\id 1PE - Waunan (Woun Meu) NT (alternate orthography) -Colombia 2011 (DBL -2013) \h 1 PEDRO \toc1 Nacharam ẽsap Pedroou phã deepʉ̈itarr \toc2 1 Pedro \toc3 1 Pe \mt1 1 PEDRO \mt2 Nacharam ẽsap Pedroou phã deepʉ̈itarr \ip \bd Chi phãtarr.\bd* Mʉg carta Pedroouta phãjim. Ichdëuta õrau ichig Jesús igwi “Pʉjã i dʉ̈i nʉrrarrau” abaawai, irua magʉm Jesús khaugba chitʉm a iekhajim aajem (Jn. 13:36-38; 18:15-27). Irua mag iekhajieb mamʉ, Jesuu deeu i kõit Ẽwandamag jëeuwi ewag ich iek ʉ̈khaju khʉʉnjã warag irigta jaau pʉajim aajem (Jn. 21:15-19). Mag Jesús khaugbam a iekhatarr gaaimua burrjieb mamʉ, Echos gaai oowain, burrba arrjö, ichdëu Jesús iek ʉ̈khatarr gaai nem ubag sim. Ich mag sim gaaimua chadcha ich Jesuu i igwia iekhatarrjö (Jn. 1:42), ichta Jerusalenam iglesia ee chi pörkha sĩsijim aajem (Hch. 1-2). \ip \bd Chijã khʉʉn atheeta phãjĩ.\bd* Mʉg carta judionaan amachdëu Cristo iek ʉ̈kha narr gaaimua idëu amach khajap sĩubam gaaimua dʉr wëtwi parhoob durr chaaur nʉnʉid arr khʉʉn atheeta phãjim aajem (1:1). Mamʉ mag chi ʉ̈kha narr khʉʉn ee judionaan appaijã khaba, judionaan khabam khʉʉnpata thʉnarr aawai, makhʉʉn atheepata phãjim aajem. Pedroou mʉg carta phãawai “Babilonia” ee simuata phãjim aajem (5:13). Mamʉ mag Babilonia anʉm chan Babilonia chaar khaba, Romata chi ʉ̈kha narr khʉʉnau mag thʉ̈r wai naajim anaabá. Chi Romapienauta chi ʉ̈kha nʉm khʉʉn ẽudee mag ẽkhaajerr aawai sĩi bigawaapai deeum gaaita thʉ̈r wai naajim aajem. \ip \bd Khan jawaag ajĩ.\bd* Mag Pedroou mʉg ẽsap phãtarran, mag chikham jua ökgau dʉr wënʉrrʉm gaaimua dau aug wau narr aawai magʉmjã igba amachdëu ʉ̈kha nʉm gaaita warag ubʉ api jaaunaa ĩchab jãgwiata jãg dau aphʉʉ aju aai nʉ a jawaag ajim. Maguata mag am dau aphʉʉ durrum khĩirjunaata ʉ̈rcha am wawí sim (2:19-20; 3:14,17; 4:1,12-15,17,19; 5:9-10). Mag jaaupʉ̈itarr aawaita ĩs ewagjã mʉg librodam gaai thʉ̈ʉrwai maadëu khaphʉ nʉm, jãga aajẽ Cristo iek gaaimua dau aug waauwai. \c 1 \s1 Salud \p \v 1 Mʉʉn Pedroou, Jesucristooucha ich i jaaumkhĩir jʉr autarr. Pãar pãach durr chaaur parhooba aaidʉ durrum khʉʉnag muata pãrag mʉg ẽsap phã deepʉ̈i chirʉm: Ponto anʉm durram khʉʉnag, Galaciapienag, Capadociapienag, Asiapienag maimua Bitiniapienagjã agjö; ajapcharan maach meeun thum maach peerdʉajem iek ʉ̈kha nʉm gaaimua durr chaaur dʉr durrum khʉʉnagma. \p \v 2 Ermanonaan, õor jua ökgau pãar mag chikham durr dʉr durrab mamʉ, pãarjã agjö ich Ẽwandamaucha jʉr autarr khʉʉn khabahab, ichdëu warrgarwe khĩirju wai sĩerrjö chadcha pãar peerdʉ autarr aawai. Magtarr aawai pãarta ich Akharag ich athee khĩet phë aupijim, Jesucristo meewai bag ãrtarrau pãach ajaug paabapäaiwai ich ipierraa wënʉrramkhĩir. Ẽwandamau warag pãar ʉ̈u eeg oonaa khõinaata pãar wai sĩepim khõsi chiraajem. \s1 Jesucristo dʉ̈icha naaimajuuta khĩirjuajem \p \v 3 Mua ʉ̈u ajim a chirʉm maach Pör Jesucristo Aai Ẽwandamag, ʉ̈u ichdëuta maach dau aug khaugwi maach akhaar dich pekau ee chi khëchamjö narrta ʉ̈u peerdʉ auwi ich chaainkha autarr aawai. Mag i chaainkha nʉmʉn, ʉ̈u Jesucristojã deeu phiidʉtarr gaaimuata mag i chaainkha naawai, \v 4 jãg nʉʉ awi ich Ẽwandamau ich sim aar maach phë auju jaau simjö ich dʉ̈i chadcha wai joothʉjujã khaphʉ nʉm. Mam paaukhabaimam chan tag meejã meeba, khaibagjã chukhu, ni jöoiraa paajã khaugba ich magta nʉisiju. \v 5 Pãraujã pãach thãrauchata Ẽwandam iek ʉ̈kha naawai irua ich jua theegauta pãar thʉa wai sĩeju, mʉg atag deeu Cristo bëewi maach ich aarcha phë arr nʉm ora. Mag pãar phë athaadëm edta pãachdëu nem ajapham paarpaju khĩirjuajerrjã thumaa chadcha pãrau wai nʉisiju. \p \v 6 Maguata pãar pãachdëu ʉ̈kha nʉm iek gaaimua gaai machgau ökhĩirjuu aju awiajã maan khũchpaiu. Magwiajã chadcha Ẽwandamau pãach dʉ̈i mag ajapha aju khaphʉ naawaita magʉmjã igba chadcha pãar onee nʉm. \v 7 Mamʉ mag pãar phithurg au nʉmʉn, phĩr chaar khap aag õtdau ee chach oojemjö, pãrau chadcha ich iek thãraucha ʉ̈kha nʉ a khap aagau. Mag phithurg