\id ROM - Obo Manobo Romans, Ena Vander Molen, 30-JAN-06 / edited MRB 17-MAR-11 \rem Reflects changes made by RC June 11-July 2, 2010. Reflects edits post-check / input of Vera 9/14/10, and follow up input. Reflects RC edits 9/30-10/1 from Donna's consultant ck of supplementary mtl and ch 5, 7, and 8 and BT update 10/9. Reflects follow up Qs to suppl. mtl and edits 11/15-16/10. Reflects changes after final read read thru 1/7/11. \h ROMA \toc1 Dos Sulat ni Pablo Atag to mgo Toho ROMA \toc2 Roma \toc3 Roma \mt2 Dos Sulat ni Pablo Atag to mgo Toho \mt1 ROMA \is1 Unna nod Bosan \ip Inin sulat, id popiyod ni Pablo atag taddot pompomakoy riyot Roma. Iddos duma kandan, mgo Judio, dos duma mandad, konna mgo Judio. Duwon duma nid ikahi no id sulat din ini, laggun to id oubpa sikandin diyot Corinto no sakup to prubinsya to Acaya. \ip Sokkad no unayan nid sulat din ini, amoy od posaddoo taddot od pompomakoy riyot Roma moka-atag to puhawang din nod lowwi kandan (1:8-15; 15:22-33). Id paabbotlabbot din kandan iddos Moppiyon Dinoggan moka-atag to puhawang to Monama no od kotobbus kos mgo minuvu ukit to kopomakoy ran ki Disas Krays. Dos pantok no kodpaabbotlabbot din ka-ay'n puhawang, od kovasa riyot 1:17, \it “Su ukit ka-ay't Moppiyon Dinoggan, od kosorollan ta no id podmotallong to Monama kos mgo minuvu ukit da en to kopomakoy.”\it* \ip Ka-ay'n bersikulu, id tigkanoy si Pablo nod paabbotlabbot moka-atag to po-ukit no od komotallong kos minuvu riyot kod-ontong to Monama. Unna, id posaddoo rin no mosaasaa kos langun no minuvu, Judio man sikandan o konna. De-en otik konna sikandan od komotallong diyot kod-ontong to Monama, ko-ilangan en nod silutan sikandan. Id paabbotlabbot ni Pablo no waa minuvu nod komotallong ukit to kodtuman to mgo suhu, oyyos waa en od pokotuman tadda. Id podmotallong to Monama kos mgo minuvu ukit da en to kopomakoy ki Disas Krays (3:20-22). \ip Diyot kopitulu 6 taman to 8, id paabbotlabbot ni Pablo iddos moka-atag to lammin umuu nod kotanggap tod pompomakoy pomon to nosokkad sikandin diyot ki Disas Krays. Moppiya kos koroniyan din diyot Monama woy no-iroomman sikandin to Uhis no Ispiritu no id polegguang kandin pomon diyot kod-uripon to saa. Ka-ay'n mgo kopitulu, id paabbotlabbot mandad ni Pablo iddos moka-atag taddot ollog no kodgamit to mgo Suhu, dos kodposupakoy to poomdom to minuvu woy dos kotuusan to Uhis no Ispiritu amoy'd tavang tod pompomakoy. \ip Diyot kopitulu 9 taman to 11, id paabbotlabbot ni Pablo iddos puhawang to Monama atag to mgo Judio woy taddot konna Judio. Mid ikahi sikandin no iddos kod-elle taddot ko-urallan to mgo Judio ki Disas Krays, idda en kos puhawang to Monama nod pokolonug iddos konna mgo Judio riyot eru rin pomon taddot id puungan ni Disas. Mid ikahi mandad si Pablo no init morin allow, od pomakoy ron iddos mgo Judio. \ip Diyot kotompusan no mgo kopitulu, duwon mgo pomandu ni Pablo moka-atag to ko-ubpa tod pompomakoy, labbi ron iddos kodpohinowannoy woy kodpotanggapoy. Duwon mandad moka-atag to kodpo-iraom dan to kodponguu to guberno woy dos moppiyon kodporumannoy ran. \is1 Dos mgo Nokota-aw: \io1 Kodpokilaa woy dos nonaw no duwon dakkoon koru-anon (1:1-17) \io1 Mosaasaa kos mgo minuvu (1:18 taman to 3:20) \io1 Dos puhawang to Monama to kodtobbus to mgo minuvu (3:21 taman to 5:21) \io1 Dos lammin umuu to mgo minuvu no nosokkad diyot ki Disas Krays (6:1 taman to 8:39) \io1 Dos puhawang to Monama moka-atag to mgo Judio (9:1 taman to 11:36) \io1 Dos ko-ubpa tod pompomakoy (12:1 taman to 15:13) \io1 Kodpongumusta woy kotompusan no mgo pomandu (15:14 taman to 16:27) \ib \c 1 \p \v 1 Siyak si Pablo kos mid sulat ka-ay woy uripon a ni Disas Krays. Id aam a to Monama amoy'd kovovallan no apostoles, woy id po-ossa a nikandin amoy od ponudtuu to Moppiyon Dinoggan to Monama. \fig Ini en kos bonuwa to Roma Roma 1:1|src=" HK016C.tif " size="span" ref="Roma 1:1" \fig* \p \v 2 Inin Moppiyon Dinoggan, tapoy id tandu to Monama, woy nokosulat ini riyot Nosulat no Kahit Monama ukit to mgo propeta rin. \v 3 Ini en kos Moppiyon Dinoggan moka-atag taddot Anak din no si Disas Krays. Nominuvu sikandin no id pomon to lubbad ni Harin David.\f * \fr 1:3 \ft Od kovasa ini riyot Salmo 89:3-4. Dos kohulugan taddot kahi no, Anak ni David, idda en so Mesiyas no id aam to Monama amoy'd harit langun.\f* \v 4 Woy noposivonnalan no Anak en sikandin to Monama iddot novadnow sikandin ukit to kotuusan to Uhis no Ispiritu. \v 5 Ukit ki Disas Krays, notanggap ku iddos kopiyannoy to Monama woy novovallan a no apostoles. Oyya su id kopi-i rin no iddos langun no konna mgo Judio no riyot nokod-osso-osson ingod, od koponudtulan to Moppiyon Dinoggan amoy'd kopiyod sikandan nod pomakoy woy'd dumoruma ki Disas, woy od koposivontuhan kos ngaran din. \v 6 Na sikiyu nod pompomakoy ruwot Roma, apii kowd en mandad taddot mgo minuvu no id aam to Monama amoy'd kosokkad diyot ki Disas Krays. \p \v 7 De-en id sulat ku ini atag koniyu langun duwon to Roma no id ginowannan to Monama, woy id aam nod kovovallan no mgo minuvu rin. \p Muopa nod kotanggap dow iddos kopiyannoy woy kosunayan no id pomon to Monamon Amoy ta woy od Longaggon no si Disas Krays. \s1 Dos Kodposolamat woy Dosalon ni Pablo \p \v 8 Na unnot langun, od posolamat a to Monama ku ukit ki Disas Krays atag koniyu langun, su novantug kos kopomakoy row riyon to intirut ingod. \v 9 Nokosaddoo kos Monama no allow bulli, id dasaa a atag koniyu. Sikandin kos od tumanon ku riyot tivuk no pusung ku ukit to kodponudtuu to Moppiyon Dinoggan moka-atag taddot Anak din. \v 10 Od dasaa a inaayun, no otik id kopi-it Monama, od poko-unduwon a to koniyu, su saddook ko-ungkay a pa od pokosakat. \v 11 Dakkoo en kos ginawa ku nod kokita ku sikiyu, su amoy id pokononaw ku mandad koniyu iddos id nonaw koddi to Uhis no Ispiritu amoy'd mosalig kos kopomakoy row. \v 12 Iyon kohulugan ku, no od pokodtovangoy ki nod mosalig kos keton kopomakoy, oyyos od kotovangan a ukit to koniyun kopomakoy woy sikiyu mandad, od kotovangan ukit to koddin kopomakoy. \p \v 13 Mgo suwod, id kopi-i ku nod kosorollan dow no kopila ad mid pomuhawang nod unduwon to koniyu, piru duwon od pokobaavag koddi taman ko-ungkay. Id kopi-i ku no duwon mandad mgo minuvu ruwot koniyu nod kopiyod ku to kodpomakoy ki Disas Krays, iling taddot id puungan ku riyot konna mgo Judio no riyot nokod-osso-osson lugaa nid undiyonnan ku. \v 14 Su noheddam ku en no ko-ilangan id ponudtuu ku kos Moppiyon Dinoggan diyot ahad ingkon no mgo minuvu, dos id ubpa riyot mgo bonuwa woy dos diyot mgo buvunganon, diyon to mgo minuvu no mowwet no sinorollan, ahad diyot waa mgo sinorollan. \v 15 Purisu dakkoo en kos ginawa ku nod pokoponudtuu a mandad to Moppiyon Dinoggan duwot koniyu to Roma. \s1 Dos Kotuusan to Moppiyon Dinoggan \p \v 16 Konna ku en id ko-ilow iddos kodponudtuu to Moppiyon Dinoggan, oyya su ini en kos kotuusan to Monama to kodtobbus to langun nid pomakoy, labbi ron iddos mgo Judio woy idda mandad so konna mgo Judio. \v 17 Su ukit ka-ay't Moppiyon Dinoggan, od kosorollan ta no id podmotallong to Monama kos minuvu ukit da en to kopomakoy. Oyyos no-ikahi riyon to Nosulat no Kahit Monama no, \q1 “Iddos minuvu no id podmotallong to Monama ukit to kandin no kopomakoy, od pokotanggap to umuun waad tomanon.”\f * \fr 1:17 \ft Od kovasa ini riyot Habacuc 2:4.\f* \s1 Dos Lampas no Langot to Monama taddot mgo Mosaasaa \p \v 18 Piru iddos Monama riyot datas to langit, id pokita to lampas no langot din taddot mgo minuvu no od ponsupak kandin woy'd puung to kororattan. Oyyos id tombunan dan iddos kovonnaan moka-atag kandin ukit taddot morat no pinuungan dan. \v 19 Konna en sikandan od poko-ikahi no waa saddoo ran moka-atag to Monama, oyyos idda ron en so Monama kos id posaddoo kandan. \v 20 Bonnaa en no diid kokita kos Monama, piru pomon poron to kodbovaa to ingod, od kokita ran iddos waad tomanon no kotuusan woy botasanon to Monama ukit taddot binovallan din. De-en konna ran od poko-ikahi no waa saddoo ran moka-atag kandin. \v 21 Ahad nosorollan dan no duwon Monama, piru waa sikandan id posivantug woy'd posolamat kandin. Iyon dan id poomdom iddos mgo ebbaw woy waa mgo koru-anon, woy pomon tadda, nosukiromman kos poomdom dan moka-atag to kovonnaan. \v 22 Od tommanon dan no moraom kos koovottan dan, piru mgo bangog bos sikandan. \v 23 Oyyos waa ran simba-ana, iddos Monama no waa kopotayan, ko konna, iyon dan baling simba-ana iddos konna bonnaan mgo monama no iling to boyo to minuvu no duwon kopotayan, dos mgo manuk nod layanglayang, dos mgo oyama woy dos mgo uwod. \p \v 24 Purisu id podtohon don sikandan to Monama riyot kodpuung to molibmit no mgo ingowollon to lawa ran, woy pomon ka-ay, oray'n moko-ilow-ilow iddos pinuungan dan diyot mgo duma ran. \v 25 Waa ran tonggapa iddos kovonnaan moka-atag to Monama, woy iyon dan pomokaya iddos uhus. Su id simba ran baling taddot mgo binovallan to Monama, konna iddos Tohodbovaa. Sikandin da kos ollog nod doongon taman to waad tomanon. Oyya, od kotuman en ini. \p \v 26 Na pomon to ungketen kos pinuungan to mgo minuvu, id podtohon don sikandan to Monama riyot kodpuung taddot moko-ilow-ilow'n mgo ingowollon to lawa ran. Ahad iddos mgo ba-ay, konnad mama kos id kopi-i ran, ko konna, idda ron so iling dan da en no ba-ay kos od loyukan dan. \v 27 Ungketen dad en mandad iddos mgo mama, konnad mgo ba-ay kos id kopi-i ran, ko konna, idda ron so iling dan da en no mama kos od loyukan dan. Moko-ilow-ilow iddos pinuungan dan diyot iling dan no mgo mama. Woy pomon taddot ebbaw no pinuungan dan, od silutan en sikandan to Monama loppa taddot nopuungan dan. \p \v 28 Pomon to id elle ran ahad taddot kodpopoomdom moka-atag to Monama, id podtohon din sikandan nod ko-uripon taddot ebbaw no kodpopoomdom dan. De-en id puungan dan iddos konna nanoy ollog nod kopuungan. \v 29 No-uripon sikandan to nokod-osso-osson kororattan, kodlooggod, kosina, kod-imatoy, kodpo-opuloy, kodloimbung woy kodpomuhawang to kodpuung to morat diyot mgo duma ran. Od posoupottoy sikandan, \v 30 od podorattoy, id kolingasa-i ran kos Monama, od ayu-ayu to mgo duma ran, od poratasdatas, od pobporoong woy od nonangkap dan to po-ukit nod puung to morat. Dii ran od dumoruma to amoy woy inoy ran. \v 31 Mgo bangog sikandan, diid tuman to mgo tandu, woy waa en ginawa woy eru ran diyot dumon minuvu. \v 32 Ahad nosorollan dan don iddos ollog no suhu to Monama, no iddos mgo minuvu nod puung to ungketen, ollog en kandan iddos kopotayan no waad tomanon, piru id ponayun dan pe-en taddon pinuungan. Woy konna ra idda, od doongon dan iddos mgo minuvu nod puung to iling tadda. \c 2 \s1 Dos Ollog no Kodhukum to Monama \p \v 1 Na, saddook duwon od ikahi no ollog en nod silutan to Monama iddon morat no mgo minuvu. Piru sikkow nid oseng to ungketen, bantoy ka, su id hukuman du mandad kos ko-ugolingun du, oyyos ungketen dad en mandad kos pinuungan du. \v 2 Nosorollan ta no ollog kos kodhukum to Monama taddot mgo minuvu nod puung to morat. \v 3-4 Piru ondoy ka man nod hukum to taddot pinuungan to duma, no iling dad me-en tadda kos pinuungan du? Saddook od popoomdom ka no pomon to kopiyannoy to Monama, mowwet kos posinsya woy kodti-is din, no kunan du kod pokolegguang ka taddot kodsilut din. Waa ka vo nokosaddoo no iddos unayan nid pokita to Monama kikow iddos kopiyannoy rin, amoy duwon pa timpu ru nod sondit woy'd tanan to mgo saa ru? \v 5 Piru pomon to motoggas man kos uu ru woy dii ka od sondit, id podluntudluntud du kos langot to Monama kikow riyot od ingumon allow nod hukum don sikandin. To iddon allow, od kokita to langun iddos ollog no kodhukum din. \v 6 Oyya su iddos Monama, od boggoy to ollog no ganti riyot ipat sokkad no minuvu loppa taddot nopuungan din.\f * \fr 2:6 \ft Od kovasa ini riyot Salmo 62:12; Panultihon 24:12.