꞌe. \v 3 Am o t‑chehgidch g Christ matt pi wabsh hejel wo t‑chegitok no pi pi wabsh hejel am hu e chegito mo wa in oimmed. An at oꞌoha g kelibad Jiosh haꞌichu i tashogiddam: \q1 Jiosh si Kehsha at ab wo nako g has e‑ahgadag ab ha amjed hegam mo ab wui gegok g Jiosh. \rq Psalm 69:2 \rq* \m Kut wa woho hab e juh. \v 4 Wehs o d t‑mashchamadag mat haschu an oꞌoha g kekelibad Jiosh haꞌichu i tashogiddam. Kutt heg ab ab wo i t‑gewkemhunad ch hab s‑ap t‑tahtkk ch wo nenidad matt ab wo bei g t‑apꞌedag ab amjed g Jiosh. \p \v 5-6 Do Jiosh mo ab i t‑gewkemhun matt s‑ap t‑tahtkk ch wo nenida g t‑apꞌedag. Kuni ab tahni mat hab wo em‑juh mamt am oidch hab wo e junihid g t‑kownalig Jesus Christ k ch wehs e wehm ab wo ihmad g ohgaj Jiosh ch hab s‑ap wo e tahtkkad ab aꞌai e wui. \s1 Mo ihda s‑kehg haꞌichu ahga ab d ha‑wuikam g nahnko mahs hemajkam \p \v 7 S‑ap o ab t‑neid g Christ. Kutt ahchim hab wa masma ab aꞌai s‑ap wo t‑neidad ch hab ab wo has elidad g Jiosh. \v 8 Chum o hekid am hab junihim g Jiosh mo has i kaij. T heg hekaj ia jiwia g Christ mat am hab wo t‑juni ahchim Tutuligo hegai moki haschu g Jiosh ab ha ahgid g t‑shohshonbad. \v 9 Kumt heg hekaj ab ep wo ihm g Jiosh ahpim gawul mahs hemajkam mat ab hab waꞌap s‑em hoꞌigeꞌel. Neh, bo chuꞌig an Jiosh oꞌohana ed mo hema hab kaij am Jiosh wui: \q1 Ab ant wo m‑hoꞌigeꞌidad am ha shahgid g gawul mahs hemajkam ch ab wo si neꞌed ch ab wo m‑ihmad ha wehm. \rq Psalm 18:49 \rq* \m \v 10 K an hab ep chuꞌig: \q1 Ahpim amt ep wo s‑hehgigk gawul mahs hemajkam t‑wehm ahchim Tutuligo. \rq Deuteronomy 32:43 \rq* \m \v 11 K an hab ep chuꞌig: \q1 Ab g wo ihmad g Jiosh wehsijj ahpim gawul mahs hemajkam ch wo si hehgchulidad. \rq Psalm 117:1 \rq* \m \v 12 K an hab ep chuꞌig mo hab kaij g Isaiabad: \q1 Ab at hema wo i wuhshani k wehs d wo ha‑kownaligk g nahnko mahs hemajkam. \q1 T hegam ab wo i s‑wohoch. \q1 Id at d wo amjedkamajk hegai mash d t‑kokownaligbad ha‑shohshon ch hab chehgig Jesse. \rq Isaiah 11:1,10 \rq* \p \v 13 Jiosh at hab em‑juh mamt wabsh wo nenidad matp haschu am hab wo i em‑juni. Kuni ab tahni mat ab wo i gewkai g em‑wohochudadag mamt hekaj wo si s‑hehgigk ch wo si s‑ap e tahtkk ab wui. Bamt masma baꞌich i s‑ap wo nenidad g e‑apꞌedag. T g Hekia S‑apꞌekam Gewkdag ab baꞌich wo i em‑mah g wohochudadag. \s1 Mat haschu ahgk g Paul am si s‑gewkam ha oꞌohani g e‑wehm wohochuddam \p \v 14 Ni‑wepnag, s‑mahch ani mamtp hu hi wa i s‑ap am hab e junihim ch muꞌi haꞌichu s‑mahch mamt s‑ap aꞌai wo e mashcha. \v 15 Ni wabshaba id eda oꞌohana si s‑gewkam haꞌichu am em‑ahgid mant am wo i em‑chegitoich. Jiosh at ab has ni‑elid k am i ni‑kei \v 16 mant d wo piongajk