\id EST \ide UTF-8 \h ESTER \toc1 Ester \toc2 ESTER \toc3 Est. \mt1 Ester \c 1 \s1 Nopa Sihua Tlanahuatijquetl Vasti \p \v 1-2 Ama nimitzpohuilis ni tlamantli tlen panoc quema Tlanahuatijquetl Asuero tlanahuatiyaya. Tlanahuatijquetl Asuero quipixqui isiya campa mosehui para tlanahuatis ipan nopa tequicali ipan altepetl Susa, pero ax san nopona quinnahuatiyaya. Nojquiya quinnahuatiyaya 127 tlaltini tlen pehuayaya ipan tlali India huan ontlamiyaya ipan tlali Etiopía. \p \v 3 Huan quema yahuiyaya para eyi xihuitl tlanahuatis ipan nopa tlaltini, quichijqui se hueyi ilhuitl huan quinnotzqui nochi tlen quihuicayayaj tequihuejcayotl ipan itlanahuatilis. Quinnotzqui nochi tlen quipalehuiyayaj para tlanahuatis, nochi tlayacanani tlen soldados huan nochi gobernadores ipan nochi tlaltini. Huan nochi hualajque tlen campa hueli ipan tlaltini Media huan Persia. \v 4 Huan quichijqui nopa hueyi ilhuitl para tenextilis para tlahuel tlapijpiya huan nopa ilhuitl huejcajqui tlajco xihuitl. Huan elqui onpano cuajcualtzi. Huan quinnextiliyaya ihuextilis itlanahuatilis huan para tlahuel cuajcualtzi huan tlahuel yejyectzi nochi tlen quipixtoya. Huan quinnextili para tlahuel miyac chicahualistli huan tequihuejcayotl quipixtoya. \p \v 5 Huan quema ya tlantoya nopa tlajco xihuitl, quichijqui seyoc ilhuitl ica se hueyi tlacualistli tlen huejcajqui se samano. Huan quinnotzqui nochi tlacame tlen altepetl Susa tlen quitequipanohuayayaj ipan tequicali huan ipan ichaj. Quinnotzqui tlen más tlapijpiyaj huan hasta tlen más teicneltzitzi, huan nochi hualajque. Huan ni ilhuitl quichijqui ipan nopa hueyi caltlanahuatili ipan se xochimili tlen quipixtoya ipan ihueyi calixpa. \v 6 Huan quichijqui tlahuel yejyectzi nopa xochimili ica huejhueyi banderas tlen yoyomitl pajpatiyo tlen itoca lino tlen quipajtoya chipahuac huan azultic. Huan ipan nopa xochimili quipixqui huejhueyi tlaquetzali tlen nopa yejyectzi tetl tlen itoca mármol queja tlanahuatiani momatij quipiyaj. Huan ipan nopa tlaquetzali quisencajqui huejhueyi anillos tlen plata. Huan quicuapilojque nopa huejhueyi banderas ipan nopa anillos ica mecatl tlen yejyectzitzi huan pajpatiyo tlen chipahuac huan moradojtic tlachihuali ica lino. Huan nopa huehueyac siyas tlen ipan mosehuiyayaj para tlacuase queja quichijque ipan nopa tonali elqui tlen oro huan tlen plata. Huan tlalchi campa eltoya piso ipan nopa xochimili, quichijtoyaj ica tetini tlen yejyectzitzi huan cuajcualtzitzi tlen inintoca pórfido, mármol, alabastro huan jacinto. Huan nochi nopa tetini eliyayaj nelía tlahuel pajpatiyo. \v 7 Huan nochi nopa tazas tlen ipan tetlailtiyayaj ica xocomeca atl eltoya tlen oro. Huan sesen taza quipixqui seyoc tlamantli itlachiyalis tlen quitejtejtzontoyaj tlen oro huan tlahuel pajpatiyo eliyaya. Huan oncayaya tlaili tlen cuajcualtzi hasta mocahuayaya pampa nopa tlanahuatijquetl quipixqui hueyi iyolo para temajmacas. \v 8 Huan quichijqui se tlanahuatili para ax aqui tefuerzajhuis para ma tlaica intla ax quinequi tlaise. Pero sesen tlen nopa tlanotzalme huelise tlaise nochi tlen quinequise, yonque miyac. \p \v 9 Nojquiya ipan nopa samano nopa Sihua Tlanahuatijquetl Vasti tlen eliyaya isihua Tlanahuatijquetl Asuero quichijqui se hueyi tlacualistli ipan ichaj para ininsihuajhua nopa tlanotzalme. \p \v 10-11 Huan quema ajsic chicome tonali ipan nopa ilhuitl, nopa hueyi tlanahuatijquetl Asuero nelía paquiyaya huan mohueyimatiyaya iniixpa itlanotzalhua pampa miyac tlaitoya. Huan moilhui quinotzas Vasti para quinnextilis itlanotzalhua para nelía yejyectzi isihua. Huajca quintitlanqui ma quinotzatij Vasti chicome tlacame tlen quincaparojtoyaj para mochihuase itlatequipanojcahua tlen más temachme nopa tlanahuatijquetl. Huajca Mehumán, Bizta, Harbona, Bigta, Abagta, Zetar huan Carcas yajque quinotzatij nopa Sihua Tlanahuatijquetl Vasti ica icorona yejyectzi ipan itzonteco para nopa huejhueyi tlacame huan nochi tlen ehuayayaj Susa ma quitlachilica iyejyejca, pampa eliyaya tlahuel yejyectzi. \v 12 Pero quema quiilhuitoj para nopa tlanahuatijquetl tlanahuatijtoya ma huala, nopa Sihua Tlanahuatijquetl Vasti quinilhui para ax yas. Huajca nopa tlanahuatijquetl tlahuel cualanqui miyac. \p \v 13 Huan ipan nopa tonali quema monejqui quimatis se tlenijqui, momajtoya quintlatzintoquilía tlalnamijca tlacame. Huajca nopa tlanahuatijquetl quintlajtlani sequin itlapalehuijcahua tlen inintequi para quiconsejomacase pampa cuali quimatiyayaj nochi tlanahuatili huan tlaque monequiyaya ipan itlanahuatilis para quichihuase. \v 14 Inintoca eliyaya Carsena, Setar, Admata, Tarsis, Meres, Marsena huan Memucán huan inijuanti tequitiyayaj nelnechca nopa tlanahuatijquetl. Huan nopa tlanahuatijquetl motemachi ipan inijuanti huan yeca mosehuiyayaj inechca. \v 15 Huajca quintlajtlani tlaque huelisquía quichihuas. Quinilhui: \p ―¿Quejatza quiijtohua ipan totlanahuatilhua? ¿Tlaque monequi tijchihuase ica nopa Sihua Tlanahuatijquetl Vasti pampa ax quineltocac notlanahuatil quema nitlatitlanqui ma quinotzatij? \p \v 16 Huan Memucán quinanquili nopa tlanahuatijquetl iniixpa nopa sequinoc tlayacanani huan quiilhui: \p ―Totlanahuatijca Asuero, nopa sihua tlanahuatijquetl ax san quichijtoc se tlamantli fiero moca ta, nojquiya quichijtoc ica nochi titlayacanani huan ica nochi tlacame ipan nochi tlaltini ipan motlanahuatilis. \v 17 Tlen yajaya quichijtoc quimatise nochi sihuame huan nojquiya ayoc quintlepanitase ininhuehuejhua. Pampa quiijtose: ‘Tlanahuatijquetl Asuero tlatitlanqui ma quinotzatij nopa sihua tlanahuatijquetl huan yajaya ax yajqui pampa ax quinequiyaya.’ \v 18 Huan ama ni tonal nochi ininsihuajhua tlacame tlen quihuicaj tlanahuatili ipan tlali Media huan Persia quimatise tlen quichijtoc nopa Sihua Tlanahuatijquetl. Huan nimantzi nojquiya pehuase quinchihuilise ininhuehuejhua san se. Huan ayoc quintlepanitase ininhuehuejhua huan oncas hueyi cualantli. \v 19 Huajca intla tiquita para cuali, totlanahuatijca, xiquijcuilo se tlanahuatili ica motequihuejcayo queja nopa sequinoc tlanahuatili ipan tlali Media huan Persia tlen axaca hueli quipatlas. Huan nopa tlajcuiloli quiijtos para Vasti ayoc quema huelis hualas moixpa. Huan teipa, Tlanahuatijquetl Asuero, xijtlapejpeni seyoc sihuatl tlen más cuali que ya para elis mosihua tlanahuatijca. \v 20 Huajca quema tlamatiltise nopa tlanahuatili tlen tijchijtoc campa hueli ipan nochi tlaltini campa titlanahuatía, nochi sihuame, yonque tlapijpiyaj o teicneltzitzi, quintlepanitase ininhuehuejhua. \p \v 21 Huan tlen quiijto Memucán quipacti nopa tlanahuatijquetl huan nopa sequinoc tlacame tlen nopona itztoyaj. Huajca quichijqui nopa tlajcuiloli queja Memucán quiijto. \v 22 Huan quititlanqui nopa amatlajtoli ipan nochi tlaltini campa yajaya quipixqui tequihuejcayotl. Huan quiijcuilojque nopa amatlajtoli ipan sesen tlali inintlajtol huan ica sesen tlali inintlajcuilol. Huan nopa tlanahuatili quiijto para tlacame ma quipiyaca tlanahuatili ipan ininchajchaj huan ica ininsihuajhua. \c 2 \s1 Quitlapejpeni Ester ma eli nopa sihua tlanahuatijquetl \p \v 1 Teipa quema panotoya nochi ni tlamantli, nopa Tlanahuatijquetl Asuero moyoltlali, huan pejqui quitemohua Vasti. Pero quiilnamijqui tlen Vasti quichihuilijtoya huan nopa amatlajtoli tlen quiijcuilojtoya. \v 2 Huan itlatequipanojcahua tlen quipalehuiyayaj para tlanahuatis quiilhuijque: \p ―Xitechcahuili tiquintemose ichpocame tlen yejyectzitzi para tijtlapejpenis se para elis sihua tlanahuatijquetl. \v 3 Ma tiquintequimacaca tlacame ipan nochi tlaltini campa titlanahuatía para ma quinhualicaca nochi ichpocame tlen yejyectzitzi nica ipan ni altepetl Susa. Mocahuase nica ipan mochaj yejyectzi campa nopa caltini para sihuame. Itztose imaco motemach Hegai tlen quinmocuitlahuía ne sequinoc sihuame. Huan yajaya pehuas quinyejyecchihuas mojmostla ica nochi tlen onca para elise nelía nelyejyectzitzi. \v 4 Huan teipa nopa ichpocatl tlen más mitzpactis ta tiTlanahuatijquetl, xijchihua mosihua tlanahuatijca ipatlaca Vasti. \p Huan ni tlamantli quipacti nopa tlanahuatijquetl, huan queja nopa quichijqui. \p \v 5 Huan ipan altepetl Susa itztoya se israelita tlacatl itoca Mardoqueo tlen tlacatqui ipan nopa hueyi familia tlen iteipa ixhuihua Benjamín. Mardoqueo eliyaya icone Jair, tlen eliyaya icone Simei, tlen eliyaya icone Cis. \v 6 Huejcajquiya Tlanahuatijquetl Nabucodonosor tlen tlali Babilonia quitlantoya altepetl Jerusalén ipan tlali Judá huan quinhualicac ilpitoque Cis ininhuaya miyac más tlacame, huan ihuaya Jeconías tlen eliyaya tlanahuatijquetl ipan tlali Judá. \v 7 Huan nopa israelita tlacatl Mardoqueo quipiyayaya se imachicni, icnotzi. Ax quipixqui niyon itata, niyon inana. Huan quema mijque itatahua, Mardoqueo quiseli huan quiiscalti queja icone. Nopa ichpocatl eliyaya nelía nelyejyectzi huan senquistoc cuali itlacayo. Huan itoca eliyaya Hadasa o Ester. \p \v 8 Huan nochi quimatque nopa tlanahuatili tlen quichijtoya nopa tlanahuatijquetl para ma quinhualicaca ichpocame. Huajca ichpocame tlen campa hueli tlaltini ajsicoj ipan altepetl Susa campa icaltlanahuatil nopa tlanahuatijquetl. Huan tlen quinhualicayayaj quincajtejque imaco Hegai, itemach nopa tlanahuatijquetl, tlen quinmocuitlahui sihuame ipan nopa hueyi ichaj. Huajca Mardoqueo nojquiya quihuicac imachicni Ester huan quicajtejqui imaco Hegai. \v 9 Huan Hegai más quipacti Ester para quiyejyecchihuilis nopa tlanahuatijquetl. Huajca nimantzi pejqui quimaca nochi tlen monequiyaya para ma paquis huan para mocualchijchihuas. Quimacac Ester chicome ichpocame ipan nopa cali para ma quitequipanoca. Huan quimacac itlacualis tlen más cuali huan nochi tlamantli xihuipajtli huan nochi tlamantli cremas tlen monejqui quitequihuis para elis noja más yejyectzi. Nojquiya quimacac nopa cuarto tlen más yejyectzi para ipan mocahuas ininhuaya itlatequipanojcahua ipan nopa hueyi cali tlen iaxca nopa tlanahuatijquetl. Huan ax quinmacac ne sequinoc ichpocame san se. \p \v 10 Pero Ester axaca quiilhui para yajaya se israelita. Niyon ax quiijto ajqueya inijuanti iteixmatcahua pampa Mardoqueo quinahuatijtoya axaca ma quiilhui. \v 11 Huan mojmostla Mardoqueo hualajqui calixpa campa mocahuayayaj nopa ichpocame para quimatis intla cuali itztoya Ester huan tlaque ipanti. \p \v 12 Nochi nopa ichpocame monequiyayaj moyejyecchihuase huan moajhuiyalise para se xihuitl queja sihuame ipan nopa tonali momatque quichihuaj. Nopa achtohui tlajco xihuitl mopolohuayayaj ipan nochi inintlacayo aceite tlen mirra, huan nopa seyoc tlajco xihuitl mopolohuayayaj ica miyac tlaajhuiyacayotl huan cremas. Queja nopa, nopa sihuame quipajpajque inincuetlaxo para nesise nelía cuali. Huan quema tlanqui nopa xihuitl para mocualtlalise, sese inijuanti monequiyaya yas iselti ica Tlanahuatijquetl Asuero. \v 13 Huan quema ajsic hora para sese ichpocatl calaquis campa nopa tlanahuatijquetl, quimacayaya sesen tlamantli tlen quinequiyaya para ma nesi más yejyectzi huan ma quipacti más. \v 14 Sesen yajqui campa itztoya nopa tlanahuatijquetl quema ya tzintlayohuayaya, huan ica ijnaloc quihuicaque ipan seyoc cali campa mocahuayayaj sihuame tlen ya ihuaya itztoyaj. Nopona nopa sihuame mocajque imaco Saasgaz, seyoc itemach nopa tlanahuatijquetl. Huan ax quema quiitasquíaj nopa tlanahuatijquetl sampa. San quema nopa tlanahuatijquetl quiilnamiquisquía se ichpocatl tlen itztoya ihuaya huan quipactiyaya huajca, quena, quionnotzasquía sampa. \p \v 15 Huan teipa ajsic nopa tonal para ma calaqui Ester. Ester elqui icone mijcatzi Abihail itío Mardoqueo. Huan Mardoqueo quiseli Ester huan quiiscalti queja iichpoca. Huan quema Ester calajqui campa nopa tlanahuatijquetl, ax moilhui quitlajtlanis tlen yajaya iselti quinequiyaya para