\id LUK \h SAN LUCAS \toc1 In tlahtol tlen cualica temaquixtilistli tlen oquihcuiloh San Lucas \toc2 San Lucas \toc3 Lc. \mt2 In tlahtol tlen cualica temaquixtilistli tlen oquihcuiloh \mt1 San Lucas \c 1 \s1 Lucas ictlahcuiluilia in Teófilo \p \v 1 Quen ya itcualmatiuitzeh, miqueh yocancah in tiquitl quihcuilosqueh nochi tlen Dios ocmochiuilihtzinoh tonauac. \m \v 2 Oquihcuilohqueh ohcon quen otechmatiltihqueh in tocniuan naquin desde ipeuyan oquitaqueh ica nimixtololouan nochi tlen omochiu, naquin satepan opeuqueh tlanonotzah ica nin mouistic tlahtol. \m \v 3 Neh noiuqui yec yontlatemoh, ica mic tlamaluil, quen omochiu nochi desde ipeuyan, uan onquitac cuali inmitzonihcuiluilis, motlasohnauactzinco Teófilo, quenih omochiutah nochi. \m \v 4 Ohcon yec itcomomachitis nic milauac tlen yomitzonmachtihqueh. \s1 Se iluicactlatitlantli ictematiltia nic tlacatis in Juan Tlacuatecaani \p \v 5 Ihquin omochiu: Ihcuac Herodes ocatca ueyitiquiuahqui Judea, ocatca se teopixqui itoocaa Zacarías. Yeh opouia iuan in pantli de teopixqueh tlen intoocaa de Abías. Nisiuau in Zacarías yeh noiuqui ualeuani de Aarón, uan itoocaa Elisabet.\f + \fr 1:5 \ft In toocaatl hebreo Elixeba siquin Biblias quihtouah Isabel uan ocsiquin Elisabet.\f* \m \v 6 Yehuan omen ocatcah yolchipauaqueh inauactzinco Dios uan octlacamatiah nochi tlen otetiquitaya nitlahtol uan nitlanauatil in toTecotzin. \m \v 7 Pero amo ocpiayah dion se inconeu, nic in Elisabet amo ouilia quinpia coconeh, uan ya tetahtzitzin ocatcah. \p \v 8 Se tonal Zacarías otiquitoya iixpan Dios itich in teopantli, itich in tonalmeh ihcuac in teopixqueh campa opouia Zacarías ocpiaya tlen icchiuasqueh non tiquitl. \m \v 9 Uan ohcon quen cualchiutiuitzeh quitah aquih ictlatitiu incienso tlahtic itich niteopan in toTecotzin, ohcon occhiuqueh, uan de nochi in teopixqueh itich ouitz icchiuas non tiquitl yen Zacarías. \m \v 10 Nochtin in tocniuan tlen quiyauac ocatcah itich non hora ihcuac octlatayah in incienso, ocmonochilihtoyah Dios. \m \v 11 Ihcuacon inauac in Zacarías omonextih se iiluicactlatitlancau in toTecotzin, tlen oihcatoya tlayecmapan icah in altar campa octlatayah incienso. \m \v 12 Zacarías, ihcuac oquitac, simi otetzaucacalac, uan tlailiuis omomohtih. \m \v 13 Pero in iluicactlatitlantli oquiluih: \p —Amo xonmomohti, Zacarías, Dios yomitzontencac. Mosiuatzin Elisabet ictlalticpacnextis se namoconetzin, uan itcontoocaayotis Juan. \m \v 14 Uan ica yeh itconpias tlailiuis mic paquilistli, uan miqueh yolpaquisqueh nic tlalticpacnesis. \m \v 15 Pues yeh isqui ueyi inauactzinco in toTecotzin. Ayic conis vino dion itlah tlail. Uan yolpiautos ica in Espíritu Santo masqui oc ihtitl isqui. \m \v 16 Uan ica yeh miqueh teconeuan de Israel moyolcuipasqueh inauactzinco in toTecotzin, naquin poui inDios. \m \v 17 Yeh tlayacanas yasqui iixpan in toTecotzin, uan yeh icpias in espíritu uan in chicaualis quemeh tlen oquipix in teotlanauatani Elías. Uan ica yeh in tetahmeh uan ninconeuan chanchiuasqueh ica cualtzin, uan icchiuas matlatlacamatican naquin amo tlatlacamatinih ohcon quemeh naquin yolchipauaqueh. Ohcon ninyolo in tocniuan isqui yec tlachihchiutli ihcuac ehcoquiu in toTecotzin. \p \v 18 Uan Zacarías octlahtlanih in iluicactlatitlantli: \p —¿Quenih inmatis max milauac ohcon mochiuas? Pues neh ya intetahtzin, uan nosiuau yeh simi ya tenantzin. \p \v 19 In iluicactlatitlantli ocnanquilih: \p —Neh in Gabriel, nicah iixpantzinco Dios queh itiquitcau Yehuatzin, uan onechoualtitlan manmitzonmatiltiqui nin cuali tlahtol. \m \v 20 Pero touatzin amo otnechonniltocac tlen onmitzoniluih. Ica non axan tonnontias. Acmo uilis tontlahtos, hasta maahsi in tonal ihcuac mochiuas tlen yonmitzoniluih. \p \v 21 In tocniuan occhixtoyah in Zacarías, uan ocmotlahtlanayah tleca hasta ohcon uehcaua tlahtic itich in teopantli. \m \v 22 Ihcuac oquis, amo ouilia quinnohnotza, uan niman ocmatqueh nic itlah omonextih inauac, ompa tlahtic. Zacarías oquinnohnotzaya sa oquintlanextilaya, uan ohcon omocau nontli. \p \v 23 Quesqui tonal satepan octlamichiu nitiquiu itich in teopantli, uan oyah ichan. \m \v 24 Satepan itich nonqueh tonalmeh Elisabet, nisiuau in Zacarías, omocau cocoxqui ica conetl, uan sa ocatca icalihtic macuil tlapoual. Oquihtouaya: \p \v 25 —Axan ihquin yocmochiuilihtzinoh in toTecotzin. Onechonicnoitac, acmo onechcau manmotepihpinauti innauac in tocniuan nic amo ouilia inquinpia noconeuan. \s1 Se iluicactlatitlantli ictematiltia nic tlalticpacnesis Jesús \p \v 26 Ihcuac yopanoc chicuasen tlapoual, Dios ocualtitlan in iluicactlatitlantli Gabriel itich se altipetl itoocaa Nazaret tlen poui Galilea. \m \v 27 Ocualtitlan inauac se ichpochtli naquin ayamo omixmatia iuan acah tlacatl. Nin ichpochtli itoocaa María. Yeh yoquihtlancah monamictis iuan se tlacatzin itoocaa José, naquin ualeuani de David. \m \v 28 Ihcuac ocalac in iluicactlatitlantli campa ocatca María, oquiluih: \p —¡Inmitzontlahpaloua, touatzin naquin itconpia nitetlasohitalitzin Dios! In toTecotzin mouantzin metzticah; [tontlateochiual ocachi uan amo nocsiquin siuameh.] \p \v 29 María simi oyolpahsoliu ica tlen in iluicactlatitlantli oquiluih, uan ocmoyoltlahtlanaya tleca isqui ohcon octlahpaloh. \m \v 30 Pero in iluicactlatitlantli oquiluih: \p —¡Amo ixmomohti, María! Dios yolpaqui monauac. \m \v 31 Axan itmocauas itcocoxqui ica conetl, uan ihcuac ittlalticpacnextis ittoocaayotis Jesús. \m \v 32 Nin conetl isqui ueyi tlayacanqui, uan icmoluilisqueh iConetzin in Ueyihcatzintli; uan Yehuatzin Dios contlalis quemeh ueyitiquiuahqui quemeh in David de naquin yeh ualeua. \m \v 33 Nochipa isqui inueyitiquiuahcau naquin oneuah den Jacob, uan nitiquiuahcayo amo queman yacatlamis. \p \v 34 Ihcuacon María octlahtlanih in iluicactlatitlantli: \p —¿Quenih uilis mochiuas nin tlen itnechoniluia?, neh amo queman nicah iuan se tlacatl. \p \v 35 In iluicactlatitlantli ocnanquilih: \p —In Espíritu Santo ualmouicatzinos motich, uan nichicaualitzin Dios Ueyihcatzintli mitzonquemis, ica non in conetl tlen itcontlalticpacnextis yeh imouisticaaxcatzin Dios uan icnotzasqueh iConetzin Dios. \m \v 36 Noiuqui in Elisabet naquin oc quen itquita, masqui yeh yauehcau, icpias se iconeu. Ya chicuasen tlapoual cocoxqui, masqui oquixmatiah amo uilis icpias conetl. \m \v 37 Pues inauactzinco Dios amo cah itlah tlen amo uilis comochiuilihtzinos. \p \v 38 Ihcuacon oquihtoh in María: \p —Neh nitlaqueualtzin in toTecotzin; mamochiua ohcon quen itnechoniluia. \p Uan in iluicactlatitlantli oyah. \s1 María iccahcalaquitiu in Elisabet \p \v 39 Itich nonqueh tonalmeh in María sanniman oyah itich se altipetl tlen cah itich in tipeyoh Judea. \m \v 40 Ocalac ichan Zacarías uan octlahpaloh in Elisabet. \m \v 41 Ihcuac Elisabet oquicac otetlahpaloh in María, in piltzintli chicauac omotouitzoh iihtic in Elisabet. Uan Elisabet oyolpiyau ica in Espíritu Santo, \m \v 42 uan chicauac oquihtoh: \p —¡Dios omitzonteochiu touatzin ocachi uan amo nocsiquin siuameh, uan tlateochiual in piltzintli tlen moihtic yoltoc! \m \v 43 ¿Tlenoh nopanti neh, nic axan nimaman noTecotzin onechtlahpaloco? \m \v 44 Ihcuac onicac motetlahpalolis, in piltzintli noihtic chicauac omotouitzoh ica paquilistli. \m \v 45 Tontlateochiualpaquini in touatzin nic otconniltocac mochiuas tlen toTecotzin omitzoniluih. \p \v 46 Ihcuacon María oquihtoh: \q1 Noyolo icmotlacachiuilia in toTecotzin, \q1 \v 47 uan noyolo paqui inauac Dios, noTemaquixtihcatzin. \q1 \v 48 Yehuatzin onechmotilihtzinoh masqui neh san se itiquitcatzin tlen amotlen ipatca. \q1 Uan ipeuyan axan nochi in tlalticpactlacayotl nechnotzasqueh intlateochiualpaquini, \q1 \v 49 nic Yehuatzin naquin Chicaucatzintli yocmochiuilihtzinoh notich uehueyi chiualisten. \q1 ¡Mouistic chipaucatzintli nitoocaatzin! \q1 \v 50 Yehuatzin nochipa quimicnomati naquin tlamouiliah inauactzinco. \q1 \v 51 Uehueyi chiualisten oquichiu ica nichicaualitzin; \q1 oquinxixinih naquin moueyimatih. \q1 \v 52 Oquinquixtilih nintiquiuahcayo in cuahcual tiquiuahqueh, \q1 uan oquinuehcapantlalih naquin amotlen inpanti. \q1 \v 53 Naquin omayantoyah oquinmactih nochi tlen cuali, \q1 uan in cuahcual tominehqueh oquintitlan maiyocameh. \q1 \v 54 Ocpaleuih Israel, tlen poui itlaqueualtzin, \q1 uan amo oquilcau icpialis icnoitalis, \q1 \v 55 ohcon quemeh omoyectencautzinoh innauac in toyauehcautahuan, \q1 inauac in Abraham uan naquin oneuah de yeh, ica in sintitl nochipa. \p \v 56 María omocau iuan Elisabet quemeh yeyi tlapoual, uan satepan oualmocuip ichan. \s1 Tlalticpacnesi in Juan Tlacuatecaani \p \v 57 Ihcuac yoahsic in tonal, Elisabet octlalticpacnextih se itelpocaconeu. \m \v 58 Naquin oc cah quen inuan omotayah uan naquin ic ompa ochanchiuayah ocmatqueh nic in toTecotzin simi oquicnoitac in Elisabet, uan yehuan iuan opaqueh. \m \v 59 Satepan, ipan chicueyi tonal, ocuicaqueh ocjudiohnescayotitoh in conetl, uan octoocaayotisquiah Zacarías, quemeh nipapan. \m \v 60 Pero nimaman oquihtoh: \p —¡Amo! Yeh isqui itoocaa Juan. \p \v 61 Uan oquiluihqueh: \p —¿Tleca? Amaquin naquin oc quen iuan tonmota ohcon itoocaa. \p \v 62 Ihcuacon ica ninma octlahtlanihqueh nipapan in conetl, quenih ocniquia ictoocaayotis. \m \v 63 Uan yeh octlahtlan se tlapichcotoctli, uan ompa oquihcuiloh: “Itoocaa Juan.” Uan nochtin ocmotetzauihqueh. \m \v 64 Uan ihcuacon omoton nininipil, uan opeu tlahtoua uan ictlacachiua Dios. \m \v 65 Nochtin non ochanchiuayah ic ompa, omomohtihqueh, uan itich nochi in tipeyoh Judea omomat nochi nin tlen omochiu. \m \v 66 Uan nochtin naquin occaquiah omoyoluayah uan ocmotlahtlanayah: \p —¿Tlenoh ipanti isqui nin conetl? \p Pues milauac nichicaualitzin in toTecotzin ocatca iuan. \s1 Zacarías ictlacachiua Dios \p \v 67 In Zacarías, nipapan conetl, oyolpiyau ica in Espíritu Santo uan otlahtoh ica tlahtol tlen ocsilih de Dios. Oquihtoh: \q1 \v 68 ¡Mattlacachiuacan in toTecotzin, Dios de Israel, \q1 nic oualmouicac tonauac uan otechonmaquixtico tehuan aquin itpouih tiaxcatzitzin! \q1 \v 69 Otechonmactih se toTemaquixtihcatzin chicaucatzintli, \q1 ualeuani de nitlaqueualtzin David, \q1 \v 70 ohcon quemeh yauehcau ocmihtaluih Dios ica nintlahtol in teotlanauatanih iaxcauan Yehuatzin. \q1 \v 71 Techonmaquixtis inmac naquin techixnamiquih uan inmac nochtin tlen techcocoliah. \q1 \v 72 Uan ohcon connextis niteicnoitalis innauac in toyauehcautahuan, \q1 uan amo conilcauas in mouistic tlahtolsintilil tlen oquichiu inuan. \q1 \v 73 Yeh nin tlen omoyectencau inauac in totatah Abraham: \q1 \v 74 Omoyectencau Yehuatzin techonquixtis inmac aquihqueh techcocoliah, \q1 uan ohcon mattlacachiuacan Yehuatzin amo ica nimohtil, \q1 \v 75 ica se yolilistli tlasicantlalil den tlahtlacol uan ica yecchiualistli, ica in sintitl mostlah. \q1 \v 76 Uan teh, itnotlasohconeu, tisqui itteotlanauatani itlatitlancau in Ueyihcatzintli, \q1 pues tias iixpan in toTecotzin uan ityectlalis niohuitzin,\f + \fr 1:76 \ft Mal. 3:1\f* \q1 \v 77 uan ohcon ittematiltis innauac niaxcauan nic Yehuatzin quinmaquixtis \q1 uan quintlapohpoluis nintlahtlacol. \q1 \v 78 Pues Dios simi icpia teicnoitalistli tonauac, \q1 ica non de iluicac techoualmactis in toTemaquixtihcatzin quemeh se yancuicatlanestli, \q1 \v 79 tlen ica quimontlanesmacas naquin cateh tlayouacatlah uan naquin cateh imac in miquilistli, \q1 uan ica non iyancuictlanetzin techonyacanas itich niohtectzin campa cah seuilistli. \p \v 80 In conetl Juan omoscaltaya uan Dios occhicautaya itich nitlayoluilis, uan ochanchiu campa tlauaquilistlah, hasta oahsic in tonal ihcuac omoteixmatiltih inauac in tocniuan de Israel. \c 2 \s1 Jesús tlacati itich in altipetl Belén \r (Mt. 1:18-25) \p \v 1 Ic itich nonqueh tonalmeh in ueyitiquiuahtlayacanqui Augusto César otlanauatih mamochiua se censo itich nochi in tlalmeh tlen itlatilanal. \m \v 2 Nin censo yaquin ic sipa omochiu ihcuac in Cirenio ocatca gobernador itich in tlali Siria. \m \v 3 Nochtin oyayah mihcuilotiueh itich in altipetl campa oualeuayah. \m \v 4 Ica non José oquis den altipetl Nazaret, tlen poui Galilea, uan otlehcoc oyah Belén, non poui Judea. Belén yeh nialtipeu in ueyitiquiuahqui David, uan José ompa oyah nic yeh ualeuani de David. \m \v 5 Ompa oyah José omocensaroto iuan María. José yoquihtlanca in María, uan María yocatca cocoxqui ica conetl. \m \v 6 Uan ihcuac yehuan yocatcah Belén, oahsic in tonal ihcuac tlacatis in conetl. \m \v 7 Ompa otlacat nitlayacancaconeu, uan ocquimiloh ica se tilmahtli uan octecac campa tlacuah in tlahpialten, sa ompa octecac nic tlahtic campa motepaluiah acmo ocatca cahcan. \s1 In iluicactlatitlanten ictematiltiah nic ones in Cristo \p \v 8 Ic ompa itich in acaualten ocatcah siqui tlahpixqueh tlen youac oquimitztoyah nimichcauan. \m \v 9 San ihcuac oquinmonextilih se iiluicactlatitlancau in toTecotzin, uan nimouisticchipaucatlanetzin Yehuatzin oquinyaualoh, uan yehuan simi omomohtihqueh. \m \v 10 Pero in iluicactlatitlantli oquimiluih: \p —¡Amo xonmomohtican! Neh onnamechonmatiltico se cuali tlahtol, tlen namechonmactis mic yolpaquilistli namehuantzitzin uan nochi in tocniuan. \m \v 11 Axan, itich nialtipeu David, otlacat in Temaquixtani, Yehuatzin yen Cristo, toTecotzin. \m \v 12 Uan ihquin nanconmatisqueh nic yehua: nanconahsisqueh in conetl quimiliutoc ica tilmahtli, uan catqui itich in pohtlapich campa quintlamacah in tlahpialten. \p \v 13 Ihcuacon omonextihtiuitzqueh inauac in iluicactlatitlantli tlailiuis miqueh ocsiquin iluicactlatitlanten uan octlacachiuayah Dios, oquihtouayah: \q1 \v 14 ¡Macmosilili uehcapantlalilis Dios naquin metzticah iluicac! \q1 ¡Uan innauac in tlalticpactlacameh mai seuilistli, \q1 ixconmatican itich in tlalticpactli yoehcoc nitetlasohitalitzin! \p \v 15 Ihcuac in iluicactlatitlanten omocuipqueh iluicac, in tlahpixqueh opeuqueh icmoluiah se uan ocse: \p —Matyacan Belén matquitatin tlen omochiu, tlen in toTecotzin otechonmatiltih. \p \v 16 Ihsiuca oyahqueh uan oquimahsiqueh in María uan José, uan in piltzintli tlen ocatca campa tlacuah in tlahpialten. \m \v 17 Ihcuac oquitaqueh, octematiltihqueh tlen in iluicactlatitlantli oquimiluihca ica in conetl. \m \v 18 Nochtin tlen oquincaqueh ocmotetzauayah tlen oquihtouayah in tlahpixqueh. \m \v 19 Pero María nochi non occaltichohtaya itich niyolo, uan omoyoluaya ica nochi non. \m \v 20 In tlahpixqueh omocuipqueh, icuehcapantlalihtiueh uan ictlacachiutiueh Dios ica nochi tlen yoccacah uan yoquitacah ohcon quemeh in iluicactlatitlantli yoquimiluihca. \s1 In piltzintli Jesús icteixpantiah itich in teopantli \p \v 21 Ihcuac yoahsic chicueyi tonal ocjudiohnescayotihqueh in piltzintli, uan octoocaayotihqueh Jesús, quemeh in iluicactlatitlantli oquihtoh isqui itoocaa ihcuac in María ayamo oquihtiuihtoya. \p \v 22 Uan ihcuac yoahsic in tonal mochipauasqueh quemeh quihtoua nitlanauatil Moisés, ocuicaqueh in conetl octeixpantitoh Jerusalén inauactzinco in toTecotzin. \m \v 23 Ohcon occhiuqueh nic ohcon ihcuiliutoc itich nitlanauatil in toTecotzin: “Nochi telpocaconetl tlen tlayacayotl isqui iaxcatzin Yehuatzin.”\f + \fr 2:23 \ft Éx. 13:2, 12\f* \m \v 24 Uan occauatoh in tlatemactil tlen in tlanauatil tlanauatia: ome pichonsitos noso ome palomitas. \p \v 25 Ompa Jerusalén ochanchiuaya se tlacatzin itoocaa Simeón. Yeh se tlacatzin yolchipauac uan tlatlacamatini inauactzinco Dios, tlen occhiaya maehco naquin cualicas in yolseuilistli inauac Israel, uan in Espíritu Santo ometzticatca itich. \m \v 26 In Espíritu Santo yocmatiltihca nic amo miquis hasta namo quitas in Cristo Temaquixtani naquin in toTecotzin ocoualtitlanisquia. \m \v 27 In Espíritu Santo ocyacan Simeón mayaui icah in teopantli. Ihcuacon noiuqui nitahuan in conetl Jesús ocualicaqueh octeixpantitoh icah in teopantli, ohcon quemeh quihtoua in tlanauatil. \m \v 28 Simeón ocnapaloh in conetl uan octlacachiu Dios. Oquihtoh: \q1 \v 29 Axan, noTecotzin Dios, ya uilis itcomocauilihtzinos mamomiquili motlaqueualtzin ica seuilistli, \q1 ohcon quemeh otconmihtaluih. \q1 \v 30 Pues yonquitac ica noixtololouan in temaquixtilistli, \q1 \v 31 in tlen Tehuatzin itcomotlalilihtzinohtoc imixpan in tocniuan itich nochtin tlalmeh. \q1 \v 32 Yehua in tlanestli tlen quintlauilis naquin amo judíos, \q1 uan ica yeh icuehcapantlalisqueh Israel, naquin moyohcatzin. \p \v 33 Nipapan uan nimaman ocmotetzauayah tlen occaquiah quihtoua Simeón ica in conetl. \m \v 34 In Simeón oquimiluih tlahtol de tlateochiualistli, uan oquiluih María, nimaman conetl: \p —Nin conetl Dios ocoualtlalih, uan ica yeh miqueh tocniuan de Israel uitzisqueh itich in tlatzacuiltil, uan sannoiuqui ica yeh miqueh momaquixtisqueh. Yehuatzin isqui se nehmachtilistli tlen miqueh quixnamiquisqueh. \m \v 35 Ohcon itich miqueh monextis quenih ameh nintlayoluilis itich ninyolo. Uan nochi non motichtzin isqui quemeh se espada tlen calaquis itich moyolo. \p \v 36 Noiuqui ompa ocatca se siuatzintli teotlanauatani itoocaa Ana, ichpocau in Fanuel, ualeuani de Aser, non siuatzintli simi ya tenantzin. Ihcuac oc ichpochtli yeh omonamictih, uan ochanchiu chicome xiuitl iuan nitlauical, \m \v 37 uan satepan otlauicalmic. Axan yocpiaya naui poual uan naui (84) xiuitl, uan amo occauaya in teopantli, ica tonal uan ica youal octlacachiuaya Dios quen omosauaya uan ocmonochilaya. \m \v 38 Nin siuatzintli noiuqui oualah itich non hora uan opeu motlasohcamati inauactzinco Dios, uan opeu quinnonotza den conetl nochtin naquin occhiayah nitemaquixtilis Jerusalén. \s1 José uan María mocuipah Nazaret \p \v 39 Ihcuac José uan María yocchiucah nochi quemeh oihcuiliutoya itich nitlanauatil in toTecotzin, omocuipqueh Galilea itich nimaltipeu Nazaret. \m \v 40 Uan in conetl oyolia uan omochicautaya uan omomiquiltihtaya nitlaixmatilis, uan nitlateochiualitzin Dios ocatca itich. \s1 Jesús mononotza iuan in teotlamachtanih icah in teopantli \p \v 41 Nitahuan Jesús nochipa xiutica oyayah Jerusalén itich in pascuahiluitl. \m \v 42 Ihcuac Jesús ocahxitih mahtlactlamome xiuitl otlehcoqueh oyahqueh Jerusalén itich in iluitl quemeh ya nochipa. \m \v 43 Ihcuac otlan non iluitl uan omocuipqueh ninchan, in telpochconetl Jesús omocau Jerusalén, pero nitahuan amo tzocotzin ocyoluihqueh tla ompa omocau. \m \v 44 Yehuan ocyoluayah oyaya tlatzalan den tocniuan, uan ohcon onihninqueh se tonal. Satepan opeuqueh ictemouah innauac non oc quen omotayah inuan uan non oquimixmatiah, \m \v 45 pero amo ocahsiqueh. Uan ica non omocuipqueh Jerusalén ictemohtiueh. \p \v 46 Yeyi tonal satepan ocahsiqueh icah in teopantli, otolohtoya iuan teotlamachtanih, oquincaquia uan oquintlatlahtlanaya. \m \v 47 Nochtin non occactoyah ocmotetzauayah nitlaixmatilis uan quen otlananquilaya. \m \v 48 Ihcuac nitahuan oquitaqueh, ocmotetzauihqueh, uan nimaman oquiluih: \p —Itnoconeu, ¿tleca ohcon ottechchiuilih? Mopapan uan neh ityolnemiquih itmitztemohtinimih. \p \v 49 Yeh oquimiluih: \p —¿Tleca nannechontemohtinimih? ¿Xamo nanconmatih neh icpia tlen nisqui itich nitiquiu noPapan? \p \v 50 Pero yehuan amo ocahsicamatqueh tlen oquimiluih. \p \v 51 Inuan omocuip Nazaret, uan oquintlacamatia. Nochi nin nimaman occaltichouaya itich niyolo. \m \v 52 Jesús omoscaltihtaya, uan omomiquiltihtaya nitlaixmatilis, uan niteyequitalis Dios uan ninteyequitalis in tlacameh omomiquiltaya inauac. \c 3 \s1 In Juan Tlacuatecaani tlamachtia \r (Mt. 3:1-12; Mr. 1:1-8; Jn. 1:19-28) \p \v 1 Ihcuac in ueyitiquiuahtlayacanqui Tiberio César yocpiaya caxtol xiuitl ueyitiquiuahqui Roma, ihcuacon in Poncio Pilato ocatca gobernador Judea, uan Herodes ocatca gobernador Galilea, uan nicniu in Herodes non itoocaa Felipe ocatca gobernador itich in tlali Iturea uan Traconite, uan Lisanias ocatca gobernador itich in tlali Abilene, \m \v 2 uan Anás uan Caifás ocatcah ueyiteopixcatlayacanqueh. Itich nonqueh tonalmeh Dios ocnohnotz in Juan, niconeu in Zacarías, campa tlauaquilistlah. \m \v 3 Uan Juan opeu tlamachtihtinimi ic nouiyan campa in ueyatl Jordán, uan oquimiluaya in tocniuan mamocuatequican uan ohcon macnextican nic moyolcuipah inauactzinco Dios, uan ohcon Yehuatzin quintlapohpoluis nintlahtlacol. \m \v 4 Ohcon omochiu tlen oquihcuiloh in teotlanauatani Isaías: \q1 Campa tlauaquilistlah mocaqui se tlahtol chicauac tlen ictoua: \q1 “Ixconyectlalican namoyolo mai yec ihcuac ehcos in toTecotzin, \q1 uan ohcon ixconmilauacan niohui. \q1 \v 5 Nochi atlautli moixmilauas, \q1 tipemeh uan tipetzitzin mocauas ixtlauac, \q1 in ohtli tlen cocoltic moyecmilauas, \q1 uan campa tlatihticochtic mocauas tlacomol. \q1 \v 6 Uan nochtin in tlalticpactlacameh quitasqueh in temaquixtilistli tlen Dios coualtemactia.” \p \v 7 Miqueh tocniuan oyayah inauac in Juan maquincuatequi, uan yeh oquimiluaya: \p —¡Ay, ipiluan couameh! ¿Xanqui nacyoluiah namehuan noiuqui uilis naccholouilisqueh in tlatzacuiltil tlen ualahtoc? \m \v 8 Ica namochiualis ixconnextican nic milauac yonanmoyolcuipqueh. Uan amo xonpeuacan ixconyoluican ya namontlamaquixtilten nic nanmosiniah nancontouah: “Tehuan ticoneuan Abraham.” Pues tlamilauca neh innamechoniluia, hasta ninqueh timeh Dios uilis quincuipas iconeuan in Abraham. \m \v 9 In hacha ya catqui itich nintlaniluayo in pomeh uan ya peuas quintzintiquis, uan ohcon nochi pouitl tlen amo cuali nitlatiyo, ictzoncuipasqueh uan ictlatiuisqueh itich in tlitl. \p \v 10 In tocniuan octlahtlanayah: \p —Tla ohcon, ¿tlenoh moniqui itchiuasqueh? \p \v 11 Yeh oquinnanquilih: \p —Naquin icpia ome itlaquen, macmacti se naquin amo icpia dion se, uan noiuqui ohcon macchiua naquin icpia tlacual, macxilui naquin amo icpia. \p \v 12 Noiuqui oualahqueh inauac siqui tiquiuahcatominnichicouanih naquin ocniquiah maquincuatequi, uan octlahtlanihqueh: \p —Tlamachtani, ¿tlenoh moniqui itchiuasqueh? \p \v 13 Yeh oquinnanquilih: \p —Amo ixcontlahtlanican ocachi tlamo sayeh tlen icnamiqui. \p \v 14 Noiuqui siquin soldados octlahtlanihqueh: \p —Uan tehuan, ¿tlenoh moniqui itchiuasqueh? \p Yeh oquimiluih: \p —Amacah ixcontlamohtilican noso yeh nanconpahpantiah itlah uan ohcon nancontominquixtiah. \p \v 15 Nochtin in tocniuan occhiayah in Cristo Temaquixtani, ica non yehuan ocmoyoltlahtlanayah max Juan yehua in Cristo. \m \v 16 Juan oquimiluih nochtin: \p —Tlamilauca neh innamechoncuatequia ica atl, pero ualahtoc se naquin ocachi icpia chicaualistli uan amo neh, naquin neh dion amo icnamiqui inpias in paquilis inticactohtomas. Yehuatzin namechoncuatequis ica in Espíritu Santo uan ica tlitl. \m \v 17 Ya imac catqui tlen ica tlaehcanas, uan ica icchipauas in trigo, ya queuas uan ya iccaltichos, uan in tlahsol ictlatis itich in tlitl tlen ica in sintitl nochipa ayic seuis. \p \v 18 Ica nin uan ocsiqui mic tlahtol de nehmachtilistli, Juan oquinmatiltaya in tocniuan in tlahtol tlen cualica temaquixtilistli. \m \v 19 In Juan noiuqui occhicaucanotz in ueyitiquiuahqui Herodes. Ohcon oquichiu nic ochanchiutoya iuan Herodías, nisiuau in Felipe, nicniu in Herodes. Uan noiuqui occhicaucanotz ipampa nochi nocsiqui tlen amo cuali yocchiuca. \m \v 20 Pero niamocualichiualis Herodes ocachi ocmiquiltih, oquichiu ocse, pues oquitzacu in Juan. \s1 Juan iccuatequia Jesús \r (Mt. 3:13-17; Mr. 1:9-11) \p \v 21 Ihcuac in Juan oc oquincuatequihtoya in tocniuan, noiuqui occuatequih Jesús. Uan quen Jesús oc ocmonochilihtoya Dios, oualmoxeloh in iluicac, \m \v 22 uan ipan oualtimoc in Espíritu Santo, omotaya quemeh se paloma, uan oualmocac se tlahtol iluicac tlen oquihtoh: \p —Teh itnotlasohConeu. Mouan inyolpaqui. \s1 Innauac aquihqueh ualeuani Jesucristo \r (Mt. 1:1-17) \p \v 23 Jesús ocpiaya queh simpoual uan mahtlactli xiuitl ihcuac ocpeualtih nitiquiu. Nochtin oquixmatiah queh teconeu de José. José teconeu de Elí, \m \v 24 Elí teconeu de Matat, Matat teconeu de Leví, Leví teconeu de Melqui, Melqui teconeu de Jana, Jana teconeu de José, \m \v 25 José teconeu de Matatías, Matatías teconeu de Amós, Amós teconeu de Nahum, Nahum teconeu de Eslí, Eslí teconeu de Nagai, \m \v 26 Nagai teconeu de Maat, Maat teconeu de Matatías, Matatías teconeu de Semeí, Semeí teconeu de José, José teconeu de Judá, \m \v 27 Judá teconeu de Joanán, Joanán teconeu de Resá, Resá teconeu de Zorobabel, Zorobabel teconeu de Salatiel, Salatiel teconeu de Neri, \m \v 28 Neri teconeu de Melqui, Melqui teconeu de Adi, Adi teconeu de Cosam, Cosam teconeu de Elmodam, Elmodam teconeu de Er, \m \v 29 Er teconeu de Jesús, Jesús teconeu de Eliezer, Eliezer teconeu de Jorim, Jorim teconeu de Matat, \m \v 30 Matat teconeu de Leví, Leví teconeu de Simeón, Simeón teconeu de Judá, Judá teconeu de José, José teconeu de Jonán, Jonán teconeu de Eliaquim, \m \v 31 Eliaquim teconeu de Melea, Melea teconeu de Mainán, Mainán teconeu de Matata, Matata teconeu de Natán, \m \v 32 Natán teconeu de David, David teconeu de Jesé, Jesé teconeu de Obed, Obed teconeu de Booz, Booz teconeu de Salmón, Salmón teconeu de Naasón, \m \v 33 Naasón teconeu de Aminadab, Aminadab teconeu de Admín, Admín teconeu de Arní, Arní teconeu de Esrom, Esrom teconeu de Fares, Fares teconeu de Judá, \m \v 34 Judá teconeu de Jacob, Jacob teconeu de Isaac, Isaac teconeu de Abraham, Abraham teconeu de Taré, Taré teconeu de Nacor, \m \v 35 Nacor teconeu de Seruc, Seruc teconeu de Ragau, Ragau teconeu de Peleg, Peleg teconeu de Heber, Heber teconeu de Sala, \m \v 36 Sala teconeu de Cainán, Cainán teconeu de Arfaxad, Arfaxad teconeu de Sem, Sem teconeu de Noé, Noé teconeu de Lamec, \m \v 37 Lamec teconeu de Matusalén, Matusalén teconeu de Enoc, Enoc teconeu de Jared, Jared teconeu de Mahalaleel, Mahalaleel teconeu de Cainán, \m \v 38 Cainán teconeu de Enós, Enós teconeu de Set, Set teconeu de Adán, Adán teconeu de Dios. \c 4 \s1 Satanás icyehyecoua ictlahtlacolchiualtis Jesús \r (Mt. 4:1-11; Mr. 1:12-13) \p \v 1 Jesús, yoltentoc ica in Espíritu Santo, oyah den ueyatl Jordán uan in Espíritu Santo ocyacan campa tlauaquilistlah. \m \v 2 Ompa ocatca omepoual tonal, uan in amocuali ocyehyecouaya ictlahtlacolchiualtis. Itich nonqueh tonalmeh Jesús amitlah occuaya, uan satepan, ihcuac opanoqueh nonqueh tonalmeh, omayan. \m \v 3 Ihcuacon in amocuali oquiluih: \p —Tla milauac tiConeu Dios, ixtiquiti nin titl mamocuipa pan. \p \v 4 Jesús ocnanquilih: \p —Itich in Teotlahtolamatl ihcuiliutoc: “Amo san ica pan yoltos in tlacatl\f + \fr 4:4 \ft Dt. 8:3\f*, [tlamo ica nochi nitlahtoltzin Dios].” \p \v 5 In amocuali ocuicac in Jesús itich se tipetl uehcapan uan oquinnextilih sansipa nochi in cuahcual altipeyotl itich in tlalticpactli, \m \v 6 uan oquiluih: \p —Inmitzmactis nochi chicaualistli ipan nochtin ninqueh cuahcual altipemeh uan tlen quinuehcapantlalia; pues onechinmactihqueh nomac, uan neh uilis inmactis naquin neh inniquis. \m \v 7 Tla itmotlancuaquitza nonauac uan itnechtlacachiua, nochi nin isqui moyohca. \p \v 8 Jesús ocnanquilih: \p —[Ixmihcuani, xioh, Satanás, porque] ihcuiliutoc: “Ittlacachiuas Yehuatzin Dios uan san Yehuatzin ittlacamatis.”