\f* \v 7 Duwon mgo minuvu no od nokkaanokkaa nod puung to moppiya, su iyon ingowollon dan no od doongon woy'd posivontuhan to Monama woy od boggayan to umuun waad tomanon. Iddon mgo minuvu, od kovoggayan en to umuun waad tomanon. \v 8 Piru atag taddot mgo minuvu no iyon dan od poomdommon iddos kandan no kopiyannan, woy od elleyan dan iddos kovonnaan amoy'd puung to morat, od kosahapan dan en iddos lampas no langot to Monama. \v 9 Oyyos duwon en kosupittan woy koosayan nid po-uma rin taddot langun nod puung to morat, labbi ron iddos mgo Judio woy idda mandad so konna mgo Judio. \v 10 Piru iddos od puung to moppiya, od doongon woy'd posivontuhan to Monama woy od boggayan to kosunayan diyot ginawa ran, labbi ron iddos mgo Judio woy idda mandad so konna mgo Judio. \v 11 Oyyos waa od podmusingon to Monama. \p \v 12 Dos langun no mosaasaa, od silutan en to Monama. Na iddos konna mgo Judio no waa sinorollan taddot mgo Suhu ni Moises, od silutan en to Monama, piru konna ukit taddon mgo Suhu. Piru iddos mgo Judio no duwon sinorollan taddot mgo Suhu ni Moises, od silutan en sikandan ukit taddon mgo Suhu. \v 13 Su konna iddos od pominog da to mgo Suhu kos od komotallong diyot kod-ontong to Monama, ko konna, iddos od tuman tadda. \v 14 Dos konna mgo Judio, waa saddoo ran taddot mgo Suhu ni Moises. Piru ahad iling tadda, duwon dad notuman dan taddot mgo Suhu, su iling to nokota-aw ron tapoy riyot ginawa ran iddos kodpuung to moppiya. \v 15 Ukit taddot pinuungan dan, od kokita no nokota-aw riyot ginawa ran iddos mgo Suhu. Oyya su riyot poomdom dan, nokosaddoo ran ko moppiya o morat iddos pinuungan dan. Duwon timpu no iddos poomdom dan, iling tod oseng no morat kos pinuungan dan, woy duwon mandad timpu no iling tod oseng idda no moppiya iddos pinuungan dan. \v 16 Na otid inguma ron iddos allow to kodhukum, id boggoy to Monama ki Disas Krays kos kotungud nod hukum taddot langun no noko-ollos no pinuungan woy poomdom to minuvu. Woy ini en kos nokota-aw riyot Moppiyon Dinoggan no id ponudtuu ku. \s1 Dos Kodpososalig to mgo Judio taddot Kodtuman Dan to mgo Suhu \p \v 17 Na sikiyu nid ikahi no mgo Judio kow, od pososalig kow nod tonggapon kow to Monama ukit to kodtuman to mgo Suhu, woy id pobporoong kow pe-en taddot koroniyan dow riyon to Monama. \v 18 Nosorollan dow ko ondan kos id kopi-it Monama atag koniyu, woy od kotuig kow nod podtiitimbang ko ondan kos ollog nod puungan, oyyos nopohinonawwan dowd man ini riyot mgo Suhu. \v 19 Od pososalig kow nod pokononaw kow taddot butud diyot kovonnaan moka-atag to Monama, woy od pokopa-awang kow taddot mgo minuvu no riyot mosukirom. \v 20 Od pososalig kow mandad nod pokononaw kow taddot mgo minuvun waa koovottan to kovonnaan, woy taddot mgo minuvu no iling to anak no tobbo poron kos koovottan moka-atag to Monama, oyyos diyon don man to koniyu iddos mgo Suhu no noponnu to langun no sinorollan woy kovonnaan. \v 21 Sikiyu no mgo Judio, od tommanon dow nid nonaw kow to duma, piru waa row man puungi kos id nonaw row. Od liilivoddon dow tod nonaw no morat kos kodponakow, piru iddos duma koniyu, od ponakow man. \v 22 Tomman dow no morat kos od laayuk to konna row sawa, piru idda man mandad kos od puungan taddot duma koniyu. Id kolingasa-i row iddos mgo ribultu nod simba-anon to konna mgo Judio, piru iddos duma koniyu, od ponakow man diyot mgo simba-an dan. \v 23 Id pobporoong kow no sikiyu kos nokosaddoo to mgo Suhu to Monama, piru id po-ilawan dow man iddos Monama pomon to kodsupak dow tadda. \v 24 Iling taddot no-ikahi riyot Nosulat no Kahit Monama no mid ungketen to, \q1 “Pomon da en koniyu no mgo Judio, od sumpoliton to konna mgo Judio iddos Monama.”\f * \fr 2:24 \ft Od kovasa ini riyot Isaias 52:5.\f* \p \v 25 Na sikiyu no mgo Judio, notupuwan kow, patow nid aam kow to Monama. Dos botasanon to kodpotupu, duwon dad koru-anon otid tumanon dow iddos mgo Suhu. Piru ko dii row idda od tumanon, nokod-iling kow ra en taddot konna mgo Judio no diid potupu. \v 26 Ungketen dad en mandad iddos konna mgo Judio. Otik id tuman dan iddos mgo Suhu, iling dad to notupuwan sikandan diyot kod-ontong to Monama. \v 27 De-en ahad waa notupu-i iddos konna mgo Judio, piru ukit to kodtuman dan to mgo Suhu to Monama, id pokita ran no sikiyu no mgo Judio, ollog en nod silutan to Monama, oyyos waa kow man id tuman taddot mgo Suhu, ahad duwon don en to koniyu iddos nosulat no mgo Suhu woy ahad notupuwan kow. \p \v 28 Ondoy man kos mooggot no Judio woy mooggot no notupuwan? Konna en iddos duwon longossa to Judio, woy konna iddos duwon patow to lawa no notupuwan don. \v 29 Oyya su iddos mooggot no kodpotupu no duwon dakkoon koru-anon diyot kod-ontong to Monama, idda en so kodlammi to Uhis no Ispiritu to ginawa to minuvu, konna iddos ampow ra woy dos kodtuman taddot nosulat no mgo Suhu. Na inin minuvu, ahad dii sikandin od doongon to duma, piru od doongon en sikandin to Monama. \c 3 \nb \v 1 Na, ko ungketen, saddook od poko-intud kow no, duwon bo koru-anon to keton pogko-Judio kuntra taddot konna mgo Judio? Woy duwon bo koru-anon to keton botasanon to kodpotupu? \v 2 Oyya, dakkoo en kos koru-anon tadda, labbi ron to siketa kos id solihan to Monama taddot kahi rin. \v 3 Na, bonnaa en no duwon mgo Judio no waa mid tuman taddot kahit Monama. Piru konna kohulugan no diid tumanon to Monama iddos mgo tandu rin. \v 4 Ahad bouhuson pe-en kos langun no minuvu, piru iddos Monama, dii en od ouhus. Iling taddot no-ikahi riyot Nosulat no Kahit Monama moka-atag kandin no mid ungketen to, \q1 “Od koposivonnalan no motallong ka ukit to id pon-ikahi ru. \q2 Woy ahad pe-en duwon od uug kikow no nokopuung ka to saa, od koposivonnalan no waa en saa ru.”\f * \fr 3:4 \ft Od kovasa ini riyot Salmo 51:4.\f* \p \v 5 Na, saddook duwon od ikahi no, “Otid puung ki to morat, moppiya idda, su oray'd kokita no motallong en kos Monama. De-en konna ollog nod silutan ki nikandin.” (Id oseng ku ini su duwon en mgo minuvu ka-ay to ampow't ingod no ungketen kos kodpopoomdom.) \v 6 Piru konna bonnaa idda! Oyya su otik konna motallong kos Monama, konna en sikandin od pokohukum to mgo minuvu ka-ay to ampow't ingod. \p \v 7 Saddook duwon pa od ikahi no, “Ukit to konamin botasan no bouhuson, oray'd kokita no dii en od ouhus kos Monama woy od koroong pe-en sikandin. Na, ko ungketen, mambo man tod silutan koy pa no mosaasaa?” \v 8 Dos od ikahi to ungketen, noko-iling tod osengon dan no, “Moppiya iddos kodpuung to morat su moppiya kos undahon tadda.” Duwon dumon minuvu nod doddora-at konami, su ungketen kun kos id ponnonaw roy. Piru konna bonnaa idda. Purisu inin mgo minuvu, ollog en nod silutan to Monama. \s1 Waa en Ahad Sokkad no Motallong diyot Kod-ontong to Monama \p \v 9 Na sikiyu no mgo Judio, saddook od popoomdom kow no moppiya ki pa taddot konna mgo Judio. Konna en! Su no-ikahi kud koniyu no iddos langun, Judio man o konna, no-uripon en to saa. \v 10 Oyyos iling en ka-ay kos no-ikahi riyot Nosulat no Kahit Monama no mid ungketen to, \q1 “Waa en ahad sokkad no motallong diyot kod-ontong to Monama. \q1 \v 11 Waa en ahad sokkad no nokaabbot moka-atag to Monama, \q1 woy waa en od kopiyan nod tuman tid kopi-i rin. \q1 \v 12 Iddos langun no minuvu, id inoyyug to Monama, \q1 woy no-uug no waa koru-anon dan diyot kod-ontong din. \q1 Waa en ahad sokkad nid puung to moppiya.”\f * \fr 3:12 \ft Od kovasa ini riyot Salmo 14:1-3; 53:1-3.\f* \q1 \v 13 “Dos osengan dan, noko-iling to ngarog no id pomon to noukatan no lobbong, su molibmit kos mgo osengan nod leggua riyot bivig dan. Id gamit dan kos dila ran to kod-aakaa no od pokodora-at to duma iling to laas to uwod.”\f * \fr 3:13 \ft Od kovasa ini riyot Salmo 5:9; 140:3.\f* \q1 \v 14 “Iddos mgo bivig dan, oray'd sosumpalit woy noponnut mosakit no mgo osengan.”\f * \fr 3:14 \ft Od kovasa ini riyot Salmo 10:7.\f* \q1 \v 15 “Disokdisok no unayan, mahan kos bollad dan nod imatoy to duma. \q1 \v 16 Ahad ingkon dan od undiyon, od kotuwossan to koddora-at woy kodposuppit iddos od pongko-ukitan dan. \q1 \v 17 Dii ran od kotuig nod oubpa no duwon kosunayan.”\f * \fr 3:17 \ft Od kovasa ini riyot Isaias 59:7-8.\f* \q1 \v 18 “Woy waa en allak dan to Monama.”\f * \fr 3:18 \ft Od kovasa ini riyot Salmo 36:1.\f* \p \v 19 Na ko-ungkay, nosorollan ta no iddos langun nid ikahi riyot mgo Suhu, atag en keta no mgo Judio no no-iraom taddon mgo Suhu, amoy waa ahad sokkad nod poko-oseng no waa saa rin, woy dos langun, od isau en to Monama amoy'd hukuman. \v 20 Oyyos waa ahad sokkad no minuvu nod komotallong diyot kod-ontong to Monama ukit to kodtuman to mgo Suhu. Su ukit taddot mgo Suhu, od kosorollan to minuvu no mosaasaa en sikandin. \s1 Id Podmotallong to Monama kos Minuvu Ukit to Kopomakoy ki Disas Krays \p \v 21 Piru ko-ungkay, id posaddoo ron to Monama iddos osson po-ukit nod komotallong kos minuvu riyot kod-ontong din. Inin po-ukit, noposivonnalan ukit taddot nosulat no mgo Suhu ni Moises woy taddot id sulat to mgo propeta. \v 22 Od komotallong diyot kod-ontong to Monama iddos ahad ondoy ukit to kopomakoy rin ki Disas Krays, oyyos waa od podmusing to Monama. \v 23 Su nokosaa iddos langun no minuvu, woy waa ahad sokkad no nokoloppa to botasanon nid kopi-it Monama. \v 24 Piru pomon to kopiyannoy to Monama no id gasa rin keta, id podmotallong ki nikandin ukit taddot pinuungan ni Disas Krays no id tobbus keta. \v 25 Id popiyod sikandin to Monama amoy id buwis atag to saa to langun no minuvu. Na ukit to longossa rin nid tihis diyon to krus, od koposinsyan kos mgo saa ta otid pomakoy ki kandin. Id puungan ini to Monama, su amoy id pokita no motallong en sikandin, oyyos dangan pomon to mowwet no kodti-is din, id podtohon din kos saa to mgo minuvu. \v 26 Piru ko-ungkay, id potiyang to Monama ki Disas iddos saa to langun no minuvu amoy id pokita no ollog en kos kodhukum din, woy amoy od komotallong kos minuvu riyot kod-ontong din ukit to kopomakoy ki Disas. \p \v 27 Na, ko ungketen, duwon bo id pokopobporoong ta? Waa en! Su od komotallong ki riyot kod-ontong to Monama, konna ukit to kodtuman to mgo Suhu, ko konna, ukit da en to keton kopomakoy. \v 28 Iling taddot no-ikahi kud, wora osson unayan nod komotallong kos minuvu riyot kod-ontong to Monama, ukit da en to kopomakoy rin, konna ukit to kodtuman to mgo Suhu. \v 29 Iddos Monama, konna ra sikandin Monama to mgo Judio, ko konna, Monama sikandin to langun, Judio man o konna. \v 30 Oyyos sokkad da kos Monama, woy sokkad da en kos po-ukit nod komotallong kos mgo minuvu riyot kod-ontong din. Id podmotallong din kos minuvu ukit da en to kopomakoy, Judio man sikandin o konna. \v 31 Na saddook od ikahi kow no, ko ungketen, iyon bo kohulugan ka-ay nod worannon tad iddos mgo Suhu? Konna en! Su ukit to kopomakoy ta ki Disas Krays, od tumanon ta pe-en iddos mgo Suhu to Monama. \c 4 \s1 Id Podmotallong to Monama si Abraham pomon to Kopomakoy Rin \r (Galacia 3:6-10) \p \v 1 Poomdomma row man si Abraham no kovuyyahan ta no mgo Judio. Ondan kos unayan no id podmotallong sikandin to Monama? \v 2 Na otik id podmotallong pa sikandin to Monama pomon to moppiyon pinuungan din, duwon nanoy unayan nod pokopobporoong sikandin. Piru iyon bonnaa, waa en id pokopobporoong din diyon to Monama. \v 3 Nosorollan ta ini, oyyos no-ikahi riyot Nosulat no Kahit Monama no, \q1 “Id pomakoy si Abraham taddot id ikahi to Monama woy pomon tadda, id podmotallong din sikandin.”\f * \fr 4:3 \ft Od kovasa ini riyot Genesis 15:6.\f* \m \v 4 Ponunggeleng, otik duwon minuvu nod puung, od boyaran en sikandin. Dos bayad kandin, konna od ko-oseng no gasa, su id oiluggatan din man idda. \v 5 Piru iddos minuvu nod salig to Monama no id posinsya taddot mosaasaa, od komotallong sikandin diyot kod-ontong to Monama ukit to kopomakoy rin, konna ukit to moppiyon pinuungan din. \v 6 Ini en kos kohulugan taddot id ikahi ni Harin David, no moppiya kod kotomanan taddot minuvu no id podmotallong to Monama, konna ukit to moppiyon pinuungan. \q1 \v 7 “Moppiya kod kotomanan taddot minuvu nid posinsyan \q2 woy dos mgo saa rin, id lingawan don to Monama. \q1 \v 8 Moppiya kod kotomanan taddot minuvu no id podwora to Monama iddos mgo saa rin.”\f * \fr 4:8 \ft Od kovasa ini riyot Salmo 32:1-2.\f* \p \v 9 Na moka-atag taddot moppiyon kotomanan nid ikahi ni David, atag da vo idda to mgo Judio no duwon botasanon to kodpotupu? Konna en! Su atag en mandad idda taddot konna mgo Judio, ahad konna ran botasanon iddos kodpotupu. Nosorollan tad iddos no-ikahi riyot Nosulat no Kahit Monama no mid ungketen to, \q1 “Id pomakoy si Abraham to Monama woy pomon tadda, id podmotallong din sikandin.”\f * \fr 4:9 \ft Od kovasa ini riyot Genesis 15:6.