\id TIT - Obo Manobo Version / edited MTB 22-MAR-11 
\rem Translator: Ena VdM; consultant checked January 2006; reflects changes made post Vera's check, April 28, 2010. BT updated May 10, 2010. Supplementary mtl check 8/30/10. Reflects minor changes after Final Read Through January 11, 2011. 
\h TITO 
\toc1 Dos Sulat ni Pablo Atag ki TITO 
\toc2 Tito 
\toc3 Tito 
\mt2 Dos Sulat ni Pablo Atag ki 
\mt1 TITO 
\is1 Unna nod Bosan 
\ip Inin libru, id sulat ni Pablo atag ki Tito no sokkad no Griego no mid pomakoy ki Disas Krays ukit to nonaw ni Pablo. Na ini si Tito, od kosolihan woy mohi-od nod puung atag to Monama. Nopongnga sikandin id dumoruma ki Pablo riyot nokod-osso-osson iponawon dan, id ponudtuu ran kos Moppiyon Dinoggan diyot isla to Creta, woy rutun, id tigkanoy iddos od lolivuung nod pompomakoy. Nopongnga idda, id tuwos sikandin ni Pablo rutun amoy od ponayun nod tuhanuu taddot lammin od pompomakoy. 
\ip Na id sulat ni Pablo ini, su amoy od posampot ki Tito taddot kodbovotasan no ko-ilonganon atag to mgo ponguu tod pompomakoy, woy ko ondan kos id nonaw rin diyot anak pa woy buyyag don diyot kopomakoy. Id loglohottan din mandad si Tito no od poriyu taddot od ponnonaw to konna bonnaa, woy id sulat din mandad iddos moka-atag to bonnaan nonaw. 
\ip Sokkad no dakkoon nonaw no id livodlivod ni Pablo ka-ay'n sulat, idda en so kodpuung to moppiya. Id inniyat din si Tito no ko-ilangan no iddos kandin no ko-ubpa, moppiyon ponunggelengan no od ikulon taddot dumon od pompomakoy. Inin sulat ni Pablo ki Tito, duma taddot oruwon sulat din ki Timoteo, od ngoranan no ‘Sulat atag to mgo Ponguu tod Pompomakoy,’ oyya su iddos oray'n id paabbotlabbot ni Pablo ka-ay't otollun sulat, idda en so ollog no kodbovotasan taddot mgo ponguu tod pompomakoy. 
\is1 Dos mgo Nokota-aw: 
\io1 Kodpokilaa (1:1-4) 
\io1 Dos ollog nod kodbovotasan taddot od pombuyyahon tod pompomakoy (1:5-16) 
\io1 Dos mgo pomandu atag tod pompomakoy (2:1-15) 
\io1 Dos kodbovotasan tod pompomakoy (3:1-11) 
\io1 Kotompusan no mgo pomandu woy kodpongumusta (3:12-15) 
\c 1  
\s1 Kodpokilaa 
\p  
\v 1 Siyak si Pablo kos mid sulat ka-ay, woy sokkad a no uripon to Monama woy apostoles ni Disas Krays. Id aam woy id popiyod a nikandin, su amoy od mosalig kos kopomakoy to mgo minuvu no id aam din woy amoy od paabbotlabbot kandan taddot bonnaan nonaw no od undag to ko-ubpa nod ikuu to id kopi-it Monama.  
\v 2 Woy pomon taddon bonnaan nonaw, duwon dakkoon kodsalig dan nod pokotanggap to umuun waad tomanon. Id tandu to Monama inin umuu pomon poron to tigkonayan, woy nosorollan ta no dii en sikandin od ouhus.  
\v 3 Woy riyot ollog no timpu no tapoy id puhawang din, id posaddoo rin to mgo minuvu inin Moppiyon Dinoggan. De-en id solihan a to kodponudtuu ka-ay ukit to suhu to Monama no Tohodtobbus ta. 
\p  
\v 4 Na ini ve-en kos sulat ku kikow, Tito no timbang mooggot no anak ku pomon to keton kopomakoy. 
\p Muopa nod kotanggap du iddos kopiyannoy woy kosunayan no id pomon to Monamon Amoy woy ki Disas Krays no Tohodtobbus ta. 
