\id COL stc-52COL-Nat.sfm, Colossians, Natqgu (Santa Cruz) STC, Daniel Boerger, 11/07/2007 \ide UTF-8 \h Kolosia \toc3 Kolosia \toc1 Nzryr-krbz Pol Mz Lr Kolosia \toc2 Kolosia \mt1 Nzryr-krbz Pol Mz Lr Kolosia \imt1 Natq Ngr Nzaplxtqngr Mz Nzryr-krbz Pol Mz Lr Kolosia \ip Kxmule-esz' trkrlzkapzle Kolosia, a' Pol yrbzle letz lc mz dzbe lrmakxtr mz taon lcde, badr dzbe lrmakxtr mz taon kc Laodisea, mz provins kc Esia. Taon kc etu Efiszs yc kz mz provins lcde. Mzli ka mrlcde nzrpipebz kandre kc Trki. Yrle letz lc mz nzwrde kc kai tqmnc-ngrde mz presin mrkc Rom. \x + \xo 1:0 \xt Aposol 28:30-31\x* Yrle mz mzlir yiz 60—62 AD mz nibr nzrmcngr mz Jiszs. Mzli lc yr-kzpzle letz mz Filimon, lr Efiszs, x lr Filipae. Letz lcng amrlx dzbede esz' kx nzyrng mz presin. \ip Pol yrbzle letz lc mz nzatubqti-krde kzdung nzalvztr-rbr-ngrng, kx nzrpilr kx na-ale-zvzlr da kxkqlu mz nzmnctr-zpwx-krbzlr mz Gct. X nzakaputr-zvzmlr zbq kxtrng, nzangio-zvzlr enjrl, x nzvz-nqblq-zvzlr Lou sc Mosis mz dakxnzng kx trtakitrdeu nzmungr. X mou nzrlrpx-lzbq-ngrbzlr mz nzpakrngr x mz nzaetqngr drtqdr murde mz drtwrdr ngi nzayrplapxngr kxtr. X suti drtwrdr nzrkrlzngr nzyrplapxngr kx yc-kapq. A' nzao-krdr drtwrdr lcng amrlx nzvz-rbrng. \iot Mrkcng Mz Letz Lc \io1 Kraes myaszpx-zlwzle da amrlx kcng tqmatq mz drtwr lr Kolosia. \ior [dckrlzde 1]\ior* \io2 Kraes myalz-esz'ngr. \ior [1:15-20]\ior* \io1 Pol rpibzle badr kx bzkq nzesabrting mz nzalvztr-rbr-ngrng. \ior [dckrlzde 2]\ior* \io1 Da kcng tzmyapxbzng mz nzvz-nqblq-krdr Kraes. \ior [3:1—4:6]\ior* \io1 Pol ayrkrpxle letz lc mz natq ngr nzarlr-lzbqngr. \ior [4:7-18]\ior* \c 1 \p \v 1 Ninge Pol kc tqmcpx Gct mz nzngini-krnge aposol ne Jiszs Kxnzmcpx, nigr ncdr mzlegu Timoti. \p \v 2 Ryrbzkr bamu nimu leplz kxnztrng ne Kraes, kx nzmncng mztea Kolosia. Nimu mzlegrng murde vz zvz mz nzlxngiti-krmu nide. \p X krka'-ngrgr kx Gct Trtegu naokatrle nimu mz zmrlz ngrde kxmyalz murde namnc-zpwxamu. \s1 Nzkrka'ngr Mz Nzawingr \p \v 3 Awi-zvz-ngrbzkr nimu mz Gct Trte, mzli kznikeng krka'-ngrgr nimu. Murde Kxetu rgu Jiszs Kxnzmcpx nide mrlxde. \v 4 Awi-ngrbzkr nimu mz Gct murde nzxlr-krgr nzabrtr-krbzmu drtwrmu mz Mevalu Jiszs, x nzmrlzti-krmu leplz ne Gct amrlx. \v 5 Nzrlxngiti-krmu x nivz lrmu lcng nzvzpxmqng mz nzobqtipx-krmu da kcng tqaenzliamu, tzyrlq-bekang Heven. Da lcng tqxlr-zvzamu mzli kc tzpi-ayrnr-ngrbz bamu da angidr kc tqngi Nrpakxmrlz. \v 6 Nrpakxmrlz lc sc tqvz zvz nzrka-krbzle da kxmrlzting mz leplz x tresakiu nzetunepx-krde mz nrlc. Da kc tqwaibzle bamu, abzo