\id HEB - Waunan (Woun Meu) NT (alternate orthography) -Colombia 2011 (DBL -2013) \h HEBREOS \toc1 Ebreonaan athee ẽsap phã deepʉ̈itarr \toc2 Ebreos \toc3 Eb \mt1 HEBREOS \mt2 Ebreonaan athee ẽsap phã deepʉ̈itarr \ip \bd Khaíu phãjĩ maimua chijã khʉʉn atheeta phãjĩ.\bd* Mʉg carta gaai jaauba sim khaíuta phãjĩ. Mʉg librojã ĩchab Jesucristo iek ʉ̈kha narr khʉʉn atheeta phãjim, mamʉ sĩi parhoobam khʉʉn athee khaba, judionaan atheeta phãjim. Judionaan meu ebreo aajem; khar maguata chi õorjã ebreonaan gaai thʉ̈ʉrjem ĩsjã agtha. \ip Judionaan Cristo iek ʉ̈kha durrarr khʉʉnan chadcha ʉ̈khaba narr khʉʉn garmua ajapta dau aug waaujeejim aajem. Mag durrarr aawaita ãaur khʉʉnau Cristo iek isegwi deeu warr amach wënʉrrarrjö aju ẽkhaajeejim anaabá, warrgar amach jöoinau nemchaain khëchnaa jëeujerrjöta Ẽwandamag jëwaag; ajapcharan Moiseeu ley phã pʉatarr gaai jaau simjöma. Magta amau Cristo iek amachdëu ʉ̈khatarrta deeu isegjöjöo aadëp naajim. \ip Judionaan pöm amach jöoin i warr amachdëu ʉʉrkhaajerr ya pʉawi naajim aajem; mamʉ mag amach jöoin i pʉawi narrta agtha sĩi Cristo atheepai khaba naajim anaabá. Pogan ya chi ʉ̈kha durrarr khʉʉn dʉ̈i khapeerkha naajieb mamʉ, mag amach khapeen dau aug wau nʉm oowi maach peerdʉajem iekta warre isegpʉ̈im ig naajim anʉm. Maguata mʉg libro phãjim aajem, ag gaai am khĩir onee jaaubaawai amachdëu ʉ̈khatarr iekta isegwi parhooba am ugua (2:11). \ip \bd Khan jawaag ajĩ.\bd* Mʉg libro phãtarran, judionaanau amachdëu ʉ̈kha narr iekta warag ajapcha ʉ̈khamkhĩir ajim. Maguata amag chi ẽsap deepʉ̈i chirarr jöoiraujã seis veces amag jaaujim, jãga aajẽ Cristo iek dichdëu ʉ̈khatarrta warag ʉ̈khabanaa ewag maawai. Ĩchab jöoirau dawaa oopi simʉn Cristota thumaam khʉʉn khãaijã ʉ̈rʉʉcha sim anʉmʉu (1:1–10:18). \ip Ya chi carta öpʉ̈iju athee paawai jöoirau am wawí sim, jãga wënʉrraju aai nʉ a khap amkhĩir (10:19–13:21). Am jãg chikhamnaan jua machgau dau aphʉʉ wënʉrraajem ãwataagan, Cristo iek jaau nʉm ũrwi dichdëu ʉ̈khatarr gaaita ubʉ naaju aai nʉm a sim. Capítulo 11 gaai amach jöoinau ʉ̈khaajerrjöta amagjã ʉ̈khapi jaau sim. \c 1 \s1 Ẽwandamau ich Chaai pʉ̈ibarmua maachig ich khaugpitarr \p \v 1 Warr jöoingar Ẽwandamau biek khapan ichdëucha õor jʉr auwi makhʉʉnagta ichdëu nem jaaum ig sim jaaujeejim aajem. Khar khãaipi au nʉmua, ich chognaan pʉ̈i nʉmua, wa magbaju khai ichdëuchata amag jaaujeejim aajem, makhʉʉnau jaau nʉm ũr nʉm gaaimua õrau ich khapcha pamamkhĩir. Mag, chadcha makhʉʉnauta jũrr maach jöoinag ich agjöo jaaujeejim aajem. \v 2 Mamʉ ĩs ewag pawi Ẽwandamau jũrr ich Chaai pʉ̈ibarm gaaimuata maachig ʉ̈u ich khaugpibarm. I gaaimuata ĩchab nem thʉnʉmjã thumaa ompaawi ichigta Ẽwandam chi Ayau makhʉʉn nem thumaa ich dʉ̈i jʉ̈apijim. \v 3 Ichdëuta ĩchab mag ich Aai dʉ̈imua nem thumaa ompaatarrjã sĩi ich iiu aawai ichdëuta wai dʉnʉm. Ichta ich Aai khĩir thegnaa bëetarr aawai i gaaimuata ĩchab Ẽwandam ajaugjã khaphʉ aajem. Ichta maach kõit ʉdʉraa ich thõopiwi, ichdëuta ich bagau maach khaibag thumaa chugpaawi, ʉ̈gthar mawi, Ẽwandam juachaar gar jupimajim, ichta ich mag maach thumaam khʉʉn Pörkha sĩerraag. \s1 Ẽwandam Iewaata angelnaan khãaijã ʉ̈rpai sĩerrʉm \p \v 4 Mag gaaimua ich Ẽwandam Iewaata ĩchab angelnaan ʉ̈gthar thʉnʉm khãaijã ʉ̈rpai sĩsijim, am khãai irigpaita ich Jöoiraujã Iewaa ichënaa warm khʉʉnag sĩi ich chognaan aajeewai. \v 5 Mag ichta thumaam khʉʉn khãai ʉ̈rpai sĩewai Ẽwandamau bʉ̈ʉrjã ich chognaanag chan ich Iewaag iekhatarrjö iwiir ãbamʉgjã, \q1 “Pʉ mʉ Iewaa aawai ĩs mua thumaam khʉʉnag mag khap api chirʉm” abajim. \rq (Sal. 2:7)\rq* \m Ni bʉ̈ʉrjã ich chog iwiir ãbam igwiajã, \q1 “Mʉʉta i aaikha chitaju, maagwai ich jũrr mʉ chaaikhajujã” abajim. \rq (2 S. 7:14; 1 Cr. 17:13)\rq* \m \v 6 Pari magju khãai, warag mag ich Chaai ãbpai khitʉm mʉig eegar päaiwai warag angelnaan ich chogkha thʉnʉm khʉʉnagta, \q1 “Pãach thumaam khʉʉnau irigta jëeubathʉ̈” ajim. \rq (Dt. 32:43)\rq* \m \v 7 Ich mag warag Ẽwandamau ich chognaan ich dʉ̈i thʉnʉm igmamua jaauwai, \q1 Angelnaanan irua phũjö nem khaphí apinaa, sĩi õt uu jẽjẽerkhamjö ichdëu nem jajaaukhampierr khodpepet apiejem aajem. \rq (Sal. 104:4)\rq* \m \v 8 Mamʉ ich Chaai igwia chan sĩi ich angelnaanagamjö iekhaba, warag ich paarmua, \q1 “Ẽwandam, pʉchta nem thum thʉnʉm Pöröu” a iekhajim chi Ayau ich Chaairag. \q1 “Mʉg atag pawiajã pʉchta ich mag chi Pörkha chitaju. \q1 Puan nem agcha waunaa khajaphata waaujem. \q1 \v 9 Puan nem wajaphamta khõsinaa nem khaigbam oomapha aajem. \q1 Maguata Ẽwandamau pʉrʉgta ʉ̈gtharjã chi Pörkhapijim; \q1 ajapcharan mʉchdëuma, mʉchdëuta pʉrʉg chi Pörkhapijim. \q1 Mʉchdëuta ĩchab thumaam khʉʉn khãaijã pʉ oneecha apijim” a iekhajim Ẽwandamau ich Chaairag. \rq (Sal. 45:6-7)\rq* \m \v 10 Maimua ĩchab ich Ẽwandam iek phã sim gaai ãbmua phãmamua chi Iewaa igwia, \q1 “Señor, pʉchdëuta chadcha warrgarwe mʉg durrjã ompaawi edaujãjã pʉchdëuta waujim” ajim. \q1 \v 11 “Chi chugpaan chadcha pua mag nem ompaatarr thum deeu chukhu aju, mamʉ pʉch chan thõojã khaugba ich mag chitʉm iekhau. \q1 Tagam nemen thum sĩi khajapham khajũajö jẽeudubju. \q1 \v 12 Magbaawai ich jãg khajũa jöoi chi iiur dʉ̈i theg jũajemjö, pua mʉg durr jöoi isegpʉ̈iwi chi iiurig paapʉ̈iju. \q1 Pari pʉch chan bʉ̈ʉrjã khĩir khĩethuupaijã khaba, pʉʉn ich mag chitʉm iekhau” a phãjim. \rq (Sal. 102:25-27)\rq* \m \v 13 Mag ich Iewaata thumaam khʉʉn khãai ʉ̈rpai sĩewai sĩi ich chognaanagpai chan ni ãbamʉgjã Ẽwandamau ich Iewaag iekhatarrjö, \q1 “Mʉch iek theeg chirʉmjö aag pʉʉta mʉ dʉ̈i ãba mʉ juachaar gar jupbá” abajim, \q1 “pʉch oomapha aajem khʉʉn thum mua pʉch jua ee pʉrkha dee nʉm ora.” \rq (Sal. 110:1)\rq* \m \v 14 Mamʉ angelnaan thum sĩi Ẽwandamau nem jajaaukham ipierraa aagta thʉnaawai amag chan irua mag iekhabajim. Jãkhʉʉnan, sĩi ich Ẽwandamau ich dʉ̈i ich mag wënʉrraag maach ich aar phë auju khʉʉn juag oomkhĩir pʉ̈itarr khʉʉnau. \c 2 \s1 Cristo iek chan sĩi par jʉ̈gʉupai ũrju khaba nʉm \p \v 1 Keena, mag ich chi Iewaata ʉ̈rpai sĩerraawai i iek chi jaau durrum khʉʉnau maachig jaau nʉmta wajapha ũrwi ʉ̈khaju aai nʉm, eeu magba akhiin sĩi par jʉ̈gʉupai ũurwai ewag mawi warr ʉ̈khaba naawai aajerrjö sĩi parhoob adukham. \v 2 Warrgarwe Ẽwandamau sĩi ich angelnaanag ich iek Moiseeg deepitarran chadcha nem jua theeg sĩejim. Magua ag gaai nem waupi jaau nʉm ichaaur nem waaujerr khʉʉn chan sĩi Ẽwandamau ich mag par khĩir okhooba, amach pekau paar ich agpierr am gaai deejeejim. \v 3 Mag ley sĩi angelnaan gaau deepʉ̈itarr ichaaur nem waubarm paar am dʉ̈i maagjerrta, jãgwi maach gaaijã irua mas deeba abarju, mʉg maach peerdʉajem iek ag khãai wajapcha sim jaau nʉmta sĩi ũrbamjö abarm paar. ¿Mʉg maach peerdʉajem iek warrjã ich maach Pör Cristoouchata nacha jaaubajĩ? Magtarrta ich dʉ̈icha wënʉrrawi ũrtarr khʉʉnaujã amachdëu oowai chadcharam iek aawai jũrr maachig jaauwi maadëujã khaphʉ naabá. \v 4 Mamʉ magpaijã khaba, mag maach peerdʉajem iekhan chadcharau a khap amkhĩir, ich Ẽwandamaucha mag ich iek jaau durrum khʉʉnag õorjã dau daau monaaupi maajeejim. Mag nʉm dʉ̈i ĩchab ĩs ewag pawiajã ichdëupai ich Akhaar jua theeg gaaimua maachigjã nem khĩir pogkhe waupiejem, magʉm gaaimua mʉg i iek jaau nʉmʉn chadcharau a khap apieg. \p Magua mʉg maach peerdʉajem iek jaau nʉm ũurwai par jʉ̈gʉupai ũrba ʉ̈khaju aai nʉm. \s1 Jesuu maach ich eeugpeenkha awaag maachjö wounkhatarr \p \v 5 Ĩs ewag pawiajã, chaig mʉchdëu jaau chirarrjö, Ẽwandamau ich Chaai gaaimuata maachig ich khaugpi sĩewai, sĩi ich chognaan ich dʉ̈i nʉm khʉʉnagta iek theegnaa maach pörkhapiba ich Iewaagta maach Pörkhapi sim. \v 6 Magua Ẽwandam iek phã sim gaai ãbmua, \q1 “¿Khan ajaug nʉ” ajim “maar mʉig eegarm khʉʉn pua jãgcha maar khĩrag ee aag? \q1 ¿Jãga nʉ pua jãgcha maar dau aug khaugaag? \q1 \v 7 Khũchpai mʉig eegar wënʉrrʉweran, chadcha pua angelnaan khãaijã maarta eegpai deejim. \q1 Mamʉ mag nʉʉ awia maachta nem thum thʉnʉm khãaijã ʉ̈rpai apijim. \q1 \v 8 Nem thʉnʉm thum pua warre maar jua eeta phëdeejim” a phãjim, “maachdëuta thum khap nʉisimkhĩir.” \rq (Sal. 8:4-6)\rq* \m Chadcha magta phã sĩeb mamʉ, mag ãaurpaijã khaba nem thum maach jua ee phëdeetarr anʉmta, chadcha mag thumaa ichdëu jaautarrjö nem thum maach jua eegar thʉnʉm chan agtha ooba nʉm. \v 9 Magarrau Jesuuwan chadau, mʉig eegar wounkha sĩethuurwai maachjö angelnaan khãaijã Ẽwandamau eegpai i deejieb mamʉ, ĩs jũrr ichdëuta nem thʉnʉm thum chadcha wai dʉnʉm. Mamʉ Ẽwandamau mag maachjö angelnaan khãaijã eegpai apitarran, maach dau aug khaugwi maach peerdʉ aum khõchgau maach kõit dau aphʉʉ amkhĩir ajim. Mamʉ mag maach gaaimua meetarr jũrr, ich Ẽwandamau ichta nem thum thʉnʉm khãaijã ʉ̈rpai apijim. \p \v 10 Nem thʉnʉmʉn thum Ẽwandamau ompaatarrau ich athee, ichdëu ig sĩerrjö amkhĩir. Mamʉ mag ʉ̈rcha ichdëu ig sĩerran, õor pöm ich chaainkha auwi ich aar phë awaag ajim. Magaag athee irua ʉdʉraa ich Iewaa Jesuuta dau aphʉʉ apijim, mag aphʉʉ abarm gaaimua ʉ̈u am peerdʉajemkha sĩsiewai ichdëuta Ẽwandam aar õor öbërpiejem khamkhĩir. \v 11 Mag ich Jesús Ẽwandam Iewaa arrta, maachjö angelnaan khãaijã eegpai simuata Ẽwandam athee maach ajaug paapʉ̈iwi ich Aaita maach Aaikhapijim. Mag gaaimuata chadcha ich Ẽwandam Iewaa Jesuujã chigag chukhu maachig eeugpeen aajem. \v 12 Mag ichdëu maach ich eeugpeen ich dʉ̈i aai ãbam khʉʉnkha wai sim igwi, ich Ẽwandam iek phã sim gaai mag sim: \q1 “Tata, mua mʉch eeugpeenag jaauju pʉ jãga chirʉ́; \q1 magnaa mʉchdëupa am dʉ̈i pʉ thumeukharju” a sim. \rq (Sal. 22:22)\rq* \m \v 13 Ĩchab Isaías gaaijã ich ag iek igwi, \q1 “Tata, pʉchdëu mʉrʉg õor phëdeetarr dʉ̈i mʉ cha chirʉm” a sim, “ajapcharan pʉch chaainkha thʉnʉm khʉʉn dʉ̈ima. \q1 Am gaaimua mʉch phithur chirʉm aigjã, pua mʉrʉg oobamjö chan abaju mua khaphʉ chirʉm” a sim. \rq (Is. 8:17-18)\rq* \m \v 14 Mag mʉig eegar chi chaainkha thʉnʉm khʉʉnjã wounaanta mag i chaainkha thʉnaawai ich Jesujã mʉig eegarm khʉʉnjö wounkhata sĩeichëjim, wounjö meeg; mag ich meebarmua mʉig eegar ichta chi durr khʉ awi õor dajẽk wai sĩerrta iek theeg chukhu apäaig; ajapcharan mepeerta ich garmua pödpäaigma. \v 15 Mag Ẽwandam Iewaa khaba arrjö ich Jesús maach kõit meebarmuata, jãg sĩi chikham chogkha nʉm khʉʉnau amach patrón jua ögkha durraajemjö, maach dajẽgbaawai okhooju ögkhaajerr khʉʉnjã ʉ̈u peerdʉtkha athaawai tag i ögkhaba nʉisijim. \v 16 Mag i bëewaijã ich chan angelnaan peerdʉ awaanta bëeba, maach mʉig eegarm khʉʉn peerdʉ awaanta bëejim; ajapcharan maach ĩs mʉg Ẽwandam iek jöoi Abrán dënjö ʉ̈kha nʉm khʉʉn peerdʉ awaanma. \v 17 Pari mag maach peerdʉajemkhanaa ĩchab ichta warrgarm phadnaan pöröu aajerrjö Ẽwandam dʉ̈i maach kõit iekhaajem khaagan, ichiita ich Jesujã nem thumaam athee maach ich eeugpeenkha nʉm khʉʉnjö wounkhaju aai sĩejim. Mag sĩewai