\id JAS - Naro NT [nhr] -Botswana 2012 (DBL 2014) 
\h JAKOBO 
\toc2 JAKOBO 
\toc1 Jakobo 
\toc3 Jak 
\mt1 JAKOBO  
\mt2 Jakobom dis tcgãya sa  
\imt1 Téé-cookg'ai sa  
\ip Jakobom dis tcgãya sa gúù zi kúrú ta ko kg'õèa ta q'oo koe zi di x'áèan úúa hãa. Tcgãyas Jakobom dis ka tsi kò xòm̀se kg'ui kg'oana ne tsi gha máá: “Ncẽè dtcòm̀ tsi kòo ne méé tsi gataga thẽé ẽe tsi dtcòm̀a hãa sa kúrú. Kg'uian hẽé naka tsééan hẽéthẽé méé i qõòa mááku. Tsaris dtcòm̀ sa méés tsari kg'õèan q'oo koe tséé. Tsaris dtcòm̀ sa méés tsari zi tséé-kg'áḿ zi koe x'áíse.”  
\ip Tãáka zi gúù zi kam ko kg'ui: qguù sa hẽé naka dxàu sa hẽé, kúrúa bóòku sa hẽé, qãè tchàno-tchanokuan hẽé, tãákase khóè ne qgóó sa hẽé, naka ta̱m di tséé-kg'áḿan hẽé, q'ãa di tc'ẽean hẽé, mẽékuan hẽé, dqo̱m̀sean hẽé naka cg'áré-cg'aresean hẽé, c'ẽe ne bóò a nxàe sa hẽé, qáò tcáóan hẽé, naka còrèan hẽéthẽé e.  
\ib  
\ip Qaa-qaasa kg'uia ne:  
\ili1 - q'ãa di tc'ẽea ne  
\ili1 - dtcòm̀ sa hẽé naka tséé zi hẽéthẽé e  
\ib  
\ip Tcgãyas q'oo koe hàna zi:  
\io1 - Dtcòm̀ sa hẽé naka q'ãa di tc'ẽean hẽéthẽé e \ior (1:2-8) \ior*  
\io1 - Dxàu sa hẽé naka qguù sa hẽéthẽé e \ior (1:9-11) \ior*  
\io1 - Kúrúa bóòkuan hẽé naka qàe-qaekuan hẽéthẽé e \ior (1:12-18) \ior*  
\io1 - Kóḿ sa hẽé naka kúrú sa hẽéthẽé e \ior (1:19-27) \ior*  
\io1 - Táá méé ta tãákase khóèan qgóó guu \ior (2:1-13) \ior*  
\io1 - Dtcòm̀ sa hẽé naka tséé zi hẽéthẽé e \ior (2:14-26) \ior*  
\io1 - Dtcòm̀-kg'ao ba hẽé naka ta̱m ba hẽéthẽé e \ior (3:1-18) \ior*  
\io1 - Dtcòm̀-kg'ao ba hẽé naka nqõó ba hẽéthẽé e \ior (4:1–5:6) \ior*  
\io1 - Tãáka zi x'áè-kg'am zi \ior (5:7-20) \ior*  
\c 1  
\ms1 Dtcòm̀ sa hẽé naka q'ãa di tc'ẽean hẽéthẽé e (1:2-8)  
\p
\v 1 Tsgám̀kagu tu ur ko, tíí Jakobo ra, qãàr Nqarim di ra, a X'aigam Jeso Krestem di ra,  
\p nxãa ra ko 12 zi qhàò zi, ncẽem nqõóm koe tsa̱i-tsa̱isea hãa zi \add ncẽes tcgãya sa\add* góá máá.   
\p
\v 2 Tíí qõe ga tuè, ndaka x'aè ga igaba tu ko tãáka zi kúrúa bóòku zi cgoa xg'ae igaba méé tu kaisase qãè-tcaoa máá zi.  
\v 3 Q'ana tu hãa, gatu di dtcòm̀an di kúrúa bóòkua ne ko qarika-téékagu tu u sa ke.  
\v 4 Igaba méé i \add gatu di\add* qarika tééan tchànos tséé sa kúrú, naka tu gha nxãasega wèé za ga tchàno ii, naka káàn chìbi ii, naka tua gha c'ẽe gúù kaga táá tcàoè guu.   
\p
\v 5 A ncẽè gatu ka c'ẽem kòo tc'ẽean tcào ne méém Nqarim ncẽe ko qãè-tcáóase hẽé naka cgóm̀aase hẽéthẽé wèém khóè ba máà ba dtcàrà, nxãaskam gha máàè e ke.  