\s1 Dos Ollog no Kodbovotasan to od Pombuyyahon tod Pompomakoy 
\r (1 Timoteo 3:1-10) 
\p  
\v 5 Na Tito, id posampot ku ra kikow, no id tuwos ku sikkow riyot isla to Creta, su amoy od ipongngan du iddos waa nopongnga no pinuungan ta, woy amoy od aam ka to od pombuyyahon tod pompomakoy riyon to ipat bonuwa. Yo ru kolingawi iddos pomandu ku kikow moka-atag taddot od aamon du.  
\v 6 Iyon du aama, iddos mgo minuvu no waa id pokosawoy woy sokkad da kos sawa. Ko-ilangan no iddos mgo anak dan, od pompomakoy mandad woy waa novantug no morat kos kodbovotasan woy konna motoggas kos uu.  
\v 7 Su iddos od pombuyyahon no sinolihan to pinuungan to Monama, ko-ilangan no waa id pokosawoy. De-en ko-ilangan no konna sikandan od pobporoong, konna moomok nod langot, konna polohubug, konna mahan kos bollad woy konna bonnong to soopi.  
\v 8 Ko-ilangan no iddos od pombuyyahon, moppiya kos kod-olit-olit dan, woy iyon dan od dokollan to ginawa iddos moppiya. Ko-ilangan no od kotuig sikandan nod podtiitimbang ko ondak moppiya o morat, motallong sikandan, od oubpa no molinis diyot kod-ontong to Monama woy od kotuig nod tohoo to ko-ugolingun dan.  
\v 9 Woy ko-ilangan no od lohinatan dan iddos bonnaan nonaw no nopohinonawwan dan, su amoy ukit to kodponudtuu ran tadda, od mosalig kos kopomakoy to duma woy'd kosugga iddos od ponsupak tadda. 
\p  
\v 10 Id ikahi ku ini, oyyos duwon mo-uraan minuvu no od supak to bonnaan nonaw woy id aakaa to duma ukit to waa koru-anon no mgo osengan. Ko-urallan taddon mgo minuvu, iddos od pompomakoy no mgo Judio no mid nonaw, no ko-ilangan od potupu amoy'd kotobbus.  
\v 11 Ko-ilangan nod suggan du sikandan, su id samuk dan kos mo-uraan pomilya ukit to kodnonaw ran to konna ollog. Iddon mgo minuvu, kodponoopi ra en kos dontulon dan.  
\v 12 Ahad iddos sokkad taddot mgo propeta ran no toho Creta, mid ikahi no, “Iddos mgo toho Creta, mgo bouhuson. Noko-iling sikandan to mgo movuut no monnanap woy mgo poggulon no iyon da en od puungan, iddos kodka-an.”  
\v 13 Oyya, mooggot en iddos id oseng din. De-en sugga-aw sikandan to waa kod-aang-aang, su amoy od mosalig kos kodpomakoy ran taddot bonnaan nonaw,  
\v 14 woy amoy konnad sikandan od pominog taddot binovallan no mgo itulon to mgo Judio, woy taddot mgo suhu no binovallan to minuvu nod elle to bonnaan nonaw.  
\v 15 Su iddos mgo minuvu no id linisan don to Monama, atag kandan, molinis iddos ahad ondan. Piru iddos mgo minuvu no molibmit kos poomdom woy diid pomakoy, atag kandan, molibmit iddos ahad ondan, oyyos molibmit man kos poomdom dan, woy dii ron od kotuig nod podtiitimbang ko ondak moppiya o morat.  
\v 16 Od ooseng sikandan no id kilaa ran kun to Monama, piru ukit to pinuungan dan, od kokita no waa ran id kilaa kandin. Oraroy ran id kolingasa-i to Monama, konna ran morumoruma kandin woy waa kogahan dan nod puung to ahad ondan no moppiya. 
\c 2  
\s1 Dos mgo Pomandu atag tod Pompomakoy 
\p  
\v 1 Piru sikkow, Tito, iyon du id nonaw, iddos od ikuu riyot bonnaan nonaw.  
\v 2 Nonawwow iddos buyyag no mgo mama no ko-ilangan no od kotuig sikandan nod tohoo to ko-ugolingun dan. Ko-ilangan nod korispituwan sikandan, woy od kotuig nod podtiitimbang ko ondak moppiya o morat. Ko-ilangan mandad no mosalig kos kopomakoy ran, mohingginawa woy moti-isti-is to kosupittan.  