phadnaanau õor khaibag paar nemchaain kheechjerrjö, jũrr ichta maach kõit ʉdʉraa ich thõopibarmua maach khaibag thum chugpaa aujim. \v 18 Mag ichjã woun arr aawaita maachjö dau aug wauwi meperaujã irig nem khaigbam waupiju ẽkhaajeejim. Mamʉ ichdëujã magʉm thum ãwattarr aawai, maachdëu mag nem khaigbam waujöjöomjö aadëphʉm aigjã ʉ̈u irua maach dau aug khaugwi maach khaigpeerjem, ich dënjö magʉm thum pödpʉ̈pʉ̈i amkhĩir. \c 3 \s1 Jesuuta Moisés khãai ʉ̈rpai sim \p \v 1 Magua ermanonaan, pãar ar Ẽwandam dʉ̈ipai wënʉrrʉm khʉʉn, ar maachta ich aar phë awaag ich chaainkha autarr khʉʉn, pãadë mʉ iek ũrbat: Jesucristota chadcha ich Ẽwandamaucha ich iek jaaumkhĩir jʉr auwi pʉ̈itarrau. Ichta ĩchab ĩsin warrgar phadnaan pör aajerrjö maach kõit Ẽwandam dʉ̈icha iekhaajemʉu. Ʉ̈u i gaaimua maadëu chadcharam iekta ʉ̈kha nʉm. \v 2 Ich jãg Moiseeujã Ẽwandamau ichig jajaaukham thum israelnaan dʉ̈i aajerrjö, Jesuujã Ẽwandamau mag ichig ich iek jaaupinaa ich iek ʉ̈khaajem khʉʉn kõit iekhaajem khapibaawaijã chadcha irua thumaa ichig jaautarrjö ajim. \v 3 Mamʉ agdaujö mag amachig nem jaautarr thum waujierrab mamʉ, ichí Jesuuta Moisés khãaijã ʉ̈rpai sim. ¿Jãgwi mag chirʉ́? Pãrau khaphʉ nʉm, ãbmua di ëeuwai chi ëutarr wounta chi di khãaijã ʉ̈rcha ig iyʉ̈ʉ aajem. Ich jãgta nʉm ĩchab Jesujã Moisés dʉ̈i: Moisés sĩi maachjöpai mʉig eegarm aawai iin sĩi Ẽwandam juau. Mamʉ magba Jesuun i nawe ich mag sĩerraawai ichiita i khãai ʉ̈rpai sim. \v 4 Pãrau khaphʉ nʉm, ãbmua di ëubam aig chan bʉ̈ʉrjã di chukhum. Ich agjö sim ĩchab nem thum mʉg thʉnʉmjã; ich Ẽwandamauta nem thum waubajieb, maach wounaanjã thum, Moisepa. \v 5 Magua Moisejã sĩi ich Ẽwandam chog arr aawai ichig jajaaukhamjöta aajeejim i õor dʉ̈i. Ajapcharan i phidagan, Ẽwandamau mag ich õorkha thʉnʉm khʉʉn dʉ̈i ajuuta jũrr õrag jajaau aajeejim. Ma ajim i phidag. \v 6 Mamʉ Cristo Jesús chan magba, Jesuun ich Iewaa chaar ichdëu pʉ̈itarrau. Magtarr aawai ichdëuta maach ich Aai õorkhaju khʉʉn thum peerdʉ auwi ichdëuta khap sim, ichig jaautarrjö. Maata i phidag aawai i gaaimuata maach mʉg Ẽwandam dënkha nʉm. Majã chadcha mag i õorkha naawai parta i iek ʉ̈khaba nʉm khaphʉnaa onee irua maach ich aar phë auju khĩirjugta ogdʉba wënʉrrʉmʉn mamʉ. \s1 Ẽwandamau ich õorkha nʉm khʉʉn khĩir meeupiju \p \v 7 Magua oob thãar theeg amiet, eeu pãach dʉ̈ijã Ẽwandamau israelnaan dʉ̈i arrjö adukham. Magju khãai Ẽwandam iek phã sim gaai ich Ẽwandam Akharaucha jaau simjö, \q1 “Ĩs pãachdëu Ẽwandam iek jaau nʉm ũurwai \v 8 oob israelnaanjö thãar theeg amiet. \q1 Õor chukag ee phʉʉr wënʉrraawai amau warag Ẽwandam dʉ̈ita serereu nʉʉ awi i meeukhapi pʉ̈ijierram. \q1 \v 9 Cuarenta años mag õor chukag ee wënʉrraajeewai, pãar jöoinau nem ooba aajempa amach khaigpërm khõchgau irua ich jua theeg oopiejerrjã, amau warag i jũramjö aajeejim. \q1 \v 10 Maguata chadcha am dʉ̈i meeukhawi, irua magjim amag: \q1 ‘Pãran sĩi parhooba pãachdëu ampierr am khõchgau okhoota wënʉrrʉm; mamʉ mag nʉm mua nem jaau chirʉm chan waumapha nʉmgui’ a iekhajim. \q1 \v 11 Magta chadcha khĩir machgau irua chi ich ichaaur nʉm khʉʉn chan ich aar öbeerpibamgui a iekhajim ich Ẽwandamau.” \rq (Sal. 95:7-11)\rq* \p \v 12 Ermanonaan, maguata muan pãragan, “Ẽwandam ich iekhabarmjã chadcha nem wau sĩerrʉm iek ʉ̈khaba nʉm gaaimuapai chan oob thãar khaigba nʉrrjëe amiet” a chirʉm, pãach mag nʉm gaaimua warag Ẽwandamta isegam ugua. \v 13 Magju khãai Ẽwandam iek phã sim gaai jaau simjö, ʉ̈u agtha dich khapeendam wawiju aai nʉwe ed ëepierr agdaujö pãach khapeen wawibat, pãach pekau ee nem khaigbam wau nʉmuapai pãach khũgurwi warag thãar theeg am ugua. \v 14 Pari mag Cristo dʉ̈ita khapeerkhanaa ichdëu jaautarrjö chadcha maach dʉ̈i ʉ̈u apim khõsi nʉm khai, magan warrcha i iek ũurwai chadcharam awi ʉ̈kha nʉisierrta ich mag dich thõm aar ogdʉba ʉ̈kha wënʉrraju, warrcha ʉ̈khatarrjö. \p \v 15 Pari magaagan, Ẽwandam iek gaai phã sim chaig jaau chirarrjö, \q1 “Ĩs pãachdëu Ẽwandam iek jaau nʉm ũurwai oob thãar theeg amiet; \q1 oob ar israelnaanau warag Ẽwandam dʉ̈ita serereu nʉʉ awi i meeukhapipʉ̈itarrjö amiet” a chirʉm. \rq (Sal. 95:7-8)\rq* \m \v 16 ¿Pãrau khaphʉ nʉ, Ẽwandamau ich iek jaaupi sim ũr nʉm ãba, chijã khʉʉnauta warag mag i meeukhapijierrá? ¿Maach jöoin Egiptomua Moiseeu chawag phë arrtarr khʉʉn amach thum khabajĩ? \v 17 ¿Chijã khʉʉn dʉ̈ita Ẽwandam cuarenta años mag meeukha sĩejĩ? Ich ichaaur arr khʉʉn dʉ̈ima, amach pekau wautarr gaaimua. Mag gaaimuata mag õor chukag eepai phʉʉr wënʉrrʉmua thum khëchjierram anaabá, amach barju arr aarjã barba. \v 18 Maimua ĩchab ¿ich makhʉʉnag khabajĩ, amach khõchagpierr am khõchgau bʉ̈ʉrjã ich iek asekasba arr jũrr ich Ẽwandamaucha, “Cha mʉ iekha chirʉm iekhau pãar chan mʉchdëu pãach khĩir meeupiju a chirʉm durrjã mua dubpibamgui” a iekhatarr? \v 19 Ajapcharan mag pöd barba arran, amachig Ẽwandamau jaautarrjã ajappai ʉ̈khaba narr gaaimuata mag pöd barba khʉd jãrrpai khëchjierram anaabá. \c 4 \p \v 1 Keena, ĩs ewag pawiajã, ich Ẽwandamauchata jaautarr aawai, agtha i aar barju aai nʉm. Maguata maachjã khĩir khaphʉ wënʉrraju aai nʉm, eeu amjö ãb khãijã mag irua maach khĩir meeupiju a sim aar pöd barba adukham. \v 2 Amag jaautarrjö maachigjã maach peerdʉajem iek jaauwi nʉm. Mamʉ amaun mag amachig jaautarrjã sĩi par jʉ̈gʉupai ũrtarr aawai am athee chan bʉ̈ʉrjã serbiibajim aajem, ʉ̈u chi ʉ̈kha narr khʉʉn dʉ̈i warag khĩirjug ãba am dënjö i ipierraa aba arr aawai. \v 3 Maach chi ʉ̈kha nʉm khʉʉnan, mag Ẽwandamau maach ich aar phë auwi ich dʉ̈i khĩir meeupiju a sim aar barju. \q1 Mamʉ i ichaaur nʉm khʉʉn chan ichdëu am khĩir meeupiju a jaautarr durrjã barbamgui ajim. \rq (Sal. 95:11)\rq* \m Mag amau i ichaaur abamuan, amjã dubkham, ya Ẽwandamau mʉg durr ompaawaiwe mag õor khĩir meeupiju durrjã sĩi wai sĩerr aawai. \v 4 Mag khĩir meeu nʉisiewai jua ʉ̈iju igwi, ĩchab ich Ẽwandam jua ʉ̈itarrjã jaauwi, \q1 “Ẽwandamau nem thʉnʉm thum seis días nʉm ee wau aaipapʉ̈iwi ag noram siete diam gaai ichjã jua ʉ̈ijim” a sim, “ichdëu nem ig sĩerr thum waubapäaiwai.” \rq (Gn. 2:2)\rq* \m \v 5 Mag israelnaan khʉd jãrrpai khëchtarr khʉʉn igwiajã, ich Ẽwandamaucha, \q1 i ichaaur nʉm khʉʉn chan ich sim aig ich dʉ̈i jua ʉ̈imkhĩir dubpibaju ajim ĩchab ich ag iek gaaipai. \rq (Sal. 95:11)\rq* \m \v 6 Magta nacha i iek ũrtarr khʉʉn amach jʉ̈g theeg gaaimua dubbajierram aajem. Mamʉ agtha ewagam khʉʉn dubju waaur nʉm, i ipierraa nʉm khʉʉn. \v 7 Mag i ipierraa nʉm khʉʉn dubju aai nʉm igwi, Moisés meetarr khur nassi pawijã David khararrau Ẽwandam iek phãawai, \q1 “Ĩs pãachdëu Ẽwandam iek jaau nʉm ũurwai oob thãar theeg amiet” a phãjim. \rq (Sal. 95:7-8)\rq* \m Magua ichdëu jaau pʉatarrjö, ĩsweta ʉ̈khaju aai nʉm, agtha ʉ̈khaju aai nʉwe. \v 8 Mamʉ mag irua iekhaju nawe, chi Moisés meetarr khur Josueu israelnaan Canaan durr wai duubwaijã warre ich Ẽwandamau maach khĩir meeupiju a sim aarchata wai dubtarr amuan, Ẽwandamau ĩs ewagam khʉʉnagjã ich aar wëtju ayaa amkhĩir “Ĩsweta ʉ̈khaju aai nʉm agtha ʉ̈khaju aai nʉwe” abakham. \v 9 Magua maadëu khaphʉ nʉm, mag Ẽwandamau maach khĩir meeupiju a sim chan mʉig eegarpai khaba, ya mʉg atag ich aarcha maach phë athaawai ich jãg ichjã mʉg durr thum waupʉ̈iwi jua ʉ̈itarrjö jua ʉ̈i wënʉrrajuuta jaau sim. \v 10 Chi mam Ẽwandam sim aarta ʉ̈u barbaimam wounan, chadcha tag phithurgjã auba, ich jãg mʉg durr ompaawi ich Ẽwandamjã jua ʉ̈itarrjö, ich mag i jua ʉ̈i chitaju. \v 11 Maguata maachin Ẽwandam iek jaau nʉm maachdëu ũrtarrta warag ogdʉba ʉ̈kha nʉmua mag i dʉ̈icha naaimajuuta ẽkhaju aai nʉm, ni ãbmuajã israelnaanau Ẽwandam iek ʉ̈khaba arrjö aba. \p \v 12 Mʉg Ẽwandam iekhan ich mag chugpaa khaugba sĩerranaa nem jua theeg sĩerrʉm, ich Ẽwandam iek aawai. Maguata thuthui phõpá garm magwe dee sim khãaijã nem degcha sĩewai maach pa akhaar oonaa maach ö akhaarjã khaug aaujem. Maach khĩirjugjã khogreu jʉrnaa dichdëu nem wauju dich thãar eepai wai sĩsidʉmjã khaug aumaajem. \v 13 Mʉg thʉnʉm aig chan pöd iwiir ãbmuajã Ẽwandam dau merpʉ̈iju khaba sim. Irigan nem thʉnʉm thum ich dau aig aunaata oo nʉmjö dawaa thʉnʉm. Ẽwandam mag maadëu nem wau nʉmjã thumaa oojem khĩirpheeta maachin dʉnʉnʉid aimaju, maachdëu nem waaujerr thumaa irig meerba jawaag. \s1 Ich Jesuuta maach kõit iekhaajem chaarkha sĩsijim \p \v 14 Mamʉ ich jãg warrgar phadnaan pöröu õor kõit Ẽwandamag jëeujerrjö, ĩsjã agjö maach kõit iekhaajem chaar wai nʉm; ajapcharan ich Ẽwandam Iewaama. Ichta mawi ʉ̈gthar sĩejem, mammua maach kõit iekhaag. Maguata maachin maachdëu i iek ʉ̈kha nʉmta warag ogdʉba ʉ̈khanaa ag gaaita ubʉ wënʉrraju aai nʉm. \v 15 Mag ʉ̈gtharmua maach kõit iekhaajemuan chadcha maach dau aug khaaugjem. Ẽwandamta maach wounkha sĩerr aawai ichdëujã khaphʉ sim, jãga aajẽ maach pekau ee burrjöjöo aadëphʉm aig. Meperau maach pekau ee burrpiju ẽkhaajemjö aju ẽkhaajeejim i dʉ̈ijã agjö; mamʉ maagjerrta ich chan bʉ̈ʉrjã pekau ee burrba khitajim. \v 16 Maach kõit iekhaajemua mag maach dau aug khaaugjem khaphʉ naawai bʉ̈ʉrjã ögkhaba warag Ẽwandam thumaam khʉʉn Pörkhanaa thumaam khʉʉn dʉ̈i ajapha khitʉmta jʉrju aai nʉm irig jëeu nʉmua, pekau ee burrjöjöo aadëphʉm aig i iigwaijã ʉ̈u irua maach dau aug khaugwi maach khaigpërmkhĩir. \c 5 \p \v 1 Pãrau khaphʉ nʉm, maach judionaan ee phadnaan pörkhapiegjã õor eemta jʉr auwi chi pörkhapiejem, maguata õor kõit Ẽwandamag nem inagdam ofrendakha deenaa nemchaainjã thõonaa phaamamua irig jëeumkhĩir, mag jëeubaawai Ẽwandamag am chig am ugua. \v 2 Mamʉ mag phadjã ĩchab maachjö pekau pöm khitaawai, pekau ee buburrsöm khʉʉnjã dau aug khaug paraa aju aai sim. \v 3 Mag ichjã ĩchab maachjöpai sĩewai, ich jãg õor kõit nemchaain khëchnaa Ẽwandamag am chig am ugua am kõit jëeujemjö, ich kõitjã jëeuju aai sim. \v 4 Pãrau khaphʉ nʉm, ãbmuajã pöd ichdëupai, “Mʉʉta chi pörkhaju” awi ichta phadnaan pör khaba aajem. Phadnaan pörön ich Ẽwandamauta jʉr aaujem, ich jãg ichdëuta nacharam phad Aarón aajerr jʉr autarrjö. \v 5 Ich jãgta ajim Cristojã: Irua ichdëuta, “Mʉʉta phadnaan pörkhaju” abajim. Magju khãai ich Ẽwandamauta irig, \q1 “Pʉ mʉ Iewaa aawai pʉchta thumaam khʉʉn Pörkha sĩsim thumaam khʉʉnag khap api chirʉm” ajim. \rq (Sal. 2:7)\rq* \m \v 6 Maimua mag warre ichta chi Pörkhapibarm igwiajã, ich Ẽwandamaupai ich iek phã sim gaai agjö, \q1 “Pʉʉn ich jãg Melquisedec phadkha sĩerrarrjö ich mag Phadkha chitʉm iekhau” ajim. \rq (Sal. 110:4)\rq* \m \v 7 Cristo agtha mʉig eegar khëraawai ʉ̈u ich meem iekcha meepiba aag jua theeg simʉg jëeu simua nem theeg ijẽjẽbkham dʉ̈i bĩe jöchkhërʉmuata jëeu khërajim aajem; ajapcharan ich Ayag jëeu khërʉmuama. Mamʉ mag ich Ayau khõsimjö i ipierraa am khõchgauta ichig jëeutarr aawai ʉ̈u Jöoirau i iek ʉ̈khajim, deeu i phiriu athamua. \v 8 Mag Cristo Ẽwandam Iewaa