\f + \fr 4:8 \ft Dt. 6:13\f* \p \v 9 Satepan in amocuali ocuicac in Jesús itich in ueyi altipetl Jerusalén, ocuicac ipan in teopantli campa ocachi tlauehcapan, uan oquiluih: \p —Tla milauac tiConeu Dios, ixmopantlatiui nican. \m \v 10 Pues ihcuiliutoc: \q1 Dios quinualtitlanis niiluicactlatitlancauan monauac, mamitzpaleuican.\f + \fr 4:10 \ft Sal. 91:11\f* \q1 \v 11 Yehuan ica ninma mitztzacuilisqueh, \q1 amo iccauasqueh mocxi mamotiuih itich titl. \p \v 12 Jesús ocnanquilih: \p —In Teotlahtolamatl quihtoua: “Amo ityehyecos itlah itchiualtis moTecotzin Dios tlen san ica ittlatlatas.”\f + \fr 4:12 \ft Dt. 6:16\f* \p \v 13 Ihcuac in amocuali acmo ocahsic quenih ictlahtlacolchiualtis, sa oquicau quesqui tonal. \s1 Jesús peua tlamachtia Galilea \r (Mt. 4:12-17; Mr. 1:14-15) \p \v 14 Jesús oualmocuip Galilea ualtentiu ica nichicaualitzin in Espíritu Santo, uan nouiyan itich nonqueh tlalmeh omomatia tlen occhiuaya Jesús. \m \v 15 Otlamachtaya ic ompa itich ninteotlanauatilcaluan, uan nochtin ocuehcapantlalayah. \s1 Jesús tlamachtia itich in altipetl Nazaret \r (Mt. 13:53-58; Mr. 6:1-6) \p \v 16 Jesús oyah Nazaret campa omoscaltih, uan itich moseuilistonal ocalac itich in teotlanauatilcali ohcon quemeh ya nochipa, uan ompa omoquitzteu camapouas in Teotlahtolamatl. \m \v 17 Ocmactihqueh in amatlahcuilol tlen oquihcuiloh in teotlanauatani Isaías, uan ihcuac octlapoh ocahsic campa ihcuiliutoc ihquin: \q1 \v 18 NiEspíritu in toTecotzin notich catqui, \q1 porque onechonpihpin manquinmatilti in tlahtol tlen cualica temaquixtilistli naquin amitlah icpiah; \q1 [onechoualtitlan manquinpahti naquin yoltlacohcocolten,] \q1 onechoualtitlan manquinquixti temac naquin ihilpitoqueh, \q1 naquin amo tlachiah manquinmacti tlachialis, \q1 manquinquixti itich nintlahyouilis naquin quintlapanoltiah, \q1 \v 19 manquinmatilti yoahsic in xiuitl de niteicnoitalis in toTecotzin.\f + \fr 4:19 \ft Is. 61:1-2\f* \p \v 20 Jesús oqueeu in tlahcuilol uan ocmactih naquin ompa tlamatlani. Satepan omotlalih, uan tlen ompa ocatcah amo oquihcuanayah nintlachialis inauac, \m \v 21 uan yeh opeu quimiluia: \p —Axan nican namoixpan yomochiuaco nin tlahtol tlen oncamapou. \p \v 22 Uan nochtin oyectlahtouayah de Jesús, uan ocmotetzauayah in mouistic tlahtol tlen oquimiluaya. Uan octouayah: \p —¿Quenat amo yeh nin iconeu in José? \p \v 23 Jesús oquimiluih: \p —Cuali inmati namehuantzitzin nannechoniluisqueh nin tlahtol: “Tlapahtani, tehua achtoh ixmopahti. Nochi tlen yotcaqueh otconchiu Capernaúm, ixconchiua noiuqui nican itich moaltipeu.” \p \v 24 Noiuqui oquimiluih: \p —Tlamilauca innamechoniluia, dion se teotlanauatani amo icyecsiliah itich nialtipeu. \m \v 25 Uan tlamilauca innamechoniluia, ocatcah miqueh icnosiuameh itich Israel ihcuac ochanchiu in teotlanauatani Elías, ihcuac opanoc yeyi xiuitl uan tlahco amo oquiyauia uan simi otlamayantic nouiyan. \m \v 26 Pero Dios amo octitlan in Elías inauac dion se icnosiuatl tlen poui Israel, tlamo inauac se naquin poui itich in altipetl Sarepta tlen catqui amo uehca de Sidón. \m \v 27 Uan noiuqui itich Israel ocatcah miqueh tocniuan tlen opahpalantoyah ihcuac ocatca in teotlanauatani Eliseo, uan amaquin yehuan opahtic, tlamo sayeh in Naamán naquin opouia Siria. \p \v 28 Ihcuac occaqueh nin, nochtin tlen ocatcah itich in teotlanauatilcali simi otlauelcalaqueh. \m \v 29 Omoquitzteuqueh uan ocquixtihqueh Jesús den altipetl, uan ocuicaqueh iixcuac se tipehxitl itich in tipetl campa ocatca nimaltipeu, ompa ocniquiah icpantlatiuisqueh. \m \v 30 Pero Jesús opanoc ic intlahcoyan uan oyah. \s1 Se tlacatl icpia amocuali ehecatl \r (Mr. 1:21-28) \p \v 31 Jesús otimoc itich in altipetl Capernaúm, tlen poui Galilea, uan ompa otlamachtaya itich in moseuilistonal. \m \v 32 Uan nochtin ocmotetzauayah quen oquinmachtaya, nic nitlahtol ocpiaya chicaualis. \p \v 33 Itich in teotlanauatilcali ocatca se tlacatl tlen ocpiaya se amocuali ehecatl, uan chicauac otzahtzic uan oquihtoh: \p \v 34 —¡Ixtechoncaua! ¿Tlenoh ottechonchiuilico, Jesús de Nazaret? ¿Xanqui otoualah ottechonpohpoloco? Neh inmati aquih Touatzin: Touatzin yeh niTlapihpincatzin Dios. \p \v 35 Pero Jesús ocahuac in amocuali ehecatl, oquiluih: \p —¡Ixsintlacaqui uan ixquisa ixcaua nin tlacatl! \p In amocuali ehecatl ocuitzitih in tlacatl intlahcoyan in tlacameh uan oquis de yeh, uan dion tlen amo occohcocoh. \m \v 36 Nochtin omomohtihqueh uan ocmosepantlahtlanayah: \p —¿Tlen tlamachtilistli nin? Ica uililistli uan chicaualistli quintiquitia maquisacan in amocuali ehecameh, uan yehuan quisah. \p \v 37 Uan ic nouiyan itich nochi nonqueh altipemeh omoxinih nochi tlen occhiuaya Jesús. \s1 Jesús icpahtia nimonan in Pedro \r (Mt. 8:14-15; Mr. 1:29-31) \p \v 38 Jesús oquis itich in teotlanauatilcali uan oyah ichan Simón. Nimonan Simón ocpiaya chicauac totonqui, uan octlatlautihqueh Jesús macpahti. \m \v 39 Jesús inauac omocuilpachoh uan occhicaucanotz in totonqui, uan in totonqui oquicau. Uan in siuatzintli sanniman omoquitzteu uan opeu quintlamaca. \s1 Jesús quinpahtia miqueh cocoxqueh \r (Mt. 8:16-17; Mr. 1:32-34) \p \v 40 Ihcuac yopancalac in tonaltzin, nochtin naquin oquinpiayah incocoxcauan oquinualiquilihqueh Jesús. Yehuan ocpiayah tlatlamantli cocolistli. Jesús oquintlalaya nimauan ipan sehsemeh yehuan, uan yehuan opahtiah. \m \v 41 Noiuqui intich miqueh cocoxqueh oquisqueh amocuali ehecameh, in amocuali ehecameh opohtzahtziah uan oquihtouayah: \p —¡Tehuatzin tiConetzin Dios! \p Pero Jesús oquimahuaya uan amo oquincauaya matlahtocan, porque yehuan cuali ocmatiah nic yeh yen Cristo Temaquixtani. \s1 Jesús tlamachtia itich in altipemeh judíos \r (Mr. 1:35-39) \p \v 42 Ihcuac yotlanes, Jesús oquis itich in altipetl uan oyah campa amo caliyoh. Miqueh tocniuan opeuqueh ictemouah, uan ihcuac oahsiqueh campa yeh ocatca, ocnactaya amo mayaui de nimaltipeu. \m \v 43 Pero Jesús oquimiluih: \p —Uilica nias noiuqui itich nocsiquin altipemeh inquinmatiltitiu in cuali tlahtol de nitiquiuahcayo Dios; pues ica non onechoualtitlan. \p \v 44 Uan ohcon Jesús oyah otlamachtihtinimia itich in teotlanauatilcalmeh itich in altipemeh judíos. \c 5 \s1 Jesús quinnotza siqui pescadores \r (Mt. 4:18-22; Mr. 1:16-20) \p \v 1 Se tonal Jesús ocatca itenco in atl Genesaret, uan miqueh tocniuan hasta omopihpichayah inauac nic ocniquiah iccaquisqueh nitlahtoltzin Dios. \m \v 2 Jesús oquimitac ome barcas itenco in atl. In pescadores yotimocah uan yoquinpahpacatoyah ninredes. \m \v 3 Yeh otlehcoc itich se barca tlen iaxca in Simón, uan oquiluih ocachi mactoqui iihtic in atl. Ompa omotlalih uan opeu quinualmachtia in tocniuan. \m \v 4 Ihcuac oquintlamimachtih, oquiluih in Simón: \p —Ixconuica in barca campa ocachi tlauehcatlan, uan ixconpantlatiuican namoredes nanquimontzitzquisqueh peces. \p \v 5 In Simón ocnanquilih: \p —Tlamachtani, nochi in youal yottlatemohqueh uan amitlah otcahsiqueh, masqui ohcon, tla axan ohcon ittechonyolchicaua, ica motlahtoltzin itquinpantlatiuisqueh in redes. \p \v 6 Ihcuac ohcon occhiuqueh, oquintzitzquihqueh miqueh peces, hasta yotzayaniah in redes. \m \v 7 Ica ninma oquinnalnotzqueh tlen iuan otiquitiah tlen ocatcah itich nocse barca, maquinmatlaniquih. Yehuan oquinmatlanicoh, uan oquintemitihqueh nomen barcas, uan quen otenqueh hasta yopancalaquiah iihtic in atl. \m \v 8 Ihcuac ohcon oquitac in Simón Pedro, omotlancuaquitztiuitz iixpan Jesús uan oquiluih: \p —¡Xonmihcuanihtzino nonauac, noTecotzin, neh intlahtlacouani! \p \v 9 Yeh omoueyicamohtaya nic tlailiuis miqueh peces oquintzitzquihqueh, uan noiuqui nochtin naquin iuan ocatcah ohcon omomohtayah, \m \v 10 sannoiuqui in Jacobo uan Juan, iconeuan Zebedeo, naquin iuan otiquitiah in Simón. Pero Jesús oquiluih in Simón: \p —Amo xonmomohti, ipeuyan axan touatzin tonisqui pescador yehyeh ica tocniuan tlen itquimonualicas maualacan nonauac. \p \v 11 Sanniman oquinuicaqueh ninbarcas itenco in mar, uan nochi ompa occauteuqueh uan oyahqueh iuan in Jesús. \s1 Jesús icpahtia se tlacatl tlen opahpalantoya \r (Mt. 8:1-4; Mr. 1:40-45) \p \v 12 Ihcuac Jesús ocatca itich se altipetl, ompa ocatca se tlacatl tlen opahpalantoya nochi nitlalnacayo. Ihcuac yeh oquitac in Jesús, omotlancuaquitz omixcuatocac itich in tlali, uan octlatlautih: \p —NoTecotzin, tla motlaniquilitzin itnechonpahtis, ixnechonpahti. \p \v 13 Jesús octlalih nima ipan in cocoxqui, uan oquiluih: \p —Yeh quemah inniqui. ¡Xonpahti! \p Uan sanniman opahtic uan ochipau nipahpalancayo. \m \v 14 Uan Jesús ocnahnauatih amaquin itlah macnonotza, oquiluih: \p —Xoyau xonmoteixpantih inauac in teopixqui, uan ixcontemactih in tlatemactil tlen teniquilia nitlanauatil Moisés, tlen ica tonmoteixpantis tonchipauac, uan ohcon maquitacan nic yotonpahtic. \p \v 15 Pero tlen Jesús occhiuaya ocachi uan ocachi omomatia ic nouiyan; ica non miqueh tocniuan omonichicouayah occaquiah, uan inauac oualayah maquinpahti nincocolis. \m \v 16 Pero yeh oyaya campa amo caliyoh, uan ompa ocmonochilaya Dios. \s1 Jesús icpahtia se tlacatl uilanqui \r (Mt. 9:1-8; Mr. 2:1-12) \p \v 17 Se tonal Jesús otlamachtihtoya, uan ompa otolohtoyah siquin fariseos uan tlamachtanih den tlanauatil. Yehuan oualahqueh de ic nouiyan in altipemeh tlen pouih Galilea, Judea uan Jerusalén. Uan nichicaualitzin Dios iuan ocatca Jesús uan oquinpahtaya in cocoxqueh. \m \v 18 Ihcuacon oahsitoh siquin tlacameh, ocualicayah se tlacatl uilanqui itich se cochpitl. Ocyehyecouayah iccalaquisqueh tlahtic itich in calihtictli, ocniquiah ictlalitiueh iixpan in Jesús. \m \v 19 Pero amo ouilic occalaquihqueh, nic ompa otentoyah miqueh tocniuan. Ica non otlehcoqueh ipan in cali, ocpantlapohqueh, uan ic ompa ocpantimouihqueh in cocoxqui itich in cochpitl uan octlalihqueh intlahcoyan in tocniuan, iixpan in Jesús. \m \v 20 Ihcuac Jesús oquitac nintlaniltoquilis nonqueh tlacameh, oquiluih in cocoxqui: \p —Nocnitzin, inmitztlapohpoluia nochi motlahtlacol. \p \v 21 Ihcuacon in teotlamachtanih uan fariseos opeuqueh yoltlahtouah: “¿Aquih necah? ¡Ica tlen oquihtoh quisa queh ictilchiutoc nitoocaatzin Dios! Pues amacah uilis quintlapohpoluis nintlahtlacol in tlacameh, pues non, sayen Dios mouilitia.” \p \v 22 Pero Jesús ocmatia tlen ocyoluayah, uan oquimiluih: \p —¿Tleca ohcon nanconyoluiah namoyolihtic? \m \v 23 ¿Tlenoh ocachi amo oueh sequihtos: “Inmitztlapohpoluia nochi motlahtlacol”, noso sequihtos: “Xonmoquitzteua uan xonnihnimi”? \m \v 24 Ixconitacan, innamechonnextilis nic niConeu in Tlacatl icpia chicaualistli nican tlalticpac tlen ica uili quintlapohpoluia nintlahtlacol in tlacameh. \p Uan oquiluih in uilanqui: \p —Touatzin inmitzoniluia: xonmoquitzteua, ixconana mocochpitl uan xoyau mochantzin. \p \v 25 Ihcuacon yeh sanniman omoquitzteutiuitz imixpan, oquian nicochpitl tlen itich ouitztoya, uan oyah nichan icuehcapantlalihtiu Dios. \m \v 26 Nochtin simi ocmosintetzauihqueh uan ocuehcapantlalihqueh Dios, uan ica mic nimohtil oquihtohqueh: \p —Axan ottaqueh iluicacchiualisten. \s1 Jesús icnotza in Leví mayaui iuan \r (Mt. 9:9-13; Mr. 2:13-17) \p \v 27 Satepan de non, Jesús oquis uan oquitac se tlacatl tiquiuahcatominnichicouani itoocaa Leví, yeh otolohtoya campa ocsilihtoya in tiquiuahcatomin. Jesús oquiluih: \p —Xouiqui nouan. \p \v 28 Uan Leví oquicau nochi, omoquitzteu uan oyah iuan. \p \v 29 Satepan Leví occhiuilih se ueyi iluitl ichan, uan teuan otlacuahtoyah miqueh tiquiuahcatominnichicouanih uan ocsiqui tocniuan. \m \v 30 In teotlamachtanih uan in fariseos oquimihihtouayah nitlasalohcauan in Jesús, oquimixiluihqueh: \p —¿Tleca namehuan nantlacuah uan namatlih inuan in tiquiuahcatominnichicouanih uan in tlahtlacouanih? \p \v 31 Jesús oquinnanquilih: \p —Innauac naquin amo mococouah amo moniqui tlapahtani, moniqui tlapahtani yehyeh iuan naquin mococouah. \m \v 32 Sannoiuqui neh, amo onualah onquinnotzaco naquin yec ninchiualis, tlamo yeh onquinnotzaco naquin tlahtlacouanih mamoyolcuipacan. \s1 Ictlahtlaniah Jesús tleca nitlasalohcauan amo mosauah \r (Mt. 9:14-17; Mr. 2:18-22) \p \v 33 Siquin oquiluihqueh in Jesús: \p —¿Tleca nitlasalohcauan Juan micpa mosauah uan micpa icmonochiliah Dios, uan noiuqui ohcon icchiuah nintlasalohcauan fariseos, uan yeh motlasalohcauantzitzin tlacuah uan atlih? \p \v 34 Jesús oquinnanquilih: \p —¿Quenat uilis nanquimonchiualtisqueh mamosauacan naquin tlanotzalten itich se monamictililuitl, ihcuac in novio ompa cah inuan? \m \v 35 Tlamilauca, uitz tonal ihcuac quincuilisqueh in novio, itich nonqueh tonalten ihcuacon quemah mosauasqueh. \p \v 36 Noiuqui oquimiluih nin tlanihniuiltil: \p —Amaquin ictiqui se tlaquemitl yancuic uan ica ictlatlamanilia se tlaquemitl ya ihsoltic, pues tla ohcon icchiua, amo san quihtlacoua in tlaquemitl non yancuic, yehyeh noiuqui in tlatlamanil non yancuic amo icnamiqui in tlaquemitl non ya ihsoltic. \m \v 37 Uan amaquin ictlalia vino yancuic iihtic occuitlaxten tlen ya ihsoltiqueh. Tlaqueh ohcon, non vino yancuic quintzayanas in cuitlaxten, uan noquiuis in vino uan in cuitlaxten ihtlacauisqueh. \m \v 38 Tlen quemah, in vino yancuic sectlalia iihtic occuitlaxten yancuiqueh, uan ohcon non omen amotlen impan mochiua. \m \v 39 Ihcuac acah yoconic in vino tlen yauehcau, acmo icuelilis in tlen yancuic. Yeh quihtos: “Tlen yauehcau ocachi cuali.” \c 6 \s1 Nitlasalohcauan Jesús iccuacohcopinah trigo itich moseuilistonal \r (Mt. 12:1-8; Mr. 2:23-28) \p \v 1 Se moseuilistonal, ihcuac Jesús opanotoya campa trigohtlamilolah, nitlasalohcauan ocmaoyayah in trigo, uan occuayah. \m \v 2 Ihcuacon siqui fariseos oquimiluihqueh: \p —¿Tleca nanconchiuah tiquitl tlen amo ictecauilia nitlanauatil Moisés masecchiua itich moseuilistonal? \p \v 3 Jesús oquinnanquilih: \p —¿Xanqui ohcon amo nanconamapoutoqueh tlen oquichiu David ihcuac omayanaya yeh uan tlen iuan oyayah? \m \v 4 David ocalac itich niteopan Dios uan oquian in pan tlatemactil, tlen in tlanauatil amo tecauilia sequicuas, tlamo sayeh in teopixqueh quincauilia. Uan yeh David oquicuah, uan amo san yeh, tlamo yeh noiuqui oquinmahmactih nochtin tlen iuan oyayah. \p \v 5 Uan oquimiluih: \p —NiConeu in Tlacatl yeh [noiuqui] iteco in moseuilistonal, uan yeh uilis quihtos tlenoh uilis secchiuas itich. \s1 Jesús icpahtia se tlacatl matocotztic \r (Mt. 12:9-14; Mr. 3:1-6) \p \v 6 Itich ocse moseuilistonal Jesús ocalac itich in teotlanauatilcali uan opeu tlamachtia. Ompa ocatca se tlacatl tocotztic niyecma. \m \v 7 Uan in teotlamachtanih uan fariseos ocpihpixtoyah in Jesús max icpahtis itich moseuilistonal, uan ohcon uilis icpiasqueh itlah tlen ica icteiluisqueh. \m \v 8 Pero Jesús oquimat tlenoh ocyoluihtoyah ninyolihtic, uan oquiluih in tlacatl matocotztic: \p —Xonmoquitzteua uan xonmomana tlahcoyan. \p In tlacatl omoquitzteu uan ompa omoman. \m \v 9 Uan Jesús oquimiluih: \p —Innamechontlahtlanis itlah: ¿Itich moseuilistonal tlenoh tecauilia secchiuas in tlanauatil, tlen cuali noso tlen amo cuali? ¿Tecauilia sectemactis yolilis noso sectecuilis? \p \v 10 Oquimixitac nochtin tlen ocyaualohtoyah uan oquiluih in tlacatl: \p —Ixconmilaua moma. \p Uan yeh ohcon oquichiu, uan nima omoyectlalih uan opahtic. \m \v 11 Pero yehuan otlauelcalaqueh simi uan opeuqueh icmosepantlahtlaniah tlenoh uilis icchiuilisqueh Jesús. \s1 Jesús quinpihpina mahtlactlamome iteotlatitlancauan \r (Mt. 10:1-4; Mr. 3:13-19) \p \v 12 Itich nonqueh tonalmeh Jesús oyah itich se tipetl ocmonochilito Dios, uan nochi youal ompa omotlatlautihtoya inauactzinco Dios. \m \v 13 Ihcuac yotlanes, oquinnotz nitlasalohcauan, uan tlahtlatzalan oquinpihpin mahtlactlamome, tlen oquintoocaayotih teotlatitlanten. \m \v 14 Jesús oquinpihpin yen Simón, naquin octoocaayotih Pedro, in Andrés icniu in Simón, ocpihpin Jacobo, Juan, Felipe, Bartolomé, \m \v 15 Mateo, Tomás, Jacobo niconeu Alfeo, Simón naquin oquiluayah Zelote, \m \v 16 Judas nicniu in Jacobo, uan Judas Iscariote, naquin satepan yeh octemactih Jesús. \s1 Jesús quinmachtia miqueh tocniuan \r (Mt. 4:23-25) \p \v 17 Jesús oualtimoc inuan, uan omonactihqueh itich se ixtlauac. Ompa ocatcah miqueh nitlasalohcauan, uan tlailiuis miqueh tocniuan tlen opouiah Judea, de Jerusalén uan den uehueyi altipemeh Tiro uan Sidón tlen cateh tlatenco den mar. Yehuan oualahqueh occaquicoh Jesús, uan oualahqueh inauac maquinpahti itich nincocolis. \m \v 18 Uan naquin otlapanotoyah inmac in amocuali ehecameh, Jesús noiuqui oquinpahtaya. \m \v 19 Nochtin tocniuan ocniquiah ictlalisqueh ninma itich Jesús, nic itich Jesús oquisaya chicaualistli tlen ica oquinpahtaya nochtin. \s1 Naquin tlateochiualpaquinih \r (Mt. 5:1-12) \p \v 20 Jesús oquimixitac nitlasalohcauan uan oquimiluih: \p —Namontlateochiualpaquinih namehuantzitzin naquin amitlah nanconpiah, pues namonpouih iuan Dios campa motlanauatilia. \p \v 21 ’Namontlateochiualpaquinih namehuantzitzin naquin axan namonmayanah, pues satepan acmo namonmayanasqueh. \p ’Namontlateochiualpaquinih namehuantzitzin naquin axan namonchocah, pues satepan namonpaquisqueh. \p \v 22 ’Namontlateochiualpaquinih namehuantzitzin tla ipampa namotlaniltoquilis inauac niConeu in Tlacatl namechoncocoliah, namechonsicantlaliah, tlensaso namechonihiluiah, uan namechoniluiah amo namoncualimeh. \m \v 23 Xonyolpaquican ihcuac ohcon nanconpanouah, simi xonpaquican, pues nanconsilisqueh ueyi tlaxtlauil ompa iluicac; ixconmatican, nintahuan tlen yauehcau noiuqui ohcon oquinchiuilihqueh in teotlanauatanih. \p \v 24 ’¡Pero ay tlasohtzitzinten namehuan naquin nanconpiah mic tlensaso, pues yonanconpixqueh namopaquilis! \p \v 25 ’¡Ay tlasohtzitzinten namehuan tlen axan namonixuih, pues satepan namonmayanasqueh! \p ’¡Ay tlasohtzitzinten namehuan naquin axan namonuitzcah, pues satepan namontlaocoyasqueh uan namonchocasqueh! \p \v 26 ’¡Ay tlasohtzitzinten namehuan naquin nochtin namechonuehcapantlaliah, pues ixconmatican, nintahuan tlen yauehcau ohcon oquinuehcapantlalayah naquin otlacahcayauayah omoteneuayah mach teotlanauatanih! \s1 Masequinpiali tetlasohtlalis naquin techcocoliah \r (Mt. 5:38-48; 7:12) \p \v 27 ’Pero namehuantzitzin naquin nannechoncaquih, innamechoniluia: Ixquimonpialican tetlasohitalistli namotecocolihcauan, ixquimonchiuilican tlen cuali naquin namechoncocoliah. \m \v 28 Ixcontlatlautican Dios maquinteochiua naquin namechonicauiltiah tlensa pitzotic tlaniquilis, uan ixquimontlatlautilican Dios naquin tlensaso namechonchiuiliah. \m \v 29 Tla acah itich sican moxayac mitzonixtlatzinia, ixcomoixnextili nocsican noiuqui; uan naquin mitzoncuilia moololol, ixconcauili noiuqui macuica motlaquen. \m \v 30 Nochi naquin mitzontlahtlanilia itlah, ixconmacti, uan naquin mitzoncuilia tlen moaxca, amo ixconilui mamitzoncuipili. \m \v 31 Tlen nanconniquih macchiuacan namouantzin, ohcon ixconchiuacan innauac nocsiquin. \p \v 32 ’Tla namehuantzitzin nanquimontlasohtlah sayeh naquin namechonniquih, ¿tlenoh cuali nanconchiutoqueh? Non hasta in tlahtlacouanih ohcon icchiuah. \m \v 33 Uan tla nanquimonchiuiliah tlen cuali san tlen icchiuah tlen cuali namonauac, ¿tlenoh cuali nanconchiutoqueh? Non hasta in tlahtlacouanih ohcon icchiuah. \m \v 34 Uan tla itlah nanquimontlaneutiah sayeh naquin ocsipa namechoncuipiliah, ¿tlenoh cuali nanconchiutoqueh? Noiuqui in tlahtlacouanih quintlaneutiah in tlahtlacouanih, nic icchiah se tonal yehuan sannoiuqui ohcon maquintlaneutican. \m \v 35 Yeh ixquimonpialican tetlasohitalistli namotecocolihcauan, ixconchiuacan innauac tlen cuali, ixquimontlatlaneutican uan amo ixconchiacan itlah de yehuan. Uan ohcon Dios namechonmactis se mouistic tlaxtlauil, uan namonpouisqueh iconeuantzitzin Dios Ueyihcatzintli; pues Yehuatzin comochiuilia tlen cuali innauac naquin amo motlasohcamatih uan innauac tlen amo cuali ayih. \m \v 36 Xonteicnomatican ohcon quemeh in toTahtzin Dios teicnomati. \s1 Amo xontetlahtlacoltlatlatacan \r (Mt. 7:1-5) \p \v 37 ’Amo xontetlahtlacoltlatlatacan, uan Yehuatzin amo namechontlahtlacoltlatlatas; amo xontetlahtlacoltican, uan Yehuatzin amo namechontlahtlacoltis; xontetlapohpoluican, uan Yehuatzin noiuqui namechontlapohpoluis. \m \v 38 Amo xontetlatzotzocatilican, uan namechonmactisqueh, tentos in tlatamachiuayatl, tihtilintos uan tzontlaliutos. Ohcon quen nanquimontlatamachiuilisqueh ocsiquin, ohcon noiuqui namechontlatamachiuilisqueh. \p \v 39 Jesús noiuqui oquimiluih nin tlanihniuiltil: \p —¿Quenat uilis se popoyotl icyacanas ocse popoyotl? Tlamilauca non omen panpoliuitiueh canah. \m \v 40 In tlasalouani amo tlapanauia inauac nitemachtihcau; pero ihcuac yotlamitlasaloh noiuqui isqui quemeh nitemachtihcau. \p \v 41 ’¿Quenih cuali itconitilia in tlasoneualtzin tlen icpia itich niixtololo mocniu, uan amo itconita in ueyi pomimil tlen catqui itich moixtololo? \m \v 42 ¿Noso quenih uilis itconiluis se mocnitzin: “Nocnitzin, ixnechoncaua manmitzonquixtili in tlasoneualtzin tlen itconpia itich moixtololo”, uan yeh amo itconita in ueyi pomimil tlen itconpia itich moixtololo? ¡Ometitoc moxayac! Achtoh ixcomoquixtili in ueyi pomimil tlen catqui itich moixtololo, uan ihcuacon ya cuali tontlachias, uan ya uilis itconquixtis in tlasoneualtzin tlen cah itich niixtololo mocniu. \s1 In pouitl mixmati ica nitlatiyo \r (Mt. 7:17-20; 12:33-35) \p \v 43 ’Se cuali pouitl, amo icmochiualtia amo cuali tlatiyotl. Uan in tlen amo cuali pouitl, itich amo mochiua cuali tlatiyotl. \m \v 44 Pues nochi pouitl sequixmati ica nitlatiyo. Amo mochiua icox itich itlah uitztli, dion sectiqui uvas itich ailamahuitztli. \m \v 45 In tlacatl tlen yolchipauac, itich tlen mic cuali icpia itich niyolo, ompa icpanquixtia