\id REV Wubuy New Testament \h Revelation \toc1 REVELATION Ana-wubiba na-John-jinyung \toc2 Revelation \mt1 REVELATION \mt2 Ana-wubiba na-John-jinyung \ip Nubagi-yung na-John ni-warrarrangi anaani ana-lhaawu. Ni-wuryarrangi ambarrj, marri na-God niga nu-bajiyina runggal, aynba-gaynbaj-jinyung, anubani-yung anggu-waṉbina-yinyung wurrugu marri, anggu-dhaag-mana-rruj. Dani-yung ni-warrarrangi, anaani-rruj ana-wubiba wugurru. Ngagurru ngurru-jambarrgina-yinyung, wiiya anggu-waṉina-maynji ana-wungarri ngagurri-wuy, yagu ngagurru ngaambu-waḻaaḻarrii, marri ngaambu-jambarrgina-wugij anaani. \c 1 \s1 Na-John ni-warrarrangi anaani ana-lhaawu. \p \v 1 Ana-lhaawu na-Jesus Christ-inyung anaani. God nu-yayn ana-lhaawu. Ngarrani-bajiyina anubani-yung wu-waṉbina-yinyung marri wurrugu. Na-Jesus ngarrani-bajiyina ngagurru anaani nguunu-yandhurrbangana-yinyung. Ngaya anaani na-John, ngaya anaani nganu-yandhurrbangana-yinyung. Anaani ni-lharrgang angel ngayawi-wuy, nguynju warraarrawindi-lhangu amburru-marrbuy wugurru. \v 2 Ngaya anaani ngana-magana na-God-jinyung. Ngana-magana anubani-yung na-Jesus-inyung ni-yambini, marri anubani anaarrawindi-lhangu ngaarra-nani-yinyung wugurru. \p \v 3 Nugurru-maynji anaani nimbirri-lhaawu-lharrmani, anaani ana-lhaawu, marri nimbirri-magana warraarrawindi-wuy, na-God nambaniigajij-majgana nugurru. Marri nugurru-maynji anaani numburraawanggina ana-lhaawu, marri nimbirri-yandhurrbangana, na-God nambaniigajij-majgana nugurru. Anaani yamba ana-lhaawu, anubani-yung-jinyung anggu-waṉbina-yinyung wurrugu. Anubani-yunggaj anaani aḏaba wiij-dhaalhag-mana wugurru. \p \v 4 Anaani ngaya John. \p Nga-warrarrii anaani ana-wubiba nugurri-wuy, wubani marang-aynjaabugij marri wulawaa a-church-guy, anubani ana-lhal Asia. \p Anaani nga-yambina nigawi-wuy, niga-waj ni-burraa-yinyung anu…bani-yunggaj, marri ana-yimbaj ni-burraa, marri ni-wandha-wuguuguni. Naagi nambani-walgaṉmana, marri nambani-lhamaamura-gana nugurru. Marri mulung-arrgi-yung mawurr marang-aynjaabugij marri wulawaa, anaani ana-mawurr, anubani wu-warra-ngu-burraa na-God-duj raga-ragij, ana-mawurr. Bani-yung nambanggu-walgaṉmana marri nambanggu-lhamaamura-gana nugurru. \v 5 Marri niga-waj Jesus Christ, nigaayunggaj nambani-walgaṉmana marri nambani-lhamaamura-gana nugurru aadanu. \p Naagi-yung na-Jesus ngarrani-magana na-God-jinyung, marri ni-jambarrg. Niga-waj ana-wulhu-wulhurr ni-ḻaḻagiiyn ana-ngawij-gala. Ni-buunggawa-mana niga-waj, warruburru-wuy wirri-narrii-yinyung anaani ana-lhal. Ngarranii-ḏamarr-ngu-burraa niga-waj. Ngarrani-warrbidi-wayn ngagurru aniij-galaaladi-wala nigawi-nyinyung-mirri mana-wulang. \v 6 Marri ngarrani-waṉijgini na-God-guy, nigawi-nyinyung-guy na-Ninyarra-yung-guy. Marri ngagurru nigawi-nyinyung na-God-jinyung warru-mandag aḏaba, marri ngurru-yambina nigawi-wuy na-God-guy. \p Wudani-yung-gala, niga-waj Jesus ngagurru nguunu-warraarriwana, ni-milhiynjina yamba, marri niwu-waṉagana runggal lhuḏ, anggu-wuguuguni, yijgubulu. \p \v 7 Yigaj! Niigina a-ngubunung-guy! Warraarrawindi ambunu-nayii wugurri-nyinyung-mirri ama-bagaḻang-gala. Marri warruburru-yung wunu-marang-barra-raani-yinyung, wugurraayunggaj ambunu-nayii. Warruburru-yung warru-mandag amburru-nyadii nigawi-wala. Yuu, yijgubulu. \p \v 8 Na-Buunggawa na-God ni-yambina anaani ana-lhaawu. “Ngaya anaani alpha marri omega,” ni-yamana. Anaani wiijamana, ni-ragaana-yinyung marri ni-lhamarrii-yinyung. Niga ni-burri wu…bani-yunggaj, marri ni-burraa ana-yimbaj anaani, ani-burraa wurrugu. Marri ni-runggal-windiyung niga. \s1 Na-John ani-wuryarrii. \p \v 9 Ngaya anaani John, nga-warrarrii nugurri-wuy. Ngaya anaani na-nilharri. Ngaya marri nugurru, ngurraaynjaabu, ngirri-waṉagana wungarri, ngagurru yamba na-Jesus Christ-jinyung. Ngagurru anaani nigawi-nyinyung warru-mandag. Ngaya anaani nga-yaal-murramurra, nguynju nugurri-yii, ngurraaynjaabu anaani. \p Ngaya nga-burraa yaani a-rilji-rruj wu-mayina Patmos, ana-lhal. Warruburru-yung ngambi-burriyn anubagala, ngaya yamba anaani nga-magini ana-lhaawu na-God-jinyung, marri ngarra-magaa ana-lhaawu na-Jesus-inyung. \p \v 10 Anubani-yumbaa ana-Sunday anubani-yung, Maṉngulg Mawurr anubani-yung nganggu-waṉagayn. Ngaawanggini yanggarrwar lhaawu, yaaji a-magarri-rruj, nganggu-yambini. Anubani-yung wu-yang-jamaa nguynju yi-lhambiḻbiḻg-jii. \v 11 Ana-yang wu-yamayn anubani-yung, “Ba-warrarrii anubani-yung nunggarra-nayii-yinyung. Bawu-lharrgang yungguyung aadanu ana-wubiba wubani-wuy marang-aynjaabugij marri wulawaa ana-church, Ephesus-guy marri Smyrna-wuy marri Pergamum-guy marri Thyatira-wuy marri Sardis-guy marri Philadelphia-wuy marri Laodicea-wuy.” Dani-yung wu-yamayn ana-yang wugurru. \p \v 12 Ngaya waadawu ngarra-ngaynbandangi ngamba-nani, yangi-nyung waadawu ngambi-yambini, marri nga-wiḻibiḻingiyn. Anaani ngaarranggayn, marang-aynjaabugij marri wulawaa ana-lampstand, anu-dhalng, wu-yamaa nguynju a-gold-jii, wu-ḻaadhangi. \v 13 Nga anubagu wu-lhaay wurruj, wubani bandharra. Ni-yabini mana-yaaḻi jarrmayarrmaj. Marri ni-ngudaabini ma-lhar-yamaa nguynju a-gold-jii. \v 14 Ana-yinag marri mana-mung, manubama-yung ma-milhangi nguynju a-lhagarramaṉa-yii, yagu nguynju a-snow-yii. Magurraayung mana-bagaḻang ma-yamaa nguynju a-wudhalng-jii, wu-murrmbulangi. \v 15 Wugurraayung ana-mun wu-yamaa nguynju yi-yiiḻi-yii, nguynju wubani-yung-jii a-ngura-yii yaga wirri-nangana wu-yamaa. Ana-yang nigawi-nyinyung, nguynju ama-ngugu-yii wu-yamaa. \v 16 Ana-walawalama ngu-waṉagaa miyiri, marang-aynjaabugij marri ngi-wulawaa. Ana-ramadhan-gala wu-rabaliyn galiwanga. Anaani-yung wu-ra-wulagiynjini ana-galiwanga. Na-nijilhal-yung ni-yi-milhangi nguynju yi-waḻirr-yii niga. \p \v 17 Ngaya nganu-nani, nga-rabini nigawi a-mun-guy, nguynju wubani nga-ngawiiyn-jii. A-walawalama niwu-burriyn ngayawi-wuy, ngani-waṉagayn. Ni-yamayn “Yagi nu-ngu-ḏirrngawi. Ngaya-waj ana-wulhu-wulhurr marri anubani-rruj wu-dhaag-mana-rruj. \v 18 Ngaya anaani nga-wiri. Nga-ngawiiyn ana-wulhu-wulhurr, yagu nga-wiri-mayn, anaani ngandha-wuguuguni. Ngaya-waj ngawu-waṉagana ana-key ana-ngawij-jinyung marri wubani a-mawurr wurru-ngawini-yinyung wugurru.” \p \v 19 Naagi-yung na-Jesus ni-yambini-wugij. “Nagang anaani ba-warrarrii anaani ana-lhaawu, anubani-yung nunggaarra-nani-yinyung, marri anubani-yung nunggaarra-nayii, marri anaarrawindi ngijang baarra-nayii wurrugu. \v 20 Nungu-nani ngarraagi-yung ngarra-miyiri marang-aynjaabugij marri ngi-wulawaa, ngayawi-rruj a-walawalamag-duj a-marang. Anaani wiij-miḏaamimi. Yagu anaani wiijamana anubani-yung marang-aynjaabugij marri wulawaa ana-angel, anubani-yung-jinyung wu-burraa ana-church, marang-aynjaabugij marri wulawaa. Marri anubani-yung marang-aynjaabugij marri wulawaa anu-dhalng, anaani wiijamana marang-aynjaabugij marri wulawaa ana-church.” Dani-yung ni-yamaa na-Jesus niga. \c 2 \s1 Na-Jesus-inyung ana-lhaawu warruburru-wuy ana-Ephesus-jinyung. \p \v 1 Naagi-yung na-Jesus ni-yambini-wugij. “Ba-warrarrii anaani ana-lhaawu wubani a-angel-wuy ana-church-jinyung anubani ana-Ephesus. Nagang bamba-magana warruburru-wuy warra-wurru-wurruj-guy ana-church-jinyung. Bamba-magana, anaani ana-lhaawu ngayawi-wala, ngaya-waj anaani nga-yaarri-yinyung bandharra-waj marang-aynjaabugij marri wulawaa anu-dhalng. Marri ngangu-waṉagaa ngarra-miyiri, marang-aynjaabugij marri ngi-wulawaa. \p \v 2 “Nga-marrbuy ngaya anubani nurru-waṉbina-yinyung. Nugurru nurru-mijgalmina angudu. Aadanu nurru-yaal-murramurra baḏag. Marri waari nambarra-ngaynbandang warruburru warraalaaladi, waari amburru-burrangang nugurri-rruj. Warruburru-yung wurraawaḻangi-yinyung, nugurru narra-nguynju-nguynjijgaa. Wurru-yamaa, ‘God ngani-lharrgang,’ yagu nugurru nirriijangani, aadanu wiij-gawaḻangi. \v 3 Marri ngaya nga-marrbuy aadanu nugurru nirri-waṉagana wungarri, nugurru yamba nirri-waṉagana ana-muwaj ngayawi-nyinyung. Yagu nugurru nurru-yaal-murramurra marri nurru-lhara andhurrg nugurru, waari numburru-yaal-ngawini. \p \v 4 “Yagu nga-marrbuy aynjaabugij nurru-waṉbina aladi. Ana-wulhu-wulhurr ngirri-ngaynbandangi maaḻamburrg, yagu aḏaba waari ngirri-ngaynbandang anaani-rruj. \v 5 Nugurru numburru-wijangayii wurrugu. Numburru-wijangayii wiijaminggarrini anubani-yunggaj, nurru-waṉbini. Nimbirriij-garruna anaani anaaladi. Numburru-waṉbina anggiij-nguynju wubani-yung-jii nurru-waṉbini-yii. Yagu yagi-maynji nurru-waṉbi, ngaya ngaynjaarri nugurri-wuy, nganggu-yarina anubani anu-dhalng nugurri-wala. \v 6 Yagu nurru-waṉbina anaani ana-maaḻamburrg. Warruburru-yung warra-wurru-wurruj wurru-mayini Nicolaitan, wurru-waṉbini aladi. Nugurru nirri-wurrij-bangana anubani anaaladi. Ngaayunggaj anubani ngawu-wurrij-bangana anaaladi wugurru. \p \v 7 “Yuga nugurru numburraawanggina manaama mana-warang? Nugurru nimbii-yaynjangayii anaani ana-lhaawu, ana-Maṉngulg Mawurr wu-yambina-yinyung wubani-wuy a-church-guy. Ngaya ngawu-ngarrgiwang anubani anu-ngugulmung ana-rangag-gala ana-wiri-yinyung. Warruburru wuu-lhuḏ-jaarri-yinyung, ngambiiyn anaani. Anubani ana-rangag wu-lhara wubani-rruj na-God-duj a-mamanunggu a-lhal.” \s1 Na-Jesus-inyung ana-lhaawu warruburru-wuy ana-Smyrna-yinyung. \p \v 8 Naagi-yung na-Jesus ni-yambini-wugij. “Nagang aadanu anaani ba-warrarrii ana-lhaawu wubani-wuy a-angel ana-church-jinyung wubani-rruj a-Smyrna-rruj. Bamba-magana warruburru-wuy ana-church-jinyung, anaani ana-lhaawu ngayawi-wala, ngaya-waj ana-wulhu-wulhurr marri anubani-rruj wu-dhaag-mana-rruj. Nga-ngawiiyn marri nga-wiri-mayn anaani. \p \v 9 “Ngaya nga-marrbuy, runggal nugurru nirrima-waṉagana magarrangaynji. Marri nugurru nurraambalalari. Yagu ngubindi, nugurru nurraambalal-windiyung! Warra-mulung-arrgi-yung nambiiladi-yamawana. Warruburru wurraan-jamana wugurru wurru-Jew, yagu warruburru-yung waari na-God-jinyung warra-wurru-wurruj. Warruburru-yung na-Satan-jinyung, na-baḏirrnya-yung, warruburru-yung. \v 10 Warruburru warra-mulung-arrgi-yung lhaalhag amburru-waṉbina nugurri-wuy aladi. Yagu yagi nurru-ḏirrngawi. Na-baḏirrnya-yung nubagi mal-dhamurrug nambani-lharrgang wubani wuu-radba-radbidhaa-wuy, mulung-arrgi-yung nugurru. Na-baḏirrnya-yung niga nambani-rawumana nugurru. Aladi anggu-waṉina nugurri-wuy, ngarraagi marang-aynjaabugij marri marang-aynjaabugij ngarraaḻirr. Numburru-wuguuguni numburru-jambarrgina. Wiiya anubani-yung numbuu-lhagarra-ngawina. Marri ngaya anambiiyn ana-wiri, anubani-yung nguynju yaga numburraambaḻ-yadina, wugurru. \p \v 11 “Yuga nugurru numburraawanggina manaama mana-warang? Nugurru nimbii-yaynjangayii anaani ana-lhaawu, ana-Maṉngulg Mawurr wu-yambina-yinyung wubani-wuy a-church-guy. Warra-mulung-arrgi-yung ambu-lhagarra-ngawina ngijang ambu-malgaagijgina, ambu-ngawina-yinyung. Wubani ambu-yaarri a-ngura-wuy. Yagu warruburru ambuu-lhuḏ-jaarri-yinyung, yagi anubuguni wurru-rumi.” \s1 Na-Jesus-inyung ana-lhaawu warruburru-wuy ana-Pergamum-jinyung. \p \v 12 Naagi-yung na-Jesus ni-yambini-wugij. “Ba-warrarrii anaani ana-lhaawu wubani-wuy a-angel ana-church-jinyung wubani-rruj a-Pergamum. Bamba-magana, anaani ana-lhaawu ngayawi-wala, ngawu-waṉagana-yinyung ana-galiwanga. Wu-ra-wulagiynjina anaani ana-galiwanga. \v 13 Ngaya nga-marrbuy ana-lhal aadanu nurru-burraa-rruj. Nubagi na-baḏirrnya-yung, na-Satan, ni-buunggawa-mana ana-lhal. Yagu nugurru nirri-waṉagana ngayawi-nyinyung ana-muwaj. Nugurru waari numburru-muḏaḏbangi anubani-yung nuu-jambarrgini-yinyung ngayawi-wuy. Naagi waḻyinyung ni-jambarrgiiyn, naagi-yung Antipas na-nimuwaj-jung, wunu-wini. Yagu nugurru nurru-burri-wugij, waari ngirriirru ngaya, wudani-rruj na-Satan ni-burraa. \p \v 14 “Yagu waadharra nurru-waṉbina anaaladi. Mulung-arrgi-yung nugurru nirri-yaynjangani anaaladi ana-lhaawu na-Balaam-jinyung. Naagi na-Balaam, naagi aynbajung nu-yiyini, naaynbajung na-nimuwaj-jung na-Balak. Anubani-yunggaj naagi-yung na-Balak wani-dhaayurrijgaa warruburru-yung warra-wurru-wurruj warra-Israel, nguynju yadhu wurru-waṉbini aladi. Warraawurru-yung wurru-nguni aladi ana-marrya. Anubani-yunggaj anaani wurruuni wubani a-lhawadhawarra-wuy, anaani ana-marrya. Marri wurru-waṉbini arrbidi ana-nguniyn wugurru. \p \v 15 “Marri aynbaj nurru-waṉbina anaaladi. Nugurru warra-mulung-arrgi-yung nirri-waṉagana anaaladi ana-lhaawu warruburru-yung-jinyung warra-Nicolaitan-jinyung. \p \v 16 “Nugurru aadanu nimbirriij-garruna anaani anaaladi aḏaba. Yagi-maynji, anaani mal-barubaj ngaynjaarri danu-wuy, anambuumana yaani-mirri galiwanga, a-ramadhan-gala anggu-rabalang. \p \v 17 “Yuga nugurru numburraawanggina manaama mana-warang? Nugurru nimbii-yaynjangayii anaani ana-lhaawu, ana-Maṉngulg Mawurr wu-yambina-yinyung wubani-wuy a-church-guy. Warruburru ambuu-lhuḏ-jaarri-yinyung, ngaya anaani ngambiiyn wu-miḏaamimi ana-marrya, ana-muwaj anaani wu-mayini manna. Marri ngambiiyn ma-ṉuga-ngalngalngaluj manaama mana-ṉuga. Marri anaani wu-gadhuwa warrarrini ana-muwaj, manaama-rruj mana-ṉuga-rruj. Ngambiiyn-maynji manaama, wugurraaj-bugij ambu-marrbuy anubani ana-muwaj.” \s1 Na-Jesus-inyung ana-lhaawu warruburru-wuy ana-Thyatira-yinyung. \p \v 18 Naagi-yung na-Jesus ni-yambini-wugij. “Anaani ba-warrarrii ana-lhaawu wubani a-angel a-church-jinyung, anubani-yung Thyatira, anubani ana-lhal. Bamba-magana, anaani ana-lhaawu ngayawi-wala, na-Niwiyayung na-God-jinyung. Ngayawi-nyinyung manaama mana-bagaḻang ma-yamaa nguynju a-wudhalng-jii, wu-murrmbulangi. Marri anaani ana-mun ngayawi-nyinyung, nguynju yi-yiiḻi-yii. \v 19 Nga-marrbuy aadanu nugurru nurru-waṉbina-yinyung. Nugurru nurru-ngaynbandiynjina, nuu-jambarrgina ngaya, nugurru narra-maṉmani warra-mulung-arrgi-yung, marri nurru-lhara andhurrg. Anubani-yung nurru-waṉbini-yinyung, anubani ana-wulhu-wulhurr, anaani-rruj aḏaba nurru-waṉbina ana-malg-jimbaj aḏaba wiij-maṉdhina. \p \v 20 “Yagu nga-marrbuy aynjaabugij nurru-waṉbina aladi. Maṉinyung ngi-burraa nugurri-rruj, ngarra-ngarrimuwaj-jung Jezebel. Waari nimbirringa-lhambiyn. Ngi-yambina, ngunaa-ja-jambina-yinyung na-God, yagu waari aḏaba. Wangi-yiyina warra-wurru-wurruj yagu wangi-dhaayurrijgana, nga wurru-waṉbina ana-nguniyn anaarrbidi. Marri anubani-yung wurru-nguyii a-marrya, wurru-nangana-yinyung a-lhawadhawarra-wuy, wirri-warraarriwana-yinyung. \v 21 Wurrugu, ngangu-narrangi ngaadagi-yung, ngangaa-garranggaa, lhal-ngargu angi-wij-garru. Yagu waari angi-wij-garru. Ngi-wuguuguni ngi-waṉbini anubani anaaladi ngiga. \p \v 22 “Ngubindi, ngangu-lhangurrngijga ngiga. Marri warruburru-yung warra-waḻya-waḻya wurru-waṉbina-yinyung ana-nguniyn, yagi-maynji anubani wirriij-garru, anubani-yung ngambaa-maṉdhii runggal aladi. \v 23 Marri warruburru-yung ngigawi-nyinyung wangi-yiyina-yinyung, ngambuumana, amburru-lhagarra-ngawina. Bani-yung marri, warraarrawindi-lhangu wurru-jambarrgina-yinyung, wugurru amburru-marrbuy-mana, ngaarra-nayii warruburru warra-wurru-wurruj, wugurri-nyinyung anaandhiri. Warruburru-yung ngambaa-gaagijgina warraaynjaaynjaabugij-gaj maaḻamburrg windiyung. \p \v 24 “Warra-mulung-arrgi-yung nugurri-rruj, wurru-marrbuy-wina ngarrubagi-yung-jinyung ana-lhaawu. Marri wurru-yamana, anaani wurru-marrbuy-wina wubani yij-miḏaamimi nubagi na-Satan-jinyung ana-lhaawu. \p “Yagu nugurraayung aadanu warra-mulung-arrgi-yung ana-Thyatira-yinyung, waari-yinyung numburraawanggiyn aadani ana-lhaawu, anaani ngana-magana yaani-yung. Anubani yagi nurru-waṉbi anaaynbaj. \v 25 Numburru-lhara andhurrg, numburraandha-wuguuguni aadanu. Wurrugu marri ngandaagiyn ngaya. \p \v 26 “Warruburru-yung wurru-lhuḏ-jaarri-yinyung, ngambi-yandhurrbangana-yinyung ngayawi-nyinyung anaani ana-lhaawu, anaanila-wala anubani wu-dhaag-mana-rruj, anaani ngambiiyn lhuḏ, nguynju yadhu ambarra-narri ana-lhal-lhangu-yinyung warra-wurru-wurruj. \p \v 27 “Anaani anggiijamang, nguynju ana-wubiba waarrarrina, \q1 ‘Burru-yung anaani amburru-buunggawa-mana wugurru anubani-yung runggal-mirri lhuḏ. \q2 Marri ambarra-jadugang warruburru-yung warraalaaladi, \q2 nguynju yaga wugurru anaani ambirrima-wagiwana ama-gaṉdharra-yii, anggiijamana.’\x + \xo 2:27 \xt Psalms 2:8-9.\x* \m Dani-yung wu-yamana ana-wubiba. Anggiijamang ngambiiyn lhuḏ, nguynju ngayawi-nyinyung na-Baba ngani-yayn ngaya ana-lhuḏ anubani-yunggaj. \v 28 Warruburru-yung ngijang ngambiiyn ngarraagi ngaa-ḻanggurralma. \p \v 29 “Yuga nugurru numburraawanggina manaama mana-warang? Nugurru nimbii-yaynjangayii anaani ana-lhaawu, ana-Maṉngulg Mawurr wu-yambina-yinyung wubani-wuy a-church-guy.” \c 3 \s1 Na-Jesus-inyung ana-lhaawu warruburru-wuy ana-Sardis-inyung. \p \v 1 Naagi-yung na-Jesus ni-yambini-wugij. “Nagang anaani ba-warrarrii ana-lhaawu wubani a-angel-wuy ana-church-jinyung anubani ana-Sardis, ana-lhal. Bamba-magana, anaani ana-lhaawu ngayawi-wala, yaagi ngangu-waṉagana marang-aynjaabugij marri ngi-wulawaa ngarra-miyiri. Wiijamana, marang-aynjaabugij marri wulawaa ana-malnguj na-God-jinyung. Nga-marrbuy anubani nurru-waṉbina-yinyung nugurru. Warra-wurru-wurruj wurraan-jamana nugurru nurru-wiri, yagu waari, nuu-lhagarra-ngawiiyn aadanu! \v 2 Nugurru numburru-ḻaḻagiiyn! Lhaalhag aḏaba numburru-ngawang. Numburru-maṉdhina, nugurraajbaj numburru-waḏa-waḏaḏ-gina. Ngaarranggaa, anubani-yung nurru-mijgalmini-yinyung, yagu waari numburru-waṉbang-bindiyung ana-maaḻamburrg, ngayawi-nyinyung na-God anubani-yung niwu-ngaynbandii-yinyung waari anggiijamang, nurru-waṉbina-yinyung nugurru. \v 3 Numburraawanggina, numburru-wijangayii aniga-yung anubani-yung nurru-waṉbini-yinyung anubani-yunggaj. Yagu numburraandha-wuguuguni numburraaṉbina-wugij ngijang. Nimbirriij-garruyn anubani anaaladi. Yagi-maynji nurru-marayanggi, ngaynjaarri aadanu-wuy, nguynju wu-wamaamajaa-yii. Ngaynjamang anubani-yung numburru-maḻaḻadi, yagi nurru-marrbuy-mi nugurru. \p \v 4 “Aadaju nugurri-rruj ana-lhal ana-Sardis, mulung-arrgi-yung yagu waari amburraaladi-magaa. Warruburru wiijamana wurru-ngalngalngaluj ana-lhirribala. Burru-yung marri ngaya naambaanggarra-yaarri. Burru-yung amburru-yabina manubama-yung mana-ngalngalngaluj mana-yaaḻi, wugurru yamba wurru-mamanunggu. \p \v 5 “Warruburru ambuu-lhuḏ-jaarri-yinyung, amburru-yabina ngalngalngaluj mana-yaaḻi. Warruburru-yung warru-mu-muwaj amburru-mari-warrarrina wubani-rruj a-wubiba-rruj a-wiri-yinyung. Anubani yagi ngawu-lhaladi ana-muwaj wugurri-nyinyung. Anubani-rruj ngandhara ngayawi-rruj na-Baba raga-ragij, marri nigawi-nyinyung ana-angel, marri anubani-yung ngambaa-mij-burryuwina wugurri-nyinyung ana-muwaj nigawi-wuy. \p \v 6 “Yuga nugurru numburraawanggina manaama mana-warang? Nugurru nimbii-yaynjangayii anaani ana-lhaawu, ana-Maṉngulg Mawurr wu-yambina-yinyung wubani-wuy a-church-guy.” \s1 Na-Jesus-inyung ana-lhaawu warruburru-wuy ana-Philadelphia-yinyung. \p \v 7 Naagi-yung na-Jesus ni-yambini-wugij. “Anaani ana-lhaawu nagang ba-warrarrii wubani-wuy a-angel-wuy a-church-jinyung a-Philadelphia-yinyung. Bamba-magana, anaani ana-lhaawu ngayawi-wala, ngaya anaani na-maṉngulg-jung marri nga-yambina-yinyung yijgubulu-windiyung. Ngaya-waj ngawu-waṉagana anaani ana-key, nubagi-yung-jinyung na-king na-David-jinyung, anaani ana-key. Anubani-yung-maynji nganggu-dhidang anaani anu-dhawang, warraaynbaj waari wirri-gara-wawalhijgi. Marri ngijang nganggu-gara-wawalhijgang-maynji anaani anu-dhawang, warra-wurruj waari warrubawi-yung wirri-dhidi wugurru. \p \v 8 “Nga-marrbuy nugurru aadanu nurraaṉbina-yinyung. Ngaya nganggu-gara-wawalhijgana raga-ragij-gaj anaani anu-dhawang, warraaynbaj waari wirri-dhidi. Nga-marrbuy, numburru-waḏa-waḏaḏ-mana, wirrig. Waari numburru-muḏaḏbangi anubani ngaya ngirri-ngu-jambarrgini-yinyung, ngayawi-nyinyung anaani ana-muwaj. \p \v 9 “Mulung-arrgi-yung warra-wurru-wurruj anubagu wurraan-jamana yingga wugurru wurru-Jew, yagu warruburru-yung waari na-God-jinyung warra-wurru-wurruj. Wugurru wurraawaḻangi. Yijgubulu, nubagi wugurri-nyinyung nubagi na-baḏirrnya-yung, marri nigawi-nyinyung anubani ana-wumurrng. Ngubindi, ngaya anaani warruburru ngamba-mani, ngamba-yarrijgina, nga daju amburru-burrdaa nugurri-wuy a-mun-guy. Nguynju yadhu amburru-marrbuy ngaya nganaa-ḏamarr-ngu-burraa nugurru. \v 10 Nugurru ngirri-yandhurrbangana ngaya, anubani nurru-lhambaamburrg marri nurru-lhara andhurrg. Wudani-yung-gala, ngaya nganggu-yarina anaaladi nugurri-wala. Anaani anaaladi wu-waṉina aani-rruj a-lhal-lhangu, nguynju yadhu ngaya ngamba-rawumana warruburru-yung warra-wurru-wurruj, wurru-burraa-yinyung anaani-rruj ana-lhal. Yagu anaani anaaladi yagi wu-rumi nugurri-wuy aadanu. \p \v 11 “Ngandaagiyn anaani mal-dhamun.gurrg. Nugurru aadanu numburru-lhara andhurrg, yagi nurru-lhuṉdhi. Nguynju yadhu anubani ana-bayarra na-God-gala, nguynju yagi warraaynbaj wi-yari nugurri-wala. \v 12 Warruburru amburru-lhuḏ-jaarri-yinyung, anubani-yung ngamba-narrii, nguynju yadhu amburru-lhara andhurrg, anubani-rruj ana-wumurrng na-God-jinyung. Anubanila-wala waari wurru-yarrami ana-wumurrng-gala. Anaani nganggarrarrii ana-muwaj na-God-jinyung, ngambaa-garrarrii wugurri-rruj, marri ana-muwaj na-God-jinyung anubani ana-wumurrng anu-gadhuwa anubani ana-Jerusalem. Anubani ana-Jerusalem anggu-dhirridang arrwar-wala na-God-gala. Marri anubani ngayawi-nyinyung ana-muwaj, anubani nganggarrarrina yi-wurrij-duj, anubani anu-gadhuwa ana-muwaj. \p \v 13 “Yuga nugurru numburraawanggina manaama mana-warang? Nugurru nimbii-yaynjangayii anaani ana-lhaawu, ana-Maṉngulg Mawurr wu-yambina-yinyung wubani-wuy a-church-guy.” \s1 Na-Jesus-inyung ana-lhaawu warruburru-wuy ana-Laodicea-yinyung. \p \v 14 Naagi-yung na-Jesus ni-yambini-wugij. “Anaani ba-warrarrii anaani ana-lhaawu wubani a-angel-wuy ana-church-jinyung anubani ana-Laodicea, ana-lhal. Bamba-magana, anaani ana-lhaawu ngayawi-wala, ngayawi-nyinyung ana-muwaj anaani ‘Yijgubulu.’ Ngaya anaani nga-jambarrg marri ngubindi-windiyung. Marri nganaa-jambina maaḻamburrg-galawaj na-God. Marri anaani ngaarra-maṉdhangi anaarrawindi-lhangu na-God yadhu. \p \v 15 “Nga-marrbuy anubani nurraaṉbina-yinyung nugurru. Nugurru waari ngirri-wurrij-bang ngaya, yagu nugurru waari ngijang ngirri-ngaynbandang ana-maaḻamburrg. Nugurru nurru-yamana nguynju a-marrya-yii, ana-marrya wu-lhamij-gaynbaj-mana, waari nurru-lhami-ḏawu. \v 16 Warrubawi-yung-maynji warra-wurruj ambu-nguyii ana-marrya, nga waari wu-lhami-nguḏdhi, ambu-lhagaḻang anubani-yung ana-marrya. Wiijamana, ngaya anaani anambaarruyn nugurru. \p \v 17 “Nugurru nurru-yamana ‘Ngaya anaani ngaambalal. Anaani ngayawi-nyinyung arrawindi anaarra, waari nganggaarra-ngaynbandang ngijang, yaani yamba ngaarra-waṉagana.’ Yagu nugurru nurru-maḻaḻadi nurraalharaguna, nurraambalalari, marri nurru-bagumana, marri waari mana-yaaḻi nimbirrima-waṉagang! Warra-wurru-wurruj nambambi-warrngayungana nugurru. \p \v 18 “Wudani-yung-gala, anaani ngana-magana nugurri-wuy, anaani nimbirri-mang gold ngayawi-wala, anaani ana-gold anggu-ngalngalii, wubanila-wala a-ngura-wala. Bani-yung marri, numburraambalal-giiyn. Marri nimbirrima-mang ngayawi-wala manubama-yung mana-yaaḻi mana-ngalngalngaluj. Marri bama-yung numburru-yabiyn. Marri bani-yung, yagi nurru-mamar-mi, yagi nurraambuli. Anubani nimbirri-mani ngayawi-wala, anubani-yung numburru-ba-jabina-yinyung mana-bagaḻang-duj. Anubani-yung-maynji numburru-ba-baḻbina nugurri-rruj mana-bagaḻang, bani-yung numburraarra-nayii aadanu. \p \v 19 “Burru-yung ngarra-ngaynbandii-yinyung, warruburru-yung ngambaandhurrg-gana marri ngamba-dhi-maṉdhii. Wudani-yung-gala, numburru-wandhurrg-gina marri nimbirriij-garruyn anubani anaaladi. \v 20 Yigaj, nga-lhara aḏaba anu-dhawang-duj, nga-waḏbaḏii. Mulung-arrgi-yung-maynji ngambi-yaynjangayii ana-yang, marri ngambaa-ngu-gara-wawalhijgana, bani-yung ngaynjabiyn danu-wuy, marri nga-nguyii anubani ana-marrya wugurri-rruj, marri naambaanggarraambargalii nurru. \p \v 21 “Warruburru-yung amburru-lhuḏ-jaarri-yinyung, wugurru amburru-burraa ngayawi-rruj wubani-rruj a-throne. Wiijamaa, anubani-yunggaj nga-lhuḏ-janggi, anaani aḏaba nga-burraa ngayawi-rruj na-Baba-rruj, nigawi-nyinyung anubani ana-throne. \p \v 22 “Yuga nugurru numburraawanggina manaama mana-warang? Nugurru nimbii-yaynjangayii anaani ana-lhaawu, ana-Maṉngulg Mawurr wu-yambina-yinyung wubani-wuy a-church-guy.” Dani-yung ni-yamaa na-Jesus, na-ni-dhaawu-yung. \c 4 \s1 Na-John aniwu-nayii anaarrwar. \p \v 1 Anubanila-wala nga-mal-nayn arrwiyaj, yigaj anubani-yung wu-gara-wawalhiyn anu-dhawang anaarrwar. Ngaawanggini yang, anubani wu-nguynju, ana-wulhu-wulhurr-inyung. Wu-yamaa anubani-yung nguynju yi-lhambiḻbiḻg-jii. \p Wu-yamayn “Baaṉina, wa-bajiyina aani arrawindi. Wurrugu anaani malgadhaadharri anggu-waṉbina, anaani anaarrawindi-lhangu.” Dani-yung wu-yamayn ana-yang. \p \v 2 Lhugaajgiyalawaj aḏaba, anubani ana-Maṉngulg Mawurr nganggu-warrgurriyn ngaya. Anubani ngaarranggayn, ngawu-nani throne, runggal-windiyung, anubani wu-burraa anaarrwar. Marri wurrujung nubagi niindhadhaa. \v 3 Nubagi ni-mamanunggu, ni-yamaa nguynju amubama ama-ṉuga-yii ma-mayini ama-jaspa yagu amaaynbaj ma-mayini carnelian ama-buḻbarr-yii. Anubani ninggu-dhawawarumaa wu-malnguj marryn, wubani a-throne. Anubani-yung yamba wu-mamanunggu, wu-malnguj-gaḻadhi, nguynju a-manjarr-yililig-jii wugurru. \p \v 4 Yagu anubani-yung ana-mulung-arrgi-yung ana-throne, 24, wugurraayung bagu wu-ngarra-ngu-burri. Anubani-yung dhawawarumayn anubani aynjaabugij. Marri 24 mijiwanggu anubagu wurru-burri. Manubama-yung wurru-yabini-yinyung mana-yaaḻi ngalngalngaluj. Anubani-yung wurraambaḻ-yabini-yinyung, anubani-yung wu-maṉdhini gold. \p \v 5 Anubani anaaynbaj ana-throne, anubani-yung wu-mindhangi, nguynju yiidagu yi-yamiynji-yii ni-mindhii-yii, wu-yamaa. Anubani-yung arrawindi yang wu-yambini, anubani-yung ni-ngurrurruwandi runggal. Anubani-yung wudhalng raga-ragij wu-warra-lhalmbaarrangi marang-aynjaabugij marri wulawaa. Aadanu wiijamana anaani-yung, marang-aynjaabugij marri wulawaa ana-mawurr na-God-jinyung wugurru. \p \v 6-8 Anubani-rruj ana-throne-duj, anuwaagu ana-raga-ragij wu-waḻarrlhangi glass, nguynju ama-lhagayag-jii, wu-garayarra. \p Anubani-yung dhawawarumaa ana-throne, anubagu wu-ngarra-ngu-burri anaani-yung wulal-wulal ngurudhu. Ana-wulhu-wulhurr-inyung wu-yamaa nguynju a-ngirri-ngirri-yii, wugurraayung wu-yamaa nguynju a-bulugi-yii, wugurraayung wu-yilhal-yamaa nguynju warra-wurru-wurruj-jii, wugurraayung anaaynbaj wu-yamaa nguynju yi-marrgij-jii wu-wilbilangi. Aadani-yung ana-wulal-wulal anaani waṉagaa marang-aynjaabugij marri jarranggay anu-gaṉa. Anaani-yung arrawindi waṉagaa mana-bagaḻang, ana-ngun.gu-rruj marri anu-ngudhalbar-rruj marri anu-gaṉa-rruj. \p Anaani-yung ana-ngurudhu wuguuguni wu-mayana, ana-miyn.ngu… maldharrmani… wu-ḻaḻmana ngarraaḻirr. Waari anggaajang. Wurru-yamana, \q1 “Maṉngulg, maṉngulg, maṉngulg, Buunggawa God, nuṉḏunggal-windiyung. \q2 Nu-ngu-burri wu…bani-yunggaj, nu-ngu-burraa ngijang anaani ana-yimbaj, \q1 ngijang ba-burraa anggu-wuguuguni nagang.” \m Dani-yung aadani-yung wu-yamana. \v 9 Anaani-yung anu-ngubal wu-mayana, naagi-yung-jinyung ni-milhiynjina-yinyung. Anaani-yung ninggu-warraarriwana naagi-yung wuguuguni. Malgarrawindi aadani-yung wu-yamana, naagi-yung-guy ni-burraa-rruj wubani a-throne-duj, ni-burraa-yinyung naagi, ni-wuguuguni-yinyung. \p \v 10 Marri waadurru-yung warra-mijiwanggu 24, warraawurru wurru-yaarri-maynji wuu-rabina, wurru-burrdaa nigawi-wuy. Marri wunu-warraarriwana, marri “Nuṉḏunggal-windiyung nagang,” wurru-yamana, naagi-yinyung ni-burraa ni-wandha-wuguuguni-yinyung. Anubani-yung wurraambaḻ-yabina-yinyung wirri-mani, wirri-burri raga-ragij nigawi-rruj. Marri anaani-yung wurru-mayana wungubal. \q1 \v 11 “Nurri-nyinyung Buunggawa God, ngunu-warraarriwana nugawi-wuy, anaani wiij-maṉdhina. \q2 Nugawaj nuṉḏunggal, marri nunggu-waṉagana runggal lhuḏ. \q1 Yagu nugawaj nunggarra-maṉdhangi anaarrawindi-lhangu. \q2 Nugaajbaj nunggijangani, marri nunggarra-maṉdhangi. Aḏaba yaani wu-warra-ngu-burraa aani-rruj.” \m Dani-yung wurru-yamana waadurru-yung warra-mijiwanggu. \c 5 \s1 Na-Jesus aniwu-mani anubani ana-wubiba. \p \v 1 Anubani-yung nganu-nani nubagi na-wurrujung, anubani ni-burri wubani a-runggal-uj a-throne, nubagi-yung na-Runggal-yung. Anubani-yung wu-yiigurung-gabini wubiba niwu-waṉagaa, a-walawalamag-duj. Anubani-yung waarrarrini ana-wubiba, wuulagiynjiyn. Anubani-yung wu-warraabaabini manubama-yung alanyan-mirri, marang-aynjaabugij marri wulawaa anaani-yung. \p \v 2 Anubani wu-waḏa-waḏaḏ ana-angel, anubani-yung waaḏangi yanggarrwar. “Yangi-nyung naadagi na-mamanunggu-yung, marri aniwu-ngarrgiwana wu-waḻina-yinyung manaalanyan-mirri, marri anubani aniwu-gara-wawalhijgang aadanu ana-wubiba?” wu-yamayn. \p \v 3 Yagu warraaynbaj waari ambu-waṉbini aadanu, anaani anaarrwar-rruj marri anaaban-duj, marri ana-lhirri…bala-windiyung anaaban. Warraaynbaj waari ambirri-mari-lharrmangi ambu-yambini. \v 4 Ngaya nga-ruguni anaani angaḏajung, warraaynbaj yamba waari ambu-dhi-maṉdhangi, warraaynbaj yamba waari ambi-ralgaani aadanu ana-wubiba, nga waari ambirri-mari-lharrmangi, aadani-yung ana-wubiba. \p \v 5 Aynjaabu-nyung bagu yiwanggu-nyung ni-burri, nga ngani-magayn ngayawi-wuy. Ni-yamayn “Yagi nuṉḏugi nagang. Nubagi-yung naaynbajung ni-yamana nguynju a-ngirri-ngirri-yii, warruburru-yung warru-mandag na-Judah-inyung, nubagi-yung ni-lhamarrangi-yinyung naagi-yung na-David anu…bani-yunggaj, ni-lhuḏ-janggi aadani ana-wungarri. Niga-waj maadamu animaarra-ngarrgiwana manaalanyan, marri aniwu-gara-wawalhijgang anaani ana-wubiba.” Dani-yung ni-yamayn na-yiwanggu-nyung niga. \p \v 6 Anubanila-wala, anaani nga-nayn jib, wu-winyig. Anaani ana-throne wu-yamaa wu-lhaay, wubani wulal-wulal anubagu wu-ngarra-ngu-burri ana-ngurudhu, marri wugurraayunggaj warra-mijiwanggu. Nga aynjaabugij bagu wugurru aadanu wu-jirrbirin wu-lhaay ana-jib. Anubani-yung wu-waḻamin-jamaa anubani-yung ana-jib, wurru-wini wurruj. Marri anubani-rruj manu-barang manubama-yung marang-aynjaabugij marri muulawaa waṉagaa. Marri mana-bagaḻang ma-yamaa magurraayunggaj marang-aynjaabugij marri muulawaa. Aadanu wiijamaa, nguynju yaga ana-marang-aynjaabugij marri anuulawaa ana-mawurr nigawi-nyinyung na-God-jinyung. Anaani-yung ni-lharrgang-jinyung ana-mawurr, wu-yanggi-yinyung aani-wuy a-lhal-wuy. \p \v 7 Wu-yanggi anaani ana-jib, nubagi-yung-guy na-wurrujung ni-burri-yinyung wubani a-throne, nga miyn aadani ana-wubiba, nubagi-yung-gala wubani a-walawalamag-gala a-marang. \v 8 Anubani-yung miyn-gala aadani-yung ana-wubiba, wugurraayung anubani ana-wulal-wulal ana-ngurudhu marri warruburru-yung warra-mijiwanggu warraawurru-yung 24, waadurru-yung wu-ngarra-ḏabini yuuguni aaban-guy, wu-ngarra-ngu-burrdangayn raga-ragij anaani ana-jib. Warraawurru-yung warraaynjaaynjaabugij-gaj wirri-waṉagaa gita. Marri maadama-yung wirrima-waṉagaa manaama-yung gaṉdharra, ma-maṉdhini gold. Marri arrawuj-mamaaḻang waṉagaa anubagu. Aadanu anaarrawuj-mamaaḻang wiijamana, warruburru-yung na-God-jinyung warra-wurru-wurruj, wuu-yambina arrwiyaj, wu-yamaa. \p \v 9 Anaani-yung wirri-rawaa wu-gadhuwa wungubal, wubani-wuy a-wirrig-guy a-jib-guy. \q1 “Nagang nu-mamanunggu-windiyung, nagang bawu-mani aadanu wu-yuugurung-gabina-yinyung ana-wubiba, \q2 marri maadamu bama-ngarrgiwana manaalanyan. \q1 Anubani-yunggaj yamba nimbi-wini, nu-ngawiiyn. \q2 Marri barra-bayarra-gayn barraa-gaagijgiyn warra-wurru-wurruj-guy, nugawi-nyinyung-mirri mana-wulang. \q1 warru-mandag warruburru-yung warraaynba-gaynbaj-jinyung, marri warruburru-yung wuu-yambina-yinyung a-lhaagi-waynba-gaynbaj-jinyung. \q2 Marri warruburru-yung a…ynbaj-gala-yinyung a-lhal-waj. \q1 \v 10 Nagang barra-waṉijgini na-God-guy aḏaba, nigawi-nyinyung warru-mandag warruburru, marri wurru-yambina nigawi-wuy. \q2 Warruburru-yung aḏaba ambirri-narrii anuwaani-rruj ana-lhal.” \m Dani-yung wurru-yamaa, wirri-rawaa anu-ngubal wugurru. \p \v 11 Anubanila angel anubani-yung arrawindi. Nga-nani, marri ngaawanggini wugurri-nyinyung ana-yang. Anubani-rruj ana-throne marri anubani ana-ngurudhu-rruj marri warruburru warra-mijiwanggu-rruj, anubani angel-wugij wanggu-dhawawarumayn, a…rrawindi. \v 12 Anubani waaḏangi yanggarrwar. Anubani-yung wu-yamayn, \q1 “Anaani wu-mamanunggu-windiyung anaani ana-jib, wurru-wini-yinyung, anubani wu-ngawiiyn. \q2 Warraarrawindi ambunu-warraarriwana, niga yamba niwu-waṉagana lhuḏ, \q2 marri ni-warra-waṉagana arrawindi anubani aniij-mamaaḻang-jinyung. \q1 Ni-marrbuy anubani anaarrawindi-lhangu, marri ni-waḏa-waḏaḏ. \q2 Ni-runggal-windiyung, ni-mamanunggu marri ni-milhiynjina, marri nguunu-warraarriwana niga.” \m Dani-yung wu-yambini ana-angel wugurru. \p \v 13 Ngijang nga-malgaagijgiyn, ngaawanggini. Anubani wu-ngarra-biri-yinyung, anaani anaarrwar-rruj marri anuwaani anaaban-duj marri anubagu ana-lhirri…bala-windiyung anaaban, marri amaaḻ-lhirribala-yinyung ama-lhagayag-duj, anubani wu-ngarra-ngu-burraa-yinyung anaa…rrawindi-lhangu, anubani arra-rawaa, anaani anu-ngubal, wu-ngarra-jamaa, \q1 “Ngagurru ngaanu-warraarriwana nubagi ni-burraa-yinyung anubani-rruj ana-throne, \q2 marri wugurraayunggaj anubani ana-jib, ngirri-warraarriwana. \q1 Ni-mamanunggu, marri ni-milhiynjina, marri niwu-waṉagana lhuḏ, \q2 anubani anggu-wuguuguni!” \m Dani-yung wu-ngarra-jambini wugurru. \p \v 14 Anubani-yung ana-wulal-wulal ana-ngurudhu, “Yijgubulu” wu-yamaa. Marri warruburru warra-mijiwanggu wuu-ngarra-ngu-burrdangayn, marri wunu-warraarriwaa nigawi-wuy. \c 6 \s1 Na-Jesus anima-ngarrgiwana manubami-yung manaalanyan. \p \v 1 Anubanila-wala anuuguni ngaarranggayn, anubani-yung anu-gadhuwa ana-jib anubani-yung ngarrgiwaa manubami-yung manaalanyan. Wugurraayung anubani ana-wulal-wulal-inyung ana-ngurudhu, aynjaabugij wu-yambini. Ana-yang aadanu wu-yamaa nguynju yi-yamiynji-yii. Wu-yamayn “Ba-rabalang!” \p \v 2 Ngaarranggayn, ngalngalngaluj ngangu-nayn jarrangu, ngi-rabaliyn! Nubagi wurrujung ngunu-warrgaay. Anubani niwu-waṉagaa bonarro. Marri wunu-yayn bani wunaambaḻ-yabayn. Ni-lhuḏ-jaarri nubagi yagu, ari ngijang ani-lhuḏ-jaarri-wugij niga. \p \v 3 Anubani anu-gadhuwa ana-jib, anubani-yung ngarrgiwaa ngijang manubama-yung manaalanyan. Anubani anuulawaa-wala ana-ngurudhu wu-yambini. Wu-yamayn “Ba-rabalang!” \p \v 4 Ngijang aynbaj jarrangu ngi-rabaliyn. Ngarraagi-yung ngi-lhar-yamaa ngi-lhar-gulang-gulang. Nubagi wurrujung bagu ngunu-warrgaay. Anubani-rruj ana-lhamaamura aḏaba wu-wuldhiyn, anaani-rruj warra-wurru-wurruj arrbidi aḏaba wurraarra-waḏjiynjini. Naadagi-yung wurruj wunu-marangayn anaani runggal-windiyung galiwanga. \p \v 5 Ngijang anubani aḏaba muulaynbaj-gala manaalanyan ngarrgiwaa anaani-yung anu-gadhuwa ana-jib. Anubani-yung ngaawanggiyn ana-ngurudhu aḏaba wulaynbaj-gala, wu-yamayn “Ba-rabalang!” \p Ngijang ngaarranggayn, anubani-yung ngangu-nayn ngarraagi-yung dudumaj jarrangu, ngi-rabaliyn. Anubani-yung niwu-waṉagaa naagi-yung waḻyinyung, wubani yaga wurru-bu-burri-yinyung mundu-mundurr-gana-yinyung bujuju-nyung niwu-waṉagaa. \v 6 Anubani-yung ngaawanggiyn ana-yang, wu-yambini wubani-rruj a-ngurudhu-rruj bandharra. Wu-yamayn “Anubani anu-ḏayn ana-marrya, anubani naaynjaabu-nyung-jinyung, anubani-yung runggal-windiyung aniwu-lhaladii anu-ṉuga. Anubani anu-ḏal anaaynjaabugij ana-marrya, anubani-yung aniwu-lhaladii anu-ṉuga, anggiijamana-wugij. Yagu anubani-yung anu-gargayag marri anubani ana-wine, ba-warruyn aadanu.” Dani-yung wu-yamayn ana-yang. \p \v 7 Anubanila-wala anaani anu-gadhuwa ana-jib ngarrgiwaa manaama-yung manaalanyan, aḏaba muulal-wulal-wala. Anaani-yung ngaawanggini aḏaba wuulal-wulal-wala ana-ngurudhu wu-yambini, wu-yamayn “Ba-rabalang!” \p \v 8 Ngarraagi-yung ngangu-nani ngaa-jarrangu, ngi-yamayn ngi-wurrbulululuj. Naagi-yung ngunu-warrgaay-inyung na-nimuwaj-jung ni-mayini Ngawij. Niga nubagi ni-mayini naaynbajung Abiyn, anubani nu-gagarri-yurangi niga. \p Naagi God ni-yambini nubiṉi-yung-jinyung, wani-lharrgang. “Ana-yimbaj nuguṉi nimbini-waṉagana ana-lhuḏ. Nambaaniimana anaani-rruj ana-lhal, warra-wurru-wurruj, warra-mulu-ḻibiḻibala. Nambaaniimana galiwanga-mirri, marri anggaari ana-marrya, marri wudhangurrg anggu-waṉina, marri maragarrij-jinyung anggu-ngarra-jaarri anubuguni wugurri-wuy.” Dani-yung ni-yamayn na-God. \p \v 9 Anubani-yung anu-gadhuwa anaani ana-jib aḏaba ngarrgiwaa manaama-yung manaalanyan marang-aynjaabugij. Manaama-yung ngama-nani ma-ṉuga-muṉḏugini. Anaani-yung ngawu-nani mawurr warruburru-yung-jinyung wurru-jambarrgini-yinyung. Anubani-yunggaj, wurru-yambini ana-lhaawu na-God-jinyung, marri wurru-yambini aniijgubulu ana-lhaawu na-Jesus-inyung. Waari amburru-muḏaḏbangi, wurru-yambini-wugij. Wudani-yung-gala, warruburru-yung warra-mulung-arrgi-yung warra-wini, wuu-lhagarra-ngawini aḏaba wugurru. \p \v 10 Warraawurru-yung wurraaḏangi anubani yanggarrwar-mirri, wurru-yamaa “Nagang Buunggawa, nugawaj nimba-narrii-yinyung nurru, nagang nu-maṉngulg marri ngubindi-windiyung. Lhal-ngargu yuga, yagu baḏag, warruburru bamba-nguynju-nguynjijgana-yinyung