\id 1PE Takuu \h 1 PETER \toc3 1 Pet \toc1 1 PETER TE PAS MUA PETER \toc2 1 PETER \mt1 1 PETER \mt2 TE PAS MUA PETER \imt1 TE HAKATAAKOTO TE PAS NEI \im \bk Te Pas mua Peter\bk* raa ni sissii ki naa tama te lotu, teenei e taapaa a ia ma ko “naa tama TeAtua ni hakamaatino”, teelaa e ttaka masseu ma ni horau ki naa matakaaina e ttuu haka tokorau i Asia. Peter ni sissii te pas nei ki hakatipuina naa manava naa tama teelaa ma ki tokatoka i te pas nei. Teenaa ko naa tama e mee pakavaina ka hakallono isu i laatou e lotu i TeAtua. Peter e sissii te pas nei no hakasua ake i te Lono Taukareka teelaa e taratara i Jesus Christ. Teenaa maa teelaa ko te mate Christ, tana masike mai ana i te mate, aa te purepure TeAtua maa Christ ma ki ahemai, teelaa ki taaohi manava laatou. Laatou ki illoa i te mee nei ki lavatoa laatou te nnoho ma naa haaeo e pakkuu ake ki laatou, aa maa naa vana nei e ssura ki haaiteria naa hakataakoto laatou i TeAtua. Teenaa maa laatou ma ki kauake naa tuuhana laatou TeAtua i te “Aso Jesus Christ ma ki hakasura iho ki te maarama nei”. (1.7) \ip E hakapaa ma naa taratara i naa nnoho hakalavatoa ma naa haaeo raa, Peter e taratara ake hoki ki naa tama naa ki nnoho laatou ka sosorina ma ni tama teelaa e ttaka ma Christ. \iot Naa takkoto naa taratara iloto te pas nei \io1 Te hakataakoto te pas 1.1–2 \io1 Peter e hakasua i te ara TeAtua e hakaora te tama 1.3–12 \io1 Naa akonaki i te ora e tapu 1.13—2.10 \io1 Naa sosorina te tama e lotu i ana ttiri i naa haaeo 2.11—4.19 \io1 Naa meemee seemuu ma naa heuna te tama e lotu 5.1–11 \io1 Naa taratara hakaoti 5.12–14 \c 1 \p \v 1 A nau Peter, se aposol Jesus Christ. \p Nau e sissii te pas nei ki kootou, naa tama ni hakamaatinoria TeAtua e ttaka masseu ma ni horau iloto naa matakaaina i Pontus, Galesia, Capadosia, Asia aa ko Bitinia. \v 2 Kootou kunaa hakamaatinoria iloo TeAtua Tamana, e hano ma tana hakataakoto ni noho ma Ia imua, no haia TeAitu Tapu ma ni tama e ttapu ki tautari kootou i Jesus Christ aa ki uiia naa haisara kootou tana ttoo. \p Nau e taku maa TeAtua ki roorosi hakaraaoi iloo ki nnoho laaoi kootou i naa aso hakkaatoa. \s1 Taaohi manava i te ora maaoni \p \v 3 Taatou ki hakanau i TeAtua, te Tamana TeAriki taatou, Jesus Christ. A Ia e takoto tana hui aroha i taatou, teenaa Jesus Christ ni hakamasikeria a Ia i te mate ki hookii mai a Ia te ora maaoni nei ki taatou. Teenei taatou e taaohi manava i te ora maaoni nei, \v 4 aa taatou ku matamata koi ki te ssao TeAtua ma ki hookii mai naa tuuhana taatou teelaa e tukua a Ia maa ana tama. Naa mee naa e takkoto i TeAtua i te lani, te kina naa mee naa see lavaa te ppara, te hakallika aa see lavaa te seai. \v 5 Teenaa ni tuuhana kootou, aa TeAtua, i ana mahi, ma ki roorosi hakaraaoi iloo ki kootou ki tae ki te ssao kootou ma ki hakaoratia a Ia i te aso hakaoti. \p \v 6 Niaaina maa te tamaa sao nei kootou e nnoho ka hakallono isu ma te kau haaeo raa, kootou ki fiaffia i te mee naa. \v 7 Kootou see mamannatu tammaki, teenaa ni ara TeAtua e mee ki haaite naa hakataakoto kootou, ki mee maa kootou e lotu maaoni. E mee koi ma ko i-naa tuunia taatou naa kol raa i te ahi ki haaiteria maa teenaa ni kol maaoni. Tevana iaa naa hakataakoto kootou e ttoe iaa i naa kol. Teenaa ko te vana kootou e tau ki haaiteria naa hakataakoto kootou ki