\id TIT NT0032 ONO Phinnemore NOV-1990. \h Titus \toc1 Titus \toc2 Titus \mt1 Titus \c 1 \p \v 1 Paulo, na Anutu wane qelit ŋei so Yesu Kristo wane Aposolo, na matok nange paki, biranangi sarikole, yemo Anutuŋo ŋei ŋerep magukoune matok onge, yewa eŋane mali malip qesiŋkawe ma togolekei wane, so iwen onbe don wele Anutu wane numa don eaŋo kito ebonge, yewa wane kine detlukkei. \v 2 Ea wane kutno simileŋo gege togon waraŋkaki sariake, Anutu eŋe isiine midaineŋo mokaka naso qei bano kiek kiekino, gege iwa ea biŋek qe ŋebonge. \v 3 Eso nasoine motke, yewao eŋine don kisi yewa ra qelaŋange, donine yewa ea naŋane kutno motke, eso noŋo Anutu ma mena menaŋze, eŋane aŋaine teweke more, don kisiine yewa ra qelaŋanbe sua arimaike. \p \v 4 Titus na kibi qe ginmaile, ge giponne welekatne, ŋere mali malipse weku pamaike. \p Anutu Magak so Kristo Yesu erane mena menaŋŋo wet menaŋ so peam maine giniake. \s1 Titusŋo Krete Siao Urata Make \p \v 5 Na Krete siao bira gangole gemaine, yemo urata natne mi mamaine, pamaike yewa mauluke more, numaino mot warekenane, so matko matko doku tau tau magu eŋane ware ware biraone arikenane biragane sarikole. Naŋane don numa golale sikan gangole, ea mo detluk waremaine. \v 6 Ware ware bira kaikene, ŋei yewa eŋe sotine midaine, eŋe ŋanomine weku, so dokoine eŋe mali malip korop, so wetneŋo zuba wet mi mageake, me aŋa bira wiraine midaine, yaline biraonikene. \v 7 Eŋe Anutu wane urata wareka okanmaike, doku tau tau magu, yewa eŋane ware ware yewa eŋe sotine midaine. Eŋe wawaine misuk okaniake, me sot osi osi misuk okaniake, me doku togole zok misuk ne geke, me kawali misuk qeake, me wesi aboŋ wane bailalaŋ misuk okaniake. \v 8 Eŋe ŋei mat maneo ŋine sariu kima ebu more mauluk oniake, so eŋe tanik manik maine ea wane simile kayake. Eŋe dereret mayakatne yewaka mogasiake, eŋe gegeine koboboine geki paki, Anutu wane tanik manik yewa mogare ariake, so eŋe wetinane sawe geake. \v 9 Eŋe Anutu wane miti don kito manbi paki, numaine ma togole mangoi, yewa togogole malipka okorayake. Numa yaleoken okangi paki, eŋe maine eweke more ŋei natne don wele yewaŋo wetene ma togoleake. Paki ŋei natne don wele qe ŋabaka okanmami, eŋane sotene yalewaka sikan ongi kau ebu kesiake. \s1 Krete Siao Isi Ŋei Loutne Gekoi \p \v 10 Yewao, ŋei loutne eŋe ŋabaine okanbi paki, ŋei natne don wele midaine rara so isienerop gemami, so Yuda ŋei natne wetneŋ eŋano ŋine doku taukoi, edo yale okanmami. \v 11 Ŋei yaline eŋane aŋaene ma wonge more donene ma walukkene, onoka wane, ŋei yaline eŋe wesi aboŋ maikei wane rau paki, masi tanik gamuinerop mi oka okane, yewa okane more, ŋei korop enŋene so rem qiekopene matali one more kito ebonmami. \v 12 Krete ŋei enŋeno ŋine propet, ŋei wet dereret suaine mane, oŋo iwa yale rake, “Krete ŋei eŋe isiene matkine, osom zubaine borikine, so eŋe ŋara ŋat qeqe neu paki, taboŋ gege.” \v 13 Eso eŋe don yewa rake yemo wele, kine yalinane ge don togoleka edane ra wetonikene, pakiso, eŋe mali malipene libeka maine ma gekei. \v 14 Paki eŋe Yuda ŋei eŋane don kine kine wele midaine, yewa kiroine misuk malipka gekei, so ŋei natne kepe iwa wane ramatok don mogare gemami, eŋe miti don wele ŋadek kakoi, eŋane