\id TIT \h TITO \toc1 Idi oojai ooji Paavora Tito \toc2 TITO \toc3 Tit. \mt1 Idi oojai ooji Paavora Tito \c 1 \p \v 1 Aanʌ ʌrPaavora Diuusi piooñigadʌ dai Suusi Cristo ootosadʌ. Ʌgai giñootoi ansai soiñana aanʌ ʌgai ismaacʌdʌ Diuusi ʌcovai vuvaitu sai vaamioma cʌʌga vaavoitudana Diuusi ñiooquidʌ dai cʌʌga maatʌna Diuusi ñiooquidʌ ismaacʌdʌ ʌrvaavoi ismaacʌdʌ gʌrmamaatʌtuldi isducatai ipʌlidi Diuusi isoidaca aatʌmʌ. \v 2 Dai Diuusi giñootoi ansai soiñana aanʌ ʌʌpʌ ʌoodami sai nʌnʌracana cʌʌga vaavoitudaitai istuigaco vʌʌscʌrʌ oidaca ragai aatʌmʌ Diuusi ʌʌmadu. Ʌʌqui aagai Diuusi ispoduucai ʌpʌduñi agai dai Diuusi tomali ʌmo imidagai maiyaatagʌi. \v 3 Dai sivi caaayi istuigaco Diuusi cʌʌgacʌrʌ gʌrvuviadamiga ipʌli ismatiagi oodami ñiooquidʌ ismaacʌdʌrʌ aagai isʌgai ismaacʌdʌ vaavoitudai isSuusi Cristo ʌrʌcʌʌgacʌrʌ vuviadami vʌʌscʌrʌ oidaca agai Diuusi ʌʌmadu. Ʌgai giñtʌjai sai gaaagidana aanʌ ñiooquidʌ sai maatʌna ʌoodami istumaasi aagai ʌgai. \v 4 Aapi Tito angʌoojidi idi oojai. Aanʌ gʌaagidi isSuusi Cristo ʌrcʌʌgacʌrʌ vuviadami pʌtai vaavoitu aapi cascʌdʌ giñmara gʌducami aapi. Aanʌ ipʌlidi isDiuusi gʌrooga ʌʌmadu Suusi Cristo cʌʌgacʌrʌ gʌrvuviadamiga cʌʌgacʌrʌ gʌnʌijadagi dai gʌibʌstudacan tadacagi. \s1 ――― \p \v 5 Aanʌ Cʌrʌtʌrʌ gʌviaa pʌsai bai duuna aapi istumaasi viʌʌgacatadai ʌvaavoitudadami saagida dai pʌsai darasana vaavoitudadami tʌtʌaanʌdamigadʌ vʌʌsi ʌmapʌcʌrʌ poduucai isducatai gʌaagidi aanʌ. \v 6 Ʌmo tʌaanʌdami aliʌsi gʌaagai iscʌʌgacʌrʌ oidacagi vai tomali ʌmaadutai maigʌpiʌrʌ vuupadagi tomali ʌmo istumaasicʌdʌ. Dai ʌgai gʌaagai isaliʌ ʌmaaduacagi ooñigadʌ. Dai aliʌsi gʌaagai ismaamaradʌ ʌrvaavoitudadamicagi dai cʌʌga ʌʌgiadagi gʌndʌʌdʌ, dai maisoimaasiʌrʌ siaa vuaadagi gʌntumiñsiga vai tomali ʌmaadutai maiñiooquiadagi. \v 7 Ʌmo tʌaanʌdamigadʌ vaavoitudadami ʌrDiuusi piooñigadʌ cascʌdʌ aliʌsi gʌaagai iscʌʌgacʌrʌ oidacagi vai tomali ʌmaadutai maitistutuidiña isgʌpiʌrʌ vuupadagi tomali ʌmo istumaasicʌdʌ. Maitʌaagai isivuaada ʌliada mosʌcaasi istumaasi ipʌlidi, dai maitʌaagai isoomaliacagi, tomali mainavaamutʌracagi, dai maicocodatʌracagi, dai maitʌaagai isgavupuiirumadaitai gamaitʌcʌdagi