\id MAT 41MATNSBP.PTX Ngaanyatjarra, July 2007, Amee Glass, Australia \h Matjuyuku Tjukurrpa \toc1 Matjuyuku Tjukurrpa \toc2 Matjuyuku \toc3 Matjuyuku \mt1 Matjuyulu Tjukurrpa Tjiitjanyatjarra Walkatjunkutja \c 1 \s1 Tjiitjaku Tjamupirti \r Luukaku 3.23-38 \p \v 1 Tjukurrpa ngaanya Tjiitja-Kurayitjanyatjarra. Tjiinya Yayipuramaku tjamupirtilu-ya katjapirti yutira-wanarayirnu, nyangkalta Tayipirrnga ngarringu. Nyangka Tayipirrku wartangkatjalu-ya katjapirti yutira-wanarayirnu, nyangkalta Tjiitja-Kurayitjanya ngarringu. \p \v 2 Tjiinya Yayipuramalu yutirnu katja yini Yayitjikinya. Nyangka Yayitjikilu yutirnu katja yini Tjayikapanya. Nyangka Tjayikapalu yutirnu katja yini Tjuutanya, katja kutjupatjarranyatarrartu. \v 3 Nyangka Tjuutalu yutirnu katja kutjarra yini Pirinynga-pula Tjirranya. Tjiinya-pulampa ngunytju yini Tayimanya. Nyangka Pirinytju yutirnu katja yini Yitjurannga. Nyangka Yitjurantu yutirnu katja yini Raamanya. \v 4 Nyangka Raamalu yutirnu katja yini Minatapinya. Nyangka Minatapilu yutirnu katja yini Naatjannga. Nyangka Naatjantu yutirnu katja yini Tjamannga. \v 5 Nyangka Tjamantu yutirnu katja yini Pawutjanya. Tjiinya-ra ngunytju yini Rayipanya nyinarranytja. Nyangka Pawutjalu yutirnu katja yini Yawupinya. Nyangka-ra ngunytju yini Rutjanya. Nyangka Yawupilu yutirnu katja yini Tjatjinya. \v 6 Nyangka Tjatjilu yutirnu katja yini Tayipirrnga. Nyangka puurrpa nyinarranytja. \p Nyangka Tayipirrtu yutirnu katja yini Tjalamannga. Tjiinya palunyaku ngunytju kutjulpirtu Yurayiku kurri nyinarranytja. \v 7 Nyangka Tjalamantu yutirnu katja yini Riyapawunya. Nyangka Riyapawulu yutirnu katja yini Payirrtjanya. Nyangka Payirrtjalu yutirnu katja yini Yayitjanya. \v 8 Nyangka Yayitjalu yutirnu katja yini Tjiyatjapanya. Nyangka Tjiyatjapalu yutirnu katja yini Tjiyaranya. Nyangka Tjiyaralu yutirnu katja yini Tjayanya. \v 9 Nyangka Tjayalu yutirnu katja yini Tjawutjamanya. Nyangka Tjawutjamalu yutirnu katja yini Yayitjanya. Nyangka Yayitjalu yutirnu katja yini Yitjikayanya. \v 10 Nyangka Yitjikayalu yutirnu katja yini Manatjanya. Nyangka Manatjalu yutirnu katja yini Yayimannga. Nyangka Yayimantu yutirnu katja yini Tjutjayinya. \v 11 Nyangka Tjutjayilu yutirnu katja yini Tjuyakinya, katja kutjupatjarranyatarrartu. Tjiinya palunyangkartu Yitjurayilku tjamupirti-tjananyaya warrmarla pirnilu karrpira kutikatingu ngurra Papulanku. \p \v 12 Nyangka Tjuyakilu yutirnu katja yini Tjiyalnga. Nyangka Tjiyaltu yutirnu katja yini Tjarapulnga. \v 13 Nyangka Tjarapultu yutirnu katja yini Yapiyunya. Nyangka Yapiyulu yutirnu katja yini Yilayikinya. Nyangka Yilayikilu yutirnu katja yini Yayitjunya. \v 14 Nyangka Yayitjulu yutirnu katja yini Tjatakinya. Nyangka Tjatakilu yutirnu katja yini Yakiminya. Nyangka Yakimilu yutirnu katja yini Yiliyunya. \v 15 Nyangka Yiliyulu yutirnu katja yini Yaliyatjanya. Nyangka Yaliyatjalu yutirnu katja yini Matjannga. Nyangka Matjantu yutirnu katja yini Tjayikapanya. \v 16 Nyangka Tjayikapalu yutirnu katja yini Tjawutjanya, Miriku kurri. Tjiinya Mirilu katja Tjiitjanya kanyirnu tjiinya Kurayitjanya. \p \v 17 Tjiinya Yayipuramalanguru tjamu 14-pa-ya marlangkatja-marlangkatja pakara mirrirringkula-wanarnu wiyarringu. Nyangkalta puurrpa Tayipirrnga ngarringu. Nyangka Tayipirrtanguru tjamu 14-pa-ya marlangkatja-marlangkatja pakara mirrirringkula-wanarnu wiyarringu. Palunyangka warrmarlalu-tjananyaya karrpira kutikatingu ngurra Papulanku. Nyangka yara palunyapirinypartu tjamu 14-pa-ya pakara mirrirringkula-wanarnu wiyarringu. Nyangkalta Kurayitjanya yirti ngarringu. \s1 Mirilu Katja Tjiitjanya Kanyirnu \r Luukaku 2.1-7 \p \v 18 Nyangka ngaapirinypa Tjiitja-Kurayitjanya yirti ngarringu. Tjiinya palunyaku ngunytju Mirinya Tjawutjaku kalkulpa nyinarranytja. Nyangka-pula yarltinytjamaalpa nyinarranyangka Mirilunku yungarralu mirarnu Kuurti Walykumununyamartatji nyinarranytjalu. Nyangka Tjawutjalu yarlaku kulirnu wati kutjupaku mukalarringu. Palunyakukantjalu kulirnu. \v 19 Palunyalu ngaapirinypa kuliranytja, “Wiya, pirningka mirangka-rnalu puntura watjalkitjamunu kurntarritjakutarra. Kumpiltu-rnalu watjalku yarltinytjamaaltu wantikitjalu.” Tjiinyamarntu palyarungu nyinapayilu palunyapirinypa kuliranytja. \v 20 Palunyalu kuliranytjalurtu tjukurrpa ngarringu nyangu Puurrku yayintjultu-lu pitjangu watjannyangka, “Yuwa Tjawutja, Tayipirrku tjamu, ngurlumaaltunku kurri yarlti. Tjiinyamarntu Kuurti Walykumununyamartatji nyinarra. \v 21 Palunyalu tjilku katja kanyilku. Nyangka nyuntulun tjapilku yini Tjiitjanya. Tjiinyamarntu palunyaku yarnangu pirninya wankarunku palyamunu-ya palyaranytjatjanu mirrirringkutjakutarra.” \p \v 22 Nyangka palunyanguru wangka nyarra Mama Kuurrku wangka kulira tjakultjunkupayilu kutjulpirtu watjarnu wantitjanya yartakarringu. \v 23 Tjiinya ngaapirinypa watjarnu, “Kungkawirrmira watiku ngurrpa mukalarriku. Palunyalu tjilku katja kanyilku. Nyangka-ya yini Yimannyulnga tjapilku.” Tjiinya wangka ngaapirinypa, “Mama Kuurrnga-lanya nyinapayinya”. \p \v 24 Nyangka Tjawutjalu kunkuntjanu wankarringkulalpi kurrinku Mirinya mularrpartu yarltingu Puurrku yayintjultu watjarnu wantinyangka. \v 25 Palunyalu ngurra ngarrinytjamaaltu kanyiranytja kuwarripa tjilku palunyanya kanyiltjaku. Nyangka nyinarrayirnu tjilku katja kanyirnu. Nyangkalta Tjawutjalu yini Tjiitjanya tjapirnu. \c 2 \s1 Pirntirri-ya Nyakula Wanarnu \p \v 1 Nyangka tjiinya Yaratanya puurrpa nyinarranytja. Nyangka Tjiitjanya yirti ngarringu Pitjiliyamala, ngurra Tjutiyala. Nyangka-ya wati pirntirri nyakupayi kakarraranguru pitjangu Tjurutjamaku. Palunyalu-ya parratjapiranytja, \v 2 “Wanytjatja tjilku ngarrirra tjiinya Tjiyuku-tjanampa puurrpa nyinakitja? Tjiinya-latju nyangu palunyaku pirntirri kakarraranguru pakannyangka. Palunyalu-latju pitjangu pupakatirra marninypungkukitja.” \p \v 3 Nyangka puurrpa Yaratalu kuliralpi tjuni tjurlpilyarringu. Puru-ya Tjurutjamala nyinapayinyatarrartu tjurlpilyarringu. \v 4 Nyangka Yaratalu yarltingu-tjananya kutjungkanu tjurrtjuku puurrpa pirninya puru Mawutjaku wangka nintipungkupayi pirninyatarrartu. Palunyalu-tjananya tjapirnu, “Wanytjatja-ya watjaranytja yirti nyarra Mama Kuurrtu kalkuntjanya ngarritjaku?” \p \v 5 Nyangka-ya watjarnu, “Yiwarla Pitjiliyamala ngarriku, ngurra Tjutiyala. Tjiinya kutjulpirtu Mama Kuurrku wangka kulira tjakultjunkupayilu ngaapirinypa walkatjunu wantingu, \q1 \v 6 ‘Tjiinya-ya ngurra purlkanya pirni Tjuutalawana ngarala. \q2 Nyangka Pitjiliyamanyatarrartu purlkanya ngarala. \q1 Tjiinyamarntu wati kutju ngurra palunyangkatja puurrarriku nyinama. \q2 Palunyalu-tju katja yurntalpirti tjiinya Yitjurayilku tjamupirti miranykanyira kanyinma.’” \p \v 7 Nyangka Yaratalu tjukurrpa palunyanya kuliralpi pirntirri nyakupayinya-tjananya kumpiltu yarltingu. Palunyalu-tjananya tjapirnu, “Wanytjawara pirntirri palunyanya yartakarringu?” Nyangka-luya watjarnu. \v 8 Nyangka-tjananya witurnu, “Mapitja-ya Pitjiliyamaku. Palunyalu-ya tjilku palunyanya parrangurrila nyakulalpi pitja-rniya watjala. Nyangka-rnayi ngayulutarra mapitja pupakati.” \p \v 9 Nyangka-ya kulira kutipitjangu. Nyangka pirntirri nyarra kakarraranguru-ya nyangu, palunyanya ngarnmanyarringu ngarangu tjilku palunyaku ngurrangka. \v 10 Nyangka-ya pirntirri palunyanya nyakulalpi purlkanya pukurlarringu. \v 11 Palunyalu-ya parrapitjalalpi ngurrangka tjarrpangu. Palunyalu-ya nyangu tjilku palunyanya ngunytju Mirilu kanyiranyangka pupakatingu-ya marninypungu. Palunyalu-ya walykumunu pirni nintirnu, tjimarri kawurlpa, parnti walykumunu purangkinytjanpa, muyutarrartu. \p \v 12 Nyangka Mama Kuurrtu-tjananya tjukurrpa nintitjuralpi yaka-yakarnu Yaratalakutu-ya marlaku yankutjamaaltu wantitjaku. Nyangka-ya pakaralpi mularrpartu yarla kutjupawana yanu ngurra yungarrakutu. \s1 Mama Kuurrtu Witurnu Ngurra Yiitjipulakutu \p \v 13 Nyangka-ya wati nyarra pirntirri nyakupayilu wantirra yanu. Nyangka Tjawutjalu tjukurrpa ngarringu nyangu Puurrku yayintjultu pitjangu watjannyangka, “Ngunytjurarra-pulanya waarrpungkula kati ngurra Yiitjipuku. Tjiinyamarntu puurrpa Yaratalu parrangurrilku tjilku palunyanya pungkula mirrirntankukitjalu. Palunyangurungka mapitja nyinarra tjarlpa kulinma ngayulu-rnanta marlakulu yarltitjaku.” \p \v 14 Nyangkalta pakaralpi mularrpartu munga palunyangkartu ngunytjurarra-pulanya yarltirra katingu ngurra Yiitjipuku. \v 15 Palunyalu nyinarra kuliranytja Yaratanya mirrirritjaku. Nyangka palunyanguru wangka nyarra Mama Kuurrku wangka kulira tjakultjunkupayilu kutjulpirtu watjarnu wantitjanya yartakarringu. Tjiinya ngaapirinypa watjarnu, “Katja-rnatju ngurra Yiitjipulanguru yarltingu.” \s1 Yarataku Warrmarlalu-ya Tjilku Pirninya Mirrirntanu \p \v 16 Nyangka puurrpa Yaratalu nyinarrayirnu ma-kulirnu, “Wati nyarra pirntirri nyakupayilu-rniya mayurnu.” Nyangka purlkanya mirrparnarringu. Palunyalu warrmarla-tjananya watjarnu minarli kurlunypa pirninya-tjananya Pitjiliyamala nyinapayinya-ya pungkula mirrirntankutjaku. Tjiinya kutjulpirtu pirntirri nyakupayilu-ya tayimpa tjakultjunu pirntirri palunyanya yutirrinyangka. Palunyangurulta Yaratalu watjarnu tjilku minarli tjina-tjina, mara-mara, nyina-nyina yirtitarrartu-tjananyaya pungkula mirrirntankutjaku. Nyangka-tjananyaya mularrpartu pungkula-wanarayirnu wiyarnu. \p \v 17 Nyangka palunyanguru wangka nyarra Mama Kuurrku wangka kulira tjakultjunkupayi yini Tjiramayilu kutjulpirtu watjarnu wantitjanya yartakarringu. \v 18 Tjiinya wangka palunyanya ngaapirinypa, \q1 “Yiwarla Raamala-ya kulirnu tjuni walykurringu yularranyangka. \q1 Tjiinya minyma Rayirrtjulnga purrkutjarrarringu yularranytja. \q2 Tjiinya tjilkutjirratja yularranyangka-luya purtu kanmarrmaranytja \q2 tjiinyamarntu pirninyartu-ya mirrirrinyangka.” \s1 Mama Kuurrtu Marlakulu Yarltingu Ngurra Yitjurayilku \p \v 19 Nyangka puurrpa Yaratanya mirrirringu. Nyangka Tjawutjalu ngurra Yiitjipula nyinarranytjalu tjukurrpa ngarringu puru nyangu Puurrku yayintjultu pitjangu watjannyangka, \v 20 “Ngunytjurarra-pulanya yarltirra marlakulu kati ngurra Yitjurayilku. Tjiinyamarntu-ya tjilku palunyanya nguwankuranytjanya mirrirringu wiyarringu.” \v 21 Nyangkalta mularrpartu pakarnu ngunytjurarra-pulanya yarltirra marlakulu katingu ngurra Yitjurayilku. \p \v 22 Palunyatjanulu Tjawutjalu kulirnu Yarataku katja Yaakilalu ngurra Tjutiyala nyinapayi-tjananya puurrarringu kanyiranyangka ngurlurringu nyinakitja. Palunyalu tjukurrpa nyakulanytjalu kulirnu Mama Kuurrtu watjaranyangka, “Tirtu wayirntara mapitjama ngurra Kalalilakutu.” Nyangka mularrpartu wayirntara yanu. \v 23 Palunyalu yiwarla yini Natjarila ngurrararringu nyinarranytja. Nyangkalta Mama Kuurrku wangka kulira tjakultjunkupayilu-ya kutjulpirtu watjarnu wantitjanya yartakarringu. Wangka palunyanya ngaapirinypa, “Wati nyarra Mama Kuurrtu kalkuntjanya-ya tjapinma Natjarinyamartatjinya.” \c 3 \s1 Tjuuntu-tjananya Kapingka Tjarrpatjuranytja \r Maakaku 1.1-8; Luukaku 3.1-18; Tjuunku 1.19-28 \p \v 1 Nyangka Tjuunnga kapingka tjarrpatjunkupayinya pakara yanu mayu-mayu nyinarranytja Tjutiyala. Palunyalu-tjananya tjukurrpa ngaapirinypa watjaranytja, \v 2 “Palyamunu wantirralpi-ya pinkurraala. Tjiinyamarntu ngamurringu Mama Kuurrnga-tjanampanku puurrarritjaku.” \v 3 Tjiinya Mama Kuurrku wangka kulira tjakultjunkupayi yini Yatjayalu kutjulpirtulpi Tjuunngatjarra ngaapirinypa watjaranytja, \q1 “Wati kutjulu mayu-mayuwanalu mirrarra watjara, \q2 ‘Yiwarra-ya tamarlmarra wanti Puurrku. \q2 Nyangkayi tjukarurrungka pitja.’” \p \v 4 Nyangka tjiinya Tjuuntu warntu kamurlku purrmu tjarrpatjunu kanyiranytja. Palunyalu minyarra nuntu-nunturnu kanyiranytja. Palunyalu mirrka purtingkatja ngalkulanytja tjintilyka puru tjurratjatarrartu. \v 5 Nyangka-ya yarnangu pirni pakara yanu kulilkitja Tjuuntu tjukurrpa watjaranyangka. Tjiinya-ya yiwarla Tjurutjamalanguru puru ngurra Tjutiyalanguru puru kapi Tjuutanta ngamunguru-ya yanu. \v 6 Palunyalu-yanku palyamunu palyaranytjatjanulu watjara yartakaranytja. Nyangka-tjananya kapi Tjuutanta tjarrpatjuranytja. \p \v 7 Nyangka wati Paratji puru Tjatutji pirnilu-ya pitjangu tjapirnu Tjuuntu-tjananya kapingka tjarrpatjunkutjaku. Nyangka-tjananya watjarnu, “Wiya, mayunytju-yan. Yarlaku-yan kulira kapingka tjarrpanyangka Mama Kuurrnga-tjanampanku kalyparriku. Wiya, warungka-tjananyanta tjarrpatjunku palyamunu-yan palyaranyangka. \v 8 Kulila-ya. Palyamunu-ya wantirralpi walykumunu palyanma. Nyangkayi Mama Kuurrtu nyawa tjiinya-yan kutjuparrinyangka. \v 9 Tjinguru-yan kulira Mama Kuurrtu-tjananyanta wankarunku Yayipuramaku tjamupirti-yan nyinarranyangka. Wiya, Mama Kuurrtu purli ngaa pirninya mantjiralpi Yayipuramaku tjamupirti yarnangukarralku. \v 10 Tjiinya kuwarrinya Mama Kuurrnga ngarala yarnangu palyamunu pirninya warungka tjarrpatjunkukitja. Tjiinyakurlu warta kartala warni mirrkamaalpa ngaralanyangka. Palunyalukurlu tilila tjurra. Palunyapirinymanku-tjananyanta. \v 11 Ngayulu-tjananyarnanta kapingka tjarrpatjura tjiinya-yan palyamunu wantinyangka. Nyangka wati marlawana pitjanytjalu Kuurti Walykumununya-tjananyanta warupirinypa yarnangungkanku. Nyangka-yayin Kuurti Walykumununya kanyinma. Tjiinya wati palunyanya purlkanya ngayula-rni munkarra nyinarra. Nyangka-rna kamu palunyaku tjinapuunpa parrakatiku. Ngarna wati walykumunulu-ra parrakatima. Tjiinyakurlu waarka palyalpayilunku puurrpa yirringkala. Palunyalukurlu palunyaku tjinapuunpa parrakatima. Palunyapirinypa-rna kamu palyalku. Tjiinyamarntu wati palunyanya puurrpa purlkanya nyinarra. Nyangka-rna ngayulu kurlunypa. \v 12 Nyangka wati palunyalu yarnangu pirninya ngaratjuralpi tjarralku. Tjiinya walykumunu pirninya kapurturalpi miranykanyinma. Palunyalu palyamunu pirninya tjarraralpi tjarrpatjunku waru nyarra tirtu kampapayingka. Tjiinyakurlu mirrka yararrapungkulalpi yurninypa walykumununya tjutila kanyinma. Palunyalu palyamunu pirninya tilila tjurra, palunyapirinypa.” \s1 Tjiitjanya Kapingka Tjarrpatjunu \r Maakaku 1.9-11; Luukaku 3.21-23 \p \v 13 Nyangka Tjiitjanya ngurra Kalalilanguru pitjangu. Palunyalu kapi yini Tjuutantakutu yanu Tjuuntu-lu kapingka tjarrpatjunkutjaku. \v 14 Nyangka Tjuuntu marrkura ngaapirinypa watjaranytja, “Ngayunya-tjinguru-rnin kapingka tjarrpatjunama. Nyaaku-rnin ngayulakutu pitjangu?” \p \v 15 Nyangka Tjiitjalu watjarnu, “Wiya, palya-rnin kapingka tjarrpatjunku. Tjiinya Mama Kuurrtu watjarnu ngaanyatarrartu-lin palyaltjaku.” \p Nyangka Tjuuntu kuliralpi yuwarnmanu. \v 16 Palunyalu kapingka-lu tjarrpatjunu. Nyangka kapinguru pakaralpi yirranyangu yilkari yarlarrinyangka. Nyangka Kuurti Walykumununya tjurlpu kuukukupirinypa tjarungaralalpi-lu nyinakatingu. \v 17 Nyangka-ya wangka ngaapirinypa kulirnu yilkaringuru wangkarranyangka, “Ngaanya-tju ngayuku Katja kurrurnkurlu. Nyangka-rna pukurltu nyakula.” \c 4 \s1 Mamulu Tjiitjanya Witu-wituranytja \r Maakaku 1.12-13; Luukaku 4.1-13 \p \v 1 Nyangka Kuurti Walykumunulu Tjiitjanya wuyurrmara mayu-mayu katingu mamulu-lu witu-witultjaku. \v 2 Nyangka mirrka wantingu nyinarrayirnu ngurra 40-tjanu parltjatjirratjarringu. \v 3 Nyangkalta mamulu pitjangu watjarnu, “Mularrpa-muntan Mama Kuurrku Katja? Yala, purli ngaa pirninya watjala nyangka-yayi nyumarri.” \p \v 4 Nyangka Tjiitjalu watjarnu, “Wiya, Payipulta kutjulpirtu walkatjunu wantinytjanya ngaapirinypa ngarala, ‘Mirrkakutju ngalkulanytjalu-lan kamu walykumunu nyinaku. Ngarna Mama Kuurrku wangka-lan kuliranytjatjanu walykumunu nyinama.’” \p \v 5 Nyangka mamulu-lu katingu yiwarla Tjurutjamaku. Palunyalu tjurrtju purlkanyangka katu ngaratjunu. \v 6 Palunyalu watjarnu, “Mularrpa-muntan Mama Kuurrku Katja? Yala, wuurlarrala mantakutu. Tjiinyamarntu Payipulta kutjulpirtu walkatjunu wantinytjanya ngaapirinypa ngarala, \q1 ‘Mama Kuurrtunku palunyaku yayintjulpa pirninya witulku miranykanyiranta-ya kanyiratjaku. \q2 Nyangkanta-ya maralu katura kanyinma \q2 yapulunta tjina pikarntankutjakutarrartu.’” \p \v 7 Nyangkalta Tjiitjalu watjarnu, “Wiya, Payipulta kutjulpirtu walkatjunu wantinytjanya ngaapirinypa ngarala, ‘Purtu mula-mularringkulanytjalu-ya tjapintjamaaltu wanti nyuntuku Puurrpa Mama Kuurrtu yayirninytjulu palyaltjaku.’” \p \v 8 Nyangka mamulu-lu puru katingu purli wararrakutu. Palunyalu parranintitjunu yiwarla pirni manta lipiwana ngaralanyangka puru yarnangu pirninya-ya yulytja puru tjimarri purlkanyatjarra nyinarranyangka. \v 9 Palunyalu watjarnu, “Nyarranya-rnanku pirninyartu nintilku nyuntulu-rnin pupakatiku marninypungkunyangka.” \p \v 10 Nyangkalta Tjiitjalu watjarnu, “Tjayitin, mapitja. Tjiinya Payipulta kutjulpirtu walkatjunu wantinytjanya ngaapirinypa ngarala, ‘Nyuntuku Puurrpa Mama Kuurrngakutju pupakatirra marninypungama. Palunyalu palunyaku wangkakutju wangarnarralu kulira palyanma.’” \p \v 11 Nyangkalta mamulu-lu wantirra yanu. Nyangka-luya yayintjulpa pirnilu pitjangu Tjiitjanya yirringkanu. \s1 Tjiitjalu Tjukurrpa Parrawatjaranytja Kalalilawanalu \r Maakaku 1.14-15; Luukaku 4.14-15 \p \v 12 Nyangka Tjiitjalu kulirnu Tjuunnga-ya tjayilpangka tjarrpatjunkunyangka wantirra yanu ngurra Kalalilakutu. \v 13 Palunyalu yiwarla Natjarila nyinanytjamaalpa tjiinya Kapurniyala nyinarranytja kapi Kalalila kantilytja. Nyarra Tjipulanku-pulampa Natjaliku tjamupirtiku ngurra ngarala, palunyangka nyinarranytja. \v 14 Palunyanguru wangka nyarra Mama Kuurrku wangka kulira tjakultjunkupayi yini Yatjayalu kutjulpirtu watjarnu wantitjanya yartakarringu. \v 15 Wangka palunyanya ngaapirinypa, \q1 “Tjipulanku-pulampa Natjaliku tjamupirtiku ngurrawana, \q2 puru yiwarra kapi purlkakutu ngaralanyangka, puru kapi Tjuutanta yapurra, \q2 puru ngurra Kalalila-ya Tjiyu wiya pirninya nyinarra. \q1 \v 16 Yarnangu pirnilu-ya mungalurrta nyinarranytjalu \q2 nyaku tili purlkanyalu-tjananya yirrnyannyangka. \q1 Tjiinya tili purlkanyalu-tjananya yutira kanyinma \q2 mirripirinypa-ya nyinarranyangka.” \p \v 17 Palunyangururtu-tjananya Tjiitjalu watjaranytja, “Palyamunu-ya wantirralpi pinkurraala. Tjiinyamarntu ngamuntirringu Mama Kuurrtu-tjananyanta puurrarringkula kanyiltjaku.” \s1 Tjiitjalu-tjananya Yarltingu Wanaltjaku \r Maakaku 1.16-20; Luukaku 5.1-11 \p \v 18 Nyangka Tjiitjanya kapi Kalalila kantilywana mapitjalayintjalu nyangu kurtararra Tjayimantu-pula Yanturulu kuka kapingkatja tjulyaranyangka purturru marapuulpirinytja. Tjiinya Tjayimannga-ya tjapilpayi Piitanya. \v 19 Nyangka Tjiitjalu-pulanya watjarnu, “Pitja-pularni wanala nyangka-pulanyarnantayi nintipuwa yarnangu pirninya ngayulakutu ngamuntira katirratjaku.” \v 20 Nyangka-pula kutjuwarrartu kuliralpi purturru tjulyalpayinya wantirra wanarnu. \p \v 21 Nyangka Tjiitjalu mapitjalayirnu puru nyangu kurtararra Tjayiminya-pula Tjuunnga nyinarranyangka. Tjiinya-pula pawurrnguru nyinarra purturru marapuulpirinynga karrpiranytja kartakatinyangka. Nyangka-pulampa mama Tjapatinyatarrartu nyinarranytja. Nyangka Tjiitjalu-pulanya yarltingu. \v 22 Nyangka-pula kuliralpi pawurrpa palunyanya puru palunyaku mamatarrartu wantirra wanarnu. \s1 Tjiitjalu Pikatjarra Pirninya Pampura Walykumunuranytja \r Luukaku 6.17-19; Maakaku 3.7-12 \p \v 23 Nyangka Tjiitjanya ngurra Kalalilawana parrapitjalayintja. Palunyalu tjurrtjungka tjarrparra-tjananya nintipungkulanytja. Palunyalu tjukurrpa walykumununya watjaranytja Mama Kuurrnga-tjanampa puurrarritjaku. Palunyalu puru yarnangu pirninya pika kutjupa-kutjupatjarra pampura walykumunuranytja. \v 24 Nyangka-ya manta lipiwanalu Tjiriyala nyinapayilutarrartu tjukurrpa Tjiitjanyatjarra kulirnu. Palunyalu-ya pikatjarra pirninya katingu. Tjiinya kutjupatjarra-ya mamutjarra, kutjupatjarranya kakirirringkupayi puru kutjupatjarranya nyumpu nyinapayi. Nyangka Tjiitjalu-tjananya pirninyartu pampurnu wiirrurnu. \v 25 Nyangka-ya ngurra kutjupa-kutjupanguru pitjangu Tjiitjanya wanaranytja. Tjiinya-ya Kalalilanguru puru ngurra Tawunpa 10-tjarralanguru pitjangu. Puru-ya Tjurutjamalanguru, Tjutiyalanguru puru kapi Tjuutanta kakarraranguru pitjangu wanaranytja. \c 5 \s1 Tjiitjalu-tjananya Purlingurulu Nintipungkulanytja \r Luukaku 6.20-23 \p \v 1 Nyangka Tjiitjalu yarnangu pirni-tjananya nyakula wantirra purlingka tatirnu. Palunyalu nyinakatingu. Nyangka palunyaku wanalpayi pirninya-ya pitjangu lurrtjurringu. \v 2 Nyangka-tjananya ngaapirinypa watjara nintipungkulanytja. \q1 \v 3 “Walykumunu-yan karnany-karnanymaaltu kulira Mama Kuurrtu-tjananyanta miranykanyiratjaku. \q2 Tjiinya-tjananyanta Mama Kuurrtu puurrarringkulalpi kanyinma. \q1 \v 4 Walykumunu-yan tjuni walykurringkula yularra. \q2 Tjiinya Mama Kuurrtu-tjananyanta pukurlmara kanyinma. \q1 \v 5 Walykumunu-yan muku-muku nyinarra. \q2 Tjiinya Mama Kuurrtu-tjanampanku manta nintilku kalkurnu wantitjalu. \q1 \v 6 Walykumunu-yan tirtu kulira tjiinya Mama Kuurrta tjukarurru nyinakitjalu. \q2 Tjiinya Mama Kuurrtu-tjananyanta kanyinma palunyapirinypa-yan nyinarratjaku. \q1 \v 7 Walykumunu-yan yarnangu pirniku ngarlturringkula kalyparripayi. \q2 Tjiinya-tjanampanku Mama Kuurrnga ngaparrtjika ngarlturringkulalpi kalyparringku. \q1 \v 8 Walykumunu-yan kulira Mama Kuurrngakutju pukurlmankukitjalu. \q2 Tjiinya-luyan ngula nyaku palunyaku ngurrangka. \q1 \v 9 Walykumunu-yan yarnangu pirninya watjara marrkulpayi pikamaalpa-ya nyinarratjaku. \q2 Tjiinya-tjananyanta Mama Kuurrtu katja yurntalpa warlkulku. \q1 \v 10 Walykumunu-tjananyantaya yanyan-yanyantu watjara pungkula tjiinya-yan Mama Kuurrta tjukarurru nyinarranyangka. \q2 Tjiinya-tjananyanta Mama Kuurrtu puurrarringku kanyinma.” \p \v 11 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tirtu watjaranytja, “Walykumunu-tjananyantaya yanyan-yanyantu watjara pungama. Puru walykumunu-tjananyantaya tjumara watjanma ngayunya-rniyan wanaranyangka. \v 12 Pukurlarrima-ya. Tjiinyamarntu Mama Kuurrtu-tjanampanku yilkaringka purlkanya kanyira ngula nintilkitjalu. Tjiinya-tjananyaya Mama Kuurrku wangka kulira tjakultjunkupayi pirninya kutjulpirtu payira pungkulanytja. Palunyapirinypartu-tjananyanta pungkula.” \s1 Tjuulpa Puru Tilipirinypa-lan Nyinarratjaku \p \v 13 Nyangka Tjiitjalu tirtu watjara-wanarayintja, “Nyuntulu-yan tjuulpirinypa yarnangu pirniku-tjanampa. Tjiinya-lan tjuulpa mirrka kukangka tjutilpayi walykumunura ngalkukitjalu. Nyangka tjuulpa-tjinguru ngarriku palyamunurriku. Wiya, kutjupalu marlakulu walykumunulkitjamunu. Nyangka-lan warniku wantiku. Nyangka-ya tjinalu kantura mapitjama.” \p \v 14 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tirtu watjaranytja, “Puru-yan tilipirinypa nyinarra yarnangu pirniku-tjanampa. Tjiinyakurlu yiwarla purli katalarra ngarama. Nyangka pirnilu-ya nyangama. Palunyapirinypa-yan. \v 15 Kutjupalu lantanpa tiliralpi puukangka kumpitjunkukitjamunu. Wiya, katalarra ngaratjunku ngurrangka-ya tilingka nyinarratjaku. \v 16 Nyangka palunyapirinytjurtu tilipirinytju-yan yarnangu pirninya yutira kanyira. Nyangkalta-ya nyaku walykumunu-yan palyaranyangka marninypungku nyuntuku-tjanampanku Mama yilkaringkatjanya.” \s1 Mawutjaku Wangkatjarra \p \v 17 Nyangka Tjiitjalu tirtu watjara-wanarayintja, “Tjinguru-yan kulira ngayulu-rna pitjangu Mawutjaku wangka puru Mama Kuurrku wangka kulira tjakultjunkupayilu-ya watjarnu wantitjanya warnirra wantikitja. Wiya, ngayulu-rna pitjangu wangka-tjanampa yartakarritjaku. \v 18 Kulinma-ya ngaanya. Yilkari mantatarrartu ngaralanyangka Mawutjaku wangka kurlunypatarrartu tirtu ngarama wiyarringkukitjamunu. Ngarna pirninyartu yartakarrinyangka wiyarriku. \v 19 Nyangka-tjingurun Mawutjaku wangka kurlunypatarrartu kulira wantima. Palunyalu yarnangu pirninya nintipungku palunyapirinymankutjaku-ya. Wiya, nyuntulun kurlunypa nyinama Mama Kuurrnga puurrpa nyinarranyangka. Nyangka-tjingurun Mawutjaku wangka wangarnarralu kulira palyanma. Palunyalu nintipungama-tjananya palunyapirinytju-ya palyaratjaku. Wiya, nyuntulun purlkanya nyinama Mama Kuurrnga puurrpa nyinarranyangka. \v 20 Kulinma-ya ngaanya. Tjiinya-ya Mawutjaku wangka nintipungkupayilu puru Paratji pirnilu Mawutjaku wangka kulira palyara tjukarurru nyinakitjalu. Nyangka-yan palunyapirinymaranyangka Mama Kuurrtu-tjananyanta puurrarringkula kanyilkitjamunu. Ngarna-yan Mama Kuurrnga mukulyanytjulu kuliranytjalu palunyaku wangka wangarnarralu kulira palyanma. Palunyangka Mama Kuurrtu-tjananyanta puurrarringku kanyinma.” \s1 Mirrparnmaalpa-lan Nyinarratjaku \p \v 21 Nyangka Tjiitjalu tirtu watjara wanarayintja, “Wangka ngaanya-yan nintilu kulilpayi kutjulpirtu-ya yaka-yakantjanya, ‘Mirri pungkutjamaaltu-ya wantima. Nyuntulun mirri pungku, nyangkanta-ya katiku ngaratjuralpi kuurrpa wangkaku.’ \v 22 Nyangka-tjananyarnanta ngayulu watjara: yarnangu kutjupakun mirrparnarriku, nyangkanta-ya palunyapirinypartu kuurrpangka ngaratjunku. Nyangka-tjingurun pika-pikalu warrkirra watjanma, nyangkanta-ya katiku kuurrpa purlkanya wangkatjaku. Nyangka-tjingurun payilku ngaapirinypa watjalku, ‘Palyamunun kurturtu mamutjarra!’ Nyangka-tjingurunta Mama Kuurrtu warungka tjarrpatjunku. \v 23 Nyangka-tjingurun tjurrtju purlkanyangka tjarrpaku kuka pungkula tilira tjunkula Mama Kuurrku nintilkitja. Palunyalun kulilku, ‘Munta, yarnangu nyarranya-tju tirtu mirrparnpa nyinarra.’ Tjiinya kuka tjurra wanti. \v 24 Palunyalu mapitja-lu wangka kalypala. Palunyalu marlakulu pitja Mama Kuurrku nintila.” \p \v 25 Nyangka Tjiitjalu tirtu watjaranytja, “Tjingurunta kutjupalu watjalku kuurrkutu katikitjalu nyuntulu-lun palyamunu palyannyangka. Wiya, kuwarripanta makatirrayinnyangka wangkarra kalypanma tjiinyanta pira nintilpayiku nintiltjakutarra. Tjiinya wati palunyalunta nintilku purlinymantaku. Nyangkanta tjayilpangka tjarrpatjunku wantiku. \v 26 Palunyangkan nyinarrayilku, palunyalu tjimarri nyarra kuurrpangka wangkangu wantitjanya nintira-wanalku wiyarakutju pakalku. Palunyakutarra wangkarra-lu kalypanma kuwarripanta kuurrkutu katirrayinnyangka.” \s1 Minyma Kutjupaku Mukurringkutjamaaltu Wantima \p \v 27 Nyangka Tjiitjalu tirtu watjara-wanarayintja, “Wangka ngaanya-yan nintilu kulilpayi kutjulpirtu-ya yaka-yakantjanya, ‘Kutjupaku kurringka-ya ngarrinytjamaaltu wantima.’ \v 28 Nyangka-tjananyarnanta ngayulu watjara: kutjupalu minyma nyakulalpi mukurriku ngarrikitjalu, tjiinya ngarringupirinypa kurrurnpatarra mukurringkutjalu. \v 29 Nyangka-tjingurun kuru kutjungurulu kutjupa-kutjupa nyakulalpi palyamunu palyalku. Wiya, yilala warni. Palyan kuru kutjutjarra nyinama tjiinyanta yarnangu wanka warungka tjarrpatjunkutjakutarra. \v 30 Nyangka-tjingurun mara kutjungurulu palyamunu palyalku. Wiya, katapuwa warni. Palyan yamirrimaalpa nyinama tjiinyanta yarnangu wanka warungka tjarrpatjunkutjakutarra.” \s1 Kurri Wituranytjanya Palyamunu \r Matjuyuku 19.9; Maakaku 10.11-12; Luukaku 16.18 \p \v 31 Nyangka Tjiitjalu tirtu watjara-wanarayintja, “Nyangka kutjulpirtu-ya ngaapirinypa watjarnu wantingu, ‘Watilunku kurri witura wantikitjalu ruulangka walkatjuralpi nintilku.’ \v 32 Nyangka-tjananyarnanta ngayulu watjara: tjinguru watilunku kurri witulku wantiku. Tjiinya wati kutjupangka ngarrirranytjamunu. Nyangka-tjinguru wati kutjupalu-lu yarltiku. Wiya, watilunku kurri witu-witurapirinypa wati palunyangka ngarritjaku. Nyangka wati nyarra marlawanalu minyma palunyanya yarltinytjalu palyamunu palyalku Mama Kuurrta mirangka.” \s1 Mama Kuurrta Mirangka Watjantjamaaltu Wantima Palyalkitjalu \p \v 33 Nyangka Tjiitjalu tirtu watjara-wanarayintja, “Wangka ngaanya-yan nintilu kulilpayi kutjulpirtu-ya watjaranyangka, ‘Mama Kuurrta mirangka watjarnu wantitjalu mayuntjamaaltu palyala.’ \v 34 Nyangka-tjananyarnanta ngayulu watjara: Mama Kuurrta mirangka-ya watjantjamaaltu wantima kutjupa-kutjupa palyalkitjalu. Puru-ya watjantjamaaltu wantima yilkari katalarra ngaralanyangka palyalkitjalu. Tjiinyamarntu yilkari katalarra Mama Kuurrku ngurra. \v 35 Puru-kurlu-yan watjalku manta lipi ngaralanyangka-yan kutjupa-kutjupa palyalkitjalu. Tjiinyamarntu Mama Kuurrtu manta palunyanya palyarnu. Puru-kurlu-yan watjalku yiwarla Tjurutjamanya ngaralanyangka-yan palyalkitjalu. Tjiinyamarntu palunyanya Mama Kuurrku yiwarla. \v 36 Puru-kurlun watjalku mangkanta ngaralanyangkan palyalkitjalu. Tjiinya nyuntulunku mangka palyantjamunu. Ngarna Mama Kuurrtu palurukurrurntu palyarnu pirntalpa puru maru. \v 37 Tjiinya palyalkitjalu watjala, ‘Yuwa.’ Nyangka palyantjamaaltu wantikitjalu watjala, ‘Wiya.’ Wangka kutjupa tjiinya Tjayitinngamartatji.” \s1 Ngaparrtjika-lan Pungkutjamaaltu Wantitjaku \r Luukaku 6.29-30 \p \v 38 Nyangka Tjiitjalu tirtu watjara-wanarayintja, “Wangka ngaanya-yan nintilu kulilpayi kutjulpirtu-ya watjaranyangka, ‘Kutjupalunta kuru pungku. Nyangka ngaparrtjika kururtu puwa. Nyangkanta puru kartirti pungkunyangka ngaparrtjika-lu kartirtirtu puwa.’ \v 39 Nyangka-tjananyarnanta ngayulu watjara: ngaparrtjika pungkutjamaaltu wantima. Tjiinya kutjupalunta yiiku pungkunyangka kutjupanguru yinytjanurri. Nyangkantayi puru puwa. \v 40 Tjingurunta kutjupalu kuurrkutu katiku. Palunyalunta watjalku tjaarnpa-ran nintiltjaku. Nyangka-ra tjaarnpa nintiralpi kawututarrartu nintila. \v 41 Puru-tjingurunta warrmarla kutjulu watjalku palunyaku kaliki makatirra ngamu nintiltjaku. Wiya, tiwa-ra makatirrayila nintila. \v 42 Nyangka-tjingurunta kutjupalu ngatjilku. Nyangka-ra nintila. Purunta ngatjilku ngarna kanyilkitjalu. Nyangka-ra wangarnarralu nintila.” \s1 Ngarlturringama-tjanampa Yanyan-yanyanpa Nyinapayiku \r Luukaku 6.27-28, 32-36 \p \v 43 Nyangka Tjiitjalu tirtu watjara-wanarayintja, “Wangka ngaanya-yan nintilu kulilpayi kutjulpirtu-ya watjaranyangka, ‘Ngarlturringkula-ya walykumunu palyanma wati minyma walykumunuku. Nyangka yanyan-yanyanpa nyinapayiku-tjanampa ngaparrtjika yanyan-yanyanpartu nyinama.’ \v 44 Nyangka-tjananyarnanta ngayulu watjara: ngarlturringkula-ya walykumunu palyanma yanyanarripayi pirniku. Puru-ya tjapinma-tjanampa tjiinyanta-ya payira pungkupayiku. \v 45 Palunyatjanu-yan nyuntuku Mama yilkaringkatjaku katja yurntalpirti nyinama. Tjiinya Mama Kuurrtu tjirntu palyaralpi tjunu yarnangu palyamunuku, walykumunukutarrartu. Puru kapi-lampa pirnikurtu nintilpayi walykumunu palyalpayiku, palyamunu palyalpayikutarrartu. \v 46 Kutjupalu-tjinguru-tju ngarlturringkula palyanma. Nyangka-rnara ngaparrtjika ngarlturringkula palyanma. Palunyangka Mama Kuurrtu-rni nyakulalpi walykumunu nintilkitjamunu. Tjiinya-ya kapamanku tjimarri yurralpayilu palunyapirinypa palyalpayi. \v 47 Nyangka-tjinguru-rna wati minyma walykumunungkakutju wangkama. Palunyalu-munta-rna walykumunu palyara? Wiya, Mama Kuurrku ngurrpalu-ya palunyapirinypa palyalpayi. \v 48 Tjiinya nyuntuku-tjanampanku Mama yilkaringkatjanya walykumunu mularrpa nyinarra. Nyangka-ya palunyapirinypartu nyinama.” \c 6 \s1 Karnany-karnanymaaltu-lan Palyaratjaku \p \v 1 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tirtu watjaranytja, “Pirningka mirangka-kurlu-yan kutjupa-kutjupa walykumunu palyanma tjiinya pirnilunta-ya nyakula marninypungkulatjaku. Palunyapirinypa-yan palyanma, nyangka-tjananyanta nyuntuku Mama yilkaringkatjalu marninypungkukitjamunu.” \p \v 2 Puru Tjiitjalu-tjananya watjarnu, “Pirningka mirangka-kurlu-yan kutjupa-kutjupa nintilku nyirnurru nyinapayiku. Tjiinya mayunytju pirnilu-ya palunyapirinytju nintilpayi. Tjiinya-ya tjurrtjungka puru yilkaku nintilpayi pirnilu-tjananya nyakula marninypungkulatjaku. Nyangka-ya ngaanya kulinma. Mama Kuurrtu-tjananya marninypungkukitjamunu. Tjiinyamarntu yarnangu pirnilu-tjananyaya wiyangkalpi marninypungu. \v 3 Nyangka nyuntulu kumpiltu nintila nyirnurru nyinapayiku. Nyangkanku yamatji watarrkurtu nyinama. \v 4 Tjiinya nyuntuku Mamalu nyaku kumpiltun nintinnyangka. Palunyalunku walykumunu nintilku.” \s1 Karnany-karnanymaaltu Mama Kuurrta Tjapinma \r Luukaku 11.2-4 \p \v 5 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tirtu watjara-wanarayintja, “Mayura palyalpayipirinytju-kurlu-yan Mama Kuurrta tjapinma. Tjiinya-ya karnany-karnanytju ngarala tjapilpayi tjurrtjungka puru yilkaku tjiinya pirnilu-tjananya nyakulatjaku. Nyangka-ya kulinma ngaanya. Mama Kuurrtu-tjananya marninypungkukitjamunu. Tjiinyamarntu yarnangu pirnilu-tjananyaya wiyangkalpi marninypungu. \v 6 Nyangka nyuntulu Mama Kuurrta tjapilkitjalu ngurrangka tjarrparralpi tuu tjatapuwa. Palunyalu kumpiltu tjapinma. Nyangkanta kutjuti nyakulanytjalu walykumunu nintilku.” \p \v 7 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tirtu watjaranytja, “Mama Kuurrta-kurlu-yan wangka kutju rawalu watjanma tjapiranytjalu. Tjiinya-ya Mama Kuurrku ngurrpalu palunyapirinypa tjapilpayi. Tjiinya-ya kulira rawalu tjapiranyangka kulilku. Palunyakukantjalu-ya kulira. \v 8 Nyangka-ya minirringkutjamaaltu wantima. Tjiinya Mamalu nintilu kulira tjiinya-yan kuwarripa ngatjilkitjalu kuliranyangka. \v 9 Nyangka ngaapirinypa-ya Mama Kuurrta tjapinma: \q1 ‘Yuwa Mama, nyuntulun yilkari katalarra nyinarra. \q2 Nyuntuku yini mungutjamunu. \q2 Nyangka-lanyatju wuyurrmanama nyuntunyakutju-latju warlkuratjaku. \q2 \v 10 Yuwa, waarrpungkula-lanyatju manta lipingkatja puurrarringkula kanyinma. \q2 Nyangka-latjuyi wangarnarralu kulira palyanma nyuntulun watjaranyangka. \q2 Tjiinyakurlu-ya yilkari katalarrangurulu kulira palyanma nyuntulun watjaranyangka, palunyapirinypa. \q2 \v 11 Tjirntu kutjupa tjirntu-lampatju mirrka nungkuku nintinma. \q2 \v 12 Palyamunu-latju palyaranytja. Nyangka-lampatju kalyparriwa. \q2 Tjiinyakurlu-latju kalyparriwa kutjupalu-lanyatju palyamunu palyannyangka, palunyapirinypa. \q2 \v 13 Kanyinma-lanyatju kutjupalu witu-witura punkatjingaltjakutarra. \q2 Puru-lanyatju kanyinma Tjayitintatarrartu.’” \p \v 14 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tirtu watjaranytja, “Tjiinya nyuntulu-tjinguru-yan kutjupaku kalyparriku palyamunu-tjananyanta palyaranyangka. Nyangka nyuntuku Mama yilkaringkatjanya-tjanampanku palunyapirinypartu kalyparriku. \v 15 Nyangka-tjinguru-yan kutjupaku kalyparringkutjamunungka nyuntuku-tjanampanku Mama yilkaringkatjanya palunyapirinypartu kalyparrikitjamunu.” \s1 Mirrka Wantirranytjalu Walykumunu Parrapitjama \p \v 16 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tirtu watjara-wanarayintja, “Tjiinya-tjinguru-yan mirrka ngalkunytjamaaltu wantiku Mama Kuurrta tjapilkitjalu. Palunyalu-kurlu-yan yiiku mula-mula parrapitjalayinma nyarra mayura-ya palyalpayipirinypa. Tjiinya-ya mirrka wantirra kurltjirr-kurltjirrpa parrapitjapayi pirnilu-tjananyaya nyakutjaku. Kulinma-ya ngaanya. Mama Kuurrtu-tjananya marninypungkukitjamunu. Tjiinyamarntu yarnangu pirnilu-tjananyaya wiyangkalpi marninypungu. \v 17 Nyangka nyuntulu mirrka wantirranytjalu yiiku parltjila. Palunyalu mangkanku tjurrkurlmaralpi parrapitjalayinma. \v 18 Nyangka-yayi yarnangu pirninya ngurrpa nyinama. Ngarna nyuntuku Mama kutjuti nyakupayilu nyangama. Palunyalunku walykumunu nintilku.” \s1 Tjimarri Yulytjatarrartu-ya Yilkaringka Tjunama \r Luukaku 12.33-34 \p \v 19 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tirtu watjara-wanarayintja, “Tjimarri yulytjatarrartu-ya yurrara kanyintjamaaltu wantima. Tjiinyamarntu ngarrirra yurnantjirripayi. Puru pulalu nganytjalpayi. Puru yarnangulu-ya tjarrparra mulyatarripayi. \v 20 Nyangka tjimarri yulytja-yanku yilkaringka tjunama Mama Kuurrku waarka palyaranytjalu. Tjiinya ngurra palunyangka pulalu nganytjalkitjamunu. Nyangka ngarrirra yurnantjirrikitjamunu. Puru-ya tjarrparra mulyatarrikitjamunu. \v 21 Tjiinya ngurra nyarra tjimarri puru yulytja-yankun tjunkula, palunyaku-yan wuyurrpa nyinama.” \s1 Tilitjarra-lan Nyinarratjaku \r Luukaku 11.34-36 \p \v 22 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tirtu watjaranytja, “Nyuntuku kuru tjiinya tilipirinypa yarnanguku. Nyangka-tjingurunku kuru walykumunu ngarama. Tjiinya kurrurnpatarrartunku tilitjarra ngarama. \v 23 Nyangka-tjingurunku kuru palyamunu ngarama. Tjiinya kurrurnpatarrartunku mungalurraalku ngarama. Nyangka-tjingurunku kurrurnpa mungalurrpa ngarama. Nyangka-tjingurun kulilku tili kanyiranytjakukantjalu. Wiya, mungalurrpa purlkanyanta ngarama.” \s1 Mama Kuurrtu-tjananyanta Miranykanyira \r Luukaku 16.13; 12.22-31 \p \v 24 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tirtu watjara-wanarayintja, “Kamu-rna waarka palyalku puurrpa kutjarraku. Tjiinyamarntu-rna kutjupaku yanyan-yanyanpa nyinama. Palunyalu kutjupaku mukulyanytju nyinama. Puru-tjinguru-rna puurrpa kutjupaku wangka wangarnarralu kulira palyanma. Palunyalu-rna kutjupangka tungun-tungunarrima. Tjiinya-rna tjimarri purlkanyaku kuliranytjalu Mama Kuurrku waarka purtu palyanma.” \p \v 25 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tirtu watjaranytja, “Nyaaku-yan tjuni tjurlpilyarringkula purtu kulilpayi mirrka kapitarrartu wiyarrinyangka puru warntu wartunarrannyangka? Tjiinya mirrka mungutja. Nyangka kurrurnpa mungutjamunu. Puru warntu mungutja. Nyangka yarnangu mungutjamunu. \v 26 Tjurlpu pirninya-ya nyawa. Tjiinya-ya yurninypa tjunkulanytjamunu pakara mirrkatjarrarritjaku. Puru-ya mirrka purlkanya yurrara ngulaku tjunkulanytjamunu. Tjiinyamarntu nyuntuku-tjanampanku Mama yilkaringkatjalu-tjananya parltjalpayi. Nyangka nyuntulu-yan mungutjamunu nyinarra tjurlpungka munkarra. \v 27 Nyangka-tjinguru-yan tirtu kulinma rawa nyinakitjalu. Palunyanguru-munta-yan rawa nyinama? Wiya, rawa-yan nyinakitjamunu.” \p \v 28 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tirtu watjaranytja, “Nyaaku-yan warntutjirratjalu tjurlpilyarringkula purtu kulilpayi? Nyawa-ya tjulpun-tjulpunpa pirni ngaralanyangka. Tjiinya-ya waarka palyaranytjamunu. Palunyalu-ya warntu yungarralu wakara tjarrpatjuranytjamunu. \v 29 Kulinma-ya ngaanya. Tjiinya puurrpa Tjalamantu warntu walykumunu tjarrpatjura kanyilpayi. Nyangka-ya tjulpun-tjulpunpa pirninya walykumunu mularrpa ngarala, palunyangka munkarra. \v 30 Yuwa, Mama Kuurrtu yukiri kutjupa-kutjupa palyarnu walykumunu ngaralatjaku. Nyangka-ya rawa ngaralanytjamaalpa pikirringkupayi. Tjiinya Mama Kuurrtu yayirninytjulu yukiri palyalpayi. Palunyalu nyuntuku-tjanampanku warntu nintinma. Mama Kuurrnga-munta-yan puurlpa kulira? \v 31 Wiya, tjurlpilyarriku-kurlu-yan watjalku, ‘Wiya, mirrka kapi-tju wiyarrinyangka-rna purtu kulira, “Wanytjangka-rnatju mantjilku?” ’ Puru-kurlu-yan watjalku, ‘Warntu-tju wartunarrannyangka-rna purtu kulira, “Wanytjangka-rnatju mantjilku tjarrpatjunku?” ’ \v 32 Tjiinya palunyapirinypa-ya kulilpayi Mama Kuurrku ngurrpalu. Nyangka nyuntuku-tjanampanku Mama yilkaringkatjalu nintilu kulira mirrka puru warntutjirratja-yan nyinarranyangka. Palunyalu-tjanampanku nintilku. \v 33 Nyangka kutjupa-kutjupa-ya kulintjamaalpa, kulinma nyuntuku-tjanampanku Puurrpa Mama Kuurrnga pukurlmankukitjalu. Puru palunyaku wangka-ya wangarnarralu kulira palyanma. Nyangka-tjanampanku mirrka, kapi warntutarrartu nintinma. \v 34 Tjurlpilyarriku-kurlu-yan watjalku, ‘Wiya, kutjupa-kutjupa-tjinguru ngaraku yunguntjarra.’ Wiya, ngarri tjirnturringkulalpikutju kulinma kutjupa-kutjupa yutirrinyangka. Tjiinya-yan kuwarrinya wiyangkalpi pirni kulira.” \c 7 \s1 Nyakula Watjantjamaaltu Wantima \r Luukaku 6.37-38, 41-42 \p \v 1 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tirtu watjaranytja, “Yarnangu kutjupanya-ya nyakula watjantjamaaltu wantima. Nyangka-tjananyanta Mama Kuurrtu puntura watjalkitjamunu. \v 2 Tjiinya-tjinguru-yan nyakula watjanma. Nyangka-tjananyanta palunyapirinypartu Mama Kuurrtu ngula puntulku watjalku. Tjiinya-tjinguru-yan kutjupanya puntura watjantjamaaltu wantima. Nyangka-tjananyanta palunyapirinypartu Mama Kuurrtu puntura watjalkitjamunu. \v 3-4 Nyaaku-yan palyamunu nyinarranytjalu yarnangu kutjupa watjara tjurrkurlmara? Tjinguru-rna warta purlkanya kurungka kanyiranytjalu nyaku kutjupalu warta kurlunypa kurungka kanyiranyangka. Palunyalu-rna watjalku, ‘Kurta, kurungkatja-munta-rnanta mantjilku?’ \v 5 Wiya, mayulku-rna. Tjinguru-rna kurranyulu warta purlkanya kuru yungarrangkatja mantjira warnima. Nyangkalta-tju kuru walykumunurrinyangka-rna warta kurlunypa kutjupangkatja nyaku mantjilku.” \p \v 6 Nyangka Tjiitjalu wangka kamparntaralpi watjarnu, “Kutjupa-kutjupa walykumunu-ya papa pirniku nintintjamaaltu wantima, nyakula wantirralpi-tjananyanta patjaltjakutarra. Nyangka puru-ya purli walykumunu piki-pikiku nintintjamaaltu wantima tjinalu-ya ngurrpalu kantultjakutarra.” \s1 Mama Kuurrta-lan Tjapiratjaku \r Luukaku 11.9-13 \p \v 7 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tirtu watjara-wanarayintja, “Mama Kuurrta-yan ngatjilku. Nyangka-tjanampanku nintilku. Puru-yan ngurrilku nyangka-tjananyanta nintitjunku. Tuu-yan pungku-pungku. Nyangka Mama Kuurrtu-tjananyanta yarlaralpi tjarrpatjunku. \v 8 Tjiinya-yan ngatjiranyangka wantikitjamunu. Puru-yan ngurriranyangka kumpitjunkukitjamunu. Nyangka-yan tuu pungku-pungkulanyangka yarlalku-tjanampanku. \v 9 Tjiinya katjalu nyumaku ngatjilku. Nyangka mamalu purli nintilkitjamunu. \v 10 Puru kukaku ngatjinnyangka lirru nintilkitjamunu. \v 11 Tjiinya-yan palyamunu nyinarranytjalu walykumunu tjilkuku nintilpayi. Nyangka nyuntuku-tjanampanku Mama yilkaringkatjalu wangarnarralu walykumunu nintilku tjiinya-yan tjapiranyangka.” \p \v 12 Puru Tjiitjalu-tjananya tirtu watjarnu, “Tjiinya-yan nyuntulu mukurringkula pirnilu-tjanampanku walykumunu palyaratjaku. Palunyalu-tjanampaya palunyapirinypartu palyanma. Tjiinyamarntu Mawutjalu puru Mama Kuurrku wangka kulira tjakultjunkupayilu-ya watjarnu palunyapirinypartu-yan palyaratjaku.” \s1 Kayirrpa Kutjarratjarra \r Luukaku 13.24 \p \v 13 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tirtu watjaranytja, “Tjarrparra-ya mapitjama kayirrpa yarla yutjuwana. Tjiinyamarntu kayirrpa yarla lipi ngarala tjarrparra warukutu mapitjatjaku. Nyangka yarnangu pirninya-ya yiwarra palunyalawana mapitjalayirni. \v 14 Nyangka kayirrpa wankakutu yutju ngarala. Ngarna-yan putaku tjarrparra mapitjaku wanka tirtu nyinakitja. Nyangka-ya yarnangu marnkurr-marnkurrpa yiwarra palunyalawana mapitjalayirni.” \s1 Kuliltjarra-ya Nyinama \r Luukaku 6.43-44 \p \v 15 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tirtu watjara-wanarayintja, “Kuliltjarra-ya nyinama. Tjiinyamarntu-ya kutjupatjarralu mayura watjanma Mama Kuurrku wangka kulira tjakultjunkupayi nyinarranytjalu. Palunyalu-ya wanalpayipirinyarringkulalpi-tjananyanta ngarnartu lurrtjurriku. Tjiinya-ya papa ngupanu nganyirri purlkanyalu ngarnartu tjiipu minyarra tjarrpatjunku tjiipupirinyarriku pitjaku nyinama. Palunyapirinypa-ya. \v 16-17 Nyangka-yan nyaku-tjananya kutjupa-kutjupa palyamunu palyaranyangka. Palunyalu-yan nintilu kulilku mayura watjalpayi-ya nyinarranyangka. Tjiinyakurlu mirrka palyamunu pakara ngarama warta palyamunungka. Nyangkakurlu warta walykumunulu kanyinma mirrka walykumunu, palunyapirinypa. Tjiinya tjilka-tjilkalu mirrka kiripi kanyilkitjamunu. Puru ngaturntu yirli kanyilkitjamunu. \v 18 Tjiinya mirrka walykumunu pakara ngarakitjamunu warta palyamunungka. Nyangka mirrka palyamunu ngarakitjamunu warta walykumunungka. \v 19 Nyangka warta mirrka palyamunutjarra ngaralanyangka kaatanpa kanyilpayilu kartaralpi tililku tjunku. \v 20 Nyangka-yan nyaku-tjananya kutjupa-kutjupa palyamunu palyaranyangka. Palunyalu-yan nintilu kulilku ngarnartu-ya Mama Kuurrku wangka kulira tjakultjunkupayipirinypa nyinarranyangka.” \s1 Tjiitjalu Yarnangu Kutjupatjarra Ngurrparnmanku \r Luukaku 13.25-27 \p \v 21 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tirtu watjara-wanarayintja, “Pirnilu-rniya puurrpa warlkulpayi. Nyangka-tjananya Mama Kuurrtu kutjupatjarranya ngurra walykumunungka puurrarringkula kanyilkitjamunu. Ngarna palunyaku wangka-ya wangarnarralu kulira palyalpayinya-tjananya kanyinma. \v 22 Tjiinya ngula Mama Kuurrtu yarnangu pirninyartu kuurrpa purlkanyangka ngaratjunku. Nyangka-rniya kutjupatjarralu watjalku, ‘Puurr, nyuntuku yiningka-latju Mama Kuurrku wangka tjakultjuranytja. Puru nyuntuku yiningka-latju mamu tjirtiranytja puru yayirninytjulu kutjupa-kutjupa palyaranytja.’ \v 23 Nyangkalta-rna watjalku, ‘Wiya, ngurrpa-tjanamparnanku. Munkarra-ya mapitja. Nyuntulu-yan palyamunu palyalpayi.’” \s1 Wati Kutjarralu-pula Yiwarla Palyarnu \r Luukaku 6.47-49 \p \v 24 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tirtu watjara-wanarayintja, “Nyangka kutjupalu-tjinguru ngayuku wangka wangarnarralu kulira palyanma. Tjiinya palunyanya wati ngaapirinypa. Tjiinya yiwarlanku palyarnu wantingu purli katalarra. \v 25 Nyangka kapi purlkanyalu pungkulanytja. Nyangka warnanpa purlkanya kukurrmaranytjalu purtu purlparrpungu wantingu. Nyangka pirriya purlkanyalu purtu yurritjingarnu wantingu. Nyangka punkantjamaalpa tamarlpa ngaralanytja tjiinyamarntu purli katalarra palyarnu wantinyangka. \p \v 26 “Nyangka kutjupalu-tjinguru ngayuku wangka wangarnarralu kulira palyantjamaaltu wantima. Tjiinya palunyanya wati ngaapirinypa. Tjiinya kawaru-kawarulu yiwarlanku palyarnu wantingu kapingarringka. \v 27 Nyangka kapi purlkanyalu pungkulanytja. Nyangka warnanpa purlkanyalu-ra yurnturnu punkatjingarnu. Puru pirriya purlkanyalu tjarlirnu warningu. Nyangkalta purlparraarnu.” \s1 Tjiitjalu Nintipukalu Watjaranytja \p \v 28 Nyangka Tjiitjalu tjukurrpa watjarayirnu wiyarringu. Nyangka pirnilu-ya kuliralpi kata paarnarrarnu. \v 29 Tjiinyamarntu nintipukalu watjaranytja. Ngaanya-partu-ya Mawutjaku wangka nintipungkupayi pirnilu wangka yanyutjangkatja watjalpayi. \c 8 \s1 Tjiitjalu Wati Purrtjutjarra Pampurnu Wiirrurnu \r Maakaku 1.40-45; Luukaku 5.12-16 \p \v 1 Nyangka Tjiitjanya purlinguru waalkarrara pitjangu. Nyangka yarnangu pirnilu-ya wanarayintja. \v 2 Nyangka wati purrtjutjarralu pitjangu pupakatirralpi watjarnu, “Yuwa Puurr, wuyurrpa-tjingurunta ngaralanyangka-rnin purrtju wiyalku.” \p \v 3 Nyangka Tjiitjalu-lu pampuralpi watjarnu, “Yuwa, wuyurrpa-rni ngarala. Purrtju, wiyarriwa.” Nyangka mularrpartu waarrpungkulalpi wiyarringu. \v 4 Nyangka Tjiitjalu-lu yaka-yakarnu, “Kutjupangka-kurlun watjalku. Tjukarurru mapitja tjurrtjungka waarka palyalpayilakutu. Nyangkantayi yayirnirri watjala pikanta wiyarrinyangka. Nyangkan Mama Kuurrku nintilku nyarra Mawutjalu watjarnu wantitjanya. Nyangkanta-ya pirnilu nyaku mula-mularriku purrtjunta wiyarringu, palunyangka.” \s1 Warrmarlaku Waarka Palyalpayi Pika Wiyarringu \r Luukaku 7.1-10 \p \v 5 Nyangka Tjiitjanya yanu yiwarla Kapurniyaku. Nyangka warrmarla puurrpa Ruumanyamartatjilu pitjangu kurrurntutarra watjarnu, \v 6 “Puurr, ngayuku waarka palyalpayi pikatjarra ngarrirra ngurrangka. Tjiinya purtu pakara yarnkura.” \p \v 7 Nyangka Tjiitjalu kuliralpi watjarnu, “Yanku-rnalu pika wiirrulku.” \p \v 8 Parturtu warrmarla puurrtu watjarnu, “Wiya, nyuntulun puurrpa purlkanya. Nyangka-rna kurntarringkula nyuntulu-tjun ngurrangka tjarrpatjaku. Nyangka watjalakutju nyangkayi pika wiyarriwa. \v 9 Tjiinya-rna nyuntunyapirinypa puurrpa nyinarra tjiinya puurrpa purlkanyalu-rni tjunu wantinyangka. Palunyalu-rna warrmarla pirninya kanyira. Palunyalu-rna kutjupa watjalku, ‘Yarra waarrpuwa.’ Nyangka mularrpartu yanku. Nyangka-rna kutjupanya watjalku, ‘Wirrtjala waarrpuwa.’ Nyangka wirrtjalku. Puru-rnatju waarka palyalpayi watjalku, ‘Ngaanya palyala.’ Nyangkalta wangka kutju kuliralpi palyalku.” \p \v 10 Nyangka Tjiitjalu kuliralpi kata paarnarrarnu. Palunyalu yarnangu pirni nyarra wanaranytjanya-tjananya watjarnu, “Wiya, wati ngaalu-rni mularrpa mularrkulira. Tjiinya-rna kutjuwarra nyakulanytjamunu Yitjurayilku tjamupirtilu-ya palunyapirinytju mularrkuliranyangka. \v 11 Kulinma-ya ngaanya. Tjiyu wiya pirninya-ya kakarraranguru puru yapurranguru pitjaku. Palunyalu-ya tjamu Yayipuramala, Yayitjikila Tjayikapalatarrartu lurrtjurriku. Palunyalu-ya pukurltu mirrka ngalkunma Mama Kuurrtu-tjananya puurrarringu kanyiranyangka. \v 12 Parturtu Tjiyu pirninya nyarra Mama Kuurrtu purtu puurrarringu kanyirnu, palunyanya-tjananya warniku munga tirtu ngaralanytjalakutu. Nyangkalta-ya purtu kulira yulama.” \v 13 Nyangka Tjiitjalu warrmarla puurrta watjarnu, “Yuwa, mapitja ngurrakutu. Tjiinyan mularrkuliranytjalu nyaku nyuntuku waarka palyalpayinya wankarrinyangka.” \p Nyangka palunyangkartu wati palunyanya pika wiyarringu. \s1 Tjiitjalu Piitaku Yumari Pika Wiirrurnu \r Maakaku 1.29-34; Luukaku 4.38-41 \p \v 14 Nyangka Tjiitjanya yanu Piitaku ngurrakutu. Palunyalu nyangu palunyaku yumari pikatjarra ngarrirranyangka waru purlkanya. \v 15 Nyangka Tjiitjalu-lu mara pampurnu. Nyangka pika wiyarringkulalpi pakarnu. Palunyalu mirrka-ra katirra nintiranytja. \p \v 16 Nyangka tjirntu tjarrpanyangka-ya mamutjarra pirninya katingu Tjiitjalakutu. Nyangka wangka kutjurtu watjaranyangka-ya mamu pakara kukurraaranytja. Puru pikatjarra pirni-tjananya pampura walykumunuranytja. \v 17 Tjiinya palunyanguru wangka nyarra Mama Kuurrku wangka kulira tjakultjunkupayi yini Yatjayalu watjarnu wantitjanya yartakarringu. Wangka palunyanya ngaapirinypa, “Wati palunyalu-lampa pika kutjupa-kutjupa wiyarnu.” \s1 Wanalkitjalu-pula Wantirranytja \r Luukaku 9.57-62 \p \v 18 Nyangka yarnangu minga-minga-ya pitjangu ngaralanytja. Nyangka Tjiitjalu-tjananya nyakulalpi palunyaku wanalpayi pirninya watjarnu, “Tatila-la pawurrpangka. Palunyalu-la yitipirri kapi kutjupa kantilykutu.” \v 19 Nyangka wati kutju Mawutjaku wangka nintipungkupayilu pitjangu watjarnu, “Puurr, ngurra pirniwanalu-rnanta wananma.” \p \v 20 Nyangka Tjiitjalu-lu watjarnu, “Kulila. Tuuka-ya pirtingka ngarripayi. Nyangka tjurlpu-ya manngungka nyinapayi. Nyangka-rna Katja Yarnangurrinytjanya ngurramaalpa parrapitjalayilpayi.” \p \v 21 Nyangka wanalpayi kutjulu watjarnu, “Puurr, ngayuku mama mirrirrikitja ngarrirra. Palya-munta-rna yanku mantangka ngarrirra pitjaku? Palunyalu-rnanta tirtu wananma.” \p \v 22 Nyangka Tjiitjalu watjarnu, “Wiya, wananma-rni. Nyangka-yayi wanalpayi wiyanya mantangkarri.” \s1 Tjiitjalu Kapi Pirriya Marrkurnu \r Maakaku 4.35-41; Luukaku 8.22-25 \p \v 23 Nyangka-ya Tjiitjanya puru palunyaku wanalpayi pirninyatarrartu pawurrpangka tatira yanu. \v 24 Nyangkalta pirriya purlkanya ngalyakukurraaralpi kapi yurritjingaranytja. Nyangka pawurrpangka tjarrparranytja. Nyangka nguwanpa tjarrpangu kapi kaninytjarra. Nyangka wanalpayi pirnilu-ya nyangu Tjiitjanya kunkunpa ngarrirranyangka. \v 25 Palunyalu-ya parrapitjangu wankaralpi watjarnu, “Puurr, pakala-lanyatju kanyila kapingka-lan tjarrpaku mirrirritjakutarra.” \p \v 26 Nyangka Tjiitjalu-tjananya watjarnu, “Wiya, nyaaku-yan ngurlurringkula? Tirtu-munta-rniyan puurlpa kulira?” Nyangkalta pakaralpi watjarnu pirriya yatarnarritjaku puru kapi yurrimaalarritjaku. Nyangka mularrpartu pirriya yatarnarringu. Nyangka kapi yurrimaalarringu ngaralanytja. \p \v 27 Nyangka-ya nyakulalpi kata paarnarrarnu. Palunyalu-ya watjarnu, “Wati ngaanya nyaapirinypa? Tjiinya pirriyalu kapilutarrartu-ya wangka kutju kulira.” \s1 Wati Mamutjarra-pula Pulpangka Nyinapayinya \r Maakaku 5.1-20; Luukaku 8.26-39 \p \v 28 Nyangka Tjiitjanya-ya kapiwana puru mapitjalayirnu yitipirringu ngurra Kataranya ngaralanyangka. Nyangkalta wati kutjarra-pula pulpa mirri tjunkupayinguru waalkarrara pitjangu. Palunyanya-pula mamutjarra nganyirri purlkanya nyinarranytja. Nyangka-ya ngurlu yiwarra palunyalawana mapitjalanytjamunu. \v 29 Nyangka-pula Tjiitjanya nyakulalpi mirrangu watjarnu, “Wiya, nyuntulun mularrpa Mama Kuurrku Katja. Warukutu-munta-linyatjun kuwarrinyartu witulku ngulaku wantinytjamaaltu?” \p \v 30-31 Nyangka-ya mamu pirnilu yulatjarralu watjarnu, “Wiya, tjirtiralpi-lanyatju witula piki-pikingka-latju tjarrpatjaku.” Tjiinyamarntu-ya piki-piki pirnilu ngamurtu ngarala yukiri ngalkulanytja. \p \v 32 Nyangka Tjiitjalu-tjananya watjarnu, “Mapitja-ya.” Nyangka-ya mularrpartu kukurraarnu piki-piki pirningka kurrutjarrpangu. Nyangka-ya kuwar-kuwararringkula kukurraarnu wararrawana pitjalayirnu kapingka tjarrpangu mirrirringu. \p \v 33 Nyangka-ya piki-piki miranykanyilpayilu nyakula ngurlu kukurraarnu yiwarlakutu. Palunyalu-tjananyaya tjakultjunu tjiinya-pula wati mamutjarranya walykumunurrinyangka, puru piki-piki-ya kapingka tjarrpangu mirrirrinyangka. \v 34 Nyangka-ya kulira yiwarlanguru pitjangu Tjiitjanya nyakulalpi witurnu ngurra-tjanampa wantirra yankutjaku. \c 9 \s1 Tjiitjalu Wati Nyumpu Walykumunurnu \r Maakaku 2.1-12; Luukaku 5.17-26 \p \v 1 Nyangka Tjiitjanya pawurrpangka tatira kapiwana marlaku yanu yiwarla yungarrakutu. \v 2 Nyangka-ya wati nyumpu warntungka ngarritjuralpi tjitira katingu. Nyangka Tjiitjalu-tjananya nyakulalpi kulirnu, “Wiya, wati nyarralu-rniya mularrkulira pika-rna wiyaltjaku.” Nyangka wati nyumpungka watjarnu, “Yuwa, raparriwa. Tjiinya Mama Kuurrnganku kalyparringu.” \p \v 3 Nyangka-ya Mawutjaku wangka nintipungkupayilu kuliranytja, “Wati ngaalu-kulila Mama Kuurrnga panypurangkula watjara. Watilu kamu watjalku Mama Kuurrnga kalyparrinyangka. Ngarna Mama Kuurrtu watjalku kalyparringkutjatjanulu.” \p \v 4 Nyangka Tjiitjalu nintilu kuliranytja pinalu-ya kuliranyangka. Palunyalu-tjananya watjarnu, “Nyaaku-yan palyamunu kulira? \v 5 Wangka nyaapirinypa-rna purtu watjalku? Tjiinya-rna nintilu watjara Mama Kuurrnga kalyparrinyangka. Puru-rna watjalku pika wiyarringkula pakara yankutjaku. \v 6 Tjiinya Mama Kuurrtu-rni mantakutu witurnu. Palunyanguru-rna Katja Yarnangurrinytjalu nintilu watjara Mama Kuurrnga kalyparrinyangka. Puru-rna ngaanya watjalku mularrnyakutjaku-yan.” Nyangkalta wati nyumpungka watjarnu, “Pakala. Warntunku mantjira ngurrakutu mapitja.” \p \v 7 Nyangkalta mularrpartu pakarnu ngurrakutu mapitjangu. \v 8 Nyangka-ya nyakulalpi ngurlurringu. Palunyalu-ya Mama Kuurrnga marninypungu. Tjiinyamarntu nintirnu yarnangulu-ya yayirninytjulu palyaratjaku. \s1 Tjiitjalu Matjuyunya Yarltingu \r Maakaku 2.13-17; Luukaku 5.27-32 \p \v 9 Nyangka Tjiitjalu ngurra palunyanya wantirra yanu. Palunyalu mapitjalayintjalu nyangu wati yini Matjuyunya nyinarranyangka. Tjiinya nyinarra tjimarri yurraranytja kapamanku. Nyangka watjarnu, “Wanala-rni ngayunya.” Nyangkalta-lu mularrpartu pakara wanarnu. \p \v 10 Nyangka Tjiitjanya puru palunyaku wanalpayi pirninyatarrartu-ya yanu tjarrpangu Matjuyuku ngurrangka. Palunyalu-ya nyinarra mirrka ngalkulanytja. Nyangka-ya kapamanku tjimarri yurralpayi puru palyamunu palyalpayi pirninyatarrartu-ya lurrtjurringu mirrka ngalkukitja. \v 11 Nyangka Paratji pirnilu-ya nyakulalpi wanalpayi pirninya tjapirnu, “Nyaaku nyuntuku nintipungkupayilu kapamanku tjimarri yurralpayingka puru palyamunu palyalpayi pirningka lurrtjurringkula mirrka ngalkula?” \p \v 12 Nyangka Tjiitjalu-tjananya wangka kamparntaralpi watjarnu, “Kutjupalu pika wiyalu yankula tukuta nyakukitjamunu. Ngarna pikatjarralu-ya yanku nyaku. \v 13 Tjinguru-yan kulira ngayulu-rna pitjangu walykumunu nyinapayinya yarltikitja. Wiya, pitjangu-rna palyamunu pirninya yarltikitja. Nyangka-ya wangka ngaanya Payipulta kutjulpirtu walkatjunu wantinytjanya kulinma. Tjiinya Mama Kuurrtu watjarnu, ‘Yanyantju-rna tjiipu-yan pungkula tilira tjunkula ngayuku nintiratjaku. Mukurringkula-rna tjiinya-yan yarnangu pirninya ngarlturringkula yirringkaratjaku.’” \s1 Tjiitjanya-ya Tjapira Kuliranytja \r Maakaku 2.18-22; Luukaku 5.33-39 \p \v 14 Nyangka Tjuunku wanalpayi pirnilu-ya pitjangu Tjiitjanya tjapirnu, “Nyaaku-ya nyuntuku wanalpayi pirnilu tirtu mirrka ngalkupayi? Tjiinya Paratji pirnilu puru ngayulu-latju ngamurtu-ngamurtu mirrka wantirra Mama Kuurrta tjapilpayi.” \p \v 15 Nyangka Tjiitjalu wangka kamparntaralpi watjarnu, “Watilunku kurri yarltiku. Nyangka yamatji pirnilu-ya lurrtjurringkulalpi pukurltu mirrka ngalkupayi. Nyangka ngula wati palunyanya tjulyara katinyangka-ya tjirturu-tjirturulu mirrka ngalkukitjamunu. Palunyapirinypa-rniya tjulyara katinyangka-tjuya wanalpayi pirnilu mirrka wantiku.” \p \v 16 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tjukurrpa kamparntalpa puru watjarnu, “Tjiinya kawutu ngarnmanytjatja yarlarriku. Nyangka-lan tiriyalpa kuwarringkatja katalarrawana tjunkukitjamunu. Tjiinya-tjinguru kawutu warrtjupungkunyangka tiriyalpa kuwarringkatja ngarlturrarriku palunyalu warntu ngarnmanytjatjanya yilaralpi yarla purlkalku, palunyakutarra. \v 17 Nyangka-ya tjukurrpa kutjupanya puru kulila. Tjiinya-lan nanikuurrku minyarra puturlpirinypa kanyilpayi wayinku. Palunyalu-lan wayinpa walykungkatja tjutilkitjamunu minyarra ngarnmanytjatjangka. Tjiinya-tjinguru wartunarralku nyangka wayinpa tjutiku wiyarringku. Nyangka minyarra puturlpirinypa warniku wantiku, palunyakutarra. Tjiinya wayinpa walykungkatja tjutilku minyarra walykungkatjangka. Nyangkalta puturlpa puru wayinpatarrartu walykumunu ngarrima.” \s1 Tjiitjalu Minyma Puru Kungkatarrartu Walykumunurnu \r Maakaku 5.21-43; Luukaku 8.40-56 \p \v 18 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tirtu watjaranytja. Nyangka palunyangkartu wati kutju tjurrtjungka-tjananya kanyilpayinya pitjangu. Palunyalu pupakatirralpi-lu watjarnu, “Wiya, ngayuku yurntalpa walykunya mirrirringu. Nyangka-tju pitja pampula wankala.” \p \v 19 Nyangka mularrpartu kulira lurrtjurringkula yanu. Nyangka-ya palunyaku wanalpayi pirnilutarrartu wanarnu. \p \v 20 Nyangka minyma kutjulu marlawanalu pitjangu Tjiitjaku kawutu yankarlangkatja pampurnu. Tjiinya kapa pikatjarra tirtu nyinarranytja kurli 12-pa. \v 21 Palunyalu yungarralunku kuliranytja, “Tjinguru-rnara kawutukutju pampulku. Nyangkalta-rni