quihuicas. San quicajqui nochi imaco Hegai huan moyoyonti huan mocualtlali san ica tlen quinahuati Hegai tlen quinmocuitlahuiyaya sihuame. Huan nochi tlen quiitaque Ester quisentlachilijque ica iyejyejca huan tlahuel quinpacti. \v 16 Huan Ester quihuicaque campa itztoya nopa Tlanahuatijquetl Asuero ipan metztli Tebet, nopa majtlactli metztli ipan nopa israelita calendario [2:16 Elqui nechca ipejya enero ipan tocalendario tlen ama.] quema Tlanahuatijquetl Asuero yahuiyaya chicome xihuitl para tlanahuatis. \v 17 Huan nimantzi Asuero tlahuel quiicneli Ester. Ax quema quiicnelijtoya niyon se sihuatl queja nopa. Más quipactiyaya que nochi sequinoc ichpocame. Huajca quitlalili nopa corona ipan itzonteco huan quichijqui sihua tlanahuatijquetl huan yajaya mocajqui ipatlaca Vasti. \v 18 Huan pampa tlahuel paquiyaya nopa tlanahuatijquetl, quichijqui se hueyi ilhuitl para Ester. Huan quinnotzqui nochi tlacame tlen quipiyayayaj tequihuejcayotl ipan itlanahuatilis huan nochi tlen quitequipanohuayayaj. Huan quinmacac miyac regalos queja quinamiqui se tlanahuatijquetl temacas. Huan quintemohuili iniimpuestos tlen monequiyaya tlaxtlahuase nopa tlaltini pampa nelía paquiyaya. \s1 Mardoqueo quimaquixti nopa tlanahuatijquetl \p \v 19 Teipa quema quinsentili nochi nopa ichpocame sampa ipan nopa seyoc cali, Mardoqueo ya quipixqui miyac tequihuejcayotl ica nopa tlanahuatijquetl huan monequiyaya mosehuis ipuertajteno nopa caltlanahuatili campa quipixqui miyac tlatlepanitacayotl. \v 20 Huan Ester noja axaca quiilhuijtoya ajqueya inijuanti iteixmatcahua huan para yajaya se israelita pampa Mardoqueo quiilhuijtoya ma ax quichihua. \p \v 21 Pero ipan nopa tonal quema Mardoqueo mosehuiyaya ipuertajteno caltlanahuatili, Bigtán huan Teres, ome itemachhua nopa Tlanahuatijquetl Asuero tlen quimocuitlahuijque nopa puerta, quisencahuayayaj quejatza quimictisquíaj ininteco pampa ica cualaniyayaj. \v 22 Huan Mardoqueo quicajqui tlen quisencahuayayaj huan quipohuilito Sihua Tlanahuatijquetl Ester huan Ester quipohuilito Tlanahuatijquetl Asuero, huan Ester quimatilti para yajaya Mardoqueo tlen quiilhuijtoya. \v 23 Huan nopa tlanahuatijquetl pejqui tlatzintoca intla nelía, huan quipanti para, quena. Huajca tlanahuati ma quincuapiloca nopa ome itemachhua tlen quinequiyayaj quimictise. Huan nochi ya ni mocajqui ijcuilijtoc ipan nopa amatl tlen quipixqui tlen panoyaya sesen tonal ipan iyolis nopa tlanahuatijquetl ipan inintlal. \c 3 \s1 Amán quisencajqui queja quintzontlamiltis israelitame \p \v 1 Teipa nopa tlanahuatijquetl quimacac se tlacatl se tequitl tlen más hueyi. Yajaya itoca Amán huan eliyaya icone Hamedata huan ejqui altepetl Agag. Quitlali Amán para ma eli gobernador tlen más hueyi ipan itlal. Huajca Amán quipixqui más tequihuejcayotl que nochi sequinoc itequihuejcahua Tlanahuatijquetl Asuero. \v 2 Huan nochi sequinoc itlapalehuijcahua nopa tlanahuatijquetl motlancuaquetzayayaj huan quitlepanitayayaj Amán quema panoyayaj o quema itztoyaj iixpa, pampa queja nopa tlanahuatijtoya nopa tlanahuatijquetl. Pero Mardoqueo ax quinejqui motlancuaquetzas iixpa huan yeca ax quichijqui. \p \v 3 Huajca itlatequipanojcahua nopa tlanahuatijquetl mojmostla quitlajtlaniyayaj Mardoqueo para tlen ax quitlepanitayaya itlanahuatil nopa tlanahuatijquetl. \v 4 Huan Mardoqueo quinilhui para yajaya se israelita tlacatl tlen ax ya nopa quichihua. Huajca nopa sequinoc tlacame yajque quipohuilitoj Amán para quiitase intla quiijiyohuisquía para Mardoqueo ax motlancuaquetzas iixpa pampa yajaya se israelita. \p \v 5 Huan quema Amán momacac cuenta para Mardoqueo ax motlancuaquetzayaya iixpa, niyon ax quitlepanitayaya, nelía cualanqui. \v 6 Huan pampa teilhuijtoya yajaya se israelita, Amán moilhui ax san ya quitlatzacuiltisquía, nojquiya quintzontlamiltisquía nochi israelitame pampa itlacajhua Mardoqueo. Huajca quitemo quejatza huelis quinmictis nochi israelitame tlen campa hueli itztoyaj ipan itlanahuatilis Asuero. \s1 Nopa amatl tlen Amán quisencajqui \p \v 7 Huajca para quimatis catlía tonal más cuali para huelis quinmictise nochi israelitame, Amán quinotzqui se tlen quimatqui quiahuiltía nopa piltetzitzi tlen inintoca “Pur” para suertes. Huan ipan nopa achtohui metztli ipan toisraelita calendario, nopa metztli tlen itoca Nisán [3:7 Ipan abril ipan tocalendario tlen ama.], quema Asuero yahuiyaya para 12 xihuitl tlanahuatis, hualajqui se tlacatl tlen mahuiltico iixpa Amán. \p Huan quema mahuiltiyaya, quitlajtlaniyaya ipan sesen metztli intla nopa metztli huan nopa tonal elqui tlen más cuali para quinmictise israelitame. Huan quinextili para más cuali se tonal ipan seyoc xihuitl tlen elis 13 itequi nopa metztli majtlactli huan ome ipan toisraelita calendario [3:7 Ipan 7 itequi metztli marzo ipan tocalendario tlen ama.]. Nopa metztli itoca Adar. \v 8 Huan teipa Amán quiilhuito Tlanahuatijquetl Asuero: \p ―Campa hueli ipan nochi nopa tlaltini tlen tijnahuatía itztoque se tlamantli tlacame tlen quipiyaj seyoc inintlanahuatilhua tlen ax san se ica nochi sequinoc motlacajhua. Inijuanti ax quineltocaj motlanahuatilhua, huan ax quinamiqui para inijuanti noja ma itztoca. \v 9 Yeca, notlanahuatijca, intla cuali tiquita, xijchihua se tlanahuatili huan xitlanahuati para ma quintzontlamiltica. Huan na niquixtlahuas nopa 330 toneladas tlen plata tlen motlanahuatil quiyaltis para ma quinmictica. \p \v 10 Huajca nopa tlanahuatijquetl moquixtili ianillo tlen quipixqui isello huan quimacac Amán, icone Hamedata tlen ejqui altepetl Agag, yajaya tlen quincualancaitac israelitame. \v 11 Huan quiilhui: \p ―Ax monequi titlaxtlahuas ta. Pero huelis xiquinchihuili nopa tlacame tlen tiquita para cuali. \p \v 12 Huajca ipan 13 itequi nopa achtohui metztli ipan toisraelita calendario [3:12 Ipan 17 itequi abril ipan tocalendario tlen ama.], Amán quinnotzqui itlajcuilojcahua nopa