\id PHP - Nchane \ide UTF-8 \h Filibi \toc1 Ŋwa wù Bol gɛ̀ saŋ fɛ kintaashɛ ki Filibi le \toc2 Filibi \toc3 Fil \mt2 Ŋwa wù Bol gɛ̀ saŋ fɛ kintaashɛ ki \mt1 Filibi le \imt Fiɛɛ fì le a Ŋwa wu Filibi wunɛ le \ip Ŋwa wunɛ gɛ̀ saŋ Bol fɛ kintaashɛ ki bamii ba mbɛmɛ ki Filibi le. Wu le a ŋgoo yi baŋwa ba wu gɛ̀ saŋ yeh yi ncha le Lum. Fiɛɛ fì gɛ̀ ge Bol fɛ wu saŋ ŋwa wunɛ gɛ̀ bee ki wu dûnyɛ lɛ wu le wu yɛŋ bige bì kintaashɛ ki Filibi kiyu gɛ̀ chiiŋsɛ le. Kiŋkufɛ ki jɛ yi Bol ki a ŋwa wunɛ le, le lɛ, “Fɛ mɛne, mɛ nɛ nle yu, tu nle gɛh fɛ Kletu le, mɛ nɛ nle ŋkwe, tu le mbe fɛ mɛne (1:21).” Bol jɛme kune bvukugɛ bvu Tada wese besabɛŋ wù Jiso Kletu, no wu gɛ̀ shiishɛ kikwɛɛ ke wu tu njɛ nfwa, Nyo mo wu tu wu bɛɛŋsɛ wu, wu gɛɛ wu kijusɛ kì kuge kì fede ki muh wuchii le. Wu le wu taŋ bo lɛ kinche kiboo yi Kletu le, le nnya yi Nyo bii fitele fie fì joŋe fì wù kɛme fɛ bo le fede yi fitele fì bo lese yeye le, gɛ nyume nje bo gɛle banchi ba woŋ wu Bajuu gɛ. Ŋwa wunɛ le wu jɛmɛ baaŋ kune kinlaŋye bɛ ki gɛ̂ɛ bvufee yi fiɛɛ fi Kletu le ya maŋe gɛ bɛ ki nyûme yi kintaashɛ le bɛ ki kaane shɛ́ŋ yi mbɛmɛ le mo yi kinche kì mɛɛse le. \iot Bikwɛɛ bi mwɛɛ mù le a Ŋwa wunɛ le \io 1:1-11 Fɛŋkɛɛ \io 1:12-26 Mwɛɛ mù kooshi bɛ Bol \io 1:27–2:18 Kinche ki muh wù le wu taashɛ bɛ Kletu \io 2:19-30 Njɛme kune Timoti bɛ Ɛbafloditu \io 3:1–4:9 Nteefɛ kune bamii ba kimbanɛ mo baŋgɛ \io 4:10-20 Bamii ba Filibi le nsáa yi Bol \io 4:21-23 Ban'yɛsɛ \c 1 \p \v 1 Ŋwa wunɛ saŋ mɛ wù Bol besa Timoti ba le booŋ ba lɛme ba Kletu Jiso. Ŋwa wunɛ gɛɛne fɛ bɛŋ le, bamii ba le ba Kletu Jiso bachii ba Filibi bɛ bachiji bikwɛɛ bi bintaashɛ bi bamii ba mbɛmɛ mo bamii ba fiih ki bo gêe chilɛme a kintaashɛ kiyu le. \v 2 Nyo wù Chiji wese besabɛŋ bɛ Tada Jiso Kletu dûnyɛ fitele fì joŋe fɛ bɛŋ le, bo ka bo nyâ bɛŋ bɛ muntele mù nyiɛgee. \s1 Bol nya kiyone Nyo le fɛ bamii ba Filibi le \p \v 3 Nto ŋkwaji kune bɛŋ segechii, nyaa gɛh nyu kiyone Nyo waŋ le. \v 4 Ndoo mbuune buunɛ chaŋ chichii fɛ bɛŋ le bachii, mbuune segechii n'yuge njoŋ, \v 5 nje kɛge yi juu chì fwe le to bu abɛŋ, bɛŋ le bɛŋ taashɛ besabɛŋ ki bee lɛ̂me lɛ saaka wù joŋe wù kune Jiso Kletu gɛ̂ɛne fwe. \v 6 Ŋkee chuule lɛ Nyo wù gɛ̀ kɛ lɛme chì joŋe chinɛ yi ye yene le, lé wu gɛ̂ɛŋ bɛ chi fwe wu gɛ̂ɛŋ wu mɛ̂sɛ juu chì Jiso