\id 2CO \h 2 CORINTHIANS \toc1 Id ash d Hema Ep Paul Oꞌohana am ha Wui g Corinth t Am Wohochuddam \toc2 2 CORINTHIANS \toc3 2Co \mt1 Id ash d Hema Ep Paul Oꞌohana am ha Wui g Corinth t Am Wohochuddam \c 1 \m \v 1 Ni-wepnag mam am kih Corinth t am ch am wehsko Greece jewed ch ed: \p Am ant ep wo haꞌichu i em-oꞌohani ahni Paul g t-wehnag Timothy wehm. S-mahch am mani d kehshaj g Jesus Christ. Do Jiosh tatchui mani heg an ahgachug. \p \v 2 Ab o wa si s-em-hoꞌigeꞌid g t-ohg Jiosh g t-kownalig Jesus Christ wehm ch ab wo wa baꞌich i em-mahkad g i wehmtadag ch s-ap tahhadkam. \s1 Mash g Paul ab hoꞌigeꞌid g Jiosh \p \v 3 T-kownalig Jesus Christ ohg o hab waꞌap d t-ohg Jiosh ch si s-hemajima ab t-wui. Wehs g i gewkemhunadag o ab amjed him. Kutt heg hekaj ab wo si i hoꞌigeꞌidad. \v 4 Heg o am i t-gewkemhun wehs t-kudutadag ed. Kuch heg hekaj t-nakog matt am epai wo i ha gewkemhunad hegam mo nahnko mahs haꞌichukaj e kudut heg wa hekaj mat haschu g Jiosh hekaj i t-gewkemhu. \v 5 M o wa woho mach hebai t-shoꞌigchud mach d Jesus Christ wohochuddam. K wabshaba g Jiosh baꞌich i t-gewkemhun heg hekaj mat haschu g Jesus Christ am hab t-juni. \v 6 Ahchim ach wa t-shoꞌigchud am i em-wehmajch mamt wo e doꞌibia. K g Jiosh am i t-gewkemhun matt hab waꞌap am wo i em-gewkemhu. Mt hab ab wo bei g gewkdag mamt s-ap wo nako hegai hab mahs shoꞌigdag mach ahchim nakog. \v 7 Pegih, s-mahch ach mamt hemho wa hab waꞌap wo bei g i gewkemhunadag nam pi hab waꞌap nakog g shoꞌigchudadag. \p \v 8 Tatchua ach matt am wo i em-chegitoich ahpim t-wepnag matt heꞌekia i t-shoꞌigch am Asia jewed ch ed. Shaꞌat waꞌi si s-wechima ab t-maꞌish hegai cheggiadag. Kunt wa shaꞌi si s-mukima ni-taht. \v 9 Bo wa sha tahhadag mant ni-lodaitachud k hemho wa wo ni-muꞌij. Id atki hab ahgk hab e juh matt pi ab hu hejel wo t-hiwgad ch wabshaba heg waꞌi Jiosh ab wo si hiwgad. Heg o ab i ha wuwhasid g koꞌi muhkig amjed \v 10 ch t-doꞌibia ab amjed hegai si s-ta ehbidamakam haꞌichu matt am chum t-koꞌij. Kuch ab si hiwig mat ep wo t-doꞌibia matt pi wo t-koꞌij. \v 11 Kum ahpim am i t-wehmaj am e hoꞌigeꞌidahunch t-wehhejed. T g Jiosh am hab wo juh mam haschu ab tahni k ab wo s-t-hoꞌigeꞌel. T muꞌi ab wo hoꞌigeꞌel g Jiosh t-hekaj. \s1 Mat gawul juh g Paul g hab e-elida \p \v 12 Jiosh o si s-hemajim ab t-mahkch g gewkdag. Kuch heg hekaj si s-ap himchud g t-doakag id dahm jewed ch pi haꞌichu shaꞌi em-iattogid ch hab pi t-kudut. Id o ab t-mahkch g s-ap tahhadkam. \v 13 Heg ach am waꞌi em-oꞌohanid mamt haschu s-ap wo neꞌokchulid k wo s-amich. Am ani hab hi wa chum em-elid mamt am hu wa hebai wehs s-ap wo s-amich \v 14 mam haschu wabsh heꞌes i s-amichud hemu. Kumt hekaj baꞌich ab wo si has i t-el hab masma matt ahchim ab wo si has em-el mat hekid wo jiwia g t-kownalig Jesus. \p \v 15-16 D ant huꞌi heki hu hab masma i chum apꞌech mant am wo i em-nei am himadch Macedonia wui k am ep wo i em-nei ab uhpam himadch. Mt hab gokko ab wo bei g hoꞌigeꞌidadag k wo i ni-wehmt mant am wo hih Judea wui. \v 17 Nt eda pi koi am hu i em-chehgim. Kumki haꞌi hab ni-elid mani wabsh pehegi neok ch pi woho am hu hab wo ni-juh mani wa has i kaij. \v 18 K eda pi woho ihda. Jiosh o s-mahch mani hab chum s-junimk mani haschu hab i ahg mant hab wo juh. \v 19 Neh, am ach ahgachug g Silas ch Timothy wehm ab amjed g Jesus Christ. K heg d Jiosh alidag ch chum hekid hab wua mo haschu hab i ahg. \v 20 Wehs at am hab t-juni g Jiosh g hab e-elida am gahi wuhshanim g Jesus Christ. Kutt heg gahi wuhshanim ab wo si hehgchulidad g Jiosh. \v 21-22 Do Jiosh mat am i t-gewpkadch Christ himdag ed ab t-mahk g Hekia S-apꞌekam Gewkdag. K heg am wohokamchud mach d hemajkamgaj ch wehs wo bei hegai mo ab t-makiog. \p \v 23 S-mahch o g Jiosh mani pi em-kudutamk ch heg hekaj pi koi am hu ep em-wui hih. Baꞌich o i s-apꞌe mamt wehpeg am wo i apꞌech hegai mo pi apꞌe am em-shahgid. \v 24 Pi o hab chum chuꞌig machs ahchim am wo em-nuꞌichkwuhid em-wohochudadag ed. Baꞌich o i s-apꞌe matt am wo i em-gewkemhu em-wohochudadag ed. Kumt hab wo s-gegokkad heg eda. \c 2 \p \v 1 Am ant si i ni-oidahim k hab i ni-ah mantki pi am hu wo i em-chehgim hemu manis wo ge s-em-kehꞌel. \v 2 Mt pi wo ap e taht mantp hab wo ni-juh. Nt ahni hab waꞌap pi wo ap ni-taht. \v 3 Heg ant hekaj am wabsh em-oꞌohani. Ab amt wo chum ni-mah g s-ap tahhadkam. Kuni pi tatchua manis am wo chum jiwia em-wui k wabsh pi wo ap ni-taht em-wehhejed. S-mahch ani mamt wo s-hehgigk mant hekid ahni wo s-hehgigk. \v 4 Si ani pi ap ni-tahtk ch muꞌi ni-ohꞌog iawua am em-oꞌohanidk nani pi si pihk ni-elid em-hekaj. Ni eda pi tatchua manis ab wo em-mah g pi ap tahhadkam. \s1 Mat ab wo i s-hoꞌigeꞌel hegai mat wo dagito g e-chuꞌijig \p \v 5 Ab at i em-mah g pi ap tahhadkam hegai mat am si pi ap has chuꞌi em-shahgid. Kuni pi tatchua manis ab wabsh wo si em-chehmo. \v 6 Am at wa geꞌe ab nako g e-namkidadag ab em-amjed mamt has i masma am apꞌech. \v 7 Mt hahawa ab wo i s-hoꞌigeꞌid k ab wo i gewkemhu nat pi has e juh k am hu wo si pi ap e tahtam k wabsh si s-wohom gm hu hab wo i e juh. \v 8 Am g dahm ep wo ahgid mam ab si pihk e elid wui. \v 9 S-mahchimk ani am i em-oꞌohanidk mams ab wo s-ni-wohog el. Kumt wa woho am hab e juh. \v 10 Kunt hab waꞌap ab wo i s-hoꞌigeꞌel hegai mat pi ap has chuꞌi mamtp ahpim ab wo i s-hoꞌigeꞌel. \v 11 T hab pi wo e nako g Jiawul mas wo t-wohppoꞌi ihda t-wehnag. S-mahch ach mo hab wa s-e junimk. \s1 Matsh g Paul wehpeg e kudut k ab hahawa bei