\id HEB - 20/5/85 Larsen Orokaiva (Ehija dialect); changed backslash codes 3-mar-2003 by e.bibilo \h Hebrews \toc1 HEBREWS \toc2 Hebrews \toc3 Hebrews \mt1 HEBREWS \c 1 \s1 God ta ke amo Meni ta eto puvuna \p \v 1 Mahu be mahu amina God na ungotenau ohihi ta degi ke au ingora peroveta ta degi ke ikenu hande ue ere pahovora \v 2 tutumota ke ikehija amo amita Meni avo ikehija. Eto amita Meni na donda tapa uhu ta enda ta ikenu irerembena avoeto donda tapa amo Meni na hoteto umbaja ena. \v 3 Eto Meni amo God ta usasa eto God ta hajire vahai iraguja. Eto donda tapa amo amina amita ke sovera te na vasiri ikihe simba eaguja. Eto God ta Meni na ari sasapura egenu irae enu uhu ta vihito tihi jigari embo okose amita ingeni be ta arumbeto. \s1 God ta Meni amo Peni be ra \p \v 4 Anera ainge mane embo peni ena ainge dombo amita javo amo God ta Meni avoeto peni be eto Anera ta javo ainge manera. \v 5 Eto ke be amo God na Anera ta degi ae rate amita Meni ta degi ke einge ena. “Eto umo nau Meni eto na no Mama ra.” Eto ke nei amo, “Na amita Mamo asona eto amo nau Meni aisuja,” ainge ena. \v 6 Eto God na amita Meni ikenu enda ta pahunu Anera ta degi, “Ungo nau Meni jakeka evu” ke ainge ena. \v 7 Eto Anera amo do aingere amita ke kajari amo einge mihia, “God na amita ke agi ari Anera ta degi ke eoi sariketo pisara te ji peri te eagora.” ke ainge Anera ta degi eaguja \v 8 te Meni ta degi amo ke einge eaguja, “Umo God avoeto ei ta arumbeto tihi jigihe daroho iresoa. Eto no tihi jigari ta hajire amo ari jajavotoho ta kani avo jigito iresoa. \v 9 Eto umo ari jajavotoho osa ue ari sasapura uje ae ere ova avoeto, no God nanena umo tunga javotoho ari ta seha na umo vurito no namei kamei ta siro ta ikehene hetehea.” \v 10 eto ke nei amo einge ena, “Bada, ihikari ta amo inena enda ove a, eto uhu amo no ingeni ta hajire ra. \v 11 Eto Umo avo daroho iresoa te uhu ta enda te avo irae asora. Eto bo iji koso jigama uore horerekaguja aingeko au \v 12 inena bo mahu avo egoveketo eha hondate ikarako aisoa, rate inena irari datoho ta iresoa no iji tutumo irae.” \v 13 eto God na amita Anera vahai ta degi ke einge ae ra, “Umo huma nau ingeni be ta arumbao nanena ano kitoho embo ta hamo ta no uhu tembasoa.” \v 14 eto Anera ta pure be amo God na embomeni amita avo oreketo humbasuja amita simba ari embopo ra. \c 2 \s1 Ungote oje jevito ke ingesora \p \v 1 Eto ke mahu ingihera avo toto pambagora ungote oje jivito ehako be ingesi erena. \v 2 Eto Anera na Moses ta degi ke enu kajena amo embo na ke vahai au sapura aisuja amo God na amita sapura ta mine ikau kesuja amo mane toasuja avoeto God na embo amita toho oreketo ere uhua. \v 3 Rate embo amuna God ta orekari avo ke be ae aisuja amo ari sapura ta memenga amo tiumbeto pambari inono aera. Eto God na ari sasapura orekihie embomeni humbasuja amo Bada na kihi embo ta degi harikenu ingia avo dagota degi eo ingia. \v 4 Eto God na ungotena kito ke be ara hajire neite neite ari sinderi neite neite ikenu kia. Eto Ahihi Otohu ta sovera ari amo ujena ikenu ungotena vahai vahai na humbuto pure eagora. \s1 Iesu amo namei kamei ga ungo vahaira aravora \p \v 5 Eto enda ambota puvuresuja amita ke erera amo Anera na enda avo mane tihi jigesora \v 6 rate embo amuna tihi jigesuja amita ke amo embo vahai na einge kajari mihia, “Eto umo God rate do eto embo hotembihe, eto embomeni simba ere oe? \v 7 Eto iji isapa Anera amo peni eto embomeni amo isapa ainge amo inena ari rate inena jige vihito siro ta otohu pasari usasa te na kogombete koreora, amo donda tapa avo embomeni na tihi jigora ika.” ke ainge kajari mihia \v 8 amita be amo God na au donda tapa enda ta eto uhu ta amo embo na tihi jigesora amo eha oroho emo tihi na kiae \v 9 rate Iesu avo ungote ere kogora amo iji isapa God ta Anera ainge mane meni isapa siro ena amita be amo God na embo tapa hondate aisi ue Iesu ikenu memenga kogue embo tapa avoembo pehena. Avo eto God na enu siro ta otohu pasari usasa te avo asuketo otohu ue embo peni eto mihia. \v 10 Eto God amo donda tapa ari embo avoeto donda tapa amo amita jo ta iraguja amina meniundi isapamane na usasa amita ta hururoro embo oreketo humbasi kihi Umbari Embo Iesu avo ikenu osaga memenga kina amina ari tapa inono ena. Eto ari erevi God na javotoho be ena. \v 11 Eto Embo Otohu Ari Embo te embo ototohu te tapa amo javo vahai avoembo Iesu na namei kamei ke ijie meki meki mane eaguja. \v 12 Amina ke einge God ta degi eria, “Nanena no javo avo nau namei kamei ta degi harikihe embo tapa ta tihi ta haveni ta umo jakeka asona.” \v 13 eto “Na embo eto umo humota aisona” ainge eto, “Na nau meniundi God na ikehija amiga mihena.” ainge ena. \v 14 Eto amita meniundi amo visi te orosa te avoeto amina visi humbuto embo eto pehari ta ivo simba ari embo Satan amita sovera ari avo purisa tirisa ehei \v 15 embomeni pehari joru ue joru ta ke agi ue mihovora avo ehei joru toto teho mihera. \v 16 Eto ke be amo Anera hondate asi ae rate Abraham ta meniundi avo hondate ere ua \v 17 amo embo ta priest peni eto iji tapa God ta degi ungotena jo uoi embo ta ari sasapura tapa avo ajato ijioi ingito Iesu ta orosa mahu enda ta vena avoeto hotembeto toaguja eto Iesu na amita namei kamei ta visi te orosa te umbae toaehija amo ari ainge mane aehija. \v 18 Eto amita degi engekari puvunu osaga memenga kina amo mahu kina avoeto ungotenau engekari puvuresuja amo amina kito jo ururou hondate aisuja. \c 3 \s1 Iesu amo Moses ainge mane Embo Peni ra \p \v 1 Avoeto nau namei kamei ototohu ungo uhu ta pondo ta oru humbari embopo ungo na ungotenau priest peni God ta ke hande ari embo Iesu ke be eagora avo be hotembevujo. \v 2 Eto God ta javo vahai embomeni eto Moses na God humota ena ainge dombo Iesu na Ikari Embo humota ena. \v 3 Eto bande amo peni rate bande gerikari embo amo peni be ra ainge dombo Moses amo peni rate Iesu amo peni be ra. \v 4 Eto bande tapa amo gerikari embo oenga oenga rate donda tapa amo God na ena. \v 5 Eto God ta javo vahai embomeni eto embo vahai Moses na God humota ue amita ke ingina avo inono ta hande enu ingia eto amita ambota God na ke nei ikenu puvuna amite tapa ungotena ere ingihera. \v 6 Rate God ta javo vahai embomeni rate Keriso vahai avo God ta Meni be ra. Te ungotenamo te tapa hamo ta sovera ari humbuto Keriso humota ue ke be ijie sovera