\id 1TH - Nooni \h 1 Tɛsalonika \toc1 1 Tɛsalonika \toc2 1Tɛs \toc3 1Tɛs \mt2 Ŋwa' wvu fwe wvù Baul to saŋɛɛ ɛ̂ kentaashɛ ke \mt1 Tɛsalonika \imt1 Fiɛɛ fì nu ɛ̂ Ŋwa' wvu Tɛsalonika wvu fwe wvun e \ip Tɛsalonika to nu kelaante kemew ɛ̂ keba ke woŋ e kè Masedonia le jò Baul to kɛwcɛɛ kentaashɛ ke bonyii bo mbee le. Fí to baa moocɛ no kentaashɛ kin kɛwɛɛ kɛ, ɛ Bojuu mum kɛw no bane Baul bene kendoŋ bô wvú. Baul mum saŋ ŋwa' wvu fwe wvun fô bonyii bo Klistu le bo Tɛsalonika keeyvuwsɛ mvuntelem mvubole, ege ɛ bó eleemè tɛmyi. \is1 Bikuu bi mwɛɛm e ɛ̂ Ŋwa' wvun e \io1 1:1 Keŋkɛwcɛ \io1 1:2–3:13 Ɛ Baul yuw njoŋ bvuu bɛnse bonyii bo mbee le \io1 4:1-12 Ntefe ɛkumɛ nce wvu bonyii bò ɛ̀ nu bo Klistu le \io1 4:13–5:11 Ntefe ɛkumɛ no Klistu nu ke ekase eto \io1 5:12-22 Ntefe wvu fokemɛse \io1 5:23-28 Kemɛse \c 1 \p \v 1 \x - \xo 1:1 \xt 2Kol 1:19; 2Tɛs 1:1; 1Bi 5:12; \xt 1Kol 4:17; \xt Lem 17:1\x*Ɛ̀ nu me wvù Baul, ɛ me nu bee Silas noo Timatio. Me nsaaŋke ŋwa' wvun fô kentaashɛ ke bonyii bo mbee le ke Tɛsalonika le kè nu ɛ taashɛ ɛ no nu yî Nyo' Ice bô Tata Jisos Klistu le. \p Mbuwma Nyo' bô nyɛkeey enù fô ben e. \s1 Ɛ Baul nya keyoone ɛ̂ Nyo' yî kentaashɛ ke bonyii bo mbee le ke Tɛsalonika le \p \v 2 \x - \xo 1:2 \xt 2:13; Fili 1:3; Kolo 1:3; 2Tɛs 1:3; 2:13\x*Bese ké no nyaa keyoone ɛ̂ Nyo' sekecii ɛkumɛ ben bocii, bɛne ben sekecii ɛ̂ bunle yese le. \v 3 \x - \xo 1:3 \xt 5:1-2\x*Seke bese nu ɛ̂ Nyo' Icee wesebeene fwe, bese ké no kumyi gee dinɛn dì buyte yî fitele fì ben lese yî Klistu le bô lemme dinɛn dì buyte yî keŋkoŋɛn kenɛn e noo shém yì ben kuule yî buyte yî ntaa wvù ben taale fwe yî Tata wesebeene wvù Jisos Klistu le. \p \v 4 \x - \xo 1:4 \xt 2Tɛs 2:13, 16\x*Boom bo bwee wese le bò Nyo' kooŋke, bese kee lo lɛ Nyo' nu ɛ caw wase ben. \v 5 \x - \xo 1:5 \xt 1Kol 4:20\x*Bese kee nonɛn njefo kɛ saaka wvù jee wvù bese to toɛ dvú fô ben e to to kɛ ɛ ɛ̀ nu bô njeme maaŋ kɛ. Wvú to to tɛn bô mvuŋgay mvù nɛn'yi fô Keyoy ke Yuule le, ɛ bese looci kee lo lɛ saaka wvudvu nu kecɛɛy. Ben kee kfuu bonyii bò ɛ̀ to nu bese seke bese to cee ɛ̂ ben ɛntelɛŋ nje ben. \v 6 \x - \xo 1:6 \xt Lem 17:5-9; 2Kol 6:10; 2Tɛs 3:7, 9\x*Ben to nu ɛ no beŋene bese noo Tata njefo ben to nu ɛ fiisɛn saaka