\id 1PE NKO 1st Letter of Peter in the Nkonya Language of Ghana \h 1 Petro \toc1 Petro Ɔwʋlʋ́ Gyankpapʋ \toc2 1 Petro \toc3 1 Pe. \mt1 Petro \mt2 Ɔwʋlʋ́ Gyankpapʋ \c 1 \rem Proofread 07-07-09 \s1 Itsiáha \p \v 1 Ɔwʋlʋ́ ánfɩ itsú mɩ́ Petro ánɩ́ ngyi Yesu Kristo \w sumbí ɔyɔpʋ́\w* wá. \p Ndɛ mʋ́ wanlɩ́n sɩ́sɩ́ mlɩ ahá ánɩ́ Bulu lalɛ́ bwɛ́ mʋ abí, mlɩladásáɩ́n yɔ́bwɛ afɔɔ́ Ponto, Galatia, Kapadokia, Asia yɛ́dalɩ Bitinia ɔmátɔ́ fɛ́ɛ́. \v 2 Ɔsɩ́ Bulu lalɛ́ mlɩ fɛ́ alɩ ámʋ́ʋ́ ɔlɛhɩhɩ́ɛ mʋ́ yáɩ́ ánɩ́ ɩbá mʋ́tɔ́ ámʋ. Bulu latsʋn \w Ɔŋɛ Wankɩ́hɛ́\w* amʋsʋ bwɛ́ mlɩ mʋ ahá, mɛ́nɩ mlóbu Yesu Kristo, mʋ obugya ɛ́ ɩbɔ́gyʋráa mlɩ. \p Bulu ɔhɩ́ɛ gyi mlɩ bʋalɛ, ɔha mlɩ iwilwii tsɔtsɔɔtsɔ! \s1 Ɔkpakɩ́ɩ Ánɩ́ Ɩmɔ́ɔbwɛ Kpaalɩ \p \v 3 Mlɩha akanfʋ Bulu. Mʋgyí anɩ Wíe Yesu Kristo mʋ Sɩ pʋ́ mʋ Bulu nɩ́. Mʋ nwewúun kpɔnkpɔɔnkpɔntɩ ámʋ sʋ alakʋ́sʋ́a anɩ Wíe Yesu Kristo tsú afúlitɔ pʋ́há anɩ nkpa pɔpwɛ. Ɩ́nɩ lahá anɩlanú ɩwɩasɩ ánɩ́ anɩ ɔkpakɩ́ɩ mɔ́ɔbwɛ kpaalɩ. \v 4 Mʋ́ sʋ anɩ ansɩ́dɩn ánɩ́ anɩ ɩbɩ bɛ́da siadɩɛ yílé ámʋ́ʋ́ Bulu lɛ́hɩɛ ánɩ́ ɔbɔ́pʋhá mʋ abí ámʋ. Alalá mʋ́ yáɩ́ ɔsʋ́sʋ́ wankláán há mlɩ, atɔ́á ɩtamayíntá, ɩtamaplɔ́, ɩtamakpá ɛ́. \v 5 Siadɩɛ yílé ánfɩ igyi mlɩ ahá ámʋ́ʋ́ mlɩlahogyi amʋ klɛ́. Mlɩ hógyi sʋ Bulu túmi bun mlɩsʋ, ɩdɛ mlɩsʋ kɩ́ɩ alɩɩ yɔ́fʋn atɔ́ fɛ́ɛ́ nkpa ɔhɔ́kɛ ámʋ́ʋ́ Bulu lalá yáɩ́ ánɩ́ ɔbɛ́lɛ mʋ́ ɔwan ɔyɩ́ ɔnɔ́mɔkɛ́ ámʋ. \p \v 6 Ɩbʋ mʋ́tɔ́ ánɩ́ ɩsɔ́kɩ ɔtsan-ɔtsan ɩdɛ mlɩ tʋ, mlɩdɛ́ asʋ́n wúun, támɛ ɩtɔ́ ánfɩ mlɩ ansɩ́dɩn mʋ́sʋ́ ánfɩ sʋ ansɩ́ mɔkʋ́sí mlɩ gyí. \v 7 Tɔ́á sʋá mlɩdɛ́ asʋ́n wúun gyí, mʋ́ obósuná ánɩ́ mlɩlahɔ Yesu gyi lɛ́lɛ́ nɩ́. Tɔ́ bʋtɔtɔ́ sika pɛpɛ ánɩ́ ɩtɛtálɩ́ yíntá kʋ́ráá kɩ bɛɛ, wankláán igyi. Alɩ kɛ́n bɔ́pʋ asʋn wunhɛ sɔ mlɩ hógyi ánɩ́ ɩbʋ labi dʋn sika pɛpɛ kɩ bɛɛ, lɛ́lɛ́ mlɩlahɔ Yesu gyi, mɛ́nɩ mlɛ́talɩ́ lɩ́ɩ́ kínkín nɩ́. Ɩbá alɩ á, bɛ́kanfʋ́ mlɩ, wá mlɩ numnyam, há mlɩ ɩdayilé ɛkɛ ámʋ́ʋ́ Yesu Kristo ɔbɛ́lɛ ɩwɩ ɔwan ámʋ. \v 8 Ɩbʋ mʋ́tɔ́ ánɩ́ mlɩmɔ́kʋ́wun Yesu kɩ, támɛ mlɩtɔdwɛ́ mʋ. Mlɩmɛ́dɛ́ mʋ wúun mʋ́, támɛ mlɩdɛ́ mʋsʋ hógyi. Ɩ́nɩ sʋ ansigyí kpɔnkpɔɔnkpɔntɩ ánɩ́ ɔnɔ́ mɛ́ɛtalɩ́ blɩ́ labʋ́lá mlɩtɔ. \v 9 Tsúfɛ́ mlɩdɛ́ mlɩ nkpahɔ́ɔ amʋ́ʋ́ mlénya tsú mʋ hógyitɔ ámʋ nya. \p \v 10 Bulu ɔnɔ́sʋ́ atɔɩ́pʋ́ amʋ bɛblɩ́ nkpa ánfɩ Bulu ɔbɔ́hɔ mlɩ ánfɩ asʋ́n tswɩ. Bɛtɛtɛ́ɛ mʋ awɩtɔlɛ asʋ́n ánfɩtɔ wankláán, mɛ́nɩ bónu mʋ́ asɩ. \v 11 Kristo Ɔŋɛ́ letsiá Bulu ɔnɔ́sʋ́ atɔɩ́pʋ́ anfɩtɔ, tsíá súná amʋ́, bɛblɩ́ yáɩ́ alɩá Kristo obówun ipian. Mʋ́ ɔma a, numnyam kpɔnkpɔɔnkpɔntɩ bɛ́ba. Mʋ́ sʋ besen ansɩ́tɔ́ ánɩ́ bɛ́bɩ brɛ́á nkpahɔ́ɔ anfɩ ɩbɛ́ba pʋ́ ɔhá oduá ɩbɔ́tsʋn mʋsʋ ba. \v 12 Bulu lɛ́lɛ súná amʋ́ ánɩ́ megyí amʋ́ sʋ́ bʋdɛ asʋ́n ámʋ ɔkan da, mboún mlɩ sʋ bʋdɛ mʋ́ ɔkan da. Séi mʋ́ mlɩlanú asʋ́n ámʋ. Tsúfɛ́ Bulu lɔ́wa mʋ Ɔŋɛ Wankɩ́hɛ́ tsú ɔsʋ́sʋ́ bɛbláa \w asʋn wankláán\w* ámʋ ɔkan adapʋ́ alɩ asʋ́n ánfɩ, amʋ́ ɛ́ bɛda mʋ́ ɔkan súná mlɩ. Bulu-abɔpʋ kʋ́ráá ansɩ́ tɛpɛ́ ánɩ́ bónu alɩ asʋ́n ánfɩ asɩ. \s1 Ɩwɩtɩ́ɩntɔ Tsiá \p \v 13 Ɩ́nɩ sʋ mlɩda ɩwɩsʋ amlɩkɩta ɩwɩ. Mlɩpʋ mlɩ ansɩ́ fɛ́ɛ́ dɩnka awɩtɔlɛ amʋ́ʋ́ Bulu ɔbɔ́wa há mlɩ ɛkɛá anɩ Wíe Yesu Kristo ɔbɛ́kplɩ́ tsú ɔsʋ́sʋ́ bɛlɛ ɩwɩ ɔwan ámʋsʋ. \v 14 Mlɩbu Bulu fɛ́ alɩ ámʋ́ʋ́ nyebí bʋtobú amʋ́ akwɩɩ́pʋ́ amʋ. Mlɩmáha tsiátɔ́ laláhɛ amʋ́ʋ́ iletsiá mlɩtɔ brɛ́ ámʋ́ʋ́ mlɩméyín tɔtɔ tsú Yesu ɩwɩ ámʋ igyi mlɩsʋ. \v 15 Mboún mlɩha mlɩ ɩwɩ ɩtɩn mlɩ bwɛhɛ́ fɛ́ɛ́tɔ́, fɛ́ alɩ ámʋ́ʋ́ Bulu ámʋ́ʋ́ ɔlɛtɩ mlɩ ámʋ ɩwɩ lɛ́tɩn amʋ. \v 16 Tsúfɛ́ bɔwanlɩ́n wá Bulu asʋ́n ámʋtɔ bɛɛ, “Bulu ɔbɛ́ɛ, ‘Mlɩha mlɩ ɩwɩ ɩtɩn, tsúfɛ́ mɩ́ ɩwɩ lɛtɩn.’ ” \p \v 17 Mʋgyí ɔhá ánɩ́ mlɩtɛtɩ́ mlɩaa, mlɩ Sɩ́ nɩ́ mlɩdɛ́ mpáɩ bɔ nɩ́. Ɔtamakɩ ɔha ansɩ́tɔ́ nɩ́ ɔdɛ ahá asʋ́n gyí. Mboún ɔhagyíɔha bwɛhɛ́ ɔtɔpʋ́gyí mʋ asʋ́n. Mʋ́ sʋ mlɩpʋ Bulu-ifúnya bwɛ mlɩ bwɛhɛ́ kugyíkʋ nkɛ tráhɛ anfɩ ɩlasí mlɩ ɔyɩ́ ánfɩtɔ. \v 18 Tsúfɛ́ mlɩyin tɔ́á ɔlɔpʋká mlɩ nwunsʋ ɩkɔ, há mlɩlagyi ɩwɩ tsú mlɩ anáin amándɩ́ɛ́ laláhɛ ámʋ́ʋ́ iletin mlɩ ɔkpa ámʋtɔ. Ɩtɔ́ ámʋ́ʋ́ ɔlɔpʋká mlɩ nwunsʋ ɩkɔ ámʋ megyí fɛ́ sika pɛpɛ mʋ́a sika futútú ánɩ́ ɩtɛtálɩ́ yíntá. \v 19 Kristo obugya ánɩ́ ɩhɩ́ɛ́ bʋ ibíá ɔlɔpʋká mlɩ nwunsʋ ɩkɔ ámʋ. Kristo gyí fɛ́ \w okúfabiá\w* ɔlɔfʋn ha mbusuo kugyíkʋ lɛ, pɩná kʋkʋ ma mʋ ɩwɩ. \v 20 Asa Bulu lɔ́bwɛ ɔyɩ́ á, ɔlɛhɩhɩ́ɛ tɔ́á ɩbɛ́ba Kristosʋ yáɩ́. Mlɩ sʋ́ Bulu lalɛ́ mʋ súná brɛ́ tráhɛ anfɩtɔ. \v 21 Kristo lahá mlɩlahɔ Bulu gyi. Bulu lɔ́kʋsʋ́a mʋ tsú afúlitɔ, wá mʋ numnyam. Mʋ́ sʋ́ mlɩ ansɩ́dɩn Bulusʋ, mlɩdɛ́ tɔ́á alahɩ́ɛ́ ɔkpa kɩ́ɩ nɩ. \p \v 22 Mlɩlagyi dɩnká ɔnɔkwalɩ amʋ́ʋ́ ɩbʋ Kristotɔ ámʋsʋ. Mʋ́ sʋ mlɩlatɩn mlɩ ɩwɩ há Bulu, mlɩdɛ́ aba dwɛ fɛ́ apíó. Megyí ansɩ́tɔ́-ɔdwɛ mlɩdɛ́pʋhá