ari iji kombu simba ue amo ungotena God ta hatira ere ora. \s1 God ta embomeni ta jangu indari iji \p \v 7 Avoeto Ahihi Otohu na ke einge eria amo, “Ungo na ke nau ingihe kito amo ungota jo ngahia mane aisova. \v 8 Eto ungota mamahamane na degi sapura be ojagatambu ta jua 40 amita jo ta nau degi ta tumo ue. \v 9-10 Na undupa ue engekihe ari nau avo kogue osaga ere koguahera. Eto enana ta ari avo nanena kito tumo ue ke einge ea, ‘Enana na ari nau avo kiae ue jo ta hotembari na degi nei ta sio ere pahora \v 11 avoeto enana nau jangu indari degi ta mane horasora,’ ke ainge tumo te tapa ngahia na ea.” Eto ke ainge amo Ahihi Otohu na eria. \p \v 12 Avoeto nau namei kamei ungo ari sapura asi jo ta hotembari na God ke be ae ue God vasiri te avo toto pambuova avo kito kogoevujo \v 13 eto ari sasapura ta hotembari sokova amina eoi jo ngahia eaguja avo haekihe Iesu egerembeto puvurae eha emikote ungo oenga ke javotoho na hondate mine ara ue sovera ari humbuhe irivujo. \v 14 Eto ungotena kihi Keriso humota ea ainge pere humota ere uma Keriso kito amiga javo vahai embomeni aisora avoeto ere ora. \v 15 Avoeto ke einge Ahihi Otohu na eria avo ungota degi ehako erena, “Eto ungo na ke nau ingihe kito ungota mamahamane na degi sapura ojagatambu ta mihie jo ngahia ere uahera aingeko mane aisova.” \v 16 eto embo God ta ke ingihe jo ngahia ere uahera amo amunure? Amo Moses na Egypt enda ta eto tihi jigena embomeni amina ea. \v 17 Eto God na jua tapa 40 amita jo ta embo amita degi ta tumo ere uahei? Amo embo ari sasapura ue ojagatambu ta sasari ere uahera amita degi ta ena. \v 18 Eto God na embo amuta degi, “Ungo nau jangu indari degi ta mane horasova.” ke ainge hariketo ena. Amo embo God ta ke agi ae embomeni ta degi ena \v 19 avoeto God ke be ae embopo amina God ta jangu indari degi ta horae, avo ere kogora. \c 4 \p \v 1 Eto God na amita jangu indari degi ai ta embo na toruera ke ena amo irae ae mihia avoeto ungo na “Na degi ai ta horari haite manera” ke ainge mane aisova \v 2 te God ta duru javotoho amo enana embo mamahu ta degi ta, eto ungotenau degi ta ikari avoeto enana God ta duru avo ingito ingarako ue humota ae avoeto enana ta jangu indari irae \v 3 rate ungotena God ke be ijie humota eagora avoeto amita jangu indari ta horagora te enana ta degi God na ke ngahia na eto einge ena, “Enana nau jangu indari degi ta mane horasora.” ainge ena. Eto God na uhu te enda te enu irae enu \v 4 jangu indina amita ke amo einge kajari mihia, “Eto iji 7 rate iji 6 pure eto 7 amo jangu indina.” ke ainge kajena \v 5 te “Enana nau jangu indari ta mane horasora.” ke ainge amo enana avoembo kajena. \p \v 6 Eto enana God ta duru javotoho amo mahu enu ingia te ke agi ae avoeto jangu indari ta horae rate embo nei na horasora. \v 7 Avoeto God na iji nei ikena amita javo amo ‘Iji eha’ avo King David ta degi enu ingito ke einge kajena. “Eto ungo iji eha emikote God ta ke ingito jo ngahia avojo.” Ke ainge David na kajari mahu ta kajena. \v 8 Eto embo Joshua na enana ta degi jangu indari iji ikaehija amo God na jangu indari iji nei puvuresuja amita ke amo mane aehija. \v 9 Avoeto God ta embomeni ta jangu indari iji amo irae ae rate mihia \v 10 amita be amo God na pure enu irae enu jangu indina ainge dombo ungotena hamo memenga ta pure avo toto God ta degi jangu indesora \v 11 avoeto embo mamahu ta ahe kihira sapura ke agi ae avo toto jo tapa na God ta jangu indari ta eto kito horasora. \v 12 Eto God ta ke amo vasiri te sovera te mihia amita ti amo o hevari asivo aingeko mane pe heriso amina embo ta ahihi te hotembari te amita jo ta jeto haunketo veto jo ta hotembari sasapura te hotembari jajavotoho te avo siriketo sapura oenga ikihe javotoho oenga ikaguja \v 13 eto donda tapa amo God na ena avoeto donda nei God kiae titihata iraera te ari te hotembari te tapa amo araha ta pere mihia avo eto God na pehumba ururou amo ke mine aro ingesuja. \s1 Iesu amo ungotenau Priest Peni Dombo be ra \p \v 14 Eto ungotenau Priest Peni Dombo be God ta Meni Iesu na uhu ta pambuto mihia avo ke be eagora avoeto humota be are. \v 15 Eto ungotenau Priest Peni Dombo be amo ungotena Satan na engekaguja ainge dombo avo engekena rate amina ari sapura aera te ungotena ivo ambu embopo amo amina kiaguja amo jo eaguja. \v 16 Avoeto avo arumba peni ai ta arumbeto mihia amo osaga iji te amo meki mane kesora te amita jo ta auvaro kito jo ururou porere mane aisuja te sau sau hondate aisuja. \c 5 \p \v 1 Eto priest peni ta pure amo einge eaguja, embo vahai humbuto ikeore amina embo ta ari sasapura na kitohosira eagora avoeto God ta degi peka humbasi pene gaga ta hande ikaguja. \v 2 Eto embo amite tapa amo embo avoeto ivo ambu embo amo kiari avoeto embo amuna ari sapura ta pahuroro kito ke seima kekaha eto oreto humbasuja. \v 3 Eto embo tapa ta ari sasapura pere mane rate embo amite tapa amita ari sasapura avoeto peneha ikaguja. \v 4 Eto embo na priest peni umo oenga mane hetasuja te God na ijukau hetasuja amo priest peni Aaron na ena ainge dombo. \p \v 5 Eto Keriso na umo oenga priest peni ae rate God na sago kiagora amita degi usasa ikenu humbuto hetenu amita degi ke einge ena. “Umo Meni nau eto na no Mama ra.” \v 6 eto ke nei amo, “Umo embo Melchizedek na ena ainge dombo inena Priest eto daroho iresoa.” ke ainge God na ena. \v 7 Eto Iesu na enda ta mihie hori gaga ijie si te tihi sisivu te tapa God na pehari ta oreketo umbaja pari ena amo meni isapasira ue God otohu ue pari ena amo God na amita pari ingina. \v 8 Eto umo God ta Meni rate daingeto God ta ke agiari Meni aisuja avoeto osaga memenga ere koguahija amina kiari humbunu inono ena. \v 9 Eto humbuto amita pure avo enu irae enu embo amuna amita ke agi eto amita degi vasiri daroho humbuto iresuja. \v 10 Eto embo Melchizedek na ena ainge dombo ungotenau priest peni dombo Keriso amo God na ikena. \s1 Ungo God ta ke toto pambavojo \p \v 11 Eto amita ke neite neite nanena avo ingaeheva te ungo na ke ehaha ingari uje ae ue ingito ingarako ere ova avoeto daingeto ke ehaha emo aro ingovo. \v 12 Eto ungo na ke ahe poekari embopo aheva te God ta ke ngangahia mane, avo ungo na ingesova amo ehako ingesova ehako ingesova ainge ue indari ngahia indae meni isapa emi kajarako uore ere ovova. \v 13 Eto embo amuna God ta ke javotoho Keriso ta degi umbera amo