\id ISA \ide UTF-8 \h ISAÍAS \toc1 Isaías \toc2 ISAÍAS \toc3 Is. \mt1 Isaías \c 1 \s1 Judá ehuani quitahuelcajque TOTECO \p \v 1 Ya ni nopa miyac tanextili cati na, niIsaías niicone Amoz, niquitac ipan nopa tonali quema Uzías, Jotam, Acaz huan Ezequías tanahuatiyayaj ipan tali Judá. Ipan ni tanextili TOTECO technextili taya panos teipa ica tali Judá huan altepet Jerusalén. \p \v 2 Nochi cati itztoque ipan ilhuicacti huan ipan taltipacti, xijtacaquilica cati quiijtohua TOTECO: “Eltoc quej na niquiniscalti coneme huan niquinmocuitahui ica miyac taicnelijcayot hasta motacachijque, pero ama inijuanti ayecmo quitacaquilíaj cati niquinahuatía. \v 3 Nopa burrojme huan nopa torojme cati tapoxoníaj quinixmatij inintecohua huan quintascamatilíaj por inintaicnelijcayo. Pero annoisraelita masehualhua amo antechixmatij, yon amo anmotascamatij por noteicnelijcayo. Amojuanti amo teno anquimachilíaj.” \p \v 4 Ay antajtacolchijca masehualme, temachti hualas tatzacuiltili amopani. Anquimamajtinemij miyac tajtacoli hasta annesij anhuijcoltique pampa nelía etic. Anquichihuaj cati amo cuali quej quichijque amohuejcapan tatahua. Inijuanti mohuejcatalijque ten TOTECO, huan ayecmo quitacaquilijtoque ininDios cati Tatzejtzeloltic cati itztoc inihuaya. Iniselti quitahuelcajque itapalehuil. \p \v 5 Annomasehualhua, ¿amo anquiselijtoque tatzacuiltili cati nelhuejhueyi? Huajca ¿para ten antechchihualtíaj noja ma nimechtatzacuilti talojtzitzi? ¿Anquisenhuiquilise amo antechtacaquilise para nochipa? Ten amotzonteco hasta ipan amoicxihua nochi amotacayo cocojtoc. Nochi amojuanti ayecmo anquipiyaj chicahualisti ipan amoyolo huan hasta sequij ten amojuanti ya anquinequij anmiquise. \v 6 Por amotajtacolhua nochi amotacayohua cocojtoque. Amotzonteco semajtoc huan palantoc. Amo aqui amechpajtilijtoc, yon amo aqui quipictoc campa ancocojtoque, yon amo aqui quipolojtoc aceite para quiquixtis nopa tacuajcualoli. \v 7 Amotal quitamisosolojtoque huan amoaltepehua quintamitatijtoque. Huan quema antachixtoyaj, nopa sequinoc tali ehuani quisosolojque amotal. Quiichtequij huan quicuaj nochi cati onca ipan amomilhua. Nochi mocajtoc senquisa tasosolijtoc huan tatzitzicatoc. \v 8 Huan anJerusalén ehuani\f + \fr 1:8 \fr*\ft 1:8 Zion eltoc seyoc itoca Jerusalén. “Iichpocahua Zion” camanalti ten cati ehuani ipan nopa altepet.\ft*\f*, anitztoque nopona amoselti, yon amo anhuelij anmomanahuíaj. Amechtahuelcajtoque quej quitahuelcahuaj ipilxajcaltzi se tamocuitahuijquet ipan se xocomeca mili quema tami pixquisti. Yon quentzi huelis anmomanahuise. Anitztoque quej se altepet cati quiyahualojtoque icualancaitacahua. \p \v 9 Sinta TOTECO Cati Quinyacana Iilhuicac Ejcahua Ma Tatanitij amo techmaquixtijtosquía se quesqui ten tojuanti, techtzontamiltijtosquíaj quej quichijqui ica nopa masehualme huejcajquiya ipan altepeme Sodoma huan Gomorra. \s1 TOTECO quinequi masehualme ma itztoca tapajpactique iixpa \p \v 10 Xijtacaquilica icamanal TOTECO, antayacanani ten tali Israel. Eltoc quej antayacanaj ipan altepeme Sodoma huan Gomorra pampa san se fiero amomasehualhua. Xijtacaquilica taya Toteco Dios amechnahuatía xijchihuaca. \v 11 Quej ni quiijtohua TOTECO: “Ya techyolajsic ica nochi nopa tacajcahualisti cati talojtzitzi techhualiquilíaj. Amo nijnequi tacajcahualisti ten oquich borregojme, yon amo nijnequi ininchiyajca tapiyalme cati tomahuaque. Amo nijnequi niquitas inieso nopa torojme, pilborregojtzitzi huan oquich chivojme. \v 12 ¿Para ten anquihualicaj nochi ya ni noixpa quema anhualahuij antechhueyichihuaquij? ¿Ajquiya amechtajtani xiquinnejnemiltiquij tapiyalme para ma moquejquetzaquij notamapa? \v 13 Amo ipati nopa ofrendas cati antechhualiquilíaj pampa amo anmotequipachohuaj por amotajtacolhua. Ayecmo más techhualiquilica. Ayecmo nijnequi niquitas nopa copali cati antechtencahuilíaj. Ayecmo hueli niquijyohuía nochi nopa ilhuime cati anquichihuaj quema pehua yancuic metzti o ipan nopa tonali quema anmosiyajquetzaj huan ipan nopa tonali quema anmosahuaj huan anmosentilíaj san sejco. Tahuel antechixpanoj ica nopa ilhuime cati anquichihuaj. \v 14 Ayecmo nijnequi niquitas nopa ilhuime cati anquichihuaj quema yancuic metzti huan ipan tonali cati tatzejtzeloltic. Eltoc quej se tamamali cati tahuel techsiyahuiltijtoc huan ayecmo hueli niquijyohuía. \v 15 Huajca quema anquitananase amomax para anmotatajtise, na amo nimechtachilis, yon amo nimechtacaquilis. Huan masque anmotatajtise miyac huelta, na amo nimechtacaquilis pampa amomax eltoc espoltic ica inieso masehualme cati anquinmictijque masque amo teno quichijtoyaj. \p \v 16 “Huajca ximotapajpacchihuaca. Ayecmo xijchihuaca yon se tamanti cati amo cuali noixpa na. Nochi tamanti cati amo cuali anquichihuayayaj xijcahuaca. \v 17 Ximomachtica anquichihuase cati cuali. Xitequitica para nochi ma quiselica cati xitahuac. Xiquinpalehuica nopa masehualme cati sequinoc quintaijyohuiltíaj. Xiquinmacaca cati xitahuac coneme cati icnotzitzi huan xiquinmanahuica cahual sihuame.” \p \v 18 TOTECO quiijtohua: “Xihualaca nimantzi huan ma tijsencahuaca tocuentas. Masque tahuel miyac amotajtacolhua hasta nesij chichiltic, na nijchihuas ma eli chipahuac quej nexti. Masque fiero motajtacolhua quej se yoyomit espoltic, na nimechchihuas quej iniijhuiyo borregojme cati nelpano chipahuac. \v 19 Sinta anmotemacase para anquineltocase cati nimechilhuía, anquicuase nopa cuali tamanti cati nijchihuas amomila ma temaca. \v 20 Pero sinta amojuanti amo anquinequise antechtepanitase huan anquisenhuiquilise amo anquichihuase cati nimechnahuatía, anhuetzise inimaco amocualancaitacahua huan amechhuejhuelose ica inimacheta.” Quej nopa niamoTECO niquijtohua. \s1 TOTECO quipajpacas Jerusalén \p \v 21 Amojuanti anJerusalén ehuani, aneliyayaj nelía antemachme, pero ama anmocuectoque quej se momecatijca sihuat cati quicajtoc ihuehue. Anquicajtejtoque TOTECO para anquintoquilíaj sequinoc teteyome cati amo teno ininpati. Achtohui Jerusalén eltoya se altepet campa itztoyaj masehualme cati quichihuayayaj nochi cati xitahuac, pero ama temitoc nopa altepet ica temictiani. \v 22 Achtohui altepet Jerusalén eliyaya quej nopa tepos plata cati senquisa cuali, pero ama amojuanti cati nopona anehuani, anitztoque quej itetejtzo nopa teposti. Achtohui aneliyayaj quej nopa xocomecat iayo cati senquisa cuali, pero ama anitztoque quej nopa se xocomecat iayo cati tamaneloli ica at. \v 23 Nochi amotayacancahua mosisinijtoque huan mochijtoque inihuampoyohua tachtequini. Quinpactía quiselise tomi ten fiero tacame para ma amo quichihuaca cati xitahuac. Amo quinpalehuíaj coneme cati icnotzitzi, yon amo quinpalehuíaj cahual sihuame. \v 24 Yeca TOTECO Dios Cati Quinyacana Iilhuicac Ejcahua Ma Tatanitij, huan yaya Cati Toteco Tiisraelitame Cati Más Quipiya Chicahualisti, yaya quiijtohua: “Nimomacuepas huan nimechtatzacuiltis ica nohueyi cualancayo pampa amojuanti anmochijtoque annocualancaitacahua huan yeca nimechcuepilis cati antechchihuilijtoque. \v 25 Quej se quiquixtis itetejtzo teposti ipan tit, na nimomatananas para nimechtaijyohuiltis. Huan nimechtapajpacchihuas hasta nimechquixtilis nochi amosoquiyo huan nochi cati amo cuali. \p \v 26 “Huan teipa sempa niquintalis jueces cati tetajtolsencahuase xitahuac huan niquintalis tetalnamictiani cati cuajcualme quej achtohuiya nijchihuayaya. Huan sempa quitocaxtise Jerusalén: ‘Altepet Cati Xitahuac’ huan ‘Altepet Cati Temachti.’ \v 27 Pampa na niitztoc xitahuac huan nijchihua cati cuali huan niquinmaquixtis nopa Jerusalén ehuani cati moyolcuepase ica na. \v 28 Pero nochi cati amo quinequise moyolcuepase ica na huan san quinpactía tajtacolchihuase, niquintzontamiltis pampa techtahuelcajtoque. \p \v 29 “Huan tahuel anmopinahuase quema anmoilhuise ten nopa tonali quema anquintatiliyayaj tacajcahualisti amoteteyohua huan antajtacolchihuayayaj iniixpa campa nopa ahua cuame cati anquiniyocatalijtoyaj para inijuanti. \v 30 Pampa teipa anelise quej se ahua cuahuit cati tepehui ixihuiyo huan quej se xochi mili cati amo quiatequíaj. \v 31 Huan nopa tacame cati más tejtetique campa amojuanti tamiixpolihuise quej nopa tasoli cati quitatíaj. Inintajtacol quiyoliltis nopa tit cati quintatis huan amo aqui huelis quisehuis.” \c 2 \s1 Teipa oncas se tanahuatijcayot ten tasehuilisti \r (Miq. 4:13) \p \v 1 Ya ni seyoc tanextili cati na, niIsaías niicone Amoz, niquitac. Ipan ni tanextili TOTECO technextili taya panos teipa ica tali Judá huan altepet Jerusalén. \v 2 Ipan tayacapan tonali, itanahuatilis \f + \fr 2:2 \fr*\ft 2:2 Nica huan miyac huelta campa quiijtohua “tepet o tepeme” camanalti ten itanahuatilis o itanahuatijcayo se tanahuatijquet, yeca tijpatatoque ica “itanahuatilis”.\ft*\f* TOTECO huan itiopa motalise ipan nopa tepet cati más huejcapa ipan Jerusalén huan quipiyas tequiticayot ica nochi sequinoc tanahuatilme ipan nochi taltipacti. Huan masehualme ten miyac talme ipan taltipacti quisenhuiquilise ajsise nopona para quihueyichihuase TOTECO. \p \v 3 Masehualme hualase huan quiijtose: “Xihualaca ma titejcoca ipan itepe TOTECO. Tiyase ipan itiopa nopa Dios cati elqui iTeco Jacob \f + \fr 2:3 \fr*\ft 2:3 O Israel.\ft*\f* ten huejcajquiya. Nopona TOTECO techmachtis cati quinequi ma tijchihuaca huan tijneltocase huan tinejnemise ipan iojhui.” \p Pampa ipan nopa tonali, quisas itamachtil huan icamanal TOTECO ten altepet Jerusalén \f + \fr 2:3 \fr*\ft 2:3 O Sion.\ft*\f* huan ajsis ipan nochi talme ipan taltipacti. \v 4 Huan TOTECO quitajtolsencahuas tatajco nochi talme huan quisencahuas nochi cualanti cati quipiya se tali ica seyoc tali. Huan masehualme ten nochi taltipacti quitejtejtzonase inimacheta para quichihuase azadones. Huan inincuatamin quitejtejtzonase para quichihuase huíngaros. Ayecmo oncas tatehuilisti huan soldados ayecmo monequis momachtise para tatehuise. \v 5 Xihualaca nochi anisraelitame \f + \fr 2:5 \fr*\ft 2:5 O aniixhuihua Jacob.\ft*\f* huan ma tinejnemica ipan nopa taahuili cati TOTECO temaca. \s1 TOTECO quintatzacuiltis cati mohueyimatij \p \v 6 TOTECO, techtahuelcajtoc timoisraelita masehualhua cati tiiixhuihua Jacob. Total temitoc ica tamanti cati quichihuaj masehualme cati ehuani campa hualquisa tonati. Ama israelitame tenahualhuíaj huan tetonalitaj quej quichihuaj nopa filisteos. Huan quichihuaj camanal sencahuali ica masehualme ten sequinoc talme. \p \v 7 Nojquiya total tiisraelitame temitoc ica miyac tomi ten plata huan oro huan tamanti cati pajpatiyo. Quinpiya tahuel miyac cahuayojme huan carrojme para quintequihuise ipan tatehuilisti. \v 8 Huan ni tali temitoc ica teteyome. Ni masehualme motancuaquetzaj huan quinhueyichihuaj tamanti cati inijuanti quinmachijchijtoque. \v 9 Nochi masehualme moechcapanojtoque huan mopinahualtijtoque huan quinhueyichijtoque teteyome, huajca amo xiquintapojpolhui, TOTECO. \p \v 10 Huajca anisraelitame, xicholoca hasta campa onca tepexit huan ximotatica ten TOTECO cati tahuel temajmatis quema hualas ica nochi itatanex huan ihueyitilis. \v 11 Pampa TOTECO quinechcapantalis nochi masehualme cati mohueyimatij huan nochi amojuanti amechpinahualtis. Ipan nopa tonali, san TOTECO anquihueyitalise. \v 12 Pampa ipan nopa tonali, TOTECO Dios Cati Quinyacana Iilhuicac Ejcahua Ma Tatanitij hualas para quintatzacuiltis nochi cati mohueyimatij huan cati motepanitaj huan cati mohueyichihuaj. Huan TOTECO quinechcapantalis hasta talchi. \v 13 Quintzontequis nochi nopa huejcapantique tiocuame ten tali Líbano huan nopa ahua cuame cati tejtetique ten tali Basán. \v 14 Quinechcapantalis nochi tepeme huejcapantique huan nochi tachiquilme. \v 15 Quinechcapantalis nochi calme cati huejcapantique para ipan tamocuitahuise huan quisosolos nochi tepamit cati tahuel tilahuac. \v 16 Quena, quinsosolos nopa huejhueyi barcos ten altepet Tarsis cati quihualicaj tamanti para tanamacase. Huan quinsosolos nopa barcos cati tahuel yejyectzitzi cati eltoque atenti. \v 17 Inihueyitilis nochi masehualme, tamis. Huan nochi cati mohueyimatiyayaj huetzise hasta talchi. Huan san yaya TOTECO quihueyitalise israelitame ipan nopa tonali. \v 18 Huan nochi teteyome huan taixcopincayome quintamiixpolihuiltis. \p \v 19 TOTECO motananas ten isiya para quiojolinis ni taltipacti huan quintatzacuiltis nochi cati itztoque ipani. Huan nochi icualancaitacahua cholose ica majmajti para motatitij tetzala huan ipan ostot, pampa tahuel quiimacasise TOTECO ica ihueyitilis huan itatanex. \v 20 Huan ipan nopa tonali, nochi masehualme quintepehuase ininteteyohua ten oro huan plata cati inijuanti quinmachijchijque para quinhueyichihuase. Quinmajcahuase campa itztoque quimichime huan tzotzome. \v 21 Huan quema hualas para quiojolinis ni taltipacti, masehualme motalose hasta campa onca tepexit para motatise ipan ostot huan tetzala iixpa TOTECO pampa tahuel quinmajmatis quema yaya hualas ica nochi itatanex huan ihueyitilis. \v 22 Huajca ayecmo ximotemachica ipan se masehuali pampa yaya amo teno ipati. Inemilis talochpolihuis quej se ijyoyot. \c 3 \s1 TOTECO quintatzacuiltis Jerusalén huan Judá ehuani \p \v 1 Xijcaquica, TOTECO Dios Cati Quinyacana Iilhuicac Ejcahua Ma Tatanitij quiijcuenis ten altepet Jerusalén huan tali Judá, nochi tapalehuili huan nochi tamanti cati ica mopanoltíaj; quinquixtilis inintacualis huan nochi at. \p \v 2 Quintzontamiltis nochi soldados hasta cati más mosemaca ipan tatehuilisti. Quinquixtilis nochi jueces, tajtolpanextiani, tetonalitani huan huehue tacame. \v 3 Quintzontamiltis nopa tayacanani ten soldados, tapijpiyani, tetalnamictiani huan cati quimatij quisencahuaj ten hueli tequit huan quinmictis nochi tenahualhuiani. \v 4 Huan quintalis telpocame para ma tayacanaca ipan tali Israel huan coneme para ma tanahuatica. \v 5 Huan elis más fiero que achtohuiya quema amo aqui tanahuatiyaya. Pampa tacame motehuise inihuaya sequinoc tacame cati itztoque inincalnechca. Telpocame motananase huan quintehuise huehuentzitzi. Huan nochi masehualme cati ayecmo aqui quinequiyaya inihuaya mohuicas, san quinhuetzquilise nopa masehualme cati quinamiquiyayaj quintepanitase. \p \v 6 Huan ipan nopa tonali masehualme ipan san se familia quitapejpenise se ten ininteixmatcahua huan quiilhuise: “Ta tijpiya se tamanti para timoquentis, huajca xieli titotanahuatijca huan xijsencahua nochi ni tamanti cati tami sosolijtoque.” \p \v 7 Pero nopa masehuali quinanquilis huan quiilhuis: “¡Amo! Amo hueli nimechpalehuis pampa ipan nochaj amo nijpiya más tacualisti, yon amo nijpiya más yoyomit, huajca amo techtalica quej niamotanahuatijca.” \p \v 8 Quena, altepet Jerusalén huan tali Judá mocahuas tamitasosolijtoc pampa nochi nopa israelitame ica inincamac san quiijtohuaj tamanti cati amo cuali ten TOTECO. Huan san quichihuaj tamanti cati TOTECO amo quinequi quiitas. San quinequij quicualancamacase TOTECO cati más quipiya itequiticayo. \v 9 Hasta inixayac quintelhuía huan quipanextía para quihuicaj tajtacoli. Tajtacolchihuaj miyacapa huan motepanitaj ica cati quichihuaj quej altepet Sodoma ehuani quichihuayayaj. ¡Amo pinahuaj yon se pilquentzi! Nelía teicneltique pampa hualas se hueyi tatzacuiltili ininpani cati inijuanti iniselti motemohuilijtoque. \p \v 10 Pero nochi elis cuali para se masehuali cati xitahuac. Xiquilhuica: “Por nochi motequi cati cuali, tijselis se yejyectzi taxtahuili.” \v 11 Pero nopa masehuali cati fiero inemilis xiquilhuica: “Titeicnelti pampa amo teno quisa cuali para ta. TOTECO mitztatzacuiltis chicahuac. Motaxtahuil elis quej cati quinamiqui tijselis ica nochi cati fiero cati tijchijtoc.” \p \v 12 Teicneltique nomasehualhua pampa cati quintaijyohuiltíaj itztoque quej coneme cati huihuitique. Huan sihuame mochijtoque inintanahuatijcahua. Nelía teicneltique nomasehualhua pampa inintayacancahua quincajcayahuaj, quinyacanaj ipan se ojti cati nesi yejyectzi, pero amo cuali. \p \v 13 TOTECO ya ijcatoc para quintatelhuis imasehualhua. Ya mocualtalijtoc para quintajtolsencahuas. \v 14 TOTECO achtohui quintatzacuiltis nopa huehue tacame huan tayacanani. Quintatelhuis miyacapa huan quinilhuis: “Amojuanti anquisosolojtoque noisraelita masehualhua cati eliyayaj quej noxocomecamil. Huan eltoc quej anquitamicuajtoque cati eliyaya noaxca. Anmoaxcatijtoque nopa trigo cati eliyaya iniaxca teicneltzitzi. Temitoc amochajchaj ica miyac tamanti cati anquinichtequilijtoque. \p \v 15 “¿Ajquiya amechmacac caquihuili para anquintaijyohuiltise nomasehualhua quej anquinchihuaj?” Quej nopa niquijtohua niDIOS Cati Niquinyacana Noilhuicac Ejcahua Ma Tatanitij. \s1 Inintatzacuiltil sihuame ipan altepet Jerusalén \p \v 16 Nojquiya TOTECO quiijtohua: “Niquintatzacuiltis nopa sihuame ten altepet Jerusalén pampa tahuel mohueyimatij huan nejnemij ajcotachixtiyahuij ipan nochi lados. Iniixteyolhua quichijtoque nelyejyectzitzi para quinyoltilanase tacame. Huan quema nejnemij quichihuaj quej mijtotijtiyahuij pampa quinequij para ma caquisti cati ica moyectalijtoque iniicxiquechta. \v 17 Huajca na niquinmacas nopa sihuame ten Jerusalén se sahua cocolisti ipan inintzonteco. Huan quinchihuas ma mocahuaca tzonpepestique para ma pinahuaca iniixpa nochi masehualme.” \p \v 18 Ipan nopa tonali TOTECO quinquixtilis nochi iniyejyejca cati tzilintinemi quema nejnemij. Quinquixtilis nochi ipan iniicxiquechta, huan cati ica quitacanaltíaj inintzoncal huan nopa tepos tajco metzti cati ica moyejyectalíaj. \v 19 Quinquixtilis nochi quechcosti, maquechcosti huan nopa yoyomit para ica quitzacuaj inixayac. \v 20 Huajca tamis nochi tzontzajcayot, tzinquechilpicayot, taajhuiyacayot, pijpiloli huan piltepos mecatzitzi cati motalilíaj ipan iniicxiquechta. \v 21 Nojquiya nopa anillos para inimacpil huan iniyacatzol. \v 22 Nojquiya tamis nochi yejyectzitzi yoyomit cati moquentíaj quema ilhuichihuaj huan nopa yoyomit cati moquentíaj quema itztoque ipan inincalijtic. Nojquiya tamis iniyoyo cati san ica mopiquij huan nopa piltzonecahuiltzitzi huan nopa pilcuetax bolsajtzitzi cati ipan quihuicaj inintomi o tamantzitzi cati ica moyejyectalíaj. \v 23 Nojquiya tamis nopa tescat cati ipan motachilíaj, huan inintatzintayoyo cati tachijchihuali ica lino cati nelía canactzi, huan nopa yejyectzi yoyomit cati ica motzontzacuaj huan nopa taquemit para ica mopiquise. \v 24 Ama ayecmo mijyotise quej se taajhuiyacayot cati neltzopelic. Ama quipiyase tapotexcayot. Huan quej inintzinquechilpica quitequihuise se ten hueli lazo. Inintzonteco cati quiyectaliyaya ica inintzoncal ama pepestic. Moquentise yoyomit cati fiero huan ayecmo aqui yejyectzitzi. Nochi iniyejyejca tamis huan itztose ipan se hueyi pinahualisti. \v 25 Nopa tacame cati nopona ehuani cati más motemacayayaj miquise ica macheta ipan tatehuilisti. \v 26 Huan nochi cati ehuani ipan nopa altepet quinchoquilise huan nopa altepet mocahuas iseltitzi. Elis quej se sihuat cati xolot mosehuijtoc talchi huan choca iseltitzi. \c 4 \p \v 1 Ipan nopa tonali san mocahuase se quesqui tacame cati noja yoltoque, huan yeca chicome sihuame motehuise por se tacat huan quiilhuise: “Tijnequij timonamictise mohuaya. Tojuanti tijtemose totacualis huan timocohuise toyoyo. San techcahuili timonamictise mohuaya para amo techpinajtise sequinoc pampa amo tijpiyaj tohuehue.” \s1 Tanextili ten cati cuali panos teipa \p \v 2 Ipan nopa tonali, nopa ichamanca cati TOTECO quichihuas ma onca elis hueyi huan tahuel yejyectzi. Huan nopa israelitame cati noja mocahuase tahuel paquise ica nochi nopa pixquisti huan cuatacti cati temacas nopa tali. \v 3 Huan nochi nopa masehualme cati ijcuilijtoc inintoca pampa mocajque yoltoque ipan altepet Jerusalén, quintocaxtise “tatzejtzeloltique para TOTECO”. \v 4 Huan TOTECO quintajtolsencahuas huan quintatzacuiltis nopa masehualme ten Jerusalén. Huan quinpajpacas ten nochi nopa esti cati quitoyajtoque huan nochi tamanti cati amo cuali quichijtoque. \v 5 Huan TOTECO iseltitzi quiecahuilis altepet Jerusalén ipan sesen cali huan ipan nochi lugares campa mosentilíaj masehualme. Tonaya quitalis se mixti yayahuic quej pocti para quinecahuilis huan ica tayohua quitalis se mixti quej se tit cati taahuis ipan nochi nopa altepet. Huan huejcapa iixpa nochi itatanex elis quej se lona cati quiecahuilis. \v 6 Huan ni mixti quinecahuilis nopa masehualme ten nopa tatotonilot huan quinpalehuis quema huetzis at huan quema taajacas chicahuac. \c 5 \s1 Huicalot ten ixocomecamil TOTECO \p \v 1 Na nihuicas para nohuampo cati más niquicnelía se huicat ten ixocomecamil. \q1 Nohuampo quipiya se xocomeca mili ipan se taixtejcolis, \q1 campa cuali taeli. \q1 \v 2 Achtohui tapoxoni huan quinijcueni nochi teme. \q1 Quintapejpeni sequij xocomeca cuame cati más cuajcualtzitzi huan yejyectzitzi, \q1 huan ya nopa quintojqui. \q1 Nojquiya quichijqui se tepamit yahualtic. \q1 Teipa quichijchijqui se cali huejcapantic para nopa tamocuitahuijquet. \q1 Huan quicoyoni se lugar campa quipatzcas itajca nopa xocomeca mili. \q1 Huan ica nochi iyolo quichixqui ma temaca itajca cati cuajcuali para quitequis. \q1 Pero nopa xocomeca cuame temacaque inintajca cati tahuel xococ, \q1 huan amo tzopelic quej ya quinequiyaya. \q1 \v 3 Huajca ama anmasehualme ten altepet Jerusalén huan tali Judá, xihualaca huan xitatajtolsencahuaca ica na huan noxocomecamil para tiquitase ajquiya quipiya tajtacoli. \q1 \v 4 ¿Huelis monequiyaya nijchihuilijtosquía noxocomecamil seyoc tamanti huan amo nijchijqui? \q1 Na nijchiyayaya ma temacas itajca cati tzojtzopelic. \q1 ¿Para ten huajca techmacac itajca cati xococ? \q1 \v 5 Ama nimechilhuis taya nijchihuilis noxocomecamil: \q1 Nijsosolos nochi nopa tepamit cati quiyahualohua. \q1 Nijcahuas para nopa huacaxme huan borregojme ma quitamicuaca huan ma ipan moquejquetzaca. \q1 \v 6 Nijchihuas noxocomecamil ma eli quej huactoc tali. \q1 Amo nijtzontequilis imacuayohua cati amo taqui, yon amo nijtamehuilis. \q1 San nijcahuilis ma moscalti huitzti huan sahua mecat para ma quitzontamilti. \q1 Nijnahuatis ne mixti para ma amo quihualica at nopona. \q1 \v 7 Nopa xocomeca mili quinnextía israelitame, \q1 huan inijuanti iaxcahua TOTECO Cati Quinyacana Iilhuicac Ejcahua Ma Tatanitij. \q1 Tali Judá huan altepet Jerusalén eltoc nopa yejyectzitzi talme cati iaxca TOTECO. \q1 Huan nopa masehualme eltoc nopa xocomeca tzonti cati nelía cuajcualtzi. \q1 Quichiyayaya nopa masehualme ten nopa talme ma quichihuaca cati xitahuac huan cuali, \q1 pero quicajqui tzajtziyayaj chicahuac nopa masehualme cati quintaijyohuiltiyayaj. \q1 Huan quinitac para senquisa temictiyayaj. \s1 Temachti TOTECO quinsosolos Israelitame cati amo cuajcualme \p \v 8 Nelía teicneltique nopa masehualme cati quicohuaj miyac calme huan miyac talme hasta quinequij moaxcatise nochi para sequinoc ma ayecmo quipantica campa itztose. Temachti hualas tatzacuiltili ininpani. Quinequij itztose iniselti tatajco ten ni tali. \v 9 Pero TOTECO Cati Quinyacana Iilhuicac Ejcahua Ma Tatanitij quiijtojtoc para panos se tamanti cati tahuel temajmati ica inijuanti. Nijcajqui quema yaya quiijto: “Miyac calme cati huejhueyi huan más yejyectzitzi mocahuase sosoltique pampa miquise cati eliyaya iniaxca. \v 10 Masque quichihuase se xocomeca mili ipan eyi hectáreas tali, amo quiquixtise se lata ten iayo. Huan sinta quitocase 10 coxtali ten trigo, amo quipixcase yon se coxtali.” \p \v 11 Teicneltique nopa masehualme cati mijquehuaj cualca para yase quitemotij taili huan quisenhuiquilise moihuintise hasta tayohua. Temachti hualas tatzacuiltili ininpani. \v 12 Ipan nopa huejhueyi ilhuit cati inijuanti quichihuaj, onca miyac xocomecat iayo cati nelcococ. Onca tatzotzonali cati yejyectzi quema quitzotzonaj nopa arpas, salterios, panderos huan flautas. Pero inijuanti amo moilhuíaj ten TOTECO huan ten nochi tamanti cati yaya quichijtoc. Huan yon quentzi amo quiitaj cati yaya ama quichihua. \v 13 Yeca temachti hualase tacame huan quinhuicase nomasehualhua ipan sequinoc talme pampa inijuanti ayecmo techixmatij. Miquise ica mayanti nochi nopa huejhueyi masehualme campa nomasehualhua cati inijuanti tahuel quinhueyitepanitayayaj huan cati san masehualtzitzi miquise ica amiquisti. \p \v 14 Yeca micta quihueyilía icamac quej se hueyi tecuajquet para quintolos nochi nopa masehualme ten Jerusalén cati más tapijpixtoque. Huan inihuaya quintolos nochi itayacancahua. Nopona nojquiya yase nochi nopa masehualme cati quinpactía ilhuichihuaj huan moihuintíaj. \v 15 Ipan nopa tonali nochi masehualme cati motepanitayayaj huetzise hasta talchi. Huan teipa cati mohueyimatij, TOTECO quinechcapantalis. Huan teipa cati tahuel mohueyimatiyayaj ayecmo ajcotachixtinemise. \v 16 San quihueyitalise TOTECO Cati Quinyacana Iilhuicac Ejcahua Ma Tatanitij pampa quiitase yaya tetajtolsencahuas xitahuac. Nochi tamanti cati quichihuas TOTECO quinextis para yaya Tatzejtzeloltic huan quichihua cati senquisa cuali. \v 17 Huan ipan nopa tonali borregojme huan chivojme tacuajtinemise ipan nopa altepeme cati mocahuaj sosololtique huan campa eltoya ininchajchaj tominpiyani. \p \v 18 Teicneltique nopa masehualme cati amo quinequij quicahuase inintajtacolhua pampa temachti hualas tatzacuiltili ininpani. Quitilantiyahuij inintajtacolhua quej quihuicasquíaj se carro iniica ica lazo. \v 19 Inijuanti quiijtohuaj: “Ma moisihuilti Dios, ma quichihua nimantzi cati quiijtojtoc quichihuas para tiquitase. Ma monechcahui huan ma techtatzacuilti nimantzi toDios cati Tatzejtzeloltic cati itztoc tohuaya tiisraelitame. Quej nopa nelía tiquixmatise.” \p \v 20 Teicneltique nopa masehualme cati quiilhuíaj cuali cati amo cuali, huan cati amo cuali quiilhuíaj cuali. Tzintayohuilot quiilhuíaj taahuili, huan taahuili quiilhuíaj tzintayohuilot. Cati tzopelic quiilhuíaj chichic, huan cati chichic quiilhuíaj tzopelic. Temachti hualas tatzacuiltili ininpani. \p \v 21 Teicneltique nopa masehualme cati moilhuíaj neltalnamiquij huan moilhuíaj quimachilíaj nochi tamanti. Temachti hualas tatzacuiltili ininpani. \v 22 Teicneltique nopa masehualme cati tahuel yajatij taise miyac huan quiijtohuaj amo aqui hueli quintanis. Quiijtohuaj quipiyaj miyac chicahualisti para quimanelose huan quiise ten hueli taili. Temachti hualas tatzacuiltili ininpani. \v 23 Por se taxtahuili inijuanti quitocaxtíaj xitahuac nopa cati fiero quichihua se tacat cati amo cuali para ma amo quiseli tatzacuiltili. Huan inijuanti quicahuaj majcajtoc cati taixpanotoc huan quitatzacuiltíaj cati amo teno quichijtoc. \v 24 Pero inijuanti tamiixpolihuise quej tasoli huan sacat cati tamitata ica tit. Itztose quej se tzonti cati palani inelhuayohua, huan ixochiyohua mosemanase quej taltepocti. Quej nopa panos pampa inijuanti quitahuelcajtoque itanahuatilhua TOTECO, Yaya Cati Quinyacana Iilhuicac Ejcahua Ma Tatanitij. Amo quitacaquilijque icamanal nopa Dios cati Tatzejtzeloltic cati Toteco tiisraelitame. \v 25 Yeca TOTECO tahuel cualani ica imasehualhua huan ya quitanantoc imax para quintatzacuiltis. Nochi tachiquilme huihuipicase huan inintacayohua nopa mijcatzitzi mocahuase tepejtoque ipan calles quej tasoli. Pero ica nochi ya nopa, noja amo tamis icualancayo huan yeca quejipa quixitajtos imax para más quintatzacuiltis. \p \v 26 Huan TOTECO quitananas se bandera para ma quiitaca nopa masehualme ten nopa talme cati mopantíaj huejca para quinmatiltis ma hualaca. Huan ica se tapitzali quinnotzas cati itztoque campa hueli hasta campa ontami taltipacti. Huan inijuanti moisihuiltise para hualase ipan altepet Jerusalén. \v 27 Amo aqui ten inijuanti siyahuis, yon motepotanis, yon cochmiquis, yon cochhuetzise. Quihuicase inintzinquechilpica cuali ilpitoc huan motalilise tecacti cati amo nimantzi cotoni. \v 28 Quihualicase cuataminti cati tahuel tatequi iyecapa huan inincuahuitol cati cuali quitetzilojtoque. Huan nopa cahuayojme iniisti eltose tetique hasta quiyoliltise timoyot quema motalojtihualase. Huan quema motalojtihualase inincarrojhua, iniruedas caquistis quej se ajcomalacat. \v 29 Nopa masehualme tahuejchihuase quej nanalca se tecuajquet. Huan quej se tecuajquet huitoni ipan cati quiitzquía huan quihuica huejca para quicuas, inijuanti quinitzquise nomasehualhua huan quinhuicase ipan seyoc tali campa amo aqui huelis quinmanahuis. \v 30 Huan ipan nopa tonali nopa masehualme cati hualase tahuejchijtihualase campa nomasehualhua quej mocojcoxonijtihuala nopa hueyi at quema mosisinía. Huan ni tali temis ica se mixti cati tahuel yayahuic huan nopa israelitame quipiyase miyac tequipacholi. Huan nopa mixti quitamitzacuas nopa taahuilme ten ilhuicac. \c 6 \s1 TOTECO quinotza Isaías ma eli se tajtolpanextijquet \p \v 1 Ipan nopa xihuit quema mijqui Tanahuatijquet Uzías, na niquitac TOTECO mosehuijtoya ipan isiya yejyectzi nelhuejcapa nepa ilhuicac huan quipixtoya tahuel huehueyac iyoyo quej moquentía se tanahuatijquet huan iteno iyoyo huehueyac quitemitijtoya nopa tiopamit. \v 2 Huan itzompac itztoyaj iilhuicac ejcahua TOTECO cati inintoca serafines huan sese ten inijuanti quipiyayaya chicuase ieltapal. Ica ome inieltapal quitzacuayayaj inixayac, ica nopa seyoc ome quitzacuayayaj iniicxi huan ica seyoc ome pataniyayaj. \v 3 Huan nochi inijuanti san sejco huicayayaj ni huicat: \q1 “Tatzejtzeloltic, Tatzejtzeloltic, Tatzejtzeloltic, \q1 TOTECO Cati Quinyacana Iilhuicac Ejcahua Ma Tatanitij. \q1 Nochi taltipacti temitoc ica ihueyitilis.” \p \v 4 Inintoscac cati huicayayaj elqui nelchicahuac hasta quichijqui ma mojmolini nopa tiopamit hasta itzinpehualtil. Huan nopa tiopamit temic ica pocti. \p \v 5 Huajca na niquijto: “Nelía niteicneltzi pampa na se nitajtacolchijca tacat. Amo tapajpactic nopa camanali cati niquijtohua huan niitztoc tatajco ten masehualme cati nojquiya fiero camanaltij. Temachti hualas tatzacuiltili ipan na pampa ama niquitztoc nopa Tanahuatijquet, yaya TOTECO Cati Quinyacana Iilhuicac Ejcahua Ma Tatanitij.” \p \v 6 Huajca se ten nopa serafines patanqui huan yajqui campa nopa taixpamit. Huan ica se teposti quiquixti se ticoli xahuantoc huan teipa hualajqui campa na. \v 7 Huan ica nopa ticoli xahuantoc quitoxonqui notenxipal huan techilhui: “Xiquita, ni ticoli quitoxontoc motenxipal huan ayecmo tijhuica tajtacoli. Huan TOTECO mitztapojpolhuijtoc nochi motajtacolhua.” \p \v 8 Teipa nijcajqui itoscac TOTECO cati quiijtohuayaya: “¿Ajquiya nijtitanis quej se tayolmelajquet campa nomasehualhua? ¿Ajquiya yas por tojuanti?” \p Huan na niquijto: “Na niyas. Na techtitani.” \p \v 9 Huajca yaya techilhui: “¡Cualtitoc! Xiya ta huan quej ni xiquinilhuiti nomasehualhua: ‘Anquicaquise nocamanal, pero amo anquinequise anquimachilise. Anquiitase quema nijchihuas tanextili, pero amo anquinequise anquimachilise taya quiijtosnequi.’ \v 10 Huajca xiquinchihua ni masehualme yoltetique. Xijtzacua ininacas huan iniixteyol para ma amo tachiyaca, yon ma amo tacaquica, yon ma amo quimachilica, yon ma amo mocuepaca ica na para ma niquinchicahua.” \p \v 11 Huajca na niquijto: “TOTECO Dios, ¿hasta quesqui tonali quej nopa nijchihuas?” \p Huan yaya techilhui: “Tijchihuas hasta quitamisosolose inialtepehua huan ayecmo mocahuas yon se masehuali nopona. Tijchihuas hasta tatzitzicas ipan nochi calme huan nochi nopa tali mocahuas tasosololi. \v 12 Tijchihuas hasta nimoTECO niquintamititanis nochi nomasehualhua ipan sequinoc talme huan tali Israel mocahuas senquisa quej huactoc tali. \v 13 Huan sinta ipan 100 tacame, noja mocahuase yoltoque se 10 ipan nopa tali; nopa masehualme sempa hualase quintzontamiltiquij. Israelitame elis quej icuatzonyo se ahua cuahuit cati quitzontectoque, pero elis se cuatzomit ica ixinacho cati tatzejtzeloltic huan sempa chamanis.” \c 7 \s1 Icamanal TOTECO para Acaz \p \v 1 Quema quihuicayaya tequit ipan tali Judá nopa Tanahuatijquet Acaz cati elqui icone Jotam huan iixhui Uzías, hualajque tanahuatiani para quitehuise. Hualajque Tanahuatijquet Rezín ten tali Siria huan Tanahuatijquet Peka, icone Remalías ten tali Israel huan pejque quitehuíaj altepet Jerusalén, pero amo huelque quitanque. \v 2 Huan nopa camanali ajsico hasta campa ichaj nopa tanahuatijquet cati iixhui David huan quinilhuicoj: “Nopa Siria ehuani mosejcotilijtoque inihuaya nopa tali Israel \f + \fr 7:2 \fr*\ft 7:2 Tali Israel, cati mopantiyaya ica norte, nojquiya quitocaxtiyayaj Efraín.\ft*\f* ehuani para techtehuise.” Quej nopa quinilhuicoj. Huan quema nopa tanahuatijquet huan nopa masehualme quicajque ya nopa, pejque huihuipicaj ica majmajti quej mojmoliníaj nopa cuame quema taajaca. \v 3 Huajca TOTECO techilhui na niIsaías: “Xiya ihuaya mocone Sear Jasub para xijnamiquiti Tanahuatijquet Acaz. Yaya tijpantiti campa ontami nopa aojti cati quisa ten huejcapa campa meya nopa at. Itztos nechca nopa ojti cati yahui hasta imila nopa Tachicuenijquet. \v 4 Huan quej ni xiquilhui Tanahuatijquet Acaz: ‘Amo ximocueso, yon amo xiquimacasi icualancayo Rezín huan nopa Siria ehuani, yon amo xiquimacasi Peka, icone Remalías pampa amo tatanise. Inijuanti itztoque quej ticuame cati san popocatoque. \v 5 Quena, ni tanahuatiani ten tali Siria huan Israel quisencajtoque san sejco para mitztehuise. \v 6 Quiijtohuaj para moaxcatise tali Judá huan amechtemajmatise nochi cati anitztoque nopona. Teipa moilhuíaj tatehuijtiyase hasta ajsitij ipan altepet Jerusalén huan nopona quitalise icone Tabeel quej inintanahuatijca. \p \v 7 “ ‘Pero na niamoTECO niquijtohua para amo quema panos. Amo hueli quichihuase cati inijuanti moilhuijtoque quichihuase, yon amo tatanise. \v 8 Pampa Tanahuatijquet Rezín san tanahuatía ipan altepet Damasco huan nopa tali Siria. Amo quema quinnahuatis sequinoc talme. Huan nopa tali Israel \f + \fr 7:8 \fr*\ft 7:8 Quemantica quitocaxtía tali Israel, Efraín.\ft*\f* san huejcahuas 65 xihuit. Teipa quitamisosolose huan ayecmo elis se tali ica se itanahuatijca. \v 9 Altepet Samaria san quinahuatía tali Israel, huan Peka, icone Remalías, san quinahuatía altepet Samaria. Techneltoquilica cati nimechilhuía para amo tatanise sinta anquinequij ma nimechmanahui. Monequi anquineltocase cati niquijtohua.’ ” \s1 Nopa tanextili para tacatis Emanuel \p \v 10 Nojquiya TOTECO quititanqui ni seyoc camanali para Isaías ma quiilhui Tanahuatijquet Acaz huan Isaías quiilhui: \v 11 “Acaz, TOTECO moDios quiijtohua para xijtajtani ma mitzchihuili se tanextili para tijmatis temachti panos quej mitzilhuijtoc. Xijtajtani ten hueli tanextili cati tijnequi ma panos tatzinta ipan ni taltipacti o hasta huejcapa ipan ilhuicacti.” \p \v 12 Pero Acaz quinanquili: “¡Amo! Amo teno nitajtanis huan amo nijyejyecos TOTECO.” \p \v 13 Huajca Isaías quiijto: “Xijtacaquili ta cati tiiixhui David. Tahuel techyolaxitía. Pero amo san na cati techyolaxitía, nojquiya tijyolaxitía TOTECO Dios. \v 14 Yeca ama TOTECO iseltitzi amechmacas se tanextili. Quena, se ichpocat cati amo quiixmajtoc se tacat, conecuis huan quitacatiltis se oquichpil huan quitocaxtis Emanuel. (Emanuel quinequi quiijtos: TOTECO Itztoc Tohuaya.) \v 15 Yaya quicuas lechi ololtic huan sayol necti huan moscaltis ipan tonali ten taohuijcayot hasta quimatis quihuejcamajcahuas cati amo cuali huan quichihuas cati cuali. \v 16 Huan quema nopa conet noja ayemo quimati quenicatza quihuejcamajcahuas cati amo cuali huan quitapejpenis cati cuali, nopa ome tanahuatiani cati tahuel tiquinimacasi, ya mictose. \p \v 17 “TOTECO quihualicas tonali ten taohuijcayot ipan ta, ipan momasehualhua huan ipan mofamilia. Amo oncatoc tonali quej nopa ohui hasta quema tali Israel moiyocatali ten tali Judá. Hualas amopani nopa tanahuatijquet ten tali Asiria ica nochi isoldados.” \v 18 Ipan nopa tonali, TOTECO quichihuas para ma hualaca quej sayolime nopa soldados ten campa ontami nopa hueyat ipan tali Egipto. Huan quinnotzas ma hualaca nopa soldados ten tali Asiria cati mosisiníaj quej cuajnecme. \v 19 Huan nopa soldados senyajtoc hualase hasta quitemitise nochi tamayamit ipan huactoc tali, huan nochi ostot ipan tet, huan ipan cuatitamit campa onca huitzti huan ipan nopa tali cati tahuel taeliltía. \v 20 Ipan nopa tonali TOTECO quintequihuis nopa asirios cati anquintaxtahuijtoque para amechmanahuise para amechtatzacuiltise. Inijuanti elise quej se cuchillo cati amechhuatanise ipan amotzonteco, ipan amoicxihua huan ipan amotentzo pampa amechquixtilise nochi cati anquipiyaj. Amechquixtilise amotal huan cati anquitoctoque huan amomasehualhua. \p \v 21 Ipan nopa tonali, sinta se tacat san mocahuas ica se huacax huan ome chivojme para quintomahuas, \v 22 temacase tahuel miyac lechi. Yeca nochi nopa masehualme cati noja mocahuase ipan nopa tali mopanoltise ica lechi cati ololtic huan sayol necti quej quichihuaj teicneltzitzi. \v 23 Huan nojquiya ipan nopa tonali, san moscaltis huitzti huan sahua mecat campa achtohuiya oncayaya tahuel miyac xocomeca tzonti cati yejyectzitzi huan ipati eliyaya tahuel miyac tomi. \p \v 24 Nochi tali Judá san quipiyas huitzti huan sahua mecat. Elis se tali campa tapehuani calaquise para tapehuase ica cuahuitoli huan cuataminti. \v 25 Huan ayecmo aqui huelis yas ipan nopa tepeme campa achtohuiya tapoxoniyayaj ica azadón pampa quiimacasise nopa huitzti huan sahua mecat cati oncas nopona. San huacaxme, borregojme huan chivojme tacuase nopona. \c 8 \s1 Icone Isaías elis nopa tanextili \p \v 1 TOTECO sempa nechcamanalhui huan techilhui: “Xijcui se hueyi huapali huan ipan xitajcuilo para titeyolmelahuas itacatilis nopa conet cati nimitzmacas. Xitajcuilo ica huejhueyi tajcuiloli. Itoca elis Maher Salal Hasbaz. (Maher Salal Hasbaz quinequi quiijtos Nimantzi Xiquintamitachtequilica Huan Xiquintzontamiltica.) Quej nopa elis itoca nopa conet pampa quej nopa, nopa tanahuatijquet cati hualas quinnahuatis isoldados ma quichihuaca.” \p \v 2 Nijnotzqui Urías, nopa totajtzi, huan Zacarías, icone Jeberequías, cati nochi quinixmatiyayaj para tacame cati itztoyaj xitahuac. Niquinnotzqui quej testigos para quiitase niquijcuilohuayaya nopa camanali ten itoca nocone huan taya itoca quinextis para teipa panos. Huan inijuanti hualajque huan quiitaque niquijcuilo nochi quema nosihua noja ayemo quinemiltiyaya nopa conet. \p \v 3 Huajca na nicochqui ihuaya nosihua cati nojquiya eliyaya se sihua tajtolpanextijquet. Huan yaya conecuic huan quitacatilti se piloquichpiltzi. Huan TOTECO techilhui: “Xijtocaxtali ‘Maher Salal Hasbaz’. \v 4 Nopa tocayot teyolmelahua para quema nopa conet noja ayemo huelis quiijtos ‘papá’ o ‘mamá’, nopa tanahuatijquet ten tali Asiria calaquis ipan tali Damasco huan Samaria huan quinichtequilis nochi iniricojyo.” \s1 Nopa tanahuatijquet ten Asiria huala \p \v 5 Teipa TOTECO sempa nechcamanalhui huan techilhui: \v 6 “Pampa nopa masehualme amo paquij ica nopa yejyectzi at cati niquinmacac ipan Siloé campa oncac tasehuilisti, huan tahuel quinequij quitajtanise tapalehuili nopa tanahuatijquet Rezín huan Peka cati icone Remalías, \v 7 huajca ama niininTeco niquintaijyohuiltis quej elisquía ica nopa at cati tahuel mosisinía ten nopa hueyat Éufrates. Elis quej quema tahuel tatemi huan nopa at quitemitía nochi aojme huan pano campa hueli. Quena, quej at cati tahuel mosisinijtihuala, hualas nopa tanahuatijquet ten tali Asiria ihuaya isoldados cati tahuel quipiyaj chicahualisti huan nochi quintzontamiltise. \v 8 Huan nopa tanahuatijquet huan isoldados hualase quej miyac at huan ajsis ipan ni masehualme ten tali Judá. Huan nica ajsis nopa at hasta ininquechta. Huan nopa soldados mosemanase campa hueli quej at cati mosemana huan quitzacuas nochi. O nopa at elis quej se hueyi cuatojti cati quipatahua ieltapal ipan nochi. Huan quitamisosolose Judá, notal na niEmanuel. \p \v 9 “Huan nopa tali Asiria ehuani quiijtose: ‘Xijtacaquilica nochi amojuanti ipan talme cati anmopantíaj huejca. Ximosentilica para antatehuise pero san tapic pampa antzontamise. Ximocualtalica para anmomanahuise, pero san tapic pampa amechtamihuejhuelose. Ximosemacaca ipan nopa tatehuilisti, pero san tapic pampa amechtamiixpolihuiltise. \v 10 Xiquinsentilica cati amechtalnamictise quenicatza monequi antatehuise, pero san tapic pampa ininconsejo tamisosolihuis. Xiquixquetzaca nopa tonali quema antechtanise, pero amo huelis anquichihuase pampa Dios itztoc tohuaya.’ ” \s1 San TOTECO ma tijhueyimatica \p \v 11 TOTECO nechcamanalhui chicahuac huan techilhui: “Amo xijtoquilica iniojhui Judá ehuani ipan yon se tamanti. \v 12 Amo ximosentilica inihuaya quema quisencahuaj quenicatza tacajcayahuase. Yon amo xiquimacasica nopa tamanti cati inijuanti quiimacasij. \v 13 San techimacasica na, niamoTECO Cati Niquinyacana Noilhuicac Ejcahua Ma Tatanitij. San na techitaca para nitatzejtzeloltic huan san noixpa na ximomajmatica. \v 14 Na nielis quej se cali campa anitztose temachti. Pero para tali Israel huan tali Judá ehuani nielis quej se tet cati ipan motepotanise o quej se hueyi tet cati ipan huetzise. Huan para nopa masehualme ten altepet Jerusalén nielis quej se laso o quej se matat cati temasiltía. \v 15 Miyac ten inijuanti motepotanise, huan huetzise huan miquise. Sequinoc momasiltise huan mocahuase ilpitoque.” \s1 Amo xiquintemoca cati quinnojnotzaj mijcatzitzi \p \v 16 Huajca amojuanti annomomachtijcahua, xijtzacuaca cuali nochi nopa camanali cati TOTECO techmacatoc huan niquijcuilojtoc, pampa elis para nopa masehualme cati itztose teipa. \p \v 17 Na nimochiyas san ipan TOTECO para techpalehuis. Masque ama moicancuectoc ica tiisraelitame \f + \fr 8:17 \fr*\ft 8:17 O tiiixhuihua Jacob.\ft*\f* san ipan ya nimotemachis. \v 18 Xiquitaca, nica niitztoc na inihuaya noconehua cati TOTECO techmacatoc. Tojuanti tiitztoque quej se tanextili pampa totoca quinextía cati TOTECO quichihuas ica imasehualhua. Tiitayolmelajcahua TOTECO cati itztoc ipan tepet Sion\f + \fr 8:18 \fr*\ft 8:18 Se tepet ipan Jerusalén campa huejcajquiya mosehuiyaya icaltanahuatil Tanahuatijquet David.\ft*\f*, Yaya TOTECO Cati Quinyacana Iilhuicac Ejcahua Ma Tatanitij. \v 19 Pero masehualme amechilhuise: “Xiyaca campa tetonalitani huan cati quincamanalhuíaj ajacame cati ichtaca camanaltij huan camaleletij.” Huan monequi quej ni xiquinilhuica: “¿Quenicatza huelis mijcatzitzi tayolmelahuase taya panos teipa ica masehualme cati yoltoque? ¿Amo quinamiqui para masehualme ma yaca ica ininTeco Dios para quitatzintoquilise ya? \p \v 20 “Xijtachilica inincamanal nopa tetonalitani sinta eltoc san se ica notanahuatil huan nocamanal niamoTECO. Sinta amo eltoc san se, huajca amo ya nocamanal. Pampa inincamanal amo quipiya taahuili yon amo melahuac.” \s1 Nopa tonali ten taohuijcayot cati huala \p \v 21 Quinhuicase ni masehualme ipan seyoc tali huan nopona quintaijyohuiltise, quinsiyahuiltise huan quinmayanaltise. Huan inijuanti cualanise huan quitananase inimax ica cualanti huan quitelchihuase inintanahuatijca huan ininDios. \v 22 Huan masque tachiyase ica huejcapa o ipan ni taltipacti, san quipantise taijyohuilisti, tequipacholi huan tzintayohuilot. Huan teipa quinmajcahuase campa tzintayohua huan nopa tzintayohuilot quintolos. \c 9 \s1 Itacatilis nopa tanahuatijquet ten tasehuilisti \p \v 1 Pero amo oncas tzintayohuilot huan taijyohuilisti para nochipa. Achtohui TOTECO Dios quiechcapantalis huan quitatzacuiltis tali Zabulón huan Neftalí, pero teipa ica miyac tonali, ni talme quipiyase tatiochihuali. Temis ica ihueyitilis TOTECO nopa tali ten hueyi at Mediterráneo ica campa oncalaqui tonati hasta nopa tali ipan seyoc lado ten nopa hueyat Jordán para campa hualquisa tonati huan hasta tali Galilea ica norte campa itztoque masehualme cati amo israelitame. \v 2 Nopa masehualme cati nemiyayaj ipan tzintayohuilot quiitase se hueyi taahuili. Quena, se taahuili quintaahuilis nochi nopa masehualme cati ya miquisnequiyayaj. \v 3 Pampa ta, TOTECO, tijchihuas para nochi ni tali Israel sempa ma eli hueyi huan para israelitame sempa quipiyase miyac paquilisti. Paquise quej paquij pixcani quema onca miyac pixquisti huan quej paquij soldados cati tatantoque quema moxelhuilíaj nopa tamanti cati quipantijtoque. \v 4 Pampa ta, TOTECO, tijtamiltis nochi tepos cadenas cati ica quinilpitoque momasehualhua. Huan tijpostequis nopa cuahuasasti cati ica quinmaquiliyayaj. Titatanis san se quej tiquintanqui nopa soldados ten tali Madián ica Gedeón huan se quesqui ihuampoyohua. \v 5 Ipan nopa tonali ten tasehuilisti, nochi tecacti cati nopa tatehuiani quitequihuiyayaj ipan tatehuilisti huan nochi yoyomit cati espoltic, quinmajcahuase ipan tit para ma tataca quej sacat tata ipan tit. \p \v 6 Pampa ya tacactoc se piloquichpiltzi para tojuanti. TOTECO techmacatoc se conet. Yaya quipiyas nochi tequiticayot para tanahuatis. Huan quitocaxtise: Tasentachiyaltijquet, Tetalnamictijquet, TOTECO Cati Más Quipiya Chicahualisti, Totata Cati Itztoc Para Nochipa, Tanahuatijquet Cati Temaca Tasehuilisti. \v 7 Itanahuatilis moscaltijtiyas hasta ajsis campa hueli. Huan campa yaya tanahuatis oncas tasehuilisti cati amo quema tamis. Yaya mosehuis ipan ihueyi siyaj ihuejcapan tata David huan tanahuatis para nochipa. Huan nochi tamanti cati mochihuas ipan itanahuatijcayo elis xitahuac huan cuali. Quej nopa elis pampa TOTECO Cati Quinyacana Iilhuicac Ejcahua Ma Tatanitij, ya motemacac para quej nopa mochihuas. \s1 Icualancayo TOTECO ica israelitame ama \p \v 8 TOTECO ya quiijtojtoc taya ininpantis israelitame huan icamanal ya ajsito campa hueli ipan ni tali. \v 9 Huan quicaquise nochi israelitame ten tali Israel\f + \fr 9:9 \fr*\ft 9:9 Efraín huan Samaria elque sequinoc itoca tali Israel ica norte quema eltoya iyoca ten tali Judá ica sur.\ft*\f*, cati tahuel mohueyimatij huan quiijtohuaj: \v 10 “Masque quitamisosolose total huan tamitepehuis nopa soqui tabiques, tojuanti sempa tijcualtalise ica tet. Masque quitamitzontequise nopa apechti ten cuahuit ten cabrahigos, tojuanti sempa tijcualtalise ica tiocuame.” \v 11 Pero san tapic quichihuase pampa TOTECO quinmacas chicahualisti icualancaitacahua Rezín huan quinyoltacanis para ma hualaca ma quitehuiquij Rezín huan nopa tali Israel ehuani. \v 12 Ica campa hualquisa tonati hualase nopa sirios huan campa oncalaqui tonati hualase nopa filisteos para quintehuise tali Israel ehuani. Pero TOTECO noja amo moyoltalis ica ya nopa. Yaya noja quixitajtos imax para quintatzacuiltis. \v 13 Pero masque TOTECO tahuel quintatzacuiltis, israelitame cati itztoque nopona noja amo moyolcuepase ten inintajtacolhua, yon amo quitemose TOTECO Cati Quinyacana Iilhuicac Ejcahua Ma Tatanitij. \v 14 Yeca TOTECO san ipan se tonal quintzontamiltis nochi nopa masehualme ipan nochi tali Israel masque tominpiyani o teicneltzitzi. \v 15 Quintzontamiltis nopa huehue tacame cati nochi quinhueyitepanitaj huan nojquiya quintzontamiltis nopa istacatica tajtolpanextiani. \v 16 Pampa nopa tayacanani tahuel quincajcayajtoque huan quincuapolojtoque masehualme cati quitemohuayayaj se para quinyacanas. \p \v 17 Yeca TOTECO amo quincahuas ma choloca nopa telpocame. Yon amo quintasojtas nopa coneme cati icnotzitzi, yon cahual sihuame pampa nochi inijuanti senquisa tajtacolchihuaj. Nochi inijuanti itztoque amo cuajcualme huan fiero ininemilis. Nochi cati quisa ten inincamac israelitame nopona eltoc fiero. Pero masque quej ni TOTECO quintatzacuiltis, noja amo moyoltalis ica inijuanti huan quejipa quixitajtos imax para más quintatzacuiltis. \v 18 Ten fiero inijuanti quichihuaj tatas quej se tit cati quitatía huitzti huan sahua mecat. Huan nopa tit cati quisas nopona lemenis quej se tit cati quitatis se hueyi cuatitamit huan se hueyi pocti tejcos nopona quej se ajcomalacat. \v 19 Ica icualancayo TOTECO Cati Quinyacana Iilhuicac Ejcahua Ma Tatanitij quichihuas ma tzintayohuili nopa tali ica nopa pocti cati quisas ten nopa hueyi tit. Nopa tit lemenis ica nopa masehualme huan yon se ten nopa fiero masehualme amo quitasojtas iicni. \v 20 Masehualme mayanase hasta sesen masehuali quiichtequilis itacualis iicni cati itztos ica inejmat o iarraves. Pero masque quichihuas ya nopa, amo ixhuis. Yeca teipa quincuase hasta ininconehua. \v 21 Huan nopa hueyi familia ten Manasés quitehuis nopa hueyi familia ten iixhuihua Efraín. Huan iixhuihua Efraín quintehuis iixhuihua Manasés. Huan iixhuihua nopa ome huejhueyi familias ica norte quintehuise iixhuihua Judá ica sur. Pero masque TOTECO quej nopa quintatzacuiltis, noja amo tamis ihueyi cualancayo. Yaya quejipa quixitajtos imax para más quintatzacuiltis. \c 10 \p \v 1 Teicneltique nopa tequichihuani cati quitalíaj tanahuatili cati amo xitahuac huan tanahuatili cati ica tetaijyohuiltise. Temachti hualas tatzacuiltili ininpani. \v 2 Amo quinequij quichihuase cati xitahuac ica masehualme cati teicneltzitzi. Quinchihuilíaj fiero nopa masehualme cati taijyohuíaj huan quintachtequilíaj cahual sihuame huan coneme cati icnotzitzi. \p \v 3 Huan ¿taya anquichihuase ipan nopa tonali quema TOTECO amechtatzacuiltis? ¿Ajquiya anquiilhuise ma amechpalehui quema nopa seyoc tali ehuani quitamisosoloquij amotal? Huan ¿canque anquicahuase nochi cati anquipiyaj para anquimanahuise? \v 4 TOTECO amo amechpalehuis. Huajca san anmoechcapanose huan amechhuicase ipan sequinoc talme. O huelis anmiquise huan amotacayohua huetzise tatajco ten nopa mijcatzitzi. Pero masque ya nopa, TOTECO noja ayemo moyoltalis ica amojuanti huan quejipa quixitajtos imax para amechtatzacuiltis. \s1 TOTECO quitequihuis nopa tanahuatijquet ten Asiria \p \v 5 Huan TOTECO quiijto: “Nopa tanahuatijquet ten tali Asiria eltoc quej nocuatopil cati nijtequihuía para niquintatzacuiltis cati tahuel nicualantoc inihuaya. Nochi nohueyi cualancayo nijtalijtoc imaco. \v 6 Nijtitani nopa tanahuatijquet huan isoldados ipan se tali cati quinpiyaj masehualme cati tahuel fiero ininemilis huan cati tahuel techcualancamacaj. Niquintitanis ma quintachtequilica, ma quintacuijcuilica huan ininpa ma moquejquetzaca quej soquit ipan calles. \v 7 Pero nopa tanahuatijquet ten tali Asiria amo quimatis, yon amo quimachilis sinta na nijtitani. Yaya moilhuis quintehuía nomasehualhua san pampa quinequi quintanis miyac talme ipan taltipacti. \v 8 Pampa yaya quiijtos: ‘Nochi notayacancahua ten nosoldados se tonali elise tanahuatiani ipan sese tali cati tijtanise. \v 9 Tijsosolose altepet Calno san se quej tijsosolojque altepet Carquemis. Huan Hamat huetzis toixpa quej huetzqui Arfad. Huan Samaria tijsosolose quej tijsosolojque Damasco. \v 10 Quena, ya tiquinixpolihuiltijque miyac tanahuatilme campa quinpiyayayaj más miyac teteyome cati huejhueyi que altepet Jerusalén huan Samaria. \v 11 Huajca quej tijsosolojque Samaria huan iteteyohua, quej nopa nojquiya tijtamisosolose altepet Jerusalén huan iteteyohua.’ ” \p \v 12 Pero teipa, quema TOTECO ya quitequihuijtos nopa tanahuatijquet ten tali Asiria para quintatzacuiltis altepet Jerusalén ehuani, nojquiya quitatzacuiltis nopa tanahuatijquet pampa yaya tahuel mohueyimati huan motepanita. \v 13 Nopa tanahuatijquet ten Asiria quiijtojtoc: “Nochi tatehuilisti nijtantoc ica nochicahualis huan notalnamiquilis pampa tahuel nitalnamiqui. Ica nochicahualis nijhueloni tepamit huan niquinsosolo altepeme huan niquintamitachtequili. \v 14 Ica nochicahualis, nijcalaquijtoc nomax campa quiajoctoyaj nochi iniricojyo nopa altepeme huan niquinichtequili nochi cati quipiyayayaj. Quej se acajya quisentilía tecsisti ipan se tepasoli, niquinsentilijtoc miyac talme para noaxcahua. Huan amo aqui huelqui quiolinía imacpil o quitapos icamac huan techtacahualtis ica cati nijchihua.” \p \v 15 Pero ¿Huelis nopa hacha moilhuis quipiya más chicahualisti que nopa masehuali cati quitequihuía nopa hacha para cuatzontequis? ¿Huelis se sierra más ipati que nopa masehuali cati cuatequi? ¿Huelis nopa cuahuasasti tehuitequis iseltitzi? O ¿huelis nopa cuatopili nejnemis iseltitzi? \p \v 16 Huajca xijtacaquili, titanahuatijquet ipan Asiria. Pampa tahuel timohueyimajtoc, TOTECO Cati Quinyacana Iilhuicac Ejcahua Ma Tatanitij quititanis se hueyi cocolisti ipan nochi mosoldados cati tahuel tejtetique. Nopa cocolisti elis quej tit cati tahuel quincocos huan tahuel tiquisas. \v 17 TOTECO cati itztoc quej inintaahuil nopa israelitame mochihuas quej se tit. Quena, yaya cati Tatzejtzeloltic huan Toteco tiisraelitame elis quej se hueyi tit cati amechtzontamiltis antali Asiria ehuani. San ipan se yohuali amechtamitatis anasirios quej huitzti huan sahua mecat nimantzi tata. \v 18 Nopa soldados ten tali Asiria itztoque quej se yejyectzi cuatitamit, pero san tapic pampa nochi tzontamise. TOTECO quitzontamiltis inintacayo huan inialma quej se cocoxquet cati quipiya se cocolisti cati temictía huan tantiya ichicahualis masque noja yoltoc. \v 19 Ten nopa miyac soldados san mocahuase se quentzi, hasta se conet huelis quinpohuas. \s1 San se quesqui masehualme tacuepilise \p \v 20 Huan ipan nopa tonali, nochi cati noja mocahuase ipan tali Israel huan ipan tali Judá ayecmo motemachise ipan nopa Asiria ehuani cati quinequiyayaj quintzontamiltise. San motemachise ipan ininTECO cati Tatzejtzeloltic huan cati itztoc inihuaya. \v 21 San se pilquentzi ten inijuanti noja itztose para tacuepilise ica Toteco Dios Cati Quipiya Chicahualisti. \v 22 Huan masque nopa israelitame momiyaquilijtoque hasta itztoque quej imiyaca nopa xali iteno hueyi at, san se pilquentzi ten inijuanti tacuepilise ipan inintal ipan nopa tonali. TOTECO Dios ya quisencajtoc quintzontamiltis imasehualhua quej quinamiqui por inintajtacolhua. \v 23 Quena, campa hueli ipan ni tali quintamiixpolihuiltis imasehualhua pampa quej nopa quiijtojtoc TOTECO Cati Quinyacana Iilhuicac Ejcahua Ma Tatanitij. \s1 TOTECO quitatzacuiltis Asiria \p \v 24 Huajca TOTECO Cati Quinyacana Iilhuicac Ejcahua Ma Tatanitij quiijtohua: “Annomasehualhua cati anitztoque ipan altepet Jerusalén, amo xiquinimacasica nopa tali Asiria ehuani quema amechtaijyohuiltíaj san se quej nopa egiptome amechchihuilijque huejcajquiya. \v 25 Pampa ayecmo huejcahuas. Tamis nocualancayo ica amojuanti huan teipa nijtitanis nocualancayo ipan inijuanti huan niquintzontamiltis. \p \v 26 “Huan niamoTECO Cati Niquinyacana Noilhuicac Ejcahua Ma Tatanitij nimotananas huan niquinhuitequis ica nocuahuasas quej nijchijqui quema Gedeón quintanqui tali Madián ehuani ipan nopa tepexit cati itoca Oreb. O nijchihuas quej nijchijqui quema nijtananqui nocuatopil para nijsejcotilis nopa hueyi at huan niquinatzonpolihuilti nopa soldados ten tali Egipto. \v 27 Huan ipan nopa tonali niamoTECO nijtamiltis nochi nopa tequipanojcayot ten nomasehualhua nopona ipan sequinoc talme. Niquinquixtilis nochi inintamamal cati etic, huan nijtamiltis nochi nopa tanahuatilme cati ohui cati ipan ilpitoque.” \s1 Pehuaj tatehuíaj Asiria ehuani \p \v 28 ¡Xiquitaca! ¡Ya hualahuij nopa soldados ten tali Asiria! Ya itztoque ipan altepet Ajat huan ama ya ajsicoj ipan Migrón. Nojquiya ya quicualtalíaj inintepos ipan Micmas. \v 29 Quiixcotonaj nopa atajti huan ni tayohua mosiyajquetzaj se quentzi ipan Geba. Ama ajsitij ipan altepet Ramá. Onca se hueyi majmajti ipan altepet Gabaa, ialtepe Saúl, huan nochi nopa masehualme cholohuaj para momanahuise. \v 30 Anmasehualme ten altepet Galim, xitzajtzica ica majmajti para nojquiya ma amechcaquica cati itztoque ipan altepet Lais. Xitzajtzica pampa monechcahuíaj miyac soldados cati tahuel quipiyaj tetili. Huan teicneltique amojuanti cati anehuani altepet Anatot, nelía fiero cati amopantis. \v 31 ¡Xiquitaca nopa masehualme ten altepet Madmena san cholojtinemij huan nopa masehualme ten altepet Gebim nojquiya mocualtalíaj para cholose! \v 32 Ama nopa soldados moquetztoque ipan altepet Nob. Huan nopa tanahuatijquet ten Asiria momahuihuixohua ica tepet Sion ipan Jerusalén pampa san tonilis quiitzquis. \p \v 33 Pero xiquitaca, TOTECO Cati Quinyacana Iilhuicac Ejcahua Ma Tatanitij huala quitzontamiltiqui nopa tanahuatijquet quej se quitzontectihuala cuame cati más huejcapantic. TOTECO quintamiltijtihuala nochi nopa miyac soldados. Nopa tayacanani huetzise ica pinahualisti. \v 34 TOTECO Cati Quinyacana Iilhuicac Ejcahua Ma Tatanitij quintzontequis icualancaitacahua quej se hacha imaco se cuatzontejquet quintzontequi cuame ipan tali Líbano. \c 11 \s1 Tanahuatijquet ten Tasehuilisti elis se iixhui David \p \v 1 Se tonali nopa tanahuatiani ten ifamilia Isaí\f + \fr 11:1 \fr*\ft 11:1 Isaí elqui itata David cati elqui tanahuatijquet. Huajca nica camanalti ten ininteipa ixhuihua David huan itata Isaí, cati tacajtiyajque huan elque se familia ten tanahuatiani ipan Jerusalén.\ft*\f*, nesis quej tantoc. Eltoc quej san mocahua icuatzonyo se cuahuit cati quitzontectoyaj. Pero ipan nopa cuatzomit yolqui se ichamanca cati yancuic cati quisa ten inelhuayo nopa cuatzomit cati eltoya hasta huejcajquiya. \v 2 Huan quema tacatis nopa yancuic tanahuatijquet, Itonal TOTECO motalis ipan ya. Huan nopa Tonaltzi quimacas tamachilisti, talnamiquilisti huan quichihuas ma eli se cuali tetalnamictijquet. Por nopa Tonaltzi quipiyas chicahualisti huan taixmatili para tanahuatis huan tahuel quitepanitas TOTECO. \v 3 Ica paquilisti quineltocas TOTECO. Amo tetajtolsencahuas san quej nesi para melahuac, pero amo melahuac. Huan amo tetajtolsencahuas quej ten hueli camanali cati nemi ipan tecamac. \v 4 Yaya quintajtolsencahuas xitahuac cati teicneltzitzi huan quinmanahuis cati sempajantzitzi ipan nopa tali. Quema tanahuatis ica icuatopil imaco, quintatzacuiltis amo cuajcualme huan quinmictis ica iijyoyo. \v 5 Pampa quema yaya tanahuatis, quichihuas senquisa cati xitahuac huan nochipa itztos temachti. \p \v 6 Ipan nopa tonali, se tepechichi itztos ica paquilisti ica se pilborregojtzi. Se tecuajquet motecas para cochis ica se pilchivojtzi. Se becerro, se león huan se pilborregojtzi nemise san sejco huan se oquichpil quinyacantinemis para quintamacas. \v 7 Se oso huan se huacax tacuajtinemise san sejco huan ininconehua mosiyajquetzase san sejco. Huan leones quicuase sacat quej huacaxme. \v 8 Pilconetzitzi cati noja chichij huelise nejnemise ica temachili tatajco ten nopa cohuame cati quipiyaj ininpajyo. Huan se conet cati quicalaquis imax campa iosto se cohuat, amo teno ipantis. \v 9 Amo oncas yon se tamanti cati mahuilili o cati tetanahuía ipan notanahuatijcayo \f + \fr 11:9 \fr*\ft 11:9 Xiquita Ez 2:2.\ft*\f* cati tatzejtzeloltic, pampa quej at quitemitía nopa hueyi at, nopa tali temitos ica masehualme cati quiixmatij TOTECO. \s1 Tacuepilise cati quinhuicatoque ipan sequinoc talme \p \v 10 Ipan nopa tonali, nopa yancuic tanahuatijquet cati iteipa ixhui David \f + \fr 11:10 \fr*\ft 11:10 O Isaí cati elqui itata David.\ft*\f* elis quej se bandera cati quinilhuis masehualme ten nochi taltipacti canque ma mosentilica sinta quinequise ma quinmaquixti. Huan masehualme ten campa hueli talme ipan taltipacti hualase campa ya. Huan nopa tali campa yaya itztos elis tahuel yejyectzi. \v 11 Huan ipan nopa tonali, TOTECO sempa quitequihuis ichicahualis huan quichihuas ma tacuepilica ipan tali Israel nopa se quesqui imasehualhua cati noja mocajtose ipan tali Asiria, Egipto, Patros, Etiopía, Elam, Babilonia huan Hamat. Huan quichihuas ma tacuepilica cati itztoque huejca ipan nopa talme ipan hueyi at huan iteno hueyi at. \v 12 Huan TOTECO quitananas se bandera para quinnextilis masehualme ten nochi talme para quinsentilía imasehualhua cati quinquixtijtoque ipan tali Israel huan tali Judá. Huan quinsentilis imasehualhua cati itztoque campa hueli ipan nochi taltipacti. \v 13 Huan nopa tali Israel \f + \fr 11:13 \fr*\ft 11:13 O nojquiya quitocaxtía Efraín.\ft*\f* ica norte ayecmo cualanis ica tali Judá ica sur, yon tali Judá ehuani ayecmo elise icualancaitacahua tali Israel ehuani. \v 14 Huan san sejco quintehuise nopa filisteos campa calaqui tonati huan calaquise ipan inintal nopa masehualme campa hualquisa tonati huan quintanise. Moaxcatise nopa talme ten Edom huan Moab huan nopa masehualme ten Amón quinneltocase. \p \v 15 Huan TOTECO quihuatzas campa nesi para inenepil nopa hueyi at ten tali Egipto para nopona huelis quiixcotonase masehualme cati tacuepilíaj. Nojquiya quitananas imax ica nopa hueyat Eufrates huan quititanis se ajacat cati chicahuac para ma quixelo ica chicome pilhueyatzitzi cati amo ohui quiixcotonas se masehuali masque san iicxipa. \v 16 TOTECO quichijchihuas se hueyi ojti ten tali Asiria cati ipan hualase nopa se quesqui imasehualhua cati noja mocajtose nopona san se quej quichijqui ica nopa israelitame quema quisque ten tali Egipto huejcajquiya. \c 12 \s1 Huicat ten tascamatili para TOTECO \p \v 1 Hualas se tonali quema masehualme huicase: \q1 “Nimitzhueyitalía, TOTECO. \q1 Masque tahuel ticualaniyaya ica na, \q1 ama timoyoltalijtoc huan techtasojtatoc. \q1 \v 2 Xiquitaca anmasehualme, Toteco Dios yaya notemaquixtijca. \q1 Huajca nimotemachis ipan ya huan ayecmo nimajmahuis. \q1 TOTECO itztoc cati techmaca nochicahualis huan yeca san para ya nihuicas. \q1 San yaya notemaquixtijca. \q1 \v 3 Quej se ajhuiyac at quinmaca paquilisti cati amiquij, \q1 quej nopa tipaquij tojuanti, tiimasehualhua TOTECO cati yaya techmaquixtijtoc.” \p \v 4 Huan ipan nopa tonali quiijtose: \q1 “¡Xijtascamatica TOTECO! \q1 ¡Xijhueyitalica ya! \q1 ¡Xitepohuilica ipan nochi talme nopa huejhueyi tamanti cati yaya quichijtoc! \q1 ¡Xiteilhuica para TOTECO yaya nelía hueyi! \q1 \v 5 Xihuicaca tiohuicat para TOTECO pampa yaya quichijtoc huejhueyi tamanti. \q1 Ma quimatica taya quichijtoc nochi ipan taltipacti. \q1 \v 6 Huan ma huicaca huan ma tzajtzica ica paquilisti, \q1 nochi cati itztoque ipan altepet Jerusalén. \q1 Pampa tatajco ten tojuanti itztoc TOTECO cati nelía hueyi, \q1 Quena, yaya nopa Dios cati Tatzejtzeloltic huan itztoc tohuaya tiisraelitame.” \c 13 \s1 TOTECO teyolmelajqui para quitatzacuiltis Babilonia \p \v 1 Ya ni nopa tanextili cati TOTECO technextili na, niIsaías niicone Amoz. Huan ipan ni tanextili tayolmelajqui taya panos teipa ica altepet Babilonia: \p \v 2 “Xijtalica banderas ipan se huejcapantic tepexit para ma mojmolinica quema pehuas tatehuilisti. Xiquintzajtzilica chicahuac nopa soldados. Xijtananaca amomax para xiquinilhuica ma yaca quintehuitij altepet Babilonia huan quisosolose cati iniaxcahua inijuanti cati tahuel huejhueyi huan tahuel tapijpixtoque. \v 3 Na niDios niquintequimacatoc nosoldados cati taiyocatalilme para na para quintehuise Babilonia ehuani. Niquinnotztoc inijuanti cati más moneltalíaj ipan tatehuilisti para ica inijuanti niquintatzacuiltis ica nohueyi cualancayo. Huan inijuanti tahuel paquise quema nitatanis huan nochi techhueyitalise.” \v 4 ¡Xijcaquica! ¡Nelía tacaquisti ipan cuatitamit! Caquisti quej mosentilíaj tahuel miyac masehualme. Tahuejchijtihualahuij miyac soldados cati ehuani ipan miyac talme. TOTECO Cati Quinyacana Iilhuicac Ejcahua Ma Tatanitij quinsentilía huan quincualtalía isoldados para tatehuise. \v 5 Isoldados hualahuij ten talme cati mopantíaj huejca hasta campa ontami taltipacti. TOTECO quintequihuis nopa soldados para senquisa quisosolos altepet Babilonia pampa yaya tahuel cualantoc inihuaya cati nopona ehuani. \p \v 6 Xitzajtzica ica majmajti pampa ya monechcahuijtoc nopa tonali ten TOTECO quema yaya tetatzacuiltis. Ya ajsic tonali para TOTECO Cati Quipiya Nochi Chicahualisti tetzontamiltis. \v 7 Ayecmo quipiyase chicahualisti yon se masehuali. Inimax san cuapilijtos quej mictoque. Huan cati tahuel eliyayaj yoltetique, yolpitzahuiyase. \v 8 Nochi masehualme majmahuise huan quinitzquis taijyohuilisti huan tacuajcualoli. Cuajcualose hasta momimilose quej se sihuat cati quitacatiltía icone. Huan quema nopa altepet noja lementos huan nopa tit noja quinixtaahuilijtos, san motachilise se ica seyoc pampa amo teno huelise quichihuase para momanahuise. \p \v 9 Xiquitaca. Monechcahuía nopa tonali ten TOTECO quema yaya tetatzacuiltis. Nopa tonali elis tahuel fiero pampa TOTECO quititanis ihueyi cualancayo para quitamisosolos nopa tali huan quintzontamiltis nochi tajtacolchihuani cati itztoque nopona. \v 10 Tzintayohuiyas nepa ilhuicac huan ayecmo taahuise sitalime yon sequinoc tamanti nopona. Tonati tzintayohuilis nimantzi quema quisas huan nopa metzti ayecmo tatanextis. \p \v 11 TOTECO quiijtohua: “Nijtatzacuiltis ni taltipacti por nochi tamanti cati amo cuali, huan niquintatzacuiltis masehualme por nochi inintajtacolhua. Niquintzontamiltis masehualme cati mohueyimatij huan niquintamiltis cati tahuel motepanitaj huan cati quipiyaj miyac chicahualisti. \p \v 12 “Huan quema tamis nitetatzacuiltía, san mocahuase yoltoque se quesqui masehualme. Nopa masehualme cati mocahuase elise tahuel ininpati quej nopa cuali oro ten tali Ofir. \v 13 Pampa ipan nopa tonali, nijchihuas ma mojmolini ilhuicacti, huan ni taltipacti nijchihuas ma mijcueni ten campa ipa eltoc. Quej nopa elis ipan nopa tonali quema nijnextis nocualancayo, na niDIOS Cati Niquinyacana Noilhuicac Ejcahua Ma Tatanitij. \p \v 14 “Huan nopa masehualme cati itztose ipan altepet Babilonia ten sequinoc talme cholose quej masame hasta ajsitij ipan inintal. Huan san nentinemise campa hueli quej nopa borregojme cati amo quipiyaj inintamocuitahuijca. \v 15 Huan nochi cati amo cholose huan quinpantise, quinmictise ica cuataminti. Huan cati quinitzquise, quinmictise ica macheta. \v 16 Iniixpa tatejtzonase talchi ininconehua para quinmictise. Nopa soldados cati hualahuij quinichtequilise nochi cati quipiyaj huan quicahuase cactoc ininchajchaj. Ten hueli quinchihuilise inisihuajhua cati nopona ehuani. \v 17 Pampa na niquinyoltacanis nopa soldados ten tali Media para ma quitehuitij altepet Babilonia. Huan amo aqui huelis quintzacuilis para amo quichihuase más, masque quintaxtahuisquía ica miyac tomi ten plata huan oro. \v 18 Nopa miyac soldados cati hualahuij amo quitasojtase yon se cati itztoc ipan altepet Babilonia. Ica inincuahuitol quinmictise nochi telpocame huan coneme huan pilconetzitzi amo quintasojtase. \p \v 19 “Huan huajca Babilonia, nopa tanahuatijcayot cati eliyaya más yejyectzi ten nochi sequinoc huan cati eliyaya quej inixochiyo nopa caldeo masehualme, mocahuas tasosololi san se quej ininpantic altepeme Sodoma huan Gomorra quema niamoTeco Dios nijtitanqui tit ten ilhuicac para niquintzontamiltis. \v 20 Huan altepet Babilonia ayecmo quema motananas. Masque panos tahuel miyac xihuit huan ipan sequinoc talme masehualme tacajtiyase, ayecmo aqui mochantisoc ipan altepet Babilonia, yon amo aqui itztos nopona. Nopona ayecmo quiquetzase iniyoyoncalhua nopa árabes cati san panotiyahuij, yon ayecmo tonilise nopona nopa masehualme cati quinmocuitahuíaj borregojme. \v 21 Pero tecuanime cati itztoque ipan huactoc tali nopona calaquise campa quisosolojtoque nopa altepet. Huan nopa calme cati masehualme quincajtehuase nopona, temise ica cuamojmojme cati tzajtzij ica tequipacholi. Huan nopona motepasoltise nopa avestruces. Huan cuatitan chivojme hualase nopona para huitontinemise. \v 22 Quena, cuatitan chichime tzajtzise ipan cati eliyaya se caltanahuatili huan ipan calme cati achtohuiya elque cati más yejyectzitzi cochise tepechichime. Pampa ya tanti itonal altepet Babilonia huan monechcahuía nopa tonali para huetzis.” \c 14 \s1 Israelitame tacuepase ten sequinoc talme \p \v 1 Pero TOTECO quintasojtas nopa israelitame huan noja quintapejpenis para iaxcahua. Quinhuicas sempa ipan inintal para sempa ma quitemitica. Huan miyac masehualme cati ehuani ipan miyac talme hualase huan mosejcotilise inihuaya. \v 2 Masehualme ipan miyac talme ten ni taltipacti quinpalehuise israelitame para ma tacuepilica ipan inintal. Huan masehualme cati ehuani ipan sequinoc talme cati itztoquij ipan tali Israel quintequipanose israelitame. Huan israelitame quintequihuise masehualme cati achtohuiya quintequihuijque. Huan israelitame quinnahuatise inincualancaitacahua. \s1 Itanahuatijca Babilonia quema itztos campa mijcatzitzi \p \v 3 Huan ipan nopa tonali quema TOTECO quinsiyajquetzas israelitame, amo oncas taijyohuilisti, amo oncas majmajti huan ayecmo eltose iniaxcahua sequinoc masehualme cati quinchihuaj ma tequipanoca tahuel chicahuac. \v 4 Quema quej nopa quichihuas TOTECO, israelitame quipinajtise nopa tanahuatijquet ten tali Babilonia huan quiilhuise: “¡Xiquitaca nopa hueyi tanahuatijquet cati tahuel tetaijyohuiltiyaya! ¡Ya quitzontamiltijtoque! \v 5 TOTECO ya quitamiltijtoc ichicahualis nopa fiero tanahuatijquet cati quichihuayaya miyac tamanti cati amo cuali. Nojquiya quitamiltijtoc itanahuatilis. \v 6 Yaya tetatzacuiltiyaya huan talojtzitzi quinmaquiliyaya chicahuac hasta quintamicocohuayaya. Huan ica ihueyi cualancayo quinnahuatiyaya miyac talme cati eltoyaj imaco. Quintaijyohuiltiyaya masehualme tahuel miyac huan amo quintasojtayaya. \v 7 Pero ama nochi taltipacti ya quipiya tasehuilisti huan nochi masehualme hueli mosiyajquetzaj huan huicaj ica paquilisti. \v 8 Hasta eltoc quej nopa pino cuame huan tiocuame ten tali Líbano nojquiya yolpaquij pampa huetztoc nopa hueyi tanahuatijquet. Huan eltoc quej nopa cuame quiijtohuaj: ‘Ya tanqui ichicahualis. Huajca ama ayecmo aqui techcuatotonis yon techtzontequis. Ama ya tijpiyaj tasehuilisti.’ \p \v 9 “Nopa mijcatzitzi cati itztoque nepa micta momajmatíaj para quiselise nopa tanahuatijquet quema calaquiti nepa. Isaj cati cochtoyaj pampa ajsi. Nopa mijcatzitzi cati elque tayacanani hualaj pampa quinequij quinamiquiquij. Cati eliyayaj tanahuatiani moquetzaj ten inisiyas para quiselise. \v 10 Huan sentic tzajtzise huan quiilhuise: ‘¡Ama ta nojquiya tiitztoc quej tojuanti huan ayecmo tijpiya yon quentzi chicahualisti! \v 11 Tanqui nochi mohueyitilis huan mochicahualis. Nochi ya nopa yajque ipan ostot quema mitztalpachojque. Mitztepanitayayaj ipan nopa tequicali campa titanahuatiyaya ica huicat cati yejyectzitzi cati quichihuayayaj ica arpas. Huan ama motapech eltoc ten talocuilime huan motaque eltoc pilocuiltzitzi.’ \s1 Quenicatza huetzqui nopa hueyi sitali \p \v 12 “Quenicatza tihuetzqui ten ilhuicac ta tiLucero. Tieliyaya quej nopa sitali cati más quipiya chicahualisti cati cahuaniyaya ica ijnaloc quema noja ayemo quisa tonati. Mitzmajcajtoque talchi, ta cati tijpiyayaya tahuel miyac chicahualisti huan tiquinsosolohuayaya miyac talme. \v 13 Ta timoilhuiyaya ipan moyolo quej ni: ‘Nitejcos ilhuicac huan nijtalis nosiya más huejcapa que nopa sitalime ten Dios. Nepa nijtalis nosiya huan nitanahuatis ipan nopa tepet ica norte campa mosentilíaj nochi teteyome. \v 14 Nitejcos más huejcapa que nopa mixti huan nielis san se quej Toteco Cati Más Hueyi.’ \v 15 Quej nopa tiquijto, pero san tapic pampa tiyas hasta campa más tatzinta ipan nopa ostot cati más huejcata campa mocahuaj mijcatzitzi. \v 16 Huan nopona nochi san mitztachilise huan quiijtose: ‘¿Yaya ni cati quichihuayaya ma huihuipica taltipacti huan nochi tanahuatijcayot nopona? \v 17 ¿Ya ni cati quisosolo taltipacti huan quicajqui quej se huactoc tali? ¿Yaya cati quintanqui ialtepehua huan amo quema quinquixti nopa masehualme cati quintzactoyaj ipan tatzacti para huelis yase ininchajchaj?’ \p \v 18 “Tanahuatiani ten sequinoc talme quintalpachojtoque ica yejyectzi huan ica miyac tatepanitacayot. Sese ten inijuanti quipiya iosto cati nelcuali. \v 19 Pero ta motacayo quicuamajcahuase ten moosto quej se cuamacuayot cati nochi quiijiyaj. Huetztos motacayo quej inintacayohua mijcatzitzi cati mijque ica macheta huan teipa ipan moquejquetzque nopa cahuayojme. San quicuamajcahuase motacayo ipan iteyo nopa ostot cati tahuel huejcata huan mopani tepejtose nochi inintacayohua nopa masehualme cati mijque ipan tatehuilisti. \v 20 Ta amo tijpiyas se ostot cati nelcuali quej inijuanti pampa moseltitzi tijsosolo motal huan tiquinmicti momasehualhua. Huan yon se mocone amo mosehuis ipan nopa siyaj campa ta titanahuatiyaya para quiselis motequi quema timiquis. Iconehua se tacat cati fiero quej ta amo huejcahuase. \v 21 Quena, xiquinmictica iconehua ni tajtacolchijca tacat. Amo xiquincahuilica motananase para quintanise talme. Yon amo xiquincahuilica ma momiyaquilica para sempa quicualtalise huan quitemitise nopa altepeme ipan nochi taltipacti.” \s1 TOTECO quintzontamiltis Babilonia ehuani \p \v 22 TOTECO Cati Quinyacana Iilhuicac Ejcahua Ma Tatanitij. Quiijtohua ya ni: “Na noseltitzi nimotanantoc para nijtehuis nopa tanahuatijquet ten Babilonia huan niquixpolos itoca para nochipa. Niquinhuejhuelos iconehua huan iixhuihua para amo aqui ten inijuanti tanahuatis ipan isiya.” Quej nopa quiijtohua TOTECO. \v 23 “Huan nijsosolo tali Babilonia huan nijchihuas para elis campa nemise nopa xonpime tapiyalme. Nojquiya nijchihuas ma momana miyac at huan soquit campa hueli ipan Babilonia huan nijtamisosolos nopa tali.” Quej nopa quiijtohua TOTECO Cati Quinyacana Iilhuicac Ejcahua Ma Tatanitij. \s1 TOTECO quintatzacuiltis Asiria ehuani \p \v 24 TOTECO Cati Quinyacana Iilhuicac Ejcahua Ma Tatanitij ya tatestigojquetztoc para tetatzacuiltis. Quej ni quiijto: “Temachti nitetatzacuiltis senquisa quej nimoilhuijtoc. \v 25 Niquintzontamiltis nochi nopa soldados ten tali Asiria quema itztose ipan tali Israel. Ininpa nimoquejquetzas para niquintamiixpolihuiltis ipan notepe. Huan quej nopa niquinquixtilis nopa taohuijcayot nomasehualhua para ayecmo quintequipanose Asiria ehuani. \v 26 Huan nijsencajtoc nojquiya para nitetatzacuiltis ipan nochi taltipacti. Huan nijchihuas ica nohueyi chicahualis cati ajsi ipan nochi talme.” \v 27 Ya nopa quiijtojtoc TOTECO Cati Quinyacana Iilhuicac Ejcahua Ma Tatanitij. Huan ¿ajquiya huelis quitacahualtis TOTECO para ma amo quichihua cati quinequi? Quema quiolinía imax para tetatzacuiltis, amo aqui huelis quitzacuilis. Nochipa quichihuas cati quisencajtoc para quichihuas. \s1 TOTECO quintzontamiltis nopa filisteos \p \v 28 Ipan nopa xihuit quema mijqui Tanahuatijquet Acaz, na niIsaías nijseli ni camanali: \p \v 29 Amo xipaquica anfilisteos pampa mijqui nopa tanahuatijquet cati amechtehuiqui. Melahuac ya postejqui nopa cuatopili cati yaya quitequihui, pero icone noja más fiero amechchihuilis que itata. Ten nopa tanahuatijquet cati eltoya quej se cohuat tacatis seyoc cohuat ica ipajyo cati elis quej se tit, huan yaya amechtzontamiltis. \v 30 Quej se tamocuitahuijquet, na niquintamacas nomasehualhua cati teicneltzitzi ipan na nopotrero. Huan cati amo quipiyaj ten ica panose, cochise ica paquilisti. Pero anfilisteos, nimechtzontamiltis ica mayanti huan ica tatehuilisti. \v 31 Huajca nochi amojuanti ipan altepeme ten tali Filistea, xitzajtzica huan xichocaca ica majmajti pampa ya nijsencajtoc ajquiya amechixpolihuiltis amojuanti huan nochi amotal. Hualase amechtehuiquij soldados ten nopa talme cati mocahuaj ica norte. Tahuel mosemacaj ipan tatehuilisti huan itztose tahuel miyac ten inijuanti hasta nesise quej taltepocti. \v 32 Huan ¿taya tiquinilhuise nopa tayolmelahuani ten nopa tali? Xiquinilhuica para na niDIOS nijtalijtoc altepet Jerusalén \f + \fr 14:32 \fr*\ft 14:32 O Sion.\ft*\f* huan niquijtojtoc para nopona momanahuise nomasehualhua cati teicneltzitzi. \c 15 \s1 TOTECO quinyolmelahua Moab ehuani taya ininpantis \p \v 1 Ya ni nopa camanali cati nijseli ten taya ipantis tali Moab: \p Ipan se yohuali quisosolose altepet Ar huan altepet Kir huan mocahuas tasosolijtoc ipan nopa tali Moab. \v 2 Nopa moabita masehualme ipan altepet Dibón yase inintiopa ica miyac tequipacholi para mochoquilitij por cati ipantis altepet Nebo huan Medeba. Nojquiya moximase huan quihuatanise inintentzo para quinextise tahuel mocuesohuaj. \v 3 Moquentise iniyoyo ten tequipacholi huan nejnentiyase ipan calles. Inincalcuitapa huan ipan lugares campa mosentilíaj masehualme caquistis cati tahuel chocase. \v 4 Tzajtzise chicahuac nopa masehualme ten altepet Hesbón huan Eleale hasta caquistis huejca ipan altepet Jahaza. Huan nopa tatehuiani cati más motemacaj ten tali Moab chocase ica majmajti. \p \v 5 Ipan noyolo nichoca por tali Moab. Nochi imasehualhua cholohuaj hasta altepet Zoar huan Eglat. Huan ixtejcoj ipan altepet Luhit huan chocatiyahuij. Caquisti choquisti hasta ipan nopa ojti cati ajsi ipan altepet Horonaim. \v 6 Onca taijyohuilisti hasta huactoc nopa hueyat Nimrim. Atenti campa oncayaya xihuit cati xoxohuic, ama nochi san mocahua quej tatatoc. \v 7 Nopa masehualme cati cholohuaj quihuicaj nochi iniricojyo cati huelij huan quiixcotonaj nopa hueyat campa onca nopa álamo cuame. \v 8 Nochi Moab ehuani chocaj ten altepet Eglaim hasta Beer Elim. \v 9 Nopa hueyat ten Dimón eltoc chichiltic ica esti. Huan amo san nopa tatzacuiltili quiselis Dimón. Elis quej TOTECO quintitanis leones para ma quincuaca nochi nopa masehualme cati quinequiyayaj cholojtehuase huan nojquiya inijuanti cati mocajtoque nopona huan noja yoltoque. \c 16 \s1 Moab ehuani momanahuise ipan Judá \p \v 1 Masehualme cati cholohuaj ten tali Moab huan momanahuijtoque ipan altepet Sela ipan nopa huactoc tali, quititanilíaj borregojme nopa tanahuatijquet ipan nopa tepet ipan Jerusalén para quinextise motemacaj ica ya. \v 2 Huan nopa sihuame cati cholohuaj ten tali Moab itztoque ipan hueyat Arnón quej totome cati quimajmatijtoque huan quinquixtijtoque ten inintepasol. \v 3 Quej ni Moab ehuani quinilhuíaj nopa tali Judá ehuani, quiijtohuaj: “¡Techilhui cati huelis tijchihuase! ¡Techmanahuica huan techmocuitahuica! Techtatica huan amo techcahuilica ma tihuetzica inimaco tocualancaitacahua. \v 4 Xiquincahuilica ma mocahuaca amohuaya nochi cati quinquixtijtoque ipan tali Moab. Xiquintatica para amo quinpantise tocualancaitacahua.” \p Huan quema panotosa ni hueyi majmajti huan ya tamis nopa tasosololisti huan nochi tocualancaitacahua tacuepilijtose ipan inintal, \v 5 huajca TOTECO ica iteicnelijcayo quitananas sempa itanahuatilis David. Huan quichihuas ma mosehui nopona se tanahuatijquet cati temachti huan cati tetajtolsencahuas xitahuac huan cuali. \p \v 6 Tijcactoque cuali para cati ehuani ipan tali Moab tahuel mohueyimatiyayaj, motepanitayayaj huan eliyayaj itzcuime, pero ama nochi ya nopa tanqui. \v 7 Huan nochi ipan tali Moab tahuel chocaj huan mocuesohuaj pampa ayecmo quicuase xocomecat huactoc ten altepet Kir Hareset. \v 8 Nojquiya chocaj por nopa huejhueyi talme cati quintahuelcajtoque nechca altepet Hesbón huan por nopa xocomeca milme cati eltoyaj nechca altepet Sibma. Nopa tacame ten miyac talme quintzontectoque nopa xocomeca cuame cati quipixtoyaj inimecayo cati ajsitoj hasta altepet Jazer ipan nopa huactoc tali huan hasta nopa Mictoc Hueyi At. \v 9 Yeca na niIsaías, nojquiya nichoca por nopa xocomeca cuame ten Jazer huan por nopa xocomeca milme nechca altepet Sibma. Huan nojquiya nichoca por altepet Hesbón huan Eleale ehuani pampa nopa tatzacuiltili ajsic ipan nochi pixquisti huan ayecmo onca nopa tatzopelcayot nopona. \v 10 Tanqui nochi huetzquisti huan paquilisti cati oncayaya quema pixcayayaj. Nojquiya ayecmo caquistis nopa yejyectzitzi huicat cati huicayayaj ipan nopa xocomeca milme. Ayecmo quema quipatzcase itajca nopa xocomecat para quichihuase iayo. Pampa na nijtamilti nochi nopa paquilisti cati oncayaya quema pixcayayaj. \p \v 11 Nelía nimocuesohua por tali Moab huan nijpiya miyac tequipacholi por altepet Kir Hareset. \v 12 Nopa masehualme ten tali Moab yase campa nopa tepeme huan ica miyac tequipacholi motatajtise ica ininteteyohua hasta siyahuise, pero san tapic pampa amo quinpalehuise. Nojquiya yase ipan inintiopa nopa teteyome huan quintzajtzilise, pero nopa teteyome amo hualase quinmaquixtiquij. \v 13 Nochi ya ni eltoc cati TOTECO quiijto huejcajquiya para panosquía ipan tali Moab. \v 14 Pero ama TOTECO quej ni quiijtohua: “Ica eyi xihuit tamis nochi ihueyitilis tali Moab. Huan masque itztoque miyac masehualme, san mocahuase yoltoque se ome cati ayecmo quipiyase chicahualisti.” \c 17 \s1 TOTECO tayolmelajqui taya ipantis altepet Damasco \p \v 1 Ya ni nopa camanali cati nijseli ten TOTECO ica taya ipantis altepet Damasco, quiijto: \p “Xiquitaca, altepet Damasco ayecmo elis se altepet. Ya tamiixpolihuis huan elis san se tamontomit ten tasoli. \v 2 Mocahuase quintahuelcajtoque nopa altepeme ten tali Siria para nochipa. Nopona tacuase huan cochise borregojme ica paquilisti huan amo aqui quinmajmatis. \v 3 Quinsosolose nopa huejhueyi altepeme ipan tali Israel \f + \fr 17:3 \fr*\ft 17:3 Tali Israel ica norte nojquiya quitocaxtíaj Efraín.