\id 1PE - Nchane \ide UTF-8 \h 1 Bita \toc1 Ŋwa wù fwe wu Bita \toc2 1 Bita \toc3 1Bi \mt2 Ŋwa wù fwe wu \mt1 Bita \imt Fiɛɛ fì le a Ŋwa wu Bita wù fwe wunɛ le \ip Ŋwa wu Bita wù fwe wunɛ wu gɛ̀ saŋ fɛ bamii ba Kletu le ba gɛ̀ saaŋɛ bo gɛɛŋ bo chee manjuu le yeye yeye (1:1). Fiɛɛ fì baaŋ fì gɛ̀ ge fɛ wu saŋ ŋwa wunɛ gɛ̀ bee ki wu jîɛɛsɛ shɛ́ŋ yi bamii banɛ, no bamii gɛ̀ boone bikaa a bo jiŋ, bo yɛne baŋgɛ nje fitele fì bo gɛ̀ leesɛ yi Kletu le. Ki wu jîɛɛsɛ muntele muboo lɛ noo, Bita mo wu tane bo kune saaka wù joŋe wù kune Jiso Kletu, wù kwe ye mo mbu we yi kwe le bɛ ŋka we lɛ wu lé wu gê wu kâasɛ wu to, le fiɛɛ fì bo jîiŋe fwe bo gɛ̂ɛ bvufee yi fi le. \iot Bikwɛɛ bi mwɛɛ mù le a Ŋwa wunɛ le \io 1:1-2 Fɛŋkɛɛ \io 1:3-12 Ki ba kwâji no Nyo bvuuse bamii \io 1:13–2:10 Ntefɛ kune ki ba chêe kinche kì yuude \io 2:11–4:19 No taŋlo muh wu Kletu jôde baŋgɛ ba wu yɛne \io 5:1-11 No taŋlo muh wu Kletu shîishi kikwɛɛ ke wu ka lɛ̂ne tɛ fɛ bamii le \io 5:12-14 Kimɛsɛ \c 1 \p \v 1 Ŋwa wunɛ saŋ mɛ wù Bita mwa wu ntuŋ wu Jiso Kletu. Nsaŋ fɛ bamii ba Nyo le wu cha lɛ le be, bo saaŋe bo nyu bantolo bimbe bì Bontu, Galɛshiaŋ, Kafadosia bɛ Ɛsia mo Bitinia le. \v 2 Nyo wù Chiji wese besabɛŋ gɛ̀ cha bɛŋ no wu gɛ̀ kee wa baaŋ lo lɛ fi lé fi gê fi nyûme. Kiyo ke mo ki seesɛ bɛŋ ki gɛɛ yeye wu lɛ bɛŋ ge bɛŋ yu Jiso Kletu le ba mîasɛ bɛŋ bɛ kilɛmɛ ke. Nyo dûnyɛ fitele fì joŋe fɛ bɛŋ le wu ka wu nyâ bɛŋ bɛ muntele mù nyiɛgee chuule. \s1 Besabɛŋ chêe bee jîiŋe gɛh nyu fwe \p \v 3 Mbɛɛŋsɛ nyûme fɛ Nyo wù le Nyo wu ka nyume Chiji Tada wese besabɛŋ wù Jiso Kletu le. Yii ye yì wu kole fɛ besabɛŋ le wesee le yi fɛ wu boo bee mboyɛ wù fwɛŋ no Jiso Kletu gɛ̀ bu yi kwe le. Finɛ le fi ge besabɛŋ ki bee chee mɛɛse bee jiiŋe gɛh nyume fwe, \v 4 ki bee ge be jî bvushɛ bvù wu le wu gɛɛ bee le yi woŋ wù fɛwe le. Bvushɛ bvunɛ gɛ taŋlo bvu fo gɛ, kɛnɛ bvu chɛŋɛ, kɛnɛ bvu kwe nchoŋ gɛ. \v 5 Fede yi fitele fì bɛŋ leese yi Nyo le, wu gɛŋe bɛŋ bɛ bvuŋga bwe gɛɛŋ bu no wu lé wu bvûsɛ bɛŋ, fì le fiɛɛ fì wu le wu seesɛ wa wu gɛɛ lɛ fi lé fi dûnyɛ juu chì fɛkimɛsɛ. \v 6 No bɛŋ kee noo, bɛŋ mo bɛŋ laŋeye. Geenɛ bɛŋ kɛme gɛh ki bɛŋ yûge nsaasɛ yi kife le shige nje bamooŋ ba too fɛ bɛŋ le jé le jé le. \v 7 Bo too ki bo moŋ laa fitele fiena fì bɛŋ leese yi Nyo le le fì kooji la. Mo kichwa ki bige kì yɛɛde ba to ba moŋ bɛ ŋgu, kichwa kinɛ le fiɛɛ fì taŋlo fi chɛŋɛ. No fi le noo tu taŋlo ba moŋ tɛ fitele fì bɛŋ leese yi Nyo le, nje fi le fiɛɛ fì fede kichwa ki bige kì yɛɛde. Noo, ge