ãba, chadcha aphʉʉ meebarmuata warag ich Aai ipierraa aa khaugjim. \v 9 Mamʉ agjö mag meebarmua ichta ĩchab thumaam khʉʉn Pörkhanaa am kõit iekhaju aai sĩsiewaita ĩchab thum ich ipierraa nʉm khʉʉnjã ʉ̈u ʉ̈gthar öbërpiejemkha sĩsijim. \v 10 Magta chadcha Ẽwandamau, warr Melquisedec phadkha sĩerrjö, ich Iewaata Phad chaar khapijim ʉ̈gthar, thumaam khʉʉn kõit iekhaajem. \s1 Ẽwandam iek ʉ̈kha nʉm anarrta i iseg nʉm khʉʉn \p \v 11 Cha mʉchdëu jaau chirʉm iekhan pãrag jaauju pöoma agtha wai chirʉm; mamʉ pãrau khaugmaphamjö naawai mʉʉgwaiweran jaauju phithur sim. \v 12 Pãrau nawe Cristo iek ũurjem khʉʉn aawai ya mʉʉgwai jũrr pãach khapeenagta jaau khaauga aju aai nʉm. Mamʉ magba jãg Ẽwandam iek athee agtha dau meraamjö naawai pãragan deeu chaainagamjö merag chukhumdamta nacha jaauju aai chirʉm. Pãrau khaphʉm, chaainagjã nacha jũdchödam appai dee nʉʉ awi ewag paawaita jöoin dʉ̈i ãba nem parhooba khoo khaugpiejem. Ich agjöta sim ĩchab Ẽwandam iek jaau nʉmjã. \v 13 Magua mag maach chi jöoi chirʉmta chaainag jaaujempai khaphʉ chirʉmʉn, magan agtha chaai jũdchö ikhõrroo khitʉmjöta sim, nem khaigbamjã khaugba ni ʉ̈uumjã khaugba sĩewai. \v 14 Mamʉ magarrau jãg chi jöoin nem parhooba khoojem khʉʉnjö, khani ʉ̈u sĩ wa khani ʉ̈u khaba sĩ a khaphʉ simuan chad Ẽwandam iek phithurm ichig jaauwaijã ʉ̈u ajapha khaphʉ aju, ag nawejã ichig jaautarr ee nʉrrʉmuata magʉmjã khaug aumaajeewai. \c 6 \p \v 1 Keena, maguata maachin warag naagta wët ahaug maju, warag i iek khaugmamua ag gaaita jöoinpaag. Mamʉ magaag chan Cristo iek jaau nʉm ũurwai nacha maachdëu khaugtarrpaita khaphʉ wënʉrraju abam. Jãg sĩi: \q1 dichdëu nem khaigbam waaujerr isegwi Ẽwandamag chugpaapi jëeu nʉmpai khaba, \q1 dichdëu Ẽwandamau maach peerdʉajem iek ʉ̈kha nʉmpaijã khaba, \q1 \v 2 dich pör choopi jaau nʉmpaijã khaba, \q1 dich khapeen pör ʉ̈r jua ausĩunaa Ẽwandamag jëeu nʉmpaijã khaba, \q1 mʉg atag maach iiu phiidʉtkhaju jaau nʉmpaijã khaba, \q1 maimua Ẽwandamau maach i agkhaju jaau nʉmpaijã ʉ̈kha wënʉrraju abam. \m \v 3 Magʉm thum ʉ̈uma chadcha. Mamʉ magʉm iekpaita dich iphithur phʉʉrba jajaau aju khãai, tagam nem agjö ich Ẽwandamau maachig khaugpim khõsi simta pãrag jaaum ig chirʉm. Magʉm iek ʉ̈khaag pãragjã ich Ẽwandamau khĩirjug deekhiin ʉ̈u akham. Maiguin chad warag i iek khaugmamua ag gaaita jöoinpagkhaju. \p \v 4 Mamʉ ar maach peerdʉajem iek ũrwi, Ẽwandamau ich Iewaa maach peerdʉajem khamkhĩir pʉ̈itarrjã khaugwi, Ẽwandam Akharau õrag nem ajapha waupi sim aig ich paarmua dʉ̈i wauwi, \v 5 maimua mʉg Ẽwandam iek jaau nʉmjã ich jʉ̈gʉucha ũrnaa ich daúacha ich Ẽwandam Akharau nem khĩir pogkhe waupi sim ootarrta, \v 6 ũwaai ewag mawi warre Ẽwandam iseg simʉg chan parta deeu Ẽwandam iek ʉ̈khapi awaag ẽkhaju. Mag sim aig ʉ̈khaba khabahab, magʉm gaaimua pakuls gaai i meerphëtarr khʉʉn dënjö ichdëujã ich paarmua Ẽwandam Iewaata thumaam khʉʉnag isegpi jaaunaa parhoobam khʉʉnjö i wau iekhapi simjö sĩewai. \v 7-8 Magʉm wounaanan jẽb khaigbamjöta nʉm. Nemjĩir ajapha öbërmkhĩir par Ẽwandamau ag ʉ̈r noseg pöm chëpipikhamjã ag gaai nem jĩirwai sĩi phũak appaita öbërbaadëphʉm; ich jãgta nʉm ar Ẽwandam iek ũrtarrjã ʉ̈khabam khʉʉnjã. Jãgʉm khʉʉnan, jãg phũakjã sĩi ãbamʉg päardʉnaa örpäaijemjö, ya sĩi Ẽwandam jua machag ãwatjupaita nʉm. Mamʉ magba ar Ẽwandam iek ũrwi thãraucha ʉ̈kha nʉm khʉʉnan jẽb ajaphamjöta nʉm. Magʉm khʉʉn dʉ̈i Ẽwandamaujã ʉ̈u aajem. \s1 Khan khĩirju nʉm gaaimua maach Ẽwandam dʉ̈i ubʉ nʉ \p \v 9 Ermanonaan, mua mag chadcha õrau Ẽwandam iek ũr nʉm ãba i iseg nʉm a chirab mamʉ, mua khaphʉ chirʉm, pãar chan magba nʉm. Pãar ya peerdʉwi nem ajaphamta waaujeewai mag jẽb ajaphamjöta nʉm. \v 10 Ẽwandamau thumaam khʉʉn dʉ̈i nem agchata waaujeewai pãrau Ẽwandam khõsi nʉm gaaimua pãach ermanonaan juag oojemjã irua par sĩi ich jãg okhoopibam. \v 11 Muan ich jãgta pãrag pãach ermanonaan pãach dënjö ʉ̈kha nʉm khʉʉndam daupii wënʉrrapim khõsi chirʉm, ich jãg pãachdëu am dʉ̈i nʉmjö, mag wënʉrrʉm gaaimua pãach i dʉ̈i naaimaawai Ẽwandamau pãachig deeju khĩirju nʉmjã ich ag ee chadcha pãachdëu khĩirju nʉmjö öbërmkhĩir. \v 12 Nem ajapha wawaag chan oob khusëukhamiet. Magju khãai maach jöoin ötarr khʉʉnau aajerrjö warag ʉ̈khanaat a chirʉm. Amau ogdʉba ʉ̈kha durruu aajerr jũrr Ẽwandamau warrgarwe amachig deeju aajerrjã ya amach jua ee wai nʉm, ya ich dʉ̈ichata wënʉrraawai. \p \v 13 Ẽwandamau jöoi Abrán khararrag chaai paarpapiju jaauwai, ich iekhabarmjã sëukhaba ni tag ich khãai ʉ̈rpaimjã chukhu sĩerraawai, ichdëupai ich thönaa, \v 14 “Mʉ cha iekha chirʉm iekhau mua pʉ dʉ̈rrcha eeg oowi mʉg atag paawai pʉ chaain ewagam khʉʉnjã khapaana apijugui” ajim aajem irig. \v 15 Magbaawai chadcha Ẽwandamau ichig jaautarrjö aju khap, jöoi Abranau nʉ khitʉm ee Ẽwandamau irig ichdëu jaautarrjö ʉ̈u chaaidam i ʉʉirag oodeepiwi ag gaaimua chadcha jöoi chaain ewagam khʉʉn khapaana thʉnʉisijim, i meetarr khur. \v 16 Maach mʉig eegarm khʉʉnau juraawain maach khãaijã ʉ̈rpai sim igwiata juraajem, ajapcharan Ẽwandam igwiama. Mag juraanaata nem magju abarm chan tag sĩi dich iphithur ijẽjẽb nʉʉjã aba, chadcha dich iekhatarrjöta aajem. \v 17 Magta Ẽwandamaujã i iekhatarran chadcharau a khap apieg, mag juraamamuata Abranagjã iekhajim aajem, maagwai ich chaain ewagam khʉʉnaujã chadcha Ẽwandamau amach dʉ̈i magju khap amkhĩir. Mag sim aig irua ich iekha simjã chadcha ich mag aju a sim ajim anaabá. \v 18 Magta Ẽwandamau juraanaa õor dʉ̈i iek deejem ũrwi, chadcha i sëu chukhu sĩerrʉm khaphʉ nʉm gaaimuata ĩs ewagjã maach peerdʉ aumkhĩir Ẽwandam jʉr nʉm khʉʉnaun khaphʉ aajem, chadcha irua maach peerdʉ auju. Mag gaaimua i aar naaimaju khĩirjugta wai nʉm, ichdëu maach phë auju jaau simjö aju khaphʉ naawai. \v 19-20 Mag ãba Ẽwandam aar naaimaju khĩirjugta wai nʉmʉn, magan ich jãg barco ich anclaau ũrrpiba wai wëjöm aig phũasaujã bãyeu arrba aajemjö, maach akhaarjã Ẽwandam gaaichata pʉr wëjömjö sim. Mag Ẽwandam dʉ̈i maach mag nʉmʉn maach Pör Jesús gaaimuau, ichta ich jãg phadnaan pöröu Aai i jëeujem ee put parrg ëu wëjorr ëugar añopierr biek ãbpai duubjerrjö maach na ʉ̈gthar mawi sim aawai. Mammuata maach kõit ich Aai dʉ̈i iekhaag ich mag Phadkha sĩerrʉm, ich jãg warr Melquisedec phadkha sĩerrarrjö. \c 7 \s1 Melquisedec phadkha sĩerrarrjö Jesuuta ich mag Phadkha sĩerrʉm \p \v 1 Mag maach Pör Jesucristo Melquisedecjö sim a chirʉmʉn mʉgau: Maach jöoin Abrán khararr agtha ʉ̈u pʉʉrba khitʉm jaar, Melquisedecta phöbör Salem anʉm eem rey anaa ĩchab phadkha sĩejim aajem, ich Ẽwandam cha ʉ̈gthaa phuu nʉmua phadkhapitarr. Mag jaar biek ãb jöoi Abrán reinaan dʉ̈i wërbʉwi ich garmua reinaan pödpʉ̈iwi urum ee, chi Melquisedec i khĩirphee mawi ãba thẽubaimam aig, i bendiciemamua irig, “Ĩsmua atag ʉ̈u pʉ Ẽwandamau eeg oo wai chitaju” ajim anaabá chi Abranag. \v 2 Magbaawai Abranau mag reinaan dʉ̈i wërbʉwi ichdëu am pödpʉ̈iwi, am juagam nem phë urarr eem chi décima parte deejim aajem chi rey Melquisedeeg. Mag rey thʉ̈r Melquisedec aawai, “thumaam khʉʉn dʉ̈i agcha nem waaujem rey” aawaiu. Mag chi phöbör thʉ̈r Salem aawai, maach meúan “khõinaa” a simʉu. Mag “khõinaa” anʉm phöbör eeta reikha sĩerr aawai chi Melquisedec igwia õrau “õor khõinaa phë wai sĩejem rey” aajeejim. \v 3 Ẽwandam iek phã sim gaai bʉ̈ʉrjã jaauba sim, khai ajĩ i aai wa khai ajĩ i ãd, bʉ̈ʉrjã am jöoinjã jaauba sim. Agjö bʉ̈ʉrjã i thaabatarrjã jaauba, ni i meetarrjã jaauba sim. Ajapcharan mag phadën peer Ẽwandam Iewaa Cristo dʉ̈i agjöota sim; maguata ichjã Cristojö ich magta phadkha sĩerrajim. \p \v 4 Pãadë ũrbat jãga sĩejĩ Melquisedec: Í chan sĩi parhoobam phad khabajim. Mag nʉm dʉ̈i ĩchab chi Melquisedecta jöoi Abrán khãaijã ʉ̈rpai sĩerr aawai chi Abranau, ichjã chi thethem arr ãba, mag reinaan dʉ̈i wërbʉwi ichdëu gan aumarr eemjã irig chi décima parte deeb khaba deejim aajem. \v 5 Pãrau khaphʉ nʉm, Moiseeu ley phã pʉarr gaai jaauwai, Levinaanta phadnaankha nʉm khʉʉnaun, tagam khʉʉn amach khapeen israelnaan thum jöoi Abrán chaain ewagam khʉʉnkha nʉm gaaimua wir aig amach khodnaan ãba, ichiita amau nem wai nʉm eem chi décima parte amag jëeub khaba jëeuju aai naajim aajem. \v 6 Mamʉ chi Melquisedec Levinaan thʉ̈r eem khaba arr aawai chadcha Moiseeu jaautarrjö ich paatëm chi décima parte jëeuju khaba sĩejim jöoi Abranag. Mag phadkha sĩerrjã Levinaan khaba sĩejieb mamʉ, ichiita Abranag jëeubaawai jöoirau deejim aajem ich dën eem chi décima parte. Mag Melquisedeeu i bendiciewai, ya Ẽwandamau ag nawe ich bendicietarr ãba, Abranau ʉdʉraa deeu ich bendiciepijim anaabá. \v 7 Maadëu khaphʉ nʉm, chi ich garmua warm bendicii simta chi bendición au sim khãaijã ʉ̈rpai sim. Am mag narr aig, ¿khaíu mag Melquisedecta Abrán khãaijã jua eegpai sĩejim abarju? \v 8 Chadcha mʉig eegar chi décima parte jëeujem khʉʉnan ĩchab maachjö dajẽkhu deetarr khʉʉnau; mamʉ Ẽwandam iek chi phãm gaai Melquisedec jaau simʉn, chi iwamta jaau sim, bʉ̈ʉrjã meejimjã aba. \v 9 Mag Abranau Melquisedeeg chi décima parte phaagwai ewag pawi Levinaan khaju khʉʉn agtha thaababa naajieb mamʉ, ya warre am kõitpata phagbapʉ̈imjö ajim. Magua ĩs ewag pawi oowaijã amach paarmua chi décima parte jëeuju khʉʉnaupata warre Melquisedeeg phagjierram aju aai nʉm, am tathöoyau am kõit phagtarr aawai. \v 10 Chadcha mag Melquisedeeu Abrán khĩirphee mawi i bendiciewai chan agtha chi Levinaan ãbjã chukhu ajieb mamʉ, ichí ich gaaimuata ewag pawiajã makhʉʉn Levinaan paarpaju ajim. Magta, ich Melquisedecta chi Abrán khãaijã ʉ̈rpai sĩerr aawai ichta ĩchab Levinaan khãaijã ʉ̈rpai öbër sim. \p \v 11 Ya ag khur ewag nassi pawi Ẽwandamau Moiseeg ley deewiata chi Levinaanjã phadnaankha nʉisijim. Chi Levinaan eem phadkha narr khʉʉn, nacharam phad Aarón khararr ag chaain ewagam khʉʉn ajim. Mamʉ makhʉʉn phadnaanau mag ley gaai jaau sim ʉʉrkha nʉm khʉʉn ajaug paajerr akhiin, Ẽwandamau deeum phad ich Iewaa makhʉʉn khãaijã ajapcharam pʉ̈ibakham. Mag irua pʉ̈itarr chan Aaronjö khaba, ag khãaijã ajapcha Melquisedecjömta pʉ̈ijim; ma ich Jesucristo ajim. \v 12-13 Mamʉ Ẽwandam iek phã sim gaai jaauwai, mag phad iiur, Cristo, Levinaan khod khaba Judanaan eemta öbërju atarr aawai, chadcha ich magta ajim, mag Judanaan eem chan phad ãbjã öbërba aajerrta. Mag Cristo phadkhabaadeewai Levinaan eem phadnaan tag serbiiba aphöbaadëjim. Magbaadëm dʉ̈i ĩchab Cristoou iek iiur jaaubaadeewai mag ley warrgarm phadnaanau ʉʉrkhapiejerrjã tag maadëu nem igba aadëjim. \v 14 Mag phadnaan khapiewaijã, mag Judá chaain ewagam khʉʉnag chan phadnaan khaju aai nʉmjã aba arr aawai, maadëu khaphʉ nʉm, ãba maach Pör Jesucristo ich appaita Judanaan eem phadkha öbërjim. \p \v 15-16 Mag phad iiur Ẽwandamau maach athee pʉ̈itarrjã sĩi mag ley nachgarm gaai jaau sĩerrjö khaba, Melquisedecjö Levinaan khod khaba simta bëetarr aawai, merag