\id LUK 43LUKNSBP.TXT Ngaanyatjarra, July 2007, Amee Glass, Australia \h Luukaku Tjukurrpa \toc1 Luukaku Tjukurrpa \toc2 Luukaku \toc3 Luukaku \mt1 Luukalu Tjukurrpa Tjiitjanyatjarra Walkatjunkutja \c 1 \p \v 1-2 Yuwa Tjiyapila, ngarnmanypalpi pirnilu-ya nyakulanytjatjanulu nintilu tjukurrpa Tjiitjanyatjarra parrawatjaranytja. Palunyalu-ya puru ngayunya-lanya tjakultjunu. Nyangka-ya kutjupatjarralu kulira walkatjunkulayirnu wantingu. \v 3-4 Nyangka ngayulutarra-rna rawalu kulira nintirringkulanytja. Palunyalu-rna kulirnu tjukarurrulu tjunkula-wanalkitjalu. \p Yuwa puurr, tjukurrpa ngaanya-rnanku nyuntuku walkatjunu. Nyangkan nyaku mula-mularriku tjiinyanta-ya kutjulpirtulpi tjukarurrulu nintipungkulanytja, palunyanya. \s1 Yayintjulpa Tjakurayila Yartakarringu \p \v 5 Nyangka puurrpa Yaratalu-tjananya ngurra Tjutiyala nyinapayi pirninya kanyiranytja. Palunyatjarralpi wati yini Tjakurayilu tjurrtju purlkanyangka waarka palyalpayi, kutjulpirtulpi wati Payirrtjalu-ya palyaranytja, palunyapirinypa. Nyangka puru palunyaku kurri Litjipaku yungarrapirti-ya tjurrtjungka waarka palyalpayi nyinarranytja. \v 6 Nyangka Tjakurayinya-pula kurrirarra tjukarurru nyinarranytja Mama Kuurrta mirangka. Palunyalu-pula palunyaku wangka wangarnarralu kulira palyaranytja. \v 7 Nyangka Litjipalu tjilku kanyintjamaalpa tirtu nyinarranytja. Tjiinya-pula tjilkumaalpa nyinarrayirnu nyalparringu. \p \v 8-9 Nyangka Tjakurayilu-ya tjurrtju purlkanyangka waarka palyaranytja. Tjiinya-ya ngaparrtjika yirringkara palyalpayi. Palunyalu-ya ngurrkarntanu Tjakurayilu palyaltjaku. Tjiinya-ya yapu yinitjarra-yinitjarra warnirralpi nyangu yini Tjakurayinya. Nyangka wati palunyanya tjurrtjungka tjarrpangu parnti walykumunu pulparru pata-patalkitja waru yarltangka. \v 10 Nyangka-ya yarnangu pirninya yilkaku ngarala Mama Kuurrta tjapiranytja. Nyangka Tjakurayilu parnti walykumunu pulparru pata-pataranytja waru yarltangka. \p \v 11 Palunyalu nyangu Puurrku yayintjulpa warungka ngamu yutirringu ngaralanyangka. \v 12 Palunyalu kurrurnpa ngurlurringu. \v 13 Nyangka yayintjultu watjarnu, “Tjakurayi, ngurlumaaltu ngara kulila. Tjiinya Mama Kuurrtunta kulirnu tjapiranyangka. Nyangka nyuntuku kurri Litjipalu katja kanyilku. Nyangka-lun tjapilku yini Tjuunnga. \v 14 Tjilku palunyanya-pulan kanyiralpi pukurlarriku. Puru-ya yarnangu pirnilu nyakulalpi pukurlarriku. \v 15 Nyangka purlkarringkulalpi wati purlkanya nyinama Mama Kuurrta mirangka. Palunyalu wayinpa tjikintjamaalpa nyinama. Tjiinya yirti ngarrinyangka Kuurti Walykumununya-lu tjarrparralpi tirtu wiilyngarama. Nyangka walykumunu nyinama. \v 16 Palunyalu-tjananya Yitjurayilku tjamupirti marlakulu katiku palunyaku-tjanampa Puurrpa Mama Kuurrtakutu. \v 17 Wati palunyalu Layirrtjanyapirinytju Kuurti Walykumununya kanyiranytjalu kurrurnpa rapalu tjukurrpa watjanma. Palunyalu-tjananya mama ngunytju watjalku tjilku-yanku mukulyanytjulu kanyiratjaku. Palunyalu-tjananya tungun-tungunpa pirninya watjalku pinkurrtjingalku tjukarurru-ya nyinarratjaku. Tjiinya ngarnmanymanku-tjananya watjalku Puurrku tjukurrpa-ya kuliratjaku.” \p \v 18 Nyangka Tjakurayilu kuliralpi watjarnu, “Mularrpa-muntan watjara? Tjiinya-litju nyalparringu nyinarra.” \p \v 19 Nyangka yayintjultu watjarnu, “Wiya, ngayulu-rna yini Kayipirilnga. Mama Kuurrta ngamu-rna waarka palyalpayi. Nyangka-rni witurnu pitjala tjukurrpa ngaa walykumununya nyuntula watjaltjaku. \v 20 Nyangka-rnin mula-mularringkutjamaaltu wantingu. Palunyatjanun wangkamaalpa nyinarrayilku, nyangka ngayuku wangka yutirrinyangkan puru wangkatjarrarriku.” \p \v 21 Nyangka-ya yilkaku ngaralanytjalu purtu kuliranytja, “Tjakurayinya rawarringu. Nyaakunyka tirtu kaninytjarra ngarala?” \v 22 Nyangkalta waalkarrara pitjalalpi purtu wangkarranytja. Nyangka-ya kulirnu, “Tjinguru Mama Kuurrtu kutjupa-kutjupa nintitjunu.” Nyangka-tjananya maralukutju yurrirra watjaranytja. \p \v 23 Nyangka Tjakurayilu tjurrtjungka nyinarra waarka palyarayirnu wiyarringkula yanu ngurrakutu. \v 24 Nyangka palunyaku kurri Litjipalu nyinangu mirarnunku mukala yulkapa-yulkaparrinytjalu. Palunyatjanu yurlta nyinarrayirnu kirnara 5-pa. \v 25 Tjiinya kulirnu, “Mama Kuurrtu-rni ngarlturringkulalpi walykumunura kanyira. Ngaangkalpi-rniya nyakula watjaranytja tjilkumaalpa-rna nyinarranyangka. Nyangka-rniya palunyapirinypa puru watjalkitjamunu.” \s1 Yayintjultu Mirila-lu Kalkuntja \p \v 26 Nyangka Litjipanya nyinarrayirnu mira-mirarringu. Nyangka Mama Kuurrtu yayintjulpa yini Kayipirilnga witurnu yiwarla yini Natjarilakutu ngurra Kalalila ngaralanyangka. \v 27 Nyangka yanu kungka yini Mirila tjukurrpa watjalkitja. Tjiinya kungka palunyanya watiku ngurrpa nyinarranytja. Nyangka palunyaku kalkulpa yini Tjawutjanya tjiinya puurrpa Tayipirrku wartangkatja nyinarranytja. \v 28 Nyangka yayintjultu pitjangu Mirila watjarnu, “Yuwa, kurrurnpa rapa nyinama. Mama Kuurrtunta ngarltunytjulu kanyira. Tjiinyanta pukurltu nyakula.” \p \v 29 Nyangka kuliralpi tjuni tjurlpilyarringu. Tjiinya purtu kuliranytja, “Nyaapirinypa-rni watjarnu?” \v 30 Nyangka yayintjultu watjarnu, “Ngurlumaaltu-munta-rnin kulilku? Tjiinya Mama Kuurrtunta ngurrkarntanu. \v 31 Nyangkan nyinaku miralku mukala yulkapa-yulkaparrinytjalu. Palunyalun nyinarrayilku katja kanyilku. Palunyalun tjapilku yini Tjiitjanya. \v 32-33 Palunyanya Mama Kuurrku Katja nyinama tjiinya wati purlkanya. Tjiinya palunyaku Mamalu tjunku puurrpa purlkanya nyinarratjaku. Tjiinya kutjulpirtu palunyaku tjamu Tayipirrnga puurrpa nyinarranytja, palunyapirinypa. Nyangka-tjananya Tjayikapaku tjamupirti tirtu kanyinma.” \p \v 34 Nyangka Mirilu kuliralpi watjarnu, “Yaaltji-rna tjilkutjarrarriku? Tjiinya-rna watiku ngurrpa nyinarra.” \p \v 35 Nyangka yayintjultu watjarnu, “Tjiinya Kuurti Walykumununyanta ngamu ngarama. Purunta Mama Kuurrnga tjiinya yayirninytjulu palyalpayinya lurrtju ngarama. Nyangkan nyinarrayilku tjilkutjarrarriku. Nyangka-ya pirnilu tjilku palunyanya nyakula watjanma, ‘Ngaanya Mama Kuurrku Katja.’ \v 36 Kulira-muntan nyuntuku yungarra Litjipanya? Tjiinya-ya pirnilu watjaranytja, ‘Wiya, tjilkumaalpa tirtu nyinarra.’ Nyangka pamparringkulalpi kuwarrinya mukala nyinarra. \v 37 Yuwa, Mama Kuurrtu yayirninytjulu kutjupa-kutjupa palyalpayi.” \p \v 38 Nyangka Mirilu kuliralpi watjarnu, “Yuwa, ngayulu-rnanta kulira Mama Kuurrku waarka palyalpayilu. Nyangka nyuntuku wangka palya yartakarriku.” Nyangkalta yayintjultu-lu wantirra yanu. \s1 Mirinya Yanu Litjipanya Nyakukitja \p \v 39 Nyangka Mirilu nyinangu pakaralpi warntunku karrpira mawirrtjarnu Litjipanya nyakukitjalu. Tjiinya yapuwana tatira yanu ngurra Tjutiyalawana. \v 40 Pitjalayirnu, Tjakurayiku-pulampa ngurrangka tjarrparralpi Litjipanya warlkurnu. \v 41 Nyangka kuliralpi Litjipaku mukala kaninytjarra yurringu, yirtipirinypa. Nyangka-lu Kuurti Walykumununya tjarrpangu kurrurnta wiilyngaralanytja. \v 42 Nyangka mirrarralpi watjarnu, “Yuwa, Mama Kuurrtunta walykumunulu ngurrkarntanu. Palunyalunta walykumunura kanyinma minyma pirningka munkarra. Nyangka tjilku nyarran kanyilku, palunyanyatarrartu Mama Kuurrtu walykumunura kanyinma. \v 43-44 Yuwa Miri, nyuntulu-rnin warlkunnyangka mukala kaninytjarra-rni pukurlpa yurringu. Nyangka-rna kulira, ‘Walykumunu ngayuku Puurrku ngunytju pitjangu-rni nyakukitja.’ \v 45 Yuwa, walykumunulun Mama Kuurrku wangka kulirnu mula-mularringu tjiinyanta yayintjultu watjannyangka.” \s1 Mirilu Mamanya Marninypungkulanytja \p \v 46 Nyangka Mirilu watjarnu, \q1 “Mama Kuurrnga-rna kurrurntutarra marninypungkula. \q2 \v 47 Mularrpa-rna pukurlarringu tjiinya-rni wankarunkunyangka. \q2 \v 48 Wiya, ngayulu-rna purlkanya wiya nyinarra. \q2 Nyangka-rni Mama Kuurrtu ngarltunytjulu kanyira. \q1 Nyangka ngaanguru-rniya marninypungama Mamalu-rni ngurrkarntankunyangka. \q2 \v 49 Tjiinyamarntu Mama Kuurrnga yayirninytjulu palyalpayilu-tju walykumunulu palyarnu. Nyangka-rna pukurlarringu. \q1 Yuwa, mularrpa Mamanyakutju walykumunu. \q2 \v 50 Palunyalu-tjananya ngarlturringkula kanyilpayi \q2 palunyaku wanalpayi-ya marlangkatja-marlangkatja yutirringkula nyinarranyangka. \q1 \v 51 Palunyalu yanyantju nyinarra karnany-karnanypa nyinapayi pirniku-tjanampa. \q2 Nyangka-ya lurrtjurringkula tjumaranyangka-tjananya wililytjingalku. \q1 \v 52 Mama Kuurrtu puurrpa purlkanya pirninya tjunku puurrpa wiya-ya nyinarratjaku. \q2 Palunyalu watatja pirninya tjunku purlkanya-ya nyinarratjaku. \q1 \v 53 Yarnangu-ya parltjatjirratja nyinarranyangka mirrka walykumunu-tjanampa nintilku ngalkutjaku-ya. \q2 Nyangka-ya tjimarri purlkanyatjarralu ngatjiranyangka-tjananya maralpa witulku. \q1 \v 54 Palunyalu kuwarrinya-lanya yirringkara palunyaku waarka palyalpayi tjiinya Yitjurayilku tjamupirti. \q2 Tjiinyamarntu-lampa tjamupirtingka watjarnu wantingu palunyapirinymara-tjananya kanyilkitjalu. \q1 \v 55 Puru tjamu Yayipuramala watjarnu palunyaku tjamupirti marlangkatja-marlangkatja-ya pakaranyangka walykumunura kanyilkitjalu. Nyangka mularrpartu.” \p \v 56 Nyangka Mirinya Litjipaku ngurrangka nyinarrayirnu kirnara marnkurrtjanu wantirra ngurra yungarrakutu yanu. \s1 Tjuunnga Yirti Ngarringu \p \v 57-58 Nyangka minyma Litjipalu nyinarrayirnu tjilku katja kanyirnu. Palunyalu pukurlpa nyinarranytja. Nyangka palunyaku yungarrapirtilu puru ngurra palunyangka nyinapayilu-ya kuliralpi pukurlarringu. Palunyalu-ya Mama Kuurrnga marninypungkulanytja. \p \v 59 Nyangka tjilku palunyanya ngarrirrayirnu, nyangka ngurra 7-tjanulu-ya kapurturringu tjilku palunyanya watilkitja. Palunyalu-ya watjaranytja yini Tjakurayinya tjapilkitjalu tjiinya palunyaku mamaku yini. \v 60 Nyangka palunyaku ngunytjulu watjarnu, “Wiya, yini Tjuunnga-rna tjapilku.” \p \v 61 Nyangka-ya watjarnu, “Wiya, nyuntuku-pulampanku yungarrapirti yini palunyatjarra nyinarranytjamunurtu.” \v 62 Palunyangka-ya tjilku palunyaku mama maralu yurrirra tjapiranytja, “Yini ngananyan tjapilku?” \p \v 63 Nyangka maralu yurringu watjarnu walkatjunkupayi katitjaku. Nyangka-ya katingu nintinnyangka walkatjunu ngaapirinypa, “Yini Tjuunnga.” Nyangka-ya nyakulalpi kata paarnarrarnu. \v 64 Nyangka palunyangkartu Tjakurayinya wangkatjarrarringu. Palunyalu Mama Kuurrnga marninypungkulanytja. \v 65 Nyangka ngurra palunyawanalu-ya kulirnu kata paarnarrarnu. Nyangka ngurra Tjutiyalawanalu-ya tjukurrpa palunyanyatjarra parrawatjaranytja. \v 66 Nyangka-ya pirnilu purlkara kuliranytja, “Tjilku palunyanya purlkarringkulalpi nyaapirinypa nyinama?” Tjiinya-ya nyangu Mama Kuurrtu-lu walykumunulu kanyiranyangka. \s1 Tjakurayilu Mama Kuurrku Wangka Kulira Tjakultjuranytja \p \v 67 Nyangka Kuurti Walykumununya Tjakurayila-lu tjarrpangu wiilyngarangu. Nyangka Mama Kuurrku wangka ngaapirinypa watjarnu: \q1 \v 68 “Marninypungama-la Puurrpa Mama Kuurrnga tjiinya-lan Yitjurayilku tjamupirtilu pupakatirra marninypungkupayinya. \q2 Tjiinyamarntu ngarlturringkulalpi-lanya paalytjura kanyira. \q1 \v 69 Mamalu-lampa puurrpa purlkanya nintirnu pitjala-lanya wankarura kanyiratjaku. \q2 Puurrpa palunyanya Tayipirrku wartangkatja. Nyarra Mama Kuurrku waarka palyalpayi, palunyaku wartangkatja. \q1 \v 70 Tjiinya ngarnmanypalpi-ya Mama Kuurrku wangka kulira tjakultjunkupayilu watjarnu wantingu, \q2 \v 71 Mamalu-lanya paalytjura kanyinma tjiinya puurrpa palyamunulu-lanya walykura kanyiranyangka. \q2 Puru-lanya kanyinma yanyan-yanyanpa nyinapayingkatarrartu. \q1 \v 72-74 Tjiinya ngarnmanypalpi tjamu Yayipuramala watjarnu, \q1 ‘Warrmarlalu-ya nyuntuku tjamupirti pungkulanyangka \q2 ngayulu-tjananyarna wankarura kanyinma. \q2 Nyangka-rniya ngurlumaalpa nyinarranytjalu pupakatirra marninypungama.’ \q1 \v 75 Nyangka-lan tjukarurru tirtu nyinama palunyala mirangka.” \p \v 76 Nyangka Tjakurayilunku katjangka watjarnu, \q1 “Nyuntulun purlkarringkulalpi Mama Kuurrku wangka kulira tjakultjunkupayi nyinama. \q1 Nyuntulun kurranyulu tjukurrpa watjanma, nyangka Puurrtu marlawanalu watjanma. \q2 Tjiinya yiwarrapirinypan tamarlmanku marlawana pitjatjaku. \q1 \v 77 Tjiinyan palunyaku yarnangu pirningka watjalku palyamunu-ya wantitjaku. \q2 Nyangka-tjananyayi kalyparringkulalpi wankarurra. \q1 \v 78 Yuwa, mularrpa Mama Kuurrnga-lampa ngarltunytju nyinarra. \q1 Palunyalu witulku wati walykumunu tilipirinypa waalkarrara pitjatjaku. \q2 \v 79 Nyangka-lan mungangkapirinypa nyinarranytjalu nyaku, ‘Ngaa pitjangu-lanya yutirnu kanyira.’ \q2 Tjiinya-lanya miranykanyira kanyinma yiwarra mirrikutu-lan yankutjakutarra. \q2 Nyangka-lan kurrurnpa rapa nyinama.” \p \v 80 Nyangka tjilku Tjuunnga purlkarringkula-wanarnu. Palunyalu Mama Kuurrnga wanaranytja. Palunyalu yanu mayu-mayu nyinarranytja. Nyinarrayirnu, palunyalu Yitjurayilku tjamupirtingka yutirringkulalpi-tjananya tjukurrpa watjaranytja. \c 2 \s1 Tjiitjanya Yirti Ngarringu \r Matjuyuku 1.18-25 \p \v 1 Nyangka puurrpa purlkanya yini Yuukatjanya nyinarranytja yiwarla Ruumala. Palunyalu manta lipinyartu kanyiranytja. Palunyalu-tjananya watjarnu wantingu yini-yanku tjunkutjaku. \v 2 Kutjulpirtulpi-ya palunyapirinypa palyaranytjamunu. Tjiinya puurrpa Kirinilu-tjananya ngurra Tjiriyala nyinapayi pirninya kanyiranytja. Palunyatjarra-ya yini tjunkulanytja. \v 3 Tjiinya puurrpa Yuukatjalu-tjananya watjarnu ngurra yungarrangka-yungarrangka-yanku yini tjunkutjaku. Nyangka-ya mularrpartu yanu yini-yanku tjunkukitja. \p \v 4 Nyangka Tjawutjanya ngurra Kalalinya wantirra pakara yanu ngurra Tjutiyaku. Tjiinya yiwarla Natjarinya wantirra yanu Pitjiliyamaku, nyarra palunyaku tjamu puurrpa Tayipirrnga ngarnmanypalpi yirti ngarringu, palunyakutu. \v 5-6 Nyangka Tjawutjanya-pula Mirinya palunyaku kalkulpa lurrtjurtu yanu. Pitjalayirnu-pula Pitjiliyamala tjarrpangu. Tjiinya Mirinya tjilkukitja nyinarranytja. \v 7 Nyangka mularrpartu tjilku ngarringu palunyaku katja tirna. Nyangka mantjiralpi karrpirnu warntungka. Palunyalu pulukaku mirrkangka ngarritjunu. Tjiinyamarntu yarnangu pirnilu-ya tjarrpangu yangatjunu ngurra ngarripayinya. \s1 Tjiipu Miranykanyilpayitjarra \p \v 8 Nyangka ngurra palunyangka ngamu watilu-ya mungangka ngarringkalu nyinarra tjiipu miranykanyiranytja. \v 9 Nyangka yayintjulpa-tjananya yartakarringu ngarangu. Nyangka Mama Kuurrtanguru tili purlkanyalu-tjananya yartakara kanyiranyangka-ya ngurlurringu. \v 10 Nyangka yayintjultu watjarnu, “Yuwa, ngurlumaaltu-rniya kulila. Pitjangu-tjananyarnanta tjukurrpa walykumunu watjalkitja. Nyangka-yan kuliralpi pukurlarriku. Puru ngurra pirningkatjatarrartu-ya pukurlarriku. \v 11 Tjiinya kuwarrinya Tayipirrku yiwarlangka tjilku ngarrirra nyuntunya-tjananyanta wankarunkukitja. Palunyanya Puurrpa Kurayitjanya. \v 12 Ngaanya-tjananyarnanta watjalku mularrnyakutjaku-yan. Tjiinya-yan mapitjaku nyaku tjilku palunyanya pulukaku mirrkangka ngarrirranyangka, tjiinya warntungka karrpirnu ngarritjunu wantinyangka.” \p \v 13 Nyangkalta-ya yilkaringuru yayintjulpa pirnirringkula pitjangu ngaapirinypa pukurltu yinkarra marninypungkulanytja: \q1 \v 14 “Walykumunu Mama Kuurrnga yilkari katu nyinarra. \q2 Nyangka-ya yarnangu nyarra Mamanya pukurlmankupayi, palunyanya-ya kurrurnpa rapa nyinama.” \p \v 15 Yayintjulpa pirnilu-ya yinkarrayirnu wiyarringkula marlaku yanu yilkarikutu. Nyangka-yanku tjiipu miranykanyilpayilu watjarnu, “Pitjiliyamaku-munta-lan yanku nyaku Mama Kuurrtu-lanya watjarnu wantinytja?” \p \v 16 Nyangka-ya mularrpartu waarrpungkula yanu nyakukitja. Pitjalayirnu-ya Pitjiliyamala tjarrparralpi ngurrirayirnu nyangu Mirinya-pula Tjawutjanya nyinarranyangka puru tjilku palunyanya pulukaku mirrkangka ngarrirranyangka. \v 17 Palunyalu-pulanyaya tjakultjunu tjiinya yayintjultu tjilku palunyanyatjarra watjarnu wantitjanya. \v 18 Nyangka yarnangu pirnilutarrartu-ya kulirnu kata paarnarrarnu tjiinya tjiipu miranykanyilpayilu-ya watjaranyangka. \v 19 Nyangka Mirilunku yungarralu tirtu purlkara kuliranytja. \v 20 Nyangka-ya tjiipu kanyilpayi pirninya marlaku yanu. Mapitjalayintjalu-ya turlku yinkarra Mama Kuurrnga marninypungkulanytja kulirnu puru nyakunytjatjanulu. Watjaranytja-ya, “Yuwa, mularrpa-lanya yayintjultu tjukarurrulu watjarnu.” \s1 Tjiitjanya Watirringu \p \v 21 Nyangka tjilku yirti palunyanya ngarrirrayirnu nyangka ngurra 7-tjanulu-luya watirnu. Palunyalu-ya yini Tjiitjanya tjapirnu. Tjiinya yayintjultu yini palunyanya watjarnu Mirinya kungkawara nyinarranyangkalpi. \s1 Tjiitjanya-pula Katingu Tjurrtju Purlkanyakutu \p \v 22 Nyangka tjilku Tjiitjanya ngurli-ngurlirringu. Nyangka Mirilu-pula Tjawutjalu katingu yiwarla Tjurutjamaku. Tjiinya tayimpa Mawutjalu watjarnu wantitja ngarangu tjiinya-pula tjurrtju purlkanyakutu katitjaku. Pitjalayirnu-pula tjarrpangu tjurrtju palunyangka. Tjiinya-pula tjilku palunyanya katingu Mama Kuurrku nintilkitjalu. \v 23-24 Tjiinya Mawutjaku wangka ngaapirinypa ngarala: “Katja tirna-yanku kati Mama Kuurrku nintila.” Nyangka-pula tjurlpu kutjarra katingu. Tjiinya Mawutjalu watjarnu wantingu tjiinya ngunytjulu tjilku kanyilku. Palunyalu wiiki 6-tjanulu katiku tjurlpu kutjarra, tjinguru marnpi kutjarra, tjinguru kuukuku kutjarra. Nyangka tjurrtjungka waarka palyalpayilu pungkulalpi tililku tjunku. \p \v 25-26 Nyangka-pula tjurrtju purlkanyangka ngaralanytja. Nyangka wati yirna yini Tjimiyannga pitjangu lurrtjurringu. Tjiinya yirna palunyanya walykumunu mularrpa. Mama Kuurrta mirangka tjukarurru nyinapayi. Palunyalu kawarrtu nyakulanytja Mama Kuurrtu Yitjurayilku tjamupirti-tjananya pitjala wankarunkutjaku. Nyangka Kuurti Walykumununya-lu kurrurnta nyinarranytjalu watjarnu wantingu tjiinya wankalulpi nyinarra nyakutjaku wati nyarra Mama Kuurrtu kalkurnu wantitjanya. Yirna palunyanya Tjurutjamala nyinapayi. \v 27 Nyangka-lu Kuurti Walykumunulu wuyurrmanu pitjala tjurrtju purlkanyangka tjarrpatjaku. Nyangka tjarrpangu nyangu tjilku Tjiitjanya-pula katingu Mama Kuurrku nintilkitjalu Mawutjalu watjarnu wantinyangka. Nyangka yirna palunyalu nyakulalpi \v 28 pukurltu yampurnu. Palunyalu Mama Kuurrnga marninypungkulalpi watjarnu, \q1 \v 29-31 “Yuwa Mama Kuurr, pukurlpa-rna mirrirriku \q2 tjiinyamarntu-rna nyangu nyuntulu-rnin kalkurnu wantitjanya. \q1 Tjiinyan tjilku ngaanya nintirnu pitjala yarnangu ngurra pirningkatja wankarura kanyiratjaku. \q1 \v 32 Tjiinya tili-tjanampa nyinama Tjiyu wiya pirnilu-ya nyakula wankarritjaku. \q2 Nyangka-ya pirnilu marninypungama nyuntuku katja yurntalpirti ngaa Yitjurayilku tjamupirti.” \p \v 33 Nyangka tjilku palunyaku mama ngunytjulu-pula kata paarnarrarnu kuliranytja tjilku palunyatjarra watjaranyangka. \v 34 Nyangka wati yirnalu-tjanampa Mama Kuurrta tjapirnu miranykanyiratjaku-tjananya. Puru Mirila watjarnu, “Mama Kuurrtu nyuntuku Katja ngurrkarntanu Yitjurayilku tjamupirtingka tjukurrpa watjaratjaku. Nyangka kutjupatjarralu-ya kuliralpi wankarriku. Nyangka-ya kutjupatjarranya kulintjamaalnga mirrirriku. Tjiinya Mama Kuurrku wangka watjaranyangka-ya yanyan-yanyantu watjanma. \v 35 Tjiinya watjalku yartakanku pinalu-ya kuliranyangka. Yuwa Miri, nyuntunyatarrartun nyinaku tjuni kartakatiku.” \p \v 36-37 Yirna palunyalu watjarnu wiyarrinyangka minyma parnaltji yini Yananya waalkarrara pitjangu. Tjiinya kutjulpirtulpi kurri kanyirnu rawamunu wantingu. Palunyalu nyinarrayirnu pamparringu, nyangka-ra kurli 84 ngaralanytja. Ngarnmanypalpi palunyaku tjamu yini Yatjanya nyinarranytja. Puru mama-ra yini Paniyulnga nyinarranytja. Minyma palunyanya tjurrtju purlkanyangka tirtu nyinapayi. Palunyalu karlarla mungangkatarrartu Mama Kuurrnga marninypungkupayi. Tjiinya mirrka wantirra Mamala tjapilpayi. \v 38 Palunyalu pitjangu tjilku Tjiitjanya nyakulalpi Mama Kuurrnga marninypungu. Palunyalu-tjananya yarnangu kutjupatjarrangka watjarnu, “Wiya, tjilku ngaaku-lan kawarrtu nyakulanytja.” Tjiinya-ya yarnangu palunyalu nyakulanytja wati nyarra Mama Kuurrtu kalkuntjalu pitjala-tjananya wankarunkutjaku. \s1 Natjarilakutu-pula Tjiitjanya Katingu \p \v 39 Nyangka tjiinya Tjawutjalu-pula Mirilu palyarnu nyarra Mawutjalu watjarnu wantitjanya. Palunyalu-pula marlaku yanu ngurrakutu. Tjiinya yiwarla Natjariku-pula yanu ngurra Kalalila ngaralanyangka. \v 40 Nyangka tjilku palunyalu purlkarringkulayintjalu walykumunulu kulira palyaranytja. Nyangka-lu Mama Kuurrtu ngarltunytjulu kanyiranytja. \s1 Tjilku Tjiitjanya Tjurrtju Purlkanyangka Nyinarranytja \p \v 41 Kurli kutjupa kurli Tjiitjaku mama ngunytju Tjurutjamaku yankupayi turlku yini Wayirntankutjaku. \v 42 Nyangka Tjiitjanya tjirrarnkarringkula lurrtjurringkula yanu. \v 43 Pitjalayirnu-ya Tjurutjamala tjarrpangu nyinarranytja. Nyangka turlku ngarangu wiyarringu. Palunyangka Tjawutjanya-pula Mirinya pakara ngurraku yanu. Nyangka tjilku Tjiitjanya tirtu nyinarranytja. Nyangka ngurrpartu-pula pitjalayintja. \v 44 Tjiinya-pula kuliranytja kutjupatjarrangka lurrtjurringkula pitjalayintja. Pitjalayirnu-pula mungarrtjirringu. Palunyalu-pula purtu nyakulalpi parrangurriranytja. \v 45 Purtu-pula ngurrira marlaku yanu Tjurutjamaku. \v 46 Pitjalayirnu-pula tjarrpangu. Ngurrirayirnu-pula ngurra kutjarratjanulu nyangu tjurrtju purlkanyangka nyinarra kuliranytja Mawutjaku wangka nintipungkupayingka. Puru-tjananya kutjupa-kutjupa tjapiranytja. \v 47 Nyangka-luya pirnilu kuliralpi watjaranytja, “Wiya, tjilku ngaalu walykumunulu kulira watjara.” \v 48 Nyangka palunyaku mama ngunytjulu-pula nyakulalpi kata paarnarrarnu. Nyangka palunyaku ngunytjulu watjarnu, “Katja, nyaaku-linyatjun wantirralpi tirtu nyinarranytja? Tjiinya-litju purtu ngurrirayirnu tjuni tjurlpilyarringu.” \p \v 49 Nyangka watjarnu, “Nyaaku-pularnin ngurriranytja? Kuliranytjamunu-munta-pulan tjiinya-rna Mamaku yiwarlangka nyinarranyangka?” \v 50 Nyangka-pula purtu kuliranytja, “Nyaapirinypanyka watjara?” \p \v 51 Nyangka-pulanya lurrtjurringkula marlaku yanu ngurra Natjariku. Palunyalu wangarnarralu kulira palyaranytja mama ngunytjulu-pula watjaranyangka. Nyangka palunyaku ngunytjulu tirtu ruukuliranytja tjilku palunyalu watjara puru palyaranyangka. \v 52 Nyangka tjilku palunyanya purlkarringkula-wanarnu. Palunyalu walykumunulu kulira palyaranytja. Nyangka-ya pirnilu pukurltu nyakulanytja Mama Kuurrtutarrartu. \c 3 \s1 Tjuuntu-tjananya Kapingka Tjarrpatjuranytja \r Matjuyuku 3.1-12; Maakaku 1.1-8; Tjuunku 1.19-28 \p \v 1 Nyangka puurrpa pirni-ya nyinarranytja ngaapirinypa. Wati yini Tayipiriyalu Ruumalanguru ngurra pirningkatja kanyiranytja. Tjiinya kurli 15-tjanulu tirtu kanyiranytja. Nyangka ngurra Tjutiyala puurrpa yini Payilarrtu-tjananya nyinarranytjalu kanyiranytja. Nyangka Yaratalu-tjananya ngurra Kalalila nyinapayi pirninya kanyiranytja. Nyangka-ra marlanypa yini Pilupalu kanyiranytja-tjananya Yitjuriyala puru Rakanayitala. Nyangka puurrpa Layitjanilu-tjananya kanyiranytja Yapilinila-ya nyinarranytjanya. \v 2 Nyangka-pula Yananya Kayapanya tjurrtjuku puurrpa purlkanya nyinarranytja. Palunyangka Tjuunnga nyarra Tjakurayiku katja mayu-mayu nyinarranytja. Nyangkalta Mama Kuurrnga-lu kurrurnta wangkangu. \v 3 Nyangka yanu tjukurrpa parrawatjaranytja kapi Tjuutantawanalu. Tjiinya ngaapirinypa watjaranytja, “Palyamunu-ya wantirralpi pinkurraala. Nyangka-tjananyarnanta kapingka tjarrpatjurra. Nyangkalta-tjanampanku Mama Kuurrnga kalyparringku.” \v 4 Tjiinya kutjulpirtulpi Mama Kuurrku wangka kulira tjakultjunkupayi yini Yatjayalu Tjuunngatjarra walkatjunu wantingu ngaapirinypa: \q1 “Wati kutjulunyu mayu-mayuwanalu mirrarra watjara, \q2 ‘Yiwarra-ya tamarlmarra wanti Puurrku. Nyangkayi tjukarurruwana pitja. \q1 \v 5 Tjiinya manta purli wararrangkatja tjutira-wanala lawuwanalu. \q2 Nyangkayi tjukarurru ngara. \q1 Puru-ya yiwarra karli-karli tjukarurrula. \q2 Puru-ya wirulymarra kakal-kakalmaalta pitjatjaku. \q1 \v 6 Tjiinya yiwarra palunyawana pitjalayinnyangka pirnilu-ya nyakulalpi watjalku, \q1 “Wiya, wati ngaanya Mama Kuurrtu witurnu pitjala-lanya wankarunkutjaku.” ’” \p \v 7 Nyangka-ya yarnangu pirni pakara yanu Tjuuntu-tjananya kapingka tjarrpatjunkutjaku. Nyangka-tjananya watjarnu, “Wiya, mayunytju-yan. Yarlaku-yan kulira kapingka tjarrpanyangka Mama Kuurrnga-tjanampanku kalyparriku. Wiya, warungka-tjananyanta tjarrpatjunku palyamunu-yan palyaranytjatjanungka. \v 8 Kulila-ya. Palyamunu wantirralpi-ya walykumunu palyanma. Nyangkayi Mama Kuurrtu nyawa tjiinya-yan kutjuparrinyangka. Tjinguru-yan kulira Mama Kuurrtu-tjananyanta wankarunku Yayipuramaku tjamupirti-yan nyinarranyangka. Wiya, Mama Kuurrtu yapu ngaa pirninya mantjiralpi yarnangukarralku Yayipuramaku tjamupirti nyinarratjaku. \v 9 Tjiinya kuwarrinya Mama Kuurrnga ngarala yarnangu palyamunu pirninya warungka tjarrpatjunkukitja. Tjiinyakurlu warta kartala warni mirrkamaalpa ngaralanyangka. Palunyalukurlu tilila tjurra. Palunyapirinymanku-tjananyanta.” \p \v 10 Nyangka-ya yarnangu pirnilu kuliralpi tjapirnu, “Nyaapirinypa-latju palyanma?” \p \v 11 Nyangka Tjuuntu-tjananya watjarnu, “Tjaarnpa kutjarratjarralu kutju nintila tjaarnpa wiya nyinarranytjaku. Puru mirrka yirringkanama.” \p \v 12 Nyangka-ya kapamanku tjimarri yurralpayinya pitjangu Tjuuntu-tjananya kapingka tjarrpatjunkutjaku. Palunyalu-ya tjapirnu, “Puurr, nyaapa-latju ngayulu palyalku?” \p \v 13 Nyangka-tjananya Tjuuntu watjarnu, “Tjimarri purlkanya-kurlu-yan wayirntara mantjinma. Tjiinya kapamantu-tjananyanta nampa watjalku, palunyanyakutju-ya yurranma.” \p \v 14 Nyangka-ya warrmarlalulpi tjapirnu, “Nyaapa-latju ngayulu palyalku?” \p Nyangka-tjananya watjarnu, “Ngurlutjingalku-kurlu-yan tjimarri mantjilkitjalu. Puru-kurlu-yan kunpu-kunpu puntura watjanma. Puru-kurlu-yanku puurrpa payinma tjimarri purlkanyatjirratjalu. Pukurlarri-ya nintinnyangka.” \p \v 15 Nyangka Tjuuntu palunyapirinypa watjaranyangka pirnilu-ya pukurltu kulira watjaranytja, “Kulila, Tjuunnga-kulila wati nyarra Mama Kuurrtu kalkurnu wantitjanya.” \v 16 Nyangka Tjuuntu-tjananya watjarnu, “Ngayulu-tjananyarnanta kapingka tjarrpatjura. Nyangka wati marlawana pitjanytjalu-tjananyanta Kuurti Walykumununya warupirinypa yarnangungkanku. Nyangka-yayin Kuurti Walykumununya kanyinma. Tjiinya wati palunyanya purlkanya mularrpa ngayula-rni munkarra nyinarra. Nyangka-rna kamu palunyaku tjinangkatja yarralku. Tjiinyakurlu waarka palyalpayilunku puurrpa yirringkala. Nyinakatinyangkakurlu tjinapuunpa yarrala tjurra. Palunyapirinypa-rna kamu palyalku. Ngarna wati walykumunulu-ra yarralku. Tjiinyamarntu wati palunyanya puurrpa purlkanya nyinarra. Nyangka-rna ngayulu kurlunypa. \v 17 Nyangka wati palunyalu yarnangu pirninya ngaratjuralpi tjarralku. Tjiinya walykumunu pirninya kapurturalpi miranykanyinma. Palunyalu palyamunu pirninya tjarrpatjunku waru nyarra tirtu kampapayingka. Tjiinyakurlu mirrka yararrapungkulalpi yurninypa walykumununya tjutila kanyinma. Palunyalu palyamunu pirninya tilila tjurra, palunyapirinypa.” \p \v 18 Nyangka tjiinya Tjuuntu-tjananya kutjupa-kutjupa watjaranytjalu tjukurrpa walykumununya watjaranytja. Palunyalu-tjananya watjaranytja palyamunu-ya wantitjaku. \v 19 Palunyalu puurrpa Yaratanyatarrartu payirnu tjiinya palunyaku marlanyku kurri Yaratiyanya mulyatarringu kanyiranyangka puru kutjupa-kutjupa palyamunu palyaranyangka. \v 20 Nyangka Yaratalu palyamunu mularrpa puru palyarnu. Tjiinya warrmarla-tjananya witurnu Tjuunnga-ya tjulyara tjayilpangka tjarrpatjunkutjaku. Nyangka-ya mularrpartu tjulyarnu tjarrpatjunu. \s1 Tjiitjanya Kapingka Tjarrpatjunu \r Matjuyuku 3.13-17; Maakaku 1.9-11 \p \v 21 Nyangka tjiinya Tjuunnga tjayilpangka tjarrpanytja kuwarripangka kapingka-tjananya tjarrpatjuranytja. Palunyalu Tjiitjanya marlartu tjarrpatjunu. Nyangka pakaralpi palunyaku Mamangka tjapiranytja. Nyangkalta yilkari yarlarringu. \v 22 Nyangka Kuurti Walykumununya tjurlpu kuukukupirinypa tjarungaralalpi-lu nyinakatingu. Nyangka Mama Kuurrtu yilkaringuru watjarnu, “Yuwa, nyuntulu-tjun ngayuku Katja kurrurnkurlu. Nyangka-rnanta pukurltu nyakula.” \s1 Tjiitjaku Tjamupirti \r Matjuyuku 1.1-17 \p \v 23 Nyangka tjiinya Tjiitjaku-ra kurli 30 ngaralanyangka pakarnu tjukurrpa parrawatjaranytja. Nyangka-ya pirnilu kuliranytja Tjawutjaku katja. Palunyakukantjalu-ya kulirnu. Nyangka Tjawutjaku mama-ra Yiilayinya nyinarranytja. \v 24 Nyangka Yiilayiku mama Matjarrnga nyinarranytja. Nyangka Matjarrku mama Liipayinya nyinarranytja. Nyangka-ra palunyaku mama yini Malkayinya. Nyangka Malkayiku mama Tjanayinya. Nyangka-ra palunyaku mama yini Tjawutjanya. \v 25 Nyangka Tjawutjaku mama yini Matatjayanya. Nyangka-ra palunyaku mama yini Yayimatjanya. Nyangka-ra palunyaku mama Nayamanya. Nyangka Nayamaku mama yini Yatjalinya. Nyangka-ra palunyaku mama Nakayinya nyinarranytja. \v 26 Nyangka-ra palunyaku mama yini Maatjinya. Nyangka Maatjiku mama yini Matatjayanya. Nyangka-ra palunyaku mama yini Tjaminnga. Nyangka Tjaminku mama yini Tjatjikinya. Nyangka-ra palunyaku mama Tjawutanya. \v 27 Nyangka Tjawutaku mama Tjawunannga. Nyangka-ra palunyaku mama yini Riitjanya. Nyangka Riitjaku mama yini Tjarapulnga. Nyangka-ra palunyaku mama yini Tjiyalnga. Nyangka Tjiyalku mama yini Niirayinya. \v 28 Nyangka-ra palunyaku mama yini Malkayinya. Nyangka Malkayiku mama yini Yatayinya. Nyangka-ra palunyaku mama yini Katjamanya. Nyangka Katjamaku mama yini Yalumatanya. Nyangka-ra palunyaku mama yini Yiirrnga. \v 29 Nyangka Yiirrku mama yini Tjatjuwanya. Nyangka-ra palunyaku mama yini Yalitjanya. Nyangka Yalitjaku mama yini Tjariminya. Nyangka-ra palunyaku mama yini Matjarrnga. Nyangka Matjarrku mama yini Liipayinya. \v 30 Nyangka-ra palunyaku mama yini Tjimiyannga. Nyangka Tjimiyanku mama yini Tjuutanya. Nyangka-ra palunyaku mama yini Tjawutjanya. Nyangka Tjawutjaku mama yini Tjanamanya. Nyangka-ra palunyaku mama yini Yilayikinya. \v 31 Nyangka Yilayikiku mama yini Miliyanya. Nyangka-ra palunyaku mama yini Miinanya. Nyangka Miinaku mama yini Matatjanya. Nyangka-ra palunyaku mama yini Nayitjannga. Nyangka Nayitjanku mama yini Tayipirrnga. \v 32 Nyangka-ra palunyaku mama yini Tjatjinya. Nyangka Tjatjiku mama yini Yawupinya. Nyangka-ra palunyaku mama yini Pawutjanya. Nyangka Pawutjaku mama yini Tjamannga. Nyangka-ra palunyaku mama yini Naatjannga. \v 33 Nyangka Naatjanku mama yini Minatapinya. Nyangka-ra palunyaku mama yini Yarrminnga. Nyangka Yarrminku mama yini Yaanayinya. Nyangka-ra palunyaku mama yini Yitjurannga. Nyangka Yitjuranku mama yini Pirinynga. Nyangka-ra palunyaku mama yini Tjuutanya. \v 34 Nyangka Tjuutaku mama yini Tjayikapanya. Nyangka-ra palunyaku mama yini Yayitjikinya. Nyangka Yayitjikiku mama yini Yayipuramanya. Nyangka-ra palunyaku mama yini Tiiranya. Nyangka Tiiraku mama yini Nayunya. \v 35 Nyangka-ra palunyaku mama yini Tjiirukunya. Nyangka Tjiirukuku mama yini Riiyunya. Nyangka-ra palunyaku mama yini Piilakanya. Nyangka Piilakaku mama yini Yiipanya. Nyangka-ra palunyaku mama yini Tjiilanya. \v 36 Nyangka Tjiilaku mama yini Kayinannga. Nyangka-ra palunyaku mama yini Yapatjarrnga. Nyangka Yapatjarrku mama yini Tjiimanya. Nyangka-ra palunyaku mama yini Nawanya. Nyangka-ra Nawaku mama yini Lamikinya. \v 37 Nyangka-ra palunyaku mama yini Matjutjalanya. Nyangka Matjutjalaku mama yini Yiinakanya. Nyangka-ra palunyaku mama yini Tjarirrnga. Nyangka Tjarirrku mama yini Maalalinya. Nyangka-ra palunyaku mama yini Kayinannga. \v 38 Nyangka Kayinanku mama yini Yiinatjanya. Nyangka-ra palunyaku mama yini Tjiirrnga. Nyangka Tjiirrku mama yini Yatamanya. Nyangka Mama Kuurrnga palunyaku mama. \c 4 \s1 Mamulu Tjiitjanya-lu Witu-wituranytja \r Matjuyuku 4.1-11; Maakaku 1.12-13 \p \v 1 Nyangka Kuurti Walykumununya Tjiitjala kurrurnta wiilyngaralanytja. Nyangka kapi Tjuutantanguru marlaku pitjangu. Nyangka Kuurti Walykumunulu-lu wuyurrmara mayu-mayu katingu. \v 2 Nyangka palunyanguru mamulu-lu witu-wituranytja. Nyangka mirrka ngalkunytjamaalpa nyinarrayirnu ngurra 40-tjanu parltjatjirratjarringu. \p \v 3 Nyangka mamulu-lu watjarnu, “Mularrpa-muntan Mama Kuurrku Katja? Yala, yapu ngaanya watjala nyangkayi nyumarri.” \p \v 4 Nyangka Tjiitjalu watjarnu, “Wiya, Payipulta kutjulpirtu walkatjunu wantinytjanya ngaapirinypa ngarala, ‘Mirrkakutju ngalkulanytjalu-lan kamu walykumunu nyinaku.’” \p \v 5 Nyangka mamulu-lu katingu purli wararrakutu. Palunyalu parranintitjunu yiwarla pirni manta lipiwana ngaralanyangka puru yarnangu pirninya-ya nyinarranyangka. \v 6 Palunyalu watjarnu, “Nyarranya-rnanku pirninyartu nintilku. Nyangkan tjimarri purlkanyatjarra nyinama. Puru-tjananyan yarnangu pirninya puurrarringkulalpi kanyinma. Tjiinya Mama Kuurrtu-tju nintirnu ngayulu-tjananyarna puurrarringkula kanyiltjaku. Nyangka-rna palya kutjupanya ngurrkarntaralpi nintilku puurrarringkula kanyiltjaku. \v 7 Tjiinya nyuntulu-rnin pupakatirralpi marninypungku. Nyangka-rnanku nintilku.” \p \v 8 Nyangka Tjiitjalu watjarnu, “Wiya, Payipulta kutjulpirtu walkatjunu wantinytjanya ngaapirinypa ngarala, ‘Nyuntuku Puurrpa Mama Kuurrngakutju pupakatirra marninypungama. Palunyalu palunyaku wangkakutju wangarnarralu kulira palyanma.’” \p \v 9 Nyangka mamulu-lu katingu yiwarla Tjurutjamaku. Palunyalu tjurrtju purlkanyangka katu ngaratjunu. Palunyalu watjarnu, “Mularrpa-muntan Mama Kuurrku Katja? Yala, wuurlarrala mantakutu. \v 10 Tjiinyamarntu Payipulta kutjulpirtu walkatjunu wantinytjanya ngaapirinypa ngarala, ‘Mama Kuurrtunku palunyaku yayintjulpa pirninya witulku miranykanyiranta-ya kanyiratjaku.’ \v 11 Puru ngaapirinypa ngarala, ‘Nyangkanta-ya maralu katura kanyinma yapulunta tjina pikarntankutjakutarrartu.’” \p \v 12 Nyangka Tjiitjalu watjarnu, “Wiya, Payipulta kutjulpirtu walkatjunu wantinytjanya ngaapirinypa ngarala, ‘Purtu mula-mularringkulanytjalu-ya tjapintjamaaltu wanti nyuntuku Puurrpa Mama Kuurrtu yayirninytjulu palyaltjaku.’” \p \v 13 Nyangka tjiinya mamulu-lu purtu witu-wituranytja kutjupa-kutjupa palyaltjaku. Palunyalu ngarna wantirra yanu puru ngula pitjala witu-witulkitja. \s1 Tjiitjalu Tjukurrpa Parrawatjaranytja \r Matjuyuku 4.12-17; Maakaku 1.14-15 \p \v 14 Nyangka Tjiitjanya marlaku yanu ngurra Kalalilakutu. Nyangka Kuurti Walykumunulu-lu kanyiranyangka tjukurrpa nintipukalu watjaranytja. Puru yayirninytjulu kutjupa-kutjupa palyaranytja. Nyangka-ya ngurra palunyalawanalu nyakula tjakulpa palunyatjarra parrawatjaranytja. \v 15 Nyangka Tjiitjanya yiwarla kutjupa-kutjupawana pitjala tjurrtjungka tjarrparra nintipungkulanytja. Nyangka-ya yarnangu pirnilu kuliralpi marninypungkulanytja. \s1 Tjiitjaku Ngurranguru-ya Mula-mularringkutjamunurtu \r Matjuyuku 13.53-58; Maakaku 6.1-6 \p \v 16 Nyangka Tjiitjanya yanu yiwarla Natjarilakutu, tjiinya tjilkulpi nyinarrayirnu purlkarringu, palunyalakutu. Nyinarrayirnu Tjatitirringkulalpi tjarrpangu tjurrtjungka. Tjiinya tjirntu yaka-yaka ngaralanyangka tirtu tjarrpapayi. Tjarrparralpi kaninytjarra nyinarranytja. Palunyalu pakaralpi ngarangu Mama Kuurrku wangka nyakula watjalkitja. \v 17 Nyangka Payipulpa miranykanyilpayilu-ra nintirnu Payipulpa tjiinya Mama Kuurrku wangka kulira tjakultjunkupayi yini Yatjayalu kutjulpirtu walkatjunu wantitjanya. Nyangka Tjiitjalu mantjiralpi wirlkarnu. Palunyalu tjukurrpa ngaanya ngurriralpi watjarnu, \q1 \v 18 “Tjiinya Mama Kuurrtu-rni ngurrkarntaralpi \q2 palunyaku Kuurti Walykumununya tjarrpatjunu. \q2 Palunyalu-rni witurnu, \q1 ‘Mapitja tjukurrpa walykumunu watjanma ngarltutjarra pirningka. \q1 Puru-tjananya ngurra kutjupangka watjil-watjilpa nyinarranytjanya watjala \q2 tjiinya puurrtu-tjananya ngurraku witultjaku. \q1 Puru-tjananya kurutjarra pirningka watjala \q2 tjiinya-ya kuru yarlarringku. \q1 Puru-tjananya paalytjura kanyinma \q2 yarnangu nyarra puurrpa palyamunulu-ya kurrara kanyiranytjanyatarrartu.’ \q2 \v 19 Tjiinya-rni witurnu ngaapirinypa-tjananyarna watjaltjaku, \q2 ‘Kuwarrinya ngamurringu Mama Kuurrtu-lanya wankarura kanyiratjaku.’” \p \v 20 Nyangka Tjiitjalu tjukurrpa palunyanya nyakula watjara-wanarnu wiyarringkulalpi Payipulpa ruulumanu marlakulu nintirnu wati nyarra Payipulpa miranykanyilpayiku. Palunyalu nyinakatingu tjukurrpa watjalkitja. Nyangka-luya yarnangu pirnilu nyinarra nyakulanytja. \v 21 Nyangka-tjananya watjarnu, “Yuwa, kuwarrinya wangka palunyanya yartakarringu tjiinya-yan kuliranyangka.” \p \v 22 Nyangka-luya marninypungu walykumunu watjaranyangka. Wantirralpi-ya watjarnu, “Wiyalpinyu Tjawutjaku katja, ngurra ngaangkatja?” \p \v 23 Nyangka-tjananya watjarnu, “Nintilu-rna kulira tjiinya-rniyan watjalku ngurra yungarrangka-rna yayirninytjulu palyaltjaku. Tjiinya-rna yiwarla Kapurniyala palyaranytja, palunyapirinypa. Puru-rniyan watjalku, ‘Tukuta, yungarralunku pika wiirrula.’ Tjiinyakurlu-ya tjalkirr-tjalkirrtu watjanma, palunyapirinypa. \v 24 Kulinma-ya ngaanya. Ngurra yungarrangkatjalu-ya Mama Kuurrku wangka kulira tjakultjunkupayinya pukurltu kulilkitjamunu.” \p \v 25-26 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tirtu watjaranytja, “Kulilpayi-yan tjukurrpa Layirrtjanyatjarra. Tjiinya Mama Kuurrku wangka kulira tjakultjunkupayi nyinarranytja. Nyangka kapilu pungkutjamunungka yayilurru purlkanya ngarangu. Nyangka-ya mirrkatjirratja nyinarranytja manta lipiwana. Nyangka-ya minyma parnaltji pirni ngurra Yitjurayilta nyinarranytja. Nyangka Mama Kuurrtu Layirrtjanya witurnu minyma parnaltji malikingka nyinarratjaku. Nyangka mularrpartu yanu minyma palunyakutu yiwarla Tjarapala nyinarranyangka. Tjiinya yiwarla palunyanya ngurra Tjaatanta ngaralanytja. \v 27 Puru-yan kulilpayi tjukurrpa Yilayitjalu wati purrtjutjarra purrtju wiyantja. Tjiinya Yilayitjanya Mama Kuurrku wangka kulira tjakultjunkupayi nyinarranytja. Nyangka-ya ngurra Yitjurayilta yarnangu purrtjutjarra pirninya nyinarranytja. Nyangka Yilayitjalu-tjananya purrtju wiyantjamunurtu. Wati malikikutju wiirrurnu tjiinya Nayimannga Tjiriyanyamartatji.” \p \v 28 Nyangka-ya tjurrtjungka kaninytjarra nyinarranytjalu kuliralpi mirrparnarringu. \v 29 Palunyalu-ya pakarnu Tjiitjanya tjulyarnu. Palunyalu-ya yiwarla wantirra katirrayirnu wararrangka ngaratjunu palunyalanguru yurntura warnikitjalu. Tjiinya-tjanampa yiwarla ngaralanytja wararra purlkanyangka. \v 30 Nyangka Tjiitjanya mapitjangu yarnangu pirniwana kumpira yanu. \s1 Wati Mamutjarra Turlkungka Nyinarranytja \r Maakaku 1.21-28 \p \v 31 Nyangka Tjiitjanya yanu yiwarla Kapurniyaku, ngurra Kalalila ngaralanyangka. Nyinarrayirnu palunyalu tjirntu Tjatiti yaka-yakangka mapitjangu tjurrtjungka tjarrparralpi nintipungkulanytja. \v 32 Nyangka-ya kuliralpi kata paarnarrarnu nintipukalu-tjananya watjaranyangka. \v 33 Nyangka wati mamutjarra tjurrtjungka nyinarranytja. Nyangka mamulu wati palunyalanguru mirrarralpi watjarnu, \v 34 “Tjiitja-Natjarinyamartatji, wanti-lanyatju. Mirri-parta-lanyatjun pungkukitja pitjangu? Wiya, ninti-rnanku nyuntuku. Tjiinyan wati walykumunu Mama Kuurrtu wituntjanya.” \p \v 35 Nyangka Tjiitjalu mamu watjarnu, “Kanmarrarri. Pakara wantirra yarra.” Nyangka mamulu wati palunyanya punkatjingarnu mirangkartu-tjananya. Palunyalu-lu pikarntankutjamaaltu pakara wantirra yanu. \p \v 36 Nyangka-ya yarnangu pirnilu nyakulalpi kata paarnarrarnu. Palunyalu-yanku ngaparrkulu watjaranytja, “Wangka nyaapirinypanyka watjara? Tjiinya mamu-tjananya watjaranyangka-ya wangka kutju kulira pakara.” \v 37 Nyangka-ya ngurra palunyawanalu Tjiitjanyatjarra parrawatjaranytja. \s1 Tjiitjalu Tjayimanku Yumari Pika Wiirrurnu \r Matjuyuku 8.14-17; Maakaku 1.29-34 \p \v 38 Nyangka Tjiitjalu tjurrtju wantirra pakara yanu Tjayimanku ngurrangka tjarrpangu. Nyangka-luya waarrpungkulalpi watjarnu, “Wiya, Tjayimanku yumari pikatjarra ngarrirra waru purlkanya.” \v 39 Nyangka waarralurtu parrapitjangu watjarnu, “Pika, wiyarriwa.” Nyangka mularrpartu pika wiyarringu. Nyangkalta pakaralpi mirrka-tjanampa parranintiranytja. \p \v 40 Nyangka tjirntu tjarrpanyangka pirnilu-yanku yamatji pika kutjupa-kutjupatjarra katingu Tjiitjalakutu. Nyangka-tjananya pirninyartu pampura wiirruranytja. \v 41 Puru mamutjarra pirninya walykumunuranytja. Nyangka-ya mamulu yarnangu wantirra pakaranytjalu mirrarra watjaranytja, “Nyuntulun Mama Kuurrku Katja.” \p Nyangka Tjiitjalu-tjananya kanmarrmaranytja wangkanytjamaaltu wantitjaku. Tjiinyamarntu-ya nintilu kuliranytja Tjiitjanya tjiinya wati palunyanya Mama Kuurrtu kalkuntjanya. \s1 Tjiitjalu Tjukurrpa Parrawatjaranytja \r Maakaku 1.35-39 \p \v 42 Nyangka Tjiitjanya ngarringu tjirnturringkula kutju yanu purtingka nyinakitja. Nyangka-ya yarnangu pirnilu purtu kulirnu, “Ngaangka nyinangu yaaltjirringu?” Nyangka-ya pakara yanu parrangurrilkitja. Parrangurrirayirnu-ya nyangu nyinarranyangka. Palunyalu-ya watjarnu, “Wiya, yankutjamaalpa nyinama-lanyatju.” \v 43 Nyangka-tjananya watjarnu, “Wiya, yanku-tjananyarna yiwarla kutjupa-kutjupangkalpi tjukurrpa walykumununya watjalku Mama Kuurrnga-tjanampa puurrarritjaku. Tjiinya-rni witurnu palunyapirinypa-rna watjaratjaku.” \p \v 44 Nyangka mularrpartu parrangaralanytja manta lipiwana. Palunyalu tjurrtju kutjupa-kutjupangka tjarrparra tjukurrpa watjaranytja. \c 5 \s1 Tjiitjalu-tjananya Yarltingu Wanaltjaku \r Matjuyuku 4.18-22; Maakaku 1.16-20 \p \v 1 Nyangka Tjiitjanya nyinarranytja kapi yini Kanatjarila ngamu. Palunyalu pakara yanu kapi kantilytja ngaralanytja. Nyangka-ya yarnangu pirni pitjangu Mama Kuurrku wangka kulilkitja. Palunyalu-yanku yurntu-yurntura mapitjalayintja ngamulu kulilkitjalu. \v 2 Nyangka Tjiitjalu nyangu pawurrpa kutjarra kapi kantilytja ngaratjunu wantinyangka. Tjiinya kuka kapingkatja tjulyalpayilu-ya ngaratjunu wantirralpi purturru marapuulpirinypa nyinarra parltjiranytja. \v 3 Nyangka Tjiitjanya Tjayimanku pawurrpangka tatiralpi watjarnu, “Ma-yurntula kapi ngamu kanyilkitjalu.” Nyangka mularrpartu ma-yurnturalpi ngamu kanyirnu. Nyangka Tjiitjalu nyinarra pawurrngurulu-tjananya nintipungkulanytja. \p \v 4 Nintipungkulayirnu wiyarringkulalpi Tjayimanta watjarnu, “Pawurrpa makati tiwa kanyila kapi purlkanyangka.” Nyangka mularrpartu makatingu kapi purlkanyangka kanyirnu. Nyangka Tjiitjalu Tjayimanta puru palunyaku yamatji pirningka watjarnu, “Purturru-ya warni kuka kapingkatjaku.” \p \v 5 Nyangka Tjayimantu watjarnu, “Wiya Puurr, mungangka-latju purtu warnirrayirnu tjirnturringu. Ngarna nyuntulun watjannyangka-rna warniku.” \v 6 Nyangka Tjayimantu-ya warningu kanyiranyangka pirnipurlka tjarrpa-tjarrparranytja. Nyangka purturru marapuulpirinypa nguwanpa wartunarraranytja. \v 7 Nyangka-ya purtu yilarayirnu, palunyalu mara yurrirralpi yarltingu pawurrpa kutjupangkatjalu-ya pitjala yirringkankutjaku. Nyangka-ya pitjangu lurrtjurringkulalpi yilaranytja. Nyangka kuka kapingkatja pirni-ya pawurrpa kutjarrangkartu wiily-wiilyngarangu. Nyangka pawurrpa nguwanpa kapingka tjarrparranytja. \v 8 Nyangka Tjayiman-Piitalu kapingkatja pirni nyakulalpi Tjiitjala pupakatingu. Palunyalu watjarnu, “Wiya Puurr, wantirra-rni mapitja. Tjiinyamarntu-rna palyamunu palyalpayi.” \p \v 9 Nyangka tjiinya Tjayimantu-ya kuka kapingkatja pirni mantjiralpi kata paarnarrarnu. \v 10 Puru Tjayimanku yamatji Tjapatiku katja kutjarra-pula Tjayiminya Tjuunnga kata paarnarrarnu. Nyangka Tjiitjalu Tjayimanta watjarnu, “Wiya, ngurlumaaltu-rni kulila. Ngaangurun yarnangu pirninya ngayulakutu ngamuntira katima.” \p \v 11 Nyangka-ya pawurrpa kutjarranya katingu mantakutu. Palunyalu-ya ngaratjura wantirra Tjiitjanya wanarnu. \s1 Tjiitjalu Wati Purrtjutjarra Pampurnu Wiirrurnu \r Matjuyuku 8.1-4; Maakaku 1.40-45 \p \v 12 Nyangka Tjiitjanya yanu yiwarla kutjupangka tjarrpangu nyinarranytja. Nyangka wati purrtjutjarra ngurra palunyangka nyinarranytja. Palunyalu pitjangu Tjiitjanya nyakulalpi pupakatingu. Palunyalu kurrurntutarrartu watjarnu, “Yuwa Puurr, wuyurrpa-tjingurunta ngaralanyangka-rnin purrtju wiyalku.” \p \v 13 Nyangka Tjiitjalu pampuralpi watjarnu, “Yuwa, wuyurrpa-rni ngarala. Purrtju, wiyarriwa.” Nyangka mularrpartu waarrpungkulalpi wiyarringu. \v 14 Nyangka Tjiitjalu yaka-yakarnu, “Kutjupangka-kurlun watjalku. Tjukarurru mapitja tjurrtjungka waarka palyalpayilakutu. Nyangkanta yayirnirri watjala pikanta wiyarrinyangka. Nyangkan Mama Kuurrku nintilku Mawutjalu watjarnu wantitjanya. Nyangkanta-ya pirnilu nyaku mula-mularriku purrtjunta wiyarrinyangka.” \p \v 15 Tjiitjalu-tjananya tirtu yaka-yakaranytja watjantjamaaltu wantitjaku. Parturtu-ya tjukurrpa Tjiitjanyatjarra manta lipiwanalu parrawatjaranytja. Nyangka-ya pirnipurlka pitjapayi tjukurrpa kulilkitja puru-tjananya pika wiirrultjaku. \v 16 Tirtu-ya pitjalanyangka Tjiitjalu-tjananya wantirra yankupayi. Palunyalu mayu-mayu nyinarra palunyaku Mamangka tjapilpayi. \s1 Tjiitjalu Wati Nyumpu Walykumunurnu \r Matjuyuku 9.1-8; Maakaku 2.1-12 \p \v 17 Nyangka Tjiitjanya yiwarlangka tjarrpangu-tjananya nintipungkulanytja. Nyangka-ya Paratji puru Mawutjaku wangka nintipungkupayi pirninya tjarrpangu nyinarranytja. Tjiinya-ya yiwarla pirninguru pitjangu, yiwarla nyarra ngurra Kalalilawana puru Tjutiyalawana ngarala, palunyalanguru, puru Tjurutjamalangurutarrartu. Nyangka Mama Kuurrtu Tjiitjanya kanyiranytja pikatjarra pirninya yayirninytjulu wiirruratjaku. \v 18 Nyangka-ya wati nyumpu warntungka tjitira katingu Tjiitjala ngamu ngarritjunkukitjalu. Palunyalu-ya purtu kulirnu yiwarlangka tjarrpakitjalu. \v 19 Tjiinyamarntu-ya yarnangu pirni tjaawana ngaralanytja. Nyangka-ya parratatiralpi yiwarla katalarra ngarritjunu. Palunyalu-ya walu pirni lampiralpi tjunu. Palunyalu-ya purturrutjarralu wati nyumpu palunyanya tjarutjunu Tjiitjalakutu. Nyangka pirnilu-ya nyinarra nyakulanytja. \v 20 Nyangka Tjiitjalu nyakulalpi kulirnu, “Wiya, wati nyarralu-rniya mularrkulira pika-rna wiyaltjaku.” Nyangka wati nyumpungka watjarnu, “Yuwa, Mama Kuurrnganku kalyparringu.” \p \v 21 Nyangka Paratjilu-ya puru Mawutjaku wangka nintipungkupayi pirnilu kuliranytja, “Wiya-kulila palunyapirinypa watjaranytjamunu. Nyangka wati ngaalu Mama Kuurrnga panypurangkula watjara. Watilu kamu watjalku Mama Kuurrnga kalyparrinyangka. Ngarna Mama Kuurrtukutju watjalku kalyparringkutjatjanulu.” \v 22 Nyangka Tjiitjalu-tjananya nintilu kuliranytja pinalu-ya kuliranyangka. Palunyalu-tjananya watjarnu, “Nyaaku-yan palunyapirinypa kulira? \v 23 Wangka nyaapirinypa-rna purtu watjalku? Tjiinya-rna nintilu watjara Mama Kuurrnga kalyparrinyangka. Puru-rna watjalku pika wiyarringkula pakara yankutjaku. \v 24 Tjiinya Mama Kuurrtu-rni mantakutu witurnu. Palunyanguru-rna Katja Yarnangurrinytjalu nintilu watjara Mama Kuurrnga kalyparrinyangka. Puru-rna ngaanya watjalku mularrnyakutjaku-yan.” Nyangkalta wati nyumpungka watjarnu, “Pakala. Warntunku mantjira ngurrakutu mapitja.” \p \v 25 Nyangka waarrpungkula pakarnu pirnilu-ya nyakulanyangka. Palunyalunku warntu mantjira ngurrakutu yanu. Mapitjalayintjalu Mama Kuurrnga marninypungkulanytja. \v 26 Nyangka-ya nyakulalpi kata paarnarrarnu. Palunyalu-ya Mama Kuurrnga marninypungkula watjaranytja, “Wiya, palunyapirinypa-lan nyakula wantirranytjamunu.” \s1 Tjiitjalu Liipayinya Yarltingu \r Matjuyuku 9.9-13; Maakaku 2.13-17 \p \v 27 Nyangka Tjiitjalu yanu nyangu wati yini Liipayinya nyinarranyangka. Tjiinya nyinarra tjimarri yurraranytja kapamanku. Nyangka watjarnu, “Wanala-rni ngayunya.” \v 28 Nyangkalta-lu mularrpartu pakara wanarnu. Tjiinya yulytja tjimarritarrartu wantirra wanarnu. \p \v 29 Palunyalu Tjiitjanya yarltingu pitjala mirrka purlkanya ngalkutjaku. Nyangka Tjiitjanya puru palunyaku wanalpayi pirni-ya yanu tjarrpangu Liipayiku ngurrangka. Palunyalu-ya nyinarra mirrka ngalkulanytja. Nyangka-ya kapamanku tjimarri yurralpayi pirnilutarrartu lurrtjurringu ngalkulanytja. \v 30 Nyangka-ya Paratjilu puru Mawutjaku wangka nintipungkupayilu mirrparn-mirrparntu wanalpayi pirninya watjarnu, “Nyaaku-yan kapamanku tjimarri yurralpayingka puru palyamunu palyalpayi pirningka lurrtjurringkula mirrka ngalkula?” \p \v 31 Nyangka Tjiitjalu wangka kamparntaralpi watjarnu, “Kutjupalu pika wiyalu yankula tukuta nyakukitjamunu. Ngarna pikatjarralu-ya yanku nyaku. \v 32 Tjinguru-yan kulira ngayulu-rna pitjangu walykumunu nyinapayinya yarltikitja. Wiya, pitjangu-rna palyamunu pirninya yarltikitja tjiinya-ya palyamunu wantirra pinkurraaltjaku.” \s1 Tjiitjanya-ya Tjapira Kuliranytja \r Matjuyuku 9.14-17; Maakaku 2.18-22 \p \v 33 Nyangka-ya pitjangu Tjiitjanya watjarnu, “Wiya, Tjuunku wanalpayi pirnilu puru Paratjiku wanalpayilu-ya ngamurtu-ngamurtu mirrka wantirra Mama Kuurrta tjapilpayi. Nyangka-ya nyuntuku wanalpayilu tirtu ngalkula.” \p \v 34 Nyangka Tjiitjalu wangka kamparntaralpi watjarnu, “Watilunku kurri yarltinyangka yamatji pirnilu-ya lurrtjurringkula mirrka pukurltu ngalkupayi. Nyangka ngula wati palunyanya tjulyara katinyangka-ya tjirturu-tjirturulu mirrka wantiku. \v 35 Palunyapirinypa-rniya tjulyara katinyangka-tjuya wanalpayi pirnilu mirrka wantiku.” \p \v 36 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tjukurrpa kamparntalpa puru watjarnu, “Tjiinya kawutu ngarnmanytjatja yarlarrinyangka-lan kawutu kuwarringkatja katapungkula tjunkukitjamunu. Tjiinya kurralku kawutu kuwarringkatjanya. Nyangka ngarnmanytjatjanya walykumunurrikitjamunu. \v 37 Nyangka-ya tjukurrpa kutjupanya puru kulila. Tjiinya-lan nanikuurrku minyarra puturlpirinypa kanyilpayi wayinku. Palunyalu-lan wayinpa kuwarringkatja tjutilkitjamunu minyarra ngarnmanytjatjangka. Tjiinya-tjinguru wartunarralku nyangka wayinpa tjutiku wiyarringku. Nyangka minyarra puturlpirinypa warniku wantiku, palunyakutarra. \v 38 Tjiinya-lan wayinpa kuwarringkatjanya tjutilku minyarra kuwarringkatjangka. \v 39 Puru wayinpa ngarnmanytjatjanya-lan tjikiralpi kuwarringkatjanya wantiku. Tjiinya yarrkaralpi watjalku, ‘Wiya, ngarnmanytjatjanya walykumunu palunyangka munkarra.’” \c 6 \s1 Waarka-yanyu Palyaranytja Tjirntu Yaka-yakangka \r Matjuyuku 12.1-8; Maakaku 2.23-28 \p \v 1 Nyangka Tjiitjanya-ya mirrka wiirwana mapitjalayintja tjirntu Tjatiti yaka-yakangka. Nyangka-ya wanalpayi pirnilu mirrka mantjira wirulymara yurninypa ngalkulanytja. \v 2 Nyangka-ya Paratji pirnilu nyakulalpi payirnu, “Nyaaku-yan mirrka yurrara tjirntu yaka-yakangka? Tjiinya-yan waarka palyara. Nyangka Mawutjalu yaka-yakarnu palunyapirinypa-lan palyantjamaaltu wantirratjaku.” \p \v 3-4 Nyangka Tjiitjalu-tjananya watjarnu, “Tjukurrpa Tayipirrngatjarra-parta-yan nyakulanytjamunu? Tjiinya wati palunyanya puru palunyaku yamatji pirninya mirrkatjirratja tjarrpangu tiinti miirl-miirlta. Nyangka Tayipirrtu nyuma nyarra Mama Kuurrku nintirnu wantitjanya mantjiralpi ngalangu. Puru palunyaku yamatji pirniku nintirnu. Tjiinya-ya mirrka yaka-yaka ngalangu. Ngarna tiinti miirl-miirlta waarka palyalpayilu-ya ngalkupayi.” \p \v 5 Nyangka Tjiitjalu-tjananya watjarnu, “Kulila-ya ngaanya. Ngayulu-rna Katja Yarnangurrinytjanya Puurrpa purlkanya nyinarra. Palya-rna watjalku tjirntu yaka-yakangkatarrartu-ya kutjupa-kutjupa palyaratjaku.” \s1 Wati Mara Ngarlturrpa Walykumunurnu \r Matjuyuku 12.9-14; Maakaku 3.1-6 \p \v 6 Nyangka Tjiitjanya nyinarrayirnu Tjatitirringu. Nyangka tjirntu miirl-miirlpa ngaralanyangka tjarrpangu tjurrtjungka. Palunyalu nyinarra-tjananya nintipungkulanytja. Nyangka wati mara ngarlturrpa nyinarranytja. \v 7 Nyangka-ya Mawutjaku wangka nintipungkupayi puru Paratji pirnilu Tjiitjanya yurakanyiranytja tjiinya tjirntu miirl-miirlta pika wiirrunnyangka payilkitjalu. \v 8 Nyangka Tjiitjalu nintilu kuliranytja pinalu-ya kuliranyangka. Palunyalu wati mara pikatjarrangka watjarnu, “Pakara pitja.” Nyangka pakara pitjangu ngarangu. \v 9 Nyangka Tjiitjalu-tjananya watjarnu, “Watjala-rniya. Mawutjaku wangka-munta ngarala tjirntu miirl-miirlta-lan pikatjarraltjaku, puru mirrirntankutjaku? Wiya-tjinguru ngarala tjiinya-lan yirringkara wankarunkutjaku.” \v 10 Nyangka Tjiitjalu-tjananya pirninyartu parranyangu. Palunyalu wati palunyanya watjarnu, “Maranku wirrmirala.” Nyangka mularrpartu wirrmirarnu. Nyangkalta walykumunurringu. \p \v 11 Nyangka-ya nyakulalpi mirrparnarringu. Palunyalu-yanku tjumara watjaranytja, “Yaaltjingalku-lan pungku?” \s1 Tjiitjalu-tjananya Wanalpayi 12-pa Ngurrkarntanu \r Matjuyuku 10.1-4; Maakaku 3.13-19 \p \v 12 Nyangka Tjiitjanya mungangka yanu yapungka tatiralpi tjapiranytja palunyaku Mamangka. Tjapirayirnu tjirnturringu. \v 13 Palunyalunku wanalpayi pirninya kapurturalpi 12-pa-tjananya ngurrkarntanu. Palunyalu-tjananya watjarnu tjukurrpa watjalpayi-ya nyinarratjaku. \v 14 Tjiinya wati ngaanya-tjananya ngurrkarntanu. Tjayimannga nyarra Tjiitjalu Piitanya tjapintjanya. Nyangka-ra marlanypa Yanturunya. Puru kurtararra-pula Tjayiminya Tjuunnga. Puru Pilupanya-pula Paatjaluminya. \v 15 Puru Matjuyunya, Tumutjunya, Yalpiyaku katja Tjayiminya. Puru Tjayimannga nyarra mantaku wangkapayinya. \v 16 Puru Tjuutanya nyarra Tjayimiku katja. Puru Tjuuta-Kariyarrnga tjiinya Tjiitjanya yinytjanulu nintintjanya. \s1 Tjiitjalu Pikatjarra Pirninya Pampura Wiirruranytja \r Matjuyuku 4.23-25; Maakaku 3.7-12 \p \v 17 Nyangka Tjiitjanya puru palunyaku tjukurrpa watjalpayi pirninya-ya tjarungarala pitjangu. Nyangka-ya wanalpayi pirni pitjangu lurrtjurringu yapu parntangka. Puru-ya yarnangu pirni ngurra pirninguru pitjangu, Tjutiyalanguru, Tjurutjamalanguru, puru kapi purlkanyangka yitinguru nyarra yiwarla Tayanya Tjaatannga ngaralanytjalanguru. \v 18 Pitjangu-ya tjukurrpa kulilkitja puru Tjiitjalu-tjananya pika wiirrultjaku. Puru-ya mamutjarratarrartu pitjangu. Nyangka-tjananya walykumunuranytja. \v 19 Nyangka-ya parrangaralanytjalu Tjiitjanya ngururrtjunu ngamulu pampulkitjalu. Tjiinyamarntu Tjiitjanya yayirninytju purlkanya ngaralanyangka-ya pampuranytja pika wiyarringkukitjalu. \s1 Marninypungkula Puru Ngurlutjuranytja \r Matjuyuku 5.1-12 \p \v 20 Nyangka Tjiitjalu wanalpayi pirninya nyakulalpi watjarnu, \q1 “Walykumunu-yan tjimarri kurlunytjarra nyinarra. \q2 Tjiinya-tjananyanta Mama Kuurrtu puurrarringkulalpi kanyira. \q1 \v 21 Walykumunu-yan parltjatjirratja nyinarra. \q2 Tjiinya-tjananyanta Mama Kuurrtu parltjalku. \q1 Walykumunu-yan tjuni walykurringkula yularra. \q2 Tjiinya-yan ngula pukurlpa yikarringama.” \p \v 22 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tirtu watjaranytja, “Walykumunu-tjananyantaya yanyan-yanyantu watjara, paany-paanytju wantirra, puru palyamunu tjumara watjanma tjiinya-rniyan Katja Yarnangurrinytjanya wanaranyangka. \v 23 Tjiinya kutjulpirtu-tjananya nyuntuku tjamupirtilu-ya palunyapirinypartu Mama Kuurrku wangka kulira tjakultjunkupayi pirninya yanyan-yanyantu walykuranytja. Nyangka-ya kuwarrinya pukurlpa parrawuurlmanama palunyapirinypa ngaralanyangka. Tjiinyamarntu Mama Kuurrtu-tjanampanku yilkaringka purlkanya kanyira ngula nintilkitjalu.” \p Nyangka Tjiitjalu-tjananya tirtu watjaranytja, \q1 \v 24 Wiya, palyamunu-tjanampanku ngaraku tjimarri purlkanyatjarraku. \q2 Tjiinya-yan mantangka walykumunu nyinarranytjatjanulu pika mantjilku. \q1 \v 25 Puru palyamunu-tjanampanku ngaraku parltja nyinapayiku. \q2 Tjiinya-tjanampanku palyamunu yutirriku. \q2 Nyangka-yan parltjatjirratja nyinama. \q1 Puru palyamunu-tjanampanku ngaraku kuwarrinya yikarringkupayiku. \q2 Tjiinya palyamunu yutirrinyangka-yan purlkanya yulaku. \p \v 26 “Puru palyamunu-tjanampanku ngaraku pirnilu-tjananyanta marninypungkulanyangka. Tjiinya-tjananyantaya marninypungkula, palunyaku-tjanampa tjamupirtilu-ya kutjulpirtu palunyapirinypa marninypungkulanytja-tjananya mayura watjalpayi pirninya.” \s1 Ngarlturringama-tjanampa Yanyan-yanyanpa Nyinapayiku \r Matjuyuku 5.38-48; 7.12 \p \v 27 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tjukurrpa kutjupa watjarnu, “Yuwa, walykumunu kulilpayi pirni, ngarlturringkula-ya walykumunu palyanma yanyanarripayi pirniku. \v 28 Puru-ya walykumunukutju watjanma palyamunu-tjananyanta watjaranyangka. Puru-ya tjapinma-tjanampa tjiinyanta-ya payira pungkupayiku. \v 29 Tjiinya kutjupalunta yiiku pungkunyangka kutjupanguru yinytjanurri. Nyangkantayi puru puwa. Nyangka kutjupalu-tjingurunku kawutu tjapintjamaaltu mantjilku tjarrpatjunku. Wiya, wanti-ra. Puru tjaarnpatarra mantjilkitjangka payintjamaaltu wantima. \v 30 Ngatjiranyangka nintinma. Nyangka-tjinguru pitjaku ngatjintjamaaltu mantjilku. Wiya, wanti-ra. \v 31 Tjiinya-yan nyuntulu mukurringkula pirnilu-tjanampanku walykumunu palyaratjaku. Palunyalu-tjanampaya palunyapirinypartu palyanma.” \p \v 32 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tirtu watjaranytja, “Kutjupalu-tjinguru-tju ngarlturringkula palyanma. Nyangka-rnara ngaparrtjika ngarltunytjulu palyanma. Palunyangka Mama Kuurrtu-rni nyakulalpi walykumunu nintilkitjamunu. Tjiinya palunyapirinypa-ya palyamunu pirnilutarrartu palyalpayi. \v 33 Tjinguru-tju walykumunu palyalku. Nyangka-rnara ngaparrtjika walykumunu palyalku. Nyangka Mama Kuurrtu-rni nyakulalpi walykumunu nintilkitjamunu. Tjiinya-ya palyamunu nyinarranytjalutarrartu palunyapirinypa palyalpayi. \v 34 Walykumunu-munta-rna ngarna nintilku, palunyalu kulilku ngaparrtjika mantjilkitjalu? Wiya, palyamunu pirnilutarrartu-ya tjimarri nintiralpi kulilpayi nampartu ngaparrtjika mantjilkitjalu. \v 35 Nyangka nyuntulu-ya ngarlturringkula-tjanampa walykumunu palyanma yanyan-yanyanpa nyinapayiku. Puru-ya ngarna nintintjatjanu watatja nyinama ngatjintjamaaltu. Palunyapirinypa palyaranytjalu-yan Mama Kuurrku katja yurntalpirti nyinama. Tjiinyamarntu pirniku ngarlturringkula nintilpayi palyamunu palyalpayiku puru-tjanampa ngaparrtjika nintiranytjamunuku. \v 36 Tjiinya nyuntuku-tjanampanku Mamanya ngarlturringkula yirringkankupayi. Nyangka-ya palunyapirinytju ngarlturringkula palyanma.” \s1 Nyakula Watjantjamaaltu Wantima \r Matjuyuku 7.1-5 \p \v 37 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tjukurrpa kutjupa watjarnu, “Yarnangu kutjupanya-ya nyakula watjantjamaaltu wantima. Puru-ya puntura watjantjamaaltu wantima. Nyangka-tjananyanta Mama Kuurrtu puntura watjalkitjamunu. Nyangka tjiinya kutjupalu-tjananyanta palyamunu watjalku puru palyalkutarrartu. Wiya, kalyparriwa-raya. Nyangka Mama Kuurrnga-tjanampanku ngaparrtjika kalyparringku. \v 38 Pirniku-tjanampaya nintinma. Nyangka-tjanampanku Mama Kuurrtu yinytjanuwarlaltu nintinma. Tjiinyakurlu purlkanya nintinnyangka purtu tjitira kati, palunyapirinypa. Nyangka-tjinguru-yan kurlunypa nintilku. Wiya, palunyapirinypartu-tjanampanku nintilku.” \p \v 39 Nyangka Tjiitjalu-tjananya wangka kamparntaralpi watjarnu, “Wiya-kulila kurutjarralu kurutjarra kutjupanya walara katikitjamunu. Tjiinya-pula kutjarranyartu pirtingka punkalku. \v 40 Puru wanalpayi kuwarripa nintirringkulanytjalu purlkanya nyinakitjamunu palunyaku nintipungkupayingka munkarra. Ngarna pirnipurlkaku nintirringkulalpi nintipungkupayipirinyarriku.” \p \v 41-42 Nyangka Tjiitjalu-tjananya watjarnu, “Nyaaku-yan palyamunu nyinarranytjalu yarnangu kutjupa watjara tjurrkurlmara? Tjiinya-tjinguru-rna kuru warta purlkanyatjarralu nyaku kutjupalu warta kurlunypa kurungka kanyiranyangka. Palunyalu-rna watjalku, ‘Kurta, kurungkatja-munta-rnanta mantjilku?’ Wiya, mayulku-rna. Tjinguru-rna kurranyulu warta purlkanya yungarrangkatja mantjira warnima. Nyangkalta-tju kuru walykumunurrinyangka-rna warta kurlunypa kutjupangkatja nyaku mantjilku.” \s1 Yarnangu-ya Warta Walykumunupirinypa Nyinarratjaku \r Matjuyuku 7.16-20; 12.33-35 \p \v 43 Nyangka Tjiitjalu kamparntara puru watjaranytja, “Tjiinya mirrka walykumunu pakara ngarakitjamunu warta palyamunungka. Nyangka puru mirrka palyamunu ngarakitjamunu warta walykumunungka. \v 44 Mirrka-yan nyaku ngurrkarntaralpi tjurrkurltu watjalku warta palunyanya. Tjiinya yirli ngarakitjamunu ngaturnta. Puru walku ngarakitjamunu tjilka-tjilkangka. \v 45 Palunyapirinypa walykumunu nyinapayilu kurrurnpa pukurltjarralu wangka walykumunu watjalpayi. Nyangka palyamunu nyinapayilu palyamunu kulira watjalpayi.” \s1 Wati Kutjarralu-pula Yiwarla Palyarnu \r Matjuyuku 7.24-27 \p \v 46 Nyangka Tjiitjalu-tjananya watjarnu, “Wiya, kunpu-kunpu-rniyan puurrpa warlkura. Tjiinyamarntu-yan ngayuku wangka wangarnarralu kulira palyaranytjamunu. \v 47-49 Kutjupalu-tjinguru ngayuku wangka wangarnarralu kulira palyantjamaaltu wantima. Tjiinya palunyanya wati ngaapirinypa. Tjiinya tjuminpa palyantjamaaltu pamparr-pamparrtu yiwarla palyarnu. Nyangka kapi warnanpa purlkanyalu pitjangu yurnturnu punkatjingarnu. Nyangkalta purlparraarnu. Nyangka kutjupanya-tjinguru ngayulakutu pitjaku. Palunyalu-tju wangka wangarnarralu kulira palyanma. Tjiinya palunyanya wati ngaapirinypa. Tjiinya yiwarla palyalkitjalu kaninytjarra tjawarnu yapukutu. Palunyalu tjuminpa palyarnu wantingu. Palunyalulta yiwarla palyarnu. Nyangka kapi warnanpa purlkanya kukurrmaranytjalu purtu purlparrpungu wantingu. Nyangka punkantjamaalpa tamarlpa ngaralanytja tjiinyamarntu witu-witu palyarnu wantinyangka.” \c 7 \s1 Warrmarlaku Waarka Palyalpayi Pika Wiyarringu \r Matjuyuku 8.5-13 \p \v 1 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tjukurrpa pirni watjarayirnu wiyarringkula yanu yiwarla Kapurniyaku. \v 2 Nyangka Ruumanyamartatji warrmarla puurrpa ngurra palunyangka nyinarranytja. Nyangka palunyaku waarka palyalpayi pika purlkanya ngarrirranytja mirrirrikitja. Tjiinya-lu puurrpa palunyalu mukulyanytjulu kanyilpayi. \v 3 Palunyalu Tjiitjanyatjarra tjakulpa kuliralpi yirna Tjiyu kutjarra witurnu, “Mapitja-pula Tjiitjanya yarltirra kati. Nyangka-tjuyi waarka palyalpayinya pika wiyala.” \v 4 Nyangkalta-pula yanu Tjiitjanya nyakulalpi kurrurntutarrartu watjarnu, “Puurr, pitja warrmarla walykumunu yirringkala. \v 5 Tjiinya-lampa Tjiyuku mukulyanytju nyinapayi. Palunyalu tjurrtju-lampatju payipungu. Nyangka-ya palyarnu.” \p \v 6 Nyangka kuliralpi-pulanya pakara wanarnu. Pitjalayirnu ngamuntirringu warrmarla palunyaku ngurrakutu. Nyangka warrmarla palunyalu nyangu Tjiitjanya pitjalayinnyangka yamatji marnkurrpa witurnu. Nyangka-ya ngata-ngata yanu watjarnu, “Yuwa Puurr, warrmarla nyarralunta watjara tjiinya-tjingurunyun talypu pitjatjaku. Nyangkanyu kurntarringkula puurrpa purlkanyanyun pitjala palunyaku ngurrangka tjarrpatjaku. \v 7 Purunyu kurnta nyuntula pakara wangkatjaku. Nyangkanyu mawatjalakutju nyangkayi palunyaku waarka palyalpayi pika wiirrurri. \v 8 Tjiinyanyu nyuntunyapirinypa puurrpa nyinarra tjiinya puurrpa purlkanyalu-rni tjunu wantinyangka. Palunyalunyu warrmarla pirninya kanyira. Palunyalunyu kutju watjalku, ‘Yarra waarrpuwa.’ Nyangka mularrpartu yanku. Nyangka kutjupanya watjalku, ‘Wirrtjala waarrpuwa.’ Nyangka wirrtjalku. Purunyu palunyaku waarka palyalpayi watjalku, ‘Ngaanya palyala.’ Nyangkalta wangka kutju kuliralpi palyalku.” \p \v 9 Nyangka Tjiitjalu kuliralpi kata paarnarrarnu. Palunyalu pinkurraaralpi yarnangu pirningka watjarnu, “Wiya, warrmarla nyarralu-rni mularrpa mularrkulira. Tjiinya-rna kutjuwarra nyakulanytjamunu Yitjurayilku tjamupirtilu-ya palunyapirinytju mularrkuliranyangka.” \p \v 10 Nyangka-ya kulira ngurrakutu yanu nyangu wati waarka palyalpayinya wiirrurrinyangka. \s1 Tjiitjalu Minyma Parnaltjiku Katja Mirri Wankarnu \p \v 11 Nyangka rawamaalpartu Tjiitjanya yiwarla yini Nayinku yanu. Nyangka-ya wanalpayi pirninya puru yarnangu minga-minga lurrtjurringkula mapitjalayintja. \v 12 Pitjalayirnu-ya yiwarlakutu ngamurringkulalpi nyangu mirri-ya katirrayintja pulpangka tjarrpatjunkukitjalu. Tjiinya-ra ngunytju kutjulpirtu kutjurringkulalpi katja kutjutjarra nyinarrayirnu purrkutjarrarringu. Tjiinya wati mirri palunyanya nyinarrayirnu yangupalarringkulalpi mirrirringu. \v 13 Nyangka Puurrpa Tjiitjalu minyma palunyanya nyakulalpi ngarlturringu. Palunyalu watjarnu, “Wiya, yulamaalpa kurrurnpa raparriwa.” \v 14 Nyangka Tjiitjalu watipitjangu piirrpa pampurnu. Nyangka-ya mirri katipayinya ngarangu. Nyangka Tjiitjalu mirri palunyanya watjarnu, “Pakala ngayulu-rnanta watjaranyangka.” \v 15 Nyangka mirritjanu pakarnu. Palunyalu nyinarra wangkarranytja. Nyangka Tjiitjalu katingu ngunytjukutu. \p \v 16 Nyangka-ya yarnangu pirnilu nyangu kata paarnarrarnu. Palunyalu-ya Mama Kuurrnga marninypungkula watjaranytja, “Wiya, Mama Kuurrku wangka kulira tjakultjunkupayi walykumunu pitjangu-lanya wankarura kanyilkitja.” \p \v 17 Nyangka-ya ngurra pirniwanalu tjukurrpa Tjiitjanyatjarra parrawatjaranytja. \s1 Tjiitjalu Tjuunngatjarra Watjaranytja \r Matjuyuku 11.2-19 \p \v 18 Nyangka Tjuunku wanalpayilu-ya tjayilpangka tjarrparralpi Tjuunta tjakultjunu Tjiitjalu yayirninytjulu kutjupa-kutjupa palyaranyangka. Nyangkalta wati kutjarra Tjiitjalakutu witurnu, “Mapitja-pula ngaapirinypa tjapila, \v 19 ‘Nyuntulu-muntan wati nyarra ngayulu-rna watjaranytja pitjatjaku, palunyanya? Wiya-tjinguru-latju kutjupaku nyangama.’” \p \v 20 Nyangka-pula yanu Tjiitjala watjarnu, “Tjuunnga nyarra kapingka tjarrpatjunkupayilu ngaapirinypa tjapirnu, ‘Nyuntulu-muntanyun wati palunyanya-rna watjaranytjanya? Wiya-tjinguru-latju kutjupaku nyangama.’” \p \v 21 Nyangka mirangkartu-pulanya Tjiitjalu pikatjarra pirni wiirruranytja puru kurutjarra pirni yarlaranytja. Puru mamutjarra-tjananya walykumunuranytja. \v 22 Palunyalu watjarnu, “Mapitja-pula Tjuunta tjakultjurra nyangu puru kulintjatjanulu. Tjiinya-ya kurutjarra nyinapayilu nyakula. Nyangka-ya lurrpalpayi wala walykumunurringu. Puru-ya purrtjutjarra purrtju wiyarringu. Pinatjarra-ya pina yarlarringu. Puru mirritjanu-ya wankarringkula pakarnu. Nyangka-ya ngarltutjarra pirnilu tjukurrpa walykumununya kulira. \v 23 Puru mapitja-pula Tjuunnga watjala ngayunya-rni puurlpa kulintjamaaltu mularrkuliltjaku.” \p \v 24 Nyangkalta-pula wantirra yanu. Palunyangka Tjiitjalu-tjananya tjukurrpa Tjuunngatjarra watjaranytja, “Nyaaku-yan mayu-mayu yanu? Wati nyaapirinypa-yan yanu nyakukitja? Tjinguru-yan kulirnu Tjuunnga wati yukiri wirrmirapirinypa. Tjiinyakurlu pirriyalu parrayurritjinganma, palunyapirinypa. Wiya, wati palunyanya ngurlunytjumunu. \v 25 Tjuunnga-munta warntu walykumunutjarra nyinarranytja? Wiya, warntu palunyapirinytjarra-ya puurrpa purlkanyaku ngurrangka nyinapayi. \v 26 Wati nyaapirinypa-yan yanu nyakukitja? Mama Kuurrku wangka kulira tjakultjunkupayi-munta? Yuwa, Tjuunnga mularrpa Mama Kuurrku wangka kulira tjakultjunkupayi purlkanya tjiinya pirningka munkarra. \v 27 Tjiinya Payipulta kutjulpirtu walkatjunu wantinytjanya ngaapirinypa ngarala, ‘Mama Kuurrtu watjarnu wati tjukurrtjarra witulkitjalu. Nyangka mapitjaku nyuntuku tamarlmanku wantiku. Nyangka nyuntulun marlawana mapitjaku.’ \v 28 Kulila-ya. Tjuunnga wati purlkanya nyinarra pirningka munkarra. Nyangka wati mungutja nyarra Mama Kuurrtu puurrarriku kanyilku, palunyanya purlkanya mularrpa nyinama Tjuunta munkarra.” \p \v 29 Tjiinya-ya yarnangu pirnilu puru kapamanku tjimarri yurralpayilu Tjuunku tjukurrpa kuliralpi mula-mularringu. Kulirnu-ya Mama Kuurrku wangka watjaranyangka. Palunyalu-ya kapingka tjarrpangu. \v 30 Nyangka-parturtu-ya Paratjilu puru Mawutjaku wangka nintipungkupayi pirnilu kulirnu wantingu. Palunyalu-ya kapingka tjarrpanytjamaaltu wantingu. \p \v 31 Nyangka Tjiitjalu-tjananya watjarnu, “Wiya, kuwarrinya-ya yarnangu pirnilu Mama Kuurrku wangka kulira wantirra. \v 32 Tjiinyakurlu-ya tjilku pirninya ngarlpurringama. Palunyalukurlu-ya tjilku kutjupatjarrangka mirrarra watjanma, ‘Wiya, purtu-latju yarltirranytja turlku-yan lurrtjurringkula yinkarratjaku. Puru-latju purtu yarltirranytja mantangkarrirra-yan yularratjaku.’ \v 33-34 Palunyapirinypa-linyatjuyan Tjuunnga kapingka tjarrpatjunkupayinya paanypungu. Tjiinya wati palunyalu mirrka wantirranytja Mama Kuurrta tjapilkitjalu. Puru wama tjikintjamaalpa nyinarranytja. Nyangka-yan nyakula watjaranytja mamutjarranyu nyinarranyangka. Nyangka-rna Katja Yarnangurrinytjalu mirrka ngalkula puru wama tjikira. Nyangka-rniyan nyakula watjara, ‘Nyawa-ya. Wati ngaalu manyu-manyulu mirrka ngalkula. Puru wamaputju purlkanya nyinarra. Puru-tjananya yamatjirringkula nyinarra kapamanku tjimarri yurralpayingka puru palyamunu palyalpayi pirningka.’ \v 35 Kulila-ya ngaanya. Tjiinya Mama Kuurrtu nintilu kulira palyalpayi. Nyangka-ya palunyaku wanalpayilu walykumunu palyaranytjalu nintitjura Mamalu tjukarurrulu palyaranyangka.” \s1 Tjiitjalu Mirrka Ngalangu Paratji Tjayimanku Ngurrangka \p \v 36 Nyangka wati Paratji yini Tjayimannga nyinarranytja. Palunyalu Tjiitjanya yarltingu pitjala mirrka ngalkutjaku. Nyangka mularrpartu yanu palunyaku ngurrangka tjarrpangu mirrka ngalkukitja. \v 37 Nyangka minyma palyamunu palyalpayilu kulirnu Tjiitjanya Paratjiku ngurrangka nyinarranyangka. Palunyalu puturlpa parnti walykumunutjarra mantjira tjarrparra pitjangu. \v 38 Nyangka Tjiitjalu yantalu ngarrirra mirrka ngalkulanyangka palunyaku tjinangka ngarala yularranytja. Nyangka milyarntu-lu tjina winytjuranytja. Nyangka palunyaku mangkangka wayipungkulanytja. Palunyalu-ra tjina nyunytjuralpi parnti walykumununya tjutirnu. \v 39 Nyangka Paratji palunyalu nyakulalpi kuliranytja, “Wati ngaanya-kulila Mama Kuurrku wangka kulira tjakultjunkupayi wiya. Tjinguru nintilu kulinma minyma palyamunulu-lu pampuranyangka.” \p \v 40 Nyangka Tjiitjalu watjarnu, “Tjayiman, tjukurrpa-muntan kulilku?” \p Nyangka watjarnu, “Yuwa, kulilku-rna.” \p \v 41 Nyangka wangka kamparntaralpi watjarnu, “Wati kutju nyinarranytja tjimarri ngarna nintilpayi. Palunyalu wati kutjuku nintirnu tala 500-pa. Palunyalu kutjupaku 50 nintirnu. \v 42 Nyinarrayirnu, palunyalu ngatjirnu ngaparrtjika-pula nintiltjaku. Nyangka-pula wati kutjarralu watjarnu, ‘Wiya, maralpa-litju.’ Nyangka-pulanya ngarlturringkulalpi watjarnu, ‘Yuwa, palya wanti.’” Nyangka Tjiitjalu tjukurrpa wiyaralpi tjapirnu, “Tjayiman, wati wanytjartitjalu palunyaku puurrpa mukulyanytjulu kulinma?” \v 43 Nyangka watjarnu, “Tjinguru wati nyarra tjimarri 500-pa kanyintjalu mukulyanytjulu kulinma. Tjiinyamarntu palunyaku puurrtu tjimarri purlkanya ngatjintjamaaltu kalypalu wantingu.” \p Nyangka Tjiitjalu watjarnu, “Yuwa, tjurrkurltun watjarnu.” \v 44 Nyangka Tjiitjalu parralarringkulalpi minyma palunyanya nyangu. Palunyalu Tjayimanta watjarnu, “Tjiinya nyuntuku ngurrangka-rna tjarrpanyangka-rnin kapi nintintjamaaltu wantingu tjina-rnatju parltjiltjaku. Nyangka-muntan minyma ngaanya nyakula? Tjiinya-tju tjina parltjirnu palunyaku milyarnta. Palunyalu-rni wayipungu palunyaku mangkangka. \v 45 Tjiinya-rna nyuntuku ngurrangka tjarrpanyangka-rnin nyunytjuntjamaaltu wantingu. Parturtu minyma ngaalu-tju tjina wantinytjamaaltu tirtu nyunytjuranytja. \v 46 Nyangka nyuntulu-rnin uyilpa nintintjamaaltu wantingu mangka-rnatju puyilmankutjaku. Parturtu minyma ngaalu parnti walykumununya tjutirnu ngayuku tjinangka. \v 47 Yuwa, kutjupa-kutjupa palyamunu palyaranytja. Nyangka Mama Kuurrnga-ra kalyparringu. Palunyangka-tju mukulyanytju purlkanya nyinarra. Nyangka yarnangu kutjupalu kutjuwarra palyamunu palyalku. Nyangka Mama Kuurrnga-ra kalyparrinyangka watatjapirinypa nyinama, mukulyanytjulu kulilkitjamunu.” \p \v 48 Nyangka Tjiitjalu minyma palunyangka watjarnu, “Yuwa, Mama Kuurrnganku kalyparringu.” \p \v 49 Nyangka-ya nyinarra kuliranytjalu watjarnu, “Wiya-kulila watilu watjalkitjamunu Mama Kuurrnga-ra kalyparrinyangka. Ngarna Mama Kuurrtukutju watjalku kalyparrinytjatjanulu.” \p \v 50 Nyangka Tjiitjalu minyma palunyangka watjarnu, “Yuwa, ngayuku-tjun mula-mularrinyangka Mama Kuurrnganku kalyparringu. Nyangkalta kurrurnpa rapa mapitja.” \c 8 \s1 Minymalu-ya Tjiitjanya Yirringkaranytja \p \v 1 Nyangka Tjiitjanya yiwarla kutjupa-kutjupawanalu tjukurrpa walykumununya parrawatjaranytja tjiinya Mama Kuurrtu-tjananya puurrarringkula kanyiltjaku. Nyangka-ya wanalpayi 12-nya lurrtju parrapitjalayintja. \v 2 Puru minyma pirni nyarra-ya pikatjarra puru mamutjarra nyinarranytjatjanu walykumunurringu, palunyanya-ya lurrtju parrapitjalayintja. Tjiinya minyma yini ngaanya-ya, Miri-Matalanyamartatjinya. Tjiinya mamu 7-tjarra nyinarranytja. Nyangka Tjiitjalu mamu tjirtirnu wiyarnu. \v 3 Puru minyma Tjawananya. Tjiinya-ra kurri Tjutjalu puurrpa Yarataku ngurrangkatja miranykanyilpayi. Puru Tjutjananya, minyma kutjupatjarratarrartu. Minyma palunyalu-ya mirrka puru tjimarritarrartu nintiranytja Tjiitjaku puru palunyaku wanalpayi pirniku. \s1 Tjukurrpa Yurninytjarra \r Matjuyuku 13.1-9; Maakaku 4.1-9 \p \v 4 Nyangka-ya yiwarla kutjupa-kutjupanguru pitjalayintja Tjiitjalakutu. Pitjangu-ya pirnirrinyangka Tjiitjalu-tjananya tjukurrpa ngaanya watjarnu. \v 5 “Wati ngaalu yanu yurninypa parrawarnirranytja manta tjawarnu wantitjalu. Tjiinya warnirranyangka yurninypa kutjupatjarra-ya punkarnu yiwarrangka. Nyangka-ya yarnangulu kantura mapitjalanytja. Puru-ya tjurlpulu pitjangu ngalangu wiyarnu. \v 6 Nyangka yurninypa kutjupatjarranya-ya punkarnu manta yaputjarrangka. Nyangka yukiri pakaralpi waarrpungu pikirringu tjiinyamarntu manta tulykutjarramunu yaputjarrangka. \v 7 Nyangka-ya yurninypa kutjupatjarranya punkarnu tjilka-tjilka ngarapayingka. Nyangka tjilka-tjilka puru yukiritarrartu waarrku pakarnu. Nyangka tjilka-tjilkalu yukiri yangatjunu kanyiranytja. Nyangka purtu pakara purlkarringkulanytja. \v 8 Nyangka-ya yurninypa kutjupatjarranya punkarnu manta walykumunungka. Nyangka yukiri pakaralpi purlkarringu. Palunyalu mirrka purlkanyatjarrarringu.” \p Nyangka Tjiitjalu-tjananya watjarnu, “Yuwa, kuliralpi-ya ruukulinma tjurrkurlmara kulilkitjalu.” \s1 Tjukurrpa Kamparntalpa-ya Purtu Kuliranytja \r Matjuyuku 13.10-17; Maakaku 4.10-12 \p \v 9 Nyangka-ya wanalpayi pirnilu Tjiitjanya tjapirnu tjukurrpa palunyanya-tjananya watjara yartakankutjaku. \v 10 Nyangka-tjananya watjarnu, “Mama Kuurrtu-tjananyanta wangka kumpiltatja watjalku yartakanku tjiinya-tjananyanta puurrarringkula kanyilkitjalu. Nyangka-ya kutjupatjarralu tjukurrpa kamparntalpakutju kulinma. Tjiinya-ya kulilku-kulilku purtu tjukarurrulku wantiku.” \s1 Tjukurrpa Yurninytjarranya Watjarnu Yartakanu \r Matjuyuku 13.18-23; Maakaku 4.13-20 \p \v 11 Nyangka Tjiitjalu-tjananya watjarnu, “Tjukurrpa yurninytjarra-tjananyarnanta watjalku yartakanku kamparntalpa watjantjatjanulu. Mama Kuurrku wangka tjiinya yurninypirinypa. \v 12 Yarnangu kutjupatjarra-ya tjiinya yurninypa yiwarrangka punkarnu, palunyapirinypa. Tjiinya-ya tjukurrpa kulilku. Nyangkalta mamulu-tjananya pitjaku pina kuwartjingalku mula-mularringkula-ya wankarritjakutarra. \v 13 Nyangka yarnangu kutjupatjarranya-ya tjiinya yurninypa yaputjarrangka punkarnu, palunyapirinypa. Tjiinya-ya tjukurrpa kuliralpi pukurlarriku. Palunyalu-ya mula-mulalu kurrurnta tjarrpatjunkutjamaaltu wantiku. Palunyalu-tjinguru-ya tjirturu-tjirtururriku. Puru-tjinguru-ya pikatjarrarriku. Tjinguru wanaranyangka-tjananya yanyanarringama. Nyangkalta-ya wanantjamaalarriku. \v 14 Nyangka-ya yarnangu kutjupatjarranya tjiinya yurninypa tjilka-tjilkangka punkarnu, palunyapirinypa. Tjiinya-ya tjukurrpa kuliralpi mula-mularriku. Palunyalu-ya wanaranytjalu tirtu kulinma mantangkatjaku. Nyangka tjimarrilu puru yulytja walykumunulu-tjananya kuwartjingalku. Nyangka-ya Mama Kuurrku waarka walykumunu palyalkitjamunu. \v 15 Nyangka-ya yarnangu kutjupatjarranya tjiinya yurninypa manta walykumunungka punkarnu, palunyapirinypa. Tjiinya-ya tjukurrpa kulilku. Palunyalu kurrurntutarra wanalku wantikitjamunulu. Palunyalu-ya waarka walykumunu palyanma Mama Kuurrku.” \s1 Tjukurrpa Tilitjarra \r Maakaku 4.21-25 \p \v 16 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tjukurrpa kamparntalpa puru watjarnu, “Kutjupalu lantanpa tiliralpi kumpitjunkukitjamunu puukangka puru piirrpa kaninytjarra. Wiya, katu ngaratjunku. Nyangka-ya ngurrangka tjarrparra tili nyangama. \p \v 17 “Nyangka Mama Kuurrtu wangka kumpilpa kanyiranytjatjanulu watjalku yutilku. Nyangkalta-ya pirnilu kulilku.” \p \v 18 Nyangka Tjiitjalu tirtu watjaranytja, “Nyangka-ya ngayuku wangka yatatjura kulinma. Tjiinya-tjuyan wangkaku nintirringku. Wiya, Mama Kuurrtu-tjananyanta yirringkanku. Nyangka-yan ninti purlkarringku. Nyangka-tjinguru-yan nintirrikitjamunu. Wiya, Mama Kuurrtu-tjananyanta pina kuwartjingalku. Nyangka-yan watatjarriku nyinama.” \s1 Tjiitjaku Ngunytju Puru Marlanypirti \r Matjuyuku 12.46-50; Maakaku 3.31-35 \p \v 19 Nyangka-ya Tjiitjaku ngunytju puru marlanypirti pitjangu-luya wangkakitja. Palunyalu-ya purtu ngamuntirringkulanytja. Tjiinyamarntu yiwarla kaninytjarra nyinarranyangka yarnangu pirnilu-ya yangatjunu kanyiranytja. \v 20 Nyangka wati kutjulu Tjiitjanya watjarnu, “Kulila, nyuntuku ngunytju puru marlanypirti-ya yilkaku ngarala nyuntula wangkakitja.” \p \v 21 Nyangka Tjiitjalu-tjananya watjarnu, “Tjiinya-ya Mama Kuurrku wangka wangarnarralu kulira palyara. Wiya, palunyanya-tjuya ngayuku ngunytju puru marlanypirti nyinarra.” \s1 Tjiitjalu Kapi Pirriya Marrkurnu \r Matjuyuku 8.23-27; Maakaku 4.35-41 \p \v 22 Nyangka Tjiitjanya puru wanalpayi pirninya-ya pawurrpangka tatirnu. Nyangka Tjiitjalu-tjananya watjarnu, “Kapiwana-la yarra kutjupa kantilykutu.” Nyangka-ya mularrpartu yanu. \v 23 Mapitjalayinnyangkartu Tjiitjanya kunkunarringu. Nyangkalta pirriya purlkanya ngalyakukurraaralpi kapi purlkanya yurritjingaranytja. Nyangka kapi pawurrpangka tjarrparranytja. Nyangka nguwanpa tjarrpangu kapi kaninytjarra. \v 24 Nyangka-ya wanalpayi pirninya ngurlurringu. Palunyalu-ya parrapitjangu Tjiitjanya wankaralpi watjarnu, “Puurr, kapingka-lan tjarrpaku mirrirringku.” \p Nyangka pakaralpi pirriya kapitarra marrkurnu. Nyangka pirriya yatarnarringu. Puru kapi yurrimaalarringu ngaralanytja. \v 25 Nyangka-tjananya Tjiitjalu watjarnu, “Tirtu-munta-rniyan puurlpa kulira?” \p Parturtu-ya kata paarnarraralpi ngurluny-ngurlunytju nyakulanytja. Palunyalu-yanku ngaparrkulu watjaranytja, “Wati ngaanya nyaapirinypa? Tjiinya pirriyalu kapilutarrartu-ya wangka kutju kulirnu.” \s1 Wati Mamutjarra Pulpangka Nyinapayinya \r Matjuyuku 8.28-34; Maakaku 5.1-20 \p \v 26 Nyangka Tjiitjanya puru palunyaku wanalpayi pirninya-ya palunyalanguru kapi Kalalilawana mapitjalayirnu yitipirringu ngurra Karatjala ngamu. \v 27 Nyangka Tjiitjanya tjarungaralanyangkartu wati yiwarla Karatjanyamartatji waalkarrara pitjangu. Wati palunyanya mamu pirnitjarra, warntumaalpa tirtu nyinapayi. Palunyalu palunyaku ngurra wantirralpi pulpa mirri tjunkupayingka nyinapayi. \v 28-29 Tjiinya mamulu-lu tirtu yurritjingalpayi. Nyangka-ya mara tjina rankapungka karrpira wantipayi. Nyangka kartarntara tiwa kukurraalpayi. Tjiinyamarntu mamu kurrurnta nyinarranytjalu katipayi. Nyangka Tjiitjalu wati palunyanya nyakulalpi watjarnu mamu pakara yankutjaku. Nyangka wati palunyanya mirrarralpi mantangka punkarnu. Palunyalu watjarnu, “Tjiitja, nyuntulun mularrpa Mama Kuurrku Katja. Wanti-rni warukutu wituntjamaaltu.” \p \v 30 Nyangka Tjiitjalu tjapirnu, “Yinin ngananya?” \p Nyangka watjarnu, “Wiya, ngayuku yini Pirnipurlkanya.” Tjiinya-lu mamu pirni tjarrpangu nyinarranytja. \v 31 Palunyalu-ya yulatjarralu watjaranytja, “Wiya, warukutu-lanyatju wituntjamaaltu wanti. \v 32 Witula-lanyatju yankula piki-pikingka tjarrpatjaku.” Tjiinya-ya piki-piki pirnilu ngarala yukiri ngalkulanytja yapu katalarra. \p Nyangka Tjiitjalu mamu pirninya witurnu. \v 33 Nyangka-ya watinguru pakara kukurraarnu piki-pikingka kurrutjarrpangu. Nyangka-ya pirninyartu kuwar-kuwararringkula kukurraarnu. Wararranguru-ya pitjalayirnu kapi purlkanyangka tjarrpangu mirrirringu. \p \v 34 Nyangka-ya piki-piki miranykanyilpayilu nyakula ngurlu kukurraarnu pirningka-tjananya parrawatjaranytja yiwarlawanalu puru ngurra kurlunywanalu. \v 35 Nyangka-ya pirnilurtu kulira yanu nyakukitja. Palunyalu-ya nyangu wati palunyalu kata walykumunurringkulalpi warntu tjarrpatjunu kanyiranytja. Palunyalu nyinarra kuliranytja Tjiitjalu tjukurrpa watjaranyangka. Tjiinyamarntu katayarlatjanu tjukarurrurringu nyinarranytja. Nyangka-ya nyakulalpi ngurlurringu. \v 36 Nyangka nyarra kurranyulu-ya nyangu, palunyatjintu-tjananya tjakultjunu tjiinya wati mamutjarranya walykumunurrinyangka. \v 37 Nyangka-ya ngurra palunyangkatjalu Tjiitjanya witurnu yankutjaku. Tjiinyamarntu-ya ngurluny-ngurlunyarringu. Nyangka Tjiitjanya pawurrpangka tatirnu yankukitja. \v 38 Nyangka wati nyarra mamutjarralpi nyinapayilu wirrtjarnu Tjiitjala tjapirnu, “Yanku-munta-rnanta nyuntulawana?” \p Nyangka Tjiitjalu watjarnu, \v 39 “Wiya, marlaku mapitja ngurrakutu. Palunyalu-tjananya tjakultjurra tjiinya Mama Kuurrtunta walykumununnyangka.” \p Nyangka mularrpartu mapitjangu yiwarlawanalu-tjananya parrawatjaranytja Tjiitjalu-lu walykumununnyangka. \s1 Tjaaraku Yurntalpa Puru Minyma Kapa Pikatjarra \r Matjuyuku 9.18-26; Maakaku 5.21-43 \p \v 40 Nyangka Tjiitjanya-ya kapiwana marlaku yanu kutjupa kantilykutu. Nyangka yarnangu pirnilu-ya nyakulalpi pukurlarringu. Tjiinyamarntu-ya kawarrtu ngarala nyakulanytja. \v 41 Nyangka wati kutju yini Tjaaranya tjiinya tjurrtjungka-tjananya kanyilpayi waalkarrara pitjangu. Palunyalu Tjiitjaku tjinangka pupakatirralpi kurrurntutarrartu tjapiranytja palunyaku ngurrakutu pitjatjaku. \v 42 Tjiinya palunyaku yurntalpa kurrurnkurlu pika purlkanya ngarrirranytja mirrirrikitja. Tjiinya tjilku palunyanya tjirrarnka kurli 12-pa nyinarranytja. \p Nyangka pirnilu-ya yurntura wanaranytja. Nyangka Tjiitjanya yarla yutjuwana mapitjalayintja. \v 43 Nyangka minyma kapa pikatjarralutarrartu wanaranytja. Tjiinya kuliranytja pika wiyarrikitjalu. Tjiinya kapa pikatjarra rawa nyinarranytja kurli 12-pa. Tjiinya tukuta pirninya payipungu-payipungu tjimarri wiyarnu. Nyangka-luya purtu wiirruranytja. \v 44 Nyangka marlawanalu pitjangu Tjiitjaku-ra kawutu yankarlangkatja pampurnu. Nyangka palunyangkartu pika wiyarringu. \v 45 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tjapirnu, “Nganalu-rni pampurnu?” \p Nyangka pirninya-ya ngurrparringkulanytja. Nyangka Piitalu watjarnu, “Wiya Puurr, pirnilunta-ya parrangarala yurntu-yurntura. Yutjurnunta-ya kanyira. Ngurrpa. Nganalunta pampurnu?” \p \v 46 Nyangka Tjiitjalu watjarnu, “Wiya, mularrpa-rni pampurnu. Tjiinya-rna mirarnu pika yayirninytjulu-rna wiyantjalu.” \v 47 Nyangka minyma palunyalu kulirnu, “Wiya, purtu-rna kumpitjura kanyinma. Ninti-tju.” Nyangka ngurlu tiltirrtjarra pitjangu pupakatingu. Palunyalu pirningka mirangka watjarnu, “Wiya, pika-rna wiyarrikitjalu pampurnu. Nyangka-rni waarrpungkulalpi wiyarringu.” \v 48 Nyangka Tjiitjalu ngarlturringkulalpi watjarnu, “Yuwa, pikanta wiyarringu ngayuku-tjun mula-mularrinyangka. Kurrurnpa raparrinytjatjanu mapitja.” \p \v 49 Nyangka tirtu ngarala watjaranytja. Palunyangkartu wati kutju Tjaaraku ngurranguru pitjangu Tjaarala watjarnu, “Wiya, wartalpitjanun purrkutjarrarringu. Tirtu ngarala yarltinytjamaalpa wantirra wirrtjala.” \p \v 50 Parturtu Tjiitjalu kuliralpi watjarnu, “Wiya, tjirturu-tjirtururrinytjamaaltu-rni ngayunya mularrkulinma. Nyangka tjilkunku wankarriku.” \p \v 51 Nyangka-ya pitjalayirnu purrkutjarraku ngurraku parrapitjangu. Nyangka Tjiitjalu-tjananya marrkurnu tjilkuku ngurrangka-ya tjarrpanytjamaaltu wantitjaku. Palunyalu Piitanya, Tjuunnga, Tjayiminyakutju yarltingu puru purrkutjarra-pulanya. \v 52 Palunyalu nyangu kapurturringu-ya yularranyangka. Palunyalu-tjananya watjarnu, “Wiya, yulamaalpa-ya nyinama. Tjilku palunyanya mirrimaalpa kunkunpa ngarrirra.” \p \v 53 Nyangka-ya kuliralpi tjalkirr-tjalkirrpa yikarringu. Tjiinyamarntu-ya nintilu kuliranytja mirrirrinyangka. \v 54 Nyangka Tjiitjanya tjilkuku ngurrangka tjarrparralpi mara mantjirnu. Palunyalu watjarnu, “Tjilku ngana, pakala.” \v 55-56 Nyangka tjilku palunyanya wankarringkulalpi ngaalymaranytja. Palunyalu waarrpungu pakarnu. Nyangka-pula mama ngunytjulu nyakulalpi kata paarnarrarnu. Nyangka Tjiitjalu-pulanya watjarnu, “Nintila-ra mirrka ngalkutjaku.” Puru-pulanya yaka-yakarnu kutjupangka watjantjamaaltu wantitjaku. \c 9 \s1 Tjiitjalu-tjananya Wanalpayi 12-pa Witurnu \r Matjuyuku 10.5-15; Maakaku 6.7-13 \p \v 1 Nyangka Tjiitjalu-tjananya wanalpayi 12-nya yarltirralpi nintirnu mamu-ya tjirtiratjaku puru pikatjarra pirninya pampura wiirruratjaku. \v 2 Palunyalu-tjananya watjarnu, “Tjukurrpa-ya parrawatjanma tjiinya Mama Kuurrnga mukurringkula-tjanampa puurrarringkula kanyilkitjalu. Puru-ya pikatjarra pirninya pampura wiirrunma.” \v 3 Nyangka puru Tjiitjalu-tjananya ngaapirinypa watjarnu, “Yalatja-ya yankukitjalu kutjupa-kutjupa katinytjamaaltu wantima. Tjiinya wana, mirrka, tjimarri, puru kaliki wantirra maralpa yarra. Palunyalu-ya tjaarnpa kutjupa ngulaku katinytjamaaltu wantima. \v 4 Nyangka-yan pitjalayilku yiwarlangka tjarrpaku. Nyangka kutjupalu-tjananyanta nyakulalpi yarltiku tjarrpatjunku. Nyangka-ya nyinarrayila yalatja yankukitjalukutju wantirra yarra. \v 5 Pitjalayilku-yan yiwarla kutjupangka tjarrpaku. Nyangka-tjingurunta-ya yarltirra tjarrpatjunkukitjamunu. Nyangka-ya wantirra yankukitjalu manta tjinangkatja pata-patala. Nyangka-yayi nyawa kulila Mama Kuurrnga-tjanampa mirrparnpa nyinarra.” \p \v 6 Nyangkalta-ya yanu yiwarla pirniwanalu tjukurrpa walykumununya parrawatjaranytja. Palunyalu-ya pikatjarra pirninya wiirruranytja. \s1 Puurrpa Yaratalu Purtu Kuliranytja \r Matjuyuku 14.1-2; Maakaku 6.14-16 \p \v 7 Nyangka puurrpa Yaratalu tjakulpa kulirnu Tjiitjalu yayirninytjulu kutjupa-kutjupa palyaranyangka. Palunyalu purtu kuliranytja, “Nganalunyka palyara?” Tjiinya kutjupatjarralu-ya watjaranytja, “Tjinguru Tjuunnga kapingka tjarrpatjunkupayinya mirritjanu wankarringu.” \v 8 Nyangka-ya kutjupatjarralu watjaranytja, “Wiya, wati Layirrtjanyatarrartu mantakutu marlaku pitjanytja.” Nyangka-ya kutjupatjarralu watjaranytja, “Wiya-tjinguru Mama Kuurrku wangka kulira tjakultjunkupayi kutju kutjulpirtu nyinarranytjatjanu marlaku wankarringu.” \v 9 Nyangka Yaratalu kuliralpi watjarnu, “Wiya, warrmarla kutjulu Tjuunnga kata katapungu ngayulu-rna watjarnu, palunyangka. Nyangka wati ngananyanyka-ya watjara yayirninytjulu kutjupa-kutjupa palyaranyangka?” Nyangka tirtu kuliranytja, “Nyawapalka-rna wati palunyanya ngamulu.” \s1 Tjiitjalu-tjananya 5,000-pa Parltjarnu \r Matjuyuku 14.13-21; Maakaku 6.30-44; Tjuunku 6.1-14 \p \v 10 Nyangka-ya tjukurrpa watjalpayi pirninya marlaku pitjangu. Palunyalu-ya Tjiitjala tjakultjunu kutjupa-kutjupa palyaranytjatjanulu. Nyangka Tjiitjalu-tjananya yarltirra katingu yiwarla Pitjayitalakutu. Tjiinya-ya yarnangu pirninya wantirra yanu yungarra nyinakitja. \v 11 Nyangka-ya yarnangu pirnilu kulirnu tjiinya-ya yankunyangka. Palunyalu-tjananyaya marlawanalu wanarnu. Nyangka-tjananya Tjiitjalu nyakulalpi watjarnu, “Yuwa, pitja-ya.” Nyangka-tjananya tjukurrpa watjaranytja tjiinya Mama Kuurrnga-tjanampa puurrarritjaku. Palunyalu pikatjarra pirninya walykumunuranytja. \p \v 12 Nyangka-ya nyinarrayirnu mungarrtjirringu. Nyangka-ya wanalpayi 12-tu pitjangu Tjiitjala watjarnu, “Wiya, mirrkamaalpa-lan mayu-mayu nyinarra. Witula-tjananya. Nyangka-yayi yarra yiwarlangka puru ngurra ngamu ngaralanytjala mirrka payipuwa. Puru-yayi ngurrila ngurra ngarrikitjalutarra.” \p \v 13 Nyangka Tjiitjalu-tjananya watjarnu, “Wiya, nyuntulu-tjanampa mirrka nintila.” \p Nyangka-ya watjarnu, “Wiya, mirrka kurlunypa-latju kanyira — nyuma 5-pa puru kuka kapingkatja kutjarra. Purtu-latju kulira, ‘Yaaltjilu-latju mirrka payipungku yarnangu ngaa pirniku?’” \v 14 Tjiinya wati 5,000-pa-ya pitjangu nyinarranytja. \p Nyangka Tjiitjalu-tjananya wanalpayi pirninya watjarnu, “Yarlti-tjananya nyinatjunkula-wanala 50 - 50-ya tjarra-tjarra nyinatjaku.” \v 15 Nyangka-tjananya palunyapirinypa nyinatjunkula-wanarnu wantingu. \v 16 Nyangka Tjiitjalu nyuma 5-pa puru kuka kapingkatja kutjarra mantjiralpi yirranyangu yilkarikutu. Palunyalu Mama Kuurrnga marninypungu. Palunyalu mirrka kuka kartarntaralpi nintirnu-tjanampa wanalpayi pirniku. Nyangka-ya parranintiranytja. \v 17 Nyangka pirnilurtu-ya ngalangu nungkurringu. Nyangka-ya wanalpayi pirnilu murtuny-murtunypa pirninya yurrarayirnu pakirrpa 12-pangka mulyawiilymanu. \s1 Piitalu Tjiitjanya Tjurrkurltu Watjarnu \r Matjuyuku 16.13-19; Maakaku 8.27-29 \p \v 18 Nyangka Tjiitjanya kutju yanu palunyaku Mamangka nyinarra tjapiranytja. Nyangka palunyaku wanalpayi pirninya pitjangu lurrtjurringu. Nyangka-tjananya tjapirnu, “Nyaapirinypa-rniya yarnangu pirnilu kulira?” \p \v 19 Nyangka-ya watjarnu, “Wiya, kutjupatjarralunta-ya kulira Tjuunngan kapingka tjarrpatjunkupayinya mirritjanu wankarringu. Nyangka-ya kutjupatjarralu kulira Layirrtjanyan mantakutu marlaku pitjanytja. Nyangka kutjupatjarralu-ya kulira nyuntulun Mama Kuurrku wangka kulira tjakultjunkupayi kutju tjiinya kutjulpirtu nyinarranytjatjanu marlaku wankarringu.” \p \v 20 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tjapirnu, “Nyangka nyuntulu-rniyan nyaapirinypa kulira?” \p Nyangka Piitalu watjarnu, “Wiya, Katungkatjanyan. Nyuntulun wati nyarra Mama Kuurrtu kalkuntjanya.” \s1 Tjiitjalunku Watjaranytja Mirrirrikitjalu \r Matjuyuku 16.21-28; Maakaku 8.31—9.1 \p \v 21 Nyangka Tjiitjalu-tjananya wanalpayi pirninya yaka-yakarnu, “Wangka palunyanya-ya kutjupangka watjantjamaaltu wantima. \v 22 Tjiinya-rniya Katja Yarnangurrinytjanya pika purlkanya pungku. Tjiinya-rniya yirna pirnilu puru tjurrtjuku puurrpa pirnilu puru Mawutjaku wangka nintipungkupayilu mirritjunku. Nyangka-rniya pungku mirrirntanku. Nyangka-rna ngurra kutjarratjanu wankarringkula pakalku.” \p \v 23 Nyangka Tjiitjalu pirningkartu