\id TIT stc-57TIT-Nat.sfm, Titus, Natqgu (Santa Cruz) STC, Daniel Boerger, 11/07/2007 \ide UTF-8 \h Taetus \toc3 Taetus \toc1 Nzryr-krbz Pol Mz Taetus \toc2 Taetus \mt1 Nzryr-krbz Pol Mz Taetus \imt1 Natq Ngr Nzaplxtqngr Mz Nzryr-krbz Pol Mz Taetus \ip Aposol Pol yrbzle letz lc mz Taetus, mz nzngini-krde kxnzawz ne Pol mz Trmctu Krit. Nzycmnetrngr mz Taetus mz 2 Korint 2:13; 7:6-7, 13-15; 8:6, 16-19, 23; 12:18; Galesia 2:1-3 x 2 Timoti 4:9. Nidr mz Luk trngiulrJiu. \ip Mz Aposol 28, Pol sc tqmncpxm mz presin mrkc Rom. A' mz drtwr kzdung kxnzalvztr-ngrdr mz Nzryrngrkxtr, mwx nzaopx mou drtq Pol mz presin, x sc tqvzpx mou mz nzyapwxtipx-krde Nrpakxmrlz, murde kzdq letz kx trnzyrou mz Nzryrngrkxtr rpile kx Pol krlzbzle Spen. Mz nzvzpx-krde lc rlaszle Taetus mrkc Krit mz nzalvztr-krde leplz, murde kzdung nidr nzpokiang, nzrmnq-zlwzng, x nzrmwiming leplz kx trngiu krnalzdr. \ip Mz mzlir yiz 63—65 AD mz nibr nzrmcngr mz Jiszs, yrbzle letz lc mz Taetus, mz nibr letz ayrnrngr kc tqyrbzle mz Timoti, x letz krali mz Timoti kc ate. Mz yiz 64 AD kzdq nyr kxetu odatile kzdq nctq Rom. King Kxetu Niro abetitr-ngrde lrmakxtr kc Rom x kapxle natqde kx bzkq nzlxngiti Jiszs. Krkcng tzrlxngiting nzlolvzng x nznibqng. \iot Mrkcng Mz Letz Lc \io1 Ncblo kcng tztakitrdr nzwzngr mz nzaclve-krdr dzbe lrmakxtr. \ior [1:5-9]\ior* \io1 Taetus na-apqtile kxnzalvztr-rbrng. \ior [1:10-16]\ior* \io1 Kxnamu nzalvztrkr Taetus x nzaclve-krde dzbe lrmakxtr. \ior [2—3]\ior* \c 1 \p \v 1 Nim la Taetus. Ninge Pol. Wztrpo mz Gct x ninge aposol ne Jiszs Kxnzmcpx, murde nzwz-krnge na-aetunepxle nzrlxngitikr leplz ne Gct kcng tqmcpxleng. X nayokaetipxbo nzalvztrngr angidrng, mz nzokatr-krnge nidr mz nzvz-nqblq-krdr me pnz drtwr Gct. \v 2 Leplz neng Gct na-abrtrpzlr drtwrdr bade mz nzrka-krbzle nzlungr kxboi. Murde pipx pnz Gct mzli kc bqnc, x trpokiatx-pnzu. \v 3 Zbz kx krlzbzle kc mzli kc tqyrlqle, sc tqaelwapx-ngrde nzlungr lc tqboi mz Nrpa ngr Kxnzmcpx. Delc, Gct rgu tqmcpx-ngrde ninge mz nzyapwxti-krbo Nrpakxmrlz lc. \p \v 4 Taetus, apubo bam Trtem angidr mz nzrlxngiti-krgi. X krka'-ngrne kx Gct Trtegu x Mevalu rgu Jiszs Kxnzmcpx, naokatrlr nim mz zmrlz ngrdr kxmyalz x namnc-zpwxq. \s1 Ncblo Kx Takitrde Nzwzngr Mz Nzaclve-krde Dzbe Lrmakxtr \r 1 Timoti 3:1-7 \p \v 5 Taetus, amnctx-ngrne nim mrla mz Trmctu Krit, murde na-atubqtiq da kcng tqyctxtrbe. Kx ayrnrngr, narmcpxq kxnzaclveng mz mztea amrlx kx nanginidr nar dzbe lrmakxtr. \v 6 Kxaclve nangi ncblo kxtubq kx trnzpibqtiu leplz. Nayrlzti-txpwzle olvz naesz', mz mzli kxesz', x bzkq aoti drtwrde nzvz-krbzle mz olvz kzbleng. X doa nedeng nalxngiti-kzlr Jiszs, x