\id JAS NKO Letter from James in the Nkonya Language of Ghana \h Yakobo \toc1 Yakobo Ɔwʋlʋ́ \toc2 Yakobo \toc3 Yak. \mt1 Yakobo \mt2 Ɔwʋlʋ́ \c 1 \rem Proofread 07-07-09 \s1 Itsiáha \p \v 1 Mɩ́ Yakobo ánɩ́ ngyi Bulu mʋa anɩ Wíe Yesu Kristo osúmbi dɛ́ ɔwʋlʋ́ ánfɩ wanlɩ́n sɩ́sɩ́ mlɩ Bulu ahá\f + \fr 1:1 \ft Yakobo lɛ́tɩ Bulu ahá ɔbɛ́ɛ, \fqa abusuan dúanyɔ \ft ámʋ.\f* ánɩ́ mlɩladásáɩ́n wá ɔyɩ́tɔ́ fɛ́ɛ́. Ndɛ mlɩ itsiá ha. \s1 Ansigyínya Ɩkplántɔ \p \v 2 Apíó aba, nɩ́ mlowíe ɩkplán mʋ́a asʋn wunhɛtɔ á, ansɩ́ ɩhɩ́ɛ gyi mlɩ. \v 3 Tsúfɛ́ mlɩyin ánɩ́ nɩ́ bɔsɔ mlɩ hógyi kɩ a, ɩtɛhá mlɩtotomi tálɩ́ lɩ́ɩ́ mlɩ asʋn wunhɛ fɛ́ɛ́ ɔnɔ́. \v 4 Nɩ́ mlɛtálɩ́ tomi lɩ́ɩ́ mʋ́ ɔnɔ́ á, ɩbɛ́ha mlɛ́dan, wá alɛ́, fʋ́n tógyítɔ́tɔ́. \v 5 Nɩ́ mlɩtɔ ɔkʋ léhián nyánsa á, ɔkʋ́lɩ Bulu. Ɔbɛ́ha mʋ faan. Ɔmɔ́ɔwa mʋ pɛ́lɩtɔ, tsúfɛ́ Bulu tɔpʋ́ awɩtɔlɛ há ahá fɛ́ɛ́ nyánsa. \v 6 Támɛ nɩ́ fɔ́kʋlɩ́ mʋ a, pʋ hógyi kʋlɩ mʋ. Másusúu fɛɛ ɔmɛ́ɛha fʋ́. Tsúfɛ́ nɩ́ fʋmohogyi ánɩ́ ɔbɛ́ha fʋ́ á, fʋgyi fɛ́ ɔpʋá ɩdá yɔ́ nkpá, ɩladá yɔ́ ɔma. \v 7-8 Ɔhá ánɩ́ ogyi alɩ, mʋ agywɩɩn tamalɩ́ɩ́ tsukʋlɛ ɔmádɩnká ansɩ́ ɔbɛ́ɛ, ménya tɔtɔɔtɔ tsú anɩ Wíe Bulu wá, tsúfɛ́ mʋ agywɩɩn igyi anyɔ. \s1 Ohian Pʋ́ Ɩwɩnya \p \v 9 Ansɩ́ igyí Okristoyin ánɩ́ ɔma tɔtɔ, tsúfɛ́ Bulu latsú mʋ fʋ́á. \v 10 Nɩ́ Bulu ɔbá ɩwɩ onyapʋ́ ɛ́ asɩ á, ansɩ́ igyí mʋ. Tsúfɛ́ mʋ nkpa bɔ́tsʋn fɛ́ oyí ntswɩ́tswɩ. \v 11 Alɩ ámʋ́ʋ́ owí ɔnɔ́ ɩwá ɔnlɩn, ɩtɔ́ ɩfá, mʋ́ ntswɩ́tswɩ tɔbʋ́ kpákpáa; ɩ́fá ámʋ alɛ́ tɛtá ámʋ a, alɩ kɛ́n ɩwɩ onyapʋ́ dɛ́yɔ ɔdɛbá alɩɩ obówu nɩ́. \s1 Ɩsɔ́kɩ \p \v 12 Bulu toyúlá ɔhá ánɩ́ ototomi ɩkplántɔ. Tsúfɛ́ nɩ́ ɔlɛdalɩ mʋ́tɔ́ á, Bulu ɔbɛ́da mʋ ɩpán, há mʋ nkpa ánɩ́ ɩtamatá, igyi ɩsʋgyí-ɩpa ámʋ́ʋ́ ɔlɛhɩɛ ɔbɛ́ɛ, mɔ́pʋhá ahá ámʋ́ʋ́ bʋtɔdwɛ́ mʋ amʋ. \v 13 Nɩ́ bɔsɔ ɔkʋ kɩ a, ɔmáblɩ́ ɔbɛ́ɛ Bulu lásɔ mʋ kɩ, tsúfɛ́ ɔhaa mɛ́ɛtalɩ́ sɔ Bulu kɩ ɔbɛ́ɛ, ɔbwɛ́ɛ lakpan. Bulu ɛ́ tamasɔ ɔhaa kɩ ɔbɛ́ɛ, ɔbwɛ́ɛ lakpan. \v 14 Nyankpʋsa onutó ɔwɔ́lɩ laláhɛ tɛ́mlɛ́ mʋ, bɩ́tɩ́a mʋ wá ɩsɔ́kɩtɔ. \v 15 Ɔwɔ́lɩ laláhɛ tɔkwɩ́ɩ́ lakpan. Lakpan ɛ́ igyi ɔhasʋ á, ɩtɔpʋ́ lowu ba. \p \v 16 Mʋ́ sʋ apíó adwɛpʋ́, mlɩmáha ɔhaa ɔmlɛ mlɩ. \v 17 Atɔ wankláán pʋ́ atokiehɛ́ yilé kugyíkʋ itsú ɔsʋ́sʋ́. Itsú anɩ Sɩ́ Bulu, ɔsʋ́sʋ́ atɔ wankɩ́hɛ́ Ɔbwɛpʋ́ ámʋ wá. Ɔtamatsɛ fɛ́ ɔpa mʋ́a onyé. \v 18 Mʋ apɛ́tɔ́ ɔlɔpʋ mʋ ɔnɔkwalɩ asʋ́n kwɩ́ɩ́ anɩ, mɛ́nɩ abɔ́bwɛ agyankpapʋ mʋ atɔ bwɛhɛ́ fɛ́ɛ́tɔ́. \s1 Asʋ́nnu Pʋ́ Mʋ́sʋ́gyí \p \v 19 Apíó adwɛpʋ́, mlɩnu. Mlɩkɔsɩ nu asʋ́n asɩ. Mlɩ ɔnɔ́ máwa ɔsa. Mlɩmákɔsɩ́ nyá ɔblɔ́ ɛ́. \v 20 Tsúfɛ́ ɔblɔ́ tamabwɛ́ tɔ́á Bulu tekle. \v 21 Mʋ́ sʋ mlɩlɛ tsiátɔ́ laláhɛ kugyíkʋ lɛ mlɩ nkpatɔ, amlɩsi lakpan bwɛ. Mboún mlɩba ɩwɩasɩ, amlɩhɔ Bulu asʋ́n ámʋ́ʋ́ aladú wá mlɩtɔ ámʋ. Mʋ́ ɔbɛ́ha mlɩ ɔkláa obénya nkpa nɩ́. \p \v 22 Mlɩbwɛ dɩnka Bulu asʋ́n ámʋsʋ, mlɩmábwɛ mʋ́ anupʋ́ kɛkɛ. Nɩ́ mlɔbwɛ́ mʋ́ anupʋ́ kɛkɛ a, ɩwɩ mlɩdɛ́mlɛ́. \v 23 Ɔhá ánɩ́ onú Bulu asʋ́n, omegyi mʋ́sʋ́ gyí fɛ́ ɔhá ánɩ́ alakɩ mʋ ɩwɩ ahʋhwɛ́tɔ́. \v 24 Onyánátɩ́ mʋ́ asɩ pɛ́ á, alatan alɩá olowun mʋ ɩwɩ. \v 25 Támɛ ɔhá ánɩ́ ɔlɛyaa asʋ nú Kristo mbla ámʋ́ʋ́ ɩlɔfʋn, ɩtɛhá anɩtegyi ɩwɩ ámʋ, ɔmɛtan mʋ́sʋ́, ɔdɛ mʋ́sʋ́ gyí a, Bulu obóyulá mʋ ɔkpagyíɔkpasʋ. \p \v 26 Ɔhagyíɔha ánɩ́ ɔbɛ́ɛ mʋdɛ Bulu súm, támɛ ɔtamakɩ́tá ɩwɩ mʋ tɔ́ɩtɔ á, ɔdɛ ɩwɩ mlɛ́. Mʋ Bulusúm igyi kpaalɩ. \v 27 Bulusúm oduá mʋ́ ɩwɩ lɛtɩn, asʋansʋ ma mʋ́ ɩwɩ, anɩ Sɩ́ Bulu tekle gyí, mlɛ́kɩ awumbi mʋ́a asʋrapʋsʋ amʋ́ ɩkplántɔ. Mlɛ́kɩ ánɩ́ ɔyɩ́ ánfɩtɔ lakpanbwɛ ɛ́ iméegyi mlɩsʋ. \c 2 \rem Proofread 07-07-09 \s1 Fɩtátɔ Futí Kɩ \p \v 1 Mɩ́ apíó, nɩ́ mlɩlahɔ numnyam Owíe Yesu Kristo gyi a, mlɩmáfutí fɩtátɔ kɩ. \v 2-3 Nɩ́ ɩwɩ onyapʋ́á ɔdɩdɩ́ tatiá ɩbʋ ibíá, ɔlɔwa sika atɔ́ pʋ́ ohiániá ɔdɩdɩ́ tatida bɛbá mlɩ Bulu osúmkpá a, mlɩmáha ɩwɩ onyapʋ́ ámʋ otsiákpá, bláa mʋ mlɩaa, obétsiá oyilékpá nfɩ; bláa ohiáni ámʋ mʋ́ mlɩaa, otsía asɩ ɔtɩnɛkʋ ɩnʋ, ntɛ́ɛ odúnka ɔtɩnɛkʋ lɩɩ. \v 4 Nɩ́ mlobú ahá amʋ́ ɩwɩnya sʋ á, mlɩmɔ́kʋ́pʋ́ agywɩɩn laláhɛ gyi asʋ́n nɩ́? \p \v 5 Apíó adwɛpʋ́, mlɩyaa asʋ amlɩnu. Bulu lɛ́lɛ ɔyɩ́ ánfɩtɔ ahiánfɔ ɔbɛ́ɛ, bʋnyáa hógyi ánɩ́ mʋ́ ɔnɔ́ bʋ ɔnlɩn, abʋtsia mʋ iwíegyí ámʋtɔ, fɛ́ alɩ ámʋ́ʋ́ ɔlɛhɩɛ yáɩ́ ɔbɛ́ɛ, mɔ́pʋhá ahá ámʋ́ʋ́ bʋtɔdwɛ́ mʋ amʋ. \v 6 Támɛ mlɩ mʋ́ á, mlɩtɔkpɔ́ɩ́ ahiánfɔ. Nfɩ́tɛ mlɩ, megyí ɩwɩ anyapʋ́ ánfɩ tesísi mlɩ, tswɩ́n mlɩ mánsʋ, sáma mlɩ wúlu ahandɛ wá nɩ́? \v 7 Megyí amʋ́ dɛ́ Kristo ɩdayilé ámʋ́ʋ́ ɩdɩn mlɩsʋ ámʋ kpɔɩ́ nɩ́? \p \v 8 Bulu mbla ámʋ fɛ́ɛ́ nwun, bɔwanlɩ́n wá Bulu asʋn wanlɩ́nhɛ́ amʋtɔ gyí, “Dwɛ fʋ́ bá fɛ́ fʋ́ ɩwɩ.” Nɩ́ mlɩdɛ́ mʋ́sʋ́ gyi lɛ́lɛ́ á, mʋ́mʋ́ mlɩdɛ́ ɩtɔ wankláán bwɛ. \v 9 Támɛ nɩ́ mlofútí fɩtátɔ kɩ a, mlɩlabwɛ́ lakpan. Bulu mbla ámʋ lahá mlɩ ɩpɔ́n. \v 10 Tsúfɛ́ fʋ́á fegyi mbla ámʋ fɛ́ɛ́sʋ́, támɛ fɛpán kʋlɛ pɛ́ á, fagyi pɔ́n ánɩ́ fatʋ́n mbla ámʋ fɛ́ɛ́. \v 11 Tsúfɛ́ Bulu lɛ́blɩ́ ɔbɛ́ɛ, “Mátɔ mbʋa.” Mʋ kɛ́n lɛ́blɩ́ ɔbɛ́ɛ, “Mámɔ ɔha” ɛ́ nɩ́. Mʋ́ sʋ nɩ́ fʋmɔkʋ́tɔ́ mbʋa, támɛ famɔ́ ɔha a, fʋmɔkʋ́kíná Bulu mblasʋ gyí nɩ? \v 12 Bulu ɔbɔ́pʋ mbla ánfɩ́ ɩtɛhá anɩtegyi ɩwɩ ánfɩ gyi ahá asʋ́n. Mʋ́ sʋ mlɩkɩ wankláán, mlɩ asʋn blɩ́hɛ́ pʋ́ mlɩ bwɛhɛ́tɔ́. \v 13 Tsúfɛ́ ɔhá ánɩ́ ɔtamawun ahá nwɛ á, Bulu omóowun mʋ nwɛ. Támɛ nɩ́ fʋtowun ahá nwɛ á, Bulu obówun fʋ nwɛ mʋ asʋ́n ogyíkɛ́. \s1 Hógyi Pʋ́ Bwɛhɛ́ \p \v 14 Apíó aba, nɩ́ ɔkʋ ɔbɛ́ɛ, mɔhɔ Bulu gyi, támɛ mʋ bwɛhɛ́ mosuná alɩ á, labi mɔmʋ mʋ hógyi amʋ bʋ? Mʋ́ odu ɩbɛ́talɩ́ há mʋ ɔkláa obénya nkpa? \v 15-16 Nɩ́ fowun fʋ́ aba akʋ bʋma atɔ dɩdáhɛ́ pʋ́ ɔyɩ kɛhɛtɔ atogyihɛ, támɛ fʋmɛha amʋ́, fɛbláa amʋ́ fɛɛ, “Nɛhá mlɩ itsiá. Mlɩtsia