\id MRK 42MRKNSBP.PTX Ngaanyatjarra, July 2007, Amee Glass, Australia \h Maakaku Tjukurrpa \toc1 Maakaku Tjukurrpa \toc2 Maakaku \toc3 Maakaku \mt1 Maakalu Tjukurrpa Tjiitjanyatjarra Walkatjunkutja \c 1 \s1 Tjuuntu-tjananya Kapingka Tjarrpatjuranytja \r Matjuyuku 3.1-12; Luukaku 3.1-18; Tjuunku 1.19-28 \p \v 1 Ngaanya tjukurrpa walykumunu Tjiitja-Kurayitjanya Mama Kuurrku Katjatjarra. \v 2 Tjiinya kutjulpirtu Mama Kuurrku wangka kulira tjakultjunkupayi yini Yatjayalu walkatjunu wantingu ngaapirinypa: \q1 “Mama Kuurrtu watjarnu, \q2 ‘Yuwa, ngayulu-rna wati tjukurrtjarra witulku \q2 nyuntuku tamarlmanku wantitjaku. \q2 Nyangka nyuntulun marlawana mapitjaku.’ \q1 \v 3 Tjiinya wati palunyalu mayu-mayuwanalu mirrarra watjara ngaapirinypa, \q2 ‘Yiwarra-ya tamarlmarra wanti Puurrku. \q2 Nyangkayi tjukarurruwana pitja.’” \p \v 4 Nyangka Tjuunnga yanu mayu-mayu nyinarranytja. Palunyalu-tjananya tjukurrpa watjaranytja. Puru-tjananya kapingka tjarrpatjuranytja. Tjiinya watjaranytja, “Palyamunu-ya wantirralpi pinkurraala. Nyangka-tjananyarnanta kapingka tjarrpatjurra. Nyangkalta-tjanampanku Mama Kuurrnga kalyparriku.” \v 5 Nyangka-ya ngurra Tjutiyalanguru puru yiwarla Tjurutjamalanguru pitja-pitjangu Tjuunku tjukurrpa kulilkitja. Palunyalu-yanku palyamunu palyaranytjatjanulu watjara yutiranytja. Nyangka-tjananya kapi yini Tjuutanta tjarrpatjuranytja. \p \v 6 Nyangka tjiinya Tjuuntu warntu kamurlku purrmu tjarrpatjunu kanyiranytja. Palunyalu minyarra nuntu-nunturnu kanyiranytja. Palunyalu mirrka purtingkatja ngalkulanytja tjintilyka puru tjurratjatarrartu. \v 7 Palunyalu-tjananya watjarnu, “Marlawana-rni pitjaku wati purlkanya ngayula munkarra. Ngayulu-rna kamu pupakatiku palunyaku tjinangkatja yarralku. Ngarna wati walykumunulu-ra yarralku. Tjiinyakurlu waarka palyalpayilunku puurrpa yirringkala. Nyinakatinyangkakurlu tjinapuunpa yarrala tjurra. Palunyapirinypa-rna kamu palyalku. Tjiinyamarntu wati palunyanya puurrpa purlkanya nyinarra. Nyangka-rna ngayulu kurlunypa. \v 8 Yuwa, ngayulu-tjananyarnanta kapingka tjarrpatjura. Nyangka wati nyarra marla pitjaku, palunyalu Kuurti Walykumununya-tjananyanta yarnangungkanku. Nyangka-yayin Kuurti Walykumununya kanyinma.” \s1 Tjiitjanya Kapingka Tjarrpatjunu \r Matjuyuku 3.13—4.11; Luukaku 3.21-22; 4.1-13 \p \v 9 Nyangka palunyatjarralpi Tjiitjanya yiwarla Natjarilanguru pitjangu, tjiinya ngurra Kalalila ngarala, palunyalanguru. Palunyalu mayu-mayu yanu Tjuuntakutu. Nyangkalta-lu kapi Tjuutanta tjarrpatjunu. \v 10 Nyangka kapinguru pakaralpi yirranyangu yilkari yarlarrinyangka. Nyangka Kuurti Walykumununya tjurlpu kuukukupirinypa tjarungaralalpi-lu nyinakatingu. \v 11 Nyangka-ya wangka ngaapirinypa kulirnu yilkaringuru wangkarranyangka, “Nyuntulu-tjun ngayuku Katja kurrurnkurlu. Nyangka-rnanta pukurltu nyakula.” \p \v 12 Nyangkalta-lu Kuurti Walykumunulu witurnu mayu-mayu kutipitjatjaku. \v 13 Nyangka yanu nyinarranytja. Nyangka Tjayitintu-lu pitjangu witu-wituranytja piwarrtjingalkitjalu. Palunyangka-ya ngupanu pirnitarrartu nyinarranytja. Nyangka yayintjulpa pirnilu-ya pitjangu yirringkaranytja. Nyangka nyinarrayirnu ngurra 40-tjanu marlaku pitjangu. \s1 Tjiitjalu-tjananya Yarltingu Wanaltjaku \r Matjuyuku 4.12-22; Luukaku 4.14-15; 5.1-11 \p \v 14 Nyangka-ya Tjuunnga tjayilpangka tjarrpatjunu. Nyangka Tjiitjanya marlaku yanu ngurra Kalalilakutu. Palunyalu-tjananya watjaranytja Mama Kuurrku tjukurrpa walykumununya. \v 15 Tjiinya watjaranytja, “Kuwarrinya ngarala Mama Kuurrnga-tjananyanta puurrarringkula kanyiltjaku. Palyamunu-ya wantirralpi pinkurraala. Palunyalu-ya tjukurrpa walykumununya mularrkulila.” \p \v 16 Nyangka Tjiitjanya kapi Kalalila kantilywana mapitjalayintjalu nyangu kurtararra-pula Tjayimannga Yanturunya ngaralanyangka. Kuka kapingkatja-pula ngarala tjulyaranytja purturru marapuulpirinytja. \v 17 Nyangka Tjiitjalu-pulanya watjarnu, “Pitja-pularni wanala. Tjiinya-pulan kuka kapingkatja tjulyaranytja. Wiya, nintipungku-pulanyarnanta yarnangu pirninya ngayulakutu ngamuntira katirratjaku.” \v 18 Nyangka-pula kutjuwarrartu kuliralpi purturru tjulyalpayinya wantirra wanarnu. \p \v 19 Nyangka Tjiitjanya mapitjalayirnu ngamu-ngamuntirringkulalpi nyangu Tjapatiku katja Tjayiminya-pula Tjuunnga nyinarranyangka. Tjiinya-pula pawurrnguru nyinarra purturru marapuulpirinynga karrpiranytja kartakatinyangka. \v 20 Nyangka Tjiitjalu-pulanya nyakulalpi yarltingu. Nyangka-pulanku mama Tjapatinya puru waarka palyalpayi pirninyatarrartu wantirra wanarnu. \s1 Wati Mamutjarra Turlkungka Nyinarranytja \r Luukaku 4.31-37 \p \v 21 Nyangka Tjiitjanya puru palunyaku wanalpayi pirninyatarrartu-ya pitjangu yiwarla Kapurniyaku. Nyinarrayirnu, nyangka tjirntu Tjatiti yaka-yakangka Tjiitjanya yanu tjurrtjukutu. Palunyalu-tjananya nintipungkulanytja. \v 22 Nyangka-ya kuliralpi kata paarnarrarnu nintipukalu-tjananya watjaranyangka. Ngaanya-ya Mawutjaku wangka nintipungkupayi pirnilu wangka yanyutjangkatja watjalpayi. \p \v 23 Nyangkalta wati kutju mamutjarra tjurrtjungka tjarrparra waalkarrarnu. Palunyalu mirrarra watjaranytja, \v 24 “Tjiitja-Natjarinyamartatji, wanti-lanyatju. Mirri-parta-lanyatjun pungkukitja pitjangu? Wiya, ninti-rnanku nyuntuku. Tjiinyan wati walykumunu Mama Kuurrtu wituntjanya.” \p \v 25 Nyangka Tjiitjalu mamu watjarnu, “Kanmarrarri. Pakara wantirra yarra.” \p \v 26 Nyangka mamulu wati palunyanya lingkirrtu yurritjingarnu. Palunyatjanu mirrarralpi pakara yanu. \v 27 Nyangka-ya yarnangu pirnilu nyakulalpi kata paarnarrarnu. Palunyalu-yanku ngaparrkulu watjaranytja, “Nyaapirinypa watjara? Wiya, tjukurrpa kutjupa-kutjupa watjara. Puru mamu-tjananya watjaranyangka-ya wangka kutju kulira pakara.” \v 28 Nyangka-ya ngurra Kalalila lipiwanalu tjukurrpa Tjiitjanyatjarra parrawatjaranytja. \s1 Tjiitjalu Tjayimanku Yumari Pika Wiirrurnu \r Matjuyuku 8.14-17; Luukaku 4.38-41 \p \v 29 Nyangka Tjiitjanya-ya tjurrtju wantirra yanu Tjayimanku-pulampa Yanturuku ngurrakutu. Nyangka Tjayiminya-pula Tjuunngatarrartu yanu. \v 30 Nyangka Tjayimanku yumari pikatjarra ngarrirranytja minyarra waru. Nyangka-ya waarrpungkulalpi Tjiitjanya tjakultjunu. \v 31 Nyangka waarralurtu parrapitjangu mara mantjiralpi katurnu. Nyangkalta pika wiyarringu. Palunyalu pakaralpi mirrka palyaralpi-tjanampa nintiranytja. \p \v 32 Nyangka tjirntu tjarrpanyangka-ya pikatjarra pirni puru mamutjarra pirninya katingu Tjiitjalakutu. \v 33 Tjiinya-ya yarnangu pirninya yiwarla lipingkatja pitjangu ngaralanytja tuuwana. \v 34 Nyangka Tjiitjalu-tjananya pika kutjupa-kutjupatjarra pampura wiirruranytja. Palunyalu mamu-tjananya watjara tjirtiranytja. Palunyalu mamu-tjananya kanmarrmaranytja wangkatjakutarra. Tjiinyamarntu-ya nintilu kuliranytja Tjiitjanya tjiinya wati palunyanya Mama Kuurrtu kalkuntjanya. \s1 Tjiitjalu Tjukurrpa Watjaranytja Kalalilawanalu \r Luukaku 4.42-44 \p \v 35 Nyangka Tjiitjanya ngarringu mungayurntura pakarnu. Palunyalu yiwarla wantirra yanu purtingka nyinarra palunyaku Mamangka tjapiranytja. \v 36 Nyangka Tjayimantu puru palunyaku yamatji pirnilu-ya yanu Tjiitjaku parrangurriranytja. \v 37 Palunyalu-ya nyakulalpi watjarnu, “Pirnilunku-ya purtu ngurrira.” \p \v 38 Parturtu Tjiitjalu watjarnu, “Wiya, ngarala-lampa ngurra kutjupa-kutjupaku yankutjaku. Palunyalatarrartu-tjananyarna tjukurrpa watjalkitja. Tjiinya palunyaku-rna pitjangu.” \p \v 39 Nyangka mularrpartu parrapitjalayintja ngurra Kalalila lipiwana. Palunyalu tjukurrpa watjaranytja tjurrtju kutjupa-kutjupangka. Puru mamutarrartu watjara tjirtiranytja. \s1 Tjiitjalu Wati Purrtjutjarra Pampurnu Wiirrurnu \r Matjuyuku 8.1-4; Luukaku 5.12-16 \p \v 40 Nyangka wati purrtjutjarra pitjangu Tjiitjala pupakatingu. Palunyalu warlkuralpi kurrurntutarrartu watjarnu, “Yuwa, wuyurrpa-tjingurunta ngaralanyangka-rnin purrtju wiyalku.” \p \v 41 Nyangka Tjiitjalu ngarlturringkulalpi pampurnu. Palunyalu watjarnu, “Yuwa, wuyurrpa-rni ngarala. Purrtju, wiyarriwa.” \v 42 Nyangka waarrpungkulalpi wiyarringu. \v 43-44 Nyangkalta Tjiitjalu-lu yaka-yakarnu, “Kutjupangka-kurlun watjalku. Tjukarurru mapitja tjurrtjungka waarka palyalpayilakutu. Nyangkanta yayirnirri watjala pikanta wiyarrinyangka. Nyangkan Mama Kuurrku nintilku nyarra Mawutjalu watjarnu wantitjanya. Nyangkanta-ya pirnilu nyaku mula-mularriku purrtjunta wiyarrinyangka.” \p \v 45 Parturtu wati palunyalu yanu-tjananya pirningkartu parrawatjaranytja. Nyangka Tjiitjalu purtu kuliranytja yiwarla kutjupa-kutjupakutu yartaka tjarrpakitjalu. Palunyalu yanu purtingka nyinarranytja. Parturtu-ya ngurra pirninguru tirtu pitjalanytja. \c 2 \s1 Tjiitjalu Wati Nyumpu Walykumunurnu \r Matjuyuku 9.1-8; Luukaku 5.17-26 \p \v 1 Nyangka Tjiitjanya nyinarrayirnu marlaku yanu Kapurniyaku. Nyangka-ya nyakulalpi watjaranytja tjiinya ngurrangka pitjangu nyinarranyangka. \v 2 Nyangka-ya kulira pitjangu yiwarla kaninytjarra yangatjunu ngaralanytja. Puru-ya tuungka yangatjunu ngaralanytja yilkakutarrartu. Nyangka Tjiitjalu-tjananya tjukurrpa watjaranytja. \v 3 Nyangka-ya wati kutjarra-kutjarralu wati nyumpu warntungka tjitira katingu Tjiitjala ngamu ngarritjunkukitjalu. \v 4 Palunyalu-ya purtu kulirnu tjarrpakitjalu. Tjiinyamarntu-ya yarnangu pirni tjaawana ngaralanytja. Nyangka-ya parratatiralpi yiwarla katalarra ngarritjunu. Palunyalu-ya yiwarla katalarrangkatjanya yarlapungu Tjiitjanya ngaralanytja, palunyangka katalarra. Palunyalulta-ya warntu purturrungka karrpiralpi wati nyumpu palunyanya tjarutjunu. \v 5 Nyangka Tjiitjalu-tjananya nyakulalpi kulirnu, “Wiya, wati nyarralu-rniya mularrkulira pika-rna wiyaltjaku.” Nyangka wati nyumpungka watjarnu, “Yuwa, Mama Kuurrnganku kalyparringu.” \p \v 6 Nyangka-ya Mawutjaku wangka nintipungkupayilu nyinarra kuliranytja, \v 7 “Wiya-kulila palunyapirinypa watjaranytjamunu. Nyangka wati ngaalu Mama Kuurrnga panypurangkula watjara. Watilu kamu watjalku Mama Kuurrnga kalyparrinyangka. Ngarna Mama Kuurrtu watjalku kalyparringkutjatjanulu.” \p \v 8 Nyangka Tjiitjalu-tjananya nintilu kuliranytja pinalu-ya kuliranyangka. Palunyalu-tjananya watjarnu, “Nyaaku-yan palunyapirinypa kulira? \v 9 Wangka nyaapirinypa-rna purtu watjalku? Tjiinya-rna nintilu watjara Mama Kuurrnga kalyparrinyangka. Puru-rna watjalku pika wiyarringkula pakara warntu mantjira yankutjaku. \v 10 Tjiinya Mama Kuurrtu-rni mantakutu witurnu. Palunyanguru-rna Katja Yarnangurrinytjalu nintilu watjara Mama Kuurrnga kalyparrinyangka. Puru-rna ngaanya watjalku mularrnyakutjaku-yan.” Nyangkalta wati nyumpungka watjarnu, \v 11 “Pakala. Warntunku mantjira ngurrakutu mapitja.” \p \v 12 Nyangka wati palunyalu mularrpartu pakarnu warntunku mantjira waarrpungkula yanu ngurrakutu pirnilu-ya nyakulanyangka. Nyangka-ya nyakulalpi kata paarnarrarnu. Palunyalu-ya Mama Kuurrnga marninypungkula watjaranytja, “Wiya, palunyapirinypa-lan kutjuwarra nyakula wantirranytjamunu.” \s1 Tjiitjalu Liipayinya Yarltingu \r Matjuyuku 9.9-13; Luukaku 5.27-32 \p \v 13 Nyangka Tjiitjanya marlaku yanu kapi Kalalilakutu. Nyangka-ya yarnangu minga-minga pitjangu lurrtjurringu. Nyangka-tjananya kapi kantilynguru nyinarra nintipungkulanytja. \v 14 Palunyalu pakara mapitjalayintjalu nyangu Yalpiyaku katja Liipayinya nyinarranyangka. Tjiinya nyinarra tjimarri yurraranytja kapamanku. Nyangka Tjiitjalu watjarnu, “Wanala-rni ngayunya.” Nyangkalta-lu mularrpartu pakara wanarnu. \p \v 15 Nyangka Tjiitjanya puru palunyaku wanalpayi pirni-ya yanu tjarrpangu Liipayiku ngurrangka. Palunyalu-ya nyinarra mirrka ngalkulanytja. Nyangka-ya kapamanku tjimarri yurralpayilu puru palyamunu palyalpayi pirnilu lurrtjurringu ngalkulanytja. Tjiinyamarntu-ya pirnilu Tjiitjanya parrawanarayinkupayi. \v 16 Nyangka-ya Mawutjaku wangka nintipungkupayi nyarra Paratji-ya nyinapayilu nyangu Tjiitjalu-tjananya palyamunu pirningka puru kapamanku tjimarri yurralpayingka mirrka ngalkulanyangka. Palunyalu-ya wanalpayi pirninya tjapirnu, “Nyaaku-tjananya kapamanku tjimarri yurralpayingka puru palyamunu palyalpayi pirningka lurrtjurringkula mirrka ngalkula?” \p \v 17 Nyangka Tjiitjalu-tjananya wangka kamparntaralpi watjarnu, “Kutjupalu pika wiyalu yankula tukuta nyakukitjamunu. Ngarna pikatjarralu-ya yanku nyaku. Tjinguru-yan kulira ngayulu-rna pitjangu walykumunu nyinapayinya yarltikitja. Wiya, pitjangu-rna palyamunu pirninya yarltikitja.” \s1 Tjiitjanya-ya Tjapiranytja \r Matjuyuku 9.14-17; Luukaku 5.33-39 \p \v 18 Kutjupayara-ya Tjuunku wanalpayi puru Paratji pirnilu-ya mirrka wantirra Mama Kuurrta tjapiranytja. Nyangka-ya yarnangu kutjupatjarralu pitjangu Tjiitjanya tjapirnu, “Nyaaku-ya nyuntuku wanalpayilu tirtu mirrka ngalkula? Tjiinya Tjuunku wanalpayi pirnilu puru Paratjiku wanalpayilu-ya mirrka wantirra Mama Kuurrta tjapilpayi.” \p \v 19 Nyangka Tjiitjalu wangka kamparntaralpi watjarnu, “Watilunku kurri yarltinyangka yamatji pirnilu-ya lurrtjurringkula pukurltu mirrka ngalkupayi. \v 20 Nyangka ngula wati palunyanya tjulyara katiku. Palunyangka-ya tjirturu-tjirturulu mirrka ngalkukitjamunu. Palunyapirinypa-rniya tjulyara katiku. Nyangka-tjuya wanalpayi pirnilu ngalkukitjamunu.” \p \v 21 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tjukurrpa kamparntalpa puru watjarnu, “Tjiinya kawutu ngarnmanytjatja yarlarrinyangka-lan tiriyalpa kuwarringkatja katalarrawana tjunkukitjamunu. Tjiinya-tjinguru kawutu warrtjupungkunyangka warntu kuwarringkatjanya ngarlturrarriku palunyalu warntu ngarnmanytjatjanya yilaralpi yarla purlkalku, palunyakutarra. \v 22 Nyangka-ya tjukurrpa kutjupanya puru kulila. Tjiinya-lan nanikuurrku minyarra puturlpirinypa kanyilpayi wayinku. Palunyalu-lan wayinpa kuwarringkatja tjutilkitjamunu minyarra ngarnmanytjatjangka. Tjiinya-tjinguru wartunarralku nyangka wayinpa tjutiku wiyarringku. Nyangka minyarra puturlpirinypa warniku wantiku, palunyakutarra. Tjiinya-lan wayinpa kuwarringkatja tjutilku minyarra kuwarringkatjangka. Nyangkalta walykumunu ngarrima.” \s1 Waarka-yanyu Palyaranytja Tjirntu Yaka-yakangka \r Matjuyuku 12.1-8; Luukaku 6.1-5 \p \v 23 Nyangka Tjiitjanya-ya mirrka wiirwana mapitjalayintja tjirntu Tjatiti yaka-yakangka. Nyangka-ya wanalpayi pirnilu mantjira ma-ngalkulayintja. \v 24 Nyangka-ya Paratjilu Tjiitjanya watjarnu, “Nyaaku-ya mirrka yurrara tjirntu yaka-yakangka? Tjiinya-ya waarka palyara. Nyangka Mawutjalu yaka-yakarnu palunyapirinypa-lan palyantjamaaltu wantirratjaku.” \p \v 25-26 Nyangka-tjananya Tjiitjalu watjarnu, “Tjukurrpa Tayipirrngatjarra-parta-yan nyakunytjamunu? Tjiinya wati palunyanya puru palunyaku yamatji pirninya parltjatjirratja tjarrpangu tiinti miirl-miirlta. Nyangka Tayipirrtu nyuma nyarra Mama Kuurrku nintirnu wantitjanya mantjiralpi ngalangu. Puru palunyaku yamatji pirniku nintirnu. Tjiinya-ya mirrka yaka-yaka ngalangu. Ngarna tiinti miirl-miirlta waarka palyalpayilu-ya ngalkupayi. Palunyanya ngarangu Payatjanya tjurrtjuku puurrpa purlkanya nyinarranyangkalpi.” \p \v 27 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tirtu watjaranytja, “Tjinguru-yan kulira Mama Kuurrtu tjirntu kutju yaka-yakarnu tjiinya yarnangu pirninya payilkitjalu. Wiya, yaka-yakarnu waarkatjanu-lan nyinarra palyarritjaku. \v 28 Nyangka-rna Katja Yarnangurrinytjanya puurrpa purlkanya nyinarra. Palya-rna watjalku tjirntu yaka-yakangkatarrartu-ya kutjupa-kutjupa palyaratjaku.” \c 3 \s1 Wati Mara Ngarlturrpa Walykumunurnu \r Matjuyuku 12.9-14; Luukaku 6.6-11 \p \v 1 Nyangka Tjiitjanya puru yanu tjurrtjungka tjarrpangu. Palunyalu nyangu wati mara ngarlturrpa nyinarranyangka. \v 2 Nyangka-ya yarnangu kutjupatjarralu nyinarra Tjiitjanya yurakanyiranytja tjiinya tjirntu Tjatiti yaka-yakangka pika wiirrunnyangka payilkitjalu. \v 3 Nyangka Tjiitjalu wati mara pikatjarrangka watjarnu, “Pakara pitja.” Nyangka pakara pitjangu ngarangu. \v 4 Nyangka-tjananya tjapirnu, “Watjala-rni. Mawutjaku wangka-munta ngarala tjirntu miirl-miirlta-lan pikatjarraltjaku puru mirrirntankutjaku? Wiya-tjinguru ngarala tjiinya-lan yirringkara wankarunkutjaku.” \p Nyangka-ya kanmarrarringu nyinarranytja. \v 5 Nyangka Tjiitjalu-tjananya parranyakulalpi mirrparnarringu. Palunyalu walykurringu tjiinyamarntu-ya kurrurnmaaltu wati pikatjarraku ngarlturringkula kuliranytjamunungka. Palunyalu wati palunyanya watjarnu, “Maranku wirrmirala.” Nyangka mularrpartu wirrmirarnu. Nyangkalta walykumunurringu. \v 6 Nyangka-ya Paratji pirnilu Tjiyuku tjurrtju wantirra yanu puurrpa Yarataku yamatji pirningka lurrtjurringu. Palunyalu-ya tjumaranytja Tjiitjanya mirri pungkukitjalu. \s1 Tjiitjalu Pikatjarra Pirninya Pampura Wiirruranytja \r Matjuyuku 4.23-25; Luukaku 6.17-19 \p \v 7 Nyangka-ya Tjiitjanya puru palunyaku wanalpayi pirninyatarrartu yanu