au nʉmjã i isegba ʉ̈u ãwat nʉmʉn, magan maata phĩr chaar khãaijã ʉ̈rcha balee sim, phĩr awiajã mʉg atag chukhu aadëju aawai. Mamʉ mua jaau chirʉmjö mag ãwat nʉmʉn, magan deeu Cristo bëem edjã ich Jöoirauchata khapanag dakhĩir pãar thö iekhaju, mag ʉ̈u ãwattarr jũrr. \p \v 8 Pãrau mʉ dënjö Jesucristo khĩircha oobajieb mamʉ, pãrau i khõsinaa i iekjã ʉ̈kha nʉm. Maguata atcha oneg nʉm iekhau pöd pãrau pãach onegjã jaauju khaugba nʉm, jãga naaimaju khai ya ich dʉ̈icha naaimaawai. \v 9 Mag pãrau pãach daúa i ooba naab mamʉ, jãg i iek ʉ̈kha nʉm chan par khabam. Jãg ich iek ʉ̈kha nʉm gaaimuata ʉ̈u irua pãar peerdʉ aubajieb. \p \v 10 Warrgarwe Aai i jaaumienau jaaujeejim, jãga Ẽwandamau mag õor peerdʉ auju. Mamʉ mag ajap estudiewi dʉ̈rrcha ag iek ig iyʉ̈ʉ aajerrjã ich maagwaiwe chan mag amachdëu jaau nʉmjã pöd ajappai khaugba aajeejim, jãga Ẽwandamau magju. \v 11 Mamʉ ich Ẽwandamau ich Akharagta amag nem jaaupiejerr aawai chadcha chi Akharauta mag Cristoou õor peerdʉ awaan bëeju nawejã i igwi, “Woun ãb bëewi õor ee aphʉʉ abarmuata nem thum pödpʉ̈iwi ichta ʉ̈gthar mawia thumaam khʉʉn khãai chi jua thierrkha sĩsiju” a jaaujeejim amag. Amachdëu mag ũrbaawai warag ajapchata khaphʉ am iigjeejim, chijãg wounchata mag bëeju a jaau sĩ maimua mag pierrwaijã jãagwaichata barchëju a khap aag. \v 12 Mamʉ mag nʉm ee ich Ẽwandamau amag khaphʉ apiejeejim ĩchab, mag amau woun bëeju jaau nʉmjã amach daúa oobaju; ajapcharan maach ĩs ewagam khʉʉn athee bëejuuta mag jaaujeejim. Maagjerr aawai ĩs maach peerdʉajem iek jaau nʉm khʉʉnaujã, ich ag Ẽwandam Akharauta maachig jaaupibaawai, ich mag woun bëeju jaaujerr iekta maraujã jaau wënʉrrabahab. Ĩsin mag õor peerdʉ aaujem iek maadëu khaphʉ nʉm ee, Ẽwandam chognaan angelnaanaujã agtha khaugba naawai, amau khaugam khõchaaga aajem, jãga mag Ẽwandamau õor peerdʉ aaujẽ. \s1 Ẽwandamau khõsi simjöta wënʉrraju aai nʉm \p \v 13 Maach Pör Jesucristo mag chi jua thierr aawaita muan pãragan, ichdëu pãachig nem mag aawai i ipierraa aagta khĩir khaug nʉisit a chirʉm, ichdëu pãach jʉraan bëem ed Ẽwandamau pãach dʉ̈i ajapha aju khĩirjugjã ogdʉba, ni Ẽwandamau waupiba aajem nemjã wauju khĩirjuba. \v 14 Ya pãar Ẽwandam ipierraa aagta i chaainkha naawai oob ʉdʉʉr warrgar pãachdëu i khaugju nawe nem khaigbam waaujerragta deeu pãach gaai ʉ̈rpapimiet. \v 15 Magju khãai maach Pör Jesucristo gaaimua maach peerdʉ autarr Jöoijã pekau chukhu sĩerraawai pãarjã pekau wauba pãach wënʉrrʉmpierr ãba i atheepaita nem waubat. \v 16 Khĩir eyaa abat, Ẽwandamau ich iek gaai, \q1 “Mʉjã pekau chukhu chitaawai pãarjã mʉjö pekau chukhu abat” a sim. \rq (Lv. 11:44-45)\rq* \p \v 17 Khaphʉ abat agjö, Ẽwandamaun mʉig eegar amachdëu nem waaujerrjöta aju thumaam khʉʉn dʉ̈i. Mag simʉgta pãrau Aai ichë naawai mʉig eegarmua ʉ̈gthar wëtju khĩirju durruwe i dau na nem khaigbam wauju ökhö abat. \v 18 Warran chadcha pãrau pãach jöoin i maadëu igba simʉgta ʉ̈rcha ee aajeejim, pãach dënnaanau pãachig jaau bãautarrjö. Pari maagjerr ya ĩs Ẽwandamauta ich athee pãar peerdʉ atham. Pãrau khaphʉ nʉm, mag pãar peerdʉ awaag, phĩriujã phagba ni phatkhonaujã phagbajim, jãgʉm nem ãrb khaba ãarjeewai. \v 19 Jãgʉm nemeu phagju khãai, ich jãg warrgar Ẽwandamau õrag corderodam chi ajapcharamta jʉrwia ichig ofrendakha thõonaa deepiejerrjö, jũrr ich Iewaa Cristo bʉ̈ʉrjã pekau chukhu khitʉmta maach kõit thõopijim. Mag i thõopitarran i bag phĩr dʉ̈i phatkhon khãaijã ajapcha sim ãrbarmuata maach khaibag eemua öbër awaag ajim. \v 20 Mag Cristo õor kõit thõopijujã ich Jöoirau mʉg jẽb ompaaju nawe ya khĩirju wai sĩejim. Magtarr aawai pãar dau aug khaugwi ĩs mʉg jaarta chadcha pãrag ich khaugpibarm. \v 21 Ich mag Cristo khurauta ʉ̈u pãrau Ẽwandam iek ʉ̈kha durrum. Mag Cristo thõowaijã, ich Ẽwandamauta ʉ̈u i phiriu auwi, ich aar auwi, ich dʉ̈i jua theeg ãba apijim. Maguata chadcha pãrau pãach thãraucha i iek ʉ̈kha durrum, ich jãg Ẽwandamau Cristojã phiriu auwi ich aar autarrjö pãachjã