\id REV \h Rai-haha Rupa Hiu \toc1 Sasuri Yohanis lula-nèti ngaa dhu jꞌajꞌi ropa èle rai-haha toke Rai-haha Rupa Hiu aa tèke eele agama bèi-baki ra \toc2 Rai-haha Rupa Hiu \toc3 Why \mt2 Sasuri Yohanis lula-nèti ngaa dhu jꞌajꞌi \mt2 ropa èle rai-haha toke \mt1 Rai-haha Rupa Hiu \c 1 \p \v 1-2 Lii mahoꞌo nèti jaꞌa, Yohanis, ana pua-paleha nèti Yesus Kristus. \p Jaꞌa suri ètu dꞌara sasuri neꞌe, ngaa dhu jꞌajꞌi bèli-camèdꞌa. Jaꞌa keꞌa jꞌara seꞌe se, sèmi neꞌe ka: Ama Lamatua mesa Na ka dhu peka tèke mi Yesus Kristus. Hèia Ama Lamatua pua Yesus ho lole mi dhèu unu Na sèra. Èle èèna ka, Yesus pua ana pajuu Na ca dhèu nèti sorga, mai bhoke padꞌelo jꞌara seꞌe aaꞌi-aaꞌi mi jaꞌa, sèna ka jaꞌa suri mema. Te nèbhu heka jꞌara aaꞌi-aaꞌi se, tatu jꞌajꞌi. De nanene paie-iie Lii Holo-Nori Ama Lamatua dhu Yesus peka ne. \p \v 3 Dhèu aaꞌi-aaꞌi dhu baca sasuri neꞌe toke dhèu bisa nanene, na, rèngu oto titu kèna. Aa dhèu dhu nanene isi na, aa tao madhutu sèmi dhu na moa, rèngu oto kahèi. Te lodꞌo mamai na dètu ae le. \s1 Yohanis suri lii mahoꞌo ho paꞌadhu asa pidhu jumaꞌat ètu propensi Asia \p \v 4 Lii mahoꞌo nèti jaꞌa, hia mi pidhu jumaꞌat ètu propensi Asia. \p Jaꞌa manèngi sèna ka Ama Lamatua padꞌelo dꞌara hua iia Na hia miu, ho miu mamuri padame dènge mera-milu. Te Ama Lamatua abhu mema le, karèi nèti uru ka. Nèngu dhu deo neꞌe, bèli-camèdꞌa, toke dꞌai mia-mia. Jaꞌa manèngi kahèi sèna ka Roh Na dhu Mola-Mèci padꞌelo dꞌara hua iia Na hia miu, ho miu mamuri padame dènge mera-milu. Jaꞌa ladhe kèdhi Roh Mola-Mèci ne, nuka sèmi abhu pidhu roh sa dhu patangara dènge kadera paredha Ama Lamatua.\f + \fr 1:4 \ft Sasuri lii Yunani ètu neꞌe, suri, peka na, “pidhu roh dhu patangara dènge kadera paredha Ama Lamatua”. Madhutu dhèu dꞌèlu-mèu Alkitab, nomer pidhu, sasoa na, nuka jꞌara dhu mèci aa dhu tesa. Nèti èèna ka, dhèu dꞌèlu-mèu cahagꞌe peka na, pidhu roh seꞌe, sasoa na, Roh Ama Lamatua dhu Mola-Mèci. Dènge jꞌara neꞌe, ètu ayat èpa toke lèmi, Yohanis padhai lii mèngi-nale 1) nèti Ama Lamatua, 2) nèti Roh Na, aa 3) nèti Yesus Kristus.\f* \x + \xo 1:4 \xt Kalua nèti Masir 3:14, Rai-haha Rupa Hiu 4:5\x* \v 5 Jaꞌa manèngi kahèi ho Yesus Kristus padꞌelo dꞌara hua iia Na hia miu, sèna ka miu mamuri padame dènge mera-milu. Nèngu ne loe boe padhai lii paledꞌa jꞌara-jꞌara dhu Ama Lamatua peka dènge Ne. Uru èèna Na madhe, te ngaa Ama Lamatua pamamuri hari Ne, ka Na jꞌajꞌi dhèu uru tèka, dhu mamuri hari nèti mamadhe. Pe Nèngu ka dhu paredha dhèu aae aaꞌi-aaꞌi ètu rai-haha ne. \p Lula Yesus sue èdhi, nèti èèna ka Na pasuti raa Na hia mi èdhi. Nèti mamadhe Na, Na bhoke jꞌara sèna ka patabuli èdhi nèti koasa sasala-sasigo èdhi.\x + \xo 1:5 \xt Yesaya 55:4, Lii Sodꞌa Koa-Kio 89:27\x* \v 6 Ka Na dedꞌe nare èdhi, jꞌajꞌi ana kabarai Na, sèna ka èdhi sabꞌa hia Ama Na, Ama Lamatua. Yesus Kristus ne, kapai titu kèna, lula koasa Na èle boe. Lèke sèmi èèna!\x + \xo 1:6 \xt Kalua nèti Masir 19:6, Rai-haha Rupa Hiu 5:10\x* \p \v 7 De bhoke musi madha ho ladhe paie-iie! Yesus dènge Ama Na, limuri ne ètu sorga nèi. Te ngaa nèbhu heka Na puru mai dꞌara raꞌi-liru. Dhèu aaꞌi-aaꞌi ètu rai-haha, èèna na ladhe rèdhi Ne, sèmi èèna kahèi dènge rèngu dhu uru na kèjꞌi Ne. Bèli-camèdꞌa dhèu aaꞌi-aaꞌi nèti mia-mia ètu rai-haha ne manyasa, aa tangi dꞌara pèdꞌa, lula tadhe Ne. Seꞌe se, mema tareꞌa-reꞌa jꞌajꞌi. Lèke tareꞌa sèmi èèna.\x + \xo 1:7 \xt Daniel 7:13, Mateos 24:30, Markus 13:26, Lukas 21:27, 1 Tesalonika 4:17, Sakaria 12:10, Yohanis 19:34,37\x* \p \v 8 Ama Lamatua peka na, \q1 “Jaꞌa ne, \q2 Alpa toke dꞌai Omega. \q1 Jaꞌa ne, \q2 A toke dꞌai Z. \q1 Aaꞌi-aaꞌi ra kapua nèti Jaꞌa, \q2 karèi nèti uru tèka toke dꞌai èle. \q1 Jaꞌa ne dhu abhu mema le karèi nèti uru ka mai. \q2 Jaꞌa dhu deo neꞌe. \q1 Aa Jaꞌa dhu bèli-camèdꞌa, toke dꞌai mia-mia. \q2 Ka Jaꞌa mesa-mesa Ku dhu dènge koasa kapai risi eele!”\x + \xo 1:8 \xt Rai-haha Rupa Hiu 22:13, Kalua nèti Masir 3:14\x* \s1 Yohanis ladhe nèdhi Dhèu Rai-haha Tareꞌa-reꞌa \p \v 9 Lula èdhi aaꞌi-aaꞌi ti parcaya, na, Yesus ne Dhèu Aae èdhi, nèti èèna ka èdhi paꞌaꞌari. Abhu dhèu leo dhu nasa kahèi lula èdhi madhutu Yesus, ka rèngu pajꞌèra èdhi aaꞌi-aaꞌi ti. Te ngaa Yesus paꞌèra dꞌara èdhi, ka bisa taha taruu. Lula jaꞌa ajꞌa-nori le dhèu lula-nèti Lii Holo-Nori Ama Lamatua aa lole jꞌara-jꞌara lula-nèti Yesus, ka abhu dhèu dhu tèka dꞌara. Nèti èèna ka, limuri ne ra kèpe rare jaꞌa, ka hue eele asa pulu Patmos neꞌe. \v 10 Ka dꞌara ca lodꞌo, lèke dènge lodꞌo manèngi-mangajꞌi, jaꞌa abhu Roh Ama Lamatua. Kacaꞌa laa, jaꞌa tadèngi lii rodhe nèti kabodho. Lii èèna nuka sèmi lii tiu tèbhe sa. \v 11 Lii ne, pua jaꞌa, peka na, “Yohanis! Jaꞌa neo bhoke jꞌara èci, ho padꞌelo dènge èu. Aaꞌi-aaꞌi dhu èu ladhe mèdhi se, èu hudꞌi suri more ku. Èle èèna, èu hudꞌi paꞌadhu hia pidhu jumaꞌat, nuka ètu kota Epesus, kota Smirna, kota Pergamus, kota Tiatira, kota Sardis, kota Piladelfia, dènge kota Laodikia.” \p \v 12 Ropa tadèngi kore lii neꞌe, jaꞌa kabibꞌa asa kabodho, neo keꞌa cee ka dhu lii deo na. Te ngaa jaꞌa kèdhi labhu èi mènyi pidhu bua dhu pamadhèdi ètu dedha tatèka labhu, dhu tao nèti hualaa. \v 13 Abhu Dhèu èci dhu titu ètu talora aae labhu seꞌe. Rèhu Na nuka sèmi Dhèu Rai-haha Tareꞌa-reꞌa. Na pake kodho èci dhu robho dꞌai rai, aa dhu cape dènge saledha hualaa ca bèla ètu kakara Na.\x + \xo 1:13 \xt Daniel 7:13, 10:5\x* \v 14 Rèu kètu Na pudhi lao-lao nuka sèmi rèu kahibꞌi-kalèbho pudhi.\f + \fr 1:14 \ft Sasuri lii Yunani suri, peka na, “Kètu dènge rèu kètu Na pudhi nuka sèmi rèu kahibꞌi-kalèbho pudhi, aa nuka sèmi salju.” Dua-dua ra peka mi mèdha èci dhu pudhi lao-lao.\f* Musi madha Na heo loꞌa-loꞌa sèmi ai.\x + \xo 1:14 \xt Daniel 7:9\x* \v 15 Haga Na mea gèu-gèu sèmi tabaga dhu tunu ètu dꞌara ai karoo. Lii Na kadèru sèmi lii bèbhe naha dhasi kapai.\x + \xo 1:15 \xt Daniel 10:6, Yeskial 1:24, 43:2\x* \v 16 Ètu ai gꞌana, Na kèpe dènge hua-hètu pidhu bua. Nèti hèbꞌa Na, bhodho samala èci dhu dua rèka dhu madèka. Rèhu Na cèbꞌa-cèbꞌa nuka sèmi madha lodꞌo dhu re mèu rai. \p \v 17 Ropa jaꞌa ladhe kèdhi Dhèu neꞌe, hèia jaꞌa bèbhe dènge ka sèmi dhèu dhu madhe ètu haga Na. Te ngaa Na gai jaꞌa dènge ai gꞌana Na, hèia Na lii peka na, “Ana, ee! Baku madhaꞌu! Te aaꞌi-aaꞌi se kapua ra nèti Jaꞌa, karèi nèti uru toke dꞌai èle.\x + \xo 1:17 \xt Yesaya 44:6, 48:12, Rai-haha Rupa Hiu 2:8, 22:13\x* \v 18 Uru èèna, mema Jaꞌa madhe, te ngaa limuri ne, èu ladhe ku laa! Jaꞌa mamuri hari le, aa èèna na mamuri taa-taa. Aa Jaꞌa ka dhu kèdꞌu gagoe dhu bisa bhoke era pea dhèu madhe, sèna ka pamamuri hari si. \v 19 Èu hudꞌi suri more aaꞌi ku dhu ladhe mèdhi se, aa suri kahèi ngaa dhu jꞌajꞌi bèli-camèdꞌa. \v 20 Jaꞌa peka uuru ku sasoa na: labhu hualaa pidhu bua se, nuka pidhu jumaꞌat. Aa pidhu hua-hètu dhu èu mèdhi ètu ai gꞌana Jaꞌa ne, nuka ana pajuu dhèu pidhu nèti sorga dhu rèti lii Ama Lamatua hia mi pidhu jumaꞌat sèra.” \c 2 \s1 Lamatua Yesus paꞌadhu lii moa hia jumaꞌat ètu kota Epesus \p \v 1 Èle èèna ka, Dhèu Rai-haha Tareꞌa-reꞌa èèna paredha jaꞌa, aku Nèngu na, “Yohanis, èu suri more ku sasuri èci. Isi na sèmi neꞌe: \q1 ‘Mi jumaꞌat ètu kota Epesus: \q1 Sasuri ne, nèti Jaꞌa, Yesus. Jaꞌa ka dhu kèdꞌu pidhu hua-hètu ètu ai gꞌana Jaꞌa. Jaꞌa dhu kako palème kahèi laladhe pidhu labhu hualaa se cue-cue. Nanene paie lii padhai Jaꞌa. \q1 \v 2 Jaꞌa ladhe kèdhi le, jꞌara mamuri miu ètu kota Epesus, peka na, miu sabꞌa bia hia Lamatua. Ladhe abhu dhèu bhelu ètu talora aae miu, miu soro tèke boe ne. Ladhe dhèu mai dadugu, peka na, nèngu dhèu pajuu-paleha Lamatua, miu parisa paie-iie mamuri na, sèna ka meꞌa na, nèngu ne dhèu kapodꞌe-kabèli. Hèia miu tule eele, aa nanene boe ne. \v 3 Masi ka dhèu pajꞌèra miu lula miu parcaya Jaꞌa, te ngaa miu taha taruu aa hari boe ciki sa. \q1 \v 4 Te ngaa Jaꞌa ladhe, na, miu manahu ètu ca madha jꞌara. Lula uru èèna, lodꞌo miu hiu-hiu parcaya Jaꞌa, miu mamuri pasue èci dènge èci. Te ngaa limuri ne, miu sèmi heka èèna. \v 5 De miu hudꞌi sanèdꞌe hari ku jꞌara uru èèna! Te limuri ne, miu pakajꞌèu ae nèti jꞌara uru èèna. De miu ae eele ka nèti sasala miu seꞌe, sèna ka mi pasue hari sèmi uru èèna. Te aadꞌo na, bèli-camèdꞌa Jaꞌa mai kore hari labhu hualaa èèna nèti miu. \v 6 Te ngaa dꞌara Jaꞌa ako karejꞌe, lula miu tule eele lii ajꞌa-nori nèti Nikolai, dhu ana madhutu na sèra tao madhutu. Jaꞌa tule eele kahèi tatao kapodꞌe-kabèli ra sèra.\f + \fr 2:6 \ft Dhèu dꞌèlu-mèu Alkitab peka na, èdhi teꞌa boe ngaa dhu Nikolai ajꞌa-nori sèra.\f* \q1 \v 7 Nanene paie-iie, ngaa dhu Roh Lamatua neo peka dènge jumaꞌat Na sèra. Dhèu cee dhu taha paꞌèra madhutu Jaꞌa toke na madhe, pe Jaꞌa soro tèke naꞌa hua ajꞌu ètu dꞌara talora oka Ama Lamatua. Te dhèu dhu naꞌa hua ajꞌu èèna, nèngu abhu mamuri taa-taa dènge Lamatua.’ ”\x + \xo 2:7 \xt Lii Lolo dhu Uru Tèka 2:9, Rai-haha Rupa Hiu 22:2, Yeskial 28:13, 31:8\x* \s1 Lamatua Yesus paꞌadhu lii moa hia jumaꞌat ètu kota Smirna \p \v 8 Èle èèna ka, Dhèu Rai-haha Tareꞌa-reꞌa èèna, tuhu hari lii Na, aku Nèngu na, “Yohanis, èu suri more hari ku sasuri leo èci, dhu isi na sèmi neꞌe: \q1 ‘Mi jumaꞌat ètu kota Smirna: \q1 Sasuri ne, nèti Jaꞌa, Yesus. Aaꞌi-aaꞌi ra jꞌajꞌi nèti Jaꞌa, karèi nèti uru ka toke dꞌai èle. Uru èèna mema Jaꞌa madhe, te ngaa limuri ne, Jaꞌa mamuri hari le. De miu nanene lii padhai Jaꞌa ne.\x + \xo 2:8 \xt Yesaya 44:6, 48:12, Rai-haha Rupa Hiu 1:17, 22:13\x* \q1 \v 9 Jaꞌa keꞌa le jꞌajꞌèra mamuri miu ètu kota Smirna. Masi ka ètu madha dhèu rai-haha, miu unu aadꞌo, te ngaa ètu madha Lamatua miu kaja. Abhu dhèu dhu mangaku, na, rèngu sèra dhèu unu Lamatua, te ngaa padhai lii pakarehe kolongara miu. Te ngaa madhutu iia-iia na, rèngu se unu boe Lamatua. Rèngu madhutu dhoka dhèu aae nidhu di. \v 10 De nanene paie-iie. Miu baku madhaꞌu, ladhe abhu jꞌajꞌèra era. Sadꞌi miu meꞌa, na, dhèu aae nidhu neo tenge dhèu ho kèpe miu cahagꞌe, sèna ka pamaso asa dꞌara bèdho dꞌai canguru lodꞌo. Dadꞌèi na, sèna ka miu rai tèke eele Jaꞌa. Masi ka nidhu neo pamadhe miu èèna ka, te ngaa miu baku bhèlu Jaꞌa kahèi. Te dhèu cee dhu taha madhutu Jaꞌa toke madhe, bèli-camèdꞌa Jaꞌa pala-bagi ne mamuri, sèna ka na mamuri taa-taa dènge Jaꞌa. \q1 \v 11 Nanene paie-iie, ngaa dhu Roh Lamatua neo peka dènge jumaꞌat Na sèra. Dhèu cee dhu madhutu Jaꞌa toke madhe, èèna na nèngu abhu boe jꞌajꞌèra ètu dꞌara dhasi ai dhu heo robhe-robhe kura boe ciki sa èèna. Dènge sèmi neꞌe, nèngu abhu boe mamadhe ka dua hari.’ ”\x + \xo 2:11 \xt Rai-haha Rupa Hiu 20:14, 21:8\x* \s1 Lamatua Yesus paꞌadhu lii moa mi jumaꞌat ètu Pergamus \p \v 12 Hèia Dhèu Rai-haha Tareꞌa-reꞌa ne, tuhu hari lii padhai Na, peka na, “Yohanis, èu suri more hari ku sasuri leo èci, dhu peka sèmi neꞌe ka: \q1 ‘Mi jumaꞌat ètu kota Pergamus: \q1 Sasuri ne, nèti Jaꞌa, Yesus. Jaꞌa ka dhu kèdꞌu samala rèka dua dhu madèka. Nanene lii padhai Jaꞌa. \q1 \v 13 Jaꞌa keꞌa mèu le kota Pergamus miu èèna. Te, dhu nèdꞌu paredha ètu èèna, nuka dhèu aae nidhu. Masi ka sèmi èèna, te ngaa miu kèpe paꞌèra kolongara Jaꞌa, aa parcaya taruu Jaꞌa. Uru èèna abhu dhèu Jaꞌa èci ètu èèna, ngara na Antipas. Nèngu ajꞌa lèke mola-mola jꞌara mamuri Jaꞌa, te ngaa ra pamadhe ne. Masi ka sèmi èèna, te ngaa miu pasili boe Jaꞌa. \q1 \v 14 Te ngaa Jaꞌa ladhe, na, miu manahu ètu ca jꞌara dua jꞌara. Abhu nèti miu pèri-pèri dhèu dhu dꞌèi madhutu lii ajꞌa-nori nèti Balaam. Uru èèna Balaam ajꞌa Balak ho kakèjꞌi dhèu Israꞌel, toke ra sisu dadꞌèi Lamatua. Balak kakèjꞌi dhèu Israꞌel sèra, ho paeꞌa dènge raꞌa-rinu mèdha sogo-tagu, aa ra tao jꞌara makae dènge dhèu dhu jꞌajꞌi boe dhèu èmu-kamali ra.\x + \xo 2:14 \xt Sensus 22:5, 7, 25:1-3, 31:16, Lole Hari Jꞌara-jꞌara Mamuri 23:4\x* \v 15 Abhu kahèi pèri-pèri dhèu nèti miu dhu madhutu lii ajꞌa-nori nèti Nikolai.\x + \xo 2:15 \xt Rai-haha Rupa Hiu 2:6\x* \v 16 De miu hudꞌi loe ku nèti sasala-sasigo miu sèra. Ladhe aadꞌo, na, nèbhu heka Jaꞌa dhiu padꞌui miu dènge lii sakaa dhu nuka sèmi pare dènge samala. \q1 \v 17 Nanene paie-iie, ngaa dhu Roh Lamatua peka dènge jumaꞌat Na. Dhèu cee ka dhu taha madhutu Jaꞌa toke madhe, pe Jaꞌa hia ne naꞌa roti \it manna\it* nèti sorga dhu tèke paie iie ne. Pe Jaꞌa pangèdꞌu ne hèi, hadhu pudhi cue dhu suri tèke ngara hiu na. Dhodhoka nèngu mesa na di dhu neꞌa ngara na; dhèu leo reꞌa boe.’ ”\x + \xo 2:17 \xt Kalua nèti Masir 16:14-15, 16:33-34, Yohanis 6:48-50, Yesaya 62:2, 65:15\x* \s1 Lamatua Yesus paꞌadhu lii moa hia jumaꞌat ètu Tiatira \p \v 18 Ka Dhèu Rai-haha Tareꞌa-reꞌa èèna, tuhu hari lii padhai Na, peka na, “Yohanis, èu suri more hari ku sasuri leo èci, dhu peka sèmi neꞌe ka: \q1 ‘Mi jumaꞌat ètu kota Tiatira: \q1 Sasuri ne nèti Jaꞌa, Yesus, nuka Ana Ama Lamatua. Musi madha Jaꞌa heo loꞌa-loꞌa sèmi ai, aa haga Jaꞌa mea gèu-gèu sèmi tabaga ètu dꞌara ai. Nanene ku lii padhai Jaꞌa. \q1 \v 19 Jaꞌa kèdhi le mamuri miu. Miu sue Jaꞌa tareꞌa, aa parcaya èra Jaꞌa kahèi. Miu madhutu taruu lii paredha Jaꞌa ho lalau-laloꞌo dhèu. Masi ka dhèu pajꞌèra miu, te ngaa miu taha taruu. Jaꞌa keꞌa kahèi, limuri ne miu sabꞌa bia risi hari hia Jaꞌa. \q1 \v 20 Te ngaa miu manahu ètu ca jꞌara: miu sèmi mere dènge beꞌa, bhèni dhu ngara na Isabel, dhu padedha iisi peka na, nèngu èèna dhèu nèti lii padhai Lamatua. Ka miu hudꞌi na sène, ajꞌa jꞌara-jꞌara dhu lèke boe mi dhèu Jaꞌa. Lula lii aꞌajꞌa na dhu kapodꞌe-kabèli èèna ka, dhèu Jaꞌa tao jꞌara karehe dènge dhèu dhu jꞌajꞌi boe dhèu èmu-kamali ra, aa raꞌa ngangaꞌa sogo-tagu. \v 21 Jaꞌa dhu kai le bhèni èèna pèri-pèri hari le, sèna ka ele-hoꞌa nèti sasala na, te ngaa na dꞌèi boe. \q1 \v 22 De ladhe paie-iie. Te Jaꞌa pamaꞌète kore le, ho hia ne lèke papèdꞌa èci, toke na bisa boe puru nèti era jꞌunu na. Sèmi èèna kahèi dènge rèngu dhu jꞌunu paꞌèci dènge ne. Ladhe rèngu tèke eele boe bhèni aapa ne, nèbhu boe Jaꞌa huku si kahèi. \v 23 Èèna na Jaꞌa pamadhe aaꞌi ana-ana nèti bhèni aapa ne. Dènge jꞌara neꞌe, dhèu-dhèu parcaya sèra reꞌa, na, Jaꞌa ne keꞌa aaꞌi dꞌara dhèu. Pe Jaꞌa bꞌala miu madhutu tatao dhu miu adꞌu-ue.\x + \xo 2:23 \xt Lii Sodꞌa Koa-Kio 7:10, 62:12, Yermia 17:10\x* \q1 \v 24 Te ngaa miu cahagꞌe ètu Tiatira sèra, dhu madhutu boe lii aꞌajꞌa bhèni aapa ne. Miu tule eele le aꞌajꞌa dhu pahuni èèna, dhu ra peka na, ‘ilmu maroga nèti dhèu aae nidhu’. Nèti èèna ka, Jaꞌa parluu heka kai miu, \v 25 sadꞌi miu kèpe paꞌèra-èra lalèka miu mi dedha Jaꞌa, toke Jaꞌa lèpa hari mai. \v 26-28 Dhèu cee dhu taha madhutu Jaꞌa toke madhe, pe Jaꞌa hia ne koasa. Koasa èèna kapai, nuka sèmi koasa dhu Jaꞌa abhu nèti Ama Ku, ho paredha dhèu ètu rai-haha ne dènge tatea bèsi. Ladhe abhu dhu labꞌa ne, pe na abꞌo palaho si, nuka sèmi dhèu pamae èru rai.\x + \xo 2:26-28 \xt Lii Sodꞌa Koa-Kio 2:8-9\x* Èèna na, Jaꞌa hia miu hua-hètu dhimu kahèi. \q1 \v 29 Nanene paie-iie, ngaa dhu Roh Lamatua neo peka dènge jumaꞌat Na sèra.’ ” \c 3 \s1 Lamatua Yesus paꞌadhu lii moa hia jumaꞌat ètu Sardis \p \v 1 Hèia Dhèu Rai-haha Tareꞌa-reꞌa ne lii hari dènge jaꞌa, aku nèngu Na, “Èu suri more hari ku sasuri leo èci, dhu isi na sèmi neꞌe: \q1 ‘Mi jumaꞌat ètu kota Sardis: \q1 Sasuri ne, nèti Jaꞌa, Yesus. Roh Ama Lamatua ètu Jaꞌa. Aa Roh ne, pidhu rupa. Jaꞌa dhu kèpe kahèi pidhu hua-hètu ètu dꞌara ai Jaꞌa. Nanene lii padhai Jaꞌa. \q1 Jaꞌa keꞌa le tatao miu ètu Sardis. Dhèu peka, na, miu se mamuri madhutu dadꞌèi Jaꞌa, te ngaa miu nuka sèmi samanga aadꞌo ètu kètu. \v 2 De kèdꞌi ka! Paꞌèra parcaya miu dhu oe èle na. Te Jaꞌa dhu parisa le ngaa dhu miu sabꞌa, abhu boe dhu mèci ètu madha Ama Lamatua. \v 3 De baku bhèlu lii ajꞌa-nori dhu mola, dhu miu nanene aa abhu nèti uru èèna. Madhutu paie-iie dadꞌèi Ama Lamatua, aa tèke eele sasala-sasigo miu sèra. Ladhe miu kèdꞌi malai boe, ho mi tao madhutu jꞌara sèra, cagꞌagꞌa laa Jaꞌa dhiu nuka sèmi dhèu manaꞌu dhu miu meꞌa mere boe.\x + \xo 3:3 \xt Mateos 24:43-44, Lukas 12:39-40, Rai-haha Rupa Hiu 16:15\x* \q1 \v 4 Te ngaa abhu cahagꞌe era nèti miu ètu Sardis dhu mamuri mola, nuka sèmi dhèu dhu pakajꞌalu boe mèdha-papake ra. Lula miu mamuri mola, ka miu nia kako palere-lere dènge Jaꞌa, pake mèdha-papake pudhi. \v 5 Dhèu cee dhu taha madhutu Jaꞌa toke madhe, bèli-camèdꞌa nèngu pake mèdha-papake pudhi kahèi. Bèli-camèdꞌa Jaꞌa roso eele boe ngara na nèti dꞌara sasuri dhu suri ngara dhèu aaꞌi-aaꞌi dhu èèna na mamuri taa-taa dènge Lamatua. Èèna na Jaꞌa mangaku ne ètu madha Ama Ku, dènge ètu madha ana pajuu Ama Ku ètu sorga, peka na, nèngu ne dhèu Jaꞌa.\x + \xo 3:5 \xt Kalua nèti Masir 32:32-33, Lii Sodꞌa Koa-Kio 69:29, Rai-haha Rupa Hiu 2:7, 20:12, Mateos 10:32, Lukas 12:8\x* \q1 \v 6 Nanene paie-iie, ngaa dhu Roh Lamatua peka dènge jumaꞌat Na sèra.’ ” \s1 Lamatua Yesus paꞌadhu lii moa hia jumaꞌat ètu Piladelfia \p \v 7 Ka Dhèu Rai-haha Tareꞌa-reꞌa ne lii hari, peka na, “Yohanis, èu hudꞌi suri more hari ku sasuri leo èci, dhu lii na sèmi neꞌe ka: \q1 ‘Mi jumaꞌat ètu kota Piladelfia: \q1 Sasuri ne nèti Jaꞌa, Yesus. Jaꞌa dhu Mola-Mèci dènge dhu Lèke Tareꞌa. Jaꞌa ka dhu kèdꞌu gagoe dhèu aae Daud. Ladhe Jaꞌa bhoke kore babèdho, abhu boe ca dhèu sa bisa bèdho hari. Ladhe Jaꞌa bèdho kore, abhu boe ca dhèu sa bisa bhoke.\x + \xo 3:7 \xt Yesaya 22:22, Ayub 12:14\x* \q1 \v 8 Jaꞌa keꞌa aaꞌi ngaa dhu miu tao. Jaꞌa keꞌa kahèi, pangaru miu kapai boe. Masi ka sèmi èèna, miu pasili boe Jaꞌa, aa madhutu taruu lii aꞌajꞌa Jaꞌa. Sanèdꞌe paie, te Jaꞌa dhu conge le babèdho hia miu, de dhèu èci sa bisa boe bèdho hari. \q1 \v 9 Nanene paie-iie! Te abhu dhèu leko-monya dhu peka na, rèngu sèra dhèu unu Lamatua. Te ngaa rèngu sèra, dhèu kapodꞌe-kabèli dhu madhutu dhèu aae nidhu. Pe meꞌa unu mi! Jaꞌa tao si, sèna ka ra dhiu patitu kètu urutuu ètu madha miu, aa ra mangaku na, Jaꞌa tareꞌa-reꞌa sue miu.\x + \xo 3:9 \xt Yesaya 49:23, 60:14, 43:4\x* \v 10 Lula miu madhutu le paredha Jaꞌa, ka miu taha madhutu Jaꞌa, nèti èèna ka, Jaꞌa bhabhae miu nèti jꞌajꞌèra dhu Lamatua neo hia mai, ho sèku dhèu aaꞌi-aaꞌi ètu rai-haha ne. \q1 \v 11 Nèbhu heka, Jaꞌa dhiu. De miu kèpe paꞌèra-èra lii ajꞌa-nori Jaꞌa, dhu miu abhu le karèi nèti uru ka. Te mage dhoka abhu dhu parame rare rui-jꞌajꞌèra dhu Lamatua neo bꞌala hia miu. \v 12 Dhèu cee ka dhu taha madhutu Jaꞌa toke madhe, bèli-camèdꞌa nèngu pea taruu dènge Lamatua, sama sèmi agarii aae dhu titu mèno ètu dꞌara Èmu Ama Lamatua. Pe Jaꞌa suri ngara Lamatua Jaꞌa, dènge ngara kota Lamatua ètu ngiꞌu dhèu ne. Kota èèna ra pangare, na, ‘Yerusalem Hiu’, dhu bèli-camèdꞌa Lamatua papuru mai nèti sorga. Aa èèna na, Jaꞌa suri kahèi ngara hiu Jaꞌa mi ngiꞌu dhèu ne.\x + \xo 3:12 \xt Rai-haha Rupa Hiu 21:2, Yesaya 62:2, 65:15\x* \q1 \v 13 Nanene paie-iie, ngaa dhu Roh Ama Lamatua peka mi jumaꞌat Na sèra.’ ” \s1 Lamatua Yesus paꞌadhu lii moa hia jumaꞌat ètu Laodikia \p \v 14 Èle ka, Dhèu Rai-haha Tareꞌa-reꞌa ne, tuhu hari lii, peka na, “Yohanis, èu hudꞌi suri more ku sasuri dhu limuri tèka, dhu isi na sèmi neꞌe ka: \q1 ‘Mi jumaꞌat ètu kota Laodikia: \q1 Sasuri ne nèti Jaꞌa, Yesus, dhu dhèu paroa na, ‘Tareꞌa sèmi èèna’. Jaꞌa ne loe boe padhai lii dènge mola Lii Holo-Nori Ama Lamatua. Dènge aaꞌi-aaꞌi dhu Lamatua adꞌu-ue sèra, jꞌajꞌajꞌi ra nèti Jaꞌa.\x + \xo 3:14 \xt Lii Hini 8:22\x* \q1 \v 15 Jaꞌa ladhe kèdhi le tatao miu ètu Laodikia. Te ngaa miu sèmi ngaa mèro?! Pana aadꞌo, aa pacuhi aadꞌo kahèi. Ladhe pana, na, hudꞌi tareꞌa-reꞌa pana! Aa ladhe pacuhi, na, hudꞌi tareꞌa-reꞌa pacuhi! \v 16 Te ngaa, lula dꞌara miu kajari, bèli-camèdꞌa Jaꞌa sabhuu eele miu nèti dꞌara hèbꞌa Jaꞌa, sama sèmi dhèu sabhuu ilu. \q1 \v 17 Miu padhai lii padedha iisi, peka na, ‘Jiꞌi se, kaja-suꞌi. Jiꞌi mamuri beꞌa, kura boe ngaa-ngaa!’ Te ngaa madhutu iia-iia na, dꞌara miu dhu bèdhu le, ka meꞌa heka mia ka dhu beꞌa. Nèti èèna ka, miu jꞌajꞌi mi dhèu dhu dènge boe ngaa-ngaa, aa dhu dènge boe mèdha ètu ua mi. \v 18 De hua iia mai ho hèli mere poe-pai nèti Jaꞌa, sèna ka miu tareꞌa-reꞌa jꞌajꞌi dhèu kaja-suꞌi. Aa hèli mere mèdha-papake pudhi, ho pahutu era makae mi. Aa hèli mere kahèi èi naꞌi musi madha, sèna ka roso mi musi madha miu, ho mèdhi mèu hari. \q1 \v 19 Ladhe dhèu pasue Jaꞌa tao sala, Jaꞌa kai aa huku si, sèna ka ra jꞌajꞌi beꞌa. De miu hudꞌi pamola dꞌara mi, ho madhutu Jaꞌa dènge dꞌara kateme.\x + \xo 3:19 \xt Lii Hini 3:12, Ibrani 12:6\x* \q1 \v 20 Nanene paie-iie. Te Jaꞌa nuka titu ètu hèbꞌa èmu ne, aa Jaꞌa paroa taruu ho neo maso asa dꞌara èmu. Ladhe dhèu cee dhu tadèngi lii Jaꞌa, ho na conge èmu, Jaꞌa dhiu asa dꞌara, sèna ka madhèdi taꞌa-tinu paꞌèci. \v 21 Dhèu cee dhu taha madhutu Jaꞌa toke madhe, bèli-camèdꞌa Jaꞌa pangèdꞌu ne hak, ho nèdꞌu paredha bera-bera dènge Jaꞌa. Te Jaꞌa taha le madhutu Ama Ku kahèi, nèti èèna ka limuri ne Jaꞌa kèdꞌu paredha sama-sama dènge Ne. \q1 \v 22 Nanene paie-iie, ngaa dhu Roh Lamatua peka mi jumaꞌat Na sèra.’ ” \c 4 \s1 Rèngu pahaha iisi mi Ama Lamatua ètu sorga \p \v 1 Ropa Dhèu Rai-haha Tareꞌa-reꞌa ne, peka nare lii moa Na mi pidhu jumaꞌat sèra, hèia Lamatua bhoke padꞌelo dènge jaꞌa, ngaa-ngaa dhu leo hari. Ètu dꞌara ciki ooꞌe èèna kahèi, jaꞌa kèdhi babèdho èci dhu bhoke le tangare laꞌe asa sorga. Ka jaꞌa tadèngi hari lii dhu mèdhu nèti dhèu deo na, nuka sèmi lii tiu tèbhe, peka na, “Mai ku! Caꞌe asa neꞌe, sèna ka Jaꞌa padꞌelo dènge èu ngaa-ngaa dhu jꞌajꞌi bèli-camèdꞌa.” \p \v 2 Lodꞌo èèna kahèi, Roh Lamatua dedꞌe nèti jaꞌa asa sorga. Cagꞌagꞌa laa, jaꞌa kèdhi kadera paredha èci, aa abhu dhu madhèdi ètu dedha. \v 3 Dhu madhèdi ètu kadera èèna heo mangèru dènge mea, èci èèna ka dènge hadhu kaleꞌe dhu kabꞌua, dhu ra peka na, \it yaspis\it* dènge \it sardius\it*. Abhu kahèi saroo èci dhu reo nare kadera paredha Na. Saroo ne heo na mangèru sama sèmi hadhu kaleꞌe \it samrud\it*.\x + \xo 4:3 \xt Yeskial 1:26-28, 10:1\x* \v 4 Ètu èèna kahèi, abhu 24 (dua nguru èpa) kadera paredha iiki, dhu reo rare kadera paredha dhu ètu talora aae èèna. Ètu dedha kadera paredha iiki seꞌe, madhèdi katua 24 (dua nguru èpa) dhèu. Aaꞌi-aaꞌi ra pake mèdha-papake pudhi, dènge solo paredha dhu tao nèti hualaa. \v 5 Nèti kadera paredha ètu talora aae èèna, abhu bela dhu kacèbꞌa, dènge dꞌoro dhu lii mèdhu patuu maꞌèta boe. Abhu kahèi obꞌo pidhu bua dhu heo ètu madha kadera paredha èèna. Rèngu se, nuka sèmi Roh Ama Lamatua dhu pidhu rupa.\x + \xo 4:5 \xt Kalua nèti Masir 19:16, Rai-haha Rupa Hiu 1:4, 8:5, 11:19, 16:18, Yeskial 1:13, Sakaria 4:2\x* \v 6 Ètu madha kadera paredha ne, jaꞌa kèdhi èi, oe sèmi dhasi dhu mèu aadha-aadha nuka sèmi tèru. \p Hèia jaꞌa kèdhi badha èpa ngiꞌu dhu dhae kèdhi mèka ciki sa rai-reo kadera èèna. Ngiꞌu ra nèti madha toke kabodho, pènu dènge musi madha. Badha seꞌe ka dhu lalau-laloꞌo Lamatua.\x + \xo 4:6 \xt Yeskial 1:22\x* \p \v 7 Badha ka èci, rèhu na sèmi singa. Ka dua, rèhu na sèmi sapi mone. Ka tèlu, rèhu na sèmi dhèu. Aa ka èpa, rèhu na nuka sèmi manea luji dhu lela.\f + \fr 4:7 \ft Madhutu dhèu dꞌèlu-mèu Sasuri Mola-Mèci, ra peka na, èpa badha se nuka: Singa ka dhu koasa risi eele. Sapi ka dhu èra risi eele. Dhèu ka dhu dꞌèlu-mèu risi eele. Aa manea luji ka dhu mèri risi eele.\f* \x + \xo 4:7 \xt Yeskial 1:5-10, 10:14\x* \v 8 Badha èpa ngiꞌu se, ciꞌu-ciꞌu ka dhu dènge èla ra, èna. Re liꞌu dènge re dꞌara èla se, pènu dènge musi madha kahèi. Mèu-mèda, badha se loe boe sodꞌa, peka na, \q1 “Jiꞌi koa-kio kolongara Ama Lamatua! \q1 Jiꞌi dedꞌe padedha-dedha kolongara Lamatua! \q1 Lamatua èèna, dhu mola-mèci risi eele! \q1 Koasa Lamatua dhu kapai risi eele. \q1 Lamatua èèna karèi nèti uru ka mai. \q1 Lamatua dhu deo neꞌe ne. \q1 Aa Lamatua dhu taa-taa toke dꞌai mia-mia laꞌe!”\x + \xo 4:8 \xt Yeskial 1:18, 10:12, Yesaya 6:2-3\x* \p \v 9 Dènge ra sodꞌa sèmi èèna, rèngu koa-kio dènge pakabꞌua Ama Lamatua, aa ra manèngi makasi mi Nèngu kahèi, lula Nèngu ka dhu madhèdi ètu dedha kadera paredha èèna, aa Nèngu ka dhu taa-taa toke dꞌai mia-mia. Ropa rèngu sodꞌa, \v 10 hèia 24 (dua nguru èpa) katua sèra pabèbha iisi ra, ka patitu kètu urutuu ètu madha Ama Lamatua, dhu madhèdi ètu kadera paredha èèna. Katua se bhoke eele solo paredha ra, ka ra tèke mi madha kadera paredha èèna, ho pahaha iisi mi Nèngu dhu mamuri taa-taa dènge boe too-lane. Èle ka, ra koa-kio Ne, peka na, \q1 \v 11 “Ooo, Ama Lamatua! \q1 Jiꞌi koa-kio kolongara Lamatua! \q1 Jiꞌi dedꞌe padedha-dedha kolongara Lamatua. \q2 Lamatua ne, Kètu jiꞌi. \q2 Lamatua ne, Ama Lamatua jiꞌi! \q1 Lamatua ka dhu nia sèmi more koa-kio jiꞌi. \q1 Lamatua ka dhu pantas sèmi lii pakabꞌua jiꞌi. \q2 Lula Lamatua ka dhu koasa kapai risi eele. \q2 Aa Lamatua ka dhu dedha risi eele. \q1 Lamatua ka dhu pajꞌajꞌi aaꞌi-aaꞌi. \q1 Lamatua ka dhu hia mamuri aaꞌi-aaꞌi. \q2 Aaꞌi-aaꞌi dhu tesa, \q3 jꞌajꞌi, lula Lamatua ka dhu adꞌu-ue. \q2 Aaꞌi-aaꞌi dhu mamuri, \q3 dènge aꞌae, lula Lamatua ka dhu hia.” \c 5 \s1 Lalulu sasuri dhu segel madhe \p \v 1 Èle èèna ka, jaꞌa ladhe hari Nèngu dhu madhèdi ètu dedha kadera paredha èèna. Na kèpe dènge sasuri ca lulu ètu ai gꞌana Na. Ètu lalulu sasuri ne, dhu suri le re liꞌu dènge dꞌara. Ra segel le ètu pidhu era.\x + \xo 5:1 \xt Yeskial 2:9-10, Yesaya 29:11\x* \p \v 2 Hèia jaꞌa kèdhi ana pajuu nèti sorga ca dhèu dhu kapai aae. Dènge lii aae, na karèi, “Dhèu cee ka dhu dènge hak ho bisa bhoke segel aa baca sasuri ne?” \v 3 Na karèi sèmi èèna ka, te ngaa ra abhu boe ca dhèu sa dhu dènge hak, ho bisa bhoke dènge baca isi sasuri ne. Masi ka ètu sorga, do ètu rai-haha ne, abhu boe èci sa hèi dhu dènge hak. Ètu era dhèu madhe, aadꞌo kahèi. \v 4 Ropa kèdhi sèmi èèna, hèia jaꞌa tangi dꞌara pèdꞌa, lula abhu boe ca dhèu sa dhu dènge hak ho bisa bhoke sasuri aa baca isi na. \v 5 Èle ka, ca dhèu nèti dua nguru èpa katua seꞌe, lii dènge jaꞌa, peka na, “Baku tangi, we. Te ana-èpu dhèu aae Daud ca dhèu dhu kapai risi eele, dhu ra haji ngara Na, ‘Singa nèti udhu-rasa Yahuda’. Nèngu ka dhu abꞌo palaho le aaꞌi-aaꞌi dhu bhelu-katubꞌa. De Nèngu ka dhu dènge hak, sèna ka bisa bhoke segel aa baca isi sasuri ne.”\x + \xo 5:5 \xt Lii Lolo dhu Uru Tèka 49:9, Yesaya 11:1, 10\x* \p \v 6 Ropa tadèngi kore lii neꞌe, jaꞌa kèdhi Ana Kahibꞌi-Kalèbho dhu titu ètu talora aae badha èpa ngiꞌu sèra, dènge 24 (dua nguru èpa) katua dhu madhèdi reo rare kadera paredha èèna. Ana Kahibꞌi-Kalèbho ne, oe sèmi dhu ra pamadhe le. Nèngu ne dènge tadhu pidhu, aa musi madha Na pidhu kahèi. Musi madha pidhu sèra, nuka sèmi Roh Na dhu dènge pidhu rupa, dhu Na papuru mai palème rai-haha ne.\x + \xo 5:6 \xt Yesaya 53:7, Sakaria 4:10\x* \v 7 Hèia jaꞌa ladhe kèdhi Ana Kalèbho ne, kako laꞌe asa madha Nèngu dhu madhèdi ètu kadera paredha èèna, sèna ka sèmi nare lalulu sasuri nèti ai gꞌana Na. \p \v 8 Ropa Ana Kalèbho ne sèmi nare sasuri, cagꞌagꞌa laa badha èpa ngiꞌu, dènge 24 (dua nguru èpa) katua sèra, pabèbha iisi ra, ka ra patitu kètu urutuu ètu madha Na. Rèngu se èci-èci ka kèpe mèdha lii sodꞌa oe sèmi sasadhu sa, dènge mago hualaa dhu isi dènge raa ajꞌu hèu mèngi, sèna ka ra pasèbu ho pahèu mèngi. Raa ajꞌu hèu mèngi seꞌe ka, nuka lii manèngi-mangajꞌi nèti dhèu unu Lamatua.\x + \xo 5:8 \xt Lii Sodꞌa Koa-Kio 141:2\x* \v 9 Ka rèngu aaꞌi-aaꞌi sodꞌa lii sodꞌa hiu èci, peka na: \q1 “Ana Kalèbho neꞌe ka dhu nia sèmi nare sasuri ne. \q1 Ana Kalèbho neꞌe ka dhu dènge hak ho bisa bhoke segel sèra. \q1 Te Nèngu neꞌe ka dhu ra pamadhe le. \q2 Hèia Ama Lamatua pake raa Na, \q3 ho sui nare dhèu nèti suku aaꞌi-aaꞌi ètu rai-haha ne, \q2 sèna ka dhèu cahagꞌe bisa jꞌajꞌi dhèu unu Lamatua. \q1 Dènge sèmi èèna, dhèu rai-haha nèti lii aaꞌi-aaꞌi dènge rai aaꞌi-aaꞌi, \q2 bisa jꞌajꞌi ana-ana Lamatua.\x + \xo 5:9 \xt Lii Sodꞌa Koa-Kio 33:3, 98:1, Yesaya 42:10\x* \q1 \v 10 Ana Kalèbho neꞌe ka, oru nare si aaꞌi-aaꞌi, \q2 jꞌajꞌi mi ca rae-ca nadha. \q1 Ana Kalèbho neꞌe ka, hagꞌe nare si, \q2 jꞌajꞌi dhèu sabꞌa Lamatua. \q1 Bèli-camèdꞌa rèngu seꞌe ka dhu rèdꞌu paredha ètu rai-haha. \q1 Pe rèngu sabꞌa hia Lamatua ètu rai-haha.”\x + \xo 5:10 \xt Kalua nèti Masir 19:6, 1 Petrus 2:5,9, Rai-haha Rupa Hiu 1:6\x* \p \v 11 Èle ka, jaꞌa boti kètu, hèia tadèngi lii mèdhu aae èci. Hèia jaꞌa ladhe badha aae èpa ngiꞌu, dènge 24 (dua nguru èpa) katua se, tabha hari dènge ana pajuu nèti sorga ae titu kèna. Ana pajuu se dꞌai juta-kehi.\x + \xo 5:11 \xt Daniel 7:10\x* \v 12 Rèngu aaꞌi-aaꞌi ra sodꞌa dènge lii mèdhu, peka na, \q1 “Jiꞌi dedꞌe padedha-dedha Ana Kalèbho dhu ra pamadhe le, \q1 Lula Nèngu ka dhu nia sèmi nare lii koa-kio jiꞌi! \q2 Koasa Na, kapai risi eele. \q2 Kakaja Na, lale-kabèle. \q2 Ngangee lii padhai Na, lèke mola-mola. \q2 Aꞌèra Na, èci sa risi boe. \q1 Jiꞌi jꞌoka padedha-dedha kolongara Na. \q1 Jiꞌi pakabꞌua Ne. \q1 Jiꞌi koa-kio Ne.” \p \v 13 Èle èèna ka, jaꞌa tadèngi hari lii sodꞌa dhu leo èci. Lii sodꞌa ne, mai nèti aaꞌi-aaꞌi dhu mamuri ètu: sorga, dedha-liru, rai-haha, dènge dꞌara dhasi. Rèngu aaꞌi-aaꞌi ra sodꞌa. Nèti era dhèu madhe kahèi, ra madhutu sodꞌa. Aaꞌi-aaꞌi ra sodꞌa, peka na, \q1 “Jiꞌi koa-kio Ama Lamatua dhu madhèdi ètu dedha kadera paredha. \q1 Jiꞌi nedhe padedha-dedha kahèi Ana Kalèbho ne. \q1 Jiꞌi pakabꞌua Rèngu. \q1 Jiꞌi pahaha iisi mi Rèngu. \q2 Lula Rèngu ka dhu rèdꞌu paredha taa-taa! \q2 Aa koasa Ra dhu dènge boe too-lane!” \p \v 14 Hèia èpa badha aae se, loe boe dènge lii dhaa, peka na, “Tareꞌa-reꞌa! Lèke kèna!” Ka 24 (dua nguru èpa) katua seꞌe pabèbha hari iisi ra, hèia ra patitu kètu urutuu, ho ra pahaha iisi mi Ama Lamatua, dènge Ana Kalèbho èèna. \c 6 \s2 Ana Kalèbho bhoke eele segel se èci-èci Segel ka èci — Kapala pamusu kalua mai \p \v 1 Èle ka, jaꞌa ladhe kèdhi Ana Kalèbho bhoke segel ka èci nèti lalulu sasuri èèna. Hèia jaꞌa tadèngi, na, èci nèti èpa badha aae sèra parodha dènge lii mèdhu, nuka sèmi lii dꞌoro. Na paredha, peka na, “Lamu dènge ka!” \v 2 Cagꞌagꞌa laa, jaꞌa kèdhi jara pudhi ciꞌu. Dhèu èci dhu manyaꞌe pake dènge solo kapala musu, lula nèngu ka dhu segi taruu ètu dꞌara pamusu. Limuri ne na kèpe le kataki-hahusu, laꞌe ho segi hari musu na ètu rai-haha.