\id REV \h Wayu \toc1 Hivis Ogarup Wene Yesus en Yohanes abi vaga yugogogi wene \toc2 Vivis Ogarup Wene \toc3 Wayu \mt1 Hivis Ogarup Wene Yesus en Yohanes abi vaga yugogogi wene \c 1 \p \v 1 At Ala en yi ogarup ndi ogarup vage mbikit ogarup wene ako, yi aro. Wene yi nit at ayelomani ninelup okbininapwak yiluk, Ala en nenowa inis ombok denogo mendok okbagagi Yesus Keretus ako yugugu lagagimu, aren vagalogo yukneraliga yi aro. Ala en Yesus Keretus yugugu lagagimu, Ala ayeloman an Yohanes ako nelup okbanupwak yiluk, Yesus Keretus en at ayonggo \tl malaikat \tl* ambi wombaba wagagi. \p \v 2 Eke, \tl malaikat \tl* wombaba wagagi ako en, an yuknugu lagagimu, Ala wene Yesus Keretus en vagalogo yuknugu hagagis ako ovok erogo mbilinogo dirup mbanggigis yi aro. \v 3 Anderogo atma, wene yi ogarup ako mondok horok vanggo yagarikmu, it avakwa en hivis ogarup wene dirup mbalek yi, bikhegek mbilinogo yugurugwi-selok, Ala en adenggen enovaga bugu dogosogon. Eke, yugurugwi inigik, enaruk hobaluk, des erogo wugwi-selok, it ogo Ala en adenggen enovaga bugu dogosogon o. \b \s1 Yesus aburi \tl gereja \tl*7 vaga homarisagwi ako wa yugeragagi wene \p \v 4-5 Wa. An Yohanes en hit Yesus aburi o \tl Propinsi \tl*Asia \tl gereja \tl*7 vaga homarisagwi ako, wa yukheraliga o. \p Nenasin Ala inim, Averiniki inim, At Yesus Keretus inim, it ovok erogo enendawi henabwa en okbugugwis, eke, henendawi ugun seyalek wadok dek adenggen dogovovok yiluk, okbugugwis, ogagu dogopwak o. \p At Ala andi, endak welagagi, yogak agarik, hivis dogosogon mondok itok agarik. Eke, Ala Averiniki andi, at andogon adem 7 ogasiga ako Ala ane yugeraligama avema agarik. At Yesus Keretus andi, avyarat wene adigat mondok des erogo vagalogo yugeraliga menda araro. \p At Yesus Keretus ako hambuluk lendagwi enanggelekma en at endak mendek iri lagagirik, yogak it ap wen vaga menda enasini ininis werek menda ako enasin inis ombok agarik o. At nenabwa en endawi hunik okninipigi. At amuya vaga nenomaluk visilogo bininggigi. \v 6 Eke, nit avakwa at avema dugwit, \tl imam-imam \tl*hak at asin Ala ake ogagu dogoguluk, denogo bininggigi. Anderogo okbininggigirikmu, at anye wisane atma, nit yi ovok erogo at inis adigat siyabagwi, at ane adigat hunggwis, mondok-mondok ogagu dogosogom o, yiluk, amin! \p \v 7 Dibagu dogones! At Yesus hena anggelekma wagya halok, it avakwa o wen vaga agarwik ininis unggul adik-adik At watugwa ako menda inim ovok erogo enadik-enadik en inil hugu dogomundik, yup yarusogom atma, avyarat yukheraliga o. Amin. \p \v 8 Endak welagagi, yogak agarik, hivis dogosogon At anye adigat agarik nenasin Ala en iri dugwit, “O muk endak erogo welagagis adem \tl Alpa \tl*inim, eke, hivis atok vaga mondok dogop \tl Omega \tl*inim, andi an aro,” yiluk, yagaliga o. \b \s1 Yohanes o Vatmos dugwit, abi hagagi wene \p \v 9 Hit anggin-mbanggin henovaga bugugu inigik ovara, “Ala avema bininggigima, sek aro,” yiluk, Yesus hinim hunik henendawi wadok dek dugwit, welagwi. An henaswe Yohanes ogo, anderogo wane-wane anggin-mbanggin okbanunggu inigik, wigya lagagis. Andi, anen Ala wene yugirigya, eke, Yesus wene iri lagagi ako vagalogo yugirigya, ogasiga ako vaga, is yanggadek ilim is enggema o inis Vatmos bani wagagwa andoma welagagis. \v 10 Andoma werekma, o samban vaga Ala Averiniki nendawima des iri lagagimu, nambukmu en ane ombok ogasiga \tl trompet \tl*ako ovagak ane ombok iri naruk hunggis. \v 11 Hunggu neyagek, yuknugu dugwit, “Vivis ogarup inuk hugu neyagek, mbuku virik-verek ogarek vaga dirup mbalup. Dirup mbanggya dogomindik, it Ala aburi o Epesus inim, Simirana inim, Veragamus inim, Siyatira inim, Saridis inim, Viladelipiya inim, Laodokiya inim, \tl gereja \tl*7 vaga homarisagwi ako ovok erogo bikhapwak yiluk, lakbain o,” yiluk, yuknugu hunggis. \p \v 12 Naruk hunggu lagirik, “Sa en yuknisiga,” yiluk, eyave nil haigen yiluk, neloke endenogo bikhigya lagirik, hali yevedogo bagek 7 mbusi emas vaga ogovak higirik higi. \v 13 Eke, hali yevedogo bagek 7 ogovak higirik ako anggelekma ilim andenam avakwa enelose ovagak ambi werek higi. Ap ako andi, asum adup unggumu en isokmu hudi yirik, eke mbup nggetalek mbusi emas menda ogo eyave vaga yirik higi. \v 14 At iris andi, swa yanggwi iris mudu ako ovagak higi. At il andi, hali abya wuluk yagaliga ovagak higi. \v 15 Eke, at isok andi, mbusi \tl tembaga \tl*hali hunikmu mabagwi iniselok, mudu dede erogo yiklagarikmu, amumulip wisane ogasiga hak, isok anderogo at amumulip wisane ogagya higi. At ane andi, is satut ane wisane yagaliga ovagak, At ane anderogo at iri higi. \v 16 At inggis amotkan vaga dadiwap 7 vagogo agarik higi. Mbusinggarep erasul ovagak venak-venak ovat marek elagapma sisik erek, eke, At elose andi, mo ovagak, amumulip ogagya higi o. \p \v 17 At eyave anderogo ogarek nil higya lagirik, an Yohanes nggorak ovagak at avema ndun yi lagi. Ndun yi lagya lagima, At inggis amotkan vaga vaknita dugwit, “Endak erogo welagagis inim, hivis atok vaga mondok dogop inim, andi An atma, halon ombarubuk. \v 18 Niluk nitok agirik An aro. Yokneyan! An endak hombagagis ovara, yogak andi, niluk modok-modok agirik o. Hambisagwi inim, Hambuluk Lendagwima inim, iperen An nadigat vagogo dugwit, sup huririsagwi hunsi vagogo agirik o. \p \v 19 “Anderogo atma, an hali yevedogo bagek 7 ogovak higirik ako anggelekma ogarit lagya hil hegen inim, yogak ogasiga hil haliga inim, eke, hivis oklarup hil hayogon inim, ovok erogo dirup warogo bagya dogwen o. \v 20 Dadiwap 7 ninggis amotkan vaga hegen ako inim, eke, hali yevedogo bagek 7 mbusi emas vaga ogovak higirik hegen ako inim, andi wene hwilago ovagak werekma, adem des erogo yukhisogon: Dadiwap 7 ako andi, it \tl malaikat \tl* 7 An naburi \tl gereja \tl*7 vaga homarisagwi enengge agarwik ako at inigin. Eke, hali yevedogo bagek 7 ako andi, An naburi \tl gereja \tl*7 vaga homarisagwima ako at inigin o,” yiluk, yuknugu higi o. \b \c 2 \s1 At aburi o Epesus homarisagwi ako yugeragagi wene \p \v 1 Yuknugu higya lagirik, werekma, At Yesus dadiwap 7 inggis amotkan vaga vagago agarik ako en ambi inim yuknigas. Yuknugu dugwit, “An wene ambi yukhisogon. Yukhugu dogomima, At \tl malaikat \tl* An naburi o Epesus homarisagwi enengge agarik ako en aburi yugerapwak yiluk, dirup warogo lakbanok yiluk, yukhisogon o. \p “An yi, ninggis amotkan vaga dadiwap 7 vagogo dugwit, hali yevedogo bagek mbusi emas vaga ogovak higirik 7 anggelekma landiga An ako en, it An naburi o Epesus menda wene yi yugeraliga: \mi \v 2 Hit An naburi o Epesus ogarit lendagwi ako an nelup aro. Hit an namusek wagu dugwit, henanyedek okhinipu hegek hekbagetek mondok hunik adigat ogarit lagwi, it ap weyak menda nit nenanggelekma yoma dogop mondok dek o, yiluk, henanggon umbutwi, ogarit lendagwi ako andi, an nilup aro. Eke, it ap nin lakbigik menda dek ovara, wagu lagaorik, ‘Ala en lakbinini waga o,’ yiluk, yugurugwi selok, hiren enavut mbabaluk, ‘Yi huluk yagan wagao,’ yiluk, mbo bisalagwi ako andi, an nilup aro. \v 3 Eke, An ninis adigat yi awi ndi awi wigak yumwak yiluk, ogarit lagwi vaga anggin-mbanggin okbigigik lagu-sigik, henendawi wadok dek hora yiluk wugu dugwit, sadida okhinipu hegek mondok hunik adigat ogarit lendagwi ako andi, An nelup aro. \mi \v 4 Nilup arovara, weyak ambi ogagu hinigis ako andi, yukherayogon. Endak hit nendawi-hendawi hunik wisane dugwit okbanunggu lagagup ovara, yogak andi, ninim hunik dek mbo banunggwis hinugu lagirik, yukhirigi o. \v 5 Hit endak An ninim hunik dugwit, henendawi adenggen vaga nane musek lagu lagagup ako hekbaluk, yogak mondok adik ogarit lendagwi. Hit adik ogarit lendagwi ako, henasam helok, henomaduk mbo bagu dogomundik, yungguliluk heneyami vaga wakluk, endak hit nendawi-hendawi hunik wisane dugwit okbanunggu lagagup ako wane-wane ogarit lagu dogones. Hit henasam hegetek henomaduk mbo bagatek hiniselok andi, An wagya dogomindik, hali yevedogo bagek mbusi emas vaga ogovak higirik hit menda ako, avoloma en nggigilogo wibayogon. \v 6 Eke, ambi sek ogagu hinigis ako andi, yi: It ap Nikolaus ane musek nagu dugwit, ogarit lendagwi andi, An nanggon adigat ombasiga ako, hit wane-wane henanggon ombasagwi ako andi sek aro. \mi \v 7 Henaruk werek a dek a? Henaruk werek halok, Ala Averiniki en An naburi yi awi ndi awi homasagwima yugeraliga ako andi, des erogo at hunggu dogones. \mi Eke, hit ap sani en An nane mbo bagetek mondok henendawi wadok dek vagago dugwit des erogo musek lagu hiniselok, yo enggen avakwa iniluk oginivisiga menda Ala eyavupmu agarik ako,\f + \fr 2:7 \fk Yo enggen avakwa iniluk oginivisiga menda Ala eyavupmu agarik ako, \ft Ogagagi Wene 2:4, 3:1, Wayu 22:2, 14, 19 yokhanes.\f* ‘It naup sek at,’ yugerayogon o, \m yiluk, wene yi yigi ako ovok erogo at \tl malaikat \tl* An naburi o Epesus homarisagwi enengge agarik ako en aburi yugerapwak yiluk, dirup warogo lakbain o,” yiluk, yuknigas. \s1 Yesus aburi o Simirana homarisagwi ako yugeragagi wene \p \v 8 Anderogo yuknugu lagarik, ambi yuknugu dugwit, “At \tl malaikat \tl* An naburi o Simirana homarisagwi enengge agarik ako en aburi yugerapwak yiluk, dirup warogo lakbanok yiluk, yukhisogon o. \p “An endak erogo welagagis, hivis atok vaga mondok dogosogon, eke, hombagagis ovara, niluk akluk agirik yi, wene yi it An naburi o Simirana menda yugeraliga: \mi \v 9 Hit An naburi o Simirana ogarit lendagwi ako, An nelup aro. Hit anggin-mbanggin henovaga agya dugwit, hininggis dek asiga ovara, eloma menda vaga hininggis werek ovagak agipik ako An nelup aro. Eke, it Yakuri dek menda Sile ogasiga wane-wane ogwaruguluk homarisagwi ako menda en, we un huluk, ‘Nit Yakuri menda aro,’ yiluk, An naburi o Simirana menda enane wiyiknom-weyaknom erogo bigigalagwi andi, nelup adigat agirik. \v 10 At Sile en hit henavut mbaligiluk, avakwa enendawi nggaganggu lagagimu, hit nin heda marogo mabisalagwima mabugugwis, eke nogo 10 vaga anggin-mbanggin okbigigasogom ovara, henalon habuk. Anggin-mbanggin anderogo okbugugu inigik, hiren ‘Hambup hudi arup sek aro,’ yiluk, An nane mondok vagago dogosogom halok andi, mondok-mondok hiniluk dogop menda nggudit-nggudit mendarek hak onggo yikbigigayogon o. \mi \v 11 Henaruk werek a dek a? Henaruk werek halok, Ala Averiniki en An naburi yi awi ndi awi homasagwima yugeraliga ako andi, des erogo at hunggu dogones. \mi Eke, hit ap sani en anggin-mbanggin ako menda henovaga agya hegek ovara, An nane mbo bagetek mondok henendawi wadok dek vagago dugwit des erogo musek lagu hiniselok, ndugwis mberen vaga hambusogom dek o, \m yiluk, wene yi yigi ako ovok erogo at \tl malaikat \tl* An naburi o Simirana homarisagwi enengge agarik ako en aburi yugerapwak yiluk dirup warogo lakbain o,” yiluk, yuknigas. \b \s1 Yesus aburi o Veragamus homarisagwi ako yugeragagi wene \p \v 12 Yuknugu lagarik, ambi yuknugu dugwit, “At \tl malaikat \tl* An naburi o Veragamus homarisagwi enengge agarik ako en aburi yugerapwak yiluk, dirup warogo lakbanok yiluk, yukhisogon o. \p “An mbusinggarep erasul ovagak venak-venak ovat marek vagago agirik ako en, it An naburi o Veragamus menda wene yi yugeraliga: \mi \v 13 Hit at Sile anye werek dugwit o vagago agarikmu agipik andi an nelup. Sile vagago agarikmu akoma agipik ovara hegek, An nane wogogup ako mondok vagago agipik. Eke, An nabut ambi nane des erogo wokbaluk hutun-howam yugeregek lagya lagagi inis Andipas ako, watugwa. Hit henanggelekma Sile agarikmu henawi \tl kota \tl* andoma at watugwa. Watu lagagwama, hit henendawi avyarat ombakluk, An nane wogogup ako, ‘Musek laup nenanggon o,’ yiluk, yup ovara, dek o. ‘Nit nenowa Keretus atma, at ane wigo ako andi, mondok at vagogo dogosogom o,’ yiluk, yugwi hinigis o. \mi \v 14 Anderogo at yugwi hinigis ovara, wene ambi yipi-nipi ogagu hinigis ako andi, yukheraliga. O endak erogo en at Mbileyam en it avakwa Iserali menda Ala wene mbo baluk madis anggom warek nunggwi, eke, akwa we un ugun-ugun oginivit lagwi, ogagu dogopwak yiluk, at Mbileyam en ap Mbalak mamulogogi. Mamulugu lagagimu, ap Mbalak en Iserali menda mamuleragagi. Wene ako, hit An naburi o Veragamus agipik henanggelekma it ambetap hinim homarisagwi nin en wene ako musek lendagwi. \v 15 Anderogo ndatak, hit nin en at Nikolaus ane musek lendagwi. \v 16 Anderogo ogagwi hinigirikmu, henasam helok, hit weyak ogasagwi ako andi, mbo bagu dogones o. Mbo bagetek hiniselok andi, An hodo erogo wagya dogomindik, mbusinggarep erasul An nelagapma agarik yi ako vaga hiniri wambu wasogon o. \mi \v 17 Henaruk werek a dek a? Henaruk werek halok, Ala Averiniki en An naburi yi awi ndi awi homasagwima yugeraliga ako andi, des erogo at hunggu dogones. \mi Hit ap sani en An nane mbo bagetek mondok henendawi wadok dek vagago dugwit des erogo musek lagu hiniselok, an onggo mberen wokherayogon. Ambi andi, erom mbogot vaga menda inis \tl mana \tl*hwilago agarik ako wokherayogon. Ambi andi, hininis swi salogo helep mudu yanggwi hak ako vaga dirup warogo wokherayogon. Hininis warek ako andi, it nin andi inilup asogombuk, ovara, it ininis warek wogerayogon ako adigat inilup asogon, \m yiluk, wene yi yigi ako ovok erogo at \tl malaikat \tl* Ala aburi o Veragamus homarisagwi enengge agarik ako en aburi yugerapwak yiluk dirup warogo lakbain.” \b \s1 Yesus aburi o Siyatira homarisagwi ako yugeragagi wene \p \v 18 Yuknugu lagarik, ambi yuknugu dugwit, “At \tl malaikat \tl* An naburi o Siyatira homarisagwi enengge agarik ako en aburi yugerapwak yiluk, dirup warogo lakbanok yiluk, yukhisogon o. \p “An Ala Abut, nil hali abya wuluk yagaliga ovagak dugwit, an nisok andi, mbusi \tl tembaga \tl*amumulip wisane ogasiga hak, nisok anderogo wane-wane wisane ogasiga ako en, it An naburi o Siyatira menda wene yi yugeraliga: \mi \v 19 Hit An naburi o Siyatira ogarit lendagwi ako An nelup aro. Hit avakwa henendawi hunik oginipwis, avyarat ombakluk henendawi novaga vanggabagwi, henaswei yonggar-inigik nagwis, anggin-mbanggin okbugugu hinigik, henendawi wadok dek dugwit wugwi, ogarit lagwi ako ovok nelup aro. Eke, endak herok maduk at ogagu lagagup ovara, yogak ombok erogo ogarit lagwi andi, nelup adigat ovara, \v 20 maduk ambi yipi-nipi ogagu hinigirikmu, yukheraliga. \mi Hwa Isebel ako en ane huluk iri dugwit, ‘An \tl navi\tl*, Ala Averiniki en yuknugu hegek Ala wene yukheraliga menda aro,’ yiluk, yukheraliga ovara, hit mbereregetek, ‘Sek aro,’ yiluk hetbagwi hinigirikmu, modok an nanggon oknita halok yukheraliga. Hwa ako en an nayelomani eneyave wisane nomaliniviluk lagya dugwit, akwa we ugun-ugun oginivit lagwi, eke, madis anggom warek nunggwi, ogarit lagu dogopwak yiluk, mamuleraliga ako andi, modok an nanggon aro. \mi \v 21 At hwa andi, asam helok, omaluk mbo baup yiluk, hekbagagis ovara, aren ‘An okneraup, embetek lagya ako hekbaup nanggon o,’ yiluk, ogarit landiga. \v 22 Ogarit lagyama, edup en yimbilok-mendalok iri dogopwak yiluk, an anggin ombok ovaga okbayogon. Okbagya dugwit, it nin hwa andi inim weyak ogarit lendagwi ako ogo, enasam helok enomaduk mbo bagatek iniselok, it anderogo at anggin mondok durik-marek erogo enovaga ndan okbugu neyasogom. \mi \v 23 Hwa andi, eyagi at ane welagwi menda ako it ovok erogo enarit lagya neyasogom. Enarit lagya neyalok, it An naburi yi awi ndi awi homasagwima ako ovok en, ‘Nit nenendawi ombasagwi inim, nenendawi hobaluk ogarit lagwi inim, ovok erogo dibininiluk onggo wane-wane wokneraliga Yesus andi, arat higyo o,’ yiluk, An neyave enelup arusogom o. \mi \v 24 Eke, hit nin o Siyatira agipik ako, hwa ako ane inim, Sile ogasiga mbauk hwilago yagalagwi wene inim, hit musek lagatek hekbagagup andi, An wene ambi yi yukheraliga: ‘Anen anggin menda ambi henovaga bigigaup embetetek ovara, \v 25 An warup hudi andi hit An nane avyarat ombakluk wogogup ako mondok wadok dek vagago dogones,’ yiluk, yukheraliga. \mi \v 26-27 Hit ap sani en An nane mbo bagetek henendawi modok wadok dek vagogo dugwit, An ogarup ombasiga ako ogarit lagu-sigik, o hivis ari wagya halok, An yerogo okbisayogon: An nasin en avakwa ininis unggul dombok navema bisiluk An enasin dogogiluk, mondok okbaninggigi ako ndatak, an okbisayogon. It anderogo at, yi avakwa ndi avakwa enavema bisiluk, it enasini dogopwak yiluk, mondok okbisayogon o. O muk erogo Ala en Yesus avok iri dugwit, \q1 ‘Mbusi manggen bogalek inggimu dugwit, ane anye vaga wene yugirigya, \q1 Eke, yi menda ndi menda wen nggabok vaga ogovak higirik ako, lekhelok savulbagusim yuvulik-nggalalek yagaliga hak, ogarogo bugu, \q2 ogarisogon o,’ \f + \fr 2:26-27 \ft Mazmur 2:9\f* \mi yiluk, yagagi ako wane-wane an okbaninggigi, eke it anderogo at, yi avakwa ndi avakwa enavema bisiluk, enane enanye vaga yugurugu dogosogom o. \v 28 Eke, it Ala wene modok wadok dek vagogo werekma, An wagya dogomindik, o yanggo yigiluk ogagya hegek wap amumulip ogasiga ako at wogora wasogon o. \f + \fr 2:28 \ft Bilangan 24:17, 2 Peterus 1:19, Wahyu 22:16, yokhanes.\f* \mi \v 29 Henaruk werek a dek a? Henaruk werek halok, Ala Averiniki en An naburi yi awi ndi awi homasagwima yugeraliga ako andi, des erogo at hunggu dogones o, \m yiluk, wene yigi ako ovok erogo at \tl malaikat \tl* An naburi o Siyatira homarisagwi enengge agarik ako en aburi yugerapwak yiluk dirup warogo lakbain.” \c 3 \s1 Yesus aburi o Saridis homarisagwi ako yugeragagi wene \p \v 1 Yuknugu lagarik, ambi yuknugu dugwit, “At \tl malaikat \tl* An naburi o Saridis homarisagwi enengge agarik ako en aburi yugerapwak yiluk, dirup warogo lakbanok yiluk, yukhisogon o. \p “An dadiwap 7 ninggimu vagogo dugwit, Ala Averiniki ogasiga menda andogon adem 7 ako ogo vagago agirik yi ako en, it an aburi o Saridis menda wene yi yugeraliga: \mi Hit An naburi o Saridis ogarit lendagwi ako An nelup aro. Avakwa en henavok yugu dugwit, ‘Ap iluk anye landiga hak, it Yesus aburi \tl gereja \tl*andi vaga homarisagwi ako modok enanye at agarwik inigup o,’ yiluk, yagalagwi ovara, hit anderogo ogasagwi dek andi an nelup. Hit andi, an namusek lagu dugwit, modok henanyedek henendawi nggorak ovagak sek ogasagwidek weyak ogasagwi andi, An nelup. \v 2 Hit ogarit lendagwi ako An nasin Ala en, ‘Sek at ogasagwi,’ henembetetekma, hit modok henanyedek hambup ovagak okhinivisiga ako hodo erogo iniluk akluk, Ala wene maduk musek lagu hinigis ako ombok erogo musek lagu dogovovok yiluk, henanye okhedomanes. \v 3 It endak sek wene an navok ako mamulhirugwi inigik, henaruk hobaluk wagagup ako henendawi wenggeles. Henendawi wenggebaluk, henomaduk mbo bagu dogomundik, wene hunggugup ako at des erogo vagogo dogovovok yiluk yukheraliga. Eke, hiren hiniluk erogo henanye okhedegetek halok andi, ap onggop wagiluk wandiga hak, An hininggut hinigik, supuk erogo hit Saridis menda anggin okbigigagiluk henadema wasogon o. \mi \v 4 Anderogo ovara, hit Saridis menda nin ambukumat henasum mudis okhedegetek sek adigat ogarit nagwis atma, ‘Hit sek aro,’ yiluk, henasum mudu eyave yirik ninim nagu dogosogom. \v 5 Eke, hit sani en An nane mbo bagetek modok henendawi wadok dek vagogo dugwit, des erogo musek lagu hiniselok, An wagya dogomindik, avakwa modok-modok iniluk dogop ininis mbuku vaga dirup mbalek agarik ako, An horisogon dek. It anderogo at enasum modok mudu yikbugu dogomindik, An nasin inim, At ayonggo \tl malaikat \tl* inim, inil vaga, ‘It ap yi, An naori aro,’ yiluk, yugerayogon. \mi \v 6 Henaruk werek a dek a? Henaruk werek halok, Ala Averiniki en An naburi yi awi ndi awi homasagwima yugeraliga ako andi, des erogo at hunggu dogones. \m Wene yi yigi ako ovok erogo at \tl malaikat \tl* An naburi o Epesus homarisagwi enengge agarik ako en aburi yugerapwak yiluk, dirup warogo lakbain o,” yiluk, yuknigas. \b \s1 Yesus aburi o Viladelipiya homarisagwi ako yugeragagi wene \p \v 7 Yuknugu lagarik, wene ambi yuknugu dugwit, “At \tl malaikat \tl* An naburi o Viladelipiya homarisagwi enengge agarik ako en aburi yugerapwak yiluk, dirup warogo lakbanok yiluk, yukhisogon o. \p “An huluk yagaligadek avyarat adigat yagaliga Ala ake nadik denek agirik yi ako en, Daut agunci ako vagogo dugwit,\f + \fr 3:7 \ft Daut ako, o muk Yesus ao wagatek hegek, avakwa Iserali menda at avema bisiluk, enasin inis ombok welagagi. Anderogo ndatak, yogak Yesus inis ombok dugwit, avakwa At avema bisaliga. Mbuku Lukas 1:32 yokhanes.\f* sup hurutu neyalok avakwa en larup meyan, eke, latya neyalok avakwa en hururup meyan, an nadigat vagago agirik yi ako en, it An naburi o Viladelipiya menda wene yi yugeraliga: \mi \v 8 Hit An naburi o Viladelipiya ogarit lendagwi ako An nelup aro. Hit An ninis weyak erogo bagatek, sek erogo vagogo dugwit, henanye maduk agarik ako vaga An nane musek lendagwi. Anderogo atma, hit ambi ogagu dogopwak yiluk, sup hurugo bigigis ako, avakwa en larogo bigigaup modok dek aro. \mi \v 9 It ap Sile ogasiga menda wane-wane ogagu dogoguluk, homasagwi ako, it Yakuri menda dek hegek we un huluk, ‘Nit Yakuri menda aro,’ yiluk, yagalagwi ako, an sovalogo bugu neyasogom. Iren, hit henadema ‘Ala avyarat endawi hunik okhinipu higyo,’ yiluk, hit An naburi o Viladelipiya menda henavema seve yi warupwak yiluk, okbugu neyasogom o. \v 10 Eke, ‘Hit henendawi wadok dek horaik dugwit ogagu dogones o,’ yiluk, yukheragagis ako, hobaluk des erogo at ogasagwima, hivis yi avakwa ndi avakwa wen vaga agarwik ovok erogo enavut mbalik en yiluk, anggin-mbanggin enovaga bisa warup hudi ako vaga, hit An naburi andi, henovaga arugwi en yiluk, An en heneyaga dogosogon. \mi \v 11 An vage mbikit warisogon o. Eke, wagya dogomindik, hit An nane avyarat ombakluk wagagup ako des erogo vagogo hiniselok, nggudit-nggudit mendarek ako menda yikbigiga warisogonma, avakwa en wugu isawen, dibaluk, suwam watu dogones. \v 12 It sani en An nane mbo bagetek modok enendawi wadok dek vagogo dugwit, des erogo musek lagu iniselok, An wagya dogomindik, o anye dogopwak yiluk, sirup ilim ngguvulisagwi hak, it avakwa andi, An nasin Ala awi valekma anderogo at mondok okbisayogon. Okbisiluk, it Ala aburi yedok inisapwak yiluk, An nasin Ala inis inim, An nasin Ala awi valek o \tl kota \tl* Yerusalem swi menda nasin Ala mbogot vaga en wombaba wasogon ako inis inim, eke, An ninis swi salek ako inim, enadik-enadik enovaga dirup mbalogo bisayogon. Bisayogon werekma, it hivis andoma en wulusogon lasogom modok dek o. \mi \v 13 Henaruk werek a dek a? Henaruk werek halok, Ala Averiniki en An naburi yi awi ndi awi homasagwima yugeraliga ako andi, des erogo at hunggu dogones. \m Wene yi yigi ako ovok erogo at \tl malaikat \tl* An naburi o Viladelipiya homarisagwi enengge agarik ako en aburi yugerapwak yiluk, dirup warogo lakbain o,” yiluk, yuknigas. \b \s1 Yesus aburi o Laodokiya homarisagwi ako yugeragagi wene \p \v 14 Yuknugu lagarik, ambi yuknugu dugwit, “At \tl malaikat \tl* An naburi o Laodokiya homarisagwi enengge agarik ako en aburi yugerapwak yiluk, dirup warogo lakbanok yiluk, yukhisogon o. \p “At Ala en wen-mbogot werek ogarup imbitya hegek, wakhagagis adem An atma, avyarat wene adigat modok des erogo avyarat vagalogo yugeraliga An Amin yi ako en, it An naburi o Laodokiya menda wene yi yugeraliga: \mi \v 15 Hit An naburi o Laodokiya ogarit lendagwi ako An nelup aro. Henendawi hol dek edup erogo dek we un is saragas nudik ovagak agipik hinigirikmu, henendawi edup dogop ombasagwi halok, edup at dogop, eke, henendawi hol dogop ombasagwi halok, hol at dogop, ogagu dogop sek at ombasiga. \v 16 Ogagu dogop sek at ombasiga ovara, henendawi edup dek, hol dek, we un is saragas nudik ovagak agipikma, is aidek halok enelagapma en suvurogo beyakhelagwi andi hak, hit ako an nelagapma en suvurogo beyakhinisaup ombasiga o. \mi \v 17 Hit ako andi, henendawi weyak, hininggis dek, hinil mbuk, henagap mbedan, henanggadi werek, anderogo hinisaliga ovara, dibagatek dugwit, hiren, ‘Nininggis mondok werek, nenangge dek ambi andi dek, ovok erogo werek,’ yiluk, yagalagwima, \v 18 hit sek erogo ambi inim ogagu dogovovok yiluk yukheraliga. Hit henagap mbedan nagwis atma avakwa en inil hinugu-selok, henanggadi agu-sawen, henasum mudu yanggwi hak yikhedaguluk an nadema hunhedavovok yiluk, yukheraliga. Hinil mbuk ako sek akluk yi menda ndi menda hinil hapwak yiluk, amburup hinil mu baup an nadema hunhedavovok yiluk, yukheraliga. Eke, eyave menda vaga hininggis werek arovovok yiluk, An nayoparip mbusi emas eyave hali vaga werago ako menda inim an nadema onggo hunhedavovok yiluk, yukheraliga. \mi \v 19 It avakwa An nendawi hunik oginivisiga ako andi, enaruk watya, enendawi wenggelupwak yiluk yo yawi inita, ogasigama, enasam helok, enomaduk nggatuk erogo mbo bapwak. \v 20 An sup mbanggutmu mendek dugwit, hit henendawima an sup nggolen-nggolen ogasiga ako dibas. Ap ambi An sup nggolen-nggolen ogagya ako, aruk hobaluk, endawima sup hutbigya halok, An adema nunggigya dogomindik, niperen nenendawi ambiat dambulik naswe-haswe dugwit, erom nunggu dogosogom o. \mi \v 21 Eke, An nasin yuknogogi ako mbo bagatek modok wotok erogo okbaluk, At wene yugeraligama niperen horaik agurik. Anderogo wane-wane, it sani en An nane mbo bagetek modok enendawi wadok dek vagogo dugwit, des erogo musek lagu iniselok, it ogo An nane yugeraligama ninim horaik dogoguluk, ‘Nadema omanes,’ yiluk, yugerayogon. \mi \v 22 Henaruk werek a dek a? Henaruk werek halok, Ala Averiniki en An naburi yi awi ndi awi homasagwima yugeraliga ako andi, des erogo at hunggu dogones. \m Wene yi yigi ako ovok erogo at \tl malaikat \tl* An naburi o Laodokiya homarisagwi enengge agarik ako en aburi yugerapwak yiluk, dirup warogo lakbain o,” yiluk, yuknigas. \b \c 4 \s1 Mbogot vaga Ala inis siyabagwi inigigi wene \p \v 1 Andi yuknugu lagama, nabi ambi higya dugwit, o mbogot vaga andoma sup mbanggut ambi hurik higi. Higya neyagek, akoma en ap ambi en ane ombok ogasiga \tl trompet \tl*ako hak, ane ombok endak yuknugu hunggis ako ambi inim yuknugu dugwit, “Yogak ogarup hegen ako okbaluk, hivis ogarup ako yukhisogon yiluk dagama o,” yiluk, yuknigas. \v 2 Ao at andenam yuknuguma, Ala Averiniki nendawima dis iri lagarik, woknombolok bani anggas higi. Bani anggas werekma, mbogot vaga andoma wene yugeraligama \tl kursi \tl*sek vaga, ap ambi horaik werek higi. \p \v 3 O awiya amumulip herek damok ogasiga hak, ap horaik agarik ako andi, helep onggo ombok elose mondok sek\tl yaspis\tl* ovagak, helep \tl sardis \tl*ovagak, ogarek werek higi. Eke, at horaik agarikmu yuwaru mondok abinak helep \tl zamrud \tl*ovagak yilin-walin werek higi. \v 4 Werekma, it mbogot vaga agarwik enanggok ap ombok-ombok eneyave 24 en At wene yugeraliga menda ako ilim hegek, it wene yugerelagwima \tl kursi \tl*sek ako vaga 24 walinogo horaik dugwit, enasum yanggwi hak yirik, eke, nggudit-nggudit mbusi emas vaga enunggul vaga yirik, okbaluk inigis. \p \v 5 At wene yugeraligama andoma en o bigavok yovalevet higya hegek, unggulane yagan wulu wagya higi. Eke, wene yugeraligama elosema vikit andenam yunda 7 yevedek werek higi. Yunda 7 yevedek ako andi, Ala Averiniki andogon adem 7 ogasiga ako arat. \v 6 Wene yugeraligama \tl kursi \tl*sek avema andenam \tl kaca yendela \tl*modok eyave obak inamut ombok yanggadek \tl laut \tl*ovagak ovara, elose wukagak mondok awiya ogasiga ovagak higi. \p Eke, o andenam avakwa en iniselagwidek menda eneyave 4 enavilis enambot enombandu venak-venak andoma inil yago wisane werekma, wene yugeraligama ilim andenam walinek werek inigis. \v 7 Eneyave ako andi, ambi yangge \tl singga \tl*elose ovagak, ambi \tl sapi \tl*nggulok elose ovagak, ambi andi, elose avakwa enelose ovagak, eke, ambi andi, swa eram mbongga amik wigalek ako ovagak, werek inigis. \v 8 Avakwa en iniselagwidek menda eneyave 4 ako andi, enadik-enadik enamik 6 werek atma, eneyave inim enamik avema andenam inim ovok at inil yago werek inigis. It ako mbup yegetek hutun-howam enane yugu dugwit, \q1 “Nenasin Ala hanye adigat agindik, \q1 Hat mondok sek adik denek, \q2 Muk welagagin, \q2 Yogak agindik, \q2 Hivis dogogun, \q1 Hat mondok sek adik denek aro,” \m yiluk, yugigik adigat ogagu inigis. \v 9 Ogagu dugwit, At modok-modok iluk itok agarik wene yugeraligama horaik agarik ako, “Wa,” yiluk, inis siyabagwi, hai watwis, ogagu inigis. \v 10-11 Ogagu-sigik, it enanggok ap ombok-ombok eneyave 24 ako en At modok-modok iluk itok agarik wene yugeraligama \tl kursi \tl*sek vaga horaik agarik ako, avema seve yiluk, siyabagek ogagu inigis. Siyabagek ogagu dugwit, \q1 “Nenasin Ala wa. \q1 Hat hendawi wenggebaluk, \q2 yi menda ndi menda ovok erogo werek ogarisogon o, \q3 yiluk, ogagagin. \q1 Hat hadigat mondok eve ombok atma, \q1 Yi avakwa ndi avakwa ovok Hat havema seve yiluk, \q2 Hinis siyabagagwi, \q2 Hai watwis, \q3 ogagu dogopwak o,” \m yiluk, nggudit-nggudit mendarek yirik ako, nggolalogo At avema ba wagwi inigis. \b \c 5 \s1 Ndomba Eyak en buku virik-verek ogarek wigya hagagi wene \p \v 1 Andi ogasagwi inugu lagirik, ambi higya dugwit, mbuku virik-verek ogarek ambi adup venak-venak dirup mbalekma, At wene yugeraligama \tl kursi \tl*sek vaga horaik agarik ako inggis amotkan vagogo agarik higi. Eke, mbuku virik-verek vaga dirup warek ako, inil hagup en yiluk, \tl lilin \tl*amburup ako vaga ambi heda mabagek ambi heda mabagek, ogarit heda 7 vaga marek ogarek higi. \v 2 Higya neyagek, \tl malaikat \tl* anye werek ambi en ane ombok iri dugwit, “Mbuku mbalek virik-verek ogarek yi, ap ambi sa en heda visilogo bikhaup sek o?” \v 3 Iri lagama, mbogot vaga inim, wen vaga inim, wen avema inim, avakwa wisane at agarwik ovara, it ambi en heda visilogo bikha warup sek inigitek atma, ambi bikha wagya hegetek o. \p \v 4 Ap ambi visilogo bikha warup sek inigitek atma, visilogo bikha wagetek at welagama, “Nit ap ovok weyak ogasagwi mendama, nit visilogo bikhaup meyan at higi o,” yiluk, nendawi modok wakhidigya dugwit, yup ombok yagi. \v 5 Ao yup yigya lagima, mbogot vaga agarwik enanggok ap ombok-ombok ako ambi en an yuknugu dugwit, “Yup yarup moga o. Yo ambi aruknuk dagasiga andi hak, inis unggul Yekura en Daut ombao yangge \tl singga \tl*ovagak endaklagagi ako, ayegen anye agagirikmu, aren mbuku virik-verek heda 7 marek ako, visilogo bikhaup sek atma, bikha wigya hayogon o.” \p \v 6 Yuknugu lagama, enanggok ap ombok-ombok 24 ako inim, avakwa en iniselagwidek menda eneyave 4 ako inim, wene yugeraligama andenam walinek inigik, Ndomba Eyak ambi eyave warek hak ovara, it enanggelekma mendek higi. Wam Ndomba Eyak ako andi, aruk adema aik 7, eke, il 7, agarik higi. Aruk adema aik 7 inim, il 7 inim, ako andi, Ala Averiniki andogon adem 7 ogasiga ako o wen vaga yi awi ndi awi lakbisaliga ako aro. \p \v 7 Andi en, an Yohanes en higya dugwit, Ndomba Eyak ako wagya lagarik, wene yugeraligama \tl kursi \tl*sek vaga horaik mbuku inggis amotkan vagogo agarik ako inggimu en wigya higi. \v 8 Wigya lagama, it avakwa en iniselagwidek menda eneyave 4 ako inim, mbogot vaga agarwik enanggok ap ombok-ombok eneyave 24 ako inim, Ndomba Eyak ako avema seve yagagwa. Seve yiluk, it enanggok ap ombok-ombok ako en \tl nggindar \tl*inim, sogolowak mbusi \tl emas \tl*vaga mendarek amben eyave sek menda nudik ako inim, enadik-enadik vagogo dugwit, ndawi vaga yugugwis inigis o. Amben eyave sek menda sogolowak mbusi emas vaga nudik ako andi, it Ala aburi At ake denek samban ogasagwi enane nudik ovagak higi. \v 9 It avakwa en iniselagwidek menda eneyave 4 ako inim, mbogot vaga agarwik enanggok ap ombok-ombok eneyave 24 ako inim, ndawi swi menda watugwa. Ndawi swi menda watu dugwit, ndawi eyave yi watao: \q1 “It avakwa ininis unggul adik-adik inim, \q2 enane adik-adik inim, \q2 enagamut adik-adik inim, \q1 Enanggelekma en ambitap nggigilogo Ala aburi arupwak yiluk, \q2 Hat hatu lagagwama, \q2 hamwiya vaga enonggo mbanggigin andi vaga \q3 mbuku virik-verek heda marek ako, \q2 haren wogogo wigya dogomindik visilup sek aro. \q1 \v 10 It avakwa ininis unggul adik-adik enanggelekma en hat hamuya vaga enonggo mbanggigin ako, \q2 nenasin Ala avema bisiluk, \q2 \tl Imam \tl*hak At ake ogagu dogopwak yiluk denogo mondok okbigigindikmu, \q1 Ininis ombok dugwit, avakwa wen vaga yagamu andoma agarwik ako enavema bisiluk, ‘Yi ogares, ndi ogares,’ yugurugu dogosogom o,” \m yiluk, ndawi swi menda watwis naruk hunggis. \p \v 11 Andi ogagu inugu neyagek, it \tl malaikat \tl* eneyave wisane yoangga hedangga leyalek hak nit nininggis dinggilup meyan andi ndatak inigis. It malaikat ako en, wene yugeraligama \tl kursi \tl*sek ako inim, it avakwa en iniselagwidek menda eneyave ako inim, it mbogot vaga agarwik enanggok ap ombok-ombok ako inim, ilim werek inigik, malaikat ako en walinogo enane ombok vaga ndawi watao. Ndawi eyave watao andi yi: \q1 \v 12 “Ndomba Eyak watugwa ako, \q2 Yi avakwa ndi avakwa avema seve yi nunggugwi, \q3 ‘At inggis mondok werek, \q3 Yi wene ndi wene ovok ilup, \q3 At adik mondok anye aro,’ \q2 yiluk, agayuk wutwis, \q3 