g s-hehgig \p \v 12 Pegih, nt wa pi am hu em-wui hih am himadch Macedonia wui k wabshaba am hih Troas wui. Tki g Jiosh am apꞌech mant am i ahgachug g haꞌichu ahgaj amai. \v 13 Nt am hu hebai ni-kudu nat pi pi oi jiwia g Titus am i em-chehgimedk. Kunt am i ha hoꞌigeꞌel g t-wehm wohochuddam amai k gam hu hih Macedonia wui. T am ni-nam g Titus k am ni-ahgid mamt s-ap am hab juh g ni-neꞌoki. \p \v 14 Kuni heg amjed ab si ihm g Jiosh mat am i apꞌech hegai mo pi apꞌe am em-shahgid. Jiosh o chum hekid ab t-mahkch g gewitoidag hekaj hegai mat g Christ am t-wehhejed hab juh. Haꞌichu t-ahga ab amjed g Christ o an wehsko e gantan hab sha masma mat g s-ap uhwchu wehsko wo e hewagi mat hebai wo e mehi. \v 15-16 Hegam mat wo e doꞌibia o ab si s-hohhoꞌid ch kah mo g Jiosh ab ha makiog g pi ha huhugedam doakag. K hegam mat pi wo e doꞌibia pi hohhoꞌid ch kah mo am hihim pi ha huhugedam muhkig wui. Pegih, do si s-has haꞌichu chikpan ihda. \v 17 Kut pi wo e nako mat am hab wo juh hegam mo wabsh pehegichud g Jiosh haꞌichu ahga ch wabsh s-uꞌimk g lial. Ahchim Christ pionag ach hi pi hab shaꞌi masma ch pi em-iattogid ch wabshaba s-ap am ahgachug ihda wohokam mo g Jiosh ab t-mahkch. \c 3 \s1 Mash am ahgachug mo haschu g Jiosh ab ha makiog \p \v 1 Pi ani wabsh hejel ni-wohokamchud mani d kehshaj g Christ ch pi tatchua mams ab wo ni-wohokamch g oꞌohanakaj. \v 2-3 Ahpim mamt ab i s-wohoch g haꞌichu ni-ahga am heg wa wepo mam d oꞌohanaj g Christ ch am wohokamchud mani d kehshaj. K id pi an hu oꞌohanas hohodai t ab hab masma mash wa hegai heki hu wehst-mahm chehanig ch wabshaba an oꞌohanas em-dodakag ed nat pi g Hekia S-apꞌekam Gewkdag gawul em-juh k am i em-apꞌech heg hekaj haꞌichu ni-ahga. Kut wehs wo nei mat has em-juni g Jiosh k wo s-mahchk mani d Christ kehsha. \p \v 4 Id ani hab kaij nani pi ab hiwig g Jiosh heg hekaj mat g Christ hab t-juni. \v 5 Pi o d hejel t-gewpkdag ch wabshaba d Jiosh gewkdag mach hekaj am hab junihim g Jiosh chikpan. \v 6 K ihda mach ahgachug d wechij haꞌichu ahgaj g Jiosh. K ab haꞌi kaiham. K g Hekia S-apꞌekam Gewkdag ab ha mahk g wechij doakag. Pi o hab masma hegai hekiukam haꞌichu ahgaj ch wabshaba d chehanig. K g pi ap chuꞌijkam heg hekaj s-mahch mo ab ha wui him g s-koꞌok ha-namkidadag. \p \v 7 Hegai hekiukam chehanig ash an oꞌohanas hohodai t ab. Tsh g Jiosh am ha chehgi g e-gewkdag ch e-tonlig matsh wa ab ha mah ihda g Tutuligo. Mosesbad wuhiosha ash wa si tonod heg hekaj Jiosh gewkdag mash wa an wehmajkahim doꞌag t ab ch ab bei hegai chehanig. Tsh pi shaꞌi e nako g wehmaj oꞌodham mas ab wo i nei g Mosesbad. Kush eda am wa chum chukhim hegai tonlig. Neh, Jiosh atsh hab wa masma am ha chehgi g e-gewkdag mat wa ab ha mah hegai hekiukam chehanig mo ab t-namkid g muhkigkaj \v 8 k wabshaba baꞌich am t-chehgidch g e-gewkdag mo ab t-mahkch g Hekia S-apꞌekam Gewkdag. K heg am t-eda chikpan. \v 9 Do si s-has haꞌichu hegai hekiukam chehanig mach hekaj s-mahch mo ab t-aihim g s-koꞌok t-namkidadag heg hekaj pi ap t-chuꞌijig. Pegih, k baꞌich d i si haꞌichu hegai haꞌichu ahgaj g Jiosh mach hekaj s-mahch mo gam hu hab i junihog g pi ap t-chuꞌijig matt d haha wo s-apꞌekamk am tahgio. \v 10 T wabsh pi e haꞌichuch g gewkdaj g hekiukam chehanig am t-wehhejed no pi baꞌich i s-gewkdag g Christ haꞌichu ahga. \v 11 Hekiukam chehanig at am i huhug. T wabshaba g Christ haꞌichu ahga pi hekid wo ha huhug. \p \v 12 Id ach ab ab t-gewpkadch ch hekaj am si s-t-mahch ch ahgachug. \v 13 Mosesbad atsh wa ab maꞌish g e-wuhiosha matsh g wehmaj oꞌodham pi ab hu wo nei hegai tonlig mo ab ab tonod ab amjed g Jiosh gewkdag. Sh hegam pi neid mo huhughim hegai tonlig. Ch ahchim hi pi ab hu maꞌishch hegai Jiosh gewkdag mo ab t-ab e chehgidch. \v 14 K eda wabsh kia e ehstokch muꞌi ha wehhejed g ni-wehm oꞌodham. K heg hekaj pi mahch mo huhughim g gewkdaj hegai hekiukam chehanig. Im at hu hab wo i e juh hegai pi ha-amichudadag mat hekid ab wo i s-wohoch g Jiosh haꞌichu ahga ab amjed g Christ. \v 15 Chum wa hems id i tashkaj o heg wa wepo mo ab maꞌishpi g ha-amichudadag mo hekid am i neꞌokchulid hegai haꞌichu ahga mat g Mosesbad an oꞌoha. \v 16 Neh, ab atsh i e maꞌishpiꞌo g Mosesbad matsh hekid ab ep i miabi g Jiosh. T idam ha-amichudadag hab waꞌap wo i e maꞌishpiꞌo mat hekid ab wo i miabi g Jiosh. \v 17 Hekia S-apꞌekam Gewkdag o d Jiosh ch am haꞌichug t-doakag ed am i t-apꞌechudk g Jiosh wehhejed. Kuch hab t-wulꞌokch mach pi chum t-apꞌechud g chehanigkaj. \v 18 Pi o ab hu maꞌishpi g t-amichudadag ahchim mach ab ihm g Christ. Kuch ab wui nea ch ab chehgidch g gewkdaj ch tonligaj hab sha masma mo g neidakud. K g Hekia S-apꞌekam Gewkdag am si gawul t-junihim. Tt hekaj baꞌich wo i wepo masmak g Christ. \c 4 \s1 Mo g Jiosh am t-eda chehgidch g geꞌe e gewkdag \p \v 1 Ab o s-t-hoꞌigeꞌid g Jiosh ch ab t-chehani matt am wo ahgachugad g haꞌichu ahgaj. Heg ach hekaj pi haꞌichukaj t-shohbidch ch heg am hab wua. \v 2 Pi ach hab wua g s-aꞌagi haꞌichu ch pi ha iattogid ch pi am hu gawul wua g Jiosh haꞌichu ahga. Jiosh o s-mahch mach am ahg g wohokam ch am i t-nakog matt wo s-apꞌek am hemajkam ha-nena ed. \v 3 Ihda s-kehg haꞌichu ahgaj g Jiosh mach ahgachug o hegam waꞌi ha wehhejed pi tasho mo pi d e doꞌibiakam. \v 4 Jiawul o geꞌe gewkdag id dahm jewed ch daishch g ha-amichudadag. K hekaj pi amichud mo s-ha doꞌibiamk g Christ ch d si hekia s-apꞌekam ch wepo d doakam g e-ohg Jiosh. Heg o wa wepo mo g Jiosh gewkdag d si s-mahs tonlig