kapi Kalalilakutu. Nyangka yarnangu pirnilu-ya wanarnu. Tjiinya-ya ngurra Kalalilanguru puru Tjutiyalanguru, \v 8 puru Tjurutjamalanguru, puru Yitumiyalangurutarrartu-ya pitja-pitjangu. Puru-ya kapi Tjuutanta kakarraranguru puru ngurra Tayala Tjaatanta yitinguru pitjangu Tjiitjanya nyakukitja. Tjiinyamarntu-ya kulirnu yayirninytjulu kutjupa-kutjupa palyaranyangka. \v 9 Palunyangka-ya yarnangu mingapirinypa parrangarangu. Nyangka Tjiitjalu watjarnu palunyaku wanalpayilu-ya pawurrpa mantjira katirra ngamu ngaratjunkutjaku, yarnangu pirnilu-ya parrayutjultjakutarra. \v 10 Tjiinya Tjiitjalu yarnangu pirni pampura wiirruranytja. Nyangka pikatjarra kutjupatjarralu-ya yurntu-yurnturanytja pampulkitjalu. \v 11 Nyangka yarnangu mamutjarralu-ya Tjiitjanya nyakula pupakatirranytja. Palunyalu mirrarra watjaranytja, “Nyuntunyan Mama Kuurrku Katja.” \p \v 12 Nyangka Tjiitjalu mamu pirninya mula-mulalu yaka-yakarnu palunyapirinypa-ya parrawatjantjamaaltu wantirratjaku. \s1 Tjiitjalu-tjananya Tjukurrpa Watjalpayi 12-pa Miratjunu \r Matjuyuku 10.1-4; Luukaku 6.12-16 \p \v 13 Nyangka Tjiitjanya purlingka tatirnu. Palunyalu wati-tjananya yarltingu. Nyangka-luya pitjangu. \v 14 Palunyangka Tjiitjalu wati 12-pa-tjananya ngurrkarntanu tjukurrpa-ya watjaratjaku. Palunyalu watjarnu, “Yuwa, ngurrkarntanu-tjananyarnanta lurrtjurringkula-rniyan parrapitjalayinkutjaku. Puru-tjananyarnanta witulku tjukurrpa-yan parrawatjaratjaku \v 15 puru mamu tjirtiratjaku.” \p \v 16 Wati ngaanya-tjananya ngurrkarntanu: Tjayimannga nyarra Tjiitjalu Piitanya tjapirnu, palunyanya. \v 17 Tjapatiku katja kutjarra Tjayiminya-pula Tjuunnga. Tjiinya Tjiitjalu-pulanya yini tjapirnu Pawunurrtjinya. Tjiinyanyu wati wanangarapirinypa — waarrpungkula mirrparnarripayi. \v 18 Puru Yanturunya, Pilupanya, Paatjaluminya, Matjuyunya, Tumutjunya, Yalpiyaku katja Tjayiminya, puru Tjatiyanya. Puru Tjayimannga nyarra mantaku wangkapayinya. \v 19 Puru Tjuuta-Kariyarrnga tjiinya Tjiitjanya yinytjanulu nintirnu, palunyanya. \s1 Tjiitjanya-ya Watjaranytja Mamutjarralunyu Palyaranytja \r Matjuyuku 12.22-32; Luukaku 11.14-23; 12.10 \p \v 20 Nyangka Tjiitjanya yanu ngurraku. Nyangka-ya yarnangu pirnilu puru wanarnu yangatjunu. Nyangka Tjiitjalu puru wanalpayi pirnilu-ya purtu kulirnu mirrka ngalkukitjalu. \v 21 Nyangka palunyaku ngunytju marlanypirtitarra kulira pitjangu Tjiitjanya ngamulu miranykanyilkitja. Tjiinya-ya kulirnu yarnangu pirnilu-ya watjaranytja kata kurrarringkutja. \p \v 22 Nyangka-ya Mawutjaku wangka nintipungkupayi Tjurutjamalanguru pitjangu. Palunyalu-ya watjaranytja, “Wiya, Tjiitjalu mamu pirninya tjirtira mamuku puurrpa yini Piitjapultu kanyiranyangka.” \v 23 Nyangka Tjiitjalu-tjananya Mawutjaku wangka nintipungkupayinya yarltirralpi watjarnu, “Wiya-kulila Tjayitintu tjirtilkitjamunu Tjayitinnga pakara kukurraaltjaku. \v 24 Tjinguru puurrpa kutjupalu ngurra pirninya kanyinma. Nyangka-yanku tjarrarringkulalpi pika pungama. Wiya, mirrirringkula-wanalku-ya wiyarriku. \v 25 Nyangka palunyapirinypartu yungarrapirtilu-yanku ngaparrku-ngaparrkulu pungkula-wanalku wiyarriku. \v 26 Nyangka-tjinguru Tjayitintu-yanku tjarrarringkulalpi pika pungama. Wiya, tirtu-ya nyinarra-wanalkitjamunu wiyarriku.” \p \v 27 Nyangka puru Tjiitjalu wangka kamparntaralpi watjarnu, “Tjiinya kutjupalu kamu tjarrpaku mulyatarriku wati nganyirri purlkaku ngurrangkatja. Ngarna wati palunyanya karrpilku tjunkulalpi tjarrpaku mulyatarriku.” \p \v 28 Nyangka Tjiitjalu tirtu watjaranytja, “Kulinma-ya ngaanya. Mama Kuurrnga-tjanampa kalyparriku palyamunu palyalpayiku puru tjalkirr-tjalkirrpa watjalpayiku. \v 29 Nyangka kutjupalu Kuurti Walykumununya panypurangku watjalku. Nyangka Mama Kuurrnga-ra kalyparrikitjamunu.” \v 30 Tjiinya Tjiitjalu palunyapirinypa watjaranytja tjiinyamarntu-ya watjaranytja Tjiitjanyanyu mamutjarra nyinarranytja, palunyangka. \s1 Tjiitjaku Ngunytju Puru Marlanypirti \r Matjuyuku 12.46-50; Luukaku 8.19-21 \p \v 31 Nyangka-ya Tjiitjaku ngunytju puru marlanypirti pitjangu yiwarla yilkaku ngaralanytja. Palunyalu-ya wangka nintira-wanarnu Tjiitjanya-tjananya pakara wangkatjaku. \v 32 Palunyangka-ya Tjiitjanya parranyinangu yangatjunu kanyiranytjatjanulu watjarnu, “Kulila. Nyuntuku ngunytju puru marlanypirti-ya yilkaku ngarala nyuntula wangkakitja.” \p \v 33 Nyangka Tjiitjalu-tjananya watjarnu, “Ngananya-tjuya ngunytju marlanypirti?” \v 34 Nyangka-tjananya yarnangu nyarra parranyinarranytjanya parranyakulalpi watjarnu, “Ngaanya-tjuya ngunytju puru marlanypirti nyinarra. \v 35 Tjiinya Mama Kuurrku wangka wangarnarralu kulira palyalpayi, palunyanya-tjuya ngayuku kurta, tjurtu ngunytjupirti nyinarra.” \c 4 \s1 Tjukurrpa Yurninytjarra \r Matjuyuku 13.1-9; Luukaku 8.4-8 \p \v 1 Nyangka puru Tjiitjalu-tjananya yanu nintipungkulanytja kapi kantilytja. Nyangka-ya yarnangu minga-mingalu parrangururrtjunu kanyiranytja. Nyangka pakaralpi pawurrpangka tatirnu nyinarranytja. Pawurrpa palunyanya kapingka ngaralanytja. Nyangka-ya yarnangu pirninya kapi kantilywana ngaralanytja. \v 2 Nyangka-tjananya tjukurrpa kamparntalpa pirni watjaranytja. \p \v 3 “Kulila-ya. Wati ngaalu yanu yurninypa parrawarnirranytja manta tjawarnu wantitjalu. \v 4 Nyangka yurninypa kutjupatjarra-ya punkarnu yiwarrangka. Nyangka tjurlpulu-ya pitjangu ngalangu wiyarnu. \v 5 Nyangka yurninypa kutjupatjarranya-ya punkarnu manta purlitjarrangka. Nyangka yukiri waarrpungu pakarnu tjiinyamarntu manta kurlunypa ngaralanyangka. \v 6 Nyangka tjirntulu pakaralpi kampangu pikirnu. Tjiinyamarntu-ya marrpuri lingkirrtu walatjunkutjamunurtu. \v 7 Nyangka yurninypa kutjupatjarranya-ya punkarnu tjilka-tjilka ngarapayingka. Nyangka tjilka-tjilkalu pakaralpi yukiri yangatjunu kanyiranytja. Nyangka purtu pakara purlkarringkulanytja. Palunyalu mirrkatjarrarringkutjamaalpartu. \v 8 Nyangka yurninypa kutjupatjarranya-ya punkarnu manta walykumunungka. Nyangka yukiri pakaralpi purlkarringu. Palunyalu-ya mirrkatjarrarringu. Nyangka kutjupatjarralu-ya mirrka kurlunypa kanyirnu. Nyangka kutjupatjarralu purlka-purlka. Nyangkalta kutjupatjarralu purlkanya mularrpa kanyirnu.” \p \v 9 Nyangka Tjiitjalu-tjananya watjarnu, “Yuwa, kuliralpi-ya ruukulinma tjurrkurlmara kulilkitjalu.” \s1 Tjukurrpa Kamparntalpa-ya Purtu Kuliranytja \r Matjuyuku 13.10-17; Luukaku 8.9-10 \p \v 10 Nyangka Tjiitjanya kutjurringu nyinarranytja. Nyangka-ya kutjupatjarralu tjukurrpa kulintjatjanu pitjangu lurrtjurringu wanalpayi 12-pangka. Palunyalu-ya Tjiitjanya tjapirnu tjukurrpa-tjananya watjara yartakankutjaku. \v 11 Nyangka-tjananya watjarnu, “Mama Kuurrtu-tjananyanta wangka kumpiltatja watjalku yartakanku tjiinya-tjananyanta puurrarringkula kanyilkitjalu. Nyangka-ya kutjupatjarralu tjukurrpa kamparntalpakutju kulinma. \q1 \v 12 ‘Yarnangu palunyalu-ya kulilku-kulilku \q2 purtu tjukarurrulku wantiku. \q1 Tjiinya-ya Mama Kuurrtakutu pinkurraalkitjamunu \q2 kalyparritjaku-tjanampa.’” \s1 Tjukurrpa Yurninytjarranya Watjarnu Yartakanu \r Matjuyuku 13.18-23; Luukaku 8.11-15 \p \v 13 Nyangka-tjananya Tjiitjalu watjarnu, “Purtu-watjala-yan tjukurrpa palunyanya kulira? Yaaltji-yaaltjilunyka-yan kutjupatjarra kulinma? \v 14 Kulila-ya. Mama Kuurrku tjukurrpa watjalpayinya tjiinya yurninypa warnipayinyapirinypa. \v 15 Nyangka yarnangu kutjupatjarra-ya tjiinya yurninypa yiwarrangka punkarnu, palunyapirinypa. Tjiinya-ya tjukurrpa kulilku. Palunyangkartu-tjananya Tjayitintu pitjaku pina kuwartjingalku. Nyangka-ya watatjarriku. \v 16 Nyangka yarnangu kutjupatjarranya-ya tjiinya yurninypa purlitjarrangka punkarnu, palunyapirinypa. Tjiinya-ya tjukurrpa kuliralpi pukurlarriku. \v 17 Palunyalu-ya mula-mulalu kurrurnta tjarrpatjunkutjamaaltu wantiku. Palunyalu-tjinguru-ya tjirturu-tjirtururriku. Puru-tjinguru-ya pikatjarrarriku. Tjinguru-tjananya yanyanarringama wanaranyangka-ya. Nyangkalta-ya wanantjamaalarriku. \v 18 Nyangka yarnangu kutjupatjarranya-ya tjiinya yurninypa tjilka-tjilkatjarrangka punkarnu, palunyapirinypa. Tjiinya-ya tjukurrpa kuliralpi mula-mularriku. \v 19 Palunyalu-ya wanaranytjalu tirtu kulinma mantangkatjaku. Nyangka tjimarrilu, puru yulytja walykumunulu, puru kutjupa-kutjupalutarrartu-tjananya kuwartjingalku. Nyangka-ya Mama Kuurrku wangkaku watatjarriku. Palunyalu-ya waarka walykumunu palyalkitjamunu. \v 20 Nyangka yarnangu kutjupatjarranya-ya tjiinya yurninypa manta walykumunungka punkarnu, palunyapirinypa. Tjiinya-ya tjukurrpa kulilku mula-mularriku. Palunyalulta-ya Mama Kuurrku waarka palyanma. Tjiinya-ya kutjupatjarralu kurlunypa palyanma. Nyangka-ya kutjupatjarralu purlka-purlka palyanma. Nyangka-ya kutjupatjarralu purlkanya mularrpa palyanma.” \s1 Tjukurrpa Tilitjarra \r Luukaku 8.16-18 \p \v 21 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tjukurrpa kutjupa kamparntalpa watjarnu, “Kutjupalu lantanpa tiliralpi kumpitjunkukitjamunu puukangka puru piirrpa kaninytjarra. Wiya, katu ngaratjunku. \v 22 Palunyapirinypa Mama Kuurrtu wangka kumpilpa kanyiranytjatjanulu watjalku yutilku. Nyangkalta-ya pirnilu kulilku. \v 23 Yuwa, kuliralpi-ya ruukulinma tjurrkurlmara kulilkitjalu.” \p \v 24 Nyangka-tjananya tirtu watjaranytja, “Yatatjura-ya ngaanya kulila. Tjinguru-yan yarnangu kutjupanya nyakula watjanma. Wiya, Mama Kuurrtu-tjananyanta ngula ngaparrtjika wayirntaralpi puntulku watjalku. \v 25 Nyangka-tjinguru-tjun wangkaku nintirringku. Wiya, Mama Kuurrtunta puru yirringkanku. Nyangkan ninti purlkarringku. Nyangka-tjingurun nintirrikitjamunu. Wiya, Mama Kuurrtunta pina kuwartjingalku. Nyangkan watatjarringku nyinama.” \s1 Yukiri Yungarra Pakantja \p \v 26 Nyangka-tjananya Tjiitjalu tjukurrpa kutjupa watjarnu, “Mama Kuurrnga puurrarriku nyinarranyangka ngaapirinypa ngaraku. Tjukurrpa kamparntalpa-tjananyarnanta watjalku. Tjiinya wati ngaalu yurninypa parrawarnirranytja manta tjawarnu wantitjalu. \v 27 Palunyalu mungarringkula kunkunpa ngarrirra tjirnturringkula kutjupa-kutjupa palyaranytja. Tjirntu kutjupa tjirntu palunyapirinymara-wanaranytja. Parturtu wati palunyanya ngurrpa yurninytjanu yukirirritjaku. \v 28 Tjiinya yukiri yungarranku pakalpayi. Puru nyarlpitjarrarringkupayi. Palunyatjanu mirrkatjarrarriku. \v 29 Nyangka mirrka palunyanya yurnmirriku. Palunyangkalta watilu-ya pitjaku katapungkula yurranma.” \s1 Tjukurrpa Yurninypa Kurlunytjarra \r Matjuyuku 13.31-32, 34; Luukaku 13.18-19 \p \v 30 Nyangka Tjiitjalu-tjananya watjarnu, “Mama Kuurrnga puurrarriku nyinarranyangka ngaapirinypa ngaraku. \v 31 Tjiinyakurlu watilu yurninypa kurlunypa mantjira kati mantangka tjawala tjurra. \v 32 Nyangkakurlu yurninytjanu pakala. Palunyalukurlu purlkarringkulalpi purlkurnpa purlkanya ngarama. Nyangkakurlu-ya tjurlpu kutjupa-kutjupalu pitja manngu palyala nyinama, palunyapirinypa.” \v 33 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tjukurrpa kutjupatjarra palunyapirinypa watjaranytja. Wangka purlkanya-tjananya watjantjamaaltu wantipayi purtu-ya kuliltjakutarra. \v 34 Tjukurrpa kamparntalpakutju-tjananya yarnangu pirningka watjalpayi. Palunyalu kutjurringkula nyinarranytjalu-tjananya wanalpayi pirningka watjara yartakankupayi. \s1 Tjiitjalu Kapi Pirriya Marrkurnu \r Matjuyuku 8.23-27; Luukaku 8.22-25 \p \v 35 Nyangka mungarrtjirrinyangka Tjiitjalu-tjananya wanalpayi pirningka watjarnu, “Kapiwana-la yarra kutjupa kantilykutu.” \v 36 Nyangka-ya wanalpayi pirninya tatirnu pawurrpa nyarra Tjiitjanya nyinarranytjala. Palunyalu-ya yarnangu pirninya-tjananya wantirra yanu. Nyangka pawurrpa kutjupatjarratarrartu-ya yanu. \v 37 Nyangkalta pirriya purlkanya ngalyakukurraaralpi kapi yurritjingaranytja. Nyangka pawurrpangka tjarrparranytja. Nyangka nguwanpa tjarrpangu kapi kaninytjarra. \v 38 Nyangka Tjiitjanya pawurrpangka marlarrku kunkunpa ngarrirranytja kata pangkungka tjunkulalpi. Nyangka-ya wanalpayi pirnilu wankaralpi watjarnu, “Puurr, nyuntulu-partan watatja ngarrirra? Kapingka-lan tjarrpaku mirrirriku.” \p \v 39 Nyangka Tjiitjalu pakaralpi pirriya watjarnu, “Yatarnarri.” Palunyalu watjarnu, “Kapi, yurrimaalarri.” Nyangka mularrpartu pirriya yatarnarringu. Nyangka kapi yurrimaalarringu ngaralanytja. \v 40 Nyangka Tjiitjalu wanalpayi pirningka watjarnu, “Wiya, nyaaku-yan ngurlurringkula? Tirtu-munta-rniyan puurlpa kulira?” \p \v 41 Nyangka ngurluny-ngurlunyarringkulalpi-yanku ngaparrkulu watjaranytja, “Wati ngaanya nyaapirinypa? Tjiinya pirriyalu kapilutarrartu-ya wangka kutju kulirnu.” \c 5 \s1 Wati Mamutjarra Pulpangka Nyinapayinya \r Matjuyuku 8.28-34; Luukaku 8.26-39 \p \v 1 Nyangka Tjiitjanya puru palunyaku wanalpayi pirninya-ya kapi Kalalilawana puru mapitjalayirnu yitipirringu yiwarla Karatjanya ngaralanyangka. \v 2 Nyangka Tjiitjanya tjarungaralanyangkartu wati kutju pulpa mirri tjunkupayinguru waalkarrara pitjangu. Wati palunyanya mamutjarra. \v 3 Palunyatjanu pulpa mirri tjunkupayingka nyinapayi. Nyangka-luya purtu karrpira wantipayi. \v 4 Tjiinya mara tjinatarrartu-ya rankapungka karrpira wantipayi. Nyangka tirtu kartarntankupayi. Tjiinya-ya purtu kulira witurrpungkula kanyilkitjalu witu-witu purlkanyatjaru. \v 5 Nyangka karlarla puru mungangka wati palunyanya tirtu parrangarapayi pulpa mirri tjunkupayiwana. Purliwanatarra mirrarra yungarralu katapungkupayi purli yiringka. \p \v 6 Palunyalu tiwangururtu Tjiitjanya nyakula ngalyakukurraarnu pupakatirralpi \v 7 mirrangu watjarnu, “Tjiitja, nyuntulun mularrpa Mama Kuurrku Katja. Wanti-rni warukutu wituntjamaaltu.” \v 8 Tjiinya Tjiitjalu watjaranytja mamu pakaltjaku. Palunyanguru palunyapirinypa watjaranytja. \p \v 9 Nyangka Tjiitjalu-lu tjapirnu, “Yinin ngananya?” \p Nyangka watjarnu, “Wiya, ngayuku yini Pirnipurlkanya. Tjiinya-latju pirnipurlka nyinarra.” \v 10 Nyangka wati palunyalu kurrurntutarra tjapiranytja Tjiitjalu mamu palunyanya-tjananya ngurra kutjupaku wituntjamaaltu wantitjaku. \p \v 11-12 Nyangka-ya mamu pirnilu yulatjarralu watjarnu, “Piki-pikikutu-lanyatju witula. Palunyangka-latjuyi kukurraala tjarrpa.” Tjiinya piki-piki pirnilu-ya ngarala yukiri ngalkulanytja purli katalarra. \v 13 Nyangka mularrpartu Tjiitjalu mamu pirninya witurnu. Nyangka-ya kukurraarnu piki-pikingka kurrutjarrpangu. Nyangka-ya piki-piki pirninyartu, tjiinya 2,000-pa, kuwar-kuwararringkula kukurraarnu. Wararranguru-ya pitjalayirnu kapi purlkanyangka tjarrpangu mirrirringu. \p \v 14 Nyangka-ya piki-piki miranykanyilpayilu nyakula ngurlu kukurraarnu pirningka-tjananya parrawatjaranytja yiwarlawanalu puru ngurra kurlunywanalu. Nyangka-ya yarnangu pirnilu kulira yanu nyakukitja. \v 15 Palunyalu-ya nyangu wati palunyanya Tjiitjala ngamu nyinarranyangka. Tjiinya kata walykumunurringkulalpi warntu tjarrpatjunu kanyiranytja. Nyangka-ya nyakulalpi ngurlurringu. \v 16 Nyangka nyarra kurranyulu-ya nyangu, palunyatjintu-tjananya tjakultjunu tjiinya wati mamutjarranya walykumunurringu puru piki-piki wiyarrinyangka. \p \v 17 Nyangkalta-ya watjarnu Tjiitjalu-tjanampa ngurra wantirra yankutjaku. \p \v 18 Nyangka Tjiitjanya pawurrpangka ma-tatiranyangkartu wati nyarra mamutjarralpi nyinapayilu tjapirnu, “Yanku-munta-rnanta nyuntulawana?” \p \v 19 Nyangka Tjiitjalu watjarnu, “Wiya, marlaku mapitja nyuntuku yungarrapirtikutu. Palunyalu-tjananya tjakultjurra Mama Kuurrtunta walykumununnyangka. Tjiinyanku nyuntuku mularrpa ngarlturringu.” \p \v 20 Nyangka mularrpartu yanu ngurra Tawunpa 10-tjarralawanalu parrawatjaranytja tjiinya Tjiitjalu-lu walykumununnyangka. Nyangka-ya kata paarnarrarnu kuliranytja. \s1 Tjaaraku Yurntalpa Puru Minyma Kapa Pikatjarra \r Matjuyuku 9.18-26; Luukaku 8.40-56 \p \v 21 Nyangka Tjiitjanya-ya pawurrpangka tatira kapiwana marlaku yanu. Pitjalayirnu, kantilypa kutjupaku parrapitjangu. Nyangka-ya yarnangu pirni pitjangu parrangururrtjunu kanyiranytja. \v 22 Nyangka wati kutju yini Tjaaranya tjiinya tjurrtjungka-tjananya kanyilpayi waalkarrara pitjangu. Palunyalu Tjiitjanya nyakulalpi pupakatingu palunyaku tjinangka. \v 23 Palunyalu kurrurntutarrartu watjarnu, “Wiya, ngayuku yurntalpa pika purlkanya ngarrirra mirrirrikitja. Nyangka-muntan pitjaku pampulku wankalku?” \p \v 24 Nyangkalta kulira lurrtjurringkula yanu. Nyangka-ya yarnangu minga-mingalu parrayangatjura makatirrayintja. \p \v 25 Nyangka minyma kapa pikatjarralutarrartu wanaranytja. Tjiinya pikatjarra tirtu nyinarranytja kurli 12-pa. \v 26 Tjiinya tukuta pirninya payipungu-payipungu tjimarri wiyarnu. Nyangka-luya purtu wiirruranytja. Nyangka-ra pika purlkarringu ngaralanytja. \v 27 Nyangkalta minyma palunyalu Tjiitjanyatjarra kulirnu. Palunyalu-tjananya yarnangu pirningka lurrtjurringu marlawanalu wanaralpi Tjiitjaku kawutu pampurnu. \v 28 Tjiinya yungarralunku kuliranytja, “Tjinguru-rna warntukutju