chukhu sim, chadcha magbarm aig mag ich pierrumua warre chi phadnaanau waaujerr phidagjã ya tag wauju khaba aadëm dʉ̈i chi leijã tag sĩi warramjö khaba sĩsim. Irua chadcha cambieju aai sĩejim, í mag makhʉʉnjö khũchpai phadkhawi meeg athee khaba ich mag meejã meeba phadkha sĩerraagta bëetarr aawai. \v 17 Í mag ichta ich mag phadkha sĩerraju igwi, Ẽwandamau irig, \q1 “Pʉʉn ich jãg Melquisedec phadkha sĩerrarrjö, ich mag phadkha chitʉm iekhau” ajim. \rq (Sal. 110:4)\rq* \m \v 18 Chadcha magta Moiseeu ley deetarr gaai phadnaan khapiju jaau sim leijã warre Ẽwandamau chaaur ausĩubarmjö ajim, õor peerdʉ awaagjã serbiiba sĩerr aawai. \v 19 Mag leíu pöd õor ãbjã Ẽwandam na ajaug paa auba aajeejim. Mamʉ ya ĩs Cristo maach kõit iekhaajem chaar wai nʉm gaaimua maadëu khaphʉ nʉm, ya ĩs chan tag warramjö khaba sim; ĩsin Ẽwandamau maach ich aar öbërju ayaa apinaa maach dakhata sĩejem. \p \v 20 Mag Moiseeu ley phã pʉarr gaai jaau simjö Levinaan phad khapiewai chan Ẽwandamau bʉ̈ʉrjã juraa iekhaba, sĩi am aaijã phadnaan arr aawaita ich mag phad khapiejeejim. \v 21 Mamʉ Ẽwandamau maach Pör Cristoog phad khapiewai chan magba, ichdëuchata ich thö iekhamamua Cristo igwi, \q1 “Pʉʉn ich jãg phadkha chitʉm iekhau” ajim. \q1 “Mʉchdëuta mag juraanaa iekha chiraawai naspawiajã mʉ mag iekhabajim abam” ajim Ẽwandamau. \rq (Sal. 110:4)\rq* \m \v 22 Mag Jesuuta ich mag maach kõit iekhaajem phadkha sĩsierr aigmua, ichdëuta chadcha khap apiejem, ĩs Ẽwandamau maach dʉ̈i iek dee simta nacharam ley Moiseeg deetarr khãaijã ajapcha sim, mʉg iek iiuriuta Ẽwandam dau na maach ajaug paapäaijeewai. \v 23 Mag agtha Jesús bëeba aawain phadnaan khapanta iigjeejim, ãb meebaadëm jũrr deeumua ag phidag aumaag. \v 24 Mamʉ mag phad iiur Jesús chan meejã meeba ich mag sĩerraawai, mag i meebaawai ãbmuajã i phidag auwi jũrr maach kõit jëeujujã abam. \v 25 Maguata ich gaaimua Ẽwandam jʉr nʉm khʉʉnan, irua peerdʉ aub khaba peerdʉ auwi ich mag ich dënkha wai sĩsiejem. Mag ichjã ich mag iiu sĩerraawai ich iek ʉ̈kha nʉm khʉʉn kõitjã ich mag ichdëuta Ẽwandamag jëeu nʉrraju. \p \v 26 Magua ichta chadcha maachdëu ig narr phad khabahab, maach kõit iekhaajem chaar. Ich chan nacharam khʉʉnjö khaba aawai bʉ̈ʉrjã pekau chukhu khitʉm; khaibagjã chukhu, ni bʉ̈ʉrjã chikham khaigba ajöjöopaijã khaba, maachjö pekau pömkham khʉʉn eemjã khaba sim. Mag sĩewai ichta nem thum ʉ̈gtharm magwe thʉnʉm khãaijã ʉ̈rpai apijim Ẽwandamau, ich dʉ̈i ãba. \v 27 Magba aawai i bëeju na phadnaan thʉnarr khʉʉnaun ed ëepierr nemchaain khëchnaa nacha amach pekau kõit jëeuwiata jũrr õor pekau kõitjã jëeujeejim. Mamʉ Jesuu chan amjö khaba aawai, nemchaainjã khëkhëch aba, ichta biek ãbpai ʉdʉraa õor pekau kõit ich thõopijim. Mag biek ãbpai ichta thõopitarrau ya tag õor pekau kõit nemchaain thõoju khaba aadëjim. \v 28 Warran Moiseeu ley phã pʉarr gaai jaau simjö phadnaan khapieg jʉr aauwaijã maachjö pekau pöm khithëe arr khʉʉnta jʉr aaujeejim. Mamʉ mag ley jöoi deetarr khur nassi pawi Ẽwandamau ichdëupai ich gaai juraanaa ich Iewaa bʉ̈ʉrjã pekau chukhu khitʉmta thumaam khʉʉn Pörkhapinaa maach kõit iekhaajem khapitarran, mʉg atag pawiajã ichta phad chi ajapcharamkha sĩerrʉmua dajẽgjã dajẽgba ich mag maach kõit iekhamkhĩir ajim. \c 8 \s1 Ẽwandamau ich Chaai pʉ̈ibarmuata iek iiur deetarr \p \v 1 Mua pãrag ajapcha khap apim khõsi chirʉmʉn mʉgau: Chadcha Cristo thumaam khʉʉn khãaijã ʉ̈rpainaa maach kõit iekhaajemta ʉ̈gthar Ẽwandam dʉ̈i ãba chi Pörkha i juachaar gar jup sim. \v 2 Mʉig eegar phadnaan pöröu Aai i jëeujem deg aajerrjö, ichta ʉ̈gthar Ẽwandamag jëeujem eejã chi Pörkhanaa maach thumaam khʉʉn kõit iekhaajemkha sim. Mag ʉ̈gtharm Aai i jëeujem di chan mʉig eegarmjö sĩi õrau ëutarr khaba, ich Ẽwandam juau. \p \v 3 Ich jãg phadnaan pöröujã Ẽwandamag nem inagdam deenaa nemchaain khëchnaa õor kõit Ẽwandamag jëeumkhĩirta jʉr aaujeewai, Jesucristooujã ĩchab am dënjö Ẽwandamag nem inag deeju aai sĩejim, mag phadkhanaa maach kõit iekhaajem khaag. Maagjerr aawai iruajã chadcha deejim; mamʉ irua ichpaita nem inagdamjö deejim. \v 4 Í agtha maach ee mʉig eegarta sim akhiin, mag phadjã khaba sĩekham. ¿Jãgwi? Moiseeu ley deetarr gaai jaau simjö ya Ẽwandamag nem inagdam deenaa nemchaainjã khëchnaa irig jëeujem phadnaan khapan thʉnaawaima. \v 5 Ẽwandamau Moiseeg mʉig eegarmua ichig jëeumkhĩir di ëupi jaauwaijã irig, “Ajapha oonaa Sinaí durrsĩ gaai mʉchdëu pʉchig ʉ̈gtharm di oopitarrjöota ëubá” ajim anʉm. Magtarr aawai mag phadnaanau mʉig eegarmua õor kõit nem wau durrumjã sĩi ich Jesuu ʉ̈gthar Ẽwandamag jëeujem degcha wau simjö ajuuta ẽkha durrum, mamʉ pöd agjöcha wauba nʉm. \fig |src="co00844b.tif" size="span" copy="© 1978 David C. Cook Publishing Co." ref="HEB 8.5" \fig* \v 6 Magua, Jesuuta ʉ̈gtharmua maach kõit iekhaajeewai irua nem wau simta mʉig eegarm phadnaanau õor kõit nem wau nʉm khãaijã ajapcha sim. Maguata ĩchab mag ichdëu maach kõit nem wau sim gaaimua ʉ̈u ĩsin ich Ẽwandam aarcha barju aai api sim. Ajapcharan ich Jesús gaaimua Ẽwandamau õor dʉ̈i iek deetarrta nawe Moisés dʉ̈i iekhawi ley deetarr khãaijã ajapcha sim, mag gaaimuata ʉ̈u Ẽwandamau maach peerdʉ aaujeewai. \p \v 7 Mag nacha Ẽwandamau maach jöoin dʉ̈i iek deewi ley deetarrta ajapcha amuan, ewag pawiajã tag irua ich garmua deeu õor dʉ̈i iek deebakham. \v 8 Mamʉ ichdëu oowai õrau pöd amach iekhatarrjö mag ley ʉʉrkha auba ni chi leíujã ichdëu khõsimjö õor ajaug paa auba sĩerr aawai, ich Ẽwandamaupai magjim anʉm: \q1 “Jãg sĩi awi mua ũwaai mʉch garmua deeu Israel durr nʉm khʉʉn dʉ̈i iek deewi Judá durr nʉm khʉʉn dʉ̈ijã iek deejugui” ajim anʉm; “ajapcharan israelnaan amach thumaam khʉʉn atheema. \q1 \v 9 Mag mua deeu am dʉ̈i iek deebarm chan Egiptomua mʉchdëu am wai öbërtarr khur maach iekhatarrjö khaba aphöbaadeewai mʉchdëu am isegtarrjö tag am isegbamgui” ajim anʉm ich Ẽwandamau. \q1 \v 10 “Deeu mua israelnaan dʉ̈i iek deebarmʉn mʉgta ajugui” ajim anʉm: \q1 “Mʉchdëu am dʉ̈i iek deebarmʉn mua warre am thãar ee phã sĩubarmjöta ajugui” ajim anʉm “mʉch ipierraa am khõsi ipierraa amkhĩir. \q1 Mʉchta am Ẽwandamkha chirsiewai amach jũrr mʉ õorkha nʉisiju. \q1 \v 11 Magbarmʉn thum chaain bʉ̈rʉʉmdamaupa mʉ khakhapdö thʉnʉisiju aawai tag dich dö ãbam eem khʉʉnagjã jaauba, ni dich khodnaanagjã mʉ iek jajaau abaju, tag magju igba aphöbaadëju aawai. \q1 \v 12 Am mag nʉisim aig ĩchab amau mʉ dau na nem khaigbam waaujerrjã mʉchdëu chugpaapʉ̈iju. \q1 Mag chugpaabapʉ̈im chan mua tag magʉm iekjã igba, warre ich mag khĩir okhoopʉ̈iju” ajim aajem ich Ẽwandamau. \rq (Jr. 31:31-34)\rq* \m \v 13 Mag Ẽwandamau iek iiur deeju a iekha sĩerr aiguin, ya chi nacharam tag serbiiba aadeewai jũrr iek iiurta sĩuju jaau sim ajim. Maadëu khaphʉ nʉm, nem inagta ya jöoiraanaa serbiiba aadëmʉn sĩi barpʉ̈ijupaita sim. Ich agjöta abajieb Moiseeg ley deetarrjã. \c 9 \s1 Warrgarm phadnaanau aajerr chan ĩs Cristoou maach kõit aajem dʉ̈i barba sim \p \v 1 Mag Ẽwandamau nacha maach jöoin dʉ̈i iek deewai jaautarrjö Aai i jëeujem di ëutarran, sĩi ich mʉig eegarm dipaaupai ëu sĩejim aajem. Mamʉ magʉmjã, ag ee parhooba aju khaba, ich Ẽwandamau jaau wai sĩejim anaabá, jãga õrau ichig jëeuju khap amkhĩir. \v 2 Mag di mʉgta ëu sĩejim aajem: Di ãbpai simta, ag ee thuram numí thuurkha sĩejim aajem. Nacharam, “Lugar Santo” a thʉ̈r sĩejim anaabá; maigpain phadnaan parhooba dubju aai naajim aajem. Mag ee lámpara ausĩiujem dʉ̈i Ẽwandam athee pan ausĩiujem mesjã sĩejim aajem. \v 3 Maimua ãbakhai agjö ich ag gaaipai ëugar thuur sim “Lugar Santísimo” a thʉ̈r sĩejim aajem. Mag een ãba chi phadnaan pörkha sim appaita año gaai biek ãbpai duubjeejim anaabá. \v 4 Mag dub nʉm aig sĩejim aajem, incienso phaag khʉrr phĩr dën nasãdjö ʉ̈gthaa wau sim; maimua ierr sĩejim aajem ĩchab, baaudi phĩr dën. Mag baaudi, Ẽwandamau mag maach jöoin dʉ̈i iek deewai ich iek phã deetarr ag ãkhaajem baaudi ajim aajem. Chi baaudeg “maná” anʉmjã sĩejim aajem, jarr pör agjö phĩr dën sim ee. Mag tag naajim aajem ag ee: Aarón khararrau bordón jua ee wai nʉrraajerr, biek ãb õrrdʉwi sũrkhatarr; maimua Ẽwandamau Moiseeg ley mokdau gaai phã deetarrjã agjö. \v 5 Mag ee nem thʉnʉm baaudi ʉ̈rta ich Ẽwandam sĩejeejim anaawai, mag ʉ̈rta ĩchab querubinnaan numí naajeejim aajem, ich paraa ich ãdëkkhër irig jëeu nʉmjö waukha sim; ajapcharan angelnaanma. Mag agdaujö khĩircha ag ʉ̈r dʉnʉʉutkha naawaita amach ichiu chi baaudi börr wai nʉmjö naajeejim anaabá. Maigta bëewi phadnaan pöröu mag biek ãbpai año gaai mag baaudi ʉ̈r nemchaain bagau jĩphëmamua Ẽwandamag jëeujeejim anaabá, õor pekau kõit. Magʉm jaauju pöoma wai chirab mamʉ, magʉm jawaagta mʉg ẽsap phãba chiraawai magdampaita jaau chirʉm. \fig |src="HK078D.tif" size="col" copy="Orace Knowles ©The British & Foreign Bible Society, 1954, 1967, 1972, 1995." ref="HEB 9.5" \fig* \p \v 6 Mag sim aawai mag “Lugar Santo” anʉm eepain nemchaain khëchnaa phadnaan ʉ̈iba dudub aajeejim aajem, Ẽwandamag õor pekau kõit jëwaag. \v 7 Mamʉ ag ëugar mag “Lugar Santísimo” anʉm gar chan phadnaan awijã pöd parhoobam khʉʉn dubba, ãba am pör appaita año gaai biek ãbpai duubjeejim anʉm. Mag duubwaijã ich jua par khaba, nemchaain bag dʉ̈ita duubjeejim anʉm, ich kõit jëeuwi khar õrau amachdëu nem wau nʉmjã khaugba nʉm gaaimua pekau ee burr nʉm khʉʉn kõitpa jëeumamua mag baaudi ʉ̈r chi nemchaain bagau jĩpheeg. \v 8 Mag sim aig, ĩs Ẽwandam Akharau jaauwai, mag phadnaan dudub aajerr aigta agtha Ẽwandamag jëeu nʉwe chan Lugar Santísimo gar dubaag put parrg ëu wëjorr agtha weeudʉba sĩerr aawai, pöd parhoobam khʉʉn Ẽwandam aarcha dubju khaba naajim a simʉu. \v 9 Magta mag ley Moiseeu jaau pʉarr gayamjö sĩi Ẽwandamag nem inagdam deenaa irig jëeujeejim aajem. Mamʉ ĩs maadëu khaphʉ nʉm, mag nemchaain khëchnaa jëeu nʉmuapai pöd mag chi jëeu durrum khʉʉn thãar ajaug paa auba aajeejim Ẽwandam dau na. \v 10 ¿Jãgwi? Agtha mag ley serbiiba apʉ̈yaag Cristoou iek iiur aibëeba sĩerr aawaima; magnaa ĩchab amach ley gaai jaau simjö sĩi nem parhoob khöba nʉm dʉ̈i nem parhoobajã döbanaa tagam nem mag leíu waupiba jaau sim ʉʉrkha nʉm gaaimuapaita amach ajaug paa auju ẽkhaajerr aawaima. \p \v 11 Mamʉ ĩs chan ya mag ley gaai jaau sim wauba, ya ich Cristocha bëewi ĩsin ichta ʉ̈gtharmua maach kõit iekhaajem chaarkha sĩsiewai, ichdëuta chadcha õor dʉ̈ijã ajapha aadëm, Ẽwandamau warrgar õor dʉ̈i aju jaaujerrjö. Ĩs mag maach kõit i iekhaajem di chan mʉig eegar Aai i jëeujem di khĩir khaba, ag khãaijã ajapchata sim. Mag di chan eegarm khʉʉnau ëutarr khaba, ich Ẽwandam juau. \v 12 Mag õrau ëutarr khaba sim eeta Cristo sim. Mamʉ ĩs chan ya tag mag chĩb bagta Ẽwandamag deeg khaba, ni phak emkhöi bagjã khaba, ich bagchata deejim. Mamʉ majã mag warm khʉʉnau aajerrjö biek khapan khaba, biek ãbpai magbarmua tag