\id 1CO - Ewage-Notu NT [nou] -Papua New Guinea 1987 (web 2014) \h 1 CORINTHIANS \toc1 Ove Corinth Embobo Mi Burisera \toc2 1 Corinth \toc3 1Co \mt1 Ove Corinth Embobo Mi Burisera \c 1 \s1 PAUL DA ATEGARI \p \v 1 Na Paul edo ingodenaso namendi Sosthesnes de mi ove eiawa ingoda yei ititera. God uso wasiri awasedo na jawo setiri Keriso da binga atopatari embo isena. \p \v 2 Nango ove eiawa Iesu gebe ari embobo Corinth nati da dada era ainda yei ititera. Ingo awa Keriso ga dada etewa edo God da topo etewa edo God da embo kokotopu sera. Edo ove eiawa embo yei berari Bada Iesu Keriso da jawo sedo era ainde da awasedo ra. Edo umo awa ungoda bajari edo ingodenaso bajari ra. \p \v 3 God ingodenaso Mama edo Bada Iesu Keriso de mi ingoda yei jo jamo jamo ari de soregari kando de itore. \s1 GOD DA EWAGAEWA ARI JIWAE \p \v 4 Na ingo kotise na iji berari God da yei doio sedo ena ainda be awa umo Keriso Iesu ititisira awa ingoda yei ari ewamei isira. \v 5 Edo ingo Keriso ga da dada edo ewamei ari jiwae be betewa awasedo. Edo budo ingo awa teta rora jiwae de embo ingege etewa. Edo God mi etiri ingo uso ge moka be awa be gido gogo etewa. Edo unemi ingo kondade ari ingo embo nenei da yei uso ge awa ujugadewa. \v 6 Edo nanemi Keriso mi ro ingoda yei adira awa sisena awa ingoda teda etira. \v 7 Awasedo ingo ingodenaso Bada Iesu Keriso sekago bugarase simba ise ingo ewamei ari jiwae be betewa. \v 8 Edo awodo sangove da mambudo unemi ingo kondade irirari ingoda tumonda ari awa goroba de atirari awodo mambudo Bada Iesu Keriso uso bugari iji de ainde ingo wasiri bebegae ae mi God da diti da deradewa. \v 9 God umo iji berari umo ro adi sedo ira awa edo ira awasedo ingo umo tumonda adewa. Edo God unemi ingo awa uso mei ingodenaso Bada Iesu Keriso ga da umo jigari ewamei awase ingo jawo sisira. \s1 IESU GEBE ARI EMBOBO KATABEDO DITI DITI ISERA \p \v 10 Nanonamendi Bada Iesu Keriso da goroba mi na ingoda yei sedo gosena. Ingoda jo awa da edo ingo ewoga ewoga atewa awa atae ewo. Edo kotari da de edo dipapa da de mi edo gogo edo dada atiwo. \v 11 Edo naso nanonamendi Chloe da orobe mi naso yei setera awa ingo ge mina baga ewa awa. \v 12 Edo eiedo sane. Embo da ingoda teda mi sira na awa Paul da ambojimbi ra sari. Edo embo nei ingoda teda mi sadira na awa Apollos da ambojimbi ra sari. Edo embo nei mi sadira na awa Peter da ambojimbi ra sari. Edo embo nei mi sadira na awa Keriso da ambojimbi ra sadira. \v 13 Edo ingo ge awodo mina baga ise amimi Keriso awa bejedo budo memeinya evi ta? Edo na Paul mi orega da ingo embo bebetiseni ta? Edo ingo ungo mi ingo awa Paul da ambojimbi sise umo mi ewamei iseri ta? \p \v 14 Na awa Crispus de Gaius de awa umo mi ewamei isena te embo nenei ingoda teda awa nanemi umo mi ewamei aera awasedo na God da yei doio sedo ena. \v 15 Awasedo ingo mana ungo mi ingo awa naso ambojimbi sise umo mi ewamei ari awodo mana sadewa. \v 16 Awarate petewo na gane. Gebe na Stephanas de uso orobe de awa umo mi ewamei isena te embo nenei ingoda teda awa umo mi ewamei iseni ta awa na kotadi jarena. \v 17 Keriso na umo mi embo ewamei anase itae na mambae rate umo na binga ewamei awa sanase sedo itiri mambusena. Edo Keriso da uso orega da betari da goroba awawa embo mi gorase sedo na embo da jiro gari mi binga ewamei awa sae ra. \s1 KERISO GOD DA GOROBA DE JIRO GARI DE ISAGA ISIRA \p \v 18 Embo riawo mata awa euse atari da mambutera awa ungo kotera awa Keriso uso betari orega da ainda binga awa pasega ge sera. Awarate ingodena God mi soregurira awa ingodena gosera binga awa God da ge goroba de awa ra. \v 19 Edo jiwari mi sira, \q1 “Jiro gari embobo da gari awawa nanemi usibesi adena. Edo atopapotegari embobo da gari awawa nanemi budo demonda itadena.” \p \v 20 Awasedo jiro gari embobo de atopapotegari embobo de edo embo iji berari eura ise gari awa sedo gadi jarima era awawa na ro seni? God mi embo busu da atima era ainda jiro gari awawa isaga etira awa jiro gari awa bebegae ra awawa unemi isaga etira. \p \v 21 Edo God umo uso jiro gari mi sisira busu da embobo ungoda jiro gari topo mi mana umo gadera awa sisira. Awasedo God umo embo Iesu Keriso gebe adera awa soregadi kotise iaviri isira. Awarate binga einda jawo da embo mi jiro biae da ge sedo era awa awarate binga emimi God mi embo soregedo ira. \v 22 Edo Jew embobo ungo binga eiawa gebe tamo ko awa gadi sedo ungo ari wasiri goroba de nembogamo gadi dipapa isera. Edo Greek embobo awa jiro gari awa eura isera. \v 23 Awarate nango Keriso da betari orega da awa minonu sisera. Setero Jew embobo binga awa ingido tini gambari isera edo Greek embobo binga awa ingido jiro biae ge sisera. \v 24 Awarate Jew embobo de Greek embobo de God mi jawo sedo ira embobo ainda yei Keriso awa God da goroba de jiro gari de isira. \v 25 Ko ro embo mi jiro biae ari ge sedo era amimi embo da jiro gari awawa derigedo ira. Edo ro embo mi awa God da atoto sedo era amimi embo da goroba awa derigedo ira. \p \v 26 Nanonamendi ingo matu da rawodo atiratewa dotewo God mi ingo jawo sisiri awa kotewo. Edo ingoda teda embo nenei awa jiro egeregaera. Embo ingo gosise ingo awa embo nembogamo edo goroba embobo sae ra. \v 27 Awarate jiro gari embo awa men garase sedo kotari awa embo mi biae sedo sera awa God mi jingama adi kotedo ira. Edo goroba embo men garase sedo kotari embo mi goroba ae sedo era awa jingama adi kotedo ira. \v 28 God umo rora de embo de embo nenei mi nembogamo ae kotedo era awawa jumbari wosarase sedo edo kotari embo mi biae edo tuda sedo ujo ae edo era kotari awawa God unemi jingama adi sedo kotetira. \v 29 Eiawasedo embo amemi God da diti da derido jariga ge mana sadira. \v 30 Edo God mi etiri ingo Keriso Iesu ga dada etewa. Edo God mi Keriso awa ingodenaso jiro gari arase itira. Edo Keriso awa ingodenaso emboro awodo ingodena God ga da umo jigari ewamei orase edo God da embo kokotopu orase isira. Edo Keriso mi mina itiri God mi ingodena wujegurisira. \v 31 Edo ge awa sise jiwari mi sira, \q1 “Embo amemi jariga ge sadi adira awa embo awa dowo God mi ro isiri awa jariga ge sare.” \c 2 \s1 KERISO DA OREGA DA BETARI DA BINGA \p \v 1 Naso nanonamendi na ingoda yei bugusena awa God da binga awa ingo atopatadi bugusena edo iji ainde na ingo atopapotise na ge ingo mi ingido mina badewa awodo sisena. Edo na embo busu da atima era ainda jiro gari da awodo saera. \v 2 Ainda be awa na nasuka sisena na ingode atise na Iesu Keriso de uso betari orega da awa berari atopatadena. \v 3 Edo na ingoda yei bugudo na goroba ae isena edo oju mi na dudu gasisena. \v 4 Edo na embo busu da atima era ainda jiro gari mi God da binga awawa ingoda yei atopatae ra te na ingo atopapoteono God da goroba de uso Asisi Kotopu de mi ingoda yei isaga edo isira. \v 5 Awasedo ingoda tumonda ari da tutuvi susu awa busu da embo atima era ainda jiro gari awa aera te ingoda tumonda ari da tutuvi susu awawa God da goroba ra. \s1 GOD DA JIRO GARI \p \v 6 Awarate nango jiro gari mi Iesu gebe ari embobo sia etera ainda yei binga minonu sera. Awarate jiro gari eiawa embo busu da atera ainda jiro gari aera. Edo jiro gari awa busu berari da gitijijigegari embobo nembogamo goroba de gitijigido era ainda jiro gari aera. Edo gitijijigegari einda goroba awa atae adi aikambu etira. \v 7 Awarate jiro gari na ge sedo ena jiro gari amone God da jiro gari ra edo jiro gari amone embo busu da atima era ainda yei re unjugari ra. Matu God busu ae atisira ainde uso jiro gari ingodenaso soregari ewamei be awasedo awa atisira. \v 8 Edo busu berari da gitijijigegari embobo berari awa jiro gari eiawa tambae ra. Edo ungo jiro gari eiawa tambae etera awa ungo Keriso utu da gitijigari orega da dorisera awodo awa dadi aera. \v 9 Awarate jiwari mi sira, \q1 “Ro embo mi gae edo ingae edo ro bugadira awa embo mi kotae awa God embo mi dubo budo era awasedo God mi sia etira.” \m \v 10 Awarate God uso Asisi Kotopu mi uso jo ge awa ingodenaso yei isaga etira. \p Edo Asisi Kotopu mi rora berari da torido edo eura edo ira. Edo umo God da kotari tuda unjugari ainda torido eura edo God umo ro adi kotira awa gosira. \v 11 Da awodo embo uso asisi uso joda atira amimi embo awa gido ira. Da awodo God da Asisi mi God rawodo ri awa gido ira. \v 12 Edo ingodena embo busu da atima era amimi kotedo era da awodo awa kotae ra awarate Asisi Kotopu God mi itiri bugusira awa ingode burisera. Edo ingode God umo ingodena awasedo burigi ro adi dipapa ira awawa gorase sedo God uso Asisi Kotopu itiri bugusira. \p \v 13 Awasedo ingodena embo da jiro gari mi atopapotisera ainda ge mi ingodena sae ra awarate ge Asisi Kotopu mi atopapotisira ge amimi ingode ge sera. Edo ge awodo sise embo Asisi Kotopu burisera ainda yei ingode God da gebe awa ujugurera. \v 14 Awarate embo ave Asisi Kotopu bae embo awa umo mana Asisi Kotopu da kando awa mana badira. Edo embo einda yei Asisi Kotopu da kando awa rora mina nembodiba de aera. Ko embo ainda yei da Asisi Kotopu da gorotu rora awawa be moka de aera ainda be awa umo jaro jaro edo ira awasedo. Edo umo jaro bujura edo ira ainda be awa Asisi Kotopu uso jo da atae awasedo. \v 15 Awarate embo ave Asisi Kotopu burisira awa ro nembodiba ri edo ro kiambu ri awa gido ira te embo nenei mi embo awa be gadi jaredo era. \v 16 Edo ge eiawa sise jiwari mi sira, \q1 “Amemi Bada da kotari awa goseri? Edo embo ave umo inono gido Bada ro arase sari eiri?” \m Awarate Keriso da kotari awa ingodenaso joda atira. \c 3 \s1 GOD DA AGIPO EMBOBO \p \v 1 Nanonamendi na ingoda yei ge sari sago aera teta na Iesu gebe ari embobo tumonda ari babojira ainda yei sae etena awodo aera. Na ingoda yei ge sena awa teta memei memeinya da sarago ena ainda be awa ingoda ari berari awa embo Asisi Kotopu bae mi arago ewa. \v 2 Nanemi ingoda yei emi iteno indisewa. Edo na ingoda yei indari nenei itae doturisena ainda be awa ingo ari berari teta kinapeina emi beda mi arago etewo gido doturisena. Edo ingo awodo isewa awa ingo indari nenei badi awa sia aera. \v 3 Edo boroko daedo ingo sia ae ra ainda be awa ingo teta embo God gae mi atarago ewa awasedo. Ingo jo da dumo mina ara ewa edo ge mina baga ewa amimi isaga ira awa ingo ingoda jo da dipapa bebegae awa ambo ambo ise teta busu berari da embobo mi atima era da awodo atewa awasedo. \v 4 Da awodo ingoda teda embo da mi na Paul ambo ambo edo ena sirirari embo nei mina Apollos ambo ambo edo ena sadira. Edo ingo awodo sise re ingo wasiri re teta embo God gae amimi arago adewa. \p \v 5 Edo Paul mo averi edo Apollos mo averi? Nango re God da agipo embobo ingo atopatoro ingo gebe edo ewa awara. Edo God da agipo embobo dada awa God mi ungo buro ro orase itido ira awa edo era. \v 6 Edo nanemi ve goveteno edo Apollos mi sasaka isira te amone ta God mi etiri ve awa eririsira. \v 7 Edo embo amemi ve gousiri edo embo amemi umo isiri ungo awa embo nembogamo aera te God awa nembodiba ra ainda be awa unemi etiri ri ve awa eririsira. \v 8 Edo embo be govira ainde embo umo ira ainde awa ungo awa gari ewoga ewoga ae ra awarate God mi embo