\id 1TI - Waunan (Woun Meu) NT (alternate orthography) -Colombia 2011 (DBL -2013) \h 1 TIMOTEO \toc1 Nacharam ẽsap Pabloou Timoteoog phã deepʉ̈itarr \toc2 1 Timoteo \toc3 1 Ti \mt1 1 TIMOTEO \mt2 Nacharam ẽsap Pabloou Timoteoog phã deepʉ̈itarr \ip \bd Chi phãtarr.\bd* Chamʉ khʉʉn carta numí Timoteoog deepʉ̈itarr maimua Titoog deepʉ̈itarr dʉ̈i makhʉʉn thãrjupta ãbmiecha Pabloou phãtarr khʉʉnau. Mʉkhʉʉn carta pastornaan atheeta phãtarr aawai negöonau “cartas pastorales” aajem. \ip \bd Khaígta phã deepʉ̈ijĩ.\bd* Pabloou mʉg carta deepʉ̈i sim jaar, Timoteo pastor ajim aajem Efesoom iglesia ee; magua irigta deepʉ̈ijim aajem. Warrcha Pabloou Efeso phöbör ee maach peerdʉajem iek jaauwimaawai õor khapaana ʉ̈u Cristo iek ʉ̈khajierram aajem. Mag ʉ̈kha phöbaaderr aigmua Timoteoogta Pabloou chi Efesoom iglesia jaau pʉatarr aawai Timoteon phidag pöomata wai sĩejim aajem. Mag jaar chan ĩsimjö Ẽwandamag jëwaag ãba biirdʉajem dijã chukhu arr aawai sĩi parhoobam degta amach dʉ̈rr abarmpierr agdaujö amach pastor dʉ̈i podpaajeejim aajem. Mag thʉnarr thum chi pastornaan Timoteoogta jaau pʉajim Pabloou. \ip Timoteon chadcha Ẽwandam iek ichig jaaupi jaautarr gaaita ogdʉba phidkhanaa Pablo dʉ̈i khapeer ajapham ajim aju aai nʉm. Chadcha ich jöoi Pablooujã i chig aba aajeejim (Fil. 2:19-20). \ip \bd Khan jawaagta phãjĩ.\bd* Pabloou Timoteoog mʉg ẽsap phã deepʉ̈itarran i wawieg ajim; iruajã ĩchab Cristo iek ʉ̈khaajerr aawai õor eejã í jãga nʉrraju aai sĩejĩ a jaaupäaig; mag nʉm dʉ̈i ĩchab ich chi Timoteo Efesoom iglesia ee pastor arr aawai chi ʉ̈kha durrarr khʉʉn dʉ̈ijã irua jãga aju aai sĩejĩ a wawieg. Mag Pabloou Timoteoog ich iglesia ee jãga aju aai sĩejĩ a jaaupʉ̈itarr gaaimua ĩs ewagjã maadëu khaphʉ aju aai nʉm jãga naaju aai nʉ maach iglesia (3:15). \c 1 \s1 Salud \p \v 1 Mʉʉn Pabloou, Jesucristoou ich i jaaumkhĩir jʉr autarr. Ẽwandam maach peerdʉ aumieu Cristo dʉ̈imua chogpʉ̈itarrauta pʉ athee mʉg ẽsap phã chirʉm Timoteo. \v 2 Mag Jesucristo cha mua jaau chirʉmuata mʉg atagjã ʉ̈u maach khĩir meeupiju. Maachdëu i iekpai ãba ʉ̈kha wënʉrrʉm gaaimua pʉʉta mua mʉch chaaijö ʉ̈rcha ig chitʉm. Maach Aai Ẽwandamag jëeunaa maach Pör Jesucristoogjã jëeu chirʉm, pʉ dau ee aug khaug paraanaa ʉ̈uu wai nʉm dʉ̈i pʉ khõinaa wai wënʉrramkhĩir. \s1 Chad khabam iek jaau nʉm gaaimua Pabloou iek theeg jaaupʉ̈itarr \p \v 3 Ar na mʉch Macedoniaag maagpaawai mʉchdëu pʉrʉg jaau chirarrjö, ich jãig Efeso phöbör eepai chirsí, jãg sĩi sëukha nem agchajã khaba jaau wënʉrrʉm khʉʉnag tag jãgʉm iek jaaupiba aag. \v 4 Oob sĩi jãg amach jöoin igwia amau waaujerr igphöbaadëmjã warag ag gaaipai par amach iphithur pʉa chʉuu apim amag. Jãgʉm iek jaau nʉmuan sĩita warag õor ee iek pöm maadëujã khaugbata apʉ̈i sim. Sĩi õor khũgur phë wai nʉmua warag õrag Cristo iek ʉ̈khapi aujujã khĩirjubata nʉm, Ẽwandamau maachig jaau simjö amachigjã agjö jaau simjã khaugbamjö. \v 5 Mua pʉrʉg mag jaaupʉ̈i chirʉmʉn, ich mag wënʉrraju khãyau warag chikham kha khõsi amkhĩirta mag am wawibá a chirʉm, magbaawai amau agdaujö ö ajaphanaa nem khaigba waujujã khĩirjuba sĩi thãrauchata Cristo iek ʉ̈khamkhĩir. \v 6 Mamʉ ar chi sëukha nem jaau nʉm khʉʉnau magba, warag khĩirjug chaaur khĩirjuwia sĩi parhooba maadëu nem igmaphamʉgta ee thʉnarram. \v 7 Mag wënʉrrʉmta amaun õraujã amachig amta Moiseeu phã pʉatarr iek jawaagjã chi machnaanau apim khõsi nʉm. Mamʉ mag amachdëupaijã nem jaau khaug nʉm anʉmta, amachdëu jaau wënʉrrʉmjã khaugba nʉm. \s1 Chijã khʉʉn atheeta Ẽwandamau ley deejĩ \p \v 8 Jãg Ẽwandamau Moiseeg ley phãpitarran chadcha chi ajaphamʉu. Mamʉ ĩchab maadëu khaphʉ aju aai nʉm, chijã khʉʉn atheeta Moiseeu mag phã pʉajĩ. \v 9 ¿Pãrau khĩirjuawai nem ajapha waaujem khʉʉnag tag nem waupiba aagta Moiseeu mag ley phã pʉajĩ? Mag khabam. Moiseeu mag Ẽwandam ley phã pʉatarran, ar nem jaau nʉmjã ũrba warag chaaur ʉ̈kha ʉ̈kha sĩerrjëem khʉʉn atheyau: nem khaibag sĩi pekau waujupai khĩirjuajem khʉʉn athee; ar Ẽwandam ögkhabanaa i iekjã ʉ̈khaba, warag i wau iekhaajem khʉʉn athee; ar amach dënnaanjã wir aig thõojem khʉʉn athee; maimua ar thum chikham juau thõojem khʉʉn atheeta phã pʉajim. \v 10 Lein ĩchab ar dich õor khabam dʉ̈ita khapes aajem khʉʉn atheeu; ar dich khamannaan appaita ʉʉin dʉ̈ímjö, wa ʉʉin khãijã amach appaita emkhooin dʉ̈ímjö aajem khʉʉn athee; ar ajués õor pʉrnaa amach athee