tlen cuali. Uan in tlacatl tlen amo yolchipauac, itich tlen mic amo cuali icpia itich niyolo, ompa icpanquixtia tlen amo cuali. Ixconmatican, yeh tlen ica tentoc seiyolo, nochi yeh non panquisa itich seicamac. \s1 Tlanihniuiltil ica non ome calmeh \r (Mt. 7:24-27) \p \v 46 ’¿Tleca nannechonnotzah “noTecotzin, noTecotzin”, uan amo nanconchiuah tlen innamechoniluia? \m \v 47 Nochi naquin uitz nonauac uan iccaqui notlahtol uan icchiua, innamechoniluis quemeh aquih icniuilia: \m \v 48 Icniuilia quemeh se tlacatl, ihcuac omocaltih, otlachcuac uehcatlan ocahsito in titl, uan itich octlachicaualtih nical. Uan ihcuac simi oquiyau, otlaueyatic, uan in atl chicauac omixtiuaya itich in cali, masqui ohcon amo ocolinih, nic non cali omotlachicauilihtoya itich in titl. \m \v 49 Pero naquin iccaqui notlahtol uan amo icchiua, icniuilia quemeh se tlacatl naquin oquichiu nical san iixco in tlali, uan amo oquipix itlachicaualon, uan ihcuac in atl omixtiuih chicauac itich in cali, niman ouitz uan mahsic otlamixihxitin. \c 7 \s1 Jesús icpahtia nitlaqueual se soldadohtlayacanqui \r (Mt. 8:5-13) \p \v 1 Ihcuac Jesús otlayeecoh oquinnohnotz in tocniuan, oyah itich in altipetl Capernaúm. \m \v 2 Ompa ochanchiuaya se soldadohtlayacanqui romano naquin ocpiaya se itlaqueual tlen simi ocniquia, uan non itlaqueual omococouaya uan yotlanautoya. \m \v 3 Ihcuac in soldadohtlayacanqui oquimat tlen occhiuaya Jesús, oquintitlan siquin tiquiuahqueh judíos mactlatlautitin macpahtiqui nitlaqueual. \m \v 4 Yehuan ihcuac oahsitoh inauac Jesús, omotlatlautihqueh simi, uan oquiluihqueh: \p —Nin tlacatzin simi icnamiqui ixcomomatlanili, \m \v 5 yeh tlailiuis techyequita tehuan naquin itpouih Israel, uan otechchihchiuilih se teotlanauatilcali. \p \v 6 Jesús oyah inuan, uan ihcuac yoahsitoyah itich in calihtictli, in soldadohtlayacanqui oquintitlan siquin niyolohicniuan maquiluitin ihquin in Jesús: \p —NoTecotzin, amo xonmotiquipachohtzino, neh amo icnamiqui inpias non paquilis tomocalaquitihtzinos nocalihtic. \m \v 7 Ica non noiuqui amo onmixeuih nehua onmitzmonochilihtzinoto. Pero, san xonmotlahtolti, uan notlaqueual pahtis. \m \v 8 Neh ohcon intoua nic neh noiuqui inquinpia noteyacancauan naquin inquintlacamati, uan noiuqui inquinpia soldados naquin inquintlatiquitia. Ihcuac se intitlani canah mayaui, yaui, uan tla ocse inquiluia mauiqui, uitz, uan tla notlaqueual itlah inquiluia macchiua, icchiua. \p \v 9 Ihcuac Jesús oquicac non, simi ocmotetzauih non tlacatl, uan oquinnalitac in tocniuan naquin iuan oyayah uan oquimiluih: \p —Innamechoniluia, dion innauac in tocniuan naquin pouih Israel amo incahsitoc acah ohcon tlen macpia ueyi tlaniltoquilis. \p \v 10 Ihcuac omocuipqueh nitlatitlancauan in soldadohtlayacanqui icalihtic, ocahsitoh in tlaqueual yopahtic. \s1 Jesús icyancuicayolitia niconeu se siuatl tlen otlauicalmic \p \v 11 Satepan ihcuac opanoc non, Jesús oyah itich se altipetl itoocaa Naín. Iuan oyayah miqueh nitlasalohcauan uan tlailiuis miqueh tocniuan. \m \v 12 Ihcuac yoahsitoya icah nicalten in altipetl, oquitac ocuicayah iccauatiueh itich in ticochtli se miquetzintli telpocatl, isinticoneu se siuatl tlen otlauicalmic. Uan miqueh tocniuan tlen opouiah itich non altipetl iuan oyayah. \m \v 13 Ihcuac in toTecotzin oquitac in siuatzintli, oquicnomat uan oquiluih: \p —Amo xonchoca. \p \v 14 Jesús omotoquih uan octzitzquih tlen itich ocuicayah in miquetzintli. Naquin ocmemeyah omomanqueh. Uan Jesús oquihtoh: \p —Telpocatl, neh inmitziluia: ¡Ixmoquitzteua! \p \v 15 Ihcuacon naquin yomicca oyol uan omotlalih, uan opeu quinnohnotza. Uan Jesús octemactih inauac nimaman. \m \v 16 Nochtin omomohtihqueh uan opeuqueh icuehcapantlaliah Dios uan oquihtouayah: \p —Se ueyi teotlanauatani oualah tonauac. \p Uan: \p —Dios ocmatlanico Israel, niaxcatzin. \p \v 17 Itich nochi Judea uan ocsiquin altipemeh tlen ic ompa amo uehca cateh omomat tlen Jesús oquichiu. \s1 Nitlatitlancauan in Juan Tlacuatecaani \r (Mt. 11:2-19) \p \v 18 Nitlasalohcauan Juan oquiluitoh nochi nin tlen omochiu. Uan Juan oquinnotz ome itlasalohcauan, \m \v 19 uan oquintitlan inauac in Jesús mactlahtanitin: \p —¿Max yen touatzin naquin in Teotlahtolamatl techmatiltia icpia tlen uitz, noso oc itchiasqueh ocse? \p \v 20 Ninqueh tlacameh oahsitoh inauac Jesús, uan oquiluihqueh: \p —In Juan Tlacuatecaani otechualtitlan matmitzontlahtlaniquih: ¿Max yen touatzin naquin in Teotlahtolamatl techmatiltia icpia tlen uitz noso oc itchiasqueh ocse? \p \v 21 Itich non hora, Jesús oquinpahtih miqueh tlen ocpiayah tlatlamantli cocolistli noso itlah chiyauistli intich, uan naquin ocpiayah amocuali ehecatl, uan oquinmactih tlachialistli miqueh tlen amo otlachiayah. \m \v 22 Jesús oquinnanquilih nitlasalohcauan in Juan: \p —Xonyacan ixconmatiltitin Juan nochi tlen yonanconitaqueh uan tlen yonanconcaqueh: In tlen amo otlachiayah, tlachiah, in uilanten ya nihnimih, tlen opahpalantoyah ya chipauaqueh itich nincocolis, in tlen amo ouiliah tlacaquih, tlacaquih, in miquemeh yancuicayolih, uan naquin amitlah icpiah quinmatiltiah in tlahtol tlen cualica temaquixtilistli. \m \v 23 Uan tlateochiualpaquini naquin amo icpoloua niyolchicaualis nonauac, ica tlen inchiua. \p \v 24 Ihcuac oyahqueh nitlatitlancauan in Juan, Jesús opeu quinnonotza de Juan naquin ompa ocatcah, oquimiluih: \p —¿Tlenoh onanconitatoh campa tlauaquilistlah? ¿Quenat se tlacatl naquin nitlayoluilis omouiuicaya quemeh se acatl ica in ehecatl? \m \v 25 Tla amo, ¿tlenoh onanconitatoh? ¿Quenat se tlacatl tlaquentoc ica cuahcual tilmahtli? Yec nanconmatih naquin cuahcual motlaquentiah uan mopaquilismacatoqueh itich tlensa, yehuan chanchiuah inchan in cuahcual tiquiuahqueh. \m \v 26 Tla amo, ¿tlenoh onanconitatoh? ¿Max se teotlanauatani? Yeh quemah, uan neh innamechoniluia, Juan ocachi ueyi ipanti uan amo se teotlanauatani. \m \v 27 In Juan yehua de naquin tlahtoua in Teotlahtolamatl campa ihcuiliutoc: \q1 Ixquita, intitlanis notlatitlancau, matlayacanto, \q1 macyectlali moohui.\f + \fr 7:27 \ft Mal. 3:1\f* \m \v 28 Neh innamechoniluia, itich nochi tlen yotlalticpacnesqueh, amo catqui se tlen ocachi ueyi teotlanauatani uan amo in Juan. Masqui ohcon ixconmatican, naquin ocachi tzohtzocotzin de naquin yocsilihqueh nitiquiuahcayo Dios intich, yeh ocachi ueyi ipanti uan amo in Juan. \p \v 29 Nochtin in tocniuan naquin occaqueh, noiuqui in tiquiuahcatominnichicouanih, oquitaqueh cuali tlen Dios comoniquiltia. Yehuan ocsilihqueh nitlacuatequilis in Juan. \m \v 30 Pero in fariseos uan in tlamachtanih den tlanauatil ocsicantlalihqueh nitlaniquilitzin Dios tlen ocatca para yehuan. Uan yehuan amo ocsilihqueh nitlacuatequilis in Juan. \p \v 31 Jesús noiuqui oquihtoh: \p —¿Tlenoh ica uilis inquinnihniuiltis in tocniuan tlen chanchiuah itich ninqueh tonalmeh? ¿Quemeh aquih icniuiliah? \m \v 32 Yehuan quinniuiliah in coconeh tlen mauiltihtoqueh itich in tianquis tlen quintzahtziliah nimauilicniuan, quimiluiah: “Otnamechtlatzotzonilihqueh, uan yeh namehuan amo onanmihtotihqueh, otnamechtlaocolcuicatihqueh, uan yeh amo onanchocaqueh.” \m \v 33 Pues oualah in Juan Tlacuatecaani, naquin amo occuaya pan dion amo oconic vino, uan onancontohqueh: “Icpia amocuali ehecatl.” \m \v 34 Satepan oualah niConeu in Tlacatl, yeh tlacua cuali uan tlaoni, uan nancontouah: “Ixconitacan, nin tlacatl xihxicuintli uan coni vino, moyecuica iuan tiquiuahcatominnichicouanih uan iuan tlahtlacouanih.” \m \v 35 Tlen quemah, yec ixconmatican, nicualitlayoluilis Dios monextia itich ninchiualis nochi niconeuan. \s1 Jesús ictlapohpoluia se siuatl tlahtlacouani \p \v 36 Se fariseo oquinotz in Jesús matlacuah ichan. Uan Jesús oyah, uan omotlalih campa mesa. \m \v 37 Itich non altipetl ochanchiuaya se siuatl tlahtlacouani. Yeh ihcuac oquimat nic Jesús otlacuahtoya ichan in fariseo, ocualicac se cuacualtzin cocontzin tentoc ica ahuiyactli, \m \v 38 uan omotoquih icxitlan Jesús. In siuatl ochocataya, uan ica niixayo oquinpaltilih nicxiuan in Jesús, uan ica nitzon oquinuatzaya, uan ocxotenamiquia, uan ocxoohxilih non ahuiyactli. \m \v 39 Ihcuac in fariseo naquin oquinotz in Jesús oquitac non, octouaya iyolihtic: “Tla milauac nin tlacatl oini teotlanauatani, ocmatisquia aquih nin siuatl tlen ictzihtzitzquihtoc, pues nin siuatl yeh se tlahtlacouani.” \m \v 40 Ihcuacon Jesús oquiluih: \p —Simón, inniqui inmitzonnonotzas itlah. \p Simón ocnanquilih: \p —Ixnechonnonotza, tlamachtani. \p \v 41 Jesús oquiluih: \p —Ome tlacameh ocuiquilayah se tlacatl tetomintlaneutani. Se ocuiquilaya tomin tlen ipatca se xiuitl uan tlahco tonaltiquitl, uan ocse ocuiquilaya tomin tlen ipatca se tlapoual uan tlahco tonaltiquitl.\f + \fr 7:41 \ft Literalmente ictoua “Se ocuiquilaya macuil ciento denarios, uan ocse ocuiquilaya ome poual uan mahtlactli (50) denarios.” Se denario ocatca tlaxtlauil ipatca se tonaltiquitl.\f* \v 42 Yehuan amo ocpiayah quenih iccuipilisqueh in tomin, uan in tomintetlaneutani oquintlapohpoluih nochtin nomen. Ixnechonilui ¿Catliyeh ocachi icpias tetlasohtlalis inauac nitetlapohpoluihcau? \p \v 43 In Simón ocnanquilih: \p —Neh inyoluia yeh naquin ocachi mic octlapohpoluih. \p Jesús oquiluih: \p —Cuali quen otontlananquilih. \p \v 44 Jesús oquixitac in siuatl, uan oquiluih in Simón: \p —¿Itconita nin siuatzintli? Neh oncalac mochantzin, uan touatzin amo otnechonmactih atl para nocxiuan. Pero yeh onechxopahpacac ica niixayo uan oquinuatz nocxiuan ica nitzon. \m \v 45 Amo otnechonixtenamic, pero yeh san quen ocalaquico amo iccaua nechxotenamiquis. \m \v 46 Amo otnechoncuachiyau ica aceite, pero yeh yonechxoohxilih ahuiyactli. \m \v 47 Ica non inmitzoniluia, nimictlahtlacol ya tlapohpoluil, porque oquipix mic tetlasohtlalistli. Pero naquin san tzocotzin ictlapohpoluiah, san tzocotzin tetlasohtlalistli icnextia. \p \v 48 Uan Jesús oquiluih in siuatl: \p —Motlahtlacoluan ya tlapohpoluilten. \p \v 49 Tlen iuan otlacuahtoyah opeuqueh icmosepaniluiah: \p —¿Aquih nin, tlen hasta tetlapohpoluia tlahtlacol? \p \v 50 Pero Jesús oquiluih in siuatzintli: \p —Ica motlaniltoquilis ya tontlamaquixtil, xoyau ica seuilistli. \c 8 \s1 In siuameh tlen icmatlanih Jesús \p \v 1 Satepan ihcuac opanoc non, Jesús oquincahcalaquia nochi in altipemeh uehueyi uan tzocotzitzin, octematiltihtinimia in cuali tlahtol de nitiquiuahcayo Dios. Uan iuan oyayah in mahtlactlamome itlasalohcauan. \m \v 2 Noiuqui inuan oyayah siquin siuameh tlen oquinquixtilih amocuali ehecameh uan tlen yoquinpahtihca de tlensa cocolistli. Semeh yehuan yen María tlen oquiluayah Magdalena, naquin itich oquisqueh chicome amocuali ehecameh. \m \v 3 Ocse yen Juana, isiuau in Cuza, in tlacatl tlen octlachialaya in Herodes itich nochi tlen iaxca. Noiuqui inuan oyayah in Susana, uan miqueh ocsiquin siuameh tlen ica tlen imaxca oquinmatlaniah Jesús uan nitlasalohcauan. \s1 Tlanihniuiltil ica in tlatipeuani \r (Mt. 13:1-9; Mr. 4:1-9) \p \v 4 Omonichicohqueh inauac Jesús tlailiuis miqueh tocniuan tlen oualayah ic nouiyan altipemeh, uan yeh oquimiluih nin tlanihniuiltil: \p \v 5 —Se tlacatl oyah otlatipeuato ica trigo. Uan ihcuac otlatipeutoya, siqui ouitz itich in ohtli, uan in tocniuan tlen ic ompa opanoqueh octlahtlacsaqueh, uan in pájaros occuahqueh. \m \v 6 Ocsiqui ouitz itich in tisoual, uan ihcuac nin semilla oualsilis, ouac, nic amo ocpiaya tlacuichauilotl. \m \v 7 Ocsiqui semilla ouitz itzalan uitztli, uan in uitztli tlen oyol sansican iuan in semilla, ocximictih. \m \v 8 Pero nocsiqui semilla ouitz itich cuali tlali, omoscaltih, uan omochiu, sehse semilla octemacac sehse ciento semilla. \p Ihcuac oquintlaminonotz, chicauac oquimiluih: \p —Naquin icpia inacas tlen ica tlacaquis, matlacaqui. \s1 Tleca Jesús tlahtoua ica tlanihniuiltil \r (Mt. 13:10-17; Mr. 4:10-12) \p \v 9 Nitlasalohcauan octlahtlanihqueh tlenoh ictosniqui nin tlanihniuiltil. \m \v 10 Yeh oquinnanquilih: \p —Namehuantzitzin namechoncauiliah ixconahsicamatican tlen otlatiutoya de quenih motlanauatilia Dios, pero nocsiquin inquinmachtia san ica tlanihniuiltil. Ohcon, masqui matlachiacan amitlah maquitacan, masqui matlacaquican amitlah macahsicamatican. \s1 Jesús quimahsicamatiltia in tlanihniuiltil ica in tlatipeuani \r (Mt. 13:18-23; Mr. 4:13-20) \p \v 11 ’Yeh nin ictosniqui in tlanihniuiltil: In semilla yeh nitlahtoltzin Dios. \m \v 12 Tlen ouitz itich in ohtli, moniuilia iuan naquin iccaquih nitlahtoltzin Dios, pero uitz in amocuali uan quincuiliquiu in tlahtol itich ninyolo, para amo matlaniltocacan uan amo maican tlamaquixtilten. \m \v 13 Uan tlen ouitz itich in tisoual moniuilia iuan naquin iccaquih nitlahtoltzin Dios, uan icsiliah ica mic paquilistli. Pero yehuan amo moniluayotiah; tlaniltocah quesqui tonal, pero ihcuac ehco itlah tlen icyehyecoua quinuitzitis, iccauah nitlahtoltzin Dios. \m \v 14 Uan in semilla tlen ouitz itzalan uitztli, moniuilia iuan naquin iccaquih nitlahtoltzin Dios, pero panoua in tonal uan yeh amo uilih yolih, uan amo ictemacah tlatiyotl nic motiquipachouah ica mic tlensa, uan nic quinyoltilana in tomin, uan nic mopaquilismacah itich nin tlalticpactli. \m \v 15 Pero in semilla tlen ouitz itich cuali tlali moniuilia iuan naquin ica cuali tlaniquilis amo icchicauah ninyolo, iccaquih in tlahtol, uan icmocauiah. Uan itich nochi ninyolilis ictemacah cuali tlatiyotl. \s1 Tlanihniuiltil ica in tlauil \r (Mr. 4:21-25) \p \v 16 ’Amacah icxotlaltia se tlauil uan ictlapachoua itlampa se tapalcatl, dion ictlalia itlampa in cama, yeh ictlalia campa uehcapan, ohcon naquin calaquitiueh quitah in tlanestli. \m \v 17 Sannoiuqui ohcon amo isqui itlah tlatiutos tlen amo monextis, uan amo isqui itlah ichtacayan tlen amo momatis uan monextis. \p \v 18 ’Ica non, cuali xontlacaquican, pues naquin icpia, icmactisqueh ocachi, pero naquin amo icpia, hasta tlen icyoluia icpia, iccuilisqueh. \s1 Nimaman uan nicniuan Jesús \r (Mt. 12:46-50; Mr. 3:31-35) \p \v 19 Nimaman uan nicniuan in Jesús oualahqueh campa ocatca, pero amo ouiliah ahsih inauac, nic miqueh tocniuan ompa otentoyah. \m \v 20 Octlatitlanilihqueh Jesús uan oquiluihqueh: \p —Quiyauac catqui momamantzin uan mocniuantzitzin, icniquih mitzonitasqueh. \p \v 21 Jesús oquinnanquilih: \p —Nomaman uan nocniuan yen naquin iccaquih nitlahtoltzin Dios uan ictlacamatih. \s1 Jesús ictlacaualtia in ueyichicauac ehecatl \r (Mt. 8:23-27; Mr. 4:35-41) \p \v 22 Se tonal Jesús otlehcoc itich se barca iuan nitlasalohcauan, uan oquimiluih: \p —Matpanocan itich nocse itlaten in atl. \p Uan ooneuqueh. \m \v 23 Ihcuac opanotoyah itich in atl, Jesús ocochuitz. Uan oualpeu se ueyitemohtih ehecatl, uan in barca yoatentoya uan yoapancalaquisquiah. \m \v 24 Sanniman oyahqueh oquihxititoh Jesús uan oquiluihqueh: \p —¡ToTemachtihcatzin, toTemachtihcatzin, itmaihsauiah! \p Jesús otlachix uan ocahuac in ehecatl uan atl tlen omahcocuia. In ehecatl uan atl omonactih uan otlamitlasihsintlacac. \m \v 25 Uan oquimiluih nitlasalohcauan: \p —¿Canih catqui namotlaniltoquilis? \p Yehuan chicauac omoueyicamohtayah uan ocmotetzauayah, ocmosepantlahtlanayah: \p —¿Tleyanon isqui nin tlacatl? ¿Quenih ohcon in ehecatl uan atl quintlacaualtia, uan ictlacamatih? \s1 Jesús icpahtia se tlacatl tlen quinpia amocuali ehecameh \r (Mt. 8:28-34; Mr. 5:1-20) \p \v 26 Oahsitoh campa in tlali itoocaayan Gadara,\f + \fr 8:26 \ft Ocsiquin tlahcuilolten ictouah Gerasa.\f* tlen omocauaya isintlapal Galilea. \m \v 27 Uan ihcuac Jesús oahsic itich in tlatentli, se tlacatl itich non altipetl ocualnamictaya. Nin tlacatl desde yauehcau ocpiaya amocuali ehecatl, amo occuia tilmahtli dion ochanchiuaya itich se cali, yehyeh ochanchiuaya campa cateh in miqueticochten. \m \v 28 Ihcuac nin tlacatl oquitac Jesús, omotlancuaquitz icxitlan uan chicauac otzahtzic: \p —¿Tleca otonmocalaquico nouan Jesús, iConeu in Dios Ueyihcatzintli? Inmitzontlatlautia, amo ixnechontlahyouilti. \p \v 29 Ohcon oquihtoh nic Jesús yocnauatihca in amocuali ehecatl maquisa maccaua in tlacatl. Non amocuali ehecatl micpa yoquichiu quen yoquinic itich in tlacatl, uan ica non in tlacameh oquimihilpayah nimauan uan nicxiuan ica cadenas. Pero yeh oquincocototzaya in cadenas, uan in amocuali ehecatl occhiualtaya mayaui campa amo caliyoh. \m \v 30 Jesús octlahtlanih: \p —¿Tlenoh motoocaa? \p Yeh ocnanquilih: \p —Notoocaa Legión. \p Ohcon otlananquilih nic miqueh amocuali ehecameh ocatcah itich. \m \v 31 Nonqueh amocuali ehecameh omotlatlautayah inauac Jesús amo maquintotoca itich in tlacoyoctli tlen amo icpia iyacatlamilis. \m \v 32 Ompa otlacuahcuahtoyah miqueh lechomeh itich non tipetl, uan in amocuali ehecameh octlatlautihqueh Jesús maquincaua calaquisqueh intich in lechomeh. Uan Jesús oquincau ompa macalaquican. \m \v 33 Ihcuacon in amocuali ehecameh oquisqueh occauqueh in tlacatl uan ocalaqueh intich in lechomeh, uan in lechomeh omotlalohqueh omopantlatiuitoh itich in tipehxitl, ouitzitoh itich in atl, uan ompa omaihsauihqueh. \p \v 34 In lechonpixqueh ihcuac ohcon oquitaqueh, ocholohqueh octematiltitoh itich in altipetl uan ic campa oc caliyoh tlen omochiu. \m \v 35 In tocniuan oquisqueh uan oquitatoh nochi tlen omochiu. Ihcuac oahsitoh inauac Jesús, oquitaqueh in tlacatl naquin itich oquisqueh in amocuali ehecameh, otolohtoya icxitlan Jesús, ya tlaquentoc uan ya yec yoltoc, uan simi omomohtihqueh. \m \v 36 Uan naquin oquitaqueh quenih opahtic in tlacatl naquin oquinpiaya in amocuali ehecameh oquinnonotzayah naquin oehcotayah. \m \v 37 Ihcuacon nochi in tocniuan tlen pouih Gadara octlatlautihqueh Jesús maquisa maquincaua nonqueh tlalmeh. Ohcon octlatlautihqueh nic yehuan simi omomohtayah. Uan Jesús ocalac itich in barca uan oyah. \m \v 38 In tlacatl naquin itich oquisqueh in amocuali ehecameh octlatlautaya Jesús maccaua iuan yasqui, pero Jesús octiquitih mamocaua, oquiluih: \p \v 39 —Xonmocuipa mochantzin, uan ixcontematilti [in mouistic chiualis] tlen Dios oquichiu motichtzin. \p In tlacatl oyah uan octenonotzaya itich nochi in altipetl in [mouistic chiualis] tlen Jesús oquichiu itich. \s1 Nichpocau in Jairo, uan siuatl naquin octzitzquih niololol in Jesús \r (Mt. 9:18-26; Mr. 5:21-43) \p \v 40 Ihcuac Jesús omocuip ocsipa itich nocse itlaten in atl, miqueh tocniuan ompa ocsilihqueh ica paquilistli, nic nochtin occhixtoyah. \m \v 41 Ihcuacon oualah inauac Jesús se tlacatl itoocaa Jairo, tlayacanqui itich in teotlanauatilcali. Nin tlacatl omotlancuaquitz icxitlan Jesús uan octlatlautaya mayaui ichan. \m \v 42 Ohcon octlatlautaya nic ocpiaya se isinticoneu ichpocatl, tlen ocpiaya quemeh mahtlactlamome xiuitl, uan yotlanautoya. Ihcuac Jesús oyahtoya, tlailiuis miqueh tocniuan iuan oyayah uan octohtopeuayah. \p \v 43 Tlatzalan iuan in tocniuan oyaya se siuatzintli tlen yocuicaya mahtlactlamome xiuitl otimouaya niihti uan amo omonactaya, omotomintlamih innauac in tepahtanih, uan amaquin ouilia icpahtia. \m \v 44 Non siuatzintli omotoquih ic icuitlapan Jesús uan ocmachilih nitenco niololol, uan sanniman omonactih nieso. \p \v 45 Ihcuacon Jesús oquihtoh: \p —¿Aquih ocmachilih notlaquen? \p Nochtin amo ocmopantayah. Pedro oquihtoh [uan non iuan oyayah]: \p —Totemachtihcatzin, miqueh tocniuan mopachouah uan mitzontohtopeuah. [Uan yeh touatzin oc itcontlahtlani: “¿Aquih ocmachilih notlaquen?”] \p \v 46 Pero Jesús oquihtoh: \p —Acah onechmachilih, pues onmachilih quen oquis chicaualistli notich. \p \v 47 In siuatzintli, ihcuac oquitac amo ouilic omotlaatih, omotoquih uiuiyocatiu uan omotlancuaquitz icxitlan Jesús, uan imixpan nochtin oquimiluih tleca ohcon oquichiu, uan quen sanniman opahtic. \m \v 48 Jesús oquiluih: \p —Nocnitzin, motlaniltoquilis yomitzonpahtih. Xoyau ica seuilistli. \p \v 49 Oc otlahtohtoya, ihcuac oehcoc se tlen oualeu ichan in tlayacanqui den teotlanauatilcali, oquiluico: \p —Mochpocatzin yomomiquilih, acmo ixconmohsiui ocachi in Tlamachtani mayaui macpahtih. \p \v 50 Ihcuac Jesús oquicac non, oquiluih: \p —Amo xonmomohti, san xontlaniltoca uan mochpocatzin yolis. \p \v 51 Ihcuac Jesús oahsito itich in calihtictli, amo oquincau macalaquican ocsiquin iuan, tlamo sayeh in Pedro, Juan, uan Jacobo, uan nitahuan in ichpochconetl. \m \v 52 Nochtin ochocayah uan otlaocoyaya ipampa in ichpochconetl. Pero Jesús oquimiluih: \p —Amo xonchocacan; in ichpochconetl amo omomiquilih, yeh san cochtoc. \p \v 53 Uan yehuan san ocuitzcaqueh, nic ocmatoyah quemah omomiquilih. \m \v 54 Pero Jesús ocmatzitzquih, uan chicauac oquiluih: \p —Ichpochconetl, ixmoquitzteua. \p \v 55 Niespíritu in ichpochconetl ocsipa oualmocuip itich, uan niman omeu, uan Jesús otlatiquitih mactlamacacan. \m \v 56 Nitahuan tlailiuis ocmotetzauihqueh, uan Jesús oquinnauatih amaquin maquiluican tlen omochiu. \c 9 \s1 Jesús quintlatiquitia nitlasalohcauan \r (Mt. 10:5-15; Mr. 6:7-13) \p \v 1 Jesús oquinnichicoh in mahtlactlamome itlasalohcauan, uan oquinmactih chicaualistli uan uililistli maquinquihquixtican nochi tlensa amocuali ehecatl uan maquinpahtican cocoxqueh. \m \v 2 Uan oquintitlan mactematiltitin nitiquiuahcayo Dios uan maquinpahtican in cocoxqueh. \m \v 3 Oquimiluih: \p —Amitlah ixconmouiquilican tlen nanconcuisqueh itich in ohtli, dion topil, dion ihtacatl, dion itlah tlen nanconcuasqueh itich in ohtli, dion tomin, uan amo ixconuicacan ome pantli namotilmah. \m \v 4 Campa namonmotepaluisqueh itich se calihtic, ompa xonmocauacan hasta ihcuac namonquisasqueh itich non altipetl. \m \v 5 Uan campa amo namechonsiliah, xonquisacan itich non altipetl uan xonmoxotiutipeuacan, ohcon macahsicamatican amo cuali tlen icchiutoqueh yehuan. \p \v 6 Nitlasalohcauan Jesús oquisqueh uan oyahqueh itich in altipemeh, octematiltayah in tlahtol tlen cualica temaquixtilistli uan otlapahtayah ic nouiyan. \s1 Herodes icmotlahtlania aquih in Jesús \r (Mt. 14:1-12; Mr. 6:14-29) \p \v 7 In gobernador Herodes oquicac nochi tlen occhiuaya Jesús, uan amo ocmatia tlenoh icyoluis, nic siquin oquihtouayah yen Juan Tlacuatecaani oyancuicayol itich miquilistli, \m \v 8 uan ocsiquin oquihtouayah yen teotlanauatani Elías yomonextih, uan ocsiquin oquihtouayah yeh semeh in teotlanauatanih tlen ochanchiuqueh yauehcau tlen ocsipa oyol. \m \v 9 Herodes oquihtoh: \p —In Juan neh ontlatitlan maccotonilican nitzonticon. ¿Tla ohcon, aquih nin tlacatl tlen neh intecaquilia icchiua nochi nonqueh chiualisten? \p Uan Herodes octemouaya quenih uilis quitas Jesús. \s1 Jesús quintlamaca macuil mil tlacameh \r (Mt. 14:13-21; Mr. 6:30-44; Jn. 6:1-14) \p \v 10 Ihcuac in teotlatitlanten oualmocuipqueh, ocnonotzqueh Jesús nochi tlen occhiuqueh. Uan Jesús oquinuicac san yehuan campa amo caliyoh inauac se altipetl itoocaa Betsaida. \m \v 11 Pero ihcuac in tocniuan ocmatqueh, oyahqueh campa ocatca Jesús. Jesús oquinsilih, uan opeu quinnonotza nitiquiuahcayo Dios, uan oquinpahtih naquin omococouayah. \p \v 12 Simi yotiotlaquiyaca, uan non mahtlactlamome itlasalohcauan omotoquihqueh inauac Jesús uan oquiluihqueh: \p —Sa ixquimonilui in tocniuan mayacan campa cahcaliyoh uan itich in altipemeh tzocotzitzin tlen amo uehca cateh ic nican, uan ompa mactemocan canih motepaluisqueh uan tlenoh iccuasqueh, pues nican itcateh campa amo caliyoh. \p \v 13 Jesús oquimiluih: \p —Ixquimontlamacacan namehuantzitzin. \p Yehuan otlananquilihqueh: \p —Amo tlen itpiah nican, tlamo san macuil pan uan ome pescados. ¿Noso itconmihtaluisniqui matquintlacualcouitin nochtin ninqueh miqueh tocniuan? \p \v 14 Ocatcah quemeh macuil mil tlacameh. Jesús oquimiluih nitlasalohcauan: \p —Ixquimoniluican mamotlahtlalican sisican ohome poual uan mahtlactli (50). \p \v 15 Nitlasalohcauan ohcon occhiuqueh, uan nochtin in tocniuan ohcon omotlahtlalihqueh. \m \v 16 Jesús oquiman non macuil pan uan non ome pescados, oahcotlachix iluicac, oquinteochiu, uan occocoton uan oquinmactih nitlasalohcauan maquinxihxiluican in tocniuan. \m \v 17 Uan nochtin otlacuahqueh uan oixuiqueh, uan ocnichicohqueh mahtlactlamome chiquiuitl tentoc ica pan tlacocotontli tlen oc omocau. \s1 Pedro quihtoua Jesús yeh in Cristo Temaquixtani \r (Mt. 16:13-19; Mr. 8:27-29) \p \v 18 Se tonal ihcuac Jesús sican omotlatlautihtoya inauactzinco Dios, ompa iuan ocatcah nitlasalohcauan, uan Jesús oquintlahtlanih: \p —¿Tlenoh quihtouah in tocniuan, aquih neh? \p \v 