ch ab ab tonod g alidaj. K eda idam pi neid. \v 5 Pi ach hejel t-amjed haꞌichu ahgachug. Jesus Christ o d t-kownalig. Kuch heg amjed an ahgachug ch d wabsh em-pionag wehhejed. \v 6 Jiosh atsh am wa i tonlid g s-chuhugam ged huꞌi si wehpeg. K heg ha wepo mat am epai i tonlid g t-doakag nat pi t-mahtchul g Christ. K heg am t-chehgidch g Jiosh. \p \v 7 Dach wabsh chum hemajkam. K eda g Jiosh ab t-mahkch g e-gewkdag. T hab wo s-e mahchk mo d wa Jiosh gewkdag ch am t-eda. Kuch heg hekaj hab sha masma mo g bid hahaꞌa mat hema g lai am ha eda wo toꞌakchid g s-e-kaisdag. \v 8 Muꞌikko ach haꞌichukaj t-kudut. K wabshaba pi haꞌichu t-shohbidch. Hebai ach haꞌichu pi aꞌamichud ch wabshaba am wabsh baꞌich i t-gewpkad. \v 9 Muꞌikko am t-shoꞌigchud. K wabshaba g Jiosh chum hekid t-wehmaj. Hebai am hi wa chum si s-koꞌokam has t-wua. Ch wabshaba pi t-koꞌijid. \v 10 Chum o hekid am hab chuꞌig g muhkig t-wehhejed mamt wa hab masma hab juh g Jesus. K hab masma am tasho e neid g Jesus doakag am t-doakag ed. \v 11 T-doakag oidch o am hab chuꞌig mattp hems wo t-muhkid am wehhejed g Jesus. K hab wa masma ab e chehgidch g Jesus doakag id amjed t-chuhkug mo am him muhkig wui. \v 12 S-ni-mukimakam o chum hekid am hab chuꞌig nani pi am hab junihim ihda chikpan. K am wa s-apꞌe namt pi id hekaj ab bei g wechij doakag. \p \v 13 Bo chuꞌig an Jiosh heki hu oꞌohana ed mash hema hab kaij: \q1 Am ant neo nani pi ab s-wohochud g Jiosh haꞌichu ahga. \rq Psalm 116:10 \rq* \m Pegih, bach wa masma ab s‑wohochud g Jiosh haꞌichu ahga ch hekaj am ahgachug. \v 14 Jiosh at wa ab i wuhshad g t‑kownalig Jesus muhkig amjed. Kuch s‑mahch mat hab waꞌap ab wo i t‑wuwhas ahchim wohochuddam k ab wo i t‑wahpki matt am wo wehmajk kihdaj ed. \v 15 Pegih, ni ab nakog g shoꞌigdag am em‑wehhejed ch am ha wehhejed hegam mat hab waꞌap wo e doꞌibia am kahk g haꞌichu ni‑ahga. K heg hekaj muꞌidahim hegam mo ab hoꞌigeꞌid ch ab si has elid g Jiosh. \s1 T‑wohochudadag at am wo t‑uꞌad \p \v 16 Heg att hekaj pi hekid haꞌichukaj an hu wo t‑shohbi matt am hab wo junihid ihda chikpan. Ab o hi wa chum aihim g muhkig g t‑chuhkug nach pi hekitahim. K wabshaba g t‑doakag wehs tashkaj ab i e wechijid. \v 17 Hebaichujj ach hab hi wa elid mo shaꞌi si geꞌej g t‑kudutadag iia. K wabshaba heg ab wui t‑uꞌa g woho si geꞌe apꞌechudaj g Jiosh. Heg eda at g Jiosh chum hekid ab wo si has t‑elidad. T pi an hu wo haꞌichugk g jewed t ab t‑kudutadag. \v 18 Ab ach wui t‑gewpkadch hegai apꞌedag, chum achs hi wa chum pi neid g t‑wuhpuikaj. Hegai mach haschu i neid hemu at wabsh wo huhug. T wabshaba pi hekid wo huhug hegai mach am wui t‑gewpkadch. \c 5 \p \v 1 Ihda t‑chuhkug o heg wa wepo mo d wabsh uhksha nat pi wabsh wo e padch. Kutt wabshaba wo edgidad g baꞌich i s‑kehg honshpadag an dahm kahchim ch ed. T id g Jiosh hab wo t‑juni. Kut hab wo masmak mo g si s‑kehg kih ch pi hekid wo e padch. \v 2-3 Hebaichujj ach si i shahshani nach pi am chum s‑hihimimk dahm kahchim wui ch s‑behimk hegai s‑kehg honshpadag mat g Jiosh ab wo t‑mah. \v 4 Pi ach hab ahgch shahshani machs im hu hab i s‑junimk ihda t‑honshpadag ch wabshaba hab ahgch matt oi ab wo bei hegai wechij t‑honshpadag an dahm kahchim ch ed k pi d haha wo mukimkamk. \v 5 Jiosh at am i t‑apꞌech id wehhejed k ab t‑mah g Hekia S‑apꞌekam Gewkdag mat wo t‑wehmajk ch am wo i wohokamch mo haschu ab t‑makiog. \p \v 6 Pegih, si ach s‑ap t‑tahtk ch ia chewed, \v 7 chum achs pi neid g t‑kownalig Jesus, nach pi ab s‑wohochud ch hab s‑ap himchud g t‑doakag. \v 8 Kuch wabshaba baꞌich i chum tatchua matt an wo i t‑chihwiapad wehmaj, chum achs wo dagito ihda t‑chuhkug. \v 9 K wabshaba pi has d shaꞌi ahga machs hebai hab chuꞌig. Id o baꞌich d i si haꞌichu matt am hab wo juh g tatchuij, chum achs ia wo haꞌichugk id dahm jewed o an wo wehmajk anai. \v 10 Wehsijj att hemho wa am wo i t‑chehgi Christ wui mat am wo t‑aꞌappem k ab wo i t‑mahkhi g t‑namkidadag mattp has i masma s‑ap hab junihim o pi ap hab junihim hegai chikpan mo ab t‑mahkch iia. \s1 Mat g Christ am t‑apꞌech matt ab haha wo nawojk g Jiosh \p \v 11 S‑toꞌo ehbidam hab mahs g Jiosh lodaita. Kuni heg hekaj ab si i ha chehani g hemajkam mat wo hiwigi mat g Jiosh am wo i ha apꞌech e tahgio. S‑mahch o g Jiosh mo id d wohokam mani em‑ahgid. Kuni hab chum em‑elid mam ahpim hab waꞌap s‑mahch. \v 12 Pi ani hejel chum ni‑haꞌichuchud. K wabshaba muꞌijj ab si has ha elid hegam mo si s‑kehg hab mahs pi shaꞌi mahchk g ha‑iꞌibdag. Kuni am haꞌichu em‑ahgid mamt hekaj wo e nakog k ab wo uhpam i nodagi g ha‑neꞌoki. \v 13 Haꞌi ash hab ni‑elid mani ge pi ni‑mahch ch hab ni‑junihim. Ni eda wabsh s‑gewkam am hab junihim g Jiosh tatchui. Kum ahpim s‑mahch mani s‑ni‑tahtk ch am hab ni‑junihim em‑wehhejed. \v 14 E at muhkid g Christ wehs t‑wehhejed no pi ab si t‑tatchua. Kuch hekaj ab aigo si tatchua ch hemho wa am hab s‑junimk g tatchuij. Id o heg wa wepo matt ahchim wehmaj koi \v 15 nach pi hahawa pi am hu hab junimk g hejel t‑tatchui ch wabshaba heg tatchui am hab s‑junimk mat e muhkid k ep e chegito k i wuhsh t‑wehhejed. \p \v 16 Heki ani hu wa hab ni‑elid mani s‑mahch mo has chuꞌig g hemajkam ch s‑mahch mat has wo chum chuꞌigkad hegai mat d wo Jiosh si Kehshak. Ni wabshaba hemuch id s‑mahchimk ab amjed g Jiosh. \v 17 Do si wechij doakam matp hedai ab i e hemakoj g Christ wehm. Im at hu hab i e juh g hekiukam haꞌichu. T g wechij haꞌichu ab i wuhsh. \v 18 Jiosh at wehs id hab juh. Heki ach hu wa d obgaj. T