\x + \xo 6:2 \xt Sakaria 1:8, 6:3, 6\x* \s2 Segel ka dua — patao-palaha ètu rai-haha \p \v 3 Hèia Ana Kalèbho ne bhoke segel ka dua. Ka jaꞌa tadèngi badha aae ka dua paredha, peka na, “Lamu dènge ka!” \v 4 Ka jara ciꞌu dhu mea gèu-gèu kalua mai. Dhèu dhu manyaꞌe jara ne sèmi nare samala aae èci. Ra hia ne koasa ho laꞌe pamaruru ètu rai-haha, sèna ka dhèu rai-haha èci pamadhe èci.\x + \xo 6:4 \xt Sakaria 1:8, 6:2\x* \s2 Segel ka tèlu — tèu manganga-madꞌèu \p \v 5 Ka Ana Kalèbho bhoke segel ka tèlu. Hèia jaꞌa tadèngi lii paredha nèti badha aae ka tèlu, peka na, “Lamu dènge ka!” Kacaꞌa laa, jaꞌa kèdhi jara mèdhi ciꞌu. Dhèu dhu manyaꞌe jara ne nèdꞌu dènge kabatai cue, sèna ka tai ngangaꞌa dhu oe kura kèna.\x + \xo 6:5 \xt Sakaria 6:2, 6\x* \v 6 Hèia jaꞌa tadèngi hari, nuka sèmi lii èci mai nèti talora aae badha èpa ngiꞌu se, peka na, “Bèli-camèdꞌa, abhu manganga-madꞌèu dhu kapai titu kèna ètu rai-haha. Gaji dhèu ca lodꞌo nia dhoka hèli laludhu tèlu moo di; te ngaa neo laludhu beꞌa, abhu dhoka ca moo di. Masi ka sèmi èèna, dhèu bisa boe paꞌele iie ajꞌu saitun dènge ajꞌu anggor ètu dꞌara oka ra.”\f + \fr 6:6 \ft Ètu rai nèi, dhèu sèra mamuri nèti ajꞌu dua se. De masi ka ra abhu manganga-madꞌèu dhu kapai titu kèna, te ngaa sadꞌi ajꞌu dua se era ètu nèi, rèngu bisa mamuri taruu.\f* \s2 Segel ka èpa — dhèu ae madhe \p \v 7 Èle èèna ka, Ana Kalèbho ne bhoke segel ka èpa. Hèia jaꞌa tadèngi lii nèti badha aae ka èpa hia paredha, peka na, “Lamu dènge ka!” \v 8 Kacaꞌa laa, jaꞌa ladhe kèdhi jara ciꞌu dhu rèu na sanama karara. Dhèu dhu manyaꞌe jara ne, ngara na ‘Mamadhe’. Aa abhu dhu madhutu ne re limuri, ngara na ‘Era pea Samanga Dhèu Madhe’. Rèngu dua ra abhu koasa ho lasi pamadhe dhèu ètu rai-haha pake samala, tèu manganga-madèu, papèdꞌa-tarègu, dènge pasoku badha hui dhu bhelu. Ladhe ige aaꞌi dhèu dhu madhe, aaꞌi-aaꞌi ra ca kaboko nèti èpa kaboko nèti dhèu dhu pea ètu rai-haha.\x + \xo 6:8 \xt Yeskial 14:21\x* \s2 Segel ka lèmi — dhèu unu Lamatua tatae toke Na pamaꞌète lii langu si \p \v 9 Hèia Ana Kalèbho ne bhoke segel ka lèmi. Ka jaꞌa kèdhi samanga dhèu dhu ra pamadhe uru sèra ètu roꞌa mei korban. Ra pamadhe rèngu lula parcaya Ama Lamatua, aa ajꞌa-nori dhèu taruu lula-nèti Lii Holo-Nori Na. \v 10 Ra paꞌoo-parodha, peka na, “Oo Lamatua, Ama dhu kapai risi! Ama dhu mola-mèci! Jiꞌi parcaya ngaa dhu Lamatua peka-padhai. Te ngaa jiꞌi hudꞌi tatae dꞌai pèri lodꞌo hari, heka Lamatua pamaꞌète lii langu, sèna ka huku dhèu dhu pamadhe jiꞌi ètu rai-haha nèi?” \p \v 11 Ropa rèngu karèi rare sèmi èèna, hèia rèngu èci-èci ka abhu kodho pudhi robho dꞌai rai. Abhu dhu peka dènge ra, “Tatae hari ku ciki ooꞌe, toke miu tesa aaꞌi. Te abhu anga miu era dhu ra pamadhe sèmi miu kahèi.” \s2 Segel ka èna — mamadhe-mamopo ètu dedha-liru dènge rai-haha \p \v 12 Ka Ana Kalèbho ne bhoke segel ka èna. Kacaꞌa laa, jaꞌa ladhe kèdhi rai-haha ne opo kapai titu kèna. Hèia madha lodꞌo maroga kiu-kiu, nuka sèmi bèla mèdhi, aa hèru mea sama sèmi raa.\x + \xo 6:12 \xt Rai-haha Rupa Hiu 11:13, 16:18, Yesaya 13:10, Yoel 2:10,31, 3:15, Mateos 24:29, Markus 13:24-25, Lukas 21:25\x* \v 13 Hua hètu-hua hètu nèti dedha-liru bèbhe mai asa rai-haha, nuka sèmi hua ajꞌu hoa dhu kabhui, lula lèke ngèlu aae. \v 14 Hèia jaꞌa ladhe, na, liru mae bagi mi dua, ka lulu nuka sèmi dhèpi, toke ele. Aa ledhe-ledhe dènge pulu aaꞌi-aaꞌi ra gagedꞌo, toke ele nèti era ra.\x + \xo 6:14 \xt Yesaya 34:4, Rai-haha Rupa Hiu 16:20\x* \v 15 Ropa jꞌara se jꞌajꞌi, dhèu aaꞌi-aaꞌi ètu rai-haha, mulai nèti dhèu aae-dhèu kapai, komedhaa sordadꞌu, dhèu kaja-suꞌi, toke dꞌai ènu sèra, aaꞌi-aaꞌi ra madhaꞌu titu kèna. Ka rai lasi luꞌu ètu roꞌa-roꞌa loe, dènge sasanga-sasanga hadhu ètu ledhe.\x + \xo 6:15 \xt Yesaya 2:19, 21\x* \v 16 Dhèu sèra pua ledhe-ledhe aa hadhu aae sèra, peka na, “Saguru mere ka jiꞌi laa! Pahuni jiꞌi sèna ka Nèngu dhu madhèdi ètu dedha kadera paredha aae èèna, baku nèdhi jiꞌi. Aa Ana Kalèbho èèna huku ia ka jiꞌi.\x + \xo 6:16 \xt Hosea 10:8, Lukas 23:30\x* \v 17 Ira ii! Jiꞌi laho mae-mae le, te lodꞌo dꞌai mamadhe-mamopo kèna! Ama Lamatua dènge Ana Kalèbho èèna, neo dutu nanasa Rèngu mi dedha jiꞌi. Te ngaa èci sa bisa boe sili rare, hèia tatu madhe aaꞌi mèu-mèu!”\x + \xo 6:17 \xt Yoel 2:11, Meliaki 3:2\x* \c 7 \s1 Ama Lamatua tao cap mi 144.000 (cangasu èpa nguru èpa riho) dhèu \p \v 1 Hèia jaꞌa ladhe kèdhi ana pajuu Lamatua dhèu èpa puru mai nèti sorga, titu ètu èpa madha ngèlu ètu rai-haha ne, ho taha ngèlu. Ka ngèlu bisa boe tiu asa dꞌara dhasi, rai-dedha, dènge ajꞌu-ajꞌu.\x + \xo 7:1 \xt Yermia 49:36, Daniel 7:2, Sakaria 6:5\x* \v 2 Lamatua hia si koasa, ho ra paꞌele iie rai-dedha dènge dꞌara dhasi. Ka jaꞌa kèdhi hari ana pajuu dhu leo ca dhèu nèti sorga, mai nèti dhimu. Na mai nèti dènge cap Ama Lamatua dhu mamuri taa-taa. Hèia na rodhe mi ana pajuu dhèu èpa sèra, peka na, \v 3 “Mate ku! Baku paꞌele iie ku rai-dedha, do dꞌara dhasi, do ajꞌu sèra. Mate toke jiꞌi tao ngare ku cap mi katangarèi dhèu unu Lamatua sèra.”\x + \xo 7:3 \xt Yeskial 9:4, 6\x* \p \v 4 Èle èèna ka, rèngu peka dènge jaꞌa, na, ana pajuu ne tao le tadha mi dhèu unu Lamatua sèra. Dhèu sèra aaꞌi-aaꞌi ra 144.000 (cangasu èpa nguru èpa riho) dhèu, dhu mai nèti suku Israꞌel. Nuka: \q2 \v 5 nèti suku Yahuda, 12.000 (canguru dua riho) dhèu; \q2 suku Ruben, 12.000 dhèu; \q2 suku Gad, 12.000 dhèu; \q2 \v 6 suku Aser, 12.000 dhèu; \q2 suku Naftali, 12.000 dhèu; \q2 suku Manase, 12.000 dhèu; \q2 \v 7 suku Simeon, 12.000 dhèu; \q2 suku Lewi, 12.000 dhèu; \q2 suku Isaskar, 12.000 dhèu; \q2 \v 8 suku Sebulon, 12.000 dhèu; \q2 suku Yusuf, 12.000 dhèu; \q2 aa nèti suku Benyamin, 12.000 dhèu. \s1 Dhèu mola-mèci koa-kio Ama Lamatua dènge Ana Kalèbho \p \v 9 Èle èèna ka, jaꞌa kèdhi dhèu ae titu kèna, dhu ige kore boe. Rèngu mai nèti suku aaꞌi-aaꞌi, nèti udhu-rasa aaꞌi-aaꞌi, nèti kabarai aaꞌi-aaꞌi, aa nèti lii aaꞌi-aaꞌi ètu rai-haha. Rèngu pakaboko tangara asa kadera paredha, aa asa Ana Kalèbho kahèi. Dhèu sèra pake kodho pudhi, aa ra kèpe dènge rèu palam. \v 10 Ka aaꞌi-aaꞌi ra koa-kio, aku rèngu na, \q1 “Jiꞌi koa-kio Ama Lamatua jiꞌi, \q2 dhu madhèdi ètu kadera paredha Na. \q1 Jiꞌi dedꞌe padedha-dedha Ana Kalèbho ne kahèi! \q1 Rèngu seꞌe ka dhu pala mamuri hia jiꞌi. \q1 Rèngu seꞌe ka dhu bhoke jꞌara mamuri hia jiꞌi.” \p \v 11 Ropa padhai lii rare sèmi èèna, ana pajuu Lamatua nèti sorga dhu rai-reo rare kadera paredha ne, patitu kètu urutuu ra, toke rèhu dꞌai rai, tangare asa kadera paredha aae ne. Katua-katua dènge èpa badha aae sèra, tao madhutu sèmi èèna kahèi. Rèngu aaꞌi-aaꞌi ra pahaha iisi mi Ama Lamatua, \v 12 aa ra peka na, \q1 “Tareꞌa! Èèna tareꞌa-reꞌa! \q1 Jiꞌi koa-kio Ama Lamatua kahèi! \q1 Jiꞌi jꞌoka padedha-dedha kolongara Lamatua kahèi! \q2 Ngangee dènge lii padhai Lamatua, dhu lèke mola-mola. \q2 Koasa Lamatua dhu kapai risi eele. \q2 Aꞌèra Lamatua seli eele. \q1 Jiꞌi loe boe manèngi makasi mi Ama Lamatua. \q1 Jiꞌi loe boe pakabꞌua Lamatua. \q2 Lèke! Tareꞌa sèmi èèna!” \p \v 13 Ropa rèngu koa-kio rare sèmi èèna, hèia nèti 24 (dua nguru èpa) katua se, èci karèi jaꞌa, aku nèngu na, “Dhèu ae-ae dhu pake kodho pudhi se, èu tadha si, do? Rèngu se mai nèti mia?” \p \v 14 Te ngaa jaꞌa dhaa, peka na, “Aadꞌo, ama. Jaꞌa tadhe boe rèngu se, cee. Ama ka dhu tadhe risi.” \p Ka na peka dènge jaꞌa, aku nèngu na, “Rèngu se, dhèu dhu bhodho nèti dꞌara jꞌajꞌèra aae. \q1 Rèngu se, dhèu dhu pake le raa Ana Kalèbho ne, \q2 sèna ka rase mèdha-papake ra, \q2 aa tao papudhi kodho ra.\x + \xo 7:14 \xt Daniel 12:1, Mateos 24:21, Markus 13:19\x* \q1 \v 15 Nèti èèna ka, rèngu titu ètu madha kadera paredha Ama Lamatua. \q1 Mèu-mèda rèngu lalau-laloꞌo Lamatua ètu dꞌara Èmu Manèngi-Mangajꞌi Na. \q2 Lamatua dènge si taa-taa. \q2 Lamatua madhenge si taa-taa. \q1 \v 16 Pe rèngu reꞌa heka manganga. \q1 Pe rèngu koko-kamango heka. \q2 Pe madha lodꞌo pakèpu heka si. \q2 Pe kaꞌuri rèngu carici heka lèke lodꞌo pana.\x + \xo 7:16 \xt Yesaya 49:10\x* \q1 \v 17 Ana Kalèbho dhu padètu dènge kadera paredha èèna, \q1 Pe Nèngu ka jꞌajꞌi dhèu bata-magee kètu rèngu. \q1 Èèna na Nèngu ka eo nèti si, \q2 lasi rinu asa madha èi dhu nèti mamuri hia dhèu. \q1 Pe Lamatua saku eele sasusa ra, \q2 sèna ka ra tangi ia ka.”\x + \xo 7:17 \xt Lii Sodꞌa Koa-Kio 23:1-2, Yeskial 34:23, Yesaya 49:10, Yesaya 25:8\x* \c 8 \s1 Segel ka pidhu — ana pajuu Lamatua sèmi rare tèbhe pidhu bua \p \v 1 Hèia Ana Kalèbho ne bhoke segel ka pidhu. Kabèdhi laa, aaꞌi-aaꞌi ètu sorga kalau-karèto boe. Abhu boe lii èci sa, pe dꞌai catenga jam sa. \v 2 Ka jaꞌa ladhe kèdhi ana pajuu dhèu pidhu nèti sorga, titu taruu ètu madha Ama Lamatua, dhu paꞌèra lalau Ne. Rèngu èci-èci ka sèmi rare tèbhe ra. \p \v 3 Ka ana pajuu dhu leo ca dhèu, titu ètu madha mei era tunu raa ajꞌu hèu mèngi. Nèngu dhu nèdꞌu dènge mago hualaa cue, era isi raa ajꞌu hèu mèngi. Hèia ra hia ne raa ajꞌu hèu mèngi ae-ae, sèna ka na pabꞌali dènge lii manèngi-mangajꞌi nèti dhèu unu Ama Lamatua. Ka na nèti mago hualaa, ho tao sèmi korban dhu hèu mèngi, sèna ka laꞌe tèke asa dedha mei hualaa ètu madha kadera paredha aae.\x + \xo 8:3 \xt Amos 9:1, Kalua nèti Masir 30:1, 3\x* \v 4 Ka na tunu raa ajꞌu hèu mèngi ne. Hèia hèu mèngi na caꞌe asa madha Ama Lamatua, palere-lere dènge lii manèngi-mangajꞌi nèti dhèu unu Lamatua. \p \v 5 Èle èèna ka, ana pajuu ne nare ai nèti dedha mei ne, laꞌe tao asa dꞌara mago hualaa èèna. Hèia na pèci mago ne asa rai-haha. Kacaꞌa laa, jaꞌa ladhe kèdhi bela kacèbꞌa lolo aae nèti gꞌana-kariu ètu rai-haha. Ka lii tea maꞌète boe, aa rai opo kapai titu kèna.\x + \xo 8:5 \xt Atora nèti Ama-ama Agama 16:12, Yeskial 10:2, Kalua nèti Masir 19:16, Rai-haha Rupa Hiu 11:19, 16:18\x* \p \v 6 Èle ka, ana pajuu dhèu pidhu nèti sorga sèra, paꞌèra ho tiu tèbhe ra. \s2 Tiu tèbhe ka èci — ana aajꞌu kèpu-ladhu ai \p \v 7 Ropa ana pajuu ka èci tiu tèbhe na, hèia èjꞌi es aa ai pabꞌali dènge raa, sabhori mai asa rai-haha. Jꞌuꞌu aaꞌi-aaꞌi ètu mia-mia kèpu-ladhu ai. Ca era nèti tèlu era ètu rai-haha ne, kèpu-ladhu ai. Aa ca kaboko nèti tèlu kaboko ana aajꞌu ètu rai-haha ne, dhu kèpu-ladhu ai kahèi.\x + \xo 8:7 \xt Kalua nèti Masir 9:23-25, Yeskial 38:22\x* \s2 Tiu tèbhe ka dua — ngaa-ngaa ètu dꞌara dhasi madhe \p \v 8 Ropa ana pajuu ka dua tiu tèbhe na, ka mèdha èci sama sèmi ledhe aae cue dhu heo robhe-robhe, pèci laꞌe asa dꞌara dhasi, toke ca era nèti tèlu era ètu dꞌara dhasi jꞌajꞌi raa. \v 9 Hèia ca kaboko nèti tèlu kaboko badha ètu dꞌara dhasi, madhe aaꞌi mèu-mèu. Ca kaboko nèti tèlu kaboko kapa aaꞌi-aaꞌi ètu dꞌara dhasi, laho eele aaꞌi si. \s2 Tiu tèbhe ka tèlu — èi jꞌajꞌi pèdꞌu \p \v 10-11 Ropa ana pajuu ka tèlu tiu tèbhe na, hèia nèti dedha-liru hua-hètu aae cue bèbhe mai, nuka sèmi obꞌo kapai aae èci dhu heo. Hua-hètu ne, ngara na ‘Pèdꞌu’. Ropa na bèbhe mai, èi loko dènge madha èi, jꞌajꞌi pèdꞌu. Hèia nèti dhèu dhu rinu, ae ka dhu madhe. Ladhe sèmi loko dènge èi madha ètu rai-haha ne hagꞌe mi tèlu, na, ca hagꞌe jꞌajꞌi pèdꞌu.\x + \xo 8:10-11 \xt Yesaya 14:12, Yermia 9:15\x* \s2 Tiu tèbhe ka èpa — madha lodꞌo, hèru dènge hua-hètu maroga \p \v 12 Hèia ana pajuu ka èpa tiu tèbhe na. Kacaꞌa laa, madha lodꞌo, hèru dènge hua-hètu lèke hake, hèia maroga. Ladhe re mèu, maroga èpa jam, lula madha lodꞌo heo iia heka. Aa ladhe re mèda, maroga kiu-kiu èpa jam kahèi, lula hèru dènge hua-hètu heo iia heka kahèi.\x + \xo 8:12 \xt Yesaya 13:10, Yeskial 32:7, Yoel 2:10,31, 3:15\x* \p \v 13 Èle ka, jaꞌa doa kètu, ka ladhe kèdhi manea luji ciꞌu dhu lela dedha titu kèna. Na parodha, peka na, “Kasian! Kasian! Bèli-camèdꞌa jꞌajꞌèra kapai lèke dhèu aaꞌi-aaꞌi dhu mamuri ètu rai-haha. Te ana pajuu dhèu tèlu era, dhu tiu mèka tèbhe ra.” \c 9 \s2 Tiu tèbhe ka lèmi — kabara pajꞌèra dhèu rai-haha \p \v 1 Èle èèna ka, ana pajuu ka lèmi tiu tèbhe na. Hèia jaꞌa kèdhi hua-hètu cue bèbhe asa rai-haha. Ra pangèdꞌu hua-hètu ne gagoe èci, ho na bhoke babèdho roꞌa jꞌajꞌèra dhu marèma na dènge boe too. \v 2 Lodꞌo na bhoke nare babèdho roꞌa ne, kacaꞌa laa sèbꞌu dhu mèdhi guru-guru kalua mai, nuka sèmi sèbꞌu ai naꞌe jꞌami. Sèbꞌu ne kalua mai dhu kahore-kahore, caꞌe laꞌe asa dedha, ka dedha-liru dènge madha lodꞌo maroga.\x + \xo 9:2 \xt Lii Lolo dhu Uru Tèka 19:28\x* \v 3 Hèia kabara ae titu kèna, lela nèti dꞌara sèbꞌu ai ne, ka bèbhe asa rai-haha. Ama Lamatua dhu pangèdꞌu le koasa mi rèngu, sama sèmi karakarai.\x + \xo 9:3 \xt Kalua nèti Masir 10:12-15\x* \v 4 Te ngaa Ama Lamatua peka dènge si, ho baku paꞌele iie jꞌuꞌu, ajꞌu-ajꞌu, dènge ana aajꞌu ètu rai-haha. Te ngaa ra hudꞌi pajꞌèra ku dhèu dhu dènge boe tadha Lamatua ètu katangarèi ra.\x + \xo 9:4 \xt Yeskial 9:4\x* \v 5 Lamatua soro tèke kabara se pajꞌèra dhèu sèra toke dꞌai lèmi hèru, te ngaa bisa boe pamadhe si. Dhodhoka tao papèdꞌa di, sama sèmi karakarai tèpu. \v 6 Ètu dꞌara lèmi hèru èèna, rarii aa jꞌèra titu kèna, toke ra manèngi madhe. Masi ka sèmi èèna, ra madhe boe.\x + \xo 9:6 \xt Ayub 3:21, Yermia 8:3\x* \p \v 7 Jaꞌa ladhe rupa kabara se sama sèmi jara pamusu. Rèngu pake solo kapala musu dhu tao nèti hualaa. Rèhu ra sama sèmi rèhu dhèu.\x + \xo 9:7 \xt Yoel 2:4\x* \v 8 Rèu kètu ra madhera èci èèna ka dènge rèu kètu dhèu bhèni. Ngutu ra mariu sèmi ngutu singa.\x + \xo 9:8 \xt Yoel 1:6\x* \v 9 Rèngu se oe sèmi pake kodho bèsi ètu sangasa ra. Lii kahaku èla ra mèdhu sama sèmi jara sordadꞌu ae titu kèna dhu ère kareta pamusu ra.\x + \xo 9:9 \xt Yoel 2:5\x* \v 10 Rèu lai ra èra titu kèna, aa dhu dènge raco nuka sèmi raco karakarai. Rèngu se abhu koasa, ho pajꞌèra dhèu pake raco ra, toke dꞌai lèmi hèru. \v 11 Dhèu aae kabara se, nuka kètu nèti rèngu aaꞌi-aaꞌi dhu ra babège si nèti dꞌara roꞌa jꞌajꞌèra dhu dènge boe too-lane. Ngara na ètu dꞌara lii Ibrani, \it Abadon\it*, aa madhutu lii Yunani, \it Apolion\it*. Sasoa na, “Dhu dꞌèi paꞌele iie”. \p \v 12 Dènge jꞌara neꞌe, seli le jꞌajꞌèra ka èci. Te ngaa baku pamudꞌe! Te dua jꞌajꞌèra dhu leo era, dhu bèli-camèdꞌa jꞌajꞌi hari. \s2 Tiu tèbhe ka èna — tèlu rupa jꞌajꞌèra ètu rai-haha \p \v 13 Ka ana pajuu ka èna tiu tèbhe na. Hèia jaꞌa kèdhi mei hualaa, era dhu pake tunu raa ajꞌu hèu mèngi, dhu patangara dènge Lamatua. Ka lii èci kalua nèti èpa tadhu ètu kabicu mei èèna,\x + \xo 9:13 \xt Kalua nèti Masir 30:1-3\x* \v 14 ho peka dènge ana pajuu dhu heka tiu nare tèbhe na, “Abhu ana pajuu dhèu èpa, dhu nèbhu nare sange neꞌe lèke èki ètu dꞌara loko aae èci, dhu ngara na Efrat. Lamu patabuli eele si!” \v 15 Hèia laꞌe patabuli si, sèna ka ana pajuu èpa se lasi pamadhe dhèu, dhu lèke dènge tèu na, hèru na, lodꞌo na, dènge jam na, dhu Lamatua pamaꞌète nare le. Ladhe èdhi bagi dhèu aaꞌi-aaꞌi ètu rai-haha ne mi tèlu kaboko, na, dhu madhe, ca kaboko. \v 16 Rèngu peka dènge jaꞌa, na, sordadꞌu ana pajuu dhu caꞌe jara pamusu sèra aaꞌi-aaꞌi ra, dua ngasu juta dhèu. \v 17 Hèia jaꞌa ladhe kèdhi sordadꞌu dènge jara ra. Sordadꞌu se dhu pake kodho bèsi paꞌabhe sangasa ra. Kodho se nuka, dhu mea gèu-gèu, mangèru kaleꞌe, dènge karara oe sèmi èi nasu. Rupa kètu jara se, sama sèmi kètu singa. Nèti hèbꞌa jara se, kalua ai, sèbꞌu, aa èi nasu, \v 18 ho hia jꞌajꞌèra tèlu rupa asa rai-haha, toke dhèu ètu rai-haha ne madhe aaꞌi ca kaboko nèti tèlu kaboko. \v 19 Èle èèna, hèia jara se lasi pajꞌèra dhèu pake hèbꞌa dènge rèu lai ra. Ètu rèu lai ra, abhu kètu sèmi kètu mege. \p \v 20 Te ngaa abhu dhèu cahagꞌe ètu rai-haha, dhu ra pamadhe boe nèti jꞌajꞌèra seꞌe. Masi ka sèmi èèna, rèngu neo boe tèke eele bhabhelu-katubꞌa ra. Rèngu sogo-tagu taruu nidhu aa mèdha-panyau dhu ra tao nèti hualaa, doi pudhi, tabaga, hadhu, dènge ajꞌu. Masi ka mèdha se bisa boe rèdhi ngaa-ngaa, bisa boe tadèngi ngaa-ngaa, aa bisa boe kako, te ngaa ra loe boe sogo-tagu si.