\v 6 Igaba méém dtcòm̀an úúa hãase dtcàrà, káí tc'ẽe tamase, gaam ẽem káí tc'ẽe ba tshàan di qhonèan khama ii ke, ncẽe ko tc'ãán ka xàbùè, a ko ka̱bi-ka̱bise e,  
\v 7-8 ẽem khóèm káí zi gúù zi ko tc'ẽe ba kana gam di zi dàò zi koe kgòe tama ba méém táá tc'ẽea máá, cúí gúù gam gha X'aigam \add Nqarim\add* koe hòò, ta tc'ẽea guu khama.   
\ms1 Dxàu sa hẽé naka qguù sa hẽéthẽé e (1:9-11)  
\p
\v 9 Dtcòm̀-kg'aom ẽe nqãaka hàna ba méém dqo̱m̀se, tc'amaka hànas téé-q'oos \add ẽe Nqarim máà mea hãas\add* domka.  
\v 10 Gataga méém qguùam khóè ba Nqarim cookg'ai koem nqãaka hàna sa q'ãa, dcãan di x'aan khamam gha ma kaà ke.  
\v 11 Cáḿ sa ko kùruan cgoa qaò, a sa a dcãan nqa̱ikagu, i gaan di x'aan tcheè, i gaan di t'õèan kaà khama. Gatagam gha ma qguùam khóè ba ma kaà gam di tsééan koe hãa a.   
\ms1 Kúrúa bóòkuan hẽé naka qàe-qaekuan hẽéthẽé e (1:12-18)  
\p
\v 12 Ts'ee-ts'eekg'aièa baa, khóèm ẽe ko kúrúa bóòkuan koe qarika téé ba. Ncẽè kúrúa bóòkua nem kò tààa hãa nem gha cábás kg'õèan di sa cábákaguè khama, ncẽe Nqarim ẽe ncàm̀ Mea hãa ne nqòòkagua hãa sa.  
\v 13 Khóèm ẽe ko kúrúa bóòè a ko chìbian koe tcãàè ba méém táá máá: “Nqari ba ko chìbian koe tcãà te,” témé guu. Nqari ba cuiskaga cg'ãèan ka chìbian koe tcãàè tite, a ba a gataga Gabá cuiskaga khóèan chìbian koe tcana hãa tite ke.  
\v 14 Igaba i ko khóèan ncẽeta iim dàòm ka chìbian koe tcãàè: khóè ba ko gam tc'áró-tc'aro di tc'ẽean ka cg'ãèan koe tcéèa úúè, a síí ntcóm̀s koe qaè.  
\v 15 I ko nxãaska gam di cg'ãè tc'ẽean ẽe i kòo càùse ne chìbian xàm, ne i ko chìbian ẽe kai, a x'ooan óá.   
\p
\v 16 Táá méé tu qàe-qaeè guu, tíí qõe ga tu ncàm̀-ncamsa tuè.  
\v 17 Wèés kamas cgáé sa hẽé, naka wèés abas tchàno sa hẽéthẽé sara tc'amaka guua, a ko xõa Xõòm x'áàn dim koe guu a, ncẽe Gam koe i cúí gúù ka̱bièa ga káà a ba, kana sóm̀an khama ka̱bi-ka̱bise tama ba.  
\v 18 Gam di tc'ẽean koem kò ábà ta a, kg'uim tseeguan dim koe guu a, nxãasega ta gha \add Gam di ta khóè ta tc'ãà di ta ii\add* ka, Gam ka kúrúèa zi gúù zi koe, tc'ãà di tc'õoan xháràm di khama.   
\ms1 Kóḿ sa hẽé naka kúrú sa hẽéthẽé e (1:19-27)  
\p
\v 19 Q'ãa méé tu ncẽe sa, tíí qõe ga tu ncàm̀-ncamsa tuè. Wèém khóè ba méém qháé ii komsanan koe, naka kg'uian koe ão ii, naka ba ão ii xgóàn koe.  
\v 20 Khóèm di xgóà ne Nqarim ko tc'ẽe tchànoan koe síí tama khama.  
\v 21 Gaa domka méé tu cg'ãè gúùan kúrúan hẽé naka cg'ãèan kaikaguan hẽéthẽé chõòkagu, naka cg'áré-cg'arese naka \add Nqarim dim\add* kg'uim gatu koe xháráèa ba hòòa mááse, ncẽe kgoara tu um gha di qarian úúa ba.   