agjö ich aar auju khaphʉ naawai. \p \v 22 Mag nʉm dʉ̈i ĩs maach peerdʉajem iek chaar Cristoou jaau sim pãachdëu ʉ̈kha nʉm gaaimua, ya pãar irua ajaug paabapʉ̈im, pãach wir aigjã agdaujö dich khapeen dʉ̈i daupii wënʉrramkhĩir. Ya mag i jua ajaug paapʉ̈itarr khʉʉn aawai par iiupai khaba thãrauchata pãach khapeen daupii abat, dich khapeen ëugar parhooba khĩirjuba. \v 23 Magaag ya pãar warr pãach naajerrjö khaba nʉm, mag Cristo iek ʉ̈khawi ajaug paapʉ̈itarr gaaimua eeu thaaba nʉmjö pekau chukhu i chaainkha naawai. Mamʉ mag pãar deeu thaabatarr chan pãach ãd bi eemua khaba, ich Ẽwandamau ich iek ʉ̈khapi athamuata mag eeu thaababarmjö apijim. Ajapcharan i iekhauta maach ʉ̈gthar öbërpiejem. Mag iek chan bʉ̈ʉrjã chugpaa khaugba ich magta sĩerrʉm. \v 24 Maguata ich iek phã sim gaaijã ich iek ich mag chugpaa khaugba sĩerrʉm igwi magjim: \q1 “Sĩi ich mag ëumee wënʉrraag khaba aawai mʉig eegarin õran sĩi pabʉ̈ khër khukhuur thʉnaawi khʉibaadeejemjöta nʉm. \q1 Par amau wir aig amach thöo aawaijã sĩi mag pabʉ̈ khũchpai maar bau thʉnaawi deeu khiugphë khʉibaadëmjöta aajem, ya meebaadeewai. \q1 \v 25 Magarrau mʉ iekhan chadpama, bʉ̈ʉrjã chugpaa khaugba ich magta sĩerrʉm” ajim maach Pör Ẽwandamau. \rq (Is. 40:6-8)\rq* \m Mag iekta maach peerdʉajem iekhau. Ich mag iekta pãragjã jaaubajieb. \c 2 \p \v 1 Mag ich iek ʉ̈khapi athamuata Ẽwandamau maach deeu thaabapibarmjö apiejeewai muan pãragan, pãachdëu nem khaigba khĩirjuajerr thum warre isegbapʉ̈it a chirʉm. Oob chikham khũgurmiet; oob chad khabamta chadam iekjö iekhamiet; oob chikhamnau nem wai sĩsidʉmjã pãach dën apim khõsi amiet, ni chikham ëugarjã oob khaigba nem ĩgkhamiet. \v 2-3 Magju khãai ya mag pãar eeu thaababarmjö naawai, ich jãg chaai eeu au khitʉmua jũd doog bĩe khitaajemjö, Ẽwandam iek warag khaugam khõchgauta dö döm khõsimjö abat, mag khaugmampierr pãach thãar ajapcha paaukhamamkhĩir. Pãrau chadcha maach Pör Ẽwandam pãach dʉ̈i ajapha khitʉm khaphʉ naawai pãach ich aar phë au nʉm ora i iekta khaugam khõsi abat, mag khaug nʉmua warag ag iek gaaita ubʉ naag. \s1 Cristo chi dihãd jãrram, õor iiupiejem \p \v 4 Mag i iek gaaita ubʉ naagan, Cristoouta ichjö maach ich mag iiupiejeewai, i bʉ̈ʉta ẽkhabat. ¿Pãrau khaugba nʉ, Ẽwandamau mag Cristo iek ʉ̈khapimampierr ich athee di ëumamjöta sim? Mag di ëumamjö sim aig, Cristota mag chi dihãd jãrramkha sim; maagwai maach jũrr chi dipá chi daígkha nʉm. Õrau i isegjierrab mamʉ, Ẽwandamagan ichta dipá chi ajapcharam aawai ichta jʉr auwi chi dihãd chaarkhapijim. Ãba i gaaimuata ʉ̈u maach Ẽwandam õorkha nʉm. \v 5 Mag pãrau Cristo iek ʉ̈kha nʉmuata Ẽwandamau ich athee di ëu arrumjö sim. Di chaar ëu nʉm khabamta pari pãachta chi dipá daígkha nʉm, ajapcharan i õorma. Mag i õorkha naawai ãba irigpaita jëeunaa irigpaita ee aju aai nʉm, ichig magamkhĩirta maach ich õorkha wai sĩewai. Pari mag i athee nem ajapha wau wënʉrrʉm chan pãachta ajapha nʉm gaaimua khaba Jesucristo ajaug thö nʉm gaaimuata mag wënʉrraawai, Ẽwandamaujã ich dawagaata oojem. \v 6 Mag dibig igwiata Ẽwandamau ich iek phãpitarr gaai, \q1 “Pãadë ũrbat: Mua mʉch phöbör athee woun ãb pʉ̈i chirʉm” ajim, “dibigjö chi ajapcharam mʉchdëu jʉr autarr ichta chi dihãd jãrram khamkhĩir. \q1 I gaaimua khabam chan pöd iwiir ãbjã mʉ õorkhabaju. \q1 Magua i iek ʉ̈kha sim woun chan naspawia parta i iek ʉ̈khajim abaju, mag mua pʉ̈i chirʉm wounau i khũrgurbaju aawai” ajim. \rq (Is. 28:16)\rq* \p \v 7 Pãar chi ʉ̈kha nʉm khʉʉnagan Cristoon chadcha dibig ajaphamʉu. Mamʉ ar ʉ̈khaba nʉm khʉʉnagan maadëu nem igmaphamjöta sim. Mamʉ mag i isegju igwi Ẽwandam iek gaai jaau simjö, \q1 “Di ëu narr khʉʉnau dipá isegtarrta jũrr chi dihãd jãrramkha sĩsiju” a sim. \rq (Sal. 118:22)\rq* \m \v 8 Maimua ĩchab ich ag woun igwiapai, \q1 “Jãg dibig gaaimuan õor bʉ̈ëu sub khaba bʉ̈ëu suwi burrju” a sim. \rq (Is. 8:14)\rq* \m Mamʉ mag am bʉ̈ëu suwi burrju a simʉn, maach peerdʉajem iek jaau nʉm ũr nʉmjã amachdëu ʉ̈khaba arr