Yuda wane ra matok don yewa misuk desikei. \v 15 Ŋei kotoene libeka gemami, eŋano kine kine korop libeka ŋoka pamaike, ŋo borikineŋo maki kotoene sigileke so mali malipene midaine okangoi, eŋano kine kine mane libekaka mi pamaike, onoka wane, eŋane dereretene so kotoene mo korop sigilewareke, ea wane. \v 16 Eŋe pieneŋo raikei, “Ŋene Anutu wane kine detmaine,” yale ra okane mamaeneŋo yemo bisop onmaike, eŋe mado madoŋine so don qeqe, eŋe urata kine kine maine, yewa mane mama wane rokop midakaka. \c 2 \s1 Ŋei Ŋerep Suaine Eŋane Don \p \v 1 Ŋo goŋo yemo koboboine gege, yewaŋo doku tau tau magu wele, ea wane don edane kito ebonikene. \v 2 Edannom, ŋei suaine eŋe doku togole mi nene, ea wane sawe titiinerop gekei, so dereretene warekau, mayakatneka payake. Eŋe mali malipene payake, ea wane rokopko wet maep korop gekei paki, umat kine kine wakongi, eŋe mi pelekei, eŋe togogole okorakei. \v 3 Rokop yalewaka edannom, ŋerep suaine eŋe ŋerep wele gegeene koboboine gekei, paki eŋe kisi qeqeene midaine gekei, me doku togole waiŋ misuk ne gekei, so ea wane qelit qeqe okanikei, eŋe ŋei ŋerep natne natne kine kine maine yewaka kito edanikei. \v 4 Edane more ŋerep sikanonbi, eŋe ŋaoekopene so medewekopene wet maep okanonikei. \v 5 Eŋe wet dereretene warekau mayakatneka paki, gegeene libeka payake, so eŋe matene ma suatke warekau mayakatneka paki, ŋaokopene so medewekopene kito qesiŋ ebuwi paki, ŋaokopene aŋaene tewekkei, yale okanbi, ŋei eŋe Anutu wane don mi qikkaikei. \s1 Ŋei Qaluwit Eŋane Don \p \v 6 Rokop yalewaka ŋei qebin onnom, eŋe dereretene masuluke warekaikei. \v 7 Paki, ge goŋom tanik manik kine kine korop mayakatneka okan warekene, ŋei eŋe kau paki, yewaka mogare okanikei, Miti don mauluke more urataine mam paki kito edanikene. \v 8 Don maineka ra edanikene paki, ŋei eŋe don qotkoine mane misuk raikei, don yewaŋo ŋabakopŋone qomene kitopoke gamuo biraongi, eŋe ŋenane don mane qotkoine mi mageu paki raikei. \s1 Qelit Mama Eŋane Don \p \v 9 Qelit mama eŋe ware ware kopene eŋane aŋaene tewekeu paki, urata kine kine korop maineka mawareu, ware ware kopene eŋe detpi menageake, eŋe donine turuŋine misuk maingekei. \v 10 Me eŋano ŋine kobu kine kine mane misuk maikei, kobu maikei wane turuŋine yemo eŋe naso baŋem maineka okanikei so bororom gekei. Yale okanbi, eŋane tanik manik mayakatne okane maine yewaŋo tebakaki, Anutu ŋenane Mapi Mapitze, eŋane don kito ŋidan okanmaine, eŋane eŋet biŋek ma wieake. \s1 Ŋene Libeka Ge More Kristo Wane Naso Yewa Tomakaikene \p \v 11 Anutuŋo ŋei ŋerep korop menaŋgenane raki paki, ŋebu sese ŋoniakane numa mo ma wakonge. \v 12 Sese ŋonge, yewaŋo kito ŋedanmaike, yemo ŋene gege borikine so kepe wane masi tanik qotkoine, yewa qeliŋka warekene, paki, ŋene detluke more numa koboboine gesoke ari, Anutu wane masi tanik yewa mogare kepe iwa wane kutno naso iwao gekene. \v 13 Naso suaine mosopinerop kaikenane wetke tomaka gemaine, ŋenane Suaine Anutu so Mapi Mapikze Yesu Kristo wane qeli ewe zonom baŋ wakoniake. \v 14 Eŋe ŋenane raki paki, gegeine qikka ŋebonge, borikine kine kine korop yewao ŋine makok ŋongi paki, ŋebuki ŋei ŋerep libe qe more eŋine bonepine okane eweke more masi tanik maineka