phidkhamkhĩir dʉr arrjem khʉʉn athee; sëunemkham khʉʉn athee, maimua ar chad khabam nemta chadam iek gaai thʉ iekha sĩerrjëem khʉʉn atheeta phã pʉajim. Ajapcharan lein ar thum Ẽwandamau ich iek gaai nem ajaphamta waupi jaau sim ipierraa khaba, warag nem parhooba wau wënʉrrʉm khʉʉn khaibag waumkhĩirta phã pʉajim. \v 11 Mua mag nem ajaphamta waupi sim a chirʉm chan mʉch iekpaijã khaba, jãan ich Ẽwandam õor dʉ̈i ajaug khitʉmuata mʉrʉg jũrr jaaumkhĩir jaautarrau. Magua mua maach peerdʉajem iek jaau chitʉmpierr ich magta jaau chitʉm. \s1 Ich peerdʉ autarr paar Pabloou Ẽwandamag ʉ̈u ajim atarr \p \v 12 Maach Pör Jesucristoou ich i jaaumkhĩir mʉch jʉr autarr paar irig ʉ̈u ajim a chirʉm. Ichdëuta ʉ̈u mʉ juapá jãppibarmjö abarm mag ich iek jaaumkhĩir. Irua oowai mua ich phidag gaai ogdʉba chitaju khaphʉ sĩerr aawai mʉg phidag mʉrʉg deejim. \v 13 Muan warran Cristo ëugar khaigba iekha chitajim; magnaa i iek ʉ̈kha nʉm khʉʉn khaibag wawaag am ẽudeejã ẽkhanaa ich Cristo thʉ̈rcha thʉ̈rthʉ̈rnaajã ĩchab i wau iekhakha aajeejim. Mag chitarr ãba, Ẽwandamau mʉ dau aug khaugjim, agtha i iek ʉ̈khaba chirʉm gaaimuata mʉch mag chitʉmjã khaugba chitaajerr aawai. \v 14 Jũrran mag chitajieb mamʉ, maach Pör Ẽwandamau ʉ̈u magʉmjã igba mʉch khaibag thum chugpatarr aawai ãba Jesucristo iekpaita ʉ̈kha chitʉm. Magua ĩsin mua i khõsinaa mʉch khapeenjã thum ãba daupii chitʉm, ar chadcha i iek ʉ̈kha nʉm khʉʉnau aajemjö. \p \v 15 Dich in iekhõoin thumaam khʉʉnau khaphʉ aju aai nʉm: “Jesucristo mʉg jẽb gaai bëewain pekau paraam khʉʉn peerdʉ awaanta bëejim.” Ma chan sëukhaawaijã khabam. Warran mʉʉn mʉchta ʉ̈rcha pekau pöm chitajim, tagam khʉʉn khãaijã. \v 16 Mamʉ mag mʉchta atcha nem khaibag chitarr aawaita Ẽwandamau warag mʉ dau aug khaugam khõsi dau aug khaugjim, mʉ magbarm gaaimua thumaam khʉʉn nem khaibag sĩsid awiajã magʉm igba, Ẽwandamau amagjã “Mua pãar mʉchig bëeta oo chirʉm pãar peerdʉ awaag” a sim khap amkhĩir. Magua ewag pawiajã amau mʉ dënjö ʉ̈khamʉn, ʉ̈u peerdʉ nʉisiewai Cristo dʉ̈i amach ich mag nʉisiju khap aju. \v 17 Maguata thumaam khʉʉnau Ẽwandampaita thö iekhaju aai nʉm, ichta ich mag Rey chaarkha sĩerraawai. Ichta ãba thõjã thõba, ich mag sĩerrʉm warrgarwe. Í pöd maadëu ooba aajem. Ichta ãba Ẽwandam charau. Ichdëupaita nem thum khaphʉ sĩerrʉm. Maata maach Ẽwandamau. \p \v 18 Ajap chirá Timoteo. Pʉʉta mʉch chaaijö wai chitaawai mua pʉrʉg jaaukhim: Na ar Ẽwandamau khapeenag iekhapibaawai pʉ igwia jãga pʉ phidkhaju aai chirʉ́ a jaautarrjö, ich jãg Cristo iek maachdëu ʉ̈kha nʉm gaaita ubʉnaa, nem khaigba waujujã khĩirjuba, warag maach Ẽwandam iekta jaaubá, sĩi meeukha jãau nʉmjö nem pʉa chukhu. \v 19 Pua khaphʉ chirʉm, maach khapeen ãaur khʉʉnau amachdëu nem ajapham wauju aai nʉm khaphʉ narrta warag chaaur khĩirjuwia ya ĩs parhoobata wënʉrrʉm. \v 20 Magta ajierram maach khapeen Imeneo Alejandro dʉ̈i. Maguata amau deeu ewag khĩirju nʉm ora mua warag meperagta am thʉsĩebapʉ̈im, am dʉ̈i ichdëu ampierr amkhĩir; amach dʉ̈i jãgbaawai ẽudee tag sĩi Ẽwandam dʉ̈i ibʉʉr wau nʉmjö i dʉ̈i jãgam ugua. \c 2 \s1 Jãga aju aai nʉ Ẽwandamag jëeu nʉm aig \p \v 1 Keena, mua pãrag jaaum ig chirʉmʉn mʉgau: Õor thum mʉg jẽb gaai thʉnʉm khʉʉn kõit Ẽwandamag jëeubat. Mag jëeumamua nem thumaam paarjã ĩchab irig ʉ̈u ajim abat. \v 2 Presidentenaan kõit jëeunaa ĩchab tagam khʉʉn thum chi thethemnaan maach pörkha thʉnʉm khʉʉn kõitjã Ẽwandamag jëeubat, maach thum ãba khõinaa wënʉrraag. Mag warag maadëu jëeumamua irig: “Ẽwandam, pua amag khĩirjug khaphʉ apibarju, nem ajapha waumkhĩir” a jëeuju aai nʉm. Pãrau magta jëeumʉn, Ẽwandamau amag khĩirjug ajapha deebaawai maach thumaam khʉʉnta onee nʉm dʉ̈i khõinaa wënʉrraju, Ẽwandamau khõsim nemjã maachdëu waum aig wauju ayaa. Maagwai mag Ẽwandamau khõsim nem waauwaijã bigaaum khʉʉnau magʉm abaju. \v 3 Pãrau mag thumaam khʉʉn kõit jëeu nʉmʉn magan ʉ̈u khërʉm. Mua pãrag mag jëeupi chirʉmʉn, Ẽwandam maach peerdʉajemuajã ich magta ichig jëeupiejeewaita mag jaau chirʉm. \v 4 Iruan thumaam khʉʉnag chadcha ichdëu maach peerdʉ aaujem iekta khaphʉ apim khõsi sim, mag khaphʉ nʉisiewai thumaam khʉʉnau amach peerdʉju aai nʉm a khap amkhĩir. \v 5 Mamʉ mag maach thumaam khʉʉn peerdʉ awaag ichta Ẽwandam ãbpai sĩerraawai ĩchab maach dich pekau gaaimua Ẽwandam warp narr khʉʉnta deeu ũmaai i dʉ̈i khõinaa wënʉrrapiejemjã agjö ãbpai