Kletu lé wu gê wu kâasɛ wu tô. \v 7 Fi le chuule lɛ ŋkwâji kune bɛŋ bachii noo, nje bɛŋ le fitele fiaŋ, besabɛŋ lɛme yi fiɛɛ le fimimia nyu fi fì Nyo le wu nya besabɛŋ yu. Besabɛŋ lɛme yi fi le mɛɛse gɛh no besabɛŋ to be lɛme, kɛnɛ kife kì nle yi ncha le, kɛnɛ kì njiɛnyi ntaanyi jwe wu kinchiɛɛŋ ki saaka wù joŋe, ŋgee wu chiime gɛŋ chuule. \v 8 Njɛme noo, Nyo kee chuule lɛ ŋkɛme ntaŋ wene wesee, ŋkoŋe bɛŋ bachii bɛ kiŋkoŋɛ ki Kletu Jiso. \p \v 9 Mbuune lɛ kiŋkoŋɛ kena kûu ki gɛ̂ɛne fwe fwe, bɛŋ kɛme bvufee, bɛŋ taade mwɛɛ chuule. \v 10 Bɛŋ doo bɛŋ taade noo, bɛŋ mo bɛŋ châge mù le chuule. Noo, ge doo nyume juu chì Jiso Kletu kaase wu too, bɛŋ nyûme bɛŋ yûude, bɛŋ nyume jialɛ sɛŋ. \v 11 Bɛŋ lé bɛŋ gê bɛŋ nyûme noo a bɛŋ yisɛ bɛ gee chì le kinche kì chaaŋ kì bɛŋ kɛme fede yi Jiso Kletu le. Finɛ le fi ge maŋkuŋ bɛ mbɛɛŋsɛ gɛɛne fɛ Nyo le. \s1 Bol nyume yeh yi ncha le, saaka wù kune Jiso gɛɛne gɛh fwe \p \v 12 Booŋ ba bwɛɛŋ, ŋgoone lɛ bɛŋ kɛ̂ɛ lɛ mwɛɛ munɛ munchii mù le mu kooshɛ bɛ mɛ le mu fih ki mu gê lo chuule saaka wù joŋe kune Jiso kû wu gɛ̂ɛŋ lo fwe fwe. \v 13 Mwɛɛ muyu le mu ge bamii ba chiɛɛne nto, mo bamii bachii bo kɛɛ lɛ nle yi ncha le fɛnɛ nɛ nje Kletu. \v 14 Ncha wù nlɛne wunɛ le wu tu wu ge muntele yufɛ lo booŋ ba bwe wese besabɛŋ yi Tada le ba duude, bo feeji jɛ yi Nyo bo tɛɛme lo chuule, bo faane gɛ. \p \v 15 Ŋkee lɛ bo bamu feeji kune Kletu nɛ bo bɛɛne nyu kindoŋ besa bo, bo ka taŋe ki bo fe mɛ. Geenɛ bamu feeji fiboo bɛ ŋkwajɛ wù joŋe. \v 16 Ba ajiŋ banɛ feeji noo, nje bo koŋe mɛ, bo kee lo lɛ nle yi ncha le fɛnɛ gɛle Nyo mɛ, wu lɛ ntâanyi jwe wu saaka wù joŋe. \v 17 Bamu baa feeji kune Kletu gɛh fɛmu fɛmu bo goone nyu jee fɛ bikwɛɛ biboo le, wu lɛ bo gêe noo bo biise ŋgɛ yi ŋgɛ wù n'yɛne wa fɛnɛ yeh yi ncha le. \v 18 Fifiɛɛ kɛme la ki fi gê? Kɛnɛ bo feeji noo bo buuse lo, kɛnɛ bo feeji bɛ nchiɛɛŋ, tu n'yuge gɛh fiaŋ nyu njoŋ nje fichii ba feeji gɛh nyu kune Kletu. \p \v 19 Le gɛh no nlé ŋgê n'yûge njoŋ noo, nje ŋkee lo lɛ no bɛŋ buune fɛ mɛne, Kiyo ki Jiso Kletu ka fiih mɛ, nlé ŋgê mbonɛ. \v 20 Fiɛɛ fì njiiŋe fwe yi fi le, nchiɛɛne lo chuule, le lɛ keefɛ ŋkɛ̂me lo bvuya gɛ. Nlé ŋkâane gɛh nyu shɛ́ŋ chuule, wu lɛ yi mwɛɛ munchii mù ŋgee bɛ ye yaŋ le mu chîaase gɛh nyu Kletu we mɛɛse njɛ segechii, kɛnɛ mɛ nle yu