\f* \m \v 10 Na, kannu man id podmotallong to Monama si Abraham? Iddot timpu vo no notupuwan don sikandin? Konna, su notomanan idda to waa pa sikandin notupu-i. \v 11 Woy dos kodpotupu rin, patow no tapoy ron sikandin id podmotallong to Monama ukit to kopomakoy rin. De-en id ngoranan sikandin no amoy to langun nod pompomakoy no id podmotallong to Monama, ahad waa ran notopu-i. \v 12 Woy sikandin mandad kos amoy taddot mgo notupuwan, konna ra pomon to notupuwan sikandan, ko konna, pomon to kopomakoy ran no iling taddot kopomakoy ni Abraham to waa pa sikandin notupu-i. \s1 Dos Dakkoon Kodsalig ni Abraham taddot Tandu to Monama \p \v 13 Dangan, id totandu kos Monama ki Abraham woy taddot kandin no koubbaran, no od kokomunoy ran inis ingod. Id tandu idda to Monama, konna pomon to kodtuman ni Abraham taddot mgo Suhu, ko konna, pomon to kopomakoy rin, de-en id podmotallong sikandin to Monama. \v 14 Su otik idda ra en so mgo minuvu nid tuman to mgo Suhu kos od pokotanggap taddot id tandu to Monama, waa koru-anon to kopomakoy ta, ahad iddos tandu rin. \v 15 Oyyos od kosahapan to mgo minuvu iddos lampas no langot woy silut to Monama pomon to dii sikandan od pokotuman taddot mgo Suhu. Ponunggeleng, otik waa iddos mgo Suhu, waa mandad od pokosupak. \p \v 16 Purisu iddos tandu to Monama, od kotuman ukit da en to kopomakoy. Dos unayan no id totandu kos Monama, su amoy id pokoposivonnaa rin iddos kopiyannoy rin taddot langun no koubbaran ni Abraham. Na iddos tandu rin, konna ra atag to mgo Judio nod tuman taddot mgo Suhu, ko konna, atag en to langun nid pomakoy iling ki Abraham. Oyyos sikandin kos amoy to langun nod pomakoy. \v 17 Iling taddot no-ikahi riyot Nosulat no Kahit Monama no mid ungketen to, \q1 Id aam ku sikkow nod kovovallan no amoy to mo-uraan ingod.”\f * \fr 4:17 \ft Od kovasa ini riyot Genesis 17:5.\f* \p Na notuman idda, oyyos sikandin kos amoy ta riyot kod-ontong to Monama. Woy dos Monama nid pomokayan ni Abraham, idda en mandad kos Monama no duwon kotuusan nod badnow taddot id poomatoy ron, woy od pokobovaa sikandin to ahad ondan nid kopi-i rin ukit da to sokkad no kahi. \v 18 Na ahad imman to dii od kotuman iddon tandu, id pomakoy si Abraham nod tumanon en to Monama iddos id tandu rin. De-en novovallan sikandin no amoy to mo-uraan ingod, iling taddot id ikahi to Monama kandin no, \q1 “Dos ko-uralloy to koubbaran du, od poko-iling to mgo bitu-on diyot langit.”\f * \fr 4:18 \ft Od kovasa ini riyot Genesis 15:5.\f* \m \v 19 To id totandu kos Monama ki Abraham, mgo sokkad no gatus don kos idad din, woy nosorollan din no pomon to kovuyyahoy rin, dii ron en sikandin od poko-anak pa ukit taddot sawa rin no si Sara. Nokosaddoo mandad sikandin no iddos sawa rin, dii en od poko-anak. Piru ahad ungketen, waa id moomet kos kopomakoy rin. \v 20 Waa en sikandin id duworuwa nod tumanon to Monama iddos tandu rin, ko konna, id mosalig pe-en kos kopomakoy rin woy id doong din kos Monama. \v 21 Su dakkoo kos kodsalig din no od tumanon en to Monama iddos tandu rin. \v 22 De-en pomon to kopomakoy ni Abraham, id podmotallong sikandin to Monama. \v 23 Piru inis kahi no, “id podmotallong si Abraham to Monama,” waa id sulat atag da ki Abraham, \v 24 ko konna, atag en mandad keta. Od komotallong ki riyot kod-ontong to Monama, su id pomakoy ki kandin no id badnow ki Disas Krays nod Longaggon ta. \v 25 Oyyos id boggoy to Monama si Disas no od patoy atag to mgo saa ta, woy id badnow sikandin amoy'd komotallong ki riyot kod-ontong Monama. \c 5 \s1 Dos Kodpod-uli to Koroniyan diyon to Monama \p \v 1 De-en pomon to id podmotallong kid to Monama ukit to keton kopomakoy, nokod-uli ron kos koroniyan ta riyot kandin ukit taddot id puungan ni Disas Krays nod Longaggon ta. \v 2 Woy ukit mandad ki Disas Krays nid pomokayan ta, od pokoporani kid to Monama, woy od kotanggap tad iddos kopiyannoy rin. De-en dakkoo kos kahaan ta ko-ungkay, oyyos od imman ki nod kolonug ki taddot bantug to Monama init od ingumon allow. \v 3 Konna ra idda, duwon mandad kahaan ta riyot mgo kosupittan, su nokosaddoo ki no ukit tadda, od kotuig ki nod ti-is. \v 4 Woy otid pokoti-is ki tadda, od koposivonnalan no mooggot en kos keton kopomakoy. Na otik mooggot kos keton kopomakoy, dakkoo en kos ko-immanan ta no od tumanon din iddos puhawang din atag keta. \v 5 Woy dos od immanon ta, konna od povullug keta, oyyos nokosaddoo ki no id dokollan ki to Monama to ginawa ukit to Uhis no Ispiritu nid boggoy rin keta. \p \v 6 Poomdomma row man iddos kodginawa to Monama keta. Dangan, dii ki od pokogaha nod leggua pomon diyot mgo saa ta, piru riyot ollog no timpu nid aam to Monama, id patoy si Disas atag to mgo mosaasaa. \v 7 Tovo robbo ayu ko duwon minuvu no od aman nod patoy amoy id bullas kos umuu rin atag to motallong no minuvu. Duwon ta ra ayu minuvu no od aman nod patoy amoy id bullas kos umuu rin atag to moppiyon minuvu. \v 8 Piru iddos Monama, id pokita to dakkoon ginawa rin keta, su id patoy si Disas Krays atag keta to mgo mosaasaa ki pa. \v 9 Na, su id podmotallong kid man to Monama ukit to longossa ni Disas Krays, iyon ki pobbo diid polegguangon pomon taddot lampas no langot to Monama init morin allow. \v 10 Dangan, to mgo kuntra ki pa to Monama, nokod-uli kos koroniyan ta riyot kandin pomon to kopotayan taddot Anak din. Na, ko ungketen, lampas ki pe-en nikandin nod tobbuson pomon to no-uyag mandon si Disas Krays. \v 11 Konna ra idda, su duwon don kahaan ta ko-ungkay, pomon to nokod-uli ron kos koroniyan ta riyot Monama ukit taddot id puungan ni Disas Krays nod Longaggon ta. \s1 Dos Kopotayan ukit ki Adan, woy dos Umuu ukit ki Disas Krays \p \v 12 Na si Adan no unnon minuvu, id puung to saa woy idda en kos id pomonnan to saa ka-ay to ampow't ingod. Pomon to duwon don man saa, duwon don mandad kopotayan. De-en od patoy kos langun no minuvu su iddos langun, nokosaa man. \v 13 Dangan, to waa pa id boggoy to Monama iddos mgo Suhu riyot ki Moises, mosaasaa ron kos mgo minuvu. Piru pomon to waa pa me-en iddos mgo Suhu, waa poomdomma no nokosupak sikandan tadda. \v 14 Ahad ungketen, id patoy kos mgo minuvu pomon poron ki Adan taman ki Moises. Posivonnaa idda no nokosaa sikandan, ahad konna iling taddot nopuungan ni Adan no id supak to suhu nid pomon diyot bivig to Monama. \p Na riyot id puungan ni Adan, duwon od pokod-iling taddot id tundug kandin no si Disas Krays, oyyos tapad duwon undahon tadda riyot langun no minuvu. \v 15 Piru duwon en ko-ossan taddot id puungan dan, oyyos pomon to saa to sokkad no minuvu, duwon don kopotayan to langun no minuvu. Piru lampas pe-en no moppiya iddos id puungan to sokkad no minuvu no si Disas Krays, oyya su ukit kandin, iddos langun no minuvu, od pokotanggap to gasa to Monama no idda en so kopiyannoy rin. \v 16 Woy duwon pa ko-ossan taddot gasa to Monama woy dos undahon taddot saa to sokkad no minuvu. Dos undahon taddon saa, idda en so kodsilut to Monama to langun no minuvu. Piru pomon to gasa rin, od koposinsyan kos mo-uraan saa to mgo minuvu woy od komotallong sikandan diyot kod-ontong to Monama. \v 17 Bonnaa en no od patoy kos langun no minuvu pomon taddot saa to sokkad no minuvu no si Adan. Piru lampas pe-en iddos moppiyon undahon taddot id puungan to sokkad no minuvu no si Disas Krays. Oyya su ukit kandin, iddos langun no minuvu nid tanggap to waa toppong no kopiyannoy to Monama, id podmotallong din woy idda en kos gasa rin kandan. Na od kotanggap dan kos umuun waad tomanon woy od kolonug dan diyot kodhari ni Disas Krays. \p \v 18 De-en pomon taddot sokkad da no saa ni Adan, od ingumannon to langun no minuvu iddos silut. Piru pomon taddot sokkad no motallong nid puungan ni Disas Krays, od komotallong diyot kod-ontong to Monama kos langun no minuvu, woy od boggayan din sikandan to umuun waad tomanon. \v 19 Oyyos pomon to kodsupak to sokkad no minuvu taddot suhu to Monama, novovallan no mosaasaa kos langun. Piru pomon to kodtuman to sokkad no minuvu taddot suhu to Monama, od komotallong diyot kod-ontong din kos langun. \p \v 20 Id boggoy to Monama ki Moises iddos mgo Suhu amoy'd kosorollan to mgo minuvu no id ayas don kos saa ran. Piru ahad ungketen, id lampas pe-en kos kopiyannoy to Monama no id pokita rin diyot mgo mosaasaa. \v 21 Na ka-ay ta en pantok od kosorollan, no no-iraom kos mgo minuvu riyot kotuusan to saa, de-en nokosaa kos langun woy'd patoy. Piru ko-ungkay, no-iraom kid diyot kotuusan to kopiyannoy to Monama, su id podmotallong kid nikandin, woy id boggayan ki to umuun waad tomanon ukit taddot id puungan ni Disas Krays nod Longaggon ta. \c 6 \s1 Nokolegguang Kid pomon diyot Ko-uripon to Saa \p \v 1 Na monnu, od ponayun ki vo nod puung to saa amoy'd lampas pe-en kos kopiyannoy to Monama rinit keta? \v 2 Konna en! Oyya su timbang id patoy kid diyot kodpuung to saa, de-en momonnu pa man od puung to saa iddos id patoy ron? \v 3 Nosorollan dowd no iddot kodboutismu keta, nosokkad kid diyot ki Disas Krays, de-en timbang id patoy kid mandad duma kandin. \v 4 Purisu ukit kodboutismu keta, timbang id patoy kid duma ki Disas Krays woy id lobbong duma kandin, su amoy od boggayan ki to lammin umuu, iling ki Disas no duwon lammin umuu riyot kodbadnow kandin ukit to mokososoobbun kotuusan to Monamon Amoy. \p \v 5 Su otik nosokkad kid diyot kopotayan din, timbang nosokkad kid mandad diyot kodbadnow kandin. \v 6 Nosorollan tad no iddos mosaasaan botasan no tapoy ron dinit keta, timbang id pakpak don diyon to krus duma ki Disas Krays, su amoy worad kotuusan to saa rinit keta woy dii kid od ko-uripon to saa. \v 7 Oyya su otid patoy ron kos minuvu, nokoleggua ron sikandin pomon diyot kotuusan to saa. \v 8 Woy pomon to id patoy kid man duma ki Disas Krays, id pomakoy ki nod ko-uyag ki mandad duma kandin. \v 9 Su nosorollan tad no novadnow si Disas Krays, woy konnad en sikandin od patoy mandon. Worad kotuusan to kopotayan diyot kandin. \v 10 Kosokkad da sikandin id patoy atag to saa to langun no minuvu. Na ko-ungkay, no-uyag sikandin atag to kodposivantug to Monama. \v 11 Iling mandad tadda, ko-ilangan no nokota-aw riyot poomdom dow no timbang id patoy kowd diyot kodpuung to saa. Piru no-uyag kow amoy'd posivantug to Monama, oyyos nosokkad kowd diyot ki Disas Krays. \p \v 12 De-en yo kow'd aman nod hari koniyu iddos saa, su amoy dii kow od ikuu taddot morat no mgo ingowollon to lawa row. \v 13 Yo row gomita kos ahad ondan no sakup to koniyun lawa riyot kodpuung to morat. Iyon dow puungi, id boggoy row kos tivuk no lawa row riyot Monama amoy'd gomiton din diyot motallong no dontulon. Puungi row ini, su mgo minuvu kow man nid tobbus don pomon diyot kopotayan woy id boggayan to lammin umuu. \v 14 Purisu iddos saa, konnad od hari koniyu, oyyos waa kowd man id salig to kodtuman taddot mgo Suhu amoy'd komotallong diyot kod-ontong to Monama, ko konna, id salig kowd to kopiyannoy to Monama. \s1 Dos Kodpo-uripon diyot Kodpuung to Motallong \p \v 15 Na saddook od poko-oseng kow no, “Na, ko ungketen, pomon to waa kid man no-iraom taddot mgo Suhu, ko konna, no-iraom kid taddot kopiyannoy to Monama, od ponayun ki vo nod puung to saa?” Konna en! \v 16 Nosorollan dowd no otid po-uripon kow to sokkad no minuvu, sikandin kos amu row. De-en otid po-uripon kow to saa, amu rowd iddos saa woy iyon od ingumannon tadda, idda en so kopotayan. Piru otid dumoruma kow to Monama, iyon od ingumannon tadda, od komotallong kow riyot kod-ontong din. \v 17 Dangan, no-uripon kow to saa. Piru solamat to Monama su ko-ungkay, id tuman dow riyot tivuk no pusung dow iddos bonnaan nonaw no id nonaw koniyu. \v 18 Id polegguang kowd to Monama pomon diyot kod-uripon to saa, woy ko-ungkay, novovallan kowd no uripon diyot kodpuung to motallong. \v 19 Id gamit ku iddos ponunggelengan moka-atag to uripon, su amoy moomok dow nod koovottan kos od osengon ku. Dangan, id po-uripon dow kos koniyun lawa riyot kodpuung to molibmit, woy ayas kow pe-en id puung to ahad ondan no morat. Piru ko-ungkay, ko-ilangan no id po-uripon dow kos koniyun lawa riyot kodpuung to motallong, oyyos iyon od ingumannon tadda, od molinis kow riyot kod-ontong to Monama. \p \v 20 Iddot no-uripon kow pa to saa, worad en diyot poomdom dow iddos kodpuung to motallong. \v 21 Na, ko ungketen, ondan man kos kopiyannan no na-angoy row taddot kodpuung dow dangan to saa, no ko-ungkay id ko-ilow rowd? Waa en. Su iyon od ingumannon tadda, idda en so kopotayan no waad tomanon. \v 22 Piru ko-ungkay, su nokolegguang kowd pomon diyot kotuusan to saa woy id po-uripon kowd to Monama, od kotanggap dowd iddos kopiyannan nod molinis kowd diyot kod-ontong to Monama, woy iyon od ingumannon tadda, idda en so umuun waad tomanon. \v 23 Oyya su iddos bayad to saa, idda en so kopotayan. Piru iddos gasa to Monama, idda en so umuun waad tomanon pomon