dada ungo buro ro era awodo tetegedo mina itadira. \v 9 Ingo awa teta God da buro inge edo nango God ga da buro da buro era. \p \v 10 Edo daedo ingo awa teta mando nango mi God awa embo itari inge ra. God uso kando mi setiri na awa atopatetiri mando itari gari jiwae embo isena. Edo jiro gari unemi naso yei ititisira amimi na tutuvi derido etena. Awarate God da agipo embo nei amimi tutuvi ainda mando ira. Awarate embo amemi mando ira awa gido gogo edo are. \v 11 Awarate God mi Iesu Keriso awawa teta tutuvi tuturo da itari inge isira. Edo embo mi tutuvi nei awa mana deradera. \v 12 Edo embo nenei mando edo era awa ri okain mi edo iji ribori deradira awarate embo nenei awa edo gogo edo ae mando ituka bebegae mi edo burigi atae adira. \v 13 Awarate Keriso bugadira iji ainde awa embo ainda buro mo ewamei ta ko embo ainda buro mo biae ri awawa embo mi gadera. Edo iji ainde God da kasari awawa teta riawo inge adira. Edo God da kasari mi embo mi embo ainda buro mo ewa ta biae ri awa isaga adera. Edo embo dada da buro awa riawo da mambari embo mi ewa ta biae ri awa gadera. \v 14 Edo riawo mi embo amimi ro tutuvi ainda tamo da itido mando isiri awa ewae adira awa umo mina badira. \v 15 Awarate riawo mi embo ainda buro awa ewadira awa embo awa mina mana badira. \p \v 16 Ingo gosewa ingo awa God da mando edo God da Asisi awa ingoda teda atima ira. \v 17 Awasedo embo amemi God da mando usibesi adira embo awa God mi usibesi adira. Ko God da mando awa kotopu edo ingo embomei ingo awa God da mando ra. \p \v 18 Embo dada ungo ungosuka gandubeore. Edo embo ave ingoda teda amimi jiro gari jiwae be embo busu da atima era ainda awa budo umo jiro gari embo awodo kotadira awa umo jiro gari embo be arase sedo re dowo umo jiro biae embo awodo are. \v 19 Ko embo busu da atima era amimi ungoda jiro gari mi ro gido era awa God mi sedo ira awa jiro biae ari ra. Edo ge eiawa jiwari mi sira, \q1 “God jiro gari embo da gari mi embo wao edo ira.” \p \v 20 Edo jiwari nei mi sedo ira, \q1 “Ko God embo jiro gari embo da kotari awa tepo ra awa gido ira.” \p \v 21 Awasedo embo da amemi embo mi ro era awa embo jariga ge seure. \v 22 Awarate eiawa kotewo rora berari awa ingoda topo ra. Paul de Apollos de Peter de awa ingoda topo ra. Edo busu berari de wasiri de betari de edo ro matu isira edo amboda adira berari eiawa ingoda topo ra. \v 23 Edo ingo awa Keriso da topo ra. Edo Keriso awawa God da topo ra. \c 4 \s1 KERISO DA BINGA ATOPAPOTEGARI EMBOBO \p \v 1 Ingo nangoda buro gido ingo kotewo embomei oiawa God da agipo embobo ra ainda be awa ungo God da binga simba ari embobo mi God da ge matu unjugari awa isaga era awa ingo kotewo. \v 2 Edo God mi sira imo naso buro adesa awa buro edo gogogo edo eio. \v 3 Awarate namomo agipo embo ewamei ta mo agipo embo biae ri? Edo ingo tamo ko embo nenei mi naso yei da naso buro ewamei na sadewa awa na mana ingadena. Edo embo nenei mi naso yei da naso buro awa biae ra sadera na mana ingadena. Edo naso buro mo biae ta ewamei ri awawa na nasuka mana sadena. \v 4 Edo naso jo ge awa sira na biae aera awarate awa naso buro awa ewamei na saera. Awarate Bada umo umosuka naso buro awa biae ta ewamei ri awa sadira. \v 5 Awasedo boroko embo nenei kasove. Ko Keriso da iji bugadira iji ainde God mi embo berari kasadira. Edo Keriso bugudo awa embo da joda ro umenga da atiri awawa unemi isaga adira. Edo unemi embo da joda kotari bebegae unjugedo atira awa isaga adira. Edo iji ainde embo dada ungo ro ewora awodo da God mi embo awa jasiga adira. \p \v 6 Nanonamendi na Apollos de namonde da jawo da eiawa ujugetena ingo mi gido God da agipo embobo awa rawodo ri awa kotawase. Edo na nangoda jawo da ge setena awa gido ingo jiwari mi ro atopapotira awodo atawase sedo. Edo God da agipo embo eiawa nembodiba ra edo God da agipo embo oiawa nembodiba aera awodo kotove. \v 7 Edo ingo ro edo ingo awa embo nembogamo awodo kotedo evi? Edo rora ingoda topo berari awa God mi ingoda yei ititisira. Edo ingo jariga da ge awa teta God mi ingoda yei rora berari eiawa itae ari sarago edo ewa. \p \v 8 Edo ingo God da ewamei ari berari awa bari awodo kotevi ta? Edo ingo kotewa ingo awa gitijijegari nembogamo ari edo nango awa awodo ae awa ingo awodo kotevi ta? Edo ingo gitijijigegari nembogamo adewa awa ingode berari gitijijigegari nembogamo adera. \v 9 Edo naso kotari awa eire God mi nango Iesu da binga atopapotegari embobo awa ae embo nembogamo aera awarate umone nango awa teta embo embo da diti da betorase itido era da awodo ambo da ititisira. Edo ungo mi embo embo da diti da betorase itoro embo mi gido gandubedo era da awodo ra. Edo asisi berari daedo nangoda memesi burera awa gido kove be edo era. \v 10 Edo nango awa Keriso awasedo teta embo jiro bebega da awodo isera awarate ingo, ingo sedo ewa ingo Keriso da jiro gari awa burisewa ge sedo ewa. Edo nangoda goroba awa atae ari rate ingo awa goroba embobo sedo ewa. Edo embo nango ujo ae edo era te ingo awa ungo mi kotopu edo era. \v 11 Edo nango Iesu da binga atopapotegari embobo awa iji berari beji de umo ujo de tambutewora. Edo nango sini bo kerari mamatu ewora. Edo embo mi nango dedo gaedo edo era. Edo nango erigi erigi yei yei da tembewora awodo ewari mando tambae edo isera. \v 12 Edo nango nangoda ingo mi buro ewora. Edo embo mi nango isibedo gaimbedo edo era te nango ge dagari ae mi ungoda yei ge mina sedo ewora. Embo mi nango dedo gaedo ewora te nango ungoda yei mina ro aera. \v 13 Embo mi ingode sise ge busise tembari embobo sedo era te nango ungoda yei tini gambari ae edo ungoda yei ge ewamei mina sedo era. Edo embo mi nango awa momono embo mi pigedo era awodo tete awa kotedo era. \p \v 14 Edo na ge emboro eiedo gaiena amimi ari ingo mana men gadewa te na ove eiedo gaiena amimi ingo na teta ingo naso kinapeina inge ra awa atopapotena. \v 15 Edo embo nenei jiwae be mi Keriso awawa ingoda yei atopatadera te ingoda imamo mane awa embo da awa ra giwo. Edo na awa ingoda imamo da awodo etena ainde be awa na awa binga ewamei tuturo da awa nanemi budo ingoda yei bugusena awasedo. Edo nanemi binga ewamei budo bugeno ingo gebe edo edo emboro seka da Keriso ga da pepeta adi tuturo isewa. \v 16 Awasedo na ingoda yei benunu sisena naso wasiri awa awase. \v 17 Awasedo na Timothy ingoda yei ititena. Edo Timothy Keriso awa be goroba de gebe edo naso mei topo inge isira. Edo ingo gosewa Iesu gebe ari embobo diti berari yei berari da ainda na ingodena rawodo emboro seka da Keriso ga da dada pepeta era ainda susu be susu awa atopatido ena. Edo nanemi susu be susu atopapotena awa ruvegeowase sedo Timothy mi ingoda yei sekago atopatadira. \p \v 18 Edo ingo embo nenei jariga ise na bugudo ingo esega adi ae awodo awa kotise atewa. \v 19 Awarate Bada mi na buganase dipapa adira awa na iji tupo be ingoda yei bugadena. Edo na ingoda yei bugudo na jariga embobo eiawa buro ewamei ise ateri ta ko ungo mo tepo ge awa sise ateri awawa gadena. \v 20 Edo God ingodenaso joda gitijigari ge awa tepo aera ainda be awa God goroba de gitijigido ira awasedo. Edo ingo nanemi ro anase dipapa evi? \v 21 Nanemi ingoda yei bugudo ingo awodo eowase ge okain seni ta teta nanemi ituka mi ingo darago eni ta ko na bugudo ingo jo eni? \c 5 \s1 UNGO VIRO ISE DITABAITA DA WASIRI AWA EDO ERA \p \v 1 Embo mi sera embo nenei ingoda teda awa viro ari wasiri awawa era sera. Edo viro ari wasiri ingo mi ewa amimi wasiri bebegae embo God gae atima era amimi edo era awa derigurira. Edo na ingena awa embo ingoda teda amimi uso mamo da aro seka ga da ewari ge awa ingena. \v 2 Edo ingo wasiri awodo ise mo ingo rawodo edo jariga embobo evi? Edo ingo mana jariga adewa awarate koma memesi mi jarise embo wasiri biae embo ingoda teda era awawa gigisebadewa. \v 3 Edo na awawa ingode ainda atae rate na einda atise na wasiri biae awa kotedo ena. Edo awa kotedo na Iesu Keriso da jawo da ro adena awa kotetena teta na ingode ainda atise arago awawa. \v 4 Edo na ro kotena amone eire. Ingo Iesu gebe ari embobo berari awawa dada ewo. Edo ingo berari dada awo Bada Iesu awawa ingode da uso goroba mi daedo dada adira. \v 5 Edo ingo embo eiawa wara wara awo ponda wosare. Edo ponda wosedo Satan da ingo da uso riroga awawa badira. Edo umo boroko riroga burima awase Bada da iji de awa soregari badi ta rora. \p \v 6 Edo ingo awa jariga embobo etewa awarate amone biae ra. Ingo garira ambe bajari siwo jawo yeast kiambu amimi ari ambe jigari awawa bajido nembodiba adira. Da awodo embo da mi wasiri biae adira amimi ari ingo berari awawa bebegae adewa. \v 7 Awasedo wasiri biae teta ambe bajari siwo jawo yeast inge awawa pigewo mambare. Edo pigawo mambari ingo ewamei be teta ambe seka siwo yeast ae awodo inge atave. God mi Keriso awa ingodena awasedo rorou ititisira teta Jew embobo mi wo sheep da mei lamb rorou itido isera da awodo. Edo ungo awodo edo jarusegari bondo awa indido isera. \v 8 Edo Keriso awa ingodenaso jarusegari bondo da wo lamb isira awasedo ingodena awa jarusegari bondo awa indadi sia etera. Edo ingode wasiri bebegae siwo yeast mi arago awa atae adera. Edo atae edo ingode ingodenaso jarusegari bondo da ambe siwo yeast ae awa indadera. Edo ambe awa ewamei edo dongono aera. \p \v 9 Edo ove nei gaisena ainda joda na ingo embo dita ari wasiri edo era ainde da dada anumbedo ge sise atowase sisena. \v 10 Edo ge awodo sisena awa na embo nenei viro edo era jinaga edo era edo bengono edo era edo ove kekevegari tumondebain edo era embobo God gae awa kotise saera. Edo na embomei awawa kotae ra ainda be awa ingo ungo de ge sadi ae adewa awa ingo busu eiawa doadewa. \v 11 Edo naso ge ainda be ove isena ainda joda awa eire. Embo Iesu gebe ari sedo ira te umo dita ise jinaga edo ira edo umo ove kekevegari tumondebain edo ira o embo nenei da jawo da biae sedo ira o umo umo okain idido ira o umo bengono edo ira embo ainga da anumbeowase sisena. Edo embo umo Iesu gebe ari sise wasiri bebegae awodo edo ira ainga da anumbedo ge sise indove. \p \v 12-13 Edo embo God da topo ae awa kasari awa naso buro aera awarate kasari awa God da buro ra. Edo embo ave ingoda Iesu gebe ari embodo da teda awa wasiri biae adira awa ingo mi jiwari da ge kera edo ungo kasave. Ko jiwari mi sira, \q1 “Embo ingoda teda awa wasiri biae ari gido embo biae awa itiwo mambare.” \c 6 \s1 RAWODO EDO IESU GEBE ARI EMBOBO KASESI? \p \v 1 Ingoda teda embo amemi Iesu gebe ari embo nei awa bekuba ari gido kasari embo busu da gitijigari mi ititisira ainda diti da bekuba eure. Awarate awodo awa dodo dowo embo awa God da embomei da diti da bekuba are. \v 2 Amboda God da embo mi busu da embo awa kasadera. Ingo awa gari ta mo gae ri? Gebe ingo mi amboda busu einda embobo awa kasadewa awasedo ingo wasiri bebegae memeinya de wasiri bebegae nembogamo de ingoda teda era awa kasewa. \v 3 Amboda ingodenanemi asisi berari awa kasadera awasedo ingodena embo ingodenaso teda ainda wasiri bebegae awawa kasera. \v 4 Edo na ingena ingo embo ingoda teda awa budo kasari embobo busu da gitijijigegari mi