gaaimua Ẽwandamau ich aar aubajuuta jaau sim, ich warrgarwe mag ich iek ʉ̈khabam khʉʉn dʉ̈in ich magta aju arr aawai. \p \v 9 Pari pãar chan Ẽwandamau mag isegbam. Pãran ich Ẽwandamauchata ich chaain khamkhĩir ich garmua jʉr autarr khʉʉnau. Pãarta phadnaanau aajemjö õor kõit jëeujem khʉʉn khabahab, maach Rey Cristoou sĩi ich atheepai nem waumkhĩir jʉr autarr khʉʉn. Pãarta warr khĩchag eemjö naajerr khʉʉn Ẽwandamau ich iek ʉ̈khapi athamua araragag öbeer autarr khʉʉn khabahab, mag pãach ararag ee öbeer autarr Ẽwandam chadcha õor dʉ̈i ajapha khitʉmta jũrr deeum khʉʉnagjã jaaumkhĩir ich õorkha autarr khʉʉn. \v 10 Warran chadcha pãran sĩi parhoobam khʉʉnkha thʉnaajim. Pari mag thʉnarr ĩsin ya pãran Ẽwandam õrau. Mag agtha i õor khaba thʉnaawai chan pãrau bʉ̈ʉrjã irua pãach dau aug khaaugjem khaugba naajim; mamʉ ĩsin chadcha pãrau khaphʉ nʉm, Jöoirau pãach dau aug khaaugjem. \s1 Ẽwandamaun ich ipierraa amkhĩirta maach ompaajim \p \v 11 Keena, Cristo gaaimua khodamnaan, mʉ iek ũrbat: Maachin Ẽwandam dʉ̈ita durrkhaimaju khʉʉn aawai, mʉig mʉg jẽb gaai wënʉrrʉm aiguin sĩi dijã chukhu khũchpaim athee chikham durr gaaita wënʉrrʉmjö nʉm. Mag i dʉ̈i naaimaju khʉʉn aawai oob sĩi pãach ö khõchagpierr nem waum khõchgau Ẽwandamau khõchkhabam nemta waumiet. Jãgʉm nem wauju khĩirjugan maach burrpieg maach dʉ̈i wërbʉ nʉmjöta nʉm. \v 12 Ẽwandam iek ʉ̈khabam khʉʉn daarjã nem ajaphata waaujeet. Maagwai amau pãar ëugar õor khaigbam khʉʉn ëugarmjö iekhawiajã, Ẽwandam bëem edjã chadcha pãrau nem ajapha waaujerr khĩirjunaa jũrr amau, “Jãgan chadcha amau nem ajaphata waaujeejiebma” aju. \p \v 13 Pãrau Cristo khõsinaa i ipierraa aajeewai mʉig eegarjã thum chi thethemnaan thʉnʉm khʉʉn ipierraa abat: Rey thumaam khʉʉn pör aawai i ipierraa abat. \v 14 Reíu gobernadornaan khapitarr khʉʉnau nem mag aawaijã am ipierraa abat. Makhʉʉnauta õrau nem khaigba aawai pʉrnaa castigaamkhĩir wa õor nem ajapha wau nʉm khʉʉn igwia ajapha iekhamkhĩirta Ẽwandamau mag chi thethemnaankha wai sĩebahab, ichdëu khõsimjö. \v 15 Ẽwandamaun pãrau nem waauwaijã nem ajaphata waupim khõsi sim, mag nem wajapha wau nʉm gaaimua i iek khaugbagau sĩi khĩirjug chuk pãach ëugar parhooba iekham iigjem khʉʉn warag khĩupaa sĩwaag. \p \v 16 Pãran Ẽwandam ipierraa aagta naawai irua khõsim nemen pãachdëu waum aig wauju aai nʉm; mamʉ mag pãachdëu nem waum aig wauju aai nʉm awi, oob sĩi Ẽwandam khaugbam khʉʉn dënjö nem khaigbam wawaagta mag pãachdëu nem waum aig wauju aai nʉm amiet. \v 17 Agdaujö dich khapeen thumaam khʉʉn respetaabat. Cristo gaaimua pãach khodnaankha thʉnʉm khʉʉnjã daupii abat. Ẽwandamta thumaam khʉʉn khãaijã ökhö abat, maimua mʉig eegar ichdëu õor chi pörkhapi nʉm khʉʉnjã ĩchab respetaabat. \s1 Jãga aju aai nʉ Cristo gaaimua dau aug waauwai \p \v 18 Ar sĩi chikham chogkha nʉm khʉʉn, pãach patronnaan ökhönaa amau nem jaau nʉmta ipierraa abat. Mamʉ mag nʉm chan sĩi pãach dʉ̈i ajaphanaa agpierraa aajem khʉʉn dʉ̈ipai khaba, pãach dʉ̈i athuucha aajem khʉʉn dʉ̈ijã ich agjö am ipierraa abat. \v 19 Ẽwandamau khõsi simjö pãachdëu mag am ipierraa nem wau nʉmta pãach dʉ̈i athuucha nem khaibag aadëphʉmjã khĩu jʉm nʉmʉn ʉ̈u sim; magan maach Aai Ẽwandamauta pãar thö iekhaju. \v 20 Mamʉ nem khaigba wau nʉm gaaimuata pãach gaai mag athuucha wau nʉmjã sĩi khĩu jʉm nʉm paar chan, oob Ẽwandamau pãach thö iekhaju amiet. Magarrau nem ajapha wau nʉm paarta warag pãach dau aug wau nʉmjã khĩu jʉm durrumʉn chadau, chadcha Ẽwandamau pãar thö iekhab khaba thö iekhaju. \v 21 Ich Cristooucha jaauwaijã, ichdëucha ich athee jʉr aumam khʉʉnan ichiita chikhamnau dau aug waub khaba dau aug wauju aajem, ich jãg ichjã maach kõit dau aphʉʉ arrjö. Wajapcharan mag chikhamnau dau aug waauwai jãga aju aai nʉ a khap amkhĩirta maachjö wounag pawi ichta nacha aphʉʉ ajim. \v 22 Cristo chan bʉ̈ʉrjã pekau wauba ni chikhamnag sëukhajã nem jaauba khitajim, mamʉ mag khitarrta chadcha amau i thõojierram. \v 23 Mamʉ mag i thõogpamua