\x + \xo 9:20 \xt Lii Sodꞌa Koa-Kio 115:4-7, 135:15-17, Daniel 5:23\x* \v 21 Dhèu seꞌe roꞌo boe loe kahèi nèti sasala dhu leo, nuka sèmi pamadhe dhèu, pake naꞌi nidhu, tao jꞌara karehe dènge dhèu dhu jꞌajꞌi boe dhèu èmu-kamali ra, aa manaꞌu pagogo-pagero. \c 10 \s1 Ana pajuu nèti sorga dhu nèdꞌu dènge lalulu sasuri iiki \p \v 1 Hèia jaꞌa ladhe kèdhi ana pajuu Lamatua dhu kapai èci puru mai nèti sorga. Raꞌi-liru sarimu nare ngiꞌu na. Kètu na dhu poi dènge saroo. Rèhu na heo sama sèmi madha lodꞌo, aa haga na heo èci èèna ka dènge heo ai. \v 2 Nèngu ne kèpe dènge lalulu sasuri iiki, dhu bhoke tèke. Na titu, haga gꞌana na ètu dꞌara dhasi, haga kariu na ètu dedha-rai. \v 3 Hèia na paꞌoo-parodha, sèmi lii taraa singa. Ropa na paꞌoo-parodha nare, hèia dꞌoro lii pagodꞌo-godꞌo pidhu hari. \v 4 Ropa dꞌoro lii, ka jaꞌa neo suri lii padhai ra. Te ngaa jaꞌa tadèngi lii èci nèti sorga, peka na, “Èu baku lolo dènge dhèu lii padhai lula-nèti pidhu dꞌoro seꞌe! Mage mu suri ngaa-ngaa kahèi.” \p \v 5 Ka ana pajuu dhu titu haga calaa ètu dedha-rai, aa haga calaa ètu dꞌara dhasi èèna, jꞌoka ai gꞌana na asa dedha-liru, \v 6 hèia na subha, peka na, “Lii dhu jaꞌa peka ne, lèke tareꞌa! Jaꞌa subha dènge kolongara Ama Lamatua, lula Nèngu ka dhu taa-taa! Nèngu ka dhu pajꞌajꞌi liru dènge rai-haha, aa isi ra aaꞌi-aaꞌi. Nanene paie-iie! Lodꞌo dhu èdhi tatae èèna, mamai na oe dètu le. \v 7 Te ladhe ana pajuu Lamatua ka pidhu èèna neo tiu tèbhe na, pe Lamatua tao madhutu ngaa dhu uru èèna dhèu dhae reꞌa mèka. Te ngaa, ngaa dhu Na neo tao ne, Na peka le dènge dhèu rèti lii padhai Na dhu lalau-laloꞌo Ne. De nanene paie-iie, te lii padhai Jaꞌa ne lèke tareꞌa.”\x + \xo 10:7 \xt Kalua nèti Masir 20:11, Lole Hari Jꞌara-jꞌara Mamuri 32:40, Daniel 12:7, Amos 3:7\x* \p \v 8 Ka lii dhu jaꞌa tadèngi nèti dedha-liru èèna, peka hari dènge jaꞌa, aku nèngu na, “Yohanis, lamu ka asa ana pajuu nèti sorga nèi, dhu titu haga na calaa ètu rai-dedha, aa calaa ètu dꞌara dhasi. More nèti kacui-aai na, lalulu sasuri iiki dhu bhoke tèke èèna.” \p \v 9 Hèia jaꞌa laku dènge ka asa ana pajuu ne, manèngi kore sasuri iiki èèna. Ka na lii dènge jaꞌa, aku nèngu na, “More ho muꞌa ka! Èèna na dꞌara hèbꞌa èu, rasa kee nuka sèmi dhua nasu oni, te ngaa ètu dꞌara kabake èu, rasa pèdꞌu.” \p \v 10 Ropa na padhai lii nare sèmi èèna, ka jaꞌa sèmi kore sasuri iiki èèna nèti kacui-aai na. Hèia jaꞌa kuꞌe dènge ka. Ètu dꞌara hèbꞌa jaꞌa ne kee sèmi dhua nasu oni. Te ngaa ropa jaꞌa dhèle, jaꞌa rasa na ètu dꞌara kabake jaꞌa pèdꞌu.\x + \xo 10:10 \xt Yeskial 2:8—3:3\x* \p \v 11 Ka abhu dhu pua jaꞌa, peka na, “Èu hudꞌi lamu hari ku, ho peka dènge ka ngaa dhu bèli-camèdꞌa Lamatua neo tao ètu rai-haha. Peka jꞌara-jꞌara dhu bèli-camèdꞌa jꞌajꞌi mi dhèu aae aaꞌi-aaꞌi, mi dhèu nèti suku aaꞌi-aaꞌi, nèti udhu-rasa aaꞌi-aaꞌi, aa dènge nèti lii aaꞌi-aaꞌi ètu rai-haha.” \c 11 \s1 Dhèu rèti lii padhai Ama Lamatua dhèu dua dhu kapai risi \p \v 1 Hèia ra jꞌole hia jaꞌa ajꞌu aꞌuku calaa dhu madhera nuka sèmi tatea. Ka Ama Lamatua paredha jaꞌa, peka na, “Yohanis, lamu ho uku Èmu Kapua Manèngi-Mangajꞌi Jaꞌa dènge mei sogo-tagu na ètu kota Yerusalem. Aa ige dhèu-dhèu dhu sabajꞌa ètu dꞌara Èmu èèna.\x + \xo 11:1 \xt Yeskial 40:3, Sakaria 2:1-2\x* \v 2 Te ngaa madha Èmu Manèngi-Mangajꞌi èèna, mage mu uku, te era èèna dhu hagꞌe eele le hia suku-suku leo dhu tadhe boe Jaꞌa. Èèna na rèngu mai jꞌajꞌèli leli ho pakajꞌalu kota Jaꞌa ne, dꞌai tèlu tèu dènge cabèka (nuka, 1.260 [ca riho dua ngasu èna nguru] lodꞌo).\x + \xo 11:2 \xt Lukas 21:24\x* \v 3 Pe Jaꞌa pua dhèu Jaꞌa dhèu dua lasi asa era èèna, sèna ka rèti lii padhai Jaꞌa. Dhèu dua se pake mèdha sasusa, aa ra lole lii moa nèti Jaꞌa, toke èle 1.260 (ca riho dua ngasu èna nguru) lodꞌo èèna.” \p \v 4 Sakaria, ca dhèu nèti lii padhai Lamatua, dhu suri mema le nèti uru ka, lula-nèti dhèu dua se. Na pakasame sèmi ajꞌu saitun dua kapua, aa era tatèke labhu dua, dhu patitu tangare asa Ama Lamatua, dhu jꞌajꞌi Kètu mi dhèu aaꞌi-aaꞌi ètu rai-haha.\x + \xo 11:4 \xt Sakaria 4:3,11-14\x* \v 5 Ladhe dhèu neo pajꞌèra dhèu dua dhu rèti lii padhai Lamatua, èèna na ai bhodho nèti dꞌara hèbꞌa ra, ho pakèpu aaꞌi musu ra. Dènge jꞌara sèmi neꞌe, dhèu dhu neo pajꞌèra si, tatu madhe. \v 6 Lodꞌo dua ra jꞌajꞌi dhèu rèti lii padhai Lamatua ètu rai-haha ne, Lamatua pangèdꞌu ra koasa ho ra bisa taha èjꞌi, koasa sèna ka tao madha èi jꞌajꞌi raa, aa koasa ho adꞌu-ue rupa-rupa mamadhe-mamopo ètu rai-haha, madhutu dadꞌèi ra.\x + \xo 11:6 \xt 1 Dhèu Aae sèra 17:1, Kalua nèti Masir 7:17-19, 1 Samuel 4:8\x* \p \v 7 Lodꞌo dꞌai èle sasabꞌa-laꞌa ra, èèna na badha bhelu ciꞌu bhodho mai nèti roꞌa jꞌajꞌèra dhu dènge boe too-lane. Badha neꞌe labꞌa rèngu dua ra, toke na segi si, aa na pamadhe dua ra.\x + \xo 11:7 \xt Daniel 7:7, Rai-haha Rupa Hiu 13:5-7, 17:8, Daniel 7:21\x* \v 8-9 Dènge jꞌara neꞌe, dua ra madhe ètu kota kapai, dhu uru èèna era dhèu paku pamadhe Lamatua rèngu ètu ajꞌu palolo-palèbha. Te kota neꞌe jꞌajꞌi le kota bhelu, sèmi kota Sodom dènge rai Masir uru èèna. Èèna na, dhèu core eele ngiꞌu aae dua ra, toke dꞌai tèlu lodꞌo dènge ca èta. Ka dhèu-dhèu nèti suku aaꞌi-aaꞌi, nèti udhu-rasa aaꞌi-aaꞌi, aa dènge nèti kabarai aaꞌi-aaꞌi ra, mai lingu. Dhèu se roꞌo boe hia ijin ho padhane si,\x + \xo 11:8-9 \xt Yesaya 1:9-10\x* \v 10 lula ra karejꞌe laladhe ngiꞌu aae dhèu dua se, dhu mai lalai ngangee dhèu ae ètu rai-haha ne. Ka dhèu se aaꞌi-aaꞌi ra tao pesta, aa ra paꞌadhu hadia èci dènge èci. \p \v 11 Te ngaa ropa èle tèlu lodꞌo dènge ca èta, hèia Ama Lamatua hia si aꞌae, ka dua ra mamuri hari. Hèia dhèu-dhèu dhu ladhe rèdhi si, madhaꞌu toke isi ra rèbha-rèbha.\x + \xo 11:11 \xt Yeskial 37:10\x* \v 12 Ka dhèu dua se tadèngi lii dhu mèdhu èci nèti dedha-liru pua ra, peka na, “Dua mi caꞌe ka asa neꞌe mai!” Hèia dua ra caꞌe asa dedha-liru lasi dènge raꞌi-liru dhu sarimu nare si. Ropa rèdhi sèmi èèna, ka musu ra malaa koꞌa-koꞌa sène.\x + \xo 11:12 \xt 2 Dhèu Aae sèra 2:11\x* \v 13 Kacaꞌa laa, rai opo dhu kapai titu kèna. Ladhe ige èmu aaꞌi-aaꞌi ètu dꞌara kota, nèti canguru èmu, dhu guri, cue. Aa dhèu dhu madhe, pidhu riho dhèu. Dhu madhe boe, ra madhaꞌu bia. Te ngaa rèngu èèna na pakabꞌua kahèi kolongara Ama Lamatua, lula Nèngu ka dhu nèdꞌu paredha ètu sorga.\x + \xo 11:13 \xt Rai-haha Rupa Hiu 6:12, 16:18\x* \p \v 14 Dènge sèmi neꞌe, jꞌajꞌèra ka dua seli le. Te ngaa baku pamudꞌe! Te calaka ka tèlu oe mai kèna. \s2 Tiu tèbhe ka pidhu — Ama Lamatua dènge Yesus Kristus rèdꞌu paredha ètu rai-haha \p \v 15 Hèia ana pajuu Lamatua ka pidhu tiu tèbhe na. Kacaꞌa laa, jaꞌa tadèngi lii ae-ae nèti sorga, dhu peka na, \q1 “Limuri ne, dhu rèdꞌu paredha ètu rai-haha, \q2 dhodhoka Ama Lamatua dènge Kristus, \q3 nuka Dhèu dhu Lamatua hagꞌe nare karèi nèti uru ka mai. \q2 Èèna na Lamatua nèdꞌu paredha taa-taa, sama sèmi Dhèu Aae.”\x + \xo 11:15 \xt Kalua nèti Masir 15:18, Daniel 2:44, 7:14,27\x* \p \v 16 Ka 24 (dua nguru èpa) katua dhu madhèdi ètu dedha kadera paredha ètu madha Ama Lamatua, tadèngi lii èèna kahèi. Hèia ra patitu kètu urutuu, toke rèhu ra dꞌai rai, ka ra koa-kio Ama Lamatua, \v 17 aa sodꞌa, peka na, \q1 “Oo Ama Lamatua! \q1 Kètu jiꞌi! \q1 Ama Lamatua jiꞌi! \q2 Lamatua ka dhu paredha aaꞌi-aaꞌi. \q2 Lamatua ka dhu koasa nare aaꞌi. \q1 Lamatua ka dhu karèi nèti uru ka mai. \q1 Lamatua ka dhu deo neꞌe ne. \q1 Jiꞌi manèngi makasi mi Lamatua, \q2 Lula Ama pake le koasa Mu dhu kapai risi, \q3 sèna ka mèdꞌu paredha ètu rai-haha. \q1 \v 18 Te ngaa dhèu nèti suku-suku nasa titu kèna, \q2 lula rèngu roꞌo boe madhutu Lamatua. \q1 Te ngaa limuri ne, Lamatua nasa kahèi, \q2 lula rèngu roꞌo boe tadhe Ne. \q1 Limuri ne, dꞌai le lodꞌo na, \q2 sèna ka Lamatua huku dhèu dhu pusi-pahae boe Ne. \q1 Limuri ne, dꞌai le lodꞌo na, \q2 ho Lamatua palaho dhèu dhu palaho dhèu leo. \q1 Limuri ne, dꞌai le lodꞌo na, \q2 ho Lamatua parisa lii langu dhèu madhe. \q1 Limuri ne, dꞌai le lodꞌo na, \q2 ho Lamatua bꞌae-bajꞌa èi kabhèsu dhèu sabꞌa Na. \q2 Nuka: dhèu rèti lii padhai Lamatua, \q2 dènge dhèu unu Lamatua, \q3 Ana iiki-dhèu kapai, dhèu ngèru-dhèu heka. \q1 Lamatua bꞌae rui-jꞌajꞌèra mi dhèu aaꞌi-aaꞌi ra, \q2 dhu pakabꞌua kolongara Na.”\x + \xo 11:18 \xt Lii Sodꞌa Koa-Kio 2:5, 110:5, 115:13\x* \p \v 19 Èle èèna ka, jaꞌa ladhe kèdhi babèdho Èmu Manèngi-Mangajꞌi Lamatua ètu sorga, dhu conge tèke. Ka jaꞌa kèdhi boaraka dhu uru èèna era tèke lii paredha Ama Lamatua dhu suri ètu lei hadhu. Hèia bela kacèbꞌa lolo aae nèti haa, nèti dhimu, dꞌoro lii pagodꞌo-godꞌo, rai-haha ne karedha, dènge èjꞌi es hadhu dhu bia, kabhui mai nèti dedha-liru.\x + \xo 11:19 \xt Rai-haha Rupa Hiu 8:5, 16:18, 16:21\x* \c 12 \s1 Mege naga pamusu dènge dhèu bhèni aa dènge ana na \p \v 1 Ka cagꞌagꞌa laa, jaꞌa kèdhi tadha èci dhu kapai titu kèna cèu ètu dedha-liru, dhu dhèu dhae rèdhi mèka ca tèka sa. Tadha ne, nuka sèmi: bhèni ca dhèu dhu ngiꞌu na pahutu dènge madha lodꞌo. Hèru jꞌajꞌi mi era pacapa haga na. Nèngu pake solo dhèu aae, dhu dènge hua-hètu canguru dua bua. \v 2 Bhèni ne dènge babia, ka dhu tangi, te abhu le tadha ho nara iisi. \p \v 3 Kacaꞌa laa, jaꞌa kèdhi hari tadha èci dhu kapai aae, dhu cèu ètu dedha-liru kahèi. Tadha ne, nuka mege naga mea ciꞌu dhu kapai. Kètu na pidhu, aa tadhu na canguru bua. Ètu kètu na sèra, dhu pake solo dhèu aae.\x + \xo 12:3 \xt Daniel 7:7\x* \v 4 Na pake rèu lai na, ho saku eele hua-hètu ca kaboko nèti tèlu kaboko ètu dedha-liru. Hèia na core hua-hètu se asa rai-haha. Ka laꞌe titu ètu madha bhèni ne, na tatae toke bhèni ne nara iisi. Te na neo dhèle dènge ka ana nèti bhèni ne.\x + \xo 12:4 \xt Daniel 8:10\x* \v 5 Hèia bhèni ne nara iisi Ana Mone ca dhèu. Te ngaa ana pajuu Ama Lamatua ca dhèu nèti sorga, mai parame nare Ana ne, ka rai nèti asa Lamatua, sèna ka nèdꞌu paredha sama-sama dènge Ama Lamatua ètu sorga. Te bèli-camèdꞌa Ana ne paredha suku aaꞌi-aaꞌi ètu rai-haha dènge koasa dhu kapai risi eele.\x + \xo 12:5 \xt Yesaya 66:7, Lii Sodꞌa Koa-Kio 2:9\x* \v 6 Te ngaa bhèni ne rai laꞌe asa dꞌara mamoo èci dhu Lamatua tao tèke hia ne. Pe ra ladhe-leru ne, toke tèlu tèu dènge ca èta, (nuka, 1.260 [ca riho dua ngasu èna nguru] lodꞌo). \s2 Mikael pamusu dènge mege naga ètu sorga \p \v 7 Èle èèna ka, jꞌajꞌi pamusu aae ètu sorga. Ana pajuu Ama Lamatua nèti sorga, dènge kapala musu ra Mikael, labꞌa mege naga dènge ana pajuu na.\x + \xo 12:7 \xt Daniel 10:13,21, 12:1, Yudas 9\x* \v 8 Ka Mikael si segi mege naga ne dènge ana pajuu na sèra. Èle ka, ra kai mege naga ne dènge ana pajuu na sèra, ho pea ia ka ètu sorga. \v 9 Nèti èèna ka, ra bhabhoo eele si nèti sorga, hèia core si asa rai-haha. Mege naga ne, nuka dhèu aae nidhu, dhu ngara na ‘Lamatua nidhu’. Karèi nèti uru ka, nèngu neꞌe ka dhu leko-monya dhèu ho adꞌu-ue sasala.\x + \xo 12:9 \xt Lii Lolo dhu Uru Tèka 3:1, Lukas 10:18\x* \v 10 Hèia jaꞌa tadèngi hari lii dhu mèdhu èci nèti dedha-liru, peka na, \q1 “Uru èèna, mege naga neꞌe ka dhu titu dhii-dhii ètu madha Ama Lamatua. \q2 Sasabꞌa nèngu, nuka pèci sasala asa aꞌari èdhi, dhèu parcaya sèra. \q3 Na loe boe galaa si mèu-mèda. \q1 Te ngaa limuri ne, ra bhabhoo eele ne nèti sorga. \q1 De limuri ne aaꞌi-aaꞌi tesa le. \q2 Te dꞌai lodꞌo na kèna, sèna ka Lamatua hia mamuri mi dhèu rai-haha. \q1 Limuri ne Lamatua nèdꞌu le paredha dènge koasa Na dhu kapai. \q2 Aa Na dedꞌe le Kristus, \q3 Dhèu dhu hagꞌe nare ho jꞌajꞌi Dhèu Aae dhu paredha suku aaꞌi-aaꞌi ra.\x + \xo 12:10 \xt Ayub 1:9-11, Sakaria 3:1\x* \q1 \v 11 Aꞌari èdhi sèra ka dhu segi mege naga èèna, dhu uru èèna pèci sasala mi rèngu, \q2 lula raa Ana Kalèbho dhu suti sèna ka saku eele sasala-sasigo ra. \q1 Aꞌari èdhi segi ne kahèi, \q2 lula rèngu bani lole Lii Holo-Nori Lamatua. \q1 Masi ka dhèu nasa ho neo pamadhe si, \q2 te ngaa ra bege boe. \q1 \v 12 De aaꞌi-aaꞌi dhu mamuri ètu sorga hudꞌi karejꞌe-karae ku! \q1 Te ngaa aaꞌi-aaꞌi dhu mamuri ètu rai-haha hudꞌi bori paꞌèra ku, \q2 lula mamadhe-mamopo oe bèbhe mai lèke miu. \q2 Dhèu aae nidhu puru mai le ètu talora aae miu. \q1 Nèngu nasa titu kèna, \q2 lula neꞌa, na, lodꞌo ho nèngu tao bhabhelu, oe èle kèna!” \s2 Mege naga patangi-tenge bhèni èèna ètu rai-haha \p \v 13 Ropa mege naga neꞌa, na, nèngu dhu ra core le asa rai-haha, ka laꞌe dènge tenge bhèni dhu nara iisi Ana èèna, ho neo pajꞌèra ne. \v 14 Te ngaa ra hia bhèni ne èla dua, nuka sèmi èla manea luji, sèna ka na lela laꞌe luꞌu asa dꞌara mamoo dhu pakajꞌèu nèti mege naga. Ètu era nèi, ra ladhe-leru ne, toke tèlu tèu dènge ca èta.\f + \fr 12:14 \ft Alkitab lii Yunani uru tèka, suri peka na, “ca lodꞌo, dua lodꞌo, dènge caꞌèta lodꞌo”. Lii seꞌe, sama sèmi ètu sasuri \ft \+it Daniel\+it* 7:25, 12:7. Lodꞌo èèna, nuka 42 (èpa nguru dua) hèru, do, 1.260 (ca riho dua ngasu èna nguru) lodꞌo ètu fasal 11:2-3.\f* \v 15 Ropa nèdhi nare sèmi èèna, hèia mege naga ne sabhuu èi, nuka sèmi èi aae lala, ho neo hae nèti bhèni ne. \v 16 Te ngaa rai-haha bara bhèni ne, dènge jꞌara pacangange rai, ho dhèla aaꞌi mèu-mèu èi ne, dhu kalua nèti dꞌara hèbꞌa mege naga, sèna ka baku dꞌai bhèni ne. \v 17 Ka mege naga ne nasa titu kèna dènge bhèni ne. Hèia laꞌe pamusu dènge ana-ana leo nèti bhèni ne, nuka dhèu-dhèu dhu madhutu lii paredha Ama Lamatua, aa dhu loe boe nèti peka-padhai Lii Lolo Beꞌa lula-nèti Yesus. \v 18 Èle èèna ka, mege naga ne laꞌe titu ka ètu sebhe dhasi, dènge kadhi ngutu kèru-kèru. \c 13 \s1 Badha bhelu dhu kalua nèti dꞌara dhasi \p \v 1 Hèia jaꞌa kèdhi badha bhelu ciꞌu dhu kalua nèti dꞌara dhasi. Badha ne, kètu na pidhu, aa tadhu na canguru. Ètu kolo tadhu na sèra, dhu pake solo dhèu aae. Ètu kètu na sèra, dhu suri lii-lii pakarehe Ama Lamatua.