mzli kc tqxlr-ayrnr-ngrnamule x tqkrlz-angidrpe-ngrnamu zmrlz kxmyalz kc tqka-nrbalq Gct. \v 7 Epafras kc tqalvztr-ngrde nimu mz zmrlz ngr Gct kxmyalz, nide kxnzawz-nrbalq ne Kraes mz nigr, kcng tqwz-lxblrbzkr badr, x mrlzti-zlwzkr nide. \v 8 X pimle bagr nivz kc tqkatrpz Mqngrkxtr mz nabzmu. \p \v 9 Mz nzmu-krde lcde, abzo mzli kc tqxlr-ngrgr nrpa ngrmu, sa tqdctipx zvz drtwrgr nimu mz nzkrka'-krgr kx Gct nakabzle bamu nzrkrlzngr kx vzpxm mz Mqngrkxtr, murde nakrlzamu nike tqsuti drtwr Gct. \v 10 Murde nzmnc-krmu natakitrde Kxetu rgu, mz da lcde seleng. Nartrngzbzmu da kx abrtz-ngrde mz da amrlx, x na-aelwapx-ngrnamu nzwzngr kxmrlz kxkqlu, x nzkrlz-krmu Gct naetunepx zvz. \v 11 X krka'-kz-ngrgr kx nzetukr zmatq ngr Gct na-axplr-zlwzle nzrlxngiti-krmu, kxmule-esz' da kx prtz, a' natu-amqngi-zvzamu mz nzabrtzngr. \v 12-14 X na-awibzmu mz Gct Trtegu murde vzmipxpemle nigu mz nzmnclz-krbzku mz zmatq ngr alwx kc tqakamrbr-ngrde da mz nabzgu, x vzmitrpele nigu mz nzmnclz-krbzku mz zmatq ngr Mrlxde Kxnzmrlzti mz nzngini-krde King rgu. X mz nzbzpe-krde nigu, Jiszs xpepxpele alwx rgung murde Gct naipqle nigu. X sc tqrtz-kzpz lrpzki r nztakitr-krgu nztwz-krgu da lcng tqmrlzting tzvzpxmqng mz nzaxvctr-krbzku bade. Murde alu-moule nigu mz nzapu-krgu lam kc tqtekatrle mz nyr pnrde. \s1 Nzmyapx-esz'ngrkr Kraes \p \v 15 Jiszs Kxnzmcpx aelwapx-ngrbzle mz leplz nqmq kr Gct Trtede kc trnzmcung. X mz nzngini-krde Mrlx Gct, nide kx myapxbz mz doa x da amrlx kcng tzwzngr. \v 16 Mz nide, dekc Gct tqwz-ngrde doa x da amrlx Heven x mz nrlc ka, da kcng tqmcku mz mzku x da kcng trmckuu mz mzku, kx nzmncng mzlilxlr kxmule-esz' enjrl o drka'ng, kxnzetung, kxnzaclveng, x kxnzmatqng. Doa x da amrlx nzwzngr murde namwitr-lxblrpwz bade. \v 17 Doa x da amrlx nzwz-atengr, a' Jiszs mnc pnz kai, x da amrlx lolvz lxblr zmatq ngrde. \v 18 Lrmakxtr apule nrkrdrtq Kraes, x nide narde, murde nide nou nzlungr. X nzatulz-kaip nide mz nzbzngr, a' trpengr nzbz-krde. Murde Kraes namyapxbz mz doa x da amrlx. \x + \xo 1:18 \xt Aposol 26:23; Rom 8:29; 1 Korint 15:20; Hibru 1:6\x* \v 19 Murde mz nzvz-nqblq-krde me pnz drtwr Gct, trpnzngr da kx namrbrpxm mz Mrlxde mz nzaotr-angidr-krde Trtede. \v 20 Vzdz-kzp mz drtwr Gct esz'-krde kx nayzlumimle doa x da amrlx mz nrlc atwrnrngr bade mz nzwzkr Mrlxde. Gct ao nrwx mz nzyrleo-krm mepyr ngr Mrlxde mz kros. X yzlumi-mople mz nide esz'-krde doa x da amrlx mrka mz nrlc ka x mrkc Heven. \f + \fr 1:20 \ft A' sa na-ayrplapxle drka' x kxtrnzrlxngitiung amrlx. \f* \p \v 21 Mzli