pampulku. Nyangkalta-rni pika wiyarringku.” \p \v 29 Nyangka kawutu pampunnyangkartu pika wiyarringu. Nyangkanku yungarralu mirarnu pika-lu wiyarrinyangka. \v 30 Nyangka Tjiitjalu pinkurraaralpi watjarnu, “Nganalu-tju warntu pampurnu?” Tjiinyamarntu mirarnu yayirninytjulu wiirruntjalu. \p \v 31 Nyangka-ya wanalpayilu watjarnu, “Wiya, yutjurnunta-ya kanyira. Ngurrpa-latju. Nganalunta pampurnu?” \p \v 32 Nyangka Tjiitjalu tirtu parranyakulanytja, “Nganalu-rni pampurnu?” \v 33 Nyangka minyma palunyalu kulirnu pika-lu wiyarrinyangka. Palunyalulta tiltirr-tiltirrpa pitjangu pupakatingu. Palunyalunku watjarnu, “Wiya, pika-rna wiyarrikitjalu pampurnu. Nyangka-rni waarrpungkulalpi wiyarringu.” \v 34 Nyangka Tjiitjalu ngarlturringkulalpi watjarnu, “Yuwa, ngayuku-tjun mula-mularringu. Nyangkanta pika wiyarringu. Kurrurnpa raparrinytjatjanu mapitja. Pikanta mularrpa wiirrurringu.” \p \v 35 Nyangka ngarala watjaranyangkartu tjukurrtjarra-ya waalkarrara pitjangu. Palunyalu-ya Tjaarala watjarnu, “Wiya, wartalpitjanun purrkutjarrarringu. Nyangka wantirra ngurraku wirrtjala.” \p \v 36 Nyangka Tjiitjalu kulirnu wantirralpi Tjaarala watjarnu, “Wiya, tjirturu-tjirtururrinytjamaaltu ngayunya-rni mularrkulinma.” \v 37 Nyangka Piitanya, Tjayiminya palunyaku marlanypa Tjuunngakutju-tjananya yarltirra yanu. \v 38 Pitjalayirnu-ya wati purrkutjarraku ngurrangka waalkarrarnu. Palunyalu-ya kulirnu mirrarra yularranyangka. \v 39 Nyangka Tjiitjanya tjarrparra parrapitjangu-tjananya watjarnu, “Nyaaku-yan mirrarra yularra? Tjilku palunyanya mirrimaalpa, kunkunpa ngarrirra.” \p \v 40 Nyangka-ya kuliralpi tjalkirr-tjalkirrpa yikarringu. Nyangka-tjananya yurirlkutu witurnu. Palunyalu purrkutjarra-pulanya puru wanalpayi marnkurrnga yarltirralpi tjarrpangu tjilku mirri ngarrirranyangka. \v 41 Parrapitjangu mara mantjiralpi watjarnu, \tl “Talitja kumi.” \tl* Tjiinya wangka ngaapirinypa, “Tjilku ngana, pakala.” \v 42 Nyangka mularrpartu pakarnu. Palunyalu paltjura parrapitjalayintja. Tjiinya tjilku palunyanya tjirrarnka kurli 12-pa nyinarranytja. Nyangka-ya nyakulalpi kata paarnarrarnu. \v 43 Nyangka Tjiitjalu-pulanya mama ngunytju mula-mulalu yaka-yakarnu kutjupangka watjantjamaaltu wantitjaku. Puru-pulanya watjarnu mirrka-ra nintiltjaku. \c 6 \s1 Tjiitjaku Ngurrangkatja-ya Mula-mularringkutjamunurtu \r Matjuyuku 13.53-58; Luukaku 4.16-30 \p \v 1 Nyangka Tjiitjalu ngurra palunyanya wantirra yanu ngurra yungarrakutu. Nyangka-ya wanalpayi pirninyatarrartu lurrtjurringkula yanu. \v 2 Nyinarrayirnu-ya Tjatitirringu. Nyangka tjirntu yaka-yakangka Tjiitjanya tjarrpangu tjurrtjungka. Palunyalu-tjananya nintipungkulanytja. Nyangka-ya kata paarnarrarnu kuliranytja. Palunyalu-ya watjaranytja, “Wiya, nganalu-lu nintipungu? Tjiinya ninti purlkanya mularrpa. Palunyalu yayirninytjulu kutjupa-kutjupa palyara. \v 3 Wiyalpinyu Miriku katja, yiwarla palyalpayinya? Puru Tjayimiku, Tjawutjaku, Tjuutaku, Tjayimanku kurta. Puru palunyaku nyarrumpa-ya ngurra ngaangka nyinarra.” Tjiinya-ya Tjiitjaku mula-mularringkutjamaaltu wantingu. \p \v 4 Nyangka-tjananya Tjiitjalu watjarnu, “Tjiinya ngurra kutjupangkatjalu-ya Mama Kuurrku wangka kulira tjakultjunkupayinya marninypungkupayi. Nyangka-ya ngurra yungarrangkatjalu marninypungkukitjamunu.” \p \v 5 Nyangka ngurra palunyangka Tjiitjalu yayirninytjulu kutjupa-kutjupa palyantjamaaltu wantingu. Ngarna pikatjarra marnkurr-marnkurrpa pampurnu wiirrurnu. \v 6 Palunyalu kata paarnarrarnu kuliranytja tjiinyamarntu-ya mula-mularringkutjamunungka. \s1 Tjiitjalu-tjananya Wanalpayi 12-pa Witurnu \r Matjuyuku 10.5-15; Luukaku 9.1-6 \p Palunyanguru Tjiitjanya yanu yiwarla kurlunypa pirniwana parrapitjalayintja. Palunyalu-tjananya nintipungkulanytja. \v 7 Palunyalu-tjananya wanalpayi 12-nya yarltirralpi nintirnu mamu-ya tjirtiratjaku. Palunyalu-tjananya kutjarra-kutjarra witulkitjalu \v 8 watjarnu, “Yalatja-ya yankukitjalu kutjupa-kutjupa katinytjamaaltu wantima. Wanakutju-ya murrutjunkula katirrayinma. Mirrka, kaliki, tjimarritarrartu katirranytjamaaltu wantima. \v 9 Palya-yan tjinapuunpa tjarrpatjura kanyinma. Palunyalu-ya tjaarnpa kutjupa ngulaku katirranytjamaaltu wantima.” \v 10 Puru-tjananya watjarnu, “Pitjalayilku-yan yiwarlangka tjarrpaku. Nyangka-tjananyanta kutjupalu nyakulalpi yarltiku ngurrangka tjarrpatjunku. Nyangka-ya nyinarrayila yalatja yankukitjalukutju wantirra yarra. \v 11 Pitjalayilku-yan yiwarla kutjupangka tjarrpaku. Nyangka-tjingurunta-ya yarltirra tjarrpatjunkukitjamunu, puru tjukurrpa kulilkitjamunu. Nyangka-ya wantirra yankukitjalu manta tjinangkatja pata-patala. Nyangka-yayi nyawa kulila Mama Kuurrnga-tjanampa mirrparnpa nyinarra.” \p \v 12 Nyangkalta-ya yanu parrawatjaranytja palyamunu-ya wantirralpi pinkurraaltjaku. \v 13 Mamutarrartu-ya tjirtiranytja. Palunyalu pikatjarra-tjananya uyilta nyirtira wiirruranytja. \s1 Puurrpa Yaratalu Purtu Kuliranytja \r Matjuyuku 14.1-2; Luukaku 9.7-9 \p \v 14 Nyangka puurrpa Yaratalu kulirnu tjukurrpa Tjiitjanyatjarra ngurra pirniwanalu-ya parrawatjaranyangka. Tjiinya-ya kutjupatjarralu watjaranytja, “Wati ngaanya-kulila Tjuunnga kapingka tjarrpatjunkupayinya mirritjanu wankarringu. Palunyatjanulu yayirninytjulu kutjupa-kutjupa palyara.” \p \v 15 Nyangka-ya kutjupatjarralu watjaranytja, “Wiya, wati Layirrtjanyatarrartu mantakutu marlaku pitjanytja.” \p Nyangka-ya kutjupatjarralu watjaranytja, “Wiya-tjinguru Mama Kuurrku wangka kulira tjakultjunkupayi kutjupanya yartakarringu. Tjiinya kutjulpirtulpi-ya nyinarranytja, palunyapirinypa.” \p \v 16 Nyangka Yaratalu kuliralpi watjarnu, “Wiya, palunyanya Tjuunnga kapingka tjarrpatjunkupayinya. Tjiinya-rna watjarnu warrmarla kutjulu kata katapungkutjaku. Nyangka palunyanya mirritjanu wankarringu.” \s1 Tjuunnga-ya Mirrirntanu \r Matjuyuku 14.3-12 \p \v 17-18 Nyangka kutjulpirtu Yaratalunku marlanypa Pilupaku kurri yini Yaratiyanya mulyatarringu kanyiranytja. Nyangka Tjuuntu Yaratanya tirtu watjaranytja, “Wiya, palyamunulun minyma palunyanya kanyira.” Palunyangka Yaratalu warrmarla-tjananya witurnu Tjuunnga-ya tjulyara tjayilpangka tjarrpatjunkutjaku. Nyangka-ya mularrpartu tjulyarnu tjarrpatjunu. \p \v 19-20 Nyangka Tjuunnga tjayilpangka nyinarranyangka minyma Yaratiyalu yanyan-yanyantu mirritjuranytja. Palunyalu purtulirringkulanytja palunyaku kurrilu paalytjura kanyiranyangka. Tjiinya Yaratalu nintilu kuliranytja Tjuunnga tjukarurru nyinarranyangka. Palunyalu-lu miranykanyiranytja. Palunyalu tjayilpangka tjarrparra kulilpayi Tjuuntu tjukurrpa watjaranyangka. Palunyalu kutjarra-kutjarra kuliranytja. \p \v 21 Nyangka ngarangu yarnangu pirninya-ya pukurlarrirra kuliratjaku tjiinya Yaratanya kutjulpirtu yirti ngarrinytjanya. Nyangka-ya mirrka purlkanya-tjanampa palyarnu pitjala-ya ngalkutjaku. Nyangka-ya kapamanpa puurrpa purlkanyalu, puru warrmarla puurrpa pirnilu, puru wati purlkanya pirni Kalalila nyinapayilu pitjangu-ya mirrka ngalkulanytja. Palunyangkartu Yaratiyaku-ra ngarangu Tjuunnga-lu mirrirntankutjaku. \v 22 Tjiinya palunyaku yurntalpa pitjangu nyarnpirranytja. Nyangka Yaratalu-ya nyakulalpi pukurlarringu. Palunyalu kungka palunyanya tjapirnu, “Nyaapirinykun mukurringkula? Nintilku-rnanta kutjupa-kutjupaku-rnin ngatjinnyangka. \v 23 Tjiinyan puurrarringkulalpitarrartu yarnangu kutjupatjarra kanyilku. Nyangka ngayulu-rna kutjupatjarranya kanyinma. Tjiinya Mama Kuurrta mirangka-rnanta watjara.” \p \v 24 Nyangka kungka palunyalu yanu ngunytjunku tjapirnu, “Ngunytju, nyaapirinyku-rna ngatjilku?” \p Nyangka watjarnu, “Tjuunnga nyarra kapingka tjarrpatjunkupayiku kataku ngatjila.” \p \v 25 Nyangka waarrpungu mawirrtjarnu Yaratala watjarnu, “Kuwarrinyartu-rni Tjuunku kata purlayirrpangka kati nintila.” \p \v 26 Nyangka Yaratalu kuliralpi tjuni tjurlpilyarringu. Tjiinya kulirnu, “Wartalpitjanu-rna pirningka mirangka kalkurnu wantingu.” \v 27 Nyangkalta warrmarla kutju witurnu yankula Tjuunku kata katapungkula katirra nintiltjaku. Nyangka mularrpartu yanu tjayilpangka tjarrparralpi kata katapungu. \v 28 Palunyalu purlayirrpangka katingu-ra nintirnu. Nyangkalta palunyaku ngunytjuku makatingu nintirnu. \v 29 Nyangka-ya Tjuunku wanalpayi pirnilu kulira pitjangu mirri mantjira katingu pulpangka tjarrpatjunu. \s1 Tjiitjalu-tjananya 5,000-pa Parltjarnu \r Matjuyuku 14.13-21; Luukaku 9.10-17; Tjuunku 6.1-14 \p \v 30 Nyangka tjukurrpa watjalpayi pirninya-ya marlaku pitjangu. Palunyalu-ya Tjiitjala tjakultjunu tjiinya-ya pikatjarra pampura wiirruranytjatjanulu, puru mamu tjirtintjatjanulu. \v 31 Nyangka Tjiitjalu puru wanalpayi pirnilu-ya purtu kuliranytja mirrka ngalkukitjalu. Tjiinyamarntu-ya pirnipurlka mapitjala pitjalanytja. Nyangka Tjiitjalu wanalpayi pirninya watjarnu, “Yarra-la mawurntalpa nyinama. Nyangka-yayin nyina palyarriwa.” \v 32 Nyangkalta-ya pawurrpangka tatira yanu mayu-mayu nyinakitja. \p \v 33 Nyangka yarnangu pirnilu-ya nyangu Tjiitjanya puru palunyaku wanalpayinyatarrartu-ya pawurrpangka yanu palunyangka. Palunyalu-ya kapi kantilywana kukurraarnu ngarnmanyarrikitja. Nyangka-ya puru yiwarla kutjupa-kutjupanguru wanarnu. Pitjalayirnu-ya, ngarnmanyarringu ngaralanytja. \v 34 Nyangka Tjiitjalu tjarungaralalpi nyangu-tjananya mingapirinypa ngaralanyangka. Palunyalu-tjanampa kurrurnpa ngarlturringu. Tjiinyamarntu-ya mungutjapirinypa ngarala purtu kuliranytja. Tjiinyakurlu-ya tjiipu pirnilu purtu kulinma miranykanyilpayilu-tjananya wantirra yankunyangka, palunyapirinypa. Nyangkalta-tjananya kutjupa-kutjupa nintipungkulayirnu \v 35 mungarrtjirringu. Nyangka palunyaku wanalpayilu-ya pitjangu watjarnu, “Wiya, wartalpitjanu mungarrtjirringu. Nyangka-lan mayu-mayu nyinarra. \v 36 Witula-tjananya. Nyangka-yayi yarra yiwarlangka puru ngurra ngamu ngaralanytjala mirrka payipuwa.” \p \v 37 Nyangka Tjiitjalu-tjananya watjarnu, “Wiya, nyuntulu-tjanampa mirrka nintila.” \p Nyangka-ya watjarnu, “Yaaltjilunyka-latju nyuma pirni payipungku parltjalkitjalu-tjananya? Ngarna tjimarri purlkanya kanyiranytjalu payipungku.” \p \v 38 Nyangka-tjananya watjarnu, “Nyawa-ya, ‘Nyuma yaaltjirri-yan kanyira?’” \p Nyangka-ya nyakulalpi watjarnu, “Wiya, nyuma 5-pa puru kuka kapingkatja kutjarra.” \p \v 39 Nyangka Tjiitjalu watjarnu wanalpayi pirnilu-tjananya tjarra-tjarra nyinatjunkutjaku yukiringka. \v 40 Nyangka-tjananya mularrpartu tjarrara nyinatjunkulanytja. Nyangka kutjupatjarra-ya 100-pa - 100-pa nyinarranytja. Nyangka kutjupatjarra-ya 50 - 50 nyinarranytja. \v 41 Nyangka Tjiitjalu nyuma 5-pa puru kuka kapingkatja kutjarra mantjiralpi yilkarikutu yirranyangu. Palunyalu Mama Kuurrnga marninypungu. Palunyalu nyuma kartarntaralpi nintirnu wanalpayilu-ya parranintiltjaku. Palunyalu puru kuka kapingkatjalpi kartarntaralpi nintirnu-tjanampa wanalpayi pirniku. Nyangka-ya parranintiranytja. \v 42 Nyangka-ya pirnilurtu ngalangu parltjarringu. \v 43 Nyangka-ya wanalpayilu murtuny-murtunypa parrayurrarayirnu pakirrpa 12-ta wiily-wiilymanu. \v 44 Tjiinya wati 5,000-tu-ya mirrka palunyanya ngalangu. \s1 Tjiitjanya Kapi Katuwana Pitjalayintja \r Matjuyuku 14.22-33; Tjuunku 6.16-21 \p \v 45 Nyangka-tjananya Tjiitjalu wanalpayi pirninya yarltirralpi pawurrpangka tatitjunu. Palunyalu watjarnu, “Kurranyu-ya kapiwana mapitja kutjupa kantilykutu, yiwarla nyarra Pitjayitanya ngarala, palunyalakutu. Nyangka-rna yarnangu pirninya witulku ngurraku-ya yankutjaku.” Nyangka-ya mularrpartu pakara kapiwana mapitjangu. \v 46 Nyangka Tjiitjalu yarnangu pirninya witurnu wiyaralpi yanu purlingka tatirnu palunyaku Mamangka wangkakitja. \v 47 Nyangka mungarringkunyangka wanalpayi pirninya-ya kapingka ngururrkutjarra tirtu mapitjalayintja. Nyangka Tjiitjanya kutjurringu nyinarranytja purli katalarra. \v 48 Palunyalu nyangu palunyaku wanalpayi-ya purinypa mapitjalayinnyangka. Tjiinya-ya warta purtu tjarrpatjura kapingka yurritjingaranytja wala purlkalkitjalu. Tjiinya-tjananya pirriyalu puura marlakuranytja. Nyangka tjirntukutu Tjiitjanya-tjananya waalkarrara kapiwana pitjangu. Tjiinya pitjala wayirntankukitjangka-ya \v 49 nyangu watipitjalayinnyangka. Palunyalu-ya ngurrpalurtu mirrangu watjarnu, “Kuurti pala watipitjalayirni.” \v 50 Tjiinya-ya pirnilurtu nyakulalpi ngurlurringu. \p Nyangka Tjiitjalu-tjananya watjarnu, “Wiya, ngayulu-rna. Ngurlumaalpa-ya kurrurnpa raparriwa.” \v 51 Nyangka-tjananya pawurrpangka tatirnu lurrtjurringu. Nyangka pirriya yatarnarringu. Nyangka-ya wanalpayi pirninya kata paarnarrarnu. \v 52 Tjiinya-ya purtu kuliranytja Tjiitjalu-tjananya 5,000-pa mirrka kurlunytja parltjarnu palunyangka. Tjiinya watilu palunyapirinypa palyalkitjamunu. Ngarna Mama Kuurrku Katjalu palunyapirinypa palyanma. Nyangka-ya purtukulilpa tirtu nyinarranytja. \s1 Kanatjarila-tjananya Pikatjarra Pirni Wiirruranytja \r Matjuyuku 14.34-36 \p \v 53-54 Kapiwana-ya pitjalayirnu kutjupa kantilyku parrapitjangu ngurra yini Kanatjariku. Palunyangkalta-ya pawurrpa karrpirnu wantirra mapitjanyangkartu-ya yarnangu pirnilu Tjiitjanya ngurrkarntanu. \v 55 Palunyatjanu-ya mawirrtjarnu pikatjarra pirni katikitja. Ngurra pirningkatja-ya katirrayintja. Tjiinya-ya kulirnu ngurra kutjupangka nyinarranyangka-ya warntungka ngarritjura ngurra palunyakutu katirranytja. \v 56 Tjiinya Tjiitjanya parrapitjalayintja ngurra kutjupa-kutjupakutu. Palunyangka-ya pikatjarra pirninya katirra ngarritjunkulanytja yurirlpa walykumunu ngaralanyangka. Nyangka-ya tjapiranytja, “Palya-munta-ya nyuntuku kawutu yankarlangkatja pampulku?” Nyangka yuwarnmankunyangka-ya pampura pika wiyarringkulanytja. \c 7 \s1 Tjamupirtiku Yarawanalu-ya Wanaranytja \r Matjuyuku 15.1-9 \p \v 1 Nyangka Paratji pirninya puru Mawutjaku wangka nintipungkupayi-ya Tjurutjamalanguru pitjangu. Palunyalu-ya Tjiitjanya wanarnu parrangururrtjunu kanyiranytja. \v 2 Palunyalu-ya nyangu Tjiitjaku wanalpayilu-ya mirrka watatjalu ngalkulanytja. Tjiinya-ya Paratjiku yarawanalu mara parltjiranytjamunu. \p \v 3 Tjiinya-ya Paratji pirnilu puru Tjiyu kutjupatjarralu mara parltjira mirrka ngalkupayi palunyaku-tjanampa tjamupirtiku yarangka. \v 4 Puru-ya mirrka payipungkulalpi parltjilku ngalkukitjalu. Palunyalu-ya panikinpa, purlayirrpa, wayatjarra, puru kutjupa-kutjupatarrartu parltjira-wanalku tjamuku yarangka. \p \v 5 Palunyanguru-ya Paratjilu puru Mawutjaku wangka nintipungkupayilu Tjiitjanya tjapirnu, “Nyaatjanungka-ya nyuntuku wanalpayi pirnilu-lampa tjamupirtiku wangka wanaranytjamunu? Tjinguru-yanku mara parltjira mirrka ngalkunma.” \p \v 6 Nyangka Tjiitjalu-tjananya watjarnu, “Wiya, mayunytju-yan. Tjiinya kutjulpirtulpi Mama Kuurrku wangka kulira tjakultjunkupayi Yatjayalu nyuntunyatjarra tjurrkurltu walkatjunu. Wangka ngaapirinypa, \q1 Mama Kuurrtu watjarnu, \q2 ‘Yarnangu ngaalu-rniya tjaalukutju marninypungkupayi. \q2 Ngayuku wangka-tjuya wangarnarralu kulira palyaranytjamunu. \q1 \v 7 Yarlaku-rniya pupakatirra marninypungkupayi. \q2 Tjiinyamarntu-ya wangka yungarralu kulira nintipungkupayi. \q2 Palunyalu-ya mayura watjara ngayuku wangka palunyapirinypanyu ngaralanyangka.’ \p \v 8 “Yuwa, nyuntulu-yan Mama Kuurrku wangka kulira wantipayi tjamupirtiku wangka palyalkitjalu.” \p \v 9 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tirtu watjaranytja, “Wiya, ninti tjukumunulu-yan Mama Kuurrku wangka mawantipayi. Palunyalu-yan yungarralu kulira nintipungkupayi. \v 10 Tjiinya Mawutjalu watjarnu, ‘Mama ngunytju-yanku panypurangkutjamaaltu kulinma.’ Puru watjarnu, ‘Tjingurunkun mama ngunytju palyamunu watjalku. Nyangkanta-ya pungku mirrirntanku.’ \v 11 Nyangka nyuntulu-yan ngaapirinypa nintipungkupayi. Tjiinya kutjupalu yulytja tjimarritarra kanyilku mama ngunytjuku nintilkitjalu. Wiya, palyanyu watjalku, ‘Ngaanya Kuupannga.’ Tjiinyanyu Mama Kuurrku kalkuntja. \v 12 Yuwa, nyuntulu-yan watjalpayi palya palunyapirinypa watjalku. Palunyalunyu mama ngunytju yirringkankutjamaaltu wantima. \v 13 Tjiinya-yan Mama Kuurrku wangka wantirralpi pina yungarralu watjara nintipungkupayi.” \s1 Yungarralu Kulira Palyamunu Palyalpayi \r Matjuyuku 15.10-20 \p \v 14 Nyangka Tjiitjalu-tjananya yarnangu pirninya yarltirralpi watjarnu, “Ngaanya-ya kulila tjukarurrula. \v 15 Kutjupalu mirrka kuka ngalkulalpi palyamunurringkukitjamunu Mama Kuurrta mirangka. Ngarna yungarralu kulira palyamunu watjaranytjatjanu palyamunurringku. \v 16 [Yuwa, kuliralpi-ya ruukulinma tjurrkurlmara kulilkitjalu.]” \p \v 17 Nyangka Tjiitjalu-tjananya wantirra yiwarlangka tjarrpangu. Palunyangka wanalpayilu-ya pitjangu tjapirnu, “Nyaapirinypan yilkaku watjaranytja?” \v 18 Nyangka Tjiitjalu-tjananya watjarnu, “Nyuntulu-parta-yan purtukulilpa yarnangu kutjupatjarrapirinypartu? Purtu-watjala-yan nintirringkula? Tjiinya-yan mirrka kutjupa-kutjupa ngalkulalpi palyamunurringkukitjamunu Mama Kuurrta mirangka. \v 19 Tjiinyamarntu mirrka kukalunta palyamunulkitjamunu. Wiya, tjunikutu yankupayi. Nyangkaltan ngula kulira purtikutu yankupayi.” Tjiinya Tjiitjalu watjaranytja palya mirrka kuka kutjupa-kutjupa ngalkulatjaku. \p \v 20 Nyangka Tjiitjalu tirtu watjaranytja, “Kutjupalu-tjingurunku yungarralu kuliralpi palyamunurringku Mama Kuurrta mirangka. \v 21 Tjiinya wuyurrarringkula kulira kutjupa-kutjupa palyamunu palyanma. Tjiinya-tjinguru yurritjurtarringku kurlanytjurriku. Puru-tjinguru mulyatarriku. Tjinguru mirri pungku. \v 22 Tjinguru kutjupaku kurringka ngarriku. Puru-tjinguru kutjupaku yulytja nyakula mukurringama. Tjinguru mayura watjanma puru kurntamaaltu kutjupa-kutjupa palyanma. Tjinguru nyakula karurr-karurrarringama kutjupalu walykumunulu palyaranyangka. Tjinguru tjumara watjanma puru karnany-karnanytju kulinma. Palunyalu-tjinguru kuwar-kuwartu palyamunu palyanma. \v 23 Palunyapirinypa yungarralu kulira palyaranytjatjanu palyamunurringku Mama Kuurrta mirangka.” \s1 Minymalu Tjiitjanya Mularrkulirnu \r Matjuyuku 15.21-28 \p \v 24 Nyangka Tjiitjalu ngurra palunyanya wantirra yanu ngurra nyarra yiwarla Tayala ngarala, palunyalakutu. Palunyalu ngurra kutjungka tjarrpangu kumpilpa nyinakitja. Nyangka-ya kampangkartu kulirnu. \v 25-26 Nyangka minyma kutjulu Tjiitjanya kulira parrapitjangu. Palunyalu tjarrparra pitjangu palunyaku tjinangka pupakatingu. Tjiinya minyma palunyanya Tjiyu wiya Panitjanyamartatji, nyarra ngurra Tjiriyala ngarala, palunyanya. Nyangka palunyaku yurntalpa mamutjarra nyinarranytja. Nyangka kurrurntutarra tjapiranytja Tjiitjalu pitjala mamu tjirtira wiyaltjaku palunyaku yurntaltatja. \v 27 Nyangka Tjiitjalu wangka kamparntaralpi watjarnu, “Wiya wanti. Tjilkuku mirrka-munta-rna mantjiralpi papaku nintilku? Kurranyulu-rna tjilkuku mirrka nintilku. Palunyalu papaku marla.” \p \v 28 Nyangka minyma palunyalulpi wangka kamparntaralpi watjarnu, “Yuwa, mularrpa. Nyangka papa-ya nyirnurru nyinarranytjamunu. Tjiinya-ya murtuny-murtunypa ngalkupayi tjilkulu-ya punkatjingaranyangka.” \p \v 29 Nyangkalta Tjiitjalu watjarnu, “Wiya, walykumunulun watjarnu. Yarra ngurrakutu. Palunyalu nyawa mamulu nyuntuku yurntalpa wantirra yankunyangka.” \p \v 30 Nyangka mularrpartu ngurrakutu yanu nyangu palunyaku yurntalpa piirrpangka ngarrirranyangka mamulu wantirra yankunyangka. \s1 Tjiitjalu Pinatjarra Yarlapungu \p \v 31 Nyangka Tjiitjanya ngurra Tayanya wantirra yanu yiwarla Tjaatantakutu. Palunyalu ngurra Tawunpa 10-tjarralawana yanu kapi Kalalilakutu. \v 32 Nyangka-ya yarnangu kutjupatjarralu katingu wati pinatjarra puru tjaa wawanypa wangkapayi. Palunyalu-ya kurrurntutarrartu tjapirnu Tjiitjalu pampultjaku. \v 33 Nyangka-lu wati palunyanya yarltirra mawurntalpa makatingu. Palunyalu maranku pinangka tjunu. Palunyalunku mara tjuupungkulalpi tjarlinypa pampurnu. \v 34 Palunyalu yilkarikutu yirranyangu. Palunyalu yulatjarralu watjarnu, \tl “Yapatja.” \tl* Tjiinya wangka ngaapirinypa, “Yarlarriwa”. \p \v 35 Nyangkalta pina yarlarringu. Nyangka walykumunu wangkarranytja. \v 36 Nyangka Tjiitjalu-tjananya yaka-yakarnu kutjupangka watjantjamaaltu wantitjaku. Nyangka mayakaranyangka-ya tirtu parrawatjaranytja. \v 37 Nyangka-ya pirnilu kuliralpi kata paarnarrarnu watjaranytja, “Wiya, walykumunu mularrpa palyalpayi. Tjiinya pinatjarra yarlalpayi. Puru wangkamaalngatarra wangkatjarralpayi.” \c 8 \s1 Tjiitjalu Yarnangu 4,000-pa Parltjarnu \r Matjuyuku 15.32-39 \p \v 1 Nyangka pururtu-ya yarnangu minga-minga pitjangu lurrtjurringu. Nyinarrayirnu-ya, nyangka-tjanampa mirrka wiyarringu. Nyangka Tjiitjalu-tjananya wanalpayi pirninya yarltirralpi watjarnu, \v 2 “Wiya, ngarlturringkula-tjanamparna yarnangu pirniku. Tjiinyamarntu-rniya nyinarrayirnu ngurra kutjarrarringu. Nyangka-tjanampa mirrka wiyarringu. \v 3 Nyangka-tjananyarna kamu ngurraku witulku parltjatjirratja-ya mapitjala punkaltjakutarra. Tjiinya-ya kutjupatjarra ngurra tiwanguru pitjanytja.” \p \v 4 Nyangka-ya wanalpayi pirnilu watjarnu, “Wiya, mayu-mayu-lan nyinarra. Nyangka wanytjangkanyka-lan mirrka mantjilku parltjalkitjalu-tjananya?” \p \v 5 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tjapirnu, “Yaaltjirri-yan nyuma kanyira?” \p Nyangka-ya watjarnu, “7-pa.” \p \v 6 Nyangka yarnangu pirninya-tjananya watjarnu mantangka-ya nyinakatitjaku. Palunyalu nyuma 7-nga mantjiralpi Mama Kuurrnga marninypungkulalpi kartarntanu. Palunyalu nintirnu wanalpayilu-ya parranintiltjaku. Nyangka-ya parranintiranytja. \v 7 Puru-ya kanyiranytja kuka kapingkatja marnkurrpa. Nyangka Tjiitjalu mantjiralpi Mamanya marninypungu. Palunyalu watjarnu wanalpayilu-ya parranintiltjaku. Nyangka-ya mularrpartu parranintiranytja. \v 8-9 Nyangka-ya yarnangu 4,000-tu ngalangu parltjarringu. Nyangka-ya wanalpayilu pakirrpa 7-pa mantjiralpi mirrka murtuny-murtunypa yurrarayirnu wiily-wiilymanu. Nyangka Tjiitjalu-tjananya yarnangu pirninya witurnu ngurrakutu-ya yankutjaku. \v 10 Palunyalulta pawurrpangka tatirnu palunyaku wanalpayinyatarra-ya. Palunyatjanu-ya yanu ngurra Tamanutjalakutu. \s1 Tjiitjanya-ya Witu-wituranytja Yayirninytjulu Yartakankutjaku \r Matjuyuku 16.1-4 \p \v 11 Nyangka Paratji kutjupatjarra-ya pitjangu Tjiitjala ngaparrkulu watjaranytja. Palunyalu-ya witu-wituranytja, “Yayirninytjulunyka kutjupa-kutjupa yartakarra. Nyangka-latjuyi nyawa, ‘Mularrpa-muntanta Mama Kuurrtu witurnu?’” Tjiinya-ya kuliranytja purtu palyannyangka tjalkirr-tjalkirrtu watjalkitjalu. \p \v 12 Nyangka Tjiitjanya kuliralpi tjuni tjurlpilyarringu. Palunyalu watjarnu, “Nyaaku-rniyan tjapira kutjupa-kutjupa-rna palyaltjaku? Wiya, nyuntuku-tjanamparnanku yayirninytjulu yartakankukitjamunu.” \p \v 13 Nyangka-tjananya wantirra pawurrpangka tatira kapiwana yanu kutjupa kantilykutu. \s1 Paratji Pirniku Puru Yarataku Tjurltu-tjurltu \r Matjuyuku 16.5-12 \p \v 14 Nyangka-ya wanalpayi pirnilu nyuma pirni katikitja watatjarringu. Nyangka nyuma kutju tirtu ngarrirranytja pawurrpangka. \v 15 Nyangka Tjiitjalu-tjananya wangka kamparntaralpi watjarnu, “Kuliltjarra-ya nyinama tjiinya-tjananyanta Yaratalu puru Paratji pirnilu-yanku tjurltu-tjurltu nintiltjakutarra.” \p \v 16 Nyangka-yanku tjumara watjaranytja, “Tjinguru-lanya palunyapirinypa watjara nyumamaalpa-lan nyinarranyangka.” \p \v 17-18 Nyangka Tjiitjalu-tjananya nintilu kuliranytja tjiinya-yanku watjaranyangka. Palunyalu-tjananya watjarnu, “Nyaaku-yan watjara nyumamaalpa-yan nyinarranytjalu? Pina-tjinguru-yan tjutu. Tirtu-munta-yan purtu kulira? Wiya-tjinguru-yan watatjarringu. \v 19 Tjiinya-rna nyuma 5-pa kartarntaralpi yarnangu 5,000-pa parltjarnu. Nyangka pakirrpa yaaltjirringka-yan murtuny-murtunypa yurrarnu wiily-wiilymanu?” \p Nyangka-ya watjarnu, “12-pangka.” \p \v 20 Nyangka Tjiitjalu watjarnu, “Puru-rna nyuma 7-pa kartarntaralpi yarnangu 4,000-pa parltjarnu. Nyangka-yan pakirrpa yaaltjirringka murtuny-murtunypa yurrarnu wiilytjingarnu?” \p Nyangka-ya watjarnu, “7-pangka.” \p \v 21 Nyangka Tjiitjalu-tjananya watjarnu, “Tirtu-munta-yan purtu kulira?” \s1 Tjiitjalu Wati Kurutjarra Yarlapungu \p \v 22 Nyangka Tjiitjanya-ya parrapitjangu yiwarla Pitjayitalakutu. Nyangka-ya yarnangu kutjupatjarralu wati kurutjarra katingu. Palunyalu-ya kurrurntutarra tjapirnu Tjiitjalu-lu pampultjaku. \v 23 Nyangka Tjiitjalu yamirriralpi yiwarla wantirra yilkaku katingu. Palunyalunku mara tjuupungkulalpi kuru pampurnu. Palunyalulta-lu tjapirnu, “Kutjupa-kutjupa-muntan nyakula?” \p \v 24 Nyangka watjarnu, “Yuwa, nyakula-rna yarnangu pirni wartapirinypa yurrirranyangka.” \p \v 25 Nyangka Tjiitjalu-lu puru pampurnu. Nyangka wati palunyalu lingkirrtu nyangu. Nyangkalta-lu kuru walykumunurringu. Nyangka nyangu kutjupa-kutjupa yartakarringu ngaralanyangka. \v 26 Nyangka Tjiitjalu-lu witurnu ngurrakutu yankutjaku. Palunyalu mayakarnu, “Yiwarlakutu marlaku yankutjamaaltu wanti.” \s1 Piitalu Tjiitjanya Tjurrkurltu Watjarnu \r Matjuyuku 16.13-20; Luukaku 9.18-21 \p \v 27 Nyangka Tjiitjanya puru palunyaku wanalpayi pirninya-ya yanu ngurra kurlunypa pirnikutu nyarra-ya Tjitjariya-Pilupayila ngamu ngarala, palunyalakutu. Nyangka mapitjalayintjalu-tjananya tjapirnu, “Nyaapirinypa-rniya yarnangu pirnilu kulira?” \p \v 28 Nyangka-ya watjarnu, “Wiya, kutjupatjarralunta-ya kulira Tjuunngan nyarra kapingka tjarrpatjunkupayinya mirritjanu wankarringu. Nyangka kutjupatjarralunta-ya kulira Layirrtjanyan mantakutu marlaku pitjanytja. Nyangka-ya kutjupatjarralu kulira nyuntulun Mama Kuurrku wangka kulira tjakultjunkupayi kutju tjiinya kutjulpirtu nyinarranytjatjanu marlaku wankarringu.” \p \v 29 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tjapirnu, “Nyangka nyuntulu-rniyan nyaapirinypa kulira?” \p Nyangka Piitalu watjarnu, “Wiya, Katungkatjanyan. Nyuntulun wati nyarra Mama Kuurrtu kalkuntjanya.” \p \v 30 Nyangkalta-tjananya yaka-yakarnu, “Kutjupangka-rniya watjantjamaaltu wantima.” \s1 Tjiitjalunku Watjaranytja Mirrirrikitjalu \r Matjuyuku 16.21-28; Luukaku 9.22-27 \p \v 31 Nyangka-tjananya Tjiitjalu watjaranytja, “Ngayunya-rniya Katja Yarnangurrinytjanya pika purlkanya pungku. Nyangka-rniya yirna pirnilu puru tjurrtjuku puurrpa pirnilu puru Mawutjaku wangka nintipungkupayilu mirritjunku. Nyangka-rniya pungku mirrirntanku. Nyangka-rna ngurra kutjarratjanu wankarringkula pakalku.” \v 32 Tjiinya-tjananya yutilu watjaranytja. Nyangka Piitalu Tjiitjanya yarltirralpi payirnu watjarnu, “Wiya, kamunta-ya nyuntunya pungku mirrirntanku.” \v 33 Nyangka Tjiitjalu parralarringu wanalpayi pirninya nyakulalpi Piitanya payirnu watjarnu, “Tjayitin, wantirra-rni mapitja. Nyuntulun yarnangu mantangkatjapirinytju kulira. Mama Kuurrngapirinytjun kulintjamaaltu wantirra.” \p \v 34 Nyangka Tjiitjalu yarltingu yarnangu pirninya puru palunyaku wanalpayi-tjananya. Palunyalu watjarnu, “Nyuntulu-rniya ngayunya wanalkitjalu yungarralunku kulira palyantjamaaltu wantima. Palunyalu yunytjurriwa ngayulanguru mirrirrikitja. Tjiinyakurlu yungarralunku warta tjarlira kati. Nyangkakurlu-ya warta palunyangkartu yurtitjurra wanti. Nyangka ngara mirrirriwa, palunyapirinypa. \v 35 Tjiinya-tjingurun ngurlurringku mirrirritjakutarra. Wiya, wankan tirtu nyinakitjamunu. Nyangka-tjingurun mirrirringku ngayuku tjukurrpa watjaranytjatjanu. Wiya, mirrirringkulalpin wanka tirtu nyinama. \v 36 Mantangkatjaku kulintjamaalpa, kulinma Mama Kuurrta wanka nyinakitjalu. Tjiinya-tjinguru-rna yulytja manta lipingkatja mantjira kanyinma. Nyangka-rni Mama Kuurrtu ngula kuurrpa purlkanyangka ngaratjuralpi mirritjunku. Wiya, yarlaku-rna mantjilku kanyinma. \v 37 Ngayulu-munta-rna yulytja pirninya Mama Kuurrku nintilku palunyaku ngurrangka nyinakitjalu? Wiya. \v 38 Puru-ya ngaanya kulinma. Kuwarrinya-tjinguru-tjun ngurrparriku palyamunu pirningka mirangka, puru-tjun wangkakutarrartu ngurrparriku. Wiya, ngula-rnanku ngaparrtjika ngurrparriku. Tjiinya-rna Katja Yarnangurrinytjanya Mamalanguru tjarungaraku palunyaku yayintjulpa pirnitjarra. Puru-rna tili purlkanyatjarra yartakarriku. Palunyalu-rnanku ngurrparriku.” \c 9 \p \v 1 Nyangka Tjiitjalu-tjananya puru ngaanyatarrartu watjarnu, “Ngaanya-ya kulinma. Kutjupatjarra-yan mirrirrikitjamunu. Wanka-yan nyinaku nyaku Mama Kuurrnga puurrarriku nyinarranyangka.” \s1 Tjiitjanya Kutjuparringu Ngaralanytja \r Matjuyuku 17.1-13; Luukaku 9.28-36 \p \v 2 Nyangka ngurra 6-tjanulu Tjiitjalu-tjananya yarltingu Piitanya, Tjayiminya, puru Tjuunngatarrartu. Palunyalu-tjananya walara katingu purli wararrakutu. Nyangka-ya nyangu Tjiitjanya kutjuparrinyangka. \v 3 Tjiinya palunyaku warntu pirntalarringu ngaralanytja. Tjiinya kutjupalu warntu warrtjupungkula pirntalpa palunyapirinymankukitjamunu. \v 4 Nyangkalta-ya puru nyangu Layirrtjanya-pula Mawutjanya lurrtjurringu Tjiitjala wangkarranyangka. \v 5 Nyangka Piitalu Tjiitjala watjarnu, “Yuwa Puurr, walykumunu-latju pitjangu. Wiltja marnkurrpa-munta-latju palyalku, kutju nyuntuku, nyangka-pulampa Mawutjaku Layirrtjaku kutju-kutju?” \v 6 Tjiinya-ya nyakulalpi ngurlurringu. Palunyanguru Piitalu watarrkulu watjarnu. \p \v 7 Nyangka yutuwarilu-tjananya pitjangu tjuturnu kanyiranytja. Nyangka-ya wangka kulirnu yutuwaringuru wangkarranyangka, “Ngaanya-tju ngayuku Katja kurrurnkurlu. Nyangka-ya palunyanya kulinma.” \v 8 Nyangkalta-ya parranyakulalpi nyangu Tjiitjanya kutjurringu ngaralanyangka. \p \v 9 Nyangka-ya wararranguru pitjalayinnyangka Tjiitjalu-tjananya yaka-yakarnu, “Watjantjamaaltu-ya wanti tjiinya-yan kuwarri nyangu palunyalu. Tjiinya ngula-rna Katja Yarnangurrinytjanya mirritjanu wankarringkulalpi pakalku. Palunyangka-ya watjala.” \p \v 10 Nyangka-ya mularrpartu watjantjamaalpa nyinarranytja. Palunyalu-yanku watjaranytja, “Nyaapanyka watjara mirritjanu wankarringkulalpi pakalkitjalu?” \v 11 Nyangka-ya Tjiitjanya tjapirnu, “Nyaaku-ya Mawutjaku wangka nintipungkupayi pirnilu watjalpayi tjiinyanyu Layirrtjanya kurranyu pitjatjaku? Nyangkaltanyu wati nyarra Mama Kuurrtu kalkuntjanya marla pitjaku?” \p \v 12 Nyangka-tjananya watjarnu, “Yuwa, Layirrtjaku-ra ngarala kurranyu pitjala tamarlmankula wantitjaku. Nyangka puru Payipulta kutjulpirtu walkatjunu wantitjanya ngaapirinypa ngarala. Tjiinya-rniya Katja Yarnangurrinytjanya pika purlkanya pungku mirrirntanku. \v 13 Yuwa, ngaanya-ya kulinma. Tjiinya Layirrtjanya wiyangkalpi pitjangu. Nyangka-ya wuyurrarringkulalpi pungu mirrirntanu tjiinya Payipulta ngarala, palunyapirinypartu.” \s1 Tjiitjalu Tjilku Mamutjarra Walykumunurnu \r Matjuyuku 17.14-21; Luukaku 9.37-43 \p \v 14-15 Nyangka Tjiitjanya wanalpayi marnkurrtjarra waalkarrara pitjangu. Palunyalu-ya nyangu yarnangu minga-minga-ya ngaralanyangka. Nyangka-ya Tjiitjanya nyakulalpi tjulurraarnu. Palunyalu-ya kukurraarnu pukurltu warlkulkitja. Puru-ya Mawutjaku wangka nintipungkupayinya ngarala wangkarranytja wanalpayi 9-ta. \v 16 Nyangka Tjiitjalu wanalpayi-tjananya tjapirnu, “Nyaapa-yankun ngaparrku watjaranytja?” \p \v 17 Parturtu wati kutjupalu watjarnu, “Puurr, ngayuku katja-rna nyuntulakutu katinytja. Tjiinya mamutjarra, purtu wangkapayi. \v 18 Nyangka mamu kurrurnta nyinarranytjalu tjulurrku pikarntankupayi. Nyangkalta punkalpayi. Nyangka kartirti ngirirrmankunyangka wirta tjaanguru pakalpayi. Nyangka tiwilarriku ngarrima. Nyangka-rna tjapirnu nyuntuku wanalpayilu-ya mamu tjirtiltjaku. Nyangka-ya purtu tjirtirnu wantingu.” \p \v 19 Nyangka Tjiitjalu-tjananya watjarnu, “Wiya, tirtu-yan purtu mula-mularringkula! Tirtu-munta-rniyan tjurlpilymara kanyinma? Yuwa, tjilku palanya-ya kati.” \v 20 Nyangka-ya mularrpartu katingu. \p Nyangka mamulu Tjiitjanya nyakulalpi tjilku palunyanya kakirinu. Nyangka punkarnu mantangka kurti-kurti parrapitjalanytja. Nyangka wirta tjaanguru pakaranytja. \v 21 Nyangka Tjiitjalu palunyaku mama tjapirnu, “Tirtu-munta ngaapirinyarringkupayi?” \p Nyangka watjarnu, “Yuwa, tjilku kurlunypalpi palunyapirinyarringkulanytja. \v 22 Tjiinya mamulu warungka puru kapingka warnirra tjarrpatjunkupayi mirrirntankukitjalu. Nyangka ngarlturringkulalpi-linyatju yirringkala. Nyuntulu-muntan yayirninytjulu palyalpayi?” \p \v 23 Nyangka Tjiitjalu watjarnu, “Nyaaku-rnin palunyapirinypa tjapira? Nyuntulupalka Mama Kuurrnga mularrkulila. Tjiinyamarntu kutjupa-kutjupa palyalpayi mularrkuliranyangka.” \p \v 24 Nyangkalta watjarnu, “Wiya, Mama Kuurrnga-rna mularrkulira. Nyangka-rni yirringkala tjiinya-rna kutjarra-kutjarra kulintjamaaltu mularrkuliltjaku.” \p \v 25 Nyangka Tjiitjalu nyangu yarnangu pirnilu-ya yutjura ngamuntirringkula pitjalayinnyangka. Palunyalulta watjarnu, “Mamu pinatjarra puru wangka tjutu, wantirra pakala. Palunyalu tirtu mapitja.” \p \v 26 Nyangka mamu palunyanya mirrarralpi tjilku kakirinu punkatjingarnu. Palunyalu wantirra pakarnu. Nyangka-ya nyangu tjilku punkarnu ngarrirranyangka watjarnu, “Mirrirringu-kulila.” \v 27 Parturtu Tjiitjalu mara mantjiralpi katurnu ngaratjunu. \p \v 28 Nyangka Tjiitjanya ngurrangka ma-tjarrpangu. Nyangka palunyaku wanalpayilu-ya pitjangu kumpiltu tjapirnu, “Nyaatjanungka-latju purtu tjirtirayirnu wantingu?” \p \v 29 Nyangka-tjananya watjarnu, “Ngarna Mama Kuurrta-yan tjapiranytjalu mamu palunyapirinypa tjirtilku.” \s1 Tjiitjalu Puru Watjaranytja Mirrirrikitjalu \r Matjuyuku 17.22-23; Luukaku 9.43-45 \p \v 30 Nyangka Tjiitjanya puru palunyaku wanalpayi pirni-ya ngurra palunyanya wantirra pakarnu. Palunyalu-ya ngurra Kalalilawana yanu. Tjiinya Tjiitjanya kumpilpa nyinakitja mukurringkulanytja. \v 31 Palunyalu-tjananya wanalpayi pirningka tjakultjuranytja, “Katja Yarnangurrinytjanya-rniya tjulyaralpi nintilku watilu-rniya pungkula mirrirntankutjaku. Nyangka-rna ngurra kutjarratjanu