\x + \xo 13:1 \xt Daniel 7:3, Rai-haha Rupa Hiu 17:3,7-12\x* \v 2 Ngiꞌu na, sama sèmi meo aasu. Haga na, èci èèna ka dènge haga kiu aau. Hèbꞌa na sèmi hèbꞌa singa. Mege naga èèna pangèdꞌu koasa na mi badha bhelu ne, ho madhèdi ètu dedha kadera paredha, aa pake koasa na aaꞌi-aaꞌi.\x + \xo 13:2 \xt Daniel 7:4-6\x* \v 3 Ètu kètu èci nèti badha bhelu ne, abhu era hisu aae èci, nuka sèmi dhu ra pare ne ka oe madhe, te ngaa madhe boe. Dhèu aaꞌi-aaꞌi ètu rai-haha ne malaa, ropa ladhe rèdhi aꞌèra na, ka dhèu se madhutu ne. \v 4 Dhèu se pahaha iisi ra mi mege naga ne, dènge dedꞌe padedha-dedha ne nuka sèmi Lamatua, lula mege ne ka dhu pangèdꞌu koasa na mi badha bhelu èèna. Dhèu sèra koa-kio kahèi badha bhelu ne, peka na, “Nèngu ne kapai titu kèna! Abhu boe èci sa dhu bisa segi ne!” \p \v 5 Ama Lamatua soro tèke badha bhelu ne, sèna ka na padedha iisi na, aa padhai lii pakarehe Lamatua. Hia ne ijin kahèi, ho nèdꞌu paredha toke dꞌai tèlu tèu dènge ca èta (nuka 42 [èpa nguru dua] hèru). \v 6 Nèti èèna ka, na padhai lii pamanahu kolongara Ama Lamatua, dènge pakarehe kolongara dhèu-dhèu unu Lamatua dhu pea ètu sorga.\x + \xo 13:6 \xt Daniel 7:8,25, 11:36\x* \v 7 Ama Lamatua soro tèke ne kahèi, ho pamusu labꞌa dhèu-dhèu unu Lamatua, toke na segi. Na abhu koasa kahèi, sèna ka paredha suku aaꞌi-aaꞌi, udhu-rasa aaꞌi-aaꞌi, lii aaꞌi-aaꞌi, aa kabarai aaꞌi-aaꞌi ètu rai-haha ne.\x + \xo 13:7 \xt Daniel 7:21\x* \v 8 Nèti èèna ka, dhèu aaꞌi-aaꞌi ètu rai-haha ne, sogo-tagu badha bhelu èèna, nuka rèngu aaꞌi-aaꞌi dhu ngara ra suri boe ètu dꞌara Sasuri Ana Kalèbho. Uru èèna dhèu pamadhe Ana Kalèbho èèna, te ngaa Lamatua pamamuri hari Ne. Lodꞌo Ama Lamatua pajꞌajꞌi mèka rai-haha ne, Nèngu dhu suri nare le ngara-ngara nèti dhèu parcaya aaꞌi-aaꞌi ra ètu dꞌara sasuri Na. Dhu peka na, pe rèngu sèra ka dhu unu mamuri taa-taa, toke dꞌai mia-mia dènge Nèngu.\x + \xo 13:8 \xt Lii Sodꞌa Koa-Kio 69:29\x* \q1 \v 9 “Nanene paie-iie! \q1 \v 10 Ladhe Lamatua pamaꞌète nare le, dhèu cee ka dhu hudꞌi lèke kèpe, \q2 pe ra kèpe rare ne. \q1 Aa ladhe Lamatua pamaꞌète nare le, dhèu cee ka dhu hudꞌi madhe ku dènge samala, \q2 pe ra pamadhe nèngu pake samala kahèi.” \p Nèti èèna ka, dhèu-dhèu unu Lamatua baku hari kabodho, te èèna hia ra tebho ho madhutu taruu dènge parcaya Na taa-taa!\x + \xo 13:10 \xt Yermia 15:2, 43:11\x* \s1 Badha bhelu dhu bhodho nèti rai-haha \p \v 11 Èle, hèia jaꞌa kèdhi badha bhelu dhu leo ciꞌu, bhodho nèti rai-haha. Tadhu na dua, nuka sèmi tadhu kahibꞌi-kalèbho. Lii na nuka sèmi lii mege naga. \v 12 Nèngu nèti lii padhai lamatua na, nuka badha bhelu dhu uru èèna, dhu lèke pare ka oe madhe. Na abhu koasa nèti lamatua na, sèna ka na laka-seti dhèu rai-haha aaꞌi-aaꞌi ho sogo-tagu lamatua na. \v 13 Nèngu tao tadha-tadha malaa dhu kapai kahèi, toke na bisa papuru ai nèti dedha-liru, ètu madha dhèu ae-ae. \v 14 Dènge jꞌara sèmi neꞌe, ka badha bhelu ka dua ne, pake koasa nèti lamatua na, ho kapodꞌe-kabèli dhèu rai-haha. Na paredha dhèu ho tao mèdha sogo-tagu cue, rupa na nuka sèmi lamatua na, sèna ka ra pakabꞌua lamatua na, dhu uru èèna dhèu pare ne, ka oe madhe. \v 15 Ama Lamatua soro tèke kahèi, badha dhu kapodꞌe-kabèli ne, ho na hia aꞌae, sèna ka pamamuri mèdha sogo-tagu ne. Nèti èèna ka, mèdha sogo-tagu ne bisa padhai lii, ho pua pamadhe dhèu dhu roꞌo boe pahaha iisi mi nèngu. \p \v 16 Badha dhu kapodꞌe-kabèli ne laka-seti dhèu kahèi, sèna ka tao tadha mi ai gꞌana ra, do mi katangarèi ra. Dhèu aaꞌi-aaꞌi, nuka ana iiki-dhèu kapai, dhèu kaja-dhèu unu aadꞌo, dhèu ènu, do dhèu mardeka, rèngu aaꞌi-aaꞌi ra hudꞌi abhu ku cap èèna. \v 17 Te ladhe aadꞌo, dhèu sèra bisa boe pahia do pahèli ngaa-ngaa. Ètu dꞌara cap ne, dhu suri ngara badha bhelu ka èci, dènge nomer na. \p \v 18 De hudꞌi pangee paie-iie! Dhèu dhu dꞌèlu-mèu bisa reꞌa sasoa nèti nomer èèna. Nuka “666” (èna ngasu èna nguru èna), dhu pajꞌujꞌu mi dhèu rai-haha.\f + \fr 13:18 \ft Madhutu dhèu dꞌèlu-mèu Alkitab, uru èèna ètu nèi, nomer “èna”, sasoa na, ca jꞌara dhu beꞌa boe, dhu tesa boe, dhu mèci boe, aa dhu bhelu-katubꞌa. De nomer “èna ngasu èna nguru èna”, sasoa na, “dhu bhelu risi eele”.\f* \c 14 \s1 Ana Kalèbho dènge dhèu Na 144.000 (cangasu èpa nguru èpa riho) dhèu \p \v 1 Èle èèna ka, jaꞌa boti kètu, kacaꞌa laa, jaꞌa ladhe kèdhi Ana Kalèbho dhu titu ètu kolo ledhe iiki èci. Ngara na ledhe Sion. Na titu dènge dhèu Na 144.000 (cangasu èpa nguru èpa riho) dhèu. Ètu katangarèi dhèu seꞌe, dhu suri ngara Ana Kalèbho, dènge ngara Ama Na.\x + \xo 14:1 \xt Yeskial 9:4, Rai-haha Rupa Hiu 7:3\x* \v 2 Hèia jaꞌa tadèngi lii èci nèti dedha-liru. Lii ne kadèru sèmi lii bèbhe naha dhasi kapai, aa dou sèmi lii dꞌoro. Te ngaa lii ne culi beꞌa titu kèna, nuka sèmi dhèu ae dhu karihu sasadhu. \v 3 Ka jaꞌa kèdhi 144.000 (cangasu èpa nguru èpa riho) dhèu se, dhu titu tangare asa madha Ama Lamatua, dènge badha aae èpa ngiꞌu dhu reo rare kadera paredha Lamatua, aa dènge katua-katua sèra. Dhèu ae-ae se sodꞌa lii sodꞌa hiu èci. Lii sodꞌa ne, dhodhoka rèngu di dhu reꞌa, dhèu leo aadꞌo. Te rèngu dhu pabeꞌa le dènge Lamatua, lula Lamatua pake raa Ana Na, ho sui si nèti sasala-sasigo ra. \v 4 Mamuri rèngu mola-mèci le, nuka sèmi mone kalora iisi dhu paꞌèci nèdhi mèka dènge dhèu bhèni. Rèngu parai eele boe dènge Ana Kalèbho èèna, sadꞌi asa era mia èèna ka, lula Ama Lamatua sui le rèngu pake raa Ana Na, sèna ka rèngu jꞌajꞌi dhèu unu Lamatua. Rèngu èci èèna ka dènge hua hela dhu uru tèka nèti dꞌara oka hia mi Lamatua dènge Ana Kalèbho. \v 5 Rèngu dhu reꞌa boe padhai lii leko-monya, lula dꞌara ra mola.\x + \xo 14:5 \xt Sefanya 3:13\x* \s1 Tèlu ana pajuu nèti sorga rèti lii \p \v 6 Ka jaꞌa kèdhi ana pajuu Lamatua ca dhèu hari mai nèti sorga. Ana pajuu ne dhu lela dedha titu kèna, ho rodhe palème Lii Lolo Beꞌa Lamatua, dhu maꞌète boe ciki sa. Na lela palème era, ho peka dènge dhèu aaꞌi-aaꞌi ètu rai-haha, nèti suku aaꞌi-aaꞌi, nèti udhu-rasa aaꞌi-aaꞌi, nèti lii aaꞌi-aaꞌi, dènge negara aaꞌi-aaꞌi. \v 7 Na paꞌoo-parodha, peka na, \q1 “Miu hudꞌi pakabꞌua ku Ama Lamatua! \q1 Miu hudꞌi jꞌoka padedha-dedha kolongara Na dhu dedha risi eele! \q2 Lula lodꞌo na dꞌai le, \q3 ho Lamatua parisa lii langu dhèu aaꞌi-aaꞌi madhutu tatao ra. \q1 Koa-kio Ne! \q1 Dedꞌe padedha-dedha kolongara Na! \q2 Lula Nèngu ka pajꞌajꞌi liru dènge rai-haha. \q1 Aa nèti paredha Na, ka dhasi dènge madha èi jꞌajꞌi aaꞌi mèu-mèu.” \p \v 8 Ropa padhai lii nare sèmi èèna, hèia jaꞌa kèdhi hari ana pajuu dhu leo ca dhèu nèti sorga, dhu mai madhutu ana pajuu dhu mai uru èèna. Na lii, aku nèngu na, “Laho eele le! Laho mae-mae le! Kota Babel dhu kapai na, laho le! Kota dhu bhelu èèna, guri eele le pamera dènge rai. Uru èèna, kota ne, nuka sèmi bhèni kajeo dhu laka-seti suku aaꞌi-aaꞌi ètu rai-haha ne ho rinu mahu, aa madhutu dadꞌèi na, ka adꞌu-ue jꞌara makae. Te ngaa limuri ne kota ne, pasae nare le pala na nèti nanasa Lamatua.”\x + \xo 14:8 \xt Yesaya 21:9, Yermia 51:8, Rai-haha Rupa Hiu 18:2\x* \p \v 9 Hèia jaꞌa kèdhi hari ana pajuu dhu leo ca dhèu nèti sorga, mai madhutu ana pajuu ka dua deo na. Na paꞌoo-parodha, peka na, “Mata unu mi! Dhèu aaꞌi-aaꞌi dhu sogo-tagu badha bhelu dènge mèdha sogo-tagu na, do abhu cap ètu katangarèi, do ètu kacui-aai, pe rèngu pasae rare nanasa Lamatua! \v 10 Bèli-camèdꞌa Lamatua mesa Na sabhori mai nanasa Na mi dedha rèngu, nuka sèmi Na panginu si èi uuru nèti èi anggor pèdꞌu. Èèna Na core si asa dꞌara èi nasu dhu heo robhe-robhe dhu loe boe ciki sa. Ana pajuu Na nèti sorga sèra, aa Ana Kalèbho èèna kahèi ladhe rèdhi jꞌara neꞌe.\x + \xo 14:10 \xt Yesaya 51:17, Lii Lolo dhu Uru Tèka 19:24, Yeskial 38:22\x* \v 11 Peka ka laa, dhèu aaꞌi-aaꞌi dhu sogo-tagu badha bhelu dènge mèdha sogo-tagu na, do rèngu dhu lèke le cap na, pe dui rare jꞌajꞌèra taa-taa. Sèbꞌu nèti jꞌajꞌèra rèngu bhodho mai loe boe mèu-mèda.”\x + \xo 14:11 \xt Yesaya 34:10\x* \p \v 12-13 De seꞌe se, sasoa na, dhèu unu Ama Lamatua, hudꞌi nanene ku paie-iie lii paredha Na, aa parcaya taruu mi Yesus, aa baku hari kabodho. \p Hèia jaꞌa tadèngi lii èci nèti dedha-liru, peka na, “Yohanis! Èu hudꞌi suri ku sèmi neꞌe: karèi nèti deo neꞌe, dhèu dhu parcaya Lamatua Yesus, ladhe ra madhe, rèngu abhu oto.” \p Hèia Roh Ama Lamatua dhu Mola-Mèci dhaa, peka na, “Tareꞌa! Bèli-camèdꞌa rèngu sèra oto tareꞌa-reꞌa! Lula rèngu jꞌèra le ètu rai-haha, te ngaa ra taha ho madhutu taruu Lamatua. De èèna na, Lamatua bꞌala jꞌajꞌèra rèngu, ka rèngu mamuri jꞌèra heka ètu sorga.” \s1 Hahuku Ama Lamatua ètu rai-haha nuka sèmi puu-gꞌètu dhu pake hela pare jꞌuꞌu \p \v 14 Èle èèna ka, jaꞌa padoa kètu. Kacaꞌa laa, kèdhi raꞌi-liru dhu pudhi lao-lao, aa ca dhèu dhu madhèdi ètu dedha na. Dhèu ne, oe sèmi Dhèu Rai-haha Tareꞌa-reꞌa. Na pake dènge solo juara dhu tao nèti hualaa, aa nèdꞌu dènge hela pare jꞌuꞌu madèka èci.\x + \xo 14:14 \xt Daniel 7:13\x* \p \v 15 Hèia jaꞌa kèdhi ana pajuu dhèu èci hari nèti sorga, kalua nèti dꞌara Èmu Manèngi-Mangajꞌi Ama Lamatua. Na rodhe dhèu dhu madhèdi ètu dedha raꞌi-liru èèna, peka na, “Pake hela èu èèna ho lamu puu-gꞌètu ka! Te dꞌai le hèru pakaboko isi rai.”\x + \xo 14:15 \xt Yoel 3:13\x* \v 16 Ka Dhèu dhu madhèdi ètu dedha raꞌi-liru ne, kèpe nare hela na, ka na laꞌe puu-gꞌètu. Hèia na oru kaboko isi rai nèti rai-haha. \p \v 17 Ka ana pajuu dhu leo hari ca dhèu kalua nèti dꞌara Èmu Manèngi-Mangajꞌi ètu sorga. Nèngu nèdꞌu dènge hela pare jꞌuꞌu madèka èci, ho neo gꞌètu hua ajꞌu. \p \v 18 Hèia ana pajuu dhu leo hari èci kalua nèti era tunu raa ajꞌu hèu mèngi ètu dꞌara Èmu Manèngi-Mangajꞌi ètu sorga. Sasabꞌa ana pajuu ne, nuka jꞌaga ai ètu era tunu raa ajꞌu hèu mèngi. Na paꞌoo pua ana pajuu dhu nèdꞌu hela pare jꞌuꞌu deo na, aku nèngu na, “Pake ka hela èu èèna, ho lamu ka gꞌètu hua ajꞌu ètu rai-haha! Te ètu nèi, hua anggor dhu madhasa aaꞌi le.” \v 19 Ka ana pajuu ne kèpe nare ka hela pare jꞌuꞌu na laꞌe asa rai-haha, ho na gꞌètu hua anggor, jꞌue dènge ii kateme. Hèia na pamaso hua anggor se asa dꞌara bak pacèli anggor. Ka ra jꞌèli marèu anggor se, sèna ka rare èi. Jꞌèli marèu hua anggor ètu dꞌara bak pacèli ne, sasoa na, nanasa Lamatua. \v 20 Bak pacèli ne ètu liꞌu kota. Ropa ra jꞌèli marèu anggor se, hèia raa kalua ae-ae. Raa ne hae sama sèmi loko cue, dhu madhera na 300 (tèlu ngasu) kilo, aa marèma na dꞌai ca meter ca èta.\f + \fr 14:20 \ft Alkitab lii Yunani suri madhera loko ne, “1.600 (ca riho èna ngasu) \ft \+it stadia\+it*”, sama sèmi 296 (dua ngasu ceo nguru èna) toke 300 (tèlu ngasu) kilometer. Aa marèma loko ne, ra suri, peka na, “katitu na, sèmi madhera dhari rarapa jara”, nuka ca meter dènge caꞌèta. Jara ra kapai risi nèti jara Edha.\f* \x + \xo 14:20 \xt Yesaya 63:3, Tangi Lii Ngobꞌi-ngobꞌi 1:15, Rai-haha Rupa Hiu 19:15\x* \c 15 \s1 Ana pajuu dhèu pidhu nèti sorga rèti pidhu calaka kapai asa rai-haha \p \v 1 Hèia jaꞌa ladhe kèdhi tadha èci ètu dedha-liru, dhu kapai titu kèna, toke jaꞌa malaa bia. Abhu ana pajuu dhèu pidhu nèti sorga, èci-èci ka dènge koasa ra, ho hia calaka kapai asa rai-haha. Pidhu calaka se, nuka jꞌajꞌèra dhu limuri tèka. Ladhe jꞌara se aaꞌi-aaꞌi ra jꞌajꞌi ka, dꞌara Ama Lamatua pacuhi, ka nasa heka dènge dhèu rai-haha. \p \v 2 Ka jaꞌa kèdhi dhasi dhu haꞌa-haꞌa, nuka sèmi tèru dhu pabꞌali dènge ai. Jaꞌa kèdhi kahèi dhèu ae dhu titu ètu sebhe dhasi èèna. Dhèu seꞌe ka dhu madhutu boe badha bhelu èèna, aa ra sogo-tagu boe mèdha sogo-tagu na, aa dhu sèmi boe cap na hèi. Rèngu aaꞌi-aaꞌi dhu kèpe dènge mèdha lii sodꞌa èci nuka sèmi sasadhu, dhu ra abhu nèti Ama Lamatua. \v 3 Ka ra sodꞌa lii sodꞌa èci dhu Musa suri. Musa ne, ana pua-paleha Ama Lamatua uru-uru sèra. Dhèu seꞌe se sodꞌa kahèi lii sodꞌa èci dhu koa-kio Yesus. Te uru èèna, dhèu pamadhe Ne, sama sèmi dhèu roro pamadhe ana kalèbho ètu dꞌara Èmu Kapua Manèngi-Mangajꞌi Ama Lamatua, sèna ka pamaringi dꞌara Na. Dhèu se sodꞌa, peka na,\f + \fr 15:3 \ft Musa tao lii sodꞌa ne, lodꞌo Lamatua lere nèti dhèu Israꞌel sèra nèti Mesir, era jꞌajꞌèra rèngu.\f* \q1 “Jiꞌi koa-kio Ama Lamatua! \q1 Jiꞌi jꞌoka padedha-dedha kolongara Na! \q2 Lula koasa Lamatua kapai risi eele. \q2 Dènge aꞌèra Na kapai titu kèna. \q1 Lamatua ka dhu nèdꞌu le paredha mi suku aaꞌi-aaꞌi ètu rai-haha. \q1 Lamatua ka dhu jꞌajꞌi Dhèu Aae mi udhu-rasa aaꞌi-aaꞌi ètu rai-haha. \q2 Tatao Lamatua mola sèmi isi pupu. \q2 Sasabꞌa Lamatua beꞌa seli eele! \q2 Jꞌara Lamatua mèu rèdꞌe-rèdꞌe. \q2 Mamuri Lamatua lèke mola-mola!\x + \xo 15:3 \xt Kalua nèti Masir 15:1-18\x* \q1 \v 4 Dhèu aaꞌi-aaꞌi ra jꞌoka padedha-dedha kolongara Lamatua, \q1 Dhèu aaꞌi-aaꞌi ra koa-kio babeꞌa Lamatua. \q2 Lula Lamatua mesa Na dhu mola-mèci. \q2 Aa Lamatua mesa Na di, dènge boe sasala. \q1 Pe suku aaꞌi-aaꞌi mai pahaha iisi mi Lamatua. \q1 Pe udhu-rasa aaꞌi-aaꞌi mai manèngi makasi mi Lamatua. \q2 Lula dhèu aaꞌi-aaꞌi reꞌa rèdhi le tatao Lamatua dhu beꞌa. \q2 Aa dhèu aaꞌi-aaꞌi reꞌa le mamola dꞌara Lamatua.”\x + \xo 15:4 \xt Yermia 10:7, Lii Sodꞌa Koa-Kio 86:9\x* \p \v 5 Ropa dhèu se èle sodꞌa, jaꞌa kèdhi Kama Luri Mola-Mèci ètu dꞌara Èmu Manèngi-Mangajꞌi Lamatua ètu sorga, dènge bhèla bhabhiri dhu bhoke pataleo tèke.\x + \xo 15:5 \xt Kalua nèti Masir 38:21\x* \v 6 Ka jaꞌa kèdhi ana pajuu dhèu pidhu nèti sorga dhu rèti dènge pidhu calaka sèra. Rèngu kalua mai nèti Èmu Manèngi-Mangajꞌi Ama Lamatua. Rèngu pake mèdha-papake dhu kaleꞌe pudhi mèu, aa pake salalu dhu tao nèti poe dènge pai. \v 7 Hèia jaꞌa ladhe kèdhi badha aae èci nèti èpa ngiꞌu sèra ètu sebhe kadera paredha Lamatua, dhu papala pidhu bokor hualaa mi ana pajuu dhèu pidhu sèra. Pidhu bokor se, èci-èci ka dhu isi ra hahuku nèti Ama Lamatua dhu taa-taa toke dꞌai mia-mia. Te Na paꞌèra le, ho sabhori nanasa Na asa rai-haha. \v 8 Nèbhu boe, hèia Èmu Manèngi-Mangajꞌi ne pènu dènge sèbꞌu dhu bodho mai nèti dadedha dènge koasa Ama Lamatua. Abhu boe ca dhèu sa dhu bisa maso asa era èèna. Ana pajuu dhèu pidhu se hudꞌi sabhori paꞌèle ku pidhu calaka asa rai-haha ne, heka dhèu bisa maso asa era èèna kèna.\x + \xo 15:8 \xt Kalua nèti Masir 40:34, 1 Dhèu Aae sèra 8:10-11, 2 Sejara nèti Israꞌel dènge Yahuda 5:13-14, Yesaya 6:4\x* \c 16 \s1 Nanasa Ama Lamatua bhori mai asa rai-haha \p \v 1 Hèia jaꞌa tadèngi lii parodha èci kalua nèti dꞌara Èmu Manèngi-Mangajꞌi, ho peka dènge ana pajuu dhèu pidhu se, na, “Lami ka! Nedhe mèti ka bokor seꞌe, ho bhori ka nanasa Lamatua asa rai-haha.” \p \v 2 Ropa tadèngi rare, hèia ana pajuu ka èci laꞌe bhori isi bokor na asa rai-haha. Kacaꞌa laa, papèdꞌa-tarègu lèke dènge dhèu aaꞌi-aaꞌi dhu uru sèra abhu cap nèti badha bhelu, dènge dhèu-dhèu dhu sogo-tagu mèdha sogo-tagu na. Rèngu se lèke èi papèdꞌa hisu huu dhu rarii titu kèna.\x + \xo 16:2 \xt Kalua nèti Masir 9:10\x* \p \v 3 Èle èèna ka, ana pajuu ka dua laꞌe bhori isi bokor na asa dꞌara dhasi. Kacaꞌa laa, èi ètu dꞌara dhasi jꞌajꞌi raa dhu hèu mau, cakaraa hèu raa dhèu madhe. Ka aaꞌi-aaꞌi dhu mamuri ètu dꞌara dhasi madhe aaꞌi si. \p \v 4 Hèia ana pajuu ka tèlu laꞌe bhori isi bokor na asa dꞌara loko dènge madha èi. Ka èi aaꞌi-aaꞌi ra jꞌajꞌi raa.