\id MAT MAT- KOLAMI Project-1 మత్తయ్ వయ్‍త సోయ్త కబుర్ \ide UTF-8 \h మత్తయ్ \toc3 మత్తయ్ \toc2 మత్తయ్ \toc1 మత్తయ్ వాయ్త యేసు క్రీస్తునె కబుర్ \mt2 మత్తయి రాసిన యేసు క్రీస్తు సువార్త \mt1 మత్తయ్ వాయ్త యేసు క్రీస్తునె కబుర్ \imt పేలె గొట్టి \ip కొత్త కారర్ యేసు క్రీస్తునె బత్కెకదున్ వాలాడ్ ఇడ్డెకాద్, నాలి పుస్తక్లెంఙ్, మత్తయ్ సొయ్త కబుర్ ఒక్కొద్‍. ఇదవున్ సొయ్త కబుర్లిసార్ సొయ్త కబుర్ ఇంతె సోయ్త గొట్టి ఇసా అర్తం. మత్తయ్, మార్కు, లూకా, మల్ల యోహాన్ సొయ్త కబుర్ క్రీస్తుంద్ తిక్తపూడ్ వాయ్త ఇసా కొన్సెం మంది ఇసార్, బైబిల్ పండితూ గిన మత్తయ్ సొయ్త కబుర్ ఏ సాలుత్ వాయ్తెరొ కరే సాలిసా ఒర్కితొతెద్. గని కొన్సెం మంది ఇసార్ ఇద్ క్రీ. సె, 60 సాలుత్ వాయ్తెతి ఇడ్సనండార్. కొన్సెం మంది ఇద్ పాలస్తీనాత్ యెరూసలేముత్ వాయ్తెరెర ఇసా ఔర్ ఇసార్. \ip ఈ పుస్తక్ వాయెకాంద్‍ మత్తయ్, తన్నె సిసుంద్లాంఙ్ కూగెంఙ్ పేలిని అముదు ఒక్కొ అప్త వసులి కలెకాద్లంఙ్ అండెంద్. ఇమ్నుంఙ్ పెనొక్కొ పేర్ లేవి. ఇమ్‍దు పన్నెండు మంది అపోస్తులత్తి ఒక్కొంద్. పెన తనెద్ ఇంతె, ఇమ్‍దు యూదు వాసిపెంఙ్ వాయ్తెంద్. ఈ పుస్తకుత్ పాత కరారుత్ 60 పొదె వచను సొయాడ్ ఓలెంఙ్ వంద్. అముదు ఈ పుస్తకున్‍వాలడ్ యేసున్ క్రీస్తులంఙ్, దెయ్యం ఆస్త రక్సకుడ్‍లంఙ్ మల్ల ముండటి ఇడ్తవున్ ఇదరెకంద్ ఇసా ఇడ్తెంద్. మత్తయ్ దెయ్యమ్నె రాజ్యముంఙ్ బదోల్ గుల్ విసయల్ వాయ్తెంద్. క్రీస్తు రాజ్యమున్‍ అడిగిపెకాంద్ రాజుంద్‍లంఙ్‍ వర్సాంద్ ఇసా యూదులే ఉద్దేసం. ఆత్మబదోల్‍ దెయ్యమ్నె రాజ్యమున్‍ సటీ గుల్‍ విసయల్ సవాల్‍లంఙ్‍ ఇడ్నేంద్‍. \ip ఇసా కొన్సెం మంది పండితూ కొత్త కరార్‍ సురు కలెంఙ్‍ పేలె మత్తయ్ సొయ్త కబుర్ ఒక్కొ సోయ్త పుస్తక్‍లంఙ్‍ అన్సాద్‍. తనుఙింతే పాత కరారుత్ మేరతద్‍ అన్సాద్‍. ఇద్‍ కొత్త కరారున్‍ అని పాత కరారున్‍ కలప్సాద్‍. పాత కరార్‍ మోసేఙ్ వాయ్త పుస్తక్‍లూన్‍ అదర్‍ కత్‍ వాయుత్‍ అన్సదిసా, పండితులే ఉద్దేసం. మెట్‍పోయ్‍ యేసు క్రీస్తునే సందేస్‍, మత్తయ్\xt 5–7\xt* దెయ్యం మోసేఙ్‍ నియమ్ సాస్త్రం సియ్‍తద్‍లంఙ్‍ అన్సాద్‍, ద్వితీయోపదేస \xt 19:3–23:25\xt* \iot ఈ విసయలున్ బదోల్ \io1 1. మత్తయ్‍నె సొయ్త కబురుత్ క్రీస్తుంద్ జన్మిల్తద్ అని అమ్నే సేవ సురు\ior 1–4 \ior* \io1 2. క్రీస్తు సేవ అని అమ్నే బదోల్ ఇడ్డెకాద్ \ior 5–25 \ior* \io1 3. ఆక్రింఙ్ యేసునె దండి సేవ, సిలువత్‍ తిక్కెకదున్, అని పెన పానం ఎరెకదూన్ బదోల్. \ior 26–28 \ior* \c 1 \s యేసు క్రీస్తునె పీడితర్ \r లూక్ 3:23,38 \p \v 1 ఇదా ఎన్నె యేసు క్రీస్తునె దొడలె పేల్లె పట్టి ఇమ్దు దావిద్నె రాజక్నె పాడితంద్ ఎన్నెంద్ అని దావిద్ అబ్రాహామ్ పాడితంద్ ఎన్నెంద్. \v 2 అబ్రాహామ్ ఇస్సాక్నె బాంద్ ఎన్నెంద్. ఇస్సాక్‍ యాకోబ్నె బాంద్ ఎన్నెంద్. యాకోబ్‍ యూదాక్ అని అమ్నె తోరెంద్నె బాంద్ ఎన్నెంద్. \v 3 యూదాక్, తామారున్‍ వాలడ్‍ జన్మిల్తార్ పెరేసున్, జెరున్ ఎన్నెర్, పెరేసక్నె పోరక్ ఎస్రోమ్ ఎన్నెంద్, ఎస్రోము అరామ్నె బాంద్ ఎన్నెంద్, \v 4 అరామ్ అమ్మీనాదాబ్నె బాంద్ ఎన్నెంద్, అమ్మీనాదాబ్ నయస్సోన్నె బాంద్ ఎన్నెంద్, నయస్సొన్‍ సల్మానె బాంద్ ఎన్నెంద్, \v 5 సల్మాన్ రాహాబున్ వాలడ్ జన్మిల్త బోయజు. బోయజు రూతున్ వాలడ్‍ జన్మిల్త ఓబేద్, ఓబేద్ యెసయక్నె బాంద్, \v 6 యెసయ దావిద్నె రాజక్నె బాంద్ ఎన్నెంద్. దావిద్, ఊరియాక్నె మాసలెంద్‍ అదున్వాలడ్ జన్మిల్తద్ సొలొమోను ఎన్నెంద్. \v 7 రెహబాము బాంద్ సొలొమోను ఎన్నెంద్. ఆబియక్నె బాంద్ రెహబాము ఎన్నెంద్. ఆసాక్నె బాంద్ ఆబియక్ ఎన్నెంద్. \v 8 యెహోసాపాతక్నె బాంద్ ఆసాక్ ఎన్నెంద్. యెహోరామాక్నె బాంద్ యెహోసాపాతక్ ఎన్నెంద్. ఉజ్జియక్నె బాంద్ యెహోరామక్ ఎన్నెంద్. \v 9 యోతామాక్నె బాంద్ ఉజ్జియక్ ఎన్నెంద్. ఆహాజక్నె బాంద్ యోతామక్ ఎన్నెంద్. హిజికియక్నె బాంద్ ఆహాజ్ ఎన్నెంద్. \v 10 మనస్సెయక్నె బాంద్ హిజికియక్ ఎన్నెంద్. ఆమొసక్నె బాంద్ మనస్సెయక్ ఎన్నెంద్. యోసియక్నె బాంద్ ఆమొసక్ ఎన్నెంద్. \v 11 యూదులున్ బబులోనుంఙ్ కొసెక కాలముత్ యోసియకుంఙ్, యెకొన్యాక్, అని ఔరె దాదకేర్ జన్మిల్తెర్. \p \v 12 ఇస్రాయేల్ బబులోన్ దేసెముంఙ్ సెద్ద వెన్కత్, యెకొన్యాకుంఙ్ సయల్తీయెల్ జన్మిల్తెంద్. జెరుబ్బాబెల్ బాంద్ సయల్తీయెలు ఎన్నెంద్. \v 13 అబీహుదక్నె బాంద్ జెరుబ్బాబెల్ ఎన్నెంద్. ఎల్యాకిముక్నె బాంద్ అబీహుదక్ ఎన్నెంద్. అజొరక్నె బాంద్ ఎల్యాకిమ్ ఎన్నెంద్. \v 14 సాదొక్నె బాంద్ అజొరక్ ఎన్నెంద్. ఆకీమ్నె బాంద్ సాదొక్ ఎన్నెంద్. ఎలీహుద్నె బాంద్ ఆకీమ్ ఎన్నెంద్. \v 15 ఎలియాజర్నె బాంద్ ఎలీహుద్ ఎన్నెంద్. మత్తాన్నె బాంద్ ఎలియాజర్ ఎన్నెంద్. యాకోబ్నె బాంద్ మత్తాన్ ఎన్నెంద్. \v 16 యోసేప్నె బాంద్ యాకోబ్‍ ఎన్నెంద్. క్రీస్తు ఇనేక యేసుంద్ యోసేప్నె మాస మరియకున్ వాలడ్ జన్మిల్తెద్. \p \v 17 ఇనంఙ్ అబ్రాహామ్ తనట్ దావిదుంఙ్ ఎన్ చౌదా పీడిక్ ఎద్దె, అని దావిద్ రాజక్నె కాడ్ తన్న యూదు మన్కకెరుంన్ బబులోన్ దేసుంఙ్ సెద్ద కాలందూక్‍ క్రీస్తునె చౌదా పిడిక్ ఎద్దె. యూదు మన్కకెరుంఙ్ బబులోన్ దేసెముంఙ్ కొస్తకాడ తన్నట్ మాన్వాలెంఙ్ ఎంత్ చౌదా పిడిక్ ఎద్దె. \s యేసు క్రీస్తునె జన్మ \r లూక్ 2:1-7 \p \v 18 మల్ల యేసు క్రీస్తునె జన్మ వరెకద్ ఇనంఙ్ ఎద్దిన్ అమ్నె అమ్మ మరియక్నె సోయ్‍రిక్ యోసేపున్ వెంట ఎత్త అండిన్. గని అమ్నె పెండ్లి ఎరేఙ్ పేలె ఆ పిల్ల పవిత్ర ఆత్మనాడ్‍ పెట్టెనడ్ అనెకద్ కడ్కెద్దిన్. \v 19 మల్ల అద్నె మాస్ యోసేప్ నీతి మన్కక్ మంజె సదర్ నేకికున్ అడగిపెకద్ అండెద్, మన్కకెర్ అమ్నున్ లజ్జంఙ్ కొరెంఙ్ తోద్ ఇసా లొల్లి కాల్‍సెట సోయ్‍రికున్ మోడిపెక్ విచార్ కతెంద్. \p \v 20 గని అముదు ఇనంఙ్ విచార్ కలెంఙ్, అమ్నుఙ్ ప్రబునె దూత్ ఒక్కొద్ కలనడ్ కడ్కెద్దిన్. అముదు ఇంతిన్ దావిద్ రాజక్నె పాడితంద్ యోసేప్ మరియకున్ వెంట జొడిలెంఙ్ అర్సనెం. తానుంఙ్ ఇంతె అముదు పవిత్ర ఆత్మనాడ్‍ పెట్టెనడ్ అస్సద్ మరొక్కొ పడ్సనడ్ తోద్. \v 21 అద్ ఒక్కొద్ పోరకున్ జన్మ తప్పద్ మల్ల నీ అమ్నున్ యేసుంద్ పేర్ ఇడెఙ్. తానుంఙ్ ఇంతె అముదు అమ్నె మన్కకెరున్ పాప్ ఇదర్తదుఙ్ బత్కిప్దాంద్. \p \v 22 ప్రబు ప్రవక్త వాలడ్ ఇడ్త గొట్టిక్ కరే ఎరెంఙ్ ఇసా ఇదా సదర్ ఎద్ద. \v 23 ఓల్ కువారి పిల్ల పెట్టెనడ్ అందద్ అని ఒక్కొ పోరకున్ జన్మ సియద్ అని అమ్నున్ ఇమనుయెల్ పేర్ ఇడ్దర్. ఆ పేర్‍నే ఆర్తం దెయ్యం నేండున్‍ వెంట అన్సాద్. \p \v 24 మల్ల యోసేప్ మంఙ్ సుల్తవెన్కత్, అముదు ప్రబునె దూత్ ఎనంఙ్ ఇడ్తిన్, అనెంఙ్ కతెంద్ అని మరియకున్ జొడిల్తెంద్ అని ఎల్లంఙ్ తోడ సెద్దెంద్. \v 25 గని అద్ పిల్ల పడ్స ఎన్నంతెంఙ్ అదున్ వెంట కలయెతెంద్. యోసెప్ అమ్నున్ యేసుంద్ ఇసా పేర్ ఇట్టెద్. \c 2 \s పొద్కురిన పకంఙ్ బేటి ఎరెంఙ్ వత్త గ్యాని మన్కకెర్ \p \v 1 హేరోద్ రాజక్నె కాడుత్ యేసుంద్ యూదియ దేస్త బేత్లెహేమ్ ఊరున్ జన్మిల్తె, బుద్దిత్ మన్కకెర్ కొన్సెం మద్ది పొద్కురిన వాలాడ్ యెరూసలేముంఙ్ వత్తెర్. \v 2 ఔర్ వేల్తెర్. యూదులె రాజక్ జన్మిల్తెంద్. తానుంఙ్ ఇంతె అమ్నె పొద్కురిన పకంఙ్‍ చుక్కన్ ఓలుత్న అమ్నున్ మొక్కెంఙ్ వత్తమ్. ఆ పోరక్ ఎత్తి అన్సాంద్? \p \v 3 హేరోద్ రాజక్ ఈ గొట్టిన్ వింత్న మల్ల సదర్ యెరూసలేంతర్ అమ్నున్ వెంట గాబ్రిల్తేర్. \v 4 అని అముదు సదర్ \fe + \fr 2:4 \fr*\ft 24 యూదులుంఙ్ దండి దెయ్యలక్ అముదు అవ్రున్సద్దుకయులు గిన ఇసార్ \ft*\fe*దండి దెయ్యలక్ అని \fe + \fr 2:4 \fr*\ft మోసెంఙ్ సియ్త నియమ్ సస్తముంఙ్ వసిపుత్ మందిన్ ఇడ్డెకా నాయకులు\ft*\fe*సాస్త్రి మన్కకెరున్ కూగ్తెంద్ అని క్రీస్తునె ఎత్తి జన్మిలెకద్ అన్సాద్ అదున్ బదోల్ వెల్తొల్నెంద్. \p \v 5 “ఔరు అమ్నున్ ఇంతెర్,” యూదియతా బేత్లెహేమ్ ఊరుఙ్ జన్మిల్‍సాంద్. తానుంఙ్ ఇంతె ప్రవక్త ఇనంఙ్ వయ్తెంద్, \v 6 యూదియ దేస్త బేత్లెహేమ్ ఊరా! యూదియ మెన్ పట్నత నీ తనయ్ కమితని ఎరె. అన్నె ఇస్రాయేల్త మందిన్ గాయ్కిలంఙ్‍ పొరయెకాంద్ ఇత్తిని జన్మిల్దంద్ ఇసా ప్రవక్తకెర్ వాయ్తెర్ ఇసా ఇడ్తెంద్. \p \v 7 అపుడ్ హేరోద్ ఆ సుక్క కడ్కెరెక కాలమ్‍ ఔరడ్ జబాబ్‍లంఙ్ ఒర్కికతెంద్. \v 8 నీర్ సెత్న ఆ పొరకున్ బదోల్ ఉసరడ్ వెల్తొలుత్ ఒర్కి పడెఙయ్, అన్ వత్న, అమ్నున్ పూజ కత్తెతి అనుంఙ్ మొక్ కొర్రిసా ఔరున్ బేత్లెహేముంఙ్ పన్కతెంద్ \p \v 9 ఔరు రాజక్నె గొట్టిన్ వింత్న సెసనన్నెంఙ్ ఇదొ పొద్కురినా వాల దేసెంత్తర్ ఒల్త సుక్క ఆ పొరకున్‍వై సర్కక్‍ వత్న ఇల్‍నంత్తెంఙ్ ఔరుంఙ్ ముడటి అడ్గుంద్‍. \p \v 10 ఔరు ఆ సుక్కన్ ఓలుత్, గుల్ కుసింఙ్ వత్తెర్, \p \v 11 ఎల్లంఙ్‍ సెత్న, పోరకున్ అని అమ్నె అమ్మ మరియకున్ ఓలుత్ కుసీంఙ్ వత్ మొక్సర్. తమ్మె సందొకన్‍ పుస్సుత్ బఙ్ఙర్, దూప్, అత్తర్ దాన్ లాంఙ్ అమ్ముంఙ్ సియ్తెర్. \v 12 హేరోద్వై మలయుత్ సెరెంఙ్ తోద్ ఇసా దెయ్యం ఔరుంఙ్ కలత్ అర్పులిపెకదుంఙ్ వాలడ్ ఔర్ మరొక్కొ పావడ్ తమ్మె సొత దేసముత్ సెద్దెర్. \fig అత్తర్ నూనెలంఙ్ ఇడ్డెకద్, దూపం అని కంబ|alt="Frankincense branch, censer and incense altar" src="bk00116c.tif" size="col" copy="Horace Knowles ©" ref="2:11"\fig* \s ఐగుప్తున్ సెరెకాద్ \p \v 13 ఔరు చెద్ద వెన్కత్ ప్రబునె దూత్ యోసేపున్ కలనడ్ కన్కెత్న, “సులుత్ పోరకున్ ఆమ్మన్ తోడ ఐగుప్తుంఙ్ తూల్‍ సే. అన్ ఇనుంఙ్ పెనా ఇడ్నంతెంఙ్ అత్తిని అన్. తానుంఙ్ ఇంతె హేరోద్ ఈ పోరకున్ అల్ఙెంఙ్ ఇసా కిరవ్సద్ ఇసా” అమ్నుంఙ్ ఇడ్తెంద్. \p \v 14 యోసేప్ సులుత్న సింతె తా వేలంఙ్ పొరకున్ సుముత్ ఐగుప్తుంఙ్ తోడసెద్దిన్. \v 15 హేరోద్ తిక్నంతెంఙ్ అత్తిని అండెంద్. “ఐగుప్తు తన్న అన్నె పోరకున్ కూ‍గ్తన్” ఇసా ప్రవక్త కెర్ ప్రబుద్ ఇడ్త గొట్టిక్ ఇనంఙ్ ఎద్దె. \s సిన్న పొరకెరున్ అల్ఙెకాద్ \p \v 16 ఆ గ్యానుల్ తమున్ మోసమ్ కత్తెర్ ఇసా హేరోద్ ఒర్కిలుత్ రగ్గుంఙ్ వతెంద్. తాన్ గ్యానిన్ తన్న ఒర్కిలెకా కాలముంఙ్ బేత్లెహేమ్, అదున్ తిర్గొర్ అనెక ఊల్లా ఇందిగుంఙ్‍ కమ్మి వయస్తా చిన్నం పోరకరున్ అలంఙ్తెంద్. \p \v 17 యిర్మీయా ప్రవక్తకున్ వాలడ్ ఇడ్త గొట్టిక్ ఇనంఙ్ ఎద్దె. \q1 \v 18 అర్రెకదుంఙ్‍, దుక్కమడ్ రామ పట్నముత్ \q2 లెంఙ్ విన్కవాత్తిన్. \q1 రాహేల్ తన్నె పొరకెరుంఙ్ సటీ ఆర్సనసాద్. \q1 ఔరున్ బుడపుత్న సొసిప్సెట ఆదారెత్ అన్సాద్. \s ఐగుప్తు తన మలయూత్ వారెకాద్ \r లూక్ 2:39,40 \p \v 19 హేరోద్ తిక్తా వెన్కత్ ప్రబునె దూత్, ఐగుప్తుత్ యోసేపుంఙ్ కలత్ వత్తంద్. \v 20 “మల్ల సులుత్, పోరకున్ అని అమ్మన్ సుమ్ముత్ ఇస్రాయేల్ దేసుంఙ్ సె. పోరక్నె పానం సుమ్మెంఙ్ ఓల్తర్ తిక్నేర్” ఆసా ఇడ్తేర్. \v 21 అప్పుడ్ అముదు, పోరకున్ అమ్మన్ సుమ్మత్ ఇస్రాయేల్ దేసెముంఙ్ వత్తెర్. \p \v 22 ఇంతె అర్కెలాయ తన్నె బాంద్ హేరోద్నె జాగత్ యూదియ దేసెముత్ వాగిప్సాంద్ ఇసా వింత్, అత్తి సెరె ఇసా యోసేప్ అర్సతెంద్ దెయ్యం అమ్మున్ కలత్ అరపులిప్తిన్ గలిలీయ బార్సంఙ్‍ సెత్న, \v 23 నజరేత్ ఇనెక ఊరుంఙ్ బతుక్తెంద్. యేసునున్ “నజరేయక్ ఇసా కూగ్సర్” ఇసా ప్రవక్త ఇడ్త గొట్టి ఇనంఙ్ ఎద్దిన్. \c 3 \s బాప్తిస్మ సియెకా యోహాన్నె బోద \r మార్క 1:1-8; లూక్ 3:1-18; యోహాన్ 1:19-28 \p \v 1 ఆ దినాలుంఙ్ బాప్తిస్మ సియెక యోహాన్ వత్న యూదియ దేస్త బట్టిత్ వత్ గొట్టిక్ ఇడ్స వతెంద్. \v 2 “పరలోక రాజ్యం మేరం వత్తిన్, అదుఙి మన్ బద్లిపుర్!” అముదు ఇడ్తెంద్. \v 3 ప్రవక్త ఇనేక యెసయకున్ వాలడ్ ఇడ్డెకాంద్ ఇమ్‍ది, \q2 ప్రబునె పావ్ తయార్ కలుర్, \q1 అమ్నె పావ్ సార్కక్ కలుర్ ఇసా \q1 బాట్టిత్ వపొయుత్ ఇడ్డెక లెంఙ్‍ విన్కవత్తిన్, \q1 అని అమ్‍ది యోహాన్ బదోల్ ఇడ్నెంద్. \p \v 4 ఈ యోహాన్ ఓట్నె బూర్త జుఙ్ఙె తొడనెంద్ అని ముల్కెత్ తోల్నె పట్ట కట్నెంద్. అమ్నె తినెకద్ మింటె అని అడవి తా తెనే ఎంద్. \v 5 పెల్లెటర్ యెరూసలేంతర్ అని పెల్లెటర్ యూదియ బార్సతర్ అని యోర్దన్ పేనింఙ్ తిర్‍గొర్ అనెక సదర్ జాగల మన్కకెర్ అమ్నున్‍వై వన్నెర్, \v 6 ఔర్ ఏనెత్‍ అముదు పాప్ ఇదర్తదుఙ్ ఓలుత్న అమ్నున్ వలడ యోర్దన్ పేనిత్ బాప్తిస్మ సుమ్‍తెర్. \p \v 7 గని అముదు పెలెటర్ పరుసి మన్కకెర్ అని సద్దుకి మన్కకెర్ బాప్తిస్మ సుమెంఙ్ వరెకరున్ ఓల్తెంద్, ఆ వరెన్ ఇంతెద్. ఏ పామ్నె కొవ్వెలాంఙ్ మనకకెర్, వారెక్ రగ్తన్న కురియుత్ తులెంఙ్ ఇసా ఏంద్ ఇమున్ ఉసార్ కతెంద్? \v 8 అదుంఙ్ సటీ, ఇమ్మెపాపు తన నీర్ మన్ బద్లిపెకాద్ ఇసా ఓలిపెంఙ్ ఇసా ఇదా ఇదరూర్. \v 9 అని అబ్రాహామ్ అమ్మె బాంద్ అన్సాద్ అమ్ మరొక్కొరుంఙ్ ఎన సోయ్ అన్సాంతుమ్ ఇనంఙ్ ఇమ్మె మనుత్ విచార్ కన్నెర్. తానుంఙ్ ఇంతె అన్ ఇముంఙ్ ఇడసత్, దెయ్యం అబ్రాహాముంఙ్ ఈ గుండ్ల వాలడ్ పోరకేర్ బనపెంఙ్ సాల్‍సద్. \v 10 పఙ్ఙిని మాక్నె మడ్డత్ గొల్లి అన్సాద్. అదుంఙ్ ఎత్తి, సోయ్ కైసెటండె సదర్ మాక్ పనింఙ్ వర్సెట కత్కుత్ కిసుత్ జొపిడ్‍సార్. \p \v 11 మన్ బద్లిపెకాద్ ఇముంఙ్ అన్ ఈరడ్ బాప్తిస్మ సియత్. గని అనుంఙ్ ఎన సక్తితద్ ఒక్కొద్ అనుంఙ్ వెన్కత్ వర్సనన్సాంద్. అమ్నె కెర్రిక్ పుసెంఙ్ గిన హక్ తోతెన్. అముదు ఇముంఙ్ పవిత్ర ఆత్మనాడ్‍ అని కిసాడ్ బాప్తిస్మ సియ్‍దద్. \v 12 ఆమ్నె కేత్ ఆమ్నె కెయ్యుత్ అన్సాద్ అని అముదు అమ్నె కలవె తవున్ సోయ్‍ అయ్యుత్న అమ్నె గొద్మలున్ మిరపుత్న గుమ్మిత్ వాఙ్సాద్, గని అముదు పొట్టున్ కిట్‍సెట కిసాడ్‍ కిసిడద్ ఇసా ఔరుంఙ్ ఇడ్తెంద్. \s యేసుంద్ బాప్తిస్మ సుమెకాద్ \r మార్క 1:9-11; లూక్ 3:21,22 \p \v 13 మల్ల యేసుంద్ యోర్దన్ పేనిత్ యోహాన్ కెయ్యడ్ బాప్తిస్మ సుమొంఙ్ గలిలీయ బార్సతనట్ యోర్దన్ పేనింఙ్ వతెంద్. \v 14 అనఙెద్దె యోహాన్ అమ్నున్ తోద్‍ గని ఇన్నె కెయ్యాడ్ సుమ్మెకరన్ అనెంఙ్, నీ తానుంఙ్ అన్నె కెయ్యాడ్ బాప్తిస్మ సుమెంఙ్ వాత్తివ? \p \v 15 గని యేసుంద్ ఇంతెంద్, ఇండి ఇనాయ్ ఎరెఙీడ్; నీతి సిమ్కనఙ్ సాటి ఇనంఙ్ కలెకద్ నెడుంఙ్ సొయ్ ఇసా అమ్నుంఙ్ ఉత్తర్ సియ్తెంద్ అదుంఙ్ ఎత్తి అముదు అనయ్‍ కతెంద్. \p \v 16 యేసు బాప్తిస్మ సుముత్ ఈర్తన పొద్దె కురియ్‍తెంద్, వెటాయ్ ఆబార్ పాయ్‍తిన్, అని దెయ్యమ్నె ఆత్మ పారెవనె రూపాడ్ అమ్నున్ పొయ్ డిగెకదున్ ఓల్తెంద్. \v 17 మల్ల పరలోకం తన ఒక్కొ విన్కవతిన్ నీ అన్నె లాడ్త పోరక్ ఎన్ని. ఇన్ వాలడ్ అనుంఙ్ కుసీ అన్సాద్. \c 4 \s యేసునుంఙ్ వాత్త పరిక్స \r మార్క 1:12,13; లూక్ 4:1-13 \p \v 1 మల్ల యేసున్ సైతన్‍ పరిక్స సుమ్మెఙ్ ఇసా దెయ్యమ్నె ఆత్మనడ్ యేసునున్ బట్టింఙ్ పన్కతిన్. \v 2 అమునున్ సాడిస్ దిన పాతె అని సింతె ఉపాస్ అనెంఙ్‍, అమ్నుంఙ్ కర్‍వెద్దిన్. \v 3 మల్ల సైతన్ వత్న అమ్నున్ ఇంతిన్ నీ దెయ్యమ్నె పోరక్ ఎన్నివ్ ఎరతె, ఈ గుండ్లున్ నిపట్టె ఎర్గల్ ఇసా ఇడుర్ \p \v 4 గని అముదు ఇతెద్: లెకనమూత్ ఇనంఙ్ వాయుత్ అన్సాద్. మన్కక్ బత్కెకాద్ వట్టి నిపట్టెనడ్ తోద్‍ గని దెయ్యమ్నె మూతి తన కురియేకంద్ ఒకొక్కొ గొట్టినాడ్ బాత్కదాద్ \v 5 మల్ల బూత్ అత్రన అమ్నున్ పవిత్ర పట్నం యెరూసలేముంఙ్ కొసుత్న గుడిత జుట్టిత్ ఇల్పతిన్. \p \v 6 అని అమ్నున్ ఇంతిన్ నీ దెయ్యమ్నె పోరక్ ఎనివెర్‍తె, ఇత్రనట్ బూడున్ ఉర్కు ఇనుంఙ్ తనయ్ ఎరెద్. తానుంఙ్ ఇంతె దూతు గొట్టిక్‍ వాయుత్ అన్సాద్. ఇనుంఙ్ సటీ దెయ్యం తన్నె దూతులున్ ఉకూమ్ సియద్ అని ఇన్నె గెట్టలున్ గుండ్లునాయ్ తకెంఙ్‍తొద్ ఇసా అదవ్ ఇంన్ కెయ్యులెంఙ్ హస్‍ద. \v 7 యేసుంద్ అమ్నున్ ఇంతెంద్. తోద్‍ గని పుస్తకుత్ ఇనంఙ్ వాయుత్ అన్సాద్ నీ ఇన్నె దెయ్యం ప్రబుక్నె పరిక్స ఓల్‍నెమ్. \p \v 8 పెన్న బూత్ అమ్నున్ దండి మెట్పొయ్ కొస్తిన్ అని దున్యత్ రాజ్యలున్, అదావ్లె సొబాన్ సిమ్కన ఓలిప్తిన్. \v 9 అని అముదు అమ్నున్ ఇంతిన్ నీ అన్నె కాల్కు మొక్తి వింతె, దున్యత్ అనెకా ఇద సదరున్ ఇనుంఙ్ ‍సియత్. \p \v 10 మల్ల యేసుంద్ అమ్నున్ ఇంతెంద్: కురియుత్ సె సైతన్. కారన్ దెయ్యమ్నె గొట్టక్ ఇనంఙ్ వాయుత్ అన్సాద్. నిస్తొ ప్రబుది ఇన్నె దెయ్యం అమ్నె కాల్‍కు మొక్కెంఙ్ అని అమ్నెతి సేవ కలెంఙ్ ఇసా వాయుత్ అన్సాద్. \v 11 మల్ల బూత్ అమ్నతన్న కురియ్తిన్ అని దూత్ వత్న అమ్నె సేవ కన్నెంద్. \s గలిలీయత్ ‍యేసు క్రీస్తునె పరచర్య మోదల్ కతెంద్ \r మార్క 1:14; లూక్ 4:14,15 \p \v 12 హెరొద్ రాజక్ పాపం కతెంద్ ఇసా యోహాన్ ఇడ్‍తెంద్ అమ్నున్ కొడప్తెర్ ఇసా యేసుంద్ వింత్తె, అముదు గలిలుంఙ్ మలయుత్ వతెంద్. \v 13 నజరేతు ఊర్తన్న కురియుత్న అముదు మడ్గవై అనెక్ జెబూలూన్ అని నప్తాలి బార్స మెర అనెక కపర్నహూమ్త ఊరుంఙ్ సెత్న అత్తి అన్నెంద్. \p \v 14 జెబూలూన్ దేసమున్ నప్తాలి దేసమున్, యొర్దానుంఙ్ అలపకంఙ్ అన్నెక సముదురుంఙ్ సిమ్కన మంది బత్కెక గలిలయతర్. యెసయక్ ప్రవక్త \q1 \v 15 “జెబూలూన్ జాగా అని నప్తాలి \q2 జాగా యోర్దన్ పేని పొల పకంఙ్‍, \q1 గలిలయ సముద్రంఙ్ అల పకంఙ్ \q1 అనెక్ యూదులెర్సెటార్ మన్కకెర్ వస్తి కల్సనన్సార్, \q1 \v 16 సిర్మనత్ అనెక్క మన్కకెర్ \q2 దండి వెల్ఙున్ ఓలెంఙ్ ఇడ్సాంద్ \q1 అని తిక్తనె నిడత్ అని జాగత్ \q2 అనెకర్ పొయ్ వెల్ఙు తరియ్ద.” \p \v 17 అపుడ్ తన యేసుంద్ గొట్టిక్ ఇడ్డెంఙ్ ఎద్దెంద్ మన్ బద్లిపుర్ తానుంఙ్ ఇంతె పరలోక రాజ్యం కలెక మెర వత్త అన్సాద్. \s యేసుంద్ నాలుగుర్ దీవర్లున్ కుగెకాద్ \r మార్క 1:16-20; లూక్ 5:2-11 \p \v 18 మల్ల యేసుంద్ గలిలీయ సముద్ర మెరనడ్ అడగ్స సెరెఙ, అముదు ఇద్దరున్ మంజె సీమోన్ ఇమ్నున్ పేతురుంద్ ఇన్నేర్ అని అమ్నె తోరెంద్ అంద్రెయక్ ఇవ్రు సముద్రత్ జాల్ తప్పెంఙ్ ఓల్తెద్. తానుంఙ్ ఇంతె ఔర్ దీవల్ ఎన్నెర్. \v 19 యేసుంద్ ఇంతెంద్. అన్ వెంట వర్ర. అన్ ఇమున్ మన్కకెరున్ అనవై కొరెకర్ బానప్సత్. \v 20 అముదు అపుడ్ ఔర్ తమ్మె రాజ్ కలెక జాల్లున్ సాయుత్న అమ్నున్ వెంట సెద్దెర్. \p \v 21 యేసుంద్ అంతె తనట్ సెరెఙ, అమ్నుంఙ్ మరొక్కొర్ ఇద్దర్ రొంబట్టెర్. ఔర్ జెబెదయి ఇనెక పోరకేర్ యాకోబ్‍ అని అమ్నె తోరెంద్ యోహాన్ ఎన్నెర్. ఔరె బాంద్ జబదకుంన్ వెంట రూకుత్ ఉదుత్న ఔరె జాల్లున్ సుద్రిప్‍నెర్ అని యేసుంద్ ఔరున్ కూగ్‍తెంద్. \v 22 అముదు అపుడ్ ఔరె రూకున్ అని ఔరె బానున్ సాయుత్ అమ్నున్ వెంట సెద్దెర్. \s యేసుంద్ ఇడ్డెకాంద్, కరపెకాంద్ అని సోయ్‍కలెకాంద్ \r మార్క 1:16-20; లూక్ 5:2-11 \p \v 23 యేసుంద్ గలిలయత్ సదర్ జాగలెంఙ్ సెత్న ఔరె యూదులె సావ్డిక్లెంఙ్ కర్పసాద్ అని రాజ్యం కలెక సోయ్త గొట్టికున్ ఇడ్తెంద్ అని మన్కకెర్ లోప అనెక్ సదర్ దుక్కములున్ అని రొగులున్ సోయ్ కన్నెద్. \v 24 అని అమ్నున్ బదోల్ కబుర్‍ సదర్ సిరియ దేసముత్ నెర్యతిన్ అని మన్కకెర్ రంఙ్ రంఙ్త దుక్కలకెర్, రంఙ్ రంఙ్త బేమరి అని తక్లిబాడ్ అనెక్ మన్కకెర్, బూతు సుమ్‍తర్, గురెలకెర్ అని కుంటికూన్ అన్వై తోడ వత్తెర్ అని అముదు ఔరున్ సోయ్ కతెంద్. \v 25 గలిలయ దెకపొలి బార్స, పది పట్నాల బార్స, యెరూసలేం పట్నం, యూదియ బార్స అని యోర్దన్ పేనింఙ్ అల పక్క తర్ పెరెత్ మన్కకెర్ అమ్నున్ వెంట సెద్దెర్. \c 5 \s మెట్పొయ్ యేసుంద్ ముడెకద్ \p \v 1 యేసుంద్ పెరెత్‍ మందిన్ ఓలుత్న మెట్పొయ్ సెత్న ఉద్తెంద్. అమ్నె సిసు అమ్నున్వై వత్తెర్. \v 2 అని అముదు ఔరున్‍ కరపెంఙ్ ఎద్దెంద్, \s కరెత కుసీ \r లూక్ 6:20-23 \q1 \v 3 ఆత్మ లోప గరీబున్ కరిపెకద్ అముదు దన్యుల్ అన్సాంతిర్. \q2 తానుంఙ్ ఇంతె పరలోక రాజ్యం ఔరెతి అన్సాద్. \q1 \v 4 దుక్క పడేకార్ దన్యుల్ అన్సాంతిర్. \q2 తానుంఙ్ ఇంతె దెయ్యం ఔరున్ ఆదారెర్సంద్. \q1 \v 5 సాంతి నడానెకార్ దన్యుల్ అన్సాంతిర్. \q2 తానుంఙ్ ఇంతె దెయ్యం కాబులి కత్త బూమిన్ ఔరెత్ ఎరద్. \q1 \v 6 నీతి కలెంఙిసా దండి ఆసనాడ్ అనెకార్‍ దన్యుల్‍ అన్సాంతిర్. \q2 తానుంఙ్ ఇంతె ఔర్ దనియ్‍దర్. \q1 \v 7 కివ్ కలెకర్ దన్యుల్ అన్సాంతిర్. తనుంఙ్ \q2 ఇంతె దెయ్యమున్ వాలడ్ ఔరుంఙ్ కివ్ రొంబాడద్. \q1 \v 8 మన్ సాపనేకార్‍ దన్యుల్ అన్సాంతిర్. \q2 తానుంఙ్ ఇంతె ఔర్ దెయ్యమున్ ఓల్‍దర్. \q1 \v 9 సమాదాన్ కలెకర్ దన్యుల్‍ అన్సార్. \q2 తానుంఙ్ ఇంతె ఔర్ దెయ్యమ్నె పోరకేర్ ఎద్దర్. \q1 \v 10 నీతి ఆస పూర కలెకారుంఙ్ తక్లిబ్ వాత్తె అముదు సోయ్‍కలెకాంద్ దన్యుడు. \q2 తానుంఙ్ ఇంతె పరలోక రాజ్యం కలెక ఔరెతి అన్సాంద్. \p \v 11 నీర్ అన్ వెంటతర్ ఎత్న మన్కకెర్ ఇమున్ బద్నాం ముడుత్, తక్లిబ్ సియ్యుత్, విరోద్ కత్ లబాడ్ పురవ ఇడుత్ బద్నం కత్తెరింతె, నీర్ దన్యుల్ అన్సాంతిర్. \v 12 అప్పుడ్ కుసినడ్ అనంద్ కలుర్! గులెనా కుసీంఙ్ వార్ తానుంఙ్ ఇంతె పరలోకముత్ ఇముంఙ్ దండి ఇనామ్ రొంబడ్సాద్. అనాయ్ పేలెతర్ ప్రవక్తకేరున్ నాయ్ మన్కకెర్‍ అనాయ్‍ తక్లిబ్ సియెతేర్ తా. \s సుప్ అని వెలుంఙున్ బదోల్ ఇడ్డెకద్ \r మార్క 9:50; లూక్ 14:34,35 \p \v 13 నీర్ బూమి తరుంఙ్ సుప్‍లంఙ్ అన్సాంతిర్ గని సుప్నెసుప్పె సెదిన్ ఇంతె, ఎనంఙ్ సుప్పె కలాతిర్? అద్దడ్ తనయ్ పైదహ తోతెద్. అంటదున్ వాక జొపిడ్‍దర్. మల్ల మన్కకెర్ గెట్టలడ్‍ విద్గెంఙ్ దెకుల్ పని పడెద్. \p \v 14 నీర్ దున్యత్ తరుంఙ్ వెల్ఙులాఙ్ అన్సాంతిర్. మెట్పొల ఊరున్ డాపెంఙ్ వారెద్. \v 15 ఎరి మన్కకెర్ దీవే తర్పుత్ అదున్ కొనొడత్ ఇడుర్ గని ఆ ఎల్లత్ అనెకర్ సదరుంఙ్ వెలుంఙ్ సియెంఙ్ ఇసా క్కొనొడ పొయ్ ఇడ్సర్. \v 16 అనాయ్, మన్కకెర్ ఇమ్మె మన్కకెర్ ముండట్ ఇమ్మె వెల్ఙు తరియెకద్ కన్కెరెంఙ్ పాజె ఇసా సోయ్త పనికున్ ఓలుత్న పరలోకముత్ అనెక ఇమ్మె బానెత్ స్తుతి కలెంఙ్. \s నియమ్ సాస్త్రమున్ బదోల్ యేసుంద్ ఇడ్డెకద్ \p \v 17 మోసెన్నె నియమ్ సాస్త్రనే, ప్రవక్తకెరె గొట్టికునేకద్ మోడిపెంఙ్ వాత్తన్ ఇసా విచార్ కన్నెర్. మోడిపెంఙ్ వరెతన్ గని అన్న బదోల్ ఇడ్తవున్ సిమ్కనాన్ కరే కలెంఙ్ వాత్తాన్. \v 18 తానుంఙ్ ఇంతె అన్ ఇముంఙ్ కరెయ్ ఇడ్సత్. ఆబార్ అని బూమి నాస్ ఎరద్ గని నియమ్ సాస్త్రనెత్ ఎనంతెంఙ్ అత్తద్ సిన్నం అకడన్నాయ్ నాస్ ఎరెద్. \v 19 అదుంఙ్ ఎత్తి, ఆ ఆగ్య లోప ఒక్కొద్ సిన్నం నెకి ఎంద్ ఎన మోడిపుత్ మరొక్కొరునయ్ కరప్తెంద్ ఎర, అమ్నుంఙ్ పరలోక రాజ్యముత్ కలెక సిన్నం ఎద్దంద్. గని ఏంద్ ఈ నేకికున్ పారిపుత్న అని కరపుత్న, అమ్నుంఙ్ పరలోకముత్ దండి రాజ్యం కలెక ఎద్దంద్. \v 20 తానుంఙ్ ఇంతె అన్ ఇముంఙ్ ఇడ్సత్. ఇమ్మె నీతి నియం సాస్త్ర గురు, పరుసి మన్కకెరుంఙ్ ఎన జాస్తి తోసెటండె, నీర్‍ పరలోక రాజ్యముత్ ఏ మాత్రం సెరెంఙ్‍ సాలెర్‍, ఇసా ఇముంఙ్ ఇడ్సాత్. \s రగ్గున్ బదోల్ ఇడ్డెకద్ \p \v 21 అలఙ్నెమ్ అని మరొక్కొనున్; అల్ఙెకనెత్ సిక్స తాన్న ఎరద్ ఇసా పేలెతరుంఙ్ ఇడ్తా గొట్టి నీర్ వింత్త అండ్డిర్. \v 22 గని అన్ ఇముంఙ్ ఇడత్. ఎంద అమ్నె దాదక్ బాయిన్ పొయ్య అగమ్మి రాగ్గుంఙ్ వరద్ అమ్నె సిక్స సదర్‍ దెయ్యం తన్నట్ ఎరద్. అని ఎంద తన్నెదాదక్‍నెత్ బద్నం కద్దంద్ అమ్నుంఙ్ పరలోకముత్ న్యాయ్ సబాతన్ న్యాయ్ ఎరద అని ఎద్దెన అమ్నె దాదకున్ బైతడ్ ఇందద్ అముదు నరకమ్ కిస్త నెగడింఙ్ సెద్దాంద్. \p \v 23 అదుంఙ్ ఎత్తి, నీ ఇన్నె బావ్ సియేక పీట కొత్తి, గని ఇన్నె దాదక్ ఇన్నె విరోద్ అన్సాంద్ ఇసా ఇనుంఙ్ అది వత్తిన్ ఇంతె, \v 24 ఇన్నె మొక్కున్ అదెని బావ్ సియేక పీట ముదర్వై సాయుత్న సె. అని