takkoto haimmahi peenaa. Te aso Jesus Christ ma ki hakasura iho ki te maarama nei raa, TeAtua ma ki hiahia i kootou, teenaa a Ia ma ki hakanau i kootou no mee kootou ma ni tama hakamaatua. \v 8 Niaaina maa kootou seki kkite iaa Ia raa, kootou e llee koi naa manava kootou iaa Ia; niaaina maa kootou see kkite iaa Ia i te saaita nei raa, kootou e lotu koi iaa Ia. Teenaa te hiahia e takoto iloto naa manava kootou naa see ilotia taatou te tarataraina, \v 9 i te aa, i kootou ku hakaoratia TeAtua. Teenaa ko te mee ni hakatina ai kootou iaa Ia. \p \v 10 Teenei ko naa taratara i te hakaora nei teelaa ni ssee hakappuru ai naa pure TeAtua raa ma ki ilotia laatou, aa teelaa ni tarataraina mai laatou hakaoti i te mee taukareka TeAtua ma ki kauatu ki kootou. \v 11 Naa tama naa ni ssee ma ki ilotia laatou te ssao te taukareka naa ma ki sura mai, aa ma te taukareka naa ma ki hakasura mai peehea. Teenaa ko te ssao TeAitu Christ, teelaa e takoto i laatou, e hakaari ake. Teenaa ko ana taratara ni mee maa Christ ma ki oti ku hakallono isu aa te laaoi teelaa ma ki sura imuri. \v 12 TeAtua ni hakaari ake ki ana pure raa maa naa heuna laatou naa see mee ma ki tokonaki ki laatou; laatou e heheuna ki tokonaki ki kootou. Laatou ni tarataraina laatou naa taratara teelaa ku llono kootou i te saaita nei i naa hakaea atu te Lono Taukareka raa naa tama e tauria naa mahi TeAitu Tapu, te tama ni heunatia mai i te lani. Teenei ko naa mee naa ensol raa iloo e fiffai maa laatou ki illoa. \s1 Te ora e tapu \p \v 13 Teenaa, kootou hakattonu naa hakataakoto kootou. Kootou ki tinomaamaa ka taaohi manava ki te taukareka teelaa ma ki kauatu i te saaita Jesus Christ ma ki hakasura mai. \v 14 Kootou tautari ki TeAtua, aa kootou ku tiiake naa sosorina see ttonu ni ttaka ma kootou imua, i te saaita kootou koi ttaka see illoa i naa vana. \v 15 E mee pee ko TeAtua, te tama ni aru atu ki kootou raa e tapu, teenaa kootou hoki ki hakamaarama naa ora kootou ki ttapu i naa vana katoo kootou e mee. \v 16 Te Laupepa Tapu raa e mee maa, “Hakamaarama naa ora kootou ki ttapu, i aa nau e tapu.”\x + \xo 1.16 \xt Lev 11.44-45; 19.2\x* \p \v 17 Kootou e kannaa maa TeAtua ko kootou Tamana i naa saaita kootou e taku kiaa Ia. Tevana iaa kootou ki illoa maa TeAtua e hakatonutonu naa tama te maarama nei; a Ia e hakatonutonu naa tama hakkaatoa ki tau ma naa vana naa tama naa ni mee. Aa teenaa, i te saaita kootou e nnoho i te maarama nei raa, kootou ki nnoho ma ni horau ka lotu mattaku iaa Ia. \v 18 Kootou e illoa i kootou ni see uruhanaina TeAtua ki tiiake kootou te ora see hai vana e taunai teelaa ni hakataka mai maa naa tippuna kootou raa ki naa mee vare pee ko naa siliva ma naa kol. Seai. \v 19 Kootou ni uruhanaina TeAtua ki te ttoo Jesus, te tama ni mee ma ko te sukua sipsip e matahua. \v 20 A Ia ni hakamaatinoria TeAtua imua tana penapena ana te maarama nei, aa teenei ni hakasuratia mai i naa aso hakaoti nei ki kauatu te taukareka kootou. \v 21 Kootou nei e tautari ki TeAtua i kootou ku illoa i Christ. Christ ni hakamasikeria a Ia i te mate no hakanohoria ma se tama hakamaatua. Teenaa kootou ki taaohi manava ka lotu tonu ki TeAtua soko Ia. \p \v 22 Teenei naa ora kootou ku mallama i kootou e tautari ki te hakamaaoni TeAtua, aa kootou hoki ku oomai no fiffai hakaraaoi ki naa taaina kootou