\x + \xo 16:4 \xt Kalua nèti Masir 7:17-21, Lii Sodꞌa Koa-Kio 78:44\x* \v 5 Hèia jaꞌa tadèngi ana pajuu ca dhèu nèti sorga, dhu uri èi aaꞌi-aaꞌi ètu rai-haha ne. Na koa-kio Ama Lamatua, peka na, \q1 “Oo Lamatua! \q1 Lamatua dhu mola-mèci! \q1 Lamatua dhu sala nèdhi boe! \q2 Lamatua mema-mema karèi nèti uru ka. \q2 Aa Lamatua taa-taa toke dꞌai mia-mia. \q1 Lamatua pamaꞌète lii langu dhu mola isi pupu. \q1 Lamatua hia le huku dhu kasii-kasore boe. \q1 \v 6 Dhèu-dhèu pasuti le, \q2 raa nèti dhèu unu Lamatua. \q1 Dhèu-dhèu pamadhe le, \q2 dhèu rèti lii padhai Lamatua. \q1 Nèti èèna ka, Lamatua laka-seti si, ho rinu raa kahèi. \q1 Nèti èèna ka, Lamatua bꞌala si, dènge huku dhu lèke.” \p \v 7 Èle ka, jaꞌa tadèngi lii èci kalua nèti mei sogo-tagu, peka na, \q1 “Tareꞌa! Ama Lamatua dhu koasa kapai risi eele. \q1 Tareꞌa! Ama Lamatua dhu èra risi aaꞌi. \q2 Lamatua dhu pamaꞌète lii langu dhu koe boe kapengo boe. \q2 Lamatua dhu pamanahu huku dhu lèke mola-mola.” \p \v 8 Hèia ana pajuu ka èpa laꞌe bhori isi bokor na asa madha lodꞌo. Kacaꞌa laa, lodꞌo pana titu kèna, ka dhèu ètu rai-haha ne kèpu-ladhu ai. \v 9 Dhèu aaꞌi-aaꞌi dhu lèke tunu se, dhoo kolongara Ama Lamatua, lula Nèngu ka dhu papuru calaka ne hia mai asa rèngu. Masi ka sèmi èèna, te ngaa abhu boe ca dhèu sa dhu ele-hoꞌa, ka lèpa asa Lamatua ho koa-kio kolongara Na. \p \v 10 Ka ana pajuu ka lèmi laꞌe bhori isi bokor na asa kadera paredha badha bhelu se. Kacaꞌa laa, maroga kiu-kiu saguru nare dhèu aaꞌi-aaꞌi dhu sogo-tagu ne, toke jꞌèra titu kèna hèia ra gègu-ria.\x + \xo 16:10 \xt Kalua nèti Masir 10:21\x* \v 11 Dhèu seꞌe kahèi dhoo Ama Lamatua ètu sorga, lula hisu ra rarii titu kèna. Masi ka sèmi èèna, te ngaa abhu boe ca dhèu sa dhu ae eele nèti bhabhelu ra, ka lèpa asa Ama Lamatua. \p \v 12 Hèia ana pajuu ka èna bhori isi bokor na asa loko aae, dhu ngara na Efrat. Ka loko ne mango-meto dènge ka. Hèia ra tao jꞌara ètu dꞌara loko ne, hia dhèu aae-dhèu aae dènge sordadꞌu-sordadꞌu dhu bèli-camèdꞌa mai nèti cabèka dhimu.\x + \xo 16:12 \xt Yesaya 11:15\x* \v 13 Ka jaꞌa ladhe kèdhi nidhu bhelu tèlu. Rupa ra sama sèmi ana gagedꞌe. Ciꞌu bhodho nèti dꞌara hèbꞌa mege naga. Ciꞌu kalua nèti dꞌara hèbꞌa badha bhelu. Aa ciꞌu hari bhodho nèti hèbꞌa dhèu kapodꞌe-kabèli, dhu nèti lii padhai mege naga èèna. \v 14 Nidhu tèlu se dènge koasa ho tao rupa-rupa tadha malaa. Ra kalua, lasi paraga dènge dhèu aae aaꞌi-aaꞌi ètu rai-haha, ka ra pajaji ho ètu dꞌara ca lodꞌo sa lasi pamusu, labꞌa Ama Lamatua dhu koasa kapai risi eele èèna. Te ngaa lodꞌo dhu ra pajaji èèna, lèke dènge lodꞌo dhu Ama Lamatua hagꞌe nare le, ho Na segi musu Na aaꞌi-aaꞌi ra. \p \v 15-16 Era dhu ra pakaboko ho pamusu èèna, lii Ibrani peka na, \it Armagedon\it*. \p Yesus Kristus peka kahèi, na, “Sanèdꞌe paie-iie! Te kacaꞌa laa, Jaꞌa mai nuka sèmi dhèu manaꞌu, dhu dhèu èci sa reꞌa boe. Dhèu dhu oto, nuka rèngu dhu beke dènge dhu bori mema dhari. Te ladhe Jaꞌa mai, nèngu naꞌe boe makae, lula dhèu rèdhi boe era makae na.”\x + \xo 16:15-16 \xt Mateos 24:43-44, Lukas 12:39-40, Rai-haha Rupa Hiu 3:3\x*\x + \xo 16:15-16 \xt 2 Dhèu Aae sèra 23:29, Sakaria 12:11\x* \p \v 17 Hèia ana pajuu ka pidhu laꞌe bhori isi bokor na asa madha ngèlu. Ka Ama Lamatua padhai lii mèdhu nèti kadera paredha Na ètu dꞌara Èmu Manèngi-Mangajꞌi, peka na, “Èle le! Nanasa Jaꞌa bhori aaꞌi mèu-mèu le!” \p \v 18 Hèia bela heo haꞌa-haꞌa, dènge dꞌoro lii gasi-gasi. Aa rai opo dhu kapai titu kèna, dhu jꞌajꞌi nèdhi mèka karèi nèti rai-haha ne jꞌajꞌi.\x + \xo 16:18 \xt Rai-haha Rupa Hiu 8:5, 11:13, 19\x* \v 19 Lodꞌo èèna, Ama Lamatua bhèlu boe bhabhelu dhèu ètu kota Babel. Ka Na pake rai opo dhu kapai aae, sèna ka tao kota kapai ne masèke mi tèlu. Ama Lamatua adꞌu-ue sèmi èèna, sèna ka dhèu Babel reꞌa nanasa Na. Kota-kota leo ètu rai-haha ne, laho eele aaꞌi si kahèi.\x + \xo 16:19 \xt Yesaya 51:17\x* \v 20 Lodꞌo èèna pulu-pulu cène aaꞌi si, aa ledhe-ledhe ela aaꞌi kahèi.\x + \xo 16:20 \xt Rai-haha Rupa Hiu 6:14\x* \v 21 Abhu kahèi èjꞌi es hadhu dhu kapai, bèbhe nèti dedha-liru, kabhie nare dhèu-dhèu ètu rai-haha. Es hadhu se, babia ra abhu kahèi dꞌai èpa nguru kilo.\f + \fr 16:21 \ft Alkitab lii Yunani suri, peka na, “babia na sama dènge \ft \+it talenta\+it* èci”. Babia \+it talenta\+it* èci, nuka tèlu nguru èpa dꞌai èpa nguru kilogram.\f* Lula èjꞌi es ne dhu pajꞌèra dhèu, ka ra dhoo Ama Lamatua.\x + \xo 16:21 \xt Kalua nèti Masir 9:23, Rai-haha Rupa Hiu 11:19\x* \c 17 \s1 Ana pajuu Ama Lamatua pasoro kota Babel dènge bhèni kajeo \p \v 1 Èle ka, ana pajuu èci nèti rèngu dhèu pidhu dhu rèdꞌu bokor dhu dènge heka isi, mai peka dènge jaꞌa, aku nèngu na, “Mai ku sa neꞌe! Jaꞌa neo padꞌelo dènge èu, jꞌara tasamia Ama Lamatua huku bhèni kajeo dhu bhelu aae èèna. Nèngu ne, nuka kota kapai èèna, dhu ra patitu padètu dènge èi ae-ae.\x + \xo 17:1 \xt Yermia 51:13\x* \v 2 Uru èèna, dhèu aae-dhèu aae nèti mia-mia, mai adꞌu-ue jꞌara makae dènge ana kabarai dꞌara kota ne. Dhèu leo kahèi mai rinu mahu, aa madhutu tatao jꞌara makae ra.”\x + \xo 17:2 \xt Yesaya 23:17, Yermia 51:7\x* \p \v 3 Èle èèna ka, Roh Ama Lamatua maso asa jaꞌa, hèia ana pajuu nèti sorga dedꞌe nèti jaꞌa asa dꞌara mamoo èci. Dꞌai nèi, jaꞌa ladhe kèdhi dhèu bhèni ca dhèu dhu madhèdi ètu dedha kabodho badha bhelu mea ciꞌu. Kètu badha ne pidhu, dènge tadhu na canguru. Palème ètu ngiꞌu na dhu suri lii-lii dhu pakarehe Ama Lamatua.\x + \xo 17:3 \xt Rai-haha Rupa Hiu 13:1\x* \v 4 Bhèni ne pake bèla manii mea dènge mea sanama mangèru. Na pagaa ngiꞌu na dènge nèu mèdha hualaa, hadhu kaleꞌe dhu kabꞌua, dènge mutiara. Ètu ai gꞌana na, nèdꞌu dènge cangkir hualaa èci dhu pènu dènge èi anggor. Anggor ne, sasoa na, jꞌara makae, aa bhabhelu dènge tatao kajꞌalu aaꞌi-aaꞌi dhu leo, dhu na adꞌu-ue.\x + \xo 17:4 \xt Yermia 51:7\x* \v 5 Ètu katangarèi na, dhu suri ngara èci, dhu dhèu reꞌa boe. Lii dhu ra suri èèna, sèmi neꞌe ka: \q1 Jaꞌa ne, Babel! \q2 Jaꞌa ne, kota dhu kapai risi! \q1 Rupa-rupa bhabhelu ètu rai-haha, \q2 jꞌajꞌajꞌi ra nèti jaꞌa ka. \q1 Jꞌara makae aaꞌi-aaꞌi dhu jꞌajꞌi ètu rai-haha ne, \q2 kapua ra nèti jaꞌa. \p \v 6 Jaꞌa laladhe, na, bhèni ne dhu mahu bia, lula nèngu dhu ninu le raa dhèu unu Ama Lamatua sèra. Sasoa na, na pamadhe le dhèu unu Ama Lamatua, lula rèngu loe boe peka jꞌara mamuri Yesus. \p Ropa jaꞌa kèdhi tatao bhèni ne sèmi èèna, hèia hèbꞌa jaꞌa nganga-nganga sène, lula malaa bia. \p \v 7 Hèia ana pajuu ne karèi jaꞌa, peka na, “Nga tao ka èu naa-naa, aa malaa sèmi èèna? Mai ho jaꞌa peka dènge èu sasoa na nèti bhèni kajeo ne. Sèmi èèna kahèi, dènge sasoa nèti badha bhelu dhu nèngu manyaꞌe èèna. Badha neꞌe ka dhu kètu pidhu dènge tadhu canguru. \v 8 Uru èèna, badha bhelu ne dhu mamuri le ètu rai-haha, te ngaa limuri ne aadꞌo heka. Te ngaa nèbhu heka, na kalua hari mai nèti roꞌa jꞌajꞌèra dhu dènge boe too-lane èèna. Lodꞌo èèna, abhu dhèu dhu mamuri ètu rai-haha, dhu ngara ra dhae suri mèka ètu dꞌara Sasuri Ana Kalèbho, dhu Ama Lamatua suri tèke le karèi uru ka, nèti Na pajꞌajꞌi rai-haha ne. Bèli-camèdꞌa, dhèu seꞌe se malaa-maloha, lula rèdhi badha bhelu ne lèpa hari mai. Te ngaa ladhe na mai hari, pe Ama Lamatua pèci ne asa dꞌara dhasi ai èi nasu dhu heo na taa-taa.\x + \xo 17:8 \xt Daniel 7:7, Rai-haha Rupa Hiu 11:7, Lii Sodꞌa Koa-Kio 69:29\x* \p \v 9 Dhèu cee dhu dꞌèlu-mèu, na, nèngu bisa neꞌa sasoa jꞌara seꞌe. Badha bhelu dhu kètu pidhu, sasoa na, nuka ledhe pidhu bua. Bhèni kajeo èèna, dhu madhèdi ètu dedha ledhe sèra. Aa sasoa nèti kètu pidhu sèra, nuka dhèu aae dhèu pidhu. \v 10 Lèmi nèti dhèu aae pidhu se, madhe le. Ca dhèu dhu nèdꞌu paredha limuri ne. Aa ca dhèu hari dhae mai mèka. Te ngaa ladhe mai, nèngu nèdꞌu paredha nèbhu boe. \v 11 Neꞌe ne jaꞌa lole dènge èu, nèti badha bhelu dhu uru èèna mamuri, te ngaa limuri ne madhe le. Lodꞌo èèna, nèngu ne ca dhèu nèti pidhu dhèu aae sèra, te ngaa èèna na mai hari nèdꞌu paredha, ho jꞌajꞌi dhèu aae ka aru. Pe na laho mae-mae kahèi. \p \v 12 Canguru tadhu se, sasoa na, nuka canguru dhèu aae. Rèngu se dhae rèdꞌu mèka paredha. Bèli-camèdꞌa rèngu abhu koasa, ho rèdꞌu paredha sama-sama dènge badha bhelu ne, te ngaa dhoka ciki-diki di.\f + \fr 17:12 \ft Alkitab lii Yunani ètu neꞌe, bisa abhu dua sasoa. Èci: dhoka ciki-diki di; dua: ca jam di.\f* \x + \xo 17:12 \xt Daniel 7:24\x* \v 13 Te rare lii èci, ho pangèdꞌu koasa ra mi badha bhelu èèna. \v 14 Dhèu aae sèra, bèli-camèdꞌa lasi pamusu, labꞌa Ana Kalèbho. Te ngaa Ana Kalèbho dènge dhèu unu Na segi aaꞌi si. Dhèu-dhèu dhu madhutu Ana Kalèbho ne, nuka rèngu dhu Na hagꞌe nare le, aa Na paroa si ho madhutu Ne taa-taa. Pe rèngu segi, lula Ana Kalèbho ne èra titu kèna. Dhodhoka Nèngu di dhu jꞌajꞌi Dhèu Aae nèti dhèu aae aaꞌi-aaꞌi ra, aa Lamatua nèti lamatua aaꞌi-aaꞌi ra. \p \v 15 Aa èi ae-ae dhu padètu dènge bhèni kajeo ne, nuka dhèu-dhèu nèti suku aaꞌi-aaꞌi, nèti udhu-rasa aaꞌi-aaꞌi, aa dènge dhèu ae-ae nèti lii aaꞌi-aaꞌi ètu rai-haha. \v 16 Canguru dhèu aae dènge badha bhelu se, èèna na ra tèka dꞌara dènge bhèni kajeo dhu neꞌa boe makae ne. Èèna na parame rare mèdha-papake dènge mèdha-panyau na aaꞌi-aaꞌi, ka tèke eele ne dènge boe mèdha-papake ètu ua na. Èle èèna ka, raꞌe sisi bhèni ne kahèi. Aa ngiꞌu na dhu ate, core asa dꞌara ai. \v 17 Ama Lamatua mesa Na ka dhu tao, toke canguru dhèu aae se rare lii èci, ho pangèdꞌu koasa ra mi badha bhelu ne, toke na palaho bhèni ne. Dènge jꞌara neꞌe, ngaa dhu Ama Lamatua neo adꞌu-ue, bèli-camèdꞌa aaꞌi-aaꞌi ra jꞌajꞌi. \p \v 18 Bhèni kajeo dhu èu mèdhi èèna, nuka dhèu aae-dhèu kapai nèti kota kapai dhu paredha dhèu aae aaꞌi-aaꞌi ètu rai-haha.” \c 18 \s1 Ana pajuu Ama Lamatua lole gaguri kota Babel \p \v 1 Hèia jaꞌa ladhe kèdhi ana pajuu dhu leo ca dhèu, mai nèti sorga. Nèngu ne dhu dènge koasa aa saraa dhu kapai, ho pasaraa palème rai-haha. \v 2 Dènge lii aae, na peka, \q1 “Laho le! Laho le! Kota Babel laho mae-mae le! \q1 Guri le! Guri le! Kota kapai ne, guri dolu-dolu le! \q2 Nèngu jꞌajꞌi le era pea nidhu. \q2 Nèngu jꞌajꞌi le rai èta-èsu roh bhelu-katubꞌa aaꞌi-aaꞌi. \q2 Nèngu jꞌajꞌi le era pakaboko nèti manu-bhui aaꞌi-aaꞌi dhu raꞌa sisi hèu. \q2 Nèngu jꞌajꞌi le oka nèti badha aaꞌi-aaꞌi dhu dhèu madenge.\x + \xo 18:2 \xt Yesaya 21:9, Yermia 51:8, Rai-haha Rupa Hiu 14:8, Yesaya 13:21, Yermia 50:39\x* \q1 \v 3 Nèngu guri le, lula suku aaꞌi-aaꞌi ètu rai-haha ne, \q2 loe boe mai rinu mahu èi anggor na. \q1 Nèngu laho le, lula udhu-rasa aaꞌi-aaꞌi ètu rai-haha ne, \q2 loe boe mai adꞌu-ue jꞌara makae dènge ana kabarai kota ne. \q1 Dhèu aae-dhèu aae nèti negara aaꞌi-aaꞌi, \q2 mai jꞌunu paꞌèci ètu èèna. \q1 Dhèu dꞌaga nèti kota aaꞌi-aaꞌi, \q2 mai pahia toke rèngu jꞌajꞌi kaja. \q3 Lula kota ne nuka sèmi dhèu bhèni dhu dꞌèi hèli mèdha dhu kabꞌua aae. \q3 Lula kota ne sama sèmi bhèni kajeo dhu dꞌèi dhoka tenge ngaa-ngaa dhu hua iia di.”\x + \xo 18:3 \xt Yesaya 23:17, Yermia 51:7\x* \p \v 4 Hèia jaꞌa tadèngi hari lii leo èci, paroa nèti dedha-liru, peka na, \q1 “Wee! Dhèu Jaꞌa aaꞌi-aaꞌi! \q1 Rai eele ka era èèna! \q1 Tèke eele ka kota èèna! \q2 Baku tao madhutu bhabhelu ana kabarai kota ne, \q2 sèna ka baku lèke hahuku ra kahèi.\x + \xo 18:4 \xt Yesaya 48:20, Yermia 50:8, 51:6, 45\x* \q1 \v 5 Lula bhabhelu ra, \q2 ae seli eele. \q1 Aa sasala ra, \q2 tanga-tanga dꞌai dedha-liru. \q1 Limuri ne Ama Lamatua bhèlu heka, \q2 jꞌara mamuri ra dhu bhelu-katubꞌa èèna. \q1 Limuri ne Ama Lamatua dhu paꞌèra le, \q2 ho neo huku si.\x + \xo 18:5 \xt Lii Lolo dhu Uru Tèka 18:20-21, Yermia 51:9\x* \q1 \v 6 De miu hudꞌi bꞌala ku bhabhelu ra, \q2 sama sèmi rèngu tao le bhabhelu mi dhèu leo. \q1 Te ngaa miu hudꞌi bꞌala si, \q2 toke dꞌai babia na dua-dua hari. \q1 Uru èèna, rèngu tipu le dhèu, \q2 ho rinu nèti dꞌara cangkir hualaa ra, dhu pènu dènge èi anggor jꞌajꞌèra. \q1 Te ngaa limuri ne rèngu mesa ra hudꞌi rinu ku \q2 anggor jꞌajꞌèra èèna, toke dua-dua hari.\x + \xo 18:6 \xt Lii Sodꞌa Koa-Kio 137:8, Yermia 50:29\x* \q1 \v 7 Rèngu se tao ngiꞌu ra kapai. \q1 Aa ra padedha-dedha ngiꞌu unu ra. \q2 Rèngu dꞌèi dhoka mamuri karejꞌe-karae di. \q2 Rèngu dꞌèi dhoka dhu beꞌa-beꞌa di. \q1 Nèti èèna ka, rèngu hudꞌi abhu ku sasusa dhu bia. \q1 De rèngu hudꞌi mamuri jꞌèra bia ku. \q1 Te uru èèna, ra padhai lii padedha iisi sama sèmi bhèni kajeo, peka na, \q2 ‘Jaꞌa ne, ina bhèni aae! \q2 Jaꞌa ne, èèna na jꞌajꞌi boe bhèni balu! \q2 Jaꞌa èèna na roma iisi boe. \q2 Jaꞌa èèna na silu boe mèdha balu dhèu madhe.’ \q1 \v 8 Ra padhai lii sèmi èèna, toke Ama Lamatua nasa le dènge ra. \q1 Ka Ama Lamatua neo huku si. \q2 Èèna na, dꞌara ca lodꞌo di, \q3 rèngu manganga titu kèna, \q3 rèngu tangi roma iisi, \q3 aa ra madhe aapa. \q2 Toke dhèu core eele si asa dꞌara ai. \q2 Toke ai naꞌe pakèpu ngiꞌu aae si. \q1 Te Lamatua dhu koasa kapai risi, ka dhu papuru huku ne. \q1 Aa Lamatua dhu èra risi eele, dhu pamaꞌète lii langu ne.\x + \xo 18:8 \xt Yesaya 47:7-9\x* \q1 \v 9 Dhèu aae-dhèu aae uru sa, \q2 mai jꞌunu paꞌèci dènge ana kabarai kota ne, \q2 aa mamuri karejꞌe-karae ètu èèna. \q1 Pe ladhe rèdhi sèbꞌu dhu caꞌe nèti dꞌara ai, \q1 pe reꞌa, na, kota ne dhu ai naꞌe aaꞌi le. \q1 Ka ra tangi ne dènge dꞌara pèdꞌa. \q1 \v 10 Ka ra mangingi, ladhe jꞌajꞌèra dhèu sèra. \q2 Te ngaa ra bani dhoka titu ètu kajꞌèu di. \q2 Aa rèngu bani dhoka laladhe nèti nèi di. \q1 Hèia ra padhai lii, peka na, \q2 ‘Ira ii! Kasian èu Babel! \q2 Ira ii! Kasian kota kapai! \q2 Te dhoka dꞌara ca jam di, èu abhu huku le. \q2 Te dhoka dꞌara ciki ooꞌe di, èu laho le.’\x + \xo 18:10 \xt Yeskial 26:16-17\x* \q1 \v 11 Tadèngi sèmi èèna, dhèu-dhèu dhu uru sèra, mai nèti mia-mia ho dꞌaga ètu èèna, \q2 rèngu tangi roma iisi kahèi. \q2 Te abhu boe ca dhèu sa, \q3 dhu neo lasi hèli mèdha dꞌaga ra.\x + \xo 18:11 \xt Yeskial 27:31, 36\x* \q2 \v 12 Abhu heka dhu neo lasi hèli \q3 mèdha ra dhu tao nèti hualaa, doi pudhi, \q3 hadhu kaleꞌe, do mutiara. \q2 Abhu heka dhu neo lasi hèli \q3 bèla lenan, do bèla sutra rèngu, \q3 do bèla alus dhu leo, dhu mea oe sèmi mangèru sa. \q2 Abhu heka dhu neo lasi hèli \q3 mèdha ra dhu tao nèti ajꞌu hèu mèngi, aa mèdha dhu dꞌule nèti èli gajah, \q3 do ajꞌu dhu dꞌule dhu leo sèra. \q2 Abhu heka dhu neo lasi hèli \q3 mèdha ra dhu tao nèti tabaga, bèsi, do hadhu marmar. \q2 \v 13 Abhu heka dhu neo lasi hèli \q3 kayu manis, do bubhu lara dhu leo sèra. \q2 Abhu heka dhu neo lasi hèli \q3 raa ajꞌu hèu mèngi ra, do èi hèu mèngi dhu leo sèra. \q2 Abhu heka dhu neo lasi hèli \q3 èi anggor ra, èi mènyi saitun ra, \q3 tarigu, do are-gandum ra. \q2 Abhu heka dhu neo lasi hèli \q3 sapi ra, kahibꞌi-kalèbho ra, do jara ra. \q2 Abhu heka dhu neo lasi hèli \q3 kareta mèdha ra, \q3 do ènu ra sèra.\x + \xo 18:13 \xt Yeskial 27:12, 13, 22\x* \q1 \v 14 Èèna na dhèu dꞌaga sèra manyasa, ka ra peka na, \q2 ‘Ira ii, Babel, ee! \q2 Ira ii, kota kapai, ee! \q3 Mèdha-panyau èu dhu hua iia sèra, dhu kabarai èu dꞌèi risi, \q3 aadꞌo heka èci sa. \q2 Aaꞌi-aaꞌi ra ela aaꞌi mèu-mèu, toke kabarai èu dènge boe ngaa-ngaa, \q3 toke rodꞌo kakara dꞌai rai.’ \q1 \v 15 Uru èèna, dhèu dꞌaga se jꞌajꞌi kaja, lula kota ne dhu nuka sèmi bhèni kajeo. \q2 Te ngaa limuri ne, ra loe boe manyasa. \q3 Rèngu jꞌajꞌi madhaꞌu titu kèna, \q3 laladhe jꞌajꞌèra ana kabarai kota ne. \q2 Rèngu jꞌajꞌi mangingi titu kèna, \q3 laladhe hahuku ra. \q2 Te ngaa rèngu dhoka bani laladhe nèti kajꞌèu di. \q2 Rèngu bani dhoka titu nèti era nèi di. \q1 \v 16 Hèia ra padhai lii, peka na, \q2 ‘Ira ii! Kasian èu Babel, ee! \q3 Ira ii! Kasian kota kapai, ee!\x + \xo 18:16 \xt Yeskial 27:31, 36\x* \q2 Uru èèna, ana kabarai èu pake mèdha bèla alus, dhu mea oe sèmi mangèru sa, \q3 nèti bèla dhu kabꞌua titu kèna. \q2 Uru èèna, ana kabarai èu dꞌèi panèu mèdha hualaa, mutiara, \q3 dènge hadhu kaleꞌe dhu kabꞌua titu kèna. \q2 \v 17 Te ngaa dꞌara ca jam di, \q3 mèdha-panyau èu sèra èla aaꞌi mèu-mèu si. \q2 Dhodhoka dꞌara ciki ooꞌe èèna di, \q3 kakaja èu saku hani-hani!’ \q1 Uru èèna juraga kapa, dènge mataroo sèra, \q2 kako lasi-mai nèti kota èèna. \q2 Te ngaa limuri ne, rèngu bani dhodhoka panahu nèti kajꞌèu di. \q2 Te ngaa limuri ne rèngu bani dhoka laladhe nèti nèi di.\x + \xo 18:17 \xt Yesaya 23:14, Yeskial 27:26-30\x* \q1 \v 18 Rèngu ladhe sèbꞌu kalua nèti dꞌara ai èèna. \q2 Ka reꞌa, na, ai naꞌe aaꞌi le. \q1 Hèia ra manyasa, ka peka na, \q2 ‘Ira ii, kasian! Abhu heka kota leo \q3 dhu kapai sèmi kota Babel ne. \q2 Aduu, kasian! Abhu heka kota dhu leo, \q3 dhu babeꞌa na sama sèmi nèngu ne.’\x + \xo 18:18 \xt Yeskial 27:32\x* \q1 \v 19 Rèngu soke ahu ho cebꞌe mi kètu ra, \q2 lula dꞌara ra susa. \q2 Rèngu tangi dꞌara pèdꞌa, \q3 lula dꞌara ra laho mae-mae. \q1 Ka ra peka na, \q2 ‘Ira ii! Kasian èu Babel, ee! \q3 Ira ii! Kasian kota kapai! \q2 Jiꞌi dènge kapa laꞌa-mai ngèti mèdha hia kabarai èu, \q3 toke jiꞌi dꞌai kaja-suꞌi kahèi. \q2 Jiꞌi hua ngèti le mèdha kabarai èu, \q3 toke jiꞌi mamuri hua iia kahèi. \q2 Te ngaa dhoka dꞌara ca jam di, \q3 aaꞌi-aaꞌi se saku hani-hani. \q2 Te ngaa dhoka ètu dꞌara ciki ooꞌe di, \q3 laho aaꞌi si mèu-mèu.’\x + \xo 18:19 \xt Yeskial 27:30-34\x* \p \v 20 Hèia jaꞌa tadèngi lii aae èci peka tabha hari, sèmi neꞌe ka: \q1 ‘He, miu dhu mamuri ètu sorga! \q2 miu parluu heka dꞌara pèdꞌa. \q1 He, miu dhu jꞌajꞌi le dhèu unu Lamatua! \q2 Dꞌara miu parluu heka susa. \q1 Miu dhu jꞌajꞌi le dhèu pajuu-paleha Lamatua, \q2 hudꞌi laa dꞌara miu karae. \q1 Miu dhu jꞌajꞌi le dhèu rèti lii padhai Lamatua, \q2 hudꞌi laa dꞌara miu mahoꞌo. \q1 Uru èèna, Babel pasusa le miu. \q1 Uru èèna, kabarai kota ne pajꞌèra miu. \q2 Te ngaa limuri ne Lamatua pamaꞌète le lii langu miu dènge mola. \q2 Te limuri ne Na bꞌala le bhabhelu-katubꞌa kabarai kota èèna.’ ”\x + \xo 18:20 \xt Lole Hari Jꞌara-jꞌara Mamuri 32:43, Yermia 51:48\x* \p \v 21 Ka jaꞌa ladhe kèdhi ana pajuu èci nèti sorga dhu èra titu kèna. Na mai dedꞌe nare hadhu aae cue, dhu kapai na sange dhèu èci. Hèia na pèci hadhu ne asa dꞌara dhasi. Ka na peka, \q1 “Pe ra palaho eele Babel sèmi èèna kahèi. \q2 Pe ra paꞌele kota kapai èèna, sèmi èèna kahèi.\x + \xo 18:21 \xt Yermia 51:63-64, Yeskial 26:21\x* \q1 \v 22 Abhu heka ca dhèu sa, \q2 dhu karihu musiik ètu dꞌara kota èèna. \q1 Abhu heka dhèu, \q2 dhu tadèngi lii gai sasadhu, tiu sakino, \q3 aa lii tiu tèbhe ètu dꞌara kota èèna. \q1 Abhu heka tuka èci sa, \q2 dhu sabꞌa ètu dꞌara sabꞌa-laꞌa ra. \q1 Abhu heka dhèu, \q2 dhu gili are ètu kota èèna.\x + \xo 18:22 \xt Yeskial 26:13, Yesaya 24:8\x* \q1 \v 23 Abhu heka dhèu, \q2 dhu paheo labhu ètu dꞌara kota èèna. \q1 Abhu heka dhèu, \q2 dhu tao pesta kabꞌi ètu èèna. \q1 Uru èèna, ètu kota ne, dhèu pahia-pahèli mèdha ra, \q2 toke jꞌajꞌi kaja-suꞌi. \q1 Uru èèna, dhèu dꞌaga ètu Babel, \q2 mamuri hua iia. \q1 Te ngaa rèngu pake naꞌi nidhu, \q2 ho leko-monya dhèu ètu rai-haha. \q1 Rèngu pake seher, \q2 ho kapodꞌe-kabèli dhèu ètu rai-haha.\x + \xo 18:23 \xt Yermia 7:34, 25:10\x* \q1 \v 24 Babel abhu le huku dhu bia, \q2 lula kabarai na loe boe pamadhe dhèu rèti lii padhai Lamatua. \q1 Kota kapai ne laho le, \q2 lula kabarai na pajꞌèra toke madhe dhèu unu Lamatua. \q1 Abhu kahèi dhèu-dhèu Lamatua dhu ra pamadhe ètu era-era leo. \q2 Te ngaa Babel ka dhu hudꞌi dui nare sasala sèra. \q2 Kota kapai èèna ka dhu hudꞌi tago nare aaꞌi.”\x + \xo 18:24 \xt Yermia 51:49\x* \c 19 \s1 Dhèu ae-ae sodꞌa ètu sorga \p \v 1 Ropa ana pajuu ne padhai lii nare, ka jaꞌa tadèngi lii dhèu ae-ae sodꞌa ètu sorga. Ra sodꞌa, peka na, \q1 “Haleluya! Haleluya! \q2 Èdhi koa-kio Ama Lamatua èdhi, \q3 lula Nèngu ka dhu dedha risi eele. \q1 Haleluya! Haleluya! \q2 Èdhi koa-kio Ama Lamatua èdhi, \q2 lula Nèngu ka dhu koasa kapai risi. \q1 Lamatua ka dhu patabuli èdhi, \q2 nèti koasa sasala-sasigo èdhi. \q1 Lamatua ka dhu pamèci èdhi, \q2 nèti sasala-sasala èdhi. \q1 \v 2 Èdhi koa-kio Ama Lamatua, \q2 lula Nèngu ka dhu pamaꞌète lii langu dènge mola. \q1 Èdhi koa-kio Ama Lamatua, \q2 lula Nèngu ka dhu hia hahuku dhu lèke. \q1 Lamatua dhu huku le bhèni kajeo èèna, \q2 lula nèngu ka dhu dadugu dhèu ètu rai-haha, \q3 sèna ka madhutu tao jꞌara makae sama-sama dènge ne, \q3 aa madhutu bhabhelu na. \q1 Lamatua bꞌala le bhèni aapa èèna, \q2 lula nèngu loe boe pamadhe \q3 ana pua-paleha Lamatua.”\x + \xo 19:2 \xt Lole Hari Jꞌara-jꞌara Mamuri 32:43, 2 Dhèu Aae sèra 9:7\x* \p \v 3 Èle èèna ka, ra sodꞌa lii sodꞌa leo hari ètu sorga, peka na, \q1 “Haleluya! Koa-kio Lamatua! \q1 Haleluya! Jꞌoka padedha-dedha kolongara Na! \q2 Lula sèbꞌu ai dhu tunu pakèpu ngiꞌu aae bhèni èèna, \q3 caꞌe taruu dhu loe boe ciki sa. \q1 Aa sèbꞌu nèti ai dhu tunu eele kota kapai èèna, \q2 caꞌe taruu dhu loe boe ciki sa.”\x + \xo 19:3 \xt Yesaya 34:10\x* \p \v 4 Hèia dua nguru èpa katua, dènge badha aae èpa ngiꞌu sèra, patitu kètu urutuu, ho pahaha iisi mi Ama Lamatua dhu madhèdi ètu dedha kadera paredha Na. Ra pakabꞌua Ne, peka na, \q1 “Tareꞌa sèmi èèna! Mai ti koa-kio kolongara Ama Lamatua! \q1 Haleluya! Mai ti jꞌoka padedha-dedha kolongara Na!” \s1 Pesta kabꞌi Ana Kalèbho \p \v 5 Hèia jaꞌa tadèngi hari lii èci dhu mai nèti kadera paredha èèna, peka na, \q1 “He, miu aaꞌi-aaꞌi mi dhu jꞌajꞌi le ana pua-paleha Ama Lamatua! \q2 He, miu aaꞌi-aaꞌi mi dhu jꞌajꞌi le ana-ana Ama Lamatua! \q1 Mai sèna ka ti jꞌoka padedha-dedha kolongara Ama Lamatua. \q2 Mai aaꞌi-aaꞌi, ana iiki-dhèu kapai, koa-kio Ne.”\x + \xo 19:5 \xt Lii Sodꞌa Koa-Kio 115:13\x* \p \v 6 Hèia jaꞌa tadèngi oe sèmi dhèu ae-ae dhu padhai lii. Lii ra mèdhu nuka sèmi lii èi dhu hae nèti kolo ledhe, aa dou sèmi lii dꞌoro, ra peka na, \q1 “Haleluya! Jiꞌi koa-kio Ama Lamatua. \q2 Haleluya! Jiꞌi jꞌoka padedha-dedha kolongara Na. \q1 Lula Nèngu ka dhu koasa kapai risi. \q2 Aa Nèngu ka dhu paredha aaꞌi-aaꞌi.\x + \xo 19:6 \xt Yeskial 1:24, Lii Sodꞌa Koa-Kio 93:1, 97:1, 99:1\x* \q1 \v 7 Limuri ne, dꞌara èdhi karejꞌe le. \q2 Limuri ne, dꞌara èdhi kea rae-rae. \q1 Èdhi koa-kio Ne. \q2 Lula dꞌai le lodꞌo kabꞌi Ana Kalèbho kèna. \q1 Èdhi jꞌoka padedha-dedha kolongara Na, \q2 lula bhèni dhu neo jꞌajꞌi dhèu èmu Ana Kalèbho, dhu paꞌèra le. \q1 \v 8 Ama Lamatua hia ne kodho kabꞌi na nèti bèla alus. \q2 Ama Lamatua pangèdꞌu na mèdha-papake dhu pudhi kaleꞌe.” \p (Mèdha-papake dhu pudhi kaleꞌe èèna, sasoa na, tatao dhu beꞌa nèti dhèu unu Ama Lamatua.) \p \v 9 Ka ana pajuu nèti sorga èèna, peka dènge jaꞌa, na, “Yohanis! Èu hudꞌi suri more ku, sèmi neꞌe: \q1 ‘Dhèu aaꞌi-aaꞌi dhu abhu nèru ho mai asa pesta kabꞌi Ana Kalèbho ne, rèngu oto tareꞌa-reꞌa!’ ” \p Hèia na peka hari dènge jaꞌa, “Lii Holo-Nori Ama Lamatua ne, lèke tareꞌa-reꞌa!”\x + \xo 19:9 \xt Mateos 22:2-3\x* \p \v 10 Ka jaꞌa patitu kètu urutuu ho neo pahaha iisi mi ana pajuu ne. Te ngaa na kai, peka na, “Èu baku tao sèmi neꞌe! Te jaꞌa ne ènu Ama Lamatua, èci èèna dènge èu ne, aa sama sèmi aꞌari èu dhu lasi peka-padhai lii ajꞌa-nori Yesus. Te dhèu rèti lii padhai Ama Lamatua peka-padhai lula-nèti Yesus kahèi, sèna ka dhèu pahaha iisi mi Nèngu. Te naneo Roh Ama Lamatua sèmi èèna. De baku pahaha iisi mi jaꞌa ne. Te ngaa pahaha iisi dhoka mi Ama Lamatua di.” \s1 Lamatua Yesus mai manyaꞌe jara pudhi \p \v 11 Hèia jaꞌa doa kètu, ka ladhe kèdhi babèdho sorga dhu bhoke tèke. Cagꞌagꞌa laa, jaꞌa kèdhi jara pudhi ciꞌu kalua mai. Dhèu dhu manyaꞌe na, ngara na “Dhèu dhu kèpe paꞌèra lii pajaji” aa “Dhèu dhu Mola.” Lodꞌo Na parisa lii langu, Na pamaꞌète dènge mola. Ladhe Nèngu laꞌe pamusu, laꞌe dènge dꞌara mola.\x + \xo 19:11 \xt Yeskial 1:1, Lii Sodꞌa Koa-Kio 96:13, Yesaya 11:4\x* \v 12 Musi madha Na heo sama sèmi ai. Na pake solo dhèu aae dhu ae, ètu kètu Na. Ngara Na dhu suri ètu ngiꞌu Na, te ngaa Nèngu mesa Na di, dhu neꞌa sasoa ngara èèna.\x + \xo 19:12 \xt Daniel 10:6\x* \v 13 Mèdha-papake Na, dhu cèbꞌu le asa dꞌara raa. Dhèu paroa Ne, “Lii Holo-Nori Ama Lamatua”. \v 14 Jaꞌa kèdhi kahèi sordadꞌu-sordadꞌu nèti sorga dhu manyaꞌe jara pudhi, dhu madhutu Ne. Sordadꞌu se pake mèdha alus dhu pudhi mèu kahèi. \v 15 Abhu samala èci dhu madèka, kalua nèti dꞌara hèbꞌa Na. Na pake samala ne, ho laꞌe pamusu, labꞌa suku aaꞌi-aaꞌi ètu rai-haha. Hèia Na segi si. Ka Na jꞌajꞌi Dhèu Aae rèngu. Na paredha si dènge ai bèsi, toke rèngu reꞌa nanasa Lamatua dhu koasa kapai risi. Jꞌara neꞌe ne, sama sèmi dhèu jꞌèli marèu hua anggor, ho pacèli rare èi na.\x + \xo 19:15 \xt Lii Sodꞌa Koa-Kio 2:9, Yesaya 63:3, Yoel 3:13, Rai-haha Rupa Hiu 14:20\x* \p \v 16 Aa ètu kodho dènge ètu haree Na, dhu suri sèmi neꞌe: \q2 Dhèu Aae nèti dhèu aae aaꞌi-aaꞌi ra, \q2 Lamatua nèti lamatua aaꞌi-aaꞌi ra. \s2 Lamatua Yesus segi badha bhelu dènge sordadꞌu na sèra \p \v 17 Ka jaꞌa ladhe kèdhi ana pajuu ca dhèu nèti sorga dhu titu ètu dedha madha lodꞌo. Hèia na rodhe manu-bhui aaꞌi-aaꞌi dhu lela re talora liru, peka na, “Mai aaꞌi-aaꞌi mi pakaboko mi era neꞌe, ho miꞌa pesta kapai dhu Ama Lamatua tao! \v 18 Sisi dhèu madhe aaꞌi-aaꞌi ra, miu bisa miꞌa. Nuka sisi nèti: dhèu aae-dhèu aae, komedhaa, dènge sordadꞌu sèra. Miu miꞌa kahèi sisi jara dènge sisi sordadꞌu dhu manyaꞌe si. Miu miꞌa kahèi sisi ènu-ènu, do dhèu mardeka, do ana iiki-dhèu kapai. Peka ka laa, ngara na ngaa dhu dènge sisi, miꞌe si.”\x + \xo 19:18 \xt Yeskial 39:17-20\x* \p \v 19 Hèia jaꞌa kèdhi badha bhelu dhu uru èèna bodho nèti dꞌara dhasi. Laꞌe paneꞌa lii dènge dhèu aae aaꞌi-aaꞌi ètu rai-haha, dènge sordadꞌu ra. Ka lasi pamusu, labꞌa Dhèu dhu manyaꞌe jara pudhi èèna, dènge sordadꞌu dhu palere-lere dènge Ne nèti sorga. \v 20 Te ngaa Dhèu manyaꞌe jara pudhi ne, kèpe nare badha bhelu dènge dhèu nèti lii padhai na dhu kapodꞌe-kabèli sèra. Dhèu dhu nèti padhai lii na, nuka dhèu dhu tao tadha malaa rupa-rupa ho leko-monya dhèu, dhu ra sèmi rare cap nèti badha bhelu ne, aa sogo-tagu mèdha sogo-tagu na. Te ngaa limuri ne, Dhèu dhu manyaꞌe jara pudhi ne, pèci eele le badha bhelu dènge dhèu dhu nèti lii padhai na, asa dꞌara dhasi ai èi nasu dhu heo na madhe boe.\x + \xo 19:20 \xt Rai-haha Rupa Hiu 13:1-18\x* \v 21 Èle èèna ka, Dhèu dhu manyaꞌe jara pudhi ne, laꞌe pamadhe aaꞌi sordadꞌu dhu leo sèra, pake dènge samala dhu kalua nèti dꞌara hèbꞌa Na. Hèia manu-bhui dhu raꞌa sisi hèu, mai raꞌe aaꞌi ngiꞌu aae dhèu madhe sèra. \c 20 \s1 Ra èki mege naga dènge rate toke ca riho tèu \p \v 1 Hèia jaꞌa kèdhi ana pajuu èci nèti sorga puru mai nèti dedha-liru. Na kèpe dènge rate aae èci, aa nèdꞌu dènge gagoe nèti roꞌa jꞌajꞌèra dhu dènge boe too-lane. \v 2 Ka na laꞌe kèpe mege naga, nuka dhèu aae nidhu, dhu ra peka na, “Lamatua nidhu”. Nèngu neꞌe ka dhu leko-monya dhèu rai-haha karèi nèti uru ka mai. Hèia ana pajuu ne èki mege naga ne dènge rate, ho taha ne ètu dꞌara roꞌa jꞌajꞌèra dhu dènge boe lane èèna, toke ca riho tèu.\x + \xo 20:2 \xt Lii Lolo dhu Uru Tèka 3:1\x* \v 3 Hèia ana pajuu ne tule eele mege naga na asa dꞌara roꞌa jꞌajꞌèra èèna. Ka na segel pamadhe hèbꞌa roꞌa èèna, sèna ka taha mege naga ne ètu dꞌara roꞌa, toke èle ca riho tèu. Dènge jꞌara neꞌe ka, mege naga ne bisa heka leko-monya suku-suku ètu rai-haha ne, ètu dꞌara ca riho tèu. Èle èèna ka, heka patabuli ne kèna, te ngaa nare boe nèbhu. \p \v 4 Èle ka, jaꞌa kèdhi kadera paredha ae-ae, dènge dhèu madhèdi ètu dedha. Ama Lamatua dhu dedꞌe si jꞌajꞌi hakim. Rèngu se dhu uru èèna lasi lole Lii Lolo Beꞌa nèti Yesus, dènge Lii Holo-Nori Ama Lamatua, toke dhèu pamadhe si. Rèngu se ka dhu sogo-tagu boe badha bhelu dènge mèdha sogo-tagu na. Rèngu se dhu roꞌo boe sèmi cap nèti badha bhelu ne ètu katangarèi ra, do ètu kacui-aai ra. Dhèu pamadhe si, te ngaa Ama Lamatua pamamuri hari si, sèna ka ra rèdꞌu paredha bera-bera dènge Kristus toke ca riho tèu.\x + \xo 20:4 \xt Daniel 7:9,22\x* \v 5-6 Dènge sèmi neꞌe, rèngu seꞌe ka dhu uru jꞌara Ama Lamatua pamamuri hari si nèti mamadhe. De rèngu oto titu kèna, te rèngu jꞌajꞌi le dhèu unu Lamatua. Ra core boe si asa era jꞌajꞌèra èèna, ka ra abhu boe mamadhe ka dua. Te rèngu se nuka sèmi ama agama dhu bèli-camèdꞌa lalau-laloꞌo Ama Lamatua dènge Kristus. Aa rèngu rèdꞌu paredha kahèi bera-bera dènge Kristus toke dꞌai ca riho tèu. \p Te ngaa dhèu madhe dhu leo sèra, hudꞌi mate ku dꞌai ca riho tèu, heka Ama Lamatua pamamuri hari si kèna. \s1 Ra core dhèu aae nidhu asa dꞌara dhasi ai \p \v 7 Ropa èle ca riho tèu ku, pe Lamatua pua patalale mege naga nèti dꞌara roꞌa jꞌajꞌèra. \v 8 Hèia laꞌe leko-monya dhèu nèti suku-suku dhu ra peka na, Gog dènge Magog, dhu mai nèti mia-mia ètu rai-haha ne. Pe na pakaboko dhèu ra ho lasi pamusu. Dhèu se ae titu kèna, sama sèmi salae ètu nebhe dhasi.\x + \xo 20:8 \xt Yeskial 7:2, 38:2, 9, 15\x* \v 9 Hèia sordadꞌu Gog dènge Magog kako lasi kajꞌèu dꞌai rae-rae ètu dꞌara rai-haha. Ka ra reo rare kota Lamatua dènge dhèu dhu Na sue sèra. Te ngaa Ama Lamatua papuru ai nèti dedha-liru ka naꞌa pakèpu aaꞌi sordadꞌu seꞌe. \v 10 Ka dhèu unu Lamatua sèra kèpe rare dhèu aae nidhu dhu kapodꞌe nare le dhèu ae. Hèia ra core ne asa dꞌara dhasi ai èi nasu, dhu heo na loe boe. Èèna na, ra bèdho tèke ne sama-sama dènge badha bhelu, aa dènge dhèu nèti lii padhai kapodꞌe-kabèli èèna. Ètu era neꞌe, rèngu abhu jꞌajꞌèra loe boe mèu-mèda toke dꞌai mia-mia. \s1 Ama Lamatua pamaꞌète lii langu dhèu aaꞌi-aaꞌi \p \v 11 Èle èèna ka, jaꞌa ladhe kèdhi kadera paredha pudhi aae cue. Aa Ama Lamatua ka dhu madhèdi ètu kadera èèna. Cagꞌagꞌa laa, rai-haha dènge liru, rai pakajꞌèu ka ele aaꞌi si toke tèdhi heka senu-salao sa hèi. \v 12 Ka ladhe kèdhi dhèu dhu madhe sèra. Rèngu aaꞌi-aaꞌi ana iiki-dhèu kapai, titu tangara asa kadera paredha. Hèia ana pajuu nèti sorga mai, ka bhoke sasuri-sasuri dhu suri tatao aaꞌi-aaꞌi dhu dhèu rai-haha adꞌu-ue. Ka ra bhoke hari sasuri leo èci, dhu suri ngara-ngara dhèu dhu bèli-camèdꞌa mamuri taa-taa dènge Ama Lamatua. Hèia Na pamaꞌète lii langu nèti dhèu madhe, madhutu ngaa dhu rèngu èci-èci adꞌu-ue, nuka sèmi dhu suri tèke ètu dꞌara sasuri sèra.