inis siyabagwi, \q3 hai watwis, \q1 Ogagu dogop sek aro,” \m yiluk, ndawi watao. \v 13 Anderogo hak, it mbogot vaga agarwik inim, wen vaga agarwik inim, wen avema agarwik inim, is ombok yanggadek laut endawima nagwis inim, Ala en ogovakhigitigi yi menda ndi menda yi avakwa ndi avakwa ovok erogo enane ombok vaga ndawi watao. Ndawi eyave watao ako andi yi o: \q1 “At wene yukneraligama horaik agarik ako inim, \q2 At Ndomba Eyak ako inim, \q3 iperen enanye mondok werek atma, \q2 Enavema seve yiluk, \q3 hai watwis, \q3 enagayuk wutwis, \q3 ininis siyabugwis, \q2 modok-modok ogagu dogosogom o,” \m yiluk, ndawi watao. \v 14 Ndawi watu-sigik, it iniselagwidek menda eneyave 4 ako en, “Avyarat yagao o,” yiluk, “Amin,” yugwi, eke, it enanggok ap ombok-ombok 24 ako en enavema seve yiluk, ininis siyabugwis, ogagu inigis o. \b \c 6 \s1 Mbuku virik-verek heda 7 marek ako visinggigi wene \p \v 1 Andi ogagwi inugu neyagek, Ndomba Eyak ako en mbuku virik-verek heda 7 marek ako ambi endak marek visinggigi. Visinggu hegek, avakwa iniselagwidek menda eneyave 4 ako ambi en ane o unggulane ovagak iri dugwit, “Oma,” iris naruk hunggis. \v 2 Naruk hunggu lagirik, nil neyagek, \tl kuda \tl*iris mudu swa yanggwi ovagak atma, ambor vaga ambi horaik ayegen inggimu wigya higi. Wigya lagama, nggudit-nggudit ambi yikbaluk, lakbagya lagama, avakwa sovalbisaigen yiluk, ndup ogari lagya higi. \p \v 3 Okbaluk, Ndomba Eyak ako en heda endak marek visinggu lagarik, ambi marek ako visinggu higi. Visinggu hegek, eneyave 4 ako enaswe ambi en iri dugwit, “Oma,” iris naruk hunggu lagirik, nil neyagek, \v 4 \tl kuda \tl*adik ambi iris mudu hali abya hak atma, ambor vaga ambi horaik wagya higi. Wagya lagama, Ala en, “It avakwa o wen vaga yagamu andoma enendawi ugun seyalek adenggen nagu dogop dek. Ata, ir-it war-wat yugu dogopwak o,” yiluk, Ala en at \tl kuda \tl*ambor vaga wagya ako andok dogop mendek okbagya dugwit, mbusinggarep erasul adup ambi wogogu higi o. \p \v 5 Eke, Ndomba Eyak ako en heda mberen marek ako visinggu lagarik, ambi marek visinggu higi. Visinggu hegek, avakwa iniselagwidek menda eneyave 4 ako enaswe ambi en iri dugwit, “Oma,” iris naruk hunggu lagirik, nil neyagek \tl kuda \tl*mudis ovagak atma, ambor vaga ambi horaik anggin wakhegek ako menda inggimu wolok wagya higi. \v 6 Wolok wagyama it avakwa iniselagwidek menda eneyave 4 ako, enanggelekma en ane ambi iri dugwit, “\tl Tepung gandum \tl*\tl kaleng \tl*ambiat yidik ako andi, onggo ombok yoparip ndugwis ambiat vaga it yavup ogasagwi onggo wogorelagwi wane-wane ako vaga hunggu dogosogom. Eke, \tl beras kaleng \tl*henggam yidik ako andi, wane-wane onggo ombok yoparip ndugwis ambiat vaga it yavup ogasagwi onggo wogorelagwi ako vaga hunggu dogosogom. Anderogo ovara, yo \tl saitun \tl*amburup inim, anggur amburup inim andi, weyak erogo baup moga o,” yiluk, iri higi. \fig Anggin wakhegek menda|alt="Scales" src="HK00156B.jpg" size="col" loc="REV.6.6" copy="Horace Knowles © The British & Foreign Bible Society, 1954, 1967, 1972." ref="Vivis Ogarup Wene 6:6" \fig* \p \v 7 Andi okbaluk, Ndomba Eyak ako en heda henggam marek ako visinggu lagarik, ambi marek ako visinggas. Visinggu hegek, avakwa iniselagwidek menda eneyave 4 ako enaswe ambi en iri dugwit, “Oma,” iris naruk hunggis. Iri lagirik, \v 8 nil neyagek, ap hambigiluk ogagya dugwit, elose mudu deyalogo baliga andi hak, \tl kuda \tl*iris anderogo at ambi inis Hambisagwi Andok ako \tl kuda \tl*ambor vaga horaik wagya higi. Wagya hegek, ambi inis Hambuluk Lendagwima ambetaga labo erogo wagya higi. Iperen wagu lagaoma, iren avakwa o wen vaga nin mogologo hetbugu dugwit, nin mogologo \tl seperempat \tl* ako segowa vaga enarit lagwi, hambupwak yiluk, uvup erogo bugwis, adwanggak idup-idup ogwarogo bugwis, eke, wam nggusa inim, yangge do inim en, hivirinuvupwak yiluk, enaninis ogwarogo bugwis, ogarit lagu dogopwak yiluk, andok okbugu higi. \p \v 9 Andi okbaluk, Ndomba Eyak ako en heda 4 marek visinggu lagarik, ambi marek ako visinggu higi Visinggu lagama, it avakwa Ala wene wokbaluk, Keretus awene mondok des erogo vagalogo yugeregek lagu-selok, initu lagagwa ako, enanggela Ala ake warogo hali hunisagwima avema andenam werek inigis. \v 10 It initu lagagwa enanggela ako en enane ombok yugugu dugwit, “Nenasin Hinis ombok Ala wai. Hat hadik modok ombok avyarat adik denek agindik atma, it avakwa o wen vaga menda en ninitugwa nenamuya wambegek lagagi ako, enowak dilogo onggo inititek heyagek, ndugwis maren arisogon o,” yiluk, yugugu inigis. Yugugu lagaoma, \v 11 “Dek o. Hit henowa-henasin inim, it hinim Ala wene modok dibaluk musek lagwi inim, hit hinitugwa ndatak inurusogom halok andi, onggo ambivaga dambup erogo inirisogon atma, we un ndugwis ambiat mbauk dogosogon o,” yiluk, enasum mudu adup enadik-enadik yikbugu inigis. \p \v 12 Andi okbaluk, Ndomba Eyak ako en heda 5 marek visinggu lagarik, ambi marek ako visinggas. Visinggu lagama, o wadok ombok yukul-yukul iris, hain hali agadya mbetalek hak mo il hwis iris, saut muya ovagak agya, \v 13 o havut endengga ombok wagya dugwit yo widis enggen ao bao hegek heralogo wen vaga ya ndun nda ndun wambegek wandiga hak, dadiwap mbogot vaga en wen vaga wambu wagya higi. \v 14 Wambu wagya lagama, mbuku virik-verek ogasagwi andi hak mbogot nggago iri dugwit, virik-verek ari lagya, eke, ndom inim, is enggema wen hudi mbalekma inim, ovok erogo wolok adikmu ari lagek ogagya higi. \p \v 15-17 Andi ogagya higya lagirik, it avakwa wen vaga menda enasini ininis ombok inim, ap ombok-ombok inim, it ap ndugandok inim, ap ininggis werek inim, ap enane anye inim, avakwa enayeloman inim, avakwa un agarwik menda inim, ovok en yugu dugwit, “Ala Yesus iperen enaninis en okbininup hudi vage vanggo yagarikmu, nit niniluk dogop dek at helagwi o,” yiluk, enalon en, “Nggoma lauk?” yiluk, wis elola inim, helep elola inim, hwilak lari lagao. Hwilak lari lagu lagaorik, “At wene yugeraligama horaik agarik ako inim, Ndomba Eyak inim, iperen nit ninisagup en, ndom yi vaga inim, helep ombok yi vaga inim, nit sopalninivu o,” yiluk, ndom inim, helep inim, yugugwis inigis. \b \c 7 \s1 Iserali menda eneyave 144,000 denogo bogogi wene \p \v 1 Andi ogagwi inugu lagirik, an Yohanes en malaikat eneyave 4 inigis. It malaikat eneyave 4 ako, o wema yoma atok venak-venak 4 mendek agarwik inigis. Mendek werekma, o wen atok venak-venak 4 ako o havut wane-wane 4 at warit wulu wandigama, o wen vaga inim, is ombok yanggadek laut inim, yoangga-hedangga inim, o havut en avolok ogarit lagya hawen, o havut vagago agarwik inigis. \v 2 Inugu lagirik, werekma, \tl malaikat \tl* adik ambi mo il daga wandigama en wulu wagya higi. Wulu wagya dugwit, Ala iluk agarik ako aburi denogo bisiluk, amburup yedok erogo okbigik wolok wagya higi. Wolok wagya lagarik, it \tl malaikat \tl* eneyave 4 wen inim, is ombok yanggadek laut inim, weyak erogo baup andok okbogogi ako, ane ombok vaga yugirigya dugwit, \v 3 “Nit nenasin Ala ayelomani denek ako yedok dogopwak yiluk, amburup enembet vaga erabigitek neyagek, wen inim, is ombok yanggadek laut inim, yoangga-heda angga inim, weyak erogo baup moga o,” yiluk, yugirigya higi. \v 4 Yugirigya lagama, ane ambi iri dugwit, “It Iserali vaga Yakup aburi wigalek ininis unggul adik-adik ovok eneyave dambup erogo 144.000 denogo bisayogon o,” yiluk, iris naruk hunggu lagirik, \q1 \v 5 inis unggul Yekura menda 12.000 denogo bugu, \q1 inis unggul Uruben menda 12.000 denogo bugu, \q1 inis unggul Nggat menda 12.000 denogo bugu, \q1 \v 6 inis unggul Asiyet menda 12.000 denogo bugu, \q1 inis unggul Naptali menda 12.000 denogo bugu, \q1 inis unggul Manase menda 12.000 denogo bugu, \q1 \v 7 inis unggul Simeyon menda 12.000 denogo bugu, \q1 inis unggul Lewi menda 12.000 denogo bugu, \q1 inis unggul Isakat menda 12.000 denogo bugu, \q1 \v 8 inis unggul Sebulon menda 12.000 denogo bugu, \q1 inis unggul Yusup menda 12.000 denogo bugu, \q1 inis unggul Benyamin menda 12.000 denogo bugu, \m ogagya dugwit, ayelomani denek ako yedok dogopwak yiluk, amburup enembet vaga erabigik laga ako andi, eneyave dambup erogo 144.000 at inigis o. \b \s1 Avakwa wisane homago inigigi wene \p \v 9 Andi ogagya higya lagirik, it avakwa ininis unggul adik-adik inim, enane adik-adik inim, enagamut adik-adik inim, enanggelekma en ambi nggigik homago ako andi, eneyave wisane ininggis dinggilup ogo modok meyan inigis. It avakwa andi, enasum adup mudu yanggwi iris hak yikbaluk yo ndila angga hedalek ininggimu vagago dugwit, At wene yugeraligama \tl kursi \tl*sek vaga horaik agarik ako inim, Ndomba Eyak ako inim, iperen enavema mendek yiluk, \v 10 enane ombok yugu dugwit, \q1 “Wene yugeraligama horaik agindik Hat nenasin Ala ako inim, \q1 Hat Ndomba Eyak ako inim, \q1 Hiperen en nenagap wendatugupma, wa,” \m yiluk, yugurugwi inigis. \v 11 Yugurugwi inigik, At wene yugeraligama inim, it mbogot vaga agarwik enanggok ap ombok-ombok eneyave 24 ako inim, it avakwa en iniselagwidek menda eneyave 4 ako inim, ilim werek inigik, it \tl malaikat \tl* yilin-walin ogarek mendek agarwik ako ovok erogo At wene yugeraligama horaik agarik ako, enape samulik avema seve yiluk, Ala inis siyabagwi inigis. \v 12 Ala inis siyabagu dugwit, ndawi eyave yi watao: \q1 “Avyarat Amin! \q1 Hat nenasin Ala atma, \q2 Yi wene ndi wene ovok hilup, \q2 Hat hadik mondok hanye aro, \q3 yiluk, ‘Wa,’ yukhugu dugwit, \q2 hagayuk wutwis, \q2 hinis siyabagagwi, \q2 hai watwis, \q2 Modok-modok ogagu dogosogom o, \q3 amin,” \m yiluk, yugugwis inigis. \p \v 13 Yugugu lagaoma, it mbogot vaga agarwik enanggok ambi en an yuknugu dugwit, “It avakwa enasum mudu yirik andi, sani? Eke, nggoma en wagao embeten?” \p \v 14 Yuknugu lagama, “Nasin. An nunggut atma, haren enat eru,” yugugu lagima, aren an yuknugu dugwit, “Dek o. It yi, avakwa anggin-mbanggin modok wisane okbugu inigik, enanggelekma en wulu wagao ako eneyave yi aro. It ako andi, enasum mondok mudu arupwak yiluk, Ndomba Eyak amuya ako vaga enasum hothedagao. Hothedagaorikmu, \q1 \v 15 ‘Wene yugeraligama Ala ivaga andoma dugwit, \q1 Hutun-howam Ala awi valekma ake ogagu-sigik, \q1 At wene yugeraligama \tl kursi \tl*sek vaga horaik agarik nenasin Ala ako en weyak enovaga agya hawen, avema bisiluk agarik o. \q1 \v 16-17 Eke, wene yugeraligama ilim adigat agarik Ndomba Eyak ako en eneyave des erogo at vagenombogo agarik. \q1 Iniluk modok dogopwak yiluk, is il eyave mudis wogenombolok layogonma, \q1 Erom uvup ogonupu, is uvup ogonupu, mo edup en inita, o heket en enanyedek erogo bugu, \q2 ogwasogon modok dek o. \q1 It yup yagwi iniselok, Ala en at yup oangga dek erogo bisayogon o,’” \m yiluk, yuknugu higi. \b \c 8 \s1 Heda marek vivis mago ako wotok erogo visinggu hagagi wene \p \v 1 Ndomba Eyak ako en heda vivis marek 7 ako visinggu lagama, \tl setengah jam \tl*ovagak agya dugwit, mbogot vaga andoma enane dek, enavologane dek, inisogane dek, mbauk adigat ogagya higi. \v 2 Ogagya lagarik, it \tl malaikat \tl* eneyave 7 Ala avema mendek agarwik ako ane ombok ogasiga \tl trompet \tl*7 wogirigya higi. \p \v 3 Higya neyagek, \tl malaikat \tl* adik ambi sogolowak mbusi emas vaga ogovak higirik inggimu wolok, Ala ake warogo hali hunisagwima mendek yi wagya higi. Mendek yi wagya lagama, amben eyave segedok menda wisane wogugu higi. Wogugu lagama, Ala ake hali hunisagwima mbusi emas vaga ogovak higirik Ala wene yugeraligama avema akoma, amben eyave segedok menda ako inim, it Ala aburi ake denek samban ogasagwi enane yugugwis ako inim, Ala ake bagya higi. \v 4 At \tl malaikat \tl* en Ala ake anderogo bagya hegek, amben eyave sek menda hali ninggama yuvuk inim, Ala aburi samban ogasagwi enane yugugwis inim, inggimu en Ala adema inggya higi. \p \v 5 Ako ogagya higya neyagek, at \tl malaikat \tl*ako en amben eyave sek menda sogolowak vaga nudik welaga ako, hali hunisigama akoma en hali hunik wigya lagarik, sogolowak ako vaga mabaluk, wen vaga mbo wombaba wagya higi. Wen vaga mbo wombaba wagya lagama, o unggulane iris, o bigavok yovalevet higya, ogagya hegek, o wen wadok yukul-yukul ogagya higi. \b \s1 Ane ombok ogasiga \tl trompet \tl*ako ane ogagwi hunggigi wene \p \v 6 Andi ogagya higya lagirik, it \tl malaikat \tl* eneyave 7 enadik-enadik ane ombok ogasiga menda \tl trompet \tl*wogeraga vagogo agarwik ako, ane ogwaruguluk, dik-duk dak-duk ogagwi inigis. \p \v 7 Ane ombok ogasiga \tl trompet \tl*vagogo agarwik ako, ambi endak \tl trompet \tl*ane ogagya lagama, musu hol \tl es salyu \tl*inim, hali inim, amuya inim, nanggibuk-hanggibuk erogo baluk, o wen vaga mbo wombabaik wagya higi. Wombabaik wagyalagama, wen inim, yo inim, nin agako higirogo mberen hekbaluk, nin ambi higirek hali ninggya dugwit, yoangga-heda angga swi ogo ovok erogo nenggek lagya higi. \p \v 8 Malaikat ambi ane ombok ogasiga \tl trompet \tl*ako, ane ogagya lagama, okbaluk, enaswe ambi en \tl trompet \tl*ane ogagya hegek, ndom ombok ambi hali wuluk yagan is ombok yanggadek laut ako vaga mbeyak ha wambigya higi. Mbeyak ha wambigya lagama, is ombok yanggadek nin agako higirogo mberen hekbagya dugwit, nin ambi higirek ako amuya ogwarogo bagya higi. \v 9 Ogwarogo bagarikmu, yi menda ndi menda iluk menda is elola agarik ako nin mberen higirogo hekbagya dugwit, nin agako higirogo ako hambit lagwi, eke, yi mburis ndi mburis is agakoma nagwis ako nin mberen higirogo hekbagya dugwit, nin agako higirogo ako windilek-hedalek oklarit lagya, ogwagya higi. \p \v 10 Malaikat mberen ane ombok ogasiga \tl trompet \tl*ako, ane ogagu lagaoma, okbaluk, at ambi en \tl trompet \tl*ane ogagya hegek, dadiwap ombok ambi hali wuluk yagaliga ako ovagak mbogot vaga en wuluk yagan wambu wagya higi. Wambu wagya lagarik, is landigama inim, iliris wulu wandigama inim, ovok erogo nin mberen higirogo hekbagya dugwit, nin agako higirek ako eda erogo baik lagya higi. \v 11 Dadiwap ako andi, inis Eda atma, is nin agako higirek ako eda ogwarogo baik lagarikmu, avakwa nunggu lagaorik, eneve wisane hambit lagwi inigis. \p \v 12 Malaikat henggam ane ombok ogasiga \tl trompet \tl*ako, ane ogagu lagaoma, at ambi en \tl trompet \tl*ane ogagya hegek, mo il awiya inim, saut awiya inim, dadiwap awiya inim, venak agako higirek ako, abya dek ogwarogo bagya higi. Abya dek ogwarogo bagya lagama, o dingga ako awiya maduk agya, eke, o hup halok, o modok hwis iris, ogagya dogopwak yiluk, mo il awiya inim, saut awiya inim, dadiwap awiya inim, nin mberen higirogo hekbagya dugwit, nin agako higirek ako, awiya dek agya higi. \p \v 13 Andi agya higya neyagek, swa eram mbongga mbogot ilim yoma wigak-wigak yagan lagya dugwit, ane ombok vaga iri higi. Iri dugwit, “Malaikat eneyave 7 ako, it eneyave 4 ane ombok ogasiga \tl trompet \tl*ane vage ogagao ovara, eneyave henggam andi, ane ogwaruguluk, modok diduk ogasagwi. Ogasagwima, it avakwa ovok erogo wen vaga agarwik andi, ayai, enabwa, enabwa o,” yiluk, ane ombok vaga yagan lagya naruk hunggis. \b \c 9 \s1 Ane ombok ogasiga \tl trompet \tl*5 vaga ogagya dugwit, avakwa mondok anggin okbisaup henggam ako ambi okbugu hagagi wene \p \v 1 Hunggu lagirik, werekma, \tl malaikat \tl* eneyave 4 ane ombok ogasiga \tl trompet \tl*ako ane ogagu lagaoma, okbaluk, at \tl malaikat \tl*ambi en \tl trompet \tl*ane ogagya hegek, dadiwap ambi mbogot vaga en wen vaga wambu wagya higi. Dadiwap wambu waga ako, hambuluk lendagwima nggilin elola yagamu andoma adigat sup hurigiluk, hunsi wigya higi. \v 2 Hunsi wigya lagarik, hambuluk lendagwima nggilin elo ako dadiwap ako en sup huritas. Sup hurutu lagama, helep yugup yuvuk yendok wandok ogasiga hak, nggilin elola en yuvuk wisane daga wagya dugwit, mo il inim, o ilim yoma inim, hwis erogo bagya higi. \v 3 Higya neyagek, yuvuk anggelekma en idam wisane daga wagu lagaorik, hagudi aik hiviriniparikmu edup helagwi hak, idam ako en avakwa aik hivirinivit lagwi vaga edup en yagan watu dogopwak yiluk, enanye okbugu higi. \p \v 4 Enanye okbugu lagarik, yugirigya dugwit, “Yoangga yi menda ndi menda angga ako ovok erogo henaik libilogo nenggek nagu dogop moga. Ata, it avakwa Ala en amburup enembet vaga hondalekdek halok adigat henaik hivirinivit nagu dogones. \v 5 Eke, eneyave hambupwak yiluk, hivirinivup andi moga. Ata, we un edup en yagan watwis inigik, saut 5 nggao yupwak yiluk, henaik hivirinivit nagu dogones,” yiluk, yugirigya higi. Yugirigya lagama, hagudi ako en aik hivirinitarikmu edup en yagan warisagwi hak, wane-wane at aik hivirinivit lagusigik, edup en yimbilok-mendalok yagan lagu inigis. \v 6 Andi hudi vaga it avakwa edup en yagan watu dugwit, “Mbikit hambik dek ai, nano yiluk niluk agirik,” yusogom ovara, hambup enadema ari wasogon mondok dekma, hambegetek un iniluk adigat dugwit, yimbilok-mendalok adigat yugu dogosogom. \p \v 7-8 Idam ako andi, enelose ap ndatak ovara, iniris andi, akwa iniris dalwik ako ovagak, eke, aik andi, yangge \tl singga \tl*aik ako ovagak, agarwik inigis. \tl Kuda \tl*ambor vaga hora yiluk ndup sumburuguluk, diduk ogwarogo biselagwi hak, it idam eneyave ako andi, anderogo at diduk ogwarogo bugu dugwit, nggudit-nggudit mbusi emas vaga ogovak higirik inim, \v 9 sin mbusi vaga yago inim, yikbugu higi. Eke, ndup sumburuguluk, \tl kuda \tl*adonggop vaga yidibaluk, \tl kereta \tl*likhelok ndup sumburi nunggugu dugwit, \tl kuda \tl*eneyave wisane atma enavulagane wisane yagan lagwi enaruk hulisagwi hak, anderogo at idam ako enamik wigak-wigak yagan lagu dugwit, enamik ane andi, ane ombok yagan lagwi inigis. \p \v 10 Enagya andi, hagudi aik ako ovagak atma, aik avakwa hivirinipu halok, edup en yagan watwis inigik, saut 5 nggao iri higi. \v 11 Eke, at \tl malaikat \tl* hambuluk lendagwima nggilin elola vagogo agarik ako andi, it idam enowa inis ombok vagago agarik araro. At inis andi, avakwa Iberani enane vaga, “Abadon,” yagalagwi, eke, Yunani enane vaga, “Apoliyon,” yagalagwi.