wabshaba g Christ am gawul t‑juh mach d hahawa naipijjuj g Jiosh k ab t‑chehani matt am wo i ahgahi g haꞌichu ahgaj mat haꞌijj hab waꞌap ab wo i nawojt g Jiosh. \v 19 Id o d haꞌichu ni‑ahga mat g Jiosh ab chum i ha nawojt g hemajkam k gam hu hab i juh g ha‑chuꞌijig heg hekaj mat g Christ haschu hab juh ha wehhejed. \p \v 20 Neh, kuch si s‑hemajim ab em‑waid am wehhejed g Christ mamt ab wo i hiwigi g Jiosh mat am gawul wo i em‑juh mamt hahawa pi d wo obgajk. \v 21 Wehs at ab abch g e‑alidag g pi ap t‑chuꞌijig mat heg hekaj ab wo t‑abch g Christ s‑apꞌekam ahchim matt ab wo i s‑wohoch. \c 6 \p \v 1-2 Bo chuꞌig an Jiosh heki hu oꞌohana ed mo hab kaij g Jiosh: \q1 Ab ant wo em‑kaiham k wo em‑doꞌibia mat hekid wo i e ai g doꞌibiadag tash. \rq Isaiah 49:8 \rq* \m Pegih neh, e at ai hegai tash mamt wo e doꞌibia. Kuch si s‑hemajim am em‑ahgid am wehhejed g Jiosh mamt pi wo heki wua g hemajimataligaj. \v 3 Ch wabsh chum s‑ap hab junihim g t‑chikpan am wehhejed g Jiosh. Mt hab pi ab hu haꞌichu wo t‑abchud k pi haꞌichukaj an wo e kuh. \v 4 Kut wo tashok mach d piongaj g Jiosh nach pi ab s‑bahbagi nakog g nahnko mahs kudutadag. \v 5 Muꞌikko am wa t‑gewittan ch hebai ged hu si t‑kukpa k ch hebai ep t‑bibhiad chum s‑t‑kokdaimkch. Muꞌikko at wabsh i t‑baꞌiwich g chikpan. Kuch pi shaꞌi ha kohsh ch pi shaꞌi t‑gegosid. \v 6-7 Si ach t‑nuhkud ch si t‑mashcham ch ab si s‑ha bahbgi g hemajkam ch ab ha wui si s‑hemajima ch ab si ha tatchua. Chum ach hekid ahg g wohokam ch chum hekid hab wua g s‑apꞌekam ch hekaj cheggia g pi apꞌekam. K g Hekia S‑apꞌekam Gewkdag am t‑wehmaj ch am chehgidch g Jiosh gewkdag am t‑chikpan ed. \v 8 Haꞌijj o ab si has t‑elid ch haꞌijj si t‑edawua. Haꞌijj o ab si s‑ap has t‑ahg ch haꞌijj s‑koꞌokam has t‑ahg. Haꞌijj o hab t‑ahg mach s‑chu iꞌattomk. Kuch eda g wohokam ahg. \v 9 Haꞌijj o pi ab hu t‑mahchimk ch eda muꞌijj s‑t‑mahch. Haꞌijj o hab elid mach koꞌihim. Kum eda s‑mahch mach wabsh kia doda. Chum am hi wa s koꞌokam t‑shoꞌigchud ch wabshaba pi shaꞌi t‑kokda. \v 10 Haꞌichu o pi ap t‑tahhadchud. Kuch eda chum hekid s‑hehgig. Chum achs hi wa pi haꞌichu edgid ch eda s‑mahch ch ahgachug mo g Jiosh wehs haꞌichu edgid ch ab t‑makiog mach haschu i tatchua. \p \v 11 Neh, id ani wehs ahg si ni‑ihbdag amjed nani pi ab si em‑tatchua. \v 12 Pi ani d ahni manis pi ab hu em‑tatchua. Dam ahpim haꞌi mam pi ab hu ni‑tatchua. \v 13 Bani masma chum em‑wehm neok mam d ni‑aꞌaliga. Am g hig wo i ni‑chehgid mam ab ni‑tatchua hab masma mani ahni hab masma ab em‑tatchua. \s1 Mat wo s‑e nenꞌoid ab amjed g ha‑himdag g pi wohochuddam \p \v 14 Pi g ab hu wabsh wo si e behꞌi ha ab hegam mo pi ab hu ihm g Jesus Christ. Shaht hig masma g s‑apꞌekam ab wo e wehnadk g pi apꞌekam? Shaht masma g tonlig ab wo e wehnadk g s‑chuhugam. \v 15 Jiawul o ab wui kehk g Christ. Kumt heg hekaj pi ab hu wo i e hemakoj g pi wohochuddam ha wehm. \v 16 Ab ach ihm g Jiosh. K pi hab chum chuꞌig machs haꞌichu ab ep wo ihmad. Jiosh o am t‑eda. K id heg wa wepo mach d cheopigaj. Neh, bo kaij g Jiosh: \q1 Dant wo em‑Jioshgak ch am wo em‑shahgidk. \q1 Kumt d wo ni‑hemajkamgak. \rq Leviticus 26:12 \rq* \m \v 17 K hab ep kaij: \q1 Am amt wo i e gawulkai ab ha amjed hegam mo pi ni‑mahch k pi am hu wo hudawogad hegai mo haschu d pi apꞌekam. \q1 \v 18 Nt ab wo i em‑bei mamt d wo ni‑aꞌaligak. \rq Isaiah 52:11; 43:6 \rq* \c 7 \p \v 1 Neh, id ash hab kaij g Jiosh, ni‑wepnag, mat am hab wo t‑juni. Kutt hekaj ab hig wo si i t‑apꞌech heg amjed mo haschu uamhun g t‑chuhkug ch t‑doakag k am wo si i t‑dagito Jiosh wui ab si has elidch. \s1 Mo haschukaj s‑hehgig g Paul \p \v 2 Ab g wo si i s‑ni‑hoꞌigeꞌelid. Pi ant hedai shaꞌi s‑koꞌokam has juh manis has i masma ha iattogid o manis haschukaj i ha padch o manis haschu i ha ehs. \v 3 Pi ani heg hekaj hab kaij ihda manis ab haꞌichu em‑abchud. Am am wa s‑mahch mani ab si em‑tatchua. Kut pi haꞌichu wo shaꞌi i t‑gawulkai, chum hems g muhkig. \v 4 Ab ani si has em‑elid ch ab si em‑hiwig ch si s‑hehgig ch am si i ni‑gewkaj, chum as muꞌi haꞌichu t‑kudut. \p \v 5 Wehsko o wa an hab chuꞌig g kudutadag mant eda am jiwia Macedonia jewed ch ed. Muꞌijj o wa ni‑kawhain. Kuni wa am ni‑kudut nani ge s‑mahch mam has masma hab e junihim. \v 6 K wabshaba g Jiosh chum hekid ab t‑mahk g gewkemhuna mach eda t‑kudut. Kunt wa ab i ni‑gewkemhu mat am ni‑nam g Titus. \v 7 Heg o si s‑ap e tahtk ch am ni‑ahgid mamsh chum si s‑ni‑neidamk ch si pi ap e tahtk heg hekaj mat haschu has e juh am em‑shahgid. K hab kaij mamsh ab ha wui gegok hegam mo has ni‑ahg. Kuni hekaj baꞌich i si s‑hehgig hemuch. \p \v 8-9 Si amsh pi ap e tahtk am neꞌokchulidk g ni‑oꞌohana. Kuni wa chum pi hohhoꞌid mant heg am em‑oꞌohani. Kumsh wabshaba pi tash pi ap e tahtk ch am wabsh i apꞌech hegai mash pi apꞌe am em‑shahgid. Jiosh at hekaj hegai em‑shoꞌigchudadag. Kuni hahawa si s‑ap ni‑tahtk. \v 10 Bo wa masma hekaj g Jiosh g pi ap tahhadkam am t‑doakag ed matt gam hu wo s‑ohhod g pi ap t‑chegitoi k wo bei g s‑ap tahhadkam. T wabshaba hegam mo pi ab hu e dagitokch Jiosh wui baꞌich im hu hab wo i e juh ab amjed mat ab wo ha ai g pi ap tahhadkam. \v 11 S‑mahch am mat has em‑juh g Jiosh mamt pi ap e taht. Am amt i e oidahim k si tatchua mat pi hedai ab hu wo em‑abch mams pi ap chuꞌi. Si amt pi hohhoꞌi hegai mo am pi ap chuꞌig em‑shahgid k ab si i e shohbi hegaj k si s‑gewkam i tatchua mamt am wo i apꞌech hegai mo wa am pi apꞌe. Am amt e chehgi moki pi d em‑chuꞌijig