sĩerrʉm. Mag woun ich Jesucristoou. \v 6 Mag thumaam khʉʉn peerdʉ awaagta ʉdʉraa ich thõopijim, magbarmua Ẽwandam dʉ̈i mag pekau gaaimua iekkhõr pöm narr thum ichdëupai phag öbeerpʉ̈yaag. Mag Jesús thõotarr gaaimua maadëu khaphʉ nʉm, chadcha thumaam khʉʉnta Ẽwandamau peerdʉ aum khõsi sim. \v 7 Ich magtarr jaaumkhĩirta ichdëucha mʉ jʉr aujim, ich iek jaaujemkha awaag; mag jaau chitʉmua judionaan khabam khʉʉnagta jãgata chadcha Cristo maach thumaam khʉʉn kõit ich thõopitarr aawai maadëu i iek ʉ̈kha wënʉrraju aai nʉm a jaaumkhĩir. Mag chadcha i iek ʉ̈kha chiraawai bʉ̈ʉrjã sëukhaba mag iekha chirʉm. \p \v 8 Maguata muruan chi ʉ̈kha durrum khʉʉn nʉnʉidʉmpierr Ẽwandamag jëwaag ʉ̈gthaag jua jʉrkhaawai chi emkhooinauta Ẽwandamag iekhamamua jëeupi chirʉm. Mamʉ mag Ẽwandamag jëeu nʉmua ʉ̈gthaag jua jʉrkha nʉm khʉʉnjã pekaúa jua phʉis meu sĩsidʉm khabam; agtha dich khapeen dʉ̈i khãijã meeukha nʉrrjëenaa dich khapeen dʉ̈i ipeer ahaujã khabata Ẽwandamag jëeubat. \p \v 9 Ʉʉinagjã mua mag chirʉm: Pãach chihöowai oob athuu chihöomiet; agpierrpaita chihöobat. Oob sĩi nem atcharag õor dauderraa pör megmiet. Oob chihöo ooimʉ sĩi phuphup phĩr dënpa khãijã pör ee phĩkha jũamiet; oob khajũa khãijã nem parhẽpagkham jũamiet, magʉm gaaimua õrau pãachig eerpapaad am ugua. \v 10 Magju khãyau chadcha ʉʉin Ẽwandam iek ʉ̈khanaa irigpai jëeu wënʉrraajem khʉʉnau aajemjö, nem ajapha wau nʉmuata pãach igpiju awiajã pãach ëugar ig iyʉ̈ʉ apibat. \v 11 Ʉʉinan culto ee weetwaijã, Ẽwandam iek jaaubaadeewai sĩi khĩuuta ũr ohoodö aju aai nʉm, amachdëuta jaau nʉmjö sereubaadëp khaba. \v 12 Mua ʉʉinag chan culto ee õor khapanag ee Ẽwandam iekjã jaaupiba, ni amachta emkhooin khãaijã ʉ̈rpai apiba chirʉm. Magju khãai sĩi warag khĩuuta Ẽwandam iek ũr ʉrrjëe awi öbërju aai nʉm. \v 13 ¿Khan jãgwia mua mag chirʉ́? Mua mag chirʉmʉn, warrcha maach ompaawaijã Adanta nacha Ẽwandamau ompaawia jũrr ẽudeechata ʉʉi ompaatarr aawaita mag chirʉm. \v 14 Maimua ĩchab khĩir eyaa abat khaita nacha dösãtau khũgurjĩ: Adán khabajim. Chi nacha khũgurwia pekau ee burrtarran Eva ajim. \v 15 Ichta nacha mag pekau ee burrtarr gaaimuata Ẽwandamau irig, “Pʉ chaai oogpaawai ich jãg pʉ gaai machag ãwat ʉrraju” ajim. Magjieb mamʉ irua Ẽwandam iek thãraucha ʉ̈kha ʉrrʉmʉn, ijã ĩchab emkhooijö peerdʉju. Mamʉ mag nʉm dʉ̈i thumaam khʉʉn kha khõsinaa, Ẽwandamau khõsi sim nempaita waunaa, ĩchab ich ʉrrʉmpierr agpierrraa ʉrraju aai sim. \c 3 \s1 Iglesia eem chi pörnaan jãga wënʉrraju aai nʉ \p \v 1 Mʉgʉm iek chan sëukhaawai khabam keena: Ãb khãijã ichta Ẽwandam iek ʉ̈kha thʉnʉm khʉʉn pörkham khõsi khĩirju sim khai, magan agchata khĩirju sim, phidag ajapham gaaita pʉrju khĩirju sĩewai. \v 2 Mag chi phidagjã ajapham aawai mag chi ʉ̈kha durrum khʉʉn pörkhajujã ĩchab woun parhoobam khabata ig sim. Magba akhiin, õor dakhĩir parhooba aawai jũrr ichigpata bigaaum khʉʉnau iekhakha aju. Mag am uguata mag chi pörkha simʉn, ʉʉi ãbpaita paraa aju aai sim. Sĩi donjö parhoob nem wauba, khĩirjug paraanaa ajaphata nʉrraju aai sim, ich wau iyʉ̈ʉ am ugua. Magnaa ĩchab õor bëewaijã ich deg jẽerpim khõsi jẽerpinaa Ẽwandam iek õrag jawaagjã nem jaau khaugta aju aai sim. \v 3 Chi pörkha sim khʉ chan oob mag nag pignaa, ich khapeen dʉ̈ijã khujʉʉrnem aju khaba, ni sĩi nemdam bʉ̈rʉʉm wau nʉm paarjã ãba phatkhonta auju khĩirjubaju aai sim. Magju khãai, thumaam khʉʉn dʉ̈i ö ajaphanaa khõinaata nʉrraju aai sim, ni phatkhon ichdëu au sim atchajã warag paarpaju khĩirjuba. \v 4 Dich degam khʉʉn dʉ̈i thum dich nempa ajapha aairaanaa dich chaainjã wawikhaju aai sim, dich ipierraanaa dich ökhö bãaumkhĩir. \v 5 Ãbmua khãijã pöd ich chaainpaijã wawie meraa sim khai, magan ¿jãga õor khapanaa Ẽwandam iek ʉ̈kha thʉnʉm khʉʉn ajapha wawí wai nʉrraju khai? Magʉm khʉʉnau pöd Ẽwandamau ig simjö abaju. \v 6 Mag chi Ẽwandam iek ʉ̈kha durrum khʉʉn pörkhapieg chan ar ewaa Ẽwandam iek ʉ̈kha sĩsidʉm khʉʉn jʉr auju khaba nʉm, eeu magba akhiin ichdëupai iita wajapcha chiraawaita i jʉr atham awia ich thö iekhadukham. Magbaawai mepeer atarrjö ichdëupaita Ẽwandamag wir aig ich khaibag waupiju. \v 7 Meperan ãba õrag pekau waupijuuta ẽkha sĩerraawai bʉ̈ʉr abarm gaaimua chi pörkha nʉm khʉʉn ëugarta Ẽwandam iek ʉ̈khaba aajem khʉʉnag khaigba iekhapim khõsi aajem. Maguata mag chi pörkha nʉm khʉʉnan ar ʉ̈khaba nʉm khʉʉn daarjã agchata wënʉrraju aai nʉm. \s1 Chi pörnaan juag oojem khʉʉnjã jãga wënʉrraju aai nʉ \p \v 8 Mua ĩchab pʉrʉg jaaukhim, jãga aju aai nʉ chi pörnaan juag oojem khʉʉnjã: Amjã ĩchab thumaam khʉʉn daar khajaphata wënʉrraju aai nʉm, amach ëugar chikhamnau ĩgkham ugua. Iek ãbata aju aai nʉm, iwiir ãbamʉg nem mag awia jũrr deeumʉg khĩet jajaau aba. Magʉm khʉʉn chan ĩchab nag pigjã khaba, ni sĩi nemdam bʉ̈rʉʉm wau nʉm paarjã ãba phatkhonta auju khĩirjubaju aai nʉm. \v 9 Magju khãai maach peerdʉajem iek cha maadëu eeu khaugbarmta warag ogdʉba ʉ̈khanaa ĩchab Ẽwandamau nem waupi jaau simpai wau wënʉrrʉm aawai, gaai khaibagjã chukhu oneeta wënʉrraju aai nʉm. \v 10 Magua mua pʉrʉg mag chirʉm: Chi pörnaan juag oomkhĩir õor ig nʉm khai, nacha amau wau nʉmjã oonaa thũr ajapha phaabarmjö bëgöne bʉ̈ʉrjã khaigba khaba öbërbaawaita mag chi pörnaan juag oomkhĩirjã jʉr auju aai nʉm. \v 11 Am ʉʉinjã ĩchab thumaam khʉʉn daar ajaphata wënʉrraju aai nʉm, sëunem nem ĩgkhaba, ni nem waauwaijã sĩi don ʉʉinjö parhoob nem wauba. Ĩchab amach jaai appai oonaa, nem waubaadëmjã öpʉ̈iba ich mag werba sĩsiu aju aai khaba nʉm. \v 12 Ar mag chi pörnaan juag oo nʉm khʉʉnan ʉʉi ãbpaita paraanaa ĩchab amach chaainjã thum amach degam khʉʉnpa aairaa aju aai nʉm. \v 13 Pua khaphʉ sim, ar amach pörnaan juag oo nʉm khʉʉnau ajapha am juag oowai, bigaaum khʉʉnagpa warag amach daupii apinaa ĩchab amachdëu ʉ̈kha nʉm iekjã warag ögkhaba jaau khaphʉ õrag jaaujem. \s1 Khan jawaagta Pabloou mʉg ẽsap phã deepʉ̈ijĩ \p \v 14 Timoteo, mua jöpcha pʉ oon maju khĩirju chirʉm. Maagwai pʉrʉg khap amkhĩir mʉg ẽsap phã deepʉ̈i chirʉm. \v 15 Mʉ da barba awiajã ya pua khaphʉ sim, jãga wënʉrraju aai nʉ Ẽwandam iek ʉ̈kha khithëem khʉʉn. Mag i iek ʉ̈kha durrum khʉʉnta thum maach Ẽwandam chi iwam chaainau. Mag amachta Ẽwandam chaain aawai, bithurgam khʉʉnagjã parhooba amach ichaaur jaaupimaaugau, chadam iek amachdëu ʉ̈kha nʉmta ich jãg warm khʉʉnag amach ʉdʉʉr deeba jaau durraajem. \v 16 Mag iek warrgar thumaam khʉʉnau khaugba aajerrta ĩsin maadëu dawaa oo nʉm, ich Ẽwandamau maachig khaugpitarr aawai. Mag maachig khaugpitarr iekhan mʉgau: \q1 Cristo Ẽwandamkha simta maach thaabaajemjö mʉg jẽb gaai thaabachëwia, maach wounaan khĩir thegwia, mʉg jẽb gaaim khʉʉnag ich oopien bëejim. \q1 Maimua meewia Ẽwandam Akharau deeu i phiriu athamua chadcha í pekau chukhu khitʉm a khaugpijim õrag. \q1 Mʉg jẽb gaai sĩeichëwia irua nem wautarr thum Ẽwandam chognaanau ʉ̈gtharmua oojierram. \q1 Maimua amach aar pabaimaawaijã sĩi onee amach jua ee baarpi aujierram. \q1 Magtarr, durr warpham magwe aaidʉ jaaupʉ̈iwia meupierram khʉʉnau khakhapdö thʉnʉm dʉ̈i ĩchab durrpierr i iek ʉ̈kha durrum khʉʉn nʉnʉidʉm. \c 4 \s1 Ãaur khʉʉnau Ẽwandam iek amachdëu ʉ̈khatarrjã isegju \p \v 1 Mamʉ Ẽwandam Akharau khapeenag jaaupibaawai jaautarr gaaimua pua khaphʉ sim, mʉg atag paawai ãaur khʉʉn i iek ogdʉba ʉ̈kha wënʉrraju aajerr khʉʉnta mʉg iek ajapham isegwia jũrr parhooba dösãtau nem jaaupi sim jaau nʉmʉgta ee ajurau. \v 2 Magphöbaadëmʉn ajapha Ẽwandam iek jaau nʉm anʉmta amachdëu jaau nʉmjöjã khaba, sĩi parhoob nʉm waunaa sëukha nem ĩgkha sĩerrjëem khʉʉn iekta ũrm khõchkhakha ajurau. Mamʉ ar mag sëukha nem jaau wënʉrrʉm khʉʉnaun khaphʉ nʉm, amachdëu chadcha nem agcha jaauba nʉm. Mamʉ ich mag jaau khaug naawai amachdëu mag sëukha nem jaau wënʉrrʉmjã am gaai mas khaba nʉm. \v 3 Chi mag parhooba nem jaau wënʉrrʉm khʉʉnaun ʉʉi aupiba jaaunaa ʉʉinagjã jaai aupiba jaau nʉm dʉ̈i ĩchab nem parhoobajã khöju khabam a jaaujem; majã parhooba khömkhĩirta Ẽwandamau nem thum wautarr aawai maach mʉg chadam iek khaphʉnaa ʉ̈kha durrum khʉʉnaun warag irig agʉm paarjã ʉ̈u ajim anaa khöju aai nʉmta mag jaau nʉm. \v 4 Ẽwandamau nem wautarr thum ajaphamʉu. Maguata maadëu Ẽwandamag jëeuwia, irig ʉ̈u ajim anaa, bʉ̈ʉrjã nem isegba khöju aai nʉm. \v 5 Mag ichdëu nem khömkhĩir deetarr thum ichdëujã chi ajaphamʉu a jaautarr aawai, inag awia khöbaju aai nʉmjã aba, warag irig ʉ̈u ajim anaata khöju aai nʉm. \s1 Jesucristo chog chi ajapcharam khamkhĩir Timoteo wawitarr \p \v 6 Timoteo, maach khodnaanag pua magta jaau chitʉmʉn, pʉ Jesucristo chog chi ajaphamkha chirʉm. Mag amʉn, pʉʉn ĩchab jua theeg chirsiju, iek ajapham pʉchdëu ʉ̈kha chirʉm jaau nʉmta thach khö nʉmjö pʉaba jaau chitʉm gaaimua. \v 7 Oob sĩi jãg warrgar amach jöoin nem ĩgkhaa aadëmjã maadëu khaugba warag