\id 1CO  
\h 1 Korintus 
\toc1 Sasuri Paulus ka èci hia dhèu parcaya ètu kota Korintus 1 Korintus 
\toc2 1 Korintus 
\toc3 1Kor 
\mt2 Sasuri Paulus ka èci  
\mt2 hia dhèu parcaya ètu kota Korintus  
\mt1 1 Korintus  
\c 1  
\s1 Saloom  
\p
\v 1 Sasuri ne nèti jaꞌa, Paulus. Ama Lamatua hagꞌe nare le jaꞌa, sèna ka jꞌajꞌi dhèu pajuu-paleha Yesus Kristus. Sostenes hia miu lii mahoꞌo kahèi.  
\v 2 Jaꞌa suri sasuri ne hia miu dhèu parcaya Ama Lamatua ètu kota Korintus. Na hagꞌe nare le miu ho jꞌajꞌi dhèu mola-mèci Nèngu, lula miu parcaya le Yesus Kristus, dhu Ama Lamatua pajaji mema le karèi nèti uru ka ho Na mai. Ama Lamatua tao miu mola-mèci kahèi, èci èèna ka dènge dhèu parcaya aaꞌi-aaꞌi ètu mia-mia. Te rèngu manèngi le sèna ka Kètu èdhi, Yesus Kristus soru-bara si. Nèngu ne jꞌajꞌi Kètu mi dedha èdhi aa rèngu kahèi.\x + \xo 1:2 \xt Lii Lolo nèti Dhèu Pajuu-paleha 18:1, Yoel 2:32\x*   
\p
\v 3 Jaꞌa manèngi-mangajꞌi mi Ama èdhi, Ama Lamatua, dènge Kètu èdhi, Yesus Kristus. Jaꞌa manèngi sèna ka Rèngu padꞌelo dꞌara hua iia Ra mi miu, ho miu mamuri dame dènge mera-milu.   
\s1 Paulus manèngi makasi mi Lamatua lula dhèu Korintus  
\p
\v 4 Lodꞌo-lodꞌo jaꞌa ngee kèdhi miu, jaꞌa padhai lii dènge Lamatua jaꞌa, peka na, “Makasi ae-ae lula parcaya dhèu Korintus sèra!” Te Lamatua dhu padꞌelo le dꞌara hua iia Na mi miu, lula miu lèka taruu Yesus Kristus, dhu Lamatua pua Na mai.  
\v 5 Hèia Na hia miu aꞌèra, ka miu bisa pakako sasabꞌa-laꞌa aaꞌi-aaꞌi, lula miu paꞌèki dènge Ne. Èèna ka dhu tao dꞌara miu kaja-suꞌi dènge jꞌara-jꞌara dhu beꞌa. Nèti èèna ka miu meꞌa mèu madha jꞌara aaꞌi-aaꞌi dhu hua iia risi, lula-nèti jꞌara mamuri Nèngu. Miu meꞌa kahèi jꞌara mia dhu beꞌa risi, ladhe miu lole mi dhèu lula-nèti Yesus Kristus.  
\v 6 Jꞌara aaꞌi-aaꞌi neꞌe ka dhu padelo, na, jꞌara-jꞌara dhu jiꞌi peka le dènge miu lula-nèti Kristus èèna, dhu amo le ètu dꞌara miu. Nèti èèna ka, miu meꞌa tareꞌa-reꞌa, na, jꞌara sèra lèke.  
\v 7 De miu abhu le jꞌara aaꞌi-aaꞌi dhu beꞌa, dhu Roh Lamatua pala-bagi hia dhèu unu Na. Kura boe ciki sa. Hèia miu tatae lodꞌo dhu bèli-camèdꞌa Lamatua bhoke ho padꞌelo Kètu èdhi, Yesus Kristus mi dhèu aaꞌi-aaꞌi.  
\v 8 Kristus èèna ka dhu neo paꞌèra miu sèna ka miu taha taruu, toke Na mai hari asa rai-haha ne. Dènge jꞌara neꞌe, miu manahu boe, aa abhu boe ca dhèu sa dhu bisa pèci sasala mi dedha miu.  
\v 9 Èdhi bisa parcaya Lii Holo-Nori Ama Lamatua, lula ngaa dhu Nèngu peka, èèna ka dhu jꞌajꞌi. Tatu Nèngu neo tao jꞌara se aaꞌi-aaꞌi hia miu. Te Nèngu ka dhu bhoke jꞌara, sèna ka miu bisa tadhe Ana Na, nuka Kètu èdhi, Yesus Kristus èèna.   
\s1 Miu dhèu parcaya hudꞌi jꞌajꞌi èci ku, aa baku mae-manyèla  
\p
\v 10 Aꞌari dhu pasue! Ètu dꞌara aaꞌi-aaꞌi se, jaꞌa padhai lii pake kolongara Kètu èdhi, Yesus Kristus. De jaꞌa manèngi tareꞌa-reꞌa, sèna ka miu loe ka nèti padhèto ètu dꞌara lii padhai. Te ngaa miu hudꞌi tenge jꞌara sèna ka mamuri dꞌara èci, aa baku mae-manyèla. Miu hudꞌi pake ngangee madhera, ho meꞌa, na, miu neo dꞌai too-lane dhu èci èèna ka di.   
\p
\v 11 Te abhu dhèu nèti isi èmu ana hèni èdhi Kloe dhu mai peka dènge jaꞌa, na, ètu talora miu abhu dhèu cahagꞌe dhu patao-palaha taruu.  
\v 12 Aꞌabhu jaꞌa sèmi neꞌe: miu cahagꞌe peka na, “Jaꞌa re Paulus!” Aa cahagꞌe peka na, “Jaꞌa re Apolos!” Aa abhu kahèi dhu pakaꞌuu, na, “Jaꞌa re Petrus!”\f + \fr 1:12 \ft Alkitab lii Yunani suri, peka na, “Kefas”. Kefas èèna, ngara leo nèti Petrus.\f* Aa dhu leo hari peka na, “Jaꞌa ne, nanene dhoka Kristus di!”\x + \xo 1:12 \xt Lii Lolo nèti Dhèu Pajuu-paleha 18:24\x*   
\p
\v 13 Miu pangee tasamia, ee? Dhèu unu Kristus bisa boe mae-manyèla. Do, miu pangee, na, jaꞌa ka dhu madhe pala miu ètu ajꞌu palolo-palèbha? Aadꞌo! Do, lodꞌo ra sarani miu, rèngu pake ngara jaꞌa, ho miu jꞌajꞌi dhèu unu jaꞌa, do? Bisa boe, si?  
\v 14 Jaꞌa manèngi makasi mi Ama Lamatua, te lodꞌo jaꞌa ètu èèna dènge miu, jaꞌa sarani boe dhèu ae. Dhu jaꞌa sarani ètu nèi dhoka Krispus dènge Gayus di.\x + \xo 1:14 \xt Lii Lolo nèti Dhèu Pajuu-paleha 18:8, 19:29, Roma 16:23\x*  
\v 15 Dènge jꞌara neꞌe, abhu boe dhèu dhu bisa peka na, “Ra sarani jaꞌa pake ngara Paulus, ka jaꞌa jꞌajꞌi dhèu unu Paulus.”  
\v 16 (Ee, jaꞌa heka sanèdꞌe kèna. Jaꞌa sarani isi èmu Stefanus cahagꞌe kahèi. Te ngaa jaꞌa sanèdꞌe heka, abhu dhèu era dhu jaꞌa sarani, do aadꞌo.)\x + \xo 1:16 \xt 1 Korintus 16:15\x*   
\p
\v 17 Te Kristus pua boe jaꞌa ho laku sarani dhèu. Kapua sasabꞌa jaꞌa, nuka peka-padhai dènge jꞌara-jꞌara lula-nèti Lii Lolo Beꞌa Na. Te ngaa ladhe jaꞌa lole mi dhèu, Nèngu dꞌèi boe jaꞌa peka mamèu jaꞌa, do, padꞌelo jꞌara-jꞌara dhu kapai. Te ladhe jaꞌa padhai lii sèmi èèna, èèna pakura koasa nèti lii lolo mamadhe Kristus ètu ajꞌu palolo-palèbha.   
\s1 Koasa Kristus mai nèti Ama Lamatua  
\p
\v 18 Abhu dhèu dhu pangee, na, madha jꞌara aaꞌi-aaꞌi dhu èdhi peka-padhai lula-nèti mamadhe Kristus ètu ajꞌu palolo-palèbha èèna, goa titu kèna. Te ngaa dhèu sèmi sèra, bèli-camèdꞌa cèri eele nèti Ama Lamatua. Aa te ngaa, bagi mi èdhi, mamadhe Kristus ne, sèna ka padꞌelo koasa Lamatua ho patabuli èdhi nèti koasa sasala-sasigo èdhi.  
\v 19 Jꞌara neꞌe nuka sèmi dhèu nèti lii padhai Ama Lamatua, ngara na Yesaya, suri tèke, peka na,  
\q1 “Ama Lamatua peka na,  
\q1 ‘Madha jꞌara aaꞌi-aaꞌi dhu dhèu dꞌèlu-mèu reꞌa,  
\q2 bèli-camèdꞌa Jaꞌa paꞌele iie aaꞌi si,  
\q3 sèna ka jꞌajꞌi mi mèdha dhu dènge boe kabꞌua.  
\q1 Rupa-rupa mamèu rèngu,  
\q2 bèli-camèdꞌa Jaꞌa core eele aaꞌi si,  
\q3 sèna ka jꞌajꞌi mi mèdha dhu guna boe.’ ”\x + \xo 1:19 \xt Yesaya 29:14\x*   
\p
\v 20 Uru èèna, mema Lamatua padhai lii sèmi èèna ka. Te ngaa limuri ne, tasamia hari? Dhèu dꞌèlu-mèu sèra, sèmi ngaa sa? Mese agama sèra, jꞌajꞌi sèmi ngaa? Aa tuka tao lii langu sèra, tasa mera mia? Miu nanene sèku! Lamatua tao si nuka sèmi dhèu goa! Nèngu bete eele aaꞌi le mamèu dhu amo ètu dꞌara kahadhu dhèu rai-haha ne, aa tao mamèu sèra nuka sèmi mèdha dhu dènge boe kabꞌua.\x + \xo 1:20 \xt Ayub 12:17, Yesaya 19:12, 33:18, 44:25\x*   
\p
\v 21-22 Mamèu Ama Lamatua lènge aaꞌi mèu-mèu. Masi ka dhèu rai-haha ne pangee, na, rèngu dꞌèlu-mèu, te ngaa jꞌara ngangee rèngu mesa ra dꞌai mèka ho ra tadhe hua iia Ama Lamatua. Masi ka sèmi èèna, te ngaa Lamatua pake le mamèu Na ho bhoke jꞌara hia dhèu rai-haha. Te uru èèna, Lamatua pangee, peka na, “Masi ka dhèu rai-haha pangee, na, dhèu pajuu-paleha Jaꞌa sèra goa, te ngaa tasamia èèna ka, hudꞌi Jaꞌa pua ku dhèu lasi lole dènge ra jꞌara dhu lèke nèti Jaꞌa.” Te Lamatua pua dhèu rèti lii padhai Na ho lasi lole dènge dhèu. Na pamaꞌète nare le neo pake lii moa èèna, sèna ka dhèu bisa parcaya Ne. Nèngu pake jꞌara ne, ho patabuli dhèu nèti koasa sasala-sasigo ra.  
\p Te ngaa dhèu rai-haha ne pangee, na, jꞌara Ama Lamatua ne, goa. Nèti èèna ka, rèngu pusi-pahae boe dhèu pajuu-paleha Na. Te dhèu Yahudi neo manèngi dhoka tadha-tadha malaa di, sèna ka bisa rèdhi koasa Lamatua. Aa dhèu Yunani neo nanene dhoka jꞌara-jꞌara hua iia dhu maso asa dꞌara kahadhu ra, madhutu ngangee rèngu mesa ra.  
\v 23 Masi ka sèmi èèna, te ngaa èdhi dhu jꞌajꞌi dhèu pajuu-paleha Lamatua lati peka dènge dhèu, na, “Lamatua pua le Kristus, nuka Dhèu dhu Nèngu pajaji mema karèi nèti uru ka, mai asa rai-haha ne. Ka dhèu leo paku pamadhe Ne ètu ajꞌu palolo-palèbha.” Ropa dhèu Yahudi tadèngi lii lolo neꞌe, rèngu sisu, te madhutu aꞌabhu ra, Dhèu dhu Lamatua neo pua mai èèna, bisa boe madhe sèmi èèna. Ropa dhèu Yunani tadèngi lii lolo ne, ra pangee na, “Lii lolo dhèu goa!”  
\v 24 Te ngaa abhu dhèu dhu Ama Lamatua hagꞌe nare le ho jꞌajꞌi dhèu unu Na. Rèngu sèra cahagꞌe nèti dhèu Yahudi, aa cahagꞌe nèti dhèu Yahudi boe. Madhutu aꞌabhu rèngu, mamadhe Kristus dhu padꞌelo le mi rèngu, na, koasa Ama Lamatua dènge boe too-lane, aa mamèu Na risi aaꞌi mèu-mèu.  
\v 25 Masi ka dhèu rai-haha pangee, na, jꞌara Lamatua ne unu dhèu goa, te ngaa Nèngu mèu risi eele rèngu. Aa masi ka ra pangee, na, Lamatua dènge boe koasa, te ngaa koasa Na dedha risi eele nèti rèngu.   
\p
\v 26 Aꞌari pasue! Sèna ka miu bisa meꞌa mèu lii padhai jaꞌa ne, sanèdꞌe mamuri miu, lodꞌo Lamatua hagꞌe nare miu, ho jꞌajꞌi dhèu unu Na. Madhutu aꞌabhu dhèu rai-haha, ètu talora aae miu, abhu boe dhèu ae dhu dꞌèlu-mèu, abhu boe dhèu ae dhu dènge pangaru kapai, aa abhu boe dhèu ae dhu aꞌari ra dhu dènge kolongara kapai.  
\v 27 Te ngaa Lamatua hagꞌe nare dhèu dhu madhutu ngangee dhèu rai-haha, na, tabhènga ana liku, sèna ka pamakae dhèu dhu pangee, na, rèngu dꞌèlu-mèu. Aa Na hagꞌe nare dhèu dhu madhutu dhèu rai-haha, dhèu dhu dènge boe koasa, sèna ka pamakae dhèu dhu pangee, na, rèngu dènge koasa.  
\v 28 Hèia Na hagꞌe nare dhèu haha dhu dènge boe kolongara, aa dhu biasa dhèu pahaha si. Te Lamatua neo pake si, sèna ka dhèu dhu pangee, na, rèngu dhèu kapai, jꞌajꞌi sèmi dhèu dènge boe pangaru ngaa-ngaa.  
\v 29 Dènge jꞌara èèna, bèli-camèdꞌa abhu boe dhèu èci sa dhu bisa tèbꞌa kakara ètu madha Ama Lamatua, peka na, nèngu dhèu kapai.   
\p
\v 30 Te Ama Lamatua mesa Na ka dhu bhoke pataleo jꞌara, sèna ka miu bisa maso jꞌajꞌi dhèu unu Kristus. Lamatua ka pake Yesus jꞌajꞌi Dhèu dhu pala-bagi mamèu Na mi dedha èdhi. Yesus èèna ka dhu oti jꞌara ho èdhi bisa padame dènge Ama Lamatua. Yesus èèna ka dhu tao èdhi ho bisa mamuri mola dènge mèci. Aa Nèngu ka dhu patabuli èdhi nèti koasa sasala.  
\v 31 Èèna nuka sèmi dhu suri tèke ètu dꞌara Sasuri Mola-Mèci Ama Lamatua, peka na,  
\q1 “Cee ka dhu dꞌèi pakapai kolongara dhèu,  
\q2 beꞌa risi pakapai kolongara Lamatua èdhi.  
\q2 Baku pakapai iisi!”\x + \xo 1:31 \xt Yermia 9:24\x*   
\c 2  
\s1 Èdhi hudꞌi lole paledꞌa-ledꞌa ku mi dhèu aaꞌi-aaꞌi, mamadhe Lamatua Yesus ètu ajꞌu palolo-palèbha  
\p
\v 1 Aꞌari pasue aaꞌi-aaꞌi! Uru èèna, lodꞌo jaꞌa dhiu asa miu, jaꞌa bhoke paledꞌa jꞌara-jꞌara Lamatua dhu uru èèna dhèu rai-haha ne reꞌa mèka. Te ngaa jaꞌa kèti boe lii sèra ho padedha iisi. Aa jaꞌa padhai boe pake lii dhu carui, sèna ka padꞌelo mamèu jaꞌa unu ku.  
\v 2 Lodꞌo jaꞌa bera-bera dènge miu, jaꞌa pangee sèmi neꞌe ka: jaꞌa padꞌelo dhoka ca jꞌara di, nuka Yesus Kristus. Nèngu ne, Dhèu dhu Ama Lamatua pajaji mema karèi nèti uru ka, ho hia mai. Te ngaa ropa Yesus mai, dhèu paku pamadhe Ne ètu ajꞌu palolo-palèbha. Dhoka jꞌara neꞌe di, dhu jaꞌa keꞌa mèu.   
\p
\v 3 Uru èèna, lodꞌo jaꞌa bera-bera dènge miu, jaꞌa rasa mamèu jaꞌa dꞌai boe, aa jaꞌa madhaꞌu ka isi karèbha.\x + \xo 2:3 \xt Lii Lolo nèti Dhèu Pajuu-paleha 18:9\x*  
\v 4 Jꞌara lii padhai jaꞌa, aa ngaa dhu jaꞌa lole, mudꞌa di. Te jaꞌa koꞌo boe pake lii dhu karisi sèna ka pamako miu. Aadꞌo! Te ngaa ropa jaꞌa peka-padhai, na, lii padhai jaꞌa jꞌajꞌi ledꞌa, lula Roh Lamatua dhu Mola-Mèci ka dhu ator jaꞌa, aa koasa Na sabꞌa ètu jaꞌa kahèi.  
\v 5 Te jaꞌa pangee, na, beꞌa boe ladhe miu parcaya Ama Lamatua, lula miu nanene lii padhai dhèu dꞌèlu-mèu di. Dhu beꞌa risi, ladhe miu parcaya Lamatua, lula Na padꞌelo koasa Na mi dedha miu.   
\s1 Ama Lamatua ajꞌa-nori èdhi jꞌara-jꞌara mamèu dhu lèke  
\p
\v 6 Aa te ngaa, ladhe jiꞌi padhai lii dènge dhèu dhu parcaya èra le, jiꞌi ajꞌa rèngu pake lii padhai dhu dhèu bisa reꞌa mèu. Te ngaa dhu reꞌa mèu èèna, madhutu boe ngangee dhèu ètu rai-haha ne, do, madhutu ngaa dhu dhèu paredha sèra ajꞌa limuri ne. Te sèra sa, bèli-camèdꞌa ele iie aaꞌi si.  
\v 7 Te ngaa jiꞌi ajꞌa dhoka jꞌara mamèu dhu mai nèti Ama Lamatua. Lula uru-uru sèra, lodꞌo rai-haha jꞌajꞌi mèka, Lamatua pahuni jꞌara sèra. Te ngaa limuri ne, Nèngu pamaꞌète le, sèna ka neo bhoke patalele lii pahuni èèna hia èdhi, ho èdhi kahèi abhu pala ètu dꞌara kolongara Na dhu kapai risi eele.  
\v 8 Te ngaa dhèu paredha limuri ne, reꞌa mèu iia boe mamèu Lamatua. Te ladhe reꞌa tareꞌa, tatu ra paku pamadhe boe Kètu èdhi dhu dedha risi èèna, ètu ajꞌu palolo-palèbha.   
\p
\v 9 Ètu dꞌara sasuri Mola-Mèci Ama Lamatua dhu suri lula-nèti rahasia Lamatua dhu uru èèna pahuni tèke, peka na,  
\q1 “Abhu jꞌara dhu dhèu rai-haha dhae rèdhi mèka dènge musi madha ra,  
\q2 aa abhu jꞌara dhu dhèu rai-haha dhae tadèngi rèdhi mèka dènge roꞌa dhilu ra,  
\q2 dhu dhèu rai-haha bisa ngee rèdhi boe.  
\q1 Aa te ngaa, madhutu iia-iia na Lamatua sadia tèke le jꞌara sèra aaꞌi-aaꞌi,  
\q2 bagi mi dhèu dhu sue Nèngu.”\x + \xo 2:9 \xt Yesaya 64:4\x*   
\p
\v 10 Uru èèna, mema dhèu reꞌa boe jꞌara sèra, te ngaa limuri ne Ama Lamatua pake Roh Na ho bhoke paledꞌa hia èdhi.  
\p Roh Lamatua èèna neꞌa aaꞌi mèu-mèu. Te Nèngu parisa toke lutu dꞌara iiki Lamatua kahèi.  
\v 11 Èdhi èci-èci ka dènge roh ètu dꞌara èdhi. Nèti èèna ka, èdhi dhèu rai-haha, èci-èci ka dènge ngangee aa tatao na. Aa abhu boe dhèu leo èci sa dhu neꞌa mèu dꞌara iiki èdhi, dhoka roh èdhi unu ti dhu neꞌa. Sèmi èèna kahèi dènge Ama Lamatua. Abhu boe ca dhèu sa kahèi dhu neꞌa dꞌara iiki Lamatua. Dhoka Roh Nèngu mesa Na ka dhu neꞌa mèu.   
\p
\v 12 Èdhi dhu sèmi tare le Roh Lamatua, ka Nèngu ka dhu ator èdhi. Nèti èèna ka, èdhi madhutu boe ngangee dhèu ètu rai-haha ne. Lula Roh Lamatua ètu dꞌara èdhi, nèti èèna ka èdhi tadhe aaꞌi jꞌara dhu beꞌa, dhu Nèngu tao le hia èdhi.   