hegai matp am hab chuꞌig em‑shahgid. \v 12 Pi ant heg waꞌi hekaj am wa em‑oꞌohani mamt am wo i apꞌech hegai mo wa am pi apꞌe. Jiosh o s‑mahch mant wa am em‑oꞌohani mat hekaj am wo e chehgi em‑shahgid mam ab si ni‑tatchua. \v 13 Kuch ab i t‑gewkemhun mamtsh ab bei g i wehmta. \p Titus o si s‑ap e tahtk mamsh wabsh si s‑apꞌe. Kuni heg hekaj si s‑hehgig \v 14 nant pi si s‑ap has em‑ah ab wui. Kumt pi si ni‑edawua. Chum ach hekid g wohokam ahg ab em‑wui. Kut hab waꞌap am e wohokamch hegai mant am ahgi g Titus ab em‑amjed. \v 15 Baꞌich o ab i si em‑tatchua am i chechegitodch mamt si s‑ap ab i neid k am si i e nako mamt ab wo s‑wohog el. \v 16 Si am s‑ap hab junihim hegai mani has i kaij. Kuni heg hekaj ab si em‑hiwig ch si s‑hehgig. \c 8 \s1 Mattsh haꞌichukaj wo i ha wehmtad g shoꞌigkam \p \v 1 Neh, t‑wepnag, am ach s‑em‑ahgidamk mat haschu wa hab juh g Jiosh am ha shahgid g wohochuddam amai Macedonia jewed t am. \v 2 Muꞌi shoꞌigdag at nakog k wabshaba wabsh si s‑hehgig ch si s‑ap e tahtk ch am hab wua g mahkig mo eda d wa chum si shoꞌigkam. \v 3 Bat juh ihda mahkig mat heꞌes i e nako, pej baꞌich i mo heꞌes i chum e nakog, wabsh hejel hab e elidk. \v 4 Ab at si t‑tai matt wo ha hiwigi mat hab wo juh ihda k hab masma am wo i ha wehmt hegam mo d Jiosh hemajkamga ch si e shoꞌigchud amai Judea t am. \v 5 Kut baꞌich am hab i juh mach heꞌes hab i chum ha elid nat pi wehs am i e dagito chikpanaj ed g t‑kownalig Jesus Christ mach has masma am ha tashogid. \v 6 Am at wa heki hu i chikp ihda g Titus. Kuni am si i chehani mat am wo i em‑wehmt k wo nahto ihda s‑kehg chikpan. \v 7 Si am geꞌe haꞌichu ab apꞌedag ch ab si s‑wohochud g Jiosh haꞌichu ahga ch haꞌichu s‑mahch ab amjed g Jiosh ch s‑kehg neneok ch s‑wapagima ch ab si t‑tatchua. Kuch heg hekaj hab em‑elid mamt wo i ha wehmt hegam mo e shoꞌigchud am Judea ch ed. \p \v 8 Pi ani ab hu s‑gewkam em‑chehani mamt hab wo juh ihda. Ni wabsh chum s‑mahchimk mas heꞌes i geꞌej g em‑pihk elidadag. Heg ani hekaj am em‑ahgid mat has masma hab juh g i wehmta idam haꞌi. \v 9 Am am wa s‑mahch mat has masma am chehgi g e‑hemajimatalig g t‑kownalig Jesus Christ. Dach wabsh shoꞌigkam. T heg an dagito g e‑kihdag ch e‑apꞌedag k shoꞌig ia haꞌichugkahim matt ahchim ab wo si i bei g apꞌedag. \p \v 10 Bani masma hab elid ihda mamt am wo i nahto hegai mamt wa am hab i chum juh haꞌakid. Ahpim amt wa wehpeg si s‑hohhoꞌid k am hab i junihi ihda i wehmta. \v 11 Pegih, am g wo i e gewpkad k wo nahto. Bamt wa masma s‑wapagimam am wo i nahto mamt wa ged hu i wehpeg hab e juh. \v 12 Mt wo s‑ap e taht k am hab wo juh mamt heꞌes wo i e nako. T g Jiosh wo wa s‑hohhoꞌi. \p \v 13-14 Pi ani hab ahg mams ahpim wo e shoꞌigch am i ha wehmajch hegam wohochuddam mo e shoꞌigchud. Idani am haꞌichu s‑edgid ch hekaj wo i ha wehmt. T hegam am epai wo i em‑wehmt mamtp hekid wo i tatchua g i wehmta. Bamt masma am aꞌai wo i e wehmt mamt hekid wo i tatchua g i wehmta. \v 15 Bat masma hab wo e juh hegai mo an hab chuꞌig Jiosh heki hu oꞌohana ed ch hab chuꞌig: \q1 Matp hedai heꞌes wo i edagi haꞌichu, t am wo wa ahijsk mo heꞌes i tatchua. \rq Exodus 16:18 \rq* \p \v 16 Titus o si pihk e elid em‑hekaj hab masma mani ahni. Kuni heg hekaj ab si i hoꞌigeꞌid g Jiosh. \v 17 S‑ap o e tahtk mani ab ahgid mat am wo i em‑wehmt ch am hejel si e nako mat am wo i em‑chehgim. \v 18 Am ani hema ep ahgid mat wo oi g Titus. Id o s‑ap ahgachug g s‑kehg haꞌichu ahgaj g Jiosh. K heg hekaj wehsko ab si has elid g t‑wepnag. \v 19-21 K id d ha‑kehsha mat wo t‑oi matt am wo i ui g em‑mahkig ha wui hegam mach am i s‑ha wehmtamk. Si ach s‑t‑nenꞌoid matt s‑ap hab wo juh ihda em‑wehhejed. T hab pi hedai has wo t‑ahg k wabshaba ab wo has elidad g Jiosh. \p \v 22 Pegih, t am wo oi g Titus ihda t‑wehnag. Muꞌikko att am aꞌappe ab tahnich mat am wo i t‑wehmt. Kuki chum hekid s‑t‑wehmtamk, wahm hemuch no pi ab si has em‑elid. \v 23 Kum s‑mahch mo g Titus d ni‑wehm chikpandam ch am wo i em‑wehmt. K idam haꞌi mat am wehmaj wo hihi am d ha‑chuhchai g t‑wepnag ch ab si haꞌichuchud g Christ. \v 24 Ab ani si s‑ap has em‑ahg am ha tahgio. Kumt am wo ha chehgi mam ab si ha tatchua. T hegam mat am i ha chuhcha wo s‑mahchk mani g wohokam am ha ahgid. \c 9 \s1 Matt am wo i ha wehmajk g t‑wepnag \p \v 1-2 S‑mahch ani mam tatchua mamt wo i ha wehmt g shoꞌigkam e‑wepnag, chum anis hems pi am hu wo em‑oꞌohani heg amjed. Ia ani wa heki hu si s‑ap has em‑ahg ha wui idam t‑wepnag am ha ahgidch mamt heki hu hab i e ah haꞌakid mamt am wo i ha wehmt hegam shoꞌigkam. Id at muꞌijj am si i ha gewpkai. \v 3 Kuni idani am ha ahgid idam t‑wepnag mat am wo hihi em‑wui. Mt wo si e nahtokch heg hekaj e‑mahkig. Kut pi wabsh wo heki e wua g s‑kehg ni‑neꞌoki ab em‑amjed. \v 4 Tp hems wo haꞌi t‑wehmajk g Macedonia t am hemajkam. Kunt wo si ni‑el mamtp pi wo e nahtokch mani eda si s‑ap em‑ahg am ha wui. Mt ahpim hab waꞌap wo si e el. \v 5 Heg ani hekaj hab elid mo s‑apꞌe mant am wo si i ha cheha idam t‑wepnag mat am wehpeg wo hihim k am wo i em‑wehm apꞌech g em‑mahkig. Bat masma heki hu wo nahtoisk mant am haha wo jiwia. Mt am wo e chehgi mam woho i s‑ha wehmtamk g shoꞌigkam ch pi hab wabsh wua manis ab si em‑chehani mamt am hab wo juh. \p \v 6 S‑mahch am mat muꞌi wo nei g haꞌichu bahidag hegai mat muꞌi wo ei g haꞌichu kai. T pi ab hu muꞌi wo nei hegai mat pi muꞌi wo ei. Pegih, mt hab waꞌap muꞌi ab wo nei g apꞌedag mamtp s‑baꞌama ab wo haꞌichu ha mah am Jiosh wehhejed. \v 