\id ACT \h HECHOS \toc1 Tlen occhiuqueh in teotlatitlanten Hechos \toc2 Hechos \toc3 Hch. \mt2 Tlen occhiuqueh in teotlatitlanten \mt1 Hechos \c 1 \s1 Lucas ictlahcuiluilia in Teófilo \p \v 1 Itich non achtoh amatl, touatzin Teófilo, onquihcuiloh nochi tlen Jesús oquichiu uan otlamachtih, desde quen opeu nitiquiu, \m \v 2 hasta ihcuac omouicac iluicac uan oquinnahnauatihteu niteotlatitlancauan naquin oquinpihpin ica tlen in Espíritu Santo octlayoluilisyacan. \s1 Jesús moyectencaua cualtitlanis in Espíritu Santo \p \v 3 Ninqueh iteotlatitlancauan oquinmonextilih satepan ihcuac ocmomictilihqueh. Omepoual tonal omonextaya innauac, uan oquinnextilaya nic milauac yoltoc uan oquinnonotzaya nitiquiuahcayo Dios. \p \v 4 Ihcuac oc inuan ocatca, Jesús oquinnauatih: \p —Amo xonyacan de Jerusalén, ixconchiacan mamochiua tlen noTahtzin omoyectencautzinoh, tlen neh yonnamechonnonotz. \m \v 5 Tlamilauca, Juan yeh otlacuatequih ica atl, pero namehuantzitzin ipan quesqui tonalmeh Dios namechoncuatequis ica in Espíritu Santo. \s1 Jesús mouica iluicac \r (Mr. 16:19-20; Lc. 24:50-53) \p \v 6 Nochtin tlen omonichicohcah iuan Jesús, octlahtlanihqueh: \p —ToTecotzin, ¿xamo ya axan itconquixtis Israel temac uan itconcuipilis nitiquiuahcayo? \p \v 7 Jesús oquinnanquilih: \p —Amo namotichtzin catqui nanconmatisqueh quemanian noso tlen tonal noTahtzin ocomotlalilih mamochiua non, ica Yehuatzin nichicaualitzin. \m \v 8 Tlen quemah, ixconmatican, ihcuac namotichtzin uitz in Espíritu Santo, nanconsilisqueh chicaualistli uan nannechontematiltisqueh itich Jerusalén, uan itich in altipemeh tlen pouih Judea, Samaria, uan hasta campa itlamiyan in tlalticpactli. \p \v 9 Ihcuac Jesús oquintlaminonotz, Dios octlehcoltih Jesús imixpan nochtin, uan se mixtli ocyaualoh uan acmo oquitaqueh. \m \v 10 Ihcuac oc oquitztoyah quen Jesús oyahtoya iluicac, omonextihqueh ome tlacameh, istac tlaquentoqueh, \m \v 11 uan oquimiluihqueh: \p —Galileos, ¿tleca oc namonahcotlachixtoqueh iluicac? Nin Jesús naquin ometzticatca namouantzin uan naquin axan ocomouiquilihqueh iluicac, ocsipa ualmouicas ohcon quemeh onanconitaqueh omouicac. \s1 Nitlasalohcauan Jesús icchiah in Espíritu Santo \p \v 12 Ihcuacon nitlasalohcauan Jesús omocuipqueh den tipetl Olivos oyahqueh Jerusalén. In tipetl amo uehca omotaya iuan Jerusalén, san quemeh tlen in tlanauatil judío tecauilia masenihnimi itich moseuilistonal. \m \v 13 Ihcuac oahsiqueh Jerusalén, otlehcoqueh campa ochanchiuayah, itich in calihtictli tlen ocatca ipan in ome nipantli. Yehuan yen Pedro, in Juan, in Jacobo, in Andrés, in Felipe, in Tomás, in Bartolomé, in Mateo, in Jacobo iconeu in Alfeo, in Simón non poui iuan Zelotes, uan in Judas teconeu de Jacobo.\f + \fr 1:13 \ft Siquin tlahcuilolten quihtouah “uan Judas icniu in Jacobo”.\f* \m \v 14 Nochtin yehuan sansican omonichicouayah uan omotemacayah icmonochiliah Dios, sansican iuan in siuameh, iuan in María nimaman Jesús, uan iuan nicniuan Jesús. \s1 Icpihpinah yen Matías ipatca in Judas \p \v 15 Uan itich nonqueh tonalmeh Pedro omoman intlahcoyan in tocniuan. Quemeh se ciento uan simpoual (120) tocniuan ompa ocatcah. Uan Pedro oquimiluih: \p \v 16 —Nocniuantzitzin, ocpiaya uilica mochiuas tlen ihcuiliutoc itich in Teotlahtolamatl, tlen in Espíritu Santo octematiltih ica nitlahtol in David den Judas, naquin oquinyacan tlen octzitzquihqueh in Jesús, \m \v 17 uan yeh touan opouia, uan touan otiquitia. \m \v 18 (In Judas ica in tomin tlen octlaxtlauihqueh ica niamocualyo, octlaxtlau se tlali. Uan ompa ouitz ica nitzonticon uan otzayan nipox, uan ocuitlaxcolquis. \m \v 19 Ihcuac ocmatqueh tlen ochanchiuayah Jerusalén, octoocaayotihqueh in tlali Hacéldama, ica nintlahtol ictosniqui Istlal.) \m \v 20 Pues itich in Teotlahtolamatl Salmos ihcuiliutoc: \q1 Nicalihtic mamocuipa tlalcaualpan, \q1 amacah ompa machanchiua.\f + \fr 1:20 \ft Sal. 69:25\f* \m Noiuqui quihtoua: \q1 Ocse macsili nitiquiu.\f + \fr 1:20 \ft Sal. 109:8\f* \p \v 21 ’Axan, nican cateh tocniuan naquin touan oninimiah nochipa ihcuac in toTecotzin Jesús touan ocatca, \m \v 22 desde ihcuac Juan occuatequih in Jesús hasta ihcuac Jesús omouicac iluicac. Moniqui semeh yehuan mapoui quemeh semeh tehuan, uan sansican mattematiltican nic Jesús omoyancuicayolitih. \p \v 23 Ihcuacon oquinpihpinqueh omen: José Barsabás, naquin octoocaayotayah Justo, uan in Matías. \m \v 24 Uan ihquin octlatlautihqueh Dios: \p —ToTecotzin, Tehuatzin nochtin ittechonyolohixmati. Ixconnexti semeh ninqueh omen catliyeh yotconpihpin, \m \v 25 uan ohcon macana in tiquitl isqui teotlatitlantli ipatca in Judas, naquin oquicau nitiquiu uan oyah campa poui. \p \v 26 Ihcuacon itich se tapalcatl oquintzitzilohqueh ome titzitzin uan otlatlan nitiu in Matías, uan in tlaniltocanih ocpouqueh quemeh se teotlatitlantli quemeh in mahtlactlanse teotlatitlanten. \c 2 \s1 Ehco in Espíritu Santo \p \v 1 Ihcuac oehcoc in iluitonal Pentecostés, nochtin in tlaniltocanih onichicautoyah sansican itich se cali. \m \v 2 Uan san ihcuac omocac otlaihcoyocac iluicac quemeh ihcuac chicauac eheca, uan nochi omocalten itich in calihtictli campa ocatcah. \m \v 3 Uan omotaqueh queh tliminten mocuicuih, uan impan sehse yehuan omotlalicoh. \m \v 4 Uan nochtin oyolpiyauqueh ica in Espíritu Santo, uan opeuqueh tlahtouah tlatlamantli tlahtol, ohcon quemeh in Espíritu Santo oquinmactaya matlahtocan. \p \v 5 Itich nonqueh tonalmeh, ompa Jerusalén omotepaluihtoyah judíos cuali tlatlacamatinih inauactzinco Dios, tlen oualahqueh ic nouiyan itich in tlalticpactli. \m \v 6 Ihcuac yehuan ohcon occaqueh chicauac otlaihcoyocac, omonichicohqueh tlailiuis miqueh, uan amo ocmatiah tlenoh mochiutoc, pues yehuan sehse oquincaquiah tlahtouah ohcon quemeh yehuan nintlahtol. \m \v 7 Ocmohcaitayah uan ocmotetzauayah, opeuqueh quihtouah: \p —¿Quenat amo galileos nochtin tlen tlahtohtoqueh? \m \v 8 ¿Uan quenih sehse tehuan itquincaquih tlahtouah ica in totlahtol tlen tehuan ica otnesqueh? \m \v 9 Uan yeh tlen nican itcateh itualeuah itich miqueh tlalmeh: Partia, Media, Elam, siquin nican cateh tlen pouih Mesopotamia, Judea, Capadocia, Ponto, Asia, \m \v 10 Frigia, Panfilia, Egipto, uan tlalmeh tlen pouih África tlen cateh ocachi nepa de Cirene, cahcalaquinih romanos, judíos uan tlen ocsilihqueh in tlaniltoquilistli judío, \m \v 11 cateh nican tlen pouih Creta uan Arabia, uan yeh nochtin itquincaquih tlahtouah ica in totlahtol uan techiluiah in uehueyi chiualisten tlen icchiua Dios. \p \v 12 Nochtin ocmosintetzauihqueh uan amo ocmatiah tlenoh icyoluisqueh, opeuqueh icmosepantlahtlaniah: \p —¿Tlenoh isqui ictosniqui nochi nin? \p \v 13 Ocsiquin oquinpinauayah uan octouayah: \p —Necateh iuintitoqueh. \s1 Pedro quinnohnotza in tocniuan \p \v 14 Ihcuacon Pedro omoman inuan in mahtlactlanse teotlatitlanten, uan chicauac oquimiluih in tocniuan tlen ompa omonichicohcah: \p —Judíos uan tocniuantzitzin tlen namonpouih Jerusalén, ixconcaquican notlahtol, innamechonahsicamatiltis tlen panotoc. \m \v 15 Ninqueh tlacameh amo iuintitoqueh, quemeh namehuantzitzin nanconyoluiah, pues yaquin chicunaui hora cualcan itcateh. \m \v 16 Tla yeh tlen mochiutoc yen tlen oquihtoh in teotlanauatani Joel: \q1 \v 17 Ic itlamiyan in tonalmeh ihquin mochiuas, quihtoua Dios, \q1 incualtitlanis noEspíritu itich nochtin in tlacameh; \q1 namotelpocauan uan namochpocauan ictematiltisqueh tlahtol tlen neh inquinmactis, \q1 namotelpocauan quintasqueh nescayomeh de Dios, \q1 uan tlen ya tetahtzitzin iccochihitasqueh nescayomeh de Dios. \q1 \v 18 Itich nonqueh tonalmeh incualtitlanis noEspíritu itich notlaqueualuan, tlacameh uan siuameh, \q1 uan yehuan ictematiltisqueh tlahtol tlen neh inquinmactis. \q1 \v 19 Inchiuas uehueyi tetzauimeh iixco in iluicac, \q1 uan nescayomeh itich in tlalticpactli: \q1 istli uan tlitl, uan mic poctli. \q1 \v 20 In tonaltzin mocuipas tlayouilotl, \q1 uan metztli mocuipas istli, \q1 ihcuac ya ehcotos in tonal ihcuac uitz in toTecotzin, \q1 non tonal isqui ueyi uan mouistic. \q1 \v 21 Uan nochi naquin icmonochilis nitoocaatzin in toTecotzin macmaquixti, Yehuatzin icmaquixtis.\f + \fr 2:21 \ft Joel 2:28-32\f* \p \v 22 ’Namonochtintzitzin tlen namonpouih Israel, ixconcaquican nin tlahtol tlen innamechoniluis: Jesús tlen poui Nazaret ocpiaya niteyequitalitzin Dios. Uan Dios onamechonnextilih non ica uehueyi iluicacchiualisten, tetzauimeh uan nescayomeh tlen Jesús oquichiu, quemeh namehuantzitzin ya nanconmatih. \m \v 23 Uan nin Jesús namehuantzitzin onancontemactihqueh itich miquilis inmac in tlahtlacouanih, macsohsacan itich cruz. Ohcon oyah tlatemactil ica nitlaniquilitzin Dios, naquin yocmatia nic ohcon mochiuas. \m \v 24 Masqui ohcon, Dios oconyancuicayolitih uan ocmaquixtih itich in toneualistli den miquilistli.\f + \fr 2:24 \ft Nin uili se cahsicamati noiuqui “ocmaquixtih den chicaualistli den miquilistli”.\f* Pues in miquilis amo oquipix chicaualis icmocauis imac. \m \v 25 Ixconcaquican tlen oquihtoh in totatah David de Jesús: \q1 Nochipa inpia Dios queh noteyacancatzin; \q1 Yehuatzin metzticah nonauac, amo queman itlah nechuitzitis. \q1 \v 26 Ica non paqui noyolo, \q1 uan inmitzoncuicatia ica paquilistli. \q1 Notlalnacayo moseuis ica mic yolchicaualis; \q1 \v 27 nic inmatoc Tehuatzin amo itnechmocauilis campa cateh in miquemeh, \q1 uan amo itcomocauilis maihtlacaui nitlalnacayo moTlapihpincatzin. \q1 \v 28 Otnechonnextilih moohtectzin campa cah yolilis, \q1 uan inyolpaquilistemis nic nisqui monauactzinco.\f + \fr 2:28 \ft Sal. 16:8-11\f* \p \v 29 ’Nocniuan judíos, cuali itmatoqueh nic in totatah David omomiquilih uan octlalitoh itich in ticochtli, uan oc axan nican tooctoc. \m \v 30 Pero in David ocatca teotlanauatani, uan ocmatoya nic Dios omoyectencau inauac, oquiluih nic se naquin oneuas de yeh [isqui in Cristo Temaquixtani uan] mocauas ueyitiquiuahqui quemeh yeh. \m \v 31 David yoquitztoya nic in Cristo Temaquixtani yancuicayolis, uan ica non oquihtoh Yehuatzin amo icmocauilis campa cateh in miquemeh uan amo iccauas maihtlacaui nitlalnacayo. \m \v 32 Uan Yehuatzin yen Jesús naquin Dios ocyancuicayolitih, nochtin tehuan yec ottaqueh uan ittematiltiah. \m \v 33 Uan ohcon Dios ocuehcapantlalih Jesús uan octlalih iyecmapantzinco, uan ocmactih in Espíritu Santo tlen Yehuatzin Dios omoyectencau techonmactis, uan axan Jesús yocoualtemactih nin tlen axan nanconitah uan nanconcaquih. \m \v 34 Ixconmatican, amo yen David naquin otlehcoc iluicac, pero yeh in David oquihtoh: \q1 In toTeco Dios oquiluih noTecotzin: \q1 “Xonmotlalihtzino noyecmapan \q1 \v 35 uan inquintlalis itlampa mocxitzitzin aquihqueh mitzoncocoliah.”\f + \fr 2:35 \ft Sal. 110:1\f* \p \v 36 ’Cuali ixconmatican, namonochtintzitzin tlen namonchanchiuah nican Israel: Yehuatzin Jesús naquin namehuantzitzin onanconsohsaqueh, Dios ocmotlalilihtzinoh mai toTecotzin uan Cristo toTemaquixtihcatzin. \p \v 37 Tlen ompa omonichicohcah, ihcuac ohcon occaqueh, temohtih oyoltlaocoxqueh. Uan oquintlahtlanihqueh in Pedro uan nocsiquin teotlatitlanten: \p —Tocniuan, ¿tlenoh moniqui itchiuasqueh? \p \v 38 Pedro oquinnanquilih: \p —Xonmoyolcuipacan inauactzinco Dios, uan sehse namehuantzitzin xonmocuatequican ica nitoocaatzin Jesucristo; ohcon nanconahsisqueh tetlapohpoluilis itich namotlahtlacol, uan nanconsilisqueh in Espíritu Santo, tlen Dios namechontlaocolis. \m \v 39 Pues nin tlen Dios omoyectencau cah para namehuantzitzin uan namoconeuan, uan nochtin naquin cateh uehca, uan nochtin naquin Dios comoniquiltis quinnotzas. \p \v 40 Ica nin uan ocsiquin miqueh tlahtolten, Pedro oquinnonotz uan oquinyolchicauaya, oquimiluaya: \p —Xonquisacan itzalan ninqueh tlalticpactlacameh tlahtlacouanih, xonmomaquixtican. \p \v 41 Naquin ocsilihqueh nitlahtol omocuatequihqueh. Uan non tonal omomiquiltihqueh in tlaniltocanih quemeh yeyi mil tocniuan. \m \v 42 Nochtin omochicauayah itich nintlamachtilis in teotlatitlanten, uan omonichicouayah sansican, occocotonayah in pan uan octlatlautayah Dios. \s1 Ihquin ochanchiuayah in tlen achtoh tlaniltocanih \p \v 43 Nochtin in tocniuan otlamouilayah ica in tetzauimeh uan nescayomeh tlen occhiuayah in teotlatitlanten. \m \v 44 Nochtin naquin otlaniltocaqueh ocpiayah san se intlayoluilis uan ocmosepanxiluayah tlen imaxca. \m \v 45 Ocnamacayah tlen ocpiayah uan ocmosepanxiluayah in tomin ohcon quemeh oquinpolouaya. \m \v 46 Amo occauayah mostlah omonichicouayah icah in teopantli. Uan itich ninchahchan occocotonayah pan uan osepantlacuayah ica paquilistli uan ica yolchipaualistli. \m \v 47 Octlacachiuayah Dios, uan nochtin in tocniuan oquinyequitayah. Uan mostlah in toTecotzin oquinmiquiltaya in tlaniltocanih ica naquin Yehuatzin oquinmaquixtihtaya. \c 3 \s1 Pedro uan Juan icpahtiah se tlacatl uilanqui \p \v 1 Se tonal Pedro uan Juan oyahqueh icah in teopantli ipan yeyi hora tiotlac, ihcuac nochtin judíos ictlatlautiah Dios. \m \v 2 Ompa ocatca se tlacatl naquin ones uilanqui uan mostlahtica ocuicayah icah in teopantli campa in caltentli tlen ictoocaayotiah Cuacualtzin Caltentli. Ompa octlalayah macmihtlani tomin innauac naquin ocalaquiah ompa. \m \v 3 Yeh, ihcuac oquitac in Pedro uan Juan yocalaquisquiah icah in teopantli, oquintlahtlanilih tomin. \m \v 4 Pedro uan Juan oquixitaqueh, uan in Pedro oquiluih: \p —¡Ixtechonita! \p \v 5 In uilanqui oquimixitac, ocyoluih itlah ocsilisquia. \m \v 6 Pero in Pedro oquiluih: \p —Amo inpia plata dion oro tlen inmitzonmactis. Tlen quemah, tlen inpia inmitzonmactia: ica nitoocaatzin Jesucristo de Nazaret, xonmoquitzteua uan xonnihnimi. \p \v 7 Uan octzitzquih itich niyecma uan ocquitzteu. Sanniman omochicauqueh nicxiuan uan nixoquichtlan, \m \v 8 oahcotzicuin uan omosinquitz, uan opeu ninimi. Uan inuan ocalac icah in teopantli, nihnintiu uan ahcotzicuintiu uan ictlacachiutiu Dios. \m \v 9 Nochtin in tocniuan oquitaqueh onihnintaya uan octlacachiuaya Dios. \m \v 10 Uan oquixmatqueh nic yehua omotlalaya icaltenco in teopantli tlen ictoocaayotiah Cuacualtzin Caltentli uan ocmihtlanaya tomin. Uan tlailiuis ocmotetzauihqueh uan omomohtihqueh ica tlen omochiu. \s1 Pedro quinnohnotza campa in caluilantli tlen itoocaa iCaluilan in Salomón \p \v 11 Nochtin in tocniuan ocmotetzauihqueh uan omotlalohqueh omonichicotoh innauac, ompa campa quiluiah iCaluilan in Salomón. Naquin ocatca uilanqui acmo oquincauaya in Pedro uan Juan. \m \v 12 Ihcuac in Pedro oquimitac in tocniuan omonichicohqueh, oquimiluih: \p —Israelitas, ¿tleca nanconmotetzauiah tlen omochiu? ¿Tleca nantechonitah uan nanconyoluiah tehuan otquitzteuqueh nin tlacatl ica in tochipaucaninimilis noso ica in tehuan in tochicaualis? \m \v 13 Tlayeh ixconmatican, niDios Abraham, in Isaac, uan in Jacob, ninDios in toyauehcautahuan, ica nin chiualistli ocuehcapantlalih niConetzin Jesús, naquin namehuantzitzin onancontemactihqueh imac in tiquiuahqui Pilato, uan amo onanconniqueh maccahcaua ihcuac yeh oquihtoh iccahcauas. \m \v 14 Namehuantzitzin amo onanconniqueh nin tlacatl imouisticaaxcatzin Dios, naquin yec nichiualitzin, uan yehyeh onancontlahtlanqueh maccahcauacan se temictani. \m \v 15 Uan ohcon onanconmictihqueh naquin itich ualeua in yolilistli. Masqui ohcon ixconmatican, Dios ocyancuicayolitih itich miquilistli; uan tehuan nochi non yec ottaqueh uan ittematiltiah. \m \v 16 Uan ixconmatican, in tlaniltoquilis inauac nitoocaatzin Jesús, yehua tlen yocpahtih nin tlacatl naquin nanconitah uan nanconixmatih. Nin tlaniltoquilis ualeua inauactzinco, uan yehua tlen mahsic yocpahtih namoixpan. \p \v 17 ’Axan, nocniuantzitzin, neh inmati nic ihcuac onanconmictihqueh Jesús, namehuantzitzin uan namotiquiuahcauan amo onanconmatiah tlenoh onanconchiutoyah. \m \v 18 Pero ohcon Dios ocomochiuilih tlen oconmihtaluih yauehcau, ihcuac in teotlanauatanih octematiltihqueh nic in Cristo Temaquixtani icpia tlen tlahyouis. \m \v 19 Ica non, xonmoyolcuipacan uan xouiquih inauactzinco Dios, uan ohcon Yehuatzin namechontlapohpoluis namotlahtlacol, uan namechonmactis yolseuilistonalmeh, \m \v 20 uan namechoualtitlanilis in Cristo Temaquixtani, yen Jesús naquin Dios achtohtica yocmopihpinilih cualtitlanis namonauac. \m \v 21 Axan in Cristo Temaquixtani uilica moniqui isqui iluicac, hasta ihcuac Dios icyectlalis nochi in tlensa. De nochi non Dios otechmatiltih ica in teotlanauatanih iaxcauan Yehuatzin naquin ochanchiuqueh yauehcau. \m \v 22 Moisés ihquin oquimiluih in toyauehcautahuan: “De namochancaicniuan namoTecotzin Dios namechoualtitlanilis se teotlanauatani quemeh neh. Ixconchiuacan nochi tlen yeh namechoniluis. \m \v 23 Uan nochi naquin san icsihsimati non teotlanauatani, Dios icpohpolos de Israel.”\f + \fr 3:23 \ft Dt. 18:15, 19\f* \p \v 24 ’Sannoiuqui nochtin in teotlanauatanih, opeu ica Samuel uan tlen ochanchiuqueh satepan, nochtin octematiltihqueh tlen mochiutoc itich ninqueh tonalmeh. \m \v 25 Namehuantzitzin namonteconeuan innauac in teotlanauatanih, uan noiuqui namoyohcatzin tlen Dios omoyectencau quinmactis namoyauehcautahuan, ihcuac Yehuatzin oquiluih in Abraham: “Ica naquin oneuah motich, inquinteochiuas nochtin in tlalticpactlacameh.” \m \v 26 Uan ihcuac in toTahtzin Dios ocyancuicayolitih niConetzin, onamechoualtitlanilih achtoh namehuantzitzin manamechonteochiua, uan ohcon sehse namehuantzitzin mamoyolcuipa uan acmo macchiua tlen amo cuali. \c 4 \s1 In tiquiuahqueh quintlahtoltiah in Pedro uan Juan \p \v 1 Ihcuac in Pedro uan Juan oc oquinnohnotztoyah in tocniuan, oahsitoh in teopixqueh uan nintlayacancau in teopanpianih uan in saduceos. \m \v 2 Ocualaniah nic in Pedro uan Juan oquinmachtayah in tocniuan uan oquimiluayah nic yancuicayolisqueh in miquemeh ohcon quemeh oyancuicayol in Jesús. \m \v 3 Ica non oquintzitzquihqueh uan oquintzacuqueh, uan ompa oquincauqueh hasta oualimostic, nic yotiotlaquiyaca. \m \v 4 Masqui ohcon, miqueh naquin occaqueh nintlahtol otlaniltocaqueh. Ica ninqueh ya quemeh macuil mil tlacameh tlen yotlaniltocaqueh inauac Jesús. \p \v 5 Oualimostic omonichicohqueh ompa Jerusalén in tlayacanqueh judíos, uan in tiquiuahqueh judíos uan teotlamachtanih. \m \v 6 Noiuqui ompa ocatca in ueyiteopixcatlayacanqui Anás, iuan Caifás, Juan, Alejandro, uan ocsiqui inchanehcauan. \m \v 7 Oquinpanoltihqueh in Pedro uan Juan tlahcoyan uan oquintlahtlanihqueh: \p —Uan namehuantzitzin, ¿aquih onamechonmactih non chicaualistli, noso ica aquih itoocaa onanconchiuqueh non? \p \v 8 Pedro, yolpiautoc ica in Espíritu Santo, oquimiluih: \p —Tlayacanqueh judíos uan tiquiuahqueh de Israel: \m \v 9 Nic axan nantechontlahtlanihtoqueh ica in cuali chiualistli tlen otchiuqueh inauac se tlacatzin uilanqui, mannamechonnanquili quenih yeh opahtic. \m \v 10 Ixconmatican namonochtintzitzin, uan macmatican nochi in tocniuan de Israel: yeh opahtic ica nitoocaatzin Jesucristo de Nazaret, naquin namehuantzitzin onanconsohsaqueh uan Dios ocyancuicayolitih itich miquilistli. Ica Yehuatzin nin tlacatl yopahtic uan namoixpan ihcatoc. \m \v 11 Nin Jesús yen titl tlen namehuantzitzin namoncalchiuanih onancontlatiuihqueh nic amo onanconuilitaqueh, uan yeh omochiuaco tlayacantoc tlachicaualoni.\f + \fr 4:11 \ft Sal. 118:22\f* \m \v 12 Amo cah ocse naquin uilis techmaquixtis, pues Dios amo oquinmactih in tlalticpactlacameh ocse tocniu itich nochi in tlalticpactli, naquin inauac uilis momaquixtisqueh. \p \v 13 Ihcuac in tiquiuahqueh oquitaqueh amo momohtiah in Pedro uan Juan, oquinmotetzauihqueh, nic ocmatiah yehuan amo tlaixmatih uan san aquiyasaso tlacameh. Uan oquinyequixmatqueh nic yehuan ocatcah iuan Jesús. \m \v 14 Uan nic in tlacatl naquin yopahtic oquitaqueh inuan oihcatoya, acmo ouilic oquimixnamiqueh ica itlah tlahtol. \m \v 15 Ica non in tiquiuahqueh oquinquixtihqueh in Pedro uan Juan ompa campa onichicautoya, uan yehuan in tiquiuahqueh opeuqueh icmixyehyecoltiah: \p \v 16 —¿Tlenoh itchiuasqueh ica necateh tlacameh? Tlamilauca nochtin tlen chanchiuah Jerusalén icmatoqueh nic occhiuqueh se ueyi iluicacnescayotl, uan tehuan amo uilis ittosqueh amo milauac. \m \v 17 Axan, tla itniquih acmo mamoxini ocachi nin tlahtol inauac intochancaicniuan, matquintlamohtilican acmo queman matlanonotzacan ica nitoocaa Jesús. \p \v 18 Ica non oquinnotzqueh uan oquintiquitihqueh acmo matlanonotzacan dion acmo matlamachtican ica nitoocaa Jesús. \m \v 19 Masqui ohcon, Pedro uan Juan oquinnanquilihqueh: \p —Xonmoyoluican namehuantzitzin, max icnamiqui iixpan Dios, itnamechontlacamatisqueh namehuantzitzin uan amo ittlacamatisqueh yen Dios. \m \v 20 Ixconmatican, tehuan amo ituilisqueh itsintlacaquisqueh ittematiltisqueh tlen otquitaqueh uan otcaqueh. \p \v 21 Ihcuacon in tiquiuahqueh oc oquintlamohtilihqueh, uan satepan oquincahcauqueh, nic oquimixmouilayah in tocniuan, pues nochtin yehuan ocuehcapantlalayah nitoocaatzin Dios ica tlen omochiu. Uan ohcon in tiquiuahqueh amo ocahsiqueh quenih quintlatzacuiltisqueh. \m \v 22 In tlacatl naquin itich omochiu non iluicacchiualis yocpiaya ocachi uan amo ome poual xiuitl. \s1 In tlaniltocanih ictlatlautia Dios maquinmacti yolchicaualistli \p \v 23 Ihcuac yoquincahcauqueh, in Pedro uan Juan oyahqueh oquimahsitoh nimicniuan tlaniltocanih, uan oquimiluihqueh nochi tlen in teopixcatlayacanqueh uan in tiquiuahqueh judíos oquimiluihqueh. \m \v 24 Ihcuac oquincaqueh, opeuqueh sansican ictlatlautiah Dios, oquihtohqueh: \p —Tehuatzin Dios ueyihcatzintli, Tehuatzin otcomochiuilihtzinoh in iluicac, in tlalticpactli, in mar iuan nochi tlen catqui intich. \m \v 25 Tehuatzin otconmihtaluih, ihcuac otcontlahtolyacan motlaqueualtzin David ica in Espíritu Santo: \q1 ¿Tleca ualmahcocuih in tocniuan itich in tlalmeh den tlalticpac? \q1 ¿Tleca san nencah motlahtolmacah? \q1 \v 26 In cuahcual tiquiuahqueh itich in tlalticpactli omochihchiuqueh, \q1 uan omotlayoluilissintilihqueh quixnamiquisqueh \q1 in toTecotzin Dios uan in Cristo Temaquixtani.