pʉa chʉuu aajem khʉʉn iek ũr chitam. Mag khãai Ẽwandamau pʉchig nʉrrapi simjöta agcha nʉrraju ẽkhabá. \v 8 Sĩi khapá jãpaagpai nem wau nʉmʉn ʉ̈u sim. Mamʉ Ẽwandamau nem khõsimpai wau nʉmta nem thumaam athee ajapcha sim. ¿Khan jãgwi mua mag chirʉ́? Mua mag chirʉmʉn, mʉg jẽb gaai nʉwejã irua nem khõsim waauwai maach khĩir onee apinaa ĩchab mʉg atagjã maach khĩir meeupiju aawaita mag chirʉm. \v 9 Cha mua mag chirʉmʉn chadcharam iekhau. Maagwai thumaam khʉʉnau ʉ̈khakhiin ʉ̈u akham. \v 10 Mag mʉg jẽb gaai nʉwejã Ẽwandamau maach dʉ̈i ajapha aju khaphʉ naawaita, ich jãg thet jaau nʉmua, i iek õrag ʉ̈khapiju ẽkha durrumua, ĩchab chikhamnau maach ĩgkhabaadëphʉmjã magʉm igba, warag pëdurraajem. Chadcha Ẽwandamta ãba thumaam khʉʉn peerdʉajemʉu, pari ajapcharan ar ich iek ʉ̈kha durrum khʉʉn dënpai mamʉ. \p \v 11 Cha mua pʉchig jaau chirʉm iek amag mʉ imeerba jaaunaa ĩchab pʉchdëu jaau sim ipierraa apibá. \v 12 Pʉch ẽwanaa chiraawai jöoinagpa pöd mag jaauju khaba chirʉm awia, oob ʉdʉʉr amag pʉch kha isëe apim. Mag pʉch kha isëe apim ugua, thumaam khʉʉn daar agpierraa chitá; maagwai chi ʉ̈kha durrum khʉʉn eejã jöoinaupa pʉch mag oowai ĩchab jãgata amjã wënʉrraju aai nʉ a khap aju. Magnaa thumaam khʉʉn kha khõsinaa Ẽwandam iek pʉchdëu ʉ̈kha chirʉmjã ogdʉba ʉ̈kha chitá. Ĩchab pʉch iekhaawaijã, nem agchata iekha chitʉm dʉ̈i pʉchdëu nem jaau chirʉmjã sĩi par iiupai khaba pʉchdëu jaau simjöta abá thumaam khʉʉn dakhĩir. Oob pʉchdëu nem jaau chirʉm ichaaur nem bʉ̈ʉr abarm gaaimua khãijã pekau paarpa chitam. \v 13 Mʉ bar nʉm ora, thumaam khʉʉnag amach jʉ̈gʉucha ũrmkhĩir, Ẽwandam iek phã sĩsidʉm gaai ʉ̈iba thʉ̈rbá. Mag thumaam khʉʉn jʉ̈g daar thʉ̈rwia ich ag iekhaupai am wawimamua amag ajapha jaaubá. \v 14 Pʉchig mag phidkhamkhĩir khabajieb, ar nacha Ẽwandamau khapeenag jaaupibaawai makhʉʉnau pʉ igwia jũrr chi pörnaanag jaautarr. Magbaawai ajim, ar amau pʉ ʉ̈r jua ausĩubarmua Ẽwandamau ich jua theeg pʉrʉg deetarr. Mag phidkhamkhĩirta mag jua theeg pʉchig deetarr aawai oob sĩi ich jãg par wai chitam. \p \v 15 Timoteo, Ẽwandam iek jaau nʉm gaaita warag pʉch thierrpamam thumaam khʉʉnau oomkhĩir, cha mua pʉchig jaaubarm thum khĩirjunaa ag gaaipai chirsí. \v 16 Pʉchdëu jaaumaajem iekpai ajapha khĩirjunaa khĩir khaphʉ chitʉm dʉ̈i warag ich ag iek gaaipai ʉ̈kha chitʉmua ubʉ chitá. Pua chadcha cha mua jaau chirʉmjöta amʉn, magan pʉch peerdʉ chirsim dʉ̈i ĩchab bigaaum khʉʉn ar pʉch iek ũr durrum khʉʉnjã ʉ̈u pua am peerdʉpi auju. \c 5 \s1 Jãga aju aai nʉ Cristo gaaimua maach khodkha nʉm khʉʉn dʉ̈i \p \v 1 Pʉch khãai jöoinag oob meeurrau iekham. Amag meeurrau aju khãyau, pʉch ayagta iekha chirʉmjö ithũu iekhamamua warag am wawibá. Pʉchjö chaainpaim khʉʉnjã pʉch khodnaan khaba awiajã pʉch eeugpeen khʉ ãbam khʉʉnjö jãsene abá. \v 2 Maimua ũanaan dʉ̈ijã pʉch ãd dʉ̈ímjö anaa chi daupeen dʉ̈ijã pʉch ʉ̈phʉʉin khʉ ãbam khʉʉn dʉ̈ímjöta abá, bʉ̈ʉrjã am dʉ̈i khĩirjug chaauraa aju khĩirjuba. \s1 Iglesiaau jãga aju aai sĩ khoopaa ʉʉin dʉ̈i \p \v 3 Ar khoopaa ũanaan chadcha dau aphʉʉ igju chukhu khithëem khʉʉn dʉ̈i ö ajaphanaa amau nem ig nʉmdam au dedee abá. \v 4 Mamʉ khoopaa ũan ãb khãijã chaain paraanaa yẽtonaan khãijã phë wai sim khai, magan chi chaainauta khap aju aai nʉm, amachdëuta nacha irua nemdam ig sim audeeg garpapa aag. Amau khaphʉ aju aai nʉm, ich jãg jöoinau amach dau aphʉʉ bãaupʉ̈itarrjö, ya amach dënnaan dau aphʉʉ paawai jũrr ĩchab amach chi chaainauta amach dënnaan chaain dau meraamjö oo wai wënʉrraju aai nʉm. Dich dënnaan dʉ̈i magta amʉn, Ẽwandamau oowaijã nem ajaug sim. \v 5 Ʉʉi ar chadcha thãraucha Ẽwandam iek ʉ̈kha simta khoopawia ich appai igjujã chukhu sĩsiewain, “Igjujã chukhu ʉrraawai tag khai jua nʉbarju” awia, ãba Ẽwandamagta edaram magwe jëeu khitaajem ichdëu nemdam ig sim athee. Pãach ee khoopaa ʉʉin magʉm khʉʉnagta nem deeb khaba deeju aai nʉm. \v 6 Mamʉ ar khoopaa ʉʉi mag Ẽwandamag jëeubanaa sĩi warag Ẽwandam iek khaugbamjö parhooba ichdëu nem khõchagpierr nem wau simʉg chan, parhoob nem deeju khaba nʉm. Mag simʉn Ẽwandamau oowai meeba simta chi thõmjö sim, ich pekau gaaimua. \v 7 Ar Ẽwandam iek ʉ̈kha nʉm khʉʉnag thum cha mua jaau chirʉmjöta apibá, amach dënnaan dʉ̈i. Maagwai am ëugar chikhamnau jaau jaau abaju. \v 8 Ãbmua khãijã dich khodkha simta dau aphʉʉ khitʉm oo simjã mag oowai warag gaai mas khabamjöo sim wounan