\ft*\f* cati quinpiyaj tepame cati quinyahualojtoque. Huan quitamiltise ichicahualis altepet Damasco. Nopa masehualme cati noja mocahuase ipan tali Siria ayecmo elis se tanahuatijcayot. Tamis inintanahuatilis quej tami ihueyitilis Israel.” Quej nopa quiijto TOTECO Cati Quinyacana Iilhuicac Ejcahua Ma Tatanitij. \s1 Taya ipantis tali Israel \p \v 4 “Ipan nopa tonali ihueyitilis Israel \f + \fr 17:4 \fr*\ft 17:4 O Jacob.\ft*\f* tantiyas huan mochihuas se tali cati nelteicneltzi. \v 5 Amo teno mocahuas ten tali Israel. Quej quintahuelcahuaj trigo milme cati ya quinpixcatoque ipan nopa tamayamit cati itoca Refaim, quej nopa quitahuelcahuase tali Israel. \v 6 Elis quej quema quitequij itajca se olivo cuahuit huan noja mocahua ome o eyi olivos campa más huejcapa. Huan quemantica mocahuas nahui o macuili ipan iyecapa imacuayohua cati más taquiyaya. Quej nopa nojquiya san mocahuas se pilquentzi imasehualhua tali Israel.” Quej nopa quiijto TOTECO cati ininDios tali Israel ehuani. \p \v 7 Huan huajca ipan nopa tonali, nopa israelitame pehuase moyolilhuise ten TOTECO Cati Quinchijchijqui. Quena, quitepanitase nopa Dios cati Tatzejtzeloltic huan cati itztoc inihuaya israelitame. \v 8 Ayecmo motemachise ipan nopa teteyome huan taixpame cati quinmachijchijque. Ayecmo motancuaquetzase iixpa nopa taixcopincayot ten tonati o ten nopa teteyot Asera cati quinchijtoque. \p \v 9 Ipan nopa tonali, nochi israelita altepeme cati achtohuiya moyahualojtoyaj ica tepamit mocahuase tamisosolijtoque huan quintahuelcajtoque. Nesise quej nopa altepeme huejcajquiya cati quintahuelcajque nopa amorreos quema israelitame ajsicoj huan quinquixtijque. \v 10 Pero ¿para ten quej nopa elis? Elis pampa israelitame quitahuelcajtoque Toteco Dios cati quinmaquixtía, yaya cati eltoc quej se Tet cati quinmanahuiyaya. Huajca masque quichihuase cuajcuali mili huan quintoquilise tzonti cati más cualtzi, \v 11 huan masque yejyectzi ixhuasquíaj huan xochiyohuasquíaj, ica mosta nelía nimechilhuía amo quipixcase yon se xocomecat. San quipantise pinahualisti huan taijyohuilisti cati amo quipiya pajti. \s1 TOTECO quintanis Inincualancaitacahua israelitame \p \v 12 Xijcaquica quenicatza tacaquisti hualahui nopa soldados para quintehuiquij cati itztoque ipan ital TOTECO. Chicahuac hualahuij hasta caquisti quej nopa hueyi at cati nochipa mocojcoxonía. \v 13 Pero masque tahuejchihuaj chicahuac nopa masehualme quej quema mojmolinía hueyi at, Toteco Dios quintatzacuiltis para ayecmo molinise. Cholose nopa soldados quej mosemana tasoli quema taajaca chicahuac o quej taltepocti mosemana quema huala se ajcomalacat. \v 14 Ica tapoyahui israelitame momajmatise por inincualancaitacahua, pero tonilis quema tanesis nochi inincualancaitacahua ya mictose. Inon eltoc nopa taxtahuili cati quiselise nochi cati quintachtequilíaj huan quintzontamiltíaj imasehualhua TOTECO. \c 18 \s1 TOTECO quintatzacuiltis tali Etiopía ehuani \p \v 1 Nelía teicneltique nopa tali Etiopía ehuani cati itztoque ica campa pehua nopa hueyat Nilo pampa temachti TOTECO quintatzacuiltis. Nopona caquisti quej miyac sayoltzitzi cati patantinemij pampa motalohuaj inincuaacalhua cati quipiyaj yoyomit quej inieltapal cati huejhueyi cati patajtoque para ma quincuatopehua ajacat. \v 2 Nopa tali quintitanqui itayacancahua cati quisencahuaj camanali para ma yaca ipan nopa hueyat Nilo ipan cuaacalme cati motalohuaj chicahuac. Pero xiyaca amochaj, antayacanani cati annejnemij chicahuac. Xiyaca ipan amotal huan nopona xijhuicaca se camanali ten cati amopantis. Xijhuicaca nopa camanali para amomasehualhua cati huejcapantique huan cati quipiyaj inincuetaxo nel yejyectzitzi. Amotal motajcoitztoc ica hueyame huan quiimacasij miyac masehualme campa hueli. Quiimacasij amotal pampa tahuel antatantoque huan antasosolojtoque pero amo quej nopa elis teipa. \v 3 Quema se quitananas nopa bandera ipan nopa tepet para pehuas tatehuilisti, ma quitachilica nochi masehualme cati itztoque ipan nochi taltipacti. Quema molinis tapitzali, nochi ma quitacaquilica. \v 4 Pampa TOTECO quej ni techilhui: “Ten campa niitztoc ipan ilhuicac, nitachixtos tatzinta ipan taltipacti huan amo nimolinis yon quentzi. Nochi elis tatzitzicatoc quej quema huetziyaya at huan sempa pehua tona o elis tatzitzicatoc quej quema huetzi ajhuechti ica ijnaloc ipan tonali ten pixquisti. \v 5 Pero quema ayemo pehuaj tatehuíaj huan nochi sanoc quisencahuaj ten quichihuase, niDIOS niquintzontequis cati motehuisnequij quej se quintzontequilía inimacuayohua xocomecat cati amo taquij. \v 6 Nochi amosoldados cati tahuel tejtetique, miquise campa hueli ipan mila para ma quincuaca nopa totome huan nopa tecuanime cati mosisiníaj. Tzojpilome quicuase ininacayo nopa mijcatzitzi nochi tonali quema tatotoniya. Huan teipa tecuanime quicuajcuase nopa omit ipan nochi nopa tonali quema taseseya.” \v 7 Pero ajsis se tonali quema TOTECO Cati Quinyacana Iilhuicac Ejcahua Ma Tatanitij quiselis ofrendas ten nopa masehualme cati huejcapantique huan yejyectzitzi inincuetaxo. Yase ipan altepet Sion inijuanti ten tali Etiopía cati quinmajmatiyayaj nochi talme pampa tahuel tataniyayaj huan tasosolohuayayaj. Quena, nopa masehualme ten Etiopía cati quipiyaj miyac pilhueyatzitzi ipan inintal quihueyichihuase TOTECO Cati Quinyacana Iilhuicac Ejcahua Ma Tatanitij. \c 19 \s1 TOTECO quintatzacuiltis tali Egipto ehuani \p \v 1 Ya ni nopa camanali cati TOTECO techmacac ten taya ininpantis tali Egipto ehuani: \p Xiquitaca, TOTECO huala ipan se mixti para quintatzacuiltis cati itztoque ipan tali Egipto. Nopa teteyome ten Egipto huihuipicase iixpa ya huan nochi Egipto ehuani tahuel majmahuise ipan iniyolo. \v 2 TOTECO quiijtohua: “Na niquinchihuas ma motehuica se tali Egipto ejquet ica seyoc Egipto ejquet. Se masehuali motehuis ihuaya iicni huan seyoc motehuis ihuaya cati icalnechca. Se altepet motehuis ihuaya seyoc altepet huan cati tayacana ipan se piltaltzi motehuis ihuaya cati tayacana ipan seyoc piltaltzi. \v 3 Huan niquinchihuas tali Egipto ehuani ma quipoloca inintalnamiquilis huan amo aqui quinconsejomacas taya ma quichihuaca. Yeca yase quintatzintoquilitij ininteteyohua, huan nopa masehualme cati quincamanalhuíaj mijcatzitzi, huan tenahualhuiani huan tetonalitani para quimatise taya quichihuase, pero na nijsosolos nochi tamanti cati quinequise quichihuase. \p \v 4 “Na nitemactilis tali Egipto imaco se teteco cati yoltetic. Yaya elis se tanahuatijquet cati tanahuatis chicahuac huan yon quentzi amo tetasojtas.” Quej nopa quiijtohua TOTECO Cati Quinyacana Iilhuicac Ejcahua Ma Tatanitij. \p \v 5 Nopa at ten nopa hueyat Nilo tantiyas hasta elis huactoc huan nochi nopa pilhueyatzitzi tamihuaquise. \v 6 Huan nopa at cati onca ipan aojti mijyotis ica nopa ohuat huan acat cati lochoni. \v 7 Pilinis nochi tamanti xihuit cati xoxohuixtoc iteno nopa hueyat Nilo huan quihuicas ajacat. Huan nochi mili huaquis huan nochi tapiyalme miquise. \v 8 Nochi michtajtamani chocase pampa amo onca tequit. Quena, inijuanti cati tajtamayayaj ica anzuelo huan cati tajtamayayaj ica matat mocuesose pampa ayecmo quimatise taya quichihuase. \v 9 Nopa tajtzomanij ayecmo quipiyase icpat ten lino, yon ichcat, pampa amo oncas pixquisti. \v 10 Nochi yoyonchihuani mocuesose, huan nochi tequipanohuani ayecmo quimatise taya quichihuase. \p \v 11 Nelía huihuitique nopa tayacanani cati itztoque ipan altepet Zoán ipan Egipto. Nopa tetalnamictiani cati quitalnamictijque nopa tanahuatijquet ten tali Egipto, quimacac tayacanani ipan Zoán consejos cati huihuitic huan amo cuali. ¿Quenicatza huelis mohueyimatise huan quiilhuise Faraón: “Tojuanti tiininconehua huan tiiniixhuihua talnamiquini huan tanahuatiani cati itztoyaj huejcajquiya?” \v 12 ¿Canque itztoque nopa tacame cati mitztalnamictiyayaj, Faraón? ¿Canque yajqui inintalnamiquilis? Sinta nelía talnamiquij huajca huelis mitzilhuise taya quichihuas TOTECO ica tali Egipto, yaya Cati Quinyacana Iilhuicac Ejcahua Ma Tatanitij. \v 13 Nopa tayacanani ten altepet Zoán nelía huihuitique. Huan nopa tayacanani ten altepet Menfis mocajcayajtoque. Inijuanti eliyayaj cati más cuajcualme, pero ama quisosolojtoque tali Egipto pampa temacaque camanali cati amo xitahuac. \v 14 TOTECO quintitanili se ajacat cati quinchijqui ma elica huihuitique para quej nopa nochi tamanti cati inijuanti quiijtose ma mochihua, ayecmo quisas cuali. Yeca ama quicuapolojtoque Egipto huan quichihuaj ma ixyacanejnemi quej se ihuintiquet cati huetzi ipan iisotal. \v 15 Huan ama amo aqui ipan tali Egipto huelis quipalehuis, yon cati tapijpiya, yon cati teicneltzi, yon cati hueyi tacat cati nochi quiixmati, yon cati más pisiltzi iniixpa sequinoc. Amo aqui hueli quinextilía Egipto se cuali ojti. \s1 Tali Egipto ehuani quihueyichihuase TOTECO \p \v 16 Ajsis se tonali quema egiptome elise quej sihuame cati amo quipiyaj yon quentzi chicahualisti. Quiitase para TOTECO Cati Quinyacana Iilhuicac Ejcahua Ma Tatanitij ya momatanantoc para quintzontamiltis, huan huihuipicase iixpa. \v 17 Huan sinta san quicaquise se quitocaxtía nopa tali Judá, nochi egiptome tahuel majmahuise. Momajmatise por nopa tamanti cati TOTECO Cati Quinyacana Iilhuicac Ejcahua Ma Tatanitij quiijtojtoc para quichihuas ica inijuanti. \p \v 18 Ipan nopa tonali, macuili altepeme ten tali Egipto tatestigojquetzase para quitoquilise TOTECO Cati Quinyacana Iilhuicac Ejcahua Ma Tatanitij. Huan pehuase camanaltise ica hebreo camanali. Se ten nopa altepeme elis Herez. (Herez quinequi quiijtos Atepet Ten Tonati.) \v 19 Huan ipan nopa tonali oncas se taixpamit para TOTECO tatajco ten tali Egipto. Huan nojquiya campa inepa tali Egipto quiquetzas se hueyi tet para quinelnamiquiltis TOTECO. \v 20 Huan ya ni eltos quej se tanextili cati tenextilis para TOTECO Cati Quinyacana Iilhuicac Ejcahua Ma Tatanitij itztoc ipan tali Egipto. Huan quema masehualme quintaijyohuiltise, Egipto ehuani quitzajtzilise TOTECO, huan yaya quintitanilis se temaquixtijquet; se cati itztoc hueyi para quinmanahuis. \p \v 21 Huan ipan nopa tonali TOTECO mopanextis ica nopa egiptome. Huan quinixmatis huan inijuanti nojquiya quiixmatise. Huan quihueyichihuase TOTECO huan quimacase tacajcahualisti huan ofrendas. Nojquiya tatestigojquetzase para quichihuase tamanti para TOTECO, huan quena, quichihuase. \v 22 Achtohui TOTECO quicocos tali Egipto, pero teipa sempa quichicahuas. Huan nopa egiptome tacuepilise ica TOTECO huan yaya quintacaquilis quema motatajtise ica ya huan quinchicahuas. \p \v 23 Ipan nopa tonali oncas se ojti cati patahuac cati quisas tali Egipto huan ajsis hasta tali Asiria. Huan nopa Egipto ehuani ica paquilisti yase ipan tali Asiria huan nopa Asiria ehuani yase ica paquilisti ipan tali Egipto. Huan sentic quihueyichihuase TOTECO. \p \v 24 Ipan nopa tonali quema Asiria huan Egipto cuali mohuicase, Israel mohuampojchihuas inihuaya nojquiya. Huan ipan nopa tonali Israel cuali mohuicas ica Asiria huan Egipto elis se tatiochihualisti tatajco ni taltipacti. \v 25 Huan TOTECO Cati Quinyacana Iilhuicac Ejcahua Ma Tatanitij quintiochihuas huan quiijtos: “Ma elica tatiochihualme Egipto ehuani pampa nomasehualhua. Ma elica tatiochihualme nopa asirios pampa na niquinchijchijqui. Huan ma elica tatiochihualme israelitame pampa noaxcahua.” \c 20 \s1 Asiria quitanis tali Egipto huan Etiopía \p \v 1 Se xihuit Tanahuatijquet Sargón ten tali Asiria quititanqui nopa tayacanquet ten isoldados para ma yaca ipan Asdod, se inialtepe nopa filisteos. Huan yajqui quitehuito huan moaxcatito. \v 2 Huan ipan san se nopa xihuit, TOTECO quinojnotzqui Isaías, icone Amoz, huan quiilhui: “Xiya ximoquixtiliti moyoyo ten tequipacholi huan ximoquixtiliti motecac. Huan xinentinemi tixolot huan san moicxipa.” Huan na nijchijqui senquisa quej TOTECO technahuati. \v 3 Huajca teipa TOTECO quiijto: “Notequipanojca Isaías nentinentoc iicxipa huan xolot para eyi xihuit. Ya ni eltoc se tanextili ten nopa hueyi taijyohuilisti cati hualas ipan tali Egipto huan ipan tali Etiopía. \v 4 Pampa nopa tanahuatijquet ten tali Asiria hualas huan quinhuicas ilpitoque nochi nopa masehualme cati quinitzquis ipan tali Egipto huan tali Etiopía. Quinchihualtis nochi ma nejnemica iniicxipa huan xolome masque telpocame o huehuentzitzi. Huan tanemijya nesis nochi inintzinpa para ma pinahuaca nopa egiptome. \v 5 Huan huajca nopa filisteos cati motemachiyayaj ipan ichicahualis tali Etiopía huan ipan itapalehuil tali Egipto, tahuel mocuesose huan pinahuase. \v 6 Quema panos ya nopa, nochi filisteos cati itztoque iteno hueyi at quiijtose: ‘Xiquitaca taya ininpantitoc nopa talme Egipto huan Etiopía cati ipan timotemachiyayaj para techmanahuisquíaj ten nopa tanahuatijquet ten tali Asiria. Huajca ¿taya tijchihuase tojuanti? ¿Quenicatza timomanahuise tojuanti?’ ” \c 21 \s1 Huetzis tali Babilonia \p \v 1 Ya ni nopa camanali cati TOTECO techmacac ten cati ipantis tali Babilonia cati eltoc ipan nopa huactoc tali nechca hueyi at: \p Quej se ajcomalacat cati tachpantihuala ten nopa Neguev, hualas ipan Babilonia ten nopa huactoc tali se tamanti cati tahuel fiero. \v 2 Quena, niquita se tanextili cati tahuel temajmati huan fiero. Ipan ni tanextili Toteco Dios technextilía taya panos ica nopa tali Babilonia. Niquitac quenicatza hualajque tacame cati quintachtequilijque huan quintzontamiltijque. Huajca xiyaca xitatehuitij ansoldados ten tali Elam huan tali Media. Quena, huetzis Babilonia huan ayecmo chocase cati ehuani nochi nopa talme cati Babilonia quintaijyohuiltiyaya. \v 3 Noijti tahuel techcocohua huan tahuel tiquisa. Nimomimilohua ica tacuajcualoli cati quiitzquitoc notacayo quej se sihuat quema conepiya. Quema nijcaqui nochi cati TOTECO quiijtojtoc quichihuas, nijnequi nitapolos. Tahuel nimomajmatía hasta nopa taijyohuilisti techchihualtía ma nipopoyotiya. \v 4 Na ayecmo nijmati taya nijchihuas. Techitzquitoc se hueyi majmajti huan noyolo huitoni. Nochi nopa yejyectzitzi yohuali quema nimosiyajquetzayaya ica paquilisti, ya tanqui. Ama masque nimoteca ipan notapech, amo hueli nicochi. San nitachixtoc seyohual huan nihuihuipica. \p \v 5 ¡Xiquitaca! Quicualtalíaj mesas para se hueyi ilhuit. Quicualtalíaj campa mosehuise nopa masehualme para tacuase. Ya pehua tacuaj huan taij. Huajca nimantzi ximoquetzaca, antayacanani, huan xiyaca nimantzi. Xijcuica amoteposyolixtzajca huan ximocualtalica para antatehuise. \p \v 6 Huan TOTECO nojquiya quej ni techilhui ipan nopa tanextili: “Xijtali se tamocuitahuijquet ipan nopa tepamit cati quiyahualohua nopa altepet Babilonia para ma tayolmelahuas cati quiitas. \v 7 Sinta quinitas hualahuij tacame ipan miyac tatehuijca carrojme cati quintilanaj ojome cahuayojme o sinta hualahuij soldados cati tejcotoque ipan burros huan camellos, ma tachixto cuali.” \p \v 8 Huajca na nijtali se tamocuitahuijquet ipan nopa tepamit huan teipa ajsic hora quema yaya tzajtzic quej se león huan quiijto: “NoTeco, tonaya huan tayohua niitztoc ipan ni tepamit campa techtalijtoque ma nitamocuitahui huan niitztoc nitachixtoc. \v 9 Huan ama, quena, niquita, nica hualahuij tacame ipan se tatehuijca carro ica ome cahuayojme cati quitilanaj.” Huajca nopa tamocuitahuijquet quiijto: “Ya huetzqui, ya huetzqui tali Babilonia. Huan nochi nopa teteyome ten tali Babilonia huetzque hasta talchi huan nochi tapanque.” \p \v 10 Annomasehualhua cati ininpa moquejquetztoque Babilonia ehuani huan amechhuejcamajcajque, na nimechilhuijtoc nochi cati techilhuijtoc TOTECO Cati Quinyacana Iilhuicac Ejcahua Ma Tatanitij, yaya cati toDios tiisraelitame. \s1 Taya ipantis tali Edom \p \v 11 Ya ni nopa camanali cati TOTECO techmacac ten taya ipantis tali Edom\f + \fr 21:11 \fr*\ft 21:11 O Duma.\ft*\f*: \p Se ten amojuanti ipan altepet Seir techtzajtzilía talojtzitzi huan techilhuía: “Tamocuitahuijquet, ¿taya horas amantzi ipan ni tayohua? Tamocuitahuijquet, ¿taya horas amantzi ipan ni tayohua? ¿Quesqui horas polihui para tanesis?” \p \v 12 Pero nopa tamocuitahuijquet quiilhui: “Tanestihuala pero amo huejcahuas tonaya, sempa hualas tayohua huan taohuijcayot. Pero sinta ipan amoyolo anquinequij anquimatise cati cuali, xijtemoca TOTECO. Ximoyolcuepaca huan xihualaca campa ya para huelis amechtapojpolhuis.” \s1 Taya ipantis tali Arabia \p \v 13 Ya ni nopa camanali cati TOTECO techmacac ten taya ipantis tali Arabia: \p Teicneltique nopa masehualme ten altepet Dedán cati nejnemij campa hueli ipan nopa huactoc tali ten tali Arabia. Itztoque ipan pilojtzitzi campa amo aqui nemi para momanahuise ten nopa taijyohuilisti cati huala ininpani. \v 14 Anmasehualme ten tali Tema, quema ajsis nopa tonali; xiquinhuiquilica tacualisti huan at nopa masehualme cati mochololtíaj huan siyajtoque. \v 15 Nopa Arabia ehuani mochololtíaj ten inimacheta inincualancaitacahua cati ya quinequij quinmictise. Cholohuaj para momanahuise ten nopa cuahuitoli huan ten nochi nopa taijyohuilisti cati onca ipan tatehuilisti. \v 16 Pero TOTECO quej ni quiijto: “Ica san se xihuit ya tantos nochi ihueyitilis huan ichicahualis tali Cedar ipan Arabia. \v 17 San mocahuase se ome isoldados cati tahuel motemacayayaj para tatehuise ica cuataminti.” Quej nopa quiijto TOTECO cati toDios tiisraelitame. \c 22 \s1 Taya ipantis altepet Jerusalén \p \v 1 Ya ni nopa camanali cati TOTECO techmacac ten taya ipantis altepet Jerusalén: \p ¿Taya amechpano ama? ¿Para ten ancholohuaj huan anyahuij amocalcuitapa? \v 2 Ipan nopa altepet onca miyac tahuejchihualisti. ¿Taya ipanti nopa altepet cati sen pactoya? Niquita campa hueli tepejtoque mijcatzitzi. Pero amo nochi inijuanti mijque ica macheta o ipan tatehuilisti. Sequij mijque ica cocolisti huan mayanti. \v 3 Nochi motayacancahua cholosnequiyayaj, pero san motemactilijque ica inincualancaitacahua para ma amo quinmictica ica cuataminti, yon amo tatehuijque. Nochi momasehualhua quinequiyayaj cholose nojquiya, pero quinitzquijque. \v 4 Techtalcahuica huan techcahuaca ma nichoca. Amo xijchihuaca campeca para antechyoltalise. Techcahuaca ma nichoca por nomasehualhua cati quintzontamiltíaj. \v 5 Pampa ya ni elis se tonali ten taijyohuilisti huan tequipacholi. TOTECO Cati Quinyacana Iilhuicac Ejcahua Ma Tatanitij quititantoc ipan Jerusalén se tonali cati nelía ohui huan mahuilili. Quihuelonise nopa tepamit cati quiyahualohua Jerusalén, huan ipan ni lugar ten tanextili, caquistis tzajtzij nopa masehualme cati quinmictíaj. \p \v 6 Nopa masehualme ten tali Elam quihualicase cuataminti huan hualase tejcotoque ipan tatehuijca carrojme huan ipan cahuayojme. Nopa Kir ehuani quipixtose inimaco iniyolixtzajcayo. \v 7 Inijuanti quitemitise nochi nopa tamayame cati más yejyectzitzi ipan amotal ica carrojme para tatehuise. Huan campa icalte Jerusalén moquetztose miyac soldados cati tejcotose cahuayojtipa para tatehuise. \p \v 8 Amechquixtilise antali Judá ehuani nochi cati anquipixtoyaj para ica anmomanahuise. Amojuanti anmotalose para anquitemotij teposme ipan nopa cali ipan cuatitamit campa anquiajocuij tatehuijca teposme. \v 9 Anquitemose campa coyontoc nopa tepamit cati quiyahualohua ialtepe David huan anquicualchijchihuase. Anquitemitíaj nopa pileta cati tatzinta ica at para anquipiyase at ipan se tatehuilisti. \v 10 Nojquiya anquinijitaque nopa calme cati mocahuayayaj ipan Jerusalén, huan sequij calme anquinsosolojque para anquisencajque nopa tepamit ica nopa tet. \v 11 Pero nochi cati anquichihuaj amo teno ipati elis pampa amo anquitajtanijtoque itapalehuil TOTECO cati quititanqui ni hueyi tatzacuiltili amopani. Elqui yaya cati quisencajqui huejcajquiya para quej ni panosquía. \v 12 Toteco Dios, yaya cati TOTECO Cati Quinyacana Iilhuicac Ejcahua Ma Tatanitij amechnotzqui para ximoyolcuepaca huan ximochoquilica. Amechilhui para xijhuatanica amotzonteco huan para ximoquentica yoyomit ten tequipacholi para ma nesi anmotequipachohuaj por amotajtacolhua huan anmoyolpatatoque. \v 13 Pero amojuanti amo anquichihuaj ya nopa. Amojuanti noja más anhuicaj ica paquilisti, anmijtotíaj huan anmahuiltíaj. Anquinmictíaj huacaxme huan borregojme cati elqui para tacajcahualisti. Huan anquicuaj ininacayo huan antaij. Huan masque anquimatij huala tatzacuiltili, amo anmoyolpataj. San anquiijtohuaj: “Ma titacuaca huan ma titaica pampa mosta timiquise.” \v 14 Yeca TOTECO Cati Quinyacana Iilhuicac Ejcahua Ma Tatanitij techilhui: “Ni tajtacoli amo niquintapojpolhuis hasta miquise.” Quej nopa quiijtohua TOTECO Cati Quinyacana Iilhuicac Ejcahua Ma Tatanitij. \p \v 15 Nojquiya TOTECO Cati Quinyacana Iilhuicac Ejcahua Ma Tatanitij techilhui ya ni: “Xiya xiquitati Sebna nopa tayacanca tequipanojquet ipan caltanahuatili huan xiquilhuiti: \v 16 ‘¿Para ten timochijchihuilía nopa yejyectzi ostot para ipan mitztalpachose ipan nopa tepexit? ¿Ajquiya mitzmacatoc nopa tequiticayot? \v 17 Xiquita, TOTECO monechcahuía para mitzitzquis, mitzixtzacuas huan mitzmajcahuas huejca. Seyoc tali ehuani mitzhuicase para tiquintequipanos ipan inintal. ¡Quej nopa mopantis ta, tihueyi tacat! \v 18 Quena, imaco TOTECO tielis quej se pelota huan mitzmajcahuas huejca ipan se tali cati hueyi. Nepa timiquis nechca nopa tatehuijca carrojme cati ica timohueyimatiyaya. Tielis se pinahualisti para motal huan moteco. \v 19 Quena, na nimitzquixtis ten motequi huan ten molugar cati hueyi campa amantzi tiitztoc. \p \v 20 “ ‘Huan ipan nopa tonali nimantzi nijnotzas notequipanojca Eliaquim, icone Hilcías, para tequitis ipan molugar. \v 21 Nimitzquixtilis moyoyo huan yaya nijtalilis. Nojquiya nijtalilis motzinquechilpica huan motequiticayo, huan yaya elis quej inintata nochi nopa masehualme ten altepet Jerusalén huan tali Judá. \v 22 Nijmacas tequiticayot quej Tanahuatijquet David quipixqui para ma quinnahuati nomasehualhua. Yaya nijmacas nochi tequiticayot huan nochi llaves. Quitapos puertas huan amo aqui huelis quitzacuas. Huan quema yaya quitzacuas puertas, amo aqui huelis quintapos. \v 23 Nijtalis quej se estaca cati cuali ijcatoc. Huan nijchihuas ma eli temachti huan por ya, nochi quintepanitase ifamilia, iteipa ixhuihua David. \v 24 Pero nochi ifamilia ten cati más hueyi hasta cati más pisiltzi motatzquilise ipan ya para mopanoltise huan elis se tamamali cati tahuel etic para ya.’ ” \v 25 Huan nojquiya TOTECO Cati Quinyacana Iilhuicac Ejcahua Ma Tatanitij quiijtohua: “Ipan nopa tonali na nijhuihuitas nopa tacat cati itztoc quej se estaca cati cuali tatzquitoc huan huetzis hasta talchi. Huan nojquiya huetzis talchi nochi nopa tamamali cati quihuicayaya, quinequi quiijtos nochi cati motatzquiliyayaj ipan ya.” Quej nopa quiijtojtoc TOTECO. \c 23 \s1 Taya ipantis altepet Tiro \p \v 1 Ya ni nopa camanali cati TOTECO techmacac ten taya ipantic altepet Tiro: \p Amojuanti cati anquinnemiltíaj nopa huejhueyi barcos ten altepet Tiro huan anyahuij ipan talme cati mocahuaj huejca, xichocaca pampa Tiro nopa piltaltzi campa anajsiyayaj ya ixpolijtoc. Ya ixpolijtoc nochi calme cati nopona eltoya huan amo teno mocahua campa huelis mosehuis amohueyi barco. Nochi camanali cati anquicajque ipan tali Chipre elqui melahuac. \v 2 Amo ximolinica, amojuanti cati anitztoque iteno nopa hueyi at huan antanamacani ten altepet Sidón cati campa hueli anquiixcotonayayaj ipan hueyi at para antacohuase huan antanamacase. Nopa tequipacholi cati amechajsitoc eltoc nelpano hueyi hasta ayecmo aqui hueli choca. \v 3 Achtohuiya nopa huejhueyi barcos ten tali Sidón amechhualiquiliyayaj, anTiro ehuani, miyac tamanti ten nopa talme ipan seyoc lado nopa hueyi at. Quihualicayayaj miyac tamanti cati temaca tali Egipto cati eltoc iteno nopa hueyat Nilo. Amoaltepe Tiro elqui se tianquis campa tanamacayayaj masehualme ten nochi talme, pero ama nochi tanqui. \v 4 Xipinahuaca amojuanti cati anehuani altepet Sidón nopa altepet nelnechca altepet Tiro. Ta cati nelía tijpiyayaya chicahualisti nopona iteno nopa hueyi at. Ama eltoc quej ayecmo aqui amechnequi. Eltoc quej nopa hueyi at quiijtos: “Nimocahua noseltitzi. Nimoiyocacajtoc ten nochi altepeme. Nopa altepet Tiro cati elqui quej noichpoca ayecmo oncas huan amo onca seyoc cati niquita quej nocone. Nochi nopa tacame cati Tiro ehuani cati quinnemiltiyayaj barcos polijtoque huan nojquiya polijtoque nopa yancuic colonias cati elque iaxcahua nopa altepet.” \p \v 5 Quema tali Egipto ehuani quimatise cati ipantitoc altepet Tiro, tahuel mocuesose huan quiijtose: \v 6 “Xichocaca nochi amojuanti cati anitztoyaj nechca altepet Tiro huan xicholoca hasta altepet Tarsis.” \v 7 Quenicatza ni altepet Tiro cati ama tamisosolijtoc, ¿Amo ya ni nopa altepet cati achtohuiya san pactoya huan ipa eltoya hasta huejcajquiya? Imasehualhua nopa altepet tetitaniyayaj ipan talme campa hueli talme para mochantise nopona nojquiya. \p \v 8 ¿Ajquiya quihualicac ni tatzacuiltili ipan ni altepet Tiro? Ni altepet quintaliyaya tanahuatiani campa hueli huan eliyaya inintanahuatijca nochi tanamacani ipan taltipacti. \v 9 Elqui yaya TOTECO Cati Quinyacana Iilhuicac Ejcahua Ma Tatanitij cati quititanqui ni tatzacuiltili. Yaya quiechcapantalis ihueyitilis nopa altepet huan para quinicnotalis nochi cati mohueyimatiyayaj ipan nochi taltipacti. \v 10 Tiro ayecmo quipiyas yon quentzi fuerza. Huajca ama analtepet Tarsis ehuani hueli anquintaniquij Tiro ehuani huan anquintamisosolose quej nopa hueyat Nilo tejco huan moapachohua miyac tali. \v 11 TOTECO quixitajtoc imax ipan nochi huejhueyi at campa hueli. Quinchihua ma huihuipicaca nochi tanahuatiani ipan taltipacti. Huan yaya cati quiijtojtoc quisosolos nochi nopa chicahuac altepet campa tanamacaj huan tacohuaj. \p \v 12 TOTECO quej ni quiijtohua: “Nopa paquilisti cati masehualme quipiyayayaj ipan altepet Sidón ya tamis huan amantzi cati hualase seyoc tali quintaijyohuiltise. Masque cholose huan yase hasta tali Chipre, amo quipantise campa mosiyajquetzase.” \p \v 13 Xijtachilica ni tali campa achtohuiya ajsiyayaj huejhueyi barcos. Nopa Babilonia ehuani quinchijchijque huejcapantique calme para quitanise huan quinsosolojque nopa yejyectzitzi calme nopona huan quicajtejque quej se tamontomit ten tasoli. Elqui Babilonia ehuani amo tali Asiria ehuani cati quitanque. \v 14 Huajca ximochoquilica amojuanti cati annemij ipan barcos ten altepet Tarsis ipan nopa hueyi at pampa ya ixpolijtoc nopa piltaltzi Tiro cati ipan anmotemachiyayaj para anajsitij. \p \v 15 Huan ipan nopa tonali nochi quielcahuase altepet Tiro para 70 xihuit, quej imiyaca nopa xihuit cati itztos se tanahuatijquet. Pero teipa quema tanahuatijtos seyoc tanahuatijquet, nopa altepet sempa motananas. Pero quema tamis nopa 70 xihuit, ipan Tiro elis san se quej cati quihuicatía se momecatijca sihuat. Quiijtose: \v 16 “Ta timomecatijca sihuat cati mitzelcajtoque momecahua, xijcui moarpa huan xijyahualo nopa altepet. Xijtzotzona nopa huicat cati más yejyectzi huan xihuica miyac huicat para sempa ma mitzelnamiquica.” \v 17 Huan quema ya tantos nopa 70 xihuit, TOTECO sempa quicahuilis ma motananas altepet Tiro. Pero nopa altepet amo quipatas inemilis. Sempa monamacas ica cati ehuani ten hueli tali ipan taltipacti. \v 18 Pero ica miyac tonali, nochi cati nopa tacohuani huan tanamacani quitaniyayaj quiiyocatalise para TOTECO, amo san quiajocuise para inijuanti. Huan se tonali itanca motequihuis para quicohuase tacualisti huan yoyomit cati cuali para nopa totajtzitzi cati quitequipanose TOTECO. \c 24 \s1 Tatzacuiltili ipan nochi taltipacti \p \v 1 ¡Xiquitaca! TOTECO ya itztoc para quisosolos ni taltipacti huan quichihuas ma eli cactoc huan tasosololi. Yaya quinquixtis imasehualhua huan quintitanis ipan campa hueli talme. \v 2 Quinquixtis nochi totajtzitzi huan nochi cati amo totajtzitzi. Quinquixtis taca tequipanohuani huan sihua tequipanohuani, taca tetecome huan sihua tetecome, tanamacani huan tacohuani, cati tetanejtiyayaj se tenijqui huan cati motanehuiyayaj, cati quintahuiquiliyayaj huan cati tahuicayayaj. Huan yon se ten inijuanti, amo momanahuis. \v 3 Nochi nopa tali mocahuas cactoc huan tasosololi pampa quej nopa quiijtojtoc TOTECO. \v 4 Nopa tali tamihuaquis huan mocahuas sosolijtoc pampa amo huetzis at huan inintochui nochi huaquis. \v 5 Taijyohuis nopa tali por nochi nopa tajtacoli cati quichijque imasehualhua. Nopa masehualme quicuectoque itanahuatilhua TOTECO para ma quiijtoca seyoc tamanti. Quipatatoque nopa tamachtili cati quinmacac huan quiixpanotoque nopa camanal sencahuali cati quichijqui para huejcahuasquía para nochipa. \v 6 Yeca ama TOTECO quititantoc se tatelchihualisti ipan taltipacti por inintajtacol masehualme. Masehualme taijyohuíaj por cati quichijtoque. Huan san se quesqui ten inijuanti noja mocahuase yoltoque. \p \v 7 Xocomecat iayo tamis huan xocomeca milme pilinise. Nochi cati paquiyayaj, ama mocuesose huan chocase. \v 8 Nojquiya ayecmo mocaquis más nopa yejyectzitzi huicat cati quichihuaj ica arpas huan pandero, pampa nochi nopa paquilisti cati oncayaya mojmosta, tanqui. \v 9 Nojquiya ayecmo huicase quema taise. Huan nopa taili quimachilise chichic ipan inincamac. \p \v 10 Ipan altepet amo aqui quimatis taya quichihuas. Mopantise ipan se hueyi tequipacholi por nochi tamanti cati amo cuali. Nochi calme quintzactose cuali para amo aqui calaquis para tachtequis. \v 11 Tacame mosejcotilise ipan calles huan tzajtzitinemise pampa amo onca taili. Nochi paquilisti tamis ipan nopa tali. \v 12 Nopa altepet mocahuas sosolijtoc huan icaltehua nochi quitahuisojtoque talchi. \v 13 Ya ni panos ipan nochi talme ipan ni taltipacti. San mocahuase se ome masehualme cati yoltoque. Elis san se quej quema quitamitequij itajca se olivo cuahuit huan san mocahua se ome nica huan neca. O elis quej quema quitamitequij itajca nopa xocomecat huan san mocahua se ome. San se quesqui masehualme mocahuase yoltoque. \p \v 14 Huan nopa se ome masehualme cati noja mocahuase, tzajtzise huan huicase ica paquilisti. Cati itztoque nechca nopa hueyi at ica campa oncalaqui tonati quihueyichihuase TOTECO por ihueyitilis. \v 15 Nojquiya nochi cati itztoque ica campa hualquisa tonati hasta cati itztoque iteno hueyi at quihueyichihuase TOTECO cati ininDios israelitame. \v 16 Xijtacaquilica quenicatza huicaj nopa masehualme cati itztoque campa ontantoc taltipacti ten se lado hasta seyoc huan quiijtohuaj: “Xijhueyitalica yaya cati xitahuac.” \p Pero na niquijtohua: ¡Niteicnelti na! Nijpiya se hueyi tequipacholi ipan noyolo pampa campa hueli noja tatani cati amo cuali huan campa hueli masehualme quisenhuiquilíaj tacajcayahuaj. \v 17 Nochi masehualme cati itztoque ipan ni taltipacti quipantise majmajti, taquetzti huan ostome cati huejcata para ipan huetzise. \v 18 Huan quej nopa nochi cati momanahuise ten nopa hueyi majmajti huetzise ipan taquetzti. Huan nochi cati momanahuise ten nopa taquetzti huetzise ipan nopa hueyi ostome. Pampa elis quej TOTECO quitapos nopa ventanas ipan ilhuicac huan huetzis nelpano miyac tasosololisti. Huan nochi taltipacti tahuel mojmolinis hasta campa tatzquitoc. \v 19 Nochi taltipacti tamihuehuelocas, tamitatapacas huan tami mojmolinis. \v 20 Huan ni taltipacti ixtapalojtinemis quej se ihuintiquet huan mohuisos quej se xajcali quema taajaca chicahuac. Quihuicas ietica nochi masehualme inintajtacolhua huan huetzis huan ayecmo quema motananas. \p \v 21 Ipan nopa tonali TOTECO quintatzacuiltis nochi iilhuicac ejcahua cati itztoyaj ipan ilhuicac huan huetzque ipan tajtacoli. Huan ipan ni taltipacti quintatzacuiltis nochi nopa amo cuajcualme cati tanahuatiyayaj campa hueli ipan nochi talme. \v 22 Huan nochi nopa ilhuicac ehuani cati amo cuajcualme quinmontonos ipan se hueyi ostot cati eltoc taltita huan nopona quintzacuas. Huan nopona itztose miyac tonali hasta ajsis tonali para quintajtolsencahuas huan quintatzacuiltis. \v 23 Huan huajca TOTECO Cati Quinyacana Iilhuicac Ejcahua Ma Tatanitij mosehuis ipan isiya ipan tepet Sion. Huan tanahuatis ipan altepet Jerusalén iniixpa nopa huehue tacame cati quinyacanaj imasehualhua. Huan cahuanis itatanex hasta nesis quej tonati huan metzti tzintayohuilijtose. \c 25 \s1 Nopa huicat cati ica quihueyichihuase TOTECO \p \v 1 TOTECO, na nimitzpaquilismacas huan nimitzhueyitalis pampa ta tinoDios. Ta tijchihua huejhueyi tamanti. Cati huejcajquiya tijsencajqui para tijchihuas, ama melahuac tijchijtoc senquisa quej tiquijto. \v 2 Masque huejhueyi altepeme ta tihueli tiquintamisosolohua huan tiquinchihua quej se tamontomit ten tasoli. Masque quipiyaj tepamit cati tilahuac, ta tijhuelonía huan tijchihua quej tasoli. Tiquinsosolohua nopa yejyectzitzi caltanahuatilme cati onca ipan campa hueli talme huan ayecmo quema quincualtalise. \v 3 Yeca masehualme ipan talme cati tahuel quipiyaj chicahualisti mitzhueyitalise. Huan nopa talme ica masehualme cati mosisiníaj ama, teipa mitzimacasise huan mitztepanitase. \p \v 4 Pero ica cati teicneltzitzi, ta tiquinmanahuía quema quinajsi taijyohuilisti. Tiquinecahuilía quema tona huan quema tahuel huetzi at. Huan tiquinmanahuía ten mosisinijca tacame pampa inincualancayo eltoc quej se ajcomalacat cati quihuelonía tepamit. \v 5 Tetaijyohuiltíaj quej nopa tatotonilot ipan se huactoc tali. Pero ta tiquintamiltis nopa mosisinijca tacame cati mohueyimatij huan cati hualahuij ipan talme campa hueli. Cati tahuejchihuaj tiquinechcapantalis huan elis quej se mixti huala huan quiseseltía nochi nopa tali cati eltoc itantita. \p \v 6 Quena, ipan nopa tonali, TOTECO Cati Quinyacana Iilhuicac Ejcahua Ma Tatanitij quichihuas se hueyi tacualisti ipan Jerusalén para nochi masehualme ipan taltipacti. Huan oncas miyac tamanti tacualisti cati tahuel ajhuiyac. Oncas huacax nacat cati más tapejpenili huan oncas miyac xocomecat iayo cati más cuali. \v 7 Huan ipan nopa tepet TOTECO quiijcuenis nopa taecahuilot ten tequipacholi cati eltoc ipan nochi masehualme. Quiijcuenis nopa ecahuili ten miquilisti cati eltoc inintzonta nochi masehualme ipan nochi taltipacti. \v 8 Huan yaya TOTECO Cati Más Quipiya Tanahuatili quitamiltis miquilisti para nochipa huan quinhuachilis iniixayo nochi masehualme. Nojquiya quitamiltis para nochipa nochi taijyohuilisti huan pinahualisti cati quiajsiyaya ital huan imasehualhua. Quej nopa quiijtojtoc TOTECO para quichihuas. \p \v 9 Huan ipan nopa tonali masehualme quiijtose: “Yaya ni toDios. Ipan ya timotemachijque huan techmaquixtijtoc. Timochixque ipan ya, huajca ama ma tipaquica pampa techmaquixti.” \v 10 Pampa TOTECO quitalis imax ipan altepet Jerusalén huan itanahuatijcayo para quitiochihuas. Pero tali Moab ipan moquejquetzas quej elisquía tasoli. \v 11 TOTECO quixitahuas imax para quincuatopehuas tali Moab ehuani para tatzinta, quej se tacat cati ajqui quicuatopehua nopa at. Quinechcapantalis masehualme ten Moab para ayecmo mohueyimatise. Quitamiltis nochi tamanti cati amo cuali quichihuaj. \v 12 Huan nopa tepamit cati huejcapantic huan tilahuac cati quipiya Moab, TOTECO quihuelonis huan quisosolos hasta quichihuas tatixtic. \c 26 \s1 Israelitame quihuicatise TOTECO \p \v 1 Ipan nopa tonali nochi ipan tali Judá huicase ni huicat: \q1 “Ama tijpiyaj se altepet cati cuali huan quipiya chicahualisti. \q1 TOTECO cati techmaquixtijtoc, techyahualojtoc quej se hueyi tepamit para techmocuitahuis. \q1 \v 2 Xiquintapoca nochi nopa caltemit para ma calaquica nochi nopa masehualme cati itztoque xitahuaque. \q1 Xiquincahuaca ma calaquica nochi cati temachme. \b \q1 \v 3 TOTECO, mojmosta tiquinmacas yoltasehuilisti nopa masehualme cati motemachíaj ipan ta, nochi cati quisenhuiquilíaj mitztemohuaj. \b \q1 \v 4 Tayohua tonaya ximotemachica ipan TOTECO pampa san yaya TOTECO Cati Más Quipiya Tanahuatili huelis amechmanahuis para nochipa. \q1 \v 5 Yaya quinechcapantalía nopa masehualme cati mohueyimatij. \q1 Quintepexihuía nopa altepeme cati ipan itztoyaj. \q1 Quintahuisohua hasta talchi huan quihuelonía inintepa. \q1 \v 6 Ama nopa teicneltzitzi cati quintaijyohuiltiyayaj ipan moquejquetzaj cati mocahua ten inialtepe.” \q1 \v 7 TOTECO ta tijchihua para nopa ojti cati quitoquilíaj cati xitahuaque moixpa amo cana fiero, yon amo ixtejcolis. \q1 Pampa ta, TOTECO, amo titemaca se ojti cati fiero o cati amo cuali. Ta tijxitahua nopa ojti huan tijchihua yejyectzi. \q1 \v 8 TOTECO, tojuanti tijtoquilíaj moojhui cati xitahuac huan timochiyaj san ipan ta. \q1 Techpactía miyac tijchihuase cati ta tijnequi. \q1 Ipan toyolo san tijnequij timitzhueyichihuase. \q1 \v 9 Seyohual nimitztemohua ica nochi noyolo. \q1 Huan quema niisa ica ijnaloc noja nimitztemohua. \q1 Pampa fiero masehualme amo quicahuase quichihuase cati amo cuali huan quipehualtise quichihuase cati xitahuac, \q1 hasta quema ta tihualas para tiquintajtolsencahuaqui huan tiquintatzacuiltiqui cati itztoque ipan ni tali. \q1 \v 10 Pero masque tiquinnextilía teicnelijcayot nopa masehualme cati fiero ininemilis, amo moxitahuaj. \q1 Quisehuiquilíaj quichihuaj tamanti cati amo cuali ipan nopa tali campa sequinoc quichihuaj cati xitahuac. \q1 Huan amo quichihuilise cuenta mohueyitilis, TOTECO. \q1 \v 11 Inijuanti amo mitztacaquilíaj quema tiquintacahualtía. \q1 Huan quema tijtanana momax para tiquintatzacuiltis, inijuanti amo quiitaj, yon amo quichihuilíaj cuenta. \q1 Pero xiquinnextili quenicatza tiquinicnelía momasehualhua, huan pinahuase. \q1 Huan nopa tit cati ticajoctoc para mocualancaitacahua ya eltoc para quintzontamiltis. \q1 \v 12 TOTECO, ta cati techmaca tasehuilisti. \q1 Nochi cati quisa cuali cati tojuanti tijchihuaj eltoc pampa ta tijchijtoc nopa tequit ipan tojuanti. \q1 \v 13 TOTECO ta cati titoDios, quipiya miyac tonali technahuatiyayaj sequinoc tetecome, \q1 pero ama san ta timitzhueyitepanitase. \q1 \v 14 Nochi inijuanti cati tiquintequipanojque, ama ya mictoque huan ayecmo hualase sempa, \q1 ixpolijque huan ayecmo quema motananase. \q1 Pampa ta tiquintatzacuilti huan tiquintamiixpolihuilti. \q1 Ama ayecmo aqui quinelnamiqui. \q1 \v 15 TOTECO, ta tiquinmiyaquilijtoc momasehualhua ipan total. \q1 Tijchijqui para más ma monexti mohueyitilis. \q1 Huan tijchijtoc total nojquiya ma eli más hueyi. \q1 \v 16 TOTECO, quema israelitame taijyohuiyayaj, timitztemojque. \q1 Quena, quema ta techtatzacuilti, timotatajtijque ica ta. \q1 \v 17 Tiitztoyaj moixpa quej se sihuat cati momimilohua ica tacuajcualoli quema quitacatiltía icone. \q1 \v 18 Tojuanti tiitztoyaj ica tacuajcualoli huan tichocayayaj quej se sihuat, \q1 pero san tapic titaijyohuijque pampa amo teno tijtacatiltijque. \q1 Amo tihuelque titatanise para total huan amo teno quisqui ten totaijyohuilis. \q1 Amo aqui tacatqui para mochihuase más masehualme ipan ni taltipacti. \q1 \v 19 Pero tijpiyaj ni camanali cati temachti: \q1 Nochi cati ya mictoque cati moaxcahua TOTECO, sempa moyolcuise \q1 Huan inintacayohua sempa motananase campa quintalpachojtoque. \q1 Quena, nochi cati itztoque ipan ostot sempa isase huan huicase ica paquilisti. \q1 Itaahuil TOTECO cati temaca nemilisti motalis ipan inijuanti quej elisquía ajhuechti. \s1 Tatzacuiltili huan tayancuilisti \q1 \v 20 Annomasehualhua, xiyaca amochajchaj huan xijtzacuaca amocaltehua campa anitztose temachti. \q1 Ximotatica se talojtzi hasta quema ya panotos icualancayo TOTECO huan ya quintzontamiltijtos nochi icualancaitacahua. \q1 \v 21 TOTECO quisas ten ichaj huan hualas ipan ni taltipacti para quintatzacuiltiqui nochi masehualme por inintajtacolhua. \q1 Huan monextis ajquiya temictijtoc ipan ni taltipacti huan ayecmo huelis motatis. \q1 Mopanextise nochi cati quihuicaj tajtacoli. \c 27 \s1 Israelitame elise majcajtoque \p \v 1 Ipan nopa tonali TOTECO quicuis imacheta cati temajmati, hueyi huan tatequi, huan quitatzacuiltis nopa hueyi tapiyali cati itoca Leviatán; nopa cohuat cati nemi chicahuac huan motepayolohua. Huan quimictis nopa hueyi tapiyali cati itoca dragón cati itztoc ipan hueyi at. \p \v 2 Ipan nopa tonali TOTECO huicas ten nopa xocomeca mili cati tahuel quiicnelía. Quej ni quiijtos: \v 3 “Israelitame itztoque noxocomecamil. Na niquinmocuitahuía. Talojtzitzi nijtequilía at noxocomecamil, huan nijmanahuía tonaya huan tayohua para amo teno quichihuilise nocualancaitacahua. \v 4 Na ayecmo nicualani inihuaya. Huan sinta niquitas quinpiyaj inincualancaitacahua cati quincuatotoníaj quej huitzti huan sahua mecat, huajca na niquinhuihuitas huan niquintatis. \v 5 Huan san huelis momanahuise inincualancaitacahua sinta moyoltalise nohuaya huan techtajtanise ma nimoyoltali inihuaya.” \p \v 6 Ajsis tonali quema israelitame \f + \fr 27:6 \fr*\ft 27:6 O iixhuihua Jacob.