tumiñsi. \v 8 Baiyoma gʌaagai isbaigʌʌliaragacʌdʌ miaadʌgiadagi ʌgai oodami gʌquiiyʌrʌ, dai oojiadagi isivuaadagi istumaasi cʌʌgaducami, dai cʌʌga gʌtʌgitocagi, dai cʌʌgacʌrʌ oidacagi ivuaadatai istumaasi Diuusi ipʌlidi, dai istutiadagi isgajiaadʌrʌ vipiadagi ʌsoimaascami. \v 9 Aliʌsi gʌaagai iscʌʌga vaavoitudadagi Diuusi ñiooquidʌ ismaacʌdʌ maatʌtuli aanʌ dai poduucai ʌgai istutuidi iscʌʌga maatʌtuldagi aa, dai maatʌtuldagi ʌgai ismaacʌdʌ vui ñioocai Diuusi ñiooquidʌ isducatai maicʌʌgadu vaavoidaragadʌ. \p \v 10 Oidaga mui oodami ismaacʌdʌ maiʌʌgidi ʌtʌtʌaanʌdami vaamioma giñaaduñi judidíu saagida ismaacʌdʌ aagaiña istumaasi maitʌrsoiñi dai vupuiirumadaiña oodami. \v 11 Ʌgai gamamaatʌtuldi istumaasi maitʌaagai isgamamaatʌtuldiadagi mosgamaitʌcʌda ʌliditai tumiñsi. Dai mui gadʌʌdʌ moduucai maamaradʌ dadagitoi gʌnvaavoidaraga vaavoituda ʌliditai istumaasi mamaatʌtuldi ʌgai cascʌdʌ gʌaagai ismaidagituagi isgamamaatʌtuldiada ʌgai. \p \v 12 Cʌrʌtʌrʌ oidacami saagida oidacatadai ʌmo mamaatʌtuldiadami ismaacʌdʌ aagai gʌaaduñi dai pocaiti: “Cʌrʌtʌrʌ oidacami yaatavoga dai oomaliga dai paparʌga mosgacuaada ʌlidiña”, ascaiti. \v 13 Daidʌ ʌrvaavoi ispotutuiga ʌgai cascʌdʌ aagidañi aapi ʌvaavoitudadami Cʌrʌtʌrʌ oidacami sai mamaatʌtuldaragadʌ judidíu ismaacʌdʌ maioidaga Diuusi ñiooquidʌrʌ maitʌrvaavoi cascʌdʌ aliʌsi gʌaagai isgajiaadʌrʌ vipiaadagi ʌgai mamaatʌtuldaragadʌ dai apiavaavoitudadagi mamaatʌtuldaragadʌ Suusi Cristo, \v 14 dai tomali maiʌʌgidiña isducatai gatʌaanʌi ʌgai ismaacʌdʌ gajiaadʌrʌ vipieeyi Diuusi ñiooquidʌ. Ʌgai pocaitiña sai ʌʌmoco cuaadagai maicʌʌgadu. \p \v 15 Dʌmos ʌgai ismaacʌdʌ Diuusi caoigʌldi soimaascamigadʌ, ʌgai vʌʌtarʌ vʌʌsi cuaadagai cʌʌgadu. Dʌmos ismaacʌdʌ maivaavoitudai Cristo aliʌ soimaasi tʌgitoidadʌ ʌgai maicʌʌga maatʌ istumaasi ʌrcʌʌgaducami tomali maicʌʌgaducami cascʌdʌ ʌgai vʌʌtarʌ vʌʌsi istumaasi maicʌʌgadu asta siuu duucu siaa duutuli ʌgai. \v 16 Ʌgai pocaiti sai vaavoitudai Diuusi dʌmos matʌgia maasi ʌgaicʌdʌ ismaacʌdʌ ivueeyi ʌgai ismaitʌrvaavoi. Sʌʌlicʌdʌ maioojoidi Diuusi istumaasi ivueeyi ʌgai. Ʌgai maiʌʌgidaraga, dai cascʌdʌ maitistutuidi isiduñiagi tomali ʌmo istumaasi