\v 3 Na, iling dad en mandad tadda kos id nonaw ru taddot buyyag no mgo ba-ay. Ko-ilangan no iddos ko-ubpa ran, od loppa taddot kodbovotasan tod pompomakoy. Ko-ilangan no konna sikandan od doddora-at to duma woy konna polohubug. Ko-ilangan no iyon dan id nonaw, iddos moppiya,  
\v 4 su amoy od kononawwan dan iddos sudduwan pa no mgo ba-ay to kodginawa to sawa ran woy mgo anak dan. \fig Dos buyyag no mgo ba-ay, ko-ilangan nod nonawwan dan iddos sudduwan poron no mgo ba-ay Tito 2:3-5|src=" CNT6392.tif " size="span" ref="Tito 2:4" \fig* 
\v 5 Od nonawwan dan mandad sikandan no ko-ilangan od kotuig dan nod podtiitimbang ko ondan kos moppiya o morat woy'd oubpa no molinis diyot kod-ontong to Monama. Woy od nonawwan dan sikandan no ko-ilangan od kotuig dan nod tuhanuu riyot kandan no baoy, moppiya kos botasan dan woy od po-iraom to kodponguu to sawa ran. Oyya su ko ungketen kos od puungan dan, waa od pokosumpalit to kahit Monama. 
\p  
\v 6 Na iling mandad tadda, nonawwow iddos mgo konakan, no ko-ilangan od kotuig sikandan nod tohoo to ko-ugolingun dan.  
\v 7 Sikkow mandad, Tito, id pokita ru no od koponunggelengan ka ukit to moppiyon pinuungan du. Woy riyot kodnonaw ru, ko-ilangan no bonnaavonnaa idda, woy dos kikow'n kodbovotasan, ko-ilangan nod loppa taddot kahit Monama no id nonaw ru.  
\v 8 Ko-ilangan no bonnaa iddos langun nod osengon du amoy diid kosawoy. Otik ungketen kos od puungan du, od ko-ilawan iddos mgo minuvu no id supak keta pomon to waa od ko-oseng dan no morat moka-atag keta. 
\p  
\v 9 Na moka-atag mandad to mgo uripon, nonawwow sikandan, no ko-ilangan od po-iraom dan to kodponguu to kandan no amu ukit to koddumoruma to mgo suhu amoy'd kahaa kos amu ran. Ko-ilangan no dii ran od apuu,  
\v 10 woy konnod aawang od pomurut, ko konna, id pokita ran nod kosolihan en sikandan. Na riyot langun no pinuungan dan, od ko-oseng to mgo minuvu, no moppiya en kos nonaw moka-atag to Monama no Tohodtobbus ta. 
\p  
\v 11 Ko-ilangan mandad no id nonaw ru kandan iddos langun nid pomandu ku, oyya su id pokita to Monama kos kopiyannoy rin amoy od kotobbus kos langun no minuvu.  
\v 12 Woy ukit ka-ay'n kopiyannoy, id nonaw rin keta, no ko-ilangan nod tonanan tad iddos ko-ubpa no konna id kahaa-i to Monama ahad iddos morat no mgo ingowollon ta. Laggun to ka-ay ki pa to ampow't ingod, ko-ilangan od kotuig ki nod tohoo to keton ko-ugolingun, motallong ki woy dos pinuungan ta, id kahaa-i to Monama.  
\v 13 Idda en kos od botasanon ta laggun tod aangat ki taddot moppiya nod kotomanan ta init allow no od kokita tad iddos se-aa to kotuusan ni Disas Krays no Monamon motuus woy Tohodtobbus ta.  
\v 14 Id boggoy rin kos kandin no lawa atag keta ukit to kopotayan din, su amoy od kotobbus ki pomon diyot langun no saa ta. Woy nolinisan ki amoy od kovovallan no mgo minuvu rin no dakkoo kos ginawa nod puung to moppiya. 
\p  
\v 15 Na Tito, nonaw ru ini langun. Inniyatow sikandan nod puung ka-ay, woy yo kod aang-aang nod sugga to morat no pinuungan dan. Diyot kodpuung du tadda, pokita ru no duwon kotungud du, amoy dii ka od kosawoy to dumon minuvu. 