\ft*\f* sempa quipiyase ininelhuayo huan chamanise huan xochiyohuas quej se cuahuit quichihua. Nochi taltipacti temis ica itajca. \v 7 TOTECO amo quintatzacuiltijtoc israelitame quej quintatzacuilti inincualancaitacahua, yon amo quinmictijtoc israelitame quej quinmicti sequinoc cati temictijtoque. \v 8 Pampa TOTECO san quintatzacuiltijtoc pilquentzi. San quinquixti ten inintal huan quintitanqui ipan sequinoc talme. Eltoc quej quinhuicac nopa hueyi ajacat cati huala ica campa hualquisa tonati. \v 9 Huan ¿taya monequi quichihuase israelitame para quiselise tapojpolhuili ten inintajtacolhua? San se tamanti monequi quichihuase: Ma quichihuaca tatixtic nochi nopa teme cati quintequihuijtoque para taixpamit, ma quintamiixpolihuiltica nopa teteyome ten Asera huan nopa taixcopincayome ten tonati. Huan quej nopa ayecmo quema quinhueyichihuase. \v 10 Pampa nochi ialtepehua cati moyahualojtoque ica tepamit mocahuase cactoque quej huactoc tali. Nochi calme quintahuelcahuase huan nochi nopa calles temis ica miyac tamanti xihuit. Huan nopona mosiyajquetzase huan tacuajtinemise huacaxme. Huan quitamicuase inimacuayohua nochi cuame. \p \v 11 Nomasehualhua itztoque quej se cuahuit imacuayohua cati huactoque. Huan yeca postequij huan nopa sihuame hualahuij huan quinhuicaj para quintatise. Nomasehualhua tahuel huihuitique huan amo talnamiquij pampa mohuejcatalijque ten TOTECO Cati Quinchijchijqui. Yeca TOTECO amo quintapojpolhuis, yon amo quintasojtas. \p \v 12 Pero ajsis tonali quema TOTECO quinsentilis sese ten inijuanti quej quichihua se masehuali quema quitapejpenía et ipan imax. Quintapejpenis sesen ten inijuanti campa hueli ipan nopa imil cati pehua campa hueyat Eufrates huan ontami campa inepa tali Egipto. \v 13 Ipan nopa tonali quipitzase nopa hueyi tapitzali, huan nochi inijuanti cati itztose ipan tali Asiria huan cati quinhuicatose tali Egipto, hualase quihueyimatiquij TOTECO ipan nopa tepet cati tatzejtzeloltic cati eltoc ipan altepet Jerusalén. \c 28 \s1 TOTECO quitatzacuiltis altepet Samaria huan Jerusalén \p \v 1 ¡Teicneltique altepet Samaria ehuani pampa hualahuij cati quisosolose inialtepe! Nochi ihuintini ten tali Israel \f + \fr 28:1 \fr*\ft 28:1 Efraín.\ft*\f* mohueyimatij por nopa altepet huan quimatij quipixtosquíaj se inincorona pampa tahuel yejyectzi nopa tamayamit cati quiyahualojtoc. Pero nimantzi pilinis iyejyejca nopa altepet cati quipiya imasehualhua cati ihuintitoque huan tepejtoque ipan nochi calles. \v 2 Nelía teicneltzi pampa TOTECO quintitanis miyac soldados cati tahuel quipiyaj chicahualisti para quitehuise. Hualase ipani quej tesihuit, o quej se hueyi ajacat o quej at cati huetzi chicahuac. O hualase ipani quej se hueyat cati temitoc ica at huan nochi quitahuisohua hasta talchi. \v 3 Altepet Samaria elqui se altepet cati tahuel ica mohueyimatiyayaj ihuintini ten tali Israel huan quiitayayaj quej se corona. Pero icualancaitacahua nopa altepet quimajcahuase hasta talchi huan ipan moquejquetzase. \v 4 Samaria elqui se altepet cati tahuel yejyectzi huan moyahualojtoc ica se tamayamit, pero ama tanqui nochi iyejyejca. Ixpolihuis ipan se talojtzi quej nopa higo cati icsi achtohui, huan quema se acajya quiita, nimantzi quitequi huan quicua. \p \v 5 Huan ipan nopa tonali, mohueyimatise israelitame ica TOTECO Cati Quinyacana Iilhuicac Ejcahua Ma Tatanitij. Elis yaya cati quinpaquilismacas imasehualhua cati noja mocahuase. \v 6 Yaya quinmacas nopa tetajtolsencahuani se iniyolo cati cuali para ma tetajtolsencahuaca xitahuac. Huan quichihuas para nopa soldados cati tamocuitahuíaj campa icalte nopa altepet ma motemacaca para quintzontamiltise nochi inincualancaitacahua. \s1 Tatiochihuali para Jerusalén \p \v 7 Pero ama ihuintini quinahuatíaj nopa tali. Hasta nochi nopa totajtzitzi huan tajtolpanextiani mocuapolojtoque ica taili cati nelchichic huan ixyacanejnemij pampa ihuintitoque. Tahuel mohuihuichijtoque ipan inintequi, mocuapolojtoque huan quichijtinemij miyac tamanti cati amo cuali. \v 8 Nochi inimesas temitoc ica iniisotal hasta ayecmo onca yon se lugar cati tapajpactic. \p \v 9 Pero nopa totajtzitzi huan tajtolpanextiani quiijtohuaj ten na niIsaías: “¿Ajquiya ni tacat para techilhuis ni tamanti? Amo monequi tijtacaquilise itamachtil. ¿Yaya moilhuía tiitztoque quej conetzitzi cati ayemo huelij camanaltij huan cati sanoc quicajtoque chichij? \v 10 Pampa nochipa techilhuía san se tamanti. Techmachtía ica camanali cati amo ohui. Eltoc quej quinmachtisquía coneme cati pehua tapohuaj: ba be bi bo bu.” \p \v 11 ¡Cualtitoc! Pampa ni tacame amo quinequij quitacaquilise cati na niIsaías niquinilhuía, TOTECO quincamanalhuis ica camanali cati ohui para quimachilise ica seyoc tali ehuani cati quintaijyohuiltise, pampa TOTECO quintitanilis sequinoc tali ehuani para quintatzacuiltise. \v 12 Eltoc quej TOTECO achtohuiya quinilhui: “Sinta antechtepanitase huan anquipiyase se cuali nemilisti, huajca nica ipan amotal anquipiyase tasehuilisti huan tasiyajquetzalisti.” Pero inijuanti amo quinejque quitacaquilise. \v 13 Huajca TOTECO quincamanalhuis talojtzitzi ica camanali cati amo ohui. Huan talojtzitzi quiompahuis icamanal para quimachilise. Pero inijuanti noja amo quimachilise nopa camanali cati amo ohui huan elis quej motepotanise, huan ajquetzhuetzise huan tahuel mococose. Quinmasiltise huan quinitzquise huan quinhuicase seyoc tali. \p \v 14 Huajca nochi antetaijilhuijca tacame cati anquinahuatíaj altepet Jerusalén, xijtacaquilica icamanal TOTECO. \v 15 Eltoc quej amojuanti anquiijtohuaj: “Tojuanti tijsencajtoque se camanali para amo aqui techmictis huan amo tiyase campa mijcatzitzi. Timonamacatoque ica cati techmanahuise inimaco nopa tali Asiria ehuani. Huajca amo teno huelise techchihuilise pampa timotemachijtoque ipan cati tacajcayahua huan ipan istacatili.” \p \v 16 Pero TOTECO Cati Más Quipiya Tanahuatili quiijtohua: “Xiquitaca, na nijtalía se tet senquisa campa monequi ipan altepet Sion \f + \fr 28:16 \fr*\ft 28:16 O Jerusalén.\ft*\f* para se tatzinpehualtili. Tetic nopa tet huan cuali tatapejpenili. Tahuel miyac ipati. Yaya eltoc temachti para ipan moquetzas nopa hueyi cali. Cati quineltocas ya, itztos temachti huan amo teno quimajmatis. \v 17 Quej se quitamachihua se cali ica se lazo ten tatamachihuali, na niquijitas sinta nomasehualhua quichihuaj cati xitahuac. Huan quej cati quitequihuía se nivel para quiitas sinta cuali eltoc nochi nopa itzinpehualtil, niquijitas sinta quichihuaj cati cuali. Cati ipan anmotemachíaj nesi yejyectzi, pero amo quipiya chicahualisti. Sinta ipani huetzis tesihuit, nimantzi huelonis pampa san istacatili. Huan quej miyac at cati pano quitahuisohua nochi talchi, amocualancaitacahua amechquixtise.” \v 18 Na nijtamiltis nopa camanali cati anquichijtoque ica miquilisti para amo amechmictise huan anyase campa mijcatzitzi. Huan yeca quema hualase amocualancaitacahua quej se hueyat, anhuetzise huan amopani moquejquetzase. \v 19 Huan amocualancaitacahua itztose quej se hueyat cati hualase mojmosta; tayohua huan tonaya amechtzontamiltiquij hasta ajsis tonali para amechhuicase ipan seyoc tali. Huan san para quicaquise nopa camanali cati ajsitihuala, amechchihuas xihuihuipicaca. \p \v 20 Amo cana huelis anmotatise pampa amo amechpalehuis cati ipan anmotemachijtoque. Eltoc quej nopa tapechti cati anquichijchijque para ipan ancochise pisiltzi huan amo amechaxilía. Huan amotaque nojquiya cototzi huan yeca amo amechaxilía para anmopiquise. \v 21 TOTECO hualas ica ihueyi cualancayo ipan se talojtzi quema amo anquichiyaj huan amechtehuis quej hualajqui huejcajquiya ininpa nopa filisteos ipan tepet Perazim huan nopa amonitame ipan tepet Gabaón. Yaya hualas para quichihuaqui se hueyi tamanti cati amo quema quiitztoque para pano. Huan amo quema quicactoque pampa yaya quintzontamiltis ten ya imasehualhua. \v 22 Huajca ayecmo más xitetaijilhuica para amo anquiselise se tatzacuiltili cati noja más hueyi, pampa TOTECO Cati Quinyacana Iilhuicac Ejcahua Ma Tatanitij techyolmelajtoc para yaya quisencajtoc amechtzontamiltis. \s1 Italnamiquilis TOTECO \p \v 23 ¡Xijtacaquilica nocamanal! Quena, cuali xijtacaquilica cati nimechilhuis: \v 24 Se miltequipanojquet amo quisenhuiquilía quipoxonijtinemi ital huan amo quema tatojtoca. Amo nochipa tamehua huan amo quema quitoca ixinach. \v 25 Quema ya quicualtalijtoc ital, yaya yahui huan quitoca iyol nopa eneldo huan comino. Nojquiya ica surcos quitoca trigo, cebada huan avena. Huan sesen tamanti iyol quitoca ipan nopa lugar campa quinamiqui. \v 26 Yaya quimati taya quichihuas huan quenicatza quitocas pampa Toteco Dios quimacatoc talnamiquilisti. \v 27 Yaya quimati para sese tamanti monequi quiyolquixtis quej quinamiqui. Nopa eneldo amo quiyolquixtía ica se cuahuit cati etic. Huan nopa comino amo quipanoltilis ipani se carro para quiyolquixtis pampa eneldo huan comino monequi quihuitequise melajtzi ica se acat para quiyolquixtise. \v 28 Monequi quitejtejtzonas trigo para quiyolquixtis, pero amo hueli quisenhuiquilis quitejtejtzonas. Huelis quipanoltía ipani se carro, pero amo hueli quicahuilis ma eli tatixtic. \v 29 Pampa TOTECO Cati Quinyacana Iilhuicac Ejcahua Ma Tatanitij, yaya itztoc se yejyectzi tamachtijquet huan temaca se cuali talnamiquilisti. \c 29 \s1 TOTECO quiyolmelahua altepet Jerusalén \p \v 1 ¡Teicneltique cati ehuani altepet Jerusalén\f + \fr 29:1 \fr*\ft 29:1 Quiijtohua Ariel cati quinequi quiijtos ‘taixpamit’. Ya ni eltoya seyoc itoca Jerusalén por nopa taixpamit cati nopona oncac.\ft*\f*, nopa Altepet ten David! Sesen xihuit antemacaj miyac tamanti tacajcahualisti nopona. \v 2 Pero na nijtitanis ininpa Jerusalén ehuani se hueyi tatzacuiltili huan oncas miyac choquisti huan tacuajcualoli. Altepet Jerusalén quipiyas miyac esti. Elis quej nopa seyoc lado cati itoca Ariel. (Ariel quinequi quiijtos: Taixpamit Campa Toyajtoc Miyac Esti.) \v 3 Na nielis niicualancaitaca nopa altepet huan nijyahualos ica miyac soldados para nijtehuis. Huan niquinchijchihuas huejcapantique calme para ipan tejcose para quitanise nopa altepet. \v 4 Huan Jerusalén elis quej se animajtzi cati quinequi camanaltis ten nopona taltita campa quitalpachojtoque, huan itoscac caquistis quej se cati ichtaca camanalti. \p \v 5 Pero san ipan se talojtzi niquinquixtis nochi nopa miyac icualancaitacahua Jerusalén cati tahuel temajmatijque huan inijuanti ixpolihuise quej taltepocti. Icualancaitacahua Jerusalén elise quej itasolo trigo cati quihuica ajacat pampa niquinajsis ipan se talojtzi quema amo anquichiyaj. \v 6 Quena, na, niamoTECO Cati Niquinyacana Noilhuicac Ejcahua Ma Tatanitij, niquinajsis ica tatomonilot cati nelchicahuac para nimechmanahuis anJerusalén ehuani. Huan nijchihuas ma mojmolini tali huan caquistis nelía chicahuac. Huan nijtitanis se hueyi ajcomalacat huan se tit cati nochi quitatis. \v 7 Huan nochi masehualme cati ehuani sequinoc talme cati quitehuise altepet Jerusalén huan icalhua cati cuali tasencahuali, nochi ixpolihuise ipan se talojtzi quej elisquía se temicti cati tiquita ipan motalnamiquilis ica tayohua. \v 8 Se tacat cati tahuel mayana quitemiqui para tacua, pero quema isa amo teno quipiya iijtico huan noja mayana. Huan se tacat cati tahuel amiqui quitemiqui para ati, pero quema isa quimati noja yamaniya huan siyajtoc pampa amiqui. Ijquiyampa nopa masehualme ten sequinoc talme cati quitehuise altepet Jerusalén \f + \fr 29:8 \fr*\ft 29:8 O Sion.\ft*\f* quitemiquise tatanij, pero san tapic pampa amo tatanise. \p \v 9 Huelis sequij anJerusalén ehuani amo anquineltocaj cati niquijtohua. ¡Huajca, cualtitoc! San xijsenhuiquilica xijchihuaca cati fiero. Noja xiixtzactoca para amo teno huelis anquiitase. Xihuetztinemica quej ihuintini masque amo anihuintitoque. Xiixacanejnentinemica masque amo anquiitoque xocomeca iayo cati nelchichic. \v 10 TOTECO quititantoc amopani se hueyi cochisti. Quitzajqui iniixteyolhua amotajtolpanextijcahua huan quitzajqui inixayac amotachixcahua. \v 11 Para inijuanti nochi ni tanextili huan cati quiijtosnequi ica cati panos teipa elis quej se amatajcuiloli cati cuali tzactoc. Huan masque quimactilise nopa amatapohuali se cati hueli tapohua huan quiilhuise: “Xijpohua ni amat.” Yaya quiijtos: “Amo nihueli nijpohuas pampa nopa amatajcuiloli cuali tzactoc.” \v 12 Huan sinta quimactilise seyoc cati amo hueli tapohua huan quiilhuise: “Xijpohua ni amat.” Yaya quinnanquilis: “Amo nihueli nitapohua.” Pampa nochi itztoque quej popoyotzitzi. \p \v 13 Huajca TOTECO quiijtohua: “Ni masehualme quiijtohuaj para noaxcahua huan inijuanti techhueyimatij ica inincamac, pero iniyolo eltoc huejca ten na. Huan quema techhueyichihuaj san quitequihuíaj tanahuatilme huan camanali cati masehualme quinmachtijtoque. \v 14 Huajca yeca, na nijchihuas huejhueyi tamanti iniixpa nochi ni masehualme cati quichihuaj ome inixayac huan inijuanti tahuel san motachilise. Huan niquinhuihuichihuas talnamiquini huan nijnextis para inintamachtil masehualme amo teno ipati.” \p \v 15 Nelía teicneltique nopa masehualme cati quisencahuaj quichihuase cati fiero huan quichihuaj campeca quitatise ten TOTECO, pampa temachti TOTECO quintatzacuiltis. Quichihuaj miyac tamanti ipan tzintayohuilot huan quiijtohuaj: “TOTECO amo huelis techitas huan amo quimati taya pano nica.” \p \v 16 Nelía hueyi mocuapolojtoque inijuanti cati quiijtohuaj ya nopa. TOTECO yaya amechchijchijqui. Yaya itztoc quej se chachapalchijquet cati más hueyi que amojuanti cati anitztoque quej soqui chachapalme cati quinchijchijqui. Se soqui chachapali amo quiilhuis iteco: “Amo ta cati techchijchijqui.” Se comit amo huelis quiilhuis cati quichijchijqui: “Amo tijmati tijchihua comit.” \s1 TOTECO quinmaquixtis israelitame \p \v 17 Ayecmo miyac tonali polihui para nopa huactoc tali Líbano mochihuas se hueyi mila cati yejyectzi huan cati temaca miyac itajca. Huan nopona elis cuatitamit cati xoxohuic huan yejyectzitzi. \v 18 Ipan nopa tonali masehualme cati amo hueli tacaquij quicaquise nopa camanali quema quinpohuilise ten nopa amatajcuiloli. Huan nopa popoyotzitzi cati itztoque ipan tequipacholi huan ipan tzintayohuilot quiitase. \v 19 Nochi cati moicnonequij sempa quipiyase nopa hueyi paquilisti cati huala ten TOTECO. Huan cati teicneltzitzi paquise ipan TOTECO cati Tatzejtzeloltic huan cati itztoc inihuaya israelitame. \v 20 Pampa ayecmo itztose inijuanti cati mosisiníaj huan tetaijilhuíaj. Tzontamise nochi inijuanti cati senquisa quinequij quichihuase cati amo cuali. \v 21 Tamise nochi amo cuajcualme cati quitajtacoltíaj se masehuali cati amo teno quichijtoc. Ayecmo itztose amo cuajcualme cati tacajcayahuaj huan quitzacuilíaj se juez para amo quintatzacuilti tacame cati quichihuaj cati fiero. Tamise nochi cati istacatij para se juez amo hueli quichihuas cati xitahuac ica se masehuali cati amo taixpanotoc. \p \v 22 Yeca TOTECO, cati quimanahui Abraham, quej ni quinilhuía israelitame\f + \fr 29:22 \fr*\ft 29:22 Iixhuihua Jacob.\ft*\f*: “Ayecmo ixchipahuiyase israelitame sempa ica majmajti, yon amo aqui quinpinahualtis. \v 23 Pampa quema quiitase quenicatza nijchihuas tahuel ma momiyaquilica, quiitase notatzejtzelolhui na cati niTatzejtzeloltic huan niitztoc inihuaya israelitame. Huan techimacasise huan techtepanitase. \v 24 Huan huajca nochi cati mocuapolojtoque quineltocase cati melahuac, huan nochi cati mosisiníaj motemacase para ma quinmachtica.” \c 30 \s1 Amo cuali nopa camanal sencahuali ica Egipto \p \v 1 TOTECO quiijtohua: “Nelía teicneltique noisraelita masehualhua pampa temachti niquintatzacuiltis. Tahuel mosisiníaj. Cati hueli quiilhuíaj ma quintalnamicti, pero na amo teno techilhuíaj para ma niquintalnamicti. Huan quisencahuaj quenicatza quichihuase miyac tamanti cati na amo niquinilhui ma quichihuaca. Mosejcotilíaj huan quichihuaj camanal sencahuali ica sequinoc cati noTonal amo quinequi ma quichihuaca. Huan quej nopa inintajtacolhua noja más momiyaquilía. \v 2 Inijuanti yajque ipan tali Egipto para tajtanitij tapalehuili, pero amo techtajtanijque caquihuili para yase. Ama inijuanti motemachíaj ipan Faraón para ma quinmanahui. \v 3 Pero Faraón amo huelis quinmanahuis masque quintajtolcahuilijtoc para quichihuas. Huan pampa motemachijtoque ipan Faraón, teipa mopinahualtise huan amo quimatise taya quichihuase. \v 4 Huan masque ichicahualis Faraón yas hasta altepet Zoán huan ajsis hasta altepet Hanes, \v 5 yon se pilquentzi amo huelis quinpalehuis nopa israelitame. San quinhualiquilis pinahualisti huan taijyohuilisti pampa motemachijque ipan ya.” \p \v 6 Ya ni nopa camanali cati TOTECO quititani ten nopa tapiyalme cati mopantíaj ipan tali Neguev. Israelita tayacanani yahuij ipan tali Egipto ica burrojme huan camellos cati quimamajtiyahuij miyac tamanti cati patiyo para quintaxtahuitij tali Egipto ehuani por itapalehuil. Quiixcotonaj nopa huactoc talme campa tahuel mahuilili pampa nopona itztoque leones cati mosisiníaj huan cohuame cati temictíaj huan motalohuaj chicahuac. Pero nochi cati quichihuaj eltoc san tapic, pampa Egipto amo teno huelis quinchihuilis. \v 7 Nochi itapalehuil tali Egipto amo teno ipati. Yeca na nijtocaxtía Egipto: “Nopa hueyi cohuat cati amo teno hueli quichihua.” \p \v 8 Xiya huan xiquijcuilo ipan se huapali nochi camanali cati niquijtohua ten tali Egipto. Ma mocahua hasta nopa tayacapan tonali para quintelhuis nopa israelitame pampa amo quineltocaj TOTECO. \v 9 Pampa israelitame tahuel mosisiníaj. Nochipa istacatij huan amo quinequij quitacaquilise icamanal TOTECO. \v 10 Quinilhuíaj nopa tachiyani: “Ayecmo xiquitaca yon se tanextili.” Huan nopa tajtolpanextiani quinilhuíaj: “Ayecmo techilhuica cati melahuac. Techpohuilica camanali cati techpactis. Techpohuilica istacatili. \v 11 Xijcahuaca nopa ojti cati xitahuac. Ayecmo techcuatotonica ica tequipacholi cati techilhuía para ajsise. Techyolajsitoc miyac camanali ten TOTECO cati Tatzejtzeloltic cati itztoc tohuaya tiisraelitame.” \p \v 12 Huajca TOTECO cati Tatzejtzeloltic cati itztoc inihuaya israelitame quiijtohua: “Pampa anquihuejcamajcajtoque nocamanal huan anmotemachíaj ipan tatehuilisti huan ipan tamanti cati amo cuali, huan amo anquinequij anmoyolcuepase; \v 13 taloch hualas amopani se hueyi tatzacuiltili quema amo anquichiyaj. Anelise quej se tepamit cati ya pejtoc moxolehua huan teipa huelonis ica se talojtzi. \v 14 Quej se quitapanas se soqui comit, TOTECO moquejquetzas amopani huan amechchihuas tatixtic, yon amo amechtasojtas. Huan amo mocahuas yon quentzi cati huelis quitequihuise para ipan quihuicase ticoli o para quiquixtise at ipan se ameli.” \v 15 TOTECO Cati Más Quipiya Tanahuatili cati Tatzejtzeloltic huan cati itztoc inihuaya israelitame quiijtohua: “Sinta anmoyolcuepase ica na huan anmosiyajquetzase, na nimechmaquixtis. Sinta anmotemachise ipan na huan amo anmolinise, anquipiyase chicahualisti. Pero amo anquinequij anquichihuase.” \p \v 16 Huan anquiijtohuaj: “¡Amo tijneltocaj mocamanal! Tali Egipto techpalehuis. Nopa egiptome techmacase cahuayojme cati motalohuaj chicahuac para titatehuise.” \p Pero nimechilhuía, achi más motalose chicahuac amocualancaitacahua cati amechquixtise. \v 17 Se amocualancaitaca quinquixtis se mil ten amojuanti. Huan macuilti ten inijuanti amechquixtise nochi hasta amo mocahuase ome san sejco. Huan anmocahuase amoseltitzitzi quej se icuayo bandera cati ijcatoc iseltitzi ipan se tepet cati mocahuaj huejca. \s1 TOTECO quintiochihuas imasehualhua \p \v 18 Pero TOTECO amechchiya xijtemoca para huelis amechnextilis iteicnelijcayo. Yaya quinequi amechtasojtas quej quiijtojtoc, pampa TOTECO, yaya se Dios cati senquisa quichihua cati xitahuac. Huajca ma paquica nochi masehualme cati motemachiyaj ipan ya para ma quinpalehui. \p \v 19 Annomasehualhua cati anitztoque ipan altepet Jerusalén, ajsis tonali quema ayecmo anchocase. Ipan nopa tonali, quema TOTECO quicaquis anquitzajtzilise para ma amechpalehui, amechtasojtas miyac huan nimantzi amechnanquilis. \v 20 Huan masque TOTECO mojmosta amechmacatoc taijyohuilisti huan tequipacholi, yaya itztos amohuaya para amechmachtis. Yaya cati amotamachtijca ayecmo motatis huan ica amoixteyol anquiitase. \v 21 Huan sinta amojuanti anquicahuase iojhui TOTECO huan anmocuapolose, huajca ica amoica anquicaquise se itoscac cati quiijtos: “Amo ya ni nopa ojti. Huajca ximocuepaca huan xijtoquilica ne ojti.” \p \v 22 Huan huajca anquintapanase amoteteyohua ten plata huan nopa taixcopincayome ten oro. Huan anquintepehuase quej se yoyomit cati tahuel fiero cati amechtaijiyaltía quema anquinechcahuíaj. Huan anquinilhuise nopa teteyome: “Xiquisaca pampa ayecmo timechnequij.” \p \v 23 Huan huajca TOTECO amechtiochihuas huan quichihuas ma huetzi at ipan nopa tonali quema anquitocase amoxinach. Nojquiya quichihuas ma onca miyac pixquisti. Huan quimiyaquilis nopa sacat campa tacuajtinemise amohuacaxhua. \v 24 Huan nopa torojme huan pilburrojtzitzi cati quipoxoníaj nopa tali, quicuase trigo cati tapajpacti, cati ya quiyejyectijtoque ica pala huan nopa ajacat quihuicac itasolo huan san mocajqui iyol. \v 25 Ipan nopa hueyi tonati ten miquilisti quema TOTECO quintzontamiltis icualancaitacahua huan quintahuisos nochi torres huan calme cati más cuali tasencahuali, TOTECO quichihuas ma onca miyac at cati quintemitis miyac pilatajtzitzi huan hueyame cati temose ten nochi tepeme huan tachiquilme. \v 26 Huan ne metzti taahuis quej tonati, huan ne tonati taahuis chicome huelta más chicahuac quej elisquía chicome tonati. Quej nopa elis quema TOTECO pehuas quinchicahuas imasehualhua huan quinpajtis campa quincocojtoc. \s1 TOTECO quintatzacuiltis Asiria ehuani \p \v 27 Xiquitaca, ya huala TOTECO ten huejca ica nochi ichicahualis huan yaya tahuel cualani. Yahualtic ten ya tejco miyac pocti. Icamac temitoc ica miyac cualanti huan icamanal tetzontamiltía quej tit. \v 28 Iijyoyo hualas ipan icualancaitacahua quej se hueyat para quintzontamiltis. Nochi masehualme cati mohueyimatij ipan nochi talme quintzejtzelos. Quena, ica ihueyi cualancayo quintzejtzelos quej masehualme quichihuaj ica trigo para quiquixtilise itasolo. Quintalilis tepos camachali nochi nopa talme ehuani huan quinhuicas ipan nopa lugar campa quintzontamiltis. \p \v 29 Pero amojuanti cati animasehualhua TOTECO anpaquise huan anhuicase quej anhuicaj tayohua ipan nopa ilhuime cati tatzejtzeloltique. Quena, anpaquise miyac ipan amoyolo quej paqui se tacat cati tapitza quema quinyacana paxalohuani para ma yaca Jerusalén campa eltoc itiopa TOTECO, nopa tamanahuijquet ten israelitame. \v 30 Huan TOTECO quichihuas para nochi masehualme ma quicaquica itoscac cati quipiya tequiticayot huan nochi quimachilise icualancayo. Huan ica imax quintatzacuiltis icualancaitacahua. Huan ica icualancayo hualas tit cati tahuel totonic, huan huejhueyi ajcomalacat, huan tatomonilot huan tesihuit. \v 31 Quema quicaquise TOTECO itoscac huan quiselise inintatzacuiltil cati nelía chicahuac, tahuel momajmatise nopa Asiria ehuani. \v 32 Huan sese huelta quema TOTECO quinmaquili nopa Asiria ehuani, israelitame más paquise ica tatzotzonali ten panderos, arpas huan ica huicat. \v 33 Hasta huejcajquiya TOTECO quisencajqui se lugar para se hueyi tilelemecti cati quitatis nopa tanahuatijquet ten Asiria. Nopa ostot eltoc tahuel huejcata huan patahuac huan ya quipiya tahuel miyac cuahuit para nopa tit. Huan TOTECO iijyoyo quipehualtis nopa tit cati tatas tahuel totonic quej tata se hueyi tepet. \c 31 \s1 Amo quisa cuali itapalehuil Egipto \p \v 1 Nelía teicneltique nopa masehualme cati yahuij ipan tali Egipto para quitemose tapalehuili huan motemachíaj ipan nopa cahuayojme huan carrojme ten nopona. Temachti TOTECO quintatzacuiltis pampa amo motemachíaj ipan yaya cati Tatzejtzeloltic cati itztoc inihuaya israelitame, yon amo quitemohuaj para ma quinpalehui. \v 2 Pero TOTECO ica ihueyi talnamiquilis quititanis huejhueyi taohuijcayot huan amo moyolcuepas. Motananas para quintatzacuiltis israelitame por nochi tamanti cati amo cuali cati quichijtoque huan nojquiya quintatzacuiltis nopa sequinoc tali ehuani cati inihuaya mopalehuíaj. \v 3 Pampa nopa egiptome san masehualme huan amo inijuanti dioses. Inincahuayojhua san nacat cati amo teno ipati. Nopa cahuayojme amo neli tonaltzitzi cati quipiyaj chicahualisti. Huajca quema TOTECO quitananas imax iniixpa, nochi inijuanti huetzise. Huetzise cati quitemohuayayaj tapalehuili huan cati tepalehuisquíaj. Nochi ome huetzise san sejco. \p \v 4 Pero TOTECO techilhuijtoc ya ni: “Quema se león masque noja conetzi quitzontamiltía se borrego, amo momajmatía masque quitzajtzilía nopa tamocuitahuijquet. Huan quisenhuiquilía quintzontamiltía nopa borregojme. Quej nopa nojquiya elis quema na niamoTECO Cati Niquinyacana Noilhuicac Ejcahua Ma Tatanitij nihualas para niquinmanahuis nomasehualhua ipan Jerusalén\f + \fr 31:4 \fr*\ft 31:4 O tepet Sion.\ft*\f*. Amo aqui huelis techtilquetzas. \v 5 Na nipatantinemis itzonta altepet Jerusalén quej se totot patantinemi yahualtic itepasol. Teipa nitemos ipan nopa altepet huan nijmocuitahuis, nijmanahuis, nijmaquixtis huan nijchololtis.” \p \v 6 Yeca anisraelitame, masque tahuel anmosisiníaj huan fiero amoyolo, xihualaca huan xitacuepilica ica TOTECO. \v 7 Ajsis se tonali quema sese ten amojuanti anquinmajcahuase amoteteyohua ten plata o oro cati amojuanti antajtacolchijca tacame anquinmachijchijtoque. \v 8 Huan motzontamiltise nochi nopa asirios. Pero amo miquise ica macheta cati quitequihuíaj masehualme, pero elis TOTECO cati quinmictis. Huan nopa asirios amo quimatise taya quichihuase. Tahuel momajmatise huan cholojtehuase. Huan quinhuicase nopa telpocame asirios cati tahuel quipiyaj chicahualisti para tetequipanotij san tapic. \v 9 Huan hasta nopa tayacanca soldados cati más quipiyaj tanahuatili huihuipicase ica majmajti huan cholojtehuase. Huan nopa soldados quicajtehuase ininbanderas para cholose. Quej nopa quiijtohua TOTECO yaya cati quipiyas iti lementoc ipan itaixpa ipan Jerusalén huan ihorno para ipan tetatzacuiltis. \c 32 \s1 Se tanahuatijcayot cati xitahuac \p \v 1 ¡Xiquitaca! Se tonali hualas se tanahuatijquet cati tanahuatis xitahuac. Huan ihuaya hualase itayacancahua cati nojquiya tanahuatise xitahuac huan quichihuase cati senquisa cuali. \v 2 Huan nopa tanahuatijquet quimanahuis tali Israel ten nopa taohuijcayot cati hualas quej se hueyi ajacat o quej at cati huetzi nelchicahuac. Huan quinseseltis israelitame quej se atajti teseseltía ipan se huactoc tali. Quinpalehuis quej iecahuilo se hueyi tet ipan se huactoc tali cati tahuel totonic. \v 3 Huan huajca israelitame tapohuis iniixteyol para quiitase TOTECO huan tapohuis ininacas para quitacaquilise itoscac. \v 4 Ipan nopa tonali hasta nopa masehualme cati mosisiníaj nojquiya quimachilise itamachtil TOTECO huan talnamiquise. Huan masehualme cati amo nelía huelij tatenquixtíaj, camanaltise cuali. \p \v 5 Ipan nopa tonali israelitame ayecmo quinhuejcamajcahuase masehualme cati huihuitique huan amo quineltocaj TOTECO. Huan ayecmo quintocaxtise cuajcualme nopa tominpiyani cati itzcuime, yon ayecmo quinitase para huejhueyi. \v 6 Masehualme quinixmatise huihuitique tacame. Quimatise para quichihuaj cati amo cuali. Ipan iniyolo san quisencahuaj cati fiero huelis quichihuase. Quichihuaj ome inixayac para tacajcayahuase huan quiistacahuíaj TOTECO. Se masehuali quej nopa quinquixtilía inintacualis cati mayanaj huan quinquixtilía at cati teicneltzitzi huan amiquij. \v 7 Tacame cati quej nopa huihuitique huan tacajcayahuaj mopanextise ipan nopa tonali. Nojquiya mopanextis nochi iniistacaticayo cati ica quinequiyayaj quintaijyohuiltise nopa teicneltzitzi quema itztoque iniixpa tequichihuani. \v 8 Pero cuajcualme ipan nopa tonali moyolilhuise quenicatza huelis quinpalehuise sequinoc huan TOTECO quintiochihuas. \s1 Camanali para sihuame \p \v 9 Techtacaquilica ansihuame cati antatzihuij. Xijtacaquilica cati nimechilhuis ica cati hualas amopani. \v 10 Techtacaquilica amojuanti cati ama antemachme. Ipan ne seyoc xihuit hualas se hueyi tequipacholi amopani ipan se talojtzi quema amo anquichiyaj pampa amo oncas yon quentzi cuatajcayot, yon pixquisti. \v 11 Huajca xihuihuipicaca ansihuame cati ama amo anquipiyaj yon se tequipacholi. Ximocuesoca amojuanti cati amo anitztoque ica temachili. Ximoquixtilica amoyoyo cati yejyectzi huan ximoquentica nopa fiero yoyomit cati quinextis anmotequipachohuaj por taijyohuilisti. \v 12 Ximoyoltejtejtzonaca ica tequipacholi por nopa huejhueyi tali cati tahuel taeliltiyaya cati anquipixque huan ama tasosololme. Huan nochi nopa xocomeca milme cati temacaj miyac inintajca tamis. \v 13 San huitzti huan sahua mecat moscaltis ipan nopa tali cati iniaxca nomasehualhua. Tamiixpolihuise nopa calme huan altepeme cati ama quipiyaj paquilisti. \v 14 Ipan nopa caltanahuatili, yon se amo aqui itztos. Nopa altepeme cati temitoyaj ica masehualme mocahuase cactoque. Huan nochi calme mocahuase tatzitzicatoc. Amo aqui itztos ipan nopa huejcapantique calme ipan tachiquili campa tachiyayayaj para tamocuitahuise. Nopona san tacuase nopa burrojme huan huacaxme. \v 15 Huan quej nopa eltos hasta quema TOTECO quititanis Itonal cati itztoc ilhuicac para motalis ipan tojuanti ica nochi ichicahualis. Huan huajca sempa oncas pixquisti hasta mocahuas. Huan nopa huactoc tali mochihuas se mila cati temacas tahuel miyac pixquisti huan campa achtohuiya elqui mila, mochihuas cuamili ica cuame cati tahuel temacaj inintajca. \v 16 Huan ipan nochi nopa tali campa hueli quichihuase cati senquisa cuali huan xitahuac. \v 17 Huan pampa nochi quichihuase cati xitahuac, oncas tasehuilisti huan nochi itztose ica temachili para nochipa. \p \v 18 Huan quej nopa nochi nomasehualhua itztose ica cuali huan itztose campa onca tasehuilisti. Nochi itztose temachme huan campa hueli mosiyajquetzase. \v 19 Quema huetzis tesihuit, elis ipan cuatitamit, pero ipan altepet Jerusalén amo. \v 20 TOTECO miyac quintiochihuas imasehualhua. Campa hueli tatojtocase, quiselise miyac pixquisti. Huan nochi inintapiyalhua huan ininborregojhua tacuase campa onca miyac sacat cati xoxohuic. \c 33 \s1 Cati mochiyaj ipan TOTECO \p \v 1 ¡Anteicneltique anasirios! Temachti TOTECO amechtatzacuiltis. Campa hueli antasosolojtoque masque amo aqui yajtoc ipan amotal para quisosolos. Anquintaijyohuiltíaj sequinoc masque amo aqui amechtaijyohuiltijtoc. Anquinchihualtíaj sequinoc ma quichihuaca cati amechtajtolcahuilíaj, pero amojuanti amo anquichihuaj. Pero ama ya ajsic tonali para nojquiya amechcajcayahuase huan amechtzontamiltise, quej amojuanti anquichijtoque. \p \v 2 ¡Ay TOTECO! Techicneli huan techtasojta tojuanti timomasehualhua pampa san ipan ta timochiyaj. Xieli tochicahualis mojmosta huan techpalehui quema huala se hueyi taohuijcayot. \v 3 Nochi mocualancaitacahua cholohuaj quema quicaquij motoscac. Huan quema ta timotanana, nochi cati ehuani sequinoc talme moxelohuaj huan mosemanaj. \v 4 Quej chapolime quiichtequij nopa pixquisti huan itajca xocomecat, quej nopa Jerusalén ehuani quintanise huan quintachtequilise nopa soldados ten tali Asiria. \p \v 5 TOTECO tahuel hueyi huan itztoc nepa ilhuicac. Yaya quichihuas para altepet Jerusalén ma eli se lugar campa senquisa quichihuase cati xitahuac huan cati cuali. \v 6 Yaya nochipa itztos nopona para talojtzitzi huelis techmaquixtis tiisraelitame. Techmacas talnamiquilisti huan taixmatilisti. Huan cati israelitame quiitase para más ipati elis para ma quihueyitepanitaca TOTECO. \p \v 7 Pero amantzi nochi inintatitanilhua israelitame tzajtzij ipan calles huan nochi inintayolmelajcahua cati quitemohuaj tasehuilisti, chocaj ica miyac tequipacholi. \v 8 Nochi ojti ipan tali Israel tamisosolijtoc. Paxalohuani quitoquilíaj ojti campa tatzitzicaya. Nopa Asiria ehuani quiixpanotoque nopa camanali cati quichijque para quipiyase tasehuilisti. Amo quichihuaj yon se tamanti cati quitajtolcajque iniixpa testigos para quichihuasquíaj. Inijuanti ayecmo aqui quitepanitaj. \v 9 Quichijtoque ma onca taijyohuilisti ipan tali Israel. Quitamisosolojtoque tali Líbano. Nopa tamayamit Sarón quicajtejtoque quej se huactoc tali. Huan quintamitachtequilijtoque tali Basán huan tepet Carmelo. \p \v 10 Pero ama TOTECO quej ni quiijtohua: “Ama nimotananas huan nijnextis nochicahualis huan noyajatil. Ama, quena, techhueyimatise huan techhueyitalise. \v 11 Anasirios, amo teno anquitanise masque anquichihuase campeca ica nochi amochicahualis. Nochi cati anmoilhuijtoque anquichihuase elis quej tasoli huan noijyoyo amechtzontamiltis quej se tit. \v 12 Amosoldados anasirios tatase huan mochihuase quej cuajnexti. Inijuanti elise quej huitzti cati quitzontequij huan quimajcahuaj ipan tit para ma tata. \p \v 13 “Huajca nochi amojuanti cati anmopantíaj ipan talme cati huejca, xijtacaquilica nochi nopa tamanti cati na nijchijtoc. Amojuanti cati anmopantíaj nechca, xiquixmatica nochicahualis.” \v 14 Nochi nopa tajtacolchihuani huan cati quichihuaj ome inixayac cati itztoque ipan altepet Jerusalén \f + \fr 33:14 \fr*\ft 33:14 O Sion.\ft*\f* huihuipicaj ica majmajti. Quiijtohuaj: “¿Ajquiya ten tojuanti huelis quiijyohuis moquetztos iixpa TOTECO? Yaya quej se tit cati tetzontamiltía huan cati amo quema sehui.” \p \v 15 Huelis itztose nica iixpa cati quiijtose huan quichihuase cati senquisa xitahuac, cati amo quinequij quitanise tomi ica tacajcayahualisti huan amo monamacaj por se taxtahuili. Itztose iixpa cati amo quintacaquilíaj cati quisencahuaj quenicatza huelis temictise. Huelis itztose iixpa cati quitzacuaj iniixteyol para amo quitachilise tamanti cati quinyoltilanasquía para tajtacolchihuase. \v 16 Cati quej nopa quichihuase temachti itztose nepa huejcapa. Huan momanahuise ipan nopa huejhueyi teme cati onca ipan cuatitamit. Quinmacase inintacualis huan inia, para amo teno quinpolos. \p \v 17 Ica amoixteyol anquiitase amotanahuatijca ica nochi iyejyejca ipan itanahuatilis huan anquiitase nopa tali cati yahui hasta huejca. \v 18 Huan anquielnamiquise nopa tonali quema anmajmahuiyayaj huan anquipanoque miyac taohuijcayot. Huan anmoilhuise: “¿Canque itztoque ama nopa Asiria ehuani cati techinamayayaj impuestos huan cati quipohuayayaj quesqui cali huejcapantic oncayaya para quiitzquise? ¿Canque itztoque ama tocualancaitacahua cati calaquiyayaj ipan toaltepe para techtachtequilise?” \v 19 Nimechilhuía para ajsis se tonali quema ayecmo anquinitase nopa Asiria ehuani cati tahuel mohueyimatij. Ayecmo anquinitase nopa masehualme cati fierojtique, huan cati tahuel mosisiníaj huan cati camanaltiyayaj camanali cati amo hueli anquimachilise. Inijuanti tamiixpolihuise ipan se talojtzi. Huan ayecmo quema anquinitase. \p \v 20 Pero anquiitase altepet Jerusalén. Huan anquiitase para se altepet campa nochi quihueyitepanitaj TOTECO huan ilhuichihuaj para ya. Huan anquiitase para se altepet cati quipiya tasehuilisti huan se altepet cati cuali huan temachti. Elis quej se yoyoncali cati amo aqui huelis quihuihuitas iestacas, yon amo aqui quicotonas nopa lazo cati ica quiilpitoque pampa tahuel temachti. \v 21 Pampa TOTECO itztos nopona tohuaya, huan ihueyitilis monextis. Huan yaya techmanahuijtos quej se atajti cati patahuac. Huan yon se tocualancaitaca amo huelis panos nopona. \v 22 Pampa TOTECO yaya tojuez, yaya cati temacas nochi tanahuatili huan yaya totanahuatijca. Yaya iseltitzi techmocuitahuis huan techmanahuis. \v 23 Nochi inincuaacalhua tocualancaitacahua tamisosolijque. Nopa lazo cati ica quiilpitoyaj cotonqui huan nochi icuayohua postejqui. Huan nopa huejhueyi yoyomit cati quihuicayayaj, huetzqui. Huajca imasehualhua TOTECO moaxcatise nochi cati eliyaya iniaxca huan moxelhuilise. Huan hasta cati amo hueli nemij nojquiya quintocaros ininparte. \v 24 Huan nopa israelitame cati itztoque nopona ayecmo quiijtose para mococohuaj pampa Toteco Dios quintapojpolhuis inintajtacolhua. \c 34 \s1 Tatzacuiltili para tali Edom ehuani \p \v 1 Nochi amojuanti cati anitztoque ipan nochi talme, xihualaca techtacaquiliquij. Ximonechcahuica nochi anmasehualme ipan ni taltipacti. Xihualaca huan xijtacaquilica nocamanal. \v 2 Pampa TOTECO tahuel cualantoc ica cati itztoque ipan nochi talme huan ica nochi inintayacancahua huan inisoldados. Yaya iseltitzi quintamiixpolihuiltis huan quintemactilis ipan se hueyi miquilisti. \v 3 Huan inimijcahua mocahuase tepejtoque talchi, yon amo quintalpachose. Ni tali temis ica tapotexcayot cati quisas ten inintacayohua cati lochontos. Huan nochi cuatitamit nesise chichiltic ica inieso. \v 4 Ipan nopa tonali elis quej nochi tamanti nepa ilhuicacti momimilos huan ayecmo nesis. Nopa sitalime tepehuise quej tepehui ixihuiyo xocomecat o nopa higuera cuahuit. \p \v 5 Huan quema nomacheta tamis itequi nepa ilhuicac, ximomocuitahuica pampa nopa macheta ajsis ipan tali Edom para nijtajtolsencahuas. Edom eltoc se tali cati niquiyocatalijtoc para nijtatzacuiltis huan niquinmictis cati nopona ehuani. \v 6 Imacheta TOTECO eltoc espoltic huan quipiya miyac ininchiyajca cati quinmicti. Eltoc quej quinquechtzontectosquía borregojme huan oquich chivojme para tacajcahualisti nopona ipan altepet Bosra pampa TOTECO nelía quichihuas se hueyi miquilisti ipan tali Edom. \v 7 Huan masehualme nopona miquise masque tahuel quipiyaj chicahualisti. Miquise nopa telpocame huan huehuentzitzi. Nopa tali tamixolonis ica esti huan nopa taltepocti mocahuas chiyahuac ica tachiyajcayot. \v 8 Pampa ya nopa elis se tonali quema TOTECO momacuepas ica nopa Edom ehuani por nochi cati fiero quinchihuilijque israelitame. \v 9 Nochi pilatajtzitzi ten tali Edom temise ica chapopojti cati lementos huan nopa tali temis ica tit. \p \v 10 Nopa tit ten tatzacuiltili ipan tali Edom lementos tayohua huan tonaya huan amo quema sehuis. Huan nopa pocti tejcos para nochipa. Nopa tali elis quej se huactoc tali huan quej nopa mocahuas iniixpa nochi cati tacatise teipa. Huan ayecmo aqui sempa mochantis ipan nopa tali. \v 11 Huan nopona senquisa itztose cuamojmojme huan xonpime. Nojquiya itztose cacalome. TOTECO quiitas nopa tali huan yeca quiitas para quinamiqui quisosolos. \v 12 Ipan tali Edom ayecmo oncas tanahuatiani cati teyolmelahuase cati melahuac pampa nochi inintayacancahua tamiixpolihuise nimantzi. \v 13 Ipan inincaltanahuatil moscaltis huitzti. Huan ipan caltetzocme moscaltis tejtzonquilit huan sahua mecat. Huan nopa tali elis se tali campa mochantise tecuanime huan nopa totome avestruces. \v 14 Huan nopona momanelose nopa tecuanime cati itztoque ipan huactoc tali ica nopa cuatitan tapiyalme cati inintoca hienas huan lobos. Huan nopa tapiyalme tzajtzise seyohual. Huan nopa huejhueyi tapiyalme cati temajmatijque huan fierojtique cati nemij tayohua motzajtzilise se ica seyoc. Cuatitan chivojme cati quipiyaj iajacahua Amocualtacat nopona mocahuase huan mosiyajquetzase. \v 15 Nopona quichihuas itepasol nopa hueyi cuamojmojti. Nopona quitalis itecsis, huan tacatise iconehua huan quinmocuitahuis ieltapaltzala. Nojquiya nopona mosentilise tzojpilome huan sesen oquichti quipiyas se cati sihuatzi. \p \v 16 Xijtemoca iamatapohual TOTECO huan xijpohuaca nochi tamanti cati yaya quiijtojtoc quichihuas. Amo polihuis yon se tamanti cati ijcuilijtoc nopona. Nojquiya amo polihuis yon se tapiyali huan nochi cati oquichme quipiyase inisihuajhua pampa TOTECO quiijtojtoc para quichihuas huan Itonal quichihuas nochi ma pano quej quiijtojtoc. \v 17 Yaya quitamachijtoc huan quixelojtoc nopa tali Edom, huan quinmactilijtoc nopa tapiyalme cati taijyohuíaj. Huan inijuanti moaxcatise nopa tali para nochipa. \c 35 \s1 Israelitame sempa tacuepilise Jerusalén \p \v 1 Ipan nopa tonali elis quej paquis nopa huactoc tali huan campa tatzitzica pampa xochiyohuase quej se yejyectzi xochit. \v 2 Oncas miyac xochit campa hueli, huan oncas huicat huan miyac paquilisti. Nochi huactoc talme xoxohuiyase quej nopa cuatitamit cati onca ipan tali Líbano. Nesise yejyectzitzi quej nopa sacat cati onca ipan tepet Carmelo huan quej nopa sacapetat cati onca ipan nopa tamayamit ten Sarón. Huan nochi quiitase ihueyitilis huan iyejyejca TOTECO yaya cati toDios. \p \v 3 Huajca ica ni camanali xiquinyolchicahua cati siyajtoque huan cati tancuahuihuipicaj ica majmajti. \v 4 Xiquinilhui cati moyoltequipachohuaj: “¡Ximoyoltetilica! Amo ximajmahuica pampa amoDios hualas para momacuepas ica amocualancaitacahua huan quintzontamiltis. Yaya iseltitzi hualas huan amechmaquixtis.” \v 5 Huan quema yaya hualas, nopa popoyotzitzi tachiyase, huan cati amo tacaquij, quinchihuas ma tacaquica. \v 6 Cati amo hueli nemij huitonise quej masame, huan cati nonotzitzi tzajtzise huan huicase. Huan ipan nopa huactoc tali oncas miyac pilhueyatzitzi cati quipiyase at. \v 7 Ipan huactoc tali momanas at. Huan campa más tahuactoc meyas at cati mochihuas miyac atajti. Huan campa achtohuiya oncac iniostohua nopa tepechichime, oncas acat. \p \v 8 Huan nopona ipan nopa huactoc tali oncas se hueyi ojti huan quitocaxtise: “ojti ten tatzejtzelolticayot.” Huan yon se masehuali cati amo yoltapajpactic iixpa TOTECO amo huelis nejnemis ipan nopa ojti pampa nopona nejnemis cati quichihua ipaquilis TOTECO. Huan nojquiya cati huihuitic amo nemis nopona. \v 9 Ipan nopa ojti amo oncas tecuanime para tecuase, yon amo oncas yon se tamanti cati mahuilili. Ipan nopa ojti tacuepilise ininchaj nopa masehualme cati TOTECO quinmaquixtijtoc ten campa hueli itztoyaj ipan sequinoc talme. \v 10 Nopa masehualme cati TOTECO quinmaquixtijtoc huicatiyase huan tzajtzitiyase; huan ajsise altepet Jerusalén\f + \fr 35:10 \fr*\ft 35:10 O Sion.