\p
\v 22 \add Nqarim dim\add* kg'ui ba ko komsana tu méé tu ii. Kg'ui ba kóḿs cúí sa tu kò kúrú, ne tu gha ko qàe-qaese.  
\v 23 Khóèm kò \add Nqarim dim\add* kg'uim dim kóḿ-kg'ao ba ii, a ba a kúrú-kg'ao ba ii tama nem ncẽeta iim khóèm khama ii khama: ncẽe ko ábà cgoaèa bas kg'áí sa bóò-kg'áís koe bóò ba.  
\v 24 Ntcáàsem ko xg'ara a qõò, a ba a kúúga c'urù ntam kò ii sa khama.  
\v 25 Igaba gaam ẽe ko tchàno x'áèan koe bóò ba, x'áèan ncẽe kgoara tu u ko o, a ba a ko qgóóa qari i ba, nxãa ba gha gam di kúrúan koe ts'ee-ts'eekg'aiè, ncẽe \add x'áèan\add* c'urù tamam kóḿ-kg'ao ba, igaba kúrú-kg'ao ii ba.   
\p
\v 26 A ncẽè khóèm kò bóò, dtcòm̀a nem úúa sa ne, igabam ko gam dim ta̱m ba qgóó tama, a ko tcáóa ba qàe-qae, ne i gam di dtcòm̀an cg'ãa-cg'ana di i.  
\v 27 Dtcòm̀s ncẽe Nqarim gatá ka Xõòm cookg'ai koe q'ano a chìbi úú tama sa ncẽe si i: khãadoma cóán hẽé naka dxàe-ntcõan hẽéthẽé gaan di xháéan koe kòre si i, naka nqõóm koe káà cg'urise qgóóse sa hẽéthẽé e.   
\c 2  
\ms1 Táá méé ta khóè ne tãákase qgóó guu (2:1-13)  
\p
\v 1 Tíí qõe ga tuè, gatá dim x'áàkom X'aigam Jeso Krestem koe tu kò dtcòm̀an úúa hãa, ne méé tu táá tãákase khóèan qgóó guu,  
\v 2 C'ẽedaokam kòo gautan di tcãà tshàuan hẽé naka t'õè qgáían hẽéthẽé ha̱nam khóè ba gatu dim còrè-nquum koe tcãà, me gataga dxàuam khóèm cg'ãa-cg'ana qgáían ha̱na ba thẽé hàà cgae tu u,  
\v 3 tu kò ẽe t'õè qgáían ha̱na ba qãèse qgóó, a bìrí me a máá: “Ncẽe qgáìan qãè koe ntcõó,” témé, a tu a ẽe cg'ãa-cg'anasea ba bìrí a máá: “Tsáá méé tsi ẽe koe téé,” témé, kana máá “Nqàrè-kg'ama te koe góḿankg'ai koe ntcõó,” témé.  
\v 4 Eẽta tu kò hẽé ne tu q'aa-q'aasean xg'aekua tu koe úúa, a tu a ncẽeska cg'ãè tc'ẽem xgàra-kg'ao ba kúrúa hãa!   
\p
\v 5 Komsana tu, tíí qõe ga tu ncàm̀-ncamsa tuè. A Nqari ba gáé nqõómkg'ai koe dxàua ne khóè ne nxárá tcg'òóa hãa tama, dtcòm̀an koe ne gha qguù ka, a ne a gha x'aian di ne q'õò-kg'ao ne ii, ncẽem kò ẽe ncàm̀ Mea ne nqòòkagua hãa a?  
\v 6 Igaba tu ko dxàua ne khóè ne sau-cgaekagu. A qguùa ne tama ne gáé ẽe ko nqãaka úú tu u ne, gane tama nea ncẽe ko qáé-nquuan koe úú tu u ne?  
\v 7 A gane tama nea ncẽe ko t'õès cg'õès \add Krestem di\add* sa cg'ãèkagu ne, ncẽe gatu koe kò \add ẽe tu ko tcguù-tcguuè x'aè ka\add* tciiè sa?   
\p
\v 8 A ncẽè tseegukaga tu kò \add Nqarim di\add* x'aian di x'áèan qgóóa qaria hãa ne, ncẽes ko \add Nqarim dis\add* Tcgãya sa méé khama, a ko máá: “Tsáá ka c'ẽe ba méé tsi ncàm̀, ẽe tsi ma ncàm̀sea khamaga ma,” témé, ne tu ko qãèse hẽé.  