bzkq nzxpqbrlr-ngrdr nide mz lxedr. \v 7 Ncblo kx na-aclvele dzbe lrmakxtr nangi ncblo kxtubq mz nzobqkr leplz. X bzkq kx mz drtwrde natqde nangidati zvz, trlalztqpwzu mz kztedeng, drtwrde trka ani, rmnq zlwz, ota zvz, x prlvz mzte trau. \v 8 A' naokatrle lr narnrlc mz nzadwatr-krde nidr mz ma nyzde x mrlzbz bade da kxmrlz. X nanginide ncblo kxyrplapx, x tubq x tr, kx aclve-lzbq. \v 9 X natu-amqngi mz nzlxngiti-krde nzalvztrngr angidrng, murde na-alvztr-ngrde da angidr x na-atubqtile nzrkrlzkr leplz kcng nardr tryatrkapz mz da angidr. \p \v 10 Taetus, ncblo lcng na-aclveng nakrlz-zpwxlr nzalvztrngr angidrng, murde leplz nzkqlu kx nznginipedr enqmi r Nrpakxmrlz, kxmule-esz' nzrpilr kx nzlxngitilr Jiszs. Mrlx lcng nzxpqbrlr-ngrdr kxnzrmailzng, x nzycmne-lukurnr-ngrng, x nzesabrting leplz, myapxbz lr Jiu kcng tzalvztr-ngrdr kx, “Ncblo napakrng amrlx mz nzaxvctr-krbzlr mz lrmakxtr.” \v 11 Bzkq rlr-ngrbzme mz leplz kxnzmulr lcng nzalvztr-krdr mz makxtr. Murde nzapqtrpzlr drtwr leplz kxkqlu mz nzvz-nqblq-krdr nzpokiangr lc. X nzalvztr-krdr lc trngiu dalr nzokatr-krdr leplz, a' ngi dalr nzmabz-krdr trau. \f + \fr 1:11 \ft Mzli lc, ncblo kcng tzvzneng mz nzalvztr-krdr leplz, nzrtwzbzng trau mz leplz kcng tzalvztrlrng. \f* \m \v 12 X kzdq lr Krit kx ngi profet, pi-zpwxle mz nzrpi-krde kx, “Lr Krit nzpokia-katong. Nzapulr poi kx mu ncblo. Namu-txpwzng, a' drtqdr sa zlwz.” \v 13 X natq profet lc ngi da zpwx. Delc, naxplrmibz natqm badr, kx nzalvztr-krdr lcng naesakitxpeng, murde natu-amqnging mz nzrlxngiti-krdr Nrpakxmrlz. \v 14 X mou, kxnzaclvelr dzbe lrmakxtr lcng bzkq nzlxngiti-zvzlr be ngr nqmq kr lr Jiu kcng trngiu da angidr. X bzkq nzvz-nqblqlr natq kcng tzkapx leplz kcng tzpxtxpx-ngrdr da angidr. \p \v 15 Ncblo lcng tzalvztr-rbrng nzaoti txpwz drtwrdr nztubqngr kx vzpxm mz nzvz-nqblq-krdr Loukxtr. A' doa kxnzrlxngiting nztubqpebzng mz nzobqkr Gct, x trpengr da kx batrpzle badr trnztakitr-krdru Loukxtr. A' mz drtwr kxtrnzrlxngitiung kcng tzpxtxpx-ngrdr Nrpakxmrlz, trpnzngr da kxtubq. X nqmq nr nabzdr x nzao-krdr drtwrdr nztrkapeng rlilrdr. \v 16 Ncblo kxnzmulr lcng, mz drtwrdr nzrpilr kx nzkrlzlr Gct. A' trmckuu mz nzmnc-krdr. Murde nzalelr da kx myangr drtq x nzxpqblrlr-zvz-ngrdr Gct. X rblxbz badr nzalengr da kxmrlz. \x + \xo 1:16 \xt Sam 14:1-3\x* \c 2 \s1 Da Kx Na-alvztrngr Taetus Leplz Nedeng \p \v 1 A' nim, kx Taetus, na-alvztr-ngrn leplz nemqng nqmq kx takitrde leplz kcng tzsuti drtwrdr nzvz-nqblq-krdr nzalvztrngr angidrng. \v 2 Pibz badr lrtzlvzng amrlx na-aclve-lzbqng, x nayrplapxng, x nqmq krdr natakitrde leplz nzamatq-krdr nidr. X mou natu-amqnging mz nzalvztrngr