kɛnɛ nyu ŋkwe. \v 21 Njɛme noo nje, fɛ mɛne, mɛ nɛ nle yu, tu nle gɛh fɛ Kletu le, mɛ nɛ nle ŋkwe, tu le mbe fɛ mɛne. \v 22 Geenɛ, nɛ le lɛ nlé nyûme yu, ŋgêe lɛme chì fîih bamii chuule. No mwɛɛ munɛ le munfɛɛ nɛ, mbaaŋ ka kɛɛ gɛ laa nlé nchâ nyu fì la lɛ. \v 23 Njiine gɛh lo yo antɛnɛɛ. Ŋgoone lɛ taŋlo ŋgɛ̂ɛne lo fiaŋ, ŋgɛɛŋ nyume besa Kletu. Fi finɛ joŋe baaŋ fi fede ki mɛ nyume yu. \v 24 Geenɛ, fì shaŋ baaŋ le lɛ mɛ nyûme yu nje bɛŋ. \v 25 No fi le noo, ŋkee lo n'ya maŋe gɛ lɛ nlé nyûme yu nlɛ̂ne besabɛŋ bachii wu lɛ bɛŋ kûu bɛŋ gɛ̂ɛne fwe, bɛŋ ka yûge njoŋ no bɛŋ le bɛŋ leesɛ fitele yi Kletu le. \v 26 Noo, ndoo ŋkaasɛ nto nyume besabɛŋ, bɛŋ ka bɛŋ chîaase lo ye chuule kune Kletu Jiso nje mɛ. \s1 Bɛŋ chêe kinche kì Jiso Kletu goone \p \v 27 Fiɛɛ fì ŋgoone ki ndu le lɛ bɛŋ chêe kinche nyu kì saaka wù joŋe wu Kletu goone. Bɛŋ chêe noo, wu lɛ kɛnɛ nle ŋkaasɛ nto n'yɛŋ bɛŋ le, kɛnɛ mbaaŋ nto gɛ, n'yûge gɛh lɛ bɛŋ lɛme bɛŋ tɛɛme, bɛŋ kɛme fitele fimimia, bɛŋ nyume yi muh le wu mumwaa, bɛŋ juu yi fiɛɛ le fimimia yi mbɛmɛ le kune saaka wù joŋe, wu lɛ saaka wù joŋe wunɛ gɛ̂ɛne fwe, bamii bɛmɛ wu le. \v 28 Keefɛ bɛŋ fâane lo bamii ba banɛ bɛŋ yi saaka wunɛ le gɛ. Nɛ bɛŋ faane gɛ bo gɛ, finɛ dûunyi bo le lɛ Nyo lé wu bvûsɛ bɛŋ, geenɛ wu lɛ̂ɛshɛ lo bo. \v 29 Bɛŋ kêe lɛ Nyo baaŋ buu gɛ bɛŋ lɛ bɛŋ nyûme bamii ba Kletu lɛ bɛŋ bɛ̂ɛŋ gɛh lo wu le maa gɛ, wu le wu buu tɛ bɛŋ lɛ bɛŋ yɛ̂ne ŋgɛ njɛ Kletu. \v 30 Bɛŋ le bɛŋ bɛnyɛ wa mɛne lɛ besabɛŋ jûu yi saaka wunɛ le bachii wù bɛŋ gɛ̀ yɛde njuu yi wu le, nyu gɛh wu wù bɛŋ yuge lɛ mbaaŋ yi wu le mɛɛse. \c 2 \s1 Bɛŋ jôde njiŋɛ yi Jiso Kletu le \p \v 1 No bɛŋ le bɛŋ taashɛ wa bena ba Kletu wu ge muntele mwɛna yufe, no kiŋkoŋɛ ke fɛ bɛŋ le le ki ge wa muntele mwɛna tu mu jiɛɛ, no bena Kiyo ki Yuude le wa yi kitaashɛ le, no bɛŋ kɛme wa muntele mù njoŋe bɛŋ ka koode yii fɛ muh no muh le, \v 2 bɛŋ gê lɛ mɛ mo mmɛsɛ nlâŋeye. Bvufee bwena nyûme bvu mumwaa, kiŋkoŋɛ kena nyûme kimimia, bɛŋ kɛ̂me fitele fimimia bɛŋ ka kɛ̂me ŋkwajɛ wu mumwaa. \v 3 Keefɛ muh kwâji gɛh nyume kune kikwɛɛ ke kɛnɛ wu chîaase ye yì achiji gɛ. Muh shîishi kikwɛɛ ke fɛkuu, wu yɛ̂ne muh mu le fede kikwɛɛ ke. \v 4 Keefɛ muh gôone ki wu gêe fiɛɛ nyume gɛh fì le fi fîh wu gɛ. Wu gôone nyu fì taŋlo fi fîh tɛ bamii bamu. \p \v 5 Kiŋge kena