\v 9 Igaba tu kòo khóè ne tãákase qgóó ne tu ko chìbian kúrú, a tu a gha x'áèan ka bóòè, chìbi kúrú-kg'ao tu iise.  
\v 10 Dìím wèém ẽe ko wèé x'áèan qgóóa qari, igaba ko cúís qgáìs koe tsa̱a a ba wèéan koe ga chìbiga me e khama.  
\v 11 Gaam ẽe ko máá: “Táá cg'áràn kúrú guu,” témé ba ko gaicara máá: “Táá cg'õo guu,” témé khama. A ncẽè cg'áràn tsi kò kúrú tama ne, igaba tsi kò cg'õo, ne tsi x'áèan koe chìbi kúrú-kg'ao tsi i.   
\p
\v 12 Dùús wèés ẽe tu ko kg'ui a ko kúrús ka méé tu \add tc'ẽe-tc'ẽese\add*, ncẽe gha kgoara tu um x'áè-kg'áḿ ka tu gha xgàraè sa.  
\v 13 Nqarim kò hàà ko khóè ne di zi tséé zi bóò q'oo, qãè zi i sa kana tshúù zi i sa, nem gaam ẽe kò thõò-xama-máákuan úú tamam koe thõò-xama-máákuan x'áía hãa tite khama. Igaba ẽe thõò-xama-máákuan úúa hãam khóè ba chìbi bóòè tite.   
\ms1 Dtcòm̀s tséé tama sa x'óóa hãa (2:14-26)  
\p
\v 14 Dùú sa i ko hùi, tíí qõe ga tuè, ncẽè khóèm kò ko máá, dtcòm̀a nem úúa, témé, igabam tséékagu u tama ne? A gam di dtcòm̀a nea gha kgoara me?  
\v 15 C'ẽedaokam kò tsáá qõe ba kana tsáá qões igaba qg'aè-cgaea, a tc'õo úú tama tc'õó ne gha a,  
\v 16 me gatu ka c'ẽe ba gaa khóèan ka máá: “Tòókuan cgoa qõò, hã̱a tu gha, a tu a gha tsáú ke,” témé, ẽe ko cgáé-q'ooa ne koe qaase gúùan máà ne tamase, ne i ko nxãan dùú sa hùi?  
\v 17 Gatà iim dàòm ka i dtcòm̀an x'óóa hãa, ncẽè cúíse i kò hàna ne, a tsari tsééan cgoa qõòa mááku tama ne.   
\p
\v 18 Igabagam gha c'ẽem khóè ba xo̱a a máá: “C'ẽe khóè nea dtcòm̀an úúa, i c'ẽean tsééan úúa,” témé.  
\m Ra gha nxãaska tẽè a máá: “X'áí te, ntamam gha ma c'ẽem khóè ba dtcòm̀an úú, igabam tsééa ba koe x'áí i tama sa. Nxãaskar gha tíía tiri tsééan koe guu a tiri dtcòm̀an x'áí tsi,” témé.   
\m
\v 19 A dtcòm̀ tsi ko Nqari ba cúí Me e sa?  
\m Qãèse tsi ko hẽé, igabaga \add tsi tcàoa,\add* dxãwa tc'ẽean ga ko dtcòm̀, a ia a q'áòan ka cgùru khama.   
\m
\v 20 A x'áíè kg'oana tsia, tsáá káà tc'ẽe tsi khóè tsi, tséé tama dtcòm̀a ne káà hùi i sa?  
\v 21 Ntama ba kò ma Abrahamam gatá ka xõò ba Nqarim koe tchàno iise bóòè? Gam di tsééan ka a kò ii, ẽem kò ko gam ka cóásem Isaka ba altaram koe úú ka.  
\v 22 Bóò tsi ko, dtcòm̀a ne kòo gam di zi tséé zi cgoa tsééa xg'ae sa, i kò gam di dtcòm̀an tséé zi ka cg'oè-cg'oeè.  
\v 23 Si kò \add Nqarim dis\add* Tcgãya sa tseegukaguè, ncẽeta kòo méé sa: “Abrahama ba kò Nqari ba dtcòm̀, Me Nqari ba gam di dtcòm̀an ka tchànom iise séè me,” témé. Me kò Nqarim dim tcárà ba ta ma tciiè.  
\v 24 Bóò tu ko, khóè ba ko gam di zi tséé zi koe guu a tchànom iise bóòè, dtcòm̀s ka cúí tamase.   