\ft*\f*, ica miyac paquilisti. Ayecmo quema quipiyase taijyohuilisti, yon tequipacholi pampa nopona senquisa oncas paquilisti. \c 36 \s1 Senaquerib quitehui Judá \r (2 R. 18:13-37; 2 Cr. 32:1-19) \p \v 1 Quema Tanahuatijquet Ezequías yahuiyaya para 14 xihuit para tanahuatis, hualajqui Senaquerib, nopa tanahuatijquet ten tali Asiria para quintehui nopa altepeme ipan tali Judá cati moyahualojtoque ica tepamit. Huan yaya quintanqui. \v 2 Huan teipa quema nopa tanahuatijquet ten tali Asiria ehuani mopantiyaya ipan altepet Laquis, quititanqui itayacanca ten tatehuilisti ica miyac isoldados ipan altepet Jerusalén para ma quicamanalhuiti Tanahuatijquet Ezequías. Huan nopa asirios moquetzque nechca nopa aojti ten nopa pileta cati eltoc ica huejcapa, ipan nopa ojti cati yahui ipan nopa mila ten nopa Tachicuenijquet. \p \v 3 Huajca quisqui Eliaquim, icone Hilcías, cati eliyaya se tayacanca tequitiquet ipan icaltanahuatil Ezequías, huan quisqui itajcuilojca Ezequías cati itoca Sebna, huan quisqui Joa, icone Asaf, cati quiijcuilohuayaya ten panoyaya mojmosta ipan itanahuatilis. \v 4 Huan nopa tayacanquet ten soldados ten tali Asiria quimacac ni camanali para ma quiilhuitij Tanahuatijquet Ezequías: \p ―Ya ni cati quiijtohua nopa tanahuatijquet cati tahuel quipiya chicahualisti ten tali Asiria: ¿Para ten tijmachilía para tihueli techtanis tiasirios? ¿Ipan ajquiya timotemachijtoc? \v 5 ¿Timoilhuía para nopa yejyectzi camanali cati mitzilhuijtoc nopa tali Egipto ejquet mitzpalehuis quej soldados cati quipiyaj tetili huan cuali quimatij quenicatza tatehuise? Icamanal amo teno ipati. Huajca, ¿ipan taya timotemachía para mitzpalehuis para timosisinis ica na? \v 6 Niquita para tahuel timotemachía ipan nopa tayacanquet ten tali Egipto para mitzpalehuis, pero yaya eltoc quej se acat cati tapanis quema se ipan motatzquilis. Huan amo san tapanis nopa acat, nojquiya quixahuas imax cati ipan motatzquili. Quej nopa, Faraón cati tanahuatía ipan tali Egipto quinchihuilis nochi cati motemachía ipan ya. \p \v 7 “Pero huelis tiquijtos para amojuanti anmotemachíaj ipan amoTECO Dios. Pero ¿amo anquimatij para Tanahuatijquet Ezequías quicualancamacac amoTECO quema quisosolo nochi nopa tiocalme huan taixpame cati oncayaya ipan tepeme. Yaya quinchihualti nochi Judá ehuani ma quihueyichihuaca san ipan nopa taixpame cati eltoc ipan altepet Jerusalén? \p \v 8 “Huajca más cuali xijchihua se camanali ica noteco, yaya cati tanahuatía ipan tali Asiria. Amo teno tijpiya. Sinta tiquinpantis ome mil momasehualhua cati huelij nemij cahuayojtipa, noteco mitzmacasquía ome mil cahuayojme para ipan tejcose, pero amo tihueli. \v 9 Mosoldados amo teno ininpati, ¿huajca quenicatza huelis timotehuis ihuaya se itequipanojca noteco masque nelquentzi soldados quinpiya? Pampa nopa tanahuatijquet ten tali Egipto amo mitzmacas yon se tapalehuili. Amo mitzmacas carrojme para tatehuise, yon amo mitzmacas cahuayojme. \v 10 Huan ¿timoilhuía para na nihualajtoc nica san pampa nijnequi nijtehuis ni tali? ¡Amo melahuac! Na nihualajtoc pampa amoTECO techtitanqui. Yaya cati techilhuijtoc: ‘Xiya huan xijsosolo nopa tali.’ ” \p \v 11 Huajca Eliaquim, Sebna huan Joa quiilhuijque nopa tayacanquet ten soldados ten Asiria: \p ―Se favor, tojuanti timotequipanojcahua timitztajtaníaj techcamanalhui ica arameo camanali pampa tojuanti tijmachilíaj cuali. Amo techcamanalhui ica hebreo camanali pampa tacactoque nochi ne israelitame cati itztoque campa tepamit. \p \v 12 Pero nopa tayacanquet ten soldados quiijto: \p ―Noteco quinequi ma quicaquica ni camanali nochi cati itztoque ipan nopa tepamit huan nochi Jerusalén ehuani; amo san amojuanti. Quinequi xijmatica sinta amo anmotemacase ica tojuanti, tijyahualose ni altepet huan amo tijcahuilise teno ma calaqui hasta nochi masehualme mayanase huan amiquise hasta quicuase inincuit huan quiise iniaxix. \p \v 13 Huajca nopa tayacanquet ten soldados moquetzqui huan quintzajtzili chicahuac nopa israelitame cati moquetztoyaj campa tepamit. Huan quincamanalhui ica hebreo camanali huan quinilhui: \p ―Xijcaquica cuali nopa camanali cati amechilhuía nopa hueyi tanahuatijquet ten tali Asiria. \v 14 Quej ni quiijtohua nopa tanahuatijquet: ‘Ma amo amechcajcayahua Tanahuatijquet Ezequías pampa yaya amo huelis amechmanahuis. \v 15 Yon amo xijcahuilica para Ezequías amechchihualtis ximotemachica ipan amoTECO. Amechilhuía para temachti amoTECO amechmanahuis huan amo quicahuilis nopa tanahuatijquet ten tali Asiria moaxcatis amoaltepe, pero amo neli.’ \p \v 16 “Amo xijtacaquilica Ezequías pampa nopa tanahuatijquet ten tali Asiria amechilhuía para ximotemacaca ica tojuanti huan xijsencahuaca camanali ica tojuanti para anquipiyase tasehuilisti. Xijtapoca amocaltehua huan xiquisaca. Huan nijchihuas para sese ten amojuanti mocahuas ica cati iaxca. Quicuas itajca ixocomecamil huan ihigueramil, huan quiis nopa at ipan iamel. \v 17 Teipa quema nochi ya nijsencajtos niyas huan nimechhuicas ipan se tali cati tahuel cuali quej cuali amotal. Nimechhuicas ipan se tali cati tahuel quieliltía trigo huan xocomecat para anquichihuase pantzi huan taili. \v 18 Ma amo amechcajcayahua Tanahuatijquet Ezequías huan amechilhuis para amoTECO huelis amechmanahuis tomaco. Yon se teteyot cati onca ipan nochi nopa talme campa tinejnentoque amo hueltoc quimanahuía ital ten nopa tanahuatijquet ten tali Asiria. \v 19 ¿Amo anquielnamiquij taya tiquinchihuilijque nopa altepeme Hamat huan Arfad? ¿Quinmanahui inindios? ¡Amo quinmanahui! Huan ¿taya panoc ipan altepet Sefarvaim huan Samaria? ¿Canque itztoque ama inindioses? Yon se amo huelqui quinmanahui imasehualhua nomaco. \v 20 Huajca ten nochi dioses cati onca ipan ni talme ¿catijqui quimanahuijtoc ital ten na nomaco? ¡Yon se! Huajca ¿anmoilhuíaj amoTECO huelis quimanahuis altepet Jerusalén nomaco?” \p \v 21 Pero nopa masehualme amo quinanquilijque ica yon se camanali pampa Tanahuatijquet Ezequías quinilhuijtoya para amo teno ma quinanquilica. \v 22 Huajca Eliaquim icone Hilcías, cati eliyaya nopa tayacanca tequitiquet ipan icaltanahuatil Ezequías, huan Sebna cati elqui itajcuilojca, huan Joa, icone Asaf, cati quiijcuilohuayaya ten panoyaya mojmosta ipan itanahuatilis, quitzayanque iniyoyo huan yajque campa Tanahuatijquet Ezequías. Quipohuilijque nochi cati quinilhuijtoya nopa tayacanquet ten soldados ten tali Asiria. \c 37 \s1 Ezequías quitemo TOTECO \r (2 R. 19:1-37; 2 Cr. 32:20-23) \p \v 1 Huan quema Ezequías quicajqui nochi ya ni, quitzayanqui iyoyo huan moquenti seyoc yoyomit cati quinextía para mocuesohua huan yajqui ipan itiopa TOTECO para motatajtis. \v 2 Huajca quitapejpeni Eliaquim nopa tayacanca tequitiquet ipan icaltanahuatil, huan itajcuilojca, Sebna, huan nochi totajtzitzi cati más huehuentzitzi, huan quintitanqui para ma techitatij na, nitajtolpanextijquet Isaías, cati niicone Amoz. Huan nochi inijuanti moquentijtoyaj fiero yoyomit para quinextise mocuesohuaj. \v 3 Huan techilhuijque: “Quej ni quiijtohua Tanahuatijquet Ezequías: ‘Ni tonali eltoc se tonali ten taijyohuilisti, tatzacuiltilisti huan tatelchihualisti. Eltoc se tonali cati tahuel ohui, tiitztoque quej se sihuat cati cuajcualo pampa ya ajsic hora para conepiyas, pero amo quipiya fuerza para quitacatiltis icone. Huan yeca nopa conetzi amo hueli tacati. \v 4 Pero huelis TOTECO cati moDios quicactoc nochi nopa fiero camanali cati quiijto nopa tayacanquet ten soldados, cati quititanqui nopa tanahuatijquet ten tali Asiria para quimahuispolos huan quitelchihuas nopa Dios cati itztoc. Nimochiya para TOTECO ma quitatzacuilti por nochi nopa camanali cati ica quitelchijqui. Huajca ta tiIsaías, ximotatajti por tojuanti cati noja timocajtoque.’ ” \p \v 5 Huan quema itequipanojcahua Tanahuatijquet Ezequías ajsitoya campa na niIsaías niitztoya, techpohuilijque nochi cati Ezequías quinilhuijtoya. \v 6 Huan niquinilhui: “Xiquilhuica amoteco Ezequías para TOTECO quiijtohua ya ni: ‘Amo ximocueso, yon amo ximajmahui por nochi nopa camanali cati ica techmahuispolojtoque itequipanojcahua nopa tanahuatijquet ten tali Asiria. \v 7 Xiquitaca, na nijchihuas para tacame ma hualaca ten tali Asiria huan quiyolmelahuaquij nopa tanahuatijquet para nimantzi ma mocuepa ipan ital pampa tahuel monequi nepa. Pero quema ajsiti ipan ital, nepa quimictise ica macheta.’ ” \p \v 8 Huan ipan san se tonali quema nopa tayacanquet ten soldados yajqui para quicamanalhuis nopa tanahuatijquet ten tali Asiria, quiitac para ya quisqui ipan altepet Laquis huan ama quitehuiyaya altepet Libna. \v 9 Pero nopona, nopa tanahuatijquet ten tali Asiria quiilhuijque: “Tanahuatijquet Tirhaca ten tali Etiopía huala ica isoldados para mitztehuiqui.” Huajca quema quicajqui ya nopa, sempa quintitanili se amatajcuiloli ipan altepet Jerusalén campa Tanahuatijquet Ezequías para ma quiilhuitij ni camanali: \q1 \v 10 “¡Ma amo mitzcajcayahua moDios cati ipan timotemachía! Ma amo mitzilhui para nopa tanahuatijquet ten tali Asiria amo moaxcatis altepet Jerusalén. \v 11 Xiquelnamiqui nochi cati quichijtoque nopa tanahuatiani ten tali Asiria ipan campa hueli talme campa tatehuijtoque. Nochi talme cati mosisinijque ica tali Asiria, quintzontamilti. Huajca, ¿anmoilhuíaj anmomanahuise? \v 12 ¿Amo anquimatij para yon se dios amo huelqui quinmanahui nochi nopa altepeme cati nohuejcapan tatahua quintzontamiltijque? Nopa altepet Gozán, Harán, Resef huan nochi nopa masehualme cati itztoyaj ipan altepet Edén ipan tali Telasar, nochi quintamitanque nopa tanahuatiani ten tali Asiria. \v 13 Nojquiya xiquelnamiqui taya ininpantic nopa tanahuatiani ten tali Hamat huan tali Arfad. Ximoilhui cati panoc ica tanahuatiani ipan altepet Sefarvaim, Hena huan Iva. ¿Canque itztoque ama?” \s1 Ezequías motatajti ica TOTECO \p \v 14 Huajca Ezequías quiseli nopa amatajcuiloli cati quihuiquiliyayaj nopa tayolmelahuani huan quipojqui. Huan teipa yajqui itiopa TOTECO huan quipatajqui nopa amat iixpa TOTECO, \v 15 huan motatajti ica ya. Quej ni quiijto: \v 16 “¡TOTECO Cati Tiquinyacana Moilhuicac Ejcahua Ma Tatanitij, ta titoDios tiisraelitame! Ta tiitztoc tatajco nopa ilhuicac ehuani ipan ilhuicac cati inintoca querubines. San ta tiitztoc Dios ten nochi talme huan nochi tanahuatiani ipan ni taltipacti. Ta cati tiquinchijchijqui nochi ilhuicacti huan taltipacti. \v 17 Techtacaquili TOTECO huan techtachili nica campa nimotatajtía ica ta. Xijtachili ni amatajcuiloli cati techtitanili Tanahuatijquet Senaquerib para mitzmahuispolos ta, nopa tiDios cati tiitztoc. \v 18 TOTECO, nelía melahuac nopa tanahuatiani ten tali Asiria quinsosolojtoque miyac talme huan inialtepehua. Panotoc senquisa quej quiijtohua ni amatajcuiloli. \v 19 Nojquiya quinmajcahuilijque ininteteyohua ipan tit para ma tataca. Pero panoc pampa nopa teteyome amo nelía eliyayaj Dios. Nochi inijuanti san eliyayaj teteyome ten cuahuit huan tet cati masehualme quinmachijchijtoyaj huan yeca nopa Asiria ehuani huelque quintzontamiltijque. \v 20 Huajca ama, TOTECO, ta cati titoDios, techmanahui ten nopa tanahuatijquet ten tali Asiria para quej nopa nochi talme huan tanahuatiani quimatise para san ta tiTOTECO tiitztoc tiDios huan amo aqui seyoc.” \s1 TOTECO quinanquili Ezequías \p \v 21 Huajca na niIsaías, niicone Amoz, nitatitanqui ma quiilhuitij Tanahuatijquet Ezequías para quej ni quiijtohua TOTECO cati toDios tiisraelitame para quinanquilis. TOTECO quiijtohua: “Na nijcactoc quej timotatajtijtoc por cati quichijtoc Senaquerib, nopa tanahuatijquet ten tali Asiria huan nijpiya ni camanali para ya.” \p \v 22 Tanahuatijquet ten tali Asiria: “Noaltepe Jerusalén \f + \fr 37:22 \fr*\ft 37:22 O Sion.\ft*\f* huan cati itztoque nopona mitzpinajtíaj, mitzhuihuiitaj huan quiojoliníaj inintzonteco ica moica. \v 23 ¿Ajquiya timoilhuía para tijpinajtijtoc huan tijmahuispolojtoc? Techtelchijtoc huan techtaijilhuijtoc na cati niTatzejtzeloltic cati niininTeco israelitame. Noixpa na timosisinijtoc huan timohueyimajtoc. \v 24 Tiquintitanqui motayolmelajcahua para ma techmahuispoloca na. Por inijuanti tiquijtojtoc para mosoldados huan miyac mocarrojhua para tatehuise titejcotoc ipan nopa tepeme cati más huejcapantique. Quena tiajsitoc hasta nepa ipan nopa cuatitamit ten Líbano. Huan tiquintzontejqui nopa tiocuame cati más huejcapantique huan nopa cipreses cati más tapejpenilme. \v 25 Tiquijtohua para ipan miyac talme tijchijtoc amelme huan mitzmacac fuerza quema tiquic nopa at. Huan ta tijchijtoc ma huaquica nopa hueyame ipan tali Egipto para huelis panose mosoldados. Quej nopa tiquijtojtoc. \v 26 ¿Pero noja amo tijmachilijtoc para nochi ya ni na, niDIOS, nijsencajqui huejcajquiya para quej nopa ma panos? Quena, na nijchijqui para nochi tamanti ma pano senquisa quej nijtalijtoc. Na cati nimitzmacac chicahualisti para ta tiquintzontamiltisquía miyac talme cati moyahualojtoque ica tepamit huan tiquincahuasquía quej se tamontomit tasoli. \v 27 Por na, nopa masehualme cati itztoyaj ipan nopa talme itztoyaj quej sacat cati amo quipiyaj chicahualisti huan mitzimacasque huan yeca nimantzi tihuelqui tiquintzontamilti. Nochi momajmatijque huan mopinajque moixpa. Inijuanti itztoyaj quej xihuit cati mosohua calcuitapa cati quiajsi tonati huan nimantzi huaqui. \v 28 Pero na nimitzixmati cuali huan nijmati taya timoilhuía. Nijmati quesqui hueltas tihualajtoc huan tiyajtoc, huan nijmati nochi cati tijchijtoc. Nojquiya nijmati quenicatza tahuel ticualantoc ica na. \v 29 Huajca pampa tahuel ticualanqui ica na huan timohueyimatqui noixpa, ama na nimitztalilis se tepos chijcoli ipan moyacatzol huan se tepos camachali mocamaco. Huan nimitzchihualtis xitacuepili sempa ipan motal ipan nopa ojti campa tihualajqui.” \s1 Nopa tanextili para Ezequías \p \v 30 Huajca na, niIsaías niquilhui Ezequías ni camanali ten TOTECO quiijto: “Ya ni elis nopa tanextili cati amechnextilis para na nijmanahuía ni altepet ten nopa tanahuatijquet ten tali Asiria. Ipan ni xihuit huan ipan ne seyoc xihuit anquicuase nopa trigo cati ixhuas iseltitzi. Huan ipan nopa expa xihuit antatojtocase huan anpixcase. Anquitocase xocomecat huan anquicuase itajca. \v 31 Huan nochi nopa masehualme cati noja mocahuase ipan tali Judá sempa itztose ica cuali huan momiyaquilise quej se tzonti cati quipiyas inelhuayo huan ixochiyo huan taquis miyac. \v 32 Pampa ipan altepet Jerusalén mocahuase se quesqui masehualme cati TOTECO quinmaquixtis. Huan inijuanti sempa quitemitise inintal. Ichicahualis TOTECO Cati Quinyacana Iilhuicac Ejcahua Ma Tatanitij quichihuas ma pano ya nopa. \p \v 33 “Huan ya ni cati TOTECO quiijtohua ten nopa tanahuatijquet ten tali Asiria: \p “ ‘Isoldados nopa tanahuatijquet ten tali Asiria amo calaquise ipan altepet Jerusalén, yon amo quimajcahuilise inincuataminhua. Amo nejnemise calteno itepa, yon amo quitaltemise nechca nopa tepamit para tejcose. \v 34 Nopa tanahuatijquet mocuepas ipan ital ipan nopa ojti ica campa hualajqui. Huan amo quema calaquis ipan altepet Jerusalén. Quej nopa quiijtohua TOTECO. \v 35 Pampa na nijmanahuis ni altepet huan nijmaquixtis. Huan ya nopa nijchihuas para masehualme ma techtepanitaca huan pampa niquicnelía notequipanojca David.’ ” \p \v 36 Huan ipan nopa tayohua Iilhuicac ejca TOTECO quisqui huan yajqui ipan nopa lugar campa mochijtoyaj nopa soldados ten tali Asiria huan quinmictito 185 mil soldados. Huan tonili ijnaloc quema nopa sequinoc mijquejque cati noja mocajtoyaj, quiitaque para iniixpa tepejtoque tahuel miyac mijcatzitzi. \v 37 Huajca Senaquerib, nopa tanahuatijquet ten tali Asiria tacuepili ichaj ipan nopa hueyi altepet Nínive ipan ital. \v 38 Huan se tonali quema yaya motatajtiyaya ipan itiopa nopa teteyot cati itoca Nisroc cati yaya quihueyimatiyaya, calajque ome itelpocahua cati inintoca Adramelec huan Sarezer, huan quimictijque ica macheta. Teipa inijuanti cholojque hasta tali Ararat. Huan icone cati itoca Esarhadón mochijqui tanahuatijquet ipan tali Asiria. \c 38 \s1 Icocolis Ezequías huan quenicatza mochicajqui \r (2 R. 20:1-11; 2 Cr. 32:24-26) \p \v 1 Huan ipan nopa tonali, Ezequías quipixqui se cocolisti cati chicahuac huan ya itztoya para miquis. Huan na nitajtolpanextijquet Isaías, niicone Amoz, niyajqui nijpaxaloto huan niquilhui: \p ―Quej ni quiijtohua TOTECO: ‘Xijcualtali nochi tamanti ipan mochaj pampa amo timochicahuas ten ni cocolisti.’ \p \v 2 Huajca Ezequías mixijcueni huan tachixqui ica campa tapepecholi huan motatajti ica TOTECO, \v 3 huan quiijto: “TOTECO, na nimitztajtanía xiquelnamiqui quenicatza nelía nimitztequipanojtoc ica temachili huan nimonejnemiltijtoc ica noyolo xitahuac huan nochipa nijchijtinentoc cati mitzpactía.” \p Teipa Ezequías mochoquili ica miyac tequipacholi. \p \v 4 Huajca TOTECO sempa technojnotzqui niIsaías huan techilhui, \v 5 ma niya huan ma niquilhuiti Ezequías quej ni: “TOTECO cati iTeco mohuejcapan tata David, quiijtohua ya ni: ‘Na nijcajqui quenicatza timotatajti huan niquitztoc quenicatza timochoquili. Huajca na nimitzmacas seyoc 15 xihuit para noja xiitzto. \v 6 Huan ta huan ni altepet nimechmanahuis ten nopa tanahuatijquet ten tali Asiria huan na nitatehuis por ni altepet.’ ” \p \v 7 Huan na niIsaías niquijto: \p ―Ya ni nopa tanextili cati mitzmachiltis TOTECO para mitznextilis melahuac quichihuas cati mitzilhuijtoc. \v 8 Quichihuas para iecahuilo tonati ma tacuepili majtacti pasos ipan ireloj Tanahuatijquet Acaz. \p Huan ne tonati tacuepili majtacti pasos cati ya panotoya. \p \v 9 Teipa quema Tanahuatijquet Ezequías mochicajqui ten icocolis, quiijcuilo ni huicat ten nochi cati quipanoc: \q1 \v 10 San ninejnentoc tajco ten nochi nopa tonali ten nonemilis huan ama monequi nijcajtehuas pampa nimiquis. \q1 Ayecmo huelis nicaxitis noxihui quej monequiyaya. \q1 Ama ya monequi niyas ipan nopa tali ten miquilisti. \q1 \v 11 Niquijto: “Ayecmo quema niquitas TOTECO ipan ni tali campa itztoque cati yoltoque. \q1 Ayecmo quema niquinitas nohuampoyohua cati itztoque ipan ni taltipacti.” \q1 \v 12 Nopa ajacat ya quihuahuatatzqui nonemilis quej se ajacat quihuica iyoyoncal se tamocuitahuijquet ten tapiyalme. \q1 Huan quej nopa tajtzonquet quitequi se icpat, quej nopa nojquiya ni cocolisti quitequis nonemilis. \q1 Techtaijyohuiltía tayohua huan tonaya. \q1 \v 13 Nitzajtziyaya seyohual por nopa tacuajcualoli ipan notacayo. \q1 Hasta nijmachiliyaya quej elisquía se león techpojpostequilía noomiyohua. \q1 San se yohuali huan se tonal huan nimiquis. \q1 \v 14 Niayijtiyaya quej nopa totot grulla huan quej nopa totot golondrina. \q1 Nitaijyohuiyaya quej se paloma. \q1 Noixteyolhua techcocohuayayaj pampa senquisa nitachixtoya nepa ilhuicac para nijchiyas itapalehuil TOTECO. \q1 Niquijtohuayaya: “¡NoTECO Dios, techpalehui! \q1 Niitztoc ipan se hueyi taijyohuilisti.” \q1 \v 15 ¿Pero taya huelis niquijtos? \q1 TOTECO iseltitzi techmacac ni cocolisti. \q1 Na ayecmo nimohueyimatis sempa por nochi nonemilis, \q1 pampa ipan noyolo tahuel nitaijyohuijtoc. \q1 \v 16 NoTECO Dios, nelía cuali nopa tatzacuiltili cati techmacatoc, \q1 pampa techyacana ipan se nemilisti xitahuac ica ta, \q1 huan techhualiquilía chicahualisti. \q1 Ama techchicajtoc huan techchijtoc noja ma niitzto. \q1 \v 17 Quena, ni taijyohuilisti cati hualajqui ipan na, ama nijmachilía para nelía cuali, \q1 pampa ica ya nopa ta techmanahui ten miquilisti, \q1 huan ama ayecmo tijtachiliya notajtacolhua. \q1 \v 18 Masehualme cati ya mictoque huan ya quintalpachojtoque, ayecmo hueli mitzhueyichihuase. \q1 Ayecmo quichiyaj para ta cati titemachti tiquinpalehuis. \q1 \v 19 San quichiyaj inijuanti cati itztoque. \q1 Quena, san inijuanti hueli mitzhueyichihuaj quej na nijchihua ama ni tonali. \q1 Huan nochi tatame quinpohuilise ininconehua para ta nelía titemachti. \q1 \v 20 TOTECO yaya techchicajqui. \q1 Huajca ama mojmosta nihuicas ipan itiopa TOTECO miyac huicat para nijhueyichihuas. \p \v 21 Achtohuiya na niIsaías niquinilhuijtoya itequipanojcahua Ezequías: “Xijtisica higos huan nopa higo tatixti xijpepechoca ipan icocohua Ezequías huan ica ya nopa mochicahuas.” \p \v 22 Nojquiya achtohuiya Ezequías tatzintocatoya taya tanextili quimacas TOTECO para quinextilis temachti quichicahuasquía huan sempa huelis yas ipan itiopa. \c 39 \s1 Ezequías quinseli Babilonia ehuani \r (2 R. 20:12-19; 2 Cr. 32:27-31) \p \v 1 Teipa quema panotoya tonali, nopa tanahuatijquet ten tali Babilonia cati itoca Merodac Baladán, cati icone Baladán, quititanili Ezequías se nemacti huan nojquiya contajpalo. Quimatqui para mococohuayaya huan ama ya mochicajtoya. \v 2 Huan Ezequías quinseli nopa tacame cati hualajtoyaj ica paquilisti. Teipa quinhuicac ipan icaltanahuatil huan quinnextili nochi tamanti cati quipiyayaya. Quinnextili nopa plata, oro, tacualpajme huan nochi tamanti taajhuiyacayot. Nojquiya quinhuicac ipan ichaj campa quiajocui teposti para ica tatehuise para ma quiitaca huan nojquiya quinnextili campa oncayaya nochi tamanti cati miyac ipati. Huan yon se tamanti amo quintatili. \p \v 3 Huajca na, nitajtolpanextijquet Isaías, nihualajqui campa itztoya Tanahuatijquet Ezequías huan quiilhui: \p ―¿Taya mitzilhuijque nopa tacame? Huan ¿canque hualahuij? \p Huan Ezequías quiilhui: \p ―Hualahuij huejca ipan nopa tali Babilonia. \p \v 4 Huajca niquilhui: \p ―¿Taya quiitaque ipan mocaltanahuatil? \p Huan Ezequías quiilhui: \p ―Niquinnextili nochi tamanti cati tahuel pajpatiyo cati nijpiya ipan nocaltanahuatil. Huan yon se teno amo niquintatili. Nochi quiitaque. \p \v 5 Huajca na, niIsaías niquilhui Ezequías: \p ―Xijtacaquili taya quiijtohua TOTECO Cati Quinyacana Iilhuicac Ejcahua Ma Tatanitij: \v 6 ‘Ajsis tonali quema nochi cati tijpiya ipan mocaltanahuatil huan nochi tamanti cati pajpatiyo cati mohuejcapan tatahua quiajoctoyaj hasta ama, mitzcuiliquij huan quihuicase ipan tali Babilonia huan yon se tamanti amo mocahuas nica. \v 7 Huan hasta sequij moconehua huan moixhuihua quinhuicase ipan tali Babilonia. Huan nopona quincaparose para tequipanose ipan icaltanahuatil nopa tanahuatijquet ten tali Babilonia.’ \p \v 8 Huan Ezequías techilhui niIsaías: \p ―Cualtitoc nochi cati TOTECO quiijtojtoc. \p Quiijto ya ni pampa quimachili para oncasquía tasehuilisti nochi inemilis. \c 40 \s1 TOTECO quinyolchicahuas Jerusalén ehuani \p \v 1 “Xiquinyolchicahuaca, quena, xiquinyolchicahuaca nomasehualhua”, quej nopa quiijtohua ininTeco Dios. \v 2 Ica yejyectzi xiquincamanalhuica altepet Jerusalén ehuani huan xiquinilhuica para nopa tonali ten inintaijyohuilis ya tanqui pampa TOTECO ya quinquixtilijtoc inintajtacolhua. Ya quintamitatzacuiltijtoc quej quinamiqui por nochi inintajtacolhua. \p \v 3 Anquicaquise itoscac se cati camanalti chicahuac ipan nopa huactoc tali huan quiijtohua: “Xijcualtalica se ojti para TOTECO para ipan nemis ipan nopa huactoc tali. Xijchihuaca para Toteco Dios se ojti cati xitahuac huan tamayantic ipan huactoc tali. \v 4 Xijtemitica nochi tamayamit huan xijsepanoca nochi tachiquili. Xijxitahuaca nochi ojhuijhuijcoli huan xijtaltemica nochi tacomoli. \v 5 Huan huajca monextis ihueyitilis TOTECO, huan nochi masehualme ipan taltipacti sentic quiitase. TOTECO iseltitzi quiijtojtoc para quej nopa panos.” \p \v 6 Huan nijcajqui itoscac se cati techilhuiyaya: “Xitzajtzi chicahuac.” Huajca na niquilhui: “Huan ¿taya niquijtos?” Huan ya techilhui: “Xitzajtzi chicahuac huan xiquinilhui para nochi masehualme ipan ni taltipacti itztoque quej sacat cati amo huejcahua huan iniyejyejca eltoc quej xochit cati nimantzi pilini. \v 7 Nochi sacat huaqui huan nochi xochit pilini huan huetzi pampa iijyoyo TOTECO quiilpitzaco. Masehualme nojquiya itztoque quej nopa sacat. \v 8 Nopa sacat huaqui huan nopa xochit pilini, pero Icamanal Toteco Dios mocahua para nochipa.” \p \v 9 Ta cati tijhualica ni cuali camanali por cati itztoque ipan altepet Jerusalén\f + \fr 40:9 \fr*\ft 40:9 O Sion.\ft*\f*, xitejco hasta iixco ne tepet huan xiquintzajtzili. Xiquintzajtzili chicahuac huan amo ximajmahui. Xiquinilhui nopa altepeme ten tali Judá: “¡Xiquitaca, ya huala amoTeco Dios!” \v 10 TOTECO Cati Más Quipiya Tanahuatili huala ica ihueyi chicahualis huan tanahuatis ica nochi tequiticayot. Huan quihualicas miyac taxtahuili para ica quitaxtahuis sese masehuali quej quinamiqui ica cati quichijtoc. \v 11 Huan quinmocuitahuis imasehualhua quej se tamocuitahuijquet quinmocuitahuía iborregojhua. Ipan imax quinhuica nopa pilborregojtzitzi nechca iyolixco. Huan ica yejyectzi quinyacanas nopa sihua borregojme cati sanoc quintacatiltijtose ininconehua. \s1 Ihueyitilis Toteco \p \v 12 San ya quitamachijqui nopa huejhueyi at ica imacomol huan ica mistit quitamachijqui ilhuicacti. San ya quitamachijqui quesqui ietica ni taltipacti, tepeme huan cuatitamit. \v 13 Yon se amo hueli quiconsejomaca Itonal TOTECO. Yon se amo huelis quimachtis cati cuali o cati amo cuali para quichihuas. Amo aqui hueli quitalnamictis. \v 14 TOTECO amo quema quitemo se acajya para ma quiconsejomaca. Amo aqui quimachti ya para ma quichihua cati xitahuac. Amo aqui huelis quitalnamictis. \v 15 Pampa yaya quinita nochi talme quej amo teno ininpati. San elij quej se tachipinti at o quej taltepocti cati quitalíaj ipan balanza huan amo teno ietica. Yaya quichihua ma ixpolihuica tepeme quej elisquía tasoli. \v 16 Nochi tapiyalme cati itztoque ipan nopa cuatitamit ten tali Líbano, amo quiaxilis para se tacajcahualisti para quitencahuilise ipan taixpamit. Yon nochi nopa cuame nopona amo quiaxilis para quichihuas nopa tit. \v 17 Nochi talme quinita quej amo teno ininpati. Iixpa ya nesij quej tasoli. \p \v 18 ¿Ica ajquiya huelis anquihuicalotise Toteco Dios? ¿Quenicatza huelis titeyolmelahuas quenicatza itztoc? Amo itztoc quej se taixcopincayot. \v 19 Yaya amo quej se teteyot cati san quimachijchijtoc se masehuali. Xiquitaca, se tacat quichijchihua se teteyot huan nopa teposchijquet quiyectalía itejteno ica oro huan iyolixco quitalilía pilteposmecatzitzi ten plata. \v 20 Pero sinta se tacat cati tahuel teicneltzi amo hueli quicohua ni yejyectzi teteyot, yaya quitemohua se cuali cuahuit cati amo palani. Huan quema quipantía, quitanehui se tacat cati tahuel talnamiqui para ma quichijchihuili se teteyot. Huan ten nopa cuahuit quichihua se idios cati amo hueli moojolinía. \p \v 21 ¿Amo tijmati? ¿Amo aqui mitzilhuijtoc quenicatza pejqui ni taltipacti? ¿Huelis hasta ipejya amo aqui mitzmachtijtoc ajquiya quichijqui? \v 22 Quichijqui TOTECO cati mosehuijtoc ipan isiya cati eltoc iixco ni taltipacti cati tolontic, huan nochi masehualme cati itztoque nica quinita quej elisquíaj chapolime. Yaya quipatahua ilhuicacti quej elisquía se hueyi cortina. Quena, ica ilhuicacti quichihua cati eltoc quej se iyoyoncal. \v 23 Yaya quinquixtilía ininchicahualis huejhueyi masehualme huan quinechcapantalía cati quinahuatíaj ni taltipacti. \v 24 Inijuanti elise quej tzonti cati sanoc quintoctoque huan pejtoque motatzquilíaj o sanoc pejtoque monelhuayotíaj ipan tali pero ayemo quipiyaj chicahualisti. Huan Toteco Dios quinilpitzas huan quipilinaltis nochi inintequi cati inijuanti quichijtoque. Huan quihuicas ajacat quej elisquía tasoli. \p \v 25 “Huajca ¿ica ajquiya antechhuicalotise? ¿Ajquiya itztoc san se quej na?” Quej nopa tatzintoca Toteco Dios cati Tatzejtzeloltic. \p \v 26 ¡Xiajcotachiyaca nepa ilhuicac! ¿Ajquiya quinchijchijqui nochi ne sitalime? Yaya quinyacana nopa sitalime quej elisquía iilhuicac ejcahua para tatehuise. Yaya quimati quesqui sitalime eltoque huan sesen quinotza ica itoca. TOTECO quipiya nochi yajatili huan chicahualisti huan yeca amo quema polijtoc yon se. \p \v 27 Huajca anisraelitame cati aniixhuihua Israel, ¿para ten anquiijtohuaj para TOTECO amo amechita quema anitztoque ipan taijyohuilisti? Huan ¿para ten anquiijtose para TOTECO amo quicaqui quema sequinoc amechchihuilíaj cati amo xitahuac? \v 28 ¿Amo anquimachilíaj? ¿Amo anquicactoque para TOTECO yaya nopa Dios cati itztoc para nochipa? Yaya cati quichijqui nochi cati onca hasta campa itejteno ni taltipacti. Yaya amo quema caxani ichicahualis, yon amo quema siyahui. Italnamiquilis eltoc nelhueyi hasta amo aqui hueli quitamimachilía. \v 29 Yaya quinfuerzajmaca cati siyahuij huan quinmaca yancuic chicahualisti cati cuatij. \v 30 Hasta telpocame quemantica siyahuij, huan nopa tacame cati sanoc moscaltíaj cuatij huan huetzij. \v 31 Pero cati motemachíaj ipan TOTECO para quinpalehuis, mojmosta quipiyase fuerza. Ixtejcose chicahuac quej quipixtosquíaj ieltapal se cuatojti. Motalose chicahuac huan amo cuatise. Nejnemise huejca huan amo siyahuise. \c 41 \s1 Toteco quimocuitahuía Israel \p \v 1 TOTECO quiijtohua: “Nochi anmasehualme ipan nochi talme cati anmopantíaj iteno hueyi at, techtacaquilica huan amo ximolinica noixpa. Xijsencahuaca taya anquiijtose noixpa. Ximonechcahuica huan xijpehualtica xicamanaltica noixpa. Nopa tetajtolsencahuani ya mocualtalijtoque para quicaquise mocamanal para tijpantise ajquiya quichihua cati xitahuac. \p \v 2 “¿Ajquiya anmoilhuíaj quiyoltacanijtoc nopa tacat cati nochipa tatani huan quichijtoc ma huala ten campa hualquisa tonati para quichihuas cati xitahuac quej nijtequimaca ma quichihua? Na niDIOS, na nijyoltacanijtoc. Na cati nijchijtoc ma quintani miyac talme, huan nijchijtoc ipan ma moquejquetza miyac tanahuatiani. Na nijchijtoc para ma quintzontamilti miyac soldados ica imacheta hasta quinchihuas cuechtic quej taltepocti huan quinsemanas quej tasoli cati quinmictía ica icuahuitol. \v 3 Quema yaya quinquixtía icualancaitacahua, amo teno quiimacasi ipan ojti. Yahui chicahuac huan ica temachti masque ipan se ojti campa amo quema nejnentoc. \v 4 ¿Ajquiya anmoilhuíaj quinnahuatía tanahuatiani ma quichihuaca cati quichihuaj? ¿Ajquiya quinyacana nochi masehualme cati tacajtihualajtoque ica cati quichihuaj ten ipejya ni taltipacti? Na niDIOS nijchihua. Na cati niipejya huan niitamiya. San na. \p \v 5 “Nochi nopa talme cati mopantíaj iteno hueyi at quiitase huan momajmatise, huan mochiyaj para quicaquise taya yancuic tamanti quichihuas Ciro. Nochi talme cati mopantíaj huejca huihuipicase huan mocualtalise sentic para tatehuise.” \p \v 6 Sesen tacat quiyolchicahuas ihuampo cati itztoc icalnechca huan quiilhuis: “¡Amo ximoyoltetili!” \p \v 7 Nopa cuaxinquet cati quichihua yancuic teteyome ica cuahuit quiyolchicahuas nopa tacat cati quinalaxos ica oro. Huan nopa tepostejtejtzonquet quiisihuiltis nopa tacat cati quimolonis nopa teposti. Quiilhuis: “Nelía quisas cuali totequi.” Huan ica miyac cuidado quitatzquiltíaj iajcolhua huan iicxihua. Teipa quitatzquiltíaj nopa teteyot ica lavos para amo mojmolinis, yon amo huetzis. \p \v 8 “Pero amojuanti anisraelitame, annotequipanojcahua. Annomasehualhua, aniixhuihua Jacob cati nimechtapejpenijtoc huan aniteipan conehua Abraham cati nonelhuampo. \v 9 Na nimechquixtijtoc ten campa hueli hasta campa ontami ni taltipacti huan nimechilhuijtoc: ‘Amojuanti annotequipanojcahua. San na techtequipanoca.’ Na nimechtapejpenijtoc huan amo quema nimechtahuelcahuas. \v 10 Amo ximajmahuica pampa na niitztoc amohuaya. Amo ximocuesoca pampa na niamoTeco. Nimechfuerzajmacas. Nimechpalehuis huan nimechmaitzquitos ica nonejmat cati ica nitatani. \p \v 11 “Xiquita, nochi cati mitzcualancaitaj mopinahualtise huan ayecmo quimatise taya quichihuase. Huan nochi cati quinequise mitztehuise, miquise. \v 12 San tapic anquintemose cati amechcualancaitayayaj, pampa ayecmo anquinpantise. Nochi inijuanti elise quej se tamanti cati amo quema itztoya. \v 13 Pampa na niDios huan niamoTECO, nimechitzquitoc ica momanejmat huan nimechilhuía: ‘Amo ximajmahuica. Nica niitztoc para nimechpalehuis.’ ” \p \v 14 Huan TOTECO quiijtos: “Amo ximajmahuica anisraelitame\f + \fr 41:14 \fr*\ft 41:14 Aniixhuihua Jacob.\ft*\f*, masque anpisiltzitzi huan amo anquipiyaj fuerza, na nimechpalehuis. Na niamoTECO cati nimechcojqui para annoaxcahua. Na cati niTatzejtzeloltic huan niitztoc amohuaya anisraelitame. \v 15 Na nimechtalijtoc quej se yancuic cuahuit ica itancoch cati quitequihuíaj para quiyolquixtise trigo. Anquintzontamiltise nochi amocualancaitacahua. Anquintanise nochi. Elise quej se cati quichihua tatixtic tepeme huan tachiquilme \v 16 Quej se quimajcahua ajacatipa trigo para nopa ajacat ma quihuica itasolo, quej nopa elis quej anquinmajcahuase ajacatipa nochi amocualancaitacahua huan se hueyi ajcomalacat quintamisemanas. Pero amojuanti tahuel anmopaquilismacase ipan na, niamoTECO cati niTatzejtzeloltic huan niitztoc amohuaya anisraelitame. \p \v 17 “Quema teicneltzitzi huan cati amo teno quipiyaj, quitemose at, pero amo quipantise, huan inincamac huactos huan ininenepil pepechijtos ipan inincamachal, niquinnanquilis na niDIOS cati niamoTECO anisraelitame. Quema techtzajtzilise para ma niquinpalehui, amo quema niquintahuelcahuas. \v 18 Nijtapos hueyame ipan nopa tepeme cati huejcapantique. Nijchihuas ma meya at ipan nopa tamayamit. Ipan nopa huactoc tali oncas ameli cati quipixtos miyac at. Huan ipan nopa talme campa amo teno onca huan campa amo huetzi at, oncas miyac pilatajtzitzi cati quisase campa mantoc at o campa meya at. \v 19 Ipan nopa huactoc tali niquintocas miyac cuame. Niquintocas miyac cuame ten tiocuahuit, acacia, arrayanes, olivo, cipreces, pino huan abeto. \v 20 Huan nochi masehualme quiitase ni hueyi tamanti huan quimachilise para na nijchijqui, na niDIOS, niamoTECO cati niTatzejtzeloltic huan niitztoc amohuaya anisraelitame. \s1 TOTECO quintatzintantalis teteyome \p \v 21 “¡Anteteyome, technextilica sinta huelis anquichihuase ni huejhueyi tamanti! Sinta anteteyome anhuelisquíaj anquichihuaj se tenijqui, xihualaca huan technextilica.” Quej nopa niquijtohua, na niDIOS, cati nitanahuatijquet ten tali Israel. \v 22 “¿Huelis anteteyome antechilhuise taya panoc huejcajquiya huan taya panos teipa? Sinta huelis antechilhuise, huajca timechtacaquilise. \v 23 Sinta nelía andioses, huajca techilhuica taya panos teipa. O xijchihuaca se hueyi tamanti cati cuali o cati amo cuali, cati techchihuas ma timomajmatica huan techchihuas ma timechimacasica. \v 24 Pero anteteyome amo teno anmopatij huan amo teno hueli anquichihuaj. Huan ten hueli masehuali cati quitapejpenía se teteyot para quihueyimatis mochihuas quej se tamanti cati niquijiya quej nopa teteyot niquijiya. \p \v 25 “Pero na nijyoltacanijtoc nopa tacat cati hualas ten norte huan ten campa hualquisa tonati. Yaya quintehuiqui nochi talme huan techtocaxtis na. Huan na nijchihuas para ma quintani nochi tanahuatiani huan tayacanani. Yaya moquejquetzas ininpani quej se chachapalchijquet moquejquetza ipan nopa soquit cati quisencahua ica iicxihua. \p \v 26 “Amo aqui seyoc amechilhui huejcajquiya para melahuac panosquía ya ni para huelis ama anquiilhuise para xitahuac cati quiijto. Amo aqui seyoc quiijto yon se camanali ten ya ni. \v 27 ¡San na! Na cati niachtohui niquinyolmelajqui Jerusalén ehuani. Nijtitanqui se tayolmelajquet cati quinilhui nopa cuali camanali para nimantzi mocuepase amomasehualhua. \p \v 28 “Yon se teteyot amo amechilhui ya ni. Huan yon se amo tananquili quema tatzintocaque. \v 29 Pampa nochi nopa teteyome amo teno hueli quichihuaj. Amo quinamiqui quinhueyimatise. Nopa teteyome amo teno ininpati, san quej ajacat. \c 42 \s1 Yaya cati itequipanojca TOTECO \p \v 1 “Xiquitaca notequipanojca cati nijfuerzajmaca. Yaya cati nijtapejpenijtoc huan nijpiya miyac paquilisti ica ya. Ipan ya nijtalijtoc noTonal. Yaya quichihuas para ipan nochi talme ipan taltipacti ma quinchihuilica masehualme cati xitahuac. \v 2 Yaya cuali iyolo. Amo tzajtzi, yon amo camanalti chicahuac. Amo quicaquise itoscac miyacapa ipan calles. \v 3 Amo quitaijyohuiltis cati ayecmo quipiyaj fuerza huan cati ya quinequi miquis. ¡Quiyolchicahuas! Amo quisehuis se tit cati pilquentzi lementoc. Yaya tatajtolsencahuas xitahuac para nochi masehualme cati sequinoc quintaijyohuiltijtoque. \v 4 Yaya amo siyahuis hasta quema campa hueli ipan ni taltipacti nochi ya quichijtose cati senquisa xitahuac. Amo mosiyajquetzas hasta quema nopa talme cati mopantíaj hasta más huejca huan hasta iteno hueyi at ya quichiyaj itamachtil.” \p \v 5 TOTECO Dios quichijqui ilhuicacti huan quipatajqui nepa huejcapa. Yaya cati quichijqui taltipacti huan nochi cati onca ipani. Yaya cati quinmaca nemilisti huan inintonal nochi masehualme ipan taltipacti huan quej ni TOTECO quiilhuía itequipanojca: \v 6 “Na niDIOS nimoTECO, nimitznotztoc para titenextilis para na nixitahuac huan nijchihua cati cuali. Na nimitzmaitzquitos huan nimitzmocuitahuis. Nimitzmactilijtoc nomasehualhua para ma quimatica para melahuac nijchijtoc se camanal sencahuali ica inijuanti. Nojquiya tielis quej se taahuili cati tiquinyacanas masehualme ten nochi talme para ma hualaca campa na. \v 7 Tiquinchihuas ma tachiyaca cati popoyotzitzi. Tiquinquixtis cati tzactoque ipan tatzacti. Huan tiquintojtomas cati ilpitoque ipan tzintayohuilot. \p \v 8 “Na niDIOS, niamoTECO. Ya nopa notoca huan amo aqui seyoc nijcahuilis ma quipiya nohueyitilis. Yon amo nimechcahuilis antechhueyimatise na inihuaya teteyome cati quinmachijchijtoque masehualme. \v 9 Xiquitaca para melahuac panotoc nochi cati nitayolmelajqui achtohuiya para panosquía. Huan ama seyoc huelta nitayolmelahuas yancuic tamanti cati panos teipa. Huan nochi nopa tamanti panos.” \s1 Se huicat para TOTECO \q1 \v 10 Xihuicaca para TOTECO se huicat yancuic. \q1 Nochi amojuanti cati anitztoque ipan nopa talme cati más huejca ipan ni taltipacti, \q1 xihuicaca para TOTECO por nochi tamanti cati quichijtoc. \q1 ¡Xihuicaca nochi amojuanti cati anitztoque ipan hueyi at! \q1 ¡Xihuicaca nochi cati anitztoque ipan nopa talme cati mopantíaj iteno hueyi at! \q1 \v 11 Ma huicaca cati itztoque campa hueli ipan nopa huactoc tali. Cati anehuani nopa pilaltepetzitzi ipan Cedar, xijhuicatica. \q1 Nopa masehualme ten Sela ma huicaca. \q1 Nochi xihuicaca ica miyac paquilisti. \q1 Huan nojquiya xihuicaca nochi amojuanti cati anitztoque itzonco nopa tepeme. \q1 \v 12 Nochi nopa talme cati mopantíaj iteno hueyi at ica campa oncalaqui tonati ma quihueyitalica TOTECO, \q1 huan ma quihuicatica por nochi ichicahualis. \q1 \v 13 TOTECO hualas quej se hueyi tatehuijquet cati tahuel quipiya chicahualisti. \q1 Hualas ica ihueyi cualancayo para quintzontamiltis icualancaitacahua. \q1 Tzajtzis chicahuac para teyolmelahuas ya pehuas tatehuilisti. \q1 Quinextis ichicahualis ipan icualancaitacahua. \q1 \v 14 TOTECO quiijtohua: “Ya quipiya tonali amo nimolinijtoc huan nimotzacuilijtoc para amo teno nijchihuas. \q1 Pero ama, quena, nijnextis nohueyi cualancayo. \q1 Nitzajtzis quej se sihuat cati quitacatiltía icone. \q1 \v 15 Nijhuelonis tepeme huan tachiquilme. \q1 Nijhuatzas nopa sacat huan cuame. \q1 Niquincuepas hueyame huan amelme ica huactoc tali. \q1 Nijhuatzas campa momanayaya at. \q1 \v 16 Huan nomasehualhua cati popoyotzitzi, niquinyacanas ipan se ojti cati amo quema quiitztoque. \q1 Huan iniixpa nijchihuas para nopa tzintayohuilot ma mocuepa taahuili. \q1 Nijchihuas nopa ojti cati elqui fiero ma elis sepantic huan xitahuac iniixpa, \q1 huan amo quema niquintahuelcahuas. \q1 \v 17 Pero mopinahualtise nochi cati motemachíaj ipan teteyome huan taixcopincayome huan quinilhuíaj: ‘Amojuanti antodioses.’ \q1 Masehualme quej nopa ayecmo quimatise taya quichihuase.” \s1 Israelitame amo quitacaquilíaj TOTECO \p \v 18 TOTECO quinilhuía israelitame: “¡Xitacaquica anmonacastzactoque! ¡Techtachilica anpopoyotzitzi para huelis anquiitase! \v 19 Ipan nochi taltipacti ¿ajquiya itztoc cati tahuel popoyotic quej annomasehualhua cati nimechtapejpenijtoc para antechtequipanose? Huan ¿ajquiya tahuel amo tacaqui quej annomasehualhua cati nimechita para annotayolmelajcahua cati nimechtitantoc para anteyolmelahuase cati melahuac? Amojuanti cati annotequipanojcahua huan nimechiyocatalijtoc tahuel anpopoyotique. \v 20 Amojuanti anisraelitame anquiitztoque miyac tamanti cati anquimatij para xitahuac, pero amo anquichihuilíaj cuenta. Anquicactoque cati niquijtohua, pero anquicahuaj se lado. \p \v 21 “Ica itanahuatilhua TOTECO quisencajtoya para anquinnextilise nochi masehualme para yaya nelía senquisa xitahuac. Huajca quihueyitalijtoc itanahuatilhua huan quinchijtoc tahuel yejyectzi. \v 22 Pero ama animasehualhua anitztoque se hueyi pinahualisti pampa amojuanti cati amechtapejpenijtoc para antenextilise ihueyitilis ica itanahuatilhua, anhuetztoque ipan se hueyi huihuiyot. Nochi amojuanti amechtachtequilijque huan amechhuicaque ipan sequinoc talme para antetequipanotij san tapic. Amechmasiltijque ipan ostot, amechcalaquijque ipan tatzacti huan amechcuilijque nochi cati anquipiyayayaj. Huan amo aqui huelqui amechmanahuis, yon amo aqui quinilhui amocualancaitacahua ma amechcuepilica cati amechichtequilijtoyaj.” \p \v 23 ¿Amo aqui yon se campa amojuanti cati nelía quitacaquilisquía ni tamanti cati panoc huejcajquiya huan quimachilía nochi nopa fiero tamanti cati amechajsis teipa? \v 24 ¿Ajquiya amechtemactili anisraelitame para ma amechtachtequilica huan ma amechchihuilica miyac tamanti? Elqui TOTECO cati amojuanti anquiixpanotoyaj pampa amo anquinejque anyase campa amechtitaniyaya, yon amo anquinejque anquineltoquilise itanahuatilhua. \v 25 Yeca TOTECO quititanqui ihueyi cualancayo ipan amojuanti animasehualhua huan quintzontamilti miyac ten amojuanti ipan tatehuilisti. Pero masque israelitame huetzque ipan tit huan tatayaya inintacayo, noja amo quimachilijque para ten Toteco quej nopa quinchihuiliyaya. Elqui pampa yaya tahuel quinequiyaya ma moyolcuepaca, pero nopa israelitame amo quichihuilijque cuenta. \c 43 \s1 San TOTECO quinmanahuis israelitame \p \v 1 Pero ama, israelitame, quej ni amechilhuía TOTECO cati amechchijchijqui: “Amo ximajmahuica pampa na nimechcojqui para nimechtojtomas ten tetequipanojcayot. Nimechnotzqui sesen ten amojuanti ica amotoca. Annoaxcahua. \v 2 Quema anpanose ipan tequipacholi quej se at cati huejcata, na niitztos amohuaya. Quema anquipanose taohuijcayot cati eltoc quej hueyame, amo amechatzonpolihuiltis. Huan quema anpanose ipan se taijyohuilisti quej se tit, amo amechtatis. \v 3 Pampa na niamoTECO huan niamoDios. Na niamotemaquixtijca. Na cati niTatzejtzeloltic cati niitztoc amohuaya anisraelitame. Nijtemactili nopa tali Egipto, Etiopía huan Seba quej amopataca para nimechmanahuis huan nimechmaquixtis. \v 4 Niquintemactili masehualme ipan sequinoc talme ma miquica quej amopataca para nijmanahuis amonemilis pampa nimechita para nelía miyac amopati. Nimechtepanita huan miyac nimechicnelía. \p \v 5 “Amo ximajmahuica pampa na niitztoc amohuaya. Na niquincuiti amoixhuihua cati itztoque campa hueli ten campa hualquisa tonati hasta campa oncalaqui, huan sempa niquinsejcotilis. \v 6 Niquincuiti cati itztoque ica norte huan ica sur. Quena, niquincuiti noisraelita telpocahua huan ichpocahua cati itztoque hasta campa ontami ni taltipacti huan sempa niquinhualicas ipan ni tali Israel. \v 7 Niquinhualicas nochi cati techtocaxtise para niininTECO pampa niquinchijchijqui para ma techhueyitalica. \v 8 Ma hualaca nopa masehualme cati quipiyaj iniixteyol, pero amo tachiyaj; huan cati quipiyaj inintacaquilis, pero amo tacaquij. \p \v 9 “Ma mosentilica nochi tali huan altepet ehuani. Yon se altepet o tali iteteyo tayolmelajqui para panosquía nochi cati ama pano. Yon se teteyot huelisquía teyolmelahuas taya panos teipa. Sinta se teteyot quiijtojtoc se tenijqui, ma hualaca testigos huan technextilis cati quicajque. Ma technextilica para quisqui melahuac cati quiijtojque para panos, pero amo teno huelis teyolmelahuase teteyome.” \p \v 10 Huan TOTECO quiijtohua: “Pero na niquinpiya testigos para niteyolmelahua cati panos teipa, pampa amojuanti anisraelitame annotestigos. Annotequipanojcahua. Na nimechtapejpeni para antechixmatise, antechneltocase huan para anquimachilise para san na niDios huan amo onca seyoc. Amo quema itztoya seyoc Dios huan amo quema itztos seyoc. \v 11 San na niamoTECO huan amo onca seyoc cati hueli temaquixtis iyoca ten na. \v 12 Na niteyolmelajqui achtohui para nimechmaquixtis, huan teipa nimechmaquixti. Amo onca seyoc tali cati idios amechyolmelajqui achtohui cati quichihuas. Huan antestigos para ya ni melahuac. \v 13 Hasta quema ayemo oncayaya tatanexti, na ipa niitztoc. Amo aqui hueli momanahuis ten nochicahualis. Yon amo aqui hueli quitzacuilis cati na nijchihua.” \p \v 14 NiamoTECO cati nimechcojqui para annoaxcahua. Na cati niTatzejtzeloltic huan niitztoc amohuaya anisraelitame. Niquijtohua: “Pampa tahuel nimechicnelía, niquintitanis ipan tali Babilonia miyac soldados para ma quintehuica. Huan nopa Babilonia tayacanani monequis cholose ipan nopa huejhueyi barcos cati ica mohueyimatiyayaj. \v 15 Na niamoTECO cati niTatzejtzeloltic. Na nimechchijchijqui, anisraelitame, huan niamotanahuatijca. \v 16 Na niamoTECO cati nijtapohua se ojti ipan nopa hueyi at. Quena, nijchijqui se ojti tatajco nopa at cati más mosisiniyaya. \v 17 Na niquinnotzqui nopa miyac soldados cati tahuel quipiyayayaj chicahualisti ten tali Egipto para ma monechcahuica nochi inincarrojhua huan inincahuayojhua. Huan niquinchijqui ma atzonpolihuica huan ma miquica. Ininemilis tanqui quej tami imechajyo se cantela. \p \v 18 “Pero xiquelcahuaca nochi cati nijchijtoc cati panoc huejcajquiya. Ayecmo xiquelnamiquica pampa cati nijchihuas ama elis más hueyi que cati nijchijqui huejcajquiya. \v 19 Ama nijchihuas se tamanti cati senquisa yancuic. ¡Xiquitaca, ya pejtoc nijchihua! ¿Amo anquiitaj? Na nijtapos se ojti ipan nopa huactoc tali para ipan ma tacuepilica nomasehualhua hasta inintal, huan nijchihuas ma onca miyac atajti campa amo quema oncatoc. \v 20 Huan paquise nochi nopa cuatitan tapiyalme cati nopona nemij. Quena, nochi nopa tepechichime huan avestruces techtascamatise huan techhueyitepanitase quema ya niquinmacatos at ipan nopa huactoc tali. Na nijchihuas ma meya at ipan nopa huactoc tali para atise huan moyoltalise noisraelita masehualhua cati niquintapejpenijtoc. \v 21 Niquinchijchijtoc israelitame para elise noaxcahua huan se tonali techhueyitalise iniixpa nochi ipan taltipacti. \p \v 22 “Pero ama, annoisraelita masehualhua, amo anquinequij antechtajtanise notapalehuil. Tahuel nimantzi ansiyajtoque ica na. \v 23 Amo antechhualiquilijtoque borregojme para antechmacase quej se tacajcahualisti tatatili nopona campa amechhuicatoque. Yon amo antechhueyitepanitztoque ica amotapiyalhua cati anquinmictijtoque para na. Pero amo nimechchihualtijtoc techhualiquilica nopa tacajcahualisti, yon cati tatoyahuali noixpa, yon copali. \v 24 Amo antechhualiquilijtoque taajhuiyacayot, yon amo anquitatijtoque ininchiyajca tapiyalme cati na niquijnecui ajhuiyac. San antechhualiquilijtoque amotajtacolhua huan anquitalijque nopani hasta nijmati ya nisiyajqui pampa talojtzitzi antechixpanoj. \p \v 25 “Pero na noselti niitztoc cati niquixpolohua amotajtacolhua pampa tahuel nimechicnelía huan ayecmo quema niquinelnamiquis amotajtacolhua. \v 26 Pero masque niquinelcahua amotajtacolhua, monequi nimechtatzacuiltis. Huajca techelnamiquiltica para nimechtajtolcahuilijtoc nimechtapojpolhuis. Ma tijchihuaca quej anmonextíaj iixpa se juez. Xicamanaltica para ximomanahuica huan anquipantise tapojpolhuili sinta anhuelise. Huan na nicamanaltis nojquiya quej niquita para xitahuac. \v 27 Hasta ipejya amohuejcapan tatahua tajtacolchijque noixpa. Huan teipa nochi amotamachtijcahua nojquiya quiixpanoque notanahuatilhua. \v 28 Yeca niquinquixtili nopa totajtzitzi cati tayacanayayaj ipan tiopamit, huan nijchijqui sequinoc ehuani ma amechpinahualtica anisraelitame huan ma quisosoloca amotal.” \c 44 \s1 San TOTECO yaya Dios \p \v 1 “Techtacaquilica anisraelitame cati annotequipanojcahua cati na nimechtapejpenijtoc. \v 2 NiamoTECO cati nimechchijchijqui iniijtico amonana. Na cati nochipa nimechpalehuis huan na niquijtohua. Anisraelitame, annotequipanojcahua, amo ximajmahuica. Amojuanti cati nimechtapejpenijtoc, amo teno xiquimacasica. \v 3 Na nijchihuas ma onca miyac at para amo anamiquise huan para quixolonis amotalhua campa tahuel tahuactoc. Huan nijtitanis noTonal huan notatiochihual ipan amoconehua. \v 4 Huan inijuanti moscaltise cuali quej xihuime cati motatzquilijtoque campa onca miyac at huan quej nopa sauces cuame cati mopantíaj iteno hueyi at. \v 5 Huan sequij amoixhuihua quiijtose ica miyac paquilisti: ‘Tojuanti tiiaxcahua TOTECO,’ huan teipa sequinoc quiijtose: ‘Tojuanti tiiteipa ixhuihua Israel.’ Huan teipa sequinoc quiijcuilose notoca na, niamoTECO, ipan inimax huan noja teipa sequinoc quiijcuilose itoca Israel.” \p \v 6 TOTECO, nopa tanahuatijquet ipan tali Israel huan yaya cati quincojqui israelitame quema itztoyaj ipan tatequipanojcayot, quej ni quiijtohua: “Na niipejya huan niitamiya. Huan iyoca ten na, amo onca seyoc Dios. \v 7 Amo aqui seyoc quej na. Amo aqui más hueli tayolmelahuas cati panos teipa huan teipa quitecpanas sesen tamanti campa monequi para nochi panos quej niquijtojtoc. Sinta itztoc se cati hueli, ma huala huan ma techilhui taya hualas teipa huan tiquitase sinta mochihuas para quej nopa quinnextilis ichicahualis. Quej nopa nijchijtoc na hasta huejcajquiya quema niquintali israelitame para ma elica nomasehualhua. \v 8 Amo ximajmahuica, yon amo xihuihuipicaca pampa na hasta huejcajquiya nimechyolmelajtoc nochi cati panos huan amojuanti antestigos. Amo onca seyoc Dios iyoca ten na. San na niDios. Amo onca seyoc cati quipiya chicahualisti. ¡Amo! Yon se amo niquixmati.” \s1 Huihuitique cati quinhueyichihuaj teteyome \p \v 9 Nelía amo teno ininpati nopa masehualme cati quinchijchihuaj teteyome huan taixcopincayome huan quiijtohuaj para ya nopa inindioses. San tapic pampa masque motemachiyaj ipan ininteteyohua, amo teno hueli quichihuase para quinpalehuise. Nopa masehualme itztoque testigos ten ya ni, pampa quimatij para ininteteyohua amo tacaquij, yon amo tachiyaj. Yeca nelía quipantíaj pinahualisti nopa masehualme cati quinhueyimatij. \v 10 Amo aqui quichijchijtoc se taixcopincayot o se teteyot huan quitocaxtijtoc idios huan teipa ya nopa cati quimachijchijqui quipalehuijtoc ica se tenijqui, masque se tamanti pisiltzi. \v 11 Nochi cati quinhueyichihuaj taixcopincayome pinahuase quema moquetzatij iixpa Toteco para quimacase cuenta. Nojquiya pinahuase nochi cuaximani huan teposchihuani cati quinchijchijtoque huan quiijtohuaj para quichijchijtoque se dios. Pampa inijuanti san masehualme, ¿quenicatza quichihuase se dios? Quena, inijuanti tahuel pinahuase huan momajmatise iixpa TOTECO. \v 12 Xiquitaca, nopa teposchijquet quitalía se teposti ipan tit huan quema ya totonixtoc, quicui se martillo huan quitejtejtzona ica nochi ichicahualis para quisencahuas se teteyot. Huan por itequi nopa tacat mayanas huan amiquis, huan itacayo yamaniyas huan siyahuis huan amo teno quipalehuis nopa teteyot. \v 13 Nojquiya san se ica se cuaxinquet cati quicui se hacha huan quitequihuía para quisencahuas se teteyot. Achtohui quicui se cuahuit, huan teipa quitamachihua huan ipan quiixcopina se masehuali. Teipa quitejtequi huan quialaxohua ica se cepillo huan quej nopa quisencahua se yejyectzi teteyot huan quitalía ipan ichaj. Huan nopa teteyot yon amo hueli mijcuenía ten campa eltoc. \v 14 Huelis nopa cuaxinquet quintzontequi tiocuame para quitequihuis, o huelis quitapejpenía se ten nopa ciprés huan ahua cuame cati moscaltía inihuaya ipan cuatitamit. Huelis nojquiya quitoca se cuahuit ten pino huan quichiya para ma moscaltis quema huetzi at. \v 15 Huan quema ya mochijtoc tomahuac, quitzontequis. Se quentzi ten nopa cuahuit quitequihuis para tipitzas para mototonis huan para quiicxitis ipantzi. Teipa quicui nopa tatecti cati mocajqui ten nopa cuahuit huan mochijchihuilía se teteyot para quihueyichihuas huan para motancuaquetzas iixpa quej elisquía se dios. \v 16 Quena, se quentzi ten nopa cuahuit quitequihuía san para quitatis. Quicacatzos inaca huan tacuas hasta cuali ixhuis. Teipa quema ya ixhuitoc, nopa tit quitequihuía para moscohua huan quiijtohua: “Nelía techpactía niitztos nechca ni tit pampa techtotonilía.” \v 17 Huan ica nopa cuahuit cati noja mocahua mochijchihuilía se teteyot cati quiita quej elisquía idios. Teipa motancuaquetza iixpa, quihueyimati huan quiilhuía: “Techmanahui, pampa ta tinodios.” \p \v 18 Nelía huihuitique cati quej nopa quichihuaj huan amo teno quimatij. Quitzacuaj iniixteyol para amo tachiyase huan amo quiitase cati melahuac. Inintalnamiquilis nojquiya tzactoc para ma amo quimachilica taya quichihuaj. \v 19 Nopa tacat cati quinchijchihua teteyome amo monejnehuilía ipan italnamiquilis: “Se quentzi ten nopa cuahuit nijtequihui para nimoscos, para niquicxitis nopantzi, nonaca huan nijcuajqui. Huajca ¿quenicatza nijchijchihuas se dios ica nopa cuahuit cati mocajqui? ¿Quinamiqui nimotancuaquetzas iixpa se tacotonti ten cuahuit?” \v 20 Pero nopa huihui tacat nelía hueyi mocuapolojtoc. Motemachía ipan se tamanti cati amo quema huelis quipalehuis ipan yon se tamanti. Eltoc quej motamaca ica cuajnexti cati amo teno ipati. Pero masque ya nopa, nopa huihui tacat noja amo monejnehuilía huan quiijtohua para nelía hueyi mocuapolojtoc pampa melahuac amo teno ipati ni teteyot cati quipixtoc imaco. San se istacatili. \s1 TOTECO quintapojpolhuis israelitame \p \v 21 “Huajca techtacaquilica ica miyac cuidado anisraelitame pampa annotequipanojcahua. Na nimechchijchijqui amojuanti para annoaxcahua huan amo quema nimechelcahuas. \v 22 Na niquixpolo nochi amotajtacolhua quej ixpolihui nopa mixti cati motalía ica ijnaloc. Huajca xitacuepilica ica na pampa na nitaxtajqui por amojuanti para nimechtojtomas ten tequipanolisti.” \p \v 23 Xihuicaca amojuanti ipan ilhuicacti. Xihuicaca pampa TOTECO quichijtoc ni hueyi tamanti. Huan amojuanti cati anitztoque ipan ni taltipacti, xitzajtzica ica paquilisti. Nochi xihuicaca hasta eltoc quej tepeme, cuatitame huan cuame paquij huan huicaj ica nochi ininchicahualis pampa TOTECO quincojtoc israelitame huan quinquixtijtoc ten inintatequipanolis. Quichijqui para quinmaquixtis iixhuihua Jacob huan para quinextis ihueyitilis campa hueli campa inijuanti mopantíaj. \p \v 24 “Na cati niamoTECO nimechtojtonqui ten amotatequipanojcayo. Na nimechchijchijqui ipan iniijtico amonana. Nochi tamanti cati onca, na nijchijchijqui. Na noseltitzi nijpatajqui ne ilhuicacti huan na ica noseltitzi nijchijchijqui ni taltipacti. \p \v 25 “Na cati niquinpanextía tetonalitani para istacatini huan amo nijcahua ma mochihua cati quiijtohuaj para mochihuas. Na niquinpinahualtía. Na nijchihua para talnamijca tacame amo ma tetalnamictica xitahuac huan niquinhuihuitilía. \v 26 Pero nochi cati na notajtolpanextijcahua tayolmelahuaj para panos, nijchihua ma pano senquisa quej inijuanti quiijtohuaj. Quema inijuanti quiijtohuaj para altepet Jerusalén momanahuis huan nochi altepeme ten tali Judá sempa temise ica masehualme huan sempa quicualtalise nopa calme cati sosolijtoque, melahuac quej nopa elis. \v 27 Huan quema niquincamanalhuis nopa hueyame huan niquinilhuis: ‘¡Xihuaquica!’, huajca melahuac huaquise. \v 28 Huan quema nicamanalti ten Ciro huan niquijtohua: ‘Ta cati titanahuatis para na, huan temachti tijchihuas senquisa cati na nimitznahuatis. Huan yaya tanahuatis para sempa ma quicualtalica altepet Jerusalén huan para quisencahuase itzinpehualtil nopa tiopamit.’ ” \c 45 \s1 TOTECO quitapejpeni Ciro para quitequipanos \p \v 1 TOTECO quej ni quiilhuía Ciro cati yaya quitapejpenijtoc huan quitequimacatoc para quintanis cati ehuani ipan miyac talme. TOTECO quimaitzquis huan quimacas miyac chicahualisti huan iixpa ya nopa tanahuatiani cati tahuel quipixque chicahualisti tapolose. TOTECO quichihua ma motapoca nochi nopa caltemit ten tali Babilonia iixpa huan amo aqui huelis quitzacuas para ma amo calaqui. TOTECO quiijto: \v 2 “Ciro, na nimitzyacantiyas huan nijxitahuas nochi ojti cati huijcoltic campa tipanos. Nijpostequis nopa tepos caltemit huan nopa tepos barras cati ica quitzacuaj nopa caltemit. \v 3 Huan nimitzmacas miyac tamanti cati patiyo cati ama motatijtoc campa tzintayohuilot. Nimitzmacas miyac ricojyot cati eltoc ixtacatzi. Huan quej nopa, ta tijmatis para na niDIOS, cati niininTECO israelitame huan nimitznotza ica motoca. \p \v 4 “Huan ¿para ten nimitznotzqui, ta tiCiro, para tijchihuas ni hueyi tequit? Nimitznotzqui pampa tahuel niquinicnelía israelitame, notequipanojcahua cati iteipa ixhuihua Israel ten huejcajquiya nijtapejpeni. Na nimitznotzqui ica motoca masque amo techixmatiyaya. \v 5 Na niDIOS huan amo aqui seyoc. Iyoca ten na amo onca seyoc Dios. Huan na nimitzmacas chicahualisti huan nimitztitanis para xitataniti masque amo techixmajtoc. \v 6 Huan quej nopa, nopa talme cati mopantíaj huejca campa hualquisa tonati huan hasta campa oncalaqui tonati quimatise para melahuac amo onca seyoc Dios iyoca ten na. San na niDIOS huan amo aqui seyoc. \v 7 Na nijchihua taahuili huan tzintayohuilot. Na nijchihua ma onca tasehuilisti huan taohuijcayot. Na niDIOS cati nijchihua nochi ni tamanti. \v 8 Elis quej motapos ne ilhuicacti huan ten nepa huejcapa nijchihuas titatanis. Huan ni taltipacti quiselis nochi cati panos quema titatanis quej elisquía quiselisquíaj at cati huetzis ten ilhuicacti. Huan elis quej nochi ixhuas huan elis yejyectzi pampa ta tiquintojtonqui israelitame cati ilpitoque huan por ta mochihuas cati xitahuac campa hueli. Huan na niDIOS nijchijtoc para nochi quej nopa ma pano.” \s1 TOTECO itztoc más hueyi que nochi \p \v 9 Tahuel amo quinamiqui para se tacat ma motehui ihuaya cati quichijchijtoc. ¿Huelis nopa comit quitatelhuis cati quichijchijqui huan quiilhuis amo quisencajqui cuali? O ¿huelis nopa soquit quitaijilhuía se chachapalchijquet cati quichijchihua huan quiilhuía: “¿Taya tijchihua?” O “¡Nelía tihuihuitic!” O “Hueyi timocuapolojtoc.” \v 10 Nelía fiero elisquía sinta se conet quitzajtzilía itata huan inana huan quinilhuía: “¿Para ten antechtacatiltijque? ¿Amo anquimatij quenicatza anquichihuase cuali se tamanti?” \p \v 11 Quej ni niquijtohua, na niamoTECO cati niTatzejtzeloltic. Na cati niitztoc amohuaya anisraelitame huan na nimechchijchijqui huan niquijtohua: “¿Taya amotequi amojuanti para antechtatzintoquilise por nochi cati panos teipa ica noconehua? Amo quinamiqui technahuatise taya tamanti nijchihuas ica nomax. \v 12 Na nijchijqui ni taltipacti huan niquinchijchijqui masehualme para ipan itztose. Ica nomax nijpatajqui ne ilhuicacti huan niquinnahuati ma monextica nochi nopa miyac millones ten sitalime cati nopona mopantíaj. \v 13 Na nijyoltacanis Tanahuatijquet Ciro para ma quisencahuas tamanti para ma elica xitahuac. Nijcualtalis iojhui iixpa huan nijyacanas ipan cati quichihuas. Yaya quintojtomas nomasehualhua ten campa ilpitoque ipan sequinoc talme huan quicualtalis noaltepe Jerusalén. Huan amo monequis se taxtahuili o nemacti para quichihuas.” Quej nopa quiijtohua TOTECO Cati Quinyacana Iilhuicac Ejcahua Ma Tatanitij. \p \v 14 Huan TOTECO quinilhuía israelitame: “Nopa masehualme ten tali Egipto, Etiopía huan nochi nopa sabeos cati tahuel huejcapantique motemactilise ica amojuanti. Quihualicase campa amojuanti nochi inintamantzitzi cati quinamacaj, huan nochi ya nopa elis amoaxca. Nopa masehualme elise amoaxcahua huan anquinnahuatise. Inijuanti yase amotepotzco quej tetequipanohuani cati ilpitoque ica tepos cadenas. Motancuaquetzase amoixpa, huan quiijtose: ‘Melahuac Dios itztoc amohuaya. Huan san yaya Dios. Iyoca ten ya amo aqui seyoc.’ ” \p \v 15 Ta tiToteco, melahuac san ta tiDios huan ta timotatía. Ta tiToteco Dios ten tiisraelitame huan ta titotemaquixtijca. \v 16 Nochi cati quinchijchihuaj huan quinhueyichihuaj teteyome mopinahualtise huan quiitase para nelía mocuapolojtoque. \v 17 Pero TOTECO quinmaquixtis israelitame, huan quinmaquixtis para nochipa. Ayecmo aqui quinpinahualtis, yon ayecmo aqui quinechcapantalis para nochipa. \v 18 Pampa TOTECO cati quichijchijqui ilhuicacti huan taltipacti, yaya DIOS. Huan sesen tamanti quitali campa quinamiqui. Huan ni taltipacti amo quichijchijqui para eltos cactoc. Quichijchijqui huan quicualtali para ipan ma itztoca masehualme. Yaya cati quiijto: “Na niDIOS huan amo onca seyoc. \v 19 Na nicamanalti miyacapa quema nijtencahua se tamanti cati nijchihuas. Amo nicamanalti ixtacatzi o ipan se lugar campa tzintayohua para amo aqui ma quimati cati niquijtohua. Amo niquinilhui israelitame ma techtemoca huan teipa amo niquinnanquilía, pampa na niDIOS niininTECO, niquijtohua cati senquisa xitahuac huan melahuac. \s1 TOTECO huan nopa teteyome ten Babilonia \p \v 20 “Ximosentilica huan xihualaca noixpa nochi amojuanti cati anehuani ipan talme cati ancholohuaj imaco Ciro. Nelía huihuitique nochi masehualme cati motemachíaj ipan se teteyot ten cuahuit huan motatajtíaj iixpa se dios cati amo hueli temaquixtía. \v 21 Ximocualtalica huan xiquixnextica taya tamanti cuali huelis anquiijtose ten amoteteyohua. Technextilica taya tamanti quichijtoque nopa teteyome para melahuac quinamiqui ma xiquinhueyichihuaca. Huan ximoilhuica sinta amechilhuijtoque tamanti achtohuiya cati panos teipa quej na nijchijtoc. San na niDIOS nitayolmelahua tamanti achtohui cati teipa panos. Amo aqui seyoc Dios iyoca ten na. San na niDios huan nixitahuac huan nitemaquixtía. Amo aqui seyoc. \p \v 22 “Xihualaca campa na nochi anmasehualme cati anitztoque ipan ni taltipacti huan na nimechmaquixtis. Pampa san na niDios huan amo aqui seyoc. \v 23 Na noseltitzi nimotestigojquetza para se tamanti panos huan amo nimoyolcuepas pampa nocamanal senquisa melahuac. Huan na niquijtojtoc ya ni: Nochi masehualme ipan ni taltipacti motancuaquetzase noixpa huan techhueyimatise. \v 24 Huan quiijtose: ‘San TOTECO hueli techchihuas tixitahuaque huan san ipan ya tijpantise chicahualisti para titatanise.’ Huan nochi cati quicualancaitaj TOTECO, tahuel pinahuase. \v 25 Pero ipan TOTECO nochi israelitame mochihuase xitahuaque huan por ya mohueyitalise.” \c 46 \s1 TOTECO quipiya chicahualisti, pero nopa teteyome amo \p \v 1-2 “¡Xiquitaca, ya tantoc Bel huan Nebo, nopa teteyome ten tali Babilonia! Quintalíaj ipan cahuayojme. Huan nopa teteyome etique huan quichihuaj para nopa cahuayojme ma siyahuica huan ixyacayajtiyaca. Motepotaníaj nopa cahuayojme huan inintamamal momimilohua. Nochi nopa teteyome onhuetzij hasta talchi huan tapanij. Amo huelij momanahuíaj iniselti para amo huetzise. Melahuac amo huelise huan quinhuicase nochi inijuanti para yase tetequipanotij. \p \v 3 “Techtacaquilica nochi amojuanti cati noja anmocajtoque ipan tali Israel pampa na nimechchijchijqui huan na nimechmocuitahuijtoc hasta quema noja anitztoyaj ipan iijtico amonana. \v 4 Na nielis niamoTeco ipan nochi amonemilis hasta quema ya anhuehuentzitzi huan ya chipahuixtos nochi amotzoncal. Na nimechchijchijqui huan na nimechhuicas. Nimechmocuitahuis huan nimechmaquixtis. \p \v 5 “¿Ica ajquiya antechhuicalotise huan antechitase quej tisanse? \v 6 Masehualme quiquixtíaj oro huan plata ipan ininbolsas huan quitamachihuaj ipan se balanza para quiitase quesqui ietica. Teipa quitemohuaj se teposchijquet para ma quinchijchihuili se dios. Huan quema ya quisencajtoc, motancuaquetzaj iixpa nopa teteyot huan quihueyichihuaj. \v 7 Huan para quihuicase sejcoyoc, monequi quiquechpanose. Huan quema quiquetzaj talchi, san nopona mocahua pampa amo hueli mojmolinía, yon amo hueli mijcuenía iselti. Quema masehualme quitzajtzilíaj chicahuac para ma quinpalehui, amo quinnanquilía, yon amo hueli quinmanahuía quema huala se taohuijcayot. \p \v 8 “Xiquelnamiquica nochi ya ni, antajtacolchihuani, huan ximoyolilhuica para teteyome amo hueli amechpalehuise. Amo xiquelcahuaca. \v 9 Xiquelnamiquica nochi nopa tamanti cati nijchijqui huejcajquiya. Xijmatica para san na niDios. Huan amo onca seyoc quej na. \v 10 Na nitayolmelajtoc ten ipejya taya panos teipa. San na nimechyolmelahua para huala se tamanti quema noja ayemo pano, huan teipa melahuac panos. Huan nochi tamanti cati na niquijtohua mochihuas, melahuac mochihua pampa na nijchihua ma pano nochi cati nijnequi. \p \v 11 “Ten nepa campa hualquisa tonati nijnotzas se tacat ma huala. Huan yaya elis quej se cuatojti cati patantihualas chicahuac huan temos nimantzi para quinitzquis cati quinequis huan tetzontamiltis. Yaya hualas ten huejca huan quichihuas cati na nijnahuatis ma quichihua. Na nimechilhuijtoc ten ya huan temachti yaya hualas. Na nijsencajtoc para quej nopa panos, huan melahuac quej nopa elis. \v 12 Techtacaquilica anmasehualme cati anyoltetique huan anmoilhuíaj para huejcahuas para nijsencahuas tamanti para ma elica xitahuac. \v 13 Ya niitztoc para nijsencahuas tamanti huan amo huejcahuas nopa tonali. Amo ximoilhuica para hasta teipa ica miyac tonali nijchihuas. Na nimocualtalijtoc para nimechmanahuis nimantzi. Ama nijmaquixtis altepet Sion huan nijyectalis tali Israel.” \c 47 \s1 Inintatzacuiltil tali Babilonia ehuani \p \v 1 TOTECO quiijtohua: “Amojuanti cati anehuani tali Babilonia nochi antataniyayaj, pero ama ayecmo antatanise. Xihualaca ximosehuiquij talchi ipan nopa taltepocti pampa ya tanqui nopa tonali para antanahuatise. Tanqui nochi amohueyitilis huan ayecmo aqui amechitas quej iichpoca nopa tanahuatijquet ten nopa caldeo masehualme cati yejyectzi huan selic. \v 2 Ama monequi anmasehualme ten Babilonia xitacuepilica antequipanohuani cati sequinoc aniniaxcahua. Xiquitzquica nopa metat huan xijtisica nopa trigo. Ximoquixtilica amoyejyectzi ixtzajcahua huan xijquixtica amoyoyo cati nelyejyectzi. Xijnextica amoquescuayohua quema antequitij huan xinejnemica quej elisquía anquiixcotonaj se hueyat pampa ama antetequipanohuani. \v 3 Nochi quiitase amotacayohua xolot huan anhuetzise ipan pinahualisti. Na nimechcuepilis ica cati anquinchihuilijtoque noisraelita masehualhua huan amo aqui techtzacuilis.” \p \v 4 Quej nopa quiijtohua TOTECO Cati Quinyacana Iilhuicac Ejcahua Ma Tatanitij, yaya cati techcojtoc para techtojtomas ten tetequipanolisti. Yaya cati Tatzejtzeloltic huan itztoc tohuaya tiisraelitame. TOTECO quiilhuía Babilonia: \p \v 5 “AnBabilonia ehuani, ximosehuica ipan tzintayohuilot huan ayecmo ximolinica pampa ayecmo quema amechtocaxtise: ‘nopa sihua tanahuatijquet cati quinnahuatía miyac talme.’ \v 6 Nicualanqui ica noisraelita masehualhua huan yeca niquintemactili amomaco anBabilonia ehuani para xiquintatzacuiltica. Pero amojuanti amo anquintasojtaque yon se quentzi. Hasta nomasehualhua cati huehuentzitzi anquinchihualtijque ma quihuicaca tamamali cati tahuel etic. \v 7 Anmoilhuiyayaj para amotanahuatilis amo quema tamisquía. Anquiijtohuayayaj: ‘Nochipa titanahuatise huan tiquinnahuatise nochi talme ipan taltipacti.’ Amo anmonejnehuilijque ten nomasehualhua, yon amo anmotatzintoquilijque taya ininpantisquía nochi cati quinhuihuiitasquíaj nomasehualhua. \p \v 8 “Huajca ama techtacaquilica, anBabilonia ehuani cati aneliyayaj quej se sihua tanahuatijquet. Tahuel anmopaquilismacayayaj huan anmoilhuiyayaj para anitztoyaj antemachme. Tahuel anmohueyimatiyayaj huan anquiijtohuayayaj para san amotal más hueyi ten nochi talme. Huajca xijtacaquilica taya tatzacuiltili anquiselise por nochi amotajtacolhua. Amojuanti anquiijtojque: ‘Tojuanti cati más tihuejhueyij. Tiitztoque quej dios. Amo aqui seyoc quej tojuanti. Amo aqui techechcapantalis. Amo quema tiitztose quej se cahuali, yon amo quema tiitztose quej se cati quinpolos iconehua.’ \v 9 ¡Cualtitoc! Pero na nimechilhuía para ni ome tamanti hualas amopani san ipan se talojtzi. Huan hualas ica miyac chicahualisti. Ipan se tonal anBabilonia ehuani anmocahuase quej se cahuali huan anitztose quej se cati quinpolojtoc nochi iconehua. Quej nopa anmopantis masque anquinpiyaj miyac tenahualhuiani huan tetonalitani cati ipan anmotemachiyayaj. \p \v 10 “Masque miyac tajtacoli anquichihuayayaj, anquimachiliyayaj para anitztoyaj temachti. Huan anmoilhuiyayaj para amo aqui quiita cati fiero anquichihuayayaj. Amotalnamiquilis huan nochi tamanti cati anquiixmatiyayaj, amechcuapolojque. Huan yeca ipan amoyolo anquiijtohuayayaj: ‘Tojuanti tiDios huan amo aqui seyoc Dios iyoca ten tojuanti.’ \v 11 Yeca hualas amopani se hueyi tatzacuiltili. Huan amo anquimatise canque quisqui, yon amo huelis anquitzacuilise. Huan hualas ipan se talojtzi quema amo anquimatij. \p \v 12 “Huajca xijsenhuiquilica xiquintzajtzilica iajacahua Amocualtacat cati anquinhueyichijtihualajtoque hasta quema anitztoyaj se tanahuatijcayot cati pisiltzi. Xiquintajtanica ma amechpalehuica para noja anhuelise anquinmajmatise masehualme ten miyac talme. \v 13 Pero san tapic pampa amo aqui hueli amechpalehuis. Masque anquinpiyaj tahuel miyac tetalnamictiani. Pero xiquinnotzaca nopa masehualme cati quintachilíaj sitalime para amechmaquixtise ten taya monechcahuía para amechajsis. Pero masque quinixcopinaj nopa sitalime ipan ilhuicacti huan sesen metzti amechilhuíaj taya panos, amo teno huelis amechpalehuise. \v 14 Inijuanti amo teno ininpati pampa itztoque quej nopa tasoli cati nimantzi tata ipan tit. Inijuanti yon amo huelise quimanahuise ininemilis ipan nopa tit cati hualas. Huajca yon quentzi amo huelis amechpalehuise, pampa nopa tit cati hualas amo elis se piltitzi campa hueli anmosehuise para anmototonise. \v 15 Quej nopa ininpantis nopa tenahualhuiani cati inihuaya antajtacolchijtoque hasta huejcajquiya. Sesen ten inijuanti ixpolihuis huan amo aqui huelis amechmaquixtis. \c 48 \s1 TOTECO quinajhuac israelitame \p \v 1 “Techtacaquilica, annomasehualhua. Amojuanti anisraelitame cati iteipa ixhuihua Israel\f + \fr 48:1 \fr*\ft 48:1 O Jacob.\ft*\f*. Anquihuicaj itoca Israel huan anhualahuij ten amohuejcapan tata Judá. Antatestigojquetzaj ica notoca niamoTECO quej elisquía antechtepanitaj, pero amo cana. Anquiijtohuaj para anmotatajtíaj ica na cati niiDios Jacob, pero amo anquichihuaj cati melahuac, yon cati xitahuac. \v 2 Anmohueyimatij huan anquiijtohuaj anitztoque ipan nopa altepet cati tatzejtzeloltic. Anmotepanitaj miyac huan anquiijtohuaj para anmotemachíaj ipan na, niamoTECO, na cati niamoDIOS anisraelitame, na cati notoca DIOS Cati Niquinyacana Noilhuicac Ejcahua Ma Tatanitij. Pero amo cana anmotemachíaj ipan na. \v 3 Hasta huejcajquiya talojtzitzi nimechyolmelahuayaya nochi cati panos teipa. Huan teipa nimantzi nijchijqui ma pano. \v 4 Na ipa nijmatiyaya para amojuanti tahuel anyoltetique huan antzontochontique. Nopa amoquechcuayo amo hueli mocuelpachohua pampa tetic quej teposti. Huan amotzonteco neltetic quej nopa teposti bronce. \v 5 Yeca na nimechyolmelajqui huejcajquiya ten nochi tamanti cati teipa nijchihuasquía para amo anquiijtose para amoteteyo quichijqui ma pano nopa tamanti, o amotepos taixcopincayohua tanahuatijque ma eli. \v 6 Amojuanti anquicajque nochi cati nitayolmelajqui para panosquía, huan teipa anquiitztoque para melahuac panotoc senquisa quej niquijto; pero amojuanti amo anquinequij anquineltocase sinta melahuac na nijchijtoc. Pero ama nimechilhuis sequij tamanti cati yancuic cati panose cati amo quema nimechilhuijtoc. Nimechilhuis tamanti cati eltoya ixtacatzi hasta ama huan cati amo quema anquicactoque. \v 7 San ama niquinchihua ma pano. Huan quej nopa amo huelis anquiijtose para ya anquimatiyayaj para panosquía. \p \v 8 “Quena, nimechilhuis tamanti cati senquisa yancuic pampa cuali nijmati para amojuanti tahuel antacajcayahuaj huan anmosisiníaj hasta quema antacatque. \v 9 Pero pampa nochi ya quimatij na nihueyi, nijquetzas nohueyi cualancayo huan amo nimechtzontamiltis para masehualme ma techtepanitaca. \v 10 Quitapajpacchihuaj plata ipan se horno para quiquixtilise itasolo. Huan na nimechtapajpacchijqui ipan miyac taijyohuilisti, pero eltoc quej amo oncac tepos plata cati mocajqui ipan nopa chachapali, pampa amo teno cati cuali nijpantijtoc ipan amojuanti. \v 11 Pero pampa nimotepanita, nimechmanahuis huan amo nimechtzontamiltis. Amo aqui nijnequi ma moilhui para nopa dioses ipan sequinoc tali techtantoque. Amo cati nijcahuilis ma techquixtili nohueyitilis. \s1 Toteco quiicnelía Ciro \p \v 12 “Techtacaquilica annoisraelita masehualhua cati nimechtapejpenijtoc. San na niDios. Na niipejya huan na niitamiya nochi tamanti. \v 13 Ica nomax nijtali itzinpehualtil ni taltipacti huan ica nomanejmat nijpatajqui ne ilhuicacti. Quema nicamanaltic, taltipacti huan ilhuicacti monextijque. \p \v 14 “Xihualaca huan xijtacaquiliquij nochi amojuanti. Ten nochi amoteteyohua, ¿catijqui amechyolmelajqui para panosquía nochi cati nimechilhuijtoc para huala? ¿Catijqui teteyot amechilhui para niamoTECO niquicnelisquía Ciro, huan nijtequihuisquía para quitamiltis nopa tanahuatilisti ipan tali Babilonia, huan yaya quintzontamiltis nochi nopa soldados caldeos? Yon se ten amoteteyohua amo amechilhui ya nopa. \v 15 San na niquijto. Huan na nijnotztoc Ciro huan nijhualicatoc para quichihuas cati na nijnequi. Huan nijchihuas ma tatani campa hueli campa yaya yas. \p \v 16 “Ximonechcahuica achi más huan techtacaquilica. Na amo quema nicamanaltic ixtacatzi. Nochipa nimechyolmelajtoc xitahuac cati panos para xijmachilica cuali.” \p Ama TOTECO Cati Más Quipiya Tanahuatili huan Itonaltzi techhualtitantoque ica ni camanali para ma nimechilhuiqui: \v 17 “Quej ni niquijtohua na, niDIOS, niamotamanahuijca, na cati niTatzejtzeloltic huan niitztoc amohuaya anisraelitame: Na niDIOS niamoTECO cati nimechmachtía para anquimatise cati cuali para anquichihuase. Huan nimechyacanas ipan nopa ojti cati quinamiqui anquitoquilise. \p \v 18 “Nelía cuali eltosquía sinta anquichijtosquíaj cati quiijtohua notanahuatilhua, pampa quej nopa anquipiyasquíaj tasehuilisti para nochipa quej se yejyectzi hueyat cati amo quema huaqui. Huan nojquiya nochipa anquichijtihualasquíaj tamanti cati xitahuac huan nopa tamanti cati cuali anquichihuasquíaj amo tamisquía. \v 19 Huan amojuanti anisraelitame aneltosquíaj tahuel anmiyaqui quej imiyaca nopa xali cati onca iteno hueyi at, huan amo aqui huelisquía amechpohuasquía. Huan amo monectosquía niquintzontamiltijtosquía miyac ten amojuanti.” \p \v 20 Pero ama, xiquisaca anisraelitame ipan tali Babilonia. Xicholoca ten nopa caldeo masehualme. Xihuicatihualaca ipan ojti ica paquilisti. Xitayolmelahua hasta huelis amechcaquise campa ontami ni taltipacti. Xitzajtzica quej ni: “TOTECO techmanahuijtoc tiiisraelita masehualhua.” \v 21 Quema TOTECO quinyacanqui imasehualhua ipan nopa huactoc tali, amo quipanoque amiquisti pampa yaya quichijqui ma quisa at ipan nopa hueyi tet para ma atica. \p \v 22 Pero TOTECO quiijtohua: “Masehualme cati quichihuaj cati amo cuali amo quema quipiyase tasehuilisti.” \c 49 \s1 Itequipanojca TOTECO elis quej se taahuili \p \v 1 ¡Techtacaquilica nochi anmasehualme cati anitztoque ipan talme cati mopantíaj huejca! TOTECO technotzqui hasta quema ayemo nitacatiyaya. Technotzqui ica notoca hasta quema noja niitztoya iijtico nonana. \v 2 Nochi nocamanal TOTECO quichijtoc ma eli quej se macheta cati tahuel tatequi. Yaya techtatijtoc ipan imax huan techajoctoc para quitequihuis quema monequi. Niitztoc quej se cuataminti cati pitzactzi iyecapa huan hueli tetzontamiltía. \v 3 Huan techilhui: “Ta tiIsrael\f + \fr 49:3 \fr*\ft 49:3 Nica TOTECO quitocaxtía nopa temaquixtijquet cati hualas teipa, Israel.