19 Yehuan ocnanquilihqueh: \p —Siquin quihtouah touatzin yen Juan Tlacuatecaani, ocsiquin quihtouah touatzin yen teotlanauatani Elías, uan ocsiquin quihtouah touatzin semehten in teotlanauatanih non de yauehcau uan oyancuicayol. \p \v 20 Jesús oquintlahtlanih: \p —Uan namehuantzitzin, ¿tlenoh nanconihtouah, aquih neh? \p Pedro ocnanquilih: \p —Tehuatzin yen Cristo Temaquixtani naquin Dios ocualtitlan tonauac. \m \v 21 Pero Jesús simi oquinnahnauatih amacah maquiluican aquih yeh. \s1 Jesús quinmatiltia nic icmictisqueh \r (Mt. 16:20-28; Mr. 8:30–9:1) \p \v 22 Ihcuacon Jesús oquimiluih: \p —NiConeu in Tlacatl icpia tlen icpanos mic tlahyouilis, uan mahsic amo icsilisqueh in tiquiuahqueh judíos, in teopixcatlayacanqueh, uan in teotlamachtanih, uan icmictisqueh. Masqui ohcon, ipan yeyi tonal yancuicayolis. \p \v 23 Satepan Jesús oquimiluih nochtin in tocniuan: \p —Tla acah icniqui nouan uitz, acmo mamoyacana ica yeh itlaniquilis, macana mostlah in cruz den tlahyouilis uan mauiqui nouan. \m \v 24 Pues nochi naquin ictlaocolita niyolilis, icpolos, pero nochi naquin icpolos niyolilis nopampa, icsilis yolilis. \m \v 25 Uan ¿tlenoh ica icmatlanis in tlacatl tla ictlani nochi tlen cah itich in tlalticpactli, tla yeh motlamiihtlacoua uan mopoloua? \m \v 26 Ixconmatican, naquin pinaua ica neh uan ica notlahtol, niConeu in Tlacatl pinauas ica yeh, ihcuac ualmouicas ica nimouisticchicaualis, uan ica in mouisticchicaualis niTahtzin uan niiluicactlatitlancauan iaxcauan Yehuatzin. \m \v 27 Pero tlamilauca innamechoniluia, siquin tlen cateh nican amo miquisqueh hasta namo quitasqueh motlanauatilia Dios. \s1 Jesús octlamantli monextia \r (Mt. 17:1-8; Mr. 9:2-8) \p \v 28 Quemeh chicueyi tonal satepan ihcuac oquinnonotz nin tlahtol, Jesús otlehcoc itich se tipetl ocmonochilito Dios, oquinuicac in Pedro, Jacobo uan Juan. \m \v 29 Ihcuac Jesús ocmonochilihtoya Dios, nixayac omotac octlamantli, uan nitlaquen omocuip tlailiuis istac uan pitlanqui. \m \v 30 Omonextihqueh ome tlacameh tlen iuan omononotzayah Jesús, yen Moisés uan Elías. \m \v 31 Yehuan oyaualiutoyah ica nimouisticchipaucatlanetzin Dios, uan omononotzayah quen Jesús yoquisasquia occauteuasquia nin tlalticpactli ica tlen omochiuasquia Jerusalén. \m \v 32 Pedro uan nocsiquin simi ocochmiquiah, masqui ohcon oc otlachixtoyah uan oquitaqueh Jesús ica nimouisticchipaucatlanetzin, uan non ome tlacameh tlen iuan ocatcah. \m \v 33 Ihcuac non ome tlacameh ooneuqueh, Pedro oquiluih Jesús: \p —Totemachtihcatzin, cuali nic nican itcateh. Itquinchiuasqueh yeyi xiucalmeh, se itmitzonchiuilisqueh touatzin, se Moisés, uan se in Elías. \p Pero in Pedro amo ocmatia tlenoh oquihtohtoya. \m \v 34 Quen oc ohcon otlahtohtoya, impan oualah se mixtli uan oquinyaualoh. Uan ihcuac oquinyaualoh in mixtli omomohtihqueh. \m \v 35 Itich in mixtli omocac se tlahtol tlen oquihtoh: \p —Nicancah yeh notlasohConetzin, Yehuatzin ixconcaquican. \p \v 36 Uan ihcuac osintlacac non tlahtol, Jesús sa isel ompa ocatca. Nitlasalohcauan amotlen octouayah, uan amacah ocnonotzayah itich nonqueh tonalmeh tlen oquitaqueh. \s1 Jesús icpahtia se telpochtli tlen ocpiaya amocuali ehecatl \r (Mt. 17:14-18; Mr. 9:14-29) \p \v 37 Oualimostic ihcuac oualtimoqueh itich in tipetl, miqueh tocniuan oquinnamiquitoh. \m \v 38 Tlatzalan nonqueh tocniuan ocatca se tlacatl naquin chicauac oquihtoh: \p —Tlamachtani, inmitzontlatlautia ixconmotili notelpocau, san yehua notelpocau inpia. \m \v 39 Se ehecatl ictzitzquia, uan icchiualtia mapohtzahtzi, uan ictzihtziloua chicauac, uan ictenposocquixtia. Uan hasta namo ictlahyouiltia ya iccaua. \m \v 40 Onquintlatlautih motlasalohcauantzitzin macquixtilican necah amocuali ehecatl, uan amo ouiliqueh. \p \v 41 Jesús oquihtoh: \p —¡Ay, tocniuan amo tlaniltocanih uan tlahtlacouanih! ¿Max nochipa moniqui nisqui namouan? ¿Max nochipa moniquis innamechyolxicohtos? Ixconualica nican motelpocatzin. \p \v 42 Ihcuac omotoquih in telpochtli inauac Jesús, in amocuali ehecatl octzoncuip tlalpan uan chicauac octzihtziloh. Jesús ocahuac in amocuali ehecatl, uan ocpahtih in telpochtli uan octemactih inauac nipapan. \m \v 43 Nochtin tocniuan ocmotetzauayah niueyichicaualitzin Dios. \s1 Jesús ya ic opa ictematiltia nimiquilis \r (Mt. 17:22-23; Mr. 9:30-32) \p In tocniuan oc ocmotetzauihtoyah nochi tlen Jesús occhiuaya, uan yeh oquimiluih nitlasalohcauan: \p \v 44 —Cuali ixconcaquican nin tlen innamechoniluis: NiConeu in Tlacatl ictemactisqueh inmac in tlalticpactlacameh. \p \v 45 Pero yehuan amo ocahsicamatiah nin tlahtol, nic ayamo oehcoya in tonal cahsicamatisqueh. Uan amo omixeuayah quiluisqueh maquimahsicamatilti. \s1 ¿Aquih ocachi tlayacantoc? \r (Mt. 18:1-5; Mr. 9:33-37) \p \v 46 Ihcuacon nitlasalohcauan Jesús opeuqueh motlahtolixnamiquih nic ocniquiah icmatisqueh aquih yehuan isqui ocachi tlayacantoc. \m \v 47 Jesús oquimat tlen ocyoluihtoyah, uan oquian se conetl uan octlalih inauac. \m \v 48 Uan oquimiluih: \p —Naquin icsilia ica neh notoocaa se conetl quemeh nin, nehua nechsilia, uan naquin neh nechsilia, noiuqui icsilia Yehuatzin naquin onechoualtitlan. Ixconmatican, naquin de namehuantzitzin ocachi micnoteca, yehua naquin ocachi tlayacantoc. \s1 Naquin amo techcocolia, touan cah \r (Mr. 9:38-40) \p \v 49 Ihcuacon Juan oquiluih: \p —ToTemachtihcatzin, otquitaqueh se tlacatl quintequixtilihtoc amocuali ehecameh ica motoocaatzin, uan nic amo poui touan tehuan ottlacaualtihqueh. \p \v 50 Jesús oquiluih: \p —Amo ixcontlacaualtican, yehyeh ixconmatican, naquin amo techcocolia, touan cah. \s1 Jesús quimahua in Jacobo uan Juan \p \v 51 Ihcuac yoahsitoya in tonal ihcuac Jesús yomouicasquia iluicac, ooneu Jerusalén ica mic yolchicaualis. \m \v 52 Uan oquintitlan siqui itlatitlancauan matlayacantocan mactemotin campa motepaluis, uan yehuan ocalaqueh itich se altipetl tlen poui Samaria. \m \v 53 Pero in samaritanos amo ocniqueh icsilisqueh, nic ocmatqueh Jesús yahtoc Jerusalén. \m \v 54 Ihcuac in Jacobo uan Juan, nitlasalohcauan Jesús, ohcon oquitaqueh, oquiluihqueh: \p —ToTecotzin, ¿itcomoniquiltis mattlahtlanican maualtimo tlitl de iluicac [quemeh oquichiu in Elías,] maquintlamipohpoloqui? \p \v 55 Ihcuacon Jesús omocuip uan oquimixahuac. [Oquimiluih: \p —Namehuantzitzin amo nanconmati iuan tlen espíritu namonpouih. \m \v 56 NiConeu in Tlacatl amo oualah oquinpohpoluilico ninyolilis in tlalticpactlacameh, tlamo yeh oualah oquinmaquixtico.] \p Uan oyahqueh itich ocse altipetl. \s1 Naquin icniqui isqui itlasalohcau Jesús \r (Mt. 8:19-22) \p \v 57 Ihcuac oyayah itich in ohtli, se tlacatl oquiluih in Jesús: \p —NoTecotzin, nias mouantzin ic campasa tonmouicas. \p \v 58 Jesús ocnanquilih: \p —In ostomeh icpiah inchan, uan pájaros icpiah nintipahsol, tlen quemah ixconmati, niConeu in Tlacatl amo icpia canih mocuaseuis. \p \v 59 Jesús oquiluih ocse: \p —¡Xouiqui nouan! \p Yeh otlananquilih: \p —NoTecotzin, ixnechoncaua achtoh oc mantlalpacho nopapan. \p \v 60 Jesús oquiluih: \p —Ixquimoncaua naquin cateh queh miquemeh maquintlalpachocan ninmiqueicniuan, uan tlen quemah, touatzin xoyau uan ixcontematilti nitiquiuahcayo Dios. \p \v 61 Uan ocse noiuqui oquihtoh: \p —Mouantzin nias, noTecotzin; san ixnechoncaua manmonauatih innauac nochanehcauan. \p \v 62 Jesús oquiluih: \p —Naquin yoctlalih nima itich in arado amo uili tlachia tlacuitlapan. Sannoiuqui naquin icniqui isqui notlasalohcau uan oc motiquipachohtoc ica tlen oquicau tlacuitlapan, amo uili ica tlen tlamatlani campa motlanauatilia Dios. \c 10 \s1 Jesús quintitlani yeyi poual uan mahtlactli (70) itlasalohcauan \p \v 1 Satepan in toTecotzin oc oquinpihpin yeyi poual uan mahtlactli (70)\f + \fr 10:1 \ft Siquin tlahcuilolten ictouah “yeyi poual uan mahtlactlamome” (72).\f* itlasalohcauan, uan oquintitlan a ohome matlayacanacan mayacan itich nochtin altipemeh campa yeh oyasquia. \m \v 2 Oquimiluih: \p —Tlamilauca, in tlaeualis mic, uan yeh in tiquitinih amo miqueh. Ica non ixcontlatlautican niTeco nicancah tlaeual, maquinualtitlani tiquitinih itich nicancah itiquitzin. \m \v 3 Uan namehuantzitzin xonyacan, uan ixconmatican: Neh innamechontitlani quemeh colelohtzitzin intzalan itzcuincoyomeh. \m \v 4 Amo ixconuicacan tomin, dion ixconmouiquilican tlen nanconcuasqueh itich in ohtli, dion ocse pantli namoticacuan. Uan amo xonmonactican oc nanquimontlahpalotiueh in tocniuan itich in ohtli. \m \v 5 Uan campa namonahsisqueh itich se calihtictli, achtoh ixconihtocan: “Mai seuilistli itich nin calihtictli.” \m \v 6 Uan tla ompa chanchiua se tocniu naquin ictemoua in seuilistli, yeh icsilis in seuilistli tlen nanconuiquiliah, uan tla non tocniu amo ictemoua in seuilistli, non seuilistli tlen nanconuicah amo iuan mocauas. \m \v 7 Ompa xonmocauacan itich non calihtictli, uan ixconcuacan uan ixcononican tlen namechonmactisqueh; ixconmatican, in tiquitini icnamiqui icmactisqueh itlaxtlauil. Amo xonmotepaluihtinimican techahchan. \m \v 8 Itich nochi in altipemeh campa namonyaueh uan namechonsiliah, ixconcuacan tlen namechonmactiah. \m \v 9 Ixquimonpahtican naquin mococouah tlen chanchiuah ompa, uan ixcontematiltican: “Nitiquiuahcayo Dios ya ehcotoc namonauac.” \m \v 10 Uan itich in altipemeh campa amo namechonsiliah, xonyacan itich nimohuih uan ixconihtocan: \m \v 11 “Hasta in tiutli tlen catqui itich namoaltipeu uan omocau itich in tocxiuan ittihtipeuah, ohcon ixconmatican nic amo cuali tlen nanconchiuah. Tlen quemah, ixconmatican nitiquiuahcayo Dios ya ehcotoc [namonauac].” \m \v 12 Neh innamechoniluia, itich necah tonal, Sodoma ocachi amo ueyi isqui nitlatzacuiltil uan amo in altipetl campa amo namechonsiliah. \s1 Tlasohtzitzinten in altipemeh tlen amo moyolcuipah \r (Mt. 11:20-24) \p \v 13 ’¡Ay ittlasohtzintli teh, altipetl Corazín! ¡Ay ittlasohtzintli teh, altipetl Betsaida! Pues tla itich Tiro uan Sidón omochiuanih in iluicacchiualisten tlen omochiuqueh namotich, ya tlen tonal yomotlaocoltlaquentanih, yomotlalanih ipan nixtli uan ohcon yocnextanih nic yomoyolcuipqueh. \m \v 14 Ica non, itich in tlatzacuiltiltonal, Tiro uan Sidón ocachi amo ueyi isqui nintlatzacuiltilis uan amo namehuan. \m \v 15 Uan teh, Capernaúm, ¿ityoluia mitzuehcapantlalisqueh hasta iluicac? Yeh mitzpantlatiuisqueh hasta campa cateh in miquemeh. \p \v 16 ’Naquin namechoncaqui namehuantzitzin, yeh nehua nechcaqui, uan naquin amo namechonsilia namehuantzitzin, yeh nehua amo nechsilia. Uan naquin neh amo nechsilia, ictosniqui amo icsilia Yehuatzin naquin onechoualtitlan. \s1 Nitlatitlancauan Jesús ualmocuipah \p \v 17 Ihcuac oualmocuipqueh non yeyi poual uan mahtlactli (70) itlasalohcauan Jesús, oualpactayah uan oquiluihqueh: \p —ToTecotzin, hasta in amocuali ehecameh techtlacamatih ihcuac itquinquihquixtiah ica motoocaatzin. \p \v 18 Jesús oquimiluih: \p —Neh onquitztoya quen Satanás ouitz den iluicac quemeh uitzi se tlapitlanil. \m \v 19 Ixconmatican, neh onnamechonmactih chicaualistli nanquimontlahtlacsasqueh couameh uan colomeh, uan ipan nochi nichicaualis in amocuali, uan amotlen namopan mochiuas. \m \v 20 Pero amo xonyolpaquican nic namechontlacamatih in amocuali ehecameh, yeh xonyolpaquican nic namotoocaatzin ya ihcuiliutoc ompa iluicac. \s1 Jesús paqui \r (Mt. 11:25-27, 13:16-17) \p \v 21 Itich non hora in Espíritu Santo ocmactih Jesús mic paquilistli, uan Jesús oquihtoh: \p —Inmitzomotlacachiuilia, Tehuatzin noTahtzin, Teteco itich in iluicac uan itich in tlalticpactli, pues nin tlaixmatilistli otquimontlaatilih tlen cuahcual tlaixmatqueh uan naquin icpiah cuahcual ahsicamatilis, uan axan yotquimonnextilih naquin queh coconeh. Quemah, ohcon otcomochiuilihtzinoh noTahtzin, nic ohcon omitzmopactilihtzinoh. \p \v 22 ’Nochi nomac onechonmactih noTahtzin. Uan amacah nechixmati aquih neh, in teConeu, tlamo sayeh noTahtzin, uan amacah quixmati aquih noTahtzin, tlamo sayeh neh, in Teconeu, uan naquin neh inniquis inquixmatiltis. \p \v 23 Uan Jesús omonalcuip inauac nitlasalohcauan, uan oquimiluih san yehuan: \p —Tlateochiualpaquinih naquin quitah tlen namehuantzitzin nanconitah. \m \v 24 Tlamilauca innamechoniluia, miqueh teotlanauatanih uan cuahcual tiquiuahqueh ocniquiah quitasqueh tlen namehuantzitzin nanconitah, uan yeh amo oquitaqueh, uan ocniquiah iccaquisqueh tlen nanconcaquih, uan yeh amo occaqueh. \s1 Jesús icchiua se tlanihniuiltil ica se samaritano cuali conetl \p \v 25 Omoquitzteu se tlamachtani den tlanauatil naquin ocniquia san ictlatlatas Jesús, uan oquiluih: \p —Tlamachtani, ¿tlenoh moniqui inchiuas uan ohcon inpias yolilistli tlen ica in sintitl nochipa? \p \v 26 Jesús ocnanquilih: \p —¿Tlenoh ihcuiliutoc itich in tlanauatil? ¿Quenih itconahsicamati? \p \v 27 Yeh otlananquilih: \p —“Ittlasohtlas moTecotzin Dios ica nochi moyolo, ica nochi moalma, ica nochi mochicaualis, uan ica nochi motlayoluilis.\f + \fr 10:27 \ft Dt. 6:5\f* Uan ittlasohtlas mocniu quemeh teh itmotlasohtla.”\f + \fr 10:27 \ft Lv. 19:18\f* \p \v 28 Jesús oquiluih: \p —Cuali quen otontlananquilih. Ixconchiua non, uan ohcon itconpias yolilistli. \p \v 29 Pero in tlamachtani ocniquia mocauas cuali imixpan nocsiquin, uan ica non ocsipa octlahtlanih Jesús: \p —¿Tleya nocniu? \p \v 30 Jesús ocnanquilih: \p —Sipa se tlacatl oquis Jerusalén uan otimouaya Jericó. Itich in ohtli octzacuilihqueh siqui ichtiqueh, octlamitlachtiquilihqueh uan occuilihqueh hasta nitilmah, uan quen occohcocohqueh yocmictihtoyah, uan ompa octlatiuihteuqueh. \m \v 31 Ihcuacon itich non ohtli opanoc se teopixqui. Yeh ihcuac oquitac, san octlacoluih uan ocpanauih. \m \v 32 Sannoiuqui ompa opanoc se teopantlamatlanini.\f + \fr 10:32 \ft Literalmente ictoua “ompa opanoc se Levita”. In Levitas yehuan oquinmatlaniah in teopixqueh itich in teopantli.\f* Ihcuac oquitac, noiuqui san ocpanauih. \m \v 33 Pero satepan se tlacatl tlen poui Samaria\f + \fr 10:33 \ft In Judíos oquinpitzoticmatiah in samaritanos nic octlacachiuayah Dios octlamantli uan amo quemeh yehuan.\f* ic ompa opanotoya, uan ihcuac oquitac, octlaocolitac. \m \v 34 Omotoquih inauac, ocpahpahtih ica aceite uan ica vino, uan ica tilmahtli ocquihquimiloh campa occohcocohqueh. Octlehcoltih ipan nitlahpial uan ocuicac techan octepaluito, uan ompa ocmatlantoya mapahti. \m \v 35 Oualimostic ocquixtih tomin ipatca ome tonaltiquitl,\f + \fr 10:35 \ft Literalmente ictoua “ocquixtih ome denarios”. Se denario ocatca in tlaxtlauil ipatca se tonaltiquitl.\f* uan ocmactih in teteco uan oquiluih: “Ixnechonitili in cocoxqui, uan tlanah ocsiqui moniqui inmitzoncuipilis ihcuac inualmocuipas.” \p \v 36 Ihcuacon Jesús octlahtlanih: \p —¿Tlenoh itconyoluia? ¿Tla itquimontlatlata nonqueh yeyin, catliyeh omochiu icniu naquin occohcocohqueh in ichtiqueh? \p \v 37 Yeh otlananquilih: \p —Naquin oquicnoitac. \p Jesús oquiluih: \p —Xoyau uan noiuqui ohcon ixconchiua quemeh naquin oteicnoitac. \s1 Jesús quincahcalaqui in Marta uan María \p \v 38 Quen oyayah itich in ohtli oahsitoh itich se altipetl, uan se siuatl itoocaa Marta oquinsilih ichan. \m \v 39 Yeh ocpiaya se icniu itoocaa María, naquin omotlalih icxitlan in toTecotzin uan occaquia nitlahtoltzin. \m \v 40 Pero Marta omotiquipachouaya ica mic tiquitl tlen occhiutoya. Ica non omotoquih inauac Jesús uan oquiluih: \p —NoTecotzin, ¿xamo itcomotilihtzinoua quen nocniu nechcaua nosel manchiua nochi? Ixconilui manechmatlani. \p \v 41 In toTecotzin ocnanquilih: \p —Marta, Marta, tonmotiquipachoua uan tonyolnemiqui ica mic tlensa. \m \v 42 Tlen quemah ixconmati, catqui san se itlah tlen ocachi moniqui, uan María ocpihpin non tlen ocachi moniqui, uan non amaquin uilis iccuilis. \c 11 \s1 Jesús quimiluia quenih icmonochilisqueh Dios \r (Mt. 6:9-15, 7:7-11) \p \v 1 Se tonal Jesús ocmonochilihtoya Dios, uan ihcuac otlayeecoh, semeh nitlasalohcauan oquiluih: \p —NoTecotzin, ixtechonnextili quenih itmonochilisqueh Dios, quemeh in Juan noiuqui oquinnextilih nitlasalohcauan. \p \v 2 Jesús oquimiluih: \p —Ihcuac nanconmonochilisqueh Dios, ixconihtocan: \q1 ToTahtzin Dios naquin tonmeuiltihticah iluicac, \q1 macsili mouisticuehcapantlalilis motoocaatzin. \q1 Maualmouica motiquiuahcayotzin nican in tlalticpac. \q1 [Mamochiua motlaniquilitzin, quemeh itich in iluicac, ohcon noiuqui nican in tlalticpac.] \q1 \v 3 Tlen mostlahtica itmomahseuiah, ixtechmomactilihtzino axan. \q1 \v 4 Ixtechontlapohpolui in totlahtlacol, \q1 ohcon quemeh tehuan itquintlapohpoluiah naquin itlah techchiuiliah, \q1 uan amo ixcomocauili matuitzican itich itlah amo cuali tlen techyoltilana. \q1 [Yehyeh ixtechmopaleuilihtzinoh amo matuitzican imac in tlen amo cuali.] \p \v 5 Jesús noiuqui oquimiluih: \p —Mattocan semeh namehuantzitzin nanconpiah se namotlasohicnitzin, uan namonyaueh ichan tlahcoyouac uan nanconiluiah: “Nocnitzin, ixnechontlaneuti yeyi pan, \m \v 6 se notlasohicniu tlen uitz uehca oehcoc nocalihtic, uan yeh amo inpia tlenoh inmactis macmomahseui.” \m \v 7 Uan yeh nocse ualnauati tlahtic: “Amo ixnechonmohsiui, caltenco ya tlatzacutoc, noconeuan uan neh ya itmoseuihtoqueh; acmo uili inmoquitzteua inmitzinmomactitiu.” \m \v 8 Tlamilauca innamechoniluia, tla amo meua uan icmactia nic iuan moyecuica, meuas uan icmactis tlen ictlahtlanilihtoc nic amo iccaua ictlahtlanis. \m \v 9 Ica non neh innamechoniluia: Ixcontlahtlanican, uan Yehuatzin namechonmactis; ixcontemocan, uan Yehuatzin icchiuas ixconahsican; xontlatihtiuican, uan Yehuatzin namechontlatlapouilis. \m \v 10 Ixconmatican, naquin ictlahtlani, icsilia; naquin ictemoua, cahsi; uan naquin tlatihtiuia, ictlatlapouiliah. \p \v 11 ’¿Quenat semeh namehuantzitzin tlen namontetahmeh, ihcuac namoconetzin namechontlahtlanilia [se pan, nanconmactiah se titl? ¿noso tla namechontlahtlanilia] se pescado, nanconmactiah se couatl? \m \v 12 ¿Noso tla namechontlahtlanilia se totoltitl, nanconmactiah se colotl? \m \v 13 Tla namehuantzitzin, ohcon quen amo namonyecmeh, nanquimonmactiah tlen cuali namoconeuantzitzin, ¡namoTahtzin naquin metzticah iluicac queutoc ocachi amo quinmactis in Espíritu Santo naquin contlahtlaniliah! \s1 Nichicaualis Jesús ualeua itich Dios \r (Mt. 12:22-30; Mr. 3:20-27) \p \v 14 Jesús ocquihquixtihtoya se amocuali ehecatl tlen ocnontilih se tlacatl. Ihcuac oquis in amocuali ehecatl, in nontli youilic otlahtoh, uan in tocniuan ocmotetzauihqueh. \m \v 15 Pero siquin oquihtouayah: \p —Necah quintequixtilia in amocuali ehecameh ica nichicaualis in Beelzebú, ninteyacancau in amocuali ehecameh. \p \v 16 Ocsiquin ocniquiah san ictlatlatasqueh, ica non octlahtlanilayah macchiua se nescayotl tlen macnexti nic yeh ualeua inauac Dios. \m \v 17 Jesús ocmatia tlen yehuan ocyoluayah, ica non oquimiluih: \p —Nochi tiquiuahcayotl tlen moxixiloua uan sayehua mixnamictlalia, pohpoliui; uan tla itich se calihtictli moxixilouah uan san yehuan mixnamictlalihtoqueh, non calihtictli tlamixixinis. \m \v 18 Sannoiuqui tla Satanás uan nitematlancauan moxixilouah uan san yehuan mixnamictlaliah, ¿quenih uilis oc mochicautos nitiquiuahcayo? Nin innamechoniluia nic namehuantzitzin nancontouah neh inquintequixtilia amocuali ehecameh ica nichicaualis Beelzebú. \m \v 19 Uan tla neh inquinquihquixtia in amocuali ehecameh ica nichicaualis in Beelzebú, tla ohcon, ¿namotlasalohcauan ica aquih ichicaualis quintequixtiliah? Yehuan namechitaltisqueh nic amo yec tlen nacyoluiah. \m \v 20 Pero tla neh ica nichicaualitzin Dios inquinquihquixtia amocuali ehecameh, tlamilauca nitiquiuahcayo Dios yoehcoc namonauac. \p \v 21 ’Ihcuac se tlacatl chicauac, uan icpia tlen ica icpaleuis nichan, nochi tlen icpia catqui cuali. \m \v 22 Pero tla ehco ocse ocachi chicauac uan amo yeh, uan ictlani, non tlacatl iccuilis tlen ica omopaleuihtoya uan innauac omoyolchicautoya, uan nochi tlen occuilih icxixilos. \p \v 23 ’Naquin amo nouan cah, notecocolihcau, uan naquin amo nouan tlaeua, tlaxixinia. \s1 In amocuali ehecatl tlen ualmocuipa \r (Mt. 12:43-45) \p \v 24 ’Ihcuac se amocuali ehecatl quisa itich se tlacatl, ninintinimi campa tlauaqui, ictemohtinimi canih moseuis. Uan nic amo cahsi, ictoua: “Inmocuipas nochan campa onualquis.” \m \v 25 Uan ihcuac ocsipa ahsi, cahsitiu tlachipauyan uan tlacualtzincan. \m \v 26 Sanniman yaui, quinnotzatiu oc chicome amocuali ehecameh ocachi pitzotiqueh uan amo yeh, uan uitzeh itich in tlacatl uan ompa chanchiuaquiueh, uan non tlacatl mochiuaquiu ocachi tetlaocoltih nipanolis uan amo achtoh. \s1 Naquin ocachi tlateochiualpaquinih \p \v 27 Ihcuac Jesús oc ohcon otlahtohtoya, se siuatzintli chicauac otlahtoh intzalan tocniuan, oquihtoh: \p —Tlateochiualpaquini naquin omitzontlalticpacnextih uan omitzonchichitih. \p \v 28 Pero Jesús ocnanquilih: \p —Ocachi tlateochiualpaquinih aquihqueh iccaquih nitlahtoltzin Dios uan ictlacamatih. \s1 Siquin ictlahtlanih se iluicanescayotl \r (Mt. 12:38-42; Mr. 8:12) \p \v 29 Opeuqueh ocachi monichicouah miqueh tocniuan. Jesús opeu quimiluia: \p —In tocniuan tlen chanchiuah itich ninqueh tonalmeh amo cualimeh. Masqui ictlahtlanih nescayotl tlen macnexti neh inualeua inauac Dios, amo quitasqueh ocse tlamo sayeh in iluicacnescayotl tlen omochiu itich Jonás. \m \v 30 Ohcon quemeh Jonás omochiuaco se iluicacnescayotl inauac in ueyi altipetl Nínive, sannoiuqui ohcon niConeu in Tlacatl mochiuas se iluicacnescayotl inauac in tocniuan tlen chanchiuah itich ninqueh tonalmeh. \m \v 31 In siuatl ueyitiquiuahqui den sur, yeh moquitzteuas tlatzalan namehuantzitzin itich in tlatzacuiltiltonal, uan namechontlahtlacoltis. Pues yeh oualeu ic uehca tlali occaquico niyectlayoluilis in ueyitiquiuahqui Salomón, uan yeh namehuantzitzin namonauac catqui naquin ocachi ueyi ipanti uan amo in Salomón. \m \v 32 Ohcon noiuqui in tocniuan tlen ochanchiuqueh Nínive moquitzteuasqueh tlatzalan namehuantzitzin itich in tlatzacuiltiltonal uan namechontlahtlacoltisqueh. Pues yehuan quemah omoyolcuipqueh ihcuac in Jonás oquinnonotz, uan namehuantzitzin namonauac catqui se ocachi ueyi ipanti uan amo in Jonás. \s1 Nitlanes in totlalnacayo \r (Mt. 5:15, 6:22-23) \p \v 33 ’Amacah icxotlaltia se tlauil uan ictlaatia [noso ictlapachoua itlampa se pohcajon], yeh ictlaliah campa uehcapan, ohcon naquin calaquitiueh quitah in tlanestli. \m \v 34 Namoixtololouan yehua itlanes namotlalnacayo. Tla motlachialis cuali, moyolilis tentos ica tlanestli. Pero tla motlachialis amo cuali, moyolilis isqui itich in tlayouilotl. \m \v 35 Ixconita cuali, amo yeh in tlanestli tlen itconpia amo tlanestli, tlamo yeh tlayouilotl. \m \v 36 Ica non, tla nochi moyolilis tentoc ica tlanestli uan amo icpia dion tlen tlayouilotl, nochi itconitas tlanespan, quemeh ihcuac se tlanestli mitzonyectlauilihtoc. \s1 Jesús quimixiluia tlen icchiuah in fariseos \r (Mt. 23:1-36; Mr. 12:38-40; Lc. 20:45-47) \p \v 37 Ihcuac Jesús oquintlaminonotz, se fariseo octlatlautih matlacuah ichan. Jesús ocalac ichan in fariseo uan omotlalih campa mesa. \m \v 38 In fariseo ocmotetzauih nic oquitac Jesús opeu tlacua uan amo achtoh omomachipau. \m \v 39 Ihcuacon in toTecotzin Jesús oquiluih: \p —Namehuantzitzin fariseos ohcon nanconuilitah nanconchiuasqueh, nanconchipauah in vaso uan in caxitl san ic pani, uan yeh ic namoyolihtic tentoc ichticyotl uan amocualyotl. \m \v 40 ¡Xoxos! ¿Queutoc amo nanconmatih tla Yehuatzin otechchiu ic pani noiuqui oquichiu in toyolihtic, uan moniqui nochi mai chipauac? \m \v 41 Yeh ica tlen nanconpiah ixquimonmatlanican naquin amitlah icpiah, uan ohcon mayeh ic tlahtic uan ic pani namonisqueh namonchipauaqueh. \p \v 42 ’Pero ¡ay tlasohtzitzinten namehuan, fariseos!, nancontemactiah nimahtlacyo hasta yen menta uan ruda uan nochi tlensa quilitl, uan yeh nanconixpanauiah nanconchiuasqueh tlen cuali innauac in tocniuan uan nanconixpanauiah nancontlasohtlasqueh Dios. Yeh quemah moniqui nancontemactisqueh nimahtlacyo nochi, pero amo nanconixpanauisqueh nanconchiuasqueh tlen yec uan nancontlasohtlasqueh Dios. \p \v 43 ’¡Ay tlasohtzitzinten namehuan, fariseos! Nanconuilitah namonmotlalisqueh yec tlaixpan itich in teotlanauatilcalmeh, uan nanconuilitah manamechontlahpalocan ica tetlacachiualis itich in tianquisten. \p \v 44 ’¡Ay tlasohtzitzinten namehuan [teotlamachtanih uan fariseos ometitoc namoxayac]! Namehuantzitzin quemeh in miqueticochten tlen amo sequimita, uan