wvudvu bô nlaŋlaŋ wvù nɛn'yi fô Keyoy ke Yuule le naa no ben cim to nu yî ŋgɛw wvu baay e. \v 7 Nonɛn ɛ ben mum tu bonyii bò bonyii bo mbee le bocii bo ɛ̂ keba kè Masedonia le noo kè Akɛya le ejoò kenfewsɛn fô bó le. \v 8 \x - \xo 1:8 \xt Lum 1:8\x*Me njemyi nɛn njefo kɛ ɛ̀ mɛy kɛ diɛw yì yi Tata yì nu ɛ san jo ben ɛ ghan keba kè Masedonia bô kè Akɛya le kɛ. Saaka wvu ɛkumɛ fitele finɛn fì ben lese yî Nyo' le nu ɛ ghan wase tɛn mondvuum e monciim. Nonɛn kɛ shiee bvuu nu dvú wvù bese ejemyi fiɛɛ ɛkumɛ fifiɛ kɛ. \v 9 \x - \xo 1:9 \xt Jon 17:3; Lem 14:15\x*Ben ekeè lɛ bonyii bodvu kebɛɛ nu ɛ no seŋe ɛkumɛ no ben to fiisɛnɛɛ bese ɛ̂ ben ɛntelɛŋ, noo no ben to cin'yɛɛ mvunyo' le tu wase ben ɛ bo Nyo' keelemte wase Nyo' wvu kecɛɛy wvù kɛŋke nshii le. \v 10 \x - \xo 1:10 \xt 5:1-2, 9; Lum 5:9\x*Bó seŋe tɛn no ben cɛyte Waa we wvù nu ke enɛ fowe eto le. Waa we wvun nu wvù wvú to bvusɛɛ yî kpwe le, ɛ ɛ̀ nu Jisos wvù bvuuse beene can shém Nyo' yì ffuuke yì wvú nu ke eduŋcɛ ɛ̂ bonyii le. \c 2 \s1 Ɛ Baul jeme ɛkumɛ lemme diew di Tɛsalonika \p \v 1 \x - \xo 2:1 \xt 1:5, 9\x*Boom bo bwee wese le, ben kebɛɛ kee lo lɛ kɛ ghane dì bese to laalɛɛ ɛ̂ ben e to nu ɛ la ɛcici kɛ. \v 2 \x - \xo 2:2 \xt Lem 16:19-24; 17:1-9\x*Naa no ben kee lɛ bonyii to nu ɛ nya ŋgɛw ɛ̂ bese bvuu nvuwsɛ bese ɛ̂ kelaante kè Filibi le, nu ɛ bese to kuu kɛ shém ɛ̂ mvuŋgay mvu Nyo' wese le keefewcɛ saaka wvù jee wvù wvu Nyo' ɛ̂ ben naa no bonyii cim to cile bese naa baay nɛn. \v 3 \x - \xo 2:3 \xt 2Kol 4:2\x*Kɛ saaka wvù bese to fewci lɛke ben dvú to nu bô jay kɛ, ɛ kɛ bese to fewci bô ŋkpwawcɛ mvu wvù befe kɛnɛɛ gomte keelɛɛ lo ben kɛ. \v 4 \x - \xo 2:4 \xt Yɛli 11:20; 1Tim 1:11; Gal 1:10; Ɛfɛ 3:2\x*Geenɛn no Nyo' nu ɛ yɛn lɛ bese nu ɛ kocɛn bonyii bò wvú enya saaka wvù jee wvun can yibole, nonɛn bese ɛ mum ɛ no fewci. Ɛ bese yaa fewci lɛ ye ejeè ɛ ɛ̀ nu bonyii kɛ. Bese fewci lɛ ye ejeè ɛ ɛ̀ nu Nyo' wvù taasse mvuntelem mvusɛse. \v 5 \x - \xo 2:5 \xt 2:10; Lem 20:33; 2Kol 1:23\x*No ben kee nu ɛ bese to baa ke yuu wase etoo bô díɛw ken'yem kɛnɛɛ tɛw fiɛɛ fojise keedie fiɛɛ can yene le kɛ. Ɛ fin nu fiɛɛ ɛ Nyo' leeme fwe wese. \v 6 \x - \xo 2:6 \xt Jon 5:41, 44\x*Kɛ bese to baa egomte keekɛŋkɛ mbense mvu ɛ̂ wee