warruburru wurru-burraa-yinyung ana-lhal-uj? Warruburru yamba nambiimana, nambi-ngawijgaa, wirrimaadbarrwini mana-wulang nurri-wala.” Dani-yung wurru-yamaa wugurru. \p \v 11 Warraawurru-yung aynbaj wurruj wu-yanggi, warriini ngalngalngaluj manaama yaaḻi, waadurru-yung-guy, warraaynjaaynjaabugij-gaj. Wu-yamayn “Nugurru wurrugu daju numburraambu-narrii baḏag, marri numbuu-yanga-yangina. Wurrugu warruburru-yung wunu-yandhurrbangana-yinyung na-God-guy, nguynju nugurri-yii, warruburru-yung warra-minilharri, ambuu-yaarri anubagala. Warruburru-yung ambarruumana nguynju nugurri-yii yaga nambi-wini.” Dani-yung wu-yambini. \p \v 12 Ngijang anubani-yung anu-gadhuwa ana-jib ngarrgiwaa manaama-yung manaalanyan marang-aynjaabugij jarranggay-wala. Ngaarranggayn, anaani-yung runggal waaban-galaliyn, anaani-rruj. Ngarraaḻirr ngi-dumayn, ngarraagi-yung ngiimbamadhini nguynju ama-yaaḻi-yii. Naagi na-ḻabama ni-yamayn nguynju ama-wudhalag-jii, ni-wulang-gulang-mayn. \v 13 Ngarraagi-yung ngarra-miyiri ngiidbarrwiyn aaban-guy, nguynju yaga wudanu a-wungugulmung waadbarrwina aaban-guy, ana-wudhanguyn-maynji wu-waabuyaana wu-warawararbina marri waadbarrwina. \v 14 Nga anaani ana-wumala wu-jadugiiyn, nguynju yaga warrubawi-yung warra-wurruj wii-dhawawarumana yaga aadanu a-wubiba. Anubani ana-rilji marri mana-ṉuga manubama ma-ḻandhirrngindaa-yinyung manubami ma-warra-wirbiriyn magurru. \p \v 15 Warruburru-yung warraarrawindi-lhangu wurru-ḏirrngawiiyn-bindiyung. Warraarrawindi warra-runggu-runggal warra-wurru-wurruj, marri warruburru-yung warra-narrangi-yinyung marri warruburru-yung wurru-wiynji-wiynjini-yinyung marri warruburru-yung wurraambalal-gini-yinyung marri warruburru-yung wurru-waḏa-waḏaḏ-maa-yinyung marri warruburru-yung warraarrawindi waa-yandhurrbangaa-yinyung marri warruburru-yung waa-nunggarrbidi-yinyung, warruburru-yung warraarrawindi-lhangu wurru-julubini amubama ama-gara-rruj ama-ṉuga, ngijang amubama ama-ṉuga-rruj wurru-yarbangi wurru-julubini bagala-yung, ama-ma-jamarr-waj. \v 16 Wurru-yamayn “Ba-rabina ṉuga! Baaṉina nurri-wuy, nimba-nyiynmulhii! Nimbaambamadhang nurru, nguynju yagi yungguyung nuunu-ni na-nijilhal-yung nubagi-yung ana-throne-duj nubagi, marri anubani anu-gadhuwa ana-jib. \v 17 Aḏaba yamba wini-riyaldhiyn, waari yamba warra-wurruj wurru-lhangi anubagu wuguṉi-rruj!” Dani-yung wurru-yamaa wugurru. \c 7 \s1 Wumari na-God-jinyung. \p \v 1 Anubanila-wala nga-nani angel wulal-wulal. Anaani wu-warragarra-lhi ramalila, marri wunumbiyala marri wagiyangu marri arrgaḻila. Lhanguyn-gajijgaa ana-wudhanguyn, wuulal-wulal anaani ana-wudhanguyn wu-wayamangi yagu dani-yung yamba wuuldhijgaa. Anubani-rruj waari ana-wudhanguyn, waaḏdharriyn-bindiyung, wu-lhanguyn-burrwurrlhiyn. Mana-lhagayag-duj waari, maar-yingayn. Ana-rangag-duj anubagu waari, waari anggu-warawararbini wugurru. \p \v 2 Anubani anaaynbaj ana-angel anuwaagala ana-ramalila-yinyung wu-yanggi. Ana-rangag waṉagaa, bani-yung yungguyung anggu-warrarrii, nigawi yungguyung na-God nubagi na-wiri-nyung. Anubani-yung waaḏangi yanggarrwar wubani a-wulal-wulal-wuy angel. Anaani-yung ana-wulal-wulal waṉagaa lhuḏ-bindiyung, nguynju yadhu aladi-wana yungguyung wubani a-lhal marri ama-lhagayag. Anubani anaaynjaabugij wu-yambiyn yuwaagala, \v 3 “Wurrugu yagi nirriiladi-wi anaani ana-lhal marri maadamu mana-lhagayag, marri aadanu ana-rangag. Waari wurrugu. Wurrugu ngaanggu-burri a-ranggal-uj wumari warruburru-yung wunu-yandhurrbangana-yinyung na-God.” Dani-yung wu-yamayn. Anubani-yung wu-yanggi-maynji, warruburru-yung arraarrawindi wurru-wurruj wirri-waṉagaa yaaji waarrarrini a-ranggal-uj. \p \v 4 Ngaawanggiyn lhaawu, wurru-ngargu warraawurru-yung. Warraawurru-yung 144,000. Waadurru-yung warra-12-jinyung warru-mandag warra-Israel wugurru. \p \v 5 Warru-mandag na-Judah-yinyung 12,000, warraawurru-yung. Na-Reuben-jinyung 12,000 nigaayunggaj. Marri nigaayung na-Gad-jinyung 12,000. \v 6 Marri na-Asher-inyung nigaayung 12,000 warra-wurru-wurruj. Marri na-Naphtali-yinyung 12,000 nigaayunggaj wani-waṉagaa. Marri na-Manasseh-yinyung nigaayunggaj 12,000. \v 7 Marri na-Simeon-jinyung 12,000 nigaayung, wani-waṉagaa. Na-Levi-yinyung nigaayunggaj 12,000. Marri na-Issachar-inyung nigaayung 12,000 wani-waṉagaa. \v 8 Marri na-Zebulun-jinyung nigaayung 12,000, wani-waṉagaa. Na-Joseph-jinyung nigaayung 12,000. Marri na-Benjamin-jinyung nigaayunggaj 12,000 wani-waṉagaa warra-wurru-wurruj. \s1 Arraarrawindi wurru-wurruj amburru-yabina ngalngalngaluj yaaḻi. \p \v 9 Anubanila-wala, ngaarranggayn, ngarraarra-nani wurru-wurruj arraarrawindi, warraaynbaj waari ambarra-munduwaa warruburru-yung, warraarrawindi yamba. Warruburrala-wala warru-mandag warraawurru-yung garnyirrimba, wurru-wurruj. Aynba-gaynbaj-jinyung ana-lhaagi wurru-yambini. Anubagu wurru-lhaay, raga-ragij wubani wugadhuwa-rruj a-jib-duj. Wurru-yabini warraawurru-yung ngalngalngaluj yaaḻi. Manaama-yung wirrima-waṉagaa gadarra mabal a-marang-duj. \v 10 Warraawurru-yung wurraaḏangi yanggarrwar, wurru-yamaa, \q1 “Naagi ngarrani-wiri-gana-yinyung, niga na-God, \q2 naagi ni-burraa wubani-rruj a-throne. \q1 Naagi marri wudanu wu-gadhuwa jib, \q2 diṉi-yumbaa ngagurru ngarrambi-maṉmani-yinyung.” \m Dani-yung wurru-yambini wugurru. \p \v 11 Anubani-rruj ana-angel wu-warragarra-lhi dhawawarumaa wubani a-throne. Wugurraayunggaj warra-mijiwanggu bagu-rruj-bugij. Wugurraayunggaj anubani ana-wulal-wulal ana-ngurudhu. Warraawurru-yung wurru-burrdi aaban-guy, wubani-wuy a-throne-wuy, raga-ragij. Marri wunu-warraarriwaa na-God-guy. \v 12 Wurru-yamayn \q1 “Yijgubulu, ngagurri-nyinyung na-God naagi ni-mamanunggu marri ni-milhiynjina. \q2 Ni-marrbuy anaarrawindi-lhangu. Ni-mamanunggu-windiyung naagi ni-runggal. \q1 Niwu-waṉagana naagi ana-lhuḏ marri ni-waḏa-waḏaḏ-bindiyung. \q2 Ni-yamana-wugij ni-nguynju naagi, anggu-wuguuguni, \q2 yijgubulu.” \m Dani-yung wurru-yambini wugurru. \p \v 13 Nubagi aynjaabu-nyung bagu yiwanggu-nyung, ngani-yandhawiwaa naagi-yung ni-yamayn, “Yuga yaawurru yanga-yangi warraawurru wurru-yabina-yinyung manaama mana-ngalngalngaluj? Warraawurru ajigala wurru-yanggi?” ni-yamayn. \p \v 14 Ngaayung nga-yamayn “Yiwanggu-nyung, ngaya anaani nga-maḻaḻadi! Nagang aadanu nu-marrbuy,” nga-yamayn. \p Nigaayung ngani-yambalmayn, ni-yamayn “Warraawurru wurru-yanggi, runggal manubama mana-magarrangaynji ma-waṉina, wubanila-wala wurru-man-jarramayn anaanu-wuy. Manubama-yung mana-yaaḻi wirrima-yarrbini manaama-mirri wulang wubani wu-gadhuwa-wala a-jib, marri ma-gadhuwa, ngalngalngaluj. \q1 \v 15 Wubanila-wala warraawurru wurraarragarra-lhara ana-raga-ragij anaani-rruj ana-throne na-God-jinyung, \q2 marri wunu-yandhurrbangana naagi arrarra marri mana-miyn.ngu, aani-rruj nigawi-rruj a-maṉngulg-duj a-wumurrng. \q1 Naagi ni-burraa-yinyung anaani-rruj ana-throne, ni-burraa naagi wurru-yagaynjina wugurri-wuy, marri wani-narrii. \q1 \v 16 Warraawurru yagi aḏaba wurru-marryaadi wurru-malgaagijgi, \q2 yagi aḏaba wurru-wurrij-guldhi. \q1 Yagi ngarraaḻirr wangi-ni wurru-murrmbuli, \q2 yagi warraawurru wurru-murrmbuli marri yagi wurraarragayi. \q1 \v 17 Anaani anu-gadhuwa ana-jib wugurraayunggaj bagu wu-burraa-yinyung wubani a-throne-duj, \q2 ambanggu-narrii wugurru. \q1 Ambanggaa-ḏagaana, ambanggu-yarrijgina \q2 wubani-wuy a-mamanunggu-wuy aa-gugu-wuy, wu-bulbayina aaban-gala. \q1 Marri anubani ana-ru amburru-ba-dhililii, \q2 yagu God niga-waj ambani-ru-yarrbumana.” \m Dani-yung ni-yambini naagi-yung na-yiwanggu-yung niga. \c 8 \s1 Na-Jesus anima-ngarrgiwana manaalanyan 7. \p \v 1 Anubani-yung anu-gadhuwa ana-jib ngarrgiwaa manubama-yung manaalanyan marang-aynjaabugij marri muulawaa-wala. Warruburru-yung warra-wurru-wurruj marri warruburru-yung warra-mulung-arrgi-yung wurru-muḏaḏbiyn, anaani-yung waarwiḻwilhiyn baḏag wurru-burri. \p \v 2 Anubanila ngaarranggayn, nga-nayn angel marang-aynjaabugij marri wulawaa. Wu-warragarra-lhi yuwaagu raga-ragij na-God-duj. Marri aynbaj wurru-yayn anaani-yung trumpet waadurru-yung-guy wubani-wuy marang-aynjaabugij marri wulawaa. \p \v 3 Bagu altar wu-lhaay, wu-maṉdhini gold. Wu-lhaay raga-ragij wubani a-throne. Aynjaabugij angel wu-yanggi, wubani-wuy a-altar, nga bagu wu-lhangayn. Manaama-yung waṉagaa gaṉdharra, ma-maṉdhini gold. Marri ngura anubagu wu-wilngiynjini. Anubani-yung ana-angel wurru-yayn anaani arrawuj-mamaaḻang arrawindi. Marri wugurraayunggaj anubagu, anaani-yung ana-lhaawu, anubani-yung-maynji wurru-yambina na-God-jinyung warra-wurru-wurruj, wunu-yambina arrwiyaj. Manaama-yung mana-gaṉdharra, anaani-yung ana-angel burrangi ana-altar-rruj, raga-ragij wubani a-throne. \p \v 4 Anubani-yung anu-nguban, marri anaani-yung ana-lhaawu warruburru-yung-jinyung warra-wurru-wurruj-jinyung na-God-jinyung, anaani-yung waadadiyn arrwiyaj na-God-guy, wubani a-marang-gala angel-wala. \p \v 5 Anubanila, miyn ana-angel manaama-yung mana-gaṉdharra, marri yiga-miyn yuwaagala ngura, nga buguni yiga-ngu-burriyn ama-gaṉdharra-wuy. Anaani-yung waṉagaa mana-gaṉdharra, marri yuuguni barawudiyn aani-wuy a-lhal-wuy. Anaani-yung wu-waṉini wu-ngurrurruwandi anaani-rruj ana-lhal, marri ni-mindhangi yamiynji, marri anaani ana-lhal waaban-galaliyn-bindiyung. \s1 Marang-aynjaabugij marri wulawaa trumpet. \p \v 6 Anubanila-wala, anubani marang-aynjaabugij marri anubani anuulawaa ana-angel arra-waṉagaa trumpet. Anaani lhaalhag wugurraayung anggu-lhamurrang. \p \v 7 Anubani ana-raga-ragij ana-angel wu-lhamurriyn ana-trumpet. Anubani-yung aa-gugu-yii wu-yamaa yagu wugurru wu-muṉḏurr, wu-waḏa-waḏaḏ, anuwaagala wu-rabini anaaban-guy. Marri ngura ngijang anuwaagala wu-yiga-rabini. Marri anuwaagala ngijang maadbarrwini wulang anaanu-wuy anaaban-guy. Mulung-arrgi-yung anaani anaaban waaban-nagini, marri ana-mulung-arrgi-yung waari anggaaban-nagini. Ana-rangag arrgi-yung wu-nagini, wugurraayung ana-rangag waari anaarrgi-yung anggu-nagini. Anaani-yung ana-maḏa-yililig-jinyung ana-maḏa, anaani-yung wu-warra-nagini. \p \v 8 Anubanila-wala, wulawaa-wala angel miyn ana-trumpet, marri wu-lhamurriyn. Anaani yangi ari runggal wu-rabini yuwaagu amaar-wulunga-rruj. Anubagu wu-nagini ngura. Nguynju yaga ma-ḻandhirrngindaa ama-ṉuga-yii. Manubama-yung mana-lhagayag manaarrgi-yung maar-waynbijgiiyn, maar-wulang-gulang-mayn. \v 9 Ana-ngujija anubani wu-wiri-yinyung, anaarrgi-yung wu-wiri, anaarrgi-yung wu-lhagarra-ngawini. Magurraayung mana-barrawu manaarrgi-yung ma-ngambini, manaarrgi-yung waari. \p \v 10 Wugurraayung wulaynbaj-gala angel miyn anubani ana-trumpet, wu-lhamurriyn. Ngarraagi-yung runggal miyiri ngi-rabini yuwaagala aarrwar-wala yaanuwuy aaban-guy. Ngarraagi-yung ngi-milhiynjini nguynju a-ngura-yii, ngi-yamayn. Ngarraagi-yung ngi-raarrangi ngi-rabini aala-rruj aaynbaj-duj, ngi-waḻa-waḻgayn, marri aaynbaj-duj a-ngajal-uj. \v 11 Ngarraagi-yung ngarra-miyiri, ngi-mayini Aligarrbidhi. Anaarrgi-yung anaa-gugu waaligarrbidhi. Warraawurru-yung arraarrawindi wurru-wurruj wurraaḻ-nguni dani anaa-gugu, anaani-yung waar-waladi marri wurraaḻ-nguni-maynji, wuu-lhagarra-ngawini wugurru. \p \v 12 Anubanila-wala, wuulal-wulal-wala anaani-yung angel mangi anaani ana-trumpet, wu-lhamurriyn. Anaani-yung anaarrgi-yung yi-lhalmbaarrii-rruj yi-waḻirr, bagu anaani-yung ḻirriiḻ-wang. Nga waari angi-wabarra-milhangi, ngi-nguwarrng ngi-burri. Nigaayunggaj naagi-yung na-ḻabama, ni-yamayn-bugij, ḻirriiḻ-wang naagi-yung na-ḻabama, nga ni-nguwarrng ni-burri, ngigaayunggaj ngarraagi ngarra-miyiri ngi-yamayn-bugij, ngi-nguwarrng ngi-burri. Anaani-yung waangamungamug wu-burri. Anubani-yumbaa ngarraagi-yung ngarraaḻirr waari angi-wabarra-milhangi. Nguynju anubani wiijamaa, ana-miyn.ngu-maynji, waari anaani-yung anggu-yamaa ngijang anggu-wabarra-milhangi wugurru. \p \v 13 Anaani-yung ngaarranggayn ngijang, anaani-yung ngaawanggiyn, ngarraagi-yung marrgij ngi-yambini yanggarrwar. Yaaji arrwar ngi-wuramini. Ngi-yamayn “Magarrangaynji! Magarrangaynji!” ngi-yamaa, “Manaama-yung mana-magarrangaynji ma-waṉina warruburru-yung yungguyung warra-wurru-wurruj wurru-burraa-yinyung a-lhal-uj. Anaani-yung ana-wulaynbaj ana-angel anubani-yung wu-lhamurrii-maynji ana-trumpet, manaama runggal magarrangaynji ama-waṉiyn!” Dani-yung ngi-yamaa ngarraagi-yung ngarra-marrgij. \c 9 \p \v 1 Anaani-yung marang-aynjaabugij-gala ana-angel mangi ana-trumpet marri wu-lhamurrangi. Ngaarranggayn, ngarraagi-yung ngangu-nayn miyiri. Ngi-rabini aarrwar-wala yuuguni aaban-guy. Ngarraagi ngarra-miyiri, anaani wiijamana, na-wurrujung-jinyung. Naagi-yung na-wurrujung wunu-marangayn anaani-yung ana-key. Anaani-yung wubani-yinyung a-gara, wubani waalagarandi-yinyung. \p \v 2 Naagi-yung na-wurrujung anaani-yung niwu-gara-wawalhijgaa. Anubanila wunguban wu-ban-ḏabaliyn, anubani-yung ana-gara-wala. Anaani-yung anu-nguban wu-ban-ḏabalangi, nguynju yaga wubani ngura bagu wu-burri runggal, wu-yamaa. Anaani anu-nguban nginggaambamadhiyn ngarraaḻirr, marri anaani ana-lhal ambamadhiyn. Anaani-yung wu-burri waangamudangi. \p \v 3 Anubani-yung arrawindi ana-ḏaburrurrug wu-ngarra-ḏabaliyn wubani wunguban-gala. Yuuguni wu-ngarra-janggi, wu-ngarra-ḏalhangi a-lhal-wuy. Anubani-yung wirri-yayn, anaani runggal-windiyung anubani waṉagaa ana-lhuḏ, nguynju yiibagi yi-maḻa-yii wu-yamaa, ana-ḏaburrurrug. \v 4 Marri warraaynbaj wurruj wirri-yambini, wu-yamayn “Yagi nugurru nirri-ngi aadanu ana-maḏa anaaban-baj. Marri yagi nirri-rangag-bi aadanu ana-rangag. Burru-yung-bugij nambarraarragayangijgana, waari-yinyung ambirri-waṉagang aadanu anu-mari anaaji ana-ranggal-uj.” Dani-yung wu-yamayn. \p \v 5 Anaani-yung wu-ngarra-janggi ana-ḏaburrurrug. Warruburru-yung wanggu-warragayangijgaa, wanggu-wini. Anaani-yung baḏag wu-ngarra-ngu-burri, marang-aynjaabugij naagi-yung na-ḻabama. Yagu waari anaani-yung amburru-wini ambanggu-ngawijgaa-windiyung. Warruburru-yung wurraarragayangi-windiyung, nguynju yaga yiidagi-yung-jii yi-maḻa yaga winiimana yaga aani-rruj a-lhal, wiijamaa. \v 6 Anaani anggu-waṉina-maynji, warruburru-yung warra-wurru-wurruj ambirri-ngaynbandii ambuu-lhagarra-ngawina. Yagu waari, amburru-wiri-wugij wugurru. \p \v 7 Anubani ana-ḏaburrurrug ngijang wu-yamaa aḏaba yi-jarrangu-yii, nguynju yaga yiibagi yi-jarrangu ngi-burri ngiwu-narrangi amubama-yung ama-magarrangaynji, wu-yamaa anaani ana-ḏaburrurrug. Anubagu wu-burri wugurri-rruj manaambaḻ-uj, a-gold-jii wu-yamaa, wuṉuga. Ana-yilhal ngagurri-yii warra-wurru-wurruj-jii wu-yamaa. \v 8 Manaama-yung mana-mung wugurri-nyinyung, ma-jarrmayarrmaj nguynju ngima-waṉagaa ngaadagi-yung ngarra-maṉinyung. Manaama-yung mana-ra ma-yamaa nguynju a-ngirri-ngirri-yii. \v 9 Marri anaani waṉagaa yi-wurrij-baj, nguynju warruburru-yung yaga wurru-wiynji-wiynjina-yinyung yaajila wu-yabina raga-ragij yi-wurrij-baj, wu-maṉdhini iron-gala yaga, wu-yamaa anaani-yung. Anubani-yung wu-wilbilangi-yinyung, anu-gaṉa, anaani runggal-windiyung waaṉa-murrmurr-yambini, nguynju yaga ngi-wandamaḏ-jambina yi-jarrangu-yii yi-warrawindi-yii, manaama-yung ngimaarrgini wegin ngarraagi-yung, ama-runggal-wuy ama-magarrangaynji-wuy, ngarra-ngarridhuḏ-jung, wu-yamaa anaani-yung ana-ḏaburrurrug. \p \v 10 Anaani-yung ana-ḏaburrurrug, waṉagaa nguynju yaga yiidagu yi-maḻa-yii wu-rabarra-yamaa, anu-ḏabarra. Anuwaagu anaadhaadharri waṉagaa, bani-yung-mirri wanggaadhugaa warra-wurru-wurruj. Dani-yung wiijamaa, wanggu-warragayangijgaa, naagi-yung marang-aynjaabugij na-ḻabama. \v 11 Anaani-yung ana-ḏaburrurrug, aadani-yung angel narrangi-yinyung. Aadanu ana-angel aadani-yung narrangi-yinyung ana-gara waalagarandi-yinyung. Ana-muwaj aadanu Abaddon. Anaani-yung wu-yamana Greek-mirri ana-lhaagi, Apollyon, anaani wiijamana Jadugana-yinyung. Anaani wu-yamana ana-lhaawu. \p \v 12 Manubama-yung mana-magarrangaynji ana-wulhu-wulhurr-inyung aḏaba maadamu ma-jadugiiyn. Manaama aḏaba muulawaa mana-magarrangaynji ama-waṉina wurrugu. \p \v 13 Anaani-yung marang-aynjaabugij marri jarranggay-wala ana-angel mangi anubani ana-trumpet marri wu-lhamurrangi. Nga-wawanggiyn anaani-yung yang, ngawu-yaynjangang. Anaani ana-yang wu-waṉini anubanila ana-altar, wu-maṉdhini gold, wu-lhaay-yinyung raga-ragij na-God-duj. Anaani ana-altar wulal-wulal-inyung wu-dhaag-maa-yinyung. Ana-yang bagala wu-warra-rabalangi. \v 14 Anubani-yung wu-yambini ana-angel-wuy anubani-yung wu-lhamurrangi-yinyung. Ana-yang wu-yamayn, “Ana-angel anubani-yung wulal-wulal bani wu-radbidhaa, wubani-rruj aala-rruj, wu-mayini anubani Euphrates. Ba-yaarri, marri bawu-lharrina marri bawu-lharrgang.” Dani-yung ana-yang wu-yamaa. \p \v 15 Wugurraayung ana-angel wu-yanggi buguni, marri lharrini, anubanila-wala lharrgandi aḏaba. Anaani-yung wu…bani-yunggaj anubagu wu-radbidhi aadani-yung. Anaani-yung wurrugu waambu-narrini lhal-ngargu anubani-yung wiij-barubaj-maa-yinyung. Anaani-rruj yamba wiij-maṉdhini-rruj ngarraagi-rruj ngarraaḻirr, marri naagi-yung-duj yi-ḻabama marri amaama-yung amaarmag. Anaani-yung ana-angel wu-yanggi, wanggu-wini wanggu-ngawijgaa warruburru warra-wurru-wurruj warra-mulung-arrgi-yung. Anubani-yung wanggu-jadugayn warra-mulung-arrgi-yung wanggu-wini, wugurraayung wurru-mulung-bulawaa wanggu-lharrgang, dani-yung wiijamaa. \v 16 Warraawurru-yung warra-waṉagaa arraarrawindi wurru-wiynji-wiynjini-yinyung, wangi-warrwarrwaay ngaa-jarrangu. Anaani-yung nga-wawanggini wurru-ngargu. Warraawurru-yung a…rrawindi-windiyung, 200,000,000. \p \v 17 Warraawurru-yung wangi-warrwarrwaay jarrangu. Ngarraagi-yung ngangu-nani nga-jarrangu ambarrj-mirri. Warraawurru-yung warra-wurru-wurruj wurru-yabini anaani-yung wu-waḏa-waḏaḏ nguynju yi-yiiḻi-yii wu-yamaa, ana-wulhurr-waj wu-burri. Anubani wu-yamaa nguynju a-ngura-yii, wugurraayung wu-yamaa maar-wuḻuḻulhangi, wugurraayung wu-yamaa nguynju ama-wudhalag-jii. Ngarraagi-yung ngaa-jarrangu ngi-yamaa wulguy yi-jarrangu-yii, yagu ngarra-ngarrijilhal ngi-yi-yamaa nguynju a-ngirri-ngirri-yii. Anubanila ngarra-ngarri-ḏamadhan-gala, anaani-yung wu-lhalng-ḏabalangi ngura marri wunguban, wu-ban-ḏabalangi. Marri anaani-yung wu-lhar-yamaa nguynju ama-wudhalag-jii. Anubani wu-yarrandi-maynji, wurru-ngawini. \v 18 Warraawurru-yung arraarrawindi wuu-lhagarra-ngawini, waari yagu warra-mandagarrawindi, mulung-arrgi-yung. Anaani-yung yamba ana-ngura marri ana-wunguban marri anubani ama-wudhalag-jii, wanggu-ngawijgaa wugurru. \p \v 19 Ngarraagi-yung ngaa-jarrangu ngiwu-waṉagaa ana-lhuḏ a-ramadhan-gala marri ama-rabarra-wala. Manaama-yung mana-rabarra ma-yamaa nguynju