ititisera ainda yei mambutewa awa. \v 5 Ingo men giwo. Edo ingoda teda ainda embo da awa ingoda dumo dumo ari awa ewamei ari embo mo ae ta? \v 6 Edo ingo teta embo ae mi iwago namendi mi namendi nei awa budo busu da gitijijigegari mi kasari embo ititisera ainda yei budo mambudo edo uso dombu da namendi bekuba ira. Edo umo namendi awodo bekuba iri edo embo Iesu gebe ae edo ira amimi umo kasira. \p \v 7 Edo ingo kasari embo busu da gitijijigegari mi ititisera ainda joda bekuba mina ara adesa amone biae be ra awarate awodo ari awa doadesa awa awara. Edo imo embo nenei mi iso yei biae iriroro kotembedo dodo beo mi beo mi adesa awa awodo esa amimi imo boroko ro esa awa derigadira. Edo embo nenei mi iso roro potedo boro dodo tamoin tamoin adesa awawa wasiri imo boroko ro esa awa be derigadira. \v 8 Awarate ingo Iesu gebe ari embobo Keriso da jawo da nanonamendi isewa amimi wasiri bebegae mina ara ise mina ganduba ewa. \p \v 9 Edo ingo gosewa embo wasiri bebegae edo era awa God da gitijigari yei da awa mana toradera. Edo ingo wasiri bebegae adewa awa ingo God da gitijigari yei da toradewa awa kotove. Edo ingo ingosuka mina ganduba eove. Edo naso ge eiawa gido gogo ewo. Embo wasiri bebegae ise ove kewari tumondebain edo era amimi mana God da gitijigari yei da mana toradera. Edo embo dita ira edo evetu viro evetu da wasiri awa mina ara edo era edo embo ungo embo osedo mina ara edo era awa mana God da gitijigari yei da toradera. \v 10 Embo jinaga ise bengono edo era edo embo umo okain indido jiro bebegae edo era edo embo embo nenei da jawo da ge bebegae sedo era awawa mana God da gitijigari yei da toradera. \v 11 Matu ingo awodo edo isewa te boroko God mi ingoda jo awa segutara edo ingoda wasiri bebegae awa kotembedo doturara. Edo boroko awa ingo awa God da topo ra. Edo Bada Iesu Keriso da jawo da God da Asisi Kotopu mi etiri ingo God ga da umo jigari ewamei da ewa. \s1 INGODA TAMO AWAWA ASISI KOTOPU DA MANDO RA \p \v 12 Na rora berari adi dipapa edo ena awa inono ra te na rora nenei edo ena awa na kondade ae edo era. Edo nanemi rora berari adena amone awara te na rora einda agipo embo eosase ena edo na rora berari emimi na bajari arase na awara awa mana sadena. \v 13 Edo eiedo sane, God mi rora indari dipapa orase ititisira edo tini ititisira te ruvegeove iji da God mi ari indari de tini de awa atae adira. Edo God ingodenaso tamo awa ingode wasiri tepo tapo da jingama orase itae ra te umo tamo awa Bada da buro da jingama orase ititisira. Edo Bada mi tamo awa simba edo ira. \v 14 Iesu Keriso betetiri God mi umo jigiri eririsira da awodo God uso goroba mi ingodena awa jigari eradera. \v 15 Iesu gebe ari embobo diti dada awawa Keriso da tamo na. Edo ingo gosewa ingoda tamo awa Keriso da tamo papatu nenei na. Edo nanemi Iesu Keriso da tamo patu nei awa budo viro evetu da itano gambaetita? Awodo aera. \v 16 Te emboamemi viro evetu ga da sandido ewadira awa ungo etoto awa da adira. Ingo ge amomo ingo gari ta mo gae ri? Jiwari mi isaga sira, “Ungo etoto awa tamo da etera.” \v 17 Awarate embo ave Bada Iesu Keriso tumonda adira embo awa uso asisi de Keriso da Asisi de awa da adera. \p \v 18 Wasiri tepo tapo awa eove. Embo wasiri nenei adira amimi uso tamo da memesi itadi aera te embo amemi dita baita da ari wasiri adira embo awa uso tamo awa umo umosuka biae ira. \v 19 Iso tamo awa Asisi Kotopu da mando ra. Edo God mi iso yei Asisi Kotopu itiri umo iso tamo joda atima ira. Ingo ge awa gari ta mo gae ri? Iso tamo awa iso topo aera te iso tamo awa God da topo ra. \v 20 God mi iso mina awa itiri edo boroko imo awa uso topo etesa. Awasedo iso tamo da wasiri ewagaewa eio. Edo embo mi gido God jasiga ore. \c 7 \s1 JIMBARI DA SEDO GARI \p \v 1 Ingo matu ove edo naso yei itewo bugutara ainda ingo naso yei sedo gari ititawa. Edo na ove awa burana edo naso ge mina ingoda yei re eire. Embo ave jimbae atadira amone ewamei na. \v 2 Awarate embo sino da wasiri awa jiwae be era awasedo embo ari jimbari edo evetu iu jimbadira amone ewamei na. \v 3 Edo embo uso tamo awa aro da yei itae doure edo evetu uso tamo awa iu da yei itae doure. \v 4 Edo evetu uso tamo awa umo bajari aera te uso iu bajari ra. Da awodo embo uso tamo awa umo bajari aera te uso aro mi bajari edo ira. \v 5 Edo embo de evetu de ingoda tamo awa mina sora eove ta ingo iji tupo God manunugadi sedo ingo etoto awara sedo awa ingo ingoda tamo awa mina sora edo awa God manunu gadewa. Edo God manunugari iji ro ingeri awa atae ari gido doawo Satan mi ingo iso jo kotari awa jigae atewa umo ingoda jo da kotari biae iture ta iu aro da wasiri awa sekago ewo. \p \v 6 Edo na embo berari aro jimborase na saera te na sena embo ave aro jimbari dipapa adira awa embo awa giti kotedo gogo edo aro jimbadira. \v 7 Naso dipapa awa ingo berari na atena da awodo aro jimbujegae atawase dipapa ena. Awarate ingodena berari awa da awa aera. God mi embo nenei da yei aro ta iu jimbari da kando awa itido ira te embo nenei da yei jimbae tepo iaviri de atorase kando awa itido ira. \p \v 8 Embo jimbae atera ainde rori garori de da yei eiawa sadena ingo iu ta aro jimbae atadewa awa ewamei na. \v 9 Awarate ingoda joda dipapa awa teta ri mi ewuse vevera arago adira awa ingo jimbadewa re awara. \p \v 10 Edo embo matu jimbari da ge eiawa sadena. Ge eiawa naso ge aera te ta Bada da ge awa na ingoda yei sena. Aro mana uso iu doadira. \v 11 Awarate umo uso iu doadira awa umo teta gagara ademei mi atarago adira awara. Awarate umo sekago jimbari dipapa adira awa embo nei jimbure. Ta dowo uso iu matu da yei engenembare. Edo embo mana uso aro itari mambadira. \p \v 12 Edo embo nenei da yei ge sane. Edo ge eiawa Bada da ge aera te naso ge ra awa ingoda yei sena. Embo Iesu gebe edo ira ainda aro umo Iesu gebe ae adira te umo uso iu ga da atadi dipapa adira awa embo awa uso aro itari mambure. \v 13 Edo Iesu gebe ari evetu da iu Iesu gebe ae adira te umo uso aro ga atari dipapa adira awa evetu awa uso iu dodo mambure. \v 14 Ko God umo iu Iesu gebe ae edo ira awa ujo ae aera ainda be awa umo awa uso aro Iesu gebe edo ira ainga da takibari gido. Edo God evetu Iesu gebe ae edo awa ujo ae aera ainda be awa umo uso iu Iesu gebe edo ira ainga da tatari awasedo. Edo God ungoda kinapeina awa ujo ae aera. Umo embo Iesu gebe ae edo ira awa ujo ae adira awa orobe awawa teta aimamo God gae da kinapeina inge adera. \p \v 15 Awarate embo jimbari mi umo Iesu gebe ae edo ira awa sedo Iesu gebe edo ira embo jimbusira awa doadi adira awa awara dogave. Edo awodo adira awa Iesu gebe edo ira iu ta aro awa sari ature ainda be awa God umo uso embomei awa jo jamo jamo de atorase dipapa edo ira awasedo. \v 16 Edo Iesu gebe ari evetu imo iso iu gada atadesa awa awase umo Iesu gebe adi ta rora. Edo Iesu gebe ari iu imo iso aro gada atadesa awa awase iso aro awa Iesu gebe adi ta rora. \s1 GOD MI IMO JAWO SISIRA EMBORO DA AWODO ATIO \p \v 17 Ingo embo dada iji berari God mi ingoda yei ro sisira da awodo jimbadevita ko jimbae masewo atadewa awodo. Edo embo dada awa umo rawodo atiri God mi umo jawo sisiri awodo atare. Edo namone Iesu gebe ari embobo diti neinde kainde re awodo atopatido ena. \v 18 Eiedo sane embo ave tamo da andiso diugari wasiri awa burisira edo Iesu gebe edo ira awa umo wasiri awa burisira awa doadi awodo eure. Edo embo ave tamo da andiso diugari wasiri bae atira te Iesu gebe edo ira awa umo boroko wasiri awa badi sedo eure. \v 19 Edo embo tamo da andiso diugari wasiri burisita ko bae ri awa nembodiba aera te embo God da ge dengoro adira awa nembodiba ra. \v 20 Edo embo dada umo rawodo atiri God umo jawo sisira da awodo atare. \v 21 Edo iji ainde imo embo nei da agipo eso God mi imo jawo sisita awa awa be kotose ta imo iso bajari mi wujegadira gido re mambuio. \v 22 Awarate kotewo ingo embo da agipo embo awa God mi jawo sisita awa embo ainda agipo embo awodo atiwo edo Keriso mi wasiri biae da bundari awa wujegari edo ingo deposi awodo atave. Edo ingo embo da agipo embo ae awodo atave. Edo God mi ingo jawo sisira awa ruvegeove God mi ingo jawo setiri ingo awa Keriso da agipo embobo isewa. \v 23 Edo Keriso mi mina itido edo ingo wujegurisira etiri ingo deposi isewa awasedo embo nenei da kotari da agipo embobo eove. \v 24 Naso nanonamendi ingo dada God ga da asusubedo edo ingo ro ise atewo God ingo jawo sisira awa ave. \s1 RORIGARORI DE MASEWO MASEWO DE DA SEDO GARI \p \v 25 Na embo masewo masewo da yei ro seni? Bada mi naso yei ungoda jawo da ge ro saera awarate na ro kotena awa ingoda yei sadena. Na awa God umo na jo edo ira awasedo na gebe sedo ena awasedo ingo naso ge ingiwo. \p \v 26 Iesu gebe ari embobo da yei dedo gaedo ari bugutira awasedo na kotena embo dada ungo rawodo atero God umo jawo sisiri awodo awa atadera. \v 27 Edo imo aro jimbusesi ta? Imo aro jimbadesa gido re evetu itaso mambarase awa kotose. Edo imo aro jimbae atesita? Awawa aro eura eose. \v 28 Awarate imo aro jimbadesa amone awara. Edo ademei mi iu jimbadira awa umo wasiri biae aera. Awarate na kotena embo awodo adera awa ungoda wasiri awa okain be adira ainda be awa iji boroko ingode atera iji awa iji biae ra awasedo. \p \v 29 Nanonamendi naso ge ainda be re eire. Dari gaiari de memesi de ainda bugari iji awa aikambu etira awasedo embo aro de awa teta umo singa atise buro ae etira da awodo awa are. \v 30 Edo embo ji sera awawa God buro awa teta ungo iaviri ise God da buro arago ore. Edo embo ya sise divera awa God da buro ore teta ungo ya sise diwae arago ise God da buro ore. Edo embo rora jiwae origarori era awa God da buro awa teta ungo rora jiwa da kotari jiwae ae arago ise God da buro awa ore. \v 31 Edo embo busu da rora de buro era awa ungo busu da rora de buro ae awodo ise edo God da buro awa ore. Edo God da embobo awa awodo buro ore ainda be awa busu ingode boroko gosera awa uso atae ari iji awa aikambu ira. \p \v 32 Na ingoda yei ge eiedo sena ainda be awa na ingo bouga beowase sedo sena. Edo embo masewo awa iji berari God iaviri arase sedo umo God da buro adi dipapa edo ira. \v 33 Awarate embo aro de awa iji berari busu da rora awa kotedo ira ainda be awa umo uso aro mi iaviri arase sedo ira. Edo umo awodo kotedo ira awa teta umo emboro etoto da pepeta iji da amimi adi jararago edo ira. \v 34 Edo da awodo awa gagara ademei de evetu jimbari deda ra. Gagara ademei awa God da buro awa kotedo umo God da buro adi sedo uso tamo de asisi de awa God da yei itido ira awarate evetu iu de awa iji berari uso kotari awa busu da rora berari awa kotedo ira ainda be awa umo uso iu mi iaviri arase sedo edo ira. \p \v 35 Edo na ingoda yei eiawa ewo edo eiawa eove awa sari ujo ae edo ena. Edo na ingo kondade adi dipapa edo gido eiawa sena. Awarate na ingo rora ewamei awa awase dipapa edo ena. Edo na ingoda tamo de asisi de jiro de awa God da buro da itawase dipapa edo ena. \p \v 36 Ingode mei da awa gagara da ainda simbo ari awa kotore. Mei awa umo gagara ainda yei biae ira edo uso gagara awa dipapa ari awa nembodiba be uso jo da teta ri mi