\p
\v 25 Rahabes cg'árà-kg'ao sa kò tãá za guu a ko nqõó ba ntcáà tsara khóè tsara séè, a sa a tãám dàòm cgoa ts'ãàkagu tsara a. A ncẽeta hẽéan ka sa gáé kò gataga gas di tsééan koe táá tchànos iise bóòè?   
\p
\v 26 Tc'ẽe ba úú tamam tc'áró ba x'óóa hãa, i gatà iim dàòm ka dtcòm̀an ncẽe tsééan úú tama a x'óóa hãa thẽé.   
\c 3  
\ms1 Dtcòm̀-kg'ao ba hẽé naka ta̱m ba hẽéthẽé e (3:1-18)  
\s1 Ta̱m ba xgaa-xgaa ne  
\p
\v 1 Táá méé tu wèéa tu ga xgaa-xgaa-kg'aoan kúrú guu, tíí qõe ga tuè. Q'ana tu hãa, sita ncẽe ko xgaa-xgaa ta ko hàà kaisase thõòse Nqarim ka xgàraè sa ke.  
\v 2 Wèéa ta ga ko káí chìbian kúrú khama. Ncẽè c'ẽem kò cúí chìbi ga kúrú tama ẽem ko kg'uis gúùs koe nem tchànom khóè me e, kgoana ko a gam dim tc'áróm wèé ba kòre ba.   
\p
\v 3 Bìian kg'áḿ-q'oo koe ta ko tóḿ sa tcãà, nxãasega i gha komsana ta a ka. Ncẽeta hẽéan ka ta ko wèé tc'áróan gaan di ga tchàno-tchano. \fig Qábì-kg'ao ba ko toms ko ma tséékaguè sa x'áí|src="LB00035.tif" size="col" ref="3:3" \fig*   
\m
\v 4 Bóò skepe zi gataga, gatà zi ma kaia igaba, a ko kaia tc'ãán ka qõòkaguè, igaba zi ko kaisase cg'árém hìim tchàno-tchano dim cgoa nqàriè, a nqàri-kg'aom ko tc'ẽem xòèm za qõò. \fig Skepe sa tshàam q'oo koe, a ko qõòkagu si kom gúù ba x'áí|src="LB00217.tif" size="col" ref="3:4" \fig*   
\m
\v 5 Gatà iim dàòm kam ta̱m ba cg'árém gúù me e, igabam ko kaia zi gúù zi ka koase.  
\p Tc'ẽe naka bóò, kaias hìi-kg'ai sa ko cg'árém c'eem ka dàòè sa.   
\m
\v 6 Ta̱m igabam c'ee me e, a cg'ãès dim nqõó me e. Ncẽea me ko ma tséé ga a, gatá cgáé-q'oo koe, a ba a ko wèém tc'áróm khóèan di ba cg'ãè-cg'ãe. C'ees koem ko wèés kg'õès khóèm di sa tcãà, a ba a ko chõò tamas c'ees dxãwam dis ka tcãà-dòm̀mè.   
\m
\v 7 Khóè ta gha kgoana a xgaa-xgaa wèém kg'oo-coa-qhàò ba hẽé, naka tsa̱rán hẽé, naka ncãà cgoa ko qõòan hẽé, naka tshàan q'oo di gúùan hẽéthẽé e khama, a ta a gataga xgaa-xgaa ana.  
\v 8 Igaba i cúí khóè ga kgoana naka ta̱m ba xgaa-xgaa hãa tite, sãa tamam cg'ãè ba, cg'õoko gúùan ka cg'oèa hãa ba.  
\v 9 Gaam cgoa ta ko X'aigam \add Nqarim\add* Xõò ba dqo̱m̀, a ta a ko gaam cgoa Nqarim dis iis koe kúrúèa ne khóè ne cgúí.  
\v 10 Dqo̱m̀kuan hẽé naka cgúíkuan hẽéthẽéa ko cúís kg'áḿs koe tcg'oa. Tíí qõe ga tuè, ncẽe sa méés táá gatà ii guu.  
\v 11 A tsàùm koe i ga ka̱re tshàan hẽé naka tsa̱u tshàan hẽéthẽé cúí x'aè ka tcg'oa?  
\v 12 Tíí qõe ga tuè, a faia dis hìi sa ga olife di tc'áróan kúrú, kana sa ga chõó-kg'om dis hìi sa faia di tc'áróan kúrú? Tsa̱u tshàa ne cuiskaga ka̱re tshàan kúrúa hãa tite.   