\f + \fr 9:11 \ft Nit nenane vaga andi, “Dek Erogo Bisaliga,” yiluk, yagalagwi.\f* \p \v 12 “Avakwa mondok anggin okbisaup menda ako, ambi idam en vage ogagya hegen ako arovara, mberen andi ao ogagetek atma, hil dogwen o,” yiluk, yuknugu higi. \s1 Ane ombok ogasiga \tl trompet \tl*6 vaga ogagya dugwit, avakwa mondok anggin okbisaup henggam ako ambi inim okbugu hagagi wene \p \v 13 Yuknugu lagama, nil werekma, \tl malaikat \tl* eneyave 5 ane ombok ogasiga \tl trompet \tl*ako ane ogagu lagaoma, okbaluk, at ambi en \tl trompet \tl*ane ogaga. Ogagya lagama, amben eyave sek menda Ala siyabamunda hali hunisagwima mbusi emas vaga ogovak higirik Ala avema agarik ako, atok-atokma \tl sapi \tl*aik ovagak aik ombok 4 akoma en ane ambi iri higi. \v 14 Iri dugwit, “\tl Malaikat \tl*eneyave 4 is ombok Evarat omban vaga heda marek agarwik ako, hodo erogo heda visilogo lakbisin,” yiluk, at \tl malaikat \tl* trompet ane ogaga ako yugogogi. \v 15 Yugugu lagama, it \tl malaikat \tl* eneyave 4 ako en \tl tahun \tl*andi vaga, saut andi vaga, ndugwis andi vaga, mo il andi vaga, modok wane-wane ari lagya halok, avakwa nin mberen higirogo hetbugu dugwit, nin ambi agako higirogo ako enarit lagu dogopwak yiluk, vipuk ogwarogo bogogi ako at enarit lagu dogopwak yiluk, visilogo hekbugu higi. \v 16 Higya lagirik, “It \tl malaikat \tl*4 enaori yegen werek menda \tl kuda \tl*ambot vaga hora yugu lagaorik, ndup sumburi lagao ako andi, eneyave dua ratus juta aro,” yiluk, iris naruk hunggis. \p \v 17 Eke, \tl kuda \tl*inim, ap eneyave \tl kuda \tl*ambot vaga horaik agarwik inim, nabi higya dugwit, inigis ako andi yi o. Enarin yirik ako andi, heda melaka enggen mudu ovagak, mbogot mudis ovagak, eke vule angga mudu ovagak, enarin elose anderogo at higi. \tl Kuda \tl*ininggul ako andi, yangge \tl singga \tl*unggul ako ovagak atma, adwanggak idup-mbidup erogo baik lapwak yiluk, enelagapma en hali abya inim, yuvuk inim, helep \tl belerang \tl*agap sule sukup yagaliga menda inim, wulu wagya higi. \v 18 Enelagapma en wulu waga ako vaga en, adwanggak idup-mbidup erogo baik lagarikmu, avakwa nin higirogo mberen hekbugu dugwit, nin ambi agako higirogo andi aup edup en mondok hambit lagu inigis. \v 19 It \tl kuda \tl*enelagapma en hali wulu wagya ovara, it enagya andi, mbas awigovak unggul ako ovagak en avakwa enarit lagaorikmu, enelagap inim, enagya inim, andi mondok anye wisane at inigis o. \p \v 20 It nin edup en hambegetek hetbigas iniluk agarwik ako en it weyak ogasagwi ako enasam hegetek at inigis. Iren, “Nit anderogo at hambit lagu ninisau, nenomadis ako andi, ininis siyabagwi, madis ininis wogobugwis, ogasagwi ako menda mbo basogom,” yup sek hegek ovara, dek, enasam hegetek ao ogarit lagao. It enomadis andi, yi menda ndi menda inil helagwi dek, enane enaruk hulisagwidek, sup lendagwidek, ogwasagwidek hegek we un inam warogo enomadis mbusi \tl emas \tl*vaga, mbusi \tl perak \tl*ako vaga, mbusi \tl sembaga \tl*ako vaga, helep vaga, yo vaga, ogovak higirik atma, mbo baup sek ovara, dek, enasam hegetek ao ogarit lagwi inigis. \v 21 Eke, “Avakwa initwis, mum vaga initwis, ovat vaga initwis, avakwa ugun ogonupwis, enonggop wugwi, ogasagwi menda ovok erogo nenasam helok, mbo basogom o,” yiluk, yup sek arovara, mbo bagetek enendawi hunik dugwit, ogarit lagwi inigis. \c 10 \s1 Malaikat en mbuku maduk veralek wolok wagagirik Yohanes wogogogi wene \p \v 1 Ogwasagwi ako an Yohanes en inugu lagirik, werekma, \tl malaikat \tl* anye werek ambi, ayum hena vaga virik-verek ogarek mbogot vaga en wambu wagya higi. Unggul vaga andi, yuwaru danggulik. Elose andi, mo il ovagak, eke, isok andi, yo mot adup vaga hali abya wuluk herek yagaliga ovagak iri higi. \v 2 At inggimu mbuku virik-verek ogarek maduk ambi mbigabaluk agarik higi. Isok amotkan is ombok yanggadek \tl laut \tl*ako agakoma bagya, eke, isok hwarenggan wen vaga bagya, okbaluk, \v 3 yangge \tl singga \tl*ane mondok ndun yagaliga hak, ane ombok anderogo iri lagama, o unggulane ndugwis 7 hudi iris naruk hunggis. \v 4 O unggulane ndugwis 7 vaga iris naruk hobaluk, iris ako dirup mbalik en yiluk ogagyaim, mbogot vaga en ane ambi yuknugu dugwit, “O unggulane ndugwis 7 vaga iris hunggin ako andi, dirup mbalubuk. Ata, hendawima adigat hwilakbaluk dogwen o,” yiluk, yuknugu higi. \p \v 5-6 Yuknugu lagama, nil neyagek, \tl malaikat \tl* isok ambi is ombok yanggadek \tl laut \tl*agakoma bagya, ambi wen vaga bagya, okbaluk, mendek agarik higi ako en, mbogot inim, mbogot vaga agarwik inim, wen inim, wen vaga agarwik inim, is ombok yanggadek \tl laut \tl*inim, is ombok yanggadek \tl laut \tl*endawima agarwik inim, ovok erogo wakhagagi mondok-mondok itok iluk agarik ako inis vaga iri dugwit, “Ala en anggin okbisaup andi, epimbo ogarisogonbuk. Mbikit ogarisogon!” yiluk, avyarat ombarupwak yiluk, inggis amotkan mbogot vaga ilikbagya higi. \v 7 Iri lagarik, malaikat ako en ambi iri dugwit, “It \tl malaikat \tl* eneve 6 en ane ombok ogasiga \tl trompet \tl*ako ovok enane ogagaorikmu, ambi 7 ako, \tl trompet \tl*ane ogagya halok, wene mbauk hwilago Ala en at ayelomani \tl navi-navi \tl*yugeragagi ako, atma arisogon o!” yiluk, iris naruk hunggis. \p \v 8 Naruk hunggu lagirik, werekma, mbogot vaga andoma en ane ambi yuknugu higi ako en ambi inim an Yohanes yuknugu dugwit, “Mbuku mbalek ako heda elak. At \tl malaikat \tl* isok venak wen vaga bagya, venak is ombok yanggadek \tl laut \tl*vaga bagya, okbaluk, mendek agarik ako adema lagya dogomindik, mbuku mbalek inggimu mbigabaluk agarik andi, heda elak.” \p \v 9 Yuknugu lagama, \tl malaikat \tl* ako adema lagya lagirik, “Mbuku maduk andi, wokniru o,” yugugu lagima, at malaikat ako en woknigas. Woknugu dugwit, “Hidigya dogomindik namin. Ningga heyagek, habis vaga nggin amburup hak ai weyak hayogon ovara, halotma andi, eda arit lagya hayogon,” yiluk, yuknugu higi. \v 10 Yuknugu lagama, mbuku \tl malaikat \tl* inggimu agarik ako vagarogo ninggya neyagek, nabis vaga nggin amburup hak ai weyak higi ovara, nalotma andi, eda arit lagya higi. \p \v 11 Mbuku ako an Yohanes ninggya lagima, mbogot vaga ane yuknugu higi ako en ambi inim yuknugu dugwit, “Avakwa ininis unggul adik-adik inim, enagamut adik-adik inim, enane adik-adik inim, ap ininis ombok inim, yi avakwa ndi avakwa wisane, vivis oginivisogon wene andi, yugirigya dogwen o,” yiluk, yuknugu higi. \b \c 11 \s1 Ap mberen Ala wene yugurugwi selok, initugwa wene \p \v 1 Andi yuknugu higya lagirik, werekma, wakhegek wanggun \tl meter \tl*ogovak higirik ambi woknugu dugwit, “Ala awi valekma inim, Ala ake warogo hali hunisagwima inim, adup maren hudi yiluk, \tl meter \tl*wal okha lak. Eke, avakwa Ala awi valekma siyabagek ogarit nunggugusim akoma, eneyave hinggis dinggil inivit elak. \v 2 Ogwarit lagya dugwit, Ala awi valekma mbumbumu ako \tl meter \tl*wal okhabuk. It avakwa weram Yakuri dek menda en o \tl kota \tl* eyave adik denek agarikmu akoma inisok sovalogo bigik lagu dugwit, Ala awi valekma mbumbumu andoma inim sovalogo bigik lagu-sigik, saut 42 hudi hekbagarikmu, \tl meter \tl*wal okhaup moga. \v 3 Eke, it ap eneyave mberen An Ala nane vagalogo yugurugu dogopwak yiluk, lakbisayogon ako en enasum libilik weyak menda yirik dugwit, An Ala nane yugurugwi-sigik, ndugwis 1.260 hudi dogosogon o,” yiluk, yuknugu higi. \p \v 4 It ap eneyave mberen andi, yo \tl saitun \tl*mberen ovagak, hali yevedogo bagek mberen ovagak, dugwit, nenasin inis ombok yi menda ndi menda adem andok ako elokwema agarwik andi, it ap andi aro. \v 5 It ap mberen andi, enelagapma en hali wuluk yagan wulu wagya dugwit, it inim ogorek agarwik ako inirisagwi atma, “Ap mberen andi, inirusogom o,” yiluk, inirup yiluk ogagusigik, it enelagapma en hali wuluk yagan wulu wagya dugwit, it inirup ogasagwi eneyave ako hali abya yevedogo hali nunggu inigis o. \v 6 It ap eneyave mberen ako andi, enendawi hobaluk, “O hivi vaga wene yugurugu dogopim musu wambu warubuk o,” yiluk, yugwi iniselok, musu wagetek mbup iris, “Is yi, amuya aru o,” yugwi iniselok, amuya at agya, eke, “O wen vaga yoma adwanggak wisane oklaru o,” yugwi iniselok, adwanggak wisane agya, anderogo at it ap mberen ako ogarit lagu dogopwak yiluk, Ala en andok okbugu higi. \p \v 7 Higya lagima, At wene yuknugu ako en ambi inim yuknugu dugwit, “Wene yugurugu dogopwak yiluk, lakbisayogon ako hivis erogo yugeramundikmu, yangge do ovagak aninis werek ambi hambuluk lendagwima nggilin elola en daga warisogon. Daga wagya dogomindik, ap eneyave mberen ako hait enombolok enambetaga lagya dugwit, hivirinivisogon. Hivirinipu halok, hambugu dogomwima, \v 8 eneyave o \tl kota \tl* ombok enowa yo winik vaga warogo bagagwarikmu sup ombok yago ako vaga, vidis agu dogopwak yiluk, mbo bisasogom. O \tl kota \tl* ombok ako, it nin wene atok lovarogo yugu dugwit, ‘O Sodom inim, o Mesir inim,’ yiluk, yagalagwima, akoma at eneyave mbo bisasogom. \v 9 Mbo bugu dogomundik, it avakwa ininis unggul adik-adik inim, enane adik-adik inim, enagamut adik-adik inim, yi avakwa ndi avakwa ovok en, ‘Vok!’ yiluk, bigisa warusogom. \tl Tiga setengah hari\tl* vaga wen sabisaup sek hegek ovara, ‘Hekbisines,’ yiluk, sabigitek dogosogom. \p \v 10 “Eke, it avakwa wen vaga agarwik ako ovok en, ‘It ap Ala wene yagalagwi mberen yi en enane yugu lagao vaga nit edup-mbedup mondok wisane okbinilin nagu lagaorikmu, Nabirok! Sek at hombagao o,’ yiluk, enadenggen ogagwi, yi menda ndi menda un at wok-wok yugwi, ogarusogom o,” yiluk, yuknugu higi. \p \v 11 Higya lagirik, nil neyagek, \tl tiga setengah hari \tl*okbaluk, Ala en elagap agarero ap mberen ako enendawima mabugu lagama, iniluk akluk, mondok yagao. Mondok yugu lagaoma, avakwa inil agarwik ako enendawi obak agu dugwit enalon wisane agwi inigis. \v 12 Enalon wisane inigik, mbogot vaga en ane ombok iri dugwit, “Dagamanis,” yugirigya lagama, enaruk hobaluk, it inim ogorek ako inil inigik, mbogot anggelekma hena vaga unggwi inigis. \p \v 13 Ao unggu-sigik, o wadok ombok ogagya hegek, o \tl kota \tl* andoma avakwa enawi wisane valek ako nin hekbagya, nin agako \tl sepersepuluh \tl*higirogo masok-danggok erogo lagya, ogagya dugwit, avakwa ovok eneyave \tl tujuh ribu \tl*at sopalinipu lagama, it nin hetbigas ako enalon en At mbogot vaga agarik Ala ako mondok siyabagwi inigis. \p \v 14 Inugu lagirik, nil werekma, At mbogot vaga en ane iris ako ambi inim yuknugu dugwit, “Avakwa mondok anggin okbisaup menda ako andi, mberen vage ogagya hegen ovara, ambiat ako hodo erogo ogarigiluk ogagyama, hil dogwen o,” yiluk, yuknugu higi. \s1 Ane ombok ogasiga \tl trompet \tl* 7 vaga ogagya dugwit, avakwa mondok anggin okbisaup henggam ako ambi hivis okbugu hagagi wene \p \v 15 Yuknugu lagama, nil werekma, \tl malaikat \tl* 6 ane ombok ogasiga \tl trompet \tl*ako ane ogagu lagaoma, ambi ako en trompet ako ane ogaga. Ogagya lagama, it mbogot vaga andoma en enane ombok yugu dugwit, \q1 “O wema andoma \tl pemerintah \tl*enavema agarwik avakwa ovok erogo ako, \q2 At Nenasin inim, At denogo mondok okbogogi Keretus inim, \q2 iperen enane hunggu dogoguluk, enavema ari wagao o. \q1 Ari wagwi iniselok, Keretus ako en enowa inis ombok dugwit, \q2 mondok-mondok wene yugirigya dogosogon o,” \m yiluk, yugwi inigis. \p \v 16 Yugu lagaoma, nil neyagek, it mbogot vaga agarwik enanggok ap ombok-ombok eneyave 24 wene yugerelagwima \tl kursi \tl*sek vaga Ala avema horaik agarwik ako en enelose samup Ala avema ndun yi lagu lagaorik, siyabagao. Siyabagu dugwit, ndawi yerogo watugwa: \q1 \v 17 “Hat Hanye Hadigat agindik Nenasin Ala, \q2 Endak welagagin, yogak mondok agindik, hararo. \q2 Yogak hat Hinis ombok dugwit, \q2 Hat hanye wisane atma, \q2 Avakwa ovok erogo havema bisiluk, \q2 Wene yugirigya dogosogon andi vaga, \q3 Nit ‘Wa, wa,’ yukhisagwi o. \q1 \v 18 Yi avakwa ndi avakwa ininis unggul adik-adik en, \q1 enaninis umbutu dugwit, \q2 ‘At nenowa inis ombok dogop nenanggon o,’ \q3 yiluk, yagan wagwi ako, \q1 Haninis enovaga bugu, \q2 it hambit lagagwa ako enowak dilogo bugu, \q1 It hayelomani \tl navi-navi \tl*inim, \q2 haburi hake denek ako inim, \q2 it hinis siyabagalagwi inim, \q2 ininis dek ininis werek ovok erogo \q3 sek ogagu-selok onggo wogirigya, \q1 eke, it o wen vaga andoma weyak ogwarogo biselagwi ako, dek erogo bugu, \q2 Ogwarup hudi vage vanggo yi wagarikmu, wa,” \m yiluk, yugugwis inigis. \p \v 19 Yugugu lagaoma, Ala awi valek mbogot vaga akoma sup hut lagya lagama, wene Ala en nggatuk erogo yugeragagi 10 \tl hukum \tl*mbalek yo \tl peti \tl*ogarek vaga yidik agarik ako, sigam agya higi. Sigam agya hegek, o bigavok ogagya, unggulane iris, o wadok iris, musu hol es salyu mondok yuvulogombo wambigya, ogagya higi o. \b \c 12 \s1 Hwa inim, mbas inim, iperen en ogagwi inigigi wene \p \v 1 Ogagya higya lagirik, mbogot vaga andoma ninilup arup menda modok iya erogo ambi ogwagya higi. Higya dugwit, hwa ambi saut eyave vaga mendek werekma, sogwes yum hak andi, mo il at yirik, eke, unggul vaga nggudit-nggudit mendarek anggelekma dadiwap 12 hudi hunik agarik higi. \v 2 Hwa ako, avula werekma, eyak iluk igya dugwit endak hedagiluk edup en yagan watya dugwit, na iri higi. \p \v 3 Na iri lagama, mbogot vaga andoma ninilup arup enalon werek menda adik ambi ogwagya higi. Higya dugwit, mbas ombok awigovak ovagak agamut mudu swa nggenak iris ovagak atma, eyave ambiat arovara, unggul 7. Unggul ako vaga aruk adema aik 10 yago werek higi, eke, unggul 7 ako vaga nggudit-nggudit maduk sivovo ovagak mendarek ovok erogo yirik higi. \v 4 At mbas ako agya vaga dadiwap mbogot vaga agarik ako nin mberen inigik, nin ambi agako higirogo ako vedalogo wen vaga mbo wombabaik wagya higi. Higya lagirik, mbas ombok ako en, “Hwa ako eyak endaklagya halok, nayogon o,” yiluk, hwa ako adema hanjalek welaga. \v 5 Hanjalak welaga ovara, at hwa ako en ap at endaklagya lagama, avyak ako haru ogo wolok wene yugeraligama At Ala adema ba inggya higi. Avyak ako yi ap akwa ndi avakwa ovok erogo enasin inis ombok dugwit ane anye vaga wene yugirigya dogosogon.\f + \fr 12:5 \ft Mazmur 2:9 yokhanes.