humbuto hamo ae avoeto emi mu pere indagora amo meni isasarahora. \v 14 Te embo na indari ngahia indaguja embo amo God ta ke ingito hamo eto sapura davore javotoho davore amo kiari avoeto meni isapa mane rate embo be ra. \c 6 \p \v 1 Avoeto ungote Keriso ta ke ikari araha ta avo pere mane rate ke ngangahia amite tapa ingihe embo be are. Eto ke pepeni araha ta amo mahu ehere ingihava avo ehako mane aro ingesova, ke amo erevira, embo na ari sapura aisuja amo ahihi amita amo pehasuja eto embo na God humota ue vasiri te iresuja \v 2 amite bapataito ari te ingeni hamo ta tembari te eto peheto ehako vasiri te erari amita ke te eto God na ari sirikari amita ke ta avo ehere ingihave \v 3 ke avo toto God ta hondate ari na ke ngangahia avo aro ingesova. \p \v 4 Eto embo amuna God ta degi vasiri eha humbuto usasa kogurou Ahihi Otohu jo ta horau \v 5 God ta ke ta hondate ari eto iji ambota puvuresuja amita sovera ari avo ere koguhaete \v 6 avo toto pambasuja amo egerembeto aja to ari inono ae ra te vasiri eha ehako humbasi aisuja amo embo tapa ta tihi ta Iesu ji oreka (cross) ta tarako ue Iesu ere urumbihia. \v 7 Eto ga kaikari vouvoi enda na indie be javotoho enda mamo ta ikihe mine javotoho God ta degi humbaguja \v 8 rate enda na vive pepe te avo ikasuja amo enda sapura avoeto God na au aro evekasuja, eto God egikagora amore ainge dombora. \p \v 9 Eto ungo nau tunga humbari embomeni, na kogona amo ungota vasiri amo ke erena ainge mane avoeto ungo God na orekari embomeni avoeto ungota irari javotoho aita be javotoho God ta degi puvaguja. \v 10 Eto God na ungota pure ngahia amo mane jene ambuaisuja amo ungo na God osa ue amita meniundi ere unduhovova. \v 11 Avoeto dago ta uje amo ungona pure vahai avo tunga iketo ururovo iji tutumota puvurou ungotena simba ere ovora avo kesora. \v 12 Eto ungo mane kupi pegogo asova te God humota ari embomeni na simba ue hotari humbagora embomeni avo kogue ari ainge dombo avo humbasova. \s1 God ta ke amo kogua sovera ari umbuvujo \p \v 13 Eto God amo peni be eto embo nei na God ta javo dembaera avoeto Abraham ta degi do aisuja avo ijie javo amita avo humbuto ke einge ena, \v 14 “Eto na no degi ta hondate ari isapamane ikihe ano umo te no ahihije te na be ikihirovo embo isapamane aisuja.” ke ainge God na ena. \v 15 Avoeto Abraham na humota ue simba ue mihinu ke amita be avo God na ikenu kina, \v 16 eto embo na embo teho amita javo umbae rate ke mine ara ijiore peni eoi amo embo peni God amita javo humbuto eagore ke irae eaguja. \v 17 Eto ainge dombo amita ke avo be pere avo hoteto humbasora embomeni na be kiagora javo amita avo humbuto ena avoeto ke amita avo egikari inono aera. \v 18 Eto God na ungotenau degi ta ke ena amo amita javo humbuto ena avoeto ke sokova ae rate God amo ke be pere eaguja, avo kesora vahai avora. Eto ungotena huheveto God ta degi pambuto hondate ari hambera avoeto tunga jamo ari humbuhe ungotenau degi ta do ikasi ena avo sovera ue amita ke avo be jigesora. \v 19 Avoeto ungotena do puvurou kesi simba ere ora amo ke be pere avoeto amo ungotenau ahihi ta orekari rate ungotena God tihi na kiae rate ahihi ta orekari amo indiri ainge amina peikari bo avo pauketo tutumo God ta degi Otohu be Otohu ai ta eto tutumo nei embo ta degi ainge eto kajuarira. \v 20 Eto indiri ai ta Iesu na kihi embuto Priest mahu javo Melchizedek amita javo ta ungotenamo avoembo Priest peni dombo eto ungotenau daroho embo ra. \c 7 \s1 Priest Javo Melchizedek ta ari ra \p \v 1 Eto ungo hotembiheva amo embo Melchizedek amo enda Salem ta king eto God i be ta amita priest ra eto Abraham na king nei nei ga isoro eto dembeto puvutuhunu Melchizedek na pambuto hambuto Abraham ta degi javotoho ari ikenu, \v 2 Abraham na amita donda isoro ta umbuna avo kaheketo tapa ten ainge iketo vahai avo Melchizedek ta ikena. Eto ‘Melchizedek’ ta be amo ‘Ari javotoho ta king’ eto ‘Salem ta king’ emita be amo ‘Peka ta king’ ra. \v 3 Eto embo amita ohihi te e te mamo te amita javo amo kajae avoeto amita ohihi te e te mamo te avo amunure avo embo amuna kiae avoeto amita vasiri ihikari ta eto puvuto tutumota avo iraekora. Eto embo amo God ta Meni aingeko avoeto irari daroho ta priest ra. \p \v 4 Eto ungo tapa hotembevu. Eto ungo Judea ta ohihi vahai Abraham na donda isoro ta humbari avo kaheketo 10 ainge iketo vahai avo embo Melchizedek ta ikena avoeto embo Melchizedek amo peni be ra. \v 5 Eto embo Levi (Judea ta priests ta kihi humbari embora) ta ahihije nei uhoho na priest eto Judea ta ke pepeni agi ue donda tapa 10 ainge kaheketo vahai embomeni ta degi humbagora. Amo Judea embomeni ta ohihi amo Abraham avoeto namei kamei ta degi hande humbagora. \v 6 Eto Abraham ta be isapamane kahaja God na oje ue javotoho ari ikena avoeto Abraham amo embo peni rate embo Melchizedek amo Judea embo mane rate Abraham na hande ikihinu Abraham ta javotoho ari ikena. \v 7 Eto ke be amo embo isapa na peni ta javotoho ari mane ikaguja te embo peni na embo isapa ta degi javotoho ari ikaguja. \v 8 Eto ingeni nei ta amo javo Levi ta priests amo sasari eagora embopo amina embomeni ta donda tapa 10 rate vahai avo humbagora rate ingeni nei ta amo Melchizedek vasiri te irari ke eagora amina hande avo umbuna. \v 9-10 Eto ke nei amo einge ahera. Eto Abraham na Melchizedek hambuto hande ikena iji te amo Abraham ta ahije Levi hande humbari embopo ta ohihi amina puvurae Abraham ta poru ta irari iji te Melchizedek ta degi hande ikena amo Levi te tapa ikena ke ainge ahera. \p \v 11 Eto ke nei amo Levi ta javo vahai embomeni na priests eagora amita degi ta eto embo tapa na God ta ke pepeni avo umbua te embomeni amina ke pepeni avo agi ue amo God ta tihi ta amo javotoho manera avoeto God na ungotenau priest nei ikenu puvuna amo Levi ta ahije Aaron amita javo ta puvurae rate Melchizedek ta javo ta puvuna. \v 12 Eto priest nei eha puvuna amita ke pepeni te tapa amo neira. \p \v 13 Eto ke erena amo ungotenau Bada avoembo kajari ra eto amo Levi ta javo ta puvurae rate amo javo nei avoeto amita javo vahai embomeni na pene gaga ta God ta pure ae ra. \v 14 Eto ungotena kiarira Judah amo Iesu ta ohihi avoeto Moses na priest na pure do asora avo ikihe amo Judah na ara ae rate Levi na ara ena. \s1 Iesu amo ungotenau Priest Peni dombo be ra \p \v 15 Avoeto ungotena ere kogora amo ungotenau