raa, teenaa kootou ki hakassura te manava laaoi maaoni ki telaa tama. \v 23 I te aa, iloto naa mahi te taratara te ora maa te taratara TeAtua e takoto raa, kootou ni ahe hoki no mee ma ni tamalliki e hannau mai hoou. Tevana iaa kootou see hannau mai i naa mahi te tama teelaa ma ki oti koi ku mate, kootou e hannau mai iloto naa mahi TeAitu teelaa ma ki see lavaa te mate. \v 24 Te Laupepa Tapu raa e taratara peelaa, \q1 “Naa tama hakkaatoa e mee ma ko naa vvee, \q1 naa tiputtipu taukalleka naa tama naa e mee ma ko naa kaute naa vvee. \q1 Naa vvee raa ma ki mmate, aa naa kaute raa ku maaoha, \q1 \v 25 aa te taratara TeAtua raa iaa ma ki takoto no takoto hakaoti.”\x + \xo 1.25 \xt Is 40.6-8 (LXX)\x* \m Teenei ko naa taratara i te Lono Taukareka teelaa ni kauatu ki kootou. \c 2 \s1 Te hatu e ora ma te kanohenua e tapu \p \v 1 Kootou ki tiiake te kau tiputtipu e hakallika. Tiiake te taratara kailaarao, te manava kaikailua, te manava ssano, aa te taratara haaeo i telaa tama. \v 2 Kootou ki mee ma ko naa tamalliki punaammea e hannau hoou, e hii uu lokoi ki te vai uu taukareka TeAitu Tapu, ki ttipu ake kootou no too te ora maaoni. \v 3 E mee pee ko naa taratara te Laupepa Tapu peelaa, “Kootou ku oti te kkite soko kootou i te laaoi TeAtua.”\x + \xo 2.3 \xt Ps 34.8\x* \p \v 4 Oo mai ki TeAriki, teenaa ko te hatu te ora teelaa ni hakakkeeina te henua ma se tamavare, iaa ni tukua TeAtua ma se tama hakamaatua. \v 5 Oo mai kootou ma ni hatu e ora. TeAtua e mee ki hakatuu kootou ki mee kootou ma ko te Hare Tapu TeAitu Tapu, aa teenaa ko te kina kootou ma ki heheuna ma ni maatua e ttapu, e hakaara naa mee maaoni teelaa e hiihai ai TeAtua, i te aa i kootou ni tama e heheuna maa Jesus Christ. \v 6 I te Laupepa Tapu raa e taratara peelaa, \q1 “Nau ni hakamaatino te hatu hakamaatua, \q1 teenaa e hakatuuria a nau ma ko te pou hakamaatua i Zion; \q1 aa se tama peehea e hakatina iaa Ia raa, a ia ma ki see lavaa hakaoti te hakanaparia.”\x + \xo 2.6 \xt Is 28.16 (LXX)\x* \m \v 7 Teenei ko te hatu hakamaatua ki kootou, naa tama e lotu; aa ki naa tama see lotu raa iaa, te Laupepa Tapu raa e mee maa, “Te hatu ni hakakkeeina naa tama e ppena hare maa e hakallika raa, \q1 teenaa ko te hatu hakamaatua raa iloo.”\x + \xo 2.7 \xt Ps 118.22\x* \m \v 8 Telaa taratara e mee maa, \q1 “Teenei ko te hatu ma ki llave ai naa vae te henua no taussina ki laro, \q1 te hatupaa teelaa ma ki ttiri ai naa vae naa tama naa no maaoha laatou ki laro.”\x + \xo 2.8 \xt Is 8.14-15\x* \m Naa tama naa ni llave naa vae laatou no taussina ki laro i laatou ni see hakannoo ki naa taratara TeAtua; aa laatou hoki ni tukua ki haia peenaa. \p \v 9 Kootou iaa ko naa tama TeAtua ni hakamattino. Kootou naa ko naa maatua i te nohorana TeAriki, te kanohenua e tapu. Kootou naa ko naa tino tama TeAtua. Kootou ni tukua TeAtua, te tama ni kannaatu ma ki hakattaha kootou i te poouri no oomai ki tana maasina, ki hakaea kootou i ana sosorina e taukalleka.\x + \xo 2.9 \xt Ex 19.5-6; Is 43.20,21 (LXX); Deut 4.20; 7.6; 14.2; Tit 2.14; Is 9.2\x* \v 10 Imua raa kootou ni see mee ma ko te kanohenua TeAtua, aa i te saaita nei kootou ku mee pee ko te kanohenua TeAtua. Imua raa kootou ni see illoa i tana manava aroha, aa i te saaita nei raa TeAtua ku aroha i kootou.