aba. Mlɩyɔ mʋ́sʋ́ amlɩdwɛ aba wankláán tsu mlɩ klʋntɔ. \v 23 Bulu lakwɩ́ɩ́ mlɩ pɔ́pwɛ. Megyí nyankpʋsa ánɩ́ oméetsiá nkpa wá ɔpásʋ́ ɔlɔtsʋn kwɩɩ́ mlɩ. Mboún Bulu asʋ́n ámʋ́ʋ́ ɩbʋ nkpa, ɩbʋ ɩnʋ brɛ́ fɛ́ɛ́tɔ́ amʋsʋ ɔlɔtsʋn kwɩɩ́ mlɩ. \v 24 Bɔwanlɩ́n wá Bulu asʋ́n ámʋtɔ bɛɛ, “Anyánkpʋ́sa bʋgyi fɛ́ ɩfá. Amʋ́ numnyam ɛ́ igyi fɛ́ ɩfá ntswɩ́tswɩ. Ɩfá towú, mʋ́ ntswɩ́tswɩ tɔbʋ́ kpákpáa, \v 25 támɛ anɩ Wíe asʋ́n ámʋ mʋ́ bʋ ɩnʋ brɛ́ fɛ́ɛ́tɔ́.” \m Asʋ́n ánfɩ gyí asʋn wankláán ámʋ́ʋ́ mʋ́ ɔkan adapʋ́ bɛda súná mlɩ ámʋ nɩ. \c 2 \rem Proofread 07-07-09 \p \v 1 Mʋ́ sʋ mlɩlɛ agywɩɩn laláhɛ kugyíkʋ lɛ mlɩtɔ. Mlɩmátrá mlɛ́ aba, ntɛ́ɛ bwɛ́ apinabwɛbí. Mlɩmátrá pɛ ansɩ́ abasʋ, ntɛ́ɛ tsii aba. \v 2 Mlɩbwɛ mlɩ ɩwɩ fɛ́ nyebí bɔbwɛ, amlɩha Bulu asʋ́n ámʋ́ʋ́ ɩlɛtɩn, tɔtɔ mɛfráa mʋ́tɔ́ ámʋ ɩdɩnka mlɩ ɔwɔ́lɩ brégyíbrɛ́, fɛ́ alɩ ámʋ́ʋ́ nyɔ́pʋ-ntsu tɛdɩ́nká nyebí ɔwɔ́lɩ amʋ. Mɛ́nɩ ɩbɛ́ha mlɛ́dan, nyá nkpahɔ́ɔ tsú Bulu wá. \v 3 Mlɩlakápʋ́ anɩ Wíe amʋ kɩ, mlɩlawun ánɩ́ ɔbʋ awɩtɔlɛ. \s1 Akristofɔ Babwɛ́ Aha Pɔpwɛ Há Bulu \p \v 4 Mʋ́ sʋ mlɩkpʋkpɛ ba anɩ Wíe Yesu Kristo wá. Mʋgyí nkpa Owíe nɩ. Kristo gyí fɛ́ ibwiá ahá bekiná mʋ́ ánɩ́ ɩma labi, támɛ Bulu lɛ́lɛ mʋ́ ánɩ́ ɩbʋ labi mʋ ansɩ́tɔ́. \v 5 Ɔŋɛ́tɔ́ asʋ́n nɛbá bɛblɩ́ á. Mlɩba Bulu wá brɛ́ ánfɩ mlɩbʋ nkpa ánfɩ, ɔbwɛ mlɩ fɛ́ abwiá ɔdɛpʋyi obuá bɔ́tswɛ mʋ mʋ́tɔ́. Ɔbwɛ mlɩ mʋ igyí ahapʋ́ ánɩ́ amʋ́ ɩwɩ lɛ́tɩn, amlɩtsʋn Yesu Kristosʋ ha Bulu igyí ámʋ́ʋ́ mʋ Ɔŋɛ́ losusúu suná mlɩ, itegyi mʋ ansɩ́ ámʋ. \v 6 Tsúfɛ́ bɔwanlɩ́n wá Bulu asʋ́n ámʋtɔ bɛɛ, \q1 “Bulu ɔbɛ́ɛ, mlɩkɩ, nalɛ́ ibwi ánɩ́ ɩbʋ labi, \q2 pʋ́bwɛ́ okonkísʋ́bwi yáɩ́ \w Sion\w* wúlutɔ. \q1 Ɔhagyíɔha ánɩ́ ɔlɔhɔ anɩ Wíe, ogyi okonkísʋ́bwi ámʋsʋ gyi a, \q2 pɛ́lɩ mɛ́ɛkɩtá mʋ ɛkɛkɛɛkɛ.” \m \v 7 Ibwi ánfɩ hɩ́ɛ́ ɩbʋ labi há mlɩ ahá ánɩ́ mlɩlɔ́hɔ Kristo gyi. Támɛ há ahá ánɩ́ bʋmɔ́ɔhɔ Kristo gyi mʋ́ á, Bulu asʋ́n ámʋ ɩlɛblɩ́ ɔbɛ́ɛ, \q1 “Ibwi ánfɩ obu ayípʋ bekiná nɩ́. \q2 Támɛ mʋ́lébemlí ibwi ánɩ́ ɩhɩ́ɛ́ bʋ labi dʋn mʋ́ fɛ́ɛ́ nɩ́.” \m \v 8 Asa ɛ́ á, \q1 “Ɩ́nɩ gyí ibwiá ahá bósutíin mʋ́sʋ́ dɩda nɩ́.” \m Bósutíin mʋ́sʋ́, tsúfɛ́ bʋmegyi Bulu asʋ́n ámʋsʋ. Alɩ́ Bulu lɛ́hɩɛ yáɩ́ ánɩ́ ɩbá ha amʋ́ nɩ. \p \v 9 Támɛ mlɩ mʋ́ á, mlɩgyí ɔmá ánɩ́ Bulu lalɛ́. Owíe amʋ igyí ahapʋ́. Ɔmá wankɩ́hɛ́ ánɩ́ Bulu lapʋ́ mlɩ bwɛ́ mʋ onutó ahá