priest nei puvija amo Melchizedek aingeko amina puvija \v 16 amo embo na ke pepeni ambo ambo ara amita priest manera te daroho irari ta priest ra. \v 17 Eto amita ke amo God ta ke ta einge kajari mihia, “Eto umo Melchizedek ta javo ta priest ue daroho iresoa.” ke ainge kajena. \v 18 Eto ke pepeni mamahu amo sovera ambu eto ari javotoho ari haite mane avoeto toari ra. \v 19 Te ke be amo Moses ta ke pepeni amo embo na aro javotoho aisuja inono ae rate ari eha javotoho puvija emina eoi God ta degi ta puvuto auvagora. \v 20-21 Eto God na amita javo humbuto priest mamahu amo ikae rate God na amita javo humbuto ungotenau priest peni dombo Iesu ikena. Eto God na Iesu priest ikasi ue ke einge ena, “Eto na Bada God nanena javo nau humbuhe umo priest ikehena amo mane toasona te daroho iresoa.” ke ainge ena. \v 22 Eto priests mamahu ainge mane rate God na Iesu amo noma kajagora ainge dombo enu peni be ena. \p \v 23 Eto nei amo eingera. Levi ta priests amina pepehekihe pure toa amita veta veta pure ere uahera, \v 24 te Iesu amo daroho ta priest avoeto Iesu ta pure hondate ari avo irae ra, \v 25 te embomeni hondate ue God ta degi penunu ijie kekaha te mihoi embo amuna God ta degi pambasi Iesu ta degi puvaguja amo eha eto daroho irari embo avo hondate eaguja. \p \v 26 Avoeto ungotena hondate ari haite Priest Iesu amita arimo do aingere? Amo otohu embo, ari sasapura ta tongopa irae eto ari sasapura embo na engekari inono ae uhu i be ta irari embo ra. \v 27 Eto priests tapa amina embo ta sasapura te amita sapura te tapa avoeto iji vahai vahai pene gaga ta pene ikagora, rate ungotenau priest vahai Iesu na iji tapa pene ikae rate iji vahai amita hamo na pene iketo ungotenau sasapura tapa avo ombuto umbuna. \v 28 Eto Moses ta ke pepeni God na ikena amita priests amo ivo ambupu avoeto ari sasapura embopo ra te amita ambota God na amita javo ta ungotenau Priest ikenu puvuna amo ari sapura irae daroho irari ta Priest ikena amo amita Meni be avo ikena. \c 8 \s1 Ungotenau Priest Peni Dombo amo Iesu ra \p \v 1 Eto ke erera amita be amo erevira. Ungotenau priest peni dombo amo Keriso ra eto amita ari amo ke erena vahai aravora. Eto amina uhu i ta avo arumba Bada God ta ingeni be hena ta arumbeto mihie \v 2 utu i degi otohu ai ta Bada God ta tombuta God ta ke agi ue pure ere ua eto degi otohu amo embo na ae rate God na ena. \v 3 Eto priests pepeni na o teto heveto amite donda nei nei amite tapa God ta vivi ihagora te ungotenau priest peni amita hande ikaguja amo mihia. \v 4 Eto enda ta priest na Moses ta ke pepeni simba ue vivi ihagora avoeto Iesu na enda ta iraehija amo priest mane aehija \v 5 amita be amo enda ta priests na pure do eagora amo uhu ta do mihia amita aririvo avo ahe kihira eagora eto Moses na amo ainge dombo pene ikasi oro gerikihinu God na Moses ta degi ke einge ena, “Eto umo tiri hamo ta do koguea ainge dombo inono ta ejo.” ke ainge God na ena. \v 6 Eto ke be amo Iesu na priest eto pure aja ikena amo peni be rate enana ta pure amo isapa ra, eto God na embo ta degi ke ijie noma eha kajena ai ta eto be javotoho puvuroja ena amo noma mahu kajena ainge manera. \v 7 Eto noma kihi embo ta degi kajena amo ivo irae kito amo noma eha mane ikaehija \v 8 rate God na amita embomeni ta sapura harikihe ke einge ena, “Eto na bada God nane erena, amo iji puvuto ere hua avoeto Israel embomeni ta eto Judah embomeni ta noma eha kajasona \v 9 amo noma mahu enana ta ohihi ta ingeni ta humbuto Egypt enda toto pahue kajea aingeko mane aisuja. Eto nau noma mahu kajea amita ke amo enana agi ae avo kito toa te na Bada God nanena erena. \v 10 Amo Israel embomeni ta noma eha amo ambota kajihe ke einge aisona amo ke pepeni nau avo enana ta siro ta ikihe jo ta kikiva aisona eto na enana ta God ano enana amo embomeni nau aisora. \v 11 Eto embo peni te isapa te tapa na ari nau mo do aingere avo kiae ke ko mane aisora avoeto da vahai embomeni na namei ta degi ahe poekihe ke einge, ‘God avo be kijo.’ ke aingeko avo mane ahera. \v 12 Eto enana ta ari sasapura avo hotembeto toasona amo ehako daroho irari ta mane hotembasona.” ke ainge Bada God na ena. \v 13 Eto God na noma eha kajari avo ke ijie noma mahu kajari avo toau jaise eto saivasuja. \c 9 \s1 Noma mahu te eha te amina mo daingeto God jakeka eagora \p \v 1 Eto noma kihi kajari amo embo na bande iketo bande jo ai ta God osa ue jakeka ijie ari do asora amita ke pepeni neite neite avo God na ikihinu agi ere uahera. \v 2 Amo embo na horoma peni vahai iketo horoma jo kaneketo amo Otohu Degi enu kerivo te gaga te God ta hande ikari bread amite aingeto jo otohu ai ta mihahija \v 3 eto horoma ai ta bo petutu koso vahai amina bokiri ikari amo degi javo Otohu be Otohu. \v 4 Ai ta amo God ta pene ikari gaga amo ‘Gold’ na ari ai ta mune donda avo ikeo evikihie iposi mune te vihina eto ai ta amo noma kajari amita goru otohu avo ‘Gold’ na togari amita jo ta amo ovu ‘Gold’ na ari amita jo ta amo indari javo ‘Mana’ ojaga tambu ta God na uhu ta eto ikenu venu indie mihahera amo ovu jo ai juruketo goru ta juruketo Aaron ta hetu osiri eto ope ena amite God ta ke 10 koro heriso amita hamo ta kajari amite aingeto goru jo ai ta jurukari mihahija. \v 5 Eto goru amita i hena ai ta amo o heriso gati te sago kiari amina God iraguja degi ai ta ahe kihira ue gati na kakareketo God na embo ta ari sasapura hotembeto toari degi ai ta horoma arako ea. Eto donda vahai vahai ei ta mihia amita ke amo ei ta mane aisona. \v 6 Te amita irari degi ta siriketo ikeo inono enu priests na horoma jo araha hena ta pure ue horihahera te \v 7 horoma jo kanekari javo Otohu be Otohu ai ta amo priest peni amina jo ai ta jua vahai vahai amita jo ta iji vahai vahai horena amo orosa umbae amo mane horaehija te embomeni na sasapura eto jenambu ea te God na mane jenambu asuja amite eto priest ta sasapura amite avo eto o ta orosa humbuto God ta degi ikasi horena \v 8 avoeto Ahihi Otohu na ke araha ta eria amo erevira, horoma jo kanekari ai ta ari do tapa ai ta irirou kito amo embo na God ta degi Otohu ai ta amo horari haite manera. \v 9 Eto ari emo iji eha amita ahe kihira amo embo na o teto heveto o te donda nei nei amite God ta degi hande ikasuja te hande amina au ikari embo ta jo javotoho mane aisuja. \v 10 Eto ari amo indari te umo te amo hamo daingeto simba ururou