to nosokkad kid diyot ki Disas Krays nod Longaggon ta. \c 7 \s1 Worad No-iraom to mgo Suhu ni Moises iddos od Pompomakoy \p \v 1 Mgo suwod, nokosaddoo a nod koovottan dow inis od ikohiyon ku, su nokosaddoo kowd man taddot mgo Suhu. Nosorollan dowd no iddos minuvun no-uyag pa, no-iraom poron taddot mgo Suhu, piru kod patoy ron sikandin, nokolegguang don sikandin tadda. \v 2 Ponunggeleng, otid osowan kos sokkad no ba-ay, no-ikahi riyot bola-ud to kodpo-osoway, no iddos ba-ay noko-ikot poron diyot kandin no sawa laggun to no-uyag pa iddos sawa rin. Piru ko id patoy ron dos sawa rin, nokolegguang don sikandin taddon bola-ud woy od poko-osawa mandon. \v 3 De-en ko id duma sikandin to osson mama to no-uyag poron dos sawa rin, na od ko-oseng ta no nosaa sikandin. Piru ko id patoy ron iddos sawa rin, nokolegguang don sikandin taddot bola-ud to kodpo-osoway, woy dii ta od ko-oseng no nosaa sikandin kod osawa mandon. \p \v 4 Mgo suwod, iling mandad tadda, wora kowd no-iraom taddot kotungud to mgo Suhu, oyyos timbang id patoy kowd duma ki Disas Krays. Woy ko-ungkay, nosokkad kowd diyot kandin no novadnow pomon diyot kopotayan, su amoy iddos pinuungan dow, id kahaa-i to Monama. \v 5 Dangan, to waa ki pa mid pomakoy, no-iraom ki taddot mosaasaan botasan no tapoy ron dinit keta. Na, to nosorollan tad iddos mgo Suhu, id ayas pe-en baling kos morat no ingowollon to lawa ta. De-en iyon od ingumannon tadda, idda en so kopotayan. \v 6 Piru ko-ungkay, nokolegguang kid taddot mgo Suhu, oyyos timbang id patoy kid duma ki Disas Krays woy wora kid no-uripon taddon mgo Suhu. Purisu od puung ki atag to Monama, konnad ukit to kodtuman taddot nosulat no mgo Suhu, ko konna, ukit don to lammin ko-ubpa no id pomon to Uhis no Ispiritu. \s1 Dos Dontulon to mgo Suhu \p \v 7 Na, ko ungketen, saddook duwon od ikahi no, “Morat bos iddos mgo Suhu.” Konna en! Oyya su otik waa iddos mgo Suhu, waa nanoy saddoo ta ko ondan kos saa. Ponunggeleng, otik waa no-ikahi riyot mgo Suhu no, “Yo kod ko-ima,” na waa nanoy saddoo ku no morat bos idda. \v 8 Piru to nosorollan ku ukit taddot mgo Suhu no morat bos iddos od ko-ima, na iddos mosaasaan botasan no tapoy ron dinit koddi, noko-iling to nosukaa baling, su id ayas pe-en moho kos ima ku. Dos kohulugan ku tadda, no otik waa iddos mgo Suhu, waa nanoy saddoo ku no nokosaa a. \v 9 Dangan, id oubpa a no waa pa sinorollan taddot mgo Suhu, woy kunan ku uvag ko moppiya a rad no minuvu woy waa saa ku. Piru to nosorollan kud iddos mgo Suhu, iling to nosukaa kos saa ku. \v 10 Woy noovottan ku no iyon od ingumannon ku, idda en so kopotayan no waad tomanon. Purisu iddos mgo Suhu no iyon dontulon, idda en so kodboggoy to umuun waad tomanon, idda en baling kos unayan no od ingumannon ku iddos kopotayan no waad tomanon. \v 11 Oyya su iddos saa, noko-iling to id aakaa koddi, su kunan ku kod pokotanggap a to umuun waad tomanon ukit to kodtuman taddot mgo Suhu. Piru iyon bonnaa, id supak ku idda, de-en id silutan a to kopotayan no waad tomanon. \v 12 Purisu nosorollan ta no iddon mgo Suhu, id pomon to Monama woy dos langun nid nonaw rutun, ollog en, motallong woy moppiya. \p \v 13 Na saddook duwon od intud no, “Mambot iddos moppiyon mgo Suhu to Monama, od undag to kopotayan no waad tomanon?” Konna ungketen! Su iyon unayan nod silutan ki, pomon en to mgo saa ta. Woy dos saa, idda en kos unayan to keton kopotayan no waad tomanon, su amoy ukit taddot moppiyon mgo Suhu, oray'd kokita kos komorattoy to saa. \s1 Dos Kodposupakoy to id Kopi-it Lawa taddot id Kopi-i to Poomdom \p \v 14 Nosorollan ta no iddos mgo Suhu, moppiya su id pomon man idda riyot Ispiritu to Monama. Piru siyak, minuvu a ra no moomok nod pokopuung to saa. Noko-iling a to no-uripon to saa. \v 15 Od kosoobbuwan a moho taddot od puungan ku, su iddos moppiya no id kopi-i ku nanoy nod puungan, idda en baling kos dii kud kopuungan. Woy dos morat no dii ku id kopi-i nod puungan, idda en baling kos od kopuungan ku. \v 16 Na, otik dii ku id kopi-i iddos od puungan ku no morat, patow idda no id pongimbonnaa a no moppiya iddos mgo Suhu. \v 17 Purisu otid pokopuung a to morat, konna siyak kos id puung tadda, su iyon id inuruk koddi, iddos saa no tapoy ron dinit koddi. \v 18 Nokosaddoo a no waa en moppiya nid pomon to mosaasaan botasan no tapoy ron dinit koddi. Oyyos ahad id kopi-i ku nanoy nod puung to moppiya, dii ku en od kopuungan. \v 19 Iddos moppiyon id kopi-i ku nod puungan, dii kud kopuungan. Piru iddos morat no dii ku id kopi-i nod puungan, idda en baling kos od kopuungan ku. \v 20 Na otik iyon ku od kopuungan iddos dii ku nanoy id kopi-i nod puungan, iddos kohulugan, konna siyak kos id puung tadda, su iyon id inuruk koddi, iddos saa no tapoy ron dinit koddi. \p \v 21 De-en ini kos notomanan ku. Otik id kopi-i ku nod puung to moppiya, iyon ku baling od kopuungan iddos morat no idda en kos od inuruk koddi. \v 22 Ka-ay't poomdom ku, oraroy a nod kahaa taddot mgo suhu to Monama. \v 23 Piru ka-ay't lawa ku, ossa kos od inuruk koddi no idda en so saa. Od pokodsupak iddos id kopi-it lawa ku taddot id kopi-i to poomdom ku. De-en no-uripon a taddot mosaasaan botasan no tapoy ron dinit koddi. \v 24 Okkoyoy, nomonnu ad man moho ini! Ondoy ayu kos od pokotavang koddi amoy'd pokolegguang a pomon diyot kod-uripon taddot morat nid kopi-i to lawa ku nod piyod koddi riyot kopotayan? \p \v 25 Wora ossa nod pokotavang koddi, idda ra en so Monama ukit tod Longaggon ta no si Disas Krays! Solamat to Monama! \p Purisu ini kos koddin kotomanan. Inis poomdom ku, id tuman taddot mgo Suhu to Monama, piru pomon to mosaasaan botasan no tapoy ron dinit koddi, no-uripon a poron to saa. \c 8 \s1 Dos Lammin Umuu no id Boggoy to Uhis no Ispiritu \p \v 1 De-en siketa langun no nosokkad diyot ki Disas Krays, konna kid en od silutan to Monama. \v 2 Oyyos pomon to nosokkad kid diyot ki Disas Krays, duwon don lammin umuu ta no id boggoy to Uhis no Ispiritu. De-en id polegguang ki pomon diyot kotuusan to saa no iyon od ingumannon, idda en so kopotayan. \v 3 Iddos mgo Suhu, konna od pokopolegguang keta riyot kotuusan to saa, oyyos pomon taddot mosaasaan botasan no tapoy ron dinit keta, konna ta od kotuman iddos mgo Suhu. Piru id puungan to Monama iddos dii ta od kogaha nod puungan. Id popiyod din iddos kandin no Anak no nominuvu iling keta, su amoy sikandin don kos od silutan to mgo saa ta. Woy idda en kos po-ukit to kod-awa to Monama taddot kotuusan to saa. \v 4 Id puungan to Monama idda amoy'd pokotuman ki taddot ollog no id popuungan keta riyot mgo Suhu. Oyya su otid pomakoy ki, wora kid id ikuu taddot mosaasaan botasan no tapoy ron dinit keta, ko konna, iddos id kopi-i to Uhis no Ispiritu. \v 5-6 Iddos minuvu no no-iraom taddot mosaasaan botasan no tapoy ron diyot kandin, wora osson od poomdommon din, idda ra en so morat no ingowollon din. Na iyon od ingumannon tadda, idda en so kopotayan no waad tomanon. Piru iddos minuvu no no-iraom to Uhis no Ispiritu, wora osson od poomdommon din, idda ra en so id kahaa-i to Uhis no Ispiritu. Na iyon od ingumannon tadda, idda en so kosunayan woy umuun waad tomanon. \v 7 Su iddos minuvu no no-iraom poron kos poomdom din taddot mosaasaan botasan no tapoy ron diyot kandin, id supak din kos Monama. Dii rin od tumanon kos mgo suhu to Monama, woy dii en sikandin od pokotuman tadda. \v 8 Na iddon minuvu, dii en od pokopahaa to Monama. \p \v 9 Piru sikiyu, pomon tid ubpa ron diyot ginawa row iddos Uhis no Ispiritu, sikandin don kos id tuman dow, konnad iddos mosaasaan botasan no tapoy ron diyot koniyu. Poomdomma row no iddos minuvun waa riyot ginawa ran iddos Uhis no Ispiritu, konna sikandin sakup ni Disas Krays. \v 10 Piru ko id ubpa si Disas Krays diyot ginawa row, ahad od patoy kos koniyun lawa pomon to saa, iddos Uhis no Ispiritu kos od boggoy koniyu to umuun waad tomanon, oyyos id podmotallong kowd man to Monama. \v 11 Ossa pa tadda, iddos Monama kos id badnow ki Disas Krays. De-en otik id ubpa ruwot koniyu iddos Ispiritu rin, sikandin mandad kos od boggoy to umuu ruwot lawa row no duwon kopotayan, oyyos no-iroomman kowd man to Uhis no Ispiritu. \p \v 12 Purisu mgo suwod, ko-ilangan en nod dumoruma ki to Monama, konna riyot mosaasaan botasan no tapoy ron dinit keta. \v 13 Oyya su otid tumanon ta iddon mosaasaan botasan, iyon od ingumannon tadda, idda en so kopotayan no waad tomanon. Piru otik ukit to tavang to Uhis no Ispiritu, od inoyyuhan tad iddos morat no pinuungan, duwon en umuu ta no waad tomanon. \p \v 14 Iddos langun no no-iroomman to Ispiritu to Monama, mgo anak sikandan to Monama. \v 15 Dangan, laggun to no-iraom ki to mgo Suhu, od kovaakkan ki to kodsilut to Monama. Piru ko-ungkay, konnad ko-ilangan nod kovaakkan ki iling to uripon nod kovaakkan to amu rin. Oyya su id boggoy rin keta iddos Ispiritu rin amoy'd kovovallan ki no mgo anak din. De-en od kongoranan tad iddos Monama no, “Amoy ku.” \v 16 Su iddos Uhis no Ispiritu ron en kos id posivonnaa rinit ginawa ta no mgo anak kid to Monama. \v 17 Woy pomon to mgo anak kid man nikandin, duwon od kotanggap ta init morin allow no id panoy rin atag to mgo anak din, su amoy od kolonug ki to langun nid boggoy rin taddot Anak din no si Disas Krays. Otid lonug ki to kosupittan duma kandin, od kolonug ki en mandad to kodposivantug kandin. \s1 Dos Kopiyannoy to Monama no id Pokita Rin Init Morin Allow \p \v 18 Na otid popoomdom a taddot kosupittan no no-ukitan ta ko-ungkay, immat waa ron idda otid poomdommon ku iddos kopiyannoy to Monama no id pokita rin keta init morin allow. \v 19 Konna ra siketa no mgo minuvu, ko konna, ahad iddos langun no binovallan to Monama, dakkoo kos ingowollon nod inguma ron iddos allow no id pokita to Monama kos mgo anak din. \v 20 Oyyos pomon poron to kodbovaa ka-ay't ingod woy dos langun no nokota-aw ka-ay, dii ron od kotuman iddos dontulon atag kandan. Na iddon notomanan, konna pomon to kandan nid kopi-i, ko konna, puhawang en to Monama.\f * \fr 8:20 \ft Moka-atag taddon notomanan, na-apii inis ingod woy dos langun no nokota-aw ka-ay riyot kodsilut to Monama to saa. Od kovasa ini riyot Genesis 3:17-19.\f* Piru ahad ungketen, duwon pe-en ko-immanan. \v 21 Oyya su puhawang to Monama no inis ingod woy dos langun no nokota-aw ka-ay no binovallan din, od polegguangon din pomon diyot kotuusan to kopotayan amoy konnad od patoy woy'd ko-obbuu, woy amoy od pokolonug dan diyot motoos no kotomanan taddot mgo anak din. \v 22 Nosorollan ta no inis ingod woy dos langun no nokota-aw ka-ay'n binovallan din, pomon poron dangan taman ko-ungkay, od dahong to kosokitoy iling to ba-ay nod sokalan. \v 23 Konna ra inis ingod woy dos langun no nokota-aw ka-ay no binovallan din kos id oilasoy, ko konna, ahad mandad siketa no nokotanggap to Uhis no Ispiritu no idda en so unnon gasa to Monama keta no od pompomakoy. Diyot daom to ginawa ta, iling tod dahong ki to kosokitoy laggun tod aangat ki taddot allow no id pokita to Monama no mgo anak ki en nikandin, woy od lommiyon din kos lawa ta amoy dii ron od patoy. \v 24 Na, ini en kos ko-immanan ta pomon poron to notobbus ki. Iddos ko-immanan, konnad od kongoranan no ko-immanan otik notuman don, oyyos waa en minuvu nod imman pa taddot notuman don. \v 25 Piru ko waa pa notuman iddos id immanan ta, ko-ilangan no konna ki od ko-obbod nod aangat tadda. \p \v 26 Na iling mandad tadda, iddos Uhis no Ispiritu kos od tavang keta riyot komoometan ta, oyyos waa saddoo ta ko ondan kos ollog no dosalon ta. De-en iddos Uhis no Ispiritu kos od nganoy to Monama atag keta ko ondan kos dinit ginawa ta no konna ta od ko-oseng. \v 27 Woy dos Monama no nokosaddoo ko ondan kos diyot ginawa ta, nokosaddoo mandad ko ondan kos diyot poomdom to Uhis no Ispiritu. Su iddos id dasaa to Uhis no Ispiritu riyot Monama atag keta no mgo minuvu rin, od ikuu en idda to id kopi-it Monama. \p \v 28 Nosorollan ta no iddos langun no kotomanan, moppiya man o morat, id puungan to Monama, su amoy od undag idda to moppiya riyot id ginawa kandin no id aam din, su idda me-en kos puhawang din. \v 29 Oyyos pomon poron dangan, nosorollan don to Monama ko ondoy kos od kovovallan no mgo anak din. Woy id ossa rin don tapoy no od poko-iling sikandan taddot Anak din, su amoy sikandin kos ponganoy to mo-uraan toosuwod. \v 30 Purisu iddos langun nid ossa tapoy to Monama no od kovovallan no mgo anak din, id kobbit din kos pusung dan amoy'd pomakoy. Woy dos id kobbit din kos pusung, id podmotallong din woy id posivontuhan. \s1 Waa en od Pokopodpitas Keta pomon diyot Ginawa to Monama \p \v 31 Na otid poomdommon ta idda langun, od kosorollan ta no pomon tid poomig keta iddos Monama, waa en od pokotalu keta. \v 32 Oyyos waa rin id loggod iddos kandin no Anak, ko konna, id boggoy rin nod imotayan atag keta langun. Na otik id boggoy rin atag keta iddos kandin don en no Anak, iyon pobbo iddos langun no ko-ilonganon ta. \v 33 Siketa no id aam to Monama, ondoy man kos od poko-uug keta no nokopuung ki to saa? Waa en! Oyya su iddos Monama ron en kos id podmallong keta. \v 34 Ondoy man kos od poko-ikahi no ko-ilangan nod silutan ki to saa ta? Waa en! Oyyos si Disas Krays don en kos id patoy atag keta. Konna ra idda, id badnow sikandin woy ko-ungkay, diyon don sikandin lomig to kowanan to Monama woy id dasaa atag keta. \v 35 De-en ondoy man kos od pokopodpitas keta pomon diyot ginawa ni Disas Krays? Waa en! Oyya su ahad od ukit ki pe-en to mgo kohirapoy, ahad od kotompoddan ki to puhawang, ahad od posupittan ki, ahad waa koka-an ta o waa od umpakon ta, ahad morat kos od kotomanan ta woy ahad pe-en od imotayan ki, piru dii en od kopalin kos ginawa ni Disas Krays keta. \v 36 Inin mgo kosupittan, iling en taddot no-ikahi riyot Nosulat no Kahit Monama no mid ungketen to, \q1 “Monama, pomon to konamin kopomakoy kikow, inaayun koy od isau to kopotayan. \q2 Id pod-iling koy to karnero nod sumboliyon.”