\f + \fr 4:26 \ft Sal. 2:1-2\f* \p \v 27 ’Uan tlamilauca ohcon omochiu; itich nin ueyi altipetl omonichicohqueh in Herodes uan Poncio Pilato inuan tlen amo judíos uan inuan tlen chanchiuah Israel, uan ohcon oquixnamiqueh momouisticConetzin Jesús, naquin Tehuatzin otcomopihpinilih mai toTemaquixtihcatzin. \m \v 28 Ica tlen occhiuqueh omochiu nochi tlen Tehuatzin ica mochicaualitzin uan motlaniquilitzin yotcontlalihca mamochiua. \m \v 29 Axan, toTecotzin, ixcomotili quen techtlamohtiliah, uan ixtechmomatlanili tehuan itmotlaqueualtzitzin mattematiltican motlahtoltzin ica mic yolchicaualistli. \m \v 30 Uan mamota mochicaualitzin, mapahtican in cocoxqueh, uan mamochiuacan tetzauimeh uan nescayomeh ica nitoocaatzin momouisticConetzin Jesús. \p \v 31 Ihcuac omotlamitlatlautihqueh inauac Dios, otlalolin ompa campa omonichicohqueh, uan in Espíritu Santo nochtin oquinyolohpiauitih, uan octenonotzayah nitlahtoltzin Dios ica yolchicaualistli. \s1 In tlaniltocanih icmosepanxiluiah tlen imaxca \p \v 32 Nochtin in tlaniltocanih ocatcah sanse, uan sanse intlayoluilis ocpiayah. Amacah ocmoyohcataya tlen ocpiaya, yehyeh nochi tlen imaxca oquitayah insepanaxca. \m \v 33 In teotlatitlanten ica ueyi chicaualistli octematiltayah nic omoyancuicayolitih in toTecotzin Jesús, uan intich yehuan omonextaya nitlateochiualitzin Dios. \m \v 34 Uan dion semeh yehuan amitlah oquinpolouaya, pues nochtin tlen ocpiayah tlalmeh noso calmeh oquinnamacayah. Uan in tomin ocualicayah \m \v 35 uan octlalayah inmac in teotlatitlanten. Uan yehuan oquinxihxiluayah quemeh in tlaniltocanih oquinpolouaya. \m \v 36 Ohcon oquichiu se teopantlamatlanini itoocaa José, naquin in teotlatitlanten oquiluayah Bernabé (non ictosniqui Tlayolchicauani). Yeh otlacat itich in ueyi tlalyaualol itoocaa Chipre. \m \v 37 Yeh ocpiaya se itlal, ocnamacac, uan in tomin octlalito inmac in teotlatitlanten. \c 5 \s1 Ananías uan Safira istlacatih uan miquih \p \v 1 Sannoiuqui se tlacatl itoocaa Ananías uan nisiuau Safira, ocnamacaqueh se intlal. \m \v 2 Pero in tomin tlen ocsilihqueh, Ananías ocmocauih siqui, uan nocsiqui ocuicac octemactito inmac in teotlatitlanten. Uan nisiuau noiuqui ocmatoya. \m \v 3 Pedro oquiluih: \p —Ananías, ¿tleca otconcauilih macmoaxcati moyolo in Satanás, uan ohcon tonistlacatoc inauac in Espíritu Santo, nic otconmocauih siqui tomin ipatiu in tlali tlen otconnamacac? \m \v 4 Achtoh ihcuac ayamo otconnamacaya, ¿xamo moaxca ocatca in tlali uan ouilisquia itconmocauis? Uan ihcuac yotconnamacac, ¿xamo noiuqui moyohca in tomin? ¿Quenih tonmixeuia ohcon tonistlacati? Amo yeh innauac in tlacameh otonistlacat, tlamo yeh inauac Dios. \p \v 5 Ihcuac oquicac non tlahtol, Ananías ouitz uan omic. Nochtin naquin ocmatqueh tlen omochiu intich oualah se ueyi mohcayotl. \m \v 6 Ihcuacon siqui telpocameh omopachohqueh uan ocquimilohqueh nitlalnacayo, uan octlalitoh itich in ticochtli. \p \v 7 Quemeh yeyi hora satepan oahsito nisiuau in Ananías. Yeh amo ocmatiah tlenoh yomochiuca. \m \v 8 Ihcuacon Pedro octlahtlanih: \p —Ixnechonilui, ¿onanconnamacaqueh namotlal ica nin ipatiu? \p Yeh otlananquilih: \p —Quemah, yeh ica non ipatiu otnamacaqueh. \p \v 9 Pedro oquiluih: \p —¿Tleca onamonmotlahtolmacaqueh nanconitasqueh max uilis nanconcahcayauasqueh niEspíritu in toTecotzin? Ixconita, oncan ya cateh caltenco naquin yoccauatoh motlacau itich in ticochtli, uan axan touatzin noiuqui mitzonuicasqueh. \p \v 10 Ihcuacon sanniman ouitz uan omic in Safira icxitlan Pedro, uan ihcuac oualahqueh in telpocameh, ocahsicoh yomic. Uan noiuqui occauatoh itich in ticochtli inauac nitlauical. \m \v 11 Nochtin in tlaniltocanih uan nochtin naquin ocmatqueh tlen omochiu, intich oualah se ueyi mohcayotl. \s1 In teotlatitlanten tlapahtiah \p \v 12 In teotlatitlanten oquinchiuayah miqueh tetzauimeh uan iluicacchiualisten ompa Jerusalén. Nochtin in tlaniltocanih amo occauayah monichicosqueh sansican icah in teopantli itich in caluilantli tlen itoocaa iCaluilan in Salomón. \m \v 13 Pero nocsiquin in tocniuan amo omixeuayah inuan monilosqueh, masqui nochtin in tocniuan simi oquinuilitayah. \m \v 14 Naquin otlaniltocatayah inauac in toTecotzin simi tlailiuis omiquixtayah, mayeh tlacameh uan siuameh. \m \v 15 Uan hasta oquinquixtayah in cocoxqueh itich in ohtli, ipan nincochpitl uan impan nincamas, nic ocniquiah ihcuac Pedro ic ompa opanosquia, masqui sayeh niecauil maquimahsi semeh yehuan. \m \v 16 Noiuqui oualahqueh miqueh tocniuan tlen ochanchiuayah itich in altipemeh tlen amo uehca ocatcah de Jerusalén, uan oquinualiquilayah nincocoxcauan uan naquin ocpiayah amocuali ehecatl. Uan nochtin opahtiah. \s1 Quintzacuah uan quintacapitzouah in teotlatitlanten \p \v 17 Ihcuacon oualmahcocuqueh in ueyiteopixcatlayacanqui uan tlen iuan opouiah, yehuan yen saduceos. Nochtin yehuan onixicolmiquiah. \m \v 18 Uan oquintzitzquihqueh in teotlatitlanten uan oquintzacuatoh. \m \v 19 Pero non youal se iiluicactlatitlancau in toTecotzin oquintlatlapouilih campa otzacutoyah, oquinquixtih, uan oquimiluih: \p \v 20 —Xonyacan uan xonmomanatin icah in teopantli, ixquimonmatiltican in tocniuan nochi in tlahtol tlen cualica yancuic yolilistli. \p \v 21 Quen ohcon occaqueh, oualimostic san oc cualcan oyahqueh icah in teopantli uan opeuqueh tlamachtiah. \p Ic ihcuacon in ueyiteopixcatlayacanqui uan tlen pouih iuan, oquinnotzqueh nochtin tlen pouih itich in ueyitiquiuahcayotl judío, para mochiuas se tlanonotztli, uan otlatitlanqueh maquimanatin in teotlatitlanten campa otzacutoyah. \m \v 22 Pero ihcuac in teananih oahsitoh campa oquintzacuqueh, amo oquimahsiqueh. Oualmocuipqueh \m \v 23 uan octeiluihqueh: \p —Otahsitoh ompa, cuali yec otlatzacutoya, uan in caltenpixqueh ihihcatoqueh uan tlachixtoqueh caltenco. Pero ihcuac ottlatlapohqueh, tlahtic amaquin otcahsiqueh. \p \v 24 Ihcuac ohcon occaqueh, mayeh nintlayacancau in teopanpianih, in ueyiteopixcatlayacanqui uan nochtin in teopixcatlayacanqueh, ocmotlahtlanayah canih yacatlamitiu nochi non. \m \v 25 Ihcuacon oahsito se naquin oquimiluih: \p —In tlacameh naquin namehuantzitzin onanquimontzacuqueh, axan cateh icah in teopantli, quinmachtihtoqueh in tocniuan. \p \v 26 Ihcuacon nintlayacancau in teopanpianih iuan in teananih oyahqueh oquintemotoh in teotlatitlanten. Uan oquinualicaqueh, pero amo oquinuiuilatztahqueh, nic oquinmouilayah in tocniuan, amo yeh quintimictiah. \m \v 27 Ihcuac oquimehcotihqueh, oquinuicaqueh inauac in ueyitiquiuahcayotl judío, uan in ueyiteopixcatlayacanqui oquimixiluih: \p \v 28 —¿Xamo cuali otnamechonnahnauatihqueh amo ixcontemachtican necah toocaatl? ¿Uan yeh tlenoh nanconchiuah? Nochtin naquin chanchiuah Jerusalén yonanquimonmachtihqueh non tlamachtilistli; uan nanconniquih nantechontlahtlacoltisqueh nimiquilis non tlacatl. \p \v 29 Pedro uan nocsiquin teotlatitlanten otlananquilihqueh: \p —Achtoh icnamiqui ittlacamatisqueh Dios, uan satepan in tlacameh. \m \v 30 NinDios in totahuan ocyancuicayolitih Jesús, naquin namehuantzitzin onanconmictihqueh ihcuac onanconpilohqueh itich se pouitl. \m \v 31 Dios ocueyihcachiu uan octlalih iyecmapantzinco quemeh Tlayacanqui uan quemeh Temaquixtani, para ohcon in tocniuan tlen pouih Israel mamoyolcuipacan uan macsilican tetlapohpoluilistli de nintlahtlacol. \m \v 32 Uan tehuan nochi nin ottaqueh uan ittematiltiah, sannoiuqui ohcon quemeh in Espíritu Santo ictematiltia. Yehua in Espíritu Santo naquin Dios quinmactia tlen ictlacamatih. \p \v 33 Ihcuac occaqueh nochi non, otlauelcalaqueh uan ocniquiah quinmictisqueh. \m \v 34 Pero se fariseo itoocaa Gamaliel, se ueyi tlamachtani den tlanauatil naquin nochtin in tocniuan ocyequitayah, omoquitzteu tlatzalan itich in ueyi tiquiuahcayotl uan otlatiquitih maquinquixtican tipitzin in teotlatitlanten. \m \v 35 Ihcuacon oquimiluih nocsiquin: \p —Nocniuantzitzin israelitas, cuali xonmoyoluican ica tlen nanquimonchiuilisqueh ninqueh tlacameh. \m \v 36 Ixconilnamiquican, ya tlen tonal oualmahcocu in Teudas, naquin ocniquia moueyicachiuas, uan ocmonilohqueh quemeh nauiciento tlacameh. Pero ihcuac ocmictihqueh, nochtin naquin octlacamatiah omoxixinihqueh, uan nochi ompa oyacatlan. \m \v 37 Satepan de yeh, ihcuac omochiu in censo, noiuqui ocniquia moueyicachiuas in Judas naquin poui Galilea, uan noiuqui miqueh ocmonilohqueh; pero noiuqui ocmictihqueh uan naquin octlacamatiah omoxixinihqueh. \m \v 38 Ica non axan innamechoniluia, ixquimoncauacan ninqueh tlacameh uan amo ixquimonixnamiquican. Porque tla nochi nin tlen mochiua uan nintlamachtilis ualeua itich in tlacameh, yacatlamis. \m \v 39 Pero tla queh ualeua itich Dios, amo namonuilisqueh nanconxihxitinisqueh. Amati xamo isqui yen Dios naquin nanconixnamictoqueh. \p \v 40 Uan yehuan ocyeccaqueh non. Ihcuacon oquinnotzqueh in teotlatitlanten, oquintacapitzohqueh, uan oquinnahnauatihqueh acmo matlahtocan ica nitoocaatzin Jesús, uan satepan oquincahcauqueh mayacan. \m \v 41 Yehuan oquisqueh inmac in tiquiuahqueh. Opaqueh nic Dios oquintecauilih maquintlahyouiltican uan maquinpinauican ipampa nitoocaatzin Jesús. \m \v 42 Uan mostlah amo occauayah monichicouah, icah in teopantli uan techahchan otlamachtayah uan octematiltayah nic Jesús yehua in Cristo Temaquixtani. \c 6 \s1 In tlaniltocanih quinpihpinah chicome tlamatlaninih \p \v 1 Itich nonqueh tonalmeh, ihcuac omiquixtayah in tlaniltocanih, opeuqueh mohsiuih in tlaniltocanih griegos innauac in tlaniltocanih hebreos. Oquihtouayah: \p —Mostlah ihcuac quintlaxiluiah in icnosiuameh, amo quinyectlaxiluiah in icnosiuameh griegas. \p \v 2 Ica non in mahtlactlamome teotlatitlanten oquinnichicohqueh nochtin in tlaniltocanih, uan oquimiluihqueh: \p —Amo icnamiqui itcauasqueh ittemachtisqueh nitlahtoltzin Dios uan itcanasqueh in tiquitl ittetlaxiluisqueh ica tlen quinpoloua in tocniuan. \m \v 3 Ica non, tocniuan tlaniltocanih, ixquimonpihpinacan chicome tlacameh naquin nochtin quinyequitah, maican yolpiautoqueh ica in Espíritu Santo, uan macpiacan cuali tlayoluilis, uan yehuan itquinmactisqueh nin tiquitl. \m \v 4 Uan ohcon tehuan itmotemactisqueh ittlatlautisqueh Dios uan ittemachtisqueh in tlahtol tlen cualica temaquixtilistli. \p \v 5 Nin tlen oquimiluihqueh, ocuilitaqueh nochtin naquin ompa omonichicohqueh. Uan in tlaniltocanih oquinpihpinqueh macchiuacan non tiquitl yen Esteban, naquin ica nochi niyolo tlaniltoca uan yolpiautoc ica in Espíritu Santo. Noiuqui oquinpihpinqueh Felipe, Prócoro, Nicanor, Timón, Parmenas uan Nicolás. In Nicolás opouia Antioquía, yeh achtohtica yocsilih in tlaniltoquilistli judío. \m \v 6 Oquinualicaqueh innauac in teotlatitlanten, uan yehuan impan oquintlalihqueh ninmauan uan oquintlatlautilihqueh Dios. \p \v 7 Uan nitlahtoltzin Dios omoxinaya, uan ocachi omiquixtayah in tlaniltocanih ompa Jerusalén; noiuqui miqueh in teopixqueh otlaniltocaqueh. \s1 Ictzitzquiah in Esteban \p \v 8 Itich in Esteban omotaya nitlateochiualis uan nichicaualis Dios, uan occhiuaya uehueyi tetzauimeh uan nescayomeh imixpan in tocniuan. \m \v 9 Uan oualmahcocuqueh siqui tlen pouih itich in teotlanauatilcali tlen itoocaa Libertados, iuan siquin tlen pouih Cirene, Alejandría, Cilicia uan de Asia, uan opeuqueh ictlahtolixnamiquih in Esteban. \m \v 10 Pero amo ouiliah octlaniah, pues yeh otlahtouaya ica cuali tlayoluilistli tlen ocsilaya den Espíritu Santo. \m \v 11 Ihcuacon yehuan oquimichtacatlaxtlauihqueh siqui tlacameh, maquihtocan mach occaqueh in Esteban pitzotic icteneutoc Moisés uan Dios. \m \v 12 Ohcon oquinmoyonihqueh in tocniuan uan in tiquiuahqueh judíos uan teotlamachtanih. Uan ocantiuitzitoh in Esteban uan ocuicaqueh inauac in ueyitiquiuahcayotl judío. \m \v 13 Uan oquintemohqueh siqui tlacameh macteiluican ica istlacatilistli, octouayah: \p —Nin tlacatl amo iccaua pitzotic icteneutos nin mouistic teopantli uan nitlanauatil Moisés. \m \v 14 Otcaqueh quihtoua mach non Jesús de Nazaret icxitinis in teopantli uan icpatlas in ihmachtilistli tlen Moisés otechcauilihteu. \p \v 15 Nochtin in tiquiuahqueh tlen otolohtoya itich in ueyitiquiuahcayotl judío, oquitaqueh nixayac in Esteban omotaya quemeh se iluicactlatitlantli. \c 7 \s1 In Esteban motlahtolpaleuia \p \v 1 In ueyiteopixcatlayacanqui octlahtlanih in Esteban: \p —¿Max milauac ica tlen mitzonteiluiah? \p \v 2 Esteban oquihtoh: \p —Nocniuantzitzin uan tlayacanqueh judíos, ixconcaquican: Yehuatzin Dios mouisticatzintli omonextih inauac in totatah Abraham ihcuac oc ocatca Mesopotamia, ihcuac ayamo ochanchiuaya Harán. \m \v 3 Uan Dios oquiluih: “Ixconcaua in tlali campa tonpoui uan naquin oc quen itquimonita, uan xoyau itich in tlali campa neh inmitzonnextilis.” \m \v 4 Ihcuacon oquicau in tlali Caldea uan ochanchiuato Harán. Satepan omomiquilih nipapan, uan itich non tlali Dios ocquixtih uan ocualicac itich nin tlali campa axan namonchanchiuah. \m \v 5 Masqui ohcon, Dios amitlah ocaxcatih itich nin tlali, dion campa tolohtos, pero omoyectencau icmactis mai iaxca nin tlali uan imaxca nochtin aquihqueh oneuah itich yeh. Ohcon oquiluih masqui ayamo oquinpiaya iconeuan. \m \v 6 In Dios noiuqui oquiluih: “Naquin oneuah motich, chanchiuasqueh itich se uehca tlali tlen teaxca, uan ompa quimanasqueh queh esclavos uan ohcon isqueh temac, uan mic tlamantli quintlahyouiltisqueh nauiciento xiuitl.” \m \v 7 Pero Dios noiuqui oquiluih: “Neh inquintlatzacuiltis in tocniuan tlen chanchiuah itich in tlali campa quimanasqueh queh esclavos, uan satepan naquin oneuah motich quisasqueh itich non tlali uan nican nechtlacachiuasqueh.” \m \v 8 Ihcuacon Dios omotlahtolsintilih iuan Abraham uan octiquitih macmochiuilican in judiohnescayotl uan yeh non macnexti nic omotlahtolsintilihqueh.\f + \fr 7:8 \ft Gn. 17:10-14\f* Ica non ipan chicueyi tonal ihcuac ones Isaac, iconeu Abraham, yeh octlalilih in judiohnescayotl, uan ohcon oquichiu in Isaac iuan niconeu Jacob, uan Jacob ohcon oquinchiuilih nochtin nimahtlactlamome coneuan, naquin toueyitahuan judíos. \p \v 9 ’Ninqueh in toueyitahuan judíos ocnixicolitayah nimicniu José, uan ica non ocnamacaqueh macuicacan queh esclavo itich in tlalmeh Egipto. Masqui ohcon, Dios iuan ometzticatca in José. \m \v 10 Uan Dios ocpaleuih itich nochi in tlapanolis, uan ocmactih cuali tlayoluilis uan ocmochiuilihtzinoh que in Faraón, ueyitiquiuahqui ompa Egipto, macyequita. Uan Faraón octlalih in José matlayacanto ipan Egipto uan ipan nochi tlen in Faraón ocpiaya. \p \v 11 ’Ihcuacon otlamayantic itich nochi in tlali Egipto uan Canaán, uan simi otlapanouayah, uan in toyauehcautahuan amo ocahsiah tlenoh iccuasqueh. \m \v 12 Ihcuac in Jacob oquimat catqui trigo nepa Egipto, oquintitlan niconeuan uan ihcuacon oyahqueh yaquin ic sipa, yehuan yen toyauehcautahuan. \m \v 13 Uan ihcuac ya ic opa oyahqueh, in José omoteixmatiltih innauac nicniuan. Ihcuacon Faraón oquimixmat nichanehcauan in José. \m \v 14 Satepan José otlatitlan macanatin Jacob, nipapan, iuan nochtin nichanehcauan. Ica nochi ocatcah yeyi poual uan caxtol (75) ichanehcauan. \m \v 15 Ohcon Jacob ochanchiuato Egipto uan ompa omomiquilih, uan in toueyitahuan noiuqui ompa omomiquilihqueh. \m \v 16 Satepan oquinuicaqueh itich in altipetl Siquem, uan oquintlalihqueh itich in ticochtli tlen Abraham oquincouilih niconeuan Hamor tlen pouih Siquem. \p \v 17 ’Ihcuac yoahsitoya in tonal ihcuac Dios quinmactis in toueyitahuan tlen omoyectencau inauac in Abraham, in tochancaicniuan simi omomiquiltihtoyah ompa Egipto. \m \v 18 Ic ihcuacon opeu tlanauatia ocse ueyitiquiuahqui itich in tlali Egipto, naquin amo oquixmat in José. \m \v 19 Nin ueyitiquiuahqui oquimat quenih quincahcayauas in tochancaicniuan, uan oquintlahyouiltih in toyauehcautahuan, uan oquinchiualtih maquintlatiuican ninconeuan tlen yaquin nesih uan ohcon mayacatlamican. \m \v 20 Itich nonqueh tonalmeh ones Moisés, uan Dios ocyoluilitaya non conetl. Uan nitahuan oquiscaltihqueh yeyi tlapoual. \m \v 21 Uan ihcuac nitahuan occauqueh isel itenco in miquilis, nichpocau in Faraón ocan uan oquiscaltih quemeh iconeu. \m \v 22 Ohcon Moisés oquixpitlanihqueh ica nochi in tlaixmatilistli tlen ocmomachtayah Egipto, uan omochiu tlacatl naquin ocmatia cuali tlahtos uan ocmatia tlenoh icchiuas. \p \v 23 ’Ihcuac Moisés ocpiaya ome poual xiuitl, ocyoltilan quintlahpalotiu nichancaicniuan israelitas. \m \v 24 Uan oquitac ompa se egipcio occohcocohtoya se israelita. Moisés ocpaleuih uan ocmacuip, uan ocmictih in egipcio. \m \v 25 Moisés ocyoluaya nichancaicniuan israelitas ocahsicamatisquiah nic ica yeh Dios ocniquia quinquixtis itich non tlali Egipto. Pero yehuan amo ocahsicamatqueh. \m \v 26 Oualimostic Moisés oquimahsic ome israelitas tlen omotiuihtoyah. Yeh ocniquia icsehseuis in ixnamictli. Oquimiluih: “Namehuantzitzin namonicnimeh; ¿tleca nanconniquih nanmocohcocosqueh?” \m \v 27 Ihcuacon naquin occohcocohtoya nocse oquixnamic in Moisés uan oquiluih: “¿Aquih omitzontlalih quemeh toteyacancau uan toteyectlalihcau? \m \v 28 ¿Itconniqui itnechonmictis quemeh yalua otconmictih in egipcio?” \m \v 29 Ihcuac Moisés oquicac non, ocholoh uan ochanchiuato itich in tlalmeh Madián queh motepaluani, uan ompa onesqueh ome iconeuan. \p \v 30 ’Ome poual xiuitl satepan, campa tlauaquilistlah icah in tipetl Sinaí, se iluicactlatitlantli omonextih inauac, omonextih quemeh tlitl oxotlatoya itich se tlayaual uitztli. \m \v 31 Moisés ocmotetzauih ihcuac oquitac non, uan ihcuac omotoquih inauac oquicac nitlahtoltzin in toTecotzin, oquihtoh: \m \v 32 “Neh niDios namoyauehcautahuan, niDios in Abraham, in Isaac uan in Jacob.” Moisés opeu uiuiyoca ica mohcayotl uan amo omixeuaya quitas. \m \v 33 In toTecotzin oquiluih: “Ixquinquixti moticacuan, pues in tlali campa tihcatoc tlamouisticapantzinco. \m \v 34 Cuali yonquitac quen tlahyouiah noaxcauan in israelitas nepa Egipto, uan yonquincac quen tlaocoltzahtzih. Ica non onualtimoc onquinquixtico acmo maican ompa. Axan ixualmotoqui nonauac, neh inmitztitlanis Egipto.” \p \v 35 ’Yehua nin Moisés naquin in israelitas amo ocuilitaqueh uan oquixiluihqueh: “¿Aquih omitzontlalih quemeh toteyacancau uan toteyectlalihcau?”, yehua naquin Dios octitlan quemeh tlayacanqui uan intemaquixtihcau in israelitas, ica nichicaualis in iluicactlatitlantli tlen ocmonextilih itich in tlayaual uitztli. \m \v 36 Uan nin Moisés oquinquixtih acmo maican Egipto intochancaicniuan israelitas, uan oquinchiu tetzauimeh uan nescayomeh Egipto uan itich in mar non itoocaa Chichiltic uan ome poual xiuitl campa tlauaquilistlah. \m \v 37 Nin yeh in Moisés naquin oquimiluih in tocniuan tlen pouih Israel: “De namochancaicniuan namoTecotzin Dios namechoualtitlanilis se teotlanauatani quemeh neh. [Ixconchiuacan tlen Yeh namechoniluis.]” \m \v 38 Yehua nin Moisés naquin ihcuac ocatca inuan in toyauehcautahuan campa tlauaquilistlah, in iluicactlatitlantli ocnohnotz itich in tipetl Sinaí, uan yehua naquin ocsilih uan otechmatiltih in tlahtolten tlen ictemacah yolilistli. \p \v 39 ’Pero in toyauehcautahuan amo ocniqueh ictlacamatisqueh in Moisés; yehyeh ocsicantlalihqueh, uan oquinyoltilanaya mocuipasqueh Egipto. \m \v 40 Uan oquiluihqueh in Aarón: “Ixtechimonchihchiuili siqui todioses tlen matechyacanacan, pues nin Moisés naquin otechquixtih nepa Egipto amo itmatih tlenoh ipan omochiu.”\f + \fr 7:40 \ft Éx. 32:1\f* \m \v 41 Ihcuacon ocmachiuqueh se piseloh tlen octeneuqueh dios, uan ocmactihqueh tlahpialtlatemactil, uan ohcon oquiluichiuilihqueh tlen yehuan ocmachiuqueh. \m \v 42 Ica non Dios omihcuanih de innauac, uan oquincau maquintlacachiuacan in tlauilten tlen cateh iixco in iluicac, ohcon quen ihcuiliutoc itich nintlahcuilol in teotlanauatanih: \q1 Ah, israelitas, ihcuac onanninintoyah ome poual xiuitl campa tlauaquilistlah, \q1 ¿Quenat onannechmictilihqueh tlahpial uan onannechmactihqueh itlah tlatemactil? \q1 \v 43 Amo, tlamo yeh onanconuicatinimiah nical yen Moloc, \q1 uan nisitlal namodios Renfán. \q1 Ninqueh namodioses san namehuan onanquinmachiuqueh para nanquintlacachiuasqueh. \q1 Ica non innamechonquihquixtis xonyacan ocachi nepa itich in tlali Babilonia.\f + \fr 7:43 \ft Am. 5:25-27\f* \p \v 44 ’In toyauehcautahuan ocpiayah campa tlauaquilistlah in teopantli de mantiado tlen ilnamicocatl den tlahtolsintilil. Non teopantli occhihchiuqueh quen Dios otlanauatihca, ihcuac octiquitih in Moisés macchiua quemeh yeh yoquitaca. \m \v 45 Non teopantli de mantiado in toyauehcautahuan oquimaxcatihqueh ninconeuan, uan yehuan ocualicaqueh nican ihcuac oualahqueh iuan Josué ocmoaxcaticoh ninqueh tlalmeh tlen ocatcah inyohca naquin amo israelitas, naquin Dios oquinquihquixtih imixpan. Uan non teopantli nican ocatca hasta ihcuac in David oyah ueyitiquiuahqui. \m \v 46 David ocpiaya niteyequitalitzin Dios, uan octlatlautih Dios maccauili icchiuas se ueyi teopantli campa chanchiuas Yehuatzin niDios in Jacob. \m \v 47 Pero yen Salomón naquin occhiuilih in teopantli. \m \v 48 Masqui tlamilauca in Dios Ueyihcatzintli amo mochanchiuilia itich in teopanten tlen quinchiuah in tlacameh. Ohcon quemeh quihtoua in teotlanauatani: \q1 \v 49 In iluicac poui notiquiuahcaicpal, \q1 uan in tlali notlacsayan. \q1 ¿Tlenoh cali uilis nannechonchihchiuilisqueh?, \q1 ohcon quihtoua in toTecotzin, \q1 ¿noso canih uilis nannechonseuisqueh? \q1 \v 50 ¿Xamo yen neh naquin oquichiu nochi tlen catqui?