g Jesus Christ em‑wehhejed ahpim gawul mahs hemajkam. Am ani wehsko ahgachug g s‑kehg haꞌichu ahgaj g Jiosh am ha wui g gawul mahs hemajkam. K heg hekaj ha apꞌechudahim g Hekia S‑apꞌekam Gewkdag. K ab ihm g Jiosh idam. \p \v 17 Kuni si s‑ap ni‑tahtk ch chikpanid g Jiosh ahgachugch g haꞌichu ahgaj ab amjed g Jesus Christ. \v 18 Heg at am hab ha juh g gawul mahs hemajkam mat ab s‑wohog el g Jiosh heg hekaj mani has i kaij ch has ni‑wua. Kuni heg waꞌi s‑em‑ahgidamk mat heg has e juh. \v 19 Hekia S‑apꞌekam Gewkdag o ab ni‑mahkch hegai gewkdag mani hekaj hab wua g s‑hasig haꞌichu. K id am wohokamchud g haꞌichu ahgaj g Jiosh. Kunt am i ahgahi Jerusalem t amjed wehs jejewed ha oidch gam hu Illyricum (Albania) jewed hugkam. \v 20 Chum ani hekid hab ni‑elid mant am wo i ahgahi ihda s‑kehg haꞌichu ahga mo hebai pi koi shaꞌi kah g hemajkam ab amjed g Christ k hab si wechij am wo i shonwuich. \v 21 Neh, bo d ahga ihda Jiosh oꞌohana mo hab chuꞌig: \q1 T wo wa kah k wo s‑amich hegam mat koi shaꞌi kah ab amjed hegai mat wo ha doꞌibia. \rq Isaiah 52:15 \rq* \m \v 22 Neh, muꞌikko o ni‑shohbidch ihda chikpan nant pi pi koi nahto. Nt hab pi koi i em‑chehgim. \s1 Matsh wa am wo i ha chehgim g Paul Rome wui \p \v 23 K wabshaba hemu pi am hu ha wiꞌis manis am hu wo ahgachugad g Jiosh haꞌichu ahga am ha oidch idam jejewed. Muꞌi aꞌahidag ani am chum s‑em‑chehgimelimk \v 24 ch antp huꞌi haha wo ni‑nako hemuch am himadch Spain jewed wui nani pi am s‑himimk. S‑mahch ani hi wa mamt am wo i ni‑wehmt mant am wo him k am heꞌes wo i em‑neidchkahim ch s‑ap wo ni‑tahtkk. \p \v 25 Nt wabshaba wehpeg gam hu wo hih Jerusalem wui k am haꞌichukaj wo i ha wehmt g t‑wehm wohochuddam amai. \v 26 Si ash e shoꞌigchud g t‑wehm wohochuddam Jerusalem t am. T hegam t‑wehm wohochuddam mo am kih Macedonia ch Greece jejewed ch ed hab i e ah mat wo i hemapai g lial k hekaj wo i ha wehmt. \v 27 S‑apꞌe o mat am aigo wo i ha wehmt nat pi ab ha amjed i hih g s‑kehg haꞌichu ahgaj g Jiosh. \v 28 Neh, am ant ha wehm wo hih hegam mat am wo i ui g ha‑mahkigdag Jerusalem t am. Heg i dahm ant am haha wo i em‑chehgim am himadch mant gam hu wo hih Spain wui. \v 29 S‑mahch ani matt ab aꞌai wo si s‑t‑hoꞌigeꞌel mant am wo jiwia em‑wui. \p \v 30 Dam ni‑wehm wohochuddam g t‑kownalig Jesus Christ. K g Hekia S‑apꞌekam Gewkdag ab em‑mahkch g gewkdag mamt wo si pihk e elidad ha hekaj g e‑wehm wohochuddam. Kuni heg hekaj ab em‑tahni mamt ab wo si e shoꞌigch Jiosh wui \v 31 k ab wo tai mat wo si ni‑nuhkudad. T hab pi has wo ni‑juh hegam mo pi ab hu wohochud g Christ amai Judea ch ed. Ab g ep wo tahni g Jiosh mat am hab wo ha juh g t‑wehm wohochuddam mat ab wabsh