\x + \xo 2.10 \xt Hos 2.23\x* \s1 Hakannoo ki naa tama hakamaatua \p \v 11 Aku soa nei. Nau e kauatu te taratara nei ki kootou, i kootou ni horau e ttaka ssiri vaaroto te maarama nei. Kootou see mee ma ki tautari kootou ki naa sosorina kaimannako naa tama te maarama nei e mee ki naa haitino laatou, i teenaa ko te tiputipu e lavaa te mee naa tinotama kootou no hakallika. \v 12 Kootou ki sosorina taukalleka imua naa karamata naa tama see lotu i TeAtua, teenaa i te saaita kootou ma ki tuku haaeoina laatou maa kootou ni tama haisara raa, laatou ki kkite i naa sosorina taukalleka kootou. Aa teenaa laatou ma ki hakannau i TeAtua i tana aso ma ki hakasura iho. \p \v 13 TeAriki e hiihai maa kootou ki tuku ki naa vana naa hakamau katoo te maarama nei. Kootou ki tuku ki naa vana te Tuku i Rome, i aa ia ko te tama hakamaatua hakaoti te henua, \v 14 aa kootou hoki ki tuku ki naa vana naa paretuku, i laatou ni tukua te Tuku i Rome raa ki karapusina naa tama e sosorina hakallika, aa ki hakanauria naa tama e sosorina taukalleka. \v 15 I te aa, i TeAtua e hiihai maa kootou ki sosorina taukalleka, ki see nnoho naa tama e sosorina vvare raa ka mee te kau taratara hakalellesi i kootou. \v 16 Kootou ki nnoho ma ni tama see haka apiapi i te kau vana, tevana iaa kootou ki see mannatu maa kootou e ttana te mee mmuni ni vana e hakallika maa kootou. Kootou ki nnoho ma ni poe TeAtua. \v 17 Kootou ki mee hakaraaoi naa tama hakkaatoa, aa kootou ki manava laaoi i naa tama e lotu kootou hakapaa. Kootou ki lotu mattaku i TeAtua, aa kootou ki tuku ki naa vana te Tuku i Rome. \s1 Tautari ki te tiputipu Christ \p \v 18 Kootou naa tama e heheuna, kootou ki tuku ki naa vana naa hakamau kootou, aa kootou ki sosorina taukareka ki laatou. Nau see vanaatu ma ki tuku koi kootou ki naa vana naa tama e laaoi aa e meemee hakaraaoi ki kootou. Seai. Kootou ki sosorina taukalleka hoki ki naa tama e haaeo. \v 19 Ki mee kootou see hai vana e ssara, aa kootou iaa e hai haaeoina ka hakallono isu kootou, teenaa kootou ma ki haia hakaraaoina TeAtua i kootou ni lavaa te nnoho hakalavatoa ma naa haaeo naa. I te aa i naa hakataakoto kootou e takkoto i TeAtua. \v 20 Ki mee kootou e taaia i kootou e sosorina hakallika, se aa e taukareka kootou ma ki too? Aa ki mee kootou e sosorina taukalleka, aa kootou e taaia ka hakallono isu raa, teenaa kootou ma ki haia hakaraaoina TeAtua. \v 21 Teenei ko te tiputipu nei teelaa ni kannaatia ai kootou TeAtua, i Christ tana tino ni hakallono isu maa kootou. A Ia ni hakasura te tiputipu nei ki kkite kootou, aa kootou ku tautari kiaa Ia. \v 22 A Ia ni see haisara ni ppena, aa see hai tama ku oti te lono maa Ia ni pesi se taratara hakareeresi.\x + \xo 2.22 \xt Is 53.9\x* \v 23 Tana saaita ni sasaakiria raa, a Ia ni see huri atu no sasaakiri hoki; tana saaita ni taia no hakallono isu raa, a Ia ni see huri atu ma ki hetaa laatou. A Ia ni tuku koi ki TeAtua, te tama e hakatonutonu ki te ara e tonu.\x + \xo 2.23 \xt Is 53.7\x* \v 24 Christ tana tino ni amo naa haisara taatou i tana haitino no mate maa Ia i aruna te kros, ki lavaa taatou te mmate ki naa haisara taatou, aa taatou ku nnoho ki te ora e tonu. Kootou nei ku malolloo i naa maki kootou iaa Ia ni mere i tana taia ana.\x + \xo 2.24 \xt Is 53.5\x* \v 25 Kootou ni mee ma ko naa sipsip e hurohuro ssiri, aa teenei kootou ku oti te hakaahea mai ki tautari kootou ki te Tama e roorosi ka mmata ake ki naa tinotama kootou.\x + \xo 2.25 \xt Is 53.6\x* \c 3 \s1 Naa hai aavvana \p \v 1 Kootou naa haahine e aavvana, kootou ki tuku ki naa aavana kootou. Ki mee naa aavana kootou naa see hakannoo ki naa taratara TeAtua, naa manava laatou ma ki hurisia naa sosorina kootou ki laatou aa laatou ma ki ffuri no lotu, niaaina maa kootou see hai taratara e kauake.\x +  \xo 3.1 \xt Eph 5.22; Col 3.18\x* \v 2 I te aa, i laatou ma ki kkite maa kootou e sosorina taukalleka, aa kootou hoki e hakannoo lokoi ki naa taratara laatou. \v 3 Kootou see mee maa kootou ki hai laakei ki te kau mee ka hakatilotilo ki naa haitino kootou, ki mmata te henua maa kootou e tiputtipu taukalleka. Teenaa ko i-naa hirihiri naa lauru kootou ka ppini kootou ki te kau pini e makilakkila, aa i naa hekau kootou e hakao teelaa e taavi mmaha aa e pura mallama.\x +  \xo 3.3 \xt 1 Tim 2.9\x* \v 4 Te ata te ffine e takoto iloto tana hatumanava. Teenaa ko te tiputipu te tama e meemee seemuu, e laaoi, aa see iloa te loto: te tiputipu e kaimanako ai TeAtua. \v 5 Naa haahine te lotu imua teelaa ni taaohi manava i TeAtua raa ni hai laakei ki laatou i naa tuku laatou ki naa aavana laatou. \v 6 Sarah ni mee peenaa. A ia ni hakannoo ki tana aavana, Abraham, ka kannaa i tana aavana naa ma se hakamau aana. Kootou nei ku mee ma ni tamalliki haahine Sarah ki mee kootou e sosorina taukalleka ka see mattaku i te kau vana.\x +  \xo 3.6 \xt Gen 18.12\x* \p \v 7 Peelaa hoki, kootou naa taanata raa ki nnoho hakaraaoi ma naa aavana kootou, aa kootou ki illoa maa laatou see haimahi pee ko kootou. Kootou mmata atu hakaraaoi ki laatou, i laatou hoki ma ki too te ora TeAtua pee ko kootou. Ki mee te tiputipu nei e tauhia kootou, see hai vana ma ki ppui mai i naa saaita kootou e taku ki TeAtua.\x +  \xo 3.7 \xt Eph 5.25; Col 3.19\x* \s1 Noho laaoi ma telaa tama \p \v 8 Ki hakaoti aku taratara nei: kootou ki ttaka ma te hakataakoto tokotasi aa kootou ku meemee hakaraaoi aaraa tama; kootou ki hai taaina laaoi, aa kootou ki laaoi ka manava aroha i telaa tama. \v 9 Ki mee ni tama e sosorina hakallika ki kootou, kootou see ffuri atu no sosorina hakallika hoki ki laatou. Aa ki mee ni tama e sasakkiri ki kootou, kootou see ffuri atu no sasakkiri hoki. Seai. Kootou ki taku ki TeAtua ki haia hakaraaoina naa tama naa. I te aa, te saaita kootou ni kannaatia TeAtua raa, a Ia ni purepure atu maa kootou ma ki haia hakaraaoina a Ia. \v 10 Te Laupepa Tapu raa e mee maa, \q1 “Ki mee ni tama e fiffai maa laatou e nnoho hakauaua ki kkite laatou i naa sao e taukalleka, \q1 laatou ki tiiake te taratara hakallika ma te taratara hakareeresi. \q1 \v 11 Laatou ki tiiake naa sosorina e hakallika aa ku mee naa sosorina e taukalleka; \q1 laatou ki hai hakappuru ki nnoho laaoi laatou ma aaraa tama. \q1 \v 12 I te aa, i TeAriki e roorosi peenaa ki naa tama e ttonu naa ora laatou, \q1 aa e hakannoo ki naa taku laatou. \q1 Tevana iaa a Ia see hakannoo ki naa tama e sosorina hakallika.”\x +  \xo 3.12 \xt Ps 34.12-16 (LXX)\x* \p \v 13 Ko ai te tama ma ki maanatu ma ki haia pakavaina kootou ki mee kootou e sosorina taukalleka? \v 14 Aa ki mee kootou e mee pakavaina i kootou e sosorina taukalleka, kootou ki fiaffia. Kootou see mattaku i aaraa tama, aa kootou ki see mamannatu tammaki. \v 15 Kootou ki tauhia kootou Christ ki noho hakamaatua ma se Ariki kootou. Ki mee ni tama e vasirisiri ki illoa laatou i te mee e taukareka e taaria kootou, kootou ki nnoho tanatana hakaoti ma ni taratara maa kootou, teenaa aa kootou ku taratara atu hakaraaoi ki illoa laatou.