\f + \fr 7:50 \ft Is. 66:1-2\f* \p \v 51 ’Simi namoncuachicauaqueh. Itich namoyolo amo namonnescayotitoqueh iaxcatzitzin Dios uan amo nanconniquih namontlacaquisqueh. Namehuantzitzin nochipa nanconixnamiquih in Espíritu Santo, ohcon quemeh namoyauehcautahuan sannoiuqui ohcon namehuantzitzin. \m \v 52 ¿Ixnechoniluican, aquih teotlanauatani amo tlensa occhiuilihqueh namoyauehcautahuan? Namotahuan oquinmictihqueh aquihqueh ocualtematiltihtayah nic ualmouicas naquin yolchipaucatzintli, uan ihcuac oualmouicatzinoh namehuantzitzin onancontemactihqueh uan onanconmictihqueh. \m \v 53 Namehuantzitzin onanconsilihqueh in tlanauatil inmac iluicactlatitlanten, uan yeh amo nancontlacamatih. \s1 Icmictiah in Esteban \p \v 54 Ihcuac ohcon occaqueh ictoua in Esteban, tlailiuis otlauelcalaqueh, uan hasta omotlantisiah ica tlauel. \m \v 55 Pero in Esteban yolpiautoc ica in Espíritu Santo, oahcotlachix iluicac, uan oquitac nimouisticchipaucatlanetzin Dios uan iyecmapantzinco ometzticatca Jesús. \m \v 56 Uan oquihtoh: \p —¡Ixconitacan! Inquita tlapohtoc in iluicac, uan niConeu in Tlacatl metzticah iyecmapantzinco Dios. \p \v 57 Yehuan omonacastzahtzacuqueh uan chicauac otzahtziqueh, uan sansipa ipan otzicuinqueh. \m \v 58 Ocquixtihqueh den altipetl uan ompa opeuqueh icmacah ica titl. Uan naquin octeiluihqueh in Esteban, nintlaquen ocpaluihqueh se tlacatelpochtli itoocaa Saulo. \m \v 59 Ihcuac ocmacatoyah ica titl, in Esteban ocmonochilaya Dios uan oquiluaya: \p —¡NoTecotzin Jesús, ixnechonsili mouantzin! \p \v 60 Ouitz tlancuaihcatoc uan chicauac oquihtoh: \p —¡NoTecotzin, amo ixquimonmemelti nin tlahtlacol! \p Uan ihcuac ohcon oquihtoh, omomiquilih. \c 8 \s1 Saulo tlensa quinchiuilia in tlaniltocanih \p \v 1 Uan Saulo ocyequitac nic ocmictihqueh in Esteban. \p Itich non tonal opeuqueh tlailiuis quintlapanoltiah in tlaniltocanih tlen ochanchiuayah Jerusalén. Ica non nochtin omoxixinihqueh, siquin oyahqueh campa in tlalmeh Judea, ocsiquin campa in tlalmeh Samaria. San yen teotlatitlanten amo oquisqueh de Jerusalén. \m \v 2 Siqui tlacameh tlatlacamatinih inauactzinco Dios occauatoh in Esteban itich in ticochtli uan simi occhoquilihqueh. \m \v 3 Sannoiuqui ihcuacon Saulo opeu icyehyecoua quintlamipohpolos in tlaniltocanih. Ocalaquia ica chicaualistli techahchan, uan oquinuilantaya in tlacameh uan siuameh tlaniltocanih, uan oquintemactaya maquintzacuacan. \s1 Felipe tlamachtia Samaria ica in tlahtol tlen cualica temaquixtilistli \p \v 4 Naquin omoxixinihqueh oyayah ic nouiyan octematiltihtayah in tlahtol tlen cualica temaquixtilistli. \m \v 5 Ohcon noiuqui Felipe, yeh otimoc itich se altipetl tlen poui Samaria, oquinnonotzato den Cristo Temaquixtani. \m \v 6 In tocniuan omonichicouayah uan ocyeccaquiah tlen oquinnonotzaya Felipe, uan oquintayah in nescayomeh tlen occhiuaya. \m \v 7 Pues miqueh tocniuan aquihqueh ocpiayah amocuali ehecameh opahtiah, in amocuali ehecameh oquisayah pohtzahtzitiueh. Uan miqueh uilanten uan coxohten opahtiah. \m \v 8 Ica non ocatca ueyi paquilistli itich non altipetl. \p \v 9 Itich non altipetl ocatca se tlacatl naquin nepa achtoh cualchiutiu naualyotl. Non tlacatl itoocaa Simón. Uan yeh oquintetzaucacalaquihtoya nochtin naquin chanchiuah Samaria, uan oquimiluaya yeh simi ueyi ipanti. \m \v 10 Nochtin, tzocotzitzin uan uehueyin, ocyeccaquiah uan oquihtouayah: \p —Nin tlacatl yehua in Ueyi Uililistli de Dios. \p \v 11 Uan simi octemouayah, nic ica ninaualyo desde yauehcau oquimixpolohtoya. \m \v 12 Pero ihcuac ocniltocaqueh in Felipe, naquin oquinnonotzaya in cuali tlahtol de nitiquiuahcayo Dios uan octematiltaya nitoocaatzin Jesucristo, opeuqueh mocuatequiah tlacameh uan siuameh. \m \v 13 Noiuqui teuan in Simón otlaniltocac uan omocuatequih, uan opeu yaui iuan Felipe. Uan Simón ocmotetzauaya ihcuac oquimitaya in nescayomeh uan uehueyi chiualisten tlen omochiuayah. \p \v 14 Ihcuac in teotlatitlanten tlen ocatcah Jerusalén ocmatqueh nic naquin chanchiuah Samaria ocsilihqueh nitlahtoltzin Dios, ihcuacon oquintitlanqueh Pedro uan Juan. \m \v 15 Ihcuac yehuan oahsiqueh, omotlatlautihqueh inauac Dios maquinmacti in Espíritu Santo in tlaniltocanih. \m \v 16 Yehuan ayamo ocsilayah in Espíritu Santo, san omocuatequihcah ica nitoocaatzin toTecotzin Jesús. \m \v 17 Ihcuacon Pedro uan Juan impan oquintlalayah nimauan, uan ocsilayah in Espíritu Santo. \p \v 18 Ihcuac Simón oquitac nic in tlaniltocanih ocsilayah in Espíritu Santo ihcuac in teotlatitlanten oquintlalayah ninmauan impan, yeh oquintiquiuih tomin. \m \v 19 Oquimiluih: \p —Noiuqui neh ixnechonmactican non chicaualistli, uan ohcon intich naquin neh impan inquintlalis nomauan noiuqui macsilican in Espíritu Santo. \p \v 20 Pedro ocnanquilih: \p —¡Motomin mapohpoliui mouan! Touatzin itconyoluia nitetlaocoliltzin Dios uilis secmocouis ica tomin. \m \v 21 Touatzin amo itconpia tlen itconitas itich nin tiquitl, pues moyolo amo chipauac iixpan Dios. \m \v 22 Xonmoyolcuipa de motlahtlacol uan ixcontlatlauti Dios xamo mitzontlapohpoluis itich nin tlayoluilistli tlen itconpia itich moyolo. \m \v 23 Pues inquita tontentoc ica nixicolistli, uan tonihilpitoc ica motlahtlacol. \p \v 24 Simón otlananquilih: \p —Ixcontlatlautican namehuantzitzin in toTecotzin nopampa, amitlah manechahsi tlen onannechoniluihqueh. \p \v 25 Pedro uan Juan octematiltihqueh uan otlanonotzayah ica nitlahtoltzin in toTecotzin, uan satepan omocuipqueh Jerusalén uan otlanonotztahqueh ica in tlahtol tlen cualica temaquixtilistli itich miqueh altipemeh tlen pouih Samaria. \s1 Felipe uan in tlacatl etíope \p \v 26 Se iiluicactlatitlancau in toTecotzin oquinotz in Felipe. Oquiluih: \p —Xonmoquitzteua uan xoyau canic in sur, itich in ohtli tlen yaui Jerusalén uan ahsi Gaza, canic tlauaquilistlah. \p \v 27 Felipe omoquitzteu uan opeu nihnimi itich in ohtli, uan ocnamic se tlacatl tlayacanqui\f + \fr 8:27 \ft Literalmente ictoua “…ocnamic se tlacatl eunuco”. In eunucos ohcon quimiluiah in tlacameh naquin oquintiquiah uan ohcon amo ouiliah quinpiah inconeuan. Itich in tlalmeh tlen amo judíos in cuahcualtiquiuahqueh ohcon oquinchiuilayah yeh nintlaqueualuan tlen ocachi otlayacantoyah.\f* tlen poui Etiopía, yeh se ueyi tlaqueual uan tominnichicouani de Candace, in siuatiquiuahqui de Etiopía. Nin tlacatl oyahca octlacachiuato Dios ompa Jerusalén. \m \v 28 Yeh ocsipa yoyahtoya Etiopía, oyahtoya itich carreta, uan ocamapoutaya nitlahcuilol in teotlanauatani Isaías. \m \v 29 In Espíritu Santo oquiluih Felipe: \p —Xoyau uan xonmotoqui inauac non carreta. \p \v 30 Felipe omotlaloh uan inauac omotoquih in etíope, uan oquicac nic ocamapoutaya nitlahcuilol in teotlanauatani Isaías; ihcuacon octlahtlanih: \p —¿Max itconahsicamati tlen itconamapoua? \p \v 31 Yeh otlananquilih: \p —Amo incahsicamati, pues amo cah aquih nechahsicamatiltis. \p Uan yeh oquinotz in Felipe matlehco uan mamotlali inauac. \p \v 32 In etíope ocamapoutaya in tlahcuilolamatl campa quihtoua: \q1 Ocuicaqueh quemeh se ichcatl campa tlamictiah; \q1 uan quemeh ichcatzin amo tzahtzi iixpan naquin icxihxima, \q1 ohcon noiuqui yeh amo onauat. \q1 \v 33 Octlalpancauqueh uan amacah octlahtouih. \q1 ¿Aquih uilis tlahtos de niconeuan? \q1 Pues niyolilis ocquixtilihqueh nican tlalticpactli.\f + \fr 8:33 \ft Is. 53:7-8\f* \p \v 34 Uan in etíope oquiluih in Felipe: \p —Inmitzontlatlautia, ixnechonilui de aquih tlahtoua in teotlanauatani, ¿max tlahtohtoc de yeh noso de acah ocse? \p \v 35 Ihcuacon Felipe ica tlen ocamapoutaya in etíope, opeu icnonotza in tlahtol tlen cualica temaquixtilistli tlen ictematiltia de Jesús. \m \v 36 Ihcuac oyahtoyah itich in ohtli, opanotoyah canic catqui atl, uan in etíope oquihtoh: \p —Nican catqui atl; ¿xamo uilis inmocuatequis? \p \v 37 [Felipe oquiluih: \p —Tla tontlaniltoca ica nochi moyolo, uilis tonmocuatequis. \p Yeh onauat: \p —Inniltoca nic Jesucristo yeh iConetzin Dios.] \p \v 38 Ihcuacon otlatiquitih macnactican in carreta; uan non omen otimoqueh campa in atl, uan Felipe occuatequih. \m \v 39 Ihcuac oquisqueh itich in atl, niEspíritu in toTecotzin oquian in Felipe, uan etíope acmo oquitac, pero in etíope oyah oyolpactah. \m \v 40 Felipe, san ihcuac otlahtlachix, yocatca itich in altipetl Azoto, uan opanotaya itich nochtin altipemeh, uan octematiltaya in tlahtol tlen cualica temaquixtilistli. Ohcon hasta oahsic Cesarea. \c 9 \s1 Saulo moyolcuipa \r (Hch. 22:6-16; 26:12-18) \p \v 1 In Saulo amo occauaya de quintlamohtilis nitlasalohcauan in toTecotzin uan ocniquia quinmictis. Ica non oyah inauac in ueyiteopixcatlayacanqui, \m \v 2 octlahtlanilito se amatl tlen ica moteixpantis itich in teotlanauatilcalmeh tlen cateh Damasco, pues ocniquia quinualicas Jerusalén maquintzacuacan, mayeh tlacameh, mayeh siuameh, naquin quimahsi yaueh itich niOhtectzin in Cristo. \m \v 3 Pablo yoyaya itich in ohtli uan yoahsitoya Damasco, uan san ihcuac se tlanestli tlen oualah de iluicac ocyaualoh. \m \v 4 Uan in Saulo ouitz tlalpan uan oquicac se tlahtol tlen oquiluaya: \p —Saulo, Saulo, ¿tleca itconniqui itnechonpohpolos? \p \v 5 Saulo octlahtlanih: \p —¿Aquih touatzin, noTecotzin? \p Yeh ocnanquilih: \p —Neh in Jesús, naquin itconniqui itconpohpolos. [Ohcon san yen touatzin tonmocohcocohtoc quemeh in cuapoueh ihcuac quixtilicsa in tipostli den arado. \p \v 6 Saulo ouiuiyocatoya ica mohcayotl. Oquihtoh: \p —¿Notecotzin, tlenoh itcomoniquiltia manchiua? \p In toTecotzin oquiluih:] \p —Xonmoquitzteua uan xoncalaqui itich in altipetl; ompa mitzoniluisqueh tlenoh moniqui itconchiuas. \p \v 7 In tlacameh naquin iuan oyayah in Saulo simi omohcacalaqueh quen occaqueh non tlahtol uan amacah oquitaqueh. \m \v 8 Ihcuacon Saulo omoquitzteu quen ocatca tlalpan, uan ihcuac oquintlapoh niixtololouan acmo otlachiaya. Ica non ocmauilantahqueh uan ocuicaqueh Damasco. \m \v 9 Oquichiu ompa yeyi tonal amo otlachiaya, uan amitlah occuaya dion amitlah oconia. \p \v 10 Ompa Damasco ochanchiuaya se tlaniltocani itoocaa Ananías, naquin in toTecotzin ocmonextilih itich nitlachialis uan oquiluih: \p —¡Ananías! \p Yeh otlananquilih: \p —Nican nicah, noTecotzin. \p \v 11 Yehuatzin oquiluih: \p —Xonmoquitzteua uan xoyau itich in ohtli tlen itoocaa Milauac, uan ichan Judas ixcontlahtlani mamitzonuicacan inauac se tocniu itoocaa Saulo, tlen poui itich in ueyi altipetl Tarso, pues yeh axan nechnotztoc. \m \v 12 Yeh oquitac itich nitlachialis se tlacatl itoocaa Ananías ahsi uan ipan quintlalia nimauan, uan ocsipa tlachia. \p \v 13 Ananías ocnanquilih: \p —NoTecotzin, miqueh yonquincaquilih de non tlacatl uan nochi tlen amo cuali yoquinchiuilih moaxcatzitzin nepa Jerusalén. \m \v 14 Uan axan yoehcoc nican, cualica itiquiuahcatlanauatil in teopixcatlayacanqueh tlen ica uilis quinuicas quintzacuatiu nochtin naquin icmonochiliah motoocaatzin. \p \v 15 Yehuatzin ocnanquilih: \p —Xoyau, pues non tlacatl yonpihpin mactematilti notoocaa imixpan naquin amo judíos uan nincuahcualtiquiuahcauan, uan noiuqui imixpan naquin pouih Israel. \m \v 16 Neh innextilis nochi tlen moniqui tlahyouis ipampa notoocaa. \p \v 17 Ananías oyah uan ocalac calihtic campa ocatca Saulo. Ipan oquintlalih nimauan uan oquiluih: \p —Nocniu Saulo, in toTecotzin Jesús, naquin omitzonmonextilih itich in ohtli campa otoualaya, onechoualtitlan monauac para uilis tontlachias ocsipa uan in Espíritu Santo macpiauiti moyolo. \p \v 18 Sanniman ouitztiuitz itlah quemeh cacapaxtli de niixtololouan uan otlachix; omoquitzteu uan omocuatequih. \m \v 19 Uan ihcuacon yotlacuah uan ocsipa ocan chicaualistli. Uan ocatca inuan in tlaniltocanih tlen pouih Damasco oc omeyeyi tonal. \s1 Saulo tlamachtia de Cristo ompa Damasco \p \v 20 Sanniman Saulo opeu tlamachtia itich in teotlanauatilcalmeh, octematiltaya Jesús yehua iConetzin Dios. \m \v 21 Nochtin naquin occaquiah, tlailiuis ocmotetzauayah uan oquihtouayah: \p —¿Xamo yeh nin naquin oquintlahyouiltaya nepa Jerusalén naquin icniltocah nitoocaatzin Jesús? ¿Uan xamo ica non nican oualah quinuicas maquintzacuacan uan quintemactis inmac in teopixcatlayacanqueh? \p \v 22 Pero nitlamachtilis in Saulo ocachi ocantaya chicaualistli, uan oquintlahtolpanauaya in judíos tlen ochanchiuayah Damasco. Oquinnextilaya nic Jesús yehua in Cristo Temaquixtani. \s1 Saulo quincholouilia in judíos \p \v 23 Ihcuac yopanoqueh miqueh tonalmeh, in judíos omotlahtolmacaqueh icmictisqueh in Saulo. \m \v 24 Pero in Saulo oquimat tlen ocniquiah icchiuilisqueh. Ica tonal uan ica youal ocpihpiayah itich in caltemeh tlen oquinpiaya in ueyi tipamitl tlen icyaualohtoc in ueyi altipetl. Ocpihpiayah nic ocniquiah icmictisqueh. \m \v 25 Ihcuacon nitlasalohcauan iihtic se ueyi chiquiuitl ocpantimouihqueh youac itich in ueyi tipamitl. \s1 Saulo ahsi Jerusalén \p \v 26 Ihcuac Saulo oahsito Jerusalén, ocniquia quinmonilos in tlaniltocanih, pero nochtin ocmouilayah, uan amo ocniltoquilayah max yeh noiuqui tlaniltocani. \m \v 27 Ihcuacon Bernabé ocuicac uan oquimixmatiltih in teotlatitlanten, uan oquinnonotz quen in Saulo oquitac in toTecotzin itich in ohtli, uan quen Yehuatzin oquinotz. Oquinnonotz quenih Saulo ompa Damasco otlahtouaya ica yolchicaualistli de nitoocaatzin Jesús. \m \v 28 Saulo omocau inuan ompa Jerusalén, uan oninintinimia cansa imixpan nochtin, ica mic yolchicaualistli otlahtouaya de nitoocaatzin toTecotzin. \m \v 29 Oquinnonotzaya uan omotlahtolixnamiquia inuan judíos tlen tlahtouah griego, uan yehuan ocniquiah icmictisqueh. \m \v 30 Ihcuac in tocniuan tlaniltocanih ocmatqueh, ocuicaqueh in Saulo itich in altipetl Cesarea, uan ompa octitlanqueh Tarso. \p \v 31 Ic ihcuacon in tlaniltocanih amacah itlah oc oquinchiuilaya itich nochi Judea, Samaria, uan Galilea. Uan omochicautayah uan omomiquiltihtayah. Otlamouilayah inauactzinco in toTecotzin, uan oquinyolchicauaya in Espíritu Santo. \s1 Dios icpahtia in Eneas \p \v 32 Pedro oninintinimia itich nochi in altipemeh, uan oquimitato noiuqui niaxcatzitzin Dios tlen chanchiuah itich in altipetl Lida. \m \v 33 Ompa ocahsic se tlacatl uilanqui itoocaa Eneas, yocuicaya chicueyi xiuitl uitztoc. \m \v 34 Pedro oquiluih: \p —Eneas, Jesucristo mitzonpahtia. Xonmoquitzteua uan ixconeeua mocochpitl. \p Uan sanniman omoquitzteu. \m \v 35 Nochtin naquin ochanchiuayah Lida uan Sarón oquitaqueh tlen omochiu uan otlaniltocaqueh inauac in toTecotzin. \s1 Yancuicayoli in Dorcas \p \v 36 Ihcuacon itich in altipetl Jope ocatca se siuatl tlaniltocani itoocaa Tabita, ica in tlahtol griego Dorcas. Nin siuatzintli occhiuaya mic tlen cuali, uan nochipa oquinmatlania naquin amitlah ocpiayah. \m \v 37 Itich nonqueh tonalmeh simi opeu mococoua uan omic. Ocpahpacaqueh nitlalnacayo uan octlalitoh itich in calihtictli tlen catqui pani den cali. \m \v 38 In altipetl Lida amo uehca mota iuan Jope. Ica non, ihcuac in tlaniltocanih ocmatqueh Pedro catqui Lida, oquintitlanqueh ome tlacameh mactlatlautitin: \p —Itmitzontlatlautiah sanniman xouiqui Jope. \p \v 39 Pedro sanniman inuan oyah. Ihcuac oahsitoh, ocuicaqueh campa catqui nitlalnacayo in siuatzintli, uan nochtin in icnosiuameh tlen ochanchiuayah ic ompa ocyaualohqueh uan ochocatoyah. Uan ocnextilihqueh nintlaqueuan uan nintilmahuan tlen Dorcas oquinchihchiuilih ihcuac oc oyoltoya. \m \v 40 Pedro oquinquixtih nochtin ompa campa ocatcah, omotlancuaquitz uan octlatlautih Dios; satepan omocuip icah nitlalnacayo in siuatzintli uan oquiluih: \p —¡Tabita, xonmeua! \p Yeh oquintlapoh niixtololouan, uan ihcuac oquitac in Pedro omotlalih. \m \v 41 Pedro ocmatzitzquih uan ocquitzteu; oquinnotz in icnosiuameh uan nocsiquin iaxcauan Dios, uan oquinnextilih ocsipa yoltoc. \m \v 42 Nochtin naquin chanchiuah Jope ocmatqueh, uan miqueh otlaniltocaqueh inauac in toTecotzin. \m \v 43 Pedro omocau Jope miqueh tonalmeh ichan se tlacatl itoocaa Simón naquin quinyectlalia cuitlaxten. \c 10 \s1 Pedro uan Cornelio \p \v 1 Itich in ueyi altipetl Cesarea ochanchiuaya se tlacatl itoocaa Cornelio, soldadohtlayacanqui romano tlen poui itich in batallón tlen itoocaa Batallón Italiano. \m \v 2 Yeh uan nochtin naquin ochanchiuayah ichan octlacachiuayah uan otlamouilayah inauactzinco Dios. Yeh simi oquintlaocolaya tlensa in judíos tlen amotlen ocpiayah, uan nochipa ocmonochilaya Dios. \m \v 3 Se tonal ipan quemeh yeyi hora tiotlac, Dios ocnextilih itich nitlachialis in Cornelio se iluicactlatitlantli ocalaquia icalihtic, uan in iluicactlatitlantli oquinotz: \p —¡Cornelio! \p \v 4 Yeh ocsimitac, uan ica mohcayotl octlahtlanih: \p —¿Tlenoh itcomoniquiltia, notecotzin? \p In iluicactlatitlantli ocnanquilih: \p —Dios icuilita quen itcomonochilia uan quen itquimonmatlani nocsiquin, uan ica non Yehuatzin mitzonilnamiqui. \m \v 5 Axan ixquimontitlani Jope siqui tlacameh, macnotzatin Simón naquin noiuqui ictoocaayotiah Pedro. \m \v 6 Yeh motepaluihtoc ichan ocse Simón naquin quinyectlalia cuitlaxten, chanchiua itenco in mar. [Yeh mitzoniluis tlenoh moniqui itconchiuas.] \p \v 7 Ihcuac yoyah in iluicactlatitlantli naquin iuan omononotztoya, Cornelio oquinnotz ome itlaqueualuan uan se soldado naquin iuan moyolchicaua uan naquin noiuqui ictlacachiua Dios. \m \v 8 Oquinnonotz nochi tlen oquitac, uan oquintitlan Jope. \p \v 9 Oualimostic quemeh tlahcotonal, ihcuac yehuan yoahsitoyah Jope, Pedro otlehcoc ipan in cali uan opeu icmonochilia Dios. \m \v 10 Simi omayanaya uan ocniquia tlacuas. Uan ihcuac yaquin octlacualchiuilihtoyah, oquitac se nescayotl quemeh ihcuac setlacochihita. \m \v 11 Oquitac in iluicac tlapohtoc, uan oualtimouaya quemeh se ueyi tilmahtli naucan yacailpitoc. \m \v 12 Itich non tilmahtli ocatca mic tlatlamantli ocuilimeh icxiyehqueh, uan ocuilimeh tlen mouilanah, uan nochi tlen ihuiyohqueh. \m \v 13 Uan oquicac se tlahtol: \p —Pedro, xonmoquitzteua, xonmotlamictili uan xontlacua. \p \v 14 Pedro otlananquilih: \p —Macamo ohcon manchiua, noTecotzin, neh amo queman incuahtoc itlah tlen amo tlateochiual uan amo chipauac iixpan Dios. \p \v 15 Pedro ocsipa oquicac in tlahtol: \p —Tlen Dios occhipau, touatzin amo ixconihto amo chipauac. \p \v 16 Yexpatica ohcon omocac, uan sanniman non tilmahtli omahcocu iluicac. \m \v 17 Ihcuac Pedro oc ocmoyoltlahtlanihtoya tlenoh ictosniqui tlen oquitac, nitlatitlancauan in Cornelio, naquin octlahtlantayah canih chanchiua Simón, oahsiqueh caltenco. \m \v 18 Otetlahpalohqueh uan octlahtlanqueh xamo ompa motepaluihtoc Simón naquin noiuqui ictoocaayotiah Pedro. \m \v 19 Pedro oc ocmoyoltlahtlanihtoya tlen oquitac, uan in Espíritu oquiluih: \p —Touatzin, yeyi tlacameh mitzontemouah. \m \v 20 Xonmoquitzteua, xontimo uan amo xonyolometi toyas inuan, pues neh onquinualtitlan. \p \v 21 Pedro otimoc campa cateh in tlacameh uan oquimiluih: \p —Yeh yen neh naquin nancontemouah. ¿Tlenoh ica nannechontemouah? \p \v 22 Yehuan otlananquilihqueh: \p —Otechualtitlan in soldadohtlayacanqui Cornelio, yeh se tlacatl tlen icchiua tlen cuali uan tlamouilia inauactzinco Dios, naquin nochtin judíos icyequitah. Se iiluicactlatitlancau Dios ocnauatih mamitzonnotzaqui xoyau ichan uan ohcon yeh iccaquis motlahtol. \p \v 23 Ihcuacon Pedro oquincalaquih, uan ompa omotepaluihqueh se youal. Uan nocse tonal oyah inuan, uan noiuqui oyahqueh siquin tocniuan tlaniltocanih tlen chanchiuah Jope. \p \v 24 Oualimostic oahsitoh Cesarea. Cornelio oquinchixtoya, uan oquinnichicoh non oc quen quimita, uan noiuqui niyolohicniuan. \m \v 25 Ihcuac Pedro oahsito icalihtic in Cornelio, Cornelio ocsilito uan omotlancuaquitz icxitlan, octlacachiu. \m \v 26 Pero Pedro ocquitzteu uan oquiluih: \p —¡Xonmoquitzteua!, neh noiuqui san inmotlalticpaquicniu. \p \v 27 Pedro ocalac mononotztiu iuan in Cornelio, uan oquimahsito tlahtic miqueh ompa yomonichicohqueh. \m \v 28 Uan oquimiluih: \p —Namehuantzitzin nanconmatih nic para se judío amo icnamiqui itmonilosqueh inuan naquin amo judíos, noso itcalaquisqueh inchan. Pero Dios onechnextilih, amo icnamiqui inquihtos de se tocniu amo tlateochiual noso amo chipauac iixpan Dios. \m \v 29 Ica non ihcuac onannechonnotzatoh amo onquihtoh amo niuitz, yeh sanniman onualah. Axan ixnechoniluican, ¿tleca onannechonnotzatoh? \p \v 30 Cornelio ocnanquilih: \p —Ya ueyopan quemeh nin hora, yeyi hora tiotlac, oncatca nocalihtic [onmosautoya uan] onmonochilihtoya Dios. Ihcuacon onechmonextilih se tlacatl ica itlaquen pitlanqui. \m \v 31 Uan onechiluih: “Cornelio, Dios yomitzoncac quen itcontlatlautia, uan quilnamictoc quen itquimonmatlani naquin amitlah icpiah. \m \v 32 Ica non xontlatitlani Jope macnotzatin Simón naquin noiuqui ictoocaayotiah Pedro, yeh motepaluihtoc ichan Simón naquin quinyectlalia cuitlaxten, chanchiua itenco in mar. [In Pedro, ihcuac ehcoquiu, mitzonnonotzas.]” \m \v 33 Uan sanniman ontlatitlan mamitzontemotin, uan intlasohcamati nic touatzin otoualmouicac. Axan nochtin sansican nican itcateh iixpan Dios, itcaquisqueh tlen in toTecotzin Dios omitzonnauatih ittechonmatiltis. \s1 Pedro ictematiltia in tlahtol de temaquixtilistli ichan Cornelio \p \v 34 Ihcuacon Pedro opeu tlahtoua: \p —Axan tlamilauca incahsicamati nic Dios amo techicoitani, \m \v 35 tla yeh Yehuatzin quinsilia naquin tlamouiliah inauac uan chipaucaninimih, amo icchiuilia itich tlen tlali mapouican. \m \v 36 Dios omononotz iuan in tocniuan tlen pouih Israel, uan oquinmatiltih in tlahtol tlen cualica temaquixtilistli tlen ictematiltia ica Jesucristo sehseui in ixnamictli tlen icpiah in tlalticpactlacameh inauac Dios. Yehuatzin Jesucristo inTeco nochtin. \m \v 37 Namehuantzitzin cuali nanconmatoqueh tlen opeu mochiua Galilea uan itich nochtin altipemeh judíos, satepan ihcuac Juan otlamachtih den tlacuatequilistli. \m \v 38 Nanconmatoqueh nic Dios ocpihpin in Jesús de Nazaret, uan ica in Espíritu Santo ocmactih chicaualistli. Uan Jesús oquinchiutinimia cualmeh chiualisten uan oquinpahtihtinimia nochtin naquin oquintlahyouiltih in amocuali. Non ouilic ocmochiuilihtzinoh Jesús nic Dios iuan ometzticatca. \m \v 39 Uan tehuan, titeotlatitlancauan, ottaqueh nochi tlen oquichiu Jesús itich in altipemeh judíos uan itich Jerusalén. Satepan ocmictihqueh, ocpilohqueh itich se pouitl. \m \v 40 Masqui ohcon, ihcuac oahsic yeyi tonal, Dios ocyancuicayolitih, uan ocomochiuilihtzinoh matechmonextili tehuan. \m \v 41 Amo oquinmonextilih nochtin in tocniuan, tlamo sayen tehuan, naquin Dios yauehcau otechonpihpin mattematiltican tlen ottaqueh, tehuan naquin iuan ottlacuahqueh uan iuan ottlaoniqueh satepan ihcuac omoyancuicayolitih. \m \v 42 Uan Yehuatzin otechontitlan matquinnonotzatin in tocniuan, uan matquinmatiltican nic Jesús yehua naquin Dios ocmotlalilihtzinoh maquihto aquih icnamiqui in yolilistli noso in tlatzacuiltilistli mayeh naquin yoltoqueh uan mayeh naquin yomiqueh. \m \v 43 Nochtin in teotlanauatanih yoctematiltihcah de Jesús, nic nochtin naquin tlaniltocasqueh inauactzinco icsilisqueh tlapohpoluilistli de nintlahtlacol ica nitoocaatzin. \s1 Tlen amo judíos Dios quinmactia in Espíritu Santo \p \v 44 Oc otlahtohtoya Pedro, ihcuac in Espíritu Santo oualah intich nochtin aquihqueh occactoyah nitlahtol. \m \v 45 In judíos tlaniltocanih naquin oualayah iuan Pedro tlailiuis ocmotetzauihqueh nic Dios noiuqui oquinmactih in Espíritu Santo naquin amo judíos, \m \v 46 pues oquincaquiah otlahtouayah ocsiqui tlatlamantli tlahtol uan octlacachiuayah Dios. \m \v 47 Ihcuacon Pedro oquihtoh: \p —¿Aquih uilis quintzacuilis amo mamocuatequican ninqueh tocniuan, tla Dios yoquinmactih in Espíritu Santo sannoiuqui quemeh in tehuan? \p \v 48 Uan otlanauatih maquincuatequican ica nitoocaatzin Jesucristo. Satepan octlatlautihqueh in Pedro inuan mamocaua oc omeyeyi tonal. \c 11 \s1 Pedro quinnonotza in tlaniltocanih tlen chanchiuah Jerusalén tlen omochiu ichan Cornelio \p \v 1 In teotlatitlanten uan in tocniuan tlaniltocanih tlen chanchiuah Judea ocmatqueh nic in tlen amo judíos noiuqui yocsilihqueh nitlahtoltzin Dios. \m \v 2 Ihcuac Pedro oualmocuip otlehcoc Jerusalén, siqui tlaniltocanih judíos iuan omotlahtolixnamiqueh, \m \v 3 oquiluihqueh: \p —¿Queutoc touatzin otoncalac nincalihtic naquin amo judíos uan otontlacuah inuan? \p \v 4 Ihcuacon Pedro opeu quimiluia nochi quenih opanoc, oquimiluih: \p \v 5 —Oncatca itich in altipetl Jope onmonochilihtoya Dios, ompa onquitac se nescayotl quemeh ihcuac setlaihita, uan omotaya quemeh se ueyi tilmahtli naucan yacailpitoc, oualtimouaya de iluicac uan oehcoc nonauac. \m \v 6 Ihcuac onyequitac tlen ocpiaya, onquitac ompa ocatcah ocuilimeh icxiyehqueh, uan tecuanimeh, uan ocuilimeh tlen mouilanah, uan nochi tlen ihuiyohqueh. \m \v 7 Uan onicac se tlahtol tlen onechiluih: “Pedro, xonmeua, xonmotlamictili uan xontlacua.” \m \v 8 Onnanquilih: “Macamo ohcon manchiua, noTecotzin, neh amo queman calactoc itich nocamac itlah amo tlateochiual uan amo chipauac monauactzinco.” \m \v 9 Ocsipa onechiluih in iluicactlahtol: “Tlen Dios occhipau, touatzin amo ixconihto amo chipauac.” \m \v 10 Uan yexpatica ohcon omocac, uan sanniman nochi ocsipa otlehcoc iluicac. \m \v 11 Uan ixconmotilican, sanniman yeyi tlacameh oahsitoh calihtic campa onmotepaluihtoya, oquintitlanqueh de Cesarea manechtemotin. \m \v 12 Uan niEspíritu Dios onechiluih manioh inuan uan amo manyolometi nias inuan. Noiuqui oyahqueh nouan ninqueh chicuasen tocniuan tlaniltocanih, uan otcalaqueh icalihtic non tlacatl. \m \v 13 Yeh otechnonotz nic oquitac icalihtic se iluicactlatitlantli oihcatoya uan oquiluih: “Xontlatitlani Jope macnotzatin Simón naquin noiuqui ictoocaayotiah Pedro. \m \v 14 Yeh mitzoniluis quenih uilis tonmomaquixtis, touatzin iuan nochtin tlen chanchiuah mochantzin.” \m \v 15 Ihcuac onipeu inquinnonotza, in Espíritu Santo impan oualah sannoiuqui quemeh tehuan ya achtoh topan oualah. \m \v 16 