wankláán. Bulu ɔkpáa mlɩ, ɔha mlɩ tɔ́á ɩdɛ mlɩ hián” a, labi mɔmʋ fʋ́ asʋn blɩ́hɛ́ amʋ ɩlɔwa? \v 17 Alɩ́ hógyi igyi nɩ́. Hógyi oduá yilébwɛ há fʋ́ bá ɩma mʋ́tɔ́ á, igyi hógyi wúhɛ́. \p \v 18 Ɔkʋ ɔbɛ́talɩ́ blɩ́ ɔbɛ́ɛ “Fʋbʋ hógyi. Mɩ́ ɛ́ ntɔbwɛ́ yilé.” Nɛ́lɛ bláa mʋ mbɛ́ɛ, “Suna mɩ́ fʋ́ hógyi amʋ́ʋ́ yilébwɛ ɩma mʋ́tɔ́ ámʋ. Mɩ́ ɛ́ nósuná fʋ́ mɩ́ hógyi tsú mɩ́ yilébwɛtɔ́.” \v 19 Fʋ́ hógyi desuná ánɩ́ Bulu ɔkʋlɛ pɛ́ bʋ ɩnʋ? Ɩbʋ alɛ́! Támɛ bɩ ánɩ́ \w ɔŋɛ laláhɛ\w* fɛ́ɛ́ bohogyi alɩ. Mʋ́ sʋ bʋtenyá mʋ ifú, kpɩ́nkɩ́ kpakpakpakpa. \v 20 Fʋ́ ɔha mimláhɛ, fʋdekléá fówun ánɩ́ hógyiá ɩtamabwɛ́ yilé igyi hógyi kpaalɩ? \v 21 Anɩ náin Abraham lɔ́bwɛ yilé Bulu ansɩ́tɔ́, tsúfɛ́ olotsulá kpá mʋ bi \w Isak\w* yáa pututɔ, tɛkɩ ɔyɔ́mɔ mʋ bɔ́ afɔdɩɛ há Bulu. \v 22 Mlɩlawun alɩá nanáin Abraham hógyi pʋ́ mʋ bwɛhɛ́ lɛnatɩ́? Mʋ bwɛhɛ́ sʋ mʋ hógyi lɔfʋn. \v 23 Alɩ́ Bulu asʋn wanlɩ́nhɛ́ anfɩ ɩlɛba mʋ́tɔ́ nɩ́. Ɔbɛ́ɛ, “Abraham lɔ́hɔ Bulu gyi. Mʋ́ sʋ́ Bulu lóbu mʋ yilé ɔbwɛpʋ́,” tɩ́ mʋ mʋ nyawie nɩ. \v 24 Ɩ́nɩ sʋ séi á, mlɩbɩ ánɩ́ yilébwɛ tɛ́há Bulu totsú ɔha ánɩ́ mʋ asʋ́n da ɔkpa mʋ ansɩ́tɔ́, megyí mʋ hógyi pɛ́. \p \v 25 Alɩ́ ɩlɛba ha obu-ɔnɔ́ otsiápʋ́ Rahab ɛ́ nɩ́. Bulu lótsu mʋ ánɩ́ mʋ asʋ́n da ɔkpa, tsú tɔ́á ɔlɔbwɛ sʋ. Ɔlɔpʋ \w Yudafɔ\w* akʋá bɛba bʋdɛ ansɩ́ wa kɩ mʋ ɔmátɔ́ ŋáín, ɔlɛha amʋ́ bɛtsɛ ɔkpa srɩ́. \p \v 26 Alɩ ámʋ́ʋ́ ɔŋɛ́ ɩma ɔhatɔ ógyi itowuhɛ́ ámʋ a, alɩ nɩ́ yilébwɛ mɛmá hógyisʋ ɛ́ igyi hógyi wúhɛ́ nɩ. \c 3 \rem Proofread 07-07-09 \s1 Ɔdandʋ \p \v 1 Mɩ́ apíó, mlɩ fɛ́ɛ́ mlɩmábwɛ ɩwɩ atɔ́ asunápʋ́. Tsúfɛ́ Bulu obégyi anɩ atɔ́ asunápʋ́ anfɩ asʋ́n kínkíínkín. \v 2 Anɩ fɛ́ɛ́ anɩtɛpán brégyíbrɛ́, támɛ nɩ́ ɔkʋ tamapán mʋ tɔ́ɩtɔ á, mʋ́mʋ́ ɔlɔfʋn. Ɔbɛ́talɩ́ gyi mʋ ɩwɩsʋ ɔkpagyíɔkpasʋ. \v 3 Apʋ́kɩ, dátɔbi kʋ pɛ́ bʋtɔpʋ́wá ɔpɔnkɔ ɔnɔ́, pʋ́dámlí mʋ, súná mʋ ɔkpa pʋ́ tɔ́á ɔbwɛ́ɛ. Ɩtɛhá otobú anɩ. \fig Dátɔbi kʋ pɛ́ bʋtɔpʋ́wá ɔpɔnkɔ ɔnɔ́, pʋ́dámlí mʋ, súná mʋ ɔkpa pʋ́ tɔ́á ɔbwɛ́ɛ.