\id TIT - Nehan NT [nsn] -Papua New Guinea 2011 (web 2014) \h Taitus \toc1 O bolobolo ke boloin Poul tang Taitus \toc2 Taitus \toc3 Tai \mt1 Taitus \mt2 O bolobolo ke boloin Poul tang Taitus \imt1 O bolobolo tang Taitus \ip Poul ke bolo la toro buk Taitus tang kaluan a hangana tang Taitus. \ip Taitus e kalekinale tar tor, ra kilain i Krit. I Krit o bureher tamatang tagorong man, bo o tamatang tagorong mana pukusin ahik monosio tamatang uoum keip. Temaeit ke hire Poul tang Taitus tar uamatoto mo tamatang uoum kep toro uan kahakah. Bo Taitus puk pake bangbanga hamas tun tar binaka re uamatoto tasir tamatang uoum keipisin. O kahakahar tamatang uoum keip pako tamata uaia, o liliaheir, o dedeil, karo uauaman. Doho tamatang uoum keip paka ualasira uakodkodoho tono uelhire God (Tai 1.5-9). \ip A puhonene a kalekinale uleik tun. O gisiameher tamata ka uedangang reh tasir gisiameher tamtang tagorong mana tar uakeluk tenas niguatasin. O tamatainasine ka pepe boho tar ate tang God. Bo nas nipelese pukusina ke ualasira pare, gisin ka boho tang God (Tai 1.10-16). \iot I lolono toro bolobolo rone: \io1 A meneng uakalahar. 1.1-4 \io1 Noso tamata uleikir tamatang tagorong man. 1.5-16 \io1 A kahakahar kalekinale tasir kahakahar toto tamat i lolono tar sios. 2.1-15 \io1 A puhpuh paka hiliuig, kara uatagin. 3.1-11 \io1 A meneng uadouhin. 3.12-15 \c 1 \s1 Poul e heir tar niuaha tang Taitus \p \v 1 Inggo Poul na tamatang kalkalekinale puk God doh na aposoul Iesu Kristo, ka uamatotoio tar la uatampopokoho teres nitagorong manar tamata geke uamatotosion o nan, doh tar ualasira tasisina tar ate toro man mara uakeluk tena niguata God. \v 2 \x * \xo 1.2 \xt Kol 1.27\x*Doh tar ualasira tasisina tar niate mara tagorong mana teil tar niuangoul gere moko dede tar mamang binakalik geke meneng ualapagahain God tagigeig tar binaka halanar koto ta tuhain. Doh Inggon ahik pahe banotong boh. \p \v 3 Doh tar binaka tun ke uamatotoin God, inggono ke uakalahara tono uelhire. Doh inggo ku uelhire tauete tang roono tasir tamata uakap. Godompe nagi Tamatang uelkaruseig ke ualatoho totoguo tar guata ueleheir tena kalekinaleon. \p \v 4 \x * \xo 1.4 \xt Roum 1.7; 2Ko 8.23; Gal 2.3\x*Inggo ku bolola totomua Taitus, ge ingga pe misiana paha tuguo tun toro man, a siokono tun pe regira nitagorong man. \p A hamhamasa doho hiarou o la tur tang God tamagigeig doh Iesu Kristo nagi Tamatang uelkaruseig. \s1 A kalekinaler nang Taitus tar tor i Krit. \p \v 5 A tengkana maene ku hiliu to inggo totomua tar tor i Krit, te maro uakokodoho ingga tar haua ku hiliu luluakagio, karo uamatoto mo tamatang uoum keip tar lotu toro mamang uanilik misiana ku ualatoho peo sioun totomua. \v 6 \x * \xo 1.6 \xt 1Ti 3.2-7; 2Ti 2.24-26\x*A tamata ge pake uoum keip tar lotu ter tamata ger kodkodoho na nipiles tar matasir tamata mara hik me tamata re banotong tohotola tatanono ke guata uasa me inet. Inggono paka buloutetie na tang siokon siounur kuah, doho bung tun ra tagorong mana tang Kristo, kara hik ro bung tuna pah ra banotong bangais pare, o roke, karo mahang kul, karo mahang longoro toso tinas. \v 7 Teeit a tamatang uoum