deeum bagjã igpiba aagta mag ich bagta deebarm. Magbarmuata ya maach peerdʉ aum iek peerdʉ atham. \v 13 Iin chadcha mag amau chĩb bag phak emkhöi bag dʉ̈i aunaa, ĩchab mag phak ʉʉidam phaatarr khʉrr mephörrag pa simjã dö ee waaurëunaa, leíu jaau sim chaaur waubarm gaaimua Ẽwandamag jëeujujã khaba sĩi ãr sĩsim anʉm ʉ̈r jĩpheewaijã, ʉ̈rpain ʉ̈u chadcha ajaug paa nʉmjö aajem, deeu Ẽwandamag jëeuju ayaa apieg. \v 14 Mag nemchaain bagaupai deeu Ẽwandamag jëeuju ayaa apiejerr khai, magan Cristo bag chará ag khãaijã ʉ̈rcha jua theeg sim, maach thãarpa Ẽwandam dau na ajaug paapäaig. Pari magaagan, Cristo meejã meeba ich mag sĩerrʉmta wounag pawi ichdëupai ichta nemchaai chi ajapcharamdamjö ʉdʉraa ich thõopijim maach kõit. Magtarr aawai i bagauta dich khĩirjug khaibag gaaimua maach okhoopijöjöomjã warre chugpaapäaijem, ãba Ẽwandam chadcha ich mag iiu sĩerrʉmʉgta jëeu wënʉrramkhĩir. \p \v 15 Mag ich Jesucristo bag ãrtarrauta maach khaibagjã thum chugpaajeewai ichta maach khaigpeerjemkha sĩerrʉm, Ẽwandam dʉ̈i ajapha nʉisimkhĩir. Ichdëu maach kõit mag sim aigta Ẽwandamau õor dʉ̈i iek deewai maach khaibagjã chugpaanaa maach peerdʉ auwi ich aarcha phë auju atarrjã chadcha ich ag ee öbër sim. Magtarr aawai mag ich thõopibarmuata warr mag ley jöoi gaai jaau simjö nem waaujerr khʉʉn pekaujã chugpaawi ĩchab ewag pawi maach ich Ẽwandamau jʉr aumam khʉʉn dënjã chugpaajim, magbaawai ich Ẽwandamau nawe deeju jaau wai sĩerrjö chadcha ich dʉ̈icha ãba wënʉrrʉmua ich juagam nemjã ich mag jʉ̈a nʉisimkhĩir. \v 16-17 Mag Jesuu ich thõopibarmuata Ẽwandamau ich iekhatarr chadcha ag ee öbërpi sim a chirʉmʉn mʉgta sim: Õrau khar amach meeju nawe ẽsap gaai phã sĩiujem, ich meebaadeewai ich nem dʉ̈i jãga aju aai nʉ a khap amkhĩir. Mamʉ mag thum ẽsap gaai jaau sĩubarmjã chi phãtarr woun meebam aig chan bʉ̈ʉrjã mag ẽsap gayam iek baleeba aajem. Maimua ya meebaadeen chad mag ẽsapta nem iek theeg aadeejem. Maguata mag ẽsap gaai jaau simjö aagan, ichiita chi phãtarr woun chadcha meebaadeeta ichdëu phã pʉatarrjö i juagam nem jigju khai jiigjem. \v 18 Maguata nacha Ẽwandamau õor dʉ̈i iek deetarr iek theeg apiegjã, ĩchab nemchaaindam khëch nʉm aig am bagdam ãr nʉmuata mag ley iek theeg apijim. \v 19 Mamʉ mag Ẽwandamau amach dʉ̈i iek deetarr iek khap apieg, Moiseeu thumaam khʉʉnag ũrmkhĩir thʉ̈rjim aajem, ag gaai ich Ẽwandamaucha amachig nem waupi jaau sim thumaam khʉʉnag khakhapdö amkhĩir. Magnaa landam oveja khaar dën phurii khitʉm dʉ̈i isopo piu ãba bʉʉr aujim aajem. Magnaa mag phak bag chĩb bag dʉ̈i dö ee waaurëu sim ee thʉnaa, mag Ẽwandamau amach dʉ̈i iek deetarr phã sim ag libro ʉ̈r jĩphënaa, ĩchab õor ʉ̈rjã thumaam khʉʉn ʉ̈r jĩphëmajim anaabá. \v 20 Magnaa ich Moiseeupai, “Mua mʉg bagau pãar ʉ̈r mʉg jĩphë chirʉm aig, Ẽwandamau ich garmua maach dʉ̈i iek deebarmta jaau chirʉmgui” ajim anʉm. “Mag maach dʉ̈i iek dee sim chadcha ich iekta wounjö iek theeg apiegta mua mʉg chirʉmgui” ajim anʉm, “ĩsmua atagan ag gaai waupi jaau simjöta aju aai nʉm a khap apieg.” \p \v 21 Mamʉ magpaijã khaba ich Moiseeupai mag nemchaain khëchnaa jëeujerr aigjã, dijã thum bagau jĩphëpʉ̈iwi ag eem chi phadnaan jua choogjem nemjã thumaa ich ag bagau jĩphëpʉ̈ijim anaabá. \v 22 Ajapcharan mag ley jöoi gaai jaau sim oowai, Ẽwandamag jëeuwain peer nem thʉnʉm thumta bagau jĩpheejeejim anaabá, chi jëeuju khʉʉnpa, Ẽwandamag jëeuju ayaa amkhĩir. Maguata bag ãrba chan pöd pekau chugpaa auba aajeejim aajem. \s1 Cristo meetarr gaaimuata õor pekau chugpaa aaujem \p \v 23 Mag, sĩi ʉ̈gthar Ẽwandam khĩircha Jesuu maach kõit iekhaajemjöta aju ẽkha durrarr aawai ichiita amau mag nemchaain khëchnaa ag bagauta Ẽwandamag jëeuju aai naajim. Mamʉ ʉ̈gthar chan mag mʉig eegarmjö sĩi nemchaain bagpai khaba ag khãaijã ajapcharamta ig sĩejim. \v 24 ¿Jãgwi? Cristoou sĩi õrau di ëutarr eepai dubba, warre Ẽwandam dʉ̈i khĩircha maach kõit iekhaag ʉ̈gtharchata dubtarr aawaima. Mʉig eegarm khʉʉnau nem waaujerran sĩi ʉ̈gthar jãga sĩerrʉ́ a jaau nʉm dën chi sëudampai ajim. \v 25 Mʉig eegarin añopierr phadnaan pör Aai i jëeujem deg nemchaain bag dʉ̈ita duubjeejim aajem, õor pekau kõit jëwaag. Mamʉ Cristoou chan am dënjö khaba aawai biek ãbpai ich bagchata maach kõit ãrpijim. Mag biek ãbpaita ich thõopitarr aawai am dubwi öbëbër aajerrjö khaba, biek ãbpai ʉ̈gtharjã öbërwi ich mam sĩerrʉm. \v 26 Maataa, mag biek ãbpai ich thõopibarmua nemchaain bag dënjö pöd õor pekau chugpaa auba arr amuan chad, phadnaanau biek khapan nemchaain kheechjerrjö mʉig jẽb gaai õor nʉisierr aigmua agjö biek khapan õor pekau paar ich thõopienjã udkhʉrrkhakha aajeekham. Pari magba ĩsta ya Cristo udthurwi biek ãbpai warrgarm khʉʉn kõitpa ich thõopibarm. Mag ich thõopibarmuata mag nemchaain kheechjerr tiempojã öpʉ̈iwi ya jũrr õor peerdʉju ayaam jaar khabapʉ̈im. \v 27 Maadëu khaphʉ nʉm, maach cha khithëem khʉʉn thum biek ãbpaita meejem, maimua mʉg atag Ẽwandamau maach i agkham edta ichdëuta maachig maach jãga wënʉrrajĩ a jaauju. \v 28 Ich jãgta ĩchab ich Cristojã biek ãbpai ich thõopijim chikhamnaan pekau kõit, mag biek ãbpai arrau warre thumaam khʉʉn pekau chugpaa auju ayaa apäaig. Mamʉ í deeu bëeju; mag urum chan ya tag pekau chugpaag deeu ich thõopieg khaba, ich bëejujukhamjã chadcha i bëepim khõsi ich nʉ naajerr khʉʉn phë awaanta urum. \c 10 \p \v 1 Ẽwandamau Moiseeg ley deetarr gaai nem waupi jaau sĩerrjö nem wau narran, sĩi ökhar ewag paawai ichdëu maach dʉ̈i nem ajapcha wauju dën chi khũgurpai arr aawai, ich agjöcha khaba sĩejim. Maguata chi leíu chan chi ley ʉʉrkhanaa añopierr nemchaain khëchnaa Ẽwandamag jëjëeukhamjã pöd õor ajaug paa auba aajeejim. \v 2 Chadcha ley gaai jaau sim ipierr nemchaain khëchnaa Ẽwandamag jëeubarmuapai õor pekau chugpaanaa thãarjã ajaug paajerr akhiin, ya kulp chukhu naawai amau biek ãbpai mag wauwi tag nemchaaindam khëchba aajeekham. \v 3-4 Mamʉ par mag jëjëeukhamjã mag phak bagau chan ni chĩb bagaujã pöd pekau chugpaa auba aajeejim. Magju khãai sĩi mag nemchaain añopierr khëchnaa jëeupi jaau sĩewai warag mag leíuta amag amach pekau khĩir eepapi simjö aajeejim. \fig |src="cn02093b.tif" size="span" copy="© 1978 David C. Cook Publishing Co." ref="HEB 10.3-4" \fig* \v 5 Maguata Cristoou mʉg jẽb gaai bëewai ich jãg David khararrau ich Cristoouchata Ẽwandamag iekhaju igwi phãtarrjö, \q1 “Tata” ajim anʉm, “jãg sĩi nemchaain khëchnaa ofrendakha pʉchig deewai pua khõchkhabapai aajeewai, pua mʉʉta chadcha pʉ̈ibarmgui” ajim anʉm, “wounag pawia mʉchchata õor kõit thõopimkhĩir. \q1 \v 6 Jãg pekau chugpaag awi nem inagdam deenaa nemchaainta pʉch athee khëch nʉm pua khõchkhaba aajem, jãgʉmua chadcha pekau chugpaa auba aajeewai. \q1 \v 7 Magua mʉʉta cha chirʉmgui” ajim anʉm “Ẽwandam, pʉch iek phã sim gaai mʉch igwi jaau simjö ich agpierr pʉchdëu khõsimjö aag.” \rq (Sal. 40:6-8)\rq* \m \v 8 Chi ley gayan chadcha mag nemchaain khëchnaa ofrendakha deepi jaau sĩeb mamʉ, ich Cristooucha jaauwaijã Ẽwandam iek irig chan jãg pekau chugpaag awi mag nem wau nʉmjã ʉ̈u khaba sim aajem. \v 9 Magnaa ĩchab ich Cristoou mag “Mʉʉta cha chirʉm Ẽwandam, pʉchdëu khõsimjö aag” a sim aigjã, mag nemchaain khëchnaa jëeujerrjã warre isegpʉ̈iwi jũrr ich gaaimuata ĩsin õor pekau chugpaa thʉnʉm a simʉu. \v 10 Mag ichta Ẽwandamau khõsi sĩerrjö meebarmuata maachin Ẽwandamau ich atheepai nem wau wënʉrramkhĩir ich dënkha wai sim. Mag ichta warrgar nemchaain kheechjerrjö ʉdʉraa maach kõit ich thõopitarran, mag biek ãbpai meebarmua tag meeba aag ajim. \p \v 11 Mamʉ magʉm ãba, maach judionaan een agtha phadnaanau nemchaain khëchnaa edau ãspapakhampierr jëjëeu aajeeb mamʉ, jãgʉmua chan bʉ̈ʉrjã pekau chugpaa aubam. \v 12 Magarrau Jesuuwan chad biek ãbpai meetarrau tag meeba ich mag warag ʉ̈gthar mawi ich Aai juachaar gar oo sĩsijim, ich Ayau ichig õor kõit waupitarr thum waupʉ̈iwia. Magbarm aigmua warre ĩchab pekau chugpaag awi tag nemchaainjã khëchju aai khaba apʉ̈ijim. \v 13 Mammua Ẽwandamau ich oomapham khʉʉn thum ich jua ee phëdeeta oo sim, \v 14 ichdëu ichta mag biek ãbpai mag meebarmua sĩi ofrendakha ich Ayag ich deetarrau ich dënkha aumam khʉʉnjã warre ajaug paapʉ̈imaajeewai. \v 15 Mag irua õor ajaug paapʉ̈imaajemʉn chadcharau a khap apieg, Ẽwandam Akharaujã nawe ich Ẽwandamaucha iekhatarr igwi, \q1 \v 16 “Nacha mʉchdëu israelnaan dʉ̈i iek deetarrjã amau mʉ ipierraa khabajierrab mamʉ, mua ũwaai am dʉ̈i iek deejugui” ajim anʉm. \q1 “Ma mʉgaugui” ajim anʉm ich Ẽwandamau: \q1 “Mua am dʉ̈i deeu iek deebarmʉn, warre am khĩirjug eeta sĩuwi am thãar eejã phã sĩubarmjöta ajugui” ajim anʉm, “mʉch ipierraa am khõsi amkhĩir.” \rq (Jr. 31:33)\rq* \m \v 17 Magnaa ĩchab, \q1 “Amau mʉch dau na nem khaigbam waaujerrjã mua chugpaapʉ̈iwi, tag magʉm iekjã igba ich mag khĩir okhoopʉ̈ijugui” ajim anʉm Ẽwandamau, ichdëu õor ajaug paapäaijem igwia. \rq (Jr. 31:34)\rq* \m \v 18 Magtarr aawai ya tag dich pekau kõit agtha magʉm nemchaainta khëch wënʉrraju khaba nʉm, ichdëu jaau simjö chadcha ichdëuta warre maach khaibag chugpaapʉ̈iwi khĩir okhoobapäaiwai. \s1 Ẽwandamta jʉrju aai nʉm \p \v 19 Magau keena. Mʉig eegarin chadcha phadnaan pör appaita mag Lugar Santísimo ee duubjem. Mamʉ ĩs chan magba, mag Jesucristoou maach kõit ich bag ãrpitarr gaaimua ĩsin maach thum chi ʉ̈kha nʉm khʉʉnta ʉ̈u warre ich Ẽwandam sim aarcha öbërju aai nʉm. \v 20 Mamʉ mag ʉ̈u i aarcha wëtju aai nʉmʉn, mag Lugar Santísimo gar dicham ugua put parrg ëu wëjorrau thuur sĩerrjã ich Jesucristoouta ich meebarmua warre thorreubapʉ̈imua khʉd wau deebaawaiu. \v 21 Magwia ichta Ẽwandam aarcha maach thum i chaainkha thʉnʉm khʉʉn Pörkhanaa maach kõit iekhaajemkha sim. \v 22 Mag chadcha Cristoou ich bagauta maach ajaug paabarm dʉ̈i phadnaanau chi ʉ̈rʉmpai ʉpʉ̈iwi Ẽwandamag jëwaag ajaug paajerrjö ich Ẽwandam Akharauchata maach thãar ajaug paawi döoujã ajap ʉtarrjö naawai, warag thãraucha Ẽwandam jʉrtarrau keena, bʉ̈ʉrjã irua maach isegjujã khĩirjuba. \v 23 Irua chadcha ich iekhatarrjö aajeewai, dich ipeerdʉ iekhajujã khĩirjuba, ĩsin warreta maachin ya peerdʉwi nʉm aju aai nʉm, ichdëu jaautarrjö maach ich aar phë auju khĩirjugjã ogdʉba. \v 24 Mag khĩirjunaa ĩchab warag agdaujö dich khapeen juag oonaa am daupii ajuuta ẽkhaju keena. \v 25 Magʉm ĩs mʉg maach Pör Cristo bëejujã warag dakpapa khaawai chará, khar maach khapeen aajemjö, culto ee maba sĩi degpai naaju khaba nʉm. Magju khãai agdaujö chikham wawí nʉmua warag dich khapeen onee apijuuta ẽkhaju. \p \v 26 Mamʉ magba maadëuta mʉg Ẽwandamau maach peerdʉ aaujem iek wajapha khaphʉ narrta, juau ogthom i iseg nʉm iekhau parhooba nem wau nʉm gaaimua ũwaai warr i khaugba aawai naajerrjö ich mag parhooba wënʉrrʉm chan, magan Cristoou parta maach gaaimua ich thõopibarmjö ajim, maadëu irig maach peerdʉ aupiba