kɛme ki ki nyûme yɛɛŋyɛɛŋ njɛ ki Kletu Jiso. \q1 \v 6 Wu gɛ̀ bee fiɛɛ fichii fì Nyo le fi kibɛɛ, \q1 geenɛ wu faŋ ki wu jô fiɛɛ fì lɛ bɛ Nyo le yɛɛŋyɛɛŋ fi nyu fiɛɛ fì wu mɛ̂ wu ŋɛ̂ɛmɛ yi fi le gɛ. \q1 \v 7 Wu jo kikwɛɛ ke lɛ gɛ wu nyu fiɛɛ gɛ, \q1 wu jo nyu ki nfwa lɛ. \q1 Ba mo ba boo wu, \q1 wu nyume yɛɛŋyɛɛŋ njɛ muh wu wuŋ. \q1 \v 8 Sege wù gɛ̀ bee muh wu wuŋ, \q1 wu shiishɛ kikwɛɛ ke wu yuge Nyo le, \q1 wu gɛ̀ bɛɛŋ ki wu kwê kwe, \q1 fede munchii, kwe yì yi kintaaŋ le. \q1 \v 9 No wu gɛ̀ ge noo, Nyo bɛɛŋsɛ wu, \q1 wu gɛɛ kijusɛ kì fede ki muh wuchii le, \q1 wu nya wu jee chì fede ajee achii, \q1 \v 10 wu lɛ muh wuchii wù le yi woŋ wù we le, \q1 bɛ wù le yi nshɛŋ le mo wù le a nshɛŋ kuu, \q1 ge doo wu yu jee chi Jiso chiyu, wu tuŋ anyuu fɛkuu, \q1 \v 11 muh wuchii jɛ̂me bɛ jwe we lɛ Jiso Kletu le Tada. \q2 Bo doo bo gee noo mbɛɛŋsɛ gɛ̂ɛne fɛ Nyo wù Chiji le. \s1 Bɛŋ baaŋ woŋ kfunɛ le njɛ jóŋ \p \v 12 Noo nsáa yaŋ yi shɛ́ŋ, bɛŋ yûge gɛh tɛ Nyo le noo no bɛŋ gɛ̀ yuge sege ŋgɛ̀ mbee besabɛŋ. Bɛŋ yûge mɛɛse bɛŋ yage lo no mbaaŋ gɛ besabɛŋ gɛ. Bɛŋ gɛ̂ɛne fwe bɛŋ gêe mwɛɛ mù kune mbvusɛ wù ba lé ba bvûsɛ bɛŋ. Bɛŋ gêe noo, bɛŋ fâane, bɛŋ shîŋshi. \v 13 Bɛŋ kêe lɛ lɛne Nyo ye yene le, wu gee lɛ bɛŋ gôone ki bɛŋ gêe mwɛɛ mù wu koŋe, ka nyaa wu bvuŋga ki bɛŋ gêe mwɛɛ muyu yu. \p \v 14 Bɛŋ doo bɛŋ gee fiɛɛ fichii fì bɛŋ gee, keefɛ bɛŋ shûŋshi gɛ, kɛnɛ bɛŋ tɛ̂ɛnyi kintɛɛnyɛ gɛ, \v 15 wu lɛ bɛŋ yûude, bɛŋ nyûme jialɛ sɛŋ. Noo, bɛŋ mo bɛŋ nyûme booŋ ba Nyo ba le jialɛ sɛŋ antɛnɛɛ a kiŋgoge kinɛ kì kɛme muntele mù yiide, kì chɛŋe bɛ mwɛɛ. Yi woŋ kfunɛ le bɛŋ baaŋ wa njɛ jóŋ \v 16 no bɛŋ jiji \f + \fr 2:16 \fr*\ft kɛnɛ lɛ, “no bɛŋ feeji.”\ft*\f* saaka wù nyaa kinche kì kage gɛ bamii le. Nɛ bɛŋ gee noo, ge doo nyume juu chì Jiso Kletu kaase wu too, nchîaase ye lɛ mbaaŋ nlegɛ gɛ kinlegɛ kì achiji kɛnɛ nlɛŋ lɛme chì achiji gɛ. \p \v 17 No bɛŋ le bɛŋ leese fitele yi Nyo le, tu le kintanyɛ kì bɛŋ ge fɛ wu le. Mo nyume lɛ bo lé bo mɛ̂sɛ bo fû mɛ njɛ mbvuuŋ ma kintanyɛ, taade yi kintanyɛ kena le, n'yûge gɛh nyu njoŋ, nlâŋeye besabɛŋ bachii. \v 18 Noo, bɛŋ tɛ bɛ̂nyɛ yi mɛne besabɛŋ yûge njoŋ bee lâŋeye. \s1 Bol jɛme kune Timoti bɛ Ɛbafloditu \p \v 19 Nɛ Tada Jiso bɛme lo, tu n'yɛne lɛ shɛshi shige ntuŋ Timoti fɛ bɛŋ le. Sege wu doo wu to wu kaasɛ wu tu jiŋ, wu sɛ̂ɛŋ mɛ no bɛŋ le, fitele fiaŋ jîɛdɛ. \v 20 Gɛ ŋkɛme muh mu njɛ wu wù kɛme tɛ ntaŋ wesee fɛ bɛŋ le njɛ no ŋkɛme gɛ. \v 21 Njɛme nɛ, nje bamii ba duude kɛme ntaŋ nyu fɛ bikwɛɛ biboo le, bo jiiŋe gɛ kune fiɛɛ fì Jiso Kletu goone gɛ. \v 22 Geenɛ, Timoti le bɛŋ kee lɛ wu le wu dunyɛ wa muh wù le wu, no wu le wu lɛŋ wa besa wu ki bee fêeji saaka wù joŋe, wu lɛne besa wu gɛh yɛɛŋyɛɛŋ njɛ no mwa to wu lɛne bɛ chiji. \v 23 Le fiɛɛ fì n'yɛde lɛ shɛshi shige ntuŋ nyu wu. Fiɛɛ fì mbaaŋ njiiŋe ki n'yɛŋ le laa mwɛɛ lé mu tû nɛɛ ye yaŋ le la. \v 24 Ŋgɛɛde bvufee yi Tada le lɛ shɛshi shige, mɛ kibɛɛ ntô tɛ n'yɛ̂ŋ bɛŋ le. \p \v 25 N'yɛde fi kooji lɛ ŋkaasɛ nchiiŋsɛ Ɛbafloditu fɛ bɛŋ le. Wu le mwa bwee wese besabɛŋ wù besa wu lɛne bee ka juu yi jɛ yi Nyo le. Le muh wene wu ntuŋ wù bɛŋ gɛ̀ tuŋ lɛ wu tô wu jîiŋe fɛ mɛne. \v 26 Wu kɛme ntaŋ wesee ki wu yɛ̂ŋ bɛŋ le bachii, fitele fuuŋse wu no wu chi yu lɛ bɛŋ le bɛŋ yu lɛ wu chɛne lo. \v 27 Le nchiɛɛŋ, wu chi wu chɛŋ baaŋ shɛshi gɛh nɛ shige wu chi wu kwe. Geenɛ, Nyo chi wu koo yii fɛ wu le. Gɛ wu chi kole gɛh nyu fɛ wu le maa gɛ, wu chi wu koo yii fɛ mɛne tɛ lɛ keefɛ wu kwê wu ka wu bîsɛ ŋgɛ yi wù n'yɛnɛ wa le gɛ. \v 28 Noo, mɛ mo ŋgoone baaŋ lɛ nchîiŋsɛ wu, wu lɛ bɛŋ ka bɛŋ yɛ̂ŋ wu le bɛŋ yûge njoŋ, fitele fiaŋ gɛ ka fi fuuŋse wesee gɛ. \v 29 Bɛŋ fî wu njɛ bamii ba Tada bɛ njoŋ wuchii. Bamii njɛ wu taŋlo bɛŋ ŋgvûune bo. \v 30 Njɛme nɛ nje chi shɛshi gɛh nɛ shige wu chi bee wu kwe nje lɛme chi Kletu no wu chi nya kikwɛɛ ke kì wu jîiŋe fɛ mɛne yi kijusɛ kena le. \c 3 \s1 Fiɛɛ fì kuge le ki kɛ̂ɛ Kletu \p \v 1 Booŋ ba bwɛɛŋ, ki mɛ mɛɛse, bɛŋ lâŋeye lɛ bɛŋ le bamii ba Tada. Nle nsaŋ wa mwɛɛ fɛ bɛŋ le, gɛ taŋlo nfwɛɛŋ ki njɛme ŋka ŋkaase ntuu fo gɛ. Ŋgee noo ki ŋgɛ̂ŋ lo bɛŋ. \v 2 Bɛŋ yɛ̂ne bɛ bamii baa bò gee mwɛɛ mù mbefe, bò lɛme gɛh lɛ ba kɛme ki ba sɛ̂ɛyi ye yi bamii.\f + \fr 3:2 \fr*\ft Ki sɛɛ ye yi muh le ki chvuu wu yeh, gɛ̀ bee kinche ki Bajuu lɛ ba chvuse lo muh yeh fɛ wu nyume lɛ wu le muh wu Nyo (Ɛfɛsu 2:11).