Ihcuacon onquilnamic in tlahtol tlen oquihtoh in toTecotzin: “Juan yeh otlacuatequih ica atl, pero namehuantzitzin Dios namechoncuatequis ica in Espíritu Santo.” \m \v 17 Ica non, tla Dios noiuqui yehuan oquinmactih non tetlaocolil tlen otsilihqueh tehuan naquin yottlaniltocaqueh inauac in toTecotzin Jesucristo, ¿aquih neh para inquixtzacuilis Dios? \p \v 18 Ihcuac occaqueh non, osihsintlacaqueh uan octlacachiuqueh Dios, octouayah: \p —¡Tla ohcon noiuqui naquin amo judíos Dios quincauilia mamoyolcuipacan inauactzinco uan ohcon macpiacan yolilistli! \s1 Itich in ueyi altipetl Antioquia peuah tlaniltocah \p \v 19 Ihcuac tlensaso oquinchiuilayah in tlaniltocanih, satepan ihcuac ocmictihqueh in Esteban, siquin tlen omoxixinihqueh oahsitoh itich in altipemeh tlen pouih Fenicia, itich in ueyi tlalyaualol Chipre uan itich in ueyi altipetl Antioquía. Ompa octematiltayah in tlahtol tlen cualica temaquixtilistli sayeh innauac in judíos, uan amo innauac naquin amo judíos. \m \v 20 Pero siquin yehuan tlen pouih Chipre uan Cirene oahsitoh Antioquía uan octematiltayah noiuqui innauac naquin amo judíos in tlahtol tlen cualica temaquixtilistli tlen ictematiltia den toTecotzin Jesús. \m \v 21 Uan in toTecotzin simi oquinmatlan, uan ohcon miqueh otlaniltocaqueh uan omoyolcuipqueh inauac in toTecotzin. \p \v 22 Ihcuac ocmatqueh in tlaniltocanih de Jerusalén, octitlanqueh Bernabé mayaui Antioquía. \m \v 23 Ihcuac oahsito uan oquitac niteicnoitalitzin Dios catqui intich, simi oyolpac, uan oquinyoleu ica nochi ninyolo maican sanse iuan in toTecotzin uan amo mamihcuanican inauactzinco. \m \v 24 Ohcon oquinyolchicauayah, pues in Bernabé se tocniu cuali conetl tlen oyolpiyautoya ica in Espíritu Santo uan ica tlaniltoquilis. Uan ohcon miqueh omotemactihqueh inauac in toTecotzin. \p \v 25 Satepan Bernabé oyah Tarso octemoto in Saulo, \m \v 26 uan ihcuac ocahsic, ocuicac Antioquía. Uan ompa Antioquía omonichicouayah iuan in tlaniltocanih se xiuitl, uan oquinmachtayah miqueh tocniuan. Antioquía ompa campa in tlaniltocanih opeuqueh quintoocaayotiah cristianos. \p \v 27 Itich nonqueh tonalmeh oualahqueh Antioquía siquin tlaniltocanih de Jerusalén naquin ictematiltiah tlahtol tlen icsiliah de Dios. \m \v 28 Semeh yehuan tlen oualahqueh itoocaa Agabo, omoquitzteu tlatzalan den tlaniltocanih uan in Espíritu Santo octlayoluilisyacan, oquimiluih nic ualahtoc se ueyi mayantli ipan nochi in tlalticpactli, uan ohcon omochiu ihcuac Claudio ocatca ueyitiquiuahqui. \m \v 29 Ihcuacon in tlaniltocanih tlen chanchiuah Antioquía ocyoluihqueh motlanichicouilisqueh ica tlen yehuan uilisqueh uan quintitlanilisqueh in tocniuan tlaniltocanih tlen chanchiuah Judea. \m \v 30 Ohcon occhiuqueh, uan tlen ocnichicohqueh ocmactihqueh in Bernabé uan Saulo maquinuiquilican nintlayacancauan in tlaniltocanih tlen chanchiuah Judea. \c 12 \s1 Icmictiah in Jacobo uan ictzacuah in Pedro \p \v 1 Itich nonqueh tonalmeh in ueyitiquiuahqui Herodes opeu quintzacua siquin tlaniltocanih nic ocniquia quintlahyouiltis. \m \v 2 Otlanauatih macmictican ica espada in Jacobo, nicniu in Juan. \m \v 3 Oquitac nic non ocuilitaqueh in judíos, ica non noiuqui otlatitlan mactzitzquitin Pedro. Nin omochiu itich in iluitonalmeh ihcuac quicuah pan tlen amo icpia levadura. \m \v 4 Ihcuac octzitzquihqueh in Pedro, octzacuatoh uan oquintlalihqueh naui pantli soldadohten macpihpiacan, se pantli oquinpiaya naui soldadohten. In Herodes ocyoluih icteixpantis innauac in tocniuan ihcuac yopanoc in pascuahiluitl. \m \v 5 Uan ica non Pedro otzacutoya, pero in tlaniltocanih simi omotlatlautayah inauac Dios ipampa in Pedro. \s1 Se iluicactlatitlantli icquixtia in Pedro campa tzacutoc \p \v 6 Ihcuac oualimostisquia in Herodes ocuicasquia Pedro icteixpantitiu innauac in tocniuan. Non youal Pedro ocochtoya intlahcoyan ome soldados, ihilpitoc intich ica ome cadenas, uan ocsiquin soldadohten otlapihpixtoyah caltenco campa otzacutoya. \m \v 7 Uan san ihcuac omonextih niiluicactlatitlancau in toTecotzin, uan campa in Pedro otzacutoya tlailiuis otlanes. In iluicactlatitlantli ocolinih in Pedro itich nipoxnacasco, oquihxitih, uan oquiluih: \p —¡Xonmeutiuitzi! \p Uan in cadenas tlen ica oilpitoya imaquichtlan ouitzqueh. \m \v 8 In iluicactlatitlantli oquiluih: \p —Xonmotlahcoilpi uan xonmoticacti. \p Pedro ohcon oquichiu, uan in iluicactlatitlantli oquiluih: \p —Ixconaqui moololol uan xouiqui nouan. \p \v 9 Pedro oquis icuitlapan in iluicactlatitlantli, amo ocmatia max milauac noso amo tlen in iluicactlatitlantli occhiuaya. Yeh ocyoluaya san quihitztoc. \m \v 10 Oquinpanauihqueh se pantli tlen otlapihpixtoyah, uan satepan nocse pantli, uan oahsiqueh icah in caltentli de tipostli campa ya sequisa para itich in altipetl. Non caltentli isel omotlapoh. Onihninqueh hasta campa monamiquih in ohmeh, uan sanniman in iluicactlatitlantli acmo ompa ocatca, uan Pedro sa isel omocau. \m \v 11 Pedro yec yotlachix, uan oquihtoh: \p —Axan quemah incahsicamati nic in toTecotzin ocualtitlan niiluicactlatitlancau manechquixtih imac Herodes, uan ohcon amo mamochiua tlen ocniquiah nechchiuilisqueh in judíos. \p \v 12 Ihcuac ocahsicamat nochi non, oyah ichan María, nimaman Juan, naquin noiuqui ictoocaayotiah Marcos. Miqueh ompa onichicautoyah octlatlautihtoyah Dios. \m \v 13 Ihcuac Pedro otlatihtiuih itich in caltentli den quiyautli, oquis onaltlachiato se tlaqueualichpocatl itoocaa Rode. \m \v 14 Ihcuac octencac yen Pedro, simi opac uan ica non amo octlatlapouilih, yeh omocuiptiquis tlahtic oquimiluito nochtin: \p —Pedro catqui caltenco. \p \v 15 Uan yehuan oquiluihqueh: \p —¡Teh acmo ityecyoltoc! \p Yeh sipa uan ocsipa oquimiluaya, uan yehuan octouayah: \p —Xa isqui yen iluicactlatitlantli naquin icpaleuia. \p \v 16 Pedro ocachi otlatihtiuaya. Ihcuac otlatlapohqueh uan oquixmatqueh yeh in Pedro, nochtin tlailiuis ocmotetzauihqueh. \m \v 17 Uan yeh ica nima oquintlacaualtih, uan oquinnonotz quenih in toTecotzin ocquixtih campa otzacutoya, uan oquimiluih: \p —Ixconmatiltican in Jacobo uan nocsiquin tocniuan tlaniltocanih tlen omochiu. \p Sanniman oquis uan oyah ocsican. \p \v 18 Ihcuac ya tlanestiuitz, nochtin soldadohten opeuqueh hasta queh nemiquih nic amo ocmatiah tlenoh opanoc iuan Pedro. \m \v 19 Herodes otlanauatih mactemocan in Pedro, pero amo ocahsiqueh. Ica non oquintlahtoltih in soldadohten, uan otlanauatih maquinmictican. Satepan Herodes oyah oquicau Judea uan ochanchiuato Cesarea. \s1 Miqui in ueyitiquiuahqui Herodes \p \v 20 Ic ihcuacon Herodes ocualantoya inuan tlen chanchiuah Tiro uan Sidón. Ica non yehuan omotlahtolmacaqueh yasqueh inauac. Uan octlaxtlauihqueh Blasto nicalpixcau in Herodes maquintlahtoui inauac in Herodes, uan ohcon ocsipa mamoyecuica inuan. Ohcon occhiuqueh, nic tlen ochanchiuayah Tiro uan Sidón occouayah tlen iccuasqueh itich in tlalmeh campa tlanauatia Herodes. \m \v 21 Herodes octlalih se tonal mononotzas inuan. Itich non tonal Herodes ocmotlalilih nitiquiuahcayotilmah, uan omotlalih itich nitiquiuahcaicpal uan opeu quinnonotza. \m \v 22 Nochtin in tocniuan opeuqueh quihtouah chicauac: \p —¡Quen tlahtohtoc yeh se dios, yeh amo se tlalticpactlacatl! \p \v 23 Sanniman ihcuacon, se iiluicactlatitlancau in toTecotzin oquichiu mamococo Herodes, nic amo ocuehcapantlalih nitoocaatzin Dios. Oihtichacalouac uan omic ohcon. \p \v 24 Pero nitlahtoltzin Dios ocachi omoxinaya uan omotematiltaya ic nouiyan. \p \v 25 Ihcuac Bernabé uan Saulo otlayeecohqueh tlen ic oyahqueh Jerusalén, oualmocuipqueh Antioquía, ocuicaqueh noiuqui in Juan, naquin noiuqui oquixmatiah quemeh Marcos. \c 13 \s1 Bernabé uan Saulo yaueh tlanonotzatiueh \p \v 1 Ompa Antioquía iuan in tlaniltocanih opouiah siquin naquin octematiltayah tlahtol tlen ocsilayah de Dios uan siquin naquin tlamachtihqueh. Yehuan yen Bernabé, Simón naquin oquiluayah Tliltic, noiuqui in Lucio naquin poui Cirene, in Manaén naquin omoscaltih iuan gobernador Herodes, uan in Saulo. \m \v 2 Se tonal ihcuac onichicautoyah octlacachiutoyah Yehuatzin uan omosautoyah, in Espíritu Santo oquimiluih: \p —Ixnechimonsicantlalilican Bernabé uan Saulo, inquinmactis macchiuacan in tiquitl tlen ica onquinnotz. \p \v 3 Satepan ihcuac yomosauqueh uan yoquinnochilihqueh Dios, impan oquintlalihqueh ninmauan, uan omonauatihqueh inuan. \s1 In Pablo uan Bernabé yaueh Chipre \p \v 4 Yehuan omen oquintitlan in Espíritu Santo. Uan otimoqueh itich in altipetl Seleucia, uan ompa oyahqueh itich barco uan oahsitoh itich in ueyi tlalyaualol itoocaa Chipre. \m \v 5 Ihcuac oahsitoh itich in altipetl Salamina, ompa octematiltayah nitlahtoltzin Dios itich ninteotlanauatilcaluan in judíos. Uan noiuqui inuan oyaya Juan Marcos, yeh oquinmatlania. \m \v 6 Oixtlapalohqueh itich in ueyi tlalyaualol uan oahsitoh itich in altipetl Pafos. Ompa ocahsiqueh se naual judío itoocaa Barjesús, tlen octouaya mach icsilia tlahtol de Dios. \m \v 7 In naual ocyolchicauaya in gobernador Sergio Paulo, non tiquiuahqui ocatca se tlacatl tlaixmatqui. Yeh oquintlatitlanilih in Bernabé uan Saulo, nic ocniquia iccaquis nitlahtoltzin Dios. \m \v 8 Pero non naual Elimas (ohcon itoocaa itich griegohtlahtol) oquimixnamiquia, uan ocyehyecouaya icchiuas amo matlaniltoca in gobernador. \m \v 9 Ihcuacon Saulo, naquin noiuqui itoocaa Pablo, yolpiautoc ica in Espíritu Santo, occhicaucaixitac. \m \v 10 Uan oquiluih: \p —¡Ueyi tlacahcayauani, iconeu in amocuali, moyolo tentoc ica amocualyotl, itecocolihcau in tlen yec! ¿Max amo queman itcauas itquihtlacos nichipaucaohtectzin Dios? \m \v 11 Ixmati axan, nimatzin in toTecotzin mitztlahyouiltis, uan itpopoyotis uan panos siqui tonal acmo itquitas nitlanes in tonaltzin. \p San ihcuacon itich in Elimas oualah tlayouilotl, uan ocmatemouaya acah macmauilana nic opopoyotic. \m \v 12 Ihcuac in gobernador oquitac tlen omochiu otlaniltocac, uan tlailiuis ocmotetzauih nitlamachtilis in toTecotzin. \s1 Pablo uan Bernabé ahsih itich in altipetl Antioquía tlen poui Pisidia \p \v 13 Pablo uan naquin iuan oyayah ompa Pafos otlehcoqueh itich se barco uan oahsitoh Perge, non altipetl poui itich in tlalmeh Panfilia. Ompa Juan Marcos oquincau uan omocuip Jerusalén. \m \v 14 Satepan oyahqueh de Perge uan oahsitoh Antioquía, non altipetl poui Pisidia. Itich in moseuilistonal ocalaqueh itich in teotlanauatilcali uan ompa omotlalihqueh. \m \v 15 Ihcuac yocamapoucah nitlanauatil Moisés uan nintlahcuilol in teotlanauatanih, in tlayacanqueh itich in teotlanauatilcali otlatitlanqueh maquimiluican: \p —Tocniuantzitzin, tla itlah tlahtol nanconpiah tlen ica nanquimonyolchicauasqueh in tocniuan, xontlahtocan. \p \v 16 Pablo omosinquitz uan ica nima oquimahsicamatiltih masintlacaquican, oquimiluih: \p —Ixconcaquican, namehuantzitzin israelitas, uan noiuqui namehuantzitzin aquihqueh namontlamouiliah inauactzinco Dios. \m \v 17 In Dios de Israel oquinpihpin in toyauehcautahuan, uan oquinmiquiltih in tochancaicniuan ihcuac ocatcah Egipto, uan ica nichicaualitzin oquinualquixtih ompa campa ocatcah. \m \v 18 Quemeh omepoual xiuitl oquinyolxicohtoya campa tlauaquilistlah. \m \v 19 Yehuatzin oquinpohpoloh naquin ochanchiuayah itich chicome tlalmeh nepa Canaán, uan in tlalmeh tlen inyohca ocatcah oquimaxcatih in tochancaicniuan. \m \v 20 Satepan quemeh naui ciento uan ome poual uan mahtlactli (450) xiuitl, Dios oquintlalilih tlayacanqueh tlayectlalanih hasta ihcuac ochanchiu in teotlanauatani Samuel. \m \v 21 Ihcuacon octlahtlanqueh se ueyitiquiuahqui, uan Dios oquinmactih in Saúl iconeu Cis, naquin ualeuani de Benjamín, uan yeh otlanauatih ome poual xiuitl. \m \v 22 Satepan Dios ocpatlac in Saúl uan octlalih in David mai ueyitiquiuahqui. Dios octematiltih de yeh, oquihtoh: “Onquitac nic in David, niconeu in Jesé,\f + \fr 13:22 \ft In toocaatl Jesé noiuqui uili se quihtos Isaí. Jesé uan Isaí ica hebreohtlahtol san se toocaatl.\f* yeh se tlacatl naquin inyoluilita, yeh icchiuas nochi notlaniquilis.” \m \v 23 Semeh in ualeuanih de David, yeh Yehuatzin Jesús, naquin Dios ocmotlalilih macmaquixti Israel, quemeh achtoh yomoyectencau. \m \v 24 Achtoh ihcuac Jesús youalmouicasquia, Juan oquimiluayah nochtin tlen chanchiuah Israel mamocuatequican, uan ohcon macnextican nic moyolcuipah inauactzinco Dios. \m \v 25 Uan ihcuac Juan yocyeecohtoya nitiquiu oquihtoh: “Neh amo yeh naquin namehuantzitzin nanconyoluiah. Pero nocuitlapan ualmouicatoc ocse tlacatzin naquin neh dion amo icnamiqui inticactohtomas.” \p \v 26 ’Nocniuantzitzin ualeuanih de Abraham, uan nochi naquin namontlamouiliah inauactzinco Dios: ixconmatican, yen tehuan Dios otechualtitlanilih nin tlahtol tlen cualica temaquixtilistli. \m \v 27 Naquin chanchiuah Jerusalén uan nintiquiuahcauan amo ocahsicamatqueh aquih in Jesús, dion amo ocahsicamatqueh nintlahtol in teotlanauatanih tlen nochipa camapouah itich moseuilistonal. Ica non, ihcuac octemactihqueh Jesús itich in miquilistli, yehuan innohmah occhiuqueh tlen in teotlanauatanih yoquihtohcah achtoh. \m \v 28 Masqui amo ocahxilihqueh itlah tlahtlacol tlen icnamiqui miquilis, yehuan octlahtlanilihqueh in Pilato macmicti. \m \v 29 Satepan ihcuac yocchiuqueh nochi tlen itich Teotlahtolamatl oihcuiliutoya ohcon icpanos, octimouihqueh itich in cruz uan octlalihqueh itich se ticochtli. \m \v 30 Pero Dios ocyancuicayolitih itich miquilistli. \m \v 31 Oc miqueh tonalmeh Jesús oquinmonextilaya naquin iuan oualahqueh de Galilea uan iuan otlehcoqueh Jerusalén. Uan axan yehuan tlen oquitaqueh ictematiltiah innauac in tocniuan. \p \v 32 ’Uan tehuan noiuqui itnamechonmatiltiah nin cuali tlahtol: Ixconmatican, tlen Dios omoyectencau innauac in toyauehcautahuan, \m \v 33 axan tonauac tehuan naquin itteconeuan yocmochiuilihtzinoh, nic oconyancuicayolitih Jesús. Ohcon quemeh ihcuiliutoc itich in Salmo ome: “Touatzin tonnoconeu; neh axan inmitzontiquiuahcatlalia.”\f + \fr 13:33 \ft Sal. 2:7\f* \m \v 34 Dios yoquihtohca itich in Teotlahtolamatl nic icyancuicayolitis itich miquilistli uan amo ihtlacauis nitlalnacayo. Ihquin oquihtoh: “Innamechonmactis in tlateochiualis tlen onmoyectencau inauac David.”\f + \fr 13:34 \ft Is. 55:3\f* \m \v 35 Ica non noiuqui itich ocse salmo quihtoua: “Amo itcomocauilis maihtlacaui nitlalnacayo moTlapihpincatzin.”\f + \fr 13:35 \ft Sal. 16:10\f* \m \v 36 Tlen milauac in David, satepan ihcuac yotlamatlan innauac nichancaicniuan, quemeh Dios ocmoniquiltihtzinoh, omic uan occauatoh campa nitahuan, uan nitlalnacayo oihtlacau. \m \v 37 Pero naquin Dios ocyancuicayolitih amo oihtlacau nitlalnacayo. \m \v 38 Ica non, nocniuantzitzin, ixconmatican, ica Yehuatzin Jesús Dios namechontiquiuia in tetlapohpoluilis de namotlahtlacol. \m \v 39 Ica nitlanauatil Moisés amo ouilic onanconahsiqueh in chipaualis. Pero axan, nochi naquin tlaniltoca inauac Jesús, Dios icsilia ya chipauac inauactzinco. \m \v 40 Cuali xonmotlatlatacan, amo yeh namopantzinco mochiua tlen oquihtohqueh in teotlanauatanih. Yehuan ihquin oquihtohqueh: \q1 \v 41 Ixquitacan, namehuan naquin nacuitzcah notlahtol, ixmotetzauican uan ixpohpoliuican, \q1 nic neh, Dios, ya nicah inchiuas itich ninqueh tonalmeh se tlamantli, \q1 se chiualis tlen namehuantzitzin amo uilis nanconniltocasqueh masqui acah manamechonahsicamatilti.\f + \fr 13:41 \ft Hab. 1:5\f* \p \v 42 Ihcuac Pablo uan Bernabé oquisqueh itich in teotlanauatilcali, [in tlen amo judíos] oquintlatlautihqueh maquinmachtican ica nin tlanonotztli ocsipa nepa chicueyi itich in moseuilistonal. \m \v 43 Ihcuac yoquisqueh itich in teotlanauatilcali, miqueh judíos uan miqueh naquin ocsilihqueh in tlaniltoquilistli judío uan ictlacamatih Dios, icuitlapan oyahqueh in Pablo uan Bernabé. In Pablo uan Bernabé oquinnonotzayah uan oquinyolchicauayah amo maccauacan moyolchicautosqueh itich nitetlasohitalitzin Dios. \p \v 44 Oualchicueyitic, itich moseuilistonal, mahsic nochtin yomonichicohtoyah in tocniuan tlen pouih Antioquía, occaquicoh nitlahtoltzin Dios. \m \v 45 Ihcuac in judíos oquimitaqueh quen omonichicohqueh miqueh tocniuan, temohtih oquinnixicolitaqueh, uan opeuqueh quixnamiquih tlen Pablo oquihtouaya uan pitzotic octeneuayah. \m \v 46 Ihcuacon Pablo uan Bernabé ica yolchicaualistli oquimiluihqueh: \p —Namehuantzitzin omoniquia achtoh itnamechonnonotzasqueh nitlahtoltzin Dios, pero nic amo nanconniquih, uan nic ica namochiualis nanconnextiah amo icnamiqui namotich mapoui in yolilistli tlen ica in sintitl nochipa, ica non axan ittematiltitiueh in tlahtol tlen cualica temaquixtilistli yehyeh innauac naquin amo judíos. \m \v 47 Pues ihquin otechtiquitih in toTecotzin: \q1 Onmitztlalih quemeh tlauil innauac naquin amo judíos, \q1 uan ohcon ixquinuiquili notemaquixtilis hasta campa tlami in tlalticpactli.\f + \fr 13:47 \ft Is. 49:6\f* \p \v 48 Ihcuac ohcon occaqueh, nochtin naquin amo judíos opaqueh uan oquihtouayah simi cuali nitlahtoltzin in toTecotzin. Uan otlaniltocaqueh nochtin naquin Dios yoquinpihpinca quinmactis in yolilistli tlen ica in sintitl nochipa. \m \v 49 Uan ohcon nitlahtoltzin toTecotzin omotematiltaya itich nochtin altipemeh tlen pouih itich non tlali. \m \v 50 Pero in judíos oquinmoyonihqueh siquin siuameh tlen octlacachiuayah Dios uan oquinuehcapanmatiah, uan oquinmoyonihqueh in tlayacanqueh itich non altipetl; oquintlahtolmacaqueh tlensaso maquinchiuilican in Pablo uan Bernabé uan maquintotocacan itich nonqueh tlalmeh. \m \v 51 Pablo uan Bernabé omoxotiutipeuqueh, uan ohcon octenextilihqueh amo cuali tlen icchiutoqueh nonqueh tocniuan,\f + \fr 13:51 \ft Lc. 9:5\f* uan oyahqueh itich in altipetl Iconio. \m \v 52 In tlaniltocanih oyolpiyautoyah ica in Espíritu Santo uan sannoiuqui ica mic paquilistli. \c 14 \s1 Pablo uan Bernabé ahsih Iconio \p \v 1 Itich in altipetl Iconio noiuqui ohcon Pablo uan Bernabé ocalaqueh itich in teotlanauatilcali judío. Uan quen otlahtohqueh miqueh otlaniltocaqueh, judíos uan amo judíos. \m \v 2 In judíos naquin amo otlaniltocaqueh oquinmoyonihqueh naquin amo judíos, uan oquintlahtolmacaqueh amo maquinyequitacan in tocniuan tlaniltocanih. \m \v 3 Masqui ohcon, Pablo uan Bernabé ompa omocauqueh miqueh tonalmeh, otlahtouayah ica mic yolchicaualistli, nic omoyolchicauayah inauac in toTecotzin. Uan Yehuatzin ica yehuan oquinchiuaya tetzauimeh uan nescayomeh, uan ohcon Yehuatzin octematiltaya nic milauac in tlahtol de nitetlasohitalitzin tlen yehuan oquinnonotzayah. \m \v 4 Uan in tocniuan tlen opouiah Iconio omoxixilohqueh: siquin oquinyequitayah in judíos uan ocsiquin yen teotlatitlanten. \m \v 5 Ihcuacon siquin judíos uan siqui tlen amo judíos omotlahtolsintilihqueh inuan in tiquiuahqueh quimixnamiquisqueh uan quintimictisqueh in teotlatitlanten. \m \v 6 Ihcuac Pablo uan Bernabé ocmatqueh non, oyahqueh campa in altipemeh Listra uan Derbe uan itich nocsiquin altipemeh tlen pouih Licaonia, \m \v 7 uan ompa noiuqui octematiltayah in tlahtol tlen cualica temaquixtilistli. \s1 Itich in altipetl Listra icniquih ictimictisqueh in Pablo \p \v 8 Itich in altipetl Listra ompa ocatca se tlacatl uilanqui, amo queman ouilitoya nihnimi, nic ones uilanqui. \m \v 9 Nin tlacatl occactoya tlen Pablo oquihtouaya. Pablo oquixitac in tlacatl, uan oquitac nic icpia in tlaniltoquilistli tlen ica ouilisquia pahtis. \m \v 10 Pablo oquiluih chicauac: \p —¡Xonmoquitzteua! \p Ihcuacon in uilanqui sanniman omoquitzteutiquis uan opeu nihnimi. \m \v 11 In tocniuan itich non altipetl, ihcuac oquitaqueh tlen Pablo oquichiu, opeuqueh pohtzahtzih ica Licaoniahtlahtol: \p —¡In dioses oualtimoqueh tonauac quemeh tlalticpactlacameh! \p \v 12 Yehuan ocyoluihqueh in Bernabé yen dios Zeus, uan Pablo yen dios Hermes, nic yehua naquin otlahtouaya.\f + \fr 14:12 \ft In dioses griegos in Zeus uan Hermes ica latín quintoocaayotiah Júpiter uan Mercurio. Ica non siqui Biblias quincuih nonqueh toocaameh.\f* \m \v 13 In teopixqui naquin otiquitia itich niteopan Zeus, tlen ocatca tlatenco itich non altipetl, oquinualicac cuacuehqueh xochicoscayohqueh, oquimehcotih itich nicalten in altipetl. Yeh iuan in tocniuan tlen opouiah itich non altipetl ocniquiah quintlacachiuasqueh in teotlatitlanten, ocniquiah quinmictilisqueh in cuacuehqueh uan quintlamanilisqueh. \m \v 14 Ihcuac in teotlatitlanten Bernabé uan Pablo ocmatqueh, octzayanqueh nintlaquen uan ohcon ocnextihqueh nic amo icyequitah non, uan omotlalohqueh intlahcoyan in tocniuan pohtzahtzitiueh: \p \v 15 —¡Tocniuantzitzin! ¿Tleca ohcon nanconchiuah? Tehuan sannoiuqui ittlalticpactlacameh quemeh namehuantzitzin. Uan otnamechonmatilticoh nin cuali tlahtol: ixconcauacan nochi nin tlen san nencah, uan xonmoyolcuipacan inauactzinco Dios naquin meuiltihticah, naquin oquichiu in iluicac, in tlalticpactli, in mar uan nochi tlen intich catqui. \m \v 16 Ya uehcau Yehuatzin oquincau in tocniuan tlen pouih itich nochtin tlalmeh amo judíos mayacan itich sehse imohui. \m \v 17 Masqui ohcon, Yehuatzin nochipa oquinnextilaya in tlalticpactlacameh aquih Yeh, ica in tlen cuali occhiuaya inpampa, pues oquinmactaya in quiyauitl tlen ica tlamochiua uan ohcon oquinmactaya mic tlen ica panosqueh uan yolpactosqueh. \p \v 18 Masqui Pablo uan Bernabé ohcon oquimiluihqueh, simi oueh oquincaualtihqueh amo maquintlamanilican ica in cuacuehqueh. \p \v 19 Ihcuacon oehcoqueh siquin judíos tlen pouih Antioquía uan siquin tlen pouih Iconio, uan yehuan oquintlayoluilispatlaqueh in tocniuan. Uan Pablo ocmacaqueh ica titl, uan ihcuac ocyoluihqueh yomic, ocuilantahqueh ocquixtihqueh quiyauac itich in altipetl. \m \v 20 Ihcuacon nochi in tlaniltocanih omonichicohqueh inauac in Pablo, uan yeh omoquitzteu uan ocsipa ocalac itich in altipetl. Oualimostic oquis itich non altipetl uan oyah iuan Bernabé, oyahqueh Derbe. \p \v 21 Octematiltihqueh in tlahtol tlen cualica temaquixtilistli ompa Derbe uan miqueh otlaniltocaqueh. Satepan ocsipa omocuipqueh Listra, Iconio, uan Antioquía. \m \v 22 Uan itich nonqueh altipemeh yehuan oquinyolchicauayah nochtin in tlaniltocanih, uan oquinnahnauatayah amo maccauacan in tlaniltoquilistli. Oquimiluihqueh nic moniqui sepanos itzalan mic tlapanolis achtoh de secalaquis campa motlanauatilia Dios. \m \v 23 Itich sehse altipetl campa omonichicouayah in tlaniltocanih oquintlalayah intlayacancauan, oquinnochilayah Dios, omosauayah, uan oquintemactayah imac in toTecotzin, naquin inauac otlaniltocaqueh. \s1 Pablo uan Bernabé mocuipah Antioquía tlen poui Siria \p \v 24 Satepan opanoqueh itich in tlali Pisidia uan oahsiqueh itich in tlali Panfilia. \m \v 25 Octematiltihqueh in tlahtol tlen cualica temaquixtilistli itich in altipetl Perge, uan satepan otimoqueh Atalia. \m \v 26 De ompa otlehcoqueh itich barco uan oyahqueh Antioquía, campa achtoh in tlaniltocanih octlatlautihqueh Dios maquinmatlani itich non tiquitl tlen axan yoctlamichiuatoh. \m \v 27 Ihcuac oahsitoh oquinnichicohqueh in tlaniltocanih uan opeuqueh quinnonotzah nochi tlen Dios oquichiu ica yehuan, uan quenih Yehuatzin ocmochiuilihtzinoh mauilican matlaniltocacan noiuqui naquin amo judíos. \m \v 28 Uan in Pablo uan Bernabé omocauqueh miqueh tonalmeh inuan in tlaniltocanih. \c 15 \s1 In tlanonotztli ica in judiohnescayotl \p \v 1 Ihcuacon siquin tlaniltocanih tlen pouih Judea oualahqueh Antioquía uan opeuqueh quinmachtiah in tlaniltocanih: \p —Tla amo namonmojudiohnescayotiah quemeh otechcauilihteu Moisés, Dios amo uilis namechonmaquixtis. \p \v 2 Pablo uan Bernabé simi chicauac omotlahtolixnamiqueh inuan, ica tlen cualtemachtihtiueh. Ihcuacon in tlaniltocanih tlen pouih Antioquía oquinpihpinqueh in Pablo, Bernabé, uan ocsiquin tlaniltocanih tlen opouiah ompa, mayacan Jerusalén macyectlalitin nin tlamantli innauac in teotlatitlanten uan innauac nitlayacancauan in tlaniltocanih. \p \v 3 In tlaniltocanih tlen pouih Antioquía oquintitlanqueh, uan yehuan opanotiquisqueh Fenicia uan Samaria, uan ompa oquinnonotzqueh quenih omoyolcuipayah inauac Dios naquin amo judíos, uan ica non tlailiuis oyolpaquiah nochi in tlaniltocanih. \p \v 4 Ihcuac Pablo uan Bernabé oahsitoh Jerusalén, in tlaniltocanih uan in teotlatitlanten uan nintlayacancauan in tlaniltocanih ompa Jerusalén oquinsilihqueh, uan in Pablo uan Bernabé oquinnonotzqueh nochi tlen Dios oquichiu ica yehuan. \m \v 5 Pero siquin tlaniltocanih tlen pouih iuan in fariseos omoquitzteuqueh uan octohqueh: \p —In tlaniltocanih tlen amo judíos moniqui mojudiohnescayotisqueh, uan sequinnauatis mactlacamatican nitlanauatil Moisés. \p \v 6 Ihcuacon omonichicohqueh in teotlatitlanten uan nintlayacancauan in tlaniltocanih ocmononotzqueh nin tlamantli. \m \v 7 Satepan ihcuac yomotlahtolixnamiqueh uehcau, omoquitzteu Pedro uan oquihtoh: \p —Nocniuantzitzin, namehuantzitzin nanconmatoqueh nic Dios ya tlen tonal onechonpihpin tlatzalan de namehuantzitzin manquinmatilti naquin amo judíos in tlahtol tlen cualica temaquixtilistli, uan ohcon matlaniltocacan. \m \v 8 Uan Dios, naquin teyolohixmati, otechonnextilih nic yoquinsilih ihcuac oquinmactih in Espíritu Santo, sannoiuqui quemeh tehuan otechonmactih. \m \v 9 Yehuatzin amo otechonchicoitac tehuan dion yehuan, yehyeh oquinyolohchipau ica in tlaniltoquilistli. \m \v 10 Axan, ¿tleca nanconniquih nanconpahpanauisqueh tlen Dios yotechnextilih? ¿Tleca nanconniquih nanquimonquichpanoltisqueh tlen dion totahuan uan dion tehuan amo otxicohqueh? \m \v 11 ¡Amo! Tla yeh tehuan itniltocah ittlamaquixtilten ica nitetlasohitalitzin in Tecotzin Jesús, sannoiuqui quemeh yehuan. \p \v 12 Ihcuacon nochtin tlen ompa ocatcah osintlacaqueh uan oquincaqueh in Bernabé uan Pablo quen oquinnonotzayah den tetzauimeh uan nescayomeh tlen Dios oquichiu ica yehuan innauac naquin amo judíos. \m \v 13 Ihcuac otlamitlahtohqueh, Jacobo\f + \fr 15:13 \ft Nin Jacobo yeh nicniu in toTecotzin, uan satepan yocnotzqueh Santiaco, nic octlalilihqueh Sant-Iacob uan ohcon nitoocaa omochiu Santiago.