kc, mnc-rlrupwzmu mz Gct. X aelwapx-ngrnamu kx pxtxpx-ngrnamu nide mz nzale-krmu da kxtrka x nzaongr drtwr kxtrka. \v 22 A' mzli ka mz nzbzo-krm nrkrdrtq Kraes lc mz kros, Gct yzlumipemle nimu bade, murde nanginimu leplz kxnztrng, kxnztubqng, kx nabzdr lq mz nzobq-krde. \v 23 Da lcng nangidati nzmu navz zvz nzabrtr-krbzmu drtwrmu mz Nrpakxmrlz, x tu-amqngiamu, bzkq nelzmu bao mz nzobqtipx-krmu da kc tqpi Gct mz Nrpakxmrlz. X wztrpo mz nzyapwxtipx-krnge Nrpakxmrlz lc mz mztea amrlx. \s1 Nzwz-nrbalqtr-krbz Pol Mz Leplz Neng Kraes \p \v 24 Kxmule-esz' mncx mz presin, a' abrtztx-ngrne nzetqtr-krbz drtqnge. Murde drtqnge naetq kz mz nzkxpu-krngeng da kc tqwai Kraes, mz nzokatr-krnge nrkrdrtqde kc tqngi leplz nedeng. \v 25 Gct mcpxle ninge mz nzwz-nrbalqtr-krbo mz leplz ne Kraes, murde naokatrx nimu mz nzyapwxtipx-zpwx-krnge Nrpa ngr Kraes. \v 26 Nrpa lc ngi dakxyc-kapq pnz. Trpipwzleu mz nrpr ngr leplz lcng kqlu mz yiz kang kqlu, a' mzli ka aelwapxpe-ngrbzleng mz leplz kxnztr nedeng. \v 27 Dakxyc-kapq pnz lc tqaelwapx-kz-ngrpz Gct mz leplz nedeng kxtrngiulrJiu. Da zpwx lc tqmyapx nide sele. Kraes tqmncpx-ngrmle bamu murde naobqtipx-ngrnamu nzprtr-kz-krmu mz nzmyalz-krde. \v 28 Mz nzmu-krde lcde, pipxbzkr Kraes mz leplz amrlx. X mz nzyrplapx-zpwxngr, rngidrtr-ngrbzkr leplz amrlx x alvztr-ngrgr nide, murde leplz amrlx kcng tqvzmimgr mz Gct nabrpeng mz nzmnc-krdr mz Kraes. \v 29 Delc nabztq tqtu-ngrmle bange mz nzale-krnge nzwzngr lc, mz nzmnc-xgle-krnge mz zmatq kx xplr kx katrp Kraes mz nabznge, a' trngiu nzxplr-krnge esz'-krnge. \c 2 \p \v 1 Suti drtwrnge nakrlzamu kx wz-katox mz nzokatr-zvz-krnge nimu lr Kolosia, lr Laodisea, x kzdu-kzng leplz kxkqlu kcng tr-rmcti-lzbqkru badr. \v 2 Suti zlwz drtwrnge kx mz nzaxvctr-lxblr-krmu mz nivz, nabzmu napq x nakrlz-angidramu da amrlx kx vzpxm mz dakxyc-kapq pnz kx aelwapxpengr Gct, krlcde Kxnzmcpx. \v 3 Yrlqbz Gct mz Kraes esz'-krde nzyrplapx-zlwz-krde x nzrkrlz-zlwz-krde. \p \v 4 Da lc napibo bamu murde ma tzesabrtilr nimu mz da kx nzaoti drtwrdr kx vz-rbr, kxmule-esz' mz nzxlr-krbzmuleng opxm kx ngi da angidr. \v 5 Murde kxmule-esz' trmncpwc'u bamu mz nrkrdrtq, a' ninge kc tqmncbo bamu mz drtwrnge. X drtwrnge elalzm mz nzxlr-krnge kx tu-amqngi-lxblramu mz nzlxngiti-krmu Kraes. \s1 Nzlungr Angidr Mz Nzaxvctr-lzbq-ngrbz Mz Kraes \p \v 6 Mz nzmu-krde lcde, navz zvz nzmnctr-krbzmu mz Mevalu Jiszs, murde abrtrpebzmu drtwrmu bade nzngini-krde Kxetu rmu. \v 7 Nabzmu namqngitrpz bade, na-apule nounc kc dzbrde tqvzo mz drtc'. X nzmnc-krmu naxplr