\f * \fr 8:36 \ft Od kovasa ini riyot Salmo 44:22.\f* \m \v 37 Piru ahad ungketen kos kotomanan ta, od ponalu ki en ukit ki Disas Krays no id pokita to ginawa rin keta. \v 38 Su nosorollan ku no waa en od pokopodpitas keta pomon diyot ginawa to Monama. Od patoy ki man o od ko-uyag, od ginowannon ki en nikandin. Ahad iddos mgo ponolihan o mgo busow o iddos ahad ondan no duwon kotuusan, dii en od pokopodpitas keta pomon diyot ginawa rin. Ahad ondan pe-en kos od kotomanan ko-ungkay o riyot od inguma pa, od ginowannon ki en nikandin. \v 39 Woy dos ahad ondan no riyot ko-oowayan o riyot kinoroomman to livuta o iddos ahad ondan no mgo binovallan to Monama, dii en od pokopodpitas keta pomon diyot ginawa to Monama no id pokita rin ukit ki Disas Krays nod Longaggon ta. \c 9 \s1 Dos Kod-aam to Monama taddot mgo Sakup Din \p \v 1 Na, duwon pa ponudtulon ku koniyu woy bonnaa en ini. Konna a en od ouhus, su nosokkad a riyot ki Disas Krays. Molinis kos poomdom ku, oyyos no-iraom a to kodpomandu to Uhis no Ispiritu no id posivonnaa ka-ay. \v 2 Iyon id kopi-i ku nod osengon no noponnu a to lanu, woy diid ka-awa kos mosakit to ginawa ku taddot iling ku no mgo Judio, oyyos dii ran od pomakoy ki Disas Krays. \v 3 Otid kopakoy ra en nanoy, od podsuwomihon kud no siyak don kos od posahapan to Monama woy od tompoddon kos koroniyan ku riyot ki Disas Krays amoy'd pokolegguang dan da en pomon diyot kodsilut to Monama. \v 4 Mo-uraa kos kopiyannan no id boggoy to Monama kandan. Oyyos sikandan kos koubbaran ni Israel no id aam to Monama amoy od kovovallan no mgo anak din. Sikandan kos id pokitannan din to se-aa to kotuusan din. Kopila id potonduwoy kos Monama duma kandan, woy riyon din en to kandan id boggoy iddos mgo Suhu. Sikandan mandad kos id nonawwan din to ollog no po-ukit to kodsimba kandin. Mo-uraa kos mgo tandu rin nod tovangan din en sikandan. \v 5 Koubbaran sikandan taddot nongovantug no kovuyyahan doy. Woy dos Mesiyas no si Disas Krays, lubbad dan mandad, su nominuvu sikandin no sokkad no Judio. Iddos Monama no id hari to langun, ollog nod doongon to waad tomanon. Oyya, od kotuman en ini. \p \v 6 Na, iyon bo kohulugan ka-ay no waa tumana to Monama iddos tandu rin diyot koubbaran ni Israel? Konna en! Su konna langun to koubbaran ni Israel, mooggot no minuvu to Monama. \v 7 Woy konna langun to koubbaran ni Abraham, mooggot no lubbad din, su id ikahi to Monama ki Abraham no, \q1 “Iyon da od ngoranan ku no mooggot no koubbaran du, idda en so lubbad to anak du no si Isaac.”\f * \fr 9:7 \ft Od kovasa ini riyot Genesis 21:12.\f* \m \v 8 Dos kohulugan tadda, no konna langun taddot koubbaran ni Abraham, od ngoranan to Monama no mgo anak din, ko konna, idda ra en so id tobbow ukit to tandu to Monama ki Abraham. \v 9 Su id totandu kos Monama ki Abraham moka-atag ki Isaac, kahi rin to, \q1 “Init so-op no lahun, od livod a ka-ay, woy od tobbawan don kos sawa ru no si Sara to anak no mama.”\f * \fr 9:9 \ft Od kovasa ini riyot Genesis 18:10.\f* \p \v 10 Woy konna ra idda, od kokita ta mandad iddos po-ukit to kod-aam to Monama. Oyyos si Isaac no kovuyyahan ta woy si Rebecca no sawa rin, id anak to sopping no idda en si Esau woy si Jacob. \v 11-12 Su iddot waa pa id tobbow iddos sopping, mid ikahi kos Monama ki Rebecca to, \q1 “Iddos ari, od hari sikandin taddot kakoy.”\f * \fr 9:11-12 \ft Od kovasa ini riyot Genesis 25:23.\f* \m Id ikahi to Monama idda to waa pa nokopuung iddos sopping to moppiya o morat, su id kopi-i rin nid nonaw no otid aam sikandin to minuvu, konna ukit to moppiyon pinuungan, ko konna, ukit to id kopi-it Monama. \v 13 Ini en mandad kos kohulugan taddot no-ikahi riyot Nosulat no Kahit Monama no mid ungketen to, \q1 “Id ginowannan ku iddos ari no si Jacob, piru id kolingasa-i ku iddos kakoy no si Esau.”\f * \fr 9:13 \ft Od kovasa ini riyot Malaquias 1:2-3.\f* \p \v 14 Na, ko ungketen, iyon bo kohulugan ka-ay no duwon od podmusingon to Monama? Konna en! \v 15 Su mid ikahi iddos Monama ki Moises to, \q1 “Siyak kos od pokita to eru taddot id kopi-i ku nod pokitannan to eru.”\f * \fr 9:15 \ft Od kovasa ini riyot Exodo 33:19.\f* \m \v 16 De-en ka-ay ta en pantok od kosorollan, no iddos kod-aam to Monama, konna ukit to id kopi-it minuvu woy kod-oiluggat dan, ko konna, ukit en to eru rin. \v 17 Oyya su riyot Nosulat no Kahit Monama, id osengan din iddos harit Ehipto no, \q1 “Id bovallan ku sikkow no hari, su amoy ukit kikow, id pokopokita ku kos koddin kotuusan woy od koposivontuhan kos ngaran ku to intirut ingod.”\f * \fr 9:17 \ft Od kovasa ini riyot Exodo 9:16.\f* \m \v 18 Purisu ka-ay ta en pantok od kosorollan, no iddos Monama kos id aam ko ondoy kos id kopi-i rin nod pokitannan to eru, woy sikandin kos od potoggas to uu taddot minuvu no id kopi-i rin nod potoggason kos uu. \p \v 19 Na, saddook duwon sokkad koniyu nod ikahi no, “Ko ungketen, mambo man tod uuhon to Monama no nokosaa kos minuvu, oyyos waa me-en od pokosupak to kandin nid kopi-i?” \v 20 Piru iyon id pokotavak ku tadda, minuvu ka ra. Na, ondoy ka man nod sawoy to Monama? Od koponunggelengan ku kos kuron. Waa kuron no od pokosawoy taddot tohodbovaa kandin nod ikahi to, “Te, mambo moho to id ungketen a nikkow tid bovaa?” \v 21 Su iddos tohodbovaa to kuron, sikandin kos duwon kotungud ko ondan kos id kopi-i rin nod bovallan. Ponunggeleng, dos sokkad no ba-ad to basak, od bovallan din to kuron no mahaa woy motoos atag to duwon koru-anon no mgo dontulon, woy dos sokkad, atag to ahad ondan don. \fig Waa kuron nod pokosawoy taddot tohodbovaa kandin Roma 9:19-23|src=" HK033F.tif " size="span" ref="Roma 9:21" \fig* \p \v 22 Ungketen en mandad kos Monama. Duwon kotungud din nod puung to ahad ondan no id kopi-i rin. Kotungud din en iddos kodpokita to kandin no kotuusan woy langot taddot mgo mosaasaa no ollog en nod silutan. Piru id poowwet din kos posinsya rin kandan. \v 23 Id puungan din ini, su amoy id pokopokita rin iddos mokososoobbun kopiyannoy rin diyot mgo minuvu no id ko-eru-i rin, woy id panoy rin tapoy sikandan no od ubpa riyot motoos no bonuwa rin. \v 24 Solamat su apii ki taddot mgo minuvu nid aam to Monama, konna ra sikami no mgo Judio, ko konna, sikiyu en mandad no konna mgo Judio. \v 25 Ini en kos no-ikahi riyot id posulat to Monama ki Oseas no mid ungketen to, \q1 “Iddos konna ku mgo minuvu dangan, od ngoranan kud sikandan no koddin mgo minuvu. Woy dos mgo minuvu no waa ku pa ginowanni, ko-ungkay od ginowannon kud sikandan.\f * \fr 9:25 \ft Od kovasa ini riyot Oseas 2:23.\f* \q1 \v 26 Woy riyon da en no ingod to id ikohiyan ku kandan no konna ku mgo minuvu, diyon ku en mandad sikandan od ngoranan no mgo anak to ma-antoy'n Monama.”\f * \fr 9:26 \ft Od kovasa ini riyot Oseas 1:10.\f* \p \v 27 Ini en mandad kos no-ikahi riyot id posulat to Monama ki Isaias moka-atag to koubbaran ni Israel no mid ungketen to, \q1 “Ahad iling ko-uralloy to paok to dahat kos koubbaran ni Israel, piru disok da kos od kotobbus kandan. \q1 \v 28 Oyyos od silutan en to Monama kos mgo minuvu ka-ay to ampow't ingod, woy go-os din don idda od puungan.”\f * \fr 9:28 \ft Od kovasa ini riyot Isaias 10:22-23.\f* \p \v 29 Mid ikahi mandad si Isaias no, \q1 “Siketa no koubbaran ni Israel, otik waa pa no-eru-i keta kos Monama nod Longaggon no Motuus to langun, waad en nanoy ahad sokkad keta nod kosama, su od poko-iling ki taddot mgo toho Sodoma woy mgo toho Gomora no id ipannas din.”\f * \fr 9:29 \ft Od kovasa ini riyot Genesis 19:24-25; Isaias 1:9.\f* \s1 Waa id Salig ki Disas iddos mgo Judio amoy'd Komotallong diyot Kod-ontong to Monama \p \v 30 Na, ko ungketen, ondan bo kos od ko-oseng ta ka-ay? Od ko-oseng ta no iddos konna mgo Judio, waa ran id nokkaanokkaa amoy'd komotallong diyot kod-ontong to Monama. Piru sikandan dad en kos id podmotallong to Monama ukit to kopomakoy ran. \v 31 Piru iddos koubbaran ni Israel no id nokkaanokkaa nod tuman to mgo Suhu amoy'd komotallong diyot kod-ontong to Monama, waa ran en na-apput iddos puhawang dan. \v 32 Mambo man to ungketen? Su iddos koubbaran ni Israel, id salig dan moho to kodtuman taddot mgo Suhu. Waa ran id salig ki Disas Krays amoy'd komotallong diyot kod-ontong to Monama. Na pomon ka-ay, noko-iling sikandan to minuvu no nokosi-ud taddot od pokoposi-ud to batu no idda en si Disas Krays.\f * \fr 9:32 \ft Si Disas Krays, noko-iling to batu nod pokoposi-ud, su diid pokotanggap iddos mgo Judio no Anak sikandin to Monama no id popiyod amoy'd tobbus kandan.\f* \v 33 Iling taddot no-ikahi riyot Nosulat no Kahit Monama no mid ungketen to, \q1 “Pomotawi row! Od ta-aw a to batu riyot Sion\f * \fr 9:33 \ft Inis Sion, osson ngaran to Jerusalem.\f* no od pokoposi-ud woy od pokopiloy to mgo minuvu. Piru dii en od pokodsondit iddos minuvu nod pomakoy kandin.”\f * \fr 9:33 \ft Od kovasa ini riyot Isaias 8:14; 28:16.\f* \c 10 \nb \v 1 Mgo suwod, dakkoo kos ingowollon ku nod kotobbus iddos iling ku no mgo Judio, woy ini en kos dosalon ku riyon to Monama. \v 2 Od pokoposivonnaa a no mohi-od dan nod puung atag to Monama, piru iddos kodpuung dan, waa noko-ikuu taddot bonnaan nonaw. \v 3 Su id podtohon dan iddos po-ukit to Monama nod podmotallong to minuvu. Iyon dan baling noonokkali tid ikuu iddos kandan dad no po-ukit nod komotallong ukit to kodtuman to mgo Suhu, woy waa ran id po-iraom taddot po-ukit to Monama. \v 4 Oyyos notuman diyot ki Disas Krays iddos dontulon to kodboggoy taddot mgo Suhu, amoy iddos langun nod pomakoy kandin, od komotallong diyot kod-ontong to Monama. \s1 Dos Langun nod Nganoy tod Longaggon, od Kotobbus en \p \v 5 Na, ini en kos id sulat ni Moises moka-atag to minuvu nod tuman to mgo Suhu amoy'd komotallong diyot kod-ontong to Monama. Kahi rin to, \q1 “Iddos minuvu nod tuman to langun no Suhu, od pokotanggap to umuun waad tomanon.”\f * \fr 10:5 \ft Od kovasa ini riyot Levitico 18:5.\f* \m \v 6 Piru moka-atag to po-ukit nod komotallong kos minuvu riyot kod-ontong to Monama ukit to kopomakoy, duwon mandad no-ikahi riyot Nosulat no Kahit Monama no mid ungketen to, \q1 “Yo kowd poomdomma no, gali ra od komotallong kos minuvu riyot kod-ontong to Monama otik duwon od undiyot datas to langit amoy'd angoy ki Disas Krays. \q1 \v 7 “Yo kow mandad od poomdomma no, ko-ilangan pa no duwon od undiyot daom to lugaa tid poomatoy amoy'd badnow ki Disas Krays. \m \v 8 Su no-ikahi riyot Nosulat no Kahit Monama no, \q1 “Iddos kahi to Monama, diyon don to koniyu. Diyon don idda to bivig dow woy riyot ginawa row.”\f * \fr 10:8 \ft Od kovasa ini riyot Deuteronomio 30:12-14.\f* \m Idda en kos kahit Monama no id ponudtuu roy moka-atag to kopomakoy, \v 9 no otik id ponudtuu row riyot duma no si Disas Krays kos od Longaggon, woy od pomakoy kow riyot ginawa row no id badnow sikandin to Monama, na od kotobbus kow en. \v 10 Su otid pomakoy ki to bonnaavonnaa, od komotallong ki riyot kod-ontong to Monama. Woy pomon to id ponudtuu ta riyot duma kos kopomakoy ta, od kotobbus ki. \v 11 Oyya su no-ikahi riyot Nosulat no Kahit Monama no, \q1 “Iddos langun nid pomakoy kandin, konna en od pokodsondit.”