\f* opeu tlahtoua, oquihtoh: \p —Nocniuantzitzin, ixnechoncaquican. \m \v 14 Simón Pedro yotechnonotz quen Dios opeu quinsilia naquin amo judíos, uan ohcon intich yehuan naquin amo judíos quinpihpinas naquin mapouican iaxcatzitzin uan intich macuicacan nitoocaatzin. \m \v 15 Nin tlen yomochiu san se quisa iuan tlen yoctohcah in teotlanauatanih, ohcon quen ihcuiliutoc: \q1 \v 16 Satepan inualmocuipas \q1 uan inyectlalis nical in David,\f + \fr 15:16 \ft Nican “nical in David” ictosniqui “nitiquiuahcayo in David”. In teotlanauatani ohcon ictohtoc nic se naquin oneua itich David, Dios ocsipa ictlalis quemeh ueyitiquiuahqui itich Israel.\f* tlen uitztoc; \q1 inyectlalis in cali, \q1 uan ocsipa insinquitzas, \q1 \v 17 uan ohcon nochtin nocsiquin tocniuan mactemocan in Tecotzin, \q1 nochi naquin amo judíos, naquin onquinnotz mapouican nouan. \q1 \v 18 Ohcon quihtoua in toTecotzin, naquin nepa yauehcau octematiltih nochi nin.\f + \fr 15:18 \ft Am. 9:11-12\f* \p \v 19 ’Ica non neh intoua amo icnamiqui in tlen amo judíos naquin moyolcuipah inauactzinco Dios matquimohouehtican ica in judiohnescayotl uan ihmachtilistli judío. \m \v 20 San yeh nin matquimihcuiluilican: amo maccuacan tlen amo chipauac nic tlatemactil innauac tlen quinteneuah dioses, noiuqui amo pitzotic maaxtinimican ica nintlalnacayo, uan amo maccuacan nacatl iscalacqui dion istli. \m \v 21 Pues tlamilauca, yauehcau itich nochtin altipemeh cateh naquin ictematiltiah nitlanauatil Moisés uan moseuilistonaltica camapouah itich in teotlanauatilcali. \s1 In amatl tlen quimihcuiluiliah naquin amo judíos \p \v 22 Ihcuacon in teotlatitlanten uan nintlayacancauan in tlaniltocanih, uan nochtin in tlaniltocanih, omotlahtolsintilihqueh quinpihpinasqueh siquin yehuan uan quintitlanisqueh Antioquía inuan in Pablo uan Bernabé. Oquinpihpinqueh yen Judas naquin noiuqui ictoocaayotiah Barsabás, uan Silas, yehuan noiuqui opouiah intlayacancauan in tlaniltocanih. \m \v 23 Uan inuan yehuan octitlanqueh nin amatl tlen oquimihcuiluilihqueh: \p “Naquin ittlahcuilouah, in teotlatitlanten, nintlayacancauan in tlaniltocanih, uan namocniuantzitzin tlaniltocanih. Itnamechontlahpalouah namehuantzitzin tlaniltocanih naquin amo namonjudíos tlen namonpouih Antioquía, Siria uan Cilicia. \m \v 24 Otmatqueh nic siquin tlen touan pouih omoyahyacanqueh onamechonmohsiuitoh uan onamechonyolpahsolotoh ica nintlahtol, [onamechontiquititoh xonmojudiohnescayotican uan ixcontlacamatican nitlanauatil Moisés]. Tehuan amo otquintitlanqueh. \m \v 25 Uan ica non nochtin otmotlahtolsintilihqueh otquinpihpinqueh siquin tocniuan tlacameh, uan yehuan itquintitlanih namonauactzinco sansican iuan totlasohicniuan Bernabé uan Pablo, \m \v 26 naquin yoctlalihqueh ninyolilis ictematiltiah nitoocaatzin in toTecotzin Jesucristo. \m \v 27 Uan ohcon itnamechontitlaniliah Judas uan Silas, yehuan sannoiuqui namechonmatiltisqueh nochi tlen itnamechonihcuiluiliah. \m \v 28 Ohcon ocyequitac in Espíritu Santo uan in tehuan, amo itnamechontlamemeltisqueh ixconchiuacan itlah ocsiqui, tlamo sayeh nin tlen moniqui: \m \v 29 Amo ixconcuacan tlen tlatemactil innauac tlen quinteneuah dioses, amo ixconcuacan istli dion nacatl iscalacqui, noiuqui amo pitzotic xonaxtinimican ica namotlalnacayo. Tla nochi nin nancontlacamatih, cuali tlen nanconchiuasqueh. Xonican cuali.” \p \v 30 Naquin oquintitlanqueh omonauatihqueh uan oyahqueh Antioquía, uan ompa oquinnichicohqueh in tlaniltocanih uan oquinmactihqueh in amatl. \m \v 31 Ihcuac ocamapouqueh simi oyolpaqueh, nic omoyolchicauqueh ica non tlahtol. \m \v 32 Judas uan Silas, nic yehuan octematiltayah tlahtol tlen icsiliah de Dios, ica mic tlahtol oquinyolchicauqueh in tlaniltocanih, uan ohcon occhiuqueh mayequihcatocan itich nintlaniltoquilis. \m \v 33 Ompa omocauqueh siqui tonalmeh, uan satepan in tlaniltocanih ica tlateochiualistli oquinnauatihqueh, uan ohcon omocuipqueh innauac naquin oquintitlanqueh. \m \v 34 [Pero in Silas oc oquinic mocauas Antioquía.] \m \v 35 Pablo uan Bernabé omocauqueh Antioquía. Ompa inuan miqueh ocsiquin otlamachtayah ica nitlahtoltzin in toTecotzin uan octematiltayah in tlahtol tlen cualica temaquixtilistli. \s1 Pablo yaui ya ic opa innauac tlen amo judíos \p \v 36 Satepan ihcuac yopanoqueh siqui tonalmeh, Pablo oquiluih in Bernabé: \p —Matmocuipacan ocsipa, matquintlahpalotin in tocniuan tlaniltocanih itich nochtin in altipemeh campa otquinmatiltitoh nitlahtoltzin toTecotzin, matquinmatitin quenih cateh. \p \v 37 Bernabé ocniquia macuicacan in Juan naquin noiuqui ictoocaayotiah Marcos. \m \v 38 Pero Pablo amo oquinic inuan mayaui, nic yeh oquincauteu ihcuac ocatcah Panfilia, uan acmo inuan oyah osepantiquitqueh. \m \v 39 Simi amo omotlahtolahsicamatqueh, ica non omoxixilohqueh. Bernabé ocuicac Marcos uan ooneuqueh itich barco, oyahqueh itich in ueyi tlalyaualol Chipre. \m \v 40 Pablo ocpihpin yen Silas. In tocniuan tlaniltocanih oquintemactihqueh imac Dios maquinmatlani, uan oyahqueh. \m \v 41 Opanoqueh ic icah in altipemeh tlen pouih Siria uan Cilicia, oquintlaniltoquilischicauayah in tlaniltocanih. \c 16 \s1 Timoteo quinmoiuantia Pablo uan Silas \p \v 1 Pablo oahsito Derbe uan satepan Listra. Ompa ocatca se tlaniltocani itoocaa Timoteo, iconeu se siuatzintli judía tlaniltocani, pero nipapan griego. \m \v 2 In tlaniltocanih naquin pouih Listra uan Iconio otlahtouayah yec ica yeh. \m \v 3 Pablo oquinic icuicas in Timoteo, uan oquichiu mamojudiohnescayoti, ohcon oquichiu nic amo oquinic mamohsiuican in judíos tlen chanchiuah itich nonqueh tlalmeh, pues nochtin ocmatiah nic nipapan amo judío. \m \v 4 Itich nochtin in altipemeh canic opanotayah, oquinmatiltayah in tlaniltocanih tlen in teotlatitlanten uan nintlayacancauan in tlaniltocanih tlen pouih Jerusalén quinnahnauatiah macchiuacan. \m \v 5 Uan ohcon in tlaniltocanih itich in altipemeh omochicauayah itich in tlaniltoquilis, uan mostlah omiquixtayah ocachi. \s1 Pablo itich nitlachialis quita se tlacatl tlen poui Macedonia \p \v 6 In Espíritu Santo amo oquincau mactematiltican in tlahtol tlen cualica temaquixtilistli itich in altipemeh tlen pouih Asia, ica non opanoqueh ic Frigia uan Galacia. \m \v 7 Ihcuac oahsitoh campa monamiquih in tlalmeh Misia uan Bitinia, yehuan ocniqueh calaquisqueh itich in tlali Bitinia, pero niEspíritu in Jesús amo oquincau. \m \v 8 San opanoqueh ic Misia, uan otimoqueh itich in altipetl Troas. \m \v 9 Non youal Pablo itich nitlachialis oquitac se tlacatl tlen poui itich in tlali Macedonia, ompa oihcatoya uan octlatlautaya: “Xonpano Macedonia uan ixtechonmatlani.” \m \v 10 Ihcuac oquitac non, sanniman otmochihchiuqueh tiasqueh Macedonia, pues yec otmatqueh nic Dios techonnotztoc ompa matquinmatiltitin in tlahtol tlen cualica temaquixtilistli. \s1 Pablo uan Silas ahsih Filipos \p \v 11 De Troas ottlamilauqueh otyahqueh itich barco uan otahsiqueh itich in tlalyaualol Samotracia, uan oualimostic otyahqueh icah in altipetl Neápolis. \m \v 12 Satepan otxonihnintahqueh otyahqueh Filipos, se ueyi altipetl tlen poui itich in tlali Macedonia, ompa ochanchiuayah miqueh romanos. Uan ompa otmocauqueh quesqui tonal. \m \v 13 Itich moseuilistonal otquisqueh itich in altipetl, uan otyahqueh itenco ueyatl campa otyoluihqueh in judíos ompa icmonochiliah Dios. Ompa otmotlalihqueh uan otpeuqueh itquinmatiltiah in tlahtol tlen cualica temaquixtilistli, siqui siuameh tlen ompa yomonichicohcah. \m \v 14 Semeh yehuan naquin ompa otlacactoyah yeh se siuatzintli itoocaa Lidia, ocnamacaya cuahcual cuali tilmahtli chicauac chichiltic,\f + \fr 16:14 \ft In tilmahtli chicauac chichiltic simi patioh ocatca. San tlen icpiah mic tomin ica omotlaquentayah.\f* yeh otlacat itich in altipetl Tiatira. Yeh octlacachiuaya Dios, uan in toTecotzin ocyolohtlapoh macyeccaqui tlen Pablo oquihtouaya. \m \v 15 Yeh uan nichanehcauan omocuatequihqueh, uan ihcuacon otechtlatlautih: \p —Tla namehuantzitzin nanconitah milauac intlaniltoca inauactzinco in toTecotzin, xouiquih uan xonmotepaluican nocalihtic. \p Uan otechchiualtih matmocauacan ichan. \s1 In Pablo uan Silas quintzacuah \p \v 16 Se tonal ihcuac otyayah campa in judíos icmonochiliah Dios, otnamiqueh se ichpocatl tlen ocpiaya amocuali ehecatl, uan non ehecatl occhiuaya mai tlamatqui. Uan ica non nitecouan octlaniah mic tomin. \m \v 17 Nin ichpocatl icuitlapan oyaya in Pablo uan tehuan, uan chicauac oquihtouaya: \p —Ninqueh tlacameh, yehuan itiquitcauan Dios ueyihcatzintli, uan namechonmatiltiah in ohtli den temaquixtilistli. \p \v 18 Ohcon oquichiu miqueh tonalmeh, uan oehcoc tonal ihcuac Pablo yocyolmohsiuih. Omocuip icah in ichpocatl uan oquiluih in amocuali ehecatl: \p —Ica nitoocaatzin Jesucristo inmitziluia: ixquisa ixcaua in ichpocatl. \p Uan sanniman in amocuali ehecatl oquis. \p \v 19 Pero ihcuac nitecouan in ichpocatl oquitaqueh acmo ouilisquiah ictlanisqueh tomin ica nitiquiu in ichpocatl, oquintzitzquihqueh in Pablo uan Silas uan oquinuilantahqueh oquimahxititoh itlahcoyan in altipetl, innauac in tiquiuahqueh. \m \v 20 Oquintemactitoh imac in tiquiuahqueh uan ihquin octeiluihqueh: \p —Ninqueh tlacameh judíos, quinpahsolohtinimih in tocniuan. \m \v 21 Ictemachtiah chiualistli tlen in totlanauatil amo techcauilia itsilisqueh uan itchiuasqueh, pues tehuan itromanos. \p \v 22 Ihcuacon nochi in altipetl sansipa impan omocuipqueh in Pablo uan Silas, uan in tiquiuahqueh oquintiquitihqueh maquintzayanilican nintilmah uan maquintlacotimacan. \m \v 23 Satepan ihcuac simi yoquintlacotinqueh, oquintzacuatoh, uan octiquitihqueh in tlayacanqui den cárcel cuali maquintzacua. \m \v 24 Ihcuac ohcon octiquitihqueh, yeh oquincalaquih campa ocachi tlahtic, oquinxocalaquih itich se pouitl tilaxtic itoocaa cepo nic amo ocniquia macholocan. \s1 Dios quinmatlani in Pablo uan Silas campa tzacutoqueh \p \v 25 Quemeh tlahcoyouac, Pablo uan Silas ocmonochilihtoyah Dios uan ocuicatayah Dios, uan nocsiquin naquin ompa otzacutoyah oquincaquiah. \m \v 26 San ihcuac otlalolintiquis chicauac, uan omotzihtziloh chicauac campa otzacutoyah, uan niman omotlapohqueh nochtin in caltemeh, uan nochtin naquin ompa otzacutoyah nincadenas otohtonqueh. \m \v 27 In tlayacanqui den cárcel otlachix, uan ihcuac oquitac tlatlapohtoc, ocquixtih niespada uan ica yomomictisquia, ocyoluih tlen ompa otzacutoyah yocholohqueh. \m \v 28 Ihcuacon Pablo octzahtzilih: \p —¡Amo tlen ixconmochiuili; nochtin nican itcateh! \p \v 29 Sanniman non tlacatl octlahtlan se tlauil uan ocalactiuitz, ouiuiyocataya uan omotlancuaquitz imicxitlan in Pablo uan Silas. \m \v 30 Oquinquixtih quiyauac uan oquimiluih: \p —Nocniuantzitzin, ¿tlenoh moniqui inchiuas uan ohcon nisqui intlamaquixtil? \p \v 31 Yehuan oquiluihqueh: \p —Xontlaniltoca inauac in toTecotzin Jesucristo, uan ohcon tonisqui tontlamaquixtil, touatzin uan nochtin mochanehcauantzitzin. \p \v 32 Uan oquinnonotzqueh nitlahtoltzin in toTecotzin yeh uan nochtin tlen ochanchiuayah ichan. \m \v 33 Uan ipan non hora youac in tlayacanqui den cárcel oquinpacac campa tlacohcocolten. Uan omocuatequih yeh inuan nochtin nichanehcauan. \m \v 34 Satepan oquinuicac ichan uan oquintlamacac, uan tlailiuis oyolpaqueh yeh uan nichanehcauan nic otlaniltocaqueh inauactzinco Dios. \p \v 35 Ihcuac otlanes in tiquiuahqueh oquintitlanqueh nintlaqueualuan, macnauatitin in tlayacanqui den cárcel maquincahcaua in Pablo uan Silas. \m \v 36 In tlayacanqui den cárcel oquiluih in Pablo: \p —Nintlaqueualuan in tiquiuahqueh onechnauaticoh mannamechoncahcaua. Ica non xonquisacan uan xonyacan ica cualtzin. \p \v 37 Pero Pablo oquinnanquilih in tlaqueualten: \p —Tehuan itromanos uan yeh otechtlacotinqueh imixpan nochi in tocniuan uan otechtzacuqueh masqui amo achtoh otechtlahtoltihqueh. ¿Uan axan icniquih san ichtaca techcahcauasqueh? ¡Ohcon amo! Yehuan innohmah mauiquih uan matechquixtiquih. \p \v 38 In tlaqueualten oquimiluitoh in tiquiuahqueh tlen oquihtohqueh in Pablo uan Silas, uan in tiquiuahqueh omomohtihqueh ihcuac occaqueh nic yehuan romanos. \m \v 39 In tiquiuahqueh oyahqueh omotlapohpoluitoh innauac in Pablo uan Silas. Oquinquixtihqueh uan oquintlatlautihqueh mayacan de non altipetl. \m \v 40 Pablo uan Silas, ihcuac oquisqueh campa otzacutoyah, oyahqueh ichan Lidia, oquimitatoh ompa in tlaniltocanih uan oquintlaniltoquilischicauqueh, uan oyahqueh. \c 17 \s1 Mopahsolouah in tocniuan itich in ueyi altipetl Tesalónica \p \v 1 Opanoqueh ic Anfípolis uan Apolonia, uan oahsitoh itich in ueyi altipetl Tesalónica. Ompa in judíos ocpiayah se teotlanauatilcali. \m \v 2 Pablo oquichiu quemeh ya momati nochipa, oyah itich in teotlanauatilcali. Uan ipan yeyi moseuilistonal omononotzaya inuan, ica tlen ihcuiliutoc itich in Teotlahtolamatl. \m \v 3 Oquinyecahsicamatiltaya uan oquinnextilaya ica in Teotlahtolamatl nic uilica ocpanosquia tlahyouilistli in Cristo Temaquixtani uan yancuicayolis itich miquilistli. Oquimiluaya: \p —Nin Jesús naquin neh innamechonmatiltia, yehua in Cristo Temaquixtani. \p \v 4 Siqui judíos otlaniltocaqueh uan omonilohqueh inuan in Pablo uan Silas. Sannoiuqui ohcon occhiuqueh miqueh griegos naquin octlacachiuayah Dios uan miqueh siuameh naquin oquinueyihcamatiah. \m \v 5 Uan ica non in judíos tlen amo otlaniltocaqueh inauac Jesús onixicolcalaqueh, uan oquinnichicohqueh siqui tlacameh tlatziuqueh amo cualimeh tlen ic ompa oninintinimiah, uan inuan oquinmoyonihqueh nochtin in tocniuan itich non altipetl. Satepan ocalaqueh icalihtic in Jasón, oquintemohtayah in Pablo uan Silas, oquintzitzquisquiah uan oquintemactisquiah imac in tiquiuahqueh. \m \v 6 Uan nic amo oquimahsiqueh, ocuilantahqueh in Jasón inuan ocsiquin tlaniltocanih, oquimahxitihqueh innauac in tiquiuahqueh, opohtzahtzitayah: \p —Ninqueh tlacameh, tlen yoquinpahsolohqueh ic nouiyan nochtin in tlalticpactlacameh, noiuqui oehcoqueh nican, \m \v 7 uan Jasón oquinsilih ichan. Nochtin yehuan amo ictlacamatih nitlanauatil in César ueyitiquiuahtlayacanqui, quihtouah cah ocse ueyitiquiuahqui, itoocaa Jesús. \p \v 8 Ihcuac occaqueh non, oualmahcocu nochi in altipetl uan in tiquiuahqueh. \m \v 9 Pero ihcuac Jasón uan nocsiquin tocniuan octlaxtlauqueh in tomin tlen in tiquiuahqueh oquinniquilihqueh, oquincahcauqueh. \s1 Pablo uan Silas yaueh itich in altipetl Berea \p \v 10 Ihcuac yotlayouac, in tlaniltocanih sanniman oquinchiualtihqueh in Pablo uan Silas mayacan itich in altipetl Berea. Ihcuac ompa oahsitoh, ocalaqueh itich in teotlanauatilcali den judíos. \m \v 11 Ninqueh judíos ocachi cualmeh coconeh uan amo quemeh tlen ochanchiuayah Tesalónica, pues ica paquilistli ocsilihqueh in tlahtol tlen cualica temaquixtilistli. Mostlah octlatemolayah in Teotlahtolamatl nic ocniquiah ohcon quitasqueh max milauac tlen oquimiluaya Pablo. \m \v 12 Uan ohcon miqueh judíos otlaniltocaqueh, uan noiuqui otlaniltocaqueh miqueh griegos, mayeh siuameh tlen quinueyihcamatih uan miqueh tlacameh. \m \v 13 Ihcuac in judíos naquin pouih Tesalónica ocmatqueh nic Pablo noiuqui octematiltaya nitlahtoltzin Dios ompa Berea, yehuan ompa oyahqueh, uan ompa noiuqui ocmoyonihqueh nochi in altipetl uan oquinpahsolohqueh. \m \v 14 In tlaniltocanih sanniman octitlanqueh in Pablo mayaui canic in mar. Silas uan Timoteo oc ompa omocauqueh Berea. \m \v 15 Naquin iuan oyayah in Pablo ocuicaqueh itich in ueyi altipetl Atenas. Ompa oquinualtlahtoltlatoctih maquiluican in Silas uan Timoteo ihsiuca mayacan macahsitin. \s1 Pablo itich in ueyi altipetl Atenas \p \v 16 Ihcuac Pablo oquinchixtoya in Silas uan Timoteo ompa Atenas, oyolcualania nic oquitac non altipetl omotemacaya quintlacachiuah miqueh dioses. \m \v 17 Uan ohcon Pablo itich in teotlanauatilcali omononotzaya iuan judíos uan ocsiquin naquin octlacachiuayah Dios, uan noiuqui mostlah omononotzaya iuan naquin oahsiah tlahcoyan itich in ueyi altipetl. \m \v 18 Noiuqui siquin cuahcual tlaixmatqueh den tlayoluilis tlen ictoocaayotiah epicúreo uan ocse tlen ictoocaayotiah estoico, opeuqueh iuan mononotzah. Siqui oquihtouayah: \p —¿Tlenoh icniqui techiluis nin tlatlahtouani mosinani? \p Uan ocsiquin octouayah: \p —Nesi quinteixmatiltihtinimi dioses tlen pouih ocsican. \p Yehuan yeh non oquihtouayah nic in Pablo octenonotzaya in tlahtol tlen cualica temaquixtilistli tlen ictematiltia de Jesús uan den yancuicayolilistli. \m \v 19 Ocuicaqueh itich in Areópago\f + \fr 17:19 \ft Areópago ohcon itoocaa se tipetl itich in ueyi altipetl Atenas. Noiuqui ohcon itoocaa in tiquiuahcayotl tlen omonichicouayah itich non tipetl. Uan siquin tlaixmatqueh sannoiuqui omonichicouayah ompa.\f* campa monichicouah, uan octlahtlanihqueh: \p —¿Uilis itmatisqueh tlenoh nin yancuic tlamachtilistli tlen touatzin ittechonualiquilia? \m \v 20 Pues ittechonnonotza tlen amo itquixmatih, uan itniquih itmatisqueh tlenoh ictosniqui. \p \v 21 Ohcon oquiluihqueh nic nochtin in tlacameh tlen pouih Atenas, uan noiuqui naquin ompa ochanchiuacoh tlen oualahqueh uehca, amitlah ocse oquintiquipachouaya, tlamo san iccaquisqueh uan icmononotzasqueh tlensa yancuic tlamachtilistli. \p \v 22 Ihcuacon Pablo omoquitzteu imixpan in tocniuan tlen pouih itich in Areópago, uan oquihtoh: \p —Tlacameh tlen namonpouih Atenas, inquita namehuantzitzin simi nanmotemacah itlah nancontlacachiuasqueh. \m \v 23 Ohcon intoua nic ihcuac ontlahtlachixtinimia itich nin altipetl onquimitac namoaltares. Oncahsic ompa se altar tlen itich ihcuiliutoc ninqueh tlahtolten: “Nin iyohca in Dios naquin amo itquixmatih.” Uan axan, nin Dios naquin namehuantzitzin nancontlacachiuah uan amo nanconixmatih, de Yehuatzin innamechonnonotzas. \p \v 24 ’In Dios naquin oquichiu in tlalticpactli uan nochi tlamantli tlen itich catqui, Yehuatzin yehua teTeco itich in iluicac uan tlalticpactli. Amo chanchiua itich teopantli tlen quinchiuah in tlacameh, \m \v 25 uan amitlah moniqui macchiuacan in tlacameh ipampa Yehuatzin, quemeh oisquia Yehuatzin itlah icpoloua. Iixcoyan Yehuatzin techonmactia itnochtinten in toyolilis, in toihyoyo uan nochi tlensa. \p \v 26 ’Uan Yehuatzin oquichiu itich san se tlacatl ompa maualeuacan nochi pantli tocniuan, tlen machanchiuacan itich nochi in tlalticpactli. Sehse pantli tocniuan oquinmactih san canih chanchiuasqueh uan quemanian chanchiuasqueh. \m \v 27 Ohcon ocmochiuilihtzinoh nic ocmoniquiltih mactemocan Yehuatzin Dios, masqui san macmatemocan, macahsican. Tlamilauca Yehuatzin amo uehca catqui de sehsemeh tehuan. \m \v 28 Ica nichicaualis Yehuatzin ityoltoqueh, itmoliniah uan itcateh, ohcon quemeh semeh namotlaixmatcauan oquihtoh: “Tehuan itualeuah itich Yehuatzin.” \m \v 29 Nic itualeuah itich Dios, amo matyoluican Dios queh se dios tlen tlacameh mauilih quinchiuah ica oro noso ica plata, noso ica titl quemeh yehuan icyoluiah ameh. \m \v 30 Dios oquixpanauih nonqueh tonalten ihcuac in tlacameh oixpoliutoyah, uan axan Yehuatzin quinnauatia nochi in tocniuan itich nochi in tlalticpactli mamoyolcuipacan inauactzinco. \m \v 31 Pues Dios yoctlalih se tonal ihcuac ica yec uan ohcon quen icnamiqui sehse, quihtos tlenoh intich moniqui in tlalticpactlacameh. Ohcon icchiuas ica necah tlacatzin naquin Dios yocpihpin, uan oquinmatiltih nochtin nic ica Yehuatzin ohcon icchiuas, pues ocyancuicayolitih itich miquilistli. \p \v 32 Ihcuac occaqueh oquihtoh yancuicayolisqueh in miquemeh, siquin san ocuitzcaqueh, pero ocsiquin oquihtohqueh: \p —Itniquih ocsipa itcaquisqueh ocse tonal tlen ittechonnonotztoc. \p \v 33 Ihcuacon Pablo oquis de campa omonichicohqueh. \m \v 34 Pero siquin omonilohqueh iuan Pablo uan otlaniltocaqueh. Semeh yehuan yen Dionisio naquin opouia itich in Areópago, noiuqui se siuatl itoocaa Dámaris, uan noiuqui ocsiquin. \c 18 \s1 Pablo itich in ueyi altipetl Corinto \p \v 1 Satepan ihcuac yopanoc nochi non, Pablo oquicau in ueyi altipetl Atenas uan oyah itich in ueyi altipetl Corinto. \m \v 2 Ompa ocahsic se tlacatl judío itoocaa Aquila, yeh otlacat itich in tlali Ponto. Yaquin oehcoc de Italia iuan nisiuau Priscila, nic in ueyitiquiuahqui Claudio otlanauatih maquisacan de Roma nochtin in judíos, uan ica non yehuan oquisqueh de ompa. Pablo oquintlahpaloto, \m \v 3 uan nic san se tiquitl occhiuayah, ica non inuan omocau uan inuan otiquitia. Yehuan oquinchiuayah calmeh de mantiado. \m \v 4 Nochipa itich moseuilistonal Pablo oyaya itich in teotlanauatilcali, uan ica nitlahtol oquintlayoluiliscuipaya mayeh judíos uan griegos matlaniltocacan inauac Jesús. \p \v 5 Ihcuac Silas uan Timoteo oehcoqueh de Macedonia, Pablo oquicau nitiquiu uan sa ic omocau ictematiltia in tlahtol tlen cualica temaquixtilistli, oquimitaltaya in judíos nic Jesús yehua in Cristo Temaquixtani. \m \v 6 Pero yehuan opeuqueh quixnamiquih uan pitzotic octeneuayah. Ica non in Pablo omotilmahtzitziloh\f + \fr 18:6 \ft In judíos ihcuac motilmahtzitzilouah, ica icnextiah nic amo cuali tlen icchiutoqueh nocsiquin, sannoiuqui quemeh ihcuac moticactzihtzilouah.