angidrng, mz nzmrlzti-krdr leplz x mz ale-krdr da kxtubq, kxmule-esz' da kx prtz. \v 3-4 X pi-kzpz badr blang kx nzmu na-amrluelr Gct mz nzmncngr kxtr. A' bzkq nzrpikiting x nzrmnq-zlwzng. A' na-alvztr-ngrdr iledrng kx namrlzti-zvzlr ncblo ngrdrng x doa nedrng mz nqmq kxtubq. \v 5 X mou, na-alvztr-ngrdr olvz lcng kx nayrplapxng x nzmnc-krdr natr, x nawz-angidrng mrnyzdr. X naokatrlr leplz x namnclzbzng mz ncblo ngrdr, murde leplz kxtrnzrlxngitiung ma tzpibqtilr natq Gct. \fig Olvz lcng nzmu nawz-angidrng mrnyzdr.|alt="119 two women working" src="119-CN02080b.tif" size="COL" loc="TIT 2:5" copy="David C. Cook" ref="2:5" \fig* \p \v 6 X rngidrlvz-ngrbz mz ncblo x obla nemqng kx nayrplapxng mz nzaclve-lzbq-krdr, murde ma tzvz-rbrng mz nzmncngr kx trtakitrdeu kxnzrlxngiting. \v 7 Taetus, nanginibzme lrpzki mz leplz nemqng mz da amrlx, mz nzale-krm da kxmrlz x mz nzalvztr-angidr-krmqng, murde na-amatqlr nim. \v 8 Tubqpwz mz nzycmne-krmqng amrlx, murde enqmi rgung ma tzmctrplr da kxtrka bagu. A' drtqdr namya murde sa narblxbz badr nzpibqti-krdr nigu. \p \v 9 X pi-kzpz mz kxnzawz-nrbalqng kxnzrlxngiting kx navz-nqblq-zvzlr natq kxnzetu rdrng, murde na-abrtzlvzlr nidr mz da amrlx kcng nartrngztibzlr. A' bzkq nzxpqbrlr-ngrdr kxnzetu rdrng. \v 10 X bzkq nzpnatibzlr dztudrng x trau scdrng. A' nabrti drtwr kxetu rdr nidr, murde nzmrlzkr nqmq krdr na-aelwapx-ngrde kx nzalvztr-krgu ngi da angidr x navectrple leplz mz Mevalu rgu. \p \v 11 Da zpwxtx. Nqmq kr nigu kxnzrlxngiting natubq, murde leplz nalxngitilr Gct kc tqaelwapxpe-ngrde zmrlz ngrde kxmyalz mz nzatwzlr-krmle Jiszs, mz nzarlapx-krde leplz amrlx kcng nalxngitilr nide. \v 12 Dekc tqalvztrngr Jiszs kx nayrplapxku x natubqku mz nzmnc-krgu mz nrlc. X na-axtxbzku nqmq krgung kxtrka x nzmrlz-krm bagu alwx x dalr nrlc. \v 13 X mzli ka tqobqtipx-ngrgu nzyzlu-krm Mevalu Jiszs mz nzmyalzkr zluli rde nzngini-krde Gct x Mevalu rgu, namnc-nqblqku nzmncngr lcng. \v 14 Murde rlrpx-lzbqngr Jiszs nzbz-krde nigu, murde na-arlapxle nigu x trnamnclzpepwzkuu mz zmatq ngr alwx, a' nzmnc-krgu natubq x nanginigu leplz nedeng kcng drtqdr tqvq mz nzale-krgu da kxmrlz mz nzobq-krde. \p \v 15 Taetus, alvztrngr leplz nemqng kx navz-nqblqlr nqmq lcng tqmrlz. Apqtrpz drtwrdr x lc-apqbz leplz kcng tzpxtxpx-ngrdr natqmqng. Murde bzkq kx naxpqbrlr-ngrde zmatq ngrm. Murde natq kc tqkabzme badr vzpxm mz nzalvztr-krgr nigr aposol. \c 3 \p \v 1 Taetus, suti kz drtwrnge kx na-alvztrngr leplz neng Gct mz nzmnclz-krbzlr mz zmatq r kxnzetung mz gzpman x krkcng amrlx tzrngiscng zmatq mz nzaclvengr. X drtqdr navqtr mz nzwzngr kxmrlz amrlx. \v 2 Bzkq nzpibqtilr leplz x