na-apule ma kc tzwzti, tqngi noude Jiszs. Tu-amqngi-zvzamu mz nzrlxngiti-krmu nrpa kc tzalvztr-ngrmu. X bzkq esaki nzawi-zvz-krbzmu mz Gct. \p \v 8 Aclvetio-angidramu, murde leplz ma tqpe-amqngilr nimu mz nzalvztrngr kx trokatrleu leplz x avz-rbrle nidr. Nzalvztrngr kxnzmulr lcng nzaprcbz mz leplz, x vzpxm mz drka' kcng tzaclvelr nrlc ka, a' trnzvzpxpuung mz Kraes. \v 9 Murde trpnzngr da kx mrbrpxm mz nrkrdrtq Kraes mz nzaotr-angidr-krde Gct. \v 10 X mz nzaxvctr-lzbq-krbzmu mz Kraes, trpnzngr da kx mrbrpxm mz nzlu-krmu angidr. Murde sc tqaclvele zmatqng x kxnzetung amrlx. \p \v 11 Mz nzaxvctr-lzbq-krbzmu mz Kraes, zmatq ngr alwx trlolvzpeleu nimu. Murde sc tqrkatx Kraes zmatq lc mz nzrpakr-krde nabzmu. A' trngiu nzrpakrngr ncblo kc tzale lr Jiu, a' ngi dalr nabz kc tqwzngr Kraes mz zmatq ngrde. \v 12 Mzli kc tqwrkxtr-ngrnamu, nzyrtzmqmimu Kraes, x nzatumilz-kzpamu Kraes, murde brti drtwrmu zmatq ngr Gct kc tqatulzle Kraes mz nzbz-krde. \v 13 Mzli lcde mnclzbzmu mz zmatq ngr alwx x mqngrmu bz. A' mzli ka Gct kapebzle nzlungr kxmrna bamu mz Kraes, x ipqpele nimu mz alwx ngrmung amrlx, da kc tqwaibzle mz kxnzrlxngiting amrlx. \fig Bzkq lalztqbzmu mz kxnzalvztr-rbrng.|alt="113 false teacher" src="113-CN02065b.tif" size="COL" loc="COL 2:8" copy="David C. Cook" ref="2:8" \fig* \v 14 Murde taoku mz lou scdeng mzli kc, x yrole nike alekung. Lou scdr lr Jiu, nzrpilr kx alwx lcng naxpe-mopwzku bade. A' mzli ka mz nzbzkr Jiszs, Gct katxpxle lou amrlx kcng tzpelr nigu, apule kx tqlvztrle alwx ngrgung mz kros. \v 15 X mz kros lcde Kraes aovxiole kxnzmncng mzlilxlr kxnztrkang, x katxpxbzle zmatq ngr drka' lcng amrlx. X amyatibzle drtqdr mz mz leplz amrlx. \p \v 16 Mz nzmu-krde lcde, bzkq rlr-ngrbzmu mz ncblo nzpi-krbzlr bamu da kx nangqnamu x namnqamu x kxnamu nzakaputr-krmamu zbq kxtr, zbq ngr temz kxpo x Sabat kx ngi zbq kxnzamati. \v 17 Nqmq kxnzmulr lcng ngi txpwz zmyo ngr Kxnzmcpx x da kxmrlzting kcng natwzmle. Murde nzaelwapx-ngrdr kxpipz da kx na-aelwapx-zpwx-ngrde mzli kc navz-ngrmle. A' mzli ka sc tqvzpem, x mz nzaxvctr-krbzmu bade trpengr nzvz-nqblq-krmu nqmq lcng mzli kc. \v 18 Bzkq lalztqbzmu mz leplz kx nzrpilr nzmyalzng murde nzrmwible-krdr. Nzrpilr nartulrtr-ngrbzlr bamu nz-avzo-lzbq-krmu x nzangio-kz-krmu enjrl, da kc tzwailr. A' nzamatq-lzbqng, x nzvz-rbrng murde nzvz-nqblq-txpwzlr nzao-krdr drtwrdr kxtrka. \v 19 Leplz kxnzmulr lcng trnzmnclzpwzung mz zmatq ngr Kraes, mz nzngini-krde nar nrkrdrtq, kc tqngi leplz nedeng. X nrkrdrtq sc tqmnc-xglele nide murde naokatr-lzbqku