ewarago adira edo umo gagara awa jimbae etira awa kotadira awa umo gagara awa jimbare. Edo umo gagara awa jimbadi dipapa adira awa umo wasiri biae aera. \v 37 Awarate embo ave kotedo gogo edo gagara uso yei simbo isera awa jimbari ujo ae adira edo uso kotari gagara ainda yei awa goroba ae adira awa gagara awa jimbure. Edo umo awodo adira amone umone ewamei be ira. \v 38 Awasedo embo aro de awa awara te embo jimbae edo ira awa umo awodo edo amimi embo jimbudo ira awa derigedo ira. \p \v 39 Edo evetu uso iu wasiri de atirari evetu awa uso iu doure ta uso iu betadira awa evetu awa embo ave umo jimbari dipapa ira ainga da jimbadira amone awara. \v 40 Awarate evetu rori jimbae atadira awa umo ewamei atadira awa na kotena. Edo Asisi Kotopu naso joda atima ira awasedo na kotena ingo na ro sena awa kotadewa. \c 8 \s1 INGODE INDARI OVE KEWARI DA ROROU ITIDO ERA AWA INDERI TA INDADI AERI? \p \v 1 Indari rorou itido era ainda ge awa sadena. Ingodena berari awa jiro gari nembogamo de ra awa sedo ewa awa gebe ra te ruvegeove jiro gari nembodiba amimi ari embo jariga embo adira. Edo umo jariga awodo adira amimi embo mana kondade adira te ingode embo dubo badera amimi ungoda tumonda ari awa goroba adira. \v 2-3 Edo embo amemi umo rora berari gari ra awodo kotadira embo awa umo uso jiro gari awa nembo aera te embo ave God dubo badira embo awa umo gadira. \p \v 4 Awara ingode indari ove kekevegari da yei rorou itido era awa kotore. Ingodena gosera embo ove kekevegari tumondebain edo era awa rora wasiri ae awa tumondebain edo era te ingodenaso God awa wasiri de atima ira. God nei da rawa wasiri de atae ra. \v 5-6 Edo embo nenei mi sedo era utu de busu de da god awa jiwae atari sedo era te ingodena Iesu gebe ari embobo gosera God da atima ira. Ingodenaso God edo ingodenaso Mama unemi rora berari awa isira. Edo unemi ingodena isira edo ingodena awa umo sapo adi atima era. Edo daedo Bada Iesu Keriso da atima ira. Edo God uso yei awodo rora berari isira. Edo Keriso ingodenaso joda aturi ingodena atima edo era. \p \v 7 Awarate Iesu gebe ari embobo nenei awa ge eiawa be gido gogo ae edo era. Edo Iesu gebe ari embobo nenei matu iji berari ove kekevegari gido isera awasedo boroko embo nenei mi indari ove kekevegari da yei rorou itido era awa ungo kotedo era awa indari awa ove kewari da topo awodo kotedo era. Edo ungo awodo kotedo ungo ungoda joda mina biae budo era ainda be awa ungo kotedo era awa indari awa indadera amimi ari ungo wasiri bebegae adera awa kotedo era. \v 8 Awarate indari awa indaderi ta ko indadi aeri amimi ari God ingodena ewamei adi ae aera. Edo ingodena indari awa indae adera amimi ari God ingodena ewamei adi aera edo ingodena indari awa indadera amimi ari God ingodenaso yei biae adi aera. Ainda be awa Iesu Keriso da betari mi ingodena wujegurisira. \p \v 9 Awarate gaegae edo aso Iesu gebe ari embo uso tumonda ari kiambu awa wasiri biae eure ta kotedo gogowo edo wasiri rawodo adesi awa eio. \v 10 Eiedo sane Iesu gebe ari embobo nenei mi kotedo era indari awa embo nenei mi ove kekevegari da yei rorou itido era awa biae awodo kotedo era. Awarate embo da ave awodo kotedo ira awa ingo jiro gari embobo ove kekevegari tumondebain ari oro da anumbedo atise ove kewari da indari awa indirowo gadira awa amimi ari awase umo indari embo nenei mi ove kekevegari da yei rorou itido era awa daedo indadi ta rora. \v 11 Edo emboro awodo da Iesu gebe ari embo iso namendi Keriso umo embo bebetisira awa uso tumonda ari awa garasa edo ambadira ainda be awa imo wasiri rawodo adesa awa kotedo gogowo edo ae etesa awasedo. \v 12 Edo emboro awodo da iso wasiri biae mi iso namendi da ari ewamei ari da kotari awa aso biae edo ari goroba ae adira ainda be awa uso tumonda ari awa goroba aera. Edo da awodo iso wasiri biae mi ari Keriso memesi tambadira. \v 13 Awasedo nanemi embo nenei mi indari ove kekevegari da yei rorou ititera awa indadena amimi ari naso namendi wasiri biae adira awa na indari awa mana indadena ainda be awa na ano umo wasiri biae eurase dipapa ae ena awasedo. \c 9 \s1 IESU DA BINGA ATOPATARI EMBO RAWODO ATADIRA AWA \p \v 1 Ingo na Iesu gebe ari embo aera awodo sevita? Ingo embo nei na bajari ra sevita? Na ingoda yei da ge eiawa sane. Edo na nasuka Iesu ingodenaso Bada awa gosisena. Edo na binga ewamei ingoda yei atopapotisena amimi ingo awa Iesu gebe ari embobo isewa awa ra. \v 2 Edo embo nenei awa naso Iesu da binga atopatari embo da buro awa ujo ae isera te ingo naso buro awa dipapa isewa. Edo ingo Iesu gebe ewa amimi isaga ira awa gebe na awa Iesu da binga atopatari embo awodo ira. \p \v 3 Edo embo naso buro ena ainda jawo da ge bebegae sadera awa naso beitigari ge re eiawa sadena. \v 4 Namone Keriso da buro ena awasedo ingo ro kotevi? Embo naso yei indari itadera awa awara ta mo ko awara aeri? \v 5 Edo Iesu da binga atopapotegari embobo nenei de Iesu da nanonamendi de edo Peter de awa aro asini jimbusera. Edo na aro jimbudo edo yei berari nenei awa esega ae etena ko na esega ise evetu budo ungae tembae etena amomo dagari ae ta mo? Gebe amone dagari ae ra. \v 6 Edo eiawa kotewo. Na Barnabas ga da God da buro ise tembunono ingo mi nangoda yei bosini de indari de itadewa amone awara. \v 7 Edo busu da gitijijigegari ungoda isoro embobo da yei isoro gi emi de indari de bo sini de awa itido eri ta aeri? Edo buro da buro ari embo uso buro da indari awa indido ita indae ri? Edo wo cow simba ari embo umo uso cow da emi budo ira mo indido ita indae ri? Gebe ungo edo era awasedo embomei mina borase awara sena. \p \v 8 Na naso kotari topo awa ingoda yei sae ra ainda be awa God da agodari ge mi daedo atopapotira da awa sena. \v 9 Edo ingodena Moses da jiwari da eiawa ajigedo riroga awa gido era, \q1 “Wo oxen awa indari wheat tamo da pepeta euri edo wheat ve awa busu da wosedo ira edo iji ainde wo oxen da be awa takibedo digose.” \p \v 10 Edo ingo awa ajigedo gido ewa mo ingo mo ro kotedo evi God mo wo oxen umo umosuka awa sita mo ko umo ingodenamonde daedo awa siri? Gebe umo ingodenamonde daedo awa sira. Embo ve goworase busu sia edo ira ainde embo indari amboda be euri wujedo ira embobo etoto eiawa indari sari awa ungoda tega awa badera awodo ra. \v 11 Edo nango ingoda yei God da gebe moka awa ingoda yei atopapotisera teta buro da buro ari embo mi ve buro da govedo ira da awodo awasedo ingo mi ititirowo nango mi indari badera awa biae ta? Awodo aera. \v 12 Ingo indari de rora de embo nenei da yei itadewa awa ingo nangoda yei daedo itadewa awa biae ta? Awodo aera. Edo ingo nangoda yei itadewa amimi embo nenei da yei ititewa awa derigadira. \p Awarate nango gaegae edo embo Keriso da binga ewamei awa ingorase beitigeorase sedo nango ingo mi indari ta rora nenei itawase sedo gaera. \v 13 Edo Jew embobo da tumondebain ari oro da buro edo era embobo da mina awa bae ra te indari tumondebain ari oro da itido era awa indido era edo embo rorou itido era embobo awa indari embo nenei mi rorou itido era indari awa budo indido era awa ewamei na. \v 14 Edo God mi sedo ira embo uso binga ewamei minonu sedo era awa embo minonu ingera amimi ungoda yei indari itadera. \p \v 15 Edo rora berari awa gebe ra te na ingo mi naso yei indari itawase sedo gaera edo na boroko indari de rora nenei de itawase sedo ove eiawa aera. Awodo aera edo na ingoda yei benunu awodo sadi adena giti awa na betae etena awara. Edo embo ungo ro adera amimi mana ari naso ge da susu awa sangove adira. \v 16 Edo na iji berari binga ewamei awa minonu sise atima ena te amimi naso ge goroba da susu awa itae ra. Edo God mi na anase setiri na binga ewamei awa minonu sena awasedo na binga ewamei eiawa minonu sadena ainda emboro atae adira awa na biae ise atadena. \v 17 Na nasuka buro eiawa adi dipapa edo adena awa na mina badena. Awarate buro eiawa ari awa naso dipapa aera. Na buro eiawa ena ainda be awa God mi buro eiawa nanemi anase sedo setiri ena. \v 18 Awasedo buro eiawa ise mina mo ro beni? Awa sano gave. Buro eiawa anase sedo God mi naso yei goroba awa ititisira. Edo God naso yei goroba awa ititisira awa na goroba awa tepo tapo jingama aera. Edo na binga ewamei eiawa minonu sise embo mi naso mina ganu itorase mana sedo gadena. Awarate na buro eiawa ise awa na iji berari iaviri nembodiba budo ena. Edo na iaviri awodo burena awa na naso mina burena. \p \v 19 Embo nei mi na bajari aera. Edo na embo nei da buro embo aera. Awarate nanemi embo jiwae be awa kondade ano Iesu gebe orase sedo awa na teta embo berari da buro embo awodo isena. \v 20 Edo Jew embobo kondade ano Iesu gebe orase sedo awa na ungoda teda atise ungo atopapotise Jew embobo da wasiri ambo ambo ena. Edo na awa Moses da agodari da tuda atae ra te na embo Moses da agodari da tuda atima era ainda teda buro eiawa ena awa teta na Moses da agodari da tuda atarago ena ungo kondade ano Iesu gebe orase sedo. \v 21 Edo da awodo na embo Jew ae ungo Moses da agodari da tuda atae awa Iesu gebe orase sedo awa na teta embo Jew ae amimi atarago edo ena. Awarate na awodo atise na God da agodari awa kera edo ena ainda be awa na Keriso da agodari da tuda awasedo. \v 22 Edo embo nenei ungoda tumonda ari awa goroba ae awasedo ungo kondade adi sedo gido na teta embo uso tumonda ari goroba ae awodo edo ena. Edo awodo edo ena amimi God mi embo neinde kainde soregarase sedo na ungoda teda emboro neinde kainde ainda atima ena. \p \v 23 Edo binga ewamei awasedo na awodo edo ena edo ungo mi ingido God da ewamei ari jiwae be awa borase sedo edo ena. \v 24 Edo embo sumbudo era awa ainda be awa ungo amemi giti tani da mambeiri awa gadi sumbudo era. Edo embo amemi giti tani awa derigedo ira awa riroga budo ira te embo nenei uso amboda bugudo era awa riroga bae edo era. Edo sumbari awodo awa teta Iesu Keriso sapo ari da awodo ra awasedo da awodo ari ingo riroga badi sedo re Iesu Keriso awasedo sumbuwo. \v 25 Edo sumbari embo mi burigi sumbudo riroga badi sedo umo uso tamo awa simba edo gogo edo ira te uso riroga awa burigi atae adira. Edo ingodena da awodo sumbari embo mi arago edo ingodenaso tamo awa simba edo gogo edo Iesu Keriso kera adera awa riroga badera awarate ingodenaso riroga awa matawa atadira. \v 26 Awasedo na tepo tapo sumbae rate na naso diti awa atae ari tani da itido edo dambuderari sumbena. Edo na Iesu Keriso da buro edo ena awa teta embogo embo mi arago edo ena. Edo na embogo edo derigadi sedo goroba berari mi embogo edo ena. \v 27 Edo ungoda tamo awa goroba arase sedo sumbari embo de embogo embo de ungoda tamo awa simba edo gogo edo era da awodo na naso tamo simba edo gogo edo ena. Edo na embo jiwae da yei binga ewamei awa minonu sewona. Edo gaegae edo wasiri biae ano God ujo ae eurase sedo na naso joda dipapa bebegae awa ae edo ena. \c 10 \s1 OVE KEKEVEGARI TUMONDEBAIN EOVE \p \v 1-2 Nanonamendi na ingo ingodenaso mamoumbogo Moses ambo ambo isera ainda yei ro isira awa ruvegeowase dipapa ae ena. Ingodenaso mamoumbogo ungoda pepeta da awa God mi poroga ititisira awa ambo ambo edo isera. Edo God mi etiri ungo Ewa Kokoi awa evevegetiri ainda busu da derido sembusera. Edo ungo indido ambujegae ra. Edo ungo Moses ambo ambo ise awodo isera awa teta ungo poroga mi edo ewa mi ewamei ari wasiri awa barago isera. \v 3-4 Edo ungo yei ro erae ainda mambutero God mi ari wasiri goroba de awa edo indari de umo de itiri indido kumbudo isera. Edo Keriso awa ungode daedo ungoda pepeta ari da temburi ungo unemi umo ungoda yei itido isira awa indido isera. Edo Keriso awa teta ganuma goroba de edo umo joda poro de yoyogo edo wosarago edo isira. \v 5 Awarate ingodenaso mamoumbogo nenei jiwae awa God kera ae etero gido God ungo soregae isira. Edo ungoda tamo bebetegari awa yei ro erae yei ainda awodo apepobunini egisera. \p \v 6-7 Edo God mi ingodenaso yei sira iji berari wasiri bebegae adi kotove edo ingodenaso mamoumbogo mi ove kekevegari tumondebain isera edo wasiri bebegae nenei isera awodo eorase atopapotira. Edo umo awodo atopapotirari ingode uso ge awa ingore. Edo jiwari mi sira, \q1 “Embo mi indido kumbudo ima atae edo erido ungoda ove kekevegari da diti da ya divedo isera.” \p \v 8 Edo embo oiawa be awa viro ari da dita ari da wasiri da tamo da God mi ungo kasisira edo iji da ainde embo ajigari 23,000 awa bebetisera. \v 9 Edo nenei jiwae be wasiri bebegae edo God sari gadi gandubetero gido embo jiwae be jingabu mi ungoda iji tupo atari yei da torido gambero bebetegurisera. Awasedo ungo mi wasiri bebegae isera awodo mana ingode awodo adera. \v 10 Edo embo nenei jiwae be awa bekuba ge God da yei setero gido betari da asisi biae ungoda yei bugiri ungo bebetisera awasedo ungo mi wasiri bebegae isera awodo mana ingode adera. \p \v 11 Edo ingodena me gido wasiri biae eorase sedo rora berari isira awa kiki awa gaisera. Edo ingodena kiki awa ajigedo gido edo wasiri bebegae mana adera. Edo busu da atae ari iji awa aikambu etira awasedo ingode mana wasiri bebegae adera. \p \v 12 Edo ingo wasiri bebegae awodo adi ae awa kotadewa awa gido gogo ewo ko ingo kotewa ingo derido gogo etewa te ko ingo duradewa awodo ra. \v 13 Edo wasiri bebegae awase uso bagari awa ingoda yei seka bugae ra. Awarate bagari awa iji berari embo da yei buguse atima ira. Awarate God mi ingo kondade adi sedo adi sari sisira edo umo iji berari umo ro adi sedo ira awa edo ira. Edo bagari God mi gido ira awa ingo mi derigari sago aera bagari awa ingoda yei peurase sedo unemi gajadira. Edo iji da ainde bagari ingoda yei bugari God mi ingoda yei goroba itari ingo mi derigadewa. Edo God awodo ingo kondade edo ingo soregadira. \p \v 14 Awasedo naso otatao ove kekevegari tumondebain eove. \v 15 Edo na kotena ingo awa jiro gari embobo ainda yei na ge sena. Edo na gebe senita ko gebe sae ri awa ingosuka giwo. \v 16 Ingodena God da yei Keriso da aga awasedo doio sera. Edo Keriso da aga awa ingodena ainda indise awa Keriso da ororo awa kando osisa era. Edo ambe ngaugari da wasiri awa ingodena ambe awa indise awa Keriso da tamo awa kando osisa era. \v 17 Ingodena awa embo gari neinde kainde ra awarate ingodena ambe da awa indido era awasedo. \p \v 18 Edo Jew embobo awa giwo Jew embobo indari embo mi rorou tendeba da itido era awa indido era. Edo ungo awodo edo amimi ungo God ga da dada edo era. \v 19 Na ro seni? Na embo God gae ainda ove kekevegari awa wasiri de seni ta? Edo rorou ungoda yei itadewa awa wasiri ewamei na seni ta? \v 20 Awodo aera, na awodo sae ra. Na sena embo God gae awa ungoda rorou awa rorou itari yei da ititera awa rorou awa God da yei itae ra te asisi bebegae da yei ititera. Edo na ingo asisi bebega de da dada eowase ujo ae ena. \v 21 Edo ingo iji da amimi Keriso da adego da indido edo asisi bebega da adego da indadewa awa inono ae be ra. Edo ingo iji da amimi God da tendeba da anumbedo indari indido edo asisi bebegae da tendeba da indari indido adewa awa inono ae be ra. \v 22 Edo ingo awo God ingoda yei tini gambari arase dipapa evi ta? Edo ingoda goroba mi God da goroba derigari ta? \p \v 23 Embo mi sedo era ungo ro ari dipapa edo era amone awara. Awarate rora jiwae be ingo mi adewa awa ewamei aera edo ungo mi kondade oro ingoda tumonda ari awa goroba adi aera. \v 24 Edo iji berari ingo ingosuka awa kotove ta rawodo edo embo nenei kondade adewa awa kotewo. \p \v 25 Edo ingo indari neinde kainde embo mi ori garori ari yei da ori edo era awa indadewa amone awara. Awarate ingo wo ori garori ari yei da ori ise embo ainda yei wo emomo rorou ove kekevegari da yei iteri ta itae ri awa nganega eove, ungoda mina sari mi ingoda jo manamana eure. \v 26 Ko jiwari mi sira, \q1 “Busu de edo rora berari ainda joda awa God da topo ra.” \p \v 27 Edo embo Iesu gebe ae edo ira embo amimi imo mambudo ungae da indari indasase sari edo imo mambadi dipapa adesa awa mambudo indari ro itadiri awa indio. Edo uso yei indari emomo embo mi ove kekevegari da yei rorou iteri ta awa seose uso ge mina sari imo mana mana eose. \v 28 Awarate embo mi iso yei indari amone ove kekevegari da rorou itera sari gido re indari awa indose ainda be awa embo awa imo indari rorou itera awa indiroso re umone uso joda re mana mana adira. \p \v 29 Imo rorou itari indari awa indise re imo iso joda mana mana adi aera te embo nei awa uso joda mana mana adira. \p Awasi embo da mi sedo gari eiawa sae etira, “Na na ro adi dipapa edo adena awa embo nei da kotari mi mana ari naso joda na ro ena awa embo dubo vevera mana adeni ta rora? \v 30 Edo na indari awasedo God da yei doio sadena awa embo nei mo ro edo na ro indena awa gido naso yei da ge biae seiri?” \p \v 31 Edo sedo gari ainda mina awa sadena. Imo ro esa indari indesi ta umo kumbutesi ta awa eio embo mi imo ro esa awa gido God jasiga ore. \v 32 Gae gae edo aso Jew embo ta embo Jew ae ta embo God da topo ri awa ungoda joda mana mana ore ta kotedo gogo edo imo ro esa awa eio. \v 33 Na ro ena awa eio. Edo na ro ena awa nanasuka iaviri adi sedo aera te ano embo mi na ro ena awa gido iaviri iriroro na ewamei atadi edo ena. Edo na ro ena awa embo berari da ewamei awa embo ena. Edo na awodo edo amimi awasi God mi embo jiwae be soregadi ta rora. \c 11 \s1 EMBOEVETU DA ARI GOD DA TUMONDEBAIN ISE KEKESA ASUGEDO ERA \p \v 1 Na Keriso da ari de uso wasiri de awa gosisena da awodo awa na edo ena awasedo ingo naso ari de wasiri de awa gido ingo da awodo ewo. \p \v 2 Edo ingo naso atopatari awa ingido edo ingo atopatari awa ambo ambo edo ewa awasedo na ingoda yei sena ingo ewamei ewa. \p \v 3 Awarate na ingo eiawa gawase dipapa ena, Keriso awa embo berari da gitijigari ra edo iu awa uso aro da gitijigari ra edo God awa Keriso da gitijigari ra. \v 4 Awasedo embo da amemi God manunugadi ta ko uso binga awa embo berari da joda minonu sadi ta awa sise kopiri apuregadi ta awa embo awa awodo ira amimi umo God sapo ae ira. \v 5 Awarate evetu da ave umo God manunugurita ko God da binga awa embo berari da diti da sita awa ise umo uso kopiri awa apuregae adira awa evetu awa uso iu sapo ae ira. Edo evetu uso kopiri tu atae arugedo ira awa umo uso iu awa sapo ae edo ira edo da awodo evetu umo uso kopiri awa apuregae edo ira awa uso iu sapo ae edo ira. \v 6 Na sena awa eire evetu uso kopiri apuregae adira awa uso kopiri arugare. Edo umo uso kopiri arugae adira awa umo men garida awasedo. Awa gebe ra awasedo evetu uso kopiri awa apuregadira. \v 7 Edo God mi embo isira awa uso usasa de goroba de awa isaga arase isira awasedo embo mana kopiri da kekesa asugadira. Awarate evetu awa uso iu da usasa de goroba de awa isaga edo ira. \v 8 Ko God evetu da demburo vetu mi budo embo aera te embo da demburo vetu mi budo evetu isira. \v 9 Edo God embo edo budo evetu da itae rate evetu edo budo embo da ititisira. \p \v 10 Edo asisi berari awa ditini era awasedo embo mi evetu awa uso iu da goroba da atira awa gorase re evetu awa kopiri apuregadira. \v 11 Awarate ruvegeove God umo dipapa edo ira awa iu de aro de awa kondade mina ara oro ungoda tumonda ari God da yei awa goroba arase dipapa ira. \v 12 Edo tuturo da awa God mi embo da demburo vetu mi evetu isira awarate boroko awa evetu mi embo budo ira. Edo God mi embo berari de busu berari de rora berari de edo ira. \p \v 13 Edo gido eiawa Kotewo. Evetu umo God da tumondebain ari mando da God manunugurise edo uso kopiri apuregae adira mo awara ta awara aeri? \v 14 Edo ingodena dombu pigedo God mi rora isira awa gosera edo ingodena gosera embo da kopiri tu ribori awa gari biae ra. \v 15 Awarate evetu da kopiri tu ribori adira amone ewamei na ainda be awa God mi uso kopiri tu awa ititisira awa uso kopiri gajarase sedo ititisira. \v 16 Edo embo amemi ge einda tamo da ge bagadi adira awa embo awa sewo na mana ge nenei ainda tamo da sadena. Edo Iesu gebe ari embobo diti dada ungo God tumondebain adi dada ise gido nanemi setena awodo edo era. \s1 KERISO DA BONDO INDARI DA GE \p \v 17 Ge eiawa na ingo jasiga aera ainda be awa ingo dada ewa awa ise wasiri bebegae ewa. \v 18 Edo embo mi setero getena awa ingo Iesu gebe ari embobo diti da awa ewoga ewoga edo diti memeinya edo ge mina baga ewa awa setero ingena. Edo embo mi setero ingena awa na kotena awa kiambu gebe ta rora. \v 19 Awasi ingo kotewa ingo ewoga ewoga edo ge bagewa awa ewamei awodo kotevita rora ainda be awa embo mi isaga embo mo amemi gebe eri awawa isaga gorase ingo awa kotise evi ta rora? \v 20 Edo embo mi setero ingena awa ingo dada edo Keriso da bondo awa edo gogo edo indae ra. \v 21 Ko ingo dada edo embo dada tuturo edo indari nukewa te ingo embo nenei awa kotae ewa awasedo embo nenei beji de atera edo embo nenei umo jiwae indido jiro bebegae era. \v 22 Edo ingo ro edo eiedo evi? Ingo indari ingoda mando da indae etewa awa awa ta rora. Awarate ingo God da embobo ingo sapo mina ara ae ewa edo embo indari ae ingoda teda awa indari budo bugari sago ae eoro edo ingo mi eowo ungo men gido era. Edo ingoda wasiri bebegae da na ingoda yei ro sadena awa kotevi? Ingo kotewa nanemi ingo jasiga ane? Na awodo adi aera. Ko ingo wasiri bebegae awodo irirowo nanemi ingo mana jasiga adena. \p \v 23 Edo ro Keriso mi uso bondo da sisira awa na matu ingoda yei atopapotisena. Edo atopatari re eire. \v 24 Tumba da Judas umo Iesu indiga isira ainde Iesu ambe budo God ategedo ngaungurise sisira, “Eiawa naso tamo ingo awa embo ititena. Edo ambe eiawa indise na kotembu kotembu ewo.” \v 25 Da awodo ungo indido atae etero umo aga kumbudo sisira, “Eiawa naso ororo ingo embo jojena edo emimi God da awara sari ingoda yei ainda susu etira. Edo iji nonde ingo aga einda indise gido na kotembu kotembu ewo.” \v 26 Edo boroko edo mambudo Iesu Keriso engenembadira iji ainde ingo iji nonde ambe eiawa indise edo agatu einda indise gido ingo awodo ise embo da yei sewa Keriso ingo embo bebetisira sewa. \p \v 27 Awasedo embo ave Keriso da ambe de uso aga da indadi buguse wasiri bebegae adira embo awa umo Keriso da tamo de ororo de awa sapo ae ira. \v 28 Awasedo embo ave umo Keriso da bondo da puradi dipapa adira awa embo awa giti umo ro eviri awa giti kotare. Edo giti kotedo awa umo ambe de adego de awa budo beda itare. \v 29 Awarate embo da amemi Keriso da tamo indise edo uso adego da indise Keriso umo embo bebetisira awa kotae adira embo ainda wasiri bebegae awa ungae da atirari God mi umo kasadira. \v 30 Awasedo embo jiwae ingoda teda awa karu edo goroba ae ero edo embo nenei teda awa bebetegurera. \v 31 Awarate ingodena ro edo era awa giti kotedo gogo adera awa God mana ingodena kasadira. \v 32 Awarate God umo ingodena riawo matawa euse atari yei da embo umo ujo ae edo era ainde da itari mamborase umo ingodena boroko kasise ingodenaso riroga ititira. \p \v 33 Awasedo naso nanonamendi ingo Keriso da bondo indari iji de dada adewa awa ingo berari iji da amimi indiwo. \v 34 Edo embo ave beji adira awa embo awa uso mando da indari indido bugare awodo adewa amimi ingo dada adewa awa God da riroga awa badi aera. Edo sedo gari nei setewa awa na ingo esega adena iji ainde awa ingoda sedo gari da mina sadena. \c 12 \s1 KANDO ASISI KOTOPU MI ITIDO IRA \p \v 1 Asisi Kotopu mi kando embo da yei itido ira ainda ge awa ingoda yei ujugadena. Naso nanonamendi kando eiawa be isaga gawase dipapa ena. \v 2 Ingo Iesu gebe ae atisewa ainde embo nenei mi ingo gitijigido yeoro ingo tepo tapo ove kekevegari neinde kainde awa berari tumondebain edo isewa. \v 3 Edo eiawa be giwo embo ave God da Asisi mi giti edo yirirari umo ambo ambo adira embo awa mana Iesu da jawo da ge biae sadira. Awarate embo ave God da Asisi mi gitijigido yirirari umo ambo ambo adira embo awa Iesu awa naso Bada ra sadira. \p \v 4 Edo kando awa gari neinde kainde ra te Asisi Kotopu da mi kando awa itido ira. \v 5 Edo ingodena berari awa emboro neinde kainde da sapo edo era awarate ingodena awa God da awa sapo edo era. \v 6 Edo ingodenaso God sapo ari da gari awa da awa aera te amone God mi embo berari da yei jiro gari amone itido ira umo sapo orase. \p \v 7 Edo God umo ingodena berari awa kondade adi dipapa edo ira te Asisi Kotopu da goroba ingodenaso joda atira amimi emboro neinde kainde da isaga edo ira. \v 8 Edo Asisi Kotopu mi embo da ainda yei jiro gari ituri edo embo awa embo nenei da yei kondade ari ge ewagaewa sedo ira awarate Asisi Kotopu mi embo nei da yei awa jiro gari ituri edo embo awa God da binga awa edo gogo edo atopatido ira. \v 9 Edo Asisi Kotopu mi embo da ainda yei tumonda ari goroba de awa itido ira te embo nei da yei awa karu embobo awa ari ewagaewa orase goroba itido ira. \v 10 Edo embo nei da yei awa Asisi Kotopu mi goroba ari ituri embo awa ari wasiri goroba de neinde kainde awa edo ira te embo nei da yei awa Asisi Kotopu mi God da binga awa minonu sarase goroba ari awa itido ira. Edo embo nei da yei awa Asisi Kotopu jiro gari da goroba ari awa ituri embo awa embo nenei da yei sedo era Asisi Kotopu mi embo dada yei da jiro gari itari edo embo amimi eiedo sadira Asisi Kotopu mi kando eiawa itira ko asisi biae mi jiro gari eiawa itira awodo sadira. Edo Asisi Kotopu mi embo nenei kondade euri embo awa ge embo nenei mi ingari sago ae awa sedo ira. Edo embo nei da yei awa Asisi Kotopu mi jiro gari ituri embo nei mi ro setira awa ujugedo ira. \v 11 Awarate Asisi Kotopu da amimi embo da yei kando neinde kainde awa itido ira. Edo kando ro awa Asisi Kotopu unemi itadi dipapa edo ira awa embo da yei iji dada da itido ira. \s1 INGODENASO TAMO DA AWA PAPATU NEINDE KAINDE ATIRA \p \v 12 Iesu gebe ari embobo awa teta Keriso da tamo da awodo ra. Edo Keriso da tamo Iesu gebe ari embobo awa tamo da ra te uso tamo da awa papatu neinde kainde ra. \v 13 Edo ingodena Jew embobo de edo embo Jew ae de edo saboa ari embobo de embobo kotopu de awa God uso Asisi kotopu mi ewamei etiri ingodena berari awa Keriso da tamo da papatu isera. Edo emboro awodo da ingodena berari awa Keriso da tamo da papatu isera edo Asisi Kotopu awa teta umo sinini ingodenanemi indorase inge isira. \p \v 14 Edo tamo awa patu da aera te papatu jiwae be ra. \v 15 Edo tei mi sadira na awa ingo aera awasedo na awa tamo da patu aera sadira edo umo awodo sari mo amimi ari umo tamo da patu awa atae eita? Awodo aera. \v 16 Edo dengoro mi sadira na awa diti aera awasedo na awa tamo da patu da aera sadira edo awodo sira amimi ari umo tamo da patu awa atae eita? Awodo aera. \v 17 Edo tamo da papatu awa berari diti aetara mo tamo mo rawodo edo ge ingae etiri? Edo tamo da papatu berari awa dengoro ae etera mo rawodo edo ri wuji da muno mo membae etiri? \v 18 Awarate God ingodenaso tamo awa awodo aera. God umo tamo da papatu neinde kainde berari awawa edo patu dada umo yei rawainda itari dipapa ira ainda ititisira. \v 19 Edo patu da atae etira awa ingode patu awa tamo mana sae etera. \v 20 Edo ruvegeove tamo awa tamo da rate tamo awa patu jiwae be ra. \p \v 21 Awasedo diti da mi mana ingo da sadira na imo dodo na nasuka buro adena mana sadira. Edo kopiri mi tei da mana sadira na imo dodo na nasuka buro adena awa mana sadira. Awodo aera. \v 22 Awarate ingodena kotedo era tamo papatu nenei awa goroba ae kotedo era te tamo papatu berari buro adi awa dipapa edo ira. \v 23 Edo tamo patu ingodenanemi nembo ae kotedo era awa ingode simba edo gogo edo era edo tamo patu ingode embo nenei mi georase ujo ae edo era awawa bo mi gajedo era awawa. \v 24 Edo tamo da patu da gari ewamei awa ingode uso yei ro ae edo era. Edo God mi tamo da papatu awa budo dada itiri uso kotari da patu da ingodenanemi nembo ae kotedo era amimi uso kotari da ingodenanemi tamo patu ingode nembodiba kotedo era awa derigurisira. \v 25 Keriso da tamo Iesu gebe ari embobo awawa tamo da rate uso papatu berari awa simba mina ara edo era. \v 26 Edo patu da memesi tambadira awa papatu berari awa daedo memesi dada tambadera. Edo embo mi patu da jasiga adera awa papatu berari awawa patu ainga da berari iaviri adera. \p \v 27 Awasedo ingo berari da da awa Keriso da tamo da papatu ra. \v 28 Edo Iesu gebe ari embobo da teda awa God mi papatu neinde kainde awawa ititisira. God tuturo da awa Iesu da binga atopapotegari embobo ititisira. Edo ungoda amboda awa binga sari embobo edo ungoda amboda awa atopapotegari embobo edo ungoda amboda awa embo wasiri goroba de edo era awa edo ainda amboda awa embo God mi goroba ari itiri karu embo eoro ewagaewa edo isera embobo awara edo ungoda amboda awa embo embo nenei kondade edo isera embobo awa edo ungoda amboda embo eoro buro ewamei edo isera embobo awara edo ambo be amboda awa embo ge embo nenei mi gari sagogo ae sedo isera embobo awa ititisira. \v 29 Edo papatu berari mo Iesu da binga atopatari embobo awa ta? Awa aera. Edo binga sari embobo berari awa ta? Awa aera. Atopapotegari berari awa ta? Awa aera. Embo ari wasiri goroba de edo isera awa ta? Awa aera. \v 30 Edo embo berari karu embobo oro ewamei erita? Awodo aera. Edo embo berari embo nenei kondade eri ta? Awodo aera. Edo embo berari ge nenei mi gari sagogo ae awa serita? Awodo aera. Edo embo berari embo nenei mi ro sera awa ujugaderita? Awodo aera. \v 31 Awasedo kando bawo kando nenei derigarase awa dipapa ewo. Awarate boroko na ingoda yei kando ro bawo kando nenei derigadiri awa ujugadena. \c 13 \s1 DUBO BARI MI KANDO NENEI AWA DERIGEDO IRA \p \v 1 Na embo neinde kainde da ge awa sise edo asisi ewagaewa da ge de daedo sae etena te na embo nenei dubo bae ae etena awa naso ge awa tepo javi mi tiroubetou ae etira. \v 2 Edo na goroba de God da binga awa minonu sae etena edo na jiro gari jiwae bae etena edo na tu ge awa berari gae etena edo naso tumonda ari awa be goroba ae etira awa na doriri sano wasiri ae etira te na embo nenei dubo bae ae etena awa na awa embo pogoso ra. \v 3 Edo na naso rora berari awa embo rora ae ainda yei itae etena edo na binga ewamei minonu sena awasedo naso tamo riawo mi dungae etera te na embo nenei dubo bae ae etena awa na ro berari ena amimi na kondade adi aera. \p \v 4 Embo ave embo nei dubo burira awa uso yei sasainbari mi edo gogo ira. Edo embo ave embo nei dubo burera amimi rora budo ira awa dumo ae edo ira. Edo embo ave nenei dubo burise edo umo embo nembo ae kotira embo awa umo jariga embo aera. \v 5 Edo embo ave embo nenei dubo burira awa umo ari bebegae ae edo ira. Edo umo rora umo awa embo dipapa jiwae ae edo ira. Edo umo embo nenei da yei biae ae edo ira. Edo embo ave embo da dubo budo ira embo awa wasiri biae edo ira te kotembedo dodo ira. \v 6 Edo umo embo nenei da jawo da ge busari ge ingido ira awa embo umo embo nenei dubo ira awa iaviri ae edo ira. Awarate umo embo nenei da jawo da gebe moka awa ingadira awa umo iaviri adira. \v 7 Edo embo ave embo nei dubo burira awa uso dubo bari awa mana doadira. Awarate umo iji berari uso jawo da ge ewagaewa kotadira edo iji berari kondade ari ewamei arase adira. Edo umo uso yei saboa edo atadira. \p \v 8 Dubo bari awawa matawa atadira. Edo ge avewa nei mi sari edo embo mi gadi jaradera ainda kando awawa atae adira. Goroba de God da binga minonu sadera awa atae adira. Busu da jiro gari awa atae adira. \v 9 Ko nangoda jiro gari de nangoda goroba de mi God da binga minonu sedo era awa kiambu ro God mi kotisira ainde da inono aera. \v 10 Awarate ro berari God arase kotisira awa adira iji ainde nangoda ari memeinya awa atae adira. \p \v 11 Edo na mei kiambu atisena iji ainde na mei kiambu da ge awa sisena edo mei kiambu da ari isena edo memei memeinya da kotari awa kotisena. Awarate boroko iji eiawa na embo etena awasedo na mei kiambu atise isena awa atae etira. \v 12 Edo rora ingode boroko gosera awa teta rora umenga da gosera te isaga gae jarera. Edo amboda awa ingode rora berari teta waiko janibari inge ari ainda isaga be isaga gadera. Edo boroko naso gari awa kiambu ra te amboda naso gari awawa nembodiba be teta God na awa nembodiba awodo gido ira da awodo adira. \p \v 13 Edo boroko rora tamonda tumonda ari de edo God ro adi sari sisira awa simba ari de edo dubo bari de awa atira te dubo bari mi nenei etoto awa derigurira. \c 14 \s1 ASISI KOTOPU DA KANDO NENEI ITIDO IRA AINDA GE \p \v 1 Ingo iji berari sedo gawo God mi ingo kondade ari embo nenei dubo badewa. Edo ingo God da yei sedo gawo Asisi Kotopu da kando nenei awa itadira. Edo God da binga minonu sari kando amone kando ewamei na. \v 2 Edo embo ave umo ge nei mi ge sadira edo embo mi uso ge awa ingae adera awasedo umo ge awodo sadira awa umo embo da yei ge saera te umone God da yei ge sira. Edo embo amone Asisi Kotopu da goroba mi God da koma kotari ge awa sira. \v 3 Awarate embo amemi God da binga awa embo da yei ungoda ge topo amimi minonu sadira embo awa sira umo uso binga sira amimi ungo kondade adira. Edo embo jo ambari awa binga amimi ari ungoda jo goroba adira. Edo binga amimi embo bouga budo era awa kondade adira. \v 4 Edo embo ave ge nei mi ge sera embo awa umo umosuka kondade ira te embo ave God da binga sira embo awa Iesu gebe ari embobo berari awa kondade ira. \p \v 5 Edo na ingo berari awa ge nei mi ge sawase awa kiambu dipapa ena te na nembogo dipapa ena awa ingo God da binga sari da kando awa bawase dipapa ena. Ko ainda be awa embo ave God da binga sira, embo