\ft*\f* Bamii bayu banɛ le lo bvú. \v 3 Le besabɛŋ banɛ be kɛme nchvusɛ yeh wù kooji, bee ba buune Nyo no Kiyo ke duunyi, bee ba chiaase ye nyu nje Kletu Jiso. Gɛ besabɛŋ gɛɛde bvufee yi mwɛɛ mu yi nyaŋ yi ye le gɛ. \v 4 Geenɛ, taŋlo ŋkɛme tɛ ntaŋ ki ŋgɛ̂ɛde bvufee yi mumwɛɛ mwɛɛ le. Nɛ muh fɛnɛ le yu wù kwaji lɛ wu taŋlo wu kɛme ntaŋ ki wu gɛ̂ɛde bvufee yi mwɛɛ mu yi nyaŋ yi ye le, tu ŋkɛme nfede mwɛdɛ. \v 5 Ba gɛ̀ chvuu mɛ yeh yi aju le nyaaŋ, nle muh wu Ishwala, a kfuu chi Bɛnjamɛ le, nle muh wu Ba'ibulu, mboyɛ Ba'ibulu. Doo tu kimbe ki banchi besa le, nyume muh wu Bafalashii. \v 6 Doo tu kimbe ki ŋkɛme ntaŋ baaŋ ki ŋgee fiɛɛ fì Nyo a je yi Bajuu le, ŋgɛ̀ mboone bikaa a kintaashɛ ki bamii ba mbɛmɛ jiŋ. A kimbe ki banchi besa le no taŋlo muh nyûme chaaŋ, ŋgɛ̀ ŋkɛme gɛ jialɛ gɛ. \v 7 Geenɛ mwɛɛ mù ŋgɛ̀ nshee n'yɛde nyu mwɛɛ mù mbe fɛ mɛne, le n'yɛde wa mɛɛse lɛ le mwɛɛ mù achiji nje fiɛɛ fì Kletu le wu ge fɛ mɛne. \v 8 Gɛ mɛ gɛh mumwɛɛ maa gɛ, n'yɛde mwɛɛ munchii le mu nyu lo mwɛɛ mù achiji fɛ mɛne, nje fiɛɛ fì kuge fì fede mwɛɛ munchii le ki ŋkêe Tada waŋ wù Kletu Jiso chuule. Nle noŋ wa mwɛɛ munɛ munchii nje wu. N'yɛde wa mu le nyu mwɛɛ mù nyiɛne, wu lɛ mbe waŋ nyûme Kletu, \v 9 besa wu lé be mɛ̂sɛ be nyûme yi muh le wu mumwaa. Gɛ baaŋ ka nyume lɛ Nyo le wu jo mɛ lɛ nle chaaŋ a wu jii bii yaŋ je yì le yi banchi besa le gɛ. Wu jo mɛ nyu nje nle nleesɛ fitele yi Kletu le. Ki nyume chaaŋ a Nyo jii bii nyu fitele fì muh leese yi Kletu le. \v 10 Fiɛɛ fì ŋgoone mɛɛse le lɛ ŋkɛ̂ɛ Kletu chuule, ŋkɛ̂me bvuŋga bvù wu kɛme no wu gɛ̀ kaasɛ wu bu yi kwe le. Ŋgoone tɛ ki n'yɛ̂ŋ baŋgɛ no wu gɛ̀ yɛŋ, bɛ ki nyûme njɛ wu yi kwe ye le, \v 11 wu lɛ je nɛ le yu Nyo ge wu bvûsɛ tɛ mɛ yi kwe le. \s1 Nlune njiiŋe gɛh nyu fwe \p \v 12 Gɛ njɛme nɛ lɛ nle ŋge wa mwɛɛ munɛ gɛ, kɛnɛ lɛ nle nfɛsɛ wa gɛ. Mbaaŋ nlune gɛh lɛ ŋge noŋ kibo njijɛ mwɛɛ muyu le a mɛ bo, nje Kletu Jiso le wu jo wa mɛ muh we le. \v 13 Booŋ ba bwɛɛŋ, gɛ n'yɛde lɛ nle njijɛ wa mwɛɛ muyu le a mɛ bo gɛ. Geenɛ, fiɛɛ fì ŋgee le gɛh lɛ ndaayi a mwɛɛ mù fe wa le, nlune gɛh lɛ njîjɛ nyume mù le fwe le. \v 14 Nlune njiiŋe gɛh nyu fɛ ŋgɛɛne fo, ki ŋkɛmɛ maajɛ wù le ntɛŋɛ wù Nyo le wu tɛɛŋ mɛ lɛ mbɛɛŋ nto we, no nle ntaashɛ wa besa Kletu Jiso. \p \v 15 Besabɛŋ bachii ba le ba ta wa yi mbɛmɛ le, bee kɛme ki bee kwâji mwɛɛ a yinɛ je le. Geenɛ, nɛ bɛŋ kwaji mwɛna mwɛɛ yeye, tu le Nyo wù lé wu yûusɛ tɛ mumwɛɛ bɛŋ le. \v 16 Fiɛɛ fì kuge le gɛh lɛ besabɛŋ jîji chuule nyu fiɛɛ fì besabɛŋ le bee yɛyɛ wa le. \p \v 17 Booŋ ba bwɛɛŋ, bɛŋ jôde njiŋɛ fɛ mɛne, bɛŋ ka bîji