\ft*\f*, tinotequipanojca. Por ta masehualme techhueyitalise.” \p \v 4 Pero na niquilhui: “Niquita para san tapic nopa tequit cati nijchijtoc. San tapic nimosiyahuiltijtoc, pero nochi notequi nijtalía momaco ta tinoTECO, ta cati titoDios. Nijchiya para ta techtaxtahui quej tiquita cuali.” \p \v 5 Huajca ama camanalti TOTECO cati techchijchijqui para ma nieli niitequipanojca hasta quema noja niitztoya iijtico nonana. Yaya cati techtequimacac para niquincuepas nochi iisraelita masehualhua ten campa itztoque huan para ma niquinhualica campa ya. Techmacac chicahualisti para nijchihuas ni tequit huan techhueyitepanitztoc pampa nijchijtoc cati yaya quinequi. \v 6 Yaya techilhui: “Amo san techtequipanos para tiquincuepas campa na nopa quentzi cati mocahuaj ten noisraelita masehualhua huan tiquinhueyichihuas, nojquiya nijchihuas xieli quej se taahuili para tiquintaahuilis nochi masehualme ipan taltipacti cati amo israelitame para inijuanti nojquiya hualase campa na para momaquixtise.” \p \v 7 Camanalti TOTECO cati quincojqui israelitame para quintojtomas ten tetequipanolisti. Yaya DIOS cati Tatzejtzeloltic huan cati itztoc inihuaya israelitame quej ni quinilhuía cati quihuejcamajcahuaj huan quicualancaitaj nochi talme: “Quema mitzitase nopa tanahuatiani huan nopa huejhueyi tayacanani, inijuanti motancuaquetzase moixpa huan mitzhueyitepanitase pampa na, nimoTECO, cati niTatzejtzeloltic huan niitztoc inihuaya israelitame, nimitztapejpenijtoc huan na nitemachti.” \s1 TOTECO sempa quicualtalis Jerusalén \p \v 8 Quej ni TOTECO quinilhuía imasehualhua: “Quema ajsis nopa tonali cati cuali, na nimechtacaquilis. Huan ipan nopa tonali, nimechpalehuis. Huajca nimechmaquixtis ten nochi tamanti cati amo cuali cati quinequis amechajsis huan nimechmocuitahuis. Huan por amojuanti anisraelitame nijchihuas se camanal sencahuali ica nochi masehualme. Temachti nijcualtalis tali Israel sempa huan sempa nimechmactilis annoisraelita masehualhua. \v 9 Huan niquinilhuis nochi cati tzactoque ipan tzintayohuilot: ‘¡Xiquisaca huan xihualaca nica campa onca taahuili pampa na nimechtojtomas ten campa anilpitoque para anelise anmajcajtoque!’ Huan inijuanti elise quej noborregojhua cati tacuase ipan nopa potreros campa onca sacat cati xoxohuic huan ipan yejyectzitzi tachiquilme. \v 10 Amo quema quipanose mayanti, yon amiquisti. Huan amo quema quintatis tonati, yon quinajsis nopa tatotonilot ten nopa totonic ajacat cati huala ica campa hualquisa tonati. Pampa TOTECO cati tahuel quintasojta quinyacanas hasta campa onca miyac at. \v 11 Huan niquinchihuilis se ojti cati tamayantic ipan nopa tepeme para ipan nejnemise. Huan nijtejcoltis campa tatzinta ipan nopa tamayamit para nopa ojti elis sepantic. \v 12 ¡Xiquitaca! Hualase nomasehualhua cati itztoque huejca ipan sequinoc talme. Tacuepilise cati itztoque ica norte, ica campa oncalaqui tonati huan cati itztoque ica Sur ipan nopa tali Sinim.” \p \v 13 ¡Nochi ipan ilhuicacti ma huicaca ica paquilisti! ¡Nochi ipan taltipacti xipaquica miyac! Elis quej nochi tepeme huicase ica paquilisti pampa TOTECO quinyolchicajtoc imasehualhua huan quintasojtac cati tahuel taijyohuiyayaj. \p \v 14 Pero masehualme ten altepet Jerusalén ama quiijtohuaj: “TOTECO techtahuelcajtoc huan techelcajtoc.” \p \v 15 “¿Huelis se tenantzi hueli quitahuelcahuas ipilcone? ¿Amo quitasojta cati quitacatilti? Masque se tenantzi huelisquía quielcahuasquía icone, na amo quema niquelcahuas altepet Jerusalén, yon amojuanti cati anehuani nopona. \v 16 Xiquitaca, na niquijcuilojtoc amotoca ipan nomax. Huan noixpa niquita talojtzitzi itepa Jerusalén cati huelontoc. \v 17 Pero amo huejcahuas para hualase amoisraelita icnihua ten huejca para quicualtalise nopa tepamit huan quinquixtise nochi cati quinpactía tasosolohuaj. \v 18 Xijtananaca amoxayac, anisraelitame, huan xitachiyaca para mosejcotilíaj amomasehualhua huan hualahuij ininchaj. NiamoTECO nitatestigojquetztoc para nochi amojuanti san sejco anelise se tamanti masehualme cati yejyectzitzi. Anelise quej nopa piltetzitzi cati más pajpatiyo cati ica moyectalía se ichpocat cati monamictía. \p \v 19 “Pampa nochi motal cati eltoya tasosololi quej se huactoc tali temis ica masehualme hasta hualahuij ten campa hueli. Huan nochi mocualancaitacahua cati mitztaijyohuiltijque itztose huejca. \v 20 Huan nochi nopa masehualme cati tacatque ipan nopa sequinoc talme, hualase huan quiijtose: ‘Ni tali tahuel pisiltzi para tojuanti huan tahuel timotetzopaj. Monequi tijpiyase más tali para techcuis.’ \v 21 Huan huajca amojuanti anmoilhuise: ‘¿Ajquiya techmacatoc nochi ni noconehua? Quinmictijque noconehua huan nopa se ome cati mocajque quinhuicaque ipan sequinoc talme. Huan nechcajtejque noseltitzi. Huajca ¿ajquiya quintacatilti nochi ni coneme para na? Huan ¿ajquiya quinmocuitahui para ma moscaltica?’ ” \p \v 22 Quej ni quiijtohua TOTECO Cati Más Quipiya Tanahuatili: “Xiquita, na niquinmacas se tanextili nopa masehualme cati amo israelitame huan iniixpa nijtananas se bandera. Huan amechhualiquilise amooquichpilhua huan amosihuapilhua ipan inimax huan ipan iniajcol. \v 23 Huan amechtequipanose tanahuatiani huan sihua tanahuatiani. Inijuanti quinmocuitahuise amoconehua huan quinpalehuise ipan nochi tamanti. Huan amoixpa mohuijtzomase hasta quiajsise tali ica inixayac, huan quipipitzose nopa taltepocti cati eltos ipan amoicxi. Huan huajca anquimatise para melahuac na niamoTECO. Huan nochi cati motemachíaj ipan na, amo quema mopinahualtise.” \p \v 24 Amo aqui huelis quicuilis se tatehuijquet cati yaya moaxcatijtoc ipan tatehuilisti. Yon amo aqui huelis quichihualtis se hueyi tanahuatijquet ma quincahua ma yaca majcajtoque cati quinitzquitoc ipan tatehuilisti. \v 25 Pero niamoTECO niquijtohua: “Ya nopa cati panos. Quicuilise nopa tatehuijquet cati moaxcatijtoc huan quinmajcahuase cati quinitzquitoque nopa tanahuatiani cati más quipiyaj chicahualisti huan temajmatiyayaj. Pampa na niquintehuis cati amechtehuíaj huan niquinmanahuis nochi amoconehua. \v 26 Huan nijchihuas para nochi mocualancaitacahua ma quicuaca ininacayo huan ma moihuintica ica inieso quej elisquía tailisti. Huan quej nopa nochi masehualme ipan taltipacti quimatise para na niamoTECO, na nimotemaquixtijca, na cati nimechcojqui para nimechtojtomas huan anelise amajcajtoque. NiamoTeco Anisraelitame Na Cati Más Nijpiya Chicahualisti.” \c 50 \s1 Itequipanojca Toteco moicnonequis \p \v 1 TOTECO quej ni quintatzintoquilía imasehualhua: “¿Anmoilhuíaj para na nimoamaxolejqui ica amonana san pampa amo nijnequi huan yeca nijquixti ipan nochaj? ¿Anmoilhuíaj para niquintemactili annoconehua inimaco cati niquintahuiquiliyaya huan yeca monejqui anyase antequipanotij? ¡Amo! ¡Amo quej nopa! Amojuanti anyajque antequipanotoj por amotajtacolhua. Huan amonana quihuicaque quej se taxtahuili por nochi cati fiero anquichijtoyaj. \v 2 Amojuanti anmoicancuetque ica na huan yeca amo aqui tananquili quema niyajqui campa amojuanti. ¿Anmoilhuijque amo nijpixqui chicahualisti para nimechmanahuis? ¡Amo quej nopa! Na nihueli nicajhuas nopa hueyi at huan huaquis. Hueli niquinchihuas nochi hueyame ma mocuepaca se huactoc tali. Huan nochi michime miquise huan lochonise pampa ayecmo oncas at. \v 3 Na cati niquixtzacua ilhuicacti ica tzintayohuilot para mocahuas yayahuic quej elisquía ipan tequipacholi.” \s1 Itequipanojca TOTECO taneltoca \p \v 4 TOTECO Cati Más Quipiya Tanahuatili techchijtoc nitalnamijquet para nijmachilis taya camanali niquinilhuis nochi cati siyajtoque. Mojmosta ica ijnaloc techixitía huan quitapohua notacaquilis para ma nijmatis taya quinequi ma nijchihua. \v 5 TOTECO Cati Más Quipiya Tanahuatili quitapojtoc notacaquilis huan na nijtacaquilía cati techilhuía. Amo nimosisinía ica ya, yon amo nimohuejcatalía. \v 6 Na nitemactilis nocuitapa para ma techmaquilica. Huan nitemactilis noxayac para ma quihuihuitaca notentzo. Huan amo nijtatis noxayac quema techtaijilhuise huan techixchajchase. \p \v 7 TOTECO Cati Más Quipiya Tanahuatili techpalehuis huan yeca amo nipinahuas ica cati techchihuilise. Noxayac nijtalijtoc para san nijchihuas cati yaya quinequi. Huan nijmati amo aqui techpinahualtis. \v 8 Pampa itztoc nonechca cati techmanahuis. ¿Canque itztoque nocualancaitacahua? Ma monechcahuica huan timonextise san sejco iixpa nopa juez. ¿Ajquiya moilhuía quipiya tanahuatili para techtatelhuis iixpa ya? \v 9 TOTECO Cati Más Quipiya Tanahuatili techpalehuis. Huajca ¿ajquiya huelis techtatelhuis o quiijtos para nijhuica tajtacoli? ¡Amo aqui huelis! Nochi nocualancaitacahua ixpolihuise quej se yoyomit cati sosoltic huan cualotoc. \p \v 10 Amojuanti cati anquitepanitaj huan anquiimacasij TOTECO huan anquineltocaj itequipanojca, sinta ama annejnemij ipan taohuijcayot huan tzintayohuilot huan amo quipiyaj yon se quentzi taahuili, ximotemachica ipan TOTECO moDios huan ximotalica imaco. \v 11 Pero ximomocuitahuica miyac nochi amojuanti cati anquinequij anquinsosolose sequinoc ica tit cati anquilemenaltíaj amoselti. Anquicualtalíaj cuataminti para ica anquinmaquilise sequinoc, pero anhuetzise ipan nopa tit cati anquipehualtijtoque. Ya ni nopa taxtahuili cati anquiselise ten na. Anmopantise ipan se hueyi taijyohuilisti hasta anmiquise huan amechtalpachose. \c 51 \s1 TOTECO quinyolchicahua nopa israelitame \p \v 1 TOTECO quiijtohua: “Techtacaquilica nochi amojuanti cati anquinequij anquichihuase cati xitahuac huan anmotemachiyaj ipan na, niamoTECO, para ma nimechmanahui. Xijtachilica campa anhualajque. Xiquitaca para hueyi ipati cati nimechchihuili quema nimechquixti. \v 2 Ximoilhuica ten amohuejcapan tata Abraham huan isihua Sara cati eliyayaj amohuejcapan tatahua. Abraham amo quipixtoya yon se icone quema na nijnotzqui, pero quema na nijtiochijqui, yaya quinpixqui miyac iconehua hasta mochijque tahuel miyac masehualme cati quitemitijque nopa tali. \v 3 Huan TOTECO sempa quitiochihuas tali Israel. Huan ipan nopa talme cati sosoltique, oncas xihuime. Nopa huactoc talme elise nelyejyectzitzi quej ixochimil TOTECO cati itoca eliyaya Edén. Huan nopona senquisa oncas huetzquisti huan paquilisti. Nojquiya oncas tascamatili para TOTECO huan huicat cati yejyectzitzi. \p \v 4 “¡Techtacaquilica annoisraelita masehualhua! Xijtacaquilica cati niquijtohua pampa niquinmacas notanahuatilhua masehualme ipan nochi talme huan niquinmachtis ma quichihuaca cati xitahuac. Huan elis quej se taahuili cati quintaahuilis. \v 5 Ayecmo más huejcahuas para nimechchihuilis cati xitahuac. Monechcahuía nopa tonali quema nimechmaquixtis. Huan na niquinnahuatis nochi talme. Inijuanti techchixtoque pampa tahuel quinequij ma nijnexti nochicahualis. \p \v 6 “Xitachiyaca huejcapa campa ilhuicacti huan xitachiyaca tatzinta campa taltipacti. Pampa ne ilhuicacti ixpolihuis quej pocti, huan ni taltipacti sosolihuis quej se yoyomit cati tahuel moquentijtoque. Nochi masehualme cati itztoque ipan ni taltipacti miquise quej sayolime. Pero na nitemaquixtis para nochipa huan quema nitanahuatis, notanahuatilis elis xitahuac huan amo quema tamis. \p \v 7 “Techtacaquilica nochi amojuanti cati anquiixmatij cati xitahuac huan cati ipan amoyolo anquiicnelíaj notanahuatilhua: ‘Amo ximajmahuica masque masehualme amechpinajtíaj huan amechhuetzquilíaj. \v 8 Pampa nopa masehualme tamise quej se yoyomit cati quicuajtoque mejtolime, huan quincuase ocuilime quej quicuaj iijhuiyo se borrego. Pero na nimechchihuilis cati xitahuac para nochi tonali huan nimechmaquixtis para nochipa.’ ” \p \v 9 ¡Xiisa TOTECO! ¡Ximoquetza huan ximocualtali ica mochicahualis! Ximotanana quej huejcajquiya quema tijsosolo tali Egipto huan tijmicti nopa hueyi tapiyali cati itztoya nopona ipan nopa hueyat Nilo. \v 10 Ta ica mohueyi chicahualis tijchijqui ma huaqui nopa hueyi at, huan tatajco tijtapo se ojti para panoque momasehualhua cati tiquinmanahuiyaya ten tali Egipto. \v 11 Ajsis tonali quema nochi nopa masehualme cati ta, tiTOTECO tiquincojtoc para moaxcahua sempa tacuepilise ipan inintal. Huan huicatihualase quema calaquise ipan altepet Jerusalén. Quena, huetzcatihualase huan pactihualase ica se paquilisti cati amo tamis. Huan ayecmo oncas taohuijcayot, yon tequipacholi. \p \v 12 TOTECO quiijtohua: “Na cati nimechyolchicahua huan nimechmaca paquilisti. Huajca ¿para ten anquinimacasij nopa masehualme cati san panoni huan miquij quej sacat huan teipa ayecmo aquijme? \v 13 Antechelcajtoque niamoTECO cati nimechchijchijqui. Na cati niquintali nopa sitalime nepa ilhuicac huan nijchijchijqui ni taltipacti. ¿Para ten anquinimacastose nopa masehualme cati amechtaijyohuiltíaj? ¿Mojmosta anquiimacastose inincualancayo nopa tacame cati quinequij amechtzontamiltise? \v 14 Ayecmo huejcahuas huan nochi cati ama ilpitoque mocahuase majcajtoque ten campa tetequipanohuaj san tapic. Amo anmiquise ipan tatzacti, yon ayecmo quema anquipantise mayanti. \p \v 15 “Pampa na niamoTECO huan niamoDios. Na cati nijtacahualti nopa at cati mosisinía para ma amo mojmolini. Na notoca nopa DIOS Cati Quinyacana Iilhuicac Ejcahua Ma Tatanitij. \v 16 Na nijtalijtoc nocamanal ipan amocamac huan nimechtzactoc ica nomax. Na niquintali ne sitalime ipan inilugar huan nijcualtali ni taltipacti. Huan na cati nimechilhuía anisraelitame: ‘Amojuanti annomasehualhua.’ ” \p \v 17 ¡Xiisaca, xiisaca, anmasehualme ten altepet Jerusalén! Anquiijyohuijtoque icualancayo TOTECO. Pero ama ayecmo más onca. Eltoc quej quema se acajya quii se taili huan quitamía hasta itetejtzo. \v 18 Huan masque anquintacatiltijtoque miyaqui amoconehua, yon se ten inijuanti amo mocajqui yoltoc para amechpalehuis o para amechilhuis taya monequi anquichihuase. \v 19 Amechajsic ni ome tamanti: “Tatehuilisti quisosolojtoc amotal huan por nopa tatehuilisti nechca nochi amomasehualhua mictoque ica mayanti.” Huan amo aqui noja mocajtoc para amechtasojtas. ¿Ajquiya amechyolchicahuas? \v 20 Ipan nochi calles amoconehua tapolojtoque huan tepejtoque. Itztoque quej se masat cati masitoc ipan se matat. Anquimachilijtoque ihueyi cualancayo amoTECO DIOS. \v 21 Pero ama techtacaquilica nochi amojuanti cati antaijyohuijtoque huan anixyacanejnentinemij quej se ihuintiquet masque amo antaitoque. \v 22 Quej ni niquijtohua niamoTECO huan niamoDios cati niamotamanahuijca: “Xiquitaca, na nimechquixtilis anmotaijyohuilis huan ayecmo más amechajsis nohueyi cualancayo pampa ayecmo nicualanis amohuaya. \v 23 Huan ama nohueyi cualancayo quinajsis inijuanti cati amechtaijyohuiltiyayaj huan cati amechilhuiyayaj: ‘Ximotecaca talchi para ma tipanoca amopani.’ Huan amojuanti anquitalijque amocuitapa quej elisquía tali o quej elisquía ojti para amopani ma moquejquetzaca.” \c 52 \s1 Toteco quimanahuis altepet Jerusalén \p \v 1 ¡Xiisaca, xiisaca, analtepet Jerusalén ehuani! ¡Xiquitaca! TOTECO quimacas amoaltepe miyac chicahualisti. TOTECO quichihuas Jerusalén\f + \fr 52:1 \fr*\ft 52:1 O Sion.\ft*\f*, nopa altepet cati tatzejtzeloltic para ma eli se altepet cati nelpano yejyectzi. Huan ayecmo quema calaquise nopona masehualme cati fiero ininemilis huan cati amo quitepanitaj TOTECO. \v 2 ¡Ximoquetzaca anJerusalén ehuani cati anitztoyaj ipan tequipacholi! Ximotzejtzeloca para ma tepehui nopa taltepocti cati eltoc ipan amotzonteco. Amojuanti cati amechhuicatoyaj ipan seyoc tali para antetequipanose san tapic, ximotojtomilica nopa lazo cati ica amechilpitoque ipan amoquechta. \v 3 TOTECO quiijtohua: “Quema nimechtemactili para ma amechhuicaca ipan seyoc tali, na amo nijseli yon se tomi quej notaxtahuil. Huajca ama nojquiya nimechcuiti campa anitztoque huan amo niquinmacas yon se tomi, huajca amo teno monequi antechcuepilica na.” \v 4 Pampa TOTECO Cati Más Quipiya Tanahuatili quiijtohua: “Huejcajquiya nomasehualhua yajque ipan tali Egipto para itztotij nopona miyac xihuit quej seyoc tali ehuani. Huan ama eltoc nopa Asiria ehuani cati quintaijyohuiltijque masque amo teno quichijtoque.” \p \v 5 “Huan ama, ¿taya panotoc? ¿Para ten nomasehualhua sempa quinhuicatoque para tetequipanotij huan quintaijyohuiltitij chicahuac masque amo teno quichijtoque? Nopa tanahuatiani cati quinnahuatíaj tzajtzij ica paquilisti huan mojmosta techtaijilhuíaj. \v 6 Huajca ajsis se tonali quema nomasehualhua techixmatise pampa nimonextis inihuaya. Inijuanti quiitase nochicahualis huan quimachilise para eli na cati niquincamanalhuía.” \p \v 7 Nelía yejyectzitzi iniicxihua cati motalojtihualahuij ipan tepeme para teyolmelahuaquij nopa cuali camanali para ya onca tasehuilisti huan para TOTECO ya temaquixtijtoc. Quinyolmelahuaquij Jerusalén \f + \fr 52:7 \fr*\ft 52:7 O Sion.\ft*\f* ehuani: “AmoTeco Dios itztoc Tanahuatijquet.” \v 8 Nochi nopa tamocuitahuiani ipan huejcapantique calme tzajtzise huan huicase ica paquilisti pampa ica iniixteyol quiitaj para TOTECO mocuepa huan quinhualicatihuala imasehualhua ipan altepet Jerusalén. \v 9 Nochi ma huicaca ica paquilisti ipan Jerusalén masque sosolijtoc amoaltepe pampa Toteco Dios quintasojtatoc imasehualhua huan quimanahuijtoc inialtepe. \v 10 TOTECO quinnextilis ichicahualis iniixpa nochi talme. Huan quinmaquixtis imasehualhua huan nochi masehualme cati itztoque hasta itamiya taltipacti quiitase. \p \v 11 Huajca xiquisaca ten tali Babilonia huan xijcahuaca nochi cati amo cuali nopona. Ximohuejcatalica ten nopa tali huan amo xiquitzquica tamanti cati amo tapajpacti nopona. Huan ximotapajpacchihuaca nochi amojuanti cati anquihualicaj nopa tamantzitzi tatzejtzeloltic cati iaxca TOTECO para amotal huan xiquisaca ten nopona. \v 12 Pero quema anquisase, amo monequi anmotalojtihualase quej se cati cholohua para quimanahuis inemilis, pampa TOTECO cati toDIOS tiisraelitame amechyacantihualas huan amechmocuitahuijtihualas. \s1 Itequipanojca Toteco taijyohuis \p \v 13 Xiquita, notequipanojca nemis ica miyac talnamiquilisti huan tahuel quihueyitalise. \v 14 Pero miyac san quitetzaitase quema quiitase pampa ixayac nesis fiero campa quimaquilijtoque hasta ayecmo quiixmatise sinta eliyaya ixayac se masehuali. Huan itacayo eltos espoltic pampa tahuel quihuitequise. \v 15 Huan yaya quinmajmatis masehualme ten miyac talme. Huan tanahuatiani san quitachilise huan iixpa amo molinise. Quiitase huan quimachilise tamanti cati amo quema quicactoque. \c 53 \p \v 1 Pero ¿quesqui masehualme quineltocase ni camanali cati ama titayolmelahuaj? ¿Ajquiya TOTECO quinextilis ichicahualis para temaquixtis? \v 2 TOTECO quichijqui para itequipanojca ma moscalti iixpa quej ichamacyo se cuanelhuat cati panquisa campa huactoc tali. Pero yaya amo nesis yejyectzi, yon amo nesis itachiyalis sinta se hueyi tacat. Ipan ya amo oncas yon se tamanti cati techchihuas ma tiquixtocaca. \v 3 Masehualme quihuejcamajcahuase huan quiitase para amo teno ipati. Yaya quipanos miyac tacuajcualoli huan tahuel taijyohuis. Huan quema panos toixpa, tiquijcuenise toxayac pampa amo tijnequise tijtachilise. Nochi masehualme quiijiyase huan amo timocuesose por cati taijyohuía. \p \v 4 Pero yaya quihuicac ipani nochi tococolis \f + \fr 53:4 \fr*\ft 53:4 O nopa taijyohuilisti cati elisquía para tojuanti.\ft*\f* huan quiijyohui nochi nopa tacuajcualoli cati quinamiquiyaya tiquijyohuijtosquíaj tojuanti. Pero tojuanti timoilhuiyayaj para Toteco Dios quitatzacuiltiyaya por ya itajtacolhua. \v 5 ¡Pero amo! Yaya quicocojque por tojuanti totajtacolhua. Quitaijyohuiltijque por totaixpanolhua. Quitatzacuiltijque ya para tojuanti huelis tijpiyase tasehuilisti ica TOTECO. Huan pampa quicocojque ya, tojuanti timochicajque. \v 6 Nochi tojuanti timocuapolojtoque quej borregojme. Sesen ten tojuanti timoiyocaquixtijtoque ten Toteco huan tijtoquilíaj nopa ojti cati tijnequij, pero TOTECO quimamalti ya nochi totajtacolhua. \p \v 7 Yaya quitatzacuiltijque huan quitaijyohuiltijque, pero amo quinilhui yon se camanali. Quihuicaque quej quihuicaj se pilborregojtzi para quimictitij. Huan quej se borrego amo tzajtzi iniixpa nopa masehualme cati quiximaj, yaya amo teno quiijto para momanahuis iniixpa cati quitaijyohuiltiyayaj. \v 8 Huan teipa quema ya quiquixtijtoyaj ipan tatzacti huan ten campa quitajtolsencahuayayaj, quihuicaque para quimictitij. Pero yon se ten nopa masehualme nopona, amo quimachilijque para yaya miquiyaya por inijuanti inintajtacolhua, huan quiijyohuiyaya nopa tatzacuiltili cati inijuanti quinamiquiyaya quiselise. \v 9 Yaya amo quema quichijqui yon se tamanti cati amo cuali, yon amo quema istacatqui. Quitalpachojque quej se taixpanoquet, pero quitalijque ipan ipanteón se tacat cati tapijpiya. \p \v 10 Pero elqui ipaquilis TOTECO para quitatzacuiltis huan quitaijyohuiltis. Huan quema quitemactilis itacayo quej se tacajcahualisti por nochi totajtacolhua, quinitas miyac iconehua. Huan yaya itztos para nochipa huan por ya, TOTECO paquis, pampa quisas senquisa cuali nochi cati TOTECO quisencajtoc para panos. \v 11 Huan teipa quema ya taijyohuijtos miyac ipan ialma, yaya quiitas para nelía quistoc cuali nochi cati quichijtoc huan paquis tahuel miyac. Huan por nopa taijyohuilisti cati quipanoc notequipanojca cati xitahuac, yaya quichihuas para miyac masehualme ma elica xitahuaque iixpa TOTECO pampa yaya quihuicas nochi inintajtacolhua. \v 12 Yeca na nijmacas tatepanitacayot quej quinamiqui se cati quipiya hueyi tequiticayot huan cati quipiya miyac chicahualisti. Yaya motemacac hasta mijqui pero nochi quiitayayaj quej elisquía se tajtacolchijquet. Pero yaya quihuicac ipani inintajtacolhua miyac tajtacolchijca masehualme huan motatajti ica TOTECO para ma quintapojpolhui. \c 54 \s1 Toteco quinicnelía israelitame \p \v 1 Jerusalén eltoya iselti quej se sihuat cati amo huelqui conepiya huan ihuehue quicajtejqui. Pero ama ayecmo. Huajca xihuicaca chicahuac huan xipaquica miyac anJerusalén ehuani. Pampa masque achtohuiya Jerusalén eliyaya quej se sihuat cati amo quema cuajcualojtoc para quitacatiltis se icone, “Ama quinpiyas más miyac iconehua, que nopa sequinoc sihuame.” Quej nopa quiijtohua TOTECO. \v 2 Huajca xijhueyili mochaj campa anitztoque anJerusalén ehuani huan xijchijchihuaca sequinoc cuartos. Xijchihuaca más huehueyac nopa lazos cati ica anquiilpíaj nopa yoyoncali. Xijquetzaca cuali nopa estacas ten amoyoyoncalhua para mocahuas tetziltic nopa lazo. \v 3 Nimantzi anmohueyilise ica amonejmat huan ica amoarraves. Huan amoconehua quitemitise altepeme hasta yase ipan inintalhua cati amo israelitame huan moaxcatise nopa altepeme tasosololme huan nopa talme. \p \v 4 Amo ximajmahuica pampa ayecmo anitztose ipan pinahualisti. Huan ayecmo anquielnamiquise nopa pinahualisti cati anquipanoque huejcajquiya quema san anonpejtoyaj quej se altepet ten masehualme, huan nopa taijyohuilisti cati anquipanoque quema anitztoyaj amoseltitzitzi quej se cahualtzi. Nochi ya nopa anquielcahuase. \v 5 Pampa TOTECO cati amechchijchijqui, anisraelitame, yaya elis quej amohuehue huan amechmocuitahuis. Yaya itoca TOTECO Cati Quinyacana Iilhuicac Ejcahua Ma Tatanitij. Yaya amotemaquixtijca cati amechcojqui para anelise iaxcahua. Yaya nopa Dios cati Tatzejtzeloltic cati itztoc amohuaya anisraelitame. Yaya Dios cati quinahuatía nochi taltipacti. \v 6 Masque aneliyayaj quej se ichpocat cati ihuehue quitahuelcajtoc, huan anitztoyaj amoseltitzi, ama TOTECO amechnotztoc para xijcajtehuaca amotaijyohuilis. \v 7 Quena, yaya quiijtohua: “Na nimechtahuelcajqui para se talojtzi, pero ica miyac taicnelijcayot sempa nimechcuiti. \v 8 Para se talojtzi na nicualanqui amohuaya huan nijtati noxayac para ayecmo nimechitas, pero ama nimechtasojtas huan nimechicnelis para nochipa.” Quej nopa quiijtohua TOTECO cati amechcojtoc para aniaxcahua. \v 9 “Quej ipan nopa tonali quema itztoya Noé, nitatestigojquetzqui huan niquijto para ayecmo quema sempa nijtitanis miyac at cati quiatzonpolihuiltis nochi taltipacti huan quintzontamiltis nochi masehualme, quej nopa nojquiya ama nitatestigojquetza para ayecmo quema nimechtatzacuiltis ica nohueyi cualancayo quej nijchijqui ipan nopa tonali quema anitztoyaj ipan seyoc tali. \v 10 Masque nopa tepeme mijcuenise huan nopa tachiquilme ixpolihuise, amo quema mijcuenis notaicnelil cati nijpiya ica amojuanti. Huan nojquiya amo quema tamis nopa camanal sencahuali cati nijchijtoc amohuaya para nimechmacas tasehuilisti.” Quej nopa quiijtohua TOTECO cati amechtasojta. \s1 Nopa yancuic altepet Jerusalén \p \v 11 “Teicneltique anJerusalén ehuani, amojuanti huan amoaltepe anitztoque quej se cuahuit cati quitzohuitectoc miyac ajacat cati chicahuac. Anquipanotoque miyac taijyohuilisti huan amo aqui amechyolchicajtoc. Pero na sempa nijsencahuas Jerusalén huan nijchijchihuilis itzinpehualtil huan itepayo nopa altepet ica tet cati tahuel pajpatiyo huan yejyectzitzi. \v 12 Nochi nopa huejcapantique calme para ipan antachiyase niquinchijchihuas ica nopa rubio teme cati yejyectzitzi. Huan icaltehua altepet Jerusalén nijchijchihuas ica carbunclo teme huan itepa cati quiyahualtzacuas nopa altepet nijchijchihuas ica teme cati tahuel pajpatiyo. \v 13 Huan na niamoTECO nielis niamotamachtijca huan niquinmachtis nochi amomasehualhua. Huan nochi amoconehua quipiyase miyac tasehuilisti huan itztose ica cuali. \v 14 Amechnahuatis se tanahuatijquet cati xitahuac huan cati quichihua nochi cati cuali. Nochi amocualancaitacahua itztose huejca huan senquisa anquipiyase tasehuilisti. Ayecmo anmajmahuise pampa amo aqui quinequis amechtemajmatis. \v 15 Huan sinta se acajya hualas amechtehuiqui, amo ximoilhuica para na nijtitantoc ma amechtatzacuiltiqui. Amo nijtitantoc huan yaya amo tatanis, pero Jerusalén tatanis pampa nopona na niitztos amohuaya. \p \v 16 “Xiquita, na nijchijchijtoc nopa teposchijquet cati quitejtejtzona nopa teposti hasta xahuantoc huan quisa timoyot, huan ica ya nopa quinchijchihua nopa teposme cati ica tatehuíaj. Huan nojquiya na niquinchijchijqui nopa soldados cati tetzontamiltíaj. \v 17 Pero ipan nopa tonali cati hualaj, yon se teposti cati quichijchijtoque masehualme amo huelis amechtzontamiltis. Huan anquincamatzacuase nochi cati amechtatelhuise ica se istacatili iniixpa tequichihuani. Nochi ya ni anquipantise cati annotequipanojcahua niamoTECO.” Quej nopa na niamoTECO niquijtojtoc. \c 55 \s1 Tapojpolhuili para ten hueli masehuali \p \v 1 “Nochi amojuanti cati anamiquij ipan amoyolo: Xihualaca campa na xiatiquij, pampa na nijsehuis amoamiquilis. Masque amo anquipiyaj tomi, xihualaca cati anmayanaj ipan amoyolo, xijcohuaquij cuali tacualisti para anquicuase. Xihualaca xijcohuaquij xocomecat iayo o lechi pero amo monequi se taxtahuili. \v 2 ¿Para ten anquitamiltíaj amotomi para anquicohuase tamanti cati amo ya tacualisti huan amo amechmaca chicahualisti? ¿Para ten antequitij huan teipa anquitequihuíaj amotaxtahuil ica tamanti cati noja amechcahua anmayantoque? Más cuali techtacaquilica. Na nimechilhuis canque huelis anquipantise nopa tacualisti cati achi cuali ten nochi sequinoc para amoalma huan ayecmo anmayanase. \p \v 3 “Xihualaca campa na huan techtacaquilica. Quena, techtacaquilica huan quej nopa temachti anquipiyase nemilisti ipan amoalma. Huan na nijchihuas amohuaya se camanali cati amo quema tamis. Huan nopona nimechtajtolcahuilis para temachti nimechtasojtas huan nimechtiochihuas senquisa quej nijtajtolcahuili Tanahuatijquet David huejcajquiya. \v 4 Na nijtali ya quej notayolmelajca huan quinmachiltis nochi talme ten na. Huan nijtalis quej se tayacanquet huan quej se tamachtijquet ipan nochi altepeme. \v 5 Huan ama amojuanti nojquiya anquinnahuatise masehualme cati amo anquinixmatiyayaj. Huan nopa masehualme motalojtihualase campa amojuanti para mosejcotilise amohuaya pampa niamoTECO cati niTatzejtzeloltic niitztoc amohuaya anisraelitame, huan nimechmacas miyac tatepanitacayot huan nimechchihuas tahuel anhuejhueyi. \p \v 6 “Techtemoca na niamoTECO amantzi quema noja huelis antechpantise. Techtzajtzilica amantzi quema noja niitztoc amonechca. \v 7 Nochi tajtacolchijca masehualme ma quicahuaca nopa fiero ojti cati quitoquilíaj huan ipan inintalnamiquilis ma quiquixtica nochi tamanti cati amo cuali cati inijuanti moilhuíaj, huan ma tacuepilica ica na niDIOS niamoTECO. Huan na temachti niquintasojtas huan niquintapojpolhuis. \v 8 Pampa notalnamiquilis amo eltoc san se ica amojuanti amotalnamiquilis. Huan nopa ojti cati na nijtoquilía, amo eltoc san se ica nopa ojti cati anquitoquilíaj.” Quej nopa niquijtohua na niamoTECO. \v 9 “Pampa quej ilhuicacti eltoc más huejcapa que ni taltipacti, quej nopa nojquiya noojhui huan notalnamiquilis eltoc más huejcapa que amojuanti amoojhui huan amotalnamiquilis. \p \v 10 “At huan nopa chipahuac sehuali hualtemo ten ilhuicac huan mocahua ipan ni taltipacti para quixolonis. Quichihua ma ixhua nochi tatocti huan ma temaca iyol para quitocase huan tacualisti para quicuase. \v 11 Quej nopa nojquiya ica nocamanal cati quisa ipan nocamac, amo mocuepa san tapic, nochipa quipiya itajca. Quichihuas senquisa nochi cati na nijnequi quichihuas, huan quipiyas itajca campa hueli na nijtitanis. \p \v 12 “Anitztose ica paquilisti huan anquipiyase tasehuilisti. Huan elis quej nochi tepeme huan tachiquilme cati anquipanotiyase, tahuel paquise huan huicase amoixpa, huan nochi cuame momatatzinise. \v 13 Huan campa oncayaya huitzti, ama oncas cuame ten ciprés. Huan campa moscaltiyayaj sahua mecat, ama ixhuase cuame ten arrayán. Huan nochi ni tamanti yejyectzitzi quichihuase para masehualme ma quihueyitalica TOTECO. Elis se tanextili para nochipa cati tenextilis ichicahualis huan iteicnelil TOTECO.” \c 56 \s1 TOTECO quinselis masehualme ten nochi talme \p \v 1 TOTECO quiijtohua: “Xijchihuaca cati xitahuac huan cati cuali pampa monechcahuía nopa tonali quema nihualas para nimechmaquixtis huan monextis para nijchihua cati xitahuac. \v 2 Masehualme cati quitepanitase nopa tonali para mosiyajquetzase huan amo tequitise para amo quiixpanose nopa tonali quipantise se hueyi paquilisti. Huan paquise cati motacahualtíaj para amo quichihuase yon se tamanti cati amo cuali. \p \v 3 “Masehualme cati amo israelitame cati ica ininpaquilis motemactilijtoque ica na, niininTECO, ma amo quema quiijtoca para niquinchicoicnelía israelitame huan amo san se niquintiochihua. Huan nojquiya niquinsejcotilis ica nomasehualhua nopa tacame cati quincaparojtoque. Huajca inijuanti ma amo quiijtoca: ‘Tojuanti tiitztoque quej cuame cati huactoque.’ ” \v 4 Pampa TOTECO quiijtohua: “Sinta nopa tacame cati quincaparojtoque amo tequitise ipan nopa tonali para mosiyajquetzase, huan sinta quichihuase nopaquilis, huan quitepanitase cati quiijtohua nopa camanali cati nijchijtoc inihuaya, huajca niquintiochihuas. \v 5 Huan niquinmacas cati más cuali que coneme. Niquinmacas se tocayot cati más hueyi que nopa tatepanitacayot cati quiselisquíaj sinta quinpiyasquíaj inintelpocahua huan iniichpocahua. Pampa calijtic ipan nochaj, nijchihuas para nochi ma quinelnamiquise para nochipa huan amo quema ixpolihuis inintoca. \p \v 6 “Huan niquintiochihuas nochi nopa sequinoc tali ehuani cati motemactilijtose para mochihuase nomasehualhua huan techtequipanose huan techicnelise na, niininTECO. Huan sinta inijuanti amo tequitise ipan nopa tonali para mosiyajquetzase huan sinta quitepanitase nopa camanali cati nijchijtoc inihuaya, \v 7 niquinhualicas inijuanti nojquiya ipan notepe cati tatzejtzeloltic. Huan nijtemitis iniyolo ica paquilisti nepa ipan nochaj campa motatajtíaj. Huan nochi tacajcahualisti tatatili huan nochi tapiyalme cati inijuanti quinhualicase huan quintalise ipan taixpamit, na nijselis. Pampa masehualme quitocaxtise nochaj: ‘nopa cali campa masehualme ten nochi talme motatajtíaj.’ ” \p \v 8 Pampa TOTECO Cati Más Quipiya Tanahuatili, cati quinsentilis nopa israelitame cati quinquixtijtoque ipan inintal quiijtohua: “Nojquiya niquinhualicas sequinoc masehualme cati amo israelitame huan niquinsentilis san sejco ica nomasehualhua.” \s1 Tatzacuiltilisti para tayacanani \p \v 9 Huajca ma hualaca nochi tapiyalme huan tecuanime cati nemij cuatita, ma quincuaquij nomasehualhua. \v 10 Pampa itztoque quej popoyotzitzi nopa tayacanani ten nomasehualhua cati eliyayaj inintamocuitahuijcahua. Amo quiitaj yon se tamanti cati mahuilili. Itztoque quej chichime cati amo taajhuaj, san quinpactía motecase, cochise huan tatemiquise. \v 11 Nochi inintayacancahua israelitame itztoque quej chichime cati tahuel quinpactía tacuase, pero amo quema ixhuij. Masque itztoque tamocuitahuiani cati amo teno quimachilíaj, huan san huihuitique, sese ten inijuanti quichihua cati ya quinequi huan san mocuatotonía para quipiyas más tamanti. \p \v 12 Inijuanti quiijtohuaj: “Ma tiyaca tijtemotij taili huan ma timoihuintica. Huan mosta san se tijchihuase huan elis noja más cuali que ama.” \c 57 \s1 Israelitame cati quintepanitaj teteyome \p \v 1 Masehualme cati itztoque xitahuaque huan cati cuajcualme quemantica miquij quema ayemo ajsi tonali para miquise. Pero amo aqui motatzintoquilía para ten miquij. Amo quimachilíaj para Toteco Dios quinequi quinijcuenis cati itztoque xitahuaque para quinmanahuis ten nochi taohuijcayot cati panos teipa. \v 2 Pampa cuajcualme cati miquij huan cati nejnentoque ica Toteco Dios quipantise tasehuilisti huan mosiyajquetzase ica cuali. \p \v 3 Pero amojuanti cati anininconehua tenahualhuiani, huan anininixhuihua sihuanemini huan tacanemini, xihualaca nica para nimechtajtolsencahuas. \v 4 ¿Ajquiya anquipinajtíaj huan anquihuetzquilíaj? ¿Ajquiya anquinenepilquixtilíaj? Amojuanti san anininconehua tajtacolchihuani huan istacatini. \v 5 Anquinhueyichihuaj teteyome ica nochi amochicahualis inintantita ahua cuame huan nochi sequinoc cuame cati quipiyaj miyac inimacuayohua. Nopona ten hueli anquichihuaj ica amotacayohua. Anquinmictíaj amoconehua quej tacajcahualisti ipan nopa tamayamit itzinta tepexit. \p \v 6 “Anisraelitame, anquinquixtíaj teme cati alaxtique ipan atajti ipan tamayamit huan anquiitaj quej amodioses. Huan anquitoyahuaj taili iniixpa para anquinhueyichihuase, huan anquinmacaj tacajcahualisti ten trigo. Huajca ¿anmoilhuíaj nipaqui ica cati anquichihuaj huan amo nimechtatzacuiltis? \v 7 Nepa inintzonco tepeme anquinhueyichijque teteyome huan anmochihuaj quej se momecatijca sihuat cati quicajtejtoc ihuehue. \v 8 Anquintalijque amoteteyohua ipan amochajchaj iniica caltemit cati tzactoque. Quej se momecatijca sihuat cati calaqui ipan tapechti ica cati yaya quitaxtahuijtoc para itztos ihuaya, ten hueli anquichihuaj ica cati hueli quema anquintachilíaj amoteteyohua. \p \v 9 “Huan anquihuicaque aceite ten oliva huan miyac taajhuiyacayot quej se tacajcahualisti para nopa teteyot, Moloc. Anquintitanque amotatitanilhua huejca huan hasta campa mijcatzitzi para anquintemotij sequinoc teteyome para anquinicnelise. \v 10 Masque tahuel ansiyajtoque pampa annejnenque ipan miyac ojti ten huejca, amo anmomacatoque cuenta para nochi amoojhui eliyaya san tapic. Huajca ica yolic anquipixtiyajque fuerza huan sempa anquisenhuiquilijque anquitemose seyoc dios. \v 11 ¿Para ten más anquinimacasij nopa teteyome huan amo na? ¿Para ten achi más anquinneltocaj que na? Ayecmo antechelnamiquij, yon amo anmoilhuíaj ten na. ¿Huelis amo antechimacasij pampa amo nimechtatzacuiltijtoc hasta huejcajquiya? \p \v 12 “Na nihuelis niteyolmelahuas cati anquichijtoque cati anquiijtohuaj para elqui xitahuac huan senquisa cuali. Pero amo amechpalehuis pampa yon se tamanti cati anquichijtoque amo amechpalehuis para anmomaquixtise. \v 13 Huan quema anquintzajtzilise amoteteyohua para antajtanise tapalehuili, tiquitase sinta amechpalehuise. Amo hueli pampa nochi inijuanti amo teno ininpati huan amo quipiyaj chicahualisti. Quema hualas se ajacat, quinhuicas huan tamiixpolihuise san ipan se talojtzi. Pero nochi cati motemachíaj ipan na, moaxcatise nopa tali huan quipiyase ininparte ipan notepe cati tatzejtzeloltic.” \p \v 14 Huan na niquijtos: “¡Xijcualtalica nopa ojti huan xijchihuaca nelsepantic! ¡Xiquijcuenica nochi huejhueyi tet huan piltetzitzi cati tatzacuilía! Xijsencahuaca se yejyectzi ojti campa ipan hualase nomasehualhua cati tacuepilíaj ten nopa talme campa onitztoyaj.” \p \v 15 Pampa niamoTeco Cati Más niHueyi, Na Cati Niitztoc Huejcapa, na cati niitztoc para nochipa huan cati notoca Tatzejtzeloltic niquijtohua ya ni: “Na niitztoc nepa huejcapa campa tatzejtzeloltic huan campa itztoque nochi cati moyolcuectoque huan cati moechcapanohuaj. Na niquinyoltalía cati moechcapanohuaj huan niquinmaca yancuic chicahualisti nochi nopa masehualme cati moyolcuectoque huan quicajtejtoque tajtacoli. \v 16 Amo nimotehuis amohuaya annoisraelita masehualhua para nochipa, yon amo para nochipa nicualantos. Sinta nochipa nicualantos amohuaya, huajca nochi masehualme cati niquinchijchijqui tzontamisquíaj. \v 17 Na nicualanqui amohuaya anisraelitame huan nimechtatzacuilti pampa tahuel anquiixtocayayaj miyac tamanti. Nimoicancuetqui ica amojuanti, pero amojuanti anquisenhuiquilijque antajtacolchijque quej anquinequiyayaj anquichihuase ipan amoyolo. \v 18 Na niquitztoc nochi cati amojuanti anquichihuaj, pero na nimechchicahuas. Na nimechmocuitahuis huan nimechyolchicahuas huan nimechyoltalis cati anmotequipachohuaj. \v 19 ‘Huan na niquinmacas israelitame tasehuilisti masque itztoque huejca huan itztoque nechca, pampa niquinchicahuas nochi nomasehualhua.’ ” Quej nopa quiijtohua TOTECO. \p \v 20 “Pero nochi tajtacolchihuani itztose quej nopa hueyi at cati mojmolinía huan amo hueli motalochquetza huan san eltoc. San talojtzitzi quimajcahua soquit huan tasoli para nochipa. \v 21 Amo onca tasehuilisti para amo cuajcualme.” Quej nopa quiijtohua noTeco Dios. \c 58 \s1 Quenicatza monequi mosahuase israelitame \p \v 1 TOTECO techilhui: “¡Xitzajtzi chicahuac quej se tapitzali huan xiquintelhui noisraelita masehualhua \f + \fr 58:1 \fr*\ft 58:1 O iixhuihua Jacob.\ft*\f* por nochi inintajtacolhua! \v 2 Pero nochi inijuanti mochihuaj quej elisquía cuajcualme masehualme. Mojmosta techtemohuaj huan quiijtohuaj quinequij quiixmatise noojhui. Mochihuaj quej masehualme cati nelía quichihuaj cati xitahuac o quej amo quema quitahuelcajtosquíaj notanahuatilhua niininTeco Dios. Quiijtohuaj quinpactía techhueyimatise niininTeco, huan quinpactía tequipanose ipan tiopamit. \p \v 3 “Pero inijuanti techilhuíaj: ‘Moixpa timosajtoque, pero ta amo techchihuilía cuenta. ¿Para ten timotaijyohuiltise sinta ta amo techita?’ \p “Nimechilhuis anisraelitame para ten amo nimechchihuilía cuenta. Eltoc pampa quema anmosahuaj, san anquitemohuaj cati amojuanti amechpolohua huan anquisenhuiquilíaj anquintaijyohuiltíaj amotequipanojcahua. \v 4 Quema anmosahuaj, anmotaijilhuíaj huan anmocualaníaj huan anmomaquilíaj. Amo quema nimechtacaquilis nepa huejcapa quema anmotatajtise sinta quej ni anquichihuaj quema anmosahuaj. \v 5 ¿Anmoilhuíaj quej nopa nijnequi? Quema anmosahuaj, anmotaijyohuiltíaj, anmotancuaquetzaj quej acat cati mocuilpachohua, o anmoquentíaj yoyomit ten tequipacholi huan anmotemilíaj cuajnexti ipan amotzonteco. ¿Huelis quej nopa anquiitaj cuali para mosahuase masehualme? ¿Anmoilhuíaj ya nopa ‘se tonal yejyectzi para na, niamoTECO’? \p \v 6 “¿Amo anquimatij taya nijnequi xijchihuaca quema anmosahuaj? Na nijnequi xiquintojtomaca cati ilpitoque huan amo teno quichijtoque. Ayecmo xiquintaijyohuiltica amotequipanojcahua. Xiquinchihuilica cati xitahuac huan xiquinmacaca inintaxtahuil. \v 7 Nijnequi xiquintamacaca cati mayanaj huan xiquinselica ipan amochaj nejnemini cati amo quipiyaj ininchaj. Xiquiyoyontica cati amo quipiyaj iniyoyo huan amo ximotatica quema amoteixmatcahua amechtemohuaj para xiquinpalehuica. \v 8 Sinta anquichihuase nochi ya ni, huajca na nimechtitanilis notaahuil amopani huan elis yejyectzi quej quema tanesi. Huan amococohua mochicahuase nimantzi huan nochi quimatise para anquichihuaj cati xitahuac. Huan na niitztos amohuaya para nimechmaquixtis huan ica nohueyitilis nimechmocuitahuis amoica. \v 9 Huan quema antechtzajtzilise na, niamoTECO, para ma nimechpalehui, na nimantzi nimechnanquilis huan nimechilhuis: ‘Nica niitztoc.’ \p “Pero monequi ayecmo xiquintaijyohuiltica cati teicneltzitzi, ayecmo xiteejelnamiquica huan ayecmo xijmoyahuaca camanali cati fiero. \v 10 Xiquintamacaca cati mayanaj huan xiquinpalehuica cati mopantíaj ipan taohuijcayot. Huan quej nopa anitztose quej se taahuili cati tatanextis campa tzintayohua huan yeca nopa tzintayohuilot cati quiyahualojtoc, tatanextis quej elisquía tonaya. \v 11 Huan na, niamoTECO, nimechyacanas nochipa huan nimechixhuitis ica miyac tamanti cati cuali. Nochipa nimechmacas chicahualisti ipan amotacayo huan amojuanti anelise quej se xochi mili cati nochipa quiatequijtoque o quej se ameli cati amo quema huaqui. \v 12 Huan amoconehua quicualtalise nopa altepeme cati hasta huejcajquiya quinsosolojque. Huan quintocaxtise ‘nopa masehualme cati quicualtalíaj inintepa huan inialtepehua.’ \s1 Nopa tonali ten tasiyajquetzalisti \p \v 13 “Xijtepanitaca nopa tonali ten tasiyajquetzalisti huan amo xijchihuaca cati san amopaquilis ipan nopa tonali cati tatzejtzeloltic. Xipaquica ipan nopa tonali huan nochipa xicamanaltica ten nopa tonali ica miyac paquilisti. Techtepanitaca niamoTECO ipan nochi cati anquichihuaj ipan nopa tonali huan amo xiquinchihuaca amotamantzitzi. Ipan nopa tonali amo xijtoquilica amotequi, yon amo ximocamanalhuica camanali cati amo teno ipati. Sinta quej ni anquichihuase, \v 14 temachti anpaquise ipan TOTECO. Huan na nimechchihuas xitatanica ipan cati anquichihuaj. Huan nimechmacas nochi nopa tatiochihualisti cati nijtajtolcahuili amohuejcapan tata Jacob.” Quej nopa niquijtohua na, niamoTECO. \c 59 \s1 Ayecmo ma tajtacolchihuaca \p \v 1 ¡Xiquitaca! TOTECO amo quipolojtoc ichicahualis para amechmaquixtis, yon amo quipolojtoc itacaquilis para amo huelis amechtacaquilis. \v 2 Pero amotaixpanolhua amechhuejcatalijtoc ten amoTeco Dios. Huan amotajtacolhua quichijtoc para ma quitati ixayac para ayecmo amechtacaquilis. \v 3 Pampa amojuanti anquipiyaj amomax cati espoltic huan anquichijtoque miyac tajtacoli. Anistacatij, anteejelnamiquij huan anquicualancaitaj cati cuali. \v 4 Amo aqui mocuesohua para elis xitahuac huan temachti. Anquinhuicaj masehualme iniixpa jueces para anquintelhuise ica istacatili. Nochi tonali anmonejnehuilíaj cati amo cuali huelis anquichihuase. Teipa anquichihuaj cati anmonejnehuilijtoque. \v 5 Anquipolohuaj miyac tonali huan chicahualisti para anmonejnehuilise miyac tamanti cati fiero. Teipa antemictíaj. \v 6 Anquincajcayahuaj huan anquintachtequilíaj nochi masehualme. Amo teno cati cuali huala ten amojuanti. Nochi cati anquichihuaj eltoc senquisa amo cuali. Cati hueli masehuali nimantzi amechixmati ica cati anquichihuaj pampa anquichihuaj tamanti cati senquisa fiero. \v 7 Anmotalojtiyahuij para anquichihuatij cati amo cuali huan para anquinmictitij masehualme, masque amo teno quichijtoque. Amotalnamiquilis nelía fiero pampa san anmonejnehuilíaj anquichihuase tamanti cati amo cuali. Huan campa hueli campa anyahuij, san antasosolohuaj huan antemictíaj. \v 8 Amo anquiixmatij nopa ojti cati temaca tasehuilisti, yon amo anquimatij quenicatza anquichihuase cati xitahuac huan cati cuali. Anquitoquilíaj se ojti cati huijcoltic, huan nochi cati yahuij amotepotzco nojquiya amo quema quipiyase tasehuilisti. \p \v 9 Huan nopa israelitame quiijtohuaj: “Pampa miyac titajtacolchijtoque, yeca TOTECO amo quintajtolsencahua cati techtaijyohuiltíaj huan amo techmanahuijtoc. Tojuanti tijchiyayayaj taahuili, pero hualajqui tzintayohuilot. Nojquiya tijchiyayayaj tatanexti, pero tinejnemij ipan tzintayohuilot. \v 10 Yeca timotatzquilijtinemij ipan tapepecholi huan timoalajtiyahuij quej elisquía tipopoyotzitzi. Masque tajcotona timotepotaníaj quej elisquía tayohua. Tinesij quej mijcatzitzi cati itztoque ipan tzintayohuilot huan amo quej telpocame cati tejtetique. \v 11 Tojuanti tinanalcaj quej osome cati ya mayancamictinemij. Huan tiaxtij quej palomajme. Tijtemohuaj Toteco para ma techmanahui huan ma techmaquixti, pero yaya amo techmanahuía, yon amo techmaquixtía. Eltoc pampa yaya ayecmo techchihuilía cuenta. \p \v 12 “Pampa, ta TOTECO, totajtacolhua más momiyaquilía moixpa ta cati tiitztoc tixitahuac. Totajtacolhua techtelhuíaj moixpa. Quena, tojuanti tijmatij para nelía titajtacolchihuani.” \v 13 Tijmatij para timosisinijtoque ica TOTECO, huan tijtahuelcajtoque. Tijmatij para timohuejcatalijtoque ten TOTECO cati titoDios huan amo timonejnemiltijtoque xitahuac. Titeejelnamictoque, timosisinijtoque huan timoyolilhuijtoque istacatili para tiquincajcayahuase sequinoc. \v 14 Nochi totequiticahua quincualancaitaj cati itztoque xitahuac. Amo quinequij tetajtolsencahuase quej quinamiqui. Ipan nochi calles amo aqui quiijtohua cati melahuac huan amo aqui quichihua cati xitahuac. \p \v 15 Amo aqui quichihua cati cuali. Huan cati hueli cati quichihua campeca para quicahuas tamanti cati amo cuali, quicalaquíaj ipan tatzacti. Huan TOTECO quiitac ni tamanti huan amo quipacti pampa quiitac para amo aqui quichihua cati xitahuac. \p Huan TOTECO quiijto: \v 16 “Huan niamoTECO san nijtachili para amo aqui quinejqui quinpalehuis nopa masehualme cati sequinoc quintaijyohuiltiyayaj. Yeca na noseltitzi nimotananqui para niquinmaquixtis ica nochi nochicahualis huan niquinchihuili cati xitahuac. \v 17 Pampa na nixitahuac huan nijpiya chicahualisti para nitemaquixtis, niitztoc nimocualtalijtoc para tatehuilisti quej se soldado cati mocualtalía ica iyolixtzajcayo ten teposti huan ipan itzonteco quitalía itepostzontzajca. Na niamoTECO tahuel nijnequi nijsencahuas nochi xitahuac huan nijnequi nimomacuepas ica nocualancaitacahua ica nohueyi cualancayo. \v 18 Niquintaxtahuis nocualancaitacahua quej quinamiqui por nochi cati quichijtoque. Huan yeca nohueyi cualancayo quinajsis nocualancaitacahua cati mopantíaj ipan talme hasta cati más huejca. \v 19 Huan quema quiitase nohueyitilis, nochi cati mopantíaj campa hueli ipan ni taltipacti techimacasise huan techhueyitepanitase. Na nihualas chicahuac quej se hueyat cati motalohua chicahuac cati noTonal niamoTECO quicuatopejtihuala. \v 20 Quena, na cati nimechcojqui, niajsis ipan Jerusalén \f + \fr 59:20 \fr*\ft 59:20 O altepet Sion.\ft*\f* huan nimechcohuas para noaxcahua anisraelitame cati anmoyolcuectoque ten amotajtacolhua.” Quej nopa quiijtohua TOTECO. \p \v 21 Huan TOTECO quiijtohua: “Ya ni elis nopa camanali cati nijchihuas ica amojuanti cati annoaxcahua. Huan nimechtajtolcahuilis para noTonal cati itztoc ipan amojuanti huan nocamanal cati nimechmacatoc, amo quema amechtahuelcahuas. Yon amo anquielcahuase ni camanali cati nimechmacatoc. Huan ni camanali eltos ipan ininenepil amoconehua huan amoixhuihua huan iniixhuihua cati tacajtiyase para nochipa.” \c 60 \s1 Ihueyitilis nopa yancuic Jerusalén \p \v 1 Altepet Jerusalén motananas. Jerusalén elis yejyectzi huan quipiyas taahuili quej tonati para nochi masehualme ipan nochi talme ma quiitaca pampa ihueyitilis TOTECO quitaahuilis. \v 2 Masque oncas tzintayohuilot ipan nochi talme ipan taltipacti, pero ihueyitilis TOTECO tatanextis ipan Jerusalén. \v 3 Masehualme ten nochi talme hualase Jerusalén campa itaahuil. Tanahuatiani huan masehualme cati quipiyaj miyac chicahualisti hualase Jerusalén para quitachiliquij ihueyitilis TOTECO. \p \v 4 Xitachiyaca campa hueli, anJerusalén ehuani, pampa nochi amotelpocahua huan amoichpocahua cati onitztoyaj huejca ipan sequinoc talme, hualahuij ininchaj. \v 5 Huan quema anquinitase para hualaj, amoixteyolhua petanise ica paquilisti huan tahuel anyolpaquise, pampa inijuanti amechhualiquilijtose iniricojyo nopa talme nechca hueyi at huan nopa talme cati campa hueli mopantíaj ipan taltipacti. \v 6 Motecpantihualase miyac camellos ipan Jerusalén. Hualase camellos ten nopa talme Madián, Sabá huan Efa huan nochi quimamajtihualase oro huan copali para ica quihueyimatise TOTECO. \v 7 Amechmacase borregojme ten tali Cedar huan oquich borregojme ten tali Nebaiot para anquintencahuase ipan itaixpa TOTECO quej tacajcahualisti tatatili cati ajhuiyac mijyotía. Huan ipan nopa tonali TOTECO más quiyejyecchihuas itiopa. \p \v 8 ¿Ajquiya inijuanti eltoc quej patantihualahuij quej mixti huan ajsise ipan tali Israel? Patantihualahuij quej palomajme cati yahuij campa inintepasol. \v 9 Ya nopa, nopa barcos cati más cuajcualme ten tali Tarsis. Na niquinajoctoc nopa barcos para quinhualicase ininchaj ipan tali Israel amoconehua cati itztoyaj huejca ipan sequinoc talme. Nochi inijuanti quihualicase oro huan plata para quihueyimatise TOTECO cati amoDios cati Tatzejtzeloltic huan cati itztoc amohuaya anisraelitame. Huan yaya quinextis ihueyitilis ipan Jerusalén huan quichihuas tahuel yejyectzi. \p \v 10 TOTECO quinilhuía Jerusalén ehuani: “Miyac masehualme ten sequinoc talme hualase huan quicualtaliquij amoaltepehua. Huan inintanahuatijcahua amechtitanilise inintapalehuil. Pampa masque nijsosolo nopa altepet quema nicualantoya amohuaya, ama sempa nimechtasojtas anisraelitame pampa hueyi noyolo ica amojuanti. \v 11 Nochi icaltehua altepet Jerusalén mocahuas tapojtoc tayohua huan tonaya para huelis calaquise tanahuatiani ten miyac talme para amechhualiquilise iniricojyo. \v 12 Pero nochi talme huan nochi tanahuatiani cati amo quinequise mosentilise amohuaya para amechtequipanose, tamiixpolihuise. \v 13 Nochi iyejyejca nopa cuatitamit ipan Líbano elis amoaxca. Huan nopa cuame ten pino, cipreses huan abetos anquintequihuise para anquiyejyecchihuase notiopa campa nijtalis noicxihua para mosiyajquetzas. \p \v 14 “Huan nochi ininconehua amocualancaitacahua cati amechtaijyohuiltiyayaj hualase motancuaquetzaquij amoicxipa huan quitzoponise amoicxihua. Huan quitocaxtise altepet Jerusalén ‘Ialtepe TOTECO.’ Huan quitocaxtise ‘Sion, nopa Altepet ten TOTECO cati Tatzejtzeloltic cati itztoc inihuaya israelitame.’ \v 15 Masque achtohuiya nochi quitaijilhuiyayaj altepet Jerusalén huan amo quinequiyayaj quiitase, yon amo quinequiyayaj nejnemise ipan icalles, ama nopa altepet elis yejyectzi para nochipa. Huan para nochipa Jerusalén elis se hueyi paquilisti para nochi cati yahuij nopona. \v 16 Tanahuatiani huan masehualme ten miyac talme cati quipiyaj chicahualisti amechhualiquilise nopa tacualisti cati más cuali para huelis anquipiyase cati anquinequij. Huan huajca anquimatise para melahuac, na niamoTECO, nieli niamotemaquixtijca, huan nieli na cati nimechcojqui para nimechtojtomas ten tequipanolisti. NiamoTeco Anisraelitame Na Cati Más Nijpiya Chicahualisti. \p \v 17 “Huan nimechmacas oro ipataca bronce, huan nimechmacas plata ipataca hierro. Huan nimechmacas bronce ipataca cuahuit huan nimechmacas hierro ipataca teme. Huan amotayacancahua ayecmo amechtaijyohuiltise. Tanahuatise xitahuac huan oncas tasehuilisti. \v 18 Ayecmo quicaquise ipan amoaltepe nopa tahuejchihualisti ten tatehuilisti. Ayecmo aqui tachtequis, yon ayecmo tasosolose. Na nimechmocuitahuis huan nimechyahualos para nimechmanahuis quej se tepamit. Nochi cati calaquise ipan amocaltehua techhueyichihuase na niamoTECO cati nimechmaquixtijtoc. \p \v 19 “Ayecmo monequis ne tonati para amechtaahuilis ipan tonaya, yon ne metzti ayecmo amechtaahuilis ica tayohua, pampa na, niamoTECO nimechtaahuilis para nochipa, huan itaahuil nohueyitilis amechtaahuilis. \v 20 Elis quej nopa tonati huan metzti amo quema calaquise pampa niamoTECO nimechtaahuilijtos para nochipa. Huan ayecmo quema anmotequipachose. \v 21 Huan nochi amomasehualhua elise xitahuaque, huan amotal elis amoaxca para nochipa pampa nopona nimechtalis ica nomax. Huan nochi amojuanti anquinextise nohueyitilis. \v 22 Nopa familias cati más pisiltzitzi, niquinmiyaquilis hasta mochihuase se mil masehualme. Huan nopa masehualme cati ayecmo miyaqui mocajtoque, niquinchihuas ma quitemitica se tali huan tahuel quipiyase chicahualisti. Na niamoTECO nijchihuas ma pano nochi ya ni ipan nopa tonali cati na niquixquetztoc.” \c 61 \s1 TOTECO quimaquixtis altepet Jerusalén \p \v 1 Itonal TOTECO Cati Más Quipiya Tanahuatili itztoc ipan na. Techtapejpenijtoc para ma niquinyolmelahuaqui teicneltzitzi nopa cuali camanali. Techtitantoc para ma niquinyolchicahuaqui cati tahuel moyoltequipachohuaj huan para nitayolmelahuas para nochi cati ilpitoque huan cati tzactoque huelise quisase. \v 2 Techtitantoc ma niquinilhuiqui nopa masehualme cati chocaj para ya ajsic hora para TOTECO quintasojtas. Huan techtitantoc ma niquinyolmelahuaqui para ya ajsic nopa tonali para Toteco Dios momacuepas ica icualacancaitacahua por nochi cati quinchihuilijtoque imasehualhua. \v 3 Techtitantoc para nochi cati mocuesohuaj ipan altepet Jerusalén \f + \fr 61:3 \fr*\ft 61:3 O Sion.\ft*\f* ma quinquixtilica nopa cuajnexti ipan inintzonteco huan ma quinicpahuiltica se yejyectzi corona. Ma quinquixtilica inintequipachol huan ma quipiyaca paquilisti. Quinequi ma niquinquixtili nopa fiero yoyomit cati quinextía inintequipachol huan niquinmacas yoyomit cati quinextía para tahuel yolpaquij. Huan inijuanti itztose quej cuame cati quipiyaj chicahualisti cati TOTECO quitoctoc huan cati quinextise ihueyitilis. \p \v 4 Huan sempa quicualtalise nochi cati sosolijtoque. Quincualtalise calme quej eltoyaj achtohuiya huan sempa quintananase altepeme cati para miyac xihuit mocajtoque sosolijtoque. \v 5 Huan sequinoc tali ehuani amechtequipanose, annomasehualhua. Quinmocuitahuise huan quintamacase amoborregojhua. Quimehuase amotal huan quimocuitahuise amoxocomeca milhua. \v 6 Huan amechtocaxtise anitotajtzitzi TOTECO huan itequipanojcahua Toteco Dios. Huan anmopanoltise ica iniricojyo nochi talme huan anmohueyichihuase ica nochi tamanti cati pajpatiyo cati inijuanti ica mohueyichihuayayaj. \v 7 Amechtaijyohuiltijtoque huan amechpinahualtijque pano miyac huan ama anquiselise tahuel miyac tatepanitacayot huan paquilisti cati huejcahuas para nochipa. \p \v 8 Huan TOTECO quiijtohua: “Pampa niamoTECO tahuel niquicnelía cati monejnemiltía xitahuac. Pero amo nijnequi niquinitas cati tachtequij huan quichihuaj miyac tamanti cati amo cuali. Yeca na niquintaxtahuis nomasehualhua quej quinamiqui por nochi inintaijyohuilis. Huan inihuaya nijchihuas se camanal sencahuali cati huejcahuas para nochipa.” \v 9 Ipan nochi taltipacti quiixmatise iniixhuihua imasehualhua TOTECO huan quinhueyitepanitase. Huan nochi quinitase para nopa masehualme TOTECO quintiochijtoc. \s1 Tascamatili para TOTECO \p \v 10 Tahuel nimopaquilismaca ipan TOTECO. Nipaqui miyac por noTeco Dios pampa yaya techmaquixti huan techchijqui nixitahuac iixpa. Techmacatoc nochi cati cuali. Ama niitztoc quej se telpocat cati quiquentijtoque cuali iyoyo pampa mocualtalijtoc para mosihuajtis. O niitztoc quej se ichpocat cati quiyejyecchijtoque ica miyac tamanti para monamictis. \v 11 TOTECO Cati Más Quipiya Tanahuatili quinextilis nochi talme para ta nelía tixitahuac, huan nochi inijuanti quihueyimatise. Huan nopa tamanti cati xitahuac cati yaya quichihuas quipiyas ichamanca. Elis quej se cuahuit cati yejyectzi chamanis o quej se tali cati quichihuas ma ixhua nopa cuayoli hasta temis campa hueli. \c 62 \s1 Quicualtalía para quema hualas nopa temaquixtijquet \p \v 1 Pampa tahuel niquicnelía tepet Sion huan nijnequi niquitas nochi altepet Jerusalén quema eltos yejyectzi, na amo nijcahuas nimotatajtis iixpa TOTECO. Nimotatajtis hasta nochi nopona elis xitahuac huan nopa altepet nesis quej se taahuili para nochi sequinoc. Nimotatajtis hasta quema TOTECO quimaquixtis huan ihueyitilis nesis quej se ticuahuit cati xahuantoc huan tahuel taahuía. \v 2 Nochi talme quiitase Jerusalén para se altepet campa nochi mochihua xitahuac, huan tanahuatiani quiitase itatanex hasta nopa taahuili quinixmictis. Huan TOTECO quimacas nopa altepet seyoc itoca cati yancuic. \v 3 Huan Jerusalén elis quej se yejyectzi corona para se tanahuatijquet. Huan cahuanis ica itatanex TOTECO, huan TOTECO amoDios quitananas ica imax para nochi huelis quiitase. \v 4 Ayecmo quema quitocaxtise Jerusalén “Altepet Cati Quitahuelcajtoque”, yon amo quitocaxtise nopa tali “Tali Cati Sosolijtoc.” Teipa quitocaxtise Jerusalén “Nopa Altepet Cati Quichihua Cati Quipactía TOTECO” huan “Nopa Altepet Cati TOTECO Más Quiicnelía” pampa mopaquilismacas TOTECO ipan Jerusalén tayolmelahuas para iaxca ya. \v 5 Pampa quej se telpocat ica miyac paquili mocuilía se ichpocat, quej nopa nojquiya paqui TOTECO ica Jerusalén huan quicualtalis huan moaxcatis. \p \v 6 TOTECO quiijtohua: “Niquintalijtoc tamocuitahuiani ipan itepa Jerusalén cati motatajtise tayohua huan tonaya para techelnamiquiltise niamoTECO para nijchihuas nochi cati niquijtojtoc para nijchihuas. Amo mosiyajquetzase para technojnotzase niamoTECO, \v 7 yon amo mocahuilise ma mosiyajquetzaca hasta nijcualtalis altepet Jerusalén. Huan nijchihuas para nochi ma quitepanitaca huan nochi ipan taltipacti san ma quitachilica. \v 8 NiamoTECO nitatestigojquetzqui para ayecmo quema nijtemactilis Jerusalén huan imasehualhua inimaco inincualancaitacahua, yon ayecmo quema hualase soldados cati ehuani ipan sequinoc talme para quinichtequiliquij inintrigo o inixocomeca iayo cati inijuanti tequipanojtoque chicahuac para quitocase. \v 9 Huajca israelitame quipixcase cati quitoctoque huan quicuase. Huan techhueyimatise niininteco por inintajca. Quena, quiise inixocomeca iayo ipan itamapa notiopa.” \v 10 ¡Xipanquisaca anmasehualme ipan Jerusalén! ¡Xipanquisaca! Xijsencahuaca se ojti para ipan hualase amomasehualhua cati tacuepilise ten sequinoc talme. Xijchijchihuaca ojti, xijquixtica nochi teme. Xijtananaca nopa bandera cati quiixnextis tali Israel para nochi ma quiitaca. \p \v 11 TOTECO quintitantoc itayolmelajcahua ipan nochi taltipacti ica ni camanali, quiijtohua: “Xiquinilhuica israelitame: ‘Xiquitaca, ya huala amoTemaquixtijca huan quihualica miyac nemacti cati ica amechtaxtahuis.’ ” \p \v 12 Huan amechtocaxtise anisraelitame “Masehualme Cati Tatzejtzeloltique” huan “Masehualme Cati TOTECO Quincojtoc para Iaxcahua.” Huan altepet Jerusalén quitocaxtise “Altepet Cati Nochi Quiixtocaj” huan “Altepet Cati Ayecmo Quema Elis Quitahuelcajtoque.” \c 63 \s1 Toteco quintatzacuiltis icualancaitacahua \p \v 1 ―¿Ajquiya ya cati huala ten altepet Bosra ipan tali Edom ica iyoyo chichiltic huan yejyectzi? ¿Ajquiya ya cati moyoyontijtoc quej tanahuatijquet huan huala ica tahuel miyac chicahualisti? Huan se quinanquilía: ‘Na niDios cati nicamanalti xitahuac. Na niDios cati nijpiya nochi chicahualisti para nitemaquixtis.’ \p Huan yaya quinanquilía: \p \v 2 ―Pero ¿para ten moyoyo eltoc nelchichiltic quej elisquía xocomecat iayo cati ipan timoquejquetztoc? \p \v 3 ―Eltoc pampa na noseltitzi nitetatzacuiltijtoc. Quej se cati iseltitzi moquejquetzqui ipan nopa xocomecat itajca, huan amo aqui quipalehui, nimoquejquetzqui noseltitzi ipan nocualancaitacahua para niquintatzacuiltis ica nohueyi cualancayo. Huan inieso techtzitzicuitzqui ipan nochi noyoyo huan yeca eltoc chichiltic. \v 4 Pampa ya ajsic tonali para niquincuepilis nocualancaitacahua por nochi cati quinchihuilijque nomasehualhua huan para niquinmanahuis ten nopa talme cati quintaijyohuiltíaj. \v 5 Na nitachixqui campa hueli, pero amo nijpanti yon se cati quinpalehuisquía nomasehualhua. Huan san nimotachili pampa amo aqui techpalehui. Huajca na noseltitzi nimomacuetqui ica inincualancaitacahua nomasehualhua pampa tahuel niquincualancaitayaya huan nitatanqui ica nochicahualis. \v 6 Quena, ica nohueyi cualancayo nimoquejquetzqui ininpani nopa masehualme ten miyac talme cati amo quineltocaj Toteco huan niquintzontamilti. Huan nijchijqui ma momimiloca huan ma huetzica talchi huan ma toyahui inieso. \s1 Itaicnelil Toteco para israelitame \p \v 7 Na nicamanaltis ten iteicnelijcayo TOTECO. Nijhueyimatis por nochi nopa huejhueyi tamanti cati techchihuilijtoc tiisraelitame. Tahuel miyac techtiochijtoc. Techchihuilijtoc tiisraelitame cati cuali pampa yaya techtasojta miyac huan techicnelía. \v 8 Pampa yaya quiijto: “Israelitame nelía noconehua. Temachti ayecmo nechcajcayahuase.” \p Huan quej nopa yaya mochijqui inintemaquixtijca. \v 9 Ipan nochi inintaijyohuilis yaya nojquiya taijyohui, huan yaya iseltitzi quinmaquixti quej elisquía iilhuicac ejca TOTECO. Quinmanahui pampa quinicnelía miyac huan quintasojta, taxtajqui para quincohuas ten campa quinpixtoyaj ilpitoque. Yaya quintanantoc israelitame ipan imax huan quinquechpanojtihualajtoc mojmosta quej ipa quichijtihualajtoc hasta huejcajquiya. \p \v 10 Pero israelitame sempa mosisinijque huan quicualancamacaque Itonal Cati Tatzejtzeloltic. Huan yeca yaya mochijqui inincualancaitaca huan iseltitzi quintatzacuilti. \v 11 Huajca inijuanti quielnamijque nopa tonali cati huejcajquiya quema Moisés cati eliyaya itequipanojca TOTECO, quinquixti israelitame ipan tali Egipto, huan yeca nopa israelitame ama quiijtohuaj: “¿Canque itztoc ama TOTECO cati huejcajquiya quinquixti israelitame huan quinpanolti ipan hueyi at huan quitequihui Moisés quej elisquía inintamocuitahuijca? ¿Canque itztoc ama TOTECO cati quihualtitanqui Itonal Cati Tatzejtzeloltic para ma itztoqui tatajco imasehualhua? \v 12 ¿Canque itztoc ama TOTECO cati ica nochi ichicahualis quitapo nopa hueyi at iniixpa tohuejcapan tatahua quema Moisés momatananqui huan ica ya nopa mohueyichijqui para nochipa? \v 13 ¿Canque itztoc ama TOTECO cati quinpanolti tohuejcapan tatahua ipan nopa ojti cati eltoya tatzinta hueyi at? Huan pampa TOTECO quinyacanayaya, amo motepotanijque, yon amo huetzque. Itztoyaj quej cahuayojme cati motalohuaj chicahuac ipan huactoc tali huan amo motepotaníaj. \v 14 Itonal TOTECO quinsiyajcuili imasehualhua quej huacaxme cati tacuajtinemij ipan tamayamit.” Quena, quej nopa TOTECO quinyacanqui imasehualhua huan quichijqui para nochi masehualme ma quihueyitepanitaca. \s1 Se netatajtili para tapalehuili \p \v 15 TOTECO, techhualtachili ten nopona ilhuicac campa tiitztoc, campa tijpixtoc mochaj cati yejyectzi huan tatzejtzeloltic. ¿Canque eltoc motaicnelil para tojuanti? Huan ¿canque eltoc mochicahualis? ¿Huelis ayecmo techicnelía huan ayecmo tijpiya hueyi moyolo ica tojuanti? \v 16 Pero melahuac ta tiTotata para nochipa, huan masque Abraham huan Jacob amo techitasquíaj quej tiininconehua, ta tiTOTECO, quena, tiitztosquía tiTotata. Ta cati hasta huejcajquiya techcojqui para techtojtomas campa titetequipanohuayayaj san tapic. \v 17 TOTECO, ¿para ten techcahuilijtoc ma tijcahuaca moojhui? ¿Para ten techcahuilijtoc tijpiyase tetic toyolo para ma amo timitzimacasica? Xihuala sempa huan techpalehuiqui pampa nochi tojuanti cati timotequipanojcahua huan timoaxcahua, tahuel timitztemohuaj. \v 18 ¡Tahuel pilquentzi tonali tojuanti cati timoaxcahua timoaxcatijtoyaj altepet Jerusalén! Huan ama tocualancaitacahua techcuilijque huan quitamisosolojque. \v 19 ¿Para ten techchihua quej elisquía amo timomasehualhua? ¿Para ten techchihua quej elisquía timasehualme ten seyoc tali cati amo quema timitztocaxtijque titoTeco? \c 64 \p \v 1 ¡Cuali elisquía sinta tijtaposquía nopa ilhuicacti huan titemosquía! ¡Nochi tepeme temachti huihuipicasquíaj moixpa! \v 2 Huan mohueyitilis hualasquía quej se tit cati tahuel totonic. Quintatisquía nochi tepeme huan quinmolonaltisquía nochi huejhueyi hueyame hasta huaquisquíaj. Moixpa ta huihuipicasquíaj nochi talme, huan huajca nochi mocualancaitacahua mitzixmatisquíaj para nelía tihueyi. \p \v 3 Huejcajquiya quema titemoc, tijchijqui huejhueyi tamanti cati temajmati cati tojuanti amo tijchiyayayaj. Huan nochi tepeme mojmolinijque nelchicahuac. \v 4 Pampa hasta quema pejqui ni taltipacti, amo quema tijcactoque, yon amo quema tiquitztoque sinta onca seyoc Dios iyoca ten ta. San ta cati timopanextía para tiquinpalehuis nochi cati motemachíaj ipan ta. \v 5 Ta tiquinselía nochi nopa masehualme cati ica paquilisti quichihuaj cati xitahuac huan cati quitoquilíaj moojhui cati tatzejtzeloltic. \p Pero ta ticualanqui tohuaya pampa tojuanti amo titatzejtzeloltique. Nochi tojuanti senquisa titajtacolchihuani huan tijchijtihualajtoque tajtacoli ipan nochi tonemilis. ¿Huelis noja momaquixtise masehualme quej tojuanti? \v 6 Nochi tojuanti tahuel tinempolijtoque ica tajtacoli. Huan nochi tamanti cati tojuanti tijchihuaj cati timoilhuíaj xitahuac, nesi quej se yoyomit cati soquiyo huan fiero moixpa hasta tiquijiya. Nochi tojuanti tiitztoque quej xihuime cati pilinij huan huetzij. Huan nochi totajtacolhua techhuilana quej elisquía se ajacat cati techhuica huejca. \v 7 Pero ama amo aqui quitzajtzilía motoca, yon amo aqui mitztajtanía tapojpolhuili. Yeca ta timohuejcatalijtoc ten tojuanti huan techtemactilijtoc ipan tajtacolot. \p \v 8 Pero TOTECO, ta tiitztoc tiTotata. Tojuanti tiitztoque quej soquit huan ta se tichachapalchijquet. Ta techchijchijqui nochi tojuanti ica momax. \v 9 TOTECO, amo tahuel xicualani tohuaya, yon amo xiquelnamicto totajtacolhua para nochipa. Techtachili huan xiquelnamiqui para nochi tojuanti timomasehualhua huan timoaxcahua. \p \v 10 Moaltepehua cati tatzejtzeloltic ama quintamisosolojtoque. Jerusalén mocajtoc quej huactoc tali. \v 11 Nopa tiopamit cati yejyectzi huan tatzejtzeloltic campa mitzhueyimatiyayaj tohuejcapan tatahua, quitamitatijque. Huan nochi nopa tamantzitzi yejyectzitzi cati tahuel techpactiyaya, quinsosolojtoque. \v 12 Huan teipa ten nochi ya ni, TOTECO, ¿noja amo teno tijchihuas? ¿Techtahuelcahuas para nochipa huan tijsenhuiquilis techtaijyohuiltis? \c 65 \s1 TOTECO quintatzacuiltis cati mosisiníaj \p \v 1 TOTECO quiijtohua: “Masehualme cati amo quema tatzintocayayaj por na, ama techtemohuaj. Huan cati itztoque ipan talme cati achtohuiya amo techtemohuayayaj, ama techtemohuaj. Huan na niquinilhuía nopa masehualme cati technojnotzaj: ‘Xiquitaca, nica niitztoc.’ \p \v 2 “Nijxitajtoc nomax semilhuit para niquinselis nomasehualhua, pero inijuanti tahuel mosisinijtoque ica na. Quitoquilíaj nopa amo cuali ojti cati inijuanti quinpactía. Quichihuaj ten hueli tamanti cati amo cuali cati inijuanti monejnehuilíaj ipan inintalnamiquilis. \v 3 Semilhuit noixpa techixpanoj pampa mojmosta quinhueyichihuaj teteyome huan quinnojnotzaj cati mictoque ipan inixochi milhua huan nopona temacaj tacajcahualisti. Quitatíaj copali inincalcuitapa. \v 4 Huan ica tayohua yahuij campa campo santo huan campa ostot para quinhueyichihuatij ajacame. Nojquiya quicuaj pitzo nacat huan sequinoc tamanti tacualisti cati niininTeco amo niquincahuilía quicuase. \v 5 Huan moilhuíaj se ica seyoc: ‘Ximocahua campa tiitztoc, amo technechcahui más, pampa techchihuas amo nitapajpactic, pampa na más nitatzejtzeloltic que ta.’ Pero nelía na ayecmo niquinijyohuía pampa mojmosta techchihuaj ma nicualani más. Itztoque quej tit cati semilhuit lementoc huan ipocyo calaqui ipan noyacatzol. \p \v 6 “Pero ya nijsencajqui taya tatzacuiltili niquinmacas. Eltoc ijcuilijtoc noixpa huan yeca amo nijcahuas san quiaja. Na niquintaxtahuis sese inijuanti quej quinamiqui por nochi cati amo cuali quichijtoque. \v 7 Niquintatzacuiltis por inijuanti inintajtacolhua huan por nochi tajtacoli cati quichijque inihuejcapan tatahua. Inijuanti quitatijtoque copali para teteyome ipan nochi tepeme huan tachiquilme para techixpanose. Yeca niquintaxtahuis por nochi cati quichijtoque.” Quej nopa quiijto TOTECO. \p \v 8 Huan nojquiya TOTECO quiijtohua: “Quema masehualme quitequij se quechti xocomecat itajca, huan quiitaj para quipiya se ome cati cuajcuali, huajca quiijtohuaj: ‘Amo xijtahuisoca nochi pampa quipiya se ome cati cuajcuali.’ Quej nopa nojquiya nijchihuas ica nomasehualhua pampa tahuel niquinicnelía. Amo niquintzontamiltis nochi israelitame pampa nopona inihuaya itztoque sequij cati temachti techtequipanohuaj huan niquinmaquixtis. \v 9 Na nijchihuas ma mocahuaca itztoque se quesqui israelitame \f + \fr 65:9 \fr*\ft 65:9 O iixhuihua Jacob.\ft*\f* para ma moaxcatica nopa tali Israel. Quena, moaxcatise inijuanti cati na niquintapejpenijtoc huan nopona techtequipanose. \v 10 Huan nochi nomasehualhua cati techtemojtoque, sempa quinpiyase inintapiyalhua. Sempa quitemitise nopa tamayamit Sarón ica borregojme. Huan nopa tamayamit Acor elis se lugar campa quintzacuase inihuacaxhua. \p \v 11 “Pero miyac amojuanti antechtahuelcajtoque na, niamoTECO huan anquitahuelcajtoque notepe cati tatzejtzeloltic, huan anquitalijtoque mesa para anquinhueyichihuaj sequinoc teteyome quej cati inintoca Gad huan Mení. \v 12 Huajca na nimechtemactilis para anmiquise ica macheta. Anmotancuaquetzase para amechquechtzontequise pampa quema nimechnojnotzqui, amo antechnanquilijque, huan quema nimechcamanalhui, amo anquinejque antechtacaquilise. San anquichihuayayaj miyac tamanti cati amo cuali masque nimechtachilijtoc. Huan anquitapejpeniyayaj anquichihuase tamanti cati anquimatiyayaj para na tahuel techcualancamaca.” \p \v 13 Yeca ama niamoTECO Cati Más Nijpiya Tanahuatili quej ni niquijtohua: “Amojuanti anmiquise ica mayanti, pero notequipanojcahua quipiyase inintacualis hasta mocahuas. Nojquiya quipiyase miyac at para quiise, pero amojuanti anamiquise huan amo anquipantise at. Amojuanti anquipiyase tequipacholi huan pinahualisti, pero inijuanti quipiyase paquilisti. \v 14 Nojquiya notequipanojcahua huicase ica paquilisti, pero amojuanti anchocase huan tahuel anmotequipachose pampa ayecmo teno huelis anquichihuase. \v 15 Huan ica amotoca tetelchihuase nepa campa nomasehualhua pampa na niamoTECO Cati Más Nijpiya Tanahuatili nimechmictis, pero notequipanojcahua cati temachme niquinmacas seyoc inintocaj. \p \v 16 “Huan ipan nopa tonali quema masehualme quinequise quitajtanise se tatiochihualisti para quimacase seyoc, techtajtanise niamoTeco Dios cati nitemachti. O quema quinequise quitestigojquetzase se tamanti, tatestigojquetzase ica na notoca pampa na ayecmo nicualanis inihuaya. Huan niquelcahuas nochi nopa tajtacoli huan taixpanoli cati quichijque achtohuiya. \s1 Tatiochihuali para israelitame teipa \p \v 17 “Xiquitaca, na nijchijchihuas se yancuic ilhuicacti huan se yancuic taltipacti. Elise tahuel yejyectzitzi hasta amo aqui moilhuis ten nopa ilhuicacti huan taltipacti cati eltoya. \v 18 Huajca ximopaquilismacaca huan xiyolpaquica para nochipa por cati nijchihuas, pampa na sempa nijchijchihuas altepet Jerusalén huan sempa elis se lugar campa senquisa oncas paquilisti huan nopa masehualme senquisa yolpaquise. \v 19 Huan na nojquiya nimopaquilismacas ipan altepet Jerusalén huan ipan nomasehualhua. Huan ayecmo quema oncas choquisti, yon taijyohuilisti. \p \v 20 “Nopona ayecmo quema miquise conetzitzi cati sanoc ontacatij. Huan nochi cati quiaxitijtose cien xihuit, ayecmo quinitase quej huehuentzitzi. Pero inijuanti cati tajtacolchihuaj, quena, inijuanti miquise quema ayemo quipiyaj miyac xihuit, pampa elise tatelchihualme. \v 21 Ipan nopa tonali, quema se tacat quichijchihuas ichaj, yaya itztos ipan ichaj para nochipa, pampa ayecmo hualase soldados cati tasojsolohuaj quej achtohuiya. Nojquiya nomasehualhua quitocase xocomeca mili, huan inijuanti quicuase itajca. \v 22 Ayecmo quichijchihuase ininchaj para ipan itztos seyoc, yon ayecmo quitocase xocomecat para sequinoc quicuase. Ayecmo hualase inincualancaitacahua para quintacuijcuilise. Pampa nochi nomasehualhua quipiyase se nemilisti cati tahuel huehueyac quej nopa cuame cati más quipiyaj chicahualisti. Huan inijuanti quipiyase nopa paquilisti para quitequihuise nochi cati quipiyaj por inintequi. \v 23 Amo tequitise para tacuase inincualancaitacahua. Huan ininconehua ayecmo tacatise para sequinoc tali ehuani quinmictise. Pampa na niininTECO niquintiochihuas nochi nopa masehualme. Huan ininconehua nojquiya elise tatiochihualme. \v 24 Huan na niquinnanquilis nomasehualhua hasta quema noja ayemo techtzajtzilíaj. Huan quema inijuanti noja techpohuilíaj cati ten ica panose, na ya niquinmacatos cati techtajtaníaj. \v 25 Huan nopa tepechichime huan nopa pilborregojtzitzi tacuase san sejco. Huan leones quicuase sacat quej se huacax. Huan cohuame quicuase taltepocti huan ayecmo tecocose. Huan ipan nopa tonali ayecmo teno oncas cati tecocos o tasosolos ipan notepe cati tatzejtzeloltic.” Quej ni niquijtohua na niamoTECO. \c 66 \s1 Ihueyitilis TOTECO \p \v 1 Quej ni quiijtohua TOTECO: “Ilhuicacti eltoc quej nosiya campa nimosehuía para nitanahuatis, huan ni taltipacti eltoc campa niquinsiyajquetza noicxihua. Huajca ¿quenicatza huelis antechchihuilise se tiopamit para ipan niitztos huan nimosiyajquetza cati cuali quej nopa? \v 2 Ica nomax nijchijchijqui nochi taltipacti huan ilhuicacti huan inijuanti noaxcahua. Quej nopa niamoTECO niquijtohua. \p “Niquintasojta nopa masehualme cati moechcapantalíaj huan amo mohueyimatij ipan iniyolo, huan cati huihuipicaj quema quicaquij nocamanal. \p \v 3 “Pero nelía teicneltique nochi cati quitoquilíaj nopa ojti cati inijuanti quinpactía huan mopaquilismacaj ica tajtacoli pampa inijuanti tatelchihualme. Amo nijselis inintacajcahualis. Quema tajtacolchijca masehualme quimictíaj se toro ipan notaixpa niamoTECO, techcualancamaca quej quimictisquíaj se masehuali. Quema quimictíaj se borrego o quihualicaj se tacajcahualisti ten harina, techcualancamaca quej quimictisquíaj se chichi o quitencahuasquíaj ieso se pitzot ipan notaixpa. Huan quema quitatíaj copali, niquita para eltoc fiero quej quihueyichihuasquíaj se teteyot. \v 4 Huajca na niquintitanilis miyac tamanti taijyohuilisti. Quena, niquintitanilis nochi cati inijuanti quiimacasiyayaj. Pampa quema niquinnojnotzqui, amo technanquilijque. Huan quema niquincamanalhui, amo quinejque techtacaquilise. San noixpa quisenhuiquilijque quichijque cati amo cuali. Quena, ica ininpaquilis quitapejpenijque quichihuase miyac tamanti cati na amo nijnequi niquitas.” \s1 TOTECO quincuepaltis imasehualhua ipan inintal \p \v 5 Nochi amojuanti cati anquiimacasij huan anquitepanitaj icamanal TOTECO, xijtacaquilica cati yaya quiijtohua: “Masque amoicnihua amechcualancaitaj huan amechhuejcamajcahuaj pampa antechneltocaj, teipa inijuanti pinahuase. Masque tahuel amechhuihuiitaj huan quiijtohuaj: ‘Anhuihuitique pampa anquihueyichihuaj TOTECO huan anmopaquilismacaj ipan ya,’ teipa nochi inijuanti itztose ipan pinahualisti. \v 6 ¿Taya onca nopa cati caquisti ipan ni altepet Jerusalén? ¿Ajquiya itoscac nopa tosti cati temajmatía cati quisa ipan tiopamit? Ya nopa notoscac niamoTECO cati nimomacuepa ica nocualancaitacahua huan niquintaxtahuía quej quinamiqui ica nochi cati fiero quichijtoque. \p \v 7 “San se talojtzi más taijyohuise Jerusalén ehuani. Eltoc quej ipilcone se sihuat nimantzi tacati quema ayemo pehua chicahuac nopa tacuajcualoli. \v 8 ¿Ajquiya quicactoc se hueyi tamanti quej ni? ¿Ajquiya quiitztoc se tamanti quej ni? ¿Anmoilhuíaj para san ipan se tonali pejtoc se hueyi tanahuatijcayot ipan se tali ica ten ya itanahuatijca? Pero quena, quej nopa elis. Quema Jerusalén sanoc pehuas taijyohuis, ipan san se talojtzi mochihuas se hueyi tanahuatijcayot nopona ipan tali Israel ica miyac imasehualhua cati quitepanitase san se inintanahuatijca. \v 9 ¿Anmoilhuíaj para na niquincualtalisquía miyac masehualme para mochihuase se hueyi tanahuatijcayot ica inintal huan se inintanahuatijca, huan teipa amo nijcahuilis ma elica? ¡Amo, amo nijchihuas! Quej ni quiijtohua TOTECO cati nimoDios. \p \v 10 “Xiyolpaquica inihuaya Jerusalén ehuani nochi amojuanti cati anquiicnelíaj nopa altepet. Xipaquica ihuaya nochi amojuanti cati achtohuiya anmotequipachohuayayaj por ya. \v 11 Ximopaquilismacaca ipan Jerusalén. Xipaquica por ya quej se acajya paqui por se conet cati noja chichi hasta cuali ixhuis. \v 12 Na nijchihuas para cati itztoque ipan altepet Jerusalén ma quipiyaca miyac tasehuilisti. Elis quej se hueyat. Huan iniricojyo nopa masehualme cati amo israelitame ajsis ipan nopa altepet quej miyac at cati huetzi chicahuac huan amo moquetza. Huan nijmocuitahuis Jerusalén huan imasehualhua quej se sihuat cati quichichitía icone, quitalía imaco huan quinajnahua pampa tahuel quiicnelía. \v 13 Huan nopona ipan altepet Jerusalén niquinyoltalis nomasehualhua quej se tenantzi quiyoltalía ipilcone.” \p \v 14 Huan quema anquiitase para nochi ni tamanti pano ipan altepet Jerusalén, tahuel anpaquise ipan amoyolo. Huan amotacayohua quipiyase yancuic chicahualisti. Huan nochi masehualme quiitase para TOTECO quinpalehuía imasehualhua ica miyac chicahualisti. Huan nojquiya quiitase ihueyi cualancayo cati quinextis ica icualancaitacahua. \p \v 15 Xiquitaca, TOTECO hualas ica tit huan ica tatehuijca carrojme cati motalohuaj chicahuac para tetatzacuiltiqui. Quihualicas tatzacuiltili huan tit cati quinajsis masehualme ica nochi icualancayo. \v 16 Nochi masehualme cati quihuicaj tajtacoli iixpa, TOTECO quintatzacuiltiqui ica tit huan ica macheta, huan miyac miquise imaco. \p \v 17 TOTECO quiijtohua: “Pero niquintamiixpolihuiltis ica san se huelta nopa masehualme cati quiijtohuaj motapajpacchihuaj pero quichihuaj para quinhueyichihuase teteyome iica cuame ipan xochi mili. Huan quicuaj ininacayo pitzome, quimichime huan nochi tamanti nacat cati amo tapajpactic noixpa.” Quej nopa quiijtohua TOTECO. \p \v 18 Huan TOTECO quiijtohua: “Pampa na niquitztoc nochi cati inijuanti quichihuaj huan nijmati nochi cati monejnehuilíaj. Yeca na nihualas para niquinsentilis nopa masehualme ten nochi talme huan cati camanaltij nochi tamanti camanali. Huan niquinhualicas para ma quitehuica altepet Jerusalén, huan nopona quiitase nohueyitilis huan nohueyi chicahualis. \v 19 Na niquinmacas masehualme se tanextili huan cati teipa noja mocahuase yoltoque niquintitanis quej notayolmelajcahua ipan talme campa hueli ipan taltipacti. Yase hasta Tarsis, Fut huan Lidia campa itztoque nopa masehualme cati tahuel quiixmatij quitequihuíaj cuahuitoli. Nojquiya niquintitanis ipan Tubal, Javán, huan ipan nopa talme cati mopantíaj huejca campa amo quema quicactoque ten na huan campa amo quema quiitztoque nohueyitilis. Huan inijuanti yase ipan nochi talme para tepohuilitij ten na nohueyitilis huan nochicahualis. \v 20 Huan inijuanti quinhualicase nochi amoicnihua cati itztoque ipan campa hueli talme huan quinhualicase quej se nemacti para na niamoTECO. Quinhualicase ipan cahuayos, ipan carros, ipan tapechti, ipan mulas huan ipan camellos hasta quinaxitiquij ipan notepe tatzejtzeloltic cati eltoc ipan altepet Jerusalén. Huan inijuanti elise quej se tacajcahualisti ten harina cati israelitame quihualicaj ipan notiopa niamoTECO ipan vasos cati tatzejtzeloltique.” Quej nopa niamoTECO niquijtohua. \v 21 “Huan sequij ten inijuanti cati tacuepilise, niquintequitalis quej totajtzitzi huan levitame. Quej nopa niininTECO niquijtohua.” \p \v 22 Nojquiya quiijto: “Huan quej nopa yancuic ilhuicacti huan taltipacti cati nijchijchihuas mocahuas para nochipa, quej nopa nojquiya para nochipa anmocahuase annomasehualhua amojuanti huan amoixhuihua. Huan nochi amechixmatise para nochipa. \v 23 Huan masehualme ten nochi talme hualase ipan sese tonali para mosiyajquetzase huan ipan sese ilhuit para yancuic metzti huan motancuaquetzase noixpa huan techhueyichihuase. Quej nopa niamoTECO niquijtohua. \v 24 Huan quema quisase noaltepe quiitase inintacayohua nopa masehualme cati mosisinijque ica na. Huan nopa ocuilime cati quicuase inintacayohua amo quema miquise. Huan nopa tit cati quintatis amo quema sehuis. Huan nelía quintaijiyaltise nochi masehualme ipan nochi taltipacti.”