\p
\v 13 Jꞌara sèra ka dhu èdhi tema padhue-padhai. Te jiꞌi lole jꞌara-jꞌara dhu Roh Lamatua ajꞌa-nori jiꞌi. Ka jiꞌi se ajꞌa boe pake lii dhu nèti mamèu madhutu aꞌabhu dhèu rai-haha. Te ngaa jiꞌi ajꞌa-nori pake lii dhu mai nèti Roh Lamatua mi dhèu dhu tadhe Nèngu.  
\v 14 Te ngaa ladhe abhu dhèu dhu tadhe boe Roh Lamatua, ropa na nanene lii padhai jiꞌi, nèngu dꞌèi boe sèmi. Lula nèngu ngee, na, “Ngaa kèna? Maso boe dꞌara kahadhu!” Aa te ngaa, masi ka tasamia èèna ka, dhèu ne bisa boe neꞌa jꞌara sèra, te nèngu dhu mamuri paꞌèki boe dènge Roh Lamatua.  
\v 15 Dhèu dhu mamuri paꞌèki dènge Roh Lamatua, heka reꞌa jꞌara sèra aaꞌi-aaꞌi, aa bisa reꞌa mia ka dhu lèke. Te ngaa dhèu leo pajiko rare boe ngangee dhèu sèmi sèra.  
\v 16 Bisa tasamia? Te abhu dhu suri tèke ètu dꞌara Sasuri Mola-Mèci Lamatua, peka na:  
\q1 “Cee ka dhu bisa reꞌa ngangee Ama Lamatua?  
\q2 Do, cee ka dhu bisa ator Lamatua,  
\q3 ho Ama Lamatua tao madhutu lii holo-nori dhèu èèna?  
\q1 Abhu boe ca dhèu sa!”\x + \xo 2:16 \xt Yesaya 40:13\x*  
\p Madhutu iia-iia na, èdhi teꞌa jꞌara seꞌe, lula Kristus ka dhu soru-bara sèna ka èdhi bisa pangee madhutu ngangee Nèngu.   
\c 3  
\s1 Dhèu parcaya hudꞌi sabꞌa dꞌara èci hia Lamatua, aa baku patao-palaha  
\p
\v 1 Aꞌari pasue aaꞌi-aaꞌi! Lodꞌo jaꞌa ètu èèna era, miu nuka sèmi dhèu dhu dhae paꞌèki èra mèka dènge Roh Lamatua. Lula miu madhutu dhodhoka dadꞌèi dꞌara miu dhoo-dhoo di, èci èèna ka dènge dhèu rai-haha dhu leo sèra. Nèti èèna ka, jaꞌa bisa boe padhai lii dènge miu, nuka sèmi padhai lii dènge dhèu eeꞌa, te miu nuka sèmi ana iiki sa.  
\v 2 Jaꞌa hudꞌi ajꞌa miu jꞌara-jꞌara dhu carui boe, lula miu bisa mèka sèmi mere jꞌara dhu carui, nuka sèmi ana iiki dhu bisa mèka raꞌa sisi. Miu hudꞌi kadhii ku, sama sèmi dhèu eeꞌa dhu tema raꞌa sisi. Te ngaa limuri ne, miu nuka sèmi ana rara iisi hiu era, dhu meꞌa dhoka minu susu di.\x + \xo 3:2 \xt Ibrani 5:12-13\x*  
\v 3 Lula ngangee miu cakaraa dhèu dhu neo dhoka madhutu dadꞌèi dꞌara di. Ladhe abhu dhèu dhu risi nèti miu, miu tèka dꞌara aa patao-palaha leli! Nèti èèna ka, jaꞌa peka na, miu meꞌa dhoka madhutu dadꞌèi miu dhoo-dhoo. De sèmi èèna na, miu sama sèmi dhèu leo ètu rai-haha ne.  
\v 4 Lula miu cahagꞌe peka na, “Jaꞌa ne, re Paulus!” Aa cahagꞌe dhu peka na, “Jaꞌa ne, re Apolos!” Lodꞌo-lodꞌo miu padhai lii sèmi èèna, miu padꞌelo, na, miu èci èèna ka dènge dhèu leo ètu rai-haha ne.\x + \xo 3:4 \xt 1 Korintus 1:12\x*   
\s1 Miu nuka sèmi oka  
\p
\v 5 Madhutu iia-iia na, Apolos èèna, cee? Aa jaꞌa, Paulus ne, cee? Te jiꞌi dua mi se, dhoka ana pua-paleha di. Jiꞌi dhoka padꞌelo jꞌara ho miu bisa parcaya Kristus. Apolos pakako sasabꞌa madhutu paredha Kètu èdhi. Aa jaꞌa sèmi èèna kahèi!  
\v 6 Jaꞌa ka dhu uru tèka lole dènge miu lula-nèti Kristus. Èèna nuka sèmi jaꞌa ka dhu sèle hini. Hèia Apolos mai ajꞌa-nori miu. Èèna nuka sèmi nèngu ka dhu bui-tatee hini dhu jaꞌa sèle kore sèra. Te ngaa Ama Lamatua ka dhu tao hini sèra muri jꞌajꞌi kapai aae.\x + \xo 3:6 \xt Lii Lolo nèti Dhèu Pajuu-paleha 18:4-11,24-28\x*   
\p
\v 7 De dhèu dhu sèle hini sèra dènge boe kabꞌua. Sèmi èèna kahèi dènge dhèu dhu bui. Dhodhoka èci di dhu dènge kabꞌua, nuka Ama Lamatua. Lula Nèngu ka tao hini sèra muri, ka subꞌu dènge sega.  
\v 8 Dhèu dhu sèle, aa dhèu dhu bui-tatee, sabꞌa sama-sama, te sasabꞌa rèngu èci èèna ka. Aa dhèu aaꞌi-aaꞌi dhu pakako sasabꞌa Lamatua, bèli-camèdꞌa Na bꞌae rui-jꞌajꞌèra ra.  
\v 9a Te jiꞌi sama-sama dhèu sabꞌa nèti Lamatua. Aa miu nuka sèmi oka Lamatua, dhu Nèngu neo uri.   
\s1 Miu nuka sèmi èmu  
\p
\v 9b Sèmi èèna kahèi, miu nuka sèmi èmu dhu Ama Lamatua patitu.  
\v 10 De Lamatua padꞌelo le dꞌara hua iia Na mi jaꞌa. Nèti èèna ka jaꞌa sama sèmi dholu. Ka Lamatua soru-bara jaꞌa ho keꞌa mèu jꞌara-jꞌara nèti kapua, sèna ka jaꞌa tao era padhèdi dhu èra ètu dꞌara mamuri miu. Hèia dhèu leo ajꞌa-nori miu kahèi, ho rèngu patitu mi era padhèdi dhu jaꞌa tao kore èèna. Te ngaa tuka èci-èci hudꞌi sabꞌa ku dènge dꞌara kateme, ho rèngu patitu èmu dhu èra.  
\v 11 Era padhèdi dhu èra èèna, abhu le. Nuka Yesus Kristus. Nèti èèna ka, dhèu leo bisa boe tao era padhèdi leo ètu dꞌara miu, te Lamatua dhu tao tèke le era padhèdi dhu lèke.   
\p
\v 12 Tatu abhu dhèu dhu neo patitu kahèi ètu era padhèdi èèna pake rupa-rupa nèu. Abhu dhu neo pake nèu dhu kabꞌua, sèmi hualaa, doi pudhi do hadhu kaleꞌe. Abhu dhu pake nèu biasa, nuka sèmi ajꞌu, jꞌuꞌu do rèu hidhu.  
\v 13 Te ngaa sasabꞌa tuka èci-èci ka bisa teꞌa, aa dhèu aaꞌi-aaꞌi ra bisa reꞌa sasabꞌa rèngu èèna, beꞌa do aadꞌo. Te lodꞌo èle rai-haha, Lamatua neo sèku ne, sama sèmi Na pake ai ho padꞌelo, na, sasabꞌa dhèu sèra, bisa taha do aadꞌo.  
\v 14 Ladhe uji nare sasabꞌa nèti ca dhèu pake ai, aa nèu dhu na pake bisa taha, bèli-camèdꞌa Lamatua bꞌae rui-jꞌajꞌèra na ètu sorga.  
\v 15 Te ngaa ladhe uji nare sasabꞌa dhèu pake ai, aa ai naꞌe aaꞌi nèu dhu nèngu pake patitu ètu era padhèdi èèna, na, Lamatua hia boe dhèu ne ngaa-ngaa. Te ngaa tuka ne abhu mamuri era, masi ka sèmi dhèu dhu rai kalua nèti dꞌara èmu ai naꞌe.   
\s1 Miu sama sèmi èmu sabajꞌa unu Lamatua  
\p
\v 16 Miu hudꞌi meꞌa ku, dhu peka na, miu sama sèmi èmu sabajꞌa Lamatua, aa Roh Na dhu pea ètu dꞌara.\x + \xo 3:16 \xt 1 Korintus 6:19, 2 Korintus 6:16\x*  
\v 17 Aa ladhe abhu dhèu dhu paꞌele iie èmu sabajꞌa Lamatua, nuka era pea Na, na mage-mage! Bèli-camèdꞌa Lamatua paꞌele iie ne kahèi! Te èmu sabajꞌa Lamatua èèna mola-mèci. De miu hudꞌi mola-mèci ku kahèi.   
\p
\v 18 Miu baku tipu ngiꞌu miu unu mi! Ladhe abhu ca dhèu dhu pangee, na, nèngu dꞌèlu-mèu aa neꞌa aaꞌi madhutu mamèu dhèu ètu rai-haha lodꞌo limuri ne, èèna peka na, nèngu neꞌa boe ngaa-ngaa èci sa. Ladhe èu maseꞌa le, peka na, èu meꞌa boe ngaa-ngaa èci sa, heka èu mulai meꞌa kèna.  
\v 19 Ngangee dhèu ètu rai-haha taa limuri ne, Ama Lamatua peka na, goa. Te ètu dꞌara Sasuri Mola-Mèci dhu suri tèke, peka na:  
\q1 “Abhu dhèu dhu pangee, na, nèngu dꞌèlu-mèu,  
\q2 te ngaa èèna na Lamatua pake hari ngangee na dhu karehe sèra,  
\q3 jꞌajꞌi mi sasii, ho sii paꞌele iie hari nèngu!”\x + \xo 3:19 \xt Ayub 5:13\x*   
\p
\v 20 Ètu era leo dhu suri kahèi, peka na,  
\q1 “Lamatua èdhi dhu neꞌa le ngaa dhu dhèu dꞌèlu-mèu sèra pangee,  
\q2 aa dhèu dhu hudꞌi reꞌa ku neo tao ne tasa mere mia,  
\q1 Nèngu dhu neꞌa nare le, na, rèngu dhoka ngee iia dꞌara di.”\x + \xo 3:20 \xt Lii Sodꞌa Koa-Kio 94:11\x*   
\p
\v 21-22 De miu baku padedha dhèu èci sa, dhu peka na, nèngu èèna lènge aaꞌi dhèu. Te Lamatua ka dhu dedꞌe dhèu, ho ator miu. Aaꞌi-aaꞌi sèra jꞌajꞌi le unu miu. De dhèu dhu ator miu sèra, sama sèmi: jaꞌa, Apolos, dènge Petrus,\f + \fr 3:21-22 \ft Alkitab lii Yunani, suri peka na, \ft \+it Kefas\+it*. Kefas èèna, ngara leo nèti Petrus.\f* jiꞌi se jꞌajꞌi unu miu. Aa aaꞌi-aaꞌi ètu rai-haha ne unu miu kahèi, masi ka miu mamuri do miu madhe, masi ka deo neꞌe do lodꞌo dhu mai, aaꞌi-aaꞌi jꞌajꞌi unu miu kateme aae.  
\v 23 Aa miu jꞌajꞌi dhèu unu Kristus. Aa Kristus unu Ama Lamatua!   
\c 4  
\s1 Kristus pua dhèu pajuu-paleha Na lasi asa mia-mia  
\p
\v 1 De miu baku koa-kadꞌiri jiꞌi, te jiꞌi dhoka ana pua-paleha Kristus di. Aa Ama Lamatua lèka jiꞌi, sèna ka jꞌaga paie-iie jꞌara-jꞌara dhu uru èèna pahuni tèke.  
\v 2 Dhèu dhu madhenga mèdha-panyau lamatua na, nèngu hudꞌi jꞌajꞌi ku dhèu dhu tao madhutu ngaa dhu lèke.  
\v 3 Tasamia dènge jaꞌa? Jaꞌa sabꞌe madhutu ngaa dhu lèke, do aadꞌo? Jaꞌa koꞌo boe keꞌa, miu nile jaꞌa tasa mera mia. Aa jaꞌa pusi-pahae boe kahèi dhèu leo nile jaꞌa sèmi ngaa sa. Jaꞌa keꞌa boe nile ngiꞌu jaꞌa unu ku kahèi.  
\v 4 Te masi ka dꞌara iiki jaꞌa peka na, jaꞌa beꞌa le, tatu boe sasoa na, jaꞌa beꞌa. Dhu mèci ka, Lamatua ka dhu nile jaꞌa tasa mera mia.  
\v 5 De miu baku tao ngiꞌu sèmi dhèu pamaꞌète lii langu ho nile dhèu leo sèra. Mate mamai hari Lamatua, te Nèngu ka dhu èèna na bhoke patalele aaꞌi mèu-mèu. Nèngu ka pasabhoka aaꞌi bhabhelu-katubꞌa dhu dhèu tao pahuni ètu dꞌara maroga. Nèngu neo bhoke paledꞌa jꞌara-jꞌara dhu dhèu ngee ètu dꞌara ra. Hèia Ama Lamatua neo peka aaꞌi jꞌara-jꞌara dhu beꞌa, dhu dhèu tao le.   
\p
\v 6 Aꞌari aaꞌi-aaꞌi! Jaꞌa dhu padhai lii lula-nèti jaꞌa dènge Apolos, nuka sèmi jaꞌa jꞌajꞌi mi conto ho miu bisa ajꞌa nèti jiꞌi, nuka: \it Tao madhutu jꞌara-jꞌara dhu suri tèke ètu dꞌara Sasuri Ama Lamatua. Baku tao dhu leo\it*. Ladhe miu madhutu ka jꞌara seꞌe, miu baku bia re èci sa, aa padedha iisi lula madhutu ca dhèu, aa pahahe dhèu leo.  
\v 7 De tasamia? Miu pangee, na, miu risi nèti dhèu leo, do? Baku! Te aaꞌi-aaꞌi dhu miu unu, miu abhu nèti Ama Lamatua. De ladhe sèmi èèna, nga tao ka miu ngedꞌe ejꞌa ai, nuka sèmi miu adꞌu-ue unu mi?  
\v 8 Nuka sèmi aaꞌi-aaꞌi dhu miu parluu, miu abhu le. Nuka sèmi miu kaja le! Miu tao ngiꞌu mi, èci èèna ka dènge dhèu kapai sama sèmi dhèu aae sa, aa jiꞌi soru-bara boe ciki sa. Madhutu iia-iia na, Lamatua ka dhu hia aaꞌi-aaꞌi dhu miu parluu. Te ngaa ladhe miu tareꞌa-reꞌa jꞌajꞌi dhèu aae, ele boe jiꞌi ngèdꞌu paredha sama-sama dènge miu, si?   
\p
\v 9 Ama Lamatua ka dhu pua-paleha jiꞌi, ho laꞌa asa mia-mia ètu rai-haha ne, sèna ka lole dènge dhèu jꞌara-jꞌara Kristus. Te ngaa ca tèka-ca tèka sa jaꞌa pangee, na, Lamatua pua jiꞌi titu re limuri tèka, sama sèmi ana bèdho dhu tatae abhu huku madhe. Hèia Na hia dhèu aaꞌi-aaꞌi ètu rai-haha ne, aa dènge ana-ana pajuu Na ètu sorga mai laladhe jiꞌi.  
\v 10 Miu kapai titu kèna, nga! Te abhu dhèu dhu pangee, na, miu dꞌèlu-mèu, lula paꞌèki dènge Kristus. Te ngaa rèngu pangee, na, jiꞌi goa titu kèna, lula jiꞌi jꞌajꞌi dhèu unu Kristus. Ele boe rèngu ngee, na, miu èra risi, aa jiꞌi se roe aala-aala. Ele boe ra dedꞌe miu padedha-dedha, te ngaa roꞌo boe pusi-pahae jiꞌi ciki sa hèi. Seli-kolane, nga!  
\v 11 Toke dꞌai deo neꞌe, jiꞌi manganga dènge koko-kamango. Mèdha-papake jiꞌi kahaꞌi-kaheru. Dhèu loe boe game jiꞌi. Jiꞌi nuka sèmi dhèu dhu dènge boe era pea.  
\v 12 Jiꞌi sabꞌa dènge kacui-aai jiꞌi unu mi toke dꞌai èi kabhèsu hae. Ladhe dhèu padhai-kakoli jiꞌi, jiꞌi dhoka bꞌala, peka na, “Jiꞌi manèngi, sèna ka Ama Lamatua tao jꞌara-jꞌara dhu beꞌa hia miu.” Ladhe dhèu pajꞌèra jiꞌi, na, jiꞌi bꞌala boe, dhoka mau-mau di.\x + \xo 4:12 \xt Lii Lolo nèti Dhèu Pajuu-paleha 18:3\x*  
\v 13 Ladhe dhèu padhai paꞌele iie kolongara jiꞌi, jiꞌi dhoka dhaa dènge rèhu mare di. Masi ka sèmi èèna, te ngaa abhu dhèu dhu pangee, na, jiꞌi se nuka sèmi kajꞌalu do mamumu dhu core eele.\x + \xo 4:13 \xt Ibrani 11:38\x*   
\p
\v 14 Jaꞌa suri jꞌara seꞌe, neo boe pamakae miu. Te ngaa jaꞌa neo pasanèdꞌe miu, lula jaꞌa sue miu nuka sèmi ana matana jaꞌa sa. Nèti èèna ka, jaꞌa peka dènge miu, ho lèpa asa jꞌara dhu mola.  
\v 15 Masi ka dhèu riho-riho dhu bisa padꞌelo jꞌara hia miu lula-nèti Kristus, te ngaa dhoka jaꞌa mesa ku dhu jꞌajꞌi ama miu. Te jaꞌa ka dhèu uru jꞌara dhu peka-padhai dènge miu Lii Lolo Beꞌa nèti Yesus Kristus. Nèti èèna ka, miu parcaya Ne. Jaꞌa tao jꞌara èèna, lula jaꞌa dhu paꞌèki mèno dènge Ne.  
\v 16 De jaꞌa manèngi, sèna ka miu madhutu jꞌara mamuri jaꞌa ne.\x + \xo 4:16 \xt 1 Korintus 11:1, Pilipi 3:17\x*   
\p
\v 17 Nèti èèna ka jaꞌa pua Timotius dhiu soru-bara miu. Jaꞌa sue ne, sama sèmi ana matana jaꞌa. Jaꞌa lèka ne, te nèngu kahèi mamuri paꞌèki dènge Lamatua èdhi. Èèna na nèngu soru-bara miu ho pasanèdꞌe miu nèti mamuri jaꞌa. Jꞌara mamuri jaꞌa sèmi èèna, lula jaꞌa paꞌèki dènge Yesus Kristus, dhu Ama Lamatua hia mai. Èèna ka dhu jaꞌa ajꞌa-nori dènge dhèu sarani dhu pakaboko ètu mia-mia.   
\p
\v 18 Abhu nèti miu dhu pangee, na, jaꞌa lake kore boe dhiu dènge miu. Nèti èèna ka rèngu ngedꞌe titu kèna.  
\v 19 Te ngaa ladhe Lamatua èdhi dꞌèi, nèbhu boe jaꞌa dꞌai kota Korintus. Ho èèna na jaꞌa keꞌa mèu, na, dhèu sèra padhai lii padedha iisi, do, rèngu tareꞌa dènge koasa!  
\v 20 Te Ama Lamatua èèna Dhèu Aae dhu unu koasa. Ka dhèu Nèngu hèbꞌa mènyi boe, ho paꞌèra dhèu ètu dꞌara lalèka ra, te ngaa rèngu pake koasa dhu lèke.  
\v 21 De dadꞌèi miu tasamia? Ladhe jaꞌa dhiu, na, jaꞌa tao lii sakaa aa huku miu? Do, jaꞌa dhiu padꞌelo sasue dènge dꞌara beꞌa?   
\c 5  
\s1 Abhu dhèu ètu talora jumaꞌat dhu adꞌu jꞌara karehe dènge dhèu bhèni  
\p
\v 1 Jaꞌa tadèngi, na, ca dhèu nèti jumaꞌat miu dhu adꞌu jꞌara karehe dènge dhèu bhèni. Ngaa dhu nèngu adꞌu-ue ne bhelu risi nèti dhèu dhu tadhe boe Ama Lamatua. Lula nèngu jꞌunu paꞌèci dènge ina bhala na!\x + \xo 5:1 \xt Lole Hari Jꞌara-jꞌara Mamuri 22:30\x*  
\v 2 Te ngaa miu pamone-pabhèni, sèmi jumaꞌat miu mola-mèci le! Te ngaa madhutu iia-iia na, miu hudꞌi makae ku, aa dꞌara pèdꞌa. Dhèu sèmi èèna, babège eele ne pakajꞌèu!   
\p
\v 3 Masi ka èdhi pakajꞌèu èci dènge èci, te ngaa dꞌara jaꞌa dhoka ètu miu di. De jaꞌa pamaꞌète kore le lii langu dhèu dhu tao jꞌara makae èèna, nuka sèmi jaꞌa dhu ètu èèna le.  