kɛnɛɛ wvù nɛn'yi fô ben e kɛnɛɛ fô bonyii bomew e kɛ. Naa ɛ ɛ̀ to nu bvudvuu bvusɛse diɛwɛ boom bo ntum e bo Klistu le keebiite mwɛɛm lɛ ben egeè fô bese le. \v 7 Bese to nu fisɛse nyɛkeey ɛ̂ ben ɛntelɛŋ diɛwɛ bwee wan wvù taale fô boom bew e. \v 8 Nonɛn ɛ bese mum jo ben ye le naa ntay bô keŋkoŋɛn, nya ben ɛ ɛ̀ yaa mɛy kɛ bô saaka wvù jee wvù wvu Nyo' maaŋ kɛ, geenɛn nya tɛn bikuu bisɛse ɛ̂ ben njefo ben to nu wa lo mvuntelem mvusɛse naa baay. \p \v 9 \x - \xo 2:9 \xt 2Tɛs 3:7-9; Lem 18:3\x*Boom bo bwee wese le, kɛ ben kumyi tɛn lemme disɛse bô njimtɛn wese. Bese to lemte ɛntaŋ bô ɛmvunsheeŋ wvu lɛ fo bese egɛɛ bvujitɛ yî wee mvu ben e no bese to fewci saaka wvù jee wvù wvu Nyo' ɛ̂ ben kɛ. \v 10 \x - \xo 2:10 \xt 2:5\x*Ben kebɛɛ naa noo Nyo' nulo eben jim nsaw wese lɛ nce wese fô ben bonyii bo mbee le to nu wvù yuule nu teytey yaa kɛŋke nlom yimi kɛ. \v 11 \x - \xo 2:11 \xt Lem 20:31\x*Ben kee tɛn no bese to gee bô ben diɛwɛ no cee wan ké no gee bô boom bew. \v 12 \x - \xo 2:12 \xt 4:1; Lum 5:2; Fili 1:27\x*Bese to yvuwse mvuntelem mvunɛn, lowci ben, tomsee lɛ ben eceè nce ɛ ɛ̀ nu wvù Nyo' gomte. Ɛ̀ nu Nyo' wvù teŋe ben lɛ ben eley bvunfon bwew bô bvukukɛ bwew e. \p \v 13 \x - \xo 2:13 \xt 1:2-3; Gal 1:11-12\x*Bese shee kɛ tɛn nyaa keyoone ɛ̂ Nyo' nje fin fì lɛ seke bese to toɛ bô diɛw Nyo' fô ben e, ben to nu ɛ fiisɛn diɛw yidvu no yí looci nu lɛ ɛ̀ nu diɛw Nyo' ɛ ɛ̀ yaa nu diɛw wee kɛ. Ɛ ɛ̀ nu yí yì lemte yî yene le, ben bò nu bonyii bo mbee le. \v 14 \x - \xo 2:14 \xt Lem 17:5\x*Ben kee boom bo bwee wese le lɛ fiɛɛ fì to kooyɛɛ bô bintaashɛ bi bonyii bo mbee le bi Nyo' le bì nu ɛ bee Klistu Jisos e ɛ̂ keba kè Judea le to nu ɛ kooy tɛn bô ben. Ben to nu ɛ yɛn tɛn boŋgɛw can bonyii bonɛn bo woŋ e lɛŋlɛŋ no bó to yɛnɛɛ can Bojuu bobole. \v 15 \x - \xo 2:15 \xt Lem 2:23; 9:23, 29; 13:45, 50; 14:2, 5, 19; 17:5, 13; Lum 11:28; 2Kol 11:23-29\x*Bojuu ban nu bò to yuɛ Tata Jisos. Ɛ ɛ̀ nu bó bò to yuwyi bonyii bo ntum Nyo' le. Ɛ̀ nu bó bò to kuŋɛɛ bese jo bó. Bó gee nonɛn ɛ Nyo' yaa yuuke njoŋ bô bó kɛ. Bó bane lo bonyii bocii, \v 16 \x - \xo 2:16 \xt Mat 23:31-33\x*no bó baaŋke je fô bese le keejemyi ɛ̂ bonyii bò yaa nu kɛ Bojuu wvu lɛ bó eboy e. Bó gee nonɛn sekecii ɛ bibefɛ bibole yiŋsene bene. Shém Nyo' yì ffuuke nu ɛ to wase yî bó le keseen. \s1 Ɛ Baul no kɛŋke shiee keebvuu eyɛn bonyii bo mbee le bo Tɛsalonika le \p \v 17 \x - \xo 2:17 \xt 3:10\x*Boom bo bwee wese le, no beene se gawsenɛɛ nu ɛ bese ɛ mom wase naa baay kɛŋke shiee lɛ bese bee eyɛn ben e ɛjise naa no ɛ̀ cim bɛɛ kɛ kefew caan no beene se gawsenɛɛ. Beene nu ɛ gawsɛn kɛ ɛ ɛ̀ nu ɛjise. Beene baa gawsɛn ɛ̂ fitele le kɛ. \v 18 Bese gomte keekase eto ɛ̂ ben e. Me wvù Baul kebɛɛ nu ɛ mom wase naa bokaŋ e bokaŋ e, geenɛn ɛ Satan jewsee kɛ bese. \v 19 \x - \xo 2:19 \xt 1Kol 9:24-25; Fili 4:1; 2Tɛs 1:4\x*Bese kɛŋke shiee nonɛn njefo fiɛɛ fì ɛ̀ nulo ɛ́ bese etaale fwe yî dvú le, kɛnɛɛ bvujoŋkɛ bvusɛse bô kefo kesɛse ke bvunfon e kè bese nu ke esaale ye dvú fwe dvu Tata wesebeene wvù Jisos seke wvú ɛ kase ɛ to bvuu nu la? Kɛ ɛ̀ nu ben e? \v 20 Ɛ̀ nu naa ben bvuwee bvusɛse bô bvujoŋkɛ bvusɛse. \c 3 \p \v 1 \x - \xo 3:1 \xt Lem 17:15\x*Nonɛn no bese to yɛnɛɛ lɛ fí nu ɛ ghaw wase, ɛ bese cu ntaŋ keeshɛɛ ɛjim Atɛn bese ɛmbeŋ, \v 2 \x - \xo 3:2 \xt 1:1\x*mum tum Timatio wvù waa bwee wesebeene wvù bee bó lemte Nyo' le yî saaka wvù jee wvu ɛkumɛ Klistu le. Bese to tum lɛ wvú eto eleke ben yî mbee wene le ntay, ebvuu etefe ben, \v 3 \x - \xo 3:3 \xt Ɛfɛ 3:13; 2Tɛs 1:4; 2Tim 3:12\x*lɛ fo boŋgɛw ban ke eshiw wee mvu ben e kɛ. Ben kebɛɛ kee lo lɛ boŋgɛw nu wase fiɛɛ fisɛɛbeene. \v 4 \x - \xo 3:4 \xt Lem 14:22\x*Ben kee lo lɛ seke bese to nu beene nu ɛ bese to see ɛ̂ ben ɛ ɛ̀ bɛɛ lo lɛ beene nu ke eyɛne boŋgɛw. Ɛ ɛ̀ nu kɛ naa lɛŋlɛŋ no fí nu ɛ kooy wase ɛ ben kee. \v 5 \x - \xo 3:5 \xt Fili 2:16\x*Ɛ̀ nɛɛ fiɛɛ fì to geɛ ɛ me ŋke ndioo n'yɛn lɛ fí nu ɛ ghaw wase, ɛ me mum ntum Timatio keeŋkiɛɛ no mbee wene nu, njefo me nto ŋkɛŋke nfan lɛ ɛ̀ nɛlo enu ɛ wee wɛ wvù momte bonyii ɛ mom wase ben ɛ ge lemme dicii dì bese lem fô ben e ɛ tu di ɛcici. \s1 Ɛ Timatio nya saaka ɛkumɛ mbee bonyii bo Tɛsalonika \p \v 6 \x - \xo 3:6 \xt Lem 18:5; 2Tɛs 1:3; 1Tim 1:5; Flm 5-7; Gal 5:6\x*Geenɛn keseen nu ɛ Timatio ɛ to wase ɛ̂ ben e ɛ kase ɛ tu jim fô bese le, ɛ see saaka wvù jee wvu ɛkumɛ fitele fì ben lese yî Klistu le bô no ben duŋci keŋkoŋɛn fô bonyii le. Wvú nu ɛ see tɛn no ben kumyi bese naa ntay bvuu