x nrkrdrtqde naxplr. X Gct dekc tqaetunepxle nrkrdrtq lc. \s1 Nzbzngr X Nzlungr Mz Kraes \p \v 20-22 Axvctr-lzbqamu mz nzbzkr Kraes murde ma tqmnc-nqblqamu nqmq ngr drtwr lr nrlc ka. ?A' nike tqvz-nqblqbe-ngrnamu natqdrng x nzalvztr-krdrng? Murde nzrpilr kx, “Bzkq maleamu.” “Bzkq ngqamu.” “Bzkq bxtramu.” A' lou lcng amrlx nzycmnetr-ngrdr da kcng nayrkrpxng. \v 23 Mz drtwr leplz lou lcng nzrkabzlr badr nzyrplapxngr. X nzlolvzo-lzbqng mz nzvz-nqblq-krdr lou lcng kx nzrtulrtr-ngrbzng badr nzaetqtingr nrkrdrtqdr. Kxmule-esz' mrlz mz nzobq-krdr, a' trnzokatrlru nidr mz nzyrlqpx-lzbq-krdr mz alwx kcng tqmrlzbz badr. \c 3 \p \v 1 Na-aoti drtwrmu dalr Heven, mrkc tqmatq-esz'ngr tqwxbungr Kraes mz nrlar Gct kxrtc, \x + \xo 3:1 \xt Sam 110:1\x* murde nzaxvctrpebzmu mz Kraes mz nzatulz-mou-krm Gct nide mz nzbzngr. \v 2 Na-aoti-zvzpwz drtwrmu dalr Heven, a' bzkq aoti drtwrmu dalr nrlc ka. \v 3 Murde apuamu kxnzbzpeng mz nzaxvctr-krbzmu mz nzbzkr Kraes. X sc tqaovxiopele zmatq ngr alwx. Mz nzmu-krde lcde, nzlu-krmu angidr trnzaelwapxkangr. A' sc tqyc-kapqtrbepz mz Kraes kc tzmncng ncdr Gct. \v 4 Kraes nide nou nzlu-krmu lc angidr. X mzli kc nayzlu-ngrmle, da kx yc-kapq naopx. X sa na-aelwapx-ngrde zmatq ngrde mz nrlc tulvzo. X na-aelwapx-kz-ngrde kx nimu leplz nedeng. \s1 Nzlungr Mzli Kc X Nzlungr Mzli Ka \p \v 5 Mz nzmu-krde lcde, bzkq aoti drtwrmu nqmq ngr alwx kcng tzvz-nqblqlr mrka mz nrlc. A' yrlqpx-lzbqamu mz nzrmwimingr leplz kx trngiu krnalzmu, nzalengr da kx myangr drtqmu, x nzaongr drtwrmu x nzsutikr drtwrmu kxtrka. X bzkq prlvz mzpu da, murde mz nzprlvzkr mzpu da, angioamu da myaszpxle Gct, kc tqtakitxtrpwzle nzangiongr nide. \v 6 X sa na-ayrplapxle leplz amrlx kcng tzalelr da kxnzmulr lcng. \v 7 Mzli lcng tqvztxpe, mnc-nqblqamu alwx lcng, x alwx lcng tqtrka tzmailzlr nimu. \p \v 8 A' mzli ka da kx bzkq rtrngztipebzmu nidr seleng: zngya, nzotangr, x nzaetqngr drtq. Bzkq rpibqtiamu x bzkq natq kxtrka vzpxm mz naomu. \v 9 Bzkq pokiapebzmu mz leplz, murde sc tqyrlqtxopeamu alwx lcng, \v 10 x tekqtr-alzupeamu mz nzlungr kxmrna. X mz nzlungr lc tqmrna ablepxngr Gct nimu murde nqmq nr nabzmu na-apule nide x nakrlz-angidramu nide. \v 11 Mz nzlungr lc tqmrna, tqwzngr Gct, trakipxleu leplz kxtrngiulrJiu x lr Jiu, x ncblo kcng trnzpakru x krkcng tzpakrng, lr mrkzbleng, leplz ngr nqvi kzbleng, kxnzawz-nrbalqng x kxtrnzawz-nrbalqung. Leplz lcng trnzblepxung amrlx ngrdr, murde Kraes esz'-krde myaszlzle nidr amrlx x mncpxm mz krkcng amrlx tzbrti drtwrdr nide. Mz nzmu-krde lcde, leplz