naquin ipan ninimi amo icmati tla nihnintoc itich palancayotl tlen tepitzotilia. \p \v 45 Se tlamachtani den tlanauatil oquiluih: \p —Tlamachtani, ica nin tlen itconihtoua noiuqui tehuan ittechonixnamiqui. \p \v 46 Jesús oquihtoh: \p —¡Ay tlasohtzitzinten noiuqui namehuan, tlamachtanih den tlanauatil!, pues nanquimontlamemeltiah in tocniuan tlamemel simi itic, uan yeh namehuantzitzin amo nanconoliniah dion se namomahpil nanconyehyecouah nanconchiuasqueh non. \p \v 47 ’¡Ay tlasohtzitzinten namehuan, naquin nanquimoniscaltiliah incal ninmiqueticochuan in teotlanauatanih naquin namoyauehcautahuan oquinmictihqueh! \m \v 48 Ohcon nanconnextiah nic cuali nanconmatoqueh tlen occhiuqueh namotahuan uan nanconyequitah non. Yehuan oquinmictihqueh in teotlanauatanih, uan namehuan nanquimonyectlaliah ninticoch. \p \v 49 ’Ica non Dios, naquin nochi comomachitia, ocmihtaluih: “Innauac inquintitlanis teotlanauatanih uan teotlatitlanten. Siquin quinmictisqueh uan ocsiquin tlensa quinchiuilihtinimisqueh.” \m \v 50 Ica non Dios quintlahtlanilis cuenta in tocniuan tlen chanchiuah itich ninqueh tonalmeh ica nochi nimeso in teotlanauatanih tlen yomoxauanih desde ipeuyan in tlalticpactli, \m \v 51 peuas ictlahtlanis cuenta ica nieso in Abel uan tlamitiu ica nieso Zacarías, naquin ocmictihqueh tlahcoyan campa ictlatiah in tlatemactil uan in teopantli. Tlamilauca innamechoniluia, yen namehuantzitzin, tocniuan tlen namonchanchiuah itich ninqueh tonalmeh, Dios namechontlahtlanilis cuentas ipampa nochi nin. \p \v 52 ’¡Ay tlasohtzitzinten namehuan tlamachtanih den tlanauatil! Onancontecuilihqueh in llave den tlaixmatilis para sequixmati Dios. Uan yeh dion amo onamoncalaqueh namehuantzitzin, uan dion amo nanquimoncauah macalaquican naquin ictemouah ompa calaquisqueh. \p \v 53 Ihcuac Jesús otlamitlahtoh uan oquis de ompa, in teotlamachtanih uan fariseos opeuqueh tlailiuis iccocoliah, uan sa ica nixicolis octlahtlanayah mic tlensa, \m \v 54 nic ocniquiah icuitzitisqueh itich itlah itlahtol uan ohcon icteiluisqueh. \c 12 \s1 Nimomexayac in fariseos \p \v 1 Ihcuac Jesús oc otlahtohtoya, miles uan miles tocniuan omonichicohqueh, uan quen miqueh, yehyeh sa omotohtopeuayah. Jesús imixpan opeu quimiluia nitlasalohcauan: \p —Amo yeh nanconcauah namechonmahmaua ninlevadura in fariseos, non levadura yeh nimomexayac. \m \v 2 Pues ixconmatican, amo isqui itlah tlatiutos tlen amo monextis, uan amo isqui itlah ichtacayan tlen amo momatis. \m \v 3 Yehyeh ixconmatican, nochi tlen nancontouah campa tlayouayan, mocaquis itich in tlanestli, uan tlen ichtaca nancontouah campa tlatzahtzacutoc, ictematiltisqueh chicauac ipan calmeh. \s1 Aquih inauac moniqui setlamouilis \r (Mt. 10:28-31) \p \v 4 ’Namehuantzitzin notlasohicnitzitzin, ixcomocaquitican: Amo ixquimonmouilican naquin uilis icmictisqueh namotlalnacayo. Yehuan, itlah tlen ocachi acmo uilis namechonchiuilisqueh. \m \v 5 Neh innamechoniluis aquih inauac moniqui namontlamouilisqueh: Xontlamouilican inauac naquin amo san uili ictequixtilia seiyolilis, tlamo noiuqui icpia chicaualistli namechontlatiuis itich in tlicotlatzacuiltilis. Innamechoniluia, inauac yeh, quemah xontlamouilican. \p \v 6 ’¿Xamo macuil pajaritos quinnamacah san ica ome tomintzitzin? Masqui ohcon, Dios amo quimilcaua dion semeh yehuan. \m \v 7 Uan namehuantzitzin, hasta nochi namotzon Yehuatzin icmati quesquinten. Ica non amo xonmomohtican, ixconmatican namehuantzitzin ocachi nanconpiah namopatiu uan amo miqueh pajaritos. \s1 Naquin ictematiltia quixmati Cristo \r (Mt. 10:32-33, 12:32, 10:19-20) \p \v 8 ’Neh innamechoniluia, nochi naquin teixpan ictematiltia nechixmati, noiuqui niConeu in Tlacatl ictematiltis imixpan niiluicactlatitlancauan Dios nic yeh noiuqui quixmati. \m \v 9 Pero naquin imixpan in tocniuan quihtoua amo nechixmati, noiuqui imixpan niiluicactlatitlancauan Dios amo inquixmatis. \p \v 10 ’Nochi naquin quihtos itlah tlahtol tlen quixnamiqui niConeu in Tlacatl, Dios uilis ictlapohpoluis, pero naquin pitzotic icteneua in Espíritu Santo amo cahsis tetlapohpoluilis. \p \v 11 ’Ihcuac namechonuicasqueh itich in teotlanauatilcalmeh, noso imixpan in tiquiuahqueh uan tlayacanqueh, amo xonmotiquipachocan quenih namontlananquilisqueh noso tlenoh nanconihtosqueh, \m \v 12 porque ihcuac ya moniquis namontlahtosqueh, in Espíritu Santo namechonnextilis tlenoh moniqui nanconihtosqueh. \s1 Tlanihniuiltil ica in ueyitlaluahqui \p \v 13 Semeh tlen ompa ocatcah oquiluih Jesús: \p —Tlamachtani, ixconilui nocniu manechtlaxilui ica tlen otechaxcatihteuqueh. \p \v 14 Jesús ocnanquilih: \p —Nocnitzin, ¿aquih onechtlalih namonauac quemeh namoteyectlalihcau noso quemeh naquin namechtlaxiluis? \p \v 15 Uan noiuqui oquihtoh: \p —Cuali xonmotlachialican, amo yeh namonxihxicuintih nanconmoaxcatisqueh nochi; ixconmatican, se tlacatl masqui macpia mic tlensa, non amo icmactis se cualtzin yolilistli. \p \v 16 Noiuqui oquimiluih se tlanihniuiltil: \p —Ocatca se ueyitlaluahqui tlen itich nitlaluan simi otlamochiu. \m \v 17 Uan opeu moyoluia: “¿Quenih inchiuas?, amo inpia campa incaltichos nochi notlaeual.” \m \v 18 Uan oquihtoh: “Ya inmati tlenoh inchiuas, inquinxitinis in calmeh campa incaltichoua notlaeual, uan inquinchiuas ocachi uehueyinten, uan ompa incaltichos nochi tlen inqueuas uan tlen noaxca. \m \v 19 Uan inquiluis noyolo: Noyolotzin, mic tlensaso ya itpia, nochi nin mitzahxilis mic xiuitl, axan ixmoseui, ixtlacua, xatli, uan ixpaqui.” \m \v 20 Pero Dios oquiluih: “¡Xoxoh! Itich nin youal incanaquiu moyolilis, uan nochi in tlensa tlen otcaltichoh, ¿aquih icmocauis?” \m \v 21 Tlamilauca, ohcon ipan mochiua nochi naquin motlanichicouilia ica mic tlensa itich nin tlalticpac, uan yeh inauactzinco Dios amitlah icpia. \s1 Amo xonmotiquipachocan ica namopanolis \r (Mt. 6:25-34) \p \v 22 Jesús oquimiluih nitlasalohcauan: \p —Ica non innamechoniluia: Amo manamechontiquipacho namopanolis, tlenoh nanconcuasqueh, dion xonmotiquipachocan ipampa namotlalnacayo, tlenoh nanconquemisqueh. \m \v 23 Namoyolilis ocachi ipatiu uan amo in tlacual, uan namotlalnacayo ocachi ipatiu uan amo in tlaquemitl. \m \v 24 Ixquimonitacan in cacalomeh; yehuan amo motlatipeuiah dion tlaeuah, dion icmopialihtoqueh intlacual uan dion amo icpiah canih iccaltichosqueh, uan yeh Dios quintlamaca. Uan namehuantzitzin, ¿quenat amo ocachi namopatiu uan amo nonqueh pájaros? \m \v 25 ¿Aquih namehuantzitzin, masqui tlailiuis motiquipachos, uilis oc quiscaltis nitlalnacayo se molictli? \m \v 26 Tla amo namonuilih nanconchiuah itlah tzocotzin quemeh nin, ¿tleca oc namonmotiquipachouah ipampa nocsiqui tlensa? \p \v 27 ’Ixquimonitacan in xochimeh quen moscaltiah; amo tiquitih uan amo tlahquitih, uan yeh tlamilauca innamechoniluia, dion in ueyitiquiuahqui Salomón, ica nochi tlen cuahcual ocpiaya, amo omotlaquentih ohcon cualtzin quemeh semeh yehuan. \m \v 28 ¡Tlacameh, simi tzocotzin namotlaniltoquilis! Tla Dios ohcon ictlaquentia in acaualxiuitl tlen axan moscaltia uan ualimosti ictlatiah, ¡queutoc amo ocachi namechontlaquentis namehuantzitzin! \m \v 29 Ica non, amo xontlaocoxtocan ipampa tlenoh nanconcuasqueh noso ipampa tlenoh nancononisqueh, dion amo xonyolnemictinimican. \m \v 30 Pues nochi non yehua tlen quintiquipachohtoc in tocniuan itich nocsiqui tlalmeh campa amo quixmatih Dios, pero namehuantzitzin nanconpiah Yehuatzin namoTahtzin naquin icmati nic namechonpoloua non. \m \v 31 Yehyeh ixcontemocan matlanauati Dios namotichtzin, uan Yehuatzin namechoualmactihtas noiuqui nochi non tlen namechonpoloua. \s1 Ixconmonichicouilican tlen icpia ipatiu iluicac \r (Mt. 6:19-21) \p \v 32 ’Nochcatzitzin, masqui amo namonmiqueh, amo xonmomohtican, ixconmatican namopapan naquin meuiltihticah iluicac ocomopactilih sansican nanconpiasqueh iuantzin tiquiuahcatlanauatilis. \m \v 33 Ixconnamacacan tlen nanconpiah, uan in tomin ixquimonxiluican naquin amitlah icpiah. Ohcon namonmotlanichicouilisqueh ica tlen amo tlahtlamis itich tominnichicouayatl tlen amo coyonis, ompa iluicac campa amo calaqui ichtic uan campa dion amo tlaocuiloua. \m \v 34 Pues campa isqui tlen ocachi nanconpatiucamatih, ompa isqui noiuqui namoyoltlaniquilis. \s1 Matmonehmachtihtocan, in toTecotzin ya uitz \p \v 35 ’Xonican namonchihchiutoqueh namontiquitisqueh, uan maxotlato namotlauil, \m \v 36 ohcon quemeh in tlaqueualten tlen icchixtoqueh ninteco naquin oyah itich se monamictililuitl, uan ihcuac yomocuipato itich non iluitl uan tlatihtiuia, niman ictlatlapouiliah. \m \v 37 Tlateochiualpaquinih in tlaqueualten tlen ninteco quimahsiquiu tlachixtoqueh. Tlamilauca innamechoniluia, ninteco cohololos nitlaquen uan quinuicas icah mesa, uan yehua inohmah quintlamacas. \m \v 38 Uan masqui maehco ya tlahcoyouac noso ya ualtlanestiuitz, tla quimahsiquiu icchixtoqueh, tlateochiualpaquinih nonqueh tlaqueualten. \m \v 39 Tlamilauca innamechoniluia nin: Tla in teteco itich se calihtictli ocmatini tlen hora ehcos in ichtic, [tlamilauca otlachixtosquia uan] amo occauasquia mactlachtiquili itich nicalihtic. \m \v 40 Noiuqui namehuantzitzin xonchihchiutocan, ixconmatican ihcuac amo tzocotzin nanconchixtoqueh ehcoquiu niConeu in Tlacatl. \s1 Tlen amo cuali tlaqueual \r (Mt. 24:45-51) \p \v 41 Pedro octlahtlanih: \p —NoTecotzin, ¿max nin tlanihniuiltil san yen tehuan ittechoniluia, noso noiuqui itquimoniluia nochtin nocsiquin? \p \v 42 In toTecotzin ocnanquilih: \p —¿Aquih isqui quemeh in tlaqueual naquin inauac uili semoyolchicaua uan cuali tlayoluiliseh, naquin in teteco ictlalia matlachixto itich nicalihtic, maquintlaxilui nocsiqui tlaqueualten ihcuac icnamiqui? \m \v 43 Tlateochiualpaquini necah tlaqueual naquin ihcuac ehcos niteco, cahsiquiu icchiutoc ohcon. \m \v 44 Tlamilauca innamechoniluia, niteco ictlalis mactlachiali itich nochi tlen iaxca. \m \v 45 Pero tla necah tlaqueual yehyeh peua icyoluia: “Noteco oc uehcauas, amo niman uitz”, uan yehyeh peua quintacapitzoua nitlaqueualicniuan, tlacameh uan siuameh, uan peua san tlacua, atli uan tlauana, \m \v 46 niteco uitz se tonal ihcuac yeh amo icyoluis uan itich se hora ihcuac yeh amo icmatis. Uan ihcuacon chicauac ictlatzacuiltis, uan iccauatiu matlahyoui inuan naquin amo tlatlacamatinih. \p \v 47 ’In tlaqueual naquin icmatoc catliyeh nitlaniquilis niteco, uan yeh amo omochihchiu, uan amo oquichiu nitlaniquilis niteco, non tlaqueual chicauac ictacapitzosqueh. \m \v 48 Pero naquin amo icmati nitlaniquilis niteco, uan icchiua tlen ica icnamiqui ictlatzacuiltisqueh, san tzocotzin ictacapitzosqueh. Pues naquin mic icmactiah, mic ictlahtlanilisqueh, uan naquin mic ictlaliah imac, ocachi mic ictlahtlanilisqueh. \s1 In tocniuan mixnamictlalisqueh ipampa Cristo \r (Mt. 10:34-36) \p \v 49 ’Neh onualah ontlalico tlitl itich in tlalticpac, uan onniquisquia ya maticuinto. \m \v 50 Pero icpia tlen intlapanos itich se tlacuatequilis, uan simi intlahyouia hasta amo manpano nochi non. \m \v 51 ¿Nanconyoluiah onualah oncualicac seuilistli itich in tlalticpactli? Amo, tla yeh ontlalico ixnamictli. \m \v 52 Pues ipeuyan axan, itich se calihtic campa cateh macuil, mixnamictlalisqueh; yeyin mixnamiquisqueh iuan omen, uan non omen quimixnamiquisqueh non yeyin. \m \v 53 In tepapan quixnamiquis nitelpocau, uan in telpocatl quixnamiquis nipapan, in temaman quixnamiquis nichpocau, uan nichpocau quixnamiquis nimaman, in temonan quixnamiquis nisiuamon, uan siuamontli quixnamiquis nimonan. \s1 Matquixmatican itich tlen tonalmeh itchanchiutoqueh \r (Mt. 16:1-4; Mr. 8:11-13) \p \v 54 Jesús noiuqui oquimiluih in tocniuan: \p —Namehuantzitzin ihcuac nanconitah mixtli ualmotlalia canic pancalaqui in tonaltzin, niman nancontouah: “Uitz in quiyauitl”, uan ohcon mochiua. \m \v 55 Ihcuac uitz ehecatl den sur, nancontouah: “Tlatotonias”, uan ohcon mochiua. \m \v 56 ¡Ometitoc namoxayac! Quenih cuali nanconixyehyecouah tlenoh ictosniqui quen tlahtlamati in iluicac uan in tlalticpac, uan yeh masqui nanconitah tlen mochiutoc itich ninqueh tonalmeh amo nanconahsicamatih tlenoh ictosniqui. \s1 Xonmoyectlalican iuan naquin namechoncocolia \r (Mt. 5:25-26) \p \v 57 ’¿Tleca amo nanconixyehyecouah namoixcoyan tlen yec inauactzinco Dios? \m \v 58 Tla acah mitzonteiluia inauac in tiquiuahqui, achtoh ihcuac oc namonyahtoqueh itich in ohtli, xonmoyectlali iuan, amo yeh mitzonahxitia inauac in juez, uan in juez mitzontemactis inauac in teanani, uan yeh mitzontzacuatiu. \m \v 59 Tlamilauca inmitzoniluia, amo tonquisas ompa hasta namo itcontlamitlaxtlauas nochi in tomin tlen mitzontlahtlaniliah. \c 13 \s1 Jesús quimiluia moniqui moyolcuipasqueh \p \v 1 Ihcuacon oehcoqueh siquin inauac in Jesús uan ocnonotzqueh nic Pilato oquinmictih siqui tlacameh galileos ihcuac octemactihtoyah nintlahpialtlatemactil, uan nimeso oxauan sansican iuan nieso in tlahpialtlatemactil. \m \v 2 Jesús oquimiluih: \p —¿Max nanconyoluiah nonqueh tlacameh ohcon oquinpanoc nic ocachi tlahtlacouanih uan amo nocsiquin galileos? \m \v 3 Neh innamechoniluia, amo; yeh tla amo namonmoyolcuipah, sannoiuqui nochtin namonpoliuisqueh. \m \v 4 Uan non caxtolomeyi tocniuan naquin impan ouitz in uehcapan tical tlen ocatca Siloé uan oquinmictih, ¿nanconyoluiah yehuan ocachi tlahtlacouanih uan amo nocsiquin tocniuan tlen chanchiuah Jerusalén? \m \v 5 Neh innamechoniluia, amo; yeh tla amo namonmoyolcuipah, sannoiuqui nochtin namonpoliuisqueh. \s1 Tlanihniuiltil ica in icoxpouitl tlen amo mochiua \p \v 6 Jesús oquimiluih nin tlanihniuiltil: \p —Se tlacatl ocpiaya se icoxpouitl itich in tlali campa ocmilouaya uva. Oyah octlatemolito, uan amotlen ocahsic. \m \v 7 Ihcuacon oquiluih naquin octiquitilaya non tlali: “Ya icpia yeyi xiuitl niuitz intemoliquiu nitlatiyo nin icoxpouitl, uan amotlen incahxilia. Ixcontzintiqui, acmo inniqui san matlatzacuilihto itich notlal.” \m \v 8 Uan nitlaqueual otlananquilih: “Noteco, ixconcaua oc nin xiuitl oc mantlayaualtiquitili uan mantlalili abono. \m \v 9 Tla mochiua, cuali, uan tla amo, ihcuacon itcontzintiquis.” \s1 Itich moseuilistonal Jesús icpahtia se siuatl tiuihcoltic \p \v 10 Itich se moseuilistonal, Jesús otlamachtihtoya itich se teotlanauatilcali. \m \v 11 Ompa ocatca se siuatzintli tlen yocpiaya caxtolomeyi xiuitl omococouaya. Se amocuali ehecatl oquichiu matiuihcoliui, uan sansimi amo ouilia momilaua. \m \v 12 Ihcuac Jesús oquitac, oquinotz uan oquiluih: \p —Nocnitzin, mococolis yomitzoncau. \p \v 13 Jesús ipan oquintlalih nimauan, uan in siuatzintli sanniman omomilau uan opeu icuehcapantlalia Dios. \m \v 14 Pero in tlayacanqui tlen otlayacanaya itich in teotlanauatilcali ocualan nic Jesús ocpahtih non siuatzintli itich moseuilistonal, uan oquimiluih in tocniuan: \p —Catqui chicuasen tonal ihcuac uilis se tiquitis, itich non tonalmeh xonmopahtiquih, uan amo yeh itich moseuilistonal. \p \v 15 In toTecotzin ocnanquilih: \p —¡Ometitoc namoxayac! ¿Quenat amo nochtin namehuantzitzin nancontohtomah itich moseuilistonal namocuapoueh noso namoaxnoh uan nanquimonquixtiah nanquimonatliltitiueh? \m \v 16 Uan nicancah siuatzintli ualeuani de Abraham, naquin Satanás oquihilpihtoya caxtolomeyi xiuitl, ¿quenat amo ocnamiquia sectohtomas itich nicocolis campa oilpitoya, masqui moseuilistonal? \p \v 17 Uan ihcuac ohcon oquihtoh Jesús, opinauqueh aquihqueh oquixnamiquiah; pero nocsiquin tocniuan opaquiah, nic octayah nochi nimouisticchiualis. \s1 Tlanihniuiltil ica niacho mostaza \r (Mt. 13:31-32; Mr. 4:30-32) \p \v 18 Noiuqui oquihtoh Jesús: \p —¿Quemeh tlenoh iuan moniuilia nitiquiuahcayo Dios? ¿Tlenoh ica innihniuiltis? \m \v 19 Nitiquiuahcayo Dios moniuilia quemeh tlen mochiua iuan niacho mostaza tlen se tlacatl oquian uan octoocato campa icmiloua niquil. Uan omoscaltih uan omochiu quemeh se ueyi pouitl, uan in pájaros omotlatipahsoltihqueh itich nitlamayo. \s1 Tlanihniuiltil ica in levadura \r (Mt. 13:33) \p \v 20 Noiuqui oquihtoh: \p —¿Tlenoh ica innihniuiltis nitiquiuahcayo Dios? \m \v 21 Moniuilia iuan tlen mochiua iuan in levadura tlen se siuatzintli cana uan icmaniloua itich simpoual uan ome kilo harina, uan in levadura ictlamisamaua nochi in tixtli. \s1 In caltentli tlen amo patlauac \r (Mt. 7:13-14, 21-23) \p \v 22 Ihcuac Jesús oyahtoya itich in ohtli tlen ahsi Jerusalén, otlamachtihtaya itich in uehueyi uan tzocotzitzin altipemeh campa ic opanotaya. \m \v 23 Uan acah octlahtlanih: \p —¿Notecotzin, max san tzocotzin naquin momaquixtisqueh? \p Yeh ocnanquilih: \p \v 24 —Xonmochicauacan xoncalaquican itich in caltentli tlen pitzauac; tlamilauca innamechoniluia, miqueh icniquisqueh calaquisqueh uan amo uilisqueh. \m \v 25 Pues tla namonmocauah quiyauac ihcuac in chanehqui yomoquitzteu uan yotlatzacu, ihcuacon tla nancontlatihtiuilisqueh uan nanconiluisqueh: “ToTecotzin, ixtechontlatlapouili”, ixconmatican yeh namechoniluis: “Amo innamechonixmati canih namonuitzeh.” \m \v 26 Ihcuacon namehuantzitzin nanconihtosqueh: “Mouantzin ottlacuahqueh uan otatliqueh, uan otontlamachtih itlahcoyan in toaltipeu.” \m \v 27 Pero yeh namechonnanquilis: “Yonnamechoniluih amo innamechonixmati canih namonuitzeh. Ixmihcuanican de nonauac, nochtin namehuan amo cuali ayinih.” \m \v 28 Ompa namonchocasqueh uan namotlanquilotzcuasqueh ica toneualis, ihcuac nanconitasqueh Abraham, Isaac, Jacob uan nochtin in teotlanauatanih cateh campa motlanauatilia Dios, uan yeh namehuantzitzin onamonmocauqueh quiyauac. \m \v 29 Uan uitzeh ocsiquin ic campa panquisa in tonaltzin uan ic canic pancalaqui, noiuqui uitzeh tlen ic norte uan ic sur, uan motlalisqueh motlamahseuisqueh itich in iluitl tlen mochiuas campa motlanauatilia Dios. \m \v 30 Ixconmatican, siquin tlen axan cateh tlacuitlapanten nican tlalticpactli, yehuan tlayacantosqueh, uan siquin tlen axan tlayacantoqueh isqueh tlacuitlapan. \s1 Jesús icchoquilia Jerusalén \r (Mt. 23:37-39) \p \v 31 Ihcuacon oahsitoh siquin fariseos uan oquiluihqueh: \p —¡Xoyau de nican, Herodes icniqui mitzonmictis! \p \v 32 Jesús oquinnanquilih: \p —Xonyacan ixconiluitin non ostotl: “Ixconita, axan uan mostla inquinquihquixtis in amocuali ehecameh uan intlapahtis, uan ipan yeyi tonal inyeecos nochiualis.” \m \v 33 Pero axan, mostla, uan uiptla, icpia tlen oc innihnimis tlaixpan; san ixconyoluican, ¿quenih motas tla se teotlanauatani icmictiah uan yeh amo ompa Jerusalén? \p \v 34 ’¡Jerusalén, Jerusalén, teh naquin itquinmictia in teotlanauatanih, uan itquinmaca ica titl naquin quintitlanih monauac! ¡Quesquipa onicnic inquinnichicos mopiluan, quemeh se caxtil quintlampauia nipiluan itlampa nimaihtlapaluan, uan teh amo oticnic! \m \v 35 Ixconmatican, campa namonchanchiuah namechoncauilisqueh mahsic tlaiyocayan. Tlamilauca innamechoniluia, acmo ocsipa nannechonitasqueh, tlamo hasta maehco in tonal ihcuac nanconihtosqueh: “¡Tlateochiual naquin uitz ica nitoocaatzin in toTecotzin!” \c 14 \s1 Jesús icpahtia se tlacatl pohposauqui \p \v 1 Sipa itich se moseuilistonal Jesús oyah otlacuato ichan se intlayacancau in fariseos, uan yehuan in fariseos sa ocpihpixtoyah. \m \v 2 Uan ompa iixpan ocatca se tlacatl pohposauqui. \m \v 3 Ihcuacon Jesús oquintlahtlanih in tlamachtanih den tlanauatil uan in fariseos: \p —¿Max tecauilia in tlanauatil secpahtis acah itich moseuilistonal noso amo? \p \v 4 Pero yehuan amo ocnanquilihqueh. Ihcuacon Jesús octlalih nima itich in cocoxqui uan ocpahtih uan oquiluih mayaui ichan. \m \v 5 Satepan oquimiluih in fariseos: \p —¿Aquih namehuantzitzin amo sanniman icquixtia niaxnoh noso nicuapoueh, tla uitzi itich se tlacoyoctli, masqui mai moseuilistonal? \p \v 6 Uan yehuan amo ocmatqueh quenih icnanquilisqueh. \s1 Jesús tlamachtia amo masemouehcapanmati \p \v 7 Jesús oquimitaya in tlanotzalten quen ocpihpinayah motlalisqueh tlacuasqueh campa non ocachi quinuehcapanmatih. Ica non oquimiluih nin tlahtol: \p \v 8 —Ihcuac acah mitzonnotza tontlatlacuatiu itich se monamictililuitl, amo xonmotlali campa non ocachi quinuehcapanmatih; uilis ehcos ocse tlanotzal tlen ocachi icuehcapanmatih uan amo in touatzin, \m \v 9 uan naquin onamechontlaluih namonomen, uitz uan mitzoniluis: “Campa tontolohtoc ocse ompa motlalis.” Uan ihcuacon touatzin ica mic pinaualistli tonmotlalitiu yehyeh tlacuitlapan. \m \v 10 Ica non, ihcuac tontlanotzal tontlatlacuatiu, xonmotlali yehyeh tlacuitlapan. Ohcon ihcuac ehcos monauac naquin omitzonnotz, mitzoniluis: “Noyolohicniu, xouiqui ne tlaixpan.” Ohcon mitzonueyihcachiuas imixpan ocsiquin tlen ompa cateh. \m \v 11 Ixconmatican, nochi naquin moueyihcamati, ictlalpancauasqueh, uan naquin micnoteca icuehcapantlalisqueh. \p \v 12 Jesús noiuqui oquiluih naquin oquinotz matlacuah ichan: \p —Ihcuac tontetlatlamacas, amo ixquimonnotza matlacuaquih moyolohicniuan, dion mocniuantzitzin, dion tlen oc cah quen itquimonita, dion tlen chanchiuah mocalnauac tominehqueh. Tla itquimonnotza yehuan, yehuan uilis ocsipa mitzonnotzasqueh inchan, uan ohcon quisa queh mitzoncuipiliah tlen yotquimonmactih. \m \v 13 Yehyeh ihcuac itconchiuas tlatlacual, ixquimonnotza aquihqueh amitlah icpiah, tlen macocoxqueh, tlen xococoxqueh, uan tlen amo tlachiah. \m \v 14 Ohcon tonisqui tontlateochiualpaquini, pues yehuan amo icpiah tlen ica mitzontlaxtlauilisqueh, pero touatzin itconsilis motlaxtlauiltzin ihcuac yancuicayolisqueh naquin yolchipauaqueh. \s1 Tlanihniuiltil ica in tlanotzalten tlen motlamiah ica tlensa \p \v 15 Ihcuac ohcon oquicac semeh tlen ompa otlacuahtoya, oquihtoh: \p —¡Tlateochiualpaquinih naquin ictlatlamacasqueh campa motlanauatilia Dios! \p \v 16 Jesús oquiluih: \p —Se tlacatl oquichiu se ueyi tlatlacual, uan oquinnotz miqueh. \m \v 17 Uan ihcuac yocatca in tlacual, octitlan nitlaqueual maquinnauatih nitlanotzaluan: “Xoualacan, ya catqui nochi sa ittlacuasqueh.” \m \v 18 Pero nochtin sehse opeuqueh motlamiah tleca amo uilis yasqueh. Se oquihtoh: “Yaquin onmotlalcouih, uan moniqui inquitatiu. Inmitzontlatlautia ixnechontlapohpolui.” \m \v 19 Ocse oquihtoh: “Yaquin onquincou macuil yunta cuacuehqueh, uan nioh inquinyehyecotiu. Inmitzontlatlautia ixnechontlapohpolui.” \m \v 20 Ocse oquihtoh: “Yaquin onmonamictih, ica non amo uilis nias.” \m \v 21 Ihcuac in tlaqueual oualmocuip ocmatiltih nochi nin niteco. Ihcuacon ocualan in teteco, uan oquiluih nitlaqueual: “Xoyau ihsiuca itich in plazas uan itich in ohmeh tlatzalan itich in altipetl uan ixquimonualica tlen amitlah icpiah, tlen macocoxqueh, tlen amo tlachiah, uan tlen xococoxqueh.” \m \v 22 In tlaqueual, ihcuac youalmocuip, oquihtoh: “Noteco, yonicchiu tlen otnechonnauatih, uan oc aquisqueh ocsiquin mochantzin.” \m \v 23 In teteco oquiluih nitlaqueual: “Xoyau itich in ohmeh uan itich in ohpitzacten uan ixquimonuerzaualica maualacan, uan ohcon matemi nocalihtic. \m \v 24 Pues innamechoniluia, amaquin in tlen achtoh tlanotzalten icyecos notlacual.” \s1 Moniqui ocachi sectlasohtlas Jesús \p \v 25 Tlailiuis miqueh tocniuan oyayah iuan Jesús; uan yeh omocuip uan oquimiluih: \p \v 26 —Tla acah icniqui nouan uitz, moniqui ocachi nechtlasohtlas neh uan amo nipapan, nimaman, nisiuau, nipiluan, nicniuan, niueltiuan, uan yehyeh ocachi uan amo niyolilis. Tla amo ohcon icchiua, amo uilis isqui notlasalohcau. \m \v 27 Uan naquin amo cana in cruz den tlahyouilis uan uitz nouan, amo uilis isqui notlasalohcau. \p \v 28 ’Tla acah namehuantzitzin icniqui icchiuas se cali uehcapan, ¿quenat amo achtoh motlalia uan quixyehyecoua max cahxilis nitomin tlen ica icyeecos? \m \v 29 Uan tla san icpeualtia uan yehyeh satepan acmo uili icyeecoua non ical, nochtin tlen quitasqueh icpinauisqueh, \m \v 30 quihtosqueh: “Nin tlacatl ocpeualtih nical uan amo ouilic octlamiyeecoh.” \m \v 31 Noso tla se ueyitiquiuahqui icniqui motiuis iuan ocse ueyitiquiuahqui, ¿quenat amo achtoh motlalia uan moyoluia max ica mahtlactli mil soldados uilis quixnamiquis nocse naquin uitz ica simpoual mil soldados? \m \v 32 Uan tla amo uilis, ihcuac oc uehca uitz nocse ueyitiquiuahqui, quintitlanis nitlatitlancauan mactlahtlaniitin tlenoh ictlahtlani uan san ompa matlahtlami in ixnamictli. \m \v 33 Sannoiuqui ohcon nochtin namehuantzitzin, tla amo nanconcauah nochi tlen nanconpiah, amo uilis namonisqueh notlasalohcauan. \s1 Ihcuac in istatl icpoloua nipoyecyo \r (Mt. 5:13; Mr. 9:50) \p \v 34 ’In istatl yeh cuali, pero