bzkq drtwrdr ngya ani, a' na-avzo-lzbqng, murde namnc-zpwxng badr leplz amrlx mz nrwx x nivz. \p \v 3 Mwx elx nzmrlzkr nqmq krdr navectrple mz Jiszs leplz kxtrnzrlxngitiung. Murde mzli kc trlxngitika-ngrgu Jiszs, alwx kc tqyclzm mz nabzgu avz-rbrle nigu, x angqngule nigu, x batrple nzxpqbrlr-krgu Gct x kxnzetu rgung. X mz nzvz-nqblq-krgu nqmq ngr alwx lc, batrple bagu nzmnc-nqblqtx-krpwzku da kx mrlzm bagu. Ycmnetr-zvzbzku mz mz leplz x rkcmnz-zvz-ngrgu. Nztrkati drtwr leplz nigu x trkati kz drtwrgu nidr. \v 4 A' mzli ka trpengr. Murde Gct rgu aelwapx-ngrbzle nivz lrde mz lr nrlc mz mrlxde, Jiszs Kxnzmcpx. \v 5 X mz Mevalu, sc tqarlapxpele nigu murde yc mz drtwrde nigu, x krlzle kx rblx nzale-krgu da kxtubqbz mz nzobq-krde. X nzarlapx-krde lc nigu vzpxm mz Mqngrkxtr kc tqawrle nigu murde mzku namc mou mz nzlungr kxmrna. \f + \fr 3:5 \ft Mz drtwr kzdung dzbe Makxtr, ngalrde 5 ycmnetr-ngrde nzawrkxtrngr. \f* \m \v 6 Avzom Gct Mqngrkxtr bagu mz nzaxvctr-krbzku mz Mevalu rgu Jiszs Kxnzmcpx. \v 7 X Gct atubqtile nigu mz nzobq-krde mz zmrlz ngrde kxmyalz. Murde nanginigu doa nedeng kcng tzobqtipxlr nzlungr kxboi. \v 8 Nzalvztrngr lc da angidr. Delc nayapwxtipx-zpwx-ngrbzmele mz kxnzlxngitilr Gct. Murde mz nzvz-nqblq-krdrle, na-alelr da kxmrlz. Nzalvztrngr lcng nzmyalzng x takitrde nzokatr-krdr leplz amrlx. \p \v 9 Kapx-lzbq mz nzlcpliti-lzbqngr, x nzycmne-lukurnrngr, x nzrnqniti-lzbqngr mz nqvi lr ncblo x nzalvztrkr Mosis. Murde trpnzngr da kxmrlz kx naprpxm mz da lcng. \v 10 Lcapq-kaipz leplz kcng tzbatrpzlr nzakipx-lzbqkr lrmakxtr, murde nqmq krdr lc naesaki. X nzmu kx na-alepwzlr da lcpwz, ycmne-apqti nidr mz nzwrde krali. A' nzmu kx navz zvz nzale-krdrle, katxpx-lzbqmamu badr. \v 11 Murde krlzq kx leplz kxnzmulr lcng nzvz-rbrng mz nzmnc-krdr. X nidr esz'-krdr nzkrlz-angidrlr kx nzaleng alwx. \s1 Natq Ngr Nzarlr-lzbqngr \p \v 12 Sa na-atwzlr-ngrbo kzdq mrlx lcng nzling, Atemas o Tikikzs. Mz nzkaputr-krbz kzdq nidr kc navzbz, sutitx zlwz drtwrnge nzvz-krme bange mztea Nikopolis. Murde sa namncx mrlcde mz mzli r nenq kzprla. \v 13 X kzdq mou da, mz Senas kc tqngi loyz x Apolos. Mzli kc narkalz-ngrmlr trmctu Krit mz nzayo-krdr, okatramu nidr mz nzrka-krbzmu trau, dakxnzng, o lrpz, mz nzlepx-krdr Nrpakxmrlz ngr Kraes. \v 14 Murde mrlz kx leplz neging naokatr-zvzlr leplz kx suti drtwrdr da. Murde mz nzale-krdr da lcng nradr naycbz mz nzwztr-krbzlr mz Gct. \p \v 15 Lrmakxtr kcng tqmnckr badr mrka, nzrpibzlr bam kx, “Nim la!” X rpi-kzpzkr kx, “Nimu la,” mz lrmakxtr kcng tqmncamu badr. Krka'-ngrne kx Gct naokatrle nimu amrlx mz zmrlz ngrde kxmyalz. \cls Delape. Ninge \sig Pol. \sig*