s‑ap wo ui g t‑mahkigdag. \v 32 Nt heg hekaj si s‑ap ni‑tahtk k am wo i em‑chehgim matp hab wo elidad g Jiosh. \v 33 Jiosh o ab t‑mahkch g s‑ap tahhadkam. Ni ab tahni mat ab baꞌich wo i em‑wehmt. \c 16 \s1 Mash wa g Paul am ahꞌad g e‑hoꞌigeꞌidadag \p \v 1 Am atsh wo i em‑chehgim ihda t‑wehm wohochuddam mo hab chehgig Phebe ch am i ha wehmt g t‑wehm wohochuddam Cenchrea kihhim t am. \v 2 Mt s‑ap ab wo i nei am wehhejed g t‑kownalig Jesus. Ab o d t‑wuikam matt ab wo i ha wahpki hegam mo an oiopod ch chikpan g Jiosh haꞌichu ahga. Geꞌe haꞌichu o am hab junihim ihda Phebe muꞌi t‑wehhejed. Kumt am wo i wehmt heg hekaj mat haschu wo i tatchua. \p \v 3 Am g wo ha ahgid g ni‑machiga amai mat ab wo i s‑ni‑hoꞌigeꞌel. Kah ani mash am dadha g Priscilla ch Aquila. Idam o wa am ni‑wehm chikpanahim \v 4 ch chum alo e koꞌij ni‑wehhejed. Kuni ab si s‑ha hoꞌigeꞌid. K hegam gawul mahs hemajkam mo ab ni‑ab kah g Jiosh haꞌichu ahga hab waꞌap ab s‑ha hoꞌigeꞌid mat ni‑doꞌibia. \p \v 5 Kah ani mash am haꞌi e hehemapad ch e mihshmad ha‑kih am idam Priscilla ch Aquila. Kumt am wo ha ahgi mat ab wo i s‑ni‑hoꞌigeꞌel. \p Am g ep wo ahgid g ni‑nawoj Epanetus mat ab wo i s‑ni‑hoꞌigeꞌel. Heg o wud mat si wehpeg ab i s‑wohoch g s‑kehg haꞌichu ahgaj g Jiosh amai Asia jewed ch ed. \p \v 6 Sh am si i em‑wehmt g ni‑machiga Mary. Kumt am wo ahgi mat ab wo i s‑ni‑hoꞌigeꞌel. \p \v 7 Sh g ni‑hajuni Andronicus ch Junia am ep em‑wehmaj. Idam at wa wehpeg ab i s‑wohoch g s‑kehg haꞌichu ahgaj g Jiosh. Nt ab hahawa i s‑wohoch. S‑ap o ahgachug g Jiosh haꞌichu ahga mo heg hekaj ab gawulkdas. Kum wa hab waꞌap ha kuhpchkahim. Am g wo ha ahgid mat ab wo i s‑ni‑hoꞌigeꞌel. \p \v 8 Kush g Ampliatas am ep dak ch d si ni‑nawoj am Christ himdag ed. \v 9 Sh am ep em‑wehmaj hegai Urbanus mo wa am ni‑wehm ahgachug g Jiosh haꞌichu ahga. Sh g Stacas am ep em‑wehmaj ch d si ni‑nawoj. \v 10 Sh g Apelles am ep em‑wehmaj ch hab waꞌap e chehgidch mo am hab waꞌap haꞌichu hab junihim wehhejed g Christ. \v 11 Sh g Herodion am ep em‑wehmaj ch d ni‑hajuni. Idam g wo ha ahgid mat ab wo i s‑ni‑hoꞌigeꞌel. \p Am g wo ha ahgid hegam Aristobulus ch hegam Narcissus mat ab wo i s‑ni‑hoꞌigeꞌel. \p \v 12 Sh am ep em‑wehmaj g Tripina ch Triposa ch am chikpan g Jiosh haꞌichu ahga. Sh g Persis am ep si chikpan. \v 13 Sh g Rufus g si geꞌe chikpan am hab waꞌap junihim. Rufus jeꞌe o hab masma ab ni‑neid mani d madaj. Kumt wehs am wo ha ahgi idam mat ab wo s‑ni‑hoꞌigeꞌel. \p \v 14 Sh am e wehm ab ihm g Jiosh hegam Asincritas ch Plegon ch Hermes ch Patrobas ch Hermas ch haꞌi ehp. Kumt am wo ha ahgi mat ab wo i s‑ni‑hoꞌigeꞌel. \p \v 15 Sh am e wehm ab ihm g Jiosh hegam Philologas