tla yocpoloh nipoyecyo, ¿quenih uilis seccuipilis nipoyecyo? \m \v 35 Acmo uili sectlatiquitia itich in tlali dion secmaniloua iuan majada, yehyeh sa sectlatiuia. Naquin icpia inacas tlen ica tlacaquis, matlacaqui. \c 15 \s1 Tlanihniuiltil ica in ichcatl tlen omixpoloh \r (Mt. 18:12-14) \p \v 1 Nochtin in tiquiuahcatominnichicouanih uan tlahtlacouanih omotoquihqueh inauac Jesús nic ocniquiah iccaquisqueh. \m \v 2 In fariseos uan teotlamachtanih amo ocuilitayah non uan ocmichtacanonotzayah: \p —Nin tlacatl quinsilia in tlahtlacouanih uan inuan tlacua. \p \v 3 Ihcuacon Jesús oquimiluih nin tlanihniuiltil: \p \v 4 —Tla semeh namehuantzitzin quinpia se ciento ichcauan uan icpoloua se, ¿xamo quincaua nocsiquin naui poual uan caxtolonnaui (99) campa tlahpixtoc, uan yaui ictemotiu non ocpoloh hasta cahsi? \m \v 5 Uan ihcuac yocahsic, ica paquilistli icquichpanoua. \m \v 6 Uan ihcuac ahsi ichan quinnotza niyolohicniuan uan naquin chanchiuah ic ompa icalnauac, uan quimiluia: “Nouan xonpaquican, yoncahsic nochcau tlen onpolohca.” \m \v 7 Innamechoniluia, ocachi isqui paquilistli itich in iluicac ica se naquin moyolcuipa de nitlahtlacol, uan amo ica naui poual uan caxtolonnaui (99) tlen yec ninchiualis tlen amo moniqui moyolcuipasqueh de nintlahtlacol. \s1 Tlanihniuiltil ica in tomin tlen ocpolohqueh \p \v 8 ’Noiuqui tla se siuatl icpia mahtlactli tomin plata uan icpoloua se, ¿quenat amo icxotlaltia se tlauil uan tlachtoca nochi nichan, uan ica mic tlamaluil ictemoua hasta cahsi? \m \v 9 Uan ihcuac cahsi, quinnotza niyolohicniuan uan naquin ic ompa icalnauac chanchiuah, uan quimiluia: “Nouan xonpaquican, yoncahsic in tomin tlen onpolohca.” \m \v 10 Innamechoniluia, sannoiuqui ohcon cah paquilis inauac niiluicactlatitlancauan Dios, ihcuac se tlahtlacouani moyolcuipa. \s1 Tlanihniuiltil ica in telpochtli tlen omotlacauiloto iuan nitomin \p \v 11 Jesús noiuqui oquimiluih: \p —Se tlacatl oquinpiaya ome itelpocauan, \m \v 12 uan in xocoyotl oquiluih nipapan: “Papan, ixnechonmacti nochi tlen itnechonaxcatis.” Uan yeh oquinxihxiluih tlen ocpiaya. \m \v 13 Siqui tonalmeh satepan in xocoyotl ocnichicoh tlen ocpiaya uan oyah uehca, itich ocse tlali, uan ompa itich tlensa ixpoliuilistli ocauiltih nochi tlen ocpiaya. \m \v 14 Ihcuac nochi yoctlacauiloh nitomin, opeu tlamayanti itich non tlali campa ocatca, uan yeh acmo ocpiaya tlenoh quicuas. \m \v 15 Ihcuacon omotiquitemoto inauac se tlacatl tlen ic ompa ochanchiuaya, uan yeh octitlan itich nitlal malechonpiah. \m \v 16 Uan yeh ocniquia tla sauil maquicua in tlacual tlen occuayah in lechomeh, masqui ohcon amaquin ocmactaya. \m \v 17 Satepan opeu moyoluia, uan ocmoiluaya: “¡Ichan nopapan cateh miqueh tlaqueualten tlen amo quimpoloua tlen iccuasqueh, uan neh nican inmayancamictoc! \m \v 18 Nias, inmocuipas inauac nopapan uan inquiluis: Papan, yontlahtlacoh inauactzinco Dios uan monauactzinco. \m \v 19 Acmo icnamiqui itnechonnotzas queh inmoconetzin; ixnechonchiua quemeh semeh motlaqueualtzitzin.” \m \v 20 Ihcuacon omoquitzteu uan oyah ichan nipapan. \p ’Ihcuac oc uehca oualaya, nipapan oquitac uan oquicnomat, uan otzicuin ocnahnauato, uan oquixtenamic. \m \v 21 Ihcuacon niconeu oquiluih: “Papan, yontlahtlacoh inauactzinco Dios uan monauactzinco; acmo icnamiqui itnechonnotzas queh inmoconetzin.” \m \v 22 Pero nipapan oquinnauatih nitlaqueualuan: “Ihsiuca, ixcanatin tlen ocachi cuali tilmahtli uan ixcaquiltican, uan ixmatlalilican se anillo, uan ixquimonualiquilican iticacuan. \m \v 23 Ixconualicacan in piseloh non ocachi tomauac uan ixconmictican. Matcuacan uan matiluichiuacan, \m \v 24 pues nin noconeu queh oisquia yomicca, pero ocsipa yoyol, opoliutoya uan yotcahsiqueh.” Uan opeuqueh iluitih. \p \v 25 ’In teconeu tlayacayotl yeh ocatca itich in acaual. Yoehcotaya ichan ihcuac oquicac tlatzotzonah uan mihtotiah. \m \v 26 Ihcuacon oquinotz se tlaqueual uan octlahtlanih tlenoh mochiutoc. \m \v 27 Yeh oquiluih: “Mocnitzin youalmocuip, uan mopapantzin otlanauatih macmictican non tomauac piseloh, nic mocnitzin oehcoc inauac uan catqui cuali.” \m \v 28 Pero in tlayacayotl simi ocualan, uan amo ocniquia calaquis. Ica non nipapan oquis octlatlautito macalaqui. \m \v 29 Pero yeh ocnanquilih: “Mic xiuitl inmitzonmatlantoc uan nochipa inmitzontlacamatoc, uan yeh amo queman itnechonmactihtoc masqui se chivo tlen ica maniluichiua iuan noyolohicniuan. \m \v 30 Uan yeh axan ehco nin moconetzin tlen yoctlamitlacauiloh tlen moyohcatzin ica siuameh tlen monamacah; uan yeh itconmictilia in piseloh tlen ocachi tomauac.” \m \v 31 Nipapan ocnanquilih: “Noconeu, teh nochipa nouan ticah, uan nochi tlen inpia, moaxca. \m \v 32 Pero axan icnamiqui tiluichiuasqueh uan itpaquisqueh, porque mocniu yomicca uan axan ocsipa yoyol, opoliutoya uan yotcahsiqueh.” \c 16 \s1 Tlanihniuiltil ica in amo cuali tlaqueual tetlachialani \p \v 1 Jesús oquimiluih noiuqui nitlasalohcauan: \p —Ocatca se tlacatl tominehqui, ocpiaya se itlaqueual naquin octlachialaya itich tlen iaxca. Uan siquin octeiluitoh inauac in teteco, nic nin tlaqueual san ictlacauilohtoc in tomin. \m \v 2 In teteco oquinotz uan oquiluih: “¿Tleca ohcon mitzonteiluiah? Ixnechonixpanti quenih otconcuic in tomin itich motiquiu; pues yonquihtoh acmo itnechontlachialihtos itich tlen noaxca.” \m \v 3 In tlaqueual opeu moyoluia: “¿Axan tlenoh inchiuas? Noteco nechcuilia notiquiu. Intiquitis acaualah amo inchicauac, uan inmotominihtlanihtinimis inpinaua. \m \v 4 Ya inmati tlenoh inchiuas uan ohcon inquinpias aquihqueh nechsilisqueh nincalihtic ihcuac noteco nechcuilis notiquiu.” \m \v 5 Uan oquinnotz sehse naquin ocuiquilayah niteco. Uan octlahtlanih non achtoh oquinotz: “¿Quexquich itconuiquilia noteco?” \m \v 6 Yeh ocnanquilih: “Se ciento barril aceite.” In tlaqueual oquiluih: “Ixconana nin amatl campa ihcuiliutoc motlateuiquil, xonmotlalihtiuitzi uan ixconihcuilo tontlauica san tlahco ciento.” \m \v 7 Satepan octlahtlanih ocse: “Uan touatzin, ¿quexquich itconuiquilia?” Yeh ocnanquilih: “Se ciento uehueyi cajon trigo.” Uan yeh oquiluih: “Ixconana nin amatl campa ihcuiliutoc motlateuiquil, uan ixconihcuilo tontlauica san naui poual.” \m \v 8 Uan in teteco ocyequitilih nitlayoluil necah amo cuali tlaqueual. Pues naquin pouih itich nin tlalticpac ocachi icmatih quenih ictlatiquitisqueh tlen cah itich in tlalticpac uan amo naquin cateh itich in tlanestli. \p \v 9 ’Ica non neh innamechoniluia: Ica in tomin tetlahtlacolchiualtani, ixquimonmotlanilican naquin namechonyequitasqueh, ohcon ihcuac tlamis non tomin, Dios namechonsilis itich in chayotl tlen amo queman poliuis. \p \v 10 ’Naquin ipal uili semoyolchicaua itich tlen tzocotzin, noiuqui uili ipal semoyolchicaua itich tlen mic. Uan naquin amo uili semoyolchicaua itich tlen tzocotzin, noiuqui itich tlen mic amo uili ipal semoyolchicaua. \m \v 11 Ica non, tla amo uilis namopal se moyolchicauas ica in tomin tetlahtlacolchiualtani, ¿aquih moyolchicauas namopal ica in tlen milauac icpia ipatiu? \m \v 12 Uan tla amo yec namontetlachialiah itich tlen teaxca nican tlalticpac, ¿aquih namechonmactis tlen namoaxca itich in iluicac? \p \v 13 ’Amacah tlaqueual uilis quintiquitilis ome itecouan, pues tla ohcon icchiua, se ictlauelitas uan ocse icyequitas, se ictlacachiuas uan nocse amo ictlepanitas. Namehuantzitzin amo uilis nancontiquitilisqueh Dios uan noiuqui in tomin. \p \v 14 Nochi nin occactoyah in fariseos, aquihqueh simi ocyoltlasohtlayah in tomin, uan ocuitzcayah Jesús. \m \v 15 Jesús oquimiluih: \p —Namehuantzitzin namonmochipaucaniquih imixpan tlacameh. Pero Dios cuali namechonyolohixmati, uan tlen tlacameh icueyihcamatih, Dios ictlahiltia. \s1 Nitlanauatil Moisés uan nitiquiuahcayo Dios \p \v 16 Jesús oquimiluih: \p —Nitlanauatil Moisés uan nintlahcuiloluan in teotlanauatanih onamechualyacantayah hasta ihcuac oehcoc in Juan Tlacuatecaani. Uan ihcuacon opeu ualmotematiltihtiu ya ehcotoc nitiquiuahcayo Dios, uan nochtin mochicauah calaquisqueh ompa. \p \v 17 ’Masqui ohcon, ocachi amo oueh pohpoliuis in iluicac uan in tlalticpactli, uan amo yeh poliuis se iletra in tlanauatil tlen amo mochiuas. \s1 Amo cuali tla se tlacatl mocahcaua iuan nisiuau \r (Mt. 19:1-12; Mr. 10:1-12) \p \v 18 ’Nochi tlacatl naquin iccaua nisiuau, uan icmonamictia ocse, tlahtlacoua, nic mocalaquia iuan ocse. Uan in tlacatl naquin icmonamictia in siuatl naquin occauqueh sannoiuqui tlahtlacoua, nic mocalaquia iuan naquin iixpan Dios oc tesiuau. \s1 In Lázaro uan tlacatl tlen tominehqui \p \v 19 ’Ocatca se tlacatl tominehqui uan omotlaquentaya ica patioh uan cuahcual tilmahtli, uan mostlah occhiuaya iluitl ica cuahcual tlatlacual. \m \v 20 Noiuqui ocatca se tlen amitlah ocpiaya itoocaa Lázaro, yeh nitlalnacayo nochi ochohchoponia, uan ouitztoya ic campa nicalten in tlacatl tominehqui. \m \v 21 Yeh ocniquia tla sauil maquicua in tlacacayax tlen ouitzia itlampa nimesa in tominehqui, uan in itzcuimeh hasta oyayah inauac in Lázaro uan ocpihpitzouayah campa oxohxoleutoya. \m \v 22 Se tonal omic naquin amitlah ocpiaya, uan in iluicactlatitlanten ocuicaqueh iluicac inauac in Abraham. Uan in tominehqui noiuqui omic, uan occauatoh itich se ticochtli. \m \v 23 Ihcuac in tominehqui otlahyouihtoya campa cateh in miquemeh, yeh oahcotlachix uan ocuehcaitac in Abraham uan in Lázaro naquin inauac ocatca. \m \v 24 Ihcuacon octzahtzilih uan octlatlautih: “Notahtzin Abraham, ixnechonicnomati, ixcoualtitlani in Lázaro mamomahpilpaltili itich atl uan manechninipilpaltiliqui, porque simi intlahyouia itich nin tlitl.” \m \v 25 Pero Abraham ocnanquilih: “Noconeu, ixconilnamiqui nic ihcuac oc onamonyoltoyah itich in tlalticpac, touatzin otconpix nochi tlen cuali, uan Lázaro simi otlahyouih. Uan axan yeh nican icyolseuiah, uan touatzin tontlahyouia. \m \v 26 Uan ixconmati, techtlahcoxilohtoc se uehcatlan atlautli tlen amo icpia itlamiyan, ohcon tla semeh tlen nican cateh icniquisqueh panosqueh campa namoncateh, amo uilis, uan tlen oncan namoncateh amo namonuilisqueh namoualpanosqueh nican campa itcateh.” \m \v 27 Oquihtoh in tominehqui: “Tla ohcon inmitzontlatlautia, notahtzin Abraham, ixcontitlani Lázaro ichan nopapan, \m \v 28 pues neh oc inquinpia macuil nocniuan, uan inniqui maquinnehmachtih, uan ohcon amo maualacan nican campa cah nin tlahyouilistli.” \m \v 29 Abraham oquiluih: “Yehuan icpiah nitlahcuilol Moisés uan nitlahcuilol in teotlanauatanih, maccaquican tlen quinnehmachtia.” \m \v 30 In tominehqui ocnanquilih: “Amo quincaquisqueh, notahtzin Abraham, pero tla semeh tlen yomomiquilih yasqui quinnehmachtitiu, yehuan moyolcuipasqueh.” \m \v 31 Pero in Abraham oquiluih: “Tla amo iccaquih tlen oquihcuilohqueh in Moisés uan in teotlanauatanih, noiuqui amo tlaniltocasqueh masqui ocsipa mayoli se naquin yomic.” \c 17 \s1 Ay tlasohtzintli naquin itich ualeua in tlatzacuil \r (Mt. 18:6-7, 21-22; Mr. 9:42) \p \v 1 Jesús oquimiluih nitlasalohcauan: \p —Nochipa isqui itlah tlen quintlahtlacolchiualtis in tocniuan. Pero ¡ay tlasohtzintli in tocniu naquin coneualtia non! \m \v 2 Ocachi cuali oisquia para naquin ohcon icchiua, maquilpilican iquichtlan se ueyi titl tlen ica tlacuechouah uan macpantlatiuican itich in mar, uan amo yeh ictlahtlacolchiualtia semeh ninqueh tzocotzitzin. \m \v 3 Ica non, xonmotlatlatacan sehsemeh namehuantzitzin. \p ’Tla se namocniu itlah namechchiuilia tlen amo yec, ixconyequilui nic tlen icchiutoc amo cuali, uan tla motlapohpoluia monauac, ixcontlapohpolui. \m \v 4 Tla itich se tonal chicomepa tlensaso mitzonchiuilia, uan noiuqui chicomepa monauac motlapohpoluitiu, ixcontlapohpolui. \s1 Ixtechonmatlani ocachi mattlaniltocacan \p \v 5 In teotlatitlanten octlahtlanilihqueh in toTecotzin: \p —Ixtechonmatlani ocachi mattlaniltocacan. \p \v 6 In toTecotzin oquinnanquilih: \p —Tla onanconpianih tlaniltoquilis quemeh se iacho mostaza, ouilisquia nanconiluisqueh nin sicomorohpouitl: “Ixmouiuitla uan ixmotoocah itich mar”, uan yeh namechontlacamatis. \s1 Tlenoh moniqui icchiuas in tlaqueual \p \v 7 ’Tla semeh namehuantzitzin nanconpiah se namoaxca queh esclavo, uan yeh otlaixtlayito noso otlahpiato, uan satepan yoehcoc namochan, ¿max nanconiluisqueh: “Sa ixmotlali uan ixtlacua”? \m \v 8 Xamo achtoh nanconiluisqueh: “Ixnechtlacualchiuili uan ixmochihchiua itnechtlamacas, uan ihcuac yontlamitlacuah uan yonatlic, teh ya uilis ittlacuas uan tatlis.” \m \v 9 ¿Uan quenat namonmotlasohcamatih inauac namoesclavo ihcuac yoquichiu tlen onancontiquitihqueh? Inyoluia amo. \m \v 10 Noiuqui ohcon namehuantzitzin, ihcuac yonanconchiuqueh tlen onamechontiquitihqueh, ixconihtocan: “Tehuan ittlaqueualten tlen amo icnamiqui techuehcapantlalisqueh, pues otchiuqueh san tlen otechtiquitihqueh.” \s1 Jesús quinpahtia mahtlactli tlacameh tlen opahpalantoyah \p \v 11 Jesús oyaya itich in ohtli tlen ahsi Jerusalén, uan opanotaya campa motlalnamiquih Samaria uan Galilea. \m \v 12 Ihcuac Jesús yoahsitoya itich se altipetl, ompa ocnamiquicoh mahtlactli tlacameh tlen opahpalantoyah, uan san oc uehcatzin omomanacoh. \m \v 13 Yehuan chicauac oquihtohqueh: \p —¡Tlamachtani, Jesús, ixtechonicnomati! \p \v 14 Ihcuac Jesús oquimitac, oquimiluih: \p —Xonyacan xonmoteixpantitin innauac in teopixqueh. \p Uan ihcuac yehuan oyahtoyah, opahtiqueh. \m \v 15 Semehten yehuan, ihcuac oquitac yopahtic, oualmocuip chicauac cualuehcapantlalihtiu Dios. \m \v 16 Omotlancuaquitz uan omixcuatocac itich in tlali inauac Jesús, uan inauac omotlasohcamat. Uan yeh, nin tlacatl opouia Samaria. \m \v 17 Jesús oquihtoh: \p —¿Xamo mahtlactli non opahtiqueh? Uan non chicunaui, ¿canih cateh? \m \v 18 ¿San yeh nin tlacatzin, tlen dion amo poui Israel, oualmocuip ocuehcapantlalico nitoocaatzin Dios? \p \v 19 Uan oquiluih: \p —Xonmoquitzteua uan xoyau. Motlaniltoquilis yomitzonpahtih. \s1 Tlenoh mochiuas ihcuac peuas motlanauatilis Dios tonauac \r (Mt. 24:23-28, 36-41) \p \v 20 In fariseos octlahtlanihqueh Jesús: \p —¿Quemanian itquitasqueh peuas motlanauatilis Dios nican? \p Jesús oquimiluih: \p —Ihcuac nican peuas nitiquiuahcatlanauatilis Dios, amo motas quemeh itlah tlen uili sequita. \m \v 21 Uan amo uilis ictosqueh: “Nicancah”, noso “Nepa catqui”, yehyeh ixconmatican, Dios yoehcoc yomotlanauatilico namonauac. \p \v 22 Uan oquimiluih nitlasalohcauan: \p —Ahsis tonal ihcuac nanconniquisqueh nanconitasqueh niConeu in Tlacatl, masqui san se tonal, uan yeh amo nanconitasqueh. \m \v 23 Uan siquin namechoniluisqueh: “Nicancah”, noso “Nepa catqui.” Pero amo ixquimonniltoquilican, dion xonyacan incuitlapan. \m \v 24 Tlamilauca innamechoniluia, ohcon quemeh ihcuac se tlapitlanil pitlani uan tlanextia desde campa ic panquisa in tonaltzin hasta ic campa pancalaqui, ohcon noiuqui yec motas niConeu in Tlacatl itich in tonal ihcuac ualmouicas. \m \v 25 Pero achtoh moniqui simi tlahyouis, uan in tocniuan tlen chanchiuah itich ninqueh tonalmeh mahsic amo icsilisqueh. \p \v 26 ’Ohcon quemeh omochiu ihcuac ochanchiu Noé, noiuqui ohcon mochiuas ihcuac uitz niConeu in Tlacatl. \m \v 27 In tocniuan otlacuayah, oatliah, omonamictayah uan oquintemacayah nimichpocauan mamonamictican. Ohcon occhiutoyah hasta itich necah tonal ihcuac Noé ocalac itich in arca uan oualah in tetzaucaquiyauitl uan oquinpohpoloh nochtin. \m \v 28 Noiuqui ohcon omochiu ihcuac ochanchiu Lot: otlacuayah uan oatliah, omotlacouayah uan otlanamacayah, otlamilouayah uan omocalchiuilayah. \m \v 29 Pero itich necah tonal ihcuac in Lot oquis de Sodoma, ihcuacon den iluicac oualah tlitl uan azufre quemeh quiyauitl, uan oquinpohpoloh nochtin. \m \v 30 Sannoiuqui ohcon mochiuas ihcuac monextihtzinos niConeu in Tlacatl. \p \v 31 ’Itich non tonal naquin isqui ipan nical\f + \fr 17:31 \ft In judíos ipan ninzotea opouia quemeh inquiyau.\f* acmo matimo canatiu tlen icpia icalihtic, uan naquin isqui itich in acaual sannoiuqui acmo mamocuipa icalihtic. \m \v 32 Ixconilnamiquican tlen omochiu iuan nisiuau in Lot. \m \v 33 Nochi naquin ictlaocolita niyolilis, icpolos; pero nochi naquin icpolos, icsilis yolilis. \p \v 34 ’Noiuqui innamechoniluia, itich non youal omen cochtosqueh sansican itich se cama; se icuicasqueh uan nocse iccauasqueh. \m \v 35 Ome siuameh tlapayantosqueh sansican; se icuicasqueh uan nocse iccauasqueh. \m \v 36 [Omen tiquitosqueh itich in acaual; se icuicasqueh uan nocse amo.] \p \v 37 Ihcuacon octlahtlanihqueh Jesús: \p —¿ToTecotzin, canih ohcon mochiuas? \p Jesús oquinnanquilih: \p —Campa nanconitah monichicouah in tzohpilomeh, nanconmatih ompa cah itlah mictoc. \c 18 \s1 Tlanihniuiltil ica in icnosiuatl tlen amo occauaya motlatlautia inauac in tiquiuahqui \p \v 1 Jesús oquimiluih se tlanihniuiltil tlen ica oquinnextilih nic moniqui nochipa secmotlatlautilis Dios uan amo masesiyaui semotlatlautis. \m \v 2 Oquimiluih: \p —Itich se altipetl ocatca se juez naquin amo otlamouilaya inauactzinco Dios, uan dion amo oquintlepanitaya in tocniuan. \m \v 3 Itich non altipetl noiuqui ocatca se icnosiuatl, naquin oyaya inauac non juez uan oquiluaya: “Ixnechonpaleui amo ixnechoncaua imac notecocolihcau.” \m \v 4 In siuatzintli micpa oyaya inauac, masqui ohcon yeh amo ocniquia icmatlanis. Pero satepan omoyoluih in juez: “Masqui neh amo intlamouilia inauac Dios uan amo inquintlepanita in tocniuan, \m \v 5 pero nic inquita nin siuatl nochipa uitz nonauac nechmohsiuiquiu, ocachi cuali manpaleui, uan ohcon acmo manechixitztinimi uan manechyolahxiti.” \p \v 6 Uan in toTecotzin oquihtoh: \p —¿Onanconcaqueh quen omoyoluih nin amo cuali juez? \m \v 7 ¿Uan quenat Dios amo ocachi quinpaleuis nitlapihpincauantzitzin, naquin icmotlatlautiliah ica tonal uan ica youal? ¿Max uehcauas amo quinnanquilis? \m \v 8 Neh innamechoniluia: Dios sanniman quinpaleuis. Pero ihcuac uitz niConeu in Tlacatl, ¿max cahsis acah naquin moyolchicautoc inauactzinco? \s1 Tlanihniuiltil ica in fariseo uan in tiquiuahcatominnichicouani \p \v 9 Ocatcah siquin tlen omochipaucamatiah, uan oquinpitzoticmatiah nocsiquin. Jesús oquimiluih nicancah tlanihniuiltil: \p \v 10 —Ome tlacameh oyahqueh icah in teopantli, ocmonochilitoh Dios: se fariseo, uan nocse tiquiuahcatominnichicouani. \m \v 11 In fariseo oihcatoya uan iyolihtic octouaya: “Dios, inmitzontlasohcamatilia nic neh amo quemeh nocsiquin tlacameh: ichtiqueh, amo yecmeh, mocalaquiah iuan naquin amo iuan namiquehqueh, uan dion quemeh necah tiquiuahcatominnichicouani. \m \v 12 Neh inmosaua opatica in semana, uan intemactia nimahtlacyo nochi tlen intlani.” \m \v 13 Pero in tiquiuahcatominnichicouani san uehca omoman, dion amo omixeuaya mixahcocuis iluicac, yehyeh omelpanmacaya uan oquihtouaya: “¡Dios, ixnechonicnomati, neh intlahtlacouani!” \m \v 14 Innamechoniluia, in tiquiuahcatominnichicouani yeh omocuip ichan ya chipauac de nitlahtlacol, uan in fariseo amo. Tlamilauca ixconmatican, nochi naquin moueyihcamati, ictlalpancauasqueh, uan naquin amo moueyihcamati, icuehcapantlalisqueh. \s1 Jesús quinteochiua in coconeh \r (Mt. 19:13-15; Mr. 10:13-16) \p \v 15 Oquinualicayah in tlen tzocotzitzin coconeh inauac Jesús maquinteochiua. Ihcuac nitlasalohcauan oquitaqueh, oquimahuaqueh naquin oquinualicayah in coconeh. \m \v 16 Ihcuacon Jesús oquinnotz in coconeh mauiquih inauac, uan oquimiluih nitlasalohcauan: \p —Ixquimoncauacan in coconeh mauiquih nonauac, amo ixquimontzacuilican. Tlamilauca ixconmatican, naquin quemeh ninqueh coconeh, yehuan pouih iuan Dios campa motlanauatilia. \m \v 17 Tlamilauca innamechoniluia, naquin amo icsilia Dios matlanauati itich, ohcon quemeh se conetl mocaua macyacanacan, amo uilis calaquis campa motlanauatilia Dios. \s1 Se tlacatl tominehqui iuan mononotza Jesús \r (Mt. 19:16-30; Mr. 10:17-31) \p \v 18 Se tlayacanqui octlahtlanih Jesús: \p —Cuali tlamachtani, ¿tlenoh moniqui inchiuas uan ohcon nechaxcatisqueh in yolilistli tlen ica in sintitl nochipa? \p \v 19 Jesús ocnanquilih: \p —¿Tleca itnechonnotza incuali? Amaquin cuali, tlamo sayen Dios. \m \v 20 Ya itconixmati in tlanauatil: “Amo itmocalaquis iuan naquin amo iuan itnamiqueh, amo ittemictis, amo ittlachtiquis, amo itteistlacatlalis, ittlacachiuas mopapan uan momaman.” \p \v 21 In tlacatl ocnanquilih: \p —Nochi non, ihcuac oc inconetl onipeu incualchiutiu. \p \v 22 Ihcuac Jesús oquicac non, oquiluih: \p —Se tlamantli oc mitzonpoloua: Ixconnamaca nochi tlen itconpia, uan ixquimonxilui naquin amitlah icpiah. Uan ohcon itich in iluicac itconpias mic tlen moaxca. Uan xouiqui uan xoni notlasalohcau. \p \v 23 Ihcuac ohcon oquicac in tlacatl, simi otlaocox, nic yeh simi ocpiaya mic tlen iaxca. \m \v 24 Jesús oquitac quen simi otlaocox, uan oquihtoh: \p —¡Simi oueh calaquisqueh campa motlanauatilia Dios, naquin icpiah mic tlensaso! \m \v 25 Tlamilauca, ocachi amo oueh panos se camello ic itich nicuitlapil se acoxah, uan amo se tominehqui calaquis campa motlanauatilia Dios. \p \v 26 Naquin ompa otlacactoyah octlahtlanihqueh: \p —Tla ohcon, ¿aquih uilis momaquixtis? \p \v 27 Jesús oquinnanquilih: \p —Tlen amo uilih icchiuah in tlacameh, Yehuatzin Dios mouilitia. \p \v 28 Ihcuacon Pedro oquiluih: \p —Ixconmotili, tehuan otcauqueh tlen otpiayah, uan mouantzin ityahtoqueh. \p \v 29 Jesús oquimiluih: \p —Tlamilauca innamechoniluia, nochi naquin oquicau ichan, noso isiuau, noso icniuan, noso itahuan noso iconeuan, ipampa ictematiltis nitiquiuahcayo Dios, \m \v 30 icsilis itich ninqueh tonalmeh ocachi tlailiuis mic uan amo tlen oquicau, uan itich in tlalticpactli tlen ualahtoc icsilis in yolilistli tlen ica in sintitl nochipa. \s1 Jesús ya ic yexpa quinmatiltia nimiquilis \r (Mt. 20:17-19; Mr. 10:32-34) \p \v 31 Jesús oquinnotz sican in mahtlactlamome itlasalohcauan, uan oquimiluih: \p —Ixconitacan, tixtlehcotoqueh ityahtoqueh Jerusalén, uan ompa mochiuas nochi tlen oquihcuilohqueh in teotlanauatanih de niConeu in Tlacatl. \m \v 32 Ictemactisqueh inmac naquin amo judíos, yehuan ica uitzcasqueh, tlensaso quihiluisqueh, uan icchihchasqueh, \m \v 33 ictacapitzosqueh, uan satepan icmictisqueh. Masqui ohcon, ipan yeyi tonal yancuicayolis. \p \v 34 Pero yehuan amo ocahsicamatqueh tlen oquimiluih, uan nochi nin queh otlatiutoya para yehuan, ica non amo ouiliah cahsicamatih nitlahtol. \s1 Jesús icpahtia se tlacatl tlen amo otlachiaya \r (Mt. 20:29-34; Mr. 10:46-52) \p \v 35 Ihcuac yoahsitayah Jericó, ompa ocatca se tlacatl popoyotl otolohtoya itenco in ohtli ocmihtlanihtoya tomin. \m \v 36 Ihcuac oquicac opanotoyah miqueh tocniuan, octlahtlan tlenoh omochiutoya. \m \v 37 Uan oquiluihqueh nic ic ompa panotoc in Jesús de Nazaret. \m \v 38 Ihcuacon yeh octzahtzilih: \p —¡Jesús, Ualeuani de David, ixnechonicnomati!\f + \fr 18:38 \ft Literalmente ictoua “Iconeu David”. Non toocaatl ica oquixmatiah in Mesías, nic itich in Teotlahtolamatl ictoua in Mesías isqui ualeuani inauac in ueyitiquiuahqui David.