tongopa ambu iresuja amita ke pepeni ra. Eto embomeni na ari ainge ere uahera Iesu puvuna iji te amo God na ari mamahu avo toto enu ari ehaha pere ena. \v 11 Eto ari eha puvuto mihia amita jo ta amo Keriso na ungotenau Priest peni dombo eto mihie horoma eha ta pure ere ua amo enda God na ena amina mane eto embo ta ingeni na ae eto horoma mahu ainge mane horoma eha peni be eto ari javotoho be ai ta mihie pure ere ua. \v 12 Eto Keriso na amita horoma eha uhu i ta Otohu be Otohu ai ta horihe amo o ‘cow’ siaja ta orosa te o ‘goat’ ta orosa te avo humbuto horae rate amita orosa avo humbuto horeto ungotena orekihie daroho irora ombuto umbuna. \v 13 Eto Priest na o ‘goat’ te o ‘cow’ siaja amita orosa te o ‘cow’ meni ingari amita amisa te aingeto humbuto embo ta hamo ta ihajara eo kuheo embomeni ta ari sasapura irae ena. \v 14 Eto ari ainge amo o ta orosa na ere uahera te Keriso na Ahihi Otohu daroho irari amita sovera humbuto amita hamo tongopa ambu na God ta degi hande javotoho be ikena avoeto amita orosa na ungotenau hotembari ari sasapura pehari ta kihi umbarua avo egau javotoho ururou God vasiri te amita ke agi ue iresora. \p \v 15 Avoeto Keriso na noma kajari amita ke avo eha siriketo ere ua eto noma eha kajari amita ke amo eingera, embo amunure avo God na jage asi ena avo ai ta daroho mihie God na irari javotoho ikasi ena avo ikau humbasora. Eto noma mahu kajari ai ta embomeni na ari sasapura isapamane ea rate Keriso na peheto embomeni ta ari sasapura oreketo umbuna. \p \v 16 Eto embo na pehasi ue amita donda avo meniundi ta hekeri eto ikari \v 17 rate pehae mihoi amo mane humbagora te pehasuja amo donda tapa amo hekeri eto humbagora. \v 18 Eto ainge dombo noma kihi kajari ai ta embomeni na o teo peheto orosa vovunu enana ta ari sasapura hotembeto toari amo ai ta umbua. Eto ari amo einge ea, \v 19 eto Moses na God ta ke pepeni tapa avo embomeni ta hande enu irae enu o ‘Goat’ te o ‘Cow’ siaja amita orosa te umo te aingeto korineketo o ‘Sheep’ ta hu ove pangari amite, aingeto javo ‘Hyssop’ amina timbuto humbuto God ta ke kajari aita eto embo ta hamo ta teterenu vovunu, \v 20 ke einge ena, “Eto ungo ke agi ava God na ehija amo orosa emina ehei inono ehija,” ke ainge eto \v 21 horoma te pene ikari degi amite donda tapa amite aingeto Moses na orosa amina tehere enu vena. \v 22 Eto ke be amo Moses ta ke pepeni mamahu amita ari amo orosa amina ere egikihahera. Eto orosa overeketo veae amo ari sasapura mane hotembeto toaehija. \s1 Keriso ta hamo ikena amo datoho irari ta hande ikena \p \v 23 Eto God ta pene ikari donda amo uhu i ta iraguja amita ahe kihira avo o orosa na ere egikihahera eto pene ikari donda be uhu i ta mihia amo o orosa na mane egagora te donda peni be amina egagora. \v 24 Rate ke be amo Keriso na embo ta ingeni na ae degi uhu i otohu be otohu degi ai ta horeto God ta tihi ta ungotenamo avoembo pure ue mihia. \v 25 Eto Judea embo ta priest pepeni na o orosa humbuto degi Otohu be Otohu ai ta jua vahai vahai amita jo ta iji vahai vahai horeto God ta degi pene ere ikihahera \v 26 rate Keriso na iji tapa hamo amita avo pene ikae rate iji vahai pene ikena. Rate God na enda te uhu te ena eto puvuto eha emikote amo Keriso na hamo amita avo kaikari pene ikihe amo memenga iji neite neite kiaehija \v 27 te embo tapa na peharo God na enana ta ari sirikasi ena \v 28 avoeto Keriso na iji vahai amita hamo na pene ikihe peheto embo isapamane ta ari sasapura ombuto humbunu irae ena, avoeto embomeni na Keriso ehako puvuresuja ijie simba ere ovora avo Keriso na puvuto ari sapura ta pene ehako mane ikasuja te embomeni avo orekihie toreketo humbuto uhu ita pambasuja. \c 10 \p \v 1 Eto Moses ta ke pepeni agi ue Judea embomeni na iji tapa God ta degi pene gaga ta ere ikihahera te ke pepeni amina embo javotoho ari inono aera, amita be amo Moses ta ke pepeni amo ari be mane rate ari be puvuresuja amita ahe kihira. \v 2 Eto embo na o teto pene ikari amina embo jajavotoho ari inono kito embo na amita ari sasapura mahu humbari irae ari avo kito amo pene ehako mane ikaehija \v 3 rate enana jua vahai vahai amita jo ta enana ta ari sasapura avo hotembihe pene kaiketo ere ikihahera \v 4 amo o ‘Cow’ siaja te o ‘Goat’ te eto o tapa amita orosa na embo ta ari sasapura amo egari irae ari inono ae ra. \v 5 Avoeto Keriso na enda ta puvuresi ue God ta degi ke einge ena, “Eto embomeni na Umo jakeka ijie o teto heveto pene neite neite ue ikagora avo inena kogue jenge erae ere ua avoeto hamo nau avo siriketo ikasi ere oa. \v 6 Eto nei amo embo ta ari sasapura irae aja o teto heveto pene gaga ta ikeore evekaguja avo inena kogue jenge erae ere ua. \v 7 Avoeto, God nau, ke erena amo no uje ana ke mahu kajari mihia avo ano inono inono aja asi uje ue puvena.” ke ainge Keriso na ena. \v 8 Eto ungo ke ingeva amo Keriso na ke kihi ta einge ena, “Eto Moses ta ke pepeni agi ue ari sasapura avoeto o teto heveto ikeore ji ta evekihoi pene neite neite eagora te ari ainge avo inena kogue jenge erae ere ua.” ke ainge ena. \v 9 Te ke nei tutumota amo einge ena, “Na uje no avo asi puvena,” ainge ena amo ari mahu avo toau irae ururou ari eha ihiketo asi ue ena. \v 10 Eto God ta uje ena amo hamo amita avo pene gaga ta ikena amo iji vahai ikena rate amo daroho irari ta pene avoeto amina ungotena otohu ere ora. \v 11 Eto ari mahu amo eingera, eto Judea ta priests na iji tapa o teto heveto pene gaga ta hande vahai aravo iji tapa kaikari ikagora te hande amina ari sasapura irae ari inono aera. \v 12 Te ungotenau priest vahai eha puvija amina ari sasapura ta hande iji vahai ikenu inono enu vihito God ta ingeni be ta arumbeto mihie \v 13 amita kitoho embomeni taro veau amita uhu avo embomeni ta hamo ta haito iresuja iji avo simba ue mihia. \v 14 Eto God ta embomeni tongopa ambu ue au otohu ara God na siriketo umbuna avo pene vahai amina enu enana ta ari sasapura irae enu embo jajavotoho eagora. \p \v 15 Eto Ahihi Otohu na ungotenau degi ta ke aravo araha ta hariketo eria amo einge kajari mihia, \v 16 “Eto Bada God na ke einge eria ‘Na noma eha kajari ta ke asona amo einge asona, nau ke pepeni tapa amo embo ta jo ta eto hotembari ta kajasona.’” \v 17 eto ke nei ena amo erevira, “Na enana ta ari sasapura te ke pepeni poekari te avo ehako mane hotembasona,” ke ainge ena. \v 18 Amo