పేలె దాదక్ వెంట మాప్కలిన్. అని మల్ల వత్న ఇన్నె మొక్కున్ సియ్. \v 25 ఇన్ పొయ్ కసుర్ జొపిట మన్కక్ వెంట నీ కొరొటుంఙ్ సెరెంఙ్, పేలెయ్ అమ్నున్ జాలద్ ఆప్సికల్సంద్. తోద్తె ఇన్పొయ్ అరొప్ జొపిట మన్కక్ ఇన్ న్యాయ్ కలెకంద్ సిపయినె కేయ్యుత్ సియ్యుత్ జేలుత్ కొండప్దాంద్. \p \v 26 కరెయ్ అన్ ఇమ్ముంఙ్ ఇడ్సత్ ఇన్నె ఆక్రి పైసె కట్‍నంతెంఙ్ నీ జెల్తనట్ కురియెంఙ్ సాలే. \s సినాలి బదోల్ ఇడ్డెకద్ \p \v 27 చినలి కన్నెమ్ ఇసా వింతరుఙ్ ఇడ్‍త గొట్టిన్ నీర్ విత్న అన్సాంతిర్. \v 28 గని అన్ ఇముంఙ్ ఇడ్సత్ చినలి ఎందెనా ఒక్కొ పిల్లన్ ఓల్తెంద్ ఎరతె, అముదు అమ్నె మన్నుత్ ఆ పిల్లన్ వెంటా సినాలి కత్తెంద్. \p \v 29 ఇన్నె ఉన్న కన్‍ ఇన్‍ పాప్ కాల్లెంఙ్ ఇట్టినింతె, అదున్ పుసుత్ జొపిడ్. కారన్ న్యాయ్ సబా ఇన్నె పూర సరీర్ నరకముత్ జొపిడెకదుంఙ్ ఎన ఇన్నె మేన్త ఒక్కొ అవయున్ నాస్ ఎరెకద్ సోయ్. \p \v 30 అని ఇన్నె ఉన్నా కెయ్య పాప్ కల్సదెరతె, అదున్ పుసుత్ జొపిడ్. కారన్ న్యాయ్ సబా ఇన్నె పూర సరీర్ నరకముత్ జొపిడెకదుంఙ్ ఎన ఇన్నె మెన్‍త ఒక్కొ అవయ్ నాస్ ఎరెకద్ సోయ్. \s పర్కత్ సియెకద్ బదోల్ ఉదహరన \r మత్తయ్ 19:9; మార్క 10:11,12; లూక్ 16:18 \p \v 31 మల్ల ఇటద్ నాయ్ దెయ్యమ్నెకి ఇడ్సద్ ఎద్ తన్నె మాసలున్ సాయ్‍దాద్, అముదు అదుంఙ్ పర్కత్‍నామా సియెంఙ్. \v 32 గని అన్ ఇముంఙ్ ఇడ్సత్ చినలిన్ నిమిత్ సివయ్ మరొక్కొ నిమితడ్ ఎంద్ తన్నె మసాలున్ సాయ్దంద్, దెయ్యమున్ ముండట్ అముదు అదున్ చినలి కలెంఙ్ ఇడ్డెకద్ ఎరాద్ అని ఎంద్ సాయ్‍త పిల్లన్ కద్దాంద్, అముదు దెయ్యమున్ ముండట్ చినలి కల్లెకంద్ ఎద్దాంద్. \s గొట్టి సియెకాద్‍ \r లూక్ 6:29-30 \p \v 33 పెనా అగమి కబుల్‍ కలెకద్ తోద్ గని నిర్‍ కబుల్‍ కత్తిర్ ఎరా, బరాబర్ ప్రబునుంఙ్ సియుర్ ఇసా ఇడ్త పేలెతరుంఙ్ ఇడ్‍త గొట్టిక్ నీర్ వింత్ అన్సాంతిర్. \v 34 గని అన్ ఇముంఙ్ ఇడ్సత్ దెయ్యమ్నె సింహాసనమ్ ముండట్ కబుల్ కన్నెర్. పరలోక రాజ్యం తానుంఙ్ ఇంతె అద్‍ దెయ్యమ్నె ఉద్దెక జగ ఎంద్. \p \v 35 బూమినె పెరాడ్ కబులి కన్నెర్ తానుంఙ్ ఇంతె బూమి దెయ్యమ్నె గెట్ట ఇడెకా పీటా ఎంద్. యెరూసలేంనె పెరాడ కబూలి కన్నెర్. తానుంఙ్ ఇంతె అద్ దండి రాజక్నె పట్నం ఎంద్. \v 36 ఇమ్మె తల్పొల ఒక్కొ తిరున్‍నాయ్ తెలోడి ఎక్కద్, కారి ఎక్కద్ కలెంఙ్ సాలెర్. గని, ఇమ్మె తల్పొయ్ ప్రమానం కన్నెర్. \v 37 నీర్ అనాయిసా ఇంతిరింతె అయ్ తోదిసా ఇందతి‍త్తె తోద్. ఇంతెతి, అనాంఙ్ అన్సె టాండె సైతానుంఙ్ కలైది. \s గుర్రా సుమ్ముత్ అనెకా ఉపామన \r లూక్ 6:29,30 \p \v 38 కంనుఙ్ బదోల్ కంన్ పుసెకాద్ పల్లుంఙ్ బదోల్ పల్లు పుసెకాద్ ఇసా ఇడ్తదున్ నీర్ వింతిర్ తా. \v 39 గని అన్ ఇడ్డెకాద్ తన్నెద్ ఇంతె దుస్మన్‍లున్ ఇల్పెకాదుంఙ్ కోసీద్ కన్నెర్. ఇమున్ ఎరేనా ఉన్న చెంపన్ లగప్తె ఎడమ పకతా చెంపనాయ్ అమ్నుంఙ్ ఓలిపుర్. \p \v 40 ఎందెన ఇన్నె కోటున్ కొసుత్ ఇన్నె జుఙ్ఙెన్ వేత్తెంఙ్ కిరవ్సాంద్ ఎరత్తె అమ్నుంఙ్ ఇన్నె జుఙ్ఙెన్ సియ్‍. \v 41 ఎందేనా ఇన్ వరెంఙ్ జబర్దస్తి కత్న ఒక్కొ కోస్‍ కొస్తెంద్ ఇంతె అమ్నున్ వెంటా ఇందీ కోసు సె. \v 42 వేలెకరుంఙ్ సియుర్. ఇమున్వై పోయ్ వేలెంఙ్ వత్తనుంఙ్ తోదిన్నెర్. \s దుస్మనున్ లాడ్ కలేకాద్ \r లూక్ 6:27,28,32-36 \p \v 43 సంఙ్తకేర్ వెంటా ప్రేమడ్ అండ్ర, విరోద్ కలెకారున్ విరోద్ కలుర్ ఇసా ఇడ్డెకదున్ నీర్ వింత్తిర్ తా. \v 44 గని అన్ ఇండి ఇడ్డెకాద్ తనెదింతె, ఇమ్మె దుస్మడ్లున్ ప్రేమ్ కలుర్ ఇమున్ విరోద్ కలెకరుంఙ్ సటీ పార్తన కలుర్, \v 45 అపుడ్‍ నమ్సెటాంద్ నీర్‍ ఇమ్మె పరలోకముత్ అనెకా ఇమ్మె బానె పోరకేర్ ఎరతిర్. తానుంఙ్ ఇంతె దెయ్యం నీతి అనెకరుంఙ్నాయ్ కరాబ్ అనెకరుంఙ్నాయ్ వెలుంఙ్ తయార్ కత్తంద్. సోయ్ తరుంనాయ్ కరాబ్ అనెకరుంఙ్నాయ్ వాన వరెంఙ్ ఇట్టెంద్. \p \v 46 ఇముంన్ ప్రేమ్ కలేకారున్ నీర్ ప్రేమ్ కత్తిరింత్తె ఇముంఙ్ తనెద్ పైదా రొంబడ్సాద్? అప్త వసూల్ కలెకార్నాయ్ అనంఙ్ కాల్సార్ తా? \v 47 ఇమ్మె దాదకెరుని నీర్ సోయ్‍ ఓలెర్తె మరొక్కొరుంఙ్ ఎన నీర్ తన్నె సోయ్ కల్సతీర్? యూదులెర్సెటర్ ఔర్నాయ్ ఇనంఙ్ కల్‍సార్ త! \v 48 పరలొకముత్ అనెకా ఇమ్మె బాంద్ సోయ్తంద్ నీర్‍ నాయ్ అమ్లంఙ్ అనెంఙ్. \c 6 \s దర్మ సియెకద్ బదోల్ బొద \p \v 1 ఉసారడ్ అండ్రు! దెయ్యముంఙ్ ముండట్ ఇమ్మె మన్నాడ్ నీతి పనిక్ కలెఙ మన్కకెర్ ఓలెంఙ్ ఇసా ఔరున్ ముండట్ కలెంఙ్ తోద్. ఆనంఙ్ నీర్ కత్తిరింతె, పరలోకముత్ అనెక ఇమ్మె బానత్తన ఇముంఙ్ తనయ్ కుల్కడ్ రొంబాడెద్. \p \v 2 అదుంఙ్ ఎత్తి, నీర్ గర్జ పట్టరుంఙ్ సియెఙ, కప్టి మన్కకెర్ కలెకద్‍లాఙ్ మన్కకెర్ తన్నె మాన్ రొంబాడెంఙ్ ఇసా ఊరా యూదులె సావ్డిక్లెంఙ్ పెంప్రె మొరప్నెర్. అన్ ఇముంఙ్ కరెయ్ ఇడ్సత్ ఔరుంఙ్ ఔరె కుల్కడ్ రొంబట్టిన్ ఎకా. \v 3 గని నీర్ సియెకద్ సియెంఙ, ఇన్నె వెంట తరుంఙ్ ఒర్కి ఎరెంఙ్ తోద్. \v 4 అనాయ్ నీర్ నాయ్ ఒర్కితోసెట సియెంఙ్. అపుడ్ ఎరుఙి ఒర్కితోసెట నీ కత్త పనిన్ ఓలుత్న ఇమ్మె బాంద్ ఇముంఙ్ కుల్కడ్ సియ్‍దాంద్. \s యేసుంద్ పార్తన సటీ ఇడ్డెకాద్ \r లూక్ 11:2,4 \p \v 5 మల్ల నీర్‍ పార్తన కలేఙ కప్టి మన్కకెర్‍ లంఙ్ తోద్ తనుంఙ్ ఇంతే ఔర్ మన్కకెర్ ఓలెంఙ్ ఇసా యూదులె సావ్డిక్లెంఙ్ అని బజల్లెంఙ్ టొఙ్ఙెల్‍ టేకిపుత్ పార్తన కాలేఙ్ ప్రేమ కాల్సర్. అన్ ఇముంఙ్ కరె ఇడ్సత్. ఔరుంఙ్ ఔరె కుల్కడ్ రొంబట్టిన్. \v 6 అనంఙ్ ఎరతె నీర్ నీర్ పార్తన కాలేఙ్ ఇమ్మె ఎల్లత కోలి లోప సెత్న కవాడ్ గెత్తుత్న మన్కకేరుంఙ్ కండ్కెర్సెట ఇమ్మె బానుంఙ్ పార్తన కలూర్. మల్ల మన్కకెరుంఙ్ ఒర్కి తోసెట నీర్ కత్త ఇమ్మె పనిక్లున్ ఓలుత్న ఇమ్మె బాంద్ ఇముంఙ్ కుల్కడ్ సియ్సాంద్. \p \v 7 అని నీర్ పార్తన కాలెఙ యూదులెర్సెటర్ కలెకదలాంఙ్ ఆగమి పెలె గొట్టిక్ ముడేకాద్ తోద్. తానుంఙ్ ఇంతె పేలె గొట్టిక్ ముడేఙ్ దెయ్యం ఔరేత్ విసాద్ ఇసా ఔరె విచార్ అన్సాంద్. \v 8 ఔర్లంఙ్ అనేంఙ్ తోద్. తానుంఙ్ ఇంతె నీర్ వేలెంఙ్ పేలె ఇముంఙ్ తనె పజె అదా ఇమ్మె బానుంఙ్ ఒర్కి అన్సా. \q1 \v 9 మల్ల నీర్ ఇనంఙ్ పార్తన కలుర్, \q2 పరలోకముత్ అనెకా అమ్మె దెయ్యం బాంద్, \q1 ఇన్నె పేర్ పవిత్రనాడ్ మాన్ ఎక్కాద్. \q1 \v 10 ఇన్నె రాజ్యం కలెక వాకత్. పరలోకముత్ \q2 ఎరెకద్ లంఙ్ బూమిత్‍నాయ్ ఇన్నె మంతా ఎక్క. \q1 \v 11 అమ్మె రోజి తా నిపట్టెన్ ఇన్నెడ్ అముంఙ్ కో. \q1 \v 12 అముంఙ్ కర్జ ఎత్న మాప్ కలెకరున్ మాప్కల్ \q2 అమ్ సుక్కితమొ అనాయ్ అమ్మె పాపులుంనయ్ సుక్కిల్తం అమ్మెనయ్ సుక్కిప్ \q1 \v 13 అమున్ పరిక్సత్ రాలెంఙ్ ఇడ్నెమ్ గని దుస్మన్ తనట్ \q2 అమున్ సొడప్. \q1 తనుంఙ్ ఇనత్తి రాజ, సక్తి అని మాన్ \q2 ఎపుడి అనెకాది ఇనత్తి అన్సాద్ ఆమెన్. \p \v 14 మన్కకెరె గలతులున్ నీర్ మాప్కల్ కత్తిరింత్తె పరలొకముత్ అనెకా ఇమ్మె బాంద్ ఇమ్మె గలతులున్ మాప్ కల్సాంద్. \v 15 గని నీర్ మరొక్కొరున్ కర్జ మాప్ కల్సెటండె ఇమ్మె బాంద్ ఇమ్మెకత్తవున్ మాప్ కలెంద్. \s యేసుంద్ ఉపాసుంన్ బదోల్ ఇడ్డెకాద్ \p \v 16 కప్టిక్ ఉపాస్ కలెంఙ్ మంది ఓలెంఙ్ ఇసా తమ్మె మోకలున్‍ నారాజడ్ అప్‍దార్. నీర్ ఉపాస్ కలెంఙ ఇనంఙ్ కలుర్. ఇద్ సత్తెం, ఔరుంఙ్ పాజె అదున్ సుమ్‍త్తెర్. పేనా తనయ్ రొబాడెద్. \v 17 నీ ఉపాస్ అనేఙ ఉపాస్ మన్కకెరుంఙ్‍ కన్కెర్సెట ఇమ్మె మొకమ్ ఒడుత్న, తలుత్ నూనె దీటుర్. \v 18 అనంఙ్ కత్తిరింత్తె, నీర్ ఉపాస్ కలెకార్ లంఙ్ మందింఙ్ కండ్కెరెద్. గని కన్కెర్సెటా ఇమ్మె బానుంఙ్ మాత్రమ్ నీర్ ఉపాస్ సుమ్‍సార్ ఇసా ఒర్కి. అదుంఙ్ ఎత్తి కారేఓల్‍త్తె ఇమ్మె బాంద్ ఇముంఙ్ పలం సియ్దాంద్. \s పరలోకముత్ దనమున్ ఇడేకాద్ \r లూక్ 12:33,34 \p \v 19 నీర్ బూమిన్ పొయ్ ఇముంఙ్ సటీ సంపదాన్ మిరపూత్ ఇడెంఙ్ తోద్. ఇత్తి సెదా తినూత్ నుస్సి తిందా, అని డొంఙ వత్ కొస్సార్. \v 20 పరలోకముత్ ఇముంఙ్ సటీ సంపదాన్ ఇడుర్, అత్తి సెదాల్ తినెద్, నుస్సి తినెద్, డొంఙ్ కొసెర్. \v 21 తానుంఙ్ ఇంతె ఇమ్మె సంపదాన్ ఎత్తి అండె ఎప్పుడి ఇన్నె మన్ అత్తిని అన్సాద్. \s సరిరముంఙ్ వెలుంఙ్ \r లూక్ 11:34,36 \p \v 22 కన్ సరిరుంఙ్ ఒక్కొ దీవేలంఙ్. ఇమ్మె కండ్లు సోయ్‍ అండె ఇమ్మె సరీర్ సిమ్కన వెలుంఙ్ అన్సాద్. \v 23 గని ఇమ్మె కడ్లు సోయ్‍ తోసెట అండె ఇమ్మె సరీర్ పురా సిర్మన ఎరాద్. ఇమత్తి అనెకా వెలుంఙ్ సీకటి ఎద్దిన్‍ ఇంతె ఆ సీకటి ఎంత్ అరివరెకాద్లాంఙ్ అన్సాద్ తొదా. \s దెయ్యం అని కమాయ్ \r లూక్ 16:13; 12:22,31 \p \v 24 ఒక్కొంది గడియక్ ఇద్దర్ మాల్కకెరె పని కలెంఙ్ సాలెంద్. అనంఙ్ కత్తె అముదు ఒక్కొనున్ ప్రేమ్‌ కద్దాంద్ పెనొక్కొనున్ ప్రేమ్ కలెంద్. తోదింతె ఒక్కొనె పనిన్ నమిప్దాంద్ అని, ఇంక్కొకొనున్ నమిప్సెటందాన్. నీర్ దెయ్యముంఙ్‍, అని పైసెలుంఙ్ సెవాకల్సాత్ ఇన్నెకద్ సోయ్‍ తోద్. \p \v 25 అదుంఙ్ ఎత్తి అన్ ఇడ్డెకద్‍ తానెద్ ఇంత్తె, ఇమ్మె పానం తినెకదున్‍ బదోల్ ఎక్కద్, ఇమ్మె సరిరుంఙ్ తొడెకా జుఙ్ఙెలున్ బదోల్ ఎక్కద్ విచార్ కన్నెర్. అంబలుంఙ్ ఎన కిమ్మతాద్ పానం, జుఙ్ఙెలున్ ఎన, కిమ్మతా సరీర్ ఎరెవా! \v 26 ఆబార్‍ పొయ్‍ తులెకా పిట్టలున్ ఓలుర్. అదా వితనం విత్తుత్న పంటన్ పండిపె. దానెలున్ గుమ్మిత్ వాఙుత్ ఇడే. గని అదవుఙెన ఎన పరలొకముత్ అనెకా ఇమ్మె బాంద్ అదవ్లుంఙ్ తినెంఙ్ సియ్సాద్. నీర్ అదవుంఙ్ ఎన కిమ్మతార్ ఎరెరా! \v 27 విచార్ కల్సా తన్నె బత్కెకదున్ ఒక్కొజామ్‍ సర్కిపెంఙ్ సాలేకంద్ ఇమ్మతి ఎదెనా అన్సాద్? \p \v 28 అనాయ్ నీర్ జుఙ్ఙెలున్ బదోల్ తనుంఙ్ విచార్ కల్సాతిర్? గడ్డిత్ పూయెకా పూతలున్ ఓలుర్. అదా పనికత్న నారపెండె, \v 29 ఎన, అన్ ఇడ్డెకాద్, తన సొబా సిమ్కనాత్ తానెద్ ఇంతె సొలొమోన్ రాజక్నె మాగ్త సమాన్ ఎన ఈ పూతలుంఙ్ బరాబర్ తోతెంద్. \v 30 ఇనెడ్ ఇడూత్ వెగేడ్ కిసుత్ జొపిడెకా ఈ గడ్డి దెయ్యం అంతె సోయ్‍ ఓల్‍త్తె ఇమున్ ఇంకా ఎత్తె సోయ్ ఓల్‍దంద్ ఎరా! ఇముంఙ్ ఉసుటినాయ్ విస్వాసం తొతెంద్. \p \v 31 తనెన్ తిందుమ్? తనెన్ ఉందతుమ్? తనెన్ తొడ్‍దుమ్? ఇసా విచార్ కన్నెర్. \v 32 దెయ్యమున్ ఒర్కిల్సెటా మంది ఏకుని అదవున్ వెంట తూల్సార్. పరలొకముత్ అనెకా ఇమ్మె బానుంఙ్ ఇదాసదర్ ఇముంఙ్ పాజె ఇసా ఎర్కయ్. \v 33 గని పేలె అమ్నె రాజ్యం కలెక అని నీతిన్ సటీ జట్టిలూర్; అపుడ్ అదా సిమ్కన దెయ్యం ఇముంఙ్ సియాద్. \v 34 వేగెడీతదున్ బదోల్ విచార్ కన్నెర్. వేగెడీతద్ వేగెడి. ఏ జీర్తదుంఙ్ ఆజిరి తక్లిబ్ ఆజిరి ఎరాద్. \c 7 \s మరొకురుంఙ్ న్యాయ్ కలెకద్ \r లూక్ 6:37,38,41,42 \p \v 1 మారొక్కొరెత్ న్యాయ్ కలెంఙ్ తోద్. మల్ల దెయ్యంనయ్‍ ఇనుంఙ్ నయ్ న్యాయ్ కలెద్. \v 2 తానుంఙ్ ఇంతె ఎనంఙ్ నీర్ మారొక్కొనె న్యాయ్ కల్సతిర్ అనాయ్ దెయ్యం నాయ్ ఇమున్ న్యాయ్ కల్సాద్ \v 3 ఇన్నె కన్నుత్ అనెకా దులె ఓల్‍సెటా ఇన్నె పక్కత దాదక్నె కన్‍త కిస్కటమున్ తనుంఙ్‍ ఓల్‍సతివ్? \v 4 ఇనె కన్నుత్ దులె ఇడుత్న ఇన్నె దాదక్నె కన్త కిస్కటమూన్ పుస్‍గలీసతివా? \p \v 5 కప్టినివా పేలె ఇన్నె కన్నత దులెన్ పుస్‍, అప్పుడ్ ఇన్నె దాదక్నె కిస్కటమున్ పుసెంఙ్ అద్‍ ఇనుంఙ్ సోయ్‍ కండ్కెరాద్. \v 6 పవిత్ర తదిసా ఆతెలుంఙ్ ఇడ్నెర్. ఇమ్మె ముత్యాలు తుర్రెలె ముండట్ జొపిడ్‍నెర్. అనంఙ్ కత్తే అదా అదవున్ గెట్టాలడ్ విద్గుత్. మల్ల ఇమ్మున్‍ పొయ్ రాలుత్న ఇమ్మున్ సిరిప్సవొ యెనఙొ. \s వేలెకాద్, కిరవెకద్, కుడ్కెకద్, \r లూక్ 11:9-13 \p \v 7 వేలుర్ ఇముంఙ్ సియెకాద్ ఎరాద్. కిరవుర్, ఇముంఙ్ రొంబాడద్. కుడుకుర్ ఇముంఙ్ గుయున్ పుసెకద్ ఎరాద్. \v 8 వేలెక ప్రతి ఒక్కొనుంఙ్ రొంబాడద్. కిరవేకనుంఙ్ రొంబాడద్. కుడుకెకానుంఙ్ గుయున్ పుసాద్. \v 9 ఇమత్తి ఎరేనా, ఇమ్మె పోరక్ నిపట్టెన్ వేల్తే గుండ్లున్ సియతిరా? \v 10 తోద్తె అముదు కయ్యెన్ వేలెఙ పామున్‍ సియతిరా? \p \v 11 నీర్ కరాబు ఎద్దెనా ఇమ్మె పోరకెరుంఙ్ సొయాతవున్ సియెంఙ ఇనెకాద ఒర్కియ్ తా! అనంఙ్ ఎదే పరలోకముత్ అనెక ఇమ్మె బాన్ తన్ వేలెకానుంఙ్ అమ్నుంఙ్ ఎన సొయ్తా తప్పతోసెటా సియ్సాంద్. \v 12 అదుంఙ్‍ ఎత్తి మన్కకెర్ ఇమున్ తాగలెంఙ్ ఇసా నీర్ కోర్సారొ అనాయ్ నీర్ ఔరున్ అనాయ్ ఇదరూర్. నియమ్ సాస్త్రమ్త, ప్రవక్తక్నె సందేస్ ఇద్ది. \s సంకొడి పావ్ \r లూక్ 13:24 \p \v 13 సంకొడి పావడ్ ఆడుగుర్‍. నాస్‍వై సెరేకా దార్వొజా వెల్పు, పావ్ దవాడత్తి. అత్తి పెరెత్ మంది సెరెంఙ్ సాల్సర్. \v 14 ఎపుడి అనెక పానం సంకొడి అన్సాద్ ఆ పావడ్‍ సెరెకర్‍ మంది కొన్సెమి \s మాక్ అని అద్నే పండ్లు \r లూక్ 6:43,44 \p \v 15 పైలి కబుర్లకెర్ బదోల్ ఉసారడ్‍ అండ్రు. ఔరు వాక గొర్రెనె తోల్ పొర్కుత్ లోపా లండిగక్లంఙ్ ఇమున్‍వై వద్దర్. గని మన్‍లోపా కపట్ లాండిగకె. \v 16 ఔరె పనికున్‍ వాలడ్ ఔరున్ ఒర్కిలెంఙ్ వంద్. సాల్ల తుట్టి అంగుల్ కయ్యె గని పల్లెరు సెట్ మెడి పండ్లున్ పుద్సారా? \v 17 అనాయ్ ప్రతి ఒక్కొ సోయ్త మాక్ సోయ్తది పండ్లు కైద. పనింఙ్ పడ్సెట మాక్ పనింఙ్ పడ్సెట పండ్లు కైసాద్. \v 18 సోయ్త మాక్ సోయ్త పండ్లు కైసాద్. మాక్ పనింఙ్ వర్సెట సోయ్త పడ్ కయ్యెద్. \v 19 సోయ్త పండ్లు కైసెటా ప్రతి ఒక్కొ మాక్ పనింఙ్ వర్సెట కత్కుత్ కిసుత్ తప్పుర్, \v 20 అదుఙి ఇనంఙ్ నీర్ ఔరె పలమున్ వాలడ్ ఔరున్ ఒర్కిల్‍ సాతిర్, విస్వాస్ తోసెటా మూతిత గొట్టిక్ వాలడ్ లాబం తోతెద్ \s నీ అనుంఙ్ ఒర్కి తోద్ \r లూక్ 13:25,27 \p \v 21 ప్రబు, ప్రబూ, ఇసా అన్ కుగెకర్‍ సిమనమంది పరలోకముంఙ్ చేరెర్‍. గని పరలోకముత్ అనెక అన్నె బానే మన్నాడ్ కలెకాంది సెద్దాంద్. \v 22 ఆ దినముంఙ్ జీర్ గుల్‍మంది, ప్రబూ, ప్రబు, అమ్ ఇన్నె గొట్టికున్ ఇడ్డెతాన్? ఇన్నె పేరడ్‍ బూతులున్ ఎదగెతన? ఇన్నె గుల్ సమత్కాల్ కలెతన్? ఇసార్. \v 23 అపుడ్ అన్, కరాబ్ పనిక్లకేర్, నీర్‍ ఎరొ అనుంఙ్ ఒర్కితొద్. అంతనట్ కురియుత్ సెర్ ఇసాత్. \s ఎల్లక్ కట్టెక ఇద్దర్ మన్కకెరే ఉదాహరన \r లూక్ 6:47,49 \p \v 24 అదుంఙ్ ఎత్తి ఇద అన్నె గొట్టికున్ విత్న అనాయ్ బత్కెకర్ గుండ్ జాగత్ ఎల్ల కట్‍తా ఉసార్‍లంఙ్ అన్సాద్. \v 25 వాన వత్తెన బూరం వాత్తెన, సురగాలి ఆ ఎల్ల పొయ్ వత్ తాక్తిన్ ఎన ఆ బునజి గుండ్ పొయ్ కట్తెర్ అదుంఙ్ ఎత్తి అద్ రాలెతిన్. \p \v 26 అన్నె ఈ గొట్టికున్ విత్న అనాయ్ అడుగ్సెటాంద్ ప్రతి ఒక్కొంద్ ఉసుకా పొయ్ తన్నె ఎల్ల కట్‍తా తెలివి తోచెటాంద్‍ లాఙ్ అన్సాద్. \v 27 వాన వత్ బూరం వాత్తె. గాలి దుదడ్ ఆ ఎల్లన్ తాక్తె. అద్ ఓద్రిల్తిన్. అద్ గుల్ అరివనెత్తి అన్సాద్. \s యేసునే ఆదికారం \p \v 28 అపుడ్ యేసుంద్ ఈ గొట్టిక్ ఇడుత్ మోడిల్తత్తి మంది అమ్నె బొదన్ కమాల్ కత్తెర్. \v 29 తానుంఙ్ ఇంతె అముదు ఔరె నియమ్ సాస్త్ర గురున్లాఙ్ ఎరెకాడి అదికార్ లాంఙ్ ఔరుంఙ్ బొదా ఇడ్తెంద్. \c 8 \s యేసుంద్ ఒక్కొ మన్కకున్ సోయ్ కలెకాద్ \r లూక్ 5:12,16 \p \v 1 అముదు మెట్పొలడ్ డిగుత్ వరెఙ, డేగ్గు డేగ్గు మన్కకెరె గర్ది అమ్నున్‍వై వత్తెర్. \v 2 పెర్‍దుకమ్ ఒక్కొద్ అమ్నున్‍వై వత్న, అమ్నున్ మొక్కుత్ ఇంతెంద్. ప్రబు, ఇనుంఙ్ మన్న అండినింతె, అన్ సోయ్‍ కలెంఙ్ సాలతివ. \p \v 3 యేసుంద్ కెయ్య సాపుత్న పుడ్‍క్తెంద్ అని ఇంతెంద్. “అనుంఙ్ మన్ అన్సాద్ నీ సోయ్ ఎర్” వెంటాయ్ అముదు తన్నె పెర్‍దుకమ్ తన్న సోయ్ ఎద్దెంద్. \v 4 మల్ల యేసుంద్ అమ్నున్ ఇంతెంద్. ఏరుఙి ఇదున్‍ బదోల్ తానయ్ ఇడ్నెమ్. గని సె అని దెయ్యలకుంఙ్ ఇన్నె సాక్సం ఓలిపుత్న మోసేనె నేకినడ్‍ ఎద్ అన్ సియెకాద్ అన్సాద్ అదున్ పురవ ఇంత్న సియ్. \s యేసుంద్ రోమా ఆదికార్నె సేవకున్ సోయ్ కలెకాంద్ \r లూక్ 7:1,10 \p \v 5 యేసుంద్ కపర్నహూమ్ ఊరుఙ్ సెరెంఙ, ఒక్కొంద్ నూర్‍ సైనిక్లె దొడంద్ అమ్నున్‍వై వాత్న, \v 6 యేసుకున్ వింత్తి కతెంద్. ప్రబు, అన్నె గడియాక్ ఎల్లత్ దుక్కమడ్ తెరుత్ మడీయుత్ అన్సాద్. అముదు సులెంసల్సెటా గుల్లెనా పరిసానడ్ అన్సదిసా ఇడ్తెంద్. \p \v 7 యేసుంద్ ఇంతెంద్ అన్ వత్న అమ్నున్ సోయ్‍ కల్సాత్. \v 8 గని రోమా సైనిక్లె దొడంద్ ఇంతెంద్. ప్రబునీ అన్నె ఎల్లంఙ్ వరెంఙ్ తోతెన్. గని ఒక్కొ గొట్టి మాత్రం ఇడ్ అన్నె గడియాక్ సోయ్ ఎర్సాద్. \v 9 తానుంఙ్ ఇంతె అనుంఙ్ దండి అదికార్ అన్సార్ ఎన అనుంఙ్ బుడునయ్ సైనిక్ అంసార్. అన్ ఒక్కొనుంన్ సె ఇన్నెంఙ, అముదు సెసాద్. మరొక్కొనున్ వా ఇన్నెంఙ అముదు వర్సద్ అని గడియకున్ ఇదున్ కల్ ఇంతె అముదు కల్సాద్. \p \v 10 యేసుంద్‍ అమ్నెతున్ వింత్నకమల్ కత్తెంద్ అని పవడ్ అంమమ్నున్ వెంట వత్తరున్ ఇంతెంద్. కరెయ్ “అన్ ఇముంఙ్ ఇడ్డత్ ఇస్రాయేల్ మందిన్ లోప నయ్ ఇట దండి విస్వాసున్ ఓలెతన్” \v 11 అన్ ఇముంఙ్ కారె ఇడ్‍సాత్. పెలెటర్ మర్‍జతి మన్కకెర్ పొద్ కురినా పకతర్ అని పొద్ ఉర్కున వాలర్ వత్న పరలోక రాజ్యం కలెక లోప అబ్రాహామ్, ఇస్సాక్నె అని యాకోబ్‍ వెంట తినెంఙ్ ఉద్సార్. \p \v 12 గని రాజ్యం కలెక వారిసులున్ మత్రం వాక సిర్మనత్ జొపిడెకద్ ఎరద్. అత్తి మన్కకెర్ అర్దర్ అని పల్కూ కొర్‍క్దర్. \v 13 మల్ల యేసుంద్ రోమా సైనిక్లె దొడనున్ ఇంతెంద్. ఎల్లంఙ్‍ సె అన్పొయ్ ఇనుంఙ్ అనెక్ బరొసనాడ్ ఇనంఙ్ ఎరద్. అమ్నె గడియాక్ అద్ది వెలంఙ్ సోయ్ ఎదెద్. \s యేసుంద్ పేతురునె పొదాలున్ అని మందిన్ సోయ్‍కలెకద్ \r మార్క 1:29,34; లూక్ 4:38,41 \p \v 14 మల్ల యేసుంద్ పేతురునె ఎల్లంఙ్‍ సెద్దెంద్ అని వెసానడ్ అనెకఅమ్నె పొదలున్ ఓల్‍తెంద్. \v 15 యేసుంద్ అద్నె కెయ్యున్‍ పుడ్కతెంద్ తె అద్నెవెస్ససాయ్తిన్. అని అద్ సులుత్ ఔర్ సేవ కలెంఙ్ ఎద్దిన్. \p \v 16 సింతె వేల పెలెటర్ బూతు అట్త మన్కకెరున్ అమ్నున్వై తోడ వత్తెర్. అముదు ఒక్కొది గొటినడ్ బుతులుంన్ ఎద్గతెంద్ అని సదరి దుకలకెరున్ సోయ్‍ కతెంద్. \v 17 ప్రవక్త ఇడ్డెక యెసయక్ ఇడ్తగొట్టిక్ కరే ఎరెంఙ్ ఇత్న ఇద ఎద్దె. “అముదు నేండె దుక్కలున్ సోయ్ కత్తెంద్ అని నేండె రొగులున్ అముదు కుంన్తెంద్.” \s యేసుంద్ సిసులెరెకాద్ \r లూక్ 9:57-62 \p \v 18 యేసుంద్ అమ్నున్ తిర్‍గొర్ అనెకరున్ ఓలుత్న పేనిత అల డర్డింఙ్ సెరెకదుంఙ్ అంమ్నె సిసులున్ ఉక్కుమ్ సియ్‍తెర్. \v 19 అపుడ్ ఒక్కొ సాస్త్రి మన్కక్ వాత్న అమ్నున్ ఇంతెంద్, గురుజి నీ ఎదె సెరతి అదెని వర్సత్. \p \v 20 గని యేసుంద్ ఇంతెంద్. కొయ్లక్ డఙెఙ కడ్ల అన్సా అని ఆబార్ తా పిట్టలుంఙ్ తుప్ప అన్సా గని మన్కనె పోరక్ తల్లున్‍ ఇడెంఙ్ జాగ తొతెద్ \v 21 మరొక్కొ సిసుంద్‍ అమ్నున్ ఇంతెంద్. ప్రబు, పేలె అన్నే సెతన్ అన్నె బానున్ పుర్‍పెంఙ్ ఇడ్. \v 22 గని యేసుంద్ అమ్నున్ ఇంతెంద్. అన్ వెంట వా. ఆత్మ లోప తిక్తరున్ పుర్‍పెంఙ్ తిక్తార్ అన్సార్ ఇసా ఇంతేంద్. \s యేసుంద్ సురగాలిన్ ఇల్పెకాద్ \r మార్క 4:35-41; లూక్ 8:22,25 \p \v 23 యేసుంద్ ఆ రూకుత్ ఉద్తెంద్. అంమ్నె సిసు అమ్నున్ వెంట రూకుత్ ఉద్తెర్ మల్ల ఔర్ సమ్దురుత్ సెరెంఙ్ ఎద్దెర్. \v 24 అపుడ్ దండి సురగాలి సముద్రత్ వత్తిన్ అని ఆలావ రూకుత్ తాక్తె గని యేసుంద్ మంఙ్ సాని అన్నెద్. \v 25 సిసూ అమ్నున్‍వై సెత్న అమ్నున్ సుల్పతెర్ అని ఇంతెర్ “ప్రబు” అముంన్ బత్కిప్ నేండ్‍ సదర్‍ మంది సముద్రత్ ముల్ఙగంసా నంసాతుమ్, \p \v 26 మల్ల అముదు ఔరున్ ఇంతెంద్, ఉసుటినాయ్ విస్వాసం కొన్సెం అనెకర్ నీర్ తనుంఙ్ అర్సాతీర్? మల్ల అముదు సుల్తెంద్ అని గాలీన్ అని దుందాడున్ దట్టిప్తెంద్ అని సిమ్కన సుయ్ ఎద్దిన్. \v 27 మన్కకెర్ కమాల్ కత్తెర్ అని ఇంతెర్ ఇమ్‌దు ఎంటదొ? గాలి అని దుందడ్ ఇమ్నెతున్ విసా. \s యేసుంద్ దెయ్యం అట్తరున్ సోయ్‍కలెకద్ \r మార్క 5:1-20; లూక్ 8:26-39 \p \v 28 గదరేనీయ దేసెముత్ ఆలా డర్డింఙ్ యేసుంద్ వత్తెందింతె, తప్నె తనట్ వత్తర్ ఇద్దర్ బూతు సుంత మన్కకెర్ అమ్నుంఙ్ బేటి ఎద్దేర్ ఔర్ గుల్లెన రగ్టకెర్ అండెర్, ఆ పావడ్ ఎరి సెరెంఙ్ సాలెర్. \v 29 ఔర్ వపొయుత్ ఇంతెర్, ఏ దెయ్యమ్నె పోరక్! అన్నతి ఇన్నెత్ తనెద్ అన్సాద్? వేల వరెంఙ్ పేలెయ్ అనుంఙ్ తక్లిబ్ సియెంఙ్ వత్తివా? \p \v 30 ఔరుంఙ్ మెర తుర్రెలె గూల్ దండి మంద మెయ్సనంద్. \v 31 ఆ బూతు యేసునున్ వింతి కత్తె అమున్ ఎద్గసాతి ఎర తె, ఆ తుర్రెలె మందత్ అమున్ పన్కు. \p \v 32 మల్ల అముదు అదవ్లున్ సెర్ ఇతెంద్. మల్ల అద బూతు కురియ్తె అని తుర్రెలె సొంఙ్ తె. ఆ మందత తుర్రె సిమ్కన డుబ్లె తన తూల్‍ వత్ సందూర్ లోప ఉర్కూత్ తిక్తె. \p \v 33 తుర్రె మెపెకర్ తుటెర్ అని ఊరుఙ్ లోప సెత్ సిమన్ గొట్టికున్ అని బూతు సుమ్త మన్కకెరున్ జర్గిల్తదున్ ఇడ్తెర్. \v 34 మల్ల సిమన్ ఊరార్ యేసునున్ ఓలెంఙ్ కురియుత్ వత్తేర్. ఔర్ అమ్నున్ ఓలుత్న ఔరె బార్సాంఙ్ తనట్ కుర్యుత్ సెరెంఙ్ ఇసా అమ్నున్ వింతి కత్తెర్. \c 9 \s పెర్ దుక్క తనున్ సోయ్ ఇదరెకాద్ \r మార్క 2:1-12; లూక్ 5:17-26 \p \v 1 మల్ల యేసుంద్ తన్నె సిసులున్ వెంట రూకుత్ సొకుత్న పెన ఇల డర్డింఙ్ తన్నె సొత పట్నముంఙ్ మలయుత్ వతెంద్. \v 2 కొన్సెం మంది మన్కకెర్ ఒక్కొద్ తెరుత్ అనెక్ కుంటిన్ తొడవాతెర్. యేసుంద్ అమ్నున్ సోయ్ కలెంఙ్ సాల్సద్ ఇసా ఔరె విస్వాసమున్ ఓలుత్న ఇంతెంద్ ఇమ్మత్ సుముర్, అన్నె పాప్ ఇదర్తదుఙ్ ఇన్నె కర్జ ఎరత్ మాప్కల్ ఇదర్తదుఙ్ కడిల్తె. ఇసా ఇడ్తెంద్. \p \v 3 కొన్సెం మంది నియం సాస్త్ర గురు మన్కకెర్ ఔరెత్ అవ్రి ఇన్నెర్ అముదు దెయ్యందుతునె బద్నం కల్‍సా నంసద్. \p \v 4 యేసుంద్ ఔరె విసరున్ ఒర్కిలుత్న ఇతెంద్ “తనుంఙ్ ఇంమ్మె మన్నుత్ కరాబ్ విచార్ కల్సతి రె? \v 5 ఎద్ద సస్తె అన్సాద్? ఇన్నె పాప్ ఇదర్తదుఙ్ మాప్కల్ ఇదర్తదుఙ్ కాడిల్ తె ఇన్నెకద్ మరి సుల్ అడగ్ ఇన్నెకదె? \v 6 గని ఇముంఙ్ ఓరకి ఎరెంఙ్ ఇసా పాప్ ఇదర్తదుఙ్ బూమిపొలా మాప్కల్ ఇదర్తదుఙ్ కడిపెంఙ్ మన్కనె పోరక్ అదికార్ అన్సాద్. మల్ల అముదు లెండకున్ ఇంతెంద్. సుల్ ఇన్నె తెరుత్ పెతుత్న ఎల్లంఙ్ సె” ఇసా ఇంతెంద్. \v 7 ఆ మన్కక్ సుల్తెంద్ అని ఎల్లంఙ్ సెద్దెంద్. \v 8 మన్కకెరె గార్ది అమ్నున్ ఓలుత్న అర్సతెంద్ కాంతెర్ అని అమన్కకెరుంఙ్ ఇంట అదికార్ సియత దెయ్యముంఙ్ స్తుతి కత్తెర్. \s యేసునుంద్ మత్తయున్ కుగేకద్ \r మార్క 2:13-17; లూక్ 5:27,32 \p \v 9 యేసుంద్ అత్రనట్ కురియుత్ సెరెంఙ, నాక జగత్ ఉద్దుత్ అనెక మత్తయ్యకున్ ఓల్తెంద్ యేసుంద్ అమ్నున్ ఇంతెంద్. అన్న వెంట వా అని మత్తయ్యక్ సుల్తెంద్ అని యేసుకున్ వెంట సెదెంద్. \p \v 10 మల్ల యేసుంద్, మత్తయ్‍నె ఎల్లత్ జెవున్ తినెంఙ్‍, పెలెటర్ అప్త వసూల్ కలెకార్నాయ్ అని పాప్ మన్కకెర్ వత్న యేసుంద్ అని అమ్నె సిసులుంన్ వెంట తినెంఙ్ ఉద్తెర్. \v 11 పరుసి ఇదున్ ఓలుత్న అంమ్నె సిసులంత్తి వెలుత్ ఓల్తర్. తనుంఙ్ ఇమ్మె గురుజి అప్త వసూల్ కలెకార్నాయ్, పాప్ మన్కకెర్ వెంట తిన్నెంద్? ఇసా వెల్తెర్. \p \v 12 యేసుంద్ ఆ గొట్టిన్ వింత్న ఇంతెంద్. సుకామడ్ అనెకనుంఙ్ మందులక్ అవ్సరం తోద్ గని దుక్కం అనెక్ మన్కంఙ్ మదులక్ అవ్సరం. ఇసా ఔరుఙ్ సమాదనం ఇడ్తెంద్. \v 13 సాస్త్ర నెత్ ఈ గొట్ట్టిన్ కరిపుర్ అన్ పాపులె పచ్చతాపలున్ కూగెంఙ్ వత్తన్, తానుంఙ్ ఇంతె అనుంఙ్ బావ్ లగ్గెద్ గని అన్ నీతి అనెకరుంఙ్ తోద్ గని గరిబులుంఙ్ అని కివ్ ఓలిపెంఙ్ మన్కకెరుంఙ్ కూగెంఙ్ వత్సతున్. \s ఉపాసుంఙ్ బదోల్ వెలెకాద్ \r మార్క 2:18-22; లూక్ 5:33-39 \p \v 14 మల్ల బాప్తిస్మ సియెక యోహాన్నె సిసు వత్న యేసునున్ వెల్ నెర్. అమ్ అని