\v 4 Jaꞌa dènge hak ho pamaꞌète sèmi èèna, lula Yesus jꞌajꞌi Kètu èdhi, aa jaꞌa dhèu pajuu-paleha Na. De miu hudꞌi madhèdi paꞌèci ku ho pamaꞌète lii langu èèna pake kolongara Kètu èdhi. Aa dꞌara jaꞌa sama-sama dènge miu kahèi.  
\v 5 Hèia miu hudꞌi saraka dhèu ne asa dhèu aae nidhu, sèna ka nèbhu-nèbhu na core eele jꞌara bhelu-katubꞌa nèti dꞌara na. Sèna ka ladhe Kètu èdhi mai hari, na, Nèngu patabuli dhèu neꞌe nèti koasa sasala-sasigo na.   
\p
\v 6 Beꞌa boe ladhe miu ngedꞌe! Baku bhèlu, na, èdhi pakihu bibit roti ciki di ho bisa pakapai adonan aaꞌi-aaꞌi. Bibit roti, nuka sèmi bhabhelu dhèu. De ladhe soro tèke dhèu adꞌu-ue bhabhelu ètu talora aae miu, bèli-camèdꞌa dhèu sarani leo sèra madhutu tao bhelu kahèi!\x + \xo 5:6 \xt Galati 5:9\x*  
\v 7 Babège eele dhèu bhelu èèna nèti jumaꞌat miu, sèmi uru èèna dhèu Yahudi sèra core eele ragi aaꞌi-aaꞌi nèti èmu rèngu sèra ho neo raꞌa kalela Paska. Dènge jꞌara ne, miu bisa jꞌajꞌi hari nuka sèmi dhèu dhu dꞌara na abhu heka bhelu-katubꞌa. Miu hudꞌi jꞌajꞌi ku sèmi èèna. Uru èèna, dhèu roro ana kahibꞌi-kalèbho sèna ka tao badha korban kalela Paska. Dꞌai limuri ku, rèngu pamadhe Dhèu Mola-Mèci Ama Lamatua, sèna ka jꞌajꞌi korban dhu pamèu dꞌara èdhi.\x + \xo 5:7 \xt Kalua nèti Masir 12:5\x*  
\v 8 Uru èèna, dhèu Yahudi raꞌa gee-jꞌara nèti roti dhu pake boe ragi ètu dꞌara lodꞌo kalela Paska. Limuri ne, èdhi nuka sèmi roti dhu pake boe ragi èèna. Nèti èèna ka, èdhi hudꞌi jꞌaga paie mamuri èdhi sèna ka baku tao ia ka jꞌara-jꞌara dhu bhelu, aa baku papèdꞌa dꞌara dhèu leo. Èdhi hudꞌi padhai lii dhu lèke taruu. Hèia ropa dhèu ladhe rèdhi mamuri èdhi, ra peka na, tatao èdhi madhutu dꞌara mola.\x + \xo 5:8 \xt Kalua nèti Masir 13:7, Lole Hari Jꞌara-jꞌara Mamuri 16:3\x*   
\p
\v 9 Ca hari ni, jaꞌa suri kèdhi le sasuri dhu peka na, “Baku paꞌèci dènge dhèu dhu tao jꞌara makae dènge dhèu dhu dhèu èmu nèngu boe.”  
\v 10 Aꞌabhu jaꞌa ne peka boe, na, miu baku paꞌèci dènge dhèu \it aaꞌi-aaꞌi\it* ètu rai-haha ne, dhu pusi-pahae boe Ama Lamatua, do dhèu mangaꞌa, do dhèu kapodꞌe-kabèli dhu manaꞌu rare mèdha-panyau dhèu, do dènge dhèu sogo-tagu nidhu. Te ladhe sèmi èèna, miu hudꞌi tao iisi mi pakajꞌèu nèti dhèu aaꞌi-aaꞌi ètu rai-haha ne.  
\v 11 Te ngaa dhu jaꞌa peka ne nuka: miu baku paꞌèci dènge dhèu dhu peka na, nèngu dhèu sarani, aa te ngaa nèngu tao jꞌara makae dènge dhèu dhu dhèu èmu nèngu boe, do dhu mangaꞌa, do dhu sogo-tagu nidhu, do dhu pahahe kolongara dhèu, do dhu mahu, do dhu kapodꞌe mèdha-panyau dhèu. Èdhi baku paꞌèci dènge dhèu sèmi sèra. Aa loe eele ka madhèdi miꞌa-minu paꞌèci dènge dhèu sèmi sèra!   
\p
\v 12 Miu dènge hak ho lee mamuri dhèu sarani. Te ngaa jaꞌa dènge boe hak, sèna ka pamaꞌète lii langu dhèu dhu parcaya boe Ama Lamatua.  
\v 13 Te Ama Lamatua mesa Na ka bèli-camèdꞌa pamaꞌète hia dhèu dhu parcaya boe Ne. De miu baku bhèlu, ètu dꞌara Sasuri Ama Lamatua dhu suri, peka na, “Dhèu dhu peka na, nèngu dhèu unu Lamatua, te ngaa loe boe tao bhabhelu, na, babège eele ne!”\x + \xo 5:13 \xt Lole Hari Jꞌara-jꞌara Mamuri 13:5, 17:7, 19:19, 22:21,24, 24:7\x*   
\c 6  
\s1 Dhèu parcaya baku pagalaa èci dènge èci ètu madha hakim  
\p
\v 1 Ladhe ca dhèu sarani pagalaa dènge aꞌari na dhèu sarani, nga tao ka lami asa pengadilan ètu madha hakim dhu tadhe boe Ama Lamatua? Tasamia ka jꞌajꞌi sèmi èèna? Beꞌa risi lami asa madha dhèu-dhèu parcaya, sèna ka rèngu uri lii langu miu!  
\v 2 Nuka sèmi dhu dhae meꞌa mèka, peka na, dhèu-dhèu parcaya, bèli-camèdꞌa rèngu ka dhu pamaꞌète lii langu dhèu aaꞌi-aaꞌi ètu rai-haha ne. De tasamia ka miu mesa mi bisa boe uri lii langu dhu ana iiki-iiki?  
\v 3 Dhu mola-mola ka, ladhe bèli-camèdꞌa èdhi ka dhu uri lii langu ana pajuu Lamatua nèti sorga. De tatu hudꞌi miu ku dhu uri lii langu dhu bèli-bèli jꞌajꞌi ètu talora aae miu.  
\v 4 Risi-risi hari, ladhe miu dhèu parcaya pagalaa lula-nèti jꞌara dhu ana iiki-iiki sèra, nga tao ka miu pake dhèu pamaꞌète lii dhu dhèu-dhèu sarani pakabꞌua boe si?   
\p
\v 5 De jaꞌa neo peka ca jꞌara dhu pamakae miu. Sèmi ngaa? Nuka sèmi ètu talora aae miu abhu boe ca dhèu sa dhu dꞌèlu-mèu uri lii langu dhu ana iiki-iiki sèra, sèmi lii langu dhu cèu nèti aꞌari èdhi.  
\v 6 Te ngaa nèti talora miu abhu dhèu parcaya dhu ère nèti aꞌari na dhèu parcaya asa madha dhèu pamaꞌète lii langu! Aa te ngaa dhèu pamaꞌète lii langu ne dhu parcaya boe Lamatua!   
\p
\v 7 Lèke boe, sina ma? Miu dhu segi boe le èèna, ladhe miu èci dènge èci lami pagalaa asa era pamaꞌète lii langu. Beꞌa risi, aꞌari èu èèna soro tèke ne, ladhe na tao sala mi dedha èu. Aa ladhe aꞌari èu dhèu parcaya manaꞌu nare mèdha-panyau èu, beꞌa risi hudꞌi laa nare!  
\v 8 Te ngaa miu dhèu parcaya èci tao sala mi aꞌari miu. Aa èci manaꞌu èci. Aa te ngaa miu sama-sama dhèu parcaya!   
\p
\v 9 Miu nuka sèmi meꞌa boe jꞌara seꞌe aaꞌi-aaꞌi! Te dhèu dhu roꞌo boe tao dhu lèke, tatu bisa boe jꞌajꞌi dhèu unu Ama Lamatua. Mage soro tèke dhèu tipu miu, sèna ka miu adꞌu-ue sasala! Dhèu dhu tao jꞌara makae dènge dhèu dhu dhèu èmu nèngu boe, dhu sogo-tagu nidhu, dhu bersina, mone dhèu dua dhu paꞌèci nuka sèmi dhèu èmu-kamali,  
\v 10 dhèu manaꞌu, dhèu mangaꞌa, dhèu rinu mahu, dhu padhai lii pakarehe kolongara dhèu, dhu pakapodꞌe ho rare mèdha-panyau dhèu, te dhèu aaꞌi-aaꞌi sèmi seꞌe se, tatu bisa boe jꞌajꞌi dhèu unu Ama Lamatua!   
\p
\v 11 Mema, uru èèna miu cahagꞌe sèmi èèna kahèi! Te ngaa Ama Lamatua saku eele sasala-sasigo miu, hèia pamèu miu. Aa Nèngu bhoke le jꞌara kahèi, sèna ka miu bisa pabeꞌa hari dènge Ne. Na tao jꞌara seꞌe, lula miu paꞌèki dènge Kètu èdhi, Yesus Kristus, aa lula miu paꞌèki dènge Roh Lamatua kahèi.   
\s1 Ladhe èu jꞌaga paie ngiꞌu èu, èu pakabꞌua Lamatua  
\p
\v 12 Jaꞌa dènge hak sèna ka tao aaꞌi mèu-mèu. Te ngaa aaꞌi-aaꞌi dhu jaꞌa neo tao sèra, tatu boe beꞌa hia jaꞌa. De masi ka jaꞌa dènge hak sèna ka tao aaꞌi mèu-mèu, te ngaa jaꞌa koꞌo boe jꞌara dhu karehe koasa nare jaꞌa.\x + \xo 6:12 \xt 1 Korintus 10:23\x*  
\v 13 Conto sèmi, dhèu peka na, “Ngangaꞌa parluu kabake, aa kabake parluu ngangaꞌa.” Te ngaa sanèdꞌe, te bèli-camèdꞌa Lamatua palaho aaꞌi dua-dua ra. Conto dhu leo hari, èdhi bisa boe soro ngiꞌu èdhi sèna ka bisa tao jꞌara makae dènge dhèu dhu dhèu èmu-kamali èdhi boe. Èdhi unu ngiꞌu ne, sèna ka sabꞌa hia Lamatua èdhi. Aa Lamatua èdhi ladhe-leru ngiꞌu èdhi.  
\v 14 Ropa Kètu èdhi, Yesus Kristus madhe, Ama Lamatua ka pamamuri hari Ne. De ladhe èdhi madhe, Nèngu dènge koasa kahèi ho pamamuri hari èdhi.   
\p
\v 15 Ngiꞌu miu jꞌajꞌi mi unu Kristus, nuka sèmi miu bagian nèti ngiꞌu Kristus. Tatu jꞌara ne, miu meꞌa le! De ladhe jaꞌa pake bagian nèti ngiꞌu Kristus, ho laku paꞌèci dènge ngiꞌu nèti bhèni kajeo, na tasamia? Baku sèmi èèna! Te èèna na lèke boe!  
\v 16 Tatu miu meꞌa le, ladhe dhèu tao jꞌara makae ho jꞌunu paꞌèci dènge bhèni kajeo, na, dua-dua pakihu kee jꞌajꞌi mi èci. Te dhu suri tèke ètu dꞌara Sasuri Mola-Mèci, peka na, “Rèngu dua ra paꞌèki le jꞌajꞌi mi èci.”\x + \xo 6:16 \xt Lii Lolo dhu Uru Tèka 2:24\x*  
\v 17 Te ngaa dhèu dhu mamuri dꞌara èci dènge Kètu èdhi, Yesus Kristus, jꞌajꞌi le èci dènge Nèngu, sama sèmi dua ra dhu paꞌèki ètu dꞌara roh èci.   
\p
\v 18 Ladhe èu abhu tebho tao jꞌara makae dènge dhèu dhu dhèu èmu èu boe, na, rai pakajꞌèu! Dhèu adꞌu-ue sasala rupa-rupa dhu paꞌele iie rèngu unu ra, aa paꞌele iie dhèu leo kahèi. Te dhèu dhu karihu kajꞌalu paꞌele iie ngiꞌu nèngu unu na.  
\v 19 Ngiꞌu èu èèna, nuka sèmi èmu sabajꞌa Roh Lamatua dhu Mola-Mèci. Roh Nèngu èèna ka, dhu pea ètu dꞌara miu, te Ama Lamatua mesa Na ka hia Roh Na mi dedha miu. Nèti èèna ka, miu dènge boe hak ciki sa hèi, ho jꞌajꞌi lamatua dhu ator ngiꞌu miu unu mi. Te ngaa, nga tao ka miu mamuri sèmi pameꞌa boe sa dènge jꞌara seꞌe?\x + \xo 6:19 \xt 1 Korintus 3:16, 2 Korintus 6:16\x*  
\v 20 Kristus sui nare le miu dènge kabꞌua titu kèna. De miu hudꞌi mamuri ku dènge pakabꞌua ngiꞌu miu unu mi, ho padꞌelo, na, miu pakabꞌua Ama Lamatua kahèi.   
\c 7  
\s1 Dhèu èmu-kamali  
\p
\v 1 Jaꞌa neo suri jꞌara-jꞌara dhu miu pakarèi ètu dꞌara sasuri miu èèna, dhu peka na, “Tasamia? Dhu beꞌa ka, dhèu mone baku leo-èmu, do?”   
\p
\v 2 Sèmi neꞌe: lula abhu lodꞌo taleo ae, dhu dhèu bisa manahu asa dꞌara tatao dhu sala ètu dꞌara paꞌèci mone dènge bhèni, nèti èèna ka beꞌa risi dhèu mone èci hudꞌi dènge ku dhèu èmu nèngu mesa na. Sèmi èèna kahèi, dhèu bhèni hudꞌi paꞌèci ku dènge dhèu èmu nèngu mesa na.   
\p
\v 3 Mone dhu dènge le dhèu èmu! Mage moꞌo boe jꞌunu paꞌèci dènge dhèu èmu èu. Aa dhèu bhèni dhu dènge le dhèu èmu! Mage moꞌo boe jꞌunu paꞌèci dènge dhèu èmu èu.  
\v 4 Te bhèni dhu leo le èmu, hia le ngiꞌu na sèna ka jꞌajꞌi unu dhèu èmu na. Aa mone dhu leo le èmu, hia le ngiꞌu na ho jꞌajꞌi unu dhèu èmu na.  
\v 5 De miu baku patula-pajuku, lula dua-dua mi dhu dènge hak hua! Te ngaa ladhe miu neo sabajꞌa di, ho moꞌo boe ngee jꞌara dhu leo-leo, na, jꞌunu paꞌèci boe dꞌara ciki ooꞌe èèna ka, ngaa-ngaa tao boe. Sadꞌi dua mi mere lii èci ku. Aa ladhe sabajꞌa mere, na, beꞌa risi pakaboko hari dènge ka. Te ladhe aadꞌo, na, bisa jꞌajꞌi beꞌa boe! Te dhèu aae nidhu bisa dadugu-rariu dhèu dhu taha rare boe dꞌara.  
\v 6 Jꞌara ne mai nèti aꞌabhu jaꞌa di, nèti boe atora Lamatua.  
\v 7 Madhutu ngangee jaꞌa, beꞌa risi dhèu baku leo-èmu, nuka sèmi jaꞌa dhu dènge boe dhèu èmu. Te ngaa Ama Lamatua hia dhèu karunya pamèci dènge nèngu. Nèti èèna ka, abhu dhèu dhu Ama Lamatua hia si leo-èmu, aa abhu cahagꞌe dhu Na hia si leo boe èmu.   
\p
\v 8 Jaꞌa neo peka dènge dhèu mone do dhèu bhèni dhu leo mèka èmu, aa dènge bhèni balu, na, beꞌa risi miu baku leo-èmu, nuka sèmi jaꞌa ne.  
\v 9 Te ngaa ladhe taha mere boe, hua iia leo èmu ka. Dhu hua iia risi ladhe dhèu leo-èmu, te aadꞌo na, dadꞌèi dꞌara na paꞌele iie ngiꞌu nèngu unu na.   
\p
\v 10 Neꞌe ne mai boe nèti ngangee jaꞌa mesa ku. Te jaꞌa neo peka ngaa dhu Lamatua èdhi paredha le mi dhèu dhu leo le èmu, na, bhèni bisa boe paꞌia-paꞌela dènge dhèu èmu-kamali na.  
\v 11 Te ngaa ladhe nèngu tèke eele dhèu èmu na, beꞌa risi leo ia ka èmu. Hua iia nèngu laꞌe padame dènge mone dhu jꞌajꞌi dhèu èmu na. Sèmi èèna kahèi mone, bisa boe paꞌia-paꞌela dènge dhèu èmu-kamali na.\x + \xo 7:11 \xt Mateos 5:32, 19:9, Markus 10:11-12, Lukas 16:18\x*   
\p
\v 12 Neꞌe ne madhutu ngangee jaꞌa, mai boe nèti Lamatua èdhi. Aa mi dhèu leo, jaꞌa neo padhai lii sèmi neꞌe: ladhe abhu mone dhèu sarani dhu dhèu èmu na parcaya boe Kristus, na, baku ia eele ne, ladhe dhèu èmu na neo mamuri taruu dènge nèngu.  
\v 13 Sèmi èèna kahèi, dènge bhèni dhu dhèu èmu na parcaya boe Kristus, na, baku ia eele ne, ladhe mone ne dꞌèi era sèna ka dua ra mamuri paꞌèci taruu.  
\v 14 Te mone dhu parcaya boe Kristus, bisa mola-mèci, lula nèngu dhu paꞌèki le dènge bhèni dhu jꞌajꞌi dhèu èmu na. Aa bhèni dhu parcaya boe Kristus, bisa jꞌajꞌi mola-mèci kahèi, lula nèngu dhu paꞌèki dènge mone dhu jꞌajꞌi dhèu èmu na. Te ladhe aadꞌo, na, ana-ana rèngu bisa boe mola-mèci. Te ngaa dènge jꞌara ne, rèngu bisa mola-mèci ètu madha Ama Lamatua.  
\v 15 Te ngaa ladhe dhèu bhèni do dhèu mone dhu parcaya boe Kristus, dhu laꞌe tèke eele dhèu èmu-kamali na dhu parcaya, na hudꞌi nèngu sène. Ka dhèu èmu dhu parcaya, paꞌèki heka dènge ne. Te Ama Lamatua paroa miu sèna ka jꞌajꞌi dhèu unu Na, ho miu mamuri padame èci dènge èci.  
\v 16 Dhèu bhèni dhu parcaya, dhu leo le èmu aaꞌi-aaꞌi! Ele boe miu bisa hia mamuri mi dhèu èmu miu. Aa bisa aadꞌo kahèi. Sèmi èèna kahèi dhèu mone dhu parcaya dhu leo le èmu sèra! Ele boe miu bisa hia mamuri mi dhèu èmu miu. Aa bisa aadꞌo kahèi. Miu meꞌa iia mèka.   
\s1 Madhutu paie-iie jꞌara mamuri Lamatua  
\p
\v 17 Masi ka sèmi èèna, te ngaa mamuri dhèu èci-èci tasa mera mia lodꞌo Ama Lamatua paroa nare miu jꞌajꞌi dhèu unu Na, mamuri taruu sèmi èèna. Baku ubꞌa hari, te Ama Lamatua dhu ator nare le sèmi èèna. Jaꞌa ajꞌa-nori atora ne ètu jumaꞌat aaꞌi-aaꞌi ra.   
\p
\v 18 Conto, ladhe miu suna le sèna ka padꞌelo, na, miu dhèu Yahudi, hèia lodꞌo limuri miu tadèngi Ama Lamatua paroa nare miu, na, baku pasili, peka na, miu suna le. Aa dhèu dhu dhae suna mèka ropa tadèngi Ama Lamatua paroa si, sèna ka jꞌajꞌi dhèu unu Na, na, suna ia ka. Lula rèngu dhu jꞌajꞌi le dhèu unu Lamatua.  
\v 19 Ladhe dhu suna le, èèna jꞌajꞌi boe mi ngaa èci sa. Aa suna mèka èèna ka, ngaa-ngaa tao boe. Dhu dènge kabꞌua ka, nuka èdhi madhutu lii paredha Ama Lamatua.  
\v 20 Lodꞌo Ama Lamatua hagꞌe nare miu jꞌajꞌi dhèu unu Na, Lamatua pua boe miu suna, do baku suna. De hudꞌi ka laa sèmi èèna. Baku ubꞌa ia ka.   
\p
\v 21 Jaꞌa hia hari conto èci. Ladhe èu jꞌajꞌi ènu lodꞌo Ama Lamatua paroa èu, na, hudꞌi laa sèmi èèna, ngaa-ngaa tao boe. Te ngaa ladhe sèmi èu dhu ènu boe, na, hudꞌi laa! Ladhe bisa boe jꞌajꞌi dhèu bebas, ngaa-ngaa tao boe kahèi.  
\v 22 Te ropa Lamatua paroa ca dhèu ènu jꞌajꞌi dhèu unu Na, ènu ne jꞌajꞌi le sèmi ca dhèu dhu bebas, dhu sabꞌa hia Lamatua na ètu sorga. Aa lodꞌo Ama Lamatua paroa ca dhèu bebas jꞌajꞌi dhèu unu Na, dhèu ne jꞌajꞌi ana pua-paleha Kristus.  
\v 23 Kristus tihe pamaꞌète nare le miu dènge kabꞌua titu kèna! De miu baku jꞌajꞌi ènu hia dhèu leo.   
\p
\v 24 Aꞌari pasue aaꞌi-aaꞌi! Lodꞌo Ama Lamatua paroa nare miu jꞌajꞌi dhèu unu Na, mamuri miu tasamia èèna ka, hudꞌi laa sèmi èèna. Baku ubꞌa ia ka. Hudꞌi laa sèmi èèna ka, hia mi Lamatua.   