|src="hk00029b.tif" size="col" loc="JAS3:1-5" copy="Horace Knowles, The Bible Society, London" ref="Yakobo 3:3" \fig* \v 4 Mlɩkɩ ntsusʋ-yibiá ɩdɩn ntsu ansɩ́tɔ́. Ilomoní, afú kpɔnkpɔntɩ tɔ́pʋ́ mʋ́ nátɩ́. Támɛ ɔtabʋ pátáplábi kʋ tɛ́dámlí mʋ́, súná ɔtɩ́nɛ́á ɩyɔ́ɔ. \v 5 Alɩ́ anɩ ɔdandʋ ɛ́ igyi nɩ́. Igyi anɩ ɩwɩ ɩtɔ́ túkúrííbi kʋ. Támɛ ɩtɛtálɩ́ blɩ́ asʋ́n akpɔnkpɔntɩ pʋ́tsú ɩwɩ. \p Igyi fɛ́ ogya plɛnplɛnbi ánɩ́ ɩtɔwá ɩpʋ́ yílé ogyá. \v 6 Igyi ɩtɔ laláhɛá iteyíntá atɔ́ fɛ́ɛ́ anɩ ɩwɩ. Ɩtɔkpɔ́ɩ́ nyankpʋsa, yíntá mʋ nkpatsiátɔ́ fɛ́ɛ́. Ɩsʋbɩtɩ́ ogyá ánɩ́ ɩtamaduntɔ ɔdandʋ ogyá ánfɩ tɛtsánkɩ́ tsú. \v 7 Nyankpʋsa tɛtálɩ́ bwɛ́ pututɔ-mbwɩ, mbubwi, awɔ pʋ́ ntsutso mbwɩ akugyíakʋ bʋtɛmántá. \v 8 Támɛ ɔhaa mɔ́kʋ́tálɩ́ bwɛ́ ɔdandʋ ɔmanta kɩ. Ɩtɔ laláhɛ ɔdandʋ gyí. Ɔtamatsíá díín. Elín ánɩ́ ɩtɔmɔ́ sɔ́ɔ́n bɔ́ mʋ́. \v 9 Anɩtɔpʋ́ anɩ ɔdandʋ kánfʋ́ anɩ Wíe pʋ́ anɩ Sɩ́ Bulu. Mʋ́ kɛ́n anɩtɔpʋ́lwɩ́ɩ́ ahá nɩ. Támɛ Bulu onutó lɔ́bwɛ nyankpʋsa fɛ́ mʋ ɩwɩ. \v 10 Ɔnɔ́ kʋlɛ pɛ́ ámʋtɔ ɩkanfʋ́ mʋ́a ɩlwɩɩ́ tɛdálɩ tsu. Mɩ́ apíó, ɩma alɛá ɩbɛ́ba alɩ. \v 11 Ntsuá ɩbʋ anúlɛ pʋ́ ntsuá ɩma anúlɛ bɛ́talɩ́ lɩn tsu ɔbʋ́n kʋlɛtɔ? \v 12 Mángo oyí bɛ́talɩ́ swíé kankaba? Ntɛ́ɛ baflɛ́ oyí bɛ́talɩ́ swíé mángo? Ɛkɛkɛɛkɛ! Alɩ́ ntsuá ɩbʋ anúlɛ mɛ́ɛtalɩ́ lɩn tsu ɔbʋ́n ánɩ́ mʋ́tɔ́ ntsu ma anúlɛtɔ nɩ́. \s1 Nyánsa Ánɩ́ Itsú Bulu Wá \p \v 13 Nɩ́ ɔkʋ bʋ nyánsa mʋ́a asʋ́n asɩnu mlɩtɔ á, mʋ́mʋ́ ɔpʋ́ʋ mʋ tsiátɔ́ wankláán lɛ mʋ́ suna tsʋn mʋ bwɛhɛ́ pʋ́ mʋ ɩwɩasɩbá ánɩ́ itsú mʋ nyánsatɔ. \v 14 Támɛ nɩ́ olu pʋ́ ɔnsɩ́pɛ tsiátɔ́ bʋ mʋtɔ á, mʋ́mʋ́ ɔmápʋ ɩbɩ sí kántɔ́, blɩ́ ɔbɛ́ɛ mʋbʋ nyánsa. Nɩ́ ɔblɩ́ alɩ á, alawá afunu dɩ́nká ɔnɔkwalɩ amʋsʋ. \v 15 Nyánsa ánfɩ odu motsú ɔsʋ́sʋ́. Itsú