dʉ̈rrchata ö ãkhãraa chirʉm. Mamʉ athuucha khaigba nʉmʉn, ar amach chaain wa amach dënnaan khãijã dau aphʉʉ khitʉm oo nʉmta warag oobamjö nʉm khʉʉnau. Magʉm khʉʉnau chan cha maadëu Ẽwandam iek jaau nʉm ʉ̈khaba nʉmta amach iiupaita ʉ̈kha nʉm anʉm. Mag nʉm khʉʉnan ar bʉ̈ʉrjã ʉ̈khaba nʉm khʉʉn khãyaujã atchata khaigba nʉm Jöoi dau na. \p \v 9 Mua pʉrʉg jaaukhim, chijãgʉm khoopaa ʉʉinagta pãach thumaam khʉʉnau nem deeg am thʉ̈r pãach ẽsap gaai phã sĩuju aai nʉ. Pãrau nem deeju khʉʉnan mʉgau: Khoopaa ũanaan sesenta añomua ʉ̈gthaagam khʉʉn ar warrcha amach jaai autarr dʉ̈ipai khoopawia tagjã jaai auba nʉm khʉʉnpaiu. \v 10 Magnaa ĩchab amau nem ajapham waaujemta ooju aai nʉm, khan nem agá: ¿Amach chaain ajapha bãaukhapʉ̈iwia jöoin ee agpierraa wënʉrrʉ́? ¿Õordam parhoobam khʉʉn amach aig bëewaijã, amach deg jẽerpim khõsi jẽerpinaa, am dʉ̈i ö ajaphanaa, amach khapeen Ẽwandam iek ʉ̈kha nʉm khʉʉn atheejã bʉ̈ʉrjã nem waumapham aba sĩi nem par daúa ooba khithëe aajẽ, ya “Maar jãgʉm athee khaba nʉm” a iekhaba? ¿Õor khamor masi wa gaai masi khãijã aawai, dau aug khaugwi dʉ̈i nem par daúa ooba aajẽ? Magʉm appaijã khaba, ¿tag nem parhoobamdam wau nʉmua õrau am ëugar ajapha ig iyʉ̈ʉ aajẽ? Magʉm nem thum chadcha waaujem pãachdëu khaphʉ nʉm khai, magan amau nemdam ig nʉmjã oob sĩi par daúa oomiet. \p \v 11 Mamʉ ar khoopaa ʉʉin agtha sesenta añojã barba nʉm khʉʉn thʉ̈r chan oob jʉ̈chag pãach ẽsap gaai phãmiet; am agtha kha chaainaa sĩsid aawai eeu deeu ũmaai emkhooin khĩirju phöbaadeewai jaai jʉrdukham, Cristo athee nem wau wënʉrrʉm gaaipai wënʉrraju a iekhatarrjã khĩirjuba. \v 12 Magbaawai amachdëupaita Ẽwandamag amach khaibag waupimjö waupijurau, tag jaai jʉrba ãba Cristo atheepai wënʉrraju a iekhatarrta jaai jʉrbarm gaaimua. \v 13 Chaainaam khʉʉn thʉ̈rpa pãach ẽsap gaai phãkha sĩumʉn, amachig sĩi nem dedee aju khaphʉ aphöbaadeewai, sĩi warag khusëugau dikha phöbaadeewai, dipierr öbër öbër aphöbaadëm dʉ̈i ĩchab khusëugau dikhaju. Mamʉ sĩi magpaijã khabam. Magphöbaadëm dʉ̈i warag nem ieknem nem ĩgkhanaa, õor amach ap iekha nʉmjã amach dʉ̈ita iekha nʉmjö bigaau naawia chikham ipeermie athaadëphʉm dʉ̈i, iekhaju ayaa khabampata õor jʉ̈g daar iekhaa khaugjurau. \v 14 Ãb khãijã mag nʉrram ugua, ar jaai auju ayaam khʉʉnan muan waragta jaai jʉrpim khõsi chirʉm. Magbaawai chaain paarpawia, ich jaaijã ichdëuta khaphʉnaa, degam nemjã ichdëu thum khaphʉ sĩsiewai, tag mag sĩi parhoobam khʉʉnjö nʉrrabaju. Magta apim khõsi chirʉm, maach kha ukhurm khʉʉnagjã am ëugar khaigba ĩgkhapimaaugau. \v 15 ¿Khan jãgwia mua mag chirʉ́? Mua mag chirʉmʉn, cha mʉchdëu jaau chirʉmjö aba awia ya ãaur khʉʉnau Cristo ipierraajã khaba sĩi dösãtau khõsi simjö wënʉrraawaita mag chirʉm. \p \v 16 Pãar ee Ẽwandam iek ʉ̈kha nʉm khʉʉn khod ʉʉi ãb khãijã khoopawia khitʉm khai, magan amach chi khodnaanauta wa chi chaain khʉʉnau khãijã sĩi amach paarmua bithurgam khʉʉn juata nʉju khãyau, amachdëuta mag ũanau nemdam igbarm thum audedee aag khap aju aai nʉm. Magba akhiin, iglesiaauta mag igju paraam khʉʉnagpa oowai, jũrr ar khoopaa ʉʉin chadcha igju chukhu khithëem khʉʉndamta ajappai aair aba, amau nemdam ig nʉmjã pöd thum dedee abaju. \s1 Jãga aju aai nʉ dich iglesia eem chi pörnaan dʉ̈i \p \v 17 Ar ajapha chi ʉ̈kha durrum khʉʉn pörkhanaa Ẽwandam athee phidkha nʉm khʉʉnan maadëu daupiinaa amau nem ig nʉmjã khap aju aai nʉm, sĩi ich jãg par phidkhapiba. Mamʉ ʉ̈rcha mag daupiinaa amag phagju aai nʉmʉn, ar Ẽwandam iek jaaujem phidag wai nʉm khʉʉnagta ʉ̈rcha phagju aai nʉm. \v 18 ¿Khan jãgwia mua mag chirʉ́? Mua mag chirʉmʉn, Ẽwandam iek phã sim gaaijã, “Pʉch nemjĩir dau bibthʉg deemkhĩir phak emkhöi phidkhapi wai chirʉm aig, nemjĩir dau khöm ugua awi, oob i i khõorjʉ̈ sĩum” a jaau sĩewaita mag chirʉm. Maimua ich ag Ẽwandam iek gaaipai ĩchab agjö mag sim: “Ar phidkha nʉm khʉʉnagan, ichiita am phidkha durrum paar phagab khaba phagju aai nʉm” a sim. \fig |src="HK065E.tif" size="span" copy="Orace Knowles revised by Louise Bass © The British & Foreign Bible Society, 1994." ref="1TI 5.18" \fig* \p \v 19 Pʉ chirʉm aig woun ãb bëewi maach chi ʉ̈kha durrum khʉʉn pörnaan igwia iwiir ãbam ëugar khãijã khaigba nem ĩgkhacheewai oob ʉ̈kham. Ʉ̈khaju awiajã amach chi ootarr khʉʉnauchata numiim khʉʉnau wa thãrjupam khʉʉnau khãijã bëewia jaaubaicheewaita ʉ̈khabá. \p \v 20 Mamʉ ar warr amach