\s1 Dhèu dhu leo mèka èmu  
\p
\v 25 Miu karèi jaꞌa lula-nèti dhèu kalora iisi dhu jꞌunu paꞌèci rèdhi mèka dènge dhèu èci sa. Ama Lamatua peka boe ngaa-ngaa dènge jaꞌa nèti jꞌara èèna. Te ngaa miu bisa sèmi ngaa dhu jaꞌa peka-padhai, lula Ama Lamatua padꞌelo rasa kasia mi jaꞌa. Madhutu aꞌabhu jaꞌa sèmi neꞌe ka:  
\v 26 limuri ne èdhi abhu jꞌajꞌèra rupa-rupa. De mamuri dhèu tasa mera mia èèna ka, hudꞌi laa sèmi èèna. Dadꞌèi jaꞌa sèmi neꞌe ka:  
\v 27 ladhe èu paꞌèki dènge dhèu èmu èu, na, baku ia eele ne. Ladhe èu dhu paꞌèki heka dènge dhèu èmu èu, na, tenge ia ka bhèni leo, sèna ka leo ia ka èmu.  
\v 28 Te ngaa ladhe èu leo hari èmu, na, èu sala boe ngaa-ngaa. Aa ladhe bhèni dhu paꞌèci rèdhi mèka dènge dhèu mone leo-èmu, nèngu adꞌu-ue boe sasala ngaa-ngaa. Te ngaa sanèdꞌe, dhèu dhu paleo èmu, bèli-camèdꞌa paraga dènge jꞌajꞌèra rupa-rupa ètu rai-haha ne. Dadꞌèi jaꞌa sèna ka miu baku susa sèmi èèna.   
\p
\v 29 Aꞌari pasue aaꞌi-aaꞌi! Madhutu ngangee jaꞌa, nuka: lodꞌo oe èle rai-haha ne dètu ae le. De mone dhu dènge dhèu èmu, mage ladhe dhoka dhèu èmu nèngu di, te ngaa laladhe kahèi asa Lamatua.  
\v 30 Sèmi èèna kahèi, ladhe abhu dhu tangi, beꞌa risi paꞌèra dꞌara ho baku tangi, sèna ka laladhe asa Ama Lamatua. Ladhe abhu dhu karejꞌe-karae, beꞌa risi baku karejꞌe seli, te ngaa laladhe asa Ama Lamatua. Ladhe abhu dhu hèli ngaa-ngaa, beꞌa risi tao mamuri na nuka sèmi dhèu dhu dènge boe unu, sèna ka laladhe asa Ama Lamatua.  
\v 31 Ladhe abhu dhu pake mèdha-panyau nèti rai-haha ne, beꞌa risi tao ngiꞌu na, nuka sèmi dhèu dhu mamuri na dhu maena boe mi mèdha-panyau rai-haha ne, sèna ka na laladhe dhoka asa Ama Lamatua di. Lula jꞌara mamuri rai-haha ne bèli-camèdꞌa ele.   
\p
\v 32 Jaꞌa dꞌèi sèna ka miu baku pangee ae-ae. Te dhèu dhu leo boe èmu, lodꞌo nèngu ae ho na tao madhutu dadꞌèi Ama Lamatua. Sèna ka nèngu bisa tenge jꞌara ho sabꞌa pakarejꞌe dꞌara Lamatua.  
\v 33-34 Te ngaa dhèu dhu leo le èmu, hudꞌi taru kira dadꞌèi rai-haha ne. Nèngu kahèi hudꞌi taru kira ku mi dadꞌèi Ama Lamatua, te ngaa nèngu hudꞌi tenge jꞌara ho pakarejꞌe dꞌara dhèu èmu na kahèi. Jꞌara seꞌe se ka tao ngangee na jꞌajꞌi mi kajari.  
\p Sèmi èèna kahèi, bhèni dhu dènge heka dhèu èmu, aa bhèni kalora iisi. Rèngu taru kira dadꞌèi Ama Lamatua, sèna ka bisa mamuri mola-mèci ètu dꞌara dènge ngiꞌu aae. Te ngaa bhèni dhu leo le èmu, dꞌara na kajari. Nèngu taru kira ka mi dadꞌèi Lamatua, te ngaa na tenge jꞌara ho pakarejꞌe dꞌara dhèu èmu na kahèi.  
\v 35 Jaꞌa lole jꞌara seꞌe, sèna ka nèti babeꞌa hia miu. Jaꞌa koꞌo boe ho miu lèke sasii. Dadꞌèi jaꞌa ka, miu tao dhu lèke, aa tangare asa dadꞌèi Ama Lamatua, sèna ka ngangee miu baku kajari.   
\p
\v 36 Ladhe dhèu mone dhu lii dꞌai le bhèni dhu dꞌai umur paleo èmu, na, hudꞌi laa ra paleo, ladhe mone ne dꞌèi heka pamata. Dènge jꞌara sèmi èèna, rèngu tao boe jꞌara sala. Te ladhe ra mate panèbhu, mage dhoka mone èèna taha nare boe dꞌara, hèia nèngu tao jꞌara dhu lèke boe.  
\v 37 Te ngaa ladhe mone ne bisa taha nare dꞌara, nèngu baku laka-seti ho kabꞌi lai-lai. Te neꞌa ngaa dhu nèngu neo tao. Masi ka nare nèbhu, dènge boe ngaa-ngaa.  
\v 38 De dhèu mone dhu leo dènge bhèni na, èèna beꞌa. Aa dhu leo boe èmu èèna, beꞌa risi hari.   
\s1 Bhèni balu  
\p
\v 39 Bhèni dhu leo le èmu, paꞌèki toke madhe dènge dhèu èmu na. Te ngaa ladhe dhèu èmu na madhe, nèngu bisa leo hari dènge dhèu mone leo, sadꞌi mone ne dhèu dhu parcaya Kristus kahèi.  
\v 40 Madhutu aꞌabhu jaꞌa, beꞌa risi bhèni balu ne, leo ia ka èmu. Jaꞌa pangee, na, lii holo ne cèu nèti Roh Lamatua dhu ètu dꞌara jaꞌa kahèi.   
\c 8  
\s1 Ngangaꞌa dhu dhèu pake ropa sogo-tagu nidhu  
\r (Lole Hari Jꞌara-jꞌara Mamuri 4:35,39, 6:4)  
\p
\v 1 Jaꞌa neo lole lula-nèti sisi dhu dhèu pake sogo-tagu nidhu. Èdhi aaꞌi-aaꞌi ti dhu teꞌa ae le jꞌara seꞌe. Dhu jꞌajꞌi mi lii langu, ka ladhe dhèu neꞌa ae, na, nèngu bisa ngedꞌe, te na pangee, na, nèngu dꞌèlu-mèu risi nèti dhèu leo sèra. De beꞌa risi, èdhi mamuri dènge pasue di. Te jꞌara pasue neꞌe ka tao dhèu aaꞌi-aaꞌi asa tabha èra ètu dꞌara parcaya ra.   
\p
\v 2 Ladhe abhu dhèu dhu pangee, na, neꞌa mèu, èèna peka na, mamèu nèngu dhae dꞌai mèka.  
\v 3 Te ngaa ladhe abhu dhèu dhu sue Ama Lamatua, tatu Lamatua tadhe ne. Neꞌe ka dhu lèke mola-mola.   
\p
\v 4 De ladhe dhèu naꞌa sisi dhu sogo-tagu le mi nidhu, èdhi aaꞌi-aaꞌi teꞌa, na, nèngu dhoka pahaha iisi mi mèdha sogo-tagu ètu rai-haha di, te ngaa pahaha boe iisi mi Lamatua dhu lèke. Te èdhi teꞌa, na, “Abhu dhoka Ama Lamatua èci di dhu lèke” aa, “mèdha sogo-tagu aaꞌi-aaꞌi dhu dhèu sogo-tagu, dènge boe kabꞌua.”  
\v 5 Abhu mèdha ae-ae ètu dedha-liru dènge rai-haha ne, dhu dhèu peka, na, ‘lamatua rèngu’ do aadꞌo na, ‘kètu rèngu’.   
\q1
\v 6 Te ngaa bagi èdhi, Ama Lamatua dhoka èci di.  
\q2 Nèngu èèna, Ama èdhi.  
\q1 Aaꞌi-aaꞌi ra jꞌajꞌi nèti Nèngu.  
\q2 Aaꞌi-aaꞌi dhu èdhi tao hia mi Nèngu.  
\q1 Aa Kètu èdhi dhoka èci di,  
\q2 nuka Yesus Kristus.  
\q1 Ama Lamatua pake Yesus,  
\q2 lodꞌo Na pajꞌajꞌi aaꞌi-aaꞌi.  
\q1 Aa èdhi mamuri,  
\q2 lula Yesus ka dhu hia èdhi.   
\p
\v 7 Te ngaa abhu dhèu dhu reꞌa boe jꞌara seꞌe. Rèngu loe boe pangee mèdha sogo-tagu sèra, hèia ngangee rèngu èci èèna ka dènge ngangee rèngu uru sèra. Nèti èèna ka, ropa raꞌa sisi dhu sogo-tagu nidhu, rèngu pangee, na, “Ngangaꞌa ne jꞌajꞌi le korban ho pake sogo-tagu nidhu! Ladhe jaꞌa kuꞌa mèdha neꞌe, na, jaꞌa paꞌèki era dènge jꞌara-jꞌara dhu bhelu!” De neꞌe ne ka dhu paꞌele iie ngangee rèngu, toke rèngu bisa heka unu ngangee madhera, lula dꞌara rèngu èra boe.  
\v 8 Nga tao ka sèmi èèna? Ngangaꞌa bisa boe nèti èdhi asa madha Ama Lamatua, si? Ladhe taꞌa boe, èdhi asa boe bhelu, sina ma? Aa ladhe taꞌa, tao boe èdhi jꞌajꞌi dhèu beꞌa, si?   
\p
\v 9 Te ngaa mage-mage! Masi ka èu dènge hak sèna ka adꞌu-ue madha jꞌara èci, tatu boe jꞌara ne nèti babeꞌa hia èu. Ladhe sèmi abhu aꞌari ca dhèu dhu parcaya èra boe, ladhe nèdhi èu tao jꞌara èèna, hèia na manahu, na, èèna beꞌa boe!  
\v 10 Èu dhu meꞌa le, jꞌara ne jꞌajꞌi boe mi ngaa èci sa. Te ngaa ladhe aꞌari dhèu parcaya dhu dꞌara na èra boe, ladhe nèdhi èu muꞌa ètu dꞌara èmu sogo-tagu, na pangee sèmi ngaa? Tatu na pangee, na, “Ladhe jaꞌa kuꞌa ngangaꞌa sogo-tagu èèna, ngaa-ngaa tao boe, masi ka ngangaꞌa èèna ra paeꞌa le nidhu.”  
\v 11 Èu meꞌa le jꞌara ae-ae. Te ngaa ladhe èu tao sèmi èèna, èu asa paroe dꞌara dhèu dhu èra mèka. Aa te ngaa dhèu èèna, aꞌari èu dhèu parcaya. Kristus madhe hia nèngu kahèi!  
\v 12 Hua iia pangee sèmi neꞌe: ladhe aꞌari èu dhu dꞌara èra mèka adꞌu-ue jꞌara èci dhu madhutu ngangee rèngu sala lula tatao èu, na, èu tao le sasala hia rèngu. Aa èu tao sasala mi Kristus kahèi.  
\v 13 De ladhe jaꞌa kuꞌa ngangaꞌa dhu tao aꞌari jaꞌa dhèu parcaya manahu asa dꞌara sasala, beꞌa risi jaꞌa baku kuꞌa sisi sèmi sèra, toke dꞌai jaꞌa madhe. Te jaꞌa koꞌo boe rèngu manahu asa dꞌara sasala.   
\c 9  
\s1 Lodꞌo Lamatua pua dhèu unu Na, Nèngu hia hak dènge koasa kahèi  
\p
\v 1 Baku pangee, na, jaꞌa dènge boe hak ho suri sèmi neꞌe hia miu. Te Ama Lamatua pua jaꞌa laku lole dènge dhèu lula-nèti Nèngu. Jaꞌa dhu kèdhi le Kètu èdhi, Yesus èèna. Jaꞌa dhu paꞌèki mèno dènge Ne. Hèia miu aaꞌi-aaꞌi parcaya Nèngu kahèi, lula sasabꞌa-laꞌa jaꞌa ne.  
\v 2 Masi ka dhèu leo roꞌo boe sèmi rare jaꞌa jꞌajꞌi dhèu pajuu-paleha Lamatua, te ngaa tatu miu meꞌa, na, Lamatua ka dhu pua jaꞌa dhiu peka-padhai lii moa Na asa miu. Ladhe miu neo meꞌa mèu, na, lee mamuri miu di. Te miu dhu paꞌèki era dènge Kètu èdhi, Yesus Kristus!   
\p
\v 3 Jaꞌa neo dhaa mi dhèu dhu pèci sasala mi dedha jaꞌa, sèmi neꞌe:  
\v 4 miu ngee, na, jaꞌa dènge Barnabas dènge boe hak ho abhu ngangaꞌa-nganginu nèti dhèu dhu jiꞌi ajꞌa-nori si, do?  
\v 5 Miu pangee, na, jiꞌi dènge boe hak ho leo dènge dhèu bhèni Kristen, dhu laꞌa sama-sama pakako sasabꞌa Lamatua ètu era leo, do? Madhutu iia-iia na, dhèu pajuu-paleha Lamatua dhu leo sèra, rèti kahèi dènge dhèu èmu ra. Ari Lamatua Yesus sèra tao sèmi èèna. Petrus mesa na sèmi èèna kahèi!\f + \fr 9:5 \ft Alkitab lii Yunani suri, peka na, ‘Kefas’. Kefas èèna, ngara leo nèti Petrus.\f*  
\v 6 Do, miu ngee na, dhoka jaꞌa dènge Barnabas di dhu hudꞌi sabꞌa tenge doi-dhari, sèna ka bisa mamuri ho ajꞌa-nori dhèu?  
\v 7 Ngangee miu sèmi èèna, mai nèti mia? Ladhe sèku sordadꞌu sèra. Rèngu pusi boe hèli ngangaꞌa-nganginu dènge mèdha-papake. Ladhe sèku dhèu sabꞌa ètu oka anggor. Abhu boe ca dhèu sa dhu kai, peka na, “Èu baku muꞌa hua anggor sèra!” Aa ladhe sèku dhèu madhenga badha. Dhèu ne dènge hak ho nare susu nèti kahibꞌi-kalèbho dhu nèngu jꞌaga.   
\p
\v 8 Jaꞌa padhai lii ne madhutu boe ngangee jaꞌa dhèu rai-haha ne. Te Atora sèra nèti Ama Lamatua dhu peka sèmi èèna kahèi.  
\v 9 Ètu atora Musa, dhu suri peka na, “Ropa sapi jꞌèli are ho hagꞌe eele lamusi nèti huri na, baku kape hèbꞌa na, sèna ka bisa naꞌa.” Miu pangee, na, Lamatua soro tèke sèna ka dhoka sapi di dhu bisa naꞌa, do?\x + \xo 9:9 \xt Lole Hari Jꞌara-jꞌara Mamuri 25:4, 1 Timotius 5:18\x*  
\v 10-11 Aadꞌo! Lamatua peka na, Nèngu taru kira èdhi kahèi. Te dhu suri tèke, peka na, “Dhèu dhu kabèli rai, aa dhèu dhu hagꞌe eele lamusi nèti huri na, ropa ra sabꞌa, rèngu reꞌa kahèi, èèna na abhu pala ra.” Sèmi èèna kahèi, beꞌa risi dhèu pajuu-paleha dhèu Kristen sèra, bisa abhu pala nèti rui-jꞌajꞌèra ra. Te lodꞌo jiꞌi ajꞌa-nori miu jꞌara-jꞌara nèti Roh Lamatua èèna, jiꞌi nuka sèmi ca dhèu sabꞌa oka-tedhe dhu sèle hini. De lodꞌo jiꞌi ajꞌa ngare, ladhe jiꞌi abhu ngangaꞌa-nganginu do ngaa hari nèti miu, ngaa-ngaa tao boe. Te jꞌara na sèmi èèna ka!\x + \xo 9:10-11 \xt Roma 15:27\x*  
\v 12 Dhèu leo dhu ajꞌa-nori miu, dènge hak sèna ka abhu dhua-èi dènge mèdha-panyau nèti miu, si? Aa jiꞌi tasamia? Jiꞌi dènge hak risi eele nèti rèngu!  
\p Te ngaa miu meꞌa le. Jiꞌi se pake ngèdhi boe hak ho laka-seti miu. Jiꞌi paꞌèra ètu rupa-rupa jꞌara, sèna ka baku magee miu. Te, dènge jꞌara neꞌe, miu dꞌèi nanene Lii Lolo Beꞌa Yesus Kristus dhu jiꞌi peka-padhai dènge miu.  
\v 13 Pangee ku laa! Ama-ama agama dhu sabꞌa ètu dꞌara Èmu Kapua Manèngi-Mangajꞌi dhèu Yahudi, mamuri nèti persembahan dhu dhèu rèti. Aa dhèu dhu sabꞌa ètu mei korban, raꞌa sisi nèti badha dhu dhèu rèti.\x + \xo 9:13 \xt Lole Hari Jꞌara-jꞌara Mamuri 18:1\x*  
\v 14 Sèmi èèna kahèi, Lamatua dhu moa, na, dhèu dhu sasabꞌa ra peka-padhai Lii Lolo Beꞌa Kristus, rèngu bisa mamuri nèti rui-jꞌajꞌèra nèti sasabꞌa-laꞌa ra. Dhu lèke kèna.\x + \xo 9:14 \xt Mateos 10:10, Lukas 10:7\x*   
\p
\v 15 Masi ka jaꞌa dènge hak ho mamuri sèmi èèna, te ngaa jaꞌa dꞌèi boe tao sèmi èèna. Jaꞌa suri boe sasuri ne sèna ka miu hia jaꞌa ngaa-ngaa. Nèbhu nare sange neꞌe, jaꞌa pakako sasabꞌa Lamatua hia miu, te ngaa manèngi boe ngaa-ngaa nèti miu. De hua iia risi jaꞌa madhe, ladhe dhèu pangee, na, jaꞌa manèngi ngaa-ngaa nèti miu.  
\v 16 Masi ka jaꞌa lole taruu dènge dhèu lula-nèti Lii Lolo Beꞌa Lamatua, te ngaa èèna jꞌajꞌi boe mi ngaa sa èci, dhu jaꞌa bisa padedha iisi. Jaꞌa hudꞌi lole ku dènge dhèu lula-nèti Lamatua, te Lamatua ka dhu pua jaꞌa sèmi èèna. Ladhe jaꞌa sabꞌa boe madhutu sasabꞌa jaꞌa, na dui kore jꞌajꞌèra! Te tatu pasae kore hahuku.  
\v 17 Ladhe jaꞌa sabꞌa sasabꞌa ne lula madhutu dhoka dadꞌèi jaꞌa mesa ku, na, ngaa dhu jaꞌa abhu sèra, nuka sèmi gaji dhu dhèu sabꞌa sèra abhu. Te ngaa ladhe jaꞌa sabꞌa sasabꞌa ne, lula Lamatua pua jaꞌa, èèna leo. Te Lamatua lèka jaꞌa ho jꞌaga mèdha-panyau Na dhu kabꞌua.  
\v 18 De ladhe sèmi èèna, upa jaꞌa ngaa? Jaꞌa parluu boe gaji. Jaꞌa padhue-padhai Lii Lolo Beꞌa Lamatua, dhu manèngi boe ngaa-ngaa. Neꞌe ka dhu tao jaꞌa karae, nuka sèmi jaꞌa abhu le upa. De masi ka jaꞌa unu rupa-rupa hak, nuka sèmi dhèu leo dhu sasabꞌa ra padhue-padhai Lii Lolo Beꞌa èèna, te ngaa jaꞌa pake aaꞌi boe hak sèra.   
\p
\v 19 Jaꞌa ne, dhèu bebas dhu sabꞌa madhutu dadꞌèi dꞌara jaꞌa. Dhèu dènge boe hak ho pua jaꞌa tao neꞌe, do, tao èèna. Masi ka sèmi èèna, te ngaa jaꞌa tao ngiꞌu nuka sèmi ènu, ho dhèu aaꞌi-aaꞌi abhu hak ho paleha jaꞌa. Dènge jꞌara ne, jaꞌa bisa soru-bara dhèu ae, sèna ka ra madhutu Ama Lamatua taruu.  
\v 20 De ladhe jaꞌa paꞌèci dènge dhèu Yahudi, na, jaꞌa tao iisi sèmi dhèu Yahudi, sèna ka soru-bara dhèu Yahudi ho ra tadhe Lamatua. Ladhe jaꞌa paꞌèci ka dènge dhèu dhu kèpe paꞌèra Atora Lamatua, jaꞌa tao madhutu Atora Lamatua, ho jaꞌa bisa soru-bara si, sèna ka ra tadhe mèu Lamatua, (masi ka jaꞌa keꞌa, na, tao madhutu Atora èèna, bisa boe pabeꞌa jaꞌa dènge Lamatua).  
\v 21 Ladhe jaꞌa pakaboko dènge dhèu dhu reꞌa boe Atora Lamatua, jaꞌa jꞌajꞌi sèmi rèngu ho lere kèti si asa Lamatua. (Jaꞌa patabuli boe Atora Lamatua dhu Na hia mai re Musa, te ngaa jaꞌa mamuri pake Atora Kristus)\x + \xo 9:21 \xt Mateos 22:34-40, Markus 12:28-34, Lukas 10:25-28, 1 Korintus 13:1-8\x*  
\v 22 Dènge dhèu dhu dꞌara èra boe, na, jaꞌa tao iisi sèmi dhèu dhu dꞌara èra boe kahèi, ho jaꞌa bisa pamako si sèna ka mai asa Ama Lamatua. Dènge dhèu aaꞌi-aaꞌi ra, jaꞌa tao iisi sèmi rèngu, sèna ka, ladhe bisa, kèti cahagꞌe asa madha Lamatua.  