cʌʌgaducami. \c 2 \s1 ――― \p \v 1 Dʌmos gamamaatʌtuldañi aapi isducatai gʌaagai isoidacagi vʌʌscatai ismaacʌdʌ vaavoitudai isSuusi Cristo ʌrcʌʌgacʌrʌ vuviadami. \v 2 Dai aagidañi ʌcʌcʌʌliocoidadʌ vaavoitudadami sai mainavacorʌiña, dai cʌʌgacʌrʌ oidacana vai siaa duutuada oodami, dai cʌʌga gʌntʌtʌgitocagi, dai sai cʌʌga vaavoitudaiña dai sai cʌʌga oigʌdaiña vʌʌscatai, dai sai maivui bacocoiña ʌgai ismaacʌdʌ soimaa taatamituldiadagi. \v 3 Dai aagidañi ʌoocodami vaavoitudadami sai cʌʌgacʌrʌ oidacana siaa duutudaitai Diuusi dai sai maiñiooquidiña aa, dai sai mainavacorʌiña \v 4 dai sai mamaatʌtuldana istumaasi cʌʌgadu vai poduucai matiagi ʌooqui utu iimʌdami vaavoitudadami isoigʌadagi gʌncuucuna dai gʌnmaamara, \v 5 dai cʌʌga gʌntʌtʌgitocagi, dai maigoogosi gʌnducamicagi dai tomali maitʌtʌgitodagi gomaasi, dai cʌʌga ivuaadagi gʌnaa duiñdaga gʌnquiiyʌrʌ, dai soicʌiña aa, dai ʌʌgidiña gʌncuucuna vai maipocaitiadagi ʌoodami sai Diuusi ñiooquidʌ maitʌrsoiñi. \p \v 6 Dai poduucai aagida ʌʌpʌ ʌgʌgʌʌli vaavoitudadami sai cʌʌga gʌntʌtʌgitocana. \v 7 Dai cʌʌga ioidaca aapi vai poduucai oidacana ʌgai ʌʌpʌ. Dai pʌsiʌʌscadʌ gamamaatʌtuldiadagi Diuusi ñiooquidʌ maitʌaagai pʌsmui gamaitʌcʌda ʌliada tumiñsi. Dai cʌʌga ivuaada vai siaa gʌduutudaiña oodami. \v 8 Dai vʌʌscʌrʌ igamamaatʌtuldiada mosʌcaasi istumaasi gamamaatʌtuldiña Suusi Cristo ʌʌmadu mamaatʌrdamigadʌ vai tomali ʌmaadutai pocaitiadagi ismaitʌrvaavoi. Vai siʌʌscadʌ ʌmaadutai gʌvui ñioocadagi siaa ʌra ʌgai maiviaacatai istucʌdʌ gʌvui ñioocadagi. \p \v 9-10 Dai aagidañi ʌpipiooñi vaavoitudadami sai vʌʌscʌrʌ cʌʌga ʌʌgidiña gʌnaamu, dai maivui ñiñiooquitʌracana, dai maiʌʌsivuacana, dai gʌaagai isivuaadagi ʌgai vʌʌsi istumaasi aagadagi vai poduucai baigʌnʌliadagi aamudʌ vai poduucai siʌʌscadʌ nʌijadagi aa matiagi isDiuusi cʌʌgacʌrʌ gʌrvuviadamiga ñiooquidʌ cʌʌgadu. \p \v 11 Diuusi ootoi gʌmara oidigi daama sai cʌʌgacʌrʌ vuvaidiña oodami poduucai gʌrtʌʌgi issʌʌlicʌdʌ cʌʌgacʌrʌ nʌidi vʌʌscatai. \v 12 Dai poduucai Diuusi gʌrmamaatʌtuldi isgʌaagai isgajiaadʌrʌ vipiaadagi vʌʌsi soimaascami dai sai maitʌaagai isivuaadagi naana maasi soimaascami ismaacʌdʌ ivueeyi ʌgai