a-marryn-jii, waṉagaa yinag, anubani wanggu-wangaa. \p \v 20 Warraawurru-yung mulung-arrgi-yung wuu-lhagarra-ngawini, manubamala-wala mana-magarrangaynji. Wugurraayung wurru-wiri-yinyung, waari amburru-muḏaḏbangi anubani anaaladi, anaaladi wuguuguni-wugij wurru-waṉbini wugurri-nyinyung-mirri ana-marang. Anubani wurru-warraarriwaa wubani a-man.gurrg marri anubani ana-lhawadhawarra anaaynba-gaynbaj-jinyung wurraarra-majgaa-yinyung, wurru-maṉdhangi a-gold-gala, marri yi-yiiḻi-wala, marri wuṉuga-wala marri a-ṉuga-wala marri a-rangag-gala. Ana-lhawadhawarra aadanu wurraarra-maṉdhangi-yinyung, waari wu-warranggi mana-bagaḻang marri waari wu-wawanggi mana-warang-mirri, marri waari wu-rumi wugurru. \p \v 21 Warruburru-yung warra-wurru-wurruj waari amburru-muḏaḏbangi, warraawurru-yung wurraandha-wuguuguni warra-mulunguwa-waa warra-wurru-wurruj, marri warraawurru-yung wurru-wan-galwini. Marri warraawurru-yung wurru-waṉbini nguniyn arrbidi. Marri anaani wurraa-gamajiynjini wugurru. \c 10 \s1 Angel marri winyig wubiba. \p \v 1 Anubanila-wala, ngaarranggayn ngijang, nga-malgaagijgiyn, nga-nayn angel runggal. Wu-dhirridangi aarrwar-wala. Anaani-yung ngubunung dhawawarumaa anubagu. Marri anubani-rruj ana-yinag, wu-malnguj-dhaay anubagu marryn. Ana-yilhal anubani-yung wu-yamaa nguynju yi-waḻirr-yii. Marri anaani ana-lhuganda anubani-yung wu-waḏa-waḏaḏ-bindiyung, marri wu-lhalmbaarrangi nguynju a-ngura-yii. \p \v 2 Anubagu winyig wubiba wu-dhawawarumini waṉagaa. Wu-yuugurung-gabini, waari anggu-walini manaalanyan, wu-gara-wawalhangi, wirri-nani yungguyung. \p Anubani wugurri-nyinyung ana-mun ar-wan.ngayn yuuguni ama-lhagayag-guy, ana-walawalama, wugurraayung anaani ana-mangaṉḏayayaagu-yinyung ana-mun yuuguni aban-ban.ngayn aaban-guy. \v 3 Anubani waaḏiyn guburrg-nguynju a-ngirri-ngirri-yii anu-jang. Anubanila-wala, yamiynji naagi-yung ni-ngurrurruwandi marang-aynjaabugij marri wu-mal-bulawaa. Yagu naagi-yung na-yamiynji ni-yaṉḏabalangi yang, ni-yambini. \v 4 Anubanila, ni-yambini-wala naagi-yung na-yamiynji, aḏaba lhaalhag anaani-yung nganggarrarrangi. Anubani-yung ngaawanggiyn yang aarrwar-wala, wu-rabaliyn, wu-yamayn “Yagi nunggarrarri aadanu ana-lhaawu naadagu-yinyung na-yamiynji. Nugaaj-bugij bawu-waṉagana aadanu,” wu-yamayn ana-yang. \p \v 5 Anubanila-wala, ana-runggal ana-angel anubani-yung ar-wan.ngayn-jinyung mana-lhagayag-duj nga anuwaagu aban-ban.ngayn anaaban-duj, anubani-yung ḻaḻagayn walawalama ana-waṉja arrwiyaj. \v 6 Anaani-yung wu-yambini lhaawu na-God-jinyung, wubani-yung-jinyung ngarrani-lhalamayaa-yinyung. Naagi na-God ni-burraa, ni-wandha-wuguuguni, anaani ni-warra-maṉdhangi-yinyung anuwaani anaarrwar marri anaani-rruj wu-warra-ngu-burraa-yinyung marri niwu-maṉdhangi ana-lhal marri anaarrawindi-lhangu wu-warra-ngu-burraa-yinyung. Marri nima-maṉdhangi manaama mana-lhagayag marri anubani wu-warra-ngu-burraa-yinyung anaarrawindi-lhangu. \v 7 Anubani ana-angel wu-yambini yaani ana-lhaawu. “Anaani aḏaba lhaalhag, anubani-yinyung ana-angel marang-aynjaabugij marri wulawaa mani-maynji anubani-yung ana-trumpet, anubani-yung anggu-lhamurrang. Anaani wu-midaarrg nigawi-nyinyung na-God-jinyung anaani-yung wani-magaa wu…bani-yunggaj warraawurru-yung wunaa-ja-jambini-yinyung, anaani ana-lhaawu anggu-wandhurrg-mang lhaalhag.” Dani-yung wu-yamayn. \p \v 8 Anaani-yung nga-wawanggini-yinyung anubani-yung ana-yang anuwaagala anaarrwar-wala, wu-yambini ngijang ngayawi-wuy. “Ba-yaarri, bawu-mani winyig ana-wubiba, wubani waṉagana-rruj-jinyung wubani a-angel a-marang-duj,” wu-yamayn anaani ana-yang. \p \v 9 Nga anaani nga-yanggi a-angel-wuy, nga-magayn anubani ana-angel, nga-yamayn, “Bagalu nimbiiyn wudanu ana-wubiba.” \p Wugurraayung ana-angel wu-yamaa nganggu-magayn, “Bawu-mang marri bawu-nguyii. Bawu-lharrgang-maynji aadanu, nugawi-nyinyung maadamu mana-gulmung ba-dan-galadi-wiiyn. Yagu wugurraayung aadanu nugawi-nyinyung aadanu ana-ramadhan-duj anggu-yamana lhami-mamaaḻang waṉagana, nguynju a-ḻagu-yii anggu-lhami-jamana,” wu-yamayn ana-angel. \p \v 10 Anubani-yung ngawu-miyn anubani ana-wubiba, ngawu-miyn ana-marang-gala. Marri ngawu-nguni anaani ana-wubiba. Ngubindi, ngawu-lhami-ḏawaa anaani lhami-mamaaḻang nguynju a-ḻagu-yii wu-lhami-jamaa. Anubanila-wala ngawu-lharrgang yingga, anubani-yung nga-dan-garragayangi aḏaba. \p \v 11 Anubani-yung warraaynbaj ngambi-magaa, “Nagang bamba-magana warra-wurru-wurruj na-God-jinyung ana-lhaawu. Bamba-magana warruburru-yung-jinyung warraarrawindi-yinyung warra-wurru-wurruj, marri warruburru-yung-jinyung warra-mandagarrawindi-yinyung wubani wurru-manda-ngu-burraa-yinyung, wubani aynba-gaynbaj-jinyung a-lhaagi marri warruburru-yung-jinyung warra-narrii-yinyung.” Dani-yung wu-yamayn warraaynbaj wugurru. \c 11 \s1 Nubiṉi wini-wulawaa waḻya-waa. \p \v 1 Anaani-yung ngambi-marangayn waaṉḏulu, aynbaj wurruj. Anaani ana-waaṉḏulu wirri-nguynju-nguynjijgana-yinyung wubani-yung. Wu-yamayn ana-yang, “Ba-ḻaḻagiiyn, bawu-nguynju-nguynjijgana wubani na-God-jinyung a-wumurrng, danu-mirri waaṉḏulu-mirri, marri anubani-yung ana-altar. Marri bamba-munduwani warruburru warra-wurru-wurruj wunu-warraarriwana-yinyung na-God. \v 2 Yagu yagi anubani nunggu-nguynju-nguynjijgi anuwaagu anaarabarabalu-yinyung. Bawaarruyn, anubani anggu-yamana. Anubani God wani-yayn, warruburru-yung waari-yinyung amburru-jambarrgiiyn, anubani wugurraa, warra-wurru-wurruj. Wudani-yung-gala, yagi nunggu-nguynju-nguynjijgi anubani ana-lhal. Warruburru-yung amburru-yaarri anubuguni, wubani a-maṉngulg-guy a-wumurrng a-Jerusalem, amburru-yaarri, ambirriiban-ban.ngana marri amburraagaagaḻawajii wubani-rruj a-wumurrng-duj, naagi 42 naagi na-ḻabama.” \p \v 3 Anubani ana-yang wu-yambini-wugij. “Nubiṉi wini-wulawaa waḻya-waa, anaani ngambiiyn ana-lhuḏ. Nubiṉi-yung ngambambii-jambina ngayawi, baḏag anaani 42 naagi na-ḻabama. Ambini-yabina yaaḻi-walaaladi-yinyung wuguṉi yamba wini-wurrij-galadi-wina yamba.” Dani-yung wu-yamayn ana-yang. \p \v 4 Na-wulawaa naawiṉi na-waḻya-waa nguynju yaga wudanu a-olibtri wu-wal-lhara. Yagu wudani a-wudhalng-jii, anaani wu-burraa raga-ragij nubagi-rruj na-God-duj na-Runggal-yung-duj anaani-rruj-jinyung ana-lhal, ambini-yamana nubiṉi-yung. \v 5 Warra-mulung-arrgi-yung-maynji ambarraarragayangijgana naawiṉi, anubani-yung ngura anggu-rabalang nuguṉi-wala. Dani-yung, warruburru-yung ambarra-wurrij-bangana-yinyung wuguṉi-wuy, amburru-jadugiiyn, ambuu-lhagarra-ngawina wugurru. \p \v 6 Ambiniwu-waṉagana nubiṉi lhuḏ windiyung. Anubani-yung ambini-wambamadhang anaani anaarrwar, yagi yungguyung ngarrubagi ngarraaṉbana ngi-warra-rabi, anaani baḏag ambini-yambina anubani-rruj. Anaani anaa-gugu ambini-war-waynbijgang, anggaar-wulang-gulang-mang. Anubani-yung ambiniwu-lharrganjii anaani anu-dhangurrg, anggu-yaarri a-lhal-waj, ambamadhang anaani ana-lhal, wudhangurrg, malgarrawindi, ambini-wijangayii-maynji. \p \v 7 Nubiṉi-yung ambini-yambina anubani ana-lhaawu na-God-jinyung. Anubanila-wala ambiniwu-jadugang. Anubani-yumbaa, anubani-rruj-jinyung ana-gara waalagarandi-yinyung, ambu-rabalang warraawurru waa-nunggarrang, warra-maragarrij. Ambu-yaarri nubiṉi-wuy na-wulawaa-wuy na-waḻya-waa-wuy, nga bagu ambu-warra-wiynjina. Warrubawa waa-nunggarrang ambu-lhuḏ-jaarri, nubiṉi-yung ambarra-wangana, ambaa-jadugang wuguṉi. \p \v 8 Nubiṉi-yumbaa ambini-murrgulhaa amubama-rruj amaadi-rruj, ambani-rigu-waḻadhang, anubani-rruj ana-wumurrng ana-runggal. Nugurru nurru-marrbuy anubani ana-lhal. Anubani-rruj na-Buunggawa wunu-wini marri wunu-walamalhiyn. Warruburru-yung warra-wurru-wurruj wurraalaaladi. Wudani-yung-gala, anubani-yung ana-wumurrng wu-mayina Sodom, marri anaaynbaj Egypt, wugurru yamba wurraalaaladi, nguynju waadurru-yung-jii anubani-yunggaj. \p \v 9 Warruburru warra-wurru-wurruj warraaynbaj-jinyung warru-mandag marri anubani ana-lhal-aynbaj-jinyung ana-lhal, marri waa-lhaagi-waynbaj-jinyung, warruburru-yung ambuu-yaarri buguni, nubiṉi-yung-guy wini-ngawini-yinyung, ambaa-rigu-nayii. Yagu naadiṉu waari warra-wurrdhi anaaban-guy. \v 10 Anubani-rruj-jinyung wurru-burraa warra-wurru-wurruj, warruburru-yung amburru-waḻaaḻarrii nubiṉi-yung yamba aḏaba wini-ngawiiyn. Amburru-waḻaaḻarrii, ambuu-yiynjina ana-bayarra, naadiṉi-yung yamba wini-wiri-waj, waani-wungarri-dhijgaa, waadurru-yung, anubani-rruj-jinyung ana-lhal wurru-burri. \p \v 11 Wurrugu ngarraagi ngi-wulaynbaj ngarraaḻirr marri dagu-waj aḻagaḻa-waj, wiij-guldhiiyn, anubani-yung na-God-jinyung a-ngayn.gayij-jinyung aniwu-lharrgang, anggu-yaarri nubiṉi-wuy, ngijang niga-waj ambani-ḻaḻagang. Ambarra-nayii nubiṉi, marri anubani-yung amburru-ḏirrngawang, ambarra-nang-gala naadiṉi ambini-ḻaḻagiiyn. \p \v 12 Anubani-yung yang anggu-yaarri aarrwar-wala, runggal windiyung, anggu-yamang “Nimbini-waṉiyn.” Anubani-yung ngubunung ambanggu-ḻaḻagang wuguṉi ambanggu-yarrijgina arrwiyaj. Warruburru-yung wurraabalguyungaynjini-yinyung ambarra-nayii naadiṉi-yumbaa. \p \v 13 Anubanila-wala anaani anggaaban-galalang anaaban, runggal windiyung. Anubani waabirriwirriridiyn anaani-yung anaaban, anubani arrgi-yung wumurrng waadbarrwini. Warraawurru-yung 7000 wanggu-nyiynmulhangi warra-wurru-wurruj, wuu-lhagarra-ngawini. Warraawurru-yung warra-mulung-arrgi-yung wuu-ḏirrngawiiyn wudani-yung-gala, marri wunu-warraarriwaa na-God anaarrwar-yinyung. \p \v 14 Manaama muulawaa mana-magarrangaynji, ma-jadugiiyn. Ngijang aynjaabugij manaama ma-waṉina mana-magarrangaynji. \s1 Ana-trumpet marang-aynjaabugij marri wulawaa-wala. \p \v 15 Anubani-yung marang-aynjaabugij marri wulawaa-wala ana-angel miyn ana-trumpet marri wu-lhamurriyn. Anaani-yung arrawindi yang wu-yambini yanggarrwar anubani anaarrwar-rruj. Warruburru-yung wurru-yamayn, \q1 “Warru-mandag aani-rruj-jinyung a-lhal-lhangu-rruj-jinyung, \q2 Yaani-yung aḏaba na-Buunggawa ambani-waṉagana, marri nigawi-nyinyung na-Runggal-yung na-Christ, nigaayunggaj. \q2 Ambani-narrii anggu-wuguuguni.” \m Dani-yung wurru-yamayn warruburru-yung. \p \v 16 Warraawurru-yung 24 warra-mijiwanggu, wugurri-nyinyung-duj ana-throne, raga-ragij na-God-duj, warraawurru-yung wuu-ngarra-ngu-burrdangayn aaban-guy, wunu-warraarriwaa naagi-yung na-God-guy, ni-runggal yamba niga. Wurru-yamaa, \q1 \v 17 “Nguunu-warraarriwana, Buunggawa God, nagang nuṉḏunggal windiyung yamba. \q2 Nu-ngu-burri anu…bani-yunggaj, marri nu-ngu-burraa ana-yimbaj. \q1 Marri nunggu-waṉagana runggal lhuḏ, \q2 marri nagang bamba-narrii warra-wurru-wurruj. \q1 \v 18 Warraawurru-yung nimbi-wurrij-bangaa-yinyung anubani-yunggaj ana-wulhu-wulhurr. \q2 Ana-yimbaj aḏaba bamba-lhajbumana wugurru. Bamba-wurrij-bangana aḏaba warruburru-wuy warraalaaladi-wuy warra-wurru-wurruj. \q1 Warruburru-yung wurru-ngawini-yinyung wugurraayunggaj bamba-nguynju-nguynjijgana. \q2 Warruburru-yung wugurraayung nimbi-yandhurrbangaa-yinyung, bambiiyii mamanunggu-yinyung, \q2 warruburru-yung nimbii-jambini-yinyung marri warruburru-yung warra-wurru-wurruj nugawi-nyinyung, \q1 marri warruburru-yung wuu-yambini-yinyung nimbi-mayaa nugawi-nyinyung ana-muwaj. \q2 Warruburru-yung waa-runggu-runggal marri warra-nunggarrbidi-wuy. \q1 Wugurraayung warruburru-yung warra-mulung-arrgi-yung wirri-maṉdhangi wungarri anaani-rruj ana-lhal, \q2 yagu nagang bamba-jadugang waadurru warra-wurru-wurruj aḏaba ana-yimbaj.” \m Dani-yung wurru-yambini waadurru-yung warra-mijiwanggu. \p \v 19 Wudani-yung-gala, aḏaba ngaarranggayn. Ngawu-nayn ana-wumurrng na-God-jinyung, wu-gara-wawalhiyn. Anaani-yung nurru anaani nirri-nani baadhi, anubani-yung-jinyung na-God ngarrani-lhalamayaa-yinyung ngagurru. Ana-baadhi anubani a-wumurrng-duj bagu wu-burri, lhirribala. Anubagu-rruj yamiynji ni-mindhiyn, ni-ngurrurruwandi, marri anaani anaaban waaban-galaliyn, marri waar-waḏa-waḏaḏ-maa guugu, waadbarrwini aarrwar-wala wugurru. \c 12 \s1 Maṉinyung marri runggal-windiyung marryn. \p \v 1 Anubanila-wala, anaani-yung runggal-windiyung malnguj, anubani-rruj anaarrwar, wu-burri. Ngarraagi-yung maṉinyung, ngi-yabini manubama-yung ma-yaaḻi-yamaa nguynju yi-waḻirr-yii, yi-ngarri-galamarrj-jii, ma-yaaḻi-yamaa. Nigaayung naagi-yung na-ḻabama a-mun-duj ni-burri. Anubani-rruj ana-yinag-duj ngarraagi-yung 12 ngarra-miyiri ngi-burri. \v 2 Ngarraagi-yung ngi-wurrij-mundurr, aḏaba wiij-barubaj-maa warra-gujuju waadawu ambaambuḻwini. Ngiga ngiiḏangi, ngi-warragayangi-wala. \p \v 3 Ngijang, ngaarranggayn, runggal-windiyung malnguj ngawu-nayn. Anaani-yung runggal-windiyung marryn wu-burri. Anaani-yung wu-yamaa nguynju ama-buḻbarr-yii anu-barrigulag wu-yamaa. Marang-aynjaabugij marri wulawaa anu-jinag anubagu, yagu mana-warang manaama-yung marang-aynjaabugij marri marang-aynjaabugij anubagu, ma-ngarra-ngu-burri. Na-maḏbangga naagi-yung wu-yina-gayajarrini marang-aynjaabugij marri wulawaa. \v 4 Manaama-yung mana-rabarra warra-waḏjiwang yirraagi-yung-guy yi-miyiri-wuy yi-warrgi-yung-guy, nga ngarraagi-yung ngarra-miyiri ngiidbarrwiyn aaban-guy. Anaani-yung ana-marryn wu-lhaay raga-ragij ngarrubagi-rruj ngarra-maṉinyung-duj, ngarrubagi-yung-duj ngarra-wurrij-mundurr-yung-duj. Anaani-yung ngaynbandangi wubani a-gujuju nguni, anggaambuḻwini-magaa. \p \v 5 Anubanila-wala, naagi-yung waḻyinyung niimbuḻwiyn, naadagi-yung na-wirrinyung. Naadagi-yung na-wirrinyung wani-narrii-yinyung. Naadagi ambani-narrii maaḻamburrg-galawaj, warraarrawindi-lhangu warra-wurru-wurruj. Warraawurru-yung aynbaj wurruj wunu-yarbumayn na-wirrinyung, wunu-yarrijgini na-God-guy, wubani-rruj a-throne. \p \v 6 Anubanila, ngigaayung ngarraagi-yung nga-rriibi-yung ngarra-maṉinyung ngi-yarramayn aagalhal-aṉḏarrg-guy. Naagi-yung na-God niwu-maṉdhangi anubani ana-lhal wu…bani-yunggaj, ngarraagi-yung-jinyung ngarra-maṉinyung-jinyung ngi-yanggi wubuguni, angi-nguni yungguyung marri angi-waḻ-nguni ngarraagi-yung baḏag 1260 mana-miyn.nganga, anaani wiijamana 42 naagi na-ḻabama, baḏag ngarraagi-yung anubagu angi-burraa. \p \v 7 Anubanila-wala, anaani-yung wungarri, wurru-wiynjini anubani-rruj anaarrwar. Anaani ana-angel wu-mayini Michael, anu-muwaj, marri wugurri-nyinyung anaarrawindi ana-angel, wugurraayung ana-marryn ana-runggal, marri wugurri-nyinyung anaarrawindi ana-man.gurrg wugurru, wu-warra-wiynjini. \v 8 Anubani-yung ana-wulhu-wulhurr-inyung, anaani-yung wu-lhuḏ-janggi. Ana-marryn marri anubani-yung wugurri-nyinyung-jinyung wu-lhangayn-jinyung, anubagu waari anggu-warra-ngu-burri. Wu-ngarra-ḏabini aani-wuy aaban-guy. \p \v 9 Wudani-yung ana-marryn, dani-yung nga wu…bani-yunggaj, naagi-yung na-baḏirrnya-yung na-nimuwaj-jung na-Satan. Naagi ni-wawaḻii-yinyung ni-maga-magina warra-wurru-wurruj-guy anaani-rruj ana-lhal-lhangu, marri wani-dhaayurrii-yinyung. Naagi-yung ni-rabini aaban-guy, marri anaani-yung nigawi-yinyung ana-man.gurrg waanggarra-rabini aynjaabu. \p \v 10 Anubanila-wala nga-wawanggiyn anaani-yung yanggarrwar yang anaarrwar-wala. Wu-yamayn, \q1 “Yaani-yung anggiijamang na-God ambani-wiri-gang warra-wurru-wurruj, \q2 marri nigawi-nyinyung-mirri lhuḏ, ambani-narrii nigawi-nyinyung warru-mandag. \q1 Nigaayung nigawi-nyinyung na-niwiyayung na-Jesus Christ \q2 ambani-narrii nigawi-nyinyung warra-wurru-wurruj. \q1 Nubagi-yung na-baḏirrnya-yung anaani aḏaba ni-rabini. \q2 Anaani wani-lhajbini anubani-yunggaj warra-wurru-wurruj, ngagurri-nyinyung naa-murruyung-gaang, \q1 wani-lhajbini ngagurri-wuy na-God-guy arrarra marri miyn.ngu. \q2 Aḏaba wiiya, ni-rabini aḏaba. \q1 \v 11 Wurru-lhuḏ-janggi aḏaba nigawi-wuy, manubama-yung-mirri mana-wulang, wubani yaga wugadhuwa a-jib. \q2 Marri wurru-yambini-wugij ana-lhaawu na-Jesus-inyung, waari amburru-muḏaḏbangi. \q2 Wudani-yung-gala wurru-lhuḏ-janggi. \q1 Waari amburru-wijangani wugurri-nyinyung anubani ana-wiri. \q2 Yuu, ana-wiri wurru-yiynjiiyn, marri wurru-ngawini wugurru. \q1 \v 12 Nugurru anaarrwar-inyung, numburru-ḏinggina, \q2 nugurru nurru-burraa-yinyung aadanu anaarrwar. \q1 Yagu magarrangaynji ama-waṉina ngijang aani-wuy a-lhal-wuy marri ama-lhagayag-guy, \q2 yagu yamba na-baḏirrnya-yung ni-rabini yamba a-lhal-wuy! \q1 Naagi ni-riyaldhiyn-bindiyung, \q2 anaani yamba ni-marrbuy, wiij-dhamun.gurrg niwu-waṉagana, anubani ani-ngawang-jinyung.” \m Dani-yung ana-yang wu-yambini. \p \v 13 Anubani ana-marryn wu-rabiyn aḏaba anaani-wuy ana-lhal-wuy. Anaani-yung ngarraagi ngarra-maṉinyung nginggu-lharrmangi, ngarrubagi-yung yaga wangi-yabayn a-wulhu-wulhurr-yinyung ngarra-maṉinyung. \v 14 Aynbaj wurruj wirringa-yayn anaani-yung anaaṉa wulawaa, yi-marrgij-jii ngi-waṉa-yamaa. Anubanila-wala ngarraagi-yung ngi-wilbilangi a-marryn-gala, yuuguni aagalhal-aṉḏarrg-guy. Anubani-rruj angi-nguyii marri angi-waḻ-nguyii angguulaynbaj-gala anubani-rruj anaagalhal-aḻirr marri na-ḻabama nigaayung marang-aynjaabugij marri aynjaabugij. \p \v 15 Anubanila-wala, anaani ana-marryn, anaani-yung anaa-gugu ar-warryangi a-ramadhan-gala. Wu-yamaa nguynju aala-yii, ngaadagi-yung yungguyung yingga ngarra-maṉinyung, anginggu-lhiindangi. \v 16 Yagu anaaban anaani-yung nginggu-maṉmangi ngarraagi-yung ngarra-maṉinyung. Anaani waaban-bawalhiyn anaaban, waalagararij-mayn. Manaama-yung mana-ngugu maarrangi, a-marryn-gala a-ramadhan-gala, wubani-wuy a-gara-wuy, waar-yabini anaani anaa-gugu. \p \v 17 Anaani-yung ana-marryn nginggaa-ḏiyaldhiyn ngarrubagi ngarra-maṉinyung. Anaani-yung ana-marryn wu-yanggi, ambanggu-wini warruburru-yung-guy warra-mijburrayung-guy ngarra-maṉinyung-jinyung. Warruburru-yung warra-mijburrayung, burru-yung nga, wurru-jambarrgina-yinyung wugurru. Warraawurru-yung wirri-yandhurrbangaa nigawi-nyinyung a-lhaawu-runggal na-God-jinyung, marri wurru-yambini maaḻamburrg-galawaj na-Jesus-inyung. \p \v 18 Anaani-yung ana-marryn wu-yanggi… nga wu-lhaay aḏaba, yuwaagu ama-madhalag-duj wugurru. \c 13 \s1 Bulugi marri naniguḏ. \p \v 1 Ngaarranggayn ngijang, yuuguni ama-lhagayag-guy, nga anubagu runggal bulugi wu-lhangaḏbiyn. Anubani-yung manaama-yung marang-aynjaabugij marang-aynjaabugij mana-warang, waṉagaa. Anubani-yung ana-ngun.gu aynjaabugij, yagu anu-jinag wu-yinag-arrawindi, marang-aynjaabugij marri wulawaa. Marri anaani marang-aynjaabugij marri marang-aynjaabugij anubani wu-yinag-gayajarrini-yinyung, wu-yamaa nguynju yi-maḏbangga-yii, wu-burri ama-warang-duj, manaaynjaaynjaabugij-gaj. Anubani-yung ana-yinag anaani waṉagaa muwaj, aynjaaynjaabugij-gaj waṉagaa ana-muwaj. Anubani-yung ana-muwaj wu-yamaa ninggaaladi-yamawaa na-God-guy. \p \v 2 Anubani-yung wu-yamaa nguynju a-leopard-jii. Ana-mun anubani-yung wu-mun-jamaa nguynju a-bear-yii wu-yamaa. Wugurraayung anu-ḏamadhan wu-yamaa nguynju a-ngirri-ngirri-yii. Wugurraayung anubani ana-marryn waṉagaa lhuḏ, anubani lhuḏ-guni wubani-wuy. Anubani-yung aḏaba wanggu-narrangi-yinyung, wu-runggal-wini, anaani yamba ana-marryn lhuḏ-guni wugurru. \p \v 3 Anubani-yung anaaynjaabugij anu-jinag-duj, anubagu waṉagaa runggal jiiji. Nguynju yunggaj anubani-yung anggu-ngawini-magaa. Waari, anubani wu-maji-mayn. Warra-wurru-wurruj anaani-rruj-jinyung ana-lhal, warraawurru-yung wurru-wurri-ḻaḻmayn, anubani-yung wurru-garrindharrmangi. \v 4 Marri anaani-yung wurraarraarriwaa ana-marryn. Anubani ana-marryn runggal-waa anubani-yung ana-bulugi, wu-yamaa. Wugurraayung anubani-yung wurraarraarriwaa. Wurru-yamaa “Warraaynbaj waari ambuu-yamaa nguynju ana-bulugi-yii! Warraaynbaj waari wurru-wiynji ngijang aadanu-wuy,” wurru-yamaa. \p \v 5 Ana-marryn anubani aḏaba lharrgang aadanu ana-bulugi, wu-lhama-lhamini marri ninggaaladi-yamawaa na-God-guy. Anaani-yung wanggu-narrangi-yinyung na-ḻabama naagi-yung 42. \v 6 Anubani-yumbaa, wu-yang-garrarra-giiyn wu-yambini ana-lhaawu anaaladi, ninggaaladi-yamawaa na-God-guy marri nigawi-nyinyung ana-muwaj, marri ninggaaladi-yamawaa wubani nigawi-nyinyung anga na-God-jinyung. Marri warruburru wanggaaladi-yamawaa wurru-burraa-yinyung anubani-rruj anaarrwar. \p \v 7 Ana-marryn lharrgang anubani ana-bulugi, marri anaani-yung wu-wiynjini warruburru-wuy warra-wurru-wurruj na-God-jinyung. Ana-bulugi anaani-yung wu-lhuḏ-janggi. Anaani arra-waṉagaa anaani-yung lhuḏ-bindiyung runggal. Anaani wanggu-narrangi arraarrawindi wurru-wurruj, waa-lhaagi-waynbaj-jinyung, aynba-gaynbaj-jinyung warru-mandag. \p \v 8 Warraawurru-yung wurru-burraa-yinyung anaani-rruj-jinyung ana-lhal, warraawurru-yung wurraarraarriwaa anaani-yung ana-bulugi. Yagu wugurraayung wurru-jambarrgina-yinyung, waari amburraarraarriwaa. Anu…bani-yunggaj, God niga-waj niwu-maṉdhangi anaani ana-lhal, bani-yung wani-mij-garrarrangi warraawurru-yung, anubani-rruj ana-wubiba, anaani ana-wiri-yinyung. Anaani ana-wubiba, wugurri-nyinyung anu-gadhuwa ana-jib. Anaani-yung wurru-wini-yinyung wubani-yunggaj, wu-ngawiiyn. Yagu wugurraayung waari-yinyung warruburru amburru-mij-garrarrini, burru-yung-bugij wurraarraarriwaa anaani-yung ana-bulugi. \p \v 9 Yuga nugurru numburraawanggina manaama mana-warang? Nugurru nimbii-yaynjangayii anaani ana-lhaawu. \q1 \v 10 Wiiya nugurru numburru-dhidina, yagu numburru-dhidina-wugij. \q2 Wiiya nambambiimana galiwanga-mirri marri numburru-ngawina, yagu numburru-ngawina-wugij. \m Nugurru warra-wurru-wurruj na-God-jinyung, numburraawanggina anaani ana-lhaawu. Marri numburru-lhara andhurrg, marri numburru-lhambaamburrg-gina aadanu.