okangenane, yale okanŋonge. \p \v 15 Don ea korop kito edanikene, paki donŋone togogoleka edane ma togole onikene, so donŋone desikei, yewa ra wetonikene. Qeliŋ onnom eŋano ŋine maneŋo ge misuk yuangane geu ket biraganiake. \c 3 \s1 Asu Wanoŋine Wako Wakon Musele Wakongone \p \v 1 Ge ŋei ŋerep magukopŋone don qe wirike eŋane ware ware so ŋei waom eweene kitou paki, aŋaene teweke more kine kine maine yewaka eweke okanikei. \v 2 Edannom, eŋe ŋei mane don qotkoine misuk olasikei. Mida. Eŋe ŋei peamine so kima kima gekei. Paki naso baŋem ŋei korop eŋane kaitko wet peserop bororom gege yewa sikanonikei. \v 3 Ŋene ŋedom atak mane wet qelaŋ okane, aŋa bira wira okangone paki, sot korop okangone. Ŋene yale okanŋem paki, bailalaŋ kine kine ea wane qelit qeqe okane more, qomze qiseki solazane simileka detkone. Ŋene gegeze korop dere worik so wetŋo ŋei natne eŋane aboŋ kine kineenane bailalaŋ oka okan, ŋei eŋe ŋene ŋaba ŋonbi, ŋene eŋe ŋaba onŋem, yewa wano matali onwarekone. \v 4 Ŋo Anutu ŋenane Mapi Mapikze eŋane kima kima so wet maepŋo yemo ŋenano lotkeke. \v 5 Eŋe ŋene ŋebu seseŋone eŋino biraŋonge, yemo ŋene ŋedom koboboine ge more, urata mane maine makonane midakaka, ŋo yemo eŋine qomine rarainane ŋebu seseŋone saukŋongi, Asu Koboboineŋo wako wakon musele so gege musele ŋebonge. \v 6 Anutuŋo Yesu Kristo ŋenane Mapi Mapikze oŋo ŋebu more eŋino biraŋonge, eŋane raki paki, Asu Koboboine zok manerop qe watŋonge. \v 7 Eŋine qomine raraine ŋene biraŋongi, Anuturop koboine ge more sari gege togon wane biŋek okane, ea wane dereret gekenane, yale okanŋonge. \s1 Don Wele Midaine Ŋadekaikene \p \v 8 Don iwa yemo welekatne, ge sorin borin okane, don yewa korop togoleka ra edanikene, paki ŋei Anutu malipka okanmami, eŋe maine togole okora wetene iwaoka more, urata wele korop maine maikei, so ea okanbi, ŋei ŋerep korop mauluk on okanmaike. \v 9 Ŋo qelaŋ don wane aŋa soraŋ au au, ŋosa ŋabo eŋane eŋet tego kiroroine mit mit sorin nagu sorin nagu, so Israel wane Rara Togon don wane kawali qeqe, yewa yemo ge ŋadek kaikene, yewa yemo mi oka okane so wele midaine. \v 10 Ŋei maneŋo qepok mapok okangi, ge girem don atak weku me etke olatnom mi detkiso, yemo girem don koso manerop misuk olasikene, qeliŋ kanom eŋineka geake. \v 11 Ge detmaine, ŋei yaline eŋe numa mo qeyauke, eso eŋane borikineine mo qe wakonmaike, yemo eŋe sot korop. \s1 Don Qoiqoine \p \v 12 Na talekawe Artemis me Tikikusŋo geŋano uyakeo, ge mayakatne Nikopolis yewao sari marat nanikene, onoka wane na koya naso mat yewao gekalane ramaile. \v 13 Ge masuluke more rara togon don wane kine dereret ŋei, Zenas so Apolos ere arikeik wane, qesiŋ otnom numaetne kiekeik, so osikene ere kine kine korop sola so wet maep wane ŋaŋaemamik, yewa mo korop mawarekeik. \v 14 Ŋei ŋerewekopze ebunom, eŋe kito qesiŋ oka okan wane kine detlukeu paki, urata maine maikei, paki sola wane qesi qesiŋ zua zuaŋ wakoniake, rokop kito qesiŋ okanbi, miti eŋe welerop okaniake, eŋe gege wele midaine misuk gekei. \p \v 15 Ŋei ŋerep narop gemami, eŋe koropŋo “kaiwe maine” rau geŋano umaike. Ŋenane “kaiwe maine” ramaine, yewa kimakopze mali malip korop gemami, eŋe ebonikene. \p Anutu wane Mosopŋo ŋinano korop pawareake.