naawai. \v 27 Magta amʉn, tag maach peerdʉ auju chukhu aawai, magan Ẽwandamau maach i agkham ed maach sëúa maach gaaita ich khĩir machag meeunaa tagam khʉʉn ich khõchkhaba aajerr khʉʉn dʉ̈i ãba sĩi õtdau ee jẽerjupaita nʉm. \v 28 Pãrau khaphʉ nʉm, warr Moiseeu ley pʉatarrta õrau serbiibag phëmjö amach khõchag aig nem waauwai, chi ootarr khʉʉnau, numiim khʉʉnau wa thãrjupam khʉʉnau khãijã thethemnaanag jaaubaawai, makhʉʉn bʉ̈ʉrjã dau aug khaugba, warre khëchpi jaaujeejim, chi ley gaai jaau simjö. \v 29 Pãadë khĩirjubat: Maagjerr khʉʉn dʉ̈i magta aajerr khai, ¿jãgaju khai Ẽwandamau oowai ich Chaaita õrau khõchkhabam iekhau sĩi maadëu nem igmaphamjö amach kõit i bag ãrtarrjã warag isegnaa, ich Ẽwandam Akharau ʉ̈u amach Ẽwandam dënkha aaujem igwiajã sĩi wau iekhaajem khʉʉn dʉ̈i? Amau mag iseg naab mamʉ, ¿mag i Chaai bagau khabajĩ, Ẽwandamau ich garmua õor dʉ̈i iek deewai jaautarrjö chadcha õor pekau chugpaawi peerdʉ auju aai apitarr? \v 30 Mamʉ maadëu khaphʉ nʉm, chi mag nʉm khʉʉnag chan Ẽwandamau sĩi par daúa oo nʉʉ abaju. Magua chi mag nʉm khʉʉn igwi, ich Ẽwandamau iekhatarrjã ich iek phã sim gaai, \q1 “Muata õor dʉ̈i amachdëu nem khaigba waaujerrpierr am gaai mas ab khaba mas deeju” a sim. \rq (Dt. 32:35)\rq* \m Magnaa ĩchab ichdëupai, \q1 “Muata õor thumaam khʉʉn dʉ̈i amachdëu nem waaujerrpierr ich agjö aju” a sim “am dʉ̈i.” \rq (Dt. 32:36)\rq* \m \v 31 ¡Aay apkhiitʉ, maach Ẽwandam cha maach wai dʉnʉmʉgta mag ich gaai mas api sim woun! \p \v 32 Mamʉ pãar ʉ̈u magba nʉm. Magba naab mamʉ, khĩir eyaa abat: Warrcha pãachdëu Cristo iek chadcharam ʉ̈khatarr khuriipai aawai pãach wajappha phithurg au durrumjã pãrau magʉmjã aba ʉ̈u athaba chadcha pãrau ãwaatjeejim. Ich jãgta pënaat warag. \v 33 Chadcha pãar ee ãaur khʉʉn nʉm; makhʉʉnan õor pöm wëjöm dakhĩirjã sĩi wau wai nʉʉ awi am dʉ̈i amachdëu ampierr aajeejim. Maagwai pãrau am dau aug khaaugwai pãachpata kharin dʉ̈i mas waunaa sĩi õrau kha isëejã aajeejim am gaaimua. \v 34 Mag durrum gaaimua pãach khapeen cárcel deg durrum khʉʉnjã pãrau ʉ̈u dau aug khaaugjeejim. Mamʉ magpaijã khaba, mʉig eegar pãachdëu nemdam wai nʉm khãaijã ajapchanaa bʉ̈ʉrjã ãrba aajemta paarpajujã khaphʉ naawai, pãach nemdampa khechthʉg aumam kõitjã iekhaba, gaai mas khabamjö warag onee magʉmjã pãrau khĩu ãwaatjeejim. \v 35 Khodamnaan, jãg pãachdëu ʉ̈kha nʉmjöta warag ogdʉba ʉ̈khanaat, ĩsin par khãijã maadëu ʉ̈kha nʉm a khĩirjuba. Pãach jãg durrum paar deegan, Jöoirau nem ajapham pöoma wai sim. \v 36 Mamʉ mag ich Ẽwandamau khõsimjö nem wawaagan, dau aug wau wënʉrrʉmjã magʉm aba, ichiita warag ãwat wënʉrraju aai nʉm. Mag nʉmʉn chadau ichdëu jaau simjö pãar dʉ̈i ajaphanaa ich dʉ̈i ich mag wënʉrrapiju. \v 37 Mag phithurg au wënʉrrʉmjã, Cristo deeu bëeju khap sĩi ãwatju aai nʉm igwi, ich Ẽwandamau iekhatarr ich iek phã sim gaai, \q1 “Nʉnaat, pãrau nʉ nʉm woun bëeju chan pöm waaurba sim” a jaau sim. \q1 \v 38 “Pãar ar mʉrʉgta pãach pekau chugpaapitarr khʉʉnaun mʉ pãach dʉ̈i chirʉmjã khaphʉ wënʉrraju; \q1 mamʉ chi mʉ iek ʉ̈kha narr khʉʉnta deeu ewag wët nʉm khʉʉnau chan, oob mʉ amach dʉ̈i chitaju amiet; \q1 mʉchdëujã tag amag oohbam” a sim. \rq (Ab. 2:3-4)\rq* \m \v 39 Mamʉ maachig chan mag irua oobam abaju, eem khʉʉnjö ewag wëtwi okhooju khʉʉn khaba naawai. Okhooju khãai, maachdëun chad thãrauchata i iek ʉ̈kha naawai maachin peerdʉwi ich dʉ̈icha wënʉrraju khʉʉnau. Ich jãgta ʉ̈khanaat keena. \c 11 \s1 Jöoin Ẽwandamau ichdëu jaaubarmjö aju khaphʉ arr khʉʉn \p \v 1 Mag Ẽwandam iek ʉ̈kha nʉmʉn, ichdëu maach dʉ̈i ajapha aju a simjã chadcha ich mag aju khaphʉ nʉmʉu, ichdëu jaau simjã agtha ooba nʉmta chadcha aju khaphʉ. \v 2 Ẽwandamau maach jöoin warrgarm khʉʉn ʉ̈u ajapha eeg oojeejim, ichdëu am dʉ̈i nem magju aawaijã chadcha ich magta aju awi amachdëu i iek ʉ̈khaajerr aawai. \p \v 3 Maguata ĩs maachdëujã agjö ʉ̈kha nʉm gaaimua maadëu khaphʉ nʉm, Ẽwandamauta mʉg durr, edaujã, phĩdag maimua tagam nem thum thʉnʉmjã chadcha ompaajim; ich iek gaai mag jaau sĩewai chadcharau. Ajapcharan bʉ̈ʉrjã nem chukhu arrta sĩi ichdëu ompaapi jaaubarmuapaita nem thum ompaajim anaabá. \p \v 4 Pãadë khĩir eyaa abat, jãga warrgar maach jöoinaujã chadcha Ẽwandam iek ʉ̈khaajeejĩ: Magua Abelau Ẽwandam iek ʉ̈kha sĩerr aawai Jöoirau ichig jaautarrjö i athee nemchaai thõonaa irig jëeujim. Magtarr Ẽwandamau oowai, Caín dën khãai ajapcha öbërjim aajem. Magbaa Ẽwandamau, “Pua mʉ athee nemchaai thõonaa mʉrʉg jëeubarmʉn nem ajaug khërʉm; pʉʉn chadcha woun ajaphamʉu. Muan jãgta khõsi chirʉmgui” ajim anaabá Abelag. Chadcha Abel nachgarwe meejieb mamʉ, ĩs ewag pawi oowai Ẽwandam iek ʉ̈khanaa magtarr gaaimua maachigjã ich dënjö ʉ̈khamkhĩirta magjim. \p \v 5 Enocjã ĩchab chadcha Ẽwandam iek ʉ̈khaajerr gaaimua Ẽwandamau i meepiba sĩi maach ëntër ich mʉg ich aar aujim anaabá. Magtarr aawai par jʉr nʉmjã baaubajierram aajem. Ich Ẽwandam iek phã sim gaai jaauwai, mag i arrju nawejã Ẽwandamau oowai i dau na ajapha khitaajeejim aajem. \v 6 Mamʉ maachta wajapha Ẽwandam iek ʉ̈khaba nʉm chan pöd i dau na ajapha khaba nʉm. Ẽwandamta dich dʉ̈i sĩepim khõsi chirʉmʉn, khaphʉ aju aai sim, í chadcha iiu sĩejeewai chadcha mag ich jʉr nʉm khʉʉnagjã irua ich khaugpinaa am dʉ̈i ajapha aajem. \p \v 7 Jöoi Noeeujã ĩchab Ẽwandamau ichig mʉg durr gayam khʉʉn döãdau öpʉ̈iju jaaubaawai ʉ̈khawi, maagwai chan agtha noseg khĩirjã khaugba aajerr ãba, chadcha ichig jaautarrjö barco pöm waubaadëjim aajem, ag ee ich chaain dʉ̈i peerdʉag. Tagam khʉʉn amach thãar theegau thum pekau ee thʉnʉm daar, mag ich appai ʉ̈khatarr gaaimuata, tagam khʉʉn thum ödubtarrjã, ichin ʉ̈u Ẽwandamau peerdʉ auwi ich aar auju ayaa apʉ̈ijim. \p \v 8 Abranaujã ĩchab Ẽwandam iek ʉ̈khaajerr aawai khãaim ãb ich thʉ̈rchëwi ichig mapi jaaubaawai, chadcha i ipierr petajim aajem. Mamʉ maagwaiwe chan agtha irig durrkhapiju durrjã jaauba nʉwe arr aawai, sĩi ich barjujã khaugbata petajim aajem, sĩi Ẽwandam iek ʉ̈khawi i ipierr. \v 9 Mag Ẽwandamau ichig jajaaukhamjö chadcha aju khĩirjunaata nʉrrarr aawai, ichig durr deeju atarr aar pawiajã nawe barimatarrta sĩi eeu bar simjö chi durr khʉʉn ee sĩi di khõmarii ëunaa magreu ahau aajem eepai sĩejeejim aajem. Ich magta i iewaa Isájã i yẽto Jacob dʉ̈i naajeejim anaabá, bʉ̈ʉrjã amach di chaar ëu auba, amagjã ich agjö Ẽwandamau durr jʉ̈apiju jaautarrtá. \v 10 Pãrau khĩirjuawai, ¿jãgwi mag di chaarjã chukhu nʉmta warag Ẽwandam iekta ʉ̈kha naajĩ? Mʉig eegarm di khãaijã phöbör ajapcharam ee di thʉnʉm ee joobaanta Ẽwandamau amach arrju khaphʉ narr aawaima; ajapcharan ʉ̈gtharma. Mamaam phöbörön ich Ẽwandamauchata wauju aadëwi ichdëucha ëutarrau. \p \v 11 Chi Abrán ʉʉi Sara khahʉrrarraujã ĩchab athaba Ẽwandam iek ʉ̈kha sĩerr aawai, ich daupeer garjã pöd chaai ooba arrta, ya ũanaa khitʉm eeta Abranag chaai oo deejim aajem, ʉ̈u ichdëujã Ẽwandamau chaai deeju atarr ʉ̈khatarr aawai. \v 12 Magta chadcha jöoi Abrán ya jöoiraa khitʉm eeta chaaidam dau ãb paarpajim anaabá. Mag chaairau chaain ĩiubaadëmuata jöoi chaain khapaana thʉnʉisijim anʉm, ewag pawi. Jöoi chaain khapanan sĩi phũas igawam mosdau khapanagjönaa edjã ee phĩdag phuphup aadeejemjöta thʉnʉisijim anʉm, amach khapangau chi beerjujã khaugba. \p \v 13 Mag Ẽwandam iek ʉ̈khaajerr khʉʉn cha maadëu jaau nʉm khʉʉnan chadcha thum khëchjierram, mag Ẽwandamau amachig nem deeju jaautarrjã agtha auba durruwe. Mamʉ mag Ẽwandamau jaautarrjö chadcha aju ʉ̈kha narr aawai amau khaphʉ naajim, ya ʉ̈gthar paaukhabaimaawaita mʉig eegar deeju arr khãaijã atcha Ẽwandamau amachig deeju. Mag khĩirju phöbaadeewaita mʉig eegarwejã warag onee nʉm iekhau, “Mʉiguin maachin sĩi chikham durr gaaita wënʉrrʉm” aajeejim anʉm. \v 14 Amau mag iekhaajerran deeum durr gaaita durrkhaa chaar durrkhaimaju khĩirju narr aawaita maagjeejim; ajapcharan ʉ̈gtharchata naaimaju khĩirjuwiama. \v 15 Amau warrcha amach naajerr durrta khĩirjuajerr amuan, deeu Egiptoogta wëtkham, warrjã mammuata bëetarr khʉʉn aawai. \v 16 Mamʉ amau ig narran, mʉig eegarm khãaijã durr ajapcharamta ig naajim; ajapcharan ich Ẽwandam sim aram durrma, ʉ̈gthar. Maguata ich Ẽwandamaujã chigag chukhu amag, “Mʉʉta pãar Ẽwandamau; mʉch dʉ̈i joobamkhĩir durr ajaphamta mua pãar athee khĩir khaug wai chirʉmgui” ajim anaabá. \p \v 17-18 Jöoi Abranau khaphʉ sĩejim, Ẽwandamau ichig jaautarrjö chadcha ich chaai ãbpai khitʉm gaaimuata ewag pawiajã jũrr õor pöoma thʉnʉisiju, i chaain ewagam khʉʉn. Mag ichig jaautarrjö aju khaphʉ sĩerr aawaita chadcha ich ipierraa aju khap aag awi Ẽwandamau ichig, “Pʉch chaai ãbpai khitʉmta thõonaa phaamamua mʉrʉg ofrendakha deebá” abaawaijã, magʉm aba chadcha i ipierr peer ich chaai thõojim anaabá. \v 19 Mag sim aig Abranau khaphʉ sĩejim, Ẽwandam chadcha chi jua thierr aawai irua ich chaai thõopʉ̈itarr akhiinjã deeu phiriu awaag nem jua theeg sim. Maguata chadcha Ẽwandamau ichig jaautarrjö aagpajim anʉm, ich chaai dʉ̈i. Mamʉ mag ya irua thõogpam ee, Ẽwandamau oowai Abranau chadcha ich ipierraa sim oobaawai, ʉ̈u ʉdʉʉr chaai thõopibajim aajem. Maigta Abranau oowai i chaai chi thõm arrta ʉ̈u deeu monakha diig athaadëmjö ajim anʉm, mag ya thõopäaigpam eeta deeu ich Ẽwandamau jaaubaawai jua khʉapʉ̈itarr aawai. \p \v 20 Isaaujã Ẽwandamau ich ayag jaautarr chadcha ʉ̈kha sĩerr aawai ich chaain Jacob Esaú dʉ̈i paarpaawaijã am bendiciemamua chadcha Ẽwandamau am dʉ̈ijã ʉ̈u aju a jaaujim aajem amag. \p \v 21 Maimua Jacooujã Ẽwandamau ichig jaautarrjö aju ʉ̈kha sĩerr aawai, ya jöoi ich meegpamua ich bordón gaai mobʉ oo khërʉmua Ẽwandamag jëeumamua ich yẽtonaanjã ajapha bendicie pʉajim anaabá, am gaaimuata chadcha Ẽwandamau ichig jaautarrjö õor pöoma chi thethemnaanjã öbërmaju khap amkhĩir. Mag irua bendicietarr José chaain ajim aajem. \p \v 22 Maagwai chi Joseeujã agjö Ẽwandamau ich tathöoinag, “Pãar mua phë arrwi deeum durrta durrkhapiju” a jaautarr khaphʉ sĩerr aawai, chadcha Ẽwandamau ich magta aju khĩirjuwi ya ich meegpamua, “Ẽwandamau pãach mʉig Egiptomua phë arrwai mʉ pa thum wa auwi pãach dʉ̈i athaadët” a jaaujim anʉm tagam khʉʉn israelnaan ich khodnaanag. \p \v 23 Moisés dënnaanaujã amach jöoinag Ẽwandamau mag jaautarr chadcha ʉ̈kha narr aawai, reíu israelnaanau chaain oomam thum khëchpi jaau sĩerr ãba, ya chi Moisedam thaaba khërsiewai amach chaai khõigwi, “Mʉg chaai jöoipa khërsiewai mʉgʉgta Ẽwandamau Egiptopien jua eemua deeum durr maach phë arrpiju” awi, ʉdʉʉr i thõopiba sĩi warag ed thãrjup ich mag meer wai nʉisijim anaabá, mag chaai gaaimua amachta khaigba ajujã ögkhaba. \p \v 24 Mag nawe Ẽwandamau ichdëu jaautarrjö aju ich chi Moiseeujã khaphʉ sĩerr aawai, iin chadcha Egiptoom rey khaauta bʉ̈rʉʉwe bãaupʉ̈ijieb mamʉ, í chan mag rey kha ag iewaa khabam ajim anʉm. \v 25 Rey dʉ̈i ãbam deg joobam khõchgau warag ich meeunta isegamjö