పరుసియు ఉపాస్ కల్స నంసాతుమ్ గని తనుంఙ్ ఇనె సిసు ఉపాస్ సుమెతెర్? \v 15 యేసుంద్ ఔరున్ ఇతెంద్. నొవ్రక్ ఔర్ వెంట అన్నంతేంఙ్ పెండ్లి వత్త సుట్ట ఉపాస్ అనేర్? గని నొవ్రకున్ ఔర్‍వత్న పుసుత్ కొసెక దినం వత్తిన్. మల్ల ఔర్ ఉపాస్ సుమ్‍దర్. \p \v 16 పాత జుఙ్ఙె ఇరియ్‍తత్తి ఎంది కొత్త జుఙ్ఙెనె తుక్డెన్ కుట్టెర్. తానుంఙ్ ఇంతె పాత జుఙ్ఙెత్ కుట్తె కొత్త జుఙ్ఙె దండి బొగ్గ కల్సద్. \v 17 అనాయ్ కొత్త అగుంర్నె రసాన్ పాత తోల్నె తైలిత్ వాఙెర్ వాఙ్తెరింతె, కొత్త రసత తోల్నె తైలి ఇరిసాద్ అని రస కుల్సద్. అని సంసి కరాబ్ ఎర్సద్. గని కొత్త అగుర్ రస్సన్ కొత్త దుట్టిత్ వగ్సర్. \s అదికార్నే కొమ్మా సోయ్ కలెకాద్, మాల పిల్లన్ యేసుంద్ సోయ్ కలెకాద్ \r మార్క 5:21-43; లూక్ 8:40-56 \p \v 18 యేసుంద్ ఈ గొట్టిక్ ఇడ్డెఙ, ఒక్కొంద్ యూదులె గురు వత్న అమ్నున్ ముదర్వై మొక్స ఇంతెంద్. అన్నె పిల్ల పఙ్ఙిని తిక్తిన్. గని నీ వత్న అదున్ బత్కింతివింతె అద్‍ పెన్న పానమ్ ఎర్సద్. \v 19 మల్ల యేసుంద్ సుల్తెంద్ అని అమ్నున్ వెంట సెద్దెంద్. అమ్నె సిసునాయ్ అమ్నున్ వెంట సెద్దెర్. \p \v 20 అపుడి బార సాల్కుతనట్‍ మాల దుక్కమడ్ అనెక్ పిల్ల అమ్నున్ వెన్కవాలడ్ వత్న యేసునె జుఙ్ఙె డఙ్ఙున్ పుడ్కతిన్. \v 21 తానుంఙ్ ఇంతె అద్‍ అద్నె మనుత్ ఇంతిన్. అన్ అమ్నె జుఙ్ఙెన్ పుడక్తనింతె, అన్ సోయ్ ఎరత్ ఇసా తనేత్ తాని ఇత్న, అమ్నె జుఙ్ఙెనె మూలన్ తాక్తిన్, \v 22 యేసుంద్ తిరుగుత్ ఓలుత్ ఇతెంద్ ఇమ్మత్ సుమ్, బాయి, ఇన్నె విస్వాసడ్ నీ సోయ్ ఎద్ది. అపుడ్‍తద్ అపుడి ఆ పిల్ల సొయ్‍ ఎద్దిన్. \v 23 యేసుంద్ గురునె ఎల్లంఙ్ వతెంద్ అని తిక్తనుంఙ్ మొరపెకరున్ అని లొల్లి ఆర్రెకరున్ ఓల్ తెంద్. \p \v 24 అముదు ఇంతెంద్ కురియుర్. కారన్ ఈ కొమ్మ తికెతిన్. అద్ మంగుత్ అన్సాద్. గని ఔర్ అమ్నున్ కయింఙ్ తేర్. \v 25 మల్ల మన్కకెరె గర్దిన్ వక పుస్తెంద్ అని యేసుంద్ అదున్ ఇట్ట జాగంఙ్ సెదెంద్ అని కొమ్మాలె కెయ్యున్ సుమ్తెంద్ తె, ఆ కొమ్మాసుల్‍తిన్. \v 26 అని ఈ కాబుర్ అత్త జాగ లత్తి నెరయ్‍తిన్. \s యేసుంద్ ఇద్దర్ గుడ్డికున్ సోయ్‍కలెకాంద్ \p \v 27 యేసుంద్ అత్రనట్ కురియుత్ అడ్సా సెరెంఙ్‍, ఇదర్ గుండిక్ వపొయ్‍సా అమ్నున్ వెన్కవై వాతెర్ దావిద్నె పోర నీ, అమున్ పొయ్ కివ్ కాల్. \p \v 28 యేసునె ఎల్ల లోప సెదత్తి ఔర్ గుడ్డిక్ అమ్నున్‍వై వత్తెర్. అముదు ఔరున్ ఇంతెంద్: అన్ ఇమున్ సోయ్ కలెంఙ్ సాల్‍సాత్ ఇసా నీర్ బరొస ఇడతిర? ఔర్ ఇంతెర్. అయ్ ప్రబు, \v 29 మల్ల అముదు ఔరె కడ్లున్ పుడుకుత్న ఇంతెంద్ ఇన్నె విస్వాసమడ్ నీ సోయ్ ఎర్. \p \v 30 అని ఔరుంఙ్ నదుర్ వాతిన్. యేసుంద్ ఔరున్ అర్పులిపుత్ ఇన్తెంద్ ఇదున్ బదోల్ ఎరుంగి ఇడ్‍నెర్. \v 31 గని ఔర్ కురియ్‍తెర్ అని యేసుకున్ బదోల్‍ తా గొట్టికున్ అల్ల సదర్ జాగలెంఙ్ నెర్‍ప్తెర్. \s యేసుంద్ ముకాకున్ సోయ్‍ కలెకంద్ \p \v 32 ఔర్ అత్రనట్ కురియుంత్ సెరెంఙ్‍, కొంచెం మంది మన్కకెర్ ఒక్కొ మన్కన్ ముకా దెయ్యమ్ యేసొన్వై కొత్తెర్. తానుంఙ్ ఇంతె అముదు బూత్ అంట్‍త మన్కక్ అండెద్. \v 33 అముదు ఆ బూతులున్ ఎద్గతత్తి, ఆ మూకక్ ముడెంఙ్ ఎదెంద్. మంది సింకన్ కామల్ కత్న ఇతెర్. ఇస్రాయేల్‍ దేసుత్ ఇట గొట్టికున్ ఎపుడి వినెతం ఇసా ఇంతెర్ \v 34 గని పరుసి గురు మన్కకెర్ ఇతెర్. ఇమ్‌ద బూతులె దొడద్ మదతడ్ బూతులున్ ఎద్గసా నంసాద్. \s యేసుంద్ మందిన్ కివ్ కలెకద్ \p \v 35 యేసుంద్ సదర్ యూదులె సావ్డిక్లెంఙ్ అని సదర్ పట్నలెంఙ్ రాజ్యం కలెక సోయ్త గొట్టిక్ కరప్సాంద్ ఇడ్డుర్ రంఙ్ రంఙ్త తక్లిబు, దుక్కం తరున్ సోయ్ కన్నెంద్. \v 36 మన్కకెరె గార్దిన్ ఓలుత్న అమ్నుంఙ్ కివ్ వాద్. తానుంఙ్ ఇంతె ఔర్ నెర్ జడ్ ఎద్ద మన్కకెర్, మదత్ కాల్‍సెటర్ లంఙ్ కన్నెర్. మంజె, గాయ్కి తోసెట్ గొర్రెలంక్ లాంఙ్ అన్నెర్. \p \v 37 మల్ల అముదు తన్నె సిసులున్ ఇంతెంద్ పంట పెరెత్ అన్సాద్ గని పని కలెకర్ కొన్సెంమంది అసార్. \v 38 అదుంఙ్‍ ఎత్తి పంటనె మాల్కక్ తన్నె పంటన్ అర్కెంఙ్ ఇసా పని కలెకరున్ పాన్కెంఙ్ ఇసా పార్తన కలుర్ ఇసా ఇంతెంద్. \c 10 \s యేసుంద్ బార మంది సిసులున్ నెమిపెకాద్ \r మార్క 3:13,19; లూక్ 6:12,16 \p \v 1 యేసుంద్ పన్నెండు మంది సిసులుంన్ అమ్నున్వై కూగ్తెంద్ అని ఔరున్ కరబ్ ఆత్మా ఎద్గెకా అదికార్ సియ్‍తెంద్ అని సదర్ రొగుల బేమరికున్ సోయ్ కలెకా అదికరం సియ్‍తెంద్. \p \v 2 ఇద్ద ఎన్నె ఔర్ పన్నెండు మంది అపొస్తులున్ సిసులె పేర్ ఇవ్రు ప్రెసిత్ ఇనెక సిసులెంనెర్. పెలెనితద్ సీమోన్ ఇనెకా పేతురు ఇసార్ అని అమ్నె తోరెంద్ అంద్రెయక్, జెబెదయి క్నె పోరకేర్ యాకోబ్‍ అని అమ్నె తొరెంద్ యోహాన్ \v 3 పిలిప్‍, బర్తొలొమయి, తోమక్ అని అప్త వసూల్ కలెకార్నాయ్ మత్తయ్యక్ అని అల్పయినె పోరక్ యాకోబ్, తద్దయి, \v 4 సీమోన్ కనానీయక్ అని యేసుకున్ సుముంత్ సియెక ఇస్కరియోత్ యూదక్. \s బార మందినె పని \r మార్క 6:7,13; లూక్ 9:1,6 \p \v 5 యేసుంద్ పన్నెండు మందిన్ కూగుత్న ఔరున్ ఇంతెంద్. నీర్‍ యూదులెర్సెట ప్రాతలెంఙ్‍ సెనెర్‍. సమరయ అనెక ప్రాతం తనట్ ఏ పట్నముంఙ్‍ సెన్నెర్. \v 6 గని దవ్డిల్త గొర్రెలంఙ్ ఆనెక ఇస్రాయేల్‍ మన్కకెర్వై సెర్. \v 7 నీర్ సెరెంఙ, ఈ గొట్టికున్ ఇడ్డుర్. పరలోక రాజ్యం కలెక మేర వత్తిన్. ఇసా ఔరుగ్ ఇడ్డుర్. \v 8 కుస్టి దుక్కలకెరున్ సోయ్ కలుర్, తిక్తరున్ సుల్‍పుర్, పెర్ దుకమ్ తనుంన్ సోయ్ కలుర్, బూతులున్ ఎద్గుర్. ఇనాయ్ ఇముంఙ్ రొబ్బట్టిన్ ఇనాయ్ సియుర్. \p \v 9 ముల్కెత్, బఙ్ఙర్నె, అని వెండినెవ్ తోద్‍తె పితుడ్నె బందికున్ కొస్నెర్, \v 10 ఇమ్మె సెరెకదుంఙ్ సటీ ఒక్కొ జుఙ్ఙె తైలి అని ఇంది జాగ్గె, కెర్రిక్, కోలా ఇదవ్ ఎరెకడ్ తనెని తోడ సెనెర్. తానుంఙ్ ఇంతె పని కలెకనుంఙ్ పని కత్ సియెకనతనట్ కుల్కడ్ నక్కి రొంబడెంఙ్ పట్టిన్. \p \v 11 నీర్ ఎద్దేన పట్నముత్ తొదిన్తే ఊరుర్ సెరెకాపుడ్ అత్తి వేలుత్ ఒర్కిలుర్. అంతే తన సెన్నంతెం అన్నె ఎల్లత్ దొడంద్ లాఙ్ అండ్రు. \v 12 ఆ ఎల్లంఙ్‍ సెసా ఎల్ల తరున్ సోయ్ ముడుర్. \v 13 ఆ ఎల్ల సోయ్త ఎద్ద ఇమ్మె సాంతి అదుంఙ్ పొదె వర్సాద్. అత్తి యోగ్యత తొసేటంన్టె ఇమ్మె సాంతి ఇముంఙ్ మలయుత్ వర్సాద్. \p \v 14 ఎరేనా ఇమున్ ముడ్‍సెటండె ఇమ్మె గొట్టికున్ విన్సేటండే నీర్ ఆ ఎల్లన్ ఎక్కద్ ఆ ఊరున్ ఎక్కద్, సాయుత్ సేరెగ ఇమ్మె గెట్టత దుర్రన్ జడిపుర్.\f + \fr 10:14 \fr*\ft తానుంఙ్ ఇంతె యూదు యూద ఎర్సెటార్ ఇన్నెర్ అదుఙి ఔరడ్ ఇవ్రు దెయ్యమున్ అరదనా కన్నేర్ \ft*\f* \v 15 తిక్పెక దినముంఙ్ ఆ జాగ సుమ్మెకా గతి సొదొమ గొమొర్రా నగరాలత్తి న్యాయంలఙ్ అన్సాద్ ఇముంఙ్ కరెయ్ ఇడ్సాత్. \s వరెకా కస్టా \r మార్క 13:9-13; లూక్ 21:12-17 \p \v 16 ఓలుర్ లండిగకె నడుమున్ గొర్రెలున్ పన్కతెత్తి అన్ ఇమున్ పన్కసాత్. అదుంఙ్ ఎత్తి పాములంఙ్ ఉసారడ్‍, పారెవలంఙ్ కపట్ తోసెటా అండ్రు. \p \v 17 మన్కకె రత్తి ఉసారడ్ అండ్రు. ఔర్ ఇమున్ జేలుత్ తప్దర్ యూదులె న్యాయ్ కలెకర్వై సియ్‍దర్, ఔరె యూదులె సావ్డిక్లెంఙ్ మంది ఇమున్ సాట్లడ్‍ దనప్‍గదర్. \v 18 ఔరుంఙ్ యూదులెర్సెటర్ సాక్సం అనుంఙ్ సటీ ఇమున్ అదిపత్తిక్‍వై రాజకున్వై కొద్దర్. మల్ల నీర్ సొయ్త కబుర్ ఇడ్సతీర్ \v 19 ఔర్ ఇమున్ సియెంఙ, ఎనంఙ్ ముడెకాద్? ఇసా విచార్ కన్నెర్. నీర్ తనెద్ ఇండెకదొ అద్నే వెలన్ ఇముంఙ్ ఇడ్డద్. \v 20 ముడెకార్ నీర్ తోద్, ఇమ్మె బానె ఆత్మ ఇమున్ లోపా అంత్ ముడ్‍సాద్. \p \v 21 దాదక్ దాదకున్, బాంద్ కీకెన్ అంల్గెంఙ్ సియ్‍దద్. పోరకేర్ అమ్మబనున్ పొయ్ సులుత్ ఔరున్ అల్ఙుగద్దార్. \v 22 అన్నె పేర్ వాలడ్ సిమ్కన మంది ఇమున్ విరోద్ కద్దర్. గని ఆక్రిదూక్ ఏర్ సాయిన్ కల్‍సారొ ఔరి బత్కదర్. \p \v 23 ఔర్ ఈ పట్నముత్ ఇమున్ విరోద్ కత్తె మరొక్కొ పట్నముంఙ్ తులుర్. మన్కనె పోరక్ వంనంత్తెంఙ్ నీర్ ఇస్రాయేల్‍ పట్నలెంఙ్ సెత్నఅన్నెర్ ఇసా ఇముంఙ్ అన్ సత్తెం ఇడ్‍సాత్. \v 24 గురునుంఙ్ ఎన సిసుద్ మాల్కకుంఙ్ ఎన గడియక్ దండిక్ తాన ఎరెర్. \v 25 సిసుంద్ తన్నె గురులంఙ్‍, గడియక్ తన్నె మాల్కక్ లంఙ్ అండె సోయ్. ఇంతె ఎల్లత మాల్కకున్ బయెల్జెబూలు \f + \fr 10:25 \fr*\ft బయెల్జెబూల్నె పెనొక్కొ పేర్ సైతన్ \ft*\f* ఇసా ఔరె పేర్ ఇట్టె అమ్నె ఎల్లతర్ ఎంత్తెయో ఇందర్ తా! \s ఎరుఙ్ అర్సెకాద్ \r లూక్ 12:2-7 \p \v 26 అదుంఙ్‍ ఎత్తి నీర్ మన్కకెరుంఙ్ అర్సనెర్. డపుత్ అనెకద్ తనెది ఒర్కితోసెటా అనెద్. డపుత్ ఇటద్ ఎద్ది రొబడసెటా అనెద్. \v 27 ఇముంఙ్ అన్ సీకటిత్ ఇడ్డెకదున్ వెల్‍ఙుత్ ఇడుర్. ఇమ్మె కెవ్వులెంఙ్ విన్కవారెకద్ ఎల్ల పొయ్ ఇడుర్. \v 28 ఆత్మన్ సరీర్ అలంసెట సెత్తన్ అలఙెకరుంఙ్ అర్సనెర్. గని న్యాయ్ సబా ఆత్మన్ సరీర్ నరకముత్ తప్పుత్ నాస్ కలెకనునీ దెయ్యముఙి అర్సుర్. \v 29 ఇంది కొడ్కెపిట్ట ఒక్క చిన్నం పైసెఙ్ విరెకద్ ఎరద్ తా. ఎన ఇమ్మె బానె ఉక్కుమ్ సివయ్ అదాలోపా ఒక్కొద్నయ్ బూమిత్ రాలెద్. \v 30 ఇమ్మె తల్త తిల్ ఎన్ని అసావొ అన్నీనాయ్ అమ్నుంఙ్ ఒర్కి. \v 31 అదుంఙ్ ఎత్తి అర్సనెర్. నీర్ సిమ్కన కొడ్కెపిట్ట లుంఙ్ ఎన ఎంతెయొ కిమ్మతర్ ఎన్నిర్.\fig ఇజ్రాయెల్ లో చదునైన పైకప్పు, పాత ఇల్లు|alt="Flat-roofed, olden house in Israel" src="LB00234C.TIF" size="col" copy="Horace Knowles ©" ref="10:31"\fig* \s క్రీస్తున్ ఆయ్ ఇంత్ తోద్ ఇనెకాద్ \r లూక్ 12:8,9 \p \v 32 మన్కకెర్ ముండట్ అన్ ఒపెకనున్ పరలోకముత్ అనెక అన్నె బాన్ ముండట్ అన్ ఒప్సాత్. \v 33 మందిన్ ముండట్ ఎంద్ అన్ ఒర్కితొదిసాదొ అమ్నున్ పరలోకముత్ అనెక అన్నె బాన్ ముండట్ అనాయ్ ఒర్కిలెన్‍ ఇసాత్. \s కూసి తోద్ గని తల్వార్ \r లూక్ 12:51,53; 14:26,27 \p \v 34 అన్ బూమిపొయ్ సాంతిన్ కొరెంఙ్ వత్తన్ ఇంన్నెర్. తల్వార్ కొరెంఙ్ వత్తన్ గని సాంతి తోతెంద్ \v 35 ఇంతె ఒక్కొ మన్కంఙ్ అమ్నె బాన్ద, కీకెనాడ్ కొంమ్మ తన్నె అమ్మనాడ్, కొర్రా తన్నె పొదలడ్ గుల్ విరోద్ ఎర్‍గలెగి వత్తన్. \v 36 ఒక్కొ మన్కకుంఙ్ ఏల్లతరి అంనుంఙ్ విరోద్ ఇల్‍సార్. \p \v 37 అనుంఙ్ ఎన ఎక్వ బానున్ ఎక్కద్ అమ్మన్ ఎక్కద్ ప్రేమ కలెకంద్ అన్నె సిసుంద్ ఎరెంఙ్ సాలెంద్. అనాయ్ అనుంఙ్ ఎన ఎక్వ పోరకున్ ఎక్కద్ పిల్లన్ ఎక్కద్ మన్నుంఙ్ కలెకాద్ అన్నె సిసుంద్ ఎరెఙ్ సాల్దంద్. \v 38 తన్నె సిలువన్ కాజుత్న అన్ వెంట వర్సెటద్ ఔర్ అన్నె సిసుంద్ ఎరెఙ్ సాలెంద్. \v 39 తన్నె పానం బత్కిపెకద్ అదున్ గమప్సద్. గని తన్నె పానమున్ సియెకాద్ అదున్ దక్కిప్సాద్. \s పయ్‍దా సుంమెకద్ \r మార్క 9:41 \p \v 40 ఇమున్ కొరెకాంద్ అన్ కొద్దాంద్. అన్ కొరెకాంద్ అన్ పన్కతనున్వై కొద్దాంద్. \v 41 ప్రవక్త ఇసా ఒక్కొ కబులకున్ ఇట్టడెంద్ కబులకుంఙ్ వారెకా ప్రతిపలమున్ సుమ్దంద్. మల్ల నీతి ఇసా ఒక్కొ నీతి దారున్ ఇటెద్ ఇమందర్ మన్కక్ ప్రతి పలమ్ సుందద్. \p \v 42 సిసులున్ మన్ సియెకాద్ ఏంది ఎక్కద్ సాదరన్ మన్కకెరుంఙ్ ఎరుంఙ్ ఎన గిలసెడ్ ఈర్ ఉనెంఙ్ సియ్సాదొ అమ్‍ది తన్నె ప్రతిపలమున్ సెరెంఙ్ ఇడెంద్ ఇసా కరెయ్ ఇడ్సాత్. \c 11 \s బాప్తిస్మ సియెకా యోహాన్ తన కబూర్ యేసున్‍వై పన్కెకద్ \r లూక్ 7:18,35 \p \v 1 యేసుంద్ తన్నె పన్నెండు మంది సిసులున్ సందేస్ ఇడ్డెకాద్ ఎద్ద వెన్కత్ ఔరె పట్నలెంఙ్ ఇడ్స ఇడెంఙ్‍, కరపెంఙ్ అత్రనట్ కురియుత్ సెద్దెంద్. \v 2 క్రీస్తునె కలెకా పనికున్‍ వాలడ్ యోహాన్నున్ జేలుత్ అనేఙా వింత్ తన్నె సిసులున్ పవిటెద్, \v 3 తోదింతె అమ్ మరొక్కొనున్ పావొలెకాద ఇసా అంనున్ వేలెంఙ్ తన్నె సిసులున్ పన్కతెద్. \p \v 4 అదుఙి యేసుంద్ ఔరడ్ ఇంతెంద్ “నీర్ చెత్న వింతవున్ ఓల్‍తవున్ యోహాన్నుంఙ్ ఇడ్. \v 5 గుడ్డిక్ ఓల్సనంసార్, కుంటిక్ అడ్‍గసానంసార్, కుస్టి దుక్కమడ్ సోయ్‍ ఎర్సనంసార్, సెవ్డకేర్ విచార్, తిక్తర్ పెన పానం ఎర్సర్, గరిబులుంఙ్ కబుర్ సెసనంసాద్. \v 6 అన్ బదోల్ తనయ్ అన్మనం తెసెటార్ దన్యుడు” ఇసా సమాదనం ఇడ్‍తెద్. \p \v 7 ఔర్ సెరెంఙ్ యేసుంద్ యోహానున్ బదోల్ మందిఙ్ ఇనంఙ్ ఇడ్‍తెంద్, నీర్ తనెన్ ఓలెంఙ్ బాటివై సెద్దిర్? గాలింఙ్ మెలగెకా గడ్డిన్ రెకాన్ ఓలెంఙ్ సెసతిర? \v 8 తోద్‍తె ఇంక తనెన్ ఓలెంఙ్ సెదిర్? సోయ్త జుఙ్ఙె తొట్ట మన్కక్? సోయ్త జుఙ్ఙె తొట్టద్ రాజక్నె వాడత్ అన్సాద్. \v 9 మరి ఇంక తనెన్ ఓలెంఙ్ సెద్దిరె? ప్రవక్త? సోయ్ గని, ఇమ్‌ద కబులకుంఙ్ ఎన దండి ఇసా ఇముంఙ్ ఇడ్‍సాత్. \v 10 అన్ అనె దూతున్ ఇనుంఙ్ సటీ ముడటి పన్కత్, అముదు ఇనుంఙ్ ఎన ముడటి సెత్న పవున్ తయార్ కద్దంద్ ఇసా వాయుత్ అన్సాద్ యోహానున్ బదొలి. \v 11 పిల్లంఙ్ జన్మిల్‍తంద్ ఔరున్ లోపా బాప్తిస్మ సియెక యోహానుంఙ్ ఎన దండి జన్మిలెతెంద్ ఇసా ఇముంఙ్ కరెయ్ ఇడ్‍సాత్. అముదు పరలోక రాజ్యం కలెక గుల్ దొడద్ అమ్నుంఙ్ ఎన దండి. \v 12 బాప్తిస్మ సియెక యోహాన్నె కలమ్ తన ఇండిదూక్ పరలోకముత్ రాజ్యం కలెక దాడులుంఙ్ పల్ ఎద్దిన్. సక్తి తోసెటర్ జులుమెనా అత్తి సొఙ్సనాసర్. \v 13 తానుంఙ్ ‍ఇంతె యోహాన్నె కలముంఙ్ ఎత్ ప్రవక్త కెరె, నియమ్ సాస్త్రనె ఇసొబడి వత్తెర్. \v 14 ఈ గటనన్ నాంమెఙ్ ఇముంఙ్ మన్ అండె వారెక ఏలీయాక్ యోహాన్. \v 15 వినెంఙ్ కెవులనెకర్ విండ్రు. \p \v 16 ఇండి ఈ పిడితరున్ ఎనంఙ్ ఇడ్డెకాద్? పొరకెర పెండ్లిత్ అడ్‍సా ఇముంఙ్ సటీ వంస్ ఉంతమ్ గని నీర్ ఎదెతిర్. \v 17 ఇముంఙ్ వంస్ మొరప్తమ్ గని నీర్ ఎందెతీర్, అర్రేక పాట మొరప్తమ్ గని నీర్ అర్రేతీర్, \v 18 తానుంఙ్ ఇంతె యోహాన్ వత్న నిపట్టె తింసెటా, అంగుర్‍నె రాస ఉన్సెట అన్నెద్. అమ్నుంఙ్ బూత్ అట్‍తిన్ ఇసా ఔరు ఇసార్. \v 19 మన్కనె పోరక్ తిసా ఉసా వతెంద్. అదుంఙ్ ఎత్తి ఇమ్‍దు కయ్‍వొడ, జింఙలక్, అప్త వసూల్ కలెకార్నాయ్ పాప్ లుంఙ్ సంఙ్తక్ ఇసా ఔర ఇసార్. బుద్ది పనికున్ వాలడ్. \s దెయ్యమున్ ఒర్కిల్‍సెట పట్నము \r లూక్ 10:13-15 \p \v 20 అపుడ్ అముదు ఎ పట్నములెంఙ్ పెరెత్ సమత్కాల్ దేసముత్ ఆ పట్నముత్ అర్పులిపెంఙ్ మొదల్ ఇట్టంద్. తానుంఙ్ ఇంతె అదా మన్ బద్లిపుర్ కురితంద్. \v 21 “అయ్యో కొరాజీను! ఇనుఙ్ అర్రివిన్ సిక్సయ సుక్కిలెద్. అయ్యో బెత్సయిదా! ఇనుంఙ్ సిక్స సుకీలెద్. ఇంమతీ జర్గీలెక సమత్కాల్ తూరు, సీదోను పట్నముత్ ఎరెంఙ్ అండె అంతి మన్కకెర్ పేలె సల్కులున్ ముడటీ తమ్మె పాపులున్‍ మన్ బద్లిపుర్ ఒర్కినడ్ గొనె జుఙ్ఙె తోడుత్ బుగ్గీ దీటెకార్.” \p \v 22 అన్ ఇడ్డెకద్ తానెంద్ ఇంతె అక్రీ దీనంమున్ ఇంమున్ సుంమెక గతి తనేంద్ ఇంతే తూరు, సీదోను పట్నంముత్ ఔరె గతి నాడీపెకంద్లన్ ఎర్సంద్ ఇస అన్ ఇంమడ్ ఇడ్సత్. \v 23 కపర్న పట్నముంఙ్‍, పరలోకముంఙ్ తొడసెరెంఙ్ సాలత్ ఇసా నీఇసాతివా? నీ పాతాలముంఙ్ సెరతి. ఇనంతి జర్గిల్‍ తా సమత్కాల్ సొదొముత్ ఎరెంఙ్ ఎద్దె అద్ ఇండిదూక్ ఇల్లుతి అంతనద్! \v 24 అన్ కరె ఇడ్సా నండాత్ న్యాయ్ దినముంఙ్ ఇనుంఙ్ వరెక గతింఙ్ ఎన సొదొమ జాగ వరెక గతియ్ నాడిపెకద్‍ ఎరద్, అని ఇముంఙ్‍ ఇడ్‍సాత్‍. \s అన్‍వై వారెకనుంఙ్ సుకం రొంబాడద్ \r లూక్ 10:21,22 \p \v 25 ఆ వేలంఙ్ యేసుంద్ ఇనంఙ్ ఇంతెంద్ “బాంద పరలోకముంఙ్ బూమిఙ్ ప్రబుంద్, నీ గ్యానులుంఙ్ బుద్దితరుంఙ్ ఈ గట్నలున్ మద్దుత్ బుద్ది తోసెటారున్‍ ఒర్కికత్. అదుంఙ్ ఎత్తి ఇన్ అన్‍ మొక్‍సాత్.” \v 26 అయ్‍ బబా, ఇనాయ్ కలెకద్ ఇనుంఙ్ గుల్ కుసీ. \p \v 27 దున్యన్ అన్నె బాంద్ అనుంఙ్ సియ్తెంద్. బాంద్ తప్ప పోరకున్ ఎంది ఒర్కిలెద్. పోరక్, ఎరుంఙ్ పవిడెంఙ్ కీకెన్ నెమిప్‍తంద్ తప్ప ఎది బానున్ ఒర్కిలెంద్ \p \v 28 కొసెంఙ్ సాల్‍సెటా వెకమున్ కొస అలయ్‍తర్ నీర్ సిమ్కన మంది అన్‍వై వార్ర. అన్ ఇముంఙ్ సుకమున్ సియత్. \v 29 తానుంఙ్ ఇంతె అన్‍ గరిబ్‍నన్, సోయ్ మన్నుత్ బుద్దితరన్. అదుంఙ్ ఎత్తి ఇమున్ పొయ్‍ అన్నె కావ్డి సుముత్ అన్నతి కారపుర్. అపుడ్ ఇమ్మె ఆత్మన్ సుకమ్ రొంబాడద్. \v 30 తానుంఙ్ ఇంతె అన్నె కావ్డి అల్కే. అన్నె మోప్ అల్‍కె అన్సాద్ \c 12 \s ఆలపుసేక దినముంఙ్ జీర్ తా? \r మార్క 2:23,28; లూక్ 6:1,5 \p \v 1 మల్ల ఇనంఙ్ ఎద్దిన్. యేసుంద్ ఒక్కొ ఆలపుసేక జీర్ కెన్‍వై సెద్దెంద్. అమ్నె సిసులుంఙ్ కరువ్ వత్తిన్ అని ఔర్ మల్ల ఔర్ ఉడ్డా కిసుత్న తినెంఙ్ ఎదెర్. \v 2 గని పరుసి మన్కకెర్ అమ్నున్ ఓలుత్న అమ్నున్ ఇంతెర్. ఓల్, నియమ సాస్త్రం ఇడ్డతెతి, ఆలపుసేక జీర్ ఇదర్సెటదున్ తనుంఙ్ ఇన్నె సిసు కల్సర్? \p \v 3 యేసుంద్ ఔరున్ ఇంతెంద్. దావిద్ అని అమ్నె సంఙ్ ‍తకేర్ కర్వుత్ అనెఙ, తాగత్తెర్ అదున్ బదోల్ నీర్ వాసిపెతిరా? \v 4 తే అముదు దెయ్యమ్నె మందిరుంఙ్ సేత్ దెయ్యలకెర్‍ సివాయి ఎద్నయి తిన్నెంఙ్ తోద్ అద నివోద్ ఇట్ట నిప్పలున్ తిందెద్ అని అమ్నె దొస్తులునాయి తినేప్తెంద్, \v 5 అనాయి గుడిత్ సేవకలేకన్ దెయ్యలకేర్ ఆలపుసేక జీర్ మొక్కెర్ ఎనగ నీర్ నేకిన్ మొడిపేతేర్ గని నేక్కి మొడిల్సెట ఎన నేకి నియమ్ సాస్త్రముత్ వాయుత గొట్టిక్ నీర్ వాసిపెతిరా. \v 6 అన్ ఈ గుడిత్ మందిరుఙ్ నాయ్ దండి ఇత్తి అస్సంద్. ఇసా ఇముంఙ్ ఇడ్సా నన్సాత్. \v 7 అనుంఙ్ బావ్ లగ్సతొతెద్ గని అనుంఙ్ కివ్ ఇస్టంవార్సద్ ఇనేక గోట్టి నీర్ ఒర్కిల్తీర్ ఇంతె, నిర్‍ దొసి మన్కకేరున్ దోసి ఎర్సెటార్. \v 8 మన్కనె పోరక్ ఆలపుసేక జీర్నాయ్ ప్రబు అస్సాన్. \s లుల్లాక్ కేయ్ తనున్ సోయ్ కలెకాద్ \r మార్క 3:1,6; లూక్ 6:6,11 \p \v 9 యేసు మల్ల అత్తరనా సెత్న ఔరె యూదులె సావ్డిక్లెంఙ్ సెరెంఙ, ఇమ్దొ అర్త కేయ్యతంద్ ఒక్కొంద్ కడ్కెదెంద్. \v 10 అని అత్తిన్ అర్తకేయ్యెతంద్ ఒక్కొంద్ అండేన్ పరుసి మన్కకెర్ అమ్నున్ దొసి నెమిప్తేర్ ఇసా అమ్నున్ వేల్తేర్ ఆలపుసేక జీర్ సోయ్ కలెకాద్ సోయిత. \v 11 అముదు ఔరున్ ఇసాంద్ గని ఇమును లోప ఎరుంఙ్ ఎనా ఒక్కొ గొర్రె అండిన్ అని అముదు ఆలపుసేక జీర్ పొక్కత్ రాటినింతె అముదు అదున్ పుసూత్ కొస్ఆతొతేంద్ పొస్సతొతెన్. \v 12 ఒక్కొ గొర్రె ఎన ఒక్కొ మన్కక్ ఎంతె ఎక్కువ దర అస్సద్ అదుంఙ్ వాలడ్ ఆలపుసేక జీర్ సోయ్ పనికుల్ కలేకద్ న్యాయం ఇంతేంద్. \v 13 మల్ల యేసునున్ అర్ తా కేయ్యితనున్ ఇసాంద్. ఇన్నె కేయ్యున్ సాప్ అముదు సాప్సన్ అని అమ్నే అర్ తా కేయ్యి మర్ ఒక్కొ కేయ్ల్యింఙ్ సోయ్ ఎద్దిన్. \v 14 అని పరుసియు వాక సేద్దెర్, అని యేసునున్ ఎనంఙ్ కత్ హల్గెకాద్ ఇనుత్ విచార్ కన్నేర్. \s దెయ్యం అస్ తా సిసులున్ \p \v 15 యేసునున్ అముదు గొట్టిన్ ఒర్కిలుత్న అముదు జాగ తన కురుయుత్ సేసాంద్. గులేన మన్కకెర్ అమ్నున్ వెంట సేన్నెర్ అని అముదు ఔర్ సట్టముని సోయ్ కల్సాంద్ కాల్సాన్. \v 16 గని అముదు ఎంద్ ఎన్నెంద్ అదున్ బదోల్ ఎరుఙినాయ్ ఇడ్డెకాద్ తోద్ అని ఆగ్య సియుత్ ఇడ్నేంద్. \v 17 ప్రవక్త యెసయక్ ఇడ్త గొట్టిక్ కారే ఎరేఙ్ ఇసా ఇద గొట్టిక్ ఎద్దె యెసయాక్నెగొట్టిక్ ఇద ఎన్నె. \q1 \v 18 అముదు అన్‍ ఇదార్త అన్నె గడియాక్ \q2 అన్నె లాడ్కాక్ ఎన్నెంద్ ఇనున్ \q1 బదోల్ ఇముంఙ్ లాడ్ అన్సాంద్. \q1 అన్ అన్నె ఆత్మన్ ఇమ్నున్ పోయ్ \q1 ఉద్దెంఙ్ ఇడ్సతును అని అముదు \q1 యూదు లెర్సెటరుంఙ్ న్యాయ్ కలెంఙ్ ఇడ్సంద్. \q1 \v 19 అముదు జగ్డా కల్సా తోతెంద్ అని \q2 వాపోయేన్ అమ్నే లొల్లి మేడవా \q1 జాగత్ ఎరుఙి విన్కువరేద్. \q1 \v 20 అముదు జల్ జల్ తరియేక వత్తిన్ కిట్టిపేకాద్ అని \q1 రెకాన్ కినుకుత్. \q1 న్యాయ్ గేల్ నంతెంఙ్ అముదు అనంఙ్ కాల్సంద్. \q1 \v 21 అమ్నే పేర్ పోయ్ యూదులెర్సెటర్ బరోస ఇడ్సార్. \s దెయ్యం అట్తనున్ సోయ్‍కలెకద్ \r మార్క 3:20,30; లూక్ 11:14,23 \p \v 22 మల్ల కొన్సెం మంది మన్కకెర్‍ బూత్ అంట్త మన్కకున్ యేసుకున్వై కొర్సర్. అముదు మన్కాక్ అని గుడ్డి అనేద్ అని యేసుంద్ అమ్నున్ సోయ్ కాల్సంద్, అముదు ముడేంఙ్ అని ఓలెంఙ్ ఎద్దాంద్. \v 23 సట్టం మన్కకెర్ గుల్లెన ఏద్దెర్ అని ఇసార్. ఇమ్‍దు దావిద్ పాడితంద్ ఎన్నేం తా. \v 24 గని పరుసియు ఇదున్ వింత్ గురు ఇసార్. ఇమ్‍దు బుతులే దండి బయెల్జెబూలు సయమాడ్ బూతులున్ ఎదుగ్సా నన్సాద్. \p \v 25 యేసుంద్‍ ఔరె మన్నులున్ ఒర్కిలుత్న ఔరున్ ఇసాంద్. రాజ్యం కలెక తమ్మెత్ తమి విరొది ఏత్నా ఇదే అదే ఎద్దె రాజే నాస్టం ఎరాద్. ఒక్కొ ఊర్త ఎక్కద్ ఎల్లత్ లోప విరొది కత్తెర్ రింతే అముదు టిక్కిలేంఙ్ సాలేంద్. \v 26 అని సైతన్ తన బూతులును ఎద్గెతెంద్, తన్ లోప పుట్టుపట్టిన్. మల్ల అద్నె రాజ్యం కలెక ఏనంఙ్ టిక్కిలాద్? \v 27 అన్‍ బయెల్జెబూలు సయమడ్ బూతులున్ ఎదగ్సంద్ ఏరతే, ఇమ్మె సిస్సులున్ తామట్ అదవులున్ ఎదుగ్సా నన్నేర్? అదుంఙ్ వల్లడ్ అవురి ఇమున్ న్యాయ్ కలేకర్ ఎద్దర్. \v 28 గని అన్ దెయ్యమ్నె ఆత్మనాడ్ బూతులున్ ఎదుగ్సంద్ ఎరాతే, మల్ల దెయ్యమ్నె రాజ్యం కలెక ఇమ్మతి వాత్ అస్సాంద్. \p \v 29 తాకద్ వలెనే పేలె కండ్కెద్దతిని ఎంది ఏంటాది తాకత్వాలె ఎల్లత్ సొగుత్న అమ్నె బిరాడున్ డొంఙకలెంఙ్ సాలేంద్. గని పేలె తక్కదవలెన్ కట్తె దింతె డొంఙ కలెంఙ్ సాల్సంద్. \p \v 30 ఏంద్ అన్వెంట అన్సెటంద్, అముదు అనుంఙ్ విరొది అస్సాంద్. ఎంద్ అన్వై మిరప్సెటంద్, అముదు నెరజాడ్ కాలేకాంద్ ఎన్నెంద్. ఇంతే ఎంద్ అన్ వెంట మన్కకేరుంఙ్ దెయ్యముంఙ్ వవాలడ్ మిరయుత్ తొతేంద్, అముదు మన్కకేరుంఙ్ దెయ్యం తన దౌ కలెకాంద్ ఎన్నెంద్. \v 31 అదుంఙ్ ఎత్తి, అన్ ఇముంఙ్ ఇడ్సత్, మన్కకెర్ సట్టం పాప్ ఇదర్తదుఙ్ మాప్కల్ ఇదర్తదుఙ్ అని బద్నం కాలేక గొట్టిక్ మాపిరోబ్బడాద్. గని పవిత్ర ఆత్మనేంత్ బదానమ్‍ కాలేకనుఙ్ మాపి రొబ్బడేద్. \v 32 గని మన్కనె పోరక్ విరొది ముడెకనుంఙ్ కర్జ ఎత్న మాప్కల్ రొబడ్సాద్. గని పవిత్ర ఆత్మనాడ్‍ బాద్నం కాలేకనుంఙ్ ఇద్ కాడుత్ అని వరేక కాడుత్ నాయ్ మాపి రొబ్బడేద్. \s మాక్ అని అద్నె పండ్లు \r లూక్ 6:43,45 \p \v 33 మాక్ సోయ్ అండి నింతే, అద్నె పండ్లనాయ్ సోయ్ అస్సా. మాక్ పనింఙ్ వర్సెట అండి నింతే, అద్నెపండ్లునయ్ కరాబ్ అస్సా. తనుంఙ్ ఇంతే మాకున్ అద్నె కాయ్తదున్ ఓలుత్న ఒర్కిలెంఙ్ వర్సద్. \v 34 మల్ల ఏ పామ్‌నె కొవ్వెలాంఙ్ మన్కకెర్, కరాబ్ మన్కకెర్ నీర్ ఎనఙ్ సోయ్ గొట్టికున్ ముడ్సతిర్? మాన్ లోప ఎద నిండుత్ అస్సా అదా గొట్టిక్ ఇమ్మె మూతితన కురిస్సా. \v 35 సోయ్ మన్కకక్నె మన్నుత్ సోయ్ గొట్టిక్ కురిస్సా. గని కరాబ్ మన్కక్నే మాన్ తన కరాబ్ గొట్టిక్ కురిస్సా. \p \v 36 అన్ ఇముంఙ్ ఇడ్సత్. మన్కకెర్ ఆగమిముడేక ప్రతి ఒక్కొ గొట్టినే లెక్క న్యాయ్ కలెక దినముంఙ్ ఇండేఙ్ పడ్సద్. \v 37 ఇమ్మె సోయ్ గొట్ట్టికులాడ్ ఇమున్ ఇమాన్దాల్ ఇందార్ అని ఇమ్మె కరాబ్ గొట్టిక్ వాలడ్ ఇమున్ దొసి టయ్‍రిప్సత్. \s సమత్కల్ ఓలిప్ ఇసా వేలెకాద్ \r మార్క 8:11,12; లూక్ 11:29-32 \p \v 38 ఒక్కొ దినం కొన్సెం పరుసి మన్కకెర్ అని సాస్త్రి మన్కకెర్ అమ్నున్ ఇసార్ “గురువు” ఇన్ వల్లడ్ ఒక్కొంద్ సమత్కర్ అముంఙ్ ఓలిప్ ఇసా ఇంతెర్. \v 39 గని అముదు ఔరున్ ఇసాంద్. చినలి పడితర్ సిమ్నన్ వేల్సర్ గని యోనా ప్రవక్త ఎంది సిన్నం సివాయ్ మరొక్కొంద్ సమత్కర్ ఇవ్రుంఙ్ రొబ్బడెంద్. \v 40 ఎనంఙ్ యోనాక్ ముంది దిన సింతె తొల్లి ఒక్కొ దాండి కాయ్యెనే పెట్టెత్ అండేంద్. అనాయ్ మన్కనె పోరక్ నాయ్ బూమిత్ ముంది దిన సింతె తొల్లి అండెంద్. \v 41 న్యాయ్ కాలేకా నినెవె ఊర్త ఈ పిడితరున్ ఓలుత్న దోస్ ఇసార్. యోనక్ గొట్టి ఇండేఙ ఔరు మన్ బద్లిపుర్ ఓలుర్, యోనాకుంఙ్ దండి అన్ ఇత్తి అస్సాంద్. \v 42 సల్మొన్ రాజక్నే బుద్దిత గొట్టికున్ వినెంఙ్ నొవ్రాక్ దక్సిన జాగత రాని న్యాయ్ కాలేక దినాముత్ ఇద్ పిడిత మన్కకెర్ వెంట ఇల్లుత్న అవ్రున దోసి ఇన్తెంద్. అముదు బూలోకముత్ పకాట్ తాన్ సొల్మొన్నే రాజక్నే గోట్టికున్ వినెంఙ్ వాత్. ఓలుర్, సొలొమోనుంఙ్ ఎన దండి అన్ ఇత్తి అస్సాతును. \s అపవిత్ర ఆత్మ పెనా వరెకాద్ \r లూక్ 11:24,26 \p \v 43 ఒక్కొద్ కరబ్ ఆత్మా ఒక్కొంద్ మన్కన్ సాయుత్న కురుయుతు సేరెగ్న. బట్టి జాగలెంఙ్ తిరగుత్న అలాయుత్ సుమ్మేఙ్ వాలడ్ ఓలుంద్ గని అదుంఙ్ తనయ్ రొంబడెతిన్. \v 44 మల్ల అముదు ఇసాంద్. అన్‍ సాయుత్న నొవ్రాక్ అన్నె ఏల్లంఙ్ వపస్‍ వర్సత్. అముదు వారుతు ఓలేఙ, అందనే ఏల్ల రికమ్ అనెకాదున్, అయుత్తిన్ సట్టంనాడ్ అనెకాదున్ ఓలుతి. \v 45 మల్ల అముదు సేత్న తనుంఙ్ ఏన కారబుల్ మరొక్కొ ఏడ్ బూతులున్ తన్ వెంట తోడ వాత్ అని సొగుత్న అత్తి వాస్తు కొర్సవ్. అముదు మన్కక్నే వేన్కతంద్ ముడటనుంఙ్ ఏన గుల్లెన కరాబ్ అన్సాంద్. అనాయి ఇద్ కరాబ్ పిడ్డితారుంఙ్ నాయ్ ఏరద్. \s యేసునె అమ్మ అని తొరేడ్లె \r మార్క 3:31,35; లూక్ 8:19,21 \p \v 46 అముదు ఇంకా ముడ్సని అన్సాద్. అపుడ్ అమ్నె అమ్మ, అని తోరెంద్ అమ్నడ ముడెంఙ్ ఇసా వత్న వాకా ఇల్‍త్తెర్. \v 47 ఒక్కొంద్ యేసున్, ఇన్నె అమ్మ, అని తోరెంద్ మానడ్ ముడెంఙ్ ఇసా వత్న వాక ఇల్లుత్‍ కయ్సనంసార్. \p \v 48 యేసుంద్ ఇనంఙ్ ఇడ్సా ఎద్ అన్నె అమ్మ? ఎర్ అన్నె తోరెండ్లు ఇసా ఇంతెంద్. \v 49 తన్నె సిసువై ఓల్సా ఇవ్రి అన్నె అమ్మ అన్నె తోరెండ్లు. \v 50 ఎద్ ఎన్నె పరలోక తా అన్నె బానె అసనడ్ అడుగ్సారొ అవ్రి తోర్దా అన్నె తోరెంద్, అన్నె అమ్మ ఇసా ఇంతెంద్ \c 13 \s వాయెకనె ఉదహరన్ \r మార్క 4:1,9; లూక్ 8:4,8 \p \v 1 అదీ జీర్ యేసుంద్ ఎల్ల తన్నా కురియుత్న గాలిల్ సముద్ర మెరా ఉద్‍తెద్. \v 2 గుల్ పేలెటర్ మన్కకెర్ అమ్నున్వై మిర్యతెర్, అముదు రూకుత్ సొక్తెంద్ సదర్ మన్కకెరున్ కరపెంఙ్ ఇసా అత్తి ఉద్తెర్. సిమ్కన మన్కకెర్ డర్డిత్ ఇల్తెర్. \v 3 అని అముదు పెల్లె గొట్టికున్ ఉపమానం ఇడ్‍నెద్. అముదు ఇంతెంద్. వాయెకద్ ఒక్కొంద్ వాయెంఙ్ కురియ్‍తెద్. సందూర్డార్డిత్ మంది గుంపుత్ యేసుంద్ ఇడ్డెకద్ సందూర్డార్డిత్ మంది గుంపుత్ యేసుంద్ ఇడ్డెకద్ \p \v 4 అముదు వాయెంఙ్‍, కొన్ని వితన్నా పవుత్ రాటే. పిట్ట వత్న అదవున్ తిందే. \v 5 కొన్ని వితన్నా దూర్ర ఎక్వ తోసెట్ బట్టి జాగత్ రాటే. అత్తి పెరెత్ దూర్ర తొత్తీన్ ఇసా, జల్‍దినీ మోలయ్తె. \v 6 గని దుపరీ ఎద్దిన్ అని ఉబ్బంఙ్ అదా కౌక్ తే. వేల్ తొతే అదా అర్తే. \p \v 7 గని కొన్ని వితన సాల్ల తుట్టిత్ ఉర్కతే. సల్లే తుట్టి పెర్గుత్ అదవున్ పెర్గెంఙ్ ఇడెతె. \v 8 మల్ల కొన్ని వితన సోయ్త బూమిత్ ఉర్కతె. మేలాయ్తే అదవ్లత్తి కొన్ని తిస్‍ గొనె కొన్ని సాట్‍ గొనె కొన్ని నూర్‍ గొనె పంటాన్ సియ్‍త్తే. \v 9 విన్నెకార్ విడ్ర.