amrlx nzrsakrlrng mz nzobq-krde. \p \v 12 Nimu leplz kxnztrng ne Gct kx mcpxpeleng x mrlzti-zlwzle nimu. Nayc mz drtwrmu leplz. X namncamu mz nzokatrngr, nzavzo-lzbqngr, nzmnc-nrwxngr x nzaenzli-zpwxngr. \v 13 Drtwrmu bzkq ngya ani, a' ipq-lzbqamu. Nzmu kzdq nimu kx aetqtibzle drtq kztede, naipq-lzbqng da kc tqwai Kxetu rgu nzipq-krde nigu. \v 14 X da kx myapxbz mz da lcng, namncamu mz nivz lrde kc tqlolvztr-lxblrle da lcng amrlx mz nzesz'tingr. \v 15 Nzmnc-zpwxngr kc tqkabz Kraes bamu, na-aclvele nabzmu. Murde Gct mcpxpele nimu mz nzmnctr-lxblr-krnamu mz nrwx mz nzngini-krmu dzbede kxesz'. X na-awi-zlwz-ngrbzmu bade. \v 16 Natq Kraes nangi da kx ayrnrngr zvz mz nabzmu, mz nzalvztr-lzbq-krmu x nzlc-apqbz-lzbq-krmu, mz nzyrplapxngr kx kabz Gct, x mz nzawi-krbzmu bade mz nzngr-krmung him, Sam x nabz kxnztrng. \v 17 Da amrlx kcng tqaleamu x tqpiamu, nartrngztibzmu mz nzngini-krmu leplz neng Kxetu rgu Jiszs. X na-awi-ngrbzmu mz Trtegu Gct da kxmrlzting amrlx kcng tzvzpxmqng mz nzaxvctr-krbzmu bade. \s1 Nzyokaetipxngr Nzlungr Kxmrna \p \v 18 Nimu olvz kx nzyrlzng, namnclzbzmu mz ncblo ngrmung mz nzngini-krmu olvz kx nzlxngitilr Jiszs. \v 19 Nimu ncblo kx nzyrlzng namrlzti-zvzamu olvz nalzmung. Namnc-nrwx-zvzamu x bzkq ngyati drtwrmu x tabramu nidr. \v 20 Nimu doa, vz-nqblq-zvzbzmu natq trtemu x lxemu, murde da kx abrtz-zlwzngr Gct delc. \v 21 Nimu trteng x lxeng doa, bzkq xplrbqtiamu doa nemung, murde nabzdr ma tqbao mz nzmnc-krnamu badr. \v 22 Nimu kxnzawz-nrbalqng navz-nqblq-zvzamu natq kxnzetu rmung mz da amrlx. A' bzkq ale-txpwzmu mzli kc tzmnc-ngrbzlr, murde narpibzlr kx wz-angidramu. A' nawztr-zvzbzmu badr da kc tqwaibzmu mz Kxetu rgu Jiszs. \v 23 Nzwz-nrbalqngr kcng nartrngzibzmu navzdz-angidrm mz nabzmu, x nzwz-krmu na-apule kx wztrpzmu mz Kxetu rgu, a' trngiu mz ncblo. \v 24 Murde krlzpeamu kx Jiszs sa nakabzle bamu da kcng tqyrlq-bekale mz nzka-krbzle mz leplz nedeng. Kraes nide angidr Kxetu kc tqwztrpzmu bade. \v 25 X Gct sa na-ayrplapxle leplz amrlx kcng tzalelr da kxtrka. Murde trkxneu mz drtqde kx leplz nzngini-krdr kxnzetung o ncblo txneng, a' nzayzlu-krbzle da badr vz-nqblq-zvzle da kx nzrtrngztibzlrng. \c 4 \p \v 1 Nimu kxnzetung, mz nzmailz-krmu leplz, kabzmu nike mrlz x tubq mz kxnzawz-nrbalq nemung. Murde mnclz-kzpzmu mz kzdq Kxetu. Nide kc tqmnc Heven x tqobq-ngalelvzle nimu. \s1 Nzalvztrngr \p \v 2 Nakrka'-zvzbzmu mz Gct, x mzpu nabr-zvzpwz mz nzkrka'-krmu x na-awibzmu bade. \v 3 X krka'-kz-ngrbzmu nigr mz Gct, murde nakamle bagr mzli r nzpipx-krgr nrpa kx