abaawai Ẽwandam na khaigba aju khĩirjuwi, warag ichta ich meeun Ẽwandam õorkha thʉnʉm khʉʉn dʉ̈i ãba sĩi ich dau aphʉʉ apijuuta khĩirjubaadëjim anaabá. Ichdëu khaphʉ sĩejim, mag rey dʉ̈i mʉig eegar khũchpai nem ajapham thum paarpawiajã sĩi ich meebaadee deeu chukhu aju. \v 26 Irua khĩirjuawai Ẽwandamau maach meeun judionaan eemuata õor peerdʉ aumkhĩir pʉ̈iju arr aawai, chadcha ich mag amkhĩir ichpa dau aug wau nʉmta nem thum paarpa nʉm khãaijã ajapcha sĩejim, ich mag sim paarjã Ẽwandamau mʉg atag jũrr ich dʉ̈i ajapcha aju khaphʉ sĩerr aawai. \p \v 27 Mag, Moiseeu ichigta Egiptomua Ẽwandamau õor wai öbeerpiju khaphʉ sĩejim. Magua ichdëu ooba sĩejieb mamʉ, Ẽwandam ich dʉ̈i sim khap, reíu ich dʉ̈i meeukhajujã khĩirjuba, warag ichta Egiptomua majim aajem, Ẽwandamau chadcha ich õor phë arrpi nʉm ora. \v 28 Maimua ag khur nassi pawiata Moiseeu Ẽwandamau ichig jaautarr ʉ̈khawi, deeu Egipto bëewi ichdëu ich meeun phë arrju noram ovejadam thõonaa, ag bagau puertdi i gaai maach meeun dipierr bʉchkhun phuurkhapi jaaujim anaabá, mag edaar ich Ẽwandamau ich chog dipierr chaain chi nacharam khʉʉn khëchamkhĩir pʉ̈ibaawaijã mag phuur sĩsidʉm aiguim khʉʉn chig am ugua. \p \v 29 Mag chadcha Egiptopien jua eemua öbërdʉtkhatarr edjã Ẽwandamau ʉ̈u amach peerdʉ auju khaphʉ narr aawai phũas Chi Phur anʉm eejã maach jöoin sĩi durr jʉsarg eemjö thoom igar dʉrba dichjierram anʉm. Mag oowi chi Egiptopien am ẽudee ẽkha wëdurarr khʉʉnaujã agjö aju ẽkhajierrab mamʉ, deeu chi phũas ãbamʉg thẽrrdʉbaadee thumaa öjierram anaabá dö ee. \p \v 30 Ẽwandamau chadcha ichdëu jaaubarmjö aajem ʉ̈khawi maach jöoinau amachig jaautarrjö, Canaan durr barwi, phöbör Jericó aajerr igaau siete días phʉʉrdʉpi jaautarrjö phʉʉrdʉbaawai, ya ãbmiecharam gaai paawai chi phöbör igaau ʉ̈gthaa thuur phʉʉrdʉ sĩerr sĩi jẽkhʉt aphëgkha warre khʉiphöbaadëjim aajem. \v 31 Mag phöbör ee sĩejim aajem ĩchab ʉʉi ãb chi durpathierrmie arr Rahab a thʉ̈r sim. Mag ʉʉirau maach Ẽwandam igwi maach Ẽwandamta thumaam khʉʉn khãaijã chadcha chi jua thierriu a khaphʉnaa i iekjã ʉ̈kha sĩejim aajem. Magua maach jöoin eem khʉʉn Josueu pʉ̈iwi mag chi phöbör khʉiju na oothurtarr khʉʉnjã ʉ̈u ich di aig barpiwi am peerdʉ aujim aajem. Mag am peerdʉ autarr aawaita tagam khʉʉnau Ẽwandam jua theeg simjã ʉ̈khaba arr gaaimua thum khëchpʉ̈itarr ee, chi Rahab chan thõoba ʉ̈u Ẽwandamau peerdʉ aujim aajem. \p \v 32 ¿Mag tag khaita mua pãrag jaaubarkhiin? Agtha jaauju pöoma thʉnʉm: Gedeón, Barac, Sansón, Jefté, David, Samuel maimua tagam khʉʉn ijö Ẽwandam i õrag jaaujerr khʉʉn pöoma thʉnʉm, jãga amaujã Ẽwandam iek ʉ̈kha nʉmua nem waaujeejĩ; mamʉ makhʉʉn thum jaaukhiin da jaaupʉ̈ibaju. \v 33 Amau chadcha Ẽwandam gaai ʉ̈khaajerr aawai deeum durram khʉʉn dʉ̈i wërbʉawaijã amachdëuta pöodjeejim aajem; amachdëu durr jʉ̈a nʉm ee õor dʉ̈i nem agchata aajeejim; mag amachdëu ʉ̈khaajerr gaaimua Ẽwandamau amachig deeju arrjã chadcha aujierram; león phãarkha thʉnʉm ee barkhʉʉinaa \v 34 orno uu wëjöm ee phãartarrjã bʉ̈ʉrjã chig aba ʉ̈u öbërjierram aajem; chikhamnau thuthuíu khëchpʉ̈iju arr khʉʉnjã ʉ̈u peerdʉwi, ĩchab ya pödba warm khʉʉn jua eegar pajöjöo narrjã deeu ʉ̈u jua theeg auwi, jũrr amachta emkhooin khaajeejim anʉm; mag nʉmua amach dʉ̈i wërbʉ nʉm khʉʉnaujã am ögkhawi warag amachta weetjeejim anaabá. \v 35 Ʉʉinaujã ĩchab amachdëu Ẽwandam iek ʉ̈kha narr gaaimua amach chaain chadcha mee narrjã deeu ũwaai amach daúa iiu phiidʉ nʉm oojierram aajem. \p Mamʉ ãaur khʉʉn chan magba, ãaur khʉʉnan jũrr thethemnaanau wau thõomamuata khëchjierram anaabá. Par amachig “Pãrau Ẽwandam iek tag ʉ̈khaba pʉamʉn pãar marau khëchba sĩi pʉapʉ̈iju” abaawaijã, peerdʉm khõchgau awi “Magan tag marau Ẽwandam iek ʉ̈khabamjã” aba, warag ʉdʉraa amach khëchpijierram aajem, amach iiu phiidʉwi jũrr ʉ̈gtharchata Ẽwandamau amach athaawai ʉ̈ucha naaimaju khaphʉ narr aawai. \v 36 Ãaur khʉʉn sĩi am khĩirpaijã wau iekhanaa wʉjã wʉmaajeejim anʉm; ãaur khʉʉn cadenau jʉ̈naa caden paraajã cárcel deg ookhëkhëd aajeejim anʉm. \v 37 Ãaur khʉʉn mokou bar wai nʉmuajã thõopʉ̈imaajeejim anaabá; khar chará sĩi serruchoujã maach jãrrcha thʉʉmamua thõopäaijeejim anʉm; wa magbaju khai sĩi thuthuíu khãijã su khëchmaajeejim anaabá. Maimua ãaur khʉʉn amach khapeenjö mag am jua ee dau aphʉʉ amaaugau parhooba wënʉrraajeejim anʉm, amach ẽudee ẽkhaawai; khajũadam jũaju chukhu aadeewai oveja ëu wa chĩb ëu khãijã jũajeejim anʉm, dau aphʉʉ; mag nʉm dʉ̈i gaai machagjã aajeejim anʉm, mag amach dʉ̈i khaigba aawai mag parhooba wënʉrrʉmua. \v 38 Mag durrarr khʉʉnan, õor wäjäaun arr aawai, mʉg durr ãkhãrag sim gaai bʉ̈ thʉgbaju aai narrta mag parhooba amach barjujã khaugba wënʉrraajeejim anʉm, õor chukag ee pabʉ̈ eem magwe. Maguata jẽbdegjã naajeejim anaabá, dʉʉrwai. \p \v 39 Mag Ẽwandamau ichdëu warrgarwe jaautarrjö chadcha aju khaphʉ narr gaaimua ich iek ogdʉba ʉ̈kha nʉmjã ich Ẽwandamau oowai ʉ̈u sĩejim anaabá. Mag ichdëucha oowaijã ʉ̈u sĩejieb mamʉ, mʉig eegar wënʉrrʉwe chan mag Ẽwandamau maach jöoin dʉ̈i wauju jaautarr thumaa pöd amach daúacha ooba durrajim. \v 40 Mag amau ooba arran, Ẽwandamau Cristo pʉ̈ibarm gaaimuata ĩs mʉg maach ewagam khʉʉnpa ãba ajapcha paapʉ̈iwi ãba ich aar naaimaju ayaa apiju khĩirju wai sĩerr aawai ajim. \c 12 \s1 Ãba Jesús gaaita dich khĩirjug sĩuju aai nʉm \p \v 1 Mag warrgarm khʉʉn jöoin khapan Ẽwandamau nem jaau sim chadcha aju ʉ̈kha narr gaaimua amau nem waumatarr khaphʉ naawai maachin sĩi khaphig wëtumjö warag naagta wëtju, pekau waujujã khĩirjuba ni bʉ̈ʉr abarm gaaimua Ẽwandamau maachig waupi jaau simjã waubam aba. Magju khãai dichdëu nem waum khõsimpai wauju khĩirju nʉm gaaimua pöd Ẽwandamau waupi simta wauba khãijã am ugua, magʉm khĩirjugta warre thum isegju aai nʉm. Magba akhiin magʉmua maach bʉ̈ gaai pʉʉrbaadëphʉmjö aawai pöd Ẽwandamau khõsimjö abaju. Khajëe amkhĩirjö maach na nem inag pöm thʉnaawiajã magʉmʉgjã ooba, \v 2 ãba Jesús gaaita dich khĩirjug sĩuju aai nʉm. Ichdëuta warrjã ʉ̈u maachig Ẽwandam iekjã ʉ̈khapiwi mʉg atagjã parta ʉ̈kha naajim apibaju, ich Ẽwandamau maach dʉ̈i wauju jaautarr thum chadcha oopiju aawai. Ich Jesuuta chi khaigbacharam khʉʉnjö pakuls gaai ʉdʉraa ich thõopibajieb, chigagjã igba, mag ich thõopibarmua õor peerdʉ athaawai ichpa onee ich mag sĩerraju khaphʉ sĩerr aawai. Ichta ĩchab ich Aai jup sim khu juupjem gaai dʉ̈i i juachaar garcha ãba jupimawi ich mag sĩerrʉm. \p \v 3 Magua, khar pãach kha theeg chukhunaa kha oneg chukhu nʉm aig khĩirjubat, jãga Jesuujã õor khaibagkham khʉʉn jua machag khĩu ãwatjĩ. Ichdëujã maach kõit magtarr aawai pãach phithurg aawaijã magʉm gaaimua oob “Jãg chan mua tag pödbam” amiet. \v 4 Pãar dʉ̈i chan agtha mag maach Pör Jesús dʉ̈i arrjöcha khaba naawai ajués nem khaigbam waupi nʉm waubam paarjã agtha õrau pãar khëchba nʉm. \v 5-6 Mamʉ mag i dau aug wautarrjöcha khaba nʉmta, Ẽwandamau ich iek gaai maach wawí simjã ya pãrau khĩir akhoo wai nʉm. Pãadë ũrbat ichdëucha ich iek gaai maach wawimamua iekhatarr iek. Mag sim: \q1 “Iewaa, muan mʉchdëu khõsim khʉʉnan nem khaigba aawaijã ajaphata wawiejem; \q1 maimua mʉch chaainkhabaadëm khʉʉn gaaijã mas deejem, mʉch dakhĩir khaigba aawai. \q1 Maagjeewai iewaa, mua pʉch gaai mas deewai, wa sĩi pʉchig nem agcha khãijã jawaag pʉch dau aug waupiewai, oob iseg chitam; \q1 pʉch khaigba abarm paar mua pʉchig meeukha iekhaawaijã oob warag, ‘Mag pʉchdëu jaau simjö chan mua pödbam’ a iekham” a sim Ẽwandamau maachig ich iek phã sim gaai. \rq (Job 5:17; Pr. 3:11-12)\rq* \p \v 7 Maguata muan pãragan Ẽwandamau pãach gaai mas deewaijã sĩi khĩu jʉmbat a chirʉm; maach ich chaain aawai irua maach dʉ̈i magju aai sim. ¿Pãrau oowai chaainau nem ãrbarm paar chi dënnaanau wʉba aajẽ? \v 8 Mamʉ pãrau oowai pãachdëu nem khaigba wau nʉm paarjã Ẽwandamau bʉ̈ʉrjã pãar chig aba ni wawijã wawiba sim khai, magan pãar chan ich chaain chaar khaba aawaita mag irua sĩi pãrag oobamjöo sim. \v 9 Pãrau khaphʉ nʉm, warr maach daii aawai, maach dënnaanau maach wʉawai wa wawí khãijã wawiewai, maadëu chadcha am ökhö aajeejim. Maagjerrta ¿jãgwi maach Aai ʉ̈gthar simua maach dʉ̈i maagwai maadëu ögkhabaju aai nʉ? ¿Ichdëuta maach ich aarcha öbërju ayaa apinaa ich mag iiu wënʉrrapiejem khabá? \v 10 Maach dënnaanau maach daii aawai mag maach wawiejerran, sĩi khũchpai mʉg jẽb gaai nʉm ora dich ajapha amkhĩirpaita maach wawiejeejim, amachdëu oowaijã magta chadcha ʉ̈u sĩewai. Mamʉ Ẽwandamauta maach gaai mas waunaa maach wawí khãijã wawí simʉn, mʉg atag pawiajã dich ajapha amkhĩrau; ajapcharan ichjã ajapha khitaawai maachjã ichjöta ajapha apim khõsi sim. \v 11 Iin chadcha dich iekhaa ũrbag gaaimua maach wʉawai chan ʉ̈u khaba sĩejem; maach gaai masi sĩejeeb mamʉ, magʉm gaaimua ʉ̈u iekhaa ũur khaaugwain dich chitʉmpierr chitʉmjã ʉ̈u maach khõinaa chitaajem. \s1 Ẽwandamau nem jaau sim sĩi par jʉ̈gʉupai ũrju khaba nʉm \p \v 12 Jãg pãach phithurg au nʉm gaaimua tag pödbajujö sĩi kha thũu piu ũũraamjönaa sĩi warag bʉ̈ duuijujö thʉnʉmjã, deeu ũwaai khĩir ubʉnaa bʉ̈pajã ubʉ thierrkha nʉmjö kha onee abat, mag phithurg au nʉmjã ʉ̈u ãwataag. \v 13 Magnaa ĩchab kha thũumjö durrum khʉʉn daarjã ich Ẽwandamau khõsimjö ajaphata nʉrrjëe abat, bigaaum khʉʉnaujã pãach oowi agjö amkhĩir. Pãrau magta amʉn, Ẽwandam dʉ̈i ajap khaba nʉm gaaimua mag kha thũumjönaa bʉ̈ ãkhãraamjö nʉm khʉʉnjã pãach oowi deeu monaau nʉisimjö amjã ĩchab pãachjö Jöoi dau na khajapha wënʉrraju. \p \v 14 Thumaam khʉʉn dʉ̈i khõinaa wënʉrrajuuta khĩirjunaa maach pekau paarpapijöjöom nem thum warre isegbapʉ̈it. Magʉm nem thum isegwi ich Ẽwandamau khõsimjö i atheepai khaba nʉm khʉʉnau chan pöd i aar öbërwi i khĩir oobam. \v 15 Magam ugua Ẽwandamau pãach dʉ̈i ich garmua nem ajapha am ig sim chan oob ʉdʉʉr okhoopimiet; ni ãbamʉgjã oob pãach ee sĩi pakhër khaigbamjö öbërpimiet. Ʉdʉraa magta apimʉn, mag oowi deeum khʉʉnaujã i dënjö aadeewai, bigaaum khʉʉn gaaipata warag bën ãkhãraamjö dʉrbabaadeewai, õor pöm Ẽwandam dʉ̈i ʉ̈u narr khãijã khaigba aju. \v 16 Pãach ee iwiir ãbmuajã oob dich õor khabam dʉ̈i chan khapes amiet; oob Ẽwandamau waupim khõsimʉgta sĩi oobamjö am khõchgau warr jöoingar Esaú arrjö amiet. Esaú ichta chi naam arr aawai ichdëuta ich aai nem thum jʉ̈akham; mamʉ mag jʉ̈aju arrta sĩi jãsogau thach thëp ãbpaim dʉ̈i jũrr ich eeumʉgta ichdëu nem jʉ̈aju arr thum thʉsĩepʉ̈ijim anʉm. \v 17 Maimua pãrau khaphʉ nʉm, jãgajĩ agtarr khur ya ich aai meegpaawai deeu ũwaai khĩirju auwi. Ich aai juagam nem jʉ̈ag irig ich bendiciepiewaijã jöoirau irig ich bendición deebajim anʉm, ag nawe mag lenteja thëp ãbam paar isegtarr aawai. Parii dauhi pömjã ãrjieb mamʉ, pöd ich aai juagam nem jʉ̈aju khaba ich mag sĩsijim anaabá. Magua pãraujã oob Esauu ich bendición okhoopitarrjö nem bʉ̈rʉʉm gaaimua Ẽwandamau