\f* \v 6 Eke, avyak ako ba ingga lagama, isa ako, dogopim Ala en dikduk okbagarikmu harumu avakwa dekma andoma hoda laga werekma, Ala en eyaga hegek, ndugwis 1.260 hudi ari lagya higi. \p \v 7 Andi ogagya higya lagirik, o mbogot vaga andoma ndup sumbutu inigis. At Mikael aori \tl malaikat \tl* menda inim en at mbas ombok awigovak ovagak ako, aori \tl malaikat \tl* weyak menda inim mbogot vaga andoma ndup sumbutu dugwit war-wat yugu inigis. \v 8 Ndup sumbutu dugwit, iren mbas ombok ako aori inim enanye dek erogo bugu lagaorik, “O mbogot vaga yoma dogop dek o,” yiluk, \v 9 at mbas ombok ako aori inim haryogo wen vaga mbo wombabisa wagwi inigis. At mbas ombok awigovak ovagak wombaba waga ako andi, o muk en yi avakwa ndi avakwa ovok erogo enambutmu dagasiga menda inis Sile ako andi, inis ambi \tl setan \tl*aratma, at aori inim ovok erogo mbogot vaga en haryogo wen vaga wombabisa wagwi inigis. \p \v 10 Haryogo wombabisa wagu lagaoma, ane ombok ambi mbogot vaga andoma en iri dugwit, \q1 “At Ala ivaga nenaswei Ala aburi hutun-howam huluk wene enovaga bisaliga ako, vage wombaba wagarikmu, \q1 At Ala anye vaga Sile sovalogo baluk, aburi enagap wendatya, \q1 Nenasin Ala en it yi avakwa ndi avakwa ovok At avema bugu, \q1 At abut denogo bagagi Keretus ako, enasin inis ombok dugwit wene yugirigya, \q2 Ogagu dogop hudi ako, ovok oklandiga yi aro. \q1 \v 11 It nenaswei Ala aburi ako andi, ‘Ninirup halok sek aro,’ yiluk, inugutek hegek Sile aburi en initao, \q1 Wam Ndomba Eyak amuya winggigi ako enendawi andi vaga vanggabaluk dugwit, \q1 Yesus wene iri lagagi ako vagalogo yugeregek nagwis vaga \q2 Sile sovalogo bagao o. \q1 \v 12 Hat mbogot inim, hit mbogot vaga agipik inim, henendawi adenggen umbutu dogones o. \q1 Eke, hit wen vaga agipik ako inim, is ombok yanggadek laut vaga agipik ako inim, hit ako andi, \q1 Henanggelekma at Sile wombaba waga ako en, ‘An dek okbanup andi, o vage horok ari wandiga o,’ yiluk, \q1 Aninis wisane en hit avakwa sale-vale erogo bigigayogon atma, \q3 Henabwa o!” \m yiluk, iri higi. \p \v 13 Eke, at mbas ombok ako en, “An wen vaga modok at mbo wombabani waga higi,” imbitya lagarik, hwa ako amusek laga. At hwa eyak avyak endak laga ako at amusek laga. \v 14 Amusek lagya lagama, watya hawen, o at hwa ako dogopim Ala en dikduk okbagarikmu harumu avakwa dekma akoma lapwak yiluk, Ala en swa eram mbongga amik ndatak, hwa ako, amik werek okbagya lagama, wigak-wigak yagan o akoma laga. O akoma lagya lagarik werekma, Ala en eyaga hegek, \tl tiga setengah tahun\tl* ogagya higi. \p \v 15 Eke, lagya hegek, is en hwa andi wolok lapwak yiluk, is ombok nggut landiga hak, at mbas ombok ako elagapma en is suvurogo adoma lakbagas. \v 16 Lakbagas ovara, wen ako en hwa ako yonggat higya dugwit, elagap bisak baluk, is ombok mbas elagapma en suvurogo lakbagas ako, wen elo mbedekma andoma wombabagya higi. \p \v 17 Andi ogagya lagama, at mbas ombok ako en hwa ako inim aninis wisane iri lagarik, hwa ako eyagi nin inim ndup sumburi lagya higi. At hwa eyagi andi, at Ala en wene yukneraliga menda des erogo ogarit lagwi inim, Yesus en vagalogo yugeragagi wene avyarat ombakluk musek lagwi inim, at hwa eyagi andi it aro. \v 18 Eke at mbas ako andi, is ombok yanggadek laut omban vaga mendek yi lagya lagarik werek higi. \b \c 13 \s1 Yangge do ovagak aninis werek ambi en ogagya hagagi wene \p \v 1 Andi ogagya higya lagirik, yangge do hak aninis werek ambi is ombok yanggadek \tl laut \tl*endawima en wulu wagya higi. At yangge do hak ako andi, aruk adema aik 10, eke, unggul 7, werek higi. Aik 10 ako vaga nggudit-nggudit sivovo ovagak mendarek ovok yirik, eke, unggul 7 ako vaga Ala inis wiyiknom-weyaknom erogo bagao dirup mbalek ovok agarik higi. \v 2 Yangge do ovagak aninis wisane ima en wulu wagya higi eyave ako andi, yangge \tl harimau \tl*ovagak. At isok andi, ombok wam \tl beruang \tl*isok ovagak, eke, elagap ako andi, yangge \tl singga \tl*elagap ban ogarek ako ovagak werek higi. At mbas ombok awigovak ovagak ako en, “An nanye vaga ogarit lagya, an wene yugeraligama dugwit, wene yugirigya, ogagya dogonyok yiluk, ovok erogo hat handok okbagagi o,” yiluk, yugugu higi. \p \v 3 Yugugu higya lagirik, yangge unggul nin ako hegek, unggul ambi ako watu lagama, modok hambigiluk ogwagya higi. Mondok hambigiluk ogagya ovara, sek agya lagarik, it avakwa wen vaga menda ovok erogo, “Vok!” yugugu dugwit, at adigat amusek lagu inigis. \v 4 Eke, mbas ombok ako en at yangge do hak ima en wulu waga ako, awene yugigas ma, avakwa en mbas ombok ako at inis ombok yiluk, inis siyabagao. Eke, yangge ako ogo inis siyabagu dugwit, “Yangge yi ndatak ambi agarwik modok dekma, sani en at inim ndup sumburup embetep? Modok dek aro,” yiluk, at inis siyabagwi inigis. \p \v 5 At yangge aninis werek ima en wulu waga ako siyabatigya dugwit, Ala wiyiknom-weyaknom erogo bagya, eke, avakwa enasin inis ombok dugwit wene yugirigya, ogagya dogopwak yiluk, saut 42 nggao yigiluk, hek bagya higi. \v 6 Ogagya dugwit, yangge ako en at Ala eyave inim, at inis inim, at agarikmu inim, eke, it mbogot vaga agarwik menda inim, it ovok erogo at ane vaga wiyiknom-weyaknom erogo bigik lagya higi. \p \v 7 It ap ininis unggul adik-adik inim, enane adik-adik inim, enagamut adik-adik inim, yi avakwa ndi avakwa ovok erogo at yangge ako en enasin inis ombok dugwit avema sovalogo bisapwak yiluk, mondok okbagya higi. Eke, at yangge ako en it Yesus aburi ake denek ako inim ndup sumbutu dugwit, inirit lagya dogopwak yiluk, mondok okbagya higi. \v 8 At Ala en o muk mbogot-wen yi ao wakhegetek dugwit, “It avakwa mondok-mondok iniluk okbisaup o,” yiluk, ininis Ndomba Eyak watugwa ako ambuku vaga dirup watigi. It avakwa ininis mbuku vaga dirup mbalek agarik dek halok andi, it ovok erogo at yangge ako inis siyabagwi inigis. \q1 \v 9-10 “It heda maginivup denek halok heda maginipwis, \q1 Hambupwak yiluk mbusi segowa vaga enarup denek halok, initwis, \q2 Ogwagu dogosogom o, \m yiluk, yagagi ako at oginivit lasogom ma, oginivit lagusigik, it Ala aburi ake denek ako en, enendawi hora yiluk, enendawi wadok dek dugwit, wugu dogopwak o. \p “Henaruk werek a dek a? Henaruk werek halok, wene andi des erogo at hunggu dogones o,” yiluk, yuknugu higi. \s1 Yangge do ovagak adik ambi en ogagya hagagi wene \p \v 11 Andi okbaluk, hivis en yangge do ovagak adik ambi wen elola en daga wagya higi. At yangge ako aruk adema aik mberen ndomba aik ovagak ovara, ane andi, mbas ombok ane ako ovagak iri higi. \v 12 Yangge endak is yanggadekma en daga waga awene yugugu lagama, yangge vivis ako wene anye menda yugigas ako wigya lagarik, it avakwa wen vaga agarwik ovok erogo yugeraga. Yugirigya dugwit, “Hit en yangge endak daga waga unggul ambi watu lagaoma, hambigiluk ogaga ovara, sek aga ako adigat inis siyabagu dogones o,” yiluk, ane anye vaga abet erogo yugirigya higi. \v 13 Eke, yangge hivis wen elola daga waga ako en nggarogo ogarubuk menda iya erogo ogarit lagya dugwit, avakwa ovok inivaga hali hunik mbogot vaga en wen vaga wombaba wagya higi. \v 14 At yangge endak daga waga ane yugigas vaga, yangge vivis ako en nggarogo ogarubuk menda iya erogo ogarit lagya dugwit, avakwa wen vaga agarwik ako Yesus amusek lagup en yiluk, enambutmu inggya dugwit ane huluk yugirigya higi. Avakwa wen vaga agarwik ako enambutmu inggya dugwit, “Yangge hak ambi mbusi segowa vaga watao ovara, iluk aga ako, agut wakhegek huvuwak ambi ogovak higirogo baluk, at adigat inis siyabagu dogones o,” yiluk, it yugirigya higi. \p \v 15 Yugirigya lagama, yangge endak daga waga agut wakhegek huvuwak ogovak higirik ako ane yumwak yiluk, yangge vivis ako en elagap agarero endawima vup erogo mabaup andok okbagas ma, vup erogo mabagya higi. At agarero endawima vup erogo ma bagya lagama, agut wakhegek ogovak higirik ako ane werek agya lagarik, it avakwa at inis siyabagetek ako aninis en enarit lagya higi. \p \v 16 At yangge andi en it ap ininis werek inim, ininis dek inim, ininggis werek inim, ininggis dek inim, un agarwik menda inim, avakwa enayeloman inim, ovok erogo enelup agek ambi ininggis amotkan vaga a, enembet vaga a, dirup mbalogo bogogi. Dirup mbalogo bugu lagarik, yugirigya dugwit, \v 17 “It avakwa andi, yangge endak daga waga ako, at inis a, ata at \tl anomor \tl*a, eneyave vaga dirup mbalek agarwik dek halok andi, enangge onggo mbalirigwi, eke, yi menda ndi menda hunggwis, ogagu dogop modok moga o,” yiluk, wene mbilinogo yugirigya higi. \p \v 18 Higya lagirik, at wene yuknugu ako en ambi inim yuknugu higya dugwit, “Wene mbilinogo yugirigya hegen ako andi, it ap enendawi werek en adigat sigam hugu dogosogom. At yangge ako en dirup mbanggas ako andi, ap ambi inis\tl anomor \tl*dirup mbalek 666 atma, it avakwa enendawi werek halok, ‘Nomor weyak andi, yi at higi o,’ yiluk, dibagu dogopwak o,” yiluk, yuknugu higi. \c 14 \s1 Ndawi swi menda viyanggwis inigigi wene \p \v 1 Yuknugu higya lagirik, werekma, at Ndomba Eyak ako ndom Sion vaga mendek werekma nil higi. Eke, it avakwa 144.000 ako, enembet vaga Ndomba Eyak inis inim, At asin inis inim, iperen ininis enadik-enadik enembet vaga dirip mbalek menda ako, Ndomba Eyak inim mendek werekma inigis. \v 2 Inugu lagirik, is satut wambigya dugwit ane ombok iris, o unggulane ombok erogo ogagya, ogagya ako ovagak, mbogot vaga en nggindar ombok wisane ane ogasagwi ako ovagak, ane ombok ambi iris naruk hunggis. \p \v 3 Hunggu lagirik, At wene yugeraligama agarik eyave ako inim, it avakwa en iniselagwidek menda eneyave 4 ako inim, eke, it mbogot vaga agarwik enanggok ap ombok-ombok 24 ako inim, werek inigik, it eneyave 144.000 ako en enadoma dugwit, ndawi swi menda watwis inigis. Eke, ndawi watwis inigis ako andi, it avakwa ugun en mamulbaluk viyalup mondok meyan o. Ata, At Ala en, it eneyave 144.000 avakwa wen vaga menda enanggelekma en enomaluk dek okbagya dugwit enonggo mbalogo enagap wendatigi ako en adigat viyalup andi sek atma, viyanggwis inigis o. \p \v 4 It ap 144.000 ako andi, enendawi sek adik denek dugwit, akwa inim mondok dambulik dek at agarwik. It Ndomba Eyak ako adigat inim lendagwi. Yi menda ndi menda endak menda Ala ake belagwi hak, avakwa nin inigik, it ako adigat Ala inim, At Ndomba Eyak inim, enake denek dogopwak yiluk, enonggo mbalogo enagap wendatigi. \v 5 It ako huluk wene ambi mondok yagalagudek atma, weyak ambi enovaga mondok dek at inigis o. \b \s1 Malaikat eneyave henggam en ogagwi inigigi wene \p \v 6 Andi inugu lagirik, werekma, \tl malaikat \tl* adik ambi en mbogot ilim yoma lagya higi. At malaikat adik andi en, wene dek asigadek mondok itok agarik Sek Wene Yesus avok ako, avakwa wen vaga menda ininis unggul adik-adik inim, enane adik-adik inim, enagamut adik-adik inim, yi avakwa ndi avakwa wen vaga agipik ovok erogo yugeragiluk mbogot ilim yoma lagya higi. \v 7 Lagya dugwit, “Mbogot inim, wen inim, is ombok yanggadek laut inim, is liris wulu wandigama inim, At Ala en adigat wakhagagi atma, at avema seve yiluk, at inis siyabagu dogones. Yogak Ala en henowak dilhinivup hudi vage horok vanggo yagarikmu, henalon en At Ala agayuk wutu dugwit, At avema seve yiluk, inis siyabagu dogones,” yiluk, ane ombok vaga yagan lagya higi. \p \v 8 Yagan lagya lagama, aswe ambi wagya dugwit, “It avakwa o \tl kota \tl* ombok Babel andi, hwa yanenggek ovagak agarwik. It hwa yanenggek ovagak atma, amburup nenek ogivisiga nelok, ugun-ugun ogarit lendagwi hak, enendawi ninggya halok weyak ugun ogarit nelagwi. Ogarit nagu dugwit, ‘Nit ogasagwi yi, it yi avakwa ndi avakwa ininis unggul dombok ovok erogo wane-wane ogagu dogopwak o,’ yiluk, mamulerelagwima, enawi inim, eneyave inim, mondok dek erogo bigis o. Mondok dek erogo bigis o,” yiluk, iris naruk hunggis. \p \v 9 It \tl malaikat \tl* mberen ako wene andi, yugurugu lagaoma, adik ambi wagya lagarik, ane ombok vaga iri dugwit, “It avakwa en yangge do ovagak ako inim, at agut wakhegek huvuwak ogovak higirik ako inim, ininis siyabugu dugwit, it enaburi yedok hapwak yiluk, ininggis vaga a, enembet vaga a, yangge inis dirup mbalek agarik halok, \v 10 aninis modok wisane enovaga bugu dogosogon. Anggur amburup is inim nudik dek, ata amburup adigat nudik nunggu dugwit eda wisane helagwi hak, At Ala en it avakwa andi, enabwa embetetek aninis mondok wisane enovaga bugu dogosogon. Aninis wisane enovaga bugu dugwit, hali monggalek helep enggen \tl belerang \tl*inim hora okbugu dogomima, it Ala ake denek agarwik \tl malaikat \tl* inim, At Ndomba Eyak inim, inil inigik, mondok edup wisane en yagan yimbilok-mendalok yugu dogosogom o,” yiluk, iris naruk hunggis. \p \v 11 “It avakwa ininggis vaga a, enembet vaga a, yangge inis dirup mbalek dugwit, yangge inim, at agut wakhegek huvuwak ogovak higirik ako inim, ininis siyabugu dogosogon ako, hali hunik helep enggen inim enovaga dan okbayogon yuvuk ako nggatuk yegetek modok-modok enovaga en wunggu dogosogon. Wunggu hegek, dingga inim, o hup inim, sat yanggal hedegetek modok-modok yagan watu dogosogom o,” yiluk, iris naruk hunggis. \p \v 12 Iris naruk hunggu lagima, At ane yuknugu ako en, “It enendawi Yesus ovaga vanggabaluk, ane yugup ndatak ogarit lagwi, eke, Ala en, yerogo ogwarup nderogo ogwarup, yagagi wene des erogo musek lagwi, ogasagwi At aburi ake denek ako, edup-mbedup enovaga bisasogom. Edup-mbedup enovaga bugu-sigik ovara, enendawi wadok dek dugwit, wugu dogopwak o,” yiluk, yuknugu higi. \p \v 13 Andi yuknugu lagama, mbogot vaga en wene ambi inim yuknugu dugwit, “Yogak en, it ap Nenasin inis ombok inim hunik dugwit hambisagwi ako, enendawi adenggen at umbutu dogosogom o, yiluk, dirup mbalu,” yuknigas. Yuknugu lagama, Ala Averiniki en, “Avyarat o. It hambugu-selok, iniluk dugwit, sadida oginipu hegek yavup ogarit lendagwi ako, Ala en unggut akluk hekbisayogon dekma, enendawi adenggen umbutu dugwit, sat yanggal hidugu dogosogom o,” yiluk, iris naruk hunggis. \b \s1 Enggen hoda agarikmu, mbanggya hagagi wene \p \v 14 Wene iris ako naruk hunggu lagirik, werekma, avakwa enelose ovagak ambi nggudit-nggudit mendarek mbusi \tl emas \tl*menda unggul vaga yirik, eke, yaga \tl savit \tl*ovat wisane inggimu vagogo dugwit, hena mudu vaga horaik agarik nil higi. \v 15 Higya lagima, \tl malaikat \tl* adik ambi Ala awi valekma en wulu wagya lagarik, ane ombok vaga At hena vaga horaik agarik ako yugugu dugwit, “O wen vaga yagamu andoma enggen yugup modok hoda aga vage mbalup hudi agarikmu, heyaga \tl savit \tl*hedelok, hodo erogo enggen mbali wambilak o,” yiluk, yugigas. \v 16 Yugugu lagama, At hena vaga horaik agarik ako en eyaga \tl savit \tl*ako vaga o wen vaga andoma enggen yugup mondok hoda aga ako, ovok erogo enggen mbali wambigya higi. \p \v 17 Wambigya lagama, mbogot vaga Ala awi valekma akoma en \tl malaikat \tl* adik ambi wulu wagya lagarik, at ogo, yaga \tl savit \tl*ovat wisane inggimu werek higi. \p \v 18 Andi en, \tl malaikat \tl* adik ambi hali hunisiga menda vagago agarik ako hali hunisigama akoma en wulu wagya lagarik, at \tl malaikat \tl* eyaga savit ovat wisane endak inggimu wulu waga ako, yugugu dugwit, “O wen vaga yagamu andoma \tl anggur \tl*enggen yugup ako, mondok hoda agarikmu, heyaga savit ovat wisane andi vaga mbalogo yidi wambilak o,” yiluk, yugugu higi. \v 19 Yugugu lagama, at \tl malaikat \tl* ako en \tl anggur \tl*enggen mbalik en yiluk eyaga \tl savit \tl*ako wolok wen vaga wambu wagya higi. Wambu wagya lagarik, \tl anggur \tl*enggen ako ovok erogo mbalogo baluk, wonggalogo Ala aninis en sovalinivupwak yiluk, sovalinivisigama ombok akoma mabagya higi. \p \v 20 Mabagya lagama, \tl anggur \tl*enggen amburup sovalinivisigama o \tl kota \tl* leget weram akoma sovalbugu hegek, avakwa enamuya is nggut hak yanggadit inggya dugwit, aguruk wisane \tl kuda \tl*unggul wane-wane agya lagarik, atok o adumu \tl tiga ratus kilometer \tl*wane-wane ari lagya higi. \b \c 15 \s1 Atok vaga edup-mbedup okbugu hagagi wene \p \v 1 Andi okbaluk, hivis mbogot vaga andoma ninilup arup enalon werek menda modok iya ogagya higi. Ogagya higya dugwit, \tl malaikat \tl* eneyave 7 en atok vaga avakwa edup ogonuvupwak yiluk, adwanggak adem 7 andok agarwik inigis. It \tl malaikat \tl* 7 yi en avakwa edup ogonuvupwak yiluk, adwanggak adem 7 enovaga bisa warimi ako, atok vaga okbisaup menda aro. Atok vaga okbugu iniselok, okbaluk, Ala aninis ombasiga ako wotok erogo dek agya dogomindik, endawi seve yisogon, higi. \p \v 2 Higya lagirik, inamut ombok yanggadek \tl laut \tl*ovagak ovara, elose wukagak \tl kaca yendela \tl*ogarek herek damok ogasiga anggelekma en hali abya wunggu higi. Higya lagirik, werekma, avakwa inamut ombok yanggadek ako omban vaga mendek agarwik inigis. It avakwa ako en yangge endak daga waga ako inim, agut wakhegek huvuwak ogovak higirik ako inim, ininis siyabagatek. Eke, at inis ininggis enembet vaga dirup warup ako wegetek dugwit, Ala inis adigat siyabagao ako en, inamut ombok yanggadek ako omban vaga mendek agarwik inigis. Nggindar ombok Ala en wogeraga ininggimu vagogo dugwit, nggindar ako ane ogagwi, \v 3 eke, Ala inis siyabagu dugwit, ndawi watwis, ogagu-sigis. Ndawi watu dugwit, ndawi Ndomba Eyak ako en yagagi inim, ndawi Ala ayeloman Musa en yagagi inim, watu-sigis. Ndawi watao andi eyave yerogo: \q1 “Nenasin Ala