wankarringkula pakalku.” \p \v 32 Parturtu-ya purtu kuliranytja, “Nyaapirinypa watjara?” Nyangka-ya tjapilkitjalu ngurlulu wantirranytja. \s1 Karnany-karnanymaalpa-lan Nyinarratjaku \r Matjuyuku 18.1-5; Luukaku 9.46-48 \p \v 33 Nyangka-ya pitjalayirnu yiwarla Kapurniyaku parrapitjangu. Palunyalu-ya ngurrangka tjarrpangu nyinarranytja. Nyangka Tjiitjalu-tjananya wanalpayi pirninya tjapirnu, “Nyaapirinypa-yan pitjalayintjalu watjaranytja?” \v 34 Nyangka-ya kanmarrarringu nyinarranytja. Tjiinyamarntu kutju-kutjulu-yanku pikarringkula watjaranytja wati purlkanya nyinarranytjalu. \v 35 Nyangka Tjiitjanya nyinakatingu. Palunyalu wanalpayi 12-nya yarltirralpi watjarnu, “Tjingurun mukurringku wati purlkanya nyinakitja. Wiya, watatja nyinama. Palunyalu pirniku-tjanampa waarka palyanma.” \v 36 Nyangkalta tjilku yarltirralpi ngaratjunu nyakutjaku-ya. Palunyalu yampuralpi watjarnu-tjananya, \v 37 “Tjinguru-tjun wanalpayi nyinarranytjalu tjilku ngaapirinypa pukurltu yarltiku kanyilku. Wiya, ngayunyapirinypa-rnin yarltiku kanyinma. Tjiinya ngayunyakutju-rnin yarltinytjamaalpa ngayuku Mamatarrartun yarltiku kanyinma.” \s1 Wati Kutjupalu Mamu Tjirtiranytja \r Luukaku 9.49-50 \p \v 38 Nyangka Tjuuntu watjarnu, “Puurr, nyangu-latju wati kutjulu nyuntuku yiningka mamu tjirtiranyangka. Nyangka-latju marrkurnu wantitjaku. Tjiinyamarntu-lanya lurrtju parrapitjalanytjamunu.” \p \v 39 Nyangka Tjiitjalu-tjananya watjarnu, “Wiya, marrkuntjamaaltu-ya wantima. Tjiinya kutjupalu ngayuku yiningka yayirninytjulu palyanma. Wiya, palyamunu ngayunyatjarra watjalkitjamunu. \v 40 Tjiinya yanyan-yanyanpa nyinarranytjamununya-lampaya yamatji. \v 41 Kulinma-ya ngaanya. Kutjupalu-tjingurunta kapi nintilku tjiinyamarntu-rnin wanaranyangka. Tjiinya Mama Kuurrtu-ra ngula walykumunu nintilku.” \s1 Wanalpayi Punkatjingantjamaaltu Wantima \r Matjuyuku 18.6-9; Luukaku 17.1-2 \p \v 42 Nyangka Tjiitjalu tjukurrpa kutjupa watjarnu, “Kutjupa-kurlun punkatjingalku tjilkulupirinytju-rni mularrkuliranyangka. Tjiinya-tjinguru-rna kutjupa-kutjupa palyamunu palyalku. Nyangka-tju palyamunu ngaapirinypa yutirriku. Tjiinya-tjinguru-rniya lirriwanalu purli purlkanya parrakarrpilku. Palunyalu-rniya kapi purlkanyangka warniku tjarrpatjunku. Nyangka-rna ngaalypa wiyarringkulalpi mirrirringku. Wiya, palunyangka munkarra-tju ngaraku wanalpayi kurlunypa-rna punkatjingalku, palunyangka. \v 43 Tjingurun maralu kutjupa-kutjupa palyamunu palyanma. Wiya, katapuwa warni. Palyan mara kutjutjarra Mama Kuurrku ngurrangka tjarrparralpi wanka tirtu nyinama, tjiinyan mara kutjarratjarra tjarrpatjakutarra waru nyarra tirtu kampapayila. \v 44 [Tjiinya ngurra palunyangka kartilykalu-tjananya tirtu ngalkunma. Nyangka waru palunyanya wiyarrikitjamunu tirtu kampama.] \v 45 Tjingurun tjina parrangaraku kutjupa-kutjupa palyamunu palyanma. Wiya, katapuwa warni. Palyartun tjina kutjutjarra Mama Kuurrku ngurrangka tjarrparralpi wanka tirtu nyinama, tjiinyanta tjina kutjarratjarra tjarrpatjunkutjakutarra waru nyarra tirtu kamparranyangka. \v 46 [Ngurra palunyangka kartilykalu-tjananya tirtu ngalkunma. Nyangka waru palunyanya wiyarrikitjamunu tirtu kampama.] \v 47 Tjinguru nyuntuku kurulu kutjupa-kutjupa palyamunu nyangama. Wiya, yilala warni. Palyartun kuru kutjutjarra Mama Kuurrku ngurrangka tjarrparralpi wanka tirtu nyinama, tjiinyanta kuru kutjarratjarra tjarrpatjunkutjakutarra waru nyarra tirtu kamparranyangka. \v 48 Tjiinyamarntu ngurra palunyangka kartilykalu-tjananya tirtu ngalkunma. Nyangka waru wiyarrikitjamunu tirtu kampama.” \p \v 49 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tirtu watjaranytja, “Tjingurunta-ya yanyan-yanyantu watjara pungama. Nyangkan ngaparrtjika nganyirrimaaltu kulira wantima. Wiya, Mama Kuurrtu nyaku walykumunun nyinarranyangka. Tjiinyakurlu waya warungka nyiltjitjurra. Nyangkakurlu tjitirn-tjitirnarri. Nyangkalta yiri yaturanyangka walykumunurriwa. Palunyapirinypan wanalpayi walykumunu nyinama.” \p \v 50 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tirtu watjaranytja, “Tjiinya-lan tjuulpa mirrka kukangka tjutilpayi walykumunura ngalkukitjalu. Nyangka tjuulpa-tjinguru ngarriku palyamunurriku. Wiya, kutjupalu marlakulu walykumunulkitjamunu. Nyangka palunyapirinypartu tjiinya wanalpayi kutjupanya nyakula walykumunu wangkama. Nyangka-yayin kalypa tirtu nyinama.” \c 10 \s1 Kurrirarra-pula Lurrtju Nyinarratjaku \r Matjuyuku 19.1-12; Luukaku 16.18 \p \v 1 Nyangkalta Tjiitjalu yiwarla Kapurniyanya wantirra yanu ngurra Tjutiyalakutu. Palunyalu kapi Tjuutanta kakarrara nyinarranytja. Palunyangka-ya yarnangu minga-mingalu pitjangu ngururrtjunu kanyiranytja. Nyangka-tjananya puru nintipungkulanytja. Nyarra ngurra kutjupa-kutjupangka-tjananya nintipungkulanytja, palunyapirinypa. \p \v 2 Nyangka Paratji pirnilu-ya pitjangu Tjiitjanya tjapira piwarrtjingalkitja. Tjiinya-ya kuliranytja kutjupayarla watjannyangka tjalkirr-tjalkirrtu watjalkitjalu. Palunyalu-ya tjapirnu, “Palya-munta watilunku kurri witulku wantiku?” \p \v 3 Nyangka-tjananya ngaparrtjika tjapirnu, “Mawutjalu nyaapirinypa watjarnu?” \p \v 4 Nyangka-ya watjarnu, “Wiya, palyanyu watilunku kurri witura wantikitjalu ruulangka walkatjuralpi nintilku.” \p \v 5 Nyangka Tjiitjalu-tjananya watjarnu, “Wiya, Mawutjalu palunyapirinypa-tjanampanku walkatjunu tjiinyamarntu-yan pina witu-witulu Mama Kuurrku wangka kulira wantipayi. \v 6 Tjiinya Payipulta kutjulpirtu walkatjunu wantitja ngaapirinypa ngarala, ‘Ngarnmanypalpi Mama Kuurrtu manta yilkari palyarnu. Palunyalu-tjananya yarnangu palyarnu, wati minyma. \v 7 Palunyangka watilunku mama ngunytju wantirralpi kurri yarltirralpi lurrtjurringku nyinama-pula. \v 8 Palunyatjanu-pula yarnangu kutjurringkulalpi nyinama. Tjiinya-pula kutjarratjanu yarnangu kutjurringku nyinama.’ \v 9 Nyangka tjarrantjamaaltu wantima nyarra Mama Kuurrtu lurrtjurnu wantitjanya.” \p \v 10 Nyangka-ya ngurrangka marlaku tjarrpangu. Palunyangka wanalpayilu-ya Tjiitjanya tjapirnu, “Nyaapirinypan watjaranytja yilkaku?” \v 11 Nyangka-tjananya watjarnu, “Watilu-tjingurunku kurri wituralpi minyma kutjupanya yarltiku. Wiya, Mama Kuurrtu nyakula wati palunyalu kutjupaku kurringka ngarrirranyangka. \v 12 Nyangka-tjinguru minymalunku kurri wantirralpi kutjupanya yarltiku. Tjiinya Mama Kuurrtu nyakula minyma palunyalu kutjupaku kurringka ngarrirranyangka.” \s1 Tjiitjalu-tjananya Tjilku Yarltingu \r Matjuyuku 19.13-15; Luukaku 18.15-17 \p \v 13 Nyangka-yanku tjilku pirninya katingu Tjiitjalu-tjananya kata pampura tjapiratjaku. Nyangka-tjananya wanalpayi pirnilu payirnu. \v 14 Nyangka Tjiitjalu nyakulalpi mirrparnarringu. Palunyalu-tjananya wanalpayi pirninya watjarnu, “Wiya, tjilku-tjananya marrkuntjamaaltu wanti. Nyangka-rniyayi ngayulakutu pitja. Tjiinyamarntu Mama Kuurrnga-tjanampa puurrpa nyinarra. \v 15 Kulinma-ya ngaanya. Kutjupanya kamu nyinaku Mama Kuurrnga puurrpa nyinarranyangka. Ngarna tjilkupirinypa Mama Kuurrtakutu pitjaku. Palunyalu nyinaku Mama Kuurrnga puurrpa nyinarranyangka.” \v 16 Nyangka-tjananya yampura kata pampuranytja. Palunyalu-tjanampa tjapiranytja Mama Kuurrtu-tjananya miranykanyiratjaku. \s1 Wati Tjimarri Purlkanyatjarranya \r Matjuyuku 19.16-30; Luukaku 18.18-30 \p \v 17 Nyangka Tjiitjanya pakarnu mapitjakitja. Nyangka wati kutju kukurraaralpi pupakatingu. Palunyalu watjarnu, “Yuwa, watin nintipuka, walykumunu mularrpa. Nyaapirinypa-rna palyalku wanka tirtu nyinakitjalu?” \p \v 18 Nyangka Tjiitjalu watjarnu, “Nyaaku-rnin mirrawarnirra, ‘Walykumunu’? Tjiinya Mama Kuurrnga kutju walykumunu nyinarra. \v 19 Tjiinyan nintilu kulira Mawutjaku wangka. Tjiinya ngaapirinypa ngarala. Mirri pungkutjamaaltu-ya wantima. Puru kutjupaku kurringka-ya ngarrinytjamaaltu wantima. Puru mulyatarrinytjamaaltu-ya wantima. Puru yarnangu kutjupanya-ya kunpu-kunpu nyakula ngukara watjantjamaaltu wantima. Puru yarlamayura tjimarri mantjintjamaaltu-ya wantima. Palunyalu mama ngunytju-yanku panypurangkutjamaaltu kulinma.” \p \v 20 Nyangka wati palunyalu kuliralpi watjarnu, “Puurr, tjilkululpi-rna wangka palunyanya kulira palyaranytja.” \p \v 21 Nyangka Tjiitjalu-lu nyakula ngarlturringkulalpi watjarnu, “Kutjun palyantjamunu. Mapitja nyuntuku yulytja pirninyartu nintila tjimarrikitjalu. Palunyalu tjimarri palunyanya parranintila nyirnurru nyinapayi pirniku. Palunyalulta-rni pitja maraltu wanala. Palunyalun yilkari katalarra purlkanya kanyinma.” \v 22 Nyangka wati palunyalu kuliralpi yiiku kutjuparringu. Palunyalu tjuni tjurlpilyarringkula wantirra yanu tjiinyamarntu yulytja pirninya kanyiranytjalu. \p \v 23 Nyangka Tjiitjalu-tjananya wanalpayi pirninya parranyangu. Palunyalu watjarnu, “Wiya, tjimarri yulytja pirnitjarralu-ya purtu kulilku Mama Kuurrnga puurrpa warlkulkitjalu.” \p \v 24 Nyangka-ya wanalpayi pirnilu kuliralpi kata paarnarrarnu. Nyangka Tjiitjalu-tjananya watjarnu, “Yuwa, yamatji pirni, kulila-ya. Tjiinya pirnilu-ya purtu kulilku Mama Kuurrnga puurrpa warlkulkitjalu. \v 25 Kamurlpa-munta niilpa yarlawana tjarrparra mapitjaku? Wiya, purtu tjarrpaku wantiku. Nyangka palunyapirinypartu tjimarri yulytja pirnitjarralu-ya Mama Kuurrnga puurrpa warlkulkitjamunu.” \p \v 26 Nyangkalta-ya wanalpayi pirnilu kuliralpi kata paarnarrarnu. Palunyalu-ya tjapirnu, “Yarnangu nyaapirinypanyka wankarringku?” \p \v 27 Nyangka Tjiitjalu-tjananya mula-mulalu watjarnu, “Tjiinya yungarranku wankarrikitjamunu. Ngarna Mama Kuurrtu kutjulu wankarunku.” \p \v 28 Nyangka Piitalu watjarnu, “Wiya, pirnipurlka-latju wantirra pitjangu nyuntunya wanalkitja.” \p \v 29 Nyangka Tjiitjalu watjarnu, “Yuwa, mularrpa-yan. Nyangka-tjinguru kutjupalunku ngurra, mama puru ngunytju, kurta puru marlanypa, tjilku, puru kaatanpatarrartu wantirra yanku tjukurrpa walykumununya watjalkitja. \v 30 Wiya, Mama Kuurrtu-ra purlkanya mularrpa nintilku, yiwarla, mama puru ngunytju, kurta puru marlanypa, puru kaatanpatarrartu. Puru-ra pikatarrartu ngaraku pirnilu-ya yanyan-yanyantu pungkulanyangka. Nyangka ngula wanka tirtu nyinama Mama Kuurrku ngurrangka. \v 31 Nyangka kuwarrinya-ya purlkanya nyinarra, palunyanya-ya mungutjarriku nyinama. Nyangka-ya kuwarrinya mungutja nyinarra, palunyanya-ya purlkanya nyinama.” \s1 Tjiitjalunku Puru Watjarnu Mirrirrikitjalu \r Matjuyuku 20.17-19; Luukaku 18.31-34 \p \v 32 Nyangka-ya Tjiitjanya puru palunyaku wanalpayinyatarrartu yiwarrangka mapitjalayintja Tjurutjamaku. Nyangka Tjiitjanya kurranyu mapitjalanyangka-ya wanalpayi pirnilu kata paarnarrarnu nyakulanytja. Nyangka-ya yarnangu kutjupatjarralu ngurlulu marlawanalu wanaranytja. Palunyangka Tjiitjalu-tjananya wanalpayi 12-nya yarltirralpi ngarnmanymara watjaranytja, \v 33 “Yuwa, Tjurutjamalakutu-lan mapitjalayirni. Nyangka-rniya Katja Yarnangurrinytjanya tjulyaralpi nintilku tjurrtjuku puurrpa pirniku puru Mawutjaku wangka nintipungkupayiku. Nyangka-rniya mirritjunkulalpi nintilku Tjiyu wiya pirniku. \v 34 Nyangka-rniya ngarlpupirtira tjuupungama. Puru-rniya wirtapi wilyparnpungkulalpi mirrirntanku. Nyangka-rna ngurra kutjarratjanu wankarringkula pakalku.” \s1 Tjayimilu-pula Tjuuntu Tjiitjanya Tjapirnu \r Matjuyuku 20.20-28 \p \v 35 Nyangka Tjapatiku katja Tjayiminya-pula Tjuunnga pitjangu Tjiitjala watjarnu, “Yuwa Puurr, mukurringkula-litju tjapilkitja.” \p \v 36 Nyangka Tjiitjalu-pulanya watjarnu, “Nyaapa-pulan tjapilkitja?” \p \v 37 Nyangka-pula watjarnu, “Ngulan puurrarringku tjiya walykumunungka nyinarranytjalu-linyatju yitingka nyinatjurra, wakunguru puru tjampunguru.” \p \v 38 Nyangka watjarnu, “Wiya, ngurrpalu-pulan tjapira. Palya-munta-pulanyantaya pika purlkanya pungku ngayunyapirinypa? Puru-munta-pulanyantaya mirrirntanku ngayunyapirinypa?” \p \v 39 Nyangka-pula watjarnu, “Yuwa.” \p Nyangka Tjiitjalu watjarnu, “Yuwa, mularrpa-pulan pika purlkanya mantjilku. Palunyalu-pulan mirrirringku ngayunyapirinypa. \v 40 Nyangka kamu-rna ngurrkarntanku ngayula-rni yitingka nyinarratjaku. Tjiinya Mama Kuurrku ngarala ngurrkarntankutjaku-tjananya.” \p \v 41 Nyangka-ya wanalpayi 10-tu kuliralpi mirrparnarringu Tjayimiku-pulampa Tjuunku. \v 42 Nyangka Tjiitjalu-tjananya pirninyartu yarltingu kapurturalpi watjarnu, “Nintilu-yan kulira tjiinya puurrpa mantangkatja pirnilu-ya yarnangu pirninya puurrarringu kanyiranyangka. Nyangka-ya witu-witura nintira kutjupa-kutjupa-ya palyaratjaku. \v 43 Nyangka nyuntulu-yan palunyapirinytju palyalkitjamunu. Tjinguru-yan mukurringkula purlkanya nyinakitjalu. Wiya, pirninyartu-ya yirringkanama. \v 44 Tjingurun puurrpa nyinakitjalu pirniku-tjanampa waarka palyanma. \v 45 Tjinguru-yan kulira Katja Yarnangurrinytjanya-rna pitjangu kutjupalu-tjuya waarka palyaratjaku. Wiya, pitjangu-rna yarnangu pirniku waarka palyara palunyatjanu yangarrakatirra-tjanamparna mirrirrikitja.” \s1 Wati Paatimiyanya Kuru Yarlapungu \r Matjuyuku 20.29-34; Luukaku 18.35-43 \p \v 46 Nyangka Tjiitjanya-ya yiwarla Tjarikaku pitjangu. Nyangka-ya pirnipurlkalu lurrtjurringu wanarayintja. Palunyalu-ya yiwarla wantirra yankukitjalu nyangu wati kurutjarra yiwarrangka nyinarra tjimarriku ngatjiranyangka. Wati palunyanya Timiyaku katja yini Paatimiyanya. \v 47 Palunyalu tjakulpa kulirnu Tjiitja-Natjarinyamartatjinya pitjalayinnyangka. Palunyalu mirrarralpi watjarnu, “Tjiitja, Tayipirrku tjamu, ngarlturriwa-tju.” \p \v 48 Nyangka-ya yarnangu pirnilu marrkuralpi watjarnu, “Kanmarrarri.” Nyangka puru lingkirrarringkulalpi mirrarra watjaranytja, “Tayipirrku tjamu, ngarlturriwa-tju.” \p \v 49 Nyangka Tjiitjalu ngaralalpi-tjananya watjarnu, “Yarlti-luya.” \p Nyangka-ya mularrpartu yarltingu watjarnu, “Pukurlarringkula pakara pitja. Yarltirranta.” \p \v 50 Nyangka kawutu warnirralpi pakara pitjangu. \p \v 51 Nyangka Tjiitjalu-lu tjapirnu, “Nyaapa-rnanku palyalku?” \p Nyangka watjarnu, “Wiya Puurr, mukurringkula-rna nyakukitja.” \p \v 52 Nyangka Tjiitjalu watjarnu, “Yuwa, mapitjama. Nyuntulu-rnin mularrkulirnu. Palunyatjanun kuru yarlarringu.” \p Nyangkalta kuru yarlarringkula Tjiitjanya yiwarrawanalu wanarnu. \c 11 \s1 Tjiitjanya Tungkitjarra Waalkarrara Pitjangu \r Matjuyuku 21.1-11; Luukaku 19.28-40; Tjuunku 12.12-19 \p \v 1 Nyangka Tjiitjanya-ya Tjurutjamalakutu mapitjalayintja. Pitjalayirnu-ya ngamurringu yiwarla Pitjipayiku puru Patjaniku nyarra yapu Yalapala ngaralanytjaku. Nyangka Tjiitjalu-pulanya wanalpayi kutjarra witurnu kurranyu-pula yankutjaku. \v 2 Tjiinya watjarnu, “Mapitja-pula yiwarla nyarrangka nyawa tungki warlangu karrpirnu wantitja ngaralanyangka. Tjiinya kutjuwarra-ya palunyangka tatiranytjamunu. Nyangka-pula yarrara kati. \v 3 Nyangka-tjinguru-pulanyanta kutjupalu tjapilku, ‘Nyaaku-pulan yarrara?’ Nyangka-pulan watjalku, ‘Wiya, Puurrtu ngarna kanyiltjaku. Palunyalulta marlakulu nintira wanalku.’” \p \v 4 Nyangka-pula mularrpartu yanu nyangu tungki palunyanya karrpirnu wantitja yiwarla tjaangka ngaralanyangka yarraranytja. \v 5 Nyangka-ya ngarala nyakulanytjalu tjapirnu, “Nyaaku-pulan yarrara?” \p \v 6 Nyangka-pula watjarnu, “Wiya, Puurrtu ngarna kanyiltjaku. Palunyalulta marlakulu nintira wanalku.” Nyangka-ya kuliralpi yuwarnmanu. \v 7 Nyangka-pula tungki palunyanya katingu Tjiitjalakutu. Palunyalu-pulanku kawutu yarraralpi tungkingka tjunu. Nyangka Tjiitjanya tatirnu mapitjalayintja. \v 8 Nyangka kutjupatjarralu-yanku kawutu yiwarrangka patara-wanaranytja. Nyangka kutjupatjarralu-ya parrka kartarntara katirra tjunkulanytja. \v 9 Nyangka-ya kurranyu mapitjalayintjalu puru marlawana pitjalayintjalu mirrarra Mama Kuurrnga warlkuranytja, “Yuwa Mama, nyuntunyan walykumunu mularrpa. Miranykanyira kanyinma wati ngaa nyuntulun wituntjanya. \v 10 Nyangkayi puurrarringkula-lanyatju kanyinma tjamu Tayipirrtupirinypa. Yuwa Mama, nyuntunyan kutju walykumunu.” \p \v 11 Nyangka Tjiitjanya Tjurutjamala tjarrpangu. Palunyalu tjurrtju purlkanyangka tjarrparralpi parranyakulanytja. Nyangka wartalpi mungarrtjirrinyangka wanalpayi 12-nya yarltirra yanu yiwarla Patjanilakutu. \s1 Tjiitjalu Warta Yirli Watjarnu Pikirritjaku \r Matjuyuku 21.18-19 \p \v 12 Nyangka-ya ngarringu tjirnturringkulalpi pakara ngurra Patjaninya wantirra yanu. Nyangka Tjiitjanya parltjamunu pitjalayintja. \v 13 Palunyalu nyangu warta yirli purlkurnpa tiwa ngaralanyangka. Palunyalu yanu mirrka ngalkukitja. Parturtu parrapitjalalpi nyangu wiyartu nyarlpikutju ngaralanyangka. Tjiinyamarntu kuwarripartu mirrkatjarrarrikitja ngaralanytja. \v 14 Nyangka Tjiitjalu warta palunyanya watjarnu, “Wiya, nyuntulanta mirrka ngula ngarakitjamunu.” \p Nyangka-ya wanalpayilu kulirnu watjaranyangka. \s1 Tjiitjanya Tjurrtju Purlkanyangka Tjarrpangu \r Matjuyuku 21.12-17; Luukaku 19.45-48; Tjuunku 2.13-22 \p \v 15 Nyangka-ya pitjalayirnu Tjurutjamala waalkarrarnu. Nyangka Tjiitjanya tjurrtju purlkanyangka tjarrpangu nyangu kutjupa-kutjupa-ya nintiranyangka-ya payipungkulanytja. Nyangka-tjananya wituranytja pakara-ya kutipitjatjaku. Palunyalu-tjanampa tayipulpa tjimarritjarra yurnturnu warningu. Puru nyangu tjurlpu marnpi-ya tjimarrikitjalu nintiranyangka tjiya-tjanampa yurntura warnirranytja. \v 16 Palunyalu mayakarnu yarnangu pirnilu-ya kutjupa-kutjupa katirra tjurrtjungka tjarrpatjunkutjamaaltu wantitjaku. \v 17 Palunyalu-tjananya watjarnu, “Payipulta kutjulpirtu walkatjunu wantitja ngarala tjiinya Mama Kuurrtu ngaapirinypa watjarnu, ‘Ngayuku tjurrtju ngarala ngurra pirningkatjalu-rniya tjarrparra tjapiratjaku.’ Nyangka-yan nyuntulu mantjirnu kutjupanu mayura mulyatarrikitjalu.” \p \v 18 Nyangka-ya tjurrtjuku puurrpa pirnilu puru Mawutjaku wangka nintipungkupayi pirnilu kuliralpi mirrparnarringu. Palunyalu-ya kuliranytja, “Yaaltjilu-lan Tjiitjanya mirri pungku?” Palunyalu-ya ngurlulu wantirranytja. Tjiinyamarntu yarnangu pirnilu-ya kata paarnarrarnu kuliranytja walykumunulu nintipungkulanyangka. \p \v 19 Nyangka Tjiitjanya puru palunyaku wanalpayitarrartu-ya mungarrtjirringkula yiwarla Tjurutjamanya wantirra pakara marlaku yanu ngurra Patjaniku. \s1 Warta Yirli Palunyanya Pikirringu \r Matjuyuku 21.20-22 \p \v 20 Nyangka Tjiitjanya-ya ngarringu tjirnturringu. Palunyalu-ya yiwarrawana pitjalayintjalu nyangu yirli palunyanya yarnangurtu pikirringu ngaralanyangka. \v 21 Nyangka Piitalu Tjiitjaku wangka ruukuliralpi watjarnu, “Puurr, ngaa warta yirlin payirnu, palunyanya pikirringu.” \p \v 22 Nyangka Tjiitjalu-tjananya watjarnu, “Yuwa, Mama Kuurrnga-ya mularrkulinma. \v 23 Kulinma-ya ngaanya. Tjiinya-tjinguru-yan purli wararra ngaanya watjalku pakara kapingka tjarrpatjaku. Nyangkalta pakaralpi tjarrpaku, tjiinya-yan mularrkuliranytjalu watjannyangka. \v 24 Puru-ya ngaanya kulinma. Tjiinya-yan Mama Kuurrnga kutjupa-kutjupaku tjapilku. Palunyalu mula-mulalu kulinma mantjilkitjalu. Nyangka-tjanampanku nintilku. \v 25 Nyangkan ngaraku Mamala tjapilku. Palunyalun kurranyulu kutjupaku kalyparriku tjiinyanta palyamunu palyannyangka. Nyangkalta nyuntuku Mama yilkaringkatjanyanku kalyparriku palyamunun palyarnu palunyangka. \v 26 [Wiyangka-tjingurun kutjupaku kalyparrikitjamunu. Nyangka nyuntuku Mama yilkaringkatjanyanku ngaparrtjika kalyparrikitjamunu.”] \s1 Tjiitjanya-ya Purtu Tjapira Kuliranytja \r Matjuyuku 21.23-27; Luukaku 20.1-8 \p \v 27 Nyangka Tjiitjanya-ya Tjurutjamaku parrapitjangu. Nyangka Tjiitjanya tjarrpangu tjurrtju purlkanyangka parrangaralanytja. Nyangka-ya yirna pirninya, Mawutjaku wangka nintipungkupayinya, puru tjurrtjuku puurrpa-ya pitjangu lurrtjurringu. \v 28 Palunyalu-ya tjapirnu, “Nganalunta watjarnu tjurrtjunguru-tjananyan witura wiyaltjaku?” \p \v 29 Nyangka Tjiitjalu-tjananya watjarnu, “Ngaparrtjika-tjananyarnanta tjapilku. Nyangka-rniyan watjalku. Palunyangkalta-rna watjalku yartakanku. \v 30 Nganalu watjarnu Tjuuntu-tjananya kapingka tjarrpatjuratjaku? Mama Kuurrtu-munta? Wiya-tjinguru watilu-ya.” \p \v 31 Nyangka-yanku ngaparrkulu watjaranytja, “Nyaapirinypa-lan watjalku? Tjiinya-lan watjalku, ‘Mama Kuurrtu.’ Nyangka-tjinguru watjalku, ‘Nyaakunyka-yan Tjuunku wangka kulira wantirranytja?’ \v 32 Nyangka-tjinguru-lan watjalku, ‘Watilu-ya.’ Nyangka-lampa yarnangu pirninya mirrparnarringku. Tjiinyamarntu-ya kulira Tjuunnga tjiinya Mama Kuurrku wangka kulira tjakultjunkupayi nyinarranytja.” \v 33 Nyangkalta-ya watjarnu, “Wiya, ngurrpa-latju.” \p Nyangka Tjiitjalu watjarnu, “Nyangka ngayulutarrartu-tjananyarnanta ngaparrtjika watjara yutilkitjamunu.” \c 12 \s1 Kaatanpa Miranykanyintjatjarra \r Matjuyuku 21.33-46; Luukaku 20.9-19 \p \v 1 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tjukurrpa kamparntalpa watjarnu, “Puurrpa ngaanya kaatanpa kanyilpayi nyinarranytja. Palunyalu purnu kiripi pirni tjawara murrutjura parrawanarnu wantingu. Nyangka-ya pakarnu purlkarringu. Nyangka yaarrpa parrangaratjunu wantingu. Palunyalu pirti tjawarnu mirrka kiripi-ya tjulkura wayinpa palyaratjaku. Palunyalu yiwarla wirrmira palyarnu katalarranguru-ya walunyakulatjaku tjiinya-ya pitjala mirrka mulyatarritjakutarra. Palunyalu watjarnu watilu-ya kaatanpa palunyanya ngarna miranykanyiratjaku. Palunyalu wantirra yalatja yanu ngurra kutjupakutu. \v 2 Nyangka-ya nyinarra kaatanpa miranykanyiranytja. Nyangka kiripi yurnmirrinyangka-ya yurraranytja. Nyangka puurrpa palunyalu waarka palyalpayi kutju witurnu yankula mirrka mawurntalpa tjunkutjanya mantjira katitjaku. \v 3 Nyangka-partu-ya kaatanpa miranykanyilpayilu tjulyaralpi pungkulayirnu maralpa witurnu. \v 4 Nyangka puurrtu waarka palyalpayi kutjupanya witurnu. Nyangka kaatanpa miranykanyilpayilu-ya kata tarrka pungu. Palunyalu-ya ngarlpupirtira watjarayirnu marlakulu witurnu. \v 5 Nyangka puurrtu kutjupanya witurnu. Nyangka-ya pungu mirrirntanu. Nyangka puru-tjananya wituranyangka-ya palunyapirinymaranytja. Kutjupatjarra-tjananya pungkula wantirranytja. Nyangka kutjupatjarranya-tjananya pungkula mirrirntaranytja. \v 6 Nyangka kutjurringu nyinarranytja puurrku katja kurrurnkurlu. Nyangkalta palunyanya witurnu kaatanpa miranykanyilpayilakutu. Tjiinya kulirnu, ‘Tjinguru-tjuya nyakulalpi pungkutjamaaltu wantirralpi mirrka nintilku.’ \v 7 Parturtu-ya nyakulalpi watjarnu, ‘Nyarranya-kulila puurrku katja. Yala, wirrtjala-ya. Nyangka-la puwa mirrirntarra kaatanpa ngula kanyiltjakutarra. Nyangka palunyaku mama mirrirrinyangka ngayulu-lan yungarrarriku kanyinma.’ \v 8 Nyangkalta-ya katja tjulyarnu. Palunyalu pungu mirrirntaralpi kaatanpangka yilkaku warningu wantingu.” \p \v 9 Nyangka Tjiitjalu-tjananya watjarnu, “Puurrpa palunyalu yaaltjingalku-tjananya kaatanpa miranykanyilpayinya? Wiya, pitjaku-tjananya pungku mirrirntanku. Palunyalu watjalku wati kutjupatjarralu-ya miranykanyiratjaku. \v 10 Payipulta-munta-yan nyakulanytjamunu nyarra kutjulpirtu walkatjunu wantitjanya? Tjiinya ngaapirinypa ngarala, \q1 ‘Yapu nyarra yiwarla palyalpayilu-ya palyamunukukantjalu mawurntalpa wantingu, \q2 palunyanya ngantjarrpa ngarala yiwarla witu-witura kanyira. \q2 Nyangkalta-ya nyakulalpi watjarnu, “Yapu palunyanyalpinyu mungutjamunu.” \q1 \v 11 Tjiinya Mama Kuurrtu tjunu. \q2 Nyangkalta-lan nyakula, “Wiya, walykumunu mularrpa ngarala.” ’” \p \v 12 Nyangka-ya puurrpa Tjiyu pirnilu nintilu kulirnu Tjiitjalu-tjananya kamparntara watjaranyangka. Palunyalu-ya tjulyalkitjalu kuliranytja. Palunyalu-ya ngurlulu wantingu yarnangu pirninya-tjanampa mirrparnarritjakutarra. Palunyalu-ya wantirra yanu. \s1 Puurrpa Ruumala Nyinapayinya-munta Payipungku? \r Matjuyuku 22.15-22; Luukaku 20.20-26 \p \v 13 Nyangka-ya Paratji pirnilu kuliranytja Tjiitjanya tjapira piwarrtjingalkitjalu. Tjiinya-ya kuliranytja kutjupayarla watjannyangka tjulyara puurrpa purlkanyakutu katikitjalu. Palunyalu-ya Paratji kutjupatjarranya puru Yarataku wanalpayitarrartu yarltirralpi Tjiitjalakutu witurnu. \v 14 Nyangka-ya yanu watjarnu, “Yuwa Puurr, nintilu-latju kulira nyuntulun tjukarurrulu watjalpayi. Tjiinyan wati purlkanyangkatarrartu ngurlumaaltu watjalpayi Mama Kuurrta tjukarurru nyinarratjaku. Nyangka nyaapirinypan kulira tjiinya-lan puurrpa Ruumala nyinapayiku tjimarri nintiranyangka? Palunyapirinypa-munta Mawutjaku wangkangka ngarala?” \p \v 15 Nyangka Tjiitjalu nintilu kuliranytja tjiinya-ya ngarnartu tjapiranytja piwarrtjingalkitjalu. Nyangka-tjananya watjarnu, “Nyaaku-rniyan ngarnartu tjapira piwarrtjingalkitjalu? Kati-ya tjimarri pala payipungkupayinya. Nyangka-rna nyawa.” \p \v 16 Nyangka-ya mularrpartu katingu nintirnu. Nyangka nyakulalpi tjapirnu, “Nganaku yiiku puru yini ngarala?” \p Nyangka-ya watjarnu, “Puurrpa Ruumala nyinapayiku.” \p \v 17 Nyangka-tjananya watjarnu, “Yuwa, palyartu-yan tjimarri palunyapirinypa nintira puurrpa Ruumala nyinapayiku. Tjiinyamarntu-ra palunyaku. Nyangka-ya Mama Kuurrku nintinma Mama Kuurrngamartatji kanyiranytjalu.” \p Nyangka-ya kuliralpi kata paarnarrarnu nyakulanytja. \s1 Mirritjanu-ya Wankarringkulalpi Yayintjulpirinypa Nyinama \r Matjuyuku 22.23-33; Luukaku 20.27-40 \p \v 18 Nyangka puru-ya Tjatutji pirni pitjangu Tjiitjalakutu. Tjiinya yarnangu palunyalu-ya watjalpayi mirritjanu-yanyu wankarringkula pakalkitjamunu. Palunyalu-ya watjarnu, \v 19 “Yuwa Puurr, Mawutjalu-lampa walkatjunu wantingu ngaapirinypa. Tjiinya-tjinguru watilu kurri kanyilku tjilkumaalpartu mirrirringku. Nyangkanyu marlanypa tjitjururrulu minyma parnaltji yarltiku. Palunyalu tjilku yartakanku. Nyangka-ya watjanma palunyakumaalpa tjiinya mirri kurta tirnaku. \v 20 Nyangka tjukurrpa ngaanya-muntan kulilku? Kurtararra 7-pa-ya nyinarranytja. Nyangka kurta tirnalu kurri yarltingu nyinarranytja. Palunyalu tjilku yartakankutjamaalpa mirrirringu. \v 21 Nyangka-ra marlanytju minyma palunyanya yarltingu. Palunyalu tjilkumaalpartu mirrirringu. Nyangka palunyapirinypartu nampa 3-lu yarltingu. Palunyalu puru tjilkumaalpartu mirrirringu. \v 22 Nyangka yara palunyapirinypartu-ya marlanytju marlawanalu minyma palunyanya yarltirra kanyira-wanarnu tjilkumaalpartu mirrirringu. Nyangkalta marla mularrpa minyma palunyanya mirrirringu. \v 23 Nyangka-lanyatju watjala. Tjiinya ngula-ya mirritjanu wankarringkula pakalku. Nyangka wati wanytjartitjaku-ra kurri nyinama? Tjiinyamarntu-luya pirnilurtu kanyirnu mirrirringu.” \p \v 24 Nyangka Tjiitjalu-tjananya watjarnu, “Wiya, ngurrpalu-yan purtu kulira Payipulta kutjulpirtu walkatjunu wantitjanya. Puru-yan ngurrpa Mama Kuurrku tjiinya yayirninytjulu palyalpayiku. \v 25 Tjiinya mirritjanu-ya wankarringkulalpi kurri yarltikitjamunu. Palunyalu-ya yayintjulpa yilkaringkatjapirinypa nyinama. \v 26 Nyuntulu-munta-yan Payipulta nyakulanytjamunu tjiinya mirritjanu-ya wankarringkula pakantjanyatjarra? Tjiinya Mawutjalu walkatjunu wantingu tjiinya nyangu warta kamparranyangka. Tjiinya-ya Yayipuramanya, Yayitjikinya puru Tjayikapanya wiyangkalpi mirrirringu wiyarrinyangka Mama Kuurrtu Mawutjala watjarnu, ‘Ngayulu-rna Mama Kuurrnga tjiinya-rniya Yayipuramalu, Yayitjikilu, puru Tjayikapalu pupakatirra marninypungkula, palunyanya.’” \v 27 Nyangka Tjiitjalu-tjananya watjarnu, “Yuwa, tjamu mirripirtilu-ya Mama Kuurrnga marninypungkula. Tjiinyamarntu-ya wankalu nyinarra marninypungkula. Nyuntulu-yan yarlaku kulira tjiinya-yanyu wanka pakaranytjamunu.” \s1 Wangka Purlkanyatjarra \r Matjuyuku 22.34-40; Luukaku 10.25-28 \p \v 28 Nyangka wati kutju Mawutjaku wangka nintipungkupayi ngaralanytja. Palunyalu kulirnu Tjiitjalu-tjananya Tjatutji pirninya tjukarurrulu watjannyangka. Palunyalulta-lu pitjangu tjapirnu, “Wangka wanytjartitjanya purlkanya tjiinya Mawutjalu walkatjunu wantinytjanya?” \p \v 29 Nyangka Tjiitjalu watjarnu, “Wangka mungutjamunu nampa 1-pa ngaapirinypa ngarala: ‘Yitjurayilku tjamupirti, kulila-ya. Mama Kuurrnga kutju-lampa Puurrpa warlkuratjaku. \v 30 Nyangka-ya Mama Kuurrku mukulyanytju nyinama. Palunyalu-ya kurrurntutarra kulinma palunyanyakutju pukurlmankukitjalu.’ \v 31 Nyangka nampa 2-nya ngaapirinypa ngarala: ‘Nyuntulu yarnangu kutjupaku ngarlturringkula palyanma. Tjiinyakurlunkun yungarralu kulira walykumunu palyanma, palunyapirinypa.’ Wangka palunya kutjarra-pula purlkanya mularrpa ngarala.” \p \v 32 Nyangka Mawutjaku wangka nintipungkupayilu kuliralpi watjarnu, “Yuwa Puurr, tjukarurrulun watjarnu. Tjiinya Mama Kuurrnga kutju nyinarra. \v 33 Nyangka-lan Mama Kuurrku mukulyanytju nyinama. Palunyalu-lan kurrurntutarra kulinma palunyanyakutju pukurlmankukitjalu. Puru-lan yarnangu kutjupaku ngarlturringkula palyanma. Tjiinyakurlu-lankun yungarralu kulira walykumunu palyanma, palunyapirinypa. Nyangka tjiinya-lan tjiipu pungkula tilira tjunkupayi Mama Kuurrku. Palunyangka munkarra wangka nyarra kutjarranya ngarala.” \p \v 34 Nyangka Tjiitjalu kuliralpi pukurlarringu walykumunulu watjannyangka. Palunyalu watjarnu, “Wiya, nyuntunyan riiti Mama Kuurrnga puurrpa warlkulkitja.” \p Palunyalanguru-ya Tjiitjanya puru tjapilkitjalu ngurlulu wantirranytja. \s1 Wati Nyarra Mama Kuurrtu Kalkuntjanya \r Matjuyuku 22.41-46; Luukaku 20.41-44 \p \v 35 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tjurrtju purlkanyangka nintipungkulanytja. Palunyalu-tjananya tjapirnu, “Nyaanguru-ya Mawutjaku wangka nintipungkupayilu watjara wati nyarra Mama Kuurrtu kalkuntjanya tjiinya puurrpa Tayipirrku wartangkatja nyinama? \v 36 Tjiinya Kuurti Walykumunulu wangka Tayipirrta yartakanu. Nyangkalta ngaapirinypa watjarnu, \q1 ‘Mama Kuurrtu ngayuku Puurrta watjarnu: \q2 Yitingkartu-rni puurrarri nyinama. \q2 Nyangka-rna yanyan-yanyanpa nyinapayi pirninya kati pupatjurra nyuntula tjinangka.’ \p \v 37 “Yuwa, Tayipirrtu watjaranytja wati nyarra Mama Kuurrtu kalkuntjanya tjiinya palunyaku puurrpanyu nyinarranyangka. Nyangka yaaltji-yaaltjinyka wati palunyanya Tayipirrku wartangkatja nyinama?” \s1 Mawutjaku Wangka Nintipungkupayi Pirninya \r Matjuyuku 23.1-36; Luukaku 20.45-47 \p Nyangka yarnangu pirnilu-ya pukurltu kuliranytja Tjiitjalu nintipungkulanyangka. \v 38 Nyangka-tjananya watjarnu, “Kuliltjarra-ya nyinama. Mawutjaku wangka nintipungkupayinya-ya nyakula minirringkutjamaaltu wantima. Tjiinya-ya kawutu wirrmira tjarrpatjuralpi karnany-karnanypa parrangarapayi. Palunyalu-ya kulira pukurlarripayi yarnangu pirnilu-tjananya puurrpa warlkuranyangka. \v 39 Palunyalu-ya tjurrtjungka tjarrparra kurranyu nyinapayi. Nyangka-ya kurranyunguru nyinarra mirrka ngalkupayi yarnangu pirnilu-ya lurrtjurringkula ngalkulanyangka. \v 40 Puru-ya minyma parnaltjiku ngurrangka tjarrparra yulytja-tjanampa mulyatarripayi. Palunyalu-ya ngarnartu walykumunupirinypa tjurrtjungka tjarrparra Mama Kuurrta rawalu tjapilpayi. Palunyanguru-tjanampa palyamunu purlkanya yutirriku.” \s1 Tjimarri Purlkanyapirinypa Tjarrpatjunu \r Luukaku 21.1-4 \p \v 41 Nyangka Tjiitjanya tjurrtju purlkanyangka tjarrpangu nyinarranytja tjimarri tjarrpatjunkupayila ngamu. Palunyalu-tjananya nyakulanytja tjimarri-ya katirra tjarrpatjunkulanyangka. Nyangka-ya tjimarri purlkanyatjarralu tjimarri purlkanya tjarrpatjuranytja. \v 42 Nyangkalta minyma parnaltji tjiinya nyirnurru nyinapayinya tjarrparra pitjangu. Palunyalu tjimarri kurlunypa kutjarra katingu tjarrpatjunu. \v 43 Nyangka Tjiitjalu-tjananya wanalpayi pirninya yarltingu kutjungkanu. Palunyalu watjarnu, “Kulinma-ya ngaanya. Minyma nyarra nyirnurru nyinapayilu tjimarri purlkanyapirinypa tjarrpatjunu pirningka munkarra. \v 44 Tjiinya-ya tjimarri purlkanyatjarralu katingu tjarrpatjuralpi tjarra-yanku kanyirnu. Nyangka minyma nyarralu tjarrpatjuralpi maralarringu.” \c 13 \s1 Tjurrtju Purlkanya Purlparraalku \r Matjuyuku 24.1-2; Luukaku 21.5-6 \p \v 1 Nyangka Tjiitjanya-ya tjurrtju purlkanya wantirra pakarnu. Nyangka wanalpayi kutjulu watjarnu, “Puurr, nyawa tjurrtju ngaanya purli walykumunutjarra.” \v 2 Nyangka Tjiitjalu watjarnu, “Wiya, tjurrtju ngaa purlkanya-yan nyakula, palunyanya tirtu ngarakitjamunu. Tjiinya ngula warrmarlalu-ya pitjaku purlparrpungku. Nyangka purli pirninya punkalku mantangka ngarrima.” \s1 Tjiitjaku Wanalpayi-ya Yanyanarringkula Pungama \r Matjuyuku 24.3-14; Luukaku 21.7-19 \p \v 3 Nyangka Tjiitjalu purli Yalapalanguru nyinarra nyakulanytja tjurrtju purlkanya ngaralanyangka. Nyangka-ya Piitalu, Tjayimilu, Tjuuntu, puru Yanturulu pitjangu kumpiltu tjapirnu, \v 4 “Wanytjawara-ya tjurrtju nyarranya purlparrpungku? Puru nyaapirinypa-latju nyaku kulilku ngamuntirrinyangka?” \p \v 5 Nyangka Tjiitjalu-tjananya watjarnu, “Kuliltjarra-ya nyinama. Palunyalu-ya mula-mularringkutjamaaltu wantima ngarnartu-ya mayura watjaranyangka. \v 6 Tjiinya pirnilu-ya pitjaku mayura watjanma, ‘Ngayulu-rna wati nyarra Mama Kuurrtu kalkuntjanya.’ Nyangka-ya yarnangu pirnilu kuliralpi mula-mularringku. \v 7 Nyangka-ya tjakulpa kulira ngurlumaalpa nyinama warrmarlalu-yanku ngurrangka takulu pungkulanyangka. Puru-ya tjakulpa kulira wantima pika-yanku tiwa pungkulanyangka. Tjiinya palunyapirinypa yartakarringkulanyangka-ya kulinma kuwarripa ngarala-wanarayinnyangka. Nyangka ngula manta yilkaritarrartu wiyarriku. \v 8 Tjiinya ngurra kutjupa-kutjupangkatjalu-yanku pika ngaparrku-ngaparrkulu pungama. Nyangka manta yurri-yurrirra wartunarranma ngurra kutjupa-kutjupangka. Nyangka puru yayilurru purlkanya ngaraku. Palunyapirinypa ngunytjara ngarala-wanalku. Tjiinyakurlu minyma mukala nyinama. Nyangka tjilku ngarrikitjangka ngarnmanytju mirala pika kurlunypa kaarrngaralanyangka. Palunyalukurlu marla pika purlkanya mirala, palunyapirinypa.” \p \v 9 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tirtu watjaranytja, “Yuwa, kuliltjarra-ya nyinama. Tjiinyamarntu-tjananyantaya tjulyara kuurrkutu katiku. Palunyalu-tjananyanta pungama tjurrtju pirningka. Puru-tjananyantaya katiku puurrpa purlkanyangka ngaratjunku ngayunya-rniyan wanaranyangka. Palunyangka-tjananyan tjukurrpa walykumununya watjanma. \v 10 Tjiinya-ya ngayuku wanalpayilu tjukurrpa walykumunu ngayunyatjarra ngurra pirniwanalu parrawatjanma. Nyangkalta marla manta yilkari wiyarriku. \v 11 Tjiinyanta-ya tjulyara katiku kuurrpa wangkatjaku. Nyangka kurranyulu kulintjamaaltu wanti yaaltji-yaaltji watjalkitjalu. Tjiinyamarntu Kuurti Walykumunulunta watjalku yartakanku watjaltjakun. Nyangkan yungarralu kulira watjantjamaaltu Kuurti Walykumununyamartatji kuliralpi watjalku. \v 12 Nyangka watilu-yanku kurta yungarra yinytjanulu nintinma pungkula-ya mirrirntankutjaku. Nyangka yara palunyapirinypartu mamalunku tjilku yinytjanulu nintinma. Nyangka tjilku pirnilu-yanku mama ngunytju nintinma pungkula-ya mirrirntankutjaku. \v 13 Tjiinya yarnangu pirnilu-tjananyantaya yanyanarrima ngayunya-rniyan wanaranyangka. Nyangka-rniyan wantinytjamaaltu tungun-tunguntu tirtu wananma. Wiya, wanka-yan tirtu nyinama.” \s1 Yiwarla Tjurutjamala Palyamunu Purlkanya Ngaraku \r Matjuyuku 24.15-28; Luukaku 21.20-24 \p \v 14 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tirtu watjara-wanarayintja, “Yuwa, nyaku-yan kata paarnarralku walykunytjilpa yiwarla yaka-yakangka ngaralanyangka.” Wangka palunyanya-ya yatatjurra kulila. “Palunyangka-ya ngaapirinyarri wankarrikitja. Tjiinya ngurra Tjutiyala-ya nyinarranytjatjanu kukurraala purlikutu. \v 15 Nyangka-tjingurun ngurrangka yitingka nyinama. Wiya, tjarrparra kutjupa-kutjupa mantjintjamaalpa kukurraala. \v 16 Nyangka-tjingurun kaatanpa palyanma. Wiya, kawutunku ngurrangkatja mantjintjamaaltu wantirra kukurraala. \v 17 Wiya, ngarltutjarra-ya minyma mukala puru tjilku yamputjarra. Tjiinyamarntu-ya kukurraalku tjaka-tjakarriku. \v 18 Nyangka Mamanya-ya tjapinma palyamunu palunyanya nyinngangka yutirritjakutarra. Tjiinya-tjinguru-yan kukurraalku ngarriku tuwarraalku, palunyakutarra. \v 19 Tjiinyamarntu palyamunu purlkanya mularrpa ngaraku. Nyarra ngarnmanypalpi manta palyantjalanguru palyamunu kutjupa-kutjupa ngarala-wanarayintja, palunyangka munkarra yartakarriku. Nyangka palunyapirinypa puru ngarakitjamunu. \v 20 Tjiinya Mama Kuurrtu kurranyululpi watjarnu wantingu palyamunu palunyanya ngarala ngamurtu wiyarringkutjaku. Tjiinya-tjinguru-ya pirninyartu mirrirringkula-wanalku wiyarringku, palunyakutarra. Tjiinya Mamalu ngurrkarntanu yarnangu kutjupatjarranya wankarunkukitjalu. Palunyanya-tjananya kuliranytjalu watjarnu palyamunu ngarala ngamurtu wiyarringkutjaku.” \p \v 21 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tirtu watjaranytja, “Tjingurunta-ya watjalku, ‘Pitja-ya nyawa. Ngaa ngarala wati nyarra Mama Kuurrtu kalkuntjanya. Munta, nyarranya ngarala.’ Nyangka-ya kulira mula-mularringkutjamaaltu wantima. \v 22 Tjiinya-ya kutjupatjarralu mayura watjanma, ‘Ngayulu-rna wati nyarra Mama Kuurrtu kalkuntjanya.’ Nyangka-ya kutjupatjarralu mayura watjanma, ‘Ngayulu-rna Mama Kuurrku wangka kulira tjakultjunkupayi.’ Palunyalu-ya yayirninytjulu kutjupa-kutjupa yartakanama wanalpayi mularrtutarrartu-ya nyakula mula-mularritjaku. \v 23 Nyangka-ya kuliltjarra nyinama tjiinyamarntu-tjananyarnanta kurranyulu tjakultjunu.” \s1 Tjiitjanya Marlaku Pitjaku \r Matjuyuku 24.29-31; Luukaku 21.25-28 \p \v 24 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tirtu watjara-wanarayintja, “Nyangka palyamunu palunyanya ngaralayilku wiyarrinyangka tjirntu marurriku. Nyangka kirnaralu yutira kanyilkitjamunu. \v 25 Nyangka-ya pirntirri yilkaringuru punka-punkalku. Nyangka pirntirri tjukurrtatja-ya kutjupayarlanguru ngaparrku pitjaku. \v 26 Nyangkalta-rna Katja Yarnangurrinytjanya yartakarringkula yutuwaringka tili purlkanyatjarra pitjaku. Tjiinya-rna puurrpa purlkanya tjarungaraku. \v 27 Palunyalu-rna yayintjulpa pirninya witulku kakarrara yapurra yurlparirra puru kayili-ya yankutjaku. Nyangkalta-ya yanku yarnangu nyarra Mama Kuurrtu ngurrkarntankutjanya kutjungkara katiku.” \s1 Tjukurrpa Warta Kiripitjarra \r Matjuyuku 24.32-35; Luukaku 21.29-33 \p \v 28 Nyangka Tjiitjalu watjarnu, “Tjukurrpa kamparntalpa-tjananyarnanta watjalku warta kiripitjarra. Tjiinya nyinngangka nyarlpi punkara wiyarripayi. Nyangka ngula-yan nyaku nyarlpi paka-pakannyangka nintilu kulilku kurlikuturrinyangka. \v 29 Nyangka palunyapirinypartu-yan nyaku kutjupa-kutjupa yartakarringkulanyangka kulilku wartalpi ngamurringu ngayulu-rna pitjatjaku. \v 30 Kulinma-ya ngaanya. Tjiinya palyamunu palunyapirinypa yartakarringkula-wanalku wiyarriku. Nyangka-ya yarnangu nyuntunyapirinypa, tjukarurru nyinapayinya-ya tirtu nyinama. \v 31 Yilkari mantatarrartu wiyarringku. Nyangka ngayuku wangka tirtu ngaraku ngarama.” \s1 Ngurrpa-lan Tjiitjanya Marlaku Pitjatjaku \r Matjuyuku 24.36-44 \p \v 32 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tjukurrpa tirtu watjaranytja, “Wiya, pirninyartu-lan ngurrpa ngayulu-rna pitjatjaku. Tjiinya yayintjulpatarrartu-ya ngurrpa. Puru ngayulutarrartu-rna ngurrpa. Tjiinya Mamanyakutju ninti. \v 33 Nyangka-ya tjulurr-tjulurrpa nyinarra kawarrtu nyangama. Tjiinyamarntu-yan ngurrpa ngayulu-rna pitjatjaku. \v 34 Tjiinyakurlu puurrtu yalatja yankukitjalu watjala wanti waarka palyalpayilu-ya ngurranguru nyinarra palyaratjaku. Palunyalukurlu wati kutju tuungka ngaratjurra wanti ngarala puurrpa palunyaku nyakulatjaku. \v 35 Palunyapirinytju-ya nyangama tjiinyamarntu-yan ngurrpa ngayulu-rna pitjatjaku. Tjinguru-rna pitjaku tjirntu tjarrpanyangka, tjinguru munga kultungka. Ngurrpangka-tjinguru-rna tjirntukutu pitjaku. \v 36 Nyangka-ya kawarrtu nyangama watatja-yan nyinaku tjulurraaltjakutarra. \v 37 Yuwa, tirtu-ya kawarrtu nyangama.” \c 14 \s1 Tjumaranytja-ya Tjiitjanya Pungkukitjalu \r Matjuyuku 26.1-5; Luukaku 22.1-2; Tjuunku 11.45-53 \p \v 1 Nyangka ngamurringu ngaralanytja ngurra kutjarratjanu turlku Wayirntankutjanya puru Nyuma Tjalpu Ngalkupayinya ngaratjaku. Tjiinya-ya lurrtjurringkula kulilpayi nyarra kutjulpirtu Yiitjipula ngarangu, palunyanya. Nyangka tjurrtjuku puurrpa pirnilu puru Mawutjaku wangka nintipungkupayilu-ya wangkarra kuliranytja Tjiitjanya kumpiltu tjulyara mirri pungkukitjalu. \v 2 Palunyalu-ya watjaranytja, “Wiya, kuwarripa-la wanti yarnangu pirni-ya turlkuku pitjangu nyinarranyangka, tjiinya-lanyaya yapungka yatultjakutarra.” \s1 Minymalu Parnti Walykumunu Tjiitjala Tjutirnu \r Matjuyuku 26.6-13; Tjuunku 12.1-8 \p \v 3 Nyangka Tjiitjanya yiwarla Patjanila nyinarranytja. Palunyalu Tjayimanku ngurrangka tjarrpangu. Wati palunyanya kutjulpirtu purrtjutjarra nyinarrayirnu wiyarringu. Nyangka Tjiitjalu nyinarra mirrka ngalkulanytja. Nyangka minyma kutju tjarrparra pitjangu. Palunyalu puturlpa parnti walykumunutjarra kanyiranytja. Tjiinya tjimarri purlkanyangka mantjintjatjanulu katinytja. Palunyalu puturlpa yarlaralpi parnti walykumununya tjutirnu Tjiitjaku katangka. \v 4 Nyangka-ya yarnangu kutjupatjarralu nyakulalpi mirrparnarringu. Palunyalu-yanku ngaparrkulu watjaranytja, “Nyaakunyka parnti walykumununya katingu wiilypungu? \v 5 Wiya-tjinguru nintiralpi tjimarri purlkanya mantjinma, 300-pirinypa. Palunyalu-tjinguru-tjanampa nyirnurru nyinapayiku nintinma.” Tjiinya-ya mula-mulalu tjumara watjaranytja. \p \v 6 Nyangka Tjiitjalu-tjananya watjarnu, “Nyaaku-yan yayirnirringkula watjara? Wanti-luya. Tjiinyamarntu-tju walykumunu palyarnu. \v 7 Tjiinya-tjananyanta nyirnurru nyinapayi pirninya nyuntulawana tirtu nyinarra-wananma. Nyangka-yan nyakula yirringkanama. Nyangka ngayulu-tjananyarnanta tirtu nyinakitjamunu. \v 8 Tjiinya minyma ngaalu yungarralu kuliralpi palyarnu. Tjiinya parnti walykumununya-rni tjutirnu tamarlmanupirinypa ngula-rniya mirri pulpangka tjarrpatjunkutjaku. \v 9 Kulinma-ya ngaanya. Tjiinya manta lipiwanalu-ya tjukurrpa walykumununya watjaranytjalu minyma ngaanyatarrartu kulira watjanma.” \s1 Tjuutalu Watjarnu Tjiitjanya Yinytjanulu Nintilkitjalu \r Matjuyuku 26.14-16; Luukaku 22.3-6 \p \v 10 Nyangka wanalpayi Tjuuta-Kariyarrtu kuliranytja Tjiitjanya yinytjanulu nintilkitjalu. Palunyanyatarrartu Tjiitjalu ngurrkarntanu nyangka-ya 12-pa nyinarranytja. Nyangka pakara yanu tjurrtjuku puurrpa pirningka watjarnu, “Tjiitjanya-munta-tjanamparnanku yinytjanulu nintilku?” \v 11 Nyangka-ya kuliralpi pukurlarringu. Palunyalu-ya kalkurnu tjimarri ngaparrtjika nintilkitjalu. Nyangka palunyanguru Tjuutalu kuliranytja, “Yaaltjilu-tjanamparna Tjiitjanya nintilku?” \s1 Mirrka-ya Ngalkula Wayirntankutjanya Kuliranytja \r Matjuyuku 26.17-25; Luukaku 22.7-14, 21-23; Tjuunku 13.21-30 \p \v 12 Nyangkalta turlku Wayirntankutjanya puru Nyuma Tjalpu Ngalkupayinya ngarangu. Tjiinya-ya tjiipu warlangu pungkupayi ngalkukitjalu. Nyangka wanalpayi pirnilu-ya Tjiitjanya tjapirnu, “Wanytjatja-latju yanku mirrka kuka paalku ngalkula-lan Wayirntankutjanya kuliltjaku?” \p \v 13 Nyangka wanalpayi kutjarra witurnu, “Yarra-pula yiwarlakutu. Palunyalu nyawa wati kapi tjarlitjarra waalkarrara pitjanyangka \v 14 wanala ngurrakutu. Palunyalu ngurra yungarranya watjala, ‘Yuwa, Nintipungkupayilu-linyatju witurnu. Ruumpa wanytjanya ngarala mirrka-latju ngalkula Wayirntankutjanya kuliltjaku?’ \v 15 Nyangkalta-pulanyanta ruumpa purlkanya katalarrangkatja nintitjunku tamarlmanu wantitjalu. Nyangka-pulan mirrka kuka paalku tjunku wantiku.” \p \v 16 Nyangka wanalpayi kutjarralu-pula yanu nyangu wati palunyanya kapitjarra waalkarrannyangka. Wanarayirnu-pula ngurrangka tjarrpatjunu. Palunyalu-pula marlawanalu tjarrparralpi ngurra yungarranya tjapirnu, “Ruumpa wanytjangka-latju mirrka ngalku Wayirntankutjanya kulilku?” Nyangka katalarrangkatjanya nintitjunu. Palunyangka-pula mirrka kuka paarayirnu tjunu wantirra marlaku yanu Tjiitjalakutu. \p \v 17 Nyangka tjirntu tjarrpanyangka Tjiitjanya puru wanalpayi 12-nyatarrartu-ya yanu ngurra palunyangka tjarrparralpi nyinakatingu mirrka ngalkukitja. \v 18 Nyinarra-ya ngalkulanyangka Tjiitjalu watjarnu, “Kulila-ya ngaanya. Kutjulu-rni yinytjanulu nintilku, ngaa-lan lurrtju nyinarra mirrka ngalkula, palunyalu.” \p \v 19 Nyangka-ya kuliralpi tjurlpilyarringu. Palunyalu-ya kutju-kutjulu watjaranytja, “Wiya, ngayulumaalpa-rna-kulila.” \p \v 20 Nyangka Tjiitjalu watjarnu, “Ngaa-yan 12-pa nyinarra. Nyangka kutjulu ngaa nyuma-litju panikinpa kutjungkartu tjalatjura, palunyalu-rni yinytjanulu nintilku. \v 21 Yuwa, Katja Yarnangurrinytjanya-rna mirrirringku tjiinya Payipulta kutjulpirtu walkatjunu wantitjanya ngarala, palunyapirinypartu. Nyangka-ra palyamunu ngaraku wati ngaa yinytjanulu-rni nintilku, palunyaku. Tjiinya-ra palyamunu purlkanya ngaraku. Tjinguru wati palunyanya yirti ngarrinytjamaalpa parrkangkartu ngarama. Nyangka-tjinguru-ra palya ngarama.” \s1 Puurrpa Tjiitjalu Kutjuwarra Mirrka Ngalangu \r Matjuyuku 26.26-30; Luukaku 22.14-20 \p \v 22 Nyangka-ya nyinarra mirrka ngalkulanytja. Nyangka Tjiitjalu nyuma mantjirnu. Palunyalu Mama Kuurrnga marninypungkulalpi kartarntanu-tjanampa nintirnu. Palunyalu watjarnu, “Mantjila-ya ngala. Ngaanya-tju ngayuku yarnangupirinypa.” \p \v 23 Nyangka panikinpa wamatjarra mantjirnu. Palunyalu Mama Kuurrnga puru marninypungkulalpi nintirnu-tjanampa. Nyangka-ya tjikirnu. \v 24 Nyangka-tjananya watjarnu, “Ngaanya-tju ngayuku yirramipirinypa. Nyangka tjukurrpa Mama Kuurrtu watjarnu wantitjanya tirtu ngaraku ngarama ngayulu-rnatju yirrami wiilypungkulalpi mirrirriku, palunyangka. \v 25 Kulinma-ya ngaanya. Wama ngaapirinypa-rna puru tjikilkitjamunu. Tjiinya-rna nyinarrayilku, nyangka Mama Kuurrnga puurrarriku nyinarranyangka-rna wama kutjupa tjikilku.” \p \v 26 Nyangka-ya turlku yinkarra pakara yanu purli Yalapalakutu. \s1 Tjiitjalu Nintilu Watjaranytja Piitalu Mayultjaku \r Matjuyuku 26.31-35; Luukaku 22.31-34; Tjuunku 13.36-38 \p \v 27 Nyangka Tjiitjalu-tjananya watjarnu, “Pirnilurtu-rniyan wantirra kukurraalku. Tjiinya Payipulta kutjulpirtu kamparntalpa walkatjunu wantingu ngaapirinypa ngarala, ‘Mama Kuurrtu tjiipu miranykanyilpayinya pungku mirrirntanku. Nyangka-ya tjiipu pirninya wililyarrara kukurraalku.’ \v 28 Nyangka-rna mirritjanu wanka pakara kurranyu yanku Kalalilakutu. Nyangka-rniyan marlawanalu wanalku lurrtjurriku.” \p \v 29 Nyangka Piitalu watjarnu, “Wiya, ngayulu-rnanta wantikitjamunu. Tjingurunta-ya wanalpayi ngaalu wantirra yanku. Nyangka ngayulu-rnanta wantikitjamunu.” \p \v 30 Nyangka Tjiitjalu watjarnu, “Piita, kulila-rni. Munga kuwarrinya-tjun marnkurrara ngurrparringku. Palunyalultan kulilku tjuki-tjuki kutjarrara mirrarranyangka.” \p \v 31 Nyangka tungun-tungunarringkulalpi watjarnu, “Wiya, palunyapirinypa-rna mayulkitjamunu. Tjiinya-lin lurrtjurtu mirrirringku.” \p Nyangka-ya wanalpayi pirnilu palunyapirinypartu watjarnu. \s1 Tjiitjalu Mamala Tjapiranytja Katjamanila \r Matjuyuku 26.36-46; Luukaku 22.39-46 \p \v 32 Nyangka-ya Tjiitjanya puru palunyaku wanalpayinyatarrartu kutipitjangu ngurra yini Katjamanilakutu. Nyangka-tjananya watjarnu, “Ngaangka-ya nyinama. Nyangka-rna yarra Mamala tjapila.” \v 33 Nyangka-tjananya Piitanya, Tjayiminya, Tjuunngatarrartu yarltirra katingu. Palunyangkartu-ra tjuni tjurlpilyarringu. \v 34 Palunyalu-tjananya watjarnu, “Tjuni-rna tjurlpilyarringu. Nyangka kurrurnpa-rni puurntara kanyira. Kulila-ya. Ngaangurulu-ya nyinarra wanka-wankalu tjapinma.” \p \v 35-36 Nyangka ngamurtu mapitjalalpi pupakatingu. Palunyalu ngaapirinypa tjapiranytja, “Yuwa Mama, nyuntulun kutjupa-kutjupa kulira palyalpayi. Tjiinya-rnin watjarnu pika purlkanyatjarra-rna mirrirritjaku. Nyangka-muntan wangka kutjupanku nyangka-rna pikamaalpa nyinama? Wiya, nyuntulunku yungarralu kulila.” \p \v 37 Nyangka marlaku pitjalalpi nyangu wanalpayi marnkurrnga-ya kunkunpa ngarrirranyangka. Palunyalu Piitala watjarnu, “Tjayiman, kunkunarringu-partan? Rawalu-partan wanka-wankalu tjapiranytjamunu?” \v 38 Nyangka-tjananya watjarnu, “Wanka-wankalu-ya tjapinma tjiinya mamulu-tjananyanta punkatjingaltjakutarra. Tjiinya-yan wuyurrpa nyinarranytja tjapilkitja. Parturtu-yan ngalya nyuurru-nyuurrurringu kunkunarringu.” \p \v 39 Nyangka puru yanu tjapilkitja. Palunyalu wangka kutjunyartu puru watjaranytja. \v 40 Palunyalu marlaku pitjalalpi nyangu puru-ya kunkunpa ngarrirranyangka. Tjiinyamarntu-ya ngalya nyuurru-nyuurrurringu. Nyangka-tjananya watjarnu, “Puru-watjala-yan kunkunarringu?” Nyangka-ya purtu kulirnu watjalkitjalu. \p \v 41 Nyangka puru yanu palunyaku Mamangka tjapiranytja. Palunyalu marlakulu pitjangu-tjananya watjarnu, “Tirtu-parta-yan kunkunpa ngarrima? Wartalpitjanu-ya wanti. Ngaa-ya wati palyamunu pirnilu-rniya pitjangu Katja Yarnangurrinytjanya tjulyalkitja. \v 42 Pakala-ya nyangka-la mapitja nyawa. Wati ngaa pitjangu yinytjanulu-rni nintilkitja.” \s1 Tjiitjanya-ya Tjulyarnu \r Matjuyuku 26.47-56; Luukaku 22.47-53; Tjuunku 18.3-12 \p \v 43 Nyangka tjaangkartu wanalpayi Tjuutanya waalkarrara pitjangu. Puru-ya pirnipurlka pitjangu kunmarnu purlkanyatjarra puru kupulutjarra. Tjiinya-tjananya yirna pirnilu, tjurrtjuku puurrtu, puru Mawutjaku wangka nintipungkupayilu-ya witurnu wantingu. \v 44 Tjiinya kutjulpirtulpi Tjuutalu-tjananya ngarnmanymanu wantingu, “Wati nyarra ngayulu-rna nyunytjulku, palunyanya-ya tjulyara makati.” \p \v 45 Nyangka Tjiitjalakutu pitjangu watjarnu, “Yuwa Puurr.” Nyangkalta-lu nyunytjurnu. \v 46 Nyangka-ya Tjiitjanya tjulyarnu kanyiranytja. \v 47 Nyangka wati kutju ngamu ngaralanytjalu kunmarnu purlkanyanku yilaralpi wati kutju pina katapungu, tjiinya tjurrtjuku puurrpa purlkanyaku waarka palyalpayinya. \v 48 Nyangka Tjiitjalu-tjananya wati pirninya watjarnu, “Nyaaku-rniyan kunmarnu purlkanya puru kupulutjarra pitjangu tjulyalkitja? Ngayulu-munta-rna mirri pungkupayi? \v 49 Wiya, tjirntu kutjupa tjirntu-tjananyarnanta nyinarra nintipungkulanytja tjurrtju purlkanyangka. Nyangka-rniyan tjulyantjamaaltu wantirranytja. Wiya, Payipulta kutjulpirtu walkatjunu wantitjanya ngarala tjiinya-rniyan tjulyara katitjaku.” \p \v 50 Palunyangkartu-ya wanalpayi pirnilu wantirra ngurlu kukurraarnu. \p \v 51 Nyangka wati yangupala kutjulunku warntu piin-piintakutju tjuturnu yangatjuralpi Tjiitjanya marlawanalu ngurlura wanarnu. Nyangka-ya warrmarlalu nyakulalpi tjulyalkitjangka \v 52 warntu yurulypungkula nikirrpalya kukurraarnu. Nyangka-ya warntukutju kanyiranytja. \s1 Tjiitjanya-ya Kantjulpa Pirningka Ngaratjunu \r Matjuyuku 26.57-68; Luukaku 22.54-55, 63-71; Tjuunku 18.13-14, 19-24 \p \v 53 Nyangkalta-ya Tjiitjanya katingu tjurrtjuku puurrpa purlkanyaku yiwarlakutu. Palunyangka-ya tjurrtjuku puurrpa, puru yirna pirninya, puru Mawutjaku wangka nintipungkupayinya kapurturringu nyinarranytja. \v 