tlanahuatijquetl, huan quiijcuilojque ni tlanahuatili tlen Amán tlanahuatijtoya para quintitlanilise nochi gobernadores, tequihuejme huan tlanahuatiani ipan nochi tlaltini ipan itlanahuatilis Asuero. Huan ni tlanahuatili quiijcuilojque ipan miyac tlajtoli para ma ajsi ipan sese altepetl ica tlen nopona inintlajtol. Huan quitlalijque itoca Tlanahuatijquetl Asuero huan quisellojhuijque ica isello ipan ianillo. \v 13 Teipa quintitlanqui tlayolmelahuani ica nopa amatl ipan nochi tlaltini huan pilaltepetzitzi ipan itlanahuatilis. Huan ipan nopa amatl quinilhui ma quinmictica nochi israelitame, yonque ichpocame, telpocame, huehuentzitzi, coneme o sihuame. Huan quiixtlalijque 13 itequi ipan metztli doce ipan toisraelita calendario [3:13 Ipan 7 itequi marzo ipan tocalendario tlen ama.], ipan seyoc xihuitl. Huan ipan nopa tonal quiijto monequi ma quinmictica nochi israelitame. Huan quinnahuati ma moaxcatica nochi tlen eliyaya iniaxca. \v 14 Huan ni tlanahuatili elqui para tlacame tlen nochi tlaltini ma quineltocaca huan para ma mocualchijchijtoca para nopa tonal. \p \v 15 Huan nopa tlayolmelahuani tlen quihuicaque nopa amatlajcuiloli quistejque nimantzi para teyolmelahuase tlen quiijto nopa tlanahuatili. Huan nojquiya tematiltijque ipan nopa altepetl Susa. Huan Tlanahuatijquetl Asuero ihuaya Amán mosehuijque huan pejque tlai pampa pajque ica tlen quichijtoyaj. Pero altepetl Susa ehuani quicajque nopa tlanahuatili huan tlahuel mocuesojque huan motlajtlaniyayaj para tlen quisencajtoyaj nopa amatl para quinmictise israelitame. \c 4 \s1 Mocuesojque israelitame ica nopa amatlanahuatili \p \v 1 Quema Mardoqueo quimatqui nochi tlen panoyaya, quitzayanqui iyoyo huan moyoyonti ica yoyomitl tlen fiero huan motzoncuanexhui queja se tlanextili para tlahuel mocuesohuayaya. Huan pejqui nejnentinemi campa hueli ipan altepetini, huan chocayaya huan tlahuejchijtinemiyaya ica cuesoli. \v 2 Huan ajsito ipuertajteno Tlanahuatijquetl Asuero, huan nopona mochixqui pampa axaca quicahuiliyayaj ma calaqui tlen fiero nesiyaya queja nopa. \v 3 Huan nojquiya ipan sesen pilaltepetzitzi campa ajsiyaya nopa amatlajtoli ica itlanahuatil nopa tlanahuatijquetl, nochi mocuesohuayayaj. Huan nochi israelitame mosahuayayaj, huan moquentijque yoyomitl tlen fiero huan motzoncuanexhuijque. Huan sequin motejque ipan cuanextli huan chocayayaj. \s1 Ester motlajcoquetzqui ipampa nochi israelitame \p \v 4 Huan nopa sihua tequipanohuani tlen quipalehuiyayaj nopa Sihua Tlanahuatijquetl Ester, huan nopa temachme tlen quimocuitlahuiyayaj, quiyolmelajque para Mardoqueo tlahuel mocuesohuayaya. Huajca Ester nojquiya tlahuel mocueso. Huan quititlanqui yoyomitl para ma mopatla Mardoqueo, pero ya ax quinejqui quiselis. \v 5 Huajca Ester quinotzqui Hatac tlen quinyacanayaya nopa tlamocuitlahuiani ipan ichaj nopa hueyi tlanahuatijquetl, huan quinahuati ma quiitati Mardoqueo huan ma quitlajtlaniti tlaque panotoya huan para tlen tlachihuayaya queja nopa. \v 6 Huajca Hatac yajqui quicamahuito Mardoqueo tlen itztoya ipan tianquis iixmelac nopa puerta ipan ichaj nopa hueyi tlanahuatijquetl. \v 7 Huan Mardoqueo quipohuili nochi tlen panoyaya huan quesqui plata tomi quitencajtoya Amán para tlaxtlahuas para ax quiyaltis itomi nopa tlanahuatijquetl para nochi israelitame ma quinixpolihuiltica. \v 8 Nojquiya quimactili se iixcopinca nopa amatlajtoli ica nopa tlanahuatili tlen ajsitoya altepetl Susa para ma quintlamimictica nochi israelitame. Huan quiilhui ma quinextili Ester huan ma quiilhui nochi tlen onca. Quiilhui ma quinahuati Ester ma calaquis iixpa nopa hueyi tlanahuatijquetl huan ma quitlajtlani se hueyi favor para itlacajhua nopa israelitame. \p \v 9 Huan Hatac mocuepqui campa Ester huan quipohuilito tlen Mardoqueo quiilhuijtoya. \v 10 Huajca Ester sampa quititlanqui Hatac ma quiilhuiti Mardoqueo ni tlajtoli: \v 11 “Nochi itlatequipanojcahua nopa hueyi Tlanahuatijquetl Asuero huan nochi tlen itztoque ipan tlen hueli altepetini campa yajaya tlanahuatía quimatij para onca se tlanahuatili para miquis ajqueya calaquis icalijtic intla ax quinotztoc. Yonque se sihuatl o se tlacatl calaquis campa mocahua nopa tlanahuatijquetl, intla yajaya ax quinotztoc achtohui, monequi miquis. San itztos intla nopa tlanahuatijquetl quixitlahuilis icuatopil tlen oro queja se tlanescayotl para quiselía, huajca queja nopa quimanahuis para ax miquis. Huan ya quipiya 30 tonali ax nechnotztoc na.” \p \v 12 Huajca Hatac yajqui quiilhuito Mardoqueo tlen Ester quiijto. \v 13 Huan Mardoqueo quititlanili Ester ni tlajtoli: “Amo ximoilhui ax timiquis pampa tiitztoc ipan ichaj nopa tlanahuatijquetl. Intla timiquise nochi tiisraelitame, ta nojquiya timiquis. \v 14 Intla ama ax tleno tiquijtohua ta, TOTECO quititlanis seyoc para techmaquixtis tiisraelitame, pero ta ihuaya nochi ifamilia motata miquise. Huelis Toteco mitztlalijtoc tisihua tlanahuatijquetl san para xitechpalehuis ipan ni hora.” \p \v 15 Huajca Ester quititlanili Mardoqueo ni tlajtoli: \v 16 “Xiya huan xiquinsejcotili nochi israelitame ipan ni hueyi altepetl Susa, huan ximosahuaca huan xijtlajtlanica TOTECO nopampa na. Ma ax tlacuaca, niyon ma ax quiica tleno para eyi tonali huan eyi yohuali. Nojquiya na huan nosihua tlatequipanojcahua san se tijchihuase. Huan teipa niyas niquitati nopa tlanahuatijquetl yonque niquixpanos nopa tlanahuatili, huan intla nechmictis, ma nechmicti.” \p \v 17 Huajca Mardoqueo yajqui huan quichihuato nochi tlen Ester quinahuatijtoya. \c 5 \s1 Ester monexti iixpa nopa tlanahuatijquetl \p \v 1 Huan ipan eyi tonali, Ester moquenti iyoyo yejyectzi tlen quitequihuíaj sihua tlanahuatiani huan calajqui icalixpa nopa caltlanahuatili campa itztoya nopa tlanahuatijquetl. Huan moquetzqui iixmelac campa mosehuiyaya para tlanahuatis ipan isiya yejyectzi. \v 2 Huan quema nopa tlanahuatijquetl quiitac nopa