jũrram khʉʉnau ich khĩir iekha thʉnaawaijã, i iekkhõr chukhu chirʉmta i dʉ̈i mag nʉm awi amach dënjöjã iekhaba, ni am dakhãujã dakhãuba, sĩi warag Ẽwandam thumaam khʉʉn dʉ̈i nem agcha waaujemʉgta jëeu khitajim, ich dʉ̈i mag nʉm khʉʉn dʉ̈i ichdëuta khap amkhĩir. \v 24 Maachta maach pekau gaaimua Ẽwandamau khëchpʉ̈iju aai naajim; mamʉ mag narrta Cristoouta jũrr maach kõit ʉdʉraa pakuls gaai ich meerphë thõopijim, magbarmua maach ich athee peerdʉ auwi ya tag pekau waujujã khaugba sĩi ich dʉ̈ipaita nem agcharam appai wau wënʉrramkhĩir. Magta Cristo dau aphʉʉ õor jua machgau bag kha ʉ̈ʉipa khitajim, maach pekau ee narrta ʉ̈u peerdʉ awaag. \v 25 Warr Cristo khaugba aajeewain sĩi oveja chaaindam pap chukhu okhoo wënʉrrʉmjöta naajim; mamʉ ĩs ya i khaugwi i dʉ̈ita naawai, pastorrau ich nemchaain oopaar thʉa wai nʉrraajemjö, ichdëuta maach thʉanaa oopaar wai sim. \c 3 \s1 Jãga apim khõsi sĩ Ẽwandamau dich õor dʉ̈i \p \v 1-2 Ʉʉin, pãarjã agjö ĩchab chi jaainpan, pãach jaainagta ʉdʉraa pãach phẽethʉgpibat; pãach jaainau Ẽwandam iek ʉ̈khaba aajem khai, pãachdëu Ẽwandam ökhönaa i ipierraa am khõchgauta ʉdʉraa pãach phẽethʉgpibat, amach dʉ̈ijã mag ajapha nʉm oowia amachig Ẽwandam iek jaaujã jaauba sĩi pãach oowiapai khãijã pãach dënjö ʉ̈khamkhĩir. \v 3 Chihöowaijã oob sĩi athuu chihöomiet, nem atcharag õor dauderraa pör megba, chihöo phĩr dën wa khajũa parhẽpagkham khãijã jũabaawai magʉm gaaimua pãachig eerpapa am ugua. \v 4 Mamʉ mag chihöo nʉmuata pãach ooimʉ oopiju khãai, pãach thãarta Ẽwandam dau na wajapha apiju ẽkhabat. Ajapcharan pãach jaain dʉ̈i khĩir machagjã chukhu, am iek dʉ̈i ʉ̈khapʉ̈pʉ̈ijã aba wënʉrrʉmuata pãach ajaug oopibat. Magʉm nemen chadau sĩi chihöo mor gaai jũajemjö thʉrrdʉwi okhoojem nem khaba aawai ich Ẽwandamaujã dawagaata pãar gaai ooju. \v 5 Ich magta warrgarm ʉʉin Ẽwandam iek ʉ̈khanaa i atheepai nem waaujerr khʉʉnjã mag amach jaain ipierraanaa amach phẽethʉgpi nʉmuata ajap chihöo nʉmjö amach athaba oopiejeejim. \v 6 Khĩir eyaa abat, jãga Saraaujã ich jaai Abrán ipierraanaa warag irig i pör aajeejĩ. Pãraujã pãach jaain dʉ̈i Ẽwandamau khõsimjö ajaphata nem wau nʉmʉn, magan ʉ̈u pãraujã Saraau ʉ̈khaajerrjö Ẽwandam iek ʉ̈kha nʉm. \p \v 7 Mamʉ pãach chi emkhooin chi ʉʉinpanaujã agjö pãach ʉʉin ajaphata aairaa abat, ich Ẽwandamau am dʉ̈i magta apim khõsi simjö. Mamʉ mag nʉm chan mag ʉʉin aawai pãach khãai juapá eegpai khithëe aawaipai khaba, amjã pãachjö ĩchab ich Ẽwandamau ich aar phë auju jaau sĩewaita am chig aba warag jãsene abat. Eeu magba akhiin, mag khaigba aadëphʉm gaaimua ãba ohoodönaa Ẽwandamag jëeum khõsi jëeuba adukham. \s1 Jãga aju aai nʉ nem agcha wau nʉm gaaimua dau aug waauwai \p \v 8 Maimua ãbmiecha deeum khʉʉn dʉ̈ijã jãga aju aai nʉ a khap amkhĩir pãrag jaaukhim: Cristo iek ʉ̈kha nʉm gaaimua thum pãach khodkha thʉnʉm khʉʉn dʉ̈i ö ãba abat, Ẽwandamau khõsimjö aag. Pãach ee ãb khãijã gaai masi wa ökhĩirjuu khãijã aawai pãachta mag nʉmjö dʉ̈i gaai masi abat, agdaujö dich khapeen kha khõsi chadcha khodkha nʉm khʉʉnjö. Agdaujö chikham dau aug khaug paraata abat, dichta warm khʉʉn khãaijã ʉ̈rpai nʉm a khĩirjuba. \v 9 Chikhamnau pãach dʉ̈i khaigba aawai agjö aju awi oob am khaibag waumiet. Pãach ãaukha thõp iekha thʉnʉʉuwaijã oob am ëugarjã amach dënjö amiet. Magju khãai mag pãach dʉ̈i khaigba aajem khʉʉn kõitjã warag Ẽwandamag am eeg oopita jëeubat, magamkhĩirta warrjã pãar ich dënkha autarr aawai. Magbaawai pãachpata Ẽwandamau ajapha wai sĩeju. \v 10 Mag dich dʉ̈i khaigba aajem khʉʉn dʉ̈i ajapha aju aai nʉm a khap amkhĩir, Ẽwandamau ichig phãpibaawai jöoi Daviiu, \q1 “Ich magta onee nʉrram khõsi sim khai, pʉch meukhĩir thʉwaau athá” a phãjim, “nem khaigba wa sëukha khãijã iekhamaaugau. \q1 \v 11 Chikham dʉ̈i khaigba aju khãai, õor dʉ̈i nem ajapha waujuuta jʉrnaa khõinaa ajuuta ẽkhabá. \q1 \v 12 Maach Pör Ẽwandam dau na nem agcha waaujem khʉʉnan ichdëuta thʉanaa, \q1 amau ichig jëeuwaijã ʉ̈u am iek ũurjem” a