\v 23 Jaꞌa tao jꞌara aaꞌi-aaꞌi se, sèna ka dhèu aaꞌi-aaꞌi bisa lèka Lii Lolo Beꞌa Lamatua. Dènge jꞌara neꞌe, èdhi bisa abhu pala dhu beꞌa nèti madha jꞌara aaꞌi-aaꞌi, dhu Lamatua hia èdhi.   
\p
\v 24 Jaꞌa pakasame dènge paꞌuji rai. Dhèu ae-ae madhutu paꞌuji rai, te ngaa dhu abhu juara dhoka dhèu èci di. De miu èci-èci mi hudꞌi rai paꞌèra-èra ku ho jꞌajꞌi juara hia Lamatua.  
\v 25 Dhèu aaꞌi-aaꞌi dhu madhutu paꞌuji, hudꞌi madhutu ku paredha nèti dhèu dhu ajꞌa rèngu, si? Dhèu se sabꞌa bia sèmi èèna, lula neo abhu solo juara dhu bèli-camèdꞌa ele iie. Te ngaa èdhi sabꞌa sèna ka abhu upa dhu taha toke dꞌai mia-mia.  
\v 26 De jaꞌa rai leli boe. Te ngaa jaꞌa tenge jꞌara ho rai paꞌèra-èra toke dꞌai lane. Ladhe pasoro jaꞌa sèmi dhèu tuka pajꞌubhu, na, jaꞌa jꞌubhu leli boe, te ngaa hudꞌi jꞌubhu palèke ku.  
\v 27 Jaꞌa paꞌèra dꞌara, aa ajꞌa ngiꞌu sèna ka bisa taha taruu. Te beꞌa boe ladhe jaꞌa peka dènge dhèu leo lula-nèti Ama Lamatua, aa te ngaa jaꞌa mesa ku sisu atora, hèia Lamatua kalua eele jaꞌa nèti dꞌara paꞌuji rai èèna.   
\c 10  
\s1 Mage pamudꞌe dènge mèdha paeꞌa nidhu  
\p
\v 1 Aꞌari pasue aaꞌi-aaꞌi! Mage miu bhèlu eele lii lolo dhu uru èèna, lodꞌo bèi-baki èdhi ètu era dhu dhèu pea boe. Ama Lamatua pajꞌujꞌu jꞌara hia rèngu aaꞌi-aaꞌi ra, pake raꞌi-liru dhu kako uuru nèti rèngu. Aa Ama Lamatua hagꞌe eele èi dhasi, hèia ra kako dꞌai cabèka dhasi dènge sodꞌa.\x + \xo 10:1 \xt Kalua nèti Masir 13:21-22, 14:22-29\x*  
\v 2 Dhasi dènge raꞌi-liru se, nuka sèmi lii pakasame sa. Te bèi-baki èdhi sèra lèka Musa nuka sèmi ama ho lere si, ka ra madhutu raꞌi-liru, aa maso asa dꞌara dhasi palere-lere dènge ne. Èèna sama sèmi èdhi dhu parcaya Kristus hèia abhu sarani, dhu peka na, èdhi jꞌajꞌi dhèu unu Na, aa ti nanene Ne.  
\v 3 Bèi-baki èdhi aaꞌi-aaꞌi ra, raꞌa ngangaꞌa dhu Roh Lamatua sadia tèke hia ra.\x + \xo 10:3 \xt Kalua nèti Masir 16:35\x*  
\v 4 Aa rinu nèti èi dhu Roh Lamatua sadia hia ra kahèi. Èi dhu rinu èèna kalua nèti hadhu aae dhu Roh Lamatua pajꞌujꞌu tèke. Rèngu lasi asa mia-mia èèna ka, hadhu èèna dhu ètu èèna le. Madhutu iia-iia na, hadhu èèna, nuka Kristus.\x + \xo 10:4 \xt Kalua nèti Masir 17:6, Sensus 20:11\x*  
\v 5 Te ngaa Ama Lamatua dꞌèi boe dènge tatao dhèu ae sèra. Ka ropa ra kako palème era mamoo dhu taleo èèna, dhèu ae madhe. Ka ra padhane si palème era.\x + \xo 10:5 \xt Sensus 14:29-30\x*   
\p
\v 6 Jꞌara aaꞌi-aaꞌi se ho jꞌajꞌi mi conto, sèna ka èdhi baku dꞌèi tao jꞌara bhelu sama sèmi rèngu.\x + \xo 10:6 \xt Sensus 11:4\x*  
\v 7 Baku paeꞌa nidhu sèmi rèngu cahagꞌe. Ètu dꞌara Sasuri Mola-Mèci, dhu suri, peka na, “Dhèu Israꞌel madhèdi raꞌa-rinu pesta ètu madha patung sapi iiki ciꞌu. Ka ra sogo-tagu ne.”\x + \xo 10:7 \xt Kalua nèti Masir 32:6\x*  
\v 8 Èdhi baku tao jꞌara makae dènge dhèu dhu dhèu èmu-kamali boe èdhi. Te uru-uru sèra, rèngu tao jꞌara makae sèmi sèra ka, hèia dua nguru tèlu riho dhèu madhe ètu dꞌara ca lodꞌo doko èèna ka.\x + \xo 10:8 \xt Sensus 25:1-18\x*  
\v 9 Èdhi baku adꞌu-ue bhabhelu rupa-rupa, ho neo teꞌa, Kristus huku èdhi, do aadꞌo. Te dhèu Israꞌel cahagꞌe neo sèku Ama Lamatua sèmi èèna ka, ka Na hia mege ae-ae dhu dènge raco sèna ka kadhi pamadhe si.\x + \xo 10:9 \xt Sensus 21:5-6\x*  
\v 10 Èdhi baku kaꞌuu-kamuki kahèi. Te dhèu Israꞌel cahagꞌe reꞌa dhoka kaꞌuu-kamuki di, ka Ama Lamatua pua ana pajuu Na èci nèti sorga mai pamadhe si.\x + \xo 10:10 \xt Sensus 16:41-49\x*   
\p
\v 11 Jꞌara ne lèke mi dhèu Israꞌel, sèna ka jꞌajꞌi tadha hia mi èdhi. Ra suri seꞌe se, ho èdhi bisa teꞌa, sèna ka baku tao madhutu sasala rèngu. Te lodꞌo èle rai-haha ne dètu ae le.   
\p
\v 12 Sanèdꞌe paie! Limuri ne èu ngee, na, èu èra le. Te ngaa baku pamudꞌe, sèna ka baku manahu.  
\v 13 Lodꞌo-lodꞌo ngee mèdhi neo tao bhabhelu, te ngaa sanèdꞌe, te dhèu leo dhu paraga rèdhi le kahèi, dadugu-rariu sèmi sèra. Te ngaa èu bisa parcaya Ama Lamatua, sèna ka Na tao madhutu ngaa dhu Nèngu peka. Te Lamatua soro tèke boe èu ho abhu dadugu-rariu risi nèti aꞌèra èu. Ropa èu paraga dènge dadugu-rariu, Nèngu padꞌelo jꞌara kalua hia èu. Nèngu neo paꞌèra èu, ho baku manahu.   
\p
\v 14 De aꞌari pasue aaꞌi-aaꞌi! Ladhe dhèu neo laka-seti miu sèna ka sogo-tagu nidhu, na, pakeso nèti era èèna! Baku pamata!   
\p
\v 15 Jaꞌa padhai lii dènge miu dhu meꞌa ngee madhera. Hudꞌi laa miu mesa mi dadoo unu mi, ngaa dhu jaꞌa neo peka-padhai èèna, lèke tareꞌa.  
\v 16 Pangee sèku jꞌara ne: ladhe èdhi pakaboko sèna ka taꞌa-tinu ètu mei Ama Lamatua, hèia tare galaa ho manèngi makasi mi Lamatua, ka tinu nèti galaa èèna, sasoa na, èdhi dhu paꞌèki dènge Kristus. Ropa Na pasuti raa Na ka Na madhe, èèna sama sèmi èdhi madhutu madhe kahèi. Ladhe èdhi pamae roti èèna, hèia taꞌe, sasoa na, èdhi dhu paꞌèki dènge Kristus. De ropa Kristus madhe, èèna sama sèmi èdhi kahèi madhe sama-sama dènge Ne.\x + \xo 10:16 \xt Mateos 26:27-28, Markus 14:22-24, Lukas 22:19-20\x*  
\v 17 Èdhi aaꞌi-aaꞌi ti taꞌe nèti roti cue. De aaꞌi-aaꞌi dhu rare pala nèti roti cue ne, nuka sèmi èdhi dhu paꞌèki jꞌajꞌi mi ngiꞌu èci, masi ka èdhi dhèu ae-ae.  
\v 18 Pangee sèku dhèu Israꞌel uru sèra. Ropa rèngu roro badha ètu dedha mei korban sèna ka pahaha iisi mi Ama Lamatua, ama agama dhu roro ne ka dhu bisa naꞌe sisi èèna. Sasoa na, rèngu paꞌèki dènge Lamatua, aa paꞌèki kahèi dènge dhèu dhu rèti badha ho jꞌajꞌi mi korban.\x + \xo 10:18 \xt Atora nèti Ama-ama Agama 7:6\x*   
\p
\v 19-20 Madhutu aꞌabhu jaꞌa, tasamia? Lodꞌo dhèu dhu tadhe boe Lamatua neo hia mèdha-panyau rèngu jꞌajꞌi mi mèdha sogo-tagu ra, èèna dènge boe kabꞌua, do? Te mèdha sogo-tagu sèra, dhoka patung dhu madhe di! Aadꞌo! Aꞌabhu jaꞌa sèmi neꞌe ka: lodꞌo dhèu roro badha ho jꞌajꞌi badha sogo-tagu, rèngu sogo-tagu nidhu bhelu. Te ngaa rèngu pahaha boe iisi mi Ama Lamatua dhu lèke. De jaꞌa koꞌo boe ho miu paꞌèki dènge nidhu bhelu sèmi sèra.\x + \xo 10:19-20 \xt Lole Hari Jꞌara-jꞌara Mamuri 32:17\x*  
\v 21 Ladhe miu paꞌèki dènge Lamatua, ka minu nèti galaa ètu mei Lamatua, na, miu bisa boe paꞌèci dènge nidhu bhelu sèra, aa baku minu nèti galaa dhu ra pake paeꞌa nidhu. Te ladhe miu minu sèmi èèna, sasoa na, miu paꞌèki dènge nidhu bhelu. Sèmi èèna kahèi, ladhe miꞌa ètu mei Lamatua, miu bisa boe miꞌa ètu mei nidhu. Goa, ee! Te sasoa na, miu paꞌèki dènge nidhu bhelu sèra!  
\v 22 Madhutu aꞌabhu miu sèmi ngaa? Neo papèdꞌa dꞌara Lamatua èdhi, do? Èèna bahaya! Ele boe miu ngee, na, miu èra risi Lamatua, do?\x + \xo 10:22 \xt Lole Hari Jꞌara-jꞌara Mamuri 32:21\x*   
\s1 Tao aaꞌi mèu-mèu, sèna ka dedꞌe padedha-dedha kolongara Lamatua  
\p
\v 23 Ele boe miu pangee, na, “Jaꞌa neo tao ngaa èèna ka, bisa. Te èèna hak jaꞌa.” Tareꞌa. Te ngaa sanèdꞌe, tatu boe jꞌara aaꞌi-aaꞌi sèra nèti babeꞌa hia èu. Aa tatu boe jꞌara aaꞌi-aaꞌi sèra, bisa soru-bara èu ho paꞌèra dꞌara mu.\x + \xo 10:23 \xt 1 Korintus 6:12\x*  
\v 24 Baku tenge dhoka leto pala ngiꞌu èu di. Beꞌa risi tenge oto hia dhèu leo kahèi.   
\p
\v 25 De jaꞌa manèngi sèmi neꞌe: ladhe hèli sisi ètu dꞌara pasa, na, muꞌa laa. Baku pakarèi ia ka, peka na, “Sisi paeꞌa nidhu, do?” Do pangee, na, “Jaꞌa bisa kuꞌa sisi ne, do aadꞌo?”  
\v 26 Lula ètu dꞌara Sasuri Lamatua dhu suri tèke, peka na, “Rai-haha dènge isi na aaꞌi-aaꞌi, unu Lamatua èdhi.”\x + \xo 10:26 \xt Lii Sodꞌa Koa-Kio 24:1\x*   
\p
\v 27 Ladhe abhu dhèu dhu parcaya mèka Kristus nèru miu, peka na, “Mai lati taꞌa asa èmu jaꞌa!” Ladhe miu lami, na, miꞌa ngaa dhu na hia miu. Baku pakarèi ia ka, na, “Jaꞌa bisa kuꞌa ngangaꞌa neꞌe, do aadꞌo?”  
\v 28 (Te ngaa ladhe abhu dhu mai pakaꞌuu, peka na, “Baku muꞌa neꞌe ne, te sisi ne sisi sogo-tagu nidhu,” beꞌa risi èu baku muꞌa. Èu hudꞌi taru kira ku mi dhèu dhu mai peka lii deo na, ho baku pabia ne.  
\v 29 Aꞌabhu jaꞌa, na, pangee paie-iie, madhutu ngangee dhèu deo na, bisa kuꞌe do aadꞌo. Baku ngee dhoka dhu beꞌa madhutu ngangee èu mesa mu.)  
\p Aa te ngaa, jaꞌa bisa tao madhutu dꞌèi dꞌara jaꞌa. Te ngaa ladhe dhèu leo pangee, na, beꞌa boe ladhe nèngu adꞌu-ue ca madha jꞌara, nga tao ka jaꞌa bebas boe sa hèi tao madhutu dadꞌèi dꞌara jaꞌa, lula beꞌa boe bagi mi dhèu leo?  
\v 30 Ladhe jaꞌa manèngi makasi mi Ama Lamatua, hèia jaꞌa kuꞌa, na, nga tao ka dhèu padhai pamanahu jaꞌa?   
\p
\v 31 De miu neo miꞌa do, minu do, tao ngaa èèna ka, na, tao aaꞌi-aaꞌi sèna ka pakapai kolongara Ama Lamatua.  
\v 32 Baku pasusa dhèu Yahudi, do dhèu Yahudi boe, do dhèu unu Lamatua dhu parcaya sèra.  
\v 33 Tao nuka sèmi jaꞌa tao. Te jaꞌa neo cobꞌa pakarejꞌe si ètu madha jꞌara aaꞌi-aaꞌi ra. Jaꞌa mesa boe tao dhu beꞌa hia jaꞌa di, te ngaa neo tao dhu beꞌa bagi rèngu aaꞌi-aaꞌi, sèna ka rèngu abhu sodꞌa kahèi.   
\c 11  
\p
\v 1 Miu ladhe mi jaꞌa, aa tao madhutu jꞌara mamuri jaꞌa. Te jaꞌa ladhe mi Kristus, aa tao madhutu tatao Nèngu.\x + \xo 11:1 \xt 1 Korintus 4:16, Pilipi 3:17\x*   
\s1 Ladhe tao ibadat, na, dhèu mone dènge dhèu bhèni hudꞌi pakabꞌua ku madhutu atora adꞌa  
\p
\v 2 Jaꞌa koa-kadꞌiri miu, lula tasamia èèna ka miu sanèdꞌe taruu jaꞌa. Aa jꞌara aaꞌi-aaꞌi dhu jaꞌa ajꞌa-nori le miu, miu tao madhutu era. Beꞌa titu kèna!  
\v 3 Te ngaa ca jꞌara dhu jaꞌa neo pasanèdꞌe miu nuka: baku bhèlu jꞌajꞌajꞌi miu nèti mia. Dhèu mone dhu parcaya sèra, kèni na nèti Kristus, dhu jꞌajꞌi Kètu ra. Dhèu bhèni jꞌajꞌi nèti dhèu mone. Aa Kristus mai nèti Ama Lamatua.\f + \fr 11:3 \ft Dhèu dꞌèlu-mèu lii Yunani peka na, \ft \+it kefale\+it* “kapala” sasoa na, 1) ngiꞌu unu kètu, dènge 2) jꞌajꞌajꞌi, kapua (sumber), kèni. Te ngaa lii Yunani, \+it kefale\+it* sasoa na, bukan “dhèu rèdꞌu paredha”.\f*   
\p
\v 4 Dhèu mone baku pahutu kètu na lodꞌo nèngu manèngi-mangajꞌi, do, ropa na peka-padhai lii moa Lamatua. Te èèna sama sèmi nèngu pamakae Kristus, lula neꞌa boe pakabꞌua madhutu adꞌa èdhi.  
\v 5 Te ngaa bhèni hudꞌi pahutu kètu na lodꞌo sabajꞌa, do ropa nèngu lole lii moa Lamatua. Te ladhe aadꞌo na, èèna sama sèmi nèngu pamakae dhèu èmu na, lula neꞌa boe pakabꞌua madhutu adꞌa èdhi. Aa nèngu pamakae ngiꞌu nèngu unu na, nuka sèmi dhèu bhèni dhu lusu pakahoni kètu na.  
\v 6 Te ladhe abhu dhèu bhèni dhu dꞌèi boe pahutu kètu na, sèna ka jꞌajꞌi tadha nèngu pakabꞌua dhèu èmu na, beꞌa risi nèngu gꞌute pababꞌa rèu kètu na. Te ngaa ladhe nèngu rasa kètu na kahoni pamakae nèngu, hua iia nèngu pahutu kètu na.   
\p
\v 7 Ngee sèku sèmi neꞌe: dhèu mone parluu boe hutu kètu na, te Ama Lamatua pajꞌajꞌi dhèu mone madhutu raropa Na. Nèti èèna ka, dhèu mone jꞌajꞌi mi hua-hela dhu padꞌelo dadedha Ama Lamatua. Aa dhèu bhèni kahèi jꞌajꞌi mi hua-hela dhu padꞌelo dadedha dhèu mone.\x + \xo 11:7 \xt Lii Lolo dhu Uru Tèka 1:26-27\x*  
\v 8 Te lodꞌo Ama Lamatua pajꞌajꞌi rai-haha ne, Na tao boe dhèu mone nèti dhèu bhèni. Te ngaa pajꞌajꞌi dhèu bhèni nèti dhèu mone.  
\v 9 Aa Lamatua tao boe dhèu mone hia mi dhèu bhèni. Te ngaa Na pangèdꞌu dhèu bhèni mi dhèu mone.\x + \xo 11:9 \xt Lii Lolo dhu Uru Tèka 2:18-19\x*  
\v 10 De hua iia risi dhèu bhèni pahutu kètu ho dhèu reꞌa, na, nèngu pake hak na ho sabajꞌa aa lole lii moa Lamatua, madhutu jꞌara dhu lèke. Ana pajuu nèti sorga reꞌa sèmi èèna kahèi.  
\v 11 Te ngaa ladhe rèngu paꞌèki dènge Lamatua, bhèni dènge mone bisa boe èci-èci ka tao unu na.  
\v 12 Ama Lamatua pajꞌajꞌi uuru ku dhèu mone. Hèia Na pajꞌajꞌi dhèu bhèni nèti dhèu mone. Te ngaa èle èèna ka, dhèu bhèni ka dhu nara iisi dhèu mone. Aa Ama Lamatua ka dhu tao aaꞌi-aaꞌi, jꞌajꞌi.   
\p
\v 13 Miu pangee sèku! Ladhe dhèu bhèni pahutu boe kètu ho sabajꞌa mi Ama Lamatua, madhutu aꞌabhu miu, na, beꞌa, do aadꞌo?  
\v 14 Madhutu adꞌa miu ètu kota Korintus, ladhe dhèu mone rèu kètu madhera, èèna pamakae nèngu, do?  
\v 15 Te ngaa bhèni dhu rèu kètu na madhera, beꞌa titu kèna, si? Lamatua hia ne rèu kètu madhera ho paꞌabhe kabꞌa kètu na. Èèna ka dhu lèke mola-mola.   
\p
\v 16 Te ngaa ladhe abhu dhu loe boe pakarèi nèti jꞌara neꞌe, sanèdꞌe, te nèti jiꞌi dhu jꞌajꞌi kètu jumaꞌat, aa nèti jumaꞌat-jumaꞌat, neꞌe ne dhu tema le jꞌajꞌi ètu talora èdhi.   
\s1 Baku tao rupa-rupa ladhe taꞌa ètu mei Lamatua  
\p
\v 17 Limuri ne, jaꞌa neo padhai lii ca jꞌara. Te ngaa lii ne koa-kadꞌiri boe miu. Te ropa miu pakaboko, miu tao boe jꞌara dhu lèke, te ngaa miu asa tao maruru.   
\p
\v 18 Partama, dhu jaꞌa tadèngi, na, lodꞌo miu pakaboko tao kasasi, miu dhu mae-manyèla. Nèti lii dhu jaꞌa tadèngi sèra, tatu abhu cahagꞌe dhu lèke tareꞌa.  
\v 19 (Mema, lula mamae-manyèla miu èèna ka, bisa teꞌa cee ka dhu tareꞌa-reꞌa nanene Lamatua èdhi, aa mia dhu nanene boe.)   
\p
\v 20 Te lodꞌo miu dhèu sarani pakaboko ho miꞌa ètu mei Lamatua, miu hudꞌi sanèdꞌe ku mi Lamatua Yesus. Èèna ka dhu lèke. Te ngaa miu tao boe sèmi èèna.  