\c 3  
\s1 Dos Kodbovotasan tod Pompomakoy 
\p  
\v 1 Posampot du riyon tod pompomakoy, no ko-ilangan nod po-iraom sikandan to mgo ponguu woy taddot duwon kotungud diyon to guberno. Ko-ilangan nod dumoruma sikandan woy nopanoy inaayun nod puung to ahad ondan no moppiya.  
\v 2 Ko-ilangan mandad no konna sikandan od doddora-at to duma woy konnod po-opuloy, ko konna, id pokita ran no mosunay sikandan woy bonnaavonnaa kos kodpoobbava ran diyot langun no minuvu. 
\p  
\v 3 Su ahad siketa dangan, to waa ki pa id pomakoy, waa nongnong ta to Monama woy konna ki morumoruma. Id tarin ki woy id uripon to nokod-osso-osson ingowollon woy kahaan ka-ay to ampow't ingod. Id oubpa ki nod posakit to ginawa to duma woy od kosina. Id kolingasa-i ki to mgo minuvu, woy id kolingasa-i ta mandad sikandan.  
\v 4 Piru iddos Monama no Tohodtobbus ta, id pokita to kopiyannoy woy ginawa rin keta.  
\v 5 Id tobbus ki nikandin, konna pomon to motallong no pinuungan ta, ko konna, pomon to eru rin. Id tobbus ki nikandin ukit to kodlinis to Uhis no Ispiritu amoy'd pokotanggap ki to lammin umuu woy amoy od kolammi kid.  
\v 6 Waa kod-aang-aang no id boggoy to Monama iddos Uhis no Ispiritu rin ukit ki Disas Krays no Tohodtobbus ta.  
\v 7 Id puungan ini to Monama, su amoy ukit to kopiyannoy rin keta, od komotallong ki woy od kotanggap ta iddos umuun waad tomanon no id immanan ta.  
\v 8 Inis id pon-ikahi ku, Tito, mooggot en. De-en id kopi-i ku no id nonaw ru ini, su amoy iddos od pomakoy to Monama, od boggoy to dakkoon timpu to kodpuung to moppiya. Na inin mgo nonaw, oray'n moppiya woy dakkoo kos koru-anon atag to langun no minuvu.  
\v 9 Piru poriyu ka taddot ko-ongollan no idda en so kodpo-opuloy, dos kodpo-ituloy moka-atag to mgo ngaran woy koroniyan to kovuyyahan dan. Poriyu ka mandad taddot kodpo-opuloy moka-atag to mgo Suhu ni Moises, oyyos waa koru-anon taddon pinuungan woy konnod pokotavang to keton kopomakoy.  
\v 10 Otik duwon mgo duma ru nod gobba to kodposokaddoy tod pompomakoy, sugga-aw sikandan to kosokkad o ko-oruwa. Piru ko dii pe-en sikandan od pominog, na podtohonow'd sikandan.  
\v 11 Oyyos nokosaddoo ka no iddon mgo minuvu, ebbaw kos poomdom woy mgo mosaasaa, su ahad nosorollan dan no morat iddos id puungan dan, id ponayun dan pe-en nid puung tadda. 
\s1 Kotompusan no mgo Pomandu woy Kodpongumusta 
\p  
\v 12 Na, nopuhawang ku no od po-unduwonnon to kikow si Artemas o si Tiquico. Otid inguma ron sikandin duwon, go-os ka vo tommu koddi riyot Nicapolis, oyyos nokopuhawang a nod ubpa pa tahad dutun to timmohonnow.  
\v 13 Loglohottiyu tod tavang no od pokologkiyat don si Zenas no obugadu woy si Apolos, su amoy waa kulang to mgo ko-ilonganon dan.  
\v 14 Nonawwow kos mgo suwod ta riyot kopomakoy no od boggoy to dakkoon timpu to kodpuung to moppiya, amoy od pokotavang dan taddot oray'd kohirapan. Su otik iling tadda kos od puungan dan, duwon moppiyon undahon diyot ko-ubpa ran. 
\p  
\v 15 Id pongumusta kikow inis mgo duma ku rini. Po-uma ru vo mandad kos kodpongumusta roy ruwot langun nod pompomakoy no id ginawa konami. 
\p Muopa no langun dow, od pokotanggap to kopiyannoy to Monama. 
\p Na, ka-ay ra en taman.