\f* uan oquimiluih: \p —Namehuantzitzin namotlahtlacol tla namonpoliuih, neh amo notlahtlacol. Neh ipeuyan axan nias intematiltis nitlahtoltzin Dios innauac naquin amo judíos. \p \v 7 Itich non tonal Pablo oquis den teotlanauatilcali uan oyah ichan se tlacatl itoocaa [Tito] Justo, ompa otlamachtaya. In Justo otlamouilaya inauactzinco Dios, uan nichan ocatca inacasco in teotlanauatilcali. \m \v 8 Crispo, in tlayacanqui itich in teotlanauatilcali, otlaniltocac inauactzinco in toTecotzin iuan nochtin nichanehcauan. Uan noiuqui ocsiquin miqueh tlacameh tlen opouiah ompa Corinto, ihcuac occaquiah tlen Pablo oquinmatiltaya, otlaniltocayah uan omocuatecaayah. \m \v 9 Itich se youal in toTecotzin oquiluih Pablo itich nicochilis: \p —Amo xonmomohti, amo ixconcaua tontlahtos uan amo xonsintlacaqui. \m \v 10 Ixconmati, neh nicah mouantzin uan amacah uilis itlah mitzonchiuilis, pues itich nin altipetl miqueh isqueh noaxcauan. \p \v 11 Uan Pablo omocau ompa se xiuitl uan tlahco, oquinmachtaya nitlahtoltzin Dios. \p \v 12 Pero itich in tonalten ihcuac Galión yocatca gobernador ompa itich non tlali Acaya, in judíos omotlayoluilissintilihqueh oquixnamiqueh in Pablo uan ocuicaqueh inauac in tiquiuahcayotl. \m \v 13 Oquiluihqueh in Galión: \p —Nin tlacatl quintlayoluilispatlatinimi in tocniuan mactlacachiuacan Dios octlamantli uan amo quemeh technauatia in totlanauatil. \p \v 14 Ihcuac Pablo yotlahtosquia, Galión oquimiluih in judíos: \p —Judíos, tla itlah amo cuali occhiuani noso otemictani, non quemah oisquia notiquiu innamechoncaquis. \m \v 15 Pero nic nochi nin icpia tlen quitas iuan tlahtolten, toocaameh, uan namotlanauatil, ixconyectlalican namehuan, neh amo inniqui intlayectlalis itich non tlamantli. \p \v 16 Uan oquinquihquixtih de campa nitiquiuahcayopan. \m \v 17 Ihcuacon nochtin [griegos] octzitzquihqueh in Sóstenes, in tlayacanqui itich in teotlanauatilcali, uan ocuitiqueh iixpan in tiquiuahqueh, uan yeh Galión amo ocmotacanic. \s1 Pablo yaui ocsipa itich in ueyi altipetl Antioquía tlen poui itich in tlali Siria \p \v 18 Pablo oc omocau miqueh tonalmeh ompa Corinto, satepan omonauatih innauac in tlaniltocanih uan otlehcoc itich barco uan oyah Siria. Iuan oyahqueh in Priscila uan Aquila. Achtoh, ihcuac oc ocatcah itich in altipetl Cencrea, Pablo omocuaxihxin, pues omoyectencau ica itlah inauactzinco Dios. \m \v 19 Oahsiqueh itich in ueyi altipetl Éfeso, uan in Pablo ompa oquincau in Priscila uan Aquila. Pablo ocalac itich in teotlanauatilcali, uan ompa opeu quinmachtia in judíos. \m \v 20 Yehuan octlatlautayah mamocaua inuan ocsiqui tonalmeh, pero yeh amo oquinic. \m \v 21 Ihcuac yooneutoya oquimiluih: \p —[Uilica icpia tlen nisqui Jerusalén itich in iluitl tlen ualahtoc.] Tla Dios comoniquiltia, ocsipa innamechonitaquiu. \p Uan oyah de Éfeso itich barco. \m \v 22 Otimoc den barco itich in ueyi altipetl Cesarea, uan otlehcoc oyah Jerusalén oquintlahpaloto in tlaniltocanih, uan satepan omocuip Antioquía. \m \v 23 Ompa ocatca siqui tonalmeh, uan satepan ocsipa oyah, sehse oquinninimilito in altipemeh tlen pouih Galacia uan Frigia, oquintlaniltoquilisyoleuaya nochtin in tlaniltocanih itich in tlaniltoquilis. \s1 Apolos tlamachtia itich in ueyi altipetl Éfeso \p \v 24 Ihcuacon oahsic Éfeso se tlacatl judío itoocaa Apolos, naquin otlacat Alejandría. Non tlacatl ocmatia cuali tlahtos, uan yec oquixmatia in Teotlahtolamatl. \m \v 25 Nin tlacatzin yocmachtihcah niohtectzin in toTecotzin, uan ica mic paquilis yec cuali otlahtouaya uan otlamachtaya de Jesús, masqui san oquixmatia nitlacuatequilis in Juan. \m \v 26 Uan ica mic yolchicaualis opeu tlanonotza itich in teotlanauatilcali. Pero ihcuac in Priscila uan Aquila occaqueh, yehuan ocuicaqueh sican uan ocnextilihqueh ica ocachi yec niohtectzin Dios. \m \v 27 Satepan, ihcuac Apolos oquinic yas itich in tlali Acaya, in tlaniltocanih ocyolchicauqueh uan oquihcuiluilihqueh se amatl tlen ica mamoteixpanti innauac in tlaniltocanih tlen chanchiuah ompa, uan ohcon macyecsilican. Ihcuac oahsic ompa itich in tlali Acaya, oquinmatlan simi naquin ica nitetlasohitalitzin Dios otlaniltocaqueh. \m \v 28 Imixpan nochtin oquintlahtolpanauaya in judíos, oquinnextilaya ica in Teotlahtolamatl nic Jesús yehua in Cristo Temaquixtani. \c 19 \s1 Pablo itich in ueyi altipetl Éfeso \p \v 1 Ihcuac Apolos ocatca Corinto, Pablo opanotaya itich in tipeyoh uan oahsic Éfeso. Ompa oquimahsic siquin tlaniltocanih. \m \v 2 Oquintlahtlanih: \p —¿Max onanconsilihqueh in Espíritu Santo ihcuac onamontlaniltocaqueh? \p Yehuan ocnanquilihqueh: \p —Dion amo queman itcactoqueh max cah Espíritu Santo. \p \v 3 Ihcuacon oquintlahtlanih: \p —¿Catliyeh tlacuatequilis onanconsilihqueh? \p Yehuan ocnanquilihqueh: \p —Yen tlacuatequilis tlen otlamachtih in Juan Tlacuatecaani. \p \v 4 Pablo oquihtoh: \p —Tlamilauca, nitlacuatequilis in Juan icnextia nic yomoyolcuipqueh naquin ohcon mocuatequiah, pero Juan oquimiluih in tocniuan matlaniltocacan inauac naquin oualasquia icuitlapan yeh, yeh yen Jesús [in Cristo Temaquixtani]. \p \v 5 Ihcuac occaqueh non, omocuatequihqueh ica nitoocaatzin toTecotzin Jesús. \m \v 6 Uan ihcuac Pablo impan oquintlalih nimauan, impan oualah in Espíritu Santo, uan opeuqueh tlahtouah ica tlatlamantli tlahtol, uan octematiltayah tlahtol tlen ocsilayah de Dios. \m \v 7 Yehuan ica nochtin ocatcah quemeh mahtlactlamome tlacameh. \p \v 8 Yeyi tlapoual in Pablo oyah itich in teotlanauatilcali den judíos, ompa ica yolchicaualistli otlanonotzaya. Oquintlayoluiliscuipaya macniltocacan tlen oquinmachtaya de nitiquiuahcayo Dios. \m \v 9 Pero siquin omoyolchihchicauqueh uan amo otlaniltocaqueh, uan teixpan pitzotic octeneuayah niOhtectzin Cristo. Ica non Pablo omihcuanih oquincauteu, uan oquinuicac in tlaniltocanih itich nicaltlamachtiloyan se tlacatl itoocaa Tiranno, uan Pablo mostlah ompa oquinnonotzaya. \m \v 10 Uan ohcon oquichiu ome xiuitl. Uan ohcon nochtin tlen ompa ochanchiuayah itich in altipemeh tlen pouih Asia, judíos uan amo judíos, occaqueh nitlahtoltzin in toTecotzin. \s1 In tiquitl tlen Dios oquichiu ica Pablo itich in altipetl Éfeso \p \v 11 Dios occhiuaya cuahcual iluicacchiualisten ica Pablo. \m \v 12 Pues hasta nitilmah uan niitonilpohpouaya in Pablo, in tocniuan oquinuiquilayah in cocoxqueh uan impan oquintlalilayah, uan opahtiah, uan oquisayah in amocuali ehecameh. \p \v 13 Siquin judíos naquin oquintequixtilihtinimiah amocuali ehecameh noiuqui ocyehyecohqueh quintequixtilisqueh in amocuali ehecameh ica nitoocaatzin toTecotzin Jesús. Oquimiluihqueh in amocuali ehecameh: \p —¡Ica nitoocaatzin Jesús de naquin Pablo tlamachtia, innamechtiquitia, ixquisacan! \p \v 14 Ohcon occhiuayah chicome itelpocauan se teopixcatlayacanqui judío itoocaa Esceva. \m \v 15 Pero in amocuali ehecatl oquinnanquilih: \p —Inquixmati Jesús, uan inmati aquih in Pablo, pero namehuan, ¿namaquihqueh? \p \v 16 Sanniman in tlacatl tlen ocpiaya amocuali ehecatl impan otzicuin, uan ica chicaualistli nochtin oquintlan, ohcon hasta ocholohqueh xihxipitztiqueh uan tlacohcocolten de non calihtictli. \m \v 17 Uan non tlen omochiu, ocmatqueh nochtin naquin ochanchiuayah Éfeso, mayeh judíos uan amo judíos. Nochtin omomohtihqueh uan ocuehcapantlalihqueh nitoocaatzin in toTecotzin Jesús. \p \v 18 Noiuqui miqueh tlen yotlaniltocaqueh oualayah icteixpantiah nochi tlen amo cuali occhiuayah. \m \v 19 Uan miqueh naquin occhiuayah naualyotl oquinualicaqueh in amatlahcuilolten tlen oquincuiah, uan imixpan nochtin oquintlatihqueh. Ihcuac oquixyehyecohqueh quexquich inpatiu nonqueh amatlahcuilolten, oquitaqueh inpatiu ome poual uan mahtlactli mil (50,000) platahtomin. \m \v 20 Ohcon nitlahtoltzin in toTecotzin omoueyaltaya uan omomiquiltaya ica mic chicaualistli. \p \v 21 Satepan ihcuac omochiu nochi non, Pablo octlalih itich niyolo yasqui Jerusalén uan panotiquisas ic Macedonia uan Acaya. Noiuqui oquihtoh: \p —Satepan ihcuac yoniah Jerusalén, uilica nias Roma. \p \v 22 Ihcuacon oquintitlan Macedonia non omen naquin iuan otiquitiah, in Timoteo uan Erasto, uan yeh oc omocau ompa Asia siqui tonalmeh. \s1 Mopahsolouah in tocniuan tlen chanchiuah Éfeso \p \v 23 Itich nonqueh tonalmeh naquin chanchiuah Éfeso opeuqueh simi quixnamiquih niOhtectzin in Cristo. \m \v 24 Uan nin ixnamictli oquichiu se tlacatl itoocaa Demetrio, naquin oquinchiuaya teopantzitzin ica plata quemeh niteopan nindiosa Diana,\f + \fr 19:24 \ft Itich in ueyi altipetl Éfeso ocatca se teopantli tlen simi ueyi den diosa Diana (130 metros uiyac, 67 metros patlauac uan 18 metros uehcapan). Ica griego in diosa itoocaa Artemisa uan ica in tlahtol latín Diana. De ic nouiyan oualayah uan octlacachiuayah in diosa.\f* uan naquin iuan otiquitiah tlailiuis cuali octlaniah. \m \v 25 Oquinnichicoh ninqueh uan noiuqui ocsiquin tlacameh tlen sannoiuqui otiquitiah itich non, uan oquimiluih: \p —Nocniuan, namehuantzitzin nanconmatoqueh nic nochi tlen tehuan itpiah ittlanih ica nin tiquitl. \m \v 26 Pero ya nanconitah uan nanconcaquih, amo san nican Éfeso, tlamo ic nouiyan itich in altipemeh tlen pouih Asia in tlacatl Pablo ica nitlahtol yoquintlayoluilispatlac miqueh, quiualiluihtiuitz: “In dioses tlen tlacameh ica ninmauan quinchiuah amo milauac dioses.” \m \v 27 Ica non uilis peuas in tlacameh quitasqueh acmo cuali in totiquiu, uan noiuqui uilis quitasqueh amitlah ipatiu niteopan in toueyidiosa Diana, uan acmo acah ictlacachiuas in todiosa, naquin ictlacachiuah itich nochi in altipemeh tlen pouih Asia uan nochi tlalticpactli. \p \v 28 Ihcuac occaqueh non tlahtol, otlauelcalaqueh uan opohtzahtziqueh: \p —¡Ueyihcatzintli in todiosa Diana de Éfeso! \p \v 29 Nochtin in tocniuan omopahsolohqueh, uan ooneutiquisqueh oyahqueh campa nochipa monichicouah, oquinuilantahqueh Gayo uan Aristarco, nitematlancauan in Pablo, naquin opouiah Macedonia. \m \v 30 Pablo ocniquia calaquis ompa mononotzatiu iuan nonqueh tocniuan, pero in tlaniltocanih amo occauqueh. \m \v 31 Noiuqui siquin tiquiuahqueh ompa Asia, iyolohicniuan Pablo, otlatitlanqueh mactlatlautican amo macalaqui campa onichicautoyah nonqueh tocniuan. \m \v 32 Siquin nonqueh tocniuan opohtzahtziah uan octouayah se tlamantli, ocsiquin ocse, nic oyolpahsoliutoyah, uan miqueh dion amo ocmatiah tleca omonichicohqueh. \m \v 33 Ihcuacon siquin octiquitihqueh matlahto in Alejandro, pues in judíos yoquixtopeucah tlaixpan. Alejandro ocahcocu nima, ocniquia masintlacaquican nonqueh tocniuan uan ohcon uilis quintlahtouis in judíos. \m \v 34 Ihcuac oquixmatqueh yeh judío, sansipa nochtin quemeh ome hora opohtzahtzitoyah: \p —¡Ueyihcatzintli in todiosa Diana de Éfeso! \p \v 35 Ihcuac in tlahcuilohqui youilic oquinsintlacaquitih in tocniuan, oquimiluih: \p —Tocniuan tlen namonpouih Éfeso, nochtin icmatoqueh nic in toueyialtipeu Éfeso icyecpixtoc niteopan in todiosa ueyihcatzintli Diana, uan icyecpixtoc niixnescayo tlen oualtimoc iluicac. \m \v 36 Nochi nin amaquin uilis quihtos amo milauac. Ica non acmo xonmohsiuican, uan ixconyecyoluican tlen nanconchiuah. \m \v 37 Pues ninqueh tlacameh tlen onanquimonualicaqueh amotlen oquichtiqueh itich in teopantli, dion amo pitzotic icteneuah in todiosa. \m \v 38 Tla Demetrio uan naquin iuan tiquitih icpiah se ixnamictli iuan acah, cateh juzgados uan tiquiuahqueh, ompa mamoteixpantitin. \m \v 39 Uan tla nanconpiah itlah tlen ocse tlen nanquimonixpantisqueh in tiquiuahqueh, ixconchiuacan itich semeh in tonalmeh ihcuac monichicouah quemeh techiluia in totlanauatil. \m \v 40 Ica tlen axan yomochiu topan uilis tlaouehtis, uilis techteiluisqueh itmahcocutoqueh, pues ¿tlenoh ittlananquilisqueh tla techtlahtlaniah tleca nochtin ohcon omoyonqueh? \p \v 41 Ihcuac otlamitlahtoh, oquintiquitih mayahyacan inchan. \c 20 \s1 Pablo ocsipa yaui Macedonia uan Grecia \p \v 1 Satepan ihcuac yotlan non pahsololistli itich Éfeso, Pablo oquinnotz in tlaniltocanih uan oquinyolchicau, uan ihcuac yomonauatih inuan, oyah Macedonia. \m \v 2 Oninintinin itich nonqueh tlalmeh, uan ica mic tlahtol oquinyolchicauaya in tlaniltocanih, uan ompa oahsic Grecia. \m \v 3 Ompa ocatca yeyi tlapoual. Yoyasquia Siria itich barco, uan quen oquimat nic in judíos omotlahtolmacatoyah icmictisqueh ihcuac yeh oyasquia itich barco, ica non oquihtoh mocuipas ic Macedonia. \m \v 4 Iuan oyahqueh [hasta Asia] in Sópater teconeu de Pirro, naquin ochanchiuaya Berea, in Aristarco uan Segundo tlen pouih Tesalónica, Gayo tlen poui Derbe, uan Timoteo. Uan noiuqui iuan oyahqueh in Tíquico uan in Trófimo tlen pouih Asia. \m \v 5 Yehuan otlayacanqueh otechualchiatoh Troas. \m \v 6 Ihcuac yopanoc in iluitonalmeh ihcuac sequicua pan tlen amo icpia levadura, otquisqueh itich in altipetl Filipo uan otyahqueh itich barco, uan ipan macuil tonal otquimahsitoh Troas. Uan ompa otmocauqueh chicome tonal. \s1 Pablo monauatia iuan in tlaniltocanih tlen chanchiuah itich altipetl Troas \p \v 7 Ipeuyan in semana\f + \fr 20:7 \ft Ipeuyan semana yen domingo. Inauac in judíos non tonal peua sábado tiotlac uan tlami domingo tiotlac.\f* otmonichicohqueh itcocotonasqueh in pan. Pablo opeu quinnonotza. Oualimostisquia yoyasquia, uan ica non ocueyaltih nitlanonotz hasta tlahcoyouac. \m \v 8 Otnichicautoyah itich se calihtictli tlen ocatca uehcapan ipan ome nipantli. Ompa oxotlatoyah miqueh tlauilten. \m \v 9 Uan se telpochtli itoocaa Eutico otolohtoya itich in ventana, simi ocochmiquia, nic in Pablo simi ouehcautoya tlahtohtoc. Sauil tipitzin in cochistli oquitlan in telpochtli, uan oahquitztah opanpoliuito den yeyi nipantli hasta tlalpan, uan ihcuac oqueuatoh yomic. \m \v 10 Ihcuacon Pablo otimoc, ipan omixtlapachictecac uan ocnauah, uan oquihtoh: \p —Amo xonmomohtican, yeh yoltoc. \p \v 11 Satepan ocsipa otlehcoc campa in calihtictli, occocoton in pan, inuan otlacuah, uan oquinnonotzaya hasta otlanesico, uan satepan oyah de ompa. \m \v 12 In tlaniltocanih ocyolchicautahqueh in telpochtli naquin ocsipa oyol, uan nochtin oyolsehseuqueh. \s1 Quisah itich in altipetl Troas uan ahsih Mileto \p \v 13 Tehuan ottlayacanqueh otyahqueh itich barco otahsiqueh itich in altipetl Asón, ompa otnamiqueh in Pablo pues ohcon oquihtoh, nic yeh oquinic xonihnintas. \m \v 14 Ihcuac yotechahsico itich in altipetl Asón, otlehcoc itich in barco campa tehuan otualayah, uan otyahqueh Mitilene. \m \v 15 De ompa otyahqueh itich in barco, uan oualimostic otahsiqueh iixpan in tlalyaualol Quio. Ipan ocse tonal otahsiqueh itich in tlalyaualol Samos. [Otmoseuihqueh itich in altipetl Trogilio,] uan oualimostic otahsiqueh Mileto. \m \v 16 Ohcon otchiuqueh, pues Pablo yoquihtohca amo panos ic Éfeso, nic amo ocniquia uehcauas Asia. Porque tla ouilisquia, Pablo ocniquia niman ahsis Jerusalén uan ohcon ompa icpanos in iluitl Pentecostés. \s1 Pablo monauatia iuan in tlayacanqueh tlen pouih Éfeso \p \v 17 Ihcuac Pablo ocatca Mileto, otlatitlan Éfeso maquinnotzatin nintlayacancauan in tlaniltocanih. \m \v 18 Ihcuac oahsiqueh inauac, oquimiluih: \p —Namehuantzitzin nanconmatih quen onninimia ihcuac namouantzin oncatca, desde in tonal ihcuac onehcoc nican Asia. \m \v 19 Nochtin nonqueh tonalmeh ontiquitilih in toTecotzin ica icnotecalis. Micpa onchocac. Uan simi ontlahyouih nic in judíos omotlahtolmacayah tlensa nechchiuilisqueh. \m \v 20 Nanconmatoqueh nic neh amotlen onmocauih, nochi onnamechonmachtih tlen neh onquitac namechonmatlanis, uan onnamechonmachtaya mayeh teixpan uan mayeh namocalihtictzin. \m \v 21 Mayeh judíos uan amo judíos simi onquinyolchicau mamoyolcuipacan inauactzinco Dios uan matlaniltocacan inauactzinco in toTecotzin Jesucristo. \m \v 22 Axan nechtiquitia in Espíritu Santo manioh Jerusalén, uan amo inmati tlenoh nopan mochiuas ompa. \m \v 23 San inmati itich nochtin in altipemeh campa nioh in Espíritu Santo nechahsicamatiltia nechtzacuasqueh uan simi intlapanos. \m \v 24 Masqui ohcon, amo nechyolcocoua noyolilis. Yeh san inniqui inmotlalos uan ohcon [ica paquilistli] intlatlanis, inniqui inyeecos in tiquitl tlen onechonmactih in toTecotzin Jesús, mantematilti in cuali tlahtol tlen techmatiltia niteicnoitalitzin Dios. \p \v 25 ’Axan, cuali inmatoc nic nochtin namehuantzitzin, naquin onnamechonmachtihtinimia nitiquiuahcayo Dios, acmo ocsipa nannechonitasqueh. \m \v 26 Ica non, axan itich nin tonal innamechonyequiluia, amo nehua notlahtlacol tla semeh namehuantzitzin amo nanmomaquixtiah, \m \v 27 pues neh amo queman onmocauih itlah, yehyeh mahsic nochi onnamechonmatiltih nitlaniquilitzin Dios. \m \v 28 Ica non, axan, namehuan namonohmah xonmotlachialican, uan sannoiuqui ixquimonyecpiacan niichcatzitzin in toTecotzin, naquin Yehuatzin oquinmocouililih ica niesotzin, uan in Espíritu Santo onamechontlalih xonican intepixcauan. \m \v 29 Pues neh yec inmatoc, satepan ihcuac yoniah, ehcosqueh namonauac tlacameh quemeh itzcuincoyomeh temohtihqueh, amo quintlaocolitasqueh in ichcameh. \m \v 30 Uan tlatzalan namehuantzitzin mahcocuisqueh tlacameh tlen ictemachtisqueh mic tlensa istlacatilistli tlen ica quintlaniltoctisqueh in tlaniltocanih, uan ohcon quincuipasqueh maican intlasalohcauan. \m \v 31 Ica non, xonyectlachixtocan. Ixconilnamiquican nic yeyi xiuitl, tlahcah uan youac amo onmoseuaya, sehse onnamechonnahnauataya hasta onixayotipeuia. \p \v 32 ’Uan axan, innamechoncauteua imactzinco Dios uan imac nitlahtoltzin tlen techmatiltia niteicnoitalitzin, yehua icpia chicaualistli namechoniscaltis itich in tlaniltoquilis uan namechontlaaxcatis sansican iuan nochi niaxcatzitzin Dios. \m \v 33 Neh amo onquecolitac inpias nomac acah iplata, acah ioro, noso acah itlaquen. \m \v 34 Yehyeh cuali nanconmatoqueh onmotiquipanouaya ica ninqueh nomauan, uan ohcon onicpix tlen ica inmomatlanis neh uan naquin nouan tiquitih. \m \v 35 Ica nochi tlen onchiuaya onnamechonnextilih nic ohcon icnamiqui se tiquitis, uan ohcon sequinmatlanis naquin quinpoloua, uan cuali matquilnamictocan nin itlahtol in toTecotzin Jesús, tlen oquihtoh: “Ocachi tlateochiualpaquini naquin ictemactia uan amo naquin icsilia.” \p \v 36 Ihcuac ohcon octlamiihtoh, omotlancuaquitz inuan nochtin uan ocmonochilih Dios. \m \v 37 Uan opeuqueh simi chocah nochtin. Ocnahnauahqueh in Pablo uan oquixtenamiquiah. \m \v 38 Otlaocoxqueh ocachi nic oquimiluih acmo queman quitasqueh. Uan oyahqueh ocnalcauatoh campa catqui in barco. \c 21 \s1 Pablo yaui Jerusalén \p \v 1 Ihcuac yotquincauteuqueh otcalaqueh itich in barco, uan ottlamilauqueh otyahqueh Cos. Uan oualimostic otyahqueh Rodas, uan satepan otahsitoh Pátara. \m \v 2 Ompa otcahsiqueh se barco tlen oyaya Fenicia, uan itich otyahqueh. \m \v 3 Ihcuac otpanotayah otquitaqueh Chipre toopochmapan, otpanauihqueh uan otahsitoh Siria. In barco octlatimouilisquiah itich in ueyi altipetl Tiro, ica non ompa otcalaqueh itich in altipetl. \m \v 4 Ompa otquimahsiqueh in tlaniltocanih inauactzinco Cristo, uan ompa otmocauqueh chicome tonal. Yehuan oquinyolohnehmachtih in Espíritu Santo uan oquiluihqueh in Pablo amo matlehco Jerusalén. \m \v 5 Satepan ihcuac yopanoc non chicome tonal, otyahqueh otquisqueh ompa. Uan nochtin yehuan inuan ninsiuauan uan ninconeuan otechnalcauatoh. Otahsitoh itenco mar, otmotlancuaquitzqueh uan otmonochilihqueh Dios. \m \v 6 Satepan otmosepannauatihqueh uan ottlehcoqueh itich in barco, uan yehuan omocuipqueh inchahchan. \p \v 7 Uan tehuan otyahqueh otcauqueh Tiro uan otahsiqueh Tolemaida, campa oahsito in barco. Ompa otquintlahpalotoh in tocniuan tlaniltocanih uan inuan otmocauqueh se tonal. \m \v 8 Oualimostic [Pablo uan non iuan otualayah] otyahqueh Cesarea. Otyahqueh ichan Felipe, yeh tlanonotzani den tlahtol tlen cualica temaquixtilistli, yeh opouia iuan in chicome tlacameh naquin ocpiayah in tiquitl de tlamatlaninih. Uan ompa otmotepaluihqueh. \m \v 9 Felipe oquinpiaya naui ichpocauan ayamo namiquehqueh. Yehuan octematiltayah tlahtol tlen ocsilayah de Dios. \m \v 10 Ompa yotcatcah siqui tonalmeh, ihcuac oehcoc se tocniu de Judea itoocaa Agabo, octematiltaya tlahtol tlen ocsilaya de Dios. \m \v 11 Yeh oualah otechitaco uan oquian nitlahcoilpica Pablo, ica omomailpih uan omoxoilpih, uan oquihtoh: \p —Ihquin quihtoua in Espíritu Santo: “In judíos tlen cateh Jerusalén ihquin quihilpisqueh in tlacatl naquin iyohca nin tlahcoilpicatl, uan ictemactisqueh inmac naquin amo judíos.” \p \v 12 Ihcuac ohcon otcaqueh, tehuan uan in tlaniltocanih tlen pouih ompa ottlatlautayah in Pablo amo matlehco Jerusalén. \m \v 13 Ihcuacon yeh otlananquilih: \p —¿Tleca nannechonchoquiliah uan nannechonyoltlaocolmacah? Neh notlaniquilis in tlacamatis noTecotzin Jesús, masqui manechihilpican noso masqui manechmictican Jerusalén. \p \v 14 Uan nic amo ouilic otyolcuipqueh, acmo itlah otquiluihqueh. Sa otquihtohqueh: \p —Mamochiua nitlaniquilitzin in toTecotzin. \p \v 15 Ihcuac yopanoca siquin tonalten otmochihchiuqueh uan ottlehcoqueh otyahqueh Jerusalén. \m \v 16 De ompa Cesarea noiuqui touan oyahqueh siquin itlasalohcauan Cristo, uan otechuicaqueh ichan se tlacatl itoocaa Mnasón, campa otmotepaluisquiah. In Mnasón otlacat Chipre, yeh desde yauehcau itlasalohcau Cristo. \s1 Pablo ahsi Jerusalén \p \v 17 Ihcuac otahsiqueh Jerusalén, in tocniuan tlaniltocanih otechsilihqueh ica paquilistli. \m \v 18 Oualimostic Pablo otechuicac ottlahpalotoh in Jacobo, uan ompa ocatcah nichicautoqueh nochtin nintlayacancauan in tlaniltocanih. \m \v 19 Pablo oquintlahpaloh, uan oquimiluih nochi tlen oquichiu Dios innauac tlen amo judíos ica yeh. \m \v 20 Ihcuac occaqueh octlacachiuqueh Dios. Pero ocnehmachtihqueh in Pablo: \p —Tocnitzin, yec itconmati quen miqueh judíos yotlaniltocaqueh, uan nochtin yehuan chicauac motlachicauilihtoqueh itich in tlanauatil. \m \v 21 Uan yehuan occaqueh mach touatzin itquimonmachtia in judíos tlen chanchiuah itich in tlalmeh amo judíos, amo mactlacamatican nitlanauatil Moisés, uan mach itquimoniluia acmo maquinjudiohnescayotican ninconeuan, dion acmo macchiuacan in ihmachtilistli tlen yauehcau. \m \v 22 Tla ohcon, ¿tlenoh itchiuasqueh? Tlamilauca in tocniuan sanniman [ualmahcocuisqueh, nic] icmatisqueh yotoualah. \m \v 23 Ica non axan itmitzonyolchicauah ixconchiua nin: Touan cateh naui tlacameh icchiuasqueh tlen yomoyectencauqueh inauactzinco Dios. \m \v 24 Ixquimonuica uan xonmochipaua inuan, uan touatzin ixcontlaxtlaua in tlatemactil tlen moniquis para mocuaxipitzcauasqueh. Ohcon nochtin quitasqueh nic amo milauac tlen quihtouah ica touatzin, yehyeh quitasqueh touatzin noiuqui tonchanchiua ohcon quemeh teniquilia in tlanauatil. \m \v 25 Uan naquin amo judíos tlen yotlaniltocaqueh, yotquintlahcuiluilihqueh in tlen otmotlahtolsintilihqueh: san amo maccuacan tlen tlatemactil innauac tlen quinteneuah dioses, dion istli, dion nacatl iscalacqui, uan amo pitzotic maaxtinimican ica nintlalnacayo. \s1 Pablo ictzitzquiah icah in teopantli \p \v 26 Ihcuacon Pablo oquinuicac nonqueh tlacameh, uan oualimostic inuan omochipau, uan ocalac icah in teopantli octematiltito tlen tonal motlamichipauasqueh, ihcuac sehse ictemactis nitlatemactil. \p \v 27 Ihcuac yoahsitoya in chicome tonal, siquin judíos tlen pouih Asia oquitaqueh in Pablo icah in teopantli uan oquinmoyonihqueh nochtin in tocniuan uan octzitzquihqueh. \m \v 28 Opohtzahtziah: \p —¡Israelitas, ixtechonmatlanican! Nin yen tlacatl naquin nouiyan ica nitlamachtilis techixnamiqui tehuan de Israel, uan sannoiuqui quixnamiqui in totlanauatil uan nin teopantli. Uan axan oquincalaquih siqui griegos itich in teopantli, uan ica non yocpitzoticchiu nin mouistic teopantli. \p \v 29 Ohcon octouayah nic yehuan achtohtica oquitaqueh Pablo iuan Trófimo ompa Jerusalén. In Trófimo yeh de Éfeso, uan yehuan ocyoluihqueh Pablo occalaquih icah in teopantli. \p \v 30 Nochi in altipetl oualmoyon, uan miqueh tocniuan oehcotiuitzqueh, octzitzquihqueh in Pablo uan ocuilantahqueh, uan ohcon ocquihquixtihqueh den teopantli. Uan sanniman oquinualtzacuqueh nincalteuan in teopantli. \m \v 31 Ihcuac yocmictisquiah, ic ihcuacon ocnauatitoh in soldadohueyitlayacanqui nic nochtin tlacameh de Jerusalén omahcocuqueh. \m \v 32 Sanniman oquinnichicoh nisoldados uan nintlayacancauan, uan omotlalohqueh campa ocatcah nonqueh tocniuan. Ihcuac yehuan oquitaqueh in soldadohueyitlayacanqui uan ocsiquin soldadohten, sa occauqueh acmo ocmacayah in Pablo. \m \v 33 In soldadohueyitlayacanqui omotoquih, uan otlatiquitih mactzitzquican Pablo uan maquihilpican ica ome cadenas. Ihcuacon oquintlahtlanih in tocniuan, aquih yeh uan tlenoh oquichiu. \m \v 34 Siquin tlatzalan opohtzahtziah se tlamantli uan ocsiquin ocse tlamantli. Uan nic in soldadohueyitlayacanqui amo ouilia oquimahsicamatia tlenoh milauac omochiu, quen simi opohtzahtziah, ica non otlatitlan macuicacan in Pablo icah in ueyi cali den soldados. \m \v 35 Uan ihcuac oahsitoh campa tlehcoh in escaleras itich non cali, in soldados omonic icquichpanohtasqueh in Pablo uan ohcon icpaleuisqueh, pues tlailiuis ocualaniah in tocniuan. \m \v 36 Uan nochtin tlacameh tlen incuitlapan oualayah oualpohtzahtzitayah: \p —¡Mamiqui! \s1 Pablo motlahtolpaleuia imixpan in tocniuan \p \v 37 Ihcuac yocalaquisquiah itich in ueyi cali den soldados, Pablo oquiluih in soldadohueyitlayacanqui: \p —¿Itnechoncauas inmitzoniluis itlah? \p Uan yeh oquiluih: \p —¡Tlacah itconmati tontlahtos griego! \m \v 38 ¿Xamo yen touatzin necah egipcio non ya tlen tonal omahcocu quimixnamiquis in tiquiuahqueh, uan oquinuicac campa tlauaquilistlah non naui mil temictanih?