keip tar lotu inggon e guata tena kalekinale God, temaene inggono paka tamata kodkodoho tun, kara hik pah ra banotong bangain me niguata uasa tatan. Kara hik pahe uairanain, kara hik paha uoto nimaliana ualahur, kara hik paha uoto inum uapopouluanain. Inggono paka hik paha tamatasitie gesir uoto uiliatung tasir gisiameher tamat, kara hik pahe uoto boh mare reih tur tar mani tasir tamat. \v 8 Bo inggono paka tamatasitier guata uaia, a tang kilauatoro tasir gisiameh, kare uoto malara tar mamang niguata uaialik, kare uakeluk tar ninamana uaia uelhir. Inggono paka kodkodoho na niuangoul, kara hik paha guata ueltebeir. Inggono paka uauaman, kara delauana na niuangoul tar matana God. Doh inggon e banotong uakodkodoho katongoin tena nimalar doh na nipiles. \v 9 Inggono pake sanga dede tun toro Uelhire Uaia geka ualasirain tatanon, mare banotong mene uapopokohono tar poul tasir gisiameher tamata tar niualasira ger man, kare ualasira tasisit ra tur tane tar niualasir uaia tar puh ka pesiauain. \p \v 10 \x * \xo 1.10 \xt 1Ti 4.7\x*Inggo u kula sira pare, ge o burehe per tamata tar tor i Krit ra tur tane tar niualasir ger man, gisina ra uoto mene tar bureher mene ueltebeir, kara bohboho teres ninamanar tamat. O bureheis tasisiner ualualasir tesir Ju gera tagorong mana tar hagaring poko tar kapokon. \v 11 \x * \xo 1.11 \xt 2Ti 3.5-6; 1Pi 5.2\x*Gisina paka tur taneis ge tenas niualasira uasa pesinanit ke uaturung tar mud manasa tasir tamat, doho matmatame uakapa pono tar tagorong mana toro man. O ualualasirasin ra pe kompe ra kale tenami manioum tar hagaring uenau. \v 12 Sioun nas tang siokor propetesin i Krit ke kula pare, “O tamatang Krit uakapa tun o bohoboh, karo tamata uasa tun misiana tasir inetesitier roke, gisina ra uoto namana puk tar einintieh, kara marapula ueltebeir puk.” \p \v 13 \x * \xo 1.13 \xt 2Ti 4.2\x*O uelhire rone o man. Temaene ingga pako louar bise uapopokoho tun tasisin mara uakodkodoho uaia tun teres nitagorong mana tang God. \v 14 \x * \xo 1.14 \xt 1Ti 4.7\x*Kara hik pah ra longlongoro tenas kiukiuir Ju, doh tenas mamang ualatutur tamata geka turung tar mud toro uelhire gero man. \p \v 15 Tasisitir delauanar kolous a mamang inetelik a delauan, bo tasisit pukur sa, kara hik paho tamatang tagorong man, ahik uadeil me ineter delauan, ge res ninamana pesin, doh res niate tar hauar uia ue a sa, a sa uakapa tunungua. \v 16 \x * \xo 1.16 \xt 1Jo 1.6; 2.4\x*O tamatasinasine ra kula ra ate tang God, bo gisina puk ra uolih teilis tatanon ra banga to peis nas niuangoul. Gisin o santiehe tun, karo mahang longor, kara hik tun pah ra banotong guata me inete uaia. \c 2 \s1 A niualasir ger kodkodoh \p \v 1 Taitus, tar binaka ro ualasira tasir tamatang tagorong man, a uelhirer noumua pake uelmatout keip tar niualasira ger kodkodoh. \v 2 Hire tasir mamahoholik ra kaueke katongois, doh paka namana uakodkodoh kompe tar niguata ra guatain, kara uakeluk pukumpe tar ninamanar uia uelhir mara ueltadais. Doh paka uangoul uakokodoho tar nitagorong man, kara nimalauelhir, kara huata tar mamang niduhulik. \p \v 3 \x * \xo 2.3 \xt 1Ti 3.11\x*Ter siokono sira kompe, ingga