Sihua Tlanahuatijquetl Ester ijcatoya calixpa, pajqui, huan quixitlahuili icuatopil tlen oro tlen quipiyayaya imaco. Huajca Ester monechcahui huan quitlali ima ipan nopa cuatopili queja monequiyaya para quinextis tlatlepanitacayotl. \v 3 Huan nopa tlanahuatijquetl quitlajtlani: \p ―¿Tlaque tijpiya ipan moyolo Ester, nosihua tlanahuatijca? ¿Tlaque tijnequi? ¡Xinechtlajtlani tlen tijnequi huan nimitzmacas yonque tinechtlajtlanisquía tlajco nopa tlaltini ipan notlanahuatilis! \p \v 4 Huan Ester quinanquili: \p ―Intla tiquita cuali, nijnequi xinechchihuili se favor xihuala nochaj ama para se tlacualistli tlen nimitzcualtlalilijtoc huan nojquiya xijhualica Amán. \p \v 5 Huajca nopa tlanahuatijquetl quinnahuati itlatequipanojcahua: \p ―Nimantzi xijnotzatij Amán huan tijchihuase tlen quiijtojtoc nosihua tlanahuatijca Ester. \p Huajca nopa tlanahuatijquetl ihuaya Amán yajque ipan nopa tlacualistli tlen Ester quisencajtoya. \v 6 Quema tlacuayayaj huan tlaiyayaj, nopa tlanahuatijquetl sampa quiilhui Ester: \p ―¡Xinechtlajtlani tlen tijnequi, huan nimitzmacas, yonque tlajco tlen nijpiya! \p \v 7 Huan Ester quinanquili: \p ―Na san ya ni nijnequi nimitztlajtlanis: \v 8 intla tinechicnelía, notlanahuatijca, huan tijnequi tinechyolpaquilismacas, sampa xihuala mostla ihuaya Amán para seyoc tlacualistli tlen nimechsencahuilijtos, huan huajca, quena, nimitzilhuis tlen nijnequi nimitztlajtlanis. \s1 Amán quisencajqui campa quicuapilos Mardoqueo \p \v 9 Huan quema quisqui Amán nopa tonal tlen nopa tlacualistli, tlahuel yolpactoya. Pero teipa quiitac Mardoqueo mosehuijtoya ipuertajteno nopa tlanahuatijquetl huan ax moquetzqui iixpa, niyon ax mijcuini para ma pano; huan nelía mocueso Amán. \v 10 Pero yonque ya nopa, quiijiyohui ipan nopa tlalochtli huan ax quinexti intla cualaniyaya. Huan Amán yajqui ichaj huan tlatitlanqui ma quinnotzatij ihuampoyohua ihuaya isihua, Zeres. \v 11 Huan pejqui mohueyimati iniixpa. Quinpohuili quejatza moricojchijtoya huan quejatza momiyaquilijtoya iconehua. Nojquiya quinpohuili tlen sesen huelta quema nopa tlanahuatijquetl quihueyichijtoya huan quinilhui para ama quihueyitlalijtoc más que nochi sequinoc itlatequipanojcahua huan itlapalehuijcahua. \v 12 Huan nojquiya quiijto: \p ―Huan ama nopa Sihua Tlanahuatijquetl Ester axaca más quinotzqui para ma tlacuati ihuaya Tlanahuatijquetl Asuero, san na nechnotzqui. Huan mostla sampa technotztoc para seyoc tlacualistli tlen techmacas. \v 13 Pero ax hueli nipaqui ica nochi ya ni quema niquita nopa israelita Mardoqueo noja itztoc huan mosehuijtoc ipuertajteno nopa tlanahuatijquetl. \p \v 14 Huajca isihua, Zeres, huan nochi ihuampoyohua quiilhuijque: \p ―Xitlanahuati ma quiquetzaca se huehueyac cuahuitl para ipan ma quicuapiloca. Xijchihua 22 metros ihuejcapanca. Huan mostla ica ijnaloc xijtlajtlani nopa tlanahuatijquetl ma tlanahuati para nopona ma quicuapiloca Mardoqueo. Queja nopa huelis tiyas ipan nopa tlacualistli ica paquilistli. \p Huan tlen quiijtojque quipacti Amán huan tlanahuati ma quisencahuaca nopa cuahuitl para ipan quicuapilosquía. \c 6 \s1 Amán monejqui quihueyichihuas Mardoqueo \p \v 1 Huan ipan nopa tlayohua, Tlanahuatijquetl Asuero ax hueliyaya cochi, huajca tlatitlanqui ma quicuiliti nopa amatlapohuali campa quiijcuilojtoya nochi tlen panotoya ipan itlanahuatilis. Huan quihualicaque huan quipohuilijque. \v 2 Huan nopona quipantijque ijcuilijtoc campa Mardoqueo hualajtoya huan quipohuilico tlen panoc quema Bigtán huan Teres, nopa ome itemachhua tlen achtohui tlamocuitlahuiyayaj ipan ipuerta, tlasencahuayayaj para quimictise. \v 3 Huajca nopa tlanahuatijquetl quitlajtlani: \p ―¿Tlaque tijmacatoque Mardoqueo ipampa ni cuali tlamantli tlen quichijtoc? ¿Quejatza tijhueyitlalijtoque? \p Huan itlatequipanojcahua tlananquilijque: \p ―Ax tleno mochijtoc. \p \v 4 Huan ipan nopa tlalochtli ajsico Amán calteno icaltlanahuatil nopa tlanahuatijquetl. Hualajqui quitlajtlaniqui para ma quicuapiloca Mardoqueo ipan nopa hueyi cuahuitl tlen quisencajtoya. Huajca nopa tlanahuatijquetl quitlajtlani: \p ―¿Ajqueya nemi calteno? \p \v 5 Huan itlatequipanojcahua quiilhuijque: \p ―Yajaya Amán. \p Huajca nopa tlanahuatijquetl quinilhui: \p ―Xijcahuilica ma pano. \p \v 6 Huajca Amán calajqui huan nopa tlanahuatijquetl quiilhui: \p ―¿Tlaque timoilhuía para cuali tijchihuase ica se tlacatl tlen nijnequi nijhueyichihuas? \p Huan Amán moilhui: “¿Ajqueya seyoc quinequi quihueyichihuas ni tlanahuatijquetl intla ax na?” \v 7 Huajca tlananquili: \p ―Notlanahuatijca, para ne tlacatl tlen tijnequi tijhueyichihuas, \v 8 monequi ma quihualicaca mopantzajcayo tlen huehueyac huan nopa yejyectzi cahuayo tlen ta tijtequihuía tlen quihuica icorona ipan itzonteco. \v 9 Huan xijmaca mopantzajcayo tlen huehueyac huan mocahuayo se tequihuejquetl tlen más quipiya tlanahuatili ipan motlanahuatilis para yajaya ma quiyoyonti nopa tlacatl tlen tijnequi tijhueyichihuas. Huan quisehuis cahuajtipa. Huan yajaya ma quihuica campa hueli ipan calles ipan ni hueyi altepetl. Huan iixpa ma tlahuejchijtiyas: ‘¡Queja ni tijchihuaj se tlacatl tlen nopa tlanahuatijquetl quinequi quihueyichihuas!’ \p \v 10 Huajca nopa tlanahuatijquetl quiilhui Amán: \p ―Cualtitoc, xiisihui huan xijcui nopantzajcayo tlen huehueyac huan nocahuayo queja tiquijtojtoc, huan nochi ya nopa xijchihua ica nopa israelita Mardoqueo tlen mosehuía nopuertajteno. Amo xiquilcahua niyon se tlamantli tlen tiquijtojtoc. \p \v 11 Huajca Amán quicuic nopa pantzajcayotl tlen huehueyac ihuaya nopa cahuayo, huan quiyoyonti Mardoqueo huan quisehui cahuajtipa huan quitlayacanaltijtiyajqui campa hueli ipan calles. Huan tzajtzitiyohuiyaya: “¡Queja ni tijchihuaj se tlacatl tlen nopa tlanahuatijquetl quinequi quihueyichihuas!” \p \v 12 Huan quema ya tlantoya quinejnemiltía, Mardoqueo sampa yajqui puertajteno ichaj nopa tlanahuatijquetl campa tlatequipanohuayaya. Huan Amán moisihuilti yajqui ichaj mopinajtoc ica ixayac tzactoc. \v 13 Huan nopona quinpohuili isihua, Zeres, huan ihuampoyohua nochi tlen quipanotoya, huan inijuanti quiilhuijque: \p ―Intla Mardoqueo se israelita tlacatl, huan ya pejtoc titlatzintla huetzi iixpa, huajca ax huelis tijchihuilis tlen fiero tijsencajtoc. Huan intla tijchihuas, timiquis. \p \v 14 Huan quema noja camatiyayaj, ajsicoj itlatequipanojcahua nopa tlanahuatijquetl para nimantzi quihuicase Amán ipan nopa tlacualistli tlen Ester quisencajtoya. \c 7 \s1 Quicuapilojque Amán \p \v 1 Huajca Tlanahuatijquetl Asuero ihuaya Amán yajque ichaj nopa Sihua Tlanahuatijquetl Ester para nopa tlacualistli. \v 2 Huan quema tlacuayayaj nopa tlanahuatijquetl sampa quiilhui Ester: \p ―Xinechtlajtlani tlen tijnequi huan nimitzmacas, yonque tinechtlajtlanisquía tlajco tlen nochi tlen nijpiya. \p \v 3 Huan Ester quinanquili: \p ―Totlanahuatijca, intla tinechicnelía huan tiquita cuali, san ya ni tlen nimitztlajtlanis. Xinechmaquixti para ax nechmictise. Huan xiquinmaquixtili ininyolis nojquiya nochi notlacajhua. \v 4 Pampa se technamacatoc nochi tiisraelitame para techmictise. Quinequi ma techtzontlamiltica nochi tojuanti. Intla san technamacatosquía para titlatequipanose, huelis ax nimolinijtosquía. Pero intla techmictise nochi tojuanti, quicocos nochi motlanahuatilis pampa miyac tijnenpolos. \p \v 5 Huajca Asuero quitlajtlani Ester: \p ―¿Ajqueya nopa tlacatl tlen moyolilhuijtoc para quichihuas ni tlamantli? ¿Canque itztoc? \p \v 6 Huan Ester tlananquili: \p ―¡Ni tlacatl Amán! ¡Yajaya tlen techcualancaita! \p Huajca quema Amán quicajqui ni tlajtoli, tlahuel momajmati iniixpa nopa tlanahuatijquetl ihuaya isihua. \v 7 Huan Asuero moquetztiquisqui ica cualantli, huan quisqui tlen campa momesatlalijtoya para tlacuas huan yajqui campa ixochimil. Huan Amán momacac cuenta para nopa tlanahuatijquetl moilhuijtoya para quimictis, huajca monechcahui campa itztoya Ester huan chicahuac quitlajtlaniyaya nopa sihua tlanahuatijquetl ma quimaquixti para ax miquis. \v 8 Huan quema nopa tlanahuatijquetl mocuepqui tlen ixochimil huan sampa calajqui campa tlacuayayaj, quiitac Amán motlancuaquetztoya campa moquespantectoya Ester, huan noja más cualanqui huan quiijto: \p ―¿Huelis nojquiya tijnequi tijpinahualtis Ester noixpa ipan nochaj? \p Huan nimantzi quema ne tlanahuatijquetl quitlamiijto ni tlajtoli, ajsicoj sequin soldados huan quiilpijque Amán para quihuicase quimictitij. \v 9 Huan Harbona, se itlapalehuijca nopa tlanahuatijquetl, quiijto: \p ―Tlanahuati Amán para ma quicualtlalica se cuahuitl para ipan quicuapilosquía Mardoqueo nopa tlacatl tlen mitzmaquixtili moyolis. Tlen quisencajtoc eltoc icalteno huan quipiya 22 metros ihuejcapanca. \p Huajca nopa tlanahuatijquetl quiijto: \p ―¡Huajca nopona xijcuahuiyonica Amán! \p \v 10 Huajca quicuapilojque Amán ipan nopa huejcapantic cuahuitl tlen yajaya quisencajtoya para Mardoqueo. Huan ica ya nopa moyoltlali nopa tlanahuatijquetl huan ayoc cualanqui. \c 8 \s1 Nopa yancuic tlanahuatili tlen ica momanahuijque israelitame \p \v 1 Huan nopa tonal Tlanahuatijquetl Asuero quimactili nopa Sihua Tlanahuatijquetl Ester ichaj Amán, yajaya tlen inincualancaitaca israelitame. Nojquiya quimacac nochi tlen quipixtoya. Huan quihualicaque Mardoqueo iixpa nopa tlanahuatijquetl para quihueyitlalis pampa Ester ya quiilhuijtoya para Mardoqueo eliyaya imachicni tlen quiiscaltijtoya huan elqui queja itata. \v 2 Huan nopa tlanahuatijquetl moquixtili ianillo tlen quipixqui isello tlen achtohui quimacatoya Amán huan quimactili Mardoqueo para elis itlapalehuijca tlen más hueyi. Huan Ester quitlali Mardoqueo para ma tlayacana ipan nopa cali huan ipan nochi tlen eliyaya iaxca Amán. \p \v 3 Teipa Ester sampa yajqui quicamahuito nopa tlanahuatijquetl huan motlancuaquetzqui iicxitla chocayaya. Quitlajtlani ma quitlamilti nopa tlanahuatili tlen quichijtoya nopa fiero tlacatl Amán para ax tleno ma quinchihuilica israelitame. \v 4 Huan nopa tlanahuatijquetl sampa quixitlajqui icuatopil tlen oro campa itztoya Ester huan Ester moquetzqui iixpa. \v 5 Huan quiilhui: \p ―Totlanahuatijca, intla tinechicnelía huan tiquita cuali, ma moijcuilo seyoc tlanahuatili tlen quiijtos para ma ax mochihua tlen tlanahuatijtoc Amán. Ax quinmictise nochi israelitame tlen itztoque campa hueli ipan altepetini campa tijnahuatía. \v 6 Pampa ¿quejatza huelis niquijiyohuis nopa tlaijiyohuilistli tlen nechca para quinajsis nochi notlacajhua? Ax huelis niquijiyohuis para ma quintzontlamiltica. \p \v 7 Huajca Tlanahuatijquetl Asuero quinanquili Ester huan Mardoqueo, nopa israelita tlacatl: \p ―Xiquita ya nijmacatoc Ester ichaj Amán huan nochi tlen quipixqui. Huan nitlanahuati ma quicuapiloca pampa quinequiyaya quinmictis nochi israelitame. \v 8 Pero ax hueli mopatla se tlanahuatili tlen ijcuilijtoc ica notequihuejcayo huan quisellojhuijtoque ica noanillo. San huelis xiquijcuiloca seyoc tlanahuatili para nopa israelitame ipan nochi altepetini. Ica notequiticayo xiquinilhuica nopa tlajtoli tlen inquinequij huan tlen inmoilhuíaj para cualtiyas huan quinpalehuis imotlacajhua. Huan tlen inquiijcuilose xijsellojhuica ica noanillo huan xiquintitlanilica nopa israelitame, pampa se amatlajtoli tlen quipiya noanillo isello, axaca hueli quixolehuas. \p \v 9 Huajca nimantzi ipan 23 itequi nopa metztli eyi ipan toisraelita calendario, nopa metztli Siván [8:9 Elqui ipan 25 itequi junio ipan tocalendario tlen ama.], quinnotzque nopa tlajcuilohuani tlen quitequipanoyayaj nopa tlanahuatijquetl. Huan Mardoqueo quinilhuijtiyajqui nochi tlen monejqui quiijcuilose para quinnahuatise israelitame. Huan quiijcuilojque para quintitlanilise nochi gobernadores, presidentes huan tequihuejme ipan nochi municipios ipan nopa 127 tlaltini tlen pejqui