ismaacʌdʌ maivaavoitudai Diuusi, dai sai gʌaagai iscʌʌga tuutiacagi dai siaa duutuadagi Diuusi. \v 13 Dai gʌrmamaatʌtuldi ʌʌpʌ sai gʌaagai isbaigʌrʌliaracʌdʌ nʌnʌracagi istuigaco divia agai gʌrDiuusiga Suusi Cristo ismaacʌdʌ ʌrcʌʌgacʌrʌ gʌrvuviadamiga. Ʌgai ʌrbaitʌcʌaacami tʌvaagiʌrʌ dai oidigi daama aliʌ dadadaquidamu ʌgai siʌʌscadʌ diviagi. \v 14 Suusi Cristo ʌʌgi gʌdagito mʌsmuaagi sai poduucai cʌʌgacʌrʌ vuvacʌna aatʌmʌ gʌrsoimaascamigaiñdʌrʌ tʌsaidʌ ʌrmaamaradʌcana caoigʌldicatai gʌrsoimaascamiga dai baigʌrʌliaracʌdʌ ivuaadatai naana maasi cʌcʌʌgaducami. \p \v 15 Vʌʌsi gomaasi gʌaagai pʌsgamamaatʌtuldiadagi. Aapi apʌrtʌaanʌdamigadʌ govaavoitudadami daidʌ ʌrmamaatʌtuldiadami cascʌdʌ gʌaagai pʌsaapʌnaquiadagi vai apiavaavoitudaiña ʌgai dai bagaidañi ʌgai ismaacʌdʌ maiʌʌgidaracagi. Dai maiti gʌdagito mʌsgajiaadʌrʌ vipiaadagi gʌmamaatʌtuldaraga. \c 3 \s1 ――― \p \v 1 Dai tʌgitoldañi ʌvaavoitudadami sai ʌʌbʌidiña ʌtʌtʌaanʌdami ismaacʌdʌ viaa guvucadagai dai ʌʌgiditai caʌcana dai sai gʌaagai isgasoicʌdagi aa duiñdagiʌrʌ ismaacʌdʌ ʌrvʌʌscatai vʌʌtarʌ. \v 2 Dai sai maisigalnaasi ñiooqui aagidiña tomali ʌmaadutai, dai sai maioomaliacana dai sai oigʌdaitai nʌidiña vʌʌscatai, dai sai maigʌgʌrducʌdʌ gʌnʌlidiña tomali ʌmaadutai vui tomasi maitʌrvaavoitudadami siʌrvaavoitudadami ʌʌpʌ. \p \v 3 Ʌvaavoitudadami dai aatʌmʌ ʌʌpʌ aliʌ soimaasi ivuaadatadai maiquiaa vaavoitudacai ʌpan duucai ʌgai ismaacʌdʌ maivaavoitudai. Aatʌmʌ ʌʌquioma ʌrvupuiirugamicatadai dai vaavoitudaiña istumaasi maitʌrvaavoi, dai googosi gʌrducamicana, dai aliʌ soimaascatadai gʌrtʌgitoidaga cascʌdʌ ivuaadana aatʌmʌ istumaasi ipʌlidi naana maasi soimaascami. Dai coimudadʌ tuutiacana aatʌmʌ dai gʌrcʌʌdaiña oodami tʌtai aatʌmʌ ʌʌpʌ. \v 4 Dʌmos aidʌsi Diuusi cʌʌgacʌrʌ gʌrvuviadamiga divia oidigi daama dai cʌʌgacʌrʌ vuvaida agai oodami poduucai gatʌʌgi isaliʌ oigʌdai dai cʌʌgacʌrʌ nʌidi vʌʌscatai. \v 5 Cʌʌga maatʌ Diuusi isaatʌmʌ tomasi cʌʌga ivueeyi maitamaitʌcʌi cʌʌgacʌrʌ vuvaidaragai dʌmos cascʌdʌ Diuusi soigʌʌli aatʌmʌcʌdʌ cascʌdʌ cʌʌgacʌrʌ gʌrvuvaitu. Diuusi Ibʌadʌ maigovai daí vʌʌsi gʌrsoimaascamiga dai utuldan dui gʌriibʌdaga. \v 6 Poduucai idui ʌgai