wënʉrraajerrjö agtha amach pekau ee wënʉrrʉm khʉʉnag chan oob ikhʉa iekham. Magʉm khʉʉnagan, thumaam khʉʉn ãbam aig biirdʉnaa mag thum thʉnʉm dakhĩir ikhʉaba iekhamamua am wawibá, mag oobaawai tagam khʉʉnaujã ögkhawia warm khʉʉnjö pekau ee burrm ugua. \p \v 21 Maach Ẽwandam dau na maimua maach Pör Jesucristo dau na muan pʉrʉg magta abá a chirʉm. Ẽwandam chognaan angelnaan ichdëucha jʉr autarr khʉʉnaujã mua pʉrʉg mag chirʉm khaphʉ nʉm. Cha mua jaau chirʉmjö, chi mag pekau wau nʉm khʉʉnjã oob sĩi par daúa oom. Pʉch dʉ̈i khapeen ajapham khʉʉnag awiajã inag chukhu iekhabá amag. \p \v 22 Ĩchab mua pʉrʉg jaaukhim: Pãach ee ãb khãijã chi pörkhamkhĩir jʉr awaagpaawai, oob sĩi ajapha ʉ̈kha sim awia, parhoobam khʉʉn ʉ̈r jua ausĩunaa i kõit Ẽwandamag jëwam, eeu magba akhiin meraa pekau ee ich burrtarrjã jaauba, naspawiata khaug athaawai, jũrr pʉch gaaipata chikham pekau thʉdukham. Magam ugua, chi pörkhamkhĩir õor jʉr awaagpaawai ajapha oo nʉʉnaata i ʉ̈r jua ausĩunaa Ẽwandamag jëeubá i kõit. Naspawia khaigbajim am ugua ajapha khĩirjunaata nem waubá. \p \v 23 Mua mag chirʉm aig chan mag sĩi bʉ̈ʉr abarm gaaimua chikhamnag pʉch jaaupim ugua awi pöd vinodamjã döba, pʉ sĩi ich jãg dö appaita dö chitaju aai sim aba chirʉm. Mua khaphʉ chirʉm, bi machgaujã ʉ̈iba agagai aajem. Pʉch jãgbaadëp aajem ʉ̈upamkhĩir, dö appai döba ĩchab vinodamjã bʉchkhun döbarphʉ chirá. \p \v 24 Pua khaphʉ sim ĩchab, khar maach khapeen amach nem khaigba wau nʉm gaaimua, amachig jëeubamta warre merag chukhu amachdëucha jaau nʉmjö, dawaa deeum khʉʉnau oojem. Mamʉ khar chan am mag amach pekau ee wënʉrrʉmjã bigaaum khʉʉnau chan khaugba, mʉg jẽb gayan ich mag sĩsiejem. Mamʉ ichiita mʉg atag Ẽwandamau thumaam khʉʉnag khap apiju. \v 25 Ich jãgau ĩchab nem wajapham wau nʉmjã. Maadëu dau daau nem wau nʉm, wa mag dau daau nem wauba awia khãijã, ichiita Ẽwandamau thumaam khʉʉnag khap apiju mʉg atag. \c 6 \s1 Chi chognaanau jãga aju aai nʉ amach patronnaan dʉ̈i \p \v 1 Ar sĩi chikhamnaan chogkha par phidkha nʉm khʉʉn, pãach patronnaan daupii abat, mag oowai bigaaum khʉʉnau Ẽwandam igwiajã khaigba iekhaba ni maachdëu nem jaau nʉm ëugarjã khaigba iekham ugua. \v 2 Pãach chi chogkha nʉm khʉʉnjã pãach patronnaan Jesucristo i ʉ̈khaajem khʉʉn khai, oob pãrau pãach ödegpai, “Jãkhʉʉnan ĩchab Jesucristo iek ʉ̈khaajem khʉʉn aawai jãkhʉʉnau chan marag bʉ̈ʉrjã magju khabam” awia, “Marau am ögkhabam” a iekhamiet. Mag khãyau ante Jesucristo iek ʉ̈kha nʉm gaaimua pãach khodnaan aawaita am athee ajapcha phidkhaju aai nʉm, amjã ĩchab Ẽwandamau daupii phë wai sim khʉʉn juagta pãrau oo naawai. \p Timoteo, amag cha mua pʉchig jaau chirʉmjöta thumaam khʉʉnag jaaunaa pʉch ipierraa apibá. \s1 Ẽwandam i khaphʉm anʉmta parhoob nem jaaujem khʉʉn \p \v 3 Ãbmua khãijã pãar aar barwia Ẽwandam i awia jaaubaimam, mamʉ mag irua jaau nʉrrʉm jũrr maach Pör Jesucristo iek chi ajapcharamjöo khaba, ni maachdëu jaau wënʉrraajem dʉ̈i arjöojã khaba sim chan, \v 4 magan mag wounau chan ichdëu jaau nʉrrʉmjã bʉ̈ʉrjã khaugba simta sĩi ich thöwiata mag nʉrrʉm, ichdëu khaphʉ chirʉm amkhĩir. Mag wounan sĩi nem ieknemta sim. Mag gaaimua ãba sĩi õor dʉ̈i magʉm iek igbaadëmjã pʉaba warag arpaita ijẽjẽbkhamua ichdëuta chikham pödpʉ̈iju khĩirjuajem, magʉm gaaimua amach agjöm khʉʉn aphajã jũrr ichigta thumaam khʉʉnau ee apim khõchgau. Ya magbaadëmua öbër nʉm: chikham dʉ̈i khĩir khʉʉukha nʉm, chikham khĩir iekha nʉm, warmua dich dʉ̈i chadcha magba sim khãijã dich garmuata chikham ëugar khaigba khĩirju nʉm. \v 5 Magʉm khʉʉn chan meeukha chikham ipeer ahau khaphöbaadëmjã pʉam igba, ich mag sĩerrjëem, ya am amachdëu mag nem parhoob khaugba jaau nʉmʉgta pör aragpa nʉm gaaimua Ẽwandam iek chi ajapcharamta iseg wai naawai. Am khĩirjugan jãg Ẽwandam i awia, amachdëu jaau wënʉrrʉm gaaimuata sĩi phatkhon pöm au wënʉrraju khĩirju thʉnʉm. Ar sĩi magʉm khĩirjug wai sĩsidʉm khʉʉn dʉ̈i oob khapeerkha chitam. \s1 Sĩi phatkhonagta ee aajem khʉʉn \p \v 6 Ẽwandam iek maachdëu jaau nʉm õrau ũurwai jãg chi ũrm khõsi ũr nʉm khʉʉnagan chadcha ʉ̈uma; amagan mag ũrwia ʉ̈khaawai phatkhon pöm au nʉmjöta sim, majã ar amach nemdam wai nʉm dʉ̈ipai onee durrum khʉʉnau mamʉ. \v 7 Warr maach thaabaawaijã bʉ̈ʉrjã juagam nem chukhu maach ãdau maach thaabatarr aawai, juagam nem pöm wai naawiajã maach meem ed pöd maadëu bʉchkhunpaijã nem arrju khaba