ari sasapura mahu hotembeto toari avoeto ehako mine mane aisora. \s1 Ungotena God ta degi hombekasora \p \v 19 Avoeto namei kamei, ungotena kogora amo Iesu ta orosa amina ungotena degi Otohu be Otohu amita jo ta horari haite \v 20 amo degi peikari be mahu avo toto bo eha vasiri te amo Iesu ta hamo ai ta horasora. \v 21 Eto God ta bande Otohu ai ta amo ungotenau Priest Peni Dombo be amina mihia \v 22 avoeto ungotenau jo ari sasapura na tongopa avoeto hotembu hotembu eagora avo orosa na humbuto jahevau javotoho au umo javotoho na humbuto hamo ta tongopa egau javotoho au jo tapa na God humota ue God ta degi puvuresora. \v 23 Eto ke Ikari Embo avo humota ari haite avoeto amita degi do humbasi uje ere ora amo ihikitoki mane asora te tihi tambueto ere pambuhuma humbasora \v 24 eto ungotena daingeto osa mine ara ue ari jajavotoho asora amita ke avo oje kahari mine ara aisora \v 25 eto embo nei nei amo vahai ta horukari peive ere ora te ungotena vahai ta horukari avo mane toasora. Eto Bada ta puvurari iji avo puvuto ere hua avo kito sovera ari ta ke javotoho mine ara evujo. \p \v 26 Rate embo amuna God ta ke be avo ingito ari sasapura toae kaikari aisuja amo amita ari sasapura ta pene Keriso na ikena avo iraera \v 27 te embo amina ari sapura ta hajire God ta degi humbasuja eto God na amita kitoho embo ji vevere pajire be ta ikau evikihirou ari avo amita degi puvuresuja amo umo kiari avoeto joru ue iresuja. \v 28 Eto ari mahu amo eingera, eto embo vahai na Moses ta ke pepeni avo amita uje na sapura unu embo nei heriso nei vahai na kito harikeo embo amo ihase ae teo pehena. \v 29 Ainge dombo God ta Meni ta orosa ari eha ta overekari amina embo egari javotoho ari haite rate embo amina God ta Meni ta orosa be mane ke ijie Ahihi Otohu ta degi urumbihe God ta Meni haito jaevekasuja amo amita ari sapura avo eto hajire peni vahai ngahia na ikau kesuja. \v 30 Eto God na ke einge ena amo ungotena kiari amo, “Enana ta ari sapura ta mine amo nanena ikasona,” ainge ena eto ke nei amo, “Bada na amita embomeni ta ari tapa avo siriketo amita hajire ikasi ke ena.” \v 31 Avoeto embo na God vasiri te amita ingeni ta veaute avoeto joru pajire be ue osaga kesora. \v 32 Eto ungo God ta usasa kihi humbuheva avo hotembevu. Eto iji amikote amo ungo na embo nei ta degi osaga memenga humbuheva te toae sovera eto mihaheva. \v 33 Eto iji nei nei amo ungona embo tapa ta tihi ta urumbari te memenga te kogueva eto iji nei amo ari ainge dombo namei kamei nei ta degi eo osaga koguo ungo na jo unu hondate ava. \v 34 Eto ungota namei kamei tipura ta ikeo mihio ungo na jo enu hondate ava. Eto ungota haja vajae egimbeto umbua te ungota daroho irari ta donda nununga ari avo hotembihe mine do ae toava. \v 35 Eto ungota hamo ta sovera ari amina ungota hotari peni be avo humbasova avoeto hamo ta sovera ari avo gosukavojo \v 36 eto ungo God na hotari umbava ke ena avo sovera eto God na ungo do ava uje ere ua avo ere uma hotari avo humbasova. \v 37 Amita ke amo einge kajari mihia, “Eto iji isapa eto Embo puvuresuja amo porere mane aisuja te puvuresuja. \v 38 Eto embo nau javotoho amina Na humota ue iresuja te Na toasuja amo Na amita degi tumo aisona.” ke ainge kajari mihia. \v 39 Rate ungotena God egikari embo mane avoeto God na au daroho irari ta osaga memenga mane kesora te ungotena God humota ururoro amo God na oreketo humbari embopo ra. \c 11 \s1 God humota ari be amo erevira \p \v 1 Eto ari do puvuresuja amo kiae rate ke be ijie eagora. Eto nei amo tihi na kiae rate ke be eagora eto ke ainge amo humota ue eagora. \v 2 Eto humota ari ainge avo embo mamahu na uo God na kito javotoho ke ena \v 3 eto ungotena tihi na kiae donda avo God na amita ke na enu enda te uhu te irerembena avo ungotena kogue humota eagora. \v 4 Eto mahu be ta embo Abel na God humota ue God ta hande javotoho ikena amo Cain ta hande ainge manera te Abel na God humota ena avoeto God na Abel ta hande kito osa ue embo javotoho ke ena. Eto Abel sari ena te Abel ta humota ari amina ungotenau degi ta ahe kihira ue ke eaguja. \v 5 Eto embo Enoch na God humota ere uahija avo God na kito tunga javotoho eto Enoch pehae vasiri te uhu ta humbuto pambunu embomeni na jombure ea rate hambae ea. \v 6 Eto embo na God ta degi sio mane huresuja rate God mihia avo ke be ijie God jo tapa na jombure eaguja embo avo God na hondate aja ke be ijie huresuja, te God humota ae embo amina au God tunga javotoho mane aisuja. \v 7 Eto Noah na God humota ena amo ari do puvuresuja avo God na harikenu ingito God otohu avo eto joru ue e nga pajire be geriketo amita ae te meni undi te orekena eto ari ainge amo embo vahai amo javotoho, eto embo tapa amo sasapura avoeto God na enu embo tapa sasari eo Noah avo God humota ena avoeto God na Noah embo javotoho ke ena. \v 8 Eto Abraham na God humota unu kito God na enda nei amita ikasuja enda ai ta pambaja enu ingito da mahu avo toto degi dainge pambasuja amo kiae rate teho pambuto \v 9 enda ai ta God humota ue hari tumbuto hembarako ue horoma eto mihahija amo amita meni Isaac te Jacob te aingeto enda amo God na ikau enana ta enda toho aisuja ai mihahera \v 10 rate God na amita da be avo hotembeto kogombeto ikau daroho iresuja avo Abraham na simba ere uahija. \v 11 Eto Abraham amo evovo eto amita ae Sarah amo meni umbae mihahija rate God na Abraham ta degi oje ena avo Abraham na God ke be ijie humota ena, avoeto be ikenu Sarah na meni umbuna. \v 12 Amo ainge dombo evovo ena ijite amita degi be isapamane kuro ainge eto hora ainge ehekari inono ae avo titimbeto degi enetena. \v 13 Eto embo tapa eremina God humota ere uahera sasari ea. Eto enana God na do umbara oje ena amo humbuto tihi na kiae rate hoi ta avo tihi na kogue tunga javotoho ue dago enda erevi embo manera te ijo hujo ari embomeni enda nei ambota puvuresuja avo embopora ainge ijie mihahera. \v 14-15 Eto enana ta enda mahu toto pambua avo kaiketo hotembae avoeto ke ainge ae amo egerembeto enana ta enda mahu ta puvuraeherate enana ta enda be avo puvuresuja avoeto simba ue ke ainge ea. \v 16 Eto enana ta enda be eto da be amo God na nununga eto simba ue mihia eto enana God humota ea avoeto God ke asora amo God na meki meki mane kesuja. \v 17-19 Eto God na Abraham ta degi oje ue no ahihije isapamane na no meni Isaac ta eto puvuresuja ainge oje