aidʌsi Diuusi ootoi sai gʌrʌʌmadu daacana. Suusi Cristo cʌʌgacʌrʌ gʌrvuviadamiga aagidi gʌooga sai ootosana gʌIbʌdaga cascʌdʌ ootoi ʌgai vai aliʌsi gʌrsoicʌi tʌsai cʌʌga oidacana. \v 7 Vaidʌ Diuusi cʌʌgacʌrʌ gʌrnʌidiña ducami istomali ʌmo imidagai maisoimaasi iduuñimudai aatʌmʌ cascʌdʌ viaa aatʌmʌ sʌʌlicami isʌrmaamaradʌcagi dai isvʌʌscʌrʌ oidacagi ʌgai ʌʌmadu dai canʌnʌra aatʌmʌ istuigaco oidaca ragai ʌgai ʌʌmadu. \p \v 8 Vʌʌsi imaasi sʌʌlicʌdʌ ʌrvaavoi dai aanʌ ipʌlidi iscʌʌga gamamaatʌtulda aapi vʌʌsi gomaasi vai ʌgai ismaacʌdʌ vaavoitudai Diuusi gʌnaagana dai cʌʌga ivuaadana istumaasi ʌrsoiñi vʌʌscatai vʌʌtarʌ aliʌsi cʌʌgadu ispovuaada ʌgai daidʌ ʌrsoiñi ʌgai vʌʌtarʌ ʌʌpʌ. \v 9 Dʌmos maiti aatagada ʌgai ʌʌmadu ismaacʌdʌ aagaiña goʌʌgi vuiirudagai dai tomali ʌgai ʌʌmadu ismaacʌdʌ ʌrmamaatʌtuldiadami yaatavogami ismaacʌdʌ mamaatʌtuldi mui cuentogadʌ judidíu Diuusi ñiooquidʌ duucai dai tomali ʌgai ismaacʌdʌ cocotuldi oodami dai tomali ʌgai ʌʌmadu ismaacʌdʌ mosvupui ñioocada ʌliadagi tomasioorʌ aagaitai Moseesacaru mamaatʌtuldaragadʌ, vʌʌsi imaasi maicʌʌgadu dai maitʌrsoiñi. \p \v 10 Isoidacagi ʌmaadutai vaavoitudadami saagida ismaacʌdʌ cocotuldiadagi oodami gʌmamaatʌtuldaragacʌdʌ ismaacʌdʌ maitʌrvaavoi bagaidañi ʌmo imidagai isgooca ʌʌpʌ dai ismaitʌʌʌgidagi ʌgai pai camaidagito ʌvaavoitudadami isuurapʌcʌdagi ʌgai. \v 11 Cʌʌga maatʌ aapi isʌmoco cocotuldiadagi oodami ʌgai maicʌʌga gʌtʌgito dai aliʌ soimaasi ivueeyi dai ʌgai ʌʌgi maatʌ ʌʌpʌ ismaicʌʌga ivueeyi. \s1 ――― \p \v 12 Siʌʌscadʌ gʌotosda aanʌ Arteemasi siʌpʌ Tiiquico pai gʌaaga dai giñdivida Nicopoliisiʌrʌ ami daivuñda iñʌlidi aanʌ toomoco. \v 13 Dai soiñañi Seenasi ismaacʌdʌ ñiooquituldi oodami ʌʌmadu Apoolosi vʌʌsicʌdʌ pʌstucʌdʌ istuidiagi, maacañi istumaasi tʌgito ʌgai dai apiaiimʌdagi vai maiviʌʌgacana tomali ʌmo istumaasi. \v 14 Vai govaavoitudadami maatʌna iscʌʌga ivuaadagi dai soicʌdagi aa siʌʌscadʌ tʌgitocagi ʌgai vai poduucai ʌrsoiñicagi govaavoitudadami. \s1 ――― \p \v 15 Vʌʌscatai ismaacʌdʌ aanʌ giñʌʌmadu daraaja Diuuscʌdʌ gʌviaatuldi. Dai Diuuscʌdʌ viaatulda gʌraaduñi vaavoitudadami Diuusi cʌʌgacʌrʌ gʌnnʌidiña vʌʌscatai. \p Mosʌcaasi.