phãjim. \q1 “Mamʉ ich dau na nem khaibag waaujem khʉʉn dʉ̈in khĩir masita sĩerrʉm” a phãjim. \rq (Sal. 34:12-16)\rq* \p \v 13 Ẽwandam mag sĩerraawai ichdëu magpibam aig chan i dau jam õrau pãar chig abarju, nem ajapha wau nʉm paar. \v 14 Ichiita mag nem ajapha wau durrum paar amau pãach dau aug wauwiajã onee abat; pãar mag aphʉʉ abarm paarjã Ẽwandamau sĩi par okhoopiba nem ajapham deeb khaba deeju. Magua amau warag pãach dakhãauwaijã oob am ögkhamiet, ni atcha ökhĩirjuujã amiet. \v 15 Magju khãai warag pãach ödegpai, “Maach Pör Cristoouta khap chirʉm” awi, ãba irigpaita jëeubat. Ãbmua khãijã pãachig, “¿Khan jãgwiata jãgcha pãrau Cristo iekta ʉ̈rcha ʉ̈khanaa i dʉ̈i khĩircha oojuuta khĩirjuajerráma?” a jëeuwai, amag jawaagjã ag nawe pãach iekhaju khĩirju wai nʉisit, dëgölp ãbmua jëeuchëwiajã agcha jawaag. Mamʉ mag jaauwaijã sĩi ithũu amag jaaubat, chadcha Ẽwandam ökhö aajem khʉʉnjö. \v 16 Pãach iekhaajemjöta õor dakhĩir nem waauwaijã ajapha nem waubat, pãach khĩir parhooba iekhaajem khʉʉnaujã pãach mag Cristo iek ʉ̈kha nʉm gaaimua ajapha wënʉrrʉm oowi deeu amach iekhatarrpai khĩirjunaa amachta chigaa amkhĩir. \p \v 17 Ich Ẽwandamaujã magta api sim khai, nem ajapha nem wau nʉm gaaimua dau aphʉʉ nʉmta nem khaigbam wau nʉm gaaimua dau aug wau nʉm khãaijã ajapcha öbër sim, magʉm thum ʉ̈u pödpʉ̈itarr paarjã Ẽwandamau sĩi par okhoopibaju aawai. \v 18 Pãrau khaphʉ nʉm, Cristojã maach khãai ajapha khitarrta, jũrr maach Ẽwandam dʉ̈i iekkhõr pöm narr khʉʉn kõit ʉdʉraa ich dau aphʉʉ apijim. Pari mag i meetarran, warr õrau amach pekau athee ʉ̈iba nemchaain thõojerr khĩir khaba arr aawai, mag biek ãbpai meebarmua maach chi khaibagnaan Ẽwandamau ʉ̈u maach auju ayaa amkhĩir ajim. Í woun arr aawai chi meen chadcha meejim; mamʉ í ĩchab ich Aai gaaimua Ẽwandam arr aawai mag meetarrjã ich mag iiu sĩsijim. \v 19 Mag Aai gaaimua Ẽwandam arr aawaita, ĩchab mag ich thõobaawaijã, meetarr khʉʉn Ẽwandamau preso phë wai sĩerr aar ya ichdëu nem thum pödbapʉ̈im jawaan majim. \v 20 Mag preso thʉnarr khʉʉn warr jöoingarwe Ẽwandam ichaaur arr khʉʉn ajim, Noé barco wau sim jaar Ẽwandamau õrag ich iek ʉ̈khamkhĩir Noeeg jaaupibaawai parii jöoirau jaau jöchkhërʉʉ aajerrjã ʉ̈khaba arr khʉʉn. Ich mag jaar mʉg durr thum döãdau ierrpawi õor pöm wëjorr ee ochopaita peerdʉjierram aajem, chi Noé ich chaain dʉ̈ipai. \v 21 Ich jãg Noé ich chaain dʉ̈i mag döãd eemua peerdʉtarrjö, maachjã agjö dö ee pör choo nʉmuata maach peerdʉ nʉmjã õrag khaphʉ apiejem, Jesucristo iiu phiidʉarr gaaimua peerdʉ naawai. Pari mag döou pör choo nʉm chan maach mor chi ʉ̈rʉmta ʉpʉ̈yaag khaba, Ẽwandamag dich thãarta ajaug paapi jëeunaa ichdëu khõsimjö wënʉrraagta mag pör choojem. \v 22 Mag iiu phiidʉtarr Cristota ʉ̈gthar mawi, thumaam khʉʉn khãaijã ichta Ẽwandamau ich dʉ̈icha ich juachaar gar juppiwi, ʉ̈gtharm magwe ich chognaan thum chi thethecharam khʉʉnagpa iita ögkhawi i ipierraa apijim. \c 4 \s1 Cristoou dichig juapá deemarrpierr agua nem ajapha aju aai nʉm \p \v 1 Mag, Cristojã maach gaaimua õrau mas wautarr aawai pãarjã agjö i gaaimua dau aphʉʉ aag magʉm abaju aai nʉm. Cristo gaaimua dau aug wau nʉmjã magʉm aba, waragta i ipierraa jʉmpʉ̈pʉ̈ikhamʉn, pekaujã maach dʉ̈i jua theeg chukhuta aadeejem, \v 2 magbaadëm aigmua chan ya tag dichdëu nem khõchagpierrta nem wauba, ãba Ẽwandamau khõsimjöta nem wawaag. \v 3 Chadcha warrgarin Ẽwandam iek ʉ̈khabam khʉʉnau nem waaujemjö pãraujã pãachdëu am aig aajeejim. Maguata pãrau am dënjö parhooba dich õor khabam dʉ̈ijã khapes am khõsinaa tagam nem khaigbamjã waum khõchkhaajeejim; nagjã doojeejim; phiesta pömjã waunaa, dönaa sĩi khëch thʉnʉisip aajeejim. Mamʉ magpaijã khaba, chadcha Ẽwandamau magpiba simta pãrau nem parhoobam waunaa ẽwandam awi magʉmʉgpata jëeujeejim. \v 4 Maagjerrta ĩs ya pãrau Cristo iek ʉ̈kha nʉm gaaimua mag tag amach dʉ̈i parhooba nem wauba sĩi warag amachig oobamjöo aphöbaadëm oowi, pãar dënjö ʉ̈khaba nʉm khʉʉnau pãar ëugar parhooba