hasta nopona ipan tlali India huan ontlami ipan tlali Etiopía. Huan quiijcuilojque sese ica itlajtol tlen camatiyayaj huan nojquiya quiijcuilojque sese ica nopa tlajcuiloli tlen momatque tlajcuilohuaj para nochi quimachilise. Nojquiya nopa israelitame quintlajcuilhui ica inintlajtol huan inintlajcuilol. \v 10 Huan Mardoqueo quifirmaro sese amatlajtoli ica itequiticayo Tlanahuatijquetl Asuero huan quisellojhui ica nopa sello ipan ianillo. Teipa quintitlanqui tlacame tlen yajque cahuajtipa ipan cuajcuali cahuayojme tlen tlahuel quimatque motlalohuaj. Nopa cahuayojme eliyayaj iconehua icahuayo nopa tlanahuatijquetl tlen más huelqui motlalohua. \v 11 Huan ipan nopa amatlajtoli nopa tlanahuatijquetl quinnahuatiyaya israelitame ipan campa hueli altepetini ipan nochi municipios ipan nochi tlaltini ma mosentilica para momanahuise. Quincahuili ma quinmictica huan ma quintzontlamiltica nochi tlen quinequiyayaj quintehuise yonque tlacame, sihuame o coneme. Nojquiya quinnahuati ma quicuica nochi tlen eliyaya iniaxca tlen quintehuisnequiyayaj. \v 12 Nochi ya ni monequi quichihuase ipan san se tonal ipan nochi ialtepehua Tlanahuatijquetl Asuero. Huan nopa tonal tlen quiixtlalijtoya elqui ipan 13 itequi nopa metztli majtlactli huan ome, nopa metztli Adar ipan toisraelita calendario [8:12 Elqui ipan 7 itequi marzo ipan tocalendario tlen ama.] ipan ne seyoc xihuitl. \v 13 Huan se iixcopinca nopa amatlajcuiloli monejqui ma tenextilica ipan campa hueli municipio huan ma tematiltica ipan nochi pilaltepetzitzi para queja nopa onca tlanahuatili. Huan quinnahuati israelitame ma mocualtlalise para nopa tonal para quincuepilise inincualancaitacahua tlen quinequiyayaj quinchihuilise. \v 14 Huajca moisihuiltijque nopa tlayolmelahuani tlen quihuicaque nopa amatlajcuiloli huan tlejcotoyaj ipan cahuayojme tlen nelía cuajcualtzitzi tlen iaxca nopa tlanahuatijquetl. Huan nojquiya sequinoc tlacame tematiltijque nopa tlanahuatili ipan nopa hueyi altepetl Susa. \p \v 15 Huan Mardoqueo moquenti nopa yoyomitl azultic huan chipahuac tlen quitequihuía nopa tlanahuatijquetl huan moicpahuilti se hueyi corona tlen oro huan quihuicayaya iajcolpa se itlaque tlen moradojtic tlen tlasencahuali ica nopa cuali yoyomitl tlen itoca lino. Huan queja nopa quisqui iixpa nopa tlanahuatijquetl huan yajqui ipan calle huan nochi tlen ehuayayaj ipan altepetl Susa, nopa altepetl tlen tlayacantoc ipan inintlal, nochi tzajtzique ica paquilistli. \v 16 Huan nochi israelitame paquiyayaj. Elqui queja monextijtoya se hueyi tlahuili campa inijuanti, huan yeca nochi sequinoc tlacame tlahuel quitlepanitayaya. \v 17 Huan ipan sese altepetl, ipan sesen municipio, ipan nochi nopa tlaltini campa ajsiyaya nopa amatlajcuiloli ica itlanahuatil nopa tlanahuatijquetl, nopa israelitame nelía yolpaquiyayaj. Mopaquilismacayayaj, huan quichihuayayaj huejhueyi tlacualistli huan ilhuichihuayayaj. Nojquiya miyac tlen ax eliyayaj israelitame mochijque israelitame pampa nochi nelía quinimacasiyayaj israelitame. \c 9 \s1 Nopa israelitame quintzontlamiltijque inincualancaitacahua \p \v 1 Huan quema ajsic 13 itequi nopa metztli majtlactli huan ome, nopa metztli Adar ipan calendario israelita [9:1 Elqui ipan 7 itequi marzo ipan tocalendario tlen ama.], nopa tonal tlen quiixtlalijtoyaj para quintzontlamiltise nochi israelitame queja quiijto nopa achtohui tlanahuatili tlen nopa tlanahuatijquetl, ax ya nopa tlen panoc. Yonque inincualancaitacahua moilhuijque ipan nopa tonal quintlanisquíaj, elqui nopa israelitame tlen quintlanque inincualancaitacahua. \v 2 Pampa campa hueli ipan sese altepetl ipan itlanahuatilis Tlanahuatijquetl Asuero, nopa israelitame mosentilijque para moixnamiquise ininhuaya tlen quinequiyayaj quintehuise. Huan axaca momatlalanqui para quintehuis pampa nochi quinimacasiyayaj ipan nochi altepetini. \v 3 Huan nojquiya nochi gobernadores, tequihuejme huan tlen quihuicayayaj tequihuejcayotl campa hueli ipan tlen hueli altepetini quinpalehuiyayaj israelitame pampa quiimacasiyayaj itequihuejcayo Mardoqueo pampa quimatque para yajaya se israelita huan quicactoyaj nochi tlen panoc ica ya. \v 4 Huan nelía Mardoqueo eliyaya se hueyi tlacatl ipan icaltlanahuatil Tlanahuatijquetl Asuero huan campa hueli nochi quicaquiyayaj tlen nopa chicahualistli tlen quipixqui. Huan mojmostla quipiyayaya más chicahualistli huan tequihuejcayotl. Huan momoyahuayaya tlajtoli tlen ihueyi tequihuejcayo hasta campa hueli techaj. \p \v 5 Huan ipan nopa tonal nopa israelitame quinmictijque nochi inincualancaitacahua ica machete. Quintzontlamiltijque nochi tlen quincualancaitayayaj. \v 6 Huan san ipan nopa hueyi altepetl Susa, nopa altepetl tlen tlayacanqui ipan inintlal, quinmictijque 500 tlacame. \v 7 Nojquiya quimictijque Parsandata, Dalfón, Aspata, \v 8 Porata, Adalía, Aridata, \v 9 Parmasta, Arisai, Aridai huan Vaizata, \v 10 tlen eliyayaj nopa majtlactli iconehua Amán inincualancaitaca israelitame. Pero yonque quinmictijque, ax mocuilijque tleno tlen eliyaya iniaxca. \p \v 11 Ipan nopa tonal ica tiotlac quimatiltijque nopa tlanahuatijquetl quesqui imiyaca mictoyaj ipan altepetl Susa. \v 12 Huan huajca nopa tlanahuatijquetl quiilhuito iSihua Tlanahuatijca Ester: \p ―Nopa israelitame quinmictijtoque 500 inincualancaitacahua san ipan ni altepetl Susa huan nojquiya quinmictijtoque nopa majtlactli iconehua Amán. Intla queja nopa quichijtoque nica, ¿tlaque más quichijtose ipan ne sequinoc altepetini? Huajca ama xinechilhui tlaque más tijnequi. San xinechilhui tlaque tijnequi mochihuas, huan na nijchihuas. \p \v 13 Huan Ester tlananquili: \p ―Notlanahuatijca, intla tiquita cuali, xiquincahuilica nopa israelitame tlen itztoque ipan ni altepetl Susa ma quichihuaca nojquiya mostla tlen quiijtohua nopa tlanahuatili. Huan nojquiya ma quincuapiloca nopa majtlactli mijcatzitzi iconehua Amán. \p \v 14 Huajca nopa tlanahuatijquetl tlanahuati para ma quichihuaca tlen Ester quiijtojtoya, huan queja nopa quichijque. Huan nojquiya inintlacayohua nopa majtlactli iconehua Amán quincuapilojque. \p \v 15 Huajca hualmostla ipan 14 itequi nopa metztli Adar [9:15 Elqui ipan 8 itequi marzo ipan tocalendario tlen ama.], sampa mosentilijque nochi nopa israelitame tlen itztoyaj ipan altepetl Susa huan nopona quinmictijque seyoc 300 tlacame. Pero yonque quinmictijque, ax mocuilijque tleno tlen eliyaya iniaxca. \p \v 16-17 Huan ipan nochi sequinoc altepetini ipan itlanahuatilis Asuero, nopa israelitame mosentilijque ipan 13 itequi Adar ipan toisraelita calendario [9:16-17 Elqui ipan 7 itequi marzo ipan tocalendario tlen ama.], para momaquixtise huan quintzontlamiltise inincualancaitacahua. Huan quinmictijque 75 mil tlen inincualancaitacahua. Pero yonque quinmictijque, ax mocuilijque tleno tlen eliyaya iniaxca. Huan ipan nopa seyoc tonal ipan 14 itequi Adar, mosiyajcajque huan nelía paquiyayaj huan quichijque se hueyi tlacualistli. \p \v 18 Pero ipan altepetl Susa nopa israelitame mosentilijque ipan 13 itequi Adar huan nojquiya ipan 14 itequi para tlatehuise. Huan teipa ipan 15 itequi nopa metztli mosiyajcajque huan yolpaquiyayaj huan quichijque se hueyi tlacualistli. \v 19 Huajca ama nopa israelitame tlen itztoque ipan sequinoc altepetini ilhuichihuaj sesen xihuitl ipan 14 itequi Adar ipan toisraelita calendario [9:19 O nechca ipejya marzo ipan tocalendario tlen ama.]. Ipan nopa tonal yolpaquij huan quichihuaj se hueyi tlacualistli huan momajmacaj tlamantzitzi se ica seyoc. \s1 Nopa ilhuitl tlen Purim \p \v 20 Huajca Mardoqueo quiijcuilo nochi ni tlamantli tlen panotoya huan quititlanqui amatlajcuiloli ica nochi nopa israelitame tlen itztoyaj ipan altepetini campa hueli tlen quinahuatiyaya Asuero. Quinajsic nochi altepetini, yonque huejca o nechca. \v 21 Huan ipan nopa amatl quinnahuati para sesen xihuitl ma ilhuichihuase ipan 14 huan ipan 15 itequi metztli Adar. \v 22 Pampa ipan nopa tonali israelitame momanahuijque tlen inincualancaitacahua. Huan yonque eltosquía se metztli tlen cuesoli huan tlahuelchihuali, mocuepqui se metztli tlen paquili huan tlen se hueyi ilhuitl. Huan quiijcuilo para ma quiiyocatlalise nopa tonal para ilhuichihuase huan quipiyase se hueyi tlacualistli huan paquise. Nojquiya quinilhui ma motlamajmacaca se ica seyoc huan ma quintlamajmacaca tlen teicneltzitzi. \p \v 23 Huajca nopa israelitame pejque quichijtinemij ni ilhuitl ipan sesen xihuitl queja Mardoqueo quinijcuilhuilijtoya ma quichihuaca. \v 24 Quena, Amán, icone Hamedata, tlen ejqui Agag tlen eliyaya inincualancaitaca israelitame, moilhuijtoya para quintzontlamiltis. Huan yajaya mahuilti ica piltetzitzi tlen itoca Pur para quiitasquía quema más cuali quinmictisquía huan quintlamiixpolihuiltisquía nochi israelitame. \v 25 Pero yonque queja nopa quichijqui Amán, quema Ester quiilhuito nopa tlanahuatijquetl, yajaya tlanahuati para nochi tlen fiero tlen Amán quinequiyaya ma eli para israelitame, ma huetzi ipani. Huan quincuapilojque Amán ihuaya iconehua. \v 26 Huajca ni ilhuitl quitocajtlalijque Purim pampa nopa piltetzitzi tlen ica mahuiltijque itoca Pur. \p Huajca pampa tlen Mardoqueo quintlajcuilhuijtoya huan nochi nopa tlamantli tlen quiitztoyaj, \v 27 nochi israelitame campa hueli san sejco quiixtlalijque ni ome tonali para ma ilhuichihuaca para nochipa. Huan momatque ilhuichihuaj ipan ni tonali huan nojquiya quinnextilijque ininconehua ma quichihuaca ihuical. \v 28 Huajca ni ome tonali mocajqui para se ilhuitl para nochipa huan sesen xihuitl monequi quiilnamiquise huan ilhuichihuase ipan sesen cali ipan nochi altepetini ipan nochi tlaltini para iniixhuihua ax quema quiilcahuase nochi tlen panoc. \p \v 29 Huan nojquiya nopa Sihua Tlanahuatijquetl Ester, yajaya tlen elqui iichpoca mijcatzi Abihail huan teipa Mardoqueo quiseli huan quiiscalti, yajaya quiijcuilo seyoc amatlajcuiloli. Huan ni amatlajcuiloli más quimacac fuerza itlanahuatil Mardoqueo para ma pehua nopa ilhuitl Purim huan ax quema quicahuase. \v 30 Huan quintitlanili amatlajcuiloli nochi israelitame tlen itztoyaj ipan 127 tlaltini ipan itlanahuatilis Asuero. Nojquiya quintlajpalo ica yejyectzi huan quinfuerzajmacac ica tlajtoli tlen melahuac. \v 31 Huan quinnahuati ma quichihuaca nopa ilhuitl tlen itoca Purim ipan nopa tonali tlen quiixtlalijtoyaj Mardoqueo huan nopa Sihua Tlanahuatijquetl Ester. Huan quinilhui nojquiya ma quinmachtica iniixhuihua para quichihuase. Nojquiya quinmachti ipan nopa amatlajcuiloli sequin tlanahuatili tlen monequiyaya quitoquilise quema mosahuase huan ipan nopa tonali quema chocase huan tlahuelchihuase. \v 32 Huan itlanahuatil Ester quiixtlalijqui ni tonali para nochipa. Huan nochi ya ni quiijcuilojque ipan nopa amatlapohuali tlen quipixqui tlen panoc ipan itlanahuatilis. \c 10 \s1 Ihuextilis Mardoqueo \p \v 1 Teipa Tlanahuatijquetl Asuero tlanahuati ma tlaxtlahuaca impuestos nochi tlacame tlen itztoyaj ipan itlanahuatilis huan nojquiya nochi tlacame tlen itztoyaj ipan piltlaltzitzi tlatlajco hueyi atl nechca itlanahuatilis. \v 2 Huan nochi nopa huejhueyi tlamantli tlen quichijqui huan nopa hueyi chicahualistli huan tequihuejcayotl tlen quipixqui, nochi mocajqui ijcuilijtoc ipan nopa amatlapohuali tlen itoca Nochi Tlen Panoc Ipan Inintlanahuatilis Tlanahuatiani Ipan Tlaltini Media huan Persia. Nopona nojquiya quiijtohua quejatza quihueyichijqui Mardoqueo hasta quipixqui nopa hueyi tequihuejcayotl. \v 3 Nopa israelita Mardoqueo eliyaya nopa teipa hueyi tlacatl tlen quitoquili Tlanahuatijquetl Asuero. Huan Mardoqueo elqui nelía hueyi ica nopa israelitame. Huan nochi israelitame quiicnelijque pampa iniicni huan pampa Mardoqueo nochipa quitemohuayaya tlen cuali para israelitame. Yajaya tlatehuijqui para cuali ma itztoca.