ena rate Abraham na God humota be aute avo God na kesi Abraham na God embo pehari au vasiri te erari haite embo Abraham amina God humota ue meni tasi unu God na haekena te ungotena timu hatirari ke na Isaac vasiri te erenu Abraham ehako umbuna ainge ahera \v 20 eto nei amo Isaac na God humota ue iji ambota do puvuresuja avo eto meni Jacob te Esau te amita degi oje kahari javotoho ikena. \v 21 Eto Jacob na God humota ena avoeto evovo eto pehasi ue hetu humbuto kaeto heteto God jakeka ijie amita meni Joseph ta meniundi ta degi oje kahari ikena \v 22 eto Joseph God humota ere uahija amita pehari iji auvenu Israel embomeni na Egypt enda toto pambasi ue amita vehu ga humbuto pambara ke ena \v 23 eto Moses ta e te mamo te na God humota ere uahera avoeto meni Moses ingena amo meni nei ainge mane meni javotoho kito king na meni singa isasaraho humbuhore toruahija amo enana joru ae hariga 3 amita jo ta ojikeo mihahija. \v 24 Eto Moses na God humota ere uahija avo embomeni na Moses te King Pharoah ta iae ta meni ke eagora uje ae ena \v 25 eto ari sasapura ta gamo iji tuho avoeto toto God ta embomeni ga tapa osaga memenga kina. \v 26 Amo Moses na ambota hotari pajire be humbasuja avo hotembihe Egypt enda ta hajae vajae tapa toto Keriso puvuresuja amo koguhaete amita embomeni ga tapa osaga kina. \v 27 Eto Embo tihi na mane kiagora avo humota ue sovera humbuto king ta tumo joru ae ue Egypt enda toto tihi tambueto pambuna. \v 28 Eto Moses na God humota ue o ta orosa humbuto bokiri pe i ta kuhara enu kuheo Anera na veto o ta orosa kito Israel embo ta meni bugo tae toto jaruketo pambuna. \v 29 Eto Israel embomeni na God humota ea avoeto umo eva pangari avo orohuta tiuketo ombo enu embomeni embuto oiho ta pahuo Egypt embomeni ambota puvuto pahuo umo na ajekenu indito sasari ea. \v 30 Eto Israel embomeni na God humota ue da Jericho ta koro na huga tigarako eto joekari avo bambute bambute jorereto pahuo iji 7 irae enu koro karau eto venu da jo ta horeto isoro eto da Jericho amo umbua. \v 31 Eto Israel embopo na pambuto isoro embo doingere avo tapa poeto kito egerembasi uo viro evohu vahai javo Rahab amo God humota ari evohu amina embo hondate eto ojikenu isoro puvuto God ke be ae embopo tapa tea te evohu amo tae toa. \v 32 Eto ke nei do ano? Iji inono mihirou kito amo embo Gideon te Barak te Samson te Jephthah te David te Samuel te peroveta tapa amita hihi avo kajaehena \v 33 enana amo kitoho embopo ta degi isoro eto dembeto God ke be ae embopo ta degi hajire iketo God na enana ta enda toho avo oje ena avo umbua. Eto enana amo o ‘Lion’ ta pe vahikea \v 34 ji peri eo jamo ena isoro asivo ta ti tiumbeto pambua eto enana ivo ambupu amo God na enu ivo ue isoro eto enana ta kitoho embopo amo dembea. \v 35 Eto embo pepehekari avo vasiri te ereo evohu na humbuto tunga javotoho ea. Eto embo nei amo kitoho embo na torore memenga ere kogora te peheto vasiri te ereto javotoho kesora avoeto toto pambari uje ae ea \v 36 eto nei amo kitoho embo na urumbihe ere ejimbihahera eto nei amo chain na punduto tipura ta gosukihahera. \v 37 Eto nei amo koro na tea nei amo ‘Saw’ na jeto jirembihahera nei amo asivo na kajeo pepehekea. Eto nei amo ombari asari irae ‘Sheep’ ta hamo eto o ‘Goat’ ta hamo asuketo pahore kito hoivo embopo ke ijie urumbihe memenga ere ikihahera. \v 38 Amo enda ta mume avoeto enana embomeni ototohu amina kuho sindeto ojaga tambu ta eto tiri ta eto panga ho ta eto enda ho ta pambuto mihahera. \p \v 39 Eto enana tapa God ke be ijie humota ere uahera avo God na kito amo javotohora ainge ena te God na do umbara oje ena amo umbae ra \v 40 te ungotenamote tapa humbuto tunga javotoho ue daroho iresora avo God na sirikena avoeto aisuja. \c 12 \s1 Eto God na amita meniundi ta degi oje kahari memenga te ikaguja \p \v 1 Avoeto God humota ari embo mamahu isapamane na ungotenau ahe kihira ea amo ungotena enana na joeketo kogue mihere vasiri tutumota huheveto dembari embopo na arako ere pahora amo ari sasapura rete nei deina andirari avo tojikaro karaun eto veau hamo ta sovera ari humbuto \v 2 Iesu tihi na kon eto kogue huhevasora. Eto ungotena God daingeto humota eagora amita ahe kihira amo Iesu na mahu kihi pambuna amo ungotenau kihi humbari embora. Eto Iesu na ji atahu ta taro me kioja tea te iji ambota tunga javotoho ari God na ikasuja avo hotembihe me kiae teho peheto vasiri te ereto pambuto God ta avo arumba peni ai ta ingeni be ta arumbeto mihia. \v 3 Eto Keriso na sasapura embopo ta ingeni ta memenga osaga kina te toae sovera ena avo ungo na hotembihe jopapa ue pegogo mane aisova te sovera eto irivujo. \p \v 4 Eto ungo enda ta ujeje sasapura ta degi isoro ere ovova te isoro amita jo ta amo ungota orosa enda ta veaera \v 5 eto ungo Bada God ta meniundi ke ijie ungote hamo ta sovera ari umbava kajari avo jenambu ue mihovova amo eingera. “Nau meni, Bada God ta oje kahari ke avo ingito ganini ke aojo eto amita isembari avo joru aojo” \v 6 eto amita be amo God na embo osa ere ua avoeto oje kahari ke aisuja eto amita meni be au humbasi ue amita degi memenga ikeoi kiaguja \v 7 eto mamone na meniundi oje kahihiore kiari humbagora avoeto ungo ari memenga te kogue kito dago God ta meniundi be avoeto oje ere kahihia ainge ijie sovera umbuvujo. \v 8 Eto God ta oje kahari ke avo ingae aisova amo ungo amita meniundi mane rate tiha meni ra eto God amo ungota Mama manera. \v 9 Eto ke nei amo ungotenau enda ta mamahamane mihera amina oje kahihiore ingito otohu ue agi eagora ainge dombo ungotenau Ahihi ta Mama amita ke agi ue vasiri te iresora. \v 10 Eto ungotenau enda ta mama na amita hotembari na oje kahaguja te God amo otohu avoeto ungotena ainge otohu ue javotoho be ara oje kahihe memenga ikeoi kiagora. \v 11 Eto memenga kogue amo osaga kiagora te memenga amita be puvurou amo memenga kiaguja embo amina God ta tihi ta embo javotoho ue tunga javotoho ue peka ta iresuja. \s1 God egikagora amita oje kahari ke \p \v 12 Avoeto ungota ingeni te utu paunge te vuvure irae avo evu sovera ai \v 13 eto ungota uhu ta pambari degi avo evu visi visi au degi ai ta popora ari embo pahurou utu mane hounkasuja te pahue utu gorasora. \p \v 14 Eto ungo pure tunga iketo embo tapa peka humbuto ari otohu jigama ue irivujo eto ari otohu umbae embo amina Bada ta tombu mane kesuja. \v 15 