\f * \fr 10:11 \ft Od kovasa ini riyot Isaias 28:16.\f* \m \v 12 Inin tandu, atag to langun, Judio man o konna, oyyos sokkad da man kos od Longaggon ta no od busbus to kopiyannan diyot langun nod nganoy kandin. \v 13 Su no-ikahi riyot Nosulat no Kahit Monama no, \q1 “Iddos langun nod nganoy tod Longaggon, od kotobbus en.”\f * \fr 10:13 \ft Od kovasa ini riyot Joel 2:32.\f* \p \v 14 Piru momonnu ran man od nganoy kandin otik waa pa sikandan id pomakoy? Woy momonnu ran od pomakoy kandin otik waa pa sikandan nokorinog moka-atag kandin? Momonnu ran mandad od pokorinog otik waa od ponudtuu kandan? \v 15 Woy momonnu ran mandad od koponudtulan otik waa od popiyod amoy'd ponudtuu kandan? Iling taddot no-ikahi riyot Nosulat no Kahit Monama no, \q1 “Oraroy ki en nod kahaa otik duwon od inguma nod ponudtuu to Moppiyon Dinoggan.”\f * \fr 10:15 \ft Od kovasa ini riyot Isaias 52:7.\f* \m \v 16 Piru simbokkad da kos id tanggap to Moppiyon Dinoggan, su no-ikahi ni Isaias no, \q1 “Longaggon, pilopila ra kos id pomakoy to ponudtulon doy.”\f * \fr 10:16 \ft Od kovasa ini riyot Isaias 53:1.\f* \m \v 17 Piru ahad ungketen, bonnaa en no iddos kopomakoy to minuvu, id pomon to kodpominog dan to ponudtulon moka-atag ki Disas Krays. \v 18 Piru duwon intud ku. Waa vo nokorinog kos mgo Judio moka-atag ki Disas Krays, no idda en kos unayan no waa ran id pomakoy? Nokorinog en sikandan, su no-ikahi riyot Nosulat no Kahit Monama no, \q1 “Dos kahit Monama, norinog to langun no minuvu \q2 woy nokoso-ob don to intirut ingod.”\f * \fr 10:18 \ft Od kovasa ini riyot Salmo 19:4.\f* \p \v 19 Na, duwon mandon intud ku. Ondan, waa vo nokaabbot iddos mgo Judio taddot norinog dan? Nokaabbot en sikandan. Su id oseng kos Monama riyot mgo Judio ukit taddot id posulat din ki Moises. Kahi rin to, \q1 “Id pokita ku kos kopiyannoy ku riyot mgo minuvu nid kolingasa-i row amoy od kosina kow kandan. \q1 Id pokita ku kos kopiyannoy ku riyot mgo minuvu no waa sinorollan moka-atag koddi amoy id kolingasa-i row sikandan.”\f * \fr 10:19 \ft Od kovasa ini riyot Deuteronomio 32:21.\f* \p \v 20 Mid ikahi mandad kos Monama kandan ukit ki Isaias, woy to waa kod-aang-aang, mid ungketen si Isaias to, \q1 “Nokita a taddot mgo minuvu no waa id nangkap koddi. Id pokilaa a riyot waa id intud-intud moka-atag koddi.”\f * \fr 10:20 \ft Od kovasa ini riyot Isaias 65:1.\f* \p \v 21 Piru moka-atag taddot mgo Judio, mid ikahi kos Monama to, \q1 “Nouhoy ad mid umow nod porani koddi iddos mgo minuvu no diid pominog woy mgo motoggas kos uu.”\f * \fr 10:21 \ft Od kovasa ini riyot Isaias 65:2.\f* \c 11 \s1 Dos Kopiyannoy to Monama riyot mgo Judio \p \v 1 Na, ko ungketen, id inoyyug bo iddos Monama taddot mgo minuvu rin no Judio? Waa en! Oyya su ahad siyak, Judio a man no lubbad ni Abraham woy lubbad ni Benjamin, waa a en inoyyuhi to Monama. \v 2 Od uliton ku tod oseng, no waa en inoyyuhi to Monama iddos mgo minuvu rin no id aam din tapoy. Poomdomma row man iddos diyot Nosulat no Kahit Monama moka-atag ki Elias. Mid nganoy sikandin to Monama pomon taddot id puungan to iling din no mgo Judio, kahi rin to, \q1 \v 3 “Longaggon, id imotayan dan iddos mgo propeta nid popiyod du. \q2 Id gobba ran kos mgo buwisanan du. \q2 Siyak dobbo kos nosama, woy id kopi-i ran pe-en nod imotayan a.”\f * \fr 11:3 \ft Od kovasa ini riyot 1 Hari 19:10, 14.\f* \m \v 4 Piru mid tavak kos Monama kandin, kahi rin to, \q1 “Konna ra sikkow kos nosama, su duwon pa pittun maan (7,000) no minuvu no id ossa ku atag koddi, woy waa ran id simba taddot konna bonnaan monama nod ngoranan ki Baal.”\f * \fr 11:4 \ft Od kovasa ini riyot 1 Hari 19:18.\f* \m \fig Ini en kos boyo ni Baal Roma 11:4|src=" HK031E.tif " size="span" ref="Roma 11:4" \fig* \v 5 Na ungketen dad en mandad ko-ungkay, su duwon pa nosama no mgo Judio no id aam to Monama pomon to kopiyannoy rin. \v 6 Iddos kod-aam din kandan, konna pomon to moppiyon pinuungan, ko konna, pomon en to kopiyannoy rin. Oyya su otik pomon pa idda to pinuungan dan, konnad idda od kongoranan no kopiyannoy to Monama. \p \v 7 Na iddos kohulugan ka-ay, no ahad id nokkaanokkaa kos ko-urallan to mgo Judio to kodnangkap to po-ukit amoy'd komotallong diyot kod-ontong to Monama, waa ran en na-apput iddos puhawang dan. Iyon da noka-apput tadda, iddos mgo Judio no id aam to Monama, piru iddos duma, id potoggas to Monama kos uu ran. \v 8 Ini en kos no-ikahi riyot Nosulat no Kahit Monama no mid ungketen to, \q1 “Iling to id potinuhon to Monama kos poomdom dan amoy diid pokaabbot. Su taman ko-ungkay, \q2 ahad duwon mata ran, dii ran en od pokokita woy \q2 ahad duwon tolinga ran, dii ran en od pokorinog.”\f * \fr 11:8 \ft Od kovasa ini riyot Deuteronomio 29:4; Isaias 29:10.\f* \m \v 9 Na duwon mandad id sulat ni David no mid ungketen to, \q1 “Muopa nod kotigkawan sikandan, woy od ka-ammot pomon to kahaan dan diyot kodka-an iling to manuk nod sahad to lettag o saarong nod kosuhiyang, su ollog en sikandan nod silutan. \q1 \v 10 Muopa nod mosukirom kos poomdom dan amoy dii ran od pokaabbot to kovonnaan. \q2 Woy muopa no od posupittan sikandan to waad tomanon, iling to minuvu nod kovokkut pomon to kovoggatoy to binovan din.”\f * \fr 11:10 \ft Od kovasa ini riyot Salmo 69:22-23.\f* \p \v 11 Na, ko ungketen, od intud a mandon. Ondan man kos od kotomanan taddot mgo Judio? Id inoyyuhan bo sikandan to Monama taman to waad tomanon, oyyos waa ran mid pomakoy ki Disas Krays? Waa en! Piru pomon tid inoyyuhan dan kos Monama, id inguma iddos kodtobbus diyot konna mgo Judio. Ukit ka-ay, od kosina kandan iddos mgo Judio woy id kopi-i ran don mandad nod kotobbus. \v 12 Od poomdommon ta ini. Otik lampas kos kopiyannoy to Monama no id pokita rin diyot konna mgo Judio pomon taddot saa to mgo Judio, iyon pobbo kod livod iddos mgo Judio riyon to Monama. \p \v 13 Na, duwon od osengon ku koniyu no konna mgo Judio. Id aam a to Monama amoy'd kovovallan no apostoles su amoy od ponudtuu koniyu moka-atag ki Disas Krays. De-en id boggayan ku to dakkoon koru-anon inis pinuungan no id sanna rin koddi. \v 14 Su id imman a no duwon iling ku no mgo Judio nod kosina koniyu, amoy duwon duma kandan no od kopiyod ku nod pomakoy woy'd kotobbus. \v 15 Oyyos pomon tid inoyyuhan to Monama iddos mgo Judio, nokod-uli ron kos koroniyan to mgo minuvu ka-ay to ampow't ingod diyon to Monama. De-en otid tonggapon mandon to Monama iddos mgo Judio, lampas pe-en no moppiya kos od kotomanan dan. Oyyos timbang id patoy ron sikandan, piru no-uyag mandon. \p \v 16 Na, si Abraham kos id pomonnan to mgo Judio woy dos Monama kos komunoy kandin. Woy dos koubbaran din, Monama en mandad kos komunoy. Dos od koponunggelengan to mgo Judio, iling ka-ay. Otik id boggoy iddos unnon toppik to paan diyot Monama, sikandin en kos komunoy taddot tivuk no paan. Ossa pa tadda, otik id boggoy iddos dalig to kayu riyot Monama, sikandin en kos komunoy to mgo panga tadda. \p \v 17 Iddos mgo Judio, od poko-iling to mgo panga to kayu no olibo no id pomuwa, woy sikiyu no konna mgo Judio, noko-iling kow to mgo panga to kayu no olibo nid tuvu riyot movonnos. Na iyon id puungan to Monama, id ponompoddan din iddos dumon panga taddot kayu nid pomuwa, woy id suppay rin iddos panga taddot kayu no olibo no id tuvu riyot movonnos diyot lawa taddot id pomuwa. De-en od pokolonug kow to koomboggan taddon kayu no idda en so kopiyannoy to Monama. \v 18 Piru sikiyu no konna mgo Judio, yo kow'd popoomdom no moppiya kow pa taddot mgo Judio no noko-iling tid ponampod no mgo panga. Woy yo row kolingawi no konna sikiyu kos od uyag to mgo dalig, ko konna, iddos mgo dalig kos od uyag koniyu. \p \v 19 Na saddook od ikahi kow no, “Moppiya koy en, su id ponampod iddos mooggot no mgo panga amoy sikami kos od suvaa kandan.” \v 20 Bonnaa en, piru iyon unayan no id ponampod sikandan, oyyos waa ran id pomakoy, woy id suvaa kow kandan pomon da en to koniyun kopomakoy. Purisu yo kow'd pobporoong, ko konna, kovaakki row iddos Monama. \v 21 Su otik id ponampod man to Monama iddos mooggot no mgo panga no idda en so mgo Judio, sikiyu pobbo kos diid ponompoddon. \v 22 Na ka-ay ta en pantok od kosorollan no eeruwon kos Monama, piru od kotuig mandad sikandin nod silut. Su od silutan din iddos diid pomakoy, piru sikiyu, od pokitannan din to eru otid ponayun kow nod pomakoy. Piru ko dii kow od ponayun, od ponompoddon kow mandad nikandin. \v 23 Woy ahad iddos mgo Judio, otik dii ron sikandan od potoggas to uu woy'd pomakoy ran, od tonggapon en mandon sikandan to Monama. Iling to mgo panga, id suppay rin mandon sikandan taddot kayu, su od kopuungan din en idda. \v 24 Oyyos sikiyu no noko-iling to mgo panga to kayu no olibo nid tuvu riyot movonnos, otik id suppay kow to Monama riyot pinomuwon olibo no konna mooggot nid pomonnan dow, lampas pe-en no moomok no id suppay rin mandon iddos id ponampod no mgo panga to kayu no olibo riyot mooggot no id pomonnan dan. \s1 Dos Kopiyannoy to Monama riyot Langun no Minuvu \p \v 25 Mgo suwod, id kopi-i ku nod koovottan dow iddos kovonnaan no waa pa id posaddoo taman ko-ungkay, su amoy dii kow'd pobporoong no moppiya kow pa taddot mgo Judio. Iddos kodpotoggas to uu taddot mgo Judio, duwon en sipangngan. Od kotaman da ini otik ollog don kos ko-uralloy to konna mgo Judio nod kotobbus. \v 26 Kopongnga, od kotobbus iddos koubbaran ni Israel iling taddot no-ikahi riyot Nosulat no Kahit Monama no mid ungketen to, \q1 “Dos Tohodtobbus, od pomon diyot bonuwa to Sion. \q1 Od owan din iddos kororattan taddot koubbaran ni Jacob.”\f * \fr 11:26 \ft Od kovasa ini riyot Isaias 59:20.\f* \q1 \v 27 “Od inguma kos allow nod posinsyan ku kos mgo saa ran iling taddot kodpotonduwoy ku kandan.”\f * \fr 11:27 \ft Od kovasa ini riyot Isaias 27:9.\f* \p \v 28 Na moka-atag taddot dumon Judio, mgo kuntra sikandan to Monama, oyyos waa ran id pomakoy to Moppiyon Dinoggan. Woy pomon to waa ran id pomakoy, id undag idda to kopiyannan dow. Piru pomon to id aam dan tapoy to Monama, id dokollan din dad sikandan to ginawa pomon taddot tandu rin dangan diyot kovuyyahan dan. \v 29 Su otid aam kos Monama to mgo minuvu woy'd boggoy to kopiyannan, konnad en idda od kopalin. \v 30 Dangan, sikiyu no konna mgo Judio, waa kow id pomakoy to Monama. Piru pomon tid inoyyuhan to mgo Judio kos Monama, sikiyu ron ko-ungkay kos nokotanggap to eru rin. \v 31 Ungketen dad en mandad iddos mgo Judio, ahad waa ran id pomakoy to Monama ko-ungkay, piru pomon tid pokita rin kos eru rin koniyu, duwon allow no id pokita rin mandad kos eru rin kandan. \v 32 Oyyos noko-iling tid podtohon to Monama nod ko-uripon to saa iddos langun no minuvu, su amoy ukit ka-ay, id pokopokita rin kos eru rin kandan. \p \v 33 Waa en od pokotoppong to kopiyannoy to Monama! Oray'n moraom kos koovottan woy sinorollan din. Konna od ka-apput to koovottan iddos puhawang woy pinuungan din. \v 34 Su no-ikahi riyot Nosulat no Kahit Monama no, \q1 “Waa minuvun nokosaddoo to poomdom to Monama woy waa en od pomandu to puungan din.”\f * \fr 11:34 \ft Od kovasa ini riyot Isaias 40:13.\f* \q1 \v 35 “Waa mandad minuvu nod boggoy to ahad ondan diyot Monama, amoy duwon od kosukut to minuvu kandin.”\f * \fr 11:35 \ft Od kovasa ini riyot Job 41:11.