\x + \xo 20:12 \xt Daniel 7:9-10\x* \v 13 Ka dhèu madhe sèra mai titu patangara dènge kadera paredha èèna. Rèngu se aaꞌi-aaꞌi dhu madhe le ètu rai-dedha dènge ètu dꞌara dhasi. Hèia Ama Lamatua pamaꞌète lii langu rèngu èci-èci, madhutu tatao ra. \v 14 Èle èèna ka, Ama Lamatua pèci eele Mamadhe asa dꞌara dhasi ai. Aa Na core eele kahèi Era Pea Samanga Dhèu Madhe asa dꞌara dhasi ai. Te dhasi ai ne, era mamadhe ka dua. \v 15 Dhèu dhu ngara ra suri boe ètu dꞌara sasuri neꞌe, lèke core kahèi asa dꞌara dhasi ai. Te sasuri èèna, nuka dhu suri ngara-ngara dhèu dhu mamuri dènge Ama Lamatua taa-taa toke dꞌai mia-mia laꞌe. \c 21 \s1 Yohanis ladhe nèdhi liru dènge rai-haha rupa hiu \p \v 1 Hèia jaꞌa ladhe kèdhi liru dènge rai-haha rupa hiu, te liru dènge rai-haha dhu dhui ele aaꞌi le. Dhasi aadꞌo heka kahèi.\x + \xo 21:1 \xt Yesaya 65:17, 66:22, 2 Petrus 3:13\x* \v 2 Ka jaꞌa kèdhi kota mola-mèci unu Ama Lamatua, nuka Yerusalem Hiu, puru mai nèti sorga. Kota ne, dhu paꞌèra mema, sama sèmi bhèni dhu neo leo-èmu hiu, dhu lalau nare le iisi, ho laꞌe soru mone dhu neo jꞌajꞌi dhèu èmu na.\x + \xo 21:2 \xt Yesaya 52:1, Rai-haha Rupa Hiu 3:12, Yesaya 61:10\x* \v 3 Ka jaꞌa tadèngi lii dhu kapai èci mai nèti kadera paredha ne, peka na, \q1 “Ladhe paie-iie! \q1 Karèi nèti deo neꞌe ne, Èmu Ama Lamatua ètu talora aae dhèu rai-haha. \q1 Karèi nèti deo neꞌe ne, Lamatua mamuri paꞌèci dènge dhèu unu Na. \q2 Te Nèngu jꞌajꞌi le Ama Lamatua ra. \q2 Aa rèngu jꞌajꞌi le ana-ana Na. \q1 Bèli-camèdꞌa Nèngu bera-bera dènge ra. \q2 Aa Na palere-lere dènge rèngu taa-taa.\x + \xo 21:3 \xt Yeskial 37:27, Atora nèti Ama-ama Agama 26:11, 12\x* \q1 \v 4 Bèli-camèdꞌa Na seka pamango èi madha aaꞌi-aaꞌi ra, \q2 sèna ka rèngu roma iisi heka. \q3 Lula ètu era èèna, abhu heka papèdꞌa-tarègu. \q3 Aa ètu era èèna, abhu heka mamadhe. \q1 Ngaa-ngaa dhu uru èèna rèti sasusa, aadꞌo heka èci sa. \q1 Ngaa-ngaa dhu uru èèna rèti jꞌajꞌèra, ele aaꞌi si le.”\x + \xo 21:4 \xt Yesaya 25:8, 35:10, 65:19\x* \p \v 5 Hèia Nèngu dhu madhèdi ètu kadera paredha èèna, peka na, “Ladhe paie-iie, te Jaꞌa tao pahiu aaꞌi le.” Ka Na padhai lii hari dènge jaꞌa, peka na, “Suri ka! Dhèu aaꞌi-aaꞌi bisa parcaya Lii Holo-Nori Jaꞌa ne, te aaꞌi-aaꞌi se mema lèke tareꞌa-reꞌa!” \p \v 6 Ka Na peka hari dènge jaꞌa, na, \q1 “Aaꞌi-aaꞌi dhu Jaꞌa pajaji sèra, jꞌajꞌi aaꞌi le. \q1 Te Jaꞌa ne, \q2 Alpa toke Omega, \q1 Aa Jaꞌa ne, \q2 A toke Z, \q1 Aaꞌi-aaꞌi ra jꞌajꞌi nèti Jaꞌa, \q2 karèi nèti uru ka, toke dꞌai èle. \q1 Dhèu aaꞌi-aaꞌi dhu koko-kamango, \q2 pe Jaꞌa hia ra rinu iia-iia dꞌara, \q3 nèti madha èi dhu nèti mamuri hia dhèu, sèna ka dhèu sèra bisa mamuri dènge tareꞌa.\x + \xo 21:6 \xt Yesaya 55:1\x* \q1 \v 7 Dhèu aaꞌi-aaꞌi dhu taha madhutu jꞌara Lamatua dhu mola, \q2 bèli-camèdꞌa rèngu unu mèngi-nale aaꞌi-aaꞌi ra. \q1 Pe Jaꞌa jꞌajꞌi Ama Lamatua ra, \q1 aa rèngu jꞌajꞌi ana-ana Jaꞌa.\x + \xo 21:7 \xt 2 Samuel 7:14, Lii Sodꞌa Koa-Kio 89:26-27\x* \q1 \v 8 Te ngaa abhu kahèi dhèu dhu èèna na lèke core si, \q2 asa dꞌara dhasi ai èi nasu dhu heo na maꞌète boe ciki sa. \q3 Nuka sèmi: dhèu dhu madhaꞌu leli, \q3 dhèu dhu soro kabodho mi Lamatua Yesus, \q3 dhèu dꞌara kajꞌalu, \q3 dhèu dhu tao jꞌara makae dènge dhèu dhu jꞌajꞌi boe dhèu èmu-kamali ra, \q3 dhèu pamadhe dhèu, \q3 dhèu sogo-tagu nidhu, \q3 dhèu suagi, \q3 aa dhèu kapodꞌe-kabèli. \q1 Bèli-camèdꞌa rèngu aaꞌi-aaꞌi lèke pèci asa dꞌara dhasi ai, \q2 dhu ra peka na, ‘era mamadhe ka dua.’ ” \s1 Yohanis ladhe nèdhi kota Yerusalem rupa hiu \p \v 9 Ka jaꞌa ladhe kèdhi ca dhèu nèti ana pajuu dhèu pidhu nèti sorga, dhu uru èèna rèdꞌu bokor dhu isi dènge nanasa Lamatua. Na mai paraga dènge jaꞌa, ka na lii, peka na, “Mai ku sa neꞌe! Te jaꞌa neo padꞌelo dènge èu bhèni dhu neo kabꞌi dènge Ana Kalèbho.” \p \v 10 Hèia jaꞌa abhu Roh Lamatua, ka ana pajuu ca dhèu nèti sorga mai nedhe nèti jaꞌa asa kolo ledhe dhu dedha aae èci. Nèti era neꞌe, na padꞌelo jaꞌa kota Yerusalem, nuka kota Ama Lamatua dhu mola-mèci, dhu puru mai nèti Ama Lamatua ètu sorga.\x + \xo 21:10 \xt Yeskial 40:2\x* \v 11 Kota ne saraga titu kèna! Abhu saraa dhu kalua nèti dadedha Ama Lamatua sèmi hadhu intan dhu kaleꞌe, toke kota aaꞌi-aaꞌi heo loꞌa-loꞌa. \v 12 Abhu tedhe dhu dedha aae oke nare kota ne, dènge canguru dua babèdho. Abhu kahèi canguru dua ana pajuu nèti sorga dhu madhenge babèdho kapai se. Ètu canguru dua babèdho se, dhu suri ngara-ngara nèti canguru dua udhu-rasa Israꞌel.\f + \fr 21:12 \ft Madhutu dhèu dꞌèlu-mèu Alkitab, angka canguru dua èèna, peka na, dhèu mèci.\f* \v 13 Tèlu babèdho tangara asa dhimu. Tèlu tangara asa haa. Tèlu tangara asa badae. Aa tèlu hari tangara asa balèu.\x + \xo 21:13 \xt Yeskial 48:30-35\x* \v 14 Tedhe ne dhu patitu ètu canguru dua hadhu fanderen dhu kapai. Ètu hadhu se èci-èci dhu suri ngara nèti canguru dua dhèu pajuu-paleha Ana Kalèbho dhu lalau-laloꞌo Ne ètu rai-haha. \p \v 15 Ka ana pajuu dhu padhai lii dènge jaꞌa, kèpe nare tatea aꞌuku nèti hualaa èci, ho neo uku kota ne dènge hèbꞌa babèdho kapai, aa dènge tedhe na.\x + \xo 21:15 \xt Yeskial 40:3\x* \v 16 Na uku uru tedhe kota. Madhera, bhabhèla dènge katitu na, èci èèna ka. Nuka, aaꞌi-aaꞌi ra, 2.220 (dua riho dua ngasu dua nguru) kilometer.\f + \fr 21:16 \ft Alkitab lii Yunani peka canguru dua riho \ft \+it stadia\+it*.\f* \v 17 Hèia na uku maꞌaa tedhe, madhutu aꞌuku dhèu rai-haha. Maꞌaa na, èna nguru lèmi meter.\f + \fr 21:17 \ft Akitab lii Yunani suri, peka na, “144 (ca ngasu èpa nguru èpa) \ft \+it peihon\+it*”. Ca \+it peihon\+it*, sama sèmi dua ègꞌa. Canguru dua kali canguru dua, nuka cangasu èpa nguru èpa. De ladhe canguru dua èèna, sasoa na, tesa, na, 144 sasoa na, dhu tesa risi eele.\f* \v 18 Tedhe ne, tao nèti hadhu kaleꞌe, ngara na \it yaspis\it*. Aa aaꞌi-aaꞌi ètu dꞌara kota ne, tao nèti poe dènge pai, dhu mèu aadha-aadha nuka sèmi tèru. \p \v 19 Canguru dua hadhu fanderen sèra, tao nèti rupa-rupa hadhu kaleꞌe dhu kabꞌua. Fanderen ka èci, tao nèti hadhu \it yaspis\it*, dhu mangèru kaleꞌe. Ka dua, nèti hadhu \it nilam\it* dhu kaleꞌe mangèru bhidhu-bhidhu. Ka tèlu, tao nèti hadhu \it mirah\it* dhu mea kaleꞌe. Ka èpa, tao nèti hadhu \it samrud\it*, dhu mangèru kaleꞌe. \v 20 Ka lèmi, tao nèti hadhu \it unam\it* dhu pakatanga dènge karara mea sanama pudhi. Ka èna, dhu tao nèti hadhu \it sardius\it*, dhu mea kaleꞌe. Ka pidhu, tao nèti \it ratna cempaka\it* dhu karara hualaa. Ka aru, dhu tao nèti hadhu \it beril\it*, dhu kaleꞌe mangèru aae. Ka ceo, tao nèti hadhu \it krisolit\it*, dhu karara moce-moce. Ka canguru, tao nèti hadhu \it krisopras\it* dhu mangèru mudꞌa. Ka canguru èci, tao nèti hadhu \it lasuardi\it*, dhu mangèru dhasi. Aa ka canguru dua, tao nèti hadhu \it kecubung\it*, dhu kaleꞌe mea sanama mangèru. \v 21 Aa babèdho kapai canguru dua bua sèra, tao nèti canguru bua mutiara. Babèdho èci tao nèti mutiara cue. Jꞌara oka-hoo ètu dꞌara kota ne, tao nèti poe-pai dhu kaleꞌe sèmi tèru.\x + \xo 21:21 \xt Yesaya 54:11-12\x* \p \v 22 Te ngaa jaꞌa kèdhi boe Èmu Manèngi-Mangajꞌi ètu dꞌara kota ne. Lula Ama Lamatua dhu koasa kapai risi dènge Ana Kalèbho pea taa-taa ètu dꞌara kota ne. Nèti èèna ka, dhèu pahaha iisi mema mi Rèngu. \v 23 Kota èèna, parluu boe madha lodꞌo dènge hèru ho pasaraa ne, lula saraa Ama Lamatua ka dhu pasaraa ne. Aa Ana Kalèbho ne jꞌajꞌi nuka sèmi labhu dhu heo.\x + \xo 21:23 \xt Yesaya 60:19-20\x* \v 24 Dhèu nèti suku aaꞌi-aaꞌi ètu rai-haha, èèna na kako lasi mai ètu dꞌara saraa èèna. Dhèu aae-dhèu aae nèti rai-haha, rèti kakaja-sasuꞌi ra asa nèi kahèi.\x + \xo 21:24 \xt Yesaya 60:3\x* \v 25 Ètu era nèi, abhu boe mèda. Nèti èèna ka, parluu boe bèdho hèbꞌa tedhe. \v 26 Pe asa dꞌara kota ne, dhèu rèti aaꞌi-aaꞌi dhu beꞌa kahèi, dènge hormat aaꞌi-aaꞌi nèti rai-rai ètu rai-haha.\x + \xo 21:26 \xt Yesaya 60:11\x* \v 27 Te ngaa dhu bisa boe maso asa nèi, nuka aaꞌi-aaꞌi dhu karehe, nuka sèmi: dhèu sogo-tagu nidhu, dhèu dhu tao jꞌara makae, dènge dhèu kapodꞌe-kabèli. Dhu bisa maso, nuka rèngu dhu ngara ra abhu ètu dꞌara sasuri Ana Kalèbho. Rèngu seꞌe ka dhu mamuri taa-taa dènge Ama Lamatua.\x + \xo 21:27 \xt Yesaya 52:1, Yeskial 44:9\x* \c 22 \s2 Èi loko dènge ajꞌu dhu rèti mamuri \p \v 1 Èle ka ana pajuu nèti sorga padꞌelo dènge jaꞌa loko èci, dhu èi ne nèti mamuri. Èi ne mèu aadha-aadha nuka sèmi tèru. Na hae mai nèti kadera paredha Ama Lamatua dènge Ana Kalèbho.\x + \xo 22:1 \xt Yeskial 47:1, Sakaria 14:8\x* \v 2 Hèia hae laꞌe asa talora aae jꞌara oka-hoo ètu dꞌara kota ne. Nèti sebhe-sebhe loko ne, abhu ajꞌu dhu hua na nèti mamuri. Ajꞌu ne dꞌara ca tèu, hua canguru dua hari; ca hèru, ca tèka. Rèu na bisa jꞌajꞌi èi naꞌi ho puri-paꞌèle suku-suku ètu rai-haha nèti papèdꞌa ra.\x + \xo 22:2 \xt Lii Lolo dhu Uru Tèka 2:9\x* \v 3 Te ngaa rèngu dhu Ama Lamatua tule eele aa dhoo si, abhu boe ètu dꞌara kota ne. Dhu ètu neꞌe, nuka Ama Lamatua dènge Ana Kalèbho dhu madhèdi ètu dedha kadera paredha, aa dènge ana pua-paleha Ra dhu pahaha iisi mi Rèngu.\x + \xo 22:3 \xt Sakaria 14:11\x* \p \v 4 Rèngu aaꞌi-aaꞌi bisa ladhe rèdhi rèhu Ama Lamatua. Ètu katangarèi dhèu seꞌe, dhu suri ngara Lamatua. \v 5 Mèda abhu boe ètu kota neꞌe. De dhèu unu Lamatua parluu boe madha lodꞌo, do labhu, lula Ama Lamatua ka dhu pasaraa kota ne. Bèli-camèdꞌa rèngu sama-sama rèdꞌu paredha toke dꞌai mia-mia laꞌe.\x + \xo 22:5 \xt Yesaya 60:19, Daniel 7:18\x* \s1 Lamatua Yesus katange lii padhadha Na \p \v 6 Ka ana pajuu ne peka dènge jaꞌa, na, “Aaꞌi-aaꞌi dhu jaꞌa peka kore dènge èu seꞌe, lèke tareꞌa-reꞌa. Dhèu aaꞌi-aaꞌi bisa parcaya lii jaꞌa se. Uru èèna, Ama Lamatua pake Roh Na ho peka-padhai Lii Holo-Nori Na mi dhèu rèti lii padhai Na. Te ngaa limuri ne, Na pake ana pajuu Na nèti sorga ho lole mi dhèu unu Na, lula-nèti jꞌara aaꞌi-aaꞌi se dhu nèbhu heka hudꞌi jꞌajꞌi ku.” \p \v 7 Hèia Yesus padhai lii, peka na, “Sanèdꞌe paie-iie! Nèbhu heka, te Jaꞌa neo mai. Ètu dꞌara sasuri ne, dhu suri aaꞌi mèu-mèu le, ngaa dhu bèli-camèdꞌa jꞌajꞌi. Dhèu aaꞌi-aaꞌi dhu madhutu isi sasuri ne, pe rèngu abhu aꞌoto.” \p \v 8 Dhu suri sasuri ne, nuka jaꞌa, Yohanis. Aaꞌi-aaꞌi se jaꞌa nanene dènge roꞌa dhilu jaꞌa, aa kèdhi dènge musi madha jaꞌa. Ropa tadèngi kore, hèia jaꞌa patitu kètu urutuu ho pahaha iisi ètu madha ana pajuu nèti sorga ne, dhu padꞌelo le aaꞌi-aaꞌi se mi jaꞌa. \v 9 Te ngaa na kai jaꞌa, peka na, “Ee! Èu baku tao sèmi èèna! Èu dhodhoka pahaha iisi mi Ama Lamatua di! Baku mi jaꞌa ne. Te jaꞌa ne ènu Lamatua kahèi, èci èèna ka dènge èu dènge aꞌari èu dhu jꞌajꞌi dhèu rèti lii padhai Na, aa dènge dhèu leo aaꞌi-aaꞌi ra dhu tao madhutu ngaa dhu suri ètu dꞌara sasuri neꞌe. \p \v 10 Èu baku pahuni isi sasuri ne dènge dhèu leo. Te nèbhu heka, aaꞌi-aaꞌi dhu suri ètu dꞌara sasuri ne, hudꞌi jꞌajꞌi ku. \q1 \v 11 Dhèu aaꞌi-aaꞌi dhu adꞌu-ue bhabhelu, na, \q2 hudꞌi rèngu sène ra tao kajꞌalu taruu. \q1 Te ngaa aaꞌi-aaꞌi dhu mamuri mola-mèci, \q2 hudꞌi laa ra mamuri mola taruu. \q1 Dhèu aaꞌi-aaꞌi dhu tao karehe, \q2 hudꞌi rèngu sène ra tao bhelu taruu. \q1 Te ngaa aaꞌi-aaꞌi dhu tao beꞌa, \q2 hudꞌi laa ra tao taruu dhu beꞌa.”\x + \xo 22:11 \xt Daniel 12:10\x* \p \v 12 Èle èèna ka, Yesus lii hari, aku Nèngu na, “Sanèdꞌe paie! Te nèbhu heka, Jaꞌa dhiu. Pe Jaꞌa bꞌala hia dhèu aaꞌi-aaꞌi, madhutu ngaa dhu ra adꞌu-ue.\x + \xo 22:12 \xt Yesaya 40:10, 62:11, Lii Sodꞌa Koa-Kio 28:4, Yermia 17:10\x* \q1 \v 13 Jaꞌa ne, \q2 Alpa toke Omega. \q1 Jaꞌa ne, \q2 A toke Z. \q1 Aaꞌi-aaꞌi jꞌajꞌajꞌi ra nèti Jaꞌa, \q2 karèi nèti uru, toke dꞌai èle.\x + \xo 22:13 \xt Rai-haha Rupa Hiu 1:8, Yesaya 44:6, 48:12, Rai-haha Rupa Hiu 1:17, 2:8\x* \q1 \v 14 Dhèu dhu rase pamèu le mèdha-papake ra, rèngu ka dhu oto. \q2 Te rèngu ka abhu hak ho maso re babèdho kapai dhu laꞌe asa dꞌara kota ne. \q1 Dhèu dhu mamuri mola, rèngu ka dhu oto. \q2 Te bèli-camèdꞌa rèngu abhu ijin ho raꞌa hua dhu hia dhèu mamuri taa-taa.\x + \xo 22:14 \xt Lii Lolo dhu Uru Tèka 2:9, 3:22\x* \q1 \v 15 Te ngaa dhèu leo bisa boe maso asa era èèna. \q1 Dhèu dhu unu boe Lamatua, bisa boe pea ètu era èèna. \q2 Nuka rèngu dhu parcaya boe Lamatua,\f + \fr 22:15 \ft Alkitab lii Yunani suri, peka na, “busa”. Dhèu Yahudi dꞌèi pakasame dhèu Yahudi boe dènge “busa”. Dhèu seꞌe nuka “dhèu leo dhu parcaya boe Lamatua”. Ètu dꞌara ayat neꞌe, Yohanis padhue lula-nèti rupa-rupa dhèu dhu jꞌajꞌi boe maso asa dꞌara sorga. Risi-risi, nuka “dhèu dhu parcaya boe Lamatua”. Jꞌara neꞌe lai lula boe busa maso sorga, do aadꞌo. Te ngaa peka mi rèngu dhu parcaya boe Lamatua.\f* \q2 dhèu dhu tao jꞌara makae dènge dhèu dhu jꞌajꞌi boe dhèu èmu-kamali ra, tuka sogo-tagu, \q2 tuka pamadhe dhèu, tuka suagi, \q2 dènge rèngu dhu leko-monya. \q1 Rèngu aaꞌi-aaꞌi ra bisa boe ara asa dꞌara. \q1 Rèngu aaꞌi-aaꞌi ra pea dhoka mi liꞌu di. \p \v 16 Jaꞌa ne, Yesus. Jaꞌa ka dhu paleha ana pajuu Jaꞌa nèti sorga, ho bhoke jꞌara seꞌe aaꞌi-aaꞌi ra, sèna ka pe miu lami lole peka lii pajaji Jaꞌa seꞌe mi pidhu jumaꞌat sèra. \q1 Jaꞌa ne, ana-èpu dhèu aae Daud. \q1 Jaꞌa ne, Dhèu Aae dhu kèdꞌu paredha. \q1 Saraa nèti Jaꞌa heo loꞌa-loꞌa, \q2 nuka sèmi Hua-hètu Oe Mèu. \q1 Saraa nèti Jaꞌa madèka titu kèna, \q2 nuka sèmi hua-hètu èèna.”\x + \xo 22:16 \xt Yesaya 11:1, 10\x* \p \v 17 Roh Ama Lamatua mai paroa, peka na, “Mai asa neꞌe!” \p Bhèni dhu neo kabꞌi paroa kahèi, peka na, “Mai ka!” \p Aaꞌi-aaꞌi dhu tadèngi peka kahèi, “Mai ka!” \q1 Dhèu cee dhu koko-kamango, mai ho minu! \q1 Dhèu cee dhu neo ninu èi dhu nèti mamuri, \q2 mai mere ka! \q1 Dhèu bisa rare èi ne \q2 dhu iia-iia dꞌara. \q1 Dhèu bisa rinu èi ne \q2 dhu bꞌae boe.”\x + \xo 22:17 \xt Yesaya 55:1\x* \s1 Lii moa Yohanis dhu limuri tèka \p \v 18 Jaꞌa, Yohanis, pasanèdꞌe dhèu aaꞌi-aaꞌi dhu èèna na tadèngi ngaa dhu Ama Lamatua bhoke mema hia jaꞌa ètu dꞌara sasuri ne: ladhe abhu dhèu dhu patabha hari ngaa-ngaa ètu dꞌara sasuri ne, èèna na Ama Lamatua pabie hari hahuku Na mi nèngu dènge pidhu calaka sèra dhu Na dutu mai asa rai-haha. \v 19 Aa ladhe abhu dhu pakura hari isi sasuri ne, pe Ama Lamatua tao eele hak nèngu, sèna ka bisa boe maso asa dꞌara kota dhu mola-mèci, aa bisa boe naꞌa hua ajꞌu dhu hia dhèu mamuri taa-taa.\x + \xo 22:19 \xt Lole Hari Jꞌara-jꞌara Mamuri 4:2, 12:32\x* \p \v 20 Yesus mesa Na ka dhu bhoke jꞌara aaꞌi-aaꞌi sèra. Na moa le, peka na, “Tareꞌa-reꞌa sèmi èèna! Nèbhu heka, Jaꞌa neo dhiu.” \p De mai ka, Lamatua Yesus! \p \v 21 Jaꞌa manèngi sèna ka Lamatua Yesus padꞌelo dꞌara hua iia Na mi dhèu unu Na aaꞌi-aaꞌi. Lèke tareꞌa sèmi èèna! Amin! \q2 Nèti jaꞌa, \q2 Yohanis