\x +  \xo 3.15 \xt Mt 5.10; Is 8.12-13\x* \v 16 Tevana iaa kootou seai iloo ki hurihuri haaeo naa reo kootou; kootou taratara atu hakaraaoi lokoi ki illoa naa tama naa. Kootou mmata ki mallama naa hakataakoto kootou. I te saaita kootou e sasaakiria raa, naa tama e taratara haaeo i naa sosorina taukalleka kootou, naa tama e tautari ki Christ, ma ki nnapa i naa taratara laatou e mee naa. \v 17 E taukareka maa taatou e hakallono isu i taatou e sosorina taukalleka, ki mee maa teenei ko te hiihai TeAtua. Aa ki mee taatou e hakallono isu i taatou e sosorina hakallika raa iaa, te mee naa e sara. \v 18 Christ ni mate tana saaita koi tokotasi ki uiia naa haisara naa tama te maarama nei. A Ia ni mate ki uruhanaina taatou, naa tama haisara, teenaa ki toa taatou ki TeAtua. A Ia ni taia no mate, tevana iaa a Ia ni hakaoratia hoki TeAitu Tapu. \v 19 Tana aitu raa ni hano no hakaea naa taratara TeAtua ki naa aitu e karapusi i naa kina. \v 20 Teenaa ko naa aitu naa tama ni see hakannoo ki TeAtua i tana saaita ni noho ka ttari ki laatou i te ssao Noah ni penapena tana vaka e lasi. Teelaa se takavaru koi naa tama ni ssao i te saaita naa. Naa tama naa ni hakassaoria te ttai ni hakaffuta naa.\x +  \xo 3.20 \xt Gen 6.1—7.24\x* \v 21 Te vai naa e huri atu te hakaukau tapu, teenei e ssao ai kootou hoki iloto naa mahi teelaa ni hakamasike Jesus Christ i te mate. Teenaa seai ko te hakaukau ki maffana naa kerekere naa haitino kootou. Teenaa se purepure kootou e tuku ki TeAtua maa te hakataakoto e taukareka. \v 22 Christ ku oti te hano ki te lani, aa teenei ku noho i te vasi hakamaatau TeAtua. A Ia ku noho hakamaatua i naa ensol, naa aitu hakamaatua aa ma naa aitu haimahi i te lani. \c 4 \s1 Ttiputipu naa tama TeAtua \p \v 1 I Christ ni hakallono isu tana haitino, teenaa kootou hoki ki mee naa hakataakoto kootou ki haimmahi pee ko Ia. I te aa, te tama e hakallono isu tana haitino raa ko te tama ku see ppena hoki naa haisara. \v 2 Kaamata i te saaita nei, i te saaita kootou koi nnoho i te kerekere raa, naa ora kootou ki tautari ki te hiihai TeAtua. Kootou see mee ma ki tautari kootou ki naa sosorina e hakallika teelaa e oti manava ai naa tama te maarama nei. \v 3 Te nnoho kootou imua ka hai naa vana te kanohenua see lotu i TeAtua raa ku tau peenaa. Imua raa kootou ni hai huri ka hai kootou naa vana e kerekkere; kootou ni hakavaarea te unu naa vai mmara; kootou ni unuunu hakapaa ka hakassura te kau vana e hakannapa, aa kootou e lotu peenaa ki naa aitu hakalellesi kootou ni penappena. \v 4 Aa i te saaita nei raa, te kanohenua see lotu i TeAtua raa ku tteki i kootou ku see hakauru ake hoki ki naa vana laatou, teenaa ko te nnoho laatou ka sosorina pee ko naa manu aa see hakatonu maa ni aa laatou e hai. Teenaa e ffuri ai laatou no taratara hakallika i kootou. \v 5 Tevana iaa naa tama naa ki kauake ni taratara maa laatou i naa takkoto naa ora laatou ki TeAtua, iaa Ia e noho ki hakatonutonu naa ora naa tama e ora ma naa tama e mmate. \v 6 Teenaa ko te vana te Lono Taukareka raa ni kauake