iekhaajem. \v 5 Amau pãar ëugar mag naab mamʉ, ichiita jãg nʉʉ awi Ẽwandamau jũrr amag magʉm iek ëudʉb khaba ëudʉju. Mag edan nachgarwe ötarr khʉʉn awiajã deeu ichdëu thumaa phiriutkha auwi agtha iiu durrum khʉʉn dʉ̈i ãba amagjã amach khĩircha jaauju, jãga aju am dʉ̈i amach khaigba wënʉrrarr paar. \v 6 Magju aawaita mag meewi jẽb ee durrum khʉʉnagjã, agtha am dau phuu nʉwe, ich iek jaaupijim, ʉ̈khamkhĩir. Mag ʉ̈khatarr akhiinjã, ëumee deeba arr aawai, ichiita maach chi ʉ̈rʉmʉn ich jãg meekham. Mamʉ mag amachig jaaubaawai ʉ̈khatarr amuan, ich Ẽwandamjö am akhaarjã ich mag ich dʉ̈ita nʉisimkhĩir ajim. \p \v 7 Ya Ẽwandamau mʉg durr i agkhaimʉʉ pam. Mag maach öju gayaa pamaawai sĩi donnaanjö nem parhoob wauba, ãba Ẽwandamagta jëeu nʉʉ abat. \v 8 Pari ʉ̈rcha dich khapeenta daupii abat. Mag chadcha am daupii wai nʉm chan, maach dʉ̈i biek khapan khaigba awiajã, am dʉ̈i magʉm iek igba sĩi warag am perdonaaju. \v 9 Pãach aig õordam bëewaijã, bʉ̈ʉrjã iek chigaa iekhaba, pãach aig jẽerpim khõsi jẽerpinaa nem khoojem nemdamjã ö ãkhãrag chukhu deebat. \v 10 Cristoou ichdëu khõsimjö nem wajapha waumkhĩir pãachig ich juapá deemarrpierr ich agua agjö pãach khapeen dʉ̈i pãachdëu khaphʉgpierr abat, magamkhĩirta pãrag ich jua theeg deetarr aawai. \v 11 Ãb khãijã Ẽwandamau ich i jaaujemkhapi sim khai, ich Ẽwandam jua theeg dichig deetarrauta magʉm phidagjã waubá. Nem thum Ẽwandam athee waauwaijã, maach Jesucristo dënkha nʉmua mag wau nʉm oowia bigaaum khʉʉnagpa Ẽwandam thö iekhamkhĩirta nem wauju aai nʉm. Pãar Jesucristo dënkha naawaita magmʉn ʉ̈ucha sim. Ich Jesucristota mʉg atag pawiajã ich mag jua theeg sĩerraju aawai irigta maach thumaam khʉʉnau ee aju aai nʉm. \s1 Cristo iek ʉ̈kha nʉm gaaimua dau aug wau nʉm \p \v 12 Keena, Cristo gaaimua khodamnaan, pãran chadcha dau aug wau nʉmuata thũr ajapha öbërju khap aag õtdau ee phaa oo nʉmjö aajem. Mamʉ Ẽwandamau ʉdʉraa mag pãach dau aug waupiewai, oob “¿Khan jãgwiata pua ʉdʉraa mʉg maar dau aug waupi chirʉ́?” amiet. Pãar jãjãgkham chan pãach appai khabam. \v 13 Magju khãai mag pãach dau aug waauwai warag onee abat, Cristojã maach gaaimua aphʉʉ arr khaphʉ nʉm gaaimuata mag naawai. Pãrau magta amʉn, mʉg durr gaai ich Cristocha thumaam khʉʉn Pörkhanaa õor dʉ̈i ichdëu khap aag bëem edjã warag atchata pãar onee aju ich dʉ̈icha. \v 14 Mag dau aug waauwaijã, ich Ẽwandam Akharauta warag ich Ẽwandam thö iekhapiegjã juapá deejeewai, ãbmua khãijã pãachdëu Cristo iek ʉ̈kha nʉm gaaimua pãach khĩir iekha thʉnʉʉuwaijã warag onee abat. Ẽwandam Akhaar chan pãar dʉ̈i ogdʉba ich mag sĩejem. \v 15 Mag chadcha chikhamnau pãar jaauju awiajã, õor thõotarr gaaimua khaba, nem jĩgkha nʉm gaaimua wa parhooba nem khaigbam wau nʉrrʉm gaaimuajã khaba, ni dich dʉ̈i khabamta dich gaai paa auwia iekkhõr paarpatarr gaaimuajã khabata mag pãach jaaupibat. \v 16 Cristo iek ʉ̈kha nʉm gaaimuata chikhamnau pãach jaau nʉm khai, oob khĩir naaumiet. Khĩir naauju khãai, warag Ẽwandamagta ʉ̈u nʉm abat, i chaainkha nʉm gaaimuata õrau pãach dʉ̈i mag naawai. \p \v 17 Khaphʉ abat, maach mʉg nʉm aig maachta nacha Ẽwandamau dau aug waupi sim, ich chaain ãba. Mamʉ mag maach dau aug waupi simʉn, magʉm gaaimua warag ich dʉ̈ita ajaug paaukhamamkhĩrau. Ẽwandamau maach ich chaain dʉ̈ijã magta sim khai, ¿jãgaju khai ar maach peerdʉ aaujem iek bʉ̈ʉrjã ʉ̈khaba mee nʉm khʉʉn gaai? \v 18 Ẽwandamau õor dʉ̈i magju igwi, ãbmua i iek phã sim gaai, \q1 “Mag chi ajapha ʉ̈kha sim wounjã ajap phithurg auwiata ʉ̈u peerdʉ sim khai, \q1 magan ¿jãga peerdʉagáwa” ajim, “ar bʉ̈ʉrjã maach Pör Ẽwandam ipierraa khaba nʉm gaaimua amach pekau ee mee nʉm khʉʉn?” \rq (Pr. 11:31)\rq* \p \v 19 Magua pãadë khĩirjubat: Ichiita Ẽwandamau ich gaaimua mʉig eegar pãrag magta dau aug wau wënʉrrapi sim khai, warag nem ajaphamta i athee waunaat, pãach dʉ̈i chikhamnau mag nʉmjã igba. Pari magaagjã, ich maach ompaatarr Jöoiragta pãach thʉapibat. Pãar akhaarta jãg Jöoi jua ee pam chan chig