\s1 Cám̀ tsara dàò tsara tc'ẽean di tsara  
\p
\v 13 Dìí ba tc'ẽega baa, a ba a ko kóḿa q'ãa gatu xg'aeku koe? Gam di kg'õèan qãè ka méém x'áí, gam di tsééa ne ko cg'áré-cg'aresean cgoa kúrúè sa, tc'ẽean cgoa hẽéthẽé e.  
\v 14 Igaba tu kò gatu di tcáóan koe xgóàm tau ba hẽé naka cẽèan hẽéthẽé úúa ne táá koase guu, naka táá tseeguan tshúù-ntcõakagu guu.  
\v 15 Gatà ii tc'ẽea nea nqarikg'ai koe guu tama, igaba i nqõómkg'ai di i, a khóèm di i, a dxãwam di i.  
\v 16 Eẽ tauan hẽé naka cẽèan hẽéthẽé hàna qgáì koe, i gha kóḿku taman hãa khama, naka wèé cg'ãè-qhàòan kúrúan hẽéthẽé e.  
\v 17 Igaba i nqarikg'ai koe guua tc'ẽean tc'ãà dis ka q'ano o, a cám̀ dis ka gataga tòókuan úúa, c'ẽe ne khóè ne ka i ko tc'ẽe, a i a komsanan koe hẽé naka tc'ẽea ka̱bian koe hẽéthẽé kgoarasea hãa, a cgóm̀kuan ka cg'oèa hãa, a i a ko qãè zi tséé zi di tc'õoan máà ta a, a i a khóè ne tãákase qgóó tama, a i a kgoarasease ko qgóóse.  
\v 18 Tòókuan di ne khóè ne ncẽe ko tòókuan di cgùrian xhárà ne gha tchànoan tcuù.   
\c 4  
\ms1 Dtcòm̀-kg'ao ba hẽé naka nqõó ba hẽéthẽé e (4:1–5:6)  
\s1 Nqõó ba ncàm̀ guu  
\p
\v 1 Dùú sa ko ncõoan ghùi, si ko dùú sa x'ãàkuan ghùi gatu xg'aeku koe? A gatu ko tc'ẽe zi gúù zi tama zia, ncẽe ko gatu di tc'áróan koe ncõoan ghùi zi?  
\v 2 Ncóó tu ko, igaba tu úú tama. Cg'õo tu ko, a tu a ko kaisase xaù, igaba tu kgoana naka hòò tite. X'ãà tu ko, a tu a ko ncõoan ghùi. Gúù tu úú tama, Nqari ba tu dtcàrà tama domka.  
\v 3 Dtcàrà tu ko, igaba tu hòò tama, tchàno tamase tu ko dtcàrà khama, ẽe tu ko hòò gúùan tu gha nxãasega ẽe tu ko ma gatu tc'ẽe khama ma tséékagu ka.  
\v 4 Cg'árà-kg'ao tuè! A c'úùa tua, nqõóm cgoa ncàm̀kua ne Nqarim cgoa hòreku si i sa? Nxãaska, ncẽè nqõóm di tsi ncàm̀-khoe tsi kò ii ne tsi Nqarim di tsi cg'õo-kg'ao tsi i.  
\v 5 \add Nqarim dis\add* Tcgãya sa ko máá: “Tc'ẽem ncẽem Nqarim gatá koe tòóa hãa ba kaisa zi tc'ẽe zi ka cg'oèa hãa,” témé. Ncẽe kg'ui ne tseegu u, ná?  
\v 6 Igabam ko \add Nqari ba\add* kaisa cgóm̀kuan máà \add ta a\add*. Gaa domkas ko \add Nqarim dis Tcgãya sa\add* ncẽeta méé:  
\q1 “Nqari ba ko ẽe tcomsea ne ntcoe,  
\q1 igabam ko ẽe ko cg'áré-cg'arese ne cgóm̀kuan máà,”  
\m témé.   
\p
\v 7 Ke tu ncẽeska Nqarim koe máàse. Dxãwa ba xguì, nakam gha gatu koe guu ná qgóé.  
\v 8 Nqarim koe cúù-cuuse, nakam gha Gam igaba gatu koe cúù-cuuse. Xg'aà tshàua tu, gatu chìbi-kg'ao tuè, naka tu gatu khóè tu cám̀ tc'ẽe tu, tcáóa tu q'ano-q'ano.  