kɛŋke shiee keeyɛn bese le no bese kɛŋke tɛn shiee keeyɛn ben e. \v 7 \x - \xo 3:7 \xt 2Tɛs 1:4\x*Nje fifin boom bo bwee wese le, yî nsase bô boŋgɛw bò bese kɛŋke le nu ɛ shém ɛ lɛɛtɛn bese ɛkumɛ ben baay nje fitele fì ben lese yî Klistu le. \v 8 Keseen nu ɛ bese ɛ yoy nje ben leeme kɛ tɛmyi ben ɛ bo Tata. \v 9 Nonɛn bese ɛ no nyaa keyoone ɛ̂ Nyo' baay nje ben. Bese nyaa keyoone ɛ̂ Nyo' nje njoŋ wvù bese yuuke fwe dvu wvú nje ben. \v 10 \x - \xo 3:10 \xt 2:17\x*Bese bunlee shiee le ɛntaŋ bô ɛmvunsheeŋ lɛ ɛ̀ nɛlo ɛ́ bese ebvuu eyɛn ben e ɛjise wvu lɛ bese enya ben bô fiɛɛ fì bɛɛ fuute yî mbee wene le. \p \v 11 Bese bunlee lɛ Nyo' Icee wesebeene kebɛɛ bô Tata wesebeene wvù Jisos eyene je ɛ́ bese eto ɛ̂ ben e. \v 12 \x - \xo 3:12 \xt Gal 6:10\x*Bese bunlee tɛn lɛ Tata ege ɛ́ keŋkoŋɛn kenɛn eku egɛn fwe ɛ́ ben ekoŋenè bikuu binɛn bô bonyii bocii lɛŋlɛŋ no bese kooŋke ben. \v 13 \x - \xo 3:13 \xt 5:1-2; Fili 1:10\x*Bese bunlee nonɛn wvu lɛ wvú ege ɛ́ mvuntelem mvunɛn etɛmyi, ɛ́ ben ke enu sɛ jay, yuule fwe dvu Nyo' Icee wesebeene seke Tata wesebeene wvù Jisos too bô ŋgoo ye yicii. \c 4 \s1 Nce wvù Nyo' kooŋke \p \v 1 \x - \xo 4:1 \xt 2:13; Kolo 1:10; 2Tɛs 3:6\x*Keemɛɛse boom bo bwee wese le, bese lɛke ben kule lo can diɛwɛ bonyii bò nu ɛ taashɛ yî Tata Jisos e, lɛ no ben to yɛɛyɛɛ ɛ̂ bese no ben kɛŋke keecee no Nyo' kooŋke, ɛ ɛ̀ nu kɛ naa wase no ben cee keseen, ben egeè kɛ nonɛn gɛne lo fwe fwe. \v 2 Ben kee wase bontefe bò bese to nyaɛ ɛ̂ ben ɛ̂ mvuŋgay mvu Tata Jisos e. \v 3 \x - \xo 4:3 \xt 5:23; 1Kol 6:13; Ibu 10:10\x*Fiɛɛ fì Nyo' kooŋke nu lɛ ben eceè diɛwɛ bonyii bò ɛ̀ nu bo Nyo' le. Fo ben ejaaŋkè kenjaŋ kɛ. \v 4 Wee mwaaŋ mwaaŋ ben e kɛŋke keekee keejici ye ye le ɛ̂ je yì yuule kɛŋke n'wvum e. \f + \fr 4:4 \ft Kɛnɛɛ lɛ, “Wee mwaaŋ mwaaŋ ben e kɛŋke keekee keekɛŋke kpwɛse ɛ̂ je yì yuule, kɛŋke n'wvum e.”\f* \v 5 Fo ye wee enù kɛ lo yvuwse, ŋɛyte diɛwɛ yi wee ketum kè yaa kee kɛ Nyo' kɛ le. \v 6 Fo wee ege kebefɛ kɛnɛɛ ege jay mvu bô waa bwee yî saaka wvudvu wvun e kɛ. Bese to nu ɛ jeme wase ciise lo ɛ̂ ben ɛ ɛ̀ bɛɛ lo lɛ Tata nu ke elaŋ ŋgɛw yî bonyii bò gee mwɛɛm mvun mvunciim e. \v 7 \x - \xo 4:7 \xt 4:3; 1Bi 1:15-16\x*Ben ekeè lɛ kɛ Nyo' to teŋe beene lɛ beene eceè