o ualasira pono tasir kuaha mamahoholik tar lih tar leler kodkodoh, kara hik pah ra uelhire uasa me tamat, kara hik pah ra malarantiehe tar bino, bo gisina paka guata ualasira puk tar hagarir uia. \v 4 Mara ualasirasina tasir kuaha kalan tar malahir tun tosnosio bulout doho bung tus. \v 5 \x * \xo 2.5 \xt Epe 5.22\x*Kara guata ualasirangua pono tasir kuaha kalana tar kaueke uanono tenas niuangoul, a delauan, kara kaueke uaia tun tonoso um, kara ueldolomo tun tasir gisiameh, kara longlongoro tun tosnosio bulout, gisina paka pilese sira pare, mara hikir tamatasit ra uoto turung tar mud pah ra uelsigala tono uelhire God. \p \v 6 Ter siokono kompe, ingga pako ualasira pono tasir bulout kalana tar kaueke katongois. \v 7 \x * \xo 2.7 \xt 1Ti 4.12\x*Doh tar mamang inetelik ro guatagia, ingga pake tero guata ualasira tasisina tar niguatar uia. Tar binaka ro ualasira, ualasira toro man ahik paho boh, kara hik paho tang ualeng, \v 8 \x * \xo 2.8 \xt 1Pi 2.15\x*karo mene uakodkodoho tun mara hik nang uelhirea pah ra banotong uelsigalaig, doh mara matalasisir uelmatan, teene ahik pe menas puh uasa ra banotong tohotolain tagigeig. \p \v 9 \x * \xo 2.9 \xt 1Ti 6.1\x*Doh tasisiner tamatang kalkalekinale puk, ingga pako kula uapopokoho tasisina tar uangoul i kukulebanga tosnosio tang kauek tar mamang inetelik, kara uauaha tasisin, kara hik pah ra perer, \v 10 kara hik pah ra uenaua tur tasisin, bo ra ualasira tun tosnosio tang kauek pare, o uauaman doh nosio tang kauekesin ra tagorong mana tasisin, mare tar mamang hagarilik, gisina ra banotong guata tar niualasirar nang God ger ualakar ge nagi Tamatang uelkaruseig. \p \v 11 Ge God pe ke ualasira tar hagar tasir tamata uakapa pare, ra uelkarus turis tar niguata uasa. \v 12 \x * \xo 2.12 \xt 1Jo 2.16\x*Ge na hamhamasa pe God menia tar nipoul ke ualasira tagigeig tar uakenua tar nipilese uasang gane i kot, kare ualasira tagigeig tar kaueke katongosieig, kari lih tar leler kodkodohor nang God tar niuangoulung daan. \v 13 Kari uanguangoul tar marein geri tagorong mana teilin tena nitapokis Iesu, doha nibalbalana na nitampopokoho nagi Godeig ger uleik doh nagi Tamatang uelkarus Iesu Kristo, \v 14 \x * \xo 2.14 \xt KT 19.5; Ual 7.6; Isk 37.23; Gal 1.4; 1Pi 2.9\x*geke heir katongoin tar bulaua tapokis tur tagigeig tar mamang niguata uasalik doh tar uadelauana tasir tamat mari uangoul sira tuneig pare, o delauana tun, kari uangoul sira pare, o nana tunumpeon, kari malarantiehe tun tar guata tar mamang niguata uaialik. \v 15 \x * \xo 2.15 \xt 1Ti 4.12\x*Ter mamang inetelikininanine pako ualasiragia, ualatut, karo louara uapopokoho sira pare, a tamatang uoum keip. Temaeit ahikia paho uamaluana me tamat e kula pare, nang uelhirea a iinetelik puk. \c 3 \s1 Guata tar niguatar uia \p \v 1 \x * \xo 3.1 \xt Roum 13.1-7; 1Pi 2.13-14\x*Taitus, o uanamana dede tasir tamatang tagorong mana ra longoro tasir tamatang uoum keip doho tamata uleikin tar gavaman, kara uakeluk tenas mamang ualatoholikisin, kara kaleuatoro tanikais tar guata me inete me hauamper uia. \v 2 Kara hik pah ra uelsigal me tamat, kara uangoul keip toro hiarou, kara ualasira