ɔyɩ́tɔ́ atɔ́ ɔmagyáa, tsiátɔ́ laláhɛ, pʋ́ ɔŋɛ laláhɛ wá. \v 16 Tsúfɛ́ ɔtɩ́nɛgyíɔtɩ́nɛ́ ánɩ́ olu pʋ́ ɔnsɩ́pɛ bʋ a, aba asɩmánú pʋ́ lalahɛbwɛ tétsíá ɩnʋ. \v 17 Támɛ ɔhá ánɩ́ mʋ nyánsa itsú ɔsʋ́sʋ́ á, gyankpapʋ, mʋ ɩwɩ lɛtɩn. Ololwií, ɔtɔdwɛ́ ahá, ɔtɛba ɩwɩasɩ. Otowun ahá nwɛ, ɔtɔbwɛ́ yilé. Ɔtamafútí fɩtátɔ kɩ, ɔtɔbwɛ́ atɔ́ tsú mʋ klʋntɔ. \v 18 Ahá nsɩnɛ́ ɔlapʋ́ todú iwilwiiá ɩtɔpʋ́ yilébwɛ ba. \c 4 \rem Proofread 07-07-09 \s1 Ɔyɩ́tɔ́ Atɔ́ Dwɛ \p \v 1 Ntɔ tɛ́tɩ́ ɩkɔ́ mʋ́a ɩtrɛ́ wá mlɩ nsɩnɛ́? Megyí ɔwɔ́lɩ laláhɛ ánɩ́ ideklé igyi mlɩsʋ tɔpʋ́ba? \v 2 Mlɩlapʋ́ ɔnsɩ́pɛ mlɩdɛ́ atɔ́ klé, mlɩmɛ́dɛ́ mʋ́ nya. Ɩ́nɩ sʋ mlɩdɛ́ ahá mɔ. Mlɩ ansɩ́ dɛpɛ ahá atɔ́sʋ́. Mʋ́ sʋ́ mlɩdɛ́trɛ́ kɔ́ nɩ́, támɛ mlɩ ɩbɩ mɛ́ɛda mʋ́ kɩ. Tɔ́á sʋá mlɩményá gyí, mlɩtamakʋ́lɩ́ Bulu ɔha mlɩ. \v 3 Nɩ́ mlɔkʋ́lɩ́ kʋ́ráá á, ɔtamahá mlɩ, tsúfɛ́ agywɩɩn laláhɛ mlɩtɔpʋ́kʋ́lɩ́ mʋ. Alɩá mlɔ́pʋwá ɩwɩ ansigyí sʋ mlɩdɛ́ mʋ kʋlɩ́. \v 4 Mlɩladámlí ɔma há Bulu. Mlɩméyín ánɩ́ nɩ́ mlɩdɛ́ ɔyɩ́tɔ́ atɔ́ dwɛ á, mlɩdɛ́ Bulu lu? Nɩ́ fʋdeklé fɛɛ fɔ́dwɛ ɔyɩ́tɔ́ atɔ́ á, fʋtɔbwɛ́ Bulu olupʋ́. \v 5 Ntɛ́ɛ mlɩdɛ́kɩ́ɩ mlɩaa, kpaalɩ Bulu asʋn wanlɩ́nhɛ́ amʋ ɩlɛblɩ́ ɔbɛ́ɛ, “Bulu tamatsúlá Ɔŋɛ́ ámʋ́ʋ́ ɔlɔpʋwá anɩtɔ ámʋsʋ?” \v 6 Ɩ́nɩ sʋ́ ɔtɔpʋ́ awɩtɔlɛ tsɔtsɔɔtsɔ kpá anɩ, fɛ́ alɩá Bulu asʋn wanlɩ́nhɛ́ amʋ ɩlɛblɩ́ nɩ́. Ɔbɛ́ɛ, \q1 “Ɔtɔkʋ́sʋ́ lɩ́ɩ́ ɩwɩ atsupʋ́sʋ́, \q2 támɛ ɔtɔpʋ́ awɩtɔlɛ kpá ɩwɩasɩ abápʋ.” \p \v 7 Mʋ́ sʋ ndɛ mlɩ bláa mbɛ́ɛ, mlɩbá ɩwɩasɩ ha Bulu. Mlɩkʋsʋ lɩɩ Ɔbʋnsámsʋ́, ɔbɛ́srɩ́ nátɩ́ mlɩ wá. \v 8 Mlɩkpʋkpɛ manta Bulu, Bulu ɛ́ ɔbɛ́kpʋkpɛ́ manta mlɩ. Lakpan abwɛpʋ́, mlɩfwɩ ɩbɩ lɛ lakpanbwɛtɔ. Ahá ánɩ́ mlɩ agywɩɩn igyi anyɔ, mlɩha mlɩ klʋntɔ ɩtɩn. \v 9 Mlɩsu, amlɩha mlɩ ɩwɩ ɩwa mlɩ nwɛ, mlɩ lakpan sʋ. Mlɩ mɔ́sɩ ɩdámli isú, mlɩ ansigyí imli pɛ́lɩ. \v 10 Mlɩba ɩwɩasɩ Bulu ansɩ́tɔ́, mɛ́nɩ obótsu mlɩ fʋ́á. \s1 Aba Ɩwɩ Asʋ́n Blɩ́ \p \v 11 Apíó adwɛpʋ́, mlɩmátrá blɩ́ mlɩ aba ɩwɩ asʋ́n. Mlɩmátrá tsii aba, kpɔ́ɩ́ aba. Ɔhagyíɔha ánɩ́ ɔlɛlɛ mʋ ba ɩlá ntɛ́ɛ gyi mʋ asʋ́n á, ilosuná ánɩ́ ɔdɛblɩ́ ɔbɛ́ɛ, Bulu mbla ámʋ ɩma alɛ. Ɩ́nɩ désuná ánɩ́ alatsú mʋ ɩwɩ ánɩ́ ɔdʋn mbla ámʋ. Nɩ́ ɔdʋn mbla ámʋ a, mʋ́mʋ́ ɔmɛdɛ́ Bulu mbla ámʋ bu. \v 12 Bulu lɔ́wa mbla ámʋ. Mʋ pɛ́ ɔbɛ́talɩ́ pʋ́ mʋ́ gyi anɩ asʋ́n. Mʋ pɛ́ ɔbɛ́talɩ́ hɔ anɩ nkpa, ntɛ́ɛ mɔ́ anɩ. Nɩ́ igyi alɩ mʋ́ á, fʋ́gyí ma ánɩ́ fégyi fʋ́ bá asʋ́n? \s1 Ansɩ́ Pʋdɩ́nká Ɔkɛsʋ \p \v 13 Mlɩya asʋ amlɩnu. Mlɩ ahá ámʋ́ʋ́ mlɩtɛblɩ́ mlɩaa, “Ndɛ ntɛ́ɛ ɔkɛ abɔ́yɔ wúlu yilé kʋsʋ, yétsiá ɩnʋ ofi ɔkʋlɛ gyi ibíá nyá ɩwɩ” ámʋ. \v 14 Mbɛ́ɛ, mlɩyin ɔkɛtɔ? Mlɩyin alɩá mlɩ nkpatsiátɔ́ bɔ́bwɛ? Mlɩgyí fɛ́ agyinde, ɩtɛdálɩ dɩnká, támɛ ɩtamawá ɔpá kʋkʋ, ɩtɔfwɩ́. \v 15 Mʋ́ sʋ tɔ́á ilehián ánɩ́ mlɛ́blɩ́ gyí, “Nɩ́ Bulu lótsulá há anɩ nkpa á, abɔ́bwɛ ɩ́nɩ ntɛ́ɛ ɩ́nɩ.” \v 16 Nɩ́ imegyí alɩ á, ilosuná ánɩ́ mlɩdɛ́ ɩwɩ tsu, pʋ́ ɩbɩ sí kántɔ́. Lakpan ɩwɩtsú ánfɩ odu gyí. \p \v 17 Mʋ́ sʋ ɔhá ánɩ́ oyin ɩtɔ wankláán, támɛ ɔtamabwɛ́ á, ɔdɛ lakpan bwɛ. \c 5 \rem Proofread 07-07-09 \s1 Ɩwɩ Anyapʋ́ Asʋ́n \p \v 1 Ɩwɩ anyapʋ́, mlɩsu amlɩsʋra okitikíti, tsúfɛ́ ipian kpɔnkpɔntɩ ɩbá mlɩsʋ. \v 2 Séi ánfɩ á, mlɩ atonyahɛ́ fɛ́ɛ́ laplɔ́. Atɛ́plɛ bawɩ́ mlɩ atati. \v 3 Mlɩ sika atɔ́ ɛ́ ɩlakpɔ́ɩ́, wɩ́ nkanʋ. Mʋ́ nkanʋ ámʋ obégyi mlɩ ɩwɩ adánsɩɛ, yíntá mlɩ ɔyʋlʋ́ʋ fɛ́ alɩá ogyá teyíntá atɔ́. Mlɩlakle atɔ́ tsɔtsɔɔtsɔ yáɩ́ kpaalɩ, brɛ́ ánfɩ ɔyɩ́ ɩbá bɔmɔ ɔnɔ́ ánfɩ. \v 4 Mlɩkaɩn ánɩ́ ahá ámʋ́ʋ́ mlɩlɔ́bɔ ɩpa, bɔyɔ agyʋ́má mlɩ ndɔtɔ, támɛ mlɩlékiná amʋ́ ɩkɔ ka ámʋ isú latʋ́ Bulu, túmi fɛ́ɛ́ Owíe amʋ. \v 5 Mlɩlatsíá ɔsʋlʋ́ʋ anfɩsʋ, gyi nkpa mʋ́a ɔdwɛ pʋ́wá nfɔ fɛ́ nnantswie há mlɩ ɔmɔkɛ́. \v 6 Mlɩlahá ɔhá ánɩ́ mʋ asʋ́n da ɔkpa ɩpɔ́n, mɔ́ mʋ, ɔmɛprɩ́ɩ ɩwɩ. \s1 