ɛ ɛ̀ nu nce nnyɛn kɛ. Wvú to teŋe lɛ beene eceè nce wvù yuule. \v 8 \x - \xo 4:8 \xt 1Kol 6:19-20\x*Fí ɛ mum ɛ no nu lɛ naa yɛɛ wvù tun keeyuw ntefe wvun e nu ɛ kɛ wvú tun keeyuw ɛ ɛ̀ nu wee wvu wum e kɛ. Wvú tun keeyuw ɛ ɛ̀ nu Nyo' wvù nyaa Keyoy kew ke Yuule ɛ̂ ben e. \p \v 9 \x - \xo 4:9 \xt Yɛli 31:33-34; Gal 6:10; Ɛfɛ 5:2\x*Fi ɛkumɛ keŋkoŋɛn kè ben ekɛŋkè fô boom bo bwee wene le bo mbee le nu ɛ kɛ shiee nu dvú fô ben e wvù bó ebvuu esaaŋke ɛkumɛ fifiɛ ɛ̂ ben kɛ. Fifin nu fiɛɛ ɛ ben kebɛɛ nu ɛ Nyo' to yɛɛyi wase ben no ɛ̀ nulo ɛ́ ben ekoŋenè bikuu binɛn. \v 10 \x - \xo 4:10 \xt 2Tɛs 3:4\x*Yî kecɛɛy e, ben kooŋke naa wase boom bo bwee wene le bocii bo ɛ̂ keba kè Masedonia le. Geenɛn boom bo bwee wese le, bese bvuu teete kɛ ben lɛ ben egeè kɛ nonɛn gɛne lo fwe fwe. \v 11 \x - \xo 4:11 \xt 2:9; Ɛfɛ 4:28; 2Tɛs 3:10, 12\x*Shiee wene baay enù ɛ ɛ̀ nu keecee nce wvu nyɛkeey, yaa leese kɛ diuw fô mwɛɛm mvu bonyii le kɛ. Ben elemtè bô can yene no bese to teetɛɛ ben. \v 12 \x - \xo 4:12 \xt 1Kol 5:12-13; Kolo 4:5\x*Nonɛn ɛ́ bonyii bo ɛkfuŋ emum enyaa n'wvum ɛ̂ ben, ben saa ebvuu etaale wee mvu yî fiɛɛ le kɛ. \s1 Ɛkumɛ kefew kè Tata nu ke ekase eto le \p \v 13 \x - \xo 4:13 \xt 5:1-2; 1Kol 15:51-52\x*\x - \xo 4:13 \xt 1Kol 15:18-19; Ɛfɛ 2:12\x*Boom bo bwee wese le, kɛ bese gomte lɛ ben enu kenjiwe le ɛkumɛ bonyii bò nu ɛ kpwekɛn wase kɛ. Bese gomte lɛ ben ekiɛɛ wvu lɛ fo ben enu yii yii diɛwɛ bonyii bò yaa taale kɛ fwe yî fiɛɛ le kɛ. \v 14 \x - \xo 4:14 \xt Lum 14:9; 1Kol 15:3-4, 12, 20\x*Beene nu ɛ bee lɛ Jisos to nu ɛ kpwe kase buy yî kpwe le, ɛ ɛ̀ nu kɛ lɛŋlɛŋ no Nyo' nu ke ekase etfuse jim bonyii bò to kpwekene ɛ bó ɛ taashɛ bô bo Jisos, ɛ́ bó ke enu bô wvú. \v 15 \x - \xo 4:15 \xt 1Kol 7:10, 25\x*Bese jemyi fin bii ɛ ɛ̀ nu diɛw Tata le, lɛ kɛ beene bò nu ɛ shɛɛ ɛjim bò nu ke ebɛɛ dvú yî kefew kè Tata nu ke etoo le nu ke esa fwe dvu bonyii bò nu ɛ kpwekɛn wase kɛ. \v 16 \x - \xo 4:16 \xt 1Kol 15:23\x*Ben ekeè lɛ Tata kebɛɛ nu ke enɛ fowe eshiile too wamte foweɛwe bô diɛw yì tɛmyi, ɛ ɛkolɛ ke bonceendaa bo Nyo' le fuuŋke tɛn, ɛ soŋ Nyo' jemyi. Ɛ́ bonyii bò to kpwekene ɛ bó ɛ taashɛ wase bô bo Klistu emum eyaw ebuy. \v 17 \x - \xo 4:17 \xt Jon 12:26; Lum 5:17; Fili 