doo nyûme juu chì Jiso Kletu lé wu gê wu dûnyɛ kikwɛɛ ke, ba bɛ̂ɛŋse bɛŋ, ba tûme maŋkuŋ mɛna, ba ŋgvûune bɛŋ. \v 8 Bɛŋ koŋe Jiso Kletu wù bɛŋ gɛ̀ baaŋ a yɛŋ gɛ wu le gɛ, bɛŋ bɛɛŋ wu le mɛɛse, mo bɛŋ yɛne gɛ wu le gɛ. Bɛŋ mo bɛŋ yuge njoŋ wù baaŋ wù taŋlo muh gɛ sɛɛŋ gɛ, \v 9 nje bɛŋ kee lɛ no bɛŋ leese fitele yi wu le, fiɛɛ fì lé fi tô ajiŋ le mbvusɛ biyo biɛna. \v 10 Bamii ba ntuŋ wu Nyo ba gɛ̀ jɛme kune mbvusɛ wù Nyo lé wu tô wu bvûsɛ bɛŋ yu, bo gɛ̀ taade chuule bo goone ki bo kɛɛ kune saaka wunɛ no Nyo lé wu gê wu bvûsɛ bɛŋ. \v 11 Kiyo ki Kletu gɛ̀ bee yi bo le no bo gɛ̀ teede lɛ Kletu lé wu gê wu yɛ̂ŋ ŋgɛ ge doo nyume ajiŋ ayu, wu kɛ̂mɛ bvukugɛ. Bo mo bo goone ki bo kɛɛ kife kì mwɛɛ muyu lé mu gê mu kôoshɛ, bɛ je yì mu lé mu gê mu jîɛnyɛ yi le fɛ mu kôoshɛ. \v 12 Nyo mo wu ge bo kɛɛ lɛ mwɛɛ mù bo gɛ̀ jɛme munɛ gɛ bo gɛ̀ jɛme nyu fɛ bikwɛɛ biboo le gɛ, lɛ mu le fɛ bɛŋ le. Le mu munɛ mù bɛŋ gɛ̀ yu wa jwe wu bamii ba gɛ̀ feeji saaka wù joŋe kune Kletu bɛŋ le fede a bvuŋga bvu Kiyo ki Yuude kì Nyo gɛ̀ chiiŋsɛ ki to fɛwe. Munɛ le mwɛɛ mù mo banchɛndaa ba Nyo beede ki bo kɛɛ mu. \s1 Bamii ba Nyo yûude yi gee chiboo le \p \v 13 No fi le noo, bɛŋ sêesɛ bvufee bwena, bɛŋ kâaŋ bicha biɛna. Bɛŋ shêe bɛ bikwɛɛ biɛna, bɛŋ jîiŋe nyu fwe chuule yi kiŋkoŋɛ ki lé ki gê ki tô fɛ bɛŋ le, sege Jiso Kletu kaasɛ wu dunyɛ kikwɛɛ ke. \v 14 Bɛŋ yûge Nyo le njɛ booŋ be. Keefɛ bɛŋ ka bɛŋ gêe mwɛɛ mù nyaŋ yi ye goone no bɛŋ gɛ̀ shee bɛŋ gee sege bɛŋ gɛ̀ baaŋ kijibɛ le gɛ. \v 15 No wu wù gɛ̀ tɛŋɛ bɛŋ yuude, bɛŋ tɛ yûude yi gee chena le chichii, \v 16 no fi le ba saŋ lɛ, \q1 “Bɛŋ yûude nje n'yuude lo.” \p \v 17 No bɛŋ tɛŋe Nyo Chiji wene, nyume wu wù sage muh wuchii yi gee che le wu duunyi gɛ yeye yeye gɛ, tu bɛŋ kɛme ki bɛŋ chêe kinche kena kichii bɛŋ fâane Nyo yi kife le kichii no bɛŋ le yi woŋ kfunɛ le njɛ bantolo. \v 18 Bɛŋ kee lɛ Nyo gɛ̀ bee wu suuŋ wa bɛŋ yi kinche ki achiji ki bachiji bena gɛ̀ lɛyɛ bɛŋ yu. Gɛ wu gɛ̀ sune bɛ fiɛɛ njɛ bige bì taŋlo bi chɛŋɛ gɛ. \v 19 Wu gɛ̀ sune nyume bɛ kilɛmɛ ki Kletu nyume gɛ fiɛɛ fì nchɛ gɛ, ki le njɛ mwa shoŋ wu kintanyɛ wù kɛme gɛ ŋgilɛ kɛnɛ fiɛɛ fimi fì befe yi wu le gɛ. \v 20 Nyo gɛ̀ cha wu baaŋ lo fɛ woŋ kɛ, wu dunyɛ wu aju a fɛkimɛsɛ kane nje bɛŋ. \v 21 Ge Kletu fɛ bɛŋ bɛɛŋ Nyo wù gɛ̀ bvusɛ wu yi kwe le wu nya wu bɛ bvukugɛ. No wu ge noo, muntele mwɛna bɛ baŋkwajɛ bena bɛŋ mo bɛŋ gɛɛ nyu yi Nyo le. \v 22 No bɛŋ le bɛŋ yu wa kinchiɛɛŋ ki ge biyo biɛna yuude wu lɛ bɛŋ kɛ̂me kiŋkoŋɛ fɛ booŋ ba