nɩ. Mʋlálɛ́ mlɩ tsú oklúntɔ pʋ́ mlɩ ba mʋ ɔkandɩ́ɛ wánkɩ́hɛ́ amʋ asɩ ɔbɛ́ɛ, mlɩbɛ́da ofúla amʋ́ʋ́ alabwɛ́ ámʋ ɩwɩ ɔkan. \v 10 Tɛkɩ brɛ́ ámʋ a, megyí Bulu ahá mlɩgyí. Támɛ séi mʋ́ á, mlɩlabwɛ́ Bulu ahá. Brɛ́ ámʋ a, tɛkɩ Bulu nwewúun ɩma mlɩsʋ. Támɛ séi mʋ́ á, mʋ nwewúun laba mlɩsʋ. \s1 Bulu Nkpábi \p \v 11 Apíó adwɛpʋ́, nhɩ́ɛ́ ndɛ mlɩ ɔlá da. Afɔɔ́ mlɩgyí, mlɩméetsiá ɔsʋlʋ́ʋ anfɩsʋ wá ɔpá. Mʋ́ sʋ mlɩlɛ ɩwɩ tsu nyankpʋsa ɔwɔ́lɩ laláhɛ amʋ́ʋ́ ɩtɔkɔ́ mlɩ ɔkláa ɩsá ámʋtɔ. \v 12 Ɩ́nɩá mlɩa ɔmátɔ́fɔ tsíe sʋ á, mlɩtsia tsiátɔ́ wankláán, mɛ́nɩ nɩ́ bʋdɛblɩ́ bɛɛ mlɩ tsiátɔ́ ɩma alɛ a, bówun mlɩ yilébwɛ, fówun bɛ́kanfʋ́ Bulu ɛkɛ ámʋ́ʋ́ ɔbɛ́ba bɛkɩ amʋ́ gyumagyihɛ amʋ. \p \v 13 Anɩ Wíe Yesu sʋ mlɩbu aban mʋa ɔhagyíɔha ánɩ́ bapʋ́ túmi wá mʋ ɩbɩtɔ. Mlɩbu ɔmá ɔkpapʋ́ ánɩ́ ɔdɛ ɔmá ámʋ fɛ́ɛ́sʋ́ gyí. \v 14 Mlɩbu ɔmásʋ́ akɩ́pʋ amʋ́ʋ́ ɔmá ɔkpapʋ́ lalɛ́ ɔbɛ́ɛ, bʋbɩ́tɩ lakpan abwɛpʋ́ ɩsʋ, abʋkanfʋ yilé abwɛpʋ́ ámʋ. \v 15 Mlɩbwɛ yilé pʋka asʋn laláhɛ amʋ́ʋ́ aha mimláhɛ bʋtɛblɩ́ mábɩ́ sʋ tsú mlɩ ɩwɩ ámʋ itin. Tsúfɛ́ ɔkpa ánfɩsʋ Bulu déklé ɔbɛ́ɛ, mlɩbwɛ́ɛ mʋ́ nɩ́. \v 16 Mlɩtsia nkpa fɛ́ ahá ánɩ́ bʋtsie ɩwɩsʋ, támɛ mlɩmápʋ mlɩ ɩwɩsʋtsiá ámʋ tin ansíbi bwɛ́ lalahɛ. Mboún mlɩtsia nkpa fɛ́ Bulu asúmpʋ́. \v 17 Mlɩbu ɔhagyíɔha, amlɩdwɛ mlɩ aba ahógyipʋ. Mlɩnya Bulu ifú, amlɩbu mlɩ ɔmá ɔkpapʋ́. \s1 Asúmpʋ́ Ɩwɩasɩbá \p \v 18 Nkpábi, mlɩnya mlɩ awíe ifú, amlɩpʋ obú ha amʋ́. Megyí amʋ́á bolwií, bʋbʋ awɩtɔlɛ há mlɩ nkʋlɛ. Mlɩbu amʋ́á bʋbʋ owuntɔlɩn mlɩsʋ ɛ́. \v 19 Nɩ́ ɩlɛba mʋ́tɔ́ ánɩ́ bɛhá mlowun ɩwɩɔsɩn kʋkʋ kpaalɩ, támɛ Bulu sʋ́ mlotomi hɔ mʋ́ faan a, Bulu ansɩ́ bégyi mlɩ ɩwɩ. \v 20 Labi mɔmʋ ɩbʋ nɩ́ fatomi, badá fʋ́ fʋ́ lakpan sʋ? Kʋkʋ ɩma mʋ́tɔ́. Támɛ nɩ́ fɔbwɛ́ yilé asa fotomi bɛda fʋ́ á, Bulu ansɩ́ tegyi fʋ́ ɩwɩ. \v 21 Asʋn wunhɛ ánfɩ aná sʋ Bulu lɛ́tɩ mlɩ nɩ́. Tsúfɛ́ mlɩ sʋ Kristo onutó ɛ́ lótomi tsʋn asʋn wunhɛtɔ pʋ́bwɛ́ mfántʋ́hʋ́n há mlɩ, mɛ́nɩ mlɩ ɛ́ mlɔ́tsʋn mʋ́sʋ́. \v 22 Bɔwanlɩ́n wá Bulu asʋn wanlɩ́nhɛ́ amʋtɔ bɛɛ, “Ɔmɔbwɛ lakpan kʋkʋ. Ɔmɛmlɛ́ ɔhaa ɛ́.” \v 23 Besia mʋ, mʋ mʋ́ omesia ɔhaa. Brɛ́á ɔdɛ ipian wúun a, ɔmɛka ɔhaasʋ, támɛ ɔlɔpʋ mʋ ansɩ́ dɩ́nká Bulu, asʋ́n ogyípʋ́ ɔnɔkwalɩpʋ amʋsʋ. \v 24 Yesu Kristo onutó lɔ́hɔ anɩ lakpan fɛ́ɛ́ sʋ́rá, bɛda mʋ mántá \w oyikpalíhɛ\w* amʋsʋ, mɛ́nɩ abégyi ɩwɩ tsú anɩ lakpantɔ, tsíá nkpa há yilébwɛ. Tsúfɛ́ bɔwanlɩ́n wá Bulu asʋ́n ámʋtɔ bɛɛ, “Mʋ ɩwɩ nlɔ ámʋtɔ mlɩlénya mlɩ ɩlɔtsá.” \v 25 Tsúfɛ́ mlɩgyí fɛ́ akúfa fwɩhɛ́, fɛ́ alɩ ámʋ́ʋ́ bɔwanlɩ́n wá Bulu asʋ́ntɔ́ ámʋ. Támɛ séi mʋ́ á, mlɩlayínkí bá mlɩbuo Yesu, mlɩ ɔklásʋ ɔkɩ́pʋ pʋ́ mʋ ɔkpapʋ́ ámʋ. \c 3 \rem Proofread 07-07-09 \s1 Akúlu Mʋ́a Aká \p \v 1 Atsɩ, mlɩbu mlɩ akúlu alɩ kɛ́n, mɛ́nɩ nɩ́ amʋ́tɔ́ akʋ bʋmɔhɔ Bulu asʋ́nsʋ́ gyi kʋ́ráá, bowun mlɩ tsiátɔ́ a, ɩbɛ́tsɛ amʋ́, megyí mlɩ obétepí trá bláa amʋ́ asʋansʋ. \v 2 Tsúfɛ́ bówun mlɩ tsiátɔ́ wankláán pʋ́ alɩá mlɩtɛhɩ́ɛ́ bú atɔ́. \v 3 Mlɩ alɛ́ ɩmátsu mlɩ imi bwɛ, atati yílé dɩdá ntɛ́ɛ sika atɔ́á ɩbʋ ibíá watɔ. \v 4 Mboún mlɩha mlɩ alɛ́ itsu mlɩ klʋntɔ. Alɛ́á ɩtamayíntá gyí mʋ́á ɩbʋ alɛ́, ilolwií. Mʋ́tɛhɩ́ɛ́ gyi Bulu ansɩ́ nɩ́. \v 5 Tsúfɛ́ alɩ kɛ́n bɩ́mbɩ́ ámʋ atsɩá bɔpʋ amʋ́ ɩwɩ há Bulu, pʋ́ ansɩ́ dɩ́nká mʋsʋ bobu amʋ́ akúlu, sʋ bɔwa akɩ́lɛ nɩ. \v 6 Alɩ kɛ́n \w Sara\w* lóbu mʋ kulu, oletsiá tɩ́ mʋ ɔbɛ́ɛ, “Mɩ́ wíe” nɩ. Mʋ abí mlɩgyí, nɩ́ mlɔbwɛ́ yilé, mlɩménya tɔtɔ ifú. \p \v 7 Alɩ kɛ́n mlɩ ayin ɛ́, nɩ́ mlɩa mlɩ aká mlɩbʋ ɩnʋ á, mlɩbɩ ánɩ́ bʋma awútɔ́ ɔwʋnlɩ́n fɛ́ mlɩ. Mlɩwun amʋ́ nwɛ, amlɩpʋ obú ha amʋ́. Tsúfɛ́ mlɩa amʋ́nyɔ obénya Bulu atokiehɛ́ ámʋ́ʋ́ igyi nkpa ámʋ. Mlɩkɩta mlɩ aká tsʋn ɔkpa ánfɩsʋ, mɛ́nɩ nɩ́ mlɩdɛ́ mpáɩ bɔ á, tɔtɔ méetin mlɩ ɔkpa. \s1 Ipianwúun Yilébwɛ Sʋ \p \v 8 Ɩtráhɛ-tráhɛ a, mlɩ fɛ́ɛ́ mlɩha mlɩ agywɩɩn ɩbwɛ kʋlɛ. Mlɩsu ha aba, amlɩdwɛ mlɩ aba Akristofɔ. Mlɩwun aba nwɛ, amlɩba ɩwɩasɩ ha aba. \v 9 Mlɩmápʋ lalahɛ ká lalahɛ ɩkɔ. Ntɛ́ɛ nɩ́ ahá besíá mlɩ á, mlɩmásia amʋ́ ká ɩkɔ. Mboún mlɩyula amʋ́, tsúfɛ́ Bulu lɛ́tɩ mlɩ ánɩ́ mlɩbóyulá ahá, mɛ́nɩ obóyulá mlɩ. \v 10 Bɔwanlɩ́n wá Bulu asʋ́n ámʋtɔ bɛɛ, \q1 “Nɩ́ ɔkʋ déklé ɔbɛ́ɛ, mʋ tsiátɔ́ ɩwá alɛ́, \q2 otsia ansigyítɔ́ a, \q1 mʋ́mʋ́ osíi ahá ɩwɩ asʋn laláhɛ blɩ́, \q2 osi afunu wa. \q1 \v 11 Osíi lalahɛ bwɛ, ɔbwɛ́ɛ yilé. \q2 Odúnka iwilwii, ogyáa mʋ́ ɔkpa. \q1 \v 12 Tsúfɛ́ Bulu ansɩ́ bʋ yilé abwɛpʋ́sʋ́. \q2 Ɔtɛyaa asʋ nú amʋ́ atɔ kʋlɩ́hɛ́. \q1 Támɛ ɔtɔkʋ́sʋ́ lɩ́ɩ́ lalahɛ abwɛpʋ́sʋ́.” \p \v 13 Ma ɔbɔ́pʋ lalahɛ gyi mlɩ, nɩ́ mlɩ ansɩ́ ɩpɛ́ yilébwɛsʋ? \v 14 Támɛ nɩ́ ɩlɛba ánɩ́ mlɩdɛ́ ipianwúun yilébwɛ sʋ kʋ́ráá á, nwun láwá mlɩ olú. Opúni mátsií mlɩ, mlɩmánya ɔhaa ɛ́ ifú. \v 15 Mboún mlɩbɩ tsu mlɩ klʋntɔ ánɩ́ Kristo gyí mlɩ Wíe, mʋ ɩwɩ lɛtɩn. Mlɩda ɩwɩsʋ, mɛ́nɩ brégyíbrɛ́ nɩ́ ɔkʋ lɛ́fɩtɛ́ hógyi ámʋ́ʋ́ ɩbʋ mlɩtɔ ámʋ ɩwɩ asʋ́n á, mlɛ́bɩ lɛ́ mʋ́ ɔnɔ́ wankláán. Támɛ mlɩnya klʋn, amlɩba ɩwɩasɩ lɛ mʋ́ ɔnɔ́. \v 16 Mlɩ klʋn máha mlɩ pɔ́n tɔtɔ ɩwɩ, mɛ́nɩ nɩ́ bʋdɛ asʋn laláhɛ blɩ́ tsú mlɩ tsiátɔ́ wankláán ámʋ́ʋ́ mlɩlɔ́pʋ mlɩbuo Kristo amʋ ɩwɩ á, pɛ́lɩ bɛ́kɩtá amʋ́. \v 17 Nɩ́ igyi Bulu apɛ́ ánɩ́ fʋwúun ipian kʋ́ráá á, ɩbʋ alɛ́á fówun ipian yilébwɛ sʋ, dʋn ánɩ́ fówun ipian lalahɛbwɛ sʋ. \v 18 Tsúfɛ́ Kristo ɛ́ lówu ahá lakpan sʋ ɔtsáwʋlɛ pɛ́. Mʋ asʋ́n da ɔkpa, támɛ olowu há lakpan abwɛpʋ́ fɛ́ɛ́, mɛ́nɩ ɔbɛ́kpa mlɩ ba Bulu wá. Bɔmɔ mʋ nyankpʋsa-oyí, támɛ Bulu lɔ́kʋsʋ́a mʋ Ɔŋɛ́tɔ́. \v 19 Ɔlɔtsʋn Ɔŋɛ́ ámʋtɔ yɛ́da asʋ́n ámʋ ɔkan há afúli amʋ́ʋ́ bʋda obu ámʋ. \v 20 Afúli amʋ gyí, ahá ámʋ́ʋ́ bʋmobu Bulu asʋ́n, Bulu lénya klʋn há amʋ́ brɛ́ ámʋ́ʋ́ anɩ náin \w Noa\w* dɛ́ dáka kpɔnkpɔɔnkpɔntɩ sré ámʋ. Ahá ikwe pɛ́ lɔ́tsʋn ntsubʋlá ámʋtɔ nyá nkpa. \v 21 Ntsu ánfɩ lɛ́lɩɩ́ há \w asúbɔ\w*. Alɩ ámʋ́ʋ́ ahá ámʋ bɔtsʋn ntsubʋlá ámʋsʋ nyá nkpa ámʋ a, alɩ kɛ́n asúbɔ ánfɩ dɛ́ mlɩ nkpa hɔ́ɔ nɩ. Megyí mlɩ ɩwɩ ifin asúbɔ tɔfwɩ́. Mboún igyi ɩpabwií há Bulu ánɩ́ mlɩ klʋn ɩdɩ́ mlɩ asɩ, ɩmátrá ha mlɩ pɔ́n. Asúbɔ ánfɩ lahɔ mlɩ nkpa tsʋn Yesu Kristo kʋsʋ́ tsú afúlitɔ ámʋsʋ. \v 22 Alayɔ́ ɔsʋ́sʋ́ yétsiá Bulu gyɔpɩsʋ séi. Bulu-abɔpʋ, ɔŋɛ́tɔ́ awíe pʋ́ túmi kugyíkʋ bʋbʋ mʋ asɩ. \c 4 \rem Proofread 07-07-09 \s1 Nkpatsiá Há Bulu \p \v 1 Kristo lówun ɩwɩɔsɩn. Mʋ́ sʋ mlɩda ɩwɩsʋ mlɩ ɛ́, amlɩpʋ mʋ ɔkpa ámʋ alɩ kɛ́n. Tsúfɛ́ ɔhá ánɩ́ owun ɩwɩɔsɩn lalɛ́ mʋ ɩwɩ lɛ́ lakpantɔ. \v 2 Ɩ́nɩ sʋ ɔmátrá ha ɔwɔ́lɩ laláhɛ igyi mʋsʋ. Mboún ɔhá Bulu apɛ́bwɛ itsia mʋ klʋntɔ mʋ nkpa ánɩ́ ɩlasí ɔyɩ́ ánfɩtɔ fɛ́ɛ́. \v 3 Asa mlɩlébemlí Akristofɔ á, mlɩléyintá brɛ́ tsɔtsɔɔtsɔ tsíá bwɛ́ tɔ́á ahá ánɩ́ bʋmeyín Bulu bʋtekle bwɛ. Mʋ́ aná gyí; atsɩ mʋ́a ayin asʋ́nwa, ntábʋ, pléikpada mʋ́a ntakpan onúkpa yɔ pʋ́ ɩkpɩtswɛ́ɛ ánɩ́ ígyi mlɩ akisítɔ. \v 4 Itobwíé ɔmátɔ́fɔ ámʋ ɔnɔ́ ánɩ́ séi mlɩtráa mlɩmɛ́dɛ́srɩ́ buo amʋ́ yɔ́bwɛ lalahɛ. Mʋ́ sʋ́ bʋtesíá mlɩ nɩ́. \v 5 Támɛ bɛ́lɛ amʋ́ bwɛhɛ́ fɛ́ɛ́ ɔnɔ́ Bulu ansɩ́tɔ́. Mʋ ɔbá begyi akɩankpapʋ pʋ́ awupʋ́ fɛ́ɛ́ asʋ́n nɩ́. \v 6 Mʋ́ sʋ́ bɛyɛ́da Bulu asʋ́n wankláán ámʋ ɔkan há awupʋ́ nɩ́. Amʋ́ lowu ámʋ igyi ɩsʋá Bulu