3:20\x*Nonɛn ɛ́ Nyo' emum ecun beene bò nu ɛ shɛɛ bò bɛɛ dvú noo bó ntaashɛ le ɛ̂ kembɛw e keegɛn etasɛn beene bo Tata ɛ̂ kebulɛ le. Ɛ́ beene bo Tata ke emum enu sekecii. \v 18 Nonɛn ben emum elɛɛsè fitele fi wee noo wee le bô njeme wvun. \c 5 \s1 No ɛ̀ nulo ɛ́ wee ecɛyte nto Tata \p \v 1 Boom bo bwee wese le, ɛkumɛ kefew bô diuu di nto Tata le nu ɛ kɛ shiee nu dvú fô ben e wvù bó esaaŋkè fifiɛ ɛ̂ ben kɛ. \v 2 \x - \xo 5:2 \xt 1:2-3, 10; 2:19; 3:13; 5:23; Mat 24:36; Fili 4:5; 2Tɛs 1:7, 10; 2:1-2; \xt Mat 24:43; 2Bi 3:10; Mwm 3:3; 16:15\x*Ben kebɛɛ kee lo lɛ diuu di nto Tata le nu ke enu diɛwɛ di cooŋ e ɛntaŋ. \v 3 \x - \xo 5:3 \xt Yɛli 6:14-15; Mat 24:39\x*Bonyii nu ke edioo duu lɛ, “Nyɛkeey nu dvú, ɛ fiɛɛ fì wee efanè yaa nu kɛ”, ɛ́ ŋgɛw emum enɛ esɛsɛ egbwe yî bó le diɛwɛ no lume ke nɛ to yî kpwoon wvù nu bô fue le, je saa enu dvú keelewtɛ kɛ. \v 4 Geenɛn boom bo bwee wese le, kɛ ben nu finɛn kenjiwe le wvù diuu didvu ke enɛ esɛsɛ eto fô ben e diɛwɛ cooŋ e kɛ. \v 5 \x - \xo 5:5 \xt Lum 13:11-12; Ɛfɛ 5:8-9\x*Me njemyi nɛn njefo ben bocii nu bonyii bo n'yuu le, nu bonyii bo ɛmvunsheeŋ. Kɛ beene nu bonyii bo ɛntaŋ kɛnɛɛ bo kenjiwe le kɛ. \v 6 Nonɛn fo beene eleetè no bonyii bomew leete kɛ. Beene enù we bô bvufee bvusɛɛbeene fó bvucii. \v 7 Bonyii bò leete ké no leete ɛ ɛ̀ nu ɛntaŋ, ɛ bonyii bò mbvuum koole bó nu ɛ mó ké no koole ɛ ɛ̀ nu ɛntaŋ. \v 8 \x - \xo 5:8 \xt Ɛfɛ 6:11-17\x*Geenɛn no beene nu fisɛɛbeene ɛ ɛ̀ nu bonyii bo ɛmvunsheeŋ, beene emum enù bô bvufee bvusɛɛbeene fó bvucii. Beene ejo mbee bô keŋkoŋɛn ɛ́ mvú enù diɛwɛ ketwaa ke jem e ɛ beene ɛ jise ɛ baŋ gvúw yesebeene dvú, ejo tɛn mboyma wvù beene taale fwe yî dvú le ɛ́ wvú enù diɛwɛ kefo ke jem e ɛ beene ɛ bon. \v 9 \x - \xo 5:9 \xt 1:10; 2Tɛs 2:14\x*Ben ekeè lɛ kɛ Nyo' to caw beene gɛɛ lɛ wen ke eduŋcɛ ɛ ɛ̀ nu shém ye yì ffuuke ɛ̂ beene kɛ. Wvú to caw lɛ beene ke ekɛŋkɛ ɛ ɛ̀ nu mboyma fele yî Tata wesebeene wvù Jisos Klistu le. \v 10 \x - \xo 5:10 \xt 4:14; Lum 14:8-9\x*Jisos Klistu nu wvù to kpweɛ nje yese beene, wvu lɛ kɛnɛɛ beene nu dvú, kɛnɛɛ beene ɛ kpwekɛn, ɛ́ beene enu kɛ beene ɛ bó. \v 11 Nonɛn ben emum eyvuwsè mvuntelem mvu wee noo wee le, eyootè tɛn wee noo wee ɛ wvú kuu kɛ no ben gee wase. \s1 Ntefe