bwee besa le nyu kinchiɛɛŋ, bɛŋ mo bɛŋ kôŋe gɛh noo bɛ muntele mwɛna munchii. \v 23 Bɛŋ kêe lɛ, ba le ba kaasɛ wa ba boo bɛŋ mboyɛ wù fwɛŋ. Wu wù boyi bɛŋ wunɛ gɛ taŋlo wu kwê gɛ. Le Nyo kibɛɛ wù taŋlo wu gɛ kwe gɛ. Wu boyi bɛŋ nyume bɛ jɛ ye yì nyaa kinche. Jɛ yinɛ lé yi mɛ̂ gɛh yi lɛme fo. \v 24 Fi le no ba saŋ a Ŋwa wu Nyo le lɛ, \q1 “Muh wu wuŋ wuchii le njɛ agaaŋ, \q1 bvujoŋɛ bwe le njɛ nfudɛ wu nchvuuŋ. \q1 Agaaŋ to a bobɛ nfudɛ tɛ yɛlɛ, \q1 \v 25 geenɛ jɛ yi Tada lé yi lɛ̂me gɛh fo segechii.” \m Jɛ yiyu yinɛ le saaka wù joŋe kune Kletu wù ba gɛ̀ feeji bɛŋ le. \c 2 \s1 Kune Tɛdɛ chì kɛme kinche bɛ kituŋ kì yuude \p \v 1 Fi mo fi nyume lɛ, bɛŋ chînɛ muntele mù mbefe le munchii, bɛŋ chînɛ kilɛlɛ kichii mo jɛ́ yì yifiɛɛ le, bɛŋ chînɛ kindoŋ kì bɛnɛ le mo jɛ́ yì befe yichii kune bamii. \v 2 Bɛŋ kɛ̂me ntaŋ chuule ki bɛŋ yâane ambɛŋ a a kiyo le lɛwolɛwo, gɛh yɛɛŋyɛɛŋ no mumwone mu bwele to mu kɛme fɛ ambɛŋ le, wu lɛ wo gêe bɛŋ kuu Nyo ge wu bvusɛ bɛŋ. \v 3 Bɛŋ gêe noo no bɛŋ le bɛŋ moŋ wa bɛŋ yɛŋ lɛ Tada joŋe lo. \v 4 Bɛŋ tôo fɛ Kletu wù le Tɛdɛ chì kɛme kinche, chì bamii gɛ̀ faŋ lɛ gɛ chi joŋe gɛ, geenɛ Nyo gɛ̀ cha fie lɛ le chì shaŋ fɛ wu le. \v 5 Bɛŋ tɛ le njɛ ata a kɛme kinche, Nyo joone yeh yi a kiyo le yu, bɛŋ nyume ŋgoo yi bachiji kintanyɛ be ba yuude, bɛŋ gee bintanyɛ bi a kiyo le fɛ wu le no wu koŋe fede yi Jiso Kletu le. \v 6 Fi le a Ŋwa wu Nyo le lɛ, \q1 “Bɛŋ jîŋɛ bɛŋ yɛ̂ŋ, ŋgɛɛde tɛdɛ a kilaantɛŋ kì Sayoŋ le,\f + \fr 2:6 \fr*\ft Sayoŋ le jee chi kilaantɛŋ ki Yɛlusalɛm.\ft*\f* \q1 nyume tɛdɛ chi buu chi yeh. \q1 Le tɛdɛ chì cha mɛ, nyu chì shaŋ lɛ baaŋ. \q1 Tɛdɛ chinɛ nɛ muh gɛle kikwɛɛ yu we, wu gɛ to wu kɛmɛ bvuya gɛ.” \m \v 7 Fɛ bɛŋ ba bɛɛŋ wu le, le tɛdɛ chì shaŋ fɛ bɛŋ le. Geenɛ fɛ bamii baa bò baaŋ bɛɛŋ gɛ wu le gɛ le fɛ bo le no ba gɛ̀ saŋ a Ŋwa wu Nyo le lɛ, \q1 “Tɛdɛ chiɛɛ chì bamii ba joone gɛ̀ faŋ \q2 le chi ja chi tu chi buu chi yeh.” \m \v 8 Fi ka nyume ba saŋ lɛ, \q1 “Tɛdɛ chinɛ le chi gee bamii baŋse yi chi le. \q1 Le kimbaaŋ kì lé ki gêe bamii gwêeyi yi ki le.” \m Bo baŋse yi ki le nje bo le bo faŋ ki bo bɛɛŋ jɛ Nyo le, ka nyume no Nyo gɛ̀ seesɛ wa lɛ fi lé fi gê fi nyûme. \v 9 Geenɛ, bɛŋ le fiena kiŋgogɛ kì Nyo cha. Bɛŋ le ŋgoo yi bachiji kintanyɛ ba lɛne Nfoŋ le. Bɛŋ le kituŋ kì yuude, bɛŋ nyume bamii ba Nyo le wu ge lɛ bo nyûme be, lɛ bɛŋ sɛ̂ŋe mwɛɛ mù njoŋe mù wu gee. Le wu wù tɛŋe bɛŋ lɛ bɛŋ bû kijibɛ le, bɛŋ lêe n'yuu we wù baaŋ le. \v 10 Gɛ̀ bee fweele bɛŋ gɛ̀ bee gɛ bamii gɛ, mɛɛse bɛŋ le wa bamii ba Nyo. Bɛŋ gɛ̀ bee bɛŋ baaŋ a fi gɛ yii yi Nyo gɛ, mɛɛse bɛŋ le bɛŋ fi wa yii yi Nyo. \s1 Bamii ba Nyo dûunyi kiŋge kì joŋe antɛnɛɛ a bamii bachii \p \v 11 Nsáa yaŋ yi shɛ́ŋ, no bɛŋ le bantolo bɛŋ bɛɛ yi nshɛŋ yinɛ le, mɛ mo kude lo chiaaŋ bɛŋ le lɛ keefɛ bɛŋ gêe mwɛɛ mù mbefe mù nyaŋ yi ye goone gɛ, nje mwɛɛ munɛ juu bɛ biyo biɛna. \v 12 Bɛŋ dûunyi kiŋge kì joŋe antɛnɛɛ a bamii ba le gɛ Bajuu gɛ wu lɛ nɛ bo kooyi mwɛɛ ye yene le lɛ bɛŋ le bamii ba befe, bo yɛ̂ne kiŋge kena kì joŋe le, ge doo nyume juu chi Nyo to, bo tûme maŋkuŋ mɛ. \p \v 13 Bɛŋ nyâ bikwɛɛ biɛna muh le wuchii wù ba le ba gɛɛ lɛ wu sâge bamii njɛ Tada. Bɛŋ nyâ bikwɛɛ biɛna mo nyume Nfoŋ wu Lum wù le Nfoŋ wù baaŋ, \v 14 kɛnɛ bamii ba wu le wu gɛɛ lɛ bo sâge bimbe bi woŋ, bo lêese bamii ba gee mwɛɛ mù mbefe yi ŋgɛ le, ba bɛ̂ɛŋse ba gee mwɛɛ mù kooji. \v 15 Nyo goone lɛ bɛŋ gêe mwɛɛ mù kooji, bɛŋ mo bɛŋ bâŋe de yi biyuŋ bi bamii baa bò jɛme mwɛɛ bo kee gɛ. \v 16 Bɛŋ chêe njɛ bamii ba fiɛɛ kaane gɛ bo gɛ, geenɛ keefɛ bɛŋ mo bɛŋ jôde fifiɛɛ bɛŋ tɛyi fɛ jii bɛŋ gee bimbefɛ gɛ. Bɛŋ chêe nyume njɛ nfa yi Nyo. \v 17 Bɛŋ ŋgvûune bamii bachii, bɛŋ ŋkôŋe booŋ ba bwee bena ba mbɛmɛ bachii, bɛŋ fâne Nyo, bɛŋ ŋgvûune Nfoŋ wù baaŋ wu Lum. \s1 Bamii ba Nyo jôde njiŋɛ yi ŋgɛ wu Kletu le \p \v 18 Bamii ba lɛne bamu le, bɛŋ nyâ bikwɛɛ biɛna bamii ba bɛŋ lɛne bo le, bɛŋ ŋgvûune bo chuule. Keefɛ bɛŋ nyâ bikwɛɛ biɛna gɛh nyu ba le nyiɛgee, bo jiiŋe fɛ bɛŋ le gɛ. Bɛŋ nyâ tɛ ba ŋase le. \v 19 Njɛme nɛ nje Nyo to wu yuge njoŋ bɛ muh wù ba nyiɛge bɛ wu wu yuge nsaasɛ njɛ wu le wu jiaa fiɛɛ sɛŋ, geenɛ wu kaane shɛ́ŋ nje wu le wu gɛɛ bvufee yi Nyo le. \v 20 Nɛ ba suŋe bɛŋ bɛŋ baaŋ jiaa gɛ fiɛɛ gɛ, bɛŋ kaane shɛ́ŋ, tu maajɛ wuyu le la? Geenɛ, bɛŋ nɛ yɛne ŋgɛ nyume yi fiɛɛ fì joŋe fì bɛŋ ge le, bɛŋ kaane shɛ́ŋ, tu Nyo le wu yuge njoŋ bɛ bɛŋ. \v 21 Le kijusɛ kena ki bɛŋ yɛ̂ne ŋgɛ nɛ, nje Kletu tɛ gɛ̀ yɛŋ ŋgɛ nje bɛŋ, wu dunyɛ njiŋɛ bɛŋ le lɛ bɛŋ jô kikaa ke. \v 22 Wu gɛ̀ baaŋ a yu gɛ wu ge kimbefɛ gɛ, gɛ jɛ́ yifiɛɛ gɛ̀ yu wa yi bu jwe we le gɛ. \v 23 Sege ba gɛ̀ naanyi wu, gɛ wu gɛ̀ chvuse bɛ nchuŋ gɛ. Sege ba gɛ̀ nyuse bɛ wu, gɛ wu gɛ̀ kaji ki wu nyâ bo ŋgɛ gɛ, geenɛ wu nya fiɛɛ fichii nyume chiaaŋ yi Nyo wù kee ki wu sâ nsa wù kooji. \v 24 Wu kibɛɛ gɛ̀ tuu bimbefɛ biɛsa yi ye ye le yi kintaaŋ le. Wu gɛ̀ ge noo, wu lɛ besabɛŋ kwê be gâsɛ bɛ kimbefɛ, bee chêe kinche kì chaaŋ. Banfu ba wu gɛ̀ kɛme le bo ge wa bɛŋ tɛmɛ. \v 25 Bɛŋ gɛ̀ shee bɛŋ jiine njɛ shóŋ, geenɛ mɛɛse bɛŋ kaasɛ wa bɛŋ tu fɛ Muh wù le Nchiɛnɛ wu ka nyu Njiŋɛ fɛ biyo biɛna le. \c 3 \s1 No kwɛse bɛ jwɛɛŋ taŋlo bo chêe \p \v 1 Bikɛɛ ba bamii, bɛŋ tɛ bɛŋ nyâa bikwɛɛ biɛna bilɛɛŋ bena le. Nɛ bɛŋ gee noo, bo bamu nɛ le bo faŋ ki bo bɛɛŋ jɛ yi Nyo le, tu bo lé bo jâ bo bɛ̂ɛŋ muh baaŋ jɛmɛ gɛ jɛ bo le gɛ, ge kiŋge ki bikɛɛ baboo, \v 2 no bo yɛne bɛŋ chee kinche kì yuude, bɛŋ duunyi ŋgvunɛ. \v 3 Keefɛ fiɛɛ fì dûunyi bvujoŋɛ bwena nyûme mwɛɛ mu ye le njɛ ki bɛŋ sêesɛ yvu yi kikwɛɛ yi joŋe, bɛ ki bɛŋ jîide mwɛɛ mu ŋgonɛ, mo ki bɛŋ sûse ye bɛ njú yì joŋe gɛ. \v 4 Fiɛɛ fì lé fi dûunyi bvujoŋɛ bvu muh le nyûme fiɛɛ fì muh le fi fɛ fitele fie le. Gɛ bvunɛ bvujoŋɛ to bvu kwe nchoŋ gɛ, le bvu fitele fì bone fi nyume nyiɛgee. Bvunɛ le bvu bvù Nyo yɛne lɛ le bvù shaŋ fɛ wu le. \v 5 Le nɛ no bikɛse ba yuude ba fweele ba gɛ̀ gɛlɛ bvufee bvuboo yi Nyo le, bo gɛ̀ shee bo duunyi bvujoŋɛ bvuboo. Bo gɛ̀ nya tɛ bikwɛɛ biboo bilɛɛŋ baboo le. \v 6 Kwɛse njɛ Sɛla gɛ̀ yuge Ablaham le, wu tɛŋe wu lɛ tada we. Bɛŋ tɛ mɛɛse le booŋ ba Sɛla fɛ bɛŋ nɛ gee mwɛɛ mù kooji bɛŋ faane gɛ fiɛɛ gɛ. \p \v 7 Bilɛŋsɛ, bɛŋ tɛ kɛ̂ɛ je yì bɛŋ kɛme ki bɛŋ chêe bɛ bikɛɛ bena yu. Bɛŋ nyâa bo ŋgvunɛ no bo kɛme gɛ bvuŋga njɛ bɛŋ gɛ bɛ no Nyo le wu nya bɛŋ bachii bɛ kinche kì kage gɛ. Bɛŋ chêe noo, wu lɛ keefɛ fiɛɛ baŋe buunɛ chena gɛ. \s1 Ki muh yɛ̂ne ŋgɛ nje fiɛɛ fì joŋe fede fì befe \p \v 8 Yi kimɛsɛ le, nteefe bɛŋ bachii lɛ, bɛŋ kɛ̂me fitele fimimia, bɛŋ kɛ̂me kiŋkoo yii, bɛŋ kɛ̂me kiŋkoŋɛ fɛ bamii ba mbɛmɛ le, bɛŋ kɛ̂me muntele mù jiɛɛ, bɛŋ jôde ye yene fɛkuu. \v 9 Keefɛ muh ge kimbefɛ bɛ muh, wu chvûu bɛ kimbefɛ gɛ. Nɛ muh naŋ muh, keefɛ wu chvûu bɛ nchuŋ gɛ, wu nôŋ nyu kimbonɛ yi wu le. Finɛ le fiɛɛ fì Nyo tɛŋe bɛŋ nje fi, lɛ wu gê wu nôŋ kimbonɛ bɛŋ le. \v 10 Le no ba le ba saŋ lɛ, \q1 “Nɛ muh koŋe ki wu yûge njoŋ yi kinche ke le, \q1 bɛ ki wu yɛ̂ŋ aju a joŋe le, \q1 wu jîji lɛmɛ che le kune kimbefɛ, \q1 jɛ́ yifiɛɛ bûde gɛ jwe we le gɛ. \q1 \v 11 Wu kɛme ki wu bâa jiŋ a mwɛɛ mù mbefe le, \q1 wu gêe gɛh nyu mù njoŋe, wu kûŋe nyiɛgee wu bii wu le, \q1 \v 12 nje Tada to wu yɛne bamii ba chaaŋ le, wu yuge buunɛ chiboo. \q1 Geenɛ gɛ Tada to wu nyaa lo bvushi bwe bamii ba gee bimbefe le gɛ.” \p \v 13 Nɛ bɛŋ kɛme kiŋkoŋɛ kì baaŋ ki bɛŋ gêe mwɛɛ mù njoŋe noo, muh wù taŋlo wu ka wu ge fiɛɛ fì befe bɛ bɛŋ le yɛɛŋ? \v 14 Geenɛ, mo bamii nɛ nyaa ŋgɛ bɛŋ le nje bɛŋ gee mwɛɛ mù chaaŋ, tu Nyo lé wu nôŋ kimbonɛ yi ye yene le. Keefɛ bɛŋ fâane bo, kɛnɛ lɛ keefɛ muntele bûge bɛŋ gɛ. \v 15 