\fig యేసు సముద్రం దగ్గర జనసమూహానికి బోధిస్తున్నాడు|alt="Jesus teaching the crowd by the sea" src="LB00299C.TIF" size="span" copy="Horace Knowles ©" ref="13:9"\fig* \s ఉపమనంనే అర్దం \r మార్క 4:10,12; లూక్ 8:9,10 \p \v 10 సిసు వత్న యేసునున్ “నీర్ మందిన్‍ వెంటా ఉపమానం తనుంఙ్ ముడ్సన్సాతి” ఇసా వెలుత్‍ ఓల్‍త్తర్. \p \v 11 అముదు ఇనంఙ్ సామదనం ఇడ్‍తెంద్. పరలోక రాజ్యం కలెక ఒర్కితోసెటా ఇముంఙ్ సితెంద్. \v 12 రొంబటనున్ ఔరుంఙ్ ఎక్వ సియ్యెకద్ ఎరద్. అతనికి సంమ్రుద్ది అన్సాద్. గని తోసెటరత్తన అమ్నున్ మెర అనెక కొన్సెం పుసెకాద్ ఎరద్. \v 13 ఇదుంఙ్ సటీని అన్ ఔరుంఙ్ ఉపమానం ఇడ్సాతున్. ఔర్ ఓల్సనండార్ గని కరేన్ ఓలేర్. విచార్ గని కరెన్ వినేర్, అర్తం కలేర్. \q1 \v 14 యెసయక్ ఇడ్త గొట్టి ఇవ్రె గొట్టి కరె ఎద్దిన్. \q2 ఔరె కండ్లు గుడ్డిక్ ఎద్దె. \q1 ఔరె కండ్లాడ్ ఓలుత్, కెవ్వులాడ్ వినుత్, \q1 మన్నాడ్ విచార్ కత్, \q1 మన్నూన్ బద్లిపుత్ అనున్ వాలడ్ \q1 సోయ్ ఎరెంఙ్ వీల్ తోసెట ఎద్దిన్. \q1 \v 15 ఈ మందినె మున్సూత్ సెద్దిన్. \q1 ఔరుంఙ్ కెవ్వు సెద్దర్ లాంఙ్ అన్సాద్. \q1 ఔరె కండ్లు గుడ్ఇక్ ఎద్దె. \q2 ఔరె కండ్లాడ్ ఓలుత్, కెవ్వులాడ్ వినుత్, \q1 మన్నాడ్ విచార్ కత్, మన్నూన్ బద్లిపుత్ \q2 అనున్ వాలడ్ సోయ్ ఎరెంఙ్ వీల్ తోసెట ఎద్దిన్. \q1 అద అన్వై తిర్గత్ అనెఙ్ అండె సోయ్ ఇదర్తనెరన్. \p \v 16 ఇంతే ఇమ్మె కండ్లు అస్సనండా అదుఙి అద దన్యులు. ఇమ్మె కెవ్వు విసనండా, అదుఙి అద దన్యులు. \v 17 ఇమ్మాడ్ కరెయ్ ఇడ్సనండాత్ గుల్ మంది ఈ ప్రవక్తకెర్ నీతి మంతు నీర్ ఓలెక అదవున్ ఓలెంఙ్ ఇసా అస కల్సార్ గని ఓలెంఙ్ సలెతేర్. నీర్ వినెక అదవున్ వినెంఙ్ ఇసా ఇంతీర్ గని వినెంఙ్ సలెతిర్. \s యేసుంద్ వితన విత్తెకనున్ బదోల్ ఇడ్డెకాద్. \r మార్క 4:13,20; లూక్ 8:11,15 \p \v 18 విత్తన సల్లెకనున్ గురించి ఉపమానం అర్తం వినుర్. \v 19 ఎరేనా రాజ్యం కలెక వాలడ్ వింత్ గిన విసెటాండె దుస్మన్ అమ్నె ఔరె మన్నుత్ విత్తెకవున్ తోడ సెసంద్. పవుత్ సల్త విత్తనలున్ ఇవ్రి. \v 20 బట్టి జాగత్ సల్త వితన ఏర్ ఇంతె, వాక్యం వింత్ వెంటని కుసినడ్ అదున్ సుమ్మెకార్. \v 21 ఇంతే అమ్నత్తి వేల్లు తోసెట కడితుంఙ్ కొన్ని గొల్లి ఇల్లుత్ అన్సార్. వాక్యం కారన్ వాలడ్ గని హింస గని వరెంఙయ్ గుల్ ఎర్సార్. \p \v 22 సాల్ల తుట్టిత్ సల్త విత్తన ఎర్ ఇంతె, వాక్యం వసార్ గని ఈ కాడుత్ సింతలున్, సంపదాన్ మోసమి అద్ వాక్యమున్ పకంఙ్ ఇడ్సార్. అదుఙి ఔర్ పండ్సెట ఎద్దార్. \v 23 ఇంతె సోయ్త బూమిత్ ఉర్క తా విత్తన ఏర్ ఇంతె, గొట్టి వింత్ అదున్ అర్తం కలెకాంద్. అనటార్ కరెయ్ పండుదాద్, మల్ల కొన్సెం మంది ముపై రెట్లు పుస్సార్. \s గడ్డీ రొప్ననె ఉపమనం. \p \v 24 అముదు పెనొకొ ఉపమానం ఔరడ్ ఇడ్తెంద్ “పరలోక రాజ్యం కలెక తన్నె కెనుత్ సోయ్త విత్తన సల్ తాద్లంఙ్ అన్సాద్.” \v 25 ఒక్కొ జీర్ సింతె మన్కకెర్ మగ్సా అనెఙ అమ్నె విరోద్ దుస్మన్లు వత్ గొద్మలున్ నడుమ్ గడ్డినె రొప్ సల్లుత్ సెద్దెర్. \v 26 గొద్మ మొలయుత్ పెర్గుత్ దొడా ఎద్దపుడ్ గడ్డి కండ్క్‌ ఎద్దిన్. \p \v 27 అపుడ్ ఆ కెనుత్ పని కలెక మన్కక్ అంనున్‍ వై వత్ మాల్కక్ నీ ఇన్నె కెనుత్ సోయ్త విత్తన సల్ గత్తి త, అత్తి గడ్డి ఎనంఙ్ వత్తిన్ ఇసా వెల్తెంద్. \v 28 ఇద్ ఎంద్ ఎన విరోద్ ఇదార్త పని ఇసా అముదు ఔరడ్ ఇంతెంద్. ఆ పని కలెకంద్ అమ్ సెత్న ఆ గడ్ఇ రొపున్ సెత్న వెద్దుమా ఇసా అమ్నున్ వెల్తెంద్. \v 29 అదుఙి అముదు మాల్కక్ జమిలె. గడ్డి రొపున్ వెంట గొద్మలున్ మొలక గిన వెద్సాతిరో తందో. \v 30 కొన్నిగోల్ ఇందిగున్ నాయ్ పెర్గెంఙ్ ఇడుర్. కొన్నికొల్త పెలెత కలాప్త గడ్డిన్ పిడియా కట్టుత్ కిస్సిడుర్. గొద్మలున్ అన్నె గుమ్మిత్ కొర్, ఇసా అర్కెకరుంఙ్ ఇడ్సాత్ ఇంతెంద్ \s మోరియా బదోల్ ఇడ్డెకాద్ \r మార్క 4:30,32; లూక్ 13:18,19 \p \v 31 అముదు యేసు పెనొకొ ఉపమానం ఇడ్తెంద్. పరలోకంత రాజ్యం కలెక ఇనంఙ్ అన్సాద్. ఒక్కొంద్ తన్నె కెనుత్ ఒక్కొ ఓవనె వితనం ఎనుప్తెంద్. \v 32 అద్ విత్తన సిమ్కనతి సిన్నమి గని పెరుగ్తపూడ్ గిన సెట్ ఎన గుల్ దండి మాక్ ఎర్సాద్. ఆబారుత్ ఉడలెక పిట్టా వత్ అద్నె కొమ్ములెంఙ్ వత్ తుప్ప కట్సా. \s పులియ్త పిండిన్ బాదోల్ ఇడ్డెకాద్ \r లూక్ 13:20,21 \p \v 33 అముదు పెనొకొ ఉపమానం ఔరడ్ ఇడ్తెంద్ “పరలోక రాజ్యం కలెక ఒక్కొ పిల్ల ముది ముంత పిండిత్ తప్పుత్ కలపుత్ అద్ సిమ్కన పుల్లె ఎన్ననంఙ్ ఇదార్తెంద్ పిలియ్త పిండిలంఙ్ అన్సద్” \s యేసుంద్ ఉపమానలాడ్ వాడెకాద్ \r మార్క 4:33,34 \p \v 34 యేసుంద్ అన్నె మూతిన్ ఉపమానం మందిన్ ముండట్ ఇడ్సాత్. \v 35 అముదు కబుల్లకెరున్ ఇడ్త దున్యత్ మొదలిట్ట రహస్యం అన్సెటండె గిన గొట్టిక్ ఇడ్సాతున్. ఇసా ప్రవక్త ఇడ్త గొట్టి కరే ఎరెకాద్లంఙ్ యేసుంద్ ఈ గొట్టికున్ మందింఙ్ ఉపమానలంఙ్ ఇడ్తెంఙ్. ఉపమానం తోసెటా అముదు ఔరుంఙ్ తనెని ఇడ్డెతెంద్ఇ. \s కలయూత్ అనెక మొలక బదోల్ ఉపమానం \p \v 36 అపుడ్ అముదు మందిన్ పనుకుత్, ఎల్లంఙ్ సెద్దపుడ్ అమ్నె సిసులున్ అమ్నున్వై వత్ “కెనుత్ గడ్డి వయ్త విత్నలున్ గురించి ఉపమానం అర్తం అముంఙ్ ఇడ్” ఇసా వేలుర్. \v 37 అదుంఙ్ ఎత్తి అముదు ఇనంఙ్ ఇంతెంద్, సోయ్త విత్తన విత్తెకద్ మన్కనె పోరక్. \p \v 38 కెన్ ఈ దున్యత్ సోయ్త విత్తన పరలొకమున్ రాజ్యం కలెక బదోల్‍ తరె. గడ్డి విత్తన దుస్మన్ మన్కకెర్లంఙ్. \v 39 గడ్డి మొలక సల్లెకా విరోద్ దుస్మన్లు బూత్ నుంఙ్ బరబార్. కిస్సెకా లొకముత్ ఆక్రి దెయ్యమ్నె దూదూతులుంఙ్. \v 40 గడ్డి మొలకలున్ అర్కుత్ మొపుకాటుత్న కిస్సిట్టెతి ఈ లొకముత్ ఆక్రి గిన ఇనంఙ్ ఎద్దాద్. \v 41 మన్కనె పోరక్ తన్నె దూతులుంఙ్ పవిడ్సంద్. ఔర్ అమ్నె రాజ్యం కలెక తన పాపముంఙ్ కారనం ఎద్దర్ ప్రతి ఒక్కొద్ ఇదున్ కరాబ్ పనిక్ ఇదరెకర్ ఔర్ సిమ్కన మిరపుత్ గల్సాంద్, \v 42 అత్తి అర్సాని పల్కుకొర్సర్ కిస్తగుండముత్ జొపిడ్సార్. \v 43 అపుడ్ నీతి మంతూ తమ్మె బానె రాజ్యం కలెక మాకులెంఙ్ వెలుంఙ్ ఎర్గల్సంద్. వినెంఙ్ సల్త కేవ్వులనెకాంద్ నీ వినెంఙ్. \s డాప్తదున్ బదోల్ ఇడ్డెకద్ ఉపమానం. \p \v 44 పరలోక రాజ్యం కలెక సంపదాన్ డప్తత్లంఙ్ అన్సాంద్. ఒక్కొ మన్కక్ అదున్ ఓలుత్న, అద్ రొబాట కుసినడ్ సెత్, తన్నతి అనెకాద్ సిమ్కనన్ ఆ కెనున్ సుంసంద్. \s ముత్యలున్ బదోల్ ఉపమనం. \p \v 45 పరలోక రాజ్యం కలెక సోయ్త ముత్యలున్ సుమ్మెంఙ్ కిరవెకంద్ ఒక్కొ‍ వ్యాపరిలంఙ్ అన్సాంద్. \v 46 అముదు గుల్ విలువతంద్ ఒక్కొ ముత్యం కడుకెఙయ్ సెత్ తన్నతి అనెకాద్ సిమ్కనన్ విరుత్ అదున్ సుంసంద్. \s జల్లున్ బదోల్ ఇడ్డెకద్. \p \v 47 పరలోక రాజ్యం కలెక సముద్రముత్ తప్పెక జాల్లంఙ్ పొలి అంసాంద్. అత్తి రంఙ్ రాంఙ్త కయ్యె పడ్సా. \v 48 అత్తి నిండ్ తపున్ డర్డివై తివ్వుత్, సోయ్తవున్ పర్డాత్ ఇడుత్ కరాబ్ అనెకవున్ జొపిడ్సర్. \v 49 అనాయ్ ఇద్ లొకముత్ ఆక్రి ఎరాద్. దెయ్యమ్నె దూత్ వత్ నీతి మంతున్ తన దుస్మలున్ పకంఙ్ ఇదరుత్. \v 50 ఔరున్ కిస్త నెగడిత్ జొపిడ్సార్. అత్తి అర్సా పల్కుకొరుక్స అండ్రు. \s కరె ఇడ్డెకాద్ అని పైలి ఇడ్డెకాద్ \p \v 51 ఇద సిమ్కనన్ నీర్ వింతీర్ ఇసా అముదు ఔరున్ వెల్తపుడ్ ఔర్ జవాబ్ సియ్స “వింతమ్” ఇంతెర్. \p \v 52 అముదు “అదుఙి పరలోక రాజ్యం కలెక బదోల్ ఉపదేసం సుమ్ముత్ ప్రతి నియమ్ సాస్త్ర తా గురు ఒక్కొ మన్కక్ సమాన్ ఇడ్డెక కోలి తన తన్నె దాన్ దవ్లాత్ తన కొత్తన్ వస్తులున్ ఇడుత్ పాతన్ వస్తులున్ వాక పుసుత్ ఎల్లత మాల్కక్ లాంఙ్ అంసాంద్” ఇసా ఔరడ్ ఇడ్తెంద్. \s నజరేత్ పట్నం తర్ యేసునున్ మెర కల్సెటార్. \r మార్క 6:1,6; లూక్ 4:16,30 \p \v 53 యేసుంద్ ఇద ఉపమానం ఇడ్డుత్ సూయ్ ఎద్దె వెన్కత్, \v 54 అముదు అత్తరన సెత్ తనె సొంత ఊరుంఙ్ వత్, యూదులె సావ్డిక్లెంఙ్ వత్ బొద ఇడ్డె ఙ. వింతర్ ఔర్ సిమ్కన గుల్ సమత్కాల్ ఎద్దెర్ “ఇ బుద్ది, ఇద సమత్కాల్ ఇమ్నుంఙ్ ఎత్తరన వత్తె?” \p \v 55 ఇమ్‍దు వడెగినె పోరక్ ఎరెందా? ఇమ్నె అమ్మనె పేర్ మరియక్ తె ఎరెద్నా? యాకోబ్‍ యోసేప్, సీమోన్, యూద అని ఔర్ మరొక్కొ దాదక్ తె ఎరెర్నా. \v 56 అమ్నె తోర్దాసిక్ సిమ్కన నేండ్ వెంటని అండా తా! అమ్నుంఙ్ అదా సిమ్కన ఎలడ్ వత్తె ఇసా ఇడ్డుత్ అముదు గొట్టిత్ గబ్రిల్తెంద్. \v 57 తే యేసు “ఒక్కొ ప్రవక్తన్ తన్నె సొత దెసెముత్, అమ్నె సొంత ఎల్లన్ తప్ప మిగ్త సిమ్కన జాగలెంఙ్ సోయ్త పేర్ రొబడాద్” ఇసా ఔరడ్ ఇడ్తెంద్. \v 58 ఔరె అవిస్వాసున్ సుమ్ముత్ అముదు అత్తి ఎక్వ సమత్కాల్ కలెతెంద్. \c 14 \s బాప్తస్మం సీయేక మోహన్నె తిక్కెద్. \r మార్క 6:14,29; లూక్ 9:7,9 \p \v 1 ఆ వెలంఙ్ హేరోద్ రాజక్నె పోరక్ హేరోద్ అంట్టిపస్ రాజక్ యేసుంద్ కత్త పనిక్‍ బదోల్ వింతెంద్. \v 2 అని అముదు ఔరె ఆదికరిక్లాడ్ ఇంతెంద్. ఈ మన్కక్ బాప్తిస్మ సియెకా యోహాన్ ఎన్నెదా. ఇమ్‌ద తిక్తరున్ సుల్పుతెంద్. అదుంఙ్ ఎత్తి, ఇదా దండి సమత్కాల్ ఇమున్ వాలడ ఎర్సాన్సా. యెరొద్ రాజక్ గడియాక్ రుంఙ్ ఇనంఙ్ విచార్ కలెకద్నె కారాన్ ఇద్ ఎంద్. \p \v 3 యోహాన్ హేరోదున్ ఇంతెంద్. నీ ఇన్నె తోరెనే మాసలున్ ఆపెకాద్ సోయ్‍తోద్. ఎరొద్నె తోరెంద్ పిలిప్నె మాస హేరోదియ లుంఙ్ సటీ జేలుత్ తప్పుర్ అముదు అనంఙ్ ఇడ్‍తెంద్. \v 4 ఎరొదియలున్ కుసీ కలెంఙ్ ఇసా ఎరొద్ సిపాయికులున్ పన్‍కుత్న యోహానున్ సుమ్‍తెంద్ అని కట్టతెంద్ అని కొడ్‍ప్తెంద్‍. \v 5 ఎరొద్ యోహానున్ అల్ఙేఙ్ ఓల్‍నెద్ గని మన్కకెరుంఙ్ అర్సతెంద్. తానుంఙ్ ఇంతె మన్కకెర్ అమ్నున్ ప్రవక్త ఇసా మాన్ ఇడ్నేర్. \p \v 6 గని హేరోద్నె జన్మ దినముంఙ్ హేరోదియలె పిల్ల సదరుంఙ్ ముండట్ ఎద్‍తిన్ అని హేరోదుంఙ్ కుసీ కత్తిన్. \v 7 అదుంఙ్ ఎత్తిఎరొద్ ఆదుంఙ్ వసన్ సియుత్న కబులి కతెంద్. నీతనెని వెల్. అన్ ఇనుంఙ్ సియ్‍సాత్. \v 8 అద్నె అమ్మ ఎనంఙ్ కరప్‍త్తిన్ అనాయ్ అద్దీ ఇడ్‍తిన్, బాప్తిస్మ సియెకా యోహాన్నే తల్లున్ కోజత్ ఇడుత్ అనుంఙ్ కో. అముదు తిక్‍తెంద్ ఇసా కరిలెంఙ్ ఇసా అమ్‍లంఙ్ ఇడ్‍తెంద్. \p \v 9 రాజక్ నరజ్‍ ఎద్దెంద్ గని తన్నె కత్త కబులి గొట్టినాడ్ అని మన్కకెర్ ముండట్ అముదు ఇడ్‍తెంద్ అనాయ్‍ కాలెంఙ్ ఉక్కుమ్‍ సియ్‍తెంద్. \v 10 ఎరొద్ సిపాయిన్ జేలుంఙ్ పన్కుత్న యోహాన్నే మక్కున్ పుత్తెంఙ్ ఇడ్‍తెంద్. ఔర్ అనాయ్‍ కత్తెర్. \v 11 అని యోవంనె తల్లున్ తైలత్‍ కొత్ పిల్లంఙ్ సియ్‍తెంద్. పిల్ల తన్నె అమ్మంఙ్ సియ్‍తిన్. \v 12 యోహాన్నే సిసు వత్తెర్ అని అమ్నె సెత్తన్ కొసుత్న పుర్పతెర్. మల్ల ఔర్ సెత్న యేసునుంఙ్ ఇడ్‍తెర్. \s యేసు ఐద్ హజ్జాల మందిఙ్ తినెంఙ్ సియెకద్. \r మార్క 6:30-44; లూక్ 9:10-17; యోహాన్ 6:1-14 \p \v 13 అపుడ్ యేసుంద్ యోహానుంఙ్ ఎద్దదున్ విత్న ఒక్కొ రూకుత్ ఉదుత్న అత్రనా కురియుత్ మన్కకెర్ తోసెటా జాగంఙ్ సెద్దెంద్. గని మంది సిమ్కన అమ్నున్ వింత్న ఔరె ఉల్‍ తన అడ్‍గ్సా యేసుకున్‍ వెంట సెద్దెర్. \v 14 యేసుంద్‍ రూక్‍ తన డిగెఙ్‍, అమ్దు పెరేత్ మందిన్ ఓల్తెంద్. ఔరున్ పొయ్ అమ్నుంఙ్ కివ్ వత్తిన్ అని దుకలకెరున్‍ సోయ్‍ కతెంద్. \p \v 15 సింత్తెవెలా అమ్నె సిసు అమ్నున్వై వత్న ఇంతెర్, ఇద్‍ మన్కకెర్ తోసెటా జాగహెంద్. పొద్‍నాయ్ ఉర్కెంఙ్‍ కల్సాన్సాద్. ఊరున్‍సేత్న ఔరుంఙ్ అంబ కొరెంఙ్ మన్కకెరున్ పన్క. \v 16 యేసుంద్ ఇంతెంద్, ఔరు సెరెంఙ్ లగ్గెద్ “నిర్‍ ఔరుంఙ్ తనెన్‍ ఎక్కద్ తినెంఙ్ సియుర్” \p \v 17 ఔర్ అమ్నున్ ఇంతెర్, అమత్తి పక్త ఐద్‍ నిప్పల్ అని ఇందీ కయ్యె అండా ఇస ఇంతెర్. \v 18 అముదు ఔరున్ ఇంతెంద్, అదవున్ ఇదె అన్‍వై తోడవర్ ఇస ఇంతెంద్. \v 19 మల్ల అముదు మందిన్ గడ్డి పొయ్ ఉద్గతెంద్. మల్ల అముదు అదా ఐద్‍ నిప్పలున్ అని ఇందీ కయ్యెన్ సుముత్న పొయ్ ఆబార్వై ఓలుత్ దెయ్యమ్నె ఆసిర్వదున్ వెలుత్న ఆ నిప్పలున్ మురుకుత్న తన్నె సిసులుంఙ్ సియ్‍తెంద్. సిసు అదవున్ మందింఙ్ పయుత్‍ సియ్‍త్తెర్. \p \v 20 ఔర్ సిమనా మంది తింత్న దన్యితెర్. మిక్త తుక్‍డే బరా డలా నిండ నిడ్‍ప్‍తేర్. \v 21 పిల్లకున్ అని పోరకేరున్‍ సాయుత్న ఐద్‍ హజల్‍ మంది తిందెర్. \s యేసుంద్ ఈర్ పొయ్ అడ్గెకాద్ \r మార్క 6:45,52; లూక్ 6:15,21 \p \v 22 మల్ల అముదు సిసులున్ రూకుత్ ఉదిపుత్ తనుంఙ్ ఎన ముండట్ ఆలడర్‍డింఙ్ సెరెంఙ్ ఇడ్‍తెంద్. మల్ల అముదు మందిన్ సెరెంఙ్ ఇడ్‍తెంద్. \v 23 మన్కకెరె గర్దిన్ సెరెంఙ్ ఇడుత్, అముదు ఒక్కొందీ పార్తన కలెంఙ్ మెట్పొయ్‍ సెద్దెంద్. సింత్తెవెలా అముదు అత్తి ఒక్కొదీ అండెద్. \v 24 గని రూకు బూమిత్ దావ్‍ అండిన్. గని ముదర్‍ వాలడ్‍ జల్క వత్న అదున్ తక్తిన్. \p \v 25 తొల్లిని కమ్మి జాస్తి 3-6 వెలుంఙ్ లోపా యేసుంద్ సమ్‍దుర్త ఈర్‍పొయ్ అడ్‍గ్సా ఔరున్‍వై వతెంద్. \v 26 గని సందూర్‍ పొయ్ అడ్‍గెకనున్ ఓల్త సిసు అరస్తెంద్ ఇంతెర్, ఇద్‍ బూత్‍ ఎంద్ ఇసా అరినాడ్ వపొయ్‍ తెర్. \v 27 గని జల్దియ్ యేసుంద్ ఔరున్ ఇంతెంద్, ఇమ్మత్ సుముర్. అని ఎందున్. అర్సనెం. \v 28 అని పేతురుంద్ అమ్నున్ ఇంతెంద్, ప్రబు నివ్‍ ఎన్నివ్ ఎరతే అన్నాయ్ ఈర్ పొయ్ అడ్‍గెంఙ్ ఇడ్. \p \v 29 యేసుంద్ వా ఇంతెంద్. మల్ల పేతురుంద్ రూకుతన డిగుత్న, ఈర్‍పొయ్ అడ్‍గ్‍నెద్ అని యేసుకున్‍వై సెరెంఙ్ ఎద్దెంద్. \v 30 గని అముదు దుదడున్‍ ఓలుత్న అర్సతెంద్ అని ముల్ఙెఙ్ ఎద్దెంద్ వపొయ్తెంద్. ప్రబు, అన్ బత్కిప్. \v 31 జాలదీ యేసుంద్ తన్నె కెయున్ సాపుత్న అమ్నున్ సుమ్‍తెద్ అని ఇంతెంద్, ఏ ఉసుటినాయ్ విస్వాసి అనెకనివా, తనుంఙ్ ఇముంఙ్ అన్‍మన్ వత్తిన్? అన్‍ఇన్ ముల్ఙెఙ్ ఇడెన్ ఇసా తనుంఙ్ నీ బరొస ఇడెత్తివా? \p \v 32 మల్ల యేసు, పేతుర్ రూకుత్ ఉద్‍త్తెర్ అని గాలి దుదడ్ పాయ్‍త్తిన్. \v 33 అని రూకుత్ అనెకార్ అమ్నున్ మొక్తెర్ అని అమ్నున్ ఇంతెర్. సత్తెం కారెతద్ నీ దెయ్యమ్నె పోరక్ని వెన్నీ. \s యేసుంద్ గెన్నేసరెముత్ రొగులున్ సోయ్ కలెకాద్ \r మార్క 6:53,56 \p \v 34 మల్ల ఔర్ సమ్‍దురున్ దటుత్న గెన్నేసరెత్ దేస్త బూమిత్ వత్న గదియ్‍త్తెర్. \v 35 ఆ జాగత్ అమ్నున్ మన్కకెర్ ఓర్‍కిల్‍త్తెర్ అని బెతలిత్ సిమ్కన జాగలెంఙ్ యేసుంద్ వాత్న అన్సాద్ ఇస మన్కకెర్ సదర్‍ దుకలకెరున్ అమ్నున్‍వై తోడవాతెర్. \v 36 అని యేసునె జుఙ్ఙెనె మూలన్‍ పుడ్‍కెంఙ్ ఇడా ఇసా అమ్నున్ వింతి కన్నెర్. ఎంత్తె మంది అమ్నున్ పుడ్‍క్‍త్తెర్ అంత్తె మంది సోయ్‍ఎద్దెర్. \c 15 \s తొలెనితర్ బదోల్ ఇడ్డెకాద్ \r మార్క 7:1,13 \p \v 1 మల్ల కొన్సెం పరుసి మన్కకెర్ అని నియం సాస్త్ర గురు యెరూసలేం తన యేసున్‍వై వత్న ఇంతెర్. \v 2 దొడలె నెకిన్ తనుంఙ్ ఇన్నె సిసు మోడిప్సరా? ఇవ్రు తినెంఙ్ కెయ్యు ఒడెతెర్‍ తా ఇసా యేసునున్ వెల్తెర్.\fig కాయ్దనెఇదదాడ్ కెయ్యు ఒడెకాద్|alt="Ceremonial washing" src="lb00280c.tif" size="col" copy="Horace Knowles ©" ref="15:2"\fig* \p \v 3 యేసుంద్ ఔరున్ ఇంతెంద్. నీర్ ఇమ్మె దొడలె నెకిన్ సుముత్న తనుంఙ్ దెయ్యమ్నె ఆగ్య తనుంఙ్ మోడిప్‍సాతిరా? \v 4 తనుంఙ్ ఇంత్తే దెయ్యం ఇంతిన్. ఇన్నెబాదమ్మన్ మన్‍సియ్ అని బాదమ్మన్ సిరొప్ సియెకాద్ తికెంఙ్ పాడద్. \p \v 5 గని నీర్ ఇసాతిరా, ఎద్దెనా తన్నె బాదమ్మన్ ఓలుత్న అన్‍ వాలడ్ ఇనుంఙ్ బాదమ్మన్ ఓలుత్న అన్‍ వలడా ఇనుంఙ్ ఎరెకా దాన్ పైసెలున్ “దెయ్యమ్నెవి ఇసా ఇడ్‍తెద్” \v 6 అనాయ్ ఇమ్మె దొడలె నెకిన్ డ్ ఔరుంఙ్ మదత్ కల్‍సెటా దెయ్యమ్నె గొట్టిన్ మోడిపెతిర్. \v 7 ఏ కప్టి మన్కకెర్, ఇముంన్ బదోల్ దెయ్యమ్నె నేకికున్ ఇడ్డెకాద్ యెసయక్ ప్రవక్త బరాబర్ ఇడ్‍తెంద్. ఇసా అముదు ఇంతెంద్. \q1 \v 8 ఈ మన్కకెర్ తమ్మె గొట్టినాడ్‍ \q2 అన్నె మన్ కాల్సర్ గని ఇవ్రె మన్ తన్న దావ్‍ అన్సార్. \q1 \v 9 అగమీ అన్నె బక్తి కల్సార్ మంన్జె \q2 మన్కకెర్ బనప్త నేకికున్ \q1 దెయ్యంమ్నె గొట్టి ఎంద్‍ ఇసా కరాప్‍సార్. \s మన్కకున్ కరాబ్ కలెకాద్ \r మార్క 7:14,23 \p \v 10 మల్ల యేసుంద్ మందిన్ తన్‍వై కూగుత్న ఔరున్ ఇంతెంద్. విండ్ర అని ఒర్కిలుత్ సుముర్. \v 11 ముతీ లోపా సెరెకా మన్కన్ అపవిత్ర కలెద్ గని మూతితన కురియెకావి మన్కన్ అపవిత్ర కల్స. \v 12 అమ్నె సిసు వత్న అమ్నున్ ఇంతెర్ ఇద్ ఇనుంఙ్ ఒర్కి అన్సాదా? పరుసి మన్కకెర్ ఇన్నె గొట్టిన్ విత్న నరజ్‍ ఎద్దెర్. \p \v 13 యేసుంద్ ఇంతెంద్. అన్నె పరలొకముత్ బాంద్ ఎనుప్త ప్రతెక్ సెట్ వేల్ కలపి మల్‍దద్. \v 14 అదుంఙ్‍ ఎతి ఔరున్ సాయుర్. ఔర్ గుడ్డి మన్కకెర్ గుడ్డి మన్కకెరుంఙ్ పావ్‍ ఓలిప్‍సా నన్సార్. గుడ్డి మన్కక్ గుడ్డి మన్కన్ పావ్‍ ఓలిప్‍తెంద్ ఇంతె, ఔర్ ఇద్దర్‍నాయ్ పొక్కత్ ఉర్కసార్. \p \v 15 గని పేతురుంద్ అమ్నున్ ఇంతెంద్, ఈ ఉపమానం అముంఙ్ కరిల్‍నెతి ఇడ్డా. \v 16 మల్ల యేసుంద్ ఔరున్ ఇంతెంద్, ఇముంఙ్ నాయ్ ఇంక కరిలెతినా? మరొక్కొరుంఙ్ ఎన దత్తమి బుద్ది తోసెటార్. \v 17 గని లోప తనెవె సెరెక సిమ్కన మాన్ లోపా సెత్న వాకా కురియ్‍సా. తిందదున్ వాక సెరెకాద్? \v 18 గని మూతి తన కురియెకా కరాబ్ గొట్టిక్ మన్‍ తన కురియ్‍సా. అదవి మన్కన్ అపవిత్ర. \p \v 19 తానుంఙ్ ఇంతె మన్ తన కరబ్ విసర్కున్, కరబ్ పనిక్, పాప్ విసల్, డొంఙ కలెకంద్ లాబడ్‍ముడెకాద్ అని సాడిగొట్టిక్ మరొక్కొరున్ విరోద్ ముడెకా గొట్టిక్ కురియ్‍సా. \v 20 మన్కన్ అపవిత్ర కలెకా ఇదవి గని కెయ్యుల్‍ ఒడ్‍సెటా అంబ తినెకాద్ తోద్ ఇసా ఔరున్ ఇంతెంద్. \s పిల్లనె విస్వాస్‍ \r మార్క 7:24,30 \p \v 21 మల్ల యేసుంద్ తన్నె సిసూ వెంటా అత్రనాట్ పట్నముంఙ్ అని తూరు సీదోను దేసుంఙ్ సెద్దెంద్. \v 22 ఆ ఎరెయత్‍ అనెకా కనన్ ఊర ఒక్కొ పిల్ల అమ్నున్‍వై వాత్న వపొయుత్ ఇంత్తిన్, ప్రబు, దావిద్నెకీకె, అన్‍పొయ్ కివ్‍కల్. అన్నె పిల్లఙ్ బూత్ అంట్త గుల్‍ తక్‍లిబ్ సియ్‍సానన్సాద్. \v 23 గని యేసుంద్ అదుంఙ్ తనయ్ ఇడెతెంద్. అన్నె సిసువత్న అమ్నున్ వింతికల్ ఇంతెర్, అదున్ పనుక్ తానుంఙ్ ఇంతె అద్‍ వపోయ్సా అమ్నున్ వెంట వర్సానన్సాద్. \p \v 24 అముదు అదున్ ఇంతెంద్. ఎకున్ దడ్విల్‍తా గొర్రెలంఙ్ అనెకా ఇస్రాయేల్‍ మన్కకెరుంఙ్ సటీని అన్ పనుక్స అన్సాంత్. మరొక్కొరుంఙ్ సటీ తోద్. \v 25 గని అద్ వత్న యేసున్ ముండట్ మొక్కుత్ ఇంతిన్. ప్రబు, అన్‍పొయ్ దయాకల్. \v 26 అముదు ఇంతెంద్, పోరకేరె నిపట్టెన్ పెతుత్న ఆతెలుంఙ్ జొపిడెకాద్‍లంఙ్ దెయ్యంన్నె పోరకేరె అసిర్వదున్ మర్జత్తి ఇముంఙ్ సియెకాద్ సోయ్‍తోద్‍ తా. \v 27 అద్‍, ప్రబూ, కరెయ్ గని! మాల్కక్నె టెబల్ తన ఉర్కతా తుక్డెలున్ ఆతె తిసాత ఇసా ఇంతిన్ \v 28 మల్ల యేసుంద్ ఇంతెంద్ బాయి, అన్‍పొయ్‍ ఇన్నె విస్వాస్ దండి అన్సాద్. నీ ఎనంఙ్ వెల్సత్తి అనాయ్ ఎక్కద్. అంత్తెతి అద్నె పిల్ల సోయ్‍ ఎద్దిన్. \s యేసుంద్ సిమ్కన మందిన్ సోయ్‍కలెకద్ \p \v 29 యేసుంద్ అత్రనట్ కురియుత్ గలిలీయ సముద్ర డర్డివాలడ్ అడగ్సా సెద్దెంద్. మల్ల అముదు ఒక్కొ మెట్ పొయ్‍సెత్న ఉతెంద్. \v 30 పెరెత్ మంది అమ్నున్‍వై వత్తెర్ అని కుంటిక్, లులకెర్, గుడ్డిమన్కకెర్, ముకకెర్ ఇటార్ పెల్లెటార్ మన్కకెరున్ తోడవన్నెర్ అని యేసునె గెట్టలెంఙ్ ఔరున్ ఇడ్‍నెర్. తె, అముదు ఔరున్ సోయ్‍ కన్నెద్. \v 31 ముకాకెర్ ముడ్సర్, లులకెర్ సోయ్‍ఎద్దెర్, కుంట్టిక్ ఆడగాసార్ అని గుడ్డిమన్కకెర్ ఓల్సార్. ఔరున్ మన్కకెర్ ఓలుత్న కమల్ కల్సార్ అని ఇస్రాయేల్‍ నె దెయ్యముంఙ్ స్తుతి వావా సియుర్. \s నాలిగజ్జల్ మందింఙ్ తినెంఙ్ సియెకద్ \r మార్క 8:1,10 \p \v 32 యేసుంద్ అమ్నె సిసులున్ కూగుత్న ఇంతెంద్. అనుంఙ్ ఈ మన్కకెర్ పొయ్ కివ్ వార్సాద్. తానుంఙ్ ఇంతె ఇవ్రు అన్‍ వెంట ముడొలండెర్ అని ఇవ్రుంఙ్ తినెంఙ్ తనయ్‍తొతెద్. ఔరె తినెకద్ పురా తిర్తిన్. ఇవ్రున్ కర్వుత్ పావిడెంఙ్ అనుంఙ్ మన్ తోతెద్ తానుంఙ్ ఇంతె ఔర్ పావుత్ జింగ వత్న రాల్‍దార్. \v 33 సిసు అమ్నున్ ఇంతెర్, మన్కకెర్ తోసెటా జాగ ఇత్తి ఇంతె మంది మన్కకెరుంన్ తినిపెంఙ్ ఎత్రనటా నిప్పల్ కొరెకదే? \p \v 34 యేసుంద్ ఇంతెద్, ఇమ్మత్తి ఎన్ని నిప్పల్ అన్సా? ఔర్ ఇంతెర్, ఏడ్‍ నిప్పల్ అని కొన్ని కయ్యె అన్సా. \v 35 యేసుంద్ మందిన్ బూమి పొయ్ ఉద్దూర్ ఇంతెంద్. \p \v 36 అని అదా ఏడ్‍ నిప్పలున్ అని కయ్యెలున్ సుముత్న దన్యావద్ సియుత్న, అదవున్ ముర్కుత్ అమ్నె సిసులుంఙ్ సియ్‍తెంద్ అని సిసు మన్కకెరుంఙ్ సియ్‍త్తెర్. \v 37 ఔర్ సిమనా తిందెర్ అని దనియ్‍త్తెర్ అని సిన్నా పోరకేర్ అని పిల్లకున్ తిందె మిక్త ఏడ్‍ డాలలెంఙ్ నీడ్‍ప్‍త్తెర్. \v 38 పిల్లక్ అని పోరకేర్‍ సాయుత్న నాలిఙ్ అజ్జల్‍ మంది తిందెర్. \v 39 యేసుంద్ మందిన్ ఎల్లవై పాన్కతెంద్ అని అముదు తన్నె సిసువెంటా రూకుత్ ఉదుత్న మగదాన్‍ ఇనెక బర్సాంఙ్ సెద్దెంద్. \c 16 \s సమత్కాల్ ఇసా వెలెకద్ \r మార్క 8:11,13; లూక్ 12:54,56 \p \v 1 పరుసి మన్కకెర్ అని సద్దుకి మన్కకెర్ యేసుకున్‍వై వాత్న అమ్నె పరిక్స ఓలెంఙ్ ఇసా. పరలోకం తన వతెంద్ ఇసా నమ్మెంఙ్ సటీ ఒక్కొద్ సమత్కరున్ ఓలిప్ ఇసా ఇంతెర్. \v 2 గని అముదు ఇంతెంద్, సింతెవేలా ఆబార్ ఎరొడి కండ్కెదిన్‍ ఇంతె, వానా వారెద్‍ ఇసా ఇసాతిరా. \p \v 3 తొల్లిని ఆబార్ వత్తిన్, ఎరొడి అండినింతె, ఇనెడ్ వానావర్సద్ ఇసాతిరా. ఆబరున్ ఓలుత్న ఇనటా ఎరెకా గొట్టికున్ బదోల్ ఇడ్డెకాంద్ ఇముంఙ్ ఒర్కి అండద్ గని ఈ కండ్కెరెక సమత్కర్ ఒర్కిలెంఙ్ సాలెర్. \p \v 4 ఇవ్రు సమత్కర్ వెల్సర్ చినలి తరము గని యోనాక్నె చిన్న సివాయ్ మరొక్కొంద్ చిన్న ఇవ్రుంఙ్ రొంబాడెద్. ఇనంఙ్ యోనాక్ ముండొల్‍ కాయ్యెనె పెట్టెత్ అత్న పెన పానం వతెంద్ అనాయ్ ముండొల్ ఎల్లత్ అత్న పెన పానం ఎద్దెంద్ మల్ల యేసుంద్ ఔరున్ సాయుత్న సెద్దెంద్. \s పరుసిక్ అని సదుసిక్ పస్‍తాద్నె ఉపమానం \r మార్క 8:14,21 \p \v 5 సిసు ఆలడర్డింఙ్‍ వత్న గదియ్‍త్తెర్ అని ఔర్ నింప్పల్ కొరెకాద్ మద్‍తమ్ ఇసా ఓర్‍కిల్‍త్తెర్. \v 6 అపుడ్ యేసుంద్ ఔరున్ ఇంతెంద్, పరుసి అని సద్దుకి మన్కకెరె కమిరున్ మంజె, పసెంఙ్ కలెకాంద్ పుల్లె పిడ్డి బదోల్ ఉసారడ్ అండ్రు. \p \v 7 గని సిసు తమ్మెత్ తామ్మి ఇనంఙ్ విచార్ కాన్నెర్. నేండ్‍ నిప్పల్ కొరెంఙ్ మద్‍తమ్ ఇసా ఇడ్సద్. \v 8 గని యేసుంద్ ఔరె గొట్టిన్ ఒర్కిలుత్న ఇంతెద్. ఏ ఉసుటినాయ్ విస్వాస్‍ అనెకార్, ఇమంత్తి నిప్పల్ తోతెవ్ ఇసా విచార్ కాల్సతిరా? \v 9 ఇక్కాఇముంఙ్ కరిలెదిహ? ఐద్‍నిప్పల్ ఐద్‍హజల్‍మందీ తిత్నదనియ్‍తే ఎన్ని డలలెంఙ్ నిడ్పతెర్ అద్నెఅది ఇముంఙ్‍ తోతెదా? \p \v 10 మల్ల ఏడ్ నిప్పలున్ నాలి హజల్ మందీ తింత్న దనియ్‍తెరింతే ఎన్ని డాలలెంఙ్ నిండుప్తెర్ అద్నెహదీ ఇముంఙ్ తొతెదా? \v 11 అన్ ఇముంఙ్ వెంట్ నిప్పల్ బదోల్ ముడెతన్ ఇసా తనుంఙ్‍ నీర్‍ ఓర్కిలెతిర్? గని పరుసి మన్కకెర్ అని సద్దుకి మన్కకెరె కమిరున్ బదోల్ ఉసారాడ్‍ అండ్రు ఇసా అన్‍ ఇడ్‍తన్‍ఎకా. \v 12 పిండి పిజ్గెఙ్ కల్‍పెకా పుల్యిపెకాద్ బదోల్ అముదు ఇడ్‍తెంద్ గని పరుసి సద్దుకి అని మన్కకెర్ కారపెకా కరాబ్ గొట్టిక్‍ బదోల్ అముదు ఇడ్నెంద్ ఇసా మల్ల ఔరుంఙ్‍ కరిల్తిన్. \s పేతురుంద్‍ యేసున్ బదోల్ ఇడ్డెకాద్ \r మార్క 8:27,30; లూక్ 9:18,21 \p \v 13 మల్ల యేసుంద్ కైసరియ పిలీప్పి బర్సంఙ్ మెరం అనెక జాగత్ సెరెఙ, అముదు తన్నె సిసులున్ వేల్తొల్తెంద్. మన్కనె పోరక్ అన్ బదోల్ మంది తానెద్‍ ఇసార్? \v 14 ఔర్ ఇంతెర్, కొన్సెం మంది ఇసార్ బాప్తిస్మ సియెకా యోహాన్. మల్ల కొన్సెం మంది నీ సందేస్టక్ ఏలీయాక్ ఇసార్ మల్ల కొన్సెం సందేస్టక్ తొద యిర్మీయా తొదా ప్రవక్త ఇడ్డెకద్ లోపా ఒక్కొద్ ఇసార్. \v 15 అముదు ఔరున్ ఇంతెంద్. గని నీర్ అన్ బదోల్ తన్నెద్ ఇసాతిర్? అన్ ఎద్ ఎద్దున్ ఇంతెంద్? \p \v 16 సీమోన్ పేతురు ఇంతెంద్, నీ పానం దెయ్యమ్నె పోరక్, దెయ్యమ్నె క్రీస్తునె ఎనివా. \v 17 యేసుంద్ ఇంతెంద్. ఏ యోనక్నె పొరా సీమోన్, నీ దన్యుడు ఎన్నివా. తానుంఙ్ ఇంతె ఇంన్ వెలిప్దర్ గని పరలోక అనెకా అనె బాంద్ నెత్తుర్ ముర్య ఎరెద్. \p \v 18 అన్ ఇముంఙ్ ఇడ్సా. నీ పేతురుక్ ఎన్నివా పేతురుక్ ఇంతె గుడి నీ అని ఈ గున్డ పొదె అన్ సంగమ్ బునది కట్సత్ అని పాతాలముంఙ్ నాయ్ అదున్ కరాబ్‍కలెంఙ్ సాలెంద్. \v 19 అన్ ఇముంఙ్ పరలోక రాజ్యం కిల్లిక్ జాగన్ సియ్‍సాత్. నీ బూమి తగలెంఙ్ కాట్సతీ అద్ స్వర్గుత్న కట్‍తద అన్సాద్ అని ఎల్లత్ నీ తగలెంఙ్ ఉడ్‍పతీ అద్‍ స్వర్గుత్ నాయ్ ఉడ్‍పుత్ అన్సాద్ \v 20 తన్న క్రీస్తునె ఇన్నెద్ ఈ గొట్టి యెరుంగీ ఇడ్డెకాద్‍ తోద్ ఇసా అముదు అమ్నె సిసులున్ గుల్లెనా ఆర్‍ పులిపుత్ ఇడ్తెంద్. \s యేసునె కస్ట అని తికెకద్ బదోల్‍ ఇడ్డెకాద్ \r మార్క 8:31–9:1; లూక్ 9:22-27 \p \v 21 మల్ల యేసుంద్ యెరూసలేముంఙ్‍ సెత్న మన్‍వలె, బార్స దెయ్యలకెర్ అని నియం సాస్త్ర గురు మన్కకెర్‍తన రంఙ్‍రంఙ్త తక్‍లిబులున్ సెర్గలెంఙ్ అని ఔరు అదున్ అల్ఙేఙ్ అని ముండొలుంఙ్ తిక్తతన ‍సులాత్ ఇసా తన్నె సిసులుంఙ్ ఇడ్డెంఙ్‍ ఎద్దెంద్. \v 22 యేసుంద్ ప్రబు ఎద్దద్ ఇసా పేతురుక్ మనుత్ ఇత్‍ అండెద్, అముదు యేసునున్ పకంఙ్ కొసుత్న అమ్నున్ సెయెంఙ్ ఎద్దెంద్ అని ఇంతెంద్. ప్రబు, దెయ్యంఇన్ ఈగొట్టి తన సుంమెకాద్. ఇదా ఇనుంఙ్ ఎరెంఙ్ తోద్ అర్పులిపూత్. \p \v 23 యేసుంద్ పేతురున్‍ వై తిర్గుత్ ఇంతెంద్. ఏ సైతన్‍లఙ్ ఇడ్డెకని అనంతనట్ కురియుత్ సే. నీ అనుంఙ్ ఆడ్డమ్ వత్తివా ఇసా ఇంతిన్. గని ఇదా దెయ్యం తన వత్త గ్యాన్ ఎరేద్ గని మన్కకెర్ తన వత్తవెన్నే. \v 24 మల్ల యేసుంద్ అమ్నె సిసులున్ ఇంతెంద్. ఎదెనా అన్ వెంట వరెంఙ్ ఓల్సదెరతే, అముదు తన్నెతున్ సాయుత్న తన్నె సిలువన్ కాజుత్న అన్‍ వెంట వరెంఙ్ పాజె. \p \v 25 తనుంఙ్‍ ఇంతె ఎంద్‍ తన్నె పానమున్ బత్కిప్ సాలద్, అముదు అదున్ బూడు తప్దాంద్. గని ఎద్‍ అనుంఙ్ సటీ తన్నె పానం గమప్దాంద్ అమ్నుంఙ్ ఆ ఎపుడి అనెకా పానం రొంబాడద్. \v 26 తానుంఙ్ ఇంతె మన్కక్ సిమనా దున్యత్ అగ్టిపుత్ తన్నె పానం నాస్ ఎరెంఙ్‍ ఇట్టెంద్‍ ఇంతె, అమ్నుంఙ్ తా పయ్‍దా? మన్కక్‍ తన్నె పానముంఙ్‍ సటీ తనెన్ సియెంఙ్ సాల్దాంద్? \p \v 27 అన్ మన్కనె పోరక్ అన్నె బాంద్ సియెకా మహిమనడ్ అన్నె దూత్ వెంట వర్సత్. మల్ల అన్ ఎరె అవ్ర పనిక్‍లె ఇసొబడ్ కుల్కడున్ మన్కకెరుంఙ్ సియ్‍సాత్. \v 28 అన్ ఇముంఙ్ కరెయ్ ఇత్తి ఇలుత్ అన్నె కార్‍లోపా ఒక్కొంద్ అన్, మన్కనె పోరక్నె రాజ్యం కలెక తిర్గుత్ వరెకాదున్ ఓలెంఙ్ పేలె తిక్కెన్. \c 17 \s రుప్ బద్లిలెకాద్ \r మార్క 9:2,13; లూక్ 9:28,36 \p \v 1 ఆర్‍ దినాలుంఙ్ యేసుంద్ తన్‍వెంట పేతురుక్, యాకోబ్‍ అని అమ్నె తోరెంద్ యోహాన్ ఇవ్రున్ ఒక్కొ మెట్టా పొయ్ ఒక్కొపకంఙ్ కొస్‍తెంద్ అత్తి ఔర్రి అన్సార్. \v 2 ఔరున్ ముండట్ అమ్నెరుపం బద్లిల్తిన్ అని అమ్నె మెన్ పొద్‍ లంఙ్ తరియ్‍తిన్ అని అమ్నె జుఙ్ఙె వేలంఙ్ సక్ సక్ తర్యితే. \v 3 అపుడ్ మోసేన్ వెంటా ఏలీయాక్ ఔర్ యేసునున్ వెంట ముడెకరున్ ముగ్గుర్ సిసూ ఓల్తెర్. \p \v 4 అప్పుడ్ పేతురుంద్ యేసుకున్ ఇంతెంద్. ప్రబు, నేండ్‍ ఇత్తి అనెకాద్ సోయ్. ఇనుంఙ్ మంన్ అన్సాద్ ఎరత్తె, అమ్ ముదీ కుప్పిక్ ఇడ్సతుమ్. ఇనుంఙ్ ఒక్కొద్, మోసేఙ్ ఒక్కొద్ అని ఏలీయాక్ కుంఙ్ ఒక్కొద్ ఇసా ఇడ్‍తెద్. \v 5 అముదు ముడ్సఅనెంఙ్‍, ఓక్కోతరియెకా డమ్మ నిడనాడ్‍ పుస్తిన్ అని డమ్మలత్తనట్ ఒక్కొ అవజ్ వత్తిన్. ఇమ్‌ద అన్నె లాడ్త పోరక్ ఎన్నెంద్. ఇమ్నుంఙ్ బదోల్ అనుంఙ్ కుసీ అన్సాద్. ఇమ్నెత్ విండ్ర. \v 6 సిసులున్ ఆగొట్టిన్ వింత్న గుల్‍ అర్సతెంద్ అని అవ్ర బూమి పొయ్ బొల్లా రాటెర్. \v 7 గని యేసుంద్ వత్న ఔరున్ పుడ్కతెంద్ అని ఇంతెంద్. సులుర్ అర్సనెం ఇసా ఇన్తెంద్. \v 8 అపుడ్ ఔర్ తమ్మె తల్లకులున్ ఎత్తుత్ ఓలెంఙ్ యేసుంది ఎరెకాడ్ మరొక్కొర్ ఎరి కండ్కెరెతెర్. \p \v 9 అపుడ్ ఔర్ మెట్తన డిగెఙ అముదు ఔరున్ ఉకూమ్ సియ్‍తెంద్. అన్ మన్కనె పోరక్ తిక్తతన తాన్ సుల్‍నంత్తెంఙ్ ఈ ఓల్త దర్సనున్ బదోల్ ఎరుంగీ ఈడ్‍నెర్ ఇసా యేసుంద్ దంకి సెయ్తెంత్. \v 10 సిసు అమ్నున్ ఇంతెర్. ఇనంఙ్ ఎరాతె ఏలీయాక్ వారెంఙ్ పాజె ఇసా తనుంఙ్ నియమ్ సాస్త్ర గురు ఇడ్‍సార్ ఇసా వెల్తెర్? \v 11 అముదు ఇంతెంద్. తప్ప తోసెటా ఏలీయాక్ వరెకాద్నాయ్ కారెఅన్సాద్ అని అముదు సదర్ గొట్టికున్‍నై సోయ్‍ కలెకాద్ నాయ్‍ కరెయ్‍. \v 12 గని అన్ ఇముంఙ్ ఇడ్సత్. ఏలీయాక్ వతెంద్ గని ఔర్ అమ్నున్ ఒర్కిలెతెర్ అని ఔర్ అమ్నుంఙ్ మన్నుంఙ్ వన్నెతి పనికున్ కత్తెర్. అనాయ్, మన్కనె పోరక్ నాయ్ కల్సాంద్ \v 13 మల్ల ఇద్‍యేసుంద్ బాప్తిస్మసియెకా యోహానున్ బదోల్ ముడెకా గొట్టి ఎంద్ ఇసా సిసులుంఙ్ కారింల్తిన్. \s యేసుంద్ దెయ్యం అట్తనున్ సోయ్ కలెకాంద్ \r మార్క 9:14,29; లూక్ 9:37,43 \p \v 14 ఔర్ మందిన్‍వై వారెంఙ్ ఒక్కొ మన్కక్ యేసుకున్‍వై వతెంద్ అని అమ్నున్ ముండట్ ముడుసు ఇడుత్న ఇంతెంద్. \v 15 ప్రబు, అన్నె పోరకున్ పొయ్ కివ్ కాల తానుంఙ్ ఇంతె అముదు గురెదుక్క మడ్ గులెనా తక్లిబ్‍ సుమ్సన్సాద్. అముదు గడిగడి కిసుత్ అని ఇరుత్ రాల్సాద్. \v 16 అమ్నున్ అన్ ఇన్నె సిసులున్‍వై తోడా వత్తన్ గని ఔర్ అమ్నున్ సోయ్‍ కలెంఙ్ సాలెతెర్. \p \v 17 యేసుంద్ ఇంతెంద్. ఏ విస్వాస్ తోసెటార్ ముర్కాకెరార, ఎన్‍గడి అన్నె ఇముంఙ్ బదోల్ విస్వాస్ ఇడ్‍నంత్తెంఙ్ అన్ ఇమున్‍వెంటా అన్‍దాత్? అని ఇమ్మెత్ ఎన్ని సాల్కు అమునున్ ఎన్ని దిన సొసిప్ దున్? అమ్నున్ ఇద్దె అన్‍వైతొడా వర్ర. \v 18 యేసుంద్ బూతులున్ దట్టిప్తెంద్ అద్‍ చిన్నం పోరక్ తన కురియ్‍తి అని ఆ గట్కతి అముదు సోయ్‍ ఎద్దెంద్. \p \v 19 మల్ల సిసు యేసుంద్ ఒక్కొది అనెంఙ్ అమ్నున్ వేలుత్‍ ఓల్‍తెర్. అమ్ తనుంఙ్ బూతులున్ ఎద్గెంఙ్‍ సాలెతమ్? \s యేసుంద్ తిక్కెకాద్ బదోల్ పెన ఇడ్డెకాద్ \r మార్క 9:30,32; లూక్ 9:43,45 \p \v 20 అముదు ఔరున్ ఇంతెంద్: ఇముంఙ్ కొన్సెం విస్వాసం అన్సాద్‍ ఇసా నీర్ సాలెతిర్. తానుంఙ్ ఇంతె సత్తెం అన్ ఇముంఙ్ ఇడ్సత్. ఇమ్మె విస్వాస్ ఒక్కొ ఓవనె వితనంనంత్తె అడినింతెనా ఈ మెట్ తనట్ ఆతొర్ సార్కిల్ అనెక అద్ అనాయ్ సార్కిలద్ అని ఇమ్మడ ఎరెద్ ఇన్నెకా తనయ్ తోతెద్. \v 21 గని ఈ జాతి తా బూత్ ఉపాస్ పార్తన కత్తసివ్వ కురియెద్. \v 22 మల్ల సిసు సిమ్కన గలిలీయ ఎరియ మిరయ్‍తత్తి యేసుంద్ ఔరున్ ఇంతెంద్. అన్, మన్కనె పోరక్ మన్కకెరె కెయుత్ సుముత్ సియ్యెకార్ అన్సార్. \v 23 అని ఔర్ అమ్నున్ అలంఙ్‍దార్ అని ముండొలుంఙ్ అముదు తిక్తతన సుల్సంద్. మల్ల సిసు గుల్లెనా నారాజ్ ఎద్దెర్. \s మందిర్ తా పన్ను కట్టెకాద్ \p \v 24 సుసి కపర్న ఊరుంఙ్ వత్తెర్, మందిర్త వసులి కలెకార్ పేతురుక్ నంత్తి వత్న ఇంతెర్. ఇమ్మె గురుజి మందిర్నె పన్ను కట్తె దా ఇసా వెల్తెంద్? \v 25 పేతురుంద్ ఇంతెంద్ అముదు పన్ను కట్‌దాద్. మల్ల పేతురుక్ ఎల్ల లోప సెద్దెంద్ యేసుంద్ ఇసాతి వా? సీమోన్ ఈ బూమితరాజక్ ఎరంత్తి పన్ను వెల్సార్? ఔరె మన్కకెర్ తనట్టి తొద మరొక్కొర్‍ తన? \p \v 26 పేతురుంద్ ఇంతెద్. మరొక్కొరున్ వెల్సార్ మల్ల యేసుంద్ అమ్నున్ ఇంతెంద్: మరి అమ్నె సొతామాల్కకెర్ కార్ నిడ్‍పెంఙ్ లగెద్ తా. \v 27 గని నేండ్ ఇవ్రుంఙ్ నారాజ్ కల్సెటా. నీ సెరువుంఙ్ సెత్న గరీ తప్ప. అని పేలె రొబడెకా కయ్యెన్ సుముత్ అద్నె మూతిన్ వెర్ఙుత్. మూతిలొపా ఒక్కొ సాదినే దెనార రొంబాడద్. అన్నెత్ అని ఇమ్మెత్ కరా అదుంఙ్ ఔరుఙ్ సియ్. \c 18 \s ఎంద్ దండి \r మార్క 9:33,37; లూక్ 9:46,48 \p \v 1 అప్పుడ సిసులున్ యేసుకున్‍వై వత్న ఇంతెర్: పరలోక రాజ్యం కలెక ఎద్ దొడద్ అన్దద్ ఎరా? \p \v 2 అముదు ఒక్కొ సిన్నం పోరకున్ కూగుత్న ఔరున్ నాడుమున్ ఇల్పతెంద్. \v 3 అని ఇంతెద్. సత్తెం అన్ ఇముంఙ్ ఇడ్సత్. ఇమ్మె మన్లున్ బద్లిపుత్ ఈ సిన్నం పోరకేరె మన్లాఙ్ ఎరత్తె నీర్ నంక్కి పరలోక రాజ్యం కలెక సొంగెంఙ్ సాలెర్. \v 4 ఎద్ సిన్నం పోరక్ లాంఙ్ మన్నున్ కమ్మి ఎద్దద్ అముదు పరలోక రాజ్యం కలెక దండి అన్‍దాద్. \v 5 అని ఎద్‍ఎన్న, ఈట్టా ఒక్కొ పోరకున్ అన్నె పేర్ రుంఙ్ సటీ సుమ్‍సాద్ ఎరత్తె, అముదు అన్న సుమ్మెకాద్ ఎన్నెంద్. \s పాప్ కాలెంఙ్ కొసేకాద్ \r మార్క 9:42,48; లూక్ 17:1,2 \p \v 6 గని ఎద్ద ఎన అన్నె బరొస ఇడ్డెకా సినలున్ లోపా ఒక్కొనున్ పాప్ కాలెంఙ్ కారన్ ఎరతె, అమ్నె మక్కత్ తిర్గలున్ కట్టుత్న అమ్నున్ సమ్‍దురుత్ జొపిడెకాద్ అమ్నుంఙ్ సోయ్. \v 7 పాప్ కలెంఙ్ కొసెకా ఈ దున్యత్ నాస్ ఎక్కా. పాప్‍వై తొడసెరెకా పరిక్సవార్స గని ఎరున్‍ వాలడ ఆ పరిక్సవార్సవెర, అమ్మెత్ నాస్ ఎక్కద్. \p \v 8 ఇన్నె కేయ్యు, ఎక్కద్ ఇన్నెగెట్టా ఎక్కద్ ఇన్‍ పాప్ కలెంఙ్ కారన్ ఎద్దె, అదున్ ముర్కుత్ జొపిడుర్. ఎప్పుడి అనెకా పానం లంఙ్ పవిడెకద్ ఇనుంఙ్ సొయ. \v 9 ఇన్నె కంన్ ఇన్‍ పాప్‍వై కారన్ ఎరత్తె, అదున్ పుసుత్ జొపిడ్. న్యాయ్ సబా ఇద్ కడ్లత్న ఎప్పుడి అనెక నరకమ్ కిస్సుత్ జొపిడెకదుంఙ్ ఎన గుడ్డి పానం ఎత్న పరలోకాముంఙ్ సెరెకద్ సోయ్. \s దడ్విల్ తా గొర్రెనె ఉదాహరనా \r లూక్ 15:3,7 \p \v 10 ఈ సిన్నలున్ ఎనున్‍ నై కామ్మి సమ్‍జిలెంఙ్‍ తోద్ ఇసాత్. తానుంఙ్ ఇంతె అన్ ఇముంఙ్ ఇడ్‍సాత్. పరలోక ఔరె దూత్ ఎప్పుడిస్వర్గుత్ అనెకా అన్నె బాన్నె మోకామున్ ఓల్సన్సా. \v 11 మన్కన్నె పోరక్ దవ్వడిల్‍ తరున్ బాత్కిపెంఙ్ వాత్తన్. \v 12 ఇముంఙ్ ఎనంఙ్ కరిల్సద్? ఒక్కొ మన్కంఙ్ నుర్ గొర్రె అన్సా అని అదవున్ లోపా ఒక్కొద్ దవ్‍డిల్‍తిన్ ఇంతె, నొవ్విన్నొవ్వ గొర్రెలున్ సాయుత్న దవ్‍డిల్‍త ఆ ఒక్కొదున్ కిరవెంఙ్ సెరెదా? \p \v 13 అని అమ్నుంఙ్ ఆ గొర్రె రొబ్బట్టిన్‍ ఇంతె, అన్ ఇముంఙ్ కరె ఇడ్సాత్. ఏ గొర్రె దవ్‍డిలెతె, అదవుంఙ్ ఎన దవ్‍డిల్‍త ఆ గొర్రె రొబ్బట్టె అమ్నుంఙ్ గుల్‍కుసీ వరద్. ఇముంఙ్ సత్తెం ఇడ్సాత్. \v 14 అనాయ్ ఇవ్రు సిన్నతన ఒక్కొద్‍నాయ్ దడ్‍ విలెకాద్ పరలోకముత్ అనెకా అన్నె బాంద్‍ నుంఙ్ కుసీ తోతెద్. \s పాపులెంఙ్ అనెకా దాదకేర్ అని బాయి \p \v 15 ఇన్నె విస్వాసి దాదక్ ఇన్ విరోద్ కతెంద్ ఎర, నీ అమ్నున్‍వై సెత్న అముదు ఒక్కొదీ అనెంఙ్ అముదు కత్త కరాబులున్ అమ్నుంఙ్ కరిప్. అముదు ఇన్నె గొట్టిన్ వింతెంద్ ఇంతె, నీ ఇన్నె దాదకున్ కరిప్‍తివింత్తె అముదు ఇన్నె ప్రియ ఇస్వసి దాదక్ పెన్న కమయ్ కలెకద్ అన్డె. \p \v 16 గని అముదు ఇన్నెతున్ వింతెంద్ ఇంతె, ఇద్దర్ ముగ్గుర్ గవాదర్లున్ మన్కకెరున్ గొట్టి కొస్ అని అముదు కత్త కరాబున్ కరిల్‍నెత్తి ఇడ్. తానుంఙ్ ఇంతె లెకానముత్ వాయుత్ అన్సాద్. ఇద్దర్ ముగ్గుర్ పురవలకెర్ తోసెటా ఎరునీ దొస్ కలెంఙ్ తోద్. \v 17 ఇంక్కా ఆ మన్కక్ విన్నెంద్ ఇసాద్ ఎర్ర అముదు కత్తదున్ సంగమ్ తరుంఙ్ ఇడుర్ అముదు మందీనెత్నయ్ విన్నెంద్‍తే, అప్త వసూల్ కలెకార్నాయ్ అమ్నున్ సమాజ్ తన్న ఎడపుర్. \s నారాజ్ కలెకద్ కుసీంఙ్ కొరెకద్ \p \v 18 అన్‍ ఇముంఙ్ సత్తెం ఇడ్‍సాత్. బూమిపొయ్ నీర్ తగలెంఙ్ కట్‍సాతిర్, అద్ పరలోకముత్ కట్‍తద్ అన్సాద్ అని ఎల్లన్ నీర్ తగలెంఙ్ కరాబ్‍కల్సాతిర్, అద్ స్వర్గుత్నయ్ కరాబ్‍కత్తద్ అందద్. \v 19 పెన్నఅన్ ఇముంఙ్ సత్తెం ఇడ్సాత్. ఇముంన్ లోపా ఎరేనా బూమి పొయ్ ఇద్దర్ మన్కకెర్ ఒక్కొదీ మంనడ్ ఇత్తి ఇలుత్ తన్నెన్ వెల్సా పార్తన కత్తదున్ వాలడ్ పరలోక అనెకా బాంద్ సియ్‍దద్. \v 20 తానుంఙ్ ఇంతె ఎత్తి ఇద్దర్‍ తోద్‍ ముగ్గుర్ అన్నె పేర్ రడ్ మిరయుత్ బక్తి కత్తె అత్తి ఔరె నడుమున్ అన్ అన్సాంత్. \s మాప్ కల్సెట సిసుంనే ఉదాహరన \p \v 21 మల్ల పేతురుంద్ యేసుకున్ వత్న ఇంతెంద్. ప్రబు, అన్నె దాదక్ అనుంఙ్ విరోద్ కర్జ ఎత్న మాప్కల్, ఎన్ని గుసాల్ అన్ అమ్నెమాప్ కల్సాఅనేకదే? ఏడ్ ఉసాల్‍ కత్తంద్ ఇంతె ఎరాద్? \v 22 యేసుంద్ ఇంతెంద్. ఏడ్ సాల్‍తొద్‍ గని ఏడ్‍ అని డెబై ఏడ్ ఉసాల్ కాలుర్ ఇసాత్. \v 23 తానుంఙ్ ఇంతె పరలోక రాజ్యెమ్ ఇనంఙ్ అన్సాద్. ఒక్కొ రాజ్యం కలెక కార్జ పుస్త గడియకెరె ఇసొబ్ కలెక రాజక్‍ లంఙ్ అన్సాద్. \v 24 రాజక్ గడియకెరె ఇసొబ్ కాలెంఙ్ ఎద్దెంద్. పది హజర్ వెండినె రుప్యి ఉదర్ కొస్త గడియక్ ఒక్కొనున్ అమ్నున్‍వై తోడవత్తెర్. \p \v 25 అమ్నుంఙ్ మలపుత్ రాజక్నె కాడిపెంఙ్ సాటీ అన్‍త్తి పైసె తొతే. అదుంఙ్‍ఎత్తి రాజక్ ఇంతెంద్. ఇన్నె మాసలున్ విర్, పోరకేరున్ విర్, అనెకా సిమ్కనన్ విర్ గని పైసె మలపుత్ సియ్ ఇసా ఉక్కుమ్ సియ్‍తెంద్. \v 26 గని ఆ గడియక్ రాజక్నె కాల్‍కు మొక్కుత్ వింత్తి కత్న ఇంతెంద్. ప్రబు, అన్‍ పొయ్ కివ్ కాల్. అన్ ఇన్నె సిమనా పైసెలున్ ఇన్నె ఇనుంఙ్ సియ్‍సాత్. \v 27 మల్ల రాజుంఙ్ గడియకున్ కివ్ వత్తిన్ అని మాప్కల్ కార్జ కడిల్‍తిన్ సే ఇసా అమ్నున్ సేరెంఙ్ ఇట్టెద్. \v 28 గని ఆ మన్కక్ ఇనంఙ్ కతెంద్: అముదు రాజక్‍నాంతన కురియుత్ సెరెంఙ్‍, నూర్ వెండి దెనార కరజ పుస్తద్ ఒక్కొ గడియకున్ ఓల్‍తెంద్ అని వెంట పనికలెకద్ అమ్నె మక్కున్ సుముత్న ఇంతెంద్. అనుంఙ్ సియెకా పైసెలున్ మలపుత్ సియ్. \p \v 29 ఆ వెంట పనికలెకద్ గడియక్ వింతి కలుర్ ఇంతెంద్ అన్‍పొయ్ కివ్కాల్ అన్ మలపుత్‍సియ్‍సాత్. \v 30 గని అముదు అమ్నున్ తోద్‍ ఇంతెంద్. అమ్నున్ కొసుత్న అముదు కరజ మలపుత్‍ సియ్‍నంత్తెఙ్ జేలుత్ అమ్నున్ కొడప్‍తెంద్. \v 31 ఈ గొట్టిన్ వెంట పనికలెకద్ గడియకెర్ ఓలుత్న, నారాజ్ ఎద్దెంద్ అని ఔర్ సెత్న రాజునుంఙ్ ఎద్దపురగొట్టికున్ ఇడ్‍తెర్. \p \v 32 అపుడ్ రాజక్ ఆ గడియకున్ కుగ్‍తెంద్ అని ఇంతెంద్. ఏ కరాబ్ గడియ, నీ అన్నత్తి వింతి కల్సతివా, అన్‍ఇన్నె సిమ్కన కర్జ ఎత్న మాప్కల్ కార్జా కాడిప్‍తన్ తా! \v 33 వెంట పని కలెకాంద్ అన్ ఎనంఙ్ ఇన్‍ పొయ్‍ కివ్ కత్తన్ అనంఙ్ నీనాయ్ ఇన్నె గడియకున్‍పొయ్ కివ్ కలెకద్‍ తొదా? \v 34 మల్ల రగ్గడ్ అమ్నె రాజక్ అమ్నున్ కొడపుత్న రాజక్‍నె కరజ కాడిల్‍ నంత్తెఙ్ అమ్నుంఙ్ గుల్లెనా తక్లిబ్ రొబ్బాట్టిన్. \v 35 అనాయ్ నీర్ ఇమ్మె దాదకున్ ఇమ్మె మన్నుత్ మాప్కల్ సెటఅండిరింత్తె, పరలొకముత్ అనెకా అన్నె బాంద్‍ నాయ్ ఇమ్మె కర్జ ఎత్న పాపులె మపి కాలెద్. \c 19 \s పర్కత్ సియ్యెక బదోల్ యేసుంద్ ఇడ్డెకాద్ \r లూక్ 10:1-12 \p \v 1 యేసుంద్ ఈ గొట్టిక్ ఇడ్డ తా వెన్‍కాత్, తన్నె సిసు వెంట గలిలీయ బర్స తనట్ కురియుత్న యోర్దన్ పేనింఙ్ ఆలా పక్కంఙ్ యూదియ బార్సంఙ్ సెద్దెంద్. \v 2 గుల్‍ పేలెటర్ మన్కకెర్ అమ్నున్ వెంట సెన్నెర్ అని అత్తి అముదు దుకలకెరున్ సోయ్‍ కన్నెద్. \p \v 3 ఒక్కొ జీర్, కొన్సెం మంది పరుసి మన్కకెర్ అమ్నె పరిక్స ఓలెంఙ్‍ఇసా అమ్నె గొట్టినాడ్ అమ్నున్ అడ్‍గిపెంఙ్ ఇసా అమ్నున్ ఇంతెర్. తన్నెద్‍ఎన్న మిసాడ్‍మన్కక్ తన్నె మాసలున్ పర్కత్ సియ్యెకద్ నియం సాస్త్రవాలడ్ బరబర్‍ అన్సాదా తొదా? \v 4 అముదు ఇంతెంద్. దున్యన్ గడిప్త వెన్కత్ దెయ్యం ఒక్కొ పడ్స అని పిల్లన్ గడిప్‍తిన్ ఇసా సాస్త్రత్ ఇడ్సాద్, ఆ గొట్టిన్ వసిపెతిరా? \p \v 5 అదుఙి మల్ల దెయ్యం ఇంత్తిన్. ఇదుంఙ్‍ ఎత్తి మన్కక్ పెండ్లి కత్తె తన్నె బాదమ్మన్ సాయుత్న మాస వెంట కాలయుత్ అన్సాద్. ఔర్ ఇద్దరనాయ్ ఒక్కొది సెత్త ఎద్దన్. \v 6 ఔర్ ఇద్దర్‍నాయ్ ఇద్దర్ ఎరెర్ గని ఒక్కొది సెత్త ఎన్నెర్. అదుంఙ్ ఎత్తి పేలెని దెయ్యం జొడిప్తదున్ ఎరి పయ్‍పెంఙ్ తోద్. \v 7 పరిసీక్ అమ్నున్ ఇంతెర్. మరీ తనుంఙ్ మోసే పర్‍కత్తనమ పుస్తకుత్ వాయుత్ ఉకూమ్ సియుత్ మాసలున్‍ పర్కంత్ సియెంఙ్ ఇసా నేకిసియ్‍తెంద్? \p \v 8 అముదు ఔరున్ ఇంతెంద్. నిర్‍ మన్నుత్ కటిన్ అన్సాంతిర్ ఇసా, ఇమ్మె మాసలున్ సయెఙ్ పర్‍వంగి సియ్‍తెంద్ గని మోసే పేలెతన అనంఙ్ తొత్తిన్. \v 9 అన్ ఇనుంఙ్ ఇడ్‍సాత్. చినలి కత్తినింత్తె, మాసలున్ సయెఙ్ గని మరొక్కొ కారనుంఙ్ ఎద్దెనా తన్నె మసాలున్ సాయుత్న కరబ్ కత్తెందిత్తె, అముదు ఆ పిల్లన్ ముండట్ చినాలి కత్తెతి. \v 10 మల్ల యేసునె సిసు అమ్నున్ ఇంతెర్. మరిమస్‍మసాలె గొట్టి ఇనంఙ్ అన్సాద్ ఎరతె, పెండ్లి కాల్‍సెటా బత్కెకాద్‍ సోయ్ ఇసా అమ్‍నుంఙ్ ఇడ్తెం. \p \v 11 గని యేసుంద్ ఔరున్ ఇంతెంద్. సిమ్కన మన్కకెర్ అనంఙ్ అనెంఙ్ సాలెర్. తానుంఙ్ ఇంతె కొన్సెంమంది ముండాకేర్ జన్మిల్సార్. \v 12 అమ్మనె పెట్టె తన జన్మిల్సార్. ముండక్ బనప్‍సార్. పరలోక రాజ్యం సటీ కొన్సెంమంది పెండ్లి కాలెర్ అని ముండక్ లాఙ్ అన్దర్. దెయ్యంన్నె సేవ కలెంఙ్ ఇసా కొన్సెంమంది ముండక్ లాఙ్ పోరకేర్ ఎర్‍సెటా రికమి అన్సార్. ఈ గొట్టిన్ సుమ్మెంఙ్ ఎద్ సాల్సాదొ అముదు సుమ్‍కాద్. \s యేసుంద్ సిన్న పోరకేరున్ ఆసిర్వాద్ సియ్యెకాద్ \r లూక్ 10:13-16; లూక్ 18:15-17 \p \v 13 మల్ల సిన్నా పోరకేర్‍ పొయ్‍ కేయ్యులిడెంఙ్ అని పార్తన కాలెంఙ్ ఇసా యేసుకున్‍వై తొడవత్తెర్. అమ్నె సిసు ఔర్ కొర్రెకరున్ అర్పులిపూత్, \v 14 గని యేసుంద్ ఇంతెంద్. పోరకేరున్ అన్‍వై వారెంఙ్‍ ఇడుర్. ఔరున్ తోద్ ఇన్నెర్. తానుంఙ్ ఇంతె పరలోక రాజ్యం కలెక ఇట్టారుఙి అన్సాద్. \v 15 అని అముదు ఔరున్‍ పొద్దె తన్నె కేయ్యులిడుత్న ఆసిర్వాద్ కతెంద్. అని అత్రనాట్ కురియుత్ సెద్దెంద్. \s మిండెగి స్రిమంతక్నె ఉదహరన్ \r లూక్ 10:17-31; లూక్ 18:18-30 \p \v 16 మల్ల ఒక్కొ మిండెగి పోరక్ యేసుకున్‍వై వత్న వెలుత్‍ఓల్‍నెద్. గురుజి, ఎప్పుడి తిక్సెట పానం రొంబడెంఙ్ ఇంతె అన్ తా సోయ్ పని కలెకాద్? \v 17 యేసుంద్ ఇంతెంద్. తనుంఙ్ అన్‍త్తి సోయ్ తన్నెద్ ఎద్ద ఇత్న అదున్ బదోల్‍ వేల్తొల్తెంద్? దెయ్యం సివయ్య ఎద్ది సోయ్‍ తోతెద్. నీ దెయ్యం వెంట ఎపుడి అనెకా పానం రొంబడెంఙ్ ఇసా ఓల్సాతివెరా, ఆగ్యలున్ పడిప్. \p \v 18 అముదు వెలుత్‍ ఓల్తెంద్. ఎద్దా అగ్యిలున్ పడిపెకాద్? యేసుంద్ ఇంతెంద్: హత్య కన్నెమ్, చినలి కన్నెమ్, డొంగ కన్నెమ్, లబడున్ ముడ్‍నెమ్, \v 19 ఇన్నె బాదమ్మనె మన్ ఇడ్‍ అని నీ ఇన్న ప్రేమ్ కలెకద్‍లాంఙ్ ఇన్నె మెరాతరున్ పొయ్‍ ప్రేమ్ కలుర్, ఇన్తెంద్ \p \v 20 ఆ మిండెగి పోరక్ యేసునుంన్ ఇంతెంద్. ఇదా సిమ్కన అన్ నీ ఇడ్తవున్ కల్సావత్తన్. అన్ పెనా ఎప్పుడి అనెకా పానముంఙ్ సటీ తగలెకద్? \v 21 యేసుంద్ అమ్నున్ ఇంతెంద్. దెయ్యంముడట్ నీ పురాఎరెంఙ్ ఓల్సతివెరత్తె, సె అని ఇన్నె ఇస్టెదున్ విరుత్న గరిబులుంఙ్ పయుత్‍సియ్. మల్ల ఇన్నె ఇస్టెద్ పరలోకముత్ ఇనున్ సంపదాన్ అన్సాద్. మల్ల అన్నవెంటవ. ఇసా ఇడ్తెంద్. \p \v 22 గని ఆ జవన్ పోరక్ దనవంతక్ అండెద్ అదుంఙ్ ఎత్తి యేసుంద్ ఇడ్‍తదున్ వింత్న నరజడ మలయుత్‍ సెద్దెంద్. తానుంఙ్ ఇంతె మరొక్కొరుంఙ్ సియెకాద్ అమ్నుంఙ్ మన్ తొత్తిన్. \v 23 అని యేసుంద్ తన్నె సిసులున్ ఇంతెంద్. సత్తెం అన్ ఇముంఙ్ ఇడ్సాత్: ఒక్కొద్ స్రిమంతకుంఙ్ పరలోకముత్ రాజ్యం కలెక సెరెకదుంఙ్ మంజె గులెనా కటిన్ అన్సాద్. \v 24 పెన్న అన్ ఇముంఙ్ ఇడ్సత్. పైసెలక్ దెయ్యమ్నె రాజ్యం కలెక లోపా సెరెకదుంఙ్ ఎన ఓట్ సూదినె బొగ్గనాడ్ సొఙెకద్ సాస్తె అన్సాద్. \v 25 సిసు ఇదున్ వింత్న బత్కిప్ అని ఇంతెర్. మల్ల ఎరెత్ తరన్ ఎరెంఙ్ సాలాద్? దెయ్యముంఙ్ మనుంఙ్ వత్త మన్కకెరుంఙ్ దెయ్యంఇట్టద్ సియ్‍ద ఇసా యూదు మన్కకెర్ సమ్జిల్‍నెర్. \p \v 26 యేసుంద్ ఔర్ ఓలుత్న ఇంతెంద్. మన్కకెరాడ్ ఇద్దాఎరెద్ గని దెయ్యమున్‍ వాలడ్ సిమ్కన గొట్టిక్ ఎర్సా ఇసా ఇడ్తెంద్. \v 27 మల్ల పేతురుంద్ అమ్నున్ ఇంతెంద్. ఓల్, అమ్ సాదరున్‍సాయుత్న ఇన్ వెంట వత్తమ్. అదుంఙ్‍ఎత్తి అముంఙ్ తనెద్ రొబడ్సాద్? \v 28 యేసుంద్ ఔరున్ ఇంతెంద్. సత్తెం అన్ ఇముంఙ్ ఇసొబడ్ ఇడ్సాత్: కొత్త ఆబార్ కొత్త బూమి వరెఙ మన్కనె పోరక్ తల్లున్‍ తన్నె మహిమతా సింహాసన్ పొయ్ ఉద్దుంత్, అన్ను వెంట సెరెకద్ నీర్ నై పంనెండు సింహాసల్ పొయ్ ఉద్దుంద్ ఇస్రాయేల్‍ బార పడిక్లకెరున్ న్యాయ్ కల్సంద్. \p \v 29 అన్నె పేర్ రుంఙ్ సటీ తోర్దా అన్నె తోరెంద్ అమ్మ, బనున్, పోరకేరున్, బూమిన్ ఎల్లన్ సాయుత్ ప్రతి ఒక్కొద్ అటద్ నుర్ రెట్లు సుమ్‍దంద్. అదున్ వెంట ఎప్పుడి తిక్సెట పానం కాద్ సుందద్. \v 30 గని పేలె అనెకరతన గుల్‍ మంది వెన్క సెద్దెర్. గని ఇండి