tɛ kinche kì bamii bamu chee no bo le bo jo njiŋɛ fɛ bee le. \v 18 Njɛme noo nje gɛh no ŋgɛ nshee njɛme bɛŋ le chikɛ le chikɛ le, ŋka njɛme mɛɛse mo bɛ joo ajii le lɛ bamii ba duude le yu bò chee kinche kì duunyi lɛ bo bane lo saaka wù lɛ Kletu gɛ̀ kwe yi kintaaŋ le. \v 19 Bobaa bamii lé ba gê ba lɛ̂ɛshɛ lo bo. Wuboo nyo le jwe wu jii. Bo bɛɛŋse ye yi mwɛɛ mù bo bee ki bo kɛ̂me nyu bvuya yi mu le. Ŋkwajɛ wuboo le gɛh yi mwɛɛ mù fɛkuu fɛnɛ le. \v 20 Besabɛŋ le fiesa bamii ba woŋ wù fɛwe le. Le fo fɛ besabɛŋ chiɛɛne lo lɛ Mbvusɛ wese besabɛŋ wù Tada Jiso Kletu lé wu gê wu jâ fo, wu tô. \v 21 Sege wu doo wu to, wu kusɛ ye yese besebɛŋ yì nchɛ nchɛ chinɛ yi tu njɛ ye ye yì kɛme ŋgvunɛ. Wu lé wu gê wu kûsɛ nyu bɛ bvuŋga bwe bvù wu lé wu gê wu bânyɛ mwɛɛ munchii wu nyu yo awe. \c 4 \s1 Bol nya nteefɛ bamii ba mbɛmɛ ba Filibi le \p \v 1 Noo, booŋ ba bwɛɛŋ ŋkoŋe bɛŋ baaŋ ŋka kɛme kiŋkoŋɛ ki n'yɛŋ bɛŋ le. Le bɛŋ ba gee n'yuge njoŋ, bɛŋ ka nyume kifo kaŋ ki bvunfoŋ. Nsáa yaŋ, bɛŋ mo bɛŋ lɛ̂me gɛh bɛŋ tɛɛme yi Tada le. \p \v 2 Nlɛge lɛ Ɛwodia bɛ Sintichɛ bo tû jwe wu mumwaa no bo le muh bɛ mwa bwee yi Tada le. \v 3 Nduu tɛ wo wù le muh waŋ wù nchiɛɛŋ wu ŋgoo wu lɛme le, lɛ wo fîh bikɛse banɛ bo tû jwe wu mumwaa. Le bamii ba luŋ wa besa bo yi lɛme chi saaka wù joŋe wù kune Jiso Kletu bɛ Klɛmen mo bamii bachii ba besa bo gɛ̀ lɛne. Bamii banɛ le ajee aboo nyume wa a ŋwa wu bamii ba kɛme kinche kì kage gɛ le. \p \v 4 Bɛŋ lâŋeye segechii yi Tada le! No njɛme, ŋka ŋkaase ntuu fo lɛ bɛŋ lâŋeye! \v 5 Bɛŋ dûunyi gee chì nyiɛgee muh le wuchii, bɛŋ tâne lɛ kife kì Tada lé wu kâasɛ wu tô le wa mbebe le. \v 6 Keefɛ bɛŋ bûge lo kune fiɛɛ fimi gɛ. Bɛŋ bûune lo fɛ fiɛɛ le fichii bɛŋ gɛ̂ɛde bvushi bvu Nyo le. Bɛŋ doo bɛŋ buune bɛŋ bîide mwɛɛ mù bɛŋ ŋgoone wu le, bɛŋ nyâa kiyone yi mù wu gee le. \v 7 Nɛ bɛŋ gee noo, Nyo mo wu nya bɛŋ nyiɛgee we wu chîɛɛne muntele bɛ bvufee bwena no bɛŋ le bamii ba Kletu Jiso. Nyiɛgee wunɛ wù Nyo nyaa yage bvufee bvu muh wu wuŋ bvuchii ki wu kɛ̂ɛ. \p \v 8 Booŋ ba bwɛɛŋ ki mɛ mɛsɛ, mwɛɛ mù bɛŋ kɛme ki bɛŋ kwâji le mwɛɛ mù le mù nchiɛɛŋ bɛ mwɛɛ mù kɛme ŋgvunɛ, mo mwɛɛ mù kooji. Bɛŋ kwâji mwɛɛ nyu mù yuude bɛ mwɛɛ mù taŋlo bamii koŋe, mo mwɛɛ mù shɛ́ŋ taŋlo yi tâ muh yu. Nɛ mwɛɛ le yu mù njoŋe mu gɛɛne mu mɛɛse, nɛ mwɛɛ le yu