7 Mt wabshaba hejel hab wo e ah mamt heꞌekia ab wo i ha mah. Pi o ab hu t‑chehani g Jiosh machs ab haꞌichu wo ha mah no pi s‑hohhoꞌid matt si s‑ap t‑taht k am hab wo juh g t‑mahkig k pi wo ge s‑daꞌad. \v 8 Jiosh at wo e nako mat ab wo em‑mah hegai mam haschu i tatchua. Kumt chum hekid wo edgidad mam haschu i tatchua hejel e wehhejed ch am dahm ep wo edgidad mamt am hab wo juh g i wehmta. \v 9 Neh, bo chuꞌig an Jiosh heki hu oꞌohana ed: \q1 Hegai mat si s‑baꞌama ab haꞌichu wo ha mahkad g shoꞌigkam at chum hekid wo e nakogad mat am hab wo e junihid. \rq Psalm 112:9 \rq* \q1 \v 10 Jiosh at ab wo mahkad g haꞌichu kai hegai mat wo eꞌeshad. \q1 T heg amjed ab wo neidad g haꞌichu hugi. \rq Isaiah 55:10 \rq* \m Pegih, k hab waꞌap tasho mo s‑baꞌama ab t mahkch g i wehmtadag matt am epai haꞌi wo i ha wehmt. \v 11 Chum at hekid s‑baꞌama am wo i em‑wehmajk mamt wo s‑chechojimak. Kut muꞌijj ab wo si i hoꞌigeꞌel g Jiosh heg hekaj em‑mahkig. \v 12 Ihda mamt am hab wo juh at am wo i ha wehmt g Jiosh hemajkamga. T muꞌi hoꞌigeꞌelig am hab wo juh Jiosh wui. \v 13 Em‑mahkig at am wo wohokamch mam woho ab s‑wohochud g s‑kehg haꞌichu ahgaj g Jesus Christ. Kut muꞌijj ab wo si i haꞌichuch g Jiosh \v 14 k wo e hoꞌigeꞌidahu am em‑wehhejed ab si em‑tatchuadch no pi g Jiosh ab si em‑mahkch g hemajimatalig. \v 15 Ab att wehsijj wo si i hoꞌigeꞌel g Jiosh mat ab i t‑mah g pi ha huhugedam doakag am gahi wuhshanim g e‑alidag. \c 10 \s1 Moki g Paul am si neok wehhejed g e‑chikpan \p \v 1 Haꞌijj amsh hab kaij manish s‑em‑kehꞌid wabsh em‑oꞌohanidch ch antsh ep wo s‑hemajimak am ep jiwiak. Pegih, bani wa masma chum si s‑hemajima mo g Christ. \v 2 Am g wabsh wo s‑dodolimak. Nt hab pi wo em‑kehꞌel am jiwiak. \p Haꞌijj amsh hab kaij manish wabsh hejel ni‑wehhejed am hab junihim haꞌichu. Ni eda g Jiosh wehhejed hab wua. Nt wo ni‑nako mant wo si s‑gewkam neo ab em‑wui. \v 3 In ach d dodakam jewed dahm ch wabshaba pi hab masma hab t‑junihim mo hegam mo pi mahch g Jiosh. \v 4-5 Hegam o ab wui gegok g Jiosh ch ha iattogid ch ab si haꞌichuchud g hejel haꞌichu e‑mahchig. K wabshaba ahchim ab t‑mahkch g Jiosh g gewkdag. Kuch heg gewkdagkaj wehs gewito ihda pi apꞌekam ch pi g hejel t‑gewkdagkaj. \v 6 Pegih, am amt wo i e chehgi mam am wehs e dagitokch id eda Christ himdag. Nt haha wo s‑koꞌokam ha namkid hegam mo am wa haꞌichukaj pi am hu wehs i e dagitokch. \p \v 7 Haꞌi amki ab wabsh dahmjed haꞌichu neid ch hab chum si e elid mam d si Christ pionag. Am g wo si i e oidahim. Ahchim ach hab wa masma d Christ pionag mamtp has i masma hab e elid. \v 8 Pi ani shaꞌi si ni‑elid am heꞌes i em‑ahgidch ab amjed ihda gewkdag mat g t‑kownalig Jesus ab ni‑mah. Ab o ni‑mahkch mant hekaj am wo i em‑gewkemhun k pi gam hu hab wo i em‑juh ab amjed. \v 9 Pi ani hab ahgch am em‑oꞌohanid manis wo em‑tods. \v 10 Tp hems hema hab wo chei, “Paul o si s‑ta keꞌidam kaij ab t‑oꞌohanidch ch wabshaba ia t‑wui jijiwhia ch pi gewkdag. K g neꞌokij d wabsh pi haꞌichu.” \v 11 T eda hegai mat hab wo wa chei wo chum s‑mahchk mant hab wa masma hab wo chei hekid am em‑wehmajkch mani has i kaij am ni‑oꞌohana ed. \p \v 12 Bamt wo s‑mahchk mach pi ab hu shaꞌi i t‑wepnad o t‑wepogid hegam mo am si uhgk has e ahg. Wo o wabsh hejel e iattogid no pi hejel am e aꞌappem ch am hejel e ahg mo has masma. \v 13 Ahni ani hi am waꞌi hugkam ni‑aꞌaga mat heꞌes ab i ni‑mah g Jiosh g chikpan. Kum ahpim d ni‑nuhkuda. \v 14 Pi ant shaꞌi baꞌiwich hegai mo g Jiosh ni‑nuhkudachud mant am jiwia em‑wui k am uꞌapa g s‑kehg haꞌichu ahgaj ab amjed g Christ. \v 15 Ni hekaj pi shaꞌi ni‑haschud heg hekaj mo d haꞌi ha‑chikpan mani am aꞌaga hegai chikpan mat g Jiosh ab i ni‑mah ch wabshaba heg wui am ni‑gewkadch mat am wo i geꞌeda g em‑wohochudadag. Mt hekaj am epai wo i ni‑wehmajk \v 16 mamt gam hu baꞌich ep wo i ahgachugad g Jiosh haꞌichu ahga mo hebai pi koi hedai am hu ahgachug. Kunt pi hekid hab wo chum chei manis heg hab juh mat wabsh hema hab juh. \p \v 17 Bo chuꞌig an Jiosh oꞌohana ed: \q1 Pi at hedai ab hu wabsh wo chum si has elidad g hejel haꞌichu hab e‑juni. \q1 Heg at ab wo waꞌi has elidad Jiosh haꞌichu hab juni. \rq Jeremiah 9:24 \rq* \m \v 18 Pi o has d shaꞌi ahga mas has i elid g oꞌodham g hejel e‑chikpan. Heg o waꞌi Jiosh s‑mahch machs has i masma hab t‑junihim. \c 11 \s1 Mo haꞌijj hab ha iattogid mo d Jesus Christ chuhchai \p \v 1-2 Pi o hab chum chuꞌig manis hab masma hejel ni‑wehhejed wo neokad. Kuni eda ab si em‑tatchua am wehhejed g Christ. Kumt hekaj ab wo ni‑kaiha. Bam sha masma mam d hohntaj. Kuni si s‑em‑daꞌa hab masma mo g Jiosh mamt wo si e nuhkud g Christ wehhejed. \v 3 Am g wo s‑chegitok matsh wa pi wohoch g Jiosh hegai wehpeg uwi mash hab chehgig Eve. Jiawul atsh wa s‑aꞌagi iattogi am gahi wuhshanim g wamad. Kuni s‑gihug mat hab waꞌap wo em‑juh am gahi ha wuhshanim hegam mash chum em‑iattogid. Kumtp hems wo s‑ohhod g Christ \v 4 namsh pi ha hiwgid ch ab ha kaiham. Ab ani em‑ahgid hegai mo haschu am i ni‑tashogid g Hekia S‑apꞌekam Gewkdag ab amjed g Christ. Kumsh eda haꞌi ab ha kaiham hegam mash gawul haꞌichu am em‑ahgid ab amjed. \p \v 5 Idam amsh haꞌi ab si has ha elid hab masma mo d Christ chuhchai. Ni eda ahni hig woho d kehshaj. \v 6 M o hi wa woho mani pi am hu i si s‑mahch g amogida. Kuni wabshaba s‑mahch g Jiosh haꞌichu ahga ch am em‑wui i tashogid. \p \v 7 Haꞌi amsh hab ni‑elid mani pi ab hu ni‑haꞌichuchud pi shaꞌi em‑hiwgidch mams ab wo ni‑namkid. Ni eda am hab