వెన్కత్ అనెకర్ గుల్ మంది ముదర్‍వై వత్తెర్! ఇసా ఇంత్ఎద్. \c 20 \s అంగుర్నె వడిత్ పనికాలెరున్ బాదోల్ \p \v 1 పరలోక రాజ్యం ఇనంఙ్ అసాద. ఒక్కొ మాల్కక్ తాన్నె అంగుర్నె వాడి పని కలెకదుంఙ్ మన్కకెరున్ కూగెంఙ్ ఇసా తొల్లిని కురియ్తెంద్. \p \v 2 తే పనిన్ కుల్కడ్ రొజితద్ ఒక్కొ దెనార ఇంతెంద్ గొట్టి ఎద్దె, అముదు ఔరున్ తన్నె అంగుర్నె వాడి పనుక్‍తెంద్. \v 3 పెన అముదు తొలిని తొమ్మిది గంట్టలుంఙ్ అంఙడి జాగంఙ్ కొసుత్న అతి సురుమ్ ఇలుత్ అనెకర్ కొన్సెం మందిన్ ఆగమి అనెకారున్ ఓలుత్నఅనెకరున్ ఓల్తెద్. \p \v 4 నీర్ నయ్ సెత్న అన్నె అంగుర్నె వాడి పని కలుర్ అన్ నీతి బరబార్ కుల్‍కడ్ సియ్ సాత్. మల్ల ఔర్ సెద్దెర్. \v 5 పెన అముదు బార గట్టలుంఙ్ నాయ్ అని ముడు గంట్టలుంఙ్ నాయ్ సెదెంర్ అని అనాయ్ కతెంద్. \v 6 పెన సింతె వెల కమ్మి జాస్తి ఐదు గంట్టలుంఙ్ అముదు సెత్న అంఙడి అనెకారున్ కొన్సెం మంది ఆగమి ఇలుత్ అనెకరున్ ఓలుత్న, ఔరున్ ఇంతెంద్. తనుంఙ్ పని తోసెట్ పొద్‍సెన్న ఇల్లుత్న అన్సాంతిర్? \p \v 7 ఔర్ అమ్నున్ ఇంతెర్: తానుంఙ్ ఇంతె అమున్ ఎరి పనింఙ్ కుగెతెర్. అముదు ఔరున్ ఇంతెంద్. నీర్ నాయ్ సెత్న అన్నె అంగుర్నె వాడి పని కలుర్ అన్ ఇముంఙ్ కుల్కడ్ సియ్‍సాత్. ఔర్ మల్ల వడింఙ్ సెత్న పని కత్తెర్. \v 8 సింత్తె వెల ఎద్దె, అంగుర్నె వాడి మాల్కక్ తన్నె గడియకున్ ఇంతెంద్. పని కత్త మన్కకెరుంన్ కూగుత్న ఎరెత్ ఔరుంఙ్ కుల్కడ్ సియ్. \p \v 9 ఐదు గంట్టలుంఙ్ పనింఙ్ వత్త మన్కకెరుంఙ్ ఆ దినంమ్నె కుల్కడ్ ఒక్కొకొ వెండి దెనార సియ్తెంద్. \v 10 మల్ల పేలె పని కలెంఙ్ వాత్తర్ వత్తెర్. ఔరుంఙ్ పెరెత్ కుల్కడ్ రొబడ్సద్ ఎర్ర ఇంతెర్ గని ఔరుంఙ్ నాయ్ ఒక్కొది వెండి దెనార కుల్కడ్ రొబట్టిన్. \v 11 ఔర్ అమ్నున్ సుముత్న మాల్కకున్ కుర్‍కుర్ కలెంఙ్ ఎద్దెర్. \v 12 ఔర్ ఇంతెర్. ఇవ్రు వత్తర్ ఒక్కొ జామి పాని కత్తెర్ గని పొద్‍సెన్ అని ఉబ్బత్ పాని కత్తర్ అముంఙ్ అని ఔరుంఙ్ బరాబరి కుల్కడ సియ్తి వా. ఇద్ బరాబర్ తోతెద్. \p \v 13 గని ఔరున్ లోప ఒక్కొనున్ మాల్కక్ ఇంతెంద్. సంఙ్త, అన్ ఇంన్ అన్యాయ్. ఒక్కొ జీర్త కుల్కడ ఒక్కొ దెనార సియత్ ఇసా ఇన్న వెంట అన్ గొట్టి కత్తన తొదా? \v 14 ఇన్నె కుల్కడ సుముత్ సె. అన్ ఇనుంఙ్ ఎనంఙ్ సియ్తన్ వెన్కత్ వత్తరుంఙ్ నాయ్ సియెకద్ సోయ్ ఇసా అన్నె మన్న ముట్టిన్. \p \v 15 అన్నె పైసెలున్ అన్ మంత్తద్ ఇదరెంఙ్ అనుంఙ్ అదికారం తోతెదా? అన్ సోయ్ మన్ కత్తన్ తె ఇన్నె కడ్ల తనుంఙ్ ఓయ్‍సావ్? \v 16 గని ఇండి ముండట్ అనెకర్ పరలోకముత్ వెన్క పడ్దర్ అని ఇండి వెంకత్ అనెకర్ పరలోకముత్ ముండట్ పడదర్. \s యేసుంద్ తన్నె తిక్తదున్ బదోల్ ముదిగుసాల్ ఇడ్డెకద్ \r లూక్ 10:32-34; లూక్ 18:31-34 \p \v 17 మల్ల యేసుద యెరూసలేముంఙ్ సెరెంఙ, అముదు సిసులున్ పకంఙ్ కొసుత్న ఔరున్ ఇంతెంద్. \v 18 ఓలుర్ నేండ్ యెరూసలేముంఙ్ సెసా నంసాతుమ్. అత్తి అన్న మన్కనె పోరక్ సుముత్ బర్స దెయ్యలకెర్ అని నియం సాస్త్ర గురు మన్కకెరె కేయ్యుత్ సియ్దర్. ఔర్ అమ్నున్ అల్ఙెంఙ్ సిక్స కద్దర్. \v 19 మల్ల అమ్నున్ బద్నాం కత్న, సాటడ్ లగపెఙ్ అని సిలువత్ సియెంఙ్ ఇసా రొమియులె కెయుత్ సియ్దర్ గని ముండొలుంఙ్ అముదు తిక్తతన సుల్తెంద్. \s జబదియక్నె పోరకేర్ అమ్మన్ వింతి కలెకద్ \p \v 20 మల్ల జెబెదయి య్యనె మాస అని ఔరె పొరకెర యోహాన్ అని యాకోబ్నె యేసుకున్‍వై పోరకేర్ వెంట వాత్న అమ్నె కల్ మొక్తిన్ అని అమ్‍నంత్తి ఒక్కొ మదతుంఙ్ సటీ వింత్తి కత్తిన్. \p \v 21 అముదు అదున్ వెలుత్‍ ఓల్‍తెద్. ఇనుంఙ్ తన్నెద్ పాజె? అద్ అమ్నున్ ఇంత్తిన్ ఇన్నె రాజ్యం కాలెంఙ్‍, అన్నె ఇవ్రు ఇద్దర్ పోరకేర్ లోప ఒక్కొనున్ ఇన్నె ఉన్న పకంఙ్ అని పెన్న ఒక్కొనున్ ఇన్నె ఎడమ పకంఙ్ ఉదిపత్ ఇసా గొట్టి సియ్యెకాద్. \p \v 22 గని యేసుంద్ ఇంతెంద్. నీర్ తనెన్ వెల్సతిర్ అదా ఇముంఙ్ ఒర్కి తోతెద. అన్ ఉనేకద్ గిలస్ తా! ఈర్ నీర్ ఉనెంఙ్ సాలతిరా? ఇసా ఔరున్ వెల్తెర్ ఔర్ “సల్సతుం” ఇంతెర్. \v 23 మల్ల యేసుంద్ ఔరున్ ఇంతెంద్. కర్రెయ్ అన్న వెంట తక్లిబ్ సొసిప్‍సాతిర్ గని అన్నె ఉన్న బజుత్ అని ఎడమ పకంఙ్ ఉద్దెంఙ్ ఇడ్డెకద్ అనంఙ్ తోతెద్. అముదు అన్నె బాంద్ ఎరుంఙ్ సటీ నెమిప్‍తెద్ అవ్రుంగి రొంబాడద్. \p \v 24 పది మంది సిసు ఇదున్ విత్న ఔర్ ఇద్దర్ దాదకున్ పొయ్‍ రాగుంఙ్ వత్తెర్. \v 25 గని యేసుంద్ ఔరున్ మెరా కూగుత్న ఔరుంఙ్ ఇడ్‍తెద్. ఇముంఙ్ ఒర్కి అండదాగ. మార్జాతి అదికార్ అండె ఔవ్రె మన్కకెర్ పొయ్ గుల్ జోర తా సాత్త అడ్గిప్సర్. అని ఔరె గురు మన్కకెర్ ఔరున్ పొయ్ గుల్‍ జొరతా అదికార్లంఙ్ అండె. \p \v 26 గని ఇమున్ లోపా అనంఙ్ కలేకద్‍తొద్. ఇమున్ లోపా ఎద్‍ ఎన దండి మన్కక్ ఎరెంఙ్ ఓల్సద్ ఎరత్తె, అముదు ఇన్నె గడియక్ లాంఙ్ ఎరెంఙ్ పాజె. \v 27 ఎందెనా దెయ్యమున్ ముండట్ అనెంఙ్ ఓల్సంద్ ఎరాతె, అముదు ఇమ్మె గడియక్‍లంఙ్ ఎరెంఙ్ పాజె. \p \v 28 అనాయ్, అన్ మన్కనె పోరక్ సేవా కత్త సుమెంఙ్ వారెతన్ గని సేవ కలెంఙ్ అని పేలెటర్ మన్కక్నె పోరక్ తల్లున్‍ పాపులున్ కడిపెంఙ్ ఇసా అన్నె పానం సియెంఙ్ వా తాన్. మంజె, ఇమ్మె పాపులె న్యాయ్ తన ఇముంన్ సాయ్‍గలెంఙ్ వా తాన్. \s యేసుంద్ ఇద్దర్ గుడ్డిక్ సోయ్ కలెకద్ \r లూక్ 18:35-43 \p \v 29 మల్ల ఔర్ యేరికొ ఉర్‍ తన సెరెంఙ, గుల్ మంది మన్కకెర్ అమ్నున్‍ వెంట సెద్దెర్. \v 30 అత్తి పవుత్ ఇద్దర్ గుడ్డి మన్కకెర్ ఉదుత్ అండెర్. యేసుంద్ ఆ పవడ్ సెసా నంసద్ ఇసా వింత్న జోరకత్ వాపొయ్‍తెర్. ప్రబు దావిద్నె పొరా అమున్ పొయ్ కివ్‍కల్. ఇసా వపొయ్తెర్. \p \v 31 సెరెకా మన్కకెర్ ఔరున్ సురుమ్ అండ్ర ఇసా అర్పులినేర్. గని ఔర్ సెగి జోర్‍కంత్ వపొయ్‍తెర్. ప్రబు, దావిద్ రాజక్నె పొరా, అమున్ పొయ్ కివ్ కల్. \v 32 యేసుంద్ ఇల్‍తెంద్ అని ఔరున్ కుగ్ తెద్. మల్ల ఇంతెద్. అన్ ఇముంఙ్ సటీ తా గద్దున్ ఇసాతిర్? \p \v 33 ఔర్ ఇంతెర్. ప్రబు అముంఙ్ నదుర్ సీయ్. \v 34 యేసునుంఙ్ కివ్ వత్తిన్ అని ఔరె కడ్లున్ పుడ్కతెద్. జల్ది ఔరుంఙ్ నదుర్ వత్తిన్ అని ఔర్ అమ్నున్ వెంటా సెద్దెర్. \c 21 \s యేసుంద్ తన్ బదోల్ వాజ గజనాడ్ చెరెకద్ \r లూక్ 11:1-11; లూక్ 19:28-40; యోహాన్ 12:12-19 \p \v 1 ఔర్ యెరూసలేంతన్న ఒలీవ మాక్ గుబ్బె మెరా అనెకా బేత్పగేంఙ్ వత్తెర్. అత్తి యేసుంద్ ఇద్దర్ సిసులున్ కూగుత్, \v 2 ఇముంఙ్ ముదర్‍వై కన్కెరెకా ఉర్‍వై చెర్. చెరెగయ్ కట్టుత్ అనెకా ఒక్కొ గాడ్దినె, కొవ్వె ఇముంఙ్ కన్కెరద్. అదున్ ఉడుపుత్ అన్‍వై తోడవర్‍. \p \v 3 ఎరేనా ఇమున్ అదున్ బదోల్‍ వెల్‍త్తె, అద్ ప్రబునుంఙ్ పాజె ఇసా ఇడ్డుర్, అపుడ్‍ అముదు వెంటాయ్ అదున్ ఇమున్ కొరెంఙ్ సియ్‍సాంద్ ఇసా ఇడుత్ ఔరున్ పన్కతెంద్. \v 4 ప్రవక్త ఇడ్త గొట్టిక్ జరగిలెంఙ్ ఇసా ఇనంఙ్ ఎద్దిన్, ఆ గొట్టిక్ ఎద్దెవింతె, \q1 \v 5 “ఇదొ ఇన్నె రాజక్ గరిబెత్న, \q2 గాడ్దినె కొవ్వెన్ పొయ్ ఉదుత్ \q2 ఇన్‍వై వర్‍సానంసాద్ ఇసా \q1 సియోనె పోరకుంఙ్ ఇడ్డూర్.” \p \v 6 అపుడ్ సిసు యేసుంద్ ఆగ్య సియ్‍తెతియ్ కత్తెర్. \v 7 ఔర్ ఆ గాడ్దిన్, అని అద్నె కొవ్వెన్ తోడా వత్ అదున్ పొయ్ తమ్మె జుఙ్ఙెలున్ తడుత్. అదున్‍ పొయ్ యేసుంద్ ఉద్‍తెంద్ \v 8 మంది నత్తి సిమ్కన మంది తమ్మె జుఙ్ఙెలున్ పావుత్ పొడమి బూమి పొయ్ తాడనెర్. కొన్సెం మంది మాక్ కొమ్ములున్ కత్కుత్ పావుత్ తడనెర్. \p \v 9 మందినత్తి అంనుంఙ్ ముదర్‍వై, వెన్కవై అడగ్సా “దావిద్ కీకెంఙ్ మహిమ! దెయ్యమున్ స్తుతి ఎరెంఙ్ ఇస ప్రబునె పేర్ రడ్ వారెకనుంఙ్ స్తుతి, సోయ్త జాగంఙ్ జెయ్” ఇసా వాపొయ్‍సా వత్తెర్. \v 10 యేసుంద్ యెరూసలేముంఙ్ వతవెన్కత పట్నంతర్ సిమ్కన మంది, “ఎరెతంద్?” లొలినడ నిడతిన్. \p \v 11 అమ్నున్ వెంట వత్త మంది, “ఇంద యేసుంద్ గలిలీయత నజరేత్ తన్న వత్త ప్రవక్త” యేసుంద్ ఇసా ఔరుంఙ్ ఇడతెద్. \s యేసుంద్ మందిరున్ సెరెకంద్. \r యోహాన్ 11:15-19; లూక్ 19:45-48; యోహాన్ 2:13-22 \p \v 12 యేసుంద్ గుడిత్ సెత్న అత్తి విరెకరున్ సుమ్మెకారున్ సిమ్కన మందిన్ పుస్‍తెద్. పైసె దిడినడ్ సుమ్మెకరె టెబల్‍కున్, పారెవలున్ విరెకారె పిటలున్ జొపిటెద్. \v 13 ఔరున్ ఇనంఙ్ ఇంతెంద్, “అన్నె మందిర్, ‘సదర్‍ మందింఙ్ సటి పార్తన ఎల్ల’ ఇసావాయుత్ అండద్, గని నీర్ అదున్ డొఙలె కిల్ల బనప్‍తిర్.” \p \v 14 అత్తి అనెకా కుట్టిక్ గుడిక్ యేసున్ మెర వత్తెర్, అంద ఔరసాదరున్‍ సోయ్‍ కతెంద్. \v 15 దొడా మన్‍వలె దెయ్యలకెర్, నియమ్ సాస్త్ర గురు అద్బు తాలున్ ఓల్‍తెర్. ఔర్ “దావిద్నె కీకెంఙ్ స్తుతి” ఇసా గుడిత్ వాపొయెకా చిన్నం పోరక్ రున్ ఓలుత్న రగ్గుంఙ్ వత్తెర్. \p \v 16 ఇవ్రి తానెవిసా వపొయ్‍సరొ విసతివా? ఇసా అమ్మున్ వెల్‍తెర్. అదుఙి యేసుంద్, “విసాతి, ‘పోరకేర్, సిన్న పోరకేరె మూతిక్‍లెంఙ్ స్తుతికున్ నిడప్‍తి’ ఇనెకా గొట్టి నీర్ ఎప్పుడి లెకనముత్ వసిపెతిరా?” ఇసా ఔరుంఙ్ ఇడ్డుత్! \p \v 17 యేసుంద్ ఆ పట్నం తన కురియుత్ బేతనియఙ్ వాక సెత్ ఆ సింతె అత్తి అండెద్. \s యేసుంద్ మెడి మాకున్ సిరొప్ సియ్యెకాద్ \r లూక్ 11:12-14 \p \v 18 వెగ్‍త వెన్కత అముదు పెన్న పట్నముంఙ్ వరెంఙ అమ్నుంఙ్ కర్వత్తిన్. \v 19 అప్పుడ్ ఆ పావ్ పకంఙ్ ఒక్కొ మెడి మాకున్ కొమ్ము ఓల్‍తెంద్. అముదు అదున్ మెర సెత్న ఓల్‍తె, అద్‍నంతి ఎగులి ఎరెకడ తనయ్ కన్‍కెరెతె. అముదు అదున్, “ఇక ముండట్ నీ ఎప్పుడి కాయె!” ఇంతెంద్. వెంటాయ్ ఆ మేడి మాక్ అరతిన్. \p \v 20 అదున్ ఓలుత్, సిసు కామల్ కత్తెర్, “ఆ మేడి మాక్ ఒక్కొది మట్ ఎనంఙ్ అర్తినెరా!” ఇసా ఇంతెర్. \p \v 21 అదుంఙి యేసుంద్ “ఇముంఙ్ విస్వాసం ఇట్టె, తానయ్, అన్మాన్ కల్‍సెట అండె, ఈ మేడి మాక్ కతదున్ నిర్‍నాయ్ కలెంఙ్ సాలతిర్. అతెయ్ మత్రమ్ తోద్, ఈ గుబ్బెన్, నీ సులుత్ సమ్‍దురుత్ ఉర్క ఇంతె అనంఙ్ కరెయ్ గడిలద్. \v 22 నీర్ పార్తన కలెంఙ్ ఎద్ పాజె ఇసాతిరొ అద్ రొబడ్‍దవిసా బరొస ఇంతె అద ఇముంఙ్ రొబడ్‍ద” ఇసా ఔరుంఙ్ ఇడ్‍తెద్. \s యేసుంద్ ఆదికారమున్ బదోల్ వేలేకద్ \r లూక్ 11:27-33; లూక్ 20:1-8 \p \v 23 యేసుంద్ గుడిత్ ఇడ్సఅనెంఙ్ దెయ్యలకెర్, మన్‍వలె మందినె దెయ్యలకెర్ అమ్నున్‍వై వత్న, ఏ అదికారడ్ ఈ పనిక్ కల్‍సాతి? ఈ అదికార్ ఇనుంఙ్ ఎద్ సియ్తెంద్? ఇసా వెల్ తెర్. \p \v 24 యేసుంద్ అనాయ్ ఇమున్ ఒక్కొ ప్రస్న వేల్తొల్తెంద్. అదుంఙ్ నీర్ సామదనం సియ్‍తె అన్ ఏ అదికార్ రడ్ ఈ పనిక్ కల్సాతొ ఇముంఙ్ ఇడ్‍సాత్. \v 25 యోహాన్ సియ్‍ తా బాప్తిస్మ పరలోక తన వత్తినా? తోద్‍తె మన్కతన వత్తినే? ఇసా ఔరున్ వెల్‍తెద్. అపుడ్ ఔరు, నేండ్‍ దెయ్యంతన ఇసా ఇడ్‍తె, నీర్ తనుంఙ్ యోహానున్‍ పొయ్ బరొస ఇడెతిర్? ఇసా ఇందద్. \p \v 26 మన్కకెతన ఇసా ఇడ్‍తె ఈ మంది సిమ్కన యోహానున్ ఒక్కొ ప్రవక్త ఇసా ఇందర్ అదుంఙ్ ఏత్తి ఔర్ తగల్‍సారొ ఇసా అర్రివార్సద్ ఇసా తమ్మెత్‍ తామీ సాయ్‍గుత్, \v 27 అదుఙి అముంఙ్ ఒర్కి తోద్ ఇంతెర్. అప్పుడ యేసుంద్ అనంఙ్ ఎదే అన్ ఏ అదికార్ రడ్ ఇదా కల్‍సాతొ ఇండెన్. \s ఇద్దర్ పోరకేరె బదోల్ ఉదహరన్ \p \v 28 అముదు ఔరున్ వెంట ముడ్‍సా, “ఇముంఙ్ ఎనంఙ్ కరిల్‍సాద్? ఒక్కొ మన్కంఙ్ ఇద్దర్ పోరకేర్ అండెర్. బంద్ద దొడంద్ పోరకున్, కుగూత్ బాపు, సెత్న ఇనెడ్ అంగుర్నె వాడి పని కల్ ఇంతెంద్.” \p \v 29 అముదు, అన్ సెరెన్ ఇసా ఇంతెంద్ గని మల్ల మన్ బద్లిపుత్ సెద్దెంద్. \v 30 అపుడ్ బాంద్ తన్నె పెనొకొ పొరకున్‍వై వత్న అనాయ్ వెల్తెంద్. అముదు, అన్ సెసాత్ ఇంతెంద్‍ గని సెరెతెద్. \p \v 31 ఇవ్రు ఇద్దర్‍లోప ఎంద్ ఆ బానెత్ గొట్టిన్ వింతెతి? ఇసా ఔరున్ యేసుంద్ వెల్ తెంద్. ఔర్, “పేలెతంది” ఇసా ఇంతెర్. యేసుంద్, అన్ ఇముంఙ్ సత్తెం ఇడ్డెకద్ తానెద్ ఇంతె, అప్త వసూల్ కలెకార్నాయ్, వేసంతర్ ఇముంఙ ఎన ముడటి దెయ్యమ్నె రాజ్యముంఙ్ సెదర్. \p \v 32 యోహాన్ నీతినె లూక్గమున్ ఓలిపెఙ్ వతెంద్ గని అమ్నున్ నీర్‍ నంమెతిర్. గని అప్త వసూల్ కలెకార్నాయ్, డొఙులున్ బరొస. అదున్ ఓలుత్ ఎన నీర్ ఉమ్‍జిలెతిర్, అమ్నున్ మన్ బద్లిపుత్ సెద్దెంద్. \s అంగుర్ వాడి తా పనివాలె మన్ బద్లిపుత్ సెద్దెంద్ ఉదహరనా \r లూక్ 12:1-12; లూక్ 20:9-19 \p \v 33 పెన ఒక్కొ ఉపమానం విండ్ర, ఒక్కొ మాల్కక్ తన్నె దండి వాడిత్ అంగుర్నె వాడి ఎదప్‍గత్న, అదున్ తిర్గొర జాప్ కల్గతెంద్. అత్తి అంగుర్నె వాడిత్ నడ్‍మున్ దండి పొక్క తయార్ కల్సర్, అత్తి కాయెకనున్ నెమిపుత్న, కాయెంఙ్ పొడమ్ ఏగర్ ఇడ్‍గత్న, అదున్ బాటయడ్ సియుత్ దావ్‍త దేసెముంఙ్ సెద్దెంద్. \p \v 34 కిస్సెక కాలమ్ వత్తె పంట తా తన్నె ఇస తోడవా ఇసా ఆ బటెయడ్ సియ్‍తన్వై తన్నె గడియకేరున్ పన్కతెంద్. \v 35 ఆ కెన్ సుల్‍పెకార్ అమ్నె గడియకేరున్ సుముత్, ఒక్కొనున్ లగప్‍తెర్, ఒక్కొనున్ అలంఙ్తెర్. ఇంకొక్కొనున్ గుండ్ల లగప్తేర్. \p \v 36 అప్పుడ్ అముదు పేలెతరుంఙ్ ఎన పెరెత్ మంది గడియకెరున్ పన్కతెంద్. గని ఔర్ ఇవ్రున్‍నాయ్ పేలెతరున్లాఙి కత్తెర్. \v 37 ఆక్రింఙ్ ఆ మాల్కక్ అన్నె కీకెంఙ్ ఎన ఔర్ మన్ సియ్‍దర్ ఇంత్న, తన్నె కీకెన్ ఔరున్‍వై పన్కతెంద్. \v 38 తే ఆ బాటయడ్ సుంతర్ అమ్నున్ ఓలుత్న, అముదు, వరస అన్నెద్. అమ్నున్ అలుఙుత్ అమ్నె పూర ఇస్టెదున్ వెంత్నర్, వార్ ఇసా తమ్మెత్ తమి ఇంతెర్. \p \v 39 ఔర్ అమ్నున్ సుముత్ అల్ఙుత్ అంగుర్నె వాడి పకంఙ్ జొపిటెర్, \q1 \v 40 ఇండి ఆ అంగుర్నె వాడినె మాల్కక్ వత్ \q2 ఆ కెన్ సుల్‍పెకరున్ తగల్‍సాద్? \q1 ఇసా ఔరున్ వెల్‍తెద్. \q2 \v 41 “అముదు ఆ కరాబ్ మన్కరెరున్ అర్సెటా అల్తెంద్. \q1 కిస్సెకా కలముత్ తానుంఙ్ వరెక ఇసా \q2 మక్త పై సెలున్ పద్దతినడ్ సియ్యుత్న \q1 మరొక్కొ సెత్కరికున్ ఆ అంగుర్నె వాడి \q2 మక్తనడ్ సియ్తెంద్” ఇసా అంనుఙ్ ఇడ్తెంద్. \q1 \v 42 అపుడ్ యేసుంద్ ఔరున్ ఇంతెంద్, \q2 ఎల్ల కట్టెకద్ పనిత్ పడ్సెట \q1 గుండున్ ఆక్రింఙ్ మొదలిడెకా బునదిత గుండు ఎద్దిన్. \q2 ఇదున్ ప్రబుది బనప్‍తెంద్. \q1 ఇద్‍ నేండుంఙ్ కమల్‍ తాద్ ఎద్దిన్ \q1 నీర్ లేకనముత్ ఇడ్తెతి ఎపుడి వసిపెతిరా?\fig ద్రాక్షతోటలో వాచ్ టవర్|alt="Watchtower in a vineyard" src="HK00105C.TIF" size="col" copy="Horace Knowles ©" ref="21:42"\fig* \p \v 43 అదుంఙ్ ఎత్తి దెయ్యమ్నె రాజ్యం మున్ ఇమత్తనట్ పుసుత్, అద్నె పంటన్ పెన సియెకా మందింఙ్ సియ్‍సాత్ ఇసా ఇడ్‍సాత్. \p \v 44 ఈ గుండ్ పొయ్ రాలెకర్ తుక్డె ఎద్దర్ గని అద్ ఎరున్ పొయ్ రాల్సదొ అమ్నున్ సుర్రా బనల్దార్.\f + \fr 21:44 \fr*\ft ఈ వచనమూ పాత లెకనమూలొ లేడహు.\ft*\f* \p \v 45 అముదు ఇడ్‍త ఉపమానం తమున్ బదోలి ఇడ్డెకదుంఙ్ మెన్ దెయ్యలకెర్, పరుసియు ఒర్కిల్‍తెర్. \v 46 అదుఙి ఔర్ అమ్నున్ సుమెంఙ్ మెకా ఓల్‍నెర్ గని మందింఙ్ అర్సతెంద్. తానుంఙ్ ఇంతె మంది సిమ్కన అమ్నున్ ఒక్కొ ప్రవక్త ఇసార్. గని మన్కకెరున్ ఓలుత్ అరుస్తేర్. \c 22 \s పెండ్లీ జెవొన్నె ఉపమానం \r లూక్ 14:15,24 \p \v 1 యేసునుంఙ్ ఉత్తర్ సియ్స మల్ల ఉపమానం ఇనంఙ్ ముడేఙ్ ఎద్దెంద్, \v 2 పరలోక రాజ్యం ముత్ ఒక్కొ రాజక్ రాజ్ కలెక తన కీకె సెత్న జెవొన్ తయార్ ఇదర్తెతి అండాద్. \v 3 ఆ జెవొనుఙ్ కుగ్ తరున్ ఔరున్ కూగెంఙ్ అముదు తన్నె గడియకేరున్ పావిట్టెద్. తే ఔరేరి వారెతెర్. \v 4 అపుడ్ ఆ రాజూ, ఇద్దొ, అన్నె జెవొన్ తయార్ అండద్. కొందలున్, కొరూవ్త జన్వల్లున్ తర్గుత్ పేండ్లి జెవొన్ తయార్కత్తమ్, వర్ ఇసా ఇడ్డెఙ కొన్సెం మంది గడియకేరున్ పవిట్టెర్ \p \v 5 గని అముదు లెక్క కల్సెటా, ఒక్కొద్ తన్నె కెనున్, మరొక్కొంద్ తన్నె వ్యాపారమున్ చేరెర్. \v 6 మిక్తార్ అంనే గడియకేరున్ సుంనేంమిసా లజ్జన్ సెర్పతెర్ అలుంఙ్తెర్. \v 7 అదుఙి రాజక్ రగ్గుంఙ్ వత్ తన్నె సైనీయమ్మున్ పవిడుత్, ఆ కరాబ్ మన్కన్ అల్ఙుంత్, ఔర్ పట్నమున్ కిసిడుత్. \v 8 అప్పుడ్ అముదు, తన్నె గడియకేరున్ పెండ్లి జెవొన్ తయార్ అండాద్ గని అన్ కుగ్తెనా గడియెంఙ్ సలేతెర్. \v 9 అదుఙి నీర్ నడుంపవుత్ సెత్ నీర్ ఇంకెన్తె కన్కెద్ద మందియొ సందీక్ పెండ్లిఙ్ జెవొనుఙ్ కుగ్నెర్ తన్నె తొరెనుంఙ్ ఇడ్తెర్. \p \v 10 ఆ గడియకెరె నడుమ్ పవుత్ సేత్ కరాబులున్, సోయ్ తరున్ తానుంఙ్ ఇంకెంతె మందినొ మిరప్తెంద్. ఆంద్ ఎల్ల సిమ్కన పెండ్లి జెవొనుఙ్ వత్తరున్ సాదరుని నింతిన్. \v 11 రాజక్ అత్తి ఉద్తెనా ఔరున్ ఓలెఙ్ లోప వతెంద్. అత్తి సెత్ జుఙ్ఙె తొడ్సెటా ఉద్దుత్ అనెకాంద్ ఒక్కొద్ అనుఙ్ కడ్కెదెంద్. \v 12 రాజక్ అంనడ్, సంఙ్త, పెండ్లి జుఙ్ఙె తోసెటా నీ లోపా ఎనంఙ్ వత్తి? ఇసా వెల్తెంద్. గని అముదు సురుమ్ అండెంద్. \p \v 13 అదుఙి రాజక్, ఇమ్నె గెట్టలున్, కెయ్యులున్ కట్టుత్ వాక సిర్మనత్ డగ్లిపుర్. అత్తి అముదు అర్ మూతి కత్ అంకంద్ ఇస తన్నె గడియక్ కుంఙ్ ఇడ్తెంద్. \v 14 కుగెకద్ వింతర్ ఔర్ గుల్ మంది అండార్ గని నివ్డిప్తర్‍ కొన్సెం మందియ్. \s పన్ను కట్టెకద్ గురించి వెల్తొల్తెంద్ \r మార్క 12:13,17; లూక్ 20:20,26 \p \v 15 యేసునున్ పరుసియు సెత్, యేసుంద్ అమ్నున్ ముడెఙ ఎదున్ బదోల్ పసిపెకాదా ఇసా విచార్ కత్తెర్. \v 16 అప్పుడు ఔర్ తమ్మె అనుసరలను కొన్సెం మంది సిసులున్ హేరోదు మన్కకెర్ వెంట అమ్మున్వై పవిట్టెర్. ఔర్ అమ్నడ్ “ఇడ్డెకని, నీ సత్తెం తా రిసా దెయ్యమ్నె మర్గం బరబర్ ఇడ్డెకాంద్, ఎరుని లెక్కకలెవ్ ఇసా, ఎంటది బెత్బవ్ ఓలిపే ఇసా అముంఙ్ ఒర్కి. \v 17 రొమ రాజక్ పన్ను సియ్యెకాద్ న్యాయమా? ఎందా? ఈ గొట్టిత్ బదోల్ ఇన్నె మన్ అముంఙ్ ఇడ్” ఇసా వెల్తెర్. \p \v 18 యేసుంద్ వెంటాని ఔరె కరాబ్ విచార్ ఒర్కిల్ “కప్టి మన్కరెర్, అన్ తానుంఙ్ వెతొల్సర్? \v 19 పన్ కట్టెంఙ్ కొత్ తా దెనార ఒక్కొద్ అనున్ ఓలిపుర్” ఇన్తెంద్. ఔర్ అముదు దగ్గరికి ఒక పన్ను దేనారం తోడవత్తెర్. \v 20 అముదు “ఇదున్ పొయ్ అనెకా బొమ్మ, అక్సెరా ఎరె” అదా అమ్నున్ వెల్తెంద్. ఔర్ “అదా రోమ రాజకున్” ఇంతెర్. \v 21 అపుడ్ తప్పెతెర్ అముదు వెంటని “అనగ్ ఎంద్దె రొమ రాజక్నె రాజుఙి, దెయ్యమి దెయ్యమున్ సియ్యుర్” ఇసా ఔరడ్ ఇడ్డెర్. \v 22 ఔరె గొట్టిన్ వింత్ కమల్ ఎందెర్ అమ్నను సాయుత్ సెద్దెర్. \s తిక్తంద్ మల్ల సులెకాదున్ బదోల్ ఇడ్డెకాద్ \r మార్క 12:18,27; లూక్ 20:27,40 \p \v 23 అద్ది దీనం, తిక్తరున్ ఔరున్ తిక్తార్ బత్కెకర్ ఇడ్డెకా సద్దుకియ్యు అమ్నున్‍ వై సేత్, \v 24 “బొద ఇడ్డెకంద్ ‘ఒక్కొ మన్కక్ పొకాకెర్ తొసేట తిక్తెంద్ అమ్నె తోరెంద్ అమ్నె మాసలున్ పాట్ ఇదర్ రుత్ తన్నే తొరెనుఙ్ పిల్లపడస్ ఎర్గలెంఙ్’ ఇసా మోసే ఇడ్డెంద్ తా.” \p \v 25 అమున్ ఒర్కిలుర్ అన్నక్ తోరెంద్ అన్నెర్. పేలెతంద్ పాట్లు ఎత్ పిల్లాపడ్ ఎర్సెటయ్ తిక్తెంద్ అమ్నె తొరెంద్ మాసలున్ పాట్లు ఎద్దెంద్. \v 26 ఇమ్‍దు రెండవ వలేంఙ్‍, మల్ల మూడవ వాలే మల్ల సాదరి అనఙ్ ఇదరుత్ తిక్తెర్. \v 27 ఔర్ సాదరి మల్ల అద్ పిల్ల నయ్ తిక్తిన్. \v 28 తిక్ తార్ బక్కెర్ మల్ల సుల్తె ఆ ఏడ్గురె లోపా అద్ ఎరుఙ్ మాస ఎరద్ ఇసా వెల్తెర్. \p \v 29 అదుఙి యేసుంద్ “ఇముంఙ్ లేకనమున్, దెయ్యమున్ సక్తి ఒర్కితొద్ అదుఙి నీర్ లగ్కిపడ్సాతిర.” \v 30 తిక్ తార్ బక్కెర్ జర్గిల్త మల్ల ఎరి పెండ్లి ఇదరెర్, పెండ్లి ఎర్గాలెర్ ఔరు పరలోకముత్ దెవదూత్లాఙ్ అంసార్. \v 31 తిక్ తార్ బక్కెర్ ఔరె పానం ఎరెకద్ ఎదె దెయ్యం, అన్ అబ్రాహామ్నె దెయ్యంనన్, ఇస్సాక్‍నె దెయ్యంనన్, యాకోబ్నె దెయ్యంనన్ ఇసా ఇడ్‍త గొట్టి నీర్ వసిపెతిరా? \p \v 32 తిక్ తార్ పానమ్ ఎదే దెయ్యం అన్ అబ్రాహామ్నె దెయ్యం, ఇస్సాక్నె దెయ్యం, యాకోబ్‍ దెయ్యం ఇసా ఇడ్త గొట్టి నీర్ వసిపెతిరా? అముదు బత్కుత్ అనెకరుంఙి దెయ్యం, తిక్తరుంఙ్ తోద్ ఇసా ఔరుంఙ్ ఇడ్‍తెద్. \v 33 ఈ గొట్టికున్ వింత మంది అమ్నె ఇడ్డెకదున్ కమల్‍ ఎద్దెర్. \s పరిసయ్యులున్ వెలెకద్ \r మార్క 12:28,34; లూక్ 10:25,28 \p \v 34 అపూడ్ యేసుంద్ సద్దుకి య్యులె మూతికున్‍ బంద కతెంద్ ఇసా పరుసియు అమ్నున్‍ మెర వత్తెర్. \v 35 ఔరతి నియమ్ సాస్త్రి మన్కక్ అమ్నునె పరిక్స సుమెంఙ్‍, వెలుత్ ఓలెకా \v 36 ఇడ్డెక నివ, నియమ్ సాస్త్రత్ పేలె దన్డి ఆగ్యలున్ ఎద? ఇసా వెల్తెంద్. \p \v 37 అమ్నుఙి యేసుంద్ ఇన్నె పూర మన్నుత్, పూర ఆత్మన్, పూర మంనడ్ ఇన్నె ప్రబు దెయ్యమున్ ప్రేమ్ కల్ఇనెకది. \v 38 ఇద్ కిమ్తత్ ఆగ్యల్ తాద్, పేలెతంద్. \v 39 ఇమ్మెత్ నిరి ఎత్తె ప్రేమ్‍ కత్తిరొ అంతె ఇమ్మె మెరతరున్ ప్రేమ్‌కల్ ఇనెకది రెండవ ఆగ్యనాయ్ అటది. \v 40 ఇద ఇంది ఆగ్యలున్ మోసే నియమ్ సాస్త్ర పురాఙ్‍, ప్రవక్తకెరె వాయెకవుంఙ్ ఇద ఇంది ఆగ్యలెంఙి అదర్ ఎత్నఅన్సా. \s క్రీస్తున్ బదోల్ ప్రస్న \r మార్క 12:35,37; లూక్ 20:41,44 \p \v 41 పేన ఒక్కొసట్ పరుసియు ఒక్కొ జాగత్‍ మిరయుత్ అనెంఙ్‍, యేసుంద్ ఔరున్ ఇంన్తెంద్ “క్రీస్తున్ బదోల్ నీ తనెద్ ఇసాతి? అముదు ఎరె కీకె” \v 42 ఔర్ “క్రీస్తునె దావిద్నె కీకె” ఇసా ఇంతెంద్ \v 43 అని దావిద్ అమ్నుంఙ్ దెయ్యమ్నె ఆత్మనడ్ ప్రబుంద్ తానుంఙ్ ఇడ్తెంద్? \q1 \v 44 నీ అన్నె ఉన్న పకంఙ్ ఉద్ ఇసా \q1 ప్రబుంద్ అన్నె ప్రబున్ ముట్టెద్ అదుంఎత్తి \q2 యేసుంద్, అన్ ఇన్నె విరోద్ \q1 ఇన్నె గెటా బూడున్ ఇడ్‍నంత్తెంఙ్ \p \v 45 దావిద్ అమ్నున్ ప్రబువు ఇసా కుగ్గెంఙ అముదు అమ్నున్ ఏనంఙ్ కీకె ఏరతీ? ఇసా ఔరున్ వేల్తెంద్. \v 46 అముదు గొట్టిగ్ ఎద్దీ సమాదనం సియెంఙ్ సాలేతెంద్. అంత్తె ఎరెకడ్, ఆ దినంతన అమ్నుంఙ్ ఒక్కొ గొట్టినయ్ వెలుత్ ఓలెంఙ్ ఎరుఙి దైర్యం ఎరెతిన్. \c 23 \s పరిసయులుఙ్ మల్ల నియంసాస్త్రికున్ యేసుంద్ దట్టిపెకద్ \r మార్క 12:38,39; లూక్ 11:43,46; 20:45,46 \p \v 1 అపుడ్ యేసుంద్ మందీనంతి, తన్నె సిసులున్ వెంట ఇనంఙ్ ఇంతెంద్, \v 2 నియంసాస్త్రంలెంఙ్ గురు, పరుసియు మోసేనె పిటలెంఙ్ సాస్త్రమున్ ఇడ్డెంఙ్ అదికార్ సుమ్ముత్ అండాంద్, ఇసా ఇడ్సాంద్. \v 3 అదిహి ఔర్ ఇమ్మడ్ ఇడ్డెకా అదా సిమ్కన వింత్ అడుగూర్. తే ఔర్ ఇదార్త పనిక్ మాత్రం ఇదరూర్ తానుంఙ్ ఇంతె, ఔర్ ఇడ్తవున్ ఇదరేర్. \v 4 కుంతెంఙ్ సలేర్ గని వెకమ్ మన్కకెరున్ పొయ్ ఇడ్సార్ గని అదవున్ కుంతెంఙ్ సంఙ్ తమ్మె సిట్కరె వెందెనడ్ గిన మదత్ కలెంఙ్ మనుంఙ్ కొరెర్. \p \v 5 ఔర్ ఇదరెక పనిక్ మందిఙ్ కండ్కఎరెంఙ్ ఇసా ఇదార్సర్. తమ్మె కేయ్ పొయ్ వక్యలున్ వాయుత్ అనెక తల్లుత్ కట్టుత్ బత్కిపెకద్ దావ్వడ్, తమ్మె జుఙెలె బొగ్గ నెరప్ సార్. \v 6 ప్రేమనాడ్ మిరయుత్ తినెకత్తి సోయ్ మన్నుంఙ్ అనెక జాగలత్తి యూదులె సావ్డిక్లెంఙ్ అనెంఙ్ ఇసా కోర్సార్. \v 7 అఙడి అనెకత్తి మాన్ సియ్యెకాంద్ లాఙ్‍, మందినె కెయ్యులాడ్ గురు, ఇసా కూగ్ గలెకద్ ఔరుంఙ్ సోయ్. \p \v 8 నీర్ మాత్రం గురు ఇసా కుగ్ గన్నేర్. సదార్ మందింఙ్ ఒక్కొది గురు. నీర్ సిమ్కన దాదకేర్. \v 9 పెన, బూమి పొయ్ ఎరుని బాంద్ ఇసా కూగెంఙ్ తోద్. పరలొకముత్ అనెక దెయ్యం ఒక్కొంద్ ఇమ్మె బాంద్. \v 10 అంతెయ్ తోద్‍గ, నీర్ మాల్కక్ ఇసా కుగ్ గన్నెర్. క్రీస్తునె ఒక్కొది ఇమ్మె మాల్కక్. \p \v 11 ఇమ్మతి సదార్ మందిన్ దండి ఇముంఙ్ గడియక్ లంఙ్ అనెంఙ్. \v 12 తన్నెత్ తాన్ దండి ఇదరెకనున్ సిన్నం కలెకాద్, సిన్నం కలెకదున్ దండి కలెకాద్ ఎరద్. \s వేసంతరున్ యేసుంద్ దటిపెకాంద్ \r మార్క 12:40; లూక్ 11:39,42,44,52; 20:40 \p \v 13 అమ్మొ, నియమ్ సాస్త్ర గురు, పరుసియు, నీర్ కప్టి గునలకేర్. ఇమున్ సిక్స సుకిలెద్. తానుంఙ్ ఇంతె మన్కకెర్ పరలోక రాజ్యంముత్ సోఙెం నీర్ అడ్డం అండతిర్. \v 14 ఔర్ రండెరాసికున్ తమ్మున్వై ఇదరుత్ అదవ్లె ఎల్లకున్ వెద్తదున్ వాలాడ్ ఇవ్రు గుల్ దండి పాప్ కత్తర్ \p \v 15 అమ్మొ, న్యాయ్ సబా సాస్త్ర గురు, పరుసియు, నీర్ కప్టి గునలకెర్. ఒక్కొ మన్కకున్ ఇమ్మతి కలపెంఙ్ సటీ నీర్ సందూర్, బూమిన్ తిర్గొరా వన్నంతె పని ఇదర్సతిర్. సితం అముదు ఇమంతి మిరైత్తతి అముదు ఇమఙ్ ఎన ఇందిఙ్ అంతూ నరకముత్ సిక్స ఇదర్సార్. \p \v 16 అయ్యో, గడ్డి మార్గదర్సకెలర, ఇముంఙ్ సిక్స సుక్కిలెంద్ నీర్ ఇసాతిర్ తా ఎరేనా దెయ్యమ్నె మందిరముంఙ్ జీమెదర్ సుంతే తనయ్ ఎరెద్ గని ఆ మందిరున్ వెంట్ బఙ్ఙర్ రుత్ జీమెదర్ ఇసా గొట్టి సియ్తేర్ గని అదున్ సుమ్ముత్ గెల్లెంఙ్ ఇసా నీర్ ఇడ్సతిర్. \v 17 బుద్ది తోసెటార! గుడ్డి అనెకార! బఙ్ఙర్, ఆ బఙ్ఙరున్ పవిత్ర ఇడ్డెకాద్ దెయ్యమ్నె మందిర్? ఏద్ దండి? \p \v 18 అనాయ్ బావ్ సియేక పీట తొడ్ గని ఒట్టు తప్తె తనయ్ ఎరెద్ గని, అదున్ పొదె అనెక బావ్ సియ్యెకాద్ తొడ్ అని ఒట్టు తప్తి వింతే మత్రం అదున్ సుమ్ముత్ అనెంఙ్ పాజె ఇస నీర్ ఇడ్సనండతిర్. \v 19 గుడ్డిక్లార! ఏద్ దండి? సియ్త వస్తు, అదున్ పవిత్ర ఇదరెక బావ్ సియేక పీట? \p \v 20 బావ్ సియేక పీట పొయ్ ఒట్టు ఇట్టె, అదున్ వెంట ఇసా, అదున్ వెంట అనెక అదా సిమ్కన్ పొయ్ ఒట్టు ఇడ్సనండార్. \v 21 అనాయ్ యూదులె మందిర్ పొయ్ ఒట్టు ఇట్టె, అదున్ వెంట అనెకంద్ అమ్నున్ ఒట్టు ఇడ్స నండాంద్. \v 22 ఆబారున్ పొయ్ ఒట్టు ఇడ్నెంద్ దెయ్యమ్నె సింహాసన్, పొయ్ ఉద్దుత్ అనెక అద సిమ్కనన్ పొయ్ ఒట్టు ఇడ్సనండాంద్. \p \v 23 అయ్యో, నియమ్ సాస్త్త్రతా గురు, పరుసియు, నీర్ కప్టి గునలకేర్. ఇముంఙ్ సిక్స సుక్కిలెద్. ఇమ్మె పుదిన, సోపు, జిలకర్ర, పది అంసులద్ సియ్యుత్, గని నియమ్ సాస్త్రముత్ కరెత గొట్టిక్ న్యాయ్, కలెకారున్, కివ్ ఇనెకాద్ విస్వాసమున్ సయ్తెర్. దసమ బాగం సియ్యెకాద్ నేండుంఙ్ గిన ఇద్ అన్సంద్ ఇసా ఇదవున్ పాట్ కల్సననెంఙ్. \v 24 పేలె గుడ్డిక్లుంఙ్ మార్గదర్సముత్ అనెకర్, నీర్ సిన్నం ఉమ్మె సుమ్ముత్ సాయుత్ దండి ఓటున్ మింఙెకర్ నీరి. \p \v 25 అయ్యె నియమ్ సాస్త్ర గురు లున్, పరుసియు, నీర్ కప్టి గునలకెర్. ఇమున్ సిక్స సుకిలెద్. నీర్ తాలి అని కొజాన్ వకా సక్కనా ఇదర్సతి గని లోప డొంఙ లంఙ్ అగం అసనడ్ నిండుత్ అండద్. \v 26 గుండి పరుసియు, తాలి, కొజా, పేలె లోప ఒడ్ ఇదర్. అపుడ్ అద గిన వకా సక్కనా ఎర్సద్. \p \v 27 అయ్యె, నియమ్ సాస్త్రీ గురు, లర పరుసియు ఇముంఙ్ సిక్స సుక్కిలెంద్ నీర్ కప్టి సునం దిట్త తప్నెలున్ లన్ అండతిర్. అద వక సొబతావి కన్కెర్స. గని, లోప తిక్తరె బొక్కాలడ్, ముర్గుత్ నిండుత్ అంసా. \v 28 అనాయ్ నీర్ గిన వకా అనెక మన్కకెరున్ నీతి తర్‍లంఙ్‍ కన్కెర్సర్. గని, నీర్ లోపా కరాబ్ పనిక్, కప్టి నాడ్ నిండుత్ అండద్. \s యేసుంఙ్ ఔరె సిక్సన్ బదోల్ ఇడ్డెకాంద్ \r లూక్ 11:47-51 \p \v 29 అయ్యె, నియమ్ సాస్త్ర గురు, పరుసి మన్కకెర్, నీర్ కప్టి గునలకెర్. నీతి సిక్స సుకిలెద్. నీర్ ప్రవక్తకెరె తప్నెలున్ కట్సతిర్, ఇమన్ దరడ్ తప్నెలున్ రంఙ్ దిట్సతిర్. \v 30 అమీ గీన అమే పేలెనిత దొడా బత్కుత్ అండె ప్రవక్తకెర్ అల్ఙెకంద్ గొట్టి అవ్రుతీ కలయెకర్ ఎరెమ్ ఇసా ఇడ్స నండర్. \v 31 కరెయ్ నీర్ ప్రవక్తకెరున్ అలుంఙ్తెరె పొరకెర్ ఇమున్ పొదెని సాక్సం ఇడ్సనంసాద్. \v 32 ఇంకతనెద్, నీర్ పెలెనితరె దొసులున్ నీర్ మొత్తం ఇదరెంఙ్ బాంద్కలూర్. \p \v 33 న్యాయ్ సబా “కరాబ్ గున లకెర్, పామ్నె కొవ్వెలర! నీర్ నరకమున్ ఎనంఙ్ గెల్లెంఙ్ సాలతిర్.” \v 34 అదుఙి నీర్ విండ్రు! అన్ ఇమున్ మెర ప్రవక్తకెరున్, బుద్ది అనెకర్, నియమ్ సాస్త్ర గురులున్ పవిడ్సతున్. నీర్ ఔరతి కొన్సెం మందీన్ అలుఙ్‍సర్. సిలువత్ కుడ్‍కెంఙ్. కొన్సెం మందిన్ ఇమ్మె యూదులె సావ్డిక్లెంఙ్ సట్లడ్ కుడ్సర్. మల్ల కొన్సెం మందిన్ ఊర్ తన ఔరున్ పుసుత్ ఎద్గసర్. \p \v 35 ఇమన్ దారడ్ అనెకద్ హేబెలున్ నెత్తురడ్ మోదలిడుర్, నీర్ గుడి, బావ్ సియేక పీట అల్ఙుత్ జొపీట బరకీయ పోరక్ జెకర్యనె నెత్తుర్ ఎన్ ఈ బూమి పొదె అనెక నీతి దరులున్ నెత్తుర్‍నే ఉండ ఇమున్ పొదె వరద్. \v 36 అద సదర్ ఈ పడితర్ పొదెని వర్సద్ ఇస ఇమతీ కరెయ్ ఇడ్సతున్ \s యేసుంద్ యెరుసెలెమున్ ప్రేమ కలెకాద్ \r లూక్ 13:34,35 \p \v 37 “ఏ యెరూసలేం, యెరూసలేం, ప్రవక్తకెరున్ అంలుత్, దెయ్యం ఇన్ మెర పవిట్టనున్ ఔరున్ గుండ్లడ్ కుడ్కుత్ అలఙెఙ, కోర్ తనే పిట్టలున్ ఎనంఙ్ తనె రెప్ప బూడున్ మిరపుత్ డాప్సదొ అదుంఙ్ ఎతి ఇనంఙ్ అన్ గిన ఇన్నె కొవ్వె గదిప్సాత్ ఇసా ఓల్తన్ గని నీ ఇస్టపడెతి. \v 38 ఇందో, ఇండి ఇమ్మె గుడి ఇముఙి సియ్సనండతున్ \v 39 పంఙి తన నీర్ ‘ప్రబునె పేర్ రడ్ వరెకనున్ స్తుతి ఎరెంఙ్ ఇస’ ఇడ్నంతెత్ నీర్ అంన్ ఓలెర్ ఇస అన్ ఇమ్మడ్ ఇడ్సతున్” \c 24 \s మందిర్ కరాబ్ ఎరెకదున్ వాలడ్ యేసుంద్ ఇడ్డెకాద్ \r లూక్ 13:1-2; లూక్ 21:5-6 \p \v 1 యేసుంద్ గుడితన సెరెంఙ్‍, అముదు సిసులున్ ఆ గుడిన్ కట్తద్ అమ్నుంఙ్ ఓలిప్ తెర్. \v 2 అదుంఙ్ గి, నీర్ ఇదసదరున్ ఓలతిర్ తా. అన్ సత్తెం ఇడ్డెకద్ తానెద్ ఇంతె, ఇతి గుండ్ పొయ్ గుండ్ ఒక్కొద్‍ నై తోసెటా ఒద్రిల్ లెకాద్ ఎరద్ ఇసా ఔరున్ ఇంతెంద్. \s స్రమా అని హిమ్సా \r మార్క 13:3-13; లూక్ 21:7-19 \p \v 3 అముదు ఒలీవ మాక్ పొయ్ ఉదుత్ అనెంఙ్ సిసు అమ్నున్‍వై వత్న, నీ ఇడ్‍ తా ఎపుడ్‍ ఎదా? “ఇన్నె వరెకదున్, లొకముత్ ఆక్రి సిన్న అముంఙ్‍ ఇడ్” ఇసా ఇంతెర్. \p \v 4 యేసుంద్ ఔరున్ ఇనంఙ్ ఇంతెంద్, ఎరి ఇమున్ పసిపెంఙ్ తోద్ ఇసా ఉసరాడ్ అండ్రు. \v 5 గుల్‍మంది అన్నె పేర్ రడ్ వత్న అని క్రీస్తునె ఇసా ఇడుత్ సిమ్కన మందిన్ పసిపతెర్. \v 6 గని నీర్ లాడెయులున్ లాడెయున్ వాలడ్ విసతిర్. అద వాలడ్ వర్తలున్ విసతిర్. అపుడ్ అదికలెంఙ్ తోద్. ఇద సదర్ జర్గిలెక తిరెంఙ్‍పాజె గని అంతె జల్దిని వరె. \v 7 మందిన్ పొదె మంది, రాజ్యం మున్ పొదె రాజ్ కలెక సుల్సా. అత్తి అత్తీ కరువు బుకంప వర్స. \v 8 పిల్ల పడ్సు జన్మిలెఙ కస్టెం వర్సదొ అనాయ్ మల్ల ఆక్రి దినాలుంఙ్ నాయ్ అనాయ్ కస్టెం వర్సాద్. \p \v 9 అప్పుడ్ మన్కకెర్ ఇంమున్ తక్లిబ్ హింస ఇదరెఙ, అలుంఙ్ సార్. అన్నె పేరడ్ మంది సిమ్కన ఇమున్ విరోద్ కల్సార్. \v 10 ఆ కలముత్ గుల్ మంది వెన్కవై సర్కిల్సార్, ఒక్కొనెత్ ఒక్కొంద్ విరోద్ కల్సార్ ఒక్కొనెత్ ఒక్కొంద్ దుస్మంల్లు తయార్ కల్సార్. \v 11 పెర్రెత్ మంది నత్తి పైలి కబుర్లకెర్ వత్న గుల్ మందిన్ పసిప్సార్. \v 12 కరాబ్ పనిక్, ఎక్వ ఎత్నా అద్నె పలితమాడ్ గుల్ మంది నత్తి ప్రేమ్ కమ్మి ఎర్సద్. \v 13 గని ఆక్రిదూక్ ఎర్ ఇల్లుత్ అన్సారొ ఔరెతి బత్కిప్ తెంద్ \v 14 పరలోక రాజ్యం బదోల్ సోయ్త గొట్టి మందిన్ సిమ్కన దెసెం సాక్సం ఇడ్డెకద్ ఎరద్. సదర్ దున్యంఙ్ విన్కవర్సద్. ఎద్ద వెన్కత్ అదా సిమ్కన వర్సా. \s గుల్ కటిన్ తా కాలం \r మార్క 13:14-23; లూక్ 21:20-24 \p \v 15 అదుఙి దెయ్యం దానియేల్ ప్రవక్తకున్ వాలడ్ ఇడ్డుత్ గుల్ రిస్కాలేకాంద్ తా వస్తువు ఎనా గుల్ పవిత్రత జాగాత్ ఇల్లెకాద్ నీర్ ఓలెఙయ్ వసిపెకంద్ అర్తం కల్సాంద్, \v 16 అపుడ్ యూదియ దేస్త అనెక మంది మేట్వై తుల్ సెద్దేర్. \p \v 17 ఎల్ల పొయ్ అనెకర్ ఎల్ల లోప వాత్ తనె నేన కొసెంఙ్ కోసీద్ కన్నేర్. \v 18 కేన్వై అనెకాంద్ తన్నె జుఙ్ఙె కొసెంఙ్ ఎల్లవై వరెంఙ్ తోద్. \v 19 అయ్యొ, ఆ దినా పిల్లకున్ పెట్టెనాడ్ అనెకావుంఙ్ అని పాల్ ఉర్తెక పిల్లంఙ్ కస్టం వర్సాద్. \v 20 అప్పుడ ఆ బాంద్ ఎదా. అదుంఙ్ ఎత్తి నీర్ తులెకా వెల టండి కలముత్ ఎకద్ ఆలపుసేక జీర్ ఎకద్ వరెంఙ్ తోద్ ఇసా పార్తన కలుర్. \p \v 21 తానుంఙ్ ఇంతె అంత్తెనడ్ దున్యత్ పెలెతన పంఙిదూక్ వరెతిన్ పెన ముదర్‍వై వరెద్. \v 22 ఆ దినలున్ దెయ్యం కమ్మి కల్‍సెటా అండె సరీరాడ్ అనెకద్ ఒక్కొద్‍ నై సుకడిలెంఙ్ సాలెర్. తానుంఙ్ ఇంతె, అముదు నివ్డిప్తరున్ బదోల్ ఆ దినలున్ దెయ్యం బత్కిప్. \p \v 23 అపుడ్ ఆ కలముత్ ఎద్దెన, ఇమ్‌దొ, క్రీస్తునె ఇత్తి అన్సాద్, అత్తి అన్సాద్ ఇసా ఇడ్‍తె బరొస ఇడ్‍నెర్. \v 24 తానుంఙ్ ఇంతె పైలి క్రీస్తు, పైలి కబుర్లకెర్ వత్న, జమిల్తె దెయ్యమున్ నివ్డిప్తరున్ మొసం కలెంఙ్ సోయ్త కార్యి, గుల్ సిన్న ఓలిప్సార్. \v 25 విండ్ర ఇదవొ, ఇదసిమ్కన అన్ పేలెయ్ ఇముంఙ్ ఇడ్‍తన్. \p \v 26 అదుంఙ్ ఎత్తి ఎంద్ ఎన ఇమ్‌దొ, క్రీస్తుంద్ బటిత్ అన్సాద్ ఇసా ఇడ్‍తెనా, ఇమ్‌దొ, ఈ ఎల్లత కోలి లోప అన్సాద్ ఇసా ఇడ్‍తెనా నీర్ బరొస‍ ఇడ్‍నెర్. ఔరున్ వెంట సెనెర్. \v 27 మెర్‍పెకాద్ ఆబార్ పొయ్ పొద్ కురినా వాలాడ్ బుడిడుత్న పొద్ పడ్నావై తిర్‍సాదొ, అనాయ్ మన్కనె పోరక్ వారెకద్ ఎరద్. \p \v 28 సెత్త్త్త ఎత్తి అంసాదొ అత్తిని రయ్యకె డిగ్సా. \s మన్కక్నే కీకె వరెకాద్ \r మార్క 13:24-27; లూక్ 21:25-28 \p \v 29 ఆ బాద సిమ్కన ఎద్ద వెన్కత్ పొద్దున్ అడ్డమ్ ఎరద్ అని సిర్మనా ఎరద్. నెల వెలుంఙున్ సియసెట అందద్. ఆబార్ తన సుకా రల్‍దా. ఆబార్త సక్తిక్ నెరజడ్‍ ఎదా. సమత్కాల్ \p \v 30 అపుడ్ మన్కనె కీకెనె సమత్కర్ అబరుత్ కన్కెదా. అప్పుడ్ మన్కనె పోరక్ గుల్‍ దొడంద్ మహిమనడ్ ఆబార్‍ డమపొయ్ వరెకనున్ ఓలుత్, బూమి పొయ్ సక్తి అనెకా సిమ్కన జతిక్లా మంది సాక్కున్ కుడుక్‍సార్. \v 31 అముదు సోయ్ వాజ దాండి వాన్సా తన్నె దూత్ లున్ పన్కసార్. ఔర్ ఆబార్త ఆములతన ఇముంలాఙ్‍ఎంత నాలి మూలలత్తన అముదు నివ్డిప్తరున్ దెయ్యం మిరప్సాద్ \s మేడి మాక్ బదోల్ పాటం ఇడ్డెకాద్ \r మార్క 13:28-31; లూక్ 21:29-33 \p \v 32 మేడి మాక్ బదోల్ ఉపమానం కరపుర్. అద్నె కొమ్ము నిగ్రిడుత్ కొమ్ము పెర్గెంఙ్ ఉబ్బ డొయ్ కాలం మెరా వత్తిన్ ఇసా నీర్ ఒర్కిల్‍సతిర్. \v 33 అనాయ్ ఈ గట్నలున్ ఎరెకవున్ ఓల్‍తె అముదు ఇమున్ మెరయ్ కవాడ్ మెరమి అన్సాద్ ఇసా ఒర్కిలుర్. \v 34 ఈద సదర్ ఎంనంత్తెంఙ్ ఇద జాతిక్ తిరే ఇసా అన్ ఇముంఙ్ సత్తెం ఇడ్‍సాత్. \v 35 ఆబార్‍ బూమి డుబిలద్ గని అన్నె గొట్టిక్ ఎపుడి డుబిలె. \s ఆ దినం ఆ వెల ఎపూడ్ వర్సాదొ ఎరుహి ఒర్కితొద్ \r మార్క 13:32-37 \p \v 36 ఆ దినమ్, ఆ వెల ఎప్పుడొ బానుంఙి మాత్రం ఒర్కి గని ఏ మన్కకుగి ఒర్కి తోద్. ఆక్రింఙ్ పరలోకంత దూతులుంఙ్ అని పోరకుఙ్ నాయ్ ఒర్కితోద్. \v 37 నొవక్నె దినా ఎనంఙ్ అండెవొ మన్కనె పోరక్ వరెకా దినమ్‍నాయ్ అనాయ్ ఎర్సాద్. \p \v 38 జల్నిండుత్ వరెంఙ్ పేలె నొవక్నె రూకుత్ సెరెకా దినముంఙ్ ఎంత్, మన్కకెర్ తిసా, ఉసా, పెండ్లి కల్‍సా, సియుత్ వెల్స అన్నెర్. \v 39 జల్నిండుత్ ఔర్ సిమ్కన మందిన్ కొస్‍నంతెంఙ్ ఔరుంఙ్ కరిలెద్ అనాయ్ మన్కనె పోరక్ వారెకద్ ఎరాద్. \v 40 ఆ దినముత్, కేనుత్ ఇద్దర్ మన్కకెర్ పని కల్సనండేర్, ఒక్కొనున్ కొసెకద్‍ ఎరాద్, ఒక్కొనున్ సాయెకద్‍ ఎరాద్. \v 41 ఇరా పిల్లక్ తిర్గలుత్ పరయ్‍సా అండె, ఒక్కొ పిల్ల కొసెకద్‍ ఎరాద్, ఒక్కొదున్ సాయెకద్‍ ఎరాద్. \p \v 42 అదుఙి ఏ దినమ్ ఇమ్మె ప్రబుంద్ వర్‍సందొ ఇముంఙ్ ఒర్కి తోద్ అదుంఙ్ ఎత్తి ఉసారడ్ అండ్ర. \v 43 డొంఙ ఏ వెలుంఙ్ వర్సద్ ఎల్లత మాల్కకుంఙ్ పేలెయ్ ఒర్కి అండె అముదు ఉసరి అన్త డొంఙ్ కలెంఙ్ ఇడ్‍గలసెటా అందద్! \v 44 నీర్ పనొల్‍సెటా వేలలెఙి మన్కనె పోరక్ తల్లున్‍ వర్సద్ అదుంఙ్ ఎత్తి నిర్నాయ్ తయారెత్ అండ్రు. \s విస్వాస్ అని విస్వాస్ తోసెటా సేవక్ \r లూక్ 12:41-48 \p \v 45 పంఙి ఒక్కొ మాల్కక్ తన్నె ఎల్లత్ పని కలెకనున్ వేలఙ్ అంబ సియెంఙ్ నెమిప్‍త నమ్మకమడ్ అన్నెక గడియక్ ఎంద్‍? \v 46 మాల్కక్ ఎల్లఙ్ వత్తె గడియక్ అనంఙ్ కలెకనున్ ఓల్‍సందో ఆ గడియక్ ఎంతె దన్యుడు. \v 47 ఆ మాల్కక్ తన్నె రప్తిరలున్ పొయ్ ఆ గడియకున్ నెమిప్‍సాద్ ఇసా ఇముంఙ్ కరెయ్ ఇడ్‍సాత్. \p \v 48 గని ఆ గడియక్ కరాబ్‍ అనెంఙ్ ఎద్దె, అన్నె ఆస్తిన్ మాల్కక్ కొర్‍మడ్ వర్సద్ ఇసా తన్నె మన్నుత్ ఇన్తన \v 49 తన్నె వెంట పని కలెకాంద్ సోయ్త గడియకెరున్ కుడుక్‍సా, జిఙ్ఙలకెర్ వెంట కలయుత్ తిసా ఉసా అండె, \v 50 ఆ గడియక్ పవొల్‍సెటా దినములెంఙ్‍, ఒర్కి తోసెటా వేలంఙ్ అమ్నె మాల్కక్ వర్‍సాంద్. \v 51 అమ్నున్ తుక్డె కత్కుత్న కప్టి గునాలకెర్ వెంట అమ్నుంఙ్ సిక్స సియ్‍సాద్. అత్తి అరేకద్ పల్కుకొర్కెకద్ అన్సాద్. \c 25 \s పదిమంది జవన్ పిలక్‍క్లె ఉదహరన్ \p \v 1 పరలోక రాజ్యం కలెక ఇనంఙ్ ఇడెంఙ్ వద్. పది మంది కువారి పిలక్ నొవ్రకున్ బెటెరెంఙ్ దీవేన్ సుముత్ సెన్నే. \v 2 ఈ పది మందిన్ లోప సెయ తెలివి తోసెట, సెయ తెలివి అనెక. \v 3 తెలివి తోసెట జవన్ పిల్లక్ తమ్మె దీవెలున్ సుమ్‍తె గని తమున్ వెంట ఒలీవ నూనె సుముత్ సెరెతె. \p \v 4 తెలివి అనెక జవన్ పిల్లక్ తమ్మె దీవే వెంట సీసాలెంఙ్ ఒలీవ నూనె తొడ సెసర్. \v 5 నొవ్రక్ వారెకద్ కొరమ్ ఎరెక వెలంఙ్ ఔర్ సిమ్కన మంది తుర్సా మంఙ్తెర్. \p \v 6 సర్సామాలె, ఇమ్‌దొ, నొవ్రక్ వర్సనంసాద్. అమ్నున్ ముండట్ సెర్ ఇనెక లేఙ్ విన్కవత్తిన్. \v 7 అప్పుడ పది మంది కువారి పిల్లక్ సిమ్కన సులుత్ దీవెలున్ సవరిప్‍సార్. \v 8 అప్పు తెలివి తోసెట, అమ్మె దీవే కిట్‍సానంస, ఇమ్మె ఒలీవ నూనె లత్రనట్ కొన్సెం అముంఙ్ నాయ్‍ సియసాతిరా? ఇసా తెలివి అనెకవున్ వెల్‍తె. \v 9 అప్పుడ్ అద, అంమత్తి అనెక నూనె నేండ్‍ ఇద్దరుంఙ్ పురలెద్‍ఎర, నీర్ సెత్న నూనె విరెక రత్త నూనె సుమ్ముత్ కొర్ ఇసా ఇడ్తెర్. \v 10 అదా సుమ్మెంఙ్ సెరెంఙయ్ నొవ్రక్ వతెంద్. అప్పుడ తయార్ అనెక సెయ్యా జవన్ పిల్లక్ అమ్నున్ కలయుత్ పెండ్లి ఎల్ల లోప సెదె. వెంటాయ్ కవాడ్ గెద్‍తెర్. \p \v 11 అదుంఙ్ వెన్కత మిక్త కువారి పిల్లక్ వత్న, ప్రబు, ప్రబు, అముంఙ్ గుయున్ పుస్ ఇసా జోరనట్ వపొయ్‍తే. \v 12 గని అముదు, అన్ సత్తెం ఇడ్‍సాత్, నీర్ ఎరొ అనుంఙ్ ఒర్కి తోద్ ఇంతెంద్. \v 13 ఆ దినమ్ ఆ వెల ఇముంఙ్ ఒర్కి తోద్ అదుంఙ్ ఎత్తి ఉసారడ్‍ అండ్రు. \s ముగ్గుర్ సెవాకెర్ బదోల్ ఇడ్డెకాద్ \r లూక్ 19:11-27 \p \v 14 పరలోక రాజం ఇనంఙ్ అన్సాద్, ఒక్కొ మన్కక్ దవ్ దేసెముంఙ్ సెత్ తన్నె గడియకున్ కూగుత్ తన్నె ఆస్తిన్ ఔరుంఙ్ సియుత్ సెద్దెంద్. \v 15 ఔర్ ఔరె సక్తి నడ్ ఒక్కొనుఙ్ ఐద్ హజర్ బఙ్ఙర్నె పైసె ఇకొక్కొనుఙ్ ఇంది హజర్ బఙ్ఙర్నె పైసె పెనఓక్కొనున్ ఒక్కొ హజార్ బఙ్ఙర్నె పైసె సియుత్, వెంటని సెదెంద్. \v 16 ఐద్ హజర్ సుంతంద్ అదవున్ విరుత్, ఇక్క ఐద్ హజర్ ఎక్వ కమప్తెంద్. \v 17 అనాయ్ ఇద్ది హజర్ సుంతంద్ అముదు ఇక్క ఇద్ది కమయ్కతెంద్. \v 18 పెన ఒక్కొద్ హజర్ బఙ్ఙర్నె పైసె సుంతంద్ సెత్న బూమిత్ పొక్క తౌవుత్ తన్నె మాల్కక్నె పైసెలున్ డాపుత్ ఇట్టెంద్.\fig బఙ్ఙర్నె పైసె|alt="Burnt offering on an altar" src="hk00168c.tif" size="col" copy="Horace Knowles ©" ref="25:15"\fig* \p \v 19 పేలె సాల్కు ఎద్ద వెన్కత్ ఆ మాల్కక్ పెనా వతెంద్ తన్నె గడియకెరున్ ఇసొబ్ వెల్తెంద్. \v 20 అపుడ్ ఐద్ హజర్ పైసె సొంతంద్ పెన ఐద్ నుల్‍ కాలపుత్ మాల్క, గురు నీ అనుంఙ్ ఐద్ హజర్ పైసె సియ్తీ తా, అదా ఎరెకడ్ పేనా అన్ ఐద్ హజర్ కమ్పతన్ ఇసా ఇడ్తెంద్. \p \v 21 అమ్నె మాల్కక్, సబ్బస్! నీ సోయ్త గడియక్! నీ ఈ చిన్నలెఙి నమ్మకమడ్ అన్సాంతి. అదుంఙ్ ఎత్తి ఇన్ ఎక్వ పనిక్ పొయ్ నెమిప్‍సాత్. ఇన్నె మాల్కక్నె కుసిత్ నీనాయ్ బగ్ సుమ్ ఇంతెంద్. \v 22 అనాయ్ ఇంది హజర్ బఙ్ఙర్నె పైసె సుమ్తంద్ వత్న, మాల్క, గురు నీ అనుంఙ్ ఇంది హజర్ బఙ్ఙర్నె పైసె సియ్‍తడితా, అదవి ఎరెకడ్ అన్‍ పెన ఇంది హజర్ బఙ్ఙర్నె పైసె కమప్‍తన్ ఇసా ఇంతెంద్. \p \v 23 మాల్కక్ ఆహా! నీ సోయ్త గడియక్! నీ ఈ చిన్నలెఙి నమ్మకమడ్ అన్సాంతి. అదుంఙ్ ఎత్తి ఇన్ ఎక్వ పనిక్ పొయ్‍ నెమిప్‍సాత్ ఇన్నె మాల్కక్నె కుసిత్ నీనాయ్ బగ్ సుమ్ ఇంతెంద్. \v 24 మల్ల హజర్ బఙ్ఙర్నె పైసె సుమ్‍తద్ వతెంద్. అముదు ఇంతెంద్, ప్రబు, నీ వితన తప్‍సెట జాగత్ పంట పుసెకని, తప్‍సెట జాగత్‍ పంట మిరపెంఙ్‍ ఓలెక మన్‍లకెరరా అనుంఙ్ ఒర్కి తా \p \v 25 అనుంఙ్ అర్సతెంద్, నీ సియ్‍త బఙ్ఙర్నె పైసెలున్ బూమిత్ తవ్వుత్ డపుత్ ఇట్టాడన్. ఇదావొ, ఇన్నె బఙ్ఙర్నె పైసె సుమ్‍ ఇంతెంద్. \v 26 ఆ మాల్కక్ అమ్నున్, నీ బొందడి! సుకడ్యిక గడియక్‍ని. అన్ వయ్‍సెట జాగతవున్ అర్కెకారన్, ఇడ్‍సేట జాగత్ పంటన్ మిరపుత్ ఇడ్డెకారన్ ఇసా ఇనుంఙ్ ఒర్కియ్‍ తా! \v 27 అనంఙ్ ఎదే నీ అన్నె బఙ్ఙర్‍నె పైసెలున్ దెడినడ్ సియెకన్‍వై ఇడెంఙ్ అండిన్. అపుడ్‍ అన్ వత్న అదున్ దెడికలపి సుమ్‍తనెరన్ ఇసా ఇడుత్, \p \v 28 ఆహజర్ బఙ్ఙర్నె పైసెలున్ అమ్నతన వెలుత్న పది బఙ్ఙర్నె పైసె అనెకన్‍వై సియ్తెర్. \v 29 గని అనెకా ప్రతి ఒక్కొనుంఙ్ సియెకద్ వరద్‍ తోసెట నత్తన అనెకదున్‍నై పుసెకద్ ఎరద్. \v 30 పని పడ్‍సెట ఆ గడియకున్ వాక సిర్మనవై డగ్లిపుర్. అత్తి అర్రెకాద్ పల్కుకొర్‍కెకద్ అంసా. \s ఆక్రి న్యాయ్ కలెకాద్ \p \v 31 అపుడ్ మన్కనె పోరక్ తన్నె మయ్మనడ, తన్నె దేవాదూత్ లడ్ వరెంఙ అముదు తన్నె మహిమనడ్ సింహాసన్ పోయ్ ఉదుత్ అన్సాద్. \v 32 సదార్ దెసెం తార్ మంది సిమ్కనన్ మిరపుత్ అమ్నున్ ముండట్ ఇల్పదర్. అప్పుడ ఒక్కొ గొర్రెలక్ తన్నె మందత మేకెలున్, గొర్రెలున్ అలది కత్తెతి. \v 33 గొర్రెలక్ తన్నె ఉన్న పకంఙ్ ఇమన్దలున్, ఎడమ పకంఙ్ బెయ్మన్లున్ అనెంఙ్ ఇసా అలది కత్న ఇల్పసాద్. \p \v 34 మల్ల రాజక్ తన్నె ఉన్న పకంఙ్ అనెకరున్ ఓలుత్న, అన్నెబాంద్ ఆసిర్వద్ సియ్‍తర్, వర్. దున్యత్ గడిలెంఙయ్ ఇముంఙ్ సటీ తయార్‍ కత్త రాజ్యం మున్ గెల్లుర్. \v 35 తానుంఙ్ ఇంతె అనుంఙ కర్వెదె నిరి అనుంఙ్ తినెంఙ్ సియ్‍తిర్. అన్ ఇరడుత్ అనెంఙ్ ఈర్ ఉనెంఙ్ సియ్‍తిర్. అదర్తోసెటంద్ అనెంఙ్ అస్ర ఎదిర్. \v 36 జుఙ్ఙె తోసెట డుండకి అనెంఙ్ అనుంఙ్ జుఙ్ఙె సియ్‍తి. దుకమడ్ అనెంఙ్ అన్ సొయ్‍కత్తి. జేలుత్ అనెంఙ్ అన్‍వై వత్న ముడ్‍గతీ ఇసా ఇడ్‍సాద్. \p \v 37 అప్పుడ నీతి ప్రబు, ఎప్పుడ్‍ ఇన్ కర్వుత్ అనెకనున్ ఓలుత్ తిన్నెంఙ్ సియ్‍తమా? ఎప్పుడ్‍ ఈర్ తనున్ ఓలుత్ ఈర్ సియ్‍తమా? \v 38 ఎప్పుడ్‍ అదర్ తోసెటనుంఙ్ ఓలుత్న ఆస్రకతమా? ఎప్పుడ్‍ డుడకిన్ ఓలుత్ జుఙ్ఙె సియ్‍తమా? \v 39 ఎప్పుడ్‍ దుకమడ్ అనెంఙ్‍, జేలుత్‍ అనెకద్ ఓలుత్ ఇన్‍వై వత్నడమ్? ఇసా అమ్నున్ వెల్సర్. \p \v 40 అదుంఙ్ ఎత్తి రాజక్, ఇముంఙ్ కరెయ్ ఇడ్డెకద్ తనెంద్‍ ఇంతె, గరిబు ఇవ్ర అన్నెదాదకేర్‍ తన ఒక్కొనున్ ఇనంఙ్ కత్తె అన్ నాయ్‍ కత్తెతి ఇసా ఔరుంఙ్ ఇడ్‍తెంద్. \p \v 41 మల్ల అముదు ఎడమవై అనెకరున్ ఓలుత్, సపంఅనెకరార, అన్ సాయుత్ సెర్! బూత్ నుంఙ్ అద్నె దూతులుంఙ్ తయార్ కత్త ఎప్పుడి అనెక కిసుంఙ్ సెర్. \v 42 అనంఙ్ ఇంతె అనుంఙ్ కర్వెద్దె నీర్ అనుంఙ్ తినెంఙ్ సియెతిర్. అన్ ఈర్ అడ్డుత్ అనెంఙ అనుంఙ్ ఈర్‍సియెతీ. \v 43 అదర్ తోసెటర్ అన్నెంఙ అనుంఙ్ అస్ర కలెతి, జుఙ్ఙె తోసెట డుడకి అన్నెంఙ అనుంఙ్ జుఙ్ఙె సియెతీ. దుకమడ్‍అన్నెంఙ అన్ ఓలేతి. జేలుత్ అనెంఙ అన్‍వై వత్న ముడెతీ ఇసా ఇడ్‍సాద్. \p \v 44 అదుంఙ్ ఎత్తి ఔర్నాయ్, ప్రబు, అమ్ ఎపుడ్‍ నీ కరువుత్ అనెకద్, యిరడుత్ అనెకద్, సేవక్ పరదేస్ అనెకద్, డుడకి అనెకద్, దుకమడ్ జేలుత్ అనెకద్ ఓలుత్ ఇన్ మదత్ కలెతన్? ఇసా వెల్‍దర్. \v 45 అదుంఙ్‍ ఎత్తి రాజక్ కరెయ్ ఇడ్డెకద్ తన్నెదింతె, నీర్ గరిబు ఎద్ద ఈ సంఙ్తకేర్ తన ఒక్కొనున్ ఇనంఙ్ కలెన్ అదుంఙ్ ఎత్తి అన్‍ నాయ్ కత్తెతి ఇసా ఔరున్ ఇంతెంద్. \v 46 ఇవ్రు ఎప్పుడి సిక్స, నీతి తిక్తవై పానం అనెకవై సెదర్. \c 26 \s గూల్ మంది యేసునున్ రాగ్గ సుమ్మెకద్ \r లూక్ 14:1,2; లూక్ 22:1,2; యోహాన్ 11:45-53 \p \v 1 ఈ గొట్టికున్ యేసుంద్ ఇడ్‍తెహె, అముదు తాన్నె సిసులున్ ఇనంఙ్ ఇంతెంద్. \v 2 పస్క పండ్గుంఙ్ ఇంక ఇంన్నా అన్సాద్ ఇసా ఇముంఙ్ ఒర్కి అన్సాద్. మన్కనె పోరకున్ సిలువత్ కుడ్‍కెంఙ్ ఇసా అన్న సుముత్ సియ్‍దర్. \p \v 3 ఆ వెలంఙ్ కయపక్ ఇన్నెకా పుడరి దెయ్యలకెర్ ఎల్లత్‍, దొడా, దెయ్యలకెర్, బార్స కలైతేర్‍. \v 4 అన్‍ ఇరుగ్గునాయి ఎరక్‍ తొస్సెట యేసును ఎనఙ్ సుముత్న హల్గెకద్ ఇంతె కరాబ్‍ విచ్చర్ కల్సర్. \v 5 గని అవుర్ ఇస్సర్ పండుగ్ దినముల్లుగు నేండ్ అనఙ్ కాలేకద్ తొంద్ కత్తమింతే మన్కకెర్‍ లోప గడ్‍బడ్‍ ఏరద్. \s బేతనిత్ యేసుంఙ్ నునె వాఙెకాద్ \r మార్క 14:3-9; లూక్ 12:1-8 \p \v 6 మల్ల యేసును బేతనియ ఊర్త కుస్టి దుక్కమ్‍తన సోయ్ ఎద్దా సీమోన్నె ఎల్లత్ తినెఙ్ ఉద్దుత్ అనెఙ. \v 7 ఒక్కొద్ పిల్ల తెల్లొడి గుండ్నె సిసాత్ నిండుపత్ గులెన దరతద్ అత్తర్ నునెన్‍ కొత్న, సిసాన్ ఓలుత్న యేసునె తల్పొయి పెయిత్తిన్. \v 8 గని సిసులున్ అదున్ ఓల్సర్ అని రగ్గడ్ ఇసార్. తనుంఙ్ ఇదున్ కరాబ్‍ కత్తిన్. \v 9 అద్ అత్తర్ నునెన్ ఎక్కువ పైసెలుంఙ్ విరుత్న గరిబులుంఙ్ సియెంఙ్ అండిన్‍. \p \v 10 గని యేసుంద్ అదున్ ఒర్కిలుత్న ఔరున్ ఇస్సాంద్. ఇద్ పిల్లఙ్ తానుంఙ్ తక్లిబ్ సియిస్సాత్తిర్? తనుంఙ్ ఇంతే ఇద్ పిల్ల అనుంఙ్ ఒక్క సొబత్ పని కత్తిన్. \v 11 తనుమఙ్ ఇంతే గరిబు ఎప్పుడి ఇమున్ వెంట అస్సార్ గని అన్ ఎప్పుడి ఇమున్ వెంట అనేన్. \p \v 12 అనుంఙ్ పరిపేంఙ్ సేస్స అండేర్ గని ఇద్ పిల్ల అనే మెన్‍ అత్తర్ నునేన్ పెయ్యితిన్. \v 13 అని అన్ ఇముంఙ్ కరెయ్ ఇడ్సత్ సట్టం దున్యత ఎత్తి అత్తి ఇద్ సొయ్త కబుర్ దెయ్యమ్నె సోయ్త గొట్టిన్ ఇడ్సర్ అత్తి ఇద్ పిల్లన్ హద్ది కత్న అద్ కత్తదున్ ఇడ్సద్. \s యూదు యేసునున్ సుముత్ సియెకద్ \r మార్క 14:10,11; లూక్ 22:3-6 \p \v 14 మల్ల బార మందినలోప ఒక్కొంద్ ఇస్కరియోత్ యూదక్ ఇనేక బర్స దెయ్యలకెర్వై సేస్సంద్. \v 15 అని ఇస్సాంద్ యేసున్ అన్ దండి యజకులుంఙ్‍ సుమ్ముత్ సియ్తె నీర్ అనుంఙ్ తనేన్ సియ్సతిర్? అని ఔర అమ్నుంఙ్ తీస్ వేండి పైసె సియ్తెర్. \v 16 అని ఆ దినంతన అముదు యేసునున్ అవ్రే కెయ్యుత్ సుముత్ సియెంఙ్ ఇస్సా మొక ఓల్స అన్నెంద్. \s సిసు వెంటా పస్క జెవున్ తయార్ కలెకద్ \r మార్క 14:12-21; లూక్ 22:7-13,21-23; లూక్ 13:21-30 \p \v 17 సాదే నిప్పల పండ్గుంఙ్ ముడట దినముగు సిసులున్ యేసుకున్‍వై వత్న ఇస్సార్. నీవ్ పస్కపడగ్నె జేవును కాలేకాద్ అమ్ ఎత్తి తయార్ కాల్‍ ఇస్సాతివ? \p \v 18 అముదు ఔరున్ లోప ఒక్కొ మన్కక్ సెత్ అమ్నున్ ఇండ్రు. అంమే గురు ఇడ్స నంస్సాద్. అనే దినమ్ వత్తిన్ అన్ అనే సిసులున్ వెంట పస్కపండగ్నె తినేకాద్ ఇనే ఏల్లత కాల్సతుమ్. \p \v 19 యేసుంద్; ఏనంఙ్ ఇడ్సద్ అనాయ్ అమ్నె సిసులున్ కాల్సర్. అని ఔరున్ పస్కపండుగ్నెత్‍ తినేకాంద్ తయార్ కాల్సర్. \p \v 20 సింతేవేల్ల వతెంద్, యేసున్ బరా సిసులున్ వెంట తీనెంఙ్ ఉద్ తెద్. \v 21 ఔర్ తినెంఙ్ ఉద్దుత్ అనెంఙ్ యేసున్ ఇస్సాన్. సత్తెం అన్ ఇముంఙ్ ఇడ్సత్ ఇమునులోప అన్ సుమ్మత్ సియ్సంద్. \p \v 22 ఔర్ సట్టం గులేన నారాజ్ ఎదేర్ అని ఒక్కొనుంఙ్ వెన్క ఒక్కొంద్ ఇనేఙ్ ఎద్దెర్ ప్రబు అన్ ఏందునా? \p \v 23 అముదు ఇస్సాద్ అన్ను వెంట కొజా తనే కేయ్యున్ ముప్పెకాన్ అముదు ఎన్నెంద్ అన్ను సుమ్ముత్ సియ్యెకాంద్. \v 24 మన్కనె పోరక్ అన్ బదుల్ సాస్త్రత్ ఎనఙ్ వాయ్యుతుఅస్సద్ అనఙ్ అన్ సెరెంఙ్ పజే గని ఎరే కేయ్యడ్ అనేత్ సుమ్ముత్ సియ్యెకాంద్ ఎద్దాంద్ అమ్నుంఙ్ ఎంత్తె సిక్స వర్సద్. అముదు పుట్సెటండే సోయ్ ఏత్తన్నంద్. \p \v 25 అని యేసున్ సుమ్ముత్ సియ్యెకాంద్ యూదక్ ఇసాంద్. గురు