ki naa tama ku oti te mmate i te saaita laatou koi ora. Maaoni, laatou ni mmate pee ko naa tama hakkaatoa e mee naa haisara laatou raa ni mmate, tevana iaa teenei laatou ku oti te hakaoratia TeAtua no ttaka laatou ma ni aitu pee ko TeAtua. \s1 Heunatia naa heuna TeAtua \p \v 7 Te ssao naa mee hakkaatoa ma ki hakaoti mai raa ku saaita koi. Teenaa naa hakataakoto kootou ki ttonu aa kootou ku roorosi hakaraaoi iloo i naa sosorina kootou, ki lavaa kootou te taku hakaraaoi. \v 8 Te tiputipu e takoto i aruna naa mee hakkaatoa raa, teenaa ko te tiputipu te manava laaoi kootou i telaa tama. I te aa, te manava laaoi koi e lavaa te mee te tama ki uiia naa haisara telaa tama.\x +  \xo 4.8 \xt Prov 10.12\x* \v 9 Hakauru telaa tama ki loto naa hare kootou, aa kootou ki see hai manava. \v 10 Kootou hakkaatoa ki too te kau mee e taukalleka kootou ni kauatu TeAtua raa no tokonaki ki naa taaina kootou, pee ko naa vana te tama e heheuna taukareka i TeAtua. \v 11 Naa tama e tukua ki taratara raa, laatou ki hakaea naa taratara TeAtua; naa tama e tukua ki heheuna raa ki heheuna ki naa mahi laatou e kauake TeAtua. Kootou ki sosorina peenei ki takkoto naa ahu raa i TeAtua iloto te inoa Jesus Christ. A Ia e taka hakamaatua aa e takoto haimahi peenaa. Amen. \s1 Naa tama te lotu e hakallono isu \p \v 12 Aku taaina nei. Ki mee kootou e ttiri i te kau haaeo ka hakallono isu, kootou ki see mannatu maa ni vana sara ku mee i kootou. Seai. Teenaa ni vana e ssura ki haaiteria naa hakataakoto kootou i TeAtua. \v 13 Kootou ki fiaffia i kootou e hakallono isu hoki pee ko Christ. Teenaa kootou ma ki fiaffia iloo i te saaita ana mahi ma ki hakassura ki te maarama nei. \v 14 Kootou ki fiaffia ki mee kootou e sasaakiria maa i kootou ni tama e tautari ki Christ; kootou e haia peenaa i TeAitu haimahi TeAtua e takoto i naa ora kootou. \v 15 Ki mee se tama i kootou e hakallono isu, a ia ki see mee maa ia e hakallono isu maa i aa ia se tama e taa tama, e kailaarao, e ppena naa vana e ssara, aa e hakauru atu tana pisouru ki naa vana are aaraa tama. \v 16 Tevana iaa ki mee kootou e hakallono isu maa i kootou ni tama te lotu, kootou ki see nnapa. Kootou ki fiaffia i TeAtua i kootou e taapaa te henua ki te inoa Christ. \p \v 17 Te ssao te hakatonu TeAtua ki kaamata raa ku tae mai. TeAtua ma ki kaamata te hakatonutonu ana tama raa imua. Aa ki mee a Ia e kaamata i ana tama, kootou e mannatu maa naa tama see hakannoo ki te Lono Taukareka TeAtua raa ma ki haia peehea imuri? \v 18 Te Laupepa Tapu raa e mee maa, \q1 “Ki mee maa e hainattaa te hakaora naa tama e taukalleka, \q1 naa tama haisara raa ma ki hakaoratia peehea?”\x +  \xo 4.18 \xt Prov 11.31 (LXX)\x* \m \v 19 Aa teenaa, naa tama e hakallono isu i teenaa ko te tiputipu TeAtua e hiihai ki sura i laatou raa, naa tama naa ki sosorina taukalleka ki aaraa tama, aa laatou ku tiiake naa ora laatou ki takkoto i naa rima TeAtua, te tama ni penapena laatou. A Ia maraa e haia lokoi a Ia naa mee ana e taratara maa Ia ma ki mee. \c 5 \s1 Te kanohenua TeAtua \p \v 1 Nau nei se maatua te lotu. Nau e pesi atu te taratara nei ki naa tama hakamaatua te lotu e nnoho i kootou i te kina naa. Nau ni kite ki aku tino karamata i te saaita Christ ni hakallono isu. Aa i te saaita Christ ma ki ahemai ma se tama haimahi raa, nau ma ki haia hoki ma