hanye adigat agindik, \q1 Hat ogasiga ako andi, \q2 mondok iya erogo ogagya, \q2 nggarogo ogarubuk menda ogagya, \q1 Yi avakwa ndi avakwa enasin hinis ombok dugwit, \q2 mondok eyave atma nggedok adigat ogagya, \q3 ogasiga o. \q1 \v 4 Nenasin o, \q1 Hat hadigat sek adik denekma, \q1 Avakwa ovok erogo hat hagayuk wutwis, \q2 Hat hinis siyabagagwi, \q3 ogarusogom o. \q1 Hat modok atma nggedok adigat ogasiga ako, \q2 sigam agyama, \q1 yi avakwa ndi avakwa ovok erogo \q2 Havema seve yi wakluk, \q3 hinis siyabagagu dogosogom o,” \m yiluk, ndawi watwis inigis. \p \v 5 Andi watwis inugu lagirik, Ala ninim agarik ombarupwak yiluk, Ala awi eravo valek mbogot vaga agarik ako, sup hurik higi. \v 6 Higya lagirik, akoma en \tl malaikat \tl* eneyave 7 ako en avakwa edup-mbedup okbisaup adwanggak adem 7 ako, wolok wulu wagu inigis. It ako sogwes yum adup modok mudu abya amumulip ogarek yirik, eke, mbup nggetalek obak mbusi emas vaga ogovak higirik eneyave vaga yirik agarwik inigis. \p \v 7 Inugu lagirik, nil neyagek, it avakwa en iniselagwidek menda eneyave 4 ako ambi en sogolowak mbusi emas vaga ogovak higirik 7 akoma it \tl malaikat \tl* eneyave 7 ako wogirigya higi. Sogolowak 7 ako at Ala iluk modok itok agarik aninis avakwa enovaga bisamwak yiluk, elagap vaga erogo nudik higi. \p \v 8 Wogirigya lagama, Ala modok anye wisanema, eyave awiya wisane ogagya vaga en yuvuk wisane wunggu dugwit, Ala awi valekma akoma hobo-hobo agya higi. It \tl malaikat \tl* eneyave 7 ako en edup okbisaup adwanggak adem 7 avakwa enovaga okbisaup ako, wotok erogo okbigitek inigik, avakwa o mbogot vaga andoma Ala awi valekma andoma nunggup dek at agya higi. \b \c 16 \s1 Ala aninis sogolowak vaga nudik hagagi wene \p \v 1 Andi ogagya higya lagirik, Ala awi valekma en ane ombok ambi it \tl malaikat \tl* eneyave 7 ako yugirigya dugwit, “Ala aninis sogolowak 7 vaga nudik andi, wolok, avakwa wen vaga agarwik andi, enovaga ndilogo wombabisa elales o,” yiluk, yugirigya hunggis. \p \v 2 Yugirigya lagama, at \tl malaikat \tl* ambi en Ala aninis sogolowak vaga nudik ako, wolok wen vaga ndilogo wombabagya higi. Ndilogo wombabagya lagama, it avakwa yangge inis enembet vaga dirup mbalek agarwik ako inim, at agut wakhegek ogovak higirik inis siyabagwi ako inim, ovok erogo himbis edup ombok enovaga ndan iri lagama, avakwa en agoda wisane yugwi inigis. \p \v 3 Malaikat en Ala aninis sogolowak vaga nudik ako ndilogo wombabagya lagama, aswe ambi en sogolowak vaga nudik ako is ombok yanggadek laut ako vaga ndilogo wombabagya higi. Ndilogo wombabagya lagama, is ako ap nggorak enamuya ovagak agya dugwit, is endawima yi menda ndi menda iniluk agaruk menda ovok erogo hambit lagwi inigis. \p \v 4 Malaikat mberen ako en Ala aninis sogolowak vaga nudik ako, mondok ndilogo wombabagu lagaoma, aswe ambi en sogolowak vaga nudik ako wolok is landigama inim, is liri-liris wulu wandigama inim, ndilogo wombabagya higi. Ndilogo wombabagya lagama, is andi ovok erogo muya ovagak agya lagama, \v 5 at \tl malaikat \tl* is andi, vagago agarik ako en iri dugwit, \q1 “Endak welagagin, yogak agindik, \q1 Hat nasin Ala hadik denek sek adigat dugwit, \q1 mondok eyave atma nggedok adigat ogasiga atma, \q1 It weyak ogwagao enowak ndilogo onggo haninis enovaga baliga yi andi, \q2 sek at ogagya heyagi o. \q1 \v 6 It Hat Ala haburi hake denek inim, \tl navi-navi \tl*inim, enamuya erogo initugwa ako, \q1 Onggo avakwa enamuya yi, is ovagak nunggu dogopwak yiluk, okbigin atma, sek at ogwagen o,” \m yiluk, iri higi. \p \v 7 Iri lagama, Ala ake warogo hali hunisagwima akoma en ane iri dugwit, \q1 “Wene andi, avyarat yagas o. \q1 Hanye wisane adigat agindik nenasin Ala harat o. \q1 Avakwa ogasagwi enowak ndinggu dugwit, \q2 onggo modok wane-wane atma nggedok adigat okbisaliga atma, \q2 avyarat yagas o,” \m yiluk, iris naruk hunggis. \p \v 8 Malaikat eneyave 3 ako en Ala aninis sogolowak vaga nudik ako ndilogo wombabagu lagaoma, ambi en sogolowak vaga nudik ako mo il vaga ndilogo lakbagas. Ndilogo lakbagya lagama, mo ako edup wisane agya dugwit, mo edup en avakwa yagal inivit lagya dogopwak yiluk, anye okbagya higi. \v 9 Okbagya lagama, avakwa yagal inivit lagya halok, iren yugu dugwit, “Idup-mbedup yerogo obininaliga atma, nenomaluk mbo baluk, Ala inis siyabagu dogosogom o,” yiluk, yup sek arovara, hegek, enasam hegetek, enomaluk enendawi hunik okbetaluk dugwit, at edup-mbedup okbisaliga vagogo agarik Ala ako inis wiyiknom-weyaknom erogo baik lagwi inigis. \p \v 10-11 Eke, it \tl malaikat \tl* eneyave 4 ako en Ala aninis sogolowak vaga nudik ako avakwa enovaga ndilogo wombabagu lagaoma, aswe ambi en sogolowak vaga ako yangge do ovagak ako wene yugeraligama akoma ndilogo wombabagya higi. Ndilogo wombabagya higya lagirik, nil neyagek, yangge ako avema bisaligama andoma o hwis iri lagama, at avema dugwit, ane welagwi menda ako, aup edup ombok enovaga agya, womak edup ombok enovaga ndan iris, oginipas. Oginipas ako, edup en enabya yaun hivitu dugwit, “Nenomaluk mbo basogon o,” yiluk, mbo baup sek arovara, hegek, enomaluk enendawi hunik okbetaluk dugwit, Ala inis wiyiknom-weyaknom erogo bagwi inigis. \p \v 12 It \tl malaikat \tl* eneyave 5 ako en Ala aninis sogolowak vaga nudik ako sogolowak enadik-enadik ndilogo wombabagu lagaoma, aswe ambi en sogolowak vaga nudik ako is ombok inis Evarat vaga ndilogo wombabagya higi. Ndilogo wombabagya lagama, is ako betlaga. Is betlaga andi vaga it ap ininis ombok mo il wulu wandigama en warupwak yiluk, enarup yagogo bugu higi. \v 13 Higya lagirik, nil neyagek, duk ovagak madis weyak adigat eneyave henggam wulu wagwi inigis. Duk ovagak ambi andi, mbas ombok awigovak ovagak ako elagapma en wulu wagya, duk ovagak ambi, yangge do ovagak aninis werek ima en wulu waga ako elagapma en wulu wagya, eke, duk ovagak ambi andi yangge do ovagak vivis wen elola daga waga ako huluk wene molalogo yugeraliga menda ako elagapma en wulu wagya, wulu wagwi inigis. \v 14 It duk ovagak enelagapma en wulu wagao ako andi, madis Sile aori atma, avakwa enamusek warupwak yiluk, nggarogo ogarubuk menda ogarit lagwi inigis. Eke, it yi ap ndi ap ininis ombok o wen vaga agarwik ovok erogo At Ala ako inim ndup sumburuguluk homari warupwak yiluk, it duk ovagak ako andi yonggo lagwi inigis. Homari wagu dogomindik, At Anye Adigat Agarik Ala avakwa enowak ndilogo okbisaup hudi ako vaga, ndup sumburuguluk ogagu inigis. \p \v 15 Andi higya lagirik, Nenasin en yuknugu dugwit, “Dibas! An ap onggop waliga ovagak mbikit supuk erogo warisogonma, avakwa inivaga ombokma en henagap mbedan lagwi hiniselok, henanggadi agwi hinisaowen, dibagu dogwes o. Henasum modok nggitik-nggetok okbetaluk, an nabyam werekma, An wagya neyalok, henendawi adenggen okhinipu hagup o,” yiluk, yuknugu higi. \p \v 16 Eke, it madis duk ovagak ako en ap wen vaga ininis ombok ovok erogo o inis Iberani enane vaga Haramagedon akoma at homakbisa wagwi inigis. \p \v 17 Malaikat eneyave 6 ako en Ala aninis sogolowak vaga nudik ako modok ndilogo wombabagu lagaoma, ambi en sogolowak vaga nudik ako o ilim herok hena vaga yenam ndilogo wombabagya higi. Ndilogo wombabagya lagama, Ala wene yugeraligama Ala awi valekma en ane ombok ambi iri dugwit, “Ovok erogo ogwagi o,” yiluk, iri higi. \v 18 Iri lagama, o bigavok modok hunik-hunik ogagya, o unggulane ombok wisane iris, o wadok modok ombok ogagya, higi. O wadok andi, muk avakwa wakhagagi hudi en, waga-waga, yogak hudi vaga anderogo ogagatek ovara, o wadok modok ombok wisane ogarit wagya dugwit, wen modok avut enden-vanden ogagya higi. \p \v 19 Andi ogagya higya lagirik, werekma, o \tl kota \tl*ombok ako wen modok mbet lagya dugwit, henggam etap mogolagya, eke, yi awi ndi awi wen vaga \tl kota-kota \tl*ako ovok erogo mondok masok-danggok erogo dek erogo bagya, ogagya higi. Ogagya hegek, At Ala en, “O \tl kota \tl*ombok Babel ako andi, at weyak ogasiga onggo anggur amburup nudik hak An naninis adigat ombasiga nudik ako, yogak at ovaga ndilogo baliga,” yiluk, ndilogo wombabagya higi. \v 20 Ndilogo wombabagya hegek, is enggema wen hudi mbalekma inim, ndom-ndom inim, ovok erogo dek agya higi. \v 21 Dek agya hegek, o musu hol \tl es salyu \tl*ombok-ombok adigat anggin wakhigya dugwit, 40 \tl kilo \tl*hak mbogot vaga en avakwa enovaga wombabaik wagya lagama, modok iya erogo hambit lagu inigis. Hambit lagu dugwit, “Musu hol \tl es salyu \tl*vaga ninirisiga yi, Ala nenanggon o,” yiluk, Ala inis wiyiknom-weyaknom erogo bagu inigis. \c 17 \s1 Hwa yanenggek en ogagya hagagi wene \p \v 1-2 Andi yugwi inugu lagirik, werekma, it \tl malaikat \tl* eneyave 7 Ala aninis nudik 7 vagogo welagao ako, aswe ambi an nadema wagya higi. Wagya lagarik, yuknugu dugwit, “It avakwa o \tl kota \tl* Babel is venak-venak huri wasigama o ugun valek ako andi, hwa yanenggek ako ovagak atma, yi ap ndi ap ininis ombok en inim weyak ogarit wendagwi. Eke, yi avakwa ndi avakwa wen vaga agarwik ovok erogo amburup nelok nenek-nenek yagan nelagwi hak, hwa ako bikha nungguguluk, nidi-hidi yugwi, ogasagwima, At Ala en hwa ako weyak onggo ovaga hora okbagya hil hanok en, oma,” yiluk, yuknugu higi. \p \v 3 Higya lagirik, werekma, Ala Averiniki nendawima des iri lagama, \tl malaikat \tl* en woknombolok harumu avakwa dekma andoma bani laga. Bani lagya lagarik werekma, yangge do hak aninis werek is \tl laut \tl*en daga waga ako, iris mudu hali abya ovagak, unggul 7, aruk adema aik 10 agarik ako, ambor vaga hwa ambi horaik agarik higi. Ala wiyiknom-weyaknom erogo bagu dugwit, yagalagwi ako menda wisane yangge eyave ako vaga dirup warek agarik higi. \v 4 Eke, hwa ako sogwes yum erom mayugwe mudis ovagak inim, saup mudu ovagak inim, modok eyave sek adigat yirik, eke, mbusi emas inim, helep enggen elose sek onggo ombok menda \tl permata \tl*inim, \tl mutiara \tl*inim, ako vaga ogovak higirik ovok erogo ovaga diduk ogagya higi. At weyak ogarit landiga inim, “Oknerapwak,” ombarit landiga menda inim, ovok erogo sogolowak mbusi emas ogovak higirik vaga is nudik ovagak hwa ako inggimu vagogo agarik higi. \p \v 5 Eke, hwa ako embet vaga wene adem hwilogo menda ambi dirup warek yerogo higi: \q1 “Avakwa wen vaga menda weyak mbobo ugup hegek ugun ogarit lendagwi ako inim, \q1 It akwa yanenggek menda inim, \q1 ako inisa o \tl kota \tl* ombok Babel an aro,” \m yiluk, embet vaga dirup warek andi higi. \v 6 At hwa ako en, it Ala aburi ake denek inim, it Yesus ogagya lagagi wene mbo bagetek modok musek lendagwi inim, eneyave initu lagarik, enamuya anggur amburup hak nelok, nenek ogagya higi. Higya lagirik, an Yohanes en “Wi!” nalon imbiti. \p \v 7 “Wi!” nalon imbita lagima, at \tl malaikat \tl* woknombolok laga ako en, an yuknugu dugwit, “Hat nggarogo yiluk vok yagaliga? At hwa ako inim, at yangge do hak aninis werek unggul 7, eke, aik 10 ako ambor vaga hwa ako hora yiluk, wolok lagya hegen ako inim, iperen ogasagwi enawene mbauk hwilago agarik ako adem vagalogo yukhisogon. \p \v 8 “Yangge do ovagak aninis werek hegen ako andi, endak welagagi ovara, dek agya lagarik, vivis, hambuluk lendagwima nggilin elola en daga warisogon. Daga warisogon ako, Ala en eloke dek erogo bagya hayogon o. Eke, mbogot-wen wakhagagi hudi en mbuku modok-modok iniluk okbisaup ako it avakwa ininis mbuku ako vaga Ala en dirup watitek, o wen vaga ao hambegetek iniluk agarwik ako en, yangge do ovagak ako sigam ari wagya inil hugu dogomundik, it ogo, ‘Wi!’ yiluk ombarusogom. Andi, at yangge do ovagak ako endak welagagi ovara, dek agagi umbutugwa menda sigam ari wagya inil hugu dogomundik, it ‘Wi!’ yiluk, ombarusogom o. \p \v 9 “Wene yukhirisogon yi ako andi, it ap enendawi werek en dibagu dogopwak. Yangge unggul 7 ako andi, ndom 7 atma, hwa andi vaga horaik agarik hegen. \v 10 Eke, ndom 7 vaga hwa horaik agarik hegen ako andi, ap ininis ombok eneyave 7 atma, eneyave 5 ako andi, vage eneloke dek agagwa ovara, ambi ako andi, ao mendek agarik, eke, ambi andi, hivis mendek yisogon. Mendek iri dogomindik, ndugwis ambi dukluk, eloke dek at arisogon o. \p \v 11 “Eke, yangge do hak aninis werek endak welagagi ovara, dek agagi ako andi, it ap ininis ombok eneyave 7 ako dek agwi iniselok, enavoloma yangge ako it ako menda at aratma, ambi inim mendek iri dogomima, Ala en eloke modok dek erogo bayogon. \p \v 12 “Eke, aik 10 hegen ako andi, it ap ininis ombok eneyave 10 aro. It ako, avakwa enavema dogopwak yiluk, ao andok okbigitek arovara, at Sile en avakwa it ap 10 ako enavema bisiluk, yangge ako inim we un sidok at vagago inigik, 1 \tl jam \tl*agya helan, andok okbisayogon. \p \v 13 “Andok okbugu dogomima, ininis ombok eneyave 10 ako en enendawi ambiat okbaluk, yangge ako yugugu dugwit, ‘Hat nenasin inis ombok dogenok yiluk, nenarwi ninim havema dogosogom o,’ yiluk, yugurusogom. \v 14 Yugurugu dogomundik, Ndomba Eyak ako sovalogo basogom yiluk, inim ndup awi wokbaluk sumburit lasogom. Sumburit lasogom ovara, Ndomba Eyak ako at aburi miginipu dogomindik, yonggo bisaup inim des erogo ogarit lagwi ako inim wunggu dugwit, yangge aori inim sovalogo bisayogon. Ndomba Eyak ako andi avakwa enasini ininis ombok inim, ininis werek inim, ovok erogo enasin inis ombok aratma, yangge aori inim sovalogo bisayogon,” yiluk, yuknugu higi. \p \v 15 Yuknugu lagarik, ambi inim yuknugu dugwit, “Is hunik wandiga is venak-venak huri wasigama hwa yanenggek horaik agarik hegen ako andi, yi avakwa ndi avakwa ininis unggul adik-adik inim, enawi adik-adik inim, enagamut adik-adik inim, enane adik-adik inim, is wandiga hegen ako andi, it avakwa andi at inigin o. \v 16 Eke, it ap ininis ombok eneyave 10 ako inim, yangge ako inim en, ‘Hwa yanenggek yi, modok nenanggon o,’ yiluk, hwa angge-angge diduk ogarek ako nggolalogo hedugu dugwit, we un agap mbedan hegek warogo baluk, inyu nin andi nunggwi, eke, nin andi, hali hunbagwi, ogarusogom o. \v 17 Anderogo hegen andi, At Ala en yagagi ako atma nggedok yumwak yiluk, Ala en enendawima mabigigi. Ala en enendawima mabigigi ako, it ap ininis ombok eneyave 10 ako, enendawi ambiat okbaluk, aori inim en yangge ako enasin inis ombok dogopwak yiluk, ‘Hat havema dogosogom,’ yusogom. It yusogom andi, Ala imbitigi ako adigat ogarit lagu dogopwak yiluk, Ala en enendawima mabigigi,” yiluk, yuknugu higi. \p \v 18 “Eke, hwa hegen ako andi, o \tl kota \tl*ombok ako ovagak atma, yi ap ndi ap ininis ombok wen vaga agarwik ako ovok erogo at hwa yanenggek ako avema dugwit, ane hulisagwi o,” yiluk, yuknugu higi. \b \c 18 \s1 O \tl kota \tl*Babel dek erogo bagya hagagi wene \p \v 1 Andi yuknugu lagama, \tl malaikat \tl* adik ambi mbogot vaga en wambu wagya higi. At andi, ane anye mondok wisane dugwit, at abinak o wen vaga awiya wisane ogarit wambu wagya higi. \v 2-3 Wambu wagya lagarik, ane modok anye vaga iri dugwit, \q1 “O \tl kota \tl* ombok Babel ako, dek oklaga o. \q2 Mondok dek oklaga o. \q1 It o \tl kota \tl* Babel agarwik ako andi, hwa yanenggek ovagak atma, \q1 Hwa ako en endawi ninggya halok, ‘Oknera omanes o,’ iri halok, \q1 Yi ap ndi ap ininis unggul adik-adik ovok erogo, anggur amburup nelok, nenek-nenek yagan nelagwi hak, \q2 ugun-ugun hwa ako ogari wagwi, \q1 Yi ap ndi ap enasini ininis ombok o wen vaga agarwik ovok erogo hwa ako ogari nunggugwi, \q1 Eke, hwa ako en ap endawi ninggya halok, okba nonggegek ogasagwi vaga, \q1 It avakwa yi awi ndi awi onggo hunisagwi menda andok agarwik ako, ininggis werek okhidugwi, ogaguselok, \q1 O Babel ako dek oklaga atma, \q1 Yogak Sile aori inim, yi madis ndi madis inim, yi swa ndi swa nelagwi dek menda nunggwi iniselok enagoda yagalagwi inim, \q1 Ovok at enawi okheda nonggwagao o,” \m yiluk, ane ombok vaga iris naruk hunggis. \p \v 4-5 Hunggu lagirik, werekma, mbogot vaga en ane adik ambi iri dugwit, \q1 “Hit An naburi yi wai. \q1 It o \tl kota \tl* Babel enomaluk ako ovaga yaruk oklarit mbogot wane-wane ari inggya halok, \q2 At Ala modok elup werekma, \q1 Hinim weyak ogarit lagwi hiniselok, it weyak onggo enovaga bugu dugwit, hinim henovaga bugugu hawen, \q2 o andoma nggelabisiluk, hoda wunggu dogones o. \q1 \v 6 O Babel en hit avakwa okbugugu lagagwa ako, yogak hiren it onggo wane-wane okbugwis, \q1 eke, o Babel en hit An naburi ndugwis ambi vaga weyak okbigilin lagu lagagwa ako hak, \q1 Yogak it ogo ndugwis mberen vaga anggin enovaga bigik lagwi, \q1 Eke, it hinim ogorek dugwit, enaninis is nudik ovagak ndugwis ambi vaga henovaga ndilogo bugugugwa ovara, \q1 Yogak onggo hit henaninis ndugwis mberen vaga enovaga ndilogo bugwis, \q2 Ogwagu dogones o. \q1 \v 7 At Babel ako andi, hwa yanenggek ako ovagak atma, endawi imbitya dugwit, \q1 ‘An hwa sogwa agarik en nendawi wakhidigya dugwit, yup yasogon dek ovara, ap bikneya wandagwi eneyave wisane werekma, \q1 An hwa ombok at higi, ombakluk, nendawi adenggen wisane ombasiga o,’ yiluk, \q1 Endawi siyabatiga dugwit, inis siyalek iris-ovagangge ogarek adigat agarik ako avoloma adenggen dek agya dogomindik, \q1 Endawi burup iris, edup en yagan yimbilok-mendalok watya, ogagya dogopwak yiluk, anggin modok ovaga hora okbagu dogones o. \q1 \v 8 At ogarit landiga awene amburup mbalogo owak dilisogon nenasin Ala ako andi, \q2 anye wisane atma, \q1 At wogobetegek lagya onggo ndugwis ambiat vaga anggin ovaga agya dugwit, edup agya, erom uvup agya, endawi wakhidigya, ogagya hegek, \q2 eyave vagarogo hali hunbasogom o,” \m yiluk, yuknugu higi. \p \v 9-10 Higya lagirik, werekma, ambi inim yuknugu dugwit, “It ap ininis ombok yi awi ndi awi o wen vaga agarwik en hwa ako bikha wagu lagarwik, inim sek erogo dugwit, okbagek adigat ogwasagwi ako en, hwa ako hali edup en na iris enaruk hobaluk, ‘Nit ogo anderogo okbininggu hawen, nenalon o,’ yiluk, o adumu hedarek andenam en mendek dugwit, \q1 ‘O \tl kota \tl* Babel yi, henabwa o! \q1 Henanye wisane welagep ovara, \q1 Weyak ogagya lagen onggo, \q1 Ndugwis ambiat \tl satu jam \tl*vaga anggin hovaga hora yi waga, \q1 Henabwa o!’ \m yiluk, o \tl kota \tl* hwa yanenggek ako ovagak atma, hali ninggya yuvuk inil yokhugu dogomundik, enendawi wakhidugu dugwit, ayup yagu dogosogom o,” yiluk, yuknugu higi. \p \v 11 Yuknugu lagarik, ambi yuknugu dugwit, “It avakwa yi awi ndi awi onggo hunisagwi menda andok agarwik ako ogo, o \tl kota \tl* Babel hwa yanenggek ovagak hali hunbagwi inil hugu dogomundik, enendawi wakhidugu dugwit, ‘Ayai, nit nenomberam ako, sani-sani en hunheda nunggu warumwi? \v 12 Nenangge mbusi \tl emas \tl*inim, mbusi \tl perak \tl*inim, helep enggen elose sek onggo ombok menda \tl permata \tl*inim, \tl mutiara \tl*inim, yum eyave sek adup inim, sogwes yum erom mayugwe mudis ovagak inim, saup mudu ovagak inim, yum onggo ombok menda inis \tl sutera \tl*inim, yo amben eyave sek ogovak higirik inim, wam \tl gajah \tl*aik vaga ogovak higirik inim, yi menda ndi menda yo eyave sek vaga ogovak higirik inim, mbusi \tl tembaga \tl* vaga ogovak higirik inim, mbusi eyave ako vaga ogovak higirik inim, helep \tl pualam \tl*vaga ogovak higirik inim, \v 13 \tl kayu manis \tl*inim, henda-irica inim, amben eyave sek menda inim, enagamut eyave sek hapwak yiluk, yo \tl mur \tl*amburup eralisagwi inim, yo yivi-nggami agamut ako inim, \tl anggur \tl*amburup inim, \tl saitun \tl*amburup inim, erom \tl tepung \tl*inim, \tl gandum \tl*enggen mbalek inim, wam \tl sapi-ndomba \tl*inim, \tl kuda \tl*inim, \tl kereta kuda \tl* en likhelok lendagwi menda inim, avakwa enayeloman dogopwak yiluk eneyave hunhidugwi inim, onggo hunhedaguluk avakwa vaginipwis inim, yi menda ndi menda wolok wagu niniselok, “Ayai, sani-sani en hunheda warumwi?” ’ yiluk, yusogom o. \p \v 14 “Yugu dugwit, ‘Hwa hat yi, yi menda ndi menda eyave segedok amburup werek adigat, “Namwa dogopwak dek ai,” imbitya lagen ovara, yogak hangge dek agindikmu, hivis ambi hil higya dogogun mondok dek o,’ yiluk, yusogom. \p \v 15 “It avakwa yi awi ndi awi onggo hunisagwi menda andok agarwik ako andi menda hunggu dugwit, ininggis werek okhudugu lagagwa ako, o \tl kota \tl* Babel hwa yanenggek ovagak ako edup en na iris enaruk hobaluk, ‘Nit ogo anderogo okbininggu hawen, nenalon o,’ yiluk, enalon en o adumu hedarek andenam en mendek dugwit, abwa en ayup yagu dugwit, \q1 \v 16 ‘O \tl kota \tl* ombok eyave agindik hat Babel yi, habwa o. \q1 Hayum erom mayugwe mudis ovagak inim, saup mudu ovagak inim, yirik dugwit, \q2 mbusi emas inim, helep enggen elose sek onggo ombok menda \tl permata \tl*inim, \tl mutiara \tl*inim, \q2 ako vaga hiris hovagangge diduk okhedolok lagya halok, \q1 \v 17 ndugwis ambiat 1 \tl jam \tl*vaga hat hangge-hangge iya ako dek agarikmu, habwa o,’ \m yiluk, yusogom o. \p “Eke, it mburis ombok wolok lendagwi enasini inim, it mburis elola yidik lendagwi menda inim, lagu dugwit mburis wolok nelagwi menda inim, eke, mburis vaga hunhedegek lendagwi menda inim, ovok erogo o adumu hedarek andenam en mendek dugwit, \v 18 hwa yanenggek ovagak o \tl kota \tl* Babel ako hali ninggya dugwit yuvuk inggya inil lakhugu dogomundik, ‘Kota ombok eyave yerogo ambi agarik dekma, yi oklaga ai,’ yiluk, \v 19 enendawi wakhedugu dugwit, wul ininggul vaga lisilogo wombabasogom. Wombabagu dugwit, \q1 ‘O \tl kota \tl* ombok eyave sek agindik yi, habwa o. \q1 Avakwa ininis unggul adik-adik ovok erogo enangge-enangge yi awi ndi awi en mburis vaga wolok wagu iniselok, \q1 Hunhedugu dugwit, ininggis werek okbugu lagen ovara, \q1 Ndugwis ambiat 1 jam vaga at dek agindikmu, habwa o,’ \m yiluk, abwa en ayup yarusogom,” yiluk, yuknugu higi. \p \v 20 Yuknugu lagama, ane ambi iri dugwit, \q1 “Hit mbogot vaga agipik menda, henadenggen umbutu dogones! \q1 Hit Ala aburi ake denek inim, sek wene yugeregek lagu lagagup lakbogogi inim, \tl navi-navi \tl*inim, \q1 Hit ovok erogo o \tl kota \tl* Babel yi en anggin okbugugu lagagwa ako \q2 Ala en owak ndilogo onggo okbuguguma, henendawi adenggen umbutu dogones,” \m yiluk, iris naruk hunggis. \p \v 21 Hunggu lagirik, nil neyagek, \tl malaikat \tl* anye werek ambi wagya lagarik, helep aveta legego is ombok yanggadekma \tl laut \tl* vaga mbo wombabagya higi. Mbo wombabagya dugwit, \q1 “Naninis vaga helep wombabagi yi hak, o \tl kota \tl*ombok Babel anderogo at legego wombabagya neyalok, o ngga valek welagagi henendawi obak arisogon o. \q1 \v 22-23 Hit o Babel agipik yi, \q1 Avakwa o yi awi ndi awi onggo hunisagwi menda, ininis dek hegek ovara, ap hit menda andi adigat ininis werek inigis. \q1 Eke, henomadis ininis avakwa ininis unggul adik-adik ovok erogo yugeregek lagu dugwit, nomaliniviluk lagu inigis. \q1 Anderogo lagu lagupikmu, \q1 Nggindar ane ogagwi inim, ndawi viyanggwis inim, ane ombok ogasiga \tl serulung \tl*o, \tl trompet \tl* o, ogagwi inim, \q1 O \tl kota \tl* andoma en ane ogarit lagwi hunggu lagep ako ambi inim hulusogom dek. \q1 Yo \tl beras \tl*yangganggu dugwit ane ndun-ndun iris, \q1 Hwa agasogo isagu dugwit, enadenggen en nane-hane yugwis, \q2 ogasagwi ane ako, o andoma ambi inim enaruk hulup ogo mondok dek o. \q1 Yi ap ndi ap en yi menda ndi menda ogarup ininggis anggat inim, \q1 Hali abya yevedek inim, \q2 o andoma ambi inim inil haup ogo mondok dek o,” \m yiluk, iris naruk hunggis. \p \v 24 It Ala aburi adik denek inim, \tl navi-navi \tl*inim, initugwa ako, eke, yi avakwa ndi avakwa wen vaga agarwik initugwa ovok erogo enamuya winggigi onggo it o \tl kota \tl* andi vaga agarwik ako, ovok dek okbisayogon. \c 19 \s1 Ala inis siyabagwi hagagi wene \p \v 1 Andi hunggu lagirik, werekma, o mbogot vaga andoma avakwa wisane homago enane ombok ambivaga yagalagwi hak yugu dugwit, \q1 “Nenasin Ala wa! \q2 Hat hadik hanye wisane, \q2 Nenagap wendatya, \q2 Hinis modok siyalek, \q3 agindik atma, haleluya! \q1 \v 2 Hwa yanenggek modok iya erogo ogarit lagya ako en, ‘Oknera omanes o,’ iri halok, \q1 Yi ap ndi ap ovok erogo weyak ogwari nonggegek ogasagwi vaga o wen vaga andoma weyak ogwarogo bagya lagagi ako onggo hwa ako ovaga hora okbagya, \q1 Eke, hwa ako en hat hayelomani initigi ako, onggo at watya, \q2 ogagindikmu, \q1 Hat atma nggedok erogo avakwa des erogo enowak dinggu dugwit, \q1 Hwa ako owak dilogo weyak onggo okbagindikmu, \q2 Wa!” \m yiluk, \v 3 yugu-sigis. Yugu lagaorik, ambi yugu dugwit, \q1 “O \tl kota \tl* ombok hwa yanenggek ovagak ako, \q1 Hali ninggya dugwit, yuvuk o ninggi-nanggi hunik-hunik ovaga yaruk inggya dogosogon o,” yiluk, \q1 Ambi inim, “Wa, haleluya,” \m yiluk, yugu-sigis. \v 4 Yugu lagaoma, it mbogot vaga agarwik enanggok ap ombok-ombok eneyave 24 inim, avakwa en iniselagwidek menda eneyave 4 ako inim, At wene yugeraligama \tl kursi \tl*sek vaga horaik agarik Ala ako avema seve yiluk, inis siyabagu dugwit, “Nenasin wa,” yiluk, “Haleluya, Amin,” yugwi naruk hunggis. \b \s1 Ndomba Eyak ogwa dambubugu dugwit, ogarup wene \p \v 5 Yugwi naruk hunggu lagirik, werekma, wene yugeraligama en ane ambi iri dugwit, \q1 “Hit Ala ayelomani en at henalon ombasagwi menda hininis werek inim, hininis dek inim, \q2 ovok erogo nenasin Ala adigat inis siyabagu dogones o,” \m yiluk, iri higi. \v 6 Iri lagama, avakwa wisane homago ambivaga enane ombok yugu dugwit, enane is satut ombok ane iris hak, eke o unggulane wisane ogagya hak, yugu dugwit, \q1 “At Anye Adigat Agarik nenasin Ala ako, \q1 Avakwa sek inim, weyak inim, ovok erogo avema bisiluk, enasin inis ombok agarik aratma, \q1 ‘Haleluya,’ yiluk, inis siyabasogom o. \q1 \v 7-8 At Ndomba Eyak ako ogwa dambubisaup hudi agya lagama, ogwa ako angge-angge diduk okhedolok wagyama, \q1 Asum adup ambi modok segedok eyave mudu swa yanggwi hak abinak horek menda yikhedapwak yiluk, wogoguma \q1 Nenadenggen en hai watu dugwit, inis siyabagu dogosogom o,” \m yiluk, enane yugu-sigis. Eke, asum eyave adup ako andi, it Ala aburi ake denek en weyak ogagetek sek adigat ogarit nagwis ako hak at higi. \p \v 9 Higya lagima, \tl malaikat \tl* ako en an yuknugu dugwit, “Wene yi dirup waru: Ndomba Eyak ogwa dambubugu dugwit, agasogo isogo inim napwak yiluk, it enayonggo yugerasogom andi adigat inim nasogoma, enendawi adenggen umbutu dogosogom,” yuknugu lagarik, ambi inim yuknugu dugwit, “Wene andi, Ala en avyarat yagas,” yiluk, yuknigas. \p \v 10 Yuknugu lagama, an Yohanes en \tl malaikat \tl*ako avema seve yiluk, siyabagek ogarigiluk ogagyama, aren yuknugu dugwit, “Buk! An siyabanubuk! An inim, hat inim, hat hasuwei wene Yesus en yugirigya lagagi ako vagago agarwik inim, nit ovok ndatak Ala ayelomani agurik. Ala Averiniki en nenendawima yuknirigya hegek yugurugu dugwit, wene Yesus en vagalogo yagagi ako yugeralagwi aro. Anderogo atma, Ala avema seve yiluk, at adigat inis siyabagya dogwen,” yiluk, yuknugu higi. \b \s1 Ap \tl kuda \tl*ambor vaga horaik wagagi wene \p \v 11 Yuknugu higya lagirik, mbogot vaga sup hurik agarik hegek, ap ambi inis \pn Avyarat Adigat Yagaliga, Ala Yugisiga ako Dis Erogo Ogasiga\pn* ako, \tl kuda \tl*mudu swa yanggwi iris ovagak ambor vaga horaik wagya higi. Wagya dugwit, des erogo enowak dinggu dugwit, atma nggedok erogo onggo wogirigya, ndup des erogo at sumbutu, ogarit wagya higi. \p \v 12 At il andi, hali abya wuluk yagaliga ovagak. At unggul vaga nggudit-nggudit mendarek wisane yirik, eke, At inis salek ambi eyave vaga dirup warek agarik ako, avakwa en dombalup meyan At adigat elup agarik. \v 13 At asum ako avakwa enamuya yanggadek silup erogo erabaluk yikhedelok lagya, eke, At inis andi, \pn Ala Wene \pn*yugu-sigis. \v 14 Wagya hegek, it yegen werek mbogot vaga agarwik ako ovok erogo enasum adup modok segedok eyave mudu swa yanggwi hak horek menda yirik dugwit, enadik-enadik \tl kuda \tl*iniris yanggwi hak ambot vaga hora yiluk, inim wagwi inigis. \p \v 15 Inim wagu dugwit, At yi avakwa ndi avakwa ininis unggul adik-adik ovok erogo sovalogo bisaik en yiluk, mbusinggarep erasul ovagak ovat marek elagapma sisik erek lagya dugwit, sovalogo bugu higi. Sovalogo bisiluk, mbusi manggen bogalek ambi inggimu dugwit, At ane anye vaga wene yugirigya higi. At Anye Adigat Agarik Ala aninis en avakwa okbisaup ako andi, anggur amburup sovalisagwi hak aratma, at ako en avakwa anderogo at sovalogo bigik lagya higi. \v 16 Eke, at inis salek ambi yerogo: \q1 Avakwa enasini ininis ombok inim, ininis werek inim, Ovok Erogo Enasin Inis Ombok aro, \m yiluk, ako andi aratma, sogwes yum vaga inim, aganyenggen vaga inim, at inis andi, dirup warek agarik higi. \p \v 17-18 Higya lagirik, at \tl malaikat \tl* ambi mo vaga mendek dugwit, yi swa ndi swa o ilim yoma wigak-wigak yagan lendagwi ako yugeragagi. Yugirigya dugwit, “It ap ininis ombok inim, ndugandok inim, ap enova anggat inim, \tl kuda \tl*inim, it \tl kuda \tl*ambor vaga hora yiluk ndup sumburi lendagwi inim, avakwa enayeloman inim, avakwa un agarwik menda inim, ap ininis werek ininis dek inim, yi avakwa ndi avakwa ovok erogo Ala en enarogo baluk, henake vipuk erogo bagas ma, ininu navovok yiluk, homari wagu dogones o,” yiluk, yugirigya higi o. \p \v 19 Yugirigya lagama, yangge do ovagak aninis werek ima en wulu wagagi ako inim, avakwa enasini ap ombok-ombok ininis ombok inim, enarwi yegen werek inim, iren at \tl kuda \tl*ambor vaga horaik agarik ako aori inim ndup sumburuguluk, homakbaluk inigis. \p \v 20 Andi ogagu-sigik ovara, at yangge do ovagak aninis werek endak daga waga eyave ako vagatao. Eke, at yangge vivis wen elola en daga waga eyave ako inim, vagatao. At yangge vivis daga waga ako andi, nggarogo ogarubuk menda ogarit lagya dugwit, avakwa wisane huluk wene molalogo yugeragagi. Aren, avakwa enembet vaga yangge endak daga waga inis dirup warek wolok nagu dogopwak yiluk, eke, at agut huvuwak ogarek ako inis siyabapwak yiluk, nggarogo ogarubuk menda ogarit lagya dugwit, huluk wene molalogo yugeragagi. Yangge mberen vaginipu lagaorik iniluk ngga-nggan vagogo hali abya wuluk adigat ogwasigama akoma lakbugu inigis. \v 21 Lakbugu inugu lagirik, At \tl kuda \tl*ambor vaga horaik mbusinggarep erasul ovagak elagapma sisik erek ako vaga yangge enarwi yegen werek nin ako enarogo bigik lagya lagama, yi swa ndi swa ovok wagu lagaorik, avakwa enarek ako ininu-enamok mondok enagaum erogo nunggu inigis. \b \c 20 \s1 1000 \tl sahun \tl*vaga ogagu dogop wene \p \v 1 Andi okbaluk, \tl malaikat \tl* ambi \pn Hambuluk Lendagwima Nggilin Elola\pn* sup \tl hunsi \tl*inim, mbusi heda ombok inim, inggimu wolok, mbogot vaga en wambu wagya higi. \v 2 Wambu wagya lagarik, at mbas ombok awigovak ovagak o muk erogo avakwa enambutmu dagasiga menda Sile andi, inis ambi \pn Setan \pn*aratma, at sovalogo bagya dugwit vagogo mbusi heda ako vaga makbaluk, 1000 \tl sahun \tl*vaga dogopwak yiluk, \v 3 nggilin elola wombabagagi. Wombabaluk, at Sile ako yugugu dugwit, “O hivis ndugwis ambiat visilogo hetbagaup ovara, yogak avakwa enambutmu enggetek 1000 \tl sahun \tl*vaga heda marek yoma at dogwen o,” yiluk, mbo wombabaluk, sup \tl hunsi \tl*larogo bagya higi. \p \v 4 Sup hunsi larogo bagya lagama, wene yugerelagwima \tl kursi \tl*sek higya lagirik, it andi vaga horaik agarwik ako avakwa enowak dinggu dogopwak yiluk, andok okbugu higi. Andi higya lagirik, it Ala wene musek lagu dugwit, Yesus wene vagalogo yugeragagi ako avyarat ombakluk, yugeregek lagu-sigik, enunggul mbalogo bogogwa enanggela ako inigis. It andi en, “At yangge endak daga wagagi eyave inim, agut wakhegek huvuwak ogovak higirik ako inim, it ininis nit siyabagek ogarusogom dek. Eke, yangge inis ako andi, nit nenembet vaga inim, nininggis vaga inim, andi ogo, dirup mbalogo baup dek aro,” yiluk, yugu iniselok, enunggul mbalogo bogogwa enanggela ako iniluk akluk Keretus inim ininis ombok dugwit, avakwa wene yugurugwi inigik, 1000 \tl sahun \tl*at agya higi. \p \v 5 Endak iniluk erogo mondok okbisaup ako it aro. Eke, it nin hombagagwa ako andi, 1000 \tl sahun \tl* okbaluk, iniluk erogo mondok okbisaup yiluk agarwik inigis. \v 6 It enendak iniluk erogo mondok okbisaup ako, Ala ake denek dugwit, enendawi adenggen ombok at dogosogom. It andi, ndugwis mberen vaga hambusogom dek. It \tl imam-imam\tl* hak dugwit, Keretus Ala iperen enake ogarit nagwis, eke, Keretus inim ininis ombok dugwit, avakwa wene yugurugwi, ogagusigik, 1000 \tl sahun \tl*at agya higi. \s1 Sile hali abyama lakbaup wene \p \v 7-8 Andi higya lagirik, \tl 1000 sahun \tl*okbaluk, Sile heda marek nggilin elola agarik ako visilogo ilikba wagya higi. Visilogo ilikba wagya lagama, yi avakwa ndi avakwa ininis unggul adik-adik o Nggok inim, o Magok inim, atok-atokma andoma ovok erogo homakbisiluk, enambutmu ingga dugwit, ndup ogarup ane huluk molalogo enendawima anggat erogo yugeregek lagya higi. It avakwa ndup ogarup homarisagwi andi, avakwa is yinggi ovagak eve wisane anderogo at homagwi inigis. \p \v 9 Inugu lagirik, o huris hovak ombok erogo bagagirikmu andoma at Sile en avakwa is yinggi hak eneyave wisane anderogo at homakbugu higi. Homakbisiluk, iren it avyarat umbutugwa Ala