\v 21 Tadha na, nuka ropa miu madhèdi miꞌa, abhu dhu mate boe dhèu leo, abhu dhu raꞌa dènge gagoo, aa abhu leo dhu rinu mahu. Toke abhu dhèu cahagꞌe dhu abhu boe pala, ka ra manganga.  
\v 22 Tasamia ka ne!? Miu dènge boe èmu ho miꞌa-minu, do? Do, miu neo paꞌele iie kolongara jumaꞌat Lamatua? Do, miu neo pamakae dhèu dhu unu aadꞌo sèra? Miu neo jaꞌa padhai lii tasamia hari? Neo sèna ka jaꞌa koa-kadꞌiri miu ètu dꞌara tatao miu ne, do? Baku maena!   
\s1 Roti dènge èi anggor èèna, jꞌajꞌi mi tadha ho pasanèdꞌe èdhi nèti mamadhe Yesus  
\r (Mateos 26:26-29, Markus 14:22-25, Lukas 22:14-20)  
\p
\v 23 Lamatua Yesus ka dhu peka Unu na dènge jaꞌa jꞌara ne, de jaꞌa peka hari dènge miu. Peka na, ropa dhèu paꞌèra neo pamadhe Ne, mèda èèna Nèngu nare roti cue.  
\v 24 Hèia Na sabajꞌa manèngi makasi mi Ama Lamatua. Ka Yesus peka dènge ana madhutu Na sèra, aku Nèngu na, “Miꞌa roti ne, te neꞌe ne ngiꞌu Jaꞌa, dhu mae hia miu. De miu hudꞌi miꞌa roti ne, sèna ka sanèdꞌe Jaꞌa.”  
\v 25 Ropa raꞌa rare, Na tao sèmi èèna kahèi dènge galaa dhu isi èi anggor, aku Nèngu na, “Èi anggor ne, sasoa na, Ama Lamatua neo paꞌèki lii padhadha hiu dènge miu. Ka Jaꞌa hudꞌi pasuti raa Jaꞌa toke madhe, heka lii padhadha èèna jꞌajꞌi. Lodꞌo-lodꞌo miu minu èi anggor sèmi neꞌe, miu hudꞌi ngee mèdhi ku mamadhe Jaꞌa.”\x + \xo 11:25 \xt Kalua nèti Masir 24:6-8, Yermia 31:31-34\x*  
\v 26 Lodꞌo-lodꞌo miu tao jꞌara sèmi neꞌe, ho miꞌa roti dènge minu nèti galaa sèmi neꞌe, toke Kristus lèpa hari mai, èèna nuka sèmi miu palolo hari mamadhe Na.   
\s1 Ladhe dꞌara èu mola boe, na, baku madhèdi muꞌa ètu mei Lamatua  
\p
\v 27 Nèti èèna ka, lodꞌo dhèu raꞌa roti dènge rinu nèti galaa èèna, sèna ka sanèdꞌe Kètu èdhi, Yesus Kristus, te ngaa ladhe abhu dhèu dhu dꞌara na mola boe dènge dhèu leo, èèna na Ama Lamatua huku ne. Lula, èèna ngiꞌu dènge raa nèti Lamatua Yesus. De ladhe dꞌara dhu mola mèka, na, nèngu nia boe naꞌa dènge ninu, lula jꞌara èèna pahahe Lamatua Yesus.  
\v 28 Beꞌa risi ca dhèu-dhèu ka parisa uuru ku dꞌara na. Ladhe dꞌara na dhu mola le, heka bisa naꞌa roti aa ninu èi anggor kèna.  
\v 29 Te ngaa abhu dhu raꞌa dènge rinu dhu dꞌara ra koe-kapengo. Te ra pangee, na, “Mamadhe Yesus èèna, dènge boe kabꞌua. Ngiꞌu Yesus dènge boe sasoa bagi mi jaꞌa.” Dhèu sèmi seꞌe se, bèli-camèdꞌa dui rare pala ra, lula hahuku dhu sadia tèke le.  
\v 30 Nèti èèna ka, ètu talora aae miu sèra, abhu dhu èra boe, abhu dhu lèke papèdꞌa-tarègu, aa abhu dhu madhe le.   
\p
\v 31 Te ngaa ladhe èdhi parisa paie-iie dꞌara èdhi, èdhi abhu boe huku sèmi sèra.  
\v 32 Ladhe Lamatua èdhi huku èdhi, Na tao sèmi èèna sèna ka ajꞌa-nori èdhi ho èdhi madhutu jꞌara dhu lèke. Te Nèngu dꞌèi boe ladhe èdhi lèke huku sama sèmi dènge dhèu aaꞌi-aaꞌi ètu rai-haha ne.   
\p
\v 33 De aꞌari pasue aaꞌi-aaꞌi! Ladhe miu pakaboko ho miꞌa-minu ètu mei Lamatua, èci hudꞌi mate ku èci.  
\v 34 Ladhe abhu dhu taha boe manganga, beꞌa risi miꞌa uuru ku ètu èmu, sèna ka ropa miu pakaboko paꞌèci, baku abhu dhu lèke huku.  
\p Jꞌara leo dhu miu karèi sèra, pe jaꞌa dhiu ku, heka ator si kèna.   
\c 12  
\s1 Roh Lamatua pangèdꞌu koasa mi èdhi sèna ka tao rupa-rupa sasabꞌa-laꞌa  
\p
\v 1 Aꞌari pasue aaꞌi-aaꞌi! Dadꞌèi jaꞌa ka ladhe miu meꞌa mèu nèti koasa dènge karunya dhu Roh Lamatua pangèdꞌu mi èdhi, sèna ka èdhi pake.  
\v 2 Miu dhu meꞌa, na, lodꞌo miu dhae jꞌajꞌi mèka dhèu unu Lamatua, miu sogo-tagu mèdha dhu lii aadꞌo sèra. Miu madhutu rèngu iia-iia dꞌara.  
\v 3 Nèti èèna ka, jaꞌa neo ho miu meꞌa, na, tatu boe abhu dhèu dhu paꞌèki dènge Roh Mola-Mèci Ama Lamatua, peka na, “Dhoo-saseo Yesus èèna!” Aa tatu dhèu dhu paꞌèki boe dènge Roh Mola-Mèci Ama Lamatua peka na, “Yesus èèna, Lamatua jaꞌa!”   
\p
\v 4 Roh Lamatua hia mi dhèu èci-èci ka dènge karunya na, sèna ka èci-èci dènge sasabꞌa-laꞌa ra. Te ngaa karunya sèra mai nèti Roh èci di.  
\v 5 Dhèu abhu karunya rupa-rupa ho lalau-laloꞌo dhèu leo, te ngaa rèngu nanene dhoka Lamatua èci di.  
\v 6 Dhèu unu rupa-rupa sasabꞌa sèna ka pakako sasabꞌa Lamatua, èèna jꞌajꞌi lula Ama Lamatua di dhu soru-bara rèngu ho ra pakako sasabꞌa-laꞌa sèra aaꞌi-aaꞌi ra.  
\v 7 Ama Lamatua padꞌelo Roh Na mi mamuri dhèu dènge jꞌara dhu baka-leo hua, te ngaa dadꞌèi Na sèna ka aaꞌi-aaꞌi ra sama-sama abhu babeꞌa.  
\v 8 Lamatua pangèdꞌu koasa Roh Na mi dhèu unu Na. Ka cahagꞌe abhu koasa, sèna ka ngangee madhera ho nori dhu lèke. Cahagꞌe abhu koasa ho peka paledꞌa ngaa dhu rèngu reꞌa dènge beꞌa.  
\v 9 Cahagꞌe hari abhu koasa sèna ka parcaya paꞌèra mi Ama Lamatua, lula rèngu dhu paꞌèki paꞌèra dènge Roh Na. Cahagꞌe hari abhu koasa ho puri-paꞌèle dhèu pèdꞌa.  
\v 10 Cahagꞌe hari abhu koasa sèna ka tao tadha-tadha malaa dhu padꞌelo dadedha Ama Lamatua. Cahagꞌe hari lole lii moa Lamatua mi dhèu unu Na. Cahagꞌe abhu koasa sèna ka reꞌa, roh mia ka mai nèti Ama Lamatua, aa mia ka dhu aadꞌo. Cahagꞌe hari, abhu koasa ho bisa padhai lii pake lii leo. Aa cahagꞌe hari, bisa peka sasoa nèti lii sèra.  
\v 11 Te ngaa dhodhoka Roh èci di dhu bisa tao rèngu, sèna ka bisa pakako sasabꞌa-laꞌa ra. Nèngu neꞌe ka dhu pangèdꞌu mi dhèu èci-èci, ka rèngu bisa sabꞌa madhutu dadꞌèi Roh Lamatua èèna.\x + \xo 12:11 \xt Roma 12:6-8\x*   
\s1 Ngiꞌu èci, te ngaa bagian na ae-ae  
\p
\v 12 Jaꞌa neo pasoro karunya sèra dènge ngiꞌu dhèu. Ngiꞌu èci, te ngaa bagian na ae-ae. Te ngaa bagian se, paꞌèki jꞌajꞌi ngiꞌu èci di.\x + \xo 12:12 \xt Roma 12:4-5\x*  
\p Neꞌe nuka sèmi dhèu unu Kristus sèra.  
\v 13 Èdhi aaꞌi-aaꞌi ti paꞌèki dènge Roh èci di. Nèti èèna ka, lodꞌo èdhi abhu sarani, èdhi nuka sèmi ca suku. Masi ka èdhi dhèu Yahudi, do dhèu Yahudi boe, ènu do dhèu bebas, Ama Lamatua pala hia èdhi Roh èci di. Èèna nuka sèmi tinu èi dhu hia mamuri nèti madha èi èci di.   
\p
\v 14 Tareꞌa, ngiꞌu ne nèti boe ca bagian di. Te na jꞌajꞌi nèti bagian ae-ae.  
\v 15 Ladhe sèmi haga èu, peka na, “Jaꞌa ne, kacui-aai boe. De jaꞌa jꞌajꞌi boe bagian nèti ngiꞌu èu.” Masi ka nèngu peka sèmi èèna, te ngaa nèngu jꞌajꞌi bagian nèti ngiꞌu èu era. Tareꞌa, si?  
\v 16 Aa ladhe dhilu èu peka na, “Jaꞌa ne, musi madha boe. De jaꞌa ne jꞌajꞌi boe bagian nèti ngiꞌu èu.” Masi ka na peka sèmi èèna, te ngaa nèngu bagian nèti ngiꞌu èu kahèi.  
\v 17 Pangee sèku! Ladhe ngiꞌu èu dhoka musi madha di, tasamia èu bisa tadèngi? Aa ladhe ngiꞌu èu dhoka rèu dhilu di, tasamia ho èu bisa sangèdꞌu?   
\p
\v 18 Te ngaa miu meꞌa le, Ama Lamatua tao èdhi jꞌajꞌi mi èci sama sèmi ngiꞌu èci, ka Nèngu ator bagian se madhutu dadꞌèi Na.  
\v 19 Ladhe ngiꞌu ne dhoka ca bagian di, ngara na ‘ngiꞌu’ boe, sina ma?  
\v 20 Te dhu lèke ka, ngiꞌu èdhi ne, dènge bagian ae-ae. Seꞌe ka tao ne jꞌajꞌi ngiꞌu kateme aae.   
\p
\v 21 Musi madha bisa boe pahahe kacui-aai, dhu peka na, “Jaꞌa parluu boe èu!” Aa kètu bisa boe peka dènge haga na, “Jaꞌa dale boe èu!”  
\v 22 Dhu lèke mola-mola ka, nuka, abhu bagian nèti ngiꞌu dhu roe, aa dhu dènge kabꞌua ae boe, te ngaa èdhi parluu rèngu kahèi.  
\v 23 Abhu bagian dhu èdhi pangee, na, rèngu se gaguna ra ae boe, te ngaa èdhi haduli si paie-iie. Aa abhu bagian dhu èdhi makae pacèu, ka pahutu pabeꞌa-beꞌa.  
\v 24 Te ngaa bagian dhu pamakae boe èdhi, èdhi tao boe si ngaa-ngaa.  
\p Te ngaa Ama Lamatua oru nare bagian aaꞌi-aaꞌi se ho jꞌajꞌi mi ngiꞌu èci. Ka Nèngu ator sèna ka bagian dhu èdhi pangee, na, dhu dènge boe kabꞌua, èdhi ladhe-leru si beꞌa-beꞌa,  
\v 25 te Lamatua dꞌèi boe ngiꞌu èdhi pahagꞌa. Dadꞌèi Na sèna ka bagian se èci soru-bara èci.  
\v 26 Te ladhe bagian èci paraga dènge susa, na, aaꞌi-aaꞌi ra susa kahèi. Aa ladhe ra pakabꞌua èci, na, aaꞌi-aaꞌi karejꞌe kahèi.   
\p
\v 27 Èci èèna ka dènge miu. Te miu sama sèmi ngiꞌu Kristus dhu kateme. Dhèu parcaya èci-èci nuka sèmi ca bagian nèti ngiꞌu Kristus.  
\v 28 Te ètu talora miu dhèu parcaya, Ama Lamatua hia koasa sèna ka pakako rupa-rupa sasabꞌa, nuka:  
\q2 Partama, Lamatua pua-paleha dhèu cahagꞌe ho lasi lole lii moa Na.  
\q2 Ka dua, Na pake dhèu cahagꞌe, jꞌajꞌi dhèu rèti lii padhai Nèngu.  
\q2 Ka tèlu, Na hia dhèu cahagꞌe dꞌèlu-mèu ho ajꞌa-nori dhèu leo lula-nèti Nèngu.  
\q2 Aa Na hia koasa mi dhèu cahagꞌe, sèna ka bisa tao tadha-tadha malaa ho padꞌelo dadedha Na.  
\q2 Cahagꞌe hari abhu koasa ho puri-paꞌèle dhèu pèdꞌa.  
\q2 Cahagꞌe hari abhu karunya ho soru-bara dhèu.  
\q2 Cahagꞌe hari abhu karunya sèna ka uri dhèu ho sabꞌa sama-sama dènge beꞌa.  
\q2 Aa Lamatua pangèdꞌu koasa mi dhèu cahagꞌe hari, ho bisa padhai pake rupa-rupa lii.\x + \xo 12:28 \xt Epesus 4:11\x*   
\p
\v 29 De ngangee miu tasamia? Ama Lamatua pua dhèu aaꞌi-aaꞌi ho lasi peka-padhai lii moa Na, do? Aadꞌo. Na hia dhèu aaꞌi-aaꞌi jꞌajꞌi mi dhèu rèti lii padhai Na, do? Aadꞌo. Na hia dhèu aaꞌi-aaꞌi dꞌèlu-mèu ho ajꞌa-nori, do? Aadꞌo. Na hia koasa mi dhèu aaꞌi-aaꞌi, sèna ka tao tadha-tadha malaa, do? Aadꞌo.  
\v 30 Na hia koasa mi dhèu aaꞌi-aaꞌi sèna ka puri-paꞌèle dhèu pèdꞌa, do? Aadꞌo. Na hia dhèu aaꞌi-aaꞌi ho bisa padhai pake rupa-rupa lii, do? Aadꞌo. Na hia dhèu aaꞌi-aaꞌi, ho bisa bhoke paledꞌa sasoa nèti lii seꞌe, do? Aadꞌo.   
\p
\v 31 De miu hudꞌi bori mema-mema ho sèmi mere aa pake karunya dènge beꞌa dhu hia gaguna mi dhèu ae.  
\p Masi ka sèmi èèna, te ngaa jaꞌa neo padꞌelo jꞌara dhu hua iia risi hia miu.   
\c 13  
\s1 Sasue dhu lèke  
\p
\v 1 Ladhe sèmi jaꞌa bisa padhai lii pake lii aaꞌi-aaꞌi, nèti dhèu rai-haha do, lii nèti ana pajuu Lamatua nèti sorga, te ngaa dènge boe sasue ciki sa ètu dꞌara jaꞌa, kolo-karisi na ngaa? Lii padhai jaꞌa sèra mola mèu lao, sama sèmi babha dhu lii cère-cère, do nuka sèmi dere dhu lii dhèru-dhèru di.  
\v 2 Ladhe sèmi jaꞌa dènge karunya ho lole peka lii moa Lamatua mi dhèu unu Na, aa dhu keꞌa aaꞌi rahasia, dènge keꞌa aaꞌi jꞌara-jꞌara dhu dhèu dꞌèlu-mèu se reꞌa, aa ladhe lalèka jaꞌa èra mi Lamatua toke jaꞌa bisa pahari eele ledhe nèti era na, te ngaa jaꞌa dènge boe sasue ciki sa, na, gaguna na ngaa? Rui-jꞌajꞌèra jaꞌa guna boe mi ngaa èci sa.\x + \xo 13:2 \xt Mateos 17:20, 21:21, Markus 11:23\x*  
\v 3 Ladhe jaꞌa pahie eele aaꞌi mèdha-panyau jaꞌa, ho sèna ka kabꞌua ra pangaꞌa dhèu unu aadꞌo, do, soro ngiꞌu jaꞌa sèna ka jꞌajꞌi mi korban,\f + \fr 13:3 \ft Abhu sasuri lii Yunani, cahagꞌe dhu suri tabha, peka na, “soro ngiꞌu jaꞌa jꞌajꞌi mi korban tunu”.\f* te ngaa ladhe jaꞌa dènge boe sasue ciki sa, gaguna na ngaa? Jaꞌa dènge boe jꞌara dhu tao jaꞌa ngedꞌe. Te sèra sa parcuma! Guna boe ngaa-ngaa.   
\q2
\v 4 Te sasue èèna, dꞌara taleo.  
\q2 Sasue èèna, lii mako.  
\q2 Sasue èèna, dꞌara kura boe.  
\q2 Sasue èèna, padedha boe iisi.  
\q2 Sasue èèna, pamone-pabhèni boe.   
\q2
\v 5 Sasue èèna, lii sakaa boe.  
\q2 Sasue èèna, neo boe pasegi ngiꞌu unu na.  
\q2 Sasue èèna, nasa malai boe.  
\q2 Sasue èèna, tèka boe dꞌara.   
\q2
\v 6 Sasue èèna, karejꞌe dènge ngaa dhu lèke,  
\q3 aa dꞌèi boe bia ca bèka.   
\q2
\v 7 Sasue èèna, taha taruu ètu dꞌara madha jꞌara aaꞌi-aaꞌi.  
\q2 Sasue èèna, parcaya taruu.  
\q2 Sasue èèna, sanao-maena taruu.  
\q2 Sasue èèna, maꞌète boe.   
\q2
\v 8 Sasue dènge boe too-lane.  
\p Te, ngaa dhu dhèu rèti lii padhai Lamatua peka le, nèbhu-nèbhu parluu heka. Aa dhu dhèu padhai pake lii rupa-rupa, bèli-camèdꞌa parluu heka kahèi. Aa ladhe ngaa dhu dhèu dꞌèlu-mèu sèra reꞌa, nèbhu-nèbhu guna heka kahèi.  
\v 9 Limuri ne dhu teꞌa dhoka ciki ooꞌe di. Aa ladhe èdhi jꞌajꞌi dhèu tèti lii padhai Lamatua, èdhi peka dhoka jꞌara dhu dhae tesa mèka.  
\v 10 Te ngaa ropa dꞌai ka lodꞌo na, aaꞌi-aaꞌi sèra tesa dheꞌi-dheꞌi. Lodꞌo èèna jꞌara-jꞌara dhu tesa mèka, guna heka mi ngaa èci sa.   
\p
\v 11 Conto sèmi: lodꞌo jaꞌa ana iiki era, jaꞌa padhai lii sama sèmi ana iiki. Ngangee jaꞌa sama sèmi mia dhu ana iiki pangee. Te ngaa limuri ne, jaꞌa dhèu eeꞌa le. Nèti èèna ka, tatao jaꞌa sèmi heka ana iiki.   
\p
\v 12 Conto leo: limuri ne, èdhi tèdhi rango-rango era, dhae mèu iia mèka, nuka sèmi èdhi ladhe asa dꞌara tèru dhu ahu. Te ngaa nèbhu-nèbhu pe aaꞌi-aaꞌi se mèu aadha-aadha, nuka sèmi èdhi ladhe padètu iiki-iiki ètu madha èdhi. Neꞌe ne, jaꞌa keꞌa dhoka ciki di. Te ngaa nèbhu-nèbhu bisa keꞌa aaꞌi, nuka sèmi Ama Lamatua ladhe madhore dꞌai adhe-usu jaꞌa.   
\p
\v 13 De limuri ne, abhu tèlu jꞌara dhu èdhi hudꞌi tao, dhu taha taruu. Nuka:  
\q2 èdhi hudꞌi parcaya taruu Lamatua;  
\q2 èdhi sanao-maena taruu, na, pe Lamatua ator aaꞌi-aaꞌi jꞌajꞌi beꞌa;  
\q2 aa èdhi hudꞌi pasue taruu.  
\p Nèti tèlu jꞌara se, dhu dedha risi ka, \it sasue\it*. Lula sasue ka dhu hua risi nèti aaꞌi-aaꞌi.   
\c 14  
\s1 Roh Lamatua hia mi dhèu unu Na, sasabꞌa ra baka-leo  
\p
\v 1 Tenge jꞌara sèna ka pasue ètu madha jꞌara aaꞌi-aaꞌi ra. Te abhu heka jꞌara leo dhu dedha risi. Aa tenge jꞌara kahèi, sèna ka Roh Lamatua hia miu koasa dènge karunya, ho bisa tao jꞌara-jꞌara dhu beꞌa. Aa dhu beꞌa, nuka, ladhe miu abhu karunya sèna ka lole lii moa Lamatua.  
\v 2 Te ladhe dhèu dhu abhu karunya ho padhai lii pake lii leo, Roh Lamatua hia ne koasa sèna ka peka paledꞌa jꞌara dhu mèu iia mèka. Te ngaa nèngu padhai lii boe dènge dhèu leo, te padhai lii dhoka dènge Lamatua di. Dhèu dhu paꞌèci dènge ne ètu sèra, abhu boe èci sa dhu reꞌa lii padhai nèngu.  