\f* \p \v 36 Oyya su iddos Monama kos mid bovaa to langun. Sikandin kos id hari to langun woy ukit to langun no binovallan, od koroong sikandin. Muopa nod posivontuhan sikandin taman to waad tomanon! Oyya, od kotuman en ini. \c 12 \s1 Dos Kodbovotasan tod Pompomakoy \p \v 1 Purisu mgo suwod, pomon to eru to Monama keta, od loglohottan ku sikiyu, no boggoy row kos koniyun ko-ugolingun diyot Monama timbang ma-antoy'n buwis, waa id pokosawoy woy id kahaa-i rin, oyya su ungketen en kos ollog no kodsimba kandin. \v 2 Yo kow'd ikuu to kodbovotasan to mgo minuvu ka-ay to ampow't ingod, ko konna, polammi row to Monama kos koniyun poomdom amoy'd kosorollan dow iddos id kopi-i rin atag koniyu. Iyon din id kopi-i, idda en so moppiya, dos od pokopahaa kandin woy dos waa id pokosawoy. \p \v 3 Na, pomon to kotungud no id boggoy to Monama koddi, duwon od osengon ku riyot ipat sokkad koniyu. Ko ondan man kos kovonnaan moka-atag to ko-ugolingun dow, yo kow'd popoomdom no lampas kow pa ka-ay. Su otik ingkon taman kos kogahan nid boggoy to Monama pomon to kopomakoy row, diyon da en mandad taman kos kodpopoomdom dow to koniyun ko-ugolingun. \v 4 Ponunggeleng, inis lawa ta, sokkad da ini, piru mo-uraa kos sakup, woy dos ipat sakup nokod-osso-ossa kos od kopuungan. \v 5 Na ungketen dad en mandad keta nod pompomakoy, su ahad mo-uraa ki, timbang sokkad ki ra no lawa pomon to nosokkad ki riyot ki Disas Krays. Woy siketa langun, timbang nokodsuppaysuppay. \v 6 Pomon to kopiyannoy to Monama keta, id boggayan ki nikandin to nokod-osso-osson kogahan, de-en ko-ilangan nod gomiton ta ini. Otik duwon kogahan ta nod posaddoo taddot id poponudtuu to Monama keta, ko-ilangan nid posaddoo ta idda loppa taddot nonaw no id pomokayan ta. \v 7 Otik duwon kogahan ta nod tavang to duma, ko-ilangan nod tovangan ta sikandan. Otik duwon kogahan ta nod nonaw to kahit Monama, ko-ilangan nod nonaw ki. \v 8 Otik duwon kogahan ta nod ponokkaa to kopomakoy to duma, idda en kos ko-ilangan nod puungan ta. Otik duwon kogahan ta nod boggoy to duwon mgo ko-ilonganon, ko-ilangan no movoggoyvoggoy ki. Otik duwon kogahan ta nod ponguu, ko-ilangan nod oiluggat ki nod ponguu. Otik duwon kogahan ta nod pokita to eru riyot od pongkosupittan, ko-ilangan nod kahaa ki nod tavang kandan. \p \v 9 Ko-ilangan no bonnaavonnaa kos ginawa row riyot duma. Kolingasa-i row iddos langun no morat, woy dokolli row to ginawa iddos moppiya. \v 10 Pohinowannoy kow iling to tootampod to pusod. Pokita row no mowwet kos kod-ontong dow to duma no lampas pa taddot kod-ontong dan koniyu. \v 11 Yo kow'd popopogguu, ko konna, mohi-od kow riyot kodpuung atag tod Longaggon. \v 12 Kahaa kow inaayun pomon to ko-immanan dow riyot Monama. Ti-is kow to mgo kosupittan, woy yo kow'd ko-obbod nod dasaa. \v 13 Tovangi row iddos mgo minuvu to Monama no duwon mgo ko-ilonganon, woy tuhonula row iddos ahad ondoy nod unduwon to baoy row. \p \v 14 Buyu kow riyot Monama no od pokita sikandin to kopiyannoy rin taddot od posuppit koniyu. Yo row buyuwa nod silutan sikandan to Monama. \v 15 Duma kow to kahaan taddot nahaa, woy duma kow to lanu taddot naanu. \v 16 Oubpa kow no moppiya kos koroniyan diyon to ipat sokkad. Yo kow'd poratasdatas, ko konna, lommung kow taddot mgo minuvun waa novantug. Woy yo kow'd popoomdom nod kotuig kowd en to langun. \p \v 17 Otik duwon nokopuung to morat koniyu, yo kow'd balus, ko konna, puungi row kos langun no moppiya amoy dii kow'd kosawoy to mgo minuvu. \v 18 Taman tod kogaha row, ooyyari row kos koniyun koroniyan diyot langun no minuvu. \v 19 Id ginowannan ku no mgo suwod, yo kow'd balus, ko konna, boggoy row to Monama iddos kodbalus atag koniyu. Oyyos duwon no-ikahi riyot Nosulat no Kahit Monama no, \q1 “Siyak kos duwon kotungud nod balus. Siyak kos od silut taddot od puung to morat kikow.”\f * \fr 12:19 \ft Od kovasa ini riyot Deuteronomio 32:35.\f* \m \v 20 Piru puungi row iddos no-ikahi riyot Nosulat no Kahit Monama no mid ungketen to, \q1 “Otid gutasan kos kuntra ru, pokannow sikandin. \q1 Otid kotokkangan, boggayiu sikandin to oweg. \q2 Su otik ungketen kod puungan du, od ko-ilow en sikandin.”\f * \fr 12:20 \ft Od kovasa ini riyot Panultihon 25:21-22.\f* \m \v 21 Yo kow'd potalu taddot pinuungan no morat, ko konna, toluwa row iddos morat ukit to kodpuung to moppiya. \c 13 \s1 Dos Kodpo-iraom diyon to Guberno \r (Tito 3:1-2; 1 Pedro 2:13-18) \p \v 1 Na siketa langun no minuvu, ko-ilangan nod po-iraom ki to kodponguu taddot duwon kotungud diyon to guberno. Oyya su iddos kotungud to kodponguu, id pomon to id kopi-it Monama woy sikandin kos id boggoy taddon kotungud diyot guberno. \v 2 De-en iddos minuvu nod supak to guberno, id supak din kos Monama, oyya su iddos Monama kos id ta-aw to kotundanan dan. Woy dos od supak kandan, od silutan en. \v 3 Dos id puung to moppiya, waa ollog nid kovaakki rin taddot mgo ponguu, piru iddos id puung to morat, od kovaakkan en. Purisu otik dii kow'd kopiyan nod kovaakkan taddot duwon mgo kotungud, puungi row iddos moppiya woy od doongon kow en nikandan. \v 4 Su iddos mgo ponguu, sikandan kos sudsuhuwon to Monama atag to kopiyannan dow. Piru ko nokopuung kow to morat, ollog en nod kovaakkan kow, oyyos duwon en kotungud dan nod silut koniyu. Mgo sudsuhuwon sikandan to Monama amoy'd po-uma to langot din taddot langun nod puung to morat. \v 5 De-en ko-ilangan no od po-iraom kow to guberno, konna ra pomon to duwon allak dow nod silutan, ko konna, pomon to nokosaddoo kow no ini en kos ollog nod puungan. \p \v 6 Ini en mandad kos unayan nod bayad kow to buhis, su iddos mgo ponguu to guberno, sikandan kos mgo sudsuhuwon to Monama no id tuman taddot kotundanan dan. \v 7 Purisu boyari row ko ondan kos ollog nod boyaran, dos buhis to livuta o iddos ahad ondan no buhis. Rispitu-i row woy posivontuhi row iddos duwon mgo kotungud. \s1 Dos Kodtuman to Langun no Suhu Ukit to Ginawa \p \v 8 Otik duwon utang dow, yo row ini kouhayya tod bayad. Iyon da moppiya nod kouhayyon, idda ra en so utang to kodpohinowannoy. Su iddos minuvu nod ginawa to duma, id tuman din iddos mgo Suhu ni Moises. \v 9 Dos mgo Suhu no mid ungketen to, “Yo kow'd loivug, yo kow'd imatoy, yo kow'd ponakow, yo kow'd ko-ima” woy dos duma pa, nosokkad da ka-ay't suhu nid ungketen to, “Ginowanni row kos duma iling to kodginawa row to koniyun ko-ugolingun.”\f * \fr 13:9 \ft Od kovasa ini riyot Exodo 20:13, 17; Deuteronomio 5:17-19, 21; Levitico 19:18.\f* \v 10 Su otik id ginowannan ta kos duma, konna ki en od puung to morat kandan. Purisu iddos kodginawa, idda en kos kodtuman to langun no Suhu. \p \v 11 Ko-ilangan nod puungan dow ini, labbi ron to nosorollan dow no timpu ron to kodgimata, oyyos konnad od kouhoy, od livod don si Disas Krays. Diyot kodtigkanoy to kopomakoy ta, moriyu pa iddos allow to kodtobbus, piru ko-ungkay, morani ron. \v 12 Inis ko-ubpa ta ka-ay to ampow't ingod, asow ron od kotaman iling to bulli no asow ron od ka-allow, su konnad od kouhoy, od livod don si Disas. De-en ko-ilangan nod tonanan ta iddos kodpuung to morat, no idda en so pinuungan diyot mosukirom. Iyon ta od puungan, iddos moppiya, su idda en kos timbang putow'n umpak nid sukub ta no pongallang taddot pinuungan ni Moivuyan. \v 13 Ko-ilangan no iddos ko-ubpa ta, moppiya iling taddot mgo minuvu nod ubpa riyot ko-owangan. De-en konna ki od lonug to pinuungan to minuvu no waa kodtohoo to ivog to lawa. Konna ki od hubughubug woy'd puung to mgo molibmit woy moko-ilow'n pinuungan. Konna ki mandad od po-im-imotayoy woy'd posiisinay. \v 14 Iyon ta od puungan, od ikulon ta iddos ko-ubpa tod Longaggon ta no si Disas Krays no timbang id sukub ta sikandin. Woy moka-atag taddot mosaasaan botasan no tapoy ron dinit keta, dii ki od boggoy to lugaa nod pokopoomdom ki nod dumoruma taddot morat no mgo ingowollon ta. \c 14 \s1 Yo Kow'd Hukum to Duma Row nod Pompomakoy \r (1 Corinto 8:1-13; 10:23-33) \p \v 1 Na, duwon pa od osengon ku koniyu. Otik duwon sokkad no duma row no moomet diyot kopomakoy, tonggapa row sikandin woy yo row sowaya ko nokod-ossa kow to poomdom. \v 2 Ponunggeleng, iddos minuvu no mosalig kos kopomakoy, diyot poomdom din no waa koka-an no id diiyan, de-en od ka-an sikandin to ahad ondan. Piru iddos minuvun moomet kos kopomakoy, diyot poomdom din, id diiyan iddos kodka-an to karni, purisu idda ra en so gulay kos od kannon din. \v 3 Dos minuvu nod ka-an to karni, ko-ilangan no konna sikandin od lommot taddot minuvu no diid ka-an tadda. Na iling mandad tadda, iddos minuvu no diid ka-an to karni, ko-ilangan no konna od hukum taddot minuvu nod ka-an tadda, oyyos id tanggap sikandan to Monama. \v 4 Ondoy kow man nod hukum to sudsuhuwon to duma? Konna sikiyu kos amu rin, purisu idda ra en so amu rin kos od poko-oseng no ollog o konna iddos pinuungan din. Woy od kopuungan din en kos ollog, su iddos od Longaggon kos od tavang kandin. \p \v 5 Duwon mandad mgo minuvu no atag kandan, dos sokkad no allow, dakkoo kos koru-anon taddot dumon mgo allow. Woy duwon mandad duma nod popoomdom no nokod-iling da en kos koru-anon to mgo allow. Na moka-atag ka-ay, ko-ilangan no waa kodduworuwa to ipat sokkad no ollog iddos id puungan din. \v 6 Dos minuvu nod dokollan din to koru-anon kos sokkad no allow, od puungan din ini atag to kodposivantug tod Longaggon. Ungketen dad en mandad diyot minuvu nod ka-an to karni. Od ka-an sikandin atag to kodposivantug tod Longaggon, oyyos id posolamat man sikandin to Monama taddot koka-an. Idda mandad so minuvu no diid ka-an to karni, od posivantug mandad sikandin tod Longaggon. Idda en kos unayan no dii sikandin od ka-an to karni woy id posolamat sikandin to Monama. \v 7 Oyyos siketa langun nod pompomakoy, no-uyag ki man o id patoy, konna iddos keton bantug kos od ingowollon ta. \v 8 Oyyos laggun to no-uyag ki pa, id oubpa ki atag to bantug tod Longaggon. Woy iyon ingowollon ta no od kovantug iddos od Longaggon ahad diyot kopotayan ta. De-en no-uyag ki man o id patoy, iddos od Longaggon kos id pongomunoy keta. \v 9 Su iddos unayan no id patoy si Disas Krays woy no-uyag mandon, amoy sikandin kos od Longaggon taddot nongo-uyag woy taddot id poomatoy ron. \v 10 De-en mambo man tod hukuman dow iddos mgo suwod dow to kopomakoy? Mambo man tod lomottan dow sikandan? Poomdomma row no siketa langun, od isau to Monama amoy'd hukuman. \v 11 Oyyos duwon no-ikahi riyot Nosulat no Kahit Monama no mid ungketen to, \q1 “Bonnaavonnaa nod ikohiyon ku koniyu, no od inguma kos allow no iddos langun no minuvu, od lingko-od diyot isowwan ku, woy dos langun od oseng no siyak en kos Monama.”\f * \fr 14:11 \ft Od kovasa ini riyot Isaias 45:23.\f* \m \v 12 Na, to iddon allow, iddos ipat sokkad keta, od isau to Monama amoy'd ponudtuu to langun no nopuungan ta ka-ay to ampow't ingod. \p \v 13 De-en konna ki od hukum to ipat sokkad, ko konna, od olihuwan ta kos kodpuung to ahad ondan no unayan nod pokorellos kos mgo suwod ta riyot kopomakoy. \v 14 Na siyak, pomon to nosokkad ad diyon tod Longaggon no si Disas Krays, waa nosorollan ku no koka-an no id diiyan. Piru ko duwon man minuvu nod ikahi no duwon mgo koka-an no id diiyan, atag kandin, id diiyan en moho idda. \v 15 Otid komorat kos suwod du riyot kopomakoy pomon to koka-an no id ka-an du, iyon kohulugan tadda, no waa ginawa ru kandin. De-en ayyad-ayyad ka no waa od korattan no kopomakoy to duma pomon da en to koka-an, oyya su id patoy man mandad si Disas Krays atag kandan. \v 16 Ahad nosorollan du no moppiya rad kos id puungan du, piru morat idda riyot suwod du to kopomakoy, yo ru baling puungi idda, su amoy iddos moppiya nod puungan du, dii ran od podmoratton. \v 17 Oyya su iddos kodharit Monama, konna iddos koka-an woy inommon kos id dokollan to koru-anon, ko konna, idda en so kodpuung to motallong, moppiyon koroniyan woy dos kahaan no id pomon to Uhis no Ispiritu. \v 18 Na, ko ungketen kos kodpuung ta atag ki Disas Krays, od kahaa kos Monama keta woy idda mandad so mgo minuvu. \p \v 19 Purisu od nokkaanokkaa ki nod puung taddot od pokomoppiya to koroniyan ta, woy od potovangoy ki nod mosalig kos kopomakoy to ipat sokkad keta. \v 20 Konna ta od dorattan kos kopomakoy to dumon minuvu pomon taddot toonaw koka-an. Bonnaa en no waa id diiyan no koka-an diyot kod-ontong to Monama, piru konna moppiya no od ka-an ki to ahad ondan, unayan nod pokorellos to saa kos duma. \v 21 Moppiya pa baling no konna ki od ka-an to karni, od oinom woy'd puung to ahad ondan otik unayan da en idda no od pokorellos kos suwod ta riyot kopomakoy. \v 22 Ko ondan man kos poomdom du moka-atag ka-ay, ko-ilangan no sikkow ra en woy dos Monama kos nokosaddoo. Moppiya kod kotomanan taddot minuvun nokosaddoo no ollog kos id puungan din. \v 23 Piru otid duworuwa kos minuvu moka-atag to kodka-an to karni, woy id ka-an dad sikandin tadda, nokosaa sikandin su iddos id puungan din, id suwoy taddot poomdom din. Oyya su iddos ahad ondan nod puungan ta, otid duworuwa ki no saddook konna idda moppiya nod puungan, piru od puungan ta rad, nokosaa ki. \c 15 \s1 Od Tovangan Ta iddos Duma nod Mosalig diyot Kopomakoy \r (Galacia 6:1-5) \p \v 1 Na siketa no mosalig kos kopomakoy, ko-ilangan no mowwet kos posinsya ta taddot mgo minuvu no moomet pa riyot kopomakoy. Konna no iyon ta ra en od poomdommon iddos od pokopahaa to keton ko-ugolingun. \v 2 Ko-ilangan no iddos ipat sokkad keta, od puung taddot od pokopahaa to mgo suwod ta riyot kopomakoy atag to kopiyannan dan amoy'd mosalig kos kopomakoy ran. \v 3 Oyya su ahad si Disas Krays, waa rin poomdomma iddos od pokopahaa to ko-ugolingun din. Su duwon no-ikahi riyot Nosulat no Kahit Monama no mid ungketen to, \q1 “Monama, iddos kodsumpalit to mgo minuvu kikow, nokosumpalit mandad koddi.”