Eto ungo ari erevi be kogue irivujo, eto embo na God ta hondate ari avo humbasi uje eaguja te eoi tarasembeoi toaguja amite eto embo ta hotembari sokova na ungota jo ta ereto ese saruka na embo ta jo ta saruka eaguja amite tapa simba evujo. \v 16 Eto embomeni tiha paiha eagora avo simba evujo, eto nei embomeni na God hotembae eagora eto embo mahu Esau ainge God hotembae ue eambo ta degi hotari ombuto indari indinu irae enu \v 17 ambota hotembeto hotari ehako humbasi si te kekaha te ena te mamona jo ahereketo ehako ikari inono ae ena avoeto simba evujo. \v 18 Eto ungo eha miheva amina ae rate ungota ohihi na tiri amo ingeni na hame ari haite ai ta ji perimbeto evikihie usasa unu mume kambujoro te ga te pisara te uhu tururu te unu embomeni kito joru ea. \v 19-20 Eto huin ta asavi te ke peni vahai be eto embo rete o rete na tiri erevi hame aisuja amo koro na tevujo pehai ainge ijinu ingito joru ue ke avo ingari uje ae ue penunu ea. \v 21 Eto Moses te tapa kiari nei kito joru ue tatatata ena. \p \v 22 Eto ungo tiri nei javo ‘Zion’ amo God vasiri te iraguja amita da Jerusalem uhu i ta mihia ai ta puveva. Eto ai ta amo Anera isapamane be ehekari haiteko mane amina vahaita horuketo tunga javotoho ue mihera. \v 23 Eto God ta meniundi be javo uhu i ta kakajekari avoeto hotari ikau humbasora amita ekalesia ta degi puveva. Eto embo ta ari siriketo hajire ikari Embo, God, amina embomeni enu embo jajavotoho eto amita ahihi ta irari degi ta puveva. \v 24 Eto ungotena daingeto God ta degi pambasora amita kihi humbari embo Iesu amo ai ta mihia. Eto Abel ta orosa overekena avo isapa rate Iesu na orosa overekena amo ke be avoeto ungotena God Otohu ue jakeka eagora. \p \v 25 Avoeto Embo ungota degi ke eria avo ingito ingarako avojo. Eto enana enda ta mihie Embo amita ke ingari uje ae ue ari amita memenga avo tiumbeto pambari inono ae ere uahera eto eha Embo uhu i ta mihie ke eria avo ungo ingae asova amo daingeto God ta tumo te memenga te mo tiumbeto pambavo. \v 26 Eto iji mahu kihi ta amo God na ke ijinu enda tiro tiro ena eto God na ke einge eria, “Na ke ehako ijirono amo uhu te enda te tiro tiro aisora.” ke ainge ena. \v 27 Amo God ta ingeni na ari avo tiro tiro eto irae aisuja te donda nei tiro tiro ari inono ae donda amina pere hetasuja. \v 28 Avoeto ingivujo, God ta irari degi amo tiro tiro ari inono ae ai ta ungotena simba ururou daroho iresora. Avoeto ungote God osa ue otohu ue jakeka asora. \v 29 God amo ji ainge be donda tapa eveketo irae ari God aravora. \c 13 \s1 Ari do ururoro God na kito osa aisuja \p \v 1 Eto iji tapa namei kamei ari na osa mine ara evujo. \v 2 Eto umo kiae embo avo puvurou kito amo osa ari na jumbuhe pagihe evujo, amita be amo iji nei nei ainge Anera avo embo tambu ke ijie unduagora. \v 3 Eto enana tipura ta mihera avo hotembevujo. Eto ungona tipurata mihie tunga ta do hotembaeheva avo ungo na kogue enana hotembihe teki evujo. Eto enana embo nei ta ingeni ta mihie osaga memenga ere kogora avoeto ungo na ainge osaga memenga kiaeheva avoeto enana hotembevujo. \p \v 4 Eto embo ta jimbari amo otohura ainge evujo eto tiha pahia te sesena sasapura eagora amo God na kito memenga ikasuja. \p \v 5 Eto ungota donda mihia avo kito tunga javotoho ue koro ta tunga mane ikasora te God na ke einge eria avo hotembevujo. “Na umo mane toto pambasona te ungote iresona,” ke ainge eria. \v 6 Avo hotembihe sove sove eto pahue ke einge evujo, “Bada amo nau hondate ari Embo avoeto embo na nau degi ta do aisuja avo joru mane aisona,” ainge evujo. \p \v 7 Eto ungota tihi jigari embopo amo God ta ke ungota degi hande ea amo enana ta ari avo ungota degi ahe kihira ea amo God humota ue ea avo ungo kogue ainge God humota evujo. \v 8 Eto Iesu Keriso na iji eha eto iji ambota eto iji mahainge irari ta hajire nei mane aisuja te hajire vahai avo iresuja. \p \v 9 Eto ungotena God ta degi indari hande ikari amina indito ahihi ta sovera ari mane humbagora te God ta hondate ari amina ahihi ta sovera ari amo humbagora avoeto embo ta ahe poekari sapura neite neite avo be hotembavojo \v 10-11 eto Judea ta ari mahu ai ta ari sasapura ta o teto pene ikari amo priests na ikeore priest peni amina orosa humbuto degi otohu be otohu ai ta horeto embo ta ari sasapura avoeto ikaguja te o be avo indae humbuto pambuto da sahu ta undukeore evekihahija. \v 12 Eto Iesu na da sahu ta pambuto memenga kogunu orosa amita na embomeni tohota avo otohu ea. \v 13 Avoeto Iesu na da sahuta pambuto osaga te memenga te urumbari te kina avoeto da sahu ta amita degi huma kesora. \v 14 Eto enda ei ta ungotenau da be iraera te ambota puvuresuja avo kesi simba ere ovora. \v 15 Eto ungotenau pe na Iesu ta javo ke be ijie ke hande eagora amo ungotenau pene God ta degi ikihe jakeka eagora. \v 16 Eto embo ta degi ari javotoho ue hande ikari avo jenambu avojo ainge amo God ta degi pene ikarako ere ova avoeto God na osa eaguja. \p \v 17 Eto ungota tihi jigirikari embopo na ungo simba ere ora amo enana ta embo okose ta aro ingesuja avoeto ungo simba javotoho be ere ora eto ungona enana ta ke peive aisova amo memenga kogue ungota degi ari javotoho mane aisora avoeto enana ta ke agi ururovo enana tunga javotoho ue pure javotoho aisora. \v 18 Eto dago ei mihera avoembo pari evujo. Dago iji tapa ari jajavotoho pere ue iresi ere ora avoeto dagota jo ta ari sapura ta memenga iraera \v 19 eto na ungota degi pambasi uje ere ona amo peni be avoeto ari vahai avo irae aja pari evujo na pambane. \s1 Pari \p \v 20 Eto peka humbari embo God na o ‘Sheep’ simba ari embo javotoho Bada Iesu avo enu vasiri te erenu amita orosa na ari eha ta daroho irora ena. \v 21 Eto God na ke amita avo agi ara ari jajavotoho ikau humbuto amita ujeje avo pere aisora. Eto ungotenau jo ta Iesu Keriso ta javota pure ere uma kito osa aisuja eto amita degi usasa iresuja, Amen. \s1 Ke tutumo \p \v 22 Nau namei kamei nau oje kahari ke erevi ingova erena amo ke koso mane ere kajihena \v 23 eto ungotenau namei Timothy avo tipura ta mihia avo ehere arahata puvija avo ingivujo, eto nau degi ta sausau puvurou kito amo amiga ungo kesi pambasona \v 24 eto ekalesia ta tihi jigirikari embomeni te ungo God ta embomeni te tapa ere pekihera. Eto enana Italy enda ta mihera amite tapa ungo ere pekihera. \v 25 God ta hondate ari ungota degi iroi.