pãachig nem deeju arr okhoopimiet. \p \v 18 Keena, pãadë ũrbat, mua pãrag jaaukhim: Ĩs mʉg Cristo gaaimua Ẽwandamau maach ich dënkha awaag maach dʉ̈i iek deebarm chan warr maach jöoin dʉ̈i iek deetarrjö khaba sim; ĩsimʉn iek iiuriu. Warrcha Ẽwandamau maach jöoin dʉ̈i iek deewain sĩi durrsĩ Sinaí anʉm bʉ̈khʉrrta wëtpi jaaujim aajem, maigpaimuata ich iekha sim ũrmkhĩir. Amau amachdëuchata maigmua oo naajim anaabá chi durrsĩ sĩi uurdʉ wëjömjö thʉnʉmta sĩi edjã khĩssu thʉnʉm; mag nʉm dʉ̈i ed khõorga sĩi phũ theeg wë thʉnʉm dʉ̈i maach nem ökhö pagthʉm daujö phʉrjẽer ahaukhamjã oo naajim anaabá. \v 19 Amau maach khãai amach jʉ̈gʉucha chi trompeta iekjã ũrnaa ich Ẽwandamcha iekha simjã ũr narr aawaita warre amach thãar eyaa jaaumam ũrwi tag i iekcha ũrmaaugau irig, “Aay Ẽwandam, marau pöd pʉ iekha sim ãwatbam” ajierram anaabá. \v 20 Khani amau ũurwai warre am thãar eyaata “Chijãg pãach nʉm aigpai naaba mʉg durrsĩ gaai bʉ̈ thʉg sim wounan ichiita thõob khaba warre thõopʉ̈iju aai sim nemchaai awiajã, mokou bar wai nʉmua wa thutkhërëu khãijã” a ũrbaawaita mag jãphierr naajim anaabá. \v 21 Mag chadcha sĩi maach nem ökhö thʉnarr aawaita ich Moiseeujã ĩchab, “Mʉchjã jãphierr ajaugau kha duui chirʉmgui” ajim anʉm. \p \v 22 Mamʉ ĩs ewag Ẽwandamau maach dʉ̈i iek deewai chan amagamjö sĩi mag warp durr bʉ̈khʉrrpaimuata ich iek ũrpi jaaubajim. Maachin ya mʉig eegarwe Sión phöbörpienau; ajapcharan ʉ̈gthar wëtju khʉʉnma, Ẽwandam phöbör Jerusalén ee ich dʉ̈icha naaimaju khʉʉn. Maman Ẽwandam chognaan pöoma amach khapangau sĩi maadëu chi beerjujã khaugba thʉnʉm khʉʉnauta Ẽwandamag jëeuphö thʉnʉm. \v 23 Mam ʉ̈gtharta ĩchab mag iek iiur deetarr gaaimua maach dënjö Cristo iek ʉ̈khawi ich chaainkha thʉnʉm khʉʉn thʉ̈rjã Ẽwandamau phãkha wai sim. Ich mamta sim ich Ẽwandamjã, maach thumaam khʉʉnau mʉig eegar aawai dichdëu aajerrpierr agjö maach dʉ̈i nem ajapha aju Jöoi. Ichdëuta ĩchab ag nawe jöoin ich iek ʉ̈kha durrum ötarr khʉʉn akhaarjã ichjö ajaug paakhapʉ̈iwi ich dʉ̈i phë wai sim. \v 24 Mam ʉ̈gthar ich Jesujã dʉ̈i sim aarta maach thʉ̈r sim, ar mag iek iiur deewai ich Jöoirau jaautarrjö chadcha apieg ich bag ãrpitarr woun aar. Maadëu khaphʉ nʉm, mag i bag ãrtarr chan warr jöoingar Abel thõowai bag ãrtarrjö khaba arr aawai, maach pekau chugpaawi Ẽwandam dʉ̈i maach khõinaa apieg ajim. Mamʉ chi Abel bagau chan magba, warag ich naamta iekkhõr ee pʉajim Ẽwandam dʉ̈i. \p \v 25 Magua keena, ĩs Ẽwandamau maachig jaau simjã oob asekasba amiet. Mag ĩs ichdëu maach dʉ̈i iek dee simta warr maach jöoin dʉ̈i iek deetarr khãaijã ajapcha sim. Magua pãadë ũrbat: Sĩi Moisés maachjö mʉig eegarmkha sĩerrau Ẽwandam iek jaau khitʉm ũrba arr paarjã chi asekasba arr khʉʉn Ẽwandamau sĩi par daúapai ooba am gaai jua khʉaba deejerr khai, ĩs mʉg ʉ̈gtharmua ichdëucha maachig iekha sim asekasba aawaijã oob pãrau mag maachta i jua eemua peerdʉju amiet. \v 26 Ich mag Ẽwandam Sinaí durrsĩ gaai Moisés dʉ̈i iekha sim jaar ich iekha simua chadcha jẽbpata duuipijim anaabá. Mamʉ Ẽwandamau ich iek gaai jaauwai, \q1 “Deeu mua biek ãbpai mʉg jẽb duuipiju, mamʉ mag duuibarm chan mʉg jẽbpai khaba edjã eem magweta duuipiju” a sim. \rq (Ag. 2:6)\rq* \m \v 27 Mag irua deeu biekdam ãbpai duuipiju a simʉn, sĩi khajapham ʉʉur chaar khaba aawai, magbarmua warre mʉg durr oorpʉ̈iwi edaujãjã chukhu apʉ̈ijuuta jaau sim, mag maach i agkhaju igwi. Mamʉ pãadë ũrbat: Ichdëu nem wautarr thum ʉʉrppʉ̈iwiajã mag maach wëtju aar ichta chi Pörkha sim durr chan bʉ̈ʉrjã chugpaba ich mag sĩerrʉm iekhau. \v 28-29 Pãadë khĩirjubat keen: Mag Ẽwandam iek iruan maach khaibagjã sĩi õt ee phaabapʉ̈imjö warre chukhu apäaijem anaawai, mag nʉm dʉ̈i ĩchab iruata durr jʉ̈a chirʉm chan bʉ̈ʉrjã chugpaa khaugba ich mag sĩerraju anʉm durrta maach phë auju anʉpí, irigta ʉ̈u ajim anaa warag thãar onee jëeuju keena, ichdëu ichig jëeupiejemjö, i dau na nem khaigba waujujã ökhö. \c 13 \s1 Khani Ẽwandamau maachig waupi sĩ \p \v 1 Mua pãar wawí chirʉm ũrbat keena: Pãach khapeen thum khod ãbam khʉʉn appai thʉnʉmjö daupii abat. \v 2 Pãach aig õor bëewaijã amag di ĩgkhaba warag pãach aig jẽerpim khõsita jẽerpibat; kharin õrau amach ö ajaugau ich Ẽwandamaucha angelnaan pʉ̈itarr khʉʉnpa amach aig jẽerpiejeejim, mamʉ sĩi parhoobam khʉʉnpii awi mag Ẽwandam chognaanjã khaugbata amach aig jẽerpiejeejim. \p \v 3 Pãachta preso nʉmjö pãach khapeen preso durrum khʉʉnjã khĩir eyaa abat. Ar pãach dënjö ʉ̈kha durrum gaaimua õrau am dʉ̈i amachdëu am aig am gaai dee nʉm gaaimua dau aphʉʉ durrum khʉʉnjã ĩchab khĩir eyaanaa, pãachta mag dau aphʉʉ nʉmjö amau nemdam ig nʉmjã amag au deebat, chikham jua machgau pãach dau aphʉʉ aawai pãach dʉ̈ijã magta apim khõsimjö. \p \v 4 Ar dich õor khabam dʉ̈i khapes aajem khʉʉn gaai chan Ẽwandamau sĩi ich jãg oobamjö sĩubaju aawai emkhooin ʉʉinpan wa ʉʉin khãijã jaainpan agdaujö pãach õor respetaabat, oob bʉ̈ʉrjã deeum dʉ̈i amiet. \p \v 5 Ich Ẽwandamaucha jaauwai, irua chan bʉ̈ʉrjã maach kha ogdʉba ni sĩi parhoobajã maach khaugba barpʉabaju a sĩewai, pãach dau aphʉʉ durrum awi oob phatkhonag wʉrppa amiet; Ẽwandamau pãachig dee sim dʉ̈ipai onee abat. \v 6 Mag nʉm aig ĩchab maadëu bʉ̈ʉrjã khĩirjuba, sĩi warag ich Ẽwandam iek phã sim gaai jaau simjö \q1 “Maach Pör Ẽwandamauta mʉʉn khaigpeerjeewai õrau mʉ dʉ̈i khaigba awiajã khani mua ögkhabarju” abat. \rq (Sal. 56:3-4,9-11; 118:6)\rq* \p \v 7 Pãadë ar warrcha pãachig Ẽwandam iek jaaunaa mag amachdëu jaau nʉmjö wënʉrrapi jaautarr khʉʉnta khĩirjubat, jãga mag phitthur durrarr ãba amach meewaijã agtha ogdʉba ich mag ʉ̈kha nʉmua ubʉ durrumta khëchjierrá; magʉmta pãrau khĩir eyaanaa amau ʉ̈khaajerrjö ʉ̈khabat. \p \v 8 Pãadë ũrbat: Jesucristoon warrgar ich sĩerrarrjö mʉg atag pawiajã cambieba ich mag sĩerraju. Í mag cambieba sĩerraawai i iekjã agjö cambieba sĩerrʉm. \v 9 Magua pãachig i iek awi jũrr deeum iek pãachdëu nacha khaugtarr chaaur nem parhooba khãijã khöpiba jaauwai oob ʉdʉʉr pãach khũrgurpimiet. Mag nem parhoobam khöpiba jaau nʉmta chadamjö ʉ̈khaju khãai, Ẽwandamau mag Jesucristo pʉ̈ibarmua chadcha ich garmua nacha maach khõchkhatarr khaphʉ nʉmuata ubʉ naaju aai nʉm. Jãg sĩi nem parhoob khöpiba jaau nʉm ipierr nʉmuapai chan bʉ̈ʉrjã Ẽwandamag maach aupijöjöopaijã khaba sim. \p \v 10 Magarrau Cristo iekta ʉ̈kha nʉmuan chad Ẽwandamau maach auju, ich Cristota maach kõit ʉdʉraa ich thõopitarr aawai. Mamʉ jãg Aai i jëeujem degam phadnaanau par nemchaain khëch nʉmuata amach aupiju ẽkha nʉm khʉʉn chan pöd irua aubam, sĩi maach jöoin i gaai jaau sim ʉʉrkha nʉmuata peerdʉju ẽkha naawai. \v 11 Pãrau khaphʉ nʉm, añopierr biek ãbpai phadnaan pöröu nemchaai thõonaa chi bag Aai i jëeujem deg arrjem, Ẽwandamag õor pekau kõit ofrendakha deeg. Mamʉ chi nemchaain modon warag warp phöbör igaau arrnaa sĩi phaapäaijem, bʉ̈ʉrjã khöpiba. \v 12 Ich mag ajim ĩchab Jesuu mag maach kõit nemchaaijö ich thõopiewaijã: Warag phöbör igaau arrnaata i thõopʉ̈ijierram, mag ich bag ãrbarmuata Ẽwandam dau na õor ajapha naaju ayaa apäaig. Ichdëu magtarraupaita maach Ẽwandam dau na ajaug paajeewai, khanthee maadëu mag nem inag khöju aai nʉ wa khöju khaba khãijã sĩ a jaau nʉmta ipierraa aju aai nʉ. \v 13 Mag i thõon arrwaijã i waunaa i iseg nʉm iekhau warag phöbör igaauta i arrwi thõotarr aawai, magan maach jöoin i pʉaba ʉ̈kha nʉm gaaimuata dich peerdʉju ẽkhaju khãai, Jesuuta jʉrju aai nʉm, i gaaimuata chikhamnau maach dʉ̈ita jũrr ich dʉ̈i arrjö wau iekhajujã igba. \v 14 ¿Khan jãgwi mag Jesús gaaimua dich wau iekhajujã igba warag sĩi ãwatju aai nʉm a chirʉ́? Sĩi ich mʉig eegarpai wënʉrram iek khaba, maach durr chaar ʉ̈gthar ich Jesús sim aarta wëtju khĩirju naawaima. \v 15 Mag khĩirju naawaita ãba Jesucristo gaaimuata Ẽwandamag ʉ̈u ajim aju aai nʉm, i gaaimuata ʉ̈u mag Ẽwandam aarcha naaimaju khaphʉ naawai. Mag irig dich iiucha pʉaba i thö iekha nʉmta warrgar nemchaain thõonaa phaa nʉmua irig jëeujerrjö jëeu nʉmʉu. \v 16 Mamʉ mag appai khaba, dich khapeen dʉ̈i ö ajapha aju chan oob khĩir okhoomiet. Pãachdëu nem wai nʉm eem jũrr chukhum khʉʉn dʉ̈i jig aupetat. ¿Khan jãgwi pãrag mag chirʉ́? Mag agdaujö nemdam jig au nʉmta warrgar mag nemchaain thõonaa ofrendakha ichig deejerrjö Ẽwandamau i dawagaa oojeewaita mag chirʉm. \p \v 17 Keena, iglesia ee pãach pörnaanau pãachig nem mag aawai am ipierraa abat, pãachta jũrr am khãai ʉ̈rpai aju ẽkhaba. Pãar gaaimua Ẽwandamau amachig iek jëeuju khaphʉ naawai amauta jua ʉ̈yaajã khaugba pãar thʉajem khʉʉnau. Pari mag pãach ajapha thʉamkhĩran, pãachdëujã am ipierraata abat, wajapha amaujã amach phidag onee waumkhĩir. Pãrau magbam chan pãar gaaimua am ökhĩirjuu aphöbaadëmua amach phidagjã waumaphamta wauphöbaadeewai pãachpata eeg paaukhamaju. \p \v 18 Keena, mʉ kõit Ẽwandamag jëeubat. Mag mʉch kõit jëeupi chirʉm chan khaigba chiraawai khabam; mua khaphʉ chirʉm, mʉch Ẽwandam dʉ̈i ʉ̈u chirʉm. Mamʉ warag mʉg atagjã thum mʉchdëu nem wau chirʉm gaaimua ich mag i dʉ̈i ajapha chiram khõsi chiraawaita mag pãrag mʉch kõit jëeupi chirʉm. \v 19 Mag pãachdëu mʉ kõit Ẽwandamag jëeuwai ʉ̈u deeu ũwaai mʉigmua jöpcha pãach aar mʉ barpita jëeubat; mʉ pãar dʉ̈i chiram khõsi chirʉm. \s1 Ãbmiecharam salud \p \v 20 Muan mʉchdëujã Ẽwandam maach khõinaa phë wai sĩejemʉgta pãar kõit jëeu chirʉm; ajapcharan ar maach Pör Jesús, maach Pastor chi ajapcharam, ar chi meem arrta deeu phiriu autarr ag Ẽwandamagma. Ich mag Jesuu khabahab, Ẽwandamau õor dʉ̈i iek deewai jaautarrjö, chadcha ich bagauta õor pekau chugpaawi ʉ̈u peerdʉju ayaa apiejem. \v 21 Mag Ẽwandamagta muan pãar kõit jëeu chirʉm, ichdëuta ichjö warag pãar ajaug paamaawai ichdëu khõsimjö pãachdëu nem wau nʉmjã thumaa ajapha öbëbër amkhĩir. Magnaa ĩchab Jesucristoog ʉdʉraa maach Pörkhapi nʉm gaaimuata Ẽwandamau maach dʉ̈i ichdëu am aig amkhĩir irigta jëeu chirʉm. Mag nʉm dʉ̈i ĩchab thumaam khʉʉnag maach Pör Cristota mʉg atag pawiajã ich mag thö iekhapim khõsi chirʉm. \p \v 22 Maimua ãbmiecha paawai ũrbat keena: Mʉg carta iek duurjã khaba bʉthʉ khitʉm pãach jua ee pabaimaawai ag gaai mua pãach wawí chirʉm ajapha ũrm khõsi ũrbat; pãach khĩir onee amkhĩirta mua mʉg phã deepʉ̈i chirʉm. \p \v 23 Pãrau agtha khaugba nʉm khai, Cristo gaaimua maach khodam Timoteo ya cárcel degmua öbërjim aajem. Magua mʉ maju nawe mʉig barchëmʉn, mʉchdëu pãar oon maawai mua í mʉch dʉ̈i arrju. \p \v 24 Keena, pastornaan thumaam khʉʉnag maimua tagam khʉʉndam maachjö ʉ̈kha durrum khʉʉnagjã thumaam khʉʉnag mʉ salud deebat. Cristo gaaimua maach khodamnaan Italiapienaujã ĩchab pãrag salud aajem. \p \v 25 Chaig jaau chirarrjö deeu pʉaba pãrag jaau chirʉm: Mʉʉn ãba Ẽwandamagta pãar kõit jëeu chiraajem, ichta pãar dʉ̈i ogdʉba ich mag pãar thʉa wai nʉrramkhĩir. \p Ayoo keena. Mʉgdampai ajim pãrag jaaum ig chirarr.