abam. \c 5 \s1 Pedroou chi ʉ̈kha durrum khʉʉn wawitarr \p \v 1 Ãbmiecha paawai pãar iglesia ee jöoin chi pörnaankha nʉm khʉʉnagjã wawí iekham khõsi chirʉm. Ya mʉchjã ĩchab jöoinau amjö. Mua mʉch daúa pakuls gaai Cristo dau aphʉʉ jöchkhërʉm oojim; mag Cristo deeu ich jua theeg thum bëem edjã mʉchjã amjö ĩchab i dʉ̈i chiraju. Mag am wawim ig chirʉmʉn mʉgau: \p \v 2 Ich jãg pastorrou ajapha ich oveja thʉajemjö, pãach ee Ẽwandam iek ʉ̈kha nʉm gaaimua i dënkha durrum khʉʉndam pãachig jaautarrta ajapha oopaar abat. Mag am thʉa nʉmjã ajués bigaaum khʉʉnau jaauwai khaba, ich Ẽwandamau jaau simjö pãach khĩrauta i chaain thʉam khõsi thʉabat. Mag phidkha nʉm gaaimua phatkhon pöm paarpajujã khĩirjuba, sĩi pãach thãrau waum khõsi aawaita waubat. \v 3 Pãachta chi pörnaan awi sĩi amagpaita nem jajaau aba, pãachdëuta nacha audʉdʉ abat, amachig nem jaauwaijã dʉ̈i khõsi waumkhĩir. \v 4 Magta pãrau am thʉa nʉmʉn, maach thʉajem chaar Cristo dëgölp thumaam khʉʉn Pörkha dʉnʉʉubaicheewaijã pãarta irua ich aig thʉ̈rnaa ich garcha phë wai sĩsiju. Magbarm chan sĩi pamaarjö khũchpai ooimʉ thʉnaawi phuajem nem khaba aawai ich magta i dʉ̈i nʉisim iekhau. \p \v 5 Ich agjö ẽwannaanagjã mua mag chirʉm: Ẽwandam iek ʉ̈kha durrum khʉʉn ee pãach khãai jöoinau pãachig iekhaawai, sĩi am ipeer ahau aju khãai, ʉdʉraa pãach wawipinaa warag am ipierraata abat. Thumaa agdaujö jũrr dich khapeen chogkha nʉmjöta abat. Magbaju atheen Ẽwandamau ich iek gaai jaau simjö: \q1 “Ar mʉjã igba amach juapaaupaita wënʉrraajem aajem khʉʉn chan mʉchdëujã igba chitʉm” a sim. \q1 “Magarrau amach serbiibag khap mʉchdëu nem jaau chirʉm wawaagjã mʉch juapadam iigjem khʉʉnan chadau, mʉch garmuajã am dau ee aug khaaugjem” a phãpijim. \rq (Pr. 3:34)\rq* \m \v 6 Maguata pãach serbiiba nʉm khap, pãach dau aphʉʉ aawaijã, magʉm igba, Ẽwandam chi jua thierrigta warag, “Ẽwandam, pʉchdëuta khap chirʉm” abat. Pãrau magta amʉn, mʉg atagta ichdëu khap irua pãach dau aphʉʉ apiejerr khʉʉn khãaijã jũrr pãachta ʉ̈rpai apiju. \v 7 Pãachdëu nem khĩirju nʉm thum idëu Ẽwandamagta deebat. Irua pãar khõsi aajeewai jãg pãar phithur nʉmjã sĩi oobamjöo abaju. \p \v 8 Khĩir khaphʉ abat: Meperan khumau nem pʉr aum ig sim aig sĩi jĩerrbʉgthʉ aadëphʉmjöta sim maach bigaau, maach pekau ee burrpiju ẽkhaawai. \v 9 Magua pãachdëu ʉ̈kha nʉm iek gaaita warag ubʉnaa ʉdʉʉr pãach thʉ aum ugua, dʉ̈i thethe thierrkhabat. Pãar dʉ̈i jãjãgkham chan pãar dʉ̈ipai khaba, pãar dënjö ʉ̈kha durrum khʉʉnjã durrpierr ich jãg phithurg au nʉmta magbamjöo nʉm. \v 10 Khũchpai pãar mag dau aug wau dichdimaawai ich Ẽwandamauta pãar ajapcha ajaug paapʉ̈iwi warag ubʉ apiju, ajap juapá jãp nʉisimjö nʉisiewai ich athee nem waum khõsi waumkhĩir. Ĩs pãar mag dau aug wau naab mamʉ, ich Ẽwandam maach daupii aajemuata maach peerdʉ awaag ich garmua maach jʉr autarr aawai Jesucristo dʉ̈i ãba ich ajaug ich mag oo wënʉrrapiju. \v 11 Magua irigta ee aju aai nʉm, ichdëuta mʉg atag pawiajã nem thʉnʉmʉn thum ich mag khap sĩerraju aawai. \s1 Ãbmiecharam salud \p \v 12 Keena, chadcha mʉchdëu oowai nem wawaag magʉm aba khitaawai maach ermano Silvanoogta jaaumajim, mʉg ẽsap phãmkhĩir, mag phãwi pãrag deepäaig. Mʉg cartadam bʉthʉ khitʉm gaai pãar wawí chirʉm, Ẽwandam maach thumaam khʉʉn daupii aajem dʉ̈ita ich jãg ubʉ naamkhĩir, bʉ̈ʉrjã ewag wëtjujã khĩirjuba. Jãg pãach dau aug wau nʉm gaaimua irua pãar dʉ̈ijã ʉ̈u aajemʉn, chadcha ichdëu pãarjã khõsi sim a khap apiewaiu. \p \v 13 Mau Babilonia iglesia eem khʉʉnaujã pãrag salud deepʉ̈i nʉm. Amjã ĩchab pãarjö ich Ẽwandamauchata ich iek ʉ̈khamkhĩir jʉr autarr khʉʉnau. Mʉchdëu jaau chirʉm ũrwia ʉ̈khatarr gaaimua mʉ iewaa aajemuajã pãrag salud deepʉ̈i sim, ajapcharan Marcoouma. \v 14 Cristo gaaimua pãach thum ãba khodkha thʉnaawai agdaujö pãach khapeen kha khõsi saludaabat. \p Pãarjã thum Cristo dën aawai pãar kõit jëeu chiraajem, ich mag khõinaa wënʉrramkhĩir. \p Magdampai ajim keena, pãrag jaaum ig chirarr. \cls Pedro