wvu fokemɛse bô ŋgayma \p \v 12 \x - \xo 5:12 \xt 1Kol 16:15-18; 1Tim 5:17\x*Boom bo bwee wese le, bese lɛke lo ben lɛ ben ewvumtè bonyii bò lemte ɛ̂ ben ɛntelɛŋ taale fô ben e yî saaka Tata le bvuu teete ben e. \v 13 Ben eduŋcì n'wvum ɛ̂ bó naa ntay yî keŋkoŋɛn e nje lemme dibole. Ben ekɛŋkè tɛn nshii wvu nyɛkeey fô bikuu binɛn e. \v 14 \x - \xo 5:14 \xt 2Tɛs 3:6, 11, 15\x*Bese bvuu lɛke tɛn ben boom bo bwee wese le lɛ ben etefe bonyii bò nu laame kɛ lo, eyvuwsɛ mvuntelem mvu bonyii bò kɛŋke jaŋ e, eficɛ tɛn bonyii bò wɛɛyi. Ben ekuulè shém ben ɛ bonyii bocii. \v 15 \x - \xo 5:15 \xt Lum 12:17; Fili 1:10\x*Ben eyɛnè fo wee etfuusè kebefɛ bô kebefɛ. Ben egomtè sekecii keegee ɛ ɛ̀ nu mwɛɛm mvù jee fô bikuu binɛn e noo fô bonyii bocii le. \v 16 \x - \xo 5:16 \xt Fili 4:4\x*Ben elaŋlaŋè sekecii, \v 17 \x - \xo 5:17 \xt 5:25; Luk 18:1; Lum 12:12; Ɛfɛ 6:18; Kolo 4:2\x*bunleè kefew kecii, \v 18 \x - \xo 5:18 \xt Ɛfɛ 5:19-20\x*nyaà keyoone ɛ̂ Nyo' yî fiɛɛ ficii fì kooyi le. Fin nu fiɛɛ fì Nyo' shieele fô ben bò nu yî Klistu Jisos e. \v 19 \x - \xo 5:19 \xt Ɛfɛ 4:30\x*Fo ben ecilè lemme di Keyoy ke Yuule le kɛ. \v 20 Fo ben emwaasè bontum bo Nyo' le bò bonyii teete kɛ. \v 21 \x - \xo 5:21 \xt 1Kol 14:29; Ɛfɛ 5:10; 1Jon 4:1\x*Ben etaassè mwɛɛm mvunciim, joò mvù jee leeme yî dvú le, \v 22 ebvuusè can fô mwɛɛm mvù befe le mvunciim. \p \v 23 \x - \xo 5:23 \xt 5:1-2; 2Kol 13:11\x*Me nlɛke lɛ Nyo' kebɛɛ wvù nu Nyo' kembonɛn eloocɛ ege ɛ́ ben eyuule yî fiɛɛ le ficii. Wvú egɛɛ keyoy kenɛn bô mvuntelem mvunɛn noo ye yene ɛ́ yí ke enu sɛ nlom kefew kè Tata wesebeene wvù Jisos Klistu nu ke eto le. \v 24 \x - \xo 5:24 \xt 1Kol 1:8-9; Fili 1:6; 2Tɛs 3:3\x*Wvú wvù Nyo' wvù to teŋɛɛ ben nu ɛ wvú ké no leeme kɛ yî diɛw ye le, ɛ wvú nu ke ege mwɛɛm mvudvu. \p \v 25 \x - \xo 5:25 \xt 1:2-3; Lum 15:30\x*Boom bo bwee wese le, ben ebunleè fô bese le. \p \v 26 \x - \xo 5:26 \xt Lum 16:16\x*Ben egay boom bo bwee wesebeene le bocii eŋocɛ ɛ̂ ŋŋocɛ bonyii bo Nyo' le. \p \v 27 \x - \xo 5:27 \xt Kolo 4:16\x*Me njemyi nciise lo ɛ̂ ben yî mvuŋgay mvu Tata le lɛ ben etaŋ ŋwa' wvun ɛ́ boom bo bwee wesebeene le bocii eyuw. \p \v 28 Tata wesebeene wvù Jisos Klistu ebuw ben bô kembonɛn kew ɛ́ kí enù ben ɛ bó.