aburi ako inim, o \tl kota \tl*Ala endawi enabwa ombasigama ako inim, hwi salogo iniruguluk, avilis ambot walinggu-sigis. Walinggusim ovara, hali abya mbogot vaga en wuluk yagan wambu wagya dugwit, avakwa ako ovok erogo hali abya nenggek lagya dugwit dek erogo bigik lagya higi. \v 10 Eke, at avakwa enambutmu dagasiga menda Sile ako, vagogo hali abya wuluk adigat yagaligama at yangge aninis werek endak daga wagagi inim, at aswe hivis daga wagagi huluk wene yagan lagya lagagi ako inim, iperen werekma akoma mbo lakbagya higi. Mbo lakbagya lagama, hup-dingga hali aik edup en mondok-mondok yagan yimbilok-mendalok yugwi inigis. \s1 O hivis vaga enowak dilup wene \p \v 11 Andi ogagwi inugu lagirik, Ala wene yugeraligama \tl kursi \tl*sek ombok yanggwi mudu hak ako vaga at eyave andoma at horaik higi. Horaik hegek, mbogot-wen at elokwema dek agya lagama, andi okbaluk, hivis avoloma ari wagya hegetek, mondok-mondok dek at agya higi. \v 12 Dek agya lagama, avakwa hombagagwa menda ininis werek inim, ininis dek inim, wene yugeraligama adema mendek werek inigis. Andoma werek inigik, mbuku nin adik-adik mbiganggu dugwit, mbuku ambi avakwa mondok-mondok iniluk okbisaup ininis dirup warek menda mbiganggu higi. Mbiganggu lagarik, avakwa hombagagwa ako hambegetek iniluk dugwit enandogon ogagu lagagwa mbuku vaga dirup warek ako bikhegek enowak dilogo onggo wane-wane okbugu higi. \v 13 Anderogo hak, it is en sovalinipigi is yanggadek laut endawima agarwik ako yegedogo wulu wagwi, eke it hombagagwa hambuluk lendagwima agarwik ako inim, wulu wagwi, wulu wagu lagaoma Ala en it hambegetek iniluk dugwit enandogon ogagu lagagwa ako enowak dilogo onggo wane-wane okbugu higi. \p \v 14-15 Andi ogagya higya lagirik, it nin iniluk okbisaup mbuku ako vaga ininis warek dek halok, hali abyama lakbugu dugwit, hambisagwi adem inim, Hambuluk Lendagwima inim, ovok erogo vagarogo hali abya wuluk adigat yagaligama akoma mbo lakbugu inigis. “Ndugwis mberen hambup,” yiluk, dirup warek ako andi, ambi, we un iniluk dukluk, hambisagwi, eke, ambi, vivis hali abyama mondok-mondok lakbisayogon ako andi, andi aro. \b \c 21 \s1 Mbogot-wen swi ogarek hagagi wene \p \v 1 Andi ogagya higya lagirik, werekma, mbogot-wen endak werek ogagagi ako inim, is ombok yanggadek laut ako inim, dek agya hegek, avoloma mbogot-wen swi ogovak higirik ako ari wagya higi. \v 2 Higya lagirik, hwa ambi agun hedagiluk, angge-angge diduk okhodolok wandiga hak, o \tl kota \tl* mondok adik denek Yerusalem swi ogarek ako, Ala werekma mbogot vaga en wambu wagya higi. \p \v 3 Wambu wagya lagarik, wene yugeraligama andoma en ane ombok ambi iri dugwit, “Ala avakwa enanggelekma dogopim akoma dogogiluk, eyave wambu wandiga andi, hanes o. At eyave ako aburi inim dugwit, iren, ‘Hat nenasin Ala aro,’ yiluk, yugugwis, eke, aren, ‘Hit an naburi aro,’ yiluk, yugirigya, ogagu dogosogom o. \v 4 Mbogot-wen endak ogarek ako vaga dugwit, enendawi anggin hugu lagagwa ako, dek agarikmu, swi ogarek ako vaga enasin Ala inim dugwit, yup owangga dek erogo bisamindikmu, hambugwi, de wene yugwi, enendawi wakhedugwis, edup hugwi, ogagu dogosogom mondok dek o,” yiluk, iris naruk hunggis. \p \v 5 Iris naruk hunggu lagarik, werekma, at wene yugeraligama \tl kursi \tl*sek vaga horaik agarik ako en an yuknugu dugwit, “Anen, yi menda ndi menda ovok erogo swi werek ogarogo baliga yi, hanes!” yiluk, iri lagarik, ambi yuknugu dugwit, “An wene avyarat atma nggedok yagaliga atma, wene yi dirup waru,” yiluk, yuknigas. \p \v 6 Yuknugu lagarik, ambi inim yuknugu dugwit, “O muk endak erogo welagagis adem \pn Alpa \pn*inim, eke, atok vaga mondok dogop \pn Omega \pn*inim, andi An atma, yukhigis ako andi, vage ogagyama yiluk yukhisiga o. \p “It avakwa is uvup oginipu halok, Anen is iniluk ogonivisiga menda liris wungguma en onggo dek we un at nodogo wogirigya dogosogon o. \v 7 It an nane mbo bagetek enendawi wadok dek vagago dugwit, des erogo musek lagu iniselok, mavorangge wogorelagwi hak, okbisaup wene haruk hunggin ako oginipu dogomindik, An enasin Ala at agya, eke, it An naburi at agwi, ogagu dogosogom. \v 8 Eke, it Ala wene musek laup enalon ombasagwi inim, avyarat ombarup enanggon ombasagwi inim, weyak mbobo ugup hegek ugun ogarit lendagwi inim, avakwa enasagwi inim, avakwa ugun oginivisagwi inim, mum vaga inirisagwi inim, ovat vaga inirisagwi inim, huvuwak ininis siyabelagwi inim, enane huluk yagalagwi inim, it ovok erogo it dogopim vipuk erogo bagagirikmu hali abya wuluk adigat ogwasigama akoma mbo lakbisayogon. Ndugwis mberen hambup ako andi, ambi, we un iniluk dukluk, hambisagwi, eke, ambi, vivis hali abyama mondok-mondok lakbisayogon ako andi, andi aro,” yiluk, yuknugu higi. \b \s1 O Yerusalem swi ogarek hagagi wene \p \v 9 Yuknugu lagama, \tl malaikat \tl* eneyave 7 ako en avakwa edup okbisaup adwanggak adem 7 sogolowak vaga nudik vagogo welagao ako, ambi en nadema wagya lagarik, yuknugu dugwit, “Ndomba Eyak ogwa hedaup hwavyak ako, hil hanok yiluk, oma o.” \p \v 10 Yuknugu lagarik, Ala Averiniki nendawima dis iri lagama, neyave woknombolok ndom ombok adup vaga bani inggya lagarik, o \tl kota \tl* mondok adik denek Yerusalem swi ogarek ako Ala werekma mbogot vaga en wambu wagya, “Andi hil hanen,” yiluk, yuknigas. \v 11 Yuknugu lagama, helep onggo ombok wukagak ovagak inis \tl yaspis \tl*ako menda amumulip ogasiga hak, elose wukagak mondok awiya ogasiga ovagak, o \tl kota \tl* swi ogarek amumulip ogagya andi, Ala siyalek dugwit, awiya abinak ogarek agarik ako en at ogwagya higi. \p \v 12 Eke, o \tl kota \tl*leget eyave wogo andi, mondok iya adup erogo valekma, sup mbanggut leget mbalek 12 hudi, eke, sup mbanggut leget mbalek andok ako andi, \tl malaikat \tl* eneyave 12 at agarwik inigis. Eke, sup mbanggut eyave vaga avakwa Iserali ininis unggul 12 menda ako ininis dirup mbalek agarik inigis. \v 13 O leget eyave vaga sup mbanggut mo il daga wandigama \tl timur \tl*vikit henggam mbalek, eke, mo il huruk yi landigama \tl barat \tl*vikit sup mbanggut henggam mbalek, o \tl utara \tl*vikit sup mbanggut henggam mbalek, o \tl selatan \tl*vikit ako andi, sup mbanggut henggam mbalek, agarik higi. \v 14 O leget eyave valek andi, helep owak bago 12 vaga valek higi. Eke, helep owak bago ako vaga, at Ndomba Eyak aori lakbogogi menda 12 ako ininis dirup warek agarik higi. \p \v 15 Eke, At wene yuknigas ako en o \tl kota \tl* inim, sup mbanggut leget mbalek ako inim, o leget wogo inim, adup maren hudi agarik yiluk, wakhegek wanggun \tl meter \tl*mbusi emas vaga inggimu agarik higi. \v 16 Nil neyagek, at ako en o \tl kota \tl* ako wakhegek ako vaga wal okhigya dugwit, atok winimen-wenamen inim, venak-venak inim, o owak adup iligik inim, andi \tl dua ribu dua ratus kilometer\tl* hak wakhegek valek higi. O \tl kota \tl*leget venak-venak wogo agarik ako andi, venak ambi adup, venak ambi dul, anderogo dek, adup wane-wane agarik higi. \p \v 17 At \tl malaikat \tl* ako en o \tl kota \tl* valek wal okhigya lagarik, andi okbaluk, o leget eve adup iligikan ako adigat wal okhigya lagama, at wakhegek ako vaga wal okhagas ako andi, nit avakwa wal okhelagwi ako hak 65 \tl meter \tl*at ogarek higi. \v 18 O leget eyave ako andi, helep \tl yaspis \tl*ako vaga valek, eke, o \tl kota \tl* ako andi, mbusi \tl emas \tl*at menda vaga adigat wukagak mondok awiya ogasiga ovagak ako vaga valek higi. \p \v 19 O \tl kota \tl* ako, yi helep ndi helep eyave segedok halok adigat ovaga dikduk ogarek owak bagao higi. Helep owak wenamen ndalek andi, helep \tl yaspis\tl*. Helep \tl yaspis \tl*ovaga bago ako andi, helep \tl nilam\tl*. Helep \tl nilam \tl*ovaga bago ako andi, helep \tl mirah\tl*. Helep \tl mirah \tl*ovaga bago ako andi, helep \tl zamrud\tl*. \v 20 Helep \tl zamrud\tl* ovaga bago ako andi, helep \tl unam\tl*. Helep \tl unam \tl*ovaga bago ako andi, helep \tl sardis\tl*. Helep \tl sardis\tl*ovaga bago ako andi, helep \tl ratna cempaka\tl*. Helep \tl ratna cempaka \tl*ovaga bago ako andi, helep \tl beril\tl*. Helep \tl beril \tl*ovaga bago ako andi, helep \tl krisolit\tl*. Helep \tl krisolit \tl*ovaga bago ako andi, helep \tl krisopras\tl*. Helep \tl krisopras \tl*ovaga bago ako andi, helep \tl lazuardi\tl*. Helep \tl lazuardi \tl*ovaga bago atok vaga ako andi, helep \tl kecubung\tl*, helep elose eyave segedok vaga adigat ovaga dikduk ogarek valek higi. \p \v 21 Sup mbanggut eyave 12 menda ako andi, helep onggo ombok menda inis \tl mutiara \tl*vaga enadik-enadik ogarek higi. Sup mbanggut ambi, helep \tl mutiara \tl*ambi ogarek atma, nin ogo, anderogo adigat ogarek higi. Eke, o \tl kota \tl* ilim sup yago andi, mbusi emas at menda adigat wukagak mondok awiya ogasiga ovagak ndalek higi. \p \v 22 At Anye Adigat Agarik Nenasin Ala inim, at Ndomba Eyak inim, Ala awi valek hak eneyave enanggelekma inim at werekma, it avakwa Ala ninim agarik ombarupwak yiluk, awi valek ako dek at higi. \p \v 23 At Ala mondok siyalek eyave awiya abinak iya erogo ogagya ako vaga o \tl kota \tl* andi, awiya ogagya, eke, hali yevedek ovagak andi, Ndomba Eyak en at awiya anderogo at ogagya, ogasagwima, it avakwa en, “Mo il inim, saut inim, awiya arupwak dek ai,” yiluk, yegetek at inigis. \v 24 Yi avakwa ndi avakwa ininis unggul adik-adik ovok erogo o awiya andi vaga nagwis, eke, yi ap ndi ap ininis ombok wen vaga agarwik ovok erogo o awiya andi vaga enangge yi menda ndi menda onggo ombok menda hedelok nunggugwi, ogagu inigis. \p \v 25 O \tl kota \tl* andoma o hup asigadek mondok-mondok dingga adigat werekma, sup mondok hurik at agarik higi. \v 26 Yi avakwa ndi avakwa ininis unggul adik-adik ovok erogo enangge-enangge wisane werek iniselok, vok yugeralagwi menda hedolok, o \tl kota \tl* andoma nunggugu inigis. \p \v 27 Nunggugu inigis ovara, it weyak enendawima vagogo agarwik, weyak mbobo ugup hegek ugun ogarit nagwis, huluk yugwi, ogasagwi ako halok andi, nunggugwi mondok inigibuk. Ata, it avakwa iniluk mondok-mondok okbisaup ininis mbuku vaga dirup warek Ndomba Eyak vagogo agarik andi halok adigat nunggugu inigis. \b \c 22 \s1 Is iniluk oginivisiga lagya hagagi wene \p \v 1 Andi higya lagirik werekma, \tl malaikat \tl* ako en, an yuknugu dugwit, “Is avakwa iniluk oginivisiga menda il mudis mondok apik sigam ako, hil yokhanen. Is andi, Ndomba Eyak Ala iperen wene yugerelagwima avema en, hudu-hudup erogo wunggu lagarik, \v 2 o \tl kota \tl* sup swayavup ogarek agakorup lagya andi, hil yokhanen,” yiluk, yuknigas. Yuknugu lagama, bikhigyama, is ombok lagya ako omban yivikit-elavikit yo avakwa iniluk ogonivisiga menda awi yago ma, saut ambi vaga enggen wisane yiklagya, saut ambi vaga enggen wisane yiklagya, anderogo at ogarit \tl sahun \tl* ambi vaga enggen adigat yugu hegek, saut 12 hudi agya higi. Eke, yo angga ako andi, yi avakwa ndi avakwa idup ogonupu hawen, sek oginivisiga enake at agarik higi. \v 3 Yi menda ndi menda Ala en vudilogo bagagi weyak agarik ako ovok erogo sek erogo okbagas atma, o ako andi, sek adigat agarik higi. \p Eke, at Ala inim, Ndomba Eyak inim, iperen wene yugerelagwima \tl kursi \tl*sek o ilim andenam werekma, At ayelomani ovok erogo At avema seve yiluk dugwit, At ake adigat ogagwi inigis. \v 4 At Ala ake adigat ogagu dugwit, elose inil hugu inigik, At inis enembet vaga dirup warek agarik higi. \v 5 Andoma o hup asigadek, o dingga adigat agarik hegek, it avakwa en, o Ala awiya vaga nagu dogosogom atma, nagu dugwit, “O awiya arupwak yiluk, mo il wulu wagya, eke, hali yevetwis, ogarupwak dek ao,” embetetek inigis. Eke, it ap ininis ombok \tl pemerintah \tl*hak dugwit, mondok-mondok avakwa wene yugurugu dogosogom o. \b \s1 Yesus warup wene \p \v 6 Andi vaga, at wene yuknugu ako en ambi inim yuknugu dugwit, “Wene yi, avyarat atma nggedok yisogon, yiluk, yagaliga. Nenasin Inis Ombok Ala en it ap navi-navi ako Averiniki vaga yugeraliga. At ako en, an malaikat yi en, vage mbikit ogarup wene ako, at ayelomani yugeragiluk lak bani wagama, wagi o,” yuknugu higi. \p \v 7 Yesus en iri dugwit, “Dibas! An vage mbikit warisogon o. Eke, hivis ogarup wene hat Yohanes en dirup watin yi ako, it avakwa dibaluk, musek lagu iniselok, enendawi adenggen at hugu dogosogom o,” yiluk, yuknugu higi. \p \v 8 Wene yagan wagao naruk hunggu, oklarit wagao nil higya, oklaga ako andi, an Yohanes enat higi o. An naruk hunggu, nil higya, ogagya lagirik, at hivis ogarup wene yuknigas \tl malaikat \tl* ako inis siyabagya ogarigiluk, avema seve iri lagima, \v 9 aren an yuknugu dugwit, “Anderogo ogarubuk. It haswei \tl navi-navi \tl*inim, it wene dirup watin yi dibaluk musek lendagwi ako inim, hat inim, an hit ovagak Ala ayeloman atma, Ala adigat inis siyabagya dogwen,” yiluk, yuknigas. \p \v 10 Yuknugu lagarik, “Hivis ogarup wene yukhugu neyagek dirup watin ako, ogarup vage horok vanggo yi wagarikmu, wene andi, hwilakbaluk dogop moga. Ata, yi ap ndi ap yugeregek lagya dogwen. \v 11 Yugeregek lagya heyagek ovara, it weyak ogagu dogop ombasagwi halok, weyak at okhedugu dogopwak. It ogarup dek menda hegek ugun-ugun ogarit lagu dogop ombasagwi halok, it andi ogo, ugun-ugun at ogarit lagu dogopwak. Eke, it nin weyak ogagetek sek adigat ogagu dogop ombasagwi halok, sek adigat ogarit lagu dogopwak. It nin Ala ake sek adik denek dogop ombasagwi halok, Ala ake adik denek at, dogopwak o,” yiluk, yuknugu higi. \p \v 12-13 Yuknugu higya lagirik, at Yesus en, “Dibas! O muk endak erogo welagagis adem \pn Alpa \pn*inim, hivis atok vaga mondok dogop \pn Omega \pn*inim, andi An nadigat. An nadigatma, An vage mbikit wagya dogomindik, yi ap ndi ap ogagu dogosogom vaga onggo wogeraup imbiti ako enadik-enadik wane-wane wogora warisogonma, dibagu dogopwak o,” yiluk, yuknugu higi. \p \v 14 Yuknugu higya lagirik, Yesus en ambi yuknugu dugwit, “It sogwes yum mudu hothedelagwi ako, yo iniluk oginivisiga enggen nunggwi, eke, o \tl kota \tl* sup hurik adigat agarik yoma nadema nunggu wagwi, ogarup andok okbugu neyalok, enendawi adenggen embetek o \tl kota \tl* nunggusogom. \v 15 It nunggusogom arova, it yangge ovagak ogasagwi inim, mum isa inim, avakwa ugun-ugun ogarit lendagwi menda inim, ap enarisagwi menda inim, madis inis adup ogasagwi menda inim, eke, yi ap ndi ap huluk-huluk wene yup hogop umbutu dugwit, huluk-huluk yugeralagwi inim, it andi, o \tl kota \tl* andoma nonggogetek leget weram dogosogom o. \p \v 16 Yuknugu lagirik, Yesus en ambi yuknugu dugwit, “Hit An naburi yi awi ndi awi homarit lendagwi ako, hivis ogarup wene yi, vagalogo yukhera warupwak yiluk, nayonggo landiga menda \tl malaikat \tl* ambi lakba wagi ako andi, An Yesus en aro. Yo aruknuk dagasiga andi hak, inis unggul Daut vaga wigalek ako, an aro. O yanggo yigiluk ogagya hegek wap amumulip ogasiga ako, an aro,” yiluk, yuknigas. \p \v 17 Yuknugu lagama, \tl malaikat \tl* ako en ambi yuknugu dugwit, “It avakwa is uvup ogonupu halok, is iniluk oginivisiga ako menda onggo dek we un at nokheda warupwak yiluk, Ala Averiniki inim, Ndomba Eyak ogwa ako inim, iperen en, ‘Omanes o,’ yiluk, vage yugeralagwi o. Eke, iperen enane hunggwis ako en, it ogo ‘Na omanes,’ yiluk, avakwa yugurugu dogopwak,” yiluk, yuknugu higi. \b \s1 Atok vaga yugugu hagagi wene \p \v 18 An Yohanes en hivis ogarup wene dirup watis yi, hit vivis henaruk hulusogom menda heneyave dombok, wene hurimbis yukheraliga: Wene higya lagirik dirup watis menda yi hegek, sa en wene hunogo menda ovaga lobalogo bagwi iniselok, Ala en edup-mbedup adwanggak adem 7 higya lagirik dirup watis ako anggin enovaga lobalogo bisayogon. \v 19 Eke, at Ala en, “Iniluk oginivisiga menda yo enggen nunggwi, o \tl kota \tl* sek adik denek akoma nunggugwi, ogagu dogop o,” yiluk, yagagi mbuku yi vaga dirup warek agarik. Agarik ovara, hivis ogarup wene yuknugu inigik dirup watis yi, avakwa en hobaluk, Ala wene nin andi wugu dugwit ovara, “Nin andi waup nenanggon o,” yiluk, sagalogo mbo bagwi iniselok, At Ala en it ap andi, “Enggen ako naup dek,” eke, “O \tl kota \tl* akoma nunggup dek, hit weram at dogones o,” yiluk, yugerayogon. \p \v 20 Eke, wene yi ovok erogo vagalogo yukneraliga Yesus ako en, “Avyarat! An vage mbikit warisogon o,” yiluk, yukneraliga. Anderogo iri lagama, anen, “Nasin Yesus, hat vage mbikit warisogon andi, segat. Hodo omano, Amin!” yigi. \p \v 21 Nit nenasin Yesus ako en hit Ala aburi yi awi ndi awi homarisagwi ako, henabwa en sek okbugugu dugwit, hinim at dogopwak o. Amin.