Ɩklʋnya Mʋ́a Mpáɩbɔ \p \v 7 Apíó aba, mlɩnya klʋn tsia gyo anɩ Wíe Yesu Kristo ɩbá. Mlɩkɩ alɩá ɔdɔtɔpʋ tenyá klʋn tsíá gyo nyankpʋ gyankpapʋ mʋ́a tráhɛ, pʋ́ alɩá otetsíá gyo brɛ́á ɔsʋlʋ́ʋ amʋ ɩbɛ́ha atɔ pɔpwɛ bówie wóyí. \v 8-9 Mlɩ ɛ́ mlɩnya klʋn amlɩlɩɩ kínkín, tsúfɛ́ anɩ Wíe, ogyi asʋ́n ogyípʋ́ amʋ ɩbá lafʋn. Mʋ́ sʋ mlɩmátsiá tɔ́ɩ́ mlɩ abasʋ, mɛ́nɩ ɔmɛ́ɛha mlɩ ɩpɔ́n. \p \v 10 Apíó, mlɩpʋ Bulu ɔnɔ́sʋ́ atɔɩ́pʋ́ amʋ́ʋ́ bɛblɩ́ Bulu asʋ́n ámʋ bwɛ mlɩ atosuánhɛ. Bowun asʋ́n tsɔtsɔɔtsɔ, támɛ benya klʋn. \v 11 Mlɩkɩ alɩá anɩtobú amʋ́. Itsú alɩá botomi amʋ́ asʋn wunhɛtɔ sʋ. Mlɩkaɩn Hiob ɛ́ ɩwɩ asʋ́nsʋ́. Alɩá olotomi mʋ asʋn wunhɛtɔ. Ɩ́nɩ sʋ Bulu lóyulá mʋ mʋ́ ɔma. Lɛ́lɛ́, Bulu bʋ awɩtɔlɛ. Otowun ahá nwɛ. \p \v 12 Mɩ́ apíó, ndeklé mbɛ́ɛ mlɩbɩ́ɩ wankláán ánɩ́ mlɩmátánʋ ɔsʋ́sʋ́ ntɛ́ɛ ɔsʋlʋ́ʋ, ntɛ́ɛ ká tɔtɔɔtɔ. Mlɩ “Iin!” ɩbwɛ́ɛ “Iin!” mlɩ “Ó-o!” ɛ́ ɩbwɛ́ɛ “Ó-o!” mɛ́nɩ Bulu mɛ́ɛha mlɩ pɔ́n. \p \v 13 Nɩ́ ɔkʋ dɛ́ ipian wúun mlɩtɔ á, okókoli Bulu. Nɩ́ ansɩ́ dɛ ɔkʋ gyí ɛ́ á, ɔwáa ɩlʋ kanfʋ Bulu. \v 14 Nɩ́ ɔkʋ dɛ́lɔ mlɩtɔ á, ɔtɩ́ɩ ɔpasua ahandɛ abʋba bokokóli Bulu, abʋkpa mʋ ofobí anɩ Wíe ɩdátɔ. \v 15 Nɩ́ bokókóli anɩ Wíe hógyitɔ á, ɔbɛ́tsa mʋ ɩlɔ, ɔbɔ́kʋsʋ́. Nɩ́ alabwɛ́ lakpan kʋ á, Bulu obési mʋ́ fɛ́ɛ́ kíé mʋ. \v 16 Mʋ́ alɩ sʋ mlɩlɛ mlɩ lakpan blɩ, amlɩkokoli Bulu ha aba, mɛ́nɩ ɔbɛ́tsa mlɩ ɩlɔ. Ɔhá ánɩ́ mʋ asʋ́n da ɔkpa mpáɩ tɔwá ogyá. Ɩtɔyɔ́ agyʋ́má wankláán. \v 17 Nyankpʋsa \w Elia\w* ɛ́ gyí fɛ́ mɩ́a fʋnyɔ. Olokokóli Bulu kínkíínkín ánɩ́ nyankpʋ mátswíe. Lɛ́lɛ́ imotswie nfinsa mʋ́a ɩfʋn. \v 18 Ɔlɛlakʋ́lɩ́ mʋ ánɩ́ itswíe. Lɛ́lɛ́ nyankpʋ létií, ɩlɛha atɔ́ lɛlawá alɛ́ ɔsʋlʋ́sʋ. \p \v 19 Mɩ́ apíó, nɩ́ mlɩtɔ ɔkʋ ɔdɩda hógyitɔ á, ɔkʋ ɔsánkia mʋ ba. \v 20 Mlɩbɩ ánɩ́ ɔhá ámʋ lalɛ́ ɔkláa tsú lowu ánɩ́ tɛkɩ obówutɔ. Mʋ́ sʋ Bulu obési mʋ lakpan tsɔtsɔɔtsɔ kíé mʋ.