pika wiirrurriku.” \p \v 22 Nyangka Tjiitjalu pinkurraarnu nyakulalpi ngarlturringu. Palunyalu watjarnu, “Yuwa, raparriwa. Pikanta wiyarringu ngayuku-tjun mula-mularrinyangka.” Nyangka palunyangkartu pika-ra wiyarringu. \p \v 23 Nyangka Tjiitjanya mapitjalayirnu tjarrpangu wati purrkutjarraku ngurrangka. Palunyalu nyangu tjuulkutu-ya makatikitjalu puura wangkatjingaranyangka. Puru nyangu yarnangu pirninya-ya yularranyangka. \v 24 Palunyalu-tjananya watjarnu, “Yilkaku-ya mapitja. Tjilku palunyanya mirrimaalpa kunkunpa ngarrirra.” \p Parturtu-ya kuliralpi tjalkirr-tjalkirrpa yikarringu. \v 25 Nyangka-tjananya witurnu yilkakuralpi tjarrpangu tjilku palunyaku ngurrangka. Palunyalu-ra mara mantjirnu. Nyangkalta pakarnu. \v 26 Nyangka-ya tjukurrpa palunyanya manta lipiwanalu parrawatjaranytja. \s1 Wati Kutjarra Pampurnu Kuru Yarlarnu \p \v 27 Nyangka Tjiitjalu ngurra palunyanya wantirra yanu. Nyangka-pula wati kurutjarra kutjarralu mirrarra wanarayintja, “Tayipirrku tjamu, ngarlturriwa-limpatju.” \p \v 28 Nyangka Tjiitjanya ngurrangka tjarrpangu. Nyangka-pula wanarnu. Nyangka-pulanya tjapirnu, “Mularrkulira-munta-pulan ngayulu-pulanyarnanta kuru yarlaltjaku?” \p Nyangka-pula watjarnu, “Yuwa.” \p \v 29 Nyangka-pulanya kuru pampurnu. Palunyalu watjarnu, “Kuru-pulanyanta yarlarriku ngayunya-rnipulan mularrkuliranyangka.” \v 30 Nyangka-pula mularrpartu kuru yarlarringu. Nyangka Tjiitjalu-pulanya yaka-yakarnu, “Kutjupangka-kurlu-pulan watjalku.” \p \v 31 Parturtu-pula mapitjangu tjukurrpa Tjiitjanyatjarra ngurra palunyalawanalu parrawatjaranytja. \s1 Wati Purtu Wangkapayi Wangkatjarrarringu \p \v 32 Nyangka-pula pakara mapitjangu. Nyangka-ya wati purtu wangkapayinya katingu Tjiitjalakutu. Tjiinya kurrurnta-lu mamu nyinarranytja. \v 33 Nyangka Tjiitjalu mamu tjirtirnu. Nyangka wati palunyanya wangkatjarrarringu. Nyangka-ya yarnangu pirnilu nyakulalpi kata paarnarrarnu. Palunyalu-ya watjarnu, “Ngaapirinypa-latju kutjuwarra nyakulanytjamunu ngurra Yitjurayilta.” \p \v 34 Parturtu Paratji pirnilu-ya watjarnu, “Wiya, mamu pirninya tjirtira mamuku puurrtu-lu kanyiranyangka.” \s1 Tjiitjanya-tjanampa Ngarlturringu \p \v 35 Nyangka Tjiitjanya parrapitjalayintja yiwarla pirniwana. Palunyalu tjurrtjungka tjarrparra-tjananya nintipungkulanytja. Palunyalu tjukurrpa walykumununya watjaranytja Mama Kuurrnga-tjanampa puurrarringkula kanyiltjaku. Puru yarnangu pirni pika kutjupa-kutjupatjarra-tjananya pampura walykumunuranytja. \v 36 Palunyalu-tjananya pirnipurlka mingapirinypa nyakulalpi kurrurnpa ngarlturringu. Tjiinyamarntu-ya kurltjirr-kurltjirrtu purtu kuliranytja. Tjiinyakurlu tjiipu miranykanyilpayilu wantirra yarra. Nyangka-ya tjiipu pirnilu purtu kulinma, palunyapirinypa. \v 37 Nyangka Tjiitjalu-tjananya wanalpayi pirningka watjarnu, “Yarnangu pirninya-ya mirrka yurnmipirinypa nyinarra. Tjiinyakurlu mirrka purlkanya ngara yurnmirriwa. Nyangka-ya kaatanpa palyalpayi marnkurr-marnkurrtu purtu kulinma yurralkitjalu, palunyapirinypa. \v 38 Nyangka-ya Mama Kuurrnga tjapila nyangkayi witula waarka palyalpayi pirnilu-tjananya yarltirra ngamuntiratjaku.” \c 10 \s1 Tjiitjalu-tjananya Wanalpayi 12-pa Miratjunu \r Maakaku 3.13-19; Luukaku 6.12-16 \p \v 1 Nyangka Tjiitjalu-tjananya wanalpayi 12-pa yarltirralpi nintirnu mamu-ya tjirtiratjaku puru yarnangu pika kutjupa-kutjupatjarra-ya pampura wiirruratjaku. \v 2 Tjiinya tjukurrpa watjalpayi 12-pa yini ngaanya-tjananya miratjunu: kurranyu Tjayimannga nyarra Piitanya tjapintjanya. Nyangka-ra marlanypa Yanturunya. Puru Tjapatiku katja kutjarra Tjayiminya-pula Tjuunnga. \v 3 Puru Pilupanya, Paatjaluminya, Tumutjunya, Matjuyunya tjiinya kapamanku tjimarri yurralpayinya. Puru Yalpiyaku katja Tjayiminya, puru Tjatiyanya. \v 4 Puru Tjayimannga nyarra mantaku wangkapayinya. Puru Tjuuta-Kariyarrnga tjiinya Tjiitjanya yinytjanulu nintintjanya. \s1 Tjiitjalu-tjananya Wanalpayi 12-pa Witurnu \r Maakaku 6.7-13; Luukaku 9.1-6 \p \v 5 Nyangka Tjiitjalu-tjananya wanalpayi 12-nya witulkitjalu watjarnu, “Yanku-kurlu-yan Tjiyu wiyaku-tjanampa ngurrakutu puru yiwarla pirni ngurra Tjamiriyalawana ngaralanytjalakutu. \v 6 Wiya, Yitjurayilku tjamupirtikutu-ya yarra nyarra-ya tjiipupirinypa kawarnarrarnu, palunyalakutu. \v 7 Palunyalu-tjananya parrawatjanma tjiinya ngamurringu Mama Kuurrnga-tjanampa puurrarritjaku. \v 8 Puru pikatjarra-tjananya pampura walykumununma. Palunyalu mirri-tjananyaya wankara pakaltjinganma. Puru-ya purrtjutjarra pirninya purrtju wiyanma. Palunyalu puru mamu tjirtinma. Tjiinya-tjananyarnanta ngayulu tjimarri kulintjamaaltu nintirnu yayirninytjulu-yan palyaratjaku. Nyangka-tjanampaya tjimarriku kulintjamaaltu ngarlturringkula palyanma. \v 9-10 Yalatja-yan yankukitjalu kutjupa-kutjupa katinytjamaaltu wantima. Tjiinya tjimarri, kaliki puru wana wantirra maralpa yarra. Palunyalu-ya tjaarnpa puru tjinapuunpa ngulaku katinytjamaaltu wantima. Tjiinya-tjanampankuya nintinma ngayuku waarka-yan palyaranyangka.” \p \v 11 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tirtu watjaranytja, “Nyangka-yan pitjalayilku yiwarlangka tjarrpaku. Palunyalu-ya ngurrila wati kutjulu-tjananyanta yarltirra tjarrpatjunkutjaku. Palunyalu-ya nyinarrayila yalatja yankukitjalukutju wantirra yarra. \v 12 Puru-ya ngaapirinymanama. Tjiinya-yan ngurrangka tjarrpakitjalu-tjananya watjalku, ‘Yuwa, kurrurnpa rapa-ya nyinama.’ \v 13 Nyangka-tjingurunta-ya pukurltu tjarrpatjunku. Nyangkalta Mama Kuurrtu-tjananya kurrurnpa rapara kanyinma. Nyangkanta-ya tjarrpatjunkutjamaaltu wantinyangka Mama Kuurrtu-tjananya kurrurnpa rapalkitjamunu. \v 14 Nyangka-yan pitjalayilku yiwarla kutjupangka tjarrpaku. Nyangka-tjingurunta-ya yarltirra tjarrpatjunkukitjamunu, puru tjukurrpa kulilkitjamunu. Nyangka-ya wantirra yankukitjalu manta tjinangkatja pata-patala. Nyangka-yayi nyawa kulila Mama Kuurrnga-tjanampa mirrparnpa nyinarra. \v 15 Kulinma-ya ngaanya. Mama Kuurrtu ngula yarnangu pirninya manta lipingkatja kuurrpa purlkanyangka ngaratjunku. Nyangka yiwarla Tjatamanya Kumaranyamartatjiku-tjanampa palyamunu purlkanya ngaraku. Nyangkalta palunyangka munkarra-tjanampa ngaraku nyuntuku wangka-ya kulira wantipayiku.” \s1 Tjiitjaku Wanalpayi-ya Yanyanarringkula Pungama \r Maakaku 13.9-13; Luukaku 21.12-17 \p \v 16 Nyangka Tjiitjalu-tjananya watjarnu, “Kulila-ya. Tjiipupirinypa-tjananyarnanta witura papa nganyirri purlkakutu. Nyangka-ya kuliltjarralu kulinma. Puru-ya tjami-tjami nyinama kuniyapirinypa. \v 17 Yuwa, kuliltjarra-ya nyinama. Tjiinyamarntu-tjananyantaya tjulyara kuurrkutu katiku. Puru-tjananyanta pungama tjurrtju pirningka. \v 18 Puru-tjananyantaya katiku puurrpa purlkanyangka ngaratjunku ngayunya-rniyan wanaranyangka. Nyangka-tjananyan tjukurrpa walykumununya watjalku Tjiyu wiya pirningkatarrartu. \v 19 Nyangka-tjananyantaya kuurrpangka ngaratjunkunyangka tjurlpilyarrirra kulintjamaaltu wanti yaaltji-yaaltji-yan watjalkitjalu. Tjiinyamarntu Mama Kuurrtu-tjananyanta wangka watjalku yutilku. \v 20 Nyangka-yan yungarralu kulira watjantjamaaltu Kuurti Walykumununyamartatji kuliralpi watjalku.” \p \v 21 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tirtu watjaranytja, “Nyangka wati pirnilu-yanku kurta yungarra yinytjanulu nintinma pungkula-ya mirrirntankutjaku. Nyangka yara palunyapirinypartu mamalunku tjilku yinytjanulu nintinma. Nyangka tjilkulu-yanku mama ngunytju nintinma pungkula-ya mirrirntankutjaku. \v 22 Tjiinya yarnangu pirnilu-tjananyanta yanyanarrima ngayunya-rniyan wanaranyangka. Nyangka-rniyan tungun-tunguntu wanaranytjatjanu wanka tirtu nyinama. \v 23 Tjinguru-yan yiwarla kutjupangka parrawaalkarralku. Nyangka-tjananyantaya payira pungkunyangka-ya wantirra kukurraala yiwarla kutjupakutu. Kulinma-ya ngaanya. Tjiinya-yan yiwarla pirni ngurra Yitjurayiltawanalu kuwarripa tjukurrpa parrawatjaranyangka-rna Katja Yarnangurrinytjanya pitjaku puurrpa purlkanya nyinakitja.” \p \v 24 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tirtu watjaranytja, “Tjiinya wanalpayi kuwarripa nintirringkulanytjalu purlkanya nyinakitjamunu palunyaku nintipungkupayingka munkarra. Puru waarka palyalpayi palunyaku puurrta munkarra nyinakitjamunu. \v 25 Nyangka-tjinguru-ya nintipungkupayinya payilku. Wiya, palunyapirinytju-ya wati nyarra nintirringkupayinyatarra payilku. Puru puurrpa tjumara watjalpayilu-ya palunyapirinytjurtu waarka palyalpayinyatarrartu tjumanma. Tjiinya-rniya tjalkirr-tjalkirrtu watjaranytja tjiinya-rnanyu mamuku puurrpa, Piitjapulnga. Nyangka-tjananyanta wangka palyamunu mularrpa, palunyangka munkarra watjanma tjiinyamarntu-tjuyan katja yurntalpirti nyinarranyangka.” \s1 Mama Kuurrku-ya Ngurlurringama \r Luukaku 12.2-7 \p \v 26 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tirtu watjara-wanarayintja, “Ngurlurringku-kurlu-yan yarnangu pirniku. Wantima-ya. Tjiinya kutjupa-kutjupa-ya kumpilpa watjara puru palyara, palunyanya-tjananya Mama Kuurrtu ngula watjalku yartakanku. \v 27 Tjukurrpa-tjananyarnanta kumpiltu watjara, palunyanya-yan yurirlta watjanma pirningka mirangka. Puru-tjananyarnanta tjaalymara watjaranyangka-yan mirrarra watjanma. \v 28 Ngurlurringama-kurlu-yan wati mirriputjuku. Tjiinya-tjananyantaya yarnangukutju pungku mirrirntanku. Tjiinya Mama Kuurrku-ya ngurlurringama yarnangu puru kuurtitarrartu warungka tjarrpatjunkutjakutarra. \v 29 Tjiinya-yan tjurlpu kutjarra payipungkupayi tjimarri kurlunytja. Palunyanguru-tjinguru-yan kulira Mama Kuurrnga tjurlpuku watatja. Wiya, nintilu nyakula tjurlpu kutju mantangka punkara mirrirrinyangka. \v 30 Puru nyuntuku mangkakutarrartu ninti. Tjiinya kutjupalu purtu kawuntumalku wantiku. Ngarna Mamalu nintilu kulira. \v 31 Nyangka-ya ngurlumaalpa nyinama. Tjiinyamarntu-yan mungutjamunu tjurlpungka munkarra.” \s1 Tjiitjanya Wanaranytjalu Watjara Yartakanama \r Luukaku 12.8-9 \p \v 32 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tirtu watjara-wanarayintja, “Nyuntulu-tjingurun pirningka mirangka watjalku ngayunya-rnin wanaranytjalu. Nyangka-rna ngula ngayuku Mama yilkaringka nyinapayila ngaparrtjika watjalku nyuntulu-rnin wanaranyangka. \v 33 Nyangka-tjinguru-tjun ngurrparriku pirnilu-ya kuliranyangka. Nyangka-rnanku ngaparrtjika ngurrparringku ngayuku Mamangka mirangka.” \s1 Yungarrapirti-yanku Yanyanarringama \r Luukaku 12.51-53; 14.26-27 \p \v 34 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tirtu watjara-wanarayintja, “Tjinguru-yan kulira tjiinya ngayulu-rna pitjangu yarnangu pirninya-ya kalypa nyinarratjaku. Wiya, ngayulanguru-yankun pika pungama. \v 35 Tjiinya mamararra-pulanku yanyanarringama. Puru-pulanku ngunytjurarra yanyanarringama. Nyangka puru mingkayirra-pulanku yanyanarringama. \v 36 Tjiinya nyuntuku yungarrapirti-tjanampanku yanyanarringama ngayunya-rniyan wanaranyangka.” \p \v 37 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tirtu watjaranytja, “Nyuntulu-munta-rniyan watjalku wanalkitjalu? Wiya, mukulyanytju purlkanyalu-rniya kulinma. Tjiinyakurlu-yan mama, ngunytju, katja, yurntalpa mukulyanytjulu kulinma. Palunyangka munkarra-rniya kulinma. \v 38 Tjiinya kutjupalunku warta tjarlira ngayunya-rni wanantjamunu, palunyanya ngayuku wanalpayi wiya. Ngarna ngayunyapirinytjun warta tjarlira wanaranytjalu-tjun wanalpayi mularrpa nyinama. \v 39 Tjiinya-tjingurun ngurlurringku mirrirritjakutarra. Wiya, Mama Kuurrtunta ngula mirritjunku. Nyangka-tjingurun ngayulanguru mirrirriku. Wiya, mirrirringkulalpin wanka tirtu nyinama.” \s1 Ngula Mama Kuurrtu Ngaparrtjika Nintilku \r Maakaku 9.41 \p \v 40 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tirtu watjara-wanarayintja, “Kutjupalunta pukurltu yarltirra kanyiranytjalu ngayunyapirinypa yarltingu kanyira. Tjiinya ngayunyakutju yarltinytjamaalpa ngayuku Mamatarrartu yarltingu kanyira. \v 41 Nyangka kutjupalu Mama Kuurrku tjukurrtjarra pukurltu yarltiku kanyinma tjukurrpa watjaranyangka. Tjiinya-pulampa Mama Kuurrtu waarrkurtu nintilku. Nyangka kutjupalu wati walykumunu yarltirralpi kanyinma, tjiinyamarntu walykumunu nyinarranyangka. Tjiinya Mama Kuurrtu-pulampa waarrkurtu nintilku. \v 42 Kulinma ngaanya. Kutjupalu kapi warri nintilku wanalpayi kurlunyku tjiinyamarntu-rni wanaranyangka. Nyangka-ra Mama Kuurrtu ngula walykumunu nintilku.” \c 11 \s1 Tjiitjalu Tjuunngatjarra Watjaranytja \r Luukaku 7.18-35 \p \v 1 Nyangka tjiinya Tjiitjalu-tjananya wanalpayi 12-nya watjarayirnu tjurrkurlmanu wantingu. Palunyalu pakara yanu yarnangu pirni-tjananya parrawatjara nintipungkukitja yiwarla pirni ngamu ngaralanyangka. \p \v 2 Nyangka Tjuunnga kapingka tjarrpatjunkupayilu tjayilnguru kulirnu Kurayitjalu yayirninytjulu kutjupa-kutjupa pirni palyaranyangka. Palunyalunku wanalpayi kutjupatjarra witurnu Tjiitjalakutu. \v 3 Nyangka-luya yanu tjapirnu, “Nyuntulu-muntan wati nyarra Tjuuntu watjaranytja ngula pitjatjaku, palunyanya? Wiya-tjinguru-latju kutjupaku nyangama.” \p \v 4 Nyangka Tjiitjalu watjarnu, “Mapitja-ya Tjuunta watjala kutjupa-kutjupa-yan nyangu puru kulintjatjanulu. \v 5 Tjiinya-ya kurutjarra nyinapayilu nyakula. Nyangka-ya lurrpalpayi wala walykumunurringu. Puru purrtjutjarra-ya purrtju wiyarringu. Pinatjarra-ya pina yarlarringu. Puru mirritjanu-ya wankarringkula pakarnu. Nyangka-ya ngarltutjarra pirnilu tjukurrpa walykumununya kulira. \v 6 Puru mapitja-ya Tjuunnga watjala ngayunya-rni puurlpa kuliranytjamaaltu mularrkuliltjaku.” \p \v 7 Nyangka-ya wantirra yankunyangka Tjiitjalu-tjananya yarnangu pirningka tjukurrpa Tjuunngatjarra watjaranytja. “Nyaaku-yan mayu-mayu yanu? Wati nyaapirinypa-yan yanu nyakukitja? Tjinguru-yan kulirnu Tjuunnga wati yukiri wirrmirapirinypa. Tjiinyakurlu pirriyalu parrayurritjinganma, palunyapirinypa. Wiya, wati palunyanya ngurlunytjumunu. \v 8 Tjuunnga-munta warntu walykumunutjarra nyinarranytja? Wiya, warntu palunyapirinytjarra-ya puurrpa purlkanyaku ngurrangka nyinapayi. \v 9 Wati nyaapirinypa-yan yanu nyakukitja? Mama Kuurrku wangka kulira tjakultjunkupayi-munta? Yuwa, Tjuunnga Mama Kuurrku wangka kulira tjakultjunkupayi purlkanya tjiinya pirningka munkarra. \v 10 Tjiinya Payipulta kutjulpirtu walkatjunu wantinytjanya ngaapirinypa ngarala, ‘Mama Kuurrtu watjarnu wati tjukurrtjarra witulkitjalu. Nyangka mapitjaku nyuntuku tamarlmanku wantiku. Nyangka nyuntulun marlawana mapitjaku.’ \v 11 Kulinma-ya ngaanya. Tjuunnga kapingka tjarrpatjunkupayinya wati purlkanya nyinarra pirningka munkarra. Nyangka wati mungutja nyarra Mama Kuurrtu puurrarriku kanyilku, palunyanya purlkanya mularrpa nyinama Tjuunta munkarra. \v 12 Tjiinya Tjuuntu-tjananya watjaranytja Mama Kuurrnga-ya puurrpa warlkultjaku. Nyangka kuwarrinya-rna palunyapirinypartu watjara. Nyangka-ya pirnilu kulira kurrurnpa wuyurrtu Mamanya puurrpa warlkura. \v 13 Nyangka kutjulpirtu Mawutjalu puru Mama Kuurrku wangka kulira tjakultjunkupayilu-ya ngarnmanymara watjaranytja Mama Kuurrnga-tjanampa yarnangu pirniku ngula puurrarritjaku. Nyangka-ya marlangkatja-marlangkatja pakara mirrirringkula-wanarnu wiyarringu. Nyangkalta Tjuunnga pitjangu. \v 14 Tjiinya-ya ngarnmanymara watjaranytja wati Layirrtjanyapirinypa pitjatjaku. Nyangka-munta-yan ngaanya mularrkulilku? Tjiinya-ya Tjuunnga watjaranytja. \v 15 Yuwa, kuliralpi-ya ruukulinma tjurrkurlmara kulilkitjalu.” \p \v 16 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tirtu watjaranytja, “Nyangka-ya kuwarrinya yarnangu pirnilu Mama Kuurrku wangka kulira wantirra. Tjiinyakurlu-ya tjilku pirninya ngarlpurringama. Palunyalukurlu-ya tjilku kutjupatjarrangka mirrarra watjanma, \v 17 ‘Wiya, purtu-latju yarltirranytja turlku-yan lurrtjurringkula yinkarratjaku. Puru-latju purtu yarltirranytja mantangkarritjaku-yan.’ \v 18-19 Palunyapirinypa-ya Tjuunnga-linyatju kulirnu wantingu. Tjiinya wati palunyalu mirrka ngalkunytjamaaltu wantirranytja Mama Kuurrta tjapilkitjalu. Puru wama tjikintjamaalpa nyinarranytja. Nyangka-ya nyakula watjaranytja mamutjarranyu nyinarranyangka. Nyangka-rna Katja Yarnangurrinytjalu mirrka ngalkula puru wama tjikira. Nyangka-rniya nyakula watjara, ‘Nyawa-ya. Wati ngaalu pitjangu manyu-manyulu mirrka ngalkula. Puru wamaputju purlkanya nyinarra. Puru-tjananya yamatjirringkula nyinarra kapamanku tjimarri yurralpayingka puru palyamunu palyalpayi pirningka.’ Kulila-ya ngaanya. Tjiinya Mama Kuurrtu nintilu kulira palyalpayi. Nyangka nyarra-ya nyakula mula-mularringkupayilu tjukarurrulu watjara Mamalu walykumunulu palyaranyangka.” \s1 Tjiitjanya-ya Mularrkulintjamunu \r Luukaku 10.13-15 \p \v 20 Nyangka Tjiitjalu yiwarla pirniwanalu yayirninytjulu kutjupa-kutjupa parrapalyaranytja. Nyangka-ya yarnangu pirnilu palyamunu wantirra pinkurraantjamunu. Palunyanya-tjananya Tjiitjalu ngaapirinypa watjarnu, \v 21 “Wiya, Karatjinta nyinapayiku-tjanampanku palyamunu purlkanya ngaraku. Puru Pitjayitala nyinapayiku-tjanampanku palunyapirinypartu ngaraku. Tjiinya nyuntula mirangka-tjananyarnanta yayirninytjulu kutjupa-kutjupa palyaranytja. Nyangka-yan nyakula mula-mularringkutjamaaltu wantirranytja. Palunyapirinypa-tjinguru-rna yiwarla Tayala puru Tjaatanta palyaranyangka-tjinguru-ya nyakula mularrkulira palyamunuku wiyarringama. Palunyalu-tjinguru-ya warntu palyamunu tjarrpatjunama puru tjurnpa katangka tjutinma tjiinya palyamunu wantikitjalu. \v 22 Kulinma-ya ngaanya. Mama Kuurrtu ngula yarnangu pirninya manta lipingkatja kuurrpa purlkanyangka ngaratjunku. Palunyalu-tjananya Tayala Tjaatanta nyinapayi pirninya pika purlkanya pungku. Nyangkalta-tjananyanta Karatjinta puru Pitjayitala nyinapayi pirninya palunyangka munkarra pungku. \v 23 Yiwarla Kapurniyala nyinapayilu-ya kulila. Nyuntulu-parta-yan kuliranytja yilkaringka nyinakitjalu? Wiya, Mama Kuurrtu-tjananyanta warungka warniku tjarrpatjunku. Tjiinya nyuntula mirangka-tjananyarnanta yayirninytjulu kutjupa-kutjupa pirni palyaranytja. Nyangka-yan nyakula mula-mularringkutjamunurtu. Palunyapirinypa-tjinguru-rna yiwarla Tjatamala palyaranyangka-tjinguru-ya nyakula palyamunuku wiyarringama. Nyangka-tjinguru-tjanampa yiwarla kuwarrinya tirtu ngarama. \v 24 Tjiinya Mama Kuurrtu ngula yarnangu pirninya manta lipingkatja ngaratjunku. Palunyalu-tjananya Tjatamala nyinapayi pirninya pika purlkanya pungku. Nyangkalta-tjananyanta palunyangka munkarra pungku.” \s1 Tjiitjalunku Mama Marninypungu \r Luukaku 10.21-22 \p \v 25 Nyangka palunyangkartu Tjiitjalu Mamangka watjarnu, “Yuwa Mama, nyuntulun puurrpa purlkanya nyinarra yarnangu mantangkatjaku puru yilkaringkatjaku. Marninypungkula-rnanta tjiinyamarntun kutjupa-kutjupa yartakanu ngurrpa pirningka. Palunyalu ninti purlkanyangka-tjananyan yartakankutjamaaltu kumpitjunu wantingu. \v 26 Yuwa Mama, nyuntulun yungarrakurrurntu palunyapirinypa kulirnu.” \p \v 27 Nyangka Tjiitjalu-tjananya watjarnu, “Mamalu-rni pirninyartu watjarnu yartakanu. Tjiinya Mamalukutju-rni nintilu kulira ngayulu-rna kuliranyangka. Tjiinya yarnangu pirninya-tjuyan ngayuku ngurrpa. Puru-yan Mamakutarrartu ngurrpa. Ngayulukutju-rna ninti. Ngarna-rna kutjupanya ngurrkarntaralpi watjalku yartakanku Mamanyatjarra. Nyangkalta nintirriku.” \p \v 28 Nyangka Tjiitjalu-tjananya wangka kamparntaralpi watjarnu, “Purlkanya-munta-yan katirrayirnu tjaka-tjakarringu? Wiya, ngayulakutu-rniya pitja. Nyangka-tjananyarnanta patalypa nyinatjurra. \v 29 Yuwa, ngayula-rniya nintirringama. Tjiinyamarntu-rna kurrurnpa muku-muku puru ngarltunytju. Nyangka-rniyan nyinarrayilku palyarringkula pakalku. \v 30 Tjiinya-tjananyarnanta manguri walykumunu tjunku. Palunyalu-rna kurlunypa tjarlitjunku. Nyangkalta-yan walykumunu mapitjama.” \c 12 \s1 Waarka-yanyu Palyaranytja Tjirntu Yaka-yakangka \r Maakaku 2.23-28; Luukaku 6.1-5 \p \v 1 Nyangka Tjiitjanya-ya mirrka wiirwana mapitjalayintja tjirntu Tjatiti yaka-yakangka. Nyangka wanalpayi pirnilu-ya nungkumunulu mantjira ma-ngalkulayintja. \v 2 Nyangka Paratji pirnilu-ya nyakulalpi Tjiitjanya watjarnu, “Nyaaku-ya nyuntuku wanalpayilu mirrka yurrara tjirntu yaka-yakangka? Tjiinya-ya waarka palyara. Nyangka Mawutjalu yaka-yakarnu palunyapirinypa-lan palyantjamaaltu wantirratjaku.” \p \v 3 Nyangka Tjiitjalu watjarnu, “Tjukurrpa Tayipirrngatjarra-parta-yan nyakulanytjamunu? Tjiinya wati palunyanya puru palunyaku yamatji pirninya nungkumunu \v 4 tjarrpangu tiinti miirl-miirlta. Palunyalu-ya nyuma nyarra Mama Kuurrku nintirnu wantitjanya mantjiralpi ngalangu. Tjiinya-ya mirrka yaka-yaka ngalangu. Ngarna tiinti miirl-miirlta waarka palyalpayilu-ya ngalkupayi. \v 5 Puru-parta-yan Mawutjaku wangka ngaanya nyakulanytjamunu? Tjiinya tjirntu Tjatiti yaka-yakangka-ya tjurrtjungka waarka palyalpayi pirnilu tjurrtju purlkanyangka tjarrparra palyalpayi. Palya-ya tjirntu yaka-yakangka palyalpayi. Nyangka Mama Kuurrtu-tjananya mirrparnarringkutjamaaltu nyakula wantipayi. \v 6 Kulinma-ya ngaanya. Ngayulu-rna purlkanya nyinarra tjurrtju purlkanyangka munkarra. \v 7 Tjiinya Payipulta kutjulpirtu walkatjunu wantinytjanya ngaapirinypa ngarala, ‘Yanyantju-rna tjiipu-yan pungkula tilira tjunkula ngayuku nintiratjaku. Tjiinya-rna mukurringkula yarnangu pirninya-yan ngarlturringkula yirringkaratjaku.’ Tjinguru-yan wangka palunyanya kuliranytjalu-tjananya payintjamaaltu wantima. \v 8 Tjiinyamarntu-rna Katja Yarnangurrinytjanya puurrpa purlkanya nyinarra. Palya-rna watjalku tjirntu yaka-yakangkatarrartu-ya kutjupa-kutjupa palyaratjaku.” \s1 Wati Mara Ngarlturrpa Walykumunurnu \r Maakaku 3.1-6; Luukaku 6.6-11 \p \v 9 Nyangka Tjiitjanya pakara mapitjangu tjurrtjungka tjarrpangu. \v 10 Palunyalu nyangu wati mara ngarlturrpa nyinarranyangka. Nyangka wati kutjupatjarralu-ya nyinarra Tjiitjanya yurakanyiranytja walykunytjilpa palyannyangka payilkitjalu. Palunyalu-ya Tjiitjanya tjapirnu, “Nyaapirinypa Mawutjaku wangka ngarala? Yaka-yakarnu-munta pikatjarra-lan pampura walykumunultjaku tjirntu Tjatiti yaka-yakangka?” \p \v 11 Nyangka Tjiitjalu-tjananya watjarnu, “Tjinguru nyuntuku tjiipu wirulyarralku pirtingka tjarrpaku tjirntu yaka-yakangka. Nyangka-muntan nyaku wantiku tjirntuku? Wiya, waarrpungkulalpin mantjilku walatjunku. \v 12 Nyangka wati ngaanya mungutjamunu tjiipungka munkarra. Tjiinya Mawutjaku wangka ngarala kutjupaku-lan ngarlturringkula yirringkaratjaku tjirntu yaka-yakangka.” \v 13 Nyangka Tjiitjalu wati palunyangka watjarnu, “Maranku wirrmirala.” \p Nyangka mularrpartu wirrmirarnu. Nyangka mara kutjupanyapirinypa walykumunurringu. \v 14 Nyangka Paratji pirnilu-ya wantirra mapitjangu tjumaranytja Tjiitjanya mirri pungkukitjalu. \s1 Mama Kuurrku Waarka Palyalpayi Walykumununya \p \v 15 Nyangka Tjiitjalu kulirnu mirritjuranyangka-luya. Palunyalu ngurra palunyanya wantirra mapitjangu. Nyangka-luya yarnangu minga-mingalu wanarnu. Nyangka Tjiitjalu-tjananya pikatjarra pirninya pampura walykumunuranytja. \v 16 Palunyalu-tjananya yaka-yakarnu wantingu kutjupangka-ya watjantjamaaltu wantirratjaku. \v 17 Tjiinya palunyanguru wangka nyarra Mama Kuurrku wangka kulira tjakultjunkupayi Yatjayalu kutjulpirtu watjarnu wantitjanya yartakarringu. \v 18 Wangka palunyanya ngaapirinypa: \q1 Tjiinya Mama Kuurrtu watjarnu, \q1 “Ngaanya-tju ngayuku waarka palyalpayinya. Ngayulu-rnalu ngurrkarntanu wantingu. \q2 Wati palunyanya-rna mukulyanytjulu kanyilpayi tjiinyamarntu-rni pukurlmaranyangka. \q1 Nyangka-rnalu Kuurti Walykumununya tjarrpatjunku kurrurnta. \q2 Nyangka yarnangu ngurra pirningkatja watjalku walykumunulu-tjananya kanyilkitjalu. \q1 \v 19 Wati palunyalu pika-pikara mirrarra wangkakitjamunu. \q2 Puru yilkaku ngalytjurrmara wangkakitjamunu. \q1 \v 20 Palunyalu nyaku-tjananya wanara punkaranyangka puntura watjalkitjamunu. \q2 Puru-tjananya kurltjirr-kurltjirrpa nyinarranyangka payilkitjamunu. \q1 Wati palunyalu talypurringkula wantinytjamaaltu tirtu watjanma wankarura-tjananya kanyilkitjalu. \q2 Kulira-yayi mula-mularringama. \q2 \v 21 Nyangka-ya yarnangu ngurra pirningkatjalu mularrkulinma \q2 wati palunyalu-tjananya wankarura kanyiratjaku.” \s1 Tjiitjanya-ya Watjaranytja Mamutjarralunyu Palyaranytja \r Maakaku 3.20-30; Luukaku 11.14-23 \p \v 22 Nyangka-ya wati pikatjarra katingu Tjiitjalakutu. Tjiinya wati palunyanya kurutjarra puru purtu wangkapayi. Tjiinyamarntu-lu mamu kurrurnta nyinarranytja. Nyangka Tjiitjalu wati palunyanya walykumunurnu. Nyangka nyakula puru wangkatjarrarringu. \v 23 Nyangka-ya yarnangu pirnilu nyakulalpi kata paarnarrarnu. Palunyalu-yanku watjaranytja, “Wiya, wati ngaanya-tjinguru Tayipirrku tjamu.” \p \v 24 Nyangka Paratji pirnilu-ya kuliralpi watjarnu, “Wiya, mamu pirninya tjirtira mamuku puurrpa yini Piitjapultu kanyiranyangka.” \p \v 25 Nyangka Tjiitjalu nintilu kuliranytja pinalu-ya kuliranyangka. Palunyalu-tjananya wangka kamparntaralpi watjarnu, “Tjinguru puurrpa kutjupalu ngurra pirninya kanyinma. Nyangka-yanku tjarrarringkulalpi pika pungama. Wiya, mirrirringkula-wanalku-ya wiyarriku. Nyangka palunyapirinypartu yungarrapirtilu-yanku ngaparrku-ngaparrkulu pungkula-wanalku wiyarriku. \v 26 Nyangka-tjinguru Tjayitintu-yanku tjarrarringkulalpi pika pungama. Wiya, tirtu-ya nyinarra-wanalkitjamunu wiyarriku. \v 27 Nyuntulu-rniyan watjara ngayulu-rnanyu mamu tjirtira Piitjapultu-rni kanyiranyangka. Nyangka nyuntuku wanalpayilutarrartu-ya mamu tjirtilpayi. Nyangka-munta Piitjapultu-tjananya kanyira? Wiya, Kuurti Walykumunulu-tjananya kanyiranyangka-ya tjirtilpayi. Tjiinya-ya tjukarurrulu kulira palyara. Nyangka nyuntulu-yan nyakula tjukarurrulu kuliranytjamunu. \v 28 Yuwa, mamu pirninya-rna tjirtilpayi Kuurti Walykumunulu-rni kanyiranyangka. Palunyanguru-tjinguru-yan nyakula mula-mularringama tjiinya Mama Kuurrtu-tjananyanta pitjangu puurrarringkula kanyilkitja.” \p \v 29 Nyangka puru Tjiitjalu wangka kamparntaralpi watjarnu, “Tjiinya kutjupalu kamu tjarrpaku mulyatarriku wati nganyirri purlkanyaku ngurrangkatja. Ngarna wati palunyanya karrpilku tjunkulalpi tjarrpaku mulyatarriku.” \p \v 30 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tirtu watjaranytja, “Waarka-tjun kamu palyalku yitipi nyinarranytjalu. Wiya, yanyan-yanyanpa-tjun nyinama. Tjiinyan mawurntalpa nyinapayilu yarnangu pirninya yarltirra kapurtunkukitjamunu. Wiya, tjirtilku-tjananyan wililytjingalku. Ngarna-rnin ngayula lurrtjurringkulalpi yarltiku-tjananyan ngamuntinku. \v 31 Kulinma-ya ngaanya. Kutjupalu-tjinguru palyamunu palyalku puru tjalkirr-tjalkirrpa wangkaku. Nyangka Mama Kuurrnga-ra kalyparriku. Nyangka kutjupalu Kuurti Walykumununya panypurangku watjalku. Nyangka Mama Kuurrnga-ra kalyparrikitjamunu. \v 32 Nyangka kutjupalu-tjinguru-rni Katja Yarnangurrinytjanya palyamunu watjalku. Nyangka Mama Kuurrnga-ra kalyparriku. Parturtu kutjupalu Kuurti Walykumununya palyamunu watjalku. Nyangka Mama Kuurrnga-ra kalyparrikitjamunu.” \s1 Mama Kuurrtu Ngurringaraku Wangka-lan Wangkangu Wantitjanya \r Luukaku 6.43-45 \p \v 33 Nyangka Tjiitjalu kamparntara watjaranytja, “Tjiinya warta walykumunulu mirrka walykumunukutju kanyilku. Nyangka warta palyamunulu mirrka palyamunu kanyilku. Tjiinya mirrka palyamunu nyakulalpi nintilu kulilku warta palyamunu ngaralanyangka. \v 34 Nyuntulu-yan palyamunu mularrpa. Wangka walykumunu-yan kamu watjalku palyamunu nyinarranytjalu. Ngarna walykumunu kulilpayilu wangka walykumunu watjanma. \v 35 Tjiinyakurlu wati walykumunulunku yakutjangkatja yulytja walykumunu mantjiralpi yutila. Nyangka wati palyamunulunku yulytja palyamunu mantjiralpi yutila, palunyapirinypa.” \p \v 36 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tirtu watjaranytja, “Kulinma-ya ngaanya. Mama Kuurrtu ngula yarnangu pirninyartu kuurrpa purlkanyangka ngaratjunku. Palunyalu ngurringaraku wangka kutjupa-kutjupa palyamunu-ya mantangkalpi watjalpayinya. Tjiinya wangka kurlunypatarrartu tjapilku, ‘Nyaangurunykan palunyapirinypa watjaranytja?’ \v 37 Tjiinya-tjingurunta watjalku, ‘Wangka walykumunun mantangkalpi wangkapayi. Tjiinyamarntu-rnin tjukarurru nyinarranytja.’ Wiya-tjingurunta warukutu witulku tjiinyamarntun palyamunu wangkarranyangka.” \s1 Tjiitjanya-ya Witu-wituranytja Yayirninytjulu Yartakankutjaku \r Maakaku 8.11-12; Luukaku 11.29-32 \p \v 38 Nyangka-ya Mawutjaku wangka nintipungkupayilu puru Paratji pirnilu Tjiitjanya watjarnu, “Puurr, yayirninytjulu kutjupa-kutjupa yartakarra nyakutjaku-latju.” \p \v 39 Nyangka-tjananya watjarnu, “Nyuntulu-yan palyamunu palyalpayi. Puru-yan Mama Kuurrnga tungun-tunguntu wantipayi. Nyaaku-rniyan witu-witura yayirninytjulu-rna kutjupa-kutjupa yartakankutjaku? Wiya, ngaanyakutju-yan nyaku tjiinya-rna Mama Kuurrku wangka kulira tjakultjunkupayi yini Tjawunanyapirinypa pakannyangka. \v 40 Tjiinya Tjawunanya kapingkatjangka tjuni kaninytjarra ngarringu ngurra marnkurrtjanu wankarringkula pakarnu. Palunyapirinypartu-rna Katja Yarnangurrinytjanya manta kaninytjarra mirri ngarriku ngurra marnkurrtjanu wankarringkula pakalku. \v 41 Nyangka ngula Mama Kuurrtu yarnangu pirninyartu kuurrpa purlkanyangka ngaratjunku. Nyangka-ya yiwarla Ninapanyamartatji pirnilu-tjananyantaya puntulku kuru watjalku ngayuku wangka-yan kulira wantirranyangka. Tjiinyamarntu-ya Tjawunaku wangka kulirnu. Palunyalu-ya palyamunu wantirralpi pinkurraarnu. Tjiinya Tjawunanya wati purlkanya nyinarranytja. Nyangka-rna ngayulu purlkanya nyinarra palunyangka munkarra. \v 42 Nyangka palunyapirinypartu-tjananyanta minyma puurrpa Tjiipanyamartatjilu puntulku kuru watjalku ngayuku wangka-yan kulira wantirranyangka. Tjiinyamarntu tiwanguru pitjangu puurrpa Tjalamannga kulilkitja ninti purlkanyalu tjukurrpa watjaranyangka. Nyangka ngayulu-rna ninti purlkanya nyinarra palunyangka munkarra.” \s1 Tjiitjalu Watjaranytja Mamu Marlaku Kurrutjarrpanytja \r Luukaku 11.24-26 \p \v 43 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tjukurrpa kutjupa watjarnu, “Kutjupanya mamutjarra nyinama. Nyangka kutjupalu tjirtilku wiyalku. Nyangka mamu palunyalu mayu-mayuwanalu parrangurrinma ngurra ngarrikitjalu. Purtu nyakulayilku wantirralpi \v 44 kulilku ngurra yungarrakutu marlaku yankukitjalu. Palunyalu pitjaku nyaku, ‘Ngurra-watjala-tju walykumunurringu ngarala. Kutjupa tjarrparra nyinanytjamunurtu.’ \v 45 Nyangka nyakula wantirra yanku mamu 7-pa palyamunu mularrpa yarltirra katiku. Nyangka-ya lurrtjurringkulalpi kurrutjarrpaku wati palunyaku kurrurnta nyinama. Tjiinya ngarltutjarra nyinapayi mamu kutjutjarralpi. Nyangkalta-ya pirnirriku. Nyangka palyamunu nyinapayi-yan palunyapirinyarriku. Tjiinya-yan ma-palyamunurriku.” \s1 Tjiitjaku Ngunytju Puru Marlanypirti \r Maakaku 3.31-35; Luukaku 8.19-21 \p \v 46 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tjukurrpa watjaranytja. Nyangka-ya palunyaku ngunytju puru marlanypirti pitjangu yilkaku ngaralanytja. Palunyalu-ya wangka nintira-wanarnu Tjiitjanya-tjananya pakara kuliltjaku. \v 47 Nyangka wati kutjulu watjarnu, “Kulila, nyuntuku ngunytju puru marlanypirti-ya yilkaku ngarala nyuntula wangkakitja.” \p \v 48 Nyangka Tjiitjalu watjarnu, “Ngananya-tjuya ngunytju marlanypirti?” \v 49 Nyangka-tjananya wanalpayi pirninya nintitjuralpi watjarnu, “Ngaanya-tjuya ngunytju puru marlanypirti nyinarra. \v 50 Tjiinya-ya ngayuku Mama yilkaringkatjaku wangka wangarnarralu kulira palyara. Palunyanya-tjuya ngayuku kurta, tjurtu, ngunytjupirti nyinarra.” \c 13 \s1 Tjukurrpa Yurninytjarra \r Maakaku 4.1-9; Luukaku 8.4-8 \p \v 1 Nyangka tjirntu palunyangkartu Tjiitjalu ngurra wantirra mapitjangu kapi kantilykutu. Palunyalu nyinakatirralpi-tjananya tjukurrpa watjaranytja. \v 2 Nyangka-ya yarnangu minga-mingalu parrangururrtjunu kanyiranytja. Nyangka pakaralpi pawurrpangka tatirnu nyinarranytja. Nyangka-ya yarnangu pirninya kapi kantilywana ngaralanytja. \v 3 Nyangka-tjananya tjukurrpa kamparntalpa pirni watjaranytja. “Kulila-ya ngaanya. Wati ngaalu yanu yurninypa parrawarnirranytja manta tjawarnu wantitjalu. \v 4 Tjiinya warnirranyangka yurninypa kutjupatjarra-ya punkarnu yiwarrangka. Nyangka tjurlpulu-ya pitjangu ngalangu wiyarnu. \v 5 Nyangka-ya yurninypa kutjupatjarranya punkarnu manta purlitjarrangka. Nyangka yukiri waarrpungu pakarnu tjiinyamarntu manta kurlunypa ngaralanyangka. \v 6 Nyangka tjirntulu pakaralpi kampangu pikirnu. Tjiinyamarntu-ya marrpuri lingkirrtu walatjunkutjamunurtu. \v 7 Nyangka yurninypa kutjupatjarranya-ya punkarnu tjilka-tjilka ngarapayingka. Nyangka tjilka-tjilkalu pakaralpi yukiri yangatjunu kanyiranytja. Nyangka purtu pakara purlkarringkulanytja. \v 8 Nyangka yurninypa kutjupatjarranya-ya punkarnu manta walykumunungka. Nyangka yukiri pakaralpi purlkarringu. Palunyalu mirrkatjarrarringu. Nyangka kutjupatjarralu-ya purlkanya mularrpa kanyirnu. Nyangka kutjupatjarralu-ya purlka-purlka kanyirnu. Nyangka kutjupatjarralu-ya mirrka kurlunypa kanyirnu.” \p \v 9 Nyangka-tjananya Tjiitjalu watjarnu, “Yuwa, kuliralpi-ya ruukulinma tjurrkurlmara kulilkitjalu.” \s1 Tjukurrpa Kamparntalpa-ya Purtu Kuliranytja \r Maakaku 4.10-12; Luukaku 8.9-10 \p \v 10 Nyangka-ya wanalpayi pirnilu pitjangu Tjiitjanya tjapirnu, “Nyaaku-tjananyan tjukurrpa kamparntara watjalpayi?” \p \v 11 Nyangka Tjiitjalu watjarnu, “Mama Kuurrtu-tjananyanta wangka kumpiltatja watjalku yartakanku tjiinya-tjananyanta puurrarringkula kanyilkitjalu. Nyangka-ya kutjupatjarralu tjukurrpa kamparntalpakutju kulira. \v 12 Tjinguru kutjupanya ngayuku wangkaku nintirringku. Wiya, Mama Kuurrtu-lu puru yirringkanku. Nyangka nintipukarriku. Nyangka-tjinguru kutjupanya nintirringkukitjamunu. Wiya, Mama Kuurrtu-lu pina kuwartjingalku. Nyangka ngurrparriku nyinama. \v 13 Tjiinya yarnangu pirninya-tjananyarna tjukurrpa kamparntara watjara tjiinyamarntu-ya rawalu kuliranytjatjanulu purtu tjurrkurlmara kuliranyangka. \v 14 Tjiinya palunyanguru wangka nyarra Yatjayalu kutjulpirtu watjarnu wantitjanya yartakarringu. Wangka palunyanya ngaapirinypa, \q1 ‘Yarnangu palunyalu-ya kulilku-kulilku purtu tjukarurrulku wantiku. \q1 \v 15 Tjiinya-ya pina tjuturringkutjalu kulilkitjamunu. \q2 Nyangka Mama Kuurrtu watjarnu, \q1 Tjiinya-rniya pina yarlalu kulira pinkurraalkitjamunu \q2 ngayulu-tjananyarna walykumunultjaku.’” \p \v 16 Nyangka Tjiitjalu wanalpayi pirningka watjarnu, “Walykumunulu-yan nyakula puru kulira. \v 17 Tjiinya kutjulpirtulpi-ya Mama Kuurrku wangka kulira tjakultjunkupayinya puru tjukarurru nyinapayi pirninya-ya purtu mukurringkulanytja nyakukitja ngaa-yan kuwarri nyakula, palunyanya. Puru-ya purtu mukurringkulanytja kulilkitja ngaa-yan kuwarri kulira, palunyanya.” \s1 Tjukurrpa Yurninytjarranya Watjarnu Yartakanu \r Maakaku 4.13-20; Luukaku 8.11-15 \p \v 18 Nyangka Tjiitjalu-tjananya watjarnu, “Kulila-ya. Tjukurrpa yurninytjarra-tjananyarnanta watjalku yartakanku. \v 19 Yarnangu kutjupatjarra-ya tjiinya yurninypa yiwarrangka punkarnu, palunyapirinypa. Tjiinya-ya tjukurrpa kulilku Mama Kuurrnga-tjanampa puurrarringkutjanya. Palunyalu-ya purtu kulilku. Palunyangka Tjayitintu-tjananya pitjaku pina kuwartjingalku. Nyangkalta-ya watatjarriku. \v 20 Nyangka yarnangu kutjupatjarranya-ya tjiinya yurninypa purlitjarrangka punkarnu, palunyapirinypa. Tjiinya-ya tjukurrpa kuliralpi pukurlarriku. \v 21 Palunyalu-ya mula-mulalu kurrurnta tjarrpatjunkutjamaaltu wantiku. Palunyalu-tjinguru-ya tjirturu-tjirtururriku. Puru-tjinguru-ya pikatjarrarriku. Tjinguru-tjananya yanyanarringama wanaranyangka-ya. Nyangkalta-ya wanantjamaalarriku. \v 22 Nyangka-ya yarnangu kutjupatjarranya tjiinya yurninypa tjilka-tjilkangka punkarnu, palunyapirinypa. Tjiinya-ya tjukurrpa kuliralpi mula-mularriku. Palunyalu-ya wanaranytjalu tirtu kulinma mantangkatjaku. Nyangka tjimarrilu puru yulytja walykumunulu-tjananya kuwartjingalku. Nyangka-ya Mama Kuurrku wangkaku watatjarriku. Palunyalu-ya waarka walykumunu palyalkitjamunu. \v 23 Nyangka yarnangu kutjupatjarranya-ya tjiinya yurninypa manta walykumunungka punkarnu, palunyapirinypa. Tjiinya-ya tjukurrpa kuliralpi mula-mularriku. Palunyalulta-ya Mama Kuurrku waarka palyanma. Tjiinya-ya kutjupatjarralu kurlunypa palyanma. Nyangka-ya kutjupatjarralu purlka-purlka palyanma. Nyangka-ya kutjupatjarralu purlkanya mularrpa palyanma.” \s1 Tjukurrpa Yukiri Palyamunutjarra \p \v 24 Nyangka puru Tjiitjalu-tjananya tjukurrpa kamparntalpa watjaranytja, “Mama Kuurrnga puurrarriku nyinarranyangka ngaapirinypa ngaraku. Tjiinya wati ngaalu yurninypa walykumunu parrawarnirrayirnu wantingu manta tjawarnu wantitjalu. \v 25 Nyangka mungangka yarnangu pirninya-ya kunkunpa ngarrirranytja. Nyangka wati yanyan-yanyantu pitjangu yurninypa kutjupa parrawarnirrayirnu wantingu. Palunyalu wantirra yanu. \v 26 Nyangka wiirpa pakarnu mirrkatjarrarringu. Nyangka yukiri palyamunutarrartu pakarnu ngaralanytja. \v 27 Nyangka waarka palyalpayi pirnilu-ya nyakulalpi pitjangu watjarnu, ‘Puurr, wanytjanguru yukiri palyamunu ngaanya pakarnu ngarala? Tjiinyanykan yurninypa walykumunukutju parrawarningu wantingu.’ \v 28 Nyangka watjarnu, ‘Wiya-tjinguru wati kutjupalu yanyan-yanyantu pitjangu parrawarnirranytja.’ Nyangka-ya tjapirnu, ‘Yukiri palyamunu-munta-latju warrpulku warniku?’ \v 29 Nyangka watjarnu, ‘Wiya, warrpuntjamaaltu-ya wanti tjiinya-yan wiirpatarrartu warrpultjakutarra. \v 30 Wampaka-ya wanti nyangka ngarama. Nyangkayi wiirpa ngara yurnmirriwa. Nyangkalta-rna mirrka yurralpayi pirninya watjalku ngarnmanytju-ya yukiri palyamunu warrpura kapurtunkutjaku palunyalu tilira tjunkutjaku. Palunyalu-rna watjalku mirrka wiirpa-ya yurrara yiwarla mirrka tjunkupayingka tjarrpatjunkutjaku.’” \s1 Tjukurrpa Yurninypa Kurlunytjarra \r Maakaku 4.30-32; Luukaku 13.18-19 \p \v 31 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tjukurrpa kamparntalpa puru watjarnu, “Mama Kuurrnga puurrarriku nyinarranyangka ngaapirinypa ngaraku. Tjiinyakurlu watilu yurninypa kurlunypa kati mantangka tjawala tjurra. \v 32 Nyangkakurlu yurninytjanu pakala. Palunyalukurlu purlkarringkulalpi purlkurnpa purlkanya ngarama. Nyangkakurlu tjurlpu kutjupa-kutjupalu-ya pitja manngu palyala nyinama, palunyapirinypa.” \s1 Tjukurrpa Tjurltu-tjurltutjarra \r Luukaku 13.20-21 \p \v 33 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tjukurrpa kutjupanya watjarnu, “Tjiinya Mama Kuurrnga puurrarriku nyinarranyangka ngaapirinypa ngaraku. Tjiinyakurlu tjurltu-tjurltu kurlunypa tjutila purlakarra purlkanyangka. Nyangka tarlturriwa ngarama, palunyapirinypa.” \s1 Wangka Kumpilpa Ngaralanytjatjarra \r Maakaku 4.33-34 \p \v 34 Nyangka Tjiitjalu yarnangu pirningka-tjananya tjukurrpa kamparntalpakutju watjalpayi. Tjukurrpa kutjupa-tjananya watjantjamaaltu wantipayi. \v 35 Tjiinya palunyanguru wangka nyarra Mama Kuurrku wangka kulira tjakultjunkupayilu kutjulpirtu watjarnu wantitjanya yartakarringu. Wangka palunyanya ngaapirinypa, \q1 “Ngayulu-tjananyarna tjukurrpa kamparntalpa watjanma. \q2 Wangka nyarra manta yilkaritarra palyantjalanguru kumpilpa tirtu ngaralanytja, palunyanya-rna watjanma.” \s1 Tjukurrpa Yukiri Palyamunutjarranya Watjarnu Yartakanu \p \v 36 Nyangka Tjiitjalu-tjananya yarnangu pirninya wantirra mapitjangu ngurrangka tjarrpangu. Nyangka palunyaku wanalpayi pirnilu-ya tjarrparralpi watjarnu, “Watjala-lanyatju yartakarra tjukurrpa yukiri palyamunutjarranya.” \p \v 37 Nyangka Tjiitjalu watjarnu, “Ngayulu-rna Katja Yarnangurrinytjanya tjiinya yurninypa walykumunu parrawarnipayinyapirinypa. \v 38 Nyangka manta lipi tjiinya manta tjawarnu wantitjanyapirinypa. Nyangka-ya yarnangu pirni nyarra Mama Kuurrtu puurrarringu kanyira, palunyanya-ya yurninypa walykumunupirinypa. Nyangka-ya yarnangu pirni nyarra Tjayitintu kanyira, palunyanya-ya yukiri palyamunupirinypa. \v 39 Nyangka mamu tjiinya wati nyarra yanyan-yanyantu yurninypa kutjupa parrawarningu, palunyapirinypa. Nyangka yayintjulpa pirninya-ya tjiinya mirrka yurrara kapurtunkupayinyapirinypa. Tjiinya manta yilkaritarra wiyarringkunyangka-ya yarnangu palyamunu pirninya warungka tjarrpatjunku. \v 40 Tjiinyakurlu yukiri palyamunu yurraralpi tilila tjurra. Palunyapirinymanku-ya ngula manta yilkaritarra wiyarringkunyangka. \v 41 Tjiinya-rna Katja Yarnangurrinytjalu yayintjulpa pirninya witulku. Nyangka-ya yanku yarnangu palyamunu palyalpayi pirninya puru yarnangu piwarrtjingalpayi pirninya kapurtunku kanyilku. \v 42 Palunyalu-tjananya waru purlkanyangka warniku tjarrpatjunku. Nyangka-ya purtu kulira yulama. \v 43 Nyangka Mama Kuurrtu-tjananya tjukarurru nyinapayi pirninya miranykanyinma palunyaku ngurra walykumunungka. Nyangka-ya tili walykumunupirinypa nyinama. Tjiinyakurlu tjirntulu yartakara kanyinma, palunyapirinypa. Yuwa, kuliralpi-ya ruukulinma tjurrkurlmara kulilkitjalu.” \s1 Tjukurrpa Tjimarri Kumpitjunkutjanya \p \v 44 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tjukurrpa kutjupa puru watjarnu, “Tjiinya Mama Kuurrnga puurrarriku nyinarranyangka ngaapirinypa ngaraku. Tjiinyakurlu purli walykumunu pirni puru tjimarri pirni manta kaninytjarra ngarrima kutjupalu kumpitjunu wantinyangka. Nyangkakurlu wati kutjupalu pitja ngurrpalu nyawa ngarrirranyangka. Palunyalukurlu nyakulalpi marlakulu tjutura wantirra yarra. Palunyalukurlu yarra palunyaku yulytja pirninyartu pukurltu nintila wiyala tjimarrikitjalu. Palunyalukurlu tjimarri palunyanya mantjiralpi manta nyarra purli walykumunutjarra payipuwa, palunyapirinypa.” \s1 Tjukurrpa Purli Walykumunutjarra \p \v 45 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tirtu watjaranytja, “Puru Mama Kuurrnga puurrarriku nyinarranyangka ngaapirinypa ngaraku. Tjiinyakurlu watilu yiwarla kutjupa-kutjupangka yarra parranyangama purli walykumunu payipungkukitjalu. \v 46 Palunyalukurlu nyawa purli walykumunu mularrpa. Palunyalukurlu mapitja palunyaku yulytja pirninyartu nintila wiyala tjimarrikitjalu. Palunyalu pitja purli walykumununyalta payipuwa, palunyapirinypa.” \s1 Tjukurrpa Kuka Kapingkatjatjarra \p \v 47 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tirtu watjaranytja, “Mama Kuurrnga puurrarriku nyinarranyangka ngaapirinypa ngaraku. Tjiinyakurlu wati pirnilu-ya purturru marapuulpirinypa kapingka warni. Nyangkakurlu kuka kapingkatja kutjupa-kutjupa pirni tjarrpa. \v 48 Nyangkakurlu wati palunyalu-ya yilara kati mantakutu. Palunyalukurlu-ya walykumunu pirninya tjarrara pakirrpangka tjunama. Palunyalu-ya palyamunu pirninya warni. \v 49 Palunyapirinypa ngaraku manta yilkaritarra wiyarrinyangka. Tjiinya-ya yayintjulpa pirnilu yanku nyaku yarnangu palyamunu puru walykumunu pirninya lurrtjurtu nyinarranyangka. Palunyalu-tjananya palyamunu pirninya kapurturalpi \v 50 waru purlkanyangka warniku tjarrpatjunku. Nyangka-ya purtu kulira yulama.” \s1 Tjukurrpa Kutjulpingkatjanya Puru Walykungkatjanya \p \v 51 Nyangka Tjiitjalu-tjananya wanalpayi 12-ta watjarnu, “Tjukurrpa palunyatjinnga-munta-yan tjurrkurltu kulira?” \p Nyangka-ya watjarnu, “Yuwa.” \p \v 52 Nyangka watjarnu, “Tjinguru Mawutjaku wangka nintipungkupayilu kulilku tjukurrpa Mama Kuurrnga puurrarringu nyinarranytjanya. Palunyalu nintirringama. Wiya, tjukurrpa kutjulpingkatjanya puru walykungkatjanya watjalku yartakanku. Tjiinyakurlu puurrpa yiwarlangkatjalunku yulytja kutjulpingkatjanya puru walykungkatjanya mantjiralpi nintitjurra, palunyapirinypa.” \s1 Tjiitjaku Ngurranguru-ya Mula-mularringkutjamunurtu \r Maakaku 6.1-6; Luukaku 4.16-30 \p \v 53 Tjiitjalu tjukurrpa watjara-wanarnu wiyarringu. Palunyalu ngurra palunyanya wantirra yanu. \v 54 Pitjalayirnu ngurra yungarraku parrapitjangu. Palunyalu tjurrtjungka tjarrparralpi-tjananya nyinarra nintipungkulanytja. Nyangka-ya kuliralpi kata paarnarrarnu. Palunyalu-yanku ngaparrku watjaranytja, “Wiya, nganalu-lu nintipungu? Tjiinya ninti purlkanya mularrpa. Puru yaaltjilunyka yayirninytjulu kutjupa-kutjupa palyara? \v 55 Wiyalpinyu wati nyarra yiwarla palyalpayiku katja? Nyangka palunyaku ngunytjulpinykanyu Mirinya? Nyangka-raya marlanypirti Tjayiminya, Tjawutjanya, Tjayimannga, Tjuutanya nyinarra. \v 56 Puru-raya nyarrumpa pirninya ngurra ngaangka nyinarra. Nyangka wanytjangkanyka nintipukarringu?” \v 57 Tjiinya-ya Tjiitjaku mula-mularringkutjamaaltu wantingu. \p Nyangka Tjiitjalu-tjananya watjarnu, “Tjiinya ngurra kutjupangkatjalu-ya Mama Kuurrku wangka kulira tjakultjunkupayinya marninypungkupayi. Nyangka-ya ngurra yungarrangkatjalu marninypungkukitjamunu.” \v 58 Nyangka ngurra palunyangka Tjiitjalu pikatjarra pirninya yayirninytjulu wankaranytjamunurtu. Tjiinya marnkurr-marnkurrpa wankarnu mularrkulintjamunungka-ya. \c 14 \s1 Puurrpa Yaratalu Purtu Kuliranytja \r Maakaku 6.14-16; Luukaku 9.7-9 \p \v 1 Nyangka palunyangkartu Yaratalu puurrpa Kalalila nyinapayilu tjakulpa kulirnu tjiinya Tjiitjalu yayirninytjulu kutjupa-kutjupa pirni palyaranytja. \v 2 Palunyalu waarka palyalpayi pirningka-tjananya watjarnu, “Wati palunyanya-kulila Tjuunnga kapingka tjarrpatjunkupayinya. Tjinguru mirritjanu wankarringkula pakarnu. Palunyatjanulu yayirninytjulu kutjupa-kutjupa pirni palyara.” \s1 Tjuunnga-ya Mirrirntanu \r Maakaku 6.17-29 \p \v 3-4 Nyangka kutjulpirtu Yaratalu palunyaku marlanypa Pilupaku kurri yini Yaratiyanya mulyatarringu kanyiranytja. Nyangka Tjuuntu Yaratanya tirtu watjaranytja, “Wiya, palyamunulun minyma palunyanya kanyira.” Palunyangka warrmarla-tjananya witurnu Tjuunnga-ya tjulyara tjayilpangka tjarrpatjunkutjaku. Nyangka-ya mularrpartu tjulyarnu tjarrpatjunu. \v 5 Nyangka Yaratalu Tjuunnga pungkula mirrirntankukitjalu wantirranytja Tjiyu pirniku ngurlulu. Tjiinyamarntu-ya mularrkuliranytja Tjuunnga Mama Kuurrku wangka kulira tjakultjunkupayi nyinarranyangka. \p \v 6 Nyangka-ya yarnangu pirni pitjangu Yarataku ngurrangka lurrtjurringu mirrka purlkanya pukurltu ngalkula kuliranytja tjiinya Yaratanya kutjulpirtu yirti ngarrinytjanya. Nyangka-tjananya mirangka Yaratiyaku yurntalpa pakarnu ngarala nyarnpirranytja. Nyangka Yaratalu nyakulalpi pukurlarringu. \v 7 Palunyalu watjarnu, “Nyaapirinykun mukurringkula? Nintilku-rnanta tjiinya-rnin kutjupa-kutjupaku ngatjinnyangka. Mama Kuurrta mirangka-rnanta watjara.” \p \v 8 Nyangka palunyaku ngunytjulu kuliralpi watjarnu, “Ngarnartu ngatjila Tjuunku kataku nyarra kapingka tjarrpatjunkupayi, palunyaku.” Nyangka mularrpartu watjarnu, “Kuwarrinyartu-rni Tjuunku kata purlayirrpangka kati nintila.” \p \v 9-10 Nyangka Yaratalu kuliralpi tjuni tjurlpilyarringu. Tjiinya kulirnu, “Wartalpitjanu-rna pirningka mirangka kalkurnu wantingu.” Nyangkalta warrmarla witurnu Tjuunnga kata katapungkula katirra nintiltjaku. Nyangka mularrpartu yanu tjayilpangka tjarrparralpi kata katapungu. \v 11 Palunyalu purlayirrpangka katingu-ra nintirnu. Nyangkalta palunyaku ngunytjuku makatingu nintirnu. \v 12 Nyangka-ya Tjuunku wanalpayi pirnilu kulira pitjangu mirri mantjira katingu pulpangka tjarrpatjunu. Palunyalu-ya yanu Tjiitjala tjakultjunu. \s1 Tjiitjalu-tjananya 5,000-pa Parltjarnu \r Maakaku 6.30-44; Luukaku 9.10-17; Tjuunku 6.1-14 \p \v 13 Nyangka Tjiitjalu kulirnu Tjuunnga mirrirrinyangka. Palunyalu palunyaku wanalpayi yarltirralpi pakara pawurrpangka tatira yanu mayu-mayu nyinakitja. Nyangka-ya yarnangu pirnilu kuliralpi yiwarla-yanku wantirra kapi kantilywanalu wanarnu. \v 14 Nyangka Tjiitjalu tjarungaralalpi nyangu-tjananya mingapirinypa ngaralanyangka. Palunyalu-tjanampa kurrurnpa ngarlturringu. Palunyalu pikatjarra pirninya pampura wiirruranytja. \p \v 15 Nyangka-ya nyinarrayirnu mungarrtjirringu. Nyangka palunyaku wanalpayilu-ya pitjangu watjarnu, “Wiya, wartalpitjanu mungarrtjirringu. Nyangka-lan mayu-mayu nyinarra. Witula-tjananya nyangka-yayi yarra yiwarlangka mirrka payipuwa.” \p \v 16 Nyangka Tjiitjalu-tjananya watjarnu, “Nyaaku-tjananyan witulku? Nyuntulu-tjanampa mirrka nintila.” \p \v 17 Nyangka-ya watjarnu, “Wiya, mirrka kurlunypa-latju kanyira — nyuma 5-pa puru kuka kapingkatja kutjarra.” \p \v 18 Nyangka-tjananya watjarnu, “Kati-rniya nintila.” Nyangka-ya mularrpartu katingu nintirnu. \v 19 Nyangka watjarnu yarnangu pirninya-ya yukiringka nyinakatitjaku. Palunyalu nyuma 5-pa puru kuka kapingkatja kutjarra mantjirnu. Palunyalu yilkarikutu yirranyakulalpi Mama Kuurrnga marninypungu. Palunyalu nyuma kartarntaralpi nintirnu-tjanampa wanalpayi pirniku. Nyangka-ya parranintiranytja. \v 20 Nyangka-ya pirnilurtu ngalangu nungkurringu. Nyangkalta-ya wanalpayi pirnilu murtuny-murtunypa parrayurrarayirnu pakirrpa 12-pangka wiily-wiilymanu. \v 21 Tjiinya wati 5,000-tu-ya mirrka palunyanya ngalangu. Nyangka-ya minymalu tjilkulutarra ngalangu parltjarringu. \s1 Tjiitjanya Kapi Katuwana Pitjalayintja \r Maakaku 6.45-52; Tjuunku 6.15-21 \p \v 22 Nyangka Tjiitjalu-tjananya wanalpayi pirninya yarltirralpi pawurrpangka tatitjunu. Palunyalu watjarnu, “Kurranyu-ya kapiwana mapitja yitipirri kutjupa kantilykutu. Nyangka-rna yarnangu pirninya witulku ngurraku-ya yankutjaku.” Nyangka-ya mularrpartu pakara kapiwana mapitjangu. \v 23 Nyangka Tjiitjalu yarnangu pirninya witurnu wiyaralpi kutjurringkula yanu. Palunyalu yapungka tatirnu palunyaku Mamangka wangkakitja. Nyinarrayirnu mungarringkulalpi tirtu nyinarranytja. \v 24 Nyangka-ya wanalpayi pirninya pawurrpangka mapitjalayirnu kapi ngururrwanarringu. Nyangka pirriya purlkanyalu kapi yurritjingaranytjalu pawurrpa parrawarnirranytja. Nyangka-ya purtulirringkulanytja mapitjakitja. \v 25 Nyangka tjirntukutu Tjiitjanya-tjananya waalkarrara kapiwana pitjangu. \v 26 Nyangka-ya nyangu kapi katalarrawana pitjalayinnyangka ngurlurringu. Palunyalu-ya mirrangu watjarnu, “Kuurti-kulila.” \p \v 27 Nyangka Tjiitjalu-tjananya watjarnu, “Wiya, ngayulu-rna. Ngurlumaalpa-ya kurrurnpa raparriwa.” \p \v 28 Nyangka Piitalu watjarnu, “Puurr, nyuntunya-muntan mularrpa? Palunyalu-rni yarlti kapiwana-rnanta mapitjatjaku.” \p \v 29 Nyangka watjarnu, “Yuwa, pitja.” Nyangka pawurrpa wantirra kapi katuwana mapitjalayintja Tjiitjalakutu. \v 30 Pitjalayirnu nyangu pirriya purlkanyalu kapi yurritjingaranyangka ngurlurringu. Palunyalu kapingka tjarrpangu. Palunyalu mirrangu watjarnu, “Puurr, wankarurra-rni.” \p \v 31 Nyangkalta yamirriralpi katurnu. Palunyalu watjarnu, “Nyuntulu-munta-rnin puurlpa kulira? Nyaakun ngurlurringu?” \p \v 32 Nyangka-pula pawurrpangka tatinnyangka pirriya yatarnarringu. \v 33 Nyangka wanalpayi pirnilu-ya pawurrpangkartu pupakatirralpi Tjiitjanya marninypungu. Palunyalu-ya watjarnu, “Wiya, nyuntulun mularrpa Mama Kuurrku Katja.” \s1 Kanatjarila-tjananya Pikatjarra Pirni Wiirruranytja \r Maakaku 6.53-56 \p \v 34 Nyangka-ya kapiwana pitjalayirnu kutjupa kantilyku parrapitjangu ngurra yini Kanatjariku. \v 35 Nyangka-ya yarnangu pirnilu Tjiitjanya ngurrkarntanu. Palunyalu-ya kutjupatjarranya witurnu parrawatjaltjaku-ya pikatjarra pirninya-tjananyaya katitjaku. Nyangka-ya mularrpartu kati-katingu. \v 36 Palunyalu-ya Tjiitjanya tjapiranytja, “Palya-munta-ya nyuntuku kawutu yankarlangkatja pampulku?” Nyangka yuwarnmankunyangka pampura-ya pika wiirrurringkulanytja. \c 15 \s1 Tjamupirtiku Yarawanalu-ya Wanaranytja \r Maakaku 7.1-13 \p \v 1 Nyangka Paratji pirninya puru Mawutjaku wangka nintipungkupayi-ya Tjurutjamalanguru pitjangu. Palunyalu-ya Tjiitjanya tjapirnu, \v 2 “Nyaatjanungka-ya nyuntuku wanalpayi pirnilu ngayuku-lampa tjamupirtiku wangka wanaranytjamunu? Tjinguru palunyaku-tjanampa yarawanalu mara-yanku parltjira mirrka ngalkunma.” \p \v 3 Nyangka Tjiitjalu-tjananya ngaparrtjika tjapirnu, “Nyaaku-yan Mama Kuurrku wangka kulira wantirranytjalu nyuntuku tjamuku yarakutju nintipungkupayi? \v 4 Tjiinya Mama Kuurrtu ngaapirinypa watjarnu, ‘Mama ngunytju-yanku panypurangkutjamaaltu kulinma.’ Puru watjarnu, ‘Tjingurunkun mama ngunytju palyamunu watjalku. Nyangkanta-ya pungku mirrirntanku.’ \v 5 Nyangka-yan nyuntulu ngaapirinypa nintipungkupayi. Tjiinya kutjupalu yulytja tjimarritarra kanyilku mama ngunytjuku nintilkitjalu. Wiya, palyanyu watjalku, ‘Ngaanya nyuntukumaalpa, Mama Kuurrku.’ \v 6 Palunyapirinypanyu watjalku wantirralpi mama ngunytjuku nintintjamaaltu wantiku. Wiya, nyuntulu-yan Mama Kuurrku wangka wantirralpi pina yungarralu kulira nintipungkupayi. \v 7 Wiya, mayunytju-yan. Tjiinya kutjulpirtulpi Mama Kuurrku wangka kulira tjakultjunkupayi Yatjayalu nyuntunyatjarra tjurrkurltu watjarnu. Wangka ngaapirinypa, \q1 \v 8 Mama Kuurrtu watjarnu, \q2 ‘Yarnangu ngaalu-rniya tjaalukutju marninypungkupayi. \q2 Ngayuku wangka-tjuya wangarnarralu kulira palyaranytjamunu. \q1 \v 9 Yarlaku-rniya pupakatirra marninypungkupayi. \q2 Tjiinyamarntu-ya wangka yungarralu kulira nintipungkupayi. \q2 Palunyalu-ya mayura watjara ngayuku wangka palunyapirinypanyu ngaralanyangka.’” \s1 Yungarralu Kulira Palyamunu Palyalpayi \r Maakaku 7.14-23 \p \v 10 Nyangka Tjiitjalu-tjananya yarnangu pirninya yarltirralpi watjarnu, “Ngaanya-ya kulila tjukarurrula. \v 11 Kutjupalu mirrka kuka ngalkulalpi palyamunurringkukitjamunu Mama Kuurrta mirangka. Ngarna yungarralu kulira palyamunu watjaranytjatjanu palyamunurringku.” \p \v 12 Nyangka-ya wanalpayi pirnilu pitjangu Tjiitjanya tjapirnu, “Nyangu-muntan tjiinya-ya Paratji pirnilu nyuntuku wangka kuliralpi tjuni walykurringu?” \p \v 13 Nyangka Tjiitjalu-tjananya watjarnu, “Yarnangu pirninya-ya wartapirinypa nyinarra. Nyangka-tjinguru ngayuku Mama yilkaringkatjalu warta nyarra kutjupalu tjunkutjanya nyakulalpi warrpulku warniku. \v 14 Nyangka-ya Paratji pirninya kulira wantima. Tjiinyamarntu-ya ngurrpalu-tjananya ngurrpa pirninya nintipungkula. Tjiinyakurlu yarnangu kurutjarralu kurutjarra kutjupanya yamirrira-pula mapitja pirtingka karralukati, palunyapirinypa.” \p \v 15 Nyangka Piitalu watjarnu, “Watjala-lanyatju yutila wangka kamparntalpan watjarnu palunyalu.” \p \v 16 Nyangka Tjiitjalu-tjananya watjarnu, “Nyuntulu-parta-yan purtukulilpa yarnangu kutjupatjarrapirinypartu? \v 17 Purtu-watjala-yan nintirringkula? Tjiinya-yan mirrka kutjupa-kutjupa ngalkula palyamunurringkukitjamunu Mama Kuurrta mirangka. Tjiinya mirrka tjunikutu yankupayi. Nyangkaltan ngula kulira purtikutu yankupayi. \v 18 Nyangka kutjupalu-tjingurunku yungarralu kuliralpi palyamunu watjalku. Tjiinya Mama Kuurrtu-lu nyakula palyamunu nyinarranyangka. \v 19 Tjiinya wuyurrarringkula kulira kutjupa-kutjupa palyamunu palyanma. Tjiinya-tjinguru mirri pungku, tjinguru kutjupaku kurringka ngarriku, tjinguru yurritjurtarringku, puru mulyatarriku, tjinguru yarlamayulku, puru tjumara watjanma. \v 20 Palunyapirinypa palyaranytjatjanu palyamunurriku Mama Kuurrta mirangka. Nyangka mara parltjintjamaaltu mirrka ngalkula palyamunurrikitjamunu.” \s1 Minyma Malikilu Tjiitjanya Mularrkulirnu \r Maakaku 7.24-30 \p \v 21 Nyangka Tjiitjalu ngurra palunyanya wantirra yanu ngurra nyarra yiwarla Tayala Tjaatanta ngamu ngarala, palunyalakutu. \v 22 Nyangka minyma ngurra palunyangkatja tjiinya Kayinanngamartatjilu pitjangu watjaranytja, “Tayipirrku tjamu, ngarlturriwa-tju. Tjiinya-tju yurntalpa pika purlkanya ngarrirra mamulu-lu pikatjarrara kanyiranyangka.” \p \v 23 Nyangka Tjiitjalu kulira wantirranytja. Nyangka-ya wanalpayi pirnilu pitjangu Tjiitjala watjarnu, “Witula-lu. Tjiinya-lanya tirtu mirrarra wanarayirni.” \p \v 24 Nyangka-tjananya watjarnu, “Mama Kuurrtu-rni witurnu Yitjurayilku wartangkatja pirnikutu tjiinya-ya tjiipupirinypa kawarnarrarnu, palunyalakutu.” \p \v 25 Nyangka minyma palunyalu kulira pitjangu Tjiitjala pupakatingu. Palunyalu watjarnu, “Wiya Puurr, yirringkala-rni.” \p \v 26 Nyangka Tjiitjalu wangka kamparntaralpi watjarnu, “Tjilkuku mirrka-munta-rna mantjiralpi papaku nintilku?” \p \v 27 Nyangka minyma palunyalulpi wangka kamparntaralpi watjarnu, “Yuwa mularrpa. Nyangka papa-ya nyirnurru nyinarranytjamunu. Tjiinya-ya murtuny-murtunypa ngalkupayi tjarntulu punkatjingaranyangka.” \p \v 28 Nyangkalta Tjiitjalu watjarnu, “Nyuntulu-rnin mularrpa mularrkulira. Tjiinyan yanku nyaku yurntalpanku walykumunurringu nyinarranyangka.” Nyangka palunyangkartu yurntalpa-ra walykumunurringu. \s1 Tjiitjalu-tjananya Pikatjarra Pirni Walykumunurnu \p \v 29 Nyangka Tjiitjalu ngurra palunyanya wantirra yanu. Palunyalu kapi Kalalila kantilywana pitjalayintjatjanu yapungka tatiralpi nyinakatingu. \v 30 Nyangka-ya yarnangu pirni mingapirinypa pitjangu. Palunyalu-ya pikatjarra pirni katingu tjiinya nyumpu nyinapayi, kurutjarra, lurrpa-lurrpa, purtu wangkapayi, puru pika kutjupa-kutjupatjarra. Tjiinya-tjananyaya katingu Tjiitjala ngamu ngarritjura-wanarnu. Nyangka-tjananya pika walykumunuranytja. \v 31 Nyangka-ya kata paarnarrarnu nyakulanytja. Tjiinyamarntu-ya wangkamaalpa nyinapayinya wangkatjarrarringu, puru lurrpa-lurrpatjanu tjukarurrurringu, puru nyumputjanu pakara yanu, puru kurutjarratjanu kuru yarlarringu. Nyangkalta-ya nyakulalpi marninypungu Mama Kuurrnga, tjiinya Yitjurayilku tjamupirtilu-ya pupakatirra marninypungkupayinya. \s1 Tjiitjalu Yarnangu 4,000-pa Parltjarnu \r Maakaku 8.1-10 \p \v 32 Nyangka Tjiitjalu-tjananya wanalpayi pirninya yarltirralpi watjarnu, “Wiya, ngarlturringkula-tjanamparna yarnangu ngaa pirniku. Tjiinyamarntu-rniya nyinarrayirnu ngurra kutjarrarringu. Nyangka-tjanampa mirrka wiyarringu. Nyangka-tjananyarna kamu ngurraku witulku parltjatjirratja-ya mapitjala punkaltjakutarra.” \p \v 33 Nyangka-ya wanalpayi pirnilu watjarnu, “Wiya, mayu-mayu-lan nyinarra. Nyangka wanytjanyanyka-lan mirrka mantjilku parltjalkitjalu-tjananya?” \p \v 34 Nyangka Tjiitjalu tjapirnu, “Yaaltjirri-yan nyuma kanyira?” Nyangka-ya watjarnu, “7-pa puru kuka kapingkatja marnkurrpa.” \p \v 35 Nyangka Tjiitjalu yarnangu pirninya watjarnu mantangka-ya nyinakatitjaku. \v 36 Palunyalu mirrka kuka palunyanya mantjiralpi Mama Kuurrnga marninypungu. Palunyatjanulu kartarntaralpi-tjanampa parranintirnu wanalpayi pirniku. Nyangka-ya parranintiranytja. \v 37 Nyangka-ya pirnilurtu ngalangu parltjarringu. Nyangka-ya wanalpayi pirnilu murtuny-murtunypa yurrarayirnu pakirrpa 7-ta wiily-wiilymanu. \v 38 Tjiinya wati 4,000-tu-ya mirrka ngalangu. Nyangka-ya minymalu tjilkulutarrartu ngalangu. \v 39 Nyangka Tjiitjalu-tjananya ngurrakutu witurnu wiyaralpi pawurrpangka tatira yanu ngurra Makatanku. \c 16 \s1 Tjiitjanya-ya Witu-wituranytja Yayirninytjulu Yartakankutjaku \r Maakaku 8.11-13; Luukaku 12.54-56 \p \v 1 Nyangka-ya Paratji puru Tjatutji pirni pitjangu Tjiitjalakutu. Palunyalu-ya witu-wituranytja, “Yayirninytjulunyka kutjupa-kutjupa yartakarra. Nyangka-latjuyi nyawa, ‘Mularrpa-muntanta Mama Kuurrtu witurnu?’” Tjiinya-ya kuliranytja purtu palyannyangka tjalkirr-tjalkirrtu watjalkitjalu. \v 2 Nyangka Tjiitjalu watjarnu, “Tjiinya mungarrtjirrinyangka-yan nyaku tjirntulu yutuwari kamparra tjarrparranyangka. Palunyalu-yan watjalku, ‘Yuwa, kapi wiyarringu.’ \v 3 Nyangka tjirntulu yutuwari kamparra tjarrpanytjamunungka-yan nyakulalpi watjalku, ‘Kapi-kulila purlkanya ngalyapakarnu.’ Tjiinya nyuntulu-yan kapi nintilu nyakula watjara. Palunyalunyka-yan nyakula purtu kulira Mama Kuurrtu kuwarri-kuwarri palyaranyangka. \v 4 Nyuntulu-yan palyamunu palyalpayi. Puru-yan Mama Kuurrnga tungun-tunguntu wantipayi. Nyaaku-rniyan witu-witura yayirninytjulu-rna kutjupa-kutjupa yartakankutjaku? Wiya, ngaanyakutju-yan nyaku tjiinya-rna wati Tjawunanyapirinypa pakannyangka.” \p Nyangkalta-tjananya wantirra yanu. \s1 Paratjiku Puru Tjatutjiku-tjanampa Tjurltu-tjurltu \r Maakaku 8.14-21 \p \v 5 Nyangka-ya Tjiitjanya puru wanalpayi pirninyatarrartu pawurrpangka tatira kapiwana yanu kutjupa kantilykutu. Palunyalu-ya wanalpayi pirnilu kulirnu tjiinya-ya nyuma katikitja watatjarringu. \v 6 Nyangka Tjiitjalu wangka kamparntaralpi watjarnu, “Kuliltjarra-ya nyinama Paratjilu puru Tjatutji pirnilu-tjananyanta tjurltu-tjurltu nintiltjakutarra.” \p \v 7 Nyangka-yanku tjumara watjaranytja, “Tjinguru-lanya palunyapirinypa watjara nyuma-lan katinytjamunungka.” \p \v 8 Nyangka Tjiitjalu-tjananya nintilu kuliranytja tjiinya-yanku watjaranyangka. Palunyalu-tjananya watjarnu, “Nyaaku-yankun watjara nyuma katinytjamunulu? Tirtu-munta-rniyan puurlpa kulira? \v 9 Palunyalu-munta-yan tirtu purtu kulira? Watatjarringu-munta-yan tjiinya-rna nyuma 5-pangka parltjarnu wati 5,000-pa nyangka-yan murtuny-murtunypa yurrarayirnu pakirrpa 12-pangka mulyawiily-wiilymanu? \v 10 Puru-munta-yan watatjarringu tjiinya nyuma 7-pangka-rna parltjarnu wati 4,000-pa nyangka-yan murtuny-murtunypa yurrarayirnu pakirrpa 7-ta mulyawiily-wiilymanu? \v 11 Tirtu-munta-yan purtu kulira? Tjiinya-tjananyarnanta watjaranytja Paratjiku puru Tjatutji pirniku tjurltu-tjurltuku-yan kuliltjarra nyinarratjaku. Nyangka-parta-yan purtu kulira? Tjiinya-tjananyarnanta tjukurrpa kamparntalpa watjara.” \p \v 12 Nyangkalta-ya kulirnu, “Munta, tjurltu-tjurltupirinypa-lanya watjaranytja tjiinya-lan Paratjiku puru Tjatutji pirniku wangka kulira wantirratjaku.” \s1 Piitalu Tjiitjanya Tjurrkurltu Watjarnu \r Maakaku 8.27-30; Luukaku 9.18-21 \p \v 13 Nyangka Tjiitjanya-ya ngurra kutjupakutu yanu yiwarla nyarra Tjitjariya-Pilupayila ngamu ngarala, palunyalakutu. Palunyalu-tjananya wanalpayi pirninya tjapirnu, “Nyaapirinypa-rniya yarnangu pirnilu kulira ngayunya Katja Yarnangurrinytjanya?” \p \v 14 Nyangka-ya watjarnu, “Wiya, kutjupatjarralunta-ya kulira Tjuunngan nyarra kapingka tjarrpatjunkupayinya mirritjanu wankarringu. Nyangka kutjupatjarralunta-ya kulira Layirrtjanyan mantakutu marlaku pitjanytja. Nyangka-ya kutjupatjarralu kulira Tjiramayinyan mirritjanu wankarringu. Nyangka kutjupatjarralu-ya kulira nyuntulun Mama Kuurrku wangka kulira tjakultjunkupayi kutju tjiinya kutjulpirtu nyinarranytjatjanu marlaku wankarringu.” \p \v 15 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tjapirnu, “Nyangka nyuntulu-rniyan nyaapirinypa kulira?” \p \v 16 Nyangkalta Tjayiman-Piitalu watjarnu, “Wiya, Katungkatjanyan. Nyuntulun wati nyarra Mama Kuurrtu kalkuntjanya. Tjiinyan Mama Kuurrku Katja.” \p \v 17 Nyangka Tjiitjalu watjarnu, “Yuwa Tjayiman, Tjuunku katja, Mama Kuurrtunta kanyiranyangkan tjukarurrulu watjarnu. Tjiinyamarntu watilunta watjara yartakankutjamaalpa, ngayuku Mama yilkaringka nyinapayilunta yartakanu. \v 18 Kulila. Nyuntunyan yini Piitanya tjiinya wangka ngaapirinypa, Purlinya. Nyangka purli palunyangkartu-rna wanalpayi manta lipingkatja pirnipurlkalku. Nyangka-ya mirrirringkulalpi mirri tirtu ngarrikitjamunu. Tjiinya-ya wankarringkula pakaralpi wanka tirtu nyinama. \v 19 Yuwa Piita, Mama Kuurrtu yarnangu pirninya puurrarriku kanyiranyangka kiipirinypa-rnanku nyuntuku nintilku. Nyangka-tjananyan miranykanyira kanyinma. Tjiinyakurlu puurrtu kii nintila wati kutjupaku. Nyangka palunyaku ngurra miranykanyinma, palunyapirinypa. Tjiinyan wanalpayi pirninya watjalku kutjupa-kutjupa-ya palyantjamaaltu wantirratjaku. Nyangka palunyapirinypartu Mama Kuurrtu watjalku. Nyangka-tjananyan watjalku palya-ya palyaratjaku. Nyangka Mama Kuurrtu palunyapirinypartu watjalku.” \p \v 20 Nyangkalta-tjananya wanalpayi pirninya yaka-yakarnu, “Watjantjamaaltu-rniya wantima tjiinya-rna wati nyarra Mama Kuurrtu kalkuntjanya.” \s1 Tjiitjalunku Watjaranytja Mirrirrikitjalu \r Maakaku 8.31—9.1; Luukaku 9.22-27 \p \v 21 Nyangka palunyangururtu Tjiitjalu wanalpayi pirninya yartakalu watjaranytja, “Kulila-rniya. Tjurutjamaku-rna yanku. Nyangka-rniya yirna pirnilu puru tjurrtjuku puurrpa pirnilu puru Mawutjaku wangka nintipungkupayi pirnilu-rniya ngarlpupirtira pungkulayilku wantiku. Palunyalu-rniya yinytjanulu nintilku. Nyangka-rniya pungku mirrirntanku. Nyangka-rna ngurra kutjarratjanu wankarringkula pakalku.” \p \v 22 Nyangka Piitalu kuliralpi Tjiitjanya yarltirralpi payirnu watjarnu, “Wiya, kamunta-ya nyuntunya pungku.” \p \v 23 Nyangka Tjiitjalu parralarringkulalpi watjarnu, “Tjayitin, wantirra-rni mapitja. Tjiinyamarntu-rnin kurralkitjalu watjara. Tjiinya nyuntulun yarnangu mantangkatjalupirinytju kulira. Mama Kuurrngapirinytjun kulintjamaaltu wantirra.” \p \v 24 Nyangka Tjiitjalu-tjananya wanalpayi pirninya watjarnu, “Nyuntulu-rniya ngayunya wanalkitjalu yungarralunku kulira palyantjamaaltu wantima. Palunyalu yunytjurriwa ngayulanguru mirrirrikitja. Tjiinyakurlu yungarralunku warta tjarlira kati. Nyangkakurlu-ya warta palunyangkartu yurtitjurra wanti. Nyangka ngara mirrirriwa, palunyapirinypa. \v 25 Tjiinya-tjingurun ngurlurringku mirrirritjakutarra. Wiya, wankan tirtu nyinakitjamunu. Nyangka-tjingurun ngayulanguru mirrirringku. Wiya, mirrirringkulalpin wanka tirtu nyinama. \v 26 Tjiinya mantangkatjaku kulintjamaalpa, kulinma Mama Kuurrta wanka nyinakitjalu. Tjiinya-tjinguru-rna yulytja manta lipingkatja mantjira kanyinma. Nyangka-rni Mama Kuurrtu ngula kuurrpa purlkanyangka ngaratjuralpi mirritjunku. Wiya, yarlaku-rna mantjilku kanyinma. Ngayulu-munta-rna yulytja pirninya Mama Kuurrku nintilku palunyaku ngurrangka nyinakitjalu? Wiya. \v 27 Kulila-rniya. Katja Yarnangurrinytjanya-rna Mamalanguru tjarungaraku ngayuku yayintjulpa pirnitjarra. Puru-rna tili purlkanyatjarra yartakarriku. Nyangka-rna yarnangu pirnikurtu ngaparrtjika nintilku. Tjiinya mantangkalpi walykumunu palyalpayiku-tjanamparna walykumunu nintilku. Nyangka palyamunu palyalpayi pirninya-rna mirritjunku. \v 28 Ngaanya-ya kulinma. Kutjupatjarranya-yan mirrirrikitjamunu. Wanka-yan nyinaku nyaku Katja Yarnangurrinytjanya-rna puurrpa pitjanyangka.” \c 17 \s1 Tjiitjanya Kutjuparringu Ngaralanytja \r Maakaku 9.2-13; Luukaku 9.28-36 \p \v 1 Nyangka ngurra 6-tjanu Tjiitjalu yarltingu Piitanya puru kurtararra-pulanya Tjayiminya Tjuunngatarrartu. Palunyalu-tjananya walara katingu purli wararrakutu. \v 2 Nyangka-ya nyangu Tjiitjanya kutjuparrinyangka. Tjiinya palunyaku yiiku tjirntupirinyarringu. Nyangka-ra warntu pirntalarringu ngaralanytja. \v 3 Nyangkalta-ya wanalpayi marnkurrtu nyangu Mawutjanya-pula Layirrtjanya lurrtjurringu Tjiitjala wangkarranyangka. \v 4 Nyangka Piitalu Tjiitjala watjarnu, “Yuwa Puurr, walykumunu-latju pitjangu. Wiltja marnkurrpa-munta-rna palyalku, kutju nyuntuku nyangka-pulampa Mawutjaku Layirrtjaku kutju-kutju?” \p \v 5 Nyangka watjaranyangkartu yutuwari pirntaltu-tjananya pitjangu tjuturnu kanyiranytja. Nyangka-ya wangka kulirnu yutuwaringuru wangkarranyangka, “Ngaanya-tju ngayuku Katja kurrurnkurlu. Nyangka-rna pukurltu nyakula. Nyangka-ya palunyanya kulinma.” \p \v 6 Nyangka-ya kuliralpi ngurluny-ngurlunyarringu. Palunyalu mantangka punkaralpi puparranytja. \v 7 Nyangka Tjiitjalu-tjananya pitjangu pampurnu. Palunyalu watjarnu, “Ngurlumaalpa-ya pakala.” \v 8 Nyangka-ya pakaralpi nyangu Tjiitjanya kutjurringu ngaralanyangka. \p \v 9 Nyangka-ya wararranguru pitjalayinnyangka Tjiitjalu-tjananya yaka-yakarnu, “Kutjupangka-kurlu-yan watjalku nyangu-yan palunyatjanulu. Tjiinya ngula-rna Katja Yarnangurrinytjanya mirritjanu wankarringkulalpi pakalku. Palunyangkalta-ya watjala.” \p \v 10 Nyangka-ya Tjiitjanya tjapirnu, “Nyaaku-ya Mawutjaku wangka nintipungkupayi pirnilu watjalpayi Layirrtjanyanyu kurranyu pitjatjaku? Nyangkaltanyu wati nyarra Mama Kuurrtu kalkuntjanya marla pitjaku?” \p \v 11 Nyangka-tjananya watjarnu, “Yuwa, Layirrtjaku-ra ngarala kurranyu pitjala tamarlmankula wantitjaku. \v 12 Nyangka-ya ngaanya kulinma. Tjiinya Layirrtjanya wiyangkalpi pitjangu. Nyangka-ya yarnangu pirnilu nyangu ngurrpalu wantingu. Palunyalu-ya wuyurrarringkulalpi pungu mirrirntanu. Palunyalu-rniya Katja Yarnangurrinytjanyatarrartu pungku mirrirntanku.” \p \v 13 Nyangkalta wanalpayi pirnilu-ya kulirnu, “Munta, Tjuunnga kapingka tjarrpatjunkupayinya kamparntara watjara.” \s1 Tjiitjalu Tjilku Mamutjarra Walykumunurnu \r Maakaku 9.14-29; Luukaku 9.37-43 \p \v 14 Nyangka Tjiitjanya puru wanalpayi marnkurrpatarrartu-ya pitjangu yarnangu pirningka lurrtjurringu. Nyangka wati kutju pitjangu Tjiitjala pupakatirralpi \v 15 watjarnu, “Puurr, ngayuku-tju katjaku ngarlturriwa. Tjiinya kakirirringkula warungka puru kapingkatarrartu tjarrpapayi. \v 16 Nyangka-rna katingu nyuntuku wanalpayilu-ya walykumunultjaku. Nyangka-ya purtu walykumunurnu wantingu.” \p \v 17 Nyangka Tjiitjalu-tjananya watjarnu, “Wiya, tirtu-yan purtu mula-mularringkula! Puru-yan pinkurraara palyamunu palyara. Tirtu-munta-rniyan tjurlpilymara kanyinma? Yuwa, tjilku palanya-ya kati.” Nyangka-ya mularrpartu katingu. \v 18 Nyangkalta Tjiitjalu mamu tjirtirnu. Nyangka pakara kukurraarnu. Nyangkalta tjilku palunyanya walykumunurringu. \p \v 19 Nyangka Tjiitjanya kutjurringu nyinarranyangka wanalpayi pirnilu-ya pitjangu tjapirnu, “Nyaatjanungka-latju purtu tjirtirayirnu wantingu?” \p \v 20 Nyangka Tjiitjalu watjarnu, “Wiya, Mama Kuurrnga-yan puurlpa kuliranytjalu purtu tjirtirnu wantingu. Kulinma-ya ngaanya. Tjiinya-yan mularrkuliranytjalu purli wararra ngaanyatarrartu watjalku, ‘Pakara mapitja.’ Nyangkalta pakara yanku. Tjiinya-yan kutjupa-kutjupa palyanma. \v 21 [Nyangka mirrka wantirra puru Mama Kuurrta tjapiranytjalukutju-yan mamu palunyapirinypa tjirtilku.]” \s1 Tjiitjalu Puru Watjaranytja Mirrirrikitjalu \r Maakaku 9.30-32; Luukaku 9.43-45 \p \v 22 Nyangka-ya wanalpayi pirninya mapitjangu ngurra Kalalila lurrtjurringu Tjiitjala. Nyangka-tjananya watjarnu, “Katja Yarnangurrinytjanya-rniya tjulyaralpi nintilku \v 23 watilu-rniya pungkula mirrirntankutjaku. Nyangka-rna ngurra kutjarratjanu wankarringkula pakalku.” \p Nyangka-ya kuliralpi tjuni tjurlpilyarringu. \s1 Tjurrtju Purlkanyaku Tjimarri Nintirnu \p \v 24 Nyangka Tjiitjanya palunyaku wanalpayitarrartu-ya mapitjangu yiwarla Kapurniyala tjarrpangu. Nyangka-ya tjurrtju purlkanyaku tjimarri yurralpayilu pitjangu Piitala tjapirnu, “Nyuntuku puurrtu-munta tjimarri nintilpayi tjurrtjuku?” \p \v 25 Nyangka Piitalu watjarnu, “Yuwanypanyu.” \p Nyangka ngurrangka tjarrpanyangka Tjiitjalu watjarnu, “Tjayiman, nyaapirinypan kulira? Puurrpa mantangkatjalu-munta-ya tjimarri yurralpayi yarnangu ngurra yungarrangkatja? Wiya-tjinguru-ya ngurra kutjupangkatja yurralpayi.” \p \v 26 Nyangka watjarnu, “Ngurra kutjupangkatja.” \p Nyangkalta Tjiitjalu watjarnu, “Yuwa, ngurra yungarrangkatjalu-ya kamu nintilku. \v 27 Nyangka-tjinguru-lin watjalku nintilkitjamunulu nyangka-ya mirrparnarriku. Palunyakutarra-li nintila. Tjiinya kapikutun mapitjaku purturru mukultjarra tjarrpatjunku. Palunyalun kuka kapingkatja yilaralpi nyaku tjimarri tjaangka kanyiranyangka. Nyarra-ya watjarnu tjurrtju purlkanyaku-lin nintiltjaku, palunyapirinypartun nyaku. Palunyalun makatiku-tjanampa nintilku.” Nyangka mularrpartu kapikutu yanu yilaralpi nyangu tjaangka ngarrirranyangka. Palunyalu mantjira katingu-tjanampa nintirnu. \c 18 \s1 Karnany-karnanymaalpa-lan Nyinarratjaku \r Maakaku 9.33-37; Luukaku 9.46-48 \p \v 1 Nyangka palunyangkartu wanalpayi pirnilu-ya pitjangu Tjiitjanya tjapirnu, “Ngananya wati purlkanya nyinama Mama Kuurrnga puurrarriku nyinarranyangka?” \p \v 2 Nyangka Tjiitjalu tjilku yarltirralpi ngaratjunu nyakutjaku-ya. \v 3 Palunyalu-tjananya watjarnu, “Kulinma-ya ngaanya. Kutjupanya kamu nyinaku Mama Kuurrnga puurrpa nyinarranyangka. Ngarna kutjuparriku tjilkupirinyarringkulalpi Mama Kuurrtakutu pitjaku. Palunyalu nyinaku Mama Kuurrnga puurrpa nyinarranyangka. \v 4 Tjiinya-yan tjilku ngaapirinypa karnany-karnanymaalpa nyinama. Palunyalu-yan purlkanya nyinama Mama Kuurrnga puurrarriku nyinarranyangka. \v 5 Puru-tjinguru-yan ngayuku wanalpayi nyinarranytjalu tjilku ngaapirinypa pukurltu yarltiku kanyilku. Tjiinya-yan ngayunyapirinypa yarltiku kanyinma.” \s1 Wanalpayi Punkatjingantjmaaltu Wantima \r Maakaku 9.42-48; Luukaku 17.1-2 \p \v 6 Nyangka Tjiitjalu tirtu watjara-wanarayintja, “Kutjupa-kurlun punkatjingalku tjilkulupirinytju-rni mularrkuliranyangka. Tjiinya-tjinguru-rna kutjupa-kutjupa palyamunu palyalku. Nyangka-tju palyamunu ngaapirinypa yutirriku. Tjiinya-tjinguru-rniya purli purlkanya lirriwanalu parrakarrpilku. Palunyalu-rniya kapi purlkanyangka warniku tjarrpatjunku. Nyangka-rna ngaalypa wiyarringkulalpi mirrirringku. Wiya, palunyangka munkarra-tju ngaraku wanalpayi kurlunypa-rna punkatjingalku, palunyangka. \v 7 Tjiinya kutjupa-kutjupanguru wanalpayilu wanalku punkalku. Nyangka-kurlun wanalpayi witu-witulku punkatjingalkitjalu. Wiya, palyamununku purlkanya yutirriku.” \p \v 8 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tirtu watjaranytja, “Tjingurun maralu palyamunu palyalku. Wiya, mara kutju katapuwa warni tjiinyanta mara kutjarratjarra tjarrpatjunkutjakutarra waru nyarra tirtu kampapayila. Tjiinya palyan mara kutjutjarra Mama Kuurrku ngurrangka tjarrparralpi wanka tirtu nyinama. Nyangka-tjingurun tjina parrangaraku kutjupa-kutjupa palyamunu palyalku. Wiya, tjina kutju katapuwa warni tjiinyanta tjina kutjarratjarra tjarrpatjunkutjakutarra waru nyarra tirtu kampapayila. Tjiinya palyan tjina kutjutjarra Mama Kuurrku ngurrangka tjarrparralpi wanka tirtu nyinama. \v 9 Nyangka-tjingurun kurulu kutjupa-kutjupa nyakulalpi palyamunu palyalku. Wiya, kuru kutju yilala warni tjiinyanta kuru kutjarratjarra tjarrpatjunkutjakutarra waru nyarra tirtu kampapayila. Palyan kuru kutjutjarra Mama Kuurrku ngurrangka tjarrparralpi wanka tirtu nyinama.” \s1 Tjiipu Kawarnarrantjanya \r Luukaku 15.3-7 \p \v 10 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tirtu watjaranytja, “Wanalpayi kurlunypa-ya panypurangkutjamaaltu wantima. Tjiinya palunyaku yayintjulpa pirninya yilkaringka nyinarra ngayuku Mamangka ngamu. \v 11 [Tjiinya-rna Katja Yarnangurrinytjanya mantakutu pitjangu nyarra mirrikutu-ya kawarnarrantjanya wankarunkukitja.”] \p \v 12 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tirtu watjaranytja, “Tjukurrpa kamparntalpa-ya kulila. Tjiinya wati ngaalu tjiipu 100-pa kanyiranytja. Nyangka kutju kawarnarrara yanu. Nyangka-tjananya 99-pa wantingu purlingka-ya parrangarala yukiri ngalkulatjaku. Palunyalu yanu kutjuku ngurrilkitja. \v 13 Palunyalu ngurrirayirnu nyakulalpi pukurlarringu. Tjiinya tjiipu 99-pa kawarnarrantjamaalpa tirtu nyinapayinya-tjananya pukurltu kanyiranytja. Nyangka pukurlpa kutjupartu pukurlarringu tjiipu nyarra kawarnarrantjanya ngurriralpi. \v 14 Nyangka palunyapirinypa wanalpayi kurlunypatarrartu kawarnarrannyangka nyuntuku-tjanampanku Mama yilkaringkatjalu watatjarrikitjamunulu tirtu kulinma.” \s1 Kutjupalunta Palyamunu Palyannyangka Ngaapirinypa Palyala \p \v 15 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tirtu watjara-wanarayintja, “Tjingurunta wanalpayi kutjupalu palyamunu watjalku puru palyalkutarrartu. Wiya, nyinakun nyaku kutjurringku nyinarranyangka mapitjaku lurrtjurriku. Palunyalun watjalku palyamunu palyantjanya. Nyangka-tjingurunta mirrparnmaaltu kulilku. Nyangka-pulan marlaku yamatjirriku. \v 16 Nyangka-tjingurunta kulilku wantiku. Palunyangkan mapitjaku wanalpayi kutjarra marnkurrpatarrartu yarltirra katiku. Palunyalu puru palunyapirinypartu watjalku wanalpayi palunyangka-tjananya mirangka. Tjiinyamarntu Payipulta walkatjunu wantitja ngarala palunyapirinypan palyaratjaku. \v 17 Nyangka-tjinguru-yan purtu watjalku. Nyangkaltan wanalpayi pirninya kutjungkaralpi wangkaku. Nyangka-tjinguru-ya purtu watjalku. Palunyangka-lun wantiku nyangka tjarra nyinama. Tjiinya wanalpayi wiya puru kapamanku tjimarri yurralpayipirinypa nyinama.” \s1 Marnkurrpa-ya Lurrtjurrinyangka Tjiitjanya-tjananya Ngarala \p \v 18 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tirtu watjaranytja, “Kulinma-ya ngaanya. Wanalpayi pirninya-yan yaka-yakalku kutjupa-kutjupa-ya palyantjamaaltu wantirratjaku. Nyangka palunyapirinypartu Mama Kuurrtu yaka-yakalku. Nyangka-tjinguru-yan watjalku palya-ya kutjupa-kutjupa palyaratjaku. Nyangka palunyapirinypartu Mama Kuurrtu watjalku.” \p \v 19 Puru Tjiitjalu-tjananya watjarnu, “Puru-ya ngaanya kulinma. Tjinguru-pula kutjarralu wangkaku wuyurrpa kutjurringkulalpi kutjupa-kutjupaku tjapilku. Nyangka ngayuku Mama yilkaringkatjalu-pulampa palyalku. \v 20 Tjiinyamarntu ngayuku wanalpayi kutjarra marnkurrpatarrartu-ya lurrtjurriku. Nyangka-tjananyarna ngururr-ngururrpa ngarama.” \s1 Yarnangu Pirniku Ngarlturringama \p \v 21 Nyangka Piitalu pitjangu Tjiitjanya tjapirnu, “Puurr, tjinguru-rni wanalpayi kutjupalu palyamunu watjalku, puru palyalkutarrartu. Nyangka-rnara kalyparriku. Nyangka-tjinguru-rni tirtu palunyapirinypa palyaranyangka-rnara kalyparringkula-wanalku 7-ngara kalyparriku. Palunyatjanu-munta-rnara mirrparnarriku?” \p \v 22 Nyangka Tjiitjalu watjarnu, “Wiya, tirtu-ra kalyparringama. \v 23 Tjiinyamarntu Mama Kuurrnga puurrarriku nyinarranyangka ngaapirinypa ngaraku. Tjiinya puurrpa purlkanya nyinarranytja. Palunyalu tjimarri ngarna nintilpayi palunyaku waarka palyalpayi pirniku. Palunyalu kulirnu, ‘Ngayulu-rna ruulangka nyaku, “Nganalu-rniya tjimarri ngaparrtjika nintintjamunu?” ’ \v 24 Nyangka nyakulanyangkartu waarka palyalpayi kutju-ya katingu. Tjiinya palunyaku puurrtu-ra tala pirni ngarna nintirnu. Nyangka-ra ngaparrtjika nintintjamunurtu. \v 25 Palunyalu purtu kuliranytja ngaparrtjika nintilkitjalu. Nyangka palunyaku puurrtu watjarnu, ‘Wati ngaanya, palunyaku kurri, tjilku puru yulytjatarrartu tjimarrikitjalu nintila. Palunyalu tjimarri palunyanya-rni kati nintila. Nyangka-ya yarnangu palunyalu tjimarri mantjintjamaaltu waarkakutju palyanma.’ \v 26 Nyangka wati palunyalu kuliralpi palunyaku puurrta pupakatingu. Palunyalu yulatjarralu watjarnu, ‘Wiya, kuwarripa wanti. Nyangka-rnantayi purlka-purlkaralpi nampartu nintila.’ \v 27 Nyangka kuliralpi ngarlturringu. Palunyalu watjarnu, ‘Palya wanti. Puru-rnanta ngatjilkitjamunu.’ Nyangkalta-lu witurnu. \p \v 28 “Nyangka wati palunyalu wantirra mapitjangu nyangu wati kutjupanya. Tjiinya palunyalutarrartu puurrpa purlkanyaku waarka palyalpayi. Nyangkalta nyakulalpi kulirnu, ‘Wati nyarraku-rna tala marnkurr-marnkurrpa ngarna nintirnu. Nyangka-rni ngaparrtjika nintintjamunurtu.’ Nyangka tjulyaralpi lirrirntaranytjalu watjarnu, ‘Ngaparrtjika-rni waarrpuwa nintila tjiinya-rnanta tala ngarna nintirnu, palunyanya.’ \v 29 Nyangka wati palunyalu pupakatirralpi yulatjarralu watjarnu, ‘Wiya, kuwarripa wanti. Nyangka-rnanta nampartu ngaparrtjika nintila.’ \v 30 Nyangka-parturtu kulirnu wantingu. Palunyalu watjarnu tjayilpangka-ya tjarrpatjunkutjaku nyangka nyinarra kaninytjarrangururtu ngaparrtjika nintiltjaku. Nyangka-luya mularrpartu tjayilpangka tjarrpatjunu wantingu. \v 31 Nyangka-ya waarka palyalpayi kutjupatjarralu nyakulalpi tjuni walykurringu. Palunyalu-ya mapitjangu palunyaku-tjanampa puurrta tjakultjunu. \v 32 Nyangkalta watjarnu, ‘Wati palunyanya-ya yarltirra kati.’ Nyangka-ya mularrpartu yarltirra katingu. Nyangka watjarnu, ‘Wiya, nyuntulun palyamunu. Ngayulu-rnanku ngarlturringkulalpi tala pirninya ngatjintjamaaltu wantingu tjiinyamarntu-rnin tjapinnyangka. \v 33 Nyangka-tjingurun wati nyarraku ngarlturringama tjiinya-rnanku ngarlturringu, palunyapirinypartu.’ \v 34 Nyangkalta puurrpa palunyalu mirrparnarringkulalpi watjarnu, ‘Makati-luya tjayilpangka tjarrpatjuralpi pika purlkanya pungama. Nyangkayi tjayilpangka nyinarra kaninytjarrangururtu tala nintirayila wiyara pakala.’” \p \v 35 Nyangkalta Tjiitjalu watjarnu, “Tjiinya-tjananyanta ngayuku Mama yilkaringka nyinapayilu palunyapirinymanku tjiinya-yan yarnangu pirnikurtu kurrurnpatarra kalyparringkutjamunungka.” \c 19 \s1 Kurrirarra-pula Lurrtju Nyinarratjaku \r Maakaku 10.1-12 \p \v 1 Nyangka Tjiitjalu tjukurrpa watjarayirnu wiyarringkula ngurra Kalalinya wantirra yanu. Pitjalayirnu ngurra Tjutiyaku parrapitjangu tjiinya kapi Tjuutanta munkarra ngaralanytja, palunyaku. \v 2 Nyangka-luya yarnangu pirni mingapirinytju wanarnu. Nyangka-tjananya pikatjarra pirninya walykumunurnu. \p \v 3 Nyangka Paratji pirnilu-ya pitjangu Tjiitjanya tjapira piwarrtjingalkitja. Tjiinya-ya kuliranytja kutjupayarla watjannyangka tjalkirr-tjalkirrtu watjalkitjalu. Palunyalu-ya tjapirnu, “Palya-munta watilunku kurri witulku wantiku yara kutjupa-kutjupanguru? Mawutjalu-munta palunyapirinypa watjarnu?” \p \v 4 Nyangka Tjiitjalu watjarnu, “Payipulta-munta-yan nyakulanytjamunu? Tjiinya ngarnmanypalpi Mama Kuurrtu-tjananya yarnangu palyarnu, wati minyma. \v 5 Palunyalu ngaapirinypa watjarnu, ‘Watilunku mama ngunytju wantirralpi kurri yarltirralpi lurrtjurringku. Palunyatjanu-pula yarnangu kutjurringkulalpi nyinama.’ \v 6 Tjiinya-pula kutjarratjanu yarnangu kutjurringku nyinama. Nyangka tjarrantjamaaltu wantima nyarra Mama Kuurrtu lurrtjurnu wantitjanya.” \p \v 7 Nyangka-ya Paratji pirnilu tjapirnu, “Nyaaku Mawutjalu watjarnu tjiinya watilunku kurri witura wantikitjalu ruulangka walkatjuralpi nintilku?” \p \v 8 Nyangka Tjiitjalu-tjananya watjarnu, “Wiya, palunyapirinypa watjarnu tjiinyamarntu-yan pina witu-witulu Mama Kuurrku wangka kulira wantipayi. Nyangka ngarnmanypalpi Mama Kuurrtu wati minyma palyarnu lurrtju-pula tirtu nyinarratjaku. \v 9 Kulinma-ya ngaanya. Tjinguru watilunku kurri kanyilku. Palunyalu yara kutjupa-kutjupanguru witulku wantiku. Tjiinya minyma palunyanya wati kutjupangka ngarrirranytjamunu. Nyangka wati palunyalu-tjingurunku kurri wituralpi minyma kutjupanya yarltiku. Wiya, Mama Kuurrtu nyakula wati palunyalu kutjupaku kurringka ngarrirranyangka.” \p \v 10 Nyangka wanalpayi pirnilu-ya kuliralpi watjarnu, “Palunyapirinypa-parta ngarala kurrirarra-pula nyinarratjaku? Palya-tjinguru kurri yarltinytjamaalpa nyinama.” \p \v 11-12 Nyangka Tjiitjalu watjarnu, “Yuwa. Tjiinya kutjupa-kutjupanguru watilu kurri yarltinytjamaalpa nyinapayi. Tjiinya kutjupatjarralu-ya yarltinytjamaalpa nyinarra watilu-tjananya palyarnu wantinyangka. Nyangka-ya kutjupatjarra yirti kutjupa-kutjupatjarra ngarringu. Palunyanguru-ya kurrimaalpa nyinarra. Nyangka Mama Kuurrtu-tjananya kutjupatjarranya ngurrkarntanu kurrimaaltu-ya palunyaku waarka palyaratjaku. Nyangka-tjingurunta Mama Kuurrtu watjalku palunyapirinytjun palyaratjaku. Nyangka wangarnarralu kulira palyanma.” \s1 Tjiitjalu-tjananya Tjilku Yarltingu \r Maakaku 10.13-16; Luukaku 18.15-17 \p \v 13 Nyangka-ya tjilku pirninya katingu Tjiitjalakutu. Palunyalu-ya watjarnu kata-tjananya pampura tjapiltjaku. Nyangka-tjananya wanalpayi pirnilu payirnu. \v 14 Nyangka Tjiitjalu wanalpayi pirninya watjarnu, “Wiya, tjilku-tjananya marrkuntjamaaltu wanti. Nyangka-rniyayi ngayulakutu pitja. Tjiinyamarntu Mama Kuurrnga-tjanampa puurrpa nyinarra.” \p \v 15 Nyangka-tjananya kata pampura tjapira-wanarayirnu wantirra kutipitjangu. \s1 Wati Yangupala Tjimarri Purlkanyatjarranya \r Maakaku 10.17-31; Luukaku 18.18-30 \p \v 16 Nyangka wati kutjulu pitjangu Tjiitjanya tjapirnu, “Puurr, walykumunu nyaapirinypa-rna palyalku wanka tirtu nyinakitjalu?” \p \v 17 Nyangka Tjiitjalu watjarnu, “Nyaaku-rnin walykumunu tjapira? Tjiinya Kutju walykumunu nyinarra. Nyangka wanka tirtu nyinakitjalu Mawutjaku wangka wangarnarralu kulira palyanma.” \p \v 18 Nyangka tjapirnu, “Wangka wanytjartitjanya?” \p Nyangka Tjiitjalu watjarnu, “Mirri pungkutjamaaltu-ya wantima. Puru kutjupaku kurringka-ya ngarrinytjamaaltu wantima. Puru mulyatarrinytjamaaltu-ya wantima. Puru yarnangu kutjupanya-ya kunpu-kunpu nyakula ngukara watjantjamaaltu wantima. \v 19 Palunyalu mama ngunytju-yanku panypurangkutjamaaltu kulinma. Palunyalu-ya yarnangu kutjupaku ngarlturringkula palyanma. Tjiinyakurlunkun yungarralu kulira walykumunu palyanma, palunyapirinypa.” \p \v 20 Nyangka kuliralpi watjarnu, “Wangka palunyanya-rna tirtu kulira palyaranytja. Nyaapa-rna palyantjamunu?” \p \v 21 Nyangka Tjiitjalu watjarnu, “Walykumunu mularrpa nyinakitjalu mapitja nyuntuku yulytja pirninyartu nintila tjimarrikitjalu. Palunyalu tjimarri palunyanya parranintila nyirnurru nyinapayi pirniku. Palunyalulta-rni pitja maraltu wanala. Palunyalun yilkari katalarra purlkanya kanyinma.” \p \v 22 Nyangka yangupala palunyalu kuliralpi tjuni tjurlpilyarringkula wantirra yanu tjiinyamarntu yulytja pirni kanyiranytjalu. \p \v 23 Nyangka Tjiitjalu-tjananya wanalpayi pirningka watjarnu, “Kulinma-ya ngaanya. Tjiinya tjimarri yulytja pirnitjarralu-ya purtu kulilku Mama Kuurrnga puurrpa warlkulkitjalu. \v 24 Kamurlpa-munta niilpa yarlawana tjarrparra mapitjaku? Wiya, purtu tjarrpaku wantiku. Nyangka palunyapirinypartu tjimarri yulytja pirnitjarralu-ya Mama Kuurrnga puurrpa warlkulkitjamunu.” \p \v 25 Nyangka-ya wanalpayi pirnilu kuliralpi kata paarnarrarnu. Palunyalu-ya tjapirnu, “Yarnangu nyaapirinypanyka wankarriku?” \p \v 26 Nyangka Tjiitjalu-tjananya mula-mulalu watjarnu, “Tjiinya yungarranku wankarrikitjamunu. Ngarna Mama Kuurrtu kutjulu wankalku.” \p \v 27 Nyangka Piitalu watjarnu, “Wiya, pirnipurlka-latju wantirra pitjangu nyuntunya wanalkitjalu. Nyaapa-latju mantjilku?” \p \v 28 Nyangka Tjiitjalu watjarnu, “Ngula manta yilkaritarra wiyarriku. Nyangka Katja Yarnangurrinytjalu-rna tjiya walykumununguru-tjananya puurrarringkulalpi kanyinma. Nyangka-tjuyan wanalpayi 12-tu palunyapirinytjurtu Yitjurayilku tjamupirti-tjananya puurrarringku kanyinma. \v 29 Nyangka-tjinguru kutjupalunku ngurra, kurta, tjurtu, mama, ngunytju, tjilku puru kaatanpatarrartu wantiku ngayunya-rni wanalkitjalu. Tjiinya palunyangka munkarra mantjilku. Puru wanka tirtu nyinama. \v 30 Nyangka kuwarrinya-ya purlkanya nyinarra, palunyanya-ya mungutjarriku nyinama. Nyangka-ya mungutja nyinapayinya purlkanya nyinama.” \c 20 \s1 Waarka-ya Palyaltjaku Yarltingu \p \v 1 Nyangka Tjiitjalu-tjananya watjarnu, “Mama Kuurrnga puurrarriku nyinarranyangka ngaapirinypa ngaraku. Tjukurrpa kamparntalpa-tjananyarnanta watjalku. Tjiinya puurrpa ngaalu kaatanpa kiripitjarra kanyiranytja. Palunyalu munga-mungangka yanu-tjananya wati pirninya parrayarltirranytja palunyaku kaatanpa palyaltjaku. \v 2 Palunyalu-tjananya watjarnu wantingu tala kutjungka-tjananya payipungkukitjalu tjiinya-ya waarka palyarayilku mungarrinyangka. Nyangka-ya kuliralpi yuwarnmanu. Nyangkalta-tjananya witurnu palunyaku kaatanpa-ya palyaltjaku. \v 3 Palunyalu tjirntu katu-katurrinyangka nyangu wati kutjupatjarra-ya waarkamaalpa ngaralanyangka. \v 4 Palunyalu-tjananya watjarnu, ‘Nyuntulutarrartu-tjuya mapitja kaatanpa palyala. Nyangka-tjananyarnanta payipungku.’ \v 5 Nyangka-ya mularrpartu mapitjangu waarka palyaranytja. Nyangka karlarlarrinyangka puurrpa palunyalu witurnu wati kutjupatjarralu-ya waarka palyaltjaku. \v 6 Palunyalu mungarrtjirrinyangka yanu nyangu wati kutjupatjarranya-ya ngaralanyangka. Palunyalu watjarnu, ‘Nyaatjanungka-yan waarkamaalpa parrangaralayirnu mungarrtjirringu?’ \v 7 Nyangka-ya watjarnu, ‘Kutjupalu-lanyatju yarltinytjamunungka.’ Nyangka-tjananya watjarnu, ‘Nyuntulutarrartu-tjuya mapitja kaatanpa palyala.’ \p \v 8 “Nyangka tjirntu tjarrpanyangka puurrpa palunyalu wati miranykanyilpayinya watjarnu, ‘Waarka palyalpayi pirninya yarltirralpi-tjananya payipuwa. Nyarra mungarrtji-tjananyarna yarltingu, palunyaku-tjanampa kurranyulu nintila. Nintira-wanala, palunyalu munga-mungangka-rna yarltingu, palunyaku-tjanampa marla nintila.’ \v 9 Nyangka nyarra mungarrtjinguru-ya waarka palyarnu, palunyaku-tjanampa tala kutju-kutju nintirnu. \v 10 Nyangka-ya yunguntjarranguru waarka palyarayirnu tjirntu tjarrpatjunu, palunyalu-ya kuliranytja tjimarri purlkanya kutjupatjarrangka munkarra mantjilkitjalu. Palunyakukantjalu-ya kulirnu. Parturtu-tjanampa palunyapirinypartu nintirnu. \v 11 Nyangka-ya mantjiralpi mirrparn-mirrparntu puurrpa palunyanya watjaranytja, \v 12 ‘Wiya, wati nyarralu-ya mungarrtjingurukutju waarka palyarnu. Nyangka-latju yunguntjarranguru kurli purlkanyangka palyarayirnu mungarrtjirringu. Nyangka-lampatjun payi palunyapirinypartu nintirnu.’ \v 13 Nyangka puurrtu wati kutju watjarnu, ‘Wiya, mayuntjamaaltu-rnanku tjukarurrulu nintirnu. Tjiinya-rnanta watjarnu wantingu tala kutju nintilkitjalu. Nyangka-rnin kuliralpi yuwarnmanu. \v 14 Yala, tjimarri mantjira ngurraku mapitja. Wati nyarra marla-rna yarltingu, palunyaku-rna tjimarri nyuntukupirinypartu nintira. \v 15 Palya-rnatju tjimarri palurukurrurntu nintira. Nyangkan kunpu-kunpu karurr-karurrarringu ngayulu-rna yinytjanuwarlaltu nintiranyangka.’” \p \v 16 Nyangkalta Tjiitjalu-tjananya watjarnu, “Tjiinya-ya kuwarrinya mungutja nyinarra, palunyanya-ya purlkanya nyinama. Nyangka-ya kuwarrinya wati purlkanya nyinarra, palunyanya-ya ngula mungutjarriku nyinama.” \s1 Tjiitjalunku Puru Watjarnu Mirrirrikitjalu \r Maakaku 10.32-34; Luukaku 18.31-34 \p \v 17 Nyangka Tjiitjanya puru wanalpayi pirni-ya Tjurutjamalakutu mapitjalayintja. Nyangka Tjiitjalu wanalpayi 12-nya yarltirralpi mawurntalpa katingu. Palunyalu mapitjalayintjalu-tjananya watjaranytja, \v 18 “Yuwa, Tjurutjamalakutu-lan mapitjalayirni. Nyangka-rniya Katja Yarnangurrinytjanya tjulyaralpi nintilku tjurrtjuku puurrpa pirniku puru Mawutjaku wangka nintipungkupayiku. Nyangka-rniya mirritjunku. \v 19 Palunyalu-rniya Tjiyu wiya pirniku nintilku. Nyangka-rniya ngarlpupirtira watjanma. Palunyalu-rniya wirtapi wilyparnpungkulayilku wantiku. Palunyalu-rniya wartangka yurtitjunku. Nyangka-rna mirrirringkulalpi ngurra kutjarratjanu wankarringkula pakalku.” \s1 Tjapatiku Kurrilu Tjiitjanya Tjapirnu \r Maakaku 10.35-45 \p \v 20 Nyangka Tjapatiku kurrilunku katja kutjarra katingu Tjiitjalakutu. Palunyalu pupakatirralpi watjarnu, “Yuwa, pitjangu-rnanta tjapilkitja.” \p \v 21 Nyangka watjarnu, “Nyaapa-rnin tjapilku?” \p Nyangka watjarnu, “Ngulan puurrarriku nyinarranytjalu ngayuku katja kutjarranya yitingka nyinatjurra, wakunguru puru tjampunguru.” \p \v 22 Nyangka Tjiitjalu-pulanya katja kutjarranya watjarnu, “Wiya, ngurrpalu-pulan tjapira. Palya-munta-pulanyantaya pika purlkanya pungku ngayunyapirinypa?” \p Nyangka-pula watjarnu, “Yuwa.” \p \v 23 Nyangka Tjiitjalu watjarnu, “Yuwa, mularrpa-pulan pika purlkanya mantjilku ngayunyapirinypa. Nyangka kamu-rna kutjupa ngurrkarntanku ngayula-rni yitingka nyinarratjaku. Tjiinya ngayuku Mamaku ngarala ngurrkarntankutjaku-tjananya.” \p \v 24 Nyangka-ya wanalpayi 10-tu kuliralpi mirrparnarringu-pulampa. \v 25 Nyangka Tjiitjalu-tjananya pirninyartu yarltingu kapurturalpi watjarnu, “Nintilu-yan kulira tjiinya puurrpa mantangkatja pirnilu-ya yarnangu pirninya puurrarringu kanyiranyangka. Nyangka-ya witu-witura nintira kutjupa-kutjupa-ya palyaratjaku. \v 26 Nyangka nyuntulu-yan palunyapirinytju palyalkitjamunu. Tjinguru-yan mukurringkula purlkanya nyinakitjalu. Tjiinya-yan pirninyartu yirringkanama. \v 27 Tjinguru-yan puurrpa nyinakitjalu pirniku-tjanampa waarka palyanma. \v 28 Tjinguru-yan kulira Katja Yarnangurrinytjanya-rna pitjangu kutjupalu-tjuya waarka palyaratjaku. Wiya, pitjangu-rna yarnangu pirniku waarka palyara palunyatjanu yangarrakatirra-tjanamparna mirrirrikitja.” \s1 Wati Kurutjarra Kutjarra Pampurnu Kuru Yarlarnu \r Maakaku 10.46-52; Luukaku 18.35-43 \p \v 29 Nyangka Tjiitjanya puru palunyaku wanalpayi pirninyatarrartu-ya yiwarla Tjarikanya wantirra mapitjalayintja. Nyangka yarnangu minga-mingalu-tjananya wanarayintja. \v 30 Nyangka-pula wati kurutjarra kutjarra yiwarrangka nyinarranytjalu kulirnu Tjiitjanya pitjalayinnyangka. Palunyalu-pula mirrarra watjaranytja, “Tayipirrku tjamu, ngarlturriwa-limpatju.” \p \v 31 Nyangka yarnangu pirnilu-pulanyaya watjarnu, “Kanmarrarri-pula.” Nyangka-pula puru lingkirrarringkulalpi mirrarra watjaranytja, “Tayipirrku tjamu, ngarlturriwa-limpatju.” \p \v 32 Nyangka ngaralalpi yarltingu-pulanya. Palunyalu watjarnu, “Nyaapa-pulamparnanku palyalku?” \p \v 33 Nyangka-pula watjarnu, “Wiya Puurr, kuru-linyatju yarlala.” \p \v 34 Nyangka Tjiitjalu kuliralpi-pulampa ngarlturringu. Palunyalu kuru-pulanya pampurnu. Nyangkalta-pula kuru yarlarringkula Tjiitjanya wanarnu. \c 21 \s1 Tjiitjanya Tungkitjarra Waalkarrara Pitjangu \r Maakaku 11.1-11; Luukaku 19.28-40; Tjuunku 12.12-19 \p \v 1 Nyangka-ya Tjiitjanya puru wanalpayi pirninyatarrartu Tjurutjamaku ngamurringu. Palunyalu-ya yiwarla Pitjipayiku parrapitjangu nyarra purli Yalapala ngaralanytjaku. Nyangka Tjiitjalu-pulanya wanalpayi kutjarra witurnu kurranyu-pula yankutjaku. \v 2 Tjiinya-pulanya watjarnu, “Mapitja-pula yiwarla nyarrangka nyawa tungki-pula ngunytjurarra karrpirnu wantitja ngaralanyangka. Palunyalu-pula kutjarranyartu yarrara kati. \v 3 Nyangka kutjupalu-tjinguru-pulanyanta tjapilku, ‘Nyaaku-pulan yarrara?’ Nyangka-pulan watjalku, ‘Wiya, Puurrtu ngarna kanyiltjaku.’ Nyangkalta-pulampanku nintilku.” \p \v 4 Nyangka palunyanguru wangka nyarra Mama Kuurrku wangka kulira tjakultjunkupayilu kutjulpirtu watjarnu wantitjanya yartakarringu. \v 5 Wangka palunyanya ngaapirinypa, \q1 “Watjala-tjananya yiwarla Tjayanta nyinapayilu-yayi nyawa. \q1 Nyuntuku-tjanampanku puurrpa muku-muku tungkitjarra pitjalayirni. \q2 Tjiinya tungki kurlunytja tatira pitjangu.” \p \v 6 Nyangka-pula wanalpayi kutjarralu Tjiitjaku wangka kulira yanu. \v 7 Palunyalu-pula tungki ngunytjurarranya yarrara katingu. Palunyalu-pulanku kawutu yarraralpi tungkingka tjunu. Nyangka Tjiitjanya tatirnu mapitjalayintja. \v 8 Nyangka yarnangu kutjupatjarralu-yanku kawutu yiwarrangka patara-wanaranytja. Nyangka-ya kutjupatjarralu parrka kartarntara katirra tjunkulanytja. \v 9 Nyangka-ya kurranyu mapitjalayintjalu puru marlawana pitjalayintjalu mirrarra watjaranytja, “Tayipirrku tjamu walykumunu mularrpa! Yuwa Mama, miranykanyira kanyinma wati ngaa nyuntulun wituntjanya. Yuwa Mama, nyuntunyan kutju walykumunu.” \p \v 10 Nyangka Tjurutjamala tjarrpanyangka yiwarla palunyangka nyinapayilu-ya nyakulalpi kata paarnarrarnu. Palunyalu-ya tjapiranytja, “Wati ngananyanyka ngaanya?” \p \v 11 Nyangka-ya watjarnu, “Wiya, Tjiitjanya tjiinya Mama Kuurrku wangka kulira tjakultjunkupayinya. Tjiinya yiwarla Natjarinyamartatji ngurra nyarra Kalalila ngarala, palunyangkatja.” \s1 Tjiitjanya Tjurrtju Purlkanyangka Tjarrpangu \r Maakaku 11.15-19; Luukaku 19.45-48; Tjuunku 2.13-22 \p \v 12 Nyangka Tjiitjalu tjurrtju purlkanyangka tjarrpangu nyangu kutjupa-kutjupa-ya nintiranyangka-ya payipungkulanytja. Nyangka-tjananya wituranytja pakara-ya yankutjaku. Puru-tjanampa tayipulpa tjimarritjarra yurnturnu warningu. Palunyalu nyangu tjurlpu marnpi-ya tjimarrikitjalu nintiranyangka tjiya-tjanampa yurntura warnirranytja. \v 13 Palunyalu-tjananya watjarnu, “Payipulta kutjulpirtu walkatjunu wantinytjanya ngarala tjiinya Mama Kuurrtu ngaapirinypa watjarnu, ‘Ngayuku tjurrtju ngarala tjarrparra-rniya tjapiratjaku.’ Nyangka-yan nyuntulu mantjirnu kutjupanu mayura mulyatarrikitjalu.” \p \v 14 Nyangka pikatjarra pirni tjiinya-ya kurutjarra puru nyumputarrartu tjurrtjungka tjarrparra pitjangu. Nyangka-tjananya pirninyartu wiirrurnu. \v 15 Nyangka-ya tjurrtjuku puurrpa pirnilu puru Mawutjaku wangka nintipungkupayilu nyangu yayirninytjulu kutjupa-kutjupa palyaranyangka. Puru-ya kulirnu tjilku pirnilu-ya mirrarra watjaranyangka, “Marninypungama-la Tayipirrku tjamu.” Nyangka-ya mirrparnarringkulalpi \v 16 Tjiitjanya watjarnu, “Nyuntulu-muntan kulira watjaranyangka-ya?” \p Nyangka Tjiitjalu watjarnu, “Yuwa, kulira-rna. Nyangka nyuntulu-munta-yan Payipulta nyakulanytjamunu? Tjiinya ngaapirinypa ngarala, ‘Mama Kuurrtu-tjananya tjilku puru yirtitarrartu wuyurrmanu walykumunulu-ya marninypungkulatjaku.’” \p \v 17 Nyangkalta-tjananya Tjiitjalu wantirra yanu. Tjiinya yiwarla Tjurutjamanya wantirra mapitjangu yiwarla Patjanila ngarrikitja. \s1 Warta Yirli Pikirringu \r Maakaku 11.12-14, 20-24 \p \v 18 Nyangka Tjiitjanya-ya ngarringu tjirnturringkulalpi pakarnu marlaku yankukitja Tjurutjamalakutu. Nyangka Tjiitjanya parltjamunu pitjalayintjalu \v 19 nyangu warta yirli yiwarrangka ngaralanyangka. Palunyalu parrapitjalalpi nyangu mirrkamaalpa nyarlpikutju ngaralanytja. Palunyalu warta palunyanya watjarnu, “Wiya, nyuntulanta mirrka ngula ngarakitjamunu.” Nyangka waarrpungkulalpi pikirringu. \p \v 20 Nyangka-ya wanalpayi pirnilu nyakulalpi kata paarnarrarnu. Palunyalu-ya watjarnu, “Yaaltjinyka waarrpungu pikirringu?” \p \v 21 Nyangka Tjiitjalu watjarnu, “Kulinma-ya ngaanya. Nyuntulu-tjinguru-yan Mama Kuurrnga puurlpa kulintjamaaltu mularrkulilku. Palunyalu-yan palyalku ngaa ngayulu-rna warta yirli pikirnu, palunyapirinypa. Puru-yan purli wararra ngaanyatarrartu watjalku pakara kapi purlkanyangka tjarrpatjaku. Nyangka mularrpa pakaralpi tjarrpaku. \v 22 Tjiinya-yan Mama Kuurrnga mularrkuliranytjalu kutjupa-kutjupaku tjapilku. Nyangka-tjanampanku palyalku.” \s1 Tjiitjanya-ya Purtu Tjapira Kuliranytja \r Maakaku 11.27-33; Luukaku 20.1-8 \p \v 23 Nyangka Tjiitjanya tjurrtju purlkanyangka tjarrpangu. Palunyalu-tjananya tjukurrpa watjaranytja. Nyangka-ya tjurrtjuku puurrpa pirnilu puru yirna pirnilu pitjangu tjapirnu, “Nganalunta watjarnu tjurrtjunguru-tjananyan witura-wanara wiyaltjaku?” \p \v 24 Nyangka Tjiitjalu-tjananya watjarnu, “Ngaparrtjika-tjananyarnanta tjapilku. Nyangka-rniyan watjalku. Palunyangkalta-rna watjalku yartakanku. \v 25 Nganalu watjarnu Tjuuntu-tjananya kapingka tjarrpatjuratjaku? Mama Kuurrtu-munta? Wiya-tjinguru watilu-ya.” \p Nyangka-yanku ngaparrkulu watjaranytja, “Nyaapirinypa-lan watjalku? Tjiinya-lan watjalku, ‘Mama Kuurrtu.’ Nyangka-tjinguru watjalku, ‘Nyaakunyka-yan Tjuunku wangka kulira wantirranytja?’ \v 26 Nyangka-tjinguru-lan watjalku, ‘Watilu-ya.’ Nyangka-lampaya yarnangu pirninya mirrparnarriku. Tjiinyamarntu-ya kulira Tjuunnga tjiinya Mama Kuurrku wangka kulira tjakultjunkupayi nyinarranyangka.” \v 27 Nyangkalta-ya watjarnu, “Wiya, ngurrpa-latju.” \p Nyangka Tjiitjalu watjarnu, “Nyangka ngayulutarrartu-tjananyarnanta ngaparrtjika watjara yutilkitjamunu.” \s1 Tjukurrpa Katja Kutjarratjarranya \p \v 28 Nyangka Tjiitjalu-tjananya watjarnu, “Tjukurrpa kamparntalpa-tjananyarnanta watjalku. Wati ngaalu katja kutjarra kanyiranytja. Palunyalu katja tirnanya watjarnu, ‘Mapitja-tju kaatanpa kiripitjarra palyala.’ \v 29 Nyangka watjarnu, ‘Wiya, wantiku-rna.’ Nyangka nyinarrayirnu ngulakutju pakara yanu palyaranytja. \v 30 Nyangka katja nyarra marlangkatjanyalpi watjarnu, ‘Mapitja-tju kaatanpa palyala.’ Nyangka kuliralpi yuwarnmanu. Palunyatjanulu mapitjala palyantjamunu.” \v 31 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tjapirnu, “Katja wanytjartitjalu palunyaku mamaku wangka kuliralpi wangarnarralu palyarnu?” \p Nyangka-ya watjarnu, “Katja tirnalu.” \p Nyangkalta-tjananya watjarnu, “Kulinma-ya ngaanya. Tjiinya kapamanku tjimarri yurralpayilu puru minyma kurlanytju pirnilu-ya Mama Kuurrnga puurrpa warlkura. Nyangka-parturtu-yan wantirra. \v 32 Tjiinya-tjananyanta Tjuuntu kapingka tjarrpatjunkupayilu watjaranytja palyamunu-yan wantirra tjukarurru nyinarratjaku. Nyangka-yan kulira pinkurraantjamunurtu. Nyangka-ya kapamanku tjimarri yurralpayilu puru minyma kurlanytju pirnilu kuliralpi palyamunu wantirra pinkurraarnu. Nyangka-yan nyakulalpi Tjuunku wangka tirtu kulira wantirranytja.” \s1 Kaatanpa Miranykanyintjatjarra \r Maakaku 12.1-12; Luukaku 20.9-19 \p \v 33 Nyangka Tjiitjalu-tjananya watjarnu, “Tjukurrpa kamparntalpa kutjupanya-tjananyarnanta watjalku. Tjiinya puurrpa ngaanya kaatanpa kanyilpayi nyinarranytja. Palunyalu warta kiripi pirni tjawara murrutjura parrawanarnu wantingu. Nyangka-ya pakarnu purlkarringu. Nyangka yaarrpa parrangaratjunu wantingu. Palunyalu pirti tjawarnu mirrka kiripi-ya tjulkura wayinpa palyaratjaku. Palunyalu yiwarla wirrmira palyarnu katunguru-ya walunyakulatjaku pitjala-ya mirrka mulyatarritjakutarra. Palunyalu watjarnu watilu-ya kaatanpa palunyanya ngarna miranykanyiratjaku. Palunyalu wantirra yalatja yanu ngurra kutjupakutu. \v 34 Nyangka-ya nyinarra kaatanpa miranykanyiranytja. Nyangka kiripi yurnmirrinyangka-ya yurraranytja. Nyangka puurrpa palunyalu waarka palyalpayi pirni witurnu yankula-ya mirrka mawurntalpa tjunkutjanya mantjira katitjaku. \v 35 Nyangka-ya kaatanpa miranykanyilpayilu wati kutjupa nyakulalpi tjulyarnu pungkulayirnu tjunu wantingu. Palunyalu kutjupa pungu mirrirntanu. Palunyalu-ya kutjupanya yapungka yaturnu mirrirntanu. \v 36 Nyangka puru waarka palyalpayi kutjupatjarranya witurnu. Nyangka-ya palunyapirinymara pungkulanytja. \v 37 Nyangkalta katja yungarranku marla witurnu. Tjiinya kulirnu, ‘Tjinguru-tjuya nyaku pungkutjamaaltu wantirralpi mirrka nintilku.’ \v 38 Parturtu-ya nyakulalpi watjarnu, ‘Nyarranya-kulila puurrku katja. Yala, wirrtjala-ya. Nyangka-la puwa mirrirntarra kaatanpa ngula kanyiltjakutarra. Nyangka palunyaku mama mirrirrinyangka ngayulu-lan yungarrarriku kanyinma.’ \v 39 Nyangkalta-ya katja palunyanya tjulyara kaatanpangka yilkaku katingu. Palunyalu-ya pungu mirrirntanu.” \p \v 40 Nyangka-tjananya Tjiitjalu tjapirnu, “Nyaapirinypa-yan kulira? Puurrpa palunyalu pitjalalpi yaaltjingalku-tjananya kaatanpa miranykanyilpayinya?” \p \v 41 Nyangka-ya watjarnu, “Wiya, pungku-tjananya mirrirntanku. Tjiinyamarntu-ya palyamunu palyaranytja. Palunyalu wati walykumunu-tjananya watjalku palunyaku kaatanpa-ya miranykanyira kanyiratjaku. Nyangka-yayi kiripi yurnmirrinyangka yurrara nintinma.” \p \v 42 Nyangka Tjiitjalu-tjananya watjarnu, “Payipulta-munta-yan nyakulanytjamunu nyarra kutjulpirtu walkatjunu wantitjanya? Tjiinya ngaapirinypa ngarala, \q1 ‘Yapu nyarra yiwarla palyalpayilu-ya palyamunukukantjalu mawurntalpa wantingu, \q2 palunyanya ngantjarrpa ngarala yiwarla witu-witura kanyira. \q2 Nyangkalta-ya nyakulalpi watjarnu, “Yapu palunyanyalpinyu mungutjamunu.” \q1 Tjiinya Mama Kuurrtu tjunu. \q2 Nyangkalta-lan nyakula tjiinya walykumunu mularrpa ngarala.’ \m Palunyapirinypa Payipulta ngarala.” \p \v 43 Nyangka-tjananya Tjiitjalu watjarnu, “Kulinma-ya ngaanya. Mama Kuurrtu-tjananyanta nyuntunya puurrarringkula kanyilkitjamunu. Tjiinya yarnangu ngurra kutjupangkatja-tjananya puurrarringkulalpi kanyinma nyarra palunyaku wangka-ya wangarnarralu kulira palyalpayinya. \v 44 [Nyangka-tjinguru yarnangu kutjupa pitjaku. Nyangka yapu palunyalu kakalpungku punkatjingalku. Nyangka tarrka pirninyartu kartakatiku. Nyangka-tjinguru yapu palunyanya yarnangu kutjupangka punkalku. Wiya, pilkirrtjinku-lu.]” \p \v 45 Nyangka-ya tjurrtjuku puurrpa pirnilu puru Paratji pirnilu nintilu kulirnu Tjiitjalu-tjananya kamparntara watjaranyangka. \v 46 Palunyalu-ya tjulyalkitjalu kuliranytja. Palunyalu-ya ngurlulu wantingu. Tjiinyamarntu yarnangu pirnilu-ya watjaranytja Tjiitjanya tjiinya Mama Kuurrku wangka kulira tjakultjunkupayi nyinarranyangka. \c 22 \s1 Mirrka Purlkanyaku-tjananya Purtu Yarltirranytja \r Luukaku 14.15-24 \p \v 1 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tjukurrpa kamparntalpa puru watjaranytja ngaapirinypa. \v 2 “Mama Kuurrnga puurrarriku nyinarranyangka ngaapirinypa ngaraku. Puurrpa ngaalu mirrka kuka purlkanya paarayirnu tjunu wantingu palunyaku katjalu kurri yarltinyangka-ya ngalkutjaku. \v 3 Palunyalu waarka palyalpayi pirninya-tjananya witurnu yarltirra-tjananyaya katitjaku kutjulpirtu ngarnmanymanu wantitjalu. Nyangka-tjananya yarltirranyangka-ya kulira wantirranytja. \v 4 Nyangka waarka palyalpayi kutjupatjarranya puru witurnu yarltirra-tjananya katitjaku. Nyangka-ya yanu parrawatjaranytja, ‘Puurrtu mirrka kukatarrartu paarnu wantingu. Tjiinya puluka purlkanya puru warlangu karnpi purlkanya pungkulalpi paarnu wantingu. Nyangka-ya pitja pukurltu ngala palunyaku katjalu kurri yarltinyangka.’ \v 5 Parturtu-ya kulirnu wantingu. Palunyalu yungarralu-yanku kulira palyaranytja. Tjiinya-ya kutjupatjarra kutipitjangu kukaku. Nyangka-ya kutjupatjarralu tjimarrikitjalu nintiranytja. \v 6 Nyangka-ya kutjupatjarralu puurrku waarka palyalpayi pirninya tjulyaralpi pungkulayirnu mirrirntanu. \v 7 Nyangka puurrpa palunyalu kuliralpi mirrparnarringu. Palunyalunku warrmarla pirninya witurnu. Nyangka-ya yanu mirriputju palunyanya-tjananya pungu mirrirntanu. Puru-tjanampa yiwarla pirninya tilira tjarrpatjuranytja. \v 8 Nyangka puurrpa palunyalunku waarka palyalpayi pirninya yarltirralpi watjarnu, ‘Nyarra kurranyulu-tjananyarna purtu yarltingu wantingu, palunyaku-tjanamparna wuyurrpa wiyarringu. Mirrka kuka walykumunu-rna paarnu tjunu wantingu. \v 9 Nyangka-ya mapitja parrangurrila yiwarla ngururrwana-ya nyinarranyangka. Palunyanya-tjananya yarltirra kati.’ \v 10 Nyangka-ya mularrpartu mapitjangu parrangurrirayirnu-tjananya yarltirra katingu. Tjiinya kutjupatjarralu-ya palyamunu palyalpayinya puru kutjupatjarralu walykumunu palyalpayinya. Nyangka-ya puurrku ngurrangka tjarrparralpi yangatjunu. \p \v 11 “Nyangka puurrtu tjarrpangu nyangu wati kutju kawutu kutjupa-kutjupatjarra nyinarranyangka. Tjiinya kurri yarltinyangka-ya kawutu walykumunu tjarrpatjunkupayi. Nyangka wati palunyanya walykurtu-walykurtu tjarrpangu nyinarranytja. \v 12 Nyangka puurrtu-lu watjarnu, ‘Nyaakun kawutu walykumunu tjarrpatjunkutjamaalpa tjarrpangu?’ Parturtu kanmarrarringu nyinarranytja. \v 13 Nyangkalta waarka palyalpayi pirninya watjarnu, ‘Karrpila-luya mara tjinatarrartu. Palunyalu yilkaku makati warni munga tirtu ngaralanytjalakutu. Nyangkayi purtu kulira yulama.’ Nyangka-ya mularrpartu warningu.” \p \v 14 Nyangka Tjiitjalu-tjananya watjarnu, “Tjiinya Mama Kuurrtu yarnangu pirni yarltipayi. Nyangka-ya marnkurr-marnkurrtu kulira wuyurrarringkupayi.” \s1 Puurrpa Ruumala Nyinapayinya-munta Payipungku? \r Maakaku 12.13-17; Luukaku 20.20-26 \p \v 15 Nyangka-ya Paratji pirnilu yanu wangkarra kuliranytja Tjiitjanya tjapira piwarrtjingalkitjalu. Tjiinya-ya kuliranytja kutjupayarla watjannyangka tjulyara puurrpa purlkanyakutu katikitjalu. \v 16 Palunyalu-yanku wanalpayi puru Yarataku wanalpayi kutjupatjarra yarltirralpi Tjiitjalakutu witurnu. Nyangka-ya yanu watjarnu, “Yuwa Puurr, nintilu-latju kulira nyuntulun tjukarurrulu watjalpayi. Tjiinyan wati purlkanyangkatarrartu ngurlumaaltu watjalpayi Mama Kuurrta tjukarurru nyinarratjaku. \v 17 Nyangka nyaapirinypan kulira tjiinya-lan puurrpa Ruumala nyinapayiku tjimarri nintiranyangka? Palunyapirinypa-munta Mawutjaku wangkangka ngarala?” \p \v 18 Nyangka Tjiitjalu nintilu kuliranytja tjiinya-ya yanyan-yanyantu tjumaranytjalu pitjangu tjapira-luya piwarrtjingalkitja. Nyangka-tjananya watjarnu, “Wiya, nyuntulu-yan mayunytju. Nyaaku-rniyan ngarnartu tjapira piwarrtjingalkitjalu? \v 19 Kati-ya tjimarri pala payipungkupayinya. Nyangka-rna nyawa.” \p Nyangka-ya mularrpartu katingu nintirnu. \v 20 Nyangka nyakulalpi tjapirnu, “Nganaku yiiku puru yini ngaangka ngarala?” \p \v 21 Nyangka-ya watjarnu, “Puurrpa Ruumala nyinapayiku.” \p Nyangka-tjananya watjarnu, “Yuwa, palyartu-yan tjimarri palunyapirinypa nintinma puurrpa Ruumala nyinapayiku. Tjiinyamarntu-ra palunyaku. Nyangka-ya Mama Kuurrku nintinma tjiinya-yan Mama Kuurrngamartatji kanyiranytjalu.” \p \v 22 Nyangka-ya kuliralpi kata paarnarrarnu. Palunyalu wantirra yanu. \s1 Mirritjanu-ya Wankarringkulalpi Yayintjulpirinypa Nyinama \r Maakaku 12.18-27; Luukaku 20.27-40 \p \v 23 Nyangka tjirntu palunyangkartu-ya Tjatutji pirni pitjangu Tjiitjalakutu. Tjiinya yarnangu palunyalu-ya watjalpayi mirritjanu-yanyu wankarringkula pakalkitjamunu. \v 24 Palunyalu-ya watjarnu, “Yuwa Puurr, Mawutjalu-lampa walkatjunu wantingu ngaapirinypa. Tjiinya-tjinguru watilu kurri kanyilku tjilkumaalpartu mirrirriku. Nyangkanyu marlanypa tjitjururrulu minyma parnaltji palunyanya yarltiku. Palunyalu tjilku yartakanku. Nyangka-ya watjanma palunyakumaalpa tjiinya mirri kurta tirnaku. \v 25 Nyangka tjukurrpa ngaanya-muntan kulilku? Kurtararra 7-pa-ya ngurra ngaangka nyinarranytja. Nyangka kurta tirnalu kurri yarltingu nyinarranytja. Palunyatjanu tjilku yartakankutjamaalpartu mirrirringu. Nyangka-ra marlanytju minyma palunyanya yarltingu. \v 26 Palunyalu tjilkumaalpartu mirrirringu. Nyangka palunyapirinypartu nampa 3-lu yarltingu. Palunyalu tjilkumaalpartu mirrirringu. Nyangka yara palunyapirinypartu-ya marlanytju marlawanalu minyma palunyanyartu yarltirra kanyira-wanarnu, tjilkumaalpartu mirrirringu wiyarringu. \v 27 Nyangkalta marla mularrpa minyma palunyanya mirrirringu. \v 28 Nyangka-lanyatju watjala. Tjiinya ngula-ya mirritjanu wankarringkula pakalku. Nyangka wati wanytjartitjaku-ra kurri nyinama? Tjiinyamarntu-luya pirnilurtu kanyirnu mirrirringu.” \p \v 29 Nyangka Tjiitjalu-tjananya watjarnu, “Wiya, ngurrpalu-yan purtu kulira Payipulta kutjulpirtu walkatjunu wantitjanya. Puru-yan ngurrpa Mama Kuurrku tjiinya yayirninytjulu palyalpayiku. \v 30 Tjiinya mirritjanu-ya wankarringkulalpi kurri yarltikitjamunu. Tjiinya-ya yayintjulpa yilkaringkatjapirinypa nyinama. \v 31 Nyuntulu-munta-yan Payipulta nyakulanytjamunu tjiinya mirritjanu-ya wankarringkula pakantjanyatjarra? Tjiinya Mama Kuurrtu watjarnu, \v 32 ‘Ngayulu-rna Mama Kuurrnga tjiinya-rniya Yayipuramalu, Yayitjikilu, puru Tjayikapalu pupakatirra marninypungkula, palunyanya.’” Nyangka Tjiitjalu-tjananya watjarnu, “Yuwa, tjamu mirripirtilu-ya Mama Kuurrnga marninypungkula. Tjiinyamarntu-ya wankalu nyinarra marninypungkula.” \p \v 33 Nyangka-ya yarnangu pirnilu kata paarnarrarnu kuliranytja palunyapirinypa watjaranyangka. \s1 Wangka Purlkanyatjarra \r Maakaku 12.28-34; Luukaku 10.25-28 \p \v 34 Nyangka-ya Paratji pirnilu kulirnu Tjiitjalu-tjananya Tjatutji pirninya watjarnu kanmarrmankunyangka. Palunyalu-ya lurrtjurringkula pitjangu. \v 35 Nyangka wati kutju Mawutjaku wangka nintipungkupayilu kulirnu Tjiitjanya tjapira piwarrtjingalkitjalu. \v 36 Palunyalu tjapirnu, “Puurr, wangka wanytjartitjanya purlkanya tjiinya Mawutjalu walkatjunu wantinytjanya?” \p \v 37 Nyangka Tjiitjalu watjarnu, “Mama Kuurrku-ya mukulyanytju nyinama. Palunyalu-ya kurrurntutarra kulinma palunyanyakutju pukurlmankukitjalu. \v 38 Tjiinya wangka palunyanya mungutjamunu nampa 1-pa ngarala. \v 39 Nyangka nampa 2-nya palunyapirinypartu ngarala: ‘Nyuntulu yarnangu kutjupaku ngarlturringkula palyanma. Tjiinyakurlunkun yungarralu kulira walykumunu palyanma, palunyapirinypa.’ \v 40 Tjiinya Mawutjalu puru Mama Kuurrku wangka kulira tjakultjunkupayilu-ya pirnipurlka watjarayirnu wantingu. Nyangka-tjinguru-yan wangka palunya kutjarranya wangarnarralu kulira palyanma. Tjiinya-yan pirnipurlka palyanma.” \s1 Wati Nyarra Mama Kuurrtu Kalkuntjanya \r Maakaku 12.35-37; Luukaku 20.41-44 \p \v 41 Nyangka Paratji pirni-ya tirtu nyinarranytja. Nyangka Tjiitjalu-tjananya tjapirnu, \v 42 “Nyaapirinypa-yan kulira? Wati nyarra Mama Kuurrtu kalkuntjanya nganaku wartangkatja nyinama?” \p Nyangka-ya watjarnu, “Puurrpa Tayipirrku.” \p \v 43 Nyangka-tjananya watjarnu, “Nyangkanyka Kuurti Walykumunulu wangka Tayipirrta yartakanu. Nyangkalta wati palunyanya tjiinya puurrpa watjarnu. Tjiinya ngaapirinypa watjarnu, \q1 \v 44 ‘Mama Kuurrtu ngayuku Puurrta watjarnu: \q2 Yitingkartu-rni puurrarri nyinama. \q2 Nyangka-rna yanyan-yanyanpa nyinapayi pirninya kati pupatjurra nyuntula tjinangka.’ \m \v 45 Yuwa, Tayipirrtu watjaranytja wati nyarra Mama Kuurrtu kalkuntjanya tjiinya palunyaku puurrpanyu nyinarranyangka. Nyangka yaaltji-yaaltjinyka wati palunyanya Tayipirrku wartangkatja nyinama?” \p \v 46 Nyangka-ya ngaparrtjika watjalkitjalu purtu kulirnu. Palunyalu-ya tjirntu palunyalangururtu puru tjapilkitjalu ngurlulu wantingu. \c 23 \s1 Mawutjaku Wangka Nintipungkupayi Puru Paratji Pirninya \r Maakaku 12.38-39; Luukaku 11.43, 46; 20.45-46 \p \v 1 Nyangka Tjiitjalu-tjananya wanalpayinya puru yarnangu pirninyatarrartu watjaranytja, \v 2 “Tjiinya-ya Mawutjaku wangka nintipungkupayilu puru Paratji pirnilu-tjananyanta Mawutjaku wangka watjara tjukarurrulpayi. \v 3 Nyangka-ya wangarnarralu kulira palyanma watjaranyangka-ya. Parturtu-tjananya nyakula minirringkutjamaaltu wantima. Tjiinyamarntu-ya watjaranytjatjanulu mula-mulalu palyaranytjamunu. \v 4 Tjiinya-ya witu-witura nintilpayi yarnangu pirnilu-ya kutjupa-kutjupa palyaratjaku. Palunyalu-tjananyaya nyakula yirringkaranytjamunu. Tjiinyakurlu witu-witura nintinma purlkanya tjitira katitjaku. Nyangkakurlu purtu tjitira makatirrayinnyangka nyakula wantima, palunyapirinypa. \v 5 Puru-ya kutjupa-kutjupa palyalpayi yarnangu pirnilu-tjananya nyakula marninypungkutjaku. Tjiinya wati pirnilu-ya puuka tjiinya wangka Payipultjarra karrpira kanyilpayi ngalyangka puru yamirringka. Tjiinya puuka kurlunypa mularrpa-ya kanyilpayi. Nyangka-ya Paratjilu puru Mawutjaku wangka nintipungkupayilu purlka-purlka yirlintjipirinypa kanyilpayi. Puru-ya warntu yankarlangka purturru wirrmira purlkanya kanyilpayi pirnilu-tjananyaya nyakula marninypungkulatjaku. \v 6 Nyangka-ya yarnangu pirnilu lurrtjurringkula mirrka ngalkulanyangka-ya kurranyunguru nyinarra ngalkupayi. Puru-ya tjurrtjungka tjarrparra kurranyu nyinapayi. \v 7 Palunyalu-ya kulira pukurlarripayi yarnangu pirnilu-tjananya ‘Nintipuka!’ warlkuranyangka. \v 8 Nyangka nyuntulu-ya yarnangu pirninya marrkunma nintipuka-tjananyanta warlkuntjamaaltu wantitjaku. Tjiinyamarntu-yan kurtararra nyinarra. Palunyalu-yan nintipungkupayi kutju kanyira. \v 9 Nyangka-kurlu-yan wanalpayi liita mama warlkunma. Wantima-ya. Tjiinyamarntu-tjanampanku kutjumama yilkaringka nyinarra. \v 10 Nyangka-ya marrkunma kutjupalu-tjananyanta puurrpa watjantjamaaltu wantitjaku. Tjiinyamarntu-rniyan puurrpa kutju kanyira Mama Kuurrtu kalkuntjanya. \v 11 Nyangka kutjupalu wati purlkanya nyinakitjalu yarnangu pirniku-tjanampa waarka palyanma. \v 12 Tjiinya Mama Kuurrtu nyaku yarnangu karnany-karnanypa nyinarranyangka tjunku mungutja nyinarratjaku. Nyangka kutjupanya karnany-karnanymaalpa watatja nyinama. Wiya, Mama Kuurrtu-lu nyakulalpi tjunku purlkanya nyinarratjaku.” \s1 Tjiitjalu-tjananya Payirnu Mayura-ya Palyarnyangka \r Maakaku 12.40; Luukaku 11.39-42, 44, 52; 20.47 \p \v 13 Nyangka Tjiitjalu-tjananya Mawutjaku wangka nintipungkupayi puru Paratji pirninya watjarnu, “Wiya, palyamunu purlkanya-tjanampanku yutirriku mayura-yan ngarnartu palyaranyangka. Nyuntulu-yan yarnangu pirninya kurralpayi Mama Kuurrnga-ya puurrpa warlkultjakutarra. Palunyalu-yan nyuntulu Mama Kuurrnga puurrpa warlkuranytjamunu.” \p \v 14 [Nyangka Tjiitjalu-tjananya tirtu watjaranytja, “Wiya, Mawutjaku wangka nintipungkupayi puru Paratji pirni, palyamunu purlkanya-tjanampanku yutirriku mayura-yan ngarnartu palyaranyangka. Tjiinya-yan minyma parnaltjiku ngurrangka tjarrparra yulytja-tjanampa mulyatarripayi. Palunyalu-yan ngarnartu walykumunupirinypa tjurrtjungka tjarrparra Mama Kuurrnga rawalu tjapilpayi. Nyangka-tjananyanta ngula pika purlkanya pungku.”] \p \v 15 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tirtu watjaranytja, “Wiya, Mawutjaku wangka nintipungkupayi puru Paratji pirni, palyamunu purlkanya-tjanampanku yutirriku mayunytjulu-yan ngarnartu palyaranyangka. Tjiinya-yan tiwa yanku kapi purlkanyawana puru manta lipiwana. Palunyalu-yan tjukurrpa parrawatjanma tjiinya yarnangu kutjulutarrartu-tjananyanta wanaltjaku. Nyangka nyuntuku yarawanalu-ya wanaranytjalu palyamunurriku nyuntula-tjananyanta munkarra. Nyangka ngula lurrtjurringkulalpi-yan warungka tjarrpaku.” \p \v 16 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tirtu watjaranytja, “Wiya, palyamunu purlkanya-tjanampanku yutirriku. Tjiinya-yan ngurrpalu-tjananya ngurrpa pirninya ngaapirinypa nintipungkupayi. Tjiinyanyu kutjupalu tjurrtju purlkanyawanalu kalkulku kutjupa-kutjupa palyalkitjalu. Wiya, palyanyu palyantjamaaltu wantiku. Parturtunyu kawurltjarra pirniwanalu kalkulku nyarra tjurrtju purlkanyangka ngarrirranyangka palyalkitjalu. Wiya, mayuntjamaaltunyu mularrpa palyala. \v 17 Wiya, mularrpa-yan pina kuwar-kuwartu kulilpayi. Tjiinya tjurrtju purlkanya mungutjamunu. Nyangka kawurlpa tjiinya mungutja. Ngarna kawurlpa tjurrtju purlkanyangka ngarrirranytjanya mungutjamunu. \v 18 Nyuntulu-yan puru ngaapirinypa nintipungkupayi, ‘Tjinguru kutjupalu waru kukangkatjawanalu kalkulku nyarra tjurrtju purlkanyangka ngaralanyangka palyalkitjalu. Wiya, palyanyu palyantjamaaltu wantiku. Nyangkanyu kukawanalu kalkulku nyarra warungka ngarrirranyangka palyalkitjalu. Wiya, mayuntjamaaltunyu mularrpa palyala.’ \v 19 Mularrpa-yan pinatjarra. Nyarra kuwarripa kanyira Mama Kuurrku nintilkitjalu, palunyanya mungutja. Ngarna waru nyarra tjurrtju purlkanyangka ngarala, palunyangka tjunkunyangka mungutjamunu ngarama. \v 20 Tjiinya kutjupalu waruwanalu kalkulku nyarra tjurrtju purlkanyangka ngaralanyangka palyalkitjalu. Tjiinya waru puru kutjupa-kutjupa ngarrirranytjanyatarrartu lurrtjura kalkura. \v 21 Nyangka kutjupalu tjurrtju purlkanyawanalu kalkulku palyalkitjalu. Tjiinya Mama Kuurrtawanalutarrartu kalkura palyalkitjalu. Tjiinyamarntu Mama Kuurrnga tjurrtju palunyangka nyinarra. \v 22 Nyangka kutjupalu yilkariwanalu kalkulku palyalkitjalu. Tjiinya Mama Kuurrnga puru palunyaku tjiya walykumununyatarrartu lurrtjura kalkura. Tjiinyamarntu Mama Kuurrnga yilkaringka nyinarra.” \p \v 23 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tirtu watjaranytja, “Wiya, Mawutjaku wangka nintipungkupayi puru Paratji pirni, palyamunu purlkanya-tjanampanku yutirriku mayura-yan ngarnartu palyaranyangka. Palya-yan yurninypa kurlunypa 100-pa kanyiranytjatjanulu 10-pa Mama Kuurrku nintinma. Nyangka palyamunulu-yan kulira wantirra Mawutjaku wangka purlkanya ngaralanyangka. Tjiinya ngarala yarnangu pirninya mayuntjamaaltu tjukarurrulu kanyiratjaku, puru-tjananya ngarlturringkula yirringkaratjaku, puru Mama Kuurrnga mularrkulira wanaratjaku. Palunyapirinypa-tjinguru-yan kulira palyanma. Puru-yan 100-pa kanyiranytjatjanulu 10-patarrartu nintinma Mama Kuurrku. \v 24 Pinatjarra-yan! Tjiinya-yan Mawutjaku wangka kurlunypa wangarnarralu kulira palyalpayi. Palunyalu-yan wangka purlkanya kulira wantipayi. Tjiinya purnpurnpa panikinta tjarrpanyangka-yan mantjira warnipayi tjikiltjakutarra. Palunyalu-yan kamurlpirinypa kuurltjunkupayi.” \p \v 25 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tirtu watjaranytja, “Wiya, Mawutjaku wangka nintipungkupayi puru Paratji pirni, palyamunu purlkanya-tjanampanku yutirriku mayunytjulu-yan ngarnartu palyaranyangka. Tjiinya-yan kutjupa-kutjupa palyalpayi yarnangu pirnilu-tjananyanta nyakula marninypungkulatjaku. Nyangka Mama Kuurrtu-tjananyanta nyakula palyamunu-yan nyinarranyangka. Tjiinyamarntu-yan pirnipurlka ngurlunyparrarnu kanyira. Tjiinyakurlu panikinpa katalarrakutju parltjila walykumunula. Nyangka kaninytjarra kirti ngarama, palunyapirinypa. \v 26 Paratji pirni, pinatjarra-ya nyinarranytjatjanu pina yarlarriwa. Tjiinya-yan kurrurnpa kaninytjarra walykumunurriku. Palunyatjanulu-yan walykumunu palyanma. Tjiinyakurlu panikinpa kaninytjarra parltjila walykumunula. Nyangkalta katalarratarrartu walykumunu ngarama, palunyapirinypa.” \p \v 27-28 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tirtu watjaranytja, “Wiya, Mawutjaku wangka nintipungkupayi puru Paratji pirni, palyamunu purlkanya-tjanampanku yutirriku mayura-yan ngarnartu palyaranyangka. Tjiinya-yan walykumunupirinypa nyinarra yarnangu pirningka mirangka. Nyangka Mama Kuurrtu-tjananyanta nyakula palyamunu-yan kulira palyaranyangka. Tjiinyakurlu pulpa mirringkatja pirntalmarra wanti walykumunu-ya nyakulatjaku. Nyangka kaninytjarra tarrka yurnatarrartu parntirrngarama, palunyapirinypa.” \s1 Palyamunu Purlkanya-tjanampa Yutirriku \r Luukaku 11.47-51 \p \v 29 Nyangka Tjiitjalu-tjananya Mawutjaku wangka nintipungkupayi puru Paratji pirninya watjarnu, “Wiya, palyamunu purlkanya-tjanampanku yutirriku mayunytjulu-yan ngarnartu palyaranyangka. Nyuntulu-yan pulpa walykumunulpayi nyarra Mama Kuurrku wangka kulira tjakultjunkupayi-ya mirri ngarrirranyangka. Nyangka wati-ya nyarra palyarungu nyinangu mirrirringu, palunyaku-tjanampa pulpangka-yan walykumunu tjunkula wantipayi. \v 30 Palunyalu-yan watjalpayi, ‘Kutjulpirtu-lampa tjamupirtilu Mama Kuurrku wangka kulira tjakultjunkupayi pirninya pungkula mirrirntaranytja. Nyangka-tjinguru-lan pungkutjamaaltu wantima.’ \v 31 Tjiinya-yan yungarralu watjara nyuntuku tjamupirtilu-ya Mama Kuurrku wangka kulira tjakultjunkupayinya pungkulanytja. \v 32 Wiya, tjamupirtiku yara-yan tirtu wanara. \v 33 Yuwa, tirtu-yan mayura palyalpayi. Palunyangka-tjananyanta wantikitjamunulu warungka tjarrpatjunku. \v 34 Kulinma-ya ngaanya. Ngayulu-tjanamparnanku witulku Mama Kuurrku wangka kulira tjakultjunkupayi pirni, puru wati nintipuka, puru nintipungkupayi pirninya. Nyangka-yan kutjupatjarra pungku mirrirntanku, puru kutjupatjarranya wartangka yurtitjunku. Puru-yan kutjupatjarranya tjurrtjungka ngaratjuralpi wirtapi wilyparnpungkulayilku wantiku. Palunyalu-tjananyayan ngurlura wananma yiwarla kutjupa-kutjupakutu. \v 35 Palunyangka nyuntunya-tjananyanta Mama Kuurrtu kunkanymanku tjiinya-ya kutjulpirtu mirri pirnilu wati palyarungu pirninya kunpu-kunpu mirrirntanu, palunyatjanungka. Tjiinya Yayipulnga kutjulpirtu mirrirntanu. Nyangka palunyanguru-ya nyuntuku-tjanampanku tjamupirtilu marlangkatja-marlangkatja pakaranytjalu pungkula-wanarnu, palunyalu-ya Parakayiku katja Tjakurayinya mirrirntanu. Tjiinya-luya nyangu tjurrtju purlkanyangka yaarrpa kaninytjarra ngaralanyangka. Palunyalu-ya pungu mirrirntanu. \v 36 Yuwa, Mama Kuurrtu nyuntuku-tjanampanku palyamunu purlkanya yutilku wati palunyanya-ya mirrirntankunyangka.” \s1 Tjiitjanya Ngarlturringkulanytja-tjanampa Tjurutjamala Nyinapayiku \r Luukaku 13.34-35 \p \v 37 Nyangka Tjiitjalu-tjananya Tjurutjamala nyinapayi pirninya yulatjarralu watjaranytja, “Wiya, ngarlturringkula-tjanamparnanku. Tjiinya-yan wati nyarra Mama Kuurrku wangka kulira tjakultjunkupayi pirninya mirri pungkulanytja. Puru palunyaku tjukurrtjarra-yan yapungka yatura mirrirntaranytja. Nyangka-tjanamparnanku tirtu mukurringkulanytja yampura kanyilkitja. Tjiinyakurlu tjuki-tjuki nyarlpilu kurlunypa pirninya yangatjura kanyinma, palunyapirinypa. Nyangka-rniyan tirtu paanypungkulanytja. \v 38 Wiya, Mama Kuurrtu-tjanampanku ngurra yangatjura kanyilkitjamunu. \v 39 Kulinma-ya. Ngaangururtu-rniyan nyakukitjamunu. Nyinarrayilku-rniyan nyakulalpi watjalku, ‘Marninypungama-la wati ngaa Mama Kuurrtu wituntjanya.’” \c 24 \s1 Tjurrtju Purlkanya Purlparraalku \r Maakaku 13.1-2; Luukaku 21.5-6 \p \v 1 Nyangka Tjiitjalu tjurrtju purlkanya wantingu mapitjalayintja. Nyangka-luya palunyaku wanalpayi pirnilu pitjangu watjarnu, “Pinkurraaralpi nyawa tjurrtju-lampa yiwarla walykumunu pirnitjarra ngarala.” \v 2 Nyangka nyakulalpi watjarnu, “Wiya, tjurrtju ngaa-yan nyakula, palunyanya tirtu ngarakitjamunu. Tjiinya ngula warrmarlalu-ya pitjaku purlparrpungku. Nyangka purli pirninyartu punkalku mantangka ngarrima.” \s1 Tjiitjaku Wanalpayi-ya Yanyanarringkula Pungama \r Maakaku 13.3-13; Luukaku 21.7-19 \p \v 3 Nyangka Tjiitjanya purli Yalapala tatirnu nyinarranytja. Nyangka palunyaku wanalpayilu-ya pitjangu kumpiltu tjapirnu, “Wanytjawara-ya tjurrtju nyarranya purlparrpungku? Puru nyaapirinypa-latju nyaku kulilku tjiinya ngamuntirringu nyuntulun pitjatjaku puru manta yilkaritarrartu wiyarritjaku?” \p \v 4 Nyangka Tjiitjalu watjarnu, “Kuliltjarra-ya nyinama. Mula-mularringkutjamaaltu-ya kulira wantima kutjupalu-ya mayura watjaranyangka. \v 5 Tjiinya pirnilu-ya pitjaku mayura watjanma, ‘Ngayulu-rna wati nyarra Mama Kuurrtu kalkuntjanya.’ Nyangka-ya yarnangu pirnilu kuliralpi mula-mularriku. \v 6 Nyangka-ya kulira ngurlumaalpa nyinama warrmarlalu-yanku ngurrangka takulu pungkulanyangka. Puru-ya tjakulpa kulira wantima pika-yanku tiwa pungkulanyangka. Tjiinya palunyapirinypa yartakarringkulanyangka-ya kulinma kuwarripa ngarala-wanarayinnyangka. Nyangka ngula manta yilkaritarrartu wiyarriku. \v 7 Tjiinya ngurra kutjupa-kutjupangkatjalu-yanku pika ngaparrku pungama. Nyangka yayilurru purlkanya ngaraku ngurra kutjupa-kutjupangka. Puru manta yurri-yurrirra wartunarranma ngurra kutjupa-kutjupangka. \v 8 Palunyapirinypa ngunytjara ngarala-wanalku. Tjiinyakurlu minyma mukala nyinama. Nyangka tjilku ngarrikitjangka ngarnmanytju mirala pika kurlunypa kaarrngaralanyangka. Palunyalukurlu marla pika purlkanyalta mirala, palunyapirinypa.” \p \v 9 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tirtu watjaranytja, “Nyangka-tjananyantaya tjulyaralpi nintilku pika pungkutjaku. Nyangka-tjananyanta pungku mirrirntanku. Tjiinya-tjanampankuya yarnangu ngurra kutjupa-kutjupangkatjanya yanyan-yanyanpa nyinama ngayunya-rniyan wanaranyangka. \v 10 Nyangka-rniya wanalpayi kutjupatjarralu wanalku wantiku. Palunyalu-yanku yanyanarringama. Puru-yanku ngaparrkulu nintira pungkula mirrirringkula-wananma. \v 11 Palunyangka wati pirnilu-ya mayura watjanma Mama Kuurrku wangka kulira tjakultjunkupayi nyinarranytjalu. Nyangka yarnangu pirnilu-tjanampa tjukurrpa kulira mula-mularringama. \v 12 Nyangka-ya palyamunu palyalpayinya pirnirriku. Nyangka wanalpayi pirnilu-yanku ngaparrkulu ngarlturringkula palyantjamaalarriku. \v 13 Nyangka kutjupalu-rni tungun-tunguntu wanaranytjatjanu wanka tirtu nyinama. \v 14 Nyangka ngarala tjukurrpa walykumunu tjiinya Mama Kuurrnga puurrarringkutjanya-ya parrawatjaratjaku nyangka-yayi yarnangu ngurra kutjupa-kutjupangkatjalu kulila. Nyangkalta manta yilkaritarrartu wiyarriku.” \s1 Palyamunu Purlkanya Ngaraku Yiwarla Tjurutjamala \r Maakaku 13.14-23; Luukaku 21.20-24 \p \v 15 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tirtu watjara-wanarayintja, “Nyuntulu-yan nyaku walykunytjilpa yiwarla yaka-yakangka ngaralanyangka. Tjiinya kutjulpirtulpi Mama Kuurrku wangka kulira tjakultjunkupayi yini Tannyultu watjarnu palunyapirinypa ngaratjaku.” Wangka palunyanya-ya yatatjurra kulila. \v 16 “Palunyangka-ya ngaapirinyarri wankarrikitja. Ngurra Tjutiyala-ya nyinarranytjatjanu kukurraala purlikutu. \v 17 Nyangka-tjingurun ngurrangka yitingka nyinama. Wiya, tjarrparra yulytjanku mantjintjamaalpa kukurraala. \v 18 Nyangka-tjingurun kaatanpa palyanma. Wiya, kawutunku ngurrangkatja mantjintjamaaltu wantirra kukurraala. \v 19 Wiya, ngarltutjarra-ya minyma mukala puru tjilku yamputjarra pirninya. Tjiinyamarntu-ya kukurraalku tjaka-tjakarriku. \v 20 Nyangka Mamanya-ya tjapinma palyamunu palunyanya nyinngangka ngaratjakutarra. Tjiinya-tjinguru-yan kukurraalku ngarriku tuwarraalku, palunyakutarra. Puru-ya tjapinma tjirntu Tjatiti yaka-yakangka-yan kukurraaltjakutarra. \v 21 Tjiinyamarntu palyamunu purlkanya mularrpa ngaraku. Nyarra ngarnmanypalpi manta palyantjalanguru palyamunu kutjupa-kutjupa pirni ngarala-wanarayintja, palunyangka munkarra yartakarriku. Nyangka palunyapirinypa puru ngarakitjamunu. \v 22 Tjiinya Mama Kuurrtu kurranyululpi watjarnu wantingu palyamunu palunyanya ngarala ngamurtu wiyarringkutjaku. Tjiinya-tjinguru-ya pirninyartu mirrirringkula-wanalku wiyarringku, palunyakutarra. Tjiinya Mamalu ngurrkarntanu yarnangu kutjupatjarranya wankarunkukitjalu. Palunyanya-tjananya kuliranytjalu watjarnu palyamunu ngarala ngamurtu wiyarringkutjaku.” \p \v 23 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tirtu watjaranytja, “Tjinguru kutjupalu-tjananyanta watjalku, ‘Pitja-ya nyawa. Ngaa ngarala wati nyarra Mama Kuurrtu kalkuntjanya. Munta, nyarranya ngarala.’ Nyangka-ya kulira mula-mularringkutjamaaltu wantima. \v 24 Tjiinya-ya kutjupatjarralu mayura watjanma, ‘Ngayulu-rna wati nyarra Mama Kuurrtu kalkuntjanya.’ Nyangka-ya kutjupatjarralu mayura watjanma tjiinya Mama Kuurrku wangka kulira tjakultjunkupayi nyinarranytjalu. Palunyalu-ya yayirninytjulu kutjupa-kutjupa yartakanama wanalpayi mularrtutarrartu-ya nyakula mula-mularritjaku. \v 25 Nyangka tjukurrpa palunyanya-ya kulinma tjiinya-rna ngarnmanymanu watjarnu wantitjanya.” \p \v 26 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tirtu watjaranytja, “Nyangka-tjinguru-ya watjalku, ‘Mapitja-ya nyawa. Wati nyarra Mama Kuurrtu kalkurnu wantitjanya mayu-mayu nyinarra.’ Nyangka-ya kulira wantirra yankutjamaalpa nyinama. Nyangka-tjinguru-ya watjalku, ‘Pitja-ya nyawa ngaa kumpiralpi nyinarra.’ Nyangka-ya kulira wantima. \v 27 Tjiinya-rna Katja Yarnangurrinytjanya yuti pitjaku. Tjiinyakurlu wanangara pakala. Palunyalu manta lipiwanalu yutira kanyinma, palunyapirinypa. \p \v 28 “Nyangka mirri ngarrirranyangka warlawurru pirninya-ya kapurturripayi.” \s1 Tjiitjanya Marlaku Pitjaku \r Maakaku 13.24-27; Luukaku 21.25-28 \p \v 29 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tirtu watjara-wanarayintja, “Palyamunu palunyanya ngaralayilku wiyarrinyangka tjirntu marurraalku. Nyangka kirnaralu yutira kanyilkitjamunu. Nyangka-ya pirntirri yilkaringuru punka-punkalku. Nyangka pirntirri tjukurrtatja-ya kutjupayarlanguru ngaparrku pitjaku. \v 30 Nyangka Katja Yarnangurrinytjanya-rna pitjakitjangka ngurra pirningkatjalu-ya nyaku kutjupa-kutjupa yilkaringka yutirrinyangka. Palunyalu-ya yularra nyangama tjiinya-rna Katja Yarnangurrinytjanya yutuwaringka tili purlkanyatjarra pitjalayinnyangka. Tjiinya-rna puurrpa purlkanya tjarungaraku. \v 31 Nyangka turampirrpa lingkirrtu puulku mirrantjingalku. Palunyangka-rna yayintjulpa pirninya witulku kakarrara yurlparirra kayili puru yapurra-ya yankutjaku. Nyangkalta-ya yanku yarnangu nyarra Mama Kuurrtu ngurrkarntankutjanya lurrtjura katiku.” \s1 Tjukurrpa Warta Kiripitjarra \r Maakaku 13.28-31; Luukaku 21.29-33 \p \v 32 Nyangka Tjiitjalu watjarnu, “Tjukurrpa kamparntalpa-tjananyarnanta watjalku warta kiripitjarra. Tjiinya nyinngangka nyarlpi punkara wiyarringkupayi. Nyangka ngula nyarlpi paka-pakannyangka-yan nintilu nyakula kulilpayi kurlikuturrinyangka. \v 33 Nyangka palunyapirinypartu-yan nyaku palyamunu kutjupa-kutjupa yutirringkulanyangka kulilku tjiinya wartalpi ngamurringu ngayulu-rna pitjatjaku. \v 34 Kulinma-ya ngaanya. Tjiinya palyamunu palunyapirinypa yutirringkula-wanarayilku wiyarriku. Nyangka yarnangu nyuntunyapirinypa, tjukarurru nyinapayinya-ya tirtu nyinama. \v 35 Tjiinya yilkari mantatarrartu wiyarriku. Nyangka ngayuku wangka tirtu ngaraku ngarama.” \s1 Ngurrpa-lan Tjiitjanya Marlaku Pitjatjaku \r Maakaku 13.32-37; Luukaku 17.26-30, 34-36 \p \v 36 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tirtu watjara-wanarayintja, “Pirninyartu-lan ngurrpa ngayulu-rna pitjatjaku. Tjiinya yayintjulpatarrartu-ya ngurrpa. Puru ngayulutarrartu-rna ngurrpa. Tjiinya Mamanyakutju ninti. \v 37 Nyangka Katja Yarnangurrinytjanya-rna pitjakitjangka yarnangu pirninya-ya watatja nyinama. Tjiinya Nawanyatjarralpi-ya watatja nyinarranytja, palunyapirinypa. \v 38 Tjiinya kapimaaltalpi-ya watatja nyinarranytja munupina. Palunyalu-ya mirrka ngalkulanytja. Puru-yanku kurri yarltirranytja. Nyangkalta Nawanya-ya pawurrpangka tjarrpangu. \v 39 Tjiinya-ya ngurrpa nyinarrayirnu, nyangka-tjananya kapi warnanpa purlkanyalu pitjangu mirrirntanu. Nyangka palunyapirinypa ngaraku ngayulu-rna Katja Yarnangurrinytjanya pitjanyangka. \v 40 Tjiinya-pula wati kutjarralu kaatanpa palyanma. Nyangka Mama Kuurrtu kutju katiku. Nyangka kutjupanya marlarringku nyinama. \v 41 Nyangka palunyapirinypartu-pula minyma kutjarralu nyinarra mirrka yurninypa rulyupungama. Nyangka Mama Kuurrtu kutju katiku. Nyangka kutjupanya marlarringku nyinama. \v 42 Nyangka kawarrtu-ya nyangama tjiinyamarntu-yan ngurrpa ngayulu-rna pitjatjaku. \v 43 Tjiinya wati mulyatanytjulu tayimpa watjalkitjamunu ngurrangka tjarrparra mulyatarrikitjalu. Tjiinya nyaku watarrku yankunyangka tjarrpaku yurrarayilku pakara yanku. Tjinguru tayimku nintilu ngurranku miranykanyinma tjarrpatjakutarra. \v 44 Nyangka nyuntulu-ya kawarrtu nyangama. Tjiinyamarntu-rna Katja Yarnangurrinytjanya tjulurrku pitjaku watatja-yan nyinarranyangka.” \s1 Waarka Palyalpayi Kutjarratjarra \r Luukaku 12.41-48 \p \v 45 Nyangka Tjiitjalu-tjananya wangka kamparntaralpi watjarnu, “Wati ngaalu kuliltjarralu palyaranytja palunyaku puurrku. Nyangka-lu nyangu watjarnu, ‘Yalatja-rna yankukitja. Nyangka yiwarla-tju miranykanyira kanyinma. Puru waarka palyalpayi pirninya miranykanyira kanyinma waarka-ya palyaranyangka. Puru-tjanampa mirrka nintinma.’ \v 46 Watjarnu wantirralta yanu. Palunyalu nyinarrayirnu marlaku pitjangu nyangu tirtu palyaranyangka marninypungu. \v 47 Palunyalu watjarnu pirnipurlka palunyaku yiwarlangkatja puurrarringkula kanyiltjaku. \v 48 Nyangka waarka palyalpayi kutjupalu palunyaku puurrku yiwarla miranykanyiranytja yalatja yankunyangka. Palunyalu palyamunu kulira palyaranytja. Tjiinya yungarralunku kulirnu, ‘Wiya, ngayuku puurrpa rawarringu.’ \v 49 Nyangka-tjananya waarka palyalpayi pirninya pika pungkulanytja. Palunyalu kakiri pirningka lurrtjurringkula mirrka ngalkula puru wayinpa tjikiranytja. \v 50 Nyangka-ra puurrpa tjulurrku waalkarrara pitjangu watarrku nyinarranyangka. \v 51 Palunyalu-lu pungkulayirnu tjunu wantingu. Palunyalu mantjiralpi lurrtjurnu mayunytju pirningka. Nyangka nyinarra purtu kulira yularranytja.” \c 25 \s1 Tjukurrpa Kungka 10-tjarra \p \v 1-2 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tjukurrpa kamparntalpa puru watjarnu, “Mama Kuurrnga puurrarriku nyinarranyangka ngaapirinypa ngaraku. Kungka 10-pa-ya nyinarranytja. Tjiinya-ya 5-pa purtukulilpa nyangka-ya 5-pa kuliltjarra nyinapayi. Nyangka watilu kurri yarltikitjangka pirnilurtu-ya lantanpa uyiltjarra tilira yanu ngata-ngatalu nyakukitja. \v 3 Tjiinya-ya purtukuliltu lantanpa tiliralpi uyilpa ngulaku katinytjamunu. \v 4 Nyangka-ya kuliltjarralu uyilpa yilirlta katinytja. \v 5 Nyangka wati nyarra kurri yarltikitjanya rawarringu. Nyangka-ya kungka pirninyartu ngalya nyuurru-nyuurrurringkulalpi kunkunarringu. \p \v 6 “Ngarrirrayirnu-ya munga kulturringu. Nyangka-ya mirrarralpi watjarnu, ‘Nyarra pitjalayirni wati palunyanya. Mapitja-luya ngata-ngatalu nyawa.’ \v 7 Nyangka kungka pirnilurtu-ya wankarringkulalpi lantanpa-yanku mantji-mantjirnu. Palunyalu-yanku tamarlmaralpi tilirnu. \v 8 Nyangka purtukuliltu-ya nyarra kuliltjarrangka-tjananya ngatjirnu, ‘Uyilpa-lampatju nintila tili wiyarringkulanyangka.’ \v 9 Nyangka-tjananya watjarnu, ‘Wiya, purlkamunu-latjunku yungarralu kanyira. Mapitja-yanku payipuwa nintilpayingka.’ \v 10 Nyangka-ya mularrpartu yanu payipungkukitja. Nyangkalta marlarta wati palunyanya waalkarrara pitjangu. Nyangka-ya kungka kuliltjarra nyinapayinya lurrtjurringkulalpi tjarrpangu mirrka pukurltu ngalkulanytja. Nyangkalta-ya tuu tjatapungu. \p \v 11 “Nyangka-ya kungka kutjupatjarralu uyilpa mantjira marlaku pitjangu. Palunyalu-ya purtu mirrarra watjaranytja, ‘Puurr, yarlapuwa-lampatju.’ \v 12 Nyangka watjarnu, ‘Wiya, ngurrpa-tjanamparnanku.’” \p \v 13 Nyangkalta Tjiitjalu-tjananya watjarnu, “Kuliltjarra-ya nyinama tjiinyamarntu-yan ngurrpa ngayulu-rna marlaku pitjatjaku.” \s1 Waarka Palyalpayi Marnkurrtjarra \r Luukaku 19.11-27 \p \v 14 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tjukurrpa kutjupa watjarnu, “Tjiinya Mama Kuurrnga puurrarriku nyinarranyangka ngaapirinypa ngaraku. Wati ngaalu yalatja yankukitjalu waarka palyalpayi pirninya yarltirralpi watjarnu palunyaku yiwarlangkatja-ya miranykanyiratjaku. \v 15 Palunyalu wati kutjupaku tala 5,000-pa nintirnu. Palunyalu kutjupaku tala 2,000-pa nintirnu. Palunyalu kutjupaku 1,000-pa nintirnu. Tjiinya purlkanya nintirnu ninti purlkanyalu kulira palyaranyangka. Palunyalu purlka-purlka nintirnu nintilu kulira palyaranyangka. Palunyalu ngurrpa-ngurrpaku kurlunypa nintirnu. Palunyalu wantirra yalatja yanu. \v 16 Nyangka wati nyarra 5,000-pa mantjiralpi kutjupa-kutjupa payipungu. Palunyalu nintiranytja tjimarrikitjalu. Palunyalu mantjirnu-mantjirnu tala 10,000-pa kanyiranytja. \v 17 Nyangka wati nyarra 2,000-pa mantjiralpi palunyapirinypartu palyarnu. Mantjirnu-mantjirnu tala 4,000-pa kanyiranytja. \v 18 Parturtu kutjupalu 1,000-pa mantjira katingu pirtingka tjawarnu tjarrpatjunu. \p \v 19 “Nyangka-tjanampa puurrpa nyinarrayirnu marlaku pitjangu. Palunyalu waarka palyalpayi marnkurrnga-tjananya yarltirralpi tjapirnu, ‘Tjimarri-tjanamparnanku nintintjanya-munta-yan purlkarnu?’ \v 20 Nyangka wati nyarra 5,000-pa mantjintjalu pitjangu 10,000-pa nintiralpi watjarnu, ‘Yuwa Puurr, 5,000-pa-rnin nintirnu. Nyangka-rna puru lurrtjura-wanarnu 10,000-karrarnu.’ \v 21 Nyangkalta kuliralpi watjarnu, ‘Walykumunulun kulira palyaranytja. Kurlunypirinypan kanyiranytjalu walykumunu palyarnu. Nyangka-rnanku pirnipurlka nintilku miranykanyiratjakun. Pitja nyangka-li pukurlpa nyinama.’ \v 22 Nyangka kutjupalu 2,000-pa mantjintjalu pitjangu watjarnu, ‘Yuwa Puurr, 2,000-pa-rnin nintirnu. Nyangka-rna puru lurrtjura-wanarnu 4,000-karrarnu.’ \v 23 Nyangka kuliralpi watjarnu, ‘Walykumunulun kulira palyaranytja. Kurlunypirinypan kanyiranytjalu walykumunulu palyarnu. Nyangka-rnanku pirnipurlka nintilku miranykanyiratjaku. Pitja nyangka-li pukurlpa nyinama.’ \v 24 Nyangkalta wati nyarra 1,000-pa mantjintjalu pitjangu watjarnu, ‘Wiya Puurr, nintilu-rna kuliranytja tjiinyan wati witu-witu nyinarranyangka. Tjiinyamarntun witu-witura nintilpayi pirnilu-ya waarka purlkanya palyara palunyalu nyuntuku kutjupa-kutjupa nintiratjaku. \v 25 Nyangka ngurlulu-rnanku tjimarri katingu pirtingka tjawarnu tjarrpatjunu. Nyawa, ngaanyanku tjimarri.’ \v 26 Nyangka kuliralpi watjarnu, ‘Wiya, nyuntulun palyamunu. Waarkan palyantjamunurtu. Nintilu-partan kulira ngayulu-rna witu-witulpayi pirnilu-ya waarka purlkanya palyara palunyalu-tjuya kutjupa-kutjupa nintiratjaku? \v 27 Palunyangka-tjinguru-tjun tjimarri nintinma miranykanyilpayilu-ya ngarna kanyiltjaku. Nyangka-tjinguru-ya lurrtjura tjunama. Nyangka-tjinguru-rna pitjala purlka-purlka mantjinma.’ \v 28 Nyangka-tjananya ngamu ngaralanytjanya watjarnu, ‘Tjimarri palunyanya-ya mantjila. Palunyalu nintila wati nyarra 10,000-pa kanyira, palunyaku. \v 29 Tjiinya kutjupalu waarka walykumunu palyaranyangka-rnara waarka purlkanya nintilku. Nyangka kutjupalu palyantjamaaltu wantirranyangka-rna kutjupaku nintilku palyaratjaku.’ \v 30 Nyangka puurrpa palunyalu-tjananya watjarnu, ‘Wati ngaa waarka palyaranytjamununya-ya mantjiralpi yilkaku warni munga tirtu ngaralanytjalakutu. Nyangkayi nyinarra purtu kulira yulama.’ Nyangka-luya mularrpartu warningu.” \s1 Yarnangu Pirninyartu Ngaratjunkulalpi Tjarralku \p \v 31 Nyangka Tjiitjalu-tjananya watjarnu, “Ngayulu-rna Katja Yarnangurrinytjanya puurrpa purlkanya pitjaku yayintjulpa pirnitjarra. Palunyalu-rna tjiya walykumunungka nyinaku. \v 32 Palunyangka-rniya yarnangu pirninya manta lipingkatja lurrtjurriku ngaraku. Nyangka-tjananyarna tjarralku. Tjiinyakurlu watilu tjiipu nanikuurrpatarrartu miranykanyinma. Palunyalu-tjananya tjarrala, palunyapirinypa. \v 33 Tjiinya-rna walykumunu palyalpayi pirninya wakunguru ngaratjunku. Palunyalu-rna kutjupatjarranya tjampunguru ngaratjunku. \v 34 Nyangka-tjananyarna wakunguru ngaratjunkulalpi watjalku, ‘Yuwa, ngayuku Mamalu-tjananyanta walykumunura kanyiranytja. Pitja-rniya nyinama ngurra walykumunungka. Palunyanya-tjanampanku Mama Kuurrtu palyarnu ngarnmanymanu wantingu manta yilkaritarrartu palyaranytjalulpi. \v 35 Tjiinya-rniyan nyangu parltjamunu-rna nyinarranyangka-rniyan mirrka nintirnu. Puru-rniyan kapitjanurnu tjiinya-rna kapitjirratja nyinarranyangka. Puru-rniyan ngurrangka tjarrpatjunu tjiinya-rna maliki waalkarrara pitjanyangka. \v 36 Puru-rniyan nyangu nikirrpalya nyinarranyangka-rniyan warntu tjarrpatjunu. Puru-rniyan miranykanyiranytja pikatjarra-rna ngarrirranyangka. Puru-rniyan tjarrparra wangkarranytja tjayilpa-rna nyinarranyangka.’ \v 37 Nyangkalta-rniya walykumunu palyalpayilu watjalku, ‘Puurr, nyuntunya-latjunta nyakunytjamunurtu parltjamunun nyinarranyangka. Puru-latjunta nyakunytjamunurtu kapitjirratjan nyinarranyangka. \v 38 Nyuntunya-latjunta nyakunytjamunurtu maliki pitjanyangka. Puru-latjunta nyakunytjamunurtu nikirrpalyan nyinarranyangka. \v 39 Puru-latjunta nyakunytjamunurtu pikatjarra puru tjayilpangkan nyinarranyangka.’ \v 40 Nyangkalta-tjananyarna watjalku, ‘Wiya, yarnangu ngarltutjarra pirninya-yan yirringkaranytjalu ngayunyapirinypa yirringkaranytja. Tjiinyamarntu palunyanya-tjuya ngayuku yungarrapirti.’ \p \v 41 “Nyangka-tjananyarna tjampunguru ngaralanytjanya watjalku, ‘Wantirra-rniya munkarra mapitja. Tjiinyamarntu-tjananyanta Mama Kuurrtu mirritjuralpi witulku waru nyarra tirtu kampapayilakutu. Palunyanyamarntu palyarnu ngarnmanymanu wantingu mamuku, puru palunyaku yayintjulpa pirnikutarrartu. \v 42 Tjiinyamarntu-rniyan nyangu parltjamunu-rna nyinarranyangka mirrka nintintjamaaltu wantingu. Puru-rniyan nyangu wantingu kapitjirratja-rna nyinarranyangka. \v 43 Puru-rniyan yarltirra ngurrangka tjarrpatjunkutjamaaltu wantingu maliki-rna pitjanyangka. Puru-rniyan nyangu nikirrpalya-rna nyinarranyangka warntu tjarrpatjunkutjamaaltu wantingu. Puru-rniyan miranykanyintjamaaltu wantingu pikatjarra-rna ngarrirranyangka. Puru-rniyan tjarrparra wangkanytjamaaltu wantipayi tjayilpangka-rna nyinarranyangka.’ \v 44 Nyangkalta-rniya watjalku, ‘Puurr, nyuntunya-latjunta nyakunytjamunurtu parltjamunu, kapitjirratja, maliki, nikirrpalya, pikatjarra, puru tjayilpangka nyinarranyangka.’ \v 45 Nyangka-rna watjalku, ‘Wiya, yarnangu ngarltutjarra-yan nyakula wantirranytjalu ngayunyapirinypa-rniyan wantirranytja.’” \v 46 Nyangka Tjiitjalu-tjananya yarnangu pirninya watjarnu, “Tjiinya-rna yarnangu palunyanya-tjananya warungka tjarrpatjunku. Nyangka-ya walykumunu palyalpayi pirninya wanka tirtu nyinama.” \c 26 \s1 Tjumaranytja-ya Tjiitjanya Pungkukitjalu \r Maakaku 14.1-2; Luukaku 22.1-2; Tjuunku 11.45-53 \p \v 1 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tjukurrpa watjara-wanarnu wiyarringu. Palunyalu wanalpayi pirninya watjarnu, \v 2 “Nintilu-yan kulira ngurra kutjarratjanu turlku Wayirntankutjanya ngaraku. Palunyangka-rniya Katja Yarnangurrinytjanya tjulyaralpi nintilku wartangka-rniya yurtitjunkutjaku.” \p \v 3 Nyangka palunyangkartu-ya tjurrtjuku puurrpa pirni puru yirna pirni lurrtjurringu Kayapaku yiwarla purlkanyangka. Tjiinyamarntu wati palunyanya tjurrtjuku puurrpa purlkanya nyinarranytja. \v 4 Nyangka-ya wangkarra kuliranytja Tjiitjanya kumpiltu tjulyara mirri pungkukitjalu. \v 5 Palunyalu-ya watjarnu, “Wiya, kuwarripa-la wanti yarnangu pirni-ya turlkuku pitjangu nyinarranyangka, tjiinya-lanyaya yapungka yatultjakutarra.” \s1 Tjiitjala-lu Parnti Walykumunu Tjutirnu \r Maakaku 14.3-9; Tjuunku 12.1-8 \p \v 6 Nyangka Tjiitjanya yiwarla Patjanila nyinarranytja. Palunyalu Tjayimanku ngurrangka tjarrpangu. Wati palunyanya kutjulpirtu purrtjutjarra nyinarrayirnu wiyarringu. \v 7 Nyangka Tjiitjalu nyinarra mirrka ngalkulanytja. Nyangka minyma kutju tjarrparra pitjangu puturlpa parnti walykumunutjarra. Tjiinya tjimarri purlkangkatja katinytja. Palunyalu Tjiitjala katangka tjutirnu. \v 8 Nyangka wanalpayi pirnilu-ya nyakulalpi mirrparnarringu. Palunyalu-ya watjarnu, “Nyaakunyka parnti walykumununya katingu wiilypungu? \v 9 Tjinguru tjimarri purlkanyakitjalu nintinma. Palunyalu tjimarri palunyanya nintinma nyirnurru nyinapayi pirniku.” \p \v 10 Nyangka Tjiitjalu nintilu kuliranytja watjaranyangka-ya. Palunyalu-tjananya watjarnu, “Nyaaku-yan yayirnirringkula watjara? Tjiinya-tju walykumunu palyarnu. \v 11 Tjiinya-tjananyanta nyirnurru nyinapayi pirninya nyuntulawana tirtu nyinarra-wanarayinma. Nyangka-tjananyarnanta ngayulu tirtu nyinakitjamunu. \v 12 Tjiinya parnti walykumununya-rni tjutirnu tamarlmanupirinypa ngula-rniya mirri pulpangka tjarrpatjunkutjaku. \v 13 Kulinma-ya ngaanya. Tjiinya manta lipiwanalu-ya tjukurrpa walykumununya watjaranytjalu minyma ngaanyatarrartu kulira watjanma.” \s1 Tjuutalu Watjarnu Tjiitjanya Yinytjanulu Nintilkitjalu \r Maakaku 14.10-11; Luukaku 22.3-6 \p \v 14 Nyangka wanalpayi Tjuuta-Kariyarrnga pakara yanu tjurrtjuku puurrpa pirnikutu. Palunyanyatarrartu Tjiitjalu ngurrkarntanu nyangka-ya 12-pa nyinarranytja. \v 15 Nyangka-tjananya watjarnu, “Tjimarri yaaltjirri-rniyan nintilku Tjiitjanya-tjanamparnanku nintinnyangka?” Nyangka-ya watjarnu, “30.” Nyangka-ya mularrpartu tjunkula-wanarnu nintirnu. \v 16 Nyangka palunyalangururtu Tjuutalu kuliranytja, “Yaaltjilu-tjanamparna nintilku?” \s1 Mirrka-ya Ngalkula Wayirntankutjanya Kuliranytja \r Maakaku 14.12-21; Luukaku 22.7-14, 21-23; Tjuunku 13.21-30 \p \v 17 Nyangka ngarangu nyuma tjalpu ngalkula Wayirntankutjanya kuliltjaku. Nyangka-ya wanalpayi pirnilu Tjiitjanya tjapirnu, “Wanytjatja-latju yanku mirrka kuka paalku ngalkula-lan Wayirntankutjanya kuliltjaku?” \p \v 18 Nyangka wanalpayi kutjarra witurnu, “Mapitja-pula yiwarlakutu. Palunyalu wati kutju nyakulalpi ngaapirinypa watjala, ‘Yuwa, Nintipungkupayilu watjarnu tjiinya-ranyu ngamuntirringu mirrirritjaku. Nyangkanyu palunyalu puru wanalpayi pirnilutarrartu-ya mirrka ngalku Wayirntankutjanya kulilku nyuntuku ngurrangka.’” \p \v 19 Nyangka-pula mapitjangu wati palunyangka tjapirnu. Nyangka yuwarnmankunyangka-pula mirrka kuka paarayirnu tjunu wantirra marlaku yanu Tjiitjalakutu. \p \v 20 Nyangka tjirntu tjarrpanyangka Tjiitjanya puru wanalpayi 12-nyatarrartu-ya yanu ngurra palunyangka tjarrparralpi nyinakatingu mirrka ngalkukitja. \v 21 Nyinarra-ya ngalkulanyangka Tjiitjalu watjarnu, “Kulila-ya ngaanya. Kutjulu-rni yinytjanulu nintilku, ngaa-lan lurrtju nyinarra, palunyalu.” \p \v 22 Nyangka-ya kuliralpi tjurlpilyarringu. Palunyalu-ya kutju-kutjulu watjaranytja, “Wiya Puurr, ngayulumaalpa-rna-kulila.” \p \v 23 Nyangka Tjiitjalu watjarnu, “Kutjulu ngaa nyuma-litju panikinpa kutjungkartu tjalatjura, palunyalu-rni nintilku. \v 24 Yuwa, Katja Yarnangurrinytjanya-rna mirrirriku tjiinya Payipulta kutjulpirtu walkatjunu wantinytjanya ngarala, palunyapirinypartu. Nyangka palyamunu-ra ngaraku wati ngaa yinytjanulu-rni nintilku, palunyaku. Tjiinya-ra palyamunu purlkanya ngaraku. Tjinguru wati palunyanya yirti ngarrinytjamaalpa parrkangkartu ngarama. Nyangka-tjinguru-ra palya ngarama.” \p \v 25 Nyangka Tjuutalu Tjiitjanya yinytjanulu nintilkitjalu watjarnu, “Puurr, ngayulumaalpa-rna-kulila.” \p Nyangka-lu watjarnu, “Yungarralunkun pala watjara.” \s1 Puurrpa Tjiitjalu Kutjuwarra Mirrka Ngalangu \r Maakaku 14.22-26; Luukaku 22.14-20 \p \v 26 Nyangka-ya nyinarra mirrka ngalkulanytja. Nyangka Tjiitjalu nyuma mantjirnu. Palunyalu Mama Kuurrnga marninypungkulalpi kartarntanu-tjanampa nintirnu. Palunyalu watjarnu, “Mantjila-ya ngala. Ngaanya-tju ngayuku yarnangupirinypa.” \p \v 27 Nyangka panikinpa wamatjarra mantjirnu. Palunyalu Mama Kuurrnga puru marninypungkulalpi nintirnu-tjanampa. Palunyalu watjarnu, “Pirnilurtu-ya tjikila. \v 28 Ngaanya-tju ngayuku yirramipirinypa. Tjiinya Mama Kuurrtu watjarnu wantingu yarnangu palyamunu palyalpayi pirniku-tjanampa kalyparrikitjalu ngayulu-rnatju yirrami wiilypungkulalpi mirrirriku, palunyangka. Nyangka tjukurrpa palunyanya tirtu ngaraku ngarama. \v 29 Kulinma-ya ngaanya. Wama ngaapirinypa-rna puru tjikilkitjamunu. Tjiinya-rna nyinarrayilku, nyangka ngayuku Mama puurrarriku nyinarranyangka-tjananyarnanta lurrtjurringkulalpi wama kutjupa tjikilku.” \p \v 30 Nyangka-ya turlku yinkarra pakara yanu purli Yalapalakutu. \s1 Tjiitjalu Nintilu Watjaranytja Piitalu Mayultjaku \r Maakaku 14.27-31; Luukaku 22.31-34; Tjuunku 13.36-38 \p \v 31 Nyangka Tjiitjalu-tjananya watjarnu, “Munga kuwarrinya-rniyan wantirra kukurraalku. Tjiinya Payipulta kutjulpirtu kamparntalpa walkatjunu wantingu ngaapirinypa ngarala, ‘Mama Kuurrtu tjiipu miranykanyilpayinya pungku mirrirntanku. Nyangka-ya tjiipu pirninya wililyarrara kukurraalku.’ \v 32 Nyangka-rna mirritjanu wanka pakara kurranyu yanku Kalalilakutu. Nyangka-rniyan marlawanalu ma-wanalku lurrtjurriku.” \p \v 33 Nyangka Piitalu watjarnu, “Wiya, ngayulu-rnanta wantikitjamunu. Tjingurunta-ya wanalpayi ngaalu wantirra yanku. Nyangka ngayulu-rnanta wantikitjamunu.” \p \v 34 Nyangka Tjiitjalu watjarnu, “Piita, kulila-rni. Munga walykunya-tjun marnkurrara ngurrparriku. Palunyalultan kulilku tjuki-tjuki tjirntukutu mirranyangka.” \p \v 35 Nyangka watjarnu, “Wiya, palunyapirinypa-rna mayulkitjamunu. Tjiinya-lin lurrtjurtu mirrirriku.” \p Nyangka-ya wanalpayi pirnilu palunyapirinypartu watjaranytja. \s1 Tjiitjalu Mamala Tjapiranytja Katjamanila \r Maakaku 14.32-42; Luukaku 22.39-46 \p \v 36 Nyangka Tjiitjanya puru palunyaku wanalpayitarrartu-ya kutipitjangu ngurra yini Katjamanilakutu. Nyangka-tjananya watjarnu, “Ngaangka-ya nyinama. Nyangka-rna nyarratja yanku Mamala tjapilkitja.” \v 37 Palunyalu-tjananya Tjapatiku katja kutjarranya Piitanyatarrartu yarltirra katingu. Nyangka-ra tjuni tjurlpilyarringu. \v 38 Palunyalu-tjananya watjarnu, “Tjuni-rna tjurlpilyarringu. Nyangka kurrurnpa-rni puurntara kanyira. Kulila-ya. Nyarratja-rna yanku Mamala tjapilkitja. Nyangka-ya ngaanguru palunyapirinytju wanka-wankalu tjapinma.” \p \v 39 Nyangka ngamurtu mapitjalalpi pupakatingu. Palunyalu ngaapirinypa tjapirnu, “Yuwa Mama, tjiinya-rnin watjarnu pika purlkanyatjarra-rna mirrirritjaku. Nyangka-muntan wangka kutjupanku nyangka-rna pikamaalpa nyinama? Wiya, nyuntulunku yungarralu kulila.” \p \v 40 Nyangka marlaku pitjangu nyangu wanalpayi marnkurrnga-ya kunkunpa ngarrirranyangka. Palunyalu watjarnu, “Piita, rawalu-parta-yan wanka-wankalu tjapiranytjamunu? \v 41 Wanka-wankalu-ya tjapinma tjiinya mamulu-tjananyanta punkatjingaltjakutarra. Tjiinya-yan wuyurrpa nyinarranytja tjapilkitja. Parturtu-yan nyuurru-nyuurrurringu kunkunarringu.” \p \v 42 Nyangka puru yanu watjarnu, “Yuwa Mama, nyuntulu-tjingurun wangka palunyanya kutjupankutjamunungka mularrpa-rna pika purlkanyatjarra mirrirriku. Tjiinya nyuntulunku yungarralu kulila.” \v 43 Nyangka pitjangu nyangu puru-ya kunkunpa ngarrirranyangka. Tjiinyamarntu-ya ngalya nyuurru-nyuurru nyinarranytja. \p \v 44 Nyangka-tjananya wantirra mapitjangu palunyapirinypartu watjaranytja. \v 45 Palunyalulta marlaku pitjangu-tjananya watjarnu, “Tirtu-parta-yan kunkunpa ngarrima? Wartalpitjanu ngamurringu wati palyamunu pirnilu-rniya Katja Yarnangurrinytjanya tjulyaltjaku. \v 46 Pakala-ya nyangka-la mapitja nyawa. Wati nyarra yinytjanulu-rni nintilkitja pitjangu.” \s1 Tjiitjanya-ya Tjulyarnu \r Maakaku 14.43-50; Luukaku 22.47-53; Tjuunku 18.3-12 \p \v 47 Nyangka tjaangkartu wanalpayi Tjuutanya waalkarrara pitjangu. Puru-ya pirnipurlka pitjangu kunmarnu purlkanya puru kupulutjarra. Tjiinya tjurrtjuku puurrpa pirnilu puru yirna pirnilu-tjananyaya witurnu wantingu. \v 48 Tjiinya wati nyarra Tjiitjanya nintilkitjalu-tjananya ngaapirinypa ngarnmanymanu wantingu, “Wati nyarra ngayulu-rna nyunytjulku, palunyanya-ya tjulyala.” \p \v 49 Nyangka-lu Tjiitjalakutu pitjangu watjarnu, “Yuwa Puurr, kurrurnpa rapa nyinama.” Nyangkalta-lu nyunytjurnu. \p \v 50 Nyangka Tjiitjalu watjarnu, “Yamatji, waarrpuwa-rni.” \p Nyangkalta-ya pitjangu tjulyarnu kanyiranytja. \v 51 Nyangka wati kutju Tjiitjala lurrtju ngaralanytjalu kunmarnu purlkanyanku yilaralpi wati kutju pina katapungu, tjiinya tjurrtjuku puurrpa purlkanyaku waarka palyalpayinya. \v 52 Nyangka Tjiitjalu watjarnu, “Kunmarnunku marlakulu tjarrpatjurra. Tjiinya-tjinguru kutjupalu kunmarnungka katapungku. Nyangka-luya ngaparrtjika kunmarnungkartu mirrirntanku. \v 53 Ngurrpa-parta-tjuyan? Tjinguru-rnatju Mama tjapinma. Nyangka yayintjulpa pirni minga-minga witunma. Nyangka-tjinguru-rniya warrmarlara pitjala paalytjura wankanma. \v 54 Parturtu Payipulta kutjulpirtu walkatjunu wantingu mirrirritjaku-rna. Palunyanguru-rnatju Mamanya tjapilkitjamunu. Nyangka wangka palunyanya yutirriku.” \p \v 55 Nyangka Tjiitjalu-tjananya wati pirninya watjarnu, “Nyaaku-rniyan kunmarnu purlkanya puru kupulutjarra pitjangu tjulyalkitja? Ngayulu-munta-rna mirri pungkupayi? Wiya, tjirntu kutjupa tjirntu-tjananyarna nyinarra nintipungkulanytja tjurrtju purlkanyangka. Nyangka-rniyan tjulyantjamaaltu wantirranytja. \v 56 Parturtu-rniyan pitjangu tjulyannyangka wangka nyarra Payipulta kutjulpirtu walkatjunu wantinytjanya yutirringu.” \p Palunyangkartu-ya wanalpayi pirnilu wantirra ngurlu kukurraarnu. \s1 Tjiitjanya-ya Kantjulpa Pirningka Ngaratjunu \r Maakaku 14.53-65; Luukaku 22.54-55, 63-71; Tjuunku 18.13-14, 19-24 \p \v 57 Nyangkalta-ya Tjiitjanya katingu Kayapaku yiwarlakutu. Tjiinya wati palunyanya tjurrtjuku puurrpa purlkanya nyinarranytja. Nyangka puru-ya Mawutjaku wangka nintipungkupayi puru yirna pirninya lurrtjurringu nyinarranytja. \v 58 Nyangka Piitalu tiwawanalu wanarayintja. Palunyalu yiwarla yaarrpa palunyangka tjarrpangu. Palunyalu-tjananya purlinymanta pirningka lurrtjurringkulalpi nyinarranytja. Tjiinya kuliranytja, “Ngaanguru-rna nyinarra nyangama, ‘Yaaltji-yaaltji ngaraku?’” \v 59 Nyangka-ya tjurrtjuku puurrpa pirni puru kantjulpa pirninya kaninytjarra nyinarranytja. Palunyalu-ya ngurriranytja pitjala-ya mayura watjaltjaku Tjiitjalu palyamunu palyannyangka-ya mirritjunkukitjalu. \v 60 Nyangka-ya pirnilu pitjala Tjiitjanyatjarra yarlamayura watjaranytja. Nyangka-ya purtu ngurriranytja kutjarralu-pula tjukurrpa kutju watjaltjaku. Nyangkalta marla wati-pula kutjarralu pitjangu \v 61 watjarnu, “Wati ngaalu ngaapirinypa watjarnu, ‘Mama Kuurrku tjurrtju purlkanya-rnanyu purlparrpungku. Palunyalu-rnanyu ngurra kutjarratjanulu marlakulu palyalku.’” \p \v 62 Nyangka tjurrtjuku puurrpa purlkanyalu pakaralpi Tjiitjanya watjarnu, “Nyuntulun kulira wati ngaalunta-ya watjaranyangka. Mularrpa-munta-ya watjara?” \v 63 Nyangka kanmarrpa tirtu ngaralanytja. Nyangka puurrpa palunyalu watjarnu, “Mama Kuurrta mirangka-lanyatju tjurrkurltu watjala. Nyuntulu-muntan Kurayitjanya, Mama Kuurrku Katja?” \p \v 64 Nyangka watjarnu, “Yuwa, nyuntulu palan yungarralu watjarnu. Nyangka-ya kulinma ngaanya. Ngaanguru-yan nyaku Katja Yarnangurrinytjanya-rna Mama Kuurrta yitingka nyinapayinya yutuwaringka tjarungaralayinnyangka.” \p \v 65 Nyangka tjurrtjuku puurrpa purlkanyalu wangka palunyanya kuliralpi warntunku wartunpungu. Palunyalu watjarnu, “Yartaka! Wati ngaalu-kulila Mama Kuurrnga ngarlpupirtira. Nyaaku-lan kutjupanya yarltiku pitjala-lanya watjaltjaku? Tjiinya yungarralunku watjarnu. \v 66 Nyangka-yan nyaapirinypa kulira?” \p Nyangka-ya watjarnu, “Yuwa, palyamunu watjarnu. Palunyapirinypa pungkula mirrirntankupayi.” \p \v 67 Nyangka-luya yiiku tjuupungkulanytjalu pungkulanytja. Nyangka-ya patapungkulanytjalu \v 68 ngarlpupirtira watjaranytja, “Kurayitja, nganalunta pungu? Tjurrkurltu-lanyatju watjala tjiinyamarntun wati nyarra Mama Kuurrtu kalkuntjanya.” \s1 Piitanya Tjiitjaku Ngurrparringkulanytja \r Maakaku 14.66-72; Luukaku 22.56-62; Tjuunku 18.15-18, 25-27 \p \v 69 Nyangka Piitanya yiwarla yaarrta tirtu nyinarranytja. Nyangka kungka nyarra tjurrtjuku puurrpa purlkanyaku waarka palyalpayilu pitjangu watjarnu, “Wiya, nyuntulutarrartun Tjiitja-Kalalinyamartatjingka lurrtju parrapitjalayintja.” \p \v 70 Nyangka-parturtu pirningka mirangka watjarnu, “Wiya, ngurrpa-rna. Nyaapan watjara? Purtu-rnanta kulira.” \v 71 Nyangka pakara mapitjangu tuungka ngaralanytja. Nyangka kungka waarka palyalpayi kutjupalu nyakulalpi pirningka-tjananya watjarnu, “Wiya, wati ngaanya Tjiitja-Natjarinyamartatjingka lurrtju parrapitjalayilpayi.” \p \v 72 Nyangka puru ngurrparringkulalpi watjarnu, “Wiya, wati palunyaku-rna ngurrpa. Mama Kuurrta mirangka-rnanta tjukarurrulu watjara.” \p \v 73 Nyangka rawamaalpartu-ya yarnangu kapurtu ngaralanytjalu pitjangu watjarnu, “Wiya, mularrpan wati palunyaku wanalpayi. Tjiinya nyuntuku wangka-latju kulira ngurra Kalalinyamartatjipirinypan wangkarranyangka.” \p \v 74 Nyangka kurrurnpa mula-mulalu watjarnu, “Wiya, wati palunyaku-rna ngurrpa. Tjukarurrulu-rna watjara. Tjinguru-rna mayura watjannyangka Mama Kuurrtu-rni palya pungku.” \p Nyangkalta tjuki-tjuki purlkanyanya mirrangu. \v 75 Nyangkalta Piitalu kulirnu Tjiitjalu nyarra watjarnu wantitja, “Marnkurrara-rnin ngurrparringkulalpi kulilku tjuki-tjuki mirranyangka.” Nyangka wangka palunyanya kuliralpi kurntarringu. Palunyalu pakara yilkaku yankulalpi purlkanya yulangu. \c 27 \s1 Tjiitjanya-ya Katingu Payilarrtakutu \r Maakaku 15.1; Luukaku 23.1-2; Tjuunku 18.28-32 \p \v 1-2 Nyangka mungayurnturalpi-ya tjurrtjuku puurrpa pirnilu puru yirna pirnilu-ya lurrtjurringkulalpi wangkarrayirnu yuwarnmanu watjarnu, “Tjiitjanya-la makati puurrpa Ruumanyamartatjiku nintila. Nyangka-lu mirritjurra.” Nyangka-ya mularrpartu karrpira katingu nintirnu Payilarrku. \s1 Tjuutanya Mirrirringu \r Palyalpayinya 1.18-19 \p \v 3 Nyangka Tjuutalu Tjiitjanya yinytjanulu nintintjalu kulirnu mirritjunkunyangka-ya. Palunyalu yungarralunku kulirnu, “Tjinguru-rnalu nintintjamaaltu wantima.” Nyangka tjimarri 30-nya marlakulu katingu nintirnu tjurrtjuku puurrpa pirniku puru yirna pirniku. \v 4 Palunyalu-tjananya watjarnu, “Wiya, palyamunulu-rna wati walykumunu yinytjanulu nintirnu. Nyangkalta palunyanguru mirrirriku.” \p Nyangka-ya watjarnu, “Wiya, ngurrpa-latju. Palyamunu-partan palyarnu? Nyuntulunku yungarralu kulila.” \p \v 5 Nyangka kuliralpi tjimarri palunyanya tjurrtju purlkanyangka warningu. Palunyalu wantirra yanu yungarralunku lirri purturrungka karrpiralpi wartangka waraly-waralyngaralanytja. Palunyalu palunyapirinypartu mirrirringu. \p \v 6 Nyangka-ya tjurrtjuku puurrpa pirnilu tjimarri palunyanya mantjiralpi watjarnu, “Wati kutju tjimarri ngaanguru mirrirriku. Nyangka Mawutjaku wangka ngarala tjiinya tjimarri palunyapirinypa kamu lurrtjulku tjimarri nyarra tjurrtju purlkanyangka ngarripayingka.” \v 7 Nyangka-ya wangkarrayirnu kuliralpi wati puturlpa palyalpayiku manta payipungu. Nyangka-ya watjarnu manta palunyangka tuuntjunkutjaku maliki-ya pitjala ngurra palunyangka mirrirringkulanyangka. \v 8 Nyangka palunyalanguru-ya manta palunyanya tjapilpayi yini “Mirritjarranya”. Kuwarrinyatarrartu-ya palunyapirinypartu tjapira. \p \v 9 Nyangkalta wangka nyarra Mama Kuurrku wangka kulira tjakultjunkupayi yini Tjiramayilu kutjulpirtu watjarnu wantitjanya yartakarringu. Wangka palunyanya ngaapirinypa, “Tjiinya-ya Yitjurayilku tjamupirti kutjupatjarralu watjarnu wantingu tjimarri 30 nintilkitjalu wati palunyaku. \v 10 Palunyalu-ya tjimarri palunyanya mantjiralpi wati puturlpa palyalpayiku manta payipungu. Tjiinya Mama Kuurrtu-rni watjarnu palunyapirinypa-rna palyaltjaku.” \s1 Payilarrtu Tjiitjanya Tjapira Kuliranytja \r Maakaku 15.2-5; Luukaku 23.3-5; Tjuunku 18.33-38 \p \v 11 Nyangka puurrpa Ruumanyamartatjilu Tjiitjanya ngaratjuralpi tjapirnu, “Nyuntulu-muntan Tjiyuku-tjanampan puurrpa?” \p Nyangka watjarnu, “Pina yungarralu palan kulira watjara.” \v 12 Nyangka tjurrtjuku puurrpa pirnilu-ya puru yirna pirnilu watjaranytja Tjiitjalunyu kutjupa-kutjupa palyamunu palyaranytja. Nyangkanku kulira wantirra kanmarrpa ngaralanytja. \p \v 13 Nyangka Payilarrtu watjarnu, “Nyuntulu-partan kulira wantirra? Tjiinyanta-ya watjara kutjupa-kutjupanyun palyamunu palyarnu.” \p \v 14 Nyangka tirtu kanmarrpa ngaralanytja. Nyangka puurrpa Ruumanyamartatjilu nyakulalpi kata paarnarrarnu. \s1 Tjiitjanya-ya Mirritjunu \r Maakaku 15.6-15; Luukaku 23.13-25; Tjuunku 18.39—19.16 \p \v 15 Nyangka tjiinya kurli kutjupa kurli puurrpa Ruumanyamartatjilu wati kutju tjayilnguru walatjunkupayi turlku Wayirntankutjanya ngaralanyangka. Tjiinya yarnangu pirnilu-ya yini tjapilku, wati palunyanya walatjunku. \v 16 Nyangka palunyangkartu wati yini Tjiitja-Purapanya tjayilpangka nyinarranytja. Nyangka-ya yarnangu pirninya palunyaku ninti. \v 17 Nyangka yarnangu pirni-ya pitjangu kapurturrinyangka Payilarrtu-tjananya tjapirnu, “Tjiitja-Purapanya-munta-tjanamparnanku walatjunku? Wiya-tjinguru Tjiitjanya nyarra Kurayitjanya-ya tjapilpayinya.” \v 18 Tjiinya nintilu kuliranytja puurrpa Tjiyu pirnilu-ya karurr-karurrtu katingu nintinnyangka. Tjiinyamarntu yarnangu pirnilu-ya Tjiitjanyakutju wanaranytja. \p \v 19 Nyangka Payilarrnga tjiya nyarra kuurrpa wangkapayingka nyinarranytja. Palunyalu nyinangu nyangu wati tjukurrtjarra pitjangu palunyaku kurrilu witunnyangka. Palunyalu-lu watjarnu, “Nyuntuku kurrilu watjarnu wati pala walykumununya mirritjunkutjamaaltu wantitjaku. Tjiinyanyu mungangka wati palunyanyatjarra tjukurrtjunu. Palunyatjanunyu tjuni tjurlpilyarringu.” \p \v 20 Nyangka tjurrtjuku puurrpa pirnilu puru yirna pirnilu-ya yarnangu pirninya-tjananya witu-wituranytja tjiinya-ya watjaltjaku Purapanya walatjuralpi Tjiitjanya mirritjunkutjaku. \v 21 Nyangka Payilarrtu-tjananya tjapirnu, “Wati wanytjartitjanya-tjanamparnanku walatjunku?” \p Nyangka-ya watjarnu, “Purapanya.” \p \v 22 Nyangka-tjananya tjapirnu, “Nyangka-rna yaaltjinku Tjiitjanya nyarra Kurayitjanya-ya tjapilpayinya?” \p Nyangka-ya pirnilurtu watjarnu, “Wiya, wartangka yurtitjurra.” \p \v 23 Nyangka-tjananya tjapirnu, “Wiya, nyaapirinypa palyarnu?” \p Nyangka-ya lingkirrtu mirrarra watjaranytja, “Wartangka yurtitjurra.” \p \v 24 Nyangka Payilarrtu nyangu tungun-tunguntu-ya watjaranyangka. Palunyalu ngurlurringu pika-pikarritjakutarra-ya. Palunyalu kapi mantjiralpi pirningka mirangka maranku parltjirnu. Palunyalu-tjananya watjarnu, “Nyawa-ya. Mara-rnatju parltjira nintitjura tjiinya-rna kunkanymaalpa nyinakitjalu. Nyuntulu-yankun yungarralu mirritjura.” \p \v 25 Nyangka-ya pirnilurtu watjarnu, “Yuwa, palya. Mama Kuurrtu-lanyatju ngayunya kunkanymanku. Puru-lampatju tjamu kaparlipirtitarrartu-ya marlangkatja-marlangkatja pakaranyangka-tjananya kunkanymanama.” \p \v 26 Nyangkalta Payilarrtu-tjanampa Purapanya walatjunu. Palunyalu watjarnu warrmarlalu-ya Tjiitjanya wirtapi wilyparnpungkutjaku, palunyalu katirra wartangka yurtitjunkutjaku. \s1 Tjiitjanya-ya Ngarlpupirtiranytja \r Maakaku 15.16-20; Tjuunku 19.2-3 \p \v 27 Nyangka Payilarrku warrmarlalu-ya Tjiitjanya katingu tjarrpatjunu puurrpa palunyaku yiwarla yaarrta. Palunyalu-ya warrmarla kutjupatjarranya yarltirralpi kapurtunu. \v 28 Palunyalu-ya Tjiitjaku warntu yarraralpi warntu tjitirn-tjitirnpa-luya tjarrpatjunu wantingu. \v 29 Palunyalu-ya yakirri tjilka-tjilka palyaralpi katangka tjunu. Palunyalu-ya warta nintirnu marangka puurrtupirinypa kanyiltjaku. Palunyalu-ya pupakatirra ngarlpupirtira marninypungkula watjaranytja, “Tjiyuku-tjanampan puurrpa walykumunu!” \v 30 Puru-luya tjuupungkulanytja. Palunyalu-ya warta palunyanya mantjiralpi kata pungkulanytja. \v 31 Ngarlpupirtirayirnu-ya wiyarringkulalpi warntu tjitirn-tjitirnnga yarraralpi warntu yungarranya marlakulu tjarrpatjunu. Palunyalulta-ya makatingu wartangka yurtitjunkukitjalu. \s1 Tjiitjanya-ya Wartangka Yurtitjunu \r Maakaku 15.21-32; Luukaku 23.26-43; Tjuunku 19.17-27 \p \v 32 Nyangka-ya mapitjalayintjalu nyangu wati yini Tjayimannga ngurra Tjaarininyamartatji pitjalayinnyangka. Nyangka-luya warrmarlalu yarltirralpi watjarnu warta Tjiitjanyamartatji tjarlira makatitjaku. Nyangka mularrpartu tjarlirnu makatirrayintja. \v 33 Nyangka-ya mapitjalayirnu parrapitjangu purli Kuulkatjaku. Tjiinya yini palunyanya ngaapirinypa, “Kata Tarrkatjarranya”. \v 34 Palunyangka-ya kumpupirinypa wayinta warli-warliralpi nintiranytja. Nyangka yakuntjuralpi tjikintjamaaltu wantingu. \p \v 35 Nyangkalta-ya wartangka yurtitjunu. Palunyalu-raya warntu pirninya mantjilkitja ngarlpurringkulanytja winumara kutjupa-kutjupa mantjilkitjalu. \v 36 Palunyalu-ya nyinarra Tjiitjanya nyakulanytja. \v 37 Palunyalu-ya ngaapirinypa walkatjunu wantingu, “Ngaanya Tjiitjanya Tjiyuku-tjanampa Puurrpa.” Tjiinyanyu palyamunu palunyanguru yurtitjunu. Palunyalu-ya nampa palunyanya katangka katu tjunu. \v 38 Palunyalu-ya wati palyamunu kutjarra ngantjarrpa-ngantjarrpa yurtitjunu. \p \v 39 Nyangka-ya yarnangu pirnilu palunyawana pitjala mara yurrirra tjalkirr-tjalkirrtu watjaranytja, \v 40 “Nyuntulunykan watjaranytja tjurrtju purlkanya purlparrpungkula palunyalu ngurra kutjarratjanulu marlakulu palyalkitjalu. Nyuntulu-partan Mama Kuurrku Katja? Yala, wankarringkula tjarungara.” \p \v 41 Nyangka-ya tjurrtjuku puurrpa pirnilu puru Mawutjaku wangka nintipungkupayilu puru yirna pirnilu ngarlpupirtira watjaranytja, \v 42 “Wiya, wati ngaalu yarnangu pirni-tjananya wankaranytja. Palunyalu purtu kulira yungarralunku wankalkitjalu. Wati ngaanya-parta Yitjurayilku tjamupirtiku puurrpa? Wartangurunyka tjarungarala pitjanyangka-latjuyi nyawa mula-mularriwa. \v 43 Tjiinya wati palunyalu mularrkulira Mama Kuurrtu-lu miranykanyiranyangka. Purunyu palunyaku Katja nyinarra. Nyangka-latju nyawa Mama Kuurrtu-luyi wankarurra.” \p \v 44 Nyangka puru wati palyamunu kutjarra-pula yurtingaralanytjalu palunyapirinypartu watjaranytja. \s1 Tjiitjanya Mirrirringu \r Maakaku 15.33-41; Luukaku 23.44-49; Tjuunku 19.28-30 \p \v 45 Nyangka Tjiitjanya wartangka ngaralayirnu tinarringu. Nyangkalta tjirntu mungalurraarnu. Nyangka yarla lipiwana mungapirinypa ngaralayirnu mungarrtjirrinyangka tjirntu marlaku yutirringu. \v 46 Nyangkalta Tjiitjalu mirrangu watjarnu, \tl “Yilayi, Yilayi, lama tjapatjani?” \tl* Tjiinya wangka ngaapirinypa, “Mama Kuurr, nyaatjanungka-rnin wantingu?” \p \v 47 Nyangka-ya ngamu ngaralanytjalu kuliralpi watjarnu, “Wiya-kulila Layirrtjanya yarltirra pitjala-lu yirringkankutjaku.” \v 48 Nyangka wati kutjulu ngalyakukurraarnu rayiki kurlunypa mantjiralpi tjarrpatjunu wayinpangka. Palunyalu wartangka karrpiralpi yititjunu Tjiitjalu kuurrakaltjaku. Nyangkalta tjikirnu. \p \v 49 Nyangka kutjupatjarralu-ya watjarnu, “Kuwarripa-la nyawa Layirrtjalu-luyi pitja wankarurra.” \p \v 50 Nyangka Tjiitjanya lingkirrpa mirrarralpi mirrirringu. \p \v 51 Nyangka warntu nyarra tjurrtju purlkanyangka waraly-waralyngarapayinya katalarranguru wartunarrara kukurraarnu mantakutu. Nyangka manta yurrirranyangka purli pirninya-ya tampi-tampirraarnu. \v 52 Nyangka pulpa mirri tjunkupayi pirninya-ya yarla-yarlarringu. Nyangka-ya Mama Kuurrnga wanalpayi nyarra kutjulpirtu mirrirringu, palunyanya-ya wankarringkula pulpanguru pakarnu. \v 53 Nyangka ngula Tjiitjanya mirritjanu wankarringkula pakannyangka-ya Tjurutjamalakutu yanu. Palunyalu-ya yarnangu pirningka pitjala yutirringkulanytja. \p \v 54 Nyangka warrmarla puurrtu puru warrmarla pirnilu-ya ngarala Tjiitjanya miranykanyiranytjalu nyangu manta yurrirra wartunarrara-wanannyangka. Puru-ya nyangu kutjupa-kutjupa yutirringkulanyangka. Palunyalu-ya ngurluny-ngurlunyarringkulalpi watjarnu, “Wiya, wati ngaanya mularrpa Mama Kuurrku Katja.” \p \v 55 Nyangka-ya minyma pirnilu tiwanguru ngarala nyakulanytja. Tjiinya minyma palunyalu-ya wanaranytjalu mirrka paara nintiranytja Tjiitjanya Kalalilanguru pitjalayinnyangka. \v 56 Tjiinya-ya kutjupatjarra yini ngaanya: Miri-Matalanyamartatjinya, puru Miri kutjupa nyarra Tjayimiku-pulampa Tjawutjaku ngunytju, puru Tjapatiku kurri tjiinya Tjayimiku-pulampa Tjuunku ngunytju. \s1 Tjiitjanya Pulpangka Tjarrpatjunu \r Maakaku 15.42-47; Luukaku 23.50-56; Tjuunku 19.38-42 \p \v 57 Nyangka mungarrtjirrinyangka wati yini Tjawutjanya ngurra Yaramatjiyanyamartatji waalkarrara pitjangu. Wati palunyanya tjimarri purlkanyatjarra puru Tjiitjanya wanalpayi nyinarranytja. \v 58 Palunyalu Payilarrtakutu yanu tjapirnu, “Mirri Tjiitjanya-munta-rna mantjira makatiku?” Nyangka Payilarrtu watjarnu warrmarla puurrtu Tjawutjaku nintiltjaku. \v 59 Nyangka Tjawutjalu mirri mantjiralpi warntu pirntalpa walykungkatjangka karrpirnu. \v 60 Palunyalu palunyaku pulpa yungarrangka tjarrpatjunu. Tjiinya-ya purli purlkanya kuwarri-kuwarri tjawarnu pulpakarrarnu wantingu, palunyangka tjarrpatjunu. Palunyalu purli tjiwa purlkanya watiyurnturnu wantingu pulpa tjaangka. Palunyalu wantirra yanu. \v 61 Nyangka Miri-Matalanyamartatjilu-pula Miri kutjupalu nyinarra nyakulanytja pulpangka tjarrpatjunkulanyangka. \s1 Warrmarlalu-ya Pulpa Miranykanyiranytja \p \v 62 Nyangka-ya tjurrtjuku puurrpa pirni puru Paratji pirni yanu Payilarrtakutu. Tjiinyamarntu tjirntungka Tjatiti yaka-yaka ngarakitjangka. \v 63 Nyangka-luya pitjangu watjarnu, “Yuwa Puurr, kulira-latju wati nyarra mayulpayi wanka nyinarranytjalulpi watjaranytja ngurra kutjarratjanu mirritjanu wankarringkula pakalkitjalu. \v 64 Nyangka warrmarla-tjananya watjala nyangka-yayi pulpa miranykanyirayila ngurra kutjarrarri. Tjiinya-tjinguru palunyaku wanalpayilu-ya tjarrpaku mirri mulyatarrirra katiku, palunyalu mayura parrawatjanma mirritjanu wankarringkula pakannyangka, palunyakutarra. Tjiinya wati palunyalu wankalulpi-tjananya mayura watjaranytja. Nyangka palunyangka munkarra-tjinguru palunyaku wanalpayilu-ya mayunma. Palunyakutarra watjala warrmarlalu-ya pulpa miranykanyiltjaku.” \p \v 65 Nyangka Payilarrtu-tjananya watjarnu, “Warrmarla-ya yarltirra makati. Palunyalu-tjananya watjala pulpa miranykanyiltjaku.” \p \v 66 Nyangka-ya mapitjangu pulpa nganytjatjunu wantingu. Palunyalu-ya watjarnu warrmarlalu-ya miranykanyiratjaku. \c 28 \s1 Tjiitjanya Mirritjanu Wankarringkula Pakarnu \r Maakaku 16.1-10; Luukaku 24.1-12; Tjuunku 20.1-10 \p \v 1 Nyangka tjirntu Tjatiti yaka-yaka ngarangu. Nyangka-ya waarka wiya nyinarrayirnu mungarringu. Palunyalu-ya ngarringu tjirnturringu. Nyangka Miri-Matalanyamartatjinya-pula Miri kutjupanya mungayurntura pakara yanu pulpa nyakukitja. \v 2 Nyangkalta manta yurri-yurrirralpi wartunarrara-wanarnu. Nyangka Puurrku yayintjulpa yilkaringuru tjarungarangu. Palunyalu tjiwa palunyanya watiyurnturalpi palunyangkartu nyinakatingu. \v 3 Tjiinya palunyaku yiiku wanangarapirinypa. Nyangka-ra warntu pirntaltungkulanytja. \v 4 Nyangka-ya warrmarla miranykanyilpayi pirnilu nyakulalpi ngurlu tiltirrmarayirnu punkarnu mirripirinypa ngarrirranytja. \p \v 5 Nyangka yayintjultu minyma kutjarranya watjarnu, “Ngurlumaalpa-pula ngara. Nintilu-rna kulira tjiinya-pulan Tjiitjaku ngurrira nyarra wartangka-ya yurtitjunu, palunyaku. \v 6 Tjiinya ngurra ngaangka mirri ngarrinytjatjanu wankarringkula pakarnu watjarnu wantitjalu. Pitja-pula nyawa ngurrakutju ngaralanyangka. \v 7 Palunyalu-pula waarrpungkula mawirrtjala palunyaku wanalpayi pirningka ngaapirinypa watjala, ‘Tjiitjanya mirritjanu wankarringkula pakarnu. Palunyalu kurranyurringkula yanu Kalalilakutu. Nyangka-yan ngurra palunyangka nyaku.’ Yuwa, kulinma-pula ngayulu-pulanyarnanta watjarnu wantitjanya.” \p \v 8 Nyangka-pula wantirra waarrpungkula mawirrtjarnu. Tjiinya-pula ngurlutjanu kurrurnpa raparringkulalpi pukurlarringu. Palunyalu-pula kukurraarnu Tjiitjaku wanalpayi pirningka watjalkitja. \p \v 9 Nyangka Tjiitjanya-pulanya waalkarrara pitjangu. Palunyalu watjarnu, “Yuwa, kurrurnpa rapa-pula ngara.” Nyangka-pula kuliralpi ngamurringu. Palunyalu-pula pupakatirralpi palunyaku tjina pampura marninypungkulanytja. \v 10 Nyangka-pulanya watjarnu, “Ngurlumaaltu-pula mapitja ngayuku marlanypirti tjiinya wanalpayi pirninya watjala Kalalilakutu-ya yankutjaku. Ngurra palunyangka-rniyayi nyawa.” Nyangkalta-pula wantirra yanu watjalkitja. \s1 Pulpa Miranykanyilpayilu-ya Tjakultjunu \p \v 11 Nyangka tjiinya minyma-pula kutjarra mapitjalayintja wanalpayi pirningka tjakultjunkukitja. Nyangka warrmarla-ya pulpa miranykanyilpayinya marlaku yanu Tjurutjamalakutu. Palunyalu-ya tjurrtjuku puurrpa pirningka tjakultjunu kutjupa-kutjupa-ya nyangu palunyalu. \v 12 Nyangka-ya tjurrtjuku puurrpa pirnilu puru yirna pirnilu kuliralpi lurrtjurringu wangkakitja. Wangkarrayirnu-ya, palunyalu tjimarri purlkanya warrmarlaku-tjanampa nintirnu tjukurrpa-ya mayura watjaltjaku. \v 13 Tjiinya-tjananya watjarnu, “Mapitja-ya parrawatjanma tjiinya wati palunyaku wanalpayi pirnilu-ya tjarrpangu mirri pulpangkatja mulyatarrirra katingu kunkunpa-yan ngarrirranyangka. \v 14 Nyangka-tjinguru puurrpa Ruumanyamartatjilu kulilku tjiinya-yan kunkunpa ngarrirranytja. Nyangka-latju wangkaku kalypalku. Nyangka-yan ngurlumaalpa nyinama.” \p \v 15 Nyangka warrmarlalu-ya tjimarri mantjira yanu. Palunyalu-ya tjukurrpa palunyanya parrawatjaranytja. Nyangka walykunyatarrartu-ya Tjiyu pirnilu tjukurrpa palunyapirinypartu watjara. \s1 Tjiitjanya Wanalpayi Pirningka Yutirringu \r Maakaku 16.14-18; Luukaku 24.36-49; Tjuunku 20.19-23; Palyalpayinya 1.6-8 \p \v 16 Nyangka wanalpayi 11-pa-ya yanu Kalalilakutu. Palunyalu tatirnu purli nyarra Tjiitjalu-tjananya watjarnu wantitjala. \v 17 Nyangka-ya Tjiitjanya nyakulalpi pupakatingu marninypungu. Nyangka kutjupatjarralu-ya nyakula purtu mula-mularringkulanytja. \v 18 Nyangka Tjiitjalu-tjananya ngamurringkulalpi watjarnu, “Ngayuku mamalu-rni tjunu yarnangu yilkaringkatja puru mantangkatja pirninya-rna puurrarringkula kanyiltjaku. \v 19 Palunyangka-ya mapitja yarla lipingkatja-tjananya parrawatjara pinkurrtjinganma ngayunya-rniya wanaratjaku. Palunyalu-tjananya mularrkulilpayinya kapingka tjarrpatjuranytjalu watjanma Mamala, Katjala puru Kuurti Walykumunula-ya nyinarratjaku. \v 20 Palunyalu-tjananya wangka pirninyartu ngayulu-tjananyarnanta watjarnu wantitjanya parrawatjanma wangarnarralu-yayi kulira palyanma. Nyangka nyuntulu-ya ngaanya kulinma. Ngayulu-tjananyarnanta lurrtju tirtu nyinama. Nyinarrayilku, nyangka manta yilkari wiyarriku.” \p Yuwa, palunya.