Bɛŋ ŋgvûune gɛh nyu Kletu a muntele mwɛna le njɛ Tada wene. Bɛŋ sêese bikwɛɛ biɛna segechii, bɛŋ chîɛɛne ki bɛŋ nyâ nchvusɛ muh wù le wu bii fiɛɛ fì bɛŋ jiiŋe fwe yi fi le. Geenɛ bɛŋ doo bɛŋ chvuse, bɛŋ chvûse nyiɛgee bɛ ŋgvunɛ. \v 16 Keefɛ bɛŋ gêe fiɛɛ fì taŋlo fi sâge bɛŋ a fitele le gɛ, wu lɛ ba nɛ naanyi bɛŋ, ba jɛme jɛ́ yì befe kune kiŋge kena kì joŋe nje bɛŋ le bamii ba Kletu, bvuya kôode bo. \v 17 Bɛŋ kêe lɛ fi joŋe ki bɛŋ yɛ̂ŋ ŋgɛ nje fiɛɛ fì joŋe fi bɛŋ ge nɛ finɛ nyume fi fì Nyo koŋe lɛ fi nyume noo, fede ki bɛŋ yɛ̂ŋ ŋgɛ yi fiɛɛ fì befe fì bɛŋ ge le. \v 18 Le gɛh tɛ no Kletu gɛ̀ yɛŋ ŋgɛ wu kwe. Wu gɛ̀ kwe nje bimbefɛ bi bamii kimimia fi ka lo noo. Wu wù gɛ̀ bee muh wù chaaŋ wu gɛ̀ kwe fɛ bamii ba nyume gɛ chaaŋ le gɛ ki wu tô bɛ bo fɛ Nyo le. Ba gɛ̀ yuuyɛ wu nyaŋ yi ye kwe, geenɛ Nyo ge wu nyume yu a kiyo le. \v 19 Le a kiyo kinɛ le ki wu gɛ̀ gɛnɛ wu fejɛ jɛ yi Nyo fɛ biyo bì gɛ̀ bee yeh yi ncha le. \v 20 Biyo binɛ le bì gɛ̀ faŋ ki bi yû Nyo le kife ki Nyua le. Nyo gɛ̀ bosɛ wu kaaŋ shɛ́ŋ bɛ bi, wu chiɛɛne sege Nyua gɛ̀ kɛɛnyi ŋguh. Ŋguh wunɛ bamii gɛ̀ lee yo gɛh muh nyaaŋ maa, nyume bo ba joo gɛ̀ ge fɛ bo bonɛ. \v 21 Joo yiyu yinɛ le njɛ Nlesɛajoo wu bvuuse bɛŋ mɛɛse. Gɛ ba leese muh a joo lɛ ba chûgɛ nyu ŋgilɛ yi ye ye le gɛ. Le ki ba gê ŋka fɛ Nyo le bɛ ŋkwajɛ wù yuude. Nlesɛajoo wunɛ wu bvuuse bɛŋ fede yi bvuŋga bvù Jiso Kletu gɛ̀ bu yu yi kwe le. \v 22 Jiso Kletu wunɛ le wu bɛɛŋ wa fɛwe, wu shii a kibo kinchiɛɛŋ ki Nyo le, wu nyume fo banchɛndaa ba Nyo bɛ biyo bì kɛme bvuŋga mo bì sage bichii nyume a wu kuu. \c 4 \s1 Kinche ki bamii ba Nyo le kifɛŋ \p \v 1 No Kletu gɛ̀ yɛŋ ŋgɛ yi nyaŋ yi ye le, bɛŋ tɛ kɛ̂me kfuu chi fifiɛɛ fitele fì wu gɛ̀ kɛme ki bɛŋ yɛ̂ŋ tɛ ŋgɛ, bɛŋ kwâji lɛ muh wù le wu yɛŋ wa ŋgɛ yi nyaŋ yi ye le, le bɛ kimbefɛ gasɛ wa. \v 2 Noo, gɛ wu baaŋ wu ka wu chêe kinche ki fɛkuu fɛnɛ wu bii mwɛɛ mù mbefe mù nyaŋ yi ye goone le gɛ. Wu lé wu chêe wu bîi nyû mwɛɛ mù Nyo goone le. \v 3 Bɛŋ kêe lɛ kife kì bɛŋ gɛ̀ shee bɛŋ gee mwɛɛ mù bamii ba kee gɛ Nyo gɛ to bo koŋe ki bo gêe le ki kojɛ. Bɛŋ gɛ̀ chee kinche ki nyiɛŋ yi kinjaŋ, bɛŋ bii ye yene yi ŋwɛŋe le, bɛŋ muu mbvuuŋ mo koode bɛŋ, bɛŋ gee baŋka bɛŋ jii mwɛɛ kiyuŋ le, bɛŋ muu bɛŋ yode fo, bɛŋ gee njɛ bvú. Bɛŋ ka gee mwɛɛ mù kuufe ye bɛŋ yuuse banyo ba achiji. \v 4 Mɛɛse jwe yune bamii ba kee gɛ Nyo gɛ no bɛŋ baaŋ gɛ bɛŋ ka taashi ŋgoo bena bo yi kinche kinɛ kì le njɛ ki nyáŋ le gɛ, bo mo bo kaasɛ ye bo tu bo naanyi bɛŋ. \v 5 Geenɛ, bo lé bo gê bo