\f* \p \v 39 Tlen oyayah tlayacapan ocahuayah masintlacaqui, masqui ohcon yeh ocachi chicauac octzahtzilaya: \p —¡Ualeuani de David, ixnechonicnomati! \p \v 40 Ihcuacon Jesús omonactih uan otlatiquitih macualiquilican inauac. Ihcuac yoehcoc inauac octlahtlanih: \p \v 41 —¿Tlenoh itconniqui manchiua mopampa? \p Yeh otlananquilih: \p —NoTecotzin, inniqui intlachias. \p \v 42 Jesús oquiluih: \p —Ixconsili motlachialis, motlaniltoquilis yomitzonpahtih. \p \v 43 Sanniman otlachix uan opeu iuan yaui in Jesús icuehcapantlalihtiu Dios. Uan nochtin in tocniuan, ihcuac oquitaqueh tlen omochiu, noiuqui ocuehcapantlalayah Dios. \c 19 \s1 Jesús uan Zaqueo \p \v 1 Jesús oahsito Jericó uan opanotoya itich in altipetl. \m \v 2 Ompa ocatca se tlacatl itoocaa Zaqueo. Yeh ocatca intlayacancau tlen tiquiuahcatominnichicouanih, uan simi mic tomin ocpiaya. \m \v 3 Yeh ocniquia quixmatis Jesús, pero amo ouilia, nic miqueh tocniuan oyayah iuan Jesús, uan yeh amo uehcapan omoscaltih. \m \v 4 Ica non otzicuin tlaixpan uan otlehcoc itich se sicomorohpouitl, para uilis quitas Jesús ihcuac ic ompa opanosquia. \m \v 5 Ihcuac Jesús opanotoya ic ompa, oahcotlachix uan oquiluih: \p —Zaqueo, xoualtimotiuitzi, pues axan icpia tlen inmocauas mochantzin. \p \v 6 Ihsiuca otimotiuitz in Zaqueo, uan ocsilih ica mic paquilistli. \m \v 7 Ihcuac ohcon oquitaqueh, nochtin opeuqueh quihihtouah Jesús, uan ocmoiluayah: \p —Omotepaluito ichan se tlacatl tlahtlacouani. \p \v 8 Ihcuacon Zaqueo omoquitzteu uan oquiluih in toTecotzin: \p —NoTecotzin, tlahco tlen inpia inquinmactis naquin amitlah icpiah, uan tla acah oncahcayau uan ohcon ontlachtiquilih, incuipilis naupa ocachi tlen oncuilih. \p \v 9 Jesús oquihtoh: \p —Axan oehcoc in temaquixtilistli itich nin calihtictli, pues nin tlacatl noiuqui milauac ualeuani de Abraham. \m \v 10 Tlamilauca ixconmatican, niConeu in Tlacatl oualah oquintemoco uan oquinmaquixtico naquin opoliutoyah. \s1 Tlanihniuiltil ica in tlaqueualten tlen oquinmactihqueh tomin mactiquitilican \r (Mt. 25:14-30) \p \v 11 Ihcuac in tocniuan occaqueh nin tlahtol, acmo uehca opoliuia uan yoahsisquiah Jerusalén, uan yehuan ocyoluayah sanniman opeuasquia motlanauatilis Dios ompa. Ica non Jesús opeu quinnonotza se tlanihniuiltil. \m \v 12 Oquimiluih: \p —Ocatca se tlacatl tlayacanqui naquin oyah uehca, campa otlasilisquia quemeh ueyitiquiuahqui ipan nialtipeu, uan satepan ihcuac yotlasilih youalmocuipasquia. \m \v 13 Achtoh ihcuac yoyasquia, oquinnotz mahtlactli itlaqueualuan, uan oquinmactih sehse tomin ipatca se ciento tonaltiquitl, uan oquimiluih: “Ixcontiquitiltihtocan nin tomin hasta ihcuac inualmocuipas.” \m \v 14 Pero in tocniuan tlen ochanchiuayah itich nialtipeu occocolayah, ica non oquintitlanqueh siquin tlen mactotin campa yeh oyah: “Nin tlacatl, tehuan amo itniquih mai toueyitiquiuahcau.” \p \v 15 ’Ihcuac youalmocuip yocsilito nitiquiuahcayo, oquinnotz nitlaqueualuan tlen oquinmactihteu in tomin, nic ocniquia quitas quexquich oquitlan sehse. \m \v 16 Non achtoh oehcoc inauac oquiluih: “Noteco, motomintzin oquitlan mahtlacpa ocachi.” \m \v 17 Yeh ocnanquilih: “Simi cuali, cuali itnotlaqueual. Uan nic cuali otcontiquitiltih tlen san tzocotzin onmitzonmactih, axan inmitzonmactis tiquiuahcayotl ipan mahtlactli altipemeh.” \m \v 18 Ocse oualah inauac uan oquiluih: “Noteco, motomintzin oquitlan macuiltipan ocachi.” \m \v 19 Noiuqui oquiluih: “Noiuqui touatzin inmitzonmactis tiquiuahcayotl ipan macuil altipemeh.” \m \v 20 Ocse oualah inauac uan oquiluih: “Noteco, nicancah motomintzin, ontotolonoh ica se tilmahtli uan oncaltichoh. \m \v 21 Onmitzonmouilih, nic touatzin se tlacatl tlen itcontetlahtlanilia mic, itconmoaxcatia tlen amo moaxcatzin, uan tontlaeua campa amo otontlatipeu.” \m \v 22 Ihcuacon in ueyitiquiuahqui ocnanquilih: “¡Teh amo ityectlaqueual! Non motlahtol incana uan ica inmitztlatzacuiltis. Tla queh itmatoc neh intetlahtlanilia mic, inmoaxcatia tlen amo noaxca, uan intlaeua campa amo ontlatipeu, \m \v 23 tla ohcon, ¿tleca amo ottlalih notomin itich in banco, uan ohcon ihcuac onualmocuipasquia otnechonmactisquia ya iuan tlen oquitlan?” \m \v 24 Uan oquimiluih naquin ompa ocatcah: “Ixcuilican in tomin, uan ixmactican naquin icpia mahtlactli.” \m \v 25 Yehuan ocnanquilihqueh: “Toteco, yeh ya quinpia mahtlactli.” \m \v 26 Yeh oquimiluih: “Tlamilauca innamechoniluia, nochi naquin icpia, icmactisqueh ocachi; pero naquin amo icpia, mayeh tlen tzocotzin icpia iccuilisqueh. \m \v 27 Uan necateh naquin nechcocoliah uan amo ocniquiah mani inueyitiquiuahcau, ixquimonualicacan, uan nican noixpan ixquimonquichcotonacan.” \s1 Jesús calaqui Jerusalén \r (Mt. 21:1-11; Mr. 11:1-11; Jn. 12:12-19) \p \v 28 Satepan ihcuac Jesús oquihtoh non, ocsipa ooneu oixtlehcotaya Jerusalén. \m \v 29 Ihcuac yoahsitayah ic Betfagé uan Betania, ic campa in tipetl Olivos, Jesús oquintitlan ome itlasalohcauan. \m \v 30 Oquimiluih: \p —Xonyacan itich necah altipetl tlen cah tlaixpan, uan ihcuac namonahsisqueh ompa nanconahsisqueh ilpitoc se axnohtzin tlen ayamo queman acah ipan yaui. Ixcontohtomacan uan ixnechonualiquilican. \m \v 31 Uan tla acah namechontlahtlania tleca nancontohtomah, ixconnanquilican ihquin: “In toTeco icniqui quicuis.” \p \v 32 Oyahqueh nitlatitlancauan uan ocahsitoh ohcon quemeh Jesús yoquimiluihca. \m \v 33 Ihcuac yoctohtontoyah in axnohtzin, nitecouan oquintlahtlanihqueh: \p —¿Tleca nancontohtomah in axnohtzin? \p \v 34 Yehuan otlananquilihqueh: \p —In toTeco icmoniquiltia. \p \v 35 Ocualicaqueh in axnohtzin inauac Jesús, octlapihpichtihqueh ica nintlaquen, uan octlehcoltihqueh Jesús ipan. \m \v 36 Uan in tocniuan oquinsoutayah nintlaqueuan ipan ohtli campa Jesús opanotaya. \m \v 37 Ihcuac yoahsitoyah itich in timolis icah in Tipetl Olivos, miqueh tocniuan tlen itlasalohcauan Jesús ica mic paquilistli opeuqueh ictlacachiuah Dios. Octlacachiuayah ica chicauac tlahtol ipampa nochi in iluicacchiualisten tlen yoquitacah. \m \v 38 Octouayah: \p —¡Tlateochiual in ueyitiquiuahqui naquin uitz ica nitoocaatzin in toTecotzin! ¡Mai seuilistli iluicac, uan in uehcapantlalilis mai iyohcatzin Yehuatzin! \p \v 39 Ihcuacon siqui fariseos tlen tlatzalan ocatcah den tocniuan oquiluihqueh: \p —Tlamachtani, ixquimontlacaualti motlasalohcauantzitzin. \p \v 40 Jesús oquinnanquilih: \p —Tlamilauca innamechoniluia, tla yehuan sintlacaquih, in timeh pohtzahtzisqueh. \p \v 41 Ihcuac yoahsitoya Jerusalén, oquitac in altipetl uan occhoquilih, \m \v 42 uan oquihtoh: \p —¡Jerusalén, tla sauil axan itich nin tonal teh noiuqui ixquixmati in ohtli tlen mitzuicas itich in seuilistli! Pero axan tlatiutoc, moixtololouan amo uili quitah. \m \v 43 Ualahtoc tonal ihcuac ityaualiutos ica motecocolihcauan tlen motlachihchiuilisqueh mitztiuisqueh, uan mitztlatzacuilisqueh ic nouiyan, uan ic nouiyan mitztzolosqueh. \m \v 44 Uan teh mitztlaltacapitzosqueh uan noiuqui mopiluan naquin motich chanchiuah, uan dion se titl iccauasqueh nipaniutoc. Nochi non mochiuas nic amo otquixmat in tonal ihcuac Dios omitzcahcalaquico omitzualiquilih motemaquixtilis. \s1 Jesús quinquihquixtia tlen otlanamacayah itich in teopantli \r (Mt. 21:12-17; Mr. 11:15-19; Jn. 2:13-22) \p \v 45 Satepan Jesús ocalac icah in teopantli uan opeu quinquihquixtia nochi tlen ompa otlanamacatoyah [uan tlen otlacoutoyah]. \m \v 46 Oquimiluih: \p —Itich in Teotlahtolamatl ihcuiliutoc: “Nocal isqui cali campa icmonochilisqueh Dios”;\f + \fr 19:46 \ft Is. 56:7\f* uan yeh namehuan yonaccuipqueh inchan ichtiqueh.\f + \fr 19:46 \ft Jer. 7:11\f* \p \v 47 Jesús mostlah otlamachtaya icah in teopantli, uan in teopixcatlayacanqueh, in teotlamachtanih uan nintlayacancauan in judíos octemouayah quenih icmictisqueh Jesús. \m \v 48 Pero amo ocahsiah quenih itlah icchiuilisqueh, nic oyaualiutoya ica in tocniuan tlen ocniquiah iccaquisqueh nochi tlen Jesús oquihtouaya. \c 20 \s1 Nichicaualis Jesús ualeua itich Dios \r (Mt. 21:23-27; Mr. 11:27-33) \p \v 1 Se tonal Jesús otlamachtihtoya icah in teopantli, uan octematiltihtoya in tlahtol tlen cualica temaquixtilistli. Ihcuacon oualahqueh inauac Jesús in teopixcatlayacanqueh, in teotlamachtanih uan ocsiquin tiquiuahqueh judíos. \m \v 2 Octlahtlanicoh: \p —Ixtechonilui, ¿tlenoh mopanti para itconchiuas tlen otconchiu?, ¿noso aquih omitzonmactih non chicaualis? \p \v 3 Jesús oquinnanquilih: \p —Neh noiuqui innamechonchiuilis se tlahtlanilis. Ixnechonnanquilican: \m \v 4 ¿Nitlacuatequilis in Juan canih oualeu, inauac Dios noso inauac in tlacameh? \p \v 5 Yehuan opeu icmixyehyecoltiah: \p —Tla itquihtouah oualeu inauac Dios, yeh techtlahtlanis tleca amo otniltocaqueh. \m \v 6 Uan tla ittouah oualeu inauac in tlacameh, in tocniuan techtimictisqueh, yehuan nochtin yec icmatoqueh nic Juan ocatca se teotlanauatani. \p \v 7 Ica non otlananquilihqueh amo icmatih canih oualeu. \m \v 8 Ihcuacon Jesús oquimiluih: \p —Tla ohcon noiuqui neh amo innamechoniluis ica aquih ichicaualis inchiua tlen inchiua. \s1 Tlanihniuiltil ica tlen amo cuali medieros \r (Mt. 21:33-46; Mr. 12:1-12) \p \v 9 Jesús ihcuacon opeu quinnonotza in tocniuan ica nin tlanihniuiltil. Oquimiluih: \p —Se tlacatl itich se ueyi tlali octoocac uva uan oquintlaneutihteu siquin medieros, uan yeh oyah ocsican uan ouehcauato. \m \v 10 Ihcuac ya tlatiquisqueh ica in tlatiyotl, in teteco octitlan se itlaqueual innauac in medieros macxiluican tlen yeh iyohca, pero yehuan octiuihqueh uan octitlanqueh iyoca. \m \v 11 Satepan octitlan ocse itlaqueual, pero noiuqui octiuihqueh uan sansimi amo octlepanitaqueh, uan octitlanqueh iyoca. \m \v 12 Ya ic yexpa octitlan ocse, uan noiuqui occohcocohqueh uan ocquihquixtihqueh. \p \v 13 ’Ihcuacon in teteco naquin iaxca in tlatoctli oquihtoh: “¿Tlenoh inchiuas? Ya inmati, intitlanis notlasohconeu, queutoc yeh amo ictlepanitasqueh.” \m \v 14 Pero in medieros, ihcuac oquitaqueh, ocmosepaniluihqueh: “Yeh nin naquin nochi iaxcatis. Ixuiquican matmictican, uan ohcon itmocauisqueh tehuan tlen yeh oisquia iaxca.” \m \v 15 Ocquihquixtihqueh den uvahtlatoctli, uan ocmictihqueh. ¿Tlenoh nanconyoluiah quinchiuilis niteco non tlatoctli? \m \v 16 Tlamilauca, uitz quinpohpoloquiu nonqueh medieros, uan quinmactis ocsiquin nitlatoc. \p Ihcuac in tocniuan occaqueh non, oquihtohqueh: \p —¡Dios matechmopaleuili! \p \v 17 Pero Jesús oquimixitac uan oquimiluih: \p —¿Tla ohcon tlenoh ictosniqui nin tlen ihcuiliutoc itich Teotlahtolamatl? \q1 In titl tlen in calchiuanih ocsicantlalihqueh nic amo ocuilitaqueh, \q1 yehua omochiuaco tlayacantoc titl tlachicaualoni.\f + \fr 20:17 \ft Sal. 118:22\f* \m \v 18 Nochi naquin uitzis ipan non titl motlamipohpostiquis, uan naquin ipan uitziquiu non titl, ictlamicuehcuechos. \p \v 19 In teotlamachtanih uan teopixcatlayacanqueh ocahsicamatqueh nic non tlanihniuiltil ica in medieros yehuan oquincahcaquitih, ica non itich non hora ocniquiah ictzitzquisqueh Jesús. Pero amo omixeuihqueh, nic oquimixmouilayah in tocniuan. \s1 ¿Max cuali sectlaxtlauas impuesto noso amo? \r (Mt. 21:45-46; 22:15-22; Mr. 12:12-17) \p \v 20 Desde ihcuacon yehuan sa ocpihpixtoyah Jesús. Ica non oquintitlanqueh siqui tlacameh macpihpiacan; yehuan omonextayah queh cualmeh tlacameh uan octemouayah xamo ohcon cahxilisqueh Jesús itlah tlahtol tlen ica icteiluisqueh, uan ohcon uilis ictemactisqueh imac in gobernador. \m \v 21 Yehuan octlahtlanihqueh: \p —Tlamachtani, tehuan itmatih tontlahtoua uan tontlamachtia ica tlen milauac, uan amo itquimonchicoita in tocniuan. Touatzin itcontemachtia ica tlamilaucatlahtol niohtectzin Dios. \m \v 22 Ixtechonilui: ¿Max tecauilia nitlanauatil Moisés mattlaxtlauacan impuesto inauac in ueyitiquiuahtlayacanqui romano, noso amo? \p \v 23 Jesús oquixmatia nimamocualitlayoluilis, uan oquimiluih: \p —¿Tleca nanconniquih nannechonuitzitisqueh? \m \v 24 Ixnechonnextilican se tomin. ¿Aquih iixtipan, uan aquih itoocaa catqui itich nin tomin? \p Yehuan otlananquilihqueh: \p —Yen ueyitiquiuahtlayacanqui. \p \v 25 Jesús oquimiluih: \p —Tla ohcon, tlen iaxca in ueyitiquiuahtlayacanqui, ixconmactican in ueyitiquiuahtlayacanqui, uan tlen iaxca Dios, ixconmactican Dios. \p \v 26 Uan amo ocahxilihqueh itlah amo cuali itich nitlahtol imixpan tocniuan. Yehyeh ocmotetzauihqueh quen oquinnanquilih, uan osintlacaqueh. \s1 ¿Max yancuicayolisqueh tlen yomiqueh? \r (Mt. 22:23-33; Mr. 12:18-27) \p \v 27 Ihcuacon oehcoqueh inauac Jesús siqui saduceos. Yehuan naquin quihtouah amo yancuicayolisqueh in miquemeh. Uan octlahtlanihqueh: \p \v 28 —Tlamachtani, Moisés oquihcuilohteu, tla se tlacatl namiqueh miqui uan amo iccauteua dion se iconeu, moniqui nicniu non tlacatl icmonamictis non siuatl. Ohcon ninconeuan pouisqueh quemeh iconeuan naquin yomic.\f + \fr 20:28 \ft Dt. 25:5\f* \m \v 29 Uan ohcon, ocatcah chicome icnimeh. In tlayacayotl omonamictih, uan satepan omic, uan amo oquincauteu iconeuan iuan nisiuau. \m \v 30 Uan in teopa icniu omonamictih iuan non siuatl, uan noiuqui omic, uan amo oquincauteu iconeuan iuan. \m \v 31 Satepan non ic yeyi icniu noiuqui ocmonamictih, uan ohcon nochtin chicome ocmonamictihtahqueh in siuatl, uan in chicome omiqueh, masqui ohcon dion se amo oquincauteu iconeuan iuan. \m \v 32 Satepan noiuqui omic in siuatl. \m \v 33 Axan, itich in yancuicayolilis, ¿aquih pouis isiuau, tla nochtin in chicome icnimeh ocmonamictihqueh? \p \v 34 Jesús oquimiluih: \p —Itich nin tlalticpactli in tlacameh monamictiah uan tetahmeh quintemacah nimichpocauan mamonamictican. \m \v 35 Pero in tocniuan naquin Dios quihtos icnamiqui icpiasqueh in yolilistli tlen uitz uan yancuicayolisqueh, acmo acah yehuan monamictis, dion ictemactisqueh acah mamonamicti, \m \v 36 pues dion acmo miquisqueh. Nochtin isqueh quemeh in iluicactlatitlanten, uan isqueh iconeuan Dios, pues yancuicanesisqueh itich in yancuicayolilistli. \m \v 37 Pero tla nancontlahtlanih max yancuicayolisqueh in miquemeh, ixconmatican, non tlamachtilis hasta Moisés techmatiltia itich nitlahcuilol, campa tlahtoua den tlayaualuitztli tlen oxotlatoya. Ompa ictoua nic in toTecotzin yeh iDios in Abraham, in Isaac, uan in Jacob. \m \v 38 Tlamilauca ixconmatican, Dios amo iDios in miquemeh, tlamo yeh iDios naquin yoltoqueh. Pues inauac Yehuatzin nochtin yehuan yoltoqueh. \p \v 39 Siqui teotlamachtanih oquiluihqueh: \p —Tlamachtani, cuali quen otontlananquilih. \p \v 40 Uan acmo omixeuihqueh oc itlah ictlahtlanisqueh. \s1 ¿Inauac aquih ualeuani in Cristo Temaquixtani? \r (Mt. 22:41-46; Mr. 12:35-37) \p \v 41 Ihcuacon Jesús oquintlahtlanih: \p —¿Tleca nancontouah in Cristo Temaquixtani yeh teconeu de David? \m \v 42 Uan yeh inohmah David quihtoua itich in tlahcuilolamatl Salmos: \q1 In toTecotzin Dios oquiluih noTecotzin: \q1 “Xonmotlalihtzino noyecmapan, \q1 \v 43 uan inquintlalis itlampa mocxitzitzin aquihqueh mitzoncocoliah.”\f + \fr 20:43 \ft Sal. 110:1\f* \m \v 44 David icnotza in Cristo Temaquixtani iTecotzin. ¿Tla icnotza iTeco quenih uilis isqui iconeu? \s1 Jesús quinnehmachtia nitlasalohcauan den teotlamachtanih \r (Mt. 23:1-36; Mr. 12:38-40; Lc. 11:37-54) \p \v 45 Nochtin in tocniuan otlacactoyah ihcuac Jesús oquimiluih nitlasalohcauan: \p \v 46 —Cuali xonmotlachialican den teotlamachtanih. Yehuan icuilitah mosinisqueh ninimisqueh ica intlaquen uiyac, uan itich in tianquisten icuilitah maquintlahpalocan ica tetlacachiualis. Icuilitah motlalisqueh yec tlaixpan itich in teotlanauatilcalmeh, uan campa tlatlacuatiueh icuilitah motlalisqueh campa motlaliah naquin cuahcualten. \m \v 47 Quinchancuiliah in icnosiuameh, uan yeh masqui ohcon moteixpantiah queh oisquia simi cualmeh coconeh quen simi uehcau momachtihtoqueh. Ica non yehuan icmotlanilihtoqueh ocachi ueyi tlatzacuiltilis. \c 21 \s1 In tomin tlen octemactih in icnosiuatl icah in teopantli \r (Mr. 12:41-44) \p \v 1 Jesús omixahcocu uan oquitac quen in tominehqueh octlalayah nintomin itich in cajas campa ictlaliah in tomin tlen monichicoua itich in teopantli. \m \v 2 Noiuqui oquitac se icnosiuatl tlen amitlah ocpiaya, octlalito ome tomintzitzin tlen icpiah san tzocotzin inpatiu. \m \v 3 Jesús oquimiluih: \p —Tlamilauca innamechoniluia, necah icnosiuatl tlen amitlah icpia, yeh ocachi mic tlen octlalih uan amo nochtin nocsiquin. \m \v 4 Pues nochtin nocsiquin ocmactihqueh Dios tlen intlacaual, pero nin icnosiuatl tlen amitlah icpia, octlalih nochi tlen ica otlacuasquia. \s1 Jesús quimiluia nic icxixititzasqueh in teopantli \r (Mt. 24:1-2; Mr. 13:1-2) \p \v 5 Siquin omononotzayah den teopantli, quen simi ica cualtzin titl ochihchiutoya uan quen ocnextaya mouistic tlen octetlaocolihqueh ichihchiuca in teopantli. Jesús oquimiluih: \p \v 6 —Nochi nin tlen nanconitah, ahsis tonal acmo isqui nipaniutoc dion se titl, tlen amo icuitzitisqueh. \s1 Tlenoh achtoh panos tla ya ehcotoc niyacatlamiyan in tonalmeh \r (Mt. 24:3-28; Mr. 13:3-23) \p \v 7 Ihcuacon octlahtlanihqueh: \p —Tlamachtani, ixtechonilui, ¿quemanian ohcon mochiuas? ¿Tlenoh achtoh panos tlen techmatiltis tla ya peuas mochiuas nochi non? \p \v 8 Jesús oquinnanquilih: \p —Cuali xonmotlachialican, amo yeh acah namechoncahcayaua itich non. Ixconmatican, miqueh uitzeh ica notoocaa, cualihtohtasqueh: “Neh in Cristo Temaquixtani”, uan “Yoehcoc in tonal.” Amo ixconsilican nintlamachtilis. \m \v 9 Ihcuac nanconmatisqueh quen motiuiah in tocniuan de ocsiqui tlatlamantli tlalmeh, uan in tocniuan itich canah tlalmeh san yehuan imixcoyan mixnamiquih, amo xonmomohtican, pues ixconmatican, nochi non icpia tlen mochiuas achtoh. Masqui tlamilauca niyacatlamiyan in tonalmeh amo niman ihcuacon ehcos. \p \v 10 Jesús noiuqui oquimiluih: \p —Ualmahcocuisqueh mixnamiquisqueh in tocniuan itich tlatlamantli tlalmeh, uan in cuahcual tiquiuahcayomeh den tlalticpactli mixnamiquisqueh. \m \v 11 Uan ic miccan chicauac tlalolinis, tlamayantis, uan isqui cocolistli queh chiyauistli. Itich in iluicac motas tlen temohtih temohcacuitis uan uehueyi nescayomeh. \p \v 12 ’Pero achtoh ihcuac mochiuas nochi nin, namehuantzitzin namechontzitzquisqueh uan tlensaso namechonchiuilisqueh, uan namechontemactisqueh manamechontlatzacuiltican itich in teotlanauatilcalmeh uan namechontzacuasqueh. Namechonuicasqueh imixpan cuahcual tiquiuahqueh uan gobernadores, nic nanconniltocah notoocaa. \m \v 13 Ihcuac ohcon mochiuas uilis nannechontematiltisqueh. \m \v 14 Ixcontlalican itich namoyolo amo yeh nanmotiquipachohtoqueh ica tlenoh nancontosqueh tlen ica nanmopaleuisqueh, \m \v 15 pues neh innamechonmactis tlahtol uan yectlayoluilistli tlen amo uilis icpahpanauisqueh dion quixnamiquisqueh nochtin naquin namechonixnamiquih. \m \v 16 Uan namehuantzitzin namechontemactisqueh, masqui maican namotahuan, namocniuan, tlen oc quen nanquimonitah uan namoyolohicniuan, uan siqui namehuantzitzin namechonmictisqueh. \m \v 17 Nochtin namechoncocolisqueh nic nanconniltocah notoocaa. \m \v 18 Pero masqui ohcon, dion se namotzon poliuis. \m \v 19 Xontlaxicocan, uan ohcon namonisqueh namontlamaquixtilten. \p \v 20 ’Ihcuac nanconitasqueh Jerusalén icyaualohtoqueh soldadohten, ixconmatican yoehcoc in tonal ihcuac icxixititzasqueh. \m \v 21 Ihcuacon naquin isqueh Judea, macholocan itich in tipeyoh, naquin isqueh Jerusalén maquisacan de ompa, uan naquin isqueh itich in acaual acmo mamocuipacan itich in altipetl. \m \v 22 Ihcuacon isqueh in tonalmeh ihcuac ehcos in tlatzacuiltilis, uan ohcon mochiuas nochi tlen quihtoua in Teotlahtolamatl. \m \v 23 ¡Ay tlasohtzitzinten in siuameh naquin cocoxqueh ica conetl uan naquin tlachichitihtosqueh itich nonqueh tonalmeh! Pues mic tlahyouilistli isqui itich nin tlali, uan se tlatzacuiltil temohtih itich Israel. \m \v 24 Siqui quinmictisqueh ica espada, uan ocsiquin quinuerzauicasqueh ic nouiyan itich uehca tlalmeh. Uan Jerusalén, ictlamitlahtlacsasqueh naquin amo judíos, hasta yacatlamisqueh in tonalten tlen oquinmactihqueh yehuan in tlen amo judíos. \s1 Ualmouicas niConeu in Tlacatl \r (Mt. 24:29-31; Mr. 13:24-27) \p \v 25 ’Motasqueh nescayomeh itich in tonaltzin, itich metztli, uan itich in sitlalimeh, uan itich nochi in tlalticpac isqui mohcayotl uan amo icmatisqueh tlenoh panoua, nic quen temohtih chicauac ihcoyoca in mar uan quen chicauac motlatlatiuia. \m \v 26 Nochtin in tocniuan mohcamiquisqueh sayeh nic icyoluisqueh tlenoh temohtih ualahtoc ipan in tlalticpac; uan nochi chicaualis tlen ica motzitzquihtoc in iluicac, mahmacauis. \m \v 27 Ihcuacon quitasqueh niConeu in Tlacatl ualahtoc itich in mixtli, ica mic chicaualistli uan ica mahsic nochi quen Yehuatzin mouistic. \m \v 28 Ihcuac nochi nin peuas mochiuas, xonmoyolchicauacan uan xonpaquican, ixconmatican nic ya ehcotoc namotemaquixtilis. \s1 Tlanextilil ica in icoxpouitl \r (Mt. 24:32-35; Mr. 13:28-31) \p \v 29 Jesús noiuqui oquimiluih nin tlanextilil: \p —Ixconitacan in icoxpouitl uan nocsiquin pomeh. \m \v 30 Ihcuac nixiuyo ya ualsiliya, yec ya nanconmatih acmo uehcau ehcos in tonalah. \m \v 31 Sannoiuqui ohcon, ihcuac namehuantzitzin nanconitasqueh ya mochiutoc nochi non, ixconmatican ya ehcotoc in tonal ihcuac mahsic motlanauatilis Dios. \p \v 32 ’Tlamilauca innamechoniluia, nochi nin mochiuas ihcuac ayamo miquisqueh in tocniuan tlen chanchiuah itich ninqueh tonalmeh. \m \v 33 In iluicac uan tlalticpactli poliuis, masqui ohcon, neh notlahtol amo queman poliuis. \s1 Xontlachixtocan uan ixcomonochilican Dios nochipa \r (Mt. 24:42-44; Mr. 13:32-37) \p \v 34 ’Namonohmah cuali xonmotlachialican, amo yeh namonmotemacah itich in tlen pitzotic ayilis, dion itich in tlail, dion amo sa xonixpoliutocan itich namopanolis. Amo yeh namechonahsiquiu necah tonal uan yeh amo namonehmachpan. \m \v 35 Pues non tonal quintzitzquihtiuitzis dion amo innehmachpan nochtin tlen chanchiuah itich nochi in tlalticpactli. \m \v 36 Ica non, xonyectlachixtocan, uan nochipa ixconmonochilican Dios manamechonmatlani ixconpiacan chicaualistli namontlaxicosqueh itich nochi tlen mochiuas, uan manamechonmatlani namonuilisqueh nanmoteixpantisqueh ica yolchicaualis iixpan niConeu in Tlacatl. \p \v 37 Jesús tlahcah otlamachtaya icah in teopantli, uan youac oyaya mocauatiu icah in tipetl Olivos. \m \v 38 Uan nochtin in tocniuan san oc cualcan yoyayah icah in teopantli iccaquitiueh. \c 22 \s1 Motlahtolmacah quenih icmictisqueh Jesús \r (Mt. 26:1-5, 14-16; Mr. 14:1-2, 10-11; Jn. 11:45-53) \p \v 1 Yoahsitoya in pascuahiluitl, ihcuac in judíos quicuah pan tlen amo icpia levadura. \m \v 2 In teopixcatlayacanqueh uan in teotlamachtanih octemouayah quenih uilis icmictisqueh Jesús, uan amo ocahsiah quenih, nic oquimixmouilayah in tocniuan. \p \v 3 Ihcuacon Satanás ocalac iyolihtic Judas, naquin quiluiah Iscariote, yeh ocatca semeh nimahtlactlamome itlasalohcauan Jesús. \m \v 4 Yeh oyah oquimitato in teopixcatlayacanqueh uan nintlayacancauan in teopanpianih, uan omononotz inuan quenih ictemactis Jesús. \m \v 5 Yehuan opacqueh uan omotlahtolsintilihqueh icmactisqueh tomin. \m \v 6 Judas ohcon omocau icchiuas, uan opeu ictemoua quenih ictemactis Jesús ihcuac amo teixpan. \s1 Jesús uan nitlasalohcauan quicuah in pascuahtlacual \r (Mt. 26:17-23; Mr. 14:12-21; Jn. 13:21-30) \p \v 7 Oahsic in iluitonal ihcuac quicuah in pan tlen amo icpia levadura, uan ihcuac uilica omoniquia icmictisqueh se colelohtzin para iccuasqueh itich in pascuahiluitl. \m \v 8 Jesús oquintitlan Pedro uan Juan, oquinnauatih: \p —Xonyacan ixconchihchiuatin nochi tlen itcuasqueh itich nin pascuahiluitl. \p \v 9 Yehuan octlahtlanihqueh: \p —¿Canih itconniqui matiacan matchihchiuatin? \p \v 10 Jesús oquinnanquilih: \p —Ihcuac namoncalaquisqueh itich in altipetl, ompa nanconnamiquisqueh se tlacatl tlen icuica se tzotzocol atl. Xonyacan icuitlapan uan xoncalaquitin iuan itich in cali campa yeh calaquitiu. \m \v 11 Uan ixconiluican in chanehqui: “In toTemachtihcau cualtlahtlani: ¿Canih catqui in calihtictli campa nicuas in pascuahtlacual iuan notlasalohcauan?” \m \v 12 Yeh namechonnextilis se ueyi calihtictli ipan in cali, ya tlayectlalil, ompa ixconyectlalican nochi tlen moniquis. \p \v 13 Yehuan oyahqueh, uan ohcon ocahsitoh quemeh Jesús oquimiluih, uan occhihchiuqueh in pascuahtlacual. \s1 Jesús icpeualtia in cenahilnamicocatl \r (Mt. 26:26-29; Mr. 14:22-25; 1 Co. 11:23-26) \p \v 14 Ihcuac oahsic in hora, Jesús omotlalih icah in mesa iuan in teotlatitlanten. \m \v 15 Uan oquimiluih: \p —Ica mic tlaniquilistli yonniquia namouantzin nicuas nin pascuahtlacual achtoh que intlahyouis. \m \v 16 Innamechoniluia, acmo queman ocsipa nicuas, tlamo hasta ihcuac mochiuas in tlen mahsic Pascua ompa campa motlanauatilia Dios. \p \v 17 Ihcuacon oquian in vino, uan omotlasohcamat inauactzinco Dios, uan oquimiluih: \p —Ixconanacan nin uan ixconsepanonican. \m \v 18 Tlamilauca innamechoniluia, acmo ocsipa inconis niayo in uva, tlamo hasta ihcuac ya peuas motlanauatilis Dios. \p \v 19 Satepan oquian in pan, uan omotlasohcamat inauactzinco Dios, occocoton uan oquinmactih. Oquimiluih: \p —Nin yeh notlalnacayo tlen intemactia namopampa. Ihquin ixconchiuacan uan ica ixnechonilnamiquican. \p \v 20 Ihcuac otlamitlacuahqueh, Jesús sannoiuqui ohcon oquian in vino, uan oquihtoh: \p —Nicancah vino ictosniqui yen yancuic tlahtolsintilil tlen Dios icchiua iuan in tlacameh, tlen cana nichicaualis ica noeso tlen namopampa xauani. \p \v 21 ’Ixconmatican, naquin nechtemactis catqui nouan itich nin mesa. \m \v 22 Tlamilauca niConeu in Tlacatl yas itich in miquilistli ohcon quen Dios yoctlalih mamochiua itich. ¡Tlen quemah, ay tlasohtzintli necah naquin ictemactis niConeu in Tlacatl! \p \v 23 Ihcuacon opeuqueh icmotlahtlaniah aquih temohtih ohcon mixeuis icchiuas. \s1 ¿Aquih ocachi tlayacantoc? \p \v 24 Ihcuacon opeuqueh motlahtolixnamiquih aquih yehuan isqui ocachi tlayacantoc. \m \v 25 Jesús oquimiluih: \p —Itich nocsiquin tlalmeh in cuahcual tiquiuahqueh moteconiquih impan naquin quinnauatiah. Masqui ohcon, yehuan naquin ohcon moteconiquih, motoocaayotiah tiquiuahqueh teicnoitanih. \m \v 26 Pero namehuantzitzin amo icnamiqui ohcon nanconchiuasqueh, yehyeh naquin semeh namehuantzitzin ocachi itlah ipanti, mamochiua ocachi tzohtzocotzin, uan naquin tlayacantoc mai quemeh se tlaqueual. \m \v 27 ¿Aquih ocachi tlayacantoc? ¿Yeh naquin motlalia tlacuas noso yen tlaqueual naquin tetlamaca? ¿Xamo yeh naquin motlalia? Uan yeh neh nicah namouan quemeh se naquin tlaqueual. \p \v 28 ’Namehuantzitzin onamonmocauqueh nochipa nouan itich nochi tlen inualtlapanotiu. \m \v 29 Ica non neh innamechonmactis tiquiuahcatlanauatilis, ohcon quemeh noTahtzin onechonmactih, \m \v 30 uan namontlacuasqueh uan namonatlisqueh ompa campa intlanauatia, uan innamechonmactis chicaualis xonmotlalican itich tiquiuahcaicpalten uan xontlanauatican ipan in mahtlactlamome pantli de tocniuan tlen pouih Israel. \s1 Jesús quiluia Pedro nic yexpa quihtos amo quixmati \r (Mt. 26:31-35; Mr. 14:27-31; Jn. 13:36-38) \p \v 31 In toTecotzin noiuqui oquihtoh: \p —Simón, Simón, ixconita, Satanás onamechontlahtlan namechontlatlatiuis quemeh nitlahsolo in trigo ihcuac icchipauah. \m \v 32 Pero neh yonmotlatlautilih Dios mopampa, ontlatlautih amo mapoliui motlaniltoquilis. Uan touatzin, ihcuac ocsipa tonmoyolchicauas nonauac, ixquimonchicaua mocniuantzitzin itich in tlaniltoquilis. \p \v 33 Pedro oquiluih: \p —NoTecotzin, neh yec nicah nias mouantzin amo san manechtzacuacan mouantzin, tlamo noiuqui hasta itich miquilistli. \p \v 34 Jesús ocnanquilih: \p —Pedro, tlamilauca inmitzoniluia, axan ihcuac ayamo tzahtzi in gallo, touatzin itconihtos yexpa amo itnechonixmati. \s1 Jesús quinnahnauatia nitlasalohcauan \p \v 35 Satepan oquimiluih: \p —Ihcuac onnamechontitlan uan onnamechoniluih amo ixconuicacan tomin, dion tlen nanconcuasqueh itich in ohtli, dion ocse pantli namoticacuan, ¿max itlah onamechonpoloh? \p Yehuan otlananquilihqueh: \p —Amo, amotlen. \p \v 36 Uan Jesús oquimiluih: \p —Pero axan, naquin icpia tomin macuica, uan noiuqui macuica tlen quicuas itich in ohtli. Uan tla acah amo icpia iespada, macnamaca niololol uan macmocoui se. \m \v 37 Ohcon innamechoniluia nic moniqui mochiuas notich ohcon quemeh ihcuiliutoc itich in Teotlahtolamatl: “Uan octaqueh quemeh se tlen amo cuali ayini.”