ch Julia ch hegam Nerias g e‑uwiga wehm ch Olimpas ch haꞌi ehp. Kumt am wo ha ahgi mat ab wo i s‑ni‑hoꞌigeꞌel. \p \v 16 Ab g wo e chehgid mam aꞌai s‑e hoꞌigeꞌelid. Wehsijj hegam mo an aꞌai e nanmek ch ab ihm g Jesus Christ o ab s‑em‑hoꞌigeꞌid. \s1 Id o d si oidch haꞌichu i ha shelina ab amjed g Paul \p \v 17 Neh, am ant haꞌichu wo em‑ahgi, ni‑wepnag. An o haꞌi oiopod ch am gawul junihim g Jiosh haꞌichu ahga ch am haꞌichu hab ahg mat hekaj wo e kudu g t‑wehm wohochuddam k ab e wui wo gegokiwua. Kumt wo si s‑e nenꞌoidk ab ha amjed k pi ab hu wo i ha miabi. \v 18 Idam o wabsh hejel e wehhejed hab wua g pi ap e‑tatchui ch pi ab hu chikpanid g t‑kownalig Jesus Christ. Ho o iattogid hegam mo pi ap mahch g wohokam wabsh si s‑kehg neneokch ch s‑ap has ha ahg. \p \v 19 Kumsh eda ahpim ab si s‑wohog elid g s‑kehg haꞌichu ahga ab amjed g Christ. Kuni heg hekaj ab si s‑hehgig em‑hekaj ch am s‑em‑ahgidamk mamt wo s‑ap s‑mahchk g s‑apꞌekam ch pi wo mahchk g pi apꞌekam. \v 20 Jiosh o ab t‑mahkch g s‑ap tahhadkam ch s‑hohtam wo em‑mah g gewkdag mamt wo gewito g Jiawul. \p Ab ani tahni g t‑kownalig Jesus mat wo em‑wehmajk ch baꞌich ab wo i em‑mah g hoꞌigeꞌidadag. \s1 Mash ab s‑ha hoꞌigeꞌid hegam mash am wehmaj g Paul \p \v 21 Ia o ni‑wehm chikpan g Timothy ch hab kaij mamtsh ab wo i s‑hoꞌigeꞌel. K idam ab s‑em‑hoꞌigeꞌid ni‑wehm oꞌodham mo hab chechgig Lucius ch Jason ch Sosipater. \p \v 22 Ia o ni‑wehhejed em‑oꞌohanid ihda g Tershus ch hab ep kaij mamtsh ab wo i s‑hoꞌigeꞌel. \p \v 23 Ia ani da kihj am g Gaius. K id ab ep s‑em‑hoꞌigeꞌid. Ia kihj am o e nanmek g Christ wohochuddam. Hegai mo d lial nuhkuddam am wehhejed g kownal id eda kihhim o hab chehgig Erastus ch ab s‑wohochud g Jiosh ch hab waꞌap am em‑hoꞌigeꞌelid. K g Quartus hab waꞌap am em‑hoꞌigeꞌelid. [ \v 24 Neh, ab at wo wa baꞌich i s‑em‑hoꞌigeꞌel g t‑kownalig Jesus Christ.] \s1 Mat ab si ihm g Jiosh g Paul k am i kuhgi g e‑oꞌohana \p \v 25 Nt am haha wo i em‑dagito Jiosh wui. Heg at wo e nako mat wo i em‑gewpkai. Mt hahawa s‑wihnam ab wo s‑wohochudad g Jiosh haꞌichu ahga. Heg ani hekaj ahgachug ihda s‑kehg haꞌichu ahgaj ab amjed g Jesus Christ. Kekelibad Jiosh haꞌichu i tashogiddam at wa heki hu an oꞌoha ihda s‑kehg haꞌichu ahgaj ab amjed g Jesus Christ. \v 26 T g Jiosh hemu mahsko wua mo has d ahga k am tashogi mat am wo e ahgahid wehs ha wui g nahnko mahs hemajkam matp hems ab wo i s‑wohochud k ab wo s‑wohog i el. \p Pi o hebai ha hug g Jiosh \v 27 ch wehs haꞌichu s‑mahch ch ab i e maskogid am gahi wuhshanim g Jesus Christ. Kutt heg gahi wuhshanim ab wo si ihmad g Jiosh ch ab wo si has elidad chum hekid. \p Neh, id ant am wo waꞌi em‑oꞌohani.