lɛ̂ɛŋ bo tânyɛ jwe a Nyo fwe wù chiɛɛne ki wu sâ bamii ba baaŋ yu bɛ ba kweeyɛ wa. \v 6 Le fiɛɛ fì gɛ̀ ge fɛ bo fejɛ tɛ saaka wù joŋe fɛ bamii ba kweeyɛ wa le. Bo gɛ̀ feeji noo wu lɛ no bo gɛ̀ sa wa bo yi nyaŋ yi ye le njɛ bamii ba wuŋ, bo lé bo chêe kinche ki a kiyo le gɛh njɛ Nyo. \s1 Muh lɛ̂ne bɛ ye nnya a je yì joŋe le \p \v 7 Kife ki fiɛɛ fichii le fi ka, too wa mbebe le. Noo, bɛŋ nyûme gɛh bɛ bvufee bwena fo, bɛŋ shêe bɛ bikwɛɛ biɛna, wu lɛ taŋlo bɛŋ bûune. \v 8 Fiɛɛ fì fede mwɛɛ munchii le gɛh lɛ muh kôŋe mwa bwee bɛ fitele fie fichii nje kiŋkoŋɛ baŋe bimbefɛ bì duude. \v 9 Nɛ mwa bwee muh la jigɛ a wu le, wu fî wu, wu bîjɛ fɛ wu le wu shuŋshi gɛ. \v 10 No bɛŋ le, Nyo le wu nya bɛŋ bɛ nnya yeye yeye, muh jôde ye nnya ki wu lɛ̂ne bɛ yi fɛ bamii bamu le. Bɛŋ lɛ̂ne bɛ nnya yiyu yì Nyo nya jé le jé le njɛ bamii ba lɛme ba joŋe. \v 11 Nɛ muh teede jɛ yi Nyo, wu têede gɛh nyu jɛ yì bude jwe wu Nyo le. Muh nɛ lɛne fɛ bamii bamu le, wu lɛ̂ne gɛh nyu bɛ bvuŋga bvù Nyo nya wu le. Bɛŋ gêe noo wu lɛ yi fiɛɛ le fichii fì bɛŋ gee, mbɛɛŋsɛ gɛ̂ɛne fɛ Nyo le fede yi Jiso Kletu le. Bvukugɛ bɛ bvuŋga bvuchii kɛme wu segechii bvu kage gɛ. Fi nyûme noo. \s1 Ki ba yɛ̂ne ŋgɛ njɛ bamii ba Kletu \p \v 12 Nsáa yaŋ yi shɛ́ŋ, keefɛ bɛŋ kɛ̂me kiŋgha yi ntoonyɛ wù bɛŋ yuge ye le wu too fɛ bɛŋ le ki wu môŋ bɛŋ gɛ. Keefɛ fi nyûme njɛ fiɛɛ fimi fì fɛŋ fi kooshi bɛ bɛŋ gɛ. \v 13 Bɛŋ lâŋe lo ye lɛ bɛŋ yɛne ŋgɛ njɛ no Kletu gɛ̀ yɛŋ, wu lɛ ge doo nyume sege wu bunɛ bɛ bvukugɛ bwe, bɛŋ ka bɛŋ laŋeye, bɛŋ yuge njoŋ. \v 14 Nɛ bamii naanyi bɛŋ nje jee chi Kletu, tu njoŋ wù baaŋ le wene. Finɛ duunyi lɛ Kiyo ki bvukugɛ kì le Kiyo ki Nyo le yi ye yene le. \v 15 Nɛ muh yɛne ŋgɛ, keefɛ wu yɛ̂ne nje wu le wu yuuyɛ muh gɛ, kɛnɛ lɛ wu le wu choŋ fiɛɛ kɛnɛ lɛ wu ge fiɛɛ fimi fì befe, kɛnɛ lɛ wu le wu leesɛ jwe fɛ mwɛɛ mu bamii bamu le gɛ. \v 16 Geenɛ, muh yɛne ŋgɛ nje ba tɛŋe wu lɛ muh wu Kletu, keefɛ wu kɛ̂me bvuya gɛ. Wu bɛ̂ɛŋse gɛh nyu Nyo lɛ wu kɛme chichiɛɛ jee. \v 17 Bɛŋ gêe noo nje kife le ki to wa kì Nyo le wu sâ bamii, wu nyu wu kɛ̂ nyu bɛ yeh ye. Nɛ wu kɛ nyu bɛ besabɛŋ noo, fi ge fi nyûme nɛɛ bɛ bamii ba le ba faŋ ki bo bɛ̂ɛŋ saaka wù joŋe wu Nyo le? \v 18 Ba le ba saŋ a Ŋwa wu Nyo le lɛ, \q1 “Nɛ fi tɛɛme fɛ bamii ba chaaŋ le ki bo bônɛ, \q1 fi ge fi nyûme nɛɛ bɛ bamii ba faŋ Nyo, ba gee bimbefɛ?” \m \v 19 Noo, bamii ba yɛne ŋgɛ no Nyo goone le bo yɛ̂ne, bo gêe mwɛɛ nyume mù kooji, bo gɛ̂ɛde bikwɛɛ biboo chiaaŋ yi Nyo wù Nfɛ bo le wù to wu lɛme gɛh