\v 3 Te ngaa ladhe dhèu abhu karunya ho lole lii moa Lamatua, na, nèngu peka lii moa ne mi dhèu aaꞌi-aaꞌi ètu sèra. Nèngu paꞌèra ku parcaya dhèu mi Lamatua, paꞌèra dꞌara dhèu, aa pakarejꞌe dꞌara dhèu susa.  
\v 4 Dhèu dhu padhai lii pake lii leo, nèngu paꞌèra dhoka ngiꞌu nèngu mesa na di. Te ngaa dhèu dhu padhue-padhai lii moa Lamatua èèna, nèngu paꞌèra dhèu aaꞌi-aaꞌi dhu pakaboko dènge ne, sèna ka jumaꞌat kateme asa tabha èra.   
\p
\v 5 Dadꞌèi jaꞌa, ladhe dhèu aaꞌi-aaꞌi bisa padhai lii pake lii leo. Te ngaa jaꞌa dꞌèi risi, ladhe miu bisa lole lii moa Lamatua. Te dhèu dhu peka lii moa Lamatua èèna, guna risi nèti dhèu dhu dhoka padhai pake lii leo di. Ladhe padhai pake lii leo, èèna beꞌa, sadꞌi abhu dhèu dhu bisa peka paledꞌa sasoa na. Dènge sèmi èèna, lii moa sèra bisa asa paꞌèra dhèu aaꞌi-aaꞌi ètu jumaꞌat, sèna ka reꞌa mèu.   
\p
\v 6 Aꞌari pasue aaꞌi-aaꞌi! Pangee sèku jꞌara ne. Ladhe sèmi jaꞌa dhiu ngadꞌo miu ho padhai pake lii dhu miu meꞌa boe sasoa na, miu abhu oto na ngaa? Aadꞌo, si? Te ngaa ladhe jaꞌa padhai lii dènge miu, beꞌa risi jaꞌa peka dènge miu dadꞌèi Lamatua. Beꞌa risi jaꞌa bhoke paledꞌa jꞌara-jꞌara dhu uru èèna mèu iia mèka. Beꞌa risi jaꞌa ajꞌa-nori miu ho meꞌa mèu risi hari jꞌara sèra. Beꞌa risi jaꞌa pasanèdꞌe miu Lii Holo-Nori Lamatua. Beꞌa risi ajꞌa-nori miu. Dènge jꞌara sèmi sèra, heka miu abhu oto kèna, si?   
\p
\v 7 Sèmi èèna kahèi dènge alat musiik. Seꞌe se mèdha madhe, te ngaa lii ra rupa-rupa. Pake sakino do, sasadhu do, gitar do, ladhe pangèci boe lii na, tatu dhèu reꞌa boe lii sodꞌa sèmi ngaa, si?  
\v 8 Ladhe lii tèbhe mèu iia boe, na, tasa mera mia sordadꞌu bisa reꞌa, na, rèngu hudꞌi tao ngaa mi musu ra? Bisa boe, si?  
\v 9 Sèmi èèna kahèi dènge miu. Ladhe miu padhai lii, pake lii dhu dhèu bisa boe reꞌa mèu, èèna nuka sèmi miu padhai lii dènge lai ngèlu. Parcuma, te dhèu bisa boe dhane rare lii padhai èu!  
\v 10 Ètu rai-haha ne abhu lii ae titu kèna. Lii se, èci-èci ka dènge sasoa na.  
\v 11 Te ngaa ladhe jaꞌa keꞌa boe lii dhèu leo, bagi jaꞌa lii ne dènge boe kabꞌua. Jaꞌa keꞌa boe lii rèngu, aa rèngu reꞌa boe lii jaꞌa kahèi. Jiꞌi baga taa, aa jꞌajꞌi sèmi dhèu leo rai kara sa.   
\p
\v 12 Sèmi èèna kahèi dènge miu. Miu neo abhu karunya dènge koasa nèti Lamatua. Èèna beꞌa. Te ngaa beꞌa risi ladhe miu tenge jꞌara ho abhu koasa dènge karunya dhu miu bisa pake sèna ka paꞌèra dhèu parcaya sèra!   
\p
\v 13 De dhèu dhu padhai pake lii leo, beꞌa risi nèngu sabajꞌa manèngi sèna ka Lamatua hia ne karunya kahèi, ho peka sasoa nèti lii leo èèna.  
\v 14 Ladhe jaꞌa manèngi-mangajꞌi pake lii leo, jaꞌa sabajꞌa pake dꞌara jaꞌa, te ngaa jaꞌa keꞌa boe ngaa dhu jaꞌa padhai lii èèna.  
\v 15 De babeꞌa na, jaꞌa tao tasamia? Jaꞌa pake dua-dua, te ngaa èci-èci ka dènge lodꞌo na. Jaꞌa neo manèngi-mangajꞌi pake dꞌara jaꞌa, aa jaꞌa neo manèngi-mangajꞌi pake lii dhu keꞌa mèu kahèi. Jaꞌa neo sodꞌa pake lii sodꞌa koa-kio mi Lamatua nèti dꞌara jaꞌa. Aa jaꞌa bisa sodꞌa kahèi, pake lii dhu jaꞌa keꞌa mèu.  
\v 16 Te ladhe èu pake lii leo ho koa-kio Ama Lamatua nèti dꞌara èu, te ngaa abhu dhèu ètu sèra dhu reꞌa boe lii deo na, tasamia nèngu bisa dꞌara èci dènge èu? Lodꞌo èu manèngi makasi mi Lamatua pake lii leo, tasamia dhèu èèna bisa nare lii èci dènge èu, ka na peka na, “Lèke kèna!” Bisa boe, si? Te nèngu neꞌa boe lii padhai èu deo na.  
\v 17 Èu bisa manèngi makasi sèmi èèna kahèi mi Lamatua. Te ngaa èèna paꞌèra boe dꞌara dhèu leo.   
\p
\v 18 Ele boe miu meꞌa boe, te ngaa jaꞌa padhai lii pake lii leo risi nèti miu. Aa jaꞌa manèngi makasi mi Lamatua, lula Nèngu hia jaꞌa bisa padhai lii sèmi èèna.  
\v 19 Te ngaa ladhe dhèu parcaya pakaboko, na, beꞌa risi jaꞌa padhai lii dhoka lèmi hèbꞌa dhu babꞌa te ngaa reꞌa mèu, sèna ka ajꞌa-nori si. Te ladhe jaꞌa padhai lii pamadhera-dhera pake lii leo, dènge pake lii riho-riho hèbꞌa dhu reꞌa boe, na, gaguna na aadꞌo.   
\p
\v 20 Aꞌari pasue aaꞌi-aaꞌi! Ladhe miu neo meꞌa mèu jꞌara-jꞌara, na, miu hudꞌi pangee nuka sèmi dhèu eeꞌa. Mage pangee sèmi ana iiki! Te ngaa re jꞌara bhelu-katubꞌa, miu hudꞌi nuka sèmi ana iiki dhu reꞌa boe tao bhabhelu, lula dꞌara ra dhu mèu aadha-aadha.  
\v 21 Ètu dꞌara Sasuri Mola-Mèci Lamatua, dhu suri peka na,  
\q1 “Lamatua èdhi peka, aku Nèngu na,  
\q2 ‘Jaꞌa neo pake dhèu dhu padhai lii pake lii leo sèra,  
\q3 ho padhai lii dènge dhèu Israꞌel.  
\q1 Masi ka Jaꞌa peka tasamia èèna ka,  
\q2 te ngaa roꞌo boe nanene Jaꞌa.’ ”\x + \xo 14:21 \xt Yesaya 28:11-12\x*   
\p
\v 22 Nèti èèna ka, ladhe miu paraga dènge dhèu dhu padhai lii pake lii leo, èèna jꞌajꞌi mi tadha hia dhèu dhu parcaya mèka Lamatua, sèna ka bisa rèdhi koasa Lamatua. Jꞌara neꞌe soru-bara boe dhèu dhu parcaya le Kristus. Te ngaa ladhe dhèu lole lii moa Lamatua, na, neꞌe ne ka soru-bara rèngu dhu parcaya le Kristus. Te ngaa soru-bara boe dhèu dhu parcaya mèka Kristus.  
\v 23 Ladhe sèmi miu aaꞌi-aaꞌi mi dhu pakaboko, ka miu padhai lii pake lii baka-leo, hèia dhèu dhu parcaya boe, do, dhu neꞌa boe jꞌara seꞌe, maso dhiu asa talora aae miu, dhèu se ngee sèmi ngaa sa? Tatu ra peka na, “Dhèu ètu seꞌe se, hujꞌu aaꞌi mèu-mèu!”   
\p
\v 24 Aa ladhe sèmi miu aaꞌi-aaꞌi dhu padhue-padhai ho peka paledꞌa lii moa Lamatua, hèia dhèu dhu parcaya boe, do, dhu neꞌa mèu mèka jꞌara-jꞌara se, maso dhiu asa talora miu. Tatu dhèu ne, neo nanene lii padhai miu. De, ngaa dhu miu peka-padhai sèra, padꞌelo sasala na, toke neo parisa mamuri na dꞌai lutu.  
\v 25 Ka bhabhelu dhu nèngu pahuni ètu dꞌara na, èèna na bhoka patalele, sèna ka dhèu aaꞌi-aaꞌi reꞌa. Ka na patitu kètu urutuu na, ho pahaha iisi mi Ama Lamatua, peka na, “Ira ii! Tareꞌa-reꞌa Ama Lamatua ètu talora aae miu di!”   
\s1 Aaꞌi-aaꞌi dhu èdhi tao, na, tao mola-mola. Baku dènge maruru  
\p
\v 26 De aꞌari pasue aaꞌi-aaꞌi! Ladhe miu pakaboko, èci-èci ka dènge karunya na. Abhu dhu sodꞌa koa-kio Ama Lamatua. Abhu dhu ajꞌa-nori dhèu lula-nèti Lamatua. Abhu dhu peka paledꞌa jꞌara-jꞌara Lamatua dhu uru èèna pahuni era. Abhu dhu padhai pake lii leo. Aa abhu dhu bisa peka sasoa nèti lii leo sèra. Jꞌara aaꞌi-aaꞌi se, rèngu hudꞌi tao ku ho paꞌèra parcaya dhèu leo sèra.   
\p
\v 27 Ladhe abhu dhu dꞌèi padhai lii pake lii leo, èèna beꞌa. Sadꞌi dua do tèlu dhèu di, baku paꞌae-ae. Dhèu èci padhai lii uuru, èle ku heka dhèu leo kèna. Aa hudꞌi abhu ku dhèu dhu peka sasoa na.  
\v 28 Ladhe sèmi abhu boe dhu bisa peka sasoa nèti lii leo èèna, na, baku padhai lii pake lii leo ètu katanga madha dhèu ae-ae. Hudꞌi laa rèngu padhai lii ètu dꞌara ra. Rèngu bisa padhai lii dènge Lamatua sèmi èèna kahèi.   
\p
\v 29 Ladhe miu pakaboko, na, dua do tèlu dhèu di dhu padhai lii, lole lii moa Lamatua. Dhèu leo hudꞌi dadoo ku lii padhai nèti dhèu dhu padhai sèra.  
\v 30 Te ngaa ladhe Lamatua bhoke ca jꞌara dhu uru èèna mèu iia mèka mi ca dhèu dhu madhèdi nanene ètu èèna, na, nèngu hudꞌi peka paledꞌa lii moa ne mi dhèu aaꞌi-aaꞌi dhu madhèdi ètu èèna. Aa dhèu dhu padhai lii ètu madha, hudꞌi ae eele nèti lii padhai na, sèna ka hia dhèu dhu heka tadèngi lii moa Lamatua, ho na padhai lii.  
\v 31 Dhu lèke ka, miu aaꞌi-aaꞌi mi bisa lole lii moa Lamatua. Te ngaa ladhe padhai lii, na, èci uru, ladhe èle heka dhèu leo kèna. Dènge jꞌara ne, dhèu aaꞌi-aaꞌi bisa nanene, bisa reꞌa jꞌara, aa bisa paꞌèra dꞌara ra.  
\v 32 Sanèdꞌe, te dhèu dhu lole lii moa Lamatua, hudꞌi neꞌa ator ngiꞌu na. Ka èci pamata dènge èci, aa dhèu leo taha uru.  
\v 33 Te abhu boe maruru ètu Ama Lamatua, te ngaa mera dènge milu di.  
\p Ètu mia-mia, ladhe dhèu parcaya pakaboko, hudꞌi sèmi neꞌe ku:  
\v 34 dhèu bhèni madhèdi mau-mau, bisa boe padhai lii paꞌae. Rèngu hudꞌi nanene kètu jumaꞌat sèra. Te Atora Ama Lamatua peka sèmi èèna kahèi, si?  
\v 35 Ladhe abhu bhèni dhu neo karèi jꞌara èci, pe dꞌai èmu ku heka karèi dhèu èmu na kèna. Te ladhe bhèni maruru ètu dꞌara èmu sabajꞌa, sèra sa pamakae iisi ra!   
\p
\v 36 Madhutu aꞌabhu miu, tasamia? Te Lii Holo-Nori Ama Lamatua mai boe nèti miu. Aa Lii Holo-Nori Na hia boe miu mesa mi ètu kota Korintus di! De pangee paie ku!  
\v 37 Ladhe abhu dhèu dhu pangee, na, nèngu bisa lole lii moa Lamatua, do pangee na, nèngu abhu koasa nèti Roh Lamatua, na, nèngu neꞌa jꞌara-jꞌara dhu jaꞌa suri hia miu sèra, atora dhu jaꞌa tao boe, te ngaa paredha nèti Kètu èdhi, Yesus Kristus.  
\v 38 Ladhe abhu dhèu dhu roꞌo boe sèmi rare jꞌara se, na, miu baku sèmi mere dhèu ne.   
\p
\v 39 Aꞌari pasue aaꞌi-aaꞌi! Tenge jꞌara sèna ka miu abhu koasa ho bisa peka paledꞌa lii moa Lamatua. Aa mage kai dhèu, sèna ka rèngu baku padhai pake lii leo.  
\v 40 De ladhe miu pakaboko, na, pakako aaꞌi-aaꞌi madhutu mola-mola. Tao uuru ku èci, heka dhu leo kèna. Pakako aaꞌi-aaꞌi dènge beꞌa, madhutu madha jꞌara na. Baku dènge maruru.   
\c 15  
\s1 Kristus mamuri hari nèti mamadhe Na  
\p
\v 1 Aꞌari pasue aaꞌi-aaꞌi! Jaꞌa neo sèna ka miu sanèdꞌe Lii Lolo Beꞌa Lamatua dhu uru èèna jaꞌa peka-padhai le dènge miu. Miu sèmi mere, hèia tao taruu madhutu Lii Lolo Beꞌa èèna.  
\v 2 Te Lii Lolo Beꞌa èèna ka dhu bisa hia miu mamuri, sadꞌi miu kèpe paꞌèra-èra. Te ngaa ladhe miu parcaya taruu boe Ama Lamatua, na, parcaya miu èèna ele iie dꞌara.   
\p
\v 3 Jaꞌa ajꞌa le miu jꞌara-jꞌara dhu kapai risi eele, dhu uru èèna dhèu ajꞌa-nori jaꞌa. Nuka: Kristus, dhu Ama Lamatua pua mai èèna, madhe le sèna ka patabuli èdhi nèti koasa sasala-sasigo èdhi. Jꞌara neꞌe jꞌajꞌi madhutu Sasuri Mola-Mèci Lamatua dhu suri tèke karèi nèti uru ka.\x + \xo 15:3 \xt Yesaya 53:5-12\x*  
\v 4 Ra padhane Ne. Ka dꞌai camèdꞌa èèna, Lamatua pamamuri hari Ne, lèke mola-mola sèmi dhu suri tèke ètu Sasuri Mola-Mèci Lamatua.\x + \xo 15:4 \xt Lii Sodꞌa Koa-Kio 16:8-10, Mateos 12:40, Lii Lolo nèti Dhèu Pajuu-paleha 2:24-32\x*  
\v 5 Èle èèna ka, Kristus padꞌelo iisi Na mi Petrus.\f + \fr 15:5 \ft Alkitab lii Yunani suri, peka, “Kefas”. Kefas èèna, ngara leo nèti Petrus.\f* Nèngu padꞌelo iisi Na mi ana madhutu Na dhèu canguru dua sèra kahèi.\x + \xo 15:5 \xt Mateos 28:16-17, Markus 16:14, Lukas 24:34,36, Yohanis 20:19\x*  
\v 6 Aa ca tèka, Na padꞌelo iisi Na mi lèmi ngasu risi dhèu parcaya. Dhèu aaꞌi-aaꞌi se ladhe rèdhi Ne dènge musi madha rèngu. Nèti rèngu se, ae dhu mamuri era, aa ciki di dhu madhe le.  
\v 7 Ka Na padꞌelo iisi mi Yakobis. Hèia Nèngu padꞌelo iisi kahèi, mi dhèu pajuu-paleha Na aaꞌi-aaꞌi.   
\p
\v 8 Jaꞌa dhèu limuri tèka dhu ladhe kèdhi Ne. Te jaꞌa ne nuka sèmi ana dhu rara iisi limuri tèka.\x + \xo 15:8 \xt Lii Lolo nèti Dhèu Pajuu-paleha 9:3-6\x*  
\v 9 Dhèu pajuu-paleha Lamatua dhu leo sèra kapai risi nèti jaꞌa ne. Madhutu mola-mola, na, jaꞌa nia boe jꞌajꞌi dhèu pajuu-paleha Na. Te uru èèna, jaꞌa ka dhu pajꞌèra dhèu unu Lamatua ètu mia-mia.\x + \xo 15:9 \xt Lii Lolo nèti Dhèu Pajuu-paleha 8:3\x*  
\v 10 Te ngaa Ama Lamatua padꞌelo dꞌara hua iia Na mi jaꞌa. Hèia Na tao jaꞌa jꞌajꞌi sèmi neꞌe ne. Ropa Nèngu tao jꞌara beꞌa hia jaꞌa, Na core eele boe lodꞌo iia dꞌara. Nèti èèna ka, neꞌe ne jaꞌa sabꞌa bia risi nèti rèngu aaꞌi-aaꞌi ra! Jaꞌa mesa ku boe dhu sabꞌa, te ngaa dꞌara hua iia Lamatua ka dhu sabꞌa ètu mamuri jaꞌa.   
\p
\v 11 De ladhe jaꞌa, do, dhèu pajuu-paleha dhu leo dhu ajꞌa-nori èèna ka, ngaa-ngaa tao boe. Te aꞌajꞌa jiꞌi aaꞌi-aaꞌi mi èèna dhoka ca jꞌara di. Jiꞌi peka-padhai taruu Lii Lolo Beꞌa Lamatua mi dhèu. Nèti èèna ka, miu jꞌajꞌi parcaya Lii Lolo Beꞌa dhu sama èèna.   
\s1 Dhèu madhe, èèna na mamuri hari  
\p
\v 12 Jiꞌi tema ajꞌa-nori, peka na, Kristus dhu Ama Lamatua pua mai èèna, mamuri hari le nèti mamadhe Na. De, nga tao ka miu cahagꞌe peka na, “Dhèu madhe sèra, mamuri hari boe?” Ngangee èèna mai nèti mia?  
\v 13 Te ladhe dhèu madhe mamuri hari boe, sasoa na, Kristus mamuri hari boe kahèi!  
\v 14 Aa ladhe Kristus mamuri hari boe, na, aaꞌi-aaꞌi dhu jiꞌi peka-padhai dènge dhèu, gaguna aadꞌo. Aa lalèka miu mi Kristus, parcuma kahèi!  
\v 15-16 Aa ladhe tareꞌa dhèu madhe mamuri hari boe, jiꞌi jꞌajꞌi sakasii kapodꞌe-kabèli mi Ama Lamatua. Te jiꞌi tema ajꞌa-nori, peka na, “Ama Lamatua ka dhu pamamuri hari Kristus!” Mema tareꞌa dhu jiꞌi lole sèmi èèna ka. Te ngaa ladhe sèmi dhèu madhe mamuri hari boe, sasoa na, Ama Lamatua pamamuri hari boe Kristus kahèi.  
\v 17 Pangee sèku jꞌara ne: ladhe Kristus mamuri hari boe, lalèka miu mi Ama Lamatua parcuma! Aa miu pasae taruu sasala-sasigo miu!  
\v 18 Mesa boe èèna di, te dhèu aaꞌi-aaꞌi dhu uru èèna paꞌèki dènge Kristus, dhu madhe le, ladhe Kristus kèdꞌi boe nèti mamadhe Na, rèngu madhe pacèri nèti Ama Lamatua kahèi.  
\v 19 Kristus jꞌajꞌi era sarai èdhi, lula teꞌa, na, Nèngu neo tao jꞌara hua iia hia èdhi. Te ngaa ladhe èdhi sanao-maena ho Nèngu neo tao sèmi èèna dhoka ètu rai-haha di, na parcuma! Aa èdhi jꞌajꞌi dhèu kasia risi eele nèti dhèu aaꞌi-aaꞌi ra!   
\s1 Lula Kristus mamuri hari, ngaa ka dhu jꞌajꞌi bèli-camèdꞌa?  
\p
\v 20 Aa te ngaa aadꞌo sèmi èèna, si? Te dhu lèke mola-mola ka: Kristus dhu Ama Lamatua pua mai èèna, mamuri le nèti mamadhe Na! Aa mesa boe Nèngu di, te èèna na dhèu-dhèu parcaya dhu madhe sèra, bèli-camèdꞌa mamuri hari kahèi. Kristus ne, nuka sèmi hua uru dhu padꞌelo, na, rèngu dhu madhe sèra, bèli-camèdꞌa mamuri hari madhutu Nèngu.  