\f + \fr 21:38 \ft Ninqueh temictanih oquinmictayah in judíos tlen omoyecuicayah iuan in romanos.\f* \p \v 39 Ompa oquihtoh in Pablo: \p —Neh injudío, ontlacat Tarso se ueyi altipetl tlen poui Cilicia. Inmitzontlatlautia, ixnechoncaua manquinnohnotza in tocniuan. \p \v 40 Uan yeh oquicau. Pablo omosinquitz ipan in escaleras, uan ica nima oquinsintlacaquitih in tocniuan. Osintlacaqueh, uan opeu tlahtoua ica hebreohtlahtol. Oquihtoh: \c 22 \p \v 1 —Nocniuantzitzin uan tlayacanqueh, innamechontlatlautia ixconcaquican tlen ica namonauactzinco inmotlahtolpaleuia. \p \v 2 Ihcuac occaqueh quinnonotza ica hebreohtlahtol, yehuan ocachi osintlacaqueh. Uan Pablo oquimiluih: \p \v 3 —Neh in judío, onines Tarso tlen poui Cilicia, uan onmoscaltih nican Jerusalén. Ontlasaloh inauac Gamaliel, uan yeh onechmachtih mantlatlacamati itich nochi nintlanauatil in toyauehcautahuan. Ica nochi notlaniquilis ontiquitilaya Dios, quemeh itich nin tonal namehuantzitzin nanconchiuah. \m \v 4 Achtoh tlensaso onquinchiuilih naquin oyayah itich niOhtectzin Cristo, uan onquintemactaya maquinmictican. Tlacameh uan siuameh onquimihilpaya uan onquintzacuaya. \m \v 5 In ueyiteopixcatlayacanqui uan nochtin in tiquiuahqueh judíos cuali icmatoqueh uan uilis namechonmatiltisqueh nochi nin. Yehuan oquihcuilohqueh se amatl manquinuiquili in tochancaicniuan judíos tlen chanchiuah Damasco. Uan oniah ompa inquimanatiu in tocniuan naquin tlaniltocah inauac Jesús, onquinualicasquia nican Jerusalén ihilpitiuitzeh maquintlatzacuiltican. \s1 Pablo quinnonotza quenih opeu tlaniltoca inauac Jesús \r (Hch. 9:1-19; 26:12-18) \p \v 6 ’Ihcuac onyaya itich in ohtli uan yonahsitoya Damasco, quemeh tlahcotonal, amo nonehmachpan, se chicauac tlanestli oualpitlan itich in iluicac uan onechyaualoh. \m \v 7 Oniuitz tlalpan, uan sanniman onicac se tlahtol. Oquihtoh: “Saulo, Saulo, ¿tleca itconniqui itnechonpohpolos?” \m \v 8 Neh onnanquilih: “¿Aquih in touatzin, notecotzin?” Yeh onechiluih: “Neh in Jesús de Nazaret, naquin touatzin itconniqui itconpohpolos.” \m \v 9 Naquin nouan oyayah oquitaqueh in tlanestli [uan omomohtihqueh], pero amo ocahsicamatqueh\f + \fr 22:9 \ft noso “pero amo occaqueh”\f* in tlahtol de naquin onechnotztoya. \m \v 10 Neh ontlahtlanih: “NoTecotzin, ¿tlenoh inchiuas?” Uan in toTecotzin onechnanquilih: “Xonmoquitzteua uan xoyau Damasco, ompa mitzoniluisqueh nochi tlen moniqui itconchiuas.” \m \v 11 Uan nic necah chicauac tlanestli onechpopoyotilih, sa onechmauilantahqueh naquin nouan oyayah, uan ohcon onechahxititoh Damasco. \p \v 12 ’Ompa ochanchiuaya se tlacatl itoocaa Ananías, naquin simi octlacamatia nitlanauatil Moisés, uan nochtin in judíos tlen ompa ochanchiuayah otlahtouayah yec ica yeh. \m \v 13 Onechitaco uan onechiluih: “Nocniu Saulo, xonyancuicatlachia.” Sanniman ontlachix uan yonquitac. \m \v 14 Ihcuacon onechiluih: “NinDios in totahuan omitzonpihpin itconixmatis nitlaniquilitzin, itconitas naquin Yolchipaucatzintli, uan itconcaquis nitlahtol tlen quisa itich nicamactzin, \m \v 15 pues touatzin itcontematiltis Yehuatzin innauac nochi in tlalticpactlacameh uan itquimonnonotzas tlen otconitac uan tlen otconcac. \m \v 16 Uan axan, ¡acmo xonmochia! Xonmoquitzteua, xonmocuatequi uan ixcontlatlauti in toTecotzin mamitzontlahtlacolchipaua, uan ohcon Yehuatzin mitzontlahtlacolchipauas.” \s1 Pablo quinnonotza quenih Dios octitlan inauac naquin amo judíos \p \v 17 ’Ihcuac onualmocuip Jerusalén, oniah icah in teopantli onmonochilito Dios, uan onquitac se nescayotl quemeh ihcuac setlacochihita. \m \v 18 Uan onquitac in toTecotzin, uan onechiluih: “¡Xonquisa de nican Jerusalén! Niman xoyau, pues in judíos amo mitzonniltoquilisqueh tlen itquimonmatiltis de neh.” \m \v 19 Neh onnanquilih: “NoTecotzin, yehuan icmatoqueh nic neh onyaya itich nochtin in teotlanauatilcalmeh, uan onquinuicaya naquin omitzonniltocayah, onquintzacuaya uan onquintacapitzouaya. \m \v 20 Uan ihcuac ocmictihqueh in Esteban, naquin octematiltaya de Tehuatzin, neh ompa noiuqui inuan oncatca naquin octimictihqueh, uan onyequitac tlen occhiuilihqueh, uan neh onquinpialihtoya nintilmah naquin ocmictihtoyah in Esteban.” \m \v 21 Masqui ohcon, Yehuatzin onechoniluih: “Xoyau quen onmitzontiquitih, neh inmitzontitlanis toyas uehca, innauac naquin amo judíos.” \s1 Pablo imac in ueyisoldadohtlayacanqui \p \v 22 Hasta sa ompa occaqueh, pues ihcuac oquihtoh non tlahtol, yehuan sanniman opeuqueh pohtzahtzih: \p —¡Ixconpohpolo non tlacatl de nin tlalticpactli! ¡Amo icnamiqui yoltos! \p \v 23 Uan nic yehuan ocachi opohtzahtziah uan ocnaltlehcauilayah ica nintilmah, uan ocnalxitinilayah tiutli, \m \v 24 in soldadohueyitlayacanqui otlanauatih maccalaquican Pablo itich in ueyi cali den soldados, uan mactacapitzocan mactlahtoltican, uan ohcon icmatisqueh tleca pohtzahtzih ohcon ica yeh. \m \v 25 Ihcuac Pablo yoquihilpihtoyah ica cuitlaxten para ictacapitzosqueh, yeh octlahtlanih in soldadohtlayacanqui tlen ompa ocatca: \p —¿Max namechoncauilia nitlanauatil Roma nancontacapitzosqueh se tlacatl romano, masqui ayamo ictlahtlacolahsih? \p \v 26 Ihcuac ohcon oquicac in soldadohtlayacanqui, niman oquiluito in soldadohueyitlayacanqui: \p —¡Tlenoh otconchiuasquia! Nin tlacatl poutoc Roma. \p \v 27 Ihcuacon in soldadohueyitlayacanqui oyah ica in Pablo, uan octlahtlanih: \p —Ixnechonilui, ¿max touatzin tonromano? \p Pablo ocnanquilih: \p —Quemah. \p \v 28 In soldadohueyitlayacanqui oquiluih: \p —Neh ontlaxtlau mic tomin uan ohcon onuilic onmochiu inromano. \p Pablo ocnanquilih: \p —Neh onines inromano. \p \v 29 Ica non naquin octacapitzosquiah Pablo sa occautiuitzqueh. Noiuqui in soldadohueyitlayacanqui omomohtih nic oquihilpih se tlacatl romano. \s1 Pablo inauac in ueyitiquiuahcayotl judío \p \v 30 Oualimostic, in soldadohueyitlayacanqui ocniquia icyecmatis tlenoh ica in judíos octeiluayah Pablo. Octohton, uan oquinnichicoh nochtin in teopixcatlayacanqueh uan nochi tlen pouih itich in ueyitiquiuahcayotl judío, uan ocuicac in Pablo innauac. \c 23 \p \v 1 Pablo oquimixitac in tiquiuahqueh judíos uan oquimiluih: \p —Nocniuan judíos, noyolihtic yec inmati incualchiutiuitz nochi tlen cuali iixpan Dios hasta nin tonal. \p \v 2 In ueyiteopixcatlayacanqui Ananías oquintiquitih naquin inauac ocatcah in Pablo mactentlatzinican. \m \v 3 Ihcuacon Pablo oquiluih: \p —¡Touatzin ometitoc moxayac, Dios mitzonuitiquis! ¿Queutoc oncan toncah para ica in tlanauatil itconitas tlenoh notich moniqui, uan yeh touatzin monohmah amo itcontlepanitztoc in tlanauatil, quen tontlatiquitia manechmacacan? \p \v 4 Naquin ocatcah inauac in Pablo oquiluihqueh: \p —¿Queutoc ohcon amo tontlepantli inauac niueyiteopixcatlayacancau Dios? \p \v 5 Pablo oquimiluih: \p —Nocniuan, neh amo onmatia tla yeh ueyiteopixcatlayacanqui, pues ihquin ihcuiliutoc itich in Teotlahtolamatl: “Amo tlensa itquihiluis motiquiuahcatlayacancau.”\f + \fr 23:5 \ft Éx. 22:28\f* \p \v 6 Pablo oquitac nic itich in tiquiuahcayotl siquin opouiah iuan in saduceos uan ocsiquin iuan in fariseos. Ica non chicauac oquihtoh: \p —Nocniuan, neh infariseo, uan in teconeu innauac fariseos. ¿Max yeh nic inchia yancuicayolisqueh in miquemeh ica non nanconniquih nannechontemactisqueh itich in tlatzacuiltilis? \p \v 7 Ihcuac ohcon oquihtoh, in fariseos opeuqueh motlahtolixnamiquih iuan saduceos, uan omotlahcoxilohqueh nochi tlen ompa omonichicohqueh. \m \v 8 Ohcon omotlahtolixnamiqueh nic in saduceos quihtouah amo catqui yancuicayolilistli, dion iluicactlatitlantli dion ehecameh, uan yeh in fariseos quemah icniltocah catqui nochi non. \m \v 9 Nochtin opeuqueh cauanih. Siquin teotlamachtanih tlen pouih inuan in fariseos omoquitzteuqueh uan chicauac oquihtohqueh: \p —Tehuan amo itlah itcahxiliah itlahtlacol nin tlacatl. ¿Uan tlanah milauac se espíritu noso se iluicactlatitlantli ocnohnotz? [Ocachi cuali amo matquixnamiquican Dios.] \p \v 10 Uan ocachi ocauaniah, uan in soldadohueyitlayacanqui omomohtaya tlanah ocmictihqueh Pablo, ica non otlatiquitih matimocan siquin soldados macquixtican ompa campa ocatca, uan ocsipa macuicacan itich in ueyi cali den soldados. \p \v 11 Itich non youal in toTecotzin omonextih inauac in Pablo uan oquiluih: \p —¡Xonmoyolchicaua, [Pablo]! Ohcon quemeh yotnechontematiltih nican Jerusalén, ohcon noiuqui moniqui itnechontematiltis Roma. \s1 Siqui judíos motlahtolmacah icmictisqueh in Pablo \p \v 12 Ihcuac otlanes, siquin judíos omotlahtolmacaqueh uan omoyectencauqueh: \p —Amo ittlacuasqueh uan amo tatlisqueh, tlamo achtoh itmictiah Pablo, uan Dios matechtlatzacuilti tla amo ohcon itchiuah. \p \v 13 Ocachi uan amo omepoual tlacameh tlen ohcon omotencauqueh. \m \v 14 Omoteixpantihqueh innauac in teopixcatlayacanqueh uan innauac in tiquiuahqueh judíos uan oquimiluihqueh: \p —Yotmotencauqueh iixpan Dios, Yehuatzin matechtlatzacuilti tla ittlacuah noso tatlih tlamo achtoh itmictiah in Pablo. \m \v 15 Ica non axan, namehuantzitzin uan nocsiquin naquin namonpouih itich in ueyitiquiuahcayotl judío, ixcontlatlautican in soldadohueyitlayacanqui mostla ocsipa macualica in Pablo namonauactzinco. Xonmotlamican nanconniquih ocachi nancontlahtoltisqueh. Uan achtoh ihcuac ehcoquiu tehuan itchixtosqueh uan itmictisqueh. \p \v 16 Pero nitelpocau niueltiu in Pablo oquimat nic ohcon omotlahtolmacaqueh in tlacameh. Ica non yeh sanniman oyah icah in ueyi cali den soldados ocmatiltito in Pablo. \m \v 17 In Pablo oquinotz se soldadohtlayacanqui uan oquiluih: \p —Ixconuica nin telpochtli inauac in soldadohueyitlayacanqui, yeh icpia itlah tlen quiluis. \p \v 18 Yeh ocuicac in telpochtli uan ocahxitih inauac in soldadohueyitlayacanqui uan oquiluih: \p —In Pablo naquin tzacutoc onechnotz uan onechtlatlautih manmitzonualiquili nin telpochtli, yeh icpia itlah tlen mitzoniluis. \p \v 19 In soldadohueyitlayacanqui ocmatzitzquih uan ocuicac sican, uan octlahtlanih: \p —¿Tlenoh itniqui itnechiluis? \p \v 20 Uan telpochtli oquiluih: \p —In judíos omotlahtolmacaqueh mitzontlatlautiquiueh mostla ocsipa ixconuica in Pablo inauac in ueyitiquiuahcayotl judío. Motlamisqueh mach icniquih ocachi ictlahtoltisqueh. \m \v 21 Pero amo ixquimonniltoquili, pues ocachi de ome poual tlacameh icchixtoqueh icniquih quichtacauisqueh. Yehuan omotencauqueh, Dios maquintlatzacuilti tla tlacuah noso atlih tlamo achtoh icmictiah in Pablo. Sa icchixtoqueh ixconihto quemah. \p \v 22 In soldadohueyitlayacanqui omotlaminohnotz iuan telpochtli uan ocnahnauatih: \p —Amacah ixnonotza tlen otnechnonotz. \s1 Pablo icuicah inauac in gobernador Félix \p \v 23 Ihcuacon oquinnotz ome soldadohtlayacanqueh, uan oquinnauatih mamochihchiuacan ome ciento soldadohten naquin yasqueh imicxipan uan ome poual uan mahtlactli soldados naquin yasqueh ipan caballos, uan omeciento ica inlanza, nochtin mayacan Cesarea ipan chicunaui hora youac. \m \v 24 Noiuqui maquintlapihpichtican caballos tlen ipan yasqui Pablo, macuiquilican uan mactemactitin in Pablo yoltoc inauac in gobernador Félix. \m \v 25 Uan oquihcuiluilih se amatl, quihtohtiu ihquin: \p \v 26 “Neh in Claudio Lisias. Inmitzontlahpaloua, ica motlasohnauactzinco, gobernador Félix. \m \v 27 Nin tlacatl yoctzitzquihcah in judíos uan yocniquiah icmictisqueh. Pero nic neh onicmat yeh romano, ica non neh ica nosoldados onpaleuih de yehuan. \m \v 28 Onicnic inmatis tlenoh ica icteiluiah, ica non onuicac innauac in ueyitiquiuahcayotl judío. \m \v 29 Uan onicmat nic icteiluiah ica itlah tlen poui itich nintlanauatil, pero onquitac amo itlah oquichiu tlen ica icnamiqui icmictisqueh noso ictzacuasqueh. \m \v 30 Satepan onicmat nic omoichtacatlahtolmacaqueh icmictisqueh yehuan in judíos. Ica non sanniman inmitzontitlanilia, uan noiuqui onquimiluih aquihqueh icteiluiah mayacan monauactzinco uan mamitzoniluitin tlenoh ica icteiluiah. [Xonmetztia cuali.]” \p \v 31 In soldados occhiuqueh tlen oquinnauatihqueh. Ica youal ocuicaqueh in Pablo itich altipetl Antípatris. \m \v 32 Oualimostic tlen oyayah ipan caballos ocuicaqueh Pablo itich in ueyi altipetl Cesarea, uan nocsiquin naquin oyayah imicxipan omocuipqueh itich in ueyi cali den soldados. \m \v 33 Ihcuac oahsitoh Cesarea, ocmactihqueh in gobernador in amatl, uan inauac octemactihqueh in Pablo. \m \v 34 In gobernador ocamapou in amatl, uan octlahtlanih in Pablo itich tlen tlali otlacat. Uan ihcuac oquimat nic ones Cilicia, \m \v 35 oquiluih: \p —Inmitzoncaquis ihcuac ehcosqueh aquihqueh mitzonteiluiah. \p Uan otlanauatih macuicacan itich nipalacio in Herodes uan ompa macpihpixtocan. \c 24 \s1 Pablo motlahtolpaleuia inauac in gobernador Félix \p \v 1 Satepan ipan macuil tonal oahsito in ueyiteopixcatlayacanqui Ananías inuan siquin tiquiuahqueh judíos, uan noiuqui se tetlahtouani itoocaa Tértulo. Yehuan omoteixpantihqueh inauac in gobernador uan inauac octeiluayah in Pablo. \m \v 2 Ihcuac oquehcotihqueh in Pablo, in Tértulo opeu icteiluia iixpan Félix, ihquin oquihtoh: \p —Itpaquih nic yauehcau cuali itchanchiuah nic touatzin cuali tontiquiuahqui, uan mic tlamantli cuali moyectlalia ica moyectlayoluilitzin itich nin tlali campa itchanchiuah. \m \v 3 Nouiyan uan nochipa cuali itmatoqueh non, uan simi itmotlasohcamatih motlasohnauactzinco, ueyihcatzintli tiquiuahqui Félix. \m \v 4 Pero nic amo itniquih itmitzonuehcatlasasqueh ocachi, inmitzmotlatlautilihtzinoua ixtechmocaquitihtzino tipitzin, ohcon quen nochipa ittechonyeccaqui. \m \v 5 Otcahxilihqueh nin tlacatl tetlahtolmacatinimi, uan quimixnamictlalia nochtin judíos ic nouiyan itich in tlalticpactli, uan yeh intlayacancau nonqueh nazarenos tlen amo yec nintlaniltoquilis. \m \v 6 Ocniquia icpitzoticchiuas in toteopan, ica non tehuan ottzitzquihqueh. [Uan otniquiah ittlatzacuiltisqueh quemeh techiluia in totlanauatil. \m \v 7 Pero in soldadohueyitlayacanqui Lisias omocalaquih uan ica mic chicaualistli ocquixtih tonauac, \m \v 8 uan otlanauatih naquin icteiluiah macteiluiquih monauactzinco.] Ixcontlahtolti in Pablo, uan ohcon monohmah itconitas nic milauac nochi tlen ica itteiluiah. \p \v 9 In judíos naquin ompa ocatcah oquihtouayah nic milauac tlen oquihtoh in Tértulo. \m \v 10 Ihcuacon in gobernador ica nima ocnaltiquitih matlahto Pablo. Uan Pablo oquihtoh: \p —Neh inmatoc nic ya itconpia mic xiuitl tontiquiuahqui itich in tlali campa itchanchiuah, ica non ica mic yolchicaualistli neh inmotlahtolpaleuis moixpantzinco. \m \v 11 Touatzin cuali itcontetlahtlanis, yaquin icpia mahtlactlamome tonal ontlehcoc Jerusalén ontlacachiuato Dios. \m \v 12 Amo queman onechahsiqueh inmahuatoc inuan in tocniuan, dion inquinmoyonihtinimi icah in teopantli, noso itich in teotlanauatilcalmeh, dion ocsican itich in altipetl. \m \v 13 Ica non amo cah quenih uilis icnextisqueh tla milauac nochi tlen ica nechteiluiah. \m \v 14 Nin quemah inmopantia monauactzinco, neh intlacachiua ninDios notahuan quemeh temachtia in Ohtli de Cristo. Naquin nechteiluiah, non Ohtli quiluiah amo yec tlaniltoquilistli. Sannoiuqui inniltoca nochi tlen ihcuiliutoc itich nitlanauatil Moisés uan itich nintlahcuilol in teotlanauatanih. \m \v 15 Uan sannoiuqui quemeh ninqueh tlacameh, inmochia Dios quinyancuicayolitis in miquemeh, mayeh tlen yolchipauaqueh uan mayeh tlen amo. \m \v 16 Ica non nochipa inmochicaua inpias chipauac noyolo iixpan Dios uan innauac in tlacameh. \p \v 17 ’Oncatca mic xiuitl ocsican, uan yaquin onualah Jerusalén onquinualiquilih tomin nochancaicniuan judíos naquin quinpoloua, uan ontlalico tlahpialtlatemactil inauactzinco Dios. \m \v 18 Yeh non onchiutoya uan yonmochipauca quen quihtoua in totlanauatil, ihcuac ompa oncatca icah in teopantli, onechahsitoh siquin judíos tlen pouih Asia. Amo nouan ocatcah miqueh tocniuan dion onquinmoyonihtoya. \m \v 19 Naquin onechahsiqueh ocnamiquia nican uitzeh monauactzinco uan nechteiluisqueh tla itlah icniquih nechtlahtlacoltisqueh. \m \v 20 Pero tla amo, tlen nican cateh maquihtocan tlenoh amo cuali onechahxilihqueh ihcuac onmoteixpantih inauac in ueyitiquiuahcayotl judío. \m \v 21 Noso xamo yeh nechteiluiah nic onquihtoh chicauac ihcuac oncatca intlahcoyan yehuan: “¿Max yeh nic inchia yancuicayolisqueh in miquemeh, ica non nanconniquih nannechontemactisqueh itich in tlatzacuiltilis?” \p \v 22 Félix yeh cuali ocmatia tlenoh icniltocah naquin cateh itich niOhtectzin Cristo, uan [ihcuac oquicac tlen oquihtoh Pablo,] oquihtoh icyectlalis non tlanonotz itich ocse tonal. Oquimiluih: \p —Ihcuac uitz in soldadohueyitlayacanqui Lisias innamechonyectlalilis namotlanonotz. \p \v 23 Ocnauatih se soldadohtlayacanqui macpihpia in Pablo, pero amo mahsic mactzacua uan maccaua niyolohicniuan [mactatin], macmatlanican ica tlen icpoloua. \p \v 24 Siquin tonalmeh satepan in Félix oualah iuan nisiuau itoocaa Drusila, yeh se siuatl judía. Otlanauatih macnotzatin Pablo uan oquicac nitlamachtilis tlen tlahtoua ica in tlaniltoquilistli inauac Cristo Jesús. \m \v 25 Pero ihcuac Pablo opeu quinnonotza nic moniqui sechipaucaninimis, uan nic moniqui semotzacuilis itich in tlahtlacol, uan nic itich necah tonal Dios tetlatzacuiltis, in Félix omomohtih uan oquiluih: \p —Ya cuali, axan ya uilis toyas. Ihcuac incahxilis, ocsipa inmitznotzas. \p \v 26 Noiuqui in Félix occhiaya mactiquiui tomin in Pablo, uan ica non micpa ocnotzaya iuan mononotzas. \m \v 27 Opanoc ome xiuitl uan in ueyitiquiuahtlayacanqui romano ocpatlac in Félix den tiquiuahcayotl uan octlalih yen Porcio Festo. Uan nic Félix oquinic cuali mocauas innauac in judíos, ica non amo occahcau in Pablo. \c 25 \s1 Pablo inauac in gobernador Festo \p \v 1 Festo oehcoc uan otlasilih, uan ipan yeyi tonal satepan oquis de Cesarea uan otlehcoc Jerusalén. \m \v 2 In teopixcatlayacanqueh uan nincuahcualtlayacancauan in judíos omoteixpantitoh inauac uan octeiluayah in Pablo. \m \v 3 Simi octlatlautayah in gobernador Festo maquinualtitlanili in Pablo itich nimaltipeu Jerusalén. Ohcon omotlatlautihqueh nic yehuan yomotlahtolmacacah quichtacauisqueh uan icmictisqueh itich in ohtli. \m \v 4 Pero Festo oquimiluih nic Pablo ya tzacutoc nepa Cesarea, uan yeh niman ompa yasqui. \m \v 5 Oquimiluih: \p —Naquin ocachi namontlayacantoqueh, xonyacan nouan Cesarea, uan tla nin tlacatl itlah amo cuali oquichiu, ompa uilis nanconteiluisqueh. \p \v 6 Oc omocau ompa Jerusalén sa queh chicueyi noso mahtlactli tonal, uan omocuip Cesarea. Uan oualimostic omotlalih itich nitiquiuahcaicpal uan otlatitlan macanatin in Pablo. \m \v 7 Ihcuac oquehcotihqueh in Pablo, in judíos tlen oualahqueh de Jerusalén ocyaualohqueh, uan ica mic tlamantli tlen temohtih oquistlacatlalayah, masqui ohcon amo ocpiayah quenih icnextisqueh tla milauac tlen ica octeiluayah. \m \v 8 Pablo ihquin omotlahtolpaleuih: \p —Neh amo queman onquixpanauih nintlanauatil in judíos dion in ueyitiquiuahtlayacanqui César, uan nochipa intlepanita in teopantli. \p \v 9 Festo ocniquia cuali mocauas inuan judíos, uan ica non octlahtlanih Pablo: \p —¿Xamo itconniqui tontlehcos Jerusalén, uan ompa noixpan ittasqueh tlenoh ica mitzteiluiah? \p \v 10 Pablo ocnanquilih: \p —Nican nicah iixpan se itiquiuahcapan César, uan nican icnamiqui manechtlahtoltican. Touatzin moixcoyan cuali itconmatoc neh amitlah onquinchiuilih in judíos. \m \v 11 Tla itlah amo cuali onicchiu tlen ica notich icnamiqui miquilistli, neh inmotemactis manechmictican; pero tla amo milauac tlen ica nechteiluiah, amaquin uilis nechtemactis inmac yehuan in Judíos. Intlahtlani inmoteixpantis inauac in ueyitiquiuahtlayacanqui César. \p \v 12 Ihcuacon in gobernador Festo omononotz iuan naquin ictlahtolyolchicauah, uan satepan oquiluih in Pablo: \p —Itconniqui tonmoteixpantis inauac in ueyitiquiuahtlayacanqui César, inauac