54 Nyangka Piitalu tiwawanalu wanarayintja. Palunyalu yiwarla yaarrpa palunyangka tjarrpangu. Palunyalu-tjananya purlinymanta pirningka lurrtjurringkulalpi nyinakatingu. Palunyalu waru ngantjiranytja. \v 55 Nyangka-ya tjurrtjuku puurrpa pirni puru kantjulpa pirninya kaninytjarra nyinarranytja. Palunyalu-ya ngurriranytja pitjala-ya watjaltjaku Tjiitjalu palyamunu palyannyangka-ya mirritjunkukitjalu. Palunyapirinypa watjaltjaku-ya purtu ngurriranytja. \v 56 Tjiinya pirnilu-ya pitjala mayura watjaranytja. Palunyalu-ya tjukurrpa kutju watjaranytjamunu. \p \v 57 Nyangkalta wati kutjupatjarralu-ya pakaralpi mayurnu watjarnu, \v 58 “Wiya, kulirnu-latju wati ngaalu ngaapirinypa watjaranytja. Tjurrtju purlkanya nyarra watilu-ya palyarnu, ngayulu-rnanyu purlparrpungku. Palunyalu-rnanyu kutjupanya palyalku ngurra kutjarratjanulu. Tjiinyanyu watilu-ya palyaltjakumunu. Ngarna palunyalu kutjulunyu palyalku.” \v 59 Wati palunyalutarra-ya tjukurrpa kutju watjaranytjamunu. \p \v 60 Nyangka tjurrtjuku puurrpa purlkanyalu pakaralpi Tjiitjanya watjarnu, “Nyuntulun kulira wati ngaalunta-ya watjaranyangka. Mularrpa-munta-ya watjara?” \p \v 61 Nyangka kanmarrpa tirtu ngaralanytja. Nyangka puurrpa palunyalu puru tjapirnu, “Nyuntulu-muntan Kurayitjanya, Mama Kuurrku Katja?” \p \v 62 Nyangka Tjiitjalu watjarnu, “Yuwa, palunyanya-rna. Nyangka ngula-rniyan nyaku Katja Yarnangurrinytjanya-rna Mama Kuurrta yitingka nyinapayinya yutuwaringka tjarungaralayinnyangka.” \p \v 63-64 Nyangka tjurrtjuku puurrpa purlkanyalu wangka palunyapirinypa kuliralpi warntunku wartunpungu. Palunyalu watjarnu, “Yartaka! Ngaalu-kulila Mama Kuurrnga ngarlpupirtira. Nyaaku-lan kutjupanya yarltiku pitjala-lanya watjaltjaku? Tjiinya yungarralunku watjarnu. Nyangka-yan nyaapirinypa kulira?” \p Nyangka-ya pirnilurtu watjarnu, “Yuwa, palyamunu watjarnu. Palunyatjanu mirrirriku.” \p \v 65 Nyangka kutjupatjarralu-ya Tjiitjanya tjuupungkulanytja. Palunyalu-ya kuru karrpiralpi pungkula tjapiranytja, “Nganalunta pungu?” Nyangka purlinymanta pirnilu-ya tjulyaralpi maralutarra ngaparrku yurntura pungkulanytja. \s1 Piitanya Tjiitjaku Ngurrparringkulanytja \r Matjuyuku 26.69-75; Luukaku 22.56-62; Tjuunku 18.15-18, 25-27 \p \v 66 Nyangka tjiinya Piitanya yiwarla yaarrta tirtu nyinarranytja. Nyangka kungka nyarra tjurrtjuku puurrpa purlkanyaku waarka palyalpayi pitjangu. \v 67 Palunyalu nyangu Piitalu nyinarra waru ngantjiranyangka. Palunyalu yiiku nyakulalpi watjarnu, “Nyuntulutarrartun Tjiitja-Natjarinyamartatjingka lurrtju parrapitjalayintja.” \p \v 68 Nyangka-parturtu watjarnu, “Wiya, ngurrpa-rna. Nyaapan watjara? Purtu-rnanta kulira.” Nyangka pakaralpi tuunguru ngaralanytjalu kulirnu tjuki-tjuki mirranyangka. \p \v 69 Nyangka kungka palunyalu nyakulalpi pirningkartu-tjananya watjarnu, “Wiya, ngaanyatarrartu-kulila wati palunyaku wanalpayi.” \v 70 Nyangka Piitanya puru ngurrparringu. \p Nyangka rawamaalpartu-ya yarnangu kapurtu ngaralanytjalu watjarnu, “Wiya, mularrpan wati palunyaku wanalpayi. Tjiinyamarntun Kalalilanguru pitjanytja.” \p \v 71 Nyangka Piitalu watjarnu, “Wati pala-yan watjaranytja, palunyaku-rna ngurrpa. Mularrpa-tjananyarnanta tjukarurrulu watjara. Tjinguru-rna mayura watjaranyangka Mama Kuurrtu-rni palya pungku.” \p \v 72 Nyangkalta tjuki-tjuki purlkanya puru mirrangu. Nyangka Piitalu kulirnu Tjiitjalu watjarnu, “Marnkurrara-tjun ngurrparringkulalpi kulilku tjuki-tjuki kutjarrara mirranyangka.” Nyangka wangka palunyanya kuliralpi kurntarringu. Palunyalulta purlkanya yulangu. \c 15 \s1 Tjiitjanya-ya Katingu Payilarrtakutu \r Matjuyuku 27.1-2, 11-14; Luukaku 23.1-5; Tjuunku 18.28-38 \p \v 1 Nyangka mungayurnturalpi-ya tjurrtjuku puurrpa pirnilu waarrpungkulalpi yarltingu yirna pirninya, puru Mawutjaku wangka nintipungkupayinya, puru kantjulpa pirninyartu. Nyangka-ya lurrtjurringkulalpi wangkarrayirnu yuwarnmanu watjarnu Tjiitjanya Payilarrtakutu katikitjalu. Palunyalu-ya karrpira katingu nintirnu. \v 2 Nyangka Payilarrtu-lu tjapirnu, “Nyuntulu-muntan Tjiyuku-tjanampan puurrpa?” \p Nyangka Tjiitjalu watjarnu, “Pina yungarralu palan kulira watjara.” \p \v 3 Nyangka tjurrtjuku puurrpa pirnilu-ya watjaranytja Tjiitjalunyu kutjupa-kutjupa palyamunu palyaranytja. Nyangka kulira wantirra kanmarrpa ngaralanytja. \v 4 Palunyangka Payilarrtu puru tjapirnu, “Nyaakun wangkamaalpa tirtu ngarala? Tjiinyanta-ya watjara kutjupa-kutjupanyun palyaranytja.” \p \v 5 Nyangka tirtu kanmarrpa ngaralanytja. Nyangka Payilarrtu nyakulalpi kata paarnarrarnu. \s1 Tjiitjanya-ya Mirritjunu \r Matjuyuku 27.15-26; Luukaku 23.13-25; Tjuunku 18.39—19.16 \p \v 6 Nyangka tjiinya Payilarrku yara ngaapirinypa ngaralanytja. Tjiinya kurli kutjupa kurli Payilarrtu wati kutju tjayilnguru walatjunkupayi. Tjiinya turlku Wayirntankutjanya ngaralanyangka Payilarrtu-tjananya yarnangu pirninya tjapilku, “Wati yini ngananya-tjanamparnanku walatjunku?” Nyangka-ya watjalku. \v 7 Nyangka palunyangkartu wati yini Purapanya tjayilpangka nyinarranytja. Tjiinya-ya kutjulpirtulpi wati pirni yanyan-yanyanpa nyinarranytja kapamanku. Palunyalu-ya pika-pikarringkulalpi wati kutju mirrirntanu. Nyangka-tjananya tjayilpangka tjarrpatjunu, Purapanyatarrartu. \v 8 Nyangka yarnangu pirnilu-ya kapurturringkulalpi watjaranytja Payilarrtu-tjanampa wati kutju walatjunkutjaku. \v 9 Nyangka Payilarrtu-tjananya tjapirnu, “Nyuntuku puurrpa-munta-tjanamparnanku walatjunku?” \v 10 Tjiinya nintilu kuliranytja tjurrtjuku puurrpa pirnilu-ya Tjiitjanya karurr-karurrtu katingu nintinnyangka. Tjiinyamarntu yarnangu pirnilu-ya Tjiitjanyakutju wanaranytja. \p \v 11 Nyangka tjurrtjuku puurrpa pirnilu-ya witu-witura nintiranytja yarnangu pirnilu-ya Purapanya watjaltjaku. Nyangka-ya watjaranytja, “Purapanya-lampatju walatjurra.” \v 12 Nyangka Payilarrtu-tjananya puru tjapirnu, “Nyangkanyka-rna yaaltjinku wati ngaa-yan puurrpa watjaranytjanya?” \p \v 13 Nyangka-ya pirnilurtu mirrangu watjarnu, “Wiya, wartangka yurtitjurra.” \p \v 14 Nyangka-tjananya tjapirnu, “Wiya, nyaapirinypa palyarnu?” \p Nyangka-ya lingkirrtu mirrarra watjaranytja, “Wartangka yurtitjurra.” \p \v 15 Nyangka Payilarrtu Purapanya walatjunu tjiinya-tjananya yipilymankukitjalu. Palunyalu watjarnu warrmarlalu-ya Tjiitjanya wirtapi wilyparnpungkutjaku, palunyalu katirra wartangka yurtitjunkutjaku. \s1 Tjiitjanya-ya Ngarlpupirtiranytja \r Matjuyuku 27.27-31; Tjuunku 19.2-3 \p \v 16 Nyangka-ya warrmarlalu Tjiitjanya katingu tjarrpatjunu Payilarrku yiwarla yaarrta. Palunyalu-ya warrmarla kutjupatjarranya yarltirralpi kapurtunu. \v 17 Palunyalu-ya warntu tjitirn-tjitirnpa Tjiitjala tjarrpatjunu wantingu. Palunyalu-ya yakirri tjilka-tjilka palyaralpi katangka tjunu. \v 18 Palunyalu-ya ngarnartu marninypungkula watjaranytja, “Tjiyuku-tjanampan puurrpa walykumunu!” \v 19 Nyangka-ya warta mantjiralpi kata pungkulanytja. Palunyalu-ya puru tjuupungkulanytja. Palunyalu-ya pupakatirra ngarnartu marninypungkulanytja. \v 20 Ngarlpupirtirayirnu-ya wiyarringkulalpi warntu tjitirn-tjitirnnga yarraralpi warntu yungarranya marlakulu tjarrpatjunu. Palunyalulta-ya makatingu wartangka yurtitjunkukitjalu. \s1 Tjiitjanya-ya Wartangka Yurtitjunu \r Matjuyuku 27.32-44; Luukaku 23.26-43; Tjuunku 19.17-27 \p \v 21 Mapitjalayirnu-ya nyangu wati yini Tjayimannga purtinguru pitjalayinnyangka. Wati palunyanya Tjaarininyamartatji tjiinya Yalitjantaku-pulampa Ruupaku mama. Nyangka-luya warrmarlalu watjarnu warta Tjiitjanyamartatji tjarlira makatitjaku. Nyangka mularrpartu tjarlirnu makatirrayintja. \v 22 Nyangka-ya mapitjalayirnu parrapitjangu purli Kuulkatjaku. Tjiinya yini palunyanya ngaapirinypa, “Kata Tarrkatjarranya”. \v 23 Palunyangka-ya mirritjinpa yini muyu wayinta warli-warliralpi purtu nintirnu tjiinya pika kaarrngaralanyangka putjurrmankutjaku. \v 24 Palunyalulta-ya wartangka yurtitjunu. Palunyalu-raya warntu pirninya mantjilkitja ngarlpurringkulanytja winumara kutjupa-kutjupa mantjilkitjalu. \v 25 Tjiinya tjirntu katu-katurrinyangka-ya Tjiitjanya yurtitjunu. \v 26 Palunyalu-ya ngaapirinypa walkatjunu, “Tjiyuku-tjanampa puurrpa.” Tjiinyanyu palyamunu palunyanguru yurtitjunu. Palunyalu-ya nampa palunyanya katangka katu tjunu. \v 27 Palunyalu-ya wati palyamunu kutjarra ngantjarrpa-ngantjarrpa yurtitjunu. \v 28 [Nyangka Payipulta kutjulpirtu walkatjunu wantitjanya yartakarringu. Wangka palunyanya ngaapirinypa, “Wati palyamunupirinypa-luya mirri pungu.”] \p \v 29 Nyangka-ya yarnangu pirnilu palunyawana pitjala mara yurrirra ngarlpupirtira watjaranytja, “Nyuntulunykan watjaranytja tjurrtju purlkanya purlparrpungkula palunyalu ngurra kutjarratjanulu marlakulu palyalkitjalu. \v 30 Yala, wankarringkula tjarungara.” \p \v 31 Nyangka palunyapirinypartu-ya tjurrtjuku puurrpa pirnilu puru Mawutjaku wangka nintipungkupayilu ngarlpupirtira watjaranytja, “Wati ngaalu yarnangu pirni-tjananya wankaruranytja. Palunyalu purtu kulira yungarralunku wankarunkukitjalu. \v 32 Wati ngaanya-watjala Mama Kuurrtu kalkuntjanya tjiinya Yitjurayilku tjamupirtiku puurrpa? Wartangurunyka tjarungarala pitja. Nyangka-latjuyi nyawa mula-mularriwa.” \p Nyangka puru wati kutjarra-pula yurtingaralanytjalu tjalkirr-tjalkirrtu watjaranytja. \s1 Tjiitjanya Mirrirringu \r Matjuyuku 27.45-56; Luukaku 23.44-49; Tjuunku 19.28-30 \p \v 33 Nyangka Tjiitjanya wartangka ngaralayirnu tinarringu. Nyangkalta tjirntu mungarringu. Nyangka manta lipiwana mungapirinypa ngaralayirnu mungarrtjirrinyangka tjirntu marlaku yartakarringu. \v 34 Nyangkalta Tjiitjalu mirrarralpi watjarnu, \tl “Yilayi, Yilayi lama tjapatjani?” \tl* Tjiinya wangka ngaapirinypa, “Mama Kuurr, nyaatjanungka-rnin wantingu?” \p \v 35 Nyangka-ya ngamu ngaralanytjalu kuliralpi watjarnu, “Wiya-kulila Layirrtjanya yarltirra pitjala yirringkankutjaku.” \v 36 Nyangka wati kutjulu ngalyakukurraarnu rayiki kurlunypa mantjiralpi tjarrpatjunu wayinpangka. Palunyalu wartangka karrpiralpi yititjunu Tjiitjalu kuurrakaltjaku. Nyangkalta tjikirnu. Nyangka wati palunyalu watjarnu, “Kuwarripa-la nyawa Layirrtjaluyi pitja mantjiralpi walatjurra.” \p \v 37 Nyangka Tjiitjanya lingkirrpa mirrarralpi mirrirringu. \p \v 38 Nyangka warntu nyarra tjurrtju purlkanyangka waraly-waralyngarapayinya katalarranguru wartunarrara kukurraarnu mantakutu. \v 39 Nyangka warrmarla puurrtu nyangu Tjiitjanya mirrirrinyangka. Palunyalu watjarnu, “Wiya, wati ngaanya mularrpa Mama Kuurrku Katja.” \p \v 40 Nyangka minyma pirnilu-ya tiwanguru ngarala nyakulanytja. Tjiinya Miri-Matalanyamartatjinya, puru Tjaluminya, puru Miri kutjupanya Tjawutjaku-pulampa Tjayimi marlangkatjaku ngunytjutarrartu-ya ngaralanytja. \v 41 Minyma palunyalu-ya Kalalilawanalulpi Tjiitjanya parrawanara mirrka paara nintiranytja. Puru minyma kutjupatjarralu-ya wanarnu Tjurutjamala tjarrpatjunu. Palunyalu-ya ngarala nyakulanytja. \s1 Tjiitjanya Pulpangka Tjarrpatjunu \r Matjuyuku 27.57-61; Luukaku 23.50-56; Tjuunku 19.38-42 \p \v 42-43 Tjiinya Puratingka-ya Tjiitjanya yurtitjunu. Tjirntu palunyangka-ya tamarlmara palyalpayi Tjatiti yaka-yakangka waarka wiya nyinakitjalu. Nyangka Purati ngaralayirnu mungarrtjirrinyangka Tjawutjanya ngurra Yaramatjiyanyamartatji waalkarrara pitjangu. Wati palunyanya kantjulpa walykumunu nyinapayi. Palunyalu kawarrtu nyakulanytja Mama Kuurrtu-tjananya puurrarringkula kanyiltjaku. Wati palunyanya rapa-rapa Payilarrtakutu yanu tjapirnu, “Mirri Tjiitjanya-munta-rna mantjira makatiku?” \v 44 Nyangka Payilarrtu kata paarnarrarnu kulirnu Tjiitjanya waarrpungu mirrirrinyangka. Palunyalu warrmarla puurrpa yarltirralpi tjapirnu, “Mularrpa-munta mirrirringu?” \v 45 Nyangka watjarnu, “Yuwa.” Nyangka kuliralpi watjarnu Tjawutjalu mantjira makatitjaku. \v 46 Nyangka warntu pirntalpa payipungkula wartakutu katingu. Palunyalu mirri mantjiralpi karrpira pulpakutu katingu tjarrpatjunu. Tjiinya-ya purlingka tjawarnu pulpakarrarnu wantingu, palunyangka tjarrpatjunu. Palunyalu purli tjiwa purlkanya watiyurnturnu wantingu pulpa tjaangka. \v 47 Nyangka Miri-Matalanyamartatjilu-pula Miri nyarra Tjawutjaku ngunytjulu nyangu pulpangka tjarrpatjunkunyangka. \c 16 \s1 Tjiitjanya Mirritjanu Wankarringkula Pakarnu \r Matjuyuku 28.1-8; Luukaku 24.1-12; Tjuunku 20.1-10 \p \v 1 Nyangka tjirntu Tjatiti yaka-yaka ngarangu. Nyangka-ya waarka wiya nyinarrayirnu tjirntu tjarrpatjunu. Nyangka-ya Miri-Matalanyamartatjinya, puru Tjaluminya, puru Miri nyarra Tjayimiku ngunytju pakara yanu parnti walykumunu payipungu mirri Tjiitjanya nyirtilkitjalu. \v 2 Palunyalu-ya ngarringu mungayurntura pakara pulpakutu yanu. \v 3-4 Mapitjalayintjalu-ya watjaranytja, “Nganalunyka-lampa purli tjiwa watiyurntulku?” Tjiinya-ya purtu kuliranytja purlkanya mularrpa ngaralanyangka. Palunyalulta-ya ma-nyangu tjiwa palunyanya watiyurnturnu wantinytja ngarala. \v 5 Nyangka-ya pulpangka tjarrparralpi nyangu, “Wati ngaa yangupala warntu pirntaltjarra wakunguru nyinarra.” Palunyalu-ya nyakulalpi ngurlurringu. \p \v 6 Nyangka wati palunyalu-tjananya watjarnu, “Wiya, ngurlumaalpa-ya ngara. Nintilu-rna kulira tjiinya-yan Tjiitja-Natjarinyamartatjiku ngurrira, wartangka-ya yurtitjunu, palunyaku. Tjiinya ngurra ngaangka mirri ngarrinytjatjanu wankarringkula pakarnu. Nyawa-ya ngurrakutju ngaralanyangka. \v 7 Palunyalu-ya yarra wanalpayi pirningka Piitalatarrartu ngaapirinypa watjala, ‘Tjiitjanya kurranyurringkula Kalalilakutu yanu watjarnu wantitjalu. Nyangka-luyan ngurra palunyangka nyaku.’” \p \v 8 Nyangka-ya tiltirrtjarra pulpanguru pakara ngurlu kukurraarnu. Palunyalu-ya kutjupangka watjantjamaaltu ngurlulu wantingu. \ms1 Tjukurrpa Kutjupa Tjiinya Tjiitjanya Mirritjanu-tjananya Yartakarringkulanytja \s1 Tjiitjanya Yartakarringu Miri-Matalanyamartatjingka \r Matjuyuku 28.9-10; Tjuunku 20.11-18 \p \v 9 [Tjiinya Tjiitjanya Yirrinytja munga-mungangka mirritjanu wankarringkula pakaralpi Miri-Matalanyamartatjingka kurranyu yartakarringu. Tjiinya kutjulpirtulpi minyma palunyanya mamu 7-tjarra nyinarranytja. Nyangka Tjiitjalu mamu tjirtinnyangka walykumunurringu. Minyma palunyangka yartakarringu. \v 10 Nyangka nyakula yanu nyangu palunyaku wanalpayi pirninya-ya tjuni walykunytjilpa nyinarra yularranyangka. Palunyalu-tjananya watjarnu, \v 11 “Wiya, nyangu-rnalu Tjiitjanya wankarringkula pakantja.” Nyangka-ya kuliralpi mula-mularringkutjamunurtu. \s1 Tjiitjanya Wanalpayi Kutjarrangka Yartakarringu \r Luukaku 24.13-35 \p \v 12 Palunyanguru Tjiitjanya kutjupapirinypa yartakarringu wanalpayi kutjarrangka tjiinya-pula ngurra kutjupakutu mapitjalayinnyangka. \v 13 Nyangka-pula marlaku mapitjalalpi wanalpayi kutjupatjarrangka tjakultjunu. Nyangka-ya mularrkulintjamunurtu. \s1 Tjiitjanya Wanalpayi 11-ta Yartakarringu \r Matjuyuku 28.16-20; Luukaku 24.36-49; Tjuunku 20.19-23 \p \v 14 Nyangka marla mularrpa Tjiitjanya wanalpayi 11-ta yartakarringu nyinarra-ya mirrka ngalkulanyangka. Palunyalu-tjananya payirnu tjiinya-ya mula-mularringkutjamunungka. Tjiinya-ya tungun-tunguntu kulira wantirranytja kutjupalu-ya pitjala nyakunytjatjanulu watjaranyangka. \v 15 Nyangka-tjananya watjarnu, “Ngurra lipiwanalu-ya yarra tjukurrpa ngayunyatjarra parrawatjanma yarnangu pirningkartu. \v 16 Nyangka kutjupanya-tjinguru mula-mularringku. Nyangka-yan kapingka tjarrpatjunku. Nyangka Mama Kuurrtu-lu wankarunku. Nyangka kutjupanya mula-mularringkutjamunungka Mama Kuurrtu mirritjunku. \v 17 Nyangka mularrkulilpayilu-ya yayirninytjulu kutjupa-kutjupa palyanma. Tjiinya mamu-ya tjirtinma ngayuku yiningka. Puru-ya wangka kutjuparringkula wangkama. \v 18 Palunyalu-tjinguru-ya lirru ngurrpalu mantjilku, puru kapi kungkungutjarra tjikilku. Wiya, mirrirrikitjamunu-ya. Puru-ya pikatjarra-tjananya pampura pika wiirrunma.” \s1 Tjiitjanya Yilkari Katalarra Yanu \r Luukaku 24.50-53; Palyalpayinya 1.9-11 \p \v 19 Nyangka Puurrpa Tjiitjanya-tjananya wangkangu wiyarringkunyangka Mama Kuurrtu-lu katura katingu yilkari katalarra. Nyangkalta palunyala yitingkartu nyinakatingu. \v 20 Nyangka wanalpayi pirnilu-ya yanu tjukurrpa parrawatjaranytja. Nyangka Katungkatjalu-tjananya yirringkaranyangka-ya yayirninytjulu kutjupa-kutjupa palyaranytja. Nyangka-ya yarnangu pirnilu nyakula mula-mularringkulanytja, “Yuwa, ngaalu-ya tjukarurrulu tjakultjura.”] \ms1 Tjukurrpa Kutjupa Kutjulpingkatjanya \p \vp 9\vp* [Nyangka-ya minyma pirninya yanu Piitala-tjananya lurrtjurringu. Palunyalu-tjananya tjakultjunu tjiinya Tjiitjanya mirritjanu wankarringkula Kalalilakutu yankunyangka. \vp 10\vp* Nyangka Tjiitjalu wanalpayi pirninya-tjananya witurnu tjukurrpa walykumunu tirtu ngarapayinya ngurra pirniwanalu parrawatjaratjaku. Kulira-yayi wankarringama. Nyangka-ya mularrpartu yanu parrawatjaranytja.]