labɩ́tɩ́ amʋ́ ɔyʋlʋ́ʋ, fɛ́ alɩá ɔtɛbɩ́tɩ́ ɔhagyíɔha ɩsʋ. Bɛyɛ́da Bulu asʋ́n ámʋ ɔkan há amʋ́, mɛ́nɩ amʋ́ ɔkláa obénya nkpa fɛ́ alɩá Bulu bʋ nkpa. \s1 Bulu Atokiehɛ́ Kɩtá Wankláán \p \v 7 Tógyítɔ́ ɔnɔ́mɔ lafʋn ta. Mʋ́ sʋ mlɩkɩta ɩwɩ, amlɩha mlɩ agywɩɩntɔ ɩdɩ, mɛ́nɩ mlɛ́talɩ́ bɔ́ mpáɩ. \v 8 Mʋ́á ɩdʋn mʋ́ fɛ́ɛ́ gyí, mlɩdwɛ aba tsu mlɩ klʋntɔ. Tsúfɛ́ ɔdwɛ ánfɩ odu ɔbɛ́ha mlɛ́talɩ́ sí ahá lakpan kíé amʋ́ nɩ́. \v 9 Mlɩpʋ ansigyí hɔ mlɩ aba Akristofɔ afɔɔ́, mlɩmáblɩ́ mlɩaa ɩlakpɔn mlɩ. \v 10 Bulu lakíé ɔhagyíɔha atɔ́ ɔtsan-ɔtsan. Mʋ́ sʋ ɔhagyíɔha ɔkɩ́ta mʋ klɛtɔ wankláán, amlɩpʋkpa aba. \v 11 Nɩ́ ɔkʋ klɛ́ gyí Bulu asʋ́nblɩ́ á, ɔblɩ́ asʋ́n ánɩ́ itsú Bulu wá. Nɩ́ ɔkʋ klɛ́ gyí ahá súm á, ɔpʋ́ʋ ɔwʋnlɩ́n ámʋ́ʋ́ Bulu lahá mʋ amʋ fɛ́ɛ́ súm mʋ aba. Ɩ́nɩ ɔbɛ́ha ahá bɛ́kanfʋ́ Bulu tsʋn Yesu Kristosʋ tógyítɔ́tɔ́. Numnyam mʋ́a túmi igyi Bulu klɛ́ brɛ́ fɛ́ɛ́tɔ́. \w Amen.\w* \s1 Akristofɔ Ipianwúun \p \v 12 Mɩ́ apíó adwɛpʋ́, mlɩmáha asʋn wunhɛ kpɔnkpɔɔnkpɔntɩ ánfɩ bʋdɛpʋsɔ mlɩ kɩ anfɩ ibwie mlɩ ɔnɔ́. Mlɩmákɩ mʋ́ ánɩ́ asʋn pɔpwɛ dɛ́ mlɩ tʋ. \v 13 Mlɩha ansɩ́ mboún igyi mlɩ ánɩ́ mlɩdɛ́ Kristo asʋn wunhɛ amʋ kʋ wúun, mɛ́nɩ ansɩ́ bɛtrá hɩɛ gyí mlɩ ɛkɛ ámʋ́ʋ́ mʋ numnyam bɛ́lɩn ɔwan ámʋ. \v 14 Nɩ́ ahá bʋdɛ mlɩ sia Kristo búo sʋ á, idesuná ánɩ́ nwun lawá olú. Bulu Numnyam Ɔŋɛ Wankɩ́hɛ́ amʋ bʋ mlɩtɔ. \v 15 Mlɩtɔ ɔkʋkʋ ɔmáwun asʋ́n ahámɔ, ntɛ́ɛ owi, ntɛ́ɛ lakpanbwɛ, ntɛ́ɛ okéngyéwa sʋ. \v 16 Támɛ nɩ́ mlɩgyí Akristofɔ sʋ mlɩdɛ́ asʋ́n wúun a, ɩmáwa mlɩ pɛ́lɩ. Mboún mlɩkanfʋ Bulu ánɩ́ Kristo ɩdá dɩn mlɩsʋ. \p \v 17 Tsúfɛ́ brɛ́ lafʋn ánɩ́ Bulu obégyi ɔhagyíɔha asʋ́n. Obégyankpá gyi mʋ onutó ahá asʋ́n. Nɩ́ Bulu obéfi mʋ́ asɩ tsú anɩsʋ á, mʋ́mʋ́ nkálɩ ahá ámʋ́ʋ́ bʋmɔhɔ mʋ \w asʋn wankláán\w* ámʋsʋ gyi amʋ klɛ́ bɔ́bwɛ? Ɩbɛ́hɩɛ wá ifú. \v 18 Bɔwanlɩ́n wá Bulu asʋ́ntɔ́ bɛɛ, \q1 “Nɩ́ ɩbɔ́wa ɔnlɩn asa Bulu ɔbɔ́hɔ yilé abwɛpʋ́ nkpa á, \q2 mʋ́mʋ́ nkálɩ ibégyi ha lakpan abwɛpʋ́ pʋ́ ahá ánɩ́ bʋtamabú Bulu ɛ́? Iméetepí wá alɛ́ há amʋ́.” \m \v 19 Mʋ́ sʋ ahá ámʋ́ʋ́ igyi Bulu apɛ́ ánɩ́ bʋwúun asʋ́n ámʋ bʋpʋ́ʋ amʋ́ ɩwɩ fɛ́ɛ́ wa amʋ́ Ɔlɛpʋ́ ámʋ ɩbɩtɔ, abʋkɩta yilébwɛtɔ kínkíínkín. Otegyi mʋ asʋ́nsʋ́ brégyíbrɛ́. \c 5 \rem Proofread 07-07-09 \s1 Bulu Akúfasʋ Kɩ́ɩ \p \v 1 Séi á, ndeklé mbɛ́ɛ, nɔ́tɔɩ́ kplá mlɩá mlɩgyí ahandɛ Kristo