mù taŋlo bamii bɛɛŋse, bɛŋ tu bɛŋ kwâji nyu kune mumwɛɛ. \v 9 Bɛŋ gêe mwɛɛ bɛŋ bîi gɛh nyu n'yɛyɛ wù ŋgɛ̀ nya bɛŋ le, kɛnɛ le mwɛɛ mù bɛŋ gɛ̀ yuge lo a mɛne, kɛnɛ le mù bɛŋ gɛ̀ yɛde lo. Bɛŋ doo bɛŋ gee noo, Nyo wù le Nyo wu nyiɛgee mo wu nyûme bena bo. \s1 Bol laŋeye no bamii ba Filibi kɛme ntaŋ fɛ wu le \p \v 10 Tada le wu ge ntu nlaŋeye baaŋ no bɛŋ ka kɛme ntaŋ fɛ mɛne gɛh no bɛŋ chi shee bɛŋ kɛme. Ŋkee chuule lɛ bɛŋ chi kɛme ntaŋ fɛ mɛne, geenɛ fuge nyu je. \v 11 Gɛ njɛme nɛ lɛ nfuge fiɛɛ gɛ. Nle n'yɛyɛ wa ŋkɛɛ ki nfii mwɛɛ munchii. \v 12 Ŋkee no muh to wu nyume sege wu fuge, ŋkee no muh to wu nyume sege wu kɛme baaŋ. Mɛ mo n'yɛyɛ finɛ ŋkɛɛ no taŋlo nfii mwɛɛ munchii segechii kɛnɛ nle nji, kɛnɛ mbaaŋ nji gɛ, kɛnɛ ŋkɛme baaŋ kɛnɛ nfuge lo. \v 13 Ŋkee ki ŋge mwɛɛ munɛ munchii nɛ, nyu bɛ bvuŋga bvù Kletu nya mɛne. \p \v 14 Geenɛ, mo no njɛme nɛ, bɛŋ le bɛŋ ge chuule ki bɛŋ fîh mɛ yi kife ki ŋgɛ waŋ kinɛ le. \v 15 Bɛŋ bamii ba Filibi kee lo lɛ gɛ̀ bee sege ŋgɛ̀ ja woŋ wene le Masɛdonia no ŋgɛ̀ kɛ ki nfeeji saaka wù joŋe wunɛ bɛŋ le, gɛ kintaashɛ ki bamii ba mbɛmɛ kimi gɛ̀ taashɛ besa bo ki be taase chiaaŋ besa bo gɛ. Gɛ mɛ gɛh bɛŋ. \v 16 Gɛ̀ bee sege ŋgɛ̀ bee Tɛsalonika,\f + \fr 4:16 \fr*\ft Tɛsalonika yanɛ gɛ̀ bee kilaantɛŋ kimi woŋ wu Masɛdonia le.\ft*\f* bɛŋ chiiŋsɛ nfih fɛ mɛne, bɛŋ ka bɛŋ chiiŋsɛ. \v 17 Gɛ njɛme nɛ lɛ njiiŋe lɛ bɛŋ chîiŋse mwɛɛ mɛne gɛ. Njiiŋe baaŋ nyu maajɛ wù Nyo lé wu gê wu nyâ bɛŋ le yi fiɛɛ fì bɛŋ gee fɛ mɛne. \v 18 Bɛŋ gɛ̀ tuŋ Ɛbafloditu bɛ nnya lɛ wu tô wu nyâ mɛne. Gɛ mbaaŋ fuge fiɛɛ mɛɛse gɛ. Ŋgɛ̀ nfi nnya yiyu yichii, n'yɛŋ yi duude yi fede lo no ŋgoone. Nnya yinɛ saane yi gwee wuŋ fɛ Nyo le, nyume kintanyɛ kì bɛŋ ge wu fi, yi joŋe wu le. \v 19 Nyo waŋ kɛme nchvu yi bvukugɛ bvù baaŋ, wu lé wu gê wu mo wu nyâ bɛŋ mwɛɛ munchii fede yi Kletu Jiso le mù bɛŋ fuge. \v 20 Besabɛŋ tûme maŋkuŋ ma Nyo wù le Nyo wu ka nyume Chiji wese besabɛŋ segechii wu kage gɛ. Fi nyûme noo. \s1 Ban'yɛsɛ \p \v 21 Bɛŋ yɛ̂sɛ bamii bachii ba yuude yi Kletu Jiso le bɛŋ nya mɛne. Booŋ ba bwe wese besabɛŋ ba le besa bo fɛnɛ bo yɛɛse tɛ bɛŋ le. \v 22 Bamii bachii ba le ba Nyo yanɛ, yɛɛse bɛŋ le, fede munchii ba le a nto wu Kaisa le fɛnɛ. \p \v 23 Tada wese besabɛŋ wu Jiso Kletu dûnyɛ fitele fì joŋe fɛ biyo biɛna le. Fi nyûme noo.