nʉm. \v 8 Mamʉ dich thach khöjudam paraanaa khajũa jũajudamjã wai nʉmʉn, ya magdam dʉ̈ipai onee naaju aai nʉm. \v 9 Mamʉ magba ãaur khʉʉnan sĩi phatkhon pöm paarpajuuta khĩirju thʉnʉm. Makhʉʉnaun phatkhonau aawai parhooba nem wau nʉmuajã chadcha amachdëu nem khõsim paarpajuuta ẽkhaajerram. Mag nʉm gaaimua wounagamjö ʉdʉraata nem parhoobamʉgjã amach bãyeu arrpi nʉm, mag phatkhonagta ee thʉnarr gaaimua naspawia amachdëupai wir aig amach khaibag waupimjö Jöoirau amach isegjujã khĩirjuba. \v 10 Ar chadcha phatkhonag wʉrpa nʉm khʉʉnaun nem khaigbamta khĩirpierr waaujem, phatkhon paarpam khõchgau. Õor magʉm khʉʉn thʉnʉm. Ãaur khʉʉnau mag phatkhon paarpam khõchgau, nem parhooba wau nʉmuata warag maach Ẽwandam iek amachdëu ʉ̈kha narrjã isegjierram. Amaun amach phatkhon paarpa phöbaadeewai amach onee ajupii aajerram. Mamʉ magʉmjã ichiita ich mag onee khaba naajem. \s1 Ajap chirá Timoteo \p \v 11 Mamʉ pʉ Ẽwandam atheeta phidkha sĩewai, oob warm khʉʉnjö nem khaigba wauju khĩirju chitam. Magju khãai Ẽwandam dau na agchanaa irua khõsimpai waubá. Maadëu ʉ̈kha nʉm iekta bʉ̈ʉrjã ogdʉba ʉ̈kha chirʉm dʉ̈i thumaam khʉʉn kha khõsinaa ithũu am wawibá. Mʉg iek gaaimua pʉch dau aphʉʉ awiajã ãwatnaa warag ögkhaba pënaa. \v 12 Timoteo, Cristo iek chaar maachdëu ʉ̈kha nʉm gaaita ubʉnaa warag maach Ẽwandam iekta nem pʉa chʉuu jaaubá, sĩi khajap meeukha jãau nʉmjö. Tag maach meeba ich mag wënʉrraju aar barjuuta ẽkhabá, pʉch mam sĩeimamkhĩirta warrjã Ẽwandamau pʉch jʉr autarr aawai. Khĩir eyaa abá, ar pʉchdëu õor khapan thʉnʉm dakhĩir mʉg pʉchdëu ʉ̈kha chirʉm iek chan ogdʉba ich jãg ʉ̈kha chitaju a iekhatarr. \v 13 Ĩs mua mag chirʉm, Ẽwandam ichdëuta nem thʉnʉm thum iiupi wai sĩejem ag dau na, maimua ĩchab ar maach Pör Jesucristo Poncio Pilato na thumaam khʉʉn jʉ̈g daar iita chadcha Ẽwandam Iewaau a jaautarr ag dakhĩirjã agjö mag chirʉm. \v 14 Cha mua pʉchig jaau chirʉm thum ipierraa abá ich Ẽwandamau khõsi simjö, bʉ̈ʉrjã nem chaauraapaijã jaauba. Ich magta ajapha chitá maach Pör Jesucristo bëe nʉm ora, ni iwiram ãbmuajã pʉchig pʉch khĩir naau iekham ugua. \v 15 Mag Jesucristo Ẽwandamau bëepiju ed aadeewai thumaam khʉʉnag warre dau daau oopiju, ichdëuta ãba maach thumaam khʉʉn wai dʉnaajeewai. Ichta ĩchab mʉg jẽb gaai reinaan thum thʉnʉm khʉʉn Rey anaa ĩchab ichta ar õor thumaam khʉʉn pörkha thʉnʉm khʉʉn Pör charau. \v 16 Ichta ãba warrgarwe ich mag iiu sĩerrʉm, meejã meeba. Ichta sĩi atcha ich araragau pöd õrau agʉg ooju khaba sĩi bʉ̈ʉmjö sim eeta sĩejem. Maach mʉg eegarm khʉʉnau chan ni ãbmuajã dich daujãdamau pöd i oojã ooba, ni ooju aaijã khaba nʉm. Maguata ãba irigta maach thumaam khʉʉnau ich mag ee aju aai nʉm, ichta chi jua thierrkha sĩerraawai. Maata maach Ẽwandamau. \s1 Jãga aju aai nʉ phatkhon paraam khʉʉnau \p \v 17 Ar phatkhon paraam khʉʉnag, amachta warm khʉʉn khãaijã ʉ̈rpai nʉm awia wir aig amach phatkhonta thö iekhapiba jaaubá. Phatkhon pöm paraam khʉʉnjã bʉ̈ʉr abarm gaaimua deeu dau aug ee maju chan pöm khabam. Maguata ãba aata khĩirjuju khaba nʉm. Mag khãai ãba maach Ẽwandampaita amag khĩirjupi jaaubá, maach ʉ̈u wënʉrramkhĩir ichdëuta maadëu nem iigwaijã ö ãkhãrag chukhu deejeewai. \v 18 Amag, bʉ̈ʉrjã amach phatkhon ĩgkhaba warag aguata nem ajapham waupi jaaubá, õor parhoobam khʉʉn dʉ̈ijã ö wajapha. \v 19 Amau magta õor athee nem ajapham pöm wau nʉmua gaai machag chukhu phatkhon dʉ̈rrcha khãijã werbamʉn, magan mag nʉm aiguin warre mʉg jẽb gaaiwe ʉ̈gtharchata amach phatkhon ãkha phiemamjö nʉm, amachdëu õor dʉ̈i mag nem wau nʉm jũrr Ẽwandamau par okhoopibaju aawai. Ajapcharan mag nʉm aiguin mag nem wau nʉmua tag maach thõjã thõba aajem aar wëtwi naaimajuuta khĩirju nʉm. \s1 Pabloou ãbmiecha Timoteo wawitarr \p \v 20 Timoteo, ãbmiecha mua pʉrʉg jaaukhim: Ẽwandamau pʉrʉg ich iekta jaaupitarr aawai pʉ phidagan ãba i iek jaau nʉmʉu. Khĩir khaphʉ chitá. Oob sĩi jãg Ẽwandam i awia amach eepai bʉ̈ʉr abarm gaaimua iek phithurg aadëp aajem khʉʉn dʉ̈i sĩi par pʉch iphithur iyʉ̈ʉ chitam. Jãgʉm khʉʉnaun par khaugbamta khaphʉm khaphʉm awia jãg sĩerrjëem. \v 21 Ãaur ar chi mag wënʉrrʉm khʉʉn amachdëu mag parhooba jaau wënʉrrʉmʉgta ee am khõchgau Ẽwandam iek chaar amachdëu ʉ̈kha narrta isegjierram. \p Mʉkhʉʉndam ajim pʉrʉg phã deepʉ̈im ig chirarr. Pʉ kõit Ẽwandamagta jëeu chiraajem, pʉ ʉ̈u thʉa wai nʉrramkhĩir. Ayoo kakë, \cls Pablo