ni‑junihim mant g s‑apꞌekam am hab wo em‑juni. \v 8-9 Tatchua ani g lial ch wabshaba pi tatchua manis wo em‑wechhu. T hegam wohochuddam mo am aꞌai kihhim Macedonia jewed ch ed ab ni‑mamka mani haschu i tatchua. \p \v 10 Am ani em‑ahgid wehsko Greece jewed ch ed mant pi wo em‑hiwigi mams ab wo ni‑namkid mani eda am ahgachug g Jiosh haꞌichu ahga em‑shahgid. \v 11 Pi ani heg hekaj hab kaij ihda manis pi ab hu em‑tatchua. Jiosh o s‑mahch mani ab si em‑tatchua. \v 12 K wabshaba haꞌi hab chum kaij mash hab masma chikpan mani ahni. Ni eda ahni pi haꞌichu em‑kowlant. K idam hi em‑kowlant ch hab em‑iattogid. Am ash chum ni‑wepo e wua ahni mani d Christ kehsha. Pegih, t hemho wa wo chum ahgad g Jiosh haꞌichu ahga pi ab hu haꞌichu em‑kowlantch. \v 13 K wabshaba pi d wohokam Christ chuhchai ch haꞌichu ha iattogid ch chum t‑wepo e wua ahchim mach d si s‑wohom Christ chuhchai. \v 14-15 Am o wa tasho mat hab masma hab wo e wuad no pi d Jiawul pionag. Jiawul o chum e wepogid g s‑apꞌekam anghil. T g piongaj hab waꞌap wo e wepogidad ahchim mach am ahgachug g s‑apꞌekam. T wabshaba g Jiosh s‑koꞌokam wo ha namkid heg hekaj. \s1 Mash g Paul e shoꞌigchud nash pi d Christ kehsha \p \v 16 Haꞌi amsh hab ni‑elid mani wabsh pehegi neok. Nt eda am wo em‑ahgi g wohokam ab amjed g ni‑chikpan. Ab g wo kaiham mant has wo chei. \v 17 Pi o ab hu ni‑chehani g t‑kownalig Jesus mant hab kaidam wo neokad. \v 18 Nt wabshaba am hab wo ni‑juh no pi muꞌijj wabsh hejel si e haschud. \v 19 Kum ahpim hab e elid mam s‑chu aꞌamichud ch eda wabsh ha hiwgid hegam mo pi haꞌichu aꞌamichud \v 20 mat am hab wo em‑juh mo haschu d i ha‑tatchui. Tp hems am haꞌichu wo em‑wohppoꞌi o atp s‑wihnam an wo em‑ui o atp pi ab hu has wo em‑elidad o atp s‑koꞌokam has wo em‑ah. \p \v 21 Haꞌi ash hab ni‑elid mani pi hab masma ab em‑wui mo hegam nani pi si ni‑elid. Pegih, woho o wa mant wo si ni‑el mantp hab wo masmak. Hegam o si e haschud ch e wehhejed neneok. Pegih, nt ahni hab waꞌap ni‑wehhejed wo neo. \v 22 Neh, bash e aꞌaga mash d Tutuligo ch d Jiosh hemajkamga ch d Abrahambad amjedkam. Pegih, ahni ehp. \v 23 Bo kaij mo d Christ pionag. Nt ahni hab wo chei mani baꞌich d i si piongaj mo hegam, chum ams hab wo ni‑elidad mani wabsh pehegi neok. Baꞌich ani i si s‑gewkam chikpan ch baꞌich i muꞌikko ni‑kuhpach g Christ wehhejed. Baꞌich amt i muꞌikko ni‑gewitta. Muꞌikko ant chum alo muh. \v 24 Hetaspo at am hugkam ab ni‑chuꞌijigch g ni‑wehm Tutuligo mat waikko gamai humukto ni‑gewitta. \v 25 Waikko at ni‑gewitta g Rome t am hahaꞌichu. Hemho amt ni‑maꞌichkwua. Waikko at wachum g wahlko mani an eda. Kuni hemako tash ch hemako chuhug chehmoꞌim am wiꞌinoghim shuhdagi ch ed. \v 26 S‑to o ehbidama am ni‑wehhejed mani hebai i oimmed. An o hab chuꞌig g wiꞌindag ch muꞌij g s‑chu eꞌeskam. Haꞌijj o s‑ta ehbidam s‑ni‑kehꞌid g ni‑wehm oꞌodham ch gawul mahs oꞌodham. Am o haꞌichug g s‑ta ehbidam haꞌichu kihhim ch ed ch gam hu jegko ch an geꞌe shuhdagi dahm. K hegam mo d chum t‑naipijju chum s‑koꞌokam ni‑jujju. \v 27 Muꞌikko ant si gewko k pi ha kohsig ch hebai d bihugimkam ch tonomkam. Muꞌikko ani pi ha haꞌichu hugi ch pi ha kih ch s‑wihonagi eniga. \v 28 Am baꞌich ehp mani wehs tashkaj si ha chegitok hegam mo ab ihm g Christ ch an aꞌai hab chuꞌig. \v 29 Ab ani ha wehm nakog haꞌichu hegam mo pi gewpkdag. Tp hema am wo gei pi apꞌekam ch ed, ni ha wehm si ni‑kudut. \p \v 30 Pi ani hejel si ni‑haꞌichuchud. Do Jiosh mo am chehgidch g e‑gewkdag am ni‑eda mani eda d wabsh si shoꞌig pi gewkam hemajkam. Ni heg ab waꞌi haꞌichuchud. \v 31 Jiosh alidag o d ni‑kownalig. K g Jiosh s‑mahch mo wehs woho ihda mani em‑ahgid. Kunt chum hekid ab wo si hehgchulidad. \v 32 Neh, hegai kownal mo ab wecho g geꞌe kownal Aretas at wa am i ha chuhcha g shondal ab Damascus kihhim kihjeg t ab mat an wo ni‑be k wo ni‑kuh. \v 33 Mt wabshaba an ni‑dai washomi ch ed k ab i ni‑huduni hodai kolhai amjed. Nt hab hi wa al masma ni‑doꞌibia. \c 12 \s1 Mat haschu g Jiosh am i maskogi g Paul \p \v 1 Pi at haꞌichu wo ni‑apꞌet manis wo em‑ahgi hegai mani haschu am hab junihim. Heg ant wo waꞌi em‑ahgi mat haschu g Jiosh am ni‑chehgi. \v 2-3 Heg at am uhgk i ni‑bei e‑kihdag wui an dahm kahchim ch ed. Id at hab e juh gamai giꞌik aꞌahidag wehgaj. Pi ani hi wa mahch manis s‑wohom an jiwia, aha nat hegai ni‑doakag an jiwia. Heg o waꞌi Jiosh s‑mahch ihda. Heg ani hi wa s‑mahch mant an i ni‑nei Jiosh kihdag ed. \v 4 An ant s‑ta kakaim haꞌichu kah. K g Jiosh pi ni‑hiwgid manis am wo ah. \v 5 Id ant ab wo si has ah mat g Jiosh am ni‑chehgi k pi ahni ab hu hejel has wo ni‑ah. Jiosh o ab ni‑chehgidch g e‑gewkdag nani pi d wabsh shoꞌig pi gewkam hemajkam. \v 6 Kuni muꞌi haꞌichu hab wua heg hekaj gewkdaj ch wabshaba pi em‑ahgid nani pi pi tatchua mas hedai ab hu wo si has ni‑elidad heg hekaj. Heg amt waꞌi hekaj ab wo si has ni‑elidad mam haschu i neid mani hab wua ch haschu i kah mani hab kaij. \p \v 7 Pi o hab mahs manis wo si ni‑haꞌichuchudad heg hekaj mo haschu am ni‑chehgid g Jiosh. K g t‑kownalig Jesus hiwgid g Jiawul mat wo i ni‑mumkichud k wo ni‑kudutad mant pi ab hu wo si ni‑haꞌichuchudad. \v 8 Waikko ant ab chum si ni‑hoꞌigeꞌidahu Jesus wui ab tahnich mat gam hu hab wo i juh ihda ni‑mumkidag. \v 9 Kut hab masma i nodagi g e‑neꞌoki, “Baꞌich at i s‑ap wo e chehgi g ni‑gewkdag ab m‑ab mapt wabsh s‑ap wo nakogad g e‑shoꞌigdag napt pi pi wo e nako maps hejel wo nako. Heg waꞌi ni‑gewkdagkaj apt wo e nako.” \p Neh, kuni