ainda ge mi awa embo ge nei mi sira ainda ge awa derigurira. Awarate embo ave ge nei mi ge sirirari edo embo nei ge awa ingari da kando burisira amimi ge awawa edo gogo edo ujugadira awa awara ainda be awa unemi ge awa edo gogo edo ujugadira, amimi Iesu gebe ari embobo berari awawa kondade adira. \v 6 Awasedo naso nanonamendi na ingoda yei bugudo edo ge nei mi ingoda yei sadena mo amomo ingo kondade enita? Awodo aera. Awarate God mi rora ro awa naso yei isaga ari gido nanemi ingoda yei ujugadena awa na ingo kondade adena. Edo na ingo rora da atopatadena edo nanemi ano ingo God da ge awa be gadewa awa na ewamei adena. Edo na goroba de God da binga minonu sadena awa na ingo kondade adena. \p \v 7 Edo ingo gosewa embo sino kanini dae adira edo puin kanini pusae adira awa embo nenei mi ya tei awa ewamei adi aera. \v 8 Edo isoro da gitijigari mi puin isaga pusae adira awa embo da amemi isoro ari sia adi aera. \v 9 Edo da awodo ingo ge nei mi binga sadewa awa embo da yei isaga adi aera. Edo isaga ae ari mo embo ingo ge ro sewa amomo rawodo geri? Edo ingo ge awodo sadewa awa teta bisara mi iso ge awa budo mambari inge adira. \v 10 Edo ge neinde kainde busu berari da atima ira. Edo embo ge awa sedo era awa ge mina inga ise sedo era. \v 11 Awarate na embo awa ge sira ainda be gae adena awa embo awa na nati nei embo awodo kotirari edo na umo nati nei embo awodo kotadena. \v 12 Ingo kando Asisi Kotopu mi itido ira awa bari dipapa ewa te God da yei sedo giwo kando awa itari amimi kondade awo Iesu gebe ari embobo da tumonda ari awa bajido goroba are. \p \v 13 Edo embo da umo ge nei ge sadira awa embo awa God da yei sedo gari God mi uso ge awa ujugari da kando awa itari bare. \v 14 Edo na God da yei ge nei mi ge sadena awa naso Asisi awa God ga da ge sadira te na sena awa na naso jiro mi be awa gadi aera. \v 15 Awasedo na ro eni? Na naso asisi de naso jiro de mi be gosise awa na God da yei ge sadena. Edo na naso asisi de naso jiro de mi be gosise awa na ya sadena. \v 16 Edo imo iso asisi da ge mi God doio siriroso mo embo iso doio sari da ge javi mo rawodo ingido awara seri? Ungo imo ro sesa ainda be awa ungo mana gadera. \v 17 Edo iso ge da javi awa God doio sari ge ewagaewa mi sesa te ge amimi embobo awa kondade adi aera ainda be awa ungo iso ge ainda gebe awa gae jarera awasedo. \p \v 18 Edo naso ge ge nei mi sedo ena amimi ingoda ge awodo sedo ewa awa derigedo ira. \v 19 Awarate nango God tumondebain adi dada edo era iji ainde na ge berari 5 awodo sano ingo gadewa edo naso ge awodo sari amimi naso ge nei mi ge jiwae be sari awa derigadira. \p \v 20 Naso nanonamendi wasiri ewamei awa ari dipapa ewo teta kinapeina memeinya mi wasiri ewamei ari dipapa edo era awodo awarate kotari kinapeina da awodo awa kotove. Edo ge nei mi ge sari da ge awa teta embo be da kotari awodo awa kotewo. \v 21 Edo jiwari mi sira, \q1 “God mi sira nanemi embo ge nei mi sedo era awa itano mambudo ungo mi naso embomei da yei na embo ge sadera. Nanemi nati nei embo itano mambudo naso embo da yei na embo ge sadera te naso embo mana ge ingadera.” \p \v 22 Awasedo embo Iesu gebe ae edo era embobo amimi God da ge awa gebe gorase sedo God ge nei mi ge sari kando awa itido ira. Edo ge amimi Iesu gebe ari embobo kondade aera. Awarate Iesu gebe ari embobo mi be moka awa isaga gorase sedo God mi uso binga sari da kando awa itido ira. Edo ge amimi embo Iesu gebe ae edo era embobo awa kondade ae edo ira. \p \v 23 Edo Iesu gebe ari embobo berari awa dada edo ge neinde kainde mi mina sara iriroro embo nenei de embo Iesu gebe ae edo era embobo awa ingoda dada ari oro da bugudo ungo mi sadera embomei eiawa jiro bebegae etira sadera. \v 24 Awarate ingo berari God da binga awa sirirowo embo nenei de embo Iesu gebe ae edo era embobo awa torido God da binga awa ingido amimi ari ungo embo bebegae awa isaga gadera. Edo God da binga awa ingido ungo God mi kasadira awa gadera ainda be awa ungoda wasiri bebegae awasedo. \v 25 Edo ungoda joda kotari awa isaga adira. Edo ungo baingo dederi edo God tumondebain ise sadera gebe God einda ingode atira sadera. \s1 RORA BERARI AWA EDO EWA AWA GOGO EWO \p \v 26 Naso nanonamendi ingo nanemi ge boroko setena awa kotedo ingo ro evi? Ingo God tumondebain adi dada adewa ainde embo da umo God jasiga ise ya sadira edo embo nei awa atopatadi dipapa adira edo embo nei awa God mi uso yei ro isaga isira awa sadi adira edo embo nei awa ge nei mi ge sadi adira edo embo nei umo embo ge nei mi ge ro setira awa ujugari dipapa adira. Edo embo dada ungo ro adi adera awa ore ko awodo adera amimi kondade oro Iesu gebe ari embobo da tumonda ari awa goroba edo bajadira. \v 27 Edo embo ge nei mi ge sari dipapa oro gido da ta etoto awodo awa dada ge awodo sore awarate embo ajigari awodo awa ge nei mi ge soro gido embo nenei ge nei mi ge seore. Edo ungo ungo ge soro embo nei mi ungo ro setera awa ujugari gore. \v 28 Awarate embo ge awa ujugari embo awa ainda ingode daedo atae ari gido re embo ge nei mi ge sedo ira awa ge ambu edo umo umosuka joda ge sise edo God da yei sare. \p \v 29 Embo etoto ta tamonde mi God da binga betera awa sore. Edo ungo ge siriroro embo nenei awa ungo ro sera awa kotise atore. \v 30 Awarate embo nei ainda ingode anumbedo atira awa God da binga awa bari gido re embo ge sira embo awa ge doare. \v 31 Edo ingo berari ro ingewa awa ingoda joda goroba arase re ingo dada God da binga sae etewa amone awara. \v 32-33 Edo embo ge nei mi ge sadi kando burisera awa ungo kando ainda bajari adera. God ingodena jawo sisira awa rora ro oro embo mana mana orase jawo sae rate umo ingodena jawo sisira awa rora ro eri amimi oro embo da jo jamo jamo arase sisira. \p \v 34 Edo yei berari rawainda Iesu gebe ari embobo dada adera iji ainde awa emboevetu awa ge ambu edo atadera. Edo ungo ge sadera amone aera ainda be awa Jew embobo da agodari mi sira awa emboevetu mi mana embo da gitijigari adera awasedo. \v 35 Edo ungo nganega edo gari dipapa adera ungo nati da atise awa ungoda iubonomei da yei sedo gadera. Edo evetu umo Iesu gebe ari embobo dada etera ainda ge sadira awa umo men gadira. \v 36 Edo ingo na gebe sena awodo sevi ta sae ri? Ingo ro sevi? Embo ingo mo God da ge da susu ta? Awodo aera, embo ingo re God da ge burisewa awara. \v 37 Edo embo amemi umo awa God da binga sari embo sadira edo embo amemi Asisi Kotopu mi uso yei kando itari ge sadira awa gare na ro ingoda yei jivena emone God da ge ra. \v 38 Awarate embo awa naso jiwari eiawa ujo ae adira awa uso ge ingove. \p \v 39 Awasedo naso nanonamendi ingoda jo berari mi God da binga sadi dipapa ewo awarate embo tinogu nei mi sera awa ungo beitigeove. \v 40 Edo God da buro awa tepo tapo eove te sasiembari mi ewo. \c 15 \s1 KERISO BETEDO SEKAGO ERIRISIRA \p \v 1 Edo boroko naso nanonamendi ruvegeowase sedo na ingoda yei binga ewamei matu ingoda yei sisena awawa sekago sari dipapa ena. Edo binga ewamei amone ingoda gebe ari da tutuvi ra. \v 2 Edo ingo iji berari binga ewamei eiawa gebe ewa awa God mi ingo soregurira awarate ingo binga ewamei nanemi minonu sedo ena awawa jigido gogo ae adewa awawa ingoda tumonda ari awa pasega ra. \p \v 3 Edo binga nembodiba be nanemi betena awa ingoda yei setena awara. Edo binga re eire. Keriso ingodenaso wasiri bebegae awasedo bebetisira jiwari mi umo betarase sisira da awodo. \v 4 Edo betetiri ungo mi umo gousera edo iji tamonde atae etiri God mi umo jigiri eririsira jiwari mi unemi adira sisira da awodo. \v 5 Edo God mi Iesu jigiri erido umo giti Peter da yei mambudo edo amboda binga atopapotegari embobo 12 da yei mambiri ungo umo gosisera. \v 6 Edo ainda amboda umo uso ambojimbi 500 da yei mambiri ungo mi umo gosisera. Edo embo jiwae umo gosisera awa atera te nenei awa bebetisera. \v 7 Edo ainda amboda umo James da yei mambiri umo getiri edo binga atopapotegari nenei berari da yei mambiri umo gosisera. \p \v 8 Edo ambo be amboda umo naso yei bugiri na umo gosisena. Evetu uso kinapeina bari iji awa atae edo ira awarate iji nenei umo gasou jiradi sima jirarago edo mei budo ira. Da awodo na Iesu gebe adi sima arago Iesu gebe isena. \v 9 Edo Iesu da binga atopapotegari embobo berari awa nembogamo rate na awa Iesu da binga atopatari embo kiambu be kiambu ra. Edo embo mi mana na awa Iesu da binga atopatari embo sadera ainda be awa na goroba berari edo Iesu gebe ari embobo awa dedo gaedo edo isena awasedo. \v 10 Awarate God da uso jo ari mi na boroko embo rori awa isena. Edo uso jo ari naso yei amimi na etiri buro ewamei edo ena. Edo buro nanemi God embo edo ena amimi buro Iesu da binga atopapotegari embo nenei mi God embo edo era awa derigedo ira. Edo na buro eiawa naso goroba mi aera te God umo na jo edo umo naso demonda buro euri na buro eiawa edo ena. \v 11 Awarate naso buro mi ungoda buro awa derigadi ta ko ungoda buro mi naso buro derigadi ta awa nembo aera te ko nango berari awa binga ewamei awa minonu sedo era. Edo binga ewamei re eiawa ingo re gebe ewa. \s1 AMBODA INGODENA BETEDO SEKAGO ERADERA \p \v 12 Nango Keriso betedo sekago eririsira ainda binga awa minonu sedo era. Awa ingo gido ewa edo roedo embo nenei ingoda teda amimi embobo betedo edo ungo amboda sekago eradi aera sedo eri? \v 13 Edo ungo ro sera awa gebe re Iesu Keriso bebetisira awa sekago erae ra. \v 14 Edo Keriso sekago erae re nango binga minonu sera amone gebe ae adira edo ingo ro gebe ewa amone atae ae etira. \v 15 Edo daedo Keriso erae re nango God da jawo da ge busae etera ainda be awa Iesu betetiri God mi jigiri eririsira awa sera awasedo. Edo embo betoro God mi jigae erae edo ira awa gebe re God Keriso jigae erae ra. \v 16 Edo embo betedo erae edo era awa Keriso erae isira. \v 17 Edo Keriso umo erae awa gaegae edo etiri ingo Keriso gebe edo ewa. Edo gaegae edo ingo Keriso gebe edo ewa awa ingo ingoda wasiri bebegae da atadewa. \v 18 Edo daedo Keriso sekago erae re Iesu gebe ari embobo bebetegurisera awa betari matawa atari awa bae etera. \v 19 Edo ingodena boroko waisiri de atera ingodenaso gebe ari Keriso da yei amimi ingodena kondade ira te ingodena betoro ingodenaso gebe ari ingodena kondade ae adira awa ingodenaso dubo vevera amimi embo busu da atera ainda dubo vevera awa derigurira. \p \v 20 Awarate Keriso betetiri God mi umo etiri eririsira amone gebe moka ra. Edo Keriso awa eririsira awasedo embo betedo era awa teta eke koru seka inge edo era awa ungo daedo eradera. \v 21 Edo ro embo da Adam mi isira amimi euri embo betedo era awarate embo da Iesu Keriso mi ro isira amimi euri embo sekago erido era. \v 22 Edo embo berari Adam da wasiri biae awasedo betedo era te da awodo Keriso awasedo betedo sekago eradera. \v 23 Edo embo dada ewoga ewoga eradera. Iesu Keriso umo awa giti eririsira. Edo amboda umo bugadira iji ainda embo Keriso da totopo awa sekago eradera. \v 24 Edo ungo eroro rora berari da atae ari iji awa bugadira. Edo atae ari iji awa bugari Keriso mi ari rora berari da goroba awa atae adira. Edo asisi da goroba ainde busu da gitijijigegari