\v 9 Tshúù-tcao méé tu, naka kg'ae, naka ntcã̱à tcgáí-tshàra. Gatu di kg'ãèan méé i ka̱bise naka kg'ae ii, naka i gatu di qãè-tcaoan ka̱bise naka tshúù-tcao sa ii.  
\v 10 X'aigam \add Nqarim\add* cookg'ai koe méé tu cg'áré-cg'arese nakam gha nxãasega kaikagu tu u.   
\s1 Tsáá ka c'ẽe ba xgàra guu  
\p
\v 11 Táá méé tu gatu ka c'ẽe ne cgoa cg'ãèse kg'ui guu, tíí qõe ga tuè. Gaam ẽe ko qõesem cgoa cg'ãèse kg'ui ba kana ko qõese ba xgàra, ba ko x'áèan cgoa cg'ãèse kg'ui, a ko x'áèan xgàra. X'áèan tsi ko xgàra ne tsi gaa x'áèan di tsi tséékagu-kg'ao tsi tama tsi i, igaba tsi x'áèan di tsi xgàra-kg'ao tsi i.  
\v 12 X'áèan hẽé naka xgàrakuan hẽéthẽé dim tcg'òó-kg'ao ba cúí Me e, Gaam ẽe ko kgoara, a ko ko̱be di qarian úúa ba. Igaba tsi tsáá dìí tsia, ncẽe tsáá ka c'ẽe ba ko xgàra tsi?   
\s1 Táá koase guu  
\p
\v 13 Hàà tu ncẽeska, gatu ẽe ko máá: “Ncẽe cáḿ ka kana q'uu ka ta gha ncẽeta iim x'áé-dxoom koe qõò, a síí gaa koe kuri ba x'ãè, a gaa koe síí x'ámágu, a gha nxãasega marian hòò,” témé tu. \fig X'ámágu dis qgáì sa|src="HK00240.tif" size="col" ref="4:13" \fig*  
\v 14 Igaba tu q'uu ka dim cáḿ ka i gha gatu di kg'õèan nta ii sa c'úùa hãa. Nqo̱ara-nqa̱uan khama tu ii khama, ncẽe ko xòm̀ x'aè-coa séè a hãa a, a i a gaia kaà.  
\v 15 Khama tu ga ko ncẽeta mééa: “X'aigam \add Nqarim\add* kò tc'ẽe ne ta gha kg'õè, a ta a ncẽe sa kana ẽe sa kúrú,” témé.  
\v 16 Ncẽe i ii khama, tu ko koase a ko dqo̱m̀se. Eẽta ii dqo̱m̀sean wèé ga cg'ãè e.  
\v 17 Gaa domkam wèém khóèm ẽe qãè gúùan kúrú q'ana, igaba kúrú u tama ba, nxãa ba chìbiga me e.   
\c 5  
\s1 Qguùa khóèan dqàèa ne  
\p
\v 1 Hàà tu ncẽeska, gatu khóè tu ẽe qguùa tu, kg'ae méé tu naka xo̱ò, cg'ãè zi ncẽe ko hàà cgae tu u zi domka.  
\v 2 Gatu di qguùa ne ts'óóa hãa, i gatu di qgáían tcg'ãàn ka tc'õóèa hãa.  
\v 3 Gatu di gautan hẽé naka seleferan hẽéthẽéa ncàbà hãa, i gha gaan di ncàbàn gatu koe x'áí sa ii, a i a gha c'ees khama ma gatu di cgàan tc'õóa xgãá. Gatu di x'aian tu tòóa máásea hãa, còo di xu cáḿ xu u igaba.  
\v 4 Bóò, surutan gatu di tséé-kg'aoan di i, ncẽe gatu di xháràn koe kò tséé e, ncẽe tu kò táá suruta a, nxãa nea kg'aea tcg'òóa hãa, i kg'ae-q'ooan ẽe kòo gaa xháràn khõá ne di X'aigam \add Nqarim\add* qarim wèém tcee-dòm̀ koe tcana hãa.  
\v 5 Nqõómkg'ai koe tu ka̱rean koe hẽé, naka qãè-tcaoan koe hẽéthẽé x'ãèa. Tsáúkagua tu hãa tcáóa tu, \add a tu a gha ghòèan ko ma cg'õoè khama ma xgàraè\add*, cg'õokus dim cáḿ ka.  
\v 6 Tchàno khóèan tu ko chìbi-chibi a xgàra, a cg'õo, gatu cgoa ne kò ntcoeku tama igaba.   