Kraes na-arlapx-kzle kxtrngiulrJiu, murde tqmncpx-ngrmc mz presin, mz nzyapwxtipx-krnge nrpa lc tqyc-kapq pnz. \v 4 Krka'-ngrnamu ninge, murde natq ngr nzyokaetipx-krnge nrpa lc naopxng, mz nzvz-nqblq-krde me pnz drtwr Gct. \p \v 5 Narmu nayrplapx mz nzmnc-krmu badr leplz kxtrnzlxngitikalr Kraes, murde nakrlzamu mzli kxmrlz nzpipx-krbzmu Nrpakxmrlz badr. \v 6 X mz nzryapwx-krbzmu lc badr, narpi-zvzamu natq kxmrlz mz nzxlrngr x otrngr drtwr. X na-ayzlu-ngrbzmu natqdr mz natq kxtubq. \s1 Natq Ngr Nzarlr-lzbqngr \p \v 7 Nrpa rnge sa napi-krlzpwz mzlegu Tikikzs kc tqmrlzti-zlwzx. Wz angidr mz nzwztr-lxblr-krgr ncdr mz nzwztr-krbzkr mz Jiszs. \v 8 Atwzlr-ngrbole bamu, murde nayapwxtibzle bamu kxmu nzmnc-krgr x na-apqtrpzle nabzmu. \v 9 X atwzlr-kz-ngrbo lr mrnyzmu Onesimzs navz-kzpzng ncdr. Nide mzlegu kx mrlzti-zlwz-kzkr x wz angidr. Mrlx lcng nzling, sa napi-krlzpwzlr da amrlx kcng tqprtzting mrka. \p \v 10 Aristakzs kc tqmnckr ncdr mz presin x Mak kc tqngi kave kr Banabas, nzrpibzlr bamu kx, “Nimu la.” Mak lc tqyrpe-kaipo bamu kx nzmu kx tqkrlzbzle nimu elalvzamu nide. \v 11 X Josua kc tqngi kz drtqde Jastzs, rpi-kzpzle bamu kx, “Nimu la.” Mz ncblo kcng tqwzkr badr mrka mz nzaesotr-krbzlr leplz mz Gct mz nzngini-krde King rdr, Aristakzs, Mak, x Josua, kx nzngini-txpwzdr lr Jiu, x nzapqtr-zlwzmlr drtwrnge. \p \v 12 Epafras rpi-kzpzle bamu kx, “Nimu la.” Ni-kzde doa lr Kolosia kx wztrpz mz Jiszs Kxnzmcpx. X nabzde pq mz nzkrka'-zvz-krde, nimu kx natu-amqngiamu mz nzvz-nqblq-krmu me pnz drtwr Gct, murde nzmnc-krmu mz Kraes nabr x na-abrtr-zvzbzmu drtwrmu bade. \v 13 Mc-angidrx mz mzke' nzwz-kato-krde mz nzkrka'ngr mz nzokatr-krde nimu lr Kolosia, lr Laodisea, x lr Haerapolis. \v 14 Dckta Luk kc tqmrlzti-zlwzkr, nidr ncdr Demas nzrpi-kzpzlr kx, “Nimu la.” \p \v 15 Pibzmu mz mzlegung kcng tzmncng Laodisea x olvz kc tqngi drtqde Nimfz ncdr leplz ne Kraes kcng tzyrlwr-lxblr-zvzng ma nyzde, kx rpibzkr badr kx, “Nimu la.” \v 16 Mz nibr nzrlwx-krmu letz lc, atwzlr-kz-ngrbzmu mz mzlegung kcng Laodisea mz nzrlwx-kz-krdrle. X krkc tqyrbo badr na-atwzlr-alzu-ngrpwzlr bamu murde narlwx-kzamu. \f + \fr 4:16 \ft Mwx nangi nzryr-krbz Pol mr lr Efiszs. \f* \p \v 17 X napibzmu mz Akipzs kx pibo bade kx, “Atutr zpwx nzwzngr kc tzkabz bam mz nzwztr-krbzme mz Kxetu.” \p \v 18 Yr-angidrx mz mqnge, \em “Ninge Pol rpibo bamu kx, ‘Nimu la.’”\em* Bzkq mrbrtr mz drtwrmu nzkrka'-krmu ninge mz nzmnc-krnge mz presin mrka Rom. Krka'-ngrne kx zmrlz ngr Gct kxmyalz naycbz bamu. \cls Delape. Ninge \sig Pol. \sig*