\f + \fr 22:37 \ft Is. 53:12\f* Tlamilauca, nochi tlen ihcuiliutoc de neh, yoehcoc in tonal ohcon mochiuas. \p \v 38 Yehuan oquiluihqueh: \p —ToTecotzin, nican cateh ome espadas. \p Yeh oquimiluih: \p —Ya, san xonican. \s1 Jesús yaui itich in tipetl Olivos icmonochilitiu Dios \r (Mt. 26:36-46; Mr. 14:32-42) \p \v 39 Ihcuacon Jesús oquis uan oyah, ohcon quemeh ya nochipa, itich in tipetl Olivos. Uan nitlasalohcauan iuan oyahqueh. \m \v 40 Uan ihcuac oahsitoh ompa, oquimiluih: \p —Xonmotlatlautican inauactzinco Dios manamechonmatlani amo xonuitzican ihcuac namechonyoltilanas in tlahtlacol. \p \v 41 Uan Jesús oquincauteu, uan oyah uehcatzin quemeh campa ahsi se titl ihcuac setlatimaca, uan ompa omotlancuaquitz uan opeu icmonochilia Dios. \m \v 42 Oquihtoh: \p —NoTahtzin, tla itcomoniquiltia, amo ixnechoncauili manconi nin xaloh ica tlahyouilistli. Tlen quemah, amo mamochiua tlen neh inniqui, yehyeh mamochiua tlen Tehuatzin motlaniquilitzin. \m \v 43 [Ihcuacon omonextih se iluicactlatitlantli ocmactico chicaualis. \m \v 44 Itich nitlahyouilis ocachi omotlatlautaya inauactzinco Dios, uan niitonil omocuip queh istli titzauac tlen ochipinia itich in tlali.] \p \v 45 Ihcuac omoquitzteu campa omotlatlautihtoya, oyah campa ocatcah nitlasalohcauan, uan oquimahsico cohcochtoqueh nic oquincochtlas in tlaocol. \m \v 46 Uan oquimiluih: \p —¿Tleca namoncochtoqueh? Xonmeuacan uan xonmotlatlautican inauactzinco Dios manamechonmatlani amo xonuitzican ihcuac namechonyoltilanas in tlahtlacol. \s1 Ictzitzquiah Jesús \r (Mt. 26:47-56; Mr. 14:43-50; Jn. 18:2-11) \p \v 47 Ihcuac Jesús oc ohcon otlahtohtoya, oahsitoh miqueh. In Judas, semeh nimahtlactlamome itlasalohcauan, oyaya tlaixpan, uan omotoquih inauac Jesús quixtenamiquis. \m \v 48 Jesús oquiluih: \p —Judas, ¿ica se ixtenamictli itcontemactia niConeu in Tlacatl? \p \v 49 Naquin ocatcah iuan Jesús, ihcuac oquitaqueh tlen omochiutoya, octlahtlanihqueh: \p —ToTecotzin, ¿itquimixnamiquisqueh ica espada? \p \v 50 Uan semeh nitlasalohcauan Jesús occohcocoh se itlaqueual in ueyiteopixcatlayacanqui, octiquilih niyecmapannacas. \m \v 51 Pero Jesús oquihtoh: \p —San xonican, ixquimoncauacan. \p Uan octzitzquih campa ninacas non tlacatl, uan ocpahtih. \m \v 52 Satepan Jesús opeu quimiluia in teopixcatlayacanqueh, uan nintlayacancauan in teopanpianih uan tiquiuahqueh judíos naquin octzitzquicoh: \p —¿Tleca onamoualahqueh onannechontzitzquicoh ica espadas uan ica pouitl, quemeh oisquia onancontzitzquicoh se ichtic? \m \v 53 Mostlah namouan oncatca icah in teopantli, uan yeh ompa amo onannechontzitzquihqueh. Tlamilauca, yoehcoc in hora tlen namoyohca, ihcuac in tlayouilotl icpia nichicaualis. \s1 Pedro quihtoua amo quixmati Jesús \r (Mt. 26:57-58, 69-75; Mr. 14:53-54, 66-72; Jn. 18:12-18, 25-27) \p \v 54 Ihcuacon octzitzquihqueh Jesús uan ocuicaqueh ichan in ueyiteopixcatlayacanqui. Uan Pedro san uehca oyaya icuitlapan Jesús. \m \v 55 Ompa tlahcoquiyauac otlatlatihqueh uan ocyaualohqueh in tlitl, uan ompa teuan omotlalih in Pedro. \m \v 56 Ihcuacon se siuatl tlaqueual oquitac in Pedro ompa inauac in tlitl, ocyequixitac, uan oquihtoh: \p —Nin tlacatl noiuqui iuan ocatca. \p \v 57 Pero Pedro amo ocmopantih uan oquihtoh: \p —¡Ixconmati siuatzintli, neh amo inquixmati! \p \v 58 Tipitzin satepan, ocse oquitac uan oquihtoh: \p —Touatzin noiuqui tonpoui iuan nitlasalohcauan. \p Pedro otlananquilih: \p —Amo, touatzin, neh amo inuan inpoui. \p \v 59 Quemeh se hora satepan ocse noiuqui ohcon oquihtoh: \p —Yeh milauac, nin noiuqui iuan ocatca, pues yeh galileo. \p \v 60 Pedro oquihtoh: \p —Nocnitzin, amo inmati tlenoh itcontohtoc. \p Uan sanniman ihcuac oc ohcon octohtoya, otzahtzic in gallo. \m \v 61 Ihcuacon in toTecotzin omocuip uan ocnalixitac in Pedro, uan ihcuacon yeh oquilnamic in tlahtol tlen in toTecotzin yoquiluihca: “Achtoh ihcuac tzahtzis in gallo, touatzin yexpa itconihtos amo itnechonixmati.” \m \v 62 Pedro ihcuacon oquis quiyauac uan tlailiuis otlaocolchocac. \s1 Icuitzcah uan ictacapitzouah Jesús \r (Mt. 26:67-68; Mr. 14:65) \p \v 63 In tlacameh tlen ocpixtoyah Jesús ocuitzcayah uan ocmacayah. \m \v 64 Oquixtzahtzacuqueh [uan ocmacayah itich nixayac,] uan octlahtlanayah: \p —Tla tonteotlanauatani, ¡ixtechonmatilti aquih omitzonmacac! \p \v 65 Uan ica mic ocsiqui tlensa tlahtol pitzotic octeneuayah. \s1 Jesús icuicah inauac in ueyitiquiuahcayotl judío \r (Mt. 26:59-66; Mr. 14:55-64; Jn. 18:19-24) \p \v 66 Ihcuac yotlanes, omonichicohqueh in tiquiuahqueh judíos, in teopixcatlayacanqueh uan teotlamachtanih, uan ocualicaqueh Jesús imixpan campa onichicautoya nochi non tiquiuahcayotl. Octlahtlanihqueh: \p \v 67 —Tla milauac yen teh in Cristo Temaquixtani, ¡ixtechilui! \p Jesús oquinnanquilih: \p —Tla innamechoniluis, namehuantzitzin amo nannechonniltocasqueh. \m \v 68 Uan tla itlah innamechontlahtlanis, amo nannechonnanquilisqueh [dion nannechoncahcauasqueh]. \m \v 69 Pero ipeuyan axan, niConeu in Tlacatl tolohtos iyecmapantzinco Dios naquin nochi mouilitia. \p \v 70 Ihcuacon nochtin octlahtlanihqueh: \p —¿Tla ohcon, teh quemah tiConetzin Dios? \p Jesús oquimiluih: \p —Pues namehuantzitzin ya nancontohtoqueh nic quemah nehua. \p \v 71 Ihcuacon yehuan oquihtohqueh: \p —¿Tlenoh ocachi moniqui ica macteiluican? Tla tehuan tonohmah yotcaqueh tlen oquihtoh. \c 23 \s1 Jesús icteixpantiah inauac Pilato \r (Mt. 27:1-2, 11-14; Mr. 15:1-5; Jn. 18:28-38) \p \v 1 Ihcuacon omoquitzteu nochi in tiquiuahcayotl uan ocuicaqueh Jesús inauac in Pilato. \m \v 2 Uan opeuqueh icteiluiah ihquin: \p —Nin tlacatl otcahsiqueh icpahsolohtinimi nochi Israel, techiluia amo mattlaxtlauacan impuesto inauac in ueyitiquiuahtlayacanqui César. Uan yeh inohmah moteneua mach yehua in Cristo Temaquixtani, se ueyitiquiuahqui. \p \v 3 Pilato octlahtlanih: \p —¿Max yen touatzin toninUeyitiquiuahcau in judíos? \p Jesús ocnanquilih: \p —Touatzin ohcon yotconihtoh. \p \v 4 Ihcuacon Pilato oquimiluih in teopixcatlayacanqueh uan non ompa ocatcah: \p —Amo itlah itlahtlacol incahxilia nin tlacatl. \p \v 5 Pero yehuan ocachi omotlahtolchicauayah, oquihtouayah: \p —Ica nitlamachtilis quinpahsolohtinimi in tocniuan tlen chanchiuah Judea, ohcon oualpeutah ic Galilea, uan axan yoehcoc nican. \p \v 6 Pilato, ihcuac ohcon oquicac, octlahtlan max Jesús poui Galilea. \m \v 7 Ihcuac oquimat quemah poui campa tlanauatia in Herodes, sanniman octitlan Jesús inauac; Herodes itich nonqueh tonalmeh noiuqui ocatca ompa Jerusalén. \s1 Jesús imac in Herodes \p \v 8 In Herodes simi opac ihcuac oquitac Jesús, pues yauehcau ocnictoya quitas, nic occaquia simi tlahtouah de Jesús, uan occhiaya macchiua iixpan se iluicacnescayotl. \m \v 9 Uan occhiuilaya mic tlahtlanilistli, pero Jesús amotlen ocnanquilih. \m \v 10 Noiuqui ompa ocatcah in teopixcatlayacanqueh uan teotlamachtanih tlen amo occauayah icteteiluisqueh. \m \v 11 Ihcuacon Herodes uan nisoldados tlensa occhiuilihqueh tlen ica ocpihpinautihqueh, uan ocahaquiltihqueh itlaquen queh ueyitiquiuahqui uan ica ocuitzcaqueh. Satepan Herodes ocsipa octitlan inauac in Pilato. \m \v 12 Itich non tonal opeuqueh moyecuicah Herodes uan Pilato; yehuan achtoh omococolayah. \s1 Jesús ictemactiah macmictican \r (Mt. 27:15-26; Mr. 15:6-15; Jn. 18:39–19:16) \p \v 13 Ihcuacon Pilato oquinnichicoh in teopixcatlayacanqueh, in tiquiuahqueh judíos uan nochi in tocniuan, \m \v 14 uan oquimiluih: \p —Namehuantzitzin onannechonualiquilihqueh nin tlacatl tlen nancontouah quinpahsolohtinimi in tocniuan. Uan yeh yontlahtoltih namoixpan, pero amo itlah itlahtlacol incahxilia tlen ica nanconteiluiah. \m \v 15 Noiuqui Herodes amo itlah ocahxilih, yehyeh ocsipa ocualcuip. Ica non ya nanconitah nic amotlen oquichiu tlen ica icnamiqui in miquilistli. \m \v 16 Ica non san intlanauatis mactacapitzocan, uan satepan incahcauas. \p \v 17 [Pilato ohcon oquimiluih, nic xiutica itich in pascuahiluitl ocpiaya tlen iccahcauas se naquin tzacutoc.] \m \v 18 Pero nochtin sansipa chicauac opohtzahtziqueh: \p —Ixconpohpolo non tlacatl, uan ixconcahcaua yen Barrabás. \p \v 19 Nin Barrabás otzacutoya nic oquinyacan siquin omahcocuqueh oquimixnamiqueh in romanos ompa Jerusalén, uan nic otemictih. \m \v 20 Pilato ocniquia iccahcauas Jesús, ica non yeh ocsipa octlahtouih. \m \v 21 Pero yehuan ocachi opohtzahtziah: \p —¡Ixconsohsa! ¡Ixconsohsa! \p \v 22 Pilato oquimiluih ya ic yexpa: \p —¿Tleca? ¿Tlenoh amo cuali oquichiu? Neh amo itlah incahxilia tlen ica icnamiqui in miquilistli. Ica non san intlanauatis mactacapitzocan, uan satepan incahcauas. \p \v 23 Pero yehuan yehyeh ocachi opohtzahtziah: \p —¡Ixconsohsa! \p Yehuan uan in teopixcatlayacanqueh opohtzahtziah simi, hasta namo otlatlanqueh ica tlen yehuan octlahtlaniah. \m \v 24 Ihcuacon Pilato otlatiquitih mamochiua tlen ictlahtlanih. \m \v 25 Uan occahcau in tlacatl tlen octlahtlanilihqueh maccahcaua, naquin otzacutoya nic oquinyacan omahcocuqueh in tocniuan uan nic otemictih, uan oquinmactih in Jesús macchiuacan iuan quen yehuan ocniquiah. \s1 Icsohsah Jesús \r (Mt. 27:32-44; Mr. 15:21-32; Jn. 19:17-27) \p \v 26 Ihcuac ocuicayah Jesús icsohsatiueh, ocnamiqueh se tlacatl itoocaa Simón, naquin opouia itich in ueyi altipetl Cirene, yeh oualaya den acaual, uan ocmemeltihqueh nicruz in Jesús uan octiquitihqueh mayaui icuitlapan. \p \v 27 Uan icuitlapan Jesús oyayah tlailiuis miqueh tocniuan, uan siuameh tlen simi otlaocoyayah uan ochocayah ipampa. \m \v 28 Jesús oquinnalixitac uan oquimiluih: \p —Siuatzitzin naquin namonpouih Jerusalén, amo ixnechonchoquilican, yeh xonmochoquilican yeh namehuantzitzin, uan ixquimonchoquilican namoconeuantzitzin. \m \v 29 Porque ahsis tonal ihcuac ictosqueh: “Tlateochiualpaquinih in siuameh naquin amo uilih quinpiah coconeh uan naquin amo octlalticpacnextih conetl, uan naquin amo queman otlachichitihqueh.” \m \v 30 Ihcuacon peuasqueh quihtosqueh: “¡Tipemeh ixuitzican topan, tlatilolten ixtechtlaatican!” \m \v 31 Porque tla nochi nin nechchiuiliah neh, naquin quemeh se pouitl tlen yoltoc, ¿tlenoh amo quinchiuilisqueh naquin cateh quemeh se pouitl uaqui? \p \v 32 Noiuqui iuan in Jesús oquinuicayah omen tlacameh amo cualimeh, tlen oquinuicayah quinsohsasqueh iuan Jesús. \m \v 33 Ihcuac oahsitoh campa itoocaayan Miquetzonticontlah, ompa ocsohsaqueh Jesús uan sannoiuqui non omen tlacameh amo cualimeh, se tlaopochmapan uan se tlayecmapan. \m \v 34 [Ihcuacon Jesús oquihtoh: \p —NoTahtzin, ixquimontlapohpolui, amo icmatih tlenoh icchiuah.] \p In soldados ocmotlatlanilihqueh nitilmah uan ocmoxixiluihqueh. \m \v 35 Nochi in altipetl oquitztoya, uan noiuqui hasta in tiquiuahqueh ocuitzcayah uan oquihtouayah: \p —Ocsiquin oquinpaleuih; axan noiuqui ohcon yeh mamopaleui, tla milauac yeh in Cristo Temaquixtani, itlapihpincau Dios. \p \v 36 In soldados noiuqui ocuitzcayah, uan ocahcotiquiuihqueh vino xococ. \m \v 37 Uan oquiluayah: \p —¡Tla milauac tinUeyitiquiuahcau in judíos, teh mosel ixmopaleui! \p \v 38 Tlacuac itich in cruz ocatca se tlahcuilol tlen oquihcuilohqueh ica griego, latín uan hebreo, ihquin octouaya: “Nin yeh ninUeyitiquiuahcau in judíos.” \p \v 39 Semeh in tlacameh non amo cualimeh tlen osohsatoyah, pitzotic octeneuaya in Jesús uan ocnaliluih: \p —¿Xamo ittoua mach teh itCristo Temaquixtani? ¡Pues teh mosel ixmopaleui, uan tehuan noiuqui ixtechpaleui! \p \v 40 Pero nocse ocnalahuac nic ohcon oquihtoh, oquiluih: \p —¿Teh amo ittlamouilia inauactzinco Dios, masqui noiuqui ticah itich nin tlatzacuiltil? \m \v 41 Tehuan milauac totich icnamiqui ittlahyouisqueh, uan ittlaxtlautoqueh tlen amo cuali otchiuqueh, pero nin tlacatl amitlah oquichiu tlen amo cuali. \p \v 42 Uan ompa oquiluih Jesús: \p —Jesús, ixnechonilnamiqui ihcuac tonpeuas tontlanauatis. \p \v 43 Jesús ocnanquilih: \p —Tlamilauca inmitzoniluia, axan nouan tonisqui campa tlamouisticayan. \s1 Jesús momiquilia \r (Mt. 27:45-56; Mr. 15:33-41; Jn. 19:28-30) \p \v 44 Quemeh tlahcotonal, itich nochi in tlalticpactli otlayouac, uan ohcon otlayouatoya hasta ipan yeyi hora tiotlac. \m \v 45 In tonaltzin acmo otlanextaya, uan in ueyi tilmahtli tlen ica otlahcoxiliutoya in teopantli otlahcotzayan. \m \v 46 Ihcuacon Jesús chicauac otzahtzic, oquihtoh: \p —¡NoTahtzin, momactzinco incaua noespíritu! \p Ihcuac ohcon oquihtoh, omihyocau uan ohcon omomiquilih. \p \v 47 Ihcuac in soldadohtlayacanqui oquitac tlen omochiu, opeu icuehcapantlalia Dios, oquihtoh: \p —Tlamilauca, nin tlacatl amotlen tlahtlacol ocpiaya. \p \v 48 Uan nochtin in tocniuan tlen omonichicohcah oquitaqueh tlen omochiu, omocuipqueh melpanmacatiueh ica tlaocol. \m \v 49 Pero nochtin naquin oquixmatiah Jesús, uan teuan in siuameh tlen iuan oualayah desde Galilea, san uehca ocnalitztoyah tlen omochiuaya. \s1 Iccauatiueh Jesús itich in ticochtli \r (Mt. 27:57-61; Mr. 15:42-47; Jn. 19:38-42) \p \v 50 Ocatca se tlacatl itoocaa José, [opouia Arimatea,] yeh se tlacatl cuali conetl uan yolchipauac, uan yeh opouia itich in ueyitiquiuahcayotl judío. \m \v 51 Pero amo ocuilitac tlen nocsiquin tiquiuahqueh ocyoluihqueh icchiuasqueh uan occhiuqueh. In José yeh opouia Arimatea, se altipetl tlen poui itich in tlalmeh Judea, uan yeh occhiaya in tonal ihcuac peuas mahsic tlanauatis Dios. \m \v 52 Yeh oyah inauac in Pilato octlahtlanito nitlalnacayo Jesús. \m \v 53 Satepan octimouih den cruz, ocquiquimiloh ica se linohtilmahtli, uan occauato itich se miqueticochtli tlen occhiuqueh ipoxpan se ueyi titl campa ayamo acah octlalayah. \m \v 54 Non tonal in judíos ocyectlalayah nochi, nic itich non tiotlac yopeuaya in moseuilistonal. \p \v 55 In siuameh tlen iuan oualayah Jesús desde Galilea, oyahqueh icuitlapan José uan oquitaqueh in miqueticochtli, uan oquitaqueh quen ompa octlalihqueh nitlalnacayo Jesús. \m \v 56 Ihcuac yomocuipatoh, ocyectlalihqueh siqui ahuiyactli uan pahtli tlen quimohxiliah in miquemeh. Uan omoseuihqueh itich moseuilistonal, ohcon quemeh quintiquitia in tlanauatil. \c 24 \s1 Jesús yancuicayoli \r (Mt. 28:1-10; Mr. 16:1-8; Jn. 20:1-10) \p \v 1 Itich nipeuyan in semana, yec oc cualcan, ninqueh siuameh oyahqueh octatoh in ticochtli, ocuicayah in ahuiyactli tlen yocyectlalihcah, [uan teuan oyayah ocsiqui siuameh]. \m \v 2 Ihcuac oahsitoh, oquitaqueh in titl tlen ica ocaltentzacutoya in ticochtli yoquihcuanihcah. \m \v 3 Uan ihcuac ocalaqueh tlahtic, amo ocahsiqueh nitlalnacayo in toTecotzin Jesús. \m \v 4 Ihcuacon yehuan hasta queh otlalcauqueh, uan san ihcuac oquintaqueh innauac ihihcatoqueh ome tlacameh, nintlaquen opitlania. \m \v 5 Uan quen simi omomohtihqueh, omixtlalpanohqueh itich in tlali, uan in tlacameh oquimiluihqueh: \p —¿Tleca nancontemouah tlatzalan in miquemeh naquin yoltoc? \m \v 6 Acmo nicancah, tla yeh yoyancuicayol. Ixconilnamiquican tlen onamechoniluih ihcuac oc ocatca ompa Galilea. \m \v 7 Onamechoniluih: “NiConeu in Tlacatl icpia tlen ictemactisqueh inmac tlalticpactlacameh tlahtlacouanih, uan icsohsasqueh, masqui ohcon, ipan yeyi tonal yancuicayolis.” \p \v 8 Ihcuacon in siuameh oquilnamiqueh tlen Jesús yoquimiluihca. \m \v 9 Uan ihcuac yomocuipqueh den ticochtli, oquinnonotzatoh non mahtlactlanse teotlatitlanten uan nocsiquin itlasalohcauan Jesús nochi nin tlen omochiu. \m \v 10 Naquin oquinmatiltitoh in teotlatitlanten tlen yomochiu yeh yen María Magdalena, in Juana, María nimaman Jacobo, uan nocsiquin siuameh naquin inuan ouiah. \m \v 11 Pero in teotlatitlanten amo oquinniltocaqueh in siuameh, san ocahauilcaqueh nintlahtol. \p \v 12 Pero Pedro omoquitzteu, uan omotlaloh uan oyah campa in ticochtli. Uan ihcuac onaltlachix, tlahtic oquitac sayeh in tilmahtli. Uan omocuip icmotetzauihtiu tlen omochiu. \s1 Jesús quinmonextilia ome itlasalohcauan \r (Mr. 16:12-13) \p \v 13 Itich non tonal, ome itlasalohcauan Jesús onihnintayah itich in ohtli tlen ahsi Emaús, se altipetl tlen uehca ocatca quemeh mahtlactlanse kilómetro de Jerusalén. \m \v 14 Uan ocmononotztayah nochi tlen omochiu. \m \v 15 Ihcuac yehuan omononotztayah uan ocmixyehyecoltihtayah tlen omochiu, Jesús omotoquih innauac uan opeu inuan nihnimi. \m \v 16 Pero yehuan amo ouiliah quixmatih, pues queh oisquia itlah oquimixtzacutoya tlen amo oquincauaya maquixmatican. \m \v 17 Ihcuacon Jesús oquintlahtlanih: \p —¿Tlenoh nanconmononotztiueh? \p Yehuan omomanqueh, uan omotaya nic tlaocoyah. \m \v 18 Semeh yehuan naquin itoocaa Cleofas, ocnanquilih: \p —¿De nochi naquin ocahcalaquicoh Jerusalén, queutoc san yen touatzin naquin amo itconmati tlen omochiu ompa itich ninqueh tonalmeh? \p \v 19 Ihcuacon Jesús oquintlahtlanih: \p —¿Tlenoh omochiu? \p Yehuan ocnanquilihqueh: \p —Non tlen ipan omochiu in Jesús de Nazaret, tlen ocatca se teotlanauatani chicaualiseh itich nichiualis uan itich nitlahtol, naquin ocpiaya niteyequitalis Dios, uan nochtin in tocniuan ohcon ocmatqueh. \m \v 20 Pero in teopixcatlayacanqueh uan in totiquiuahcauan octemactihqueh itich miquilistli, uan ocsohsaqueh. \m \v 21 Tehuan otchiayah yehua oisquia itemaquixtihcau Israel, uan yeh axan yopanoc yeyi tonal omochiu non. \m \v 22 Pero noiuqui siquin siuameh tlen pouih touan otechmohcacalaquicoh, yehuan san oc cualcan ouiah campa in ticochtli, \m \v 23 uan nic amo ocahsiqueh nitlalnacayo in Jesús, oualmocuipqueh cualtohtiueh mach oquimitaqueh iluicactlatitlanten tlen oquimiluihqueh yoltoc in Jesús. \m \v 24 Uan siquin non iuan itpouih oyahqueh icah in ticochtli, uan oquitaqueh ohcon quemeh in siuameh yoquimiluihcah, pero in Jesús amo oquitaqueh. \p \v 25 Ihcuacon Jesús oquimiluih: \p —¡Namehuantzitzin amo namontlayoluilisehqueh, uan namoncuachicauaqueh quen amo nanconniltocah nochi tlen in teotlanauatanih yoctematiltihcah! \m \v 26 ¿Xamo omoniquia macpano nochi non in Cristo Temaquixtani, uan satepan calaquis itich nimouisticachantzin? \p \v 27 Ihcuacon opeu quimahsicamatiltia nochi tlen ompa itich in Teotlahtolamatl yoihcuiliutoya de yeh, opeu ica nitlahcuilol Moisés uan satepan ica nochi nitlahcuiloluan in teotlanauatanih. \p \v 28 Yoahsitayah itich in altipetl campa yehuan oyayah, uan Jesús omochiu quemeh oisquia yaui ocachi uehca. \m \v 29 Pero yehuan occhiualtihqueh inuan mamocaua, oquiluihqueh: \p —Xonmocaua touan, ixconita ya tiotlaquixtoc, uan ya peuas tlayouas. \p Jesús ocalac uan omocau inuan. \m \v 30 Uan ihcuac ocatca inuan icah in mesa ya tlacuasqueh, oquian in pan uan omotlasohcamat inauactzinco Dios, occocoton uan oquinmactih. \m \v 31 Ihcuacon omotlapohqueh nimixtololouan uan oquixmatqueh nic yen Jesús. Pero yeh niman opoliu imixpan uan acmo oquitaqueh. \m \v 32 Uan ocmosepaniluayah: \p —¿Xamo otmachilayah itlah itich in toyolo quen otechualnonotztaya itich in ohtli uan otechahsicamatiltaya tlen quihtoua in Teotlahtolamatl? \p \v 33 Sanniman omoquitzteuqueh uan omocuipqueh oyahqueh Jerusalén. Ompa oquimahsitoh onichicautoyah in mahtlactlanse teotlatitlanten, uan nocsiquin tlen ompa inuan ocatcah. \m \v 34 Uan non onichicautoyah oquimiluihqueh: \p —¡In toTecotzin milauac yomoyancuicayolitih, uan omonextih inauac in Simón! \p \v 35 Ihcuacon non omen oquinnonotzqueh tlen oquinpanoc itich in ohtli, uan quen oquixmatqueh Jesús ihcuac occocoton in pan. \s1 Jesús quinmonextilia nitlasalohcauan \r (Mt. 28:16-20; Mr. 16:14-18; Jn. 20:19-23; Hch. 1:6-8) \p \v 36 Oc ocmononotztoyah nochi non, ihcuac Jesús omonextih intlahcoyan yehuan, uan oquimiluih: \p —¡In seuilistli mai namouantzin! \p \v 37 Yehuan omomohtihqueh uan omohcamiquiah, ocyoluayah oquihitztoyah se ehecatl. \m \v 38 Pero yeh oquimiluih: \p —¿Tleca namonmomohtiah, uan tleca namonyolometih? \m \v 39 Ixquimonitacan nomauan uan nocxiuan. Yeh nehua. Ica namomauan ixconmachilican uan ixconitacan, se ehecatl amo icpia itlalnacayo dion iomiyo, quemeh neh nannechonitah inpia. \p \v 40 Ihcuac ohcon oquimiluih, oquinnextilih nimauan uan nicxiuan. \m \v 41 Pero quen simi opactoyah uan oc ocmotetzauihtoyah, ayamo ocniltocayah. Ica non oquimiluih: \p —¿Nanconpiah nican itlah tlacual? \p \v 42 Yehuan ocmactihqueh tzocotzin pescado tlicoicusic [uan siqui nicutli]. \m \v 43 Yeh oquian uan oquicuah ompa imixpan. \m \v 44 Uan Jesús oquimiluih: \p —Nochi nin tlen yopanoc, yehua tlen yonnamechonnonotz ihcuac oc namouan oncatca. Onnamechoniluih nic ocpiaya tlen mochiuas nochi tlen ihcuiliutoc de neh itich nitlahcuilol Moisés, itich nintlahcuiloluan in teotlanauatanih uan itich in Salmos. \p \v 45 Ihcuacon oquintlapouilih nimahsicamatilis uan ohcon oquichiu macahsicamatican in Teotlahtolamatl, \m \v 46 uan oquimiluih: \p —Ohcon ya ihcuiliutoc [uan ohcon omonic]: In Cristo Temaquixtani tlahyouis,\f + \fr 24:46 \ft Is. 53:1-12\f* uan yancuicayolis itich miquilistli ipan yeyi tonal.\f + \fr 24:46 \ft Os. 6:2\f* \m \v 47 Uan noiuqui ihcuiliutoc: Ica nitoocaatzin motematiltis nic moniqui semoyolcuipas uan catqui tetlapohpoluilis den tlahtlacol, uan non peuas motematiltis nican Jerusalén, uan satepan ic nouiyan itich nochi in tlalticpactli. \m \v 48 Uan yen namehuantzitzin naquin onanconitaqueh nochi uan naquin nancontematiltisqueh. \m \v 49 Ixconmatican, neh incualtitlanis namotich tlen Dios omoyectencau. Ica non, oc xonican nican Jerusalén, ixconchiacan manamechonquenti Dios in chicaualis tlen ualeua iluicac. \s1 Jesús mouica iluicac \r (Mr. 16:19-20; Hch. 1:9-11) \p \v 50 Satepan Jesús oquinquixtih nitlasalohcauan de Jerusalén uan oquinuicac ic campa in altipetl Betania. Ompa oquimahcocu nimauan uan oquinmactih nitlateochiualis. \m \v 51 Ihcuac oc oquinteochiutoya omahcocu imixpan, uan Dios octlehcoltih iluicac. \m \v 52 Yehuan octlacachiuqueh, uan satepan omocuipqueh oyahqueh Jerusalén tlailiuis pactiueh. \m \v 53 Uan nochipa ocatcah icah in teopantli ocuehcapantlalayah uan octlacachiuayah Dios. Amén.