heg hekaj si s‑hehgig ch wabsh s‑ap ni‑tahtk mani d wabsh si shoꞌig pi gewkam hemajkam nant pi hab masma wo taht g Christ gewkdag. \v 10 Heg o am chehgidch g e‑gewkdag am ni‑wehhejed mani hekid i mukialig. Kuni heg hekaj wabsh si s‑ap ni‑tahtk mani mukialig ch ab nakog g s‑koꞌok has ahgadag ch s‑wehch haꞌichu ch shoꞌigchudadag ch kudutadag wehhejed g Christ. \s1 Paul ash si pihk e elid ab ha wui hegam wohochuddam \p \v 11 Ab o em‑ab mamt ni‑wehhejed wo neneokad ab ha wui hegam mash has ni‑ahg am em‑shahgid. Msh wabshaba pi hab e wua. Kunt hemho wa am ni‑wehhejed has wo chei, chum anis pi hohhoꞌid manis hab wo ni‑juh nani pi d wabsh pi haꞌichu. K wabshaba g t‑kownalig Jesus ab ni‑mahkch g gewkdag am ni‑kehshch. Pegih, m haschu ahgch baꞌich ab has i ha elid hegam mash wabsh em‑iattogid. \v 12 Bani wa junihim g s‑hasig haꞌichu ch muꞌi haꞌichu ab nakog mani wa eda am ahg g Jiosh haꞌichu ahga em‑wui. K id am chehgidch mani d Christ kehsha. \v 13 S‑ap ani hab ni‑junihim ab em‑wui hab wa masma mani ab wehs ha wui hegam mo an aꞌai d Christ ihmdam, heg hi wa mani pi em‑hiwgid mams ab wo haꞌichu ni‑namkid. Ab g wabsh wo s‑ni‑hoꞌigeꞌid mani pi em‑hiwgid. \p \v 14 Id o d i waikkokam mant am wo i em‑chehgim. Kunt pi haꞌichu ab hu wo em‑tai nani pi ahpim ab em‑tatchua ch pi g em‑lialiga. Bam sha masma mam d chuꞌuchum ni‑aꞌaliga namt pi hemu ab i s‑wohoch g haꞌichu ni‑ahga ab amjed g Christ k hekaj bei g wechij doakag. K hab chum mahs mat g jehj wo ha dagioꞌidad g chuꞌuchum e‑aꞌaliga ch pi hab mahs mas g chuꞌuchum aꞌai wo ha dagioꞌidad g e‑jehj. \v 15 Am o wa s‑apꞌe mant am wo hugio g haꞌichu ni‑eniga ch ni‑doakag em‑wehhejed. Ab ani baꞌich i si pihk ni‑elid em‑wui mo g jehj ab e‑aꞌaliga ha wui. Kumt heg hekaj ab wo chum si ni‑tatchuad. \p \v 16 S‑mahch am mani pi haꞌichukaj shaꞌi em‑wechun. Kumsh eda haꞌi hab kaij manish wabsh em‑iattogid \v 17 ch ui g em‑lialiga hejel ni‑wehhejed. Pi o woho ihda. Am ant ha cheha hegam Titus mat am wo hihim k wo i hemapai g lial g shoꞌigkam ha wehhejed. \v 18 K hegam wabsh s‑ap haꞌichu hab elid ch am hab e junihim mani ahni has i masma. \p \v 19 Naꞌams haꞌi hab ni‑elid mani gam hu wabsh chum ni‑oan id hekaj mani wa hab kaij. K eda pi hab chuꞌig. Am ani Jiosh tahgio hab kaij hegai mo d Christ tatchui. K wehs hegai mach haschu hab i junihim d i em‑wehmtadag. \p \v 20 S‑gihug ani mant wo cheh am jiwiak mamt gawul wo masmak mani hab masma chum em‑tatchuid. Mt ahpim hab waꞌap wo cheh mant ahni gawul wo masmak mam has i chum ni‑tatchuid. Ntp hems wo cheh mam haꞌi wabsh kia e kawani ch haꞌi s‑e hehgamk ch haꞌi pi babmuistk ch s‑chu daꞌa ch s‑koꞌokam has e ahg ch chum si e haschud ch aꞌai e cheggia. \v 21 T heg wo ni‑mah g si edadag am Jiosh tahgio. Kunt wo shoakad mamtki koi gam hu s‑ohhod g pi ap e‑chegitoi k pi ap e nuhkud ch ha ehsid g ha‑wehm kihkam ch s‑tohntom has e wua ch g pi apꞌekam tatchua. \c 13 \s1 Mat am i kuhgi g e‑oꞌohana k ab ha ihm ch ab haꞌichu ha shohbid \p \v 1 Neh, s‑koꞌokam ant ab wo ha namkid g pi ap chuꞌijkam am i ep em‑chehgimedk. K wabshaba an oꞌohadag: \q1 Bat waꞌi masma wo e wohokamch g ha‑chuꞌijig mamt gohk o waikajj am wo ah mam neid mat pi ap chuꞌi. \rq Deuteronomy 19:15 \rq* \m \v 2 Pi at hedai wo e doꞌibia ab amjed g s‑koꞌok e‑namkidadag matp pi wo dagito g pi ap e‑chuꞌijig. Id ani heki hu em‑ahgid mant wa am ep jiwia. \v 3 Mt haha wo s‑ap s‑mai mo neok g Christ gahi ni‑wuhshanim. \p Heg at s‑gewkam am wo i em‑chikpan k am wo chehgi g e‑gewkdag em‑shahgid. \v 4 Woho o wa mat e wepogi g shoꞌig pi gewpkam oꞌodham k ab e muhkid kots t ab. T wabshaba g Jiosh am chehgi g e‑gewkdag. K g Christ hahawa ep doakam heg gewkdagkaj. \p Kunt ahni am i s‑mai mani pi ha gewkdag ab i gehshk Christ wui. K wabshaba g Jiosh ab ni‑mahkch g gewkdag gahi wuhshanim g Christ mant hekaj s‑ap am wo i em‑chikp. \p \v 5 Am g wo si e mamche k am hejel wo i e aꞌamich mams am hi wa s‑ap hab chuꞌig e‑wohochudadag oidch. Mt wo wa chum s‑ap s‑mahchk mam ab uꞌukch g Hekia S‑apꞌekam Gewkdag mamtp woho d wohochuddam \v 6 k hab wa masma wo s‑mahchk mani ahni hab waꞌap woho d wohochuddam. \v 7 Ab ani si ni‑hoꞌigeꞌidahun Jiosh wui mamt pi am hu hab wo junihid g pi apꞌekam ch wabshaba g s‑apꞌekam am hab wo junihid, chum as wo pi ap ni‑ahgad hegam mo s‑ni‑kehꞌid. \v 8 Pi att wo t‑nako matt wo shohbi g wohokam. Hemho wa att am wo wohokamch. \v 9 Tt wo s‑ap t‑taht k ab wabsh wo i t‑shoꞌigch mamtp ahpim wo i gewpka am e‑wohochudadag ed. Ab ach si t‑hoꞌigeꞌidahun mamt wehs ab wo i e dagito k am s‑ap wo i e nahto. \v 10 T‑kownalig Jesus o ab ni‑mahkch g gewkdag mant wo shohbi g pi em‑apꞌekam. Kunt am i em‑oꞌohani mamt hekaj am wo i apꞌech mant eda koi jiwia. Nt hab pi wo em‑kehꞌel am jiwiak. Do Jiosh hab elida mant am wo i em‑gewkemhu. Kuni hab pi em kehꞌidamk. \p \v 11 Pegih, ni‑wepnag, haꞌas ant hab wo chei. Am g wo i e nakogi mamt wehs ab wo i e dagito Hekia S‑apꞌekam Gewkdag wui. T heg wehs wo i em‑apꞌech. Ab g wo i s‑wohog elidad g t‑mashchamadag ch ab wo i hemakoch g e‑wohochudadag k wo s‑ap e tahtk ch e wehm kihkad. T g Jiosh wo em‑wehmajk ch wo em‑mah g pihk elidadag ch s‑ap tahhadkam. \p \v 12 Ab g aꞌai wo si e tatchuad. \p Idam t‑wepnag mo ia kih ash s‑em‑hoꞌigeꞌid. \p \v 13-14 Ab o si s‑em‑hoꞌigeꞌid g t‑kownalig Jesus Christ. K g Jiosh ab si em‑tatchua. K g Hekia S‑apꞌekam Gewkdag ab em‑makiog g gewkdag mamt ab aꞌai e wui wo si s‑ap e tahtkkad. \p Neh, id ant hab wo waꞌi chei.