\x + \xo 13:10 \xt Jeremiah 15:2, 43:11.\x* \p \v 11 Anubanila-wala, ngaarranggayn, nga-nani ngijang aynbaj anaani. Naniguḏ wu-rabaliyn aaban-gala. Manaama muulawaa waṉagaa mana-warang, nguynju a-naniguḏ-jii. Yagu wu-yambini anu-jang nguynju yi-lharraguḻa-yii. \v 12 Anaani ana-naniguḏ a-gaṉbini wubani yungguyung a-bulugi. Anaani ana-naniguḏ wanggu-magaa warruburru-yung warra-wurru-wurruj-guy, wu-yamayn “Anaani ana-bulugi, nugurru numburraarraarriwana,” wu-yamaa, wubani-yung-jinyung a-bulugi waṉagaa-yinyung wubani a-jiiji a-yinag-duj, anubani anggu-ngawini-magaa, yagu wu-waḏa-waḏaḏ-mayn. \v 13 Anaani-yung ana-naniguḏ wu-waṉgalwini, waṉagaa runggal malnguj marri aynba-gaynbaj-jinyung wu-waṉbini. Anaani-yung ngura rabijgayn yuwaagala aarrwar-wala yaanuwuy aaban-guy. Warruburru-yung warra-wurru-wurruj wirri-nani, ana-ngura. \v 14 Anaani-yung ana-naniguḏ wu-waṉbini aynba-gaynbaj-jinyung, niga na-God niwu-lharrgang. Anaani-yung a-gaṉbini wubani yungguyung a-bulugi. Anaani-yung wanggu-dhaayurrijgaa warruburru-yung-guy warra-wurru-wurruj-guy anaani-rruj-jinyung ana-lhal. Wu-yamayn, “Numburru-malngu-maṉdhii wumalnguj, wubani-yinyung a-bulugi, wubani-yung yaga wulhu-wulhurr-inyung wu-lhiynjiyn a-galiwanga-mirri, yagu wu-maji-mayn.” Dani-yung wu-yamayn ana-naniguḏ. \p \v 15 Anubani-yung anaani-yung ana-naniguḏ buyayayn buguni, wubani-wuy, marri aadani-yung wu-ngayn.gayayn, ngayn.gayijgayn, marri wu-yambini wugurru. God anaani-yung niwu-lharrgang. Warruburru-yung warra-wurru-wurruj aadani-yung waari-yinyung amburraarraarriwaa, warra-mulung-aynbaj warra-wini, warra-ngawijgaa wugurru. \p \v 16 Warraarraarrawindi warra-wurru-wurruj, warraambaambalal marri wugurraayung warraambaambalalari, warra-yandhurrbangaa-yinyung yagu wurraarrbidi-maa-yinyung, anubani-yung mari waarrarrini, wubani a-walawalamag-duj a-marang, yagu a-ranggal-uj. \v 17 Warrubawi-yung-maynji waari-maynji ambirri-waṉagaa anubani anggaarrarrini anu-mari, waari amburru-mangi ana-marrya marri waari amburru-yiynjini anubani-yung ana-marrya. Anubani-rruj anu-mari wu-mari-warrarrini, wu-mayini anaani-yung ana-bulugi. Anaani-yung wiijamaa, wu-nguynju muwaj wugurru. \p \v 18 Ana-muwaj, anaani wiijamana wurrujung. Nugurru numburru-wijangayii maaḻamburrg anaani-yung, nguynju yadhu numburru-marrbuy ana-muwaj anaani-yung-jinyung ana-bulugi. Anaani ana-muwaj wu-nguynju ana-namba, marri wiijamana nubagi-yung na-wurrujung. Anaani ana-namba wu-yamana 666. \c 14 \s1 Na-Jesus marri nigawi-nyinyung warra-wurru-wurruj. \p \v 1 Anaani-yung ngaarranggayn ngijang. Manaama-yung ngama-nayn mana-ṉuga ma-ḻandhirrngindi, manaama ma-muwaj ma-mayini Zion. Anaani anu-gadhuwa ana-jib bagu wu-lhaay aarrwar. Waadurru-yung arraarrawindi wurru-wurruj anubagu wurraanggarra-lhaay, 144,000 warru-mandag. Anu-mari anaani-yung wu-mari-warrarrini yaaji a-ranggal-uj. Wu-mari-warrarrini ana-muwaj wubani wu-gadhuwa a-jib marri nigawi-nyinyung na-ninyarra-yung-jinyung. \p \v 2 Ngaawanggiyn runggal wu-lhuḏ-jambini anuwaagala anaarrwar-wala. Ngaawanggini, wu-yamaa nguynju ama-ngugu-yii. Yagu ngijang wu-yamaa nguynju yi-yamiynji-yii. Anaani-yung ngaawanggini, wu-yamaa nguynju warruburru-yung yaga wurru-wayigini a-gita yaga. \v 3 Warraawurru-yung warra-wurru-wurruj wirri-rawaa wugadhuwa wungubal, yuwaagu raga-ragij anubani-rruj ana-throne wu-burraa-yinyung na-God-jinyung, marri anubani ana-wulal-wulal ana-ngurudhu marri warruburru-yung warra-mijiwanggu. Waari warraaynbaj anaani-yung ambu-marrbuy-maa, anu-ngubal. Warruburru-yung 144,000 warru-mandag, durru-yung-bugij wurru-marrbuy anaani-yung anu-ngubal. Warraawurru-yung God wani-bayarra-gayn, wani-wiri-gayn anaanila ana-lhal-wala. Wudani-yung-gala, wurru-marrbuy-maa anaani anu-ngubal wugurru. \p \v 4 Warraawurru-yung anaarrbidi waari amburru-waṉbini ana-nguniyn. Warraawurru-yung wurru-burri wurru-mamanunggu-windiyung. Anubani-yung wurru-garrindharrmani anaani anu-gadhuwa ana-jib. Anuuguni-maynji anggu-yaarri, buguni amburru-garrindharrmani. Anaani na-God wani-bayarra-gayn, wani-yarrijgini warruburrala-wala warra-mulung-aynbaj-gala. Warraawurru-yung wurru-yamaa nguynju awaani yaga a-wulhu-wulhurr wungugulmung a-marrya, wu-yungina wu-gadhuwa yaga, wurru-yamaa. Anaani-yung ana-wulhu-wulhurr warra-wurru-wurruj na-God-jinyung marri wugurri-nyinyung anu-gadhuwa ana-jib. \v 5 Waari amburru-magaa aniijangaḻij. Warraawurru-yung wurru-wandhurrg-bindiyung wugurru. \s1 Wulaynbaj angel. \p \v 6 Ngijang ngaarranggayn, nga-nayn angel aynbaj. Nga-nani anaani arrwa-garrwar wu-wilbilangi. Anaani-yung anggu-magini mamanunggu-windiyung lhaawu na-God-jinyung. Anaani ana-lhaawu anggu-wuguuguni anggu-burraa. Anaani ana-angel anggu-magini warraarrawindi-wuy warra-wurru-wurruj-guy, wurru-burraa-yinyung anaani-rruj ana-lhal, warru-mandag-guy warraarrawindi-wuy, marri warruburru-wuy wurru-yambina-yinyung aaynba-gaynbaj-jinyung a-lhaagi. \v 7 Ana-angel anaani wu-yambini yanggarrwar. “Nugurru numbunu-yandhurrbangana na-God marri numbunu-warraarriwana, ni-milhiynjina yamba. Anubani-yung-maynji anggiij-dhamun.gurrg-mana, aḏaba muga yaani! Aḏaba naagi nambani-nguynju-nguynjijgana yungguyung. Aḏaba nugurru numbunu-warraarriwana niga na-God. Ni-warra-maṉdhangi anaani-rruj anaarrwar, marri ana-lhirribala, marri mana-lhagayag-baj, marri anubani anaa-gugu anaarrawindi-lhangu anubanila wu-bulbayina anaaban-gala.” Dani-yung wu-yamaa ana-angel. \p \v 8 Ngijang aynbaj angel wu-rabaliyn, wubani-wuy garrindharrmangi. Wu-yamayn anaani-yung, “Wiiya! Wiiya aḏaba! Anubani ana-runggal ana-Babylon ana-wumurrng, wu-rabini aḏaba, wu-jadugiiyn anubani ana-wumurrng. Anubani ana-wumurrng yigaj yaga ngarrubagi ngarra-maṉinyung-jii, ngi-yamaa ngiiynji-yaay wangi-ngurrngurrangi warra-waḻya. Marri ngiga-waj wangiiladi-wayn warraarrawindi. Warruburru yaga wurru-wan-gaagidhini marri wurru-waḻ-nguni-maynji wuu-yinag-bawarumini. Wirri-ngaynbandangi anubani-yung, marri wurru-waṉbini anaalaaladi-waj, wubanila-yung-galawaj wirriij-dhangarrmangi.” Dani-yung wu-yamaa ana-angel. \p \v 9 Anubanila-wala ngijang, anubani wulaynbaj-gala ana-angel wu-rabaliyn ngijang. Anaani-yung wu-yambini yanggarrwar, wu-yamaa “Nugurru-maynji numburraarraarriwana-maynji anaani ana-bulugi, marri nugurru-maynji anubani nimbirri-warraarriwana-maynji anubani ana-malnguj ana-bulugi-yinyung, marri nugurru-maynji nimbirri-waṉagana ana-marang-duj anggaarrarrina anu-mari, yagu ana-ranggal-uj, \v 10 nugurru numburru-waḻ-nguyii aynbaj. Anaani wiijamana, na-God anaani nambani-wurrij-bang nugurru. Wiijamana, runggal aladi anubani-yung ani-war-warryang-maynji anubuguni mana-gaṉdharra-wuy, marri anubani-yung numburru-waḻ-nguyii-maynji, anubani nambanggu-warragayangijgana anggu-wuguuguni. Nugurru aadanu numburru-burraa wubani a-ngura-rruj, anubani-rruj raga-ragij wubani-rruj a-maṉngulg-duj a-angel marri raga-ragij wubani wugadhuwa-rruj a-jib. \v 11 Anubani-rruj a-ngura-rruj numburru-nagina, anaani anu-nguban anggu-baṉḏuḏulii anggu-wuguuguni. Nugurru yagi nurru-yarrami anaarrarra yagu ana-miyn.ngu, numburru-nagina-wugij. Dani anaani anggu-waṉbina, nugurru-maynji numburraarraarriwana anubani ana-bulugi-maynji, yagu anubani ana-malnguj ana-bulugi-yinyung nimbirri-warraarriwana-maynji, yagu anubani-rruj-maynji ana-muwaj nugurri-rruj anggaarrarrina ana-bulugi, dani-yung anggu-waṉbina nugurri-wuy.” Dani-yung wu-yambini anaani-yung ana-angel. \p \v 12 Yaani ana-lhaawu, nugurru numburraawanggina, nugurru nurru-maṉngulg-gina-yinyung na-God-jinyung warra-wurru-wurruj. Numburru-lhara numburraandhurrg-gina, nimbii-yandhurrbangana anubani ana-lhaawu-maṉngulg na-God-jinyung, marri numbuu-jambarrgina-wugij na-Jesus-guy aadanu. \p \v 13 Anubanila-wala ngaawanggiyn, yang ngawu-yaynjangang aarrwar-wala. Wu-yamayn “Nagang ba-warrarrii anaani. Waadurru warra-wurru-wurruj wuu-jambarrgina-maynji na-Jesus, amburru-ngawina-maynji anaanila-wala, God ambaniigajij-majgana,” wu-yamayn ana-yang. \p Wugurraayung ana-Maṉngulg Mawurr wu-yamayn, “Yuu, warruburru-yung ambuu-yanga-yangina, anubanila-wala wurru-mijgalmini-wala. Warraawurru-yung wurru-waṉbini aniij-mamaaḻang anubani-yunggaj, marri niga na-God ni-marrbuy. Wudani-yung-gala, ambuu-yanga-yangina wugurru.” Ana-Maṉngulg Mawurr wu-yambini dani-yung. \s1 Na-Jesus ambani-muṉḏugana warra-wurru-wurruj na-God-jinyung. \p \v 14 Ngijang ngaarranggayn, ngawu-nayn ngalngalngaluj ngubunung. A-ngubunung-duj, guburrg wurruj waandhadhi. Niimbaḻ-yabini naagi-yung wu-milagaga-windiyung aadani-yung, wu-maṉdhini gold-mirri. Anaani-yung niwu-waṉagaa maragi, wu-yiḻaama wugurru. \p \v 15 Wugurraayung anubani anaaynbaj ana-angel wu-rabaliyn wubanila a-temple-wala. Anaani-yung waaḏiyn yanggarrwar, nubagi-yung-guy niindhadhi wubani a-ngubunung-guy. Wu-yamayn, “Yuga daju nunggu-waṉagana ana-maragi, aadanu baal-wulguldhii anubani-yung aniga-yung anaambaḻaman marri aniga-yung anaaladi, aadanu anu-ḏal. Yaani yamba aḏaba baal-wulguldhii-yinyung. Anu-ḏal aadanu aḏaba wu-lharang, anaaban-duj-jinyung.” Dani-yung wu-yamayn anaani-yung ana-angel, naagi-yung na-waḻyinyung nubagi-yung-guy ninggu-magayn. \p \v 16 Aḏaba naagi niwu-miyn anaani ana-maragi, ni-wal-wulguldhangi. Anaani-yung aḏaba ni-mangi anu-ḏal anubani anaaban-gala. Anaani wiijamana, wani-muṉḏugaa warra-wurru-wurruj na-God-jinyung. \s1 Na-God ambanii-ḏiyaldhiyn-bindiyung, warraalaaladi-wuy. \p \v 17 Anubani anaaynbaj ana-angel wu-rabaliyn wubani a-temple-wala, anubani-rruj aarrwar. Wugurraayunggaj anaani-yung waṉagaa maragi, nguynju wubani aaynbaj-jii wu-yamaa. \p \v 18 Wugurraayung anaaynbaj anaani-yung ana-angel wu-rabaliyn wubanila a-altar-wala. Anaani-yung ana-angel wu-waḏa-waḏaḏ-bindiyung. Anaani-yung ana-ngura, narrangi, anaani ana-angel. Anaani-yung waaḏiyn ana-angel yanggarrwar, wubani aaynbaj-guy, anubani waṉagaa-yinyung anaani ana-maragi. Wu-yamayn, “Aadanu baal-wulguldhii, maragi-mirri, marri bawu-mani anubani ana-wuyarrangaḻ. Aadanu aḏaba ana-wuyarrangaḻ yamba wu-lharang.” Dani-yung wu-yambini anaani-yung ana-angel. \p Wugurraayung ana-angel aḏaba al-wulguldhangi anaani-yung anu-bal anaani anaaban-baj. \v 19 Anaani-yung ana-angel mangi anaani ana-wuyarrangaḻ, muṉḏugaa. Anaani yurangi, arra-ngu-burriyn wubani-wuy wirri-dhu-dhurrmana-wuy, anaani a-wumalagaj wirri-dhurrmaa aḏaba. Anaani wiijamana, na-God anaani wanii-ḏiyaldhiyn-bindiyung, warraalaaladi-wuy warra-wurru-wurruj-guy. \v 20 Anubani anaarabarabalu-wala warra-wan.ngaa warraawurru-wuy warraalaaladi-wuy wugurru. \p Anubanila-wala anaani-yung ma-rabaliyn wulang, anaani-rruj ana-lhal-uj. Ma-yamaa nguynju aala-yii. Anaani-yung waalagarandi, wu-yamaa nguynju nigawi-yii na-nigambari-nyung-jii, waala-yamaa. Anaani-yung maarrangi yuuguni lhirribala-wuy 300 kilomita, magurru. \c 15 \s1 7 Angel waṉagana 7 mana-magarrangaynji. \p \v 1 Anubanila ngaarranggayn, anaani-yung runggal malnguj, anubagu anaarrwar. Anaani yij-mamaaḻang. Anaani-yung marang-aynjaabugij marri wulawaa ana-angel, manaama-yung yarrijgini marang-aynjaabugij marri muulawaa mana-magarrangaynji. Manaama mana-magarrangaynji bama-rruj ma-dhaag-mana-rruj. Manaama ama-jadugiiyn-maynji, anubanila na-God yagi wugurru wanii-ḏiyaldhi ngijang, anubanila-wala, anggaandha-wuguuguni anggu-burraa. \p \v 2 Anubanila-wala, ngijang nga-nayn, anaani wu-yamaa nguynju ama-lhagayag-jii, anaani-yung wu-maṉdhini nguynju wu-yamaa a-glass-jii, marri buguni ngura, wu-warraaliynjiyn. Warraawurru-yung warraarrawindi warra-wurru-wurruj, anubani wurraarragarra-lhi ama-madhagaḻaḻij-duj. Burru-yung warraawurru-yung wurru-lhuḏ-janggi anubani ana-bulugi, marri anubani-yung wurru-maṉdhangi-yinyung wurru-wurruj-gaa-yinyung, marri wubani a-muwaj wu-nguynju-yinyung waarrarrini-yinyung. Warraawurru-yung anubagu wurraarragarra-lhi, wirri-waṉagaa anaani-yung gita na-God-jinyung wugurru. \v 3 Anaani-yung wirri-rawaa anu-ngubal na-Moses-inyung, nubagi-yung nu-yandhurrbangaa-yinyung naagi-yung na-God, marri anaani-yung anu-ngubal ngijang, wubani wugadhuwa a-jib. Warraawurru-yung wurru-mayaa wurru-yamaa, \q1 “Runggal-yung Buunggawa-yung God, \q2 Anubani-yung nunggaaṉbina-yinyung runggal-windiyung, marri yij-mamaaḻang-galawaj. \q1 Nugawaj bamba-narrii-yinyung warraarraarrawindi. \q2 Anaani nuynjamana andhurrg marri maaḻamburrg-galawaj. \q1 \v 4 Warraarrawindi nagang aadanu ambi-yandhurrbangana Buunggawa, \q2 marri ambi-warraarriwana, nagang yamba nu-milhiynjina, \q1 marri nugaaj-bugij yamba nu-maṉngulg. \q2 Warraarrawindi-lhangu warru-mandag amburru-waṉina, \q1 ambi-warraarriwana yaaji nugawi-rruj, \q2 nagang yamba nunggaaṉbina maaḻamburrg-galawaj. \q1 Anaani wiij-garrarra.” \m Dani-yung wirri-rawaa, wurru-yamaa, wiijamaa anaani anu-ngubal. \p \v 5 Anubanila ngaarranggayn, wu-gara-wawalhiyn anaani-yung ana-Temple-Maṉngulg anaarrwar, anubani ana-maṉngulg ana-lhal na-God-duj ni-burraa-rruj. \v 6 Anubanila ana-wumurrng-gala, anaani-yung marang-aynjaabugij marri wulawaa angel bagala wu-rabaliyn. Anaani-yung waṉagaa marang-aynjaabugij marri muulawaa manaama-yung mana-magarrangaynji. Anaani-yung wu-yabini ngalngalngaluj-bindiyung mana-yaaḻi. Anaani-yung ngalngalngaluj-bindiyung yaajila-yung a-wurrij-baj, wu-wurrij-jadini, wu-lhar-yamaa nguynju a-gold-jii wugurru. \p \v 7 Anaani wugurraayung wulal-wulal ana-ngurudhu, anubanila-wala anaaynbaj yuuguni marangayn a-angel-wuy, manaama-yung marang-aynjaabugij marri muulawaa mana-gaṉdharra. Manaama-yung maandharwiiyn, wiijamaa nguynju wubama-yung ama-magarrangaynji yaga, wiijamana anaani God warruburru ambani-wurrij-bang niga. \p Naagi-yung na-God ni-wiri-yinyung ni-wuguuguni. \v 8 Marri niga ni-burraa anubani-rruj ni-milhiynjina, marri niwu-waṉagana niga lhuḏ. \p Wudani-yung-gala, anubani ana-Temple anaani-yung waandharwiiyn wunguban, anubani ana-lhirribala. Warraaynbaj warra-wurruj anubuguni waari ambu-yanggi anubuguni. Wurrugu, wubama yaga marang-aynjaabugij marri muulawaa manaama mana-magarrangaynji maadamala-wala ama-jadugiiyn manaama-yung, bani-yung marri anubani-yung ambu-yaarri anubuguni wugurru. \c 16 \s1 Marang-aynjaabugij marri wulawaa gaṉdharra. \p \v 1 Ngaawanggiyn, anaani-yung yang, yanggarrwar-mirri, wubanila a-Temple-wala. Aadani-yung ana-yang wu-yambini wubani-wuy a-angel-wuy, marang-aynjaabugij marri wulawaa. “Numburru-yaarri, nimbirrima-mang amudamu ama-gaṉdharra. Marri nimbirrima-yarrijgina marri nimbirrimaar-warryang yuuguni aaban-guy. Anaani wiijamana, na-God niga ani-riyaldhang.” Dani-yung wu-yambini ana-yang. \p \v 2 Anubanila-wala anaani-yung ana-angel, manaama-yung ar-warryiyn, anaani-yung ana-angel. Warraawurru-yung warra-wurru-wurruj wirri-waṉagaa anaani-yung jiiji. Anaani-yung wanggu-miḻgayn, warru-gu-gubulu. Anaani-yung wumari waarrarrini bagu wugurri-rruj, anaani-yung ana-muwaj anubani-yung-jinyung ana-bulugi, anubani-yung wurraarraarriwaa-yinyung anubani wurru-maṉdhangi-yinyung nguynju ngagurri-yii wu-yi-yamaa-yinyung. \p \v 3 Anaani aḏaba wulawaa-wala angel miyn manubama-yung mana-gaṉdharra, yarrijgini, ar-warryiyn ama-lhagayag-guy. Manaama-yung mana-lhagayag maar-wulang-gulang-mayn, nguynju ama-wulang-jii ma-yamaa, nguynju yaga warrubawi-yung warra-wurruj yaga wu-ngawina, maar-yamaa manaama-yung, ama-wulang-jii. Anubani-yung wu-ngarra-biri-yinyung mana-lhagayag-duj, anubani-yung wu-lhagarra-ngawini wugurru. \p \v 4 Wugurraayung anaani aḏaba wulaynbaj-gala ana-angel ar-warryangi, manaama-yung mana-gaṉdharra, manaama-yung aala-wuy, marri aa-gugu-wuy wu-bulbayina-yinyung anaaban-gala. Anaani-yung waar-waynbijgiiyn anaa-gugu, waar-wulang-gulang-mayn ngijang ama-wulang-jii. \p \v 5 Anaani-yung ngaawanggini ana-angel anaani-yung narrangi-yinyung aadani anaa-gugu. Wu-yamayn \q1 “Buunggawa, maṉngulg-jung, nu-ngu-burraa ana-yimbaj marri nu-ngu-burri anu…bani-yunggaj. \q2 Anaani barra-nguynju-nguynjijgaa warruburru warraarraarrawindi marri barra-lhambini. \q1 Nunggijangani nugawaj anaandhurrg. \q1 \v 6 Anu…bani-yunggaj warraawurru-yung warra-wini warruburru warra-wurru-wurruj wurru-maṉngulg-maa-yinyung, \q2 marri warruburru-yung nimbii-ja-jambini-yinyung, \q1 manaama-yung wirrimaadbarrwini wugurri-nyinyung mana-wulang. \q1 Nugawaj barriini mana-wulang, wurraaḻ-nguni. \q2 Yuu, wiij-maṉdhina.” \m Dani-yung wu-yamaa ana-angel. \v 7 Anaani-yung ngaawanggiyn ana-yang, manaama-yung mana-ṉuga manubama-yung-jinyung ma-muṉḏugini, ma-yamayn, \q1 “Yuu, Buunggawa, runggal-yung, \q2 Barra-nguynju-nguynjijgana andhurrg, marri maaḻamburrg-galawaj,” \m ma-yamayn. \p \v 8 Anaani-yung wulal-wulal-wala aḏaba ana-angel manaama-yung mangi mana-gaṉdharra, marri arra-guryiyn yi-waḻirr-wuy. Anubani-yung ngarra-ngarridhalng ngi-lhalng-dhangaḏbiyn marri wangi-warra-nangaa. Na-God niga-waj yamba niwu-ngaynbandangi marri wu-waṉbini aadani-yung warruburru-yung-guy. \v 9 Anaani-yung wurru-nagini anubani-yung ngura-mirri. Yagu warruburru-yung wirriiladi-yamawaa anubani ana-muwaj na-God-jinyung, niga-waj yamba niwu-waṉagaa anubani ana-lhuḏ, anubani anaaladi-wala, wu-waṉini. Waari ambirriij-garru anubani anaaladi wugurri-nyinyung. Waari ambunu-warraarriwaa niga. \p \v 10 Anubanila marang-aynjaabugij anaani-yung ana-angel miyn manaama-yung mana-gaṉdharra, marri ar-warryangi, wubani-wuy a-throne-wuy, wubani a-bulugi-wuy. Marri wubani-rruj a-lhal-lhangu-rruj narrangi-yinyung, anubani waangamudiyn. Warra-wurru-wurruj wurraalharaguni. Warraawurru-yung wuu-lhayn-bangini, warraawurru-yung yamba wurraarragayangi-windiyung wugurru. \v 11 Yagu waadurru-yung wunaaladi-yamawaa-wugij naagi-yung na-God, anuuguni anaarrwiyaj, warraawurru-yung yamba wurraarragayangi, marri ana-jiiji. Marri waari ambirriij-garru, anubani anaaladi-wala wurru-waṉbini-yinyung wugurru. \p \v 12 Anubanila-wala, anaani-yung marang-aynjaabugij jarranggay aḏaba ana-angel, anubani-yung miyn manaama-yung mana-gaṉdharra, ar-warryiyn wubani a-runggal-windiyung aala, anubani-yung wu-mayini Euphrates, buguni ar-warryiyn. Anaani-yung anaa-gugu waar-ngarini aḏaba, wu-jadugiiyn, aban-bugij wu-murrgulhi. Anuwaagala ana-ramalila-yinyung warruburru-yung warra-wurru-wurruj marri warruburru-yung warra-narrii-yinyung, amburru-yanggi buguni, amburru-garrajangi wugurru. \p \v 13 Anubanila-wala ngaarranggayn, anaani-yung nga-nayn marryn, anubani wu-rabalangi wugurri-wala a-ramadhan-gala, yangi ari anubani. Marri aynbaj anubanila ana-ramadhan-gala anubani-yung wu-rabalangi, a-bulugi-wala. Marri aynbaj wu-rabalangi a-ramadhan-gala a-naniguḏ-gala, wu-wawaḻii-yinyung lhaawu-yarrijgina-yinyung. Anubani-yung wu-rabalangi wulaynbaj-gala, man.gurrg, anaani-yung aladi. Wu-yamaa nguynju warra-ngaanggu-yii. \v 14 Anaani-yung ana-man.gurrg wu-yanggi a-lhal-aynbaj-baj a-lhal. Anaani-yung wu-waṉbini anaani-yung ana-malnguj. Wu-yanggi, anaani-yung ana-man.gurrg, warruburru-wuy waa-narrangi-yinyung, marri warruburru-wuy warra-wurru-wurruj-guy, wu-yanggi. Marri warruburru-yung amburru-muṉḏugana warra-wurru-wurruj, anaani-yung runggal-windiyung wungarri, amburru-wiynjina, anubani-yung-maynji ngarra-ngarri-gadhuwa ngarraagi ngarraaḻirr angi-waṉiyn na-God-jinyung. \p \v 15 Nigaayung na-Jesus ni-yamayn, “Nugurru numburraawanggina! Anaani ngaynjaarri yaga wudanu wurraamaamajaa-yii, ngaynjamang. Nugurru-maynji numburru-wanggirraa, mana-yaaḻi-maynji nimbirrima-waṉagana, maadamu aḏaba nguynju yadhu numburru-yabina, anaani anaarrawindi-lhangu wiij-maṉdhina nugurraa yungguyung. Nugurru yagi nurru-mamar-mi marri yagi nurraambuli.” Dani-yung ni-yamayn na-Jesus. \p \v 16 Anaani anuulaynbaj ana-man.gurrg, waadurru-yung-guy warra-wurru-wurruj-guy wanggu-yarrijgini, wanggu-muṉḏugijgaa. Anubani ana-lhal anu-muwaj Hebrew-mirri, wu-mayini Armageddon. \p \v 17 Anaani-yung aḏaba marang-aynjaabugij marri wulawaa-wala anaani ana-angel miyn manaama-yung mana-gaṉdharra, marri yuuguni barawudiyn ar-warryiyn arrwiyaj. Anaani-yung runggal yang wu-rabaliyn wubanila a-Temple-wala, wubanila a-throne-gala na-God-gala. Wu-yamayn anaani-yung “Wiiya aḏaba, wu-jadugiiyn!” wu-yamayn. \p \v 18 Anubanila-wala, anaani-yung wu-lhalmbaarriyn, waabarra-milhangi, ni-mindhangi. Anaani runggal-windiyung wu-lhuḏ-jambini, marri buguni yamiynji ni-ngurrurruwandi, marri anaani-yung anaaban waaban-galalangi. Anaani-yung runggal-windiyung, waari anu…bani-yung-jii, anu…bani-yunggaj-jinyung warruburru-yung warra-wurru-wurruj wurru-wiri-maa-yinyung anaani-rruj ana-lhal, anaani-yung waaban-galaliyn-bindiyung runggal. \p \v 19 Anaani-yung-gala waaban-galaliyn anaaban, anubani ana-wumurrng ana-runggal ana-Babylon daga-waj aḻagaḻa-waj wu-ḻaḻmayn marri wu-rabini, anaani-yung wulaynbaj-gala, anubani-rruj ana-wumurrng anaani-yung waadbarrwini. Anubani-yung anaaynbaj ana-wumurrng anaarrawindi-lhangu, wu-warra-rabini wugurru. \p Na-God niga-waj ni-wijangani, warruburru-yung-jinyung warra-wurru-wurruj anubani-rruj ana-runggal ana-wumurrng ana-Babylon, marri ni-riyaldhiyn-bindiyung. Wudani-yung-gala nga, niwu-lharrgang anaaladi warruburru-wuy, marri anubani ana-wumurrng wu-rabini wugurru. \p \v 20 Anubani anaarrawindi-yinyung ana-rilji anubani wu-jadugiiyn. Manubama-yung mana-ṉuga maarra-ḻandhirrngindi-yinyung, manubama-yung ma-jadugiiyn, maari. \v 21 Anaani runggal-windiyung guugu waar-waḏa-waḏaḏ-mayn, marri anaani wu-rabini aanuwuy. Anaani-yung wu-mundurr-mayn-bindiyung, nguynju yaga warra-wurruj-jii wu-yamayn. Anaani wu-rabini-wugij warra-wurru-wurruj-guy. Marri waadurru-yung wunaaladi-yamawaa naagi-yung na-God, manaama-yung yamba mana-magarrangaynji ma-runggal-windiyung, wudani-yung-jinyung waar-waḏa-waḏaḏ-mayn-jinyung aa-gugu, wu-rabini wugurru. \c 17 \s1 Ngarrubagi ngarraaladi-nyung ngarra-maṉinyung. \p \v 1 Anaani-yung marang-aynjaabugij marri wulawaa ana-angel manaama-yung waṉagaa-yinyung marang-aynjaabugij marri muulawaa mana-gaṉdharra, aynjaabugij angel wu-yanggi ngayawi-wuy. Wu-yamayn, “Anubani ana-runggal ana-wumurrng, wu-burraa wubani arrawindi-rruj aala. Wugurru wu-yamana nguynju ngarra-maṉinyung-jii. Ngarraagi-yung ngiga ngi-yiynjini warra-mulung-arrgi-yung-guy warra-waḻya-waḻya-wuy. Ngarrubagi ngarra-maṉinyung, na-God angu-lhajbumana. Baaṉina, a-bajiyina. \p \v 2 “Warruburru-yung warra-narra-narrangi-yinyung anaani-rruj-jinyung ana-lhal warra-wurru-wurruj, ngarraagi-yung wurraaynji-yaay, malgarrawindi anaani-yung. Anaani-yung wurraandha-wuguuguni wurru-waṉbini-wugij. Anubanila aḏaba wuu-yinag-galadi-wiiyn aḏaba yaga wudanu wurraaḻ-nguyii a-bungurru marri wurraan-burrurru-dhina.” Dani-yung wu-yambini anaani-yung ana-angel. \p \v 3 Maṉngulg Mawurr ngaya nganggu-waṉagayn, anubani ana-angel nganggu-yarrijgini wubani a-lhal-aṉḏarrg-guy, a-guḏungara-wuy. Nga-yanggi anubuguni. Nga bagu ngangu-lhangarrmayn ngarraagi ngarra-maṉinyung ngangu-nani. Ngarraagi-yung ngi-burri wubani-rruj a-bulugi-rruj ngi-burri. Anaani-yung wu-lhar-yamaa nguynju ama-buḻbarr-yii. Anaani-yung anubagu wanggaarra-ngu-burri arrawindi anu-muwaj. Aadanu ana-muwaj wu-yamaa naagi-yung ninggaaladi-yamawaa na-God. Marri anaani ana-bulugi anu-jinag marang-aynjaabugij marri wulawaa ana-yinag. Marri manaama-yung waṉagaa mana-warang marang-aynjaabugij marri marang-aynjaabugij magurru. \p \v 4 Ngi-yabini ngarraagi-yung ma-yamaa nguynju purple-yii ma-yamaa, marri ngijang buguni maalhamalhi anubagu ama-wudhalag-jii ma-yamaa. Ngarraagi-yung ngiwu-burrangi yaaji a-warang-duj ana-gold, ngi-warang-jaljirrini marri ngi-waḻa-gambirrini marri ngi-waṉja-radbini a-waṉja-wuy. Marri wubani a-ṉuga-mamaaḻang-jinyung a-ṉuga wu-ṉuga-yadini, marri buguni pearl. Anubani ana-marang-duj ngima-waṉagaa manaama-yung mana-gaṉdharra, ma-maṉdhini manaama-yung a-gold-gala. Anubagu waandharwiiyn anaani-yung alaaladi-yinyung, anubani wu-ngarra-jabini. Anubani-yung anaalaaladi-yinyung wu-ngarra-ngu-burri anubagu, ngarraagi-yung ngarra-maṉinyung ngi-yiynjini-yinyung warruburru-wuy warra-waḻya-waḻya-wuy ngiga. \p \v 5 Anubani-rruj ana-ranggal-duj wu-warrarrini anaani wu-yamaa wu-miḏaamimi, anubani ana-muwaj. Wu-yamaa anaani-yung, “Runggal-yung Babylon. Ngarraagi-yung nga-rriibi-yung warruburru-yung-jinyung wuu-yiynjina-yinyung warra-waḻya-waḻya-wuy-yinyung. Ngarraagi nga-rriibi-yung aani-rruj-jinyung a-lhal-uj-jinyung wu-burraa alaaladi-yinyung.” Dani ana-muwaj anaani wu-mij-garrarrini wugurru. \p \v 6 Ngarraagi-yung ngangu-nayn ngarra-maṉinyung, ngarraagi-yung ngi-wan-burrurru-dhangi. Ngarraagi-yung ngi-waḻ-nguni manaama-yung wulang warruburru-yung warra-wurru-wurruj na-God-jinyung, warraawurru-yung wurru-ngawini-yinyung na-Jesus-inyung. \p Ngarrubagi-yung ngangu-nayn-maynji ngarrubagi-yung ngarra-maṉinyung ngarraagi-yung, nga-wurrij-barrwarrangi-windiyung. \v 7 Anubani ana-angel nganggu-magayn ngayawi-wuy, wu-yamayn “A-yangi yungguyung nuynjamana nagang? Ngunu-magana nagang ngaadagu wu-miḏaamimi wu-waṉbina, ngarraagi-yung-jinyung ngarra-maṉinyung, marri aadani-yung-jinyung ana-bulugi, anubani-rruj-jinyung ngi-burri-rruj-jinyung, waṉagana-yinyung marang-aynjaabugij marri wulawaa anu-jinag, marri marang-aynjaabugij marri marang-aynjaabugij anu-barang. \p \v 8 “Yuga nu-nani anubani ana-bulugi? Anu…bani-yunggaj anaani-yung wu-burri, yagu ana-malg-jimbaj aḏaba waari anggu-burrangang. Wurrugu anaani-yung anggu-rabalang wubani a-gara-wala wubani waalagarandi-yinyung. Yagu wurrugu marri anaani anggu-jadugiiyn wugurru.” \p Anaani ana-angel wu-yambini-wugij. “Warruburru-yung wurru-jambarrgina-yinyung, na-God anu…bani-yunggaj wani-mij-garrarrangi ana-muwaj, anaani-rruj ana-wubiba ana-wiri-yinyung. Wani-mij-garrarrangi anu…bani-yunggaj niwu-maṉdhangi-wala anaani ana-lhal. Yagu wugurraayung warra-mulung-aynbaj wurru-burraa-rruj-jinyung anaani-rruj ana-lhal, waari anubagu ana-muwaj anaani anggu-mij-ngu-burri ana-wubiba-rruj. Warraawurru-yung amburru-nayii aani-yung a-bulugi. Marri amburru-wurrij-barrwarrii. Anaani yamba anu…bani-yunggaj wu-burri anaani-yung ana-bulugi, yagu ana-yimbaj aḏaba waari. Wurrugu marri ngijang anggu-rabalang anaani.” \p \v 9 Anaani ana-angel wu-yambini-wugij. “Nugurru anaani numburru-yina-mamaaḻang, marri numburraawanggina. Anaani marang-aynjaabugij marri wulawaa ana-yinag, anaani wiijamana marang-aynjaabugij marri muulawaa ma-ḻandhirrngindi mana-ṉuga. Anubani ana-lhal wu-mayina Rome. Ngarraagi-yung ngarra-maṉinyung bagu ngi-burraa ama-ṉuga-rruj. Ngijang anaani-yung ana-marang-aynjaabugij marri wulawaa ana-yinag-jinyung, anaani-yung wiijamana warruburru-yung warra-narra-narrangi-yinyung warraawurru-yung warra-waḻya-waḻya. \v 10 Warraawurru-yung aḏaba marang-aynjaabugij aḏaba wuu-jadugiiyn. Naagi aynjaabu-nyung aḏaba ni-burraa anaani-rruj. Ngijang nubagi naaynbajung wurrugu ani-waṉina. Yagu ani-burraa naagi mal-dhamun.gurrg, nubagi. \v 11 Ana-bulugi anaani wu-burri-yinyung anu…bani-yunggaj, yagu ana-malg-jimbaj aḏaba waari anggu-burrangang, anaani wiijamana nubagi naaynbajung niwu-narrangi-yinyung anaani. Naagi-yung wugurri-nyinyung warruburru-yung-jinyung marang-aynjaabugij marri wini-wulawaa-yinyung warra-wurru-wurruj, naagi wugurraa. Naagi marri wurrugu ani-jadugiiyn marri, lhal-ngargu ari.” \p \v 12 Anaani ana-angel wu-yambini-wugij. “Anubani marang-aynjaabugij marri marang-aynjaabugij anaani anu-barang, anaani wiijamana, warruburru-yung warra-mulung-aynbaj warra-narra-narrii-yinyung warra-waḻya-waḻya. Waari anaani ana-malg-jimbaj-magaa, wurrugu marri, ana-lhuḏ anaani-yung ambirri-mang, marri bani-yung ambarra-narrii-yinyung, anaani ana-bulugi wurraanggarra-ngu-burri. Yagu waari ana-baḏag, anubani ambarra-narrii-yinyung, angi-dhawawarumina-yinyung ngarraagi ngarraaḻirr aynjaabugij-bugij. \v 13 Warra-waḻya-waḻya warraawurru-yung, wurru-wijangayii wiij-nguynju. Warraawurru-yung amburruuyii ana-lhuḏ wubani-wuy a-bulugi-wuy, nguynju yadhu anaani-yung ana-bulugi ambanggu-narrii yungguyung wugurru-waj, anggu-buunggawa-mana.” \p \v 14 Anaani ana-angel wu-yambini-wugij. “Anubanila-wala, warraawurru-yung amburru-wiynjina wubani wugadhuwa a-jib. Yagu anubani ana-jib wugurru-waj anggu-lhuḏ-jaarri. Wugurru-waj bani wanggu-narrii warraarrawindi-lhangu warra-narrii-yinyung, marri wu-buunggawa-mana warruburru-yung warra-bu-buunggawa-wuy. Warruburru-yung nigawi-nyinyung warra-wurru-wurruj amburraanggarra-ngu-burraa. Burru-yung nigaaj-bugij ni-wajbarini, marri wanii-gaḏangi. Marri warruburru-yung wuu-jambarrgiiyn.” \p \v 15 Anaani ana-angel wu-yambini-wugij. “Anubani-yung nunggu-nani anaarrawindi anaala anubani-yunggaj, ngarrubagi-yung ngarraaladi-nyung ngarra-maṉinyung anubani-rruj-jinyung ngi-burri. Anaala aadanu wiijamana warruburru-yung warra-wurru-wurruj-jinyung anubani-yunggaj warraarrawindi-lhangu, marri warruburru-yung warru-mandag marri warra-wurru-wurruj warruburru-yung wuu-yambina-yinyung anubani ana-lhaagi anaaynbaj-jinyung. \v 16 Marri anubani marang-aynjaabugij yaga marri muulawaa mana-warang numa-nani, anaani wiijamana warruburru-yung marang-aynjaabugij marri wini-wulawaa warruburru-yung warra-narra-narrii-yinyung warra-waḻya-waḻya. Ngarrubagi ngarra-maṉinyung ambirringa-wurrij-bangana. Anubani ana-bulugi aadani anginggu-wurrij-bangana, wugurraayunggaj, ngarra-maṉinyung. Marri ambirringaa-dhalharijgana mana-yaaḻi marri ambirringuumana, ambirringa-jadugang. Ngarraagi-yung-jinyung ana-maguḻag ambirri-nguyii ngigawi-nyinyung. Marri anubani-yung ambirringa-nangana ngarraagi ngura-mirri. \p \v 17 “Anaani-yung God niwu-burriyn wugurri-wuy amaamburumburung-guy. Anubani-yung amburru-waṉbina warraawurru-yung na-God-jinyung anubani ni-wawanggini-yinyung. Warraawurru-yung amburru-wijangayii aynjaabu. Warraawurru-yung waa-narrii-yinyung ambirri-waṉagana lhuḏ, yagu wurruuyii wubani a-bulugi-wuy. Warraawurru-yung amburru-waṉbina anaarrawindi-lhangu, yagu anubani-yung na-God-jinyung ni-yambini wu-nguynju anaani ana-lhaawu. Anaani-yung anggiij-gandhurrg-mang. \p \v 18 “Ngarrubagi nungu-nani-yinyung ngarra-maṉinyung, wiijamana anaani, runggal-windiyung wumurrng. Anubani ana-wumurrng, anubani wu-buunggawa-mana anaarrawindi-lhangu ana-lhal-lhangu.” Dani-yung wu-yamaa anaani ana-angel wugurru. \c 18 \s1 Ana-wumurrng ana-Babylon wu-jadugiiyn aḏaba. \p \v 1 Anubanila-wala, ngijang aynbaj nga-nani angel. A-wumala-wala wu-dhirridangi. Anaani-yung waṉagaa lhuḏ-bindiyung. Wu-milhiynjini, anaani ana-angel. Anaani-rruj ana-lhal wu-milhiynjini-windiyung, anuwaagala a-angel-ala. \v 2 Anaani-yung ana-angel waaḏiyn yanggarrwar-mirri, wu-lhuḏ-jambini. Wu-yamaa, \q1 “Wiiya! Wiiya aḏaba! Anubani ana-runggal ana-Babylon ana-wumurrng, wu-rabini aḏaba, wu-jadugiiyn anubani ana-wumurrng! \q2 Anubani ana-man.gurrg wu-burraa wubani-rruj a-lhal-uj. \q1 Aynba-gaynbaj-jinyung ana-man.gurrg arra-waṉagana anubani ana-lhal. \q2 Anubani ana-ngurudhu wu-ngarra-ngu-burri wugurraayung bagu, arrawindi, wu-walaaladi anaani ana-ngurudhu. \q1 \v 3 Anubani ana-wumurrng yigaj yaga ngarrubagi ngarra-maṉinyung-jii, ngi-yamaa ngiiynji-yaay wangi-ngurrngurrangi warra-waḻya. \q2 Marri ngiga-waj wangiiladi-wayn warraarrawindi. Warruburru yaga wurru-wan-gaagidhini marri wurru-waḻ-nguni-maynji wuu-yinag-bawarumini. \q1 Ngarraagi-yung ngarra-maṉinyung wurraaynji-yaay, warruburru warra-narrangi-yinyung anaani-rruj ana-lhal-lhangu. \q2 Marri wugurraayung wurru-mangi-yinyung anuwaagala marri wurru-yiynjini-yinyung, \q1 warraawurru-yung wurraambalal-windiyung, wirri-waṉagaa anu-ṉuga arrawindi warruburru-yung-gala warra-wurru-wurruj-gala ana-wumurrng-jinyung. \q2 Wugurru yamba wurru-murruwandi anaarrawindi yungguyung.” \m Dani-yung anaani-yung wu-magini ana-angel. \v 4 Ngijang anubanila nga-wawanggiyn, yang yuwaagala aarrwar-wala. \q1 “Ngayawi-nyinyung warra-wurru-wurruj, numburraaṉina, numburru-yaarri ana-wumurrng-gala ana-Babylon! \q2 Anubani ana-wumurrng, wu-yamaa ngarrubagi-yung-jii ngarra-maṉinyung-jii ngarraaladi-nyung. Nugurru yagi nurru-waṉbi anaaladi nguynju ngigawi-yii, yagi nurru-yami. \q2 Anubani-yung mana-magarrangaynji-maynji ama-waṉina ngigawi-wuy. Numburraaṉiyn, numburru-yaarri bagala amudamu-wala mana-magarrangaynji. \q1 \v 5 Ngi-waṉbini yamba ngaadagu arrawindi anaaladi. Aadanu aḏaba wu-ngarrgiiyn, anaaladi, wu-runggal-wiiyn-bindiyung, yarrdiyn aḏaba a-wumala-rruj. \q2 Aadanu na-God ni-wijangayii aḏaba. \q1 \v 6 Aadanu anaaladi nangiini nugurri-wuy aḏaba anaaladi. Marri anubanila anggaagiyn ngigawi-wuy aḏaba. \q2 Anggaagiyn anaani anggu-mal-bulawaa-waj. \q2 Runggal-windiyung magarrangaynji, ama-waṉiyn ngigawi-wuy. \q1 \v 7 Ngarraagi ngiga ngi-lhama-lhamina-windiyung, marri ngi-murruwanjii. \q2 Yagu anubanila-wala manubama-yung mana-magarrangaynji ama-waṉiyn ngigawi-wuy, marri anubani-yung angi-ruguna. \q1 Ngigaajbaj ngarraagi ngi-wijangani, ngi-yamijgini, \q2 ‘Ngaya nga-yamana nguynju ngarra-queen-jii. Ngaya yagi anaani nga-ngayi-mi. \q1 Yagi nga-wurrij-galadi-wi, nga-rugi yagi.’ \q2 Yaani-yung ngarraagi-yung ngi-yamaa.” \p Anaani ana-yang wu-yambini-wugij. \q1 \v 8 “Anubanila-wala ama-waṉiyn runggal-windiyung mana-magarrangaynji, ngigawi-wuy, ngarraagi aynjaa…bugij ngarraaḻirr. \q2 Marri anaani ana-ngawij anggu-waṉiyn aynjaabu. Marri ngarraagi angi-nyadii windiyung, runggal. Marri anubanila angi-marryaadii. \q1 Angi-nagina, anubani ana-ngura. \q2 Na-God yamba ngarraagi ngiga angu-lhajbiyn-bindiyung. Niga yamba na-God naagi ni-runggal marri ni-waḏa-waḏaḏ.” \m Dani-yung ana-yang wu-yambini wugurru. \p \v 9 Warraawurru-yung wirri-narrangi-yinyung warra-wurru-wurruj anubani ana-lhal, ngarraagi-yung wurraaynji-yaay, malgarrawindi. Marri wurru-murruwandi, wurru-yamaa ngigawi-yii. Warraawurru wugurraayunggaj ambuu-ruguna, amburru-nyadii windiyung. Anubani ambirri-nayii-maynji anu-nguban, anaani ana-ngura, ngarrubagi angi-nagina, ngarra-maṉinyung. Anaani wiijamana, ana-wumurrng ana-Babylon, anggu-nagina. \v 10 Warraawurru-yung amburru-lhara yuwaagala malanganyanay, amburru-ḏirrngawina yamba wubama-yung ama-magarrangaynji. Marri ambirri-nayii. Marri warraawurru amburru-wuwudii, ambuu-yamana “Aynjawalayung Babylon! Wugurru yamba wu-runggal aadanu ana-wumurrng, aadanu wu-waḏa-waḏaḏ, ana-Babylon. Aadanu wu-jadugiiyn aḏaba! Maadamu mana-magarrangaynji, God niga-waj wani-lhajbiyn waadurru-yung warra-wurru-wurruj aadani-rruj. Ma-waṉini maadama-yung mal-dhamun.gurrg.” Dani-yung amburru-yamana, warraawurru-yung wirri-narrangi-yinyung wugurru. \p \v 11 Warruburru warra-wurru-wurruj wurraarra-yurangi-yinyung ana-ngurrji marri ana-marrya baga-bagali-waj-bugij, wurraarra-yurangi-yinyung warraawurru amburru-ruguna, ambuu-ramarr-ruwi-ruwina. Warraaynbaj yamba waari wu-rumi, wurraarra-mi anubani anaaynba-gaynbaj-jinyung, wugurri-wala. \v 12 Anubani ana-gold marri anubani anu-ṉuga marri anubani ana-ṉuga-mamaaḻang-jinyung anu-ṉuga marri anubani ana-pearl. Warraaynbaj waari wurraarra-mi manubama-yung mana-yaaḻi mana-ngalngalngaluj-jinyung marri ma-lhar-waynbijgina-yinyung, marri ma-lhar-ninibina-yinyung mana-yaaḻi, marri ma-lhar-yamana-yinyung nguynju ama-buḻbarr-yii. Warraaynbaj waari wurraarra-mi anubani anaarrawuj-mamaaḻang-jinyung ana-rangag, marri anubani anaaynba-gaynbaj-jinyung wu-maṉdhini-yinyung manubama-yung-gala ana-elephant-jinyung mana-ra, marri anubani anaaynba-gaynbaj-jinyung wu-maṉdhini-yinyung ana-ranga-mamaaḻang-jinyung-gala ana-rangag, marri ngarra-yiiḻi-wala, marri ana-iron-gala, marri manubamala mana-ṉuga ma-mayini marble. Warraaynbaj waari wurraarra-mi anubanila-yung-galawaj. \p \v 13 Anubani anaarrawuj-mamaaḻang-jinyung anubani wurru-waḻba-waḻbina-yinyung, anubani ana-rangag-jinyung, wirri-nangaa, marri anubani anu-nguban wu-baṉ-ḏuḏulangi-yinyung marri wu-ban-baynji arrawuj-mamaaḻang. Anubani aynba-gaynbaj-jinyung anubani wu-warra-ngu-burri, yagu warraaynbaj waari anubagala wu-mi. Warraawurru wurru-waṉagana ana-mamanunggu-yinyung ana-marrya, marri anubani wugargayag, marri anaani-yung wine, marri anubani-yung marrya, marri jib marri bulugi marri ngarraagi-yung jarrangu marri mana-wegin. Marri warruburru-yung warra-yandhurrbangaa-yinyung, wiijamaa anubani ana-wiri warra-wurru-wurruj-jinyung. \p \v 14 Warraawurru-yung wurraarra-yurangi-yinyung, amburru-yamana “Waadurru warra-wurru-wurruj aadani-rruj ana-wumurrng, waadurru wurraarra-ngaynbandangi-yinyung anaarra, yagu wu-jadugiiyn aḏaba. Waadurru wurraarra-mangi arraambaḻaman-jinyung ana-marrya, marri aynba-gaynbaj-jinyung arraambaḻaman-jinyung anaarra, yagu aḏaba wu-jadugiiyn. Yagi aḏaba wurraarra-lhangarrmi.” Dani-yung amburru-yamana, warraawurru-yung wurraarra-yurangi-yinyung. \p \v 15 Warraawurru-yung wurraambalal-windiyung wurru-burri, warruburrala-wala ana-wumurrng-jinyung warra-wurru-wurruj, warriini. Warraawurru-yung amburru-lhara juju…j yuwaagala malanganyanay, anubanila ana-wumurrng-gala. Warraawurru-yung amburru-ḏirrngawiiyn amubama-yung ama-magarrangaynji. Amburru-ruguna warraawurru-yung, amburru-nyadii windiyung. \v 16 Amburru-wuwudii warraawurru-yung, “Aynjawajayung Babylon! Aadanu ana-runggal ana-wumurrng. Aadanu wu-jadugiiyn aḏaba! Manubama-yung yamba wirrima-yabini mamanunggu-yinyung yaaḻi. Maaynbijgini-yinyung manaama-yung ma-lhar-wuḻuḻulhangi marri ama-buḻbarr-yii ma-lhar-yamaa. Marri ana-ṉuga-mamaaḻang-jinyung anu-ṉuga wurru-waḻagabini, marri anubani-yung gold marri pearl. \v 17 Anaani aḏaba mal-dhamurrug anaani wu-jadugiiyn, anaarrawindi-lhangu.” Dani-yung anaani-yung amburru-yambina wugurru. \p Warruburru-yung wirrima-narrangi-yinyung manaama-yung mana-barrawu, marri warruburru-yung wurru-warrgaa-yinyung marri wurru-mijgalmini-yinyung mana-barrawu-rruj marri mana-lhagayag-baj, warraawurru-yung amburraarragarra-lhara malanganyanay yuwaagala. \v 18 Ambirri-nayii anaani wunguban anggu-baṉ-ḏuḏulii wubani a-wumurrng-duj, warraawurru-yung. Nga amburraaḏii, “Waari anggu-yamaa ana-wumurrng, yagu bani-yung-bugij,” amburru-yamana. \v 19 Marri warraawurru-yung ambuu-yi-barina lhagabuṉulg-mirri. Amburru-ruguna, marri warraawurru-yung amburru-wuwudii “Aynjawalayung Babylon! Aadanu ana-runggal ana-wumurrng! Ngagurru anaani ngirri-waṉagana-yinyung mana-barrawu, ngagurru aḏaba anaani ngurraambalal, anubani-rruj ana-lhal. Yagu anaani aḏaba mal-dhamurrug anaani wu-jadugiiyn!” Dani-yung amburru-yamana wugurru. \p \v 20 Yagu nugurraayung aadanu anaarrwar-inyung, numburru-ḏinggina, wubani-yung-jinyung a-wumurrng! Marri nugurru aadanu warra-wurru-wurruj na-God-jinyung nurru-maṉngulg, marri warruburru wirri-lhaawu-yarrijgina-yinyung marri wunaa-ja-jambini-yinyung na-God, marri numburru-ḏinggina! God yamba waadurru-yung wani-lhajbini, waadurru-yung warra-wurru-wurruj wurru-burraa-yinyung ana-wumurrng-duj. Wugurru yamba wurru-waṉbini runggal aladi nugurri-wuy, anubani-yunggaj. \p \v 21 Anubanila-wala, anaani ana-angel miyn manaama-yung runggal ṉuga. Manaama-yung ma-yamaa nguynju a-wumurrng-jii, ma-yamaa. Manaama-yung miyn, mana-ṉuga, anaani ana-angel yuuguni barawudiyn ama-lhagayag-guy. Anaani-yung wu-yamayn, \q1 “Anaani anggiijamana, ana-wumurrng anubani anggu-barawudiiyn, \q2 ana-runggal ana-wumurrng ana-Babylon. \q2 Waari warraaynbaj wirri-lhangarrmi, warra-wurruj. \q1 \v 22 Warraaynbaj warra-wurruj anubagu waari wu-wayigi ana-gaḻij. Waari anubani wu-wayigi anaani ana-gita anubagu, marri ana-flute marri ana-trumpet, anubani anaaynba-gaynbaj-jinyung. \q2 Warraaynbaj waari wii-yaynjangi anubani-yung, wu-wayigi-yinyung ana-gaḻij. \q1 Warraaynbaj waari wurru-mijgalmi anubagu. \q2 Marri warruburru-yung warra-wurru-wurruj anu…bani-yunggaj wuu-yiibaa-yinyung ana-marrya. Yagi aḏaba aadanu wurru-yiibi wurru-malgaagijgi. \q1 \v 23 Warraaynbaj warra-wurruj yagi anubani-yung wirri-ni wu-lhalmbaarrii ngijang ana-wumurrng-gala. \q2 Yagi aḏaba ngijang wurraaynji-yingi, yagi wurru-ngi ana-runggal ana-marrya. \q1 Warruburru-yung wurru-mani-yinyung marri wuu-yiynjina-yinyung, warruburru-yung wuu-runggal-wini. \q2 Yagu warruburru warra-wurru-wurruj ana-Babylon-jinyung, warruburru waa-dhaayurrangi, warraarrawindi-lhangu warra-wurru-wurruj-guy, warraaladi-waa. \q1 \v 24 Anubani-rruj ana-wumurrng, manubama-yung mana-wulang maadbarrwini, marri na-God nima-lhangarrmayn manaama mana-wulang. \q2 Manaama wugurri-nyinyung wunaa-ja-jambini-yinyung warruburru-yung, marri warra-wurru-wurruj nigawi-nyinyung, marri warra-mulung-aynbaj warra-wini-yinyung ana-lhal-lhangu-rruj. \q1 Wudani-yung-gala nga, niga na-God ambanii-gaagijgina, warruburru warra-wurru-wurruj ana-Babylon-jinyung.” \m Dani-yung wu-yambini anaani ana-angel wugurru. \c 19 \p \v 1 Anubanila-wala, ngaya nga-wawanggiyn arraarrawindi wurru-wurruj ana-wumala-rruj. Runggal-windiyung wuu-lhagararri. Anubani-yung wurraa-gaḏiynjini. Wurru-yamaa anaani-yung, \q1 “Halleluyah! Nguunu-warraarriwana! \q2 Ngagurri-nyinyung na-God ngarrani-maṉmiyn, ngarrani-wiri-gayn. Marri ni-milhiynjina. Niwu-waṉagana runggal ana-lhuḏ. \q1 \v 2 Ni-yamba-yambina aniijgubulu ana-lhaawu. Marri wani-nguynju-nguynjijgana warraawurru-yung andhurrg. \q2 Ngarraagi ngu-lhajbini ngarra-maṉinyung, ngarra-waḻwaḻ-yung ngarraagi-yung. \q1 Ngarraagi-yung wangiiladi-wayn warraarrawindi, anaani-rruj-jinyung ana-lhal. Ngiiynji-yaay arraarrawindi, warra-waḻya-waḻya. \q2 Manaama-yung ngimaar-warryangi warruburru-yung-jinyung wunu-yandhurrbangaa-yinyung na-God, manaama-yung mana-wulang. \q1 Yagu na-God naagi-yung ngaa-gaagijgiyn.” \m Dani-yung wurru-yamayn wugurru. \v 3 Ngijang warraawurru-yung warra-wurru-wurruj wurraaḏangi. Wurru-yamaa \q1 “Nguunu-warraarriwana! \q2 Anu-nguban anaajila anggu-rabalang ana-wumurrng-gala ana-Babylon-gala, anubani anggu-wuguuguni.” \m Dani-yung wurru-yamaa. \p \v 4 Warruburru-yung warra-mijiwanggu warraawurru-yung 24 warru-mulung, marri wugurraayung anubani wulal-wulal-inyung ana-ngurudhu anubagu. Anubani ana-ngurudhu marri warruburru warra-mijiwanggu, wuu-ngarra-ḏabini marri wunu-warraarriwaa na-God. Naagi-yung ni-burraa niga wubani-rruj wugadhuwa-rruj a-throne. Wurru-yamaa wuu-ngarra-jambini, “Yijgubulu! Nagang aadanu nguunu-warraarriwana!” wuu-ngarra-jambini wurru-yamaa. \s1 Na-Jesus marri nigawi-nyinyung warra-wurru-wurruj amburru-yagaynjina. \p \v 5 Anubani-rruj ana-throne, anubani nga-wawanggini yang, wu-yambini. Wu-yamayn \q1 “Numbunu-warraarriwana, ngagurri-nyinyung na-God, \q2 nugurru aadanu nuunu-yandhurrbangana-yinyung. \q1 Nugurru aadanu warra-mijburrayung marri nugurraayung aadanu warra-miyn-ngambara, numbunu-warraarriwana!” \m Dani-yung wu-yambini, wu-yamayn ana-yang. \p \v 6 Anubanila-wala, nga-wawanggiyn, runggal-windiyung wu-lhagar-murrangi ana-yang. Anubani-yung ana-yang, warruburru-yung-jinyung warra-garnyirrimba-yinyung, wuu-lhagararriynjini. Nguynju yaga amudamu ama-ngugu maarrii. Yagu, nguynju yiidagu yi-yamiynji-yii. Marri waadurru-yung wurraaḏangi, \q1 “Nguunu-warraarriwana! \q2 Niga yamba ngagurri-nyinyung naadagu na-God ngarrani-rangarrii, warraarrawindi-lhangu. \q1 \v 7 Ngagurru anaani aḏaba ngaambu-waḻaaḻarrii. \q2 ‘Ni-runggal-windiyung,’ anubani ngaambu-yamana. \q1 Anubani anu-gadhuwa ana-jib aadanu anggaaynji-yara. \q2 Ngarrubagi ngarra-maṉinyung aḏaba, bagi lhaalhag ngi-burraa. \q1 \v 8 Maadamu aḏaba ngi-yabina ngalngalngaluj yaaḻi. \q2 Manubama waari anubagu maṉḏamaṉḏangi, manubama-yung ma-ngalngalngaluj-bindiyung.” \m Dani-yung wurru-yamaa warra-garnyirrimba wugurru. \p Manaama mana-yaaḻi ma-ngalngalngaluj wiijamana, wubani-yunggaj wurru-waṉbini yij-mamaaḻang-galawaj-jinyung, warruburru warra-wurru-wurruj na-God-jinyung. \p \v 9 Anaani ana-angel wu-yambini ngayawi-wuy. “Ba-warrarrii anaani. God wani-yandhawiwanjii warruburru, nguynju yadhu amburru-yaarri anubagala. Runggal yamba anaani amburru-nguyii ana-marrya. anu-gadhuwa yamba aadanu ana-jib aadanu anggaaynji-yara yamba aḏaba. Warraawurru-yung amburru-wurrij-maṉdhina-windiyung.” Aadanu ana-angel nganggu-magaa ngayawi-wuy. Wu-yamayn “Aadanu yijgubulu-windiyung ana-lhaawu na-God-jinyung,” wu-yamayn wugurru. \p \v 10 Nga-rabini anaani, nguynju yadhu anubani-yung nganggarraarriwaa wubani a-angel-wuy. Wugurraayung wu-yamayn “Yagi! Yagi! Ngaya anaani nganu-yandhurrbangana na-God nguynju nugawi-yii, marri nugawi-nyinyung warruburru warra-minilharri, warruburru-yung-jinyung wirri-waṉagana-yinyung anubani ana-lhaawu na-Jesus-jinyung. Banu-warraarriwana nigaaj-bugij God-bugij.” Dani-yung wu-yambini, wu-yamaa ana-angel. Anaani ana-lhaawu na-Jesus-inyung, warruburru-yung wunaa-ja-jambina-yinyung na-God, danu nga wurru-yambina ana-lhaawu. \s1 Ngalngalngaluj jarrangu ngunu-warrgu na-Jesus. \p \v 11 Anubanila-wala ngaarranggayn. Ana-wumala wu-gara-wawalhiyn. Yigaj bagi jarrangu ngalngalngaluj! Na-wurrujung bagi aḏaba ngunu-warrgu. Na-ni-muwaj-jung “ni-jambarrg” marri anaaynbaj ana-muwaj, “ngubindi-windiyung”. Naagi-yung wani-nguynju-nguynjijgana andhurrg-bindiyung. Marri anubani-yung nima-maṉdhii magarrangaynji, warruburru-wuy warraalaaladi-wuy, burru-yung-bugij. \p \v 12 Nigawi-nyinyung manaama mana-muṉbarrg, ma-yamana nguynju wudhalng-jii a-ngura-yii. Anubani arrawindi niimbaḻ-yadina-yinyung. Anubani ana-muwaj bani waarrarrina, yagu warraaynbaj warra-wurruj waari ambu-marrbuy-maa, anubani ana-muwaj. Nigaaj-bugij anubani ni-marrbuy. \v 13 Manubama mana-yaaḻi ni-yabina-yinyung, manubama wirrima-lhalwulhiyn ama-wulang-guy. Marri wunu-mayana na-nimuwaj-jung “Lhaawu na-God-jinyung”. \p \v 14 Anubani anaarrawindi ana-angel, anubani wu-wiynji-wiynjina-yinyung anubani anaarrwar-yinyung, anubani-yung wu-ngarra-jabini yaaḻi-mamaaḻang-jinyung, ngalngalngaluj-bindiyung, manubama-yung waari maṉḏamaṉḏangi anubagu. Anubani-yung ninggu-ga-garri-yurangi nubagi-yung na-wurrujung, ngarrubagi-yung-jinyung nginggu-warrgaay ngarrubagi ngarra-ngalngalngaluj. \p \v 15 Naadagi-yung na-wurrujung, anaani-yung a-ramadhan-gala nigawi-wala, anubani-yung galiwanga wu-rabaliyn, a-ramadhan-gala, ngalngalngaluj-bindiyung. Ambaniimana yungguyung bani-yung-mirri, warruburru-yung warra-mulung-aynbaj galiwanga-mirri. Marri ambani-narrii niga-waj. Warra-mulung-arrgi-yung-maynji amburraaṉbina anaaladi, anubani-yung ambanii-gaagijgiyn maaḻamburrg-galawaj. Wurraalaaladi yamba warruburru, anubani ambaniimana, nguynju yaga wudanu a-wuyarrangaḻ-yii, wii-dhurrmana wugargayag, anggiijamang. Yagu yamba nigaayung na-God na-Runggal-yung, aḏaba ani-riyaldhang-bindiyung niga. \p \v 16 Nigaayung naagi-yung na-wurrujung, anubani ana-muwaj waarrarrini amubama ama-yaaḻi-rruj, marri yaajijila waarrarrini a-nangga-rruj. Anaani wu-yamaa waarrarrini, “Wani-narrii-yinyung warruburru-yung-guy warra-narrii-yinyung, marri warruburru-yung-guy na-Buunggawa warra-bu-buunggawa-wuy”, dani-yung waarrarrini ana-lhaawu. \p \v 17 Anubanila, nga-nani anaani-yung angel. Wu-lhaay bagu yi-waḻirr-uj. Waaḏangi, anubani-yung yanggarrwar-mirri, a-gaḏangi wubani a-ngurudhu wu-ngarra-bilbilangi-yinyung. “Numburraaṉina, yaaji aḏaba numburru-nguyii aadanu a-lhanggu a-runggal! Na-God-jinyung aadanu nambaniiyii. \v 18 Anubani-yung numburru-nguyii anaani ana-lhanggu warruburrala-yinyung waa-runggu-runggal-inyung, marri warruburru-yung wurru-wiynji-wiynjina-yinyung marri warruburru-yung warra-waḏa-waḏaḏ-jinyung warra-waḻya-waḻya, marri ngarrubagi-yung ngarra-jarrangu marri ngarrubagi-yinyung wangi-warrwarrwuu-yinyung, marri warruburru-yung warraarrawindi-lhangu. Warra-mulung-arrgi warruburru-yung warra-yandhurrbangana-yinyung marri warruburru-yung warra-muḻu-muḻugu-yinyung, warra-mijburrayung-guy marri warra-miyn-ngambara-wuy. Warraaynba-gaynbaj-jinyung warra-wurru-wurruj numburru-nguyii.” Dani-yung wu-magini, wu-yambini ana-angel wugurru. \p \v 19 Anubanila-wala ngijang nga-nani anaani-yung aladi bulugi. Marri warruburru-yung warra-narra-narrangi-inyung anaani-rruj-jinyung ana-lhal, marri wugurri-nyinyung warruburru-yung wurru-wiynji-wiynjini-yinyung. Warruburru-yung wuu-ngarra-janggi, warru-mandag anubagala. Warruburru-yung amburru-wiynjini nubagi-yung aynjaabu-nyung waḻyinyung ngunu-warrgaay-inyung ngarraagi ngaa-jarrangu, marri nigawi-nyinyung warruburru-yung wurru-wiynji-wiynjini-yinyung. \p \v 20 Warraawurru-yung, wurru-bilhargayn anubani-yung anaaladi ana-bulugi. Marri anubani-yung ana-naniguḏ wu-wawaḻangi-yinyung, wugurraayunggaj wurru-bilhargayn. Anubani-yunggaj wu-yambini anaani-yung na-God-jinyung, yagu wiij-gawaḻangi. Anaani-yung a-gaṉbini a-bulugi yungguyung. Anaani-yung wu-waṉbini wu-mirarra-wini. Marri wanggu-dhaayurrijgaa warruburru-yung warraarrawindi. Nguynju yadhu wugurri-nyinyung-duj waarrarrini yaaji a-yinag-duj anaani ana-muwaj ana-bulugi-yinyung. Marri anaani-yung wurraarraarriwaa wubani wurru-maṉdhangi ama-ṉuga-rruj arrwa-garrwar, anubani ana-bulugi. \p Anaani-yung ana-bulugi marri ana-naniguḏ, wurru-mangi, marri wurru-yarrijgini wurru-barawudiyn a-ngura-wuy. Aadani ana-ngura wugurru wu-lhalmbaarrangi, wu-nagini-windiyung. Wu-yamana nguynju a-wurugu-yii. Yagu waari anaa-gugu anggu-burri anubagu, ngura-wugij wu-burri. \p \v 21 Na-wurrujung nubagi-yung ngunu-warrgaay-inyung ngarraagi ngaa-jarrangu, wu-rabaliyn a-ramadhan-gala anaani ana-galiwanga. Wani-lhangi warruburru-yung warra-wurru-wurruj, wuu-lhagarra-ngawini, wani-jadugayn. Anubani anaarrawindi ana-ngurudhu, anuwaagala wu-ngarra-bilbilangi marri wu-ngarra-ḏaliyn anubani-rruj, aḏaba nguni. Anaani ana-lhanggu aḏaba wu-ngarra-baḻarrang, anubani-yung marri wu-lhurrlhurr-maa, anaani-yung ana-ngurudhu wugurru. \c 20 \s1 1000 manaarmag. \p \v 1 Anubanila-wala, ngijang nga-nani angel. Wu-dhirridangi anaarrwar-wala. Waṉagaa a-marang-duj anaani-yung key. Anaani-yung wubani-yinyung a-gara, wubani waalagarandi-yinyung. Ngijang anaaynbaj waṉagaa, chain, anaani jarrmayarrmaj, runggal-windiyung. \p \v 2 Anaani-yung marryn, anaani-yung ana-angel bilhargayn anaani-yung ana-marryn. Anaani-yung ana-marryn, bani-yung nga, wubani-yung yaga wu…bani-yunggaj. Naagi-yung yaga na-baḏirrnya-yung na-Satan. Anaani-yung ana-angel anaani-yung radbini, bani-yung-mirri chain-mirri. Anaani wu…bani-yunggaj, anaani 1000 anaagalhal-aḻirr. \v 3 Anubani-yung miyn, anaani-yung ana-angel, wu-warrgang yuuguni, barawudiyn wubani a-gara-wuy. Marri anubanila dhidiyn anaani-yung anu-dhawang. Dhidiyn key-mirri. Waalangi alanyan-mirri, anubani anaarrwa-garrwar. Nguynju yadhu anaani ana-marryn, yagi yungguyung anubani wanggu-dhaayurrijgi warra-wurru-wurruj. Wurrugu marri anaani anubanila-wala 1000-gala anubani anaagalhal-aḻirr, ambirri-ngarrgiwana, marri bani-yung ambirri-lharrgang, wurrugu mal-dhamurrug yagu. \p \v 4 Anubanila-wala, ngaya ngaarranggayn, ngawu-nani anaani arrawindi wugadhuwa throne. Warra-mulung-arrgi-yung warruburru-yung warra-nguynju-nguynjijgaa-yinyung bagu wurraambargalangi. God yamba wani-magaa niga. \p Ngaya ngaarranggayn ngijang, warruburru-yung ngarra-nani warru-ngu-malnguj, anubani-yunggaj-jinyung, anaani-yung warraawurru-yung waa-nindhagal-guldhangi mirraadhu. Wuu-yambini yamba andhurrg anaani-yung na-Jesus-inyung anubani-yunggaj, marri anaani-yung ana-lhaawu na-God-jinyung. Warraawurru-yung waari amburraarraarriwaa anubani ana-bulugi yagu anubani wurru-maṉdhangi-yinyung anubagu mana-ṉuga-rruj. Warraawurru-yung waari anubagu ambirri-waṉagaa anubani anggaarrarrini ana-ranggal-uj anu-mari ana-bulugi-yinyung, marri ana-marang-duj waari anu-mari anggu-mari-warrarrini. Warraawurru-yung wurru-wiri-mayn ngijang. Warraawurru-yung marri na-Christ, ambarra-narrii, anaani 1000 anaagalhal-aḻirr. \p \v 5 Warruburru-yung warra-mulung-aynbaj wurru-ngawini-yinyung anubani-yunggaj, waari-wugij warraawurru-yung amburru-wiri-maa. Wurrugu anaani 1000 anaani anaagalhal-aḻirr, bani-yung marri. Anaani ana-wulhu-wulhurr anubani wurru-ḻaḻagiiyn-jinyung. \v 6 Warruburru-yung amburru-ḻaḻagina-yinyung ana-wulhu-wulhurr waadurru-yung amburru-maṉngulg. Marri amburru-wurrij-maṉdhina-windiyung waadurru-yung. Anaaynbaj yagi wanggu-ngawijgi, anubani-yung wu-malgaagijgi. Warraawurru-yung ambarraa-mijgalmina na-God marri na-Christ. Warraawurru-yung marri na-Christ, ambarra-narrii, anaani 1000 anaagalhal-aḻirr. \s1 Na-baḏirrnya-yung ambunu-barawudang wubani a-ngura-wuy. \p \v 7 Wurrugu marri, anaanila-wala 1000 anaagalhal-aḻirr, naagi na-baḏirrnya-yung ambunu-lharrgang wurrugu, ani-yaarri arrbidi. \v 8 Ani-rabalang, marri ambani-dhaayurrii warraarraarrawindi-lhangu warraawurru warra-wurru-wurruj, anaani-lhangu ana-lhal anaarrawindi-lhangu. Naagi na-baḏirrnya-yung, ambani-mani… ambani-yarrijgina ambani-muṉḏugijgana. Warraawurru-yung warra-wurru-wurruj, wurru-mayina Gog marri Meigog. Anaanila-wala, anggu-waṉina wungarri runggal-windiyung, amburru-wiynjina. Anaani arraarrawindi anubani amburraarra-ngu-burraa. Amburru-yamana nguynju amubama ama-mangarag yaga ma-burraa amubama ama-madhalag-duj. Ngaya ngaarranggayn, ngaarra-nani wugurru. \p \v 9 Anubanila-wala wurru-muṉḏugaa, aḏaba