embobo da goroba de edo rora berari da goroba de edo embo berari da goroba de awa atae adera. Edo iji ainde Keriso mi uso Mamo God da yei embo berari umo gebe edo era ainde buro berari embo mi God embo ewora ainde awa itadira. \v 25 Edo Iesu Keriso mi gitijijigurise ari uso gitopo embobo berari awa duradera. Edo God mi usibesi ari gitopo ambo duradira. \v 26 Edo gitopo ambo be amboda duradira amone gitopo betari awa ra. \v 27 Ko jiwari mi sira, \q1 “God mi embo berari de rora berari de awa uso tei tuda itari ungo mi God awa gitijigari nembodiba ra sadera.” \m Awarate jiwari mi rora berari sira awa God awa sira ainda aera. God rora berari de embo berari de awa Keriso da tuda itari Keriso mi ungo gitijigadira. \v 28 Edo embo berari de rora berari de awa Keriso da tuda oro edo Keriso God da mei awa umo umosuka God da gitijigari da tuda itadira ainda be awa God mi embo berari de rora berari de awa Keriso da gitijigari da itira awasedo. Edo God mi rora berari awa gitijigarase ititisira. \p \v 29 Edo boroko embo bebetegari awasedo embo nenei umo mi ewamei ari wasiri awa burera mo na ro seni? Awodo era mo embomei omomo ro adi jareri? Edo ungo sera embo betedo era awa sekago erae ra sera. Edo awa gebe re ungo roedo bebetegari embobo da jawo da umo mi ewamei ari wasiri awa burevi? \v 30 Awarate nango kotewo. Ingodena ewoga ewoga ari embobo ra. Iji berari embo mi nango dedo gaedo edo era. Edo sekago erari da ge awa gebe ae re nango ro edo memesi eiedo burera awa ingo kotevi? \v 31 Nanonamendi iji dada na betadi sia edo ena. Edo eiedo sena ainda be awa gosena ingo nangode da dada Bada Iesu Keriso ga da pepeta ewamei ewa amimi na iaviri ena. \v 32 Edo Ephesus nati einda na binga ewamei minonu sedo ena awa teta na ambe jinjeri wo de isoro arago edo ena. Edo na awodo edo na nasuka iaviri adi adena mo riroga mo ro beni? Ingo ge awa garira, “Ingode indido kumbudo ore ko euma ingodena betadera awasedo.” Edo embo betoro God mi ungo jigae erae edo ira awa ingode sari mi sira awodo atore. \p \v 33 Gaegae awo embo ge awodo sera amimi ingo bagore ta ungoda ge awa ingove. Edo ingo embo bebegae de da otao awa ungo mi oro ingo embo bebegae adewa amone gebe ra. \v 34 Ingoda kotari bebegae de ari bebegae de awa dowo. Edo embo nenei ingoda teda awa God gaera. Edo na ingoda yei seteno men gawase. Ingoda kotari ewamei awa sekago ewo bugare. \s1 INGODENA BETEDO INGODE TAMO RAWODO AWA BERI? \p \v 35 Jiro bebegae embobo ingoda teda amimi nganega eiedo awa era, “Embo betedo mo tamo mo rawodo de wasiri seka da ereri?” \v 36 Edo naso mina sari re eire ingo ve gowadewa edo ve awa giti betadira. Edo ve awa betedo edo koru edo wasiri seka de eradira. \v 37 Ve de rive de awa da awa aera. Ve awa rora memeinya edo ve awa gari neinde kainde ra. Edo pisa ve de ve neinde kainde ra. \v 38 Edo ve awa koru edo eruri God mi uso tamo ro itari dipapa edo ira awa itido ira. God mi ve dada da ungoda tamo awa itido ira. \p \v 39 Edo rora neinde kainde da tamo God mi edo ira awa da awa aera. Edo embo da tamo awa gari nei wo mane da tamo awa gari nei edo ri memei da tamo awa gari nei edo ewa wo de umo wo de da tamo awa gari nei. \p \v 40 Edo utu da rora da tamo de busu da rora da tamo de awa gari dawa aera. Edo busu da rora da tamo da giro awa ewagaewa rate utu da rora da tamo da giro da gari awa ewagaewa rate busu da awodo aera. \v 41 Edo iji da tamo de kariga da tamo de damana da tamo da gari awa dagari ae be ra te ungoda gari awa nei na. Edo damana berari da gari awa neinde kainde ra. \p \v 42 Edo eiedo awa God mi bebetegari embobo jigari eradera iji ainde adira. Edo embo nei betoro tamo awa govedo era iji ainde tamo awa betedo ira te amboda God mi embo awa jigari eradira iji ainde tamo badira tamo awa betadi aera. \v 43 Embo mi betari embo da tamo awa govedo era iji ainde tamo awa goroba ae edo gari ewa ae edo ira awarate amboda God mi embo awa jigari eradira iji ainde tamo badira tamo awa goroba de edo gari dagari ae be adira. \v 44 Edo embo mi betari embo da tamo govedo era amone ungo re uso busu da atari tamo awa govera awarate amboda God mi embo awa jigari eradira iji ainde tamo badira tamo amone uso utu da atari tamo awa badira. Ainda be re embo busu da atera awa ungoda tamo awa gari nei rate ungo betoro God mi ungo jigari eroro edo ungoda yei tamo gari nei awa itadira. \v 45 Ko jiwari mi sira, \q1 “God mi embo tuturo Adam awa edo wasiri awa uso yei ititisira.” \p Awarate Adam amboda bugusira embo amimi embo da yei wasiri itadira. \v 46 God tuturo da ingodenaso yei utu da atorase tamo awa itae rate umo tuturo da ingodenaso tamo busu da atari awa ititisira. Edo ainda amboda awa utu da atari tamo awa ititisira. \v 47 Edo God embo Adam tuturo da awa busu da konipo mi isira te Adam amboda bugusira awa utu dodo busu da wowosisira. \v 48 Edo embo busu da atima era awa teta God mi embo tuturo da busu mi isira da awodo ra. Edo embo God da topo awa teta embo utu dodo busu da wowosisira da awodo adera. \v 49 God mi ingodenaso tamo isira awa teta ingodenanemi ingodenaso kinapeina da bo gemboro eudo era da awodo ra. Edo ingodena busu da atera awa tamo God mi embo da tamo busu mi isira awodo awa ombuse atera. Awarate amboda awa ingode tamo embo utu da edo ombudo wowosisira da awodo awa ombadera. \p \v 50 Nanonamendi naso ge ingiwo. Ingodenaso busu da atari tamo amimi God da gitijigari yei da rora awa mana badera. Edo ingodenaso tamo betadera amimi mana wasiri natopo atari badira. \p \v 51 Edo na ingoda yei koma ge awa isaga ena awasedo dengoro edo ingiwo. Ingodena nenei awa bebetegadera edo nenei awa bebetegadi aera te ingode berari tamo sekaseka badera. \v 52 Edo God da puin amboda javi sadira iji ainde ingode tamo seka awa badera. Edo ingode tamo seka awa burigi badera teta burigi dombu pari arago era. Edo God da puin javi sadira iji ainde Iesu gebe ari embobo bebetisera awa God mi jigari eradera. Edo jigari eradera awa ungo mi sekago mana betadera. Edo ingodena wasiri de atera awa tamo seseka baradera. \v 53 Edo ingodena ingodenaso tamo betadira awa dodo ingode tamo betae atadira awa ingode badera. Edo ingodena tamo betari awa dodo tamo sekago betae atadira awa badera awa teta ingode ombari digari seka barago adera. \v 54 Awasedo awodo adira awa ro jiwari da sisira awa be adira. God mi betari awa usibesi isira. Ingodenanemi gitopo berari papotisera. Edo jiwari da tano da mi sira, \q1 “God da goroba mi betari da goroba awa usibesi etira. Edo God mi betari awa patetira.” \p \v 55 Edo jiwari da tano nei mi sira, \q1 “Betari imo rawodo edo nango patesi? Betari nango memesi da itari iso goroba mo nonda mambiri?” \m \v 56 Wasiri biae mi betari uso goroba ituri embo da yei memesi itido ira. Edo wasiri biae uso goroba awa agodari da yei edo budo ira. \v 57 Awarate God ingodenaso Bada Iesu Keriso da yei awodo ingode patanase sedo goroba ari itido ira awasedo ingode God da yei doio sore. \p \v 58 Awasedo naso nanonamendi goroba edo deriwo edo jiro ingoda wareregeove. Ta iji berari God da buro ewo ainda be awa buro ro ingo God embo ewa amone tepo aera. \c 16 \s1 GANU IESU GEBE ARI EMBO NENEI KONDADE ARASE \p \v 1 Na ingoda yei ganu embo God da embo Judea busu da atima era awa kondade ari da ge sadi dipapa ena. Na Iesu gebe ari embobo diti diti Galatia busu da atima era amimi orase sisena awa ingo daedo adewa. \v 2 Pura dada tuturo Sunday ainda embo dada ungoda buro da ganu roinge budo era awodo embo dada ingoda teda amimi ganu ungoda awa nenei demonda itadera. Edo ganu nenei awodo itadewa amimi Sunday jaige bajadira awasedo amboda na bugadena ainde na ganu dada awase mana sedo gadena. \v 3 Edo na ingoda yei bugano ingo embo tumonda edo ewa awa katabawo ganu awa budo Jerusalem nati da mambadera. Edo ingo embo awa katabawo nanemi Jerusalem nati da embo da yei ungo embo averi awa ove edo itadena. Edo ganu de ove de awa ungoda yei itido nanemi ungo itano mambadera. \v 4 Edo ingo nanemi ungode mambanase ewamei adira awa na mambadena. \s1 PAUL UMO RO ADIRA AWA JIRO BURO ISIRA \p \v 5 Na Macedonia busu da awodo sembadi kotena awasedo na Macedonia busu da awodo sembudo awa na bugudo ingo esega adena. \v 6 Edo na ingo esega adena iji ainde awa awase na ingode ga wosedo ira iji awa ingode atadeni ta rora. Edo na ainda amboda yei rawainda mambadi dipapa adena awa ingo mi na kondade awo mambadena. \v 7 Edo na tepo derigedo mambuse ingo gari ujo ae ena te God mi awara sadira awa na ingode iji ribori atari dipapa ena. \p \v 8 Awarate na Ephesus nati da atinono Asisi Kotopu wosari da iji da bondo awa bugari iji ainde na dodo mambadena. \v 9 Edo na einda atena ainde God da buro nembogamo ari emboro awa pirigetira te embo jiwae be mi buro awa atae arase jarera. \p \v 10 Edo Timothy ingo esega adi bugari gido re umo oju eure atega ewamei ewo ainda be awa umo God da buro nanemi ena da awodo awa ira awasedo. \v 11 Edo uso ge ingiwo uso ge ujo ae eove. Awarate na umo nanonamendi de daedo dada naso yei engenembarase dipapa ena awasedo umo kondade ewo emboro da awodo tuturo edo naso yei dubo ewamei de da bugare. \p \v 12 Edo namendi Apollos awa sano gave. Iji jiwae be na nanonamendi nenei de da dada ingo esega arase sedo gosewona te eiawa iji ewamei ae awodo kotise evira. Awarate iji ewamei bugadira ainde umo ingo esega adi mambadira. \s1 PAUL DA ATEGARI \p \v 13 Iji berari gido gogowo ewo. Edo ingoda tumonda ari awa goroba de atare. Oju eove. Goroba de atiwo. \v 14 Edo iji berari embo nenei dubo burise ingoda buro berari awa ewo. \p \v 15 Edo ingo Stephanas da orobe da yei ro isira awa ingisewa. Ungo embo Greece busu da atima era ainda teda ungo mi tuturo edo Iesu gebe isera. Edo ungo Iesu gebe edo God da embobo awa sapo era. \v 16 Naso nanonamendi na ingoda yei sedo gosena, buro Stephanas de uso orobe de mi embo nenei de da dada edo buro ise kera sapo era awa gido gogo ewo. Edo ungoda buro awa gido ingo buro da awodo ewo. \p \v 17 Edo ingo einda na kondade ise atae rate Stephanas de Fortunatus de Achaicus de awa bugero na iaviri ena. \p \v 18 Edo ungo bugera amimi etiri naso jo goroba etira teta ungoda bugari mi ari ingoda jo goroba arago etira. Embo buro awodo edo era ainda jawo da ge ewagaewa sewo. \p \v 19 Edo Iesu gebe ari embo diti diti Asia busu da amimi ungoda jawo da ingo ateganase setera. Edo Aquila de Priscilla de Iesu gebe ari embobo berari ungoda mando da dada edo era amimi ingo ategetera awa sano gawase setera. \v 20 Edo nanonamendi einda berari awa ungoda jawo da ingo ateganase setera giwo. \p Edo ingo Iesu gebe ari embobo berari ingo mina jiga ise atega mina ara ewo. \p \v 21 Na naso ingo mi ove eiawa ena, na Paul mi ingo ategurena. \p \v 22 Edo embo ave God dubo bae edo ira embo awa God da kasari da atima edo ira. \p Ingodenaso Bada Iesu Keriso puio. \p \v 23 Edo Bada Iesu da ari ewagaewa ingoda yei atare. \p \v 24 Naso dubo bari Iesu Keriso da yei awa ingoda yei matawa atare. \cls Awara \cls Ingoda namendi \cls Iesu Keriso da jawo da \cls Paul.