\v 21 Uru-uru èèna, dhoka dhèu èci di, nuka Adam dhu sisu paredha Ama Lamatua. De hahuku na, nuka mamadhe. Hahuku ne noto mi èdhi dhèu rai-haha kahèi. Te ngaa limuri ne, abhu ca dhèu hari, nuka Kristus, dhu mamuri madhutu paredha Ama Lamatua. De, lula babeꞌa Nèngu ka dhèu madhe bisa mamuri hari!  
\v 22 Dhèu aaꞌi-aaꞌi dhu sisu paredha Lamatua, lèke huku madhe sama sèmi Adam kahèi. Te ngaa dhèu aaꞌi-aaꞌi dhu paꞌèki dènge Kristus, èèna na Ama Lamatua pamamuri hari si.   
\p
\v 23 Te ngaa èci-èci ka dènge lodꞌo na. Kristus dhèu partama dhu mamuri hari, nuka sèmi hua uru deo na. Aa pe Na lèpa hari mai asa rai-haha ne, dhèu unu Na sèra heka mamuri hari kèna.  
\v 24 Èle ku, heka rai-haha ne èle kèna. Lodꞌo èèna, Kristus jꞌajꞌi Dhèu Aae dhu paꞌele iie koasa aaꞌi-aaꞌi, paredha aaꞌi-aaꞌi, aa mamèu aaꞌi-aaꞌi dhu pamusu dènge Lamatua. Nèngu jꞌajꞌi kahèi Dhèu Aae dhu pangèdꞌu hari hak paredha Na mi Ama Na, nuka Ama Lamatua.   
\p
\v 25 Te Ama Lamatua hudꞌi nèdꞌu paredha taruu, toke Na segi aaꞌi dhu labꞌa Kristus, sèna ka ra pahaha iisi mi Nèngu.\x + \xo 15:25 \xt Lii Sodꞌa Koa-Kio 110:1\x*  
\v 26 Abhu ca jꞌara dhu pamusu dènge èdhi era, nuka mamadhe. Te ngaa dꞌai limuri, ka Lamatua segi kahèi koasa mamadhe. De lèpa lodꞌo limuri, dhèu madhe heka.  
\v 27 Ètu Sasuri Mola-Mèci Lamatua suri, peka na, “Lamatua tao dhu Na segi aaꞌi-aaꞌi sèra, sèna ka ra pahaha iisi mi Dhèu dhu Lamatua pua mai èèna.” De dhu suri, peka na, “dhu Na segi aaꞌi-aaꞌi sèra, sèna ka ra pahaha iisi mi Dhèu Nèngu”, de lèke, ladhe peka na, Ama Lamatua pahaha boe iisi mi Dhèu unu Nèngu èèna. Lula Ama Lamatua ka dhu dedꞌe Ne, sèna ka jꞌajꞌi Kètu mi ngaa aaꞌi-aaꞌi ra.\x + \xo 15:27 \xt Lii Sodꞌa Koa-Kio 8:6\x*  
\v 28 Bèli-camèdꞌa ladhe aaꞌi-aaꞌi nanene tareꞌa-reꞌa Ana Ama Lamatua, èèna na Ana ne pangèdꞌu aaꞌi-aaꞌi hari mi Ama Na, dhu dedꞌe Ne jꞌajꞌi Kètu nèti aaꞌi-aaꞌi sèra. Èle èèna, Ama Lamatua paredha taruu ètu madha jꞌara aaꞌi-aaꞌi, bagi mi dhèu aaꞌi-aaꞌi ra.   
\s1 Ladhe sèmi dhèu madhe mamuri hari boe, na, tasamia?  
\p
\v 29 Abhu dhèu dhu neo sarani ho gati dhèu dhu madhe le dhu dhae sarani mèka. Te ngaa ladhe dhèu madhe mamuri hari boe, nga tao ka rèngu neo sarani hia dhèu madhe?\f + \fr 15:29 \ft Ayat ne mèu iia boe. Adꞌa nuka sèmi “sarani ho gati dhèu madhe” abhu boe ètu ayat leo dꞌara \ft \+it Sasuri Lii Pajaji Hiu Ama Lamatua\+it*.\f*  
\v 30 Aa nga tao ka jiꞌi oe madhe pahari-pahari ètu dꞌara sasabꞌa jiꞌi, ladhe dhèu madhe mamuri hari boe?  
\v 31 Te bèli-bèli jaꞌa oe madhe! Te ngaa aꞌari pasue! Jaꞌa subha, te jaꞌa pangee, na, ngaa-ngaa tao boe ladhe jaꞌa madhe. Te jaꞌa bisa boti kètu, lula miu paꞌèki taruu dènge Kètu èdhi, Yesus Kristus, dhu Ama Lamatua pua le mai.  
\v 32 Ca hari ni, lodꞌo jaꞌa ètu kota Epesus era, jaꞌa patao-palaha dènge dhèu sèra nuka sèmi badha hui dhu bhelu. Te ngaa ladhe jaꞌa dhoka patao-palaha, ho bisa segi mesa ku, aa hia boe Lamatua, èèna parcuma. Guna boe ngaa-ngaa! Te ladhe tareꞌa dhèu madhe mamuri hari boe, hua iia èdhi madhutu dhu dhèu peka, na,  
\q1 “Mai èdhi pesta rame-rame,  
\q2 aa taꞌa-tinu beꞌa-beꞌa,  
\q3 te bèli èdhi madhe kèna!”\x + \xo 15:32 \xt Yesaya 22:13\x*   
\p
\v 33 Miu baku lèke tipu, ho pangee sèmi èèna! Te abhu dhu peka na,  
\q1 “Ladhe èu paꞌèci dènge dhèu bhelu,  
\q2 èèna pakajꞌèu èu nèti mamuri dhu mola.”   
\p
\v 34 Adꞌu-ue ia ka bhabhelu-katubꞌa! Rèno ka! Ator ngiꞌu mu! Tao dhu lèke di! Dhu lèke ka, miu hudꞌi meꞌa ku makae, te ètu talora aae miu, abhu era dhèu dhu tadhe mèka Ama Lamatua.   
\s1 Ladhe èdhi mamuri hari, bèli-camèdꞌa ngiꞌu aae èdhi sèmi ngaa sa?  
\p
\v 35 Abhu dhu pakarèi, na, “Ladhe dhèu madhe mamuri hari, jꞌara na tasamia? Aa ngiꞌu aae jꞌajꞌi sèmi ngaa sa?”   
\p
\v 36 Goa, ee! Te ladhe sèle hini, hini ne hudꞌi roe ètu dꞌara rai uuru ku, heka na bisa muri kèna.  
\v 37 Aa hini dhu èdhi sèle, rupa na leko-leo nèti dhu muri, èli, heka cèu rèu kèna. Te nèngu èèna hini dhu mango-meto, nuka sèmi gandum, do are, do hini dhu leo.  
\v 38 Èci-èci ka madhutu raropa ra, madhutu dadꞌèi Lamatua. Lula Nèngu ka dhu ator raropa nèti ana aajꞌu sèra.   
\p
\v 39 Badha dènge dhèu rai-haha sèmi èèna kahèi. Èci-èci ka dènge raropa ra, madhutu dadꞌèi Ama Lamatua. Hèia ngiꞌu dhèu rai-haha madhutu raropa dhèu rai-haha. Ngiꞌu badha èci-èci ka dènge raropa ra. Manu-bhui dènge raropa ra. Iꞌa dènge raropa ra. Dhu leo sèra dènge raropa ra.   
\p
\v 40 Abhu mèdha ètu dedha-liru, aa abhu ètu rai-haha. Ètu dedha-liru dènge kolo-karisi na. Te ngaa kolo-karisi ne, leko-leo nèti dhu ètu rai-haha. Dhu ètu rai-haha abhu kolo-karisi kahèi. Te ngaa kolo-karisi se, leko-leo nèti dhu abhu ètu dedha-liru.  
\v 41 Ètu dedha-liru kolo-karisi madha lodꞌo leko-leo; kolo-karisi hèru leko-leo; aa kolo-karisi hua-hètu leko-leo kahèi. Èci-èci ka dènge kolo-karisi ra. De aaꞌi-aaꞌi ra dènge kolo-karisi, si?   
\p
\v 42 Ladhe dhèu madhe mamuri hari, èèna nuka sèmi hini deo na. Te ladhe padhane ka dhèu madhe, ngiꞌu aae na ele iie, si? Te ngaa ladhe mamuri hari, ngiꞌu na sèmi heka uru èèna. Te ladhe mamuri hari, bisa heka madhe.  
\v 43 Ropa èdhi padhane dhèu madhe, èdhi madꞌenge ngiꞌu aae ne. Te ngaa ladhe dhèu èèna mamuri hari, na saraga titu kèna! Te nèngu jꞌajꞌi mola-mèci! Dhèu dhu madhe le bisa heka tao ngaa-ngaa lodꞌo dhèu padhane ne. Te ngaa ropa na mamuri hari, nèngu èra titu kèna!  
\v 44 Ladhe dhèu mamuri era, neꞌa dhoka ngee dènge rasa di, si? Te ngaa ropa na madhe, ho mamuri hari, na, Roh Lamatua hia ne mamuri dhu lèke. Ka dhèu ne sèmi heka uru èèna.   
\p
\v 45 Dhèu rai-haha dhu uru-uru jꞌara, dhu sama sèmi èdhi, nuka Adam. Madhutu Sasuri Mola-Mèci Lamatua dhu suri tèke, peka na, “nèngu jꞌajꞌi dhèu rai-haha dhu mamuri, dhu neꞌa ngee dènge rasa.” Te ngaa dhèu rai-haha dhu raropa na sama sèmi Adam, dhu dedha risi eele, nuka Kristus. Roh Na ka dhu bisa hia dhèu mamuri dhu lèke.\x + \xo 15:45 \xt Lii Lolo dhu Uru Tèka 2:7\x*  
\v 46 Raropa dhèu dhu uru-uru jꞌara, nuka dhèu dhu neꞌa dhoka ngee dènge rasa di, ka bisa madhe. Te ngaa dhu mamuri hari, nuka dhèu dhu abhu mamuri dhu lèke nèti Roh Lamatua.  
\v 47 Raropa dhèu dhu uru-uru jꞌara ètu rai-haha ne, dhu tao nèti ahu rai. Te ngaa raropa ka dua, nuka Kristus dhu mai nèti sorga.  
\v 48 Èdhi dhu mamuri ètu rai-haha ne ca ropa dènge dhèu partama dhu Lamatua pajꞌajꞌi nèti ahu rai. Te ngaa dhèu dhu paꞌèki dènge Ama Lamatua ètu sorga, ca ropa dènge Kristus dhu mai nèti sorga.  
\v 49 Èdhi dhèu limuri ne, ca ropa dènge Adam dhu Ama Lamatua pajꞌajꞌi nèti ahu rai. Te ngaa nèbhu-nèbhu, gati dènge raropa hiu, sama sèmi Kristus dhu mai nèti sorga.   
\p
\v 50 Aꞌari pasue aaꞌi-aaꞌi! Dhu jaꞌa neo peka dènge miu, sèmi neꞌe: èdhi dhu ca ropa dènge dhèu partama, ngiꞌu èdhi jꞌajꞌi nèti sisi dènge raa. Dènge jꞌara neꞌe, èdhi bisa boe abhu pusaka ho jꞌajꞌi ana-ana Ama Lamatua ètu sorga. Bisa boe! Te raropa dhèu sèmi èèna, bèli-camèdꞌa ngiꞌu ra ele iie, ka bisa boe sèmi rare ngaa dhu taha nare nèbhu.   
\p
\v 51 De nanene paie-iie! Te jaꞌa neo bhoke paledꞌa rahasia èci. Èèna na abhu dhèu parcaya cahagꞌe dhu madhe boe. Te ngaa èdhi aaꞌi-aaꞌi ti, èèna na gati raropa hiu.  
\v 52 Ropa lii tiu tèbhe limuri tèka, aaꞌi-aaꞌi se jꞌajꞌi dènge sahèka. Malai risi nèti ate musi madha. Te ropa tèbhe limuri tèka lii, cagꞌagꞌa laa dhèu madhe mamuri hari. Aa ladhe ra mamuri hari, dhèu se madhe heka, aa ele iie heka. Sèmi èèna kahèi dènge èdhi dhu mamuri era. Èdhi aaꞌi-aaꞌi ti abhu raropa hiu.\x + \xo 15:52 \xt 1 Tesalonika 4:15-17\x*  
\v 53-54 Te ngiꞌu aae èdhi dhu bisa ele iie neꞌe ne, jꞌajꞌi ngiꞌu hiu dhu ele iie heka! Aa èdhi dhu bisa madhe neꞌe ne, neo ubꞌa jꞌajꞌi raropa hiu dhu madhe heka! Èèna madhutu ngaa dhu suri tèke ètu dꞌara Sasuri Mola-Mèci, peka na,  
\q1 “Lamatua palaho eele le koasa mamadhe,  
\q2 aa segi le mamadhe!  
\q1 Nèti èèna ka èdhi madhe heka.”\x + \xo 15:53-54 \xt Yesaya 25:8\x*   
\q1
\v 55 “He, mamadhe!  
\q2 Koasa èu ètu mia?  
\q1 He, mamadhe!  
\q2 Dhudhu èu ètu mia?”\x + \xo 15:55 \xt Hosea 13:14\x*   
\p
\v 56 Nga tao ka mamadhe nèti rasa pèdꞌa hia èdhi dhèu rai-haha? Lula èdhi adꞌu-ue sasala. Tasamia ka sasala sèra dènge koasa? Lula Atora Ama Lamatua peka na, sasala èdhi, nuka sisu paredha Na!  
\v 57 Te ngaa limuri ne, aaꞌi-aaꞌi se jꞌajꞌi leko-leo le! De èdhi hudꞌi manèngi makasi ae-ae mi Ama Lamatua. Te Nèngu ka tao èdhi bisa segi bhabhelu-katubꞌa lula Kètu èdhi, Yesus Kristus. Mema tareꞌa, te Kristus ka dhu segi aaꞌi!   
\p
\v 58 De aꞌari pasue aaꞌi-aaꞌi! Paꞌèra dꞌara! Baku roe! Sasabꞌa miu hia mi Ama Lamatua hudꞌi asa beꞌa, aa asa ae. Te miu meꞌa le, na, sabꞌa bia hia Lamatua èdhi èèna, iia dꞌara boe.   
\c 16  
\s1 Dhèu paꞌoru doi sèna ka soru-bara dhèu unu Lamatua  
\p
\v 1 Neꞌe ne, jaꞌa suri hia miu lula-nèti doi dhu miu pakaboko hia dhèu unu Lamatua ètu Yerusalem. Jaꞌa peka le dènge dhèu parcaya ètu propensi Galati, jꞌara tasamia rèngu hudꞌi pakaboko doi èèna. Miu hudꞌi tao sèmi èèna kahèi.\x + \xo 16:1 \xt Roma 15:25-26\x*  
\v 2 Ladhe hari Migu, dhèu aaꞌi-aaꞌi hudꞌi paꞌoru doi ciki nèti rui-jꞌajꞌèra rèngu. Baku mate jaꞌa dhiu ku, heka miu parai-oru kèna.  
\v 3 De ladhe jaꞌa dhiu, miu pajꞌujꞌu dhèu dhu miu lèka, sèna ka rèti doi soru-bara sèra asa dhèu unu Lamatua ètu Yerusalem. Pe jaꞌa suri sasuri ho patadha rèngu dènge kètu jumaꞌat ètu nèi.  
\v 4 Aa ladhe miu ngee, na, beꞌa ladhe jaꞌa madhutu hèi, na, jiꞌi laꞌa palere.   
\s1 Paulus neo kako palème era  
\p
\v 5 Ladhe jaꞌa kako palème le propensi Makedonia, jaꞌa heka dhiu asa miu kèna. De moꞌo do moꞌo boe, jaꞌa hudꞌi laku uuru ku asa Makedonia.\x + \xo 16:5 \xt Lii Lolo nèti Dhèu Pajuu-paleha 19:21\x*  
\v 6 Èle èèna, pe jaꞌa dhiu pea taha dènge miu ako panèbhu ciki; ele boe dꞌai èle hèru pacuhi. Hèia miu bisa lere jaꞌa asa era leo hari.  
\v 7 Aꞌabhu jaꞌa, na, jaꞌa dhiu ne ca lodꞌo boe di. Te jaꞌa neo pea dènge miu ako panèbhu, ladhe Lamatua dꞌèi.  
\v 8 Te ngaa jaꞌa neo pea era ètu kota Epesus ne, toke lodꞌo babeꞌa Pantekosta, [nuka lèmi nguru lodꞌo èle kalela Paska].\x + \xo 16:8 \xt Atora nèti Ama-ama Agama 23:15-21, Lole Hari Jꞌara-jꞌara Mamuri 16:9-11\x*  
\v 9 Lula ètu neꞌe jaꞌa abhu lodꞌo taleo ae, ho sabꞌa taruu, masi ka abhu dhèu ae dhu labꞌa sasabꞌa Lamatua.\x + \xo 16:9 \xt Lii Lolo nèti Dhèu Pajuu-paleha 19:8-10\x*   
\p
\v 10 Ladhe Timotius jꞌajꞌi dhiu paraga dènge miu, sèmi mere ne dènge beꞌa, sèna ka baku na ngee rupa-rupa. Te nèngu ne dhèu sabꞌa nèti Kètu èdhi, Yesus Kristus, sama sèmi jaꞌa ne kahèi.\x + \xo 16:10 \xt 1 Korintus 4:17\x*  
\v 11 Mage soro tèke dhèu laladhe ne dènge hui madha di. Soru-bara ne toke na lèpa asa jaꞌa dènge beꞌa. Te jaꞌa dènge aꞌari dhu leo se, dhu mate tatae ne.   
\p
\v 12 Ca jꞌara era dhu miu hudꞌi meꞌa ku. Jaꞌa dhu pamako le angalai èdhi Apolos, ho na dhiu pangadꞌo dènge aꞌari dhu leo. Te ngaa noꞌo mèka dhiu. De mi mate, pe na abhu lodꞌo taleo, heka na dhiu kèna.   
\s1 Tao hari ku ca jꞌara  
\p
\v 13 Miu hudꞌi jꞌaga ngiꞌu miu paie-iie! Miu hudꞌi paꞌèra-èra ho parcaya taruu Ama Lamatua! Mage madhaꞌu! Paꞌèra iisi!  
\v 14 Sadꞌi miu sabꞌa ngaa èèna ka, padꞌelo la sasue.   
\p
\v 15 Aꞌari pasue aaꞌi-aaꞌi! Miu aaꞌi-aaꞌi mi dhu meꞌa, na, Stefanus dènge isi èmu na ka dhèu partama dhu parcaya Kristus ètu propensi Akaya nèi. Rèngu sabꞌa reꞌa boe jꞌèra, sèna ka ladhe-leru dhèu parcaya ètu nèi. De jaꞌa manèngi ho\x + \xo 16:15 \xt 1 Korintus 1:16\x*  
\v 16 miu nanene dhèu sèmi sèra. Nuka rèngu dhu sabꞌa bia ho sama-sama lalau-laloꞌo dhèu parcaya sèra.   
\p
\v 17 Dꞌara jaꞌa neo dhiu paꞌasu-pareo dènge miu. Dꞌara jaꞌa karejꞌe titu kèna, lula mamai Stefanus, Fortunatus dènge Akaikus asa neꞌe. Dènge jꞌara ne, rèngu bisa gati miu.  
\v 18 Tèlu ra paꞌèra dꞌara jaꞌa, sama sèmi ra paꞌèra dꞌara miu kahèi. Miu hudꞌi pakabꞌua dhèu sèmi sèra.   
\s1 Paulus hia lii mahoꞌo mi dhèu aaꞌi-aaꞌi  
\p
\v 19 Jumaꞌat-jumaꞌat ètu propensi Asia hia miu lii mahoꞌo. Akila dènge dhèu èmu na, Priskila,\f + \fr 16:19 \ft Alkitab lii Yunani ètu neꞌe, suri peka na, “Priska”. Priska dènge Priskila èèna, nèti ngara èci.\f* aa dhèu leo dhu tema pakaboko ètu èmu ra, paꞌadhu lii mahoꞌo kahèi. Rèngu se dhu paꞌèki kahèi dènge Kètu èdhi, Yesus Kristus.\x + \xo 16:19 \xt Lii Lolo nèti Dhèu Pajuu-paleha 18:2\x*  
\v 20 Dhèu parcaya aaꞌi-aaꞌi ètu neꞌe, paꞌadhu lii mahoꞌo kahèi.  
\p Ladhe miu pakaboko, na, paꞌuu èci dènge èci, pake uu dhu nia hia dhèu parcaya sèra.   
\p
\v 21 Mi laladhe! Te jaꞌa, Paulus, suri dènge kacui-aai unu ku: \it Saloom!\it*   
\p
\v 22 Dhèu cee dhu sue boe Kètu èdhi, pe Ama Lamatua huku ne.  
\p Jaꞌa dꞌèi tabea dhèu madhutu lii Aram èdhi dhèu Yahudi, dhu peka, \it “Marana ta!”\it* dhu sasoa na, “Lamatua! Mai ka!”   
\p
\v 23 Jaꞌa manèngi sèna ka Kètu èdhi, Yesus Kristus, padꞌelo dꞌara hua iia Na mi miu aaꞌi-aaꞌi mi.   
\p
\v 24 Jaꞌa sue miu aaꞌi-aaꞌi mi, lula èdhi paꞌèki dènge Kristus, dhu Ama Lamatua hia mai.  
\p Sasuri jaꞌa sèmi neꞌe ka. Saloom!  
\q2 Nèti jaꞌa,  
\q2 Paulus