ɔpasuatɔ. Ɔpasua ɔhandɛ mɩ́ ɛ́ ngyi. Ntráa ngyi ipian ámʋ́ʋ́ Yesu lówun amʋ ɩwɩ adánsɩɛ ogyípʋ́. Mɩ́ ɛ́ nénya mʋ numnyam amʋ́ʋ́ ɩbɛ́lɩn ɔwan ámʋ ɩkʋ. \v 2 Ndɛ mlɩ kokóli mbɛ́ɛ, mlɩkɩ ahá ámʋ́ʋ́ Bulu lapʋ́wá mlɩ ɩbɩtɔ amʋsʋ wankláán fɛ́ akúfa ɔkpapʋ́. Ɩmábwɛ mlɩ fɛ́ bʋdɛ mlɩ hɩɛ, mboún mlɩbwɛ mʋ́ tsu mlɩ klʋntɔ alɩá Bulu déklé. Megyí sika ɔnsɩ́pɛ sʋ, mboún ɔdwɛá mlɩbʋ ha osum ámʋ sʋ. \v 3 Mlɩmábwɛ ahá ámʋ́ʋ́ Bulu lapʋ́wá mlɩ ɩbɩtɔ ámʋ kpóunkpóun. Mboún mlɩtsia tsiátɔ́ wankláán ánɩ́ ɩbɔ́bwɛ nfántʋ́hʋ́n há amʋ́, \v 4 mɛ́nɩ ɛkɛá Kristo, ogyi akúfa akpapʋ́ Owíe amʋ ɔbá á, ɔbɛ́ha mlɩ ɩsʋgyí-ɩpa ánɩ́ ɩbʋ numnyam, ɩmɛ́ɛkpa ɛkɛkɛɛkɛ. \p \v 5 Nyasubi mʋ́a mbitebí, mlɩ ɛ́ mlɩpʋ obú há mlɩ ahandɛ. Mlɩ fɛ́ɛ́ mlɩpʋ ɩwɩasɩbá kpa aba. Tsúfɛ́ bɔwanlɩ́n wá Bulu asʋ́n ámʋtɔ bɛɛ, “Bulu tɔkʋ́sʋ́ lɩ́ɩ́ ɩwɩ atsupʋ́sʋ́, támɛ ɔtɔwá awɩtɔlɛ há ahá ánɩ́ bɛba ɩwɩasɩ.” \v 6 Mʋ́ sʋ mlɩba ɩwɩasɩ, amlɩpʋ mlɩ ɩwɩ wa Bulu túmi kpɔnkpɔɔnkpɔntɩ ámʋ asɩ, fówun obótsu mlɩ fʋ́á mʋ brɛ́ wankláántɔ́. \v 7 Mlɩpʋ mlɩ asʋn wunhɛ fɛ́ɛ́ wa Bulu ɩbɩtɔ, tsúfɛ́ ɔtɔgywɩ́ɩn mlɩ ɩwɩ. \p \v 8 Mlɩkɩta ɩwɩ, amlɩdɩnka ansɩ́ ɩwɩsʋ, tsúfɛ́ mlɩ olupʋ́, ogyi Ɔbʋnsám ná odekpoún, odeki fɛ́ gyatá, ɔdɛ ɔkʋ dunká ɔkɩta wɩ. \v 9 Ɩ́nɩ sʋ mlɩkɩta mlɩ hógyitɔ kínkíínkín, amlɩtin mʋ ɔkpa. Mlɩbɩ ánɩ́ mlɩ aba Akristofɔ ánɩ́ bʋbʋ ɔyɩ́tɔ́ fɛ́ɛ́ bʋdɛ ipian ánfɩ odu wúun. \v 10 Támɛ Bulu hɩ́ɛ́ ɔbʋ awɩtɔlɛ há mlɩ tógyítɔ́tɔ́. Mʋlátɩ́ mlɩ ba mʋ numnyamtɔ tsʋn mlɩa Kristonyɔ ɩkʋlɛbwɛtɔ́. Mʋ numnyam amʋ bʋ ɩnʋ brɛ́ fɛ́ɛ́tɔ́. Nɩ́ mlowun ipian kpalobí á, ɩmɔ́ɔwa ɔpá mʋ onutó obótsu mlɩ kʋ́sʋ́, há mléyinkí lɩ́ɩ́. Ɔbɔ́wa mlɩ ɔwʋnlɩ́n, há mlɛ́lɛ nlín Kristotɔ. \v 11 Mʋbʋ́ iwíegyí brɛ́ fɛ́ɛ́tɔ́. \w Amen\w*! \s1 Ɩklá \p \v 12 Silwano lɛ́tsa mɩ́ nɔwanlɩ́n ɔwʋlʋ́ kútúklú ánfɩ sɩ́sɩ́ mlɩ. Nyin ánɩ́ opíó Okristoyin ogyi, ɔbʋ ɔnɔkwalɩ. Ndekléá nɔ́wa mlɩ ɔwʋnlɩ́n, mɩ́ angyi adánsɩɛ suna mlɩ ánɩ́ asʋ́n ánfɩ nabláa mlɩ ɔwʋlʋ́ ánfɩtɔ fɛ́ɛ́ idesuná ánɩ́ ɩ́nɩ gyí Bulu awɩtɔlɛ onutónutó ámʋ nɩ. Mlɩkɩta mʋ́tɔ́ kínkíínkín. \p \v 13 Mlɩ apíó ahógyipʋ amʋ́ʋ́ bʋbʋ \w Babilon\w* ɔpasuatɔ bɛhá mlɩ itsiá. Mɩ́ bí Marko ɛ́ ɔhá mlɩ itsiá. \v 14 Mlɩpʋ aba-ɔdwɛ ámʋ́ʋ́ ɩbʋ Akristofɔtɔ ámʋ ha aba itsiá brégyíbrɛ́. Ndɛ Bulu kʋlɩ́ mbɛ́ɛ, ɔháa mlɩ ahá ámʋ́ʋ́ mlɩgyí Akristofɔ ámʋ fɛ́ɛ́ iwilwii.