అన్ ఎందున? యేసుంద్ ఇస్సాంద్. ఇంనే మన్నుత్ అనెకాదున్ నీవ్ ఇడ్‍తి. \s ప్రబు బొజన్‍ బదోల్ \r మార్క 14:22-26; లూక్ 22:14-20 \p \v 26 మల్ల ఔర్ తిస్సఅనేగ్న, యేసుంద్ నిప్పటేన్ సుముత్న దన్యావద్ సియ్యుత్న ముర్తెంద్ అని సిసులున్వై సియ్యుత్న ఇసాంద్. ఎకుర్ అని తిండ్రు ఇద్ అన్నె మెన్‍ ఏంద్. \p \v 27 మల్ల అముదు అంగుర్ రస నిండ్పతా గిలసున్ సుముత్న దన్యావద్ ఇండుత్న అవురుంఙ్ సియ్యుత్ ఇసాంద్. ఇదున్ లోప అనెకాదున్ నీర్ సట్టమి ఉడ్రు. \v 28 ఇంతే అనే ఇదర్తా దెయ్యమ్నె కరార్ ఇది అన్నె నెత్తురున్ ఇద్ అంగుర్‍ రాస్స ఇడ్సనంస్సాద్. పేరేత్ మన్కకేరే పాపులున్ కండిపేకదుంఙ్ వల్లడ్ కుల్పత అనే నెత్తుర్ ఏంద్. \v 29 అన్‍ ఇముంఙ్ ఇడ్సత్. అనే బాంద్ దెయ్యమ్నెత్ రాజ్యం త్ అన్ కత్ తా అంగుర్నె రసాన్ ఇమున్ వెంట ఉందుత్న అదా దినలేంఙ్ ఇంతే అంగుర్న రాసాన్ ఉస్సాతొతేంద్. \p \v 30 మల్ల ఔర్ స్తుతిపాట పడుత్‍ ఒలీవ మేట్వయి సేద్దెర్. \s పేతురుంద్ అనుంఙ్ యేసుంద్ ఒర్కి తోద్ ఇసా పైలి ముడెకాద్ \r మార్క 14:27-31; లూక్ 22:31-34 \p \v 31 మల్ల యేసుంద్ ఔరున్ ఇసాద్. ఇనేడ్ సింతే నిర్‍ సట్టం అన్‍ సాయుత్ సేరతిర్. గని సాస్త్రత్ ఇనంఙ్ వాయ్యుత్ అన్సాంద్. గొర్రెలాంఙ్ అన్ తక్లిబ్ సుముదున్. అని గొర్రెల్ ఇదే అదే ఎర్స. \v 32 గని అన్‍ తిక్కుత్ సుల్తె వెన్కత్ ఇముంఙ్‍ ముండట్ గలిలీయ బర్సంఙ్ సేరతుమ్. \p \v 33 పేతురుంద్ ఇస్సాంద్. ఇన్ సాటంసాయుత్న సేద్దెర్ గని అన్ ఇన్ సాయుత్ సెరెన్ ఇస యేసుంద్ సమాదనం ఇడ్తెంద్. \p \v 34 యేసుంద్ పేతురున్ ఇస్సాంద్. అన్‍ ఇనుంఙ్ సత్తెం ఇడ్సత్. ఇనెడ్‍ సింతే పోత్ కూగెంఙ్ పేలె అముదు అనుంఙ్‍ ఓరికి తోద్. ఇనంఙ్ ముద్ది గుస్సాల్ ఇద్దతి ఇసా ఇంతెంద్. \p \v 35 పేతురుంద్ ఇస్సాంద్. అన్‍ ఇన్ వెంట తిక్సత్ గని ఇమ్‌ది ఓరకి‍ తోద్ ఇస్సా అన్ ఇన్ ఇడ్డెన్. అని సిమన సిసులున్ అనాయి ఇడ్నేర్. \s గెత్సేమనే వాడిత్ యేసునుంఙ్ \r మార్క 14:32-42; లూక్ 22:39-46 \p \v 36 మల్ల యేసుంద్ గేత్సేమన్ ఇనేక జగ్గగ ఔర్ వెంట సెస్సన్. అముదు తనే సిసులున్ ఇసాద్ నీర్ ఇత్తి ఉద్దుత్ అండ్రు అన్ అయ్ సెత్న పార్తన కాల్సత్. \v 37 అముదు తన్‍వెంట పేతురుంద్ జెబెదయి యినే పోరకేర్ యాకోబ్‍ అని యేహన్ కొస్తెంద్. మల్ల అముదు నారాజ్ ఎత్న సింబిలేంఙ్ ఎద్దెంద్. \v 38 అని అముదు ఔరున్ ఇసాంద్. అనె ఆత్మన్ తిక్కెకద్‍లంఙ్ గుల్లెన నారాజ్ అన్సాంద్. అన్ వెంట ఇత్తి అండ్రు అని అన్ వెంట ఉసరడ్ అండ్ర. \p \v 39 అని కొన్సెం ముండట్ సేత్ తన్ బొల్లా పడుత్న ఇనంఙ్ పార్తన కాల్సంద్. అన్నె బాంద్ దెయ్యం ఎంద్ ఎరతే ఇద్ తక్లిబ్ అనంతన కురియుత్‍ సెకాద్. గని అన్ అన్నె మన్తద్ తొంద్. ఇనే మన్తద్ ఎక్కద్. \p \v 40 సిసు మెర వత్న, ఔరు తుర్రెకారున్ ఓలుత్నా ఔరున్ అన్‍ వెంట మిరయుత్‍ ఒక్కొ గంట దెకుల్ ఉసారడ్ అనేంఙ్. సాలేరా? \v 41 నీర్ పరిక్సత్ పడెంఙ్ తోంద్ ఇత్న ఉసారడ్ అండ్రు అని పార్తన కలూర్. ఆత్మంఙ్ కారే అస అన్సాంద్. గని సరీరాడ్ కమజొర్ అస్సాంద్. \p \v 42 మల్ల యేసుంద్ అత్తి సెత్ పార్తన కాల్సద్ అన్నె బాంద్ దెయ్యం ఇద్ తక్లిబుంఙ్ అన్ బొగిల్తా సివాయ్ ఇద్ అంన్ తన సేరెంద్ ఎర. ఇన్నె మన్తద్ ఎక్కద్. \v 43 మల్ల వాత్ ఔరు తుర్రెకారున్ ఓల్సాంద్ ఔవ్రె కండ్ల గుల్లెన సిన్న ఎత్నా అండే. \v 44 అముదు ఔరున్ సాయుత్ సేద్దెంద్. మల్ల అదా గొట్టిక్ ముద్దిగుసాల్ ఇడుత్న పార్తన కాల్సద్. \v 45 మల్ల యేసుంద్ సిసులున్వై వాత్న ఇడతేద్ నీర్ ఇంక మడ్డియుతి అస్సాతిర్ ఓలుర్. మన్కనె పోరక్ పాపులుంఙ్ కేయ్యుత్ సముత్ సియ్యెక దినం వత్తిన్. \v 46 సుల్లుర్ నేండ్ సెన్నెర్ ఓలుర్ అన్ సుముత్ సియ్యెకాద్ మెరం వాత్తిన్. \s యేసున్ కొండపెకాద్ \r మార్క 14:43-50; లూక్ 22:47-53; యోహాన్ 18:3-12 \p \v 47 యేసును ముడ్సఅనెంఙ్‍ బార మంది సిసులున్ లోప ఒక్కొంద్ యూదక్ ఇనేకంద్ వత్తంద్ అమ్నున్ వెంట బర్స దెయ్యలకెర్ అని మన్కనే మన్‍వలె పన్క తా దండి గార్దిత్ తల్వర్‍ అని టేగ్రిక్ సుముత్ వర్సద్. \v 48 యేసున్ సుమ్ముత్ సియ్యెకాన్ ఔరుంఙ్ ఒక్కద్ సమత్కర్ ఇడ్సన్ అన్ ఏరును ముద్ ఇడ్సత్ అముదు యేసుంద్ ఎన్నెంద్. అమునున్ బరాబర్ సుమ్ముర్. \v 49 యూదక్‍వత్న జల్లిది యేసునున్‍ సేత్న జై గురు ఇత్న ముద్దు ఇంటేద్ \p \v 50 యేసుంద్‍ అమ్నున్ ఇస్సాద్. సంఙ్త నీ తగలెంఙ్ ఇసాతివొ ఇసా అమ్నున్ ఇడెంఙ్‍ ఔరున్‍ మెర వత్న అమ్నున్ అరిపుత్ సుంతెర్‍. \v 51 జల్ది జల్ది యేసును వెంట అనెకర్ లోప ఒక్కొంద్ వర్సన్ తల్వరును పుస్తున్ పుడారి దెయ్యలకెరె గడియకున్ దానుపుతు అమనే కేవును పుతేద్. \v 52 యేసుంద్ అమ్నున్ ఇస్సాన్. ఇనే తల్వరును అదనే జాగత్ఇడ్. తల్వరును వాడేకార్ తల్వరడ్ నాస్టం ఏద్దర్. \v 53 అన్ అనే బాంన్ దెయ్యమున్ వింతి కత్తెదింతే. అద్ బార మంది గుమ్పులే సైనిక్ ఎక్కువ దూతులుంఙ్ పవిడుత్న నేడున్ సాబడిప్ద ఇస్సా ఇముంఙ్ ఒర్కి తొతేద్? \v 54 గని అన్‍ అనఙ్ కత్తనితే. ఇదవ్‍ సట్టం గొట్టికులు ఎరేఙ్ పడ్సద్ ఇస్సా సాస్త్రత్ వాయ్త లేకనమున్ ఏనఙ్ కరే ఎద్దద్? \p \v 55 మల్ల యేసుంద్ మన్కకేరే గారిదిత్ గాదియ్‍తేద్. డొగ్గన్ సుమేకారలాంఙ్ తల్వరసిల్, టేగ్రిక్ కొరుతు అనును సుమేకాదుగు కురుయుతు వర్సర్ అర్దినంఅన్ గుడిత్ ఉద్దుత్న ఇముంఙ్ కారప్స అనేగ్న నీర్ అనును తనుంఙ్ సుమేతిర్ \v 56 అనును బదులు ప్రవక్త లె వాయ్యుడు లేకనమున్ సట్టం కరే ఏరేంఙ్ ఇసా ఇదవ్‍ లేకనమున్ ఏర్సనస్సవ్‍. అని అమనే సిసులున్ సట్టం అమదును సాయుత్న తుట్టెర్. \s యేసునున్ దడ్డి సబంఙ్ ఇల్పెకాద్ \r మార్క 14:53-65; లూక్ 22:54,55,63-71; యోహాన్ 18:13,14,19-24 \p \v 57 యేసున్ సముడు మన్కకెర్ అమదును పుడారి దెయ్యలకెర్ కయపక్ ఇనేకనత్తిన్ కొసార్. అత్తిన సట్టం నియం సాస్త్ర గురు మన్కకెర్ మన్‍వలె మిరయుత్ అన్సార్. \v 58 గని పేతురున్‍ యేసున్ వెంట దౌతన, దొడా దెయ్యలకెర్ ఎల్లతా బోయ్దఙెంత్ సేసాంద్. మల్ల అమ్మున్ లోప సేత్, తనేద్ ఎద్దద్ ఎన ఓలెఙ్ ఇస్సా మందిరిత సిప్పాయిల్‍ వెంట ఉత్సన్. \v 59 బార్స దెయ్యలకెర్ అని మిరయుడు బార్స మన్వలేల్ న్యాయసబతర్ సట్టం యేసుకును అల్ఙేఙ్ ఇస్సా పకట్ సాక్సములున్ వల్లడ్ కిరవ్నేర్, \v 60 గని ఔరుంఙ్ తనయ్ రొబ్బడేత్తిన్. గులేన పకట్ సాక్సమ్ వల్లెల్ సుముతు వత్తెర్ గని ఔరుంఙ్ తానయి గునా రొబ్బడేత్తిన్ ఆకారి ఇద్దర్ మన్కకేరును సుముతు వత్తన్. \v 61 తనేర్ దెయ్యమ్నె మందిర్ ఇదును అన్ కసిప్తన్ ముద్దిఙ్ దినాలుంఙ్ ఇప్సతును అనఙ్ ఇమ్ద అనెకనున్ అమ్ విత్తమ్. \p \v 62 అపుడు దండి దెయ్యలకెర్ ఇల్లుత్న యేసున్ వేలుత్ ఓల్తన్న ఔర్ ఇముంఙ్ విరోద్ ముడస్సర్ ఇద్ తనేద్ ఎద్ జావబ్ సియెకదుంఙ్ తనయ్ తొతేద్. \v 63 గని యేసు క్రీస్తుంద్ సురుమి అండెంద్ అని పుడారి దెయ్యలకెర్ అమ్నున్ ఇసాన్‍. నివ్ దెయ్యమ్నె మనవాలె దెయ్యమ్నె పోరక్ ఎన్నివ్. పానం అనెక దెయ్యమ్నె పేరడ్ అన్ ఇన్ వేలుతోల్సాత్‍ అదును అముగు ఇడ్. \p \v 64 యేసుంద్ అమ్నున్ ఇసాంద్. నివ్ ఎనఙ్ ఇడత్తివ్ అనయి గని అన్‍ ఇనుంఙ్ ఇడ్సత్ ఇదుంఙ్ ముండట్ పూర సక్తి తందనే ఉన్నా పక్కఙ్ మన్కనె పోరక్ అన్ ఉందుతు అనెకనున్ ఓలతిర్ అని సేరేకాద్ తన ఆబార్ డమ్మ వెంట వారేకానున్ ఓల్త్తిర్. \p \v 65 అపుడ్ పుడారి దెయ్యలకెర్ రగ్గవారుతు తనే జుఙ్ఙెలును ఇరక్తన్ ఇసాన్‍. ఇమద్ దెయ్యం బద్నం అన్ అస్సతును ఇసా దెయ్యమ్నె బద్నం కాల్సనస్సన్ తనుంఙ్ నేండుంఙ్ ఇంక గావదర్లున్ వల్లల్ పని తోతెద్? \v 66 నీర్ తనేద్ ఇత్తిర్ ఔర్ ఇసార్? ఔర్ ఇసార్. అముదు తిక్కెఙ్ పడ్సద్. \p \v 67 మల్ల ఔర్ అమ్నే మొకముత్ ఎవుర్ ఊస్తెర్ అని బుక్కిక్లాడ్‍ దనప్తేర్ అని కొన్సెం పెల్లె సియ్యితేర్. \v 68 అని ఇసార్ క్రీస్తునె ప్రవక్తక్ పుదుతు ఇండ్ ఎంద్ ఇంన్? కుడ్తెంద్. \s పేతురుంద్ యేసుకున్ ముది గుసాల్ తోద్‍ ఇనెకాద్ \r మార్క 14:66-72; లూక్ 22:56-62; యోహాన్ 18:15-18,25-27 \p \v 69 మల్ల పేతురుక్ బోయ్ద వాడత్ ఉద్దుత్న అనేన్ ఒక్కొద్ గడియాక్ దొడా వాత్ ఇసాద్. అముదు గలిలీయ త్ యేసున్ వెంట నివ్ నాయ్యి అండి. \p \v 70 అని అముదు ఔర్ సట్టమున్ ముండట్ తొంద్ ఇంత్ నీర్ తనేంద్ ఇత్తిర్ అద్ ఇముంఙ్ తోతెద్ ఇసాన్. \v 71 అని అముదు బొయ్దతన వాకహ సేద్దె మల్ల ఒక్కొద్ రాప్తిరాల్ అమదును ఓలుత్న అదును మేర్రం ఇల్లుత్న అనెకారున్ మల్ల ఇండ్తిన్. నజరేత్ తంద్ యేసును వెంట ఇమద్ మన్కనై అస్సాన్. \p \v 72 అముదు మల్ల తోద్ ఇస్సాన్. అని కబులి మన్కక్ అనుగు ఏరక్‍తొతెన్, ఇస్సా పుడుకుత్న ఇండ్తేన్. \p \v 73 ఒక్కొజామ్ లోప మల్ల, మేర్రం ఇల్లుత్న అనెకర్ పేతురున్‍వై వత్ ఇస్సార్. సత్తెం అమనే సిసులున్ వెంట నినాయ్‍ అండి. అముగు ఏరక్‍ అన్సాంద్. తనుంఙ్ఇంతే నీవ్ గలేలియతర్ మడెకదలంఙ్ ముడుస్సాత్తివ్. \p \v 74 మల్ల అముదు అన్‍ పకట్ ముట్టమింతే, దెయ్యం ఓల్సద్ ఇసా. నీవ్‍ ఇండేకాదున్ బదోల్ అనుంఙ్ ఒర్కి తోతెద్, ఎన్ అముదు ఒట్టు ఇడ్నేంద్ పోత్ కూగెంఙ్. \v 75 అని పేతురు యేసును ఇండత గొట్టి అదివత్తిన్ నీవ్‍ పోత్ కూగెంఙ్ ముండట్టి నీవ్‍ అన్న ఒర్కితొద్ ఇసా ముద్దిఙ్ గుసాల్ ఇస్సాతి. మల్ల అముదు వాక కురిత్ నారాజ్ ఎత్న అర్తెంద్. \c 27 \s యేసునున్ పిలతున్‍వై కొసెకాద్ \r మార్క 15:1; లూక్ 23:1-2; యోహాన్ 18:28-32 \p \v 1 మల్ల తొల్లిని పొద్‍ కురియెఙాయ్, సిమ్కన బార్స దెయ్యలకెర్ అని మన్కకెరె మన్‍వలె మిరయ్‍తెర్ అని యేసునున్ అల్ఙేఙ్ విచార్ కత్తెర్. \v 2 అని ఔర్ యేసునున్ సుమ్‍తెర్ అని రొమి రాజ్‍పాల్ పిలాత్‍నె కెయ్యుత్ సియ్‍తెర్. \s యూదక్ తికేకద్ \r అపొస్తు 1:18-19 \p \v 3 యేసునున్ సుముత్ సియ్‍ తా యూదక్, యేసునున్ అలంఙెంఙ్ సిక్స ఇసా ఒర్కిలుత్న గులెంన మన్ బద్లిపుత్ సెద్దెంద్. అని ముపై చందినె కల్దలున్ బార్స దెయ్యలకెర్వై అని మన్‍వలె వై కొస్తెంద్. \v 4 అని ఇంతెంద్, దొస్ తోసెట నెత్తుర్‍నే మన్కకున్ అన్ సుముత్ సియ్యుత్ పాప్ కత్తన్. గని ఔర్ ఇంతెర్, అముంఙ్ అద్ తానెద్ ఎందె? నీ అమ్నుంఙ్ జిమ్మెదార్ అన్సాంతి. \p \v 5 యెవుదాక్ ఆ కల్దలున్ గుడిత్ జొపిడుత్. సెత్న అముదు పాసి వెల్‍తెద్. \p \v 6 గని బార్స దెయ్యలకెర్ ఆ కల్దలున్ పెతుత్న ఇంతెర్, గుడిత దన్‍ సాదొకత్ ఇదవుంన్ నియం సాస్త్ర ప్రకార్ తాపెంఙ్ తెయ్యెదా. తానుంఙ్ ఇంతె ఒక్కొ మన్కన్ అల్ఙెకంద్ ఇసా సియ్‍త ఎంన్నె. \v 7 మల్ల ఆ పైసెలున్ కుమరినె కెనున్ సుమెంఙ్ ఇసా ఔర్ విచార్ కత్తెర్. ఆ జాగాత్ మరొక్కొ మన్కకెరున్ పుర్‍పెక తప్‍నెలె జాగా కత్తెర్. \v 8 అదుంఙ్ ఎత్తి ఇన్నెడ్‍దూక్ ఆ జాగా నెత్తుర్‍నే జాగా ఇసార్. \p \v 9 అనాయ్, సిసు ప్రవక్త యిర్మీయా ఇడ్త గొట్టిక్ కరె ఎద్దె, ఔర్ ముపై చందినె కల్దలున్ సుమ్‍తెర్. ఇస్రాయేల్‍ మన్కకెర్ అమ్నున్ అంత్తె కిమ్మత్ ఇసా వాయ్‍తెర్. \v 10 ఎనంఙ్ ప్రబు ఔరుంఙ్ ఇడ్‍తెద్, అనాయ్ ఆ పైసెలున్ ఔర్ కుమరినె కేనున్ సుమ్‍తెర్. \s పిలాతు యేసునున్ జవాబ్ వెలెకాద్ \r మార్క 15:2-5; లూక్ 23:3-5; యోహాన్ 18:33-38 \p \v 11 మల్ల యేసునున్ దొడంద్ రాజ్‍పల్ ముండట్ ఇల్‍ప్తెర్ అని ఆ యేసునున్ ఇంతెర్. యూదు మన్కకెరె రాజక్ నీ ఎన్ని వా ఇసా యేసుంద్ ఇంతెంద్ నీ ఎనంఙ్ ఇసాతి అనాయ్. \v 12 గని బార్స దెయ్యలకెర్ అని దొడా అమ్నున్ పొయ్ దొసి టైరిప్తెర్, అముదు సురుమి అండెద్. \p \v 13 మల్ల పిలాత్ అమ్నున్ ఇంతెంద్, ఔర్ ఇన్న పొయ్ పేలె గున తపుత్‍ అంసార్, అదున్‍ నీ వినెతి వా? \p \v 14 గని అముదు తనయ్ ఒక్కొ గొట్టినయ్ ఇడ్డెతెంద్. పిలాత్ కమల్ కతెంద్. \s యేసునున్ అంల్‍ఙెంఙ్ సియెకద్ \r మార్క 15:6-15; లూక్ 23:13-25; యోహాన్ 18:39–19:16 \p \v 15 సాలుంఙ్ వాలండన్ పడ్గ వాకతుంఙ్ కొడప్‍తర్ లోప మన్కకెరె మంతనున్ ఒక్కొనున్ కైదిన్ సాయ్ ఇసా రాజ్‍పల్ ఔరుంఙ్ సటీ సాయ్‍నెద్. \v 16 ఆ సాలుంఙ్‍, బరబ్బ యేసు ఇన్నెక పేర్తంద్ మన్కక్ కొండలుత్ అండెంద్. \v 17 ఆ దినముంఙ్ పిలాత్నె వాడిత్ మన్కకెర్ మిరయ్యుత్ అనెంఙ్‍, అముదు ఔరున్ ఇంతెంద్ బరబ్బ తొదా మన్‍వలె ఇన్నెక యేసుంద్ క్రీస్తునె ఇవ్రు ఇద్దర్ లోప ఎనున్ సాయెంఙ్ ఇసాతిర్? \v 18 తానుంఙ్ ఇంతె అముదు ఒర్కిల్‍ తెంద్, ఔర్ రగ్గడ్ యేసునున్ తాన్నె కెయ్యుత్ సుముత్ సియ్‍తెర్. \p \v 19 అపుడ్‍ పిలాత్ న్యాయ్‍పీట ఉదుత్‍ అనెంఙ్ అమ్నె మాస అమ్నుఙ్ నీతి సియ్‍తిన్: ఆ ఇమాన్‍దారి మన్కన్ తానయ్ కన్నెమ్. తానుంఙ్ ఇంతె ఇనెడ్‍ సింతె అమ్నున్ బదోల్ కాల ఓలుత్న తర్సిల్‍తన్. \p \v 20 బార్స దెయ్యలకెర్ అని మన్‍వలె మన్కకెరె మందిన్ సాడిపుత్‍ సియుత్న అయ్ ఇన్నగాత్తెంర్, బరబ్బ కున్ సాయుర్ అని యేసునున్ అల్ఙెంఙ్. \v 21 ఆ పిలాత్ ఔరున్ పెన వేల్తెంద్, ఈ ఇద్దరున్ లోప ఎరున్ ఇముంఙ్ సటీ సాయెంఙ్ ఇసాతిర్? ఔర్ బరబ్బ ఇసా ఇంతెర్. \p \v 22 పిలాత్ ఔరున్ ఇంతెంద్, అన్ అనంఙ్ కత్త నింతె, మాన్‍దర్ ఇనెకహ యేసు క్రీస్తునె అన్ తాగలెకాద్? ఔర్ సదర్ ఇంతెర్, అమ్నున్ సిలువత్‍ కుడుకుర్. \p \v 23 మల్ల పిలాత్ ఇంతెంద్, తనుంఙ్‍, ఇమ్‌ద తా కరాబ్ పనిక్ కతెంద్? గని ఔర్ గుల్ వాపొయ్‍తెర్, అని అమ్నున్ సిలువత్ కుడుకుర్, ఇసా ఇంతెర్, \p \v 24 గడ్‍ బడ్ పెరెత్ ఎర్స నన్సంద్ అని అముదు తనయ్ కలెంఙ్ సాలెంద్ ఇసా పిలాత్ ఒర్కిల్తెంద్. అమ్నుంఙ్ సటీ ఇమ్‌దు మన్కకెర్ ముండట్ తన్నె కెయ్యున్ ఈరడ్ ఒడుత్న ఇంతెంద్, ఇమ్నున్ అల్ఙెకంద్ దొస్ అన్ పొయ్ వారెంఙ్ తోద్. నీర్ అమ్నుంఙ్ జబబ్దార్ అన్సాంతిర్. \p \v 25 సిమ్కన మన్కకెర్ ఇంతెర్. అమ్నున్ అల్ఙెకంద్ దొస్ అముంన్ పొయ్ అని అమ్మె పోరకేరున్ పొయ్ వాక్కద్. \v 26 అదుంఙ్ ఎత్తి పిలాత్ బరబ్బ కున్ ఔరుంఙ్ సటీ సాయ్‍తెంద్ అని యేసునున్ లాగ్గమడ్ లగహపుత్న సిలువత్ కుడ్‍కెంఙ్ ఉకుంమ్ సియ్తెంద్. \s యేసునున్ సైనిక్ అప్మాన్ కలెకాక్ \r మార్క 15:16-20; యోహాన్ 19:2-3 \p \v 27 మల్ల రాజ్ పల్నె సిపయిక్ కొన్సెం మంది యేసుకున్ సిపయ్‍లె పుడరినె వాడంఙ్ కొస్తెర్ అని సిమ్కన సిపయిక్ యేసుకున్ తిర్‍గొర ఎదెర్. \v 28 అమ్నున్ రాజక్ ఇసా సడిప్స అమ్నె జుఙ్ఙె పుస్తెర్ అని ఎరొడి రంఙ్త పొడమ్ జుఙ్ఙెలున్ తొడ్పతెర్. \p \v 29 అని ఔర్ సాల్ల కొమ్ములాడ్ టొపి అలుత్న అమ్నె తల్లుత్ తొడ్పతెర్ అని అమ్నె ఉన్న కెయ్యుత్ ఒక్కొ రెకా కొలన్ సియుత్న, అమ్నున్ ముండట్ ముడుసు టెకిపుత్న, అమ్నున్ టింగల్ కత్న ఇంతెర్. యూదు మన్కకెరె రాజకున్ జయ! \v 30 అమ్నె మోకముత్ ఎవుర్ ఊస్‍తెర్ అని రెకా కొలన్ సుముత్ అమ్నె తల్లున్ లగప్‍తెర్. \v 31 అమ్నున్ టింగల్ కత్తె, ఔర్ తొడ్పత దండి జాగన్ పుస్తెర్ అని అమ్నె జుఙ్ఙెలున్ అమ్నుంఙ్ తొడ్పతెర్ అని అమ్నున్ సిలువత్ కుడ్‍కెంఙ్ కొస్తెర్. \s యేసునున్ సిలువా కుడ్‍కెకద్ \r మార్క 15:21-32; లూక్ 23:26-43; యోహాన్ 19:17-27 \p \v 32 ఔర్ సెరెంఙ్‍, వాకకురెంఙ కురెని ఇనెక సీమోన్ ఇన్నె మన్కక్ ఓలుత్న అమ్నున్ జబర్‍దస్తి సిలువన్ కాజుత్న. \v 33 ఔర్ గొల్గొతా మంజె, తాల్త టొపుర్కె ఇనెకహ జాగాంఙ్ వత్తెర్. \v 34 మల్ల ఔర్ అమ్నుంఙ్ సెద్‍నె కలప్తహ అంగుర్‍నె రసాన్ ఉనెంఙ్ సియ్‍తెర్. గని అముదు అదున్ సవ్వి ఓలుత్ ఉనెంఙ్ ఇసాల్సెటా సురుమ్ అన్నేంద్ \v 35 అని ఔర్ యేసునున్ సిలువత్ కుడ్కతెర్ అని జుఙ్ఙెలుఙ్ సటీ సిట్టిక్ తపుత్ తాముంఙ్ పైతెర్. \p \v 36 మల్ల అవ్రుర్ అత్తి ఉదుత్న కయ్‍స అన్నెర్. \v 37 అమ్నె తల్ల పొయ్ ఒక్కొ పట్టెత్ అమ్నె గున పత్రన్ ఇనంఙ్ వయ్‍తెర్, యేసుంద్ యూద మన్కకెరె రాజక్. \v 38 మల్ల అమ్నున్ వెంట ఇద్దర్ డొంఙ్ లున్ నాయ్ కుడ్కతెర్. ఒక్కొనున్ ఉన్న పకంఙ్ అని మల్ల ఒక్కొనున్ ఎడమ పకంఙ్ ఇసా ఔరున్ సిలువత్ కుడ్‍కెంఙ్. \v 39 మల్ల అపావ్ సెరెకర్ వారెకర్ అమ్నె బద్నం కత్న తమ్మె తాల్కులున్ మెలప్సా ఇంతెర్. \v 40 ఎ, మందిరున్ ఓద్‍రిపుత్న ముడొలుఙ్ ఇల్‍పెకని ఎన్నివా? నీ దెయ్యమ్నె పోరక్ ఎన్నివ్ ఎరత్తె, సిలువా తన్న డిగ్గుత్ వా ఇన్నెత్ నీ బత్కిప్. \p \v 41 అనాయ్, బార్స దెయ్యలకెర్, నియం సాస్త్ర గురు మన్కకెర్ అని మన్‍వలె అమ్నున్ డవరి కల్స ఇన్నెర్, \v 42 ఇమ్‌ద మరొక్కొరున్ బాత్కిప్‍తెంద్ గని సొతన్ బత్కిప్ సాలెంద్? ఇమ్‌ద ఇస్రాయేల్‍ రాజక్ ఎటె. ఇమ్‌ద సిలువ తన్న డిగ్కంద్. మల్ల అమ్ ఇమ్నున్ పొయ్ బరొస ఇడెంఙ్ ఎరద్. \p \v 43 ఇమ్‌ద దెయ్యం పొయ్ బరోసా ఇట్ అడద్. దెయ్యముంఙ్ ఇమ్‌ద పాజె ఎర్ర, అద్ వత్న ఇమ్నున్ సొడపెకాదా. తానుంఙ్ ఇంతె ఇమ్‌ద ఇమ్మత్ తంద్ ఎన్నెంద్. అన్ దెయయంన్నె పోరక్ నాన్ ఎందున్. \p \v 44 అనాయ్ అమ్నున్ వెంటా పాసి సియ్‍తర్‍ నాయ్ అమ్నున్ బాద్నమ్ కత్తెర్. \s యేసుంద్ తిక్కెకాద్ \r మార్క 15:33-41; లూక్ 23:44-49; యోహాన్ 19:28-30 \p \v 45 పాతె బార గంట తానా ముడు గంటలుంఙ్ ఎత్ జాగపొయ్ సిర్మనా ఎద్దిన్. \v 46 ముడు గంటలుంఙ్ యేసుంద్ జోరానట్ వాపొయ్‍తెద్, ఎలయి ఎలయి లామా సబక్తానీ మంజె అన్నె దెయ్యం, అన్నె దెయ్యం తానుంఙ్ అన్ సాయ్‍తీ? \p \v 47 అపుడ్ మెరా ఇలుత్ అనెకర్ అమ్నెత్ విత్న ఇన్నెర్. విండ్ర, సందేస్టక్ ఏలీయాక్ కున్ ఇంతెంద్. \v 48 ఔర్ లోపా ఒక్కొద్ జాల్ది తుటెద్ అని రుయ్యున్ పుల్లె రసాత్ ముంపుత్న రెకా కొలాత్ సికిపుత్న అమ్నుంఙ్ ఉముర్సెంఙ్ సియ్తెంద్. \p \v 49 గని కొన్సెం మంది ఇంతెర్. అమ్నున్ సాయ్. ఏలీయాక్ వత్న అమ్నున్ సొడ్పదాద్ అదున్ నేండ్ బత్కిప్. \p \v 50 మల్ల యేసుంద్ పెనా జోరకత్న వపొయ్‍తెద్ పానం సయ్‍తెద్. \p \v 51 ఆ వెలంఙ్ గుడి తా పాడ్ద ఇరియుత్న పొలడ్ బుడుండ్ ఎంత్ ఇద్ది తుక్డె ఎద్దిన్. బూమిత్ మెల్గతిన్ అని మోట్టా తా గుండ్ల ఓడ్‍తే. \v 52 అపుడ్ తప్నె పర్గతే అని పేలెటర్ తిక్ తార్ పవిత్ర మన్కకెరె మెడ్లు పెనా పానమడ్ సుల్తే. \v 53 యేసుద తిక్తతన సుల్‍తాతీ, ఔర్ తప్నె తానా కురియుత్న పవిత్ర పట్నం యెరుస్‍లెముంఙ్ సెత్న పేలెటర్ మన్కకెరుంఙ్ కండ్కెద్దెర్. \p \v 54 సైనిక్లె దొడంద్ అని అమ్నున్ వెంటా యేసునున్ కాయ్యతా మన్కకెర్, ఎద్ద ఈ గొట్టికున్ అని బూకంపలున్ ఓలుత్న గుల్ అర్సనెం. కరెయ్ ఇమ్‌ద దెయ్యమ్నె పోరక్ అన్సాద్. ఇసా ఇంతెర్. \p \v 55 అత్తి పెల్లెటా పిల్లక్ అండే. అదా గలిలీయ బార్సంఙ్ వత్తే అని అమ్నే సేవ కన్నే. యేసుంద్ దావ్ ఇల్లుత్న ఇద్వున్ ఓల్‍తే. \v 56 ఆదా లోపా మగ్దలేనే మరియక్, అని యాకోబ్‍ అని యోసేప్ ఇవ్రె అమ్మ మర్యీ, అని జెబెదయి క్నె మాస, మంజె యాకోబ్ అని యోహాన్ ఇవ్రె అమ్మ అండే. \s యేసునున్ పుర్పెకాద్ \r మార్క 15:42-47; లూక్ 23:50-56; యోహాన్ 19:38-42 \p \v 57 సిత్తె వేలా అరిమతయి ఉర స్రిమంతక్ యోసేప్ ఇన్నెకంద్ వతెంద్. అముదు నాయ్ యేసుక్నె సిసుద్ ఎత్ తా అండెద్. \v 58 అముదు పిలాతున్వై సెత్న యేసుక్‍నె సెత్ తాన్ వెల్‍తెద్. మల్ల పిలాత్ అమ్నుంఙ్ మెన్‍ సియెంఙ్ ఇసా ఉకుంమ్ సియ్తెంద్. \v 59 అని యోసేప్ మెన్‍ సుముత్న తెలొడి సక్కనా జుఙ్ఙెనాడ్ అదున్ గుడ్పతెద్. \v 60 అని తనుంఙ్ సటీ కత్త కొత్త కన్నకత్త గుండ్‍ తా తప్నెత్ ఇట్టెద్. తప్నెనె బొయ్‌దన్ ఒక్కొ దా దండి గుండ్లున్ డగ్లిపుత్ గెద్తెంద్ అని కురియుత్ సెద్దెంద్. \v 61 మగ్దలేనే మరియక్‍ అని మరొక్కొద్ మరియక్ ఇదా ఇరా తప్నెలున్ మెరా ఉదుత్ అంత్ ఓల్‍తే. \s తప్నెన్ కయ్యెకద్ \p \v 62 మరొక్కొ జీర్, ఆలపుసేక జీర్ బార్స దెయ్యలకెర్ అని పరుసి మన్కకెర్ పిలాతున్ ముడ్‍ట్ మిర్ యతెర్. \v 63 అని ఇంతెర్. ప్రబు, అముదు పసిపెకద్ పానం అనెంఙ్ అన్ ముండొలుంఙ్ పెనా పానమడ్ సులాత్ ఎరాత్ ఇసా అముదు ఇడ్త గొట్టిక్ అముంఙ్ అది వత్తె. \p \v 64 అదుంఙ్ ఎత్తి సిపయిక్ ముడొల్ అమ్నె తప్నెన్ కయ్యెంఙ్ ఇసా ఉక్కుమ్ సియ్‍ తొద్‍త్తె అమ్నె సిసులున్ వాత్న అమ్నె సెత్ తాన్ డొంఙ కదర్ అని కొసుత్ డపుత్ ఇడ్‍దర్, మల్ల అముదు తిక్తతన సుల్‍తెంద్ ఇసా వాపొయ్‍దార్. ఇనంఙ్ ఔర్ ఆక్రింఙ్ పసిప్తెర్ ఇంతె అద్ద ఔరె పెలెతదుంఙ్ ఎన బెకర్ అందాద్. \v 65 పిలాత్ ఇంతెంద్ “కయ్యెకర్ అన్డర్ తా నీర్ సెత్ ఇమ్మె సక్తి మేర సమదికట్టుర్ సోయ్ ఇదారుర్” ఇసా ఔరుఙ్ ఇడ్తెంద్. \v 66 ఔర్ సెత్న గుండుత్ ముద్ర తప్పెంఙ్ తప్నెన్ కాయెకనున్ నెమిప్‍తెద్. \c 28 \s తిక్తతన పానం ఏరెకాద్ \r మార్క 16:1-10; లూక్ 24:1-12; యోహాన్ 20:1-10 \p \v 1 ఆలపుసేక జీర్ ఎద్ది నింత్తె, ఐతరం జీర్ మగ్దలేనే మరియక్ అని మరొక్కొ మరియక్ తప్నెన్ సెదెహె. \v 2 అపుడ్ గుల్ దండి బుకంపం ఎద్దిన్. తనుంఙ్‍ ఇంతె ప్రబుక్నె దూత్ పరలోకం తన్నా డిగుత్ వత్నా తప్నె తా మూతిత్‍ గెతుత్ అనెక గుండున్ డగ్లిపుత్నా అదున్ పొయ్ ఉద్‍తిన్. \v 3 అద్నె మోకమ్ మెర్‍పెకద్‍లంఙ్‍ తరియుత్ అని అద్నె జుఙ్ఙె బర్పలంఙ్ గుల్ తెలొడిక్ అండ్డె నా. \v 4 అదున్ ఓలుత్నా సిపయిక్ అరస్తెంద్ వాడక్తెర్ అని తిక్ తార్ లంఙ్‍ ఎదెర్. \p \v 5 గని దెవ దూత్ పిల్లకున్ ఇంత్తిన్. అర్సనెం. తానుంఙ్ ఇంతె అనుంఙ్ ఒర్కి అన్సాద్: సిలువత్ కుడ్కత యేసునున్ నీర్ కిర్వ సా నంసాతిర్. \v 6 అముదు ఇత్తి తొతేద్. తనుంఙ్‍ ఇంతె అముదు ఎనంఙ్‍ ఇడ్‍తెంద్ అనాయ్ సుల్‍తెంద్. నీర్ ఇట్ట జాగన్ వత్త ఓలుర్. \p \v 7 ఇండ్డి నీర్ జల్‍ది సెత్నా ఇమ్నె సిసులుంన్ ఇడ్డుర్. యేసుంద్ తిక్తతన సుల్తెంద్ అని అముదు ఇముంఙ్‍ ముండట్టి గలిలీయ సెసానంసాద్ అని నీర్ అమ్నున్ అత్తి ఓలతిర్. విండ్ర, పగియ్ అన్ ఇముంఙ్‍ ఇడ్తన్. \p \v 8 ఆ పిల్లక్ అరస్తెంద్ గుల్‍ కుసినడ్ తప్నె తన్నకురియ్తె అని తుల్సని సిసువై సెద్దె. \p \v 9 అద సెరెంఙ్, వెంటాయ్ యేసుంద్ అదవుంఙ్‍ బెట్ ఎదెద్ అని ఇంతెంద్. సుకమడ్ అండ్ర. అద అమ్నున్వై వత్తె అని అమ్నె గెట్ట సుముతన్న అమ్నె కాల్ మొక్తె \v 10 మల్ల యేసుంద్ అదవున్ ఇంతెంద్. అర్సనెం. నీర్ సెతన్న అన్నె దాదకున్ గలిలీయ సెరెంఙ్‍ ఇడుర్. అత్తి అన్ అవ్ఉన్ బెటిలత్. \s సిపాయిక్ లే కబూర్ \p \v 11 మల్ల పిల్లక్ పావడ సెద్దె. కొన్సెం మంది సిపాయిక్ పట్నం లోప సెత్నా ఎద్ద సదర్ ఈ గొట్టికున్ బార్స దెయ్యలకెర్ రుంఙ్ ఇడ్‍తెర్. \v 12 దండి దెయ్యలకెర్ మన్‍ వాలెలున్ మిరప్‍తెర్ అని గొట్టి కత్తెర్ అని సిపాయికుంఙ్ పేలె పైసె సియుత్నా ఔరున్ ఇంతెద్. \v 13 నీర్ ఇనంఙ్‍ ఇడ్డెంఙ్. సింత్తె అమ్ మంఙుత్ అనెంఙ్‍, అమ్నె సిసు వత్నా అమ్నున్ డొంఙ్ కత్త కొస్తెర్ ఇసా ఇడ్డుర్. \v 14 పౌలుంఙ్ ఈ గొట్టిక్ ఒర్కి ఎద్దె, అమ్ ఇముంఙ్‍ సటీ అయ్ ఇన్నగాల్సాతుమ్ అని ఇముంఙ్‍ తక్లిబ్ వారెంఙ్‍ ఇడెమ్. \p \v 15 అదుంఙ్ ఎత్తి సిపాయిక్ పైసెలున్ సుమ్తెర్ అని ఔర్ ఎనంఙ్ ఇడ్‍తెర్ అనాయ్ ఔర్ కత్తెర్ అని ఇండి దూక్ అద్ కత్త యూదు మన్కకెర్ లోప నెరయ్‍స నంసాద్. \s యేసుంద్ సిసులుంఙ్ కన్కెరెకద్ \r లూక్ 16:14-18; లూక్ 24:36-49; యోహాన్ 20:19-23; అపొస్తు 1:6-8 \p \v 16 మల్ల అక్రా మంది సిసు యేసుంద్ ఔరుంఙ్‍ ఇడ్త గలిలీయత మెట్వై సెద్దెర్. \v 17 ఔర్ అమ్నున్ ఓలుత్ అమ్నె గెట్ట మొక్తెర్ గని కొన్సెం మంది సెక్ సుమ్‍తెర్. \v 18 మల్ల యేసుంద్ ఔరున్వై వత్నా ఇంతెంద్. పరలోకముత్ అని బూమిత్ సదర్ అదికార్ దైయ్యం అనుంఙ్ సియుత్ అన్సాద్. \v 19 అదుంఙ్‍ ఎత్తి నీర్ సెత్నా సాటం జాగల మంది సిసు లాంఙ్ కాలుర్. తక్ దెయ్యమ్ అని పోరక్ యేసుదనే పవిత్ర ఆత్మనె పేరడ్ ఔరుంఙ్‍ బాప్తిస్మ సియుర్. \v 20 అని అన్ ఇముంఙ్‍ ఇడ్త సాదరి ఉకూమ్ గొంట్టికున్ పడిపెంఙ్ ఔరుంఙ్‍ కారాపుర్. అని ఈ లొకముత్ ఆక్రి కిస్సెకా కలముంఙ్ దూక్ అన్ ఇమున్ వెంట అంసాత్.