yi ŋka we le. \c 5 \s1 Kune shóŋ yi Nyo \p \v 1 Mɛ mo ŋgoone ki ntêefɛ bachiji kintaashɛ ki bamii ba mbɛmɛ a bɛŋ ntɛnɛɛ. Mɛ njɛ muh a ŋgoo yi bachiji kintaashɛ le, ŋgɛ̀ yɛŋ bɛ ajii a waŋ no Kletu gɛ̀ yɛne ŋgɛ, mɛ nyume tɛ muh wù lé wu kɛ̂mɛ fɛ bvukugɛ bvù wu lé wu tô bɛ bvu le. \v 2 Nteefe lɛ, bɛŋ jîiŋe chuule fɛ shóŋ yi Nyo yì wu le wu gɛɛ chiaaŋ yene le. Keefɛ bɛŋ doo bɛŋ jiiŋe, bɛŋ jîiŋe njɛ ba kaane lo bɛŋ gɛ. Bɛŋ jîiŋe bɛ kiŋkoŋɛ no Nyo goone. Keefɛ bɛŋ jîiŋe bɛŋ kɛme kin'yɛlɛ ajii yi bige le gɛ. Bɛŋ kɛ̂me ntaŋ nyume yi lɛme le. \v 3 Keefɛ bɛŋ shîide lo yi shóŋ yi Nyo yì wu le wu gɛɛ lɛ bɛŋ bîji fo le gɛ. Bɛŋ dûunyi nyu kiŋge kì joŋe fɛ yi le yi yɛ̂ne yi bii. \v 4 Nɛ bɛŋ gee noo, Kikwɛɛ ki Banchiɛnɛ Shóŋ ge doo ki bunɛ, bɛŋ kɛmɛ kifo ki bvukugɛ kì kwee gɛ nchoŋ gɛ. \p \v 5 Ntu njɛmɛ tɛ kighaŋ le, bɛŋ nyâ bikwɛɛ biɛna bachiji kintaashɛ ki bamii ba mbɛmɛ le chuule. Muh wuchii shîishi kikwɛɛ ke a mwa bwee fwe. Bɛŋ kêe lɛ, “Nyo to wu baade jiŋ muh wù chiaase ye le, geenɛ wu to wu duunyi nyu shɛ́ŋ ye yì joŋe fɛ muh wù shiishi kikwɛɛ ke le.” \v 6 Bɛŋ mo bɛŋ shîishɛ bikwɛɛ biɛna nyûme a bvuŋga bvu Nyo kuu, kife ge doo ki kojɛ, wu bɛ̂ɛŋsɛ bɛŋ. \v 7 Bɛŋ gɛ̂ɛ mwɛɛ munchii mù fuuŋse bɛŋ chiaaŋ ye le, nje wu kɛme ntaŋ kune bɛŋ. \v 8 Bɛŋ shêe bɛ bikwɛɛ biɛna, bɛŋ jîiŋe chuule nje muh wene wu kimbanɛ wù debele jîɛnyi wu wɛɛne njɛ bvule wù fɛfe, wu goone muh ki wu ŋgêjɛ. \v 9 Bɛŋ sô bikaa bɛ wu, bɛŋ lêesɛ gɛh nyu fitele yi Nyo le fi tɛɛme, bɛŋ tâne lɛ booŋ ba bwee wene yɛne tɛ ŋgɛ noo woŋ wuchii. \v 10 Ŋgɛ wunɛ le gɛh yi kife le nɛ shige, Nyo mo wu ge bɛŋ kâasɛ bɛŋ tû no bɛŋ chi shee bɛŋ nyume, wu nyâ bɛŋ bɛ bvuŋga, wu gê bɛŋ tâ gɛŋ chuule. Nyo le wu duunyi fitele fie fì joŋe fichii bamii le. Wu le wu tɛɛŋ bɛŋ ki bɛŋ lêe bvukugɛ bwe bvù kage gɛ le, nje bɛŋ le bamii ba Kletu. \v 11 Bvuŋga bvuchii mɛ gɛh nyume bwe segechii bvu kage gɛ. Fi nyûme noo. \s1 Ban'yɛsɛ \p \v 12 Nsaŋ fɛ bɛŋ le fi kfufe nɛ fiih Sila\f + \fr 5:12 \fr*\ft Jee chinɛ le tɛ lɛ “Silfanu.”\ft*\f* mɛ wù le mwa bwe wese besabɛŋ. N'yɛde lɛ wu le muh wù taŋlo muh gɛ̂ɛ bvufee yi ye ye le. Nsaŋ ki n'yûfɛ muntele mwɛna, ŋka ŋgê bɛŋ kɛ̂ɛ lɛ fiɛɛ fichii fì nsaŋ duunyi kinchiɛɛŋ kune nfih wu Nyo. Bɛŋ lɛ̂me yi fi le bɛŋ tɛ̂ɛme chuule. \v 13 Kintaashɛ ki booŋ ba bwe wese besabɛŋ ki Babiloŋ ki Nyo le wu cha tɛ yɛɛse bɛŋ le. Maliku wù mwa yaŋ yi mbɛmɛ le yɛɛse tɛ bɛŋ le. \v 14 Bɛŋ yɛ̂sɛ bikwɛɛ biɛna le, bɛŋ kfûgɛ ye yi kiŋkoŋɛ le. Kimbonɛ nyûme fɛ bɛŋ le bachii ba le yi Kletu le.