wurru-yanggi. Nga wirri-dhawawarumaa anubani anaanga wugurri-nyinyung wurru-maṉngulg-maa-yinyung warra-wurru-wurruj na-God-jinyung. Anubani ana-lhal, niwu-ngaynbandii-yinyung anubani. Yagu anubanila ngura wu-rabaliyn yuwaagala aarrwar-wala. Warraawurru-yung wanggu-nangaa wanggu-jadugayn warra-wurru-wurruj, warruburru warraalaaladi-yinyung. \v 10 Nigaayung naagi-yung na-baḏirrnya-yung wani-dha-dhaayurrangi-yinyung, nigaayung naagi-yung wunu-barawudiyn wubani a-ngura-wuy. Anu…bani-yunggaj, wugurraayung anubani ana-bulugi wirri-barawudiyn anubuguni, marri anubani ana-naniguḏ wu-wawaḻangi-yinyung, wugurraayunggaj anubani wirri-barawudiyn wubani a-ngura-wuy. Anubagu anaani anuulaynbaj anggu-nagina, anggu-warragayii, anaani-yung anaarrarra marri ana-miyn.ngu, anaani anggu-wuguuguni. \s1 Na-God wani-nguynju-nguynjijgaa warraarrawindi-lhangu. \p \v 11 Anubanila-wala, anaani-yung ngawu-nani anaani-yung throne, ngalngalngaluj, runggal-windiyung. Aynbaj bagu wu-wandhadhi. Anaaban marri anaani ana-wumala wu-man-jarramayn nigawi-wala. Ari aniga-wuy wu-ngarra-janggi? Waari, wu-ngarra-ngu-jadugiiyn aḏaba. \p \v 12-13 Ngarra-nani, warruburru-yung wurru-lhagarra-ngawini-yinyung. Warraawurru-yung wurru-ngarra-ḻaḻagini. Warruburru-yung wuu-lhagarra-ngawini-yinyung mana-lhagayag-baj-jinyung wuu-ngarra-ḻaḻagini bagala ama-lhagayag-gala. Anaani ana-ngawij wugurraayung, wuu-rabaliyn anubanila ana-ngawij-gala, ngijang. Marri ana-lhal ana-mawurr-inyung, anubagala wuu-ngarra-janggi warraawurru-yung warra-wurru-wurruj. Warruburru-yung waa-runggu-runggal marri warruburru-yung warra-mijburrayung, warraarraarrawindi-lhangu warra-wurru-wurruj wurru-ngarra-ḻaḻagini. Warraawurru-yung wurraarragarra-lhi nigawi-rruj raga-ragij. Aynbaj warrubawi-yung wirri-gara-wawalhijgaa anaani ana-wubiba. Aynbaj anaani ana-wubiba, anubani-yung-jinyung ana-wiri-yinyung wugurru. \p Anubanila naagi-yung na-Christ wani-nguynju-nguynjijgaa warruburru-yung wurru-ngawini-yinyung. Niwu-nani wubani a-wubiba. Wudanila-wala anaani-yung wani-nguynju-nguynjijgaa, anaani-yung yamba ana-lhaawu, anaani waarrarrini wu…bani-yunggaj wurru-waṉbini-yinyung, warruburru-yung wuu-lhagarra-ngawini-yinyung. Nigaayung naagi-yung na-Christ wani-nguynju-nguynjijgaa warraawurru-yung. Wurru-waṉbini-yinyung wu…bani-yunggaj anaani-yung, bani-yung marri wani-nguynju-nguynjijgaa niga. \p \v 14 Anubanila-wala, anubani-yung ana-ngawij anaani, marri anubani ana-lhal ana-mawurr-inyung, warraawi-yung wurruj wirri-miyn, marri wu-warrgang a-ngura-wuy, wirri-lhalng-baḻgayn. Anaani ana-ngura, wiijamana ana-ngawij a-malgadhaadharri-yinyung aḏaba anaani. \p \v 15 Warruburru-yung warraarrawindi-lhangu waari-yinyung amburru-mij-garrarrini anaani-rruj ana-wiri-rruj ana-wubiba-rruj, burru-yung anaani warra-barawudangi anubani ana-ngura-wuy wugurru. \c 21 \s1 Wumala wu-gadhuwa marri wu-gadhuwa ana-lhal. \p \v 1 Anubanila-wala, ngaarranggayn, anaani wumala ngawu-nani, wu-gadhuwa. Marri wu-gadhuwa anaani ana-lhal. Anubani ana-wulhu-wulhurr-inyung anaani ana-wumala marri ana-lhal, aḏaba anaani wu-jadugiiyn. Magurraayung manaama mana-lhagayag ma-jadugiiyn aḏaba. \v 2 Anaani ngawu-nani wumurrng maṉngulg, ana-Jerusalem, anaani wu-gadhuwa. Wu-dhirridangi aarrwar-wala, na-God-gala anaani-yung ana-lhal. Wu-mamanunggu anaani ana-wumurrng. Wu-yamaa anaani-yung nguynju yaga ngarrubagi ngarra-maṉinyung ngarraagi, angiiynji-yara. \p \v 3 Nga-wawanggiyn anaani-yung, yanggarrwar wubani a-throne-wala, nga-yaynjangani. Wu-yamaa “Anubani na-God ni-burraa-rruj warruburru nigawi-nyinyung warra-wurru-wurruj. Ni-burraa wugurri-rruj, marri nigawi-nyinyung warruburru warra-wurru-wurruj. Nigaaj-baj ni-burraa wugurri-rruj, wurru-yagaynjina, wani-narrii. \v 4 Nimbirri-waṉagana-maynji anubani ana-ru, anubani ambani-ru-yarrbumana niga-waj. Ana-ngawij waari anubagu wu-burrangi. Yagi aḏaba wuu-ramarr-ruwi-ruwi anubagu. Yagi ngijang wurru-rugi anubani-rruj. Marri yagi wurru-warragayi anubani-rruj. Anubani-yung aḏaba anggiij-ngu-jadugiiyn, anggiij-gari anubujung, yagi anubagu wu-waṉbi, ana-ramarr-ruwi-ruwij-jinyung.” Dani-yung wu-yambini ana-yang. \p \v 5 Nigaayung na-God, ni-burri-yinyung anubani-rruj ana-throne, naagi-yung ni-yambini. “Yigaj, ngaya ngaarra-maṉdhangi, nga-wij-gadhuwa-wayn anaani aḏaba,” ni-yamayn. Ngani-magayn ngayawi-wuy, ni-yamayn “Dani-yung ba-warrarrii nagang ana-lhaawu. Aadani ana-lhaawu wu-wandhurrg marri yijgubulu-windiyung,” ni-yamayn. \p \v 6 Ngijang ni-yamayn ngayawi-wuy, “Aḏaba anaani wiij-ngu-jadugiiyn. Ngaya anaani nga-ragaana-yinyung marri wiij-dhamarrii-yinyung. Warraaynbaj-maynji ambu-wurrij-guldhang, anaani ngaya ngambiiyn warrubawi-yung anaani anaa-gugu. Wu-warrbidi anaani anaa-gugu. Anaani-yung waar-rabalii wubani a-ngajal-wala. Anubagu, anaani nambanggu-wiri-gana, anaani anaa-gugu. \v 7 Warruburru wuu-lhuḏ-jaarri-yinyung, ngaya anaani wugurraa, anaani ngaya na-God. Marri burru-yung ngayawi-yinyung warra-mijburrayung. \v 8 Yagu wugurraayung warra-mulung-aynbaj amburru-yaarri anaani-wuy a-runggal a-ngura-wuy. Warraawurru-yung wurru-wan-galaalag marri waari-yinyung ngaya ngambambii-ngu-jambarrgini, marri wurru-waṉbini-yinyung anubani anaalaaladi-yinyung, marri warra-mulunguwa-waa-yinyung, marri wurraaynji-yaay-inyung warra-mulung-arrgi-yung-guy arrbidi, marri wurru-waṉbini-yinyung anubani wurru-waṉgalwini-yinyung, marri wirri-yandhurrbangaa-yinyung ana-lhawadhawarra, marri wurraawaḻangi-yinyung. Anaani amburru-yaarri warruburru-yung warraarrawindi-lhangu anaani a-ngura-wuy. Anaani wiijamana aḏaba wiij-bulawaa-wala ana-ngawij.” Dani-yung ni-yamaa na-God niga. \s1 Anu-gadhuwa ana-Jerusalem. \p \v 9 Anubanila-wala, anaani-yung aynjaabugij angel wu-rabaliyn. Wugurru wugurri-wala marang-aynjaabugij marri wulawaa anaani ana-angel, wubani-yung yaga waṉagaa anaani-yung ana-angel mana-magarrangaynji manaama-yung marang-aynjaabugij marri muulawaa, manaama-yung wu-dhaag-mana-yinyung, manaama-yung mana-gaṉdharra. Anaani-yung ana-angel wu-yamayn “Baaṉina ngayawi-wuy,” nganggu-magayn, “Baaṉina, marri a-bajiyina ngarraagi maṉinyung, ngarrubagi angiiynji-yara wubani wugadhuwa a-jib,” wu-yamayn. \p \v 10 Ana-Maṉngulg Mawurr anaani-yung nganggu-waṉagayn. Anaani-yung ana-angel nganggu-yarrijgini yuuguni amaambarr-yarrmayarrmaj-guy ama-ṉuga. Bagala, nganggu-bajiyini anubani anu-gadhuwa ana-Jerusalem. Wu-dhirridangi, anaani-yung ana-wumurrng, na-God-gala. \v 11 Wu-milhiynjini anaani-yung nigawi-wala na-God-gala. Wu-mamanunggu-windiyung. Anaani-yung wu-yamaa nguynju amubama ama-ṉuga-mamaaḻang ama-ṉuga-yii, wiijamaa anaani, waari yaga ambirrima-nayn-jinyung amubama. Ma-yamaa ma-milhiynjini ma-ngarrngarr-nagini magurru. \p \v 12 Anaani ambarr-yarrmayarrmaj wu-waḻadhii-yinyung. Wu-dhawawarumini anaani-yung, waṉagaynjiyn. Anubagu 12 anu-dhawang, waṉagana anaani. Anubani-rruj, wu-warragarra-lhi anaani-yung 12 angel wubanila-yung-galawaj wu-dhawang, wu-warragarra-lhi. Waadurru-yung warra-12 warru-mandag warruburru-yung warra-Israel, anubani waarrarrini ana-12 anu-dhawang-duj, ana-muwaj warru-mandag-jinyung warruburru-yung warra-Israel. \p \v 13 Anaani-yung wulaynbaj anu-dhawang anuwaagala wugurru ana-ramalila, wugurraayung wulaynbaj anuwaagala ana-wunumbiyala, wugurraayung wulaynbaj anuwaagala ana-wagiyangu, wugurraayung wulaynbaj anuwaagala anaarrgaḻila. \v 14 Anubani-rruj anuwaagu ana-lhirribala wu-waḻadhii-yinyung-duj, manaama-yung 12, manubama-yung ma-ṉuga-mundurr-windiyung mana-ṉuga. Manaama-yung ma-ṉugaarrarrini, 12 warru-mu-muwaj, warruburru-yung wuu-yamba-yambini-yinyung, warruburru-yung wanggu-lharrgandi-yinyung wugadhuwaa a-jib wugurru. \p \v 15 Ana-angel anubani-yung nganggu-magaa-yinyung, anaani-yung waṉagaa runggal-windiyung rula, anubani wu-maṉdhini a-gold-gala. Nguynju-nguynjijgaa yungguyung, wu-yaminggarrini anaani-yung ana-wumurrng wu-runggal. Marri anu-dhawang anubani-yung marri anu-jamarr-waj-jinyung marri anuwagagala-yinyung wu-waḻadhi. \v 16 Anaani wu-runggal ana-wumurrng, wugurru anaajili-yinyung anu-jamarr wu-yamarr-waḻadhi, yuuguni anaajili-yung-jinyung anu-jamarr, wugurraayung anuwaagala-yung, wugurraayung anuwagagala-yinyung, anubani wu-warra-nguynju-nguynju anaani-yung. Ana-angel anaani-yung nguynju-nguynjijgaa anaani-yung ana-wumurrng. Anaani-yung 24,000 kilomita anaajijila-yinyung anu-jamarr, wugurraayung 24,000 anuuguni-yinyung wu-waḻadhii, wugurraayung 24,000 anuuguni anaarrwiyaj-jinyung anu-gambara. Anaani-yung wu-nguynju-nguynju, waari anggaajarrgaynjini wugurru. \p \v 17 Anaani-yung ana-angel nguynju-nguynjijgaa wubani-yung wujamarr. Anaajila anaaban-gala nga anuuguni anaarrwiyaj, nguynju-nguynjijgayn-jinyung anaani-yung 60 mita. Wiijamana ngagurraayunggaj ngirri-nguynju-nguynjijgana ngagurraayung, yagu wugurraayung ana-angel nguynju-nguynjijgaa aḏaba. \p \v 18 Anaani-yung anu-jamarr, anubani-yung ṉuga-mamaaḻang wu-ṉuga-wuryangi. Ana-wumurrng anaani-yung wu-maṉdhini wubani a-gold-gala, a-wuṉuga. Anaani-yung wu-ngalngalngaluj-bugij, wu-ṉuga-ngarrngarr-nagini. \v 19 Manubama-yung mana-ṉuga-mundurr, mana-ṉuga anubagu ana-lhirribala-yinyung ma-burri, ma-mamanunggu-windiyung manaama-yung. Anubagu aaynba-gaynbaj-jinyung ṉuga-mamaaḻang. Anu-muwaj jaspa, sefaya, egit, emereld, \v 20 oniks, kaniliyan, krisolait, beril, topaz, krisopreis, jeisinth, emithist. \p \v 21 Anubani-yung marang-aynjaabugij marri marang-aynjaabugij marri wulawaa anubani anu-dhawang, anubani wu-maṉdhini anaani-yung a-pearl-inyung. Anubani anaaynjaaynjaabugij-gaj-jinyung anubani anu-dhawang, anaani-yung waṉagaa anubagu wu-burri pearl, aynjaabugij-bugij. Manubama manaadi anubani-rruj-jinyung ana-wumurrng, manaama-yung ma-maṉdhini gold, wu-mamanunggu-windiyung, anubani-yung waari anubagu maṉḏamaṉḏangi, anubani wu-ngalngalngaluj-bugij wu-burri, wu-ṉuga-ngarrngarr-nagini wugurru. \p \v 22 Anubani-yung ngaarranggayn, ana-wumurrng ana-Temple anubagu waari na-God-jinyung. Na-Buunggawa yamba, niga na-God, nubagi na-Runggal-yung, marri anubani anu-gadhuwa ana-jib, wini-yamana nguynju a-temple-yii, wini-burraa anubagu. Anubani-rruj warruburru-yung ambunu-yambina nigawi-wuy na-God-guy, nigawi-wuy-wugij, bagu yamba niga ni-burraa wubani-rruj a-lhal. \v 23 Anubani ana-wumurrng, waari ambirringa-ngaynbandang ngarraaḻirr marri na-ḻabama. Na-God yamba niga anubani-rruj ni-milhiynjina. Marri wubanila-wala wugadhuwa a-jib wugurraayunggaj wu-yamana nguynju a-wudhalng-jii. \v 24 Warraarraarrawindi warruburru warra-wurru-wurruj, amburru-yaarri anubani andhurrg wubani-waj a-wudhalng-baj. Marri warruburru warra-narrii-yinyung anaani-rruj-jinyung ana-lhal, ambanggu-yarrijgina anubani-wuy mamanunggu-windiyung, anggu-waṉbina anaarrawindi-lhangu. \p \v 25 Anubani anu-dhawang waari anggu-dhidiyn, wuguuguni anggu-gara-wawalhii. Wuguuguni yamba anubani waarrarra wu-burraa. Waari anubagu anggaangamudang anubani-rruj. \v 26 Warruburru-yung amburru-yarrijgina anubani anaarraambaḻaman-jinyung anaarrawindi-lhangu anubuguni. \v 27 Yagu anaaynbaj-maynji anaaladi, yagi anubuguni wu-yabi ana-wumurrng-guy. Warruburru warra-wurru-wurruj wurraaṉbina-yinyung anaaladi, marri wurraawaḻii-yinyung wurru-magina, yagi anubuguni wurru-rumi. Wugurraayung warruburru-yung warru-mu-muwaj wurru-mij-garrarrina-yinyung wubani-rruj a-wubiba-rruj ana-wiri-yinyung, anubani ana-wubiba wubani-yinyung wugadhuwa a-jib, burru-yung-bugij amburru-yaarri marri amburru-yabina wugurru. \c 22 \p \v 1 Anubanila-wala, anubani-yung ana-angel anaani-yung nganggu-bajiyini wubani-yung-jinyung ala. Anaa-gugu anubani ambanggu-wiri-gana, anaani anaa-gugu. Anaani wu-garayarra waar-warranggana, waar-ngarrngarr-nagini. Anubanila waarrii, anubani anaa-gugu, wubanila a-throne-wala, na-God-gala, marri wubani wugadhuwa-wala a-jib. \v 2 Anubani anaala waala-yaarri amubama-waj amaadi-waj, wu-warragarra-lhara-waj wubani a-wumurrng. Anubani ana-wagagala marri anaajijili, wu-warragarra-lhara rangag, ngarrangguuyii-yinyung ana-wiri. Anaani ana-rangag, waṉagana anu-ngugulmung anubani anaagalhal-aḻirr, 12. Yagu nubagi-yung ni-widangi-maynji na-ḻabama, anubani waaṉagana wungugulmung. Anubani ana-manjarr wirri-mangi, marri wanggu-maji-waa, warraarrawindi-lhangu ana-lhal-aynbaj-gala ana-lhal. \p \v 3 Waari warraaynbaj anubagu wirriiladi-wi anaaynbaj-guy. Anubani yamba wu-gadhuwa wubani a-throne anubagu wu-burri, na-God-jinyung marri wu-gadhuwa wubani-yung a-jib. Marri nigawi-nyinyung warruburru-yung wunu-yandhurrbangana-yinyung, warruburru-yung wunu-warraarriwana anaani, marri anggu-wuguuguni. \v 4 Ambunu-yilhal-nayii niga, na-nijiwararr-yung. Marri nigawi-nyinyung anubani ana-muwaj waarrarrina yaaji a-ranggal-uj. \v 5 Waari anubagu anaangamungamug. Waari anubagu anu-dhalng. Waari ngarraaḻirr anubagu. Niga yamba na-God na-Buunggawa, niga-waj anubani-rruj ni-milhiynjina ni-wuguuguni warruburru-wuy. Warraawurru-yung marri niga na-God, warraawurru-yung wirri-narrii anubani-rruj, wuguuguni. \s1 Na-Jesus aniigiyn mal-dhamurrug. \p \v 6 Anubanila ana-angel nganggu-magayn, “Yaani ana-lhaawu anaani wu-wandhurrg marri ngubindi-windiyung. Na-Buunggawa na-God anu…bani-yunggaj wani-lharrgang warruburru-yung wunaa-ja-jambini-yinyung. Marri anaani wiij-nguynju, yaani ni-lharrgang angel warruburru-wuy wunu-yandhurrbangana-yinyung, nguynju yadhu ambanggu-bajiyina anaarrawindi-lhangu. Wurrugu anaani mal-dhaalhag anggu-waṉbang anaani.” Dani-yung wu-yamayn ana-angel wugurru. \p \v 7 Anubanila-wala, na-Jesus nigaayung ni-yamayn “Anaani ngandaagiyn mal-dhamurrug.” Dani-yung yigaj ni-yambini, na-nidhaawu-yung. Warra-mulung-arrgi-yung-maynji anaani ambi-yandhurrbangana anaani ana-lhaawu, anubani-yung-jinyung anggu-waṉbina-yinyung wurrugu, anaani-rruj-jinyung ana-wubiba, na-God ambaniigajij-majgana wugurru. \p \v 8 Ngaya-waj anaani John, nga-wawanggini marri ngaarra-nani, anaani anaarrawindi-lhangu. Anaani-yung nga-rabini wubani a-angel-wuy a-mun-guy, nguynju yadhu yingga nganggarraarriwaa. \v 9 Yagu wugurraayung wu-yamayn “Yagi! Yagi! Yagi nimbaarraarriwi. Ngaya anaani nganu-yandhurrbangana na-God, nguynju nugawi-yii nunu-yandhurrbangana nuynjamana, ngaayunggaj anaani nga-yamana. Marri nugawi-nyinyung warruburru warra-minilharri, wunaa-ja-jambini-yinyung wugurraayunggaj, marri warruburru-yung ambii-yandhurrbangana anaani-rruj ana-wubiba, wugurraayunggaj. Banu-warraarriwana nigaaj-bugij God.” Dani-yung wu-yamayn anaani ana-angel. \p \v 10 Marri wu-yamayn, ngayawi-wuy, “Aadani ana-lhaawu ana-wubiba-rruj, nunggarrarrangi-yinyung, anubani-yung-jinyung anggu-waṉbina-yinyung wurrugu, yagi nunggu-dhidi anaani ana-wubiba. Warra-mulung-arrgi-yung yungguyung nguynju ambirri-mari-lharrmani ambirri-nayii. Maldhamurrug yamba anaani anggu-waṉbina anaarrawindi-lhangu. \v 11 Warruburru-yung wurru-waṉbina-yinyung anaaladi, marri wurru-wijangayii-yinyung anubani anaalaaladi-yinyung, anaani amburru-waṉbina-wugij anggu-wandha-wuguuguni. Yagu wugurraayung warruburru-yung wurraaṉbina-yinyung anubani ana-maaḻamburrg, wurru-maṉngulg-jinyung, wugurru amburraandha-wuguuguni-wugij, amburru-maṉngulg-gina-wugij.” Dani-yung wu-yamaa anaani ana-angel. \p \v 12 Anubanila-wala, na-Jesus ni-yambini, ni-yamayn “Ngaya ngandaagiyn mal-dhamun.gurrg. Marri ngayawi-nyinyung anubani ana-lhuḏ, anaani nganggu-waṉagana, ngayawi-nyinyung ana-lhuḏ-bindiyung. Anubani-yung ngambaa-gaagijgina warruburru-yung wurru-waṉbini-yinyung. \v 13 Ngaya-waj anaani alpha marri omega, anaani wiijamana, wiij-ḏagaana-yinyung marri anubani-yung wiij-dhamarrii-yinyung. Ngaya-waj yamba ana-wulhu-wulhurr marri anubani-rruj wu-dhaag-mana-rruj.” Dani-yung yigaj ni-yambini. \p \v 14 Warruburru-yung yaga wirrima-yarrbumana manubama-yung mana-yaaḻi wugurri-nyinyung, anubani amburru-nguyii anu-ngugulmung anubani-yung ana-rangag-gala-yinyung wu-wiri-yinyung, na-God anaani-yung ambaniigajij-majgana. Burru-yung-bugij amburru-yaarri anubani-wuy ana-wumurrng-guy, amburru-yabiyn anubani anu-dhawang-duj. \v 15 Yagu anubani anaarabarabalu-rruj, wugurraayung wurru-burraa warruburru-yung wurru-waṉbina-yinyung anaalaaladi, marri warruburru-yung wurraaynji-yara-yinyung warruburru-wuy warra-mulung-arrgi-yung-guy, marri wurru-waṉbina-yinyung wurru-waṉgalwina-yinyung, marri wurru-mulunguwa-waynjina-yinyung, marri anubani-yung wirri-yandhurrbangana-yinyung ana-lhawadhawarra, marri warruburru-yung wurraawaḻii-yinyung, marri anubani wurru-waṉbina-wugij wurraandha-wuguuguni, wirriij-ngaynbandiyn. Burru-yung amburru-burraa anubani anaarabarabalu, yagi anubuguni wurru-yabi ana-wumurrng-guy. \p \v 16 Anaani-yung Jesus ni-yambini. “Ngaya-waj anaani Jesus. Ngayawi-nyinyung anaani ana-angel nga-lharrgang marri nga-yanguni anaani ana-lhaawu, warruburru-wuy wurru-jambarrgina-wuy. Anaani ngaya warruburru-yung-jinyung warru-mandag na-David-jinyung, ngaya ngarra-narrii nguynju nigawi-yii. Ngaya-waj anaani nga-yamana nguynju yi-baṉumbil-yii.” Dani-yung ni-yambini naagi-yung. \p \v 17 Anubani-yung Maṉngulg Mawurr marri ngarrubagi-yung ngarra-maṉinyung amburru-marangiiyn wubani wugadhuwa a-jib, wini-yanggaliynjina wini-yamana “Numburraaṉina!” Marri warraaynbaj-maynji ambu-wawanggang, bawi-yung marri wugurraayunggaj ambu-yamana, “Numburraaṉina!” Nugurru yaga nurru-wurrij-guldhii-yinyung, numburraaṉina, aani-wuy aa-gugu-wuy. Anaani arrbidi anaa-gugu, waari anu-ṉuga, marri nambangguuyii wiri, anaani anaa-gugu. \p \v 18 Ngaya anaani John, marri anaani ngana-magana nugurri-wuy, nugurru nurraawanggina-yinyung anaani ana-lhaawu ana-wubiba-wala, anubani-yung-jinyung anggu-waṉbina wurrugu. Warra-mulung-arrgi-yung-maynji ambirri-burrii ambirriirrarrii anaani-wuy ana-lhaawu anaaynbaj, na-God ambani-burrang burru-yung manubama-rruj mana-magarrangaynji, anaani-yung wiij-nguynju waarrarrina ana-wubiba-rruj. \v 19 Warrubawi-yung-maynji warra-wurruj ambirri-lhaladang ana-mari, anaani-rruj ana-wubiba, bawi-yung na-God ambani-yarramijgang ana-rangag-gala ana-wiri-wala, waari wu-ngi ana-marrya anubagala. Marri ambani-yarramijgang anubagala ana-wumurrng-gala ana-maṉngulg, waari wu-burrangi anubagu. Anubani waarrarrini-yinyung anaani-rruj-jinyung ana-wubiba. \p \v 20 Naagi na-Jesus ni-yambina anaani andhurrg, anaani-rruj-jinyung anaarrawindi-lhangu. Ni-yamayn “Ngubindi, ngandaagiyn anaani mal-dhamurrug,” ni-yamayn. \p Ngubindi, baaṉina, Jesus Buunggawa! \p \v 21 Nugurru na-Jesus Christ nambani-walgaṉmana aadanu, nugurru warraarrawindi-lhangu. \mte1 Wiiya.