watjarnu, “Nyuntulu-rniya ngayunya wanalkitjalu yungarralunku kulira palyantjamaaltu wantima. Palunyalu tjirntu kutjupa tjirntu yunytjurriwa ngayulanguru mirrirrikitja. Tjiinyakurlu yungarralunku warta tjarlira kati. Nyangkakurlu-ya warta palunyangkartu yurtitjurra wanti. Nyangka ngara mirrirriwa, palunyapirinypa. \v 24 Nyuntulu-tjingurun ngurlurriku mirrirritjakutarra. Wiya, wankan tirtu nyinakitjamunu. Nyangka-tjingurun ngayulanguru mirrirriku. Wiya, mirrirringkulalpin wanka tirtu nyinama. \v 25 Mantangkatjaku kulintjamaalpa, kulinma Mama Kuurrta wanka nyinakitjalu. Tjiinya-tjinguru-rna yulytja manta lipingkatja mantjira kanyinma. Nyangka-rni Mama Kuurrtu ngula kuurrpa purlkanyangka ngaratjuralpi mirritjunku. Wiya, yarlaku-rna mantjilku kanyinma. \v 26 Puru-ya ngaanya kulinma. Nyuntulu-tjinguru-tjun ngurrparriku, puru-tjun wangkakutarrartu ngurrparriku. Nyangka-rnanku ngula ngaparrtjika ngurrparriku. Tjiinya-rna Katja Yarnangurrinytjanya tili purlkanyatjarra tjarungaraku. Tjiinyakurlu Mamanya puru yayintjulpa pirninya tili purlkanyatjarra nyinama, palunyapirinypa. \v 27 Ngaanya-ya kulinma. Kutjupatjarra-yan mirrirrikitjamunu. Tjiinya wanka-yan nyinaku nyaku Mama Kuurrnga puurrarriku nyinarranyangka.” \s1 Tjiitjanya Kutjuparringu Ngaralanytja \r Matjuyuku 17.1-8; Maakaku 9.2-8 \p \v 28 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tjukurrpa watjarayirnu wiyarringu. Palunyalu nyinarrayirnu wiiki kutjurringu. Palunyalu yarltingu Piitanya, Tjayiminya, puru Tjuunngatarrartu. Palunyatjanu yanu purlingka tatirnu palunyaku Mamangka tjapilkitja. \v 29 Nyangka Tjiitjanya ngarala Mamala tjapiranyangka palunyaku yiiku kutjuparringu. Nyangka-ra warntu pirntalarringu ngaralanytja. \v 30-31 Nyangkalta-pula Mawutjanya Layirrtjanya tili wanka yutirringkulalpi Tjiitjala lurrtjurringu. Nyangka-ya ngarala wangkarra kuliranytja tjiinya Tjiitjanya Tjurutjamala mirrirritjaku Mama Kuurrtu watjarnu wantinyangka. \v 32 Nyangka Piitanya-ya kunkunpa purlkanya ngarrirranytja. Palunyalu-ya wankarringkulalpi nyangu Tjiitjanya pirntaltungkulanyangka. Nyangka wati kutjarra-pula lurrtjurringu ngaralanytja. \v 33 Nyangka-pula wati kutjarralu wantirra yankukitjangka Piitalu Tjiitjala watjarnu, “Yuwa Puurr, walykumunu-latju pitjangu. Wiltja marnkurrpa-munta-latju palyalku, kutju nyuntuku nyangka-pulampa Mawutjaku Layirrtjaku kutju-kutju?” Tjiinya ngurrpalurtu watjaranytja. \p \v 34 Nyangka watjaranyangkartu yutuwarilu-tjananya pitjangu tjuturnu kanyiranytja. Nyangka-ya wanalpayi marnkurrpa ngurlurringu. \v 35 Nyangka-ya kulirnu yutuwaringuru watjaranyangka, “Ngaanya-tju ngayuku Katja tjiinya-rna kalkuntjanya. Nyangka-ya palunyanya kulinma.” \p \v 36 Nyangka wangka wiyarrinyangka-ya nyangu Tjiitjanya kutjurringu ngaralanyangka. Nyangka-ya nyakunytjatjanulu kutjupangka watjaranytjamaaltu wantirranytja Tjiitjanya-tjananya nyinarranyangka. Ngula-ya marlakutju watjaranytja. \s1 Tjiitjalu Tjilku Mamutjarra Walykumunurnu \r Matjuyuku 17.14-18; Maakaku 9.14-27 \p \v 37 Nyangka Tjiitjanya puru wanalpayi marnkurrpatarrartu-ya ngarringu tjirnturringkulalpi yapunguru tjarungarangu. Palunyalu-ya nyangu yarnangu pirni-ya ngata-ngata pitjanyangka. \v 38 Nyangka wati kutjulu mirrangu watjarnu, “Puurr, ngayuku katja kurrurnkurlu nyawa mamutjarra nyinarranyangka. \v 39 Tjiinya nyinarrayilku, nyangka mamu kurrurnta nyinarranytjalu tjulurrtjingalku pikarntanku. Nyangkalta mirraku. Palunyalu kakirirringkulalpi wirta pakaltjingalku tjaanguru. Nyangka rawalu mamu palunyalu pikarntarayilku wantiku. \v 40 Nyangka-rna kurrurntutarrartu tjapirnu nyuntuku wanalpayilu-ya tjirtiltjaku. Nyangka-ya purtu tjirtirnu wantingu.” \p \v 41 Nyangka Tjiitjalu pirningkartu-tjananya watjarnu, “Wiya, tirtu-yan purtu mula-mularringkula! Puru-yan pinkurraara palyamunu palyara. Tirtu-munta-rniyan tjurlpilymara kanyinma?” Nyangka wati palunyanya watjarnu katjanku katitjaku. \p \v 42 Nyangka tjilku palunyanya pitjalayinnyangkartu mamulu punkatjingarnu. Nyangka kakirirringu. Nyangka Tjiitjalu mamu tjirtirnu. Nyangka tjilku walykumunurringu. Nyangka mamaku nintirnu. \v 43 Nyangka-ya nyakulalpi kata paarnarrarnu Mama Kuurrtu yayirninytjulu palyannyangka. \s1 Tjiitjalu Puru Watjaranytja Mirrirrikitjalu \r Matjuyuku 17.22-23; Maakaku 9.30-32 \p Nyangka-ya yarnangu pirnilu kata paarnarrarnu marninypungkula watjaranytja Tjiitjalu yayirninytjulu palyaranytja. Palunyangkalta Tjiitjalu-tjananya wanalpayi pirningka watjarnu, \v 44 “Wangka ngaanya-ya kulila mula-mularriwa. Tjiinya-rniya Katja Yarnangurrinytjanya tjulyaralpi nintilku watilu-rniya pungkula mirrirntankutjaku.” \v 45 Nyangka-ya purtu kulirnu. Tjiinyamarntu Mama Kuurrtu-tjananya pina tjuturnu kulira-ya tjukarurrultjakutarra. Nyangka-ya tjapilkitjalu ngurlulu wantirranytja. \s1 Karnany-karnanymaalpa-lan Nyinarratjaku \r Matjuyuku 18.1-5; Maakaku 9.33-37 \p \v 46 Nyangka-yanku wanalpayi kutju-kutjulu pikarringkula watjaranytja wati purlkanya nyinarranytjalu. \v 47 Nyangka Tjiitjalu-tjananya nintilu kuliranytja pinalu-ya kuliranyangka. Palunyalu tjilku kutju yarltirra katingu ngamu ngaratjunu. \v 48 Palunyalu-tjananya watjarnu, “Tjinguru-tjun wanalpayi nyinarranytjalu tjilku ngaapirinypa pukurltu yarltiku kanyilku. Wiya, ngayunyapirinypa-rnin yarltiku kanyinma. Puru ngayuku Mamatarrartun yarltiku kanyinma. Tjiinya Mama Kuurrtu nyaku yarnangu mungutjapirinypa nyinarranyangka ngurrkarntanku tjunku purlkanya nyinarratjaku pirningka munkarra.” \s1 Wati Kutjupalu Mamu Tjirtiranytja \r Maakaku 9.38-40 \p \v 49 Nyangka Tjuuntu watjarnu, “Puurr, nyangu-latju wati kutjulu nyuntuku yiningka mamu tjirtiranyangka. Palunyalu-latju marrkurnu tjiinyamarntu-lanya lurrtju parrapitjalanytjamunu.” \p \v 50 Nyangka Tjiitjalu-tjananya watjarnu, “Wiya, marrkuntjamaaltu-ya wantima. Tjiinya yanyan-yanyanpa nyinanytjamaalpa, yamatji-tjanampanku.” \s1 Tjamiriyalanguru-ya Tjiitjanya Yarltirra Tjarrpatjunkutjamunu \p \v 51 Nyangka Tjiitjaku-ra ngamuntirringu Tjurutjamala mirrirringkula Mamalakutu yankutjaku. Palunyangka yunytjurringkulalpi kulirnu Tjurutjamalakutu yankukitjalu. \v 52 Palunyalu wati marnkurrpa-tjananya witurnu, “Kurranyurringkula-ya yarra Tjamiriyalakutu. Palunyalu-lampa ngurra ngurrila ngarritjaku-lan.” Nyangka-ya mularrpartu yanu yiwarla kutjungka tjarrparralpi ngurraku ngurriranytja. \v 53 Nyangka Tjiitjanya marlawana tjarrpangu. Nyangka-ya nyakulalpi yarltirra tjarrpatjunkutjamaaltu wantingu. Tjiinya-ya nyangu Tjiitjalu kuliranytja munga kutjungarrirra Tjurutjamalakutu yankukitjalu. \v 54 Nyangka wanalpayi Tjayimilu-pula Tjuuntu nyakulalpi mirrparnarringu. Palunyalu watjarnu, “Puurr, watjalku-munta-litju Mama Kuurrtu waru tjaarrtjingaltjaku nyangka-tjananyayi kampa wiyala?” \p \v 55 Nyangkalta-pulanya pinkurraaralpi payirnu, “Nyaaku-pulan palunyapirinypa watjara? Tjinguru-pulan ngarltunytjulu-tjananya kulinma. Tjinguru-pulan kulira ngayulu-rna Katja Yarnangurrinytjanya pitjangu mirri-tjananya pungkukitja. Wiya, wankarunkukitja-tjananyarna pitjangu.” \v 56 Nyangka Tjiitjalu-ya wantirra yanu yiwarla kutjupaku. \s1 Wanalkitjalu-ya Wantirranytja \r Matjuyuku 8.19-22 \p \v 57 Nyangka Tjiitjanya puru wanalpayi pirninya-ya yiwarrangka mapitjalayintja. Nyangka wati kutjulu pitjangu Tjiitjala watjarnu, “Ngurra pirniwanalu-rnanta wananma.” \p \v 58 Nyangka-lu watjarnu, “Kulila. Tuuka-ya pirtingka ngarripayi. Nyangka tjurlpu-ya manngungka nyinapayi. Nyangka-rna Katja Yarnangurrinytjanya ngurramaalpa parrapitjalayilpayi.” \p \v 59 Nyangka Tjiitjalu wati kutjupanya watjarnu, “Wanala-rni.” Nyangka watjarnu, “Puurr, ngayuku mama mirrirrikitja ngarrirra. Palya-munta-rna yanku mantangka ngarrirra pitjaku?” \p \v 60 Nyangka Tjiitjalu watjarnu, “Wiya, wanalpayi wiyanya-ya mantangkarriku. Nyangka nyuntulun tjukurrpa parrawatjanma tjiinya Mama Kuurrnga yarnangu pirniku-tjanampa puurrarritjaku.” \p \v 61 Nyangka wati kutjupalu watjarnu, “Puurr, palya-munta-rna yanku yungarrapirti tjamalara pitjaku-rnanta wanalku?” \p \v 62 Nyangka Tjiitjalu watjarnu, “Wiya, Mama Kuurrku waarka tirtu palyanma pinkurraantjamaaltu. Tjiinyan pinkurraalku, nyangkanta paanypungku palunyaku waarka palyantjamaaltu wantitjaku.” \c 10 \s1 Tjiitjalu-tjananya Wanalpayi 72-nya Witurnu \p \v 1 Nyangka Puurrpa Tjiitjalu ngurrkarntanu-tjananya wanalpayi kutjupatjarra tjiinya 72. Palunyalu-tjananya witurnu kutjarra-kutjarra-ya kurranyu yankutjaku. Tjiinya watjarnu, “Yarra-ya ngurra kutjupa-kutjupakutu nyarra ngayulu-rna marlawana pitjaku, palunyalakutu.” \v 2 Puru-tjananya watjarnu, “Yarnangu pirninya-ya mirrka yurnmipirinypa nyinarra. Tjiinyakurlu mirrka purlkanya ngara yurnmirriwa. Nyangka-ya kaatanpa palyalpayi marnkurr-marnkurrtu purtu kulinma yurralkitjalu, palunyapirinypa. Nyangka-ya Mama Kuurrnga tjapila nyangkayi witula waarka palyalpayi pirnilu-tjananya yarltirra ngamuntiratjaku. \v 3 Yuwa, tjiipupirinypa-tjananyarnanta witura papa nganyirri purlkanyawana. \v 4 Yalatja yankukitjalu-ya walarrpa puru kaliki mirrkaku katinytjamaaltu wanti. Puru tjinapuunpa ngulaku katinytjamaaltu wanti. Palunyalu-ya kutjupanya yiwarrangka nyakula wangkanytjamaaltu wantirra waarrartu mapitjama. \v 5 Puru-ya ngaapirinymanama. Tjiinya-yan ngurrangka tjarrparra nyinakitjalu-tjananya watjalku, ‘Yuwa, kurrurnpa rapa-ya nyinama.’ \v 6 Nyangka wati walykumunu nyinarranyangka Mama Kuurrtu kurrurnpa rapara kanyinma. Nyangka wati mikin-mikinpa nyinarranyangka Mama Kuurrtu rapara kanyilkitjamunu. \v 7 Nyangka-ya ngurra kutjupa-kutjupakutu yankutjamaalpa kutjungkartu nyinama. Nyangka mirrka-tjanampankuya nintiranyangka ngala wiyala. Tjiinya-ya payipirinypa nintira waarka-tjuyan palyaranyangka. \v 8 Nyinarrayilku-yan, yalatjarringkula yanku yiwarla kutjupaku parrapitjaku. Nyangka-tjinguru-ya ngurrangka tjarrpatjunkulalpi mirrka nintilku. Nyangka-ya wantinytjamaaltu ngala wiyala. \v 9 Palunyalu-ya pikatjarra pirninya pika wiyanma. Palunyalu-tjananya yarnangu pirningka parrawatjanma tjiinya ngamurringu Mama Kuurrtu-tjananya puurrarringkula kanyiltjaku. \v 10 Nyangka-yan yiwarla kutjupaku parrapitjaku. Nyangka-tjingurunta-ya tjarrpatjunkukitjamunu. Nyangka-ya yiwarlangka ngururrwanalu ngaapirinypa parrawatjanma, \v 11 ‘Nyawa-ya. Manta tjinangkatja-latju pata-patara Mama Kuurrnga-yan paanypungkunyangka. Nyangka-ya kulinma ngaanya. Tjiinya ngaralanytja Mama Kuurrtu-tjananyanta puurrarringkula kanyiltjaku. Nyangka-yan paanypungu wantingu.’ \v 12 Kulinma-ya ngaanya. Nyuntuku wangka-ya kulilku wantiku. Nyangka-tjanampa palyamunu purlkanya ngaraku. Tjiinya Mama Kuurrtu ngula yarnangu pirninya manta lipingkatja kuurrpa purlkanyangka ngaratjunku. Nyangka yiwarla Tjatamanyamartatjiku-tjanampa palyamunu purlkanya ngaraku. Nyangka palunyangka munkarra-tjanampa ngaraku tjiinya-ya nyuntuku wangka kulira wantipayiku.” \s1 Tjiitjanya-ya Mularrkulintjamunu \r Matjuyuku 11.20-24 \p \v 13 Nyangka Tjiitjalu-tjananya yarnangu yiwarlangkatja pirninya watjarnu, “Wiya, Karatjinta nyinapayi pirniku-tjanampanku palyamunu purlkanya ngaraku. Puru Pitjayitala nyinapayiku-tjanampanku palunyapirinypartu ngaraku. Tjiinya nyuntula mirangka-tjananyarnanta yayirninytjulu kutjupa-kutjupa palyaranytja. Nyangka-yan nyakula mula-mularringkutjamaaltu wantirranytja. Tjiinya-tjinguru-rna palunyapirinypa palyanma yiwarla Tayala puru Tjaatantatarrartu. Nyangka-tjinguru-ya nyakula mularrkulira palyamunuku wiyarringama. Palunyalu-tjinguru-ya warntu palyamunu tjarrpatjunama puru tjurnpa katangka tjutinma tjiinya palyamunu wantikitjalu. \v 14 Kulila-ya. Mama Kuurrtu ngula yarnangu pirninya manta lipingkatja kuurrpa purlkanyangka ngaratjunku. Palunyalu-tjananya Tayala Tjaatanta nyinapayi pirninya pika purlkanya pungku. Nyangkalta-tjananyanta palunyangka munkarra pungku. \v 15 Yuwa, yiwarla Kapurniyala nyinapayilu-ya kulila. Nyuntulu-parta-yan kuliranytja yilkaringka nyinakitjalu? Wiya, Mama Kuurrtu-tjananyanta warungka warniku tjarrpatjunku.” \p \v 16 Nyangka Tjiitjalu-tjananya wanalpayi pirningka watjarnu, “Kutjupalu nyuntunya-tjananyanta kulilku. Wiya ngayunyapirinypa-rni kulira. Nyangka kutjupalu-tjananyanta kulira wantirranytjalu ngayunyapirinypa-rni kulira wantirra. Puru ngayuku Mamatarrartu kulira wantirra.” \s1 Wanalpayi 72-nya-ya Marlaku Pitjangu \p \v 17 Nyangka wanalpayi 72-lu-ya marlaku pitjalalpi pukurltu watjarnu, “Puurr, mamutarrartu-latju tjirtiranytja nyuntuku yiningka.” \p \v 18 Nyangka Tjiitjalu kuliralpi watjarnu, “Yuwa, Tjayitinnga-rna nyangu yilkaringuru pirntirripirinypa punkannyangka. \v 19 Kulila-ya. Ngayulu-tjananyarnanta kanyilku witu-witu-yan nyinarratjaku. Nyangka-yan lirru puru wanataarnpa kanturalpi pikarrikitjamunu. Puru-yan Tjayitinnga wawanymanku. Nyangka-tjananyanta purtu pikatjarralku wantiku. \v 20 Nyangka-ya mamu tjirtiranytjatjanu pukurlarringkutjamaalpa watatja nyinama. Pukurlarrima-ya Mama Kuurrtu-tjananyanta yini walkatjunkunyangka.” \s1 Tjiitjalunku Mama Marninypungu \r Matjuyuku 11.25-27; 13.16-17 \p \v 21 Nyangka palunyangkartu Kuurti Walykumunulu Tjiitjanya pukurlmanu. Nyangkalta watjarnu, “Yuwa Mama, nyuntulun puurrpa purlkanya nyinarra yarnangu mantangkatjaku puru yilkaringkatjaku. Marninypungkula-rnanta tjiinyamarntun kutjupa-kutjupa yutirnu ngurrpa pirningka. Palunyalu ninti purlkanyangka-tjananyan yartakankutjamaaltu kumpitjunu wantingu. Yuwa Mama, nyuntulun yungarrakurrurntu palunyapirinypa kulirnu.” \p \v 22 Nyangka Tjiitjalu-tjananya yarnangu pirningka watjarnu, “Mamalu-rni pirninyartu watjarnu yartakanu. Tjiinya Mamalukutju-rni nintilu kulira ngayulu-rna kuliranyangka. Tjiinya yarnangu pirninya-tjuyan ngurrpa. Puru-yan Mamakutarrartu ngurrpa. Ngarna-rna kutjupanya ngurrkarntaralpi watjalku yartakanku Mamanyatjarra. Nyangkalta nintirriku. Tjiinyamarntu-rnara ngayunyakutju ninti.” \p \v 23 Nyangka Tjiitjalu pinkurraaralpi wanalpayi pirningkakutju watjarnu, “Walykumunulu-yan kutjupa-kutjupa nyakula. \v 24 Tjiinya kutjulpirtulpi-ya Mama Kuurrku wangka kulira tjakultjunkupayinya puru puurrpa pirni purtu mukurringkulanytja nyakukitja ngaa-yan kuwarri nyakula, palunyanya. Puru-ya purtu mukurringkulanytja kulilkitja ngaa-yan kuwarri kulira, palunyanya.” \s1 Wati Tjamiriyanyamartatjilu Yirringkanu \p \v 25 Nyangka wati kutju tjiinya Mawutjaku wangka nintipungkupayilu kulirnu Tjiitjanya ngarnartu tjapilkitjalu. Palunyalu tjapirnu, “Puurr, nyaapirinypa-rna palyalku wanka tirtu nyinakitjalu?” \p \v 26 Nyangka Tjiitjalu-lu ngaparrtjika tjapirnu, “Nyaapirinypan kulira Mawutjaku wangka?” \p \v 27 Nyangka watjarnu, “Wiya, wangka palunyanya ngaapirinypa ngarala: Mama Kuurrku-la mukulyanytju nyinama. Puru-la kurrurntutarrartu kulinma palunyanyakutju pukurlmankukitjalu. Puru-la yarnangu kutjupaku ngarlturringkula palyanma. Tjiinyakurlu-lankun yungarralu kulira walykumunu palyanma, palunyapirinypa.” \p \v 28 Nyangka Tjiitjalu watjarnu, “Yuwa, tjukarurrulun watjarnu. Palunyapirinypan palyanma. Palunyalun wanka tirtu nyinama.” \p \v 29 Nyangka wati palunyalu mukurringkulanytja Tjiitjalu-lu marninypungkutjaku. Palunyalu puru tjapirnu, “Yarnangu wanytjapirinyku-rna ngarlturringkula palyanma?” \p \v 30 Nyangka Tjiitjalu watjarnu, “Tjukurrpa ngaanya-rnanta watjalku. Wati ngaanya Tjurutjamanya wantirra pakara yanu yiwarla Tjarikalakutu. Pitjalayirnu, nyangka-ya wati mulyatanytju pirnilu nyakulalpi tjulyarnu. Palunyalu-ya palunyaku tjimarri mantjiralpi warntu yarrarnu nikirrpalyarnu. Palunyalu-ya pungkulayirnu nguwanpa mirrirntanu. Palunyalu-ya wantirra yanu. \v 31 Nyangka wati kutju tjurrtjungka waarka palyalpayi pitjangu. Palunyalu nyakula wantirra yanu. \v 32 Nyangka tjurrtjungka waarka palyalpayi kutjupa tjiinya Liipayiku tjamu pitjangu. Palunyalu palunyapirinytju nyakula wantirra yanu. \v 33 Nyangkalta wati Tjamiriyanyamartatjilu pitjangu nyakulalpi ngarlturringu. \v 34 Palunyalu pinkurraara parrapitjangu. Palunyalu nyinakatirralpi uyilpa puru wayinpatarrartu tjutirnu pikangka. Palunyalu karrpirnu wantingu. Palunyalu tungkingka tatitjura katingu ngurra ngarripayikutu. Palunyalu kanyirayirnu tjirnturnu. \v 35 Palunyalu tjimarri nintirnu ngurra miranykanyilpayiku. Palunyalu watjarnu, ‘Miranykanyinma-lu. Nyangka-tjinguru tjimarri ngaanya wiyarrinyangka-rnanta ngula marlaku pitjalalpi puru payipungku.’” \p \v 36 Nyangka Tjiitjalu tjapirnu, “Nyaapirinypan kulira? Wanytjartitjanya yamatji walykumunu wati nyarra pungu wantitjaku?” \p \v 37 Nyangka Mawutjaku wangka nintipungkupayilu watjarnu, “Wiya, wati nyarra ngarlturringu yirringkanu, palunyanya.” \p Nyangka Tjiitjalu watjarnu, “Yuwa. Nyangka nyuntulu mapitja palunyapirinypa palyanma.” \s1 Tjiitjanya Maatjala-pulanya Mirila Nyinarra Wangkarranytja \p \v 38 Nyangka Tjiitjanya-ya pakara mapitjalayirnu yiwarla kutjupaku parrapitjangu. Nyangka minyma yini Maatjalu Tjiitjanya nyakulalpi yarltingu tjarrpatjunu palunyaku ngurrangka. \v 39 Nyangka-ra palunyaku marlanypa Mirinya Puurrpa Tjiitjala yitingka nyinakatingu. Palunyalu nyinarra kuliranytja nintipungkulanyangka. \v 40 Nyangka Maatjalu waarka purlkanya palyaranytja. Palunyalu mirrparn-mirrparntu watjarnu, “Puurr, nyuntulu-partan kulintjamaalpa watatja nyinarra? Tjiinya ngayuku marlanytju-rni yirringkankutjamaaltu wantirra. Nyangka-rna kutjulu mirrka palyara. Watjala-lu. Nyangka-rni pitja yirringkala.” \p \v 41 Nyangka Tjiitjalu ngarlturringkulalpi watjarnu, “Wiya Maatja, nyaakun pirnipurlka kulira palyara? \v 42 Tjiinyan kutju palyantjamunu. Nyinakati ngayuku wangka kulinma. Tjiinya Mirilu-rni walykumunulu kulira. Nyangka-rnalu marrkulkitjamunu.” \c 11 \s1 Mama Kuurrta-lan Tjapiratjaku \r Matjuyuku 6.9-13; 7.7-11 \p \v 1 Nyangka Tjiitjanya palunyaku Mamangka tjapiranytja. Tjapirayirnu wiyarrinyangka wanalpayi kutjulu watjarnu, “Puurr, nintipuwa-lanyatju Mama Kuurrta tjapiratjaku. Tjiinya Tjuuntunku wanalpayi pirninya nintipungu, palunyapirinypa.” \p \v 2 Nyangka Tjiitjalu-tjananya watjarnu, “Ngaapirinypa-ya tjapinma: \q1 ‘Yuwa Mama, \q2 nyuntuku yini mungutjamunu. Nyangka-lanyatju wuyurrmanama nyuntunyakutju-latju warlkuratjaku. \q1 Yuwa, waarrpungkula-lanyatju manta lipingkatja puurrarringkula kanyinma. \q2 \v 3 Tjirntu kutjupa tjirntu-lampatju mirrka nungkuku nintinma. \q2 \v 4 Palyamunu-latju palyaranytja. Nyangka-lampatju kalyparriwa. \q2 Tjiinyakurlu-latju kalyparriwa kutjupalu-lanyatju palyamunu palyannyangka, palunyapirinypa. \q2 Kanyinma-lanyatju kutjupalu witu-witura punkatjingaltjakutarra.’” \p \v 5 Nyangka Tjiitjalu-tjananya wangka kamparntaralpi watjarnu, “Tjinguru-nyuntulupirinypan nyinaku mungarringkulalpi yanku nyuntuku yamatjiku ngurrakutu. Palunyalun yilkakungurulu ngatjilku, ‘Tjamirti, nyuma marnkurrpa-rni nintila. Nyangka ngula-rnanta ngaparrtjika nintilku. \v 6 Tjiinya wati kutju tiwanguru pitjanyangka-rna mirrkamaaltu purtu kulira, “Nyaapa-rnara nintilku?” ’ \v 7 Nyangka-tjingurunta kaninytjarrangurulu watjalku, ‘Wiya, wanti. Tjilkutjarra-rna kunkunpa ngarrirra tuu lakapungkulalpi. Talypu-rna puru pakaltjaku.’ \v 8 Tjiinya nyuntulun tjamirti warlkura ngatjinma. Nyangkanta kulira wantima. Nyangka-tjingurun tungun-tunguntu ngatjinma. Nyangkalta pakaralpinku nintilku.” \p \v 9 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tirtu watjaranytja, “Nyangka-ya ngaanya kulinma. Mama Kuurrta-yan ngatjilku nyangka-tjanampanku nintilku. Puru-yan ngurrilku nyangka-tjananyanta nintitjunku. Tuu-yan pungku-pungkulanyangka Mama Kuurrtu-tjanampanku yarlapungkulalpi tjarrpatjunku. \v 10 Tjiinya-yan ngatjiranyangka wantikitjamunu. Puru-yan ngurriranyangka kumpitjunkukitjamunu. Nyangka-yan tuu pungku-pungkulanyangka yarlapungku. \v 11 Tjiinya katjalu kukaku ngatjiranyangka palunyaku mamalu lirru nintilkitjamunu. \v 12 Puru ngampuku ngatjiranyangka wanataarnpa nintilkitjamunu. \v 13 Wiya, tjiinya-yan palyamunu nyinarranytjalu walykumunu tjilkuku nintilpayi. Nyangka nyuntuku-tjanampanku Mama yilkaringkatjalu wangarnarralu Kuurti Walykumununya nintilku tjapiranyangka-yan.” \s1 Tjiitjanya-ya Watjaranytja Mamutjarralunyu Palyaranytja \r Matjuyuku 12.22-30; Maakaku 3.20-27 \p \v 14 Nyangka wati kutju mamutjarra nyinarranytja. Nyangka Tjiitjalu mamu purtu wangkapayinya tjirtirnu. Nyangka pakara kukurraarnu. Nyangka wati palunyanya wangkatjarrarringu. Nyangka-ya pirnilu nyakulalpi kata paarnarrarnu. \v 15 Nyangka kutjupatjarralu-ya watjarnu, “Wiya, mamu pirninya tjirtira mamuku puurrpa yini Piitjapultu-lu kanyiranyangka.” \p \v 16 Nyangka-ya kutjupatjarralu witu-wituranytja, “Yayirninytjulunyka kutjupa-kutjupa yartakarra. Nyangka-latjuyi nyawa, ‘Mularrpa-muntanta Mama Kuurrtu witurnu?’” Tjiinya-ya kuliranytja purtu palyannyangka tjalkirr-tjalkirrtu watjalkitjalu. \v 17 Nyangka Tjiitjalu nintilu kuliranytja pinalu-ya kuliranyangka. Palunyalu-tjananya wangka kamparntaralpi watjarnu, “Tjinguru puurrpa kutjupalu ngurra pirninya kanyinma. Nyangka-yanku tjarra-tjarrarringkulalpi pika pungama. Wiya, mirrirringkula-wanalku-ya wiyarriku. Nyangka palunyapirinypartu yungarrapirtilu-yanku ngaparrku-ngaparrkulu pungkula-wanalku wiyarriku. \v 18 Nyangka-tjinguru Tjayitintu-yanku tjarra-tjarrarringkulalpi pika pungama. Wiya, tirtu-ya nyinarra-wanalkitjamunu wiyarriku. Tjiinya-yan watjara ngayulu-rnanyu mamu tjirtira mamuku puurrpa Piitjapultu-rni kanyiranyangka. Tjinguru Piitjapultu-rni yirringkaranytjalu Tjayitinku mamu pirninya pungkula-wanara wiyaltjaku. \v 19 Nyuntulu-rniyan watjara ngayulu-rnanyu mamu tjirtira Piitjapultu-rni kanyiranyangka. Nyangka nyuntuku wanalpayilutarrartu-ya mamu tjirtilpayi. Nyangka-munta Piitjapultu-tjananya kanyira? Wiya, Mama Kuurrtu-tjananya kanyiranyangka-ya tjirtilpayi. Tjiinya-ya tjukarurrulu kulira palyara. Nyangka nyuntulu-yan nyakula tjukarurrulu kuliranytjamunu. \v 20 Yuwa, mamu pirninya-rna tjirtilpayi Mama Kuurrtu-rni kanyiranyangka. Palunyanguru-tjinguru-yan nyakula mula-mularringama tjiinya Mama Kuurrtu-tjananyanta pitjangu puurrarringkula kanyilkitja.” \p \v 21 Nyangka Tjiitjalu wangka kamparntaralpi watjarnu, “Tjiinya wati nganyirri purlkalu kurlartatjarralu yiwarlanku miranykanyiranyangka kutjupalu palunyaku yulytja mulyatarrikitjamunu. \v 22 Ngarna wati nganyirri purlkanya palunyangka munkarra pitjaku. Palunyalu wakalku punkatjingaralpi kurlarta puru yulytjatarrartu yurrara katiku. Palunyalu parranintilku palunyaku yamatji pirniku.” \p \v 23 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tirtu watjaranytja, “Waarka-tjun kamu palyalku yitipi nyinarranytjalu. Wiya, yanyan-yanyanpa-tjun nyinama. Tjiinyan mawurntalpa nyinarranytjalu yarnangu pirninya yarltirra kapurtunkukitjamunu. Wiya, tjirtilku-tjananyan wililytjingalku. Ngarna-rnin ngayula lurrtjurringkulalpi yarltiku-tjananyan ngamuntinku.” \s1 Tjiitjalu Watjaranytja Mamu Marlaku Kurrutjarrpatjaku \r Matjuyuku 12.43-45 \p \v 24 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tjukurrpa kutjupa watjarnu, “Kutjupanya mamutjarra nyinama. Nyangka kutjupalu tjirtilku wiyalku. Nyangka mamu palunyalu mayu-mayuwanalu parrangurrinma ngurra ngarrikitjalu. Purtu nyakulayilku wantirralpi kulilku ngurra yungarrakutu marlaku yankukitjalu. \v 25 Palunyalu pitjaku nyaku, ‘Ngurra-watjala-tju walykumunurringu ngarala.’ \v 26 Palunyalu nyakula wantirra yanku pitjalayira mamu 7-pa palyamunu mularrpa yarltirra katiku. Nyangka-ya lurrtjurringkulalpi kurrutjarrpaku wati palunyaku kurrurnta nyinama. Tjiinya ngarltutjarra nyinapayi mamu kutjutjarralpi. Nyangkalta-ya pirnirriku.” \s1 Mama Kuurrku Wangka Wangarnarralu Kulira Palyanma \p \v 27 Nyangka Tjiitjalu tjukurrpa watjarayirnu wiyarrinyangka minyma kutjulu mirrarralpi watjarnu, “Wiya, walykumunu tjiinya minyma nyarra nyuntunya yirti kanyirnu purlkarnu.” \v 28 Nyangka Tjiitjalu kuliralpi watjarnu, “Wiya, walykumunu-ya Mama Kuurrku wangka wangarnarralu kulira palyara.” \s1 Tjiitjanya-ya Witu-wituranytja Yayirninytjulu Yartakankutjaku \r Matjuyuku 12.38-42 \p \v 29 Nyangka-ya yarnangu pirnilu Tjiitjanya kapurturringu kanyiranytja. Nyangka-tjananya watjarnu, “Kuwarrinya-yan palyamunu nyinarra. Tjiinya-rniyan witu-witura yayirninytjulu-rna kutjupa-kutjupa yartakankutjaku. Wiya, ngaanyakutju-yan nyaku tjiinya-rna wati Tjawunanyapirinypa pakannyangka. \v 30 Tjiinya Mama Kuurrtu Tjawunanya yayirninytjulu wankarnu. Nyangkalta yanu yiwarla Ninapalakutu. Palunyalu-tjananya Mama Kuurrku wangka watjarnu. Nyangka Mama Kuurrtu-rni Katja Yarnangurrinytjanya mirritjanu yayirninytjulu wankalku. Nyangka-rniyan nyaku. \v 31 Kulinma-ya ngaanya. Ngula Mama Kuurrtu yarnangu pirninyartu kuurrpa purlkanyangka ngaratjunku. Nyangka minyma puurrpa Tjiipanyamartatjilu-tjananyanta puntulku kuru watjalku ngayuku wangka-yan kulira wantirranyangka. Tjiinyamarntu minyma palunyanya ngurra tiwanguru pitjangu puurrpa Tjalamannga kulilkitja ninti purlkanyalu tjukurrpa watjaranyangka. Nyangka ngayulu-rna ninti purlkanya nyinarra, palunyangka munkarra. \v 32 Nyangka palunyapirinypartu yarnangu Ninapanyamartatji pirnilu-tjananyantaya puntulku watjalku ngayuku wangka-yan kulira wantirranyangka. Tjiinyamarntu-ya Tjawunaku wangka kulirnu. Palunyalu-ya palyamunu wantirralpi pinkurraarnu. Tjiinya Tjawunanya wati purlkanya nyinarranytja. Nyangka-rna ngayulu purlkanya nyinarra, palunyangka munkarra.” \s1 Tilitjarra-lan Nyinarratjaku \r Matjuyuku 5.15; 6.22-23 \p \v 33 Nyangka Tjiitjalu-tjananya wangka kamparntara watjaranytja, “Kutjupalu lantanpa tiliralpi puukangka kumpitjunkukitjamunu. Wiya, katalarra tjunku. Nyangka-ya ngurrangka tjarrparra tili nyangama. \v 34 Nyangka nyuntuku kuru tjiinya tilipirinypa yarnanguku. Nyangka-tjingurunku kuru walykumunu ngarama. Tjiinya kurrurnpatarrartunku tilitjarra ngarama. Nyangkanku kuru palyamunurringku ngaralanyangka nyuntuku kurrurnpatarrartu mungalurraalku. \v 35 Palunyangka-ya kuliltjarra nyinama tili mungarturritjakutarra. \v 36 Nyangka nyuntulu-tjingurun kurrurnpa tilitjarra nyinarranytjalu pirntalarrarapirinypan nyinama. Tjiinyakurlu tililunta yutira kanyinma, palunyapirinypa.” \s1 Tjiitjalu-tjananya Payirnu Mayura-ya Palyaranyangka \r Matjuyuku 23.1-36; Maakaku 12.38-40 \p \v 37 Nyangka Tjiitjalu tjukurrpa watjarayirnu wiyarringu. Nyangka-lu wati Paratjilu yarltingu pitjala mirrka ngalkutjaku. Nyangka mularrpartu yanu palunyaku ngurrangka tjarrparralpi nyinakatingu ngalkukitja. \v 38 Nyangka wati palunyalu tjulurraaralpi nyangu, “Wiya, wati ngaalunku mara parltjintjamaaltu ngalkula. Tjiinya Mawutjaku wangka kulira wantirra.” \v 39 Nyangka Tjiitjalu-lu watjarnu, “Wiya, Paratji pirnilu-yan tiirrtji katalarrakutju parltjilpayi. Tjiinya-yan kutjupa-kutjupa palyara pirnilu-tjananyanta nyakula marninypungkulatjaku. Nyangka Mama Kuurrtu-tjananyanta nyakula kurrurnpa kaninytjarrangkatja palyamunu ngaralanyangka. Tjiinya-yan palyamunu kulira pungkukitjalutarrartu. Tjiinyakurlu panikinpa katalarrakutju parltjila walykumunula. Nyangka kaninytjarra kirti ngarama, palunyapirinypa. \v 40 Wiya, pina kuwar-kuwarpa-yan! Tjiinya Mama Kuurrtu katalarrangkatja puru kaninytjarrangkatja nyakula. \v 41 Nyangka ngaapirinypa-ya palyanma. Mirrka tiirrtjingkatja nintila-tjanampa nyirnurru nyinapayiku. Nyangkalta Mama Kuurrtu nyaku-tjanampanku tiirrtji pirninya parltjintjapirinypa ngaralanyangka.” \p \v 42 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tirtu watjaranytja, “Wiya, Paratji pirni, Mama Kuurrtu-tjanampanku palyamunu purlkanya yutilku mayura-yan ngarnartu palyaranyangka. Tjiinya-yan walykumunulu yurninypa kurlunypa 100-pa kanyiranytjatjanulu Mama Kuurrku 10-pa nintilpayi. Puru-tjinguru-yan yarnangu pirninya mayuntjamaaltu tjukarurrulu kanyiratjaku, puru Mama Kuurrku mukulyanytju nyinarratjaku. Palunyapirinypa-tjinguru-yan kulira palyaratjaku. Puru-yan 100-pa kanyiranytjalu 10-patarrartu nintiratjaku Mama Kuurrku.” \p \v 43 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tirtu watjaranytja, “Wiya, Paratji pirni, Mama Kuurrtu-tjanampanku palyamunu purlkanya yutilku. Tjiinya-yan karnany-karnanypa kurranyu nyinapayi tjurrtjungka. Puru-yan kulira pukurlarripayi yarnangu pirnilu-tjananyanta puurrpa warlkuranyangka. \v 44 Nyangka palyamunu purlkanya-tjanampanku yutirriku mayura-yan ngarnartu palyaranyangka. Tjiinya-yan walykumunupirinypa nyinarra yarnangu pirningka mirangka. Nyangka Mama Kuurrtu-tjananyanta nyakula palyamunu-yan kulira palyaranyangka.” \v 45 Nyangka wati kutjulu Mawutjaku wangka nintipungkupayilu kuliralpi watjarnu, “Puurr, ngayunyatarrartu-munta-lanyatjun watjara palyamunu-latju nyinarranyangka?” \p \v 46 Nyangka Tjiitjalu watjarnu, “Wiya, nyuntukutarrartu-tjanampanku palyamunu yutirriku. Tjiinyamarntu-yan witu-witura nintilpayi yarnangu pirnilu-ya kutjupa-kutjupa palyaratjaku. Palunyalu-tjananyayan nyakula yirringkaranytjamunu. Tjiinyakurlu witu-witura nintinma purlkanya tjitira katitjaku. Nyangkakurlu purtu tjitira makatirrayinnyangka nyakula wantima, palunyapirinypa. \v 47 Wiya, palyamunu purlkanya-tjanampanku yutirriku. Tjiinya-yan pulpa walykumunulpayi nyarra Mama Kuurrku wangka kulira tjakultjunkupayi-ya mirri ngarrirranyangka. Nyarra nyuntuku tjamupirtilu-ya mirri pungkula wanarnu wiyarnu, palunyaku-tjanampa mirri pulpa-yan walykumunulpayi. \v 48 Wiya, palunyapirinypartu nyuntulutarrartu-yan kulira Mama Kuurrku wangka kulira tjakultjunkupayi pirninya mirrirntankukitjalu. Tjiinya-yan ngarnartu pulpa ngarnmanytjatja walykumunura kanyira. \v 49 Tjiinya Mama Kuurrnga-tjanampanku ninti. Tjiinya Payipulta kutjulpirtu walkatjunu wantitjanya ngaapirinypa ngarala, ‘Ngayulu-rna wangka kulira tjakultjunkupayi puru tjukurrtjarra pirninya witulku. Nyangka-ya kutjupatjarra yanyan-yanyantu ngurlura parrawananma. Puru-ya kutjupatjarranya pungkula mirrirntanama.’ \v 50-51 Palunyangka nyuntunya-tjananyanta Mama Kuurrtu kunkanymanku tjiinya palunyaku wangka kulira tjakultjunkupayi pirninyartu-ya mirrirntankunyangka. Tjiinya ngarnmanypalpi Yayipulnga mirrirntanu. Nyangka palunyanguru-ya marlangkatja-marlangkatja pakaranytjalu pungkula-wanarayirnu, palunyalu-ya Tjakurayinya mirrirntanu. Tjiinya-luya nyangu tjurrtju purlkanyangka yaarrpa kaninytjarra ngaralanyangka. Palunyalu-ya pungu mirrirntanu. Yuwa, Mama Kuurrtu nyuntuku-tjanampanku palyamunu purlkanya yutilku wati palunyanya-tjananyaya mirrirntankunyangka. \p \v 52 Nyangka Tjiitjalu tirtu watjaranytja, “Wiya, Mawutjaku wangka nintipungkupayi pirni, Mama Kuurrtu-tjanampanku palyamunu purlkanya yutilku. Tjiinya-yan palunyaku wangka karnany-karnanytju kamparntara watjalpayi. Nyangka yarnangu pirnilu-ya purtu kulilpayi. Tjiinya-yan kurrara Mama Kuurrku wangkaku-ya nintirringkutjakutarra. Tjiinyakurlu yiwarla lakapungkulalpi yilkaku ngarama kiitjarra kutjupanya tjarrpatjakutarra, palunyapirinypa.” \v 53-54 Nyangka Tjiitjalu ngurra palunyanya wantirra yankunyangka-ya Paratji pirnilu puru Mawutjaku wangka nintipungkupayilu wanarnu. Palunyalu mirrparntu-luya watjaranytja. Puru-ya Tjiitjanya kutjupa-kutjupa tjapiranytja piwarrtjingalkitjalu. Tjiinya-ya kuliranytja kutjupayarla watjannyangka tjulyara puurrpa purlkanyakutu katikitjalu. \c 12 \s1 Mama Kuurrtu Nyakula Mayura Watjaranyangka \r Matjuyuku 10.26-27 \p \v 1 Yarnangu-ya mingapirinypa kapurturringu. Palunyalu ngaparrkulu-yanku yurnturanytja. Nyangka Tjiitjalu-tjananya wanalpayi pirningka watjarnu, “Kuliltjarra-ya nyinama Paratji pirningka lurrtjurringkutjamaalpa. Tjiinya-yan nyaku minirriku palunyapirinyarriku. Tjiinya-ya mayura watjara Mama Kuurrnga wanaranytjatjanulu. \v 2 Tjiinya nyarra-ya kutjupa-kutjupa kumpilpa watjara puru palyara, palunyanya Mama Kuurrtu ngula watjalku yartakanku. \v 3 Nyuntulu-tjinguru-yan tjarrpaku kumpiralpi watjalku. Nyangka ngula-ya yurirlta watjalku pirningka mirangka. Puru-yan tjaalymanku watjalku. Nyangka-ya mirrarra watjanma.” \s1 Mama Kuurrku-ya Ngurlurringama \r Matjuyuku 10.28-31 \p \v 4 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tjukurrpa kutjupa watjarnu, “Yuwa yamatji pirni, kulinma-ya ngaanya. Ngurlurringama-kurlu-yan wati mirriputjuku. Tjiinya-tjananyantaya yarnangukutju pungku mirrirntanku. \v 5 Wiya, Mama Kuurrku-ya ngurlurringama. Tjiinyamarntu pungkulalpi warungkatarrartu warniku tjarrpatjunku. Yuwa, palunyakukutju-ya ngurlurringama.” \p \v 6 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tirtu watjaranytja, “Tjiinya-yan tjimarri kurlunytja tjurlpu 5-pa payipungkupayi. Palunyanguru-tjinguru-yan kulira Mama Kuurrnga tjurlpuku watatja. Wiya, tjurlpu pirninya miranykanyilpayi. \v 7 Puru nyuntuku mangkakutarrartu ninti. Tjiinya kutjupalu purtu kawuntumanku wantiku. Ngarna Mamalu nintilu kulira. Nyangka-ya ngurlumaalpa nyinama. Tjiinyamarntu-yan mungutjamunu tjurlpungka munkarra.” \s1 Tjiitjanya Wanaranytjalu Watjara Yutinma \r Matjuyuku 10.32-33; 12.32; 10.19-20 \p \v 8 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tjukurrpa kutjupa watjarnu, “Kulinma-ya ngaanya. Nyuntulu-tjingurun pirningka mirangka watjalku ngayunya-rnin wanaranytjalu. Nyangka ngula-rna Katja Yarnangurrinytjalu yayintjulpa pirningka watjalku nyuntulu-rnin wanaranyangka. \v 9 Nyangka-tjinguru-tjun ngurrparriku pirnilu-ya kuliranyangka. Nyangka-rnanku ngurrparriku Mama Kuurrku yayintjultu-ya kuliranyangka.” \p \v 10 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tirtu watjaranytja, “Kutjupalu-tjinguru-rni Katja Yarnangurrinytjanya palyamunu watjalku. Nyangka Mama Kuurrnga-ra kalyparriku. Nyangka kutjupalu-tjinguru Kuurti Walykumununya panypurangkula watjalku. Wiya, Mama Kuurrnga-ra kalyparrikitjamunu.” \p \v 11 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tirtu watjaranytja, “Nyangka-tjinguru-tjananyantaya tjulyara katiku tjurrtjungka ngaratjunku kuurrpa-yan wangkatjaku. Tjinguru-tjananyanta katiku puurrpa purlkanyangka ngaratjunku. Nyangka-ya tjurlpilyarrirra kulintjamaaltu wanti, ‘Yaaltji-yaaltji-rna watjalku ngurringaraku-rniya, palunyangka?’ \v 12 Tjiinyamarntu Kuurti Walykumunulunta watjalku yartakanku watjaltjakun.” \s1 Wati Tjimarri Purlkanyatjarranya \p \v 13 Nyangka yarnangu pirni-ya ngaralanytja. Nyangka wati kutjulu watjarnu, “Puurr, kurtararra-litju wangulyararringu nyinarra. Nyangka-tju kurta watjala. Nyangka-rni mamaku yulytja tjarraralpi nintila.” \p \v 14 Nyangka Tjiitjalu watjarnu, “Wiya, kutjupalu-tju nintintjamunu nyuntuku-pulamparnanku yulytja tjarrara nintiltjaku.” \v 15 Nyangka Tjiitjalu-tjananya yarnangu pirningka watjarnu, “Yulytjaku-kurlu-yan warnirripungama pirnipurlka kanyilkitjalu. Tjinguru-yan kulira tjiinya yulytja puru tjimarri pirni kanyiranytjatjanu pukurlpa nyinakitjalu. Wiya, pukurlpa-yan nyinakitjamunu.” \p \v 16 Nyangka Tjiitjalu tjukurrpa kamparntalpa watjarnu, “Wati ngaanya tjimarri purlkanyatjarra nyinarranytja. Palunyalu mirrka purlkanya yurralpayi palunyaku kaatantatja. \v 17 Nyangka palunyaku mirrka yurnmirringu purlkanya mularrpa ngaralanytja. Nyangka purtu kuliranytja, ‘Yiwarla wanytjangka-rna tjarrpatjunku kanyinma? Tjiinya-tju mirrka tjunkupayinya lipimunu ngarala. Nyangka-rna purtu tjarrpatjunku wantiku. \v 18 Munta, ngaapirinypa-rna palyalku. Yiwarla mirrka tjunkupayinya-rna yarraralpi lipi purlkanyalpi palyalku. Palunyalu yurninypa puru yulytja kutjupa-kutjupa tjarrpatjunku kanyinma. \v 19 Palunyatjanu-rna waarka puru palyalkitjamunu. Nyinarrayilku-rna kurli pirnirriku. Tjiinyamarntu-rna mirrka purlkanya kanyira ngalkunma. Puru-rna wayinpa tjikira pukurlpa nyinama.’ \v 20 Nyangkalta-lu Mama Kuurrtu watjarnu, ‘Wiya, pina kuwar-kuwarpan. Munga kuwarrin mirrirriku. Nyangka nganalunyka kanyilku kutjupa-kutjupa tjiinyan kulira yungarralu kanyilkitjalu? Wiya, kutjupalu kanyinma.’” \p \v 21 Nyangka Tjiitjalu-tjananya watjarnu, “Tjiinya-ya Mama Kuurrku watatja nyinarranytjalu yulytja tjimarrikutju kulilpayinya-ya palunyapirinyarriku.” \s1 Mama Kuurrtu-tjananyanta Miranykanyira \r Matjuyuku 6.25-34 \p \v 22 Nyangka Tjiitjalu-tjananya wanalpayi pirninya watjarnu, “Nyaaku-yan tjuni tjurlpilyarringkula purtu kulilpayi mirrka wiyarrinyangka puru warntu wartunarrannyangka? \v 23 Tjiinya mirrka mungutja. Nyangka kurrurnpa mungutjamunu. Puru warntu mungutja. Nyangka yarnangu mungutjamunu. \v 24 Kaarnka pirninya-ya nyawa. Tjiinya-ya yurninypa tjunkulanytjamunu pakara mirrkatjarrarritjaku. Puru-ya mirrka purlkanya yurrara ngulaku tjunkulanytjamunu. Tjiinyamarntu Mama Kuurrtu-tjananya parltjalpayi. Nyangka nyuntulu-yan mungutjamunu nyinarra tjurlpungka munkarra. \v 25-26 Nyangka-tjinguru-yan tirtu kulinma rawa nyinakitjalu. Palunyanguru-munta-yan rawa nyinama? Wiya, rawa-yan nyinakitjamunu. Palunyanguru-ya kutjupa-kutjupa kuliranytjamaalpa nyinama. \v 27 Nyawa-ya tjulpun-tjulpunpa pirni ngaralanyangka. Tjiinya-ya waarka palyaranytjamunu. Palunyalu-ya warntu yungarralu wakara tjarrpatjuranytjamunu. Kulinma-ya ngaanya. Tjiinya puurrpa Tjalamantu warntu walykumunu tjarrpatjura kanyilpayi. Nyangka-ya tjulpun-tjulpunpa pirninya walykumunu mularrpa ngarala, palunyangka munkarra. \v 28 Yuwa, Mama Kuurrtu yukiri kutjupa-kutjupa palyarnu walykumunu ngaratjaku. Nyangka rawa ngaranytjamaalpa pikirringkupayi. Tjiinya Mama Kuurrtu yayirninytjulu yukiri palyalpayi. Palunyalu nyuntuku-tjanampanku warntu nintinma. Mama Kuurrnga-munta-yan puurlpa kulira?” \p \v 29 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tirtu watjaranytja, “Tjurlpilyarriku-kurlu-yan watjalku, ‘Wiya, mirrka kapi-tju wiyarrinyangka-rna purtu kulira, “Wanytjangka-rna mantjilku?” ’ \v 30 Tjiinya palunyapirinypa-ya kulilpayi Mama Kuurrku ngurrpalu. Nyangka nyuntuku-tjanampanku Mamalu nintilu kulilku mirrka puru warntutjirratja-yan nyinarranyangka. Palunyalu-tjanampanku nintilku. \v 31 Nyangka kutjupa-kutjupa-ya kulintjamaalpa, kulinma nyuntuku-tjanampanku Puurrpa Mama Kuurrnga pukurlmankukitjalu. Nyangka-tjanampanku mirrka, kapi, warntutarrartu nintinma.” \s1 Tjimarri Yulytjatarra Yilkaringka Tjunama \r Matjuyuku 6.19-21 \p \v 32 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tirtu watjara-wanarayintja, “Yuwa, tjiinya-yan wanalpayi marnkurr-marnkurrpa nyinarra. Nyangka ngayulu-tjananyarnanta miranykanyira. Tjiinyakurlu tjiipu miranykanyinma, palunyapirinypa. Nyangka-ya ngurlumaalpa nyinama. Tjiinyamarntu Mama Kuurrnga puurrarriku nyinarranyangka nyuntulutarrartu-yan puurrarriku nyinama. \v 33 Nyangka-ya yulytja pirni kanyiranytjalu ma-nintila tjimarrikitjalu. Palunyalu tjimarri palunyanya nintila-tjanampa nyirnurru nyinapayiku. Tjiinya-yan Mama Kuurrkupirinypa nintira. Nyangka-tjanampanku tjimarri yulytja yilkaringka ngarrima. Tjiinya ngurra palunyangka-ya mulyatarrikitjamunu. Puru pulalu nganytjalkitjamunu. \v 34 Tjiinya ngurra nyarra tjimarri puru yulytja-yan tjunkupayi, ngurra palunyaku-yan wuyurrpa nyinama.” \s1 Kawarrtu-ya Nyangama \p \v 35-36 Nyangka Tjiitjalu-tjananya watjarnu, “Kawarrtu-ya nyangama. Tjukurrpa kamparntalpa-tjananyarnanta watjalku. Tjiinya puurrpa ngaanya waarka palyalpayi pirnitjarra nyinarranytja. Palunyalu-tjananya watjarnu yalatja yankula nyakukitjalu watilu kurri yarltinyangka. Nyangka mularrpartu yanu. Palunyalu lurrtjurringkulalpi-tjananya pukurltu mirrka ngalkulanytja. Nyangka-ya yurlta nyinarranytjalu tilitjarralu kawarrtu nyakulanytja puurrpa-tjanampa marlaku pitjatjaku. Nyangka pitjangu tuu pungku-pungkunyangka-ya waarrpungu yarlapungkulalpi tjarrpatjunu. \v 37 Tjiinya waarka palyalpayi palunyalu-ya kunkunmaaltu kawarrtu nyakulanytja. Nyangka palunyaku puurrtunku kawutu yarraralpi tjunu. Palunyalu-tjananya nyinatjunu mirrka katirra nintilkitjalu. \v 38 Tjiinya puurrpa palunyalu pitjangu-tjananya tjulurrku tjarrpanytjamaaltu nyangu kawarrtu-ya nyinarra nyakulanyangka. Tjinguru munga kultungka, puru tjirntukututarrartu pitjala-tjananya nyakulalpi pukurlarrima. \v 39 Tjiinya wati mulyatanytjulu tayimpa watjalkitjamunu ngurrangka tjarrparra mulyatarrikitjalu. Tjiinya nyaku watarrku yankunyangka tjarrpaku yurrarayilku pakara yanku. Wiya, tjinguru tayimku nintilu ngurranku miranykanyinma tjarrpatjakutarra. \v 40 Nyangka nyuntulu-ya kawarrtu nyangama. Tjiinyamarntu-rna Katja Yarnangurrinytjanya tjulurrku pitjaku watatja-yan nyinarranyangka.” \s1 Waarka Palyalpayi Kutjarratjarra \r Matjuyuku 24.45-51 \p \v 41 Nyangka Piitalu tjapirnu, “Puurr, tjukurrpa palunyanya-muntan watjarnu ngayulukutju-latju kuliltjaku? Wiya-tjinguru pirnilu-ya kuliltjaku.” \p \v 42 Nyangka Tjiitjalu wangka kamparntaralpi watjarnu, “Wati ngaalu kuliltjarralu palyaranytja palunyaku puurrku. Nyangka-lu nyangu watjarnu, ‘Yalatja-rna yankukitja. Nyangka yiwarla-tju miranykanyira kanyinma. Puru waarka palyalpayi pirninya miranykanyira kanyinma waarka-ya palyaranyangka. Puru-tjanampa mirrka nintinma.’ \v 43 Nyangkalta wantirra yanu. Palunyalu nyinarrayirnu marlakulu pitjangu nyangu tirtu palyaranyangka marninypungu. \v 44 Palunyalu watjarnu pirnipurlka palunyaku yiwarlangkatja puurrarringkula kanyiltjaku. \v 45 Nyangka waarka palyalpayi kutjupalu palunyaku puurrku yiwarla miranykanyiranytja yalatja yankunyangka. Palyarayirnu, palunyalu kulirnu, ‘Wiya, ngayuku puurrpa rawarringu.’ Nyangka waarka palyalpayi pirninya pika pungkulanytja wati minymatarrartu. Palunyalu mirrka ngalkula puru wayinpa tjikira kakirirringkulanytja. \v 46 Nyangka-ra puurrpa tjulurrku waalkarrara pitjangu watatja nyinarranyangka. Palunyalu-lu pungkulayirnu tjunu wantingu. Palunyalu mantjiralpi lurrtjurnu palyamunu pirningka.” \p \v 47 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tirtu watjaranytja, “Tjiinya-tjinguru waarka palyalpayi kutjupalu nintilu kulilku palunyaku puurrtu watjarnu wantitjanya. Palunyalu palyantjamaaltu wantiku. Palunyangka palunyaku puurrtu nyakulalpi pika purlkanya pungku. \v 48 Nyangka-tjinguru waarka palyalpayi kutjupa ngurrpa nyinaku palunyaku puurrku wangkaku. Palunyalu palyamunu palyalku. Nyangka-lu pika kurlunypa pungku. Tjiinya Mama Kuurrtu wanalpayi kutjupaku nintilku waarka purlkanya palyaratjaku. Palunyalu nyangama palunyapirinypa palyaratjaku. Palunyalu wanalpayi kutjupaku nintilku waarka purlkanya mularrpa, palunyangka munkarra. Palunyalu nyangama palunyapirinypartu palyaratjaku.” \s1 Yungarrapirtilu-yanku Tjarrarringkula Yanyanarringama \r Matjuyuku 10.34-36 \p \v 49 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tjukurrpa kutjupa watjarnu, “Yuwa, mantakutu-rna pitjangu Mama Kuurrku wangka watjalkitja. Palunyanguru Mamalu-tjananya kulira wantipayinya kuurrpa purlkanyangka ngaratjuralpi warungka tjarrpatjunku. Nyangka ngayulu-rna kulira, ‘Waarrpuwapalka ngara.’ \v 50 Yuwa, nintilu-rna kulira tjiinya-rniya pika purlkanya pungku. Nyangka-rna tjuni tjurlpilytju kulira, ‘Waarrpuwapalka-rniya puwa wiyarriwa.’ \v 51 Tjinguru-yan kulira tjiinya ngayulu-rna pitjangu yarnangu pirninya-ya kalypa nyinarratjaku. Wiya, ngayulanguru-yanku tjarrarringkulalpi pika pungama. \v 52 Tjiinya-yanku yungarrapirtilutarrartu tjarrarringkulalpi pika pungama. \v 53 Tjiinya mamararra-pulanku yanyanarringama. Nyangka-pulanku ngunytjurarra yanyanarringama. Nyangka puru mingkayirra-pulanku yanyanarringama.” \s1 Tjiitjalu Payiranytja Ngarnartu-ya Pinatjarrarringkulanyangka \r Matjuyuku 16.2-3 \p \v 54 Nyangka-tjananya Tjiitjalu yarnangu pirninya watjarnu, “Tjiinya-yan nyaku yutuwari yapurranguru pakannyangka watjalku, ‘Kapi-kulila pitjangu punkalkitja.’ Nyangka mularrpartu. \v 55 Puru-yan nyaku pirriya kayilinguru wangkarranyangka watjalku, ‘Kurli-kulila purlkakitja.’ Nyangka mularrpartu. \v 56 Wiya, pinatjarra-yan! Tjiinya-yan pirriya puru yutuwari nintilu nyakula watjara. Palunyalu-rniyan nyakula purtu kulira tjiinya-rna kutjupa-kutjupa watjara puru palyaranyangka. Tjiinyamarntu-yan yarlaku kulira Mama Kuurrku ninti nyinarranytjalu.” \s1 Puntura Watjaranyangka Wangkarra Kalypanma \r Matjuyuku 5.25-26 \p \v 57 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tjukurrpa kutjupa watjarnu, “Tirtu-parta-yan purtu kulira tjukarurrulu palyalkitjalu? \v 58 Kutjupalu-tjingurunta watjalku kuurrkutu katikitjalu nyuntulu-lun palyamunu palyannyangka. Wiya, kuwarripanta makatirrayinnyangka wangkarra kalypanma tjiinyanta pira nintilpayiku nintiltjakutarra. Tjiinya wati palunyalunta nintilku purlinymantaku. Nyangkanta tjayilpangka tjarrpatjunku wantiku. \v 59 Palunyangkan nyinarrayilku, palunyalu tjimarri nyarra kuurrpangka wangkangu wantitjanya nintira-wanalku wiyarakutju pakalku. Palunyakutarra wangkarra-lu kalypanma kuwarripanta kuurrkutu katirrayinnyangka.” \c 13 \s1 Palyamunu-ya Wantirralpi Pinkurraala \p \v 1 Nyangka palunyangkartu yarnangu kutjupatjarralu-ya pitjangu Tjiitjala watjarnu, “Tjukurrpa ngaanya-muntan kulilku? Tjiinya Kalalilanguru-ya yanu tjurrtju purlkanyangka tjarrpangu tjiipu pungkula tilira tjunkula Mama Kuurrku nintilkitja. Nyangka-ya palunyapirinypa palyaranyangka Payilarrku warrmarlalu-tjananya tjarrpangu pungu purrultjunu.” \v 2 Nyangka Tjiitjalu-tjananya watjarnu, “Tjinguru-yan kulira wati Kalalinyamartatji palunyanya-ya palyamunu mularrpa nyinarranytja, pirningka munkarra. Palunyanguru-ya mirrirringu. \v 3 Wiya, pirninyartu-yan palyamunu palyalpayi. Nyangka nyuntulu-ya palyamunu wantirralpi pinkurraala palunyapirinypa mirrirringkutjakutarra. \v 4 Kulirnu-munta-yan? Tjiinya ngurra Tjayilumala-ya yarnangu 18-pa mirrirringu yiwarla wirrmiralu-tjananya purlparraarnu puurntankunyangka. Nyangka-tjinguru-yan kulira yarnangu Tjurutjamanyamartatji palunyanya-ya palyamunu mularrpa nyinarranytja, pirningka munkarra. Palunyanguru-ya mirrirringu. \v 5 Wiya, pirninyartu-yan palyamunu palyalpayi. Nyangka nyuntulu-ya palyamunu wantirralpi pinkurraala palunyapirinypa mirrirringkutjakutarra.” \s1 Tjukurrpa Warta Yirlitjarra \p \v 6 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tjukurrpa kamparntalpa watjarnu, “Wati ngaalu kaatanpa kanyiranytja warta kiripi pirnitjarra. Nyangka warta yirli kutju ngaralanytja. Nyangka tirtu mapitjala mirrkaku purtu nyakupayi. \v 7 Palunyalu palunyaku waarka palyalpayinya nyakulalpi watjarnu, ‘Wiya, warta ngaanya katapuwa warni. Tjiinya mirrkaku-rna yiwarrakatirra purtu nyakulayirnu kurli marnkurrarringu. Nyangka kunpu-kunpu manta yangatjura ngarala.’ \v 8 Nyangka kuliralpi watjarnu, ‘Wiya puurr, kuwarripa wanti kurli kutjupaku. Nyangka-rna parratjawalku. Palunyalu kapi purlkanya tjutinma. \v 9 Nyangka-tjinguru mirrkatjarrarriku. Nyangkan nyaku pukurlarriku. Wiyangka-tjinguru-rnin watjalku katapungkutjaku. Nyangka-rna mularrpartu katapungku warniku.’” \s1 Minyma Wirtapitjarranya \p \v 10 Nyangka tjirntu Tjatiti miirl-miirlpangka Tjiitjanya tjurrtjungka tjarrpangu. Palunyalu-tjananya nintipungkulanytja. \v 11 Nyangka minyma wirtapitjarra nyinarranytja. Tjiinya pupa-pupa tirtu parrapitjapayi. Palunyalu purtu wirrmirarringkupayi. Tjiinya-lu mamu kurrurnta nyinarranytjalu pikatjarrarnu wantingu. Palunyalu kurrara kanyirayirnu kurli 18-pa. \v 12 Nyangka Tjiitjalu nyakulalpi yarltingu. Palunyalu watjarnu, “Ngaanguru mamulunta kurralkitjamunu. Nyangkan pikamaalpa nyinama.” \v 13 Nyangka-lu pampurnu. Nyangkalta waarrpungkulalpi wirrmirarringu ngaralanytja. Palunyalu Mama Kuurrnga marninypungu. \p \v 14 Nyangka tjurrtjuku puurrtu nyakulalpi mirrparnarringu Tjiitjalu tjirntu miirl-miirlta pika wiirrunnyangka. Palunyangka-tjananya watjarnu, “Wiya, kuwarrinya tjirntu miirl-miirlpa ngarala. Tjiinyamarntu-lan waarka palyara ngurra 6-tjanu wiyarringkulalpi nyinarra. Nyangka-ya ngula tjirntu kutjupangka pitja pika wiirrultjaku.” \p \v 15 Nyangka Puurrpa Tjiitjalu watjarnu, “Wiya, nyuntulu-yan mayunytju. Tjiinya-yan tjirntu miirl-miirlta ngarlturringkula palyalpayi. Tjiinya-yan tungki karrpilpa wantinytjatjanulu yarrara kapikutu katiku. Puru-yan pulukaku kapi nintilku tjikiltjaku. \v 16 Nyangka minyma ngaanya Yayipuramaku kaparli tjiinya mungutjamunu nyinarra. Nyangka palya-munta-rnalu tjirntu miirl-miirlta yarrarnu? Tjiinya Tjayitintu-lu karrpirapirinypa rawalu kanyiranytja.” \v 17 Nyangka-ya yanyanarripayi pirnilu kuliralpi kurntarringu. Nyangka-ya yarnangu kutjupatjarra pukurlarringu Tjiitjalu yayirninytjulu palyannyangka. \s1 Tjukurrpa Yurninypa Kurlunytjarra \r Matjuyuku 13.31-32; Maakaku 4.30-32 \p \v 18 Nyangka Tjiitjalu-tjananya watjarnu, “Mama Kuurrnga puurrarriku nyinarranyangka ngaapirinypa ngaraku. \v 19 Tjiinyakurlu watilu yurninypa kurlunypa kati mantangka tjawala tjurra. Nyangkakurlu warta pakala purlkurnpa ngarama. Nyangkakurlu-ya tjurlpu kutjupa-kutjupalu pitja manngu palyala nyinama, palunyapirinypa.” \s1 Tjukurrpa Tjurltu-tjurltutjarra \r Matjuyuku 13.33 \p \v 20 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tjukurrpa kutjupa watjarnu, “Mama Kuurrnga puurrarriku nyinarranyangka ngaapirinypa ngaraku. \v 21 Tjiinyakurlu tjurltu-tjurltu kurlunypa tjutila purlakarra purlkanyangka. Nyangka tarlturriwa ngarama, palunyapirinypa.” \s1 Tjukurrpa Tjaa Yutjutjarra \r Matjuyuku 7.13-14, 21-23 \p \v 22 Nyangka Tjiitjanya mapitjalayintja yiwarla Tjurutjamalakutu. Palunyalu yiwarla kurlunypa pirniwanalu-tjananya nintipungkulanytja. \v 23 Nyangka wati kutjulu tjapirnu, “Puurr, yarnangu marnkurr-marnkurrpa-munta-ya wankarriku?” \p Nyangka Tjiitjalu yarnangu pirningka-tjananya watjarnu, \v 24 “Yunytjurringkulalpi-ya tjaa yutjuwana tjarrpa. Tjiinya yarnangu pirnilu-ya tjarrpakitjalu purtu kulilku wantiku. \v 25 Tjiinya puurrpa yiwarlangkatja kaninytjarra nyinarranytjalu pakalku tuu tjatapungku. Nyangka-ya purtu pungku-pungkulalpi watjalku, ‘Puurr, yarlapuwa-lampatju.’ Nyangka watjalku, ‘Wiya, ngurrpa-tjanamparnanku.’ \v 26 Nyangka-ya watjalku, ‘Wiya, lurrtjulu-lan nyinarra mirrka ngalkulanytja. Puru ngayuku-lampatjun yiwarlangka nintipungkulanytja.’ \v 27 Nyangka puru watjalku, ‘Wiya, ngurrpa-tjanamparnanku. Munkarra-ya mapitja. Nyuntulu-yan palyamunu palyalpayi.’ \v 28 Nyangka-ya yilkaku ngarala purtu kulinma. Palunyalu-ya yulama paanypungkunyangka. Palunyalu-ya nyaku tjamu Yayipuramanya, Yayitjikinya, Tjayikapanya, puru Mama Kuurrku wangka kulira tjakultjunkupayi pirninya-ya nyinarranyangka, tjiinya Mamalu-tjananya puurrarringu kanyiranyangka. \v 29 Puru-ya yarnangu manta lipingkatjalu lurrtjurringkulalpi mirrka pukurltu ngalkunma Mama Kuurrtu-tjananya puurrarringu kanyiranyangka. \v 30 Nyangka-ya yarnangu nyarra kuwarrinya mungutja nyinarra, palunyanya-ya ngula purlkanya nyinama. Nyangka-ya yarnangu nyarra kuwarrinya purlkanya nyinarra, palunyanya-ya ngula mungutjarriku nyinama.” \s1 Tjiitjanya Ngarlturringkulanytja-tjanampa Tjurutjamala Nyinapayiku \r Matjuyuku 23.37-39 \p \v 31 Nyangka palunyangkartu Paratji kutjupatjarralu-ya pitjangu Tjiitjala watjarnu, “Kulila. Waarrpungkula yarra ngurra kutjupakutu. Tjiinya puurrpa Yaratanya mukurringkula nyuntunya mirri pungkukitja.” \p \v 32 Nyangka-tjananya Tjiitjalu watjarnu, “Wiya, Yaratanya mayunytju purlkanya. Nyangka-lu mapitja watjala tjiinya-rna mamu pirni tjirtira, puru-rna pikatjarra pirni pika wiirruranyangka. Waarka palunyapirinypa-rna palyarayilku wiyalku.” \v 33 Nyangka puru Paratji pirningka watjarnu, “Wiya, ngurlu-rna yankukitjamunu. Kuwarri-rna yanku Mamalu-rni watjannyangka. Pitjalayilku-rna, ngurra kutjarratjanu tjarrpaku Tjurutjamala. Palunyangka-rniya pungku mirrirntanku. Kamu-rna mirrirriku ngurra kutjupangka. Tjiinyamarntu-lanyatjuya Mama Kuurrku wangka kulira tjakultjunkupayi Tjurutjamala mirrirntankupayi.” \p \v 34 Nyangka Tjiitjalu Tjurutjamala nyinapayi pirninya yulatjarralu watjaranytja, “Wiya, ngarlturringkula-tjanamparnanku. Tjiinya-yan Mama Kuurrku wangka kulira tjakultjunkupayi pirninya mirri pungkulanytja. Puru palunyaku tjukurrtjarra-yan yatura mirrirntaranytja. Nyangka-tjanamparnanku tirtu mukurringkulanytja yampura kanyilkitja. Tjiinyakurlu tjuki-tjuki nyarlpilu kurlunypa pirninya yangatjura kanyinma, palunyapirinypa. Nyangka-rniyan tirtu paanypungkulanytja. \v 35 Nyangka Mama Kuurrtu-tjanampanku ngurra yangatjura kanyilkitjamunu. Kulinma-ya. Ngaangururtu-rniyan nyakukitjamunu. Nyinarrayilku-rniyan ngula nyakulalpi watjalku, ‘Marninypungama-la wati ngaa Mama Kuurrtu wituntjanya.’” \c 14 \s1 Tjiitjalu Wati Pikatjarra Wiirrurnu \p \v 1 Nyangka tjirntu Tjatiti miirl-miirlta Tjiitjanya yanu Paratji purlkanyaku ngurrakutu. Palunyalu tjarrpangu mirrka ngalkukitja. Nyangka-ya yarnangu pirnilu Tjiitjanya tirtu nyakula kuliranytja, “Pika-munta wiirrulku tjirntu ngaa miirl-miirlta?” \v 2 Nyangka wati kutju pikatjarra pitjangu Tjiitjalakutu. Tjiinya palunyaku tjarlpa yamirritarrartu puulykurringu ngaralanytja. \v 3 Nyangka Tjiitjalu nyangu Paratji pirni puru Mawutjaku wangka nintipungkupayi-ya nyinarranyangka. Palunyalu-tjananya tjapirnu, “Mawutjaku wangka nyaapirinypa ngarala? Palya-munta-lan pika wiirrulku tjirntu miirl-miirlta?” \p \v 4 Nyangka-ya kanmarrarringu nyinarranytja. Nyangka Tjiitjalu wati palunyanya pika wiirrurnu. Palunyalu witurnu ngurrakutu. \v 5 Palunyalu-tjananya watjarnu, “Tjinguru nyuntuku katja wirulyarralku wiilta tjarrpaku tjirntu miirl-miirlta. Nyangka-munta-yan wantiku tjirntuku? Wiya, waarrpungkulalpi-yan mantjilku. Nyangka-tjinguru puluka tjarrpaku wiilta. Nyangka-munta-yan wantiku ngulaku? Wiya, waarrpungkulalpi-yan yilalku.” \p \v 6 Nyangka-ya purtu kuliranytja kutjupa-kutjupa watjalkitjalu. \s1 Karnany-karnanymaalpa-lan Nyinarratjaku \p \v 7 Nyangka Tjiitjanya ngurra kutjupangka tjarrpangu mirrka ngalkukitja. Palunyalu nyangu kutjupatjarra-ya waarrpungu nyinakatingu puurrta ngamu. Nyangka-tjananya Tjiitjalu tjukurrpa kamparntalpa watjarnu: \v 8-9 “Tjinguru watilu kurri yarltinyangka puurrpa purlkanyalu mirrka kuka paalku tjunku wantiku pitjala-ya pukurltu ngalkutjaku. Nyangkanta nyuntunyatarrartu yarltiku. Nyangkan yanku lurrtjurriku. Nyangka-kurlun nyinakatiku puurrta ngamu. Tjiinya-tjinguru puurrtu nyaku wati purlkanya nyinarranyangka yarltiku ngamu nyinatjunkukitjalu. Palunyalunta watjalku, ‘Pakala. Nyangka-rni wati ngaanya ngamu nyinakati.’ Tjiinyan kurntarriku. Palunyalun pakara parrawirrtjalku tiwa nyinakatiku. \v 10 Palunyakutarra ngaapirinypa palyanma. Pirningka-tjananya lurrtjurringkukitja ngantjarrpa nyinakati. Nyangka puurrtu-tjingurunta nyakulalpi watjalku, ‘Pitja ngamu nyinakati.’ Nyangkan pakaralpi ngamu nyinakatiku. Nyangkanta-ya nyaku pukurlarriku. \v 11 Tjiinya Mama Kuurrtu nyaku karnany-karnanypa nyinarranyangka watjalku mungutjapirinypa nyinarratjaku. Nyangka mungutja nyinapayinya nyakulalpi watjalku ngamu nyinarratjaku.” \p \v 12 Nyangka Tjiitjalu wati nyarra mirrkaku yarltinytjanya nyakulalpi watjarnu, “Tjingurun mirrka kuka paalku tjunku wantiku pitjala-ya ngalkulatjaku. Palunyalu-kurlun yarltiku yungarrapirti puru tjimarri purlkanyatjarra pirninya. Tjiinyanta-ya ngaparrtjika yarltiku mirrkaku. \v 13 Wiya, yarlti-tjananya nyarra tjimarrimaalpa, nyumpu, puru kurutjarra nyinapayinya. \v 14 Tjiinya-ya purtu kulilku ngaparrtjika yarltirra mirrka nintilkitjalu. Nyangkanta Mama Kuurrtu pukurlmara kanyinma. Palunyalunta ngula walykumunu nintilku. Tjiinya palyarungu nyinapayi pirninya mirritjanu wanka pakaltjingalku, palunyatjanulunta nintilku.” \s1 Mirrka Purlkanyaku-tjanampa Purtu Yarltirranytja \r Matjuyuku 22.1-10 \p \v 15 Nyangka wati kutju lurrtjulu nyinarra mirrka ngalkulanytjalu kulirnu Tjiitjalu tjukurrpa palunyanya watjaranyangka. Palunyalu watjarnu, “Wiya, walykumunu-lan ngula lurrtjurriku mirrka ngalku Mama Kuurrtu-lanya puurrarriku kanyiranyangka.” \p \v 16 Nyangka Tjiitjalu tjukurrpa kamparntalpa watjarnu: “Wati ngaalu kuliranytja mirrka kuka purlkanya yarnangu pirniku-tjanampa paara nintilkitjalu. Palunyalu-tjananya ngarnmanymara watjaranytja ngula-ya pitjala mirrka ngalkutjaku. \v 17 Nyangka tayimpa ngaranyangka mirrka kuka purlkanya paarayirnu tjunu wantingu. Palunyalunku waarka palyalpayi witurnu yarltirra-tjananya katitjaku kutjulpirtu ngarnmanymanu wantitjalu. Nyangka yanu-tjananya watjarnu, ‘Wiya, mirrka kuka purlkanya paarnu tjunu wantingu. Nyangka-ya pitja ngala.’ \v 18 Nyangka-ya kutju-kutjulu paanypungkulanytja. Tjiinya wati kutjulu watjarnu, ‘Wiya, kaatanpa-rna payipungu. Palunyalu-rna yanku nyaku, “Palya-munta ngarala?” Nyangka-lu mapitja watjala wantinyangka-rna.’ \v 19 Nyangka kutjupalu watjarnu, ‘Wiya, puluka pirni-rna payipungu. Palunyalu-rna yanku nyaku, “Walykumunu-tjinguru-ya ngarala.” Nyangka mapitja-lu watjala wantinyangka-rna.’ \v 20 Nyangka kutjupalu watjarnu, ‘Wiya, kuwarrinya-rna kurri yarltingu. Nyangka mapitja-lu watjala yurlta-litju nyinarranyangka.’ \p \v 21 “Nyangka waarka palyalpayilu kulira mapitjangu palunyaku puurrta tjakultjunu kutjupa-kutjupa-ya watjaranyangka. Nyangka kuliralpi mirrparnarringu. Palunyalu watjarnu, ‘Mapitja yiwarla ngururrwanalu parrangurrila-tjanampa nyirnurru nyinapayiku, nyumpuku, puru kurutjarra pirnikutarrartu. Palunyanya-tjananya yarltirra kati.’ \v 22 Nyangka mularrpartu yanu parrayarltirrayirnu-tjananya katingu tjarrpatjunu. Palunyalunku puurrta watjarnu, ‘Yuwa, nyinatjunu-tjananyarna. Nyangka tirtu ruumpa lipi ngarala.’ \v 23 Nyangka puru witurnu, ‘Mapitja-tjananya yiwarla kurlunypa pirningkatja purtingkatjatarrartu witu-witura kati. Nyangka-tjuya ngurrangka tjarrparrayila yangatjurra.’ Nyangka mularrpartu-ya tjarrparrayirnu yangatjunu nyinarranytja. \v 24 Nyangka puurrpa palunyalu-tjananya watjarnu, ‘Nyarra kurranyulu-tjananyarna purtu yarltirranytja, palunyalu-tjuya mirrka ngalkukitjamunu.’” \s1 Yatatjura Kulinma Wanalkitjalu \r Matjuyuku 10.37-38 \p \v 25 Nyangka-ya yarnangu mingapirinytju Tjiitjanya wanarayintja. Nyangka-tjananya pinkurraaralpi watjarnu, \v 26 “Nyuntulu-munta-rniyan watjalku wanalkitjalu? Wiya, mukulyanytju purlkanyalu-rniya kulinma. Tjiinyakurlu-yan mama, ngunytju, kurri, tjilku, kurta puru tjurtu mukulyanytjulu kulinma. Palunyangka munkarra-rniya kulinma. Puru nyuntulunku yungarralu kuliranytjamaaltu ngayunyakutju-rni kulira wananma. \v 27 Tjiinya kutjupalunku warta tjarlira wanantjamunu, palunyanya ngayuku wanalpayi wiya. Ngarnan ngayunyapirinytju warta tjarlira wanaranytjalu-tjun wanalpayi mularrpa nyinama.” \p \v 28 Nyangka Tjiitjalu-tjananya wangka kamparntaralpi watjarnu, “Wati kuliltjarralu yiwarla tjunkukitjalu yatatjunu kulirnu puuka puru yayinpa payipungkukitjalu. Palunyalunku tjimarri kawuntumaralpi nyangu purlkanya ngarrirranyangka kutjupa-kutjupa payipungu. Palunyalu tjunkula-wanarnu wiyarnu. \v 29 Nyangka wati kutjupalu tjimarri kawuntumankutjamaaltu tjuminpa watarrkulu tjunu. Palunyalu ngulakutju tjimarri kawuntumaralpi nyangu kurlunypa kanyiranytjalu. Palunyalu purtu kulirnu yiwarla tjunkukitjalu. Nyangka-ya pirnilu nyakula yikarringkulanytja. \v 30 Palunyalu-ya watjarnu, ‘Wati ngaalu-tjinguru yatatjura kulira palyanma. Ngaanya tjuminpa tjunkulalpi purtu kulirnu yiwarla tjunkukitjalu.’” \p \v 31 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tirtu watjaranytja, “Tjukurrpa kutjupanya-ya kulila. Puurrpa kutju warrmarla pirnitjarra yanu pikakitja. Pitjalayirnu, nyangka kutjupalu pitjangu tjakultjunu, ‘Kulila. Puurrpa nyarranya pitjalayirni warrmarla pirnitjarra nyuntuku warrmarlangka munkarra.’ Nyangka puurrpa palunyalu yatatjunu kulirnu, ‘Wiya-tjinguru-latju purtu wakalku wiyalku.’ \v 32 Nyangkalta tiwangurulu tjukurrtjarra pirni witurnu. Nyangka-ya yanu puurrpa palunyangka wangkangu kalyparnu.” \v 33 Nyangka Tjiitjalu-tjananya watjarnu, “Palunyapirinytju-ya yatatjurra kulila ngayunya-rniyan wanalkitjalu. Kamu-rniyan wanalku kutjupa-kutjupa pirnitjarralu. Ngarna-yan ngurra, yulytja, yungarrapirtitarrartu wantirralpi-rniyan wananma.” \s1 Tjuulpa Walykumunupirinypa-lan Nyinarratjaku \r Matjuyuku 5.13; Maakaku 9.50 \p \v 34 Nyangka Tjiitjalu-tjananya watjarnu, “Tjiinya-lan tjuulpa mirrka kukangka tjutilpayi walykumunura ngalkukitjalu. Nyangka tjuulpa-tjinguru ngarriku palyamunurriku. Wiya, kutjupalu marlakulu walykumunulkitjamunu. \v 35 Nyangka-lan warniku wantiku. Nyangka nyuntulu-ya tjuulpa walykumunupirinypa nyinama. Yuwa, kuliralpi-ya ruukulinma tjurrkurlmara kulilkitjalu.” \c 15 \s1 Tjiipu Kawarnarrantjanya \r Matjuyuku 18.12-14 \p \v 1 Nyangka-ya kapamanku tjimarri yurralpayinya puru yarnangu palyamunu pirninyatarrartu pitjangu Tjiitjanya kulilkitja. \v 2 Nyangka Paratji pirnilu puru Mawutjaku wangka nintipungkupayilu-ya nyakulalpi mirrparn-mirrparntu watjaranytja, “Nyawa-ya. Pala yarnangu palyamunu pirningka-tjananya lurrtjurringkula wangkarra. Puru-tjananya yankula mirrka ngalkupayitarrartu.” \v 3 Nyangka Tjiitjalu kuliralpi-tjananya tjukurrpa kamparntalpa watjarnu. \p \v 4 “Wati ngaalu tjiipu 100-pa kanyiranytja. Nyangka kutju kawarnarrara kutipitjangu. Nyangka-tjananya 99-pa wantingu ngarala-ya yukiri ngalkulatjaku. Palunyalu yanu kutjuku ngurrilkitja. Palunyalu putakulu ngurrirayirnu \v 5 nyakulalpi pukurlarringu. Palunyalu ngurntingka watingarritjunkula \v 6 katingu ngurrakutu. Palunyalu-tjananya palunyaku yamatji pirninya pukurltu parrayarltingu. Palunyalu-tjananya watjarnu, ‘Pukurlarri-la. Tjiipu nyarra kawarlirringu, palunyanya-rna ngurrirnu.’ \v 7 Nyangka palunyapirinypartu yayintjulpa pirnilu-ya nyaku pukurlarriku yarnangu kutjulu palyamunu wantirra marlaku pitjanyangka. Nyangka-ya yarnangu kutjupatjarra wiyangkalpi palyarungu nyinarra.” \s1 Tjimarri Kawarlinkutjanya \p \v 8 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tjukurrpa kutjupanyalpi watjarnu: “Minyma ngaalu tjimarri 10-pa kanyiranytja. Palunyalu kutju kawarlinu. Palunyalu wantinytjamaaltu tilitjarralu ngurrirayirnu nyangu \v 9 ngarrirranyangka. Palunyalu pukurlarringkulalpi mantjira yanu parrayarltingu-tjananya palunyaku yamatji pirninya. Palunyalu-tjananya watjarnu, ‘Pukurlarri-la. Tjimarri nyarra-rna kawarlinu, palunyanya-rna ngurrirnu.’ \v 10 Nyangka palunyapirinypartu Mama Kuurrku yayintjultu-ya nyaku pukurlarriku yarnangu kutjulu palyamunu wantirra pinkurraannyangka.” \s1 Katja Marlangkatjanya \p \v 11 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tjukurrpa kutjupa watjarnu: “Wati ngaanya nyinarranytja katja kutjarratjarra. \v 12 Nyangka katja marlangkatjalu watjarnu, ‘Yuwa Mama, ngayuku-limpatju ngarala ngula-litju yulytja mantjiltjaku. Nyangka kuwarrinyartu-rni tjarraralpi nintila.’ Nyangka mularrpartu tjarraralpi-pulampa mawurntalpa-mawurntalpa nintirnu. \v 13 Nyangka rawamaalturtu katja marlangkatjalu yulytja pirninyartu tjimarrikitjalu nintirnu. Palunyalu tjimarri palunyatjarra yalatja yanu ngurra tiwakutu. Pitjalayirnu tjimarri wiilywarningu yatatjura kulintjamaaltu. \v 14 Palunyalu maralarringu nyinarranytja. Nyangka yayilurru purlkanya ngurra palunyawana ngarangu. Nyangka parltjatjirratjalu purtu kuliranytja. \v 15 Palunyalu wati kutju tjapirnu waarkaku. Nyangka-lu watjarnu mapitjala palunyaku piki-piki miranykanyiratjaku. Nyangka mularrpartu mapitjangu-tjananya miranykanyiranytja. \v 16 Palunyalu mirrka nyirri-tjanampa nintiranytja. Nyangka-ya ngalkulanyangka nyakula kuliranytja, ‘Piki-pikiku mirrkapalka-rna ngala parltjarriwa.’ Tjiinyamarntu kutjupalu-ra mirrka nintiranytjamunu. \v 17 Nyangkalta pina taparlarraralpi kulirnu, ‘Munta, ngayuku mamaku waarka palyalpayi pirnilu-ya mirrka purlkanya purtu ngalkula wantirra. Nyangka-rna parltjatjirratja nyinarra mirrirrikitja. \v 18 Wiya, kuwarrirtu-rna pakara yanku mamalakutu. Palunyalu-rna watjalku, Wiya Mama, palyamunu-rna palyarnu Mama Kuurrta mirangka. Puru-rnanta nyuntulawana palyamunu palyarnu. \v 19 Nyangka-rni katja warlkuntjamaaltu waarka palyalpayikutju-rni kanyinma.’ \v 20 Nyangka mularrpartu pakara marlaku yanu palunyaku mamakutu. Pitjalayirnu, nyangka palunyaku mamalu nyangu tiwa pitjalayinnyangka. Palunyalu kurrurnpa ngarlturringkula kukurraarnu yampurnu, nyunytjurnu. \v 21 Nyangka watjarnu, ‘Wiya Mama, palyamunu-rna palyarnu Mama Kuurrta mirangka. Puru-rnanta nyuntulawana palyamunu palyarnu. Nyangka-rni katja warlkuntjamaaltu wanti.’ \v 22 Nyangka palunyaku mamalu waarka palyalpayi pirninya yarltingu. Palunyalu-tjananya watjarnu, ‘Waarrpungkula-ya warntu walykumunu kati tjarrpatjurra. Palunyalu marangkatja tjarrpatjurra. Puru tjinapuunpa kati tjarrpatjurra. \v 23 Palunyalu-ya mawirrtjala puluka warlangu karnpi purlkanya pungkula kati. Palunyalu-ya paala tjurra wanti. Nyangka-la pukurltu ngala. \v 24 Tjiinyamarntu-tju katja mirritjanupirinypa wankarringu. Puru kawarnarrantjatjanu marlaku pitjangu.’ Nyangkalta-ya pukurltu ngalkulanytja. \p \v 25 “Nyangka katja tirnalu kaatanpa palyarayirnu wiyarringkula ngalyakulirayintja turlku-ya yinkarra kanturanyangka. \v 26 Palunyalu wati waarka palyalpayi kutju yarltirralpi tjapirnu, ‘Nyaarringkula-ya?’ \v 27 Nyangka watjarnu, ‘Wiya, nyuntuku marlanypa marlaku pitjangu. Nyangkanku mamalu puluka warlangu karnpi purlkanya pungu tjiinya wiirrurtu pitjanyangka.’ \v 28 Nyangka kuliralpi mirrparnarringu. Palunyalu tjarrpanytjamaalpa yilkakurtu ngaralanytja. Nyangka palunyaku mamalu ngalyapakaralpi muku-mukulu yarltirranytja tjarrpatjaku. \v 29 Nyangka-lu watjarnu, ‘Wiya-kulila. Rawalu-rnanku waarka palyaranytja. Palunyalu-rnanku wangka kulira kutjuwarra tungun-tungunarrinytjamunu. Nyangka-rnin nanikuurrpa kurlunypatarrartu nintiranytjamunu pungkula-rna yamatji pirningka ngalkutjaku. \v 30 Nyangka nyuntuku katja marlangkatjalunku tjimarri makatingu. Palunyalu minyma kurlanytju pirningka wiilywarnirrayirnu wiyarnu. Nyangka marlaku pitjanyangka palunyakukutju-ran puluka warlangu karnpi purlkanya pungkulalpi nintirnu.’ \v 31 Nyangka watjarnu, ‘Wiya katja, tjiinya-lin lurrtjurtu tirtu nyinapayi. Nyangka-limpa pirninyartu ngarala. \v 32 Tjiinya nyuntuku marlanypa mirritjanupirinypa wankarringu. Puru kawarnarrantjatjanu marlaku pitjangu. Nyangka-munta-lan palunyaku mirrka ngalkula pukurlarrinytjamaalpa nyinama?’” \c 16 \s1 Wati Kuliltjarralu Palyalpayinya \p \v 1 Nyangka Tjiitjalu-tjananya wanalpayi pirningka watjarnu, “Tjukurrpa kamparntalpa-tjananyarnanta watjalku. Tjiinya wati ngaanya tjimarri yulytja pirnitjarra nyinarranytja. Palunyalu waarka palyalpayi kutju watjarnu palunyaku yulytja ngarna miranykanyiratjaku. Nyangka mularrpartu miranykanyiranytja. Nyangka-ya pitjangu puurrpa palunyangka tjakultjunu, ‘Wiya, wati nyarralunku tjimarri mulyatalu wiilywarnirranytja.’ \v 2 Nyangkalta wati palunyanya yarltirralpi watjarnu, ‘Tjakulpa-rnanta kulirnu tjimarri-tjun mulyatalu wiilywarnirranyangka. Kulila. Ruula nyarra tjimarri walkatjunkupayinya mantjira kati. Tjiinyamarntu ngaanguru-tjun waarka palyalkitjamunu.’ \v 3 Nyangka wati palunyalu kulirnu puurrtu-lu watjarnu waarka palyaranytjamaaltu wantirra yankutjaku. Palunyalu yungarralu kulirnu, ‘Wiya, ngayulu-rna pawun-pawunpa, pirti purlkanya-rna tjawalkitjamunu. Palunyalu-rna kurnta tjimarri-tjananyarna nyinarra ngatjiratjaku. Nyaapa-rna palyalku? \v 4 Wiya-tjinguru-tjanamparna yamatjirringku. Nyangka-rniyayi ngurrangka tjarrpatjura kanyinma tjiinya-tju waarka wiyarringku, palunyangka.’ \p \v 5 “Nyangkalta-tjananya yarltingu nyarra-ya tjimarri puurrku ngaparrtjika yungkutjamaalpa watarrkurringu, palunyanya-tjananya. Nyangka wati kurranyu pitjanyangka tjapirnu, ‘Yaaltjirri ngarala nyuntulun puurrku ngaparrtjika yungkutjaku?’ \v 6 Nyangka watjarnu, ‘Wiya, puturlpa uyiltjarra 100-pa.’ Nyangka watjarnu, ‘Ngaanyanku ruula ngaparrtjika-lun yungkutjaku. Nyangka nyinakatirralpi walkatjurra 50.’ \v 7 Nyangka wati kutjupanya tjapirnu, ‘Yaaltjirri ngarala puurrku ngaparrtjika yungkutjaku?’ Nyangka watjarnu, ‘Yakutja yurninytjarra 1,000-pa.’ Nyangka watjarnu, ‘Ngaanyanku ruula ngaparrtjika-lun yungkutjaku. Mantjiralpinku walkatjurra 800-pa.’ \v 8 Nyangka puurrtu kulirnu wati nyarra mayura palyalpayilu palyannyangka. Palunyalu-lu marninypungu. Tjiinyamarntu kuliltjarralu palyarnu.” Nyangka Tjiitjalu-tjananya watjarnu, “Tjiinya-ya mantangkatja kulilpayi pirnilu kuliltjarralu palyara Mama Kuurrku wanalpayi pirningka munkarra.” \p \v 9 Nyangka Tjiitjalu-tjananya wanalpayi pirningka watjarnu, “Tjimarri puru yulytja nintiranytjalu-tjananya yamatjikarranma. Nyangka palunyanya wiyarringkunyangka Mama Kuurrtunta pukurltu tjarrpatjunku ngurra walykumunungka. \v 10 Tjiinya-tjinguru-rna puurrku yulytja marnkurrpa walykumunura kanyinma. Wiya, pirnipurlkatarrartu-rna walykumunura kanyinma. Tjinguru-rna kurlunypa mulyatarrirra kanyinma. Wiya, purlkanyatarrartu-rna mulyatarrima. \v 11 Tjinguru-rna yarnangu kutjupaku yulytja walykumunura kanyintjamunungka Mama Kuurrtu-rni yilkaringkatja nintilkitjamunu miranykanyiratjaku-rna. \v 12 Tjinguru-rna yarnangu kutjupaku walykumunura kanyiranytjamunungka nintilkitjamunu-rni yungarralu-rnatju kanyiratjaku.” \p \v 13 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tirtu watjaranytja, “Kamu-rna waarka palyalku puurrpa kutjarraku. Tjiinyamarntu-rna kutjupaku yanyan-yanyanpa nyinama. Palunyalu kutjupaku mukulyanytju nyinama. Puru-tjinguru-rna puurrpa kutjupaku wangka wangarnarralu kulira palyanma. Palunyalu kutjupangka tungun-tungunarrima. Tjiinya-rna tjimarri purlkanyaku kuliranytjalu Mama Kuurrku waarka purtu palyanma.” \s1 Tjiitjalu-tjananya Puru Nintipungkulanytja \r Matjuyuku 11.12-13; 5.31-32; Maakaku 10.11-12 \p \v 14 Nyangka Paratji pirnilu-ya tjukurrpa palunyanya kuliralpi Tjiitjaku tjalkirr-tjalkirrpa yikarringu. Tjiinyamarntu-ya tjimarriku mukulyanytju nyinarranytja. \v 15 Nyangka Tjiitjalu-tjananya watjarnu, “Wiya, nyuntulu-yan ngarnartu palyarungupirinypa parrapitjalayirni yarnangu pirnilu-tjananyanta nyakulatjaku. Nyangka Mama Kuurrtu-tjananyanta nintilu kulira pinalutarra-yan kuliranyangka. Tjiinya kutjupa-kutjupa nyarra yarnangulu-ya nyakula marninypungkupayi, palunyanya Mama Kuurrtu yanyan-yanyantu wantipayi.” \p \v 16 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tirtu watjaranytja, “Tjiinya-ya kutjulpirtulpi Mawutjaku wangka kulira wanaranytja. Puru-ya kuliranytja Mama Kuurrku wangka kulira tjakultjunkupayilu-ya watjaranyangka. Nyangkalta Tjuuntu-tjananya pitjangu tjukurrpa watjara kapingkatarrartu tjarrpatjuranytja. Nyangka kuwarrinya-rna ngayulu tjukurrpa walykumununya watjara tjiinya Mama Kuurrnga mukurringkula yarnangu pirniku-tjanampa puurrarrikitja. Nyangka-ya pirnilu kulira kurrurnpa wuyurrtu Mamanya puurrpa warlkura. \v 17 Nyangka Mawutjaku wangka pirninyartu ngarala wangarnarralu-lan kulira palyaratjaku. Nyangka wangka kurlunypatarrartu wiyarringkutjamaalpa tirtu ngarama yilkari mantatarra ngaralanyangka.” \p \v 18 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tirtu watjaranytja, “Tjinguru watilunku kurri wituralpi minyma kutjupanya yarltiku. Wiya, Mama Kuurrtu nyakula wati palunyalu kutjupaku kurringka ngarrirranyangka. Nyangka-tjinguru wati kutjupalu marlawanalu minyma yarltiku palunyaku kurrilu wantinyangka. Wiya, Mama Kuurrtu nyakula kutjupaku-ra kurringka ngarrirranyangka.” \s1 Wati Tjimarri Purlkanyatjarra Puru Latjuranya \p \v 19 Nyangka Tjiitjalu-tjananya wangka kamparntaralpi watjarnu, “Wati ngaanya tjimarri purlkanyatjarra nyinarranytja. Palunyalu warntu walykumunu tjarrpatjura kanyiranytja. Palunyalunku mirrka purlkanya ngalkulanytja. \v 20 Nyangka wati nyirnurru nyinapayi yini Latjuranya pika pirnitjarra nyinarranytja. Nyangka palunyaku yungarrapirtilu katipayi wati tjimarri purlkanyatjarraku yiwarlakutu. \v 21 Nyangka ngarrirra nungkumunulu nyakupayi mirrka murtuny-murtunypa tayipulnguru punkaltjaku. Nyangka-ya papalu pitjala pika pirninya yanytjulpayi. \p \v 22 Nyangka mirrirrinyangka yayintjulpa pirnilu-ya mantjira katingu Yayipuramala yitingka nyinatjunu. Nyangka yilkari katu nyinarra mirrka purlkanya ngalkulanytja. Nyangka wati tjimarri purlkanyatjarranya mirrirringu. \v 23 Palunyatjanu warungka tjarrpangu pika purlkanya mirarnu. Palunyalu yilkari katu yirranyangu Yayipuramanya-pula Latjuranya nyinarranyangka. \v 24 Palunyalu lingkirrpa mirrangu, ‘Tjamu Yayipurama, ngarlturriwa-tju. Palunyalu witula Latjuralu pitjala kapi marangka kanyiranytjalu tjarlinypa-rni kaalypirriltjaku. Tjiinyamarntu-rni pika purlkanya kamparra.’ \p \v 25 Nyangka Yayipuramalu watjarnu, ‘Tjamu, kulira-muntan? Mantangkan nyinarranytjalulpi kutjupa-kutjupa walykumunu kanyiranytja. Nyangka Latjuranya nyirnurru puru pikatjarra nyinarranytja. Nyangka kuwarrinya pukurlpa nyinarra. Nyangkan nyuntululpi pika purlkanyatjarra nyinarra. \v 26 Nyangka puru pirti purlkanya ngururrpa ngarala. Kamu-latju ngaanguru mapitjaku. Nyangka nyuntunya-lanyatjun pitjakitjamunu.’ \v 27-28 Nyangka warungurulu watjarnu, ‘Wiya, Latjuranya ma-witula ngayuku ngurrakutu. Nyangkayi ngayuku marlanypirti 5-nya watjala ngurlutjurra ngurra ngaa palyamunukutu-ya pitjatjakutarra.’ \p \v 29 Nyangka-lu Yayipuramalu watjarnu, ‘Wiya, Mawutjaku wangka-ya kanyira. Puru-ya nintilu kulira Mama Kuurrku wangka kulira tjakultjunkupayilu-ya walkatjunu wantitjanya. Wangka palunyalu-tjananya ngurlutjunkula. Nyangka-tjinguru-ya palunyanya kulinma.’ \v 30 Nyangka warungurulu watjarnu, ‘Wiya, kulilkitjamunu-ya. Ngarna mirritjanulu wankarringkulalpi tjakultjunku. Nyangkalta-ya kuliralpi palyamunu wantiku.’ \v 31 Nyangka-lu Yayipuramalu watjarnu, ‘Wiya, tjiinya yarnangu nyarra Mawutjanya puru Mama Kuurrku wangka kulira tjakultjunkupayinya-ya kulira wantipayilu kulilkitjamunu tjukurrpa kutjupanya. Mirritjanulutarrartu tjukurrpa watjaranyangka-ya kulira wantima.’” \c 17 \s1 Wanalpayi Punkatjingantjamaaltu Wantima \r Matjuyuku 18.6-7, 21-22; Maakaku 9.42 \p \v 1 Nyangka Tjiitjalu-tjananya wanalpayi pirningka watjarnu, “Tjiinya kutjupa-kutjupanguru wanalpayilu wanaralpi punkalku. Nyangka-kurlu-yan wanalpayi witu-witulku punkatjingalkitjalu. Tjiinya-tjanampanku palyamunu purlkanya ngaraku. \v 2 Tjiinya-tjinguru-rna kutjupa-kutjupa palyamunu palyalku. Nyangka-tju palyamunu ngaapirinypa yutirriku. Tjiinya-tjinguru-rniya purli purlkanya lirriwanalu parrakarrpilku. Palunyalu-rniya kapi purlkanyangka warniku tjarrpatjunku. Nyangka-rna ngaalypa wiyarringkulalpi mirrirringku. Wiya, palunyangka munkarra-tju ngaraku wanalpayi kurlunypa-rna punkatjingalku, palunyangka. \v 3 Palunyakutarra-ya kuliltjarra nyinama.” \p Nyangka Tjiitjalu-tjananya tirtu watjaranytja, “Tjingurunta wanalpayi kutjupalu palyamunu watjalku puru palyalkutarrartu. Wiya, marrkula-lu. Nyangka-tjingurunta kulilku, palyamunu wantiku. Wiya, kalyparriwa-ra. \v 4 Nyangka-tjingurunta tjirntu palunyangkartu yiwarrakatirra payinma. Palunyalunta yiwarrakatirra watjanma, ‘Wiya, wantiku-rnanta payintjamaaltu.’ Wiya, tirtu-ra kalyparringama.” \s1 Mularrpa-lan Kuliltjaku \p \v 5 Nyangka tjukurrpa watjalpayilu-ya Tjiitjala watjarnu, “Wiya, purtu-latju mularrkulira. Yirringkarra-lanyatju Mama Kuurrnga-latju mularrkuliratjaku.” \p \v 6 Nyangka-tjananya watjarnu, “Tjinguru-yan mularrkuliranytjalu watjalku warta ngaanya marrpuritarrartu pakara yankula kapi yuru purlkanyangka ngaratjaku. Nyangkalta mularrpartu kulira yanku.” \s1 Karnany-karnanymaaltu-ya Puurrku Palyanma \p \v 7 Nyangka Tjiitjalu-tjananya wanalpayi pirningka tjukurrpa waarka palyalpayitjarra watjarnu, “Waarka palyalpayilu-tjinguru tjiipu miranykanyirayilku tjirntu tjarrpatjunku. Palunyalu puurrku ngurraku pitjama. Nyangka puurrtu-munta-lu watjalku, ‘Yuwa, nyinakati mirrkanku ngala.’ \v 8 Wiya, watjalku, ‘Warntu kutjupa tjarrpatjurra. Palunyalu-rni mirrka ngayuku kurranyulu nintila. Nyangkan nyuntulu marla ngalku.’ \v 9 Puurrtu-muntanku waarka palyalpayinya mirrawarniku waarka tjukarurrulu palyaranyangka? Wiya, palunyapirinypa palyaratjaku ngarala. \v 10 Nyangka-tjanampanku palunyapirinypartu ngarala. Tjiinya waarka Mama Kuurrtu watjarnu wantitjanya-yan palyarayilku wiyalku. Palunyalu-yan karnany-karnanytju kulintjamaaltu wantima. Tjiinyamarntu-yan paluru waarka palyalpayikutju nyinarra.” \s1 Tjiitjalu Wati Purrtjutjarra 10-pa Walykumunurnu \p \v 11 Nyangka Tjiitjanya puru palunyaku wanalpayitarrartu-ya mapitjalayintja yiwarla Tjurutjamalakutu. Tjiinya ngurra Kalalila Tjamiriyala ngururrwana-ya mapitjalayintja. \v 12 Pitjalayirnu-ya yiwarla kurlunytja tjarrpakitjalu nyangu wati purrtjutjarra 10-pa-ya ngata-ngata pitjalayintja. Palunyalu-ya tiwangururtu ngarala \v 13 mirrarranytja, “Puurrpa Tjiitja, ngarlturriwa-lampatju.” \p \v 14 Nyangka Tjiitjalu-tjananya nyakulalpi watjarnu, “Yuwa, mapitja-ya wati nyarra tjurrtjungka waarka palyalpayilakutu. Nyangka-tjananyantayi yayirnirri.” Nyangka-ya mularrpartu yanu. \p Nyangka mapitjalayintjalu-yanku nyangu purrtju wiyarrinyangka. \v 15 Nyangka wati kutjulunku nyangu pika wiyarrinyangka wantirra marlaku pitjangu. Palunyalu mirrarra Mama Kuurrnga marninypungkula wirrtjarayintja. \v 16 Palunyalu ngamuntirringkulalpi pupakatingu Tjiitjaku tjinangka. Palunyalu pukurltu-lu marninypungu. Tjiinya wati palunyanya Tjamiriyanyamartatji. \v 17 Nyangka Tjiitjalu watjarnu, “Wiya, wati 10-pa-ya wiirrurringu. Nyangka-ya 9-pa ngaangka yaaltjirringu? \v 18 Tjiinya wati ngaa Tjiyu wiyalukutju pitjangu Mama Kuurrnga marninypungu.” \v 19 Nyangkalta-lu watjarnu, “Yuwa, pakara yarra. Ngayuku-tjun mula-mularringu, palunyatjanun wiirrurringu.” \s1 Mama Kuurrnga Puurrpa Nyinakitjangka Ngaapirinyarriku \r Matjuyuku 24.23-28, 37-41 \p \v 20 Nyangka-ya Paratji kutjupatjarralu Tjiitjanya tjapirnu, “Mama Kuurrnga puurrarrikitjangka nyaarringku?” Nyangka-tjananya watjarnu, “Wiya, purtu-yan nyaku wantiku. \v 21 Tjiinya kutjupalu watjalkitjamunu, ‘Pitja-ya nyawa. Ngaanya ngarala. Munta, nyarranya ngarala.’ Wiya, Mamalu kurrurnta-tjananyanta nyinarranytjalu puurrarringkula kanyinma.” \p \v 22 Nyangka Tjiitjalu-tjananya wanalpayi pirninya watjarnu, “Ngula-rniyan purtulirriku Katja Yarnangurrinytjanya nyakukitja. \v 23 Tjiinyanta-ya kutjupatjarralu watjalku, ‘Nyarranya-ya nyawa.’ Nyangka-ya kutjupatjarralu watjalku, ‘Wiya, ngaanya-ya nyawa.’ Nyangka-tjananyaya wanantjamaaltu wantima. \v 24 Tjiinya-rna Katja Yarnangurrinytjanya yuti pitjaku. Tjiinyakurlu wanangara pakala. Palunyalu manta lipiwanalu yutira kanyinma, palunyapirinypa. \v 25 Nyangka ngarnmanypa-tju palyamunu purlkanya ngaraku. Tjiinya-ya yarnangu ngaa kuwarrinya nyinarra, palunyalu-rniya mirritjunku. Nyangka-rniya pungku mirrirntanku. \v 26 Nyangka-rna Katja Yarnangurrinytjanya pitjakitjangka-ya yarnangu pirninya watatja nyinama. Tjiinya Nawanyatjarralpi-ya watatja nyinarranytja, palunyapirinypa. \v 27 Tjiinya kapimaaltalpi-ya watatja nyinarranytja munupina. Palunyalu-ya mirrka ngalkulanytja. Puru-yanku kurri yarltirranytja. Nyangkalta Nawanya-ya pawurrpangka tjarrpangu. Nyangka yarnangu pirninya-tjananya kapi warnanpa purlkanyalu pitjangu mirrirntanu. \v 28 Nyangka palunyapirinypartu-ya nyinarranytja wati Luutanyatjarralpi. Tjiinya-ya yiwarla Tjatamala watatjalu nyinarra mirrka ngalkulanytja. Palunyalu-ya kutjupa-kutjupa payipungkula palunyalu tjimarrikitjalu nintiranytja. Puru-ya waarka kutjupa-kutjupa palyaranytja. \v 29 Nyangkalta Luutalu ngurra palunyanya wantirra yanu. Palunyangkartu-ya pirninyartu mirrirringu. Tjiinya Mama Kuurrtu yilkaringuru tjutirnu waru parnti palyamunutjarra. Nyangka-tjananya kampangu pikirnu. \v 30 Nyangka palunyapirinypartu-ya watatja nyinama ngayulu-rna Katja Yarnangurrinytjanya yutirriku, palunyangka.” \p \v 31 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tirtu watjaranytja, “Tjirntu palunyangka-ya waarrpungkula kukurraala. Tjingurun ngurrangka yitingka nyinama. Wiya, ngurrangka tjarrparra mantjintjamaalpa kukurraala. Tjingurun kaatanpa palyanma. Wiya, marlaku ngurrakutu yankutjamaalpa kukurraala. \v 32 Luutaku kurri-ya kulinma. Tjiinya marlaku pinkurraarnu purlirringu. \v 33 Yuwa, nyuntulu-tjingurun ngayulanguru mirrirringku. Wiya, wankan tirtu nyinama. Nyangka-tjingurun ngurlurriku mirrirritjakutarra. Wiya, wankan tirtu nyinakitjamunu. \v 34 Kulinma-ya ngaanya. Ngayulu-rna pitjakitjangka ngaapirinypa ngaraku. Kutjarra-pula ngarrima ngurra kutjungkartu. Nyangka Mama Kuurrtu kutju katiku. Nyangka kutjupanya marlarringku. \v 35 Nyangka palunyapirinypartu-pula minyma kutjarralu nyinarra mirrka yurninypa rulyupungama. Nyangka Mama Kuurrtu kutju katiku. Nyangka kutjupanya marlarringku. \v 36 [Nyangka-pula wati kutjarralu kukaku yanku ngurrirayinma. Nyangka Mama Kuurrtu-lu kutju katiku. Nyangka kutjupanya marlarringku nyinama.]” \p \v 37 Nyangka wanalpayi pirnilu-ya tjapirnu, “Wanytjatja?” \p Nyangka-tjananya watjarnu, “Mirri ngarrirranyangka-ya warlawurru pirninya kapurturringama.” \c 18 \s1 Minyma Parnaltjilu Tirtu Tjakultjunkupayi \p \v 1 Nyangka Tjiitjalu-tjananya palunyaku wanalpayi pirninya watjarnu, “Talypurringkula wantinytjamaaltu-ya Mama Kuurrta tirtu tjapinma. Tjukurrpa kamparntalpa-tjananyarnanta watjalku. \v 2 Puurrpa ngaanya tjiinya yarnangu pirniku mikintju nyinapayi. Puru Mama Kuurrku watarrku nyinapayi. \v 3 Nyangka ngurra palunyangkartu minyma parnaltji nyinapayi. Palunyalu puurrpa palunyalakutu tirtu yiwarrakatirra watjalpayi, ‘Wiya, wati nyarralu-rni kunpu-kunpu payira. Nyangka-munta-rnin paalytjunku wangkaku?’ \v 4 Nyangka rawalu kulira wantipayi. Palunyalu ngulakutju yungarralunku kulirnu, ‘Mularrpa-rna Mama Kuurrku watatja nyinapayi. Puru-rna yarnangu pirnikutarrartu mikintju nyinapayi. \v 5 Nyangka minyma ngaalu-rni kukurrmara wangkatjingaranyangka-rna paalytjunku wangkaku wati nyarranya tjukarurru nyinarratjaku. Tjiinya-rnara wangkanytjamunungka tirtu-rni kata kurranma.’” \p \v 6 Nyangka Tjiitjalu watjarnu, “Kulinma-ya puurrpa palunyalu watjantjanya. \v 7 Nyangka Mama Kuurrtu-munta palunyapirinypa kulira wantipayi palunyaku katja yurntalpirtilu-ya karlarla mungangka tjapiranyangka? \v 8 Wiya, waarrpungkula-tjananya yirringkankupayi. Nyangka-rna Katja Yarnangurrinytjanya ngula marlaku pitjaku. Palunyalu-munta-rna nyaku yarnangu pirnilu-rniya mularrkuliranyangka? Wiya, marnkurr-marnkurrpa-rna nyaku.” \s1 Wati Paratji Puru Kapamanku Tjimarri Yurralpayinya \p \v 9 Nyangka Tjiitjalu nyangu yarnangu kutjupatjarra-yanku karnany-karnanypa nyinarranyangka. Tjiinya-yanku yungarralu kuliranytja walykumunu nyinarranytjalu. Palunyalu-ya yarnangu pirninya yayirnirripayi. Palunyangka-tjananya Tjiitjalu wangka kamparntaralpi tjukurrpa ngaanya watjarnu. \v 10 “Wati-pula kutjarra yanu tjurrtju purlkanyakutu. Palunyalu-pula tjarrparralpi ngarangu Mama Kuurrta tjapilkitja. Tjiinya wati kutjupa Paratji. Nyangka kutjupanya kapamanku tjimarri yurralpayi nyinarranytja. \p \v 11 Nyangka wati Paratji mawurntalpa ngaralanytjalu Mama Kuurrta watjarnu, ‘Yuwa, pukurlpa-rna pitjangu watjalkitja. Tjiinya-rna yarnangu pirninyapirinypa nyinarranytjamaalpa walykumunu nyinapayi. Tjiinya-rna mulyatalu mantjiranytjamunu. Palunyalu-rna mayuranytjamunu. Puru-rna kutjupaku kurringka ngarrirranytjamunu. Puru-rna wati nyarra kapamanku tjimarri yurralpayipirinypa nyinarranytjamunu. \v 12 Ngayulu-rna mirrka wantirra parltjamunulu nyuntula ngamurtu-ngamurtu tjapilpayi. Palunyalu-rna tala 100-pa mantjiralpi 10-pa mawurntalpa tjunkula-rnanku nintilpayi.’ \p \v 13 Nyangka wati nyarra kapamanku tjimarri yurralpayinya tiwa-tiwa ngarangu. Palunyalu yirranyakunytjamaaltu kata pupakatirralpi Mama Kuurrta tjapiranytja, ‘Wiya, ngarlturriwa-tju. Tjiinyamarntu-rna palyamunu palyalpayi.’” \v 14 Nyangka Tjiitjalu-tjananya watjarnu, “Tjiinya wati nyarra kapamanku tjimarri yurralpayinya Mama Kuurrtu kuliralpi kalyparringu. Nyangka kurrurnpa raparringkula ngurraku yanu. Tjiinyamarntu Mamanya-ra kalyparringu. Nyangka wati Paratjiku-ra kalyparringkutjamunurtu. Tjiinya Mama Kuurrtu nyaku karnany-karnanypa nyinarranyangka watjalku-lu mungutja nyinarratjaku. Nyangka kutjupalunku yungarralu kulilku mungutja nyinarranytjalu. Wiya, Mama Kuurrtu-lu nyakulalpi watjalku purlkanya nyinarratjaku.” \s1 Tjiitjalu-tjananya Tjilku Yarltingu \r Matjuyuku 19.13-15; Maakaku 10.13-16 \p \v 15 Nyangka yarnangu pirnilu-yanku tjilku kurlunypa pirni katingu Tjiitjalu-tjananya kata pampura tjapiltjaku. Nyangka wanalpayi pirnilu-tjananya payirnu. \v 16 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tjilku pirninya yarltingu. Palunyalu wanalpayi pirninya watjarnu, “Wiya, tjilku-tjananya marrkuntjamaaltu wanti. Nyangka-rniyayi ngayulakutu pitja. Tjiinyamarntu Mama Kuurrnga-tjanampa puurrpa nyinarra. \v 17 Kulinma-ya ngaanya. Kutjupanya kamu nyinaku Mama Kuurrnga puurrpa nyinarranyangka. Ngarna tjilkupirinypa Mama Kuurrtakutu pitjaku. Palunyalu nyinaku Mama Kuurrnga puurrpa nyinarranyangka.” \s1 Wati Tjimarri Purlkanyatjarranya \r Matjuyuku 19.16-30; Maakaku 10.17-31 \p \v 18 Nyangka puurrpa kutjulu pitjangu Tjiitjanya watjarnu, “Yuwa, watin nintipuka, walykumunu mularrpa. Nyaapirinypa-rna palyalku wanka tirtu nyinakitjalu?” \p \v 19 Nyangka Tjiitjalu watjarnu, “Nyaaku-rnin mirrawarnirra, ‘Walykumunu’? Tjiinya Mama Kuurrnga kutju walykumunu nyinarra. \v 20 Tjiinyan ninti Mawutjaku wangkaku. Tjiinya ngaapirinypa ngarala, ‘Kutjupaku kurringka-ya ngarrinytjamaaltu wantima. Puru-ya mirri pungkutjamaaltu wantima. Puru-ya mulyatarrinytjamaaltu wantima. Puru-ya kutjupanya kunpu-kunpu nyakula ngukara watjantjamaaltu wantima. Palunyalu-yanku mama ngunytju panypurangkutjamaaltu kulinma.’” \p \v 21 Nyangka wati palunyalu watjarnu, “Yuwa, tjilkululpi-rna wangka palunyanya kulira palyaranytja.” \p \v 22 Nyangka Tjiitjalu kuliralpi watjarnu, “Kutjun palyantjamunu. Mapitja nyuntuku yulytja pirninyartu nintila tjimarrikitjalu. Palunyalu tjimarri palunyanya parranintila nyirnurru nyinapayi pirniku. Palunyalulta pitja-rni maraltu wanala. Palunyalun yilkari katalarra purlkanya kanyinma.” \v 23 Nyangka wati palunyalu kuliralpi tjuni tjurlpilyarringu tjiinyamarntu yulytja pirninya kanyiranytjalu. \p \v 24 Nyangka Tjiitjalu nyangu yiiku walykurringkutja. Nyangka watjarnu, “Wiya, tjimarri yulytja pirnitjarralu-ya purtu kulilku Mama Kuurrnga puurrpa warlkulkitjalu. \v 25 Kamurlpa-munta niilpa yarlawana tjarrparra mapitjaku? Wiya, purtu tjarrpaku wantiku. Nyangka palunyapirinypartu tjimarri yulytja pirnitjarralu-ya Mama Kuurrnga puurrpa warlkulkitjamunu.” \p \v 26 Nyangka-ya kuliralpi watjarnu, “Yarnangu nyaapirinypanyka wankarriku?” \p \v 27 Nyangka Tjiitjalu-tjananya watjarnu, “Tjiinya yungarranku wankarrikitjamunu. Ngarna Mama Kuurrtu kutjulu wankalku.” \p \v 28 Nyangka Piitalu watjarnu, “Wiya, ngurra-latju wantirra pitjangu nyuntunya wanalkitja.” \p \v 29 Nyangka Tjiitjalu watjarnu, “Kulinma-ya ngaanya. Kutjupalu-tjingurunku ngurra, kurri, kurta, mama puru ngunytju, tjilkutarrartu wantiku Mama Kuurrku waarka palyalkitjalu. \v 30 Wiya, palunyangka munkarra kuwarrinya mantjilku. Puru ngula wanka tirtu nyinama.” \s1 Tjiitjalunku Puru Watjarnu Mirrirrikitjalu \r Matjuyuku 20.17-19; Maakaku 10.32-34 \p \v 31 Nyangka Tjiitjalu-tjananya palunyaku wanalpayi 12-nya yarltirra mawurntalpa katingu. Palunyalu watjarnu, “Yuwa, Tjurutjamalakutu-lan mapitjalayirni. Ngurra palunyangkartu wangka nyarra Mama Kuurrku wangka kulira tjakultjunkupayilu-ya kutjulpirtu walkatjunu wantitjanya yutirriku. Tjiinyamarntu-rniya Katja Yarnangurrinytjanya watjaranytja. \v 32 Yuwa, Tjurutjamala-rniya tjulyaralpi nintilku Tjiyu wiya pirniku. Nyangka-rniya yanyan-yanyantu ngarlpupirtira watjanma. Palunyalu-rniya tjuupungku. \v 33 Palunyalu-rniya wirtapi wilyparnpungkulayilku wantiku. Puru-rniya pungku mirrirntanku. Nyangka-rna ngurra kutjarratjanu wankarringkula pakalku.” \p \v 34 Nyangka wanalpayi pirnilu-ya purtu kawarurringkula kuliranytja. Tjiinya Mama Kuurrtu-tjananya pina tjuturnu. Nyangka-ya purtu kuliranytja. \s1 Tjiitjalu Wati Kurutjarra Yarlarnu \r Matjuyuku 20.29-34; Maakaku 10.46-52 \p \v 35 Nyangka Tjiitjanya-ya yiwarla Tjarikalakutu ngamurringu pitjalayintja. Nyangka wati kurutjarra yiwarrangka nyinarra tjimarriku ngatjiranytja. \v 36 Palunyalu kulirnu yarnangu pirni-ya wangkarra pakannyangka. Palunyalu tjapirnu, “Nyaarringkula-yan?” \p \v 37 Nyangka-luya watjarnu, “Wiya, Tjiitja-Natjarinyamartatjinya pitjalayirni.” \p \v 38 Nyangka kuliralpi mirrarra watjaranytja, “Tjiitja, Tayipirrku tjamu, ngarlturriwa-tju.” \p \v 39 Nyangka-ya ngarnmanypa pitjalayintjalu marrkuralpi watjarnu, “Kanmarrarri.” Nyangka puru lingkirrarringkulalpi mirrarra watjaranytja, “Tayipirrku tjamu, ngarlturriwa-tju.” \p \v 40 Nyangka Tjiitjalu ngaralalpi-tjananya watjarnu, “Yamirrira-luya kati.” Nyangka-ya mularrpartu katingu. Nyangka-lu tjapirnu, \v 41 “Nyaapa-rnanku palyalku?” \p Nyangka watjarnu, “Wiya Puurr, mukurringkula-rna nyakukitja.” \p \v 42 Nyangka Tjiitjalu watjarnu, “Kuru yarlarriwa! Tjiinya-rnin mularrkulintjatjanu walykumunurringu.” \p \v 43 Nyangkalta kuru yarlarringkula Tjiitjanya wanarnu Mama Kuurrnga marninypungkula. Nyangka yarnangu pirnilu-ya nyakulalpi Mamanya marninypungu. \c 19 \s1 Tjiitjanya Tjarrpangu Tjakiyaku Ngurrangka \p \v 1 Nyangka Tjiitjanya-ya yanu yiwarla Tjarikala tjarrpangu wayirntara yankukitja. \v 2 Nyangka wati yini Tjakiyanya tjimarri purlkanyatjarra nyinarranytja. Wati palunyanya kapamanku tjimarri yurralpayiku-tjanampa puurrpa. \v 3 Palunyalu purtulirringkulanytja Tjiitjanya nyakukitja. Tjiinyamarntu wati murtu-murtulu purtu nyakulanytja yarnangu pirnilu-ya yangatjunkulanyangka. \v 4 Nyangka ngarnmanyarringkula kukurraarnu warta purlkanyangka tatirnu. Palunyalu nyinarra nyakulanytja Tjiitjanya pitjatjaku. \v 5 Nyangka Tjiitjanya warta palunyawana pitjalalpi yirranyangu Tjakiyanya nyinarranyangka. Palunyalu watjarnu, “Yuwa Tjakiya, waarrpungkula tjarungara. Tjiinya-rna kuwarrinya nyuntuku ngurrakutu yanku nyinakitja.” \p \v 6 Nyangka Tjakiyanya waarrpungkula tjarungarangu. Palunyalu pukurltu Tjiitjanya yarltirra katingu. \v 7 Nyangka yarnangu pirnilu-ya nyakulalpi mirrparn-mirrparntu watjaranytja, “Yuwa-parta, wati palyamunuku ngurrakutu yanu nyinakitja?” \p \v 8 Nyangka-ya nyinarra mirrka ngalkulanytja. Nyangka Tjakiyalu pakarnu ngaralalpi watjarnu, “Yuwa Puurr, ngayuku yulytja pirninya tjarraralpi-tjanamparna nintilku nyirnurru nyinapayiku. Puru-tjanamparna mayura mantjiranytjalu marlakulu nintilku. Tjiinya 100-pa mantjiranytjalu-tjanamparna 400-pa nintilku.” \p \v 9 Nyangka Tjiitjalu-lu watjarnu, “Wiya, mularrpan kutjuparringu. Nyangka Mama Kuurrnganku kalyparringu puru nyuntuku yungarrapirtikutarrartu. Nyangka-yan wankarringu nyinarra. Yuwa, kuwarrinyan Yayipuramaku tjamu mularrnga nyinarra. Tjiinyamarntun wati palunyapirinytju mularrkulira. \v 10 Tjiinya-rna Katja Yarnangurrinytjanya pitjangu palyamunu pirninya wankarunkukitja. Nyarra-ya kawarnarrarnu, palunyanya-tjananyarna pitjangu ngurrilkitja.” \s1 Waarka Palyalpayi 10-tjarra \r Matjuyuku 25.14-30 \p \v 11 Nyangka Tjiitjanya-ya mapitjalayirnu ngamuntirringu yiwarla Tjurutjamalakutu. Nyangka yarnangu pirnilu-ya kuliranytja yiwarla palunyangka Tjiitjanya puurrarringkula nyinarratjaku. \v 12 Nyangkalta-tjananya tjukurrpa kamparntalpa watjarnu, “Yuwa, wati purlkanya nyinarranytja. Nyangka-ra ngarangu ngurra tiwakutu yankunyangka puurrpa-lu tjunkutjaku, palunyalu pitjala ngurra yungarrangka-tjananya puurrarringkula kanyiltjaku. \v 13 Nyangka wati palunyalu yankukitjalu-tjananya palunyaku waarka palyalpayi 10-pa yarltingu. Palunyalu-tjanampa tala 100-pa mawurntalpa-mawurntalpa nintirnu. Palunyalu watjarnu, ‘Yalatja-rna yankunyangka-ya tala ngaa 100-pa kanyiranytjalu kutjupa-kutjupa payipungama. Palunyalu nintira-wanala tjimarri purlkalkitjalu. Nyangka-tju tjimarri purlkarringama.’ Palunyapirinypa watjarnu wantirra yanu. \v 14 Nyangka yurlta-ya nyinarranytjalu yanyan-yanyantu wati palunyanya watjaranytja. Palunyalu-ya wati marnkurrpa yarltirralpi watjarnu, ‘Mapitja-ya puurrpa purlkanyangka watjala tjiinya-latju yanyantju wati palunyalu-lanyatju puurrarrirra kanyiltjaku.’ Nyangkalta-ya tjukurrtjarra yanu watjalkitja. \p \v 15 “Nyangka puurrpa purlkanyalu wati palunyanya tjunu puurrarringkula nyinarratjaku. Nyangka marlaku pitjanytja ngurrakutu. Palunyalunku waarka palyalpayi pirninya yarltirralpi tjapirnu, ‘Tjimarri-tjanamparnanku nintintjanya-munta-yan purlkarnu?’ \v 16 Nyangka wati kutjulu watjarnu, ‘Yuwa puurr, 100-pa-rnin nintirnu. Nyangka-rna puru lurrtjura-wanarnu 1,000-karrarnu.’ \v 17 Nyangka watjarnu, ‘Watin walykumunu mularrpa. Kurlunypirinypan kanyiranytjalu walykumunu palyarnu. Nyangka-rnanta tjunku ngurra 10-pan puurrarringkula kanyiltjaku.’ \v 18 Nyangka wati kutjupalu watjarnu, ‘Yuwa puurr, 100-pa-rnin nintirnu. Nyangka-rna puru lurrtjura-wanarnu 500-karrarnu.’ \v 19 Nyangka-lu watjarnu, ‘Yuwa, nyuntulun ngurra 5-pa puurrarringkula kanyinma.’ \p \v 20 Nyangka waarka palyalpayi kutjupalu watjarnu, ‘Yuwa puurr, ngaanyanku tjimarri. Yangkingka-rna karrpiralpi kumpitjunu wantingu. \v 21 Tjiinya-rnanku ngurlurringu tjiinyamarntun witu-witu nyinarranyangka. Tjiinyan witu-witura nintilpayi pirnilu-ya waarka purlkanya palyara palunyalu nyuntuku kutjupa-kutjupa nintiratjaku.’ \v 22 Nyangka kuliralpi watjarnu, ‘Wiya, watin palyamunu. Nyangka wangka ngaa-rnin watjaranytja, palunyanya-rnanta ngaparrtjika watjalku. Nintilu-partan kulira ngayulu-rna witu-witulpayi pirnilu-ya waarka purlkanya palyara palunyalu-tju kutjupa-kutjupa nintiratjaku? \v 23 Nyangka-tjinguru-tjun tjimarri nintinma miranykanyilpayilu-ya ngarna kanyiltjaku. Nyangka-ya lurrtjura tjunama. Nyangka-tjinguru-rna pitjala palunyanyatarrartu mantjinma.’ \p \v 24 Nyangka-tjananya ngamu ngaralanyangka watjarnu, ‘Tjimarri palunyanya-ya mantjila. Palunyalu nintila wati nyarra 1,000-pa kanyira, palunyaku.’ \v 25 Nyangka-ya watjarnu, ‘Wiya puurr, 1,000-pa wiyangkalpi kanyira.’ \v 26 Nyangka-tjananya watjarnu, ‘Kulinma-ya ngaanya. Nyuntulu-tjun waarka walykumunulu palyaranyangka-rnanku puru nintilku. Nyangka-tjinguru-tjun waarka palyantjamaaltu wantinyangka-rna kutjupaku nintilku palyaratjaku.’ \v 27 Nyangka puru puurrpa palunyalu watjarnu, ‘Wati nyarra-tjuya yanyan-yanyanpa nyinarranytja puurrpa-tjanamparna nyinarratjakutarrartu, palunyanya-tjananya tjulyara kati mirangkartu mirrirntarra.’ Nyangka mularrpartu-tjananya katingu pungu.” \s1 Tjiitjanya Tungkitjarra Waalkarrara Pitjangu \r Matjuyuku 21.1-11; Maakaku 11.1-11; Tjuunku 12.12-19 \p \v 28 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tjukurrpa palunyanya watjarnu wantirra kurranyurringkula yanu Tjurutjamalakutu. Nyangka-ya yarnangu pirnilu marlawanalu wanarayintja. \v 29 Pitjalayirnu-ya ngamurringu yiwarla Pitjipayiku puru Patjaniku nyarra purli Yalapala ngaralanytjaku. Nyangka Tjiitjalu-pulanya wanalpayi kutjarra witurnu kurranyu-pula yankutjaku. \v 30 Tjiinya watjarnu, “Mapitja-pula yiwarla nyarrangka nyawa tungki warlangu karrpirnu wantinytja ngaralanyangka. Tjiinya kutjuwarra-ya palunyangka tatiranytjamunu. Nyangka-pula yarrara kati. \v 31 Nyangka-tjinguru-pulanyanta kutjupalu tjapilku, ‘Nyaaku-pulan yarrara?’ Nyangka-pulan watjalku, ‘Wiya, Puurrtu ngarna kanyiltjaku.’” \p \v 32 Nyangka-pula mularrpartu yanu nyangu nyarra Tjiitjalu watjarnu wantinytjapirinypartu ngaralanytja. \v 33 Nyangka-pula yarraranyangka tungki kanyilpayilu-ya ngalyapakaralpi tjapirnu, “Nyaaku-pulan yarrara?” \v 34 Nyangka-pula watjarnu, “Wiya, Puurrtu ngarna kanyiltjaku.” \v 35 Nyangka-pula tungki palunyanya katingu Tjiitjalakutu. Palunyalu-pulanku kawutu yarraralpi tungkingka tjunu. Palunyalu-pula Tjiitjanya tatitjunu. \v 36 Nyangkalta tungkitjarra mapitjalayintja. Nyangka yarnangu pirnilu-yanku kawutu yiwarrangka patara-wanarayintja. \p \v 37 Nyangka Tjiitjanya ngamuntirringu Tjurutjamalakutu. Tjiinya murrpu purli Yalapalanguru tjarungaralayintja. Nyangka palunyaku wanalpayi mingapirinytju-ya wanarayintja. Palunyalu-ya mirrarra Mama Kuurrnga marninypungkulanytja. Tjiinyamarntu-ya nyangu Tjiitjalu yayirninytjulu kutjupa-kutjupa palyaranytja. \v 38 Nyangka-ya ngaapirinypa watjaranytja, “Yuwa Mama, nyuntulun walykumunu mularrpa. Miranykanyira kanyinma wati ngaa nyuntulun wituntjalu. Wankarunkupayin walykumunu! Yayirninytjun mularrpa!” \p \v 39 Nyangka Paratji kutjupatjarralu-ya yarnangu pirniwana ngaralanytjalu watjarnu, “Wiya Puurr, kanmarrmarra-tjananya nyuntuku wanalpayi pirninya.” \p \v 40 Nyangka-tjananya watjarnu, “Tjinguru-tjananyarna kanmarrmanku. Nyangka-rniya purlilulpi wangkatjarrarringkulalpi mirrarra watjanma.” \s1 Tjiitjanya Yulangu-tjanampa Tjurutjamala Nyinapayiku \p \v 41 Nyangka Tjiitjanya Tjurutjamaku ngamurringkula pitjangu. Palunyalu yiwarla nyakulalpi yarnangu pirniku-tjanampa yulangu. \v 42 Palunyalu watjarnu, “Wiya, Mama Kuurrtakutupalka-yan pinkurraala. Nyangka-tjanampankuyi kalyparriwa. Ngarlturringkula-tjanamparnanku tjiinyamarntu-yan purtukulilpa, Mamaku wangka purtu tjurrkurlmara kulilpayi. \v 43 Nyangka ngula-tjananyanta warrmarla minga-mingalu parrayangatjunku. \v 44 Palunyalu pirninyartu-tjananyanta pungku wiyalku. Palunyalu yiwarla ngaanya yurntulku punkatjingarayilku wantiku. Tjiinyamarntu Mama Kuurrtu-rni witurnu pitjala-tjananyanta paalytjura kanyiltjaku. Nyangka-rniyan paany-paanytju kulira wantirra.” \s1 Tjiitjanya Tjurrtju Purlkanyangka Tjarrpangu \r Matjuyuku 21.12-17; Maakaku 11.15-19; Tjuunku 2.13-22 \p \v 45 Nyangka Tjiitjanya tjurrtju purlkanyangka tjarrpangu nyangu yarnangu pirnilu-ya tjurlpu, tjiipu, kutjupa-kutjupatarrartu tjimarrikitjalu nintiranyangka. Palunyalu-tjananya payira yilkaku wituranytja. \v 46 Palunyalu-tjananya watjarnu, “Payipulta kutjulpirtu walkatjunu wantinytjanya ngarala tjiinya Mama Kuurrtu ngaapirinypa watjarnu, ‘Ngayuku tjurrtju ngarala tjarrparra-rniya tjapiratjaku.’ Nyangka-yan nyuntulu mantjirnu kutjupanu mayura mulyatarrikitjalu.” \p \v 47 Nyangka tjirntu kutjupa tjirntu Tjiitjalu tjurrtju palunyangka tjarrparra-tjananya nintipungkulanytja. Nyangka-ya tjurrtjuku puurrpa pirnilu puru Mawutjaku wangka nintipungkupayi pirnilu puru puurrpa kutjupatjarralu yurakanyiranytja Tjiitjanya mirri pungkukitjalu. \v 48 Palunyalu-ya purtulirringkulanytja. Tjiinyamarntu-ya yarnangu pirnilu pukurltu yatatjura kuliranytja Tjiitjalu-tjananya nintipungkulanyangka. \c 20 \s1 Tjiitjanya-ya Purtu Tjapira Kuliranytja \r Matjuyuku 21.23-27; Maakaku 11.27-33 \p \v 1 Nyangka Tjiitjalu tjurrtju purlkanyangka nyinarra-tjananya nintipungkulanytja. Puru tjukurrpa walykumununya watjaranytja. Palunyangka-ya tjurrtjuku puurrpa pirni, Mawutjaku wangka nintipungkupayi pirni, puru yirna pirnitarrartu pitjangu lurrtjurringu. \v 2 Palunyalu-ya tjapirnu, “Nganalunta watjarnu tjurrtjunguru-tjananyan witura-wanara wiyaltjaku?” \p \v 3 Nyangka Tjiitjalu-tjananya watjarnu, “Ngaparrtjika-tjananyarnanta tjapilku. \v 4 Nganalu watjarnu Tjuuntu-tjananya kapingka tjarrpatjuratjaku? Mama Kuurrtu-munta? Wiya-tjinguru watilu-ya.” \p \v 5 Nyangka-yanku ngaparrkulu watjaranytja, “Nyaapirinypa-lan watjalku? Tjiinya-lan watjalku, ‘Mama Kuurrtu.’ Nyangka-lanya watjalku, ‘Nyaakunyka-yan Tjuunku wangka kulira wantirranytja?’ \v 6 Nyangka-tjinguru-lan watjalku, ‘Watilu-ya.’ Nyangka-lanyaya yarnangu pirnilu purlingka yatulku. Tjiinyamarntu-ya kulira Tjuunnga Mama Kuurrku wangka kulira tjakultjunkupayi nyinarranyangka.” \v 7 Nyangkalta-ya watjarnu, “Wiya, ngurrpa-latju.” \p \v 8 Nyangka-tjananya Tjiitjalu watjarnu, “Nyangka ngayulutarrartu-tjananyarnanta ngaparrtjika watjara yutilkitjamunu.” \s1 Kaatanpa Miranykanyintjatjarra \r Matjuyuku 21.33-46; Maakaku 12.1-12 \p \v 9 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tjukurrpa kamparntalpa watjarnu, “Puurrpa ngaanya kaatanpa kanyilpayi nyinarranytja. Palunyalu warta kiripi pirni tjawara murrutjura parrawanarnu wantingu. Nyangka-ya pakarnu purlkarringu. Nyangka watjarnu watilu-ya miranykanyiratjaku. Palunyalu wantirra ngurra kutjupakutu yanu rawa nyinarrayira, ngula marlaku pitjakitja. \v 10 Nyangka-ya nyinarra kaatanpa miranykanyiranytja. Nyangka kiripi yurnmirrinyangka-ya yurraranytja. Nyangka puurrpa palunyalu waarka palyalpayi kutju witurnu yankula mirrka tjarrarnu tjunkutjanya mantjira katitjaku. Nyangka-partu-ya kaatanpa miranykanyilpayilu tjulyaralpi pungkulayirnu maralpa witurnu. \v 11 Nyangka puurrtu waarka palyalpayi kutjupanya witurnu. Nyangka kaatanpa miranykanyilpayilu-ya pungkula ngarlpupirtira watjarayirnu maralpa witurnu. \v 12 Nyangka puru waarka palyalpayi kutjupanya witurnu. Nyangka-ya palunyapirinypartu pika purlkanya pungkulayirnu kaatanpangka yilkaku warningu wantingu. \v 13 Nyangka puurrpa palunyalu purtu kulirnu, ‘Yaaltjingalku-rna? Tjinguru-rnatju katja kurrurnkurlu witulku. Tjinguru-ya nyaku pungkutjamaaltu wantirralpi mirrka nintilku.’ \v 14 Parturtu-luya nyakulalpi watjarnu, ‘Nyarranya-kulila puurrku katja. Nyangka-la puwa mirrirntarra kaatanpa ngula kanyiltjakutarra. Nyangka palunyaku mama mirrirrinyangka ngayulu-lan yungarrarriku kanyinma.’ \v 15 Nyangkalta-ya puurrku katja tjulyara kaatanpangka yilkaku katingu. Palunyalu-ya pungu mirrirntanu.” \p Nyangka Tjiitjalu-tjananya watjarnu, “Puurrpa palunyalu yaaltjingalku-tjananya kaatanpa miranykanyilpayinya? \v 16 Wiya, pitjaku-tjananya pungku mirrirntanku. Palunyalu watjalku wati kutjupatjarralu-ya miranykanyiratjaku.” Nyangka-ya kuliralpi kata paarnarrarnu. Palunyalu-ya watjarnu, “Wiya, palunyapirinypa watjantjamaaltu wanti.” \p \v 17 Nyangka Tjiitjalu-tjananya watjarnu, “Kulira-munta-yan Payipulta kutjulpirtu walkatjunu wantinytjanya? Tjiinya ngaapirinypa ngarala, \q1 ‘Yapu nyarra yiwarla palyalpayilu-ya palyamunukukantjalu mawurntalpa wantingu, \q2 palunyanya ngantjarrpa ngarala yiwarla witu-witura kanyira. \q2 Nyangkalta-ya nyakulalpi watjarnu, “Yapu palunyanyalpinyu mungutjamunu.” ’ \m \v 18 Nyangka-tjinguru yarnangu kutjupa pitjaku. Nyangka yapu palunyalu kakalpungku punkatjingalku. Nyangka tarrka pirninyartu kartakatiku. Nyangka-tjinguru yapu palunyalu yarnangu kutjupangka punkaralpi pilkirrtjinku.” \s1 Puurrpa Ruumala Nyinapayinya-munta Payipungku? \r Matjuyuku 22.15-22; Maakaku 12.13-17 \p \v 19 Nyangka-ya Mawutjaku wangka nintipungkupayilu puru tjurrtjuku puurrpa pirnilu nintilu kulirnu Tjiitjalu-tjananya kamparntara watjaranyangka. Palunyalu-ya kuliranytja waarrpungkula tjulyalkitjalu. Palunyalu-ya ngurlulu wantingu yarnangu pirninya-tjanampa mirrparnarritjakutarra. \v 20 Palunyalu-ya tirtu yurakanyira parrawanarayintja. Palunyalu-ya wati marnkurrku tjimarri nintiralpi watjarnu, “Ngarnartu yamatjipirinyarri-ya Tjiitjala lurrtjurriwa. Palunyalu kutjupa-kutjupa tjapila nyangkayi kutjupayarla watjannyangka-latjuyi tjulyara kati puurrpa Ruumanyamartatjiku yinytjanulu nintila.” \v 21 Nyangkalta-ya yanu watjarnu, “Yuwa Puurr, nintilu-latju kulira nyuntulun tjukarurrulu watjara nintipungkupayi. Tjiinyan wati purlkanyangkatarrartu ngurlumaaltu watjalpayi Mama Kuurrta tjukarurru nyinarratjaku. \v 22 Nyangkan nyaapirinypa kulira tjiinya-lan puurrpa Ruumala nyinapayiku tjimarri nintiranyangka? Palunyapirinypa-munta Mawutjaku wangkangka ngarala?” \p \v 23 Nyangka Tjiitjalu nintilu kuliranytja tjiinya-ya ngarnartu tjapirnu piwarrtjingalkitjalu. \v 24 Palunyalu-tjananya watjarnu, “Kati-rniya tjimarri pala payipungkupayinya. Nyangka-rna nyawa.” Nyangka-ya mularrpartu katingu nintirnu. Nyangka nyakulalpi tjapirnu, “Nganaku yiiku puru yini ngarala?” \p Nyangka-ya watjarnu, “Puurrpa Ruumala nyinapayiku.” \p \v 25 Nyangka-tjananya watjarnu, “Yuwa, palyartu-yan tjimarri palunyapirinypa nintinma puurrpa Ruumala nyinapayiku. Tjiinyamarntu-ra palunyaku. Nyangka-ya Mama Kuurrku nintinma tjiinya-yan Mama Kuurrngamartatji kanyiranytjalu.” \p \v 26 Nyangka-ya kuliralpi kata paarnarrarnu walykumunu watjannyangka. Pirningka mirangka-ya purtu kuwartjingaranytja kutjupayarla watjaltjaku. Palunyalu-ya purtu kuliralpi kanmarrpa ngaralanytja. \s1 Mirritjanu-ya Wankarringkulalpi Yayintjulpirinypa Nyinama \r Matjuyuku 22.23-33; Maakaku 12.18-27 \p \v 27 Nyangka puru-ya Tjatutji pirni pitjangu Tjiitjalakutu. Tjiinya yarnangu palunyalu-ya watjalpayi mirritjanu-yanyu wankarringkula pakalkitjamunu. Palunyalu-ya watjarnu, \v 28 “Yuwa Puurr, Mawutjalu-lampa walkatjunu wantingu ngaapirinypa, ‘Tjiinya-tjinguru watilu kurri kanyilku tjilkumaalpartu mirrirriku. Nyangkanyu marlanypa tjitjururrulu minyma parnaltji yarltiku. Palunyalu tjilku yartakanku. Nyangka-ya watjanma palunyakumaalpa tjiinya mirri kurta tirnaku.’ \v 29 Nyangka tjukurrpa ngaanya-muntan kulilku? Kurtararra 7-pa-ya nyinarranytja. Nyangka kurta tirnalu kurri yarltingu nyinarranytja. Palunyalu tjilku yartakankutjamaalpa mirrirringu. \v 30 Nyangka-ra marlanytju minyma palunyanya yarltingu. Palunyalu tjilkumaalpartu mirrirringu. \v 31 Nyangka palunyapirinypartu nampa 3-lu yarltingu tjilkumaalpa mirrirringu. Nyangka yara palunyapirinypartu-ya marlanytju marlawanalu minyma palunyanya yarltirra kanyira-wanarnu tjilkumaalpartu mirrirringu. \v 32 Nyangkalta marla mularrpa minyma palunyanya mirrirringu. \v 33 Nyangka-lanyatju watjala. Tjiinya ngula-ya mirri pirninya wankarringkunyangka wati wanytjartitjaku-ra kurri nyinama? Tjiinyamarntu-luya pirnilurtu kanyirnu mirrirringu.” \p \v 34 Nyangka Tjiitjalu-tjananya watjarnu, “Wiya, mantangka-yankun yarltirra kurrirarra nyinarra. \v 35 Nyangka wati minyma nyarra Mama Kuurrtu ngurrkarntankutjanya-ya mirritjanu wankarringkulalpi yilkari katalarra nyinama. Palunyalu-ya kurri yarltikitjamunu. \v 36 Tjiinya-ya yayintjulpirinypa nyinama. Palunyalu-ya mirrirringkukitjamunu. Tjiinya-ya Mama Kuurrku katja yurntalpa nyinama mirritjanu wankarringkulalpi. \v 37 Puru-ya ngaanya kulila. Tjiinya Mawutjalu walkatjunu wantingu mirritjanu-ya wankarringkutjatjarra. Tjiinya nyangu warta kamparranyangka. Tjiinya-ya Yayipuramanya, Yayitjikinya puru Tjayikapanya wiyangkalpi mirrirringu wiyarrinyangka Mama Kuurrtu Mawutjala watjarnu, ‘Ngayulu-rna Mama Kuurrnga tjiinya-rniya Yayipuramalu, Yayitjikilu, puru Tjayikapalu pupakatirra marninypungkula, palunyanya.’ \v 38 Yuwa, tjamu mirripirtilu-ya Mama Kuurrnga marninypungkula. Tjiinyamarntu-ya wankalu nyinarra marninypungkula. Tjiinya yarnangu nyarra Mama Kuurrtu ngurrkarntankutjanya-ya mirrimaalpa wanka nyinarra.” \p \v 39 Nyangkalta-ya Mawutjaku wangka nintipungkupayilu watjarnu, “Yuwa Puurr, walykumunulun watjarnu.” \v 40 Palunyalanguru-ya Tjiitjanya puru tjapilkitjalu ngurlulu wantirranytja. \s1 Wati Nyarra Mama Kuurrtu Kalkuntjanya \r Matjuyuku 22.41-46; Maakaku 12.35-37 \p \v 41 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tjapirnu, “Nyaanguru-ya watjara wati nyarra Mama Kuurrtu kalkuntjanya tjiinya puurrpa Tayipirrku wartangkatja nyinama? \v 42 Tjiinya kutjulpirtulpi Tayipirrtu turlku ngaapirinypa walkatjunu wantingu, \q1 ‘Mama Kuurrtu ngayuku Puurrta watjarnu: \q2 Yitingkartu-rni puurrarri nyinama. \q1 \v 43 Nyangka-rna yanyan-yanyanpa nyinapayi pirninya kati pupatjurra \q2 nyuntulu-tjananyan tjina tinatjunkula nyinatjaku.’ \m \v 44 Yuwa, Tayipirrtu watjaranytja wati nyarra Mama Kuurrtu kalkuntjanya tjiinya palunyaku puurrpanyu nyinarranyangka. Nyangka yaaltji-yaaltjinyka wati palunyanya Tayipirrku wartangkatja nyinama?” \s1 Mawutjaku Wangka Nintipungkupayi Pirninya \r Matjuyuku 23.1-36; Maakaku 12.38-40 \p \v 45 Nyangka-ya yarnangu pirnilu ngarala kuliranytja. Nyangka Tjiitjalu-tjananya wanalpayi pirningka watjarnu, \v 46 “Kuliltjarra-ya nyinama. Mawutjaku wangka nintipungkupayinya-ya nyakula minirringkutjamaaltu wantima. Tjiinya-ya kawutu wirrmira tjarrpatjuralpi karnany-karnanypa parrangarapayi. Palunyalu-ya kulira pukurlarripayi pirnilu-tjananya puurrpa warlkuranyangka. Palunyalu-ya tjurrtjungka tjarrparra kurranyu nyinapayi. Nyangka yarnangu pirnilu-ya kapurturringkula mirrka ngalkulanyangka-ya kurranyunguru nyinarra ngalkupayi. \v 47 Puru-ya minyma parnaltjiku ngurrangka tjarrparra yulytja-tjanampa mulyatarripayi. Palunyalu-ya ngarnartu walykumunupirinypa tjurrtjungka tjarrparralpi ngarala Mama Kuurrta rawalu tjapilpayi. Palunyanguru-tjanampa palyamunu purlkanya yutirriku.” \c 21 \s1 Tjimarri Purlkanyapirinypa Tjarrpatjunu \r Maakaku 12.41-44 \p \v 1 Nyangka Tjiitjanya tjurrtju purlkanyangka nyinarranytja. Palunyalu nyangu tjimarri purlkanyatjarralu-ya katirra tjimarri tjunkupayila tjarrpatjunkulanytja. \v 2 Palunyalu puru nyangu minyma parnaltji tjiinya nyirnurru nyinapayilu tjimarri kurlunypa kutjarra tjarrpatjunkunyangka. \v 3 Palunyangka-tjananya yarnangu pirningka watjarnu, “Kulinma-ya ngaanya. Minyma nyarra nyirnurru nyinapayilu purlkanyapirinypa tjarrpatjunu pirningka munkarra. \v 4 Tjiinya tjimarri purlkanyatjarralu-ya katingu tjarrpatjunkulalpi tjarra-yanku kanyirnu. Nyangka minyma nyarra nyirnurru nyinapayilu katingu tjarrpatjunkulalpi maralarringu.” \s1 Tjurrtju Purlkanya Purlparraalku \r Matjuyuku 24.1-2; Maakaku 13.1-2 \p \v 5 Nyangka-ya wanalpayi kutjupatjarralu tjurrtju purlkanyanya nyakula marninypungkulanytja, “Wiya, yiwarla ngaanya purli walykumunutjarra. Nyangka kaninytjarra ngarala yulytja walykumunu pirni tjiinya Mama Kuurrku-ya nintiranytjanya.” Nyangka Tjiitjalu-tjananya watjarnu, \v 6 “Wiya, tjurrtju ngaa-yan nyakula, palunyanya tirtu ngarakitjamunu. Tjiinya ngula warrmarlalu-ya pitjaku purlparrpungku. Nyangka purli pirninya-ya punkalku mantangka ngarrirrayinma.” \s1 Tjiitjaku Wanalpayi-ya Yanyanarringkula Pungama \r Matjuyuku 24.3-14; Maakaku 13.3-13 \p \v 7 Nyangka-ya watjarnu, “Puurr, wanytjawara-ya tjurrtju purlkanya purlparrpungku? Puru nyaapirinypa-latju nyaku kulilku ngamuntirrinyangka?” \p \v 8 Nyangka Tjiitjalu watjarnu, “Kuliltjarra-ya nyinama. Palunyalu-ya mula-mularringkutjamaaltu wantima mayura-ya watjaranyangka. Tjiinya pirnilu-ya pitjaku mayura watjanma, ‘Ngayulu-rna wati nyarra Mama Kuurrtu kalkuntjanya.’ Puru-ya watjalku, ‘Tayimpa wartalpitjanu ngamurringu.’ Nyangka-tjananyaya mularrkulira wanantjamaaltu wantima. \v 9 Puru-ya kulira ngurlumaalpa nyinama ngurra kutjupa-kutjupangka-yanku warrmarlalu pungkulanyangka, puru ngurra ngamunguru-yanku pika pungkulanyangka. Tjiinya palunyapirinypa yartakarringkulanyangka-ya kulinma kuwarripa ngarala-wanarayinnyangka. Nyangka ngula manta yilkaritarrartu wiyarriku.” \p \v 10 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tirtu watjaranytja, “Ngurra kutjupa-kutjupangkatjalu-yanku pika ngaparrkulu pungama. \v 11 Nyangka yarnangu pirnilu-ya nyakula ngurlurringama manta yurri-yurrirra wartunarraranyangka. Nyangka ngurra kutjupa-kutjupangka yayilurru purlkanya ngarama. Puru-ya yarnangu pirni pikatjarrarringkulalpi ngarrima. Puru-ya nyakula kata paarnarranma kutjupa-kutjupa yilkaringka yartakarringkulanyangka. \v 12 Palunyapirinypa kuwarripa yartakarrikitjangka tjulyara-tjananyantaya pika purlkanya pungama. Palunyalu-tjananyantaya katiku tjurrtjungka ngaratjunku kuurrpa-yan wangkatjaku. Palunyalu-tjananyanta tjayilpangka tjarrpatjunku. Puru-tjananyantaya katiku puurrpa purlkanyangka ngaratjunku ngayunya-rniyan wanaranyangka. \v 13 Palunyanguru nyuntuku ngaraku tjukurrpa walykumununya-tjananyan watjaltjaku. \v 14 Nyangka-ya ngaapirinypa kulintjamaaltu wanti, ‘Yaaltji-yaaltji-rna watjalku ngurringaraku-rniya, palunyangka?’ \v 15 Tjiinyamarntu-tjananyarnanta ngayulu nintilku wangka walykumunu-yan watjaltjaku. Nyangka-ya yanyanarripayi pirnilu purtu kuliralpi wangka kanmarrarriku. \v 16 Nyangka-tjananyantaya yungarrapirtilutarrartu yinytjanulu nintilku pungkulanta-ya mirrirntankutjaku. \v 17 Tjiinya-tjananyantaya yarnangu pirnilu yanyanarringama ngayunya-rniyan wanaranyangka. \v 18 Nyangka-tjananyanta Mama Kuurrtu wankara kanyinma. \v 19 Nyangka-rniyan wantinytjamaaltu tungun-tunguntu tirtu wananma. Palunyalu-yan wanka tirtu nyinama.” \s1 Yiwarla Tjurutjamala Palyamunu Purlkanya Ngaraku \r Matjuyuku 24.15-21; Maakaku 13.14-19 \p \v 20 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tjukurrpa kutjupa watjarnu, “Nyinarrayilku-yan nyaku warrmarla minga-mingalu-ya yiwarla ngaa Tjurutjamanya parrayangatjunkulanyangka. Palunyalu-yan nintilu kulilku, ‘Yuwa, kuwarri-ya yiwarla ngaanya purlparrpungku. Palunyalu-ya yarnangu pirninya mirri wakara-wanalku wiyalku.’ \v 21 Palunyangka-ya ngaapirinyarri wankarrikitja. Tjiinya ngurra Tjutiyala-ya nyinarranytjatjanu kukurraala purlikutu. Nyangka yiwarla ngaangka nyinarranytjatjanu pakara waarrpungkula yarra. Nyangka-tjingurun purtingka nyinama. Wiya, yiwarla ngaangka tjarrpanytjamaalpa tiwa kukurraala. \v 22 Tjiinya-ya Tjurutjamala nyinapayi pirnilu tirtu palyamunu palyaranytja. Palunyanguru Mama Kuurrtu-tjanampa palyamunu purlkanya yutilku. Nyangka wangka nyarra Payipulta kutjulpirtu walkatjunu wantitjanya yartakarriku. \v 23 Wiya, ngarltutjarra-ya minyma mukala puru tjilku yamputjarra. Tjiinyamarntu-ya kukurraalku tjaka-tjakarriku. Wiya, palyamunu purlkanya mularrpa ngaraku-tjanampa ngurra ngaangka nyinapayiku tjiinya Mama Kuurrnga-tjanampa mirrparnarriku, palunyangka. \v 24 Tjiinya kutjupatjarra-tjananyaya kunmarnu yiri purlkanyangka mirrirntanama. Nyangka kutjupatjarranya-tjananya karrpira katiku ngurra kutjupa-kutjupakutu. Nyangka Tjiyu wiyalu-ya puurrarriku yiwarla Tjurutjamanya kanyinma. Rawa-ya kanyirayilku, nyangkalta-tjananya Mama Kuurrtu witulku.” \s1 Tjiitjanya Marlaku Pitjaku \r Matjuyuku 24.29-31; Maakaku 13.24-27 \p \v 25 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tjukurrpa kutjupa watjarnu, “Nyangka palunyangkartu tjirntu, kirnara, puru pirntirritarrartu kutjuparringkula-wananma. Nyangka kapi yuru purlkanya katuwana pitjalayinma rurrku purlkanyatjarra. Tjiinyakurlu warnanpa purlkanya katuwana tatira pitjama, palunyangka munkarra. Nyangka-ya ngurra pirningkatjalu nyakulalpi ngurlurringama. \v 26 Palunyalu-ya tjuni tjurlpilyarriku watjalku, ‘Manta lipiwana-kulila kutjuparringkula-wanarayirni. Nyaarringku ngula?’ Tjiinyamarntu-ya nyaku pirntirri tjukurrtatja-ya kutjupayarlanguru ngaparrku pitjalanyangka. \v 27 Nyangkalta-rna Katja Yarnangurrinytjanya yartakarringkula yutuwaringka tili purlkanyatjarra pitjaku. Tjiinya-rna puurrpa purlkanya tjarungaraku. \v 28 Nyangka kutjupa-kutjupa ngunytjara yartakarringkulanyangka-ya ngurlurringkutjamaaltu kurrurnpa rapalu yirranyangama. Tjiinyamarntu ngamurringu ngayulu-tjananyarnanta pitjala wankarunkutjaku.” \s1 Tjukurrpa Warta Kiripitjarra \r Matjuyuku 24.32-35; Maakaku 13.28-31 \p \v 29-30 Nyangka Tjiitjalu-tjananya watjarnu, “Tjukurrpa kamparntalpa-tjananyarnanta watjalku warta kiripitjarra. Tjiinya nyinngangka nyarlpi punkara wiyarringkupayi. Nyangka ngula nyarlpi paka-pakannyangka-yan nyaku kulilku kurlikuturrinyangka. \v 31 Nyangka palunyapirinypartu-yan nyaku kutjupa-kutjupa yartakarringkulanyangka kulilku wartalpi ngamurringu Mama Kuurrtu-tjananyanta puurrarringkula kanyiltjaku.” \p \v 32 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tirtu watjaranytja, “Kulinma-ya ngaanya. Tjiinya palyamunu palunyapirinypa yartakarringkula-wanalku wiyarriku. Nyangka-ya yarnangu nyuntunyapirinypa, tjukarurru nyinapayinya tirtu nyinama. \v 33 Yilkari mantatarrartu wiyarringku. Nyangka ngayuku wangka tirtu ngaraku ngarama.” \s1 Kuliltjarra-lan Nyinarratjaku \p \v 34 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tjukurrpa kutjupa watjarnu, “Yuwa, kuliltjarra-ya nyinama. Tirtu-kurlu-yan kulinma lurrtjurringkula mirrka kuka purlkanya ngalkukitjalu. Tjikiratarra-ya kakirirringkutjamaalpa kuru wanka nyinama. Puru-kurlu-yan tjimarri puru yulytja walykumunuku kulinma ngayulu-tjananyarnanta marlaku pitjaku tjulurrtjingaltjakutarra. \v 35 Tjiinyakurlu watingka marangkarringkulalpi wartalpitjanu tjulurraala, palunyapirinypa. Tjiinya-rniya ngurra pirningkatjalu nyaku tjarungarala-rna pitjanyangka. \v 36 Nyangka kuliltjarralu-ya Mama Kuurrta tirtu tjapinma. Nyangkantayi wankarura kanyinma palyamunu kutjupa-kutjupangkatarra. Nyangka-yan tungun-tunguntu wananma ngayula-rniyan Katja Yarnangurrinytjala kurrurnpa rapa ngarakitjalu.” \p \v 37-38 Nyangka tjirntu kutjupa tjirntu Tjiitjalu-tjananya pakara yankula tjurrtju purlkanyangka tjarrparra nintipungkupayi. Nintipungkulayilku mungarrtjirriku. Palunyalu yanku purli yini Yalapala ngarripayi. Tjiinyamarntu-ya yiwarla palunyangka ngaralanytja. Palunyalu mungayurntura marlaku mapitjaku tjurrtjungka tjarrpaku. Nyangka-ya yarnangu pirnilu nyakula lurrtjurringkula kulinma tjukurrpa watjaranyangka. \c 22 \s1 Tjumaranytja-ya Tjiitjanya Pungkukitjalu \r Matjuyuku 26.1-5; Maakaku 14.1-2; Tjuunku 11.45-53 \p \v 1 Nyangka ngamurringu Nyuma Tjalpu Ngalkupayinya tjiinya-ya Wayirntankutjanya watjalpayinya ngalkutjaku, nyarra kutjulpirtu Yiitjipula ngarangu, palunyapirinymankutjaku. \v 2 Nyangka-ya tjurrtjuku puurrpa pirnilu puru Mawutjaku wangka nintipungkupayilu-ya wangkarra kuliranytja Tjiitjanya kumpiltu tjulyara mirri pungkukitjalu. Tjiinya-ya ngurlulu palunyapirinypa kuliranytja yarnangu pirnilu-tjananya mirrparnarrirra yapungka yatultjakutarra. \s1 Tjuutalu Watjarnu Tjiitjanya Yinytjanulu Nintilkitjalu \r Matjuyuku 26.14-16; Maakaku 14.10-11 \p \v 3 Nyangka mamu Tjayitinnga kurrutjarrpangu-lu wanalpayi Tjuuta-Kariyarrta. Palunyanyatarrartu Tjiitjalu ngurrkarntanu nyangka-ya 12-pa nyinarranytja. \v 4 Nyangka yanu wangkakitja-tjananya tjurrtjuku puurrpa pirningka puru tjurrtjuku purlinymanta pirningka. Palunyalu-tjananya tjapira ngurringaralanytja yaaltji-yaaltjilu Tjiitjanya-tjanampa nintilkitjalu. \v 5 Nyangka-ya pukurlarringkulalpi watjarnu tjimarri payipungkukitjalu. \v 6 Nyangka Tjuutalu palyarnkarrarnu. Palunyalanguru tirtu kuliranytja, “Yaaltjilu-tjanamparna nintilku? Tjinguru kutjurringku nyinarranyangka-rna nintilku.” \s1 Mirrka-pula Paarnu Tjunu Wantingu Ngalkula Wayirntankutjanya Kuliratjaku \r Matjuyuku 26.17-25; Maakaku 14.12-21; Tjuunku 13.21-30 \p \v 7 Nyangka ngarangu nyuma tjalpu ngalkula kuliltjaku puru-ya tjiipu warlangu pirninya pungkula ngalkula Wayirntankutjanya kuliltjaku. \v 8 Nyangka Tjiitjalu-pulanya Piitanya Tjuunnga watjarnu, “Mapitja-pula mirrka kuka paala tjurra wanti ngalkula-lan Wayirntankutjanya kuliltjaku.” \p \v 9 Nyangka-pula tjapirnu, “Wanytjatja?” \p \v 10 Nyangka-pulanya watjarnu, “Mapitja-pula yiwarlakutu. Palunyalu nyawa wati kapi tjarlitjarra waalkarrara pitjanyangka. Palunyalu wanala ngurrangka tjarrpatjurra. \v 11 Palunyalu-pula marlawana tjarrparralpi ngurra yungarranya watjala, ‘Yuwa, Nintipungkupayilu-linyatju witurnu. Ruumpa wanytjanya ngarala mirrka-latju ngalkula Wayirntankutjanya kuliltjaku?’ \v 12 Nyangkalta-pulanyanta ruumpa purlkanya katalarrangkatja nintitjunku tamarlmanu wantitjalu. Nyangka-pulan mirrka kuka paalku tjunku wantiku.” \v 13 Nyangka-pula mularrpartu yanu nyangu wati palunyanya kapi tjarlitjarra waalkarrannyangka. Wanarayirnu-pula ngurrangka tjarrpatjunu. Palunyalu-pula marlawanalu tjarrparralpi ngurra yungarranya tjapirnu, “Ruumpa wanytjangka-latju mirrka ngalku Wayirntankutjanya kulilku?” Nyangka mularrpartu katalarrangkatjanya nintitjunu. Palunyangka-pula mirrka kuka paarayirnu tjunu wantirra marlaku yanu Tjiitjalakutu. \s1 Puurrpa Tjiitjalu Kutjuwarra Mirrka Ngalangu \r Matjuyuku 26.26-30; Maakaku 14.22-26 \p \v 14 Nyangka tjirntu tjarrpanyangka Tjiitjanya puru tjukurrpa watjalpayinyatarrartu-ya yanu ngurra palunyangka tjarrparralpi nyinakatingu mirrka ngalkukitja. \v 15 Nyangka Tjiitjalu-tjananya watjarnu, “Rawalu-rna kurrurntutarra kuliranytja tjiinya-lan mirrka ngalkula Wayirntankutjanya kuliltjaku. Nyangka-rna marla pika purlkanyatjarra mirrirriku. \v 16 Kulinma-ya ngaanya. Tjiinya-rna kutjuwarra mirrka ngalku Wayirntankutjanya kulilku. Nyangka ngula Mama Kuurrtu yarnangu pirninya puurrarriku kanyiranyangka-tjananyarnanta puru ngalku. Nyangkalta-yan tjurrkurlmaralpi kulilku.” \p \v 17 Nyangka Tjiitjalu panikinpa wamatjarra mantjiralpi Mama Kuurrnga marninypungu. Palunyalu-tjananya watjarnu, “Mantjila-ya. Palunyalu tjikira parranintinma. \v 18 Kulinma-ya ngaanya. Ngaanguru-rna wama ngaapirinypa tjikilkitjamunu. Ngarna Mama Kuurrnga ngula puurrarriku nyinarranyangka-rna puru tjikilku.” \p \v 19 Nyangka Tjiitjalu nyuma mantjirnu. Palunyalu Mama Kuurrnga marninypungkulalpi kartarntanu-tjanampa nintirnu. Palunyalu-tjananya watjarnu, “Ngaanya-tju ngayuku yarnangupirinypa. Tirtu ngalkulanytjalu-rniya ruukulinma.” \v 20 Nyangka-ya mirrka ngalangu wiyarrinyangka Tjiitjalu-tjanampa panikinpa wamatjarra nintirnu. Palunyalu watjarnu, “Ngaanya-yan tjikira kuliratjaku Mama Kuurrku tjukurrpa kuwarri watjarnu wantitjanya. Nyangka tjukurrpa palunyanya tirtu ngarama ngayulu-rnatju yirrami wiilypungkulalpi mirrirriku, palunyangka.” \p \v 21 Nyangka puru Tjiitjalu-tjananya watjarnu, “Kulila-ya ngaanya. Kutjulu-rni yinytjanulu nintilku, ngaa-lan lurrtju nyinarra mirrka ngalkula, palunyalu. \v 22 Yuwa, Katja Yarnangurrinytjanya-rna mirrirriku Mamalu-rni watjarnu wantinyangka. Nyangka-ra palyamunu ngaraku ngaa yinytjanulu-rni nintilku, palunyaku. Tjiinya Mama Kuurrtu-ra palyamunu purlkanya yutilku.” \p \v 23 Nyangka-yanku ngaparrku tjapiranytja, “Ngananyanyka watjara?” \s1 Watjaranytja-yanku Wati Purlkanya Nyinarranytjalu \p \v 24 Nyangka wanalpayi pirnilu-yanku pika-pikarringkula watjaranytja purlkanya nyinarranytjalu. \v 25 Nyangka Tjiitjalu-tjananya watjarnu, “Tjiinya-ya puurrpa mantangkatjalu yarnangu pirninya witu-witura nintilpayi. Palunyalu-yanku marninypungkula watjalpayi, ‘Wiya, ngayulu-rna yarnangu pirninya yirringkankupayi.’ \v 26 Nyangka nyuntulu-ya palunyapirinypa kulintjamaaltu wantima. Nyuntulu wati purlkanya nyinarranytjatjanu tjilku kurlunypirinyarri. Puru wanalpayi purlkanya nyinarranytjalu waarka palyanma yarnangu pirniku. \v 27 Wanytjanya wati purlkanya? Mirrka katirra nintilpayinya-munta? Wiya, nyinarra ngalkupayinya wati purlkanya. Nyangka ngayulu-tjananyarnanta nyinarra mirrka katirra nintilpayinyapirinypa.” \p \v 28 Nyangka Tjiitjalu-tjananya tirtu watjaranytja, “Yuwa, tjiinya-rniya yarnangu pirnilu watjara tjurlpilymaranytja. Nyangka nyuntulu-rniyan wantirra yankutjamaalpa tirtu lurrtjurtu nyinarranytja. \v 29 Nyangka ngayulu-tjananyarnanta nyinatjunku yarnangu pirninya-yan puurrarringkula kanyiltjaku. Tjiinya-rni Mamalu nyinatjunu puurrarringkula-tjananyarna kanyiratjaku, palunyapirinypa. \v 30 Nyangka puurrarriku-rna yilkari katu nyinarranyangka-rniyan ngamu nyinarra pukurltu mirrka ngalkunma. Palunyalu-yan puurrpa purlkanya nyinama tjiya walykumunu pirningka. Palunyalu-yan Yitjurayilku tjamupirti-tjananya puurrarriku kanyinma.” \s1 Tjiitjalu Nintilu Watjaranytja Piitalu Mayultjaku \r Matjuyuku 26.31-35; Maakaku 14.27-31; Tjuunku 13.36-38 \p \v 31 Nyangka Tjiitjalu watjarnu, “Yuwa Tjayiman, kulila. Tjayitintu Mama Kuurrnga tjapirnu, ‘Palya-munta-tjananyarna witu-witulku palyamunu-ya palyaltjaku?’ Nyangka Mama Kuurrtu yuwarnmanu. Nyangka-tjananyanta mularrpartu witu-witulku. Nyangka-yan kutjupatjarralu kulilku wantiku. Nyangka-yan kutjupatjarralu kuliralpi palyalku. Tjiinyakurlu mirrka yurninypa karniralpi walykumunu kanyila. Palunyalu palyamununya warni, palunyapirinypa. \v 32 Yuwa Tjayiman, ngayulu-rnanku Mamala tjapiranytja punkaran tirturringkula yankutjakutarra. Nyangkan marlaku pinkurraalku puru wanaranytjatjanulu wanalpayi pirninya yirringkanama.” \p \v 33 Nyangka Piitalu kuliralpi watjarnu, “Wiya Puurr, lurrtjurtu-lin tjayilpangka tjarrpaku. Mirrirringkutarrartu-lin.” \p \v 34 Nyangka Tjiitjalu watjarnu, “Piita, kulila-rni. Munga kuwarrinya-tjun marnkurrara ngurrparriku. Palunyalultan kulilku tjuki-tjuki tjirntukutu mirranyangka.” \s1 Walarrpa, Kaliki, Puru Kunmarnu Purlkanyatjarra \p \v 35 Nyangka Tjiitjalu-tjananya wanalpayi pirninya tjapirnu, “Kulira-munta-yan kutjulpirtu-tjananyarnanta witurnu tjukurrpa-yan parrawatjaratjaku? Nyangka-munta-yan mirrkatjirratjalu puru tjinapuunpa wiyalu purtu kuliranytja?” \p Nyangka-ya watjarnu, “Wiya, purtu kulintjamaalpa-latju walykumunu parrapitjalayintja.” \p \v 36 Nyangka Tjiitjalu-tjananya watjarnu, “Nyangka-yan kuwarrinya palya walarrpa puru kaliki mirrkaku kanyiranytjalu katiku. Nyangka-tjingurun kunmarnumaaltu kawutunku nintilku tjimarrikitjalu. Palunyalu kunmarnu purlkanya payipungku. \v 37 Tjiinya Payipulta kutjulpirtu walkatjunu wantinytjanya ngaapirinypa ngarala, ‘Tjiinya yarnangu pirnilu-ya kuliranytja wati palunyanya palyamunu nyinarranytja.’ Tjiinya-rni ngayunyatjarra watjaranytja. Nyangka wangka palunyanya kuwarrinya yutirriku.” \p \v 38 Nyangka-ya wanalpayi pirnilu watjarnu, “Puurr, nyawa ngaa kunmarnu purlkanya kutjarra-latju kanyira.” \p Nyangka watjarnu, “Yuwa, palya.” \s1 Tjiitjalu Mamala Tjapiranytja Purli Yalapala \r Matjuyuku 26.36-46; Maakaku 14.32-42 \p \v 39 Nyangka Tjiitjanya palunyaku wanalpayitarrartu-ya yiwarla palunyanya wantirra yanu purli Yalapalakutu. Tjiinya-ya ngurra palunyakutu tirtu yankupayi. \v 40 Pitjalayirnu-ya parrapitjangu. Nyangka-tjananya Tjiitjalu watjarnu, “Tjapinma-ya tjiinya mamulu-tjananyanta punkatjingaltjakutarra.” \p \v 41 Nyangka ngamurtu mapitjalalpi pupakatingu. Palunyalu ngaapirinypa tjapirnu, \v 42 “Yuwa Mama, wuyurrarriku-munta-rnin watjalku pika purlkanyatjarra-rna mirrirringkutjamaaltu wantitjaku? Wiya, nyuntulunku yungarralu kulila.” \v 43 Nyangkalta yayintjulpa yilkaringuru tjarungaralalpi-lu kurrurnpa rapara kanyiranytja. \v 44 Palunyangka tjuni tjurlpilytju puru kurrurntutarrartu tjapiranytja. Nyangka-lu yakuri purlkanya yirramipirinypa tjutirranytja mantakutu. \p \v 45 Nyangka palunyaku Mamangka tjapirayirnu wiyarringkulalpi pakara marlaku yanu. Palunyalu nyangu wanalpayi pirninya-ya kunkunpa ngarrirranyangka. Tjiinya-ya tjuni tjurlpilyarringu yamatjitjirratja kunkunarringu. \v 46 Nyangka-tjananya watjarnu, “Nyaaku-yan kunkunpa ngarrirra? Pakala-ya. Palunyalu tjapinma tjiinya mamulu-tjananyanta punkatjingaltjakutarra.” \s1 Tjiitjanya-ya Tjulyarnu \r Matjuyuku 26.47-56; Maakaku 14.43-50; Tjuunku 18.3-11 \p \v 47 Nyangka tjaangkartu-ya pirnipurlka waalkarrara pitjangu. Tjiinya wanalpayi Tjuutalu-tjananya walara katingu. Palunyalu pitjangu-lu Tjiitjanya nyunytjulkitja. \v 48 Nyangka-lu tjapirnu, “Tjuuta, nyunytjuralpi-parta-rnin nintilku warrmarlaku?” \p \v 49 Nyangka-ya Tjiitjala ngamu ngaralanytjalu nyangu, “Yuwa-parta, tjulyara-luya katikitja?” Nyangka-ya tjapirnu, “Puurr, kunmarnungka-munta-latju wakalku?” \v 50 Nyangka wanalpayi kutjulunku kunmarnu purlkanya yilaralpi wati kutju pina wakunguru katapungu, tjiinya tjurrtjuku puurrpa purlkanyaku waarka palyalpayinya. \p \v 51 Nyangka Tjiitjalu-tjananya wanalpayi pirninya watjarnu, “Wanti-ya.” Nyangka wati nyarra pina katapungu, palunyanya pampurnu wiirrurnu. \p \v 52 Palunyatjanu Tjiitjalu-tjananya tjurrtjuku puurrpa pirni puru tjurrtjuku purlinymanta pirni, yirna pirninyatarrartu nyakulalpi watjarnu, “Nyaaku-rniyan kunmarnu purlkanya kupulutjarra pitjangu tjulyalkitja? Ngayulu-munta-rna mirri pungkupayi? \v 53 Wiya, tjirntu kutjupa tjirntu-tjananyarnanta nyinarranytja tjurrtju purlkanyangka. Nyangka-rniyan tjulyantjamaaltu wantirranytja. Parturtu kuwarrinya nyuntuku-tjanampanku ngarala tjiinya-rniyan tjulyaltjaku. Puru mamu nyarra palyamunu pirninya mungalurrmara kanyilpayiku ngarala kutjupa-kutjupa palyaltjaku.” \s1 Piitanya Tjiitjaku Ngurrparringkulanytja \r Matjuyuku 26.57-58, 69-75; Maakaku 14.53-54, 66-72; Tjuunku 18.12-18, 25-27 \p \v 54 Nyangka-ya Tjiitjanya tjulyara katingu. Palunyalu-ya tjarrpatjunu tjurrtjuku puurrpa purlkanyaku yiwarlangka. Nyangka Piitalu tiwawanalu wanarayirnu \v 55 tjarrpangu yaarrpa palunyangka. Palunyalu nyangu yarnangu pirnilu-ya waru tilirnu nyinarranyangka. Palunyalu-tjananya lurrtjurringu nyinarranytja. \v 56 Nyangka kungka waarka palyalpayi kutjulu nyangu Piitanya warungka nyinarranyangka. Palunyalu warnirripungkula puru nyakulanytjalu watjarnu, “Wiya, wati ngaanyatarrartu Tjiitjala lurrtju parrapitjalayintja.” \p \v 57 Nyangka Piitalu watjarnu, “Wiya, wati palunyaku-rna ngurrpa.” \p \v 58 Nyangka rawamaalpartu wati kutjulu nyakulalpi watjarnu, “Wiya, nyuntunyatarrartun palunyaku wanalpayi.” \p Nyangka Piitalu watjarnu, “Wiya, ngurrpa-rna.” \p \v 59 Nyangka-ya nyinarrayirnu, nyangka wati kutjupalu watjarnu, “Wiya, mularrpa ngaanya palunyaku wanalpayi tjiinyamarntu ngurra Kalalinyamartatji.” \p \v 60 Nyangka Piitalu watjarnu, “Wiya, ngurrpa-rna. Nyaapan watjara? Purtu-rnanta kulira.” \p Nyangkalta wangkarranyangkartu tjuki-tjuki mirrangu. \v 61 Nyangka Puurrpa Tjiitjalu pinkurraaralpi ngaparrku nyangu-pulanku. Nyangkalta Piitalu ruukulirnu palunyaku Puurrtu watjannyangka, “Munga kuwarrinya-tjun marnkurrara ngurrparriku. Palunyalultan kulilku tjuki-tjuki mirranyangka.” \v 62 Nyangka wangka palunyanya kuliralpi kurntarringu. Palunyalu pakara yilkaku yankulalpi purlkanya yulangu. \s1 Tjiitjanya-ya Ngarlpupirtira Pungkulanytja \r Matjuyuku 26.67-68; Maakaku 14.65 \p \v 63 Nyangka Tjiitjanya-ya miranykanyiranytjalu ngarlpupirtira pungkulanytja. \v 64 Puru-ya kuru karrpiralpi pungkula tjapiranytja, “Nganalunta pungu?” \v 65 Palunyalu-ya kutjupa-kutjupatarrartu tjalkirr-tjalkirrtu watjaranytja. \s1 Tjiitjanya-ya Kantjulpa Pirningka Ngaratjunu \r Matjuyuku 26.59-66; Maakaku 14.55-64; Tjuunku 18.19-24 \p \v 66 Nyangka-ya mungayurntura Tjiitjanya katingu kantjulpa pirnikutu. Tjiinya-ya tjurrtjuku puurrpa pirni, puru Mawutjaku wangka nintipungkupayi pirni, puru yirna pirninya kapurturringu nyinarranytja Tjiitjanya tjapira kulilkitja. \v 67 Palunyalu-ya watjarnu, “Tjurrkurltu-lanyatju watjala. Mularrpa-muntan wati nyarra Mama Kuurrtu kalkuntjanya?” \p Nyangka Tjiitjalu watjarnu, “Wiya, tjinguru-tjananyarnanta watjalku. Nyangka-rniyan mularrkulilkitjamunu. \v 68 Puru-tjinguru-tjananyarnanta tjapilku kulilku. Nyangka-rniyan watjalkitjamunu. \v 69 Nyangka ngaanguru-rna Katja Yarnangurrinytjanya yanku Mama Kuurrta yitingka nyinarralpi puurrpa tirtu nyinama.” \p \v 70 Nyangka-ya kuliralpi watjarnu, “Nyuntulu-partan Mama Kuurrku Katja?” \p Nyangka-tjananya watjarnu, “Nyuntulu-yan watjarnu.” \p \v 71 Nyangka-ya kuliralpi watjarnu, “Wiyangkalpi yungarralunku watjarnu. Nyangka-lan nyaaku kutjupanya yarltiku pitjala-lanya watjaltjaku?” \c 23 \s1 Tjiitjanya-ya Katingu Payilarrtakutu \r Matjuyuku 27.1-2, 11-14; Maakaku 15.1-5; Tjuunku 18.28-38 \p \v 1 Nyangka-ya kantjulpa pirnilu pakara Tjiitjanya katingu ngaratjunu Payilarrta tjiinya puurrpa Ruumanyamartatjingka. \v 2 Palunyalu-ya watjaranytja, “Wati ngaanya-latju nyangu tjiinya ngayuku-lampatju yungarrapirti pinkurrtjingaranyangka. Tjiinya-tjananya marrkuranytja tjimarri-ya kapamanpa Ruumanyamartatjiku nintiranytjamaaltu wantitjaku. Purunku yungarralu watjaranytja puurrpa yini Kurayitjanya nyinarranytjalu.” \p \v 3 Nyangka Payilarrtu Tjiitjanya tjapirnu, “Nyuntulu-muntan Tjiyuku-tjanampan puurrpa?” \p Nyangka Tjiitjalu watjarnu, “Pina yungarralu palan kulira watjara.” \v 4 Nyangka Payilarrtu-tjananya tjurrtjuku puurrpa pirni puru yarnangu pirninya watjarnu, “Wiya, purtu-rnalu tjapira kuliranytja mirritjunkukitjalu.” \p \v 5 Nyangka-ya mula-mulalu watjaranytja, “Wiya, yarnangu pirninya-tjananya watjara pinkurrtjingaranytja kapamanku-ya tungun-tungunarritjaku. Palunyapirinytju-tjananya ngurra ngaa Tjutiyala lipiwanalu nintipungkulanytja. Tjiinya Kalalilawanalu-tjananya nintipungkulanytjatjanu ngurra ngaaku pitjangu.” \s1 Yaratalu Tjiitjanya Tjapira Kuliranytja \p \v 6 Nyangka Payilarrtu-tjananya kuliralpi tjapirnu, “Wati ngaanya-munta Kalalinyamartatji?” \v 7 Nyangka-ya yuwarnmanu. Nyangkalta watjarnu Tjiitjanya-ya puurrpa Yaratalakutu makatitjaku. Tjiinyamarntu ngurra Kalalila nyinarra-tjananya kanyilpayi. Palunyalu pitjangu Tjurutjamala ngarna nyinarranytja. Nyangka-ya mularrpartu Tjiitjanya makatingu Yaratalakutu. \v 8 Nyangka nyakulalpi pukurlarringu. Tjiinya tjukurrpa Tjiitjanyatjarra rawalu kuliranytja. Palunyalu watjaranytja, “Ngamulupalka-rna nyawa yayirninytjulu kutjupa-kutjupa yartakaranyangka.” \v 9 Nyangka Tjiitjanya ngaratjunkulalpi kutjupa-kutjupa tjapiranytja. Nyangka kulira wantirra kanmarrpa ngaralanytja. \v 10 Nyangka tjurrtjuku puurrpa pirnilu puru Mawutjaku wangka nintipungkupayi pirnilu-ya mula-mulalu watjaranytja, “Wiya, wati ngaalu mularrpa palyamunu palyaranytja.” \v 11 Nyangka Yaratalu puru palunyaku warrmarla pirnilu-ya ngarlpupirtira watjaranytja. Palunyalu-ya kawutu walykumunu Tjiitjala tjarrpatjunu. Palunyalu-ya Payilarrtakutu marlakulu mawiyarnu. \v 12 Nyangka tjirntu palunyangka Yaratanya-pula Payilarrnga yamatjirringu. Tjiinya-pulanku tirtu yanyan-yanyanpa nyinarranytjatjanu kalyparringu. \s1 Tjiitjanya Mirritjunu \r Matjuyuku 27.15-26; Maakaku 15.6-15; Tjuunku 18.39—19.16 \p \v 13-14 Nyangka-ya Tjiitjanya marlakulu katingu Payilarrta ngaratjunu. Nyangka-tjananya yarltingu tjurrtjuku puurrpa pirni, puru yirna pirni, puru yarnangu pirninyatarrartu. Palunyalu-tjananya kapurturalpi watjarnu, “Wati ngaanya-rniyan katingu watjarnu yarnangu pirninyanyu watjara pinkurrtjingaranytja. Purunyu kutjupa-kutjupa palyamunu palyaranytja. Nyangka-rna purtu tjapira kuliranytja nyarra-rniyan nyuntulu tjakultjunu, palunyanya. \v 15 Puru Yaratalutarrartu purtu ngurringarangu. Palunyalu marlakulu ngalyawiyarnu. Nyaatjanungka-rnalu kunpu-kunpu mirritjunku? Tjiinyamarntu palyamunu palyantjamunu. \v 16 Nyangka-rna wantirralpi watjalku warrmarlalu-lu wirtapi wilyparnpungkula walatjunkutjaku.” \v 17 [Tjiinya kurli kutjupa kurli turlku Wayirntankutjanya ngaralanyangka Payilarrtu wati kutju tjayilnguru walatjunkupayi.] \p \v 18 Nyangka-ya yarnangu pirnilurtu mirrarra watjaranytja, “Wiya, wati palanya mirritjurra. Purapanya-lampatju walatjurra.” \v 19 Tjiinya kutjulpirtulpi wati pirni-ya yanyan-yanyanpa nyinarranytja kapamanku. Palunyalu-ya pika-pikarringkulalpi wati kutju mirrirntanu yiwarla palunyangka. Nyangkalta-ya Purapanya tjayilpangka tjarrpatjunu. \p \v 20 Nyangka Payilarrnga mukurringkulanytja Tjiitjanya walatjunkukitjalu. Palunyalu-tjananya puru watjarnu, “Wiya, purtu-rnalu tjapirnu kulirnu palyamunu palyaltjaku. Kamu-rna watjalku pungkula-ya mirrirntankutjaku.” \v 21 Nyangka-ya mirrarra watjaranytja, “Wiya, wartangka yurtitjurra. Wartangka yurtitjurra.” \p \v 22 Nyangka-tjananya puru watjarnu, “Wiya, nyaapirinypa palyarnu? Purtu-rnalu tjapirnu kulirnu mirritjunkukitjalu. Palunyalu-rna wantirralpi watjalku warrmarlalu-lu wirtapi wilyparnpungkula walatjunkutjaku.” \p \v 23 Nyangka-ya tirtu mirrarra watjaranytja Tjiitjanya wartangka yurtitjunkutjaku. Mirrarrayirnu-ya, palunyalu Payilarrnga wuyurrpa kurrarnu. \v 24 Nyangka mularrpartu mirritjunu-lu. \v 25 Palunyalu walatjunu wati nyarra pika-pikara mirrirntaralpi tjayilpangka tjarrpanytjanya. Tjiinyamarntu-ya palunyaku tjapiranytja. Nyangkalta watjarnu warrmarlalu-ya Tjiitjanya wartangka yurtitjunkutjaku. \s1 Tjiitjanya-ya Wartangka Yurtitjunu \r Matjuyuku 27.32-44; Maakaku 15.21-32; Tjuunku 19.17-27 \p \v 26 Nyangka-ya warrmarla Ruumanyamartatjilu Tjiitjanya makatirrayintja wartangka yurtitjunkukitjalu. Palunyalu-ya nyangu wati yini Tjayimannga nyarra ngurra Tjaarininyamartatjinya purtinguru pitjalayinnyangka. Palunyalu-ya tjulyaralpi warta Tjiitjanyamartatji tjarlitjunu. Nyangka mularrpartu tjarlitjarralu Tjiitjanya wanarayintja. \p \v 27 Nyangka-ya yarnangu pirnilu wanarayintja. Nyangka minyma pirninya-ya Tjiitjanyatjirratja mirrarra yularranytja. \v 28 Nyangka Tjiitjalu pinkurraaralpi-tjananya watjarnu, “Wiya, ngayuku-ya yularranytjamaalpa yungarralu-yanku kulira yulama puru nyuntuku tjilkukutarrartu. Tjiinyamarntu ngula palyamunu purlkanya yutirriku yiwarla ngaa Tjurutjamala. \v 29 Nyangka-ya watjalku, ‘Walykumunu-ya minyma nyarra tjilku kanyintjamaalpa nyinarra.’ \v 30 Nyangka-ya yarnangu pirnilu watjalku purli wararralu-tjananya punkara yangatjunkutjaku. \v 31 Tjiinya kuwarrinya-tju palyamunu purlkanya yutirringu. Nyangka palunyangka munkarra yutirringku yarnangu palyamunu pirniku.” \p \v 32 Nyangka-ya warrmarlalu puru wati palyamunu kutjarratarrartu katirrayintja Tjiitjalawana mirrirntankukitjalu. \v 33 Pitjalayirnu-ya parrapitjangu yapu yini Kata Tarrkatjarraku. Palunyalu-ya Tjiitjanya wartangka yurtitjunu. Puru-ya wati palyamunu kutjarranya ngantjarrpa-ngantjarrpa yurtitjunu. \v 34 Nyangka Tjiitjalu watjarnu, “Wiya Mama, kalyparriwa-tjanampa ngurrpalu-rniya palyaranyangka.” \p Nyangka-ya warrmarlalu Tjiitjaku warntu pirninya mantjilkitja ngarlpurringkulanytja winumara kutjupa-kutjupa mantjilkitjalu. \v 35 Nyangka-ya yarnangu pirnilu ngarala nyakulanytja. Nyangka-ya puurrpa Tjiyu pirnilu ngarlpupirtira watjaranytja, “Wiya, wati ngaalu yarnangu pirninya wankaranytja. Yungarranyka wankarriwa. Nyangka-layi mula-mularriwa wati nyarra Mama Kuurrtu kalkuntjanya.” \p \v 36 Nyangka-ya warrmarlalu ngamurringkulalpi wayinpirinypa nintira ngarlpupirtira watjaranytja, \v 37 “Nyuntulu-partan Tjiyuku-tjanampa puurrpa? Wankarringkulanyka tjarungara.” \p \v 38 Nyangka Tjiitjala katalarra nampa ngaapirinypa ngaralanytja, “Wati ngaanya Tjiyuku-tjanampa puurrpa.” \p \v 39 Nyangka wati kutju yurtingaralanytjalu ngarlpupirtira watjaranytja, “Nyuntulu-partan wati nyarra Mama Kuurrtu kalkuntjanya? Yala, wankarringkulanyka tjarungara. Palunyalu-linyatju ngayunyatarrartu wankala.” \p \v 40 Nyangka wati kutjupalu payiralpi watjarnu, “Nyuntulu-tjingurun Mama Kuurrnga panypurangkutjamaaltu wantima. Tjiinya marnkurrngartu-lanya wartangka yurtitjunu. \v 41 Nyangka palya-linya yurtitjunu tjiinyamarntu-lin palyamunu palyalpayi. Nyangka wati ngaalu palyamunu palyaranytjamunurtu.” \v 42 Palunyalu Tjiitjanya ngalyanyakulalpi watjarnu, “Ngulan puurrarringku nyinarranytjalu-rni kulinma.” \p \v 43 Nyangka Tjiitjalu-lu watjarnu, “Yuwa, kuwarrirtu-lin ngurra walykumunungka tjarrpaku. Mularrpa-rnanta watjara.” \s1 Tjiitjanya Mirrirringu \r Matjuyuku 27.45-56; Maakaku 15.33-41; Tjuunku 19.28-30 \p \v 44 Nyangka Tjiitjanya wartangka ngaralayirnu tinarringu. Nyangkalta tjirntu mungalurraarnu. Nyangka manta lipiwana mungapirinypa ngaralayirnu mungarrtjirrinyangka tjirntu marlaku yartakarringu. \v 45 Palunyangka warntu nyarra tjurrtju purlkanyangka waraly-waralyngarapayinya wartunarraralpi kutjarrarringu. \v 46 Nyangka Tjiitjalu lingkirrtu mirrarralpi watjarnu, “Yuwa Mama, mirrirrinyangka-rni kuurti mantjila.” Palunyapirinypa watjaralpi mirrirringu. \p \v 47 Nyangka warrmarla puurrtu nyakulalpi Mama Kuurrnga marninypungu. Palunyalu watjarnu, “Wiya, wati ngaanya palyamunu palyaranytjamaalpa nyinapayi.” \p \v 48 Nyangka yarnangu pirni nyarra-ya nyakukitja pitjangu, palunyalu-ya nyakula wantirra ngurraku yanu. Mapitjalayintjalu-ya tjuni kartalypa mirrarra yularranytja. \v 49 Nyangka Tjiitjaku yamatji pirnilu puru minymalutarrartu-ya tiwanguru ngarala nyakulanytja. Tjiinya minyma palunyanya-ya Tjiitjala lurrtju Kalalilanguru pitjangu. \s1 Tjiitjanya Pulpangka Tjarrpatjunu \r Matjuyuku 27.57-61; Maakaku 15.42-47; Tjuunku 19.38-42 \p \v 50-51 Nyangka wati yini Tjawutjanya yiwarla Yaramatjiyala nyinapayi, ngurra Tjutiyala. Wati palunyanya tjukarurru nyinapayi. Palunyalu kawarrtu nyakulanytja Mama Kuurrtu-tjananya puurrarringkula kanyiltjaku. Palunyanya puru kantjulpa nyinarranytja. Nyangka-ya kantjulpa pirnilu Tjiitjanya mirritjuranyangka Tjawutjanya-ra purtu ngarltuwangkangu. \v 52 Wati palunyanya Payilarrtakutu yanu tjapirnu, “Mirri Tjiitjanya-munta-rna mantjira makatiku?” Nyangka watjarnu, “Yuwa, palyan mantjira makatiku.” \v 53-54 Nyangkalta kulira yanu. Palunyalu wartangkatja mantjiralpi warntu pirntalta karrpirnu. Palunyalu makatingu pulpangka tjarrpatjunu. Tjiinya-ya yapu tjawarnu pulpakarrarnu wantinyangka mirri kutjuwarra ngarrirranytjamunu, palunyangka-lu tjarrpatjunu tjirntu Puratingka. Tjiinya tjirntu Tjatiti yaka-yakangka-ya waarka palyaranytjamaaltu wantipayi. \p \v 55 Nyangka minyma pirni nyarra-ya Tjiitjala Kalalilanguru wanaranytjatjanu lurrtjurringu Tjawutjala. Palunyalu-ya nyangu pulpangka tjarrpatjunkunyangka. \v 56 Palunyalu-ya wantirra yanu ngurraku. Palunyalu-ya uyilpa parnti walykumunu tamarlmanu tjunu wantingu mirri nyirtilkitjalu. \p Palunyalu-ya ngarringu tjirnturringkulalpi waarka palyantjamaalpa nyinarranytja. Tjiinya Mawutjalu watjarnu wantinyangka-ya Tjatitingka waarka palyantjamaalpa nyinapayi. \c 24 \s1 Tjiitjanya Mirritjanu Wankarringkula Pakarnu \r Matjuyuku 28.1-10; Maakaku 16.1-8; Tjuunku 20.1-10 \p \v 1 Nyangka Yirrinytja munga-mungangka-ya minyma pirnilu parnti walykumununya katingu pulpakutu tjiinya-ya tamarlmanu wantinytjalu. \v 2 Parrapitjangu-ya nyangu yapu purlkanya pulpa tjaangkatja watiyurnturnu wantinytja ngaralanyangka. \v 3 Palunyalu-ya pulpangka tjarrparra yanu. Palunyalu-ya purtu nyangu, “Mirri Puurrpa Tjiitjanya wiyartu.” \v 4 Ngarala-ya purtu kuliranyangka wati kutjarra-pula warntu pirntaltjarra yutirringu ngarangu. \v 5 Nyangka-ya minyma pirninya ngurlu pupakatingu. Nyangka-tjananya watjarnu, “Nyaaku-yan wati wankaku ngurrira ngurra mirringkatjangka? \v 6 Tjiinya ngurra ngaangka mirri ngarrinytjatjanu wankarringkula pakarnu. Kulira-munta-yan ngurra Kalalilalpi watjarnu wantitjanya? \v 7 Tjiinya ngaapirinypa watjarnu, ‘Katja Yarnangurrinytjanya-rniya nintilku wati palyamunu pirniku. Nyangka-rniya wartangka yurtitjunku. Nyangka-rna ngurra kutjarratjanu wankarringkula pakalku.’” \p \v 8 Nyangka-ya minyma pirnilu wangka palunyanya ruukulirnu. \v 9 Palunyatjanu-ya pulpa wantirra marlaku yanu. Palunyalu-ya wanalpayi 11-ta puru kutjupatjarrangkatarrartu tjakultjunu. \v 10 Tjiinya minyma ngaalu-ya: Miri-Matalanyamartatjilu, Tjawanalu, Miri kutjupa nyarra Tjayimiku ngunytjulu, puru minyma kutjupatjarralutarrartu-ya watjaranytja. \v 11 Nyangka-ya tjukurrpa watjalpayilu mula-mularringkutjamaaltu kulirnu wantingu. Tjiinya-ya kulirnu minyma pirnilu-ya katakurralu watjaranytja, palunyakukantjalu. \v 12 Nyangka-parturtu Piitanya pakara pulpakutu kukurraarnu. Palunyalu pupakatirralpi nyangu warntu mirringkatjakutju ngarrirranyangka. Palunyalu purtu kulira wantirra yanu ngurrakutu. \s1 Wanalpayi Kutjarra-pula Yanu Yiwarla Yamayaku \r Maakaku 16.12-13 \p \v 13 Nyangka Yirrinytja palunyangkartu wanalpayi-pula kutjarra Tjurutjamanya wantirra pakara yanu yiwarla Yamayaku. Tjiinya yiwarla palunyanya ngamu ngaralanytja tinanguru yankula mungarrtji tjarrpatjaku. \v 14 Mapitjalayirnu-pula ruukulira watjaranytja Tjiitjanya mirrirrinyangka. Puru-pula watjaranytja tjiinya minymalu-ya pulpakutju nyakulalpi tjakultjunu, palunyanya. \v 15 Mawatjarayirnu-pula, nyangka Tjiitjanya lurrtjurringu mapitjalayintja. \v 16 Nyangka-pula nyakulalpi kulirnu maliki. \v 17 Nyangka Tjiitjalu tjapirnu, “Tjukurrpa nyaapirinypa-pulan watjara?” \p Nyangka-pula kuliralpi kurrurnpa yulatjarra ngarangu. \v 18 Nyangka wati kutju yini Kilipalu watjarnu, “Kutju-partan ngurrpa nyinarra? Palunyalu-muntan kulintjamunu kuwarrinya Tjurutjamala ngaranyangka?” \p \v 19 Nyangka tjapirnu, “Nyaapirinypa?” \p Nyangka-pula watjarnu, “Wiya, wati yini Tjiitja-Natjarinyamartatjinya walykumunu nyinarranytja. Tjiinya Mama Kuurrtu-lu kanyiranyangka palunyaku wangka nintipukalu watjaranytja puru yayirninytjulu kutjupa-kutjupa palyaranytja. Nyangka-ya yarnangu pirnilu pukurltu nyakulanytja Mama Kuurrtutarrartu. \v 20 Nyangka-partu-lampa tjurrtjuku puurrpa pirnilu puru kantjulpa pirnilu-ya yinytjanulu nintirnu pungkula-ya mirrirntankutjaku. Nyangka-ya wartangka yurtitjunu. Nyangkalta mirrirringu. \v 21 Tjiinya-latju kuliranytja tjiinya Yitjurayilku tjamupirti-lanya paalytjura kanyiratjaku. Palunyapirinypa-latju kulirnu raatjunu. Tjiinyamarntu-luya mirrirntanu. Nyangka-latju nyinarrayirnu ngurra kutjarrarringu. \v 22 Nyangka kuwarrinya-lanyatju minyma pirnilu kutjupa-kutjupa watjaranytja. Tjiinya-ya munga-mungangka yanu pulpakutu. \v 23 Palunyalu-ya mirri purtu nyangu. Palunyalu-ya marlaku pitjangu watjarnu, ‘Wiya, yayintjulpa-latju nyangu. Nyangka watjarnu Tjiitjanya mirritjanu wankarrinyangka.’ \v 24 Nyangka-ya wanalpayi kutjupatjarralu pulpakutu yanu nyangu minymalu-ya tjurrkurltu watjannyangka. Palunyalu-ya Tjiitjanya nyakunytjamaalpa wiyartu.” \p \v 25 Nyangka-pulanya watjarnu, “Pina kuwar-kuwarpa-munta-pulan? Mula-mularringkutjamaaltu-parta-pulan tirtu kulira wantirra Mama Kuurrku wangka kulira tjakultjunkupayilu-ya watjarnu wantinytjanya? \v 26 Tjiinya ngaralanytja wati nyarra Mama Kuurrtu kalkuntjanya pika purlkanyatjarra mirrirritjaku, palunyatjanu yankula Mamala nyinarratjaku. \v 27 Tjiinya Mawutjalu kutjulpirtu wati palunyatjarra walkatjunu wantingu. Palunyanguru-ya Mama Kuurrku wangka kulira tjakultjunkupayilu palunyapirinypartu walkatjura-wanarayirnu wantingu.” Tjiinya Tjiitjalu-pulanya pitjalayintjalu watjara tjurrkurlmaranytja. \p \v 28-29 Nyangka-ya pitjalayirnu, yiwarla Yamayaku parrapitjangu. Nyangka Tjiitjanya wayirntara mapitjanyangka-pula tjapirnu, “Tjarrpaku-munta-linyatjun nyinama? Tjiinyamarntu mungarringu.” Nyangkalta yuwarnmaralpi tjarrpangu nyinarranytja. \v 30 Nyangka-ya nyinakatingu mirrka ngalkukitja. Nyangka Tjiitjalu nyuma mantjiralpi Mama Kuurrnga marninypungu. Palunyalu kartarntaralpi-pulampa nintirnu. \v 31 Nyangkalta-pula nyangu ngurrkarntanu, “Wiya, ngaanya Tjiitjanya.” Nyangka-parturtu wiyarringu. \v 32 Nyangka-pula watjarnu, “Wiya, yiwarrawanalu-linya tjukurrpa walykumunu watjaranytja. Tjiinya Payipultatja watjaranytjalu-linya kurrurnpa yipilymaranytja.” \p \v 33 Nyangkalta-pula waarrpungkula marlaku yanu Tjurutjamaku. Palunyalu parrapitjangu nyangu wanalpayi 11-pa puru kutjupatjarratarrartu-ya nyinarranyangka. \v 34 Nyangka-pulanyaya watjarnu, “Wiya, Puurrpa Tjiitjanya mularrpa wankarringkula pakarnu. Tjiinya yutirringu Tjayimanta.” \p \v 35 Nyangka-pula watjarnu, “Kulilku-munta-yan? Tjiitjanya-linyatju lurrtjurringu yiwarrangka-litju mapitjalayinnyangka. Nyangka-litju ngurrpartu wangkarranytja. Ngarna ngurrangka tjarrpangu mirrka kartarntankunyangka-litju nyangu ngurrkarntanu.” \s1 Tjiitjanya Wanalpayi Pirningka Yutirringu \r Matjuyuku 28.16-20; Maakaku 16.14-18; Tjuunku 20.19-23 \p \v 36 Nyangka-tjananya wanalpayi kutjarralu kutjupatjarrangka watjaranytja. Nyangka tjaangkartu Tjiitjanya-tjananya yutirringkulalpi ngarangu. Palunyalu watjarnu, “Yuwa, kurrurnpa rapa-ya nyinama.” \p \v 37 Nyangka-partu-ya nyakulalpi kurrurnpa wiyarringu kulirnu kuurtikukantjalu. \v 38 Nyangka-tjananya watjarnu, “Wiya, nyaaku-tjuyan ngurlurringkula? Nyaaku-yan purtu mula-mularringkula? \v 39 Wiya, mara tjinatarrartu-rniya nyawa ngurrkarntarra ngayulu-rna mularrpa ngaralanyangka. Pampula-rniya mularrnyakukitjalu. Tjiinya-rna kuurti wiya, yarnangu palunyanyartu.” \p \v 40 Nyangka-tjananya mara tjina nintitjunu. \v 41 Nyangka-ya kata paarnarrarnu pukurltu nyakulanytja. Palunyalu-ya tirtu purtu kuliranytja. Nyangkalta-tjananya tjapirnu, “Mirrka-munta-yan kanyira?” \v 42 Nyangka-ya kuka kapingkatja tangka nintirnu. \v 43 Nyangka mantjiralpi ngalangu mirangkartu-tjananya. \p \v 44 Palunyalu-tjananya watjarnu, “Ngaanya-rniyan nyakula tjiinya-rna mirritjanu wankarrinyangka. Tjiinya nyinarranytjalulpi-tjananyarnanta palunyapirinypa watjaranytja tjiinya tjukurrpa pirni ngayunyatjarra Payipulta kutjulpirtu walkatjunu wantitjanya yutirritjaku. Nyarra Mawutjalu puru-ya Mama Kuurrku wangka kulira tjakultjunkupayilu walkatjunu, puru turlku pirninya walkatjunu wantinytjanya-rna watjaranytja yutirritjaku. Nyangka mularrpartu yutirringu.” \p \v 45 Nyangka-tjananya pina yarlarnu Payipulpa palunyanya-ya kuliratjaku. \v 46 Tjiinya-tjananya watjarnu, “Payipulta kutjulpirtu walkatjunu wantitjanya ngarala tjiinya wati nyarra Mama Kuurrtu kalkuntjanya pika purlkanyatjarra mirrirritjaku. Palunyalu ngurra kutjarratjanu wankarringkula pakaltjaku. \v 47 Puru ngarala palunyaku wangka parrawatjaratjaku Tjurutjamalawanalu puru ngurra pirniwanalu. Nyangka-yayi palyamunu wantirra pinkurraala. Nyangka-tjanampa Mama Kuurrnga kalyparriwa. \v 48 Yuwa, nyuntulu-yan nyakunytjatjanulu yarnangu pirningka parratjakultjunama. \v 49 Tjiinya-tjananyarnanta witulku Kuurti Walykumununya tjiinya Mama Kuurrtu-tjananyanta kalkurnu wantitjanya. Nyangka-kurlu-yan yiwarla ngaanya wantirra yanku. Kuwarripa-ya nyinama Kuurti palunyanya pitjala-tjananyanta yarnangungkarritjaku. Nyangka Kuurti palunyanyatjarralu-yan tjukurrpa parrawatjanma.” \s1 Tjiitjanya Yilkari Katalarra Yanu \r Maakaku 16.19-20; Palyalpayinya 1.9-11 \p \v 50 Nyangka Tjiitjalu-tjananya wanalpayi pirninya yarltirra katingu yiwarla Patjanilakutu. Palunyalu mara katuralpi Mamala tjapirnu walykumunura-tjananya kanyiratjaku. \v 51 Nyangka tjapiranyangkartu Mama Kuurrtu-lu katura katingu yilkari katalarra. \v 52 Nyangka-luya marninypungkulanytja. Palunyalu-ya pukurlarringkula marlaku yanu Tjurutjamalakutu. \v 53 Palunyalu-ya ngamurtu-ngamurtu tjurrtju purlkanyangka tjarrparra Mama Kuurrnga marninypungkulanytja. \p Yuwa, palunya.