toyas. \s1 Pablo inauac in ueyitiquiuahqui Agripa \p \v 13 Opanoc oc omeyeyi tonal, uan in ueyitiquiuahqui Agripa uan Berenice oualahqueh Cesarea octlahpalocoh in Festo. \m \v 14 Ompa omocauqueh miqueh tonalmeh, uan ica non Festo ocmatiltih in ueyitiquiuahqui den Pablo, uan oquiluih: \p —Nican catqui se tlacatl naquin in Félix occauteu tzacutoc. \m \v 15 Ihcuac oncatca Jerusalén, in teopixcatlayacanqueh uan in tiquiuahqueh judíos octeiluicoh nonauac, uan onechtlatlautihqueh mantlatzacuilti. \m \v 16 Neh onquinnanquilih nic in tiquiuahqueh romanos amo ohcon ictemacah acah itich in miquilis, tlamo achtoh iccauiliah mixitas iuan naquin icteiluiah, uan ohcon uilis motlahtolpaleuis imixpan. \m \v 17 Ica non, ihcuac yehuan nonauac oualahqueh nican, sanniman oualimostic onmotlalih itich notiquiuahcaicpal, uan ontlatitlan macanatin in tlacatl. \m \v 18 Uan ihcuac yehuan otlahtohqueh uan octeiluihqueh, amitlah temohtih tlen ica octeiluayah quemeh neh onyoluaya. \m \v 19 Tlamo san octeiluayah ica siqui tlamantli tlen poui itich nintlaniltoquilis, uan ipampa se tlacatl itoocaa Jesús, naquin yomic, uan Pablo quihtoua yoltoc. \m \v 20 Uan neh amo onicmat quenih inyectlalis nin tlamantli, ica non ontlahtlanih max ocniquia yasqui Jerusalén, uan ompa inquitas tlenoh ica icteiluiah. \m \v 21 Pero nic in Pablo octlahtlan mactlahtolti yen ueyitiquiuahtlayacanqui Augusto César, ontlanauatih mactzacuacan hasta ihcuac uilis intitlanis inauac. \p \v 22 Ihcuacon Agripa oquiluih in Festo: \p —Neh noiuqui onechpactisquia incacaquis non tlacatl. \p Festo ocnanquilih: \p —Mostla itconcaquis. \p \v 23 Oualimostic oahsito Agripa iuan Berenice. Oquinsilihqueh ica tlailiuis ueyi tetlacachiualis. Inuan oyahqueh in soldadohueyitlayacanqui uan in cuahcual tlayacanqueh itich non ueyi altipetl, uan sansican ocalaqueh campa nochipa monichicouah. Sanniman in Festo otlanauatih macualicacan Pablo. \m \v 24 Ihcuacon Festo oquihtoh: \p —Ueyitiquiuahqui Agripa, uan nochtin naquin nican onamonmonichicohqueh, nican nanconitah nin tlacatl. Nochtin judíos icteiluiah nonauac uan onechtlatlautihqueh ompa Jerusalén uan noiuqui nican, pohtzahtzitiuitzeh acmo mayolto. \m \v 25 Pero neh amo itlah tlahtlacol incahxilia tlen ica icnamiqui in miquilistli. Uan in Pablo oquinic moteixpantis inauac in Augusto César, ica non neh yonquihtoh inauac intitlanis. \m \v 26 Uan nic neh amo inyecmati tlenoh inquihcuiluilis in toteco, in ueyitiquiuahtlayacanqui Augusto César, ica non incualica namonauactzinco onteixpantico, uan ocachi monauactzinco, ueyitiquiuahqui Agripa. Ixcontlahtolti uan ohcon inmatis tlenoh inquihcuilos. \m \v 27 Pues amo iuqui inquita intitlanis se naquin icteiluiah, tla amo iuan intitlanis se amatl tlen maquihtohtiu tlenoh ica icteiluiah. \c 26 \s1 Pablo motlahtolpaleuia inauac in ueyitiquiuahqui Agripa \p \v 1 In Agripa oquiluih Pablo: \p —Ya uilis tonmotlahtolpaleuis. \p Ihcuacon Pablo ocahcocu nima uan ihquin opeu quimiluia: \p \v 2 —Simi inpaqui, ueyitiquiuahqui Agripa, nic axan inmotlahtolpaleuia monauactzinco ica nochi tlen nechteiluiah in judíos. \m \v 3 Pues inmatoc touatzin cuali itconixmati in toihmachtilis uan tlenoh ica itmotlahtolixnamiquih tehuan itjudíos. Ica non inmitzontlatlautia ixnechoncaqui ica pacahyouilistli. \s1 Pablo tlanonotza quenih ocatca niyolilis achtoh \p \v 4 ’Nochtin in judíos cuali icmatoqueh quenih onmoscaltih uan quenih onninin innauac nochancaicniuan uan itich Jerusalén. \m \v 5 Yehuan cuali icmatih, uan tla ocniquisquiah uilis mitzoniluisqueh, nic neh nochipa onipou iuan fariseos naquin ocachi chicauac ictlacamatih in totlanauatil. \m \v 6 Uan axan nican nechtlahtoltihtoqueh nic inchixtoc mochiuas tlen Dios omoyectencau innauac in toyauehcautahuan. \m \v 7 Nochtin in mahtlactlamome pantli de tocniuan tlen pouih Israel noiuqui icchiah icsilisqueh tlen omoyectencau Dios, ica non ica tonal uan ica youal motemacah itich nitiquitzin Dios. Ueyitiquiuahqui Agripa, ica non in judíos nechteiluiah, nic inpia nin nichialistli. \m \v 8 ¿Xanqui namehuantzitzin nanconyoluiah Dios amo uili quinyancuicayolitia in miquemeh? \s1 Pablo tlanonotza quen tlensa oquinchiuilaya in tlaniltocanih \p \v 9 ’Neh nonohmah onyoluaya inchiuas tlensaso amo cuali tlen ica inquixnamiquis nitoocaatzin Jesús de Nazaret. \m \v 10 Uan ohcon onicchiu ompa Jerusalén. Ica ninyequitalis in teopixcatlayacanqueh, neh onquintzacuaya miqueh iaxcatzitzin Dios; uan ihcuac oquinmictayah, neh onquihtouaya cuali tlen icchiuah. \m \v 11 Micpa oncalaquia nouiyan itich in teotlanauatilcalmeh uan onquintlahyouiltaya, uan onquinchiualtaya pitzotic macteneuacan Jesús. Uan onechsincualanayah tlailiuis, uan masqui itich uehca tlalmeh amo judíos, onquintemohtinimia tlensaso inquinchiuilis. \s1 Pablo tlanonotza quenih otlaniltocac inauac Cristo \r (Hch. 9:1-19; 22:6-16) \p \v 12 ’Se tonal oniah Damasco ohcon inquinchiuilitiu. In teopixcatlayacanqueh onechmactihqueh se amatl tlen nechcaua ohcon inquinchiuilis, uan ica onechtitlanqueh. \m \v 13 Itconmomachitis ueyitiquiuahqui, quemeh tlahcotonal onyaya itich in ohtli uan onquitac se tlanestli oualpitlan itich in iluicac, ocachi chicauac otlauaya uan amo in tonaltzin, uan onechyaualoh neh uan naquin nouan oyayah. \m \v 14 Itnochtin otuitzqueh tlalpan, uan onicac se tlahtol onechnotz ica hebreohtlahtol. Onechiluih: “Saulo, Saulo, ¿tleca itconniqui itnechonpohpolos? San yen touatzin tonmocohcocohtoc quemeh in cuapoueh ihcuac quixtilicsa in tipostli den arado.” \m \v 15 Neh onnanquilih: “¿Aquih touatzin, notecotzin?” Uan noTecotzin onechnanquilih: “Neh in Jesús, naquin touatzin itconniqui itconpohpolos. \m \v 16 Axan xonmeua uan xonmosinquitza. Ixconmati, neh onmitzonmonextilih nic inniqui inmitzontitlanis quemeh tonnotiquitcau, uan ohcon itcontematiltis tlen yotconitac uan tlen oc itconitas de neh ocachi tlaixpan. \m \v 17 Inmitzonpaleuis de inmac mochancaicniuan judíos uan inmac naquin amo judíos, naquin innauac axan inmitzontitlani. \m \v 18 Inmitzontitlani innauac ixquimontlachialti, uan maquisacan de itich in tlayouilotl uan mauiquican itich in tlanestli, maquisacan de imac in Satanás, uan mauiquican inauactzinco Dios; para matlaniltocacan nonauac uan ohcon icsilisqueh tetlapohpoluilistli de nintlahtlacol, uan imaxcatis tlen icsiliah aquihqueh Dios yoquinsicantlalih den tlahtlacol.” \s1 Pablo ictlacamati tlen Jesús oquiluih \p \v 19 ’Uan ohcon, ueyitiquiuahqui Agripa, neh ontlacamat tlen onquitac omonextih iluicac. \m \v 20 Ica non onquinmatiltih in tocniuan tlen pouih Damasco, uan satepan tlen pouih Jerusalén uan Judea uan noiuqui naquin amo judíos, mamoyolcuipacan de nintlahtlacol uan maualmocuipacan inauactzinco Dios, uan macchiuacan chiualistli tlen macnexti nic omoyolcuipqueh. \m \v 21 Ica non siquin judíos onechtzitzquihqueh icah in teopantli uan ocniquiah nechmictisqueh. \m \v 22 Pero Dios onechpaleuih, uan ica non oc nican nicah axan, inquinmatiltia de Jesucristo mayeh tlen tzocotzitzin uan mayeh tlen cuahcualten. Amitlah ocse tlamantli inquinmachtia tlamo sayeh tlen Moisés uan in teotlanauatanih yoquihtohqueh mochiuas: \m \v 23 Inquinmachtia nic in Cristo Temaquixtani ocpiaya tlen momiquilis, uan Yehuatzin naquin achtoh oyancuicayolisquia itich miquilistli, para ictematiltis in tlanestli den temaquixtilistli inauac in tochancaicniuan judíos uan innauac naquin amo judíos. \s1 Pablo icniqui icyolcuipas in Agripa \p \v 24 Ihcuac Pablo ohcon omotlahtolpaleuihtoya, Festo chicauac oquiluih: \p —¡Pablo, touatzin acmo tonyecyoltoc! Tontlaixmati sa panolistli, uan non ya mitzoncuiptoc acmo tonyecyoltoc. \p \v 25 Pablo ocnanquilih: \p —Neh amo incuatlapolohtoc, ueyitiquiuahqui Festo, tlen innamechoniluia yeh milauac uan ualeua itich cuali tlalnamiquilistli. \m \v 26 In ueyitiquiuahqui Agripa cuali icmati nochi nin tlamantli, uan ica non inauac intlahtoua ica mic yolchicaualistli; pues inmatoc nic yeh icmati nochi non, pues amitlah omochiu san ichtacatzin. \m \v 27 Ueyitiquiuahqui Agripa, ¿itquimonniltoca in teotlanauatanih? Neh inmati nic quemah itquimonniltoca. \p \v 28 Agripa ocnanquilih: \p —Sa tzocotzin uan ya itnechontlaniltoctia mani incristiano. \p \v 29 Pablo oquiluih: \p —Non tla sa tzocotzin poliui noso oc uehcau, Dios macmoniquilti amo san touatzin, tlamo noiuqui nochtin naquin axan nechcactoqueh mamochiuacan Cristianos quemeh neh, pero amo mailpitocan ica cadenas quemeh neh. \p \v 30 Ihcuac Pablo oquihtoh non, omoquitzteuqueh in ueyitiquiuahqui Agripa, in gobernador Festo, in Berenice, uan nochtin tlen ompa ocatcah inuan. \m \v 31 Ihcuac oquisqueh oyahqueh, ocmosepannonotztayah uan ocmoiluayah: \p —Nin tlacatl amo itlah oquichiu tlen ica icnamiqui miquilistli, dion icnamiqui tzacutos. \p \v 32 Uan Agripa oquiluih Festo: \p —Nin tlacatl ouilisquia itcahcauasqueh, tla amo octlahtlanini moteixpantis mactlahtolti yen César. \c 27 \s1 Pablo icuicah Roma \p \v 1 Ihcuac ocyoluihqueh nic quemah techtitlanisqueh Italia, in Pablo uan ocsiquin naquin otzacutoyah oquintemactihqueh imac se soldadohtlayacanqui itoocaa Julio, tlen poui itich in batallón de Augusto. \m \v 2 Otcalaqueh itich se barco tlen poui itich in altipetl Adramitio, tlen opanotasquia itenco sehse in altipemeh tlen pouih Asia. Ohcon otyahqueh itich mar. Touan oyaya in Aristarco, yeh se macedonio tlen opouia Tesalónica. \m \v 3 Oualimostic otahsiqueh Sidón. Julio oquicnomat in Pablo uan oquicau maquintlahpaloh niyolohicniuan uan macmatlanican. \m \v 4 Uan ihcuac otoneuqueh de ompa, otyahqueh otpanoqueh inacasco Chipre canic acmo otquixnamiquisquiah in ehecatl, pues otechixtzacuilaya. \m \v 5 Otpanauihqueh mar tlen poui Cilicia uan Panfilia, uan otahsitoh itich in altipetl Mira tlen poui Licia. \p \v 6 Ompa in soldadohtlayacanqui ocahsic se barco tlen poui Alejandría uan yaui Italia, uan ompa otechcalaquih. \m \v 7 Miqueh tonalmeh san yolic otyayah, uan ica mic ouehcayotl otahsitoh iixpan in altipetl Cnido. Pero in ehecatl acmo otechcauaya tixtlapalosqueh, uan ica non otyaualohqueh in tlalyaualol Creta ic iixpan Salmón, canic acmo otquixnamiquisquiah in ehecatl. \m \v 8 Otyahqueh inacasco Creta ica mic ouehcayotl, uan otahsitoh itich se altipetl itoocaa Puertos Buenos, inauac ocse altipetl tlen itoocaa Lasea. \p \v 9 Yopanocah mic tonalten, uan yopeucah in tlapoualten ihcuac eheca,\f + \fr 27:9 \ft Literalmente ictoua “yopanoc in nisaualistonal”. In nisaualistonal mochiua septiembre noso octubre. Satepan ihcuac panoua in nisaualistonal peua chicauac eheca uan simi oueh yaueh itich barco.\f* ica non yomochiuca temohtih oueh se yasqui itich mar. Ica non Pablo oquimiluih: \p \v 10 —Tocniuantzitzin, neh inquita tla tiaueh ocachi, topan tlaouehtis, uan itpolosqueh in tlamemel uan in barco, uan amo sayehua, tlamo noiuqui in toyolilis. \p \v 11 Pero in soldadohtlayacanqui ocachi occaquia naquin ocuicaya in barco uan niteco in barco, uan amo yeh tlen octouaya in Pablo. \m \v 12 Uan nic noiuqui itich non altipetl amo cuali secpixtos se barco ihcuac ehecatlah, ica non miqueh ocyoluihqueh ocachi cuali xamo uilis tahsisqueh itich in altipetl Fenice, tlen noiuqui poui Creta. Itenco in mar campa otahsisquiah amo ocachi calaqui in ehecatl tlen uitz ic tlacpac uan tlen uitz ic tlatzintlan, uan ompa otpanosquiah in ehecatlah. \s1 In chicauac ehecatl ipan mar \p \v 13 Yec ihcuacon sa yolic opeu ualehco se ehecatl ic tlatzintlan, ica non ocyoluihqueh xa cuali ahsisqueh campa ocyoluihqueh. Octlehcoltihqueh in tipostlatzicoualoni uan otyahqueh otpanotahqueh itenco in ueyi tlalyaualol Creta. \m \v 14 Pero ayamo uehca otyayah ihcuac topan oualah se chicauac ehecatl itoocaa Euroclidón, \m \v 15 uan in ehecatl simi chicauac ocuilanaya in barco, uan in barco amo ocxicouaya quixnamiquis in ehecatl. Ica non sa otmocauilihqueh matechuilana. \m \v 16 Otpanoqueh icuitlapan se tzohtzocotzin tlalyaualol itoocaa Cauda, campa amo oahsia chicauac in ehecatl, uan ica mic ouehcayotl ottlehcoltihqueh in lancha tlen ocuicayah queh innipial. \m \v 17 Ihcuac yottlehcoltihqueh, oquihilpihqueh in barco tlen itich otyayah ica cuahcual lazo ic itlampa para amo mapostiqui. Omomohtayah tla omixtiuitoh ipan xali canic quiluiah Sirte, uan ica non oquintimouihqueh in mantahtilmahten tlen itich omixtiuaya in ehecatl, uan occauqueh in barco sa ohcon mayaui. \m \v 18 Oualimostic in chicauac ehecatl simi octacapitzouaya in barco, ica non opeuqueh icpantlatiuiah siqui tlamemel. \m \v 19 Oualiuiptic, inohmah ica ninma ocpantlatiuihqueh tlensa ichihchiuca in barco. \m \v 20 Uan ohcon miqueh tonalmeh amo omotayah in sitlalimeh dion tonaltzin, uan topan oc oualaya chicauac ehecatl, ica non acmo otyoluayah tla oc ityolisqueh. \p \v 21 Nic ya mic tonal acmo ottlacuahtoyah, Pablo omoquitzteu tlatzalan de yehuan uan oquihtoh: \p —Tocniuantzitzin, ocnamiquia oxnechoncaquinih uan amo otquisanih de Creta, pues tla oxnechoncaquinih amo ihquin topan opanosquia, uan amo opoliuisquia tlen yopoliu. \m \v 22 Pero axan namonochtin innamechontlatlautia xonmoyolchicauacan, pues dion semeh namehuantzitzin amo icpolos niyolilis, tlamo sayeh in barco poliuis. \m \v 23 Nin youal onechmonextilih se iiluicactlatitlancau in Dios naquin inauac inpoui uan intiquiti, \m \v 24 uan onechiluih: “Amo xonmomohti, Pablo. Icpia tlen tonmoteixpantis inauac in César, uan ixconita, mopampa Dios icchiuas nochtin naquin mouantzin yaueh amaquin mapoliui.” \m \v 25 Ica non, nocniuantzitzin, xonmoyolchicauacan, pues inmoyolchicaua inauac Dios ohcon mochiuas quen yonechiluihqueh. \m \v 26 Masqui ohcon, in barco uilica mixtiuitiu canah itich se tlalyaualol. \p \v 27 Yopanoca mahtlactlanaui youal, uan in ehecatl otechuilanaya itich in mar Adriático. Quemeh tlahco youal naquin tiquitih itich in barco yocmachilayah ya tahsitiueh inauac tlali. \m \v 28 Ica non ocpantlatiuihqueh se lazo yacatiposyeh uan oquitaqueh oc tlauehcatlan simpoual uan caxtolomome metro. Uan ohcon ocachi tlaixpan ocsipa ocpantlatiuihqueh nintlatamachiuaya uan oquitaqueh oc tlauehcatlan sa simpoual uan chicome metro. \m \v 29 Uan omomohtayah mixtiuitiueh itich itlah ueyi titl, ica non oquinpantlatiuihqueh naui tipostlatzicoualonih icuitlapan in barco tlen ica ocyehyecouayah icnactisqueh in barco. Uan yehuan ocniquia tla sauil ya matlanesi. \m \v 30 Ihcuacon tlen otiquitiah itich in barco ocniquiah cholosqueh iccauteuasqueh in barco, uan ocpantlalihqueh in lancha tlen ocuicayah queh innipial, omochiuayah mach quintlalitiueh ocsiqui tipostlatzicoualonih iyacapan in ueyi barco. \m \v 31 Pero Pablo oquiluih in soldadohtlayacanqui uan soldadohten: \p —Tla yehuan amo mocauah itich in barco, namehuantzitzin namonmiquisqueh. \p \v 32 Ihcuacon in soldadohten oquincotonqueh in lazos tlen ic oilpitoya in lancha uan occahcauqueh macuica in atl. \p \v 33 Ihcuac ya tlanestiuitz, Pablo nochtin oquinyoleuaya itlah maccuacan, oquimiluaya: \p —Ya yahtoc caxtol tonal namonmoyolmohtihtoqueh uan amo namontlacuah, dion amotlen nanconyecouah. \m \v 34 Ica non innamechontlatlautia xontlacuacan, para namonisqueh namonchicauaqueh uan ohcon namonyolisqueh, pues amaquin namehuantzitzin icpolos dion se itzon. \p \v 35 Ihcuac ohcon oquihtoh, oquian pan, omotlasohcamat inauactzinco Dios imixpan nochtin, uan occoton in pan, uan opeu tlacua. \m \v 36 Ihcuacon nochtin omoyoleuqueh, uan otlacuahqueh noiuqui. \m \v 37 Ica nochtin otcatcah ome ciento yeyi poual uan caxtolonse (276) tlacameh itich in barco. \m \v 38 Ihcuac yoixuiqueh, ocpantlatiuihqueh in trigo itich mar nic acmo ocniqueh maitixto in barco. \s1 In barco pancalaqui itich mar \p \v 39 Ihcuac yotlanes, amo ocmatiah itich tlen tlali cateh; pero ocnalitaqueh sican campa nalcalactoc mar uan tlatenco catqui xali, uan octohqueh xamo uilis ompa ictoquisqueh in barco. \m \v 40 Ica non oquincotonqueh in lazos den tipostlatzicoualonih uan ompa oquincauqueh iihtic in mar. Sannoiuqui oquincaxanihqueh in lazos tlen ica oihilpitoya in timón tlen ica ocuicayah in barco. Uan octlehcoltihqueh in mantahtilmahtli tlen cah tlaixpan itich in barco, para ohcon in ehecatl maquixtopeua in barco, uan ohcon in barco opeu yaui tlatenco. \m \v 41 Pero omixtiuitoh oc uehca den tlatentli itich se xaltlaleual iihtic in mar, uan ompa omoyacatocac, uan acmo ouilic onihnin. Uan nicuitlapan in barco opeu xihxitini ica in atl quen chicauac octacapitzouaya. \m \v 42 Ihcuacon in soldados ocyoluihqueh quinmictisqueh naquin oquinuicayah quintzacuatiueh Roma, ohcon ocniquiah icchiuasqueh nic amo ocniquiah acah macholo itich mar. \m \v 43 Pero in soldadohtlayacanqui ocniquia icpaleuis in Pablo, ica non oquintlacaualtih. Oquinnauatih naquin uilih yaueh itich in atl yehuan achtoh mamopantlatiuican itich in atl uan mayacan tlatenco, \m \v 44 uan nocsiquin, mayacan ipan tlapichten, noso itich itlah ocse tlen ichihchiuca in barco. Uan ohcon nochtin cuali otahsitoh tlatenco den mar. \c 28 \s1 Pablo itich in tlalyaualol Malta \p \v 1 Ihcuac nochtin yotahsiqueh tlatenco, otmatqueh nic in tlalyaualol campa otahsiqueh itoocaa Malta. \m \v 2 Naquin ompa opouiah tlailiuis cuali quen otechsilihqueh. Otlatlatihqueh uan otechnotzqueh nochtin matmoscotin nic oquiyautoya uan otlasiseyaya. \m \v 3 Ihcuacon Pablo ocnichicoh siqui pomaitl uaqui uan octlalito ipan tlitl, uan itich non pomaitl oquistiquis se couatl occholouilihtoya in tlitl, uan ocmatitic in Pablo uan omocau imac pilcatoc. \m \v 4 Ihcuac naquin ompa ochanchiuayah oquitaqueh in couatl pilcatoc itich nima Pablo, ocmoiluayah: \p —¡Tlamilauca, nin tlacatl temictani, masqui amo omaihsauih itich in mar, in todiosa Tlayectlalani amo iccaua mayolto! \p \v 5 Pero Pablo omomatzitziloh, uan in couatl ouitzito itich in tlitl, uan Pablo amotlen ipan omochiu. \m \v 6 Yehuan occhiayah maualposaui, noso mamictiuitzi. Pero ihcuac uehcau yomochixqueh uan nic oquitaqueh amitlah ipan mochiua in Pablo, ocpatlaqueh nintlayoluilis uan octouayah yeh se dios. \p \v 7 Ic ompa ocatcah siqui tlalmeh tlen iaxca naquin ocachi ueyitiquiuahqui itich non tlalyaualol, non tlacatl itoocaa Publio. Yeh ica mic tetlasohtlalis otechsilih icalihtic, uan otechtlamacac yeyi tonal. \m \v 8 Ic ihcuacon nipapan Publio ouitztoya, omococouaya ica totonqui uan ocpiaya sinteria. Pablo ocalac campa yeh ouitztoya, uan octlatlautih Dios, oquintlalih nimauan ipan in cocoxqui uan ocpahtih. \m \v 9 Ihcuac ohcon omochiu, nocsiquin tlen omococouayah itich non tlalyaualol noiuqui oualayah inauac in Pablo uan opahtiah. \m \v 10 Yehuan ica mic chiualis tonauac omotlasohcamatqueh. Uan ihcuac yotoneuasquiah itich in barco, otechtlaocolihqueh nochi tlen omoniquisquia itich in ohtli. \s1 Pablo ahsi Roma \p \v 11 Satepan ihcuac yotcatcah yeyi tlapoual itich in tlalyaualol, otyahqueh itich se barco tlen poui Alejandría. Non barco ocpanoc in tlapoualten ihcuac eheca uan tlasiseya itich non tlalyaualol, uan ocpiaya nimixnescayo de nindioses intoocaa Cástor uan Pólux.\f + \fr 28:11 \ft Literalmente ictoua “ocpiaya nimixnescayo in Dióscuros.” Dióscuros ictosniqui gemelos den iluicac, uan yehuan yen Cástor uan Pólux, nindioses.\f* \m \v 12 Otahsitoh Siracusa, uan ompa otmocauqueh yeyi tonal. \m \v 13 De ompa otyahqueh Regio, otpanotahqueh amo uehca den tlatentli. Oualimostic oualah se ehecatl ic tlatzintlan, uan oualiuiptic otahsitoh Puteoli. \m \v 14 Ompa otquimahsiqueh siqui tocniuan tlaniltocanih, uan otechnotzqueh inuan matmocauacan chicome tonal. Uan satepan otoneuqueh Roma. \m \v 15 Ihcuac in tlaniltocanih tlen pouih Roma ocmatqueh tahsisqueh, oualahqueh otechnamiquicoh hasta in altipetl Apio Tianquisco uan altipetl Yeyi Tabernas. Pablo, ihcuac oquimitac, omotlasohcamat inauac Dios uan omoyolchicau. \m \v 16 Ihcuac otahsitoh Roma, [in soldadohtlayacanqui oquintemactih imac ocse soldadohtlayacanqui naquin oquinualicaya para quintzacuasqueh. Pero] in Pablo occauqueh sican machanchiua, uan se soldado ocpihpiaya. \s1 Pablo quinmachtia in judíos tlen chanchiuah Roma \p \v 17 Oualiuiptic, Pablo oquinnotz naquin ocachi tlayacantoqueh innauac in judíos tlen chanchiuah Roma, uan ihcuac yomonichicohqueh oquimiluih: \p —Nocniuantzitzin, neh amitlah ica onquimixnamic in tochancaicniuan judíos, dion onquixnamic in ihmachtilis tlen in toyauehcautahuan otechcauilihqueh. Uan masqui ohcon, onechtzitzquihqueh ompa Jerusalén uan onechtemactihqueh inmac in romanos. \m \v 18 Ihcuac in romanos yonechtlahtoltihqueh, yehuan ocniquiah nechcahcauasqueh, nic amitlah onechahxilihqueh tlen ica icnamiqui manechtlatzacuiltican itich in miquilistli. \m \v 19 Pero amo ocniqueh in judíos, ica non neh onmotlahtouih inmoteixpantis inauac in César. Pero amo ixcontocan inniqui inquinteiluiquiu nochancaicniuan judíos. \m \v 20 Ica non, axan onnamechonnotz nic inniqui innamechonitas uan innamechonnonotzas, pues ipampa in nichialis de Israel, neh nihilpitoc ica nin cadena. \p \v 21 Ihcuacon yehuan ocnanquilihqueh: \p —Tehuan amo itsilihtoqueh itlah amatl de Judea tlen ualtlahtohtiu ica touatzin, uan amo se tocniu judío ehcotoc nican uan mitzonteiluihtoc noso tlahtohtoc amo cuali ica touatzin. \m \v 22 Ocachi cuali otniquisquiayah itmitzoncaquisqueh touatzin tlenoh itconyoluia, pues ic nouiyan itcaquih tlahtouah amo cuali de nin yancuic tlamachtilistli. \p \v 23 In tlayacanqueh judíos octlalihqueh se tonal, uan itich non tonal oualahqueh miqueh campa omotepaluihtoya in Pablo. Pablo opeu quinnonotza cualcan hasta otiotlaquiyac, oquimahsicamatiltaya nitiquiuahcayo Dios, uan ica nitlanauatil Moisés uan nintlahcuilol in teotlanauatanih oquintlayoluiliscuipaya matlaniltocacan inauac Jesús. \m \v 24 Siqui ocniltocayah tlen oquihtouaya, pero ocsiquin amo otlaniltocayah. \m \v 25 Yehuan opeuqueh quistiueh de ompa, nic amo omotlahtolnamiquiah. Ihcuac yoquisasquiah Pablo oquimiluih nin tlahtol: \p —Cuali tlen oquimiluih in Espíritu Santo in toyauehcautahuan ica in teotlanauatani Isaías: \q1 \v 26 Xoyau inauac ninqueh tocniuan uan ixquimonilui: \q1 Masqui ocachi namontlacaquisqueh uan namontlachiasqueh, \q1 amo queman nanconahsicamatisqueh. \q1 \v 27 Pues ninqueh tocniuan yocchicauqueh ninyolo, \q1 ica ninnacasuan acmo tlacaquih, \q1 uan nimixtololouan yoquintzacuqueh; \q1 ica non acmo tlachiah ica nimixtololouan, \q1 uan acmo tlacaquih ica ninnacasuan, \q1 uan acmo tlaahsicamatih ica ninyolo, \q1 uan ohcon amo icniquih mocuipasqueh nonauac manquinpahti.\f + \fr 28:27 \ft Is. 6:9-10\f* \m \v 28 Nocniuantzitzin, ixconmatican nic ica non Dios otlatitlan mactematiltican nin temaquixtilis innauac naquin amo judíos, uan yehuan quemah tlacaquisqueh. \p \v 29 [Ihcuac Pablo ohcon otlahtoh, in judíos oyahqueh motlahtolixnamictiueh simi.] \p \v 30 Pablo omocau yec ome xiuitl itich in cali tlen octlaneutoya. Ompa oquinsilaya nochtin naquin inauac oualayah. \m \v 31 Oquimahsicamatiltaya nitiquiuahcayo Dios, uan oquinmachtaya den toTecotzin Jesucristo. Oquinmachtaya ica yolchicaualistli uan amacah octzacuiluilaya.