se tama haimahi. Teenei nau ku pesi atu te taratara nei ki kootou \v 2 ki roorosi hakaraaoi kootou ki te kanohenua TeAtua teelaa ni kauatu ma ki mmata ake kootou, e mee pee ko naa tama e tukua ki roorosi naa sipsip. Kootou ki fiaffia te mee naa heuna naa i kootou e illoa maa teenaa ni heuna TeAtua, tevana iaa kootou see kkaro maa i kootou e illoa maa teenaa ni heuna are aaraa tama. Kootou see mee maa kootou e heheuna ma ki tauia kootou; kootou ki heheuna i kootou e fiffai ma ki tokonaki kootou ki naa tama naa.\x + \xo 5.2 \xt Jn 21.15-17\x* \v 3 Kootou see mee maa kootou ki meemee hakamaatua i aruna naa tama ni kauatu ma ki mmata ake kootou naa. Seai. Kootou ki hakasura te tiputipu e tonu ki tautari naa tama naa ki kootou. \v 4 Te saaita te Tama Hakamaatua e roorosi i taatou e hakasura mai raa, kootou ma ki kauatu naa hau maatua kootou teelaa see lavaa te mmae. \p \v 5 Peelaa hoki, kootou naa tama taane raa ki hakannoo ki naa tama kootou e mattua. Kootou hakkaatoa ki see ahu ki kootou soko kootou; kootou ki tokonaki ki naa taaina kootou. I te aa, e takoto tana taratara i te Laupepa Tapu e mee maa, “TeAtua ma ki hakanaparia a Ia naa tama e ahu. A Ia iaa ma ki tokonaki ki naa tama e meemee seemuu.”\x + \xo 5.5 \xt Prov 3.34 (LXX)\x* \v 6 Kootou ki meemee seemuu ka nnoho i naa rima TeAtua, ki saaua naa inoa kootou TeAtua no haia ma ni tama hakamaatua i tana saaita e vana maa e taukareka.\x + \xo 5.6 \xt Mt 23.12; Lk 14.11; 18.14\x* \v 7 Tiiake naa mmaha kootou naa ki takkoto i naa rima TeAtua, iaa Ia e aroha i kootou. \p \v 8 Kootou ki tino maamaa ka roorosi hakaraaoi iloo! Te tama e tautau haaeo ma kootou, Satan, ku sasare ka motimoti mai i naa vasi ma se manu kaitama e sessee tama ki kai. \v 9 Kootou tuu mmau ma naa hakataakoto kootou i TeAtua; kootou seai iloo ki tuku atu ki naa vana te tama naa. I te aa, i kootou e illoa maa naa tama katoo e lotu pee ko kootou e nnoho i naa kina hakkaatoa i te maarama nei e uru hoki ki naa haaeo peenaa. \v 10 Kootou ma ki hakallono isu i te punaa saaita koi. Aa te saaita naa haaeo naa e llaka raa, te Atua naa laaoi hakkaatoa, te tama e aru atu ki oo ake kootou no nnoho i tana maasina e takoto see oti, i kootou ni tama Christ raa, ma ki haia a Ia naa vana kootou ki ttonu katoo, aa ki see hurihuri naa hakataakoto kootou. Naa hakataakoto kootou hoki ma ki haia a Ia ki haimmahi, aa ki tuutuu laaoi kootou ma naa hakataakoto kootou i TeAtua. \v 11 TeAtua ki noho hakamaatua hakaoti peenaa! Amen. \s1 Naa purepure hakaoti \p \v 12 Teenei ko Silas nei e tokonaki mai kiaa nau i taku pas huapotopoto e sissii atu nei. Nau e iloa maa ia se tama e lotu maaoni i TeAtua. Nau e sissii atu naa taratara nei i aa nau e hiihai maa nau ki saapai atu ki kootou, aa ki hakaari atu aku taratara nei maa teenei ko te laaoi maaoni TeAtua. Kootou ki taaohi peenaa naa hakataakoto kootou i TeAtua.\x + \xo 5.12 \xt Acts 15.22,40\x* \p \v 13 Te ssoa te lotu kootou i Babilon, teelaa ni hakamaatinoria hoki TeAtua, e purepure atu ki kootou. Taku tama, Mark hoki e purepure atu ki kootou.\x + \xo 5.13 \xt Acts 12.12,25; 13.13; 15.37-39; Col 4.10; Phlm 24\x* \v 14 Pureppure ka vaisonissoni ma naa taaina kootou, ki huri ake peelaa maa kootou e fiffai ki kootou. \p Kootou naa tama e lotu i Christ, te laaoi TeAtua ki takoto i kootou.