\ms1 Tãáka zi x'áè-kg'am zi (5:7-20)  
\s1 Qáò tcáóa ne  
\p
\v 7 Gaa domka méé tu qáò tcáó ii, tíí qõe ga tuè, naka i nxãakg'aiga X'aigam di hàà-q'ooan síí tcãà. Bóò, xhárà-kg'ao ba ko góḿ ba qãà me xhárà di tc'õoan tcg'òó. Qáò tcáó cgoa am ko, i nxãakg'aiga síí tc'ãà di túúan hẽé naka kháóka di túúan hẽéthẽé tuu.  
\v 8 Gatu igaba méé tu qáò tcáó ii. Qari méé tu ii tcáóa tu koe, X'aigam \add Nqarim\add* di hàà-q'ooa ne cúù u ke.  
\v 9 Tíí qõe ga tuè, gatu ka c'ẽea ne cgoa méé tu táá káíse kg'ui-kg'uise guu, naka tua gha nxãasega táá xgàraè. Bóò, Xgàra-kg'ao ba nquu-kg'áḿ koe hãa!   
\p
\v 10 Tíí qõe ga tuè, tc'ẽe-tc'ẽese porofiti xu ncẽe kò X'aigam \add Nqarim\add* cg'õè ka kg'ui xu. Sere-seres iise séè xu, qáò tcáó xu khóè xu u kò ii di sa, ẽe xu kòo xgàrase ka.  
\v 11 Bóò, ts'ee-ts'eekg'aièa xu, ta ta ko ma tcii xu, ẽe kò \add xgàrakuan di x'aè ka\add* qarika tééa hãa xu. Jobem di qarika tééa máásean ka tu kóḿa, a tu a kò X'aigam \add Nqari\add* ba còo dis ka dùú sa kúrúa sa bóò. X'aigam \add Nqari\add* ba thõò-xama-máákuan hẽé naka cgóm̀kuan hẽéthẽé ka cg'oèa hãa khama.   
\p
\v 12 Igaba wèé zi gúù zi tc'amkg'ai koe, tíí qõe ga tuè, nqarikg'aian cgoa igaba kana nqõómkg'ai cgoa igaba, kana c'ẽe gaìsean cgoa ga igaba táá gaìse guu. Igaba méés gatu dis ‘eè’ sa, ‘eè’ sa ii, nakas gatu dis ‘ẽe-ẽe’ sa, ‘ẽe-ẽe’ sa ii, naka tua gha nxãasega táá xgàrasean koe tcãà guu.   
\s1 Dtcòm̀an di còrèa ne  
\p
\v 13 Gatu xg'aeku koem kò c'ẽe ba qóḿan q'oo koe hàna ne méém còrè. A ncẽè c'ẽem kò qãè-tcaoa hãa ne méém dqo̱m̀an di ciian nxáè.  
\v 14 A ncẽè c'ẽem kòo gatu xg'aeku koe tsàa ne méém kaia xu kerekes di xu tcii, naka xu còrèa máá me, naka nxúìan cgoa tcgáù me, X'aigam \add Nqarim\add* dim cg'õèm koe,  
\v 15 naka i gha dtcòm̀an di còrèan tsàakom khóè ba kg'õèkagu, nakam gha X'aiga ba ghùi me, a ncẽè chìbia nem kò kúrúa hãa nem gha qgóóa mááè e.  
\v 16 Ke tu nxãaska bìríku gatu di chìbia ne, naka còrèa mááku, naka tua gha nxãasega kg'õèkaguè. Tchànom khóèm di còrèa ne kaisa qarian úúa, \add Nqari ba ko\add* gaan koe tséé khama.  
\v 17 Elija ba kò kg'ama khóè me e, gatá khamaga ma, a ba a kò qarika còrè, túúan gha táá tuu ka, i kò nqõómkg'ai koe túúan táá tuu, nqoana kurian hẽé naka 6 nxoean hẽéthẽé e.  
\v 18 Me gaicara còrè, i nqarikg'aian túúan tuukagu, me kò nqõó ba kaisase tc'õoan kúrú.   
\p
\v 19 Tíí qõe ga tuè, ncẽè gatu ka c'ẽem kò tseeguan ho̱àra guua hãa, me kò c'ẽe ba ka̱bi me ne  
\v 20 méém q'ãa, dìím wèém ẽe ko chìbi-kg'ao ba gam di dàòan ho̱àm ko koe ka̱bi ba gha ko kgoara me, táám gha tc'ẽea ba cgoa ga igaba x'óóa xgãáse ka, a ba a gha káí chìbian gam di qgóóa máàè.