tun tar niguatang kale uahiu, kara niuangoulur hamhamas tar mamang nipileselik ra guataigisina tasir tamata uakap. \p \v 3 \x * \xo 3.3 \xt 1Ko 6.9-11; Epe 2.1-2; 5.8\x*Sioun, inggeig ki uangoul sira pon o popouluan, karo mahang kul, ka uelourusieig, kari uangoul sir o tamatang kalkalekinale puk i kukulebanga tar mamang niguata uasalik, kari guata puk tar haua re malarainir tukunugig. Nagi niuangouleig ke uoun tar niguata uasa, kari gehe pono tasir gisiameher tamat. Kare uelueltokouasasieig. \p \v 4 Bo tar binaka puk ke uakotpokoso uakalaharain na niguata uaia, doh na nimalahir God ge nagi Tamatang uelkaruseig, \v 5 \x * \xo 3.5 \xt 2Ti 1.9; Hib 10.22\x*inggon ahik pah ke uelkarus tagigeig ke banga to pe tar niguata uaia ki guatagieig, ahik! Bo teeit tena niueldolomon, maeit ke uelkarusono tagigeig. Kare heir tar Iabena Dedeil geke uahuhu liu teregi niguata uasaeig, kare heir tagigeig tar timuhur nitua. \v 6 \x * \xo 3.6 \xt Apo 2.17-18\x*Inggon te geke heirheir pukuion, kare heir uakapaha tatanono tagigeig i lolono tang Iesu Kristo ge nagi Tamatang uelkaruseig. \v 7 Inggono ke guata pare, maeit tena nimalauelhiron menia tar niueldolom, inggeig i banotong uangoul uakodkodoho keip tola tang God, kari turung kale uahiua tar niuangoulung tar mamang binakalikene ri uanguangoulin. \v 8 A puhuninanine a mana uakapa tun. Doh inggo u malar o mene uapopokoho ingga tar inetenin mara kalekinale uapopokoho tunusit ra tagorong mana tang God tar guata tar niguatar uia. A niualasiraninanine auia, kara inete uleik, dohe banotong poul tasir tamata uakap. \p \v 9 \x * \xo 3.9 \xt 2Ti 2.14,16\x*Bo o tur gele liu dede pukua tar meneniner nosir tuktukar, kara uelperer, doha uelrer, doha uelkoi tar tengkanar puhung ualatut, ge ahik penina pahe banotong poul me tamat, kara tabo tengkan. \v 10 \x * \xo 3.10 \xt Mat 18.15-17\x*Gete kaein me tamat e marang uataltaliaha tar lotu, ingga o uatagin uatorik puk tatanon, i muduhia ingga o agout tatanon. \v 11 Ge ingga pe o ate, a tamatono ke hiliu manasa tar lel, doh ke kotpokos a tamatang guata tar niguata uasa. Doh na niguata uasa katongon e ualasira tatanono ke guata uasa pe. \s1 A uadouhinar uelhire \p \v 12 \x * \xo 3.12 \xt Epe 6.21-22; Kol 4.7-8\x*Inggo u turung ualatue me, mera kaluas Artemas me Tikikus totomua, doh gere me pokoso mera kaluas rasin, karo uatolaua ualahurungua ingga tar me ueltupara to totoguo i Nikapolis, ge inggo pe ku namanang marang la uangoul tar buturuono tar binak malahong. \v 13 \x * \xo 3.13 \xt Apo 18.24; 1Ko 3.5-6\x*Guata tar mamang inetelik ro banotong guataig tar poul tang Senas ger tamatang tabila tar uelhire doh Apolos tenasira nila. Banga pare, ra heiris rasina tar mamang inetelik ura malaraig. \v 14 \x * \xo 3.14 \xt Epe 4.28\x*Ge nogio tamata pe inggeig paka kale tar niate tar guata tar kalekinale uaia mara kale tar hauar inete ra katupaig, kara hik pah ra uanguangoulung kadaua puk. \p \v 15 O tamata uakapasine ra heir tenas niuaha totomua. Doh ingga o heir pono tenami niuaheim tasir tamatasit ra tagorong mana tang Kristo mara malara tamiueim. \p Na hamhamasa God e uangoul tagu tamiuoum uakap.