\f * \fr 15:3 \ft Od kovasa ini riyot Salmo 69:9.\f* \m \v 4 Iddos langun no no-ikahi dangan diyot Nosulat no Kahit Monama, id sulat amoy'd nonaw keta nod ti-is ki to mgo kosupittan woy amoy od ko-inniyat kos ginawa ta. Woy ukit ka-ay, ponayun ki nod imman taddot mgo tandu to Monama. \p \v 5 Dos Monama kos id pomonnan taddot botasan no od kotuig nod ti-is, woy sikandin mandad kos id inniyat to ginawa ta. Muopa nod tovangan kow nikandin no od moppiya kos koroniyan dow riyot ipat sokkad ukit to kod-ikuu to kodbovotasan ni Disas Krays. \v 6 Su otid puungan dow idda, od kosokkad kow riyot koddoong to Monama no Amoy woy Monama mandad tod Longaggon ta no si Disas Krays. \p \v 7 De-en tonggapa row iddos ipat sokkad koniyu, iling to kodtanggap ni Disas Krays koniyu amoy od koposivontuhan kos Monama. \v 8 Poomdomma row no mid undini si Disas Krays nod tavang to mgo Judio, su amoy od pokita nod kosolihan iddos Monama to kodtuman to mgo tandu rin diyot kovuyyahan dan. \v 9 Woy sokkad pa no unayan nid undini si Disas Krays, su amoy iddos konna mgo Judio, od posivantug to Monama pomon to eru rin kandan. Su ini en kos no-ikahi riyot Nosulat no Kahit Monama no mid ungketen to, \q1 “Od doong a kikow duma to konna mgo Judio. Od kanta a atag to kodposivantug to kikow'n ngaran.”\f * \fr 15:9 \ft Od kovasa ini riyot Salmo 18:49.\f* \m \v 10 Duwon mandad nosulat no mid ungketen to, \q1 “Sikiyu no konna mgo Judio, kahaa kow duma taddot mgo minuvu nid aam to Monama.”\f * \fr 15:10 \ft Od kovasa ini riyot Deuteronomio 32:43.\f* \m \v 11 Na duwon pa mandad no-ikahi no, \q1 “Sikiyu langun no konna mgo Judio, doonga row iddos Monama nod Longaggon. \q1 Langun no tribu, doonga row sikandin.”\f * \fr 15:11 \ft Od kovasa ini riyot Salmo 117:1.\f* \m \v 12 Duwon mandad id sulat ni Isaias no mid ungketen to, \q1 “Init od ingumon mgo allow, duwon od tobbow no lubbad ni Isai.\f * \fr 15:12 \ft Si Isai, amoy ni David no novantug no hari to mgo Judio.\f* Sikandin kos od hari taddot konna mgo Judio woy sikandin kos od immanon dan.”\f * \fr 15:12 \ft Od kovasa ini riyot Isaias 11:10.\f* \p \v 13 Muopa no iddos Monama nid pomonnan to ko-immanan ta, od boggoy koniyu to dakkoon kahaan woy kosunayan pomon to kopomakoy row kandin. Na ukit ka-ay, od kotimulan pe-en kos ko-immanan dow riyot Monama ukit to kotuusan to Uhis no Ispiritu. \s1 Dos Dontulon Ka-ay't Sulat ni Pablo \p \v 14 Mgo suwod, dakkoo kos kodsalig ku no moppiya kow no mgo minuvu, ollog kos koovottan dow moka-atag to Monama woy od pokononaw kowd to ipat sokkad koniyu. \v 15 Piru ahad ungketen, ka-ay't sulat ku, dii ad od aang-aang su duwon id nonaw ku no dii kud id kopi-i nod kolingawan dow. Dos unayan no dii a od aang-aang, oyya su id boggayan a to Monama to kotungud pomon to kopiyannoy rin koddi. \v 16 Sudsuhuwon a ni Disas Krays diyot kodnonaw to konna mgo Judio. Su noko-iling a to tohodbuwis nod ponudtuu to Moppiyon Dinoggan, amoy duwon konna mgo Judio no id boggoy ku timbang buwis diyot Monama no id kahaa-i rin woy id podmolinis diyot kod-ontong din ukit to Uhis no Ispiritu. \p \v 17 Na pomon to nosokkad ad diyot ki Disas Krays, id pokopobporoong kud iddos pinuungan ku atag to Monama. \v 18 Waa osson id pokopobporoong ku, idda ra en so id puungan ni Disas Krays ukit koddi, no nopiyod ku iddos konna mgo Judio no od pomakoy woy'd dumoruma kandin to norinog dan iddos osengan ku woy nokita ran iddos pinuungan ku. \v 19 Ukit to kotuusan no id boggoy koddi to Uhis no Ispiritu, id puungan ku iddos mgo mokososoobbu. De-en ahad ingkon a od isau, id ponudtuu ku iddos Moppiyon Dinoggan moka-atag ki Disas Krays pomon diyot Jerusalem taman diyot prubinsya to Ilirico. \v 20 Oyyos waa osson ingowollon ku, idda ra en so kodponudtuu to Moppiyon Dinoggan diyot mgo lugaa no waa poron nokorinog moka-atag ki Disas Krays. Otik id ponunggeleng ku riyot kamot, dii a od kopiyan nod kokamot diyot id komottan don to duma. \v 21 Iddos od puungan ku, iling taddot no-ikahi riyot Nosulat no Kahit Monama no mid ungketen to, \q1 “Dos waa poron nokorinog moka-atag kandin, od pokokita ran kandin, woy dos waa poron noponudtulan moka-atag kandin, od pokaabbot en.”\f * \fr 15:21 \ft Od kovasa ini riyot Isaias 52:15.\f* \s1 Dos Puhawang ni Pablo nod Undiyon to Roma \r (1 Corinto 16:1-4; 2 Corinto 8:16-9:5) \p \v 22 Na pomon to pinuungan ku to kodponudtuu to Moppiyon Dinoggan, idda en kos unayan no taman ko-ungkay, waa a noko-unduwon to koniyu. \v 23 Piru ko-ungkay, su nopongnga kud kos pinuungan ku ka-ay'n mgo lugaa, saddook od poko-unduwon ad en to koniyu. Oyyos nouhoy kud en id kopi-i nod lowwi koniyu. \v 24 Iyon puhawang ku nod tuuy a ruwot koniyu to kod-undiyon ku to Espanya. Oraroy a nod kahaa otid pokodkita ki ahad daom da to pilon allow. Kopongnga tadda, od pokotavang kow koddi no od pokoponayun a to iponawon ku. \v 25 Piru ko-ungkay, od undiyon a pa to Jerusalem, su od piyoddan ku to tavang iddos mgo minuvu to Monama rutun. \v 26 Su iddos od lolivuung nod pompomakoy riyot Macedonia woy riyot Acaya, mahan to ginawa ran nod boggoy to tavang atag taddot od pompomakoy no worowora riyot Jerusalem. \v 27 Dakkoo kos kahaan dan nod tavang woy ollog en idda. Oyyos noko-iling to id balus dan nid tavang, su ukit taddot od pompomakoy no mgo Judio riyot Jerusalem, nokorinog iddos konna mgo Judio to kahit Monama. Purisu ko-ilangan en nod tovangan to konna mgo Judio iddos mgo toho Jerusalem taddot mgo ko-ilonganon dan. \v 28 Na otik id poko-atod kud inin tavang, od tuuy a ruwot koniyu to dii a pa od tollus diyon to Espanya. \v 29 Nokosaddoo a no otid poko-inguma a ruwon, lampas no kopiyannan kos od kotanggap ta riyot ki Disas Krays pomon to kopomakoy ta. \p \v 30 Mgo suwod, od loglohottan ku sikiyu, no ukit ki Disas Krays nod Longaggon ta woy ukit to kodginawa nid boggoy to Uhis no Ispiritu, lonug kow no monit diyot koddasaa atag koddi. \v 31 Dasaa kow no dii a od monnuwon taddot mgo minuvu no diid pompomakoy riyot Judea. Dasaa kow mandad no iddos mgo minuvu to Monama riyot Jerusalem, od kahaa nod tanggap taddot tavang nod piyoddon ku kandan. \v 32 Purisu od loglohottan ku sikiyu, no dosali row ini, su amoy otik id kopi-it Monama, od poko-unduwon a to koniyu no duwon kahaan, woy od monokkaa kos keton ginawa riyot kodporumannoy ta. \v 33 Muopa no iddos Monama nid boggoy to kosunayan, od duma koniyu langun. Oyya, od kotuman en ini. \c 16 \s1 Dos mgo Kodpongumusta ni Pablo \p \v 1 Na, duwon id pokilaa ku koniyu no sokkad no tobboy ta riyot kopomakoy no tohodtavang to od lolivuung nod pompomakoy riyot bonuwa to Cencrea. Iddos ngaran din, si Febe. \v 2 Otid inguma sikandin duwon, tonggapa row pomon to nosokkad sikandin diyon tod Longaggon, oyyos ini en kos ollog nod puungan to mgo minuvu to Monama. Tovangi row sikandin otik duwon mgo ko-ilonganon din, su mo-uraa kos id tovangan din, sokkad ad en tadda. \p \v 3 Na, id po-uma row kos kodpongumusta ku riyot ki Priscila woy ki Aquila. Sikandan kos mgo duma ku riyot pinuungan atag ki Disas Krays.\f * \fr 16:3 \ft Ini si Priscila woy si Aquila, toosawa sikandan. Dos mama, si Aquila woy dos ba-ay, si Priscila. Od kovasa ini riyot Pinuungan 18:2, 18-19, 26.\f* \v 4 Od podsuwomihon dan nod patoy amoy'd tavang da en koddi, de-en dakkoo kos kodposolamat ku kandan. Woy konna ra siyak, id posolamat mandad kandan iddos langun no id lolivuung nod pompomakoy no konna mgo Judio. \v 5 Id pongumusta a mandad to langun nod pompomakoy no id lolivuung diyot baoy ran. \p Duwon pa mo-uraa no id kopi-i ku tod pongumusta. Sokkad don en iddos id ginowannan ku no oukuy no si Epeneto. Sikandin kos unna nid pomakoy ki Disas Krays diyot prubinsya to Asia. \v 6 Id pongumusta a ki Maria no oray'n id oiluggat atag koniyu. \v 7 Id po-uma row kos kodpongumusta ku riyot ki Andronico woy ki Junias. Sikandan kos iling ku no mgo Judio woy duma ku no noprisu dangan. Novantug sikandan no mgo apostoles, woy unna pe-en sikandan koddi no id pomakoy ki Disas Krays. \p \v 8 Id pongumusta a ki Ampliato no id ginowannan ku no oukuy riyon tod Longaggon no si Disas Krays. \v 9 Id pongumusta a ki Urbano no duma ta riyot pinuungan atag ki Disas Krays woy ki Estaquis no id ginowannan ku no oukuy. \v 10 Id pongumusta a mandad ki Apeles. Dos langun no minuvu, od poko-oseng no morumoruma sikandin to mgo suhu ni Disas Krays. Id po-uma row kos kodpongumusta ku riyot pomilya ni Aristobulo. \v 11 Id pongumusta a ki Herodion no iling ku no Judio, woy taddot mgo suwod ta riyot kopomakoy no sakup to pomilya ni Narciso. \p \v 12 Id po-uma ku kos kodpongumusta ku riyot ki Trifena woy ki Trifosa. Inin mgo ba-ay, oray'n id oiluggat diyot pinuungan atag tod Longaggon. Id pongumusta a mandad ki Persida no id ginowannan ku no oukuy. Oray mandad sikandin id oiluggat diyot pinuungan atag tod Longaggon. \v 13 Id po-uma ku mandad kos pongumusta ku riyot ki Rufo woy riyot inoy rin. Novantug si Rufo riyot pinuungan atag tod Longaggon. Woy dos inoy rin, id po-iling a nikandin to kandin don en no anak. \v 14 Id pongumusta a mandad ongki Asincrito, ki Flegonte, ki Hermes, ki Patrobas, ki Hermas woy taddot langun no suwod ta riyot kopomakoy no mgo duma ran. \v 15 Id po-uma row kos kodpongumusta ku ongki Filologo, ki Julia, ki Nereo woy dos tobboy rin, woy ki Olimpas woy taddot langun no duma ran no mgo minuvu to Monama. \p \v 16 Na, pokuukumustay kow amoy'd pokita no id pohinowannoy kow.\f * \fr 16:16 \ft Otik diyot Griego no kinohiyan, \fk od pongumusta duma to kod-arok,\ft oyya su ini en kos botasanon to unnon od ponlolivuung nod pompomakoy riyon to kodpokumustay ran.\f* Iddos langun no id lolivuung nod pompomakoy ki Disas Krays, id po-uma mandad to kodpongumusta ran koniyu. \s1 Kotompusan no mgo Pomandu \p \v 17 Na mgo suwod, od loglohottan ku sikiyu, no bantoy kow taddot mgo minuvu nod podsuwoy koniyu riyot kodposokaddoy row, oyya su iddos nonaw ran, supak taddot id nonaw ron koniyu dangan. De-en poriyu kow kandan. \v 18 Su iddos mgo minuvu nod puung to ungketen, waa ran idda puungi atag tod Longaggon ta no si Disas Krays, ko konna, atag da en to kandan nid kopi-i. Ukit to moppiyon kod-ooseng dan woy motoos no mgo kahi no uvag kun tod doongon, id okalan dan iddos mgo minuvu no moobbava kos sinorollan. \v 19 Novantug iddos kodtuman dow to nonaw ni Disas Krays, de-en oraroy a no nahaa koniyu. Iyon id kopi-i ku no moraom kos koovottan dow moka-atag to kodpuung to moppiya, woy waa sinorollan taddot kodpuung to morat. \v 20 Na konnod kouhoy, iddos Monama no id boggoy keta to kosunayan, od tavang koniyu amoy'd kotalu row si Moivuyan iling tod geeheddan dow sikandin. \p Muopa no si Disas Krays nod Longaggon ta, od pokita to kopiyannoy rin diyot koniyu langun. \p \v 21 Na, si Timoteo no duma ku riyot pinuungan atag to Monama, id po-uma sikandin to kodpongumusta ruwot koniyu. Onsi Lucio mandad, si Jason woy si Sosipatro no iling ku no mgo Judio, id po-uma to kodpongumusta ran koniyu. \p \v 22 Si Tercio no timbang bollad ku to kodsulat ka-ay, id po-uma mandad to kodpongumusta rin koniyu. Sokkad sikandin no duma ta nod pompomakoy ki Disas Krays. \p \v 23 Id pongumusta mandad si Gayo ruwot koniyu. Sikandin kos komunoy to baoy nid oubpan ku, woy ka-ay en od lolivuung kos od pompomakoy. Id pongumusta mandad koniyu si Erasto no tohodsomad to soopi to guberno ka-ay'n ingod, woy si Quartus no suwod ta riyot kopomakoy. \p \v 24 [Na muopa no iddos od Longaggon no si Disas Krays, od pokita to kopiyannoy rin diyon to koniyu langun. Oyya, od kotuman en ini.] \s1 Dos Koddoong diyon to Monama \p \v 25 Od doongon ta iddos Monama nod pokomosalig to koniyun kopomakoy ukit to Moppiyon Dinoggan no id ponudtuu ku moka-atag ki Disas Krays. Inin Moppiyon Dinoggan, waa pa id posaddoo dangan. \v 26 Piru ko-ungkay, id posaddoo ron ini to Monama ukit taddot id posulat din dangan to mgo propeta. Iddos Monama no waa tigkonayan woy waa kotompusan, id suhu rin no id